Περιοδική ἔκδοση ἱστορικῆς-ἀρχαιολογικῆς καί λαογραφικῆς ἐνημέρωσης καί καταγραφῆς

ΕΤΟΣ ΚΣΤ΄ Τεῦχος 99 Ἀπρίλιος-Ἰούνιος 2013

2

Περιοδική ἔκδοση ἱστορικῆς-ἀρχαιολογικῆς καί λαογραφικῆς

ἐνημέρωσης καί καταγραφῆς630 74 ΑΡΝΑΙΑ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ

ΚΩΔΙΚΟΣ 3677

ἸδιοκτήτηςἘκδότηςndashΔιευθυντήςndashΣυντάκτηςndash

ὙπεύθυνοςndashἘπιμελητής ὝληςΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Θ ΚΥΡΟΥΦιλόλογος-Θεολόγος

Τηλέφωνο καί Τηλεομοιότυπο23720 22 127 ΑΡΝΑΙΑ

Κινητό τηλέφωνο 6943 441419

ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝΣυνδρομές προαιρετικές

Ἐπιστολές-Ἐπιταγές-ἘμβάσματαΔημ Θ Κύρου 630 74 ΑΡΝΑΙΑ

Ἀριθμός ΛογαριασμοῦΕΤΕ 326747879-84

ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟ laquoΜΕΛΙΣΣΑraquoΑΣΠΡΟΒΑΛΤΑ ΤΗΛ 23970 23 313

ἩἩ φφωωττοογγρρααφφίίαα ττοοῦῦ ἐἐξξωωφφύύλλλλοουυ

ἩἩ γγιιααγγιιάά ΑΑἰἰκκααττεερρίίννηη ((ΡΡίίνναα)) μμηη--ττέέρραα ττοοῦῦ ἸἸωωάάννννηη ΓΓ ΤΤσσόόχχαα ττόό γγέέ--ννοοςς ΞΞηηρράάδδαα ((11887755--11997788)) σσττήή1100εεττίίαα ττοοῦῦ 11997700 σσττόό laquolaquoΚΚααρρίί--ΠΠαα--ζζάάρρraquoraquo ((ΦΦωωττ ΔΔηημμ ΘΘ ΚΚύύρροουυ))

ΑΠΟΨΕΙΣ-ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ-ΣΧΟΛΙΑΣύρ(ρ)ιζη ἀπαξίωση

(δηλ ξερίζωμα-ξεπάτωμα) τῶν πάντων(Στό στόχαστρο τῶν laquoσκοτεινῶν δυνάμεωνraquo ἡ Ἑλλάδαἡ Ὀρθόδοξη Χριστιανική Ἐκκλησία καί ἡ Οἰκογένεια)

Στέλεχος κόμματος πού διεκδικεῖ τήν ἐξουσία σέ ἄρθρο τουγιά τήν ἐπέτειο τῆς 25ης Μαρτίου τοῦ 1821 ὀνομάζει τόν στρα-τό τοῦ Θεόδωρου Κολοκοτρώνη laquoὀρδέςraquo καί τήν ἐξέγερση τῶνἙλλήνων κατά τῶν Τούρκων laquoἐθνικιστικό μύθο πού δυ-στυχῶς διαιωνίζεται στά σχολεῖα ἀναπαράγοντας μία δηλητηριώδηκουλτούρα γιά τή συνύπαρξη τῶν δύο λαῶνraquo καί ἀποφθέγγεταιὅτι laquoἄν ἀποτινάξουμε ἀπό τό μυαλό μας τή σκουριά τῆς ἐθνικι-στικῆς ἀνάγνωσης τῆς Ἱστορίας θά διαπιστώσουμε ὅτι οἱ ἐξε-γερμένοι βαλκανικοί λαοί ἀναζητοῦσαν τήν πραγμάτωση ἑνός ὁρά-ματος πολιτιστικῆς αὐτοδιάθεσης πού τότε ταυτιζόταν μέ τήν ldquoπο-λιτειακή συγκρότησηrdquo καί ἐθεωρεῖτο προϋπόθεση γιά τήν κοι-νωνική ἀπελευθέρωση ἑνός λαοῦraquo ἐξηγώντας ἀμέσως μετά ὅτιοἱ βαλκανικοί λαοί laquoδέν ἐπιζητοῦσαν τή διαφυγή ἀπό μία ἀπροσ-διόριστη ldquoσκλαβιάrdquo στήν ὁποία ἦταν δῆθεν ὑποδουλωμένη ἡ κα-θημερινότητά τους ἀφοῦ ὡς γνωστόν στήν πολυεθνική ὀθωμα-νική αὐτοκρατορία ὑπῆρχε πλήρης ἐλευθερία διδασκαλίας καί ἀνά-πτυξης θρησκευτικῆς καί εὐρύτερης πολιτισμικῆς συνείδησης πε-ριχαρακωμένης βεβαίως στό πλαίσιο τοῦ ldquoμιλιέτrdquo καί ἔχοντας ὡςὑποκείμενό της τίς κοινότητες καί ὄχι τά ἄτομα καθαυτάraquo

Ὕστερα ἀπό τίς παραπάνω συνταρακτικές () καί συγκλονι-στικές () ἀλήθειες τοῦ ἀστελέχωτου κομματικοῦ στελέχους ὁγράφων τό Σημείωμα αὐτό εἶναι ὑποχρεωμένος νά ζητήσειγονυπετῶν συγγνώμηraquo ὡς ἐκπαιδευτικός πρῶτα ἀπό τούς μα-θητές του διότι ἐπί 30 χρόνια περίπου τούς δίδασκε αὐτόν τόνlaquoἐθνικιστικό μύθοraquo δηλ τούς ἔλεγε ψέμματα γιά τή ζωή τῶνἙλλήνων στά χρόνια τῆς Ὀθωμανοτουρκοκρατίας ἀφοῦ ἡ laquoκα-λοπέρασηraquo τῶν laquoἀπροσδιόρισταraquo σκλαβωμένων δέν περιγράφε-ται καί ὕστερα ἀπό τούς Τούρκους διότι ἐπί 30 χρόνια δια-στρέβλωσε τήν laquoἔνδοξηraquo Ἱστορία τους πού εἶναι πλημμυρισμέ-νη ἀπό laquoπλήρη ἐλευθερία διδασκαλίας θρησκευτικῆς ἀνάπτυ-ξης καί εὐρύτερης πολιτισμικῆς συνείδησηςraquo καί ἄλλα παραδεί-σια ἀγαθά

Ὅμως ἄς σοβαρευτοῦμε κι ἄς ποῦμε ὀ καθένας μας στόνἑαυτό του Ἕλληνα ἀντιστάσου Οἱ ἐσωτερικοί ἀνθέλληνες καίἀντεθνικοί ξανάρχονται Οἱ Ἐφιάλτες καί οἱ Πηλιογούσηδεςπροετοιμάζονται Νῦν ὑπέρ πάντων τό Ἔθνος Νῦν ὑπέρ πάντωνἡ Ἑλλάς Διότι ἡ Ἑλλάς laquoπροώρισται νά ζήσῃraquo καί πρέπει νά ζή-ση

Ἕνα σλαβοσκοπιανό τραγουδάκιΧιλιάδες Σκοπιανοί συγκεντρωμένοι κάτω ἀπό τό ἄγαλμα τοῦ

Μεγ Ἀλεξάνδρου στήν κεντρική πλατεία τῶν Σκοπίων τραγου-δοῦσαν τό ἑξῆς ldquoἐθνεγερτικόrdquo καί ldquoσυγκινητικόrdquo τραγούδι

laquoΣήκω ἀγόρι καί βγές στό μπαλκόνι σήκωσε τά χέρια σου ψηλάἡ Θεσσαλονίκη εἶναι δική μαςraquo

Σχόλιο Οἱ Ἕλληνες ἤ ἀδιαφοροῦμε καί βρισκόμαστε σἐκατἀσταση νιρβάνα (οἱ περισσότεροι) ἤ ὑποστηρίζουμε τούς σφε-τεριστές τῆς ἑλληνικῆς Ἱστορίας

3

Κ Α Τ Α Γ Ρ Α Φ Η Α Ρ Χ Ε Ι Ω ΝΤοῦ Δημ Θ Κύρου

Θεολόγου-Φιλολόγου

Στήν Ἀρναία ὑπάρχουν ἀρκετά ἀρχεῖα παλιῶν ἑλληνικῶν Ἐγγράφων (στήν πλειοψηφίατους οἰκογενειακά) Ἡ στήλη αὐτή καταγράφει-καταλογογραφεῖ κατά χρονολογική σειράὅσα ἀπʼ αὐτά ἔχουν ἐντοπισθεῖ καί ἐνδιαφέρουν

ΚΣΤ΄ (6) ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΕΓΓΡΑΦΩΝ ΑΡΧΕΙΟΥΓΕΩΡΓΙΟΥ ΔΗΜΟΣΘ ΔΙΑΜΑΝΤΟΥΔΗ

73 Πιστοποιητικόν Ἀρναία 10 Φεβρουαρίου 1930 φ 1 (φ 1β΄ κενό) 199Χ300Ὁ Πρόεδρος τῆς Κοινότητας Ἀρναίας Νικόλαος Μαρμαρᾶς405 πιστοποιεῖ ὅτι ὁ Γεώργιος Διαμαν-

τούδης τοῦ Χρήστου μελισσοτρόφος κάτοικος Ἀρναίας δήλωσε ἕναν θηλυκό ἡμίονο ἡλικίας 12 ἐτῶνχρώματος λευκοῦ καί ἀναστήματος 1 16 μ laquoὡς ἰδιόκτητονraquo καταθέτοντας καί τό σχετικό πιστοποιητικόκαί χαρτόσημο 2 δραχμῶν καί τόν κατέγραψε μέ ἀριθμ 16 στό σχετικό Μητρῶο στό ὁποῖο ἐπικόλ-λησε τό χαρτόσημο

[Τό Ἔγγραφο ὑπογράφεται ἀπό τόν Κοινοτάρχη σφραγίζεται μέ τή σφραγίδα τῆς Κοινότητας406 καίἐπισημαίνεται μέ laquoκινητό ἐπίσημαraquo τῆς μιᾶς δραχμῆς τό ὁποῖο σφραγίζεται μέ τή σφραγίδα τῆς Κοι-νότητας Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρόγραφα Στό φ 1β΄ στό πάνω ἀριστερό τμῆμαἀναγράφεται τό Σημείωμα laquoἘθεωρήθη δέν ἐταξινομήθη ὡς ὑπερῆλιξ καί μικρόσωμος

Ἀρναία 5-5-30Ὁ Πρόεδρος

(῾Υπογραφή δυσανάγνωστη)407raquo]74 Πιστοποιητικόν Ἀρναία 7 Μαρτίου 1935 φφ 1 191Χ290

Ὁ Πρόεδρος τῆς Κοινότητας Ἀρναίας μέ τόν ἐφημέριο πιστοποιεῖ ὅτι ὁ Γεώργιος Χρήστου Δια-μαντούδης ἐρχόμενος σέ γάμο μέ τήν Αἰκατερίνη Ἰ Καραστέργιου408 laquoἀπέκτησε τά γνήσια καί οὐχίθετά τέκνα εὑρισκόμενα σήμερον ἐν τῇ ζωῇlaquo τόν Χρῆστο (γένν 1911) τόν Ἀλκιβιάδη (γένν 1912)τή Σουλτάνα (γένν 1916) τόν Δημοσθένη (γένν 1924) καί τόν Ἰωάννη (γένν 1927) ὅτι οἱ γονεῖς τουζοῦν καί ὅτι οἱ γονεῖς του laquoδέν ἀπέκτησαν ἕτερα τέκνα οὔτε ἐξ αὐτοῦ οὔτε ἐξ ἄλλου νομίμου γάμουτωνraquo

Στή συνέχεια ὑπάρχει Σημείωμα μέ τίτλο laquoΠροσθήκηlaquo γραμμένο ἀπό ἄλλο χέρι τοῦ προηγουμένουἘγγράφου μέ ἡμερομηνία 10 Σεπτεμβριου 1934 πού μᾶλλον εἶναι λαθεμένη ὡς πρός τό ἔτος (1934ἀντί 1935) ἀφοῦ ἀναγράφει ὄτι ἡ οἰκογενειακή κατάσταση πού ἀναφέρεται στό παραπάνω πιστο-ποιητικό παραμένει ἡ ἴδια ὅπως πιστοποιοῦν ὁ Πρόεδρος τῆς Κοινότητας Ἀρναίας καί ὁ ἱερέας τῆςἴδιας Κοινότητας

[Τό Ἔγγραφο (καί στά δύο τμήματα) ὑπογράφεται ἀπό τόν Κοινοτάρχη Κων Καραλιόλιο409 καί τόνἘφημέριο Ἀρχιμ Ἀθανάσιο Κυρούδη410 καί σφραγίζεται μέ τή σφραγιδα τῆς Κοινότητας Ἦταν κομ-μένο σέ 4 κομμάτια καί τό συναρμολογήσαμε Χαρτοσημαίνεται μέ ἔντυπο laquoχαρτόσημονraquo (κυκλικό)τῶν 20 δραχμῶν μέ laquoπρόσθετον ποσοστόν δρ 6raquo Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρό-γραφα Ἔχει ὑδατόσημο τή φράση laquoΕΛΛΗΝΙΚΟΝ 1930 ΧΑΡΤ(ΟΣΗΜΟΝ)raquo Πάνω ἀπό τόν τίτλο τοῦἘγγράφου άναγράφεται τό λογότυπο laquoΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ ΕΠΑΡΧΙΑΑΡΝΑΙΑΣ ΚΟΙΝΟΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo καί ὀ Ἀρ Πρωτ 2 ()]75 Βεβαίωσις Ἀρναία 23 Mαρτίου 1933 φ 1 (φ 1β΄ κενό) 197Χ150

Ὁ Πρόεδρος τῆς Κοινότητας Ἀρναίας βεβαιώνει ὅτι ὁ Διαμαντούδης Χρῆστος τοῦ Γεωργίου laquoκλά-σεως 1932 ΑΣΜ 54535 μεταβαίνει πρός κατάταξιν εἰς τό 50όν Σύνμα Πεζικοῦ411 τυγχάνων ἀπαλλαγῆςraquo

(Τό Ἔγγραφο ὑπογράφει ὁ laquoκατά φαντασίαν Κοινοτάρχης Ἀ Καραμίχος412 καί τό σφραγίζει μέ τήσφραγίδα τῆς Κοινότητας)76 Πιστοποιητικόν Ἀρναία 10 Ἀπριλίου 1934 φ 1 298Χ200

Ὁ Πρόεδρος τῆς Κοινότητας Ἀρναίας Αλέξανδρος Ἀλεξάνδρου413 πιστοποιεῖ ὅτι ὁ Γεώργιος Δια-

4

μαντούδης τοῦ Χρήστου μελισσοτρόφος καί κάτοικος Ἀρναίας δήλωσε laquoἕνα ἡμίονον ἄρρενα ἡλι-κίας ἐτῶν δύο(2) χρώματος Μούργκου414 καί ἀναστήματος 117 ὡς ἰδιόκτητονraquo μέ κατάθεση δήλωσήςτου καί χαρτοσήμου 2 δραχμῶν καί τόν κατέγραψε στό σχετικό μητρῶο μέ τόν ἀριθμό 51 στό ὁποῖοἐπικόλλησε τό χαρτόσημο

[Τό Ἔγγραφο ὑπογράφει ὁ Κοινοτάρχης τό σφραγίζει μέ τή σφραγίδα τῆς Κοινότητας καί τό ἐπι-σημαίνει μέ laquoΚινητόν ἐπίσημαraquo τῆς μιᾶς δραχμῆς τό ὁποῖο σφραγίζει μέ τή σφραγίδα τῆς Κοινότη-τας Κάτω ἀπό τήν πρώτη (δεξιά) σφραγίδα ἀναγράφεται τό ἑξῆς Σημείωμα laquoἘξαιρεῖται προσωρινῶςλόγῳ μικρᾶς ἡλικίας Ἀρναία 8-5-934 Ἡ Στ(ρατιωτική) Ἐπιτροπή ταξινομήσεωςraquo ἡ ὁποία ἀποτελεῖταιἀπό 3 ἄτομα μέ δυσανάγνωστες ὑπογραφές (τό ἐπώνυμο τοῦ τρίτου ἀτόμου εἶναι Κατσάγγελος) Εἶναιἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρόγραφα Στό φ 1β΄ καταγράφονται σέ ἔντυπη μορφή οἱ laquoὙπο-χρεώσεις πολιτῶν ἐκ τοῦ Κώδικος (ἀναφορικῶς πρός τό πιστοποιητικόν κυριότητοςraquo]77 Διπλότυπος ἀπόδειξις πληρωμῆς ἐκπαιδευτικῶν τελῶν ἐγγραφῆς Ἀρναία 30 Σεπτεμβρίου 1937

φ 1 (φ 1β κενό) 144Χ102Ὁ Δημοσθένης Διαμαντούδης μαθητής τῆς Α΄ τάξεως τοῦ Ἡμιγυμνασίου Ἀρναίας κατέβαλε τέ-

λος ἐγγραφῆς 200 δραχμές γιά το Α΄ τρίμηνο τοῦ σχολ ἔτους 1937-1938 καί γιά πρόσθετα τέλη 150δραχμές συνολικά 20150 δραχμές

(Τό Ἔγγραφο ὑπογράφει ὁ ἀναπληρωτής laquoΠροϊστάμενος τοῦ Σχολείουraquo Δ Ἀποστολόπουλος415 καίτό σφραγίζει μέ τή σχολική σφραγίδα)416 Ἔχει ἀριθμό 30 καί ὑδατόσημο μέ τά γράμματα ΔΗ Τό Ἔγγρα-φο εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρόγραφα)78 Διπλότυπος ἀπόδειξις πληρωμῆς ὑποχρεωτικῆς εἰσφορᾶς μορφ κινηματογράφου Ἀρναία 28 Ὀκτω-βρίου 1937 φ 1 (φ 1β κενό) 133Χ133

Ὁ Δημοσθένης Διαμαντούδης μαθητής τῆς Α΄ τάξεως τοῦ Ἡμιγυμνασίου Ἀρναίας laquoκατέβαλε τήνσυμφώνως τῷ Νόμῳ 418 (1935) ὑποχρεωτικήν εἰσφοράν αὐτοῦ ὑπέρ τοῦ μορφωτικοῦ κινηματογρά-φουraquo 5 δραχμές

(Τό Ἔγγραφο ὑπογράφει laquoὁ Προϊστάμενος τοῦ Σχολείουraquo Γ Ἀμπελουργός417καί τό σφραγίζει μέτή σχολική σφραγίδα Ἔχει ἀριθμό 4 Τό Ἔγγραφο εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρό-γραφα)79 Ὑπηρεσιακό Ἀρναία 10 Ἰουνίου 1938 φ 1 (φ 1β κενό) 153Χ205

Ἡ Ἀγροτική Τράπεζα τῆς Ἑλλάδος-Πρακτορεῖο Ἀρναίας κάνει γνωστό στόν Γεώργιο Χρ Διαμαν-τούδη ὅτι ἐγκρίθηκε γιʼ αὐτόν δάνειο 8000 δραχμῶν laquoδιά τήν ἀγοράν 40 μελισσοσμηνῶν καί τόν πα-ρακαλεῖ νά προσέλθει laquoμετά δύο ἐγγυητῶν τῶν ἀγορασθησομένων ζῴων καί τοῦ πωλητοῦ αὐτῶνraquoγιά τή χορήγηση τοῦ δανείου

(Τό Ἔγγραφο ὑπογράφεται μέ μή ἀναγνώσιμη ὑπογραφή προφανῶς ἀπό τόν Διευθυντή Τό Ἔγγρα-φο εἶναι δακτυλογραφημένο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρόγραφα)80 Διπλότυπος ἀπόδειξις πληρωμῆς ἐκπαιδευτικῶν τελῶν ἐγγραφῆς κλπ Ἀρναία 30 Σεπτεμβρίου 1938

φ 1 (φ 1 κενό) 110Χ152Ὁ Δημοσθένης Διαμαντούδης μαθητής τῆς Β΄ τάξεως τοῦ Ἡμιγυμνασίου Ἀρναίας κατέβαλε laquoδιά

τέλη ἐγγραφῆς Α΄ Τριμήνουraquo τοῦ σχολ ἔτους 1938-1939 200 δραχμές laquoδιά τέλη παραπεμπομένωνπρός ἐπαινεξέτασινraquo 50 δραχμές καί laquoδιά πρόσθετον τέλος ἀμέσου καταβολῆςraquo 150 δραχμές συ-νολικά 25150 δραχμές

(Τό Ἔγγραφο ὑπογράφει laquoὁ ἐντεταλμένος τήν εἴσπραξινraquo Γ Ἀμπελουργός καί τό σφραγίζει μέ τήσχολική σφραγίδα laquoσέ δύο σημεῖα Ἔχει ἀριθμό 7026 Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χει-ρόγραφα)81 Διπλότυπος ἀπόδειξις πληρωμῆς ἐκπαιδευτικῶν τελῶν ἐγγραφῆς κλπ Ἀρναία 13 Ἰανουαρίου 1939

φ 1 (φ 1β΄ κενό) 110Χ152Ὁ Δημοσθένης Διαμαντούδης μαθητής τῆς Β΄ τάξεως τοῦ Ἡμιγυμνασίου Ἀρναίας κατέβαλε laquoδιά

τέλη ἀνανεώσεως ἐγγραφῆςraquo τοῦ σχολ ἔτους 1938-1939 200 δραχμές καί laquoδιά πρόσθετον τέλος ἀμέ-σου καταβολῆςraquo 150 δραχμές συνολικά 20150 δραχμές

(Τό Ἔγγραφο ὑπογράφει laquoὁ ἐντεταλμένος τήν εἴσπραξινraquo Γ Ἀμπελουργός πού τό σφραγίζει μέτή σχολική σφραγίδα σέ δύο σημεῖα Ἔχει ἀριθμο 7040 Τό ῎Εγγραφο εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμ-πληρώνονται χειρόγραφα)

5

82 Διπλότυπος ἀπόδειξις πληρωμῆς ὑποχρεωτικῆς εἰσφορᾶς Ἀρναία 20 Ἰουνίου 1939 φ 1 (φ 1β΄κενό) 94Χ145

Ὁ Δημοσθένης Διαμαντούδης μαθητής τῆς Β΄ τάξεως τοῦ Ἡμιγυμνασίου Ἀρναίας laquoκατέβαλε διʼεἰσφοράν γ΄ τριμήνουraquo δρχ 40 καί laquoδιά πρόσθετον τέλος ἀμέσου καταβολῆςraquo δρχ 150 συνολικά 4150δρχ

(Τό Ἔγγραφο ὑπογράφει laquoὁ ἐντεταλμένος τήν εἴσπραξινraquo Γ Ἀμπελουργός πού τό σφραγίζει μέτή σχολική σφραγίδα σέ δύο σημεῖα καί ἔχει ἀριθμό 11076 Πάνω ἀπό τόν τίτλο ἀναγράφεται τό λο-γότυπο laquoΥΠΟΥΡΓΕΙΟΝ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΕΘΝ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΕΝΙΣΧΥΣΙΣ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΜΕΣΗΣ ΕΚ-ΠΑΙΔΕΥΣΕΩΣraquo Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρόγραφα)83 Ἀτομική πρόσκλησις Ἀρναία 8 Ὀκτωβρίου 1940 φ 1 177Χ236

Τό laquoΤαμεῖον Εἰσπράξεων Ἀρναίαςraquo προσκαλεῖ τόν Γεώργιο Χρήστου Διαμαντούδη νά καταβάλει μέσασέ 8 ἡμέρες στό Δημόσιο τό χρέος του laquoἐκ φόρου καταστροφῆς ὑπονόμουraquo τοῦ οἰκονομικοῦ ἔτους1940 ἀνερχόμενο στό ποσό τῶν 350 δρχ μέ τή σύσταση νά σπεύσει στήν ἐκπλήρωση τῆς ὑποχρέω-σής του διότι ἀλλιῶς θά ἐφαρμόσει ἐναντίον του laquoτά ὑπό τοῦ ΝΕΔΕ προβλεπόμενα ἀναγκαστικάμέτραraquo πού θά ἔχουν ὡς κύρια συνέπεια τήν αὔξηση τοῦ χρέους του Τό εἶδος τοῦ φόρου ἀναγρά-φεται ἀναλυτικά ὡς ἑξῆς (ὑπετιότητι κατεστράφη ὁ ὑπόνομος διά τήν κατασκευήν τοῦ ὁποίου ἐδα-πάνησεν ἡ Κοινότης Δρ 1400raquo

[Τό Ἔγγραφο εἶναι ἀνυπόγραφο καί σφραγίζεται μόνο μέ τή σφραγίδα τῆς Ὑπηρεσίας418 (στό πάνωμέρος τοῦ φ 1β΄ ὅπου ἀναγράφεται ἡ διεύθυνση τοῦ παραλήπτη καί τό λογότυπο τῆς Ὑπηρεσίας (Βλσφραγίδα) Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρόγραφα]84 Ὑπηρεσιακό (Διαβιβαστικό Ἔγγραφο) Ἀρναία 10 Ὀκτωβρίου 1945 φ 1 286Χ194

Ὁ Νομάρχης Χαλκιδικῆς Ἀν Κισχίρας419 διαβιβάζει στόν Πρόεδρο τῆς Κοινότητας Ἀρναίας420 laquoτόὑπʼ ἀριθμ 211128-9-45 ἔγγραφον τής ἐν Ἀθήναις ἑδρευούσης ὑπηρεσίας Ἀρχείων παρ χρήσεως μεθʼὁλοκλήρου τῆς προσηρτημέ-νης ἀλληλογραφίας ἀφορῶνἔκδοσιν πιστοποιητικῶν τῶνΚαραγιάννη Ἰωάννη421raquo καίπαρακαλεῖ laquoδιά τήν ἀπʼ εὐθεί-ας ἐκτέλεσινraquo Στό φ 1β΄ κα-ταγράφεται laquoΦύλλον Μη-τρώον τοῦ Ἰωάννη Δ Καρα-γιάννηraquo πού ἀφορᾶ στήστρατιωτική του θητεία(1919-1935) μέ ἡμερομηνία20-6-1945 καί τόπο ἔκδοσηςτόν Πολύγυρο (Βλ εἰκόνα)

(Τό Ἔγγραφο εἶναι ἀντί-γραφο καί ἀσφράγιστο μέ με-ρικές ἀνορθογραφίες καί κοι-νοποιεῖται στήν laquoὙπηρεσίαν παρ χρήσεως Ἀθήναςraquo καί laquoἸωάννην Δ Καραγιάννη Ἀρναίανraquo Ἔχει ἀριθ-μό Πρωτοκόλλου 2072)85 Πιστοποιητικόν Ἀρναία 20 Φεβρουαρίου 1948 φ 1 (φ 1β΄ κενό) 214Χ283

Ὁ Δήμαρχος Ἀρναίας Θεοχάρης Μπάτσιος422 πιστοποιεῖ ὅτι ἡ οἰκογένεια τοῦ δημότη καί στρατιώτηΔιαμαντούδη Δημοσθένη τοῦ Γεωργίου ἀποτελεῖται ἀπό τόν πατέρα του Γεώργιο τοῦ Χρήστου (γένν1878) τή μητέρα του Αἰκατερίνη (ἐτῶν 60) τούς ἀδελφούς του Χρῆστο (γένν 1911) καί Ἀλκιβιάδη(γένν 1912) καί τῆς ἀδελφῆς του Σουλτάνας (ἐτῶν 23) ὅτι τά παραπάνω μέλη ἔμειναν μέ τόν ὁπλί-τη πρίν στρατευθεῖ καί συντηροῦνταν ἀπό αὐτόν ὅτι τά παραπάνω μέλη δέν κατέχουν ὁποιαδήπο-τε ἔμμισθη θέση καί δέν λαμβάνουν σύνταξη ἄνω τῶν 20000 δρχ τόν μῆνα οὔτε ἔχουν εἰσοδήμα-τα 20000 δρχ ἀπό ΝΠΔ ἤ ΙΔ Δημοσίου Ταμείου ἤ ἀπό ἄλλον καί ἀπό ἄλλη πηγή καί ὅτι τό παρόνχορηγεῖται μέ αἴτησή του laquoδιά τήν λῆψιν ἐφεδριακοῦ ἐπιδόματοςraquo

(Τό Ἔγγραφο ὑπογράφεται ἀπό τόν Δήμαρχο ὁ ὁποῖος τό σφραγίζει μέ τήν ὑπηρεσιακή σφραγί-δα423 Στό κάτω ἀριστερό μέρος τοῦ Ἐγγράφου ὁ Διοικητής τοῦ Σταθμοῦ Χωροφυλαλῆς Ἀρναίας424

6

405 Ὁ Νικ Μαρμαρᾶς γεννήθηκε τό 1900 (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo) Ἦταν γιός τοῦ Κων-σταντίνου (Κωστῆ) Μαρμαρᾶ [Βλ φωτογραφία στό τχ 47 Ἀπρ-Ἰούν 2000 σ 5 ὅπου εἰκονίζεται μέτόν πατέρα του καί τά ἕξι ἀδέλφια του (πρῶτος ἀπό ἀριστερά μετά τόν πατέρα του)] Ἦταν γιατρόςκαί τό ἐπάγγελμά του ἐξάσκησε στήν Ἀρναία [Βλ Μανασσῆ (Μάνου) Γ Μανασσῆ Χρονικό κατοχῆςἈρναίας 1941-1944 καί στοιχεῖα ἀπό τή ζωή της Ἀθήνα 20001 σ 110)] Τό 1925-1926 συμμετεῖχε στήνἐπιτροπή μετονομασίας τῶν ξενόφωνων χωριῶν τῆς Ὑποδιοικήσεως Χαλκιδικῆς μέ πρόεδρο τόν Μη-τροπολίτη Ἱερισσοῦ Σωκράτη καί μέλη τόν γιατρό Γρηγ Σαραφιανό καί τόν διευθυντή τοῦ ἩμιγυμνασίουΛιαριγκόβης Ἀ Νικολάου [Βλ Δημ Θ Κύρου Καταγραφή Ἀρχείων 1 ΚΑ΄ (6) Κατάλογος ἘγγράφωνἈρχείου Λυσιμάχου Γρ Σαραφιανοῦ ΑΡΝΑΙΑ ὅπ σ 4 Ἐγγρ ἀρ 131 καί 2 ΚΑ΄(7) Κατάλογος ὅπ

Σημειώσεις

βεβαιώνει τό γνήσιο τῆς ὑπογραφῆς τοῦ Δημάρχου ὑπογράφον-τας καί σφραγίζοντας τή βεβαίωση μέ τήν ὑπηρεσιακή σφραγίδα425Ἔχει ἀριθμό Πρωτοκόλλου 32)86 Ἀπόδειξις πληρωμῆς Ἀρναία 2 Μαΐου 1954 φ 1 (φ 1β΄ κενό)

95Χ133Ὁ Δημ(οσθένης) Διαμαντούδης πλήρωσε γιά κατανάλωση ἠλε-

κτρικοῦ ρεύματος426 στόν ἠλεκτροδοτοῦντα τήν Ἀρναία Κ Κα-τακάλου427 18 δραχμές γιά τόν μῆνα Δεκέμβριο τοῦ 1953

[Τό Ἔγγραφο (βλ εἰκόνα) ὑπογράφει ὁ Εἰσπράκτορας Θ Μα-τζώλης428 Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρόγραφαἜχει ἀριθμό 623 καί πάνω ἀπό τόν τίτλο τό λογότυπο laquoΗΛΕ-ΚΤΡΟΦΩΤΙΣΜΟΣ ΑΡΝΑΙΑΣ-Κ ΚΑΤΑΚΑΛΟΥraquo Κάτω ἀπό τόν λογα-ριασμό καί τήν ὑπογραφή τοῦ εἰσπράκτορα ἀναγράφεται ἡ φρά-ση laquoΠαρακαλοῦμε νά πληρώνετε τήν κατανάλωσή σας τακτικάraquo]87 Λογαριασμός καταναλώσεως ἠλεκτρ ρεύματος Ἀρναία

26 Ὀκτωβρίου 1955 φ 1 (φ 1β΄ κενό) 112Χ82Ὁ Δημοσ(θένης) Διαμαντούδης πλήρωσε γιά κατανάλωση ἠλε-

κτρικοῦ ρεύματος (8 ΩΧΒ) στόν Κ Κατάκαλο 4700 δρχγιά τούς μῆνες Αὔγουστο καί Σεπτέμβριο τοῦ 1955(σύν 2 δρχ γιά χαρτόσημο)

[Τό Ἔγγραφο (βλ εἰκόνα) ὑπογράφει ὁ ΔιαχειριστήςΘ Ματζώλης Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συνπληρώνον-ται χειρόγραφα Ἔχει ἀριθμό 1937 καί πάνω ἀπό τόν τίτ-λο τό λογότυπο laquoΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΙΣ ΑΡΝΑΙ-ΑΣ ΚΑΤΑΚΑΛΟΣraquo Κάτω ἀπό τόν λογαριασμό καί τήν ὑπο-γραφή τοῦ εἰσπράξαντος ἀναγράφεται ἡ φράση laquoΠα-ρακαλοῦμε νά πληρώνετε κάθε μῆνα τακτικά τόν φωτι-σμό σας)]88 Λογαριασμός καταναλώσεως ἠλεκτρ ρεύματος

Ἀρναία 30 Ἀπριλίου 1959 φ 1 (φ 1β΄ κενό) 112Χ85

Ὁ Δημοσ(θένης) Διαμαντούδης πλήρωσε γιά κατα-νάλωση ἠλεκτρικοῦ ρεύματος (4 ΩΧΒ) στή Δημόσια Ἐπι-χείρηση Ἠλεκτρισμοῦ (ΔΕΗ) 10 δρχ (+ 1 δρχ γιά χαρ-τόσημο) γιά τόν μῆνα Ἀπρίλιο τοῦ 1959

[Τό Ἔγγραφο (βλ εἰκόνα) ὑπογράφει ὁ ΔιαχειριστήςΘ Ματζώλης Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονταιχειρόγραφα Ἔχει ἀριθμό 1640 καί πάνω ἀπό τόν τίτλοτό λογότυπο laquoΔΗΜΟΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΣ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ ΑΡ-ΝΑΙΑΣraquo)

7

τχ 93Ὀκτ-Δεκ 2011 σ 3 Ἔγγρ ἀρ 55 (Β΄ σειρά)] Κατά τά ἔτη 1929 (279) -1931 (28) χρημάτισε Πρό-εδρος τῆς Κοινότητας Ἀρναίας καί κατά τά ἔτη 1931 (109)-1934 (263) χρημάτησε Μέλος τοῦ Κοινο-τικοῦ Συμβουλίου (Βλ Βιβλία Πρακτικῶν καί Ἀποφάσεων 1929-1934 τῆς Κοινότητας Ἀρναίας)

406 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 37 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΕΛΛΗΝΙ-ΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ bull ΝΟΜΑΡΧΙΑ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣraquo καί στό κέντρο σέ δύο σειρές laquoΚΟΙΝΟΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquoΧρησιμοποιήθηκε ἀπό τίς 3-2-1929 ἕως τίς 12-7-1935 (Βλ τά Βιβλία Πρακτικῶν καί Ἀποφάσεων τῶνἐτῶν αὐτῶν Φωτογραφία της μαζί μέ ἄλλες βλέπε στό ὀπισθόφυλλο τοῦ τχ 24Ἰουλ-Σεπτ 1994 τοῦπερ laquoΑΡΝΑΙΑraquo καί στό Βιβλίο τῆς Ἠλ Παπαθανασίου Ἡ Ἀρναία ἡ παλιά Λιαρίγκοβα Θεσσαλονίκη 1999σ 147

407 Μᾶλλον πρόκειται γιά τόν Πρόεδρο τῆς Ἐπιτροπῆς ταξινομήσεως (Βλ καί Ἔγγραφο ἀρ 76)408 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν409 Ὁ Κωνσταντῖνος Καραλιόλιος τοῦ Δημητρίου γεννήθηκε τό 1901 (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων

raquo) Ἦταν γιατρός κατά τά ἔτη 1999 (279)-1931 (28) Μέλος τοῦ Κοινοτικοῦ Συμβουλίου καί κατά τάἔτη 1931 (109-1934 (263) Πρόεδρος τῆς Κοινότητας (Βλ τά Βιβλία Πρακτικῶν καί Ἀποφάσεων 1929-1934 τῆς Κοινότητας Ἀρναίας)

410 Ὁ Ἀρχιμ Ἀθανάσιος Κυρούδης τοῦ Βασιλείου γεννήθηκε τό 1874 (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρέ-νων raquo) Χειροτονήθηκε Διάκονος καί Πρεσβύτερος τό 1925 ἀπό τόν Μητροπολίτη Ἱερισσοῦ Σωκρά-τη Ἀργότερα πῆρε καί τό ἐκκλησιαστικό ἀξίωμα τοῦ Ἀρχιμανδρίτη καί ὑπηρέτησε ὡς ἐφημέριος τοῦΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγ Στεφάνου μέχρι τό 1952 Τό 1939 συνέργησε στήν κατασκευή τῆς περίφραξηςτοῦ αὐλογύρου τοῦ Ναοῦ Διετέλεσε Γραμματέας καί Ἀρχιερατικός Ἐπίτροπος τῆς Μητροπόλεως Ἱερισ-σοῦ [Περισσότερα γιʼ αὐτόν βλέπε Δημ Θ Κύρου Τά laquoΧρονικά Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Λιαριγκόβης(Ἀρναίας)raquo τοῦ Μητροπολίτη Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτη (1911-1944) ΑΡΝΑΙΑτχ 78Ἰαν-Μάρτ 2008 σσ 6 καί 13 (Σημ 37) καί Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδα-μερίου Σωκράτης Σταυρίδης (1866-1944) ὅπου ὑπάρχει καί ἄλλη Βιβλιογραφία]

411 Δέν γνωρίζουμε ποῦ ἦταν ἡ ἕδρα τοῦ Συντάγματος αὐτοῦ412 Ἐδῶ ἡ ὑπόθεση ἔχει πλάκα Εἶναι ἀστεία Γιʼ αὐτό θά τήν ἀστειεύσουμε καί μεῖς περισσότερο

Διαβάστε λοιπόν ἔχοντας ὑπόψη καί τή Σημείωση 409 Ἀπό τίς 10-9-1931 ἕως τίς 26-3-1934 Πρόεδροςτῆς Κοινότητας ἦταν ὁ Κων Καραλιόλιος ἐνῶ ὁ Ἀ(στέριος) Καραμῖχος ἀπό τίς 5-4-1921 ἕως τίς 21-10-1934 ἦταν ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ τῆς Κοινότητας Ἄν θέλετε νά μάθετε γιατί ὑπογράφει ὡς Πρόεδρος laquoνοῦνκαί ἡλικίαν ἔχει αὐτόν ἐρωτήσατεraquo Θά τόν βρεῖτε στό ὀστεοφυλάκιο τοῦ Κοιμητηρίου Ἀρναίας μέlaquoγεγυμνωμένα ὀστᾶraquo Πιστεύουμε ὅτι τό περιστατικό εἶναι πρωτοφανές στά χρονικά τῆς Τοπικῆς Αὐτο-διοίκησης πανελληνίως

413 Ὁ Ἀλέξανδρος Ἀλεξάνδρου τοῦ Βασιλείου γεννήθηκε τό 1902 (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένωνraquo) Ἦταν παντοπώλης καί γεωργός Χρημάτισε Πρόεδρος τῆς Κοινότητας Ἀρναίας ἀπό τίς 9-4-1934ἕως τίς 16-12-1935 καί Κοινοτικός Σύμβουλος τό 1936 Στή συνέχεια διορίσθηκε ὑπάλληλος στήν Ἀγρο-τική Τράπεζα καί ὑπηρέτησε στή Θεσσαλονίκη στά Ν Μουδανιά καί στήν Ἀρναία Στίς 10-12-1943 laquoδο-λοφονήθηκε ἀπό κομμουνιστές ὕστερα από ἐμπαθεῖς καί συκοφαντικές εἰσηγήσεις τοπικῶν παραγόντωνraquo[Βλ Κλ(ειώς) Ἀ(λεξάνδρου) Τό γενεαλογικό δένδρο τῆς οἰκογένειας Ἀλεξάνδρου Η ΑΡΝΑΙΑ ΤΗΣ ΜΑ-ΚΕΔΟΝΙΑΣ τχ 49Ὀκτ-Δεκ 2000 σσ 12-13 14 15 καί 16 ὅπου ὑπάρχουν περισσότερες πληροφορίεςγιʼ αὐτόν καί φωτογραφίες ἀπό τή ζωή καί τή δράση του]

414 Ἡ λέξη μοῦργκος ἤ μοῦργος προέρχεται ἀπό τή λέξη μούργκα ἤ μούργα ἡ ὁποία σημαίνει σκο-τάδι ἤ κατακάθι λαδιοῦ καί χαρακτηρίζει μεγαλόσωμα ζῶα (κυρίως τσομπανόσκυλα) σκούρου χρώ-ματος Μεταφορικά σημαίνει τόν ἀσχημομούρη καί τόν κακότροπο ἄνθρωπο (Βλ ἐνδεικτικάἘγκυκλοπαίδειες laquoΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΖΩΗraquo τόμος 13 σ 144 καί laquoΚΟΣΜΟΣraquo τόμος 18 σ 335 καί laquoΕΠΙ-ΤΟΜΟΝ ΠΛΗΡΕΣ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΚΑΙ ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΗΣ ΠΑ-ΠΥΡΟΣ-ΛΑΡΟΥΣraquo σ 748)

415 Ὁ Δημήτριος Ἀποστολόπουλος ὑπηρέτησε ὡς καθηγητής τοῦ Ἡμιγυμνασίου Ἀρναίας ἀπό τήν1η Μαρτίου 1937 ἕως τήν 22α Ὀκτωβρίου 1939 [Βλ laquoΒιβλίον Πράξεων τοῦ Προσωπικοῦ τοῦ Ἡμιγυ-μνασίου Λιαριγκόβηςraquo (1915-1939)] Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτόν καί γιά τήν καταγωγήτου ἡ ὁποία μᾶλλον ἦταν ἀπό τήν Πελοπόννησο

416 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 33 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΗΜΙΓΥ-ΜΝΑΣΙΟΝ ΑΡΝΑΙΑΣ 1914raquo στό κέντρο κυκλικά (σχεδόν) ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣΕΛΛΑΔΟΣraquo καί μέσα σʼ αὐτό ὑπάρχει ἡ παράσταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό

8

[Εὐκαιριακά θά πρέπει νά συμπληρώσουμε καί νά διορθώσουμε τίς Σημειώσεις 399 καί 400 τοῦ Ἐγγρά-φου 71 πού δημοσιεύθηκε στό προηγούμενο τεῦχος ὡς ἑξῆς Στή Σημείωση 399 τό 1932 νά γίνει 1933σύμφωνα μέ τό laquoΒιβλίον Πράξεων τοῦ Προσωπικοῦ τοῦ Ἡμιγυμνασίου Λιαριγκόβηςraquo (1915-1939) τόὀποῖο πρέπει νά προστεθεῖ στή Βιβλιογραφία καί στή Σημείωση 400 ἡ διάμετρος νά γίνει 35 καί τό λο-γότυπο νά γραφεῖ laquo ΥΜΝΑΣΙΟΝ ΛΙΑΡΙΓΚΟraquo καί νά γραφεῖ ἐνημερωτικά ὅτι ὁλόκληρη ἡ σφραγί-δα ἔχει τό λογότυπο κυκλικά laquoΗΜΙΓΥΜΝΑΣΙΟΝ ΛΙΑΡΙΓΚΟΒΗΣ 1914raquo καί στό κέντρο ὑπάρχει ἡ παρά-σταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό]

417 Ὁ Γεώργιος Ἀμπελουργός ὑπηρέτησε ὡς καθηγητής μέ καθήκοντα Διευθυντῆ τοῦ Ἡμιγυμνα-σίου Ἀρναίας ἀπό τίς 7 Φεβρουαρίου 1936 ἕως τίς 10 Ἰουλίου 1939 (Βλ laquoΒιβλίον Πράξεων raquo) Δένἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτόν καί γιά τήν καταγωγή του

418 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 37 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΒΑΣΙΛΕΙΟΝΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ-ΤΑΜΕΙΟΝ ΑΡΝΑΙΑΣraquo καί στό κέντρο ὑπάρχει ἡ παράσταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό

419 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτόν420 Δέν γνωρίζουμε ποιός ἦταν Πρόεδρος τῆς Κοινότητας (πιθανόν ὁ Εὐθ Τσαπραζλῆς) διότι τά

Πρακτικά τῆς περιόδου ἐκείνης ἦταν ἀνυπόγραφα ἴσως λόγω κακῆς λειτουργίας τοῦ Κοινοτικοῦ Συμ-βουλίου Ἀπό τίς 19 Ὀκτωβρίου ἀνέλαβε νέο Κοινοτικό Συμβούλιο μέ Πρόεδρο τόν Ἀναστάσιο Σαμαρᾶ

421 Ὁ Ἰωάννης (ἤ Παράσχος) Καραγιάννης γεννήθηκε τό 1899 Φοίτησε στήν Ἀστική Σχολή Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας) ἀπό τό 1905 ἕως τό 1912 (Βλ Μαθητολόγιον 1908-1913 πού βρίσκεται στό Γενι-κό Λύκειο Ἀρναίας) Τόν Μάϊο τοῦ 1919 κατατάχθηκε ὡς κληρωτός στόν Στρατό καί τόν Ἰούνιο με-τατέθηκε στόν Λόχο Στρατηγείου τῆς Σμύρνης καί σέ ἄλλες μονάδες τοῦ ἐκεῖ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ συμ-μετέχοντας στή Μικρασιατική Ἐκστρατεία μέχρι τά τέλη τοῦ 1921 ὁπότε ἐπέστρεψε στή Θεσσαλο-νίκη λόγω σοβαροῦ τραυματισμοῦ τόν Μάρτιο τοῦ 1923 Ἦταν σύζυγος τῆς Ἑλένης Καραστέριου Στήδεκαετία τοῦ 1970 ἔγραψε Ἡμερολόγιο 40 σελίδων το ὁποῖο ἀναφέρεται στή στρατιωτική του ζωήἀλλά καί σέ ἄλλα γεγονότα πού συνέβησαν στήν Λιαρίγκοβη ἀπό τό 1911 ἕως τό 1914 σέ συνδυασμόμέ τήν ἀρχιερατεία τοῦ ἐπισκόπου (τότε) Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη Πέθανε στά τέλη Ἰου-νίου τοῦ 1989 Λίγα χρόνια πρίν πεθάνει μᾶς τό ἔδωσε γιά φωτοαντιγραφή ἐκφράζοντας τήν ἐπιθυ-μία νά ἐκδοθεῖ σέ βιβλίο Τίς παραπάνω πληροφορίες πήραμε ἀπό τό Ἡμερολόγιό του οἱ ὁποῖες δια-φέρουν ἐλάχιστα ἀπό τις πληροφορίες τοῦ laquoΦύλλου Μητρῴουraquo του (Γιά τόν Ἰω Καραγιάννη καί τόἩμερολογιό του βλέπε (ΔΘΚ) Μικρές Εἰδήσεις ΑΡΝΑΙΑ τχ 4Μάρτ-Αὔγ 1989 σ 13 καί Δημ ΘΚύρου 1 Ἕνας γέροντας θυμᾶται ΑΡΝΑΙΑ τχ 11Ἀπρ-Ἰούν 1991 σσ 5-7 καί 2 Ἡ Ἱστορία τοῦἹεροῦ Ναοῦ τῶν Ἁγίων Ἀναργύρων ἀπό τήν ἵδρυσή του (1919) ὥς τήν ἀνακήρυξή του σέ ἐνοριακό Ναό(1982) στόν Συλλογικό Τόμο laquoἹερός Ναός Ἁγίων Ἀναργύρων Ἀρναίας Ἀρναία 2002 σσ 34-35 καί 58-59 (Σημ 18-21)

422 Χρημάτισε Δήμαρχος ἤ Πρόεδρος Δημαρχιακῆς Ἐπιτροπῆς) ἀπό τό 1948 ἕως τό 1950 Περισ-σότερα γιʼ αὐτόν καί γιά τήν αὐτοδιοικητική του δραστηριότητα βλέπε Δημ Θ Κύρου Ὁ φιλοαρναι-ώτης Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης (1911-1944) προτείνει στά 1937laquoΝά γίνῃ Κέντρο Τουρισμοῦ ἡ Ἀρναία ἡ δροσερά καί ὡραίαraquo ΑΡΝΑΙΑ τχ 92Ἰούλ-Σεπτ 2011 σσ6-7 μέ ἐπιφύλαξη ὅσον ἀφορᾶ στίς ἡμερομηνίες γιά τή δημαρχιακή του θητεία

423 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 36 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΒΑΣΙΛΕΙΟΝΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ bull ΔΗΜΟΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo καί στό κέντρο εἶναι ἡ παράσταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό(Φωτογραφία τῆς σφραγίδας αὐτῆς μαζί μέ ἄλλες τῆς Κοινότητας καί τοῦ Δήμου Ἀρναίας βλέπε στόὀπισθόφυλλο τοῦ τχ 24Ἰούλ - Σεπτ 1994 τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo)

424 Ἡ ὑπογραφή του εἶναι μή ἀναγνώσιμη καί δέν γνωρίζουμε τό ὀνοματεπώνυμό του οὔτε ἔχου-με ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτόν

425 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 31 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΣΤΑΘΜΟΣΧΩΡΟΦΥΛΑΚΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo Στό κέντρο ἀναγράφεται ἡμικυκλικά ἡ φράση laquoΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣraquoκαί εἰκονίζεται ἡ παράσταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό

426 Τό χρονικό τῆς ἠλεκτροδότησης τῆς Ἀρναίας ἔχει περιληπτικά ὡς ἑξῆς Οἱ πρῶτες αποφάσειςτῆς Κοινότητας Ἀρναίας πάρθηκαν τό 1927 (ἀρ 10 καί 30) ἐπί προεδρίας Βασιλείου Κεχαγιᾶ (Βλ laquoΒι-βλίον Ἀποφάσεων 1921-1927raquo τῆς Κοινότητας Λιαριγκόβης) ἀλλά δέν ὑλοποιήθηκαν τότε Στίς 13 Δε-κεμβρίου τοῦ 1935 τό Κοινοτικό Συμβούλιο (Πρόεδρος Ἀλέξ Ἀλεξάνδρου) ἀποφάσισε (Ἀπόφαση ἀρ113) νά δημοσιευθεῖ σχετική Διακήρυξη στίς ἐφημερίδες τῆς Θεσαλονίκης laquoΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣraquo καί laquoΧΡΟ-ΝΟΣraquo γιά πέντε ἡμέρες ἔναντι 45750 δραχμῶν Στίς 26 Ἀπριλίου τοῦ 1936 μέ Ἀπόφασή του (ἀρ 39)

9

ἐπί προεδρίας Χριστοδούλου Ἀδαμίδη ἐγκρίθηκε ὁ ἠλεκτροφωτισμός τῆς κωμοπόλεως καί στίς 24 Μαΐ-ου τοῦ ἴδιου ἔτους μέ ἄλλη Ἀπόφασή του (ἀρ 47 βλ καί Πρακτικό ἀρ 24) ἐπί προεδρείας ΘεοχάρηΜπάτσιου ὁ ἠλεκτροφωτισμός ἀνατέθηκε ὕστερα ἀπό δημοπρασία στόν Κατάκαλο Κ Κατακάλου (ΒλlaquoΒιβλίον Πρακτικῶν 1935-1937raquo καί laquoΒιβλίον Ἀποφάσεων 1935-1936raquo τῆς Κοινότητος Ἀρναίας) καί μέσαστό 1936 (ὑποθέτουμε) ἄρχισε ἡ ἠλεκτροδότηση στήν Ἀρναία τῆς γκαζόλαμπας Δέν γνωρίζουμε πότεἀκριβῶς οἱ τότε κάτοικοι τῆς Ἀρναίας (πρόσφατοι πρόγονοί μας) ἀναφώνησαν τό laquoΕἴδομεν τό φῶςτό ἠλεκτρικόνraquo καί εἰδικά τό laquoΚατακαλικόνraquo Ὅποιος γνωρίζει ἄς μᾶς ἐνημερώσει Ἀπό τό 1959 τόνἠλεκτροφωτισμό τῆς Ἀρναίας ἀνέλαβε ἡ Δημόσια Ἐπιχείρησις Ἠλεκτρισμοῦ (ΔΕΗ) ἡ ὁποία κυριο-λεκτικά καί μεταφορικά laquoμᾶς ἄλλαξε τά φῶταraquo Ἄν ξέραμε τί μᾶς περίμενε μέ τή ΔΕΗ τόν ἑπό-μενο αἰώνα μετά ἀπό 53 χρόνια (1959-2012) θά θέλαμε νά φωτιζόμαστε ἀκόμα ἀπό τόν ΚατάκαλοΕἶδες ἡ ΔΕΗ

427 Ὁ Κατάκαλος Κ Κατάκαλος (ἤ Κατακάλου) καταγόταν ἀπό τήν Γαλάτιστα τῆς Χαλκιδικῆς Ἀπότό 1927 ἦρθε σέ ἐπαφή μέ τήν Κοινότητα γιά νά ἀναλάβει τήν ἠλεκτροδότηση τῆς κωμόπολης χω-ρίς ἀποτέλεσμα Φαίνεται ὅτι στίς ἀρχές τῆς 10ετίας τοῦ 1930 (ἴσως 1934) ἦταν ἰδιοκτήτης ἀλευρο-μύλου στήν Ἀρναία γιά τίς ἀνάγκες τοῦ ὁποίου ἔπαιρνε νερό ἀπό τό ὑδραγωγεῖο μέ ἀποτελεσμα νάπαρατηρεῖται ἔλλειψη νεροῦ στόν οἰκισμό γεγονός πού προκάλεσε τήν ἀπαγόρευση ἀπό τό Κοινοτι-κό Συμβούλιο τοῦ 1934-1935 (Πρόεδρος Ἀλέξανδρος Ἀλεξάνδρου) λήψης νεροῦ ἀπό τό νεοκατα-σκευασθέν ὑδραγωγεῖο μέ τήν ὑπόδειξη ἡ λήψη νεροῦ νά γίνεται σύμφωνα μέ τό ἤδη ὑπογραφέν Συμ-βόλαιο Ἠλεκτροφωτισμοῦ τῆς Ἀρναίας ἀπό τή βρύση τῆς κεντρικῆς πλατείας Ὁ Κατάκαλος συνέχι-ζε κι ἀργότερα νά παίρνει νερό ἀπό τό ὑδραγωγεῖο μέ ἀποτέλεσμα νά μηνυθεῖ ἀπό τόν τότε Πρόεδρο(Χριστ Ἀδαμίδη) καί νά καταδικασθεῖ ἀπό τό Εἰρηνοδικεῖο Ἄρνης ὁπότε σταμάτησε νά χρησιμοποιεῖτό νερό τοῦ ὑδραγωγείου καί μέ κατάλληλη συσκευή ὀλιγοδάπανη κατόρθωσε νά συγκεντρώνει τόνερό πού χρησιμοποιεῖτο γιά τόν ἠλεκτροφωτισμό τή νύχτα καί νά τό διαθέτει τήν ἑπόμενη μέρα στόνἀλευρόμυλο Μέ τήν ἔλευση τῶν Γερμανῶν στήν Ἀρναία (1941) ὁ Κατάκαλος ἔχοντας σύζυγο Γερ-μανίδα ἔσπασε τήν κλειδαριά τοῦ ὑδραγωγείου καί ὅταν ἡ Κοινότητα κάλεσε τήν Ἑλληνική Ἀστυνο-μία αὐτός ἀπείλησε τόν Ἀστυνόμο τόν τότε Πρόεδρο τῆς Κοινόητας Γ Γκουνιώτη καί τόν τότε Γραμ-ματέα Γ Κατσιαμούρη laquoὅτι θά τούς στείλει εἰς τό στρατόπεδον συγκεντρώσεως διά τήν στάσιν τουςἀπέναντί του ἡ ὁποία ἀποδεικνύει ὅτι εἶναι Ἀγγλόφιλοι καί προσπαθοῦν νά παρεμβάλλουν προσκόμ-ματα εἰς τήν ἐργασίαν του διότι αὐτός εἶναι γνωστός Γερμανόφιλοςraquo Ἔτσι σʼ ὅλη τή διάρκεια τῆς κα-τοχῆς χρησιμοποιοῦσε τό νερό τοῦ ὑδραγωγείου laquoχωρίς μάλιστα νά καταβάλλει οὐδένα φόρον διό-τι οὐδείς ἐτόλμα νά φορολογήσῃ τόν κ Κατάκαλον ὁ ὁποῖος ἦτο ἕτοιμος νά συκοφαντήσῃ τόν φο-ρολογοῦντα ὅτι τόν καταπιέζει διότι εἶναι Γερμανόφιλοςraquo

Τόν Μάϊο τοῦ 1945 μετά τήν ἀπό τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1944 ἀποχώρηση τῶν Γερμανῶν ἀπό τήν Ἑλλά-δα ἡ Κοινότητα μέ Ἀπόφασή της (ἀρ 43-5-1945) ἀπαγόρευσε στόν Κατάκαλο νά παίρνει νερό ἀπό τόὑδραγωγεῖο γιά τόν ὑδρόμυλό του καί τοῦ ὑπέδειξε νά παίρνει νερό ἀπό τή βρύση τῆς κεντρικῆς πλα-τείας ἤ νά ξανακατασκευάσει τή συσκευή πού εἶχε προπολεμικά (Γιά ὅλες τίς παραπάνω πληροφορίεςβλέπε laquoΒιβλίον Ἀποφάσεων 1943-1946raquo καί Βιβλίο Πρακτικῶν 1943-1947raquo τῆς Κοινότητας Ἀρναίας)

428 Ὁ Θεόδωρος Ματζώλης γεννήθηκε τό 1894 Ἦταν γιός τοῦ Γεωργίου καί ἀδελφός τοῦ Δημη-τρίου (γένν 1905) καί τοῦ Μαυρουδῆ (γένν 1914) πού σκοτώθηκε κατά τόν ἑλληνοϊταλικό πόλεμο(Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo ὅπου τό ἐπώνυμό τους καταγράφεται ὡς Ματσόλης Ματζόλης καίΜατζιώλης ἀντίστοιχα) Τό 1937 φαίνεται ὡς κάτοικος τοῦ χωριοῦ Μικρό Σούλι Σερρῶν Ἀπό ἐκεῖ στάτέλη Αὐγούστου τοῦ ἴδιου ἔτους μέ ἐπιστολή του ἐνημέρωσε τόν Μητροπολίτη Ἱερισσοῦ καί ἉγίουὌρους ὅτι ὁ Γραμματέας τῆς Μητροπόλεως Ζιχνῶν ἐπιθυμεῖ νά ἐργασθεῖ στήν Μητρόπολη Ἱερισσοῦκαί γιά διάφορα ἐκκλησιαστικά θέματα Στήν ἐπιστολή αὐτή αὐτοχαρακτηρίζεται ὡς laquoἄλλοτε ὑποτα-κτικόςraquo τοῦ Μητροπολίτη καί τοῦ κάνει γνωστό ὅτι τυγχάνει laquoδιευθύνων τά τῆς ἐνοριακῆς ἐπιτρο-πείαςraquo τοῦ Ἱ Ναοῦ Ἁγίου Γεωργίου τοῦ Μικροῦ Σουλίου Στή λακωνική ἀπάντησή του ὁ Μητροπολί-της τοῦ γράφει ὅτι ἡ Μητρόπολη δέν χρειάζεται Γραμματέα ἀφοῦ τή θέση αὐτή κατέχει ὁ παπα-Ἀθα-νάσιος Κυρούδης καί ὅτι τοῦ στέλνει φυλλάδιά του (προφανῶς μέ τά γνωστά Θρησκευτικά Μαθήματα)καί τέλος τόν συγχαίρει γιά τή θέση πού κατέχει στόν Ναό τοῦ χωριοῦ (Βλ Δημ Θ Κύρου Μιά αἰτη-τική ἐπιστολή τοῦ Ἀρναιώτη Θεοδώρου Ματζώλη (κατοίκου Μικροῦ Σουλίου Σερρῶν) πρός τόν Μη-τροπολίτη Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη καί ἡ ἀπάντηση τοῦ Μητροπολίτη στά 1937 ΑΡΝΑΙΑτχ 91Ἀπρ-Ἰούν 2011 σσ 26-27) Πιθανόν νά πέθανε τό 1980

10

Τό Σωmicroατεῖο

laquoἝνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ldquoἩ Ἁγία ΠαρασκευήrdquoraquoἩ ἵδρυση τό 1918 τό Καταστατικό καί τά πρῶτα microέλη του(Πληροφορίες ἀπό τρία ἀνέκδοτα Ἔγγραφα τοῦ Ἱστορικοῦ Ἀρχείου Μακεδονίας1)

Τοῦ Δημ Θ ΚύρουΣτίς ἀρχές τοῦ 1918 ἱδρύθηκε στή Λιαρίγκοβη γυναικεῖο Σωματεῖο μέ τήν ἐπωνυμία laquoἝνωσις Ἑλλη-

νίδων Λιαριγκόβης ldquoἩ Ἁγία Παρασκευήrdquoraquo μέ τή συμμετοχή καί γυναικῶν ἀπό τά χωριά Παλαιοχώρι Νε-οχώρι καί Μεγάλη Παναγία πού ἵδρυσαν Παραρτήματα ἐκεῖ

Τήν πρωτοβουλία τῆς ἵδρυσης εἶχε ὁ Ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτης βοηθούμε-νος ἀπό τήν Δέσποινα Ἰ Λαχωβάρη ἡ ὁποία καταγόταν ἀπό τό Κάϊρο καί ἦταν ἐπιστρατευμένη στόνἘρυθρό Σταυρό μέ τόν βαθμό τοῦ Λοχαγοῦ πολύ μορφωμένη καί μέ ζῆλο γιά τήν ἐξύψωση τῆς γυ-ναίκας2 Τό Σωματεῖο λειτουργοῦσε ἀνεπίσημα καί πολύ πρίν ἀπό τό 1918 (μετά τό 1911 χρονιά πούἦρθε στή Λιαρίγκοβη ὁ ἐπίσκοπος Σωκράτης) μέ πρωτεργάτρια τήν ἀνεψιά τοῦ ἐπισκόπου Αἰμιλία Κον-τοπούλου3

Οἱ ἐπίσημες ἐνέργειες γιά τήν ἵδρυση τοῦ Σωματείου ἄρχισαν μέ Συνέλευση 34 γυναικῶν ἡ ὁποίαπραγματοποιήθηκε στίς 11 Μαρτίου τοῦ 1918 στό Δημοτικό Σχολεῖο τῆς Λιαρίγκοβης4 καί συντάχθηκεσχετικό Πρακτικό (τετρασέλιδο) Στή Συνέλευση αὐτή πού εἶχε Διευθύντρια τήν Δέσπ Λαχοβάρη συ-ζητήθηκε κατά ἄρθρο τό ἀποτελούμενο ἀπό 20 ἄρθρα Καταστατικό πού κατατέθηκε καί ψηφίσθηκεὁμόφωνα ἀπό τίς 34 γυναῖκες (ἱδρυτικά Μέλη) πού ἦσαν οἱ παρακάτω5 1)Ἀρίστη Μανταλίδου6 2) Κα-τίνα Ἰ Κοτσάνη7 3) Λασκαρίνα Ἀγ Πητούλα8 4) Θάλεια Ἀ Καλυβιώτου9 5) Μαρία Γ Βαγγιᾶ10 6) Αἰκα-τερ Θ Βαγγιᾶ11 7) Μπηγίνα Χ Τσακνάκη12 8) Ὄλγα Κ Κατερινάρη13 9) Μαρία Χ Χατζῆ14 10) ἈγλαΐαΤσακνάκη15 11) Ὄλγα Ἰ Χασιώτη16 12) Αἰκατερινη Ἰ Ρουκᾶ17 13) Αἰκατ Δ Ξιούφη18 14) Χρύσω ἈἈμπίου19 15) Ἀγλαΐα Παπακωνσταντίνου20 16) Ἀναστασία Δίμκα21 17) Μαρία Ἰ Πιτέρη22 18) Ἀναστ ἸΚοτσάνη23 19) Μαρία Δημητρακούδη24 20) Μαρ Ἀθ Σμαραγδῆ25 21) Δέσπω Κ Κοκκαλιάρη26 22) ἘλΓ Μπογιατζῆ27 23) Μαρία Τσακνάκη28 24) Μαρία Ν Τζιμόκα29 25) Κατίνα Τζιμακοπούλου30 26) Ἄννα ΖΜατθαιοπούλου31 27) Αἰκατερίνη Ἀ Παπαδήμου32 28) Σουλτάνα Γ Ματσίγκου33 29) Σουλτάνα Ἰ Μαυ-ροδάρα34 30) Ἑλένη Ἰ Μπισάδου35 31) Ἀναστασία Γ Πητούλα36 32) Μηλιά Ἀ Παπαθεοχάρη37 33) Πουλ-χερία Ἀ Ρουκᾶ38 καί 34) Ἄννα Β Κουδούνη39

Τό ψηφισθέν Καταστατικό πού εἶναι γραμμένο στή δημοτική γλωσσική μορφή καί ἐνσωματωμένοστό συνταχθέν Πρακτικό ἔχει ὡς ἑξῆς

laquoἌρθρο 1ο Ἱδρύεται γυναικεῖο σωματεῖο μέ ἕδρα τή Λιαρίγκοβη καί τίτλο laquoἝνωσις ἙλληνίδωνΛιαριγκόβης ἡ Ἁγία Παρασκευήraquo

Ἄρθρο 2ο Σκοπός τοῦ Σωματείου εἶνε νά ἐνισχύση τήν κοινωνική δραστηριότητα εἰς τή Λια-ρίγκοβη καί τή Χαλκιδική ἐν γένει Ἔτσι ἀπό ἐκεῖνα πού λίγο κατrsquo ὀλίγο θά ἐπιδιώξει τό Σωματεῖοθά εἶνε πχ νά βοηθήσει τή σχολική μόρφωση νrsquo ἀναπτύξει τήν κοινωνική ἀγωγή νά ἐργαστεῖ γιά νάκαλυτερέψει τούς ὑγιεινούς καί ὑλικούς ὅρους τῆς ζωῆς στόν τόπο νά βελτιώσει τή θέση τῆς γυναι-κός νrsquo αὐξήσει τήν οἰκονομική της παραγωγή ἀνάλογα μέ τήν ἐργασία της καί νά φροντίσει γιά τήνκοινωνική φιλανθρωπία

Ἄρθρο 3ο Τό σωματεῖο ἀποτελεῖται ἀπό τίς ἱδρύτριες πού ὑπογράφονται παρακάτω καί ἀπόὅσες ἄλλες Ἑλληνίδες θά γίνουν ἀργότερα μέλη σύμφωνα μέ τό Καταστατικό

Ἄρθρο 4ο Κάθε Ἑλληνίδα ἀπό δέκα ὀχτώ ἐτῶν καί πάνω μπορεῖ νά γίνει μέλος τοῦ Σωματείουἄν τήν προτείνουν τέσσερα παλαιότερα μέλη καί δέκα πέντε τό ἐλάχιστο μέρες ὕστερα τήν ἐγκρίνειἡ ὁλομέλεια σέ ταχτική Γενική της Συνέλευση

Ἄρθρο 5ο Μέλος πού προταθεῖ καί δέν γίνει δεχτό εἰμπορεῖ νά ξαναπροταθεῖ ἕξ μῆνες ὑστε-ρώτερα

Ἄρθρο 6ο Τό ποσό τῆς συνδρομῆς τῶν μελῶν κανονίζεται κάθε χρόνο ἀπό τή Γεν Συνέλευση πούἐκλέγει καί τήν Ἐφορία ὅμως ἡ συνδρομή δέν εἰμπορεῖ νά εἶνε μικρότερη ἀπό 50 λεπτά οὔτε μεγα-λύτερη ἀπό δύο δραχμές τόν μῆνα Ὅτι δίνει ἤ δώσει παρά πάνω ἀπό τήν ὡρισμένη συνδρομή του

11

ἕνα μέλος θεωρεῖται δωρεά του Καί πρόσωπα πού δέν εἶνε μέλη μποροῦν νά δώσουν δωρεές ἀλλrsquoαὐτές πρέπει νά τίς δεχτεῖ πρίν μέ ἀπόφασή της ἡ Γεν Συνέλευση

Ἄρθρο 7ο Πρός τό παρόν καί ὅσο δέν τό μεταβάλλει ἡ ἁρμόδια Γεν Συνέλευση τό ποσό τῆς συν-δρομῆς ὁρίζεται σέ πενήντα λεπτά τόν μῆνα

Ἄρθρο 8ο Τό Σωματεῖο διοικεῖται ἀπό τήν ὁλομέλειά του πού συνεδριάζει ταχτικά σέ Γενική Συ-νέλευση μιά φορά τήν ἑβδομάδα σέ μέρα πού ὁρίζει κάθε χρόνο ἡ Γενική Συνέλευση πού ἐκλέγεικαί τήν Ἐφορία Τά ζητήματα πού θά συζητηθοῦν πρέπει νά τοιχοκολλοῦνται τρεῖς ἡμέρες πρίν στόΚατάστημα τοῦ Σωματείου ἀλλοιῶς μένουν νά συζητηθοῦν τήν κατόπι βδομάδα Ἡ Γεν Συνέλευσηεἶνε σέ ἀπαρτία ἅμα εἶνε ἑφτά μέλη

Ἄρθρο 9ο Οἱ ἀποφάσεις στίς Γενικές Συνελεύσεις λαβαίνονται μέ μυστική ψηφοφορία ndashκαί ἄνἕνα μόνο μέλος τό ζητήσειndash καί μέ πλειοψηφία ἀπόλυτη τῶν μελῶν πού εἶναι παρόντα

Ἄρθρο 10ο Τήν ὁλομέλεια τήν ἀντιπροσωπεύει ἐξώδικα ἤ δικαστικά ἐκτελεῖ τίς ἀποφάσεις τηςκαί κάνει ὅλη τήν ἄλλη καθημερινή ὑπηρεσία τοῦ Σωματείου μιά Ἐφορία ἀπό τρεῖς κοσμήτριες ἀπότίς ὁποῖες δύο καί μόνον ἀρκοῦν γιά νά ἐνεργήσουν νομίμως καί ἐγκύρως Τήν Ἐφορία τήν ἐκλέγεικάθε χρόνο ἡ ὁλομέλεια στήν πρώτη της ταχτική Γεν Συνέλευση τοῦ μηνός Ἰανουαρίου Ἡ ἐκλογήγίνεται πάντοτε μέ μυστική ψηφοφορία καί μέ σχετική πλειοψηφία Ἄν δύο ἤ περισσότερες ὑποψή-φιες ἰσοψηφιστοῦν ξαναγίνεται ψηφοφορία καί ἡ Συνέλευση ἐκλέγει ὑποχρεωτικά μίαν ἀπό αὐτέςἩ ἐφορευτική περίοδος βαστᾶ ἕνα χρόνο ἀρχίζοντας στίς δέκα πέντε Ἰανουαρίου ἕως τίς 15 Ἰανουα-ρίου τοῦ ἄλλου χρόνου

Ἄρθρο 11ο Τό ἴδιο μέλος δέν εἰμπορεῖ νά ἐκλεχτεῖ κοσμήτρια παρά πάνω ἀπό δυό χρονιές κατάσειρά Γιά νά ἐκλεχτεῖ ξανά πρέπει νά μεσολαβήσουν δύο ἄλλες χρονιές

Ἄρθρο 12ο Ἄν στό ἀναμεταξύ τῆς χρονιᾶς γιά ὁποιοδήποτε λόγο πάψει ἡ ὑπηρεσία μιανῆς ἤπερισσοτέρων ἀπό τίς κοσμήτριες γίνεται ἀναπληρωματική ἐκλογή γιά τό ὑπόλοιπο τῆς χρονιᾶς

