ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ...

72
Πράγα, 30 Ιουλίου 2010 Αρ. πρωτ. Φ. 3075/346 Θέμα: «Ετήσια Έκθεση για την Οικονομία της Τσεχίας και τις οικονομικές και εμπορικές σχέσεις Ελλάδος Τσεχίας για το έτος 200Διαβιβάζουμε συνημμένα την Ετήσια Έκθεση του Γραφείου μας για την οικονομία της Τσεχίας και τις οικονομικές και εμπορικές σχέσεις Ελλάδος Τσεχίας για το έτος 2009. Ο Προϊστάμενος Ανδρέας Δ. Καραϊσκάκης Σύμβουλος Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων Α’ Συνημμένα: 1. Annual Report Czech Republic 2009.doc 2. Appendix Annual Report Czech Republic 2009.doc ΑΚ/ακ (346- ethsia ekthesh 2009) ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ EMBASSY OF GREECE PRAGUE ECONOMIC & COMMERCIAL SECTION

Transcript of ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ...

Page 1: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

Πράγα, 30 Ιουλίου 2010 Αρ. πρωτ. Φ. 3075/346 Θέμα: «Ετήσια Έκθεση για την Οικονομία της Τσεχίας και τις οικονομικές και εμπορικές σχέσεις Ελλάδος – Τσεχίας για το έτος 2009» Διαβιβάζουμε συνημμένα την Ετήσια Έκθεση του Γραφείου μας για την οικονομία της Τσεχίας και τις οικονομικές και εμπορικές σχέσεις Ελλάδος – Τσεχίας για το έτος 2009. Ο Προϊστάμενος Ανδρέας Δ. Καραϊσκάκης Σύμβουλος Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων Α’ Συνημμένα: 1. Annual Report Czech Republic 2009.doc 2. Appendix Annual Report Czech Republic 2009.doc ΑΚ/ακ (346- ethsia ekthesh 2009)

ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΠΡΑΓΑ

ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ

EMBASSY OF GREECE PRAGUE

ECONOMIC & COMMERCIAL SECTION

Page 2: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΤΗΝ ΠΡΑΓΑ

ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ

ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ

ΤΣΕΧΙΑΣ

ΚΑΙ ΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ & ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ

ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΛΛΑΔΑΣ - ΤΣΕΧΙΑΣ

2009

Πράγα, Ιούλιος 2010

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 3: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

2

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ ................................................................................................................. 5

1. ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ............................................................................................... 7

2. ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΒΑΣΙΚΩΝ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΜΕΓΕΘΩΝ .................... 8

2.1. Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) ................................................................. 8 2.2. Πληθωρισμός .................................................................................................... 11 2.3. Αγορά εργασίας - Απασχόληση - Ανεργία - Αμοιβές ...................................... 12 2.4. Δημόσια οικονομικά ......................................................................................... 15 2.5. Επιτόκια ............................................................................................................ 18

3. ΕΞΩΤΕΡΙΚΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ .................. 20

3.1. Ισοζύγιο Πληρωμών ......................................................................................... 20 3.2. Εξωτερικό εμπόριο ........................................................................................... 21

3.2.1. Σύνθεση εξωτερικού εμπορίου κατά βασικές κατηγορίες προϊόντων ....... 24 3.2.2. Σύνθεση εξωτερικού εμπορίου κατά μεγάλες ομάδες χωρών ................... 25 3.2.3. Άμεσες ξένες επενδύσεις ........................................................................... 27

4. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ........... 31

4.1. Θεσμικό πλαίσιο ............................................................................................... 31 4.2. Εμπορικές Σχέσεις Ελλάδας - Τσεχίας ............................................................. 32

4.2.1. Η εξέλιξη του όγκου εμπορίου Ελλάδας - Τσεχίας ................................... 32 4.2.2. Η εξέλιξη των ελληνικών εξαγωγών στην Τσεχία .................................... 33 4.2.3. Η εξέλιξη των ελληνικών εισαγωγών από την Τσεχία .............................. 34 4.2.4. Η εξέλιξη του εμπορικού ισοζυγίου .......................................................... 34 4.2.5. Κάλυψη των ελληνικών εισαγωγών από εξαγωγές ................................... 35

4.3. Σύνθεση του ελληνο-τσεχικού εμπορίου .......................................................... 36

4.3.1. Ελληνικές εξαγωγές στην Τσεχία (ανά μονοψήφιο κωδικό SITC) .......... 36 4.3.2. Ελληνικές εξαγωγές στην Τσεχία (ανά οκταψήφιο κωδικό CSN ) ........... 37 4.3.3. Ελληνικές εισαγωγές από την Τσεχία (ανά μονοψήφιο κωδικό SITC) .... 38 4.3.4. Ελληνικές εισαγωγές από την Τσεχία (ανά οκταψήφιο κωδικό CSN) ...... 39

4.4. Επενδύσεις ........................................................................................................ 40

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 4: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

3

5. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΘΕΣΗΣ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ

ΤΗΣ ΤΣΕΧΙΑΣ .......................................................................................................... 41

5.1. Προβλήματα ελληνικών εξαγωγών στην Τσεχία .............................................. 41 5.2. Προοπτικές αύξησης των ελληνικών εξαγωγών στην Τσεχία .......................... 42

5.2.1. Εφαρμογή μάρκετινγκ ............................................................................... 42 5.2.3. Συλλογικό μάρκετινγκ ............................................................................... 46 5.2.4. Διεύρυνση φάσματος εξαγομένων προϊόντων ........................................... 47 5.2.5. Επαφή με το Γραφείο μας .......................................................................... 48

5.3. Θεσμικά ............................................................................................................ 48 5.4. Κανάλια διανομής ............................................................................................. 49 5.5. Διερεύνηση αγοράς – Απόκτηση επαφών ........................................................ 50 5.6. Εμπορικές αποστολές – Διεθνείς Εκθέσεις – Λοιπές Εκδηλώσεις ................... 51 5.7. Επενδύσεις ........................................................................................................ 54

6. ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ............................................................................ 56

6.1. Ιστοσελίδες ....................................................................................................... 56

6.1.1. Γενικές πληροφορίες .................................................................................. 56 6.1.2. Μακροοικονομικά μεγέθη και στατιστικά στοιχεία .................................. 56 6.1.3. Άλλα υπουργεία και οργανισμοί στην Τσεχία ........................................... 56 6.1.4. Επιχειρηματικές Επαφές – Εμπορικές Εκθέσεις........................................ 57

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ.............................................58

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 5: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

4

ΠΙΝΑΚΕΣ

Πίνακας 1: Εξέλιξη του ΑΕΠ της Τσεχίας, σταθερές τιμές (2000), 2003-2009 .............. 8

Πίνακας 2: Εξέλιξη του ΑΕΠ της Τσεχίας, τρέχουσες τιμές, 2003-2009 ....................... 8

Πίνακας 3: Εξέλιξη του κατά κεφαλή ΑΕΠ της Τσεχίας, 2003-2009 ........................... 11

Πίνακας 4: Σύνθεση του ΑΕΠ της Τσεχίας ανά τομέα δραστηριότητας 2005-2009 .... 11

Πίνακας 5: Εξέλιξη του πληθωρισμού της Τσεχίας, 2005- 2009 ................................ 12

Πίνακας 6: Εξέλιξη της ανεργίας στη Τσεχία, 2004-2009 ........................................... 13

Πίνακας 7: Εξέλιξη των αμοιβών στη Τσεχία, 2003-2009 ........................................... 14

Πίνακας 8: Εξέλιξη του προϋπολογισμού στη Τσεχία, 2005 - 2009 ........................... 15

Πίνακας 9: Φορολογία ................................................................................................ 17

Πίνακας 10: Εξέλιξη των μακροπρόθεσμων επιτοκίων στη Τσεχία, 2004-2009 ......... 18

Πίνακας 11: Εξέλιξη του Ισοζυγίου Πληρωμών της Τσεχίας, 2004-2009 ................... 20

Πίνακας 12: Εξωτερικό εμπόριο της Τσεχίας, 2004-2009 .......................................... 23

Πίνακας 13: Οι σημαντικότεροι εμπορικοί εταίροι της Τσεχίας, 2008-2009 ................ 26

Πίνακας 14: Εξέλιξη του διμερούς εμπορίου Ελλάδας- Τσεχίας, 2004-2009 .............. 32

Πίνακας 15: Κυριότερες ελληνικές εξαγωγές έτους 2009 στην Τσεχία ....................... 37

Πίνακας 16: Κυριότερες ελληνικές εισαγωγές έτους 2009 από την Τσεχία ................. 39

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 6: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

5

ΠΡΟΛΟΓΟΣ Η ∆ημοκρατία της Τσεχίας υπήρξε μέρος της Τσεχοσλοβακίας από το 1918. Μετά τη «Βελούδινη Επανάσταση» του 1989, αποφασίστηκε, τον Ιούλιο του 1992, η διάλυση της ομοσπονδίας κατά τρόπο συναινετικό, εξέλιξη που έμεινε γνωστή ως «Βελούδινο ∆ιαζύγιο». Η ∆ημοκρατία της Τσεχίας υπάρχει σαν νέο ανεξάρτητο κράτος από την 1η Ιανουαρίου 1993. Έκτοτε, η Τσεχία έχει διανύσει μια μακρά και επίπονη πορεία για την ενσωμάτωσή της στις δυτικές πολιτικές και οικονομικές δομές. Έγινε μέλος του ΟΗΕ τον Ιανουάριο του 1993, μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης τον Ιούνιο του ίδιου έτους, ενώ από το 1995 τέθηκε σε ισχύ η Συμφωνία Σύνδεσης με την Ε.Ε. Ακολούθησαν η συμμετοχή στον ΟΟΣΑ και η επίσημη αίτηση ένταξης στην Ε.Ε. (23 Ιανουαρίου 1996). Ορόσημο αυτής της πορείας αποτέλεσε η προσχώρησή της ως πλήρους μέλους στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την 1η Μαΐου 2004. Σήμερα, 16 περίπου χρόνια μετά την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας και την έναρξη των μεταρρυθμίσεων, η Τσεχία έχει πλέον από πολλού ξεπεράσει την φάση της οικονομίας υπό μετάβαση και λειτουργεί πλήρως στα πλαίσια της ελεύθερης αγοράς. Η τσεχική οικονομία τα τελευταία χρόνια έχει παρουσιάσει σημαντικές προόδους σε όλους τους τομείς. Το ΑΕΠ αυξάνεται με υψηλούς ρυθμούς, η εισροή των ξένων άμεσων επενδύσεων υπήρξε εντυπωσιακή, ενώ οι μεταρρυθμίσεις έχουν συμβάλλει στον ταχύτερο εκσυγχρονισμό και στην προσαρμογή στα ισχύοντα στη διεθνή οικονομία. Η Τσεχία αποτελεί, εξ επόψεως πληθυσμού, μια αγορά αναλόγου μεγέθους με την ελληνική. Με την ένταξη της χώρας στην Ε.Ε., και μελλοντικά στην ζώνη του Ευρώ, σε συνδυασμό με την σταδιακή άνοδο του εισοδήματος, η τσεχική αγορά θα εξελιχθεί σε μια ακόμα ελκυστικότερη αγορά για τα κοινοτικά, και βεβαίως και τα ελληνικά, προϊόντα. Εξ άλλου, δεδομένου ότι παρά τις από της ανεξαρτησίας τους «κατ’ ιδίαν» πορείες των δύο κρατών-συνιστωσών της πρώην Τσεχοσλοβακίας, η Τσεχία έχει πολλά κοινά

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 7: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

6

χαρακτηριστικά με την αγορά της Σλοβακίας, μπορεί δε να αποτελέσει μέρος ενός ευρύτερου σχεδιασμού των ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων ταυτόχρονα με την αγορά της τελευταίας. Η χώρα μας παρά τις ευκαιρίες που έχουν παρουσιαστεί μετά την ανεξαρτησία της Τσεχίας, δεν έχει ακόμη αξιοποιήσει τις σημαντικές δυνατότητες που προσφέρονται στην τσεχική αγορά, με αποτέλεσμα να διαθέτει ένα πολύ μικρό μερίδιο στις τσεχικές εισαγωγές, που για το 2009 έφθασε το 0,13%, κινούμενο στα συνήθη κατά τα τελευταία χρόνια πλαίσια. Η κατάσταση οπωσδήποτε επιδέχεται βελτίωση, δεδομένου ότι η Τσεχία υπολείπεται ακόμη του επιπέδου διαβίωσης που έχει επιτευχθεί στη χώρα μας αλλά και, ταυτόχρονα, αναπτύσσεται με ταχύτατους ρυθμούς και έτσι ο αγώνας των επιχειρήσεων για είσοδο και εδραίωση στην αγορά είναι ακόμα σε εξέλιξη. Απαραίτητη προϋπόθεση για αυτό είναι η ταχεία, οργανωμένη και με συγκεκριμένες στοχεύσεις κινητοποίηση από πλευράς των Ελλήνων εξαγωγέων, των συλλογικών και κλαδικών φορέων και των υποστηρικτικών μηχανισμών τους, ώστε να επιτευχθούν, σταδιακά αλλά σταθερά, υψηλότερες επιδόσεις και να αποκτήσουν τα ελληνικά προϊόντα αναγνωρισιμότητα και σταθερή θέση στις προτιμήσεις των Τσέχων καταναλωτών. Φιλοδοξία της παρούσας Έκθεσης είναι να συμβάλλει στην ενημέρωση των ελληνικών επιχειρήσεων και των υποστηρικτικών φορέων και μηχανισμών τους με στόχο την εντονότερη ενεργοποίησή τους στην αγορά της Τσεχίας. Το Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων Πράγας, θα παραμείνει αρωγός στην προσπάθεια για την είσοδο, δραστηριοποίηση και επέκταση κάθε ελληνικής επιχείρησης στην αγορά της Τσεχίας. Πράγα, Ιούλιος 2010 Συντάκτης: Ανδρέας Δ. Καραϊσκάκης Σύμβουλος Ο.Ε.Υ. Α΄

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 8: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

7

1. ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Επίσημη Ονομασία: ∆ημοκρατία της Τσεχίας

Γεωγραφική θέση: Κεντρική Ευρώπη. Περικλείεται από Γερμανία,

Πολωνία, Σλοβακία και Αυστρία.

Έκταση: 78.864 τ. χλμ.

Πληθυσμός: 10.234.092 (μέσα 2005). Ρυθμός αύξησης: -0,6%

Εθνικότητες: Τσέχοι (94,2%), Σλοβάκοι (1,9%), Πολωνοί (0,5%),

Γερμανοί (0,4%) Ρόμα (0,1%), Άλλοι (2,9%)

Πολιτικό σύστημα: Προεδρευομένη Κοινοβουλευτική ∆ημοκρατία.

Πρόεδρος κ. Vaclav Klaus

Πολιτικά κόμματα στο

Κοινοβούλιο: *

CSSD, 22,08%, έδρες 56 («Σοσιαλδημοκρατικό

Κόμμα», Πρόεδρος κ. Bohuslav Sobotka ), ODS,

20,22%, έδρες 53, («∆ημοκρατικό Κόμμα των

Πολιτών», Πρόεδρος κ. Petr Nečas), TOP 09,

16,7%, έδρες 41(«ΤΟΠ 09», κεντροδεξιό κόμμα,

Πρόεδρος κ. Karel Schwarzenberg), KSČM,

11,27%, έδρες 26 (Κομμουνιστικό Κόμμα Τσεχίας-

Μοραβίας», Πρόεδρος κ. Vojtec Filip), VV 10,88%,

έδρες 24 («∆ημοσίων Υποθέσεων», κεντροδεξιό

κόμμα, Πρόεδρος κ.Radek John)

Θρησκεία: Άθρησκοι (52%) Ρωμαιοκαθολικοί (38%),

∆ιαμαρτυρόμενοι (4%), Ορθόδοξοι (2%), άλλοι (4%)

Γλώσσα: Τσεχική

Σύνθεση ΑΕΠ (2009): Γεωργία 2,3%, βιομηχανία 26,7%, κατασκευές

5,2%, εμπόριο 12,3%, λοιπές υπηρεσίες 53,5%

Νόμισμα: Τσεχική Κορώνα (Μέσες ετήσιες ισοτιμίες 2009:

1 US$ = 19,057 CZK, 1 EUR= 26,445 CZK)

Μεγαλύτερες πόλεις: Praha (πρωτεύουσα) 1.249.256, Brno 376.172,

Ostrava 316.744, Olomouc 224.613, Plzen 165.259

*Βάσει των τελευταίων βουλευτικών εκλογών της Τσεχίας (28-29 Μαΐου 2010)

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 9: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

8

2. ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΒΑΣΙΚΩΝ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΜΕΓΕΘΩΝ

2.1. Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ)

Κατά το 2009, το ΑΕΠ της Τσεχίας ανήλθε, σε σταθερές τιμές 2000, σε 2.931

δις Τσεχικές Κορώνες (CZK) έναντι 3.053 δις CZK το 2008, καταγράφοντας

μείωση κατά 4,0%, χάνοντας το αναπτυξιακό κεκτημένο των προηγουμένων

ετών και φτάνοντας σε μείωση για πρώτη φορά κατά την τελευταία

δεκαπενταετία. Εκφρασμένο σε Ευρώ και επίσης σε σταθερές τιμές 20001, το

ΑΕΠ της Τσεχίας ανήλθε το 2009 σε 137,3 δις €, σημειώνοντας μείωση κατά

δέκα δις € ή κατά 6,7% έναντι του προηγουμένου έτους.

Πίνακας 1: Εξέλιξη του ΑΕΠ της Τσεχίας, σταθερές τιμές (2000), 2003-2009

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 CZK (δις) 2.368 2.471 2.628 2.812 2.985 3.053 2.931 Μεταβολή (%) 3,6 4,3 6,4 7,0 6,2 2,3 -4,0 Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία Τσεχίας

Σε τρέχουσες τιμές, το ΑΕΠ της Τσεχίας ανήλθε το 2009 σε 3.627,2 δις CZK,

έναντι 3.689 δις CZK το 2008, καταγράφοντας ονομαστική μείωση κατά 62 δις

CZK ή 1,68%. Εκφρασμένο σε Ευρώ, το ΑΕΠ της Τσεχίας ανήλθε σε 137,1

δις € (2008: 147,9 €) μειωμένο σε ονομαστικές τιμές και πάντοτε σε όρους

Ευρώ κατά 7,3%. Η διαφορετική ποσοστιαία μεταβολή οφείλεται, στην ελαφρά

υποτίμηση της αξίας της Τσεχικής Κορώνας έναντι του Ευρώ2 κατά το 2009.

Πίνακας 2: Εξέλιξη του ΑΕΠ της Τσεχίας, τρέχουσες τιμές, 2003-2009 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 CZK (δις) 2.578 2.811 2.982 3.226 3.539 3.687 3.631 € (δις) 81,1 88,1 100,1 114,0 127,3 147,5 137,3 Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία Τσεχίας

Οι εντυπωσιακά υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης της τσεχικής οικονομίας μέχρι το

2007, που οφείλοντο κυρίως στην ένταση της ιδιωτικής ζήτησης ανεκόπησαν

απότομα λόγω της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Η οικονομική

δραστηριότητα στην Τσεχία, όπως προβλεπόταν, σημείωσε σημαντική

1 Βλ. Πίνακα Π-1 του Παραρτήματος 2 Για την εξέλιξη της ισοτιμίας CZK/ EURO βλ. Πίνακα Π-1 του Παραρτήματος

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 10: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

9

επιβράδυνση καθ’ όλο το 2008, καταγράφοντας ρυθμό μείωσης 1,3% κατά το

τέταρτο τρίμηνο του έτους, ενώ η μείωση συνεχίστηκε και κατά το πρώτο

τρίμηνο του 2009 φθάνοντας το -4,8%, ποσοστό το οποίο ικανοποιεί πλήρως

τον τεχνικό ορισμό της «οικονομικής ύφεσης», κομίζοντας την χειρότερη

επιδείνωση στην πρόσφατη ιστορία της τσεχικής οικονομίας.

Η κατάσταση αυτή διατηρήθηκε για τα πρώτα δύο τρίμηνα του 2009, οπότε η

οικονομία σημείωσε επιδόσεις κάτω από τις αντίστοιχες του 2007. Κατά το

δεύτερο ήμισυ του έτους πάντως, η οικονομία σημείωσε οριακή ανάκαμψη

επιτυγχάνοντας ρυθμούς θετικής πορείας της τάξεως του 0,7%, επιδόσεις

όμως οι οποίες δεν στάθηκε δυνατόν να ανατρέψουν την μείωση του ετήσιου

ρυθμού ανάπτυξης από τα επίπεδα του -4%, συγκριτικά με το 2008.

Η εξαγωγικά προσανατολισμένη βιομηχανία της χώρας επηρεάστηκε

σημαντικά από την παγκόσμια οικονομική κρίση κατά το 2009. Οι εξαγωγές

της Τσεχίας συρρικνώθηκαν κατά 22,11% λόγω μειωμένης ζήτησης από το

εξωτερικό, ενώ, λόγω της μειωμένης εγχώριας ζήτησης, σημείωσαν μέση

μείωση και οι εισαγωγές κατά 18,38%. Παρά το ότι η διαφορά αυτή στις

μειώσεις εξαγωγών – εισαγωγών είχαν σαν αποτέλεσμα να αυξηθεί το

πλεόνασμα του τσεχικού εμπορικού ισοζυγίου, φθάνοντας στο ύψος-ρεκόρ

των 153,2 δις CZK (5,79 δις €), η γενική μείωση στην βιομηχανική παραγωγή,

ακολουθήθηκε και από σημαντική μείωση του κατασκευαστικού τομέα κατά

την ίδια περίοδο.

Η αρνητική οικονομική ανάπτυξη της Τσεχίας κατά το 2009, ήταν, πέραν των

άλλων, απόρροια τόσο της ύφεσης στην οποία εισήλθαν οι οικονομίες των

κυριοτέρων οικονομικών και εμπορικών της εταίρων, ήτοι, των χωρών της

ευρωζώνης με προεξάρχουσα την Γερμανία, η οποία είχε ως επίπτωση την

σημαντική κάμψη της εγχώριας βιομηχανικής παραγωγής. Παρά τις αντίξοες

αυτές συνθήκες όμως, η τσεχική οικονομία κατά το 2009 συρρικνώθηκε κατά -

4,1%, ποσοστό απόλυτα ίσο προς τον μέσο όρο συρρίκνωσης των χωρών

της Ευρωζώνης-16 και οριακά μικρότερο της μέσης συρρίκνωσης των χωρών

της Ε.Ε.-27 (ο οποίος έφθασε στο -4,2%).

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 11: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

10

Η μείωση του τσεχικού ΑΕΠ κατά το 2009 λόγω των επιπτώσεων της

παγκόσμιας οικονομικής κρίσης στην οικονομία της χώρας αναμένεται να

ξεπεραστεί κατά το τρέχον έτος, εκτίμηση η οποία βασίζεται στις πρώτες

ενδείξεις εξόδου της οικονομίας της χώρας από την ύφεση.

Σημειώνεται, ότι η δομή της οικονομικής ανάπτυξης της χώρας άλλαξε κατά το

2009, αφού η δυναμική της ιδιωτικής κατανάλωσης, ως κύριας κινητήριας

δύναμης της ανάπτυξης κατά τα τελευταία χρόνια, εξανεμίσθηκε, οι δε

επενδύσεις των επιχειρήσεων εξασθένησαν, αφήνοντας ως προωθητική

αναπτυξιακή δύναμη μόνο το εξωτερικό εμπόριο, το οποίο υποβοηθήθηκε

οριακά από την μικρή εξασθένηση του εθνικού νομίσματος (τσεχική κορώνα -

CZK) στην διεθνή αγορά συναλλάγματος κατά την ίδια περίοδο.

Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Τσεχίας σε τρέχουσες τιμές, το οποίο για το μεν

2008 αυξήθηκε κατά 3,47% φθάνοντας τις CZK 353.701, σε απόλυτους

όρους, και αποτελούσε το υψηλότερο κατά κεφαλή ΑΕΠ μετά την ανεξαρτησία

της χώρας, κατά το 2009 μειώθηκε σύμφωνα με τους αναθεωρημένους

δείκτες, κατά 2,23% φθάνοντας στις CZK 345.812. Εντούτοις, το εν λόγω

μέγεθος δεν αντανακλά τα πραγματικά δεδομένα της οικονομίας, δεδομένου

ότι αφενός υπολογίζεται σε τρέχουσες τιμές, αφετέρου ενσωματώνει και τις

διακυμάνσεις τις ισοτιμίας της Τσεχικής Κορώνας η οποία υποχώρησε έναντι

του Ευρώ, πριν σταθεροποιηθεί περί το τέλος του έτους.

Για λόγους συγκρισιμότητας μεταξύ των οικονομιών διαφορετικών χωρών, το

κατά κεφαλή εισόδημα μετράται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, με βάση τα

«Επίπεδα Αγοραστικής ∆ύναμης» (Purchasing Power Standards ή PPS). Με

αυτόν τον τρόπο, λαμβάνονται υπόψη οι διαφορές στα επίπεδα τιμών μεταξύ

των χωρών της Ε.Ε. και δίνεται η δυνατότητα συγκρίσεων, τόσο σε απόλυτα

μεγέθη, όσο και ως προς τον μέσο όρο. Έτσι, σύμφωνα με τα πρόσφατα

στατιστικά στοιχεία, το κατά κεφαλή ΑΕΠ της Τσεχίας, κατά το 2008, εκτιμάται

στο PPS 20.145, το 2009 μειώθηκε στο PPS 18.971, ποσό το οποίο

αντιστοιχεί και πάλι στο 80% του μέσου όρου της Ε.Ε-27.

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 12: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

11

Πίνακας 3: Εξέλιξη του κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Τσεχίας, 2003-2009

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Τσεχία, PPS 15.200 16.300 17.100 18.200 19.900 20.100 19.400 Τσεχία (E.E.27= 100) 70,4 73,4 75,1 75,9 77,4 80,2 80,4 Ελλάδα, PPS 19.200 20.400 20.600 22.000 23.100 23.600 23.300 Ελλάδα (E.E.27= 100) 90,2 92,1 94,0 92,8 94,1 94,0* 95,0* Τσεχία, σε τρ. τιμές CZK 252.617 275.770 291.561 313.868 342.494 353.701 345.812 Τσεχία σε τρεχ. τιμές € 7.934 8.644 9.789 11.074 12.337 14.181 13.077 Πηγή: EUROSTAT, Στατιστική Υπηρεσία Τσεχίας, ΟΟΣΑ, ∆ΝΤ * Προσωρινά στοιχεία

Τέλος, αναφορικά προς την κατανομή του ΑΕΠ ανά τομέα δραστηριότητας,

διαπιστώνεται μεσοπρόθεσμα, μια σταθεροποίηση της συμμετοχής όλων των

τομέων της οικονομικής δραστηριότητας στο συνολικό προϊόν, με μια

σταδιακή άνοδο της συμμετοχής του δευτερογενή τομέα (κυρίως αυτού της

βιομηχανίας - μεταποίησης, λόγω της εισροής μεγάλων ξένων επενδύσεων

στον τομέα αυτό) ταυτόχρονα με μια επίσης μικρή άνοδο της συμμετοχής του

εν γένει τομέα των υπηρεσιών.

Πίνακας 4: Σύνθεση του ΑΕΠ της Τσεχίας ανά τομέα δραστηριότητας 2004-2009 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Αγροτικός Τομέας 2,6 2,4 2,2 2,2 2,3 2,3 Βιομηχανία 39,6 38,9 39,7 27,8 26,7 36,6 Κατασκευές 8,7 8,4 8,6 5,9 5,7 5,1 Εμπόριο 9,1 9,2 8,8 11,4 12,3 9,5 Μεταφορές, τηλεπικοινωνίες 8,7 8,6 8,2 9,6 9,7 10,6 Ακίνητα και συναφείς υπηρεσίες 10,6 10,9 10,5 12,4 12,5 7,8 Άλλα 20,7 20,7 22,0 30,7 30,8 28,1 100 100 100 100 100 100

Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία Τσεχίας

2.2. Πληθωρισμός

Η εξέλιξη του πληθωρισμού στη Τσεχία ακολούθησε, σε γενικές γραμμές, το

πρότυπο εξέλιξης των τιμών στις περισσότερες υπό μετάβαση οικονομίες.

Ήδη από το 1991, όταν η ενιαία, τότε, Τσεχοσλοβακία, εισήγαγε

μεταρρυθμίσεις για τη μετεξέλιξή της σε οικονομία της αγοράς, υπήρξε μια

περίοδος ύφεσης (1991 - 1993) λόγω αλλαγής των δομών και

προσανατολισμών της οικονομίας. Έτσι, ενώ οι τιμές το 1993 αυξάνονταν

κατά 20,8% κατά μέσο όρο, σημείωσαν πτωτική πορεία από το 1994 μέχρι το

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 13: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

12

1997 και μετά από μια προσωρινή αύξηση το 1998 (+10,7%) άρχισαν πλέον

να μειώνονται σταθερά, φθάνοντας στο +0,1% το 2003, στο +2,8% το 2007,

κάνοντας σημαντικό άλμα στο +6,3% το 2008.

Πίνακας 5: Εξέλιξη του πληθωρισμού της Τσεχίας, 2005- 2009 2005 2006 2007 2008 2009 Πληθωρισμός, τέλος περιόδου,% 2,2 1,7 5,4 3,6 1,0 Πληθωρισμός, ετήσιος μ.ο., % 1,9 2,5 2,8 6,3 1,0 Ε.Ε.-25 (2005-), Ε.Ε.-27(2007-)% 2,2 2,2 2,3 3,7 1,0 Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία Τσεχίας, EUROSTAT

Το 2009 καταγράφεται οριακή μόνο αύξηση του μέσου επιπέδου τιμών στην

Τσεχία, εν συγκρίσει προς το 2008. Οι πληθωριστικές πιέσεις υπήρξαν

εξαιρετικά ασθενείς. Η μειωμένη καταναλωτική ζήτηση, η υποχωρούσα

οικονομική κίνηση, οι χαμηλές τιμές παραγωγού καθώς και των διεθνών

χρηματιστηριακών εμπορευμάτων (commodities) ώθησαν το γενικό επίπεδο

τιμών προς τα κάτω. Προς αυτήν την κατεύθυνση συνέβαλαν και οι αρνητικές

επιπτώσεις στην αγορά εργασίας (αύξηση της ανεργίας) οι οποίες

εξασθένισαν τις πιέσεις για αύξηση μισθών, αφήνοντας ως μοναδικό

πληθωριστικό παράγοντα την ελαφρά υποχώρηση της τσεχικής κορώνας

έναντι των κυριωτέρων ξένων νομισμάτων, ώστε να σημειώνονται μειώσεις

τιμών καταναλωτή από το δεύτερο τρίμηνο μέχρι σχεδόν το τέλος του 2009,

καταλήγοντας σε ένα μέσο όρο 1% για όλο το έτος, ακριβώς όσο και ο μέσος

όρος της Ε.Ε.-27.

2.3. Αγορά εργασίας - Απασχόληση - Ανεργία - Αμοιβές

Η έναρξη των μεταρρυθμίσεων για μετεξέλιξη σε οικονομία της αγοράς,

επέφερε, όπως ήταν αναμενόμενο, ανακατατάξεις και στον τομέα της

απασχόλησης, με κυριότερο χαρακτηριστικό την αύξηση του ποσοστού

ανεργίας. Έτσι, ενώ το 1993 η καταγεγραμμένη ανεργία3 ανέρχονταν στο

3,0%, το 2002 ανήλθε σε 9,2% και, χωρίς σημαντικές αλλαγές, στο 9,9% το

2003. Εντούτοις, μετά το 2004 λόγω των υψηλών ρυθμών οικονομικής

3 Πρόκειται για το ποσοστό ανεργίας που καταγράφεται βάσει της μεθοδολογίας των αρμοδίων υπηρεσιών του τσεχικού Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υπηρεσιών

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 14: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

13

ανάπτυξης παρουσιάστηκε μεταστροφή της αυξητικής αυτής τάσης4 και

ώθησαν την τσεχική αγορά εργασίας σε κατάσταση σχεδόν πλήρους

απασχόλησης στην πρωτεύουσα και τις κυριότερες στις μεγαλουπόλεις, με

αποτέλεσμα κατά τις αρχές του 2008 να καταγραφεί ποσοστό ανεργίας της

τάξεως του 5,4% κατά μέσο όρο.

Πίνακας 6: Εξέλιξη της ανεργίας στη Τσεχία, 2004-2009 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Ετήσιος μ.ο. 9,2 9,0 8,1 6,6 5,4 8,0 Ε.Ε.-25 (2004-), Ε.Ε.-27(2007-)% 9,0 8,9 8,2 7,1 7,6 9,4 Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία Τσεχίας, EUROSTAT

Όμως, τα πρώτα συμπτώματα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσεως κατά τα

τέλη του 2008, πυροδότησαν εκτεταμένες μαζικές απολύσεις, αποτέλεσμα

των οποίων ήταν η ανεργία σταδιακά να φθάσει το 8% για όλο το 2009, ήτοι

περίπου στα επίπεδα του 2006, οι δε άνεργοι να ξεπεράσουν το συμβολικό

ψυχολογικό «κατώφλιο» των 500.000 ανέργων, ποσοστό όμως το οποίο ήταν

αρκετά μικρότερο του αντίστοιχου μ.ο. της Ε.Ε.-27 (9,4%)

Πέραν των ανωτέρω, η ανεργία παρουσιάζει σημαντικές αποκλίσεις μεταξύ

των επιμέρους περιοχών της χώρας, λόγω των διαφορών στο επίπεδο αλλά

και των διαφορετικών ρυθμών ανάπτυξής τους. Έτσι, η ανεργία στην Πράγα

βρίσκεται σε σχετικά χαμηλά επίπεδα (κυμαίνεται περί το 3%), όμως σε

ορισμένες περιοχές η ανεργία ανέρχεται σε υψηλά επίπεδα (λ.χ., Βόρεια

Μοράβια - Σιλεσία: 10,8%, περιφέρεια Ustí Nad Labem: 12,2%).

Από το σύνολο των ανέργων, η πλειονότητα είναι άτομα με σχετικά χαμηλό

μορφωτικό επίπεδο και χαμηλή εξειδίκευση. Συγκεκριμένα, το 46,2% είναι

απόφοιτοι δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης αλλά χωρίς εξειδίκευση και

επαγγελματική κατάρτιση, ενώ από τους λοιπούς το 25,3% είναι απόφοιτοι

βασικής εκπαίδευσης και το 25,5% απόφοιτοι δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης

με επαγγελματική εξειδίκευση. Από την άλλη πλευρά, το ποσοστό των

ανέργων με πανεπιστημιακή μόρφωση κυμαίνεται περίπου στο 3%. 4 Στην μεταστροφή φαίνεται ότι έχει διαδραματίσει ρόλο και η εφαρμογή νέας μεθοδολογίας μέτρησης της ανεργίας, συμβατή με τις απαιτήσεις EUROSTAT από το 2004

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 15: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

14

Από τις επιμέρους περιοχές της χώρας, η πρωτεύουσα εμφανίζει μεγαλύτερη

αντοχή στην μείωση των θέσεων εργασίας σε σύγκριση με οποιαδήποτε άλλη

περιοχή, αλλά και συγκρινόμενη με το σύνολο της χώρας.

Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί ότι το ποσοστό της συνολικής απασχόλησης επί

του ενεργού πληθυσμού (ηλικίες 15-64) ήταν το 2009 υψηλότερο στην Τσεχία

(65,4%) από αυτό του μέσου όρου της Ε.Ε.-27 (64,6%).

Πίνακας 7: Εξέλιξη των αμοιβών στη Τσεχία, 2003-2009 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Μέσος Ονομαστικός Μισθός, CZK 16.917 18.041 19.024 20.211 21.692 23.542 25.752

Ονομαστική Μεταβολή (%) 5,8 6,3 5,0 6,6 7,2 8,3 5,2

Πραγματική Μεταβολή (%) 5,7 3,4 3,0 4,0 4,3 1,9 4,8

Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία Τσεχίας

Το 2009, ο μέσος μηνιαίος ονομαστικός μισθός στη Τσεχία ανήλθε στις CZK

25.752, αυξανόμενος κατά 5,2% σε ονομαστικούς όρους σε σύγκριση προς το

προηγούμενο έτος5. Ταυτόχρονα, παρά την μικρή αύξηση του πληθωρισμού

τα πραγματικά εισοδήματα αυξήθηκαν κατά 4,8%, ποσοστό το οποίο είναι το

υψηλότερο των τελευταίων ετών.

Τέλος, σε ότι αφορά την παραγωγικότητα της εργασίας, παρατηρείται την

τελευταία τετραετία μια αύξηση του σχετικού δείκτη, ο οποίος έφτασε το 2007

στο + 3,3%, αυξήθηκε οριακά το 2008 κατά 0,8%, ενώ το 2009 , μειώθηκε

σημαντικά φθάνοντας το -2,4% ως προς τον προηγούμενο χρόνο.

Ταυτόχρονα η ονομαστική αύξηση των μισθών αρχίζει από το 2008 να

αυξάνεται με ρυθμούς μεγαλύτερους από αυτούς της παραγωγικότητας της

εργασίας.

5 Είναι σημαντικό να σημειωθεί, εντούτοις, ότι η δομική στατιστική ανάλυση καταδεικνύει ότι τα 2/3 των εργαζομένων λαμβάνουν μισθό κάτω του εθνικού μ.ο.

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 16: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

15

2.4. ∆ημόσια οικονομικά

Η κατάσταση των δημοσίων οικονομικών στη Τσεχία επιδεινώθηκε τα

τελευταία χρόνια, χαρακτηριστικό στοιχείο πολλών οικονομιών σε μετάβαση,

δεδομένου ότι απαιτούνταν αυξημένες δαπάνες για δημιουργία νέων δομών,

για επενδύσεις, την υγεία, την εκπαίδευση, τις συντάξεις αλλά και

χρηματοδότηση του κοινωνικού κράτους.

Για το λόγο αυτό, από το 2004 εφαρμόστηκε πρόγραμμα ελέγχου του

υπερβολικού ελλείμματος των τελευταίων χρόνων. Στην πρώτη φάση,

υιοθετήθηκαν μέτρα με σκοπό την εξάλειψη του ελλείμματος και τη

συγκράτηση της αύξησης του δημόσιου χρέους. Για τη δεύτερη φάση,

σχεδιάστηκε ένα σύνολο μέτρων με σκοπό την επιτάχυνση της ανάπτυξης. Τα

εξεταζόμενα φορολογικά μέτρα είχαν ως σκοπό την προώθηση των

επενδυτικών δραστηριοτήτων, της έρευνας και της ανάπτυξης, καθώς και την

ενίσχυση των γονέων χαμηλού εισοδήματος ώστε να ενθαρρυνθούν να

συμμετάσχουν πιο ενεργά στην αγορά εργασίας. Ταυτόχρονα, μετά τις

βουλευτικές εκλογές του 2005 και την τότε επικράτηση του ∆ημοκρατικού

Κόμματος (ODS), επανήλθε η συζήτηση περί εφαρμογής ενιαίου φόρου,

όπως και στην περίπτωση της Σλοβακίας, χωρίς πρακτική εφαρμογή.

Πίνακας 8: Εξέλιξη του προϋπολογισμού στη Τσεχία, 2005 - 2009 2005 2006 2007 2008 2009 Έσοδα, CZK δις 866,46 923,32 1.025,88 1.064,57 974,6 Έξοδα, CZK δις 922,9 1.020,63 1.092,27 1.083,94 1.167,0 Δημοσιονομικό Ισοζύγιο, CZK δις -56,44 -97,30 -66,39 -19,4 -192,39 Δημοσιονομικό Ισοζύγιο, % ΑΕΠ -1,9% -3,0% -1,9% -0,5% -5,3 Ακαθάριστο Χρέος, CZK δις 885,4 948,3 1.023,8 1.104,9 1.282,3 Ακαθάριστο Χρέος, % ΑΕΠ 29,7% 29,4% 29,0% 30,0% 35,4% Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία Τσεχίας, Υπουργείο Οικονομικών Τσεχίας

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 17: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

16

Σύμφωνα με τα πρόσφατα αναθεωρημένα στοιχεία, κατά το 2009 τα συνολικά

έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού6 έφτασαν τα 974,6 δις CZK, έναντι

1.064,57 δις CZK το 2008, καταγράφοντας μείωση κατά 8,45%, ποσοστό

κατά πολύ μεγαλύτερο της ονομαστικής μείωσης του ΑΕΠ.

Οι δαπάνες του προϋπολογισμού του 2009 ανήλθαν σε 1.167,0 δις CZK,

έναντι των CZK 1.083,94 δις CZK, ήταν δηλ. κατά 83,06 δις CZK υψηλότερες

από αυτές του προηγούμενου έτους, καταγράφοντας ονομαστική αύξηση

7,66%.

Μετά από μία πενταετία όπου τα ελλείμματα του προϋπολογισμού της χώρας

ήταν εντός των πλαισίων του αναθεωρημένου Προγράμματος Σύγκλισης

(+3,5% του ΑΕΠ), ο προϋπολογισμός του 2009 έκλεισε τελικά με έλλειμμα7 -

5,3% του ΑΕΠ, το οποίο είναι το υψηλότερο από τα αντίστοιχα μεγέθη της

τελευταίας επταετίας και σαφώς εκτός του ανωτέρω ορίου του Προγράμματος

Σύγκλισης. Η διόγκωση του ελλείμματος οφείλεται, αφενός, στην επιβράδυνση

της οικονομίας και τις μειωμένες εισροές εσόδων λόγω των σημαντικά

συρρικνωμένων κερδών των επιχειρήσεων, αλλά και των αμετάβλητων, αν

όχι και αυξημένων, δαπανών για διατήρηση του ίδιου επιπέδου κοινωνικών

υπηρεσιών.

Μετά την εκδήλωση της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης το ανωτέρω

Πρόγραμμα αναθεωρήθηκε εκ νέου, και παρά τις προβλέψεις του για γενναία

μείωση των δημοσίων δαπανών, συμπίεση των μισθών στον δημόσιο τομέα

και μείωση των δημοσίων επενδύσεων, για το 2009 προβλεπόταν έλλειμμα

της τάξεως του 4,7% του ΑΕΠ αντί του τελικού ελλείμματος 5,3%.

Επισημαίνεται ότι το αναθεωρημένο Πρόγραμμα για τα επόμενα έτη

προβλέπει έλλειμμα στο 4,5% του ΑΕΠ το 2010, στο 5% του ΑΕΠ το 2011,

6 Τα μεγέθη του προϋπολογισμού που περιλαμβάνονται στους Πίνακες και το Παράρτημα αναφέρονται στη Γενική Κυβέρνηση, ήτοι στην Κεντρική Κυβέρνηση, τις Τοπικές Κυβερνήσεις (Αυτοδιοίκηση) και τα Ασφαλιστικά Ταμεία 7 Η συγκεκριμένη μέτρηση του ελλείμματος γίνεται με τη μεθοδολογία ESA-95 (=European System of National and Regional Accounts, 1995) η οποία είναι από τα μέσα του 1999 η κοινή μεθοδολογία καταγραφής των Εθνικών Λογαριασμών στο πλαίσιο της Ε.Ε. Σύμφωνα με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ («Πρωτόκολλο για τη ∆ιαδικασία Υπερβολικού Ελλείμματος») η έννοια του ελλείμματος σημαίνει τον καθαρό δανεισμό της Γενικής Κυβέρνησης, σύμφωνα πάντα με τη μεθοδολογία ESA95. Η έννοια του Χρέους της Γενικής Κυβέρνησης είναι το προσαρμοσμένο ακαθάριστο χρέος της τελευταίας στο τέλος του έτους και σε ονομαστικές αξίες.

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 18: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

17

στο 4,2% του ΑΕΠ το 2012, ενώ για τα επόμενα χρόνια προβλέπεται ετήσια

μείωσή του κατά 0,3%. Σύμφωνα με την προοπτική αυτή, η υιοθέτηση του

ευρώ μετατίθεται αντί του 2010 όπως προβλεπόταν μέχρι και προ τριετίας,

ακόμη μακρύτερα στο μέλλον, ίσως και μετά το 2015, αφού, βάσει της

Συνθήκης του Μάαστριχτ, για αυτήν ως γνωστόν απαιτείται ανώτατο

δημοσιονομικό έλλειμμα της τάξεως του 3% του ΑΕΠ

Πίνακας 9: Φορολογία

* Από 1.1.2010 οι δύο κατηγορίες Φ.Π.Α. έγιναν 20 και 10 αντίστοιχα

Είδος Φόρος Φόρος εισοδήματος εταιρειών

20%

Φόρος εισοδήματος Ενιαίος φόρος 15% Φόρος προστιθέμενης αξίας

19% (αγαθά, υπηρεσίες), 9% (ορισμένα τρόφιμα, φάρμακα, τύπος, δαπάνες α΄ανάγκης κ.ά.) *

Παρακράτηση φόρου επί μερισμάτων

0%- 15%

Παρακράτηση φόρου επί τόκων

15%

Παρακράτηση φόρου για εισοδήματα από royalties

15%

Εισφορές κοινωνικής ασφάλισης

Εργοδότης: 34% του ακαθάριστου μισθού, Εργαζόμενος: 12,5%

Φόροι κατανάλωσης Στα προϊόντα πετρελαίου, το αλκοόλ και τον καπνό Φορολογία ακίνητης περιουσίας

Σύμφωνα με το είδος, την τοποθεσία και το σκοπό χρήσης του ακινήτου

Φόροι μεταβιβάσεως ακινήτων

3% της υψηλότερης τρέχουσας εμπορικής αξίας του ακινήτου ή βάσει ανεξάρτητης εκτίμησης

Φόροι κληρονομίας και δωρεών

Από 1% ως 40% ανάλογα με τον βαθμό συγγένειας δωρητή-δωρεοδόχου και κληροδότη-κληροδόχου

Αναφορικά προς τη φορολογία, η Τσεχία εφαρμόζει μια σειρά φόρων για τα

φυσικά πρόσωπα και τις επιχειρήσεις οι οποίοι, στο μέτρο που τους αναλογεί,

έχουν συμβάλει στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων στη χώρα.

Σε ο,τι αφορά το συνολικό ακαθάριστο χρέος της Τσεχίας, μετά τις τελευταίες

αναθεωρήσεις, αυτό κατά το 2009 ανήλθε στις CZK 1.282,3 δις,

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 19: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

18

αντιστοιχώντας στο 35,4% του ΑΕΠ, έναντι CZK 1.104,9 δις το 2008, που

αντιστοιχούσε στο 30% του ΑΕΠ, πραγματοποιώντας άλμα συγκριτικά με τις

τάσεις σταθεροποίησης που αυτό έδειχνε κατά τα τελευταία χρόνια,

επιβεβαιώνοντας απαισιόδοξες εκτιμήσεις για απότομη εκτίναξη προς τα άνω.

Πάντως, το δημόσιο χρέος της Τσεχίας συγκριτικά με τις άλλες γειτονικές υπό

μετάβαση χώρες, θεωρείται χαμηλό και αντικειμενικά αυτή κατατάσσεται στις

χώρες χαμηλού χρέους. Ταυτόχρονα, βάσει των προβλέψεων του

αναθεωρημένου Προγράμματος Σύγκλισης, το χρέος μέχρι το 2015 θα

αυξάνεται οριακά στην περίπτωση επικράτησης του «απαισιόδοξου»

σεναρίου και πάντα θα βρίσκεται πολύ κάτω του ορίου του 60% του ΑΕΠ που

αποτελεί και τον ονομαστικό στόχο της Συνθήκης του Μάαστριχτ για την

υιοθέτηση του Ευρώ.

2.5. Επιτόκια

Η νομισματική πολιτική της Κεντρικής Τράπεζας της Τσεχίας είναι

προσανατολισμένη στη διατήρηση της σταθερότητας των τιμών και,

δευτερευόντως, στην υποστήριξη της οικονομικής πολιτικής της εκάστοτε

κυβέρνησης με απώτερο στόχο την οικονομική ανάπτυξη.

Στο πλαίσιο αυτό, και με στόχο την επίτευξη μακροπρόθεσμων επιτοκίων

κάτω του 3%, τα μακροπρόθεσμα επιτόκια8 της χώρας βρίσκονται τα

τελευταία χρόνια σε πτωτική πορεία. Λόγω όμως των πληθωριστικών

πιέσεων των αρχών του 2008 από την αύξηση των τιμών των καυσίμων και

των τροφίμων, ο ετήσιος μέσος όρος του ύψους του επιτοκίου του δεκαετούς

ομολόγου ανήλθε στο 4,55%, έναντι επιτοκίου 3,77% κατά το προηγούμενο

έτος.

Πίνακας 10: Εξέλιξη των μακροπρόθεσμων επιτοκίων στη Τσεχία, 2004-2009 Τέλος περιόδου 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Επιτόκιο δεκαετούς ομολόγου (T- bond) 4,75 3,51 3,78 3,77 4,55 5,0 Πηγή: Κεντρική Τράπεζα Τσεχίας

Στο πλαίσιο των μέτρων αμύνης των τσεχικών Αρχών κατά της παγκόσμιας 8 Στο πλαίσιο της Ε.Ε. και με σκοπό τον προσδιορισμό του μακροπρόθεσμου επιτοκίου χρησιμοποιείται το ύψος του επιτοκίου των δεκαετών, συνήθως, ομολόγων (Τ- bonds) του δημοσίου.

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 20: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

19

οικονομικής κρίσης όμως, κρίθηκε επιτακτική η μείωση της τιμής του

χρήματος ως μέσου αντιμετώπισης της ύφεσης που ενέσκηψε. Τούτο

οδήγησε σε νέες διαδοχικές μειώσεις των επιτοκίων κατά το 2009 ώστε τα

επιτόκια των ρέπο των δύο εβδομάδων να κυμανθούν από 1,75 % τον

Φεβρουάριο του έτους, μειούμενα σταδιακά στο 1,50% τον Μάϊο και 1,25%

τον Αύγουστο, καταλήγοντας στο 1,0% τον ∆εκέμβριο του 2009.

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 21: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

20

3. ΕΞΩΤΕΡΙΚΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ

3.1. Ισοζύγιο Πληρωμών

Κατά το 2009, παρουσιάστηκε σημαντική βελτίωση του Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών, στο οποίο καταγράφηκε έλλειμμα ύψους € 1,46

δις, το οποίο, καίτοι σε σχέση με το προηγούμενο έτος διατηρεί σαφώς

θετικότερη εικόνα, σε σύγκριση προς τα έτη 2005-2008 και εξεταζόμενο

μεσοπρόθεσμα, αποτελεί την καλύτερη επίδοση της τελευταίας εξαετίας.

Το έλλειμμα του 2009, αντιστοιχούσε στο 1,1% του ΑΕΠ, έναντι ελλείμματος

3,7% του ΑΕΠ το 2008. Η ανάσχεση της καθοδικής πορείας οφείλεται, κατά

πρώτο λόγο, στην σημαντική αύξηση των εισροών των τελευταίων ετών του

εμπορικού ισοζυγίου9 (2006: 2.401,2 εκ. €, 2007: 4.227,8 εκ. €, 2008: €

4.147,7 εκ. €) παρά τις κατά πολύ μειωμένες συγκριτικά με το προηγούμενο

έτος εισροές του ισοζυγίου υπηρεσιών (οι δεύτερες μικρότερες της τελευταίας

εξαετίας). Από την άλλη πλευρά, διατηρήθηκε το θετικό κεκτημένο του

χρηματοοικονομικού ισοζυγίου και του ισοζυγίου κεφαλαίων.

Πίνακας 11: Εξέλιξη του Ισοζυγίου Πληρωμών της Τσεχίας, 2004-2008 σε δις KCZ 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Α. Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών (1+2+3+4)

(€ εκ.) -4.650,5 -1.637,8 -3.561,4 -3.221,7 -4.610,5 -1.464,7

% ΑΕΠ - 5,3 -1,6 -3,1 -2,5 -3,7 -1,1

1. Αγαθά (€ εκ.) -425,5 1.983,6 2.401,2 4.227,8 4.147,7 6.832,3 2. Υπηρεσίες (€ εκ.) 516,6 1.223,8 1.219,1 1.989,8 3.285,9 997,6 3. Εισοδήματα (€ εκ.) -4.932,3 -5.221,6 -6.484,3 -9.154,2 -11.626,6 -8.752,7 4. Μεταβιβάσεις (€ εκ.) 190,7 376,4 -697,4 -285,1 -417,5 -541,9 Β. Ισοζύγιο Κεφαλαίων (€ εκ.) -458,2 157,9 300,1 723,1 1.236,2 1.548,6 Γ. Χρημ/οικονομικό Ισοζύγιο (€ εκ.) 5.628,1 5.179,7 3.957,2 3.826,4 4.466,9 1.935,2 Δ. Τακτοποιητέα στοιχεία (€ εκ.) -312,3 -612,9 -622,8 -736,8 -1.126,5 -1.503,7 Μεταβολή Συναλλαγματικών Διαθεσίμων 10 (Α+Β+Γ+Δ)

(€ εκ.) -207,1 -3.086,9 -73,1 -591,2 -1.593,5 -1.377,0

Πηγή: Κεντρική Τράπεζα Τσεχίας

9 Το ισοζύγιο αγαθών του συγκεκριμένου πίνακα διαφέρει από αυτό που ανακοινώνει η Στατιστική Υπηρεσία της χώρας, χωρίς, εντούτοις, να μεταβάλει κατ’ ουσία την εικόνα του Ισοζυγίου Πληρωμών της χώρας. 10 (+) μείωση, (-) αύξηση

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 22: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

21

Αναλυτικότερα:

Το Εμπορικό Ισοζύγιο11 της Τσεχίας καταγράφει, για πέμπτη συνεχή χρονιά,

πλεόνασμα, το οποίο για το 2009 έφθασε τα € 6,8 δις (το 2008: € 4,1 δις, το

2007: € 4,2 δις, το 2006: € 2,4 δις και το 2005: € 1,98 εκ.), το ύψος του οποίου

είναι επίδοση ρεκόρ και αποτελεί τον σημαντικότερο από τους θετικούς

παράγοντες της πορείας του συνολικού Ισοζυγίου. Επίσης, παρέμεινε θετικό

στα € 998 εκ. και το Ισοζύγιο Υπηρεσιών, παρά την σημαντικότατη μείωσή

του σε σχέση προς τα αντίστοιχα των προηγουμένων ετών (2008: € 3,3 δις,

2007: € 1,99 δις, 2006: € 1,21 δις).

Από την άλλη πλευρά, το Ισοζύγιο Εισοδημάτων κατέγραψε το 2009

έλλειμμα € 8,7 δις, το οποίο ήταν όμως αρκετά μικρότερο από τα αντίστοιχα

ελλείμματα των € 11,6 δις και € 9,1 δις των προηγουμένων ετών 2008 και

2007 αντίστοιχα, ενώ το έλλειμμα του Ισοζυγίου Μεταβιβάσεων κατέγραψε

επίσης μικρή αύξηση, της τάξεως των € 541,9 εκ., έναντι ελλείμματος € 417,5

εκ. το 2008.

Το Ισοζύγιο Κεφαλαίων του 2009 ήταν, για πέμπτη κατά σειρά χρονιά κατά

την τελευταία εξαετία, πλεονασματικό κατά € 1.548,6 εκ. έναντι 1.236,2 εκ. του

2008, και € 723,1 εκ. του 2007. Η διατήρηση της θετικής καθαρής εισροής

κεφαλαίων οφείλεται στη σταθερή ροή άμεσων ξένων επενδύσεων αλλά και

άλλου είδους επενδυτικών κεφαλαίων.

3.2. Εξωτερικό εμπόριο

Ένα από τα στοιχεία που επηρεάζουν σημαντικά τις εξελίξεις του εξωτερικού

εμπορίου της Τσεχίας είναι ο υψηλός βαθμός αλληλεξάρτησης μεταξύ

εισαγωγών και εξαγωγών. Έτσι, η αυξημένη ζήτηση για προϊόντα που

παράγονται στη Τσεχία, ιδιαίτερα από τις μεγάλες διεθνοποιημένες της

επιχειρήσεις, οδηγεί επίσης και σε αύξηση των εισαγωγών, δεδομένου ότι η

παραγωγή σχετικά μεγάλου αριθμού εξαγόμενων προϊόντων βασίζεται, σε 11 Βλέπε ανωτέρω, υποσημείωση 9

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 23: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

22

σημαντικό βαθμό, σε εισαγόμενες πρώτες ύλες και ενδιάμεσα ή

ημικατεργασμένα προϊόντα.

Η Τσεχία είναι, επίσης, μια ανοικτή οικονομία. Έτσι, ο υψηλός βαθμός

διεθνοποίησης και εξωστρέφειάς της, καθιστά εξωτερικά στοιχεία, όπως οι

διεθνείς τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου αλλά και η

συναλλαγματική ισοτιμία των μεγάλων διεθνών νομισμάτων ως προς την

Τσεχική Κορώνα, ως παράγοντες που επηρεάζουν σημαντικά (άμεσα και

έμμεσα) τις επιδόσεις του εξωτερικού τομέα της τσεχικής οικονομίας.

Κατά το 2009, ο όγκος εξωτερικού εμπορίου της Τσεχίας ανήλθε σε CZK

4.114 δις έναντι CZK 4.868 δις το 2008, σημειώνοντας μείωση κατά 15,46%.

Εκφρασμένος σε Ευρώ, ο όγκος εμπορίου ανήλθε το 2009 σε € 155,8 δις

έναντι € 195,3 δις το 2008, παρουσιάζοντας μείωση της τάξεως του 20,2%.

Ο μειωμένος όγκος εμπορίου της χώρας για το 2009, οφείλεται στην μείωση

των παραγγελιών από το εξωτερικό, και πλησίασε τα επίπεδα εξωτερικού

εμπορίου του 2006. Έτσι, κατά το 2009, το σύνολο των τσεχικών εξαγωγών

ανήλθε σε CZK 2.133 δις έναντι CZK 2.468 δις το 2008, σημειώνοντας μείωση

κατά 13,57%. Μετατρεπόμενες σε Ευρώ, οι τσεχικές εξαγωγές εμφανίζονται

αναλόγως μειωμένες, φθάνοντας τα € 80,79 δις έναντι των € 99,0 δις του

2008 (μείωση 18,38% σε όρους Ευρώ).

Από την πλευρά των εισαγωγών και λόγω της μείωσης των παραγγελιών από

το εξωτερικό για πολλές επιχειρήσεις της χώρας καθ’ όλο σχεδόν το έτος, η

Τσεχία δαπάνησε το 2009 CZK 1.982 δις, έναντι CZK 2.400 δις το 2008. Έτσι,

οι συνολικές εισαγωγές της χώρας μειώθηκαν κατά 17,41%, αντανακλώντας

τις επιπτώσεις της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης ιδίως κατά το πρώτο

εξάμηνο στην οικονομία της χώρας. Εξεταζόμενες σε Ευρώ, οι τσεχικές

εισαγωγές ανήλθαν το 2009 σε € 75,04 δις έναντι € 96,3 δις το 2008,

σημειώνοντας μείωση σε όρους Ευρώ της τάξεως 22,1%.

Το εμπορικό ισοζύγιο της Τσεχίας, μετά από μια δυναμική πολλών ετών όπου

ήταν μεν ελλειμματικό αλλά έβαινε συνεχώς βελτιούμενο, κατέγραψε το 2009

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 24: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

23

πλεόνασμα για πέμπτη συνεχή χρονιά μετά το 2005, όπου το εμπορικό

ισοζύγιο ήταν θετικό για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας. Έτσι, κατά τον

περασμένο χρόνο καταγράφηκε εμπορικό πλεόνασμα-ρεκόρ ύψους CZK

151,7 δις (4,17% του ΑΕΠ), έναντι επίσης πλεονάσματος CZK 68 δις (2,4%

του ΑΕΠ) το 2008, ενώ υπολογιζόμενο σε Ευρώ, το πλεόνασμα του

εμπορικού ισοζυγίου ανήλθε σε € 5,75 δις έναντι € 3,0 δις το 2008.

Πίνακας 12: Εξωτερικό εμπόριο της Τσεχίας, 2004-2009 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Μεταβολή

2009/08

Όγκος Εμπορίου, CZK δις 3.471 3.708 4.245 4.865 4.868 4.115 -15,46%

Εξαγωγές, CZK δις 1.722 1.873 2.144 2.476 2.468 2.133 -13,57%

Εισαγωγές, CZK δις 1.749 1.834 2.101 2.389 2.400 1.982 -17,41%

Εμπορικό Ισοζύγιο, CZK δις -26 39 43 87 68 152 -----------

Όγκος Εμπορίου, € δις 108,9 124,5 149,7 175,2 195,3 155,8 -20,22%

Εξαγωγές, € δις 54,0 62,9 75,6 89,1 99,0 80,8 -18,38%

Εισαγωγές, € δις 54,9 61,6 74,1 86,1 96,3 75,0 -22,12%

Εμπορικό Ισοζύγιο, € δις -0,9 1,3 1,5 3,0 2,7 5,8 ----------- Κάλυψη εισαγωγών από εξαγωγές (%) 98 102 102 103 103 107 ------------

Εξαγωγές/ ΑΕΠ (%) 62,3 64,0 66,9 69,5 66,6 58,7 -----------

Ισοτιμία CZK/ € 31,90 29,78 28,343 27,762 24,942 26,445 +6,03 %

Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία Τσεχίας

Εξεταζόμενο μεσοπρόθεσμα, το εξωτερικό εμπόριο της Τσεχίας παρουσιάζει

ταχύτατη ανάπτυξη μέχρι και το 200812. Συγκεκριμένα, διαπιστώνεται ότι οι

εξαγωγές της χώρας έχουν υπερ-τριπλασιαστεί (2000: € 31,5 δις, 2008: €

99,0 δις) όπως επίσης και οι εισαγωγές οι οποίες έχουν υπερ-διπλασιαστεί

(2000: € 34,9 δις, 2008: € 96,3 δις), ρυθμοί ανόδου οι οποίοι διακόπηκαν με

την παγκόσμια οικονομική κρίση μετά το 2008, οπότε σημειώθηκαν μειώσεις

στον όγκο των εισαγωγών και εξαγωγών το 2009.

12 Βλ. και Πίνακα Π-2 του Παραρτήματος

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 25: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

24

∆ιαπιστώνεται, επίσης, η εξαιρετικά υψηλή κάλυψη των εισαγωγών από τις

εξαγωγές (2000: 95%, 2008: 103%, 2009: 107%). Ο χαρακτηριστικά υψηλός

και σταθερά αυξανόμενος βαθμός εξωστρέφειας της οικονομίας13 που

καταδεικνύεται από το ποσοστό των εξαγωγών στο ΑΕΠ, άρχισε να κάμπτεται

από το 2008 (66,6% έναντι 69,5% το 2007) το οποίο λόγω της κάμψης των

εξαγωγών συγκριτικά με το 2008, έφθασε στο 58,7%, ήτοι στα επίπεδα του

2003-2004.

3.2.1. Σύνθεση εξωτερικού εμπορίου κατά βασικές κατηγορίες προϊόντων

Εξετάζοντας τη διάρθρωση των εξαγωγών14 της Τσεχίας κατά βασικές

κατηγορίες προϊόντων της ονοματολογίας SITC, διαπιστώνεται ότι στην

κορυφή του καταλόγου των εξαγομένων κατηγοριών προϊόντων και για το

2008 βρίσκεται η κατηγορία «Μηχανές, μηχανήματα και υλικό μεταφορών», με

εντυπωσιακά υψηλή συμμετοχή στο σύνολο των τσεχικών εξαγωγών (53,3%

έναντι 53,8% το 2008). Έπεται η κατηγορία των «Βιομηχανικών προϊόντων»

που αντιπροσωπεύει το 17,7% της συνολικής αξίας (19,6% το 2008), και στη

συνέχεια οι κατηγορίες «∆ιάφορα βιομηχανικά είδη» (11,8% έναντι 10,8% το

2008), και «Χημικά προϊόντα» (6,3% έναντι 5,9%, του 2008), ενώ

διαπιστώνεται, επίσης, ότι η κατηγορία των (μη εδώδιμων) «Πρώτων υλών»

φαίνεται να συμμετέχει όλο και λιγότερο στις εξαγωγές της χώρας τα τελευταία

χρόνια (2000: 3,5%, το 2007 και το 2008: 2,6%, ενώ το 2009 οριακά

αυξημένη στο 2,7%).

Επιπλέον παρατηρείται ότι, για το 2009, το 82,8% των εξαγομένων τσεχικών

προϊόντων αφορούν σε προϊόντα βιομηχανικής παραγωγής, απλής ή

σύνθετης επεξεργασίας (84,2% το 2008) στοιχείο ενδεικτικό της διάρθρωσης

του παραγωγικού δυναμικού της χώρας.

Σε ότι αφορά τις βασικές κατηγορίες εισαγομένων15 προϊόντων, η κατηγορία

13 Ως δείκτης εξωστρέφειας χρησιμοποιείται το ποσοστό συμμετοχής των εξαγωγών στο ΑΕΠ. 14 Βλ. Πίνακα Π-3 του Παραρτήματος. Για περαιτέρω ανάλυση περί των εξαγόμενων προϊόντων από τη Τσεχία, βλ. επίσης τον Πίνακα Π-15 του Παραρτήματος. 15 Βλ. Πίνακα Π-4 του Παραρτήματος. Για περαιτέρω ανάλυση περί των εισαγόμενων στη Τσεχία προϊόντων, βλ. πίνακα Π-14 του Παραρτήματος.

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 26: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

25

«Μηχανές, μηχανήματα και υλικό μεταφορών» το 2009 βρίσκεται στην πρώτη

θέση, με μερίδιο 41,3% επί του συνόλου, ακριβώς όσο και το 2008. Έπονται

οι κατηγορίες «Βιομηχανικά προϊόντα» 17,7% (19,7% το 2008), «Χημικά

προϊόντα και συναφή» με 11,2% (10,2% το 2008), «∆ιάφορα βιομηχανικά

είδη» με 11,9% (10,4% το 2008) και «Πετρέλαιο και προϊόντα πετρελαίου» με

9,2% (10,4% το 2008).

Από τις κατηγορίες που, προς το παρόν, συγκεντρώνουν το σχετικά

μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τις ελληνικές εξαγωγές στην Τσεχία (βλ. επόμενο

κεφάλαιο), είναι: η κατηγορία «Βιομηχανικά προϊόντα» που αποτελούν το

17,7% του συνόλου των τσεχικών εισαγωγών (2η θέση για τις ελληνικές

εξαγωγές), η κατηγορία των τροφίμων (1η θέση μεταξύ των ελληνικών

εξαγωγών του 2009) αυξάνεται συγκρατημένα, τείνοντας να καλύψει το

σημαντικότερο μέρος της δυναμικής της, αλλά αφορά όμως μόλις το 5,4%

(4,4% το 2008) του συνόλου των τσεχικών εισαγωγών. Ακολουθούν η

κατηγορία «Χημικά προϊόντα» 11,2% στις τσεχικές εισαγωγές, (3η σε σημασία

κατηγορία εξαγομένων προϊόντων για την Ελλάδα το 2009), η κατηγορία

«Ποτά και καπνός» (0,7% των τσεχικών εισαγωγών και 4η θέση στις ελληνικές

εξαγωγές) και αυτή των «Λοιπών βιομηχανικών προϊόντων» (11,9 % στο

σύνολο των τσεχικών εισαγωγών και 5η στη σειρά των ελληνικών εξαγωγών)

παρουσίασαν οριακή αυξητική τάση και χαρακτηρίζονται επίσης από σχετική

σταθερότητα στη συμμετοχή τους στις συνολικές εισαγωγές της Τσεχίας.

Τέλος, διαπιστώνεται ότι, για το έτος 2009, περίπου το 70,9% (71,4% το

2008) των τσεχικών εισαγωγών αφορούν σε προϊόντα βιομηχανικής

παραγωγής, από ημικατεργασμένα μέχρι τελικά προϊόντα.

3.2.2. Σύνθεση εξωτερικού εμπορίου κατά μεγάλες ομάδες χωρών

Αναφορικά προς τη διάρθρωση του εξωτερικού εμπορίου της Τσεχίας κατά

μεγάλες ομάδες χωρών16, διαπιστώνεται ότι ο μεγάλος όγκος του εξωτερικού

εμπορίου διεξάγεται με τις προηγμένες οικονομικά χώρες, δηλαδή με τις 16 βλ. Πίνακα Π-5 του Παραρτήματος, για τη χρονική περίοδο 2003-2009

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 27: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

26

χώρες του Ο.Ο.Σ.Α., μεταξύ των οποίων και οι χώρες-μέλη της ΕΕ. Ο

μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Τσεχίας είναι η Γερμανία και ακολουθούν

η Σλοβακία, η Πολωνία, η Λ. ∆. της Κίνας, η Γαλλία, η Ιταλία, η Αυστρία, και η

Ρωσία.

Πίνακας 13: Οι σημαντικότεροι εμπορικοί εταίροι της Τσεχίας, 2008-2009 2008 2009

Εισαγωγές % Εξαγωγές % Εισαγωγές % Εξαγωγές % Χώρες Ε.Ε. 66,9 85,2 Χώρες Ε.Ε. 66,9 84,7 1. Γερμανία 26,7 30,7 1. Γερμανία 26,6 32,3 2. Σλοβακία 5,6 9,2 2. Σλοβακία, 5,4 9,0 3. Πολωνία 5,8 6,5 3. Πολωνία 6,4 5,8 4. Γαλλία 4,1 5,4 4. Λ. Δ. Κίνας 10,0 0,7 5. Λ. Δ. Κίνας 8,8 0.5 5. Γαλλία 3,9 5,6 6. Ρωσία 6,4 2,7 6 . Ιταλία 4,4 4,4 7. Ιταλία 4,5 4,6 7. Αυστρία 3,7 4,7 8. Αυστρία 3,7 4,7 8. Ρωσία 5,2 2,3 9. Ην.Βασίλειο 2,4 4,8 9. Ολλανδία 3,4 3,9 10. Ολλανδία 3,1 3,9 10. Ην. Βασίλειο 2,2 4,9 ……………. ……. ......... ……………. …… …… 37. Ελλάδα 0,13 (44η θέση) 0,36 (29η θέση) 37. Ελλάδα 0,13 (45η θέση) 0,37 (29η θέση) Σημείωση: Η ιεραρχική κατάταξη στον παραπάνω Πίνακα γίνεται με βάση τον όγκο εμπορίου με κάθε εμπορικό εταίρο

για το υπό εξέταση έτος

Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία Τσεχίας

Συνολικά, κατά το 2009, περίπου τα 3/4 του συνολικού όγκου των

εξωτερικών εμπορικών συναλλαγών της Τσεχίας (66,9% των εισαγωγών της

και 84,7% των εξαγωγών της) διεξάχθηκε με τις χώρες μέλη της Ε.Ε. Η

συμμετοχή της Ε.Ε. στο συνολικό εξωτερικό εμπόριο της χώρας ήταν

παραδοσιακά ισχυρή και έτσι, κατόπιν της εισδοχής, και μετά τις διευρύνσεις

της Ε.Ε. του 2004 και του 2007με 12 νέα κράτη - μέλη, η Τσεχία

σταθεροποίησε περαιτέρω τις εμπορικές της σχέσεις με τα κράτη (πρώην και

νέα) της ΕΕ. Η Ελλάδα συμμετείχε με 0,10% στις εισαγωγές της Τσεχίας (45η

προμηθεύτρια χώρα) και με 0,40% στις εξαγωγές της (29η αγορά για τα

τσεχικά προϊόντα).

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 28: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

27

Οι σημαντικότεροι προορισμοί των τσεχικών προϊόντων κατά το 2009 ήταν η

Γερμανία, που απορρόφησε το 32,3% των συνολικών εξαγωγών της Τσεχίας,

η Σλοβακία, που απορρόφησε το 9,0%, η Πολωνία, που αποτέλεσε

προορισμό για το 5,8% των συνολικών εξαγωγών και, λαμβανομένης υπ’ όψη

της υψηλής θέσης της Λ. ∆. της Κίνας κυρίως λόγω των εξαγωγών της προς

την Τσεχία, η Γαλλία, που συμμετείχε στο 5,6% της συνολικής αξίας των

τσεχικών εξαγωγών.

Από πλευράς των σημαντικότερων προμηθευτριών χωρών, η πρώτη θέση

ανήκει στη Γερμανία, η οποία καλύπτει το 26,6% των τσεχικών εισαγωγών, η

Κίνα που συμμετείχε με 10,0%, η Πολωνία, από την οποία η Τσεχία έκανε το

6,4% των προμηθειών της και η Σλοβακία, η οποία καλύπτει το 5,4% των

τσεχικών εισαγωγών.

3.2.3. Άμεσες ξένες επενδύσεις

Από το 1998, όταν η Τσεχία θέσπισε κίνητρα για επενδύσεις, ξεκίνησε ένα

έντονο κύμα εισροής ξένων άμεσων επενδύσεων (ΞΑΕ), με αποτέλεσμα μέχρι

το τέλος του 2009, να έχουν επενδυθεί στην Τσεχία περίπου € 71,49 δις από

το 199317.

Παρά την εμφανή μείωση στις εισροές ΞΑΕ το 2003, η Τσεχία άρχισε, αλλά

και εξακολούθησε να θεωρείται ένας από τους καλύτερους επενδυτικούς

προορισμούς στην Ευρώπη, όπως φαίνεται από την ανάκαμψη των ΞΑΕ το

2004-5 και την σημαντική αύξησή τους κατά τα έτη 2006 – 2008. Από

τελευταίο τρίμηνο του 2008, όμως σημειώθηκε ανάσχεση του ρυθμού

αυξήσεώς τους λόγω των πρώτων συμπτωμάτων της παγκόσμιας

οικονομικής κρίσης, τάση η οποία συνεχίστηκε, λόγω της γενικής οικονομικής

ύφεσης στην τσεχική οικονομία καθ’ όλο το 2009.

Η χαμηλή εγχώρια κατανάλωση, η αβεβαιότητα για το μέλλον, τα μειούμενα

κέρδη των επιχειρήσεων και η δυσκολία στην παροχή πιστώσεων είχαν 17 Βλ. Πίνακα Π-6 του Παραρτήματος.

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 29: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

28

αρνητικές επιπτώσεις στο επίπεδο των επενδύσεων, ενώ η όλη συρρίκνωση

της οικονομίας αντανακλά και την μείωση των ΞΑΕ κατά το 2009, οι οποίες

έφτασαν τα CZK 51,95 δις (περίπου € 1,96 δις)

Επίσης χαρακτηριστικό για το βάρος της σημασίας που έχουν οι ξένες άμεσες

επενδύσεις στην Τσεχία είναι ότι σημαντικό μέρος των εξαγωγών της

προέρχονται από θυγατρικές ξένων επιχειρήσεων που είναι εγκατεστημένες

στη χώρα, των οποίων περίπου τα ¾ των εσόδων προκύπτουν από

εξαγωγές, ενώ και ο τραπεζικός της τομέας ελέγχεται κυρίως από ξένα

ιδρύματα.

Οι μεγαλύτερες επενδύτριες χώρες σήμερα στην Τσεχία18 είναι η Γερμανία, η

Αυστρία, η Ολλανδία, η Σλοβακία, η Γαλλία, το Λουξεμβούργο, οι Η.Π.Α., κ.ά.

ενώ οι τομείς που προσέλκυσαν τις μεγαλύτερες επενδύσεις για την ίδια

περίοδο ήταν οι η βιομηχανική παραγωγή, οι τράπεζες, τα ακίνητα, οι

μεταφορές-τηλεπικοινωνίες, κ.ά.

Στην Τσεχία διατηρούν εγκαταστάσεις περίπου 1200 πολυεθνικές

επιχειρήσεις, όπως οι ABB, AEG, Boeing, Bang & Olufsen, Bosch, Celestica,

Coca- Cola, Continental, Danone, DHL, Eastman, Ford, Honeywell,

Matsushita, Nestle, Panasonic, Philips, Philip Morris, Procter & Gamble,

Renault, Siemens, Tesco, Tyco ,Volkswagen κ.ά.

Σημαντική στο πλαίσιο αυτό είναι η επένδυση ύψους 1,5 δις € της TPCA

(Toyota – Peugeot – Citroen Automobile) της οποίας ο ετήσιος μέσος όρος

παραγωγής θα ανέβαζε τελικά τον αριθμό των παραγόμενων στην Τσεχία

επιβατικών αυτοκινήτων κατά 300.000 οχήματα (τα 2/3 Peugeot και Citroen

και το 1/3 Toyota) και η οποία θα δημιουργούσε σταδιακά 3000 νέες θέσεις

εργασίας στο νέο εργοστάσιο του Kolin στην Κεντρική Βοημία, πριν την

εκδήλωση των επιπτώσεων της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Επιπλέον,

το 2006 ανακοινώθηκε συμφωνία με την κορεατική αυτοκινητοβιομηχανία

HΥUNDAI για σταδιακή επένδυση της τελευταίας ύψους € 1 δις στη

18 Βλ. Πίνακες Π-7 & Π-8 του Παραρτήματος

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 30: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

29

δημιουργία εργοστασίου παραγωγής αυτοκινήτων στην Μοράβια - Σιλεσία του

οποίου η παραγωγικής δυνατότητος 300.000 οχημάτων, της οποίας όμως η

παραγωγή υπολείπεται σημαντικά του ανωτέρω επιπέδου λόγω της

παγκόσμιας οικονομικής ύφεσης. Πάντως, αμφότερες αποτελούν σαφή

απόδειξη της επιτυχούς αφοσίωσης της Τσεχίας στην προσέλκυση ξένων

άμεσων επενδύσεων.

Οι λόγοι που οδήγησαν στην μεγάλη προσέλκυση ξένων άμεσων επενδύσεων

στην Τσεχία είναι ποικίλοι.

Σημαντικός παράγοντας είναι αναμφισβήτητα η κεντρική γεωγραφική θέση της

χώρας. Η Τσεχία σαν αυτοτελής αγορά δεν θεωρείται ιδιαίτερα μεγάλη,

βρίσκεται όμως σε κεντρικότατο γεωγραφικό σημείο στην Ευρώπη, με

αποτέλεσμα να είναι εύκολη η εξυπηρέτηση των αγορών ενός μεγάλου

αριθμού όμορων και γειτονικών χωρών.

Ο γεωγραφικός παράγοντας, σε συνδυασμό με την καλή υποδομή

μεταφορών, αλλά και μια σειρά από άλλα δεδομένα, όπως η πολιτική και

οικονομική σταθερότητα, το υψηλών δεξιοτήτων και εκπαίδευσης,

πειθαρχημένο και σχετικά φθηνό εργατικό και στελεχιακό δυναμικό, η σχετικά

αναπτυγμένη γενική οικονομική υποδομή, η πλήρης μετατρεψιμότητα του

νομίσματος και η υψηλή πιστοληπτική ικανότητα, οι ιδιωτικοποιήσεις και η

γενικότερη προσπάθεια αναδιάρθρωσης και εκσυγχρονισμού της οικονομίας,

οι διακρατικές συμφωνίες προστασίας των επενδύσεων κ.ά, συνέβαλαν, ώστε

η Τσεχία να καταστεί ένας πολύ ελκυστικός τόπος για τους ξένους επενδυτές,

εκτιμάται δε ότι θα είναι χώρα στόχος ξένων επενδυτών τουλάχιστον μέχρι το

2012.

Στους παράγοντες που ευνόησαν τις ξένες επενδύσεις θα πρέπει να

προστεθεί ακόμα και το σύστημα κινήτρων που ισχύει, όπως και ο ειδικός

ημικρατικός οργανισμός για την προώθηση της προσέλκυσης επενδύσεων

(«Czechinvest») ο οποίος παρέχει υψηλού επιπέδου υπηρεσίες και έχει στο

παρελθόν βραβευθεί από διεθνείς οργανισμούς για τις επιδόσεις του.

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 31: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

30

Σε ότι αφορά τα επενδυτικά κίνητρα στη βιομηχανία, αυτά αφορούν σε

παραγωγικές επενδύσεις τουλάχιστον CZK 200 εκ. (7,8 εκ € περίπου) ενώ σε

περιοχές με υψηλή ανεργία το απαιτούμενο ποσό περιορίζεται στο ήμισυ. Το

σύστημα προβλέπει φοροαπαλλαγές μέχρι 10 έτη, επιδότηση για την

δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, δυνατότητα απόκτησης φθηνής γης,

επιδότηση για μετεκπαίδευση εργαζομένων και άλλα μικρότερης σημασίας

ευεργετήματα.

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 32: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

31

4. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑ∆Α

4.1. Θεσμικό πλαίσιο

Από την πλήρη ένταξη της Τσεχίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την 1η Μαΐου

2004, οποιεσδήποτε προηγούμενες διμερείς συμφωνίες μεταξύ Ελλάδας και

Τσεχίας έχουν πάψει να ισχύουν, στο μέτρο όμως που τα θέματα στα οποία

αφορούν, ρυθμίζονται από το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Η Τσεχία – με την

βοήθεια και της Ελλάδος δια μέσου κοινοτικών προγραμμάτων

διδυμοποίησης – έχει προσαρμόσει το θεσμικό της πλαίσιο σε εκείνο της

Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συνεπώς, από της εισδοχής της στην Ε.Ε. ισχύει και

για την Τσεχία ότι ισχύει για την Ελλάδα και τις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε.

Πέραν των κοινοτικών ρυθμίσεων, ισχύουν επίσης σε διμερές επίπεδο οι

κατωτέρω Συμφωνίες:

• Αεροπορική Συμφωνία Ελλάδος – Τσεχοσλοβακίας,

• Συμφωνία για την Προώθηση και την Αμοιβαία Προστασία των

Επενδύσεων,

• Σύμβαση Αποφυγής ∆ιπλής Φορολογίας,

• Συμφωνία για την Συνεργασία και την Αμοιβαία Συνδρομή στον

Τελωνειακό Τομέα,

• Συμφωνία ∆ιεθνών Οδικών Μεταφορών,

• Συμφωνία Τουριστικής Συνεργασία,

• Μνημόνιο Τουριστικής Συνεργασίας Ελλάδος – Τσεχοσλοβακίας,

• Συμφωνία Επιστημονικής και Τεχνικής Συνεργασίας Ελλάδος –

Τσεχοσλοβακίας,

• Συμφωνία Οικονομικής , Βιομηχανικής και Τεχνολογικής Συνεργασίας,

• Σύμβαση για την Οικονομική, Επιστημονική και Τεχνολογική

Συνεργασία στην Γεωργία,

• Μνημόνιο Ελληνο-Τσεχικής Συνεργασίας για την Οικονομική

Ανασυγκρότηση και Ανάπτυξη της Περιοχής της Νοτιοανατολικής

Ευρώπης.

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 33: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

32

Η συμμετοχή αμφοτέρων των χωρών και σε άλλους διεθνείς οργανισμούς

παγκόσμιου χαρακτήρα, με σημαντικότερο όλων τον Παγκόσμιο Οργανισμό

Εμπορίου (W.T.O./ Π.Ο.Ε.) ολοκληρώνει το θεσμικό πλαίσιο. 4.2. Εμπορικές Σχέσεις Ελλάδας - Τσεχίας

4.2.1. Η εξέλιξη του όγκου εμπορίου Ελλάδας - Τσεχίας Σύμφωνα με στοιχεία της τσεχικής Στατιστικής Υπηρεσίας, κατά το 2009, ο

όγκος του διμερούς εμπορίου έφτασε τα 402,7 εκ. € έναντι 490,0 εκ. € το 2008

(-17,8%). Μετά την ανάκαμψή του όγκου εμπορίου του 2005 (+17,3%), η

συρρίκνωση του 2009, επανέφερε τον όγκο του διμερούς εμπορίου στα προ

του 2006 επίπεδα.

Σύμφωνα με τη μεσοπρόθεσμη παρακολούθηση του όγκου εμπορίου μεταξύ

Ελλάδας και Τσεχίας που αφορά στην πενταετία 2005-2009, και εξαιρουμένης

της μείωσης του 2009, αξίζει να σημειωθεί η ραγδαία θετική μεταβολή του

ποσοστού αύξησης των ελληνικών εξαγωγών προς την Τσεχία κατά την

τριετία 2005-2008 (2006 κατά 29,1%, και το 2007 κατά 2,8%), με αποτέλεσμα

αυτές να ξεπεράσουν για πρώτη φορά κατά το 2008 το ορόσημο των 130 εκ.,

ενώ το ποσοστό κάλυψης των ελληνικών εισαγωγών 36,5% του έτους αυτού

είναι το ανώτερο της τελευταίας τετραετίας, μετά την αύξησή του στο επίπεδο

του 38,0% το 2005.

Πίνακας 14: Εξέλιξη του διμερούς εμπορίου Ελλάδας- Τσεχίας, 2004-200919

(εκ. €) 2004 2005 2006 2007 % 08/07 2008 %

09/08 2009

Όγκος εμπορίου 281,1 329,6 444,9 454,4 7,83 490,0 -17,8 402,7 Ελληνικές εισαγωγές από την Τσεχία 207,4 238,9 327,8 334,0 7,48 359,0 -16,6 299,3

Ελληνικές εξαγωγές στην Τσεχία 73,7 90,7 117,1 120,4 8,8 131,0 -21,0 103,5

Ισοζύγιο (Τσεχία) 133,7 148,2 210,7 213,6 228 195,8 Κάλυψη ελλην. εισαγωγών από εξαγωγές (%) 35,5 38,0 35,7 36,0 36,5 34,6

Πηγή: Στατιστική Yπηρεσία Τσεχίας

19 Βλ. επίσης Πίνακα Π-9 του Παραρτήματος

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 34: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

33

Σύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδας (ΕΣΥΕ)20, ο όγκος

εμπορίου έχει αυξηθεί – μεσοπρόθεσμα, από το 2004 ως το 2009 – λιγότερο,

ήτοι κατά 152,8 εκ. €, (63,7%), με μείωση 6,0% το 2009, ενώ σημειώνεται

αύξηση 1,0% για τις ελληνικές εισαγωγές και μείωση 25,3% για τις ελληνικές

εξαγωγές, από και προς την Τσεχία αντίστοιχα.21

4.2.2. Η εξέλιξη των ελληνικών εξαγωγών στην Τσεχία22

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας της Τσεχίας, οι ελληνικές

εξαγωγές, μεσοπρόθεσμα, αυξήθηκαν από το 2004 ως το 2009, κατά 29,8 εκ.

€. Κατά το 2009 μεμονωμένα, οι ελληνικές εξαγωγές στην Τσεχία μειώθηκαν

στα 103,5 εκ. € από τα 131,0 εκ. € το 2008.

Το 2009, οι ελληνικές εξαγωγές στην Τσεχία σημείωσαν μια σημαντική

ποσοστιαία μείωση της τάξης του 21%, η οποία όμως είναι, έστω και οριακά,

μικρότερη της ποσοστιαίας μείωσης των γενικών εισαγωγών της χώρας,

συνεχίζοντας την καθοδική τάση που ξεκίνησε τους τελευταίους μήνες του

200823, η οποία οφειλόταν στην παγκόσμια οικονομική κρίση. Το απόλυτο

ύψος των 131,0 εκ. € του 2008 αποτελεί επίδοση -ρεκόρ των ελληνικών

εξαγωγών στη Τσεχία. Συνολικά, σύμφωνα με την Στατιστική Υπηρεσία της

Τσεχίας, κατά την τελευταία εξαετία, οι ελληνικές εξαγωγές στην Τσεχία

αυξήθηκαν κατά 40,4 %, αλλά, και κατά το 2009, αντιπροσωπεύουν μόλις το

0,13% περίπου των συνολικών εισαγωγών της Τσεχίας.

Σύμφωνα με την ΕΣΥΕ, οι ελληνικές εξαγωγές στην Τσεχία έχουν αυξηθεί,

κατά την τελευταία εξαετία, 2004-2009, μόνο κατά 32,4 εκ. €, ήτοι κατά 64,5%

καταγράφοντας μάλιστα μείωση 25,3% για το 2009, όπως και κατά την τριετία

2002-2004 όπου κατέγραψαν διαδοχικές μειώσεις24.

20 Βλ. Πίνακα Π- 9α του Παραρτήματος 21 Η διαφορά των στοιχείων για την συνολική αξία των ελληνικών εξαγωγών μεταξύ των Στατιστικών Υπηρεσιών της χώρας μας και της Τσεχίας οφείλεται, πιθανόν, σε διαφορετικές μεθοδολογίες. 22 Βλ. Πίνακα 14 παραπάνω και επίσης Πίνακα Π-9 του Παραρτήματος. 23 Εν μέρει, αιτία των σοβαρών διακυμάνσεων που παρατηρούνται στα στατιστικά στοιχεία είναι και η πορεία του Ευρώ στις διεθνείς αγορές 24 Βλ. Πίνακα Π-9α του Παραρτήματος

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 35: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

34

4.2.3. Η εξέλιξη των ελληνικών εισαγωγών από την Τσεχία25

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας της Τσεχίας, για την

περίοδο 2004-2008, οι ελληνικές εισαγωγές από την Τσεχία παρουσιάζουν

μια σταθερά ανοδική, με εξαίρεση το 2009. Έτσι, οι ελληνικές εισαγωγές από

την Τσεχία έφτασαν τα 334,0 εκ. €, το 2007, και τα 359,0 εκ. € το 2008, μέχρι

το 2009 οπότε σημείωσαν μείωση 59,7 εκ. € ή 16,6% (έναντι μείωσης των

γενικών τσεχικών εξαγωγών -18,38 το 2009). Οι τσεχικές εξαγωγές προς τη

χώρα μας διατηρούν την υψηλή δυναμική τους στηριζόμενες, κυρίως, σε

εξαγωγές συγκεκριμένων προϊόντων, όπως θα αναλυθεί παρακάτω.

Παρατηρείται επίσης το 2006 σημαντική αύξηση των ελληνικών εισαγωγών

από τη Τσεχία (η μεγαλύτερη την τελευταία εξαετία), ενώ συνολικά, πάντα

σύμφωνα με την Στατιστική Υπηρεσία της Τσεχίας, κατά το υπό κρίση

διάστημα, οι ελληνικές εισαγωγές από την Τσεχία αυξήθηκαν κατά περίπου

69,3% για δε το 2009, αντιπροσωπεύουν μόλις το 0,37% των συνολικών

εξαγωγών της Τσεχίας.

Σύμφωνα με την ΕΣΥΕ, οι ελληνικές εισαγωγές από την Τσεχία έχουν αυξηθεί,

μεσοπρόθεσμα, από το 2004 ως το 2009, κατά 119,6 εκ. €, ήτοι κατά 63,4%.

Μετά τις σημαντικές αυξήσεις που γνώρισαν οι ελληνικές εισαγωγές από την

Τσεχία κατά τα έτη 2006 και 2007 26, η κατά 1,0% αύξησή τους για το 2009,

αποτελεί αξιοσημείωτη επίδοση, παρά την αρνητική παγκόσμια συγκυρία,.

4.2.4. Η εξέλιξη του εμπορικού ισοζυγίου27

Το εμπορικό ισοζύγιο της Ελλάδας με την Τσεχία είναι σταθερά παθητικό σε

βάρος της χώρας μας.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας της Τσεχίας, η εξέλιξη του

εμπορικού ισοζυγίου είναι ευθέως ανάλογη προς την εξέλιξη των ελληνικών

25 Βλ. Πίνακα 14 παραπάνω καθώς επίσης και τον Πίνακα Π-9 του Παραρτήματος. 26 Βλ. Πίνακα Π-9α του Παραρτήματος 27 Βλ. Πίνακα 14 παραπάνω καθώς επίσης και τον Πίνακα Π-9 του Παραρτήματος.

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 36: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

35

εισαγωγών από την Τσεχία. Έτσι, εξετάζοντας τη μεσοπρόθεσμη εξέλιξή του,

διαπιστώνεται ότι ενώ από το 2004 ως και το 2008 το εμπορικό πλεόνασμα

της Τσεχίας αυξήθηκε κατά 170,5% εκ.€. Από το 2004 έως το 2009 σημείωσε

αύξηση 145,8%, ευθυγραμμιζόμενο με την ταυτόχρονη πτωτική τάση των

ελληνικών εισαγωγών από την Τσεχία του 2009.

Σύμφωνα με την ΕΣΥΕ, το εμπορικό έλλειμμα της Ελλάδος κατά τη διάρκεια

της υπό εξέταση εξαετίας (2004-2009) αυξήθηκε κατά 87,2 εκ. €. Μετά τις

μειώσεις των ετών 2004 και 200528, τα 2007 κατέγραψε αύξηση (197,8 εκ. €),

το 2008 σημείωσε ελαφρά κάμψη (194,4 εκ. €), για να φτάσει στην μεγαλύτερη

τιμή του (225,6 εκ. €) το 2009.

Ισοζύγιο (Τσεχία) (εκ. Ευρώ)

133,7148,2

210,7 213,6228,0

195,8

70,0

120,0

170,0

220,0

2004 2005 2006 2007 2008 2009

Πηγή: Στατιστική Yπηρεσία Τσεχίας 4.2.5. Κάλυψη των ελληνικών εισαγωγών από εξαγωγές29

Τέλος, σύμφωνα με τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας της Τσεχίας, σε ότι

αφορά το ποσοστό κάλυψης των ελληνικών εισαγωγών από τις ανάλογες

εξαγωγές προς τη Τσεχία, διαπιστώνεται ότι, μεσοπρόθεσμα κατά την υπό

εξέταση εξαετία, παρουσιάζει διακυμάνσεις, σημειώνοντας αύξηση κατά τα έτη

2004 και 2005, σταθεροποίηση κατά τα έτη 2006, 2007 και 2008, μείωση δε

κατά το 2009, σε επίπεδο αυτού του 2004, και πάντα περί το 1/3 της αξίας.

28 Βλ. Πίνακα Π-9α του Παραρτήματος 29 Βλ. Πίνακα 14 παραπάνω

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 37: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

36

Η εξέλιξη και οι διακυμάνσεις του ποσοστού αυτού αποτελεί ίσως την

καθαρότερη συγκριτική εικόνα που μπορεί να δοθεί όσον αφορά στο εμπόριο

ανάμεσα στην Τσεχία και την Ελλάδα.

Σύμφωνα με την ΕΣΥΕ, η κάλυψη των εισαγωγών από τις εξαγωγές από

36,3% του 2008, κατά το 2009 μειώθηκε στα επίπεδα του 26,8%.

4.3. Σύνθεση του ελληνο-τσεχικού εμπορίου

4.3.1. Ελληνικές εξαγωγές στην Τσεχία (ανά μονοψήφιο κωδικό SITC) 30

Εξετάζοντας την ποσοστιαία σύνθεση των ελληνικών εξαγωγών προς την

Τσεχία κατά βασικές (μονοψήφιες) κατηγορίες προϊόντων ονοματολογίας

SITC, σύμφωνα με τα δημοσιευμένα στοιχεία της Ε.Σ.Υ.Ε., για το έτος 2009,

διαπιστώνεται ότι η Κατηγορία 0 "Τρόφιμα, ζωντανά ζώα", ποσοστού 31,3 %,

είναι και πάλι στην πρώτη θέση στις ελληνικές εξαγωγές (1η και το 2008 με

29,4%), παρουσιάζει σχετική τάση σταθεροποίησης των ελληνικών εξαγωγών

σε επίπεδα περί το 30%, κατά την υπό εξέταση πενταετία, καθώς το 2003

κάλυπτε το 30,4%.

Αξιοσημείωτη άνοδο και συμμετοχή στις ελληνικές εξαγωγές για το 2009

παρουσιάζει η Κατηγορία 6 "Βιομηχανικά προϊόντα" με 25,2% συμμετοχή στο

σύνολο, έναντι του 23,3% του 2008 και καταλαμβάνει πλέον την δεύτερη θέση

στις ελληνικές εξαγωγές, ενώ επίσης σημαντική άνοδο σημείωσε και η τρίτη

στην σειρά Κατηγορία 8 «∆ιάφορα Βιομηχανικά Είδη» με ποσοστό 12,5%

(τέταρτη το 2008 με ποσοστό 9,8%). Πτωτική όμως πορεία έχει ακολουθήσει

το ποσοστό της τέταρτης σε συμμετοχή κατηγορίας (Κατηγορία 5) «Χημικά

προϊόντα», φθάνοντας στο 10,2% (επίσης τέταρτη το 2008 αλλά με 14,8% επί

του συνόλου), ενώ στην πέμπτη θέση κατά σειρά μεγέθους συμμετοχής

υπάρχει η Κατηγορία 7 «Μηχανές, μηχανήματα και υλικό μεταφορών» με

ποσοστό 8,2%, έναντι 6,8% του 2008 και ακολουθεί η κατηγορία "Ποτά και

καπνός" με ποσοστό 6,7% έναντι 9,8% του 2008.

30 Βλ. Πίνακα Π-10 του Παραρτήματος

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 38: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

37

4.3.2. Ελληνικές εξαγωγές στην Τσεχία (ανά οκταψήφιο κωδικό CSN ) Όσον αφορά στα επιμέρους προϊόντα31 που εξήχθησαν από τη χώρα μας

προς τη Τσεχία32, στην πρώτη θέση παρέμειναν τα ελάσματα, φύλλα και

λωρίδες αλουμινίου με συμμετοχή με αξία 6,8 εκ. € και 8,2% στο σύνολο. Στην

δεύτερη θέση παρέμειναν τα πορτοκάλια με αξία εξαγωγών 6,02 εκ € (7,3 %).

Ακολουθούν το ελαιόλαδο με αξία εξαγωγών 2,3 εκ. € (2,8%), τα καπνά

ανατολικού τύπου με αξία εξαγωγών 2,3 εκ. €, σωλήνες από χαλκό με

εξαγωγές αξίας 1,9 εκ. € και ποσοστό 2,4%, Τέλος στην πέμπτη θέση

βρίσκονται oι γυναικείες μπλούζες, με εξαγωγές αξίας 1,8 εκ. € και ποσοστό

2,2% του συνόλου.

Πίνακας 15: Κυριότερες ελληνικές εξαγωγές στην Τσεχία Κωδικός 2009

CSN-8 Αξία (χιλ.

€)

% του συνόλου

76.06.92.00 Ελάσματα, φύλλα και λωρίδες αλουμινίου 6.772 8,2%

08.05.10.20 Πορτοκάλια, γλυκά, νωπά 6.018 7,3%

15.09.10.90 Ελαιόλαδο και κλάσματά του 2.344 2,8%

24.01.10.60 Καπνά sun cured ανατολικού τύπου 2.318 2,8%

74.11.10.90 Σωλήνες από χαλκό 1.960 2,4%

60.06.10.00 Μπλούζες και μπλούζες-πουκάμισα «σεμιζιέ» γυναικείες 1.850 2,2%

30.04.20.90 Φάρμακα που αποτελούνται από προϊόντα αναμειγμένα για θεραπευτικούς σκοπούς, 1.652 2,0 %

76.04.10.90 Είδη με καθορισμένη μορφή από όχι σε κράμα αργίλιο, π.δ.κ.α. 1.575 1,9%

Ο8.05.10.80 Πορτοκάλια, νωπά ή ξερά (εκτός από νωπά γλυκά πορτοκάλια) 1.567 1,9%

20.08.70.71 Ροδάκινα, παρασκευασμένα ή διατηρημένα σε δοχεία <1 kgr 1.540 1,9%

Σύνολο 10 πρώτων 27.596 33,4%

Λοιπά 55.045 66,6%

ΣΥΝΟΛΟ 82.641 100,0%

Πηγή: Ε.Σ.Υ.Ε.

31 Κατά την οκταψήφια κατηγοριοποίηση της Συνδυασμένης Ονοματολογίας 32 Αναλυτικά βλ. και Πίνακα Π-12 του Παραρτήματος.

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 39: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

38

Πρέπει να σημειωθεί η, προφανής σε σχέση με το παρελθόν, διευρυνόμενη

διασπορά των ελληνικών εξαγωγών καθώς κανένα από τα ελληνικά προϊόντα

(της ανά οκταψήφιο κωδικό κατηγοριοποίησης) που εξάγονται στην Τσεχία

δεν κατέχει πάνω από 10% του συνόλου των εξαγωγών. Εντούτοις, τα πρώτα

είκοσι προϊόντα33 καλύπτουν 38,7 από ένα σύνολο 82,6 εκατ. €, δηλαδή

οριακά κάτω του 47% της αξίας των συνολικών εξαγωγών.

4.3.3. Ελληνικές εισαγωγές από την Τσεχία (ανά μονοψήφιο κωδικό SITC) 34 Από πλευράς εισαγωγών, παρατηρείται σταθερά ιδιαίτερα υψηλή

συγκέντρωση στην Κατηγορία 7 "Μηχανές, μηχανήματα και υλικό

μεταφορών", η οποία καλύπτει το 68,2% των συνολικών ελληνικών

εισαγωγών από την Τσεχία με αξία 210,1 εκ. €. Κατά κύριο λόγο, η

συγκέντρωση αυτή είναι αποτέλεσμα του ανεπτυγμένου κλάδου της

αυτοκινητοβιομηχανίας στην Τσεχία και της εξαγωγής των παραγόμενων

οχημάτων στην Ελλάδα. Η Κατηγορία 7 έχει παραμείνει στην πρώτη θέση

καθ' όλη τη διάρκεια της πενταετίας με μικρές διακυμάνσεις στη συμμετοχή

της στο σύνολο. ∆εύτερη, και σε μεγάλη απόσταση, είναι η Κατηγορία 8

"∆ιάφορα βιομηχανικά είδη", η οποία φτάνει το 11,5% των ελληνικών

εισαγωγών από την Τσεχία με αξία 35,4 εκ. €. Η συμμετοχή της ως άνω

Κατηγορίας σχεδόν τετραπλασιάστηκε κατά τη διάρκεια της υπό εξέταση

πενταετίας.

Στην τρίτη κατά σειρά θέση έπεσε η Κατηγορία 6 "Βιομηχανικά Προϊόντα" με

ποσοστό 7,9%, η οποία συνεχίζει την πτωτική της πορεία κατά την υπό

εξέταση πενταετία. Στην τέταρτη θέση είναι η Κατηγορία 5 "Χημικά προϊόντα

και συναφή" με συμμετοχή 6,4%, ενώ στην πέμπτη θέση ακολουθεί η

Κατηγορία 2 "Πρώτες ύλες μη εδώδιμες, εκτός από καύσιμα" με 2,2% επί των

συνολικών ελληνικών εισαγωγών από την Τσεχία.

33 Βλ. Πίνακα Π-12 του Παραρτήματος 34 Βλ. Πίνακα Π-11 του Παραρτήματος

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 40: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

39

4.3.4. Ελληνικές εισαγωγές από την Τσεχία (ανά οκταψήφιο κωδικό CSN)

Όσον αφορά στα επιμέρους προϊόντα35 που εισήχθησαν στη χώρα μας από

την Τσεχία36 το 2009, η χώρα μας εισήγαγε οχήματα για μεταφορά

προσώπων (πρώτες δύο και πέμπτη θέσεις) συνολικής αξίας 131,6 εκατ. €,

και συμμετοχή 42,7% στο σύνολο των εισαγωγών. Οι ψηφιακές μηχανές

επεξεργασίας δεδομένων αξίας 9,9 εκ. € βρίσκονται στην τρίτη, έβδομη,

όγδοη και δέκατη θέση με συνολικό ποσοστό 7,9% επί του συνόλου της αξίας

των εισαγωγών, ενώ οι έγχρωμες συσκευές τηλεπροβολής ήταν στην τέταρτη

θέση με αξία εισαγωγών 8,1 εκ. € και αντίστοιχο ποσοστό 2,7%. Τα υπόλοιπα

προϊόντα που συμπληρώνουν τη δεκάδα έχουν συμμετοχή κάτω του 2%.

Πίνακας 16: Κυριότερες ελληνικές εισαγωγές από την Τσεχία

Κωδικός 2009

CSN Αξία (χιλ. €) % του συνόλου

87.03.23.19 Οχήματα για μεταφορά προσώπων 1500 - 3000 cc 65.677 21,3%

87.03.22.10 Οχήματα για μεταφορά προσώπων 1000 - 1500 cc 58.642 19,0%

84.73.30.00 Αυτόματες ψηφιακές μηχανές επεξεργασίας δεδομ. 9.979 3,2%

85.28.72.99 Έγχρωμες συσκευές τηλεπροβολής 8.190 2,7%

87.03.32.19 Επιβατικά αυτοκίνητα, συμπερ. εμπορικής χρήσεως 7.343 2,4%

85.17.70.90 Μέρη για κεραίες ραδιοτηλεφωνίας 5.298 1,7%

84.71.70.20 Κεντρικές μονάδες μνήμης 5.164 1,7%

84.71.50.00 Ψηφιακές μονάδες επεξεργασίας στοιχείων 4.877 1,6%

62.03.42.31 Παντελόνια μακριά ανδρικά 4.476 1,5%

84.71.41.00 Αυτόματες μηχανές επεξεργασίας πληροφοριών 4.444 1,4%

Σύνολο 10 πρώτων 174.155 56,5%

Λοιπά 134.092 43,5%

ΣΥΝΟΛΟ 308.247 100,0%

Πηγή: Ε.Σ.Υ.Ε.

Οι εισαγωγές της Ελλάδας από την Τσεχία κυριαρχούνται από τα αυτοκίνητα

ενώ τα υπόλοιπα προϊόντα που εισάγονται είναι ευρέως διεσπαρμένα. Τα

35 Κατά την οκταψήφια κατηγοριοποίηση της ονοματολογίας CSN 36 Αναλυτικά βλ. και Πίνακα Π-13 του Παραρτήματος.

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 41: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

40

πρώτα είκοσι προϊόντα καλύπτουν 174,1 από ένα σύνολο 308,2 εκατ. €,

δηλαδή περί το 56,5% της αξίας των συνολικών εισαγωγών από την Τσεχία.

4.4. Επενδύσεις

Ελληνικές επενδύσεις στην Τσεχία δεν υπάρχουν στον τομέα της παραγωγής

και επικεντρώνονται κατά κύριο λόγο στο εμπόριο αγαθών και την παροχή

υπηρεσιών. Πρόκειται κυρίως για μικρής εκτάσεως επενδύσεις με σκοπό την

προώθηση, διανομή και διεύρυνση των πωλήσεων των μητρικών τους

μονάδων στην Ελλάδα. Σύμφωνα με στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας της

Τσεχίας, μέχρι 2008 είχαν φθάσει τα 11,75 εκ., ενώ σύμφωνα με τα

προσωρινά στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας της Τσεχίας αυτές κατά το 2009

μειώθηκαν κατά 1,53 εκ. €.

Όσον αφορά στις τσεχικές επενδύσεις στην Ελλάδα, από τσεχική επιχείρηση

έχει επενδυθεί κεφάλαιο αγνώστου ύψους σε μονάδα καλλιέργειας και

επεξεργασίας φυκιών στην Καλαμάτα, με σκοπό την παραγωγή βιταμινών,

καλλυντικών και συναφών προϊόντων, ενώ συχνά γίνονται διερευνητικές

επαφές για μεσαίου μεγέθους επενδύσεις στον τουρισμό.

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 42: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

41

5. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΘΕΣΗΣ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ

ΤΗΣ ΤΣΕΧΙΑΣ

5.1. Προβλήματα ελληνικών εξαγωγών στην Τσεχία

Βάσει της Συμφωνίας Συνδέσεως, για αρκετό καιρό πριν την ένταξη της

χώρας στην Ε.Ε., οι εξαγωγές ελληνικών βιομηχανικών προϊόντων στην

Τσεχία, ήταν ελεύθερες δασμών ενώ και για την πλειονότητα των γεωργικών

μας προϊόντων δεν υπήρχαν ουσιαστικά εμπόδια, δεδομένου ότι, τα όποια

εμπόδια υπήρχαν, αφορούσαν κυρίως προϊόντα βορειο-ευρωπαϊκής και όχι

μεσογειακής αγροτικής παραγωγής.

Κατόπιν των ανωτέρω, το ερώτημα που τίθεται είναι, γιατί οι εξαγωγικές μας

επιδόσεις στην Τσεχία, οι οποίες μέχρι το 2008 και την παγκόσμια οικονομική

κρίση τουλάχιστον έβαιναν αυξανόμενες, υπολείπονται σημαντικά των

πραγματικών τους εξαγωγικών δυνατοτήτων.

Εξετάζοντας τον Πίνακα Π-10 του Παραρτήματος παρατηρούμε ότι οι

εξαγωγές τροφίμων – η παραδοσιακή ελληνική εξαγωγική αιχμή του δόρατος

στην Τσεχία – μετά την τάση σταθεροποίησης που σημειώνεται από

τετραετίας (2005: 27,4%, 2006: 30%, 2007: 26,9%), το 2008 σημείωσαν

αύξηση (29,6% του συνόλου) η οποία συνεχίστηκε και το 2009 (31,4%). Τα

«βιομηχανικά προϊόντα» (2005: 22,5%, 2006: 28,5%, 2007: 30,7%) μετά την

μείωση συμμετοχής τους στο σύνολο του 2008 (23,3%), ανέκαμψαν στο

25,2% παρά την μείωση της αξίας των εξαγωγών (-19,2%) παραμένοντας

πάντα στην δεύτερη, μετά τα τρόφιμα, θέση. Τα «∆ιάφορα βιομηχανικά είδη»

(2005:15,5%, 2006:10,6%, 2007:10,3%, 2008:9,3%) δείχνουν αυξητική τάση

στο 12,5%. Η κατηγορία «Ποτά και Καπνός» (2005: 14,1%, 2006: 11,3%,

2007:10,3%, 2008: 9,8%) σημείωσε πτώση ως ποσοστό παρά τις απόλυτες

αξίες τους που παρουσίαζαν αυξητικές τάσεις την προηγηθείσα τετραετία.

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 43: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

42

Συνεπώς, η διασπορά των ελληνικών εξαγωγών που παρατηρείται σε

σύγκριση με το παρελθόν καθώς η αύξηση των εξαγωγών βιομηχανικών

προϊόντων είναι ενθαρρυντική.

Χαρακτηριστικό πάντως είναι ότι η Ελλάδα, κατά το 2009 όπως και τα

προηγούμενα χρόνια, ήταν και πάλι στην 45η θέση στην κατάταξη του

συνόλου των προμηθευτριών χωρών της Τσεχίας, μεταξύ δε των χωρών της

Ε.Ε.-27, πάνω από τις Βουλγαρία, Λιθουανία, Λετονία, Εσθονία, Κύπρο και

Μάλτα, αλλά κάτω από χώρες-μέλη όπως τις Ρουμανία, Σλοβενία, Φινλανδία,

Πορτογαλία και Λουξεμβούργο.

Κατά την άποψή μας, το πρόβλημα των ελληνικών εξαγωγών στην Τσεχία

αποδίδεται: στο περιορισμένο εύρος των προς εξαγωγή προϊόντων, ιδιαίτερα

αυτών της βιομηχανίας, στο χαμηλό τεχνολογικό επίπεδο των εξαγομένων

βιομηχανικών προϊόντων και κυρίως στην ανύπαρκτη έως (σε λίγες

περιπτώσεις) μέτρια εφαρμογή των επιταγών του σύγχρονου μάρκετινγκ από

την μεγάλη πλειονότητα των ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων. Έτσι,

μοναδικό επιχείρημά μας για επιτυχία στην διεθνή αγορά, και κατ’ επέκταση

και σε αυτήν της Τσεχίας, καταλήγει να είναι η χαμηλή τιμή, η οποία στο

σημερινό διεθνές περιβάλλον, επιτυγχάνεται καθημερινά όλο και δυσκολότερα

και σχεδόν πάντοτε εις βάρος της ποιότητος, γεγονός που υποθηκεύει τόσο

την εικόνα ως προϊόντων καθώς και τις εξαγωγικές τους επιδόσεις μελλοντικά.

5.2. Προοπτικές αύξησης των ελληνικών εξαγωγών στην Τσεχία

5.2.1. Εφαρμογή μάρκετινγκ

Είτε πρόκειται για προϊόντα τα οποία ήδη παράγονται, είτε για προϊόντα τα

οποία θα παραχθούν στο μέλλον, η επιτυχία στη διεθνή, όπως και στην

ελληνική, αγορά δεν θα επιτευχθεί αν οι ελληνικές επιχειρήσεις δεν

υιοθετήσουν και δεν εφαρμόσουν – έστω σε μια ελάχιστη και αναγκαία για την

κάθε επιχείρηση έκταση – τις επιταγές του μάρκετινγκ.

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 44: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

43

∆εκαεπτά χρόνια μετά την ανεξαρτησία της χώρας και τις κοινωνικές και

οικονομικές μεταρρυθμίσεις, η αγορά της Τσεχίας έχει αφομοιώσει πλήρως τα

πρότυπα των αγορών των αναπτυγμένων δυτικών οικονομιών και λειτουργεί,

σε μεγάλη έκταση, σύμφωνα με αυτά.

Ο Τσέχος καταναλωτής μπορεί να έχει προς το παρόν αρκετά χαμηλότερη

αγοραστική δύναμη σε σύγκριση με τους λοιπούς δυτικο-ευρωπαίους

καταναλωτές, έχει μάθει όμως να είναι επιλεκτικός και να προτιμά τα προϊόντα

τα οποία θα ικανοποιήσουν τις ανάγκες του κατά τον καλύτερο και

οικονομικότερο τρόπο, βελτιστοποιώντας την σχέση κόστους/οφέλους . Αυτό

σημαίνει ότι τα από κάθε άποψη ικανοποιητικά προϊόντα (ποιότητα, εμφάνιση,

τιμή, εμπορική συνέπεια κλπ.) θα γνωρίσουν επιτυχία και στην τσεχική αγορά,

όπως και σε όλες τις άλλες δυτικές αγορές. Αυτό όμως αποτελεί και την

πεμπτουσία του σύγχρονου μάρκετινγκ.

Είναι γεγονός ότι ορισμένες ελληνικές επιχειρήσεις, ιδιαίτερα καταναλωτικών

προϊόντων, οι οποίες έχουν ενστερνισθεί και εφαρμόζουν το σύγχρονο

μάρκετινγκ, έχουν πετύχει στις ξένες αγορές.

Για να γίνει, όμως, αισθητή η διαφορά στην Ελλάδα θα πρέπει ο μεγάλος

όγκος των ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων, στις οποίες περιλαμβάνονται

και οι λεγόμενες μικρομεσαίες, να περάσουν σε αυτό το επίπεδο ή

τουλάχιστον να κάνουν σημαντικά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση

υιοθετώντας τις αντιλήψεις του σύγχρονου μάρκετινγκ.

Σύμφωνα με παλαιότερη έρευνα του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών,

μόνο 24,2% των ελληνικών επιχειρήσεων είναι προσανατολισμένες στο

μάρκετινγκ. Ειδικότερα, το ποσοστό αυτό στις μεγάλες επιχειρήσεις είναι 33%,

ενώ στις μικρομεσαίες περιορίζεται στο 14%. Τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι η

έκταση εφαρμογής μάρκετινγκ από τις ελληνικές επιχειρήσεις είναι

απελπιστικά περιορισμένη σε σύγκριση με πολλές ανταγωνίστριές μας χώρες.

Η μεγάλη πλειοψηφία των ελληνικών επιχειρήσεων σκέπτονται και ενεργούν

ακόμη παραγωγο-κεντρικά. Επικεντρώνουν δηλαδή το ενδιαφέρον τους

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 45: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

44

αποκλειστικά ή κυρίως στην ποσότητα της παραγωγής. Στην ανάπτυξη της

νοοτροπίας αυτής συνέβαλε και ο εκτεταμένος προστατευτισμός που υπήρχε

κατά την οικονομική ανάπτυξη της χώρας στις δεκαετίες 1955-1975.

Σε ότι αφορά στην ποιότητα της παραγωγής φαίνεται ότι έχουν γίνει

σημαντικές πρόοδοι, αν κρίνει κανείς και από τον καθημερινά αυξανόμενο

αριθμό των ελληνικών επιχειρήσεων που αποκτούν πιστοποίηση ποιότητας

από αναγνωρισμένους διεθνείς οργανισμούς.

Αυτό που λείπει είναι η πελατο-κεντρική θεώρηση. Στα πλαίσια αυτής της

φιλοσοφίας, η παραγωγή δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά μέσο για την επιτυχία

στην αγορά. Η επιτυχία στην αγορά προϋποθέτει πελατο-κεντρικό

προσανατολισμό. Αυτό σημαίνει ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις πρέπει να

προσπαθήσουν να μεταφέρουν το επίκεντρο του ενδιαφέροντός τους στον

πελάτη. Να προσαρμόσουν τα προϊόντα τους στις γνωστές και λανθάνουσες

επιθυμίες του πελάτη είτε μιας ξένης, είτε της εγχώριας αγοράς.

Η πελατο-κεντρική θεώρηση περιλαμβάνει και τη δυναμική αναζήτηση του

πελάτη όπου και αν βρίσκεται αυτός. Σε ότι αφορά την Τσεχία, η εμπειρία

δείχνει ότι η αναζήτηση πελατών από τις ελληνικές επιχειρήσεις γίνεται με

μάλλον παθητικό τρόπο, καθώς περιορίζεται συνήθως στην αποστολή

σχετικού αιτήματος στο Γραφείο Ο.Ε.Υ., ή και, ενίοτε, στην επίσκεψη του

ενδιαφερομένου, κατά κανόνα χωρίς προηγούμενη συνεννόηση, δηλαδή

χωρίς προετοιμασία για αμφότερες τις πλευρές.

5.2.2. Χαρακτηριστικά προβλήματα και αδυναμίες

Στο σημείο αυτό επιβάλλεται να αναφερθούν χαρακτηριστικά προβλήματα και

αδυναμίες εξαγωγής ορισμένων παραδοσιακών προϊόντων μας τα οποία,

ατυχώς, παραμένουν άλυτα διαχρονικά και τα οποία θα μπορούσαν να

διακριθούν σε αυτά του προϊόντος και σε αυτά της εμπορίας.

Ενδεικτικά αναφέρονται μερικές μόνο από τις από χρόνια γνωστές, αλλά

ατυχώς ακόμη αθεράπευτες, εγγενείς αδυναμίες ορισμένων παραδοσιακών

κυρίως προϊόντων μας, όπως:

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 46: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

45

• τα υπερμεγέθη, κακόσχημα, με χονδρό φλοιό, χωρίς σήμανση

εσπεριδοειδή

• τα υπερμεγέθη και με εμφανή στίγματα ταλαιπωρίας ροδάκινα

• η ξεπερασμένη και, συχνά ανομοιογενής, συσκευασία τροφίμων (λάδι,

ελιές, κονσέρβες φρούτων – λαχανικών) ακόμη και σε προϊόντα της

ίδιας επωνυμίας,

• η ακαλαίσθητη και αναχρονιστική, σύμφωνα με τις τελευταίες επιταγές

του μάρκετινγκ, σήμανση, ιδίως των συσκευασιών τροφίμων, και

μάλιστα σε γλώσσες άλλες από την ομιλούμενη στην αγορά (τσεχική),

πρακτική την οποία ακολουθούν ευλαβικά οι ανταγωνιστές μας.

Όσον αφορά προβλήματα της εμπορίας, ακροθιγώς αναφέρονται:

• η ευκαιριακή («πειρατική»), και σε εξαιρετικά μειωμένες τιμές,

εξαγωγή μικροποσοτήτων (μεμονωμένα φορτία του ενός φορτηγού

αυτοκινήτου) νωπών φρούτων συνήθως χαμηλής ποιότητας,

• η υποτιμολόγηση που αποσκοπεί στην αποφυγή καταβολής, όχι

δασμών πλέον, αλλά του Φ.Π.Α. (10%, κυρίως όμως 20% στην

Τσεχία) κατόπιν προτροπής ευκαιριακών εισαγωγέων – διακινητών

φρούτων. Επί πλέον δε, επειδή η πρακτική αυτή συνεπάγεται ζημία

του τσεχικού δημοσίου, σε περιπτώσεις εμπορικών διαφορών μεταξύ

εξαγωγέα και εδώ εισαγωγέα, που συνεπάγεται την από τον δεύτερο

καταβολή μικρότερου από το συμφωνηθέν τίμημα του φορτίου,

καθιστά αδύνατη την διεκδίκηση της πληρωμής των εξαγωγέων, αφού

αυτοί έχουν συνεργήσει σε απάτη κατά του τσεχικού δημοσίου.

Μία άλλη παράμετρος που επηρεάζει την ροή των εξαγωγών μας στην

τσεχικά αγορά είναι η μεταφορά και το εξ αυτής συνεπαγόμενο κόστος. Η

παράμετρος αυτή πλέον έχει πάψει να επηρεάζεται όσο άλλοτε από την

πολιτική κατάσταση στην πρώην Γιουγκοσλαβία, εξακολουθεί όμως να

επηρεάζεται από τις αναμονές και τις διαδικασίες διέλευσης των συνόρων

των γεωγραφικά ενδιάμεσων χωρών (ΠΓ∆Μ, Σερβία, Κροατία). Αλλά

ακόμη και αν τυχόν σημειωθεί νέα ένταση στην περιοχή π.χ. του

Κοσσυφοπεδίου ή την ΠΓ∆Μ, οι Έλληνες μεταφορείς, πέραν της

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 47: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

46

εναλλακτικής οδού της δια θαλάσσης πρόσβασης στα λιμάνια της

βορείου Αδριατικής (Βενετία, Τεργέστη), μετά την ένταξη της Βουλγαρίας

και της Ρουμανίας στην Ε.Ε. το 2007, μπορούν να επαναλάβουν, όπως

και παλαιότερα, τα από εκεί δρομολόγιά τους προς κεντρική Ευρώπη,

αποφεύγοντας πολιτικούς κινδύνους και χρονοβόρες αναμονές ή

διαδικασίες διέλευσης.

5.2.3. Συλλογικό μάρκετινγκ

Λαμβάνοντας υπόψη τα ποσοστά προσανατολισμού στο μάρκετινγκ που

προαναφέρθηκαν, αποκτά κανείς μια αντίληψη του τι απαιτείται να γίνει στις

ελληνικές επιχειρήσεις, αν θέλουμε να πετύχουμε στην αγορά της Τσεχίας,

όπως και γενικά σε όλες τις ξένες αγορές.

Σε ότι αφορά στις μεγαλύτερες επιχειρήσεις, αυτές έχουν τις δυνατότητες να

προσαρμοσθούν μόνες τους. Είναι θέμα αλλαγής νοοτροπίας. Η μεγάλη

πλειονότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, όμως, χρειάζεται βοήθεια.

Η βοήθεια αυτή μπορεί να προέλθει μέσα από συλλογική προσπάθεια, είτε με

την ενεργοποίηση κρατικών φορέων, π.χ. περιφερειών, νομαρχιών κλπ., οι

οποίες διαθέτουν και δυνατότητες χρηματοδότησης, είτε με την ενεργοποίηση

των συλλογικών φορέων των επιχειρήσεων (Επιμελητήρια, Σύνδεσμοι κ.λ.π.).

Οι συλλογικοί φορείς, με την βοήθεια, ενδεχομένως, ειδικών συμβούλων,

μπορούν να βοηθήσουν τόσο σε επίπεδο καθοδήγησης και επιμόρφωσης,

όσο και με συγκεκριμένες ενέργειες όπως τη σύνταξη και εφαρμογή

προγραμμάτων συλλογικού μάρκετινγκ, με στόχο τις ξένες, όσο και την ίδια

την ελληνική αγορά.

Στα προγράμματα αυτά, εκτός των άλλων δραστηριοτήτων μάρκετινγκ,

μπορούν να συμπεριληφθούν ενέργειες όπως συμμετοχές σε κλαδικές

εκθέσεις στο εξωτερικό, εμπορικές αποστολές στις ξένες αγορές κ.α. Με τον

τρόπο αυτό θα μπορέσουν να αναπτυχθούν πολλές επιχειρήσεις, με τα θετικά

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 48: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

47

αποτελέσματα να αντικατοπτρίζονται στις εξαγωγές και την εθνική οικονομία,

γενικότερα.

Από τα παραπάνω συνάγεται ότι, όσον καιρό δεν επιτυγχάνεται η

αναπροσαρμογή της μεγάλης μάζας των ελληνικών επιχειρήσεων στην

πελατο-κεντρική θεώρηση, δεν υιοθετείται, δηλαδή, το σύγχρονο μάρκετινγκ

στην επιχειρηματική τους δράση, και δεν γίνονται επενδύσεις για την

παραγωγή τεχνολογικά προηγμένων και καινοτόμων προϊόντων, οι εξαγωγές

μας στην Τσεχία, όπως και συνολικά, δεν θα σημειώνουν παρά, στην

καλύτερη των περιπτώσεων, οριακές βελτιώσεις και η συμμετοχή μας στις

τσεχικές εισαγωγές και στο διεθνές εμπόριο θα παραμένει σε χαμηλά έως

πολύ χαμηλά επίπεδα, όπως μέχρι σήμερα.

5.2.4. ∆ιεύρυνση φάσματος εξαγομένων προϊόντων

Η βελτίωση της ελληνικής εξαγωγικής θέσης στην τσεχική αγορά, όπως

άλλωστε και στον υπόλοιπο κόσμο, προϋποθέτει την διεύρυνση και

αναδιάρθρωση της σύνθεσης των εξαγομένων προϊόντων μας, με την

συμπερίληψη περισσότερων προϊόντων, ιδιαίτερα μάλιστα καινοτόμων και

προϊόντων υψηλού τεχνολογικού επιπέδου.

Η προοπτική αυτή είναι βεβαίως μακροπρόθεσμου χαρακτήρα, γιατί

προϋποθέτει την αντίστοιχη διεύρυνση και αναδιάρθρωση του παραγωγικού

δυναμικού της χώρας, όπως και την εισαγωγή και εντατικοποίηση της έρευνας

για την δημιουργία νέων και καινοτόμων προϊόντων.

Είναι σαφές ότι για την επίτευξη του στόχου αυτού απαιτούνται νέες

επιχειρηματικές επενδύσεις, και μάλιστα κατά προτίμηση Άμεσες Ξένες

Επενδύσεις, γιατί από εκεί κυρίως μπορεί να προέλθουν, βραχυ-

μεσοπρόθεσμα τουλάχιστον, τεχνογνωσίες για παραγωγή τεχνολογικά πλέον

προηγμένων προϊόντων. Επίσης, απαιτείται η εκπόνηση προγραμμάτων για

την προώθηση της έρευνας, βασικής και εφαρμοσμένης, και η διάθεση,

φυσικά, και των απαραίτητων κονδυλίων για τον σκοπό αυτό.

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 49: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

48

5.2.5. Επαφή με το Γραφείο μας

Το Γραφείο μας, όπως και όλα τα Γραφεία ΟΕΥ της Ελλάδας στο εξωτερικό,

είναι μια υπηρεσία-εργαλείο στα χέρια των ελληνικών επιχειρήσεων και

ειδικότερα των εξαγωγικών και εναπόκειται σ’ αυτές να το χρησιμοποιήσουν.

Το Γραφείο Ο.Ε.Υ. Πρεσβείας Πράγας ([email protected]) μπορεί να

παράσχει στην ενδιαφερόμενη ελληνική επιχείρηση μια σειρά από υπηρεσίες,

οι οποίες μπορεί να είναι από μια απλή ενημέρωση μέχρι το κλείσιμο

συγκεκριμένων συναντήσεων με Τσέχους ενδιαφερόμενους επιχειρηματίες.

Συνεπώς, συνιστάται στις ελληνικές επιχειρήσεις που ενδιαφέρονται για

δουλειές στην Τσεχία να απευθύνονται με σχετικά ερωτήματά τους στο

Γραφείο μας.

Υπογραμμίζεται ότι πρόσφατα άρχισε τη λειτουργία της η ανανεωμένη

ιστοσελίδα του Υπουργείου Εξωτερικών www.agora.mfa.gr, η οποία στο

αντίστοιχο τμήμα της περιέχει πληθώρα επικαιροποιημένων πληροφοριών για

την αγορά της Τσεχίας με στόχο τη μεγαλύτερη δυνατή διάχυση της

παραγόμενης από το Γραφείο μας πληροφόρησης, όπως και την προώθηση

των επαφών ελληνικών με τσεχικές επιχειρήσεις.

5.3. Θεσμικά

Όπως προαναφέρθηκε, η Τσεχία από 1-5-2004 είναι πλήρες μέλος της Ε.Ε.,

οπότε, εκτός ελαχίστων μεταβατικών ρυθμίσεων, έχουν καταργηθεί πλήρως οι

δασμοί όπως και τα άλλα ισοδύναμου αποτελέσματος εμπόδια στις εισαγωγές

από χώρες-μέλη της Ε.Ε.

Σήμερα, στα εισαγόμενα, όπως και στα εγχωρίως παραγόμενα προϊόντα ο

επιβαλλόμενος, από το 2004, Φ.Π.Α. ήταν 19% (20% από 1-1-2010) για την

συντριπτική πλειοψηφία των προϊόντων. Ο Φ.Π.Α. υπολογίζεται επί της

συνολικής τελωνειακής αξίας των προϊόντων, πλέον εισαγωγικών δασμών

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 50: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

49

(για τα προερχόμενα από τρίτες χώρες) και ειδικών φόρων κατανάλωσης που

επιβάλλονται.

Ειδικοί φόροι κατανάλωσης (excise duties) επιβάλλονται στα ορυκτά καύσιμα

(βενζίνη, κηροζίνη, ντίζελ, πετρέλαιο θέρμανσης κ.λπ.) στον καπνό και τα

προϊόντα του, καθώς και στα οινοπνευματώδη.

Στα προϊόντα, στα οποία απαιτείται πληροφόρηση για τον καταναλωτή, οι

πληροφορίες είναι υποχρεωτικό να είναι στη τσεχική γλώσσα, σε ετικέτα

επικολλημένη στο προϊόν ή σε μπροσούρα συνδεδεμένη με κάποιο τρόπο με

αυτό. Οι πληροφορίες πρέπει να συμπεριλαμβάνουν την ονομασία του

προϊόντος, το όνομα του κατασκευαστή ή του παρασκευαστή, τις οδηγίες

χρήσεως, ενώ ειδικά για τα τρόφιμα πρέπει να αναφέρεται ευδιάκριτα η

ημερομηνία λήξεως, για δε τα τρόφιμα και ποτά θα πρέπει να υπάρχει

ανάλυση συστατικών, για τα δε ενδύματα η σύνθεση, κ.λ.π. Η νομοθεσία για

την πληροφόρηση του καταναλωτή στα προϊόντα είναι πλήρως

προσαρμοσμένη στο κοινοτικά ισχύοντα.

5.4. Κανάλια διανομής

Η «δυτικοποίηση» του συστήματος διανομής έχει προχωρήσει και στην

Τσεχία, όπως σε όλες τις πρώην σοσιαλιστικές χώρες, σε αρκετά μεγάλη

έκταση. Η εποχή των αμέτρητων μικρο-καταστημάτων, μια κατάσταση που

παρατηρήθηκε μετά τις οικονομικές και κοινωνικές αλλαγές, έχει παρέλθει,

μολονότι η διαδικασία αναδιάρθρωσης της αγοράς συνεχίζεται και πολλά από

τα μικρο-καταστήματα αυτά συνεχίζουν να υπάρχουν.

Οι μεγάλες αλυσίδες λιανικής και χονδρικής διανομής, οι οποίες λειτουργούν

στην Τσεχία, είναι κυρίως δυτικοευρωπαϊκής προέλευσης. Ονόματα, όπως

TESCO, IKEA, OBI, BAUMAX, CARREFOUR, AHOLD, LIDL, KAUFLAND,

BATA κ.ά, είναι συνήθη πλέον στις μεγάλες τσεχικές πόλεις και στα περίχωρά

τους.

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 51: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

50

Πολλές από τις παραπάνω αλυσίδες τροφοδοτούνται με εμπορεύματα από τις

μητρικές τους επιχειρήσεις - π.χ. πολλά ελληνικά τρόφιμα και ποτά φθάνουν

στην τσεχική αγορά μέσω Γερμανίας, Αυστρίας ή άλλων χωρών - ενώ

πραγματοποιούν και απ’ ευθείας εισαγωγές ή αγοράζουν από κάποιο εντόπιο

εισαγωγέα. Εξυπακούεται ότι κυρίως από εντόπιους εισαγωγείς

προμηθεύονται εμπόρευμα σχεδόν στο σύνολό τους και οι μικροεπιχειρήσεις.

Η εξασφάλιση, συνεπώς, ενός αποτελεσματικού εισαγωγικού οίκου ή

αντιπροσώπου με καλά οργανωμένο σύστημα πωλήσεων, είναι βασική

προϋπόθεση για την επιτυχή διείσδυση ελληνικών προϊόντων στην αγορά της

Τσεχίας.

5.5. ∆ιερεύνηση αγοράς – Απόκτηση επαφών

Η διερεύνηση των δυνατοτήτων μιας ελληνικής επιχείρησης στην αγορά της

Τσεχίας, όπως φυσικά και σε οποιαδήποτε άλλη ξένη αγορά, είναι εκ των

«ων ουκ άνευ» για την επιτυχία. Η διερεύνηση της ξένης αγοράς αποτελεί,

άλλωστε, βασική προϋπόθεση εφαρμογής εξαγωγικού μάρκετινγκ. Η

διερεύνηση μπορεί να ξεκινήσει με ένα τηλεφώνημα στο Γραφείο μας και να

επεκταθεί μέχρι την πρόσληψη εξειδικευμένης εταιρείας έρευνας αγοράς.

Τέλος, ο ενδιαφερόμενος θα βρει τώρα πια και στο διαδίκτυο πληθώρα

χρήσιμων πληροφοριών για μια στοιχειώδη πληροφόρησή του.

Σε πολλές περιπτώσεις είναι απαραίτητος ο έλεγχος της οικονομικής

επιφάνειας του Τσέχου εισαγωγέα. Σε μια τέτοια ανάγκη μπορεί να φανεί

χρήσιμη η τράπεζα του Έλληνα εξαγωγέα, η οποία μπορεί να αντλήσει

τέτοιου είδους πληροφορίες από την τράπεζα του Τσέχου εισαγωγέα, και

συχνά αδάπανα για τον πρώτο. Επίσης, μπορεί να χρησιμοποιηθεί κάποια

εξειδικευμένη εταιρεία για τον έλεγχο της αξιοπιστίας των υποψηφίων

εισαγωγέων-αντιπροσώπων ή συνεργατών.

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 52: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

51

Προκειμένου για την απόκτηση επαφών, προτείνονται, μεταξύ άλλων, οι

γνωστοί τρόποι, δηλαδή:

επαφή με το Γραφείο μας,

επαφή με το Τσεχικό Οικονομικό Επιμελητήριο,

αναζήτηση εμπορικών επαφών στο διαδίκτυο,

συμμετοχή σε εμπορικές αποστολές,

συμμετοχή σε κλαδικές εκθέσεις στην Τσεχία, ενδεχόμενα με κρατική

(περιφερειακή) συμπαράσταση, σε συλλογικό ή και ατομικό περίπτερο,

επίσκεψη κλαδικών εκθέσεων στην Τσεχία,

καταχώρηση σε εξειδικευμένες εκδόσεις, έντυπες και ηλεκτρονικές,

παροχής πληροφοριών για εμπορικές επαφές, κ.ο.κ.

5.6. Εμπορικές αποστολές – ∆ιεθνείς Εκθέσεις – Λοιπές εκδηλώσεις

Θα θέλαμε να υπογραμμίσουμε ιδιαίτερα το θέμα της οργάνωσης εμπορικών

αποστολών καθώς και της συμμετοχής στις ειδικές ∆ιεθνείς Εκθέσεις που

διοργανώνονται κατ’ έτος στην Τσεχία.

Οι εμπορικές αποστολές είναι ένα από τα εργαλεία που συνιστούν μια

δυναμική προσέγγιση της διείσδυσης σε μια ξένη αγορά. Μέσα από μια καλά

οργανωμένη εμπορική αποστολή μπορεί να ανοίξει ο δρόμος για μια καλά

προετοιμασμένη εταιρεία να κάνει τις απαραίτητες επαφές που θα οδηγήσουν

στην κατάκτηση της ξένης αγοράς. ∆εν είναι τυχαίο ότι πολλές χώρες, όπως η

Ισπανία και Πορτογαλία, που προαναφέρθηκαν, αλλά και πολλές άλλες,

κάνουν ευρεία χρήση του εργαλείου αυτού.

Το Γραφείο μας δεν παραλείπει ευκαιρία να προτείνει στις ελληνικές

επιχειρήσεις και τους οργανισμούς και οργανώσεις που υποστηρίζουν τις

εξαγωγικές τους προσπάθειες, να οργανώνουν εμπορικές αποστολές στη

Τσεχία.

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 53: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

52

Το Γραφείο μας διαθέτει την αναγκαία τεχνογνωσία και εμπειρία και μπορούμε

να συμβάλλουμε ουσιαστικά στην οργάνωση ελληνικών εμπορικών

αποστολών στη Τσεχία. Μπορούμε να εξασφαλίσουμε και να οργανώσουμε

συναντήσεις για τις επιχειρήσεις που θα συμμετέχουν στις αποστολές με εδώ

εισαγωγείς κλπ.

Για να έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες επιτυχίας, θα πρέπει οι αποστολές και

από πλευράς Ελλάδας να είναι καλά μελετημένες, π.χ. να είναι ολιγομελείς

(10-12 το πολύ συμμετοχές), να αποφεύγονται οι επικαλύψεις, να μην

συμμετέχουν δηλαδή περισσότερες από δύο επιχειρήσεις του ίδιου

αντικειμένου σε μία αποστολή, να προβλέπεται ικανός προϋπολογισμός,

εύλογο χρονικό διάστημα για την εδώ οργάνωση, ενώ επίσης πρέπει να

ληφθεί μέριμνα για μία, μερική έστω, αναπληροφόρηση (feed back), η οποία

είναι η ελάχιστη προϋπόθεση για την, από μέρους του Γραφείου Ο.Ε.Υ.

Πράγας τουλάχιστον, παρακολούθηση της εξελικτικής πορείας των εξαγωγών

συγκεκριμένων προϊόντων, την ένταση δραστηριότητας των εδώ

αντιπροσώπων των Ελλήνων εξαγωγέων και φυσικά την αποτελεσματικότητα

της κάθε εμπορικής αποστολής.

Σοβαρές και καλά προετοιμασμένες (πελατο-κεντρική θεώρηση κλπ.)

επιχειρήσεις-μέλη τέτοιων αποστολών, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα έχουν την

αναμενόμενη επιτυχία.

΄Οσον αφορά τις ∆ιεθνείς Εκθέσεις (∆.Ε.), μετά τον αναπροσανατολισμό της

φυσιογνωμίας και των δραστηριοτήτων του Ελληνικού Οργανισμού

Εξωτερικού Εμπορίου (ΟΠΕ) στην δεκαετία των ετών ’90, η χώρα μας δεν

συμμετέχει πλέον σε τέτοιες εμπορικές εκδηλώσεις (στεγαζόμενη σε εθνικό

περίπτερο) με την συχνότητα του παρελθόντος.

Παρά ταύτα, το Γραφείο μας κατευθύνοντας τους ενδιαφερόμενους να

εξάγουν στην Τσεχία ΄Ελληνες εξαγωγείς, συνιστά ένθερμα την διερεύνηση

όχι μόνο της δυνατότητας συμμετοχής τους, αλλά παροτρύνει τους

υποψήφιους εξαγωγείς έστω και για μία απλή επίσκεψη στις ∆.Ε. που

διοργανώνονται στην Τσεχία, κυρίως στην πόλη του Μπρνό, (αλλά και στην

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 54: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

53

πρωτεύουσα Πράγα, και άλλες πόλεις της χώρας), παραπέμποντας στις

σχετικές ιστοσελίδες, αφού έτσι δίδεται αφ΄ενός η δυνατότητα στον Τσέχο

επιχειρηματία – εισαγωγέα αλλά και τον καταναλωτή, να έλθει σε μια από

«πρώτο χέρι» επαφή με τα παραγόμενα στην χώρα μας προϊόντα, αφ΄ετέρου

στον Έλληνα εξαγωγέα – εκθέτη να πραγματοποιήσει πολύτιμες προσωπικές

επαφές και γνωριμίες.

Είναι αυτονόητο ότι τέτοιες εκδηλώσεις (εμπορικές αποστολές και κλαδικές

∆.Ε.) πρέπει να επαναλαμβάνονται με μεγαλύτερη συχνότητα για την

μεγιστοποίηση της απόδοσης του κόστους συμμετοχής του κάθε

επιχειρηματία – εξαγωγέα, άλλως αναπόφευκτα τείνουν να χαρακτηριστούν

ως ευκαιριακές, με αποτέλεσμα και την μείωση του ενδιαφέροντος

ανταπόκρισης προς αυτές από τους τσέχους εισαγωγείς.

Με την συμμετοχή επιχειρηματιών στις δύο αυτές εμπορικής σημασίας

εκδηλώσεις, με ενδιαφέρον θα αναμένονται οι επιπτώσεις που αυτές θα έχουν

στα στατιστικά των εξαγωγών μας, κατά τα αμέσως επόμενα έτη από την

διοργάνωσή τους.

Τέλος, τον Νοέμβριο του 2009, το Γραφείο μας κατ΄ αντίθεση προς

προηγούμενα χρόνια, αντί της διοργάνωσης κοινωνικο-ενημερωτικής

εκδήλωσης προς όφελος των εδώ Ελλήνων επιχειρηματιών, διοργάνωσε

γευσιγνωσία ελληνικών κρασιών, απευθυνόμενη προς στοχευμένο

επαγγελματικό κοινό, τα μέλη της Ένωσης Τσέχων Σομελιέ. Στην εκδήλωση

αυτή προσκλήθηκαν επίσης αγοραστές (buyers) κρασιών εδώ αλυσίδων

μεγάλων καταστημάτων τροφίμων-ποτών, ιδιοκτήτες εστιατορίων διεθνούς

κουζίνας, εισαγωγείς, χονδρέμποροι, λιανέμποροι–ιδιοκτήτες εξειδικευμένων

καταστημάτων (vinoteque), δημοσιογράφοι του κλαδικού τύπου καθώς και

υπηρεσιακοί παράγοντες της τσεχικής δημόσιας διοίκησης, με κορυφή των

προσελθόντων τον τότε Υπουργό Οικονομικών της Τσεχίας κ. Έντβαρντ

Γιάνοτα. Επειδή το μείγμα των προσκεκλημένων που αποτέλεσε την βάση για

την έδραση της εκδήλωσης ήταν όχι μόνο πολύ ομοιογενές αλλά και

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 55: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

54

απόλυτης επαγγελματικής συνάφειας προς το αντικείμενο, τεκμαίρεται ότι το

εγχείρημα είχε σημαντική απήχηση και αποτελεσματικότητα.

Με βάση τα συμπεράσματα από την διοργάνωση της εκδήλωσης αυτής,

μελλοντικά θα ληφθεί μέριμνα αυτές πάντοτε να απευθύνονται σε επιλεγμένο

κοινό-στόχο για αριστοποίηση της σχέσης κόστους – οφέλους.

Πέραν των ανωτέρω, κατά το 2009, στο πλαίσιο της εδώ επίσημης επίσκεψης

του Προέδρου της ∆ημοκρατίας (1-4 ∆εκεμβρίου), διοργανώθηκε παράλληλη

επίσκεψη επιχειρηματικής αντιπροσωπείας με συμμετοχή 15 εταιρειών καθώς

και εκπροσώπων 5 θεσμικών φορέων (Ε.Β.Ε.Α., Ε.Β.Ε.Θ., Σ.Ε.Β.,

Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου, Ευρωπαϊκού Κέντρου ∆ημοσίου ∆ικαίου), για

την οποία το Γραφείο Ο.Ε.Υ. Πρεσβείας Πράγας είχε οργανώσει αυτοδυνάμως

πλήρες πρόγραμμα επιχειρηματικών επαφών και συναντήσεων, υπό μορφή

επιχειρηματικού forum στο τσεχικό Υπουργείο Βιομηχανίας και Εμπορίου. Στο

επιτυχές αυτό forum προσήλθαν 38 τσεχικές εταιρείες, ενώ επιπλέον

διοργανώθηκε από το Γραφείο μας και δεύτερο, σαφώς μικρότερος, κύκλος

επιχειρηματικών συναντήσεων - forum στην πόλη του Μπρνο, με την

συνδρομή από τσεχικής πλευράς του τοπικού Εμπορικού Επιμελητηρίου του

Μπρνο.

5.7. Επενδύσεις

Τα πλεονεκτήματα για τους ξένους επενδυτές που αναφέρθηκαν στο κεφάλαιο

περί επενδύσεων στην Τσεχία, ισχύουν φυσικά και για τις ενδιαφερόμενες

ελληνικές επιχειρήσεις.

Όπως προαναφέρθηκε (κεφάλαιο περί ελληνικών επενδύσεων), η ελληνική

επενδυτική δραστηριότητα στην Τσεχία είναι μέχρι τώρα περιορισμένη και σε

καμία περίπτωση μπορεί να συγκριθεί με την αντίστοιχη σε άλλες χώρες, π.χ.

στα Βαλκάνια, αλλά και σε χώρες που βρίσκονται στην ίδια περίπου ή

μεγαλύτερη απόσταση, όπως π.χ. η Ουγγαρία και η Πολωνία αντίστοιχα.

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 56: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

55

Πιστεύουμε ότι υπάρχει περιθώριο για παραπέρα δραστηριοποίηση των

ελληνικών επιχειρήσεων από επενδυτικής πλευράς στην Τσεχία, αφού τα

επενδυτικά κίνητρα στην χώρα αυτή είναι σημαντικά. Ιδιαίτερα ελληνικές

εταιρείες που θεωρούν ότι χρειάζονται τεχνολογική, κατασκευαστική κλπ.

τεχνογνωσία, θεωρούμε ότι μπορούν να την αποκτήσουν σχετικά φθηνά μέσω

εξαγοράς κάποιας αντίστοιχης τσεχικής εταιρείας.

Λεπτομερέστερη πληροφόρηση για επενδύσεις στην Τσεχία βρίσκονται στην

ιστοσελίδα του οργανισμού CZECHINVEST www.czechinvest.org Ο

οργανισμός αυτός μπορεί να φανεί γενικά πολύ χρήσιμος στον Έλληνα

ενδιαφερόμενο για επένδυση στην Τσεχία.

Τέλος, η ιστοσελίδα του Υπουργείου Εξωτερικών www.agora.mfa.gr περιέχει

επίσης, στο αντίστοιχο τμήμα της, πληροφοριακά στοιχεία για επενδύσεις

στην Τσεχία.

* * *

Συντάκτης: Ανδρέας Δ. Καραϊσκάκης Σύμβουλος Ο.Ε.Υ. Α' Τεχνική Υποστήριξη: (Γραφ. Ο.Ε.Υ. Βορ. Ελλάδος) Δημήτριος Ζιώγας Σύμβουλος Ο.Ε.Υ. Α΄ Συλλογή τσεχικών στατιστικών στοιχείων: Παντελής Κυρκόπουλος, Σ.Ο.Χ.

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 57: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

56

6. ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

6.1. Ιστοσελίδες

Μια σειρά από ελληνικές και τσεχικές ιστοσελίδες προσφέρουν πολύτιμη

πληροφόρηση στην αγγλική για διάφορα θέματα σχετικά με την οικονομία και

την αγορά της Ελλάδας και κυρίως της Τσεχίας:

6.1.1. Γενικές πληροφορίες

ΥΠΕΞ www.agora.mfa.gr ΥΠΕΘΟ www.mnec.gr Αντιπροσωπεία Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Τσεχία

www.evropska-unie.cz

6.1.2. Μακροοικονομικά μεγέθη και στατιστικά στοιχεία

Υπουργείο Οικονομικών Τσεχίας www.mfcr.cz Κεντρική Τράπεζα Τσεχίας www.cnb.cz Στατιστική Υπηρεσία Τσεχίας www.czso.cz

6.1.3. Άλλα υπουργεία και οργανισμοί στην Τσεχία

Κυβέρνηση www.vlada.cz Κατάλογος ιστοσελίδων κρατικών υπηρεσιών

www.vladnilisty.cz

Υπ. Βιομηχανίας και Εμπορίου www.mpo.cz Υπουργείο Περιφ/κης Ανάπτυξης www.mmr.cz Υπ. Γεωργίας www.mze.cz Υπ. Περιβάλλοντος www.env.cz Υπ. Μεταφορών και Επικοινωνιών

www.mdcr.cz

Οργανισμός Προώθησης Τσεχικού Εξωτερικού Εμπορίου

www.czechtrade.cz

Τσεχικός Οργανισμός Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας

www.upv.cz

Οργανισμός Προώθησης Επενδύσεων, Czechinvest

www.czechinvest.org

Μητρώο Τσεχικών Επιχειρήσεων www.justice.cz

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 58: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

57

6.1.4. Επιχειρηματικές Επαφές – Εμπορικές Εκθέσεις

Οικονομικό Επιμελητήριο Τσεχίας www.komora.cz Κατάλογος Τσέχικων Επιχειρήσεων (κυρίως εξαγωγικού προσανατολισμού)

www.axis4.info

Σύνδεσμος Τσεχικών Βιομηχανιών www.spcr.cz Doing Business in the Czech Republic www.doingbusiness.cz Κατάλογος Εκθέσεων στην Τσεχία www.expo.cz Εκθεσιακό Κέντρο Μπρνό www.bvv.cz Κατάλογος Τσεχικών Επιχ/σεων Inform Net Partners

www.inform.cz

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

Page 59: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

Γραφείο ΟΕΥ Πράγας - Ετήσια Έκθεση 2009 - Τσεχία

58

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ

Πίνακας Π-1 : Βασικά μακροοικονομικά μεγέθη

Πίνακας Π-2 : Εξωτερικό εμπόριο Τσεχίας Πίνακας Π-3 : Σύνθεση τσεχικών εξαγωγών (SITC-1) Πίνακας Π-4 : Σύνθεση τσεχικών εισαγωγών (SITC-1)

Πίνακας Π-5 : Σύνθεση εξωτερικού εμπορίου / Γεωγραφική κατανομή

Πίνακας Π-6 : Άμεσες ξένες επενδύσεις στη Τσεχία Πίνακας Π-7 : Σύνθεση ξένων κεφαλαίων / Χώρες προέλευσης Πίνακας Π-8 : Σύνθεση ξένων κεφαλαίων / Τομείς επενδύσεων

Πίνακας Π-9 : Εμπορικές συναλλαγές Ελλάδος – Τσεχίας Πίνακας Π-9α: Εμπορικές συναλλαγές Ελλάδος – Τσεχίας (Πηγή: ΕΣΥΕ) Πίνακας Π-10: Ελληνικές εξαγωγές στη Τσεχία (SITC-1) Πίνακας Π-11: Ελληνικές εισαγωγές από την Τσεχία (SITC-1) Πίνακας Π-12: Κυριότερες ελληνικές εξαγωγές στη Τσεχία (CSN-8) Πίνακας Π-13: Κυριότερες ελληνικές εισαγωγές από την Τσεχία (CSN-8) Πίνακας Π-14: Κυριότερα εξαγόμενα από την Τσεχία προϊόντα Πίνακας Π-15: Κυριότερα εισαγόμενα στην Τσεχία προϊόντα

Page 60: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

Πίνακας Π-1

Βασικά μακροοικονομικά μεγέθη

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

Α. Δείκτες Πραγματικής Οικονομίας

ΑΕΠ σε σταθερές τιμές 2000 (δις CZK.) 2.368,00 2.474,00 2.632,00 2.799,00 2.980,00 3.072,00 2.931,00

ΑΕΠ σε σταθερές τιμές 2000 (δις ΕΥΡΩ) 74,36 77,55 88,37 98,75 107,34 123,17 110,83

ΑΕΠ σε τρέχουσες τιμές (δις CZK) 2.577,1 2.814,8 2.983,9 3.222,4 3.535,5 3.689,0 3.627,2

ΑΕΠ σε τρέχουσες τιμές (δις ΕΥΡΩ) 80,9 88,2 100,2 113,7 127,4 147,9 137,2

Κατά κεφαλήν ΑΕΠ (EURO, τρέχουσες τιμές) 7.918,2 8.632 9.802 11.124 12.460 14.471 13.420,0

Κατά κεφαλήν ΑΕΠ (PPS, τρέχουσες τιμές) 15.215 16.262 17.058 18.213 19.949 20.150 18.971

ΑΕΠ, πραγματική μεταβολή (%) 3,6 4,5 6,3 6,8 6,1 2,5 -4,2

Τελική κατανάλωση (πραγματική μεταβολή%) 6,3 0,9 2,6 3,9 3,7 2,8 1,2

Κατανάλωση νοικοκυριών (πραγματική μεταβολή %) 6,0 2,9 2,5 5,0 4,8 3,6 -0,3

Δημόσια κατανάλωση (πραγματική Δημόσια κατανάλωση (πραγματικήμεταβολή %) 3 83,8 2 7-2,7 0 80,8 0 30,3 0 90,9 0 90,9 …

Ακαθάριστες επενδύσεις

% ΑΕΠ 26,8 26,9 26,4 27,1 26,5 25,0 …

Πραγματική μεταβολή (%) -1,4 9,1 -0,8 9,6 9,4 -2,7 -18,1

Νοικοκυριά, % ΑΕΠ 4,6 4,7 4,6 4,6 4,6 4,8 …

Ιδιωτικός τομέας (τράπεζες & επιχειρήσεις) % ΑΕΠ 18,2 18,0 16,6 17,6 18,1 15 …

Δημόσιες Επενδύσεις, % ΑΕΠ 4,3 4,7 5,0 5,0 5,1 5,3 …

Πληθωρισμός (ετήσιος μ.ο., %) 0,1 2,8 1,9 2,5 2,8 6,3 1

Ανεργία (μ.ο., %) [νέα μεθοδολογία μετά 2004 ] 9,9 9,2 9,0 8,1 6,6 5,45 7,98

Μέσος Μηνιαίος Ονομαστικός Μισθός (CZK) 16.917 18.041 19.024 20.211 21.692 23.542 15.752

Ονομαστική μεταβολή, % 5,8 6,3 5,0 6,6 7,2 8,3 5,2

Πραγματική μεταβολή, % 5,7 3,4 3,0 4,0 4,3 1,9 4,8

Μέσος Μηνιαίος Ονομαστικός Μισθός (EURO) 531 565 639 713 781 944 596

Page 61: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

γ

Παραγωγικότητα εργασίας (μεταβολή, %) 4,6 4,1 4,6 4,7 3,3 0,8 -2,4

Εξαγωγές αγαθών (εκ. ΕΥΡΩ) 43.052 54.074 62.961 75.677 89.145 99.023 80.788

Εισαγωγές αγαθών (εκ. ΕΥΡΩ) 45.235 54.913 61.646 74.171 86.092 96.297 75.037

Εμπορικό Ισοζύγιο (εκ. ΕΥΡΩ) -2.183 -839 1.315 1.506 3.053 2.726 5.751

Β. Δημοσιονομικοί δείκτες

Έσοδα Γενικής Κυβέρνησης (δις CZK) 1.049,4 1.187,7 1.235,7 1.324,2 1.451,8 1.521,2 1.421,9

Δαπάνες Γενικής Κυβέρνησης (δις CZK) 1.219,5 1.270,5 1.342,3 1.409,6 1.507,2 1.573,3 1.656,7

Ισοζύγιο Γενικής Κυβέρνησης (δις CZK) -170,1 -82,8 -106,6 -85,4 -55,4 -52,1 -234,8

Ισοζύγιο Γενικής Κυβέρνησης (% ΑΕΠ) -6,6% -2,9% -3,6% -2,7% -1,6% -0,5% -5,3%

Χρέος Γενικής Κυβέρνησης (δις CZK) 775,0 855,1 885,4 948,3 1.023,8 1.104,90 1282,3

Χρέος Γενικής Κυβέρνησης (% ΑΕΠ) 30,1% 30,4% 29,7% 29,4% 29,0% 30,00% 35,40%

Γ. Χρηματοοικονομικοί δείκτες

Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών (εως 31/12, δις CZK) -160,6 -147,5 -39,8 -77,2 -113,1 -22,9 -37

Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών (% ζ γ ρ χ (ΑΕΠ) 6 2%-6,2% 5 2%-5,2% 1 3%-1,3% 2 4%-2,4% 3 2%-3,2% 0 6%-0,6% 1 0%-1,0%

Μεταβολή συναλλαγματικών διαθεσίμων (δις CZK) -12,9 -6,8 -92,9 -2,1 -15,7 -40,1 -60,6

Συνολικά συναλλαγματικά διαθέσιμα (δις USD, τέλος του έτους) 27,0 28,4 29,6 31,5 34,9 37,0 41,6

Άμεσες ξένες επενδύσεις (δις EURO) 1,68 4,00 9,37 4,79 6,67 7,33 1,96

Μακροπρόθεσμα επιτόκια (%) 4,12 4,75 3,51 3,78 3,77 4,05 5

Συναλλάγματική Ισοτιμία Τσεχ.Κορώνας / $-ΗΠΑ (μέση ετήσια τιμή) 28,227 25,701 23,947 22,609 20,308 23,947 19,057

Συναλλάγματική Ισοτιμία Τσεχ. Κορώνας / Ευρώ (μέση ετήσια τιμή) 31,844 31,904 29,784 28,343 27,762 24,942 26,445

Πηγές: Στατιστική Υπηρεσία Τσεχίας, Υπουργείο Οικονομικών Τσεχίας, Κεντρική Τράπεζα Τσεχίας (CNB), EUROSTAT

* προσωρινές εκτιμήσεις

Page 62: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

40,0

60,0

80,0

100,0

Εξωτερικό Εμποριο Τσεχίας (δις Ευρώ)

ΕξαγωγέςΕισαγωγές

Πίνακας Π-2

Εξωτερικό εμπόριο Τσεχίας

(δις Ευρώ)

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Μετ. % 2009/08

Όγκος εμπορίου 77,9 83,7 88,2 108,9 124,5 149,7 175,5 195,3 155,8 -20,23

Εξαγωγές 37,2 40,7 43,0 54,0 62,9 75,6 89,3 99,0 80,8 -18,38

Εισαγωγές 40,7 43,0 45,2 54,9 61,6 74,1 86,2 96,3 75 -22,12

Ισοζύγιο -3,5 -2,3 -2,2 -0,9 1,3 1,5 3,1 2,7 5,8Κάλυψη εισαγωγών από εξαγωγές (%) 91 95 95 98 102 102 104 103 107

Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία Τσεχίας

-20,0

0,0

20,0

40,0

60,0

80,0

100,0

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

Εξωτερικό Εμποριο Τσεχίας (δις Ευρώ)

ΕξαγωγέςΕισαγωγέςΙσοζύγιο

Page 63: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

Σύνθεση Τσεχικών Εξαγωγών 2009 0 Τρόφιμα, ζωντανά ζώα

1 Ποτά και καπνός

Πίνακας Π-3

Ποσοστιαία σύνθεση τσεχικών εξαγωγών

κατά βασικές κατηγορίες προϊόντων

Βασικές κατηγoρίες προϊόντων ονοματολογίας SITC 2001 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

0 Τρόφιμα, ζωντανά ζώα 2,7 2,5 2,7 2,7 2,8 3,3 2,9 2,9 3,1 3,6

1 Ποτά και καπνός 0,7 0,7 0,6 0,6 0,5 0,6 0,5 0,6 0,7 0,8

2 Πρώτες ύλες μη εδώδιμες, εκτός από καύσιμα 3,0 2,8 2,8 2,8 2,7 2,5 2,6 2,6 2,6 2,7

3 Πετρέλαιο & προϊόντα πετρελαίου 3,0 2,9 2,9 2,9 2,9 3,1 2,9 2,7 3,4 3,6

4 Έλαια & λίπη φυτικής ή ζωικής προέλευσης 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1

5 Χημικά προϊόντα και συναφή 6,5 6,0 5,9 5,9 6,0 6,4 6,0 5,9 5,9 6,3

6 Βιομηχανικά προϊόντα 24,4 23,4 23,1 23,1 22,5 21,7 20,8 20,4 19,6 17,7

7 Μηχανές, μηχανήματα και υλικό μεταφορών 47,3 49,6 50,1 50,1 50,9 50,8 53,1 54,1 53,8 53,3

8 Διάφορα βιομηχανικά είδη 12,2 11,9 11,8 11,8 11,5 11,6 11,0 10,6 10,8 11,8

9 Λοιπά 0,1 0,2 0,1 0,1 0,1 0,0 0 0 0,1 0,1

ΣΥΝΟΛΟ 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100

Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία Τσεχίας

3,60,82,73,6

0,16,3

17,7

53,3

11,8

Σύνθεση Τσεχικών Εξαγωγών 2009 0 Τρόφιμα, ζωντανά ζώα

1 Ποτά και καπνός

2 Πρώτες ύλες μη εδώδιμες, εκτός από καύσιμα3 Πετρέλαιο & προϊόντα πετρελαίου4 Έλαια & λίπη φυτικής ή ζωικής προέλευσης5 Χημικά προϊόντα και συναφή

6 Βιομηχανικά προϊόντα

7 Μηχανές, μηχανήματα και υλικό μεταφορών 8 ∆ιάφορα βιομηχανικά είδη

9 Λοιπά

Page 64: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

Τσεχικές Εισαγωγές 20090 Τρόφιμα, ζωντανά ζώα

1 Ποτά και καπνός

Πίνακας Π-4

Ποσοστιαία σύνθεση τσεχικών εισαγωγών

κατά βασικές κατηγορίες προϊόντων

Βασικές κατηγoρίες προϊόντων ονοματολογίας SITC 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

0 Τρόφιμα, ζωντανά ζώα 3,9 4,1 4,0 4,1 4,5 4,2 4,3 4,4 5,4

1 Ποτά και καπνός 0,5 0,5 0,5 0,6 0,6 0,6 0,7 0,5 0,7

2 Πρώτες ύλες μη εδώδιμες, εκτός από καύσιμα 2,9 2,9 2,8 3,0 2,8 2,7 2,4 2,7 2,3

3 Πετρέλαιο & προϊόντα πετρελαίου 9,1 7,6 7,5 7,0 9,3 9,6 8,0 10,4 9,2

4 Έλαια & λίπη φυτικής ή ζωικής προέλευσης 0,2 0,2 0,3 0,2 0,2 0,2 0,1 0,2 0,3

5 Χημικά προϊόντα και συναφή 10,9 11,2 11,4 11,1 11,1 10,4 10,4 10,2 11,2

6 Βιομηχανικά προϊόντα 20,2 20,6 20,1 20,6 20,4 20,3 20,9 19,7 17,7

7 Μηχανές, μηχανήματα και υλικό μεταφορών 42,2 42,4 42,8 42,3 40,1 41,2 43,0 41,3 41,3

8 Διάφορα βιομηχανικά είδη 10,1 10,6 10,6 10,9 10,9 10,7 10,1 10,4 11,9

9 Λοιπά 0,0 0,0 0,0 0,0 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1

ΣΥΝΟΛΟ 100 100 100 100 100 100 100 100 100

Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία Τσεχίας

5,40,72,39,20,311,2

17,7

41,3

11,9

0,1

Τσεχικές Εισαγωγές 20090 Τρόφιμα, ζωντανά ζώα

1 Ποτά και καπνός

2 Πρώτες ύλες μη εδώδιμες, εκτός από καύσιμα3 Πετρέλαιο & προϊόντα πετρελαίου4 Έλαια & λίπη φυτικής ή ζωικής προέλευσης5 Χημικά προϊόντα και συναφή

6 Βιομηχανικά προϊόντα

7 Μηχανές, μηχανήματα και υλικό μεταφορών 8 Διάφορα βιομηχανικά είδη

Page 65: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

2008 2009

Πίνακας Π-5

Ποσοστιαία σύνθεση εξωτερικού εμπορίου Τσεχίας κατά μεγάλες ομάδες χωρών

2003 2004 2005 2006 2007

Εισαγωγές Εξαγωγές Εισαγωγές Εξαγωγές Εισαγωγές Εξαγωγές Εισαγωγές Εξαγωγές Εισαγωγές Εξαγωγές Εισαγωγές Εξαγωγές Εισαγωγές Εξαγωγές

Ο.Ο.Σ.Α. 80,4 90,6 81,8 90,2 80,3 88,9 78,7 88,5 78,6 87,8 75,1 87,2 75,2 87,6

Ιαπωνία 2,3 0,3 3,4 0,3 3,1 0,4 3,0 0,4 3,3 0,4 3,3 0,4 3,1 0,4

ΗΠΑ 3,1 2,4 3,1 2,3 2,6 2,7 2,3 2,3 2,3 1,9 2,1 1,7 2,1 1,6

Ε.Ε-27* 71,4 86,3 71,8 85,9 70,9 84,1 70,0 83,9 70,8 85,2 66,9 85,2 66,9 84,7

Γερμανία 32,6 37,0 31,7 36,2 30,0 33,4 28,5 31,8 28,1 30,8 26,7 30,7 26,7 32,3

Αυστρία 4,3 6,2 4,0 6,0 4,0 5,5 3,7 5,1 3,8 4,6 3,7 4,7 3,7 4,7

Ελλάδα 0,1 0,5 0,1 0,4 0,1 0,4 0,2 0,4 0,1 0,4 0,1 0,4 0,1 0,4

Σλοβακία 5,2 8,0 5,4 8,5 5,4 8,6 5,4 8,4 5,4 8,8 5,6 9,2 5,4 9,0

EFTA 2,5 1,8 2,2 1,6 2,3 1,7 2,1 1,9 1,6 2,0 1,7 1,9 2,0 2,1

Άλλα κράτη

Ρωσία 4,6 1,2 4,1 1,4 5,7 1,8 6,0 2,0 4,8 2,3 6,4 2,7 5,1 2,3

Κίνα 5,2 0,5 5,2 0,4 5,2 0,4 6,1 0,4 7,8 0,6 8,8 0,5 10,1 0,7

Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία ΤσεχίαςΣτα στοιχεία του ΟΟΣΑ περιλαμβάνονται και οι χώρες μέλη ΕΕ, EFTA, Αυστραλία,Καναδάς, Ιαπωνία, Μεξικό, Νέα Ζηλανδία, ΗΠΑ, Τουρκία, Νότιος Κορέα.* E.E.-15 μέχρι 30-4-2004, Ε.Ε.-25 μέχρι 31-12-2006, Ε.Ε.-27 από 1-1-2008

Page 66: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

Πίνακας Π-6

Εξέλιξη Ξένων Άμεσων Επενδύσεων στην Τσεχία (1993 - 2009)

CZK εκ. USD εκ. EURO εκ.

1993 19.050,4 653,5 558,6

1994 29.994,4 868,5 733,8

1995 67.992,8 2.562,2 1.981,9

1996 38.774,8 1.428,4 1.140,3

1997 41.251,4 1.300,4 1.152,2

1998 119.968,5 3.717,9 3.317,3

1999 218.811,5 6.324,0 5.932,8

2000 192.421,1 4.986,3 5.403,5

2001 214.585,3 5.641,4 6.296,0

2002 277.689,5 8.482,7 9.012,4

2003 59.316,1 2.101,4 1.862,7

2004 127.843,6 4.974,3 4.007,2

2005 279.181,0 11.658,0 9.374,0

2006 134.677,0 5.956,8 4.751,7

2007 185.274,4 9.123,2 6.673,7

2008 182.796,5 10.730,6 7.328,9

2009 51.950,8 2.726,0 1.964,4

ΣΥΝΟΛΟ 2.241.579 83.236 71.491

Πηγή: Κεντρική Τράπεζα Τσεχίας

Εξέλιξη Ξέν. Άμ. Επενδύσεων ανά χώρα προέλευσης (1993 - 2009)

Χώρα προέλευσης EURO εκ. %Γερμανία 20.661 28,7Ολλανδία 9.003 12,5Αυστρία 8.200 11,4Γαλλία 4.213 5,8ΗΠΑ 4.048 5,6

Ελβετία 3.808 5,3Βέλγιο 2.080 2,9Ιαπωνία 1.114 1,5

Ηνωμένο Βασίλειο 1.024 1,4Σουηδία 942 1,3Δανία 707 1,0Ιταλία 524 0,7

Καναδάς 205 0,3Άλλοι 15.526 21,5

ΣΥΝΟΛΟ 72.055 100

Page 67: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

Πηγή: Κεντρική Τράπεζα Τσεχίας

Σύνθεση Ξένων Επενδύσεων ανά κλάδο οικονομικής δραστηριότητας (1993- 2009)

Τομείς επενδύσεων EURO εκ. %

Βιομηχανική παραγωγή 21.054 29,2Χρηματοοικονομικός τομέας 14.330 19,9Μεταφορές & Επικοινωνίες 10.019 13,9Ακίνητα 11.232 15,6Εμπόριο, τουρισμός, μαζική εστίαση 8.944 12,4Ενέργεια 2.908 4,0Κατασκευές 1.600 2,2Γεωργία 211 0,3Ορυχεία 4 0,0Λοιπά 1.699 2,4

Σύνολο 72.001 100

Πηγή: Κεντρική Τράπεζα Τσεχίας

Page 68: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

Χώρες προέλευσης κεφαλαίων %

Ολλανδία 29,7Γερμανία 14,3Αυστρία 12,9Γαλλία 6,5Λουξεμβούργο 6,0Ισπανία 3,9Κύπρος 3,0Σλοβακία 1,7Σουηδία 1,2Πολωνία 1,2Λοιπές 19,6

Σύ λ

Πίνακας Π-7

Ποσοστιαία Σύνθεση Ξένων Κεφαλαίων στην Τσεχία (2009)

0,0

5,0

10,0

15,0

20,0

25,0

30,029,7

14,3 12,9

6,5 6,03,9 3,0

1,7 1,2 1,2

19,6

Ποσοστιαία σύνθεση Ξένων Κεφαλαίων κατά χώρα προέλευσης (2009)

Ολλανδία Γερμανία Αυστρία Γαλλία Λουξεμβούργο Ισπανία Κύπρος Σλοβακία Σουηδία Πολωνία Λοιπές

Σύνολο 100

0,0

5,0

10,0

15,0

20,0

25,0

30,029,7

14,3 12,9

6,5 6,03,9 3,0

1,7 1,2 1,2

19,6

Ποσοστιαία σύνθεση Ξένων Κεφαλαίων κατά χώρα προέλευσης (2009)

Ολλανδία Γερμανία Αυστρία Γαλλία Λουξεμβούργο Ισπανία Κύπρος Σλοβακία Σουηδία Πολωνία Λοιπές

Page 69: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

Τομείς επενδύσεων %Βιομηχανική παραγωγή 33,0Χρηματοοικονομικός τομέας 18,2Ακίνητα 13,7Εμπόριο, τουρισμός, μαζική εστίαση 5,6Ενέργεια 2,9Κατασκευές 2,0Μεταφορές & Επικοινωνίες 5,9Λοιπά 18,7

Σύνολο 100

Πηγή: Κεντρική Τράπεζα Τσεχίας

Πίνακας Π-8

Σύνθεση Ξένων Κεφαλαίων στην Τσεχία ανά κλάδο οικονομικής δραστηριότητας (2009)

33,0 18,213,7

5,6

2,92,0

5,918,7

Ποσοστιαία σύνθεση Ξένων Κεφαλαίων ανά κλάδο (2009)

Βιομηχανική παραγωγήΧρηματοοικονομικός τομέαςΑκίνηταΕμπόριο, τουρισμός, μαζική εστίασηΕνέργειαΚατασκευέςΜεταφορές & Επικοινωνίες

Page 70: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

50,0

100,0

150,0

200,0

250,0

300,0

350,0

400,0

450,0

500,0

Εμπορικές συναλλαγές Ελλάδας- Τσεχίας, 2004-2009 (εκ.€)

Όγκος εμπορίου

Ελληνικές εισαγωγές από την Τσεχία

Ελληνικές εξαγωγές στην Τσεχία

Ισοζύγιο (Τσεχία)

Πίνακας Π-9

Εμπορικές συναλλαγές Ελλάδας - Τσεχίας (εκ.€) (Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία Τσεχίας)

2004 2005 2006 2007 2008 2009 Μετ. % 2009/08

Όγκος εμπορίου 281,1 329,6 444,9 454,4 490,0 402,7 -17,8Ελληνικές εισαγωγές από την Τσεχία 207,4 238,9 327,8 334,0 359,0 299,3 -16,6Ελληνικές εξαγωγές στην Τσεχία 73,7 90,7 117,1 120,4 131,0 103,5 -21,0Ισοζύγιο (Τσεχία) 133,7 148,2 210,7 213,6 228,0 195,8Κάλυψη ελληνικών εισαγωγών από εξαγωγές (%) 35,5 38,0 35,7 36,0 36,5 34,6

0,0

50,0

100,0

150,0

200,0

250,0

300,0

350,0

400,0

450,0

500,0

2004 2005 2006 2007 2008 2009

Εμπορικές συναλλαγές Ελλάδας- Τσεχίας, 2004-2009 (εκ.€)

Όγκος εμπορίου

Ελληνικές εισαγωγές από την Τσεχία

Ελληνικές εξαγωγές στην Τσεχία

Ισοζύγιο (Τσεχία)

133,7148,2

210,7 213,6228,0

195,8

70,090,0

110,0130,0150,0170,0190,0210,0230,0

2004 2005 2006 2007 2008 2009

Ισοζύγιο (Τσεχία) (εκ. Ευρώ)

Page 71: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

Πίνακας Π-9α

Εμπορικές συναλλαγές Ελλάδας - Τσεχίας (εκ.€) (Πηγή: ΕΣΥΕ)

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Μετ. % 2009/08

Όγκος εμπορίου 201,4 227,3 241,7 281,2 238,8 250,7 325,6 376,4 415,6 390,8 -6,0Ελληνικές εισαγωγές από την Τσεχία 143,0 160,7 179,0 219,4 188,6 192,2 241,5 287,1 305,0 308,2 1,0Ελληνικές εξαγωγές στην Τσεχία 58,4 66,6 62,7 61,8 50,2 58,5 84,1 89,3 110,6 82,6 -25,3Ισοζύγιο (Τσεχία) 84,6 94,1 116,3 157,6 138,4 133,7 157,4 197,8 194,4 225,6Κάλυψη ελληνικών εισαγωγών από εξαγωγές (%) 40,8 41,4 35,0 28,2 26,6 30,4 34,8 31,1 36,3 26,8

Page 72: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ EMBASSY OF GREECE ΠΡΑΓΑ … · ΠΡΑΓΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ embassy of greece

6,7%2,1%

0,0%3,6%

10,2%25,2%

Ελληνικές εξαγωγές στην Τσεχία το 2009

0 Τρόφιμα, ζωντανά ζώα

1 Ποτά και καπνός

2 Πρώτες ύλες μη εδώδιμες, εκτός από καύσιμα3 Πετρέλαιο & προϊόντα πετρελαίου4 Έλαια & λίπη φυτικής ή ζωικής προέλευσης

Πίνακας Π-10

Ελληνικές εξαγωγές στην Τσεχία κατά βασικές κατηγορίες προϊόντων

(Σε εκ.€)

Βασικές κατηγoρίες προϊόντων ονοματολογίας SITC 2005 % 2006 % 2007 % 2008 % 2009 %

0 Τρόφιμα, ζωντανά ζώα 16,01 27,4 25,36 30,1 24,19 26,9 32,80 29,6 25,92 31,41 Ποτά και καπνός 8,24 14,1 9,51 11,3 9,23 10,3 10,79 9,8 5,54 6,72 Πρώτες ύλες μη εδώδιμες, εκτός από καύσιμα 2,89 4,9 3,17 3,8 2,46 2,7 2,62 2,4 1,76 2,13 Πετρέλαιο & προϊόντα πετρελαίου 0,02 0,0 0,04 0,0 0,05 0,1 0,05 0,0 0,01 0,04 Έλαια & λίπη φυτικής ή ζωικής προέλευσης 0,35 0,6 1,56 1,9 2,49 2,8 4,19 3,8 2,94 3,65 Χημικά προϊόντα και συναφή 4,91 8,4 6,43 7,6 9,67 10,7 16,43 14,8 8,45 10,26 Βιομηχανικά προϊόντα 13,18 22,5 23,95 28,5 27,64 30,7 25,75 23,3 20,79 25,27 Μηχανές, μηχανήματα και υλικό μεταφορών 3,65 6,3 5,17 6,1 4,92 5,5 7,54 6,8 6,79 8,28 Διάφορα βιομηχανικά είδη 9,05 15,5 8,89 10,6 9,29 10,3 10,31 9,3 10,35 12,59 Λοιπά 0,14 0,2 0,08 0,1 0,10 0,1 0,16 0,1 0,09 0,1

ΣΥΝΟΛΟ 58,46 100,0 84,16 100,0 90,04 100,0 110,64 100,0 82,64 100,0

Πηγή: ΕΣΥΕ

31,4%

6,7%2,1%

0,0%3,6%

10,2%25,2%

8,2%12,5%

0,1%

Ελληνικές εξαγωγές στην Τσεχία το 2009

0 Τρόφιμα, ζωντανά ζώα

1 Ποτά και καπνός

2 Πρώτες ύλες μη εδώδιμες, εκτός από καύσιμα3 Πετρέλαιο & προϊόντα πετρελαίου4 Έλαια & λίπη φυτικής ή ζωικής προέλευσης5 Χημικά προϊόντα και συναφή

6 Βιομηχανικά προϊόντα

7 Μηχανές, μηχανήματα και υλικό μεταφορών 8 Διάφορα βιομηχανικά είδη

9 Λοιπά