Βάιος Τασούλας (ΠΕ02) Επιμόρφωση Β΄ επιπέδου στις ΤΠΕ

Σ Ε Ν Α Ρ Ι Ο Δ Ι Δ Α Σ Κ Α Λ Ι Α Σ

«Αρχαία Ελληνικά από μετάφραση: Ομήρου Οδύσσεια & Ηροδότου Ιστορίες»

ΤΑΞΗ: Α’ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΠΟ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ:

1. Ομήρου Οδύσσεια : Επανάληψη διδαχθείσης ύλης όσον αφορά τους ομηρικούς

ήρωες και τους τόπους.

2. Ηροδότου Ιστορίες : Επανάληψη εισαγωγής (σελ. 8-11) – Χρονολογικός πίνακας

ιστορικών γεγονότων (σελ. 12) – Διάγραμμα Ιστορίης (σελ. 13) – Προοίμιο Ι, 1-

5,6 (σελ. 14-16)1.

ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ : 2 διδακτικές ώρες.

ΣΤΟΧΟΙ:Α. Μαθησιακοί 2:

Οι μαθητές/-τριες:

1. Να γνωρίσουν και να χαρούν το παραμυθικό και φανταστικό ταξίδι του νόστου του

Οδυσσέα και τα στοιχεία που το χαρακτηρίζουν.

2. Να ενημερωθούν σχετικά με την πρώτη απόπειρα επιστημονικής ιστοριογραφίας από τον

Ηρόδοτο.

3. Να ενημερωθούν για το επιτυχημένο πέρασμα από το μύθο (Όμηρος) στο λόγο και την

ιστορία (Ηρόδοτος).

Β. Παιδαγωγικοί 3:

Οι μαθητές/-τριες δουλεύοντας σε ομάδες των 5 ατόμων 4 καλούνται:

1 Οι σελίδες είναι αυτές του σχολικού εγχειριδίου.

2 Γνωστικός τομέας: Οι στόχοι αφορούν γνωστικές ικανότητες, πληροφορίες.

3 Συναισθηματικός τομέας: Οι στόχοι αφορούν καλλιέργεια στάσεων και δεξιοτήτων.

4 «[Για τη στρατηγική της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας]... Συνήθως προτείνονται για τις μεγαλύτερες τάξεις του

δημοτικού σχολείου και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση ομάδες των 4-6 μαθητών...Ο αριθμός των τεσσάρων

μαθητών προσφέρεται διότι (α΄) δημιουργεί απλούστερο πλέγμα επικοινωνίας, απ’ ό,τι οι μεγαλύτερες ομάδες, (β’) 1

Βάιος Τασούλας (ΠΕ02) Επιμόρφωση Β΄ επιπέδου στις ΤΠΕ

1. Να εξασκήσουν τη δυνατότητά τους να μαθαίνουν μέσω της διερεύνησης και τη

συνεργασίας (ομαδοσυνεργατική διδασκαλία) 5.

2. Να εξασκηθούν στην παραγωγή γραπτού λόγου.

3. Να αυξήσουν με τον επιμερισμό της εργασίας και την αλληλεξάρτησή τους το βαθμό

αποδοχής του κάθε ατόμου/μέλους από την ομάδα6.

Γ. Με τη χρήση των ΤΠΕ :

1. Οι μαθητές/-τριες καλούνται να εξασκηθούν στη χρήση των μηχανών αναζήτησης για την

άντληση πληροφοριών από το διαδίκτυο .7

2. Επιδιώκεται να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα της διδασκαλίας8.

Τα εποπτικά μέσα που θα χρησιμοποιηθούν είναι :

Το διαδίκτυο και συγκεκριμένα: α) η ιστοσελίδα του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού

(www . ime . gr ) και της Ηλεκτρονικής Εγκυκλοπαίδειας του Ιδρύματος για την Ιστορία και

τον Πολιτισμό (http :// www . ehw . gr / ehw / forms / Default . aspx ), και β) μηχανή

αναζήτησης.

Τα σχολικά εγχειρίδια της Α’ Γυμνασίου (Ομήρου Οδύσσεια και Ηροδότου Ιστορίες).

Τα laptops των μαθητών.

Το φύλλο εργασίας που θα διανεμηθεί στους μαθητές.

ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

επιτρέπει τη δημιουργία δύο υποομάδων μέσα στην ομάδα, γεγονός που απλοποιεί και επιταχύνει τη διαδικασία, (γ’)

μπορεί να ολοκληρωθεί η διαδικασία ομαδοσυνεργατικής επεξεργασίας σε μία ή δύο διδακτικές ώρες και (δ’) δεν

προϋποθέτει ειδικά τραπέζια ή άλλα έπιπλα. Ακόμη και τα παλαιού τύπου θρανία, τοποθετούμενα αντικριστά ανά

δύο, εξυπηρετούν σε κάποιο βαθμό μία τετραμελή ομάδα». Ματσαγγούρας Ηλ. (2003). Στρατηγικές Διδασκαλίας ΙΙ:

Η Κριτική Σκέψη στη Διδακτική Πράξη. Αθήνα: Gutenberg, σσ.517-8. 5 «Είναι γεγονός ότι η ομαδική εργασία γενικώς είναι πιο ευχάριστη από την ατομική, διότι συμβαδίζει με την ανάγκη των παιδιών για δράση και ενέργεια. Τους δίνει επίσης την ευκαιρία να χρησιμοποιήσουν μεθόδους, αρχές και λεξιλόγιο, τα οποία έχουν διδαχθεί. Ντροπαλοί και εσωστρεφείς μαθητές οι οποίοι έχουν αναστολές και δύσκολα εμπλέκονται στις μαθησιακές δραστηριότητες, μπορούν στα πλαίσια της ομαδικής εργασίας να συμμετέχουν ενεργητικά στα δρώμενα της τάξης. Και πάνω από όλα η ομαδική εργασία επιτρέπει από την φύση της και την διόρθωση των λαθών σε μία χαλαρή, ευχάριστη και πλήρως υποστηρικτική ατμόσφαιρα», (Ελ. Νημά, 2002: 127).

6 Ματσαγγούρας Ηλ. (2003), ό.π., σελ. 519.

7 Άσκηση σε τεχνικές δεξιότητες.

8 Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (2008). Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία Γ’ Γυμνασίου: Βιβλίο του Εκπαιδευτικού. Αθήνα: ΟΕΔΒ, σσ. 16-17.

2

Βάιος Τασούλας (ΠΕ02) Επιμόρφωση Β΄ επιπέδου στις ΤΠΕ

Η μέθοδος διδασκαλίας είναι η ομαδική μέθοδος επεξεργασίας κοινού θέματος. Η πορεία της

διδασκαλίας αναπτύσσεται σε τρεις φάσεις:

Στην πρώτη φάση παρουσιάζεται από τον διδάσκοντα το πρόβλημα, καθορίζονται οι

μαθησιακοί στόχοι, τα εποπτικά μέσα που θα χρησιμοποιηθούν για την επίτευξη των

στόχων και ορίζεται η πορεία της εργασίας για ένα διδακτικό δίωρο.

Στη δεύτερη φάση γίνεται επεξεργασία του θέματος από κάθε ομάδα, κριτική,

συμπλήρωση και συντάσσεται ένα συμπέρασμα ανά ομάδα.

Στην τρίτη φάση γίνεται ανακοίνωση και ανάλυση του συμπεράσματος από τον

αντιπρόσωπο της κάθε ομάδος, ακολουθεί κριτική και συμπλήρωση από τους άλλους

μαθητές της τάξης και συνάγεται το τελικό συμπέρασμα που είναι η συνισταμένη των

απόψεων που διατυπώθηκαν.

Η διδασκαλία κλείνει με την εμπέδωση και οικειοποίηση του τελικού συμπεράσματος από

όλους τους μαθητές του τμήματος.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

3

Βάιος Τασούλας (ΠΕ02) Επιμόρφωση Β΄ επιπέδου στις ΤΠΕ

Θα εξετάσουμε τις επόμενες διδακτικές ώρες το έπος Ομήρου Οδύσσεια και την εισαγωγή

από την Ιστορίη του Ηροδότου. Στόχος μας είναι:

Να γνωρίσουμε το παραμυθικό και φανταστικό ταξίδι του νόστου του Οδυσσέα και τα

στοιχεία που το χαρακτηρίζουν.

Να ενημερωθούμε σχετικά με την πρώτη απόπειρα επιστημονικής ιστοριογραφίας από

τον Ηρόδοτο.

Να ενημερωθούμε για το επιτυχημένο πέρασμα από το μύθο (Όμηρος) στο λόγο και την

ιστορία (Ηρόδοτος).

Τα εργαλεία που θα χρησιμοποιήσουμε είναι:

1. Το διαδίκτυο και συγκεκριμένα: α) η ιστοσελίδα του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού

(www . ime . gr ) και της Ηλεκτρονικής Εγκυκλοπαίδειας του Ιδρύματος για την Ιστορία και

τον Πολιτισμό (http :// www . ehw . gr / ehw / forms / Default . aspx ), και β) μηχανή αναζήτησης

(π.χ. Βικιπαίδεια – http :// el . wikipedia . org / wiki ).

2. Τα σχολικά εγχειρίδια της Α’ Γυμνασίου (Ομήρου Οδύσσεια και Ηροδότου Ιστορίες).

3. Οι φορητοί υπολογιστές (laptops) της κάθε ομάδας μαθητών.

4. Το φύλλο εργασίας που θα διανεμηθεί σε εσάς.

Γενικές Οδηγίες

Α. Ακολουθείστε με τη σειρά τα ακόλουθα βήματα:

4

Βάιος Τασούλας (ΠΕ02) Επιμόρφωση Β΄ επιπέδου στις ΤΠΕ

1. Χωριστείτε σε τρεις ομάδες των 5 ατόμων.

2. Ανοίξτε τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές.

3. Ανοίξτε την εφαρμογή του φυλλομετρητή και συνδεθείτε με τις ιστοσελίδες του

Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού (www . ime . gr ) και την Ηλεκτρονική

Εγκυκλοπαίδεια του Ιδρύματος (http :// www . ehw . gr / ehw / forms / Default . aspx ).

4. Ανοίξτε τα σχολικά βιβλία στα σχετικά κεφάλαια.

Οι απαντήσεις της κάθε ομάδος θα παρουσιαστούν προφορικά στο σύνολο της τάξης από τον

αντιπρόσωπο της κάθε ομάδος χωριστά.

Β. Η κάθε μία ομάδα θα επικεντρωθεί στα εξής θέματα:

1. Ομηρική Ιθάκη: Ποια νησιά διεκδικούν τον τίτλο της Ομηρικής Ιθάκης ;

2. Λαιστρυγόνες , Κύκλωπες: Συγκεντρώστε πληροφορίες για τους μυθικούς

αυτούς λαούς.

3. Φοίνικες, Πέρσες: α) Εντοπίστε τη θέση των εθνών αυτών στο χάρτη της

σελίδας 41 του σχολικού βιβλίου. Αναζητήστε στο διαδίκτυο περισσότερες

πληροφορίες για τους λαούς αυτούς κατά την περίοδο που γράφει το έργο του ο

Ηρόδοτος. β) Ποια η διαφορά των λαών που περιγράφει ο Ηρόδοτος σε σχέση

με τους λαούς που αναφέρει ο Όμηρος (Κίκονες, Φαίακες, Λωτοφάγοι,

Λαιστρυγόνες, Κύκλωπες);

- Αφού συγκεντρώσετε τις πληροφορίες σας με τη βοήθεια μίας μηχανής αναζήτησης στο

διαδίκτυο και στις ιστοσελίδες που σας έχουν προταθεί, καταγράψτε τες σε ένα κείμενο των

100-120 λέξεων.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Ματσαγγούρας Ηλ. (2003). Στρατηγικές Διδασκαλίας ΙΙ: Η Κριτική Σκέψη στη Διδακτική Πράξη.

Αθήνα: Gutenberg.

5

Βάιος Τασούλας (ΠΕ02) Επιμόρφωση Β΄ επιπέδου στις ΤΠΕ

Νημά, Ελ. κά (2002). Σύγχρονη Διδακτική. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Πανεπιστημίου Μακεδονίας.

Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (2008). Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία Γ’ Γυμνασίου: Βιβλίο του

Εκπαιδευτικού. Αθήνα: ΟΕΔΒ.

Τριλιανός, Θ. (2003). Μεθοδολογία της Σύγχρονης Διδασκαλίας: Καινοτόμες επιστημονικές

προσεγγίσεις στη διδακτική πράξη (τ. 2). Αθήνα.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΒΑΣΕΙΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

http://www.ime.gr Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού.

http :// www . ehw . gr / ehw / forms / Default . aspx Ηλεκτρονικής Εγκυκλοπαίδειας του Ιδρύματος

για την Ιστορία και τον Πολιτισμό.

http :// el . wikipedia . org / wiki - Βικιπαίδεια

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ – ΟΔΗΓΙΕΣ

Οδηγίες για τη διδασκαλία των φιλολογικών μαθημάτων στο Γυμνάσιο (2002-2003). Αθήνα:

Ο.Ε.Δ.Β.

6