Αντιμετώπιση ασθενών με Ηπατίτιδα ή AIDS στο οδοντιατρείο

Ασηψία – Αντισηψία – Απολύμανση

Αντωνοπούλου ΔήμητραΔεληχρήστου ΔέσποιναΚαντά Χριστίνα – ΠαρασκευήΜαυροδή Αλεξάνδρα

ΗΠΑΤΙΤΙΔΕΣ

• Υπάρχουν οι εξής: Α, Β, C, D, E και K• Πιο διαδεδομένες και γνωστές οι A, B και C• Προκαλούνται από διαφορετικούς ιούς• Στην πραγματικότητα δεν είναι ο ιός που

βλάπτει το συκώτι, αλλά η έντονη αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος εναντίον των κυττάρων του ήπατος που έχουν προσβληθεί από τον ιό

ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Α

•Πυρετός•Κόπωση κ μυαλγίες•Ανορεξία•Πόνος στις

αρθρώσεις κ στους μύες

•Ίκτερος•Ηπατομεγαλία•Σκούρα ούρα•Αποχρωματισμένα

κόπρανα κ διάρροια

ΣΥΜΠΤΩ-ΜΑΤΑ

•Μολυσμένα τρόφιμα ή νερό

•Άμεση επαφή με κόπρανα ασθενούς

•Πρωκτικό σεξ

ΜΕΤΑΔΟΣΗ

•Εμβόλιο 3 δόσεων σε 6-12 μήνες

•Ανοσία για 3-5 χρόνια

•Από το 1995•Στις ΗΠΑ

μείωσε κατά 89% τα περιστατικά της νόσου

•Αντισώματα για τουλάχιστον 10 χρόνια

ΑΝΟΣΟΠΡΟ-ΦΥΛΑΞΗ

•Μολυσμένα τρόφιμα ή νερό

•Οι περισσότεροι γίνονται καλά από μόνοι τους μετά από εβδομάδες

•Πλήρης•Δεν αφήνει

μόνιμες βλάβες στο ήπαρ

•Επιβάλλεται η καλή υγιεινή

•Κπ που έχει νοσήσει δεν ξαναπροσβάλλεται

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ C

•80% πασχόντων -> ασυμπτωματική

•Κόπωση•Υπνηλία•Πόνος

στην άνω δεξιά κοιλιακή χώρα

•Ναυτία, εμετοί κ ανορεξία

ΣΥΜΠΤΩ-ΜΑΤΑ

•Αιματογενώς

•Σεξουαλική επαφή

ΜΕΤΑΔΟΣΗ

•Συνήθως όταν εμφανιστεί ηπατική δυσλειτουργία

•Γίνεται συνήθως όταν είναι πολύ αργά

•5% ασθενών χρόνιας μορφής -> κίρρωση ήπατος

•Ειδικές εξετάσεις αίματος

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

•Δεν υπάρχει εμβόλιο

•Αθόρυβη επιδημία -> ύπουλη ηπατίτιδα

ΑΝΟΣΟΠΡΟ-ΦΥΛΑΞΗ

•Δύσκολη έως αδύνατη

•Αν οξεία -> αποτελεσματική η θεραπεία κ σπάνια χρονίζει

•Αν χρόνια -> Ιντερφερόνη Α κ Ribavirin (αντιϊκό φάρμακο) για 12-48 εβδομάδες

•Αν προχωρημένη -> μεταμόσχευση

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

ΑΣΗΨΙΑ – ΑΝΤΙΣΗΨΙΑ – ΑΠΟΛΥΜΑΝΣΗ

ΜΕΤΡΑ ΔΙΑΣΠΟΡΑΣ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ

ΠΛΥΣΙΜΟ ΧΕΡΙΩΝ• Ακρογωνιαίος λίθος προστασίας ασθενούς –

ιατρού- βοηθητικού προσωπικού για αποφυγή διασταυρούμενων λοιμώξεων

• Πότε; ---> πριν & μετά την επαφή με τον ασθενή ή τα εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτόν άσχετα με το αν φορούσε γάντια ή όχι

• Πώς; ---> με ιδιαίτερα επιμελημένο τρόπο• Καθαρισμός όλων των επιφ των χεριών• Προσοχή ---> στις πτυχές όπου δεν είναι

πιθανή η φυσική επαφή των χεριών με τις συνήθεις κινήσεις πλυσίματος

• & μετά την αφαίρεση των γαντιών γιατί υπάρχουν πόροι στη μάζα του λάτεξ κ άρα μπορεί να έχει διεισδύσει μολυσματικό υλικό

• Αναγκαίο κ συχνό

• Δημιουργία προβλημάτων:1) ξηροδερμία2)δερματίτιδες

• Πρόληψη προβλημάτων:1. χρήση ειδικών λοσιόν ενυδάτωσης του

δέρματος2. στο τέλος της ημέρας (επηρεάζουν το υλικό

των γαντιών κ δημιουργούνται μικροοπές ---> τα γάντια δεν προσφέρουν προστασία κ επιτρέπουν τη μικροδιείσδυση στοματικών υγρών κ αίματος)

• Αρκεί η χρησιμοποίηση Η2Ο & σαπουνιού και μετά ενός αντιμικροβιακού δ/τος

• Αν υπάρχουν τραύματα, εκδορές ή εξιδρωματικές βλάβες --->1. αναμονή επιστροφής στο φυσιολογικό ή 2. χρησιμοποίηση διπλού ζεύγους κατάλληλων και ανεκτών γαντιών

• Αντιμικροβιακά δ/τα με παρατεταμένη αντιμικροβιακή δράση (όχι υποχρεωτικό αλλά συνίσταται)

----> προστασία χεριών επαρκώς από την ανάπτυξη μικροοργανισμών στην επιφ του δέρματος κάτω από τα γάντια----> όχι χωρίς να προηγηθεί σχολαστικό πλύσιμο των χεριών (ΠΛΗΜΜΕΛΗΣ Κ ΑΝΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ)

• Αλκοολούχα αντισηπτικά δ/τα ή ζελέ: δραστικά κ αποτελεσματικά στην καταστροφή μικροοργανισμών του δέρματος των χεριών αρκεί να έχει προηγηθεί επαρκές καθάρισμα

• Για παρατεταμένη αντισηπτική δράση το δ/μα πρέπει να περιέχει κπ αντισηπτικό όπως χλωρεξιδίνη, ενώσεις τεταρτογενούς αμμωνίου, οκτενιδίνη ή triclosan

ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΥΓΙΕΙΝΗΣΟι συσκευές διάθεσης σαπουνιού:• Σε αυτές μπορεί να αναπτυχθούν μικροοργανισμοί

κ να παραμείνουν για μεγάλο χρονικό διάστημα• Γι’ αυτό δεν θα πρέπει να συμπληρώνονται με την

ελλείπουσα ποσότητα πριν αδειάσει τελείως η συσκευή

• Πριν από κάθε γέμισμα πρέπει να πλένονται και να καθαρίζονται

Δοχεία αποθήκευσης υγρού σαπουνιού: • Πρέπει να διατηρούνται καθαρά• Πρέπει να καθαρίζονται και να στεγνώνουν πριν

από τη χρήση τους για την πλήρωση κενών συσκευών διάθεσης

ΓΑΝΤΙΑ• Οφείλει να φορά τόσο το ιατρικό όσο

κ το βοηθητικό προσωπικό• Από λάτεξ ή βινύλιο ή νιτρίλιο• Σε κάθε οδοντιατρική πράξη κ εξέταση• Δεν είναι απαραίτητο να είναι

αποστειρωμένα εκτός εάν πρόκειται να πραγματοποιηθεί χειρουργική επέμβαση, ιδίως σε άτομα με HIV

• Πριν την τοποθέτησή τους ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ το πλύσιμο των χεριών αλλά κ μετά την αφαίρεσή τους

• Σε έναν κ μόνο ασθενή• Αφαιρούνται κ απορρίπτονται μετά

την ολοκλήρωση του περιστατικού

• Απαγορεύεται το πλύσιμό τους κ η εκτέλεση στη συνέχεια οποιασδήποτε πράξης σε άλλον ασθενή

• Απαγορεύεται η αποστείρωσή τους• Διαταραχή της συνοχής του υλικού των γαντιών

μπορεί να παρατηρηθεί από απολυμαντικά υγρά, αιθέρια έλαια, ακρυλικά μονομερή, διάφορα οδοντιατρικά υλικά κ εργαλεία, διάφορα σαπούνια κ λοσιόν δέρματος

• Χρησιμοποιούμε διπλά γάντια σε άτομα με επιβεβαιωμένη λοίμωξη HIV, HBV & HCV

• Κάλυψη γαντιών με επιπλέον ζεύγος από νάυλον εάν κ εφόσον είναι αναγκαία η χρησιμοποίηση κπ επιπλέον συσκευής, υλικού ή διάταξης ---> για αποφυγή μόλυνσης επιφ με τις οποίες θα έρθουμε σε επαφή

Γιατί κατασκευαστικά δεν υπάρχει πρόβλεψη κ εγγύηση για τη διατήρηση της ακεραιότητάς τους

• Μπορεί να διαπιστωθούν διαφόρου βαθμού αφυλακτικές αντιδράσεις από τη χρήση γαντιών από λάτεξ

• ----> Αναζήτηση ακριβούς αιτίου πρόκλησης αντίδρασης (λάτεξ, ταλκ, κόνις αραβοσίτου) & προμήθεια κατάλληλων για την περίπτωση γαντιών από βινύλιο ή νιτρίλιο

• Σε περιπτώσεις ύπαρξης τραυμάτων, εκδορών ή εξιδρωματικών βλαβών κ εφόσον είναι ανάγκη να γίνει οποιαδήποτε επέμβαση, καλό είναι να τοποθετείται διπλό ζεύγος γαντιών για επιπλέον προστασία

ΜΑΣΚΑ & ΓΥΑΛΙΑ• Δεδομένου του κινδύνου εκτόξευσης αίματος ή

άλλων βιολογικών υγρών κατά τη διάρκεια της εξέτασης ή οποιασδήποτε οδοντιατρικής πράξης

ΜΑΣΚΕΣ:• Να πληρούν τις προδιαγραφές από πλευράς

μεγέθους, πάχους κ υλικού κατασκευής• Πρέπει να κατακρατούν μικροοργανισμούς

διαμέτρου έως 1μm κ σε ποσοστό 95% (aspirator Ν95, FFP3)

• Ενισχυμένη κ να προσαρμόζεται πλήρως στην επιφ του προσώπου όταν ο ασθενής πάσχει από αερογενώς μεταδιδόμενα νοσήματα (π.χ. φυματίωση)

• Αν υγρανθεί πρέπει αμέσως να απορρίπτεται κ να αντικαθίσταται

ΓΥΑΛΙΑ• Προστατευτικά των οφθαλμών • Μπορεί να είναι διάφορα είδη

ομματογυαλιών, πλαστικών προσωπίδων ή πετασμάτων από διαφανή υλικά

• Πλευρικό σκέλος ευρύ ούτως ώστε να καλύπτει επαρκώς τον οφθαλμό

• Πρέπει να ξεπλένονται με άφθονο H2O

• & πρέπει να απολυμαίνονται εφόσον λερωθούν επαρκώς μεταξύ των ασθενών