Ποντίκι Art 124

16
n.124/09 Η ΤΕΧΝΗ / ΟΙ ΤΑΣΕΙΣ / ΟΙ ΑΠΟΨΕΙΣ / Η ΖΩΗ... ΣΤΟΝ ΑΦΡΟ ΠΕΜΠΤΗ 1 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2009 ΠΟΝΤΙΚΙ art ΣΤΑΜAΤΗΣ ΦΑΣΟΥΛHΣ Οι σταρ των ψηφοδελτίων Από τους Tokio Hotel στην Μπιγιονσέ Τηλεόραση «κρύσταλλο» και πρόγραμμα θολούρα Άντι Γουόρχολ: Παράτολμη συνύπαρξη Το ολλανδικό γραφιστικό θαύμα

description

pontiki art 124

Transcript of Ποντίκι Art 124

Page 1: Ποντίκι Art 124

n.12

4/09

Η

ΤΕΧ

ΝΗ

/ Ο

Ι ΤΑ

ΣΕ

ΙΣ /

ΟΙ

ΑΠ

ΟΨ

ΕΙΣ

/ Η

ΖΩ

Η..

. Σ

ΤΟ

Ν Α

ΦΡΟ

ΠΕ

ΜΠ

ΤΗ

1 Ο

ΚΤ

ΩΒ

ΡΙΟ

Υ 2

00

9

ΠΟΝΤΙΚΙart ΣΤΑΜAΤΗΣ ΦΑΣΟΥΛHΣΟι σταρ των ψηφοδελτίωνΑπό τους Tokio Hotel στην ΜπιγιονσέΤηλεόραση «κρύσταλλο» και πρόγραμμα θολούραΆντι Γουόρχολ: Παράτολμη συνύπαρξηΤο ολλανδικό γραφιστικό θαύμα

Page 2: Ποντίκι Art 124

TA ΠΡΟΣΩΠΑ2/26

ΤΟΥΣ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΟΥΝ ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΤΑ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΑ ΤΟΥΣ ΕΝΩΝΕΙ Η ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑ

ΑΝΝΑ ΒΛΑΒΙΑΝΟΥ

DESIGN ART DIRECTOR

ΚΥΡΙΑΚΟς

ΚΟΥΤςΟγΙΑΝΝΟπΟΥΛΟς

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ

Μαρία Βασιλάκη

ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΝΤΑΙ:

γιώργος Ι. Αλλαμανής

Λεωνίδας Αντωνόπουλος

Xαρά Αργυρίου

Δημήτρης Κανελλόπουλος

Τατιάνα Καποδίστρια

γιώργος Ν. Κορωναίος

γιάννης Κουκουλάς

Μάκης Μηλάτος

Ελίνα Μπέη

Αγγελική Μπιλλίνη

Ξενοφών Α. Μπρουντζάκης

Χρυσούλα παπαϊωάννου

Δημήτρης Ρηγόπουλος

Όλγα ςελλά

Ναταλί ΧατζηαντωνίουΠΟΝΤΙΚΙart

Την ψυχοκόρη μας να παντρεύαμε δεν θα είχαμε τόση αγωνία για την τύχη της. Το προξενιό όμως της Αργυρούλας, της Μπαρμπαρήγου ντε, με τα κρατικά ή μη τηλεοπτικά κανάλια πολύ μας απασχόλησε. Τουλά-χιστον μέσα από τα πάνελ των κουτσομπολίστικων εκπομπών και από τον κίτρινο Τύπο. Άπαντες και άπασες με πόνο ψυχής περίμεναν να μά-θουν ποια οικογένεια θα αναλάμβανε / προσλάμβανε την τηλεσέφ, η οποία αποχωρήσασα από τη στοργική (;) αγκαλιά της Ελένης Μενεγά-κη του Alpha βρέθηκε στους πέντε δρόμους, δηλαδή χωρίς εκπομπή. Όπου και παραμένει μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές. Ως γνωστόν όμως μαγείρισσα χωρίς εκπομπή δεν υπάρχει στην αγο-ρά. Το γνωρίζει αυτό η ατυχήσασα, γι’ αυτό και κάνει ό,τι μπορεί για να βρει μια κουζίνα φιλόξενη και κυρίως εντοιχισμένη σε κάποιο τη-λεοπτικό στούντιο. Δικαίωμά της. Εμείς, όμως, για ποιο λόγο πρέπει να ενημερωνόμαστε επακριβώς για κάθε σκέψη, απόφαση και κίνησή της; Στο κάτω κάτω αν είναι δικαίωμά της να μαγειρεύει είναι δικαίω-μά μας να κάνουμε δίαιτα.

Έγινε γνωστή λόγω του τη-λεπαιχνιδιού που παρουσί-αζε. Όποιος και να ήταν πα-ρουσιαστής ενός τόσο προ-κλητικού προγράμματος όπως η «Στιγμή της αλή-θειας», θα απολάμβανε με-γάλη δημοσιότητα. Αντί να ευγνωμονεί την τύχη της η Ευγενία Μανωλίδου, πίστε-ψε ότι εστέφθη τηλεπερσό-να. Όταν ο ΑΝΤ1 της πρότει-νε τη θέση της οικοδέσποι-νας του Πρωινού Καφέ, το θεώρησε λογικό και απε-δέχθη. Όταν το κανάλι –σε

μία από τις πιο σοβαρές αποφάσεις στην ιστορία του– επέλεξε να «κό-ψει» την εκπομπή, εκείνη εξέλαβε την απόφαση ως προσβολή. Η Μανω-λίδου δεν είναι τηλεπαρουσιάστρια. Είναι, απλώς, μία γυναίκα η οποία είπε «ναι» στην «Στιγμή της αλήθειας», κάτι που θα απέρριπτε κάθε συνάδελφός της με τηλεοπτικό ήθος. Πάτησε πάνω στο προϊόν, στρογ-γυλοκάθισε σε έναν θρόνο που στηριζόταν στα σαθρά εδάφη του κι-τρινισμού και θεώρησε εαυτήν βασίλισσα. Όταν η λογική του καναλιού επέστρεψε, εξετράπη η δική της. Έστειλε εξώδικο ζητώντας την αποδέ-σμευσή της, άρχισε να συζητάει με άλλο κανάλι πιο ταιριαστό στο ήθος της και, ενδιαμέσως, βρήκε άλλο γήπεδο δημοσιότητας: Τα καφέ και τις πλατείες της Β΄ Αθήνας, στις οποίες μοιράζει προεκλογικά φυλλάδια του συζύγου της Άδωνη Γεωργιάδη. Η ερωτευμένη σύζυγος στον αγώ-να για την επανεκλογή του συζύγου. Ωραίο love story, και ψηφοθηρικά επικερδές, για τα κίτρινα έντυπα και τις κουτσομπολίστικες εκπομπές στις οποίες η Μανωλίδου αποσκοπεί. Όσο για το δικό της μέλλον; Δεν ανησυχεί. Και «κυρία βουλευτού» θα συνεχίσει να είναι και νέα τηλεο-πτική στέγη θα βρει. Όσο υπάρχει έλλειψη πολιτισμού στην Ελλάδα ο αριβισμός θα συγκεντρώνει και ψήφους και τηλεθέαση.

Αντίο Σπεράντζα!

Το pin up girl με τις εντυπωσιακές καμπύλες, τη χυμώδη γυναίκα που πρόσφερε απλόχερα το σεξαπίλ της τρέφοντας τις φαντασιώσεις γενε-ών ολόκληρων, το εκρηκτικό θηλυκό που ποθήθηκε όσο ελάχιστες σταρ από τον ανδρικό πληθυσμό της χώρας δεν μπορείς να το αποχαιρετή-σεις γράφοντας έναν τυπικό επικήδειο, από εκείνους που παραδοσιακά συνοδεύουν τους θεατρίνους στην τελευταία κατοικία τους. Εξάλλου η Σπεράντζα Βρανά δεν τα ήθελε τα καθωσπρέπει πράγματα. «Αλήτισσα» της σόουμπιζ –από τότε που έλαμπε στη σκηνή της επιθεώρησης μέ-χρι το τέλος, όταν εντελώς ακομπλεξάριστη παρείχε από τηλεοράσεως συμβουλές σεξουαλικής φύσης στις κομπλαρισμένες νεότερες γενιές– «τσιγγάνα καρδιά» που χτυπούσε δυνατά στον ρυθμό του ακραίου πά-θους, γυναικάρα που σε προκαλούσε να ξεπεράσεις τις αναστολές σου και να ριχτείς με τα μούτρα στο παιχνίδι, «διπλωματούχος» καθηγή-τρια της γεωγραφίας του ανθρώπινου σώματος και των κρυφών πόθων του, θα ήταν σίγουρα ευτυχής εάν αντί στεφάνων τής κλείναμε πονηρά το μάτι, εις ανάμνησιν, και σπεύδαμε να ζήσουμε τον επόμενο μεγάλο έρωτα! Όπως ακριβώς μας έμαθε…

Σπεράντζα Βρανά

Τα τελευταία χρόνια έμεινε έξω από το παιχνίδι των τηλεοπτι-

κών μεταγραφών, επιλέγοντας μία στέγη σταθερή μεν αλλά λι-

γότερο φανταχτερή από την αντίστοιχη των συναδέλφων της

τής ιδιωτικής τηλεόρασης. Παραμένοντας παρουσιάστρια του

κεντρικού δελτίου ειδήσεων της ΝΕΤ τόσο επί ΠΑΣΟΚ όσο και

επί Νέας Δημοκρατίας, η Μαρία Χούκλη είχε συχνά να αντι-

μετωπίσει τα προβλήματα μίας παγίως κυβερνητικά ελεγχό-

μενης κρατικής τηλεόρασης. Φαίνεται όμως ότι η διαχείριση

που έκανε απέναντι στην εκάστοτε κυβερνητική προπαγάνδα

ήταν προσεκτική. Ποτέ δεν έγινε βασιλικότερη του βασιλέως,

ποτέ δεν υπερασπίστηκε με πάθος την κυβερνητική γραμμή,

χωρίς όμως και να αφίσταται φανερά αυτής. Έτσι, παρέμεινε

«άχρωμη» σε σχέση με τα δελτία ειδήσεων των ιδιωτικών κα-

ναλιών, αλλά κατάφερε να προσδώσει το δικό της χρώμα με

άλλο τρόπο: με τη μετριοπάθειά της, τα σωστά ελληνικά της

και το κύρος της. Η Χούκλη πέτυχε να μην καταγραφεί ούτε

ως «μπλε» ούτε ως «πράσινη», όπως άλλοι τηλεπαρουσιαστές

της κρατικής τηλεόρασης στο παρελθόν. Έτσι, την ώρα των

debate, υποδείχθηκε από τα κόμματα ως η πλέον ενδεδειγμέ-

νη συντονίστρια. Και στο debate των δύο πολιτικών αρχηγών

και σε εκείνο των έξι τήρησε σωστές αποστάσεις, ανταποκρί-

θηκε στις περιστάσεις. Ίσως δεν είναι η πλέον λαμπερή τηλε-

παρουσιάστρια, όμως σε μία αήθη τηλεοπτική εποχή, το ήθος

τελικά είναι εκείνο που λάμπει.

Η τιμωρία της πρέπει να εί-ναι υποδειγματική. Μια ποι-νή δοκιμασμένη, από εκεί-νες που οι ιεροεξεταστές του Μεσαίωνα κατείχαν άριστα. Έτσι κι αλλιώς, σε πνευματι-κό και πολιτιστικό Μεσαίω-να ζούμε κι εμείς. Πού, λοι-πόν, θα τη ρίξουμε τη Βίκυ Καγιά για να την πατάξουμε που τόλμησε να αποκαλύ-ψει το σώμα της (σχεδόν) γυ-μνό στη διαφήμιση του ριά-λιτι που θα παρουσιάσει, με θέμα το μόντελινγκ; Πού θα τη ρίξουμε για να εξαγνίσου-με την ατμόσφαιρα από τη διαβολική επίδειξή της; Από την ανίερη εικόνα της γυναι-κείας σάρκας που εμπνέει πάθη, ανάβει τα αρσενικά (ενίοτε και τα θηλυκά), και που θα «χαλάσει τα παιδιά

μας»; Θέλει και ρώτημα; «Στην πυρά, στην πυρά», όχι «με τις ξενέρωτες» αλλά «με όλες τις τσούλες της Γης» –για να δανειστώ μερικούς στίχους από το απαύγασμα της τέχνης της Μυρτώς Κοντοβά– θα τη ρίξουμε τη μοντέλα. Γιατί δεν μας φτάνει το κράξιμο που της κάναμε από περιοδι-κά και τηλεόραση όταν απέτυχε στην παρουσίαση του «Πρωινού Καφέ», τώρα που τόλμησε να αποκαλυφθεί μπροστά μας σκίζοντας μανδύα που θυμίζει την ελληνική σημαία (άλλο μέγα παράπτωμα η βεβήλωση συμ-βόλου), θέλουμε να την τσαλακώσουμε και άλλο. Πρέπει, βλέπετε, να την εκδικηθούμε την ομορφιά της. Επειδή δεν την έχουμε. Επειδή πα-ραμένουμε πεινασμένοι, ζηλιάρηδες και κομπλεξικοί. Ή δεν ήταν επι-βεβαίωση του κόμπλεξ μας και της σεξουαλικής πείνας μας όλη αυτή η φασαρία γύρω από την ημίγυμνη καλλονή; (Παρεμπιπτόντως, φτου σου, κορμάρα μου, να μη σε βασκάνω!).

Βίκυ ΚαγιάΑνίερο σώμα

Αργυρώ ΜπαρμπαρήγουΤο προξενιό της Αργυρώς

Ευγενία ΜανωλίδουΜε τον Άδωνη στα καφέ

Μαρία ΧούκληΚοινής αποδοχής

© C

OST

AS P

ICA

DAS

Page 3: Ποντίκι Art 124
Page 4: Ποντίκι Art 124

να επιδείξει ο ΣΥΡΙΖΑ από τον χώρο του θεάματος στην περιφέρεια Αττικής. Την καλλιτεχνική πεπατημένη ακολουθεί και το ΚΚΕ, αν και η Λίλα Καφαντάρη, ήδη βουλευτίνα που εκτίθεται στη Δωδεκάνησο, έχει παίξει σε γυαλιστερά σίριαλ και όχι σε μαυρόασπρες λαϊκές ταινίες. Αντιθέτως, ο Κώστας Καζάκος, βουλευτής και επικεφαλής υποψήφιος στο Επικρατείας, μια ζωή

διεκδικούσε το υψηλό, αν και οι ρόλοι με τους οποίους διακρίθηκε έρεπαν προς το γκροτέσκο: πιο δημοφιλής ο ρόλος του μεγαλοκαρχαρία της πλουτοκρατίας Διαμαντή Αμυρά στη σαπουνόπερα «Βέρα στο δεξί», πιο μαχητικός εκείνος του εθνικού δικαστή που καταδίκασε τον Κλίντον στο Σύνταγμα. Το ΠΑΣΟΚ στα αστέρια που είχε προσέθεσε μερικές στρατηγικές παρουσίες. Πλάι στην Πέμη Ζούνη, τον Γιάννη Βούρο και την Άντζελα Γκερέκου (του βάρδου), προστέθηκαν η γυναίκα ενός άλλου βάρδου, η Άννα Νταλάρα, η άγρια επαναστάτρια του Θεσσαλικού Θεάτρου Άννα Βαγενά (επίσης σύζυγος τραγουδιστή, του Λουκιανού Κηλαηδόνη), αλλά, κυρίως, η Δάφνη Μπόκοτα. Η ιστορική παρουσιάστρια

της Γιουροβίζιον ξαναδίνει ραντεβού με την ιστορία. Όσο για τη ΝΔ, καταβλήθηκε μεγάλη προσπάθεια να ισορροπήσουν το λαϊκό και η ποπ. Ο Γιώργος Βασιλείου/αστυνόμος Θεοχάρης του Φώσκολου υπόσχεται ανθρώπινο περιβάλλον για τα σώματα ασφαλείας, ενώ η κόρη του Γρηγόρη, Άννα Μπιθικώτση (συλλυπητήρια για τον σκύλο σας στον Σοπέν, που τον πάτησε αμάξι), έστω

και με τον λυρικό λόγο της, διεκδικεί να γράψει τη δική της πολιτική εποποιία. Ωστόσο, και το ψηφοδέλτιο αυτό το σφραγίζει η κουλτούρα της Γιουροβίζιον. Ο Ροβέρτος (Ρόμπερτ) Ουίλιαμς είναι εδώ, υποψήφιος στην Α΄ Αθήνας, σαν να μην πέρασε μια μέρα από το «Μάθημα σολφέζ». Εδώ, στη Β΄ Αθήνας, είναι κι ο Κώστας Τουρνάς – αν κατέβαινε και ο Σταύρος Λογαρίδης θα είχαμε συγκεντρωμένους όλους τους Poll. Ευτυχώς, στο ψηφοδέλτιο εκπροσωπούνται επαξίως και οι Olympians, το ανταγωνιστικό των Poll γκρουπ από τη δεκαετία του 1970, με την Αλίκη Αρβανιτίδη, σύζυγο Πασχάλη. Κορίτσια, σπεύσατε! Η σύζυγος έχει εκλογές, ο Πασχάλης κυκλοφορεί ξανά ελεύθερος.

«Α γαπώ τον τόπο μου. Αγαπώ τους ανθρώπους. Θα παλέψω για ένα καλύτερο αύριο. Χρειάζομαι τη

βοήθειά σου». Το παραπάνω κειμενάκι είναι της ηθοποιού Άννας (-Μαρίας) Φόνσου, υποψήφιας με το ΠΑΣΟΚ στην Α΄ περιφέρεια Αθήνας. Έχει κάτι από τον λυρισμό και το δάκρυ των μελό στα οποία πρωταγωνιστούσε, κάτι από τον λυγμό της

Έφης στην «Κόμισσα της φάμπρικας», κάτι από το παράπονο της Άννας στη «Δίκη ενός αθώου» – και τίποτα από την αγωνιστική παρένθεση της ηθοποιού στα συνδικαλιστικά μετερίζια, όπου εκπροσωπούσε το ΚΚΕ. Άλλοι καιροί, νέες ανά-γκες, θα πείτε. Θα συμφωνήσουμε. Όντως, στους καιρούς μας τα πρόσωπα του θεάματος, πρωτίστως της τηλεόρασης, δευτερευόντως του τραγουδιού είναι γνωστά τοις πάσι. Κι η αναγνωρισιμότητά τους αυτή τα καθιστά ωραία γυαλιστερά δολώματα για ψηφοφόρους και στην πολιτική. Για την αφεντομουτσουνάρα τους επιλέγονται. Για να δούμε όμως και την προσφορά τους. Ας αρχίσουμε από τους μικρούς. Μόνο τον Γιώργο Πάντζα, της συνιστώσας του κολοβού ΔΗΚΚΙ, έχει

4/28 ΤΣΟΥΝΑΜΙ

Εντάξει, βρε Βάσω,

τον νοσηρό μου εγκέφαλο προς άλλα μονοπάτια. Αρκεί για σήμερα. Για φέρε μου εδώ το χαρτί με τις κρυφές δημοσκοπήσεις να το μπουμπουνίσω να δούμε ποιος κάνει πλάκα σε ποιον.

Σ τις πλακίτσες των ημερών να μην ξεχάσω να συμπεριλάβω το νέο δακρύβρεχτο του Mega

με την Κάτια Δανδουλάκη στον ρόλο της ζόρικης γιαγιάς, ουάου. Και μη θαρρείς... Θέλω, βρε Βάσω μου, αλλά δεν μπορώ να καμωθώ ότι όλα πάνε καλά στον καλύτερο δυνατό κόσμο. Απλώς δεν μου βγαίνει. Τι εννοείς; Φυσικά και δεν νοσταλγώ τη γενικευμένη δυσκαμψία της Βάσιας Λόη, αλλά αν επιμείνεις να με παρενοχλείς κάθε Σαββατοκύρια-κο μεσημέρι με τον σεβντά της Τσιμτσιλή για το

Τ ούτη την ώρα που σου γράφω κλαίω κάτω από ένα βράχο.

Α υτά είναι τα χάλια μας, αγαπητή μου Βάσω, και αν μάλιστα συνεχίσουν τα καλόπαιδα να

βγαίνουν στην τηλεόραση και να λένε αυτά που λένε, όπως με βλέπεις και σε βλέπω, Βασούλα, θα αρχίσω να το ξανασκέφτομαι... Όχι τίποτ’ άλλο αλλά βαριέμαι αφόρητα να ξανακουρδίσω

σουξεδιάρη Χατζηγιάννη που τον είδα στης Γερμα-νού κι έμεινα με το στόμα ανοιχτό. Μα πόσα κιλά πήρε τελοσπάντων από το τελευταίο του σιντί;

Γ ι’ αυτό κι εσύ παραδειγματίσου και τρώγε με τη ρέγουλα, φιλενάδα. Όχι λίπη, όχι ζάχαρη,

όχι λαδομπούκια, τουλάχιστον μέχρι τη Δευτέρα το πρωί οπότε και θα σου ορίσω νέο διαιτολόγιο μετά πρωινής γυμναστικής. Έι οπ! έι οπ!, άρξασθε, σαπάκια μου.

Η ποντικίνα των καναλιών

ποια τελικά θα ανάβει τη φουφού στην εκπομπή της Μενεγάκη, να το ξέρεις, Βάσω, πως αυτή τη φορά θα το ρίξω άκυρο.

Ά κυρο είπα και θυμήθηκα το τρίο Στούτζες του Alpha με τον Μουτσινά να προσπαθεί

να σώσει την κατάσταση. Α! όχι, Βάσω μου. Εγώ αν πρόκειται να σε δω να κάνεις το παν για να σε πάρει ο διάολος δεν θα προτάξω τα στήθη μου ούτε θα κοπώ για να σε συγκρατήσω. Σιγά... Μεγάλο κορίτσι είσαι, πάρε τα μέτρα σου. Και μην κοιτάς τον Γιώργο Τσαλίκη με την ελβιέλα και το κοκοράκι. Αυτός είναι ο δικός μας Πίτερ Παν με μπόλικο μέικ απ και κονσίλερ. Στους παλίμπαιδες της ίδιας φουρνιάς βιάζομαι να κατατάξω και τον

ΩΡΑ ΓΙΑ ZAPPING

Οι σταρ των ψηφοδελτίωνΨηφίζετε σαπουνόπερα ή Γιουροβίζιον;

Η αναγνωρισιμότητα των αστέρων του θεάματος τους καθιστά ωραία γυαλιστερά δολώματα για ψηφοφόρους. για την αφεντομουτσουνάρα τους επιλέγονται. για να δούμε όμως και την προσφορά τους

Κατανοητή η διεκδίκηση από τους «Κινηματογραφιστές στη ομίχλη» ενός καλού νόμου για το σινεμά ο οποίος να

λαμβάνει υπόψη τα συμφέροντά τους, έστω και αν είναι σκληρή η απόφασή τους για μποϊκοτάζ του

Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Κέφι, συλλογι-κότητα, αντιιεραρχικές σχέσεις υπόσχο-νταν έναν ώριμο συνδικαλιστικό αγώνα. Όμως, μετά την προκήρυξη των εκλογών, το μέσο της διεκδίκησης, το μποϊκοτάζ του Φεστιβάλ δηλαδή, είναι προφανές ότι υποκινείται από έναν παραλογισμό. Οι κινηματογραφιστές διεκδικούν από μια κυβέρνηση που δεν μπορεί πια να νομο-θετήσει, από μια Βουλή που δεν έχει ακό-μα συσταθεί. Επαναστατική γυμναστική; Μαξιμαλισμός που οδηγεί στον μηδενι-σμό; Ή μήπως απλώς επιπολαιότητα – που αντικειμενικώς, αποδυναμώνει το μεγάλο, το εθνικό Φεστιβάλ, υπέρ άλλων μικρότε-ρων φεστιβάλ και συμφερόντων;

Όταν ζούσε στην Αμερική κατηγορή-θηκε ότι είχε κάνει σεξ με ένα κοριτσάκι 13 χρόνων. Έφυγε για να μη συλληφθεί, έζησε στο Παρίσι, δεν κατάφερε να πάει στο Λος Άντζελες ούτε για να παραλάβει το Όσκαρ. Ο Ρομάν Πο-λάνσκι είναι τεράστιος σκηνοθέτης. Ωστό-σο αυτό δεν εμπόδισε την Αμερική να συ-νεχίζει να τον καταδιώκει ούτε απέτρεψε τη σύλληψή του στην Ελβετία. Λυπηρό, αλλά και πόσο ενδεικτικό ενός κορυφαί-ου νομικού πολιτισμού, επικεφαλής του οποίου είναι μια πραγματικά τυφλή κόρη. Τυφλή, αυστηρή και άτεγκτη, δεν ξεχωρί-ζει τους πολίτες σε λαό και Κολωνάκι, και εφαρμόζει τους νόμους, όσο αυστηροί κι αν είναι. Κάνετε συγκρίσεις;

αχινοί...

Λία παραλία

γιώργος πάντζας Λίλα Καφαντάρη, Κώστας Καζάκος

Page 5: Ποντίκι Art 124
Page 6: Ποντίκι Art 124

6/30 cover sTory «»

Ο ςταμάτης Φασουλής δεν κάθεται ήσυχος σε μια καλλιτεχνική γωνιά. ςηκώνεται και τρέχει από το ένα θεατρικό είδος στο άλλο για να ξεφύγει από τη μανιέρα, για να δοκιμάσει ξανά και ξανά τις δυνάμεις του, για να παρασυρθεί και να παρασύρει, για να γευτεί το χειροκρό-τημα, για να σώσει την ψυχή του. Το μικρό οικοπεδάκι της ματαιοδοξίας που αναλογεί στον καθένα το αξιώθηκε από μικρός και το έχει απολαύσει με το παραπάνω. ςήμερα μοιάζει να πιστεύει ότι η εποχή των βεβαιοτήτων παρήλθε. Αντικρίζει ώριμος τα ερωτηματικά του να πληθαίνουν και αφήνεται στο κύμα της τέχνης του, μάλλον γιατί γνωρίζει πλέον καλά ότι αυτό το ταξίδι ποτέ δεν τελειώνει. Φέτος ανεβάζει στο Εθνικό Θέατρο, στο Ρεξ, το «Τρίτο στεφάνι» του Κώστα Ταχτσή, ένα εμβληματικό μυθιστόρημα για μια ασπρόμαυρη, παθιασμένη και μικροαστική Ελλάδα του περασμένου αιώνα, το οποίο διασκεύασε κοπιαστικά ο ίδιος, φιλοδοξώντας να μετουσιωθεί στη σκηνή σε ένα πολυπρόσωπο «ταξίδι επιστημονικής φαντασίας στο παρελθόν». Από τα ανοικτά παράθυρα της συζήτησής μας δεν θα μπορούσε να μην εισβάλει και ο θόρυβος της τρέχουσας προεκλογικής περιόδου.

Κάποιοι ίσως νομίσουν ότι το θεατρικό «Τρίτο στεφάνι» είναι μια ηθογραφία του ’40 και του ’50. Σαν ασπρόμαυρη νεορεαλιστική ταινία. Καλή, αλλά αποτύπωμα άλλης εποχής.Σ.Φ.: Δεν το αντιμετωπίζω καθόλου έτσι. Η παράσταση δεν αναπαριστά την εποχή. Αντιμετωπίζω τον χώρο σαν τοπίο μιας ιστορίας επιστημονικής φαντασίας.

Ένας χώρος άχρονος; Σ.Φ.: Όχι. Σημαδεμένος απ’ τον χρόνο, αλλά χωρίς το ήθος να σημαδεύει τα γεγονότα όπως στην ηθογραφία. Αντιθέτως, τα ήθη προκύπτουν ως απόρροια ιστορικών δεδομένων. Δηλαδή, το ότι έγινε ένας μαυραγορίτης συνέβη επειδή υπήρχε ο κατακτητής και η απαγόρευση των τροφίμων. Δεν ήταν ο μαυραγορίτης ο οποίος καθόρισε την εποχή, η εποχή καθόρισε τον μαυραγορίτη.

Ένας εικοσιπεντάρης ή ένας τριαντάρης γιατί να έρθει σε αυτή την παράσταση;Σ.Φ.: Γιατί, τι θα πάει να δει; Νομίζεις ότι ο εικοσιπεντάρης ή οποιοσδήποτε άλλος πάει θέατρο για να δει το πρόβλημά του; Όταν βλέπει τον «Άρχοντα των δαχτυλιδιών» ή μια αστυνομική ιστορία στο Λος Άντζελες με φόνους, με τι ταυτίζεται; Στην τέχνη δεν θέλουμε να δούμε αυτό που ζούμε, αλλά τη μετάλλαξή του.

Πάντως ήταν τρομακτική η δεκαετία του ’40.Σ.Φ.: Σχεδόν δεν μπορούμε σήμερα να την καταλάβουμε. Υπήρχε μια τρέλα σε όλο τον κόσμο. Ο θάνατος είχε ευτελιστεί.

Η βιομηχανική επανάσταση έφερε τη βιομηχανική εξόντωση ανθρώπων σε διαστάσεις πρωτόγνωρες, όπως στο Ολοκαύτωμα. Σ.Φ.: Το πώς λειτουργούσαν τότε μέσα σε μια οικογένεια είναι φοβερό. Ο απόηχος από το Ολοκαύτωμα έρχεται στην Εκάβη του έργου, όταν πήγε να βρει ο γιος της τη γυναίκα του στη Θεσσαλονίκη, μια Εβραία την οποία δεν χωνεύει

Επανάσταση, μια ιστορική βαρβαρότητα που τότε ήτανε très à la mode.

Επιστροφή στο σήμερα. Απέχουμε λίγες μέρες από τις κάλπες. Ποιο ήταν το πρώτο πράγμα που σκεφτήκατε μόλις μάθατε ότι ο Κώστας Καραμανλής θα κάνει πρόωρες εκλογές;Σ.Φ.: Δεν σκέφτομαι ούτε έχω ποτέ σκεφτεί σοβαρά για τον κύριο Καραμανλή. Στην πρώτη περίοδο μόνο υπήρχε ένα ερωτηματικό, το οποίο λύθηκε με τον καιρό. Πώς είναι δυνατόν ένας τόσο στεγνός άνθρωπος να έχει τέτοια πειθώ στον κόσμο. Κατάλαβα ότι ήταν συνδυασμός με το πνεύμα Ρουσόπουλου. Δεν είναι τυχαίο ότι από τη στιγμή που έφυγε ο Θοδωρής άρχισε η πτώση στη δημοτικότητα του Καραμανλή.

Τι του προσέφερε ο κύριος Ρουσόπουλος, λέτε; Σ.Φ.: Ήτανε φοβερός, δαιμόνιος στο πώς τον έφτιαχνε τον Καραμανλή, πώς τον πλασάριζε. «Απάντησα ήδη! – ο κύριος πρωθυπουργός αισθάνεται πάρα πολύ άσχημα, αισθάνεται πικραμένος!», έλεγε. Δηλαδή, έλεγε τι αισθάνεται ο πρωθυπουργός, λες κι εκείνος δεν μπορούσε να πει τα αισθήματά του. Κι όντως, δεν μπορούσε. Εγώ ήξερα τον άνδρα. Τον εκτιμούσα δε αφάνταστα τον Ρουσόπουλο. Αλλά η φρασεολογία και η συμπεριφορά του ήταν γκεμπελική. Αγνώριστος, άλλαξε το μάτι του. Δεν ξέρω τι έγινε.

Η εξουσία μεταλλάσσει τον άνθρωπο. Ενδεχομένως και η ξαφνική επαφή με το χρήμα. Σ.Φ.: Αυτό το τελευταίο προσωπικά δεν το καταλαβαίνω, γιατί το χρήμα δεν το έχω λάβει ποτέ υπόψη μου. Δεν ξέρω πώς είναι. Με τρώνε τόσα άλλα πράγματα… Όταν πιστεύεις ότι έχεις μια εξουσία ή πνευματική ή ποιητική ή ρεαλιστική στα πρόσωπα, στα αισθήματά σου και στα αισθήματα των άλλων, δεν καταλαβαίνω με το χρήμα τι μπορείς να εξαγοράσεις.

Όταν ακούσατε τη φράση του Γιώργου Παπανδρέου «Θα κάνω την Ελλάδα τη Δανία του Νότου» τι σκεφτήκατε;Σ.Φ.: Αγαθών προθέσεων είναι ο Γιώργος. Εύχομαι μόνο στη Δανία να μη γίνει η Ελλάδα του Βορρά.

Στην Ελλάδα σε τι ελπίζει ο κόσμος αυτή τη στιγμή; Σ.Φ.: Δεν ξέρω αν ο Έλληνας θέλει να γίνει η Δανία του Νότου ή μάλλον η αφεντομουτσουνάρα του Νότου. Να είναι αυτός το παρακράτος και η παραοικονομία, να ξεγελάει τους πάντες. Φοβάμαι ότι το όνειρο του μέσου Έλληνα είναι ευτελές. Και την Κεντροαριστερά στην Ελλάδα τη συντήρησε η μικροαστική τάξη. Ελπίζω κάποια στιγμή τα παιδιά μας να ξεφύγουνε.

Μα πώς; Υπάρχει μια στρατιά από παιδιά, συμβασιούχοι του Δημοσίου, που οι γονείς τους φίλησαν κατουρημένες ποδιές. Και γυρνάνε τεμπέλικα από γραφείο σε

γραφείο στις εφορίες, στα υπουργεία, στις ΔΕΚΟ. Σ.Φ.: Σε μία χώρα όπου το παρακράτος δεν λειτουργεί μόνο, αλλά και αποθεώνεται μαζί με το «παρααίσθημα», την παραφιλολογία και το «παραθέατρο», είναι δύσκολο να εμπνεύσεις εμπιστοσύνη και όραμα.

Πέρυσι ανέβηκαν στον ουρανό δύο πολύχρωμα δημοσκοπικά μπαλόνια. Το ένα έγραφε «ΣΥΡΙΖΑ 17-18%» και το άλλο «Οικολόγοι - Πράσινοι 6-7%». Τι απέγιναν; Σ.Φ.: Ο ΣΥΡΙΖΑ ανεπτύχθη διότι απομακρύνθηκε ένας δημοκρατικός κόσμος από το ΠΑΣΟΚ, διότι το ΠΑΣΟΚ τα είχε με τον εαυτό του. Τώρα που ο ίδιος κόσμος νομίζει ότι τα πράγματα έγιναν πιο ευανάγνωστα, ξαναγυρνάει. Οι Οικολόγοι είναι μόδα. Αλλά οι μόδες έρχονται πολύ αργά στην Ελλάδα, όταν ήδη ξεφτίζουν στο εξωτερικό.

Πρόσφατα διάβαζα ότι ο Πράσινος πρώην υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Γιόσκα Φίσερ υποστηρίζει, υπό όρους βέβαια, έναν αμερικανικό αγωγό πετρελαίου. Σ.Φ.: Δεν είμαι τόσο διαβασμένος. Είναι αγαθών προθέσεων και οι Οικολόγοι Πράσινοι. Αλλά δεν ξέρω πόσο οργανωμένα μπορούν να αντιμετωπίσουν τη μόλυνση του περιβάλλοντος.

Θα πάτε να ψηφίσετε; Σ.Φ.: Τι να κάνω, θα πάω να ψηφίσω με βαριά καρδιά. Με τη λογική «το μη χείρον βέλτιστον».

Για τον χώρο του πολιτισμού τι περιμένετε από την επόμενη κυβέρνηση; Σ.Φ.: Τίποτα απολύτως. Αλλάζουν υπουργούς Πολιτισμού και μέχρι να ενημερωθεί ο νέος φέρνουν άλλον. Και ένας να μείνει για καιρό, αν δεν πάρει ένα γενναίο κονδύλι δεν θα κάνει τίποτα. Τι να κάνεις για τον πολιτισμό όταν δεν έχεις φράγκα; Να έχεις ωραίες ιδέες;

Υπάρχει πάντως ένας τομέας στον οποίον έπεσαν κάποια χρήματα και πολλοί αναγνωρίζουν ότι έγινε έργο. Είναι το Ελληνικό Φεστιβάλ και η περίπτωση του Γιώργου Λούκου. Σ.Φ.: Κατά λάθος θα βρέθηκε ο Λούκος στη θέση αυτή. Είναι το μόνο σημαντικό πράγμα που έχει συμβεί στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια. Διαφωνείς δεν διαφωνείς με τις παραστάσεις που φέρνει, έτσι ερχόμαστε σε επαφή με τα σύγχρονα καλλιτεχνικά ρεύματα του κόσμου.

Κι όμως, κάποιοι που νομίζουν ότι μόνο εμείς ξέρουμε να ανεβάζουμε, ας πούμε, αρχαία τραγωδία έκραξαν στην Επίδαυρο την παράσταση των «Περσών» του Γκότσεφ. Σ.Φ.: Την τύφλα μας ξέρουμε! Να γκαριζοβολάει μια κυρία: «Βγείτε έξω απ’ τη θυμέλη!». Πού το ξέρεις, μωρή, εσύ; Τι είσαι;

Ο Κουν δεν έλεγε: «Μην πατάτε τη θυμέλη»; Σ.Φ.: Εννοούσε ότι θέλει να κάνει ένα θέατρο που

η Εκάβη, αλλά «ευτυχώς δεν τη βρήκε γιατί προλάβαν οι Γερμανοί και τη μαζέψανε και την πήγανε κάπου, Πολωνία, δεν ξέρω…». Αυτό! Πάρα πολύ αγριευτικό. Εκείνη την ώρα η Εκάβη δεν ξέρει την αλήθεια. Οι άνθρωποι που «μιλάνε» την ιστορία δεν καταλαβαίνουν την προοπτική της. Για μας όμως που ξέρουμε είναι σοκ. Εγώ μένω ενεός απέναντι στα πάθη εκείνης της εποχής.

Ζουν τα δικά τους πάθη οι νεότεροι; Γύρω μας κυκλοφορούν πολύ «συμπιεσμένα» παιδιά. Σ.Φ.: Ε! πώς, δεν τα ζούνε; Και την προηγούμενη γενιά που ήταν τόσο… αποσυμπιεσμένη δεν την είδα να κάνει και πολλά πράγματα. Τους σημερινούς σαρανταπεντάρηδες δεν τους είδα να λάμπουν. Ούτε βέβαια τη γενιά τη δικιά μου, που είναι πιο πριν και έλεγε «Εμείς είχαμε οράματα…». Και τι τα κάνατε; Η κοινωνία τα οράματα τα δικά της πραγματοποίησε: το φουσκωτό και τη βιλίτσα. Αυτό; Να καταντήσουν τα παιδιά σαν και μας; Άσ’ τε με ήσυχο! Μπορεί να φτιάξουν έναν καλύτερο κόσμο.

Και η νεανική έκρηξη του περασμένου Δεκέμβρη, με όλη τη μαυρίλα και την απελπισία που τη συνόδευε; Σ.Φ.: Νομίζω ότι έπρεπε να την περιμένουμε. Μιλάει το άλαλο, αυτό που δεν το ακούσαμε και δεν το αφήνουμε να μιλήσει. Είναι φοβερό το να απαιτούμε να μιλήσει τη γλώσσα τη δικιά μας. Θα μιλήσει με άλλη γλώσσα, μαύρη και της βίας.

Είναι αναπόφευκτο αυτό; Σ.Φ.: Κάθε γενιά πρέπει να περάσει αρκετό χρόνο για να διατυπώσει τον λόγο της και να αποτιμηθεί η στάση της. Σκέψου μόνο το ορόσημο του περασμένου αιώνα, τον Μάη του ’68. Η τελευταία άποψη για τον Μάη είναι ότι τα παιδιά των αστών θέλανε το δικαίωμά τους στην ελευθερία, ότι ήταν χορτασμένοι άνθρωποι που έφτασαν σε πολλές ακρότητες, μέχρι να λατρεύουν τον Μάο, το κόκκινο βιβλιαράκι και την Πολιτιστική

Σταμάτης Φασουλής«Το όνειρο του μέσου Έλληνα είναι ευτελές»

«Δεν σκέφτομαι ούτε έχω ποτέ σκεφτεί σοβαρά για τον κύριο Καραμανλή. Στην πρώτη περίοδο μόνο υπήρχε ένα ερωτηματικό, το οποίο λύθηκε με τον καιρό. Πώς είναι δυνατόν ένας τόσο στεγνός άνθρωπος να έχει τέτοια πειθώ στον κόσμο. Κατάλαβα ότι ήταν συνδυασμός με το πνεύμα Ρουσόπουλου. Δεν είναι τυχαίο ότι από τη στιγμή που έφυγε ο Θοδωρής άρχισε η πτώση στη δημοτικότητα του Καραμανλή».

ΣυνέντευξηΣτον Γιώργο Ι. Αλλαμανή

Φωτ. Τάσος Βρεττός

Ανήλιαγο καμαρίνι στα παρασκήνια του Θεάτρου Ρεξ. Καφέδες φίλτρου και εμφιαλωμένο νερό. Σωματική κόπωση μεν, πνευματική εγρήγορση δε.art

Page 7: Ποντίκι Art 124

ΠΟΝΤΙΚΙart 1-7.10.09 31/7

να έχει τον απόηχο μιας ιερότητας. Όμως, το να καταπατώ την ιερότητα είναι θεατρική άποψη, είναι γλώσσα, δεν είναι αναίδεια.

Υπάρχουν σήμερα στην Ελλάδα σταρ; Σ.Φ.: Σταρ είναι ένας που η ανθρώπινη παρουσία του είναι εξίσου δυνατή ή και πιο δυνατή από την ερμηνεία του. Δεν υπάρχουν πουθενά, γιατί να υπάρχουν στο θέατρο; Μεγάλα υποκριτικά μεγέθη έχουμε, αλλά όχι σταρ. Η κορυφαία στιγμή είναι όταν ένας ηθοποιός είναι σταρ και λόγω του υποκριτικού μεγαλείου του. Πράγμα πολύ σπάνιο.

Μπορείτε να μου δώσετε ένα παράδειγμα γιατί δεν το καταλαβαίνω; Σ.Φ.: Η Παξινού. Όμως, ξέρω και άλλους που είχανε το ίδιο υποκριτικό μεγαλείο με εκείνη, αλλά δεν έγιναν σταρ.

Όπως; Σ.Φ.: Η Χριστίνα Καλογερίκου, η οποία κατά τη γνώμη μου ήταν μία από τις μεγαλύτερες ηθοποιούς του περασμένου αιώνα. Καταπληκτική καρατερίστα, έπαιξε ελάχιστα στο σινεμά, στο «Αμαξάκι» και στη «Στέλλα», όπου έκανε τη μητέρα του Μίλτου, του Γιώργου Φούντα. Σήμερα όταν λες «Παξινού» εννοείς κάτι. Ενώ όταν λες «Καλογερίκου» δεν καταλαβαίνει κανείς τίποτα.

Είστε ανοικτός σε νέες ιδέες όσο μεγαλώνετε ή κλείνεστε στις απόψεις σας; Σ.Φ.: Δεν γράφουν πια συχνά μέσα μου οι απόψεις και οι φράσεις-κλειδιά των άλλων. Αλλά όταν συμβαίνει, γράφουν με την ίδια ένταση. Συνήθως ανάμεσα στα 35 με 45 νομίζεις ότι τα ξέρεις όλα. Μετά, έρχεται ένα ερωτηματικό που ορθώνεται μέσα σου και διογκούται μέρα με την ημέρα. Ώσπου γίνεσαι ο ίδιος ένα τεράστιο ερωτηματικό.

Έχετε χιλιάδες «ώρες πτήσης». Η μανιέρα δεν καραδοκεί στη γωνία; Σ.Φ.: Το διαβολικό με τη μανιέρα είναι ότι μεταμφιέζεται σε έμπνευση. Εγώ την αγνοώ, αλλά δυστυχώς αυτή φαίνεται δεν με αγνοεί καθόλου. Για να της ξεφύγω ποτέ δεν ανεβάζω ίδια πράγματα. Πότε μια κωμωδία, πότε ένα δράμα, ένα μπουλβάρ ή ένα μιούζικαλ.

Θέλετε να μου πείτε μια παράσταση, όχι δική σας, που να σας άγγιξε βαθιά; Σ.Φ.: Οι «Όρνιθες» του Κουν στη δεκαετία του ’60 είναι ό,τι καλύτερο έχω δει στη ζωή μου.

Και μια ταινία; Σ.Φ.: Το «Οκτώμισι» του Φελίνι. Γιατί το θέμα της είναι ότι «δεν μπορώ να σου πω μια ιστορία». Και ξαφνικά, αποκαλύπτεται ότι αυτές οι σκόρπιες μνήμες είμαι εγώ. Αυτό το χάος είμαι εγώ. Και… αυτό ακριβώς «ήθελα να σου πω».

Εσείς θα φτάσετε ποτέ να το πείτε αυτό; Σ.Φ.: Ξέρω ’γώ; Αν συνταξιοδοτηθώ κάποτε… Ίσως τότε να πω: «Αυτό ήθελα να σας πω: ό,τι δεν μπόρεσα να πω».

Δεν μπορώ να σας σκεφτώ συνταξιούχο.Σ.Φ.: Ούτε εγώ. Αλλά… έχουμε δει τέρατα!

Page 8: Ποντίκι Art 124

8/32 ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ >>

1 Οκτωβρίου. Η Αθήνα ετοιμάζε-

ται. Να υποδεχθεί μια νέα κυβέρνηση,

ένα νέο χειμώνα, μια νέα θεατρική

σεζόν κι ό,τι νέο μπορεί να υποσχεθεί

το εγχώριο μουσικό σύμπαν ή όποια

άλλη καλλιτεχνική έκφραση. Αυτό

που έχει υποδεχθεί ήδη είναι η νέα

τηλεοπτική πραγματικότητα, ίδια και

χειρότερη (σε κίτρινο και ροζ) με την

περυσινή. Η περιπέτεια αρχίζει… Μα-

κάρι να μην απορυθμιστούμε με το

πρώτο σύμπτωμα κουρασμένης τέχνης

που θα συναντήσουμε. Η τηλεόρα-

ση, πάντως, δεν είναι επ’ ουδενί το

αντίβαρο μιας πληκτικής καθημερι-

νότητας. Οι βροχές του πρώτου

φθινοπωρινού μήνα έγιναν αιτία να

ακυρωθούν πολλές συναυλίες και πα-

ραστάσεις, αν δείτε όμως τον κατάλο-

γο των εκδηλώσεων που ακυρώθηκαν

θα διαπιστώσετε ότι οι περισσότερες

ήταν ανάξιες λόγου. Φαίνεται ότι ο ςε-

πτέμβριος είχε... πολιτιστική συνεί-

δηση. Ο Μπάμπης ςτόκας, αφού

ματαίωσε τη συναυλία του τη Δευτέρα

επειδή ο ντράμερ του χτύπησε στο

χέρι, αποφάσισε να περάσει τη νύχτα

στην εκπομπή του Μάκη Τριανταφυλ-

λόπουλου. Κι έτσι έκανε τη γλάστρα

δίπλα στην Κιμ Κίλιαν και τον Πάνο

Καμμένο. Από το –λέμε τώρα– ροκ του

Μπάμπη Στόκα στις αληθινές (!) ροκ

καταστάσεις του Μάκη Τριανταφυλλό-

πουλου. Κάθε πρωί διασχίζω τη

Μεσογείων, από τις πιο άσχημες λε-

ωφόρους, ακούω Kosmos FM και χα-

ζεύω τις αφίσες στις κολώνες της ΔΕΗ.

Έτσι έχω να δηλώσω πως δεν υπάρχει

πιο δημοκρατικός δρόμος στον κόσμο.

Εδώ, ανάμεσα σε Ρέμο και Βανδή

ασφυκτιά κάτω από το βάρος της επω-

νυμίας του ο Κέβιν Κόσνερ που θα

δώσει μια συναυλία στο Badminton.

Δεν ήξερε; Δεν ρώταγε; Αχ αυτή η

πόλη! Πόσο λατρεύει το παρελθόν, την

ιστορία, τα «σιγουράκια» που λένε και

οι έφηβοι. Την ίδια εβδομάδα κάποιοι

εξ ημών θα σπεύσουν στον Ανταμό,

μορφή του χθες που διεκδικεί λίγη

ακόμα επιβεβαίωση και κάποιοι άλλοι

στο Μέγαρο Μουσικής για τα Κρατικά

Μπαλέτα της Μόσχας Μπεριόσκα, με

τα 60 χρόνια παράδοσης. Αθώοι θε-

Γύρω γύρω πόλη...Της Άννας Βλαβιανού

ατές, σε ένα παιχνίδι νοσταλγίας που

δεν έχει ελεύθερη είσοδο. Το πιο

«προχωρημένο» κοινό πάντως έτρεξε

να δει, στο πλαίσιο του Διεθνούς Φε-

στιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας,

τη «ςτρέλλα» του Πάνου Κούτρα που

ενθουσίασε στο Φεστιβάλ Βερολίνου.

Δικαίως. Καλός κινηματογράφος, που

–ω! του θαύματος– είναι σύγχρονος

ελληνικός. Στο επίκεντρο μια ερωτική

ιστορία σε επίπεδο αρχαίας τραγωδί-

ας. Μια ερωτική ιστορία που ξορκίζει

τις συμβάσεις και ενώ έχει όλες τις

προδιαγραφές τελικά δεν γίνεται κα-

ταστροφική. Συγκρίνουν πολλοί τον

Κούτρα με τον Αλμοδοβάρ. Κάτι υπάρ-

χει που τους ενώνει. Οι ήρωες και των

δυο είναι άνθρωποι του περιθωρίου

που αναζητούν με πάθος την ευτυχία.

Ο Κούτρας παίζει με τους κανόνες του

μελό με έναν πολύ ειλικρινή τρόπο.

Δεν υπονομεύει την ιστορία του. Οι

ήρωές του έχουν χιούμορ και αυτο-

σαρκάζονται ελαφρύνοντας έτσι το

τραγικό του πράγματος. Στη «Στρέλ-

λα», που θα βγει στις αίθουσες τον

Δεκέμβριο, γκρεμίζει την οικογένεια

και την ξαναστήνει αλλοπρόσαλλα.

Οι παραδοσιακές σχέσεις έχουν αλ-

λάξει αλλά η αγάπη μπορεί να τις

ζωντανέψει ξανά. Με cd ποιας

τραγουδίστριας λέτε ότι κυκλοφόρησε

λαϊκιστικό τηλεοπτικό περιοδικό την

περασμένη εβδομάδα; Μη στοιχημα-

τίσετε ούτε στην Άντζελα Δημητρίου

ούτε στην Κατερίνα Στανίση. Μαρία

Κάλλας είναι η απάντηση, στον μπερ-

δεμένο κόσμο που ζούμε...

Γεμάτο το Gagarin στη συναυλία

των Αctive Member το Σάββατο. Δεν

ξέρω πόσοι από εσάς πείθεστε από

τον «ευγενή» αγώνα του Μιχάλη,

του ηγέτη της Low Bap κίνησης από

το Πέραμα, πρέπει να του αναγνωρί-

σουμε όμως πως: πρώτον, διαθέτει

πολλούς πιστούς οπαδούς (αμέσως,

από σκηνής, ανακοίνωσε και δεύτερη

συναυλία για τα τέλη Οκτωβρίου) και,

δεύτερον, είναι ταγμένος και συνεπής

στα όποια πιστεύω του. Προσωπικά,

η συνέπεια των ανθρώπων με συγκι-

νεί βαθιά. Τώρα, που είναι πλέον μια

πολύ σπάνια αρετή.

>Ο «Διόνυσος του πιάνου» στο Μέγαρο Θεσσαλονίκης

Θεωρείται εξίσου ανατρεπτικός και απρόβλεπτος πιανίστας όσο και δεξιοτέχνης. Ο Ίβο Πογκορέλιτς, ο αποκαλούμενος και «Διόνυσος του πιάνου», είναι ένας από τους σημαντικότερους πιανίστες της εποχής μας και η συναυλία του στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, την Παρασκευή 2 Οκτωβρίου, αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον. «Κάθε πιανίστας οφείλει να παρακολουθήσει την εξέλιξη του ήχου όπως τον διαμόρφωσαν οι συνθέτες του 19ου και 20ού αιώνα. Εκείνοι που "έβλεπαν” το πιάνο σαν μια ορχήστρα με την οποία μπορούσαν να παράγουν ποικίλους ήχους» διατείνεται. Στο βιο-γραφικό του μετρά συνεργασίες με διάσημες ορχήστρες, όπως τις Φιλαρμονικές του Βερολίνου, της Βιέννης και της Νέας Υόρκης, τις Ορχήστρες του Λονδίνου και του Παρισιού, τις Συμφωνικές του Σικάγου και της Βοστώνης. Το 1988 μάλιστα έγινε ο πρώτος κλασικός πιανίστας που τιμήθηκε με τον τίτλο «Πρεσβευτής Καλής Θέλησης» της Unesco. Στο Μέγαρο θα συμπράξει για πρώτη φορά με την Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης στο Κοντσέρτο αρ. 2 για πιάνο και ορχήστρα του Σεργκέι Ραχμάνινοφ, ένα από τα δημοφιλέστερα κοντσέρτα, ενώ στο δεύτερο μέρος της συναυλίας η Κ.Ο.Θ. θα ερμηνεύσει τη Συμφωνία αρ. 3 του Ραχμάνινοφ, ένα έργο που συνδυάζει τον ρομαντικό λυρισμό με μοντέρνα στοιχεία. Η μουσική διεύθυνση θα είναι του Μύρωνα Μιχαηλίδη.

| Ελίνα Μπέη

>Η επιστροφή του «βασιλιά»

Πάνω από 100 ώρες υλικού από τις πρόβες για τις τελευταίες 50 προγραμματισμένες συναυλίες του στο Λονδίνο. Το γεγονός αρκεί για να προκαλέσει υστερία στο παραλήρημα που προκαλεί ήδη κάθε αναφορά στον Μάικλ Τζάκσον στα εκατομμύρια θαυμαστές του. Το «This Is It», η ταινία, θα κάνει πρεμιέρα ταυτόχρονα, στις 27 και 28 Οκτωβρίου (λόγω διαφοράς ώρας), σε περισσότερες από 15 πόλεις ανά τον κόσμο. Μια ακόμη αφορμή για ένα μνημόσυνο στον αδικοχαμένο «βασιλιά της ποπ», αυτή τη φορά μέσα από μια ταινία. Ο σκηνοθέτης Κένι Ορτέγκα, ο χορογράφος του Τζάκσον στις προγραμματισμένες συναυλίες στην O2 arena, υπόσχεται πολύ παρασκήνιο. Και φυσικά αυτό είναι που θα εξιτάρει κάθε πικρα-μένο θαυμαστή: Πώς έπινε ο Μάικλ νερό; Φαινόταν κουρασμένος; Φοβισμένος ίσως; Τα συμπεράσματα δικά σας. Εξάλλου είναι σί-γουρο ότι θα ακολουθήσουν αναλύσεις επί αναλύσεων, από τα μεσημεριανάδικα της ελληνικής TV ως το CNN. Η εμπορικότητα για την ταινία των 60 εκατ. δολαρίων είναι δεδομένη, όπως και το συνακόλουθο σούσουρο. Ο Μάικλ ήταν ένα ποπ είδωλο, πέθανε ως ποπ είδωλο και συνεχίζει την υστεροφημία του ως ποπ είδωλο. Ο τίτλος του βασιλιά αναμφισβήτητα του ανήκει. Μόνο που στον θρόνο του πλέον θα κάθονται άλλοι.

| Ελίνα Μπέη

Ίβο πογκορέλιτς

Page 9: Ποντίκι Art 124

ΠΟΝΤΙΚΙart 1-7.10.09 33/9>>

>Το ολλανδικό γραφιστικό θαύμα

Μα πώς και οι Ολλανδοί τα κατάφεραν τόσο καλά στη γραφι-στική, αναρωτιέται ο καθηγητής Alston W. Purvis, από τη Σχολή Καλών Τεχνών της Βοστώνης. Την απάντηση τη δίνει ο ίδιος, λέγοντας πως εκτός από τους καινοτόμους σχεδιαστές υπήρ-χαν και φωτισμένοι προοδευτικοί ολλανδοί πελάτες, οι οποίοι πλήρωναν και αγόραζαν τα μικρά και μεγάλα επιτεύγματα της ολλανδικής γραφιστικής στον 20ό αιώνα. Μια απάντηση που ενδεχομένως εξηγεί τη μικρότερη δυναμική άλλων χωρών από τις οποίες δεν έλειψε το ταλέντο. Τα πώς και τα γιατί έχουν πάντα ενδιαφέρον, αλλά όταν πρόκειται για μια έκθεση σαν κι αυτή που εγκαινιάζεται στις 8 Οκτωβρίου στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης («Golden Age - Οι καλύτερες στιγμές της ολλανδικής γραφιστικής (1890-1990)» πρωταγωνιστεί η οπτική απόλαυση των 200 περίπου έργων, τα οποία αφηγούνται μια ιστορία γεμάτη έμπνευση και επιτυχία, από τον 19ο και 20ό αιώνα. Η έκθεση παρουσιάζει για πρώτη φορά το εξαιρετικά ευρύ φάσμα ενός αιώνα γραφιστικής στην Ολλανδία, προβάλλοντας δείγματα όλων των σημαντικών στυλ της εποχής, όπως της Αρ Νουβό, του κινήματος De Stijl, του Εξπρεσιονισμού, του Κονστρουκτι-βισμού και του μεταπολεμικού Ρασιοναλισμού. Οι αφίσες και τα άλλα έργα που εκτίθενται φέρουν την υπογραφή κορυφαίων σχεδιαστών, όπως οι Jan Toorop, Bart van der Leck, Piet Zwart, Paul Schuitema, Willem Sandberg, Jan Bons, Jan van Toorn, Wim Crouwel και άλλων. Η μοναδική αυτή κληρονομιά του ολλανδικού σχεδιασμού αποτελεί σημαντική πηγή έμπνευσης και για τη σημερινή νέα γενιά γραφιστών. Κι ενώ το ολλανδικό γραφιστικό ντιζάιν παραμένει στην πρωτοπορία του κλάδου, αυτή τη στιγμή πραγματοποιείται ένας επαναπροσδιορισμός της γραφιστικής επικοινωνίας, ισχυρίζεται ο Alston W. Purvis. Για να καταλήξει ότι ασφαλώς η τεχνολογία των υπολογιστών θα συνεχίσει να μεταβάλλει δραστικά τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούμε και βλέπουμε τις εικόνες. «Ωστόσο κι αν ακόμα τα εργαλεία αλλάζουν, το ολλανδικό γραφιστικό ντιζάιν θα συνε-χίσει να επωφελείται από τη μοναδική σχέση μεταξύ σχεδιαστή και πελάτη». Σε συνεργασία με την πρεσβεία του Βασιλείου των Κάτω Χωρών στην Ελλάδα, μέχρι τις 8 Νοεμβρίου.

| Δημήτρης Ρηγόπουλος

>προβλήματα πλουσίων

Όνομα: Επιφάνια Σατράπη ντι Πάρεργα. Το γένος: Μιλιόνι. Επάγ-γελμα: «Εκατομμυριούχος». Έτσι βάφτισε και προίκισε την ηρω-ίδα του ο Μπέρναρντ Σο στο ομώνυμο ανατρεπτικό έργο του. H «Eκατομμυριούχος» παρουσιάζεται σε πανελλήνια πρώτη στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών με τη αειθαλή και λαμπερή Νόνικα Γαληνέα στον πρωταγωνιστικό ρόλο, ένα ρόλο που μοιάζει να της ταιριάζει γάντι. Τουλάχιστον εμφανισιακά. Η Επιφάνια, η ηρωίδα, η πλουσιότερη γυναίκα στον κόσμο, με έντονη προσωπικότητα, μ’ αυτόν τον εγωκεντρισμό των ωραίων και πλουσίων που θεωρούν ότι το σύμπαν γυρίζει γύρω τους, γοητευτική αλλά και αφόρητη, δυνατή και νικήτρια, αναζητά την αγάπη και την ευτυχία στον σύζυγο που θα καταφέρει να καλύψει τις προϋποθέσεις που όρισε ο πατέρας της προκειμένου να λάβει την εξωφρενική της προίκα. Σε αυτό το σημείο αρχίζουν τα «προβλήματα», διότι ακόμη και μια εκατομμυριούχος μπορεί να έχει προβλήματα. Αφότου κληρονόμησε τον πατέρα της, εγκαταλείπει απογοητευ-μένη τον μποξέρ σύζυγό της και τον εραστή της και ερωτεύεται έναν ιδεαλιστή γιατρό (Γιάννης Μπέζος), προστάτη των φτωχών, με τον οποίο αποφασίζουν να μπουν σε αμοιβαία δοκιμασία για να ανακαλύψουν αν ταιριάζουν. Ο γιατρός στη δοκιμασία που είχε ζητήσει ο πατέρας της (να βρει έναν άντρα με ταλέντο στην απόκτηση χρημάτων) και η εκατομμυριούχος στη δοκιμασία που είχε ζητήσει η μητέρα του (να βρει μια γυναίκα που να μπορεί να ζήσει για ένα εξάμηνο με ελάχιστα χρήματα). «Δύο τραγωδίες υπάρχουν στη ζωή. Η μία είναι να μην αποκτήσεις αυτό που ονειρεύεσαι. Η άλλη να το αποκτήσεις», υποστήριζε ο νομπελί-στας ιρλανδός δραματουργός κι αυτή η θεωρία του αποτέλεσε τον άξονα της εν λόγω κοινωνικής κωμωδίας-εξτραβαγκάντσας, που η ίδια η Νόνικα Γαληνέα διασκεύασε σε μορφή μιούζικαλ, σε συνεργασία με τον δημοσιογράφο Κοσμά Βίδο. Το θεατρικό έργο ανέβηκε για πρώτη φορά στο Λονδίνο και τη Ν. Υόρκη το 1952, με πρωταγωνίστρια την Κάθριν Χέπμπορν. Το 1961 μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο με τη Σοφία Λόρεν και τον Πίτερ Σέλερς και το 1972 στην τηλεόραση του BBC, στη σειρά «Το έργο του μήνα» με τη Μάγκι Σμιθ και τον Τομ Μπέικερ. Την παραγωγή του Μεγάρου σκηνοθετεί ο Σωτήρης Χατζάκης, ο οποίος ανέλαβε και τη δραματουργική επεξεργασία του έργου. Τη μουσική υπογράφει ο Σταμάτης Κραουνάκης, τους στίχους και την επιμέλεια των κειμένων η Λίνα Νικολακοπούλου. Παραστάσεις: 6, 7, 8, 10, 11, 12 Οκτωβρίου, Αίθουσα «Δημήτρης Μητρόπουλος».

| Χαρά Αργυρίου

>Η μόδα και οι Αμερικανίδες

«Η μόδα που δεν βγαίνει στους δρόμους δεν είναι μόδα» συνήθιζε να λέει η Κοκό Σανέλ. Στην άλλη άκρη του Ατλαντικού κάποιες γυναίκες σαν την Κάθριν Χέπμπορν έκαναν αυτό το απόφθεγμα πράξη. Αυτό ακριβώς θα είναι και το νέο θέμα της έκθεσης που ανακοίνωσε το Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης για την προσεχή άνοιξη. Υπό τον τίτλο «Αμερικανί-δες: καθορίζοντας την εθνική ταυτότητα μέσα από τη μόδα» και σε συνεργασία με τη Συλλογή Κοστουμιών του Μουσείου Μπρούκλιν, το μουσείο θα ερευνήσει από τις 5 Μαΐου τον τρόπο με τον οποίο οι Αμερικανίδες έκαναν την επανάστασή τους στη μόδα, δημιουργώντας στυλ που αντικατόπτριζαν το κοινωνικό και οικονομικό στάτους αλλά και τη σεξουαλι-κότητά τους. Μέσα από 75 κομμάτια υψηλής ραπτικής, και όχι μόνο, η έκθεση θα επικεντρωθεί στον ρόλο που έπαιξε η μόδα στον καθορισμό της ταυτότητας των Αμερικανίδων, καθώς και στη σημερινή πραγματικότητα. Θα παρουσιαστούν ιστορικά κοστούμια αλλά και ιδιαίτερα φορέματα και στυλ, που ανέδειξαν γυναίκες όπως τη Λουίζ Μπρουκς, τη Ρόουζ Λι και την Όντρεϊ Χέπμπορν, πολλά από αυτά για πρώτη φορά. Αρκεί μόνο να σημειώσουμε ότι τις ευλογίες τους στην έκθεση βάζουν τρεις προσωπικότητες, οι οποίες και θα είναι οικοδεσπότες του γκαλά που θα προηγηθεί: η παρουσιάστρια Όπρα Γουίνφρεϊ, ο σχεδιαστής Πάτρικ Ρόμπινσον και η διευθύντρια της «Vogue» Αν Γουίντορ.

| Ελίνα Μπέη

Κηροπήγια, σκεύη σερβιρίσματος, βάζα, ταμπακέρες, ρολόγια, έργα ζωγραφι-κής, γλυπτικής, ταπισερί, σχέδια και χαρακτικά, καθώς και έπιπλα ήρθαν από το Λούβρο για να μας θυμίσουν τις απαρχές του νεοκλασικισμού στη Γαλλία, το λεγόμενο «Le Goût à la Grecque» και την επιρροή του από την ελληνική κλασική αρχαιότητα. Η έκθεση με τίτλο «Όταν η Ελλάδα έγινε μόδα. Η γέννηση του νεοκλασικισμού στη Γαλλική τέχνη. Αριστουργήματα από το Μουσείο του Λούβρου» φιλοξενείται στην Εθνική Πινακοθήκη έως τις 11 Ιανουαρίου του 2010, οργανώθηκε πρώτη φορά στη Μαδρίτη και στη Λισαβόνα και καλύπτει τη διάρκεια της βασιλείας του Λουδοβίκου ΧV – τη σύντομη αυτή χρονική

περίοδο όπου τοποθετείται η εκτόπιση του ροκοκό από μία κλασικίζουσα καλλιτεχνική τάση. Εκείνη την εποχή όλο το παλάτι, ο κύκλος του Λουδοβίκου ΧV, οι ερωμένες του βασιλιά, κοσμικές κυρίες, πολιτικά πρόσωπα, τεχνίτες, έμποροι, μοδίστρες υιοθετούν τη νέα μόδα, τις αυστηρές γραμμές της ελλη-νικής και ρωμαϊκής αρχαιότητας, αντικαθιστώντας τις παιγνιώδεις καμπύλες του ροκοκό. Όσοι λοιπόν περάσετε αυτές τις μέρες από το κτίριο της οδού Β. Κωνσταντίνου θα δείτε αυτή την ιστορική αισθητική μετάβαση μέσα από τα μάτια διακεκριμένων εκπροσώπων της υψηλής κοινωνίας της εποχής, όπως της ερωμένης του Λουδοβίκου 15ου, Μαντάμ ντε Πομπαντούρ.

> Μετά το ροκοκό τι;

| Αγγελική Μπιλλίνη

Κάθριν ΧέπμπορνΝόνικα γαληνέα

Έργο του Paul Schuitema

Έργα των Ζοζέφ Μαρί Βιάν και Λουί Κλοντ Βασέ

Page 10: Ποντίκι Art 124

10/34 ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ >>

>περιπλάνηση στα βάθη

Η αλήθεια και το ψεύδος της ζωής, τα πρέπει και τα θέλω των νέων παιδιών, τα όνειρά τους και η συντριβή τους στην καθημερινότητα. Το δυσδιάκριτο του πραγματικού από το φανταστικό, η θεραπευτική ικανότητα της τέχνης. Θέματα με διαφορετικές αφετηρίες που οδηγούν όλα στην «Πάχνη» των χρόνων και της ζωής εν γένει, σύμφωνα με τους Κωνσταντίνο και Αντώνη Κούφαλη. Το έργο των Καβαλιωτών συγγραφέων, μέρος μιας τριλογίας (μαζί με «Το σπίτι με τα δώρα» και το μέχρι στιγμής άπαιχτο «Συγχώρεσέ με»), παρουσιάζεται στη Δεύτερη Σκηνή του Θεάτρου Πορεία σε σκηνοθεσία Τάκη Τζαμαργιά (προγραμματισμένη πρεμιέρα 6 Οκτωβρίου). Σε έναν κατα-κερματισμένο, μεταμοντέρνο κόσμο, δύο νεαρά παιδιά πρέπει να επιβιώσουν. Βίωσαν μια τρομαχτική παιδική ηλικία και η εφηβεία τους ήταν χειρότερη. Κακοποιήθηκαν ψυχολογικά και σωματικά από την ίδια την οικογένειά τους. Σήμερα θέλουν να απαλλαγούν από το εφιαλτικό παρελθόν για να αναζητήσουν τον δικό τους χώρο στο σύμπαν. Ο Στέφανος (Μάνος Καρατζογιάννης) και ο Δούκας (Γιώργος Ντούσης) παίζουν τις φθαρμένες κόπιες της ζωής τους, όπως τα χιλιοπαιγμένα πορνό του δεύτερου, διεκδικώντας το δικαίωμα να συνεχίσουν. Στο νυχτερινό τοπίο μιας πόλης, πάνω σε μια μηχανή, στα φώτα μιας λεωφόρου που από τη μια οδηγεί στο σινεμά Σελέκτ με μεταμεσονύκτιες ταινίες, και από την άλλη στην πραγματική ζωή κάτω από τους ήχους μιας διαστροφικής μουσικής, στήνουν ένα παιχνίδι τρόμου και αγωνίας, ηδονής και ματαίωσης, φαντασίας και ονείρου, αλήθειας και ψέματος, μύθου και πραγματικότητας. Σε μια εξαιρετικά κρίσιμη κατάσταση, τη στιγμή που κινδυνεύουν να χάσουν τον δρόμο τους, ξυπνά η πολυάσχολη μνήμη τους από θορύβους και κλάματα και αρχίζουν την περιπλάνηση στα ανελέητα πυκνά στρώματα της πάχνης των παιδικών τους χρόνων, εκεί όπου περισσεύουν η έκπληξη και ο θυμός. Η στιγμή καθοριστική, η πορεία σχεδόν προδιαγεγραμμένη. Ή μήπως όχι; Η τέχνη συναντά τη ζωή, η ζωή εισβάλλει στην τέχνη και ο κινηματογράφος «αγκαλιάζει» τις τραυματισμένες ψυχές των ηρώων. Όπως ο Ντουανέλ στα «400 χτυπήματα» του Τρυφό τρέχει προς την ακτή για να συναντήσει την ελευθερία του, αφήνοντας πίσω του νεκρικούς σταυρούς και το σπίτι με την απλωμένη μπουγάδα, έτσι και ο Στέφανος με τον Δούκα ξεγλιστρούν από την πάχνη των παιδικών τους χρόνων για να βρουν είδωλο και σκιά μαζί.

| Χαρά Αργυρίου

>ςκοτεινή εσωστρέφεια

Παραμυθάς και ρεαλιστής, μία εγγενής αντίφαση χαρακτηρίζει την καλλιτεχνική προσωπικότητα του Εδουάρδου Σακαγιάν στον κόσμο του οποίου βυθίζεται αυτή την περίοδο το Μουσείο Φρυσίρα στο πλαίσιο της νέας σειράς εκθέσεων «Το βλέμμα του ζωγράφου» (έως 31.3.2010). Ο καλλιτέχνης που τα τελευταία χρόνια έχει όλο και λιγότερη σχέση με την εμπορική πλευρά της τέχνης, δημιουργεί με βάση τα βιώματά του και με εμμονή στις φιγούρες, σε πρόσωπα γνωστά και άγνωστα. Η εικαστική του σφραγίδα είναι έντονη, εύκολα αναγνωρίσιμη, σκοτεινή, μοιάζει να κυριαρχείται από στοιχεία απτά και καθημερινά (ανθρώπινο πλήθος, πόλη, νύχτα), από αινιγματικές αλληγορίες, αλλά και από ανα-φορές στην ίδια τη ζωή του, την παιδική του ηλικία. Οι πρωταγωνιστές των πινάκων του πάσχουν, επιφορτίζονται με δύσκολους κοινωνικούς ρόλους, αναζητούν καταφύγιο στην εσωστρέφεια και καταλήγουν τραγικές φιγούρες σ’ ένα εικαστικό τοπίο απόλυτης εγκατάλειψης. Εκφράζουν δηλαδή αυτό ακριβώς που έχει πει ο ίδιος παλιότερα, μία δυσφορία που αφορά την «αρρώστια» που είναι «έξω» και όχι «μέσα» στη ζωγραφική του. Στην έκθεση στο Μουσείο Φρυσίρα φιλοξενούνται παράλληλα έργα καλλιτεχνών που ξεχώρισε ο ίδιος ο Σακαγιάν, των: Peter Blake, Leonardo Cremonini, Jean Rustin, Χρόνη Μπότσογλου, Διαμαντή Διαμαντόπουλου, Vladimir Velickovic, Pat Andrea, Τάσου Μαντζαβίνου, Πάνου Φειδάκη, Θανάση Μακρή, Άννας Μαρίας Τσακάλη, Χρίστου Μαρκίδη, Bernardi Roig, DADO, Suzan Hay, Γιώργη Λάππα.

| Αγγελική Μπιλλίνη

>Ο Ρεμπό της Ελλάδας

Έχουμε συνδέσει το Δρομοκαΐτειο Θεραπευτήριο με τον Γεώργιο Βι-ζυηνό, άντε και τον Μιχαήλ Μητσάκη. Η λιγότερο γνωστή περίπτωση σημαντικού λογοτέχνη και ποιητή, ο οποίος πέρασε μεγάλο τμήμα του βίου του στο αθηναϊκό ψυχιατρείο της Ιεράς Οδού, ήταν αυτή του Ρώμου Φιλύρα, λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Ιωάννη Β. Οικονομόπουλου, ο οποίος ύστερα από πολλές περιπέτειες και μεταπτώσεις σ’ όλο τον υγιή του βίο, το 1920, συνεπεία αφροδισιακού νοσήματος, πέρασε τα σύνορα της ουτοπίας και του δράματος για να υποκύψει στην τρέλα. Το 1927 κλείστηκε στο Ψυχιατρείο όπου δεν σταμάτησε να γράφει ποιήματα και πεζά, τα οποία χάριζε αφειδώς στους επισκέπτες. Δεν κατόρθωσε να βγει ποτέ από εκεί. Για το έργο του γράφτηκαν πολύ κολακευτικά λόγια. Ο Βάρναλης, για παράδειγμα, τον χαρακτήριζε «ο Ρεμπό της Ελλάδος», κάτι που θα επισημάνει και ο Μαλακάσης, συσχετίζοντας την ποίησή του με το «Μεθυσμένο καράβι» του Ρεμπό και τα «Άσματα του Μαλντορόρ» του Λοτρεαμόν. Την Τετάρτη 7 Οκτωβρίου, ο Θεατρι-κός Οργανισμός Στιγμή παρουσιάζει στο Θέατρο Αργώ την παράσταση «Να μου στείλετε μια ρεπούμπλικα!», βασισμένη στο συνταρακτικό αυτοβιογραφικό κείμενο του ποιητή Ρώμου Φιλύρα «Η ζωή μου εις το Δρομοκαΐτειον» (1929), σε σκηνοθεσία Γιάννη Αναστασάκη. Σαν τίτλος της παράστασης επιλέχτηκε η φράση που ο ίδιος σημείωνε κάτω από τα ποιήματα που έστελνε από το Ψυχιατρείο σε εφημερίδες και περιοδικά της εποχής του. Την ίδια φράση («Να μου στείλετε μια ρεπούμπλικα!») χρησιμοποιούσε συχνά ως αποχαιρετιστήρια ο ίδιος ο Φιλύρας σε όσους τον επισκέπτονταν κατά τη 15χρονη παραμονή του στο ψυχιατρικό κατάστημα. Η παράσταση (μέχρι τις 8/11) φιλοδοξεί να ρίξει φως στην πορεία των ανθρώπων που θεωρούνται τρελοί, απομονώνονται και ασυ-λοποιούνται από την υγιή κοινωνία, αξιοποιώντας τις ημερολογιακές σημειώσεις του Φιλύρα.

| Δημήτρης Ρηγόπουλος

>Half Note: αγώνας αντοχής

Σε αντίθεση με τις πρόωρες εκλογές το Half Note είναι ακριβές στο ραντεβού του με την (μουσική) ιστορία. Μέσα στην παραζάλη των εκλο-γών, την Παρασκευή 2 Οκτωβρίου, ξεκινάει το φετινό του πρόγραμμα με καθημερινά live στο γνωστό στέκι στο Μετς. Με δοκιμασμένες επιλογές, σχετικά λίγη τζαζ, λίγα μπλουζ, αρκετό έθνικ και μπόλικο σόου, φαίνεται ότι η κρίση, όπως και αν τη μεταφράζει ο καθείς, δεν ευνοεί ούτε τις εκπλήξεις ούτε τα μεγάλα ονόματα. Υπάρχουν βεβαίως και οι εξαιρέσεις, όπως οι Mingus Dynasty, το κουαρτέτο του σαξοφωνίστα Houston Person, το σχήμα του επίσης σαξοφωνίστα Πι Γουί Έλις, η ανερχόμενη ορχήστρα χάλκινων Fanfara Tirana. Αρκετοί από τους φετινούς καλεσμένους έχουν φιλοξενηθεί και στο παρελθόν στη σκηνή του Half Note, όπως ο Τζόε Λούις Γουόκερ, η Μπάρμπα-ρα Λούνα, η Σου Μορένο ή το καθιερωμένο βαρύ πυροβολικό της ορχήστρας του Μπόμπαν Μάρκοβιτς. Υπάρχουν και φέτος αρκετά άγνωστα ονόματα, ενώ συνεχίζεται η επιμονή σε ένα είδος «μουσικού σόου», συχνά αμφίβολης ποιότητας, που όμως φαίνεται ότι βρίσκει ανταπόκριση σε μία σημαντική μερίδα του κοινού που σε σταθερή βάση γεμίζει το Half Note. Θα συνεχιστεί και φέτος η πολιτική του χαμηλού εισιτηρίου τις Δευτέρες, η οποία προσέλκυσε πολλούς νεα-ρούς θαμώνες. Θυμίζουμε ότι οι τιμές, εκτός της Δευτέρας, είναι από 30 έως 40 € (με ποτό) και τις Δευτέρες 20 € και 25 €. Αν εξαιρέσεις τη γενική απαγόρευση του καπνίσματος τα υπόλοιπα μοιάζουν σαν να μην πέρασε μια μέρα: Το φετινό ποδαρικό στο κλαμπ το κάνει ο σχεδόν πολιτογραφημένος Έλληνας Τζέιμς Τέιλορ και το acid jazz κουαρτέτο του (2-8/10) και ακολουθεί ο εξίσου πολιτογραφημένος Έλληνας Τονίνο Καροτόνε (9-15/10). Το πρόγραμμα του Οκτωβρίου συμπληρώνουν το τάνγκο τρίο του πιανίστα Πάμπλο Ζίγκλερ (16-22/10) και το μουσικό σόου των Harlem James Gang (23-29/10 ), κατευθείαν από το τηλεοπτικό ριάλιτι «Αμερική έχεις ταλέντο»...

| Λεωνίδας Αντωνόπουλος

«πάχνη»

Τζέιμς Τέιλορ «Να μου στείλετε μια ρεπούμπλικα!»

Page 11: Ποντίκι Art 124

>50 χρόνια «Kind Of Blue»: ςυνταγή αθανασίας

Κάποιοι δίσκοι είναι σημαντικοί για την εποχή τους, άλλοι είναι σημαντικοί για πάντα. Το «Kind of Blue», το αριστούργημα που ηχογράφησε ο Μάιλς Ντέιβις το 1959 για την κραταιά Columbia, συμπληρώνει φέτος 50 χρόνια ζωής. Είναι το τζαζ άλμπουμ με τις μεγαλύτερες πωλήσεις στην ιστορία του είδους και επιπλέον

συγκεντρώνει μία ιστορική ομοφωνία: Ότι είναι το καλύτερο τζαζ άλμπουμ όλων των εποχών. Επειδή πετυχαίνει αυτόν τον πολύ σπάνιο συνδυασμό στην τέχνη: ένα έργο που το λατρεύουν κοινό και κριτικοί – κυριολεκτικά. Επαναστατικό για τους ειδήμονες και απολαυστικό για όλους. Ένα concept album βασισμένο στην ιδέα όχι μόνο του Μάιλς αλλά και του πιανίστα Μπιλ Έβανς να πειραματιστούν με modal (τροπικές) κλίμακες και να δώσουν τη δυνατότητα στους μουσικούς (οι σαξο-φωνίστες Τζον Κολτρέιν και Τζούλιαν «Κάνονμπολ» Άντερλεϊ, ο πιανίστας Μπιλ Έβανς και, σε ένα κομμάτι ο Ουίντον Κέλι, ο μπασίστας Πολ Τσέιμπερς και ο ντρά-μερ Τζίμι Κομπ) να δημιουργήσουν νέες συνθέσεις από το μηδέν. Μισό αιώνα μετά υπάρχουν ένα εκατομμύριο λόγοι για να ακούσεις ξανά το «Kind Of Blue». Οι εξής... πέντε: 1. Θεσπέσια, σέξι και

εύκολα αντιληπτή μουσική. 2. Η τέλεια εισαγωγή στην τζαζ με τέσσερις από τους καλύτερους μουσικούς όλων των εποχών (Μάιλς, Κολτρέιν, Έβανς και Κάνονμπολ) στην καλύτερή τους φάση, και σε ένα μόνο άλμπουμ! 3. Πέντε αληθινά πιασάρικες μελωδίες που αποστηθίζονται με την πρώτη. 4. Απέδειξε πως οι μουσικοί της τζαζ μπορούν να αυτοσχεδιάζουν με διαφορετικό τρόπο, χρησιμοποιώντας «τρόπους» αντί για συγχορδίες. 5. Αν το ξέρεις ή το έχεις στη δισκοθήκη σου σε κάνει να δείχνεις ψαγμένος –είναι, σαν να λέμε, ο «Άμλετ» της τζαζ– και χωρίς να διαρκεί τέσσερις ώρες...

| Λεωνίδας Αντωνόπουλος

35/11

Ήρθε και η νέα, εκτός ΕΡΤ, ψηφιακή πλατ-φόρμα. Καλώς τηνε. Εδώ και μια εβδομά-δα εκπέμπουν πλέον ψηφιακά και επτά

ιδιωτικά κανάλια (Mega, Antenna, Alpha, Star, Alter, Mακεδονία TV και Σκάι). Πειραματικά τώρα στην αρχή, δηλαδή σε μια μικρή περιοχή της Κορινθίας και της Στερεάς Ελλάδας, αλλά με προοπτική η εταιρεία Digea, την οποία συνέ-στησαν οι «επτά», να επεκταθεί ραγδαία στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη, την Πάτρα, τη Λάρισα και τελικά σε όλη την Ελλάδα. Το είχε αποφασί-σει ήδη από το 2006 η Ευρωπαϊκή Ένωση: μέχρι το 2012 εικόνα και ήχος θα είναι «τζάμι» στις τηλεοράσεις μας. Θα τρως Βάσια Λόη, Τατιάνα, Ψινάκη, δελτία μπλα μπλα με τέσσερις-πέντε ειδήσεις και δελτία του προφέσορα Μαλέλη εναλ-λακτικά, «Χ Factor», πρωινές μαρμελάδες και μεσημεριανά πιλάφια κατακέφαλα, χωρίς παράσι-τα, χωρίς η εικόνα να κάνει «νερά». Χώσε το χέρι στην τσέπη. Θα πρέπει να αγοράσεις συσκευή «αποκωδικοποιητή» ή μια καινούργια τηλεόραση με «ενσωματωμένο ψηφιακό δέκτη». Αν δεν το κάνεις, έχασες. Κάποια στιγμή θα κατεβάσουν τον διακόπτη και το ξεπερασμένο αναλογικό σήμα θα κοπεί μαχαίρι. No television! Το αντέ-χεις; – πες την αλήθεια! Εντυπωσιακή «πρόοδος». Πώς περάσαμε από τους γρατζουνισμένους και σκονισμένους δίσκους βινυλίου στα λαμπικαρι-σμένα cd; Τέτοια είναι η διαφορά, σου λέει. Τι να

το κάνεις το γυαλί άμα δεν έχεις πρόγραμμα; «Τι να το κάνω τ’ όχημα / μετά από τέτοιο τράκο;» καταπώς αναρωτιότανε παλιά ο στιχουργός Μανώλης Ρασούλης, πριν απομακρυνθεί κι αυτός από τα τρέχοντα του κόσμου τούτου και αρχίσει να συνομιλεί μονάχος του με την Ιστορία – αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία. Γιατί βέβαια η λεωφόρος που οδηγεί στην τηλε-ψηφιακή εποχή αφορά μόνο το τεχνικό μέρος και όχι την ποιό-τητα του προγράμματος. Είκοσι χρονών έγινε πια η ιδιωτική τηλεόραση. Κοπελάρα στα ντουζένια της. Και τι απέγιναν τα ταρατατζούμ με τα οποία γιορτάσαμε όλοι εμείς οι αφελείς τα γεννητούρια της; Σκόρπιες αναμνήσεις από φρούδες ελπίδες, ότι καθώς θα έσπαγε το κρατικό μονοπώλιο στα μέσα ενημέρωσης μία λαμπρή εποχή θα ανέτελλε στον πολιτικό μας πολιτισμό και τον πολιτισμό εν γένει. Τι αφέλεια!

Πολιτικάντηδες πράσινοι, μπλε και ελαφρώς κόκκινοι φτιάξανε το Ραδιοτηλεοπτικό και μοιρά-σανε τις άδειες, τις οποίες ακόμη κρατάνε γερά, με το πρωτοφανές καθεστώς της «προσωρινής αδειοδότησης» – από τη συγκυβέρνηση και την οικουμενική του 1989 μέχρι τους Καραμανλήδες και τους Παπανδρέου τους νεότερους. Λεβεντο-γιάννηδες και λεβεντογιαννάκια στήσανε τις ειδήσεις. Μαστοράκηδες και μαστοράκια στήσανε τα προγράμματα. Μετά μας φταίνε οι Γερμανοί του RTL που «ρίχνουν το επίπεδο», λέει, φέρνο-ντας στην Ελλάδα το αυθεντικό light που όλοι αυτοί αντιγράφουνε συστηματικά και σερβίρουνε καθημερινά εδώ και 20 χρόνια! Θα ξεπαρθενευ-τεί η ξεπάρθενη και το χωριό τσιρίζει υποκριτικά. Το επικοινωνιακό αντάρτικο είναι η μόνη λύση. Δεν μιλάμε για βία, μιλάμε για το λαμπρό πεδίο

μάχης που θα απλωθεί μπροστά στην παγκοσμιο-ποιημένη ελληνική κοινωνία όταν οι δύο οθόνες σήμερα (του υπολογιστή και της τηλεόρασης) και οι τρεις οθόνες αύριο (και του κινητού τηλεφώ-νου) γίνουν μία. Τότε, η πλημμυρίδα των κακορί-ζικων εκπομπών και της ατέρμονης βλακολογίας θα υποχωρήσει, έστω ελαφρώς. Στο ψηφιακό πέλαγος θα εμφανισθούν νησίδες ψυχαγωγίας και ενημέρωσης, παιδείας και τέχνης. Μικρές έστω, αλλά αρκετές για να τις κατοικήσουν καλλι-τέχνες, δημοσιογράφοι, επιστήμονες, ακτιβιστές, αληθινοί πολίτες. Για να ζήσουν κάποια από τα παιδιά μας σαν άνθρωποι κι όχι σαν τρελαμένα από το ζάπινγκ «καθιστόζωα» του καναπέ, όπως έγραψε ο Νίκος Καρούζος.

Τηλεόραση «κρύσταλλο» και πρόγραμμα θολούρα

Χαράμι πάει το νέο ψηφιακό και πεντακάθαρο γυαλί άμα οι εκπομπές είναι μπιχλιμπίδια για αυτόχθονες

>>

Του Γιώργου Ι. Αλλαμανή [[email protected]]

ΜΠΑ; ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΑΥΤΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ;

>Η Ταινιοθήκη στο νέο της σπίτι

Αν κάποιες γενιές Αθηναίων σινεφίλ μεγάλωσαν με την Ταινιοθήκη της Ελλάδος και τις προβολές της στην ιστορική της έδρα στην οδό Κανάρη, οι εικοσάρηδες και οι τριαντάρηδες που κατακλύζουν τις «Νύχτες Πρεμιέρας» πιθανότατα να μην έχουν ακούσει καν το όνομά της. Το στεγαστικό πρόβλημα που προέκυψε

στα μέσα της δεκαετίας του ‘90 την άφησε χωρίς στέγη και συστηματική επαφή με τους νεότερους κινηματογραφόφιλους. Αλλά από τις 11 Οκτωβρί-ου η παρένθεση κλείνει, με τα εγκαίνια του νέου κτιρίου της Ταινιοθήκης (αρχιτεκτονική προμελέτη: Νίκος Μπελαβίλας, Βάσω Τρόβα) στο κέλυφος ενός παλιού, λαϊκού θερινού σινεμά του Μεταξουργεί-ου, στη συμβολή της Ιεράς Οδού με τη Μεγάλου Αλεξάνδρου. Η «Λαΐδα», όπως ήταν το όνομά του, είχε χωρητικότητα 600 θέσεων και κατέβασε ρολά το 1975. Η Ταινιοθήκη μετακομίζει από το Κολωνάκι σε μια περιοχή χωρίς σαφή χαρακτηριστικά και τις «σιγουριές» του κέντρου. Έχει το πλεονέκτημα της γειτονιάς που συγκεντρώνει μεγάλους αριθμούς νέων ανθρώπων, διαθέτει σταθμό Μετρό και έντονη κίνηση μετά το μεσημέρι. Υπάρχει μεγάλη δόση ρίσκου στο εγχείρημα, αλλά σήμερα το Μεταξουργείο και η Ιερά Οδός παρουσιάζουν πολύ μεγαλύτερο ενδιαφέρον από το Κολωνάκι. Στους χώρους της νέας Ταινιοθή-κης αναπτύσσονται αίθουσα προβολών 200 θέσεων, αίθουσα προβολών cine club 60 θέσεων για τα μέλη,

θερινός κινηματογράφος 250 θέσεων, μουσείο κινηματογράφου, βιβλιοθήκη, αναγνωστήριο οπτικοακου-στικών, οπτικοακουστικά αρχεία και γραφειακοί χώροι. Οι άνθρωποι της Ταινιοθήκης στοχεύουν σε ένα δυναμικό ξεκίνημα με το Φεστιβάλ Πειραματικού Κινηματογράφου (5-14 Οκτωβρίου), τα αφιερώματα στον Κεν Μακμάλεν, στον Πίτερ Κουμπέλκα (παρουσία των ιδίων), στην Ντελφίν Σερίνγκ, στη Μάρθα Μεζάρος και στους εκπροσώπους της ελληνικής πρωτοπορίας. Ακολουθεί το μεγάλο αφιέρωμα στον Βέρνερ Χέρτζογκ σε συνεργασία με το Διεθνές Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, καθώς και επιλογές από τον νέο τσέχικο και βραζιλιάνικο κινηματογράφο. Να ευχηθούμε καλή αρχή από την καρδιά μας!

| Δημήτρης Ρηγόπουλος

© Α

ΛΕΞ

ΑΝ

ΔΡΟ

Σ ΙΩ

ΑΝ

ΝΙΔ

ΗΣ

Page 12: Ποντίκι Art 124

12/36 ΕΚθΕΣη Tου Γιάννη Κουκουλά

Ο Άντι Γουόρχολ (1928-1987) υπήρξε μια από τις πλέον αμφι-σβητούμενες προσωπικότητες της σύγχρονης τέχνης. Τόσο καλλιτεχνικά όσο και προσωπικά. Και η ποπ αρτ, το καλλιτε-

χνικό ρεύμα στο οποίο τον κατέταξε η Ιστορία, δίχασε και εξακολου-θεί να διχάζει κοινό και κριτικούς για τις προθέσεις της, το αισθητικό της αποτέλεσμα, την καλλιτεχνική της υπόσταση, τις συνέπειές της και τις υπηρεσίες που προσέφερε στην επέλαση του μεταμοντέρνου οδοστρωτήρα στα τέλη του 20ού αιώνα. Το σίγουρο είναι ότι ο σλο-βακικής καταγωγής καλλιτέχνης, γεννημένος στο Πίτσμπουργκ ως Αντρέι Βαρχόλα, δεν πέρασε απαρατήρητος. Άφησε την ανεξίτηλη σφραγίδα του σε όλες τις σύγχρονες τάσεις και κατευθύνσεις της τέ-χνης και προκάλεσε με τα έργα, τις δηλώσεις και την εκκεντρική ζωή του έντονες αντιπαραθέσεις. Αν και η επινόηση του όρου ποπ αρτ δεν ανήκει στον ίδιο αλλά σε κριτικούς που αξιοποίησαν την επιγραφή της ρακέτας ενός μπόντι μπίλντερ από τον περιβόητο και άκρως ειρω-νικό πίνακα «Just What Is It That MakesToday’s Home So Different, So Appealing?» (1956) του Βρετανού Ρίτσαρντ Χάμιλτον, ο Άντι Γουόρχολ και ο Ρόι Λίχτενσταϊν υπήρξαν αναμφίβολα οι πιο διάσημοι εκπρόσω-ποι του ρεύματος. Ενός ρεύματος που διαδέχθηκε τον αφηρημένο εξ-πρεσιονισμό του Πόλοκ, τοποθετώντας κατά πολλούς την ταφόπλακα στις πρωτοπορίες του μοντερνισμού και σηματοδοτώντας την αποκά-θαρση και την απενοχοποίηση της μαζικής κουλτούρας και των κατα-ναλωτικών προϊόντων ως πρώτη ύλη για μια τέχνη ανενδοίαστα παρα-στατική, εικονολατρική, αποστασιοποιημένη από κάθε ιδεολογία, από κάθε ταξική και κοινωνική αναφορά, αυθεντικά βορειοαμερικανική, λαμπερή, φανταχτερά χρωματισμένη, ενταγμένη πλήρως στο καπι-ταλιστικό σύστημα, τροφοδοτούμενη από το νεοπαγές κύκλωμα των γκαλερί, των μουσείων και του αναπτυσσόμενου καλλιτεχνικού «χρη-ματιστηρίου», πιο αυτοαναφορική από ποτέ, συναρτημένη με τον κό-σμο της μόδας, του χρηστικού ντιζάιν, της φωτογραφίας, της διαφήμι-σης, των σελέμπριτις. Στον κόσμο του Γουόρχολ, δίχως εκλεκτικότητες και βασανιστικές θεωρητικές αναζητήσεις, άνθρωποι και αντικείμενα, ο Μάο Τσε Τουνγκ και κουτιά από κόκα κόλα, κονσέρβες σούπας και η Μέριλιν Μονρόε, το αμερικανικό δολάριο και τα χαρτόκουτα του απορρυπαντικού Brillo, πρόσωπα-θρύλοι και ευτελή προϊόντα του σούπερ μάρκετ, συμφύρονται εις καμβά έναν, πολλαπλασιάζονται, αναπαράγονται, επιχρωματίζονται και σερβίρονται στο ίδιο μενού. Κριτικοί, θεωρητικοί της τέχνης και αισθητικοί φιλόσοφοι ασχολήθη-καν εκτενώς με τις μεθόδους του και την παράδοξη αυτή στροφή της τέχνης. Όπως περιγράφει και η Σίνθια Φρίλαντ στο βιβλίο της «Μα είναι αυτό τέχνη;», o Άρθουρ Ντάντο στην «ανοικτή» και πλουραλι-στική θεωρία του περί του τι είναι τέχνη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «στην πραγματικότητα τα κουτιά του Γουόρχολ είναι πολύ καλά δείγματα ξυλουργικής». Πιο επιεικής, όμως, αργότερα ερμήνευσε τα έργα του Γουόρχολ μέσα στο συγκείμενο της εποχής τους, αποδεχό-μενος ουσιαστικά ότι τέχνη είναι ό,τι μπορεί να γίνει αντιληπτό ως τέχνη στις δεδομένες συνθήκες κάθε ιστορικής περιόδου, ακόμα και αν δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί ως τέτοια σε άλλες συνθήκες και σε άλλες περιόδους. Αντίστοιχα, ο φιλόσοφος Τζορτζ Ντίκι με αφορμή τα έργα του Γουόρχολ ολοκλήρωσε και μορφοποίησε τη θεωρία του για τη «θεσμικά καθιερωμένη τέχνη», επισημαίνοντας ότι «τέχνη μπορεί να είναι κάθε χειροτέχνημα στο οποίο έχει απονεμηθεί το status του

υποψήφιου προς αξιολόγηση από κάποιο πρόσωπο ή πρόσωπα που δρουν εκ μέρους ενός συγκεκριμένου κοινωνικού θεσμού – του κό-σμου της τέχνης». Ωστόσο, ακόμα και αν ο Γουόρχολ και οι υπόλοιποι ποπ καλλιτέχνες αντιμετωπίστηκαν στην καλύτερη περίπτωση με επιφύλαξη και στη χειρότερη με δυσμενή και απαξιωτικά σχόλια από τους θεωρητικούς της τέχνης, κυρίως αυτούς με αριστερές καταβολές, το έργο τους έγινε ευρύτερα γνωστό και κατόρθωσαν να το προβά-λουν και να το προωθήσουν σε κάθε θεσμικό και εξωθεσμικό κέντρο τέχνης. Ιδιαίτερα ο Γουόρχολ με την κοσμική ζωή του, με τις διαρκείς φωτογραφήσεις, με τις ρηξικέλευθες και κυνικές δηλώσεις του, με τη γνωριμία του με αρκετές διασημότητες της εποχής και με τη δραστη-ριοποίησή του στο στούντιο Factory, πέτυχε να μείνει στην ιστορία ως ένας παραγωγικότατος και ευφυής δημιουργός και μέντορας νεότερων καλλιτεχνών, όπως ο πρόωρα χαμένος Ζαν-Μισέλ Μπασκιά. Και είναι βέβαιο ότι στο ογκώδες corpus του συγκαταλέγονται και έργα, ίσως τα λιγότερα προβεβλημένα, που χρήζουν περισσότερης προσοχής, όπως η σειρά με τον «Μυστικό Δείπνο», το «Αόρατο γλυπτό», η «Ηλε-κτρική καρέκλα», τα πολυάριθμα πορτρέτα και τα μικρού μήκους βίντεο. Αυτά τα τελευταία θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε από κοντά σε δυο πολύ σπουδαίες εκθέσεις που συνδιοργανώνει το Βυζα-ντινό και Χριστιανικό Μουσείο της Αθήνας με τις αίθουσες σύγχρονης τέχνης Πότνια Θηρών - Bank of Attention και Haunch of Venison. Στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο (Έκθεση «Warhol/Icon: Η δημιουργία της εικόνας», Β. Σοφίας 22, 6 Οκτωβρίου - 10 Ιανουαρίου), που διαθέτει τη μεγαλύτερη παγκοσμίως συλλογή βυζαντινών αγιο-γραφιών. Τα πορτρέτα που φιλοτεχνούσε ο Γουόρχολ επί σειρά ετών θα «αντιπαρατίθενται» με τα «πορτρέτα» ιερών προσώπων από την ιστορία της Ορθοδοξίας σε μια παράτολμη συνύπαρξη. Σε επιμέλεια του Πολ Μουρχάουζ, μελετητή του Γουόρχολ, από τη μια θα σταθούν πρόσωπα ασκητικά, φιγούρες αποστεωμένες, ισχνές και ωχρές από τη βυζαντινή, δυσδιάστατη και θρησκευτικά προσηλωμένη αλλά και παρεξηγημένη, παραγνωρισμένη, λατρευτική αισθητική μανιέρα και από την άλλη πρόσωπα λαμπερά, πολύχρωμα, αντικείμενα λατρείας της σύγχρονης εκκοσμικευμένης εποχής, διασημότητες της πολιτικής, του τραγουδιού, του κινηματογράφου, όπως η Μέριλιν Μονρόε, η Τζάκι Κένεντι, ο Μάο Τσε Τουνγκ. Παράλληλα, στους τρεις ορόφους της γκαλερί Πότνια Θηρών (Έκθεση «Warhol - Screen Tests», Ζαΐμη 7, Εξάρχεια) θα προβάλλονται 100 από τις τρίλεπτες ταινίες που γύρισε ο Γουόρχολ το διάστημα 1964-1966, στο στούντιό του στο Μανχάταν. Χωρίς να υπάρχει ήχος, δράση, αφήγηση ή σενάριο, οι επισκέπτες του Factory κάθονται ακίνητοι μπροστά στην κάμερα του καλλιτέχνη και αντιμετωπίζουν τον φακό χωρίς καμιά διαμεσολάβηση. Ανάμεσα στους «πρωταγωνιστές» αυτών των ιδιότυπων ταινιών μικρού μήκους συγκαταλέγονται προσωπικότητες όπως ο τραγουδιστής Λου Ριντ, ο ζωγράφος Σαλβαντόρ Νταλί, ο ποιητής Άλεν Γκίνσμπεργκ, ο ηθοποιός Ντένις Χόπερ, η συγγραφέας Σούζαν Σόνταγκ, οι οποίοι δοκιμάζονται σε τρία λεπτά αμήχανης απραξίας και σκληρής αντικειμενικής κατα-γραφής. Με τις δύο αυτές εκθέσεις το έργο του Άντι Γουόρχολ γίνεται αναμφίβολα περισσότερο οικείο. Είτε το θεωρήσουμε κενό περιεχομέ-νου είτε μεγαλοφυές.

Nine Jackies, Άντι γουόρχολ / Saint Marina, Ανώνυμος

Παράτολμη συνύπαρξηΤα ποπ έργα του εκκεντρικού Άντι γουόρχολ συνομιλούν με τις μόνιμες συλλογές του Βυζαντινού Μουσείου σε μια μεγάλη έκθεση που θα μας γνωρίσει και τα λιγότερο δημοφιλή έργα του

Page 13: Ποντίκι Art 124

ΠΟΝΤΙΚΙart 1-7.10.09Του Μάκη Μηλάτου [[email protected]] 37/13

Α ς επιστρέψουμε σ’ αυτό που πραγματικά είμαστε. Το συναυλι-ακά φιλόδοξο καλοκαίρι έλαβε τέλος με μία καθαρή ήττα: η Ελλάδα είναι μικρή βαλκανική χώρα που ζει ακόμη στα μέσα

του 20ού αιώνα και γι' αυτό τα πλήθη συρρέουν στη βραδιά για τον Καζαντζίδη, στους AC/DC, στον Santana, ενώ o Adamo ή οι Pavlov's Dog κάνουν sold-out. Μακριά νυχτωμένοι... Όλοι θεωρούσαν τρέλα να γίνει μια συναυλία στις 10 Αυγούστου και μάλιστα με ένα γκρουπ που είχε σταματήσει πάνω από δεκαετία και είχαν ξεχάσει ακόμη και οι ίδιοι ότι υπήρξαν κάποτε. Όμως οι «τελειωμένοι» Faith No More ξεσήκωσαν 5.000+ άτομα στο ντάλα καλοκαίρι και οι επίσης εδώ και καιρό τελειωμένοι James (ένα γκρουπ που υπάρχει πια μόνο για την Ελλάδα) έκαναν το 2009 στη Θεσσαλονίκη τρία sold out. Το ερώτημα: «Μα πού ζούμε;» έχει, συναυλιακά τουλάχιστον, μια σαφή απάντηση. Ζούμε στη χώρα που είναι σαν τα χρηματοκιβώτια των τραπεζών, με χρονοκαθυστέρηση. Κι αυτή ακριβώς η νοοτροπία (που δεν έχει να κάνει μόνο με τη μουσική αλλά αφορά όλες τις τέχνες) έφερε την καλοκαιρινή ήττα, με τις αναβολές, τις ματαιώσεις, τις φτωχές προσελεύσεις του κοινού στα καινούργια ονόματα. Είναι λοι-πόν φυσικό ο επερχόμενος χειμώνας να είναι ίδιος κι απαράλλαχτος με τους προηγούμενους. Συγκροτήματα από το παρελθόν, εγγυημένα ονόματα που έχουν έρθει και ξανάρθει, φτηνά γκρουπ που δεν έχουν ιδιαίτερες απαιτήσεις. Είναι προφανές πως έχουμε τις συναυλίες που μας αξίζουν:

ΜΙΑ Απ’ ΤΑ ΙΔΙΑ

Suggs, 1/10, στο Letom. Το τρομερό παιδί (λέμε τώρα!) των Madness έρχεται να μας θυμίσει την τρέλα του ska, 30 χρόνια από τότε που πρωτοεμφανίστηκε.

Tokio Hotel, 9/10, στο ΟΑΚΑ (γήπεδο μπάσκετ). Το ελληνικό MTV γιορτάζει τα πρώτα του γενέθλια και με 8 ευρώ εισιτήριο όλοι οι emo (και όχι μόνο) πιτσιρικάδες της πόλης είναι διατεθειμένοι να ξεχά-σουν και τους Placebo και τους Evanessence.

Meteors, 9,10/10, στο Rodeo. Το ιστορικό συγκρότημα του psychobilly μετράει 30 χρόνια ζωής και επιμένει.

Clan of Xymox/In the Nursery/Kan Kan, 11/10, στο Κύτταρο.Μια βραδιά αφιερωμένη στην ηλεκτρονική σκοτεινή μελαγχολία που έχει φανατικούς οπαδούς και στην Ελλάδα.

Kevin Coster & the Modern West Live, 14/10, στο Badminton.Τώρα που η καριέρα του τρεμοσβήνει κι έχει παραπάνω χρόνο, ο γνωστός ηθοποιός θυμήθηκε και τη μουσική, ακολουθώντας κι αυτός την τάση που θέλει πολλούς σταρ της μεγάλης οθόνης να 'χουν κι από ένα γκρουπ. Λίγο κάντρι, λίγο φολκ, λίγο ροκ και... χορεύοντας με τους λύκους.

Paradise Lost, 17/10, στο Gagarin (16/10, στη Θεσσαλονίκη).Άντε, βρε παιδιά, αργήσατε! Εκ των μονίμων επισκεπτών μας από τον χώρο του σκληρού ροκ.

Αlpha Blondy, 17/10, στο Σπόρτιγκ. Ο παλαίμαχος της ρέγκε σε έναν ιστορικό (συναυλιακά) χώρο, κι όλο το πακέτο μας πάει πίσω στη δεκαετία του '80.

Orchestra Baobab, 18,19/10, στο Gazarte. Μία από τις πιο σπου-δαίες ορχήστρες της Αφρικής, με θρυλικό παρελθόν, που πρόσφατα ανασυγκροτήθηκε όταν ανακαλύφθηκε από τις νεότερες γενιές ακρο-ατών της world music.

Willard Grant Conspiracy, 23/10, στο Rodeo. Διακριτική παρου-σία κι ένα χαρμάνι από folk, americana και post rock, που ακούγεται πάντα με ενδιαφέρον. Περισσότερο τους αγαπάνε οι ειδικοί παρά το κοινό.

Orquestra Αragon, 23/10, στο νέο Fuzz. Το Fuzz μετακόμισε σε καινούργιο χώρο που θυμίζει έντονα το Ρόδον και βρίσκεται στην Πειραιώς στο ύψος της Χαμοστέρνας και κάνει opening με μια ιστορι-κή μπάντα της κουβανέζικης μουσικής παράδοσης.

Z Z Top, 24/10, στο Tae Kwo Do. Ο ήχος του αμερικανικού Νότου από τη θρυλική παρέα των γενειοφόρων ZZ Top, που είναι πια κάτι σαν καρτ-ποστάλ από τις ΗΠΑ. Το πάρκινγκ του Τάε Κβον Ντο θα γεμίσει τσόπερ.

VNV Nation, 25/10, στο Gagarin. Εκ των μονίμων επισκεπτών μας για το κοινό που συμπαθεί το γκρι.

Sophie Delila, 27, 28/10, στο Gazarte. Διεθνής καριέρα με γαλλικό διαβατήριο και αγγλικό στίχο, για ένα από τα πολλά κορίτσια της νέας ποπ εποχής που διαθέτει καλή φωνή και χρησιμοποιεί σόουλ στοιχεία.

Band of Holy Joy, 30, 31/10, στο Rodeo. Και μόνο που τόσα χρόνια «παίζουν στη Β΄ Εθνική» είναι συμπαθείς, καθώς συνεχίζουν να με-λαγχολούν με στυλ αλλά και ουσία.

The Sonics, 6/11, στο Gagarin. Η φυλή των γκαραζιεριδο/ψυχεδελι-κο/ροκάδων θα τρελαθεί εντελώς όταν θα παίξουν το «psycho». Ένα θρυλικό όνομα από τα βάθη της ιστορίας...

Big Brother and the Holding Company, 7, 8/11, στο Rodeo. Μπο-ρεί να προϋπήρχαν της Τζάνις Τζόπλιν, αλλά έγιναν γνωστοί όταν την πήραν για τραγουδίστρια. Τους παράτησε όμως όταν ήρθε η μεγάλη επιτυχία κι από τότε, κουτσά-στραβά, συνεχίζουν.

Peter Murphy, 8/11, στο Gagarin. Μια από τις αναβληθείσες συ-ναυλίες του καλοκαιριού τώρα δικαιώνεται...

Μπιγιονσέ, 8/11 στο ΟΑΚΑ (γήπεδο μπάσκετ). Η σούπερ σταρ του σύγχρονου R&B καταφθάνει γι' αυτό το ειδικό κοινό που πάει στις συναυλίες μόνο όταν πρόκειται για κάτι που είναι πολύ μεγάλο, πολύ κοσμικό, πολύ high, πολύ πετυχημένο, πολύ του τύπου: «ήμουν κι εγώ εκεί». Τα πρωινάδικα και οι μεσημεριανές εκπομπές κάνουν ήδη πάρτι.

Ulver, 14/11 στο Gagarin. Βορειοευρωπαικό χέβι μέταλ, ογκώδες και χορταστικό, για ένα κοινό που είναι πιστό, κόσμιο (όσο κι αν αυτό φαίνεται οξύμωρο) και πληρώνει στην ώρα του. Είπαμε, το σκληρό ροκ είναι η χαρά των ελλήνων διοργανωτών.

Αλ Ντι Μέολα, 19/11, στο Μέγαρο. Αξιοπρεπές, αστικό, σοβαρό, χωρίς εκπλήξεις και με ειδικό βάρος, ό,τι πρέπει δηλαδή για το Μέ-γαρο. Μετά μπορεί κανείς να δειπνήσει στο Κολωνάκι, πριν έρθει ο οδηγός να τον πάει σπίτι. Καληνύχτα.

Nouvelle Vague, 25/11, στο Gagarin. Το συγκρότημα που κάνει καριέρα με συμπαθείς και στυλάτες διασκευές γνωστών τραγουδιών, κυκλοφόρησε τον τρίτο του δίσκο κι έρχεται, όπως συνηθίζει, να μας τον παρουσιάσει.

Μαντλέν πεϊρού, 27/11, στο Μέγαρο. Τόλμησε το μεγάλο άλμα. Άφησε τις διασκευές κλασικών τζαζ τραγουδιών, με τις οποίες έγινε γνωστή, κι από τραγουδίστρια του δρόμου καθιερώθηκε διεθνώς κι αποφάσισε να γράψει δικά της τραγούδια. Και μόνο γι' αυτό...

Blue Oyster Cult, 12/12, στο Gagarin. Ένας μύθος ήρθε απόψε απ' τα παλιά. Ένα σπουδαίο συγκρότημα του σκληρού ροκ, με μεγάλη ιστορία, παραπαίει πια προσπαθώντας να επωφεληθεί από το ένδοξο και ενδιαφέρον παρελθόν του.

Gogol Bordello, 17/12, στο γήπεδο Ξιφασκίας (16/12 στη Θεσσαλο-νίκη). Ένας εκρηκτικός συνδυασμός gipsy και punk, ένα συγκρότημα που έγινε γνωστό γιατί η Μαντόνα είπε καλά λόγια γι' αυτούς, έρχο-νται για πρώτη φορά μόνοι τους ώστε να μετρήσουν τις δυνάμεις τους (οι δύο προηγούμενες εμφανίσεις τους ήταν σε φεστιβάλ).

Από τους Tokio Hotel στην Μπιγιονσέ

ΜΟΥΣΙΚη

πώς διαμορφώνεται το συναυλιακό τοπίο ως τα τέλη του χρόνου; Τα σίγουρα ονόματα, του παρελθόντος κυρίως, καλούνται να σώσουν τη χαμένη καλοκαιρινή τιμή των συναυλιών

Tokio Hotel / Μπιγιονσέ

Page 14: Ποντίκι Art 124

Μιχαήλ ΜήτραςΜηχανή αναζήτησηςΕκδόσεις ΝεφέληΣελ. 214

Τα κείμενα του παρόντος τόμου έχουν δημοσιευτεί κατά καιρούς είτε αυτοτελώς είτε σε διάφορα περιοδικά κι εφημερίδες. Ο συγγραφέας εμφανίστηκε περίπου στη δεκαετία του ’70 και εξέπληξε για την καινοτόμο διάθεσή του, όπως αυτή εκδηλωνόταν μέσα από μια καθ’ όλα αντι-συμβατική γραφή που προσπαθούσε εικο-νοκλαστικά να σπάσει την κλασική φόρμα της αφήγησης. Στα κείμενα αυτά ο Μήτρας κατακερματίζει την πραγματικότητα, αναδεικνύει εντυπώσεις και λεπτομέρειες, επικεντρώνεται σε έναν ειδικό κόσμο όπου το κάθε συναίσθημα, μέχρι και το πιο ασήμαντο σκίρτημα, αποκτά αυτόνομη υπόσταση. Μέσα από το ασυνείδητο παρα-λήρημα αναδεικνύεται η σαφής εικόνα του σύγχρονου κόσμου, ενός κόσμου δίχως πρόσωπο, παρασυρμένου στη δίνη ενός ασαφούς περιγράμματος ζωής και μιας συ-νείδησης γενικών γραμμών. Από παλιά τα κείμενα του Μήτρα μου έδιναν την αίσθη-ση ενός μοντέρνου αρχιτεκτονικού σχεδίου πόλεως, όπου με έναν παράξενο τρόπο ο ζωτικός μου χώρος θα ήταν συμβατός με την πολυπλοκότητα της σύγχρονης κοι-νωνίας. Πρόκειται για μια σειρά κειμένων που ψηλαφούν το εύρος της λεπτομέρειας, αναδεικνύοντας το τραγικό μέσα από τους λαβυρίνθους των διαφόρων εκδοχών ζωής, οι οποίες εμφανίζονται ως δυνατό-τητα επιλογής. Οι ιστορίες που παραθέτει αρχίζουν πάντα από μια καλοζυγισμένη κλασική ατμόσφαιρα, όπου όλα μοιάζουν ισορροπημένα (στην απουσία τους;) και σχεδόν αιφνιδιαστικά ο υπαινιγμός μαινό-μενος κατεδαφίζει τις βεβαιότητες (και την κενότητα;). Ταυτόχρονα ο Μήτρας, μέσα από μια σειρά εφιαλτικών επαναλήψεων, υπογραμμίζει την έλλειψη ενός εναλλακτι-κού και πολύχρωμου κόσμου.

Δεν είναι λίγες οι φορές που τα πρόσφατα ιστορικά γεγονότα, λόγω ακριβώς της εγγύτητας, παραμένουν πιο άγνωστα και σκοτεινά από τα παλαιότερα. Η ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας αποτελεί μια περίοδο υπό διερεύνηση, η οποία περιμένει με τα χρόνια να ωριμάσει. Η αποτίμηση σύγχρο-νων γεγονότων λοιπόν έχει εξ αντικειμένου ένα βαθμό δυσκολίας, αυτόν της αφο-μοίωσης των γεγονότων. Αυτές τις μέρες επανακυκλοφορεί ο πρώτος τόμος ενός τρίτομου ιστορικού έργου που εξετάζει ένα σημαντικό κομμάτι, την περίοδο 1941-1945. Το ογκώδες έργο του Γρηγοριάδη βασίζεται σε μια πληθώρα αρχείων, αντλημένων από

τον Τύπο της εποχής, σε μια βιβλιογραφία εκτενή και έγκυρη και σε ντοκουμέντα που έχουν αντληθεί από διάφορα ελληνικά και ξένα αρχεία. Όταν την 27η Απριλίου 1941 οι Γερμανοί ύψωναν την σβάστικα κανείς δεν είχε την ψευδαίσθηση ότι πρόκειται για μια ιστορία που θα περάσει εύκολα, αλλά και κανείς δεν φανταζόταν ότι άρχιζε μια τραγωδία η οποία θα κρατούσε για τη χώρα μας πολύ περισσότερο απ’ όσο εκτιμούσαν και οι πιο απαισιόδοξες προ-βλέψεις. Στον πρώτο τόμο έχουμε λοιπόν όλο εκείνο το εφιαλτικό σκηνικό που εκτυλίχθηκε στα χρόνια της Κατοχής, κα-ταγεγραμμένο με νηφαλιότητα, όπου τεκ-

μηριώνεται και το πιο προφανές ιστορικό στοιχείο που παρατίθεται. Ταυτόχρονα, οι κρίσεις είναι μετρημένες, δίχως ωστόσο να τους λείπει η συγκίνηση, όταν αυτό είναι επιβεβλημένο. Η Αντίσταση εξετάζεται σε όλο της το εύρος με κριτικό μάτι, έτσι που να αφήνει περιθώρια στον αναγνώστη να διαμορφώνει την άποψή του δίχως να επηρεάζεται. Ο πρώτος τόμος αυτού του σημαντικού έργου ολοκληρώνεται το 1945 με την Απελευθέρωση, στο σημείο εκείνο που θα άνοιγε ένα νέο κεφάλαιο ελπίδας για τον τόπο. Κατά τραγικό τρόπο όμως άνοιξε μια νέα εφιαλτική περίοδος με αποκορύφωμα τον Εμφύλιο Πόλεμο.

ςόλων Νεοκ. γρηγοριάδηςΙστορία της ςύγχρονης Ελλάδας1941-1974Εισαγωγή:

Γιώργος Μαργαρίτης

Τόμος Α΄, Κατοχή -

Δεκεμβριανά 1941-1945

Εκδόσεις Polaris

Σελ. 776

Tobias WolffΟ κλέφτης του στρατοπέδουΜετάφραση: Χρήστος ΟικονόμουΕκδόσεις ΠόλιςΣελ. 118

Μια φιλία τριών ανδρών, οι προετοιμασίες για τον πόλεμο του Βιετνάμ, ο πόλεμος και πίσω απ’ όλα η πολυπλοκότητα της Αμερικής. Ταυτόχρονα με την εκπαίδευση των τριών φίλων, οι οποίοι καταλήγουν στον στρατό μιας και δεν βρίσκουν ένα νόημα στην πληκτική ζωή της κοινωνίας στην οποία μεγαλώνουν, έχουμε τους βομβαρδισμούς στο Βιετνάμ αλλά και τις αντιπολεμικές διαδηλώσεις, όπως και τα σφραγισμένα φέρετρα τυλιγμένα με την αστερόεσσα που επιστρέφουν στην πατρίδα. Φυσικά τη βαρετή ζωή του πο-λίτη δεν την αλλάζει η πληκτική ζωή του στρατώνα. Το μεγαλύτερο μέρος της ιστο-ρίας εκτυλίσσεται σε ένα στρατόπεδο που βρίσκεται στη Βόρειο Καρολίνα. Εκεί, στο στρατόπεδο, τη Μέρα της Ανεξαρτησίας, ο Μπίσοπ, ο Λιούις και ο Χάμπαρντ φυλάνε σκοπιά σε μια αποθήκη πυρομαχικών. Τη μοναξιά τους επιτείνει και το γεγονός ότι το στρατόπεδο είναι έρημο, καθώς οι περισσότεροι φαντάροι έχουν άδεια. Ξαφνικά ξεσπάει μια πυρκαγιά και οι τρεις φίλοι, θαρρείς μέσα από αυτό το τραγικό και επικίνδυνο συμβάν, βρίσκουν νόημα στη ζωή τους, ένα νόημα που το μόνο που απαιτεί είναι η διασκέδαση της πλήξης τους. Από μια ανόητη παρεξήγηση με δυο αστυνομικούς που τους προτείνουν να απομακρυνθούν, θα φτάσουν στο σημείο να θέσουν ολόκληρη την περιοχή σε σοβαρό κίνδυνο, καθώς τα πυρομαχικά μπορεί να εκραγούν με το παραμικρό. Από τη μια στιγμή στην άλλη όλα αποκτούν ένα ακραίο ενδιαφέρον, που οι ήρωές μας το συνειδητοποιούν μέσα από τον άμεσο κίνδυνο που πέρασαν. Βρισκόμαστε λοι-πόν στην Αμερική, όπου το ενδιαφέρον για τη ζωή πρέπει να περάσει από έναν μεγάλο κίνδυνο.

Dieter BreuersΕις το όνομα τριών δαιμόνωνΜετάφραση: Ευαγγελία ΓεωργούλαΕκδόσεις ΚονιδάρηςΣελ. 469

Ο άνθρωπος στο διάβα της πορείας του ήρθε αντιμέτωπος με μια σειρά μυστηρί-ων, άγνωστων καταστάσεων και ανερμή-νευτων γεγονότων τα οποία κλήθηκε να λύσει. Μέσα από την αντιμετώπιση αυτών των πρωτόγνωρων γεγονότων εξελίχθηκε δημιουργώντας την επιστήμη και τις τέ-χνες. Παρά την εξέλιξη και τις απίθανες κατακτήσεις που είχε κάθε εποχή, τις κοι-νωνίες σκίαζε πάντα η βαριά κληρονομιά των προκαταλήψεων και των δεισιδαιμο-νιών που καλλιεργούσαν η άγνοια και η καθυστέρηση, σε αγαστή συνεργασία με τη θρησκεία. Το βιβλίο αυτό του Ντίτερ Μπρόιερς αναφέρεται σε μια εποχή που ξεκινά στις τέλος του Μεσαίωνα και συνε-χίζει στους αιώνες της νεότερης εποχής. Αυτή τη σκοτεινή εποχή μέσα στην οποία κυοφορείται η ελπίδα του σύγχρονου κό-σμου, ο σκοταδισμός της Εκκλησίας μέσω της Ιεράς Εξέτασης εξαπολύει εναντίον της ανθρωπότητας, μεταξύ των άλλων, και το απίθανο κυνήγι των μαγισσών. Σε αυτή τη θεάρεστη υπόθεση οι ανέραστοι ιερείς-δικαστές οδήγησαν στον θάνατο πάνω από 60.000 ανθρώπους, γυναίκες στη συντρι-πτική τους πλειονότητα, γιατί αυτές είχαν «στενότερες επαφές» με τον διάβολο λόγω φύλου και οι οποίες ρίχτηκαν στην πυρά σαν μάγισσες. Το φαινόμενο έλαβε δια-στάσεις επιδημίας, με υστερικά χαρακτη-ριστικά, όπου η Εκκλησία οργάνωσε μια λυσσώδη επίθεση προκείμενου να κρα-τήσει τον κόσμο δέσμιο της άγνοιας, του φόβου και της καθυστέρησης. Στο βιβλίο αυτό παρουσιάζεται μια σειρά απίθανων ιστοριών που ξεπερνούν κάθε διαστροφή, και φωτίζει μια από τις σκοτεινότερες περιόδους της ανθρωπότητας, κατά την οποία ένας απίθανος αριθμός ανθρώπων εξοντώθηκε στην πυρά, θύμα της άγνοιας που μάστιζε την καθημερινότητα της εποχής αλλά και της πανίσχυρης εξουσίας που ασκούσε η εγκληματική Εκκλησία, η οποία εχθρευόταν θανάσιμα κάθε… καινό δαιμόνιο!

14/38 ΝΕΕΣ ΕΚδΟΣΕΙΣ Του Ξενοφώντα Μπρουντζάκη [[email protected]]

Tom Rob Smithπαιδί 44Μετάφραση: Ουρανία ΠαπακωνσταντοπούλουΕκδόσεις ΠατάκηςΣελ. 504

Από την πρώτη κιόλας σελίδα το βιβλίο αποκτά ενδιαφέρον καθώς περιγράφει με σπαρακτικό τρόπο τα χρόνια του Με-γάλου Λοιμού, μέσα από ένα επεισόδιο τη χρονιά του 1933. Ήταν η εποχή που η εφαρμογή της κολεκτιβοποίησης γονάτισε ολόκληρη την Σοβιετική Ένωση, μιας και δεν έβρισκες ούτε κόκκο σιταριού παρα-πεταμένο. Τότε ήταν που στην ενδοχώρα σημειώθηκαν περιστατικά κανιβαλισμού. Από τη μεγάλη πείνα του 1933 περνάμε είκοσι χρόνια μετά στο 1953, ένα μήνα πριν τον θάνατο του Στάλιν, απ’ όπου ξεκινά ξανά η ιστορία του βιβλίου. Αμέ-σως βρισκόμαστε αντιμέτωποι με την πιο αποτρόπαιη μορφή ολοκληρωτισμού, η οποία «καταργεί» την ανθρώπινη φύση με «επαναστατικά» διατάγματα. Ένα από αυτά ισχυρίζεται ότι στα σοσιαλιστικά καθεστώτα δεν διαπράττονται φόνοι! Στην εφαρμογή της αυτή η γελοία στα ιστορικά χρονικά αντίληψη μετατρέπεται σε έναν εξωφρενικό εφιάλτη, αυτό ακριβώς που βιώνει ο Λεό Ντεμίντοφ, ήρωας πολέμου και τυφλά αφοσιωμένος στο Υπουργείο Κρατικής Ασφάλειας. Η μεταστροφή του Λεό, μέσα από την οποία φωτίζεται η αγριότητα του ολοκληρωτισμού, ξεκινά όταν στις γραμμές του τρένου στη Μόσχα ανακαλύπτεται το πτώμα ενός παιδιού. Η επιμονή της μητέρας του ότι πρόκειται για δολοφονία θα κλονίσει τελικά την ακλόνη-τη στα κομματικά δόγματα πίστη του Λεό, τα οποία θεωρούν αδιανόητη ενέργεια τον φόνο στις σοσιαλιστικές κοινωνίες. Όταν ο Λεό αποφασίζει να αντιταχθεί σ’ αυτόν τον εξωφρενικό παραλογισμό, θέτει τον εαυτό του και ταυτόχρονα τη γυναίκα του Ραΐσα σε μια απίστευτη ταλαιπωρία, μέσα από την οποία βρίσκεται στα ίχνη παρόμοιων δολοφονιών. Πρόκειται για ένα συγκλο-νιστικό θρίλερ το οποίο, ακολουθώντας τα ίχνη ενός διεστραμμένου δολοφόνου, αποκαλύπτει την πιο διεστραμμένη μορφή τρομοκρατίας που επιβλήθηκε ποτέ στο όνομα μιας ρομαντικής επανάστασης.

Page 15: Ποντίκι Art 124

ΠΟΝΤΙΚΙart 1-7.10.09 39/15cINe ΠΟΝΤΙΚΙ Του Γιώργου Ν. Κορωναίου

Αντίχριστος

Ο απόηχος του θορύβου που ξεσήκωσε το φιλμ στην πρώτη του προβολή στο Φεστιβάλ Καννών δεν έχει ακόμη καταλαγιάσει, όμως παρά την αδι-αμφισβήτητη αλήθεια ότι ο Τρίερ δεν φοβήθηκε ποτέ την αμφισβήτηση και τη διχογνωμία, το να αντιμετωπίσεις το φιλμ απλά σαν το υλικό ενός μίνι σκανδάλου είναι το δίχως άλλο άδικο. Όχι μόνο για την ίδια την ταινία που έχει πολύ πιο ενδιαφέρουσες προθέσεις από την επιφανειακή πρόκληση, αλλά και για τον υποψήφιο θεατή που θα μπορούσε να ανακαλύψει μια ενδεχομένως βαθύτερη ουσία πέρα από το σοκ και τη φασαρία που αυτό προκαλεί. Διότι ακόμη κι αν ο Τρίερ με-ταμορφώνει σε ένα σχεδόν gore θρίλερ την ιστορία ενός ζευγαριού που προσπαθώντας να ξεπεράσει τον θάνατο του παιδιού του μεταφέρει τον πόλεμο των φύλων (στην πιο εξωφρενική του εκδοχή) σε μια καλύβα στο δάσος, δεν είμαι καθόλου σίγου-ρος ότι χρησιμοποιεί τα σοκ των εικόνων του σαν έναν εύκολο τρόπο για να κεντρίσει το ενδιαφέρον και να γεννήσει αντιδράσεις, συχνά επίπονες, στον θεατή. Στην πραγματικότητα το υπαρξιακό θρίλερ που γεννιέται από την πρωταρχική σύγκρουση του άντρα και της γυναίκας σε έναν τόπο που ονομά-ζεται «Εδέμ» δεν βασίζεται στις σκηνές που σοκά-ρουν με τη βία ή την αυθάδειά τους για να προκα-λέσει, αλλά αντίθετα τις τοποθετεί εκεί σαν τρικλο-ποδιές στην ιστορία, σαν δοκιμασίες για να δει αν ο μύθος του, το πείραμά του, μπορεί να επιβιώσει. Η απάντηση είναι πως ναι. Αυτή η βουτιά στο σκο-τάδι, η βύθιση στις πιο δυσπρόσιτες περιοχές του ανθρώπινου ζώου, η in extremis εξερεύνηση των μυθοπλαστικών μηχανισμών του Μπέργκμαν ή του Στρίνμπεργκ βρίσκει τον λόγο της ύπαρξής της σαν ένας παραμορφωτικός καθρέφτης της ίδιας μας της φύσης, σαν μια θαρραλέα πράξη τόσο σε επίπεδο ιδεών όσο και κινηματογράφου, που οφείλετε να δείτε με ματιά πιο διεισδυτική από αυτή που σας επιτρέπει να ανιχνεύσετε απλά τα πρώτα στρώματα της σχηματικής και εύκολα παρεξηγήσιμης ιστο-ρίας της.ςκηνοθεσία: Λαρς Φον Τρίερ. πρωταγωνι-στούν: γουίλεμ Νταφόε, ςαρλότ γκενσμπούργκ. Χώρα: Δανία. Διάρκεια: 105΄

πεθαίνω στα γέλια

Η τρίτη ταινία του δημιουργού των «Παρθένος ετών σαράντα» και «Με την πρώτη», μεγάλης ελπίδας της αμερικανικής κωμωδίας, θα μπορούσε να είναι με διαφορά η πιο ώριμη δουλειά του, αν ο Τζαντ Άπατοου δεν επέμενε να χωρέσει στο «Πεθαίνω στα γέλια» όχι μια αλλά δύο ταινίες, που η μια έχει ελάχιστη σχέση με την άλλη και που η δεύτερη γκρεμίζει σχεδόν ολοκληρωτικά όσα έχει χτίσει η πρώτη. Όχι, η καινούργια του ταινία δεν είναι σπονδυλωτή, αλλά μοιάζει με τέτοια καθώς η ιστορία ενός διάσημου κωμικού, που ανακαλύ-πτει ότι πάσχει από μια σπάνια ασθένεια η οποία ενδεχομένως να τον σκοτώσει, χωρίζεται σε πριν και μετά τη θεραπεία του. Το πριν είναι μια πνευ-ματώδης, αστεία, πανέξυπνη καταγραφή της ζωής των χαρούμενων ανθρώπων, αλλά και της ίδιας της ζωής, που δεν χρειάζεται μελοδραματισμούς και ευκολίες για να μας κάνει να γελάσουμε ή να συγκινηθούμε. Το μετά, είναι η αδιάφορη, άστοχη και ελάχιστα αστεία ιστορία της προσπάθειάς του να κερδίσει πίσω μια παλιά του αγάπη, που φαίνε-ται να γυρίστηκε μόνο για να δώσει έναν μεγάλο ρόλο στη γυναίκα του σκηνοθέτη και που κρατά το φιλμ πίσω σαν σπασμένο πόδι και στην ουσία

δεν προσφέρει τίποτα πέρα από εξήντα περίπου αχρείαστα λεπτά. ςκηνοθεσία: Τζαντ Άπατοου. πρωταγωνιστούν: Άνταμ ςάντλερ, ςεθ Ρόγκεν, Τζόνα Χιλ, Λέσλι Μαν, Έρικ Μπάνα. Χώρα: ΗπΑ. Διάρκεια: 146΄

The Informant!

Η αληθινή ιστορία ενός στελέχους μιας μεγάλης αμερικανικής εταιρείας, ο οποίος αποφάσισε να αποκαλύψει μια σειρά από παράνομες πρακτικές της αποκαλύπτοντας στην πορεία και τις δικές του ατασθαλίες, θα μπορούσε να μεταμορφωθεί σε μια ακόμη ταινία που μιλά για τις πιο σκοτεινές πλευρές του σημερινού καπιταλισμού και του ανθρώπου που έχει δημιουργήσει. Θα μπορούσε να είναι μια καλοφτιαγμένη ιστορία για το άσχημο πρόσωπο της βιομηχανικής προόδου σαν την «Έριν Μπρόκοβιτς» ή ένα όλο ανατροπές caper σαν το «Oceans Eleven», για να χρησιμοποιήσουμε μόνο ταινίες του Σόντερμπεργκ ως παραδείγματα.

Αντ’ αυτών το «Informant!» δεν έχει καμιά από τις αρετές που έκαναν εκείνες τις ταινίες ενδιαφέρου-σες, δεν μπορεί να αποφασίσει αν είναι φάρσα ή δράμα, δεν ενδιαφέρεται να σκιαγραφήσει κανέναν από τους χαρακτήρες του με τον αέρα έστω της αληθοφάνειας. Ούτε αστείο ούτε σοβαρό, ούτε αγωνιώδες και εν τέλει ελάχιστα ενδιαφέρον, δείχνει να μη νοιάζεται καθόλου για τον θεατή, ειρωνευόμενο και υπονομεύοντας την ιστορία του, το είδος, τον ίδιο του τον εαυτό. ςκηνοθεσία: ςτίβεν ςόντερμπεργκ. πρωταγωνιστούν: Ματ Ντέιμον, ςκοτ Μπάκου-λα, Τζόελ ΜακΧέιλ. Χώρα: ΗπΑ. Διάρκεια: 108΄

Και μόνο ο «Αντίχριστος» του Λαρς Φον Τρίερ θα αρκούσε για να ηλεκτρίσει την κινηματογραφική εβδομάδα που ξεκινά, όμως υπάρχουν κι άλλες ταινίες άξιες προσοχής καθώς η σεζόν επιτέ-λους αρχίζει να ανεβάζει ταχύτητες.

«The Informant!» «Αντίχριστος»

Το κορίτσι με το τατουάζ

Βασισμένο στο πρώτο από τα τρία διεθνή μπεστ σέλερ του Σουηδού Στιγκ Λάρσον, το «Κορίτσι με το τατουάζ» αφηγείται μια δαιδαλώδη ιστορία που καταλήγει στην εξιχνίαση από έναν δημοσιογράφο και μια νεαρή χάκερ (ο καθένας εκ των οποίων έχει τα δικά του προβλήματα) μιας εξαφάνισης και μιας σειράς εγκλημάτων που συνέβησαν σαράντα χρόνια πριν. Καλογυρισμένο και εντυπωσιακό σαν παραγωγή, παρακολουθείται με αμείωτο εν-διαφέρον όχι τόσο σαν ένα θρίλερ αγωνίας, αλλά σαν ένα γοητευτικό whodunit με αφηγηματικά πλοκάμια που απλώνονται προς εξίσου ενδιαφέ-ρουσες κατευθύνσεις. Κι αν το φιλμ αναγκάζεται να συμπυκνώσει μέσα σε δυόμιση ώρες μια σειρά από γεγονότα και να θυσιάσει ή να προσπεράσει γρήγορα θεματικές οι οποίες στο ογκώδες βιβλίο χτίζουν μια συχνά ενοχλητική εικόνα της σουηδι-κής κοινωνίας, αναμφίβολα πετυχαίνει να χτίσει μια ιστορία μυστηρίου και αστυνομικής υφής που αποφεύγει την πεπατημένη και μας γνωρίζει δυο φρέσκους και απροσδόκητους ήρωες. Περιμένουμε τη συνέχεια. ςκηνοθεσία: Νιλς Άρντεν Όπλεβ. πρωταγω-νιστούν: Μάικλ Νίκβιστ, Νούμι Ράπας, Λένα Έρντε. Χώρα: ςουηδία. Διάρκεια: 148΄

Το Κακό στην εποχή των ηρώων

Συνέχεια της cult ταινίας του Γιώργου Νούσια που πριν τέσσερα χρόνια έκανε τα ζόμπι να... γρυλίζουν ελληνικά. Οι ήρωες της πρώτης ταινίας συνεχίζουν να μάχονται ζόμπι στην σύγχρονη Αθή-να, ενώ αποκαλύπτεται ότι το Κακό ξεκίνησε την πορεία του στην αρχαία Ελλάδα κι ένας προφήτης από το παρελθόν επιστρέφει για να τους βοηθή-σει να δώσουν τη λύση. Με μεγαλύτερο μπάτζετ και σαφώς υψηλότερα επίπεδα παραγωγής, με γνωστούς πρωταγωνιστές σε ρόλους γκεστ σταρ και ακόμη πιο ανεβασμένη διάθεση για χαβαλέ, το φιλμ του Γιώργου Νούσια πλησιάζει εδώ ακόμη περισσότερο την καθαρόαιμη κωμωδία, έστω κι αν είναι βουτηγμένο σε πολύ περισσότερο αίμα. Τα αστεία λειτουργούν όπως και τα εφέ, όμως αυτό που δεν είναι εδώ το ίδιο πετυχημένο όσο στην πρώτη ταινία είναι η αίσθηση του ρυθμού, που είναι γεμάτη σκαμπανεβάσματα και στιγμές που αγγίζουν τα όρια του βαρετού. Η πλάκα και ο χαβαλές εν τέλει κερδίζουν τις εντυπώσεις, όμως αναμφίβολα περιμέναμε κάτι περισσότερο. ςκηνοθεσία: γιώργος Νούσιας. πρωταγωνι-στούν: Αργύρης Θανάσουλας, Ανδρέας Κοντό-πουλος, Ιωάννα παππά κ.ά. Χώρα: Ελλάδα. Διάρκεια: 88΄

A K O M H

Ο Κέβιν Τανκαρόεν (ποιος;) υπογράφει μια μέτρια μεταφορά της τηλεοπτικής σειράς «Fame» στη μεγάλη οθόνη και το παιδικό φιλμ κινουμένων σχεδίων «G-Force» του Χόιτ Γιέτμαν μετατρέπει μερικά χάμστερ σε μυστικούς πράκτορες.

Page 16: Ποντίκι Art 124

16/40 ΣΥΝΠΛηΝ

– Στα σωματεία της Εθνικής Λυρικής ςκηνής (χορευτών, πρωταγωνιστών,

συντελεστών, τεχνικού-βοηθητικού και λοιπού προσωπικού, διοικητικών υπαλλή-λων) που ζητούν από το Διοικητικό Συμ-βούλιο και τον καλλιτεχνικό διευθυντή να αναλάβουν τις ευθύνες τους για τα διά-φορα οικονομικά, καλλιτεχνικά, διοικητι-κά προβλήματα που ταλαιπωρούν την ΕΛΣ. Εάν επρόκειτο για αξιόπιστα σωματεία και καθαρό συνδικαλιστικό αγώνα δεν θα υπήρχε κανένα πρόβλημα. Αλλά εδώ ανα-φερόμαστε στα σωματεία που δεν έχουν αφήσει σοβαρό καλλιτεχνικό διευθυντή ή διευθυντή μπαλέτου να ορθοποδήσει, που υποκινούν «φασαρίες», σαμποτάρουν τους σκηνοθέτες και τις σκηνοθεσίες των παραγωγών (ενίοτε και τις ίδιες τις παρα-γωγές), χρησιμοποιούν αμφιλεγόμενες με-θόδους, εκβιάζουν δια της απεργίας και των στάσεων εργασίας, δήθεν υπερασπιζό-μενα τα συμφέροντα του λυρικού μας θε-άτρου. Στο αδιέξοδο που έχει περιέλθει η Λυρική έχουν βάλει για τα καλά το χερά-κι τους. Και τώρα κόπτονται, όχι φυσικά

για την τύχη του θε-άτρου, αλλά για το «πάπλωμα», τους μι-σθούς τους δηλαδή, αφού οι περισσότε-ροι «χτυπούν κάτω από τη ζώνη» εκ της ασφαλούς μονιμότη-

τας. Το οποίο «πάπλωμα» πληρώνει ο ελ-ληνικός λαός. Ας μην ανοίξουμε, δε, το κε-φάλαιο αν το αξίζουν. Γιατί πονάει. Πονάει εμάς που πληρώνουμε.

– Μα δεν μπορεί, πλάκα μας κάνουν... Τόσο κακό δεν γίνεται. Ούτε η Μιμή

Ντενίση δεν το πετυχαίνει. Η αίσθησή μας από την «Julia» σε σκηνοθεσία Δη-μήτρη Φοινίτση. Εδώ δεν μιλάμε για ένα απλό «πλην». Μιλάμε για τον ορισμό του «πλην». Με κεφαλαία.

– Στην Ελευθερία γεροφωκά και τον Κρις Ραντάνοφ, Τζούλια και Γιάννη

αντίστοιχα, οι οποίοι υποκριτικά εκτέθη-καν ανεπανόρθωτα στην «Julia» του Στρί-ντμπεργκ (Nixon). Ναι, το δεχόμαστε. Υπάρχουν κακοί δάσκαλοι, μέτριες σχολές θεάτρου, άσχετοι σκηνοθέτες. Ο ηθοποιός όμως δεν έχει ο ίδιος κρίση; Κι αν δεν έχει, δεν υπάρχει ένας φίλος να τον συμβουλέ-ψει; Ακόμη και στη γενική δοκιμή. Να του πει: «Να η έξοδος, τρέξε μακριά». Το «ο σώζων εαυτόν σωθήτω» δεν έχει ειπωθεί τυχαία. Κρύβει μεγάλη αλήθεια!

– Το νέο cd της Νατάσας Θεοδωρίδου. 9,90 είναι η (χαμηλή) τιμή του, αλλά

η έκδοση δεν αξίζει ούτε αυτό το ποσόν.

Όσο για το περιεχόμενο, εκεί θα βρείτε ό,τι περίσσεψε από παλιότερες συνθέσεις του Γιώργου Θεοφάνους – από ζεϊμπέκικα μέχρι... dance! Πού καιρός για έμπνευση, στην εποχή του «X-Factor».

– Στον πιανίστα Δημήτρη ςγούρο, ο οποίος αναρωτήθηκε: «Πρέπει να γίνεις

70 για να σε αφήσουν να κάνεις κάτι ση-μαντικό πλέον;». Προς τι η «πίκρα»; Από τότε που ήταν «παιδί-θαύμα» μέχρι τώρα που σαραντάρισε, ο κ. Σγούρος είδε όλες τις πόρτες να του ανοίγουν διάπλατα. Έπαι-ξε σε όλες τις σκηνές της Ελλάδας και σε κάποιες από τις σημαντικότερες του εξω-τερικού. Μήπως δεν άκουγε τα… χειρο-κροτήματα; Μήπως επιθυμεί να κάνει κάτι άλλο πέραν της μουσικής, πολιτιστική δι-αχείριση ας πούμε; Ή μήπως επιθυμεί να λάβει από τώρα τιμητική σύνταξη; Άβυσ-σος η ψυχή του ανικανοποίητου καλλιτέ-χνη…

– Στην ηθοποιό Άννα Φόνσου, υποψή-φια βουλευτή του ΠΑΣΟΚ, η οποία λαϊ-

κίζει ασύστολα μιλώντας για τα ναρκωτικά, ένα ζήτημα που καίει χιλιάδες οικογένειες και σκοτώνει αργά και βασανιστικά νέους ανθρώπους. «Οι έμποροι θέλουν σκότω-μα!» δηλώνει κραυγαλέα, επαναφέροντας την όχι απλώς ξεπερασμένη αλλά και εξαι-ρετικά επικίνδυνη άποψη να επανέλθει στην Ελλάδα η θανατική ποινή. Αν τα εκτε-λεστικά αποσπάσματα μπορούσαν να λύ-σουν το πρόβλημα οι ΗΠΑ και η Κίνα (με χιλιάδες εκτελεσθέντες τα τελευταία χρό-νια) θα το είχαν λύσει προ πολλού.

– Παλιά οι προεκλογικές εκστρατείες εί-χαν το δικό τους σάουντρακ. Έστω κι

αν ήταν του τύπου «σε περιμένω να ’ρθεις και πάλι» της αείμνηστης (σε λίγες μέρες) Ν.Δ. Είχαν ένα χρώμα, είχαν κάποιο ρυθ-μό. Τώρα, τα κόμματα περιορίζονται σε τη-λεοπτικές συζητήσεις όπου όλοι μιλούν μαζί και κανείς δεν καταλαβαίνει τι λένε, ενώ στις προεκλογικές τους συγκεντρώ-σεις αναλώνονται στα ίδια και τα ίδια τρα-γούδια, τα συνηθισμένα. Ούτε σε αυτό δεν είναι ικανοί.

– «Αχ, αυτοί είναι οι αγαπημένοι μου» αναφώνησε η Ναταλία γερμανού μό-

λις ένας από τους καλεσμένους της στην εκπομπή «Chart Show» (διαβάζεται με προφορά, τσαααρρρτ σσσουοου – γουά-ου) έβγαλε ένα cd των Doors. Τι παρεξήγη-ση! Κι εμείς που νομίζαμε πως αγαπημένοι της είναι καλλιτέχνες του στυλ Πλούταχος ή Βέρτης με τους οποίους χαριεντίζεται συ-χνά-πυκνά. Πόσο έξω πέσαμε!

+ Στην έκθεση «γιάννης Ρίτσος - Ο δια-χρονικός Έλληνας» στο Μουσείο Κυ-

κλαδικής Τέχνης. Η εικαστική προσέγγιση στο έργο του ποιητή της Ρωμιοσύνης, ευ-σύνοπτη, λιτή, ουσιαστική. Χειρόγραφα-μινιατούρες, πέτρες και βότσαλα με μορ-φές μοναχικές, μετωπικές ή συνομιλούσες και φυσικά ρήσεις ή αποσπάσματα ποιη-μάτων του. Όπως κι αυτό που αποτελεί την προμετωπίδα της έκθεσης: «Να λες: ουρα-νός, κι ας μην είναι».

+ Στον υπέροχο παππού Εμμα-

νουήλ Κριαρά, τον μεγαλύτερο εν ζωή δημοτικιστή, τον κο-ρυφαίο λεξικογρά-φο, τον άνθρωπο που καθιέρωσε το εν

χρήσει μονοτονικό σύστημα. Στα 103 του χρόνια (είναι γεννημένος το 1906!) γρά-φει, διαβάζει και στοχάζεται καθημερινά με μυαλό εφήβου. Ίσως η μόνη αληθινή έκπληξη στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας του ΠΑΣΟΚ είναι η συμμετοχή του στην τιμη-τική 12η και τελευταία θέση. Ο κ. Κριαράς δηλώνει «μια ζωή σοσιαλιστής». Και επι-μένει ότι «είναι καταστροφική η διδασκα-λία των αρχαίων στις τρεις τάξεις του Γυ-μνασίου».

+ Στον εικαστικό γιώργο Μαραζιώτη που κατάφερε πέρυσι με τις δυο ατομικές

εκθέσεις του σε Αθήνα και Πάτρα να συ-γκεντρώσει πολλά βλέμματα, με την πρω-τοτυπία, την αφηγηματικότητα, αλλά και την τολμηρή θεματολογία των έργων του. Δεν πέρασε απαρατήρητος όμως ούτε στο εξωτερικό. Αυτές τις μέρες παρουσιάζει στην Πράγα, στο Art Hotel Icon, τη νέα του δουλειά με τίτλο «Cartons». Και είναι μό-λις 25 ετών!

+ Στους εθελοντές της 2ης Biennale της Αθήνας «Heaven», που από την πρώ-

τη μέχρι την τελευταία μέρα της διοργά-νωσης βρίσκονται στις επάλξεις της ξε-νάγησης του κοινού και μάλιστα αμισθί. Αποδεικνύονται απολύτως χρήσιμοι, αφού το εποπτικό υλικό της έκθεσης (επεξηγη-ματικά κείμενα κ.τ.λ.) είναι τόσο αμελητέο που χωρίς τη βοήθειά τους ο απλός επι-σκέπτης βρίσκεται στα μαύρα σκοτάδια της σύγχρονης τέχνης!

+ Στο νεοσύστατο κίνημα αισθητικής Κ.Ο.Τ.Ε.ς. (Καπνιστικές Ομάδες για την

Τέχνη και την Εικαστική Συγκρότηση) για τη μοναδικότητα και την πρωτοτυπία του. Οι Κ.Ο.Τ.Ε.Σ., που κατεβαίνουν στις εκλο-γές της 4ης Οκτωβρίου στην Α΄ Αθηνών, χρησιμοποιώντας το έξυπνο λογοπαίγνιο

«ΚΟΤΕΣ - Τσιμπητό», καλούν τους απαντα-χού καλλιτέχνες όπως και τα άτομα με αι-σθητική και καλλιέργεια να τους στηρί-ξουν. Μάλιστα, το περίεργο όνομά τους, η άνευ χορηγών ύπαρξή τους, αλλά και η ευθεία υποστήριξή τους στους εξόριστους της νικοτίνης, προκάλεσε το ενδιαφέρον μέχρι και του BBC, το οποίο έκανε ειδική αναφορά στο διεθνώς πρώτο κόμμα για την προστασία των δικαιωμάτων των κα-πνιστών.

+ Στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης για την ευφυή και τολμηρή ιδέα να συνδυ-

άσει και να συμπαρουσιάσει τα «παραδο-σιακά» χαρακτικά έργα του Δανού πάλε Νίλσεν με την τέχνη «του δρόμου» του ει-κοσιπεντάχρονου ομοεθνή του Άρμσροκ. Και μάλιστα οι τοιχογραφίες του δεύτερου, ανακαλούν στη μνήμη τα πρόσφατα «μο-ντέρνα Δεκεμβριανά» μας, από τα οποία, όπως δήλωσε, επηρεάστηκε σημαντικά!

+ Στον γιώργο Μιχαλακόπουλο, ο οποί-ος «δεν μασάει» από τις υποψηφιότη-

τες ηθοποιών που παρελαύνουν και φέτος στα κομματικά ψηφοδέλτια. «Να αφήσουν λοιπόν σπουδαίοι ηθοποιοί το σανίδι, εκεί που το έργο τους έχει αντίκρισμα, εκεί που εκπαιδεύουν ψυχές και μυαλά, και να με-ταφερθούν σαν μαϊντανοί στα μπαλκόνια για διακόσμηση, μήπως και μαζέψουν κα-νένα σταυρουλάκι;» αναρωτήθηκε. Ορθό-τατα!

+ Στους αρχαιολόγους και εθνολόγους που ενέταξαν στις εκδηλώσεις για τις

Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονο-μιάς ξεναγήσεις έξω από σπήλαια και αρ-χαίους τάφους με το… ζοφερό θέμα «Μά-γοι, ξόρκια και φυλακτά. Η μαγεία στον αρχαίο και χριστιανικό κόσμο». Επιτέλους, ιδού κάτι συναρπαστικό και δεισιδαιμονι-κό, κάτι «μαύρο» για μια πραγματικότη-τα αιώνων που ξεφεύγει από το «άσπιλο και αμόλυντο» των δήθεν λευκών γλυπτών μαρμάρων• τα οποία στην πραγματικότη-τα ήταν πολύχρωμα – οι αρχαίοι τα ζωγρά-φιζαν. Στην Αθήνα οι εκδηλώσεις έγιναν στον πιο «μαγικό» τόπο, στους λόφους Πνύκας- Νυμφών-Μουσών.

+ Στη συνθέτρια Λένα πλάτωνος, η οποία συνεχίζει το ταξίδι της στο φως.

Επόμενος σταθμός είναι η 20ή Οκτωβρίου, στο Παλλάς. Θα παρουσιάσει το «Σαμπο-τάζ +», με τη Σαβίνα Γιαννάτου και το Γιάν-νη Παλαμίδα. Πώς θα ακούγεται, άραγε, 28 ολόκληρα χρόνια μετά την κυκλοφο-ρία του, με άλλη ενορχηστρωτική εκδοχή το «Σαμποτάζ» του 1981, ένας από τους πιο επιδραστικούς δίσκους της ελληνικής ηλε-κτρικής σκηνής;

ΠΟΝΤΙΚΙart