Πώς να διαλέγεις ενόρκους - Clarence Darrow

2 Πώς να διαλέξεις ενόρκους

Το παρακάτω κείμενο είναι ένα άρθρο του δικηγόρου Clarence Darrow στο περιοδικό Esquire, τον Μάη του 1936. (εδώ το εξώφυλλο εκείνης της έκδοσης, όπου πέρα από το όνομα του Darrow, στους αρθρο-γράφους βλέπεις τον Ernest Hemingway, τον Francis Scott Fitzgerald, τον John Dos Pasos και άλλους...)

Μερικές απαραίτητες επισημάνσεις. Τονίζω τη χρονολογία της απόφασης, γιατί σίγουρα θα παρεξηγηθούν αρκετά από αυτά που γράφει παρακάτω ο Darrow (ειδικά αυτά για τις γυναίκες...).

Επαναλαμβάνω, λοιπόν, ότι βρισκόμαστε στα 1936. Η Αμερική ακόμα δεν έχει επουλώσει τις πληγές της Κρίσης και το New Deal τρέχει κανονικά. Τα κύματα των μεταναστών συνεχίζουν να πέφτουν στις Αμερικάνικες ακτές. Οι σουφραζέτες σιγά σιγά έχουν κατακτήσεις.

Όσον αφορά τα διαδικαστικά: Στο αμερικάνικο νομικό σύστημα (πλήρως ορκωτό) οι υποθέσεις που δεν καταλήγουν σε συμβιβασμό φτάνουν στα δικαστήρια. Εκεί δικάζονται από ένα σώμα 12 ενόρκων. Στη δίκη αυτή, ο δικαστής είναι αυτός που συντονίζει τη συζήτηση, καθοδηγεί τους ενόρκους και προσδιορίζει την ποινή.

Πώς να διαλέγεις ενόρκους 3

Αν ο κατηγορούμενος είναι ένοχος ή όχι το αποφασίζουν οι ένορκοι, οι οποίοι πρέπει να καταλήξουν στην ετυμηγορία τους ομόφωνα, εξετάζοντας όλα τα στοιχεία που εκτέθηκαν ενώπιόν τους (πειστήρια, μαρτυρικές καταθέσεις, αγορεύσεις συνηγόρων). Αν δεν καταλήξουν σε ομόφωνη ετυμηγορία, η δίκη επαναλαμβάνεται.

Η τελική επιλογή των 12 ενόρκων δεν γίνεται με κλήρωση, όπως στην Ελλάδα, όπου έχουμε το Μικτό Ορκωτό Σύστημα (3 δικαστές και 4 ένορκοι), αλλά αφού όλοι οι υποψήφιοι ένορκοι περάσουν από «συνέντευξη» από τους συνηγόρους των διαδίκων.

Για να μπεις, αναγνώστα μου, καλύτερα στο πνεύμα της εποχής, διάβασε Τζάκ Λόντον, ειδικά τον «Αλκοολικό», ενώ δες και τη σειρά «Boardwalk Empire», με τον Steve Buscemi (παραγωγή Martin Scorsese).

Για το θέμα των ενόρκων δες τις παρακάτω ταινιάρες: «Οι 12 Ένορκοι» (12 Angry Men) του 1957 και το ρώσικο ριμέικ της του 2009 «12» (12 Razgnevannyh Muzchchin), μια πραγματεία πάνω στο θεσμό των ενόρκων και στο πώς θα «πρέπει» να διαμορφώνεται η τελική τους απόφαση μακριά από προκαταλήψεις και τις κοινωνικές τους καταβολές. Μνημείο για το καθαυτό θέμα του άρθρου του Darrow την επιλογή και τη χειραγώγηση των ενόρκων –η οποία πλέον είναι επιστήμη στις ΗΠΑ- είναι η ταινία του 2003 «Οι Ένορκοι» (Runaway Jury), βασισμένη σε βιβλίο του John Grisham.

Ζάχος Τούφας


Πώς να διαλέγεις ενόρκους

- Clarence Darrow -

Το αν οι ένορκοι σε μια δίκη είναι καλοί ή κακοί, εξαρτάται από τη σκοπιά που εξετάζεις το ζήτημα. Μια ζωή ήμουν συνήγορος υπεράσπισης. Δεν μπορώ να σκεφτώ τίποτα, ούτε καν τον πόλεμο, που να έχει προκαλέσει τόση δυστυχία στους ανθρώπους όσο οι φυλακές. Και μάλιστα, εντελώς μάταια!

Το κοινό που συρρέει στα εκδοτήρια ενός θεάτρου για να παρακολουθήσει ένα εντυπωσιακό σόου είναι μικρό και νωθρό μπροστά στο πλήθος που στριμώχνεται στις πόρτες του δικαστηρίου, όταν διεξάγεται μια δίκη που αφορά τη ζωή ή το θάνατο.

Όλοι ξέρουν ότι ακόμα και οι καλύτερες απεικονίσεις της ζωής είναι κατά πολύ υποδεέστερες της πραγματικότητας. Γι’ αυτό το λόγο οι προχωρημένοι οι Ρωμαίοι μαζεύονταν στο Κολοσσαίο για να τέρπονται με το θέαμα πιδάκων αληθινού αίματος και να περιμένουν με κομμένη την ανάσα το τελευταίο πλήγμα των μονομάχων. Η αίθουσα του Δικαστηρίου είναι μια σύγχρονη αρένα, μέσα στην οποία οι μεγαλύτερες συγκινήσεις ακολουθούν από κοντά η μία την άλλη. Αν η διαμάχη αφορά ανθρώπινες ζωές, τότε η ατμόσφαιρα που επικρατεί μέσα στο Δικαστήριο δεν διαφέρει σχεδόν σε τίποτα από τις σκληρές και αιματηρές σκηνές της Αρχαίας Ρώμης. Ο Δικαστής φορά τον ίδιο κυματιστό χιτώνα, με όλη την αξιοπρέπεια και την ανωτερότητα της θέσεώς του. Αυτός τον ξεχωρίζει από τους συνανθρώπους του, και είναι έτσι σχεδιασμένος ώστε να προκαλεί το δέος και τον τρόμο και για να


εντυπωσιάζει το ακροατήριο με την φαινομενική του σοφία, παρά με την ευγένεια και την ευσπλαχνία του.

Δεν μπορείς να μην αναρωτηθείς τι συμβαίνει στο μεγαλείο και την αυτήν του την προσποίηση ο χιτώνας του είναι για πλύσιμο ή όταν αλλάζει σε έναν πιο σεβάσμιο, πιο μοναρχικού στυλ μανδύα, καθώς η έδρα του μετατρέπεται σε θρόνο ή όταν τριγυρνά στους δρόμους, συγχνωτιζόμενος με τους κοινούς θνητούς.

Όταν ξεκινά η δίκη και η μυσταγωγική της τελετουργία, ο κλητήρας μουρμουρίζει μερικές λέξεις βουντού με μια βαριά φωνή, που προκαλεί φόβο και σεβασμό. Η αίθουσα είναι γεμάτη αμήχανους άντρες και γυναίκες, αποκλεισμένους πίσω από κλειστές πόρτες, φρουρούμενους από ένστολους που στέκονται εκεί μόνο και μόνο για να αναστατώσουν τους απλοϊκούς ανθρώπους που τολμάνε να πατάνε μέσα στον ιερό περίβολο του Δικαστηρίου. Αυτή η εικόνα διαλύει κάθε ελπίδα για έλεος στον αγράμματο, τον φτωχό και τον αβοήθητο, που ίσα που τολμά να υψώσει λίγο τη φωνή του πάνω από τους ψίθυρους σε τέτοιου είδους απαγορευμένα γι’ αυτούς μέρη.

Η σκηνή, η αρένα, το Δικαστήριο, μοιάζουν μεταξύ τους στο ότι το κοινό και των τριών διψά για να ρουφήξει το παθιασμένο θέαμα. Αυτοί που συμμετέχουν στο σόου ανταγωνίζονται μεταξύ τους για το ποιος θα κερδίσει στο τέλος τις εντυπώσεις και γι’ αυτό αξιοποιούν όλο τους το ταλέντο και τις ικανότητες. Ένας ηθοποιός μπορεί να αυτοσχεδιάσει λίγο πάνω στο σενάριο, αλλά ένας δικηγόρος πρέπει να είναι αλάνθαστος και ακριβής. Ή τουλάχιστον, μπορεί καμιά φορά να παρασυρθεί και να χρησιμοποιήσει λίγο το πνεύμα του και μετά να συγχωρήσει τον εαυτό του γι’ αυτό του το παραστράτημα, αλλά ποτέ, ούτε για μια στιγμή δεν πρέπει να χάσει επαφή με τον πελάτη του.

Είναι ένα μικρό θαύμα αυτό το πλήθος φιλόδοξων, ευφάνταστων νεαρών που συνωστίζονται στο επάγγελμα του δικηγόρου! Εδώ αισθάνονται ότι θα βρουν την ευκαιρία να παίξουν έναν πραγματικό ρόλο στις κωμωδίες αλλά και στις τραγωδίες της ζωής. Ο καθένας τους, όσο λίγες και να είναι οι πιθανότητές του, προσπαθεί να κρατηθεί στο κέντρο μιας σκηνής, όπου τα πλήθη θα παρακολουθούν μαγνητισμένα κάθε του κίνηση. Στους


περισσότερους φαίνεται ότι τα δικαστήρια είναι έτσι φτιαγμένα, για να τους δώσουν μια ευκαιρία να αιχμαλωτίσουν το βλέμμα της κοινής γνώμης. Σε αυτό το επάγγελμα, η ζωή δεν θα μιζεριάσει ποτέ, αλλά ίσα ίσα, θα αποκτά συνέχεια καινούρια ενδιαφέροντα και ερεθίσματα και μέχρι το τέλος θα είναι απρόβλεπτη. Οι δικηγόροι δεν έχουν μόνο να προστατεύουν και να νοιάζονται για τη μοίρα των ανθρώπων, αλλά έχουν και την έγνοια να καλυτερεύσουν τη δικιά τους μοίρα, για να οδεύσουν προς την προσωπική επιτυχία.

Αν πρόκειται για μια βαρβάτη υπόθεση, ποινική ή αστική, αυτή συνήθως δικάζεται από ενόρκους, με την καθοδήγηση και την βοήθεια ενός δικαστή. Σε μια τέτοια δίκη, κάθε στιγμή μετράει και ούτε οι δικηγόροι, ούτε το ακροατήριο, ούτε καν η έδρα δεν χαλαρώνει. Αν πρόκειται για μια ποινική υπόθεση, ή ακόμα και μια αστική, το τελικό αποτέλεσμα δεν διαμορφώνεται από το νόμο ή τα αποδεικτικά στοιχεία. Παρεμβάλλεται πάντοτε και ο παράγων τύχη. Οι δώδεκα ένορκοι δεν λαμβάνουν υπόψη τους μόνο τα πειστήρια, αλλά και τη συμπεριφορά και τη στάση των δικηγόρων και όλων των εμπλεκόμενων μερών, κάθε τους κίνηση. Κάθε βήμα είναι γεμάτο με αμφιβολία, αν όχι με μυστήριο.

Το να επιλέξεις τους ενόρκους είναι ζήτημα θεμελιώδους σημασίας. Ο δικηγόρος θα πρέπει να κατέχει την υπόθεση –όσο είναι δυνατόν- από τη σκοπιά και των δύο αντιμαχόμενων πλευρών. Αν ο πελάτης είναι ένας κτηματίας, ένας τραπεζίτης, ένας βιομήχανος ή γενικά ένας τέτοιος τύπος, τότε είναι απαραίτητο να επιλεγούν ένορκοι που θα διέπονται με συμπάθεια απέναντι σε αυτήν την τάξη: Άνθρωποι που θα είναι κομψευόμενοι, νοικοκυρεμένοι και ολίγον φαντασμένοι. Τέτοιοι άνθρωποι θα προσπαθήσουν να διασφαλίσουν τα συμφέροντά σου σαν να προστατεύουν τα δικά τους. Σ’ όλη τους τη ζωή έμαθαν ότι οι πραγματικές αξίες αποτιμώνται σε χρήμα και γι’ αυτούς τίποτα δεν αξίζει όσο αυτό. Όλοι οι δικηγόροι επιδιώκουν οι ένορκοι να είναι σαν τον πελάτη τους. Άνθρωποι που θα μπορούν να φανταστούν τον εαυτό τους στη θέση του κατηγορούμενου και που μαντεύουν εύκολα την ετυμηγορία που θα τον ικανοποιούσε.


Οι δικηγόροι είναι πολύ προσεκτικοί όσον αφορά στις προτιμήσεις, τις απόψεις, ακόμα και τις ψυχώσεις τόσο των δικαστών όσο και των ενόρκων. Η ιδιοκτησία είναι πολύ ασφαλέστερη στα χέρια των Δικαστών απ’ ότι στους ενόρκους. Γι’ αυτό κάθε δικηγόρος που εκπροσωπεί κάποιον φτωχό, προτιμά να δικαστεί από ενόρκους.

Η επιλογή των ενόρκων είναι εξαιρετικά ευαίσθητη υπόθεση. Όσο περισσότερα γνωρίζει ο δικηγόρος για τη ζωή, την ανθρώπινη φύση, την ψυχολογία, τα ανθρώπινα συναισθήματα, τόσο πιο καλά εξοπλισμένος είναι για τη λεπτή διαδικασία της επιλογής των αποκαλούμενων «δώδεκα ανθρώπων, καλών κι αληθινών»1. Γι’ αυτή τη δουλιά, οτιδήποτε μπορεί να επηρεάσει την οπτική του ενόρκου απέναντι στην υπόθεση πρέπει να ερωτηθεί και να εκτιμηθεί: Η εθνικότητά του, το επάγγελμά του, η θρησκεία του, οι πολιτικές του απόψεις, η κοινωνική του τάξη, οι δεσμοί του με την οικογένειά του, οι φίλοι του, οι συνήθειές του, οι σκέψεις του, τα βιβλία και οι εφημερίδες που του αρέσουν να διαβάζει και τόσοι άλλοι παράγοντες, όλα αυτά που διαμορφώνουν έναν άνθρωπο. Όλες αυτές οι αρχές και οι εμπειρίες που έχουν αφήσει τα ίχνη τους στις ιδέες, τις απόψεις και τα γούστα αυτού του ανθρώπου. Δεν είναι εύκολο όλα αυτά να τα συμπεράνεις με τη μια. Συνήθως απαιτεί φινέτσα, ευφυΐα και μαντεψιά. Στα παραπάνω συμπεριλαμβάνονται ο τρόπος ομιλίας του υποψήφιου ενόρκου, τα ρούχα που φοράει, το πώς είναι κουρεμένο και κυρίως οι επαγγελματικοί του συνεργάτες, η κατοικία του και η καταγωγή του.

Στον απλό παρατηρητή οι άνθρωποι δεν ξεχωρίζουν εύκολα ο ένας από τον άλλο. Σε έναν μελετητή όμως της ζωής και της ανθρώπινης συμπεριφοράς, κάθε κίνηση και στάση είναι κομμάτι της προσωπικότητας ενός ανθρώπου. Δεν υπάρχει ένας χρυσός κανόνας για το πώς να «μετρήσεις» έναν άνθρωπο. Κάθε άνθρωπος φαίνεται να είναι φτιαγμένος από ένα συγκεκριμένο καλούπι, αλλά η παρεμβολή μιας συζύγου, ενός φίλου ή εχθρού,

1 «Twelve men, good and true»: Έκφραση που πρωτοσυναντιέται τον 17ο αιώνα στην Αγγλία και εννοεί τους ενόρκους. Όταν πρωτοδιατυπώθηκε ήταν απόλυτα κυριολεκτική: Men, γιατί οι ένορκοι –μέχρι το ’20 δεν επιτρέπονταν γυναίκες – ένορκοι και good, γιατί οι ένορκοι ήσαν ευγενικής καταγωγής. (Σ.τ.Μ.)


μπορεί να αλλάξει τις απόψεις, τα γούστα και τη συμπεριφορά του, τόσο πολύ που δύσκολα θα μοιάζει με τον άνθρωπο που ήταν πριν.

Είναι προφανές ότι αν ο κατήγορος ή ο κατηγορούμενος έβλεπαν ότι είχε επιλεγεί ένορκος ένας από τους καλύτερους φίλους τους, τότε θα μπορούσε να μαντέψει ποια συγκεκριμένα στοιχεία, τι περιστάσεις και ισχυρισμοί θα μπορούσαν να επηρεάσουν το μυαλό και την ψήφο του. Όμως, από τη στιγμή που ανάμεσα στους ενόρκους δεν υπάρχει ούτε ένας γνωστός του, αλλά μόνο ξένοι, πρέπει να ζυγίσει προσεκτικά κάθε λέξη και συμπεριφορά των υποψήφιων ενόρκων και να τον «μετρήσει» σε ελάχιστο χρόνο όσο πιο προσεκτικά μπορεί. Οι διάδικοι και οι δικηγόροι τους υποτίθενται ότι επιθυμούν δικαιοσύνη, αλλά στην πραγματικότητα δεν υπάρχει δικαιοσύνη, είτε μέσα είτε έξω από το δικαστήριο. Μάλιστα, ούτε καν η λέξη «δικαιοσύνη» δεν μπορεί να οριστεί σωστά. Έτσι λοιπόν, ελλείψει άλλων στοιχείων, ας υποθέσουμε ότι η λέξη «δικαιοσύνη» έχει νόημα και περιεχόμενο και ότι η αντίληψη που έχει η κοινή γνώμη για τη σημασία της είναι σωστή, χωρίς καν να ψάξουμε να δούμε ποια είναι αυτή η αντίληψη. Τότε πώς φτάνουμε στην δικαιοσύνη με τη βοήθεια των δικαστηρίων; Η αντίληψη που έχει ο δικηγόρος για τη δικαιοσύνη είναι μια ετυμηγορία υπέρ του πελάτη του. Αυτός είναι ο ένας και μοναδικός του στόχος.

Παρά την επίδραση που έχει η Έδρα στην διαμόρφωση της ετυμηγορίας των ενόρκων, τα συμπεράσματα αυτών των δώδεκα ανθρώπων είναι πολύ σημαντικά και ορισμένες φορές καταλυτικά. Είναι περιττό να επαναλάβουμε ότι οι δικηγόροι κάνουν ό, τι μπορούν για να επιλεγούν σαν ένορκοι άνθρωποι που συγκεντρώνουν τις περισσότερες πιθανότητες να ψηφίσουν υπέρ του πελάτη τους. Η απόφασή τους δεν θα επηρεαστεί τόσο από τις εμπειρίες τους ούτε από την ευφυΐα τους. Ένας ικανός δικηγόρος ποτέ δεν καταναλώνει ενέργεια κυνηγώντας σοφία ή εμπειρίες στα μυαλά των ενόρκων. Αν γνωρίζει καλά τους ανθρώπους και το πώς αυτοί ωριμάζουν, ξέρει καλά ότι όλοι κινούνται από τα συναισθήματα και τα ένστικτά τους, και ότι η λογική δεν είναι ποτέ κίνητρο. Αν η περίσκεψη συμβάλλει σε τίποτα, αυτό είναι το να επιβραδύνει τη λήψη μιας απόφασης. Το στοιχείο που παίζει τον καταλυτικότερο ρόλο στην προκατάληψη του ενόρκου απέναντι


στο συνάνθρωπό του είναι πρώτα και κύρια η ίδια του η φύση. Έχοντας σαν δεδομένο ότι ο ένορκος δεν είναι καθυστερημένος, η ευφυΐα του μπορεί να τον προμηθεύσει με αρκετά σοβαρούς λόγους για να δικαιολογήσει κάποιον που δρα με βάση τα συναισθήματα και τα ένστικτά του. Κάποιες άσχετες ενστάσεις στη διαδικασία επιλογής ενόρκων δεν είναι τόσο χαζές όσο φαίνονται. Ζητήματα τα οποία δεν έχουν εμφανή σχέση με την προσωπικότητα και τον άνθρωπο. Ζητήματα όμως που με την πρώτη ματιά δεν έχουν καμιά σχέση με την υπόθεση, πολλές φορές έχουν τεράστια σημασία.

Σε τελευταία ανάλυση, οι περισσότερες δίκες που διεξάγονται ενώπιον ενόρκων είναι αντιπαραθέσεις ανάμεσα σε φτωχούς και πλούσιους. Αν η υπόθεση αφορά χρήματα, συνήθως είναι μια υπόθεση αποζημίωσης για διάφορα είδη τραυματισμών, που φέρονται να έχουν προκληθεί από κάποιον άλλο. Σε αυτές τις υποθέσεις συνήθως κατηγορούνται ασφαλιστικές εταιρίες, σιδηρόδρομοι ή εργοστάσια. Αν είναι ποινική η υπόθεση, τότε σχεδόν πάντα στο εδώλιο κάθεται κάποιος φτωχός. Το κυριότερο που πρέπει να ερευνήσεις είναι αν ο υποψήφιος ένορκος είναι ανθρωπιστής. Αυτό μπορείς να το ανακαλύψεις με λίγο ή πολύ πλάγιο τρόπο. Από τη στιγμή όμως που η «έδρα» καταλαβαίνει τι επιδιώκεις, σχεδόν πάντα προσπαθεί να σου «χαλάσει το παιχνίδι». Δίπλα στον ανθρωπισμό, αντίστοιχη βαρύτητα έχουν οι ερωτήσεις οι σχετικές με την εθνικότητα, τις πολιτικές απόψεις και τη θρησκεία του υποψήφιου ενόρκου. Αν δεν τα ανακαλύψεις αυτά, ό, τι έχεις προετοιμάσει θα πάει χαμένο. Είτε χειρίζεσαι μια υπόθεση αποζημιώσεως είτε ο πελάτης σου κατηγορείται για την παραβίαση κάποιου νόμου, σαν δικηγόρος του πρέπει να προσπαθήσεις να βρει ενόρκους σαν αυτόν.

Ας υποθέσουμε ότι εκπροσωπούμε έναν αδύνατο ο οποίος είτε έχει υποστεί σωματικές βλάβες από υπαίτια συμπεριφορά κάποιου ισχυρού, είτε επειδή τον κατηγορεί η –όπως αρέσκονται να αυτοαποκαλούνται οι εισαγγελείς- Πολιτεία. Τι σόι ενόρκους θα επιζητούμε;


Ανεβαίνει στο έδρανο των ενόρκων για να εξεταστεί ένας Ιρλανδός2. Δεν υπάρχει λόγος να ρωτήσουμε τη θρησκεία του. Είναι Ιρλανδός, αυτό φτάνει. Μπορεί να μη συμφωνούμε με τη θρησκεία, αλλά όπως και να ‘χει, τα συναισθήματά του είναι πιο βαθιά από οποιαδήποτε θρησκεία. Θα πρέπει να δώσεις προσοχή στο ότι είναι συναισθηματικός, ευγενικός και συμπαθής. Αν επιλεγεί για ένορκος, θα φανταστεί ότι βρίσκεται αυτός στο εδώλιο του κατηγορουμένου. Πραγματικά, θα του έρθει αυθόρμητα. Θα είσαι ένοχος παράβασης καθήκοντος αν τον δεν τον επιλέξεις, εκτός κι αν έχεις σοβαρότερους λόγους για να το κάνεις.

Ένας Άγγλος δεν είναι τόσο καλός όσο ένας Ιρλανδός, αλλά ακόμα κι έτσι, είναι εμποτισμένος από τη μακρόχρονη παράδοση προστασίας των ατομικών δικαιωμάτων και δεν φοβάται να τα υπερασπιστεί, ακόμα κι αν είναι μόνος του. Μάλιστα, δεν πρόκειται να σιγουρευτεί για την ορθότητα της άποψής του αν δεν δει να διαφωνεί μαζί του η πλειοψηφία των άλλων ενόρκων!

Ο Γερμανός δεν είναι και τόσο υπέρμαχος των ατομικών δικαιωμάτων, εκτός κι αν αφορούν στην προσωπική του ζωή. Η ελευθερία δεν είναι απλά μια θεωρία, είναι τρόπος ζωής. Κι όμως, θέλει να κάνει αυτό που είναι σωστό και δίκαιο, και δεν φοβάται. Δεν βρίσκεται πολύ καιρό ανάμεσά μας, η συμπεριφορά του καθορίζεται από την καταγωγή του, ενώ οι συνήθειές του ακόμα διαμορφώνονται. Αν είναι Καθολικός, τότε λατρεύει την μουσική και την Τέχνη. Μάλλον είναι συναισθηματικός τύπος, και θα θελήσει να σε βοηθήσει. Δώσ’ του μια ευκαιρία.

Αν ένας Πρεσβυτεριανός ανέβει στο έδρανο των ενόρκων, μαζέψει προσεκτικά την ομπρέλα του και καθίσει ήρεμα στη θέση, περιμένοντας τις ερωτήσεις σου, άφησέ τον να φύγει. Είναι 2 Μια απαραίτητη διευκρίνιση γι’ αυτήν την... αναπαραγωγή στερεοτύπων, όπως τον κατηγόρησαν: Όταν αναφέρει τις εθνικότητες των Ιρλανδών, των Άγγλων, των Γερμανών και των Σκανδιναβών, αναφέρεται στους μετανάστες που βρέθηκαν στις ΗΠΑ για να δουλέψουν εργάτες στις αμερικάνικες φάμπρικες, κάρβουνο για να πάει μπροστά η ατμομηχανή της αμερικάνικης οικονομίας. Όπως λένε και οι U2, «τα χέρια που έχτισαν την Αμερική». Απέναντι σε αυτούς και τους αγώνες τους ο Darrow είχε δείξει έμπρακτα όχι μόνο το σεβασμό του, αλλά και την αλληλεγγύη του, υπερασπιζόμενος πολλούς από αυτούς στα δικαστήρια. Απορίας άξιον, βέβαια είναι το ότι δεν αναφέρει μια εθνική ομάδα που είχε γνωρίσει… ιδιαίτερη άνθιση στην πόλη που ζούσε και ασκούσε κυρίως το επάγγελμά του ο Darrow, το Σικάγο: Τους Ιταλούς!... (Σ.τ.Μ.)


ψυχρός σαν τάφος. Ξεχωρίζει το σωστό από το λάθος, αν και σπάνια βρίσκει κάτι σωστό. Πιστεύει στον Ιωάννη Καλβίνο και την αιώνια τιμωρία. Ξεφορτώσου τον με τις λιγότερες δυνατές ερωτήσεις, πριν προλάβει να μολύνει και τους άλλους. Κατά πάσα πιθανότητα είσαστε καταδικασμένοι, ακόμα και αν είστε εσύ και ο πελάτης σου Πρεβυτεριανός, παρά το ότι είσαστε του ίδιου θρησκεύματος.

Όσο απίθανο κι αν ακούγεται, οι Βαπτιστές είναι ακόμα πιο επικίνδυνοι από τους Πρεσβυτεριανούς. Και αυτοί τείνουν στην άποψη ότι το πιο ταιριαστό μέρος για όλους τους ξένους είναι το Πυρ το Εξώτερον και δεν τους θες με τίποτα για ενόρκους. Όσο πιο γρήγορα τους ξεφορτωθείς, τόσο το καλύτερο.

Οι Μεθοδιστές αξίζουν λίγης προσοχής. Είναι πιο προσγειωμένοι. Τα θρησκευτικά τους πιστεύω μπορούν να μεταμορφωθούν σε αγάπη και φιλανθρωπία. Δεν είναι πολύ κακοί. Παρόλο που δεν πίνουν στάλα αλκοόλ, δεν το έχουν τόσο ανάγκη όσο κάποιοι άλλοι ανταγωνιστές τους για μια θέση δίπλα στο θρόνο. Αν κατά τύχη βρεθείς ανάμεσα σε έναν Μεθοδιστή και έναν Βαπτιστή, τότε θα πλησιάσεις τον Μεθοδιστή για να νιώσεις ζεστασιά. Προσοχή στους Λουθηρανούς, ειδικά τους Σκανδιναβούς. Είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα σε καταδικάσουν. Αν κάποιος είναι είτε Λουθηρανός είτε Σκανδιναβός, είναι απλά επίφοβος. Αν όμως ταυτίζονται οι δύο αυτές ιδιότητες σε ένα άτομο, καλύτερα να παραδεχτείς την ενοχή του πελάτη σου και να προχωρήσεις στο επόμενο πινάκιο. Ο Σκανδιναβός Λουθηρανός μαθαίνει για τις αμαρτίες και τις τιμωρίες τους από τον ιεροκήρυκα και δεν τολμά να τον αμφισβητήσει. Αυτός που παρακούει στις εντολές πρέπει να σταλεί στην Κόλαση. Αυτή είναι η εντολή του Θεού.

Όσον αφορά τους Ουνιταριανούς, τους Ουνιβερσαλιστές, τους Κονγκρεσιοναλιστές, τους Εβραίους και διάφορους αγνωστικιστές, μην τους κάνεις πολλές ερωτήσεις. Κράτα τους όπως και να ‘χει, ειδικά τους Εβραίους και τους αγνωστικιστές. Καλύτερα να ελέγξεις έναν Ουνιταριανό ή έναν Ουνιβερσαλιστή είτε έναν Κονγκρεσιοναλιστή με προσοχή, γιατί μπορεί να είναι υπέρ της ποτοαπαγόρευσης. Όχι τους πραγματικούς αγνωστικιστές και τους Εβραίους. Και, σε παρακαλώ, να μην δεχτείς έναν οπαδό της


ποτοαπαγόρευσης. Είναι τόσο σοβαροφανείς και άγιοι και αχώνευτοι. Πιστεύει ότι ο πελάτης σου δεν επρόκειτο να κατηγορηθεί για τίποτα αν δεν ήταν πότης. Πιστεύουν ότι όποιος πίνει είναι πάντα ένοχος για κάτι, κατά πάσα πιθανότητα για πολύ περισσότερα από αυτά για τα οποία κατηγορείται. Ούτε ο πελάτης σου θα σε προσλάμβανε για δικηγόρο του αν δεν ήταν ένοχος.

Δεν έχω καμία εμπειρία με Σαϊεντολόγους. Παραείναι σοβαροί για μένα. Κατά κάποιο τρόπο οι σοβαροφανείς άνθρωποι φαίνεται να θεωρούν ότι οι απολαύσεις είναι καταραμένες. Μόνο οι σκυθρωποί και οι αχώνευτοι είναι εγγυημένο ότι θα σε καταδικάσουν. Ο Σαίξπηρ το ήξερε: «Ο Κάσσιος έχει ισχνή και πεινασμένη ματιά. Σκέφτεται πάρα πολύ. Αυτοί οι άντρες είναι επικίνδυνοι.»

Μπορείς να αψηφήσεις όλους τους παραπάνω κανόνες αν πέσεις σε άνθρωπο που γελάει. Ελάχιστα πράγματα στον κόσμο είναι τόσο σημαντικά που να αξίζουν την προσοχή του. Γι’ αυτό, πάση θυσία, διάλεξε κάποιον που γελάει. Ένας ένορκος που γελάει σιχαίνεται να θεωρεί και να κρίνει τον οποιονδήποτε ένοχο.

Ποτέ να μην διαλέξεις σαν ένορκο κάποιον πλούσιο. Θα σε καταδικάσει, εκτός κι αν ο κατηγορούμενος κατηγορείται ότι παραβίασε τον αντιμονοπωλιακό νόμο, πουλώντας άχρηστα ομόλογα ή μετοχές ή για κάποια παρόμοια κατηγορία. Μετά το Εμπορικό Επιμελητήριο, για τον πλούσιο, τα σωφρονιστικά καταστήματα είναι τα πιο σημαντικά δημόσια κτίρια. Αυτές οι κατασκευές στο μυαλό του αντιπροσωπεύουν τον καπιταλισμό. Δεν είναι δυνατόν να υπήρχε πολιτισμός χωρίς αυτά.

Μην διαλέξεις κάποιον επειδή είναι «καλός» άνθρωπος. Αυτό δε σημαίνει τίποτα. Πρέπει να διαπιστώσεις μονάχος σου ποιο είναι το «καλό» του. Ούτε ένας άνθρωπος κακόφημος είναι σωστό να επιλεγεί μόνο και μόνο για αυτό το λόγο. Υπάρχουν πολλά είδη καλών και κακών ανθρώπων. Αν είσαι υπεράσπιση, θες ευφάνταστους ανθρώπους. Δεν σε ενδιαφέρει η ηθική τους. Αν κάποιος είναι αυθόρμητα ευγενικός και συμπαθητικός, επίλεξέ τον.

Έχουμε και τις γυναίκες. Πλέον μπορούν να είναι και αυτές ένορκοι. Μια νέα σκούπα τα σαρώνει όλα. Δεν αφήνει ούτε


ψίχουλο στο πάτωμα ή κάτω από το κρεβάτι ή στις πιο σκοτεινές γωνιές της ζωής.

Γι’ αυτές τις νέες ενόρκους, στην ετυμηγορία τους βασίζεται η ευημερία του κράτους. Και θα συνεχίσουν να σκέφτονται έτσι για πολλά χρόνια ακόμα. Βέβαια, κατά πάσα πιθανότητα η ευημερία του κράτους δεν επρόκειτο να υποστεί το παραμικρό πλήγμα αν η ετυμηγορία σε όλες τις υποθέσεις ήταν η αντίθετη. Εκεί που θα είχαν τεράστια διαφορά οι κόντρα ετυμηγορίες είναι στις ζωές των δυστυχισμένων, αυτών που έρχονται αντιμέτωποι με τους σκληρούς και στενόμυαλους δικαστές. Στους κατηγορούμενους αυτούς, η κόντρα ετυμηγορία ίσως να σήμαινε ζωή αντί για θάνατο.

Και τι είναι η ζωή, όμως, πέρα από μια τεράστια ωοτοκία; Μπορεί να την παρασύρει η παλίρροια, να χαθεί στα βάθη της λήθης, συντετριμμένη και νεκρή. Η τεράστια θάλασσα είναι γεμάτη από κυοφορούμενες υπάρξεις, έτοιμες να πάρουν τη θέση αυτών που έφυγαν. Μερικοί ακόμα δυστυχισμένοι ζουν και πεθαίνουν, καθώς το ασταμάτητο ρεύμα κυλάει. Πολύ λίγα πράγματα έχουν σημασία στα μάτια των σοφών δικαστών που απαγγέλλουν ψυχρά μια ατέλειωτη σειρά λέξεων σε ένα μονότονο ρυθμό. Τα θύματα απομακρύνονται, αλλάζουν, έρχονται και φεύγουν, και οι δικαστές συνεχίζουν με τις άχρωμες φράσεις τους να φορτώνουν με απόγνωση τα σκυμμένα κεφάλια που βρίσκονται ενώπιόν τους. Ο δικαστής είναι τόσο αναίσθητος για την πραγματική σημασία αυτού που κάνει, όσο το μουρμούρισμα του ανέμου, καθώς αυτός κάνει να σαλεύουν τα φύλλα του δέντρου έξω από το παράθυρο του δικαστηρίου.

Το πρώτο σώμα ενόρκων που αποτελείτο αποκλειστικά από γυναίκες, σε δίκη στο Λος Άντζελες το 1911. Σε αυτή τη δίκη ο εκδότης

του περιοδικού «Watts News» καταδικάστηκε γιατί δημοσίευσε κείμενα με άσεμνο

περιεχόμενο…


Οι γυναίκες επιμένουν να παίρνουν στα σοβαρά τα νέα τους προνόμια. Είναι ψωνισμένες για τη σημασία του ρόλου που καλούνται να παίξουν και είναι βέβαιες ότι η παρουσία τους σαν ένορκοι αντιπροσωπεύει ένα τεράστιο βήμα προς τα εμπρός της ανθρωπότητας. Πιστεύουν ότι το σεξ είναι ουσιαστικά μια συνεργασία των δύο φύλλων για έναν ανώτερο σκοπό.

Όπως και όλοι μας, βέβαια, δεν έχουν ιδέα για το προς τα πού είναι το «εμπρός» και το «πίσω», ούτε καν για το αν υφίστανται αυτές οι έννοιες. Αισθάνομαι τυχερός που σταμάτησα να ασκώ το επάγγελμα σχεδόν όταν ξεκίνησε η εισβολή των γυναικών στα έδρανα των ενόρκων.

Πριν μερικά χρόνια ενδιαφέρθηκα για κάποιον που κατηγορήθηκε για πώληση κάποιου είδους τοξικής ουσίας, που απαιτούσε ειδική επεξεργασία για να μπορεί να καταναλωθεί. Δεν ξέρω αν όντως πουλούσε κάτι τέτοιο ή όχι. Ξέχασα να τον ρωτήσω. Ασχολήθηκα με την υπόθεση με ανάμικτα συναισθήματα: συμπόνια και περιφρόνηση. Όπως είχε φιλοσοφήσει και ο Ομάρ3, «συχνά αναρωτιέμαι τι είναι αυτό που αγοράζουν οι κρασέμποροι, που αξίζει το μισό από αυτό που πουλάνε.» Όταν έφτασα στη σκηνή του δράματος, η αίθουσα έμοιαζε απειλητικά γεμάτη από γυναίκες υποψήφιες ενόρκους. Κατάφερα να ξεφορτωθώ τις περισσότερες, εκτός από δύο, ενώ αυτές που δεν είχαν επιλεγεί καιροφυλακτούσαν τριγυρνώντας μέσα στην τεράστια αίθουσα, περιμένοντας τη νίκη, φορώντας ανέκφραστες εκφράσεις και λευκές κορδέλες. Οι ένορκοι δεν κατέληξαν σε ομόφωνη απόφαση. Στη δεύτερη δίκη, υπήρχαν τέσσερις γυναίκες, που δεν υπήρχε η παραμικρή περίπτωση να ξεκολλήσουν ούτε από τη θέση τους στο έδρανο των ενόρκων ούτε από την ετυμηγορία τους. Πήγα στο δικαστήριο για τρίτη φορά, ανήσυχος και καχύποπτος. Ο αριθμός των γυναικών ενόρκων είχε αυξηθεί στις έξι. Όλες τους ήσαν ένορκοι για πρώτη φορά. Ή τουλάχιστον έτσι ισχυρίζονταν. Όμως όλοι οι εμπλεκόμενοι στην υπόθεση είχαμε αρχίσει να κουραζόμαστε πάρα πολύ, γι’ αυτό αποφασίσαμε να καταλήξουμε

3 Αναφέρεται στον Πέρση ποιητή Ομάρ Καγιάμ (1048- 1131), του οποίου τα ποιήματα, τα λεγόμενα Ρουμπαγιάτ ο Darrow θαύμαζε πάρα πολύ. Για μια συναρπαστική μυθιστορηματική προσέγγιση στη ζωή του Ομάρ Καγιάμ είναι το «Σαμαρκάνδη», του Αμίν Μααλούφ (εκδόσεις Ωκεανίδα). (Σ.τ.Μ.)


σε συμβιβασμό και να πούμε ότι το παιχνίδι ήρθε ισόπαλο. Αυτή είναι η τελευταία μου εμπειρία με γυναίκες ενόρκους. Έκτοτε διαμόρφωσα μια στάνταρ άποψη, ότι ήσαν απόλυτα αξιόπιστες, αλλά εγώ δεν τις ήθελα.

Κάποτε πέρασα ένα χειμώνα σε κάποια μεσογειακή ακτή. Μπροστά από τα παράθυρά μου τέσσερις ψαράδες σέρναν βαριεστημένα τα πόδια τους μπρος και πίσω, τραβώντας αργά ένα μεγάλο δίχτυ πάνω στην άμμο. Όταν αυτό το δίχτυ βγήκε τελείως από τη θάλασσα, μερικά μικρά ψαράκια χοροπηδούσαν γύρω του, τα αποτελέσματα των κόπων των ψαράδων. Αυτά τα μικρά ψαράκια πέθαιναν διασκορπισμένα στην παραλία, την ώρα που τα μεγάλα και καλοθρεμμένα ψάρια κολυμπούσαν στη θάλασσα. Μου ήρθαν στο μυαλό τα δικαστήρια και οι ένορκοι, οι στόχοι και οι προσπάθειες αισιόδοξων ανθρώπων, μα και τα άδοξα εγχειρήματα και τα απογοητευτικά αποτελέσματα.

Οι δικαστές και οι ένορκοι μοιάζουν με τους υπόλοιπους ανθρώπους. Πότε πότε, ορισμένες εξαιρετικές περιπτώσεις ανθρώπων θα σηκώσουν τα μανίκια τους και θα στρωθούν στη δουλιά για να αναμορφώσουν τα δικαστήρια και να κάνουν πιο αποδοτική τη διαδικασία απονομής δικαιοσύνης. Αυτή την προσπάθεια θα σιγοντάρουν επιδέξια οι εφημερίδες, βιτσιόζοι δικαστές και ένορκοι, πρώην, νυν και μελλοντικοί, σε έναν παροξυσμό αρετής, που θα ισοπεδώσει ένοχους και αθώους, αν υποθέσουμε ότι υπάρχουν πραγματικά ένοχοι κι αθώοι. Για ένα διάστημα όλοι οι κατηγορούμενοι θα καταδικάζονται. Πολύ σύντομα αυτή η καμπάνια θα περάσει και στις άνευ ενόρκων δίκες. Αφού καταστρέψει μερικές ζωές και υπολήψεις, η μανία κοπάζει και η ζωή συνεχίζεται, ομαλή και ήρεμη, όπως παλιά.

Όταν ήμουν μικρό παιδάκι στην εξοχή, μια από τις πιο συνηθισμένες εργασίες στο κτήμα ήταν το πελέκημα. Σιγά σιγά έγινε τόσο μηχανικό όσο και η αναπνοή. Από τότε το πήρα απόφαση ότι και αυτός ο τρόπος ζωής είναι καλός όσο και όλοι οι άλλοι. Η ζωή εξαρτάται από την αυτόματη εισπνοή και εκπνοή. Όσο και να μεγαλώσεις την εισπνοή ή την εκπνοή δεν πρόκειται να μεγαλώσεις ούτε την ευτυχία ούτε τη σοφία σου. Η μοναδική


μεγάλη λέξη που ξεχωρίζει πάνω από όλα τα δικαστήρια και τις άλλες ανθρώπινες δραστηριότητες είναι η ΜΑΤΑΙΟΤΗΤΑ.

Τα δικαστήρια μπορεί να είναι αλυσιτελή, οι δικηγόροι ηλίθιοι, και τα δυο τους στεγνά σαν την άμμο της ερήμου, αλλά ο συνδυασμός τους έχει ένα αποτέλεσμα ενδιαφέρον και συναρπαστικό, που ανοίγει δρόμους που φαίνεται σα να οδηγούν κάπου.

Η ελευθερία, η ζωή, η περιουσία συχνά διακυβεύονται, και οι εκκλήσεις για βοήθεια και έλεος σκίζουν σπαρακτικά τον αέρα φτάνοντας στα αυτιά αυτών που θέλουν να ακούσουν. Στην προσπάθεια να βοηθήσουν, πολύ συχνά μια τυχαία παρατήρηση, μπορεί να καθορίσει σε μεγάλο βαθμό μια φαινομενικά ζωτική υπόθεση, ενώ αυτή η παρατήρηση, μέσα σε όλο το χαμό της δίκης να μην μετράει ουσιαστικά μία μπροστά στις άλλες που εκφράστηκαν.

Μπροστά σε όλα τα ζητήματα, οι άνθρωποι συχνά επηρεάζονται από κάποιες ατάκες, οι οποίες αν και ειπώθηκαν σε ανύποπτες στιγμές, μπορούν να καθορίσουν την μοίρα. Τα πιο απρόβλεπτα και τυχαία περιστατικά, μερικές φορές έχουν σαν αποτέλεσμα τη διαμόρφωση μέχρι και νέων και ισχυρών οικογενειακών δεσμών. Μάλιστα, ό, τι συμβαίνει στη ζωή είναι μια ακολουθία γεγονότων που οφείλονται καθαρά στην τύχη.

Στους δώδεκα των ενόρκων θα βρεις όλες τις βαθμίδες εφησυχασμού, λογιών λογιών ιδέες, μεγάλη ποικιλία συναισθημάτων. Εξίσου σημαντικοί παράγοντες του τελικού αποτελέσματος, βέβαια, είναι και οι δικηγόροι. Είναι είτε αρεστοί είτε σιχαμένοι. Ίσως λόγω αυτών που λένε ή του τρόπου που μιλάνε ή προφέρουν τις λέξεις, ή λόγω του μαλλιού τους. Κάποιος δικηγόρος μπορεί να μην είναι αρεστός, επειδή μιλάει πολύ λίγο ή πάρα πολύ, συνήθως το δεύτερο. Όμως ένας ευφυής δικηγόρος πρέπει να ξέρει πότε να σταματήσει και πότε να συνεχίσει και μέχρι πού να συνεχίσει να μιλάει. Ο κανόνας είναι να μην προσπαθεί ποτέ να φανεί ανώτερος του ενόρκου, ούτε κατώτερός του. Δεν πρέπει να είναι πολύ εμφανής η προσπάθειά του να φτάσει σε κάποιο αποτέλεσμα. Πολύ συχνά έρχεται αντιμέτωπος με μπερδεμένες καταστάσεις, το ξεμπέρδεμα των οποίων είναι δύσκολο. Μερικές φορές θα χρειαστεί να μιλήσει για άσχετα για


την υπόθεση θέματα. Οι εξηγήσεις του δεν πρέπει να είναι ούτε δυσνόητες ούτε εξοργιστικά γελοίες. Δεν πειράζει να παραδεχτεί τη δυσκολία μιας κατάστασης, να ομολογήσει ότι το τάδε ή το δείνα στοιχείο στρέφονται κατά της υπόθεσής του. Πολλά στοιχεία μπορεί να υποδεικνύουν την ενοχή του πελάτη του, αλλά αν τα φωτίσει από μια διαφορετική γωνία, ίσως και να αποδειχθούν αβλαβή.

Οι δικηγόροι τείνουν να ερμηνεύουν τις πράξεις και τα κίνητρα των πελατών τους με τον τρόπο που θα ήθελαν αυτοί να εμφανίζονται προς τα έξω. Μάλιστα, οι περισσότερες πράξεις υπόκεινται σε πληθώρα ερμηνειών, αρκετές των οποίων απίθανες, αλλά παρ’ όλ’ αυτά αληθινές. Ένα κλασσικό σημείο στο οποίο συμβαίνουν άπειρα λάθη είναι η αναγνώριση της ταυτότητας του κατηγορουμένου. Πάρα πολλοί είναι στη φυλακή, ενώ ορισμένοι εκτελέστηκαν κι όλας, λόγω λανθασμένης ταυτοποίησής τους. Δεν χρειάζεται να πας μακριά: Πόσες φορές συνάντησες στο δρόμο κάποιον που νόμιζες ότι ήταν ένας καλός σου φίλος από τα παλιά, και αποδείχτηκε τελικά ότι χαιρετούσες έναν άγνωστο ξένο; Αυτό το λάθος γίνεται συχνά στα εστιατόρια ή σε άλλα δημόσια μέρη. Οι πιο πολλές αναγνωρίσεις στα δικαστήρια έγιναν από ανθρώπους που έχουν δει τον άλλο μόνο μια φορά και κάτω από εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες. Άλλοι αναγνωρίζονται από περιγραφές και σκίτσα, μετά από επιμονή ντετέκτιβ, δικηγόρων, και άλλων, που έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για να προχωρήσει η αναγνώριση. Από όλα αυτά, εύκολα βλέπουμε ότι πάρα πολλοί καταδικάζονται παρότι δεν είναι ένοχοι των εγκλημάτων για τα οποία κατηγορούνται. Σε συνθήκες έντονης και πιεστικής καθοδήγησης, οι απαλλαγές είναι σπάνιες και οι δικαστικές αποφάσεις είναι μεγάλες, βάρβαρες και απάνθρωπες.

Ο δικαστής, βεβαίως, παίζει σημαντικότατο ρόλο στον μηχανισμό και τη λειτουργία του δικαστηρίου. Σαν τους ξυλουργούς και τους δικηγόρους, τους οικοδόμους και τους επιπλοποιούς, δεν είναι όλοι ίδιοι. Κανένας δεν κάθεται στην έδρα με τον ίδιο τρόπο με κάποιον άλλο. Δεν έχουν την ίδια εκπαίδευση. Δεν έχουν την ίδια κατανόηση της φύσης του εαυτού τους και των συνανθρώπων τους, ούτε και είναι προικισμένοι με την ίδια ευθυκρισία και ψυχική ισορροπία.


Δεν είναι ότι δεν ξέρουν το Νόμο. Οι βασικές αρχές για την απονομή της δικαιοσύνης είναι μάλλον απλές και εύκολες να τις ακολουθήσει κανείς. Όμως οι δικαστές θα έπρεπε να είναι μελετητές πιο πολύ της Ζωής παρά του Νόμου. Η καλή γνώση της Βιολογίας και της Ψυχολογίας, που αποτελούν τη βάση για την κατανόηση των ανθρώπινων συμπεριφορών, θα έπρεπε να είναι απαραίτητα προσόντα τους. Αν δεν έχουν στοιχειώδεις γνώσεις για τους μηχανισμούς που κινούν έναν άνθρωπο, τα κίνητρα και τις ανάγκες που κουμαντάρουν τη ζωή του, είναι ανώφελο να επιχειρήσουν να εμβαθύνουν σε μια κατάσταση. Αλλά με στοιχειώδεις γνώσεις, οι αξιωματούχοι και το κοινό μπορούν να συμβάλλουν τα μέγιστα στην προστασία και την φροντίδα αυτών που χρειάζονται βοήθεια. Η ζωή όλων μας είναι γεμάτη ατυχίες. Αν την κατανοήσουμε έστω και ελάχιστα, μπορούμε να την οργανώσουμε, αντί να την αφήσουμε να παραδέρνει από δω κι από εκεί μέχρι να τσακιστεί, θύμα της άγνοιας, τους μίσους και της τύχης.

Αν ο γιατρός επέμενε να αγνοεί τις φυσικές αιτίες όπως κάνουν οι δικηγόροι και οι δικαστές, τότε η θεραπεία των ασθενειών δεν θα διέφερε από τη μαγεία, ενώ παράλληλα θα μπορούσαμε να επανενεργοποιήσουμε τον τροχό των βασανιστηρίων, για να τραβήξουμε τα διαόλια έξω από τα κορμιά των άρρωστων και των δαιμονισμένων. Πολλά από τα ανίατα θύματα του εγκλήματος είναι σαν εκείνους που ήσαν κάποτε θύματα ανίατων ασθενειών: έρμαια στα χέρια ανίκανων και μοχθηρών προφητών, που έχουν την απαίτηση να ελέγχουν τη μοίρα τους.

Κάθε άνθρωπος, είτε είναι γονιός, είτε δάσκαλος, είτε γιατρός είτε κατήγορος, πρέπει να έχει για πρώτη του έγνοια να προσφέρει ευτυχία και παρηγοριά σε αυτούς που εξαρτώνται από αυτόν. Πότε πότε κάποιος διαβασμένος δικαστής εμφανίζεται να ενδιαφέρεται για τη ζωή, αλλά δεν προλαβαίνει να αφήσει το στίγμα του: Μια κρίση υστερίας της κοινής γνώμης τον στέλνει με συνοπτικές διαδικασίες στο παρελθόν, όταν το έγκλημα αντιμετωπιζόταν με μαγεία και εξορκισμούς.

Δεν πρόκειται να υιοθετηθεί καμία επιστημονική αντιμετώπιση του εγκλήματος αν οι δικηγόροι, σαν τους γιατρούς και τους


άλλους επιστήμονες, δεν παραδεχτούν ότι η συμπεριφορά των ανθρώπων καθορίζεται από αίτια και αποτελέσματα.

Όταν οι δικηγόροι και οι δικαστές, καθώς και οι πολίτες αποδεχτούν την επιστημονική μέθοδο την οποία εφαρμόζουν οι γιατροί εδώ και αιώνες, τότε θα έχουμε μια σοβαρή αντιμετώπιση και ενασχόληση με το ζήτημα της λεγόμενης παραβατικότητας. Όταν μάθουν τον τρόπο να ανακαλύπτουν την αιτία της, τότε θα μάθουν και πώς να την εξαφανίζουν. Αυτό όμως απαιτεί κατανόηση, ανθρωπιά και αγάπη για το συνάνθρωπο, καθώς και ατράνταχτη πίστη στην δύναμη της γνώσης και της εμπειρίας, έτσι ώστε να θεραπευθούν οι ασθένειες των ανθρώπων. Τότε, μπορεί το σώμα των δικηγόρων να μικρύνει, τα δικαστήρια να χάσουν την αίγλη τους, αλλά η ανθρωπότητα θα κερδίσει στο πολλαπλάσιο, κατακτώντας την ευγένεια και την κατανόηση προς όλους.

Πώς να διαλέγεις ενόρκους - Clarence Darrow

Documents

Transcript of Πώς να διαλέγεις ενόρκους - Clarence Darrow