Ἄρθρο 13ο Δέν εἰμπορεῖ νά γίνη κοσμήτρια καί ἄν εἶνε παύει ὅποια ἀπουσιάζει ἀπό τή Λια-ρίγκοβη γιά περισσότερο ἀπό ἕνα μῆνα στό χρόνο

Ἄρθρο 14ο Ἡ συνέλευση πού ἐκλέγει κάθε χρόνο τίς κοσμήτριες ἐξετάζει καί ἐγκρίνει τούς λο-γαριασμούς πού τῆς παρουσιάζει ἡ Ἐφορία πού πρόκειται νά ἀποχωρήσει

Ἄρθρο 15ο Οἱ τρεῖς κοσμήτριες μοιράζονται ἀναμεταξύ τους τήν ὑπηρεσία Ἡ μιά παίρνει τό Τα-μεῖο ἡ ἄλλη τό γραφεῖο καί ἡ τρίτη τή διεύθυνση τῶν συνελεύσεων

Ἄρθρο 16ο Καμμιά εἴσπραξη δέν εἶνε ἔγκυρη χωρίς ἀπόδειξη ὑπογραμμένη ἀπό τήν Ταμία καίμιά τοὐλάχιστο ἀπό τίς δύο ἄλλες κοσμήτριες

Ἄρθρο 17ο Ἀπαγορεύεται νά μένουν στό Ταμεῖο τοῦ Σωματείου πάνω ἀπό χίλιες δραχμές Κάθεποσό πέρα ἀπό τίς χίλιες δραχμές πρέπει νά κατατίθεται στήν Ἐθνική Τράπεζα τῆς Ἑλλάδος

Ἄρθρο 18ο Μέλος πού δέν ἔχει πληρωμένη τή συνδρομή του δέν ἔχει δικαίωμα οὔτε νά συζη-τήση οὔτε νά ψηφίσει σέ Γεν Συνέλευση οὔτε νά ἐκλεχτεῖ κοσμήτριαmiddot καί ἄν καθυστερήση παράπάνω ἀπό τρεῖς μῆνες χωρίς βάσιμη καί εὔλογη αἰτία παύει νά εἶνε μέλος καί ξεγράφεται τήν 100ήἡμέρα ἀπό τήν καθυστέρηση laquoαὐτοδικαίωςraquo Τό ἴδιο ξεγράφεται ἀλλά μέ ἀπόφαση τῆς Γεν Συνε-λεύσεως καί ὅποιο μέλος δίχως βάσιμη δικαιολογία ἀπουσιάσει περισσότερο ἀπό 8 Συνελεύσεις σέμιά τριμηνία Μέλος πού ξεγραφτεῖ δέν ξαναγράφεται παρά ἄν προταθῆ σύμφωνα μέ τό ἄρθρο 4ο

Ἄρθρο 19ο Ὅσα δέν προβλέπει τό παρόν Καταστατικό τό κανονίζουν οἱ κανονισμοί πού θά ψη-φιστοῦν ἀπό το Σωματεῖο μέ τόν καιρό ἀναλόγως μέ τίς ἀνάγκες ὡς οἱ Νόμοι τοῦ Κράτους γιά τάΣωματεῖα

Ἄρθρο 20ό Τό παρόν δέν μπορεῖ νrsquo ἀλλάξει παρά μέ ἀπόφαση τῆς πρώτης Γεν Συνέλευσης τοῦἸανουαρίου τρεῖς χρονιές κατά σειρά

Ἐψηφίστηκε στή Λιαρίγκοβη τίς 11 Μαρτίου 1918raquo

Μετά τή ψήφιση τοῦ Καταστατικοῦ στή Συνέλευση ἔγινε σύμφωνα μέ τίς διατάξεις του (ἄρθρα 10-15) ἐκλογή Ἐφορίας ἀποτελούμενης ἀπό τρεῖς κοσμήτριες γιά τήν Α΄ Ἐφορευτική περίοδο Ὑποψήφιεςἦσαν οἱ Μαρία Χ Χατζηγεωργίου Μαρ Κ Δημητρακούδη Αἰκ Ρουκᾶ Ἄννα Ζ Ματθαιοπούλου ἈγλαΐαΤσακνάκη Ἀναστασία Πητούλα Ὄλγα Χασιώτη Ὄλγα Κατερινάρη Κατίνα Κοτσάνη Μπηγίνα Τσα-κνάκη καί Κατίνα Τσιμακοπούλου οἱ ὁποῖες ἔλαβαν 19 19 17 14 9 7 7 6 2 1 καί 1 ψήφους ἀντί-στοιχα σύμφωνα μέ τίς ὁποῖες τίς τρεῖς θέσεις τῶν κοσμητριῶν κατέλαβαν οἱ Μ Χατζηγεωργίου ΜΔημητρακούδη καί Αἰκ Ρουκᾶ πού δέχθηκαν τήν ἐντολή

12

Στή συνέχεια ἡ Συνέλευση α΄) ἀνέθεσε στήν Ἐφορία laquoνά ἐνεργήση δίχως ἀναβολή σύμφωνα μέ τόνΝόμο γιά νά ἀναγνωριστῆ τό Σωματεῖο β΄) ἀποφάσισε γιά τό τρέχον ἔτος (1918) laquoνά γίνωνται οἱ συ-νελεύσεις κάθε Κυριακή ἀπόγευμαraquo καί γ΄) ἀποφάσισε ὁμόφωνα laquoνά ἐκφραστῆ εὐγνωμοσύνη στόν Πα-νιερώτατο Ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦ κ(αί)΄ Ἁγ Ὅρους γιά τήν πρωτοβουλία πού ἔλαβε στήν ἵδρυσι τοῦΣωματείουraquo καί δόθηκε laquoἐντολή στήν Ἐφορία νά τοῦ ὑποβάλη ἀντίγραφο τοῦ παρόντος Πρακτικοῦraquo

Τό Πρακτικό μετά τή σύνταξή του διαβάσθηκε laquoφωναχτάraquo ἐπικυρώθηκε καί ὑπογράφηκε laquoἀπό τίςπαροῦσες ἐξόν ἀπό ἐκεῖνες πού δηλώνουν ἄγνοια γραφῆςraquo ὡς ἑξῆςlaquo(ὑγ) Λασκαρίνα Ἀ Πιτούλα ὑγ Δέσπω Κ Κοκκαλιάρη

raquo Θάλεια Ἀ Καλυβιώτου raquo Μαρ Ν Τζημώκαraquo Μπηγί(να) Χ ΣΣττακνάκη raquo Ἀναστασία Γ Πιτούλαraquo Ἀγλαϊα Κ Τσακνάκη raquo Μαρ Χαδευτοῦ Τσακνάκηraquo Ἀρίστη Μανταλίδου raquo Ἄννα Ζ Ματθαιοπούλουraquo Χρυσώ Ἀ Ἀμπίου ἀγράμματος raquo Αἰκατ Α Παπαδήμουraquo Αἰκατ Κουσούφη (Ξούφη) raquo Σουλτάνα Γ Ματσίγγουraquo Μαρία Γ Βαγγιᾶ raquo Τατάνα Ἰ Μαυροδάρα ἀγράμματοςraquo Αἰκατ Θ Βαγγιᾶ ἀγράμματος raquo Ἑλένη Γ Μπογιατζῆ ἀγράμματοςraquo Ὄλγα Κατερνάρη raquo Μαρία Ἰ Πιτέρηraquo Μαρ Χ Χατζῆ Γεωργίου raquo Πουλχερία Ρουκᾶraquo Ὄλγα Χασιώτη raquo Μηλιά Ἀ Παπαθεοχάρηraquo Αἰκατ Ἰ Ρουκᾶ raquo Ἄννα Κουδούνη ἀγράμματοςraquo Κατίνα Ἰ Κοτσάνη raquo Ἑλένη Μπισάδουraquo Μαρία Κ Δημητρακούδη raquo Ἀγλαΐα Παπακωνσταντίνουraquo Μαρ Α Σμαραγδῆ

(ὑγ) Ἀναστασία Ἰ Κοτσάνηraquo Κατίνα Ν Τσιμακοπούλουraquo Ἀναστασία Δίμκαraquo Δ Ἰ Λαχωβάρη

Διά τήν ἀκρίβειαν τῆς ἀντιγραφῆςΛιαρίγκοβη 19 Μαρτίου 1918

Αἰκ Ρουκᾶ Μαρία Δημητρακούδη Μαρία Χρ ΧατζηγεωργίουraquoΤό Πρακτικό ὑπέγραψε τελευταία καί ἡ Διευθύντρια τῆς Συνέλευσης Δ Ἰ ΛαχωβάρηΣτίς 19 Μαρτίου 1918 ἡ Ἐφορία τοῦ Σωματείου ὑπέβαλε σέ ἄπταιστη καθαρεύουσα γλωσσική μορφή

laquoΠρός τόν Κον Πρόεδρον τοῦ Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης Εἰς Θεσσαλονίκηνraquo Αἴτηση τοῦ ΣωματείουlaquoἝνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ldquoἡ Ἁγία Παρασκευήrdquoraquo μέ ἀριθμό Πρωτοκόλλου 1 καί τήν παραπάνωἡμεροχρονολογία συνοδευόμενη ἀπό δύο ἀκριβῆ ἀντίγραφα τοῦ Πρακτικοῦ τῆς Συνέλευσης (ὑπο-γραμμένο ἀπό τά μέλη τῆς Ἐφορίας) μέσα στό ὁποῖο ἦταν ἐνσωματωμένο καί τό Καταστατικό καί χω-ριστό Πίνακα τῶν Μελῶν πού ὅλα κατοικοῦσαν στή Λιαρίγκοβη μέ τήν ὁποία (αἴτηση) παρακαλοῦσενά ἐνεργήση laquoὅτι δεῖ ὅπως ἀναγνωρισθεῖ κατά τόν Νόμονraquo τό Σωματεῖο

Ἡ Αἴτηση ὑπογράφεται ἀπό τά μέλη τῆς Ἐφορίας καί χαρτοσημαίνεται μέ laquoΧΑΡΤΟΣΗΜΟΝ ΕΛΛΗ-ΝΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΕΩΣraquo τῶν 50 λεπτῶν καί αὐτούσια ἔχει ὡς ἑξῆςἈρ 1Λιαρίγκοβη 19 Μαρτίου 1918

ΠρόςΤόν Κον Πρόεδρον τοῦ Πρωτοδικείου

ΘεσσαλονίκηςΕἰς Θεσσαλονίκην

Αἴτησις Τοῦ Σωματείου laquoἝνωσις ἙλληνίδωνΛιαριγκόβης ldquoἩ Ἁγία ΠαρασκευήrdquoraquoΠερί Ἀναγνωρίσεως Οἱ ὑποφαινόμενοι Αἰκατερίνη Ρουκᾶ Μαρία Χατζῆ Γεωργίου

καί Μαρία Δημητρακούδη ὡς κοσμήτριαι τοῦ νεοσυστάτουσωματείου laquoἝνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ldquoἡ Ἁγ Παρα-

13

Σημειώσεις1 Τά Ἔγγραφα αὐτά ἦρθαν σέ γνώση μας στίς 12 Ἰουνίου 2008 ὕστερα ἀπό σχετική ἐνημέρωσή μας ἀπό ὑπάλ-

ληλο τοῦ ΙΑΜ ὁ ὁποῖος καί μᾶς παρέδωσε ἐπί τόπου τόν σχετικό Φάκελλο γιά ἔρευνα Γιά τήν ἐξυπηρέτηση αὐτήεὐχαριστοῦμε θερμότατα τό Ἱστορικό Ἀρχεῖο Μακεδονίας πού γιά ὅσους ἐπιθυμοῦν νά μάθουν βρίσκεται στήνὁδό Παπαναστασίου 21 (στάση laquoΕὐκλείδηraquo) καί εἶναι ἀπό χρόνια ἀποδέκτης τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo

2 Βλέπε Ἀ(θηνᾶς) Γ(αϊτάνου)-Γ(ιαννιοῦ) Ἕνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ΕΛΛΗΝΙΣ τχ 2 (1925) σ 31Ἀθηνᾶς Γαϊτάνου-Γιαννιοῦ Πολίτες λόγιοι πού ἐγνώρισα Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμε-

σκευήrdquoraquo ἔχομεν τήν τιμήν νά σᾶς ὑποβάλωμεν δύο ἀντίγραφατοῦ πρακτικοῦ τῆς ἱδρύσεως τοῦ εἰρημένου σωματείου εἰς τόὁποῖον περιλαμβάνεται καί τό Καταστατικόν του ἐπίσης δέ χω-ριστά πίνακα τῶν μελῶν τά ὁποῖα ἅπαντα κατοικοῦσιν εἰς τήνΛιαρίγκοβην καί σᾶς παρακαλοῦμεν ὅπως εὐαρεστούμενοςἐνεργήσηται ὅτι δεῖ ὅπως ἀναγνωρισθεῖ κατά τόν Νόμον τόΣωματεῖον μας

Αἰκατερίνη ΡουκᾶΜαρία ΧατζηγεωργίουΜαρία Δημητρακούδη

Δέν γνωρίζουμε πότε ἀκριβῶς ἐκδόθηκε ἡ ἀπόφαση ἀναγνώρισης τοῦ Σωματείου ἀπό τό Πρωτο-δικεῖο Θεσσαλονίκης Στηριζόμενοι στό μεταγενέστερο καί μέ ἄλλο χέρι γραμμένο Σημείωμα πάνωστό Ἔγγραφο τῆς Αἴτησης laquo4-4-1918 Ζωγράφος Οἰκονόμου Κυριακόπουλος Σκούρας καί Δraquo (μήἀναγνώσιμος) ὑποθέτουμε ὅτι ἡ ἀναγνώριση ἔγινε τόν Ἀπρίλιο τοῦ 1918 μέ δικαστές τούς παρα-πάνω ἀναγραφόμενους

Ὁ ὑποβληθείς στό Πρωτοδικεῖο Θεσσαλονίκης Κατάλογος τῶν μελῶν τοῦ Σωματείου ἔχει ὡςἑξῆς1 Ἀρίστη Μανταλίδου 13 Αἰκατ Δ Ξούφη 24 Μαρία Ν Τζιμόκα2 Κατίνα Ἰ Κοτσάνη 14 Χρυσώ Ἀ Ἀμπίου 25 Κατίνα Τσιμακοπούλου3 Λασκαρίνα Ἀ Πιτούλα 15 Ἀγλαΐα Παπακωνσταντίνου 26 Ἄννα Ζ Ματθαιοπούλου4 Θάλεια Ἀ Καλυβιώτου 16 Ἀναστασία Δίμκα 27 Αἰκ Παπαδήμου5 Μαρία Γ Βαγγιᾶ 17 Μαρία Ἰ Πιτέρη 28 Σουλτάνα Ματσίγκου6 Αἰκατ Θ Βαγγιᾶ 18 Ἀναστασία Ἰ Κοτσάνη 29 Σουλτάνα Μαυροδάρα7 Μπηγίνα Χρ Τσακνάκη 19 Μαρία Δημητρακούδη 30 Ἑλένη Μπισάδου8 Ὄλγα Κ Κατερινάρη 20 Μαρία Ἀ Σμαραγδῆ 31 Ἀναστασία Γ Πιτούλα9 Μαρ Χ Χατζῆ 21 Δέσπω Κοκκαλιάρη 32 Μηλιά Παπαθεοχάρη

10 Ἀγλαΐα Κ Τσακνάκη 22 Ἑλένη Γ Μπογιατζῆ 33 Πουλχερια Ρουκᾶ11 Ὄλγα Ἰ Χασιώτη 23 Μαρία Χ Τσακνάκη 34 Ἄννα Κουδούνη12 Αἰκατ Ἰ Ρουκᾶ

Αὐτές τίς πληροφορίες παρέχουν τά ἀναφερόμενα καί γιά πρώτη φορά δημοσιευόμενα τρίαἜγγραφα (Πρακτικό-Καταστατικό Αἴτηση ἀναγνώρισης καί Κατάλογος Μελῶν) γιά τό πολύ σημαν-τικό καί ἀξιόλογο γυναικεῖο Σωματεῖο τῆς Λια-ρίγκοβης (Ἀρναίας) πού λειτούργησε καίπρόσφερε πνευματικά καί ὑλικά στούς κατοί-κους της ἀλλά καί στούς κατοίκους τῶν γειτο-νικῶν χωριῶν Παλαιοχώρι Νεοχώρι καί ΜεγάληΠαναγία ὅπου εἶχε Παραρτήματα ἀπό τό 1918μέχρι τό 1940 ὁπότε καί διαλύθηκε λόγω τοῦἙλληνο-ἰταλικοῦ Πολέμου40 Διάδοχο Σωματεῖοἦταν ὁ laquoΓυναικεῖος Πολιτιστικός ΣύλλογοςἈρναίαςraquo ὁ ὁποῖος ἱδρύθηκε τό 1982 καί λει-τούργησε μέχρι τό 1992 Ἀπό τότε ἡ Ἀρναία στε-ρεῖται τέτοιου Συλλόγου

ΔΗΜΗΤΡΑ ΞΙΟΥΦΗ-ΚΥΡΟΥΜιά Ἑλληνίδα Λιαριγκο-

βινή - Ἀρναιώτισσα πούlaquoἔφυγεraquo πρόωρα (dagger 24-6-2007)

(Χρημάτισε καί Ἀντιπρό-εδρος τοῦ Γυναικείου Πολι-τιστικοῦ Συλλόγου Ἀρναίαςτό 1991)

laquo Ε ἰ ς micro ν ή micro η ν raquo

14

ρίου Σωκράτης Σταυρίδης Ἀθήνα 1954 σσ 26-28 Σουσάνας Ρουκᾶ α΄ Ἁγία Παρασκευή καί ὁ ἀείμνηστος Σωκρά-της 1 Ἐφημ laquoΑΝΤΙΛΑΛΟΙ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo φ 46Αὔγ-Σεπτ 1981 σ 2 καί 2 Σκόρπια ἀνάτυπα Θεσσαλονίκη 1991σσ 55-58 καί β΄ 8 Μάρτη Παγκόσμια ἡμέρα τῆς γυναίκας Ἡ Ἀρναιώτισσα γυναίκα Μιά ἱστορική ἀναδρομή τῆςπροσ φορᾶς της στόν τόπο μας ὅπ 1 φ 50Μάρτ 1982 σ 4 καί 2 σσ 72-75 Δημ Θ Κύρου 1 Γυναικεῖο Σωμα-τεῖο στή Λιαρίγκοβα στά 1918 ΑΡΝΑΙΑ τχ 3Ἰαν-Φεβρ 1989 σ 8 2 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ τχ 70Ἰαν-Μάρτ2006 σ 26 καί 3 1918 Γυναικεῖο Σωματεῖο στήν Ἀρναία Χαλκιδικῆς ΣΥΛΛΟΓΕΣ τχ 3172011 σ 1471 καί Ἠλέ-κτρας Παπαθανασίου Ἀρναία ἡ παλιά Λιαρίγκοβα Ὄψεις ἀπό τήν σχολική της ἐκπαίδευση καί τήν κοινωνία τηςστό τέλος τοῦ 19ου καί ἀρχές τοῦ 20οῦ αἰῶνα Θεσσαλονίκη 1999 σ 167

3 Ἦταν θυγατέρα τῆς ἀδελφῆς τοῦ ἐπισκόπου Φανῆς καί τοῦ Ἡρακλῆ Βασιάδη Παντρεύθηκε ἀρχικά τόν(ἀγνώστου ὀνόματος) Κοντόπουλο μέ τόν ὁποῖο ἀπέκτησε τόν Φαίδωνα καί μετά τόν πολιτικό μηχανικό ΓεώργιοΖωγραφίδη Ἀναφέρεται καί κληρονόμος τοῦ Μητροπολίτη στή Διαθήκη του γιά τήν διάθεση τῆς λιγοστῆς περι-ουσίας του (χρήματα ἔπιπλα βιβλία) Μετά τόν θάνατο τοῦ Μητροπολίτη (17-9-1944) φρόντισε γιά τό ἄνοιγμα τῆςΔιαθήκης του καί γιά τήν ἐκτέλεση τῶν ἐντολῶν του (Βλ παραπομπές τῆς Σημ 2 καί Δημ Κύρου α΄) Τό γενεα-λογικό δένδρο τοῦ Μητροπολίτη Σωκράτη Σταυρίδη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ 84Ἰούλ-Σεπτ 2009 σ 16 καί 2 Ὁ Μητροπο-λίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης Σταυρίδης (1866-1944) [Ἡ ζωή καί τό ἔργο του ὅπωςκαταγράφηκε στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo lt1989-2011gt καί ἄλλα ἔντυπα] Ἀρναία 2011 σσ 169 καί 170 (Σημ 9) καίβ΄) Ἡ Διαθήκη τοῦ Μητροπολίτη Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτη Σταυρίδη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ92Ἰούλ-Σεπτ 2011 σσ 12-13 15 16 καί 17 (Σημ 2) καί 2 Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ ὅπ σσ 225-227 229 230καί 231-232 (Σημ 2)

4 Δηλ στό Διδακτήριο τοῦ 1871 στό χοροστάσι5 Οἱ πρῶτες 14 ἦσαν κυρίες καί οἱ ἑπόμενες 20 ἦσαν δεσποινίδες6 Πρόκειται γιά τήν ἀδελφή τοῦ πατέρα τοῦ Ἐπισκόπου ἡ ὁποία τόν συνόδευσε στή Λιαρίγκοβη καί διέμενε

μαζί του (Βλ Ἀνωνύμου Ἡ σημερινή χειροτονία Τίς ὁ νέος Ἅγιος Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Βιογραφικαί Ση-μειώσεις ἐφημ laquoΜΑΚΕΔΟΝΙΑraquo φ 1066-11-1911 σ 3 καί Δημ Θ Κύρου α΄) Τό γενεαλογικό δένδρο ὅπ (1 καί2) καί β΄) Πρίν ἀπό 99 χρόνια Ὀκτώβριος-Νοέμβριος 1911 Ἡ ἐκλογή ἡ χειροτονία καί ἡ ἔλευση στή Λιαρίγκοβητοῦ Ἐπισκόπου Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σ 15 καί 2 Ὁ Μητροπο-λίτης Ἱερισσοῦ ὅπ σσ 189 καί 193

7 Σύζυγος τοῦ Ἰωάννη (Γιάγκου) Κοτσάνη [πού ἦταν μουχτάρης (κοινοτάρχης) καί προσωρινά δήμαρχος κατάτίς ἡμέρες τῆς Ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας τό 1912] (Βλ Μάνου Μανασσῆ ὅπ σ 162)

8 Ἦταν σύζυγος τοῦ Ἀγαπητοῦ Πιτούλα ἐξαδέλφου τοῦ Μακεδονομάχου (Τήν πληροφορία μοῦ ἔδωσε ὁἐγγονός της Ἀγαπητός Γ Πιτούλας καί τόν εὐχαριστῶ)

9 Ἴσως ἦταν θυγατέρα τοῦ παπα-Ἀθανασίου Καλυβιώτη (πού ἦταν ἕνας ἀπό τούς 6 ἱερεῖς τῆς Λιαρίγκοβηςτῶν ἀρχῶν τοῦ 20οῦ αἰῶνα πού εἰκονίζονται στή γνωστή φωτογραφία καί συμμετεῖχαν στή γνωστή ἀπεργία τῶνἱερέων τῆς Λιαρίγκοβης τό 1914)

10 Μητέρα τῆς ἀείμνηστης κυρα-Χαρίκλειας Τρικκαλιώτη - Δημητρακούδη σύζυγος τοῦ Γεωργίου Τρικκα-λιώτη (βλ Μάνου Μανασσῆ ὅπ σσ 160 καί 161 Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 σ 74 καί Δημ Θ Κύρου Γυ-ναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1) καί ἀδελφή τοῦ Μακεδονομάχου Ἀγαπητοῦ Πιτούλα (Τήν πληροφορία μοῦ ἔδωσε ἡθυγατέρα τῆς κυρά-Χαρίκλειας Ἑλένη καί τήν εὐχαριστῶ

11 Ἦταν σύζυγος τοῦ Θεοδώρου Τρικκαλιώτη (Βαγγιᾶ) καί μητέρα τοῦ Γεωργίου [Βλ laquoΣτρατολογικός Πίναξτῶν στρατευσίμων τῆς κλάσεως 1941 Κοινότης Ἀρναίαςraquo (ἀνέκδοτος τόν ὁποῖο συνέταξε ἡ laquoΠρωτοβάθμιος Ἐπι-τροπήraquo στήν Ἀρναία στίς 28-12-1939 καί ὑπογράφουν ὁ Πρόεδρος ὁ Γραμματεύς και ὁ Ἐφημέριος καί ὁ ὁποῖοςβρίσκεται laquoἐρριμμένοςraquo μέσα στό Βιβλίο Πρωτοκόλλου τῶν ἐτῶν 1939-1941)]

12 Πρόκειται γιά τή Μπηγίνα Ρήγα τοῦ Γεωργίου σύζυγο τοῦ Χριστοδούλου Τσακνάκη μέ τόν ὁποῖο ἀπέκτησετρία παιδιά (Χαϊδευτό Γεώργιο καί Βασίλειο) [ Βλ Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φω-τογραφία ΑΡΝΑΙΑ τχ 70Ἰαν-Μάρτ 2006 σ 26 Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 καί ΔημἸω Ρήγα Τό γενεαλογικό δένδρο τοῦ γένους Ρήγα ΑΡΝΑΙΑ τχ 98Ἰαν-Μάρτ 2013 σσ 17 καί 19 (Σημ 21)

13 Πρόκειται γιά τήν Ὄλγα Χατζηγεωργίου σύζυγο τοῦ Κων Κατερινάρη Εἶναι ἡ συντάκτρια τοῦ ἄρθρου laquoΑἱἡμέραι τῆς Λιαριγκοβινῆς (Ἐργασίαι τῶν γυναικῶν καί ἔθιμα τοῦ τόπουraquo) τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε μέ το ὄνοματῆς ἀδελφῆς της Αἰκατερίνης (βλ Σημ 17) στό μηνιαῖο περιοδικό τοῦ Ἐθνικοῦ Συμβουλίου τῶν Ἑλληνίδων (Ἀθήνα)laquoΕΛΛΗΝΙΣraquo (στά τεύχη 1-1 καί 1-2 τοῦ 1927 στίς σελίδες 182-185 καί 237-239 ἀντίστοιχα) καί ἀναδημοσιεύθηκε μέμερικό ὑπομνηματισμό τοῦ Δ Κύρου στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo (ὅπου λαθεμένα γράφεται ὡς ἐξαδέλφη ἡ Αἰκατε-ρίνη Σημ 2) στά τεύχη 34-36 (1997) σσ 9 3 καί 7 ἀντίστοιχα 41 (1998) σ 4 43 (1999) σ 3 46 (2000) σ 4 (ὅπουἀναφέρονται καί laquoαἱ θυγατέρες Χατζηγεωργίου) καί 51 (2001) σσ 6-7 (Γιʼ αὐτήν βλ καί Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σω-ματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

14 Ἦταν σύζυγος τοῦ Χρ Χατζηγεωργίου (ἤ Χατζῆ παπα-Γεωργίου) (Βλ Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

15 Πρόκεται γιά τήν Ἀγλαΐα Παναγιωτίδου σύζυγο Κ Τσακνάκη [Βλ Δημ Θ Κύρου Μιά παλιά φωτογραφίαὅπ (ὅπου ἀπό λαθεμένη πληροφορία τῆς κυρά-Χαρίκλειας Δημητρακούδη ἀναφέρεται ὡς δασκάλα) ΣουσάναςΡουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161]

16 Πρόκειται γιά τήν ῎Ολγα Παπαδοπούλου (Ταμπαρέλαινα) ἀγνώστου καταγωγῆς σύζυγο τοῦ Ἰω Χασιώτη(Βλ Δημ Θ Κύρου Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

15

17 Πρόκειται γιά τήν Αἰκατερίνη Χατζηγεωργίου σύζυγο Ἰωάννη Ρουκᾶ (Βλ Σημ 13)18 Μᾶλλον ἦταν θυγατέρα τοῦ Δημητρίου Μόσχου Ξιούφη καί τῆς Δέσποινας Κουτρουβέλη φωτογραφία τῶν

ὁποίων δημοσιεύθηκε στό ἐμπροσθόφυλλο τοῦ τεύχους 95Ἀπρ-Ἰούν 2012 καί φωτογραφία τοῦ σπιτιοῦ τῶνὁποίων δημοσιεύθηκε στό ὀπισθόφυλλο τοῦ τεύχους 93Ὀκτ -Δεκ 2011 καί στό ἐμπροσθόφυλλο τοῦ τεύχους94Ἰαν-Μάρτ 2012 τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo

19 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί τήν καταγωγή της20 Προφανῶς πρόκειται γιά τή συνονοματεπώνυμη της διδασκάλισσα πού ὑπηρέτησε στήν Ἀστική Σχολή Λια-

ριγκόβης κατά τό ἔτος 1908-1909 σταλμένη ἀπό τή Μητρόπολη Θεσσαλονίκης μέ 28 ὀθωμανικές λίρες τόν χρόνοκαί στό Δημοτικό Σχολεῖο Θηλέων Λιαριγκόβης ἀπό τό 1915 κ ἑ (ἄγνωστο μέχρι πότε) (Βλ Δημ Θ Κύρου Ἡἐκπαίδευση στήν Ἀρναία (Λιαρίγκοβη) στά χρόνια τῆς Τουρκοκρατίας καί μιά πρώτη ἀναφορά σέ ἀδημοσίευτοἀρχειακό ὑλικό ΑΡΝΑΙΑ τχ 18Ἰαν-Μάρτ 1993 σ 9 Ἐρατώς Ζέλλιου Ἡ παιδεία κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκο-κρατίας Πρακτικά τοῦ τετάρτου Πανελληνίου Συνεδρίου laquoἩ Χαλκιδική κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκοκρατίαςraquo Πο-σείδι Χαλκιδικῆς 13-15 Ὀκτωβρίου 1995 Θεσσαλονίκη 1998 σ 332) καί αὐτοτελῶς Θεσσαλονίκη χχ σ 86Ἠλέκτρας Παπαθανασίου ὅπ σ 95 καί Μ Μανασσῆ ὄπ σ 161 ὅπου ἀναγράφεται laquoἡ δασκάλα κ Ἀγλαΐαraquo

21 Λιαριγκοβινή ὑποδιδασκάλισσα καί διδασκάλισσα στήν Ἀστική Σχολή Λιαριγκόβης κατά τά σχολ ἔτη 1906-1908 καί 1913-1914 ἀντίστοιχα (Βλ Δημ Θ Κύρου 1 Ἡ ἐκπαίδευση ὅπ σ 9 ὅπου λαθεμένα ἀναγράφεται ὡςΔήμου καί 2 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Ἐρ Ζέλλιου ὅπ Ἠλ Παπαθανασίου ὅπ σσ 84 καί 95 καί Μ Μα-νασσῆ ὅπ σ 161 ὅπου λαθεμένα ἀναγράφεται ὡς Δήμμα

22 Ἴσως νά ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἰωάννη Πιτέρη πού εἰκονίζεται στή φωτογραφία τοῦ ἐξωφύλλου τοῦ τχ 26Ἰαν- Μάρτ 1995 καί ἀναφέρεται στό Ἔγγραφο ἀρ 2 τοῦ Ἀρχείου Ἀστερίου Ἰω Κοσμαρᾶ στό ἴδιο τεῦχος καί στή σελ5

23 Θυγατέρα τῆς Αἰκατερίνης (Κατίνας) καί τοῦ Ἰωάννη Κοτσάνη (Βλ Μάνου Γ Μανασσῆ ὅπ σ 162)24 Θυγατέρα τοῦ Κωνσταντίνου γνωστή καί ὡς Μαριγούλα ἤ Μαριγούδα (Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σω-

ματεῖο ὅπ 1 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161) Ἦτανσύγυγος τοῦ Δημητρίου Μήτσιου καί ἀδελφή τοῦ Δημητρίου Δημητρακούδη (Πληροφορία Ἑλ Δημητρακούδη)

25 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἀθανασίου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν26 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Κωνσταντίνου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν27 Ἤ Βογιατζῆ Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν28 Γνωστή καί ὡς Μαριγούλα (Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ1 καί Μιά παλιά φωτογραφία

ὅπ)29 Ἦταν σύζυγος τοῦ Ἰωάννη Γεωργίου Ρήγα [Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά

φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 καί Δημ Ἰω Ρήγα Τό γενεαλογικόδένδρο τοῦ γένους Ρήγα ὅπ σσ 17 καί 18 (Σημ 19)]

30 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί γιά τήν καταγωγή της31 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ζαφειρίου (ἀγνώστου καταγωγῆς) καί ἀδελφή τοῦ Σπύρου (γένν 1890) τοῦ Ἠλία (γένν

1895) τοῦ Κωνσταντίνου (γένν 1904) καί τοῦ Ἀγγέλου (γένν 1909) (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων τῆς Κοινότη-τος Ἀρναίας τοῦ Νομοῦ Χαλκιδικῆς καταρτισθέν ἐν ἔτει 1925raquo)

32 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν33 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου οἱ ὁποῖος γεννήθηκε τό 1862 (ΒλlaquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo)34 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἰωάννη καί ἀδελφή τοῦ Μιχαήλ (γένν 1882) καί τοῦ Μαυρουδῆ (γένν 1889) (Βλ

laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo)35 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί γιά τήν καταγωγή της36 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου Ἀγαπ Πιτούλα καί ἀδελφή τοῦ Μακεδονομάχου (1904-1908 καί 1912-1913)

ὁπλαρχηγοῦ Ἀγαπητοῦ Πιτούλα καί θεία τῆς ἀείμνησης κυρά-Χαρίκλειας Τρικαλιώτη-Δημητρακούδη Πέθανε στίς15-12-1981σέ μεγάλη ἡλικία (Βλ ἐφημ laquoΑΝΤΙΛΑΛΟΙ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo φ 481982 σ 2 στήλη laquoΚΟΙΝΩΝΙΚΑraquo καίlaquoΠΕΝΘΗraquo Ἦταν τελείως ἀναλφάβητη καί ἔμαθε νά διαβάζει κοντά στή Δέσποινα Λαχοβάρη Πρίν ἀπό τόν θά-νατό της μοῦ ὑπαγόρευσε ἀρκετά δημοτικά τραγούδια μερικά ἀπό τά ὁποῖα δημοσίευσα στά τρία πρῶτα τεύχη τοῦπεριοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo (Γιά τήν Ἀν Πιτούλα βλέπε Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φω-τογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

37 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἀθανασίου ἀδελφή τοῦ Θεοχάρη (γένν 1904) καί σύζυγος τοῦ Ν Μαυρουδῆ (ΒλlaquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ καίΜ Μανασσῆ ὄπ σ 161)

38 Γιʼ αὐτήν βλέπε laquoΔημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσά-νας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 ὅπου ἀναγράφεται ὡς πατρώνυμο τό Δ(ημήτριος)

39 Ἦταν κόρη τοῦ Βασιλείου Κουδούνη (γένν 1864) (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo) Δέν ἔχουμε ἄλλες πλη-ροφορίες γιʼ αὐτήν

40 Κατά τή διάρκεια τῆς λειτουργίας καί τῶν δραστηριοτήτων τοῦ Σωματείου πολλά μέλη του ἀποθανατίσθη-καν σέ ἀναμνηστικές φωτογραφίες (Δημοσιευμένες φωτογραφίες τοῦ Σωματείου βλέπε Δημ Θ Κύρου Γυναι-κεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Ἠλέκτρας Παπαθανασίου ὅπ σ 168 Μ Μανασσῆ ὅπσ 161-163 καί Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Φωτογραφικά τεκμήρια ἀπό τό Νεοχώρι Θεσσαλονίκη 2006 σ 54)

16

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΤΩΝ 200 ΕΤΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΕΓΕΡΣΗ ΤΟΥ

Γράφει ὁ ∆ηmicro Θ Κύρου

Φέτος συμπληρώθηκαν 200 χρόνια ἀπό τήν ἀνέγερση τοῦ Ἐνοριακοῦ καί Μητροπολιτικοῦ Ναοῦτοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας

Μέ τήν εὐκαιρία αὐτῆς τῆς Ἐπετείου ἀξίζει τόν κόπο νά παρουσιάσουμε περιληπτικά τήν Ἱστορίατοῦ Ναοῦ ἀπό τήν ἵδρυσή του τό 1812 μέχρι σήμερα τό 2012 μέ ἀναφορά στόκτίριο καί στόν ἐξοπλισμό του στό Ἀρχεῖο του στά σημαντικά γεγονότα στόπέρασμα τῶν 200 ἐτῶν μέ ἀποκορύφωμα τήν ἀπό πυρκαϊά καταστροφή του τό2005 καί τήν γρήγορη ἀποκατάστασή του

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρα καί Πρωτοδιακόνου Στεφάνου κτίσθη-κε τό 1812 ὅπως πιστοποιεῖται ἀπό μαρμάρινη ἐντοιχισμένη πλάκα πού βρί-σκεται πάνω ἀπό τήν κεντρική εἴσοδό του (Βλ φωτογραφία) Τιμᾶται στή μνή-μη τοῦ Ἁγίου Στεφάνου διότι σύμφωνα μέ γραπτές πηγές ἡ περιοχή τοῦ οἰκι-σμοῦ ἦταν μετόχι τῆς Μονῆς Κωνσταμονίτου τοῦ Ἁγίου Ὄρους τῆς ὁποίαςὁ κεντρικός Ναός (τό Καθολικό) τιμᾶται στή μνήμη τοῦ Ἁγίου Στεφάνου

Ἀρχιτεκτονικά ἀνήκει στόν ρυθμό τῆς τρίκλιτης βασιλικῆς μέ δἰρριχτη ξύ-λινη στέγη καί ἔχει διαστάσεις 50Χ20 μέτρα μέ ἐμβαδόν 800 περίπου τετρα-γωνικά μέτρα (Βλ φωτογρα-φία)

Κατά τήν ἐπανάσταση τοῦ1821 ὁ Ναός πυρπολήθηκε ἀπότούς Τούρκους σχεδόν ἐξο-λοκλήρου ὅπως καί ὅλο τόχωριό καί ξανακτίσθηκε τό1830 ὁπότε ἐμπλουτίσθηκεσταδιακά μέ μεγάλο ξυλόγλυ-πτο τέμπλο δωρεά τῆς ΜονῆςΚωνσταμονίτου πού περιλάμβανε 70 μικρές καί 14 μεγάλες εἰκόνες μέ περίτεχνο δεσποτικό θρόνοἀπό τούς δύο καλύτερους ξυλόγλυπτους θρόνους τῆς περιοχῆς μας μέ γυναικωνίτη ξύλινο καί μέδικτυωτό κάγκελο μέ ξυλόγλυπτο ἄμβωνα μέ ξύλινο καί κεραμοσκεπῆ Νάρθηκα μπροστά στήν εἴσο-δο καί μαρμάρινο δάπεδο μέ ὀρειχάλκινους πολυελαίους καί μέ ξύλινη ὀροφή μέ ὄμορφα γεωμετρικάσχέδια καί τήν παράσταση τοῦ Χριστοῦ Παντοκράτορα στό κέντρο της

Οἱ κίονες τῶν δύο κιονοστοιχιῶν τοῦ Ναοῦ εἶναι ξύλινοι μονοκόματοι ἀπό δρύϊνο ξύλο τετράγωνο20Χ20 ἑκ Δέν κάηκαν διότι ἦταν ἐπενδυμένοι μέ ἀσβεστοκονίαμα

Ἡ πέτρινη τοιχοποιΐα τοῦ Ναοῦ ἀρχικά ἦταν ἐπιχρισμένη καί ἀργότερα (στή 10ετία τοῦ 1960) τόἐπίχρισμα ἀντικαταστάθηκε μέ ρόζ τσιμεντοκονίαμα τό ὁποῖο τό 1997 ἀποκολλήθηκε καί ἁρμολογήθηκεξανά ἡ πέτρα

Στή 10ετία τοῦ 1940 ὁ Νάρθηκας κατεδαφίσθηκε καί ἀνακατασκευάσθηκε τό 1997 μέ τήν ταυτό-χρονη ἀντικατάσταση δυστυχῶς τῶν μαρμάρινων πλακῶν τοῦ δαπέδου του καί τήν τοποθέτηση λί-θινων πλακῶν

Κατά τήν τριετία 1984-1986 μέ πρωτοβουλία τοῦ νέου τότε Μητροπολίτη μας Νικοδήμου καί τήνοἰκονομική ἐνίσχυση τῶν Ἀρναιωτῶν (κυρίως) ἔγιναν ἐργασίες ἀνακαίνισης καί ἐξωραϊσμοῦ τοῦ Ναοῦ

Στόν αὔλειο χῶρο τοῦ Ναοῦ τό 1938 κτίσθηκε ξενώνας καί κηροποιεῖο Τά κτίσματα αὐτά δέν σώ-ζονται Ἀργότερα καί σέ ἄλλο σημεῖο κτίσθηκε ἡ Αἴθουσα τῆς Ἀποστολικῆς Διακονίας ὅπου στεγά-ζονταν τά Κατηχητικά Σχολεῖα ἡ ὁποία (Αἴθουσα) τό 1992 κατεδαφίσθηκε καί στή θέση της κτίσθη-

Στό ἄρθρο καταγράφονται μεγάλα ἀποσπάσματα (τά σημαντικότερα) ἀπό τήν Ὁμιλία πού ἐκφωνήθη-κε στήν αἴθουσα laquoΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΩΚΡΑΤΗΣraquo τοῦ Δημοτικοῦ Καταστήματος Ἀρναίας στίς 26 Δεκεμβρί-ου 2012 μέ τήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἵδρυση τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναί-ας

17

κε τό περικαλές Μητροπολιτικό μέγαρο μέ τή φρον-τίδα καί ἐπιμέλεια τοῦ μακαριστοῦ Ποιμενάρχη μαςΝικοδήμου ὁ ὁποῖος τό laquoχάρηκεraquo γιά 20 χρόνια

Τό Κωδωνοστάσιο τοῦ Ναοῦ (βλ φωτογραφία)ὕψους 24 μέτρων ἐξαγωνικό καί τριώροφο βρί-σκεται σέ ἐπαφή μέ τό παλαιό Διδακτήριο τοῦ 1871καί ἄρχισε νά κτίζεται τό 1882 μέ συνδρομές κυρίωςτῶν κατοίκων οἱ ὁποῖες εἶναι καταγραμμένες σέ εἰδι-κό Βιβλίο συνδρομητῶν του καί σέ κατάστιχο τοῦΝαοῦ τοῦ ἔτους ἐκείνου Φέτος τό Κωδωνοστάσιοπού εἶναι τό laquoσῆμα κατατεθένraquo τῆς Ἀρναίας συμ-πλήρωσε 130 χρόνια ἀγέρωχης παρουσίας Τό 2004καί τό 2005 ἔγιναν στό Κωδωνοστάσιο μέ ἐνέργει-ες τοῦ Δήμου ἐργασίες ἀποκατάστασης

Καί ἐνῶ γίνονταν προετοιμασίες γιά τά ἐγκαίνιατοῦ ἀποκαταστημένου Κωδωνοστασίου συνέβη τόμεγάλο κακό Ἡ ἱστορική πορεία τοῦ Ναοῦ σταμά-τησε αἰφνιδιαστικά τό ἀπόγευμα τῆς 5ης Σεπτεμ-βρίου τοῦ 2005 μετά ἀπό πυρκαϊά πού ξέσπασε στόἐσωτερικό του τό ὁποῖο κατέστρεψε ὁλοσχερῶςὍλα ἔγιναν στάχτη καί κάρβουνο ῎Εγιναν παρα-νάλωμα τοῦ πυρός ἔγιναν ὁλοκαύτωμα μέσα σέ 20λεπτά τῆς ὥρας Κάηκαν τά πάντα Καί τά ξύλινα καίτά μεταλλικά ἀντικείμενα πολλά ἀπό τά ὁποῖα ἦσανἀνεκτίμητης ἀξίας Τό τέμπλο μέ τίς εἰκόνες του τοῦ19ου αἰ ὁ Δεσποτικός Θρόνος ὁ Ἄμβωνας τά Προ-σκυνητάρια μέ παλιές εἰκόνες ὁ Γυναικωνίτης τάἈναλόγια τῶν ψαλτῶν ἡ Ἁγία Τράπεζα τόἈρτοφόριο τά Εὐαγγέλια τά Δισκοπότηρα καίἄλλα σκεύη τά στασίδια καί τά ἄλλα καθίσμα-τα οἱ πολυέλαιοι τό παγκάρι τά ἐκλησιαστικάβιβλία τά ἄμφια

Τήν ἑπόμενη μέρα τό θέαμα τοῦ Ναοῦ ἦτανφρικτό Θλιμμένοι καί ἀπαρηγόρητοι οἱἈρναιῶτες (κυρίως) καί ἄλλοι κάτοικοι ἤ διερ-χόμενοι παρατηροῦσαν βουβοί τή μεγάλη τήνἀπίστευτη τήν ἀδιανόητη καταστροφή πούὑπέστη ὁ Ναός (Βλ φωτογραφία)

Ἡ καταστροφή τοῦ Ναοῦ εἶχε σοβαρές ἐπι-πτώσεις στήν ἐκτέλεση τῶν λατρευτικῶν κα-θηκόντων τῶν πιστῶν καί κατά τίς Κυριακές καίμικρογιορτές ἀλλά κυρίως καί κατά τίς μεγά-λες γιορτές τῆς χριστιανοσύνης τά Χριστούγεννα τοῦ 2005 καί τό Πάσχα τοῦ 2006 ἀφοῦ στερήθη-καν τόν ὁμαδικό ἐκκλησιασμό στόν καέντα Ναό ὅπου γιά χρόνια ἐκκλησιάζονταν καί διασκορπίσθηκανσέ ναΰδρια τῆς Ἀρναίας

Ἡ γιορτή τῶν Χριστουγέννων καί ἡ πανήγυρη τοῦ ἑορτάζοντα καί κατεστραμμένου Ναοῦ στή μνή-μη τοῦ Ἁγ Στεφάνου γιά πρώτη φορά μετά ἀπό 175 χρόνια ἀπό τήν ἵδρυσή του γιορτάσθηκαν ἐπίσημαστό Μητροπολιτικό Παρεκκλήσιο τῆς Παναγίας τῆς Δακρυρροούσης τῆς Ἁλώσεως μέ τή συμμετοχήπλήθους πιστῶν Ἐπίσης πλῆθος πιστῶν συμμετεῖχε μέ κατάνυξη καί γιά πρώτη φορά μέ πολλή συγ-κίνηση καί θλίψη στίς λόγω laquoἀπουσίαςraquo τοῦ Ναοῦ ἀπό τά λατρευτικά δρώμενα τῶν ἡμερῶν Ἀκολουθίεςτῶν Παθῶν καί τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου στό Μητροπολιτικό Παρεκκλήσιο Τίς τρεῖς τελευταῖεςἡμέρες τῆς Μεγ Ἑβδομάδας οἱ περισσότεροι πιστοί παρά τό ψῦχος παρακολουθοῦσαν τίς Ἀκολουθίεςἀπό τόν αὔλειο χῶρο τοῦ Ναοῦ καί τοῦ Μητροπολιτικοῦ Μεγάρου λόγω στενότητας τοῦ χώρου τοῦ

18

Παρεκκλησίου Συγκινητική ἦταν ἡ στιγμή πού μετά τήν ἐπιστροφή τοῦ Ἐπιταφίου ἀπό τήν περιφο-ρά του μέ ἐντολή τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη τό Κουβούκλειο μέ τόν Ἐπιτάφιο τοποθετήθηκε ἀνυ-ψωμένο κοντά στήν κλειστή εἴσοδο τοῦ καέντος Ναοῦ γιά τήν ἐθιμική διέλευση τῶν πιστῶν κάτω ἀπότόν Ἐπιτάφιο μετά τήν ὁποία (διέλευση) τό Κουβούκλειο μέ τόν Σταυρό (πίσω ἀπʼ αὐτό) τοποθετή-θηκε μπροστά στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦ ὅπου παρέμεινε γιά ἀρκετόν καιρό μέ τήν εἰκόνα τῆς Ἀναστά-σεως γιά προσκύνηση

Ἀπό τίς ἑπόμενες τῆς καταστροφῆς ἡμέρες ἄρχισαν οἱ ἐργασίες ἀποκατάστασης τοῦ Ναοῦ μέ τήνἐπίβλεψη τοῦ Πολιτικοῦ Μηχανικοῦ κ Θεόδ Τσαμούρη καί μέ τή συνεργασία τῆς 10ης Ἐφορείας Βυ-ζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων Ἡ 10η Ἐφορεία Βυζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων μέ σκοπό τη διερεύνηση τῆς κα-τάστασης τῆς θεμελίωσης τοῦ Ναοῦ ἐπειδή ὑπῆρχε ὁ κίνδυνος ἡ λιθοδομή τῶν τοίχων καί οἱ κίονεςνά εἶχαν ὑποστεῖ σοβαρές βλάβες ἀπό τίς ὑψηλές θερμοκρασίες μέ ἐπιπτώσεις στή στατικότητα τοῦΝαοῦ πραγματοποίησε ἀνασκαφική ἔρευνα στό ἐσωτερικό του μέ τήν ἐπίβλεψη τῆς ἀρχαιολόγου καίνύφης μας κ Ἑλένης Στούμ-που-Κατσαμούρη κάνονταςὁρισμένες τομές στή θεμε-λίωση τοῦ βόρειου καί τοῦ νό-τιου τοίχου καί τῶν ἀντίστοι-χων κοιονοστοιχιῶν γιά τήνπλήρη ἀποκάλυψή της καί τόνστατικό ἔλεγχό της Ἡ ἀνα-σκαφική ἔρευνα εἶχε ὡς ἀπο-τέλεσμα νά ἐντοπισθοῦν θε-μελιώσεις παλαιότερων κτι-σμάτων καί νά ἀρχίσουν συστηματικές ἀνασκαφές στό μεγαλύτερο τμῆμα τοῦ δαπέδου Κατά τή διάρ-κεια τῶν ἀνασκαφῶν ἐντοπίσθηκαν συγκεκριμένα οἱ θεμελιώσεις τριῶν ναῶν τοῦ 5ου τοῦ 10ου μέτοιχογραφίες καί τοῦ 17ου αἰ ὅπου μίλησε ὁ Ἅγ Κοσμᾶς (βλ φωτογραφία) τάφοι καί ἄλλα ἀντικείμενα(ὅπως νομίσματα ἐκκλησιαστικά σκεύη ἐφυαλωμένα κεραμικά μέ ἐγχάρακτη διακόσμηση κἄ) Ἐπί-σης βρέθηκε καί μιά πρώτη φάση τοῦ σημερινοῦ Ναοῦ πού πῆρε τήν ὁριστική του μορφή τό 1812τά 200 χρόνια τοῦ ὁποίου γιορτάζουμε σήμερα

Μετά τήν διαβολική καταστροφή ἦρθε ἡ διπλή θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo Ὁ Θεός μέ τίς πρεσβεῖες τοῦπολιούχου Ἁγίου Στεφάνου δέν ἐγκατέλειψε τούς Ἀρναιῶτες Ἔδωσε φώτιση καί δύναμη στούς ἄρχον-τες τοῦ τόπου (ἐκκλησιαστικούς καί δημοτικούς) πρωτίστως στόν μακαριστό Μητροπολίτη μας στόνΔήμαρχο Ἀρναίας κ Γ Κατσαμούρη καί στούς ἄρχοντες τοῦ Νομοῦ καί τῆς Πολιτείας οἱ ὁποῖοι μέἀγαστή συνεργασία καί μέ τήν ἠθική καί ὑλική συμπαράσταση τοῦ πιστοῦ λαοῦ ἀνέλαβαν μέ ἀξιο-θαύμαστη ἐπιτυχία τό ἔργο τῆς Ἀποκατάστασης τοῦ πυροπαθοῦς Ναοῦ Ἔτσι μετά ἀπό 16 μῆνες στίς23 Δεκεμβρίου τοῦ ἔτους 2006 ἔγιναν τά θυρανοίξια τοῦ Ναοῦ καί ἔτσι ξαναλειτούργησε κατά τή με-γάλη γιορτή τῶν Χριστουγέννων καί κατά τήν ἑορτή τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἦταν ἡ πρώτη θεϊκή laquoἀπο-ζημίωσηraquo ἡ laquoἐκ τῆς τέφραςraquo καί laquoἐκ τοῦ μηδενόςraquo ἀναγέννηση τοῦ Ἐνοριακοῦ καί ΜητροπολιτικοῦΝαοῦ τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἡ ὁποία μᾶς βοήθησε νά συν ειδητοποιήσουμε καλύτερα ὅτι laquoΘεός ὅπουβούλεταιraquo ἀπὀ τή μιά μεριά μέν ἐπιτρέπει γιά παιδαγωγικούς λόγους καταστρεπτικά γιά τήν ὕλη γε-γονότα καί ἀπό τήν ἄλλη μεριά ἐπιτρέπει καί συνεργεῖ στήν laquoἐκ τῆς τέφραςraquo ἀναγέννηση σέ λίγο χρο-νικό διάστημα laquoΟὐδέν κακόν ἀμιγές καλοῦraquo (ἕνα καλό μέσα στό κακό)

Αὐτή ἡ πρώτη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo θά μποροῦσε νά χαρακτηρισθεῖ ὡς φυσική συνέπεια καί ἀνα-μενόμενη Ὅμως ἡ δεύτερη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo ἦταν μή ἀναμενόμενη ἦταν laquoπέραν πάσης προσ-δοκίαςraquo ἦταν ἡ ὄντως laquoἀποζημίωσηraquo ἦταν ἀνεπανάληπτο καί πρωτοφανές γιά τόν τόπο μας θεῖο δῶρο(γιά ὅσους βέβαια μποροῦν νά τό ἀντιληφθοῦν) Ἡ δεύτερη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo ἀναφέρθηκε νω-ρίτερα καί ἀφορᾶ στήν ἀποκάλυψη τῶν θεμελιώσεων τριῶν παλαιότερων Ναῶν ἀπό τόν 5ο αἰώνα μέ-χρι τόν 17ο αἰώνα ἀποτέλεσμα τῆς ὁποίας (ἀποκάλυψης) ἦταν ὄτι ἡ ἀρχή τῆς Ἱστορίας τοῦ τόπουμας μεταφέρεται πάνω ἀπό 1000 χρόνια πίσω Εἶναι λοιπόν ἤ δέν εἶναι θεῖο δῶρο τό γεγονός αὐτό

Τό Σαββατοκύριακο 4 καί 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2010 πραγματοποιήθηκαν τά Ἐγκαίνια τοῦ ἀποκατα-στημένου Ναοῦ μέ τήν παρουσία τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος Ἱερωνύμου καί ἄλλωνἈρχιερέων τῶν Ἀρχῶν καί τοῦ Λαοῦ καί μέ τήν εὐλογία τῆς παρουσίας τῆς κάρας τοῦ Ἁγίου Στεφάνουπού μεταφέρθηκε στήν Ἀρναία καί στόν Ναό ἀπό τήν Μονή Ξενοφῶντος τοῦ Ἁγ Ὄρους μέ τή συν -οδία τοῦ Ἡγουμένου τῆς Μονῆς Ἀρχιμ Ἀλεξίου Τό Σάββατο ψάλθηκε ὁ Ἑσπερινός τῶν Ἐγκαινίων

19

καί στή συνέχεια στήν αἴθουσα laquoΜητροπολίτης Σωκράτηςraquo τοῦ Δημοτικοῦ Καταστήματος πραγμα-τοποιήθηκε ἐκδήλωση πού ἦταν ἀφιερωμένη στήν Ἱστορία καί στήν Ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ καί πε-ριλάμβανε προσφώνηση τοῦ Μητροπολίτη Νικοδήμου καί τρεῖς ὁμιλίες σχετικές μέ τόν Ναό Τήν Κυ-ριακή κατά τή διάρκεια τοῦ Ὄρθρου τελέσθηκαν τά Ἐγκαίνια τοῦ Ναοῦ μέ προεξάρχοντα τόν Ἀρχιε-πίσκοπο Ἱερώνυμο καί στή συνέχεια ἡ Θ Λειτουργία μετά τό πέρας τῆς ὁποίας ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἀπέ-νειμε τιμητικές διακρίσεις σέ διάφορα πρόσωπα γιά τή συμβολή τους στήν ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ

Ἀξίζει τόν κόπο νά ἀναφέρω καί κάποιες ἐνέργειες πού ἔγιναν εἴτε μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρό-πολής μας εἴτε μέ τήν εὐλογία της πρίν καί μετά τήν ἐπαναλειτουργία τοῦ Ναοῦ Αὐτές οἱ ἐνέργει-ες εἶναι οἱ ἑξῆς

α΄) Τό Ἡμερολόγιο τσέπης τοῦ 2006 τῆς Μητροπόλεως ἦταν ἀφιερωμένο στόν πυρίκαυστο Ναότοῦ Ἁγ Στεφάνου

β΄) Μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρόπολής μας ἐκδόθηκαν εὔχρηστα ἔντυπα γιά τήν προβολή τῶν ἀρχαι-ολογικῶν εὑρημάτων στόν Ναό καί γιά τήν Ἀποκατάστασή του Τά ἔντυπα αὐτά εἶναι 1) Ἡμερολό-γιο τοίχου 28 σελίδων μέ φωτογραφίες χαρακτηριστικῶν εὑρημάτων 2) 12 εὐχετήριες κάρτες μέ εἰκό-νες εὑρημάτων 3) 12 ἐπισκεπτήριες κάρτες μέ παρόμοιες φωτογραφίες καί 4) 12 σελιδοδεῖκτες μέεἰκόνες εὑρημάτων καί

γ΄) Μέ τήν εὐλογία τῆς Μητρόπολης καί μέ Πρόλογο τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη μας Νικοδή-μου ἐκδόθηκε τό 2008 ἀπό τόν ὁμιλοῦντα τό βιβλίο μέ τίτλο laquoὉ Ἱερός Μητροπολιτικός Ναός τοῦ Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας Μιά συγκλονιστική καί ἐντυπωσιακή περίπτωση (Ἡ Ἱστορία-Τό Ἀρχεῖο-Ἡ κα-ταστροφή-Ἡ Ἀποκατάσταση-Οἱ ἀνασκαφές καί ὁ ἀποκαλυφθείς ἀρχαιολογικός θησαυρός) ὅπως κα-ταγράφεται στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑ lt1988-2007gtraquo

Στό σημεῖο αὐτό θέλω νά καταθέσω μερικές σκέψεις μου Φυσικά δέν ὑπῆρχε βούληση τῶν ἀνθρώ-πων νά καεῖ ὁ Ναός καί νά καταστραφοῦν ἀξιόλογα κειμήλια τοῦ 19ου καί τοῦ 20οῦ αἰ Ὅμως laquoἄλλαιμέν βουλαί ἀνθρώπων καί ἄλλα ὁ Θεός κελεύειraquo Πιστεύω ἀκράδαντα ὅτι ἡ μεγάλη καταστροφή (ἔργοτοῦ διαβόλου) καί ἡ διπλῆ laquoἀποζημίωσηraquo (ἔργο τοῦ Θεοῦ) μέ τίς πρεσβεῖες τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἦτανπρός ὄφελος πνευματικό τῶν κατοίκων τῆς Ἀρναίας καί τῆς γύρω περιοχῆς Γιʼ αὐτό σύντομα ἀφή-σαμε τή λύπη πού ἀνθρώπινα αἰσθανθήκαμε γιά τήν καταστροφή τοῦ Ναοῦ καί χαρήκαμε διότι ὁ Θεόςἦταν καί εἶναι μαζί μας καί μέ τή βοήθεια-παρέμβασή Του ὁ Ναός ἀποκαταστάθηκε σύντομα καί ἡ ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία τοῦ τόπου μας δύο αἰώνων (19ος καί 20ός) συμπληρώθηκε μέ τήν ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία δεκατριῶν αἰώνων (5ος-18ος) μέ τήν ἀνακάλυψη τῶν ἐρειπίων τριῶν πα-λαιοτέρων Ναῶν (ἡ ὕπαρξη τῶν ὁποίων ἦταν ἐντελῶς ἄγνωστη στίς ἱστορικές πηγές καί γενικά στήΒιβλιογραφία) τά ὁποῖα (ἐρείπια) εἶναι ὁρατά ἐδῶ καί καιρό μέ τήν κατάλληλη διάφανη κάλυψή τουςφαινόμενο σπάνιο ἴσως καί πρωτόγνωρο στήν ἀρχαιολογική πρακτική Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνουσίγουρα ἔγινε καλύτερος ἀπό πρῶτα ἀλλά πρέπει καί μπορεῖ νά γίνει ἀκόμη καλύτερος ἄν τόν ἐπι-σκεπτόμαστε τακτικά ὄχι φυσικά ὡς τουρίστες ἀλλά ὡς πιστά μέλη τῆς Ἐκκλησίας καί τῆς Ἐνορίαςσυμμετέχοντας στή λατρεία πού τελεῖται σʼ αὐτόν τίς Κυριακές καί τίς μεγάλες γιορτές διότι πρίνἀπό τήν καταστροφή ἡ συμμετοχή μας δέν ἦταν ἱκανοποιητική

Στόν Ἐνοριακό Ἐπισκοπικό καί Μητροπολιτικό Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἱερούργησαν παντοιοτρόπως12 Ἐπίσκοποι Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους 1 Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους (1924-1940)καί 5 Μητροπολίτες Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου (1940-2012) Ἀπό τίς 24 Νοεμβρίου 2012στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερουργεῖ ὁ νέος Ποιμενάρχης μας κ Θεόκλητος

Ἐπίσης στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερούργησαν ὡς ἐφημέριοι πάνω ἀπό 40 ἱερεῖς (ἀπʼ τούς ὁποί-ους οἱ 30 καί πλέον ἦσαν Ἀρναιῶτες)

Στόν Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ὑπηρέτησαν ἀπό τό 1884 μέχρι σήμερα 23 Ἱεροψάλτες ἀπό τό 1883μέχρι σήμερα 15 νεωκόροι καί ἀπό τό 1835 μέχρι τό 1947 153 Ἐκκλησιαστικοί Ἐπίτροποι

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνου φυσικά διαθέτει καί Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων (παλιό καί και-νούριο) Ὁ ὀμιλῶν κατέγραψε τό παλιό Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων τό ὁποῖο εὐτυχῶς σώθηκεἀπό τήν πυρκαϊά τοῦ 2005 Οἱ παλιοί Κώδικες τοῦ Ναοῦ οἱ ὁποῖοι καταγράφουν τή Ληψοδοσία του τῶνἐτῶν 1882-1947 εἶναι 6 καί τά παλιά Ἔγγραφα πού ἀναφέρονται κυρίως στίς οἰκονομικές σχέσεις τῆςΚοινότητας καί τῆς Ἐφοροεπιτροπῆς Λιαριγκόβης μέ κατοίκους τοῦ χωριοῦ μέ τό Ἅγιον Ὄρος μέδασκάλους τῶν Σχολῶν τῆς Λιαρίγκοβης καί μέ ἄλλους τῶν ἐτῶν 1835-1924 εἶναι 63 ἀπό τά ὁποῖατά 55 ἀνήκουν στήν περίοδο τῆς τουρκοκρατίας

(Συνεχίζεται)

infinƒAtildeπordfinfiniexclcentƒπ∆prodtrade intradicƒiexclprodsectπradictrade infindegdegpartsectπcentprodtrade

Ὁ π ρ ώ η ν Β α τ ο π α ι δ ι ν ό ςΤοῦ Κωνσταντίνου Θ Χιούτη

Θεώρησα καλό νά καταθέσωὁρισμένα συμπληρωματικά

στοιχεῖα τῆς βιογραφίας τοῦἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου ἐπειδήὁρισμένες ἐπιστολές τοῦ Ἀρχείουτῆς Μονῆς Βατοπαιδίου1 μπο-ροῦν νά προσδώσουν νέα στοι-χεῖα στήν ἐκκλησιαστική προσω-πογραφία τοῦ τόπου μας καί νάἀναδείξουν τή δυναμική πούἐξέπεμπαν οἱ μοναστηριακές κοι-νωνίες ἀκόμη καί ὅταν ταλανί-ζονταν ἀπό ἐσωτερικά προβλή-ματα

Στό Μοναχολόγιο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου ὁ μοναχός Κορνή-λιος καταγράφεται μέ τό κο-σμικό ὄνομα Κωνσταντῖνος υἱόςἈγγέλου καί ὡς ἐκ τούτου ἔκανεχρήση τοῦ ἐπωνύμου Ἀγγελίδης2Γεννημένος στή Λιαρίγκοβη (σή-μερα Ἀρναία) τό ἔτος 1867προσῆλθε εἰκοσαετής στή ΜονήΒατοπαιδίου καί ἔγινε μοναχόςτης τό 18913 Ὅπως ὑποστηρίζεικαί ὁ ἴδιος σέ μία ἐπιστολή τουπαρέμεινε στήν ἀδελφότητα τῆςΜονῆς ἐπί μία δεκαπενταετία4

Τό Μοναχολόγιο μνημονεύει ὅτι ἀποχώρησε ἀπό τή Μονή laquoπροχειρισθείς πρεσβύτερος εἰςτόν κόσμονraquo Ἡ μετάβαση στήν ἱερωσύνη φαίνεται ὅτι ἦταν διακαής πόθος του γιατί ἤδη ἀπότό 1901 ὁ ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ εἶχε δεχθεῖ σχετικό αἴτημά του μέ ἀποτέλεσμα ὁ ἐπίσκοπος νάζητᾶ ἐνημέρωση ἀπό τούς Βατοπαιδινούς ἐπιτρόπους γιά τήν πνευματική πορεία τοῦ Κορνη-λίου ἐπειδή κατά τούς ἱερούς κανόνες laquoοὐδένα δεῖ εἰσέρχεσθε εἰς τόν τῆς ἱερωσύνης βαθ-μόν δίχα πολλῆς ἐρεύνης καί ἀκριβοῦς ἐξετάσεωςraquo5

Φαίνεται ὅμως ὅτι ὁ καιρός δέν ἦταν κατάλληλος καί δέν μπόρεσε νά λάβει τήν ἱερωσύνηἐπειδή μεσολάβησαν γεγονότα στή Μονή πού τόν ὁδήγησαν στήν ἐξορία καί στή φυλακήὅπως ὁ ἴδιος καταθέτει στήν προαναφερθεῖσα ἐπιστολή του Τί εἶχε συμβεῖ τότε δέν τό πε-ριγράφει ἄμεσα ἀλλά μέ λύπη περιορίζεται μόνο στούς χαρακτηρισμούς ὅτι ἀδικήθηκε ἀπόκάποιους συμφεροντολόγους μέ laquoἰδιοτελεῖς καί ἐγωϊστικούς σκοπούςraquo

Παρόλη τήν ἀσάφεια τῶν αἰτίων ἡ ἐξορία καί ἡ φυλακή τοῦ μοναχοῦ Κορνηλίου προϋπέ-θεταν ἔντονη παραβατικότητα Ἀπό τό γνωστό σέ μᾶς ἀρχειακό ὑλικό μόνο ἕνα γεγονός μπο-ροῦσε νά τόν ἐνοχοποιήσει περί τό 1906 ἡ παρουσία ὅπλων στόν κῆπο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου Σύμφωνα μέ τήν ἀλληλογραφία τῆς Μονῆς τρεῖς κοσμικοί τοποθέτησαν τά ὅπλαστόν κῆπο γιά νά ἐνοχοποιηθοῦν πατέρες τῆς Μονῆς μέ διοικητικές ἁρμοδιότητες Στούς συλ-ληφθέντες ὑπόπτους ἀνῆκε καί ὁ κατά σάρκα ἀδελφός τοῦ Κορνηλίου ὁ ὁποῖος ἀγόρασε τάὅπλα στή Λιαρίγκοβη6

Πικραμένος ὁ Κορνήλιος ἀπό τίς διώξεις πού εἶχε στή συνέχεια ἐγκατέλειψε τή Μονή Βα-τοπαιδίου καί μετοίκησε στή Μικρά Ἀσία ὅπου καί ἐκεῖ τόν πρόσμεναν παρόμοιες καταστά-

Ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος (δεξιά) σέ φωτογραφία τῆς δεκαε-τίας τοῦ 1920 (Μ Μανασσής Χρονικό κατοχῆς Ἀρναίας 1941-1944 καί στοιχεῖα ἀπό τή ζωή της Ἀθήνα 2000 σ 65)

20

21

σεις ὅπως ὁ ἴδιος σημειώνει στήν ἐπιστολή του Κατά τή διάρκεια τοῦ Α΄ Παγκοσμίου πολέ-μου οἱ Τοῦρκοι τόν συνέλαβαν ὡς ὕποπτο καί τόν ἐξόρισαν στή Συρίαlaquo[hellip] συνελήφθην καί ἀπεστάλην εἰς τό ἐν Ἰκονίῳ Στρατοδικεῖον ὅπου παρέμεινα ἐν ταῖςαὐτόθι φυλακαῖς ἐπί δύο μήνας κατόπιν δέ ἀπεστάλην σιδηροδέσμιος εἰς τό Χαλέπιον τῆςΣυρίας ὅπου παρέμεινα ἐπί τρία ἔτη ὡς ἐξόριστος εἰς τά 19 [= 1919] δέ ἦλθον οἱ Ἄγγλοικαί μᾶς ἠλευθέρωσανraquo

Ὅταν ἀπελευθερώθηκε πῆγε στήν Κων-σταντινούπολη ὅπου ὑπηρέτησε ὡς ἱερέας στήΜητρόπολη Δέρκων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πα-τριαρχείου7 Ἡ κατάρρευση τοῦ μικρασιατι-κοῦ μετώπου καί ὁ φόβος νά μή διωχθεῖ ἐκνέου ἀπό τούς Τούρκους τόν ἀνάγκασαν νάφύγει ἀπό τήν Τουρκία καί νά ἐπιστρέψει στήγενέτειρά του Λιαρίγκοβη ὅπου ὁ μητροπολί-της Ἱερισσοῦ Σωκράτης τόν ἀποκατέστησεδιορίζοντάς τον ἱερατικῶς προϊστάμενο στόναό Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1923)8

Τό 1924 ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος συνέ-ταξε ἐπιστολή πρός τή Μονή Βατοπαιδίου ὡςlaquoπρώην ἀδελφός Βατοπαιδινόςraquo στήν ὁποίαπεριγράφει ὅλη αὐτή τήν περιπετειώδη δια-δρομή πού εἶχε Σέ αὐτή δέν ζητᾶ δικαίωσηγιά ὅτι τοῦ συνέβη στή Μονή Μόνο παρακα-λεῖ τούς Βατοπαιδινούς νά τόν βοηθήσουνὥστε νά ἀποκτήσει μία νέα στολή ἀπαραίτητηγιά τό ἱερατικό του ἔργο

laquoΚατά τό διάστημα τῆς ἐξορίας μου ἔμει-νεν ἡ κοινητή μου περιουσία ἐν ΜικρᾷἈσίᾳ ὅπου διηρπάγῃ μετά καί τῶν πολυ-τίμων Ἱερῶν μου ἀμφίων Τώρα δέ ἔχωἀνάγκην μιᾶς στολῆς Ἱερατικῶν ἀμφίωνΠαρακαλῶ δέ τήν Ἱεράν ἡμῶν Μονήνὅπως εὐαρεστουμένη θελήσῃ νά μοῦ ἀπο-στείλῃ μίαν Ἱερατικήν στολήν Ἱερῶνἀμφίων διrsquo ἐνθύμιον ἀλλά θέλω νά ἦναιπράγματι Βατοπαιδινήraquo9

1 Ἐκφράζω τίς εὐχαριστίες μου πρός τή μονή Βατοπαιδίου γιά τή δυνατότητα πού μοῦ παρεῖχεὥστε νά μελετήσω τό σχετικό ἀρχειακό ὑλικό

2 Ὁ Δ Κύρου δέχεται ὅτι προέρχεται ἀπό τήν σημερινή οἰκογένεια Κατσαγγέλουmiddot βλ Δ ΚύρουlaquoΚαταγραφή Ἀρχείου ΚΕ΄ (4) Κατάλογος ἐγγράφων Ἀρχείου Ἰωάννου Ἀστ Μπιλούκα περ Ἀρναίατεῦχ 80 (Ἰούλιος ndash Σεπτέμβριος 2008) σ 18

3 Κ Χιούτης laquoΝεώτερα στοιχεῖα γιά μοναχούς ἀπό τήν Ἀρναία (Λιαρίγκοβη) περ Ἡ Ἀρναία τῆςΜακεδονίας τεῦχ 53 (Ὀκτώβριος ndashΔεκέμβριος 2001) σ 4

4 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

5 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἐπισκόπου Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Ἰωακείμ πρόςτούς ἐπιτρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Μαρτίου 1901)

6 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ Σπύρου Τζαμτζῆ πρός τόν ἱερομόναχο Ἄνθιμο Βατο-παιδινό (χτ καί χχ)

7 Δ Κύρου ὅπ σ 168 Δ Κύρου laquoΤό Ἀρχεῖο ἐγγράφων τοῦ μητροπολιτικοῦ ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίαςraquo περιοδ

Ἀρναία τεῦχ 62 (Ἰανουάριος ndash Μάρτιος 2004) σ 3 Τό 1925 ἦταν ἐφημέριος στό Στρατώνι Χαλκιδι-κής

9 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

Ἀπόσπασμα ἐπιστολῆς τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνη-λίου Ἀγγελίδη πρός τή Μονή Βατοπαιδίου (1924Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου)

22

Η ΤΙΜΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Ἀρχιmicro Χρυσοστόmicroου Μαϊδώνη

ὉΝαὸς τοῦ Ἁγίου Στέφανου ἔχει ἐπηρεάσει ἀποφασιστικὰ τὴ ζωὴ τῆς Ἀρναίας καὶ τῶν Ἀρναι-ωτῶν Πρώτη φορὰ ἔχω συναντήσει τέτοια ἀγάπη σὲ Ναό μέχρι λατρείας Ναί Στὴν Ἀρναία

δὲν τιμᾶται μόνο ὁ Πρωτομάρτυς Ἅγιος Στέφανος ἀλλὰ λατρεύεται καὶ ὁ Ναός του Ὁ Ἀρναι-ώτης καὶ μάλιστα ὁ παλιότερος ἔχει ταυτισθεῖ ἄμεσα μὲ τὸν Ναὸ τοῦ Ἅγιου Στέφανου

Κυρίως ὅμως ἡ νεώτερη γενιὰ τῶν Ἀρναιωτῶν ἔχει ταυτισθεῖ μὲ τὸν Ναὸ ἐξ αἰτίας τῆς κατα-στροφῆς του ἀπὸ τὴν πυρκαϊά στὶς 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2005 Ἦταν τὸ πιὸ συνταρακτικὸ γεγονὸςστὴ ζωὴ τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας τὰ τελευταῖα 60 χρόνια Ὁ Ἅγιος Πρωτομάρτυς Στέφανοςστὴν Ἀρναία τιμᾶται περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλον τόπο

Πρῶτον διότι εἶναι ὁ κεντρικὸς Ἐνοριακὸς ναὸς τῆς Ἀρναίας καὶ ἀπὸ τὴν δεκαετία τοῦ 1830Μητροπολιτικὸς Ναὸς τῆς Ἐπισκοπῆς Ἱερισσοῦ καὶ Ἁγίου Ὅρους

Δεύτερον διότι συνδέεται ἀμεσα μὲ τὴν ζωὴ τῆς κωμοπόλεως τῆς Ἀρναίας ἐδῶ καὶ 1500 χρό-νια ὅπως ἀπέδειξαν οἱ ἀνασκαφὲς κάτω ἀπὸ τὸν Ναό τὸ δὲ καμπαναριὸ του εἶναι τὸ σῆμα κατατεθὲντῆς Ἀρναίας μαζὶ μὲ τὸ παλιὸ Σχολεῖο

Ἄς δοῦμε ὅμως παρακάτω πῶς τιμᾶται ὁ Ἅγιος Στέφανος ἰδιαίτερα στὴν Ἀρναία1 Οἱ Πανηγύρεις Ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρος Στεφάνου γιορτάζεται στὴν Ἀρναία μὲ

τὸν πλέον πανηγυρικὸ τρόπο Στὶς 27 Δεκεμβρίου καὶ στὶς 2 Αὐγούστου Στίς 27 Δεκεμβρίου ἡμέ-ρα μνήμης τοῦ Μαρτυρίου του καί στίς 2 Αὐγούστου ἡμέρα μνήμης τῆς ἀνακομιδῆς τῶν ἹερῶνΛειψάνων του Τή δεύτερη γιορτὴ τὴν ἑορτάζουν οἱ μελλισσοκόμοι τῆς Ἀρναίας καὶ συμμετέχειὁ Σύλλογος Μελισσοκόμων Ἀρναίας laquoΟ ΑΓΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo

2 Οἱ Εἰκόνες Ἐπιβλητικὴ ἦταν ἡ εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὸ τέμπλο ποὺ ἁγιογραφήθη-κε γύρω στὰ 1840 στὸ Ἅγιον Ὅρος μαζὶ μὲ τὶς ἄλλες εἰκόνες τοῦ τέμπλου Ἄλλη σπουδαία εἰκό-να εἶναι ἡ εἰκόνα ποὺ βρισκόταν στὸ προσκυνητάρι μπαίνοντας στὸν ναό

3 Οἱ Ἀκολουθίες Ὑπάρχουν χειρόγραφες Ἀκολουθίες εἰδικὰ γιὰ τὸν Ναὸ τοῦ Ἁγ Στεφάνουτῆς Ἀρναίας

Ἀκολουθία Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας 27ης Δεκεμβρίου Ἰακώβου μοναχοῦ 1835 Ἀκολουθία Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας χειρόγραφο παλαιὸ ποὺ πρέπει νὰ γράφτηκε πρὶν ἀπὸ τὸ 1850

Ἀκολουθία 2ας Αὐγούστου Ἱ Ν Ἁγ Στεφάνου Ἀρναίας 1839 Ἡ χειρόγραφη φυλλάδα ποὺ ἔχειδιασωθεῖ εἶναι ἀντιγραφή ποὺ ἔγινε στὶς 18 Αὐγούστου 1919 ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξηροποτάμου

4 Τὰ ὀνόματα Στὴν Ἀρναία συναντοῦμε πάρα πολλούς χριστιανούς ποὺ ἔχουν τὸ ὄνομα laquoΣτέ-φανοςraquo Τὸ ὄνομα αὐτὸ τὸ συναντοῦμε σὲ ἄνδρες ἀλλὰ καὶ σὲ κάποιες γυναῖκες Δόθηκε εἴτεἀπὸ τάξιμο στὸν Ἅγιο Στέφανο εἴτε ἀπὸ πρόγονο ποὺ εἶχε αὐτὸ τὸ ὄνομα Πρέπει τουλάχιστον15 ἄνδρες καὶ κυρίως μικρὰ ἀγόρια νὰ φέρουν τὸ ὄνομα Στέφανος Πουθενὰ δὲν ὑπάρχει αὐτὸτὸ ὄνομα τόσο διαδεδομένο ὅσο στὴν Ἀρναία

5 Ἐπίσκεψη στὴν Ἀρναία Λειψάνων τοῦ Ἁγιου Στέφανου Στὴν Ἀρναία ἔχουν ἔλθει κατʼ ἀπο-κλειστικότητα Ἱερὰ Λείψανα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου προερχόμενα ἀπὸ τὸ Ἅγιον Ὅρος Παλαιότε-ρα τό 1924 ἔχει ἔλθει τὸ χέρι τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Μονὴ Κωνσταμονίτου ὅπου φυλάσ-σεται Στὴν δεκαετία τοῦ 1980 μὲ φροντίδα καὶ πρόσκληση τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Νι-κοδήμου ἐπὶ σειρὰ ἐτῶν ἐρχόταν ἡ κάρα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξενοφῶντος

6 Προσκυνήματα Ἡ ἀγάπη τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας πρὸς τὸν Ἅγιο Στέφανο τοὺς ὁδήγησεστοὺς τόπους ποὺ συνδέονται μὲ τὸ μαρτύριο καὶ τὶς γιορτὲς τοῦ Ἁγίου Στὰ πολλὰ προσκυνή-ματα ποὺ ὀργάνωσε ἡ Μητρόπολή μας στὰ Ἱεροσόλυμα πάντοτε προσκυνούσαμε στὸν τόπο τοῦμαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Τὸ 2007 ἀξιωθήκαμε καὶ κάναμε νυκτερινὴ Θεία Λειτουργία στὸτόπο τοῦ μαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἄλλο προσκύνημα ἦταν τὸ 2004 στὸ προάστειο τῆς Κων-σταντινουπόλεως Ἅγιος Στέφανος Τὸ προάστειο αὐτὸ σχετίζεται μὲ τὸ γεγονὸς τῆς μεταφορᾶςτῶν Λειψάνων τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὴν Κωνσταντινούπολη τὸ 426 ποὺ γιορτάζεται στὶς 2 Αὐγού-στου

7 Τὸ βιβλίο Ἡ ἀγάπη γιὰ τὸν Ἅγιο Στέφανο μὲ ὁδήγησε στὴ συγγραφὴ τοῦ πρώτου βιβλίουτὸ 1984 μὲ τὸν τίτλο laquoΟ ΠΡΩΤΟΜΑΡΤΥΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo Ἤδη εἶναι ἕτοιμη ἡ δεύτερη ἔκδοση ἐπαυ-ξημένη

Ἡ Ἀρναία τίμησε τὸν Ἅγιο Στέφανο ἀλλὰ καὶ ὁ Ἅγιος Στέφανος τίμησε ἀνέδειξε καὶ ἀναβάθμισετὴν Ἀρναία

23

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑΡΝΑΙΑΣ Ἡ Πολιτιστική καί Ἐπιμορφωτική

Ἑταιρεία Ἀρναίας ἀναβίωσε καί φέτοςτά καθιερωμένα πασχαλινά ἔθιμα τῆςἈρναίας Συγκεκριμένα ἔγιναν οἱ πα-ρακάτω ἐθιμικές ἐκδηλώσεις

bull Τήν Κυριακή τοῦ Πάσχα τό πρωίστήν Κεντρική Πλατεία μοιράσθηκανκόκκινα αὐγά καί τσουρέκια τραγού-δησε ἡ Χορωδία τοῦ ΚΑΠΗ Ἀρναίας καίχόρεψε τό παιδικό χορευτικό συγκρό-τητα τοῦ Δήμου

Τήν Τρίτη τοῦ Πάσχα ἀναβίωσε τό ἔθιμο τοῦlaquoΚότσμανουraquo στά ἐξωκκλήσια τοῦ Προφ Ἠλία καί τῆςἉγ Παρασκευῆς Τελέσθηκε Θ Λειτουργία στό ἐξωκ-κλήσι τοῦ Προφ Ἠλία μέ λιτανεία γύρω ἀπό αὐτό καίκέρασμα στόν ἴδιο χῶρο καί ἀκολούθησε καί σκοπο-βολή

Τό ἀπόγευμα σέ χῶρο τοῦ ἀλσυλίου τῆς Ἁγίας Πα-ρασκευῆς κοντά στό φερώνυμο ἐξωκκλήσι ἀναβίωσαντά ἔθιμα τῆς laquoΣουσαρίτσαςraquo καί τοῦ laquoΖυγίσματος τοῦἉϊ Γιώργηraquo τό ὁποῖο ὅπως εἶναι γνωστό ἀπό τήν πα-ράδοση καί ἀπό τή Βιβλιογραφία ἀναβιώνει τήν ἡμέ-ρα ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου Γεωργίου (23 Ἀπριλίου) ἤ τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὄταν ἡ γιορτή μετίθεται τότεὄπως φέτος λόγῳ Μεγάλης Τεσσα-ρακοστῆς Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquoαἰσθάνεται ἱκανοποίηση γιά τήν ὑλο-ποίηση τῆς ὑπόδειξής του νά ἀνα-βιώνει τό ἔθιμο τοῦ laquoΚότσμανουraquoκανονικά τήν τρίτη καί ὄχι τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὅπως συνέβημερικές χρονιές καί θεωρεῖ ἀνεπί-καιρη τή χρονική καί τοπική μετά-θεση τοῦ ἐθίμου τοῦ laquoΖυγίσματοςraquo (ἀπό τή δεύτερη στήν τρίτη μέρα τοῦ Πάσχα καί ἀπό τίς πλατεῖες ὅπωςπαλιότερα ἤ τήν Κεντρική Πλατεία ὅπως τά τελευταῖα 30 περίπου χρόνια στό ἄλσος τῆς Ἁγ Παρασκευῆς)Στήν ἀναβίωση τοῦ ἐθίμου συμμετεῖχε καί ὁ Ἱππικός Ὅμιλος Ἀρναίας laquoΟ ΚΕΝΤΑΥΡΟΣraquo

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ laquoΑΡΝΑΙΑraquo ΣΕ ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΑ ΣΥΛΛΕΚΤΙΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo (ΑΘΗΝΑ)

Στόν Κατάλογο τῶν συλλεκτικῶν ἀντικειμένων πούσυμμετεῖχαν σέ γραπτή δημοπρασία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛ-ΛΟΓΕΣraquo (στό τεῦχος 335Ἰούνιος 2013) ἀναγράφεται καίτό τεῦχος ἀρ 48Ἰούλ-Σεπτ 2000 τοῦ περιοδικοῦ μας (Βλεἰκόνα) Ἡ ἀναγραφή καί συμμετοχή αὐτή ἔγινε μέ πρω-τοβουλία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo πού εἶναι ἀποδέ-κτης τοῦ περιοδικοῦ μας καί ὄχι δική μας

ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΕΛΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ Ὁ Δῆμος Ἀριστοτέλη ἀποφάσισε νά προχωρήσει στή δημιουργία Μουσείου μελιοῦ στήν Ἀρναία ἕναν τόπο

᾽partνδιαφέρουσες part ἰδήσεις(Ὅσες ἀναφέρονται στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία τῆς Ἀρναίας)

24

μέ ἱστορία καί παράδοση στόν τομέα τῆς μελισσοκομίαςΤό Μουσεῖο αὐτό θά διαμορφωθεῖ καί θά λειτουργήσει σέ ἕνα ἀνακατασκευασμένο παραδοσιακό διώρο-

φο κτήριο δίπλα στήν κεντρική πλατεία τῆς κωμόπολης μέσα στόν ἱστορικό ἱστό καί πολύ κοντά στά ἤδη ὑπάρ-χοντα Μουσεῖα Λαογραφικό -Ἱστορικό καί Ὑφαντικῆς

Ἡ δημιουργία Μουσείου μελιοῦ καλύπτει ἕνα μεγάλο κενό πού ὑπάρχει στόν ἑλλαδικό χῶρο καί πρόθε-ση τοῦ Δήμου εἶναι νά δοθεῖ ἡ δυνατότητα στό κοινό (Ἕλληνες καί ξένους) νά ἐνημερωθεῖ γιά τήν ἱστορίατοῦ μελιοῦ τόν ἰδιαίτερο καί ἐπίπονο τρόπο παραγωγῆς του καί τίς καταπληκτικές ἰδιότητές του

Μέ στόχο τήν ἀνάδειξη τοῦ ἑλληνικοῦ μελιοῦ καί ἰδιαίτερα τοῦ παραγόμενου στή Χαλκιδική στοχεύεταιἡ ἐπιστημονική τεκμηρίωση τοῦ ὅλου ἐγχειρήματος καί ἡ σωστή ἀποτύπωση καί παρουσίαση τοῦ κλάδου τῆςμελισσοκομίας

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΚΟΣΜΑ ΤΟΝ ΑΙΤΩΛΟ Τήν Τετάρτη 3 Ἀπριλίου τό βράδυ στήν Ἑστία τοῦ Παγχαλκιδικοῦ Συλλόγου Θεσσαλονίκης laquoΟ ΑΡΙΣΤΟ-

ΤΕΛΗΣraquo πραγματοποιήθηκε ἡ παρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ ἀείμνηστου δασκάλου καί γαμβροῦ τῆς ἈρναίαςΚώστα Παπάζογλου μέ τίτλο laquoὉ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός ὁ Ἅγιος τῆς Παιδείαςraquo καί 200 σελίδες

Τήν παρουσίαση ἔκαναν ὁ Ἀρχιμ Χρυσόστομος Μαϊδώνης Πρωτοσύγκελλος τῆς Μητροπόλεώς μας καίὁ καθηγητής Δημ Κύρου

Ὁ π Χρυσόστομος ἀναφέρθηκε στήν προσωπικότητα τοῦ συγγραφέα καί στή διαρκῆ προσπάθεια του νάκάνει γνωστόν τόν Ἅγιο Κοσμᾶ μέ συχνές ὁμιλίες καί μέ ἀρθρογραφία στόν Τύπο καί εὐχαρίστησε τήν οἰκο-γένεια τοῦ συγγραφέα γιά τήν ἔκδοση τοῦ βιβλίου καί γιά τή δωρεά ὅλων τῶν ἀντιτύπων του στήν Ἱ ΜονήἉγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ Ἀρναίας γιά τή διάθεσή του στούς ἐνδιαφερόμενους

Ὁ Δ Κύρου ἔκανε μιά σύντομη ἀναφορά στά περιεχόμενα τοῦ βιβλίου ἐπισημαίνοντας (γιά ἐνημέρωσητῶν ἀναγνωστῶν) κάποια μικρολάθη καί τονίζοντας τίς πληροφορίες τοῦ βιβλίου γιά τήν προφητική ἱκανό-τητα καί τόν ἀγώνα τοῦ Ἁγίου γιά τήν πνευματική ἀναγέννηση τῶν ὑπόδουλων Ἑλλήνων

Ἐπιμελητής τῆς ἔκδοσης τοῦ βιβλίου εἶναι ὁ Πολυγυρινός φιλόλογος κ Ἀθαν Χριστιανός στήν ἀφαιρε-τική καί οὐσιαστική παρέμβαση τοῦ ὁποίου ὀφείλεται τό 200 σελίδων σῶμα τοῦ βιβλίου

Στήν ἐκδήλωση παραβρέθηκαν πολλά μέλη τοῦ Συλλόγου ἡ Ἀρναιώτισσα χήρα τοῦ συγγραφέα δασκάλακ Κωνσταντινιά Παναγιώτου μέ ἄλλους συγγενεῖς ὁ τ βουλευτής Χαλκιδικῆς γιατρός κ Γ Βαγιωνᾶς ἡ Ἡγου-μένη τῆς Ἱ Μ Ἁγ Κοσμᾶ Ἀρναίας Μαριάμ μέ τήν ἀδελφή Ὀλυμπιάδα ὁ Πρόεδρος τοῦ Συνδέσμου Ἱεροψαλτῶντῆς Μητροπόλεως Ἱερισσοῦ κ Ἰω Κέκερης καί ἄλλοι

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΡΝΑΙΑΣ

Στίς 25 Ἀπριλίου οἱ μαθητές τῆς Γ΄ τάξης τοῦ Γυμνασίου Ἀρναίας ἐπισκέφθηκαν μέ συνοδούς τίς καθη-γήτριες Γεωργία Σιδέρη καί Ἀκυλίνα Βουρνίτη τό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο τῆς Κωμόπολης Μετάτήν ἐπίσκεψη ἀκολούθησε συζήτηση γιά τά ἐκθέματα καί τίς ἐντυπώσεις πού αὐτά δημιούργησαν Στόχοςτῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ἦσαν ἡ γνωριμία τῶν μαθητῶν μέ τήν τοπική κουλτούρα τά παλιά εἴδη τῆς καθημερινῆςχρήσης καί τό laquoἁπτόraquo παρελθόν τοῦ τόπου τους

ΜΙΑ ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΜΑΣΣτίς 25 Ἀπριλίου ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ἐπισκέφθηκε στό Γραφεῖο του τόν Σεβ Μη-

τροπολίτη μας κ Θεόκλητο Κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψής του πρόσφερε στόν Μητροπολίτη τά βιβλία του1) Ὁδοιπορικό σώματος καί ψυχῆς στήν κορυφή τοῦ Ἄθωνα 2) Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας 3) Ὁ Ἱ Ναόςτοῦ Ἀγίου Στεφάνου 4) Ὁ Ἀρχαιολογικός χῶρος τοῦ ὑψώματος laquoΠροφήτης Ἠλίαςraquo 5) Χριστός ἐτέχθηκαί 6) Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης καί τά Ἀνάτυπα ἀπό ΠρακτικάΣυνεδρίων μέ ἐργασίες του 1) Σχέσεις τῆς Θάσου μέ τή Χαλκιδική καί τό Ἅγιον Ὄρος 2) Τά πατρυδωνυμι-κά τῆς Χαλκιδικῆς καί 3) Ἐκδηλώσεις πού ἀναβιώνουν καί παραμένουν στήν Ἀρναία

Ὡς ἀντίδωρο ὁ Μητροπολίτης τοῦ πρόσφερε τό βιβλίο του laquoἘκκλησία Ὁ αὐθεντικός φύλακας καί ἑρμη-νευτής τῆς Ἁγίας Γραφῆςraquo Ἀθήνα 1998 σσ 350 καί τό βιβλίο τῆς Γεωργίας Κουνάβη laquoἉγίου Ἰωάννου τοῦΧρυσοστόμου Λόγος παραινετικός πρός ἀποφυγήν τῆς ἀπογνώσεωςraquo Ἀθήνα σσ 100

Ἐπίσης κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ὁ Ἐκδότης -Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ ἔθεσε ὑπόψη τοῦΜητροπολίτη μας τό θέμα τῆς κατάργησης δύο ἐκκλησιαστικῶν ἐθίμων μέ τό ὁποῖο (θέμα) τό περιοδικό ἀσχο-λήθηκε σέ ἀρκετά τεύχη του (87-892011 καί 90-93 2012) δηλ τῆς (ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης) τε-λετῆς τῆς Ἀναστάσεως πού γινόταν παλιότερα στήν κεντρική πλατεία καί τά τελευταῖα χρόνια γίνεται στόχοροστάσι καί τῶν κεριῶν τῶν Κηδειῶν καί τῶν Μνημοσύνων πού παλιότερα τά κρατοῦσαν οἱ πιστοί ἀναμ-μένα στά χέρια τους κατά τήν διάρκεια τῶν Ακολουθιῶν αὐτῶν καί τά τελευταῖα χρόνια τά ἐναποθέτουν ἀνα-

25

μένα στά κηροστάσια κατά τήν εἴσοδό τους στόν Ναό τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καίἑορτές πού ὁ ἦχος της δέν εἶναι πάντα ὁ παραδοσιακός ἀλλά ἀρκετές φορές παρεμβάλλονται καί ἄλλα ἠχη-τικά προγράμματα τά ὁποῖα θορυβοῦν ὑπερβαλλόντως καί ὡς ἐκ τούτου ἐνοχλοῦν τούς ἀκούοντες καί τόθέμα τῆς κατασκευῆς καί τοποθέτησης ἐπιγραφῶν στήν εἴσοδο τοῦ αὔλειου χώρου καί στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦοἱ ὁποῖες θά ἀναγράφουν τή φράση ΙΕΡΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ

Γιά τό ἔθιμο τῆς τελετῆς τῆς ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης τελετῆς τῆς Ἀναστάσεως τό βράδυ τοῦΜεγ Σαββάτου ὁ Σεβασμιώτατος ἀφοῦ ἐνημερώθηκε συμπληρωματικά ὅσον ἀφορᾶ στήν κωδωνοκρουσίαπού ἀρχίζει ἀμέσως μετά τήν ἔναρξη τῆς ψαλμωδίας τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo μέ ἀποτέλεσμα νά μή τό ἀκούειὁ συγκεντρωμένος στόν χῶρο λαός εἶπε ὅτι ἐπιλἐχθηκε ὁ χῶρος αὐτός ἴσως γιά νά τιμηθεῖ τό Δημαρχεῖοἀλλά καί γιά τεχνικούς λόγους καί ἀφοῦ κάλεσε τόν ἐφημέριο καί τόν διάκονο τοῦ Ναοῦ ἔδωσε ἐντολή ἡκωδωνοκρουσία ἀπό φέτος νά ἀρχίζει μετά τήν ψαλμωδία τοῦ πρώτου ἀκούσματος τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo

Γιά τό ἔθιμο τῆς ἀφῆς τῶν κεριῶν στίς Κηδεῖες καί στά Μνημόσυνα εἶπε ὅτι θά θέσει τό θέμα στούς ἐφη-μερίους τῶν Ναῶν καί ἡ ἐφαρμογή-τήρηση-ὑλοποίηση τοῦ ἐθίμου θά ἐπαφίεται στίς ἀποφάσεις τῶν Ἐκκλη-σιαστικῶν Συμβουλίων

Γιά τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καί τίς γιορτές εἶπε ὅτι θά προσπαθήσει νά βρεῖ προ-γράμματα παραδοσιακῆς-ἁγιορειτικῆς κωδωνοκρουσίας

Τέλος γιά τό θέμα τῶν ἐνημερωτικῶν ἐπιγραφῶν στίς εἰσόδους τοῦ Ναοῦ εἶπε ὅτι θά φροντίσει νά το-ποθετηθοῦν σύντομα καλλιτεχνικές ἐπιγραφές

Στό τέλος τῆς ἐπίσκεψης ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ζήτησε ἀπό τόν Μητροπολίτη νά ἀνα-νεώσει τήν laquoεὐλογίαraquo (ἄδεια) πού εἶχε ἀπό τόν μακαριστό Μητροπολίτη Νικόδημο γιά τή συνέχιση τῆς ἔρευ-νας στό παλαιό Ἀρχεῖο τῆς Μητροπόλεως Ἡ ἀνανέωση πραγματοποιήθηκε χωρίς δεύτερη κουβέντα

Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo εὐχαριστεῖ θερμότατα τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας γιά τή συνεργασία καίεὔχεται αὐτή νά συνεχισθεῖ ἐποικοδομητικά

ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΟΥ 1912 Στίς 28 Ἀπριλίου ἀνήμερα τῆς Κυριακῆς τῶν Βαΐων καί ὥρα 12 οἱ μαθητές τῆς Γ΄ Τάξης τοῦ Γυμνασίου

Ἀρναίας παρουσίασαν ἕνα ὡραῖο ἀφιέρωμα στήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας καί τῆς Βόρειας Χαλκιδικῆς μέτήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 100 ἐτῶν ἀπό αὐτήν στόν Ραδιοφωνικό Σταθμό τῆς Μητροπόλεώς μας Μέτήν παρουσίαση αὐτή τό Γυμνάσιο Ἀρναίας μέ ὅραμα ἕνα σχολεῖο ἀνοιχτό στήν Κοινωνία καί τά ἐρεθίσμα-τά της θέλησε νά τιμήσει τήν λαμπρή ἐπέτειο τῆς Ἀπελευθέρωσης κάνοντας ἕνα ἀκόμη βῆμα πρός τό εὐρύ-τερο κοινό μετά τήν ἔκδοση καί κυκλοφορία τοῦ ἱστορικοῦ Ἡμερολογίου τοῦ 2013 Ὑπεύθυνη τῆς ἐκδήλω-σις ἦταν ἡ φιλόλογος καθηγήτρια τοῦ Γυμνασίου κ Γεωργία Σιδέρη Συμπαραστάτες στήν παραπάνω προσπάθειαστάθηκαν ὁ Σεβ Μητροπολίτης μας κ Θεόκλητος καί ὁ διάκονος π Γεώργιος Τρικκαλιώτης

Τό ἀφιέρωμα περιλάμβανε ἀφιέρωμα στούς Προσκόπους (στρατιωτικά ἀνταρτικά σώματα) πού ἔδιωξαντούς Τούρκους ἀπό τή Χαλκιδική τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1912 στόν Ταγματάρχη Γεώργιο Κολοκοτρώνη Διοικητῆτοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶν τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ πού ἀπελευθέρωσε τυπικά καί ἐπίσημα τή Χαλκιδική στίς2 Νοεμβρίου στόν ἀνθυπολοχαγό Ἰωάννη Ἀλεξάκη πού ἐπικεφαλῆς Τμήματος τοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶνἀπελευθέρωσε εἰδικά τήν Ἀρναία καί τή Βόρεια Χαλκιδική τήν ἴδια μέρα καί στόν τότε ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη πού ἔπαιξε σημαντικό ρόλο τίς δύσκολες ἐκεῖνες μέρες τῆς βίαιης ἀπομάκρυν-σης τῶν Τούρκων ἀπό τά χωριά τῆς Β Χαλκιδικῆς

Τό ἀφιέρωμα ἦταν ἐπενδυμένο μουσικά μέ τραγούδια τῶν Ἀπόστολου Καλδάρα Μίκη Θεοδωράκη Δή-μου Μούτση Διονύση Σαββόπουλου Μάνου Χατζηδάκη Εὐανθ Ρεμπούτσικα καί Νίκου Ξυλούρη

Στόχοι αὐτῆς τῆς ἀφιερωματικῆς ραδιοφωνικῆς ἐκπομπῆς ἦσαν α΄) Ἡ ἐνδελεχέστερη προσέγγιση τοῦ ἱστο-ρικοῦ ὑλικοῦ β΄) ἡ βιωματική προσέγγιση μιᾶς ραδιοφωνικῆς μετάδοσης γ΄) ἡ γνωριμία μέ μνημειώδη ἔργατῆς ἑλληνικῆς μουσικῆς ἔκφρασης καί τούς δημιουργούς τῶν ἔργων και δ΄) ἡ ἀνάδειξη τοῦ ρόλου τοῦ σχο-λείου καί τῆς ἐκπαίδευσης γενικώτερα στήν τοπική κοινωνία ἀλλά καί στήν εὐρύτερη περιοχή τῆς Χαλκιδικῆς

ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΠΛΑΤΕΙΑΣ Οἱ ἐργασίες γιά τήν ἀνάπλαση καί διαμόρφωση τῆς Πλατείας πού βρίσκεται ἀνάμεσα στά Μουσεῖα Ἱστο-

ρικό-Λαογραφικό καί Ὑφαντικῆς καί τῶν παρακείμενων κοινόχρηστων χώρων βρίσκονται στή φάση ὁλο-κλήρωσής τους

Πρέπει νά σημειώσουμε ὅτι ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη τοῦ παραπάνω ἔργου καί ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη γιάτήν ἀποκατάσταση τῆς διώροφης παραδοσιακῆς οἰκίας ὅπου στεγάζεται τό Μουσεῖο Ὑφαντικῆς ἐκπονήθη-καν ἀπό τόν συμπατριώτη μας Ἀρχιτέκτονα Μηχανικό κ Δημ Κ Ἀλεξάνδρου καί ἐγκρίθηκαν ἀπό τήν Δ΄ Ἐφο-ρία Νεωτέρων Μνημείων (ἕδρα Θεσσαλονίκη)

26

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Στό τεῦχος 972012 (σελ 18) γρά-ψαμε τήν εἴδηση ὅτι μέ πρωτοβουλία καίἀπόφαση τοῦ Δήμου μας δημιουργή-θηκαν ἐπισκέψιμες πολιτιστικές δια-δρομές στόν παραδοσιακό οἰκισμό τῆςκωμόπολης μέ τήν τοποθέτηση φωτο-γραφικῶν ἐπιγραφῶν σέ παραδοσιακάκτίρια καί ξύλινων πινακίδων σήμανσης τῶνδιαδρομῶν

Συμπληρώνοντας τό θέμα γιά τό ση-μαντικό αὐτό ἔργο σημειώνουμε τά παρα-κάτω ἐνδιαφέροντα

bull Σέ κεντρικό σημεῖο τῆς κωμόπολης καίἰδιαίτερα στό τρίγωνο τῶν δύο Μουσείωντοῦ ἱστορικοῦ ἱστοῦ παρουσιάσθηκε ἕναΘΕΜΑ πού ἀναφέρεται στά παλιά ἐπαγ-γέλματά της γιά ἐνημέρωση τῶν νέων τηςκαί τῶν ἐπισκεπτῶν Ἡ θεματική αὐτή πα-ρουσίαση ἔχει ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον ἀπότούς ξένους καί ἀπό τούς ντόπιους πούὁδηγοῦν ἐκεῖ τά παιδιά καί τά ἐγγόνια τουςγιά ἐνημέρωση (Βλέπε εἰκόνα)

bull Γιά πρώτη φορά ἡ Ἀρναία ἀπέκτησετόν δικό της χάρτη Ἔχει διαστάσεις 50Χ70ἑκ καί ἀναδιπλώνεται Ἡ πρώτη ἐκτύπωσηἔγινε στά ἑλληνικά σέ 10000 τεμάχια καίδιανέμεται δωρεάν ἀπό τόν Ἀπρίλιο τοῦ2012 μέ πρώτη παρουσίαση στό περσινό πα-νηγύρι τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς (26 Ἰουλί-ου)

Ἡ ποιότητα καί οἱ πληροφορίες πού πε-ριέχει ἱκανοποιοῦν καί τόν πιό ἀπαιτητικόἐπισκέπτη ἀπό τά μουσεῖα τίς διαδρομέςτά προϊόντα τίς ἐκδηλώσεις τήν Ἱστορίακαί τόν πολιτισμό τοῦ τόπου Ἀποτέλεσεκαί ἀποτελεῖ συνοδευτικό γιά τόν ἐπισκέ-πτη καθώς καί ἐργαλεῖα ξενάγησης ὥστενά γνωρίσει τόν τόπο

Ἡ ποιότητα καί ἡ λειτουργία του συν -αγωνίζονται ἀντίστοιχους χάρτες μεγάλωνπόλεων τοῦ ἐξωτερικοῦ Ἤδη τό 2013 γί-νεται ἡ δεύτερη ἀνατύπωσή του στά ἑλλη-νικά ἀλλά καί γιά πρώτη φορά στά ἀγγλι-κά (Βλέπε εἰκόνα)

bull Στήν ἀρχή στό τέλος καί ἐνδιάμεσατῶν πολιτιστικῶν διαδρομῶν τοῦ οἰκισμοῦτοποθετήθηκαν στά κτίρια σέ κομβικάσημεῖα ἐπιτοίχειοι χάρτες (ὅμοιοι μέ τούςπαραπάνω χάρτινους) μέ τίς διαδρομέςὥστε ὁ ἐπισκέπτης νά ἔχει εἰκόνες τῶν δια-δρομῶν καί τό σημεῖο πού βρίσκεται (βλέ-πε εἰκόνα)

27

῾Η ᾽Αλληλογραφία microας

∆∆ΙΙΑΑΛΛΟΟΓΓΟΟΣΣ ΜΜΕΕ ΤΤΟΟΥΥΣΣ ΑΑΝΝΑΑΓΓΝΝΩΩΣΣΤΤΕΕΣΣ ΜΜΑΑΣΣ ΚΚΑΑΙΙ ΤΤΟΟ ΠΠΕΕΡΡΙΙΟΟ∆∆ΙΙΚΚΟΟ ΜΜΑΑΣΣ

ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ-ΕΓΓΡΑΦΑbull Ἀπό τόν συμπολίτη μας καί γαμβρό τῆς Ἀρναίας δασολόγο (ἐν συντάξει) κ Νικ Κανελλόπουλο πήραμε (Ἀρναία

173) τήν παρακάτω laquoΠαπαδιαμαντίζουσαraquo καί ἐνδιαφέρουσα ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηΧαρά στήν ὑπομονή σου διά τήν συνέχισιν τῆς πολυσχιδοῦς πολυμεροῦς ἐκδόσεως πολυφρόντιδος ἐν μέσῳ

καιρῶν καθόλου εὐνοϊκῶν αὐχμηρῶν μάλλον λίανΟἱ τίς τύχες τοῦ κόσμου σήμερα διαχειριζόμενοι ἀρνοῦνται πεισμόνως νά ἐμπεδώσουν τοῦτο τό ἁπλόν πού

βεβαίως καί τό μέγιστον ζητούμενον εἶναι Ἡ περιβόητος περιλάλητος κρίσις κύριοι πρωτίστως εἶναι ΗΘΙΚΗΦωνάζουν νιαουρίζουν ἐπί τῶν κεράμων γαλές τεσσαράκοντα καί λέγομεν ὄτι τά καθαρά νιάου νιάου τῶν ψι-ψίνων ἀπό ἀλεκτορίδια εἶναι καί ἀλέκτορες Ἀλλά ἄς ἔλθωμε εἰς τά τοῦ οἴκου μας καί δή τά τῆς παιδείας Τάἀρχαῖα καταργήσαμε τήν ἑλληνική βαραθρώσαμε μονοτονικόν ἐφεύραμε Παπαδιαμάντην νά μεταφράσωμεμᾶς ἐμάρανε Ἀχιλλέαν πρό πολλοῦ ἐτυμβεύσαμε Τζάρτζανον καί ἐν τέλει ἡσυχάσαμε

Διάβασα τόν ἐπικήδειον ὄχι τοῦ Ἰωάννη Κονδυλάκη ἀλλά λόγον πού ἐκφώνησε ἐπικήδειον κάποιο ἄγνωστονὄπως γράφεται πρόσωπον διά κάποιον ἐξέχοντα Λιαριγκοβινό θανόντα τό 1886 Χαρακτηρίζει τόν ἐκλιπόνταἄνδρα - ρέκτην μεγαλοπράγμονα καί σταθερόν Κείμενον ἀποπνέον ἄρωμα ἀθανάτου γλώσσης ἑλληνικῆς ἔνθαἡ εὐφωνία ἠ λεπτότης ἡ χάρις καί καλλιέπεια θέλγουν

Εἰς τόν ἐκφωνήσατα λόγον τοιοῦτον εὖγε Εὖγε καί εἰς τόν τωρινόν ἄνδρα ρέκτην πολυπράγμονα καί στα-θερόν θαρρούντως ἀντιμετωπίζων τήν μεγίστην ἀπώλειαν συζύγου λατρευτῆς ἐπιμένων ἀξιοθαυμάστως εἰςτήν μεγίστην προσφοράν τήν σπουδαίαν ἔκδοσιν συνεχίζων laquoΑΡΝΑΙΑraquo

Μετά τιμῆςΝικόλαος Β Κανελλόπουλος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νικόλαε σʼ εὐχαριστοῦμε πολύ γιά τά καλά σου λόγια (καί laquoἐν ἀρχῇraquo καί laquoἐν τέλειraquo)ἀλλά ὑπερβαλλόντως λεγόμενα Ὄντως laquoἡ κρίσις πρωτίστως εἶναι ἠθικήraquo ἀλλά δέν μᾶς συμφέρει νά τό πα-ραδεχθοῦμε καί ἔτσι ὁ διάβολος πανηγυρίζει

bull Ὁ γνωστός ἱστορικός ἐρευνητής τῆς Βέροιας δικηγόρος καί τέως βουλευτής κ Γεώργιος Χιονίδης μᾶς ἔστει-λε (Βέροια 26) τήν παρακάτω ποικιλοτρόπως ἐνισχυτική τῶν προσπαθειῶν μας ἐπιστολή

Φίλε κ ΔΘ Κύρουlaquoἐκ τοῦ ὑστερήματοςraquo τῆς ἰσχνῆς ἤδη συντάξεώς μου ὡς δικηγόρου (γιά τά ταχυδρομικά τέλη τουλάχι-

στον)Σέ θαυμάζω γιά τό κουράγιο σου γιά τήν ἐξαίρετη (σέ ποιότητα καί ἀποτελέσματα) προσπάθειά σου πού μέ

συγκινεῖ διότι μία σχετικῶς μικρή περιοχή ἔχει πανελλήνια προβολή μέ τόν συνεχῆ τιτάνιο ἀγώνα σου ἑνόςἀτόμου ἀδύναμου laquoμικροῦraquo ἀντιπάλου στό laquoμέγαraquo κατεστημένο Συνέχισε λοιπόν νά ἀγωνίζεσαι γιά τή διά-δοση τῆς Παραδόσεως

Θερμά καί εἰλικρινῆ συγχαρητήριαΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε θερμότατα ἀγαπητέ κ Γ Χιονίδη γιά τή συνδρομή σας καί γιά τά καλά σας

λόγια ἐνέργειες πού μᾶς ἐνισχύουν γιά τή συνέχιση τῶν ἰσχνῶν προσπαθειῶν μας γιά τήν προβολή τῆς ὄμορ-φης Ἀρναίας Ὑγιαίνετε

bull Ἀπό τόν Λαρισαῖο συγγραφέα κ Νικόλαο Ἀθ Παπαθεοδώρου πήραμε (Λάρισα 46) τήν παρακάτω ἐπιστολήκ Κύρου

Εὐχαριστῶ πολύ γιά τήν ἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τό ὁποῖο φθάνει ἀνελλιπῶς στό σπίτι μου στήΛάρισα κάθε τρίμηνο Σάν ἀντίδωρο αὐτῆς τῆς εὐγενικῆς σας προσφορᾶς σᾶς ἀποστέλλω τό τελευταῖο μου βι-

28

βλίο πού κυκλοφόρησε πρίν λίγους μῆνες Ὅπως θά ἀντιληφθεῖτε εἶναι μία ἔρευνα πού ἔκανα στίς Μηλιές τοῦΠηλίου καί ἡ ὁποία διήρκεσε πάνω ἀπό δύο χρόνια Ἀντικείμενό της ἔχει τήν παρουσία τοῦ γνωστοῦ λαϊκοῦ ζω-γράφου Θεόφιλου Χατζημιχαήλ στό διάστημα 1897-1900 στίς Μηλιές Εἶναι μία περίοδος τῆς ζωῆς του σχετικάἄγνωστη μέχρι σήμερα στούς φιλότεχνους ἀλλά πολύ παραγωγική γιά τόν ζωγράφο ἰδίως σέ θρησκευτικές πα-ραστάσεις Ὅπως θά δεῖτε ἐντοπίσθηκαν 13 ἐντελῶς ἄγνωστα ἔργα του τά πιό παλιότερα πού ὑπάρχουνΜέχρι σήμερα γνωρίζαμε ὅτι τό παλαιότερο χρονολογημένο ἔργο του ἦταν τοῦ 1899 Ὅμως τά περισσότεραἀπό τά ἔργα πού ἀποκαλύφθηκαν στίς Μηλιές εἶναι τοῦ 1897 μέ 1898 μάλιστα ἕνα ἀπʼ αὐτά τό μοναδικό μέχρισήμερα τό ὑπογράφει μέ τό οἰκογενειακό του ὄνομα Θεόφιλος Γαβριήλ Κεφάλας 1897

Μέ μεγάλη ἐκτίμηση στό ἔργο σαςΦιλικά

Νικόλαος Ἀθ ΠαπαθεοδώρουΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Παπαθεοδώρου γιά τή δική σας εὐγενική προσφορά τοῦ ἐνδια-

φέροντος βιβλίου σας γιά τόν ζωγράφο Θεόφιλο καί τήν συμπληρωματική ζωγραφική του παραγωγή πού ἐντο-πίσατε στίς Μηλιές καί παρουσιάζετε

bull Ἡ Βιβλιοθήκη τοῦ Τμήματος Γλώσσας Φιλολογίας καί Πολιτισμοῦ Παρευξείνιων Χωρῶν τοῦ ΔημοκριτείουΠανεπιστημίου Θράκης μᾶς ἔστειλε (Κομοτινή 66) τήν παρακάτω εὐχαριστήρια ἐπιστολή

Σημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Πρόεδρε γιά τό τιμητικό γιά μᾶς αἴτημά σαςbull Ἡ καταξιωμένη Δραμινή λογοτέχνιδα κ Νόρα Κωνσταντινίδου μᾶς ἔστειλε (Δράμα 76) τήν παρακάτω φι-

λοαρναιώτικη καί καλλιγραφημένη ἐπιστολή

29

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητή κ Νόρα Κωνσταντινίδου τό laquoἀντίτιμοraquo γιά τίς ὡς τώρα ἀπολαυές σας ἀπό τήνἀνάγνωση τοῦ περιοδικοῦ μας δέν εἶναι laquoμικρόraquo διότι συμπληρώνεται μέ τά πολύτιμα γραφόμενά σας καί τόκάνουν laquoμέγαraquo Γιʼ αὐτό σᾶς εὐχαριστοῦμε θερμά

bull Ἀπό τόν Διευθυντή τοῦ ἱστορικοῦ περιοδικοῦ laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo φιλόλογο καί συγγραφέα κ Νίκο Χρ Ἀλιμπράν-τη πήραμε (Ὑμηττός 166) τήν παρακάτω ἐπιστολή πού προκαλεῖ μεγάλη λύπη στούς φίλους τῆς Πάρου καί τῆςἹστορίας της καί στούς ἀνθρώπους πού ἐκδίδουν παρόμοια περιοδικά

Ἀγαπητε κύριε ΚύρουΓιά λόγους οἰκονομίας ἔχω ἤδη σταματήσει νά ἀποστέλλω τιμητικά τά laquoΠαριανάraquo σέ πολλά ἔντυπα πού τά

ἐλάμβαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ὅπως ἔγινε τώρα καί μέ τό δικό σας ἔντυποΓιʼ αὐτό σᾶς παρακαλῶ ἐάν θέλετε νά μή μοῦ στέλλετε πλέον τήν laquoἈρναίαraquo πού εἶναι πράγματι χρήσιμο

καί πολύτιμο ἔντυπο πού συμβάλλει στήν ἱστορία τῆς περιοχῆς σας καί προβάλλει τήν πολιτιστική καί κοινω-νική καί ἀρχιτεκτονική κληρονομιά τοῦ τόπου

Σᾶς συγχαίρω γιά τήν προσφορά σας τήν ποικίλη καί εὔχομαι κάθε καλό καί ὑγεία καί συνέχιση τῶν ὡραίωνπνευματικῶν ἀγώνων σας

Μέ ἰδιαίτερη ἐκτίμησηΝ Ἀλιμπράντης

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη αἰσθανόμαστε μεγάλη λύπη διότι τό πολύ σημαντικό καί ἐπί πολλάχρόνια ἐκδιδόμενο περιοδικό σας ἀναγκάζεται λόγω τῆς πανελλήνιας οἰκονομικῆς κρίσης καί τῆς ἀδικαιολό-γητης αὔξησης τῶν ταχυδρομικῶν τελῶν νά διακόψει τήν τιμητική ἀποστολή του σέ πολλά ἔντυπα πού τό λάμ-βαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ἀνάμεσα στά ὁποῖα καί τό δικό μας

Ἐμεῖς ἀντιδρώντας ἀπέναντι σʼ αὐτούς πού ἀναγκάζουν σημαντικά καί μακρόβια ἔντυπα τέτοιου κυρίως πε-ριεχομένου νά διακόπτουν τήν πνευματική ἐπικοινωνία τους μέ ἄλλα παρόμοια ἔντυπα δέν θά διακόψουμε τήνἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ μας στά laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo καί ἤδη βρήκαμε τρόπο νά λαμβάνουμε τό περιοδικό σας χωρίςνα ὑποβάλλεσθε σέ ἔξοδα ἀποστολῆς

Ἐλπίζουμε ἐπίσης καί εὐχόμαστε ἡ ἀκούσια αὐτή ἐκ μέρους σας διακοπή ἀποστολῆς τοῦ περιοδικοῦ σας σέἄλλα ἔντυπα νά εἶναι σύντομη σύν Θεῷ πού ἴσως μᾶς λυπηθεῖ ὡς Ἕλληνες καί μᾶς ἀπελευθερώσει ἀπό τόνζυγό τῆς διηπειρωτικῆς δικτατορικῆς οἰκονομικῆς διακυβέρνησης (ΕΕ-ΔΝΤ-ΕΚΤ)

Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη ἔρρωσθε ἐλπίζοντες ὅσο ζῆτε κατά τό λατινικό ἀπόφθεγμα laquoDum spiro speroraquoΕὐχαριστοῦμε γιά τά καλά σας λόγια καί γιά τίς εὐχές σας

bull Ἀπό τόν Σερραῖο φίλο καί συνάδελφο κ Νίκο Κατσαμάνη πήραμε (Σέρρες 166) τήν παρακάτω ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηἘδῶ καί τουλάχιστον 20 χρόνια ἔχω τή χαρά νά διαβάζω τό τόσο ἀγαπημένο καί χρήσιμο περιοδικό laquoἈρναίαraquo

Ἀγάπησα παράλληλα καί τήν ὄμορφη κωμόπολη τήν ὁποία ἐπισκέπτομαι συχνάΣυμμεριζόμενος καί τήν ἀγωνία σου καί τούς προβληματισμούς σου ὅπως καταφαίνεται στήν ἀνοιχτή ἐπι-

στολή τοῦ τεύχους 98 Ἰανουάριος-Μάρτιος 2013 σπεύδω νά σέ διαβεβαιώσω ὅτι στό βαθμό πού μοῦ ἀναλο-γεῖ θά συμβάλλω στή συνέχιση τῆς ἔκδοσης καί διάδοσης τῆς Ἀρναίας

Ἡ προσπάθειά σου νά διασώσεις ὅτι σχετίζεται μέ τήν πολιτιστική κληρονομιά τῆς περιοχῆς σου μέ συγκι-νεῖ Σέ μιά ἐποχή ὄπου πλήττεται (στό πλαίσιο τῆς παγκοσμιοποίησης) ἡ ἱστορική καί κατʼ ἐπέκταση ἡ Ἐθνικήμνήμη ἡ φωνή σου εἶναι ἀπαραίτητη Προσωπικά στίς σελίδες τοῦ περιοδικοῦ βρίσκω πολλά καί ἐνδιαφέρονταστοιχεῖα τά ὁποῖα ἀξιοποιῶ ἐργαζόμενος ὡς φιλόλογος στό 1ο Γεν Λύκειο Σερρῶν

Πιστεύω πώς ἡ πορεία τῆς ldquoἈρναίαςrdquo δέ θά ἀνακοπεῖ πρός τέρψιν τῶν φίλων τηςὈφείλω τέλος νά σʼ εὐχαριστήσω πού ἀδιαλείπτως μοῦ ἀποστέλλεις τό περιοδικό

Μέ ἐκτίμησηΚατσαμάνης Νικόλαος φιλόλογος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νίκο σʼ εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς γιά τά φιλοαρναιώτικα αἰσθήματά σου καί τά καλάσου λόγια γιά τό περιοδικό μας στοιχεῖα τοῦ ὀποίου σέ βοηθοῦν στό ἐκπαιδευτικό σχολικό ἔργο σου Ὄντωςπλήττεται ἡ ἱστορική καί ἐθνική μνήμη ἀφοῦ Ἕλληνες καί μάλιστα πολιτικοί πού τάχα ἀγωνίζονται laquoγιά τόκαλό τοῦ τόπουlaquo χαρακτηρίζουν τή Μικρασιατική καταστροφή ἁπλά ὡς laquoσυνωστισμόraquo στό λιμάνι τῆς Σμύρνηςτόν στρατό τοῦ Θ Κολοκοκτρώνη laquoὀρδέςraquo ἀρνοῦνται τήν ὕπαρξη τοῦ χοροῦ τοῦ Ζαλόγγου διακηρύσσουν ὄτιμέ τούς Τούρκους στά χρόνια τῆς σκλαβιᾶς περνούσαμε καλά δέν τούς ἐνδιαφέρει ἄν οἱ Σκοπιανοί χρησι-μοποιοῦν ἐπίσημα τό ὄνομα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ὡς ὀνομασία τοῦ κρατιδίου τους καί λένε καί πράττουν ἕνα σωρόἄλλα σέ βάρος τῆς χώρας μας Ἐμεῖς κάνοντας τό καθῆκον μας θά συνεχίζουμε ὅσο ὑπάρχει laquoἄνωθενraquo θέλημακαί laquoκάτωθενraquo ἠθική καί (κυρίως) οἰκονομική συμπαράσταση νά laquoχτυποῦμε τή λύραraquo

30

∆ΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ(Ὅσα ἀναφέρονται σέ τίτλους στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία της)

Ἐπιμέλεια Δημ Θ Κύρουbull Ἡ ἐφημερίδα laquoΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΝΑ ΝΕΑraquo (Παλαιοχώρι) φ

21Ἀπρ-Ἰούν 2012 σ 14 γράφειraquondash Ἀθαν Αὐγερινοῦ Παλιοί Χάρτες τῆς Χαλκιδικῆς [Δη-

μοσιεύονται 4 παλαιοί Χάρτες τῶν ἐτῶν 1740 (γερμανικός)1827 (γαλλικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) 1862 (γαλ-λικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) καί 1829 (ἰταλικόςὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Liaringove)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΘΕΜΑraquo (Χαλκιδικῆς) γράφειndashΠρόταση τοῦ Δ Κύρου γιά κοινό ἑορτασμό τῶν 100 ἐτῶν

ἐλεύθερης Ἀρναίας καί τῶν 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἴδρυση τοῦΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου φ 1126-9-2012 σ 9

ndashὉμιλία στήν Ἀρναία - 1 Νοεμβρίου 2009 Ἡ Ἀπε λευθέ-ρωση τῆς Ἀρναίας καί ὁλόκληρης τῆς Χαλκιδικῆς - Καί πα-ρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ Δ Κύρου laquoἩ Ἀπελευθέρωση τῆςἈρναίας καί τῆς Βόρ Χαλκιδικῆς ἀπό τόν Τουρκικό ζυγό(1912) καί οἱ πρῶτες ἡμέρες ἐλεύθερη ζωῆςraquo [Πρόκειται γιάτήν ὁμιλία τοῦ κ Γ Ζωγραφάκη τήν 1η Νοεμβρίου 2009 στήνἈρναία πού δημοσιεύθηκε στό περιοδικό μας (τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σσ 8-14) καί κυκλοφορεῖ στό Διαδίκτυο ἀπʼ ὅπουἁλιεύθηκε καί δημοσιεύθηκε στήν ἐφημερίδα μέ τόν ἐπί-τιτλο laquoἈφιέρωμα στά 100 χρόνια ἐλεύθερης Χαλκιδικῆςraquo]φ 11818-10-2012 σσ 3-9

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Βο ρειοανα-τολικῆς Χαλκιδικῆς ἀπό τόν τουρκικό ζυγό τό 1912 καί Ἀνω-νύμου Ἀφιέρωμα στόν κληρικό ἐξ Ἀρναίας Διονύσιο Κυρά-τσο (1923-2005) πρώην Μητροπολίτη Δράμας φ 11925-10-2012 σσ 3 καί 5

ndash(Σύνταξης) ῾Εορτασμός ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας(Δημοσιεύεται τό Πρόγραμμα τῶν ἐκδηλώσεων γιά τά 100χρόνια ἀπό τήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας) φ 1201-11-2012 σ 9

ndash(Σύνταξης) Μέ δόξα καί τιμή ἑορτάστηκαν τά 100 χρό-νια Ἐλευθερίας τῆς Ἀρναίας (Χωρίς κείμενο ἀλλά μόνο μέμία φωτογραφία τμήματος τοῦ μνημείου τῆς Ἀπελευθέρω-σης μέ τήν ἐπιγραφή laquoΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣ bullΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ1912raquo πού ὑπάρχει ἐκεῖ) φ 1218-11-2012 σ 2

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoEBΔΟΜΑΔΙAIAraquo (Χαλκιδικῆς) (φ 29-10-2012 σ 6) γράφει

ndashἩ Ἱστορία τῆς Ἀρναίας μέσα ἀπό τά μουσεῖα της Ξα-κουστά μέχρι τά Βαλκάνια τά τοπικά ὑφαντά (Ἀναφέρεταιστό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο καί στό ΜουσεῖοὙφαντικῆς Ἀρναίας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΚΑΣΣΑΝΔΡΑraquo στό φ 20723-10-2012 σ6 γράφει

ndash (Σύνταξης) Ὑπογράφηκε ἡ σύμβαση γιά τήν κατασκευή

τοῦ ἔργου laquoἈνάπλαση πλατείας Μουσείου Ὑφαντικῆς(πρώην Γιαννούδενας) καί παρακείμενων κοινόχρηστων χώ-ρων ΔΚ Ἀρναίας Δήμου Ἀριστοτέληraquo προϋπολογισμοῦ11823099 εὐρώ Ξεκινᾶ ἡ ἐκτέλεση τοῦ ἔργου καί στό φ20815-1-2013 σ 9 γράφει

ndash Ἑορτάσθηκε στήν Ἀρναία ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρω-τομάρτυρος Στεφάνου καί τά 200 χρόνια τῆς ἀνέγερσηςτοῦ Ναοῦ 1812-2012

bull Τό περιοδικό laquoΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑraquo (Θεσσαλονίκη) τχ475Σεπτ-Ὀκτ 2012 σσ 280-282 γράφει

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ὁ Μακεδονικός Ἀγώνας Α΄ Γε-νικά (Στή σελ 282 γίνεται ἀναφορά στούς Ἀρναιῶτεςἀδελφούς ταγματάρχη Μαυρουδῆ καί γιά τόν ΘεοχάρηΓερογιάννη οἱ ὀποῖοι τό 1902 εἶχαν ἱδρύσει στήν Ἀθήναὅπου ἔμεναν τόν κεντρικό Μακεδονικό Σύλλογο ὁὀποῖος ἐνημέρωνε τούς ἐλεύθερους Ἕλληνες γιά τάσυμβαίνοντα στή Μακεδονία καί στρατολογῶντας ἐθε-λοντές ἔστελνε ὀλιγομελῆ στρατιωτικά ἀνταρτικά σώ-ματα στή δεινοπαθοῦσα ἀπό τούς Τούρκους καί τούςΒουλγάρους Μακεδονία)

bull Τό περιοδικό laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo στό τχ 71Σεπτ-Ὀκτ 2012γράφει

ndashΓιώργου Ζωγραφάκη 2 Νοεμβρίου 1912 Ἡ ἐπίσημη ἀπε-λευθέρωση τῆς Χαλκιδικῆς (Ἀναφέρεται καί στήν ὑποδοχήτοῦ Οὐλαμοῦ τοῦ Ἀνθυπολοχαγοῦ Ἰω Ἀλεξάκη στήνἈρναία) σ 6

Στό τχ 72Νοε-Δεκ 2012 σσ 6-11 γράφειndashΓιάννη Δ Κανατἀ Τά laquoΔεκεμβριανάraquo τοῦ 1916 στόν Πο-

λύγυρο (Στίς σσ 8-10 γίνεται ἀναφορά στά γεγονότα τῆςἈρναίας ὅπως περιγράφονται ἀπό τόν ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους στά laquoΧρονικά Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας)raquo τά ὁποῖα δημοσιεύθηκαν σέ συνέ-χειες στά τεύχη 78-812010 τοῦ περιοδικοῦ μας καί ἀπότόν γιατρό-βουλευτή Γρηγόριο Σαραφιανό στό ἈρχεῖοἘγγράφων του τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε σέ συνέχειες στάτεύχη 86-932011 τοῦ περιοδικοῦ μας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΖΑΤΟΥΝΑ - ΜΑΡΚΟΥ-ΒΛΟΓΓΟΣraquo φ270Σεπτ-Ὀκτ 2012 σ 4 γράφει

ndash (Νικόλη Φίλη) Λώρης Ἰωάν Θανόπουλος (Ἀναφέρεταιστό ἡλιακό ὡρολόγιο πού ὑπάρχει στό Κωδωνοστάσιο τοῦ ἹΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας κατα-σκευασμένο ἀπό τόν Ζατονίτη Λορέντζο (Λώρη) Θανόπουλοτό 1939) (Φωτοτυπία τοῦ δημοσιεύματος βλέπε στό τχ982013 στή στήλη laquoΟ ΤΥΠΟΣ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑraquo)

Ε Ν Τ Υ Π Α Π Ο Υ Λ Α Β Α Μ ΕΒΙΒΛΙΑ-ΑΝΑΤΥΠΑ

bull Τρύφωνος Τσομπάνη Μορφές τῆς Ἱστορίας τοῦ ΛαγκαδᾶΛαγκαδάς 2006 σσ 72 (Προσφορά τοῦ συμπατριώτη μας κἈστ Θ Καραστέριου)

bull Ἀθανασίου Δ Οἰκονόμου Στερεότυπες καί ἀστήρικτες ἀπό-

ψεις ἤ συνεχής ἔρευνα γιά τήν τοπική μας Ἱστορία ΒόλοςὈκτώβριος 2011 σσ 23

bull Ἀρχιμ Χρυσοστόμου Μαϊδώνη Τό μαρτύριο τῆς φωτιᾶς Τόμαρτύριο τῶν ἕξι παρθενομαρτύρων τοῦ Γεροπλατάνου Χαλ-

31

κιδικῆς (1854) Γεροπλάτανος 2012 σσ 32bull Νικόλη Π Φίλη Ἡ παιδεία στή Ζάτουνα ἀπό τήν Τουρκοκρα-

τία ἕως τό 1973 Ἀθήνα 2012 σσ 512 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀπο-στολή τοῦ βιβλίου γιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Γέροντος Δανιήλ Κατουνακιώτου Περί Παρθενίας (ἜκδοσιςἹεροῦ Ἡσυχαστηρίου Ἀδελφότητος Δανιηλαίων) ἍγιονὌρος 2009 σσ 78 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀποστολή τοῦ βιβλίουγιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Ἡ Πιάβιτσα τῶν Σιδηροκαυσίων καίτό ἐξωκκλήσι τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Θεσσαλονίκη 2012 σσ125 [Γίνεται ἀναφορά καί στή Λιαρίγκοβη Στή σελ 23 κα-ταγράφεται στά χωριά τῆς ΒΑ Χαλκιδικῆς μέ τά φορολογού-μενα νοικοκυριά κατά τά ἔτη 1519 1527 καί 1568 στή σελ 27ἀναφέρεται σέ ἰδιοκτησίες Λιαριγκοβινῶν τό 1873 στήν Πιά-βιτσα στή σελ 49 ἀναφέρεται στήν Ἐκπαιδευτική δραστη-ριότητα τοῦ δασκάλου Ν Βουργαρελίδη παραπέμποντας σέσχετικό ἄρθρο τοῦ ΔΚ στό περ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τχ 632004 σσ3-4 καί στή σελ 82 ἀναφέρεται στόν laquoἸσχυρό ἄνδρα τῆς Λια-ρίγκοβης Γερογιάννηraquo]

bull ndash Ἡ πανήγυρη τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου στήν Πιάβιτσα Φωτο-γραφική διαδρομή (1926-2011) Θεσσαλονίκη 2012 σσ 95 [ Στήσελ 69 δημοσιεύεται φωτογραφία μέ τούς μακαρίτεςἈρναιῶτες ὀργανοπαῖχτες Χριστόδουλο Ἀρβανίτη καί ΠέτροΖυγούρη τή 10ετία τοῦ 1980]

bull Κωνσταντίνου Ἰ Χιόνη Ἱστορική ἐξέλιξη τῆς ἀπονομῆς τῆς δι-καιοσύνης στή Θάσο (1709-1912) Ὄργανο ἀπονομῆς τοῦ δι-καίου τά δάση τῆς Θάσου φορολογούμενες γαῖες ὁ θεσμόςτῆς χρησικτησίας τίτλοι ἰδιοκτησίας καί νομολογία Θάσος2012 σσ 187

bull Περιοδικοῦ laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo τοῦ Λαογραφικοῦ Ὁμίλου Πολυ-γύρου Πολύγυρος Ὁ τόπος καί οἱ ἄνθρωποι (ἘπιμέλειαΓιάννης Κανατάς) Πολύγυρος 2010 σσ 347 [Στή σελίδα 65δημοσιεύεται ὁλοσέλιδη φωτογραφία τῆς Φιλαρμονικῆς τοῦΠολυγύρου μέ τόν διευθυντή της ἀρχιμουσικό Ἄγγελο Κω-δούνη ἀπό τήν Ἀρναία καί στή σελίδα 87 δημοσιεύεται ὁλο-σέλιδη φωτογραφία γνωστή ἀπό ἄλλες ἀλλοῦ δημοσιεύσειςτης στήν ὁποία εἰκονίζεται Σῶμα Προσκόπων τοῦ 1912 μέ(ἀρχηγό) τόν ὁπλαρχηγό Ἀθ Μινόπουλο καί ἀρκετούς Λια-ριγκοβινούς]

bull Ἱερομ Βενεδίκτου Νεασκητιώτη Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιο-ρείτου Συναξαριστής (μέ ἐνσωματωμένο τό Νέο Μαρτυρο-λογόγιο καί τό Νέο Ἐκλόγιο) ἀπόδοση στή ΝεοελληνικήἜκδοσις Συνοδίας Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου Ἱερά ΚαλύβηlaquoΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝraquo Νέα Σκήτη-Ἅγιον Ὄρος Τόμος Α΄2011 σελ 456middot Τόμος Β΄ 2011 σελ 431middot Τόμος Γ΄ 2011 σελ

437middot Τόμος Δ΄ 2012 σελ 351middot Τόμος Ε΄ 2012 σελ 398 καίτόμος ΣΤ΄ 2012 σελ 490 (Φιλολογική ἐπιμέλεια Δημ ΘΚύρου)

bull Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους Ἀρχιμ Εὐσέ-βιος Βίττης Ἀναφορά στόν ἀγώνα του καί τήν μαρτυρία του(1927-2009) Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 40

bull Ἀρχιμ Εὐσεβίου Βίττη Βίος καί Πολιτεία τοῦ δικαίου καί πο-λυάθλου Ἰώβ (Ἀνάλυση στό βιβλίο τοῦ Ἰώβ) τόμοι Α΄ ἍγιονὌρος 2010 σσ 456 καί Β΄ Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 615(Ἔκδοση Ἱ Μ Ὁσίου Γρηγορίου)middot μέ τήν ἀφιέρωση laquoΣτόνἀγαπητό ἀδελφό κ Δημήτριο Κύρου καθηγητή μέ βαθειάἐκτίμησι καί ἐγκάρδιες εὐχές ὑπέρ ὑγείας καί σωτηρίαςαὐτοῦ καί τῶν τέκνων του Ὁ Καθηγούμενος dagger Ἀρχιμ Γεώρ-γιος 114-12-2011raquo

(Τά παραπάνω δύο βιβλία ndashμαζί μέ τό περιοδικό laquoΟ ΟΣΙΟΣ ΓΡΗ-ΓΟΡΙΟΣraquondash προσφέρθηκαν στόν Ἐκδότη-Διευθυντή τοῦ πε-ριοδικοῦ μας ἀπό τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ Μονῆς Ἀρχιμ Γεώρ-γιο Καψάνη στίς 14-12-2011 κατά τήν ἐπίσκεψή του στήΜονή καί στό Γραφεῖο του ὅπου τοῦ πρόσφερε γιά τή Βι-βλιοθήκη τῆς Μονῆς τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo τοῦ ὁποίου ἡΜονή εἶναι ἀποδέκτρια καί τό βιβλίο του γιά τόν Μητροπο-λίτη Σωκράτη)

bull Νίκου Χρ Ἀλιπράντη Ἀντιφωνήσεις Ἀθήνα 2011 σσ 95bull Μαριάνθης Φ Παλάζη Ἕνα ὄνομα δύο τόποι Ἐπιβάτες Ἀνα-

τολικῆς Θράκης Νέοι Ἐπιβάτες Θεσσαλονίκης Ἀθήνα 2009σσ 240

bull Δήμου Κιμώλου Οἱ ρίζες τῶν κοινῶν παραδοσιακῶν Κιμώλου-Σερίφου (Λαογραφική ἔρευνα Θοδωρής Γ Λιβάνιος) Κίμω-λος 2011 σσ 63

bull Ἀντιστρατήγου Ἰωάννη Ἠλία Ἀλεξάκη Ἐγκώμιον ΓενναίουΣτρατηγοῦ ἐναρέτου πατριώτη Ἰωάννη Σωτ Ἀλεξάκη Ἡρά-κλειο 2012 σσ 32

bull Στέλιου Παπαθανασίου Ὁ Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης στάἄδυτα τῆς δημοσιογραφίας Ἀθήνα 2008 σσ 46

bull Δημ Θ Κύρου Δύναμη εἰρήνης ἡ Ὀρθοδοξία [Ἀνάτυπο ἀπότό βιβλίο laquoΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ldquoΗ ΟΡΘΟ-ΔΟΞΙΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑrdquo ndashΤΑ ΔΗ-ΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥraquo Θεσσαλονίκη 1994 σσ 83-96]Θεσσαλονίκη 2010

bull ndash laquoΧριστός ἐτέχθηraquo - Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ καί ἡ laquoἐπί γῆςεἰρήνηraquo - Ἡ Διήγηση τοῦ φιλοσόφου Ἀφροδιτιανοῦ γιά τά πα-ράδοξα μυστήρια πού ἔγιναν στήν Περσία στόν καιρό τῆς Γεν-νήσεως τοῦ Χριστοῦ γιά τούς Μάγους καί γιά τόν ἈστέραἈρναία Χριστούγεννα 2010 σσ 40

bull Τέκνα dagger Χαρίκλειας (ΓιῶργοςἙλένη Καίτη Μαρία) Δημητρα-κούδη (Θεσνίκη) 100 euro(34074 δρχ )

bull Πάχτας Θ Ἱπποκράτης (Θεσνίκη) 50 euro(17037 raquo )bull Κατσαμάνης Νικ (Σέρρες) 50 euro(17037 raquo )bull Βλάχτσης Νικ (Ἀθήνα) 50 euro(17037 raquo )bull Μπύρου Γρ Σουλτάνα (Ἀρναία) 40 euro(13629 raquo )bull Ρήγας Ἰω Δημ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Δημητρακούδης Ν Γεωργ (Ἀθήνα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Κατσαμούρης Γεώργ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Λαζαρίδης Χαρ (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρήγας Ν Κων (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )

bull Καρτσιώτης Μιχ (Πετροκέρασα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Μπάλλα-Σιέρου Στέλλα (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Καραμίχος Ἰω (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Χιονίδης Χ Γεώργιος (Βέροια) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρέμπελος Χρ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Βαλιάνος Θεολ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Βαλιάνος Στυλ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Κοτσάνης Κων (Θεσνίκη) 10 euro ( 3407 raquo )bull ΚΠ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κοκκαλιάρης Βασ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κωνσταντινίδου Νόρα (Δράμα) 10 euro ( 3407 raquo )bull Τζιτζιρίκας Ἰω Ἀστ 05 euro ( 1704 raquo )

ΟΙ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΕΣ ΜΑΣΓιά τή συνέχιση τῆς ἔκδοσης τοῦ περιοδικοῦ μας βοήθησαν οἰκονομικά καί εὐχαριστοῦμε οἱ

Ἡ σελίδα 163 από τόν Κώδικα Ληψοδοσίας (Κατάστιχο) τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1916-1947)ὅπου ἀναγράφονται τά ὀνοματεπώνυμα τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ἐπιτρόπων τοῦ ἔτους 1922 (πρίν ἀπό 91 χρόνια)

2

Περιοδική ἔκδοση ἱστορικῆς-ἀρχαιολογικῆς καί λαογραφικῆς

ἐνημέρωσης καί καταγραφῆς630 74 ΑΡΝΑΙΑ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ

ΚΩΔΙΚΟΣ 3677

ἸδιοκτήτηςἘκδότηςndashΔιευθυντήςndashΣυντάκτηςndash

ὙπεύθυνοςndashἘπιμελητής ὝληςΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Θ ΚΥΡΟΥΦιλόλογος-Θεολόγος

Τηλέφωνο καί Τηλεομοιότυπο23720 22 127 ΑΡΝΑΙΑ

Κινητό τηλέφωνο 6943 441419

ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝΣυνδρομές προαιρετικές

Ἐπιστολές-Ἐπιταγές-ἘμβάσματαΔημ Θ Κύρου 630 74 ΑΡΝΑΙΑ

Ἀριθμός ΛογαριασμοῦΕΤΕ 326747879-84

ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟ laquoΜΕΛΙΣΣΑraquoΑΣΠΡΟΒΑΛΤΑ ΤΗΛ 23970 23 313

ἩἩ φφωωττοογγρρααφφίίαα ττοοῦῦ ἐἐξξωωφφύύλλλλοουυ

ἩἩ γγιιααγγιιάά ΑΑἰἰκκααττεερρίίννηη ((ΡΡίίνναα)) μμηη--ττέέρραα ττοοῦῦ ἸἸωωάάννννηη ΓΓ ΤΤσσόόχχαα ττόό γγέέ--ννοοςς ΞΞηηρράάδδαα ((11887755--11997788)) σσττήή1100εεττίίαα ττοοῦῦ 11997700 σσττόό laquolaquoΚΚααρρίί--ΠΠαα--ζζάάρρraquoraquo ((ΦΦωωττ ΔΔηημμ ΘΘ ΚΚύύρροουυ))

ΑΠΟΨΕΙΣ-ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ-ΣΧΟΛΙΑΣύρ(ρ)ιζη ἀπαξίωση

(δηλ ξερίζωμα-ξεπάτωμα) τῶν πάντων(Στό στόχαστρο τῶν laquoσκοτεινῶν δυνάμεωνraquo ἡ Ἑλλάδαἡ Ὀρθόδοξη Χριστιανική Ἐκκλησία καί ἡ Οἰκογένεια)

Στέλεχος κόμματος πού διεκδικεῖ τήν ἐξουσία σέ ἄρθρο τουγιά τήν ἐπέτειο τῆς 25ης Μαρτίου τοῦ 1821 ὀνομάζει τόν στρα-τό τοῦ Θεόδωρου Κολοκοτρώνη laquoὀρδέςraquo καί τήν ἐξέγερση τῶνἙλλήνων κατά τῶν Τούρκων laquoἐθνικιστικό μύθο πού δυ-στυχῶς διαιωνίζεται στά σχολεῖα ἀναπαράγοντας μία δηλητηριώδηκουλτούρα γιά τή συνύπαρξη τῶν δύο λαῶνraquo καί ἀποφθέγγεταιὅτι laquoἄν ἀποτινάξουμε ἀπό τό μυαλό μας τή σκουριά τῆς ἐθνικι-στικῆς ἀνάγνωσης τῆς Ἱστορίας θά διαπιστώσουμε ὅτι οἱ ἐξε-γερμένοι βαλκανικοί λαοί ἀναζητοῦσαν τήν πραγμάτωση ἑνός ὁρά-ματος πολιτιστικῆς αὐτοδιάθεσης πού τότε ταυτιζόταν μέ τήν ldquoπο-λιτειακή συγκρότησηrdquo καί ἐθεωρεῖτο προϋπόθεση γιά τήν κοι-νωνική ἀπελευθέρωση ἑνός λαοῦraquo ἐξηγώντας ἀμέσως μετά ὅτιοἱ βαλκανικοί λαοί laquoδέν ἐπιζητοῦσαν τή διαφυγή ἀπό μία ἀπροσ-διόριστη ldquoσκλαβιάrdquo στήν ὁποία ἦταν δῆθεν ὑποδουλωμένη ἡ κα-θημερινότητά τους ἀφοῦ ὡς γνωστόν στήν πολυεθνική ὀθωμα-νική αὐτοκρατορία ὑπῆρχε πλήρης ἐλευθερία διδασκαλίας καί ἀνά-πτυξης θρησκευτικῆς καί εὐρύτερης πολιτισμικῆς συνείδησης πε-ριχαρακωμένης βεβαίως στό πλαίσιο τοῦ ldquoμιλιέτrdquo καί ἔχοντας ὡςὑποκείμενό της τίς κοινότητες καί ὄχι τά ἄτομα καθαυτάraquo

Ὕστερα ἀπό τίς παραπάνω συνταρακτικές () καί συγκλονι-στικές () ἀλήθειες τοῦ ἀστελέχωτου κομματικοῦ στελέχους ὁγράφων τό Σημείωμα αὐτό εἶναι ὑποχρεωμένος νά ζητήσειγονυπετῶν συγγνώμηraquo ὡς ἐκπαιδευτικός πρῶτα ἀπό τούς μα-θητές του διότι ἐπί 30 χρόνια περίπου τούς δίδασκε αὐτόν τόνlaquoἐθνικιστικό μύθοraquo δηλ τούς ἔλεγε ψέμματα γιά τή ζωή τῶνἙλλήνων στά χρόνια τῆς Ὀθωμανοτουρκοκρατίας ἀφοῦ ἡ laquoκα-λοπέρασηraquo τῶν laquoἀπροσδιόρισταraquo σκλαβωμένων δέν περιγράφε-ται καί ὕστερα ἀπό τούς Τούρκους διότι ἐπί 30 χρόνια δια-στρέβλωσε τήν laquoἔνδοξηraquo Ἱστορία τους πού εἶναι πλημμυρισμέ-νη ἀπό laquoπλήρη ἐλευθερία διδασκαλίας θρησκευτικῆς ἀνάπτυ-ξης καί εὐρύτερης πολιτισμικῆς συνείδησηςraquo καί ἄλλα παραδεί-σια ἀγαθά

Ὅμως ἄς σοβαρευτοῦμε κι ἄς ποῦμε ὀ καθένας μας στόνἑαυτό του Ἕλληνα ἀντιστάσου Οἱ ἐσωτερικοί ἀνθέλληνες καίἀντεθνικοί ξανάρχονται Οἱ Ἐφιάλτες καί οἱ Πηλιογούσηδεςπροετοιμάζονται Νῦν ὑπέρ πάντων τό Ἔθνος Νῦν ὑπέρ πάντωνἡ Ἑλλάς Διότι ἡ Ἑλλάς laquoπροώρισται νά ζήσῃraquo καί πρέπει νά ζή-ση

Ἕνα σλαβοσκοπιανό τραγουδάκιΧιλιάδες Σκοπιανοί συγκεντρωμένοι κάτω ἀπό τό ἄγαλμα τοῦ

Μεγ Ἀλεξάνδρου στήν κεντρική πλατεία τῶν Σκοπίων τραγου-δοῦσαν τό ἑξῆς ldquoἐθνεγερτικόrdquo καί ldquoσυγκινητικόrdquo τραγούδι

laquoΣήκω ἀγόρι καί βγές στό μπαλκόνι σήκωσε τά χέρια σου ψηλάἡ Θεσσαλονίκη εἶναι δική μαςraquo

Σχόλιο Οἱ Ἕλληνες ἤ ἀδιαφοροῦμε καί βρισκόμαστε σἐκατἀσταση νιρβάνα (οἱ περισσότεροι) ἤ ὑποστηρίζουμε τούς σφε-τεριστές τῆς ἑλληνικῆς Ἱστορίας

3

Κ Α Τ Α Γ Ρ Α Φ Η Α Ρ Χ Ε Ι Ω ΝΤοῦ Δημ Θ Κύρου

Θεολόγου-Φιλολόγου

Στήν Ἀρναία ὑπάρχουν ἀρκετά ἀρχεῖα παλιῶν ἑλληνικῶν Ἐγγράφων (στήν πλειοψηφίατους οἰκογενειακά) Ἡ στήλη αὐτή καταγράφει-καταλογογραφεῖ κατά χρονολογική σειράὅσα ἀπʼ αὐτά ἔχουν ἐντοπισθεῖ καί ἐνδιαφέρουν

ΚΣΤ΄ (6) ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΕΓΓΡΑΦΩΝ ΑΡΧΕΙΟΥΓΕΩΡΓΙΟΥ ΔΗΜΟΣΘ ΔΙΑΜΑΝΤΟΥΔΗ

73 Πιστοποιητικόν Ἀρναία 10 Φεβρουαρίου 1930 φ 1 (φ 1β΄ κενό) 199Χ300Ὁ Πρόεδρος τῆς Κοινότητας Ἀρναίας Νικόλαος Μαρμαρᾶς405 πιστοποιεῖ ὅτι ὁ Γεώργιος Διαμαν-

τούδης τοῦ Χρήστου μελισσοτρόφος κάτοικος Ἀρναίας δήλωσε ἕναν θηλυκό ἡμίονο ἡλικίας 12 ἐτῶνχρώματος λευκοῦ καί ἀναστήματος 1 16 μ laquoὡς ἰδιόκτητονraquo καταθέτοντας καί τό σχετικό πιστοποιητικόκαί χαρτόσημο 2 δραχμῶν καί τόν κατέγραψε μέ ἀριθμ 16 στό σχετικό Μητρῶο στό ὁποῖο ἐπικόλ-λησε τό χαρτόσημο

[Τό Ἔγγραφο ὑπογράφεται ἀπό τόν Κοινοτάρχη σφραγίζεται μέ τή σφραγίδα τῆς Κοινότητας406 καίἐπισημαίνεται μέ laquoκινητό ἐπίσημαraquo τῆς μιᾶς δραχμῆς τό ὁποῖο σφραγίζεται μέ τή σφραγίδα τῆς Κοι-νότητας Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρόγραφα Στό φ 1β΄ στό πάνω ἀριστερό τμῆμαἀναγράφεται τό Σημείωμα laquoἘθεωρήθη δέν ἐταξινομήθη ὡς ὑπερῆλιξ καί μικρόσωμος

Ἀρναία 5-5-30Ὁ Πρόεδρος

(῾Υπογραφή δυσανάγνωστη)407raquo]74 Πιστοποιητικόν Ἀρναία 7 Μαρτίου 1935 φφ 1 191Χ290

Ὁ Πρόεδρος τῆς Κοινότητας Ἀρναίας μέ τόν ἐφημέριο πιστοποιεῖ ὅτι ὁ Γεώργιος Χρήστου Δια-μαντούδης ἐρχόμενος σέ γάμο μέ τήν Αἰκατερίνη Ἰ Καραστέργιου408 laquoἀπέκτησε τά γνήσια καί οὐχίθετά τέκνα εὑρισκόμενα σήμερον ἐν τῇ ζωῇlaquo τόν Χρῆστο (γένν 1911) τόν Ἀλκιβιάδη (γένν 1912)τή Σουλτάνα (γένν 1916) τόν Δημοσθένη (γένν 1924) καί τόν Ἰωάννη (γένν 1927) ὅτι οἱ γονεῖς τουζοῦν καί ὅτι οἱ γονεῖς του laquoδέν ἀπέκτησαν ἕτερα τέκνα οὔτε ἐξ αὐτοῦ οὔτε ἐξ ἄλλου νομίμου γάμουτωνraquo

Στή συνέχεια ὑπάρχει Σημείωμα μέ τίτλο laquoΠροσθήκηlaquo γραμμένο ἀπό ἄλλο χέρι τοῦ προηγουμένουἘγγράφου μέ ἡμερομηνία 10 Σεπτεμβριου 1934 πού μᾶλλον εἶναι λαθεμένη ὡς πρός τό ἔτος (1934ἀντί 1935) ἀφοῦ ἀναγράφει ὄτι ἡ οἰκογενειακή κατάσταση πού ἀναφέρεται στό παραπάνω πιστο-ποιητικό παραμένει ἡ ἴδια ὅπως πιστοποιοῦν ὁ Πρόεδρος τῆς Κοινότητας Ἀρναίας καί ὁ ἱερέας τῆςἴδιας Κοινότητας

[Τό Ἔγγραφο (καί στά δύο τμήματα) ὑπογράφεται ἀπό τόν Κοινοτάρχη Κων Καραλιόλιο409 καί τόνἘφημέριο Ἀρχιμ Ἀθανάσιο Κυρούδη410 καί σφραγίζεται μέ τή σφραγιδα τῆς Κοινότητας Ἦταν κομ-μένο σέ 4 κομμάτια καί τό συναρμολογήσαμε Χαρτοσημαίνεται μέ ἔντυπο laquoχαρτόσημονraquo (κυκλικό)τῶν 20 δραχμῶν μέ laquoπρόσθετον ποσοστόν δρ 6raquo Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρό-γραφα Ἔχει ὑδατόσημο τή φράση laquoΕΛΛΗΝΙΚΟΝ 1930 ΧΑΡΤ(ΟΣΗΜΟΝ)raquo Πάνω ἀπό τόν τίτλο τοῦἘγγράφου άναγράφεται τό λογότυπο laquoΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ ΕΠΑΡΧΙΑΑΡΝΑΙΑΣ ΚΟΙΝΟΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo καί ὀ Ἀρ Πρωτ 2 ()]75 Βεβαίωσις Ἀρναία 23 Mαρτίου 1933 φ 1 (φ 1β΄ κενό) 197Χ150

Ὁ Πρόεδρος τῆς Κοινότητας Ἀρναίας βεβαιώνει ὅτι ὁ Διαμαντούδης Χρῆστος τοῦ Γεωργίου laquoκλά-σεως 1932 ΑΣΜ 54535 μεταβαίνει πρός κατάταξιν εἰς τό 50όν Σύνμα Πεζικοῦ411 τυγχάνων ἀπαλλαγῆςraquo

(Τό Ἔγγραφο ὑπογράφει ὁ laquoκατά φαντασίαν Κοινοτάρχης Ἀ Καραμίχος412 καί τό σφραγίζει μέ τήσφραγίδα τῆς Κοινότητας)76 Πιστοποιητικόν Ἀρναία 10 Ἀπριλίου 1934 φ 1 298Χ200

Ὁ Πρόεδρος τῆς Κοινότητας Ἀρναίας Αλέξανδρος Ἀλεξάνδρου413 πιστοποιεῖ ὅτι ὁ Γεώργιος Δια-

4

μαντούδης τοῦ Χρήστου μελισσοτρόφος καί κάτοικος Ἀρναίας δήλωσε laquoἕνα ἡμίονον ἄρρενα ἡλι-κίας ἐτῶν δύο(2) χρώματος Μούργκου414 καί ἀναστήματος 117 ὡς ἰδιόκτητονraquo μέ κατάθεση δήλωσήςτου καί χαρτοσήμου 2 δραχμῶν καί τόν κατέγραψε στό σχετικό μητρῶο μέ τόν ἀριθμό 51 στό ὁποῖοἐπικόλλησε τό χαρτόσημο

[Τό Ἔγγραφο ὑπογράφει ὁ Κοινοτάρχης τό σφραγίζει μέ τή σφραγίδα τῆς Κοινότητας καί τό ἐπι-σημαίνει μέ laquoΚινητόν ἐπίσημαraquo τῆς μιᾶς δραχμῆς τό ὁποῖο σφραγίζει μέ τή σφραγίδα τῆς Κοινότη-τας Κάτω ἀπό τήν πρώτη (δεξιά) σφραγίδα ἀναγράφεται τό ἑξῆς Σημείωμα laquoἘξαιρεῖται προσωρινῶςλόγῳ μικρᾶς ἡλικίας Ἀρναία 8-5-934 Ἡ Στ(ρατιωτική) Ἐπιτροπή ταξινομήσεωςraquo ἡ ὁποία ἀποτελεῖταιἀπό 3 ἄτομα μέ δυσανάγνωστες ὑπογραφές (τό ἐπώνυμο τοῦ τρίτου ἀτόμου εἶναι Κατσάγγελος) Εἶναιἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρόγραφα Στό φ 1β΄ καταγράφονται σέ ἔντυπη μορφή οἱ laquoὙπο-χρεώσεις πολιτῶν ἐκ τοῦ Κώδικος (ἀναφορικῶς πρός τό πιστοποιητικόν κυριότητοςraquo]77 Διπλότυπος ἀπόδειξις πληρωμῆς ἐκπαιδευτικῶν τελῶν ἐγγραφῆς Ἀρναία 30 Σεπτεμβρίου 1937

φ 1 (φ 1β κενό) 144Χ102Ὁ Δημοσθένης Διαμαντούδης μαθητής τῆς Α΄ τάξεως τοῦ Ἡμιγυμνασίου Ἀρναίας κατέβαλε τέ-

λος ἐγγραφῆς 200 δραχμές γιά το Α΄ τρίμηνο τοῦ σχολ ἔτους 1937-1938 καί γιά πρόσθετα τέλη 150δραχμές συνολικά 20150 δραχμές

(Τό Ἔγγραφο ὑπογράφει ὁ ἀναπληρωτής laquoΠροϊστάμενος τοῦ Σχολείουraquo Δ Ἀποστολόπουλος415 καίτό σφραγίζει μέ τή σχολική σφραγίδα)416 Ἔχει ἀριθμό 30 καί ὑδατόσημο μέ τά γράμματα ΔΗ Τό Ἔγγρα-φο εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρόγραφα)78 Διπλότυπος ἀπόδειξις πληρωμῆς ὑποχρεωτικῆς εἰσφορᾶς μορφ κινηματογράφου Ἀρναία 28 Ὀκτω-βρίου 1937 φ 1 (φ 1β κενό) 133Χ133

Ὁ Δημοσθένης Διαμαντούδης μαθητής τῆς Α΄ τάξεως τοῦ Ἡμιγυμνασίου Ἀρναίας laquoκατέβαλε τήνσυμφώνως τῷ Νόμῳ 418 (1935) ὑποχρεωτικήν εἰσφοράν αὐτοῦ ὑπέρ τοῦ μορφωτικοῦ κινηματογρά-φουraquo 5 δραχμές

(Τό Ἔγγραφο ὑπογράφει laquoὁ Προϊστάμενος τοῦ Σχολείουraquo Γ Ἀμπελουργός417καί τό σφραγίζει μέτή σχολική σφραγίδα Ἔχει ἀριθμό 4 Τό Ἔγγραφο εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρό-γραφα)79 Ὑπηρεσιακό Ἀρναία 10 Ἰουνίου 1938 φ 1 (φ 1β κενό) 153Χ205

Ἡ Ἀγροτική Τράπεζα τῆς Ἑλλάδος-Πρακτορεῖο Ἀρναίας κάνει γνωστό στόν Γεώργιο Χρ Διαμαν-τούδη ὅτι ἐγκρίθηκε γιʼ αὐτόν δάνειο 8000 δραχμῶν laquoδιά τήν ἀγοράν 40 μελισσοσμηνῶν καί τόν πα-ρακαλεῖ νά προσέλθει laquoμετά δύο ἐγγυητῶν τῶν ἀγορασθησομένων ζῴων καί τοῦ πωλητοῦ αὐτῶνraquoγιά τή χορήγηση τοῦ δανείου

(Τό Ἔγγραφο ὑπογράφεται μέ μή ἀναγνώσιμη ὑπογραφή προφανῶς ἀπό τόν Διευθυντή Τό Ἔγγρα-φο εἶναι δακτυλογραφημένο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρόγραφα)80 Διπλότυπος ἀπόδειξις πληρωμῆς ἐκπαιδευτικῶν τελῶν ἐγγραφῆς κλπ Ἀρναία 30 Σεπτεμβρίου 1938

φ 1 (φ 1 κενό) 110Χ152Ὁ Δημοσθένης Διαμαντούδης μαθητής τῆς Β΄ τάξεως τοῦ Ἡμιγυμνασίου Ἀρναίας κατέβαλε laquoδιά

τέλη ἐγγραφῆς Α΄ Τριμήνουraquo τοῦ σχολ ἔτους 1938-1939 200 δραχμές laquoδιά τέλη παραπεμπομένωνπρός ἐπαινεξέτασινraquo 50 δραχμές καί laquoδιά πρόσθετον τέλος ἀμέσου καταβολῆςraquo 150 δραχμές συ-νολικά 25150 δραχμές

(Τό Ἔγγραφο ὑπογράφει laquoὁ ἐντεταλμένος τήν εἴσπραξινraquo Γ Ἀμπελουργός καί τό σφραγίζει μέ τήσχολική σφραγίδα laquoσέ δύο σημεῖα Ἔχει ἀριθμό 7026 Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χει-ρόγραφα)81 Διπλότυπος ἀπόδειξις πληρωμῆς ἐκπαιδευτικῶν τελῶν ἐγγραφῆς κλπ Ἀρναία 13 Ἰανουαρίου 1939

φ 1 (φ 1β΄ κενό) 110Χ152Ὁ Δημοσθένης Διαμαντούδης μαθητής τῆς Β΄ τάξεως τοῦ Ἡμιγυμνασίου Ἀρναίας κατέβαλε laquoδιά

τέλη ἀνανεώσεως ἐγγραφῆςraquo τοῦ σχολ ἔτους 1938-1939 200 δραχμές καί laquoδιά πρόσθετον τέλος ἀμέ-σου καταβολῆςraquo 150 δραχμές συνολικά 20150 δραχμές

(Τό Ἔγγραφο ὑπογράφει laquoὁ ἐντεταλμένος τήν εἴσπραξινraquo Γ Ἀμπελουργός πού τό σφραγίζει μέτή σχολική σφραγίδα σέ δύο σημεῖα Ἔχει ἀριθμο 7040 Τό ῎Εγγραφο εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμ-πληρώνονται χειρόγραφα)

5

82 Διπλότυπος ἀπόδειξις πληρωμῆς ὑποχρεωτικῆς εἰσφορᾶς Ἀρναία 20 Ἰουνίου 1939 φ 1 (φ 1β΄κενό) 94Χ145

Ὁ Δημοσθένης Διαμαντούδης μαθητής τῆς Β΄ τάξεως τοῦ Ἡμιγυμνασίου Ἀρναίας laquoκατέβαλε διʼεἰσφοράν γ΄ τριμήνουraquo δρχ 40 καί laquoδιά πρόσθετον τέλος ἀμέσου καταβολῆςraquo δρχ 150 συνολικά 4150δρχ

(Τό Ἔγγραφο ὑπογράφει laquoὁ ἐντεταλμένος τήν εἴσπραξινraquo Γ Ἀμπελουργός πού τό σφραγίζει μέτή σχολική σφραγίδα σέ δύο σημεῖα καί ἔχει ἀριθμό 11076 Πάνω ἀπό τόν τίτλο ἀναγράφεται τό λο-γότυπο laquoΥΠΟΥΡΓΕΙΟΝ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΕΘΝ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΕΝΙΣΧΥΣΙΣ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΜΕΣΗΣ ΕΚ-ΠΑΙΔΕΥΣΕΩΣraquo Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρόγραφα)83 Ἀτομική πρόσκλησις Ἀρναία 8 Ὀκτωβρίου 1940 φ 1 177Χ236

Τό laquoΤαμεῖον Εἰσπράξεων Ἀρναίαςraquo προσκαλεῖ τόν Γεώργιο Χρήστου Διαμαντούδη νά καταβάλει μέσασέ 8 ἡμέρες στό Δημόσιο τό χρέος του laquoἐκ φόρου καταστροφῆς ὑπονόμουraquo τοῦ οἰκονομικοῦ ἔτους1940 ἀνερχόμενο στό ποσό τῶν 350 δρχ μέ τή σύσταση νά σπεύσει στήν ἐκπλήρωση τῆς ὑποχρέω-σής του διότι ἀλλιῶς θά ἐφαρμόσει ἐναντίον του laquoτά ὑπό τοῦ ΝΕΔΕ προβλεπόμενα ἀναγκαστικάμέτραraquo πού θά ἔχουν ὡς κύρια συνέπεια τήν αὔξηση τοῦ χρέους του Τό εἶδος τοῦ φόρου ἀναγρά-φεται ἀναλυτικά ὡς ἑξῆς (ὑπετιότητι κατεστράφη ὁ ὑπόνομος διά τήν κατασκευήν τοῦ ὁποίου ἐδα-πάνησεν ἡ Κοινότης Δρ 1400raquo

[Τό Ἔγγραφο εἶναι ἀνυπόγραφο καί σφραγίζεται μόνο μέ τή σφραγίδα τῆς Ὑπηρεσίας418 (στό πάνωμέρος τοῦ φ 1β΄ ὅπου ἀναγράφεται ἡ διεύθυνση τοῦ παραλήπτη καί τό λογότυπο τῆς Ὑπηρεσίας (Βλσφραγίδα) Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρόγραφα]84 Ὑπηρεσιακό (Διαβιβαστικό Ἔγγραφο) Ἀρναία 10 Ὀκτωβρίου 1945 φ 1 286Χ194

Ὁ Νομάρχης Χαλκιδικῆς Ἀν Κισχίρας419 διαβιβάζει στόν Πρόεδρο τῆς Κοινότητας Ἀρναίας420 laquoτόὑπʼ ἀριθμ 211128-9-45 ἔγγραφον τής ἐν Ἀθήναις ἑδρευούσης ὑπηρεσίας Ἀρχείων παρ χρήσεως μεθʼὁλοκλήρου τῆς προσηρτημέ-νης ἀλληλογραφίας ἀφορῶνἔκδοσιν πιστοποιητικῶν τῶνΚαραγιάννη Ἰωάννη421raquo καίπαρακαλεῖ laquoδιά τήν ἀπʼ εὐθεί-ας ἐκτέλεσινraquo Στό φ 1β΄ κα-ταγράφεται laquoΦύλλον Μη-τρώον τοῦ Ἰωάννη Δ Καρα-γιάννηraquo πού ἀφορᾶ στήστρατιωτική του θητεία(1919-1935) μέ ἡμερομηνία20-6-1945 καί τόπο ἔκδοσηςτόν Πολύγυρο (Βλ εἰκόνα)

(Τό Ἔγγραφο εἶναι ἀντί-γραφο καί ἀσφράγιστο μέ με-ρικές ἀνορθογραφίες καί κοι-νοποιεῖται στήν laquoὙπηρεσίαν παρ χρήσεως Ἀθήναςraquo καί laquoἸωάννην Δ Καραγιάννη Ἀρναίανraquo Ἔχει ἀριθ-μό Πρωτοκόλλου 2072)85 Πιστοποιητικόν Ἀρναία 20 Φεβρουαρίου 1948 φ 1 (φ 1β΄ κενό) 214Χ283

Ὁ Δήμαρχος Ἀρναίας Θεοχάρης Μπάτσιος422 πιστοποιεῖ ὅτι ἡ οἰκογένεια τοῦ δημότη καί στρατιώτηΔιαμαντούδη Δημοσθένη τοῦ Γεωργίου ἀποτελεῖται ἀπό τόν πατέρα του Γεώργιο τοῦ Χρήστου (γένν1878) τή μητέρα του Αἰκατερίνη (ἐτῶν 60) τούς ἀδελφούς του Χρῆστο (γένν 1911) καί Ἀλκιβιάδη(γένν 1912) καί τῆς ἀδελφῆς του Σουλτάνας (ἐτῶν 23) ὅτι τά παραπάνω μέλη ἔμειναν μέ τόν ὁπλί-τη πρίν στρατευθεῖ καί συντηροῦνταν ἀπό αὐτόν ὅτι τά παραπάνω μέλη δέν κατέχουν ὁποιαδήπο-τε ἔμμισθη θέση καί δέν λαμβάνουν σύνταξη ἄνω τῶν 20000 δρχ τόν μῆνα οὔτε ἔχουν εἰσοδήμα-τα 20000 δρχ ἀπό ΝΠΔ ἤ ΙΔ Δημοσίου Ταμείου ἤ ἀπό ἄλλον καί ἀπό ἄλλη πηγή καί ὅτι τό παρόνχορηγεῖται μέ αἴτησή του laquoδιά τήν λῆψιν ἐφεδριακοῦ ἐπιδόματοςraquo

(Τό Ἔγγραφο ὑπογράφεται ἀπό τόν Δήμαρχο ὁ ὁποῖος τό σφραγίζει μέ τήν ὑπηρεσιακή σφραγί-δα423 Στό κάτω ἀριστερό μέρος τοῦ Ἐγγράφου ὁ Διοικητής τοῦ Σταθμοῦ Χωροφυλαλῆς Ἀρναίας424

6

405 Ὁ Νικ Μαρμαρᾶς γεννήθηκε τό 1900 (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo) Ἦταν γιός τοῦ Κων-σταντίνου (Κωστῆ) Μαρμαρᾶ [Βλ φωτογραφία στό τχ 47 Ἀπρ-Ἰούν 2000 σ 5 ὅπου εἰκονίζεται μέτόν πατέρα του καί τά ἕξι ἀδέλφια του (πρῶτος ἀπό ἀριστερά μετά τόν πατέρα του)] Ἦταν γιατρόςκαί τό ἐπάγγελμά του ἐξάσκησε στήν Ἀρναία [Βλ Μανασσῆ (Μάνου) Γ Μανασσῆ Χρονικό κατοχῆςἈρναίας 1941-1944 καί στοιχεῖα ἀπό τή ζωή της Ἀθήνα 20001 σ 110)] Τό 1925-1926 συμμετεῖχε στήνἐπιτροπή μετονομασίας τῶν ξενόφωνων χωριῶν τῆς Ὑποδιοικήσεως Χαλκιδικῆς μέ πρόεδρο τόν Μη-τροπολίτη Ἱερισσοῦ Σωκράτη καί μέλη τόν γιατρό Γρηγ Σαραφιανό καί τόν διευθυντή τοῦ ἩμιγυμνασίουΛιαριγκόβης Ἀ Νικολάου [Βλ Δημ Θ Κύρου Καταγραφή Ἀρχείων 1 ΚΑ΄ (6) Κατάλογος ἘγγράφωνἈρχείου Λυσιμάχου Γρ Σαραφιανοῦ ΑΡΝΑΙΑ ὅπ σ 4 Ἐγγρ ἀρ 131 καί 2 ΚΑ΄(7) Κατάλογος ὅπ

Σημειώσεις

βεβαιώνει τό γνήσιο τῆς ὑπογραφῆς τοῦ Δημάρχου ὑπογράφον-τας καί σφραγίζοντας τή βεβαίωση μέ τήν ὑπηρεσιακή σφραγίδα425Ἔχει ἀριθμό Πρωτοκόλλου 32)86 Ἀπόδειξις πληρωμῆς Ἀρναία 2 Μαΐου 1954 φ 1 (φ 1β΄ κενό)

95Χ133Ὁ Δημ(οσθένης) Διαμαντούδης πλήρωσε γιά κατανάλωση ἠλε-

κτρικοῦ ρεύματος426 στόν ἠλεκτροδοτοῦντα τήν Ἀρναία Κ Κα-τακάλου427 18 δραχμές γιά τόν μῆνα Δεκέμβριο τοῦ 1953

[Τό Ἔγγραφο (βλ εἰκόνα) ὑπογράφει ὁ Εἰσπράκτορας Θ Μα-τζώλης428 Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρόγραφαἜχει ἀριθμό 623 καί πάνω ἀπό τόν τίτλο τό λογότυπο laquoΗΛΕ-ΚΤΡΟΦΩΤΙΣΜΟΣ ΑΡΝΑΙΑΣ-Κ ΚΑΤΑΚΑΛΟΥraquo Κάτω ἀπό τόν λογα-ριασμό καί τήν ὑπογραφή τοῦ εἰσπράκτορα ἀναγράφεται ἡ φρά-ση laquoΠαρακαλοῦμε νά πληρώνετε τήν κατανάλωσή σας τακτικάraquo]87 Λογαριασμός καταναλώσεως ἠλεκτρ ρεύματος Ἀρναία

26 Ὀκτωβρίου 1955 φ 1 (φ 1β΄ κενό) 112Χ82Ὁ Δημοσ(θένης) Διαμαντούδης πλήρωσε γιά κατανάλωση ἠλε-

κτρικοῦ ρεύματος (8 ΩΧΒ) στόν Κ Κατάκαλο 4700 δρχγιά τούς μῆνες Αὔγουστο καί Σεπτέμβριο τοῦ 1955(σύν 2 δρχ γιά χαρτόσημο)

[Τό Ἔγγραφο (βλ εἰκόνα) ὑπογράφει ὁ ΔιαχειριστήςΘ Ματζώλης Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συνπληρώνον-ται χειρόγραφα Ἔχει ἀριθμό 1937 καί πάνω ἀπό τόν τίτ-λο τό λογότυπο laquoΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΙΣ ΑΡΝΑΙ-ΑΣ ΚΑΤΑΚΑΛΟΣraquo Κάτω ἀπό τόν λογαριασμό καί τήν ὑπο-γραφή τοῦ εἰσπράξαντος ἀναγράφεται ἡ φράση laquoΠα-ρακαλοῦμε νά πληρώνετε κάθε μῆνα τακτικά τόν φωτι-σμό σας)]88 Λογαριασμός καταναλώσεως ἠλεκτρ ρεύματος

Ἀρναία 30 Ἀπριλίου 1959 φ 1 (φ 1β΄ κενό) 112Χ85

Ὁ Δημοσ(θένης) Διαμαντούδης πλήρωσε γιά κατα-νάλωση ἠλεκτρικοῦ ρεύματος (4 ΩΧΒ) στή Δημόσια Ἐπι-χείρηση Ἠλεκτρισμοῦ (ΔΕΗ) 10 δρχ (+ 1 δρχ γιά χαρ-τόσημο) γιά τόν μῆνα Ἀπρίλιο τοῦ 1959

[Τό Ἔγγραφο (βλ εἰκόνα) ὑπογράφει ὁ ΔιαχειριστήςΘ Ματζώλης Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονταιχειρόγραφα Ἔχει ἀριθμό 1640 καί πάνω ἀπό τόν τίτλοτό λογότυπο laquoΔΗΜΟΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΣ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ ΑΡ-ΝΑΙΑΣraquo)

7

τχ 93Ὀκτ-Δεκ 2011 σ 3 Ἔγγρ ἀρ 55 (Β΄ σειρά)] Κατά τά ἔτη 1929 (279) -1931 (28) χρημάτισε Πρό-εδρος τῆς Κοινότητας Ἀρναίας καί κατά τά ἔτη 1931 (109)-1934 (263) χρημάτησε Μέλος τοῦ Κοινο-τικοῦ Συμβουλίου (Βλ Βιβλία Πρακτικῶν καί Ἀποφάσεων 1929-1934 τῆς Κοινότητας Ἀρναίας)

406 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 37 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΕΛΛΗΝΙ-ΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ bull ΝΟΜΑΡΧΙΑ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣraquo καί στό κέντρο σέ δύο σειρές laquoΚΟΙΝΟΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquoΧρησιμοποιήθηκε ἀπό τίς 3-2-1929 ἕως τίς 12-7-1935 (Βλ τά Βιβλία Πρακτικῶν καί Ἀποφάσεων τῶνἐτῶν αὐτῶν Φωτογραφία της μαζί μέ ἄλλες βλέπε στό ὀπισθόφυλλο τοῦ τχ 24Ἰουλ-Σεπτ 1994 τοῦπερ laquoΑΡΝΑΙΑraquo καί στό Βιβλίο τῆς Ἠλ Παπαθανασίου Ἡ Ἀρναία ἡ παλιά Λιαρίγκοβα Θεσσαλονίκη 1999σ 147

407 Μᾶλλον πρόκειται γιά τόν Πρόεδρο τῆς Ἐπιτροπῆς ταξινομήσεως (Βλ καί Ἔγγραφο ἀρ 76)408 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν409 Ὁ Κωνσταντῖνος Καραλιόλιος τοῦ Δημητρίου γεννήθηκε τό 1901 (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων

raquo) Ἦταν γιατρός κατά τά ἔτη 1999 (279)-1931 (28) Μέλος τοῦ Κοινοτικοῦ Συμβουλίου καί κατά τάἔτη 1931 (109-1934 (263) Πρόεδρος τῆς Κοινότητας (Βλ τά Βιβλία Πρακτικῶν καί Ἀποφάσεων 1929-1934 τῆς Κοινότητας Ἀρναίας)

410 Ὁ Ἀρχιμ Ἀθανάσιος Κυρούδης τοῦ Βασιλείου γεννήθηκε τό 1874 (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρέ-νων raquo) Χειροτονήθηκε Διάκονος καί Πρεσβύτερος τό 1925 ἀπό τόν Μητροπολίτη Ἱερισσοῦ Σωκρά-τη Ἀργότερα πῆρε καί τό ἐκκλησιαστικό ἀξίωμα τοῦ Ἀρχιμανδρίτη καί ὑπηρέτησε ὡς ἐφημέριος τοῦΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγ Στεφάνου μέχρι τό 1952 Τό 1939 συνέργησε στήν κατασκευή τῆς περίφραξηςτοῦ αὐλογύρου τοῦ Ναοῦ Διετέλεσε Γραμματέας καί Ἀρχιερατικός Ἐπίτροπος τῆς Μητροπόλεως Ἱερισ-σοῦ [Περισσότερα γιʼ αὐτόν βλέπε Δημ Θ Κύρου Τά laquoΧρονικά Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Λιαριγκόβης(Ἀρναίας)raquo τοῦ Μητροπολίτη Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτη (1911-1944) ΑΡΝΑΙΑτχ 78Ἰαν-Μάρτ 2008 σσ 6 καί 13 (Σημ 37) καί Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδα-μερίου Σωκράτης Σταυρίδης (1866-1944) ὅπου ὑπάρχει καί ἄλλη Βιβλιογραφία]

411 Δέν γνωρίζουμε ποῦ ἦταν ἡ ἕδρα τοῦ Συντάγματος αὐτοῦ412 Ἐδῶ ἡ ὑπόθεση ἔχει πλάκα Εἶναι ἀστεία Γιʼ αὐτό θά τήν ἀστειεύσουμε καί μεῖς περισσότερο

Διαβάστε λοιπόν ἔχοντας ὑπόψη καί τή Σημείωση 409 Ἀπό τίς 10-9-1931 ἕως τίς 26-3-1934 Πρόεδροςτῆς Κοινότητας ἦταν ὁ Κων Καραλιόλιος ἐνῶ ὁ Ἀ(στέριος) Καραμῖχος ἀπό τίς 5-4-1921 ἕως τίς 21-10-1934 ἦταν ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ τῆς Κοινότητας Ἄν θέλετε νά μάθετε γιατί ὑπογράφει ὡς Πρόεδρος laquoνοῦνκαί ἡλικίαν ἔχει αὐτόν ἐρωτήσατεraquo Θά τόν βρεῖτε στό ὀστεοφυλάκιο τοῦ Κοιμητηρίου Ἀρναίας μέlaquoγεγυμνωμένα ὀστᾶraquo Πιστεύουμε ὅτι τό περιστατικό εἶναι πρωτοφανές στά χρονικά τῆς Τοπικῆς Αὐτο-διοίκησης πανελληνίως

413 Ὁ Ἀλέξανδρος Ἀλεξάνδρου τοῦ Βασιλείου γεννήθηκε τό 1902 (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένωνraquo) Ἦταν παντοπώλης καί γεωργός Χρημάτισε Πρόεδρος τῆς Κοινότητας Ἀρναίας ἀπό τίς 9-4-1934ἕως τίς 16-12-1935 καί Κοινοτικός Σύμβουλος τό 1936 Στή συνέχεια διορίσθηκε ὑπάλληλος στήν Ἀγρο-τική Τράπεζα καί ὑπηρέτησε στή Θεσσαλονίκη στά Ν Μουδανιά καί στήν Ἀρναία Στίς 10-12-1943 laquoδο-λοφονήθηκε ἀπό κομμουνιστές ὕστερα από ἐμπαθεῖς καί συκοφαντικές εἰσηγήσεις τοπικῶν παραγόντωνraquo[Βλ Κλ(ειώς) Ἀ(λεξάνδρου) Τό γενεαλογικό δένδρο τῆς οἰκογένειας Ἀλεξάνδρου Η ΑΡΝΑΙΑ ΤΗΣ ΜΑ-ΚΕΔΟΝΙΑΣ τχ 49Ὀκτ-Δεκ 2000 σσ 12-13 14 15 καί 16 ὅπου ὑπάρχουν περισσότερες πληροφορίεςγιʼ αὐτόν καί φωτογραφίες ἀπό τή ζωή καί τή δράση του]

414 Ἡ λέξη μοῦργκος ἤ μοῦργος προέρχεται ἀπό τή λέξη μούργκα ἤ μούργα ἡ ὁποία σημαίνει σκο-τάδι ἤ κατακάθι λαδιοῦ καί χαρακτηρίζει μεγαλόσωμα ζῶα (κυρίως τσομπανόσκυλα) σκούρου χρώ-ματος Μεταφορικά σημαίνει τόν ἀσχημομούρη καί τόν κακότροπο ἄνθρωπο (Βλ ἐνδεικτικάἘγκυκλοπαίδειες laquoΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΖΩΗraquo τόμος 13 σ 144 καί laquoΚΟΣΜΟΣraquo τόμος 18 σ 335 καί laquoΕΠΙ-ΤΟΜΟΝ ΠΛΗΡΕΣ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΚΑΙ ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΗΣ ΠΑ-ΠΥΡΟΣ-ΛΑΡΟΥΣraquo σ 748)

415 Ὁ Δημήτριος Ἀποστολόπουλος ὑπηρέτησε ὡς καθηγητής τοῦ Ἡμιγυμνασίου Ἀρναίας ἀπό τήν1η Μαρτίου 1937 ἕως τήν 22α Ὀκτωβρίου 1939 [Βλ laquoΒιβλίον Πράξεων τοῦ Προσωπικοῦ τοῦ Ἡμιγυ-μνασίου Λιαριγκόβηςraquo (1915-1939)] Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτόν καί γιά τήν καταγωγήτου ἡ ὁποία μᾶλλον ἦταν ἀπό τήν Πελοπόννησο

416 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 33 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΗΜΙΓΥ-ΜΝΑΣΙΟΝ ΑΡΝΑΙΑΣ 1914raquo στό κέντρο κυκλικά (σχεδόν) ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣΕΛΛΑΔΟΣraquo καί μέσα σʼ αὐτό ὑπάρχει ἡ παράσταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό

8

[Εὐκαιριακά θά πρέπει νά συμπληρώσουμε καί νά διορθώσουμε τίς Σημειώσεις 399 καί 400 τοῦ Ἐγγρά-φου 71 πού δημοσιεύθηκε στό προηγούμενο τεῦχος ὡς ἑξῆς Στή Σημείωση 399 τό 1932 νά γίνει 1933σύμφωνα μέ τό laquoΒιβλίον Πράξεων τοῦ Προσωπικοῦ τοῦ Ἡμιγυμνασίου Λιαριγκόβηςraquo (1915-1939) τόὀποῖο πρέπει νά προστεθεῖ στή Βιβλιογραφία καί στή Σημείωση 400 ἡ διάμετρος νά γίνει 35 καί τό λο-γότυπο νά γραφεῖ laquo ΥΜΝΑΣΙΟΝ ΛΙΑΡΙΓΚΟraquo καί νά γραφεῖ ἐνημερωτικά ὅτι ὁλόκληρη ἡ σφραγί-δα ἔχει τό λογότυπο κυκλικά laquoΗΜΙΓΥΜΝΑΣΙΟΝ ΛΙΑΡΙΓΚΟΒΗΣ 1914raquo καί στό κέντρο ὑπάρχει ἡ παρά-σταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό]

417 Ὁ Γεώργιος Ἀμπελουργός ὑπηρέτησε ὡς καθηγητής μέ καθήκοντα Διευθυντῆ τοῦ Ἡμιγυμνα-σίου Ἀρναίας ἀπό τίς 7 Φεβρουαρίου 1936 ἕως τίς 10 Ἰουλίου 1939 (Βλ laquoΒιβλίον Πράξεων raquo) Δένἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτόν καί γιά τήν καταγωγή του

418 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 37 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΒΑΣΙΛΕΙΟΝΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ-ΤΑΜΕΙΟΝ ΑΡΝΑΙΑΣraquo καί στό κέντρο ὑπάρχει ἡ παράσταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό

419 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτόν420 Δέν γνωρίζουμε ποιός ἦταν Πρόεδρος τῆς Κοινότητας (πιθανόν ὁ Εὐθ Τσαπραζλῆς) διότι τά

Πρακτικά τῆς περιόδου ἐκείνης ἦταν ἀνυπόγραφα ἴσως λόγω κακῆς λειτουργίας τοῦ Κοινοτικοῦ Συμ-βουλίου Ἀπό τίς 19 Ὀκτωβρίου ἀνέλαβε νέο Κοινοτικό Συμβούλιο μέ Πρόεδρο τόν Ἀναστάσιο Σαμαρᾶ

421 Ὁ Ἰωάννης (ἤ Παράσχος) Καραγιάννης γεννήθηκε τό 1899 Φοίτησε στήν Ἀστική Σχολή Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας) ἀπό τό 1905 ἕως τό 1912 (Βλ Μαθητολόγιον 1908-1913 πού βρίσκεται στό Γενι-κό Λύκειο Ἀρναίας) Τόν Μάϊο τοῦ 1919 κατατάχθηκε ὡς κληρωτός στόν Στρατό καί τόν Ἰούνιο με-τατέθηκε στόν Λόχο Στρατηγείου τῆς Σμύρνης καί σέ ἄλλες μονάδες τοῦ ἐκεῖ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ συμ-μετέχοντας στή Μικρασιατική Ἐκστρατεία μέχρι τά τέλη τοῦ 1921 ὁπότε ἐπέστρεψε στή Θεσσαλο-νίκη λόγω σοβαροῦ τραυματισμοῦ τόν Μάρτιο τοῦ 1923 Ἦταν σύζυγος τῆς Ἑλένης Καραστέριου Στήδεκαετία τοῦ 1970 ἔγραψε Ἡμερολόγιο 40 σελίδων το ὁποῖο ἀναφέρεται στή στρατιωτική του ζωήἀλλά καί σέ ἄλλα γεγονότα πού συνέβησαν στήν Λιαρίγκοβη ἀπό τό 1911 ἕως τό 1914 σέ συνδυασμόμέ τήν ἀρχιερατεία τοῦ ἐπισκόπου (τότε) Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη Πέθανε στά τέλη Ἰου-νίου τοῦ 1989 Λίγα χρόνια πρίν πεθάνει μᾶς τό ἔδωσε γιά φωτοαντιγραφή ἐκφράζοντας τήν ἐπιθυ-μία νά ἐκδοθεῖ σέ βιβλίο Τίς παραπάνω πληροφορίες πήραμε ἀπό τό Ἡμερολόγιό του οἱ ὁποῖες δια-φέρουν ἐλάχιστα ἀπό τις πληροφορίες τοῦ laquoΦύλλου Μητρῴουraquo του (Γιά τόν Ἰω Καραγιάννη καί τόἩμερολογιό του βλέπε (ΔΘΚ) Μικρές Εἰδήσεις ΑΡΝΑΙΑ τχ 4Μάρτ-Αὔγ 1989 σ 13 καί Δημ ΘΚύρου 1 Ἕνας γέροντας θυμᾶται ΑΡΝΑΙΑ τχ 11Ἀπρ-Ἰούν 1991 σσ 5-7 καί 2 Ἡ Ἱστορία τοῦἹεροῦ Ναοῦ τῶν Ἁγίων Ἀναργύρων ἀπό τήν ἵδρυσή του (1919) ὥς τήν ἀνακήρυξή του σέ ἐνοριακό Ναό(1982) στόν Συλλογικό Τόμο laquoἹερός Ναός Ἁγίων Ἀναργύρων Ἀρναίας Ἀρναία 2002 σσ 34-35 καί 58-59 (Σημ 18-21)

422 Χρημάτισε Δήμαρχος ἤ Πρόεδρος Δημαρχιακῆς Ἐπιτροπῆς) ἀπό τό 1948 ἕως τό 1950 Περισ-σότερα γιʼ αὐτόν καί γιά τήν αὐτοδιοικητική του δραστηριότητα βλέπε Δημ Θ Κύρου Ὁ φιλοαρναι-ώτης Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης (1911-1944) προτείνει στά 1937laquoΝά γίνῃ Κέντρο Τουρισμοῦ ἡ Ἀρναία ἡ δροσερά καί ὡραίαraquo ΑΡΝΑΙΑ τχ 92Ἰούλ-Σεπτ 2011 σσ6-7 μέ ἐπιφύλαξη ὅσον ἀφορᾶ στίς ἡμερομηνίες γιά τή δημαρχιακή του θητεία

423 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 36 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΒΑΣΙΛΕΙΟΝΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ bull ΔΗΜΟΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo καί στό κέντρο εἶναι ἡ παράσταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό(Φωτογραφία τῆς σφραγίδας αὐτῆς μαζί μέ ἄλλες τῆς Κοινότητας καί τοῦ Δήμου Ἀρναίας βλέπε στόὀπισθόφυλλο τοῦ τχ 24Ἰούλ - Σεπτ 1994 τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo)

424 Ἡ ὑπογραφή του εἶναι μή ἀναγνώσιμη καί δέν γνωρίζουμε τό ὀνοματεπώνυμό του οὔτε ἔχου-με ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτόν

425 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 31 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΣΤΑΘΜΟΣΧΩΡΟΦΥΛΑΚΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo Στό κέντρο ἀναγράφεται ἡμικυκλικά ἡ φράση laquoΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣraquoκαί εἰκονίζεται ἡ παράσταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό

426 Τό χρονικό τῆς ἠλεκτροδότησης τῆς Ἀρναίας ἔχει περιληπτικά ὡς ἑξῆς Οἱ πρῶτες αποφάσειςτῆς Κοινότητας Ἀρναίας πάρθηκαν τό 1927 (ἀρ 10 καί 30) ἐπί προεδρίας Βασιλείου Κεχαγιᾶ (Βλ laquoΒι-βλίον Ἀποφάσεων 1921-1927raquo τῆς Κοινότητας Λιαριγκόβης) ἀλλά δέν ὑλοποιήθηκαν τότε Στίς 13 Δε-κεμβρίου τοῦ 1935 τό Κοινοτικό Συμβούλιο (Πρόεδρος Ἀλέξ Ἀλεξάνδρου) ἀποφάσισε (Ἀπόφαση ἀρ113) νά δημοσιευθεῖ σχετική Διακήρυξη στίς ἐφημερίδες τῆς Θεσαλονίκης laquoΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣraquo καί laquoΧΡΟ-ΝΟΣraquo γιά πέντε ἡμέρες ἔναντι 45750 δραχμῶν Στίς 26 Ἀπριλίου τοῦ 1936 μέ Ἀπόφασή του (ἀρ 39)

9

ἐπί προεδρίας Χριστοδούλου Ἀδαμίδη ἐγκρίθηκε ὁ ἠλεκτροφωτισμός τῆς κωμοπόλεως καί στίς 24 Μαΐ-ου τοῦ ἴδιου ἔτους μέ ἄλλη Ἀπόφασή του (ἀρ 47 βλ καί Πρακτικό ἀρ 24) ἐπί προεδρείας ΘεοχάρηΜπάτσιου ὁ ἠλεκτροφωτισμός ἀνατέθηκε ὕστερα ἀπό δημοπρασία στόν Κατάκαλο Κ Κατακάλου (ΒλlaquoΒιβλίον Πρακτικῶν 1935-1937raquo καί laquoΒιβλίον Ἀποφάσεων 1935-1936raquo τῆς Κοινότητος Ἀρναίας) καί μέσαστό 1936 (ὑποθέτουμε) ἄρχισε ἡ ἠλεκτροδότηση στήν Ἀρναία τῆς γκαζόλαμπας Δέν γνωρίζουμε πότεἀκριβῶς οἱ τότε κάτοικοι τῆς Ἀρναίας (πρόσφατοι πρόγονοί μας) ἀναφώνησαν τό laquoΕἴδομεν τό φῶςτό ἠλεκτρικόνraquo καί εἰδικά τό laquoΚατακαλικόνraquo Ὅποιος γνωρίζει ἄς μᾶς ἐνημερώσει Ἀπό τό 1959 τόνἠλεκτροφωτισμό τῆς Ἀρναίας ἀνέλαβε ἡ Δημόσια Ἐπιχείρησις Ἠλεκτρισμοῦ (ΔΕΗ) ἡ ὁποία κυριο-λεκτικά καί μεταφορικά laquoμᾶς ἄλλαξε τά φῶταraquo Ἄν ξέραμε τί μᾶς περίμενε μέ τή ΔΕΗ τόν ἑπό-μενο αἰώνα μετά ἀπό 53 χρόνια (1959-2012) θά θέλαμε νά φωτιζόμαστε ἀκόμα ἀπό τόν ΚατάκαλοΕἶδες ἡ ΔΕΗ

427 Ὁ Κατάκαλος Κ Κατάκαλος (ἤ Κατακάλου) καταγόταν ἀπό τήν Γαλάτιστα τῆς Χαλκιδικῆς Ἀπότό 1927 ἦρθε σέ ἐπαφή μέ τήν Κοινότητα γιά νά ἀναλάβει τήν ἠλεκτροδότηση τῆς κωμόπολης χω-ρίς ἀποτέλεσμα Φαίνεται ὅτι στίς ἀρχές τῆς 10ετίας τοῦ 1930 (ἴσως 1934) ἦταν ἰδιοκτήτης ἀλευρο-μύλου στήν Ἀρναία γιά τίς ἀνάγκες τοῦ ὁποίου ἔπαιρνε νερό ἀπό τό ὑδραγωγεῖο μέ ἀποτελεσμα νάπαρατηρεῖται ἔλλειψη νεροῦ στόν οἰκισμό γεγονός πού προκάλεσε τήν ἀπαγόρευση ἀπό τό Κοινοτι-κό Συμβούλιο τοῦ 1934-1935 (Πρόεδρος Ἀλέξανδρος Ἀλεξάνδρου) λήψης νεροῦ ἀπό τό νεοκατα-σκευασθέν ὑδραγωγεῖο μέ τήν ὑπόδειξη ἡ λήψη νεροῦ νά γίνεται σύμφωνα μέ τό ἤδη ὑπογραφέν Συμ-βόλαιο Ἠλεκτροφωτισμοῦ τῆς Ἀρναίας ἀπό τή βρύση τῆς κεντρικῆς πλατείας Ὁ Κατάκαλος συνέχι-ζε κι ἀργότερα νά παίρνει νερό ἀπό τό ὑδραγωγεῖο μέ ἀποτέλεσμα νά μηνυθεῖ ἀπό τόν τότε Πρόεδρο(Χριστ Ἀδαμίδη) καί νά καταδικασθεῖ ἀπό τό Εἰρηνοδικεῖο Ἄρνης ὁπότε σταμάτησε νά χρησιμοποιεῖτό νερό τοῦ ὑδραγωγείου καί μέ κατάλληλη συσκευή ὀλιγοδάπανη κατόρθωσε νά συγκεντρώνει τόνερό πού χρησιμοποιεῖτο γιά τόν ἠλεκτροφωτισμό τή νύχτα καί νά τό διαθέτει τήν ἑπόμενη μέρα στόνἀλευρόμυλο Μέ τήν ἔλευση τῶν Γερμανῶν στήν Ἀρναία (1941) ὁ Κατάκαλος ἔχοντας σύζυγο Γερ-μανίδα ἔσπασε τήν κλειδαριά τοῦ ὑδραγωγείου καί ὅταν ἡ Κοινότητα κάλεσε τήν Ἑλληνική Ἀστυνο-μία αὐτός ἀπείλησε τόν Ἀστυνόμο τόν τότε Πρόεδρο τῆς Κοινόητας Γ Γκουνιώτη καί τόν τότε Γραμ-ματέα Γ Κατσιαμούρη laquoὅτι θά τούς στείλει εἰς τό στρατόπεδον συγκεντρώσεως διά τήν στάσιν τουςἀπέναντί του ἡ ὁποία ἀποδεικνύει ὅτι εἶναι Ἀγγλόφιλοι καί προσπαθοῦν νά παρεμβάλλουν προσκόμ-ματα εἰς τήν ἐργασίαν του διότι αὐτός εἶναι γνωστός Γερμανόφιλοςraquo Ἔτσι σʼ ὅλη τή διάρκεια τῆς κα-τοχῆς χρησιμοποιοῦσε τό νερό τοῦ ὑδραγωγείου laquoχωρίς μάλιστα νά καταβάλλει οὐδένα φόρον διό-τι οὐδείς ἐτόλμα νά φορολογήσῃ τόν κ Κατάκαλον ὁ ὁποῖος ἦτο ἕτοιμος νά συκοφαντήσῃ τόν φο-ρολογοῦντα ὅτι τόν καταπιέζει διότι εἶναι Γερμανόφιλοςraquo

Τόν Μάϊο τοῦ 1945 μετά τήν ἀπό τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1944 ἀποχώρηση τῶν Γερμανῶν ἀπό τήν Ἑλλά-δα ἡ Κοινότητα μέ Ἀπόφασή της (ἀρ 43-5-1945) ἀπαγόρευσε στόν Κατάκαλο νά παίρνει νερό ἀπό τόὑδραγωγεῖο γιά τόν ὑδρόμυλό του καί τοῦ ὑπέδειξε νά παίρνει νερό ἀπό τή βρύση τῆς κεντρικῆς πλα-τείας ἤ νά ξανακατασκευάσει τή συσκευή πού εἶχε προπολεμικά (Γιά ὅλες τίς παραπάνω πληροφορίεςβλέπε laquoΒιβλίον Ἀποφάσεων 1943-1946raquo καί Βιβλίο Πρακτικῶν 1943-1947raquo τῆς Κοινότητας Ἀρναίας)

428 Ὁ Θεόδωρος Ματζώλης γεννήθηκε τό 1894 Ἦταν γιός τοῦ Γεωργίου καί ἀδελφός τοῦ Δημη-τρίου (γένν 1905) καί τοῦ Μαυρουδῆ (γένν 1914) πού σκοτώθηκε κατά τόν ἑλληνοϊταλικό πόλεμο(Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo ὅπου τό ἐπώνυμό τους καταγράφεται ὡς Ματσόλης Ματζόλης καίΜατζιώλης ἀντίστοιχα) Τό 1937 φαίνεται ὡς κάτοικος τοῦ χωριοῦ Μικρό Σούλι Σερρῶν Ἀπό ἐκεῖ στάτέλη Αὐγούστου τοῦ ἴδιου ἔτους μέ ἐπιστολή του ἐνημέρωσε τόν Μητροπολίτη Ἱερισσοῦ καί ἉγίουὌρους ὅτι ὁ Γραμματέας τῆς Μητροπόλεως Ζιχνῶν ἐπιθυμεῖ νά ἐργασθεῖ στήν Μητρόπολη Ἱερισσοῦκαί γιά διάφορα ἐκκλησιαστικά θέματα Στήν ἐπιστολή αὐτή αὐτοχαρακτηρίζεται ὡς laquoἄλλοτε ὑποτα-κτικόςraquo τοῦ Μητροπολίτη καί τοῦ κάνει γνωστό ὅτι τυγχάνει laquoδιευθύνων τά τῆς ἐνοριακῆς ἐπιτρο-πείαςraquo τοῦ Ἱ Ναοῦ Ἁγίου Γεωργίου τοῦ Μικροῦ Σουλίου Στή λακωνική ἀπάντησή του ὁ Μητροπολί-της τοῦ γράφει ὅτι ἡ Μητρόπολη δέν χρειάζεται Γραμματέα ἀφοῦ τή θέση αὐτή κατέχει ὁ παπα-Ἀθα-νάσιος Κυρούδης καί ὅτι τοῦ στέλνει φυλλάδιά του (προφανῶς μέ τά γνωστά Θρησκευτικά Μαθήματα)καί τέλος τόν συγχαίρει γιά τή θέση πού κατέχει στόν Ναό τοῦ χωριοῦ (Βλ Δημ Θ Κύρου Μιά αἰτη-τική ἐπιστολή τοῦ Ἀρναιώτη Θεοδώρου Ματζώλη (κατοίκου Μικροῦ Σουλίου Σερρῶν) πρός τόν Μη-τροπολίτη Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη καί ἡ ἀπάντηση τοῦ Μητροπολίτη στά 1937 ΑΡΝΑΙΑτχ 91Ἀπρ-Ἰούν 2011 σσ 26-27) Πιθανόν νά πέθανε τό 1980

10

Τό Σωmicroατεῖο

laquoἝνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ldquoἩ Ἁγία ΠαρασκευήrdquoraquoἩ ἵδρυση τό 1918 τό Καταστατικό καί τά πρῶτα microέλη του(Πληροφορίες ἀπό τρία ἀνέκδοτα Ἔγγραφα τοῦ Ἱστορικοῦ Ἀρχείου Μακεδονίας1)

Τοῦ Δημ Θ ΚύρουΣτίς ἀρχές τοῦ 1918 ἱδρύθηκε στή Λιαρίγκοβη γυναικεῖο Σωματεῖο μέ τήν ἐπωνυμία laquoἝνωσις Ἑλλη-

νίδων Λιαριγκόβης ldquoἩ Ἁγία Παρασκευήrdquoraquo μέ τή συμμετοχή καί γυναικῶν ἀπό τά χωριά Παλαιοχώρι Νε-οχώρι καί Μεγάλη Παναγία πού ἵδρυσαν Παραρτήματα ἐκεῖ

Τήν πρωτοβουλία τῆς ἵδρυσης εἶχε ὁ Ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτης βοηθούμε-νος ἀπό τήν Δέσποινα Ἰ Λαχωβάρη ἡ ὁποία καταγόταν ἀπό τό Κάϊρο καί ἦταν ἐπιστρατευμένη στόνἘρυθρό Σταυρό μέ τόν βαθμό τοῦ Λοχαγοῦ πολύ μορφωμένη καί μέ ζῆλο γιά τήν ἐξύψωση τῆς γυ-ναίκας2 Τό Σωματεῖο λειτουργοῦσε ἀνεπίσημα καί πολύ πρίν ἀπό τό 1918 (μετά τό 1911 χρονιά πούἦρθε στή Λιαρίγκοβη ὁ ἐπίσκοπος Σωκράτης) μέ πρωτεργάτρια τήν ἀνεψιά τοῦ ἐπισκόπου Αἰμιλία Κον-τοπούλου3

Οἱ ἐπίσημες ἐνέργειες γιά τήν ἵδρυση τοῦ Σωματείου ἄρχισαν μέ Συνέλευση 34 γυναικῶν ἡ ὁποίαπραγματοποιήθηκε στίς 11 Μαρτίου τοῦ 1918 στό Δημοτικό Σχολεῖο τῆς Λιαρίγκοβης4 καί συντάχθηκεσχετικό Πρακτικό (τετρασέλιδο) Στή Συνέλευση αὐτή πού εἶχε Διευθύντρια τήν Δέσπ Λαχοβάρη συ-ζητήθηκε κατά ἄρθρο τό ἀποτελούμενο ἀπό 20 ἄρθρα Καταστατικό πού κατατέθηκε καί ψηφίσθηκεὁμόφωνα ἀπό τίς 34 γυναῖκες (ἱδρυτικά Μέλη) πού ἦσαν οἱ παρακάτω5 1)Ἀρίστη Μανταλίδου6 2) Κα-τίνα Ἰ Κοτσάνη7 3) Λασκαρίνα Ἀγ Πητούλα8 4) Θάλεια Ἀ Καλυβιώτου9 5) Μαρία Γ Βαγγιᾶ10 6) Αἰκα-τερ Θ Βαγγιᾶ11 7) Μπηγίνα Χ Τσακνάκη12 8) Ὄλγα Κ Κατερινάρη13 9) Μαρία Χ Χατζῆ14 10) ἈγλαΐαΤσακνάκη15 11) Ὄλγα Ἰ Χασιώτη16 12) Αἰκατερινη Ἰ Ρουκᾶ17 13) Αἰκατ Δ Ξιούφη18 14) Χρύσω ἈἈμπίου19 15) Ἀγλαΐα Παπακωνσταντίνου20 16) Ἀναστασία Δίμκα21 17) Μαρία Ἰ Πιτέρη22 18) Ἀναστ ἸΚοτσάνη23 19) Μαρία Δημητρακούδη24 20) Μαρ Ἀθ Σμαραγδῆ25 21) Δέσπω Κ Κοκκαλιάρη26 22) ἘλΓ Μπογιατζῆ27 23) Μαρία Τσακνάκη28 24) Μαρία Ν Τζιμόκα29 25) Κατίνα Τζιμακοπούλου30 26) Ἄννα ΖΜατθαιοπούλου31 27) Αἰκατερίνη Ἀ Παπαδήμου32 28) Σουλτάνα Γ Ματσίγκου33 29) Σουλτάνα Ἰ Μαυ-ροδάρα34 30) Ἑλένη Ἰ Μπισάδου35 31) Ἀναστασία Γ Πητούλα36 32) Μηλιά Ἀ Παπαθεοχάρη37 33) Πουλ-χερία Ἀ Ρουκᾶ38 καί 34) Ἄννα Β Κουδούνη39

Τό ψηφισθέν Καταστατικό πού εἶναι γραμμένο στή δημοτική γλωσσική μορφή καί ἐνσωματωμένοστό συνταχθέν Πρακτικό ἔχει ὡς ἑξῆς

laquoἌρθρο 1ο Ἱδρύεται γυναικεῖο σωματεῖο μέ ἕδρα τή Λιαρίγκοβη καί τίτλο laquoἝνωσις ἙλληνίδωνΛιαριγκόβης ἡ Ἁγία Παρασκευήraquo

Ἄρθρο 2ο Σκοπός τοῦ Σωματείου εἶνε νά ἐνισχύση τήν κοινωνική δραστηριότητα εἰς τή Λια-ρίγκοβη καί τή Χαλκιδική ἐν γένει Ἔτσι ἀπό ἐκεῖνα πού λίγο κατrsquo ὀλίγο θά ἐπιδιώξει τό Σωματεῖοθά εἶνε πχ νά βοηθήσει τή σχολική μόρφωση νrsquo ἀναπτύξει τήν κοινωνική ἀγωγή νά ἐργαστεῖ γιά νάκαλυτερέψει τούς ὑγιεινούς καί ὑλικούς ὅρους τῆς ζωῆς στόν τόπο νά βελτιώσει τή θέση τῆς γυναι-κός νrsquo αὐξήσει τήν οἰκονομική της παραγωγή ἀνάλογα μέ τήν ἐργασία της καί νά φροντίσει γιά τήνκοινωνική φιλανθρωπία

Ἄρθρο 3ο Τό σωματεῖο ἀποτελεῖται ἀπό τίς ἱδρύτριες πού ὑπογράφονται παρακάτω καί ἀπόὅσες ἄλλες Ἑλληνίδες θά γίνουν ἀργότερα μέλη σύμφωνα μέ τό Καταστατικό

Ἄρθρο 4ο Κάθε Ἑλληνίδα ἀπό δέκα ὀχτώ ἐτῶν καί πάνω μπορεῖ νά γίνει μέλος τοῦ Σωματείουἄν τήν προτείνουν τέσσερα παλαιότερα μέλη καί δέκα πέντε τό ἐλάχιστο μέρες ὕστερα τήν ἐγκρίνειἡ ὁλομέλεια σέ ταχτική Γενική της Συνέλευση

Ἄρθρο 5ο Μέλος πού προταθεῖ καί δέν γίνει δεχτό εἰμπορεῖ νά ξαναπροταθεῖ ἕξ μῆνες ὑστε-ρώτερα

Ἄρθρο 6ο Τό ποσό τῆς συνδρομῆς τῶν μελῶν κανονίζεται κάθε χρόνο ἀπό τή Γεν Συνέλευση πούἐκλέγει καί τήν Ἐφορία ὅμως ἡ συνδρομή δέν εἰμπορεῖ νά εἶνε μικρότερη ἀπό 50 λεπτά οὔτε μεγα-λύτερη ἀπό δύο δραχμές τόν μῆνα Ὅτι δίνει ἤ δώσει παρά πάνω ἀπό τήν ὡρισμένη συνδρομή του

11

ἕνα μέλος θεωρεῖται δωρεά του Καί πρόσωπα πού δέν εἶνε μέλη μποροῦν νά δώσουν δωρεές ἀλλrsquoαὐτές πρέπει νά τίς δεχτεῖ πρίν μέ ἀπόφασή της ἡ Γεν Συνέλευση

Ἄρθρο 7ο Πρός τό παρόν καί ὅσο δέν τό μεταβάλλει ἡ ἁρμόδια Γεν Συνέλευση τό ποσό τῆς συν-δρομῆς ὁρίζεται σέ πενήντα λεπτά τόν μῆνα

Ἄρθρο 8ο Τό Σωματεῖο διοικεῖται ἀπό τήν ὁλομέλειά του πού συνεδριάζει ταχτικά σέ Γενική Συ-νέλευση μιά φορά τήν ἑβδομάδα σέ μέρα πού ὁρίζει κάθε χρόνο ἡ Γενική Συνέλευση πού ἐκλέγεικαί τήν Ἐφορία Τά ζητήματα πού θά συζητηθοῦν πρέπει νά τοιχοκολλοῦνται τρεῖς ἡμέρες πρίν στόΚατάστημα τοῦ Σωματείου ἀλλοιῶς μένουν νά συζητηθοῦν τήν κατόπι βδομάδα Ἡ Γεν Συνέλευσηεἶνε σέ ἀπαρτία ἅμα εἶνε ἑφτά μέλη

Ἄρθρο 9ο Οἱ ἀποφάσεις στίς Γενικές Συνελεύσεις λαβαίνονται μέ μυστική ψηφοφορία ndashκαί ἄνἕνα μόνο μέλος τό ζητήσειndash καί μέ πλειοψηφία ἀπόλυτη τῶν μελῶν πού εἶναι παρόντα

Ἄρθρο 10ο Τήν ὁλομέλεια τήν ἀντιπροσωπεύει ἐξώδικα ἤ δικαστικά ἐκτελεῖ τίς ἀποφάσεις τηςκαί κάνει ὅλη τήν ἄλλη καθημερινή ὑπηρεσία τοῦ Σωματείου μιά Ἐφορία ἀπό τρεῖς κοσμήτριες ἀπότίς ὁποῖες δύο καί μόνον ἀρκοῦν γιά νά ἐνεργήσουν νομίμως καί ἐγκύρως Τήν Ἐφορία τήν ἐκλέγεικάθε χρόνο ἡ ὁλομέλεια στήν πρώτη της ταχτική Γεν Συνέλευση τοῦ μηνός Ἰανουαρίου Ἡ ἐκλογήγίνεται πάντοτε μέ μυστική ψηφοφορία καί μέ σχετική πλειοψηφία Ἄν δύο ἤ περισσότερες ὑποψή-φιες ἰσοψηφιστοῦν ξαναγίνεται ψηφοφορία καί ἡ Συνέλευση ἐκλέγει ὑποχρεωτικά μίαν ἀπό αὐτέςἩ ἐφορευτική περίοδος βαστᾶ ἕνα χρόνο ἀρχίζοντας στίς δέκα πέντε Ἰανουαρίου ἕως τίς 15 Ἰανουα-ρίου τοῦ ἄλλου χρόνου

Ἄρθρο 11ο Τό ἴδιο μέλος δέν εἰμπορεῖ νά ἐκλεχτεῖ κοσμήτρια παρά πάνω ἀπό δυό χρονιές κατάσειρά Γιά νά ἐκλεχτεῖ ξανά πρέπει νά μεσολαβήσουν δύο ἄλλες χρονιές

Ἄρθρο 12ο Ἄν στό ἀναμεταξύ τῆς χρονιᾶς γιά ὁποιοδήποτε λόγο πάψει ἡ ὑπηρεσία μιανῆς ἤπερισσοτέρων ἀπό τίς κοσμήτριες γίνεται ἀναπληρωματική ἐκλογή γιά τό ὑπόλοιπο τῆς χρονιᾶς

Ἄρθρο 13ο Δέν εἰμπορεῖ νά γίνη κοσμήτρια καί ἄν εἶνε παύει ὅποια ἀπουσιάζει ἀπό τή Λια-ρίγκοβη γιά περισσότερο ἀπό ἕνα μῆνα στό χρόνο

Ἄρθρο 14ο Ἡ συνέλευση πού ἐκλέγει κάθε χρόνο τίς κοσμήτριες ἐξετάζει καί ἐγκρίνει τούς λο-γαριασμούς πού τῆς παρουσιάζει ἡ Ἐφορία πού πρόκειται νά ἀποχωρήσει

Ἄρθρο 15ο Οἱ τρεῖς κοσμήτριες μοιράζονται ἀναμεταξύ τους τήν ὑπηρεσία Ἡ μιά παίρνει τό Τα-μεῖο ἡ ἄλλη τό γραφεῖο καί ἡ τρίτη τή διεύθυνση τῶν συνελεύσεων

Ἄρθρο 16ο Καμμιά εἴσπραξη δέν εἶνε ἔγκυρη χωρίς ἀπόδειξη ὑπογραμμένη ἀπό τήν Ταμία καίμιά τοὐλάχιστο ἀπό τίς δύο ἄλλες κοσμήτριες

Ἄρθρο 17ο Ἀπαγορεύεται νά μένουν στό Ταμεῖο τοῦ Σωματείου πάνω ἀπό χίλιες δραχμές Κάθεποσό πέρα ἀπό τίς χίλιες δραχμές πρέπει νά κατατίθεται στήν Ἐθνική Τράπεζα τῆς Ἑλλάδος

Ἄρθρο 18ο Μέλος πού δέν ἔχει πληρωμένη τή συνδρομή του δέν ἔχει δικαίωμα οὔτε νά συζη-τήση οὔτε νά ψηφίσει σέ Γεν Συνέλευση οὔτε νά ἐκλεχτεῖ κοσμήτριαmiddot καί ἄν καθυστερήση παράπάνω ἀπό τρεῖς μῆνες χωρίς βάσιμη καί εὔλογη αἰτία παύει νά εἶνε μέλος καί ξεγράφεται τήν 100ήἡμέρα ἀπό τήν καθυστέρηση laquoαὐτοδικαίωςraquo Τό ἴδιο ξεγράφεται ἀλλά μέ ἀπόφαση τῆς Γεν Συνε-λεύσεως καί ὅποιο μέλος δίχως βάσιμη δικαιολογία ἀπουσιάσει περισσότερο ἀπό 8 Συνελεύσεις σέμιά τριμηνία Μέλος πού ξεγραφτεῖ δέν ξαναγράφεται παρά ἄν προταθῆ σύμφωνα μέ τό ἄρθρο 4ο

Ἄρθρο 19ο Ὅσα δέν προβλέπει τό παρόν Καταστατικό τό κανονίζουν οἱ κανονισμοί πού θά ψη-φιστοῦν ἀπό το Σωματεῖο μέ τόν καιρό ἀναλόγως μέ τίς ἀνάγκες ὡς οἱ Νόμοι τοῦ Κράτους γιά τάΣωματεῖα

Ἄρθρο 20ό Τό παρόν δέν μπορεῖ νrsquo ἀλλάξει παρά μέ ἀπόφαση τῆς πρώτης Γεν Συνέλευσης τοῦἸανουαρίου τρεῖς χρονιές κατά σειρά

Ἐψηφίστηκε στή Λιαρίγκοβη τίς 11 Μαρτίου 1918raquo

Μετά τή ψήφιση τοῦ Καταστατικοῦ στή Συνέλευση ἔγινε σύμφωνα μέ τίς διατάξεις του (ἄρθρα 10-15) ἐκλογή Ἐφορίας ἀποτελούμενης ἀπό τρεῖς κοσμήτριες γιά τήν Α΄ Ἐφορευτική περίοδο Ὑποψήφιεςἦσαν οἱ Μαρία Χ Χατζηγεωργίου Μαρ Κ Δημητρακούδη Αἰκ Ρουκᾶ Ἄννα Ζ Ματθαιοπούλου ἈγλαΐαΤσακνάκη Ἀναστασία Πητούλα Ὄλγα Χασιώτη Ὄλγα Κατερινάρη Κατίνα Κοτσάνη Μπηγίνα Τσα-κνάκη καί Κατίνα Τσιμακοπούλου οἱ ὁποῖες ἔλαβαν 19 19 17 14 9 7 7 6 2 1 καί 1 ψήφους ἀντί-στοιχα σύμφωνα μέ τίς ὁποῖες τίς τρεῖς θέσεις τῶν κοσμητριῶν κατέλαβαν οἱ Μ Χατζηγεωργίου ΜΔημητρακούδη καί Αἰκ Ρουκᾶ πού δέχθηκαν τήν ἐντολή

12

Στή συνέχεια ἡ Συνέλευση α΄) ἀνέθεσε στήν Ἐφορία laquoνά ἐνεργήση δίχως ἀναβολή σύμφωνα μέ τόνΝόμο γιά νά ἀναγνωριστῆ τό Σωματεῖο β΄) ἀποφάσισε γιά τό τρέχον ἔτος (1918) laquoνά γίνωνται οἱ συ-νελεύσεις κάθε Κυριακή ἀπόγευμαraquo καί γ΄) ἀποφάσισε ὁμόφωνα laquoνά ἐκφραστῆ εὐγνωμοσύνη στόν Πα-νιερώτατο Ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦ κ(αί)΄ Ἁγ Ὅρους γιά τήν πρωτοβουλία πού ἔλαβε στήν ἵδρυσι τοῦΣωματείουraquo καί δόθηκε laquoἐντολή στήν Ἐφορία νά τοῦ ὑποβάλη ἀντίγραφο τοῦ παρόντος Πρακτικοῦraquo

Τό Πρακτικό μετά τή σύνταξή του διαβάσθηκε laquoφωναχτάraquo ἐπικυρώθηκε καί ὑπογράφηκε laquoἀπό τίςπαροῦσες ἐξόν ἀπό ἐκεῖνες πού δηλώνουν ἄγνοια γραφῆςraquo ὡς ἑξῆςlaquo(ὑγ) Λασκαρίνα Ἀ Πιτούλα ὑγ Δέσπω Κ Κοκκαλιάρη

raquo Θάλεια Ἀ Καλυβιώτου raquo Μαρ Ν Τζημώκαraquo Μπηγί(να) Χ ΣΣττακνάκη raquo Ἀναστασία Γ Πιτούλαraquo Ἀγλαϊα Κ Τσακνάκη raquo Μαρ Χαδευτοῦ Τσακνάκηraquo Ἀρίστη Μανταλίδου raquo Ἄννα Ζ Ματθαιοπούλουraquo Χρυσώ Ἀ Ἀμπίου ἀγράμματος raquo Αἰκατ Α Παπαδήμουraquo Αἰκατ Κουσούφη (Ξούφη) raquo Σουλτάνα Γ Ματσίγγουraquo Μαρία Γ Βαγγιᾶ raquo Τατάνα Ἰ Μαυροδάρα ἀγράμματοςraquo Αἰκατ Θ Βαγγιᾶ ἀγράμματος raquo Ἑλένη Γ Μπογιατζῆ ἀγράμματοςraquo Ὄλγα Κατερνάρη raquo Μαρία Ἰ Πιτέρηraquo Μαρ Χ Χατζῆ Γεωργίου raquo Πουλχερία Ρουκᾶraquo Ὄλγα Χασιώτη raquo Μηλιά Ἀ Παπαθεοχάρηraquo Αἰκατ Ἰ Ρουκᾶ raquo Ἄννα Κουδούνη ἀγράμματοςraquo Κατίνα Ἰ Κοτσάνη raquo Ἑλένη Μπισάδουraquo Μαρία Κ Δημητρακούδη raquo Ἀγλαΐα Παπακωνσταντίνουraquo Μαρ Α Σμαραγδῆ

(ὑγ) Ἀναστασία Ἰ Κοτσάνηraquo Κατίνα Ν Τσιμακοπούλουraquo Ἀναστασία Δίμκαraquo Δ Ἰ Λαχωβάρη

Διά τήν ἀκρίβειαν τῆς ἀντιγραφῆςΛιαρίγκοβη 19 Μαρτίου 1918

Αἰκ Ρουκᾶ Μαρία Δημητρακούδη Μαρία Χρ ΧατζηγεωργίουraquoΤό Πρακτικό ὑπέγραψε τελευταία καί ἡ Διευθύντρια τῆς Συνέλευσης Δ Ἰ ΛαχωβάρηΣτίς 19 Μαρτίου 1918 ἡ Ἐφορία τοῦ Σωματείου ὑπέβαλε σέ ἄπταιστη καθαρεύουσα γλωσσική μορφή

laquoΠρός τόν Κον Πρόεδρον τοῦ Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης Εἰς Θεσσαλονίκηνraquo Αἴτηση τοῦ ΣωματείουlaquoἝνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ldquoἡ Ἁγία Παρασκευήrdquoraquo μέ ἀριθμό Πρωτοκόλλου 1 καί τήν παραπάνωἡμεροχρονολογία συνοδευόμενη ἀπό δύο ἀκριβῆ ἀντίγραφα τοῦ Πρακτικοῦ τῆς Συνέλευσης (ὑπο-γραμμένο ἀπό τά μέλη τῆς Ἐφορίας) μέσα στό ὁποῖο ἦταν ἐνσωματωμένο καί τό Καταστατικό καί χω-ριστό Πίνακα τῶν Μελῶν πού ὅλα κατοικοῦσαν στή Λιαρίγκοβη μέ τήν ὁποία (αἴτηση) παρακαλοῦσενά ἐνεργήση laquoὅτι δεῖ ὅπως ἀναγνωρισθεῖ κατά τόν Νόμονraquo τό Σωματεῖο

Ἡ Αἴτηση ὑπογράφεται ἀπό τά μέλη τῆς Ἐφορίας καί χαρτοσημαίνεται μέ laquoΧΑΡΤΟΣΗΜΟΝ ΕΛΛΗ-ΝΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΕΩΣraquo τῶν 50 λεπτῶν καί αὐτούσια ἔχει ὡς ἑξῆςἈρ 1Λιαρίγκοβη 19 Μαρτίου 1918

ΠρόςΤόν Κον Πρόεδρον τοῦ Πρωτοδικείου

ΘεσσαλονίκηςΕἰς Θεσσαλονίκην

Αἴτησις Τοῦ Σωματείου laquoἝνωσις ἙλληνίδωνΛιαριγκόβης ldquoἩ Ἁγία ΠαρασκευήrdquoraquoΠερί Ἀναγνωρίσεως Οἱ ὑποφαινόμενοι Αἰκατερίνη Ρουκᾶ Μαρία Χατζῆ Γεωργίου

καί Μαρία Δημητρακούδη ὡς κοσμήτριαι τοῦ νεοσυστάτουσωματείου laquoἝνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ldquoἡ Ἁγ Παρα-

13

Σημειώσεις1 Τά Ἔγγραφα αὐτά ἦρθαν σέ γνώση μας στίς 12 Ἰουνίου 2008 ὕστερα ἀπό σχετική ἐνημέρωσή μας ἀπό ὑπάλ-

ληλο τοῦ ΙΑΜ ὁ ὁποῖος καί μᾶς παρέδωσε ἐπί τόπου τόν σχετικό Φάκελλο γιά ἔρευνα Γιά τήν ἐξυπηρέτηση αὐτήεὐχαριστοῦμε θερμότατα τό Ἱστορικό Ἀρχεῖο Μακεδονίας πού γιά ὅσους ἐπιθυμοῦν νά μάθουν βρίσκεται στήνὁδό Παπαναστασίου 21 (στάση laquoΕὐκλείδηraquo) καί εἶναι ἀπό χρόνια ἀποδέκτης τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo

2 Βλέπε Ἀ(θηνᾶς) Γ(αϊτάνου)-Γ(ιαννιοῦ) Ἕνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ΕΛΛΗΝΙΣ τχ 2 (1925) σ 31Ἀθηνᾶς Γαϊτάνου-Γιαννιοῦ Πολίτες λόγιοι πού ἐγνώρισα Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμε-

σκευήrdquoraquo ἔχομεν τήν τιμήν νά σᾶς ὑποβάλωμεν δύο ἀντίγραφατοῦ πρακτικοῦ τῆς ἱδρύσεως τοῦ εἰρημένου σωματείου εἰς τόὁποῖον περιλαμβάνεται καί τό Καταστατικόν του ἐπίσης δέ χω-ριστά πίνακα τῶν μελῶν τά ὁποῖα ἅπαντα κατοικοῦσιν εἰς τήνΛιαρίγκοβην καί σᾶς παρακαλοῦμεν ὅπως εὐαρεστούμενοςἐνεργήσηται ὅτι δεῖ ὅπως ἀναγνωρισθεῖ κατά τόν Νόμον τόΣωματεῖον μας

Αἰκατερίνη ΡουκᾶΜαρία ΧατζηγεωργίουΜαρία Δημητρακούδη

Δέν γνωρίζουμε πότε ἀκριβῶς ἐκδόθηκε ἡ ἀπόφαση ἀναγνώρισης τοῦ Σωματείου ἀπό τό Πρωτο-δικεῖο Θεσσαλονίκης Στηριζόμενοι στό μεταγενέστερο καί μέ ἄλλο χέρι γραμμένο Σημείωμα πάνωστό Ἔγγραφο τῆς Αἴτησης laquo4-4-1918 Ζωγράφος Οἰκονόμου Κυριακόπουλος Σκούρας καί Δraquo (μήἀναγνώσιμος) ὑποθέτουμε ὅτι ἡ ἀναγνώριση ἔγινε τόν Ἀπρίλιο τοῦ 1918 μέ δικαστές τούς παρα-πάνω ἀναγραφόμενους

Ὁ ὑποβληθείς στό Πρωτοδικεῖο Θεσσαλονίκης Κατάλογος τῶν μελῶν τοῦ Σωματείου ἔχει ὡςἑξῆς1 Ἀρίστη Μανταλίδου 13 Αἰκατ Δ Ξούφη 24 Μαρία Ν Τζιμόκα2 Κατίνα Ἰ Κοτσάνη 14 Χρυσώ Ἀ Ἀμπίου 25 Κατίνα Τσιμακοπούλου3 Λασκαρίνα Ἀ Πιτούλα 15 Ἀγλαΐα Παπακωνσταντίνου 26 Ἄννα Ζ Ματθαιοπούλου4 Θάλεια Ἀ Καλυβιώτου 16 Ἀναστασία Δίμκα 27 Αἰκ Παπαδήμου5 Μαρία Γ Βαγγιᾶ 17 Μαρία Ἰ Πιτέρη 28 Σουλτάνα Ματσίγκου6 Αἰκατ Θ Βαγγιᾶ 18 Ἀναστασία Ἰ Κοτσάνη 29 Σουλτάνα Μαυροδάρα7 Μπηγίνα Χρ Τσακνάκη 19 Μαρία Δημητρακούδη 30 Ἑλένη Μπισάδου8 Ὄλγα Κ Κατερινάρη 20 Μαρία Ἀ Σμαραγδῆ 31 Ἀναστασία Γ Πιτούλα9 Μαρ Χ Χατζῆ 21 Δέσπω Κοκκαλιάρη 32 Μηλιά Παπαθεοχάρη

10 Ἀγλαΐα Κ Τσακνάκη 22 Ἑλένη Γ Μπογιατζῆ 33 Πουλχερια Ρουκᾶ11 Ὄλγα Ἰ Χασιώτη 23 Μαρία Χ Τσακνάκη 34 Ἄννα Κουδούνη12 Αἰκατ Ἰ Ρουκᾶ

Αὐτές τίς πληροφορίες παρέχουν τά ἀναφερόμενα καί γιά πρώτη φορά δημοσιευόμενα τρίαἜγγραφα (Πρακτικό-Καταστατικό Αἴτηση ἀναγνώρισης καί Κατάλογος Μελῶν) γιά τό πολύ σημαν-τικό καί ἀξιόλογο γυναικεῖο Σωματεῖο τῆς Λια-ρίγκοβης (Ἀρναίας) πού λειτούργησε καίπρόσφερε πνευματικά καί ὑλικά στούς κατοί-κους της ἀλλά καί στούς κατοίκους τῶν γειτο-νικῶν χωριῶν Παλαιοχώρι Νεοχώρι καί ΜεγάληΠαναγία ὅπου εἶχε Παραρτήματα ἀπό τό 1918μέχρι τό 1940 ὁπότε καί διαλύθηκε λόγω τοῦἙλληνο-ἰταλικοῦ Πολέμου40 Διάδοχο Σωματεῖοἦταν ὁ laquoΓυναικεῖος Πολιτιστικός ΣύλλογοςἈρναίαςraquo ὁ ὁποῖος ἱδρύθηκε τό 1982 καί λει-τούργησε μέχρι τό 1992 Ἀπό τότε ἡ Ἀρναία στε-ρεῖται τέτοιου Συλλόγου

ΔΗΜΗΤΡΑ ΞΙΟΥΦΗ-ΚΥΡΟΥΜιά Ἑλληνίδα Λιαριγκο-

βινή - Ἀρναιώτισσα πούlaquoἔφυγεraquo πρόωρα (dagger 24-6-2007)

(Χρημάτισε καί Ἀντιπρό-εδρος τοῦ Γυναικείου Πολι-τιστικοῦ Συλλόγου Ἀρναίαςτό 1991)

laquo Ε ἰ ς micro ν ή micro η ν raquo

14

ρίου Σωκράτης Σταυρίδης Ἀθήνα 1954 σσ 26-28 Σουσάνας Ρουκᾶ α΄ Ἁγία Παρασκευή καί ὁ ἀείμνηστος Σωκρά-της 1 Ἐφημ laquoΑΝΤΙΛΑΛΟΙ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo φ 46Αὔγ-Σεπτ 1981 σ 2 καί 2 Σκόρπια ἀνάτυπα Θεσσαλονίκη 1991σσ 55-58 καί β΄ 8 Μάρτη Παγκόσμια ἡμέρα τῆς γυναίκας Ἡ Ἀρναιώτισσα γυναίκα Μιά ἱστορική ἀναδρομή τῆςπροσ φορᾶς της στόν τόπο μας ὅπ 1 φ 50Μάρτ 1982 σ 4 καί 2 σσ 72-75 Δημ Θ Κύρου 1 Γυναικεῖο Σωμα-τεῖο στή Λιαρίγκοβα στά 1918 ΑΡΝΑΙΑ τχ 3Ἰαν-Φεβρ 1989 σ 8 2 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ τχ 70Ἰαν-Μάρτ2006 σ 26 καί 3 1918 Γυναικεῖο Σωματεῖο στήν Ἀρναία Χαλκιδικῆς ΣΥΛΛΟΓΕΣ τχ 3172011 σ 1471 καί Ἠλέ-κτρας Παπαθανασίου Ἀρναία ἡ παλιά Λιαρίγκοβα Ὄψεις ἀπό τήν σχολική της ἐκπαίδευση καί τήν κοινωνία τηςστό τέλος τοῦ 19ου καί ἀρχές τοῦ 20οῦ αἰῶνα Θεσσαλονίκη 1999 σ 167

3 Ἦταν θυγατέρα τῆς ἀδελφῆς τοῦ ἐπισκόπου Φανῆς καί τοῦ Ἡρακλῆ Βασιάδη Παντρεύθηκε ἀρχικά τόν(ἀγνώστου ὀνόματος) Κοντόπουλο μέ τόν ὁποῖο ἀπέκτησε τόν Φαίδωνα καί μετά τόν πολιτικό μηχανικό ΓεώργιοΖωγραφίδη Ἀναφέρεται καί κληρονόμος τοῦ Μητροπολίτη στή Διαθήκη του γιά τήν διάθεση τῆς λιγοστῆς περι-ουσίας του (χρήματα ἔπιπλα βιβλία) Μετά τόν θάνατο τοῦ Μητροπολίτη (17-9-1944) φρόντισε γιά τό ἄνοιγμα τῆςΔιαθήκης του καί γιά τήν ἐκτέλεση τῶν ἐντολῶν του (Βλ παραπομπές τῆς Σημ 2 καί Δημ Κύρου α΄) Τό γενεα-λογικό δένδρο τοῦ Μητροπολίτη Σωκράτη Σταυρίδη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ 84Ἰούλ-Σεπτ 2009 σ 16 καί 2 Ὁ Μητροπο-λίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης Σταυρίδης (1866-1944) [Ἡ ζωή καί τό ἔργο του ὅπωςκαταγράφηκε στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo lt1989-2011gt καί ἄλλα ἔντυπα] Ἀρναία 2011 σσ 169 καί 170 (Σημ 9) καίβ΄) Ἡ Διαθήκη τοῦ Μητροπολίτη Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτη Σταυρίδη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ92Ἰούλ-Σεπτ 2011 σσ 12-13 15 16 καί 17 (Σημ 2) καί 2 Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ ὅπ σσ 225-227 229 230καί 231-232 (Σημ 2)

4 Δηλ στό Διδακτήριο τοῦ 1871 στό χοροστάσι5 Οἱ πρῶτες 14 ἦσαν κυρίες καί οἱ ἑπόμενες 20 ἦσαν δεσποινίδες6 Πρόκειται γιά τήν ἀδελφή τοῦ πατέρα τοῦ Ἐπισκόπου ἡ ὁποία τόν συνόδευσε στή Λιαρίγκοβη καί διέμενε

μαζί του (Βλ Ἀνωνύμου Ἡ σημερινή χειροτονία Τίς ὁ νέος Ἅγιος Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Βιογραφικαί Ση-μειώσεις ἐφημ laquoΜΑΚΕΔΟΝΙΑraquo φ 1066-11-1911 σ 3 καί Δημ Θ Κύρου α΄) Τό γενεαλογικό δένδρο ὅπ (1 καί2) καί β΄) Πρίν ἀπό 99 χρόνια Ὀκτώβριος-Νοέμβριος 1911 Ἡ ἐκλογή ἡ χειροτονία καί ἡ ἔλευση στή Λιαρίγκοβητοῦ Ἐπισκόπου Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σ 15 καί 2 Ὁ Μητροπο-λίτης Ἱερισσοῦ ὅπ σσ 189 καί 193

7 Σύζυγος τοῦ Ἰωάννη (Γιάγκου) Κοτσάνη [πού ἦταν μουχτάρης (κοινοτάρχης) καί προσωρινά δήμαρχος κατάτίς ἡμέρες τῆς Ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας τό 1912] (Βλ Μάνου Μανασσῆ ὅπ σ 162)

8 Ἦταν σύζυγος τοῦ Ἀγαπητοῦ Πιτούλα ἐξαδέλφου τοῦ Μακεδονομάχου (Τήν πληροφορία μοῦ ἔδωσε ὁἐγγονός της Ἀγαπητός Γ Πιτούλας καί τόν εὐχαριστῶ)

9 Ἴσως ἦταν θυγατέρα τοῦ παπα-Ἀθανασίου Καλυβιώτη (πού ἦταν ἕνας ἀπό τούς 6 ἱερεῖς τῆς Λιαρίγκοβηςτῶν ἀρχῶν τοῦ 20οῦ αἰῶνα πού εἰκονίζονται στή γνωστή φωτογραφία καί συμμετεῖχαν στή γνωστή ἀπεργία τῶνἱερέων τῆς Λιαρίγκοβης τό 1914)

10 Μητέρα τῆς ἀείμνηστης κυρα-Χαρίκλειας Τρικκαλιώτη - Δημητρακούδη σύζυγος τοῦ Γεωργίου Τρικκα-λιώτη (βλ Μάνου Μανασσῆ ὅπ σσ 160 καί 161 Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 σ 74 καί Δημ Θ Κύρου Γυ-ναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1) καί ἀδελφή τοῦ Μακεδονομάχου Ἀγαπητοῦ Πιτούλα (Τήν πληροφορία μοῦ ἔδωσε ἡθυγατέρα τῆς κυρά-Χαρίκλειας Ἑλένη καί τήν εὐχαριστῶ

11 Ἦταν σύζυγος τοῦ Θεοδώρου Τρικκαλιώτη (Βαγγιᾶ) καί μητέρα τοῦ Γεωργίου [Βλ laquoΣτρατολογικός Πίναξτῶν στρατευσίμων τῆς κλάσεως 1941 Κοινότης Ἀρναίαςraquo (ἀνέκδοτος τόν ὁποῖο συνέταξε ἡ laquoΠρωτοβάθμιος Ἐπι-τροπήraquo στήν Ἀρναία στίς 28-12-1939 καί ὑπογράφουν ὁ Πρόεδρος ὁ Γραμματεύς και ὁ Ἐφημέριος καί ὁ ὁποῖοςβρίσκεται laquoἐρριμμένοςraquo μέσα στό Βιβλίο Πρωτοκόλλου τῶν ἐτῶν 1939-1941)]

12 Πρόκειται γιά τή Μπηγίνα Ρήγα τοῦ Γεωργίου σύζυγο τοῦ Χριστοδούλου Τσακνάκη μέ τόν ὁποῖο ἀπέκτησετρία παιδιά (Χαϊδευτό Γεώργιο καί Βασίλειο) [ Βλ Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φω-τογραφία ΑΡΝΑΙΑ τχ 70Ἰαν-Μάρτ 2006 σ 26 Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 καί ΔημἸω Ρήγα Τό γενεαλογικό δένδρο τοῦ γένους Ρήγα ΑΡΝΑΙΑ τχ 98Ἰαν-Μάρτ 2013 σσ 17 καί 19 (Σημ 21)

13 Πρόκειται γιά τήν Ὄλγα Χατζηγεωργίου σύζυγο τοῦ Κων Κατερινάρη Εἶναι ἡ συντάκτρια τοῦ ἄρθρου laquoΑἱἡμέραι τῆς Λιαριγκοβινῆς (Ἐργασίαι τῶν γυναικῶν καί ἔθιμα τοῦ τόπουraquo) τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε μέ το ὄνοματῆς ἀδελφῆς της Αἰκατερίνης (βλ Σημ 17) στό μηνιαῖο περιοδικό τοῦ Ἐθνικοῦ Συμβουλίου τῶν Ἑλληνίδων (Ἀθήνα)laquoΕΛΛΗΝΙΣraquo (στά τεύχη 1-1 καί 1-2 τοῦ 1927 στίς σελίδες 182-185 καί 237-239 ἀντίστοιχα) καί ἀναδημοσιεύθηκε μέμερικό ὑπομνηματισμό τοῦ Δ Κύρου στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo (ὅπου λαθεμένα γράφεται ὡς ἐξαδέλφη ἡ Αἰκατε-ρίνη Σημ 2) στά τεύχη 34-36 (1997) σσ 9 3 καί 7 ἀντίστοιχα 41 (1998) σ 4 43 (1999) σ 3 46 (2000) σ 4 (ὅπουἀναφέρονται καί laquoαἱ θυγατέρες Χατζηγεωργίου) καί 51 (2001) σσ 6-7 (Γιʼ αὐτήν βλ καί Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σω-ματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

14 Ἦταν σύζυγος τοῦ Χρ Χατζηγεωργίου (ἤ Χατζῆ παπα-Γεωργίου) (Βλ Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

15 Πρόκεται γιά τήν Ἀγλαΐα Παναγιωτίδου σύζυγο Κ Τσακνάκη [Βλ Δημ Θ Κύρου Μιά παλιά φωτογραφίαὅπ (ὅπου ἀπό λαθεμένη πληροφορία τῆς κυρά-Χαρίκλειας Δημητρακούδη ἀναφέρεται ὡς δασκάλα) ΣουσάναςΡουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161]

16 Πρόκειται γιά τήν ῎Ολγα Παπαδοπούλου (Ταμπαρέλαινα) ἀγνώστου καταγωγῆς σύζυγο τοῦ Ἰω Χασιώτη(Βλ Δημ Θ Κύρου Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

15

17 Πρόκειται γιά τήν Αἰκατερίνη Χατζηγεωργίου σύζυγο Ἰωάννη Ρουκᾶ (Βλ Σημ 13)18 Μᾶλλον ἦταν θυγατέρα τοῦ Δημητρίου Μόσχου Ξιούφη καί τῆς Δέσποινας Κουτρουβέλη φωτογραφία τῶν

ὁποίων δημοσιεύθηκε στό ἐμπροσθόφυλλο τοῦ τεύχους 95Ἀπρ-Ἰούν 2012 καί φωτογραφία τοῦ σπιτιοῦ τῶνὁποίων δημοσιεύθηκε στό ὀπισθόφυλλο τοῦ τεύχους 93Ὀκτ -Δεκ 2011 καί στό ἐμπροσθόφυλλο τοῦ τεύχους94Ἰαν-Μάρτ 2012 τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo

19 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί τήν καταγωγή της20 Προφανῶς πρόκειται γιά τή συνονοματεπώνυμη της διδασκάλισσα πού ὑπηρέτησε στήν Ἀστική Σχολή Λια-

ριγκόβης κατά τό ἔτος 1908-1909 σταλμένη ἀπό τή Μητρόπολη Θεσσαλονίκης μέ 28 ὀθωμανικές λίρες τόν χρόνοκαί στό Δημοτικό Σχολεῖο Θηλέων Λιαριγκόβης ἀπό τό 1915 κ ἑ (ἄγνωστο μέχρι πότε) (Βλ Δημ Θ Κύρου Ἡἐκπαίδευση στήν Ἀρναία (Λιαρίγκοβη) στά χρόνια τῆς Τουρκοκρατίας καί μιά πρώτη ἀναφορά σέ ἀδημοσίευτοἀρχειακό ὑλικό ΑΡΝΑΙΑ τχ 18Ἰαν-Μάρτ 1993 σ 9 Ἐρατώς Ζέλλιου Ἡ παιδεία κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκο-κρατίας Πρακτικά τοῦ τετάρτου Πανελληνίου Συνεδρίου laquoἩ Χαλκιδική κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκοκρατίαςraquo Πο-σείδι Χαλκιδικῆς 13-15 Ὀκτωβρίου 1995 Θεσσαλονίκη 1998 σ 332) καί αὐτοτελῶς Θεσσαλονίκη χχ σ 86Ἠλέκτρας Παπαθανασίου ὅπ σ 95 καί Μ Μανασσῆ ὄπ σ 161 ὅπου ἀναγράφεται laquoἡ δασκάλα κ Ἀγλαΐαraquo

21 Λιαριγκοβινή ὑποδιδασκάλισσα καί διδασκάλισσα στήν Ἀστική Σχολή Λιαριγκόβης κατά τά σχολ ἔτη 1906-1908 καί 1913-1914 ἀντίστοιχα (Βλ Δημ Θ Κύρου 1 Ἡ ἐκπαίδευση ὅπ σ 9 ὅπου λαθεμένα ἀναγράφεται ὡςΔήμου καί 2 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Ἐρ Ζέλλιου ὅπ Ἠλ Παπαθανασίου ὅπ σσ 84 καί 95 καί Μ Μα-νασσῆ ὅπ σ 161 ὅπου λαθεμένα ἀναγράφεται ὡς Δήμμα

22 Ἴσως νά ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἰωάννη Πιτέρη πού εἰκονίζεται στή φωτογραφία τοῦ ἐξωφύλλου τοῦ τχ 26Ἰαν- Μάρτ 1995 καί ἀναφέρεται στό Ἔγγραφο ἀρ 2 τοῦ Ἀρχείου Ἀστερίου Ἰω Κοσμαρᾶ στό ἴδιο τεῦχος καί στή σελ5

23 Θυγατέρα τῆς Αἰκατερίνης (Κατίνας) καί τοῦ Ἰωάννη Κοτσάνη (Βλ Μάνου Γ Μανασσῆ ὅπ σ 162)24 Θυγατέρα τοῦ Κωνσταντίνου γνωστή καί ὡς Μαριγούλα ἤ Μαριγούδα (Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σω-

ματεῖο ὅπ 1 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161) Ἦτανσύγυγος τοῦ Δημητρίου Μήτσιου καί ἀδελφή τοῦ Δημητρίου Δημητρακούδη (Πληροφορία Ἑλ Δημητρακούδη)

25 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἀθανασίου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν26 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Κωνσταντίνου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν27 Ἤ Βογιατζῆ Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν28 Γνωστή καί ὡς Μαριγούλα (Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ1 καί Μιά παλιά φωτογραφία

ὅπ)29 Ἦταν σύζυγος τοῦ Ἰωάννη Γεωργίου Ρήγα [Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά

φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 καί Δημ Ἰω Ρήγα Τό γενεαλογικόδένδρο τοῦ γένους Ρήγα ὅπ σσ 17 καί 18 (Σημ 19)]

30 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί γιά τήν καταγωγή της31 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ζαφειρίου (ἀγνώστου καταγωγῆς) καί ἀδελφή τοῦ Σπύρου (γένν 1890) τοῦ Ἠλία (γένν

1895) τοῦ Κωνσταντίνου (γένν 1904) καί τοῦ Ἀγγέλου (γένν 1909) (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων τῆς Κοινότη-τος Ἀρναίας τοῦ Νομοῦ Χαλκιδικῆς καταρτισθέν ἐν ἔτει 1925raquo)

32 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν33 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου οἱ ὁποῖος γεννήθηκε τό 1862 (ΒλlaquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo)34 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἰωάννη καί ἀδελφή τοῦ Μιχαήλ (γένν 1882) καί τοῦ Μαυρουδῆ (γένν 1889) (Βλ

laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo)35 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί γιά τήν καταγωγή της36 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου Ἀγαπ Πιτούλα καί ἀδελφή τοῦ Μακεδονομάχου (1904-1908 καί 1912-1913)

ὁπλαρχηγοῦ Ἀγαπητοῦ Πιτούλα καί θεία τῆς ἀείμνησης κυρά-Χαρίκλειας Τρικαλιώτη-Δημητρακούδη Πέθανε στίς15-12-1981σέ μεγάλη ἡλικία (Βλ ἐφημ laquoΑΝΤΙΛΑΛΟΙ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo φ 481982 σ 2 στήλη laquoΚΟΙΝΩΝΙΚΑraquo καίlaquoΠΕΝΘΗraquo Ἦταν τελείως ἀναλφάβητη καί ἔμαθε νά διαβάζει κοντά στή Δέσποινα Λαχοβάρη Πρίν ἀπό τόν θά-νατό της μοῦ ὑπαγόρευσε ἀρκετά δημοτικά τραγούδια μερικά ἀπό τά ὁποῖα δημοσίευσα στά τρία πρῶτα τεύχη τοῦπεριοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo (Γιά τήν Ἀν Πιτούλα βλέπε Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φω-τογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

37 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἀθανασίου ἀδελφή τοῦ Θεοχάρη (γένν 1904) καί σύζυγος τοῦ Ν Μαυρουδῆ (ΒλlaquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ καίΜ Μανασσῆ ὄπ σ 161)

38 Γιʼ αὐτήν βλέπε laquoΔημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσά-νας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 ὅπου ἀναγράφεται ὡς πατρώνυμο τό Δ(ημήτριος)

39 Ἦταν κόρη τοῦ Βασιλείου Κουδούνη (γένν 1864) (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo) Δέν ἔχουμε ἄλλες πλη-ροφορίες γιʼ αὐτήν

40 Κατά τή διάρκεια τῆς λειτουργίας καί τῶν δραστηριοτήτων τοῦ Σωματείου πολλά μέλη του ἀποθανατίσθη-καν σέ ἀναμνηστικές φωτογραφίες (Δημοσιευμένες φωτογραφίες τοῦ Σωματείου βλέπε Δημ Θ Κύρου Γυναι-κεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Ἠλέκτρας Παπαθανασίου ὅπ σ 168 Μ Μανασσῆ ὅπσ 161-163 καί Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Φωτογραφικά τεκμήρια ἀπό τό Νεοχώρι Θεσσαλονίκη 2006 σ 54)

16

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΤΩΝ 200 ΕΤΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΕΓΕΡΣΗ ΤΟΥ

Γράφει ὁ ∆ηmicro Θ Κύρου

Φέτος συμπληρώθηκαν 200 χρόνια ἀπό τήν ἀνέγερση τοῦ Ἐνοριακοῦ καί Μητροπολιτικοῦ Ναοῦτοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας

Μέ τήν εὐκαιρία αὐτῆς τῆς Ἐπετείου ἀξίζει τόν κόπο νά παρουσιάσουμε περιληπτικά τήν Ἱστορίατοῦ Ναοῦ ἀπό τήν ἵδρυσή του τό 1812 μέχρι σήμερα τό 2012 μέ ἀναφορά στόκτίριο καί στόν ἐξοπλισμό του στό Ἀρχεῖο του στά σημαντικά γεγονότα στόπέρασμα τῶν 200 ἐτῶν μέ ἀποκορύφωμα τήν ἀπό πυρκαϊά καταστροφή του τό2005 καί τήν γρήγορη ἀποκατάστασή του

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρα καί Πρωτοδιακόνου Στεφάνου κτίσθη-κε τό 1812 ὅπως πιστοποιεῖται ἀπό μαρμάρινη ἐντοιχισμένη πλάκα πού βρί-σκεται πάνω ἀπό τήν κεντρική εἴσοδό του (Βλ φωτογραφία) Τιμᾶται στή μνή-μη τοῦ Ἁγίου Στεφάνου διότι σύμφωνα μέ γραπτές πηγές ἡ περιοχή τοῦ οἰκι-σμοῦ ἦταν μετόχι τῆς Μονῆς Κωνσταμονίτου τοῦ Ἁγίου Ὄρους τῆς ὁποίαςὁ κεντρικός Ναός (τό Καθολικό) τιμᾶται στή μνήμη τοῦ Ἁγίου Στεφάνου

Ἀρχιτεκτονικά ἀνήκει στόν ρυθμό τῆς τρίκλιτης βασιλικῆς μέ δἰρριχτη ξύ-λινη στέγη καί ἔχει διαστάσεις 50Χ20 μέτρα μέ ἐμβαδόν 800 περίπου τετρα-γωνικά μέτρα (Βλ φωτογρα-φία)

Κατά τήν ἐπανάσταση τοῦ1821 ὁ Ναός πυρπολήθηκε ἀπότούς Τούρκους σχεδόν ἐξο-λοκλήρου ὅπως καί ὅλο τόχωριό καί ξανακτίσθηκε τό1830 ὁπότε ἐμπλουτίσθηκεσταδιακά μέ μεγάλο ξυλόγλυ-πτο τέμπλο δωρεά τῆς ΜονῆςΚωνσταμονίτου πού περιλάμβανε 70 μικρές καί 14 μεγάλες εἰκόνες μέ περίτεχνο δεσποτικό θρόνοἀπό τούς δύο καλύτερους ξυλόγλυπτους θρόνους τῆς περιοχῆς μας μέ γυναικωνίτη ξύλινο καί μέδικτυωτό κάγκελο μέ ξυλόγλυπτο ἄμβωνα μέ ξύλινο καί κεραμοσκεπῆ Νάρθηκα μπροστά στήν εἴσο-δο καί μαρμάρινο δάπεδο μέ ὀρειχάλκινους πολυελαίους καί μέ ξύλινη ὀροφή μέ ὄμορφα γεωμετρικάσχέδια καί τήν παράσταση τοῦ Χριστοῦ Παντοκράτορα στό κέντρο της

Οἱ κίονες τῶν δύο κιονοστοιχιῶν τοῦ Ναοῦ εἶναι ξύλινοι μονοκόματοι ἀπό δρύϊνο ξύλο τετράγωνο20Χ20 ἑκ Δέν κάηκαν διότι ἦταν ἐπενδυμένοι μέ ἀσβεστοκονίαμα

Ἡ πέτρινη τοιχοποιΐα τοῦ Ναοῦ ἀρχικά ἦταν ἐπιχρισμένη καί ἀργότερα (στή 10ετία τοῦ 1960) τόἐπίχρισμα ἀντικαταστάθηκε μέ ρόζ τσιμεντοκονίαμα τό ὁποῖο τό 1997 ἀποκολλήθηκε καί ἁρμολογήθηκεξανά ἡ πέτρα

Στή 10ετία τοῦ 1940 ὁ Νάρθηκας κατεδαφίσθηκε καί ἀνακατασκευάσθηκε τό 1997 μέ τήν ταυτό-χρονη ἀντικατάσταση δυστυχῶς τῶν μαρμάρινων πλακῶν τοῦ δαπέδου του καί τήν τοποθέτηση λί-θινων πλακῶν

Κατά τήν τριετία 1984-1986 μέ πρωτοβουλία τοῦ νέου τότε Μητροπολίτη μας Νικοδήμου καί τήνοἰκονομική ἐνίσχυση τῶν Ἀρναιωτῶν (κυρίως) ἔγιναν ἐργασίες ἀνακαίνισης καί ἐξωραϊσμοῦ τοῦ Ναοῦ

Στόν αὔλειο χῶρο τοῦ Ναοῦ τό 1938 κτίσθηκε ξενώνας καί κηροποιεῖο Τά κτίσματα αὐτά δέν σώ-ζονται Ἀργότερα καί σέ ἄλλο σημεῖο κτίσθηκε ἡ Αἴθουσα τῆς Ἀποστολικῆς Διακονίας ὅπου στεγά-ζονταν τά Κατηχητικά Σχολεῖα ἡ ὁποία (Αἴθουσα) τό 1992 κατεδαφίσθηκε καί στή θέση της κτίσθη-

Στό ἄρθρο καταγράφονται μεγάλα ἀποσπάσματα (τά σημαντικότερα) ἀπό τήν Ὁμιλία πού ἐκφωνήθη-κε στήν αἴθουσα laquoΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΩΚΡΑΤΗΣraquo τοῦ Δημοτικοῦ Καταστήματος Ἀρναίας στίς 26 Δεκεμβρί-ου 2012 μέ τήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἵδρυση τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναί-ας

17

κε τό περικαλές Μητροπολιτικό μέγαρο μέ τή φρον-τίδα καί ἐπιμέλεια τοῦ μακαριστοῦ Ποιμενάρχη μαςΝικοδήμου ὁ ὁποῖος τό laquoχάρηκεraquo γιά 20 χρόνια

Τό Κωδωνοστάσιο τοῦ Ναοῦ (βλ φωτογραφία)ὕψους 24 μέτρων ἐξαγωνικό καί τριώροφο βρί-σκεται σέ ἐπαφή μέ τό παλαιό Διδακτήριο τοῦ 1871καί ἄρχισε νά κτίζεται τό 1882 μέ συνδρομές κυρίωςτῶν κατοίκων οἱ ὁποῖες εἶναι καταγραμμένες σέ εἰδι-κό Βιβλίο συνδρομητῶν του καί σέ κατάστιχο τοῦΝαοῦ τοῦ ἔτους ἐκείνου Φέτος τό Κωδωνοστάσιοπού εἶναι τό laquoσῆμα κατατεθένraquo τῆς Ἀρναίας συμ-πλήρωσε 130 χρόνια ἀγέρωχης παρουσίας Τό 2004καί τό 2005 ἔγιναν στό Κωδωνοστάσιο μέ ἐνέργει-ες τοῦ Δήμου ἐργασίες ἀποκατάστασης

Καί ἐνῶ γίνονταν προετοιμασίες γιά τά ἐγκαίνιατοῦ ἀποκαταστημένου Κωδωνοστασίου συνέβη τόμεγάλο κακό Ἡ ἱστορική πορεία τοῦ Ναοῦ σταμά-τησε αἰφνιδιαστικά τό ἀπόγευμα τῆς 5ης Σεπτεμ-βρίου τοῦ 2005 μετά ἀπό πυρκαϊά πού ξέσπασε στόἐσωτερικό του τό ὁποῖο κατέστρεψε ὁλοσχερῶςὍλα ἔγιναν στάχτη καί κάρβουνο ῎Εγιναν παρα-νάλωμα τοῦ πυρός ἔγιναν ὁλοκαύτωμα μέσα σέ 20λεπτά τῆς ὥρας Κάηκαν τά πάντα Καί τά ξύλινα καίτά μεταλλικά ἀντικείμενα πολλά ἀπό τά ὁποῖα ἦσανἀνεκτίμητης ἀξίας Τό τέμπλο μέ τίς εἰκόνες του τοῦ19ου αἰ ὁ Δεσποτικός Θρόνος ὁ Ἄμβωνας τά Προ-σκυνητάρια μέ παλιές εἰκόνες ὁ Γυναικωνίτης τάἈναλόγια τῶν ψαλτῶν ἡ Ἁγία Τράπεζα τόἈρτοφόριο τά Εὐαγγέλια τά Δισκοπότηρα καίἄλλα σκεύη τά στασίδια καί τά ἄλλα καθίσμα-τα οἱ πολυέλαιοι τό παγκάρι τά ἐκλησιαστικάβιβλία τά ἄμφια

Τήν ἑπόμενη μέρα τό θέαμα τοῦ Ναοῦ ἦτανφρικτό Θλιμμένοι καί ἀπαρηγόρητοι οἱἈρναιῶτες (κυρίως) καί ἄλλοι κάτοικοι ἤ διερ-χόμενοι παρατηροῦσαν βουβοί τή μεγάλη τήνἀπίστευτη τήν ἀδιανόητη καταστροφή πούὑπέστη ὁ Ναός (Βλ φωτογραφία)

Ἡ καταστροφή τοῦ Ναοῦ εἶχε σοβαρές ἐπι-πτώσεις στήν ἐκτέλεση τῶν λατρευτικῶν κα-θηκόντων τῶν πιστῶν καί κατά τίς Κυριακές καίμικρογιορτές ἀλλά κυρίως καί κατά τίς μεγά-λες γιορτές τῆς χριστιανοσύνης τά Χριστούγεννα τοῦ 2005 καί τό Πάσχα τοῦ 2006 ἀφοῦ στερήθη-καν τόν ὁμαδικό ἐκκλησιασμό στόν καέντα Ναό ὅπου γιά χρόνια ἐκκλησιάζονταν καί διασκορπίσθηκανσέ ναΰδρια τῆς Ἀρναίας

Ἡ γιορτή τῶν Χριστουγέννων καί ἡ πανήγυρη τοῦ ἑορτάζοντα καί κατεστραμμένου Ναοῦ στή μνή-μη τοῦ Ἁγ Στεφάνου γιά πρώτη φορά μετά ἀπό 175 χρόνια ἀπό τήν ἵδρυσή του γιορτάσθηκαν ἐπίσημαστό Μητροπολιτικό Παρεκκλήσιο τῆς Παναγίας τῆς Δακρυρροούσης τῆς Ἁλώσεως μέ τή συμμετοχήπλήθους πιστῶν Ἐπίσης πλῆθος πιστῶν συμμετεῖχε μέ κατάνυξη καί γιά πρώτη φορά μέ πολλή συγ-κίνηση καί θλίψη στίς λόγω laquoἀπουσίαςraquo τοῦ Ναοῦ ἀπό τά λατρευτικά δρώμενα τῶν ἡμερῶν Ἀκολουθίεςτῶν Παθῶν καί τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου στό Μητροπολιτικό Παρεκκλήσιο Τίς τρεῖς τελευταῖεςἡμέρες τῆς Μεγ Ἑβδομάδας οἱ περισσότεροι πιστοί παρά τό ψῦχος παρακολουθοῦσαν τίς Ἀκολουθίεςἀπό τόν αὔλειο χῶρο τοῦ Ναοῦ καί τοῦ Μητροπολιτικοῦ Μεγάρου λόγω στενότητας τοῦ χώρου τοῦ

18

Παρεκκλησίου Συγκινητική ἦταν ἡ στιγμή πού μετά τήν ἐπιστροφή τοῦ Ἐπιταφίου ἀπό τήν περιφο-ρά του μέ ἐντολή τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη τό Κουβούκλειο μέ τόν Ἐπιτάφιο τοποθετήθηκε ἀνυ-ψωμένο κοντά στήν κλειστή εἴσοδο τοῦ καέντος Ναοῦ γιά τήν ἐθιμική διέλευση τῶν πιστῶν κάτω ἀπότόν Ἐπιτάφιο μετά τήν ὁποία (διέλευση) τό Κουβούκλειο μέ τόν Σταυρό (πίσω ἀπʼ αὐτό) τοποθετή-θηκε μπροστά στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦ ὅπου παρέμεινε γιά ἀρκετόν καιρό μέ τήν εἰκόνα τῆς Ἀναστά-σεως γιά προσκύνηση

Ἀπό τίς ἑπόμενες τῆς καταστροφῆς ἡμέρες ἄρχισαν οἱ ἐργασίες ἀποκατάστασης τοῦ Ναοῦ μέ τήνἐπίβλεψη τοῦ Πολιτικοῦ Μηχανικοῦ κ Θεόδ Τσαμούρη καί μέ τή συνεργασία τῆς 10ης Ἐφορείας Βυ-ζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων Ἡ 10η Ἐφορεία Βυζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων μέ σκοπό τη διερεύνηση τῆς κα-τάστασης τῆς θεμελίωσης τοῦ Ναοῦ ἐπειδή ὑπῆρχε ὁ κίνδυνος ἡ λιθοδομή τῶν τοίχων καί οἱ κίονεςνά εἶχαν ὑποστεῖ σοβαρές βλάβες ἀπό τίς ὑψηλές θερμοκρασίες μέ ἐπιπτώσεις στή στατικότητα τοῦΝαοῦ πραγματοποίησε ἀνασκαφική ἔρευνα στό ἐσωτερικό του μέ τήν ἐπίβλεψη τῆς ἀρχαιολόγου καίνύφης μας κ Ἑλένης Στούμ-που-Κατσαμούρη κάνονταςὁρισμένες τομές στή θεμε-λίωση τοῦ βόρειου καί τοῦ νό-τιου τοίχου καί τῶν ἀντίστοι-χων κοιονοστοιχιῶν γιά τήνπλήρη ἀποκάλυψή της καί τόνστατικό ἔλεγχό της Ἡ ἀνα-σκαφική ἔρευνα εἶχε ὡς ἀπο-τέλεσμα νά ἐντοπισθοῦν θε-μελιώσεις παλαιότερων κτι-σμάτων καί νά ἀρχίσουν συστηματικές ἀνασκαφές στό μεγαλύτερο τμῆμα τοῦ δαπέδου Κατά τή διάρ-κεια τῶν ἀνασκαφῶν ἐντοπίσθηκαν συγκεκριμένα οἱ θεμελιώσεις τριῶν ναῶν τοῦ 5ου τοῦ 10ου μέτοιχογραφίες καί τοῦ 17ου αἰ ὅπου μίλησε ὁ Ἅγ Κοσμᾶς (βλ φωτογραφία) τάφοι καί ἄλλα ἀντικείμενα(ὅπως νομίσματα ἐκκλησιαστικά σκεύη ἐφυαλωμένα κεραμικά μέ ἐγχάρακτη διακόσμηση κἄ) Ἐπί-σης βρέθηκε καί μιά πρώτη φάση τοῦ σημερινοῦ Ναοῦ πού πῆρε τήν ὁριστική του μορφή τό 1812τά 200 χρόνια τοῦ ὁποίου γιορτάζουμε σήμερα

Μετά τήν διαβολική καταστροφή ἦρθε ἡ διπλή θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo Ὁ Θεός μέ τίς πρεσβεῖες τοῦπολιούχου Ἁγίου Στεφάνου δέν ἐγκατέλειψε τούς Ἀρναιῶτες Ἔδωσε φώτιση καί δύναμη στούς ἄρχον-τες τοῦ τόπου (ἐκκλησιαστικούς καί δημοτικούς) πρωτίστως στόν μακαριστό Μητροπολίτη μας στόνΔήμαρχο Ἀρναίας κ Γ Κατσαμούρη καί στούς ἄρχοντες τοῦ Νομοῦ καί τῆς Πολιτείας οἱ ὁποῖοι μέἀγαστή συνεργασία καί μέ τήν ἠθική καί ὑλική συμπαράσταση τοῦ πιστοῦ λαοῦ ἀνέλαβαν μέ ἀξιο-θαύμαστη ἐπιτυχία τό ἔργο τῆς Ἀποκατάστασης τοῦ πυροπαθοῦς Ναοῦ Ἔτσι μετά ἀπό 16 μῆνες στίς23 Δεκεμβρίου τοῦ ἔτους 2006 ἔγιναν τά θυρανοίξια τοῦ Ναοῦ καί ἔτσι ξαναλειτούργησε κατά τή με-γάλη γιορτή τῶν Χριστουγέννων καί κατά τήν ἑορτή τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἦταν ἡ πρώτη θεϊκή laquoἀπο-ζημίωσηraquo ἡ laquoἐκ τῆς τέφραςraquo καί laquoἐκ τοῦ μηδενόςraquo ἀναγέννηση τοῦ Ἐνοριακοῦ καί ΜητροπολιτικοῦΝαοῦ τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἡ ὁποία μᾶς βοήθησε νά συν ειδητοποιήσουμε καλύτερα ὅτι laquoΘεός ὅπουβούλεταιraquo ἀπὀ τή μιά μεριά μέν ἐπιτρέπει γιά παιδαγωγικούς λόγους καταστρεπτικά γιά τήν ὕλη γε-γονότα καί ἀπό τήν ἄλλη μεριά ἐπιτρέπει καί συνεργεῖ στήν laquoἐκ τῆς τέφραςraquo ἀναγέννηση σέ λίγο χρο-νικό διάστημα laquoΟὐδέν κακόν ἀμιγές καλοῦraquo (ἕνα καλό μέσα στό κακό)

Αὐτή ἡ πρώτη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo θά μποροῦσε νά χαρακτηρισθεῖ ὡς φυσική συνέπεια καί ἀνα-μενόμενη Ὅμως ἡ δεύτερη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo ἦταν μή ἀναμενόμενη ἦταν laquoπέραν πάσης προσ-δοκίαςraquo ἦταν ἡ ὄντως laquoἀποζημίωσηraquo ἦταν ἀνεπανάληπτο καί πρωτοφανές γιά τόν τόπο μας θεῖο δῶρο(γιά ὅσους βέβαια μποροῦν νά τό ἀντιληφθοῦν) Ἡ δεύτερη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo ἀναφέρθηκε νω-ρίτερα καί ἀφορᾶ στήν ἀποκάλυψη τῶν θεμελιώσεων τριῶν παλαιότερων Ναῶν ἀπό τόν 5ο αἰώνα μέ-χρι τόν 17ο αἰώνα ἀποτέλεσμα τῆς ὁποίας (ἀποκάλυψης) ἦταν ὄτι ἡ ἀρχή τῆς Ἱστορίας τοῦ τόπουμας μεταφέρεται πάνω ἀπό 1000 χρόνια πίσω Εἶναι λοιπόν ἤ δέν εἶναι θεῖο δῶρο τό γεγονός αὐτό

Τό Σαββατοκύριακο 4 καί 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2010 πραγματοποιήθηκαν τά Ἐγκαίνια τοῦ ἀποκατα-στημένου Ναοῦ μέ τήν παρουσία τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος Ἱερωνύμου καί ἄλλωνἈρχιερέων τῶν Ἀρχῶν καί τοῦ Λαοῦ καί μέ τήν εὐλογία τῆς παρουσίας τῆς κάρας τοῦ Ἁγίου Στεφάνουπού μεταφέρθηκε στήν Ἀρναία καί στόν Ναό ἀπό τήν Μονή Ξενοφῶντος τοῦ Ἁγ Ὄρους μέ τή συν -οδία τοῦ Ἡγουμένου τῆς Μονῆς Ἀρχιμ Ἀλεξίου Τό Σάββατο ψάλθηκε ὁ Ἑσπερινός τῶν Ἐγκαινίων

19

καί στή συνέχεια στήν αἴθουσα laquoΜητροπολίτης Σωκράτηςraquo τοῦ Δημοτικοῦ Καταστήματος πραγμα-τοποιήθηκε ἐκδήλωση πού ἦταν ἀφιερωμένη στήν Ἱστορία καί στήν Ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ καί πε-ριλάμβανε προσφώνηση τοῦ Μητροπολίτη Νικοδήμου καί τρεῖς ὁμιλίες σχετικές μέ τόν Ναό Τήν Κυ-ριακή κατά τή διάρκεια τοῦ Ὄρθρου τελέσθηκαν τά Ἐγκαίνια τοῦ Ναοῦ μέ προεξάρχοντα τόν Ἀρχιε-πίσκοπο Ἱερώνυμο καί στή συνέχεια ἡ Θ Λειτουργία μετά τό πέρας τῆς ὁποίας ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἀπέ-νειμε τιμητικές διακρίσεις σέ διάφορα πρόσωπα γιά τή συμβολή τους στήν ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ

Ἀξίζει τόν κόπο νά ἀναφέρω καί κάποιες ἐνέργειες πού ἔγιναν εἴτε μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρό-πολής μας εἴτε μέ τήν εὐλογία της πρίν καί μετά τήν ἐπαναλειτουργία τοῦ Ναοῦ Αὐτές οἱ ἐνέργει-ες εἶναι οἱ ἑξῆς

α΄) Τό Ἡμερολόγιο τσέπης τοῦ 2006 τῆς Μητροπόλεως ἦταν ἀφιερωμένο στόν πυρίκαυστο Ναότοῦ Ἁγ Στεφάνου

β΄) Μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρόπολής μας ἐκδόθηκαν εὔχρηστα ἔντυπα γιά τήν προβολή τῶν ἀρχαι-ολογικῶν εὑρημάτων στόν Ναό καί γιά τήν Ἀποκατάστασή του Τά ἔντυπα αὐτά εἶναι 1) Ἡμερολό-γιο τοίχου 28 σελίδων μέ φωτογραφίες χαρακτηριστικῶν εὑρημάτων 2) 12 εὐχετήριες κάρτες μέ εἰκό-νες εὑρημάτων 3) 12 ἐπισκεπτήριες κάρτες μέ παρόμοιες φωτογραφίες καί 4) 12 σελιδοδεῖκτες μέεἰκόνες εὑρημάτων καί

γ΄) Μέ τήν εὐλογία τῆς Μητρόπολης καί μέ Πρόλογο τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη μας Νικοδή-μου ἐκδόθηκε τό 2008 ἀπό τόν ὁμιλοῦντα τό βιβλίο μέ τίτλο laquoὉ Ἱερός Μητροπολιτικός Ναός τοῦ Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας Μιά συγκλονιστική καί ἐντυπωσιακή περίπτωση (Ἡ Ἱστορία-Τό Ἀρχεῖο-Ἡ κα-ταστροφή-Ἡ Ἀποκατάσταση-Οἱ ἀνασκαφές καί ὁ ἀποκαλυφθείς ἀρχαιολογικός θησαυρός) ὅπως κα-ταγράφεται στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑ lt1988-2007gtraquo

Στό σημεῖο αὐτό θέλω νά καταθέσω μερικές σκέψεις μου Φυσικά δέν ὑπῆρχε βούληση τῶν ἀνθρώ-πων νά καεῖ ὁ Ναός καί νά καταστραφοῦν ἀξιόλογα κειμήλια τοῦ 19ου καί τοῦ 20οῦ αἰ Ὅμως laquoἄλλαιμέν βουλαί ἀνθρώπων καί ἄλλα ὁ Θεός κελεύειraquo Πιστεύω ἀκράδαντα ὅτι ἡ μεγάλη καταστροφή (ἔργοτοῦ διαβόλου) καί ἡ διπλῆ laquoἀποζημίωσηraquo (ἔργο τοῦ Θεοῦ) μέ τίς πρεσβεῖες τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἦτανπρός ὄφελος πνευματικό τῶν κατοίκων τῆς Ἀρναίας καί τῆς γύρω περιοχῆς Γιʼ αὐτό σύντομα ἀφή-σαμε τή λύπη πού ἀνθρώπινα αἰσθανθήκαμε γιά τήν καταστροφή τοῦ Ναοῦ καί χαρήκαμε διότι ὁ Θεόςἦταν καί εἶναι μαζί μας καί μέ τή βοήθεια-παρέμβασή Του ὁ Ναός ἀποκαταστάθηκε σύντομα καί ἡ ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία τοῦ τόπου μας δύο αἰώνων (19ος καί 20ός) συμπληρώθηκε μέ τήν ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία δεκατριῶν αἰώνων (5ος-18ος) μέ τήν ἀνακάλυψη τῶν ἐρειπίων τριῶν πα-λαιοτέρων Ναῶν (ἡ ὕπαρξη τῶν ὁποίων ἦταν ἐντελῶς ἄγνωστη στίς ἱστορικές πηγές καί γενικά στήΒιβλιογραφία) τά ὁποῖα (ἐρείπια) εἶναι ὁρατά ἐδῶ καί καιρό μέ τήν κατάλληλη διάφανη κάλυψή τουςφαινόμενο σπάνιο ἴσως καί πρωτόγνωρο στήν ἀρχαιολογική πρακτική Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνουσίγουρα ἔγινε καλύτερος ἀπό πρῶτα ἀλλά πρέπει καί μπορεῖ νά γίνει ἀκόμη καλύτερος ἄν τόν ἐπι-σκεπτόμαστε τακτικά ὄχι φυσικά ὡς τουρίστες ἀλλά ὡς πιστά μέλη τῆς Ἐκκλησίας καί τῆς Ἐνορίαςσυμμετέχοντας στή λατρεία πού τελεῖται σʼ αὐτόν τίς Κυριακές καί τίς μεγάλες γιορτές διότι πρίνἀπό τήν καταστροφή ἡ συμμετοχή μας δέν ἦταν ἱκανοποιητική

Στόν Ἐνοριακό Ἐπισκοπικό καί Μητροπολιτικό Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἱερούργησαν παντοιοτρόπως12 Ἐπίσκοποι Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους 1 Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους (1924-1940)καί 5 Μητροπολίτες Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου (1940-2012) Ἀπό τίς 24 Νοεμβρίου 2012στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερουργεῖ ὁ νέος Ποιμενάρχης μας κ Θεόκλητος

Ἐπίσης στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερούργησαν ὡς ἐφημέριοι πάνω ἀπό 40 ἱερεῖς (ἀπʼ τούς ὁποί-ους οἱ 30 καί πλέον ἦσαν Ἀρναιῶτες)

Στόν Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ὑπηρέτησαν ἀπό τό 1884 μέχρι σήμερα 23 Ἱεροψάλτες ἀπό τό 1883μέχρι σήμερα 15 νεωκόροι καί ἀπό τό 1835 μέχρι τό 1947 153 Ἐκκλησιαστικοί Ἐπίτροποι

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνου φυσικά διαθέτει καί Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων (παλιό καί και-νούριο) Ὁ ὀμιλῶν κατέγραψε τό παλιό Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων τό ὁποῖο εὐτυχῶς σώθηκεἀπό τήν πυρκαϊά τοῦ 2005 Οἱ παλιοί Κώδικες τοῦ Ναοῦ οἱ ὁποῖοι καταγράφουν τή Ληψοδοσία του τῶνἐτῶν 1882-1947 εἶναι 6 καί τά παλιά Ἔγγραφα πού ἀναφέρονται κυρίως στίς οἰκονομικές σχέσεις τῆςΚοινότητας καί τῆς Ἐφοροεπιτροπῆς Λιαριγκόβης μέ κατοίκους τοῦ χωριοῦ μέ τό Ἅγιον Ὄρος μέδασκάλους τῶν Σχολῶν τῆς Λιαρίγκοβης καί μέ ἄλλους τῶν ἐτῶν 1835-1924 εἶναι 63 ἀπό τά ὁποῖατά 55 ἀνήκουν στήν περίοδο τῆς τουρκοκρατίας

(Συνεχίζεται)

infinƒAtildeπordfinfiniexclcentƒπ∆prodtrade intradicƒiexclprodsectπradictrade infindegdegpartsectπcentprodtrade

Ὁ π ρ ώ η ν Β α τ ο π α ι δ ι ν ό ςΤοῦ Κωνσταντίνου Θ Χιούτη

Θεώρησα καλό νά καταθέσωὁρισμένα συμπληρωματικά

στοιχεῖα τῆς βιογραφίας τοῦἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου ἐπειδήὁρισμένες ἐπιστολές τοῦ Ἀρχείουτῆς Μονῆς Βατοπαιδίου1 μπο-ροῦν νά προσδώσουν νέα στοι-χεῖα στήν ἐκκλησιαστική προσω-πογραφία τοῦ τόπου μας καί νάἀναδείξουν τή δυναμική πούἐξέπεμπαν οἱ μοναστηριακές κοι-νωνίες ἀκόμη καί ὅταν ταλανί-ζονταν ἀπό ἐσωτερικά προβλή-ματα

Στό Μοναχολόγιο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου ὁ μοναχός Κορνή-λιος καταγράφεται μέ τό κο-σμικό ὄνομα Κωνσταντῖνος υἱόςἈγγέλου καί ὡς ἐκ τούτου ἔκανεχρήση τοῦ ἐπωνύμου Ἀγγελίδης2Γεννημένος στή Λιαρίγκοβη (σή-μερα Ἀρναία) τό ἔτος 1867προσῆλθε εἰκοσαετής στή ΜονήΒατοπαιδίου καί ἔγινε μοναχόςτης τό 18913 Ὅπως ὑποστηρίζεικαί ὁ ἴδιος σέ μία ἐπιστολή τουπαρέμεινε στήν ἀδελφότητα τῆςΜονῆς ἐπί μία δεκαπενταετία4

Τό Μοναχολόγιο μνημονεύει ὅτι ἀποχώρησε ἀπό τή Μονή laquoπροχειρισθείς πρεσβύτερος εἰςτόν κόσμονraquo Ἡ μετάβαση στήν ἱερωσύνη φαίνεται ὅτι ἦταν διακαής πόθος του γιατί ἤδη ἀπότό 1901 ὁ ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ εἶχε δεχθεῖ σχετικό αἴτημά του μέ ἀποτέλεσμα ὁ ἐπίσκοπος νάζητᾶ ἐνημέρωση ἀπό τούς Βατοπαιδινούς ἐπιτρόπους γιά τήν πνευματική πορεία τοῦ Κορνη-λίου ἐπειδή κατά τούς ἱερούς κανόνες laquoοὐδένα δεῖ εἰσέρχεσθε εἰς τόν τῆς ἱερωσύνης βαθ-μόν δίχα πολλῆς ἐρεύνης καί ἀκριβοῦς ἐξετάσεωςraquo5

Φαίνεται ὅμως ὅτι ὁ καιρός δέν ἦταν κατάλληλος καί δέν μπόρεσε νά λάβει τήν ἱερωσύνηἐπειδή μεσολάβησαν γεγονότα στή Μονή πού τόν ὁδήγησαν στήν ἐξορία καί στή φυλακήὅπως ὁ ἴδιος καταθέτει στήν προαναφερθεῖσα ἐπιστολή του Τί εἶχε συμβεῖ τότε δέν τό πε-ριγράφει ἄμεσα ἀλλά μέ λύπη περιορίζεται μόνο στούς χαρακτηρισμούς ὅτι ἀδικήθηκε ἀπόκάποιους συμφεροντολόγους μέ laquoἰδιοτελεῖς καί ἐγωϊστικούς σκοπούςraquo

Παρόλη τήν ἀσάφεια τῶν αἰτίων ἡ ἐξορία καί ἡ φυλακή τοῦ μοναχοῦ Κορνηλίου προϋπέ-θεταν ἔντονη παραβατικότητα Ἀπό τό γνωστό σέ μᾶς ἀρχειακό ὑλικό μόνο ἕνα γεγονός μπο-ροῦσε νά τόν ἐνοχοποιήσει περί τό 1906 ἡ παρουσία ὅπλων στόν κῆπο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου Σύμφωνα μέ τήν ἀλληλογραφία τῆς Μονῆς τρεῖς κοσμικοί τοποθέτησαν τά ὅπλαστόν κῆπο γιά νά ἐνοχοποιηθοῦν πατέρες τῆς Μονῆς μέ διοικητικές ἁρμοδιότητες Στούς συλ-ληφθέντες ὑπόπτους ἀνῆκε καί ὁ κατά σάρκα ἀδελφός τοῦ Κορνηλίου ὁ ὁποῖος ἀγόρασε τάὅπλα στή Λιαρίγκοβη6

Πικραμένος ὁ Κορνήλιος ἀπό τίς διώξεις πού εἶχε στή συνέχεια ἐγκατέλειψε τή Μονή Βα-τοπαιδίου καί μετοίκησε στή Μικρά Ἀσία ὅπου καί ἐκεῖ τόν πρόσμεναν παρόμοιες καταστά-

Ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος (δεξιά) σέ φωτογραφία τῆς δεκαε-τίας τοῦ 1920 (Μ Μανασσής Χρονικό κατοχῆς Ἀρναίας 1941-1944 καί στοιχεῖα ἀπό τή ζωή της Ἀθήνα 2000 σ 65)

20

21

σεις ὅπως ὁ ἴδιος σημειώνει στήν ἐπιστολή του Κατά τή διάρκεια τοῦ Α΄ Παγκοσμίου πολέ-μου οἱ Τοῦρκοι τόν συνέλαβαν ὡς ὕποπτο καί τόν ἐξόρισαν στή Συρίαlaquo[hellip] συνελήφθην καί ἀπεστάλην εἰς τό ἐν Ἰκονίῳ Στρατοδικεῖον ὅπου παρέμεινα ἐν ταῖςαὐτόθι φυλακαῖς ἐπί δύο μήνας κατόπιν δέ ἀπεστάλην σιδηροδέσμιος εἰς τό Χαλέπιον τῆςΣυρίας ὅπου παρέμεινα ἐπί τρία ἔτη ὡς ἐξόριστος εἰς τά 19 [= 1919] δέ ἦλθον οἱ Ἄγγλοικαί μᾶς ἠλευθέρωσανraquo

Ὅταν ἀπελευθερώθηκε πῆγε στήν Κων-σταντινούπολη ὅπου ὑπηρέτησε ὡς ἱερέας στήΜητρόπολη Δέρκων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πα-τριαρχείου7 Ἡ κατάρρευση τοῦ μικρασιατι-κοῦ μετώπου καί ὁ φόβος νά μή διωχθεῖ ἐκνέου ἀπό τούς Τούρκους τόν ἀνάγκασαν νάφύγει ἀπό τήν Τουρκία καί νά ἐπιστρέψει στήγενέτειρά του Λιαρίγκοβη ὅπου ὁ μητροπολί-της Ἱερισσοῦ Σωκράτης τόν ἀποκατέστησεδιορίζοντάς τον ἱερατικῶς προϊστάμενο στόναό Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1923)8

Τό 1924 ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος συνέ-ταξε ἐπιστολή πρός τή Μονή Βατοπαιδίου ὡςlaquoπρώην ἀδελφός Βατοπαιδινόςraquo στήν ὁποίαπεριγράφει ὅλη αὐτή τήν περιπετειώδη δια-δρομή πού εἶχε Σέ αὐτή δέν ζητᾶ δικαίωσηγιά ὅτι τοῦ συνέβη στή Μονή Μόνο παρακα-λεῖ τούς Βατοπαιδινούς νά τόν βοηθήσουνὥστε νά ἀποκτήσει μία νέα στολή ἀπαραίτητηγιά τό ἱερατικό του ἔργο

laquoΚατά τό διάστημα τῆς ἐξορίας μου ἔμει-νεν ἡ κοινητή μου περιουσία ἐν ΜικρᾷἈσίᾳ ὅπου διηρπάγῃ μετά καί τῶν πολυ-τίμων Ἱερῶν μου ἀμφίων Τώρα δέ ἔχωἀνάγκην μιᾶς στολῆς Ἱερατικῶν ἀμφίωνΠαρακαλῶ δέ τήν Ἱεράν ἡμῶν Μονήνὅπως εὐαρεστουμένη θελήσῃ νά μοῦ ἀπο-στείλῃ μίαν Ἱερατικήν στολήν Ἱερῶνἀμφίων διrsquo ἐνθύμιον ἀλλά θέλω νά ἦναιπράγματι Βατοπαιδινήraquo9

1 Ἐκφράζω τίς εὐχαριστίες μου πρός τή μονή Βατοπαιδίου γιά τή δυνατότητα πού μοῦ παρεῖχεὥστε νά μελετήσω τό σχετικό ἀρχειακό ὑλικό

2 Ὁ Δ Κύρου δέχεται ὅτι προέρχεται ἀπό τήν σημερινή οἰκογένεια Κατσαγγέλουmiddot βλ Δ ΚύρουlaquoΚαταγραφή Ἀρχείου ΚΕ΄ (4) Κατάλογος ἐγγράφων Ἀρχείου Ἰωάννου Ἀστ Μπιλούκα περ Ἀρναίατεῦχ 80 (Ἰούλιος ndash Σεπτέμβριος 2008) σ 18

3 Κ Χιούτης laquoΝεώτερα στοιχεῖα γιά μοναχούς ἀπό τήν Ἀρναία (Λιαρίγκοβη) περ Ἡ Ἀρναία τῆςΜακεδονίας τεῦχ 53 (Ὀκτώβριος ndashΔεκέμβριος 2001) σ 4

4 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

5 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἐπισκόπου Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Ἰωακείμ πρόςτούς ἐπιτρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Μαρτίου 1901)

6 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ Σπύρου Τζαμτζῆ πρός τόν ἱερομόναχο Ἄνθιμο Βατο-παιδινό (χτ καί χχ)

7 Δ Κύρου ὅπ σ 168 Δ Κύρου laquoΤό Ἀρχεῖο ἐγγράφων τοῦ μητροπολιτικοῦ ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίαςraquo περιοδ

Ἀρναία τεῦχ 62 (Ἰανουάριος ndash Μάρτιος 2004) σ 3 Τό 1925 ἦταν ἐφημέριος στό Στρατώνι Χαλκιδι-κής

9 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

Ἀπόσπασμα ἐπιστολῆς τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνη-λίου Ἀγγελίδη πρός τή Μονή Βατοπαιδίου (1924Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου)

22

Η ΤΙΜΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Ἀρχιmicro Χρυσοστόmicroου Μαϊδώνη

ὉΝαὸς τοῦ Ἁγίου Στέφανου ἔχει ἐπηρεάσει ἀποφασιστικὰ τὴ ζωὴ τῆς Ἀρναίας καὶ τῶν Ἀρναι-ωτῶν Πρώτη φορὰ ἔχω συναντήσει τέτοια ἀγάπη σὲ Ναό μέχρι λατρείας Ναί Στὴν Ἀρναία

δὲν τιμᾶται μόνο ὁ Πρωτομάρτυς Ἅγιος Στέφανος ἀλλὰ λατρεύεται καὶ ὁ Ναός του Ὁ Ἀρναι-ώτης καὶ μάλιστα ὁ παλιότερος ἔχει ταυτισθεῖ ἄμεσα μὲ τὸν Ναὸ τοῦ Ἅγιου Στέφανου

Κυρίως ὅμως ἡ νεώτερη γενιὰ τῶν Ἀρναιωτῶν ἔχει ταυτισθεῖ μὲ τὸν Ναὸ ἐξ αἰτίας τῆς κατα-στροφῆς του ἀπὸ τὴν πυρκαϊά στὶς 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2005 Ἦταν τὸ πιὸ συνταρακτικὸ γεγονὸςστὴ ζωὴ τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας τὰ τελευταῖα 60 χρόνια Ὁ Ἅγιος Πρωτομάρτυς Στέφανοςστὴν Ἀρναία τιμᾶται περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλον τόπο

Πρῶτον διότι εἶναι ὁ κεντρικὸς Ἐνοριακὸς ναὸς τῆς Ἀρναίας καὶ ἀπὸ τὴν δεκαετία τοῦ 1830Μητροπολιτικὸς Ναὸς τῆς Ἐπισκοπῆς Ἱερισσοῦ καὶ Ἁγίου Ὅρους

Δεύτερον διότι συνδέεται ἀμεσα μὲ τὴν ζωὴ τῆς κωμοπόλεως τῆς Ἀρναίας ἐδῶ καὶ 1500 χρό-νια ὅπως ἀπέδειξαν οἱ ἀνασκαφὲς κάτω ἀπὸ τὸν Ναό τὸ δὲ καμπαναριὸ του εἶναι τὸ σῆμα κατατεθὲντῆς Ἀρναίας μαζὶ μὲ τὸ παλιὸ Σχολεῖο

Ἄς δοῦμε ὅμως παρακάτω πῶς τιμᾶται ὁ Ἅγιος Στέφανος ἰδιαίτερα στὴν Ἀρναία1 Οἱ Πανηγύρεις Ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρος Στεφάνου γιορτάζεται στὴν Ἀρναία μὲ

τὸν πλέον πανηγυρικὸ τρόπο Στὶς 27 Δεκεμβρίου καὶ στὶς 2 Αὐγούστου Στίς 27 Δεκεμβρίου ἡμέ-ρα μνήμης τοῦ Μαρτυρίου του καί στίς 2 Αὐγούστου ἡμέρα μνήμης τῆς ἀνακομιδῆς τῶν ἹερῶνΛειψάνων του Τή δεύτερη γιορτὴ τὴν ἑορτάζουν οἱ μελλισσοκόμοι τῆς Ἀρναίας καὶ συμμετέχειὁ Σύλλογος Μελισσοκόμων Ἀρναίας laquoΟ ΑΓΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo

2 Οἱ Εἰκόνες Ἐπιβλητικὴ ἦταν ἡ εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὸ τέμπλο ποὺ ἁγιογραφήθη-κε γύρω στὰ 1840 στὸ Ἅγιον Ὅρος μαζὶ μὲ τὶς ἄλλες εἰκόνες τοῦ τέμπλου Ἄλλη σπουδαία εἰκό-να εἶναι ἡ εἰκόνα ποὺ βρισκόταν στὸ προσκυνητάρι μπαίνοντας στὸν ναό

3 Οἱ Ἀκολουθίες Ὑπάρχουν χειρόγραφες Ἀκολουθίες εἰδικὰ γιὰ τὸν Ναὸ τοῦ Ἁγ Στεφάνουτῆς Ἀρναίας

Ἀκολουθία Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας 27ης Δεκεμβρίου Ἰακώβου μοναχοῦ 1835 Ἀκολουθία Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας χειρόγραφο παλαιὸ ποὺ πρέπει νὰ γράφτηκε πρὶν ἀπὸ τὸ 1850

Ἀκολουθία 2ας Αὐγούστου Ἱ Ν Ἁγ Στεφάνου Ἀρναίας 1839 Ἡ χειρόγραφη φυλλάδα ποὺ ἔχειδιασωθεῖ εἶναι ἀντιγραφή ποὺ ἔγινε στὶς 18 Αὐγούστου 1919 ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξηροποτάμου

4 Τὰ ὀνόματα Στὴν Ἀρναία συναντοῦμε πάρα πολλούς χριστιανούς ποὺ ἔχουν τὸ ὄνομα laquoΣτέ-φανοςraquo Τὸ ὄνομα αὐτὸ τὸ συναντοῦμε σὲ ἄνδρες ἀλλὰ καὶ σὲ κάποιες γυναῖκες Δόθηκε εἴτεἀπὸ τάξιμο στὸν Ἅγιο Στέφανο εἴτε ἀπὸ πρόγονο ποὺ εἶχε αὐτὸ τὸ ὄνομα Πρέπει τουλάχιστον15 ἄνδρες καὶ κυρίως μικρὰ ἀγόρια νὰ φέρουν τὸ ὄνομα Στέφανος Πουθενὰ δὲν ὑπάρχει αὐτὸτὸ ὄνομα τόσο διαδεδομένο ὅσο στὴν Ἀρναία

5 Ἐπίσκεψη στὴν Ἀρναία Λειψάνων τοῦ Ἁγιου Στέφανου Στὴν Ἀρναία ἔχουν ἔλθει κατʼ ἀπο-κλειστικότητα Ἱερὰ Λείψανα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου προερχόμενα ἀπὸ τὸ Ἅγιον Ὅρος Παλαιότε-ρα τό 1924 ἔχει ἔλθει τὸ χέρι τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Μονὴ Κωνσταμονίτου ὅπου φυλάσ-σεται Στὴν δεκαετία τοῦ 1980 μὲ φροντίδα καὶ πρόσκληση τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Νι-κοδήμου ἐπὶ σειρὰ ἐτῶν ἐρχόταν ἡ κάρα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξενοφῶντος

6 Προσκυνήματα Ἡ ἀγάπη τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας πρὸς τὸν Ἅγιο Στέφανο τοὺς ὁδήγησεστοὺς τόπους ποὺ συνδέονται μὲ τὸ μαρτύριο καὶ τὶς γιορτὲς τοῦ Ἁγίου Στὰ πολλὰ προσκυνή-ματα ποὺ ὀργάνωσε ἡ Μητρόπολή μας στὰ Ἱεροσόλυμα πάντοτε προσκυνούσαμε στὸν τόπο τοῦμαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Τὸ 2007 ἀξιωθήκαμε καὶ κάναμε νυκτερινὴ Θεία Λειτουργία στὸτόπο τοῦ μαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἄλλο προσκύνημα ἦταν τὸ 2004 στὸ προάστειο τῆς Κων-σταντινουπόλεως Ἅγιος Στέφανος Τὸ προάστειο αὐτὸ σχετίζεται μὲ τὸ γεγονὸς τῆς μεταφορᾶςτῶν Λειψάνων τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὴν Κωνσταντινούπολη τὸ 426 ποὺ γιορτάζεται στὶς 2 Αὐγού-στου

7 Τὸ βιβλίο Ἡ ἀγάπη γιὰ τὸν Ἅγιο Στέφανο μὲ ὁδήγησε στὴ συγγραφὴ τοῦ πρώτου βιβλίουτὸ 1984 μὲ τὸν τίτλο laquoΟ ΠΡΩΤΟΜΑΡΤΥΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo Ἤδη εἶναι ἕτοιμη ἡ δεύτερη ἔκδοση ἐπαυ-ξημένη

Ἡ Ἀρναία τίμησε τὸν Ἅγιο Στέφανο ἀλλὰ καὶ ὁ Ἅγιος Στέφανος τίμησε ἀνέδειξε καὶ ἀναβάθμισετὴν Ἀρναία

23

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑΡΝΑΙΑΣ Ἡ Πολιτιστική καί Ἐπιμορφωτική

Ἑταιρεία Ἀρναίας ἀναβίωσε καί φέτοςτά καθιερωμένα πασχαλινά ἔθιμα τῆςἈρναίας Συγκεκριμένα ἔγιναν οἱ πα-ρακάτω ἐθιμικές ἐκδηλώσεις

bull Τήν Κυριακή τοῦ Πάσχα τό πρωίστήν Κεντρική Πλατεία μοιράσθηκανκόκκινα αὐγά καί τσουρέκια τραγού-δησε ἡ Χορωδία τοῦ ΚΑΠΗ Ἀρναίας καίχόρεψε τό παιδικό χορευτικό συγκρό-τητα τοῦ Δήμου

Τήν Τρίτη τοῦ Πάσχα ἀναβίωσε τό ἔθιμο τοῦlaquoΚότσμανουraquo στά ἐξωκκλήσια τοῦ Προφ Ἠλία καί τῆςἉγ Παρασκευῆς Τελέσθηκε Θ Λειτουργία στό ἐξωκ-κλήσι τοῦ Προφ Ἠλία μέ λιτανεία γύρω ἀπό αὐτό καίκέρασμα στόν ἴδιο χῶρο καί ἀκολούθησε καί σκοπο-βολή

Τό ἀπόγευμα σέ χῶρο τοῦ ἀλσυλίου τῆς Ἁγίας Πα-ρασκευῆς κοντά στό φερώνυμο ἐξωκκλήσι ἀναβίωσαντά ἔθιμα τῆς laquoΣουσαρίτσαςraquo καί τοῦ laquoΖυγίσματος τοῦἉϊ Γιώργηraquo τό ὁποῖο ὅπως εἶναι γνωστό ἀπό τήν πα-ράδοση καί ἀπό τή Βιβλιογραφία ἀναβιώνει τήν ἡμέ-ρα ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου Γεωργίου (23 Ἀπριλίου) ἤ τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὄταν ἡ γιορτή μετίθεται τότεὄπως φέτος λόγῳ Μεγάλης Τεσσα-ρακοστῆς Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquoαἰσθάνεται ἱκανοποίηση γιά τήν ὑλο-ποίηση τῆς ὑπόδειξής του νά ἀνα-βιώνει τό ἔθιμο τοῦ laquoΚότσμανουraquoκανονικά τήν τρίτη καί ὄχι τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὅπως συνέβημερικές χρονιές καί θεωρεῖ ἀνεπί-καιρη τή χρονική καί τοπική μετά-θεση τοῦ ἐθίμου τοῦ laquoΖυγίσματοςraquo (ἀπό τή δεύτερη στήν τρίτη μέρα τοῦ Πάσχα καί ἀπό τίς πλατεῖες ὅπωςπαλιότερα ἤ τήν Κεντρική Πλατεία ὅπως τά τελευταῖα 30 περίπου χρόνια στό ἄλσος τῆς Ἁγ Παρασκευῆς)Στήν ἀναβίωση τοῦ ἐθίμου συμμετεῖχε καί ὁ Ἱππικός Ὅμιλος Ἀρναίας laquoΟ ΚΕΝΤΑΥΡΟΣraquo

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ laquoΑΡΝΑΙΑraquo ΣΕ ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΑ ΣΥΛΛΕΚΤΙΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo (ΑΘΗΝΑ)

Στόν Κατάλογο τῶν συλλεκτικῶν ἀντικειμένων πούσυμμετεῖχαν σέ γραπτή δημοπρασία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛ-ΛΟΓΕΣraquo (στό τεῦχος 335Ἰούνιος 2013) ἀναγράφεται καίτό τεῦχος ἀρ 48Ἰούλ-Σεπτ 2000 τοῦ περιοδικοῦ μας (Βλεἰκόνα) Ἡ ἀναγραφή καί συμμετοχή αὐτή ἔγινε μέ πρω-τοβουλία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo πού εἶναι ἀποδέ-κτης τοῦ περιοδικοῦ μας καί ὄχι δική μας

ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΕΛΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ Ὁ Δῆμος Ἀριστοτέλη ἀποφάσισε νά προχωρήσει στή δημιουργία Μουσείου μελιοῦ στήν Ἀρναία ἕναν τόπο

᾽partνδιαφέρουσες part ἰδήσεις(Ὅσες ἀναφέρονται στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία τῆς Ἀρναίας)

24

μέ ἱστορία καί παράδοση στόν τομέα τῆς μελισσοκομίαςΤό Μουσεῖο αὐτό θά διαμορφωθεῖ καί θά λειτουργήσει σέ ἕνα ἀνακατασκευασμένο παραδοσιακό διώρο-

φο κτήριο δίπλα στήν κεντρική πλατεία τῆς κωμόπολης μέσα στόν ἱστορικό ἱστό καί πολύ κοντά στά ἤδη ὑπάρ-χοντα Μουσεῖα Λαογραφικό -Ἱστορικό καί Ὑφαντικῆς

Ἡ δημιουργία Μουσείου μελιοῦ καλύπτει ἕνα μεγάλο κενό πού ὑπάρχει στόν ἑλλαδικό χῶρο καί πρόθε-ση τοῦ Δήμου εἶναι νά δοθεῖ ἡ δυνατότητα στό κοινό (Ἕλληνες καί ξένους) νά ἐνημερωθεῖ γιά τήν ἱστορίατοῦ μελιοῦ τόν ἰδιαίτερο καί ἐπίπονο τρόπο παραγωγῆς του καί τίς καταπληκτικές ἰδιότητές του

Μέ στόχο τήν ἀνάδειξη τοῦ ἑλληνικοῦ μελιοῦ καί ἰδιαίτερα τοῦ παραγόμενου στή Χαλκιδική στοχεύεταιἡ ἐπιστημονική τεκμηρίωση τοῦ ὅλου ἐγχειρήματος καί ἡ σωστή ἀποτύπωση καί παρουσίαση τοῦ κλάδου τῆςμελισσοκομίας

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΚΟΣΜΑ ΤΟΝ ΑΙΤΩΛΟ Τήν Τετάρτη 3 Ἀπριλίου τό βράδυ στήν Ἑστία τοῦ Παγχαλκιδικοῦ Συλλόγου Θεσσαλονίκης laquoΟ ΑΡΙΣΤΟ-

ΤΕΛΗΣraquo πραγματοποιήθηκε ἡ παρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ ἀείμνηστου δασκάλου καί γαμβροῦ τῆς ἈρναίαςΚώστα Παπάζογλου μέ τίτλο laquoὉ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός ὁ Ἅγιος τῆς Παιδείαςraquo καί 200 σελίδες

Τήν παρουσίαση ἔκαναν ὁ Ἀρχιμ Χρυσόστομος Μαϊδώνης Πρωτοσύγκελλος τῆς Μητροπόλεώς μας καίὁ καθηγητής Δημ Κύρου

Ὁ π Χρυσόστομος ἀναφέρθηκε στήν προσωπικότητα τοῦ συγγραφέα καί στή διαρκῆ προσπάθεια του νάκάνει γνωστόν τόν Ἅγιο Κοσμᾶ μέ συχνές ὁμιλίες καί μέ ἀρθρογραφία στόν Τύπο καί εὐχαρίστησε τήν οἰκο-γένεια τοῦ συγγραφέα γιά τήν ἔκδοση τοῦ βιβλίου καί γιά τή δωρεά ὅλων τῶν ἀντιτύπων του στήν Ἱ ΜονήἉγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ Ἀρναίας γιά τή διάθεσή του στούς ἐνδιαφερόμενους

Ὁ Δ Κύρου ἔκανε μιά σύντομη ἀναφορά στά περιεχόμενα τοῦ βιβλίου ἐπισημαίνοντας (γιά ἐνημέρωσητῶν ἀναγνωστῶν) κάποια μικρολάθη καί τονίζοντας τίς πληροφορίες τοῦ βιβλίου γιά τήν προφητική ἱκανό-τητα καί τόν ἀγώνα τοῦ Ἁγίου γιά τήν πνευματική ἀναγέννηση τῶν ὑπόδουλων Ἑλλήνων

Ἐπιμελητής τῆς ἔκδοσης τοῦ βιβλίου εἶναι ὁ Πολυγυρινός φιλόλογος κ Ἀθαν Χριστιανός στήν ἀφαιρε-τική καί οὐσιαστική παρέμβαση τοῦ ὁποίου ὀφείλεται τό 200 σελίδων σῶμα τοῦ βιβλίου

Στήν ἐκδήλωση παραβρέθηκαν πολλά μέλη τοῦ Συλλόγου ἡ Ἀρναιώτισσα χήρα τοῦ συγγραφέα δασκάλακ Κωνσταντινιά Παναγιώτου μέ ἄλλους συγγενεῖς ὁ τ βουλευτής Χαλκιδικῆς γιατρός κ Γ Βαγιωνᾶς ἡ Ἡγου-μένη τῆς Ἱ Μ Ἁγ Κοσμᾶ Ἀρναίας Μαριάμ μέ τήν ἀδελφή Ὀλυμπιάδα ὁ Πρόεδρος τοῦ Συνδέσμου Ἱεροψαλτῶντῆς Μητροπόλεως Ἱερισσοῦ κ Ἰω Κέκερης καί ἄλλοι

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΡΝΑΙΑΣ

Στίς 25 Ἀπριλίου οἱ μαθητές τῆς Γ΄ τάξης τοῦ Γυμνασίου Ἀρναίας ἐπισκέφθηκαν μέ συνοδούς τίς καθη-γήτριες Γεωργία Σιδέρη καί Ἀκυλίνα Βουρνίτη τό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο τῆς Κωμόπολης Μετάτήν ἐπίσκεψη ἀκολούθησε συζήτηση γιά τά ἐκθέματα καί τίς ἐντυπώσεις πού αὐτά δημιούργησαν Στόχοςτῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ἦσαν ἡ γνωριμία τῶν μαθητῶν μέ τήν τοπική κουλτούρα τά παλιά εἴδη τῆς καθημερινῆςχρήσης καί τό laquoἁπτόraquo παρελθόν τοῦ τόπου τους

ΜΙΑ ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΜΑΣΣτίς 25 Ἀπριλίου ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ἐπισκέφθηκε στό Γραφεῖο του τόν Σεβ Μη-

τροπολίτη μας κ Θεόκλητο Κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψής του πρόσφερε στόν Μητροπολίτη τά βιβλία του1) Ὁδοιπορικό σώματος καί ψυχῆς στήν κορυφή τοῦ Ἄθωνα 2) Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας 3) Ὁ Ἱ Ναόςτοῦ Ἀγίου Στεφάνου 4) Ὁ Ἀρχαιολογικός χῶρος τοῦ ὑψώματος laquoΠροφήτης Ἠλίαςraquo 5) Χριστός ἐτέχθηκαί 6) Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης καί τά Ἀνάτυπα ἀπό ΠρακτικάΣυνεδρίων μέ ἐργασίες του 1) Σχέσεις τῆς Θάσου μέ τή Χαλκιδική καί τό Ἅγιον Ὄρος 2) Τά πατρυδωνυμι-κά τῆς Χαλκιδικῆς καί 3) Ἐκδηλώσεις πού ἀναβιώνουν καί παραμένουν στήν Ἀρναία

Ὡς ἀντίδωρο ὁ Μητροπολίτης τοῦ πρόσφερε τό βιβλίο του laquoἘκκλησία Ὁ αὐθεντικός φύλακας καί ἑρμη-νευτής τῆς Ἁγίας Γραφῆςraquo Ἀθήνα 1998 σσ 350 καί τό βιβλίο τῆς Γεωργίας Κουνάβη laquoἉγίου Ἰωάννου τοῦΧρυσοστόμου Λόγος παραινετικός πρός ἀποφυγήν τῆς ἀπογνώσεωςraquo Ἀθήνα σσ 100

Ἐπίσης κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ὁ Ἐκδότης -Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ ἔθεσε ὑπόψη τοῦΜητροπολίτη μας τό θέμα τῆς κατάργησης δύο ἐκκλησιαστικῶν ἐθίμων μέ τό ὁποῖο (θέμα) τό περιοδικό ἀσχο-λήθηκε σέ ἀρκετά τεύχη του (87-892011 καί 90-93 2012) δηλ τῆς (ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης) τε-λετῆς τῆς Ἀναστάσεως πού γινόταν παλιότερα στήν κεντρική πλατεία καί τά τελευταῖα χρόνια γίνεται στόχοροστάσι καί τῶν κεριῶν τῶν Κηδειῶν καί τῶν Μνημοσύνων πού παλιότερα τά κρατοῦσαν οἱ πιστοί ἀναμ-μένα στά χέρια τους κατά τήν διάρκεια τῶν Ακολουθιῶν αὐτῶν καί τά τελευταῖα χρόνια τά ἐναποθέτουν ἀνα-

25

μένα στά κηροστάσια κατά τήν εἴσοδό τους στόν Ναό τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καίἑορτές πού ὁ ἦχος της δέν εἶναι πάντα ὁ παραδοσιακός ἀλλά ἀρκετές φορές παρεμβάλλονται καί ἄλλα ἠχη-τικά προγράμματα τά ὁποῖα θορυβοῦν ὑπερβαλλόντως καί ὡς ἐκ τούτου ἐνοχλοῦν τούς ἀκούοντες καί τόθέμα τῆς κατασκευῆς καί τοποθέτησης ἐπιγραφῶν στήν εἴσοδο τοῦ αὔλειου χώρου καί στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦοἱ ὁποῖες θά ἀναγράφουν τή φράση ΙΕΡΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ

Γιά τό ἔθιμο τῆς τελετῆς τῆς ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης τελετῆς τῆς Ἀναστάσεως τό βράδυ τοῦΜεγ Σαββάτου ὁ Σεβασμιώτατος ἀφοῦ ἐνημερώθηκε συμπληρωματικά ὅσον ἀφορᾶ στήν κωδωνοκρουσίαπού ἀρχίζει ἀμέσως μετά τήν ἔναρξη τῆς ψαλμωδίας τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo μέ ἀποτέλεσμα νά μή τό ἀκούειὁ συγκεντρωμένος στόν χῶρο λαός εἶπε ὅτι ἐπιλἐχθηκε ὁ χῶρος αὐτός ἴσως γιά νά τιμηθεῖ τό Δημαρχεῖοἀλλά καί γιά τεχνικούς λόγους καί ἀφοῦ κάλεσε τόν ἐφημέριο καί τόν διάκονο τοῦ Ναοῦ ἔδωσε ἐντολή ἡκωδωνοκρουσία ἀπό φέτος νά ἀρχίζει μετά τήν ψαλμωδία τοῦ πρώτου ἀκούσματος τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo

Γιά τό ἔθιμο τῆς ἀφῆς τῶν κεριῶν στίς Κηδεῖες καί στά Μνημόσυνα εἶπε ὅτι θά θέσει τό θέμα στούς ἐφη-μερίους τῶν Ναῶν καί ἡ ἐφαρμογή-τήρηση-ὑλοποίηση τοῦ ἐθίμου θά ἐπαφίεται στίς ἀποφάσεις τῶν Ἐκκλη-σιαστικῶν Συμβουλίων

Γιά τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καί τίς γιορτές εἶπε ὅτι θά προσπαθήσει νά βρεῖ προ-γράμματα παραδοσιακῆς-ἁγιορειτικῆς κωδωνοκρουσίας

Τέλος γιά τό θέμα τῶν ἐνημερωτικῶν ἐπιγραφῶν στίς εἰσόδους τοῦ Ναοῦ εἶπε ὅτι θά φροντίσει νά το-ποθετηθοῦν σύντομα καλλιτεχνικές ἐπιγραφές

Στό τέλος τῆς ἐπίσκεψης ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ζήτησε ἀπό τόν Μητροπολίτη νά ἀνα-νεώσει τήν laquoεὐλογίαraquo (ἄδεια) πού εἶχε ἀπό τόν μακαριστό Μητροπολίτη Νικόδημο γιά τή συνέχιση τῆς ἔρευ-νας στό παλαιό Ἀρχεῖο τῆς Μητροπόλεως Ἡ ἀνανέωση πραγματοποιήθηκε χωρίς δεύτερη κουβέντα

Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo εὐχαριστεῖ θερμότατα τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας γιά τή συνεργασία καίεὔχεται αὐτή νά συνεχισθεῖ ἐποικοδομητικά

ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΟΥ 1912 Στίς 28 Ἀπριλίου ἀνήμερα τῆς Κυριακῆς τῶν Βαΐων καί ὥρα 12 οἱ μαθητές τῆς Γ΄ Τάξης τοῦ Γυμνασίου

Ἀρναίας παρουσίασαν ἕνα ὡραῖο ἀφιέρωμα στήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας καί τῆς Βόρειας Χαλκιδικῆς μέτήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 100 ἐτῶν ἀπό αὐτήν στόν Ραδιοφωνικό Σταθμό τῆς Μητροπόλεώς μας Μέτήν παρουσίαση αὐτή τό Γυμνάσιο Ἀρναίας μέ ὅραμα ἕνα σχολεῖο ἀνοιχτό στήν Κοινωνία καί τά ἐρεθίσμα-τά της θέλησε νά τιμήσει τήν λαμπρή ἐπέτειο τῆς Ἀπελευθέρωσης κάνοντας ἕνα ἀκόμη βῆμα πρός τό εὐρύ-τερο κοινό μετά τήν ἔκδοση καί κυκλοφορία τοῦ ἱστορικοῦ Ἡμερολογίου τοῦ 2013 Ὑπεύθυνη τῆς ἐκδήλω-σις ἦταν ἡ φιλόλογος καθηγήτρια τοῦ Γυμνασίου κ Γεωργία Σιδέρη Συμπαραστάτες στήν παραπάνω προσπάθειαστάθηκαν ὁ Σεβ Μητροπολίτης μας κ Θεόκλητος καί ὁ διάκονος π Γεώργιος Τρικκαλιώτης

Τό ἀφιέρωμα περιλάμβανε ἀφιέρωμα στούς Προσκόπους (στρατιωτικά ἀνταρτικά σώματα) πού ἔδιωξαντούς Τούρκους ἀπό τή Χαλκιδική τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1912 στόν Ταγματάρχη Γεώργιο Κολοκοτρώνη Διοικητῆτοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶν τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ πού ἀπελευθέρωσε τυπικά καί ἐπίσημα τή Χαλκιδική στίς2 Νοεμβρίου στόν ἀνθυπολοχαγό Ἰωάννη Ἀλεξάκη πού ἐπικεφαλῆς Τμήματος τοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶνἀπελευθέρωσε εἰδικά τήν Ἀρναία καί τή Βόρεια Χαλκιδική τήν ἴδια μέρα καί στόν τότε ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη πού ἔπαιξε σημαντικό ρόλο τίς δύσκολες ἐκεῖνες μέρες τῆς βίαιης ἀπομάκρυν-σης τῶν Τούρκων ἀπό τά χωριά τῆς Β Χαλκιδικῆς

Τό ἀφιέρωμα ἦταν ἐπενδυμένο μουσικά μέ τραγούδια τῶν Ἀπόστολου Καλδάρα Μίκη Θεοδωράκη Δή-μου Μούτση Διονύση Σαββόπουλου Μάνου Χατζηδάκη Εὐανθ Ρεμπούτσικα καί Νίκου Ξυλούρη

Στόχοι αὐτῆς τῆς ἀφιερωματικῆς ραδιοφωνικῆς ἐκπομπῆς ἦσαν α΄) Ἡ ἐνδελεχέστερη προσέγγιση τοῦ ἱστο-ρικοῦ ὑλικοῦ β΄) ἡ βιωματική προσέγγιση μιᾶς ραδιοφωνικῆς μετάδοσης γ΄) ἡ γνωριμία μέ μνημειώδη ἔργατῆς ἑλληνικῆς μουσικῆς ἔκφρασης καί τούς δημιουργούς τῶν ἔργων και δ΄) ἡ ἀνάδειξη τοῦ ρόλου τοῦ σχο-λείου καί τῆς ἐκπαίδευσης γενικώτερα στήν τοπική κοινωνία ἀλλά καί στήν εὐρύτερη περιοχή τῆς Χαλκιδικῆς

ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΠΛΑΤΕΙΑΣ Οἱ ἐργασίες γιά τήν ἀνάπλαση καί διαμόρφωση τῆς Πλατείας πού βρίσκεται ἀνάμεσα στά Μουσεῖα Ἱστο-

ρικό-Λαογραφικό καί Ὑφαντικῆς καί τῶν παρακείμενων κοινόχρηστων χώρων βρίσκονται στή φάση ὁλο-κλήρωσής τους

Πρέπει νά σημειώσουμε ὅτι ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη τοῦ παραπάνω ἔργου καί ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη γιάτήν ἀποκατάσταση τῆς διώροφης παραδοσιακῆς οἰκίας ὅπου στεγάζεται τό Μουσεῖο Ὑφαντικῆς ἐκπονήθη-καν ἀπό τόν συμπατριώτη μας Ἀρχιτέκτονα Μηχανικό κ Δημ Κ Ἀλεξάνδρου καί ἐγκρίθηκαν ἀπό τήν Δ΄ Ἐφο-ρία Νεωτέρων Μνημείων (ἕδρα Θεσσαλονίκη)

26

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Στό τεῦχος 972012 (σελ 18) γρά-ψαμε τήν εἴδηση ὅτι μέ πρωτοβουλία καίἀπόφαση τοῦ Δήμου μας δημιουργή-θηκαν ἐπισκέψιμες πολιτιστικές δια-δρομές στόν παραδοσιακό οἰκισμό τῆςκωμόπολης μέ τήν τοποθέτηση φωτο-γραφικῶν ἐπιγραφῶν σέ παραδοσιακάκτίρια καί ξύλινων πινακίδων σήμανσης τῶνδιαδρομῶν

Συμπληρώνοντας τό θέμα γιά τό ση-μαντικό αὐτό ἔργο σημειώνουμε τά παρα-κάτω ἐνδιαφέροντα

bull Σέ κεντρικό σημεῖο τῆς κωμόπολης καίἰδιαίτερα στό τρίγωνο τῶν δύο Μουσείωντοῦ ἱστορικοῦ ἱστοῦ παρουσιάσθηκε ἕναΘΕΜΑ πού ἀναφέρεται στά παλιά ἐπαγ-γέλματά της γιά ἐνημέρωση τῶν νέων τηςκαί τῶν ἐπισκεπτῶν Ἡ θεματική αὐτή πα-ρουσίαση ἔχει ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον ἀπότούς ξένους καί ἀπό τούς ντόπιους πούὁδηγοῦν ἐκεῖ τά παιδιά καί τά ἐγγόνια τουςγιά ἐνημέρωση (Βλέπε εἰκόνα)

bull Γιά πρώτη φορά ἡ Ἀρναία ἀπέκτησετόν δικό της χάρτη Ἔχει διαστάσεις 50Χ70ἑκ καί ἀναδιπλώνεται Ἡ πρώτη ἐκτύπωσηἔγινε στά ἑλληνικά σέ 10000 τεμάχια καίδιανέμεται δωρεάν ἀπό τόν Ἀπρίλιο τοῦ2012 μέ πρώτη παρουσίαση στό περσινό πα-νηγύρι τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς (26 Ἰουλί-ου)

Ἡ ποιότητα καί οἱ πληροφορίες πού πε-ριέχει ἱκανοποιοῦν καί τόν πιό ἀπαιτητικόἐπισκέπτη ἀπό τά μουσεῖα τίς διαδρομέςτά προϊόντα τίς ἐκδηλώσεις τήν Ἱστορίακαί τόν πολιτισμό τοῦ τόπου Ἀποτέλεσεκαί ἀποτελεῖ συνοδευτικό γιά τόν ἐπισκέ-πτη καθώς καί ἐργαλεῖα ξενάγησης ὥστενά γνωρίσει τόν τόπο

Ἡ ποιότητα καί ἡ λειτουργία του συν -αγωνίζονται ἀντίστοιχους χάρτες μεγάλωνπόλεων τοῦ ἐξωτερικοῦ Ἤδη τό 2013 γί-νεται ἡ δεύτερη ἀνατύπωσή του στά ἑλλη-νικά ἀλλά καί γιά πρώτη φορά στά ἀγγλι-κά (Βλέπε εἰκόνα)

bull Στήν ἀρχή στό τέλος καί ἐνδιάμεσατῶν πολιτιστικῶν διαδρομῶν τοῦ οἰκισμοῦτοποθετήθηκαν στά κτίρια σέ κομβικάσημεῖα ἐπιτοίχειοι χάρτες (ὅμοιοι μέ τούςπαραπάνω χάρτινους) μέ τίς διαδρομέςὥστε ὁ ἐπισκέπτης νά ἔχει εἰκόνες τῶν δια-δρομῶν καί τό σημεῖο πού βρίσκεται (βλέ-πε εἰκόνα)

27

῾Η ᾽Αλληλογραφία microας

∆∆ΙΙΑΑΛΛΟΟΓΓΟΟΣΣ ΜΜΕΕ ΤΤΟΟΥΥΣΣ ΑΑΝΝΑΑΓΓΝΝΩΩΣΣΤΤΕΕΣΣ ΜΜΑΑΣΣ ΚΚΑΑΙΙ ΤΤΟΟ ΠΠΕΕΡΡΙΙΟΟ∆∆ΙΙΚΚΟΟ ΜΜΑΑΣΣ

ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ-ΕΓΓΡΑΦΑbull Ἀπό τόν συμπολίτη μας καί γαμβρό τῆς Ἀρναίας δασολόγο (ἐν συντάξει) κ Νικ Κανελλόπουλο πήραμε (Ἀρναία

173) τήν παρακάτω laquoΠαπαδιαμαντίζουσαraquo καί ἐνδιαφέρουσα ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηΧαρά στήν ὑπομονή σου διά τήν συνέχισιν τῆς πολυσχιδοῦς πολυμεροῦς ἐκδόσεως πολυφρόντιδος ἐν μέσῳ

καιρῶν καθόλου εὐνοϊκῶν αὐχμηρῶν μάλλον λίανΟἱ τίς τύχες τοῦ κόσμου σήμερα διαχειριζόμενοι ἀρνοῦνται πεισμόνως νά ἐμπεδώσουν τοῦτο τό ἁπλόν πού

βεβαίως καί τό μέγιστον ζητούμενον εἶναι Ἡ περιβόητος περιλάλητος κρίσις κύριοι πρωτίστως εἶναι ΗΘΙΚΗΦωνάζουν νιαουρίζουν ἐπί τῶν κεράμων γαλές τεσσαράκοντα καί λέγομεν ὄτι τά καθαρά νιάου νιάου τῶν ψι-ψίνων ἀπό ἀλεκτορίδια εἶναι καί ἀλέκτορες Ἀλλά ἄς ἔλθωμε εἰς τά τοῦ οἴκου μας καί δή τά τῆς παιδείας Τάἀρχαῖα καταργήσαμε τήν ἑλληνική βαραθρώσαμε μονοτονικόν ἐφεύραμε Παπαδιαμάντην νά μεταφράσωμεμᾶς ἐμάρανε Ἀχιλλέαν πρό πολλοῦ ἐτυμβεύσαμε Τζάρτζανον καί ἐν τέλει ἡσυχάσαμε

Διάβασα τόν ἐπικήδειον ὄχι τοῦ Ἰωάννη Κονδυλάκη ἀλλά λόγον πού ἐκφώνησε ἐπικήδειον κάποιο ἄγνωστονὄπως γράφεται πρόσωπον διά κάποιον ἐξέχοντα Λιαριγκοβινό θανόντα τό 1886 Χαρακτηρίζει τόν ἐκλιπόνταἄνδρα - ρέκτην μεγαλοπράγμονα καί σταθερόν Κείμενον ἀποπνέον ἄρωμα ἀθανάτου γλώσσης ἑλληνικῆς ἔνθαἡ εὐφωνία ἠ λεπτότης ἡ χάρις καί καλλιέπεια θέλγουν

Εἰς τόν ἐκφωνήσατα λόγον τοιοῦτον εὖγε Εὖγε καί εἰς τόν τωρινόν ἄνδρα ρέκτην πολυπράγμονα καί στα-θερόν θαρρούντως ἀντιμετωπίζων τήν μεγίστην ἀπώλειαν συζύγου λατρευτῆς ἐπιμένων ἀξιοθαυμάστως εἰςτήν μεγίστην προσφοράν τήν σπουδαίαν ἔκδοσιν συνεχίζων laquoΑΡΝΑΙΑraquo

Μετά τιμῆςΝικόλαος Β Κανελλόπουλος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νικόλαε σʼ εὐχαριστοῦμε πολύ γιά τά καλά σου λόγια (καί laquoἐν ἀρχῇraquo καί laquoἐν τέλειraquo)ἀλλά ὑπερβαλλόντως λεγόμενα Ὄντως laquoἡ κρίσις πρωτίστως εἶναι ἠθικήraquo ἀλλά δέν μᾶς συμφέρει νά τό πα-ραδεχθοῦμε καί ἔτσι ὁ διάβολος πανηγυρίζει

bull Ὁ γνωστός ἱστορικός ἐρευνητής τῆς Βέροιας δικηγόρος καί τέως βουλευτής κ Γεώργιος Χιονίδης μᾶς ἔστει-λε (Βέροια 26) τήν παρακάτω ποικιλοτρόπως ἐνισχυτική τῶν προσπαθειῶν μας ἐπιστολή

Φίλε κ ΔΘ Κύρουlaquoἐκ τοῦ ὑστερήματοςraquo τῆς ἰσχνῆς ἤδη συντάξεώς μου ὡς δικηγόρου (γιά τά ταχυδρομικά τέλη τουλάχι-

στον)Σέ θαυμάζω γιά τό κουράγιο σου γιά τήν ἐξαίρετη (σέ ποιότητα καί ἀποτελέσματα) προσπάθειά σου πού μέ

συγκινεῖ διότι μία σχετικῶς μικρή περιοχή ἔχει πανελλήνια προβολή μέ τόν συνεχῆ τιτάνιο ἀγώνα σου ἑνόςἀτόμου ἀδύναμου laquoμικροῦraquo ἀντιπάλου στό laquoμέγαraquo κατεστημένο Συνέχισε λοιπόν νά ἀγωνίζεσαι γιά τή διά-δοση τῆς Παραδόσεως

Θερμά καί εἰλικρινῆ συγχαρητήριαΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε θερμότατα ἀγαπητέ κ Γ Χιονίδη γιά τή συνδρομή σας καί γιά τά καλά σας

λόγια ἐνέργειες πού μᾶς ἐνισχύουν γιά τή συνέχιση τῶν ἰσχνῶν προσπαθειῶν μας γιά τήν προβολή τῆς ὄμορ-φης Ἀρναίας Ὑγιαίνετε

bull Ἀπό τόν Λαρισαῖο συγγραφέα κ Νικόλαο Ἀθ Παπαθεοδώρου πήραμε (Λάρισα 46) τήν παρακάτω ἐπιστολήκ Κύρου

Εὐχαριστῶ πολύ γιά τήν ἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τό ὁποῖο φθάνει ἀνελλιπῶς στό σπίτι μου στήΛάρισα κάθε τρίμηνο Σάν ἀντίδωρο αὐτῆς τῆς εὐγενικῆς σας προσφορᾶς σᾶς ἀποστέλλω τό τελευταῖο μου βι-

28

βλίο πού κυκλοφόρησε πρίν λίγους μῆνες Ὅπως θά ἀντιληφθεῖτε εἶναι μία ἔρευνα πού ἔκανα στίς Μηλιές τοῦΠηλίου καί ἡ ὁποία διήρκεσε πάνω ἀπό δύο χρόνια Ἀντικείμενό της ἔχει τήν παρουσία τοῦ γνωστοῦ λαϊκοῦ ζω-γράφου Θεόφιλου Χατζημιχαήλ στό διάστημα 1897-1900 στίς Μηλιές Εἶναι μία περίοδος τῆς ζωῆς του σχετικάἄγνωστη μέχρι σήμερα στούς φιλότεχνους ἀλλά πολύ παραγωγική γιά τόν ζωγράφο ἰδίως σέ θρησκευτικές πα-ραστάσεις Ὅπως θά δεῖτε ἐντοπίσθηκαν 13 ἐντελῶς ἄγνωστα ἔργα του τά πιό παλιότερα πού ὑπάρχουνΜέχρι σήμερα γνωρίζαμε ὅτι τό παλαιότερο χρονολογημένο ἔργο του ἦταν τοῦ 1899 Ὅμως τά περισσότεραἀπό τά ἔργα πού ἀποκαλύφθηκαν στίς Μηλιές εἶναι τοῦ 1897 μέ 1898 μάλιστα ἕνα ἀπʼ αὐτά τό μοναδικό μέχρισήμερα τό ὑπογράφει μέ τό οἰκογενειακό του ὄνομα Θεόφιλος Γαβριήλ Κεφάλας 1897

Μέ μεγάλη ἐκτίμηση στό ἔργο σαςΦιλικά

Νικόλαος Ἀθ ΠαπαθεοδώρουΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Παπαθεοδώρου γιά τή δική σας εὐγενική προσφορά τοῦ ἐνδια-

φέροντος βιβλίου σας γιά τόν ζωγράφο Θεόφιλο καί τήν συμπληρωματική ζωγραφική του παραγωγή πού ἐντο-πίσατε στίς Μηλιές καί παρουσιάζετε

bull Ἡ Βιβλιοθήκη τοῦ Τμήματος Γλώσσας Φιλολογίας καί Πολιτισμοῦ Παρευξείνιων Χωρῶν τοῦ ΔημοκριτείουΠανεπιστημίου Θράκης μᾶς ἔστειλε (Κομοτινή 66) τήν παρακάτω εὐχαριστήρια ἐπιστολή

Σημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Πρόεδρε γιά τό τιμητικό γιά μᾶς αἴτημά σαςbull Ἡ καταξιωμένη Δραμινή λογοτέχνιδα κ Νόρα Κωνσταντινίδου μᾶς ἔστειλε (Δράμα 76) τήν παρακάτω φι-

λοαρναιώτικη καί καλλιγραφημένη ἐπιστολή

29

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητή κ Νόρα Κωνσταντινίδου τό laquoἀντίτιμοraquo γιά τίς ὡς τώρα ἀπολαυές σας ἀπό τήνἀνάγνωση τοῦ περιοδικοῦ μας δέν εἶναι laquoμικρόraquo διότι συμπληρώνεται μέ τά πολύτιμα γραφόμενά σας καί τόκάνουν laquoμέγαraquo Γιʼ αὐτό σᾶς εὐχαριστοῦμε θερμά

bull Ἀπό τόν Διευθυντή τοῦ ἱστορικοῦ περιοδικοῦ laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo φιλόλογο καί συγγραφέα κ Νίκο Χρ Ἀλιμπράν-τη πήραμε (Ὑμηττός 166) τήν παρακάτω ἐπιστολή πού προκαλεῖ μεγάλη λύπη στούς φίλους τῆς Πάρου καί τῆςἹστορίας της καί στούς ἀνθρώπους πού ἐκδίδουν παρόμοια περιοδικά

Ἀγαπητε κύριε ΚύρουΓιά λόγους οἰκονομίας ἔχω ἤδη σταματήσει νά ἀποστέλλω τιμητικά τά laquoΠαριανάraquo σέ πολλά ἔντυπα πού τά

ἐλάμβαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ὅπως ἔγινε τώρα καί μέ τό δικό σας ἔντυποΓιʼ αὐτό σᾶς παρακαλῶ ἐάν θέλετε νά μή μοῦ στέλλετε πλέον τήν laquoἈρναίαraquo πού εἶναι πράγματι χρήσιμο

καί πολύτιμο ἔντυπο πού συμβάλλει στήν ἱστορία τῆς περιοχῆς σας καί προβάλλει τήν πολιτιστική καί κοινω-νική καί ἀρχιτεκτονική κληρονομιά τοῦ τόπου

Σᾶς συγχαίρω γιά τήν προσφορά σας τήν ποικίλη καί εὔχομαι κάθε καλό καί ὑγεία καί συνέχιση τῶν ὡραίωνπνευματικῶν ἀγώνων σας

Μέ ἰδιαίτερη ἐκτίμησηΝ Ἀλιμπράντης

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη αἰσθανόμαστε μεγάλη λύπη διότι τό πολύ σημαντικό καί ἐπί πολλάχρόνια ἐκδιδόμενο περιοδικό σας ἀναγκάζεται λόγω τῆς πανελλήνιας οἰκονομικῆς κρίσης καί τῆς ἀδικαιολό-γητης αὔξησης τῶν ταχυδρομικῶν τελῶν νά διακόψει τήν τιμητική ἀποστολή του σέ πολλά ἔντυπα πού τό λάμ-βαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ἀνάμεσα στά ὁποῖα καί τό δικό μας

Ἐμεῖς ἀντιδρώντας ἀπέναντι σʼ αὐτούς πού ἀναγκάζουν σημαντικά καί μακρόβια ἔντυπα τέτοιου κυρίως πε-ριεχομένου νά διακόπτουν τήν πνευματική ἐπικοινωνία τους μέ ἄλλα παρόμοια ἔντυπα δέν θά διακόψουμε τήνἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ μας στά laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo καί ἤδη βρήκαμε τρόπο νά λαμβάνουμε τό περιοδικό σας χωρίςνα ὑποβάλλεσθε σέ ἔξοδα ἀποστολῆς

Ἐλπίζουμε ἐπίσης καί εὐχόμαστε ἡ ἀκούσια αὐτή ἐκ μέρους σας διακοπή ἀποστολῆς τοῦ περιοδικοῦ σας σέἄλλα ἔντυπα νά εἶναι σύντομη σύν Θεῷ πού ἴσως μᾶς λυπηθεῖ ὡς Ἕλληνες καί μᾶς ἀπελευθερώσει ἀπό τόνζυγό τῆς διηπειρωτικῆς δικτατορικῆς οἰκονομικῆς διακυβέρνησης (ΕΕ-ΔΝΤ-ΕΚΤ)

Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη ἔρρωσθε ἐλπίζοντες ὅσο ζῆτε κατά τό λατινικό ἀπόφθεγμα laquoDum spiro speroraquoΕὐχαριστοῦμε γιά τά καλά σας λόγια καί γιά τίς εὐχές σας

bull Ἀπό τόν Σερραῖο φίλο καί συνάδελφο κ Νίκο Κατσαμάνη πήραμε (Σέρρες 166) τήν παρακάτω ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηἘδῶ καί τουλάχιστον 20 χρόνια ἔχω τή χαρά νά διαβάζω τό τόσο ἀγαπημένο καί χρήσιμο περιοδικό laquoἈρναίαraquo

Ἀγάπησα παράλληλα καί τήν ὄμορφη κωμόπολη τήν ὁποία ἐπισκέπτομαι συχνάΣυμμεριζόμενος καί τήν ἀγωνία σου καί τούς προβληματισμούς σου ὅπως καταφαίνεται στήν ἀνοιχτή ἐπι-

στολή τοῦ τεύχους 98 Ἰανουάριος-Μάρτιος 2013 σπεύδω νά σέ διαβεβαιώσω ὅτι στό βαθμό πού μοῦ ἀναλο-γεῖ θά συμβάλλω στή συνέχιση τῆς ἔκδοσης καί διάδοσης τῆς Ἀρναίας

Ἡ προσπάθειά σου νά διασώσεις ὅτι σχετίζεται μέ τήν πολιτιστική κληρονομιά τῆς περιοχῆς σου μέ συγκι-νεῖ Σέ μιά ἐποχή ὄπου πλήττεται (στό πλαίσιο τῆς παγκοσμιοποίησης) ἡ ἱστορική καί κατʼ ἐπέκταση ἡ Ἐθνικήμνήμη ἡ φωνή σου εἶναι ἀπαραίτητη Προσωπικά στίς σελίδες τοῦ περιοδικοῦ βρίσκω πολλά καί ἐνδιαφέρονταστοιχεῖα τά ὁποῖα ἀξιοποιῶ ἐργαζόμενος ὡς φιλόλογος στό 1ο Γεν Λύκειο Σερρῶν

Πιστεύω πώς ἡ πορεία τῆς ldquoἈρναίαςrdquo δέ θά ἀνακοπεῖ πρός τέρψιν τῶν φίλων τηςὈφείλω τέλος νά σʼ εὐχαριστήσω πού ἀδιαλείπτως μοῦ ἀποστέλλεις τό περιοδικό

Μέ ἐκτίμησηΚατσαμάνης Νικόλαος φιλόλογος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νίκο σʼ εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς γιά τά φιλοαρναιώτικα αἰσθήματά σου καί τά καλάσου λόγια γιά τό περιοδικό μας στοιχεῖα τοῦ ὀποίου σέ βοηθοῦν στό ἐκπαιδευτικό σχολικό ἔργο σου Ὄντωςπλήττεται ἡ ἱστορική καί ἐθνική μνήμη ἀφοῦ Ἕλληνες καί μάλιστα πολιτικοί πού τάχα ἀγωνίζονται laquoγιά τόκαλό τοῦ τόπουlaquo χαρακτηρίζουν τή Μικρασιατική καταστροφή ἁπλά ὡς laquoσυνωστισμόraquo στό λιμάνι τῆς Σμύρνηςτόν στρατό τοῦ Θ Κολοκοκτρώνη laquoὀρδέςraquo ἀρνοῦνται τήν ὕπαρξη τοῦ χοροῦ τοῦ Ζαλόγγου διακηρύσσουν ὄτιμέ τούς Τούρκους στά χρόνια τῆς σκλαβιᾶς περνούσαμε καλά δέν τούς ἐνδιαφέρει ἄν οἱ Σκοπιανοί χρησι-μοποιοῦν ἐπίσημα τό ὄνομα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ὡς ὀνομασία τοῦ κρατιδίου τους καί λένε καί πράττουν ἕνα σωρόἄλλα σέ βάρος τῆς χώρας μας Ἐμεῖς κάνοντας τό καθῆκον μας θά συνεχίζουμε ὅσο ὑπάρχει laquoἄνωθενraquo θέλημακαί laquoκάτωθενraquo ἠθική καί (κυρίως) οἰκονομική συμπαράσταση νά laquoχτυποῦμε τή λύραraquo

30

∆ΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ(Ὅσα ἀναφέρονται σέ τίτλους στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία της)

Ἐπιμέλεια Δημ Θ Κύρουbull Ἡ ἐφημερίδα laquoΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΝΑ ΝΕΑraquo (Παλαιοχώρι) φ

21Ἀπρ-Ἰούν 2012 σ 14 γράφειraquondash Ἀθαν Αὐγερινοῦ Παλιοί Χάρτες τῆς Χαλκιδικῆς [Δη-

μοσιεύονται 4 παλαιοί Χάρτες τῶν ἐτῶν 1740 (γερμανικός)1827 (γαλλικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) 1862 (γαλ-λικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) καί 1829 (ἰταλικόςὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Liaringove)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΘΕΜΑraquo (Χαλκιδικῆς) γράφειndashΠρόταση τοῦ Δ Κύρου γιά κοινό ἑορτασμό τῶν 100 ἐτῶν

ἐλεύθερης Ἀρναίας καί τῶν 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἴδρυση τοῦΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου φ 1126-9-2012 σ 9

ndashὉμιλία στήν Ἀρναία - 1 Νοεμβρίου 2009 Ἡ Ἀπε λευθέ-ρωση τῆς Ἀρναίας καί ὁλόκληρης τῆς Χαλκιδικῆς - Καί πα-ρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ Δ Κύρου laquoἩ Ἀπελευθέρωση τῆςἈρναίας καί τῆς Βόρ Χαλκιδικῆς ἀπό τόν Τουρκικό ζυγό(1912) καί οἱ πρῶτες ἡμέρες ἐλεύθερη ζωῆςraquo [Πρόκειται γιάτήν ὁμιλία τοῦ κ Γ Ζωγραφάκη τήν 1η Νοεμβρίου 2009 στήνἈρναία πού δημοσιεύθηκε στό περιοδικό μας (τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σσ 8-14) καί κυκλοφορεῖ στό Διαδίκτυο ἀπʼ ὅπουἁλιεύθηκε καί δημοσιεύθηκε στήν ἐφημερίδα μέ τόν ἐπί-τιτλο laquoἈφιέρωμα στά 100 χρόνια ἐλεύθερης Χαλκιδικῆςraquo]φ 11818-10-2012 σσ 3-9

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Βο ρειοανα-τολικῆς Χαλκιδικῆς ἀπό τόν τουρκικό ζυγό τό 1912 καί Ἀνω-νύμου Ἀφιέρωμα στόν κληρικό ἐξ Ἀρναίας Διονύσιο Κυρά-τσο (1923-2005) πρώην Μητροπολίτη Δράμας φ 11925-10-2012 σσ 3 καί 5

ndash(Σύνταξης) ῾Εορτασμός ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας(Δημοσιεύεται τό Πρόγραμμα τῶν ἐκδηλώσεων γιά τά 100χρόνια ἀπό τήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας) φ 1201-11-2012 σ 9

ndash(Σύνταξης) Μέ δόξα καί τιμή ἑορτάστηκαν τά 100 χρό-νια Ἐλευθερίας τῆς Ἀρναίας (Χωρίς κείμενο ἀλλά μόνο μέμία φωτογραφία τμήματος τοῦ μνημείου τῆς Ἀπελευθέρω-σης μέ τήν ἐπιγραφή laquoΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣ bullΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ1912raquo πού ὑπάρχει ἐκεῖ) φ 1218-11-2012 σ 2

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoEBΔΟΜΑΔΙAIAraquo (Χαλκιδικῆς) (φ 29-10-2012 σ 6) γράφει

ndashἩ Ἱστορία τῆς Ἀρναίας μέσα ἀπό τά μουσεῖα της Ξα-κουστά μέχρι τά Βαλκάνια τά τοπικά ὑφαντά (Ἀναφέρεταιστό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο καί στό ΜουσεῖοὙφαντικῆς Ἀρναίας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΚΑΣΣΑΝΔΡΑraquo στό φ 20723-10-2012 σ6 γράφει

ndash (Σύνταξης) Ὑπογράφηκε ἡ σύμβαση γιά τήν κατασκευή

τοῦ ἔργου laquoἈνάπλαση πλατείας Μουσείου Ὑφαντικῆς(πρώην Γιαννούδενας) καί παρακείμενων κοινόχρηστων χώ-ρων ΔΚ Ἀρναίας Δήμου Ἀριστοτέληraquo προϋπολογισμοῦ11823099 εὐρώ Ξεκινᾶ ἡ ἐκτέλεση τοῦ ἔργου καί στό φ20815-1-2013 σ 9 γράφει

ndash Ἑορτάσθηκε στήν Ἀρναία ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρω-τομάρτυρος Στεφάνου καί τά 200 χρόνια τῆς ἀνέγερσηςτοῦ Ναοῦ 1812-2012

bull Τό περιοδικό laquoΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑraquo (Θεσσαλονίκη) τχ475Σεπτ-Ὀκτ 2012 σσ 280-282 γράφει

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ὁ Μακεδονικός Ἀγώνας Α΄ Γε-νικά (Στή σελ 282 γίνεται ἀναφορά στούς Ἀρναιῶτεςἀδελφούς ταγματάρχη Μαυρουδῆ καί γιά τόν ΘεοχάρηΓερογιάννη οἱ ὀποῖοι τό 1902 εἶχαν ἱδρύσει στήν Ἀθήναὅπου ἔμεναν τόν κεντρικό Μακεδονικό Σύλλογο ὁὀποῖος ἐνημέρωνε τούς ἐλεύθερους Ἕλληνες γιά τάσυμβαίνοντα στή Μακεδονία καί στρατολογῶντας ἐθε-λοντές ἔστελνε ὀλιγομελῆ στρατιωτικά ἀνταρτικά σώ-ματα στή δεινοπαθοῦσα ἀπό τούς Τούρκους καί τούςΒουλγάρους Μακεδονία)

bull Τό περιοδικό laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo στό τχ 71Σεπτ-Ὀκτ 2012γράφει

ndashΓιώργου Ζωγραφάκη 2 Νοεμβρίου 1912 Ἡ ἐπίσημη ἀπε-λευθέρωση τῆς Χαλκιδικῆς (Ἀναφέρεται καί στήν ὑποδοχήτοῦ Οὐλαμοῦ τοῦ Ἀνθυπολοχαγοῦ Ἰω Ἀλεξάκη στήνἈρναία) σ 6

Στό τχ 72Νοε-Δεκ 2012 σσ 6-11 γράφειndashΓιάννη Δ Κανατἀ Τά laquoΔεκεμβριανάraquo τοῦ 1916 στόν Πο-

λύγυρο (Στίς σσ 8-10 γίνεται ἀναφορά στά γεγονότα τῆςἈρναίας ὅπως περιγράφονται ἀπό τόν ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους στά laquoΧρονικά Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας)raquo τά ὁποῖα δημοσιεύθηκαν σέ συνέ-χειες στά τεύχη 78-812010 τοῦ περιοδικοῦ μας καί ἀπότόν γιατρό-βουλευτή Γρηγόριο Σαραφιανό στό ἈρχεῖοἘγγράφων του τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε σέ συνέχειες στάτεύχη 86-932011 τοῦ περιοδικοῦ μας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΖΑΤΟΥΝΑ - ΜΑΡΚΟΥ-ΒΛΟΓΓΟΣraquo φ270Σεπτ-Ὀκτ 2012 σ 4 γράφει

ndash (Νικόλη Φίλη) Λώρης Ἰωάν Θανόπουλος (Ἀναφέρεταιστό ἡλιακό ὡρολόγιο πού ὑπάρχει στό Κωδωνοστάσιο τοῦ ἹΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας κατα-σκευασμένο ἀπό τόν Ζατονίτη Λορέντζο (Λώρη) Θανόπουλοτό 1939) (Φωτοτυπία τοῦ δημοσιεύματος βλέπε στό τχ982013 στή στήλη laquoΟ ΤΥΠΟΣ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑraquo)

Ε Ν Τ Υ Π Α Π Ο Υ Λ Α Β Α Μ ΕΒΙΒΛΙΑ-ΑΝΑΤΥΠΑ

bull Τρύφωνος Τσομπάνη Μορφές τῆς Ἱστορίας τοῦ ΛαγκαδᾶΛαγκαδάς 2006 σσ 72 (Προσφορά τοῦ συμπατριώτη μας κἈστ Θ Καραστέριου)

bull Ἀθανασίου Δ Οἰκονόμου Στερεότυπες καί ἀστήρικτες ἀπό-

ψεις ἤ συνεχής ἔρευνα γιά τήν τοπική μας Ἱστορία ΒόλοςὈκτώβριος 2011 σσ 23

bull Ἀρχιμ Χρυσοστόμου Μαϊδώνη Τό μαρτύριο τῆς φωτιᾶς Τόμαρτύριο τῶν ἕξι παρθενομαρτύρων τοῦ Γεροπλατάνου Χαλ-

31

κιδικῆς (1854) Γεροπλάτανος 2012 σσ 32bull Νικόλη Π Φίλη Ἡ παιδεία στή Ζάτουνα ἀπό τήν Τουρκοκρα-

τία ἕως τό 1973 Ἀθήνα 2012 σσ 512 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀπο-στολή τοῦ βιβλίου γιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Γέροντος Δανιήλ Κατουνακιώτου Περί Παρθενίας (ἜκδοσιςἹεροῦ Ἡσυχαστηρίου Ἀδελφότητος Δανιηλαίων) ἍγιονὌρος 2009 σσ 78 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀποστολή τοῦ βιβλίουγιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Ἡ Πιάβιτσα τῶν Σιδηροκαυσίων καίτό ἐξωκκλήσι τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Θεσσαλονίκη 2012 σσ125 [Γίνεται ἀναφορά καί στή Λιαρίγκοβη Στή σελ 23 κα-ταγράφεται στά χωριά τῆς ΒΑ Χαλκιδικῆς μέ τά φορολογού-μενα νοικοκυριά κατά τά ἔτη 1519 1527 καί 1568 στή σελ 27ἀναφέρεται σέ ἰδιοκτησίες Λιαριγκοβινῶν τό 1873 στήν Πιά-βιτσα στή σελ 49 ἀναφέρεται στήν Ἐκπαιδευτική δραστη-ριότητα τοῦ δασκάλου Ν Βουργαρελίδη παραπέμποντας σέσχετικό ἄρθρο τοῦ ΔΚ στό περ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τχ 632004 σσ3-4 καί στή σελ 82 ἀναφέρεται στόν laquoἸσχυρό ἄνδρα τῆς Λια-ρίγκοβης Γερογιάννηraquo]

bull ndash Ἡ πανήγυρη τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου στήν Πιάβιτσα Φωτο-γραφική διαδρομή (1926-2011) Θεσσαλονίκη 2012 σσ 95 [ Στήσελ 69 δημοσιεύεται φωτογραφία μέ τούς μακαρίτεςἈρναιῶτες ὀργανοπαῖχτες Χριστόδουλο Ἀρβανίτη καί ΠέτροΖυγούρη τή 10ετία τοῦ 1980]

bull Κωνσταντίνου Ἰ Χιόνη Ἱστορική ἐξέλιξη τῆς ἀπονομῆς τῆς δι-καιοσύνης στή Θάσο (1709-1912) Ὄργανο ἀπονομῆς τοῦ δι-καίου τά δάση τῆς Θάσου φορολογούμενες γαῖες ὁ θεσμόςτῆς χρησικτησίας τίτλοι ἰδιοκτησίας καί νομολογία Θάσος2012 σσ 187

bull Περιοδικοῦ laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo τοῦ Λαογραφικοῦ Ὁμίλου Πολυ-γύρου Πολύγυρος Ὁ τόπος καί οἱ ἄνθρωποι (ἘπιμέλειαΓιάννης Κανατάς) Πολύγυρος 2010 σσ 347 [Στή σελίδα 65δημοσιεύεται ὁλοσέλιδη φωτογραφία τῆς Φιλαρμονικῆς τοῦΠολυγύρου μέ τόν διευθυντή της ἀρχιμουσικό Ἄγγελο Κω-δούνη ἀπό τήν Ἀρναία καί στή σελίδα 87 δημοσιεύεται ὁλο-σέλιδη φωτογραφία γνωστή ἀπό ἄλλες ἀλλοῦ δημοσιεύσειςτης στήν ὁποία εἰκονίζεται Σῶμα Προσκόπων τοῦ 1912 μέ(ἀρχηγό) τόν ὁπλαρχηγό Ἀθ Μινόπουλο καί ἀρκετούς Λια-ριγκοβινούς]

bull Ἱερομ Βενεδίκτου Νεασκητιώτη Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιο-ρείτου Συναξαριστής (μέ ἐνσωματωμένο τό Νέο Μαρτυρο-λογόγιο καί τό Νέο Ἐκλόγιο) ἀπόδοση στή ΝεοελληνικήἜκδοσις Συνοδίας Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου Ἱερά ΚαλύβηlaquoΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝraquo Νέα Σκήτη-Ἅγιον Ὄρος Τόμος Α΄2011 σελ 456middot Τόμος Β΄ 2011 σελ 431middot Τόμος Γ΄ 2011 σελ

437middot Τόμος Δ΄ 2012 σελ 351middot Τόμος Ε΄ 2012 σελ 398 καίτόμος ΣΤ΄ 2012 σελ 490 (Φιλολογική ἐπιμέλεια Δημ ΘΚύρου)

bull Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους Ἀρχιμ Εὐσέ-βιος Βίττης Ἀναφορά στόν ἀγώνα του καί τήν μαρτυρία του(1927-2009) Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 40

bull Ἀρχιμ Εὐσεβίου Βίττη Βίος καί Πολιτεία τοῦ δικαίου καί πο-λυάθλου Ἰώβ (Ἀνάλυση στό βιβλίο τοῦ Ἰώβ) τόμοι Α΄ ἍγιονὌρος 2010 σσ 456 καί Β΄ Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 615(Ἔκδοση Ἱ Μ Ὁσίου Γρηγορίου)middot μέ τήν ἀφιέρωση laquoΣτόνἀγαπητό ἀδελφό κ Δημήτριο Κύρου καθηγητή μέ βαθειάἐκτίμησι καί ἐγκάρδιες εὐχές ὑπέρ ὑγείας καί σωτηρίαςαὐτοῦ καί τῶν τέκνων του Ὁ Καθηγούμενος dagger Ἀρχιμ Γεώρ-γιος 114-12-2011raquo

(Τά παραπάνω δύο βιβλία ndashμαζί μέ τό περιοδικό laquoΟ ΟΣΙΟΣ ΓΡΗ-ΓΟΡΙΟΣraquondash προσφέρθηκαν στόν Ἐκδότη-Διευθυντή τοῦ πε-ριοδικοῦ μας ἀπό τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ Μονῆς Ἀρχιμ Γεώρ-γιο Καψάνη στίς 14-12-2011 κατά τήν ἐπίσκεψή του στήΜονή καί στό Γραφεῖο του ὅπου τοῦ πρόσφερε γιά τή Βι-βλιοθήκη τῆς Μονῆς τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo τοῦ ὁποίου ἡΜονή εἶναι ἀποδέκτρια καί τό βιβλίο του γιά τόν Μητροπο-λίτη Σωκράτη)

bull Νίκου Χρ Ἀλιπράντη Ἀντιφωνήσεις Ἀθήνα 2011 σσ 95bull Μαριάνθης Φ Παλάζη Ἕνα ὄνομα δύο τόποι Ἐπιβάτες Ἀνα-

τολικῆς Θράκης Νέοι Ἐπιβάτες Θεσσαλονίκης Ἀθήνα 2009σσ 240

bull Δήμου Κιμώλου Οἱ ρίζες τῶν κοινῶν παραδοσιακῶν Κιμώλου-Σερίφου (Λαογραφική ἔρευνα Θοδωρής Γ Λιβάνιος) Κίμω-λος 2011 σσ 63

bull Ἀντιστρατήγου Ἰωάννη Ἠλία Ἀλεξάκη Ἐγκώμιον ΓενναίουΣτρατηγοῦ ἐναρέτου πατριώτη Ἰωάννη Σωτ Ἀλεξάκη Ἡρά-κλειο 2012 σσ 32

bull Στέλιου Παπαθανασίου Ὁ Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης στάἄδυτα τῆς δημοσιογραφίας Ἀθήνα 2008 σσ 46

bull Δημ Θ Κύρου Δύναμη εἰρήνης ἡ Ὀρθοδοξία [Ἀνάτυπο ἀπότό βιβλίο laquoΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ldquoΗ ΟΡΘΟ-ΔΟΞΙΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑrdquo ndashΤΑ ΔΗ-ΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥraquo Θεσσαλονίκη 1994 σσ 83-96]Θεσσαλονίκη 2010

bull ndash laquoΧριστός ἐτέχθηraquo - Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ καί ἡ laquoἐπί γῆςεἰρήνηraquo - Ἡ Διήγηση τοῦ φιλοσόφου Ἀφροδιτιανοῦ γιά τά πα-ράδοξα μυστήρια πού ἔγιναν στήν Περσία στόν καιρό τῆς Γεν-νήσεως τοῦ Χριστοῦ γιά τούς Μάγους καί γιά τόν ἈστέραἈρναία Χριστούγεννα 2010 σσ 40

bull Τέκνα dagger Χαρίκλειας (ΓιῶργοςἙλένη Καίτη Μαρία) Δημητρα-κούδη (Θεσνίκη) 100 euro(34074 δρχ )

bull Πάχτας Θ Ἱπποκράτης (Θεσνίκη) 50 euro(17037 raquo )bull Κατσαμάνης Νικ (Σέρρες) 50 euro(17037 raquo )bull Βλάχτσης Νικ (Ἀθήνα) 50 euro(17037 raquo )bull Μπύρου Γρ Σουλτάνα (Ἀρναία) 40 euro(13629 raquo )bull Ρήγας Ἰω Δημ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Δημητρακούδης Ν Γεωργ (Ἀθήνα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Κατσαμούρης Γεώργ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Λαζαρίδης Χαρ (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρήγας Ν Κων (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )

bull Καρτσιώτης Μιχ (Πετροκέρασα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Μπάλλα-Σιέρου Στέλλα (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Καραμίχος Ἰω (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Χιονίδης Χ Γεώργιος (Βέροια) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρέμπελος Χρ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Βαλιάνος Θεολ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Βαλιάνος Στυλ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Κοτσάνης Κων (Θεσνίκη) 10 euro ( 3407 raquo )bull ΚΠ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κοκκαλιάρης Βασ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κωνσταντινίδου Νόρα (Δράμα) 10 euro ( 3407 raquo )bull Τζιτζιρίκας Ἰω Ἀστ 05 euro ( 1704 raquo )

ΟΙ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΕΣ ΜΑΣΓιά τή συνέχιση τῆς ἔκδοσης τοῦ περιοδικοῦ μας βοήθησαν οἰκονομικά καί εὐχαριστοῦμε οἱ

Ἡ σελίδα 163 από τόν Κώδικα Ληψοδοσίας (Κατάστιχο) τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1916-1947)ὅπου ἀναγράφονται τά ὀνοματεπώνυμα τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ἐπιτρόπων τοῦ ἔτους 1922 (πρίν ἀπό 91 χρόνια)

3

Κ Α Τ Α Γ Ρ Α Φ Η Α Ρ Χ Ε Ι Ω ΝΤοῦ Δημ Θ Κύρου

Θεολόγου-Φιλολόγου

Στήν Ἀρναία ὑπάρχουν ἀρκετά ἀρχεῖα παλιῶν ἑλληνικῶν Ἐγγράφων (στήν πλειοψηφίατους οἰκογενειακά) Ἡ στήλη αὐτή καταγράφει-καταλογογραφεῖ κατά χρονολογική σειράὅσα ἀπʼ αὐτά ἔχουν ἐντοπισθεῖ καί ἐνδιαφέρουν

ΚΣΤ΄ (6) ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΕΓΓΡΑΦΩΝ ΑΡΧΕΙΟΥΓΕΩΡΓΙΟΥ ΔΗΜΟΣΘ ΔΙΑΜΑΝΤΟΥΔΗ

73 Πιστοποιητικόν Ἀρναία 10 Φεβρουαρίου 1930 φ 1 (φ 1β΄ κενό) 199Χ300Ὁ Πρόεδρος τῆς Κοινότητας Ἀρναίας Νικόλαος Μαρμαρᾶς405 πιστοποιεῖ ὅτι ὁ Γεώργιος Διαμαν-

τούδης τοῦ Χρήστου μελισσοτρόφος κάτοικος Ἀρναίας δήλωσε ἕναν θηλυκό ἡμίονο ἡλικίας 12 ἐτῶνχρώματος λευκοῦ καί ἀναστήματος 1 16 μ laquoὡς ἰδιόκτητονraquo καταθέτοντας καί τό σχετικό πιστοποιητικόκαί χαρτόσημο 2 δραχμῶν καί τόν κατέγραψε μέ ἀριθμ 16 στό σχετικό Μητρῶο στό ὁποῖο ἐπικόλ-λησε τό χαρτόσημο

[Τό Ἔγγραφο ὑπογράφεται ἀπό τόν Κοινοτάρχη σφραγίζεται μέ τή σφραγίδα τῆς Κοινότητας406 καίἐπισημαίνεται μέ laquoκινητό ἐπίσημαraquo τῆς μιᾶς δραχμῆς τό ὁποῖο σφραγίζεται μέ τή σφραγίδα τῆς Κοι-νότητας Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρόγραφα Στό φ 1β΄ στό πάνω ἀριστερό τμῆμαἀναγράφεται τό Σημείωμα laquoἘθεωρήθη δέν ἐταξινομήθη ὡς ὑπερῆλιξ καί μικρόσωμος

Ἀρναία 5-5-30Ὁ Πρόεδρος

(῾Υπογραφή δυσανάγνωστη)407raquo]74 Πιστοποιητικόν Ἀρναία 7 Μαρτίου 1935 φφ 1 191Χ290

Ὁ Πρόεδρος τῆς Κοινότητας Ἀρναίας μέ τόν ἐφημέριο πιστοποιεῖ ὅτι ὁ Γεώργιος Χρήστου Δια-μαντούδης ἐρχόμενος σέ γάμο μέ τήν Αἰκατερίνη Ἰ Καραστέργιου408 laquoἀπέκτησε τά γνήσια καί οὐχίθετά τέκνα εὑρισκόμενα σήμερον ἐν τῇ ζωῇlaquo τόν Χρῆστο (γένν 1911) τόν Ἀλκιβιάδη (γένν 1912)τή Σουλτάνα (γένν 1916) τόν Δημοσθένη (γένν 1924) καί τόν Ἰωάννη (γένν 1927) ὅτι οἱ γονεῖς τουζοῦν καί ὅτι οἱ γονεῖς του laquoδέν ἀπέκτησαν ἕτερα τέκνα οὔτε ἐξ αὐτοῦ οὔτε ἐξ ἄλλου νομίμου γάμουτωνraquo

Στή συνέχεια ὑπάρχει Σημείωμα μέ τίτλο laquoΠροσθήκηlaquo γραμμένο ἀπό ἄλλο χέρι τοῦ προηγουμένουἘγγράφου μέ ἡμερομηνία 10 Σεπτεμβριου 1934 πού μᾶλλον εἶναι λαθεμένη ὡς πρός τό ἔτος (1934ἀντί 1935) ἀφοῦ ἀναγράφει ὄτι ἡ οἰκογενειακή κατάσταση πού ἀναφέρεται στό παραπάνω πιστο-ποιητικό παραμένει ἡ ἴδια ὅπως πιστοποιοῦν ὁ Πρόεδρος τῆς Κοινότητας Ἀρναίας καί ὁ ἱερέας τῆςἴδιας Κοινότητας

[Τό Ἔγγραφο (καί στά δύο τμήματα) ὑπογράφεται ἀπό τόν Κοινοτάρχη Κων Καραλιόλιο409 καί τόνἘφημέριο Ἀρχιμ Ἀθανάσιο Κυρούδη410 καί σφραγίζεται μέ τή σφραγιδα τῆς Κοινότητας Ἦταν κομ-μένο σέ 4 κομμάτια καί τό συναρμολογήσαμε Χαρτοσημαίνεται μέ ἔντυπο laquoχαρτόσημονraquo (κυκλικό)τῶν 20 δραχμῶν μέ laquoπρόσθετον ποσοστόν δρ 6raquo Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρό-γραφα Ἔχει ὑδατόσημο τή φράση laquoΕΛΛΗΝΙΚΟΝ 1930 ΧΑΡΤ(ΟΣΗΜΟΝ)raquo Πάνω ἀπό τόν τίτλο τοῦἘγγράφου άναγράφεται τό λογότυπο laquoΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ ΕΠΑΡΧΙΑΑΡΝΑΙΑΣ ΚΟΙΝΟΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo καί ὀ Ἀρ Πρωτ 2 ()]75 Βεβαίωσις Ἀρναία 23 Mαρτίου 1933 φ 1 (φ 1β΄ κενό) 197Χ150

Ὁ Πρόεδρος τῆς Κοινότητας Ἀρναίας βεβαιώνει ὅτι ὁ Διαμαντούδης Χρῆστος τοῦ Γεωργίου laquoκλά-σεως 1932 ΑΣΜ 54535 μεταβαίνει πρός κατάταξιν εἰς τό 50όν Σύνμα Πεζικοῦ411 τυγχάνων ἀπαλλαγῆςraquo

(Τό Ἔγγραφο ὑπογράφει ὁ laquoκατά φαντασίαν Κοινοτάρχης Ἀ Καραμίχος412 καί τό σφραγίζει μέ τήσφραγίδα τῆς Κοινότητας)76 Πιστοποιητικόν Ἀρναία 10 Ἀπριλίου 1934 φ 1 298Χ200

Ὁ Πρόεδρος τῆς Κοινότητας Ἀρναίας Αλέξανδρος Ἀλεξάνδρου413 πιστοποιεῖ ὅτι ὁ Γεώργιος Δια-

4

μαντούδης τοῦ Χρήστου μελισσοτρόφος καί κάτοικος Ἀρναίας δήλωσε laquoἕνα ἡμίονον ἄρρενα ἡλι-κίας ἐτῶν δύο(2) χρώματος Μούργκου414 καί ἀναστήματος 117 ὡς ἰδιόκτητονraquo μέ κατάθεση δήλωσήςτου καί χαρτοσήμου 2 δραχμῶν καί τόν κατέγραψε στό σχετικό μητρῶο μέ τόν ἀριθμό 51 στό ὁποῖοἐπικόλλησε τό χαρτόσημο

[Τό Ἔγγραφο ὑπογράφει ὁ Κοινοτάρχης τό σφραγίζει μέ τή σφραγίδα τῆς Κοινότητας καί τό ἐπι-σημαίνει μέ laquoΚινητόν ἐπίσημαraquo τῆς μιᾶς δραχμῆς τό ὁποῖο σφραγίζει μέ τή σφραγίδα τῆς Κοινότη-τας Κάτω ἀπό τήν πρώτη (δεξιά) σφραγίδα ἀναγράφεται τό ἑξῆς Σημείωμα laquoἘξαιρεῖται προσωρινῶςλόγῳ μικρᾶς ἡλικίας Ἀρναία 8-5-934 Ἡ Στ(ρατιωτική) Ἐπιτροπή ταξινομήσεωςraquo ἡ ὁποία ἀποτελεῖταιἀπό 3 ἄτομα μέ δυσανάγνωστες ὑπογραφές (τό ἐπώνυμο τοῦ τρίτου ἀτόμου εἶναι Κατσάγγελος) Εἶναιἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρόγραφα Στό φ 1β΄ καταγράφονται σέ ἔντυπη μορφή οἱ laquoὙπο-χρεώσεις πολιτῶν ἐκ τοῦ Κώδικος (ἀναφορικῶς πρός τό πιστοποιητικόν κυριότητοςraquo]77 Διπλότυπος ἀπόδειξις πληρωμῆς ἐκπαιδευτικῶν τελῶν ἐγγραφῆς Ἀρναία 30 Σεπτεμβρίου 1937

φ 1 (φ 1β κενό) 144Χ102Ὁ Δημοσθένης Διαμαντούδης μαθητής τῆς Α΄ τάξεως τοῦ Ἡμιγυμνασίου Ἀρναίας κατέβαλε τέ-

λος ἐγγραφῆς 200 δραχμές γιά το Α΄ τρίμηνο τοῦ σχολ ἔτους 1937-1938 καί γιά πρόσθετα τέλη 150δραχμές συνολικά 20150 δραχμές

(Τό Ἔγγραφο ὑπογράφει ὁ ἀναπληρωτής laquoΠροϊστάμενος τοῦ Σχολείουraquo Δ Ἀποστολόπουλος415 καίτό σφραγίζει μέ τή σχολική σφραγίδα)416 Ἔχει ἀριθμό 30 καί ὑδατόσημο μέ τά γράμματα ΔΗ Τό Ἔγγρα-φο εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρόγραφα)78 Διπλότυπος ἀπόδειξις πληρωμῆς ὑποχρεωτικῆς εἰσφορᾶς μορφ κινηματογράφου Ἀρναία 28 Ὀκτω-βρίου 1937 φ 1 (φ 1β κενό) 133Χ133

Ὁ Δημοσθένης Διαμαντούδης μαθητής τῆς Α΄ τάξεως τοῦ Ἡμιγυμνασίου Ἀρναίας laquoκατέβαλε τήνσυμφώνως τῷ Νόμῳ 418 (1935) ὑποχρεωτικήν εἰσφοράν αὐτοῦ ὑπέρ τοῦ μορφωτικοῦ κινηματογρά-φουraquo 5 δραχμές

(Τό Ἔγγραφο ὑπογράφει laquoὁ Προϊστάμενος τοῦ Σχολείουraquo Γ Ἀμπελουργός417καί τό σφραγίζει μέτή σχολική σφραγίδα Ἔχει ἀριθμό 4 Τό Ἔγγραφο εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρό-γραφα)79 Ὑπηρεσιακό Ἀρναία 10 Ἰουνίου 1938 φ 1 (φ 1β κενό) 153Χ205

Ἡ Ἀγροτική Τράπεζα τῆς Ἑλλάδος-Πρακτορεῖο Ἀρναίας κάνει γνωστό στόν Γεώργιο Χρ Διαμαν-τούδη ὅτι ἐγκρίθηκε γιʼ αὐτόν δάνειο 8000 δραχμῶν laquoδιά τήν ἀγοράν 40 μελισσοσμηνῶν καί τόν πα-ρακαλεῖ νά προσέλθει laquoμετά δύο ἐγγυητῶν τῶν ἀγορασθησομένων ζῴων καί τοῦ πωλητοῦ αὐτῶνraquoγιά τή χορήγηση τοῦ δανείου

(Τό Ἔγγραφο ὑπογράφεται μέ μή ἀναγνώσιμη ὑπογραφή προφανῶς ἀπό τόν Διευθυντή Τό Ἔγγρα-φο εἶναι δακτυλογραφημένο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρόγραφα)80 Διπλότυπος ἀπόδειξις πληρωμῆς ἐκπαιδευτικῶν τελῶν ἐγγραφῆς κλπ Ἀρναία 30 Σεπτεμβρίου 1938

φ 1 (φ 1 κενό) 110Χ152Ὁ Δημοσθένης Διαμαντούδης μαθητής τῆς Β΄ τάξεως τοῦ Ἡμιγυμνασίου Ἀρναίας κατέβαλε laquoδιά

τέλη ἐγγραφῆς Α΄ Τριμήνουraquo τοῦ σχολ ἔτους 1938-1939 200 δραχμές laquoδιά τέλη παραπεμπομένωνπρός ἐπαινεξέτασινraquo 50 δραχμές καί laquoδιά πρόσθετον τέλος ἀμέσου καταβολῆςraquo 150 δραχμές συ-νολικά 25150 δραχμές

(Τό Ἔγγραφο ὑπογράφει laquoὁ ἐντεταλμένος τήν εἴσπραξινraquo Γ Ἀμπελουργός καί τό σφραγίζει μέ τήσχολική σφραγίδα laquoσέ δύο σημεῖα Ἔχει ἀριθμό 7026 Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χει-ρόγραφα)81 Διπλότυπος ἀπόδειξις πληρωμῆς ἐκπαιδευτικῶν τελῶν ἐγγραφῆς κλπ Ἀρναία 13 Ἰανουαρίου 1939

φ 1 (φ 1β΄ κενό) 110Χ152Ὁ Δημοσθένης Διαμαντούδης μαθητής τῆς Β΄ τάξεως τοῦ Ἡμιγυμνασίου Ἀρναίας κατέβαλε laquoδιά

τέλη ἀνανεώσεως ἐγγραφῆςraquo τοῦ σχολ ἔτους 1938-1939 200 δραχμές καί laquoδιά πρόσθετον τέλος ἀμέ-σου καταβολῆςraquo 150 δραχμές συνολικά 20150 δραχμές

(Τό Ἔγγραφο ὑπογράφει laquoὁ ἐντεταλμένος τήν εἴσπραξινraquo Γ Ἀμπελουργός πού τό σφραγίζει μέτή σχολική σφραγίδα σέ δύο σημεῖα Ἔχει ἀριθμο 7040 Τό ῎Εγγραφο εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμ-πληρώνονται χειρόγραφα)

5

82 Διπλότυπος ἀπόδειξις πληρωμῆς ὑποχρεωτικῆς εἰσφορᾶς Ἀρναία 20 Ἰουνίου 1939 φ 1 (φ 1β΄κενό) 94Χ145

Ὁ Δημοσθένης Διαμαντούδης μαθητής τῆς Β΄ τάξεως τοῦ Ἡμιγυμνασίου Ἀρναίας laquoκατέβαλε διʼεἰσφοράν γ΄ τριμήνουraquo δρχ 40 καί laquoδιά πρόσθετον τέλος ἀμέσου καταβολῆςraquo δρχ 150 συνολικά 4150δρχ

(Τό Ἔγγραφο ὑπογράφει laquoὁ ἐντεταλμένος τήν εἴσπραξινraquo Γ Ἀμπελουργός πού τό σφραγίζει μέτή σχολική σφραγίδα σέ δύο σημεῖα καί ἔχει ἀριθμό 11076 Πάνω ἀπό τόν τίτλο ἀναγράφεται τό λο-γότυπο laquoΥΠΟΥΡΓΕΙΟΝ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΕΘΝ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΕΝΙΣΧΥΣΙΣ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΜΕΣΗΣ ΕΚ-ΠΑΙΔΕΥΣΕΩΣraquo Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρόγραφα)83 Ἀτομική πρόσκλησις Ἀρναία 8 Ὀκτωβρίου 1940 φ 1 177Χ236

Τό laquoΤαμεῖον Εἰσπράξεων Ἀρναίαςraquo προσκαλεῖ τόν Γεώργιο Χρήστου Διαμαντούδη νά καταβάλει μέσασέ 8 ἡμέρες στό Δημόσιο τό χρέος του laquoἐκ φόρου καταστροφῆς ὑπονόμουraquo τοῦ οἰκονομικοῦ ἔτους1940 ἀνερχόμενο στό ποσό τῶν 350 δρχ μέ τή σύσταση νά σπεύσει στήν ἐκπλήρωση τῆς ὑποχρέω-σής του διότι ἀλλιῶς θά ἐφαρμόσει ἐναντίον του laquoτά ὑπό τοῦ ΝΕΔΕ προβλεπόμενα ἀναγκαστικάμέτραraquo πού θά ἔχουν ὡς κύρια συνέπεια τήν αὔξηση τοῦ χρέους του Τό εἶδος τοῦ φόρου ἀναγρά-φεται ἀναλυτικά ὡς ἑξῆς (ὑπετιότητι κατεστράφη ὁ ὑπόνομος διά τήν κατασκευήν τοῦ ὁποίου ἐδα-πάνησεν ἡ Κοινότης Δρ 1400raquo

[Τό Ἔγγραφο εἶναι ἀνυπόγραφο καί σφραγίζεται μόνο μέ τή σφραγίδα τῆς Ὑπηρεσίας418 (στό πάνωμέρος τοῦ φ 1β΄ ὅπου ἀναγράφεται ἡ διεύθυνση τοῦ παραλήπτη καί τό λογότυπο τῆς Ὑπηρεσίας (Βλσφραγίδα) Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρόγραφα]84 Ὑπηρεσιακό (Διαβιβαστικό Ἔγγραφο) Ἀρναία 10 Ὀκτωβρίου 1945 φ 1 286Χ194

Ὁ Νομάρχης Χαλκιδικῆς Ἀν Κισχίρας419 διαβιβάζει στόν Πρόεδρο τῆς Κοινότητας Ἀρναίας420 laquoτόὑπʼ ἀριθμ 211128-9-45 ἔγγραφον τής ἐν Ἀθήναις ἑδρευούσης ὑπηρεσίας Ἀρχείων παρ χρήσεως μεθʼὁλοκλήρου τῆς προσηρτημέ-νης ἀλληλογραφίας ἀφορῶνἔκδοσιν πιστοποιητικῶν τῶνΚαραγιάννη Ἰωάννη421raquo καίπαρακαλεῖ laquoδιά τήν ἀπʼ εὐθεί-ας ἐκτέλεσινraquo Στό φ 1β΄ κα-ταγράφεται laquoΦύλλον Μη-τρώον τοῦ Ἰωάννη Δ Καρα-γιάννηraquo πού ἀφορᾶ στήστρατιωτική του θητεία(1919-1935) μέ ἡμερομηνία20-6-1945 καί τόπο ἔκδοσηςτόν Πολύγυρο (Βλ εἰκόνα)

(Τό Ἔγγραφο εἶναι ἀντί-γραφο καί ἀσφράγιστο μέ με-ρικές ἀνορθογραφίες καί κοι-νοποιεῖται στήν laquoὙπηρεσίαν παρ χρήσεως Ἀθήναςraquo καί laquoἸωάννην Δ Καραγιάννη Ἀρναίανraquo Ἔχει ἀριθ-μό Πρωτοκόλλου 2072)85 Πιστοποιητικόν Ἀρναία 20 Φεβρουαρίου 1948 φ 1 (φ 1β΄ κενό) 214Χ283

Ὁ Δήμαρχος Ἀρναίας Θεοχάρης Μπάτσιος422 πιστοποιεῖ ὅτι ἡ οἰκογένεια τοῦ δημότη καί στρατιώτηΔιαμαντούδη Δημοσθένη τοῦ Γεωργίου ἀποτελεῖται ἀπό τόν πατέρα του Γεώργιο τοῦ Χρήστου (γένν1878) τή μητέρα του Αἰκατερίνη (ἐτῶν 60) τούς ἀδελφούς του Χρῆστο (γένν 1911) καί Ἀλκιβιάδη(γένν 1912) καί τῆς ἀδελφῆς του Σουλτάνας (ἐτῶν 23) ὅτι τά παραπάνω μέλη ἔμειναν μέ τόν ὁπλί-τη πρίν στρατευθεῖ καί συντηροῦνταν ἀπό αὐτόν ὅτι τά παραπάνω μέλη δέν κατέχουν ὁποιαδήπο-τε ἔμμισθη θέση καί δέν λαμβάνουν σύνταξη ἄνω τῶν 20000 δρχ τόν μῆνα οὔτε ἔχουν εἰσοδήμα-τα 20000 δρχ ἀπό ΝΠΔ ἤ ΙΔ Δημοσίου Ταμείου ἤ ἀπό ἄλλον καί ἀπό ἄλλη πηγή καί ὅτι τό παρόνχορηγεῖται μέ αἴτησή του laquoδιά τήν λῆψιν ἐφεδριακοῦ ἐπιδόματοςraquo

(Τό Ἔγγραφο ὑπογράφεται ἀπό τόν Δήμαρχο ὁ ὁποῖος τό σφραγίζει μέ τήν ὑπηρεσιακή σφραγί-δα423 Στό κάτω ἀριστερό μέρος τοῦ Ἐγγράφου ὁ Διοικητής τοῦ Σταθμοῦ Χωροφυλαλῆς Ἀρναίας424

6

405 Ὁ Νικ Μαρμαρᾶς γεννήθηκε τό 1900 (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo) Ἦταν γιός τοῦ Κων-σταντίνου (Κωστῆ) Μαρμαρᾶ [Βλ φωτογραφία στό τχ 47 Ἀπρ-Ἰούν 2000 σ 5 ὅπου εἰκονίζεται μέτόν πατέρα του καί τά ἕξι ἀδέλφια του (πρῶτος ἀπό ἀριστερά μετά τόν πατέρα του)] Ἦταν γιατρόςκαί τό ἐπάγγελμά του ἐξάσκησε στήν Ἀρναία [Βλ Μανασσῆ (Μάνου) Γ Μανασσῆ Χρονικό κατοχῆςἈρναίας 1941-1944 καί στοιχεῖα ἀπό τή ζωή της Ἀθήνα 20001 σ 110)] Τό 1925-1926 συμμετεῖχε στήνἐπιτροπή μετονομασίας τῶν ξενόφωνων χωριῶν τῆς Ὑποδιοικήσεως Χαλκιδικῆς μέ πρόεδρο τόν Μη-τροπολίτη Ἱερισσοῦ Σωκράτη καί μέλη τόν γιατρό Γρηγ Σαραφιανό καί τόν διευθυντή τοῦ ἩμιγυμνασίουΛιαριγκόβης Ἀ Νικολάου [Βλ Δημ Θ Κύρου Καταγραφή Ἀρχείων 1 ΚΑ΄ (6) Κατάλογος ἘγγράφωνἈρχείου Λυσιμάχου Γρ Σαραφιανοῦ ΑΡΝΑΙΑ ὅπ σ 4 Ἐγγρ ἀρ 131 καί 2 ΚΑ΄(7) Κατάλογος ὅπ

Σημειώσεις

βεβαιώνει τό γνήσιο τῆς ὑπογραφῆς τοῦ Δημάρχου ὑπογράφον-τας καί σφραγίζοντας τή βεβαίωση μέ τήν ὑπηρεσιακή σφραγίδα425Ἔχει ἀριθμό Πρωτοκόλλου 32)86 Ἀπόδειξις πληρωμῆς Ἀρναία 2 Μαΐου 1954 φ 1 (φ 1β΄ κενό)

95Χ133Ὁ Δημ(οσθένης) Διαμαντούδης πλήρωσε γιά κατανάλωση ἠλε-

κτρικοῦ ρεύματος426 στόν ἠλεκτροδοτοῦντα τήν Ἀρναία Κ Κα-τακάλου427 18 δραχμές γιά τόν μῆνα Δεκέμβριο τοῦ 1953

[Τό Ἔγγραφο (βλ εἰκόνα) ὑπογράφει ὁ Εἰσπράκτορας Θ Μα-τζώλης428 Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρόγραφαἜχει ἀριθμό 623 καί πάνω ἀπό τόν τίτλο τό λογότυπο laquoΗΛΕ-ΚΤΡΟΦΩΤΙΣΜΟΣ ΑΡΝΑΙΑΣ-Κ ΚΑΤΑΚΑΛΟΥraquo Κάτω ἀπό τόν λογα-ριασμό καί τήν ὑπογραφή τοῦ εἰσπράκτορα ἀναγράφεται ἡ φρά-ση laquoΠαρακαλοῦμε νά πληρώνετε τήν κατανάλωσή σας τακτικάraquo]87 Λογαριασμός καταναλώσεως ἠλεκτρ ρεύματος Ἀρναία

26 Ὀκτωβρίου 1955 φ 1 (φ 1β΄ κενό) 112Χ82Ὁ Δημοσ(θένης) Διαμαντούδης πλήρωσε γιά κατανάλωση ἠλε-

κτρικοῦ ρεύματος (8 ΩΧΒ) στόν Κ Κατάκαλο 4700 δρχγιά τούς μῆνες Αὔγουστο καί Σεπτέμβριο τοῦ 1955(σύν 2 δρχ γιά χαρτόσημο)

[Τό Ἔγγραφο (βλ εἰκόνα) ὑπογράφει ὁ ΔιαχειριστήςΘ Ματζώλης Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συνπληρώνον-ται χειρόγραφα Ἔχει ἀριθμό 1937 καί πάνω ἀπό τόν τίτ-λο τό λογότυπο laquoΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΙΣ ΑΡΝΑΙ-ΑΣ ΚΑΤΑΚΑΛΟΣraquo Κάτω ἀπό τόν λογαριασμό καί τήν ὑπο-γραφή τοῦ εἰσπράξαντος ἀναγράφεται ἡ φράση laquoΠα-ρακαλοῦμε νά πληρώνετε κάθε μῆνα τακτικά τόν φωτι-σμό σας)]88 Λογαριασμός καταναλώσεως ἠλεκτρ ρεύματος

Ἀρναία 30 Ἀπριλίου 1959 φ 1 (φ 1β΄ κενό) 112Χ85

Ὁ Δημοσ(θένης) Διαμαντούδης πλήρωσε γιά κατα-νάλωση ἠλεκτρικοῦ ρεύματος (4 ΩΧΒ) στή Δημόσια Ἐπι-χείρηση Ἠλεκτρισμοῦ (ΔΕΗ) 10 δρχ (+ 1 δρχ γιά χαρ-τόσημο) γιά τόν μῆνα Ἀπρίλιο τοῦ 1959

[Τό Ἔγγραφο (βλ εἰκόνα) ὑπογράφει ὁ ΔιαχειριστήςΘ Ματζώλης Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονταιχειρόγραφα Ἔχει ἀριθμό 1640 καί πάνω ἀπό τόν τίτλοτό λογότυπο laquoΔΗΜΟΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΣ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ ΑΡ-ΝΑΙΑΣraquo)

7

τχ 93Ὀκτ-Δεκ 2011 σ 3 Ἔγγρ ἀρ 55 (Β΄ σειρά)] Κατά τά ἔτη 1929 (279) -1931 (28) χρημάτισε Πρό-εδρος τῆς Κοινότητας Ἀρναίας καί κατά τά ἔτη 1931 (109)-1934 (263) χρημάτησε Μέλος τοῦ Κοινο-τικοῦ Συμβουλίου (Βλ Βιβλία Πρακτικῶν καί Ἀποφάσεων 1929-1934 τῆς Κοινότητας Ἀρναίας)

406 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 37 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΕΛΛΗΝΙ-ΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ bull ΝΟΜΑΡΧΙΑ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣraquo καί στό κέντρο σέ δύο σειρές laquoΚΟΙΝΟΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquoΧρησιμοποιήθηκε ἀπό τίς 3-2-1929 ἕως τίς 12-7-1935 (Βλ τά Βιβλία Πρακτικῶν καί Ἀποφάσεων τῶνἐτῶν αὐτῶν Φωτογραφία της μαζί μέ ἄλλες βλέπε στό ὀπισθόφυλλο τοῦ τχ 24Ἰουλ-Σεπτ 1994 τοῦπερ laquoΑΡΝΑΙΑraquo καί στό Βιβλίο τῆς Ἠλ Παπαθανασίου Ἡ Ἀρναία ἡ παλιά Λιαρίγκοβα Θεσσαλονίκη 1999σ 147

407 Μᾶλλον πρόκειται γιά τόν Πρόεδρο τῆς Ἐπιτροπῆς ταξινομήσεως (Βλ καί Ἔγγραφο ἀρ 76)408 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν409 Ὁ Κωνσταντῖνος Καραλιόλιος τοῦ Δημητρίου γεννήθηκε τό 1901 (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων

raquo) Ἦταν γιατρός κατά τά ἔτη 1999 (279)-1931 (28) Μέλος τοῦ Κοινοτικοῦ Συμβουλίου καί κατά τάἔτη 1931 (109-1934 (263) Πρόεδρος τῆς Κοινότητας (Βλ τά Βιβλία Πρακτικῶν καί Ἀποφάσεων 1929-1934 τῆς Κοινότητας Ἀρναίας)

410 Ὁ Ἀρχιμ Ἀθανάσιος Κυρούδης τοῦ Βασιλείου γεννήθηκε τό 1874 (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρέ-νων raquo) Χειροτονήθηκε Διάκονος καί Πρεσβύτερος τό 1925 ἀπό τόν Μητροπολίτη Ἱερισσοῦ Σωκρά-τη Ἀργότερα πῆρε καί τό ἐκκλησιαστικό ἀξίωμα τοῦ Ἀρχιμανδρίτη καί ὑπηρέτησε ὡς ἐφημέριος τοῦΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγ Στεφάνου μέχρι τό 1952 Τό 1939 συνέργησε στήν κατασκευή τῆς περίφραξηςτοῦ αὐλογύρου τοῦ Ναοῦ Διετέλεσε Γραμματέας καί Ἀρχιερατικός Ἐπίτροπος τῆς Μητροπόλεως Ἱερισ-σοῦ [Περισσότερα γιʼ αὐτόν βλέπε Δημ Θ Κύρου Τά laquoΧρονικά Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Λιαριγκόβης(Ἀρναίας)raquo τοῦ Μητροπολίτη Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτη (1911-1944) ΑΡΝΑΙΑτχ 78Ἰαν-Μάρτ 2008 σσ 6 καί 13 (Σημ 37) καί Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδα-μερίου Σωκράτης Σταυρίδης (1866-1944) ὅπου ὑπάρχει καί ἄλλη Βιβλιογραφία]

411 Δέν γνωρίζουμε ποῦ ἦταν ἡ ἕδρα τοῦ Συντάγματος αὐτοῦ412 Ἐδῶ ἡ ὑπόθεση ἔχει πλάκα Εἶναι ἀστεία Γιʼ αὐτό θά τήν ἀστειεύσουμε καί μεῖς περισσότερο

Διαβάστε λοιπόν ἔχοντας ὑπόψη καί τή Σημείωση 409 Ἀπό τίς 10-9-1931 ἕως τίς 26-3-1934 Πρόεδροςτῆς Κοινότητας ἦταν ὁ Κων Καραλιόλιος ἐνῶ ὁ Ἀ(στέριος) Καραμῖχος ἀπό τίς 5-4-1921 ἕως τίς 21-10-1934 ἦταν ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ τῆς Κοινότητας Ἄν θέλετε νά μάθετε γιατί ὑπογράφει ὡς Πρόεδρος laquoνοῦνκαί ἡλικίαν ἔχει αὐτόν ἐρωτήσατεraquo Θά τόν βρεῖτε στό ὀστεοφυλάκιο τοῦ Κοιμητηρίου Ἀρναίας μέlaquoγεγυμνωμένα ὀστᾶraquo Πιστεύουμε ὅτι τό περιστατικό εἶναι πρωτοφανές στά χρονικά τῆς Τοπικῆς Αὐτο-διοίκησης πανελληνίως

413 Ὁ Ἀλέξανδρος Ἀλεξάνδρου τοῦ Βασιλείου γεννήθηκε τό 1902 (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένωνraquo) Ἦταν παντοπώλης καί γεωργός Χρημάτισε Πρόεδρος τῆς Κοινότητας Ἀρναίας ἀπό τίς 9-4-1934ἕως τίς 16-12-1935 καί Κοινοτικός Σύμβουλος τό 1936 Στή συνέχεια διορίσθηκε ὑπάλληλος στήν Ἀγρο-τική Τράπεζα καί ὑπηρέτησε στή Θεσσαλονίκη στά Ν Μουδανιά καί στήν Ἀρναία Στίς 10-12-1943 laquoδο-λοφονήθηκε ἀπό κομμουνιστές ὕστερα από ἐμπαθεῖς καί συκοφαντικές εἰσηγήσεις τοπικῶν παραγόντωνraquo[Βλ Κλ(ειώς) Ἀ(λεξάνδρου) Τό γενεαλογικό δένδρο τῆς οἰκογένειας Ἀλεξάνδρου Η ΑΡΝΑΙΑ ΤΗΣ ΜΑ-ΚΕΔΟΝΙΑΣ τχ 49Ὀκτ-Δεκ 2000 σσ 12-13 14 15 καί 16 ὅπου ὑπάρχουν περισσότερες πληροφορίεςγιʼ αὐτόν καί φωτογραφίες ἀπό τή ζωή καί τή δράση του]

414 Ἡ λέξη μοῦργκος ἤ μοῦργος προέρχεται ἀπό τή λέξη μούργκα ἤ μούργα ἡ ὁποία σημαίνει σκο-τάδι ἤ κατακάθι λαδιοῦ καί χαρακτηρίζει μεγαλόσωμα ζῶα (κυρίως τσομπανόσκυλα) σκούρου χρώ-ματος Μεταφορικά σημαίνει τόν ἀσχημομούρη καί τόν κακότροπο ἄνθρωπο (Βλ ἐνδεικτικάἘγκυκλοπαίδειες laquoΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΖΩΗraquo τόμος 13 σ 144 καί laquoΚΟΣΜΟΣraquo τόμος 18 σ 335 καί laquoΕΠΙ-ΤΟΜΟΝ ΠΛΗΡΕΣ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΚΑΙ ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΗΣ ΠΑ-ΠΥΡΟΣ-ΛΑΡΟΥΣraquo σ 748)

415 Ὁ Δημήτριος Ἀποστολόπουλος ὑπηρέτησε ὡς καθηγητής τοῦ Ἡμιγυμνασίου Ἀρναίας ἀπό τήν1η Μαρτίου 1937 ἕως τήν 22α Ὀκτωβρίου 1939 [Βλ laquoΒιβλίον Πράξεων τοῦ Προσωπικοῦ τοῦ Ἡμιγυ-μνασίου Λιαριγκόβηςraquo (1915-1939)] Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτόν καί γιά τήν καταγωγήτου ἡ ὁποία μᾶλλον ἦταν ἀπό τήν Πελοπόννησο

416 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 33 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΗΜΙΓΥ-ΜΝΑΣΙΟΝ ΑΡΝΑΙΑΣ 1914raquo στό κέντρο κυκλικά (σχεδόν) ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣΕΛΛΑΔΟΣraquo καί μέσα σʼ αὐτό ὑπάρχει ἡ παράσταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό

8

[Εὐκαιριακά θά πρέπει νά συμπληρώσουμε καί νά διορθώσουμε τίς Σημειώσεις 399 καί 400 τοῦ Ἐγγρά-φου 71 πού δημοσιεύθηκε στό προηγούμενο τεῦχος ὡς ἑξῆς Στή Σημείωση 399 τό 1932 νά γίνει 1933σύμφωνα μέ τό laquoΒιβλίον Πράξεων τοῦ Προσωπικοῦ τοῦ Ἡμιγυμνασίου Λιαριγκόβηςraquo (1915-1939) τόὀποῖο πρέπει νά προστεθεῖ στή Βιβλιογραφία καί στή Σημείωση 400 ἡ διάμετρος νά γίνει 35 καί τό λο-γότυπο νά γραφεῖ laquo ΥΜΝΑΣΙΟΝ ΛΙΑΡΙΓΚΟraquo καί νά γραφεῖ ἐνημερωτικά ὅτι ὁλόκληρη ἡ σφραγί-δα ἔχει τό λογότυπο κυκλικά laquoΗΜΙΓΥΜΝΑΣΙΟΝ ΛΙΑΡΙΓΚΟΒΗΣ 1914raquo καί στό κέντρο ὑπάρχει ἡ παρά-σταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό]

417 Ὁ Γεώργιος Ἀμπελουργός ὑπηρέτησε ὡς καθηγητής μέ καθήκοντα Διευθυντῆ τοῦ Ἡμιγυμνα-σίου Ἀρναίας ἀπό τίς 7 Φεβρουαρίου 1936 ἕως τίς 10 Ἰουλίου 1939 (Βλ laquoΒιβλίον Πράξεων raquo) Δένἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτόν καί γιά τήν καταγωγή του

418 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 37 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΒΑΣΙΛΕΙΟΝΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ-ΤΑΜΕΙΟΝ ΑΡΝΑΙΑΣraquo καί στό κέντρο ὑπάρχει ἡ παράσταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό

419 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτόν420 Δέν γνωρίζουμε ποιός ἦταν Πρόεδρος τῆς Κοινότητας (πιθανόν ὁ Εὐθ Τσαπραζλῆς) διότι τά

Πρακτικά τῆς περιόδου ἐκείνης ἦταν ἀνυπόγραφα ἴσως λόγω κακῆς λειτουργίας τοῦ Κοινοτικοῦ Συμ-βουλίου Ἀπό τίς 19 Ὀκτωβρίου ἀνέλαβε νέο Κοινοτικό Συμβούλιο μέ Πρόεδρο τόν Ἀναστάσιο Σαμαρᾶ

421 Ὁ Ἰωάννης (ἤ Παράσχος) Καραγιάννης γεννήθηκε τό 1899 Φοίτησε στήν Ἀστική Σχολή Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας) ἀπό τό 1905 ἕως τό 1912 (Βλ Μαθητολόγιον 1908-1913 πού βρίσκεται στό Γενι-κό Λύκειο Ἀρναίας) Τόν Μάϊο τοῦ 1919 κατατάχθηκε ὡς κληρωτός στόν Στρατό καί τόν Ἰούνιο με-τατέθηκε στόν Λόχο Στρατηγείου τῆς Σμύρνης καί σέ ἄλλες μονάδες τοῦ ἐκεῖ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ συμ-μετέχοντας στή Μικρασιατική Ἐκστρατεία μέχρι τά τέλη τοῦ 1921 ὁπότε ἐπέστρεψε στή Θεσσαλο-νίκη λόγω σοβαροῦ τραυματισμοῦ τόν Μάρτιο τοῦ 1923 Ἦταν σύζυγος τῆς Ἑλένης Καραστέριου Στήδεκαετία τοῦ 1970 ἔγραψε Ἡμερολόγιο 40 σελίδων το ὁποῖο ἀναφέρεται στή στρατιωτική του ζωήἀλλά καί σέ ἄλλα γεγονότα πού συνέβησαν στήν Λιαρίγκοβη ἀπό τό 1911 ἕως τό 1914 σέ συνδυασμόμέ τήν ἀρχιερατεία τοῦ ἐπισκόπου (τότε) Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη Πέθανε στά τέλη Ἰου-νίου τοῦ 1989 Λίγα χρόνια πρίν πεθάνει μᾶς τό ἔδωσε γιά φωτοαντιγραφή ἐκφράζοντας τήν ἐπιθυ-μία νά ἐκδοθεῖ σέ βιβλίο Τίς παραπάνω πληροφορίες πήραμε ἀπό τό Ἡμερολόγιό του οἱ ὁποῖες δια-φέρουν ἐλάχιστα ἀπό τις πληροφορίες τοῦ laquoΦύλλου Μητρῴουraquo του (Γιά τόν Ἰω Καραγιάννη καί τόἩμερολογιό του βλέπε (ΔΘΚ) Μικρές Εἰδήσεις ΑΡΝΑΙΑ τχ 4Μάρτ-Αὔγ 1989 σ 13 καί Δημ ΘΚύρου 1 Ἕνας γέροντας θυμᾶται ΑΡΝΑΙΑ τχ 11Ἀπρ-Ἰούν 1991 σσ 5-7 καί 2 Ἡ Ἱστορία τοῦἹεροῦ Ναοῦ τῶν Ἁγίων Ἀναργύρων ἀπό τήν ἵδρυσή του (1919) ὥς τήν ἀνακήρυξή του σέ ἐνοριακό Ναό(1982) στόν Συλλογικό Τόμο laquoἹερός Ναός Ἁγίων Ἀναργύρων Ἀρναίας Ἀρναία 2002 σσ 34-35 καί 58-59 (Σημ 18-21)

422 Χρημάτισε Δήμαρχος ἤ Πρόεδρος Δημαρχιακῆς Ἐπιτροπῆς) ἀπό τό 1948 ἕως τό 1950 Περισ-σότερα γιʼ αὐτόν καί γιά τήν αὐτοδιοικητική του δραστηριότητα βλέπε Δημ Θ Κύρου Ὁ φιλοαρναι-ώτης Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης (1911-1944) προτείνει στά 1937laquoΝά γίνῃ Κέντρο Τουρισμοῦ ἡ Ἀρναία ἡ δροσερά καί ὡραίαraquo ΑΡΝΑΙΑ τχ 92Ἰούλ-Σεπτ 2011 σσ6-7 μέ ἐπιφύλαξη ὅσον ἀφορᾶ στίς ἡμερομηνίες γιά τή δημαρχιακή του θητεία

423 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 36 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΒΑΣΙΛΕΙΟΝΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ bull ΔΗΜΟΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo καί στό κέντρο εἶναι ἡ παράσταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό(Φωτογραφία τῆς σφραγίδας αὐτῆς μαζί μέ ἄλλες τῆς Κοινότητας καί τοῦ Δήμου Ἀρναίας βλέπε στόὀπισθόφυλλο τοῦ τχ 24Ἰούλ - Σεπτ 1994 τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo)

424 Ἡ ὑπογραφή του εἶναι μή ἀναγνώσιμη καί δέν γνωρίζουμε τό ὀνοματεπώνυμό του οὔτε ἔχου-με ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτόν

425 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 31 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΣΤΑΘΜΟΣΧΩΡΟΦΥΛΑΚΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo Στό κέντρο ἀναγράφεται ἡμικυκλικά ἡ φράση laquoΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣraquoκαί εἰκονίζεται ἡ παράσταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό

426 Τό χρονικό τῆς ἠλεκτροδότησης τῆς Ἀρναίας ἔχει περιληπτικά ὡς ἑξῆς Οἱ πρῶτες αποφάσειςτῆς Κοινότητας Ἀρναίας πάρθηκαν τό 1927 (ἀρ 10 καί 30) ἐπί προεδρίας Βασιλείου Κεχαγιᾶ (Βλ laquoΒι-βλίον Ἀποφάσεων 1921-1927raquo τῆς Κοινότητας Λιαριγκόβης) ἀλλά δέν ὑλοποιήθηκαν τότε Στίς 13 Δε-κεμβρίου τοῦ 1935 τό Κοινοτικό Συμβούλιο (Πρόεδρος Ἀλέξ Ἀλεξάνδρου) ἀποφάσισε (Ἀπόφαση ἀρ113) νά δημοσιευθεῖ σχετική Διακήρυξη στίς ἐφημερίδες τῆς Θεσαλονίκης laquoΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣraquo καί laquoΧΡΟ-ΝΟΣraquo γιά πέντε ἡμέρες ἔναντι 45750 δραχμῶν Στίς 26 Ἀπριλίου τοῦ 1936 μέ Ἀπόφασή του (ἀρ 39)

9

ἐπί προεδρίας Χριστοδούλου Ἀδαμίδη ἐγκρίθηκε ὁ ἠλεκτροφωτισμός τῆς κωμοπόλεως καί στίς 24 Μαΐ-ου τοῦ ἴδιου ἔτους μέ ἄλλη Ἀπόφασή του (ἀρ 47 βλ καί Πρακτικό ἀρ 24) ἐπί προεδρείας ΘεοχάρηΜπάτσιου ὁ ἠλεκτροφωτισμός ἀνατέθηκε ὕστερα ἀπό δημοπρασία στόν Κατάκαλο Κ Κατακάλου (ΒλlaquoΒιβλίον Πρακτικῶν 1935-1937raquo καί laquoΒιβλίον Ἀποφάσεων 1935-1936raquo τῆς Κοινότητος Ἀρναίας) καί μέσαστό 1936 (ὑποθέτουμε) ἄρχισε ἡ ἠλεκτροδότηση στήν Ἀρναία τῆς γκαζόλαμπας Δέν γνωρίζουμε πότεἀκριβῶς οἱ τότε κάτοικοι τῆς Ἀρναίας (πρόσφατοι πρόγονοί μας) ἀναφώνησαν τό laquoΕἴδομεν τό φῶςτό ἠλεκτρικόνraquo καί εἰδικά τό laquoΚατακαλικόνraquo Ὅποιος γνωρίζει ἄς μᾶς ἐνημερώσει Ἀπό τό 1959 τόνἠλεκτροφωτισμό τῆς Ἀρναίας ἀνέλαβε ἡ Δημόσια Ἐπιχείρησις Ἠλεκτρισμοῦ (ΔΕΗ) ἡ ὁποία κυριο-λεκτικά καί μεταφορικά laquoμᾶς ἄλλαξε τά φῶταraquo Ἄν ξέραμε τί μᾶς περίμενε μέ τή ΔΕΗ τόν ἑπό-μενο αἰώνα μετά ἀπό 53 χρόνια (1959-2012) θά θέλαμε νά φωτιζόμαστε ἀκόμα ἀπό τόν ΚατάκαλοΕἶδες ἡ ΔΕΗ

427 Ὁ Κατάκαλος Κ Κατάκαλος (ἤ Κατακάλου) καταγόταν ἀπό τήν Γαλάτιστα τῆς Χαλκιδικῆς Ἀπότό 1927 ἦρθε σέ ἐπαφή μέ τήν Κοινότητα γιά νά ἀναλάβει τήν ἠλεκτροδότηση τῆς κωμόπολης χω-ρίς ἀποτέλεσμα Φαίνεται ὅτι στίς ἀρχές τῆς 10ετίας τοῦ 1930 (ἴσως 1934) ἦταν ἰδιοκτήτης ἀλευρο-μύλου στήν Ἀρναία γιά τίς ἀνάγκες τοῦ ὁποίου ἔπαιρνε νερό ἀπό τό ὑδραγωγεῖο μέ ἀποτελεσμα νάπαρατηρεῖται ἔλλειψη νεροῦ στόν οἰκισμό γεγονός πού προκάλεσε τήν ἀπαγόρευση ἀπό τό Κοινοτι-κό Συμβούλιο τοῦ 1934-1935 (Πρόεδρος Ἀλέξανδρος Ἀλεξάνδρου) λήψης νεροῦ ἀπό τό νεοκατα-σκευασθέν ὑδραγωγεῖο μέ τήν ὑπόδειξη ἡ λήψη νεροῦ νά γίνεται σύμφωνα μέ τό ἤδη ὑπογραφέν Συμ-βόλαιο Ἠλεκτροφωτισμοῦ τῆς Ἀρναίας ἀπό τή βρύση τῆς κεντρικῆς πλατείας Ὁ Κατάκαλος συνέχι-ζε κι ἀργότερα νά παίρνει νερό ἀπό τό ὑδραγωγεῖο μέ ἀποτέλεσμα νά μηνυθεῖ ἀπό τόν τότε Πρόεδρο(Χριστ Ἀδαμίδη) καί νά καταδικασθεῖ ἀπό τό Εἰρηνοδικεῖο Ἄρνης ὁπότε σταμάτησε νά χρησιμοποιεῖτό νερό τοῦ ὑδραγωγείου καί μέ κατάλληλη συσκευή ὀλιγοδάπανη κατόρθωσε νά συγκεντρώνει τόνερό πού χρησιμοποιεῖτο γιά τόν ἠλεκτροφωτισμό τή νύχτα καί νά τό διαθέτει τήν ἑπόμενη μέρα στόνἀλευρόμυλο Μέ τήν ἔλευση τῶν Γερμανῶν στήν Ἀρναία (1941) ὁ Κατάκαλος ἔχοντας σύζυγο Γερ-μανίδα ἔσπασε τήν κλειδαριά τοῦ ὑδραγωγείου καί ὅταν ἡ Κοινότητα κάλεσε τήν Ἑλληνική Ἀστυνο-μία αὐτός ἀπείλησε τόν Ἀστυνόμο τόν τότε Πρόεδρο τῆς Κοινόητας Γ Γκουνιώτη καί τόν τότε Γραμ-ματέα Γ Κατσιαμούρη laquoὅτι θά τούς στείλει εἰς τό στρατόπεδον συγκεντρώσεως διά τήν στάσιν τουςἀπέναντί του ἡ ὁποία ἀποδεικνύει ὅτι εἶναι Ἀγγλόφιλοι καί προσπαθοῦν νά παρεμβάλλουν προσκόμ-ματα εἰς τήν ἐργασίαν του διότι αὐτός εἶναι γνωστός Γερμανόφιλοςraquo Ἔτσι σʼ ὅλη τή διάρκεια τῆς κα-τοχῆς χρησιμοποιοῦσε τό νερό τοῦ ὑδραγωγείου laquoχωρίς μάλιστα νά καταβάλλει οὐδένα φόρον διό-τι οὐδείς ἐτόλμα νά φορολογήσῃ τόν κ Κατάκαλον ὁ ὁποῖος ἦτο ἕτοιμος νά συκοφαντήσῃ τόν φο-ρολογοῦντα ὅτι τόν καταπιέζει διότι εἶναι Γερμανόφιλοςraquo

Τόν Μάϊο τοῦ 1945 μετά τήν ἀπό τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1944 ἀποχώρηση τῶν Γερμανῶν ἀπό τήν Ἑλλά-δα ἡ Κοινότητα μέ Ἀπόφασή της (ἀρ 43-5-1945) ἀπαγόρευσε στόν Κατάκαλο νά παίρνει νερό ἀπό τόὑδραγωγεῖο γιά τόν ὑδρόμυλό του καί τοῦ ὑπέδειξε νά παίρνει νερό ἀπό τή βρύση τῆς κεντρικῆς πλα-τείας ἤ νά ξανακατασκευάσει τή συσκευή πού εἶχε προπολεμικά (Γιά ὅλες τίς παραπάνω πληροφορίεςβλέπε laquoΒιβλίον Ἀποφάσεων 1943-1946raquo καί Βιβλίο Πρακτικῶν 1943-1947raquo τῆς Κοινότητας Ἀρναίας)

428 Ὁ Θεόδωρος Ματζώλης γεννήθηκε τό 1894 Ἦταν γιός τοῦ Γεωργίου καί ἀδελφός τοῦ Δημη-τρίου (γένν 1905) καί τοῦ Μαυρουδῆ (γένν 1914) πού σκοτώθηκε κατά τόν ἑλληνοϊταλικό πόλεμο(Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo ὅπου τό ἐπώνυμό τους καταγράφεται ὡς Ματσόλης Ματζόλης καίΜατζιώλης ἀντίστοιχα) Τό 1937 φαίνεται ὡς κάτοικος τοῦ χωριοῦ Μικρό Σούλι Σερρῶν Ἀπό ἐκεῖ στάτέλη Αὐγούστου τοῦ ἴδιου ἔτους μέ ἐπιστολή του ἐνημέρωσε τόν Μητροπολίτη Ἱερισσοῦ καί ἉγίουὌρους ὅτι ὁ Γραμματέας τῆς Μητροπόλεως Ζιχνῶν ἐπιθυμεῖ νά ἐργασθεῖ στήν Μητρόπολη Ἱερισσοῦκαί γιά διάφορα ἐκκλησιαστικά θέματα Στήν ἐπιστολή αὐτή αὐτοχαρακτηρίζεται ὡς laquoἄλλοτε ὑποτα-κτικόςraquo τοῦ Μητροπολίτη καί τοῦ κάνει γνωστό ὅτι τυγχάνει laquoδιευθύνων τά τῆς ἐνοριακῆς ἐπιτρο-πείαςraquo τοῦ Ἱ Ναοῦ Ἁγίου Γεωργίου τοῦ Μικροῦ Σουλίου Στή λακωνική ἀπάντησή του ὁ Μητροπολί-της τοῦ γράφει ὅτι ἡ Μητρόπολη δέν χρειάζεται Γραμματέα ἀφοῦ τή θέση αὐτή κατέχει ὁ παπα-Ἀθα-νάσιος Κυρούδης καί ὅτι τοῦ στέλνει φυλλάδιά του (προφανῶς μέ τά γνωστά Θρησκευτικά Μαθήματα)καί τέλος τόν συγχαίρει γιά τή θέση πού κατέχει στόν Ναό τοῦ χωριοῦ (Βλ Δημ Θ Κύρου Μιά αἰτη-τική ἐπιστολή τοῦ Ἀρναιώτη Θεοδώρου Ματζώλη (κατοίκου Μικροῦ Σουλίου Σερρῶν) πρός τόν Μη-τροπολίτη Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη καί ἡ ἀπάντηση τοῦ Μητροπολίτη στά 1937 ΑΡΝΑΙΑτχ 91Ἀπρ-Ἰούν 2011 σσ 26-27) Πιθανόν νά πέθανε τό 1980

10

Τό Σωmicroατεῖο

laquoἝνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ldquoἩ Ἁγία ΠαρασκευήrdquoraquoἩ ἵδρυση τό 1918 τό Καταστατικό καί τά πρῶτα microέλη του(Πληροφορίες ἀπό τρία ἀνέκδοτα Ἔγγραφα τοῦ Ἱστορικοῦ Ἀρχείου Μακεδονίας1)

Τοῦ Δημ Θ ΚύρουΣτίς ἀρχές τοῦ 1918 ἱδρύθηκε στή Λιαρίγκοβη γυναικεῖο Σωματεῖο μέ τήν ἐπωνυμία laquoἝνωσις Ἑλλη-

νίδων Λιαριγκόβης ldquoἩ Ἁγία Παρασκευήrdquoraquo μέ τή συμμετοχή καί γυναικῶν ἀπό τά χωριά Παλαιοχώρι Νε-οχώρι καί Μεγάλη Παναγία πού ἵδρυσαν Παραρτήματα ἐκεῖ

Τήν πρωτοβουλία τῆς ἵδρυσης εἶχε ὁ Ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτης βοηθούμε-νος ἀπό τήν Δέσποινα Ἰ Λαχωβάρη ἡ ὁποία καταγόταν ἀπό τό Κάϊρο καί ἦταν ἐπιστρατευμένη στόνἘρυθρό Σταυρό μέ τόν βαθμό τοῦ Λοχαγοῦ πολύ μορφωμένη καί μέ ζῆλο γιά τήν ἐξύψωση τῆς γυ-ναίκας2 Τό Σωματεῖο λειτουργοῦσε ἀνεπίσημα καί πολύ πρίν ἀπό τό 1918 (μετά τό 1911 χρονιά πούἦρθε στή Λιαρίγκοβη ὁ ἐπίσκοπος Σωκράτης) μέ πρωτεργάτρια τήν ἀνεψιά τοῦ ἐπισκόπου Αἰμιλία Κον-τοπούλου3

Οἱ ἐπίσημες ἐνέργειες γιά τήν ἵδρυση τοῦ Σωματείου ἄρχισαν μέ Συνέλευση 34 γυναικῶν ἡ ὁποίαπραγματοποιήθηκε στίς 11 Μαρτίου τοῦ 1918 στό Δημοτικό Σχολεῖο τῆς Λιαρίγκοβης4 καί συντάχθηκεσχετικό Πρακτικό (τετρασέλιδο) Στή Συνέλευση αὐτή πού εἶχε Διευθύντρια τήν Δέσπ Λαχοβάρη συ-ζητήθηκε κατά ἄρθρο τό ἀποτελούμενο ἀπό 20 ἄρθρα Καταστατικό πού κατατέθηκε καί ψηφίσθηκεὁμόφωνα ἀπό τίς 34 γυναῖκες (ἱδρυτικά Μέλη) πού ἦσαν οἱ παρακάτω5 1)Ἀρίστη Μανταλίδου6 2) Κα-τίνα Ἰ Κοτσάνη7 3) Λασκαρίνα Ἀγ Πητούλα8 4) Θάλεια Ἀ Καλυβιώτου9 5) Μαρία Γ Βαγγιᾶ10 6) Αἰκα-τερ Θ Βαγγιᾶ11 7) Μπηγίνα Χ Τσακνάκη12 8) Ὄλγα Κ Κατερινάρη13 9) Μαρία Χ Χατζῆ14 10) ἈγλαΐαΤσακνάκη15 11) Ὄλγα Ἰ Χασιώτη16 12) Αἰκατερινη Ἰ Ρουκᾶ17 13) Αἰκατ Δ Ξιούφη18 14) Χρύσω ἈἈμπίου19 15) Ἀγλαΐα Παπακωνσταντίνου20 16) Ἀναστασία Δίμκα21 17) Μαρία Ἰ Πιτέρη22 18) Ἀναστ ἸΚοτσάνη23 19) Μαρία Δημητρακούδη24 20) Μαρ Ἀθ Σμαραγδῆ25 21) Δέσπω Κ Κοκκαλιάρη26 22) ἘλΓ Μπογιατζῆ27 23) Μαρία Τσακνάκη28 24) Μαρία Ν Τζιμόκα29 25) Κατίνα Τζιμακοπούλου30 26) Ἄννα ΖΜατθαιοπούλου31 27) Αἰκατερίνη Ἀ Παπαδήμου32 28) Σουλτάνα Γ Ματσίγκου33 29) Σουλτάνα Ἰ Μαυ-ροδάρα34 30) Ἑλένη Ἰ Μπισάδου35 31) Ἀναστασία Γ Πητούλα36 32) Μηλιά Ἀ Παπαθεοχάρη37 33) Πουλ-χερία Ἀ Ρουκᾶ38 καί 34) Ἄννα Β Κουδούνη39

Τό ψηφισθέν Καταστατικό πού εἶναι γραμμένο στή δημοτική γλωσσική μορφή καί ἐνσωματωμένοστό συνταχθέν Πρακτικό ἔχει ὡς ἑξῆς

laquoἌρθρο 1ο Ἱδρύεται γυναικεῖο σωματεῖο μέ ἕδρα τή Λιαρίγκοβη καί τίτλο laquoἝνωσις ἙλληνίδωνΛιαριγκόβης ἡ Ἁγία Παρασκευήraquo

Ἄρθρο 2ο Σκοπός τοῦ Σωματείου εἶνε νά ἐνισχύση τήν κοινωνική δραστηριότητα εἰς τή Λια-ρίγκοβη καί τή Χαλκιδική ἐν γένει Ἔτσι ἀπό ἐκεῖνα πού λίγο κατrsquo ὀλίγο θά ἐπιδιώξει τό Σωματεῖοθά εἶνε πχ νά βοηθήσει τή σχολική μόρφωση νrsquo ἀναπτύξει τήν κοινωνική ἀγωγή νά ἐργαστεῖ γιά νάκαλυτερέψει τούς ὑγιεινούς καί ὑλικούς ὅρους τῆς ζωῆς στόν τόπο νά βελτιώσει τή θέση τῆς γυναι-κός νrsquo αὐξήσει τήν οἰκονομική της παραγωγή ἀνάλογα μέ τήν ἐργασία της καί νά φροντίσει γιά τήνκοινωνική φιλανθρωπία

Ἄρθρο 3ο Τό σωματεῖο ἀποτελεῖται ἀπό τίς ἱδρύτριες πού ὑπογράφονται παρακάτω καί ἀπόὅσες ἄλλες Ἑλληνίδες θά γίνουν ἀργότερα μέλη σύμφωνα μέ τό Καταστατικό

Ἄρθρο 4ο Κάθε Ἑλληνίδα ἀπό δέκα ὀχτώ ἐτῶν καί πάνω μπορεῖ νά γίνει μέλος τοῦ Σωματείουἄν τήν προτείνουν τέσσερα παλαιότερα μέλη καί δέκα πέντε τό ἐλάχιστο μέρες ὕστερα τήν ἐγκρίνειἡ ὁλομέλεια σέ ταχτική Γενική της Συνέλευση

Ἄρθρο 5ο Μέλος πού προταθεῖ καί δέν γίνει δεχτό εἰμπορεῖ νά ξαναπροταθεῖ ἕξ μῆνες ὑστε-ρώτερα

Ἄρθρο 6ο Τό ποσό τῆς συνδρομῆς τῶν μελῶν κανονίζεται κάθε χρόνο ἀπό τή Γεν Συνέλευση πούἐκλέγει καί τήν Ἐφορία ὅμως ἡ συνδρομή δέν εἰμπορεῖ νά εἶνε μικρότερη ἀπό 50 λεπτά οὔτε μεγα-λύτερη ἀπό δύο δραχμές τόν μῆνα Ὅτι δίνει ἤ δώσει παρά πάνω ἀπό τήν ὡρισμένη συνδρομή του

11

ἕνα μέλος θεωρεῖται δωρεά του Καί πρόσωπα πού δέν εἶνε μέλη μποροῦν νά δώσουν δωρεές ἀλλrsquoαὐτές πρέπει νά τίς δεχτεῖ πρίν μέ ἀπόφασή της ἡ Γεν Συνέλευση

Ἄρθρο 7ο Πρός τό παρόν καί ὅσο δέν τό μεταβάλλει ἡ ἁρμόδια Γεν Συνέλευση τό ποσό τῆς συν-δρομῆς ὁρίζεται σέ πενήντα λεπτά τόν μῆνα

Ἄρθρο 8ο Τό Σωματεῖο διοικεῖται ἀπό τήν ὁλομέλειά του πού συνεδριάζει ταχτικά σέ Γενική Συ-νέλευση μιά φορά τήν ἑβδομάδα σέ μέρα πού ὁρίζει κάθε χρόνο ἡ Γενική Συνέλευση πού ἐκλέγεικαί τήν Ἐφορία Τά ζητήματα πού θά συζητηθοῦν πρέπει νά τοιχοκολλοῦνται τρεῖς ἡμέρες πρίν στόΚατάστημα τοῦ Σωματείου ἀλλοιῶς μένουν νά συζητηθοῦν τήν κατόπι βδομάδα Ἡ Γεν Συνέλευσηεἶνε σέ ἀπαρτία ἅμα εἶνε ἑφτά μέλη

Ἄρθρο 9ο Οἱ ἀποφάσεις στίς Γενικές Συνελεύσεις λαβαίνονται μέ μυστική ψηφοφορία ndashκαί ἄνἕνα μόνο μέλος τό ζητήσειndash καί μέ πλειοψηφία ἀπόλυτη τῶν μελῶν πού εἶναι παρόντα

Ἄρθρο 10ο Τήν ὁλομέλεια τήν ἀντιπροσωπεύει ἐξώδικα ἤ δικαστικά ἐκτελεῖ τίς ἀποφάσεις τηςκαί κάνει ὅλη τήν ἄλλη καθημερινή ὑπηρεσία τοῦ Σωματείου μιά Ἐφορία ἀπό τρεῖς κοσμήτριες ἀπότίς ὁποῖες δύο καί μόνον ἀρκοῦν γιά νά ἐνεργήσουν νομίμως καί ἐγκύρως Τήν Ἐφορία τήν ἐκλέγεικάθε χρόνο ἡ ὁλομέλεια στήν πρώτη της ταχτική Γεν Συνέλευση τοῦ μηνός Ἰανουαρίου Ἡ ἐκλογήγίνεται πάντοτε μέ μυστική ψηφοφορία καί μέ σχετική πλειοψηφία Ἄν δύο ἤ περισσότερες ὑποψή-φιες ἰσοψηφιστοῦν ξαναγίνεται ψηφοφορία καί ἡ Συνέλευση ἐκλέγει ὑποχρεωτικά μίαν ἀπό αὐτέςἩ ἐφορευτική περίοδος βαστᾶ ἕνα χρόνο ἀρχίζοντας στίς δέκα πέντε Ἰανουαρίου ἕως τίς 15 Ἰανουα-ρίου τοῦ ἄλλου χρόνου

Ἄρθρο 11ο Τό ἴδιο μέλος δέν εἰμπορεῖ νά ἐκλεχτεῖ κοσμήτρια παρά πάνω ἀπό δυό χρονιές κατάσειρά Γιά νά ἐκλεχτεῖ ξανά πρέπει νά μεσολαβήσουν δύο ἄλλες χρονιές

Ἄρθρο 12ο Ἄν στό ἀναμεταξύ τῆς χρονιᾶς γιά ὁποιοδήποτε λόγο πάψει ἡ ὑπηρεσία μιανῆς ἤπερισσοτέρων ἀπό τίς κοσμήτριες γίνεται ἀναπληρωματική ἐκλογή γιά τό ὑπόλοιπο τῆς χρονιᾶς

Ἄρθρο 13ο Δέν εἰμπορεῖ νά γίνη κοσμήτρια καί ἄν εἶνε παύει ὅποια ἀπουσιάζει ἀπό τή Λια-ρίγκοβη γιά περισσότερο ἀπό ἕνα μῆνα στό χρόνο

Ἄρθρο 14ο Ἡ συνέλευση πού ἐκλέγει κάθε χρόνο τίς κοσμήτριες ἐξετάζει καί ἐγκρίνει τούς λο-γαριασμούς πού τῆς παρουσιάζει ἡ Ἐφορία πού πρόκειται νά ἀποχωρήσει

Ἄρθρο 15ο Οἱ τρεῖς κοσμήτριες μοιράζονται ἀναμεταξύ τους τήν ὑπηρεσία Ἡ μιά παίρνει τό Τα-μεῖο ἡ ἄλλη τό γραφεῖο καί ἡ τρίτη τή διεύθυνση τῶν συνελεύσεων

Ἄρθρο 16ο Καμμιά εἴσπραξη δέν εἶνε ἔγκυρη χωρίς ἀπόδειξη ὑπογραμμένη ἀπό τήν Ταμία καίμιά τοὐλάχιστο ἀπό τίς δύο ἄλλες κοσμήτριες

Ἄρθρο 17ο Ἀπαγορεύεται νά μένουν στό Ταμεῖο τοῦ Σωματείου πάνω ἀπό χίλιες δραχμές Κάθεποσό πέρα ἀπό τίς χίλιες δραχμές πρέπει νά κατατίθεται στήν Ἐθνική Τράπεζα τῆς Ἑλλάδος

Ἄρθρο 18ο Μέλος πού δέν ἔχει πληρωμένη τή συνδρομή του δέν ἔχει δικαίωμα οὔτε νά συζη-τήση οὔτε νά ψηφίσει σέ Γεν Συνέλευση οὔτε νά ἐκλεχτεῖ κοσμήτριαmiddot καί ἄν καθυστερήση παράπάνω ἀπό τρεῖς μῆνες χωρίς βάσιμη καί εὔλογη αἰτία παύει νά εἶνε μέλος καί ξεγράφεται τήν 100ήἡμέρα ἀπό τήν καθυστέρηση laquoαὐτοδικαίωςraquo Τό ἴδιο ξεγράφεται ἀλλά μέ ἀπόφαση τῆς Γεν Συνε-λεύσεως καί ὅποιο μέλος δίχως βάσιμη δικαιολογία ἀπουσιάσει περισσότερο ἀπό 8 Συνελεύσεις σέμιά τριμηνία Μέλος πού ξεγραφτεῖ δέν ξαναγράφεται παρά ἄν προταθῆ σύμφωνα μέ τό ἄρθρο 4ο

Ἄρθρο 19ο Ὅσα δέν προβλέπει τό παρόν Καταστατικό τό κανονίζουν οἱ κανονισμοί πού θά ψη-φιστοῦν ἀπό το Σωματεῖο μέ τόν καιρό ἀναλόγως μέ τίς ἀνάγκες ὡς οἱ Νόμοι τοῦ Κράτους γιά τάΣωματεῖα

Ἄρθρο 20ό Τό παρόν δέν μπορεῖ νrsquo ἀλλάξει παρά μέ ἀπόφαση τῆς πρώτης Γεν Συνέλευσης τοῦἸανουαρίου τρεῖς χρονιές κατά σειρά

Ἐψηφίστηκε στή Λιαρίγκοβη τίς 11 Μαρτίου 1918raquo

Μετά τή ψήφιση τοῦ Καταστατικοῦ στή Συνέλευση ἔγινε σύμφωνα μέ τίς διατάξεις του (ἄρθρα 10-15) ἐκλογή Ἐφορίας ἀποτελούμενης ἀπό τρεῖς κοσμήτριες γιά τήν Α΄ Ἐφορευτική περίοδο Ὑποψήφιεςἦσαν οἱ Μαρία Χ Χατζηγεωργίου Μαρ Κ Δημητρακούδη Αἰκ Ρουκᾶ Ἄννα Ζ Ματθαιοπούλου ἈγλαΐαΤσακνάκη Ἀναστασία Πητούλα Ὄλγα Χασιώτη Ὄλγα Κατερινάρη Κατίνα Κοτσάνη Μπηγίνα Τσα-κνάκη καί Κατίνα Τσιμακοπούλου οἱ ὁποῖες ἔλαβαν 19 19 17 14 9 7 7 6 2 1 καί 1 ψήφους ἀντί-στοιχα σύμφωνα μέ τίς ὁποῖες τίς τρεῖς θέσεις τῶν κοσμητριῶν κατέλαβαν οἱ Μ Χατζηγεωργίου ΜΔημητρακούδη καί Αἰκ Ρουκᾶ πού δέχθηκαν τήν ἐντολή

12

Στή συνέχεια ἡ Συνέλευση α΄) ἀνέθεσε στήν Ἐφορία laquoνά ἐνεργήση δίχως ἀναβολή σύμφωνα μέ τόνΝόμο γιά νά ἀναγνωριστῆ τό Σωματεῖο β΄) ἀποφάσισε γιά τό τρέχον ἔτος (1918) laquoνά γίνωνται οἱ συ-νελεύσεις κάθε Κυριακή ἀπόγευμαraquo καί γ΄) ἀποφάσισε ὁμόφωνα laquoνά ἐκφραστῆ εὐγνωμοσύνη στόν Πα-νιερώτατο Ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦ κ(αί)΄ Ἁγ Ὅρους γιά τήν πρωτοβουλία πού ἔλαβε στήν ἵδρυσι τοῦΣωματείουraquo καί δόθηκε laquoἐντολή στήν Ἐφορία νά τοῦ ὑποβάλη ἀντίγραφο τοῦ παρόντος Πρακτικοῦraquo

Τό Πρακτικό μετά τή σύνταξή του διαβάσθηκε laquoφωναχτάraquo ἐπικυρώθηκε καί ὑπογράφηκε laquoἀπό τίςπαροῦσες ἐξόν ἀπό ἐκεῖνες πού δηλώνουν ἄγνοια γραφῆςraquo ὡς ἑξῆςlaquo(ὑγ) Λασκαρίνα Ἀ Πιτούλα ὑγ Δέσπω Κ Κοκκαλιάρη

raquo Θάλεια Ἀ Καλυβιώτου raquo Μαρ Ν Τζημώκαraquo Μπηγί(να) Χ ΣΣττακνάκη raquo Ἀναστασία Γ Πιτούλαraquo Ἀγλαϊα Κ Τσακνάκη raquo Μαρ Χαδευτοῦ Τσακνάκηraquo Ἀρίστη Μανταλίδου raquo Ἄννα Ζ Ματθαιοπούλουraquo Χρυσώ Ἀ Ἀμπίου ἀγράμματος raquo Αἰκατ Α Παπαδήμουraquo Αἰκατ Κουσούφη (Ξούφη) raquo Σουλτάνα Γ Ματσίγγουraquo Μαρία Γ Βαγγιᾶ raquo Τατάνα Ἰ Μαυροδάρα ἀγράμματοςraquo Αἰκατ Θ Βαγγιᾶ ἀγράμματος raquo Ἑλένη Γ Μπογιατζῆ ἀγράμματοςraquo Ὄλγα Κατερνάρη raquo Μαρία Ἰ Πιτέρηraquo Μαρ Χ Χατζῆ Γεωργίου raquo Πουλχερία Ρουκᾶraquo Ὄλγα Χασιώτη raquo Μηλιά Ἀ Παπαθεοχάρηraquo Αἰκατ Ἰ Ρουκᾶ raquo Ἄννα Κουδούνη ἀγράμματοςraquo Κατίνα Ἰ Κοτσάνη raquo Ἑλένη Μπισάδουraquo Μαρία Κ Δημητρακούδη raquo Ἀγλαΐα Παπακωνσταντίνουraquo Μαρ Α Σμαραγδῆ

(ὑγ) Ἀναστασία Ἰ Κοτσάνηraquo Κατίνα Ν Τσιμακοπούλουraquo Ἀναστασία Δίμκαraquo Δ Ἰ Λαχωβάρη

Διά τήν ἀκρίβειαν τῆς ἀντιγραφῆςΛιαρίγκοβη 19 Μαρτίου 1918

Αἰκ Ρουκᾶ Μαρία Δημητρακούδη Μαρία Χρ ΧατζηγεωργίουraquoΤό Πρακτικό ὑπέγραψε τελευταία καί ἡ Διευθύντρια τῆς Συνέλευσης Δ Ἰ ΛαχωβάρηΣτίς 19 Μαρτίου 1918 ἡ Ἐφορία τοῦ Σωματείου ὑπέβαλε σέ ἄπταιστη καθαρεύουσα γλωσσική μορφή

laquoΠρός τόν Κον Πρόεδρον τοῦ Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης Εἰς Θεσσαλονίκηνraquo Αἴτηση τοῦ ΣωματείουlaquoἝνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ldquoἡ Ἁγία Παρασκευήrdquoraquo μέ ἀριθμό Πρωτοκόλλου 1 καί τήν παραπάνωἡμεροχρονολογία συνοδευόμενη ἀπό δύο ἀκριβῆ ἀντίγραφα τοῦ Πρακτικοῦ τῆς Συνέλευσης (ὑπο-γραμμένο ἀπό τά μέλη τῆς Ἐφορίας) μέσα στό ὁποῖο ἦταν ἐνσωματωμένο καί τό Καταστατικό καί χω-ριστό Πίνακα τῶν Μελῶν πού ὅλα κατοικοῦσαν στή Λιαρίγκοβη μέ τήν ὁποία (αἴτηση) παρακαλοῦσενά ἐνεργήση laquoὅτι δεῖ ὅπως ἀναγνωρισθεῖ κατά τόν Νόμονraquo τό Σωματεῖο

Ἡ Αἴτηση ὑπογράφεται ἀπό τά μέλη τῆς Ἐφορίας καί χαρτοσημαίνεται μέ laquoΧΑΡΤΟΣΗΜΟΝ ΕΛΛΗ-ΝΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΕΩΣraquo τῶν 50 λεπτῶν καί αὐτούσια ἔχει ὡς ἑξῆςἈρ 1Λιαρίγκοβη 19 Μαρτίου 1918

ΠρόςΤόν Κον Πρόεδρον τοῦ Πρωτοδικείου

ΘεσσαλονίκηςΕἰς Θεσσαλονίκην

Αἴτησις Τοῦ Σωματείου laquoἝνωσις ἙλληνίδωνΛιαριγκόβης ldquoἩ Ἁγία ΠαρασκευήrdquoraquoΠερί Ἀναγνωρίσεως Οἱ ὑποφαινόμενοι Αἰκατερίνη Ρουκᾶ Μαρία Χατζῆ Γεωργίου

καί Μαρία Δημητρακούδη ὡς κοσμήτριαι τοῦ νεοσυστάτουσωματείου laquoἝνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ldquoἡ Ἁγ Παρα-

13

Σημειώσεις1 Τά Ἔγγραφα αὐτά ἦρθαν σέ γνώση μας στίς 12 Ἰουνίου 2008 ὕστερα ἀπό σχετική ἐνημέρωσή μας ἀπό ὑπάλ-

ληλο τοῦ ΙΑΜ ὁ ὁποῖος καί μᾶς παρέδωσε ἐπί τόπου τόν σχετικό Φάκελλο γιά ἔρευνα Γιά τήν ἐξυπηρέτηση αὐτήεὐχαριστοῦμε θερμότατα τό Ἱστορικό Ἀρχεῖο Μακεδονίας πού γιά ὅσους ἐπιθυμοῦν νά μάθουν βρίσκεται στήνὁδό Παπαναστασίου 21 (στάση laquoΕὐκλείδηraquo) καί εἶναι ἀπό χρόνια ἀποδέκτης τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo

2 Βλέπε Ἀ(θηνᾶς) Γ(αϊτάνου)-Γ(ιαννιοῦ) Ἕνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ΕΛΛΗΝΙΣ τχ 2 (1925) σ 31Ἀθηνᾶς Γαϊτάνου-Γιαννιοῦ Πολίτες λόγιοι πού ἐγνώρισα Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμε-

σκευήrdquoraquo ἔχομεν τήν τιμήν νά σᾶς ὑποβάλωμεν δύο ἀντίγραφατοῦ πρακτικοῦ τῆς ἱδρύσεως τοῦ εἰρημένου σωματείου εἰς τόὁποῖον περιλαμβάνεται καί τό Καταστατικόν του ἐπίσης δέ χω-ριστά πίνακα τῶν μελῶν τά ὁποῖα ἅπαντα κατοικοῦσιν εἰς τήνΛιαρίγκοβην καί σᾶς παρακαλοῦμεν ὅπως εὐαρεστούμενοςἐνεργήσηται ὅτι δεῖ ὅπως ἀναγνωρισθεῖ κατά τόν Νόμον τόΣωματεῖον μας

Αἰκατερίνη ΡουκᾶΜαρία ΧατζηγεωργίουΜαρία Δημητρακούδη

Δέν γνωρίζουμε πότε ἀκριβῶς ἐκδόθηκε ἡ ἀπόφαση ἀναγνώρισης τοῦ Σωματείου ἀπό τό Πρωτο-δικεῖο Θεσσαλονίκης Στηριζόμενοι στό μεταγενέστερο καί μέ ἄλλο χέρι γραμμένο Σημείωμα πάνωστό Ἔγγραφο τῆς Αἴτησης laquo4-4-1918 Ζωγράφος Οἰκονόμου Κυριακόπουλος Σκούρας καί Δraquo (μήἀναγνώσιμος) ὑποθέτουμε ὅτι ἡ ἀναγνώριση ἔγινε τόν Ἀπρίλιο τοῦ 1918 μέ δικαστές τούς παρα-πάνω ἀναγραφόμενους

Ὁ ὑποβληθείς στό Πρωτοδικεῖο Θεσσαλονίκης Κατάλογος τῶν μελῶν τοῦ Σωματείου ἔχει ὡςἑξῆς1 Ἀρίστη Μανταλίδου 13 Αἰκατ Δ Ξούφη 24 Μαρία Ν Τζιμόκα2 Κατίνα Ἰ Κοτσάνη 14 Χρυσώ Ἀ Ἀμπίου 25 Κατίνα Τσιμακοπούλου3 Λασκαρίνα Ἀ Πιτούλα 15 Ἀγλαΐα Παπακωνσταντίνου 26 Ἄννα Ζ Ματθαιοπούλου4 Θάλεια Ἀ Καλυβιώτου 16 Ἀναστασία Δίμκα 27 Αἰκ Παπαδήμου5 Μαρία Γ Βαγγιᾶ 17 Μαρία Ἰ Πιτέρη 28 Σουλτάνα Ματσίγκου6 Αἰκατ Θ Βαγγιᾶ 18 Ἀναστασία Ἰ Κοτσάνη 29 Σουλτάνα Μαυροδάρα7 Μπηγίνα Χρ Τσακνάκη 19 Μαρία Δημητρακούδη 30 Ἑλένη Μπισάδου8 Ὄλγα Κ Κατερινάρη 20 Μαρία Ἀ Σμαραγδῆ 31 Ἀναστασία Γ Πιτούλα9 Μαρ Χ Χατζῆ 21 Δέσπω Κοκκαλιάρη 32 Μηλιά Παπαθεοχάρη

10 Ἀγλαΐα Κ Τσακνάκη 22 Ἑλένη Γ Μπογιατζῆ 33 Πουλχερια Ρουκᾶ11 Ὄλγα Ἰ Χασιώτη 23 Μαρία Χ Τσακνάκη 34 Ἄννα Κουδούνη12 Αἰκατ Ἰ Ρουκᾶ

Αὐτές τίς πληροφορίες παρέχουν τά ἀναφερόμενα καί γιά πρώτη φορά δημοσιευόμενα τρίαἜγγραφα (Πρακτικό-Καταστατικό Αἴτηση ἀναγνώρισης καί Κατάλογος Μελῶν) γιά τό πολύ σημαν-τικό καί ἀξιόλογο γυναικεῖο Σωματεῖο τῆς Λια-ρίγκοβης (Ἀρναίας) πού λειτούργησε καίπρόσφερε πνευματικά καί ὑλικά στούς κατοί-κους της ἀλλά καί στούς κατοίκους τῶν γειτο-νικῶν χωριῶν Παλαιοχώρι Νεοχώρι καί ΜεγάληΠαναγία ὅπου εἶχε Παραρτήματα ἀπό τό 1918μέχρι τό 1940 ὁπότε καί διαλύθηκε λόγω τοῦἙλληνο-ἰταλικοῦ Πολέμου40 Διάδοχο Σωματεῖοἦταν ὁ laquoΓυναικεῖος Πολιτιστικός ΣύλλογοςἈρναίαςraquo ὁ ὁποῖος ἱδρύθηκε τό 1982 καί λει-τούργησε μέχρι τό 1992 Ἀπό τότε ἡ Ἀρναία στε-ρεῖται τέτοιου Συλλόγου

ΔΗΜΗΤΡΑ ΞΙΟΥΦΗ-ΚΥΡΟΥΜιά Ἑλληνίδα Λιαριγκο-

βινή - Ἀρναιώτισσα πούlaquoἔφυγεraquo πρόωρα (dagger 24-6-2007)

(Χρημάτισε καί Ἀντιπρό-εδρος τοῦ Γυναικείου Πολι-τιστικοῦ Συλλόγου Ἀρναίαςτό 1991)

laquo Ε ἰ ς micro ν ή micro η ν raquo

14

ρίου Σωκράτης Σταυρίδης Ἀθήνα 1954 σσ 26-28 Σουσάνας Ρουκᾶ α΄ Ἁγία Παρασκευή καί ὁ ἀείμνηστος Σωκρά-της 1 Ἐφημ laquoΑΝΤΙΛΑΛΟΙ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo φ 46Αὔγ-Σεπτ 1981 σ 2 καί 2 Σκόρπια ἀνάτυπα Θεσσαλονίκη 1991σσ 55-58 καί β΄ 8 Μάρτη Παγκόσμια ἡμέρα τῆς γυναίκας Ἡ Ἀρναιώτισσα γυναίκα Μιά ἱστορική ἀναδρομή τῆςπροσ φορᾶς της στόν τόπο μας ὅπ 1 φ 50Μάρτ 1982 σ 4 καί 2 σσ 72-75 Δημ Θ Κύρου 1 Γυναικεῖο Σωμα-τεῖο στή Λιαρίγκοβα στά 1918 ΑΡΝΑΙΑ τχ 3Ἰαν-Φεβρ 1989 σ 8 2 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ τχ 70Ἰαν-Μάρτ2006 σ 26 καί 3 1918 Γυναικεῖο Σωματεῖο στήν Ἀρναία Χαλκιδικῆς ΣΥΛΛΟΓΕΣ τχ 3172011 σ 1471 καί Ἠλέ-κτρας Παπαθανασίου Ἀρναία ἡ παλιά Λιαρίγκοβα Ὄψεις ἀπό τήν σχολική της ἐκπαίδευση καί τήν κοινωνία τηςστό τέλος τοῦ 19ου καί ἀρχές τοῦ 20οῦ αἰῶνα Θεσσαλονίκη 1999 σ 167

3 Ἦταν θυγατέρα τῆς ἀδελφῆς τοῦ ἐπισκόπου Φανῆς καί τοῦ Ἡρακλῆ Βασιάδη Παντρεύθηκε ἀρχικά τόν(ἀγνώστου ὀνόματος) Κοντόπουλο μέ τόν ὁποῖο ἀπέκτησε τόν Φαίδωνα καί μετά τόν πολιτικό μηχανικό ΓεώργιοΖωγραφίδη Ἀναφέρεται καί κληρονόμος τοῦ Μητροπολίτη στή Διαθήκη του γιά τήν διάθεση τῆς λιγοστῆς περι-ουσίας του (χρήματα ἔπιπλα βιβλία) Μετά τόν θάνατο τοῦ Μητροπολίτη (17-9-1944) φρόντισε γιά τό ἄνοιγμα τῆςΔιαθήκης του καί γιά τήν ἐκτέλεση τῶν ἐντολῶν του (Βλ παραπομπές τῆς Σημ 2 καί Δημ Κύρου α΄) Τό γενεα-λογικό δένδρο τοῦ Μητροπολίτη Σωκράτη Σταυρίδη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ 84Ἰούλ-Σεπτ 2009 σ 16 καί 2 Ὁ Μητροπο-λίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης Σταυρίδης (1866-1944) [Ἡ ζωή καί τό ἔργο του ὅπωςκαταγράφηκε στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo lt1989-2011gt καί ἄλλα ἔντυπα] Ἀρναία 2011 σσ 169 καί 170 (Σημ 9) καίβ΄) Ἡ Διαθήκη τοῦ Μητροπολίτη Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτη Σταυρίδη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ92Ἰούλ-Σεπτ 2011 σσ 12-13 15 16 καί 17 (Σημ 2) καί 2 Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ ὅπ σσ 225-227 229 230καί 231-232 (Σημ 2)

4 Δηλ στό Διδακτήριο τοῦ 1871 στό χοροστάσι5 Οἱ πρῶτες 14 ἦσαν κυρίες καί οἱ ἑπόμενες 20 ἦσαν δεσποινίδες6 Πρόκειται γιά τήν ἀδελφή τοῦ πατέρα τοῦ Ἐπισκόπου ἡ ὁποία τόν συνόδευσε στή Λιαρίγκοβη καί διέμενε

μαζί του (Βλ Ἀνωνύμου Ἡ σημερινή χειροτονία Τίς ὁ νέος Ἅγιος Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Βιογραφικαί Ση-μειώσεις ἐφημ laquoΜΑΚΕΔΟΝΙΑraquo φ 1066-11-1911 σ 3 καί Δημ Θ Κύρου α΄) Τό γενεαλογικό δένδρο ὅπ (1 καί2) καί β΄) Πρίν ἀπό 99 χρόνια Ὀκτώβριος-Νοέμβριος 1911 Ἡ ἐκλογή ἡ χειροτονία καί ἡ ἔλευση στή Λιαρίγκοβητοῦ Ἐπισκόπου Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σ 15 καί 2 Ὁ Μητροπο-λίτης Ἱερισσοῦ ὅπ σσ 189 καί 193

7 Σύζυγος τοῦ Ἰωάννη (Γιάγκου) Κοτσάνη [πού ἦταν μουχτάρης (κοινοτάρχης) καί προσωρινά δήμαρχος κατάτίς ἡμέρες τῆς Ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας τό 1912] (Βλ Μάνου Μανασσῆ ὅπ σ 162)

8 Ἦταν σύζυγος τοῦ Ἀγαπητοῦ Πιτούλα ἐξαδέλφου τοῦ Μακεδονομάχου (Τήν πληροφορία μοῦ ἔδωσε ὁἐγγονός της Ἀγαπητός Γ Πιτούλας καί τόν εὐχαριστῶ)

9 Ἴσως ἦταν θυγατέρα τοῦ παπα-Ἀθανασίου Καλυβιώτη (πού ἦταν ἕνας ἀπό τούς 6 ἱερεῖς τῆς Λιαρίγκοβηςτῶν ἀρχῶν τοῦ 20οῦ αἰῶνα πού εἰκονίζονται στή γνωστή φωτογραφία καί συμμετεῖχαν στή γνωστή ἀπεργία τῶνἱερέων τῆς Λιαρίγκοβης τό 1914)

10 Μητέρα τῆς ἀείμνηστης κυρα-Χαρίκλειας Τρικκαλιώτη - Δημητρακούδη σύζυγος τοῦ Γεωργίου Τρικκα-λιώτη (βλ Μάνου Μανασσῆ ὅπ σσ 160 καί 161 Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 σ 74 καί Δημ Θ Κύρου Γυ-ναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1) καί ἀδελφή τοῦ Μακεδονομάχου Ἀγαπητοῦ Πιτούλα (Τήν πληροφορία μοῦ ἔδωσε ἡθυγατέρα τῆς κυρά-Χαρίκλειας Ἑλένη καί τήν εὐχαριστῶ

11 Ἦταν σύζυγος τοῦ Θεοδώρου Τρικκαλιώτη (Βαγγιᾶ) καί μητέρα τοῦ Γεωργίου [Βλ laquoΣτρατολογικός Πίναξτῶν στρατευσίμων τῆς κλάσεως 1941 Κοινότης Ἀρναίαςraquo (ἀνέκδοτος τόν ὁποῖο συνέταξε ἡ laquoΠρωτοβάθμιος Ἐπι-τροπήraquo στήν Ἀρναία στίς 28-12-1939 καί ὑπογράφουν ὁ Πρόεδρος ὁ Γραμματεύς και ὁ Ἐφημέριος καί ὁ ὁποῖοςβρίσκεται laquoἐρριμμένοςraquo μέσα στό Βιβλίο Πρωτοκόλλου τῶν ἐτῶν 1939-1941)]

12 Πρόκειται γιά τή Μπηγίνα Ρήγα τοῦ Γεωργίου σύζυγο τοῦ Χριστοδούλου Τσακνάκη μέ τόν ὁποῖο ἀπέκτησετρία παιδιά (Χαϊδευτό Γεώργιο καί Βασίλειο) [ Βλ Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φω-τογραφία ΑΡΝΑΙΑ τχ 70Ἰαν-Μάρτ 2006 σ 26 Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 καί ΔημἸω Ρήγα Τό γενεαλογικό δένδρο τοῦ γένους Ρήγα ΑΡΝΑΙΑ τχ 98Ἰαν-Μάρτ 2013 σσ 17 καί 19 (Σημ 21)

13 Πρόκειται γιά τήν Ὄλγα Χατζηγεωργίου σύζυγο τοῦ Κων Κατερινάρη Εἶναι ἡ συντάκτρια τοῦ ἄρθρου laquoΑἱἡμέραι τῆς Λιαριγκοβινῆς (Ἐργασίαι τῶν γυναικῶν καί ἔθιμα τοῦ τόπουraquo) τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε μέ το ὄνοματῆς ἀδελφῆς της Αἰκατερίνης (βλ Σημ 17) στό μηνιαῖο περιοδικό τοῦ Ἐθνικοῦ Συμβουλίου τῶν Ἑλληνίδων (Ἀθήνα)laquoΕΛΛΗΝΙΣraquo (στά τεύχη 1-1 καί 1-2 τοῦ 1927 στίς σελίδες 182-185 καί 237-239 ἀντίστοιχα) καί ἀναδημοσιεύθηκε μέμερικό ὑπομνηματισμό τοῦ Δ Κύρου στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo (ὅπου λαθεμένα γράφεται ὡς ἐξαδέλφη ἡ Αἰκατε-ρίνη Σημ 2) στά τεύχη 34-36 (1997) σσ 9 3 καί 7 ἀντίστοιχα 41 (1998) σ 4 43 (1999) σ 3 46 (2000) σ 4 (ὅπουἀναφέρονται καί laquoαἱ θυγατέρες Χατζηγεωργίου) καί 51 (2001) σσ 6-7 (Γιʼ αὐτήν βλ καί Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σω-ματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

14 Ἦταν σύζυγος τοῦ Χρ Χατζηγεωργίου (ἤ Χατζῆ παπα-Γεωργίου) (Βλ Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

15 Πρόκεται γιά τήν Ἀγλαΐα Παναγιωτίδου σύζυγο Κ Τσακνάκη [Βλ Δημ Θ Κύρου Μιά παλιά φωτογραφίαὅπ (ὅπου ἀπό λαθεμένη πληροφορία τῆς κυρά-Χαρίκλειας Δημητρακούδη ἀναφέρεται ὡς δασκάλα) ΣουσάναςΡουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161]

16 Πρόκειται γιά τήν ῎Ολγα Παπαδοπούλου (Ταμπαρέλαινα) ἀγνώστου καταγωγῆς σύζυγο τοῦ Ἰω Χασιώτη(Βλ Δημ Θ Κύρου Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

15

17 Πρόκειται γιά τήν Αἰκατερίνη Χατζηγεωργίου σύζυγο Ἰωάννη Ρουκᾶ (Βλ Σημ 13)18 Μᾶλλον ἦταν θυγατέρα τοῦ Δημητρίου Μόσχου Ξιούφη καί τῆς Δέσποινας Κουτρουβέλη φωτογραφία τῶν

ὁποίων δημοσιεύθηκε στό ἐμπροσθόφυλλο τοῦ τεύχους 95Ἀπρ-Ἰούν 2012 καί φωτογραφία τοῦ σπιτιοῦ τῶνὁποίων δημοσιεύθηκε στό ὀπισθόφυλλο τοῦ τεύχους 93Ὀκτ -Δεκ 2011 καί στό ἐμπροσθόφυλλο τοῦ τεύχους94Ἰαν-Μάρτ 2012 τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo

19 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί τήν καταγωγή της20 Προφανῶς πρόκειται γιά τή συνονοματεπώνυμη της διδασκάλισσα πού ὑπηρέτησε στήν Ἀστική Σχολή Λια-

ριγκόβης κατά τό ἔτος 1908-1909 σταλμένη ἀπό τή Μητρόπολη Θεσσαλονίκης μέ 28 ὀθωμανικές λίρες τόν χρόνοκαί στό Δημοτικό Σχολεῖο Θηλέων Λιαριγκόβης ἀπό τό 1915 κ ἑ (ἄγνωστο μέχρι πότε) (Βλ Δημ Θ Κύρου Ἡἐκπαίδευση στήν Ἀρναία (Λιαρίγκοβη) στά χρόνια τῆς Τουρκοκρατίας καί μιά πρώτη ἀναφορά σέ ἀδημοσίευτοἀρχειακό ὑλικό ΑΡΝΑΙΑ τχ 18Ἰαν-Μάρτ 1993 σ 9 Ἐρατώς Ζέλλιου Ἡ παιδεία κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκο-κρατίας Πρακτικά τοῦ τετάρτου Πανελληνίου Συνεδρίου laquoἩ Χαλκιδική κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκοκρατίαςraquo Πο-σείδι Χαλκιδικῆς 13-15 Ὀκτωβρίου 1995 Θεσσαλονίκη 1998 σ 332) καί αὐτοτελῶς Θεσσαλονίκη χχ σ 86Ἠλέκτρας Παπαθανασίου ὅπ σ 95 καί Μ Μανασσῆ ὄπ σ 161 ὅπου ἀναγράφεται laquoἡ δασκάλα κ Ἀγλαΐαraquo

21 Λιαριγκοβινή ὑποδιδασκάλισσα καί διδασκάλισσα στήν Ἀστική Σχολή Λιαριγκόβης κατά τά σχολ ἔτη 1906-1908 καί 1913-1914 ἀντίστοιχα (Βλ Δημ Θ Κύρου 1 Ἡ ἐκπαίδευση ὅπ σ 9 ὅπου λαθεμένα ἀναγράφεται ὡςΔήμου καί 2 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Ἐρ Ζέλλιου ὅπ Ἠλ Παπαθανασίου ὅπ σσ 84 καί 95 καί Μ Μα-νασσῆ ὅπ σ 161 ὅπου λαθεμένα ἀναγράφεται ὡς Δήμμα

22 Ἴσως νά ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἰωάννη Πιτέρη πού εἰκονίζεται στή φωτογραφία τοῦ ἐξωφύλλου τοῦ τχ 26Ἰαν- Μάρτ 1995 καί ἀναφέρεται στό Ἔγγραφο ἀρ 2 τοῦ Ἀρχείου Ἀστερίου Ἰω Κοσμαρᾶ στό ἴδιο τεῦχος καί στή σελ5

23 Θυγατέρα τῆς Αἰκατερίνης (Κατίνας) καί τοῦ Ἰωάννη Κοτσάνη (Βλ Μάνου Γ Μανασσῆ ὅπ σ 162)24 Θυγατέρα τοῦ Κωνσταντίνου γνωστή καί ὡς Μαριγούλα ἤ Μαριγούδα (Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σω-

ματεῖο ὅπ 1 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161) Ἦτανσύγυγος τοῦ Δημητρίου Μήτσιου καί ἀδελφή τοῦ Δημητρίου Δημητρακούδη (Πληροφορία Ἑλ Δημητρακούδη)

25 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἀθανασίου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν26 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Κωνσταντίνου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν27 Ἤ Βογιατζῆ Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν28 Γνωστή καί ὡς Μαριγούλα (Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ1 καί Μιά παλιά φωτογραφία

ὅπ)29 Ἦταν σύζυγος τοῦ Ἰωάννη Γεωργίου Ρήγα [Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά

φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 καί Δημ Ἰω Ρήγα Τό γενεαλογικόδένδρο τοῦ γένους Ρήγα ὅπ σσ 17 καί 18 (Σημ 19)]

30 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί γιά τήν καταγωγή της31 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ζαφειρίου (ἀγνώστου καταγωγῆς) καί ἀδελφή τοῦ Σπύρου (γένν 1890) τοῦ Ἠλία (γένν

1895) τοῦ Κωνσταντίνου (γένν 1904) καί τοῦ Ἀγγέλου (γένν 1909) (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων τῆς Κοινότη-τος Ἀρναίας τοῦ Νομοῦ Χαλκιδικῆς καταρτισθέν ἐν ἔτει 1925raquo)

32 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν33 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου οἱ ὁποῖος γεννήθηκε τό 1862 (ΒλlaquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo)34 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἰωάννη καί ἀδελφή τοῦ Μιχαήλ (γένν 1882) καί τοῦ Μαυρουδῆ (γένν 1889) (Βλ

laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo)35 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί γιά τήν καταγωγή της36 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου Ἀγαπ Πιτούλα καί ἀδελφή τοῦ Μακεδονομάχου (1904-1908 καί 1912-1913)

ὁπλαρχηγοῦ Ἀγαπητοῦ Πιτούλα καί θεία τῆς ἀείμνησης κυρά-Χαρίκλειας Τρικαλιώτη-Δημητρακούδη Πέθανε στίς15-12-1981σέ μεγάλη ἡλικία (Βλ ἐφημ laquoΑΝΤΙΛΑΛΟΙ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo φ 481982 σ 2 στήλη laquoΚΟΙΝΩΝΙΚΑraquo καίlaquoΠΕΝΘΗraquo Ἦταν τελείως ἀναλφάβητη καί ἔμαθε νά διαβάζει κοντά στή Δέσποινα Λαχοβάρη Πρίν ἀπό τόν θά-νατό της μοῦ ὑπαγόρευσε ἀρκετά δημοτικά τραγούδια μερικά ἀπό τά ὁποῖα δημοσίευσα στά τρία πρῶτα τεύχη τοῦπεριοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo (Γιά τήν Ἀν Πιτούλα βλέπε Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φω-τογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

37 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἀθανασίου ἀδελφή τοῦ Θεοχάρη (γένν 1904) καί σύζυγος τοῦ Ν Μαυρουδῆ (ΒλlaquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ καίΜ Μανασσῆ ὄπ σ 161)

38 Γιʼ αὐτήν βλέπε laquoΔημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσά-νας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 ὅπου ἀναγράφεται ὡς πατρώνυμο τό Δ(ημήτριος)

39 Ἦταν κόρη τοῦ Βασιλείου Κουδούνη (γένν 1864) (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo) Δέν ἔχουμε ἄλλες πλη-ροφορίες γιʼ αὐτήν

40 Κατά τή διάρκεια τῆς λειτουργίας καί τῶν δραστηριοτήτων τοῦ Σωματείου πολλά μέλη του ἀποθανατίσθη-καν σέ ἀναμνηστικές φωτογραφίες (Δημοσιευμένες φωτογραφίες τοῦ Σωματείου βλέπε Δημ Θ Κύρου Γυναι-κεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Ἠλέκτρας Παπαθανασίου ὅπ σ 168 Μ Μανασσῆ ὅπσ 161-163 καί Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Φωτογραφικά τεκμήρια ἀπό τό Νεοχώρι Θεσσαλονίκη 2006 σ 54)

16

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΤΩΝ 200 ΕΤΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΕΓΕΡΣΗ ΤΟΥ

Γράφει ὁ ∆ηmicro Θ Κύρου

Φέτος συμπληρώθηκαν 200 χρόνια ἀπό τήν ἀνέγερση τοῦ Ἐνοριακοῦ καί Μητροπολιτικοῦ Ναοῦτοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας

Μέ τήν εὐκαιρία αὐτῆς τῆς Ἐπετείου ἀξίζει τόν κόπο νά παρουσιάσουμε περιληπτικά τήν Ἱστορίατοῦ Ναοῦ ἀπό τήν ἵδρυσή του τό 1812 μέχρι σήμερα τό 2012 μέ ἀναφορά στόκτίριο καί στόν ἐξοπλισμό του στό Ἀρχεῖο του στά σημαντικά γεγονότα στόπέρασμα τῶν 200 ἐτῶν μέ ἀποκορύφωμα τήν ἀπό πυρκαϊά καταστροφή του τό2005 καί τήν γρήγορη ἀποκατάστασή του

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρα καί Πρωτοδιακόνου Στεφάνου κτίσθη-κε τό 1812 ὅπως πιστοποιεῖται ἀπό μαρμάρινη ἐντοιχισμένη πλάκα πού βρί-σκεται πάνω ἀπό τήν κεντρική εἴσοδό του (Βλ φωτογραφία) Τιμᾶται στή μνή-μη τοῦ Ἁγίου Στεφάνου διότι σύμφωνα μέ γραπτές πηγές ἡ περιοχή τοῦ οἰκι-σμοῦ ἦταν μετόχι τῆς Μονῆς Κωνσταμονίτου τοῦ Ἁγίου Ὄρους τῆς ὁποίαςὁ κεντρικός Ναός (τό Καθολικό) τιμᾶται στή μνήμη τοῦ Ἁγίου Στεφάνου

Ἀρχιτεκτονικά ἀνήκει στόν ρυθμό τῆς τρίκλιτης βασιλικῆς μέ δἰρριχτη ξύ-λινη στέγη καί ἔχει διαστάσεις 50Χ20 μέτρα μέ ἐμβαδόν 800 περίπου τετρα-γωνικά μέτρα (Βλ φωτογρα-φία)

Κατά τήν ἐπανάσταση τοῦ1821 ὁ Ναός πυρπολήθηκε ἀπότούς Τούρκους σχεδόν ἐξο-λοκλήρου ὅπως καί ὅλο τόχωριό καί ξανακτίσθηκε τό1830 ὁπότε ἐμπλουτίσθηκεσταδιακά μέ μεγάλο ξυλόγλυ-πτο τέμπλο δωρεά τῆς ΜονῆςΚωνσταμονίτου πού περιλάμβανε 70 μικρές καί 14 μεγάλες εἰκόνες μέ περίτεχνο δεσποτικό θρόνοἀπό τούς δύο καλύτερους ξυλόγλυπτους θρόνους τῆς περιοχῆς μας μέ γυναικωνίτη ξύλινο καί μέδικτυωτό κάγκελο μέ ξυλόγλυπτο ἄμβωνα μέ ξύλινο καί κεραμοσκεπῆ Νάρθηκα μπροστά στήν εἴσο-δο καί μαρμάρινο δάπεδο μέ ὀρειχάλκινους πολυελαίους καί μέ ξύλινη ὀροφή μέ ὄμορφα γεωμετρικάσχέδια καί τήν παράσταση τοῦ Χριστοῦ Παντοκράτορα στό κέντρο της

Οἱ κίονες τῶν δύο κιονοστοιχιῶν τοῦ Ναοῦ εἶναι ξύλινοι μονοκόματοι ἀπό δρύϊνο ξύλο τετράγωνο20Χ20 ἑκ Δέν κάηκαν διότι ἦταν ἐπενδυμένοι μέ ἀσβεστοκονίαμα

Ἡ πέτρινη τοιχοποιΐα τοῦ Ναοῦ ἀρχικά ἦταν ἐπιχρισμένη καί ἀργότερα (στή 10ετία τοῦ 1960) τόἐπίχρισμα ἀντικαταστάθηκε μέ ρόζ τσιμεντοκονίαμα τό ὁποῖο τό 1997 ἀποκολλήθηκε καί ἁρμολογήθηκεξανά ἡ πέτρα

Στή 10ετία τοῦ 1940 ὁ Νάρθηκας κατεδαφίσθηκε καί ἀνακατασκευάσθηκε τό 1997 μέ τήν ταυτό-χρονη ἀντικατάσταση δυστυχῶς τῶν μαρμάρινων πλακῶν τοῦ δαπέδου του καί τήν τοποθέτηση λί-θινων πλακῶν

Κατά τήν τριετία 1984-1986 μέ πρωτοβουλία τοῦ νέου τότε Μητροπολίτη μας Νικοδήμου καί τήνοἰκονομική ἐνίσχυση τῶν Ἀρναιωτῶν (κυρίως) ἔγιναν ἐργασίες ἀνακαίνισης καί ἐξωραϊσμοῦ τοῦ Ναοῦ

Στόν αὔλειο χῶρο τοῦ Ναοῦ τό 1938 κτίσθηκε ξενώνας καί κηροποιεῖο Τά κτίσματα αὐτά δέν σώ-ζονται Ἀργότερα καί σέ ἄλλο σημεῖο κτίσθηκε ἡ Αἴθουσα τῆς Ἀποστολικῆς Διακονίας ὅπου στεγά-ζονταν τά Κατηχητικά Σχολεῖα ἡ ὁποία (Αἴθουσα) τό 1992 κατεδαφίσθηκε καί στή θέση της κτίσθη-

Στό ἄρθρο καταγράφονται μεγάλα ἀποσπάσματα (τά σημαντικότερα) ἀπό τήν Ὁμιλία πού ἐκφωνήθη-κε στήν αἴθουσα laquoΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΩΚΡΑΤΗΣraquo τοῦ Δημοτικοῦ Καταστήματος Ἀρναίας στίς 26 Δεκεμβρί-ου 2012 μέ τήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἵδρυση τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναί-ας

17

κε τό περικαλές Μητροπολιτικό μέγαρο μέ τή φρον-τίδα καί ἐπιμέλεια τοῦ μακαριστοῦ Ποιμενάρχη μαςΝικοδήμου ὁ ὁποῖος τό laquoχάρηκεraquo γιά 20 χρόνια

Τό Κωδωνοστάσιο τοῦ Ναοῦ (βλ φωτογραφία)ὕψους 24 μέτρων ἐξαγωνικό καί τριώροφο βρί-σκεται σέ ἐπαφή μέ τό παλαιό Διδακτήριο τοῦ 1871καί ἄρχισε νά κτίζεται τό 1882 μέ συνδρομές κυρίωςτῶν κατοίκων οἱ ὁποῖες εἶναι καταγραμμένες σέ εἰδι-κό Βιβλίο συνδρομητῶν του καί σέ κατάστιχο τοῦΝαοῦ τοῦ ἔτους ἐκείνου Φέτος τό Κωδωνοστάσιοπού εἶναι τό laquoσῆμα κατατεθένraquo τῆς Ἀρναίας συμ-πλήρωσε 130 χρόνια ἀγέρωχης παρουσίας Τό 2004καί τό 2005 ἔγιναν στό Κωδωνοστάσιο μέ ἐνέργει-ες τοῦ Δήμου ἐργασίες ἀποκατάστασης

Καί ἐνῶ γίνονταν προετοιμασίες γιά τά ἐγκαίνιατοῦ ἀποκαταστημένου Κωδωνοστασίου συνέβη τόμεγάλο κακό Ἡ ἱστορική πορεία τοῦ Ναοῦ σταμά-τησε αἰφνιδιαστικά τό ἀπόγευμα τῆς 5ης Σεπτεμ-βρίου τοῦ 2005 μετά ἀπό πυρκαϊά πού ξέσπασε στόἐσωτερικό του τό ὁποῖο κατέστρεψε ὁλοσχερῶςὍλα ἔγιναν στάχτη καί κάρβουνο ῎Εγιναν παρα-νάλωμα τοῦ πυρός ἔγιναν ὁλοκαύτωμα μέσα σέ 20λεπτά τῆς ὥρας Κάηκαν τά πάντα Καί τά ξύλινα καίτά μεταλλικά ἀντικείμενα πολλά ἀπό τά ὁποῖα ἦσανἀνεκτίμητης ἀξίας Τό τέμπλο μέ τίς εἰκόνες του τοῦ19ου αἰ ὁ Δεσποτικός Θρόνος ὁ Ἄμβωνας τά Προ-σκυνητάρια μέ παλιές εἰκόνες ὁ Γυναικωνίτης τάἈναλόγια τῶν ψαλτῶν ἡ Ἁγία Τράπεζα τόἈρτοφόριο τά Εὐαγγέλια τά Δισκοπότηρα καίἄλλα σκεύη τά στασίδια καί τά ἄλλα καθίσμα-τα οἱ πολυέλαιοι τό παγκάρι τά ἐκλησιαστικάβιβλία τά ἄμφια

Τήν ἑπόμενη μέρα τό θέαμα τοῦ Ναοῦ ἦτανφρικτό Θλιμμένοι καί ἀπαρηγόρητοι οἱἈρναιῶτες (κυρίως) καί ἄλλοι κάτοικοι ἤ διερ-χόμενοι παρατηροῦσαν βουβοί τή μεγάλη τήνἀπίστευτη τήν ἀδιανόητη καταστροφή πούὑπέστη ὁ Ναός (Βλ φωτογραφία)

Ἡ καταστροφή τοῦ Ναοῦ εἶχε σοβαρές ἐπι-πτώσεις στήν ἐκτέλεση τῶν λατρευτικῶν κα-θηκόντων τῶν πιστῶν καί κατά τίς Κυριακές καίμικρογιορτές ἀλλά κυρίως καί κατά τίς μεγά-λες γιορτές τῆς χριστιανοσύνης τά Χριστούγεννα τοῦ 2005 καί τό Πάσχα τοῦ 2006 ἀφοῦ στερήθη-καν τόν ὁμαδικό ἐκκλησιασμό στόν καέντα Ναό ὅπου γιά χρόνια ἐκκλησιάζονταν καί διασκορπίσθηκανσέ ναΰδρια τῆς Ἀρναίας

Ἡ γιορτή τῶν Χριστουγέννων καί ἡ πανήγυρη τοῦ ἑορτάζοντα καί κατεστραμμένου Ναοῦ στή μνή-μη τοῦ Ἁγ Στεφάνου γιά πρώτη φορά μετά ἀπό 175 χρόνια ἀπό τήν ἵδρυσή του γιορτάσθηκαν ἐπίσημαστό Μητροπολιτικό Παρεκκλήσιο τῆς Παναγίας τῆς Δακρυρροούσης τῆς Ἁλώσεως μέ τή συμμετοχήπλήθους πιστῶν Ἐπίσης πλῆθος πιστῶν συμμετεῖχε μέ κατάνυξη καί γιά πρώτη φορά μέ πολλή συγ-κίνηση καί θλίψη στίς λόγω laquoἀπουσίαςraquo τοῦ Ναοῦ ἀπό τά λατρευτικά δρώμενα τῶν ἡμερῶν Ἀκολουθίεςτῶν Παθῶν καί τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου στό Μητροπολιτικό Παρεκκλήσιο Τίς τρεῖς τελευταῖεςἡμέρες τῆς Μεγ Ἑβδομάδας οἱ περισσότεροι πιστοί παρά τό ψῦχος παρακολουθοῦσαν τίς Ἀκολουθίεςἀπό τόν αὔλειο χῶρο τοῦ Ναοῦ καί τοῦ Μητροπολιτικοῦ Μεγάρου λόγω στενότητας τοῦ χώρου τοῦ

18

Παρεκκλησίου Συγκινητική ἦταν ἡ στιγμή πού μετά τήν ἐπιστροφή τοῦ Ἐπιταφίου ἀπό τήν περιφο-ρά του μέ ἐντολή τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη τό Κουβούκλειο μέ τόν Ἐπιτάφιο τοποθετήθηκε ἀνυ-ψωμένο κοντά στήν κλειστή εἴσοδο τοῦ καέντος Ναοῦ γιά τήν ἐθιμική διέλευση τῶν πιστῶν κάτω ἀπότόν Ἐπιτάφιο μετά τήν ὁποία (διέλευση) τό Κουβούκλειο μέ τόν Σταυρό (πίσω ἀπʼ αὐτό) τοποθετή-θηκε μπροστά στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦ ὅπου παρέμεινε γιά ἀρκετόν καιρό μέ τήν εἰκόνα τῆς Ἀναστά-σεως γιά προσκύνηση

Ἀπό τίς ἑπόμενες τῆς καταστροφῆς ἡμέρες ἄρχισαν οἱ ἐργασίες ἀποκατάστασης τοῦ Ναοῦ μέ τήνἐπίβλεψη τοῦ Πολιτικοῦ Μηχανικοῦ κ Θεόδ Τσαμούρη καί μέ τή συνεργασία τῆς 10ης Ἐφορείας Βυ-ζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων Ἡ 10η Ἐφορεία Βυζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων μέ σκοπό τη διερεύνηση τῆς κα-τάστασης τῆς θεμελίωσης τοῦ Ναοῦ ἐπειδή ὑπῆρχε ὁ κίνδυνος ἡ λιθοδομή τῶν τοίχων καί οἱ κίονεςνά εἶχαν ὑποστεῖ σοβαρές βλάβες ἀπό τίς ὑψηλές θερμοκρασίες μέ ἐπιπτώσεις στή στατικότητα τοῦΝαοῦ πραγματοποίησε ἀνασκαφική ἔρευνα στό ἐσωτερικό του μέ τήν ἐπίβλεψη τῆς ἀρχαιολόγου καίνύφης μας κ Ἑλένης Στούμ-που-Κατσαμούρη κάνονταςὁρισμένες τομές στή θεμε-λίωση τοῦ βόρειου καί τοῦ νό-τιου τοίχου καί τῶν ἀντίστοι-χων κοιονοστοιχιῶν γιά τήνπλήρη ἀποκάλυψή της καί τόνστατικό ἔλεγχό της Ἡ ἀνα-σκαφική ἔρευνα εἶχε ὡς ἀπο-τέλεσμα νά ἐντοπισθοῦν θε-μελιώσεις παλαιότερων κτι-σμάτων καί νά ἀρχίσουν συστηματικές ἀνασκαφές στό μεγαλύτερο τμῆμα τοῦ δαπέδου Κατά τή διάρ-κεια τῶν ἀνασκαφῶν ἐντοπίσθηκαν συγκεκριμένα οἱ θεμελιώσεις τριῶν ναῶν τοῦ 5ου τοῦ 10ου μέτοιχογραφίες καί τοῦ 17ου αἰ ὅπου μίλησε ὁ Ἅγ Κοσμᾶς (βλ φωτογραφία) τάφοι καί ἄλλα ἀντικείμενα(ὅπως νομίσματα ἐκκλησιαστικά σκεύη ἐφυαλωμένα κεραμικά μέ ἐγχάρακτη διακόσμηση κἄ) Ἐπί-σης βρέθηκε καί μιά πρώτη φάση τοῦ σημερινοῦ Ναοῦ πού πῆρε τήν ὁριστική του μορφή τό 1812τά 200 χρόνια τοῦ ὁποίου γιορτάζουμε σήμερα

Μετά τήν διαβολική καταστροφή ἦρθε ἡ διπλή θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo Ὁ Θεός μέ τίς πρεσβεῖες τοῦπολιούχου Ἁγίου Στεφάνου δέν ἐγκατέλειψε τούς Ἀρναιῶτες Ἔδωσε φώτιση καί δύναμη στούς ἄρχον-τες τοῦ τόπου (ἐκκλησιαστικούς καί δημοτικούς) πρωτίστως στόν μακαριστό Μητροπολίτη μας στόνΔήμαρχο Ἀρναίας κ Γ Κατσαμούρη καί στούς ἄρχοντες τοῦ Νομοῦ καί τῆς Πολιτείας οἱ ὁποῖοι μέἀγαστή συνεργασία καί μέ τήν ἠθική καί ὑλική συμπαράσταση τοῦ πιστοῦ λαοῦ ἀνέλαβαν μέ ἀξιο-θαύμαστη ἐπιτυχία τό ἔργο τῆς Ἀποκατάστασης τοῦ πυροπαθοῦς Ναοῦ Ἔτσι μετά ἀπό 16 μῆνες στίς23 Δεκεμβρίου τοῦ ἔτους 2006 ἔγιναν τά θυρανοίξια τοῦ Ναοῦ καί ἔτσι ξαναλειτούργησε κατά τή με-γάλη γιορτή τῶν Χριστουγέννων καί κατά τήν ἑορτή τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἦταν ἡ πρώτη θεϊκή laquoἀπο-ζημίωσηraquo ἡ laquoἐκ τῆς τέφραςraquo καί laquoἐκ τοῦ μηδενόςraquo ἀναγέννηση τοῦ Ἐνοριακοῦ καί ΜητροπολιτικοῦΝαοῦ τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἡ ὁποία μᾶς βοήθησε νά συν ειδητοποιήσουμε καλύτερα ὅτι laquoΘεός ὅπουβούλεταιraquo ἀπὀ τή μιά μεριά μέν ἐπιτρέπει γιά παιδαγωγικούς λόγους καταστρεπτικά γιά τήν ὕλη γε-γονότα καί ἀπό τήν ἄλλη μεριά ἐπιτρέπει καί συνεργεῖ στήν laquoἐκ τῆς τέφραςraquo ἀναγέννηση σέ λίγο χρο-νικό διάστημα laquoΟὐδέν κακόν ἀμιγές καλοῦraquo (ἕνα καλό μέσα στό κακό)

Αὐτή ἡ πρώτη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo θά μποροῦσε νά χαρακτηρισθεῖ ὡς φυσική συνέπεια καί ἀνα-μενόμενη Ὅμως ἡ δεύτερη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo ἦταν μή ἀναμενόμενη ἦταν laquoπέραν πάσης προσ-δοκίαςraquo ἦταν ἡ ὄντως laquoἀποζημίωσηraquo ἦταν ἀνεπανάληπτο καί πρωτοφανές γιά τόν τόπο μας θεῖο δῶρο(γιά ὅσους βέβαια μποροῦν νά τό ἀντιληφθοῦν) Ἡ δεύτερη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo ἀναφέρθηκε νω-ρίτερα καί ἀφορᾶ στήν ἀποκάλυψη τῶν θεμελιώσεων τριῶν παλαιότερων Ναῶν ἀπό τόν 5ο αἰώνα μέ-χρι τόν 17ο αἰώνα ἀποτέλεσμα τῆς ὁποίας (ἀποκάλυψης) ἦταν ὄτι ἡ ἀρχή τῆς Ἱστορίας τοῦ τόπουμας μεταφέρεται πάνω ἀπό 1000 χρόνια πίσω Εἶναι λοιπόν ἤ δέν εἶναι θεῖο δῶρο τό γεγονός αὐτό

Τό Σαββατοκύριακο 4 καί 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2010 πραγματοποιήθηκαν τά Ἐγκαίνια τοῦ ἀποκατα-στημένου Ναοῦ μέ τήν παρουσία τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος Ἱερωνύμου καί ἄλλωνἈρχιερέων τῶν Ἀρχῶν καί τοῦ Λαοῦ καί μέ τήν εὐλογία τῆς παρουσίας τῆς κάρας τοῦ Ἁγίου Στεφάνουπού μεταφέρθηκε στήν Ἀρναία καί στόν Ναό ἀπό τήν Μονή Ξενοφῶντος τοῦ Ἁγ Ὄρους μέ τή συν -οδία τοῦ Ἡγουμένου τῆς Μονῆς Ἀρχιμ Ἀλεξίου Τό Σάββατο ψάλθηκε ὁ Ἑσπερινός τῶν Ἐγκαινίων

19

καί στή συνέχεια στήν αἴθουσα laquoΜητροπολίτης Σωκράτηςraquo τοῦ Δημοτικοῦ Καταστήματος πραγμα-τοποιήθηκε ἐκδήλωση πού ἦταν ἀφιερωμένη στήν Ἱστορία καί στήν Ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ καί πε-ριλάμβανε προσφώνηση τοῦ Μητροπολίτη Νικοδήμου καί τρεῖς ὁμιλίες σχετικές μέ τόν Ναό Τήν Κυ-ριακή κατά τή διάρκεια τοῦ Ὄρθρου τελέσθηκαν τά Ἐγκαίνια τοῦ Ναοῦ μέ προεξάρχοντα τόν Ἀρχιε-πίσκοπο Ἱερώνυμο καί στή συνέχεια ἡ Θ Λειτουργία μετά τό πέρας τῆς ὁποίας ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἀπέ-νειμε τιμητικές διακρίσεις σέ διάφορα πρόσωπα γιά τή συμβολή τους στήν ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ

Ἀξίζει τόν κόπο νά ἀναφέρω καί κάποιες ἐνέργειες πού ἔγιναν εἴτε μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρό-πολής μας εἴτε μέ τήν εὐλογία της πρίν καί μετά τήν ἐπαναλειτουργία τοῦ Ναοῦ Αὐτές οἱ ἐνέργει-ες εἶναι οἱ ἑξῆς

α΄) Τό Ἡμερολόγιο τσέπης τοῦ 2006 τῆς Μητροπόλεως ἦταν ἀφιερωμένο στόν πυρίκαυστο Ναότοῦ Ἁγ Στεφάνου

β΄) Μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρόπολής μας ἐκδόθηκαν εὔχρηστα ἔντυπα γιά τήν προβολή τῶν ἀρχαι-ολογικῶν εὑρημάτων στόν Ναό καί γιά τήν Ἀποκατάστασή του Τά ἔντυπα αὐτά εἶναι 1) Ἡμερολό-γιο τοίχου 28 σελίδων μέ φωτογραφίες χαρακτηριστικῶν εὑρημάτων 2) 12 εὐχετήριες κάρτες μέ εἰκό-νες εὑρημάτων 3) 12 ἐπισκεπτήριες κάρτες μέ παρόμοιες φωτογραφίες καί 4) 12 σελιδοδεῖκτες μέεἰκόνες εὑρημάτων καί

γ΄) Μέ τήν εὐλογία τῆς Μητρόπολης καί μέ Πρόλογο τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη μας Νικοδή-μου ἐκδόθηκε τό 2008 ἀπό τόν ὁμιλοῦντα τό βιβλίο μέ τίτλο laquoὉ Ἱερός Μητροπολιτικός Ναός τοῦ Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας Μιά συγκλονιστική καί ἐντυπωσιακή περίπτωση (Ἡ Ἱστορία-Τό Ἀρχεῖο-Ἡ κα-ταστροφή-Ἡ Ἀποκατάσταση-Οἱ ἀνασκαφές καί ὁ ἀποκαλυφθείς ἀρχαιολογικός θησαυρός) ὅπως κα-ταγράφεται στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑ lt1988-2007gtraquo

Στό σημεῖο αὐτό θέλω νά καταθέσω μερικές σκέψεις μου Φυσικά δέν ὑπῆρχε βούληση τῶν ἀνθρώ-πων νά καεῖ ὁ Ναός καί νά καταστραφοῦν ἀξιόλογα κειμήλια τοῦ 19ου καί τοῦ 20οῦ αἰ Ὅμως laquoἄλλαιμέν βουλαί ἀνθρώπων καί ἄλλα ὁ Θεός κελεύειraquo Πιστεύω ἀκράδαντα ὅτι ἡ μεγάλη καταστροφή (ἔργοτοῦ διαβόλου) καί ἡ διπλῆ laquoἀποζημίωσηraquo (ἔργο τοῦ Θεοῦ) μέ τίς πρεσβεῖες τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἦτανπρός ὄφελος πνευματικό τῶν κατοίκων τῆς Ἀρναίας καί τῆς γύρω περιοχῆς Γιʼ αὐτό σύντομα ἀφή-σαμε τή λύπη πού ἀνθρώπινα αἰσθανθήκαμε γιά τήν καταστροφή τοῦ Ναοῦ καί χαρήκαμε διότι ὁ Θεόςἦταν καί εἶναι μαζί μας καί μέ τή βοήθεια-παρέμβασή Του ὁ Ναός ἀποκαταστάθηκε σύντομα καί ἡ ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία τοῦ τόπου μας δύο αἰώνων (19ος καί 20ός) συμπληρώθηκε μέ τήν ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία δεκατριῶν αἰώνων (5ος-18ος) μέ τήν ἀνακάλυψη τῶν ἐρειπίων τριῶν πα-λαιοτέρων Ναῶν (ἡ ὕπαρξη τῶν ὁποίων ἦταν ἐντελῶς ἄγνωστη στίς ἱστορικές πηγές καί γενικά στήΒιβλιογραφία) τά ὁποῖα (ἐρείπια) εἶναι ὁρατά ἐδῶ καί καιρό μέ τήν κατάλληλη διάφανη κάλυψή τουςφαινόμενο σπάνιο ἴσως καί πρωτόγνωρο στήν ἀρχαιολογική πρακτική Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνουσίγουρα ἔγινε καλύτερος ἀπό πρῶτα ἀλλά πρέπει καί μπορεῖ νά γίνει ἀκόμη καλύτερος ἄν τόν ἐπι-σκεπτόμαστε τακτικά ὄχι φυσικά ὡς τουρίστες ἀλλά ὡς πιστά μέλη τῆς Ἐκκλησίας καί τῆς Ἐνορίαςσυμμετέχοντας στή λατρεία πού τελεῖται σʼ αὐτόν τίς Κυριακές καί τίς μεγάλες γιορτές διότι πρίνἀπό τήν καταστροφή ἡ συμμετοχή μας δέν ἦταν ἱκανοποιητική

Στόν Ἐνοριακό Ἐπισκοπικό καί Μητροπολιτικό Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἱερούργησαν παντοιοτρόπως12 Ἐπίσκοποι Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους 1 Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους (1924-1940)καί 5 Μητροπολίτες Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου (1940-2012) Ἀπό τίς 24 Νοεμβρίου 2012στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερουργεῖ ὁ νέος Ποιμενάρχης μας κ Θεόκλητος

Ἐπίσης στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερούργησαν ὡς ἐφημέριοι πάνω ἀπό 40 ἱερεῖς (ἀπʼ τούς ὁποί-ους οἱ 30 καί πλέον ἦσαν Ἀρναιῶτες)

Στόν Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ὑπηρέτησαν ἀπό τό 1884 μέχρι σήμερα 23 Ἱεροψάλτες ἀπό τό 1883μέχρι σήμερα 15 νεωκόροι καί ἀπό τό 1835 μέχρι τό 1947 153 Ἐκκλησιαστικοί Ἐπίτροποι

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνου φυσικά διαθέτει καί Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων (παλιό καί και-νούριο) Ὁ ὀμιλῶν κατέγραψε τό παλιό Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων τό ὁποῖο εὐτυχῶς σώθηκεἀπό τήν πυρκαϊά τοῦ 2005 Οἱ παλιοί Κώδικες τοῦ Ναοῦ οἱ ὁποῖοι καταγράφουν τή Ληψοδοσία του τῶνἐτῶν 1882-1947 εἶναι 6 καί τά παλιά Ἔγγραφα πού ἀναφέρονται κυρίως στίς οἰκονομικές σχέσεις τῆςΚοινότητας καί τῆς Ἐφοροεπιτροπῆς Λιαριγκόβης μέ κατοίκους τοῦ χωριοῦ μέ τό Ἅγιον Ὄρος μέδασκάλους τῶν Σχολῶν τῆς Λιαρίγκοβης καί μέ ἄλλους τῶν ἐτῶν 1835-1924 εἶναι 63 ἀπό τά ὁποῖατά 55 ἀνήκουν στήν περίοδο τῆς τουρκοκρατίας

(Συνεχίζεται)

infinƒAtildeπordfinfiniexclcentƒπ∆prodtrade intradicƒiexclprodsectπradictrade infindegdegpartsectπcentprodtrade

Ὁ π ρ ώ η ν Β α τ ο π α ι δ ι ν ό ςΤοῦ Κωνσταντίνου Θ Χιούτη

Θεώρησα καλό νά καταθέσωὁρισμένα συμπληρωματικά

στοιχεῖα τῆς βιογραφίας τοῦἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου ἐπειδήὁρισμένες ἐπιστολές τοῦ Ἀρχείουτῆς Μονῆς Βατοπαιδίου1 μπο-ροῦν νά προσδώσουν νέα στοι-χεῖα στήν ἐκκλησιαστική προσω-πογραφία τοῦ τόπου μας καί νάἀναδείξουν τή δυναμική πούἐξέπεμπαν οἱ μοναστηριακές κοι-νωνίες ἀκόμη καί ὅταν ταλανί-ζονταν ἀπό ἐσωτερικά προβλή-ματα

Στό Μοναχολόγιο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου ὁ μοναχός Κορνή-λιος καταγράφεται μέ τό κο-σμικό ὄνομα Κωνσταντῖνος υἱόςἈγγέλου καί ὡς ἐκ τούτου ἔκανεχρήση τοῦ ἐπωνύμου Ἀγγελίδης2Γεννημένος στή Λιαρίγκοβη (σή-μερα Ἀρναία) τό ἔτος 1867προσῆλθε εἰκοσαετής στή ΜονήΒατοπαιδίου καί ἔγινε μοναχόςτης τό 18913 Ὅπως ὑποστηρίζεικαί ὁ ἴδιος σέ μία ἐπιστολή τουπαρέμεινε στήν ἀδελφότητα τῆςΜονῆς ἐπί μία δεκαπενταετία4

Τό Μοναχολόγιο μνημονεύει ὅτι ἀποχώρησε ἀπό τή Μονή laquoπροχειρισθείς πρεσβύτερος εἰςτόν κόσμονraquo Ἡ μετάβαση στήν ἱερωσύνη φαίνεται ὅτι ἦταν διακαής πόθος του γιατί ἤδη ἀπότό 1901 ὁ ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ εἶχε δεχθεῖ σχετικό αἴτημά του μέ ἀποτέλεσμα ὁ ἐπίσκοπος νάζητᾶ ἐνημέρωση ἀπό τούς Βατοπαιδινούς ἐπιτρόπους γιά τήν πνευματική πορεία τοῦ Κορνη-λίου ἐπειδή κατά τούς ἱερούς κανόνες laquoοὐδένα δεῖ εἰσέρχεσθε εἰς τόν τῆς ἱερωσύνης βαθ-μόν δίχα πολλῆς ἐρεύνης καί ἀκριβοῦς ἐξετάσεωςraquo5

Φαίνεται ὅμως ὅτι ὁ καιρός δέν ἦταν κατάλληλος καί δέν μπόρεσε νά λάβει τήν ἱερωσύνηἐπειδή μεσολάβησαν γεγονότα στή Μονή πού τόν ὁδήγησαν στήν ἐξορία καί στή φυλακήὅπως ὁ ἴδιος καταθέτει στήν προαναφερθεῖσα ἐπιστολή του Τί εἶχε συμβεῖ τότε δέν τό πε-ριγράφει ἄμεσα ἀλλά μέ λύπη περιορίζεται μόνο στούς χαρακτηρισμούς ὅτι ἀδικήθηκε ἀπόκάποιους συμφεροντολόγους μέ laquoἰδιοτελεῖς καί ἐγωϊστικούς σκοπούςraquo

Παρόλη τήν ἀσάφεια τῶν αἰτίων ἡ ἐξορία καί ἡ φυλακή τοῦ μοναχοῦ Κορνηλίου προϋπέ-θεταν ἔντονη παραβατικότητα Ἀπό τό γνωστό σέ μᾶς ἀρχειακό ὑλικό μόνο ἕνα γεγονός μπο-ροῦσε νά τόν ἐνοχοποιήσει περί τό 1906 ἡ παρουσία ὅπλων στόν κῆπο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου Σύμφωνα μέ τήν ἀλληλογραφία τῆς Μονῆς τρεῖς κοσμικοί τοποθέτησαν τά ὅπλαστόν κῆπο γιά νά ἐνοχοποιηθοῦν πατέρες τῆς Μονῆς μέ διοικητικές ἁρμοδιότητες Στούς συλ-ληφθέντες ὑπόπτους ἀνῆκε καί ὁ κατά σάρκα ἀδελφός τοῦ Κορνηλίου ὁ ὁποῖος ἀγόρασε τάὅπλα στή Λιαρίγκοβη6

Πικραμένος ὁ Κορνήλιος ἀπό τίς διώξεις πού εἶχε στή συνέχεια ἐγκατέλειψε τή Μονή Βα-τοπαιδίου καί μετοίκησε στή Μικρά Ἀσία ὅπου καί ἐκεῖ τόν πρόσμεναν παρόμοιες καταστά-

Ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος (δεξιά) σέ φωτογραφία τῆς δεκαε-τίας τοῦ 1920 (Μ Μανασσής Χρονικό κατοχῆς Ἀρναίας 1941-1944 καί στοιχεῖα ἀπό τή ζωή της Ἀθήνα 2000 σ 65)

20

21

σεις ὅπως ὁ ἴδιος σημειώνει στήν ἐπιστολή του Κατά τή διάρκεια τοῦ Α΄ Παγκοσμίου πολέ-μου οἱ Τοῦρκοι τόν συνέλαβαν ὡς ὕποπτο καί τόν ἐξόρισαν στή Συρίαlaquo[hellip] συνελήφθην καί ἀπεστάλην εἰς τό ἐν Ἰκονίῳ Στρατοδικεῖον ὅπου παρέμεινα ἐν ταῖςαὐτόθι φυλακαῖς ἐπί δύο μήνας κατόπιν δέ ἀπεστάλην σιδηροδέσμιος εἰς τό Χαλέπιον τῆςΣυρίας ὅπου παρέμεινα ἐπί τρία ἔτη ὡς ἐξόριστος εἰς τά 19 [= 1919] δέ ἦλθον οἱ Ἄγγλοικαί μᾶς ἠλευθέρωσανraquo

Ὅταν ἀπελευθερώθηκε πῆγε στήν Κων-σταντινούπολη ὅπου ὑπηρέτησε ὡς ἱερέας στήΜητρόπολη Δέρκων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πα-τριαρχείου7 Ἡ κατάρρευση τοῦ μικρασιατι-κοῦ μετώπου καί ὁ φόβος νά μή διωχθεῖ ἐκνέου ἀπό τούς Τούρκους τόν ἀνάγκασαν νάφύγει ἀπό τήν Τουρκία καί νά ἐπιστρέψει στήγενέτειρά του Λιαρίγκοβη ὅπου ὁ μητροπολί-της Ἱερισσοῦ Σωκράτης τόν ἀποκατέστησεδιορίζοντάς τον ἱερατικῶς προϊστάμενο στόναό Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1923)8

Τό 1924 ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος συνέ-ταξε ἐπιστολή πρός τή Μονή Βατοπαιδίου ὡςlaquoπρώην ἀδελφός Βατοπαιδινόςraquo στήν ὁποίαπεριγράφει ὅλη αὐτή τήν περιπετειώδη δια-δρομή πού εἶχε Σέ αὐτή δέν ζητᾶ δικαίωσηγιά ὅτι τοῦ συνέβη στή Μονή Μόνο παρακα-λεῖ τούς Βατοπαιδινούς νά τόν βοηθήσουνὥστε νά ἀποκτήσει μία νέα στολή ἀπαραίτητηγιά τό ἱερατικό του ἔργο

laquoΚατά τό διάστημα τῆς ἐξορίας μου ἔμει-νεν ἡ κοινητή μου περιουσία ἐν ΜικρᾷἈσίᾳ ὅπου διηρπάγῃ μετά καί τῶν πολυ-τίμων Ἱερῶν μου ἀμφίων Τώρα δέ ἔχωἀνάγκην μιᾶς στολῆς Ἱερατικῶν ἀμφίωνΠαρακαλῶ δέ τήν Ἱεράν ἡμῶν Μονήνὅπως εὐαρεστουμένη θελήσῃ νά μοῦ ἀπο-στείλῃ μίαν Ἱερατικήν στολήν Ἱερῶνἀμφίων διrsquo ἐνθύμιον ἀλλά θέλω νά ἦναιπράγματι Βατοπαιδινήraquo9

1 Ἐκφράζω τίς εὐχαριστίες μου πρός τή μονή Βατοπαιδίου γιά τή δυνατότητα πού μοῦ παρεῖχεὥστε νά μελετήσω τό σχετικό ἀρχειακό ὑλικό

2 Ὁ Δ Κύρου δέχεται ὅτι προέρχεται ἀπό τήν σημερινή οἰκογένεια Κατσαγγέλουmiddot βλ Δ ΚύρουlaquoΚαταγραφή Ἀρχείου ΚΕ΄ (4) Κατάλογος ἐγγράφων Ἀρχείου Ἰωάννου Ἀστ Μπιλούκα περ Ἀρναίατεῦχ 80 (Ἰούλιος ndash Σεπτέμβριος 2008) σ 18

3 Κ Χιούτης laquoΝεώτερα στοιχεῖα γιά μοναχούς ἀπό τήν Ἀρναία (Λιαρίγκοβη) περ Ἡ Ἀρναία τῆςΜακεδονίας τεῦχ 53 (Ὀκτώβριος ndashΔεκέμβριος 2001) σ 4

4 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

5 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἐπισκόπου Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Ἰωακείμ πρόςτούς ἐπιτρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Μαρτίου 1901)

6 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ Σπύρου Τζαμτζῆ πρός τόν ἱερομόναχο Ἄνθιμο Βατο-παιδινό (χτ καί χχ)

7 Δ Κύρου ὅπ σ 168 Δ Κύρου laquoΤό Ἀρχεῖο ἐγγράφων τοῦ μητροπολιτικοῦ ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίαςraquo περιοδ

Ἀρναία τεῦχ 62 (Ἰανουάριος ndash Μάρτιος 2004) σ 3 Τό 1925 ἦταν ἐφημέριος στό Στρατώνι Χαλκιδι-κής

9 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

Ἀπόσπασμα ἐπιστολῆς τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνη-λίου Ἀγγελίδη πρός τή Μονή Βατοπαιδίου (1924Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου)

22

Η ΤΙΜΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Ἀρχιmicro Χρυσοστόmicroου Μαϊδώνη

ὉΝαὸς τοῦ Ἁγίου Στέφανου ἔχει ἐπηρεάσει ἀποφασιστικὰ τὴ ζωὴ τῆς Ἀρναίας καὶ τῶν Ἀρναι-ωτῶν Πρώτη φορὰ ἔχω συναντήσει τέτοια ἀγάπη σὲ Ναό μέχρι λατρείας Ναί Στὴν Ἀρναία

δὲν τιμᾶται μόνο ὁ Πρωτομάρτυς Ἅγιος Στέφανος ἀλλὰ λατρεύεται καὶ ὁ Ναός του Ὁ Ἀρναι-ώτης καὶ μάλιστα ὁ παλιότερος ἔχει ταυτισθεῖ ἄμεσα μὲ τὸν Ναὸ τοῦ Ἅγιου Στέφανου

Κυρίως ὅμως ἡ νεώτερη γενιὰ τῶν Ἀρναιωτῶν ἔχει ταυτισθεῖ μὲ τὸν Ναὸ ἐξ αἰτίας τῆς κατα-στροφῆς του ἀπὸ τὴν πυρκαϊά στὶς 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2005 Ἦταν τὸ πιὸ συνταρακτικὸ γεγονὸςστὴ ζωὴ τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας τὰ τελευταῖα 60 χρόνια Ὁ Ἅγιος Πρωτομάρτυς Στέφανοςστὴν Ἀρναία τιμᾶται περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλον τόπο

Πρῶτον διότι εἶναι ὁ κεντρικὸς Ἐνοριακὸς ναὸς τῆς Ἀρναίας καὶ ἀπὸ τὴν δεκαετία τοῦ 1830Μητροπολιτικὸς Ναὸς τῆς Ἐπισκοπῆς Ἱερισσοῦ καὶ Ἁγίου Ὅρους

Δεύτερον διότι συνδέεται ἀμεσα μὲ τὴν ζωὴ τῆς κωμοπόλεως τῆς Ἀρναίας ἐδῶ καὶ 1500 χρό-νια ὅπως ἀπέδειξαν οἱ ἀνασκαφὲς κάτω ἀπὸ τὸν Ναό τὸ δὲ καμπαναριὸ του εἶναι τὸ σῆμα κατατεθὲντῆς Ἀρναίας μαζὶ μὲ τὸ παλιὸ Σχολεῖο

Ἄς δοῦμε ὅμως παρακάτω πῶς τιμᾶται ὁ Ἅγιος Στέφανος ἰδιαίτερα στὴν Ἀρναία1 Οἱ Πανηγύρεις Ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρος Στεφάνου γιορτάζεται στὴν Ἀρναία μὲ

τὸν πλέον πανηγυρικὸ τρόπο Στὶς 27 Δεκεμβρίου καὶ στὶς 2 Αὐγούστου Στίς 27 Δεκεμβρίου ἡμέ-ρα μνήμης τοῦ Μαρτυρίου του καί στίς 2 Αὐγούστου ἡμέρα μνήμης τῆς ἀνακομιδῆς τῶν ἹερῶνΛειψάνων του Τή δεύτερη γιορτὴ τὴν ἑορτάζουν οἱ μελλισσοκόμοι τῆς Ἀρναίας καὶ συμμετέχειὁ Σύλλογος Μελισσοκόμων Ἀρναίας laquoΟ ΑΓΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo

2 Οἱ Εἰκόνες Ἐπιβλητικὴ ἦταν ἡ εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὸ τέμπλο ποὺ ἁγιογραφήθη-κε γύρω στὰ 1840 στὸ Ἅγιον Ὅρος μαζὶ μὲ τὶς ἄλλες εἰκόνες τοῦ τέμπλου Ἄλλη σπουδαία εἰκό-να εἶναι ἡ εἰκόνα ποὺ βρισκόταν στὸ προσκυνητάρι μπαίνοντας στὸν ναό

3 Οἱ Ἀκολουθίες Ὑπάρχουν χειρόγραφες Ἀκολουθίες εἰδικὰ γιὰ τὸν Ναὸ τοῦ Ἁγ Στεφάνουτῆς Ἀρναίας

Ἀκολουθία Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας 27ης Δεκεμβρίου Ἰακώβου μοναχοῦ 1835 Ἀκολουθία Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας χειρόγραφο παλαιὸ ποὺ πρέπει νὰ γράφτηκε πρὶν ἀπὸ τὸ 1850

Ἀκολουθία 2ας Αὐγούστου Ἱ Ν Ἁγ Στεφάνου Ἀρναίας 1839 Ἡ χειρόγραφη φυλλάδα ποὺ ἔχειδιασωθεῖ εἶναι ἀντιγραφή ποὺ ἔγινε στὶς 18 Αὐγούστου 1919 ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξηροποτάμου

4 Τὰ ὀνόματα Στὴν Ἀρναία συναντοῦμε πάρα πολλούς χριστιανούς ποὺ ἔχουν τὸ ὄνομα laquoΣτέ-φανοςraquo Τὸ ὄνομα αὐτὸ τὸ συναντοῦμε σὲ ἄνδρες ἀλλὰ καὶ σὲ κάποιες γυναῖκες Δόθηκε εἴτεἀπὸ τάξιμο στὸν Ἅγιο Στέφανο εἴτε ἀπὸ πρόγονο ποὺ εἶχε αὐτὸ τὸ ὄνομα Πρέπει τουλάχιστον15 ἄνδρες καὶ κυρίως μικρὰ ἀγόρια νὰ φέρουν τὸ ὄνομα Στέφανος Πουθενὰ δὲν ὑπάρχει αὐτὸτὸ ὄνομα τόσο διαδεδομένο ὅσο στὴν Ἀρναία

5 Ἐπίσκεψη στὴν Ἀρναία Λειψάνων τοῦ Ἁγιου Στέφανου Στὴν Ἀρναία ἔχουν ἔλθει κατʼ ἀπο-κλειστικότητα Ἱερὰ Λείψανα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου προερχόμενα ἀπὸ τὸ Ἅγιον Ὅρος Παλαιότε-ρα τό 1924 ἔχει ἔλθει τὸ χέρι τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Μονὴ Κωνσταμονίτου ὅπου φυλάσ-σεται Στὴν δεκαετία τοῦ 1980 μὲ φροντίδα καὶ πρόσκληση τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Νι-κοδήμου ἐπὶ σειρὰ ἐτῶν ἐρχόταν ἡ κάρα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξενοφῶντος

6 Προσκυνήματα Ἡ ἀγάπη τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας πρὸς τὸν Ἅγιο Στέφανο τοὺς ὁδήγησεστοὺς τόπους ποὺ συνδέονται μὲ τὸ μαρτύριο καὶ τὶς γιορτὲς τοῦ Ἁγίου Στὰ πολλὰ προσκυνή-ματα ποὺ ὀργάνωσε ἡ Μητρόπολή μας στὰ Ἱεροσόλυμα πάντοτε προσκυνούσαμε στὸν τόπο τοῦμαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Τὸ 2007 ἀξιωθήκαμε καὶ κάναμε νυκτερινὴ Θεία Λειτουργία στὸτόπο τοῦ μαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἄλλο προσκύνημα ἦταν τὸ 2004 στὸ προάστειο τῆς Κων-σταντινουπόλεως Ἅγιος Στέφανος Τὸ προάστειο αὐτὸ σχετίζεται μὲ τὸ γεγονὸς τῆς μεταφορᾶςτῶν Λειψάνων τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὴν Κωνσταντινούπολη τὸ 426 ποὺ γιορτάζεται στὶς 2 Αὐγού-στου

7 Τὸ βιβλίο Ἡ ἀγάπη γιὰ τὸν Ἅγιο Στέφανο μὲ ὁδήγησε στὴ συγγραφὴ τοῦ πρώτου βιβλίουτὸ 1984 μὲ τὸν τίτλο laquoΟ ΠΡΩΤΟΜΑΡΤΥΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo Ἤδη εἶναι ἕτοιμη ἡ δεύτερη ἔκδοση ἐπαυ-ξημένη

Ἡ Ἀρναία τίμησε τὸν Ἅγιο Στέφανο ἀλλὰ καὶ ὁ Ἅγιος Στέφανος τίμησε ἀνέδειξε καