Η ΦΩΝΗ - eaesk.gr · Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΟΣΗ ΤΗΣ...

ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΚΟΡΙΝΘΟΥ

Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ

Αριθμός Φύλλου 35 –Τρίμηνη Έκδοση της Ένωσης Αποφοίτων της Εκκλησιαστικής Σχολής ΚορίνθουISSN 1790-9864 Ιούνιος – Ιούλιος – Αύγουστος 2015

Τ.Θ. 52057 – Μεταμόρφωση Αττικής, Τ.Κ. 14401

Η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΣΤΗΝ ΚΟΡΙΝΘΟΗ10η του Μαΐου θα μείνει στην ιστορία της Ένωσής

μας ως μια από τις πολυπληθέστερες και τις πιο έντο-να χρωματισμένες με παλμό και νοσταλγία συγκεντρώ-σεις μας. Το εσωτερικό του ιστορικού παρεκκλησίου τηςΣχολής μας αλλά και το προαύλιό του ήσαν ασφυκτικάγεμάτα από πιστούς. Ένα μεγάλο μέρος αποτελούσαν καιοι από τα διάφορα μέρη της χώρας προερχόμενοι παλιοίμαθητές της, που δεν ξέχασαν ποτέ τη Σχολή και τη συμ-βολή της στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς τους.Ούτε λησμόνησαν το μικρό εκκλησάκι της Αγίας Φωτει-νής, της μεγάλης Προστάτιδάς τους, μέσα στο οποίο κα-θημερινά προσεύχονταν, αλλά έσπευσαν να προσκυνή-σουν τη Χάρη της και να αντλήσουν «ύδωρ ζωής».

Την παραμονή, ημέρα Σάββατο, τελέστηκε ο Πανη-γυρικός Αρχιερατικός Εσπερινός ενώπιον μεγάλου πλή-θους πιστών. Χοροστάτησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπο-λίτης Κορίνθου κ. Διονύσιος. Τον Θείο Λόγο εκφώνησε οΙεροκήρυκας της Ι. Μητρόπολης Πανοσ. Αρχιμ. κ. Άνθι-μος Παπαλεξόπουλος, ο οποίος αναφέρθηκε στην ΑγίαΦωτεινή και στη μεγάλη σημασία της συνάντησής της μετον Ιησού.

Στο τέλος της ακολουθίας, πήρε τον λόγο ο Σεβα-σμιώτατος Ποιμενάρχης και αναφέρθηκε, κατ’ αρχάς, στοιστορικό του Ιερού Ναού, στην ίδρυση και τη χρήση τουως παρεκκλησίου της Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθουπου, κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του, φιλοξένησε

Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚRΟΣΗ

ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΚΟΡΙΝΘΟΥ

ΓΡΑΦΕΙΑ:Τατοΐου 121, Μεταµόρφωση Αττικής,

Τ.Κ. 14452Fax: 210 28 19 550

e$mail: [email protected]

ΤΑΧ. ΘΥΡ. : 52057, Τ.Κ. 14410Συνδροµές – Rωρεές: ΕΤΕ 151/296112$14

ΙRΙΟΚΤΗΤΗΣ: Ένωση Αποφοίτων Εκκλ. Σχ. Κορίνθου

ΕΚRΟΤΗΣ – RΙΕΥΘΥΝΤΗΣ:Μιχάλης Καλλαράς, τηλ.: 6944 24 30 41

ΣΕΛΙRΟΠΟΙΗΣΗ: Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ Α.Ε.

ΕΚΤΥΠΩΣΗ: Σταµάτιος Κοτσάτος & ΣΙΑ Ο.Ε.

Αριθµός φύλλου 35Ιούνιος – Ιούλιος – Αύγουστος 2015

Καλό Καλοκαίρι!

Το Δ.Σ. εύχεται

σ’ εσάς και στις οικογένειές σας

2 Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ της Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθου Ιούλιος 2015

και μόρφωσε πολλές εκατοντάδες σπουδαστών που διέ-πρεψαν αργότερα όχι μόνο ως κληρικοί αλλά και σε όλατα κοινωνικά επίπεδα. Δε λησμόνησαν όμως τη μάνα καιΠροστάτιδά τους και κάθε χρόνο την επισκέπτονται απόκάθε μέρος της Ελλάδος για να την ευχαριστήσουν.

Στη συνέχεια, έκανε μνεία του μεγάλου έργου τουΜακαριστού Αρχιεπισκόπου Αθηνών και ΑντιβασιλέωςΔαμασκηνού, που ως επίσκοπος Κορίνθου συνέλαβε και

πραγματοποίησε το σχέδιο της ανοικοδόμησης του Επι-σκοπείου, της Εκκλησιαστικής Σχολής και του Ναού τηςΑγίας Φωτεινής, που ακόμα και σήμερα αποτελούν κό-σμημα για την πόλη.

Την επομένη, ημέρα της εορτής της Αγίας Φωτεινής,τελέστηκε αρχιερατικό συλλείτουργο. Συλλειτούργησανο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μαραθώνος κ. Μελίτων,απόφοιτος της Σχολής, και ο Μητροπολίτης Κορίνθου κ.

Μέσα στον ναό της Αγίας ΦωτεινήςΟι συλλειτουργούντες αρχιερείς κατά τη Θεία Λειτουργία

Στιγμιότυπα από τις εργασίες για τη στήριξη και την αναπαλαίωση της Αγίας Φωτεινής

Διονύσιος. Πρωτοφανές πλήθος κόσμου συνέρρευσε στονΝαό και στο προαύλιό του. Ανάμεσά τους και πάρα πολ-λοί απόφοιτοι της Σχολής μας, περισσότεροι από κάθεάλλη φορά. Ο Σεβασμιώτατος κ. Μελίτων, κηρύττο νταςτον Θείο Λόγο, αναφέρθηκε σε ένα πραγματικό περιστα-τικό που του συνέβη όταν υπηρετούσε ως δόκιμος μονα-χός στο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων και επισκέφθηκε τοφρέαρ του Ιακώβ. Στο τέλος της Θείας Λειτουργίας τελέ-στηκε μνημόσυνο για τους μεγάλους δωρητές του Ναού,τους Γεώργιο, Τιμολέοντα και Φωτεινή Ευσταθίου, καθώςκαι για όλους τους δωρητές και ευεργέτες του Ναού.

Ο Σεβασμιώτατος κ. Διονύσιος προσφώνησε με θερ-μά λόγια και ευχαρίστησε τον φίλο Ιεράρχη για την ευ-λογητική του παρουσία στη Μητρόπολη Κορίνθου. Απηύ-θυνε, τέλος, ευχαριστίες και ευλόγησε όλο το εκκλησία-σμα για τη συμμετοχή του στην πανήγυρη.

Στη συνέχεια κατευθυνθήκαμε, όπως συμβαίνει πά -ντα, προς το κτίριο της Σχολής μας για να ξαναδούμε τονχώρο και να θυμηθούμε στιγμές από τη μαθητική ζωήμας. Εκεί μας υποδέχτηκαν φιλόξενα ο Γεν. Γραμματέαςτου Υπουργείου Υποδομών κ. Γεώργιος Δέδες, ο Αντιπε-ριφερειάρχης κ. Παπαγγελόπουλος, ο Απόστολος Παπα-φωτίου, ο Μαραθώνος κ. Μελίτων και άλλοι. Όλοι μίλη-σαν με θερμά λόγια για τη Σχολή της Κορίνθου και τη με-γάλη σημασία της για την Κόρινθο και την Εκκλησία γε-νικότερα. Ο Πρόεδρος της Ένωσής μας, κ. Αθανάσιος

Ψυχογιός, τους ευχαρίστησε θερμά για την αγάπη τουςπρος την Ένωσή μας.

Η συνάντηση ολοκληρώθηκε με συνεστίαση σε κο ντι -νή ταβέρνα, όπου είχαμε την ευκαιρία να ακούσουμε απότον κ. Μελίτωνα πολλές άγνωστες πτυχές από τη ζωή καιτη δράση του στην Αγία Γη αλλά και ανέκδοτα περιστα-τικά από τη ζωή στη Σχολή.

Άλλη μια «όμορφη μέρα» πέρασε με αδελφικούς απο-χαιρετισμούς και ευχάριστα συναισθήματα. «Να μας έχειο Θεός γερούς, πάντα ν’ ανταμώνουμε», που λέει και τοτραγούδι.

Ιούλιος 2015 Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ της Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθου 3

Σκηνές από την επίσκεψη στη Σχολή

Ο Μητροπολίτης Μαραθώνος κ. Μελίτων παραλαμβάνει το δώρο –βιβλίο για την Κόρινθο– που του παρέδωσε ο κ. Απόστολος Παπαφωτίου υπό το βλέμμα του προέδρου, κ. Αθ. Ψυχογιού, και του Γ.Γ. του υπουργείου, κ. Γ. Δέδε.


Στιγμιότυπα από τη συνεστίαση των συμμαθητών


Η ΕΚ∆ΡΟΜΗ ΣΤΗΝ ΑΙΓΙΝΑ

Το Σάββατο 13 Ιουνίου πραγματοποιήθηκε η προ-γραμματισμένη προσκυνηματική εκδρομή των με-

λών της Ένωσης στο μοναστήρι του Αγίου Νεκταρίου, γιανα πάρουμε την ευχή και τη θαυματουργική χάρη τουΑγίου για τον αγώνα της καθημερινότητας.

Όταν φτάσαμε στο μοναστήρι –τόπο προσευχής,άσκησης και σπουδής των Αγίων Πατέρων και ταφής τουΑγίου–, μας υποδέχτηκε με εγκαρδιότητα ο Σεβασμιώτα-τος κ. Εφραίμ. Στον ναό ανέπεμψε δέηση υπέρ υγείας καιθείας βοηθείας, μίλησε με απλότητα και συντομία για τονΆγιο, μας έδειξε τους ιδιαίτερους χώρους και, αφού προ-σκυνήσαμε τον τάφο, μας συνόδευσε στον νέο μεγαλο-πρεπή ναό για ξενάγηση και προσκύνηση του ιερού σκη-νώματος. Εν συνεχεία αναφέρθηκε στο ιστορικό της ανε-γέρσεως και κυρίως στο εξελισσόμενο μετά πολλών δυ-σκολιών έργο της αγιογράφησης. Τόνισε με έμφαση ότι,παρά τις δυσκολίες, θα συνεχίσει την προσπάθεια κατάδύναμη και όσο οι οικονομικές συνθήκες το επιτρέπουν,δεδομένης της κρίσεως που διέρχεται η χώρα.

Ακολούθως, επισκεφθήκαμε τον αρχαιολογικό χώροτης Αφαίας, όπου μας ξενάγησε ο ίδιος. Στον δρόμο ο Σε-βασμιώτατος μας μίλησε για την ανάγκη να προστατεύ-σουμε τη γλώσσα μας ως κόρη οφθαλμού, γιατί έτσι θααντέξουμε στις επιβουλές των εχθρών μας. Καταλήξαμεστην Ιερά γυναικεία Μονή του Αγίου ΜεγαλομάρτυροςΜηνά. Αφού προσκυνήσαμε, οι μοναχές με πολλή προ-θυμία μάς δεξιώθηκαν στο αρχονταρίκι, προσφέρονταςτο παραδοσιακό μοναστηριακό κέρασμα. Εκεί, εκ μέρουςτου Δ.Σ. προσφώνησε τον Σεβασμιώτατο ο πατήρ ΑνδρέαςΜαρκόπουλος, αντιπρόεδρος της Ένωσης, ο οποίος μί-λησε με θερμά λόγια για την προσωπικότητα και την ποι-

μαντορία του κ. Εφραίμ. Στην αντιφώνησή του ο Σεβα-σμιώτατος ευχαρίστησε τον πατέρα Ανδρέα, εξέφρασε τηχαρά του που για πολλοστή φορά βρίσκεται ανάμεσαστους αποφοίτους και μας ενημέρωσε για το επιτελούμε-νο ποιμαντικό και κοινωνικό έργο στη Μητρόπολή του,παρά τις παρούσες δυσκολίες, πολλές από τις οποίεςοφείλονται και στη δυσλειτουργία της διοίκησης.

Εξέφρασε επίσης τη βεβαιότητα ότι η χώρα μας θα κα-τορθώσει τελικά να ξεπεράσει τα τωρινά της προβλήμα-τα, με αγώνες και θυσίες όλων μας όμως. Τέλος, μας ευ-χήθηκε για το καλοκαίρι, μας ευλόγησε και ζήτησε να τουεπιτρέψουμε να αποχωρήσει για να μεταβεί στην Ερμιο-νίδα, σε προγραμματισμένη επιμνημόσυνη δέηση εκτελε-σθέντων χωρικών στην περίοδο της Κατοχής.

Τον ευχαριστήσαμε και του ευχηθήκαμε με τη χάρηκαι την ευλογία του Αγίου να συνεχίζει με πίστη, υπομο-νή και ελπίδα κατά το μέτρο της αντοχής του το πολύ-πλευρο έργο της ποιμαντορίας προς δόξαν Θεού καιωφέλεια της κοινωνίας.

Επ’ ευκαιρία, το Δ.Σ., διερμηνεύοντας και τα αισθήμα-τα όλων των μελών της Ένωσης, εκφράζει τον βαθύτατοσεβασμό του στο πρόσωπό του και την εκτίμησή του στοέργο του, καθώς και τις ειλικρινείς ευχαριστίες του διότικάθε φορά με προθυμία και χαρά ανταποκρίνεται στιςπροσκλήσεις μας.

Επιστρέψαμε στην πόλη και γευματίσαμε σε παραλια-κό εστιατόριο. Την προγραμματισμένη ώρα αναχωρήσα-με για τον Πειραιά, όπου ευχαριστημένοι αποχαιρετιστή-καμε και ανταλλάξαμε ευχές για το καλοκαίρι με την ελ-πίδα για μελλοντικές εκδρομές…

Γ.Κ.

Ο περικαλλής ναός του Αγίου Νεκταρίου



Από την επίσκεψη στο μοναστήρι του Αγίου Νεκταρίου


Από την επίσκεψη στην Αίγινα

Θ΄ ΚΟΡΙΝΘΟΥ ΠΑΥΛΕΙΑ 2015

Με ιδιαίτερη λαμπρότητα και όπως αρμόζει στον Με-γάλο Απόστολό μας, τον ένδοξο Πολιούχο και Ιδρυ-

τή της Εκκλησίας της Κορίνθου, τον φωτιστή της Ελλά-δος και ολοκλήρου της Οικουμένης Άγιο Παύλο, εορτά-στηκε και εφέτος η μνήμη του στον Ι. Καθεδρικό Ναό,που τιμάται στο όνομά του, στην Κόρινθο.

Το απόγευμα και ώρα 7:00 μ.μ. με επισημότητα και τηδέουσα εκκλησιαστική τάξη τελέσθηκε ο καθιερωμένοςπλέον Μέγας Συνοδικός Πολυαρχιερατικός Εσπερινόςπροεξάρχοντος του Σεβασμιωτάτου Συνοδικού Μητρο-πολίτου Μονεμβασίας και Σπάρτης κ. Ευσταθίου, καθώςκαι των προσκεκλημένων του, Σεβασμιωτάτου Μητρο-πολίτου μας κ. Διονυσίου, Σεβ. Μητροπολιτών Χαλκίδοςκ. Χρυσοστόμου, Μεσσηνίας κ. Χρυσοστόμου, Ρούσσεκ. Ναούμ, εκ του Πατριαρχείου Βουλγαρίας, Ν. Ιωνίας &Φιλαδελφείας κ. Γαβριήλ, Μαρωνείας & Κομοτηνής κ.Παντελεήμονα, Ιωαννίνων κ. Μαξίμου, Θεσσαλιώτιδος& Φαναριοφερσάλων κ. Τιμοθέου, και Μεγάρων & Σα-λαμίνος κ. Κωνσταντίνου.

Αμέσως μετά το πέρας του εσπερινού ο Μητροπολί-της μας, από τα προπύλαια του Ι. Καθεδρικού Ναού, προ-σφώνησε τον εκπρόσωπο της Ιεράς Συνόδου της Εκκλη-σίας της Ελλάδος και του Μακαριωτάτου ΑρχιεπισκόπουΑθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου Β΄, ΣυνοδικόΜητροπολίτη Μονεμβασίας και Σπάρτης κ. Ευστάθιο,ευχαριστώντας τόσο αυτόν όσο και τους υπολοίπους Σε-βασμιωτάτους Αρχιερείς που αψήφησαν κόπους και απο-στάσεις ερχόμενοι στην πόλη μας ώστε να τιμήσουν τιςεορταστικές εκδηλώσεις προς τιμήν του Αποστόλου προ-στάτου μας Θείου Παύλου υπό τον τίτλο «Θ΄ ΚΟΡΙΝΘΟΥΠΑΥΛΕΙΑ 2015».

Ο Συνοδικός Μητροπολίτης Μονεμβασίας και Σπάρ-της κ. Ευστάθιος ευχαρίστησε τον Σεβ. Ποιμενάρχη μαςκ. Διονύσιο για την πρόσκληση αλλά και για τον επί σει-ρά ετών επιτυχή εορτασμό της μνήμης του ΑποστόλουΠαύλου στην πόλη της Κορίνθου και μετέφερε τις πατρι-κές ευχές και ευλογίες του Μακαριωτάτου ΑρχιεπισκόπουΑθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου Β΄, ο οποίοςαπουσίασε εκτάκτως λόγω ανειλημμένων υποχρεώσεων.

Στο μεστό θεολογικών νοημάτων κήρυγμά του ομί-λησε για τον Απ. Παύλο και τη σχέση του με τον Χριστόχρησιμοποιώντας τη φράση του Ιερού Χρυσοστόμου«στόμα Παύλου, στόμα Χριστού». Επεσήμανε, δε, ότι γιαόλους τους χριστιανούς η σπουδαιότερη ημέρα της ζωήςτους δεν είναι ούτε η ημέρα της γεννήσεώς τους, ούτε ηημέρα του γάμου τους, ούτε η επίκαιρη ημέρα της επιτυ-χίας τους στις Πανελλαδικές εξετάσεις, ούτε οποιαδήπο-τε άλλη ημέρα, παρά μόνον η ημέρα που γνωρίζουν τονΧριστό. Ο Απ. Παύλος αποτελεί τρανό παράδειγμα αυτήςτης απόψεως, καθώς η ημέρα εκείνη κατά την οποία πο-ρευόμενος για τη Δαμασκό γνώρισε τον Χριστό ήταν

αφενός η σημαντικότερη ημέρα της ζωής του και αφετέ-ρου μία από τις ιστορικότερες ημέρες της Χριστιανοσύ-νης, αφού αυτή η ημέρα ήταν αυτή που τον κατέστησε«Σκεύος Εκλογής».

Εν συνεχεία, συνοδεία των πολιτικών και στρατιωτικώνΑρχών της πόλεως και χιλιάδων πιστών, πραγματοποιή -θηκε ανά τις οδούς της πόλεως η πάνδημος λιτάνευσις τηςΙεράς Εικόνος του Αποστόλου Παύλου, φερομένης επίστρατιωτικού οχήματος, καθώς και η επί των χειρών τωνμοναστικών αδελφοτήτων λιτάνευσις των Ιερών Λειψά-νων των Κορινθίων Αγίων: Τιμίου Προδρόμου, ΑποστόλωνΠαύλου και Ιάσονος, των Ιερομαρτύρων Διονυσίου Αρεο -παγίτου και Βλασίου, των εν αγίοις Πατέρων ΣωφρονίουΙεροσολύμων και Μακαρίου Κορίνθου, ΜεγαλομάρτυροςΓεωργίου, Οσίων Παταπίου, Νίκωνος του Νέου και Υπο-μονής και της Ι. Εικόνος πάντων των εν Κορινθία Αγίων.

Το πρωί της 29ης Ιουνίου, στην Ιερά Ακολουθία τουόρθρου χοροστάτησε ο Σεβ. Μητροπολίτης Μεσσηνίαςκ. Χρυσόστομος, ενώ της Θείας Λειτουργίας προέστη οΣεβ. Μητροπολίτης Χαλκίδος κ. Χρυσόστομος συνιερουρ-γούντων των Σεβ. Μητροπολιτών Ρούσσε κ. Ναούμ, εκτου Πατριαρχείου Βουλγαρίας, Ν. Ιωνίας & Φιλαδελφείαςκ. Γαβριήλ, Μαρωνείας & Κομοτηνής κ. Παντελεήμονα,Ιωαννίνων κ. Μαξίμου, Θεσσαλιώτιδος & Φαναριοφερ-σάλων κ. Τιμοθέου, Μεγάρων & Σαλαμίνος κ. Κωνστα -ντίνου, ως και του Σεβ. Ποιμενάρχου μας κ. Διονυσίου.

Λόγους οικοδομής στο χριστεπώνυμο πλήρωμα πουείχε κατακλύσει τον ευμεγέθη Καθεδρικό Ναό του Απο-στόλου Παύλου απηύθηνε με απαράμιλλη χάρη και θεο-λογική πληρότητα ο Σεβ. Μητροπολίτης Χαλκίδος κ.Χρυσόστομος, αναφερόμενος στον εορτάζοντα Πολιού-χο και Προστάτη της Κορίνθου, πνευματικό πατέρα όλωντων Ελλήνων, Ουρανοβάμονα Παύλο. Ανέφερε χαρακτη-ριστικά ότι ο Απ. Παύλος υπήρξε διαφορετικός άνθρω-πος, ασυμβίβαστος με όλων των ειδών τα κατεστημένα,ειρηνικός επαναστάτης, αλλά πάνω απ’ όλα χαρούμενος


άνθρωπος. Και σήμερα που οι τραγικές εξελίξεις στην πα-τρίδα μας φαντάζουν ανυπέρβλητες, καθίσταται η διδα-σκαλία του αυτή περί χαράς άκρως απαραίτητη και επί-καιρη. Και εάν κάποιος απορεί πώς μπορούμε με τέτοιεςδυσχερείς καταστάσεις να χαιρόμαστε, ο Απόστολος δί-δαξε ότι με τα Όπλα Δικαιοσύνης κατά του διαβόλου καιτων υποτακτικών του ασφαλώς και μπορούμε να χαιρό-μεθα διότι θα καταστούμε απελευθερωμένοι από τηνασημαντότητα των υλικών αγαθών και θα αφοσιωθούμεστα ουσιώδη πνευματικά, καθώς η αξία του ανθρώπου δεμετριέται με αυτά που έχει στην τσέπη του αλλά με εκεί-να που έχει στην καρδιά του, και ο Απ. Παύλος ως πρώ-τος διδάξας είχε μόνο τον Χριστό στην καρδιά του. Κατέ-ληξε με την προσδοκία να ανάψει μέσα μας ο Απ. Παύλοςτον πόθο για τον Χριστό και με την ευχή από την τερά-στια αγάπη της διδασκαλίας του Αποστόλου να μας χα-ρίσει ο Θεός έστω και μια ηλιαχτίδα.

Στην αντιφώνησή του ο Σεβ. Μητροπολίτης μας, αφούεπεσήμανε την ευτυχία του γιατί τα «9α Κορίνθου Παύ-λεια» γέμισαν την καρδιά όλων μας από συναισθήματαάγια, μοναδικά και ανεπανάληπτα, ευχαρίστησε θερμάτους προσκεκλημένους του Αρχιερείς, τους Ιερείς μας, τιςμοναστικές αδελφότητες, τα Σώματα Ασφαλείας, τους Ιε-ροψάλτες, τους παριστάμενους πιστούς καθώς και κάθεφορέα της Περιφέρειάς μας αλλά και κάθε εθελοντή πουσυμμετείχε στην πανήγυρη αυτή, ώστε κατ’ αυτόν τον τρό-πο ο καθένας μας ξεχωριστά αλλά και όλοι οι Κορίνθιοιμαζί να διατρανώσουμε ότι κάτι έχει μείνει μέσα μας απότη διδασκαλία του Απ. Παύλου.

Με τον Πολυαρχιερατικό Εσπερινό στο «Βήμα του Γαλ-λίωνος», στην Αρχαία Κόρινθο, ολοκληρώθηκαν με επι-τυχία οι λατρευτικές εκδηλώσεις του διημέρου 28 και 29 Ιου-νίου 2015 προς τιμήν του ιδρυτού της τοπικής μας Εκκλη-σίας και Πολιούχου Κορίνθου Αγίου Αποστόλου Παύλου.

Στον διά της αρχαιολογικής σκαπάνης επιβεβαιωθέ -ντα χώρο, όπου ο Απόστολος Παύλος προπηλακισθείςοδηγήθηκε να απολογηθεί στον Ρωμαίο Ανθύπατο τηςΑχαΐας Γαλλίωνα, και σε ειδικά διαμορφωμένη εξέδρα τε-λέστηκε κι εφέτος ο Μέγας Πολυαρχιερατικός Εσπερινόςχοροστατούντος του Σεβ. Μητροπολίτου Μαρωνείας καιΚομοτηνής κ. Παντελεήμονος, πλαισιουμένου υπό τωνΣεβ. Μητροπολιτών Χαλκίδος κ. Χρυσοστόμου, Μεσση-νίας κ. Χρυσοστόμου, Ιωαννίνων κ. Μαξίμου, ως και τουΣεβ. Ποιμενάρχου μας κ. Διονυσίου.

Τον πανηγυρικό λόγο εξεφώνησε ο Σεβ. Μητροπολί-της Ιωαννίνων κ. Μάξιμος, ο οποίος μεταξύ των άλλωνετόνισε ιδιαιτέρως ότι ο Σαύλος τυφλωθείς σωματικάστον δρόμο της Δαμασκού φωτίσθηκε από το «Φως τουΧριστού» νοερά και, αφού αποκαταστάθηκε και η σωμα-τική του όραση, έθεσε ως σκοπό του να κηρύττει «το Φωςτου Χριστού εις πάντα τα Έθνη», αγωνιζόμενος να κατα-στήσει τους αγνοούντας την Αλήθεια της πίστεως αν-θρώπους «Φώτα Χριστού». Τέλος, αναφέρθηκε στη ρήσητου Απ. Παύλου «ουκ ένι Ιουδαίος ουδέ Έλλην, ουκ ένι

δούλος ουδέ ελεύθερος» (Γαλ. 3, 28) ως και στη θέση ότιο Θεός «εποίησέ τε εξ ενός αίματος παν έθνος ανθρώ-πων» (Πράξ. 17, 26) για να φανερώσει την αξία της αν-θρώπινης προσωπικότητας, η οποία στις μέρες μας δυ-στυχώς συνεχίζει να ευτελίζεται μέσα από τα παγκοσμίωςτεκταινόμενα διάφορα κακά.

Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους οι τοπι-κές Αρχές του νομού μας, ο Δήμαρχος Κορινθίων κ. Αλέ-ξανδρος Πνευματικός και οι εκπρόσωποι των στρατιω-τικών, αστυνομικών και λοιπών Αρχών και λοιπών φορέωναπό όλη την Κορινθία.

Μετά το πέρας του εσπερινού, ο Σεβ. Μητροπολίτηςμας ευχαρίστησε τους προσκεκλημένους του Αρχιερείς,τους άρχοντες και εκπροσώπους των Αρχών, τη Φιλαρ-μονική του Δήμου Κορινθίων, το στρατιωτικό άγημα, τηΧορωδία «ΑΓΙΟΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ Ο ΥΜΝΟΓΡΑΦΟΣ», την Πε-ριφερειακή Ενότητα Κορινθίας, το Δημοτικό Συμβούλιο,τον ευαγή κλήρο, τις μοναστικές ανδρώες και γυναικείεςΑδελφότητες, το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο και τα Κα-τηχητικά Σχολεία του Ι. Ναού Κοιμήσεως της ΘεοτόκουΑρχαίας Κορίνθου, τα Σώματα Ασφαλείας και τους διοι-κητές τους (τον Στρατό, την Αστυνομία, την Τροχαία, τηνΑσφάλεια, τους εθελοντές πυροσβέστες), την Αρχαιολο-γική Υπηρεσία και τους φύλακες του αρχαιολογικού χώ-ρου, τα ΜΜΕ (αθηναϊκά και τοπικά), τον Σύλλογο «ΑΠΟΛ-ΛΩΝ», κυρίως όμως τον πολυπληθή ευσεβή λαό από όλεςτις Αρχιερατικές Περιφέρειες της Ιεράς Μητροπόλεώς μαςπου, μερίμνη των εφημερίων των, ήλθε και κατέκλυσε τοναρχαιολογικό χώρο, παρά τη βροχή που προη γήθηκε, γιανα αποδώσει την τιμή και τον σεβασμό του στον προστά-τη Απόστολό μας Άγιο Παύλο, και αφού προέτρεψε τονλαό να μένει με πίστη και φιλοπατρία στις πατρώες πα-ραδόσεις ευχήθηκε σύντομα να βγει ο τόπος από την πε-ριπέτεια στην οποία αναιτιολόγητα μπήκαμε με τον φω-τισμό και τις ιδέες που ο Απ. Παύλος μάς εδίδαξε και προέ -τρεψε να μας χαρακτηρίζουν.

Η εκδήλωση έκλεισε με παραδοσιακούς χορούς στηνκεντρική πλατεία του χωριού.

Από την ιστοσελίδα της Ιεράς Μητροπόλεως Κορίνθου.


Αξιότιμε κύριε Πρόεδρε, Το γεγονός ότι «ηγέρθη ο Κύ-

ριος όντως» για τους Μαθητές δενήταν απλώς μια αυθεντική ιστορι-κή πραγματικότητα αλλά και μιααδιάψευστη απόδειξη ότι όσα τουςπαρήγγειλε θα έπρεπε να τηρηθούν.Εις το εξής, μόλις θα έπαιρναν «δύ-ναμιν εξ ύψους» (Λουκ. 24,49), θαένιωθαν επιπλέον την ανάγκη ναβροντοφωνή σουν προς όλες τις κα-τευθύνσεις: «Ου δυνάμεθα […] ημείςα είδομεν και ηκούσαμεν μη λαλείν»(Πράξ. 4, 20).

Η Ανάστασις είναι μήνυμα χα-ράς αλλά και χρέους. Είναι σάλπισμανίκης αλλά και μάχης. Εμείς όμωςεκολοβώσαμε το νόημά της. Ενθυ-μούμεθα την χαράν και την νίκην,για να λησμονήσουμε το χρέος μαςκαι τον αγώνα. Γι’ αυτό ο πανηγυρι-σμός μας κατήντησε μια κάποια πε-ρισσότερη απασχόλησή μας.

Το ορθόν είναι η καθημερινή μαςζωή μέσα εις την οικογένειάν μας,μέσα εις το επάγγελμά μας, μέσα ειςτην κοινωνίαν γενικώς, να επηρεά-ζεται από το γεγονός ότι «ηγέρθη οΚύριος όντως».

Με την Ανάστασίν του ο Χρι-στός, σύμφωνα με τη σοφή παρα-τήρηση νέου Αγίου, κυριάρχησεστην αμαρτία και στον θάνατο, κα-τέστρεψε το σκοτεινό βασίλειο τουΣατανά, ελευθέρωσε την δουλωμέ-νην ανθρώπινη φύση και φανέρω-σε τα μεγαλύτερα μυστήρια σχετι-κά με τον Θεό και τον άνθρωπο.

Με ποιμαντική ευθύνη και συ-ναίσθηση την «Αγία και κλητή αυ-τή ημέρα», ο νους μας και η καρδιάμας ευγνωμόνως στρέφεται προςτα αγαπητά πρόσωπα των εν Χρι-στώ αδελφών μας διά να προσφω-νήσωμεν αυτά με τον αγγελόφθε -γκτον χαιρετισμόν

ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗκαι να υποβάλωμεν εγκάρδιες

ευχές υπέρ υγείας, σωτηρίας και μα-κροημερεύσεως μετά των προσφι-λών οικείων αυτών και συνεργώνεν Κυρίω.

Επί δε τούτοις διατελούμεν με-τά πολλής της εν Χριστώ αναστά -ντι αγάπης και τιμής.

Ο Βερατίου, Αυλώνος και Κα-νίνης Ιγνάτιος.

*Η επιστολή του Σεβασμιώτατουπαρελήφθη μετά την έκδοση του τε-λευταίου φύλλου της Εφημερίδας μας,τη δημοσιεύουμε όμως στο παρόνφύλλο μαζί με τις ευχαριστίες μας γιατις θερμότατες ευχές του.

Ηγέρθη ο Κύριος όντως (Λουκ. 24,34)*Του Μητροπoλίτου Βερατίου, Αυλώνος και Κανίνης κ. Ιγνατίου

Πρωτοπρεσβύτερος π. ΗΛΙΑΣ ΑΛΕΥΡΑΣ

ΤουΦώτηΓόγολα,θεολόγου-φιλολόγου,τ.Δ/ντούΥπουργείουΤουρισμού

Οταν του τηλεφωνώ, τώρα που είναι συνταξιούχοςκαι ζει με την πρεσβυτέρα του στην παραλία Τυρού

Κυνουρίας, και ακούω την καλοσυνάτη και συμπαθέστα-τη φωνή της πρεσβυτέρας «ο γέροντας απουσιάζει», γεμί-ζω χαρά, αισιοδοξία και υπερηφάνεια διότι για έναν συμ-μαθητή μου, για έναν φίλο των παιδικών και μαθητικώνμας χρόνων, ήρθε το πλήρωμα του χρόνου να αποκαλεί-ται και να είναι πραγματικά ένας σεβάσμιος Γέροντας.

Ο Ηλίας Αλευράς, ένα μελαχρινό, μικροκαμωμένο καισυνεσταλμένο αγόρι με φωτεινό πρόσωπο και αστρα-φτερά μάτια, ήλθε κι έγινε συμμαθητής μας στη Γ Τάξητης Επταταξίου Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθου το1957. Δεν του πήρε πολύ χρόνο για να προσαρμοστεί στοπρόγραμμα της Σχολής και στη νοοτροπία και στις συνή-θειες των συμμαθητών του σε ένα κλειστό εκκλησιαστι-κό και, κατά συνέπεια, πειθαρχημένο περιβάλλον. Ήρθε

με πολύ ενδιαφέρον και περισσή αγάπη για τα θεολογικάγράμματα και πολύ γρήγορα έγινε ένας καλός Ιεροσπου-δαστής, μελετηρός, σεβαστός, ευγενής και υπάκουος, μευπερβάλλοντα ζήλο για τις εκκλησιαστικές σπουδές, ευ-σέβεια, μεγάλη πίστη και αγάπη προς τον Θεό, την Εκ-κλησία και τους ανθρώπους.

Μεγαλώσαμε μαζί στο μεγάλο εκείνο «φυτώριο» τουΚυρίου, την Εκκλησιαστική Σχολή της Κορίνθου, καιαποφοιτήσαμε το 1962, άνδρες πλέον και γεμάτοι όρεξη,όνειρα κι ελπίδες για το μέλλον που ξανοιγόταν μπροστάμας. Το μέλλον του Ηλία Αλευρά ήταν φωτεινό και ξεκά-θαρο, ήταν προκαθορισμένο. Είχε αποφασίσει να ιερωθεί–γι’ αυτό άλλωστε σπούδασε στη Σχολή– και έχω τη γνώ-μη ότι ουδέποτε αμφιταλαντεύτηκε μεταξύ του «ναι» καιτου «όχι», ούτε δίστασε κάποια στιγμή για να πάρει τη με-γάλη απόφαση και να ξεκινήσει τον ανήφορο του Γολγο-


θά, γεμάτος δύναμη, πίστη και αγάπη για το έργο του λει-τουργού, του εξομολόγου, του κήρυκα του Θείου Λόγου,του οικογενειάρχη, του ανθρώπου που πιστεύει στον άν-θρωπο. Μετά τον γάμο του, ακολούθησε αμέσως το ιερα-τικό στάδιο και άρχισε να υπηρετεί τον Ύψιστο από διά-φορες ενορίες της περιοχής Αργολίδος (Μέρμπακα, ΑγίαΤριάδα Ναυπλίου, Πρόνοια κτλ.) ασκώντας και πολύπλευ-ρο ποιμαντικό έργο σε νοσοκομεία, ιδρύματα, φυλακέςκαι οπουδήποτε αλλού τον καλούσαν οι ανάγκες των αν-θρώπων. Ο παπα-Ηλίας ήταν και είναι ακόμη άριστοςεξομολόγος και άσκησε το λειτούργημα αυτό με πάθος, μεθεαματικά αποτελέσματα σε ανθρώπους παραστρατημέ-νους και κυριολεκτικά χαμένους, βυθισμένους στον βούρ-κο και στην αφάνεια, που τους έφερε και πάλι στον κόσμοκαι στο φως του Χριστού, στην αλήθεια της Εκκλησίαςκαι της ζωής. Με τη δυναμική και αξιαγάπητη πρεσβυτέ-ρα του δημιούργησαν μια θαυμάσια οικογένεια, γεμίζο -ντας την αυλή τους παιδιά και οδηγώντας τα στην κοινω-νία και στη ζωή σωστούς και χρήσιμους ανθρώπους.

Το 1978 εισήχθη στη Θεολογική Σχολή των Αθηνών,όντας λειτουργός πλήρης καθηκόντων και οικογενειάρ-χης. Βελτίωσε με τη φοίτησή του τους πνευματικούς τουορίζοντες στην Αγία Γραφή, στους Πατέρες της Εκκλη-σίας, στη Θρησκειολογία, την Απολογητική, τη Δογματικήκαι την Ερμηνεία των Θείων Γραφών. Παράλληλα, έλαβεμέρος ως φοιτητής σε ιεραποστολική εκστρατεία με επι-κεφαλής τον Ανδρούσης Αναστάσιο Γιαννουλάτο, τότεκαθηγητή της Θεολογικής Σχολής και σήμερα Αρχιεπί-σκοπο Τιράνων και πάσης Αλβανίας, για έναν χρόνο πε-ρίπου, στην Ουγκάντα, την Τανζανία και την Κένυα. Ηεμπειρία αυτή της αποστολικής πορείας στην Αφρική μαζίμε τον σοφό Καθηγητή και φλογερό Ιεράρχη Αναστάσιο,έδωσε περισσότερες δυνάμεις για διακονία στον π. Ηλία,τις οποίες ανάλωσε στο πολυποίκιλο πνευματικό έργοτου, επιστρέφοντας στην αγαπημένη του Αργολίδα.

Σήμερα, ο π. Ηλίας, χορτάτος αγάπη, σεβασμό καιεκτίμηση από τον κόσμο που τόσα χρόνια υπηρέτησε, γε-μάτος ευλογία και Χριστό από τις τόσες ευχές των αν-θρώπων, τις θρησκευτικές ανάγκες των οποίων θεράπευε,γεμάτος καλές αναμνήσεις από το τόσο πολύπλευρο καιθεάρεστο πνευματικό και αγιαστικό έργο του, γεμάτοςηθική ικανοποίηση από τις επιτυχίες των προσπαθειώντου στον αμπελώνα του Κυρίου, σήμερα, ως συνταξιού-χος, όπως προαναφέραμε, ζει με την πρεσβυτέρα τουστον Τυρό Κυνουρίας και απολαμβάνει τις μέρες των γη-ρατειών του δοξάζοντας τον Ύψιστο. Κάθε γιορτή, κάθεΚυριακή, ή θα λειτουργήσει σε κάποιο ναό εκεί κοντάτου, εφόσον υπάρχει ανάγκη, ή θα συλλειτουργήσει μεκάποιον άλλον κληρικό, ή θα διακονεί κάποιον λειτουρ-γό, όπως πολύ παλιά έκανε ως «παπαδάκι», και θα χαίρε-ται εν Κυρίω ευχόμενος υπέρ υγείας, αγάπης, ευημερίας,ειρήνης και παντός αγαθού του Σύμπαντος Κόσμου, μια

ευχή που πρέπει να υπερπλεονάζει στο Ευχολόγιό μας,εφόσον ο Χριστός δε σταυρώθηκε και αναστήθηκε γιακάποια εκατομμύρια πιστών, για μια χούφτα ορθοδόξους,αλλά για όλο τον κόσμο.

Ο π. Ηλίας, ο καλός συμμαθητής και ομογάλακτοςαδελφός, για τον γράφοντα προσομοιάζει με εκείνες τιςοσιακές μορφές των Γερόντων της εποχής μας που ανα-φέρονται στη ζωή της Εκκλησίας. Κάθε τόσο τον καλούνστις ενορίες απ’ όπου πέρασε ως λειτουργός για να εξο-μολογήσει. Κι αυτός, ανταποκρινόμενος με προθυμία καιαγάπη, έρχεται και αφιερώνει εικοσιτετράωρα ολόκλη-ρα, ανακουφίζοντας ψυχές κουρασμένες και κατάκοπες,ανθρώπων νέων, ηλικιωμένων, προβληματισμένων καιεμπερίστατων.

Πατέρα Ηλία, σεβάσμιε Γέροντα και πεφιλημένε ομο-γάλακτε αδελφέ, συνέχισε με υπομονή, καρτερία και πί-στη την πορεία σου. Ο Γολγοθάς έγινε για σένα πια παι-χνίδι και δε φοβάσαι. Να σε έχει ο Θεός γερό, ψυχή τε καισώματι, και να μας θυμάσαι στις προσευχές σου ενώπιοντου θυσιαστηρίου του Υψίστου. Εγώ προσωπικά, ύστερααπό τόσες επικοινωνίες, ευλογίες και ευχές κο ντά σου, εί-χα την ευκαιρία, τη χαρά, την τιμή και την αγάπη να δια-τυπώσω λίγες σκέψεις για σένα, τα ελάχιστα απ’ όσα κο-σμούν την ιερατεία σου, προκειμένου να δημοσιευτούνστις στήλες της ΦΩΝΗΣ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗ-ΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΚΟΡΙΝΘΟΥ, που είναι ένα έντυ πο,έργο των χειρών μας.


∆ΙΑΛΕΞΗ & ΕΙΣΗΓΗΣΗ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗ

ΤουΘεοδώρουΓ.Πισιμίση,θεολόγου-φιλολόγου,τ.Λυκειάρχη

Είναι γνωστόν πως οι δομές του αρχαίου ελληνικούπολιτισμού είναι άρρηκτα δεμένες με την αρχαία ελ-

ληνική γλώσσα. Από την εποχή που μίλησε ο Όμηρος ως σήμερα, μι-

λούμε, ανασαίνουμε και τραγουδούμε με την ίδια γλώσ-σα, όπως υποστηρίζει ο νομπελίστας ποιητής μας Γιώρ-γος Σεφέρης. Και με τα λόγια του αυτά τονίζει πως η ομη-ρική γλώσσα, όπως διαμορφώθηκε από τους γραμματι-κούς της κλασικής περιόδου, με κορυφαίους τον Πλάτω-να, τον Σοφοκλή, τον Αισχύλο, τον Ευριπίδη αλλά και τονΑριστοτέλη, είναι εκείνη στην οποία γράφτηκαν τα αρι-στουργήματα της κλασικής αρχαιότητος, με τα οποία πέ-τυχαν, παράλληλα με την αισθητική συγκίνηση, και τηδημιουργία ενός ηθικού προβληματισμού.

Η γλώσσα όμως αυτή του Ομήρου όχι μόνο υπήρξε ηβάση της κλασικής γραμματολογίας αλλά έχει περάσεισχεδόν αυτούσια στη σύγχρονη ελληνική γλώσσα, τόσοστην καθαρεύουσα, όσο και, κυρίως, στη δημοτική. Στηγλώσσα μας αυτή συναντούμε ρίζες και ήχους, μουσικέςκαι εικόνες ξεχασμένες.

Αυτός ο μαγικός αυλός της γλώσσας μας ακούγεταισήμερα και από τον απλό Έλληνα χωριάτη, όμοιος καιαπαράλλαχτος, όπως ακριβώς τον χρησιμοποιούσε οΌμηρος.

Παράλληλα, μηνύματα διαχρονικά και αξίες οικουμε-νικές που αποτελούν εμπνεύσεις των προγόνων μας δια-τυπώθηκαν στην αρχαία ελληνική γλώσσα κατά τρόπο μο-ναδικό και διασώθηκαν μέσα απ’ αυτή.

Π.χ. η μοναδικότητα και αξία της ανθρώπινης προσω-πικότητας προσδιορίζεται απλά και παραστατικά στονδιάλογο του Κύκλωπα Πολύφημου και του Οδυσσέα, τουπολυμήχανου γιου του Λαέρτη:

«Ποιος είσαι συ; Ποιο είναι τ’ όνομά σου;» ρωτάει οΠολύφημος τον Οδυσσέα (Ραψ. 1.366).

«Ο Ούτις», απαντά με δυο λέξεις ο Οδυσσέας. Δηλα-δή ο Κανένας, ο ανώνυμος, ο άγνωστος μέσα στη μάζα.

Έτσι προσδιορίζεται ο άνθρωπος σ’ ένα περιβάλλονπου το χαρακτηρίζουν οι αντιπαλότητες. Από τη μια με-ριά η υπεράνθρωπη δύναμη, χωρίς όμως να τη συνοδεύεικαι η υπεράνθρωπη λογική και ηθική αλλά η ανθρωπο-φαγία, και από την άλλη η αντιβία με όλα τα μέσα και εκ-φραστή τον Οδυσσέα με τον πυρωμένο πάσσαλο. Μιακοινωνία που ενσαρκώνει την κόλαση.

Όταν όμως φθάνουμε στο νησί των Φαιάκων, ο ίδιος

ποιητής με μια διαφορετική άποψη προσδιορίζει με οκτώλέξεις την ανθρώπινη προσωπικότητα: «ου μεν γαρ τιςπάμπαν ανώνυμος εστ’ ανθρώπων».

Δηλαδή, κανένας εντελώς από τους ανθρώπους δεν εί-ναι ανώνυμος, συμπληρώνει το ερώτημά του προς τον ξέ-νο, τον Οδυσσέα, ο Βασιλιάς Αλκίνοος, όταν τον ρωτάειποιος είναι. Και η φράση αυτή ισχύει από τότε ως από-φθεγμα πανανθρώπινης αξίας, που υπογραμμίζει πως όλοιοι άνθρωποι είναι επώνυμοι, με προσωπικότητα, και μετην έννοια αυτή μετέχουν στην προαγωγή του ανθρώπι-νου πολιτισμού όχι με μαζικούς αγώνες, όπου η συμμετο-χή γίνεται κάτω από αναγκαστική συγκατάθεση και η συ -μπεριφορά μοιάζει με ομαδική κωπηλασία σε κάτεργο, αλ- λά με συλλογικές προσπάθειες, συνειδητά και με καλοδιά-θετη προαίρεση για συνεργασία και ευγενή άμιλλα. Καιόλα αυτά τα συμπληρώνει ο μεγάλος ποιητής με τη φράση:«Αιέν αριστεύειν και υπείροχον έμμεναι άλλων».

Πάντοτε να αριστεύεις και να υπερέχεις από τους άλ-λους μέσα από την ευγενή άμιλλα, όπως είπαμε προη -γουμένως. Και τον άνθρωπο που προκύπτει από μια τέ-τοια προσπάθεια τον χαρακτηρίζουμε ακόμη και σήμεραμε την ίδια λέξη: υπέροχον.

Αντίθετα, ο αφανισμός του προσωπικού στοιχείου μέ-σα από την ανωνυμία συνεπάγεται μείωση της προσωπι-κής ευθύνης και άρα εξανεμισμό της ηθικής συγκρότησηςτου ανθρώπου.

Μ’ αυτές τις αντιλήψεις ήθελαν οι αρχαίοι Έλληνες νασμιλεύεται ο πολιτισμένος άνθρωπος. Πρώτα πρώτα ναείναι προσωπικότητα, αυτή δε την προσωπικότητα τηνολοκλήρωνε από παιδί «εν τω οικείω περιβάλλοντι» (οι-


κογενειακό, σχολικό, κοινωνικό) μέσα από τον διάλογο,με τον οποίο πετύχαινε την προαγωγή του πνευματικού,ηθικού, πολιτικού και πολιτιστικού του βίου. Προσδιόρι-ζαν δε την έννοια του διαλόγου με μια φράση: Διάλογοςείναι «το σωφρόνως δούναι και δέξασθαι λόγον», όπωςλέει ο Πλάτωνας στον Πρωταγόρα. Το να δίνεις και ναπαίρνεις, να δέχεσαι, λογικές απόψεις σωφρόνως, με σύ-νεση, με σεβασμό.

Διαπιστώνουμε επίσης πως η γλώσσα μας από τα πα-νάρχαια χρόνια υπερβαίνει τα όρια του χώρου και του χρό-νου. Είναι η γλώσσα της έκφρασης του ανθρώπινου πνεύ-ματος για τα πιο σημαντικά και διαχρονικά θέματα, τις βα-σικές έννοιες της ανθρώπινης σκέψης και του πολιτισμού.

Μ’ αυτή την έννοια το ελληνικό πνεύμα έγινε παγκό-σμιο αιώνες πριν από την παγκοσμιοποίηση, μέσα απότην ελληνική γλώσσα.

Αυτή η γλώσσα στη μετακλασική περίοδο, γνωστή ωςΑλεξανδρινή Εποχή, έγινε η πρώτη παγκόσμια πολιτισμι-κή γλώσσα (η κοινή αλεξανδρινή) στην οποία μεταφρά-σθηκε η Π. Διαθήκη και εγράφη το Ευαγγέλιο και τα άλ-λα βιβλία της Καινής Διαθήκης. Σ’ αυτή διατυπώθηκαν ταδόγματα της χριστιανικής πίστης, οι ιεροί κανόνες, τοΣύμβολο της Πίστεως, οι Θείες Λειτουργίες και τα σπου-δαιό τερα συγγράμματα των πατέρων και διδασκάλων τηςΕκκλησίας μας, και έγινε το γλωσσικό όργανο του χρι-στιανισμού.

Βασική επίσης διαπίστωση είναι πως πολλές ρίζες τηςαρχαίας ελληνικής έχουν εισαχθεί, διά της ιαπετικής ομο-γλωσσίας, κατά χιλιάδες στις σύγχρονες ευρωπαϊκές γλώσ-σες και κυρίως στην ηγεμονική γλώσσα της εποχής μας,την αγγλική. Με την έννοια αυτή η ελληνική γλώσσα εί-ναι τροφός όλων των γλωσσών και, όπως υποστηρίζει ηδιακεκριμένη γλωσσολόγος Αναστασία Μονέου, ακόμηκι αν δεν υπήρχε άλλη αναφορά, ακόμη κι αν δεν είχε δια-σωθεί κανένα προκατακλυσμιαίο μνημείο, θα αρκούσε ηαρχαία ελληνική γλώσσα ως απόδειξη της ύπαρξης στοπαρελθόν μιας μεγάλης εποχής πολιτισμού.

Επισημαίνω, λοιπόν, πως στη γλώσσα μας είναι εμφυ-τευμένη όλη η γνώση που κατέκτησε ο άνθρωπος ως τηνπαρούσα στιγμή. Κάθε λέξη/όρος φέρει ένα βαρύ φορτίονόησης, που οι προγενέστεροι εξόδευσαν για να κατακτή-σουν γνωστικά τη συγκεκριμένη έννοια και να τη βαπτί-σουν με το συγκεκριμένο όνομα/λέξη. Και το σημαντι κόείναι πως εκτός από τις 125.000 ελληνικές λέξεις που έχουνπεράσει στην αγγλική γλώσσα και το μεγαλύτερο ποσο-στό των επιστημονικών όρων (λεξικό Κωνσταντινίδη),πολλές ομηρικές λέξεις υπάρχουν, αυτούσιες σχεδόν, στηνομιλούμενη αγγλική, έτσι που να λέμε στα παιδιά πως οΌμηρος μιλούσε αγγλικά.

Αναφέρω κάποια ενδεικτικά παραδείγματα:Λακεδαίμων: Θεός της Λίμνης (Λακε) – lakeαυτάρ: ύστερα – afterέξιτε: προστακτική του εξέρχομαι – exitγε (εγωγέ): βεβαιωτικό μόριο – yesturbo: από το τύρβη, τυρβάζω: μεγάλος θόρυβος «Κύσον με» λέγει ο Οδυσσέας στην Πηνελόπη μπαί-

νοντας στο ανάκτορό του ύστερα από είκοσι χρόνια, δη-λαδή «φίλησέ με» – «kiss me», λένε οι Άγγλοι.

Και τόσες άλλες, που εντυπωσιάζουν τα παιδιά.Αλλά κι εμείς σήμερα, ανεξαρτήτως μορφώσεως, μι-

λούμε τη γλώσσα του Ομήρου αλλά δεν το ξέρουμε, επει-δή αγνοούμε τη ρίζα των λέξεων που χρησιμοποιούμε,όπως:

αυδή (φωνή) – άναυδοςάρουρα (το χωράφι) – αρουραίοςλώπος (το ένδυμα) – λωποδύτηςπέδη (δέσιμο) – τροχοπέδη – πέδιλοάγχω (σφίγγω τον λαιμό) – άγχος – αγχόνηαλέξω (εμποδίζω) – αλεξίπτωτο, αλεξικέραυνο, Αλέ-

ξανδροςΚατόπιν τούτων διαπιστώνουν τα παιδιά πως δεν υπάρ-

χουν αρχαίες και νέες λέξεις, παρά μόνο ελληνικές, καιπως η ελληνική γλώσσα είναι ενιαία και στην ουσία αδιαί-ρετη χρονικά. Θα μάθουν επίσης πως η γνώση των εν-νοιών των λέξεων θα μας βοηθήσει να καταλάβουμε ότιμιλούμε τη γλώσσα της ομηρικής ποίησης, μια γλώσσαβέβαια που δεν ανακάλυψε ο Όμηρος αλλά προϋπήρχεχιλιετίες πριν απ’ αυτόν.

Αυτή τη διαπίστωση είχαν κάνει και οι φωτισμένοι θε-μελιωτές του εκπαιδευτικού μας συστήματος, οι οποίοι,ύστερα από την απελευθέρωση του γένους μας από τονοθωμανικό ζυγό, καθόρισαν ανάμεσα στο τετρατάξιο δη-μοτικό και το τετρατάξιο γυμνάσιο ένα τριτάξιο σχολείο,το Σχολαρχείο ή Ελληνικό Σχολείο, στο οποίο διδασκό-ταν συστηματικά η αρχαία ελληνική γλώσσα. Το 1929 οιδύο πρώτες τάξεις του Σχολείου αυτού πέρασαν στηνπρωτοβάθμια εκπαίδευση· σε αυτές εξακολουθούσε ναδιδάσκεται η αρχαία ελληνική γλώσσα. Εν συνεχεία καιμέχρι τη μεταρρύθμιση του 1964, στο δημοτικό σχολείο



διδασκόταν μόνο η καθαρεύουσα, η οποία διατήρησε τηγραμματική και το συντακτικό της αρχαίας γλώσσας καιοδηγούσε απρόσκοπτα τους μαθητές στη διδασκαλία τωναρχαίων ελληνικών στο εξατάξιο γυμνάσιο. Ακολουθεί οδιπολισμός καθαρεύουσας και δημοτικής, δύο δηλαδήσύνθετες μορφές της ίδιας ελληνικής γλώσσας. Αυτή ηγλωσσική διμορφία, παράλληλα με τις πολιτικές αντιπα-ραθέσεις και τις υπερβολές, οδήγησε το 1976 στον εξοβε-λισμό των αρχαίων ελληνικών και από το, τριτάξιο πλέον,γυμνάσιο. Τα αποτέλεσμα ήταν να ρωτούν οι απόφοιτοιτης Γ΄λυκείου κατά την εξέταση της ελληνικής γλώσσαςστις Πανελλαδικές εξετάσεις τι σημαίνουν οι λέξεις «αρω-γή» και «ευδοκίμηση» και αργότερα ακόμη πιο απλές.

Έτσι λοιπόν η πολυμήχανη πορεία της φυλής μας, πουενσαρκώνεται στον Οδυσσέα, συνεχίζεται με ευφυΐα καιγνώση μέχρι σήμερα, παρά τα στραβοπατήματα, όπωςαυτό της κατάργησης της αρχαίας ελληνικής γλώσσαςστα γυμνάσια.

Η βιαστική αυτή επίλυση του γλωσσικού μας ζητήμα-τος οδήγησε σ’ ένα μεγάλο γλωσσικό πρόβλημα, έναπρόβλημα ποιότητας, στη χρήση της νεοελληνικής. Τοπρόβλημα αυτό μπορεί να ξεπεραστεί με κατάλληλη δι-δασκαλία της γλώσσας μας στο σχολείο, με τη διδασκα-λία των αρχαίων ελληνικών στο γυμνάσιο, όπου βέβαιακαι έχει επανέλθει, ενώ επιτακτική καθίσταται η ανάγκητης διδασκαλίας τους στις δυο ανώτερες τάξεις του δη-μοτικού σχολείου, έτσι που τα παιδιά να προσαρμόζο -νται στη γλώσσα των αρχαίων ελληνικών ως μητρικήςτους γλώσσας και να μπορούν να διεισδύουν σε βασικέςέννοιες του σύγχρονου πολιτισμού μέσα από τις λέξειςκαι τα γνωμικά, την εξάσκηση στην ανάγνωση και τηνοηματική κατανόηση του αρχαίου κειμένου, μέσα απότη σύνδεση της ρίζας των λέξεων και του νοήματός τους.

Γι’ αυτό οι γλωσσολόγοι επιφυλάσσουν για τη μητρι-κή γλώσσα τον όρο «κατάκτηση», ενώ για τη γνώση μιαςξένης γλώσσας τον όρο «εκμάθηση». Και η δική μας γλώσ-σα χρειάζεται να κατακτηθεί από τους ελληνόπαιδες αλ-λά και απ’ όλους τους πολιτισμένους λαούς, ως μητρικήγλώσσα τους. Χιλιάδες έννοιες είναι εκφρασμένες με ελ-ληνικές λέξεις και είναι τέτοιες οι έννοιες, που να συγκρο -τούνται τα νοήματα με τα οποία λειτουργεί η ανθρώπινησκέψη.

Μεγάλο μέρος του Δυτικού Ευρωπαϊκού Πολιτισμούέχει βασιστεί και εκφραστεί με τέτοιες έννοιες/λέξεις.

Σ’ αυτό το σκεπτικό στηρίζεται άλλωστε και η από-φαση του υπουργού Παιδείας της Αγγλίας να υπάρχει ηδυνατότητα πρόσβασης στην αρχαία ελληνική γλώσσατων μαθητών της Μ. Βρετανίας ήδη από το δημοτικό. Ηδιαδικασία πρώιμης επαφής των μικρών μαθητών μεαπαιτητικές έννοιες/λέξεις, προφανώς από καταλλή-λως επιλεγμένα ή συντεταγμένα κείμενα, αναμένεται ναδιευρύνει τη σκέψη τους και να ασκήσει βαθμηδόν τηδιανοητική τους ικανότητα σε συσχετισμό με έννοι-ες/λέξεις που υπάρχουν ήδη στη μητρική γλώσσα τους.

Και κλείνω με τα λόγια ενός μεγάλου ξένου συγγρα-φέα, του Χάρι Μάουντ, ο οποίος αναφερόμενος στη δι-δασκαλία των αρχαίων ελληνικών στα δημοτικά σχολείατης Αγγλίας διαπιστώνει τα εξής:

«Είναι θαυμάσια είδηση ότι τα αρχαία ελληνικά θαβελτιώσουν τις δεξιότητες των μαθητών στην ελληνικήγραμματική και το συντακτικό και θα τα εισαγάγουνστον ελληνικό πολιτισμό, το λίκνο του Δυτικού πολιτι-σμού».Πόσομάλλονγιαταελληνόπουλα.

Ευχαριστώ

ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΟΤΙ Η ΕΝΩΣΗ ΜΑΣ

ΜΟΝΑ∆ΙΚΟ ΠΟΡΟ ΕΧΕΙ ΤΙΣ ΕΙΣΦΟΡΕΣ

ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΗΣ. ΤΟ ΘΥΜΙΖΟΥΜΕ

ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΘΕΡΜΩΣ ΝΑ

ΜΑΣ ΣΤΕΙΛΕΤΕ ΤΗ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗ ΣΑΣ.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ.

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΕπειδή πολλά μέλη της Ένωσης έστειλαν συνεργασίες πολυσέλιδες, που είναι πολύ

δύσκολο να δημοσιευτούν στον περιορισμένοχώρο της εφημερίδας μας, σας παρακαλούμε να τηρείτε τον περιορισμό των 400 λέξεων

που έχει οριστεί από την αρχή.

ΜΑΪΝΑ, Ο∆ΥΣΣΕΑ

«Το χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου»


Ηταν 18 Μαρτίου του 1930, ημέρα Τετάρτη. Άσχημοςμήνας ο Μάρτης για τους θαλασσινούς, όπως λένε

αυτοί που ξέρουν. Κι αυτό γιατί τους κάνει να ξεθαρ-ρεύουν, κι έτσι τους παγιδεύει στις αποφάσεις τους.

Ο ήλιος είχε ανεβεί τρία καλάμια περίπου πάνω απότον Ελικώνα, προς τον καταγάλανο ουρανό, και λαμπύ-ριζε. Ο βοριάς κατηφόριζε φρέσκος από τον Παρνασσόπρος το Δίστομο κι ορμούσε σφυρίζοντας ακράτητοςπρος τον όρμο της Αντίκυρας και τον Κορινθιακό, κάνο-ντας τη θάλασσα να αφρίζει και να στέλνει τα κύματά τηςνα σκάσουν στις αντικρινές ακτές του Μοριά – τη Λυγιά,το Ξυλόκαστρο, το Δερβένι και πάει λέγοντας.

Την ίδια ώρα στη λούζα του κάβου του Γραμματικού,που απαγκιάζει από τον βοριά, πήγαν κι άραξαν αρόδο,δίπλα δίπλα, δυο ψαρόβαρκες. Η μία ήταν του Μήτσουτου Τσίχλα, με πλήρωμα τον Γιάννη Παπαπαναγιώτου καιτον Μπάμπη Σουλτάνη από τη Δεσφίνα, και η άλλη τουΟδυσσέα του Πάνου, με πλήρωμα τον Γιάννη Νικολάου(ή Λαλά) και τον Μήτσο του Σαμουήλ (ή Γκανιάτσο) απότην Αντίκυρα. Ήταν και οι δύο βάρκες γαΐτες διχτυάρικεςκαι είχαν περίπου επτά μέτρα μήκος η καθεμία από κορά-κι σε κοράκι.

Ο Οδυσσέας κι ο Μήτσος δούλευαν κουρσέβα (συνε-ταιριστικά) με τις βάρκες τους στον Κορινθιακό Κόλπο.Γι’ αυτό είχαν ανταλλάξει πληρώματα και δίχτυα. Δηλα-δή, ο Οδυσσέας ο Πάνος είχε για πλήρωμα τα δύο πρώταξαδέλφια του Μήτσου του Τσίχλα και τα δίχτυα του, καιο Μήτσος είχε για πλήρωμα τον κουνιάδο του Οδυσσέα,τον Γιάννη Παπαπαναγιώτου, και τον ξάδελφό του, τονΣουλτάνη. Την ημέρα εκείνη είχαν λεβάρει από το πρωίκαι οι δυο τα δίχτυα που είχαν ρίξει αποβραδίς στα ρηχάκαι στον Άμπελο, τα ξεψάρισαν και στάθηκαν στη λούζανα κολατσίσουν και να εκτιμήσουν την κατάσταση, γιανα αποφασίσουν αν μπορούν να καβατζάρουν τον κάβοτου Γραμματικού με το πανί και να πάνε για την Αντίκυραή δεν μπορούν, και να του δώσουν πρίμα για το λιμανάκιτου Αγ. Ισιδώρου. Ο Μήτσος ο Τσίχλας, που ήταν μεγα-λύτερος (τριανταπεντάρης περίπου), εκτιμούσε ότι δενμπορούν να καβατζάρουν τον κάβο του Γραμματικού χω-ρίς να κινδυνέψουν να βουλιάξουν και πρότεινε στονΟδυσσέα να του δώσουν πρίμα για τον Άγιο Ισίδωρο.Αντίθετα, ο Οδυσσέας ο Πάνος, που ήταν μικρότεροςπέντε χρόνια, εκτιμούσε ότι μπορούν να περάσουν τονκάβο χωρίς να κινδυνέψουν και πρότεινε να πάνε στηνΑντίκυρα. Έτσι άρχισε μια ήπια, στην αρχή, συζήτηση ανά-

μεσα στους δυο καπετάνιους, που σιγά σιγά εντάθηκε,χωρίς να εκτραχυνθεί.

«Οδυσσέα, μην παίζεις τη ζωή σου κορόνα γράμματαμε τη θάλασσα», του είπε ο Μήτσος ο Τσίχλας και συνέ-χισε: «Σε περιμένουν να τα θρέψεις πέντε στόματα: τατέσσερα μικρά παιδιά σου, ο Μπάμπης, ο Γιάννης, ο Παρα-σκευάς και ο Μενέλαος, και μια νέα γυναίκα, η γυναίκασου η Αθανασία, που δεν έχει πατήσει ακόμη τα τριάντα».

«Ναι, κουμπάρε», του απάντησε ο Οδυσσέας (που τονείχε στεφανώσει ο αδελφός του Μήτσου του Τσίχλα, ο Νί-κος, και είχε βαπτίσει το πρώτο του παιδί, τον Μπά μπη, πουήταν μόλις πέντε χρονών) και συνέχισε: «Αλλά θέλω να βά-ψω τα δίχτυα. Και πώς να κουβαλήσω το καζάνι από τηνΑντίκυρα στον Αϊ-Σίδερο και τις πευκόφλουδες και, επι-πλέον, πού να βρω γλυκό νερό να τις βράσω; Δε θέλω να ζη-τήσω από τον γερο-Μίχο να μου δώσει από τον προδέχτη,γιατί το χρειάζεται ο άνθρωπος. Τόσα καΐκια εμποδίζουνστον Αϊ-Σίδερο και πάνε στην ταβέρνα του οι ναυτικοί».

«Βάψε την άλλη βδομάδα», του αντέτεινε ο Μήτσος.«Δε θα χαλάσει ο κόσμος, ούτε θα σου σαπίσουν τα δί-χτυα».

Ο Οδυσσέας όμως ήταν αμετάπειστος. Παρότι ήξερεότι αυτή η θάλασσα που έτρεφε τους φτωχούς ψαράδεςτης Αντίκυρας, και όχι μόνο αυτούς, όταν της δινόταν ηευκαιρία τούς κατάπινε χωρίς κανένα δισταγμό, διακιν-δύνευε το πέρασμα του κάβου του Γραμματικού, που ήταναμφίβολης έκβασης ρίσκο.

Μια τελευταία προσπάθεια του Μήτσου του Τσίχλανα τον κάνει να αλλάξει γνώμη απέβη κι αυτή άκαρπη.

«Τι λες, ρε ’Δυσσέα, να σου τραγουδήσω, που είμαικαλλίφωνος, Θάλασσα π’ όλα τα νερά και τα ποτάμια πί-


νεις/ κι από τα παλικάρια μας κανένα δεν αφήνεις» ή το«θάλασσα λεβεντοπνίχτρα/ θάλασσα φαρμακερή/ συ πουκάνεις το χωριό μας/ πάντα μαύρα να φορεί, για να ’ρθειςστον Αϊ-Σίδερο;»

Όλοι οι άμοιροι ψαράδες που κάθε νύχτα ξεκινούσανγια ψάρεμα με τις βάρκες τους δεν ήξεραν αν θα γυρίσουνπίσω στη στεριά το πρωί ή αν πήγαιναν να προϋπαντήσουντον θάνατο. Και τι θάνατο: φριχτό, από πνιγμό. Τι να έκα-ναν όμως; Έπρεπε να ζήσουν τις οικογένειές τους. Γι’ αυ-τό υποτάσσονταν καρτερικά στη μοίρα τους. Ας έκανανκι αλλιώς αν μπορούσαν. Δεν μπορούσαν όμως, γιατί, κα-κά τα ψέματα, η φτώχεια είναι χειρότερη απ’ τη θάλασσα.

Τότε, αφού είδε κι απόειδε ο Μήτσος ο Τσίχλας ότι οΟδυσσέας ο Πάνος δεν άλλαζε γνώμη, γύρισε και του εί-πε: «Αφού επιμένεις να πας στην Αντίκυρα με τέτοιονκαιρό, τότε δώσε τα δίχτυα και τους ανθρώπους μου (εν-νοούσε τον Γιάννη τον Νικολάου και τον Μήτσο τον Σα-μουήλ, που ήσαν δεκαεπτάχρονα παιδιά), πάρε τα δίχτυακαι τους ανθρώπους σου, και ώρα σας καλή».

Στο άκουσμα της πρότασης ο Οδυσσέας φάνηκε ναενοχλήθηκε πολύ. Γυρίζει λοιπόν και λέει στον Μήτσο τονΤσίχλα με παράπονο: «Ρε κ’μπάρε, για πνίξιμο μας έχεις;»

«Εγώ δε σας έχω για πνίξιμο, Οδυσσέα, εσείς πάτε ναπνιγείτε», του απάντησε ο Μήτσος και συνέχισε: «Ελπίζωκαι εύχομαι όμως να γλιτώσετε. Πάρε λοιπόν και τα ψά-ρια να μην τα κουβαλάμε στα χέρια, και τα μάτια σας δε-κατέσσερα. Τον αέρα τον φέρνει φίλα φίλα και δεν είναικαθ’ εαυτού βοριάς. Τον γυρίζει προς τρεμουντάνα, ση-κώνει και ραγάνια, γι’ αυτό θα δυσκολευτείς. Αν δείτε τασκούρα, προτίμησε τον Αϊ-Σίδερο».

Αυτές ήσαν οι τελευταίες λέξεις που είπαν οι δυο ψα-ράδες μεταξύ τους. Σιωπηρά αντάλλαξαν πληρώματα καιδίχτυα, λεβάρησαν τις άγκυρες, τσίμαραν τα πανιά κιανοίχτηκαν στο πέλαγος με διαφορετικούς προορισμούς.Για την Αντίκυρα ο ένας, για τον Αϊ-Σίδερο ο άλλος. Ήσανκι οι δυο έμπειροι ναυτικοί, ζυμωμένοι από μικρά παιδιάμε τη θάλασσα, αφού και οι πατεράδες τους, ο γερο-Αρ-γύρης ο Τσίχλας και ο γερο-Χαράλαμπος ο Πάνος, ναυ-τικοί και ψαράδες ήσαν κι εκείνοι.

Ο Μήτσος ο Τσίχλας, προτού τσιμάρει το πανί, έδεσετην άγκυρα στο πλωριό κοράκι για να μην την πάρει τοκύμα, ντουκάρισε τα δίχτυα (κλαπάνια, απλάδια, μονω-μένα) προς την πλευρά του βοριά και είπε στον Φιλομο-νόγιαννο (τον Γιάννη τον Νικολάου) να μη δέσει το μα -ντάρι αλλά να το κρατάει στα χέρια του, ούτως ώστε, αν

χρειαστεί, να μαϊνάρει αμέσως το πανί λασκάροντάς το.Είχε από δεξιά τη βάρκα του Οδυσσέα, η οποία πήγαινεαπό σταβέ ντο και καρνάριζε επικίνδυνα, και με τα θα-λασσινά τα μπλε τα μάτια του κατόπτευε τη θάλασσα γύ-ρω του αλλά και τη θέση του Οδυσσέα. Δεν είχαν ανοι-χτεί δυο μίλια από την ακτή, όταν σηκώθηκε ένα μεγάλοραγάνι, που πήγαινε με ταχύτητα πάνω στις ψαρόβαρκες.Ο Μήτσος ο Τσίχλας, για να μην τον βρει το ραγάνι στηνπά ντα της βάρκας (είχε τον καιρό μισόπρυμα) και τοντουμπάρει, ορτσάρισε και ταυτόχρονα φώναξε δυνατάπρος τον Οδυσσέα: «Μάινα, Οδυσσέα».

Αυτός όμως δεν πρόλαβε να μαϊνάρει, όπως μάιναρε οΓιάννης ο Λαλάς, ούτε και άκουσε, από τον αέρα, τηνπροτροπή του Μήτσου. Το ραγάνι βρήκε τη βάρκα στημέση και την αναποδογύρισε σ’ ελάχιστα δευτερόλεπτα.Μόνο την κόκκινη καρίνα της πρόλαβαν να δουν οι άλ-λοι ψαράδες κι αμέσως την κατάπιε η θάλασσα. Τον Μή-τσο τον Τσίχλα και τα ξαδέλφια του τους έπιασε απόγνω-ση. Να πάνε στο σημείο όπου βούλιαξε η βάρκα για ναβοηθήσουν τους ναυαγούς ήταν εντελώς αδύνατο με τιςκαιρικές συνθήκες που επικρατούσαν. Βούρκωσαν τα μά-τια τους. Άσε που σκίστηκε και το δικό τους πανί και τοραγάνι πέταξε στον πάτο της βάρκας τους νερά που πλα-τσούριζαν. Κινδύνεψαν και οι ίδιοι. Με μισοσχισμένο τοπανί ο Μήτσος ο Τσίχλας ξαναπρύμισε και είπε στον Μή-τσο τον Γκανιάτσο να πάρει το χαρανί και ν’ αδειάσει τανερά. Με την ψυχή στο στόμα έφτασαν στον Άγιο Ισίδω-ρο. Κάθισαν τη βάρκα στα ρηχά στα σκίνα και ο Μήτσοςο Τσίχλας πήδηξε έξω στη στεριά σαν τρελός κι έτρεξε καιπαρακάλεσε τον Σωτήρη τον Σωτηρίου, που είχε εκεί κο -ντά αραγμένο το καΐκι του, να πάνε στον τόπο του ναυα-

ΔιήγηματουΑργύρηΝικ.Τσίχλα

γίου μην τυχόν και περισώσουν κανέναν ναυαγό. Και ότανεκείνος του απάντησε ότι δεν είχε πετρέλαιο, έτρεξε στηνΑντίκυρα ξεψυχισμένος και βρήκε τον αδελφό του, τονΝίκο. Και οι δυο τους πήραν την Αγία Παρασκευή, ένα πε-ρήφανο τρεχαντήρι με πενηντάρα μηχανή Μπόλιντερ,που είχαν μεσιακό ο Νίκος με τον μπάρμπα τους Χρήστοτου Σαμουήλ, αδελφό της μάνας τους Βασιλικής, και αψη-φώντας τον καιρό και τον κίνδυνο, πήγαν ανάμεσα στουςκάβους του Γραμματικού και της Κεφαλής, που όριζαντην μπούκα του λιμανιού της Αντίκυρας, και άρχισαν τιςέρευνες. Το μόνο πράγμα που περιμάζεψαν ήταν ένα κου-πί που επέπλεε. Η βάρκα, οι άνθρωποι και τα άρμενα εί-χαν καταποντιστεί. Τίποτε άλλο δε βρέθηκε…

Θρήνος και κοπετός στην Αντίκυρα και στη Δεσφίνασαν μαθεύτηκε το μαντάτο για τους τρεις πνιγμούς. Ο πιοτραγικός ήταν εκείνος του Οδυσσέα του Πάνου, που άφη-νε πίσω τέσσερα μικρά παιδιά ορφανά και μια χήρα. Οιάλλοι δύο ήσαν ανύπαντροι.

Οι Αντικυραίοι προσπαθούσαν να εξηγήσουν για πολ-λά χρόνια πώς ναυάγησε ο Οδυσσέας και γλίτωσε ο Μή-τσος. Όχι, δεν ήταν πιο ικανός ναυτικός ο Μήτσος από τονΟδυσσέα. Απλώς ήταν πιο τυχερός και εκτιμούσε διαφο-ρετικά τον κίνδυνο. Και επιπλέον το πανί της βάρκας τουήταν λατίνι και μαΐναρε εύκολα. Ενώ το πανί της βάρκαςτου Οδυσσέα ήταν φούσκα (σακολέβα) και μανουβράρε-ται πιο δύσκολα. Ο Μήτσος ένιωθε τύψεις γιατί άφησετον Οδυσσέα να πάει στην Αντίκυρα και να έχει σταβέ -ντο τον καιρό, που είναι επικίνδυνο, και δεν τον έπεισεν’ αλλάξει τελικά προορισμό για τον Αϊ-Ισίδωρο. Έπαθεκατάθλιψη. Οι δικοί του τρόμαξαν να τον συνεφέρουν.Στον ύπνο του έβλεπε εφιάλτες και φώναζε: «Μάινα,Οδυσσέα!»

Ο Οδυσσέας όμως δε μαϊνάρισε και πάει, χάθηκε μαζίμε τους άλλους…

Ληξιαρχικές πράξεις θανάτου δε συντάχτηκαν γιατους τρεις άτυχους ψαράδες, ούτε κηρύχτηκαν σε αφά-νεια. Ο Μήτσος ο Τσίχλας, που δεν ξεπέρασε το ναυάγιομέχρι τον θάνατό του, πέθανε το 1940 από ναυτικό ατύ-χημα. Τον χτύπησε το ποδάρι της αντένας του καϊκιού τουΡαυτόγιαννου στην κοιλιά, έπαθε ρήξη σπλήνας, τον χει-ρούργησε έναντι σοσιαλιστικής αμοιβής για τον προλε-τάριο ο Κόκκαλης αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Ο Μήτσος οΣαμουήλ πνίγηκε σε μεγάλη ηλικία μπροστά στον μόλοτου σπιτιού του! Στην προσπάθειά του να μπει στο καΐκι,γλίστρησε, χτύπησε το κεφάλι του στην κουπαστή, έπε-σε στη θάλασσα και πάει. Ο Γιάννης ο Νικολάου κινδύ-νεψε κι άλλη μια φορά να πνιγεί, γλίτωσε όμως και πέθα-νε από φυσιολογικό θάνατο.

ΕΠ.: Τον Φεβρουάριο του 1945 πνίγηκε και ο γιος τουΟδυσσέα Πάνου, ο Παρασκευάς, σε ένα ναυάγιο στονΚορινθιακό με άλλους δυο. Παρότι έφηβος. Ήταν ναύτηςτου ΕΛΑΝ. Είχε υπογραφεί τότε η Συμφωνία της Βάρκι-ζας και οι Ελανίτες καπετάνιοι της Αντίκυρας είχαν γυρί-σει στα σπίτια τους. Αυτός όχι. Ήταν με τον Ιβάν και τονΚαημένο. Στην προτροπή της χαροκαμένης μάνας του ναμην ταξιδέψει στην Αλκυονίδα Θάλασσα ξανά, αυτόςαγρίεψε. Εκείνη έτρεξε στο σπίτι του Νίκου του Τσίχλα,του κουμπάρου της, και τον παρακάλεσε να βγει και νατον νουθετήσει, την ώρα που έπαιρνε τον δρόμο για ναεπιβιβαστεί στην άκατο του θωρηκτού Αβέρωφ, που τοάρπαξε ο Περκόγιαννος από τους Γερμανούς και το κυ-βερνούσε ο Ιβάν.

Ήταν ένα βροχερό μεσημέρι. Ο πατέρας μου σταμά-τησε το φαγητό, βγήκε στον δρόμο και τον πρόλαβε. Απόκοντά κι εγώ, δεκάχρονο παιδί. Ο Παρασκευάς φορούσεμια νιτσεράδα και είχε ένα ταγάρι κρεμασμένο απ’ τονώμο του. Τον πλησίασε και του είπε εμπιστευτικά με πα-τρικό τόνο: «Βρε παιδί μου Παρασκευά, τώρα τέλειωσαναυτά. Κι εγώ ήμουν οργανωμένος, αλλά τώρα σταμάτη-σα. Γύρισε πίσω στο σπίτι».

Ο Παρασκευάς τον άκουσε σκεπτικός και του απά -ντησε: «Μπαρμπα-Νίκο, σου ορκίζομαι, είναι το τελευ-ταίο ταξίδι».

Και πράγματι ήταν το τελευταίο ταξίδι! Σαλπάρισαν γιατο Πόρτο Γερμενό για να μεταφέρουν τους νικημένουςαντάρτες των Δεκεμβριανών στη Ρούμελη, αλλά ανοιχτάαπό το Σαράντι η άκατος βούλιαξε και οι τρεις ναυτικοί χά-θηκαν χωρίς ποτέ να βρεθούν τα πτώματά τους. Τραγικήειρωνεία: Το ναυάγιο έγινε στην Αλκυονίδα Θάλασσα!

Αργότερα, κατά τη δεκαετία του 1980, ο πρωτότοκοςγιος του Οδυσσέα του Πάνου, ο Χαράλαμπος, που έγινεαστυνομικός και με τον οποίο διατηρούσαμε φιλικές σχέ-σεις, όπως και με όλη την οικογένεια άλλωστε, με πλη-σίασε και μου είπε: «Κουμπάρε, ένας δύτης ψαροντουφε-κάς μού είπε ότι στο σημείο όπου ναυάγησε ο πατέραςμου βρήκε στον βυθό μια βάρκα γεμάτη στρείδια και μού-σκλια. Πιστεύω ότι είναι η βάρκα του πατέρα μου και σκέ-φτομαι να την ανελκύσω. Εσύ τι λες;»

Τον κοίταξα συγκλονισμένος. Ανακάλεσα στη μνήμημου τα του ναυαγίου και του απάντησα: «Μπάμπη, όχι, δεσυμφωνώ. Μη διαταράξεις τη γαλήνη του πατέρα σου καιτων άλλων. Και μη θέλεις να ξαναζήσουμε όλοι την τρα-γωδία. Πάρε μια βάρκα με έναν παπά, φτιάξε ένα στεφά-νι, πήγαινε στο σημείο του ναυαγίου, κάμε τρισάγιο κιάφησε το στεφάνι στον αφρό των κυμάτων».

Με άκουσε. Αιωνία τους η μνήμη…


Ως μνημόσυνο, ας ανάψουμε ένακεράκι στη μνήμη κάποιων προ-

σώπων σεβαστών, άγιων και ιερών,που έχουν ταξιδέψει από καιρό στονολόδροσο κήπο του Θεού, μα ουδέ-ποτε απομακρύνθηκαν απ’ το ζεστό-τερο μέρος της καρδιάς μας.

Πρόκειται για τις «βάβες» μας, τιςάσαρκες, τις σκελετωμένες, τις κυ-ρούλες με το γλυκό μα κι αυστηρό, ανχρειαζόταν, πρόσωπο.

Ολόιδιες Παναγίες, λες και ξεκόλ-λησαν από κάποιο βυζαντινό εικονο-στάσι κι ήρθαν για να σταθούνε δί-πλα μας, σαν ήμασταν μικρούλια, γιανα μας οδηγήσουν στη ζωή.

Είναι εκείνες οι ψυχούλες που έζη-σαν σαν είλωτες του καθήκοντος μαστάθηκαν βασίλισσες του φτωχικούτους. Γι’ αυτό και τις τοποθετήσαμεστον ψηλότερο θρόνο της καρδιάςμας.

Οι άγιες μορφές τους ήταν η εν-σάρκωση της απέραντης αγάπης, τηςαστείρευτης προσφοράς, της απαρά-μιλλης θυσίας. Ήταν οι ηρωίδες τηςζωής μα και οι μάρτυρές της. Ήρθανεμε βάσανα, έζησαν με λαχτάρες κιαγωνίες κι έφυγαν ευτυχισμένες μέσαστη δυστυχία τους, γιατί επιτέλεσανστο ακέραιο τον σκοπό που τους έτα-ξε ο Θεός.

Ευλογούμε τις ιερές μορφές τους.Υποκλινόμαστε μπροστά στα σκε-βρωμένα κορμιά. Που ο χρόνος και οκόπος τα έκαμε να μη δύνανται «ναανακύψουν εις το παντελές». Στο βα-θιά ρυτιδωμένο πρόσωπό τους ακτι-νοβολούσε η αγάπη και η ικανοποίη -ση, γιατί γίνονταν ωφέλιμες. Τα μα-ραμένα χείλη τους ήταν πηγή ευχώνκαι ευλογιών. Στη θολωμένη ματιάτους διέκρινε κανείς την προθυμία καιτη θέληση για θυσία.

Τα ροζιασμένα χέρια τους απ’ τηνπολύχρονη βιοπάλη απλώνονταν να

αγκαλιάσουν, να προστατέψουν καινα βοηθήσουν, ποτέ για να ζητήσουνή να αδικήσουν. Το χιλιομπαλωμένοφουστάνι τους ήταν στήριγμα και κα-ταφυγή μας. Στην τσέπη της ποδιάςτους κάτι θα έκρυβαν να μας «ξεγε-λάσουν». Κι όταν άνοιγαν την κασέ-

λα τους, το μοναδικό προσωπικό τουςαντικείμενο μέσα στο σπίτι, τις τριγυ-ρίζαμε, γιατί γνωρίζαμε πως κάτι θαέκρυβαν σ’ αυτή να μας γλυκάνουν!

Έζησαν δίσεχτους καιρούς, πολέ-μους, Κατοχή, Εμφύλιο, εκπατρισμούς.Αγώνας και αγωνία τους η επιβίωση,όχι των εαυτών τους μα των παιδιώντους και των παιδιών των παιδιώντους. Μας μάζευαν σαν τα κλωσό-πουλα κάτω από τις στοργικές φτε-ρούγες τους, γιατί οι μανάδες και οιπατεράδες μας έτρεχαν για να εξοι-κονομήσουν τα προς το ζην, κι αυτές,πέρα από το να μας φροντίζουν, μαςδασκάλευαν, μας ορμήνευαν πώς πρέ-πει να φερόμαστε στην κοινωνία.

Εκεί, πλάι στη φωτιά και στον ίσκιοτης κληματαριάς, σαν άριστοι νηπια-

γωγοί, στάλαζαν στην καρδιά μας τιςαιώνιες αξίες της ζωής και σμίλευαναγάλι αγάλι τον χαρακτήρα μας. Κιόλα αυτά με τον ιδανικότερο τρόπο,με το παραμύθι, με το παιχνίδι, με τοτραγούδι, μα πάνω απ’ όλα με το πα-ράδειγμα και την αγάπη τους. Η αγά-πη, η αφοσίωση και το ένστικτο τιςέκαναν, αν και αγράμματες γριούλες,άριστους δασκάλους και παιδαγω-γούς.

Κι αναρωτιέμαι: Αλήθεια, από τού-τα τα σημερινά παιδιά, που ζουν μέ-σα στον πλούτο και στην ξεγνοιασιά,που έχουν για γιαγιά τους την τηλεό-ραση, η οποία δεν έχει να τα διδάξειτίποτα πέρα από φόνους, πολέμους,αρπαγές, ληστείες, ξετσιπωσιά καιπορνεία, και για γονιούς κάποια αδιά-φορη αλλοδαπή, τι κόσμος θα προ-κύψει; Τα σημάδια του, δυστυχώς,άρχισαν να προβάλλουν στον ορί-ζοντα.

Τι να πρωτοθαυμάσει κανείς σεεκείνες τις γερόντισσες! Την αντοχήστα ανελέητα χτυπήματα της μοίραςκαι της εποχής ή την ανεξάντλητηενέργεια; Πού βρισκόταν, αλήθεια,τόση δύναμη σε τόσο ετοιμόρροπακορμιά; Τόση θέληση, τόση υπομονή,τόση επιμονή για προσφορά; Πρόσφε-ραν αγόγγυστα τα πάντα, και τη ζωήτους, αν χρειαζόταν, δίχως να ζητάνετίποτα, χωρίς να αποβλέπουνε σε κά-τι. Μοναδική τους επιδίωξη η ευτυχίαμας.

Κι όταν πια αποσταμένες έγειραντα κορμιά τους ν’ αναπαυθούν κι έκλει-σαν ευτυχισμένες τα μάτια τους για-τί έφεραν σε πέρας τον σκοπό για τονοποίο ήρθαν στη Γη, αντίκρισαν – πρέ-πει ν’ αντίκρισαν– το ιλαρό, τ’ ανέ-σπερο το φως της άγιας δόξας τ’ Ου-ράνιου Πατέρα.

Αιωνία τους η μνήμη.

«Ας ανάψουµε γι’ αυτές ένα κεράκι…»ΤουΓιώργουΦωτόπουλου


Η ΜΑΝΑ

Το ακριβότερο δώρο του Θεού στον άνθρωποΤουΣπυρ.Μεσσηνιώτη,θεολόγου-νομικού,πρώηνΠροέδρουτης Ένωσήςμας


Στη ζωή των ομάδων και των εθνών βασική και πρω-ταρχική είναι η δύναμη της μάνας.

Ο Θεός δημιούργησε τον Αδάμ (σημαίνει «χους») γιανα απολαύσει τα αγαθά του παραδείσου. Η ύπαρξή τουόμως ήτο ελλιπής, χωρίς προοπτική. Έπρεπε να έχει βοη-θό και συμπαραστάτη, χαρισματικό και δυναμικό, άνευτου οποίου δεν ήτο δυνατόν να ζήσει, να ευτυχήσει και νακυριεύσει τη Γη. Έτσι λοιπόν δημιούργησε την Εύα (ση-μαίνει «ζωή»), στην οποία χάρισε με γενναιοφροσύνη καιαπλοχεριά το μεγάλο θείο και ασύλληπτο προνόμιο τηςσυνέχειας της ζωής. Επομένως η μάνα είναι η δημιουργία,η γεννήτρα και η τεχνίτρα της ζωής. Είναι ο οικοδόμοςτης κοινωνικής ομορφιάς και της προόδου του ανθρώπι-νου γένους. Είναι ο θρίαμβος της ζωής και το ακριβότεροχρυσάφι της Γης. Είναι η φωτοδότρα λαμπάδα του πολι-τισμού, γεμάτη χαρίσματα. Είναι το μοναδικό και υπέρο-χο ίνδαλμα. Είναι το σύμβολο της εργατικότητας, της αυ-τοθυσίας και της προσφοράς. Θυσιάζει τα πάντα και δεζητεί τίποτε για τον εαυτό της.

Η μάνα υψώνει και ανανεώνει γενιές. Από αυτήν προήλ -θαν οι μάρτυρες, οι ήρωες, οι σοφοί διδάσκαλοι της ανθρω-πότητας, οι μεταρρυθμιστές, οι οδηγοί λαών, οι εφευρέτες,οι θυσιασθέντες από αγάπη για τον συνάνθρωπό τους.

Ως προς τα παιδιά της και την πρόοδο της οικογενείαςτης, η στοργή και η λαχτάρα που κουβαλάει η μάνα στηνκαρδιά της είναι ασυγκράτητη. Τα στήθη της περικλείουνανυπολόγιστο, ακένωτο και αδαπάνητο πλούτο αγάπης,ενθουσιασμού, ενδιαφέροντος και ακαμάτου φροντίδας,ημέρα και νύχτα. Το κλάμα του παιδιού της είναι δικόςτης πόνος. Η χαρά και η αγαλλίαση του παιδιού της είναιξεχείλισμα και χαρά δική της! Της μάνας το φιλί είναι τοπιο γλυκό στον κόσμο, και από όλα τα φάρμακα το μονα-δικό και θεραπευτικότερο! Της μάνας το νανούρισμα εί-ναι το πιο γλυκό τονιστό τραγούδι στα ανθρώπινα χείλη!Της μάνας το χάδι είναι του αγγέλου απαλό φτερούγισμα!

Η μάνα είναι η κατάλληλη και μοναδική καλοδιδα-σκάλισσα, που διδάσκει προληπτικά τα παιδιά της. Είναιο άριστος και ακαταπόνητος παιδαγωγός και σύντροφος.Ο πατέρας είναι ο εγκέφαλος της οικογένειας, η μάναόμως είναι η καρδιά της. Αποτελεί το φροντιστήριο γιατα δύο δυσκολότερα γυναικεία μαθήματα, που είναι ο σύ-ζυγος και τα παιδιά.

Επιπλέον πρέπει να τονίσουμε την ιδιαίτερη προσφο-ρά των χριστιανών μητέρων, οι οποίες δεν ενδιαφέρονταιμόνο για την κοινωνική πρόοδο και επιτυχία των παιδιώντους στην προσωρινή αυτή ζωή, αλλά αγωνίζονται να τααναθρέψουν «εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου», με σκοπό

να κληρονομήσουν τον παράδεισο. Οραματίζονται τουπερκόσμιο και θεϊκό! Αναρίθμητες Ελληνίδες χριστιανέςμητέρες, διά μέσου των αιώνων, γαλούχησαν τα παιδιάτους με χριστιανικές αρετές. Λαμπρά, φωτεινά, αιώνιαπαραδείγματα και οδοδείκτες προς μίμηση είναι η ΑγίαΕλένη, οι μητέρες των τριών ιεραρχών και πολλές άλλεςμε μεγάλη προσφορά στην Εκκλησία και στο έθνος.

Στη συνέχεια, μεγάλοι σοφοί πατέρες της Εκκλησίας,πρόεδροι κρατών και άλλες προσωπικότητες εκφράζουντον θαυμασμό τους, εγκωμιάζοντας και εξυμνώντας την ιε-ρή μορφή της μάνας, το απύθμενο βάθος των χαρισμάτωντης, τον μεγάλο ρόλο της και την υψηλή αποστολή της:

Π. Διαθήκη: Ποτέ μην περιφρονήσεις και στενοχωρή-σεις τη μητέρα σου.

Τραγικός Ευριπίδης: Τίποτα δεν είναι πιο αγαπητό απότη μάνα.

Μ. Βασίλειος: Η μοναδική παρηγοριά στη ζωή μου εί-ναι η μάνα μου.

Γρηγόριος ο Θεολόγος: Δεν υπάρχει πλάσμα πιο θαυ-μάσιο και άξιο, που να διαθέτει περισσότερη αγάπη απότη μάνα.

Ιερός Αυγουστίνος: Δώσε μου καλές μητέρες να αλ-λάξω τη ζωή του κόσμου.

Αβραάμ Λίνκολν: Ό,τι είμαι ή ελπίζω να γίνω το χρω-στώ στη μητέρα μου.

Πρόεδρος Ντε Γκολ: Η Γαλλία δεν έχει ανάγκη απόπωλήτριες και εργάτριες αλλά από μητέρες.

Κώστας Ουράνης: Κλαίει όχι γιατί έχασε τη μάνα του,αλλά γιατί ξενιτεμένος, όσο ζούσε εκείνη, δεν πρόλαβενα της δείξει την αγάπη του.

Μ. Ναπολέων: Στη μητέρα μου και στις καλές αρχέςπου μου έδωσε χρωστώ την τύχη μου και κάθε άλλο κα-λό που έχω κάνει.

Όντως, υπάρχουν έννοιες που δεν μπορούν να αποδο-θούν με λέξεις. Υπάρχουν συναισθήματα συγκλονιστικάπου δεν μπορούν να εκδηλωθούν σε όλο το απύθμενο βά-θος τους. Εμβρόντητος ο άνθρωπος μπροστά στη μάνα!

Ιλιγγιά ο νους, ασθμαίνει ο λόγος, τρέμει η ακοή, πάλ-λεται η καρδιά! Η μορφή της, το χαμόγελό της, η θυσίατης είναι τα ευωδιαστά, τα μυρωδικά μύρα της. Ένας θυ-μόσοφος διακηρύττει: απ’ όλα τα μυρωδικά κάλλιο μυρί-ζει η μάνα.

Πράγματι, η μάνα είναι η ζωή, το φως, το εικόνισμα, ηοδηγήτρια, η μικρή Παναγία! Είναι ο ανεκτίμητος θησαυ-ρός, το χρυσοποίκιλτο στολίδι που πρέπει να διαφυλάτ-τουμε με ξεχωριστή επιμέλεια και ιδιαίτερη αγάπη.


ΕΠΕΤΕΙΑΚΗ ΕΚ∆ΗΛΩΣΗ ΤΟΥ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥΣΥΝ∆ΕΣΜΟΥ ΙΕΡΟΨΑΛΤΩΝ «ΡΩΜΑΝΟΣ Ο ΜΕΛΩ∆ΟΣ

ΚΑΙ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ∆ΑΜΑΣΚΗΝΟΣ» ΤουΓιώργηΧρ.Γιαννακόπουλου

Στις 13 Μαΐου 2015 ο ΠΑΝΕΛΛΗ-ΝΙΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΙΕΡΟΨΑΛ-

ΤΩΝ «ΡΩΜΑΝΟΣ Ο ΜΕΛΩΔΟΣ ΚΑΙΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ» υπότην αιγίδα του Αρχιεπισκόπου Αθη-νών και πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερωνύ-μου Β΄ διοργάνωσε επετειακή εκδή-λωση για τα διακόσια χρόνια από τηνκαθιέρωση της Νέας Μεθόδου Ση-μειογραφίας της Εκκλησιαστικής Βυ-ζαντινής Μουσικής, γνωστής και ως«Μεθόδου των Τριών Διδασκάλων»,με γενικό τίτλο: «ΠΟΛΥΤΡΟΠΩΣΟΜΟ ΤΡΟΠΟΙ ΤΗ ΘΕΙΑ ΤΕΧΝΗ ΠΡΟ-ΣΚΑΡΤΕΡΟΥΝΤΕΣ». Η εκδήλωσηπραγματοποιήθηκε στο αμφιθέατροτου Πολεμικού Μουσείου Αθηνών.Στην εκδήλωση πήραν μέρος οι εξήςβυζαντινές χορωδίες με τη σειρά πουεμφανίστηκαν:

1. Η βυζαντινή χορωδία του ΣΥΝ-ΔΕΣΜΟΥ ΙΕΡΟΨΑΛΤΩΝ «ΡΩΜΑΝΟΣΟ ΜΕΛΩΔΟΣ ΚΑΙ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΔΑ-ΜΑΣΚΗΝΟΣ» υπό τη διεύθυνση του

ομογάλακτου και αγαπητού Προέ -δρου του Συνδέσμου Αθανασίου Πα-παζαρή.

2. Ο Πρωτοψάλτης του Πρωτάτουτων Καρυών του Αγίου Όρους οσιό-τατος μοναχός π. Ιάκωβος.

3. Η βυζαντινή χορωδία του «Ερ-γαστηρίου Ψαλτικής Τέχνης» υπό τηδιεύθυνση του καθηγητού κ. Αθανα-σίου Παϊβανά.

4. Η «Ελληνική Βυζαντινή Χο-ρωδία» υπό τη διεύθυνση του Διδά-κτορος του Ιονίου Πανεπιστημίου κ.Γεωρ γίου Κωνσταντίνου.

5. Ο χορός «Οι Μαΐστορες τηςΨαλτικής Τέχνης» υπό τη διεύθυνσητου Αναπληρωτού Καθηγητού τουΠανεπιστημίου Αθηνών κ. ΑχιλλέωςΧαλδαιάκη και

6. Η βυζαντινή χορωδία της Σχο-λής Βυζαντινής Μουσικής της ΙεράςΑρχιεπισκοπής Αθηνών, υπό τη διεύ-θυνση του καθηγητού κ. Κώστα Αγ-γελίδη.

Βασικός ομιλητής στην εκδήλωσηήταν ο Αναπληρωτής Καθηγητής τουΠανεπιστημίου Αθηνών κ. ΑχιλλέαςΧαλδαιάκης, με θέμα «Η Νέα Μέθο-δος ως εφαλτήριο ψαλτικής ενότη-τας». Τον συντονισμό και την παρου-σίαση της εκδήλωσης είχε ο Γ.Γ. τουΠανελληνίου Συνδέσμου Ιεροψαλτώνκ. Σπυρίδων Καμπίτσης. Η εκδήλωσηείχε μεγάλη επιτυχία τόσο από πλευ-ράς μουσικής πανδαισίας όσο και απόπλευράς προσέλευσης κοινού, αφούτο αμφιθέατρο ήταν γεμάτο ακόμακαι με όρθιους μέχρι έξω στα σκαλο-πάτια.

Αγαπητέ Πρόεδρε, επειδή γνωρί-ζουμε την αγωνία σου, τα σχέδιά σουκαι τις φιλοδοξίες σου για την πορείατου Πανελληνίου Συνδέσμου Ιερο-ψαλτών «Ρωμανός ο Μελωδός καιΙωάννης ο Δαμασκηνός», σου ευχό-μαστε από καρδιάς καλή επιτυχία καινα είσαι πάντα άξιος να διοργανώνειςεκδηλώσεις υψηλού επιπέδου.

«ΌλοιοιάνθρωποιτουπνεύματοςστηΔύσηθεωρούμετηνΕλλάδαμητέραμας».ΡΟΖΕ ΓΚΑΡΟΝΤΙ, Φιλόσοφος-συγγραφέας

Σε αυτή τη σελίδα κάθε μέλος της Ένωσης μπορεί να στέλνει τις συνεργασίες του για δημοσίευση. Εφόσον είναι εφικτό,μπορείτε να στείλετε τα κείμενά σας σε στικάκι υπολογιστή, ή σε CD, ή στην ηλεκτρονική διεύθυνση[email protected]Εννοείται βέβαια ότι λόγω στενότητας του χώρου οι επιστολές σας θα πρέπει να έχουν περιορισμένη έκταση (έως 400λέξεις). Με μεγάλη μας χαρά θα δεχόμαστε υποδείξεις και προτάσεις σας για τη βελτίωση της ύλης και την καλύτερηεξυ πηρέτηση των σκοπών της Ένωσής μας.

Ζητούμε συγγνώμη που, λόγω πληθώρας ύλης, δεν μπορέσαμε να δημοσιεύσουμε όλες τις συνεργασίες που στάλθηκαν.Αυτές θα δημοσιευθούν σε επόμενα φύλλα.

Μπορείτε να στέλνετε τις επιστολές σας στο fax 2102819550 ή στην ΤΑΧΥΔΡ. ΘΥΡΙΔΑ 52057, T.K. 14401. Δω ρεές ήσυνδρομές αποστέλλονται στον λογαριασμό: ΕΤΕ 151/296112-14 ή στα γραφεία της Ένωσής μας, στη διεύ θυνση: Τατοΐου121, Μεταμόρφωση Αττικής, Τ.Κ. 14452.

ηη σσττηηλληη ττωωνν ααπποοφφοοιιττωωνν

…η Τροφός…ΤουΑλέξανδρουΧρ.Παπαδά

Ιδιαίτεροι ηθικοί δεσμοί με συνδέουν με την ΈνωσηΑποφοίτων Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθου. Για αυτό

τον λόγο μετέχω με χαρά στις περισσότερες εκδηλώσειςπου διοργανώνονται, και ιδίως στην ετήσια και κυριότερηεκδήλωση που γίνεται στην πανήγυρη της ισαποστόλουΑγίας Φωτεινής της Σαμαρείτιδος, στον ομώνυμο ΙερόΝαό εντός του κτιριακού συγκροτήματος της Εκκλησια-στικής Σχολής Κορίνθου, που λειτούργησε επί δεκαετίες.

Εκείνη την ημέρα της πανηγύρεως, θεία δυνάμει, οπροσκυνητής απορροφάται από το αυστηρό παραδοσια-κό εκκλησιαστικό τυπικό και από τις μελίρρυτες μελωδίεςπου ψάλλουν εν χορώ οι αριστοτέχνες της βυζαντινήςμουσικής ιεροσπουδαστές της Σχολής με τις μοναδικέςφωνές τους. Τότε και λόγω της συγκινησιακής φόρτισηςτο εκκλησίασμα «ελέγχεται», σιγεί απολύτως και γέμειψυχικής ανατάσεως.

Εύχομαι σε όποιον δεν έχει εκείνη την ημέρα και σεεκείνο τον ιερό ναό εκκλησιασθεί να μη στερηθεί αυτή τημοναδική χαρά.

Πολλές φορές έχω σκεφθεί να γράψω λίγες λέξεις γιατις όμορφες δραστηριότητες της Ενώσεως στο έγκριτοπεριοδικό της. Κάθε περιγραφή από τους ίδιους τους ομο-γάλακτους αδελφούς ιεροσπουδαστές της «Τροφού» Σχο-λής τους διατυπώνεται με μεγάλη ταπεινότητα (όπως ορθάγαλουχήθηκαν από τους φωτισμένους καθηγητές τους καιτους ποιμένες τους), στερεί όμως από τον αναγνώστη μηιεροσπουδαστή όλο το μεγαλείο αυτών των εκδηλώσεων.

Για τον λόγο αυτόν αποφάσισα να γράψω αυτό το κεί-μενο, ως μη ιεροσπουδαστής, παρατηρητής από «από-σταση», με την ευκαιρία της προσκυνηματικής εκδρομήςπου διοργάνωσε με μεγάλη επιτυχία η Ένωση Ιεροσπου-δαστών στην Αίγινα και στις Ιερές Μονές Αγίου Νεκτα-ρίου και Αγίου Μηνά.

Εκεί μας υποδέχθηκε και μας φιλοξένησε ο τοπικόςσεπτός ποιμενάρχης Ύδρας, Σπετσών και Αιγίνης Σεβα-

σμιώτατος κ. Ευφραίμ, συμμαθητής πολλών προσκυνη-τών Ιεροσπουδαστών και μέλος της Ενώσεως. Μας συ-νόδευσε και μας ξενάγησε στις Ιερές Μονές και στον αρ-χαιολογικό χώρο της Αθηνάς Αφαίας.

Διέκρινε κανείς στο πρόσωπό του τον νεαρό ιερο-σπουδαστή με τις νεανικές αναμνήσεις με τους συμμαθη-τές του, τις ανησυχίες και τα βιώματα και τον πλούτο τωναρετών που απέκτησαν εκεί στην «Τροφό» Σχολή. Ο Ιε-ράρχης μίλησε για τη σημασία και τη χρησιμότητα τηςΣχολής, που χωρίς αυτήν, πολλοί δε θα είχαν σπουδάσειλόγω οικονομικών δυσκολιών (σ.σ. το εύφορο έδαφος,από την παραβολή του καλού σπορέως).

Ο Ιεράρχης ήταν εκεί σαν παλαιός μικρός ιεροσπου-δαστής, σαν να μη μεγάλωσε… που όμως ήταν τώρα πε-ρισσότερο σοφός, ώριμος, ενάρετος, με αγάπη και αγω-νιστικό ζήλο για το καθήκον του.

Όμως έτσι ήταν όλοι οι ιεροσπουδαστές «συμμαθη-τές» του. Σαν να μη μεγάλωσαν, αλλά με ισχυρή μνήμηγια τα βιώματά τους εκεί τότε στη Σχολή. Ο κάθε ένας μετο «τάλαντό» του, με τους προβληματισμούς για το χθες,το σήμερα, το αύριο.

Διέκρινα τις αρετές τους. Την Ελεημοσύνη, την Ταπει-νότητα, την Υπομονή. Στα μέλη του διοικητικού συμβου-λίου διέκρινα διάθεση προσφοράς.

Στις συζητήσεις διέκρινα τον έντονο προβληματισμότους για τη Σχολή, την ιστορία της, την Ένωση… και τηνεπιθυμία τους

NA ΜΕΙΝΕΙ H ΛΑΜΠΑΔΑ ΤΗΣ «ΤΡΟΦΟΥ» ΙΕΡΑΤΙ-ΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΑΝΑΜΜΕΝΗ.

Να φωτίζει τον κόσμο εις τον αιώνα. Δεν είναι τυχαίοότι ο Ιερός Ναός της Σχολής είναι αφιερωμένος στην ΑγίαΦωτεινή! Για να φωτίζει τους ιεροσπουδαστές-ιεραπο-στόλους και το έργο τους.

Ας βοηθήσουμε και ας ευχηθούμε να κρατηθεί η ΛΑ -ΜΠΑΔΑ ΑΝΑΜΜΕΝΗ σε όλο τον κόσμο και ψηλά στο ει-κονοστάσι της καρδιάς μας.

Κόρινθος,20Ιουνίου2015


Στις 18 Απριλίου, ημέρα Σάββατο, αποχαιρετήσαμεστο Νεκροταφείο Ζωγράφου τον αγαπητό ομογάλα-κτό μας Γρηγόριο Μπάκα.

Προπέμψαμε έναν φίλο που ξεκίνησε για το μεγά-λο ταξίδι. Έναν φίλο με τον οποίο μαζί ονειρευτήκαμε,γελάσαμε, κλάψαμε, γκρινιάξαμε, στον οποίο εκμυ-στηρευτήκαμε τα μύρια όσα, τόσα χρόνια μαζί.

Έναν λαμπρό άνθρωπο, ένα εκλεκτό μέλος της χρι-στιανικής ορθόδοξης κοινωνίας, έναν καταξιωμένοεπιστήμονα.

Ένα παλαιό και εκλεκτό μέλος του Δ.Σ., ένα ση-μαντικό στέλεχος της Ένωσής μας, για το οποίο όλοινιώθαμε υπερήφανοι. Έδωσε τη μάχη του σιωπηλά,ήρεμα και με αξιοπρέπεια.

Στη νεκρώσιμη ακολουθία παρέστησαν ο Πρόε -

δρος κ. Αθ. Ψυχογιός και μέλη του Δ.Σ. Τα παιδιά του,συγκινημένα, μας ευχαρίστησαν και παρέθεσαν γεύ-μα στη μνήμη του.

Η Ένωση κατέθεσε στη μνήμη του ένα σημαντικόχρηματικό ποσό στο «Ευθύμειο Κέντρο» Αποθερα-πείας και Αποκατάστασης των Παιδιών με ΕιδικέςΑνάγκες στην Κόρινθο, για την υλοποίηση των στό-χων του, επειδή πράγματι πιστεύουμε ότι τα άτομα αυ-τά πρέπει να αντιμετωπίζονται ως άτομα με ίσα δι-καιώματα και ίσες ευκαιρίες στη ζωή. Η Διοίκηση τουΙδρύματος μας απέστειλε ευχαριστήρια επιστολή «γιατην ευαισθησία και τη συμπαράστασή μας στις προ-σπάθειες που καταβάλλει».

Ο Θεός ας αναπαύει τον μεγάλο μας φίλο. Καλήαντά μωση στην άνω Ιερουσαλήμ.

Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΓΡΗΓΟΡΗ ΜΠΑΚΑ«Μακάριος ον εξελέξω και προσελάβου, Κύριε»

Αγαπάκης Νικόλας 50Αγγελακόπουλος Άγγελος 50Αγγελόπουλος Ανδρέας 30Άνθιμος Ανδρέας 20π. Αντωνόπουλος Μιχαήλ 30Βαγενάς Κωνσταντίνος 20Βλάσσης Γεώργιος 20Γαλάνης Νικόλαος 30Γιαννόπουλος Παναγιώτης 25Γκουβίτσας Χρήστος 20π. Δαλιάνης Απόστολος 30Δέδες Σπύρος 100Δήμας Ηλίας 30Δούκα Ευαγγελία 20Δρίτσας Δημήτριος 20Ζαμαριάς Ιωάννης 20Ζαχαρόπουλος Ιωάννης 50Ζαχαρόπουλος Κωνσταντίνος 20π. Θεοδώρου Γρηγόριος 20

π. Θωμόπουλος Βλάσσης 20Καλκούνος Ευάγγελος 20Κοκοσιούλης Γεώργιος 20π. Κορκόντζιλας Παναγιώτης 50π. Κορρές Δημήτριος 20π. Κούρος Παναγιώτης 40Κουτσούκος Ιωάννης 20Λαγογιάννης Παναγιώτης 20Λαμπρόπουλος Παναγιώτης 20Λεκκός Πρίαμος 30π. Λιανός Κωνσταντίνος 50Μαμασούλας Σπυρίδων 15Μουζουρίδης Χαράλαμπος 40Μπίκουλης Σπύρος 100Μπούμπας Γεώργιος 30π. Νίκας Όθων 30π. Ντούλης Ιωάννης 20Παλαιολόγος Ανδρέας 30π. Παναγιωτόπουλος Παναγιώτης 50

Παπαγιαννόπουλος Κωνσταντίνος 20π. Παπαδάκης Στυλιανός 100Παπαδάς Αλέξανδρος 20Παπαδάς Ευάγγελος 20Παπαδήμος Δημήτριος 50Πισιμήσης Θεόδωρος 50Σιαπέρας Χρήστος 20π. Σκιαδαρέσης Ιωάννης 20π. Σκιρλής Γεώργιος 20Σπρέκος Δημήτριος 30Σπυρόπουλος Χριστόφορος 50π. Τσιάρας Λάμπρος 20Τσίχλας Ανάργυρος 20Τσοβίλης Νικόλαος 20π. Τσώνης Λεωνίδας 30π. Χασούρας Βασίλειος 30Χειμωνάς Παναγιώτης 30

ΕΣΤΕΙΛΑΝ ΤΙΣ ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΤΟΥΣ

1. ∆ηµητρίου Κυρ. Κυριακόπουλου,

ΜΕΛΙΡΡΥΤΟΣ ΞΥΝΩΡΙΣ – ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ-ΚΟΥΡΟΣ (1881-1975), ∆ΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ-ΚΟΥΡΟΣ (1919-2001), Αθήνα 2015

εεννττυυππαα πποουυ λλααββααµµεε

Στον μεγάλο και εύφορο κήπο τηςΒυζαντινής Μουσικής προστέθη-

κε πρόσφατα και το έργο του Ριζαρεί-τη αδελφού και φίλου Δημ. Κυριακό-πουλου για τη διάσωση και την προβο-λή του ανέκδοτου έργου των αγαπημέ-νων του μουσικοδιδασκάλων Ιωάννηκαι Δημητρίου Παναγιωτόπουλου, πα-τρός και υιού, οι οποίοι εργάστηκανακοίμητοι σε όλη τους τη ζωή για ναχτίσουν στέρεα τη βυζαντινή και τηνεθνική μας παράδοση και να τη μετα-δώσουν στους μαθητές τους.

Το βιβλίο είναι αφιερωμένο και«στην ιερά μνήμη των αυταδέλφωνΡιζαρών Μάνθου και Γεωργίου, τωνευεργετών και πάντων των αοιδίμωνδιδασκάλων μας».

Ο Δημ. Κυριακόπουλος υπηρετείστη Μέση Εκπαίδευση ως καθηγητήςμουσικής από το 1980. Έχει μεγάλημουσική παιδεία. Δίδαξε σε πολλάωδεία ως καθηγητής βυζαντινής καιευρωπαϊκής μουσικής και ως διευθυ -ντής. Ασχολήθηκε με τη συλλογή καικαταγραφή μεγάλου μέρους δημοτι-κών τραγουδιών της ιδιαίτερης πα-τρίδας του, της Γορτυνίας. Το έργοτου εξέδωσε η Εταιρεία Πελοποννη-σιακών Σπουδών σε έναν καλαίσθη-το τόμο με τίτλο 170 Γορτυνιακά Δη-μοτικά Τραγούδια. Έχει δημοσιεύσειεπίσης πλειά δα άλλων έργων σχετι-κών με το δημοτικό τραγούδι.

Το ανά χείρας βιβλίο αποτελεί μιαέκδοση ιστορική, προορισμένη ναπροαγάγει το έργο και τον ρόλο τηςβυζαντινής μουσικής στη χώρα μας.Χωρίζεται σε δύο μέρη: Στο πρώτο,παρουσιάζονται έργα του Ιωάννη Πα-ναγιωτόπουλου, εκκλησιαστικοί ύμνοικαι παραδοσιακά τραγούδια του πο-λυτάλαντου μουσικού, ιεροψάλτη,τραγουδιστή, αγιογράφου και καθη-γητή (!), «που συγκινούσε με την υπέ-

ροχη φωνή του και την τέχνη του ζωο-ποιών τα ψαλλόμενα και μεταρσιώντις ψυχές του πάντα πολυπληθούς εκ-κλησιάσματος» και «απέδιδε μεγάλησημασία στο νόημα των εκκλησιαστι-κών ύμνων με ύφος σεμνό, λα μπρήάρθρωση, τέλεια απαγγελία και στί-ξη». Μεταξύ των παρουσιαζόμενωνύμνων δεσπόζει Το Τροπάριο της Κασ-σιανής, από τα αντιπροσωπευτικότε-ρα δημιουργήματά του.

Στο δεύτερο μέρος παρουσιάζο -νται έργα του σεβαστού μας καθηγη-τού Δημητρίου Παναγιωτόπουλου-Κούρου, ύμνοι βυζαντινοί και τρα-γούδια. Από τα πιο γνωστά είναι τοΒυζαντινό Ορατόριο Απόστολος Παύ-λος, που παρουσιάστηκε στην εορτήτου Πολιούχου της Κορίνθου Απ. Παύ-λου με ιδιαίτερη επιτυχία, Η ελιά, Τοαηδονάκι, Το φλάμπουρο και άλλαπολλά, τα οποία τραγουδούσαμε στηΣχολή είτε μόνοι είτε με τη χορωδίακαι έρχονται ακόμη στα χείλη μας μενοσταλγία.

Στις τελευταίες σελίδες του πα-ρουσιάζεται πλούσιο φωτογραφικόυλικό, που ζωντανεύει μπροστά μαςτις μορφές των δύο μουσικών και μας

θυμίζει υπέροχες στιγμές που βιώσα-με στα μαθητικά μας χρόνια.

Ο συγγραφέας, άνθρωπος με υψη-λή μουσική κατάρτιση και παιδεία,επιτέλεσε σημαντικότατο έργο: συγκέ -ντρωσε ένα ξεχασμένο χειρόγραφουλικό, με τις σελίδες του να κιτρινίζουναπ’ τον χρόνο, το ανέκδοτο μουσικόέργο των «δύο μουσικοδιδασκάλων,αγαπημένων τέκνων της φιλόμου-σης αρκαδικής γης» (εκκλησιαστικούςύμνους και παραδοσιακά τραγούδια)˙κατόπιν το κατέταξε με πολλή σοφίακαι κριτήριο μουσικό και το παρου-σίασε με τέτοιον τρόπο, ώστε να αντι -κατοπτρίζει με ακρίβεια την υψηλήμουσική τέχνη τους αλλά και την αγά-πη τους για την ελληνική μας κληρο-νομιά. Κατάφερε να συνδυάσει τημουσική γνώση με το μουσικό κριτή-ριο, ανακάλυψε κρυφές αποχρώσειςαπό τις αρετές των δασκάλων του καιπαρουσίασε το ανέκδοτο έργο τουςμε τρόπο εύληπτο, κατανοητό αλλάκαι πολύ ευχάριστο. Άξιος, λοιπόν, οαγαπητός Δημήτρης, πέτυχε πλήρωςτον ευγενικό στόχο του…

Το βιβλίο αποτελεί μια καλαίσθη-τη έκδοση, ένα έργο υψηλής αισθητι-κής, που δεν πρέπει να λείπει από τιςβιβλιοθήκες των μουσικών, των μου-σόφιλων και των ανθρώπων των βι-βλίων γενικώς.

Είναι, επίσης, ένα ευλαβικό αφιέ-ρωμα και πράξη βαθύτατης ευγνω-μοσύνης του μαθητή προς τους δα-σκάλους, που τον μύησαν στα μυστι-κά της βυζαντινής τέχνης και του ενέ-πνευσαν την αγάπη προς το ωραίο καιτο υψηλό.

Παράλληλα, είναι και μια γέφυραεπικοινωνίας όλων των αποφοίτωντης Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίν-θου και της Ριζαρείου με το έργο καιτους μουσικούς προβληματισμούς και

την προσωπικότητα των αθάνατωναυτών δασκάλων μας. Γι’ αυτό καιπρέπει να αποτελέσει κόσμημα στηβιβλιοθήκη μας.

Σε μια εποχή που τα ρεύματα τηςκαταναλωτικής μας κοινωνίας παρα-σύρουν στην ευτέλεια και τη μουσικήμας δημιουργία με μουσικά κατα-

σκευάσματα προχειρογραμμένα καιμε χαμηλή αισθητική, το έργο του Δη-μήτρη ανοίγει πόρτες και παράθυραγια να μπει φως ανέσπερο… Μας προ-σφέρει ένα ταξίδι στον χώρο της λαϊ-κής μουσικής μας παράδοσης, που εί-ναι η αθάνατη φύση μας κι έχει μεγά-λη σημασία για μας, αφού μας συντρο-

φεύει σε όλες τις εκδηλώσεις της ζωήςκαι στέκει πάντα και μας τραγουδάειτην αιώνια ύπαρξή μας. Του ευχόμα-στε λοιπόν με όλη μας την αγάπη ναείναι καλοτάξιδο.

* Το βιβλίο διατίθεται από τον συγ-γραφέα αντί του ποσού των 20 ευρώ.

2. Ιγνατίου Λ. Τριάντη, Μητροπολίτου Βερατίου, Αυλώνος και Κανίνης,

Ο ΜΟΝΑΧΟΣ π. ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΜΥΡΝΑΙΟΣ, Ο ∆ΟΜΒΟΪΤΗΣ (Αθήνα 2013)

Συμβαίνει πολλές φορές ορισμένοιάνθρωποι να μας εντυπωσιάζουν

με τον τρόπο ζωής, τα «πιστεύω» καιτις δραστηριότητές τους, και να γί-νονται έτσι παραδείγματα προς μίμη-ση. Στην ψυχή και στη σκέψη του συγ-γραφέα του βιβλίου, του σεμνού Μη-τροπολίτη Βερατίου, Αυλώνος και Κα-νίνης κ. Ιγνατίου, μια ταπεινή οσιακήμορφή κυριαρχούσε για πολλά χρό-νια κι έγινε φάρος φωτεινός για τη με-τέπειτα ζωή του. Ήταν ο σεμνός μο-ναχός Ιωάννης Σμυρναίος, της ΙεράςΜονής Οσίου Σεραφείμ Δομβούς.

Η συνάντηση μαζί του έγινε όταν,νεαρός τότε, ο συγγραφέας επισκέ-φθηκε το μοναστήρι ως προσκυνη-τής. Εντυπωσιάστηκε από την απλό-τητα, την ταπεινότητα αλλά και τηλογιοσύνη του όταν τον πρωτοαντί-κρισε και αργότερα, που του δόθηκεη ευκαιρία να συναναστραφεί και νασυζητήσει μαζί του. Στη συνέχεια, ότανπλέον οι επισκέψεις του έγιναν συ-χνότερες και διήρκεσαν πολλά χρό-νια, τον είδε και ως «ασκητή, ησυχα-στή, ερμηνευτή του ισάγγελου βίου,ως ποιητή, οραματιστή, προφήτη, συγ-γραφέα και σοφό δάσκαλο». Όλη τουη ζωή ήταν άσκηση αρετής, προσφο-ρά, θυσία, αγάπη. Παράλληλα ήτανγεμάτος αγάπη, στοργή, ένθεο ζήλο,σύνεση, καθαρότητα ζωής, απλότη-τα, καλοσύνη, λιτότητα, ταπείνωση,αφιλοχρηματία, φιλοπτωχεία. Αυτέςτις αρετές, λοιπόν, που διαπίστωσεστο πρόσωπο του ταπεινού μοναχούπατρός Ιωάννη, αυτές θέλησε να εκ-

θειάσει και, γράφοντας το βιβλίο του,να κάνει ευρύτερα γνωστή την προ-σωπικότητα, τον βίο και τους αγώνεςτου «προς οικοδομήν πνευματικήν καιψυχικήν ωφέλειαν, εις τιμήν και μνή-μην του οσίου πατρός και δόξαν Θεού,του ενδοξαζομένου εν ταις μνήμαιςτων οσίων Αυτού».

Τα μοναστήρια, κατά τον Άγιο Νι-κόδημο τον Αγιορείτη, είναι «σχολείαπάσης αρετής, φυλακτήρια των εντο-λών του Θεού, αγγελικής πολιτείαςεργαστήρια, ξένων καταγώγια, πτω-χών καταφύγια και όλων των χειμα-ζομένων λιμένες σωτηριώδεις». Καιοι μοναχοί, που περνούν τον χρόνοτους ασκώντας την αρετή και υπηρε-τώντας τη σκέψη και την ευαγγελικήαλήθεια, έχουν τη δύναμη να σαγη-νεύουν με το πνεύμα τους και να με-ταστρέφουν ανθρώπους προς το

φως. Να αιχμαλωτίζουν τους σοφούςκαι τους εγγράμματους και να τουςοδηγούν στα μυστήρια της ζωής καιτου σύμπαντος πέρα από το επιστη-τό της επιστήμης και πάνω από τηνπεριορισμένη λογική μας… «Η (μο-ναστική) Πολιτεία εις φιλοσοφίανάγει, μυστήρια αποκαλύπτει, αλη-θείας διδάσκει, έναυλον τη καρδίατον θείον λόγον ποιεί, προς το ποθει-νότατον τέλος άγει, θεοείκελον τονάνθρωπον εμφαίνει», όπως γράφει σεεπιστολή του ο Άγιος ΝεκτάριοςΠενταπόλεως.

Ένα τέτοιο πνευματικό πρότυποσυνάντησε, λοιπόν, ο συγγραφέας.Έναν «φορέα πνευματικής ευθύνης,που έβλεπε τα πράγματα με πνευμα-τικό μάτι και τα αξιολογούσε με νουνΧριστού. Έναν πνευματικό πατέραπου ενέπνεε, παραμυθούσε, δίδασκε,παρακαλούσε, ευχόταν κι έδινε μάχεςκαθημερινά…» Στη νεαρή ψυχή του οταπεινός εργάτης της πίστεως πατήρΙωάννης «έγινε φάρος τηλαυγής, πουσκόρπισε το φως της ευαγγελικής αλή-θειας και της χριστιανικής ελπίδαςστο έρεβος του σύγχρονου κόσμου».

Το βιβλίο περιλαμβάνει δύο ενό-τητες: Η πρώτη αναφέρεται στον βίοκαι στη δράση του π. Ιωάννη. Εξιστο-ρούνται, αναλυτικότερα, η γέννησηκαι το οικογενειακό του περιβάλλον,η μόρφωση και οι πνευματικές τουικανότητες, η απόφαση να ακολου-θήσει τη μοναχική ζωή και να κατα-ταγεί στη Μονή Δομβούς, η άσκηση,οι αρετές και οι τελευταίες στιγμές



του, μέχρι την ανάπαυσή του εν τηαγήρω μακαριότητι.

Στη δεύτερη ενότητα αναφέρο -νται το πνευματικό έργο του, η διδα-σκαλία του, οι υποθήκες για τον πνευ-ματικό καταρτισμό, τα πάθη, τον πνευ-ματικό αγώνα του, τις αρετές του μο-ναστικού βίου, τον χριστιανικό τρό-πο ζωής, την ιερά μελέτη, την ηθικήτελείωση και, τέλος, διάφορα εσχα-τολογικά.

Ο Σεβασμιώτατος κ. Ιγνάτιος έγρα-ψε το βιβλίο αυτό για τον ακέραιο

αγωνιστή της αρετής και της εν Χρι-στώ ζωής π. Ιωάννη με μεγάλη προ-σοχή και σεβασμό στην όσια μορφήτου, ως έργο ευγνωμοσύνης προς τονπνευματικό του πατέρα («αισθανόμε-νοι ευγνώμονες και χρεώστες ες αείδιά την μεγάλην κληρονομίαν που μαςαφήκεν») ως ευλαβές αφιέρωμα με τησυμπλήρωση εκατόν δέκα χρόνωναπό τη γέννησή του. Στόχος του ήταννα προβάλει τη ζωή και το σπουδαίοχριστιανικό του έργο και να τον κα-ταστήσει πρότυπο για μίμηση από

τους «φιλοθεάμονες, ευγενείς και κα-λοπροαίρετους αναγνώστες του». Εί-ναι φανερό ότι πέτυχε αυτούς τουςστόχους και με το παραπάνω, και πα-ρέδωσε σε όλους ένα σπουδαίο εγ-χειρίδιο του χριστιανικού τρόπουζωής, μια «χειραγώγηση προς τηνανέσπερον ζωήν, την αιωνίαν».

Διάθεση του βιβλίου: π. Νεκτά-ριος, 22620 24775 και 6975789192,και Τριά ντη Αθηνά, 210 4538786.

3. Μητροπολίτου Φθιώτιδος Νικολάου, Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΛΟΚΡΙ∆ΟΣ ΑΓΑΘΑΓΓΕΛΟΣΚΑΙ Η ΠΟΛΥΤΑΡΑΧΗ ΑΡΧΙΕΡΑΤΕΙΑ ΤΟΥ (1833-1852), Έκδ. Μητρ. Φθιώτιδος

4. ∆. Παναγόπουλου, ΤΟ ΑΝΤΙ∆ΟΤΟΝ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ, Έκδ. Ν. Παναγόπουλος

5. Αρχιµ. ∆ανιήλ Αεράκη, ΜΙΛΑΩ ΣΤΗΝ ΨΥΧΗ ΜΟΥ, Αθήνα 2013

6. ΙΕΡΟΨΑΛΤΙΚΑ ΝΕΑ, Όργανο Πανελληνίου Συνδέσµου Ιεροψαλτών «Ρωµανός ο Μελωδός και Ιωάννης ο ∆αµασκηνός», Αρ. Φ. 379, Οκτώβριος-∆εκέµβριος 2014

7. ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΒΑΠΤΙΣΤΗΣ, Μηνιαίο Ορθόδοξο Περιοδικό, τ. 58 και 59 (2015)

Το επανεκδοθέν Λεύκωμα

της Ένωσής μας

μπορείτε να το βρείτε

στο website

της Εκκλησιαστικής

Σχολής Κορίνθου,

www.eaesk.gr

Όσοι δεν έχουν

παραλάβει το Λεύκωμα

να επικοινωνήσουν με τον

κ. Μιχάλη Μαρινό στο

τηλ.: 6944 581583 για να τους

αποσταλεί χωρίς καμία

οικονομική επιβάρυνση.

Κρίνεται αναγκαίο να κάνω μια γλωσσική διεύρυνσητης ανάγκης.

Η λέξη κατ’αρχάς ταυτίζεται με τη φτώχεια και τηνανέχεια.

Τι παραδέχονται οι φτωχοί; Είμαστε άνθρωποι τηςανάγκης.

Γιατί χαρακτηρίζονται έτσι; Επειδή έχουν συνεχώςανάγκη από τη βοήθεια των άλλων.

Μια πράξη μας, μια ενέργειά μας αποβαίνει κάποτεαναγκαίο κακό. Προφάσεις ορισμένων. Σε δέρνει κάποιοςή σε αδικεί ή και σε σκοτώνει ακόμα, και προφασίζεταιαναγκαίο κακό.

«Όπως ήρθαν τα πράγματα, ήταν αναγκαίο κακό. Ανδεν προλάβαινα εγώ, θα με καθάριζε αυτός».

Η φράση πάντως γράφτηκε από τον Μένανδρο για ναχαρακτηρίσει τον γάμο. Να υπενθυμίσουμε πως όταν οιπρόγονοί μας έλεγαν σκέτα «αναγκαίον», εννοούσαν τρίαπράγματα: φυλακή, αφοδευτήριο και γυναικείο όργανο.Αυτό κι αν είναι αναγκαίο.

Τι λέει όποιος υποχρεώνεται, όποιος πιέζεται να συμ-βιβαστεί; «Με πατάει η ανάγκη» (κατά το «με πατάει τοσαμάρι»).

Και πού καταλήγει; Πειθαναγκάζεται.Τα αναγκαία κρίνονται και υποχρεωτικά. Ενώ τα απα-

ραίτητα για την επιβίωσή μας χαρακτηρίζονται αναγκαία.Τα έλεγαν και αναγκαιούμενα ή χρειώδη. Σας θυμίζω δείγ-μα σχετικού διαλόγου:

«Πώς πας; Τα κονομάς; Βγαίνει το παραδάκι;»«Λίγα πράγματα. Τα αναγκαία».Ο άνθρωπος επινόησε λύσεις ανάγκης και αναγκαία

μέτρα. Στην εποχή μας προέκυψαν και τα άτομα με ειδι-κές ανάγκες. Τα περισσότερα κατασκευάστηκαν για ναπαίρνουν σύνταξη!

Διερευνώντας εφεύραμε και τα είδη πρώτης ανάγκης.Μπορεί να είναι και καμιά χιλιάρα! Φυσικά, ο βολεμένος,ο αυτάρκης, δεν τα έχει ανάγκη. Υπάρχουν κι εκείνοι πουδεν έχουν την ανάγκη σου. Γνωστή η διατύπωση πουαπευθύνεις σε κάποιον καλοβολεμένο:

«Τι ανάγκη έχεις εσύ;»Πώς αντιδράς σε όποιον σε προκαλεί;«Με αναγκάζεις να σου φερθώ άσχημα».Θυμίζω και μια έκφραση της επαρχίας Δομοκού: «Ανά -

γκασε, ανάγκασε». Δηλαδή βιάσου, πιέσου για καλύτερηπροσπάθεια. Και πιο συγκεκριμένα, υποχρέωσε το ζώοπου σε μεταφέρει να τρέξει.

Η ανάγκη δεν είναι μικρό πράγμα. Σύμφωνα με τηναντίληψη των αρχαίων μας, «ανάγκα και θεοί πείθονται».

Κατά κάποιον τρόπο, στην ανάγκη υποκύπτουν και οι θεοί.Άλλωστε, σύμφωνα με μια παροιμιακή άποψη, «η ανάγκηλύει τον νόμο». Λύνει και ακυρώνει τον νόμο. Πλην όμως,καμιά φορά η λέξη δεν επαρκεί να δώσει το μέγεθος τουγεγονότος. Οπότε γίνεται «ανάγκη και κόψιμο». (Η φρά-ση σχετίζεται μερικώς με την αρχαιολογική ερμηνεία.) Ηανάγκη αποδεικνύεται λυδία λίθος, όπου δοκιμάζονταικαι τα αισθήματά μας. Γνωστή είναι σε όλους η παροιμία«φίλε μου στην ανάγκη μου κι εχθρέ μου στη χαρά μου».

Με άλλα λόγια, ο φίλος πρέπει να συμπαρασταθεί στηνανάγκη σου. Ο δε εχθρός σου να παρευρεθεί στη χαρά σουκαι να χαρεί κι αυτός. Αυτές οι πράξεις είναι εκδηλώσειςανθρωπιάς.

Η ανάγκη απλώνεται σε έναν ευρύ κύκλο υποχρεώ-σεων και δραστηριοτήτων. Ο πειθαναγκασμένος, την ανά -γκη φιλοτιμία ποιούμενος, κάνει ό,τι του ζητηθεί. Έχουμεκοινωνικές υποχρεώσεις και βιολογικές ενέργειες πουικανοποιούνται κατ’ ανάγκην· καταφεύγουμε σε αναγκα-στικούς νόμους, σε αναγκαστικές προσγειώσεις (μακριάαπό μας!), σε αναγκαστικές απαλλοτριώσεις και λοιπέςλύσεις ανάγκης.

Έχω κι άλλα να σας παραπέμψω, αλλά τα φυλάω γιαώρα ανάγκης. Αυτή τη φορά σάς είπα τα απολύτως ανα-γκαία.

Με την ευκαιρία όμως να σας υπενθυμίσω και μερικέςπαροιμιακές λύσεις ανάγκης.

Ο πνιγμένος πιάνεται από τα μαλλιά του. (Αρκεί ναέχει.)

Στην αναβροχιά καλό και το χαλάζι. (Και τι άλλο νακάνεις;)

Όχι όπως ήξερες, όπως τα βρήκες. (Φυσικά να βρειςκαι κάτι.)

Μάζευε κι ας είν’ και ρώγες. (Μερικές φορές λύνουντο πρόβλημα.)

Άρπαξε να φας και κλέψε να ’χεις. (Σάμπως θα ’σαιο μόνος;)

Άπλωσε τα πόδια σου κατά το πάπλωμά σου. (Εφό-σον έχεις πάπλωμα.)

Ένα το ’χει η Μαριωρή, το στεγνώνει, το φορεί. (Γιαβρακί πρόκειται.)

Στους τυφλούς βασιλεύει ο μονόφθαλμος. (Πάλι κα-λά που υπάρχει κι αυτός.)

Έκανε τη νύχτα μέρα, τη δουλειά να βγάλει πέρα.(Όλες οι ώρες του Θεού είναι.)

Νηστεύει ο δούλος του Θεού γιατί δεν έχει να φάει.(Εκτός και κάνει δίαιτα).

ΓΛΩΣΣΟΠΑΘΕΙΕΣ

ΠΕΡΙ ΑΝΑΓΚΗΣΕπισημαίνειοΚώσταςΜπιλίρης


Η ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΤουΔημ.Λ.Δρίτσα,ΔροςΘεολογίας

Κεντρική ιδέα της χριστιανικής ανθρωπολογίας απο-τελεί η πεποίθηση ότι ο άνθρωπος ως ψυχοβιολογι-

κή υπόσταση είναι πρόσωπο και όχι άτομο. Στην εποχήμας παρατηρείται μια τάση ανεξέλεγκτης και κοινωνικάεπικίνδυνης αποθέωσης του ατομικισμού, του οποίου βα-σική επιδίωξη είναι η ικανοποίηση των ατομικών επιθυ-μιών και αναγκών. Στο πλαίσιο όμως αυτής της βιοθεωρίαςπεριορίζεται ή και εξαφανίζεται η έννοια του ανθρώπινουπροσώπου. Στον αντίποδα αυτής της αντίληψης βρίσκε-ται η χριστιανική διδασκαλία περί του ανθρώπου ως προ-σώπου. Η αφετηρία της προσωποκεντρικής χριστιανικήςδιδασκαλίας βρίσκεται στο εξής αγιογραφικό εδάφιο:«Και έπλασεν ο Θεός τον άνθρωπον χουν από της γης καιενεφύσησεν εις το πρόσωπον αυτού πνοήν ζωής, και εγέ-νετο ο άνθρωπος εις ψυχήν ζώσαν» (Γέν. 2, 7).Στο χωρίοαυτό επισημαίνουμε τα δύο κύρια στοιχεία της ανθρώπι-νης υπόστασης, δηλαδή το χοϊκό και το πνευματικό. Απότο ίδιο χωρίο συνάγεται η απευθείας δημιουργία του αν-θρώπου από τον Θεό, ο οποίος ως Ον Απόλυτο (=χωρίςπεριορισμούς χρόνου, χώρου και δύναμης) και Προσωπι-κό (=με τέλειο νου και τέλεια βούληση) εμφυσά στο πρό-σωπο του ανθρώπου «πνοήν ζωής». Αυτό σημαίνει ότιαπό αυτή τη στιγμή παύει ο άνθρωπος να είναι ένα ζώοόπως τα άλλα ανώτερα θηλαστικά.

Η αποκορύφωση της προσωποκεντρικής χριστιανικήςδιδασκαλίας βρίσκεται στο επόμενο αγιογραφικό εδάφιο:«Και είπεν ο Θεός: Ποιήσωμεν άνθρωπον κατ’ εικόνα ημε-τέραν και καθ’ ομοίωσιν» (Γέν. 1, 26). Στο «κατ’ εικόνα» πε-ριλαμβάνονται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά-χαρίσματατου ανθρώπου από τον Θεό (λογικό, ελευθερία, συνεί-δηση, αγαπητική συνύπαρξη, δημιουργικότητα), ενώ το«καθ’ ομοίωσιν» αναφέρεται στον υψηλό και μοναδικόπροορισμό του ανθρώπου, δηλαδή την ηθικοπνευματικήτελείωση, τη θέωση. Επομένως, η ζωή του χριστιανούνοείται ως μια διαρκής αγωνιστική προσπάθεια για τηναξιοποίηση των χαρισμάτων του «κατ’ εικόνα», έχει ωςσυνέπεια τη συγκρότηση της προσωπικότητάς του. Στοπλαίσιο της αγωνιστικής πορείας του χριστιανού ως προ-σώπου εκδιπλώνονται και αξιοποιούνται δημιουργικά μέ-σα στην κοινωνία και στη φύση όλες οι δυνατότητές του:η δύναμη του λογικού, η ελεύθερη βούληση, η ενσυνεί-

δητη απόφαση επιλογής των πράξεών του, το ψυχικόσθένος. Οι δυνατότητες αυτές βρίσκονται σε μια δυναμι-κή σχέση και άμεση αλληλεξάρτηση, που φανερώνουν τημοναδικότητα και τον δυναμισμό της χριστιανικής προ-σωπικότητας. Είναι ευνόητο ότι η όλη δραστηριοποίη σητου χριστιανού εντάσσεται στο πλαίσιο της ζωής της Εκ-κλησίας, νοούμενης ως κοινωνίας προσώπων. Εκεί επιζη-τεί και τη συνέργεια της Θείας Χάριτος συμμετέχονταςκαι στη μυστηριακή ζωή της.

Είναι προφανές ότι στην ωραία και ηρωική προσπά-θειά του ο χριστιανός για την ολοκλήρωση της προσωπι-κότητάς του έχει ως πρότυπο το θεανθρώπινο πρόσωποτου Χριστού, σύμφωνα με την αγιογραφική ρήση: «Χρι-στός έπαθεν υπέρ ημών, υμίν υπολιμπάνων υπογραμμόνίνα επακολουθήσητε τοις ίχνεσιν αυτού» (Α Πέτρ. 2, 21).Ο δε Απόστολος Παύλος μάς υπενθυμίζει έμμεσα αυτήτην προτροπή λέγοντας: «Μιμηταί μου γίνεσθε καθώς κα-γώ Χριστού» (Α Κορ. 11, 1).

Στον αρχαιοελληνικό τύπο ανθρώπου, του σοφού καιτου ανδρείου, ο χριστιανισμός θα προσθέσει τον ηρωικότύπο του αγίου και του μάρτυρα. Αυτό αποτελεί την πιοζωντανή απόδειξη της ιστορικής ύπαρξης της χριστιανι-κής προσωπικότητας. Η ιστορία της Εκκλησίας μαρτυρείότι πολλοί επώνυμοι αλλά και αναρίθμητοι ανώνυμοι χρι-στιανοί αναδείχτηκαν υπέροχες και αξιομίμητες προσω-πικότητες, γιατί στο πρόσωπό τους και στη ζωή τους συν-δύασαν αρμονικά και βίωσαν λυτρωτικά τις αρετές τηςευσέβειας, της ελευθερίας, της αγάπης, της δικαιοσύνης,της δημιουργικότητας μέσα στο πλαίσιο της κοινοτικήςζωής, δηλαδή της Εκκλησίας.

Στην εποχή μας διαπιστώνουμε με ανησυχία την έλ-λειψη ανθρώπων που να εμφορούνται από τα γνωρίσματατης χριστιανικής προσωπικότητας και να τα εφαρμόζουνέμπρακτα. Η ευθύνη όλων των χριστιανών είναι προφα-νής, καθώς και η υποχρέωσή μας να συμμετάσχουμε στησυνολική προσπάθεια για την αναστήλωση των ανθρωπι -στικών αξιών. Έτσι θα δείξουμε ότι όσα είπαμε για τη σπου-δαιότητα της χριστιανικής προσωπικότητας δεν εντάσ-σονται στον νεφελώδη χώρο της ουτοπίας, αλλά στονσυγκεκριμένο χώρο της σύγχρονης πραγματικότητας.

εεππιικκααιιρραα θθεεµµαατταα

Η ΦΩΝΗ - eaesk.gr · Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΟΣΗ ΤΗΣ...

Documents

Transcript of Η ΦΩΝΗ - eaesk.gr · Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚΟΣΗ ΤΗΣ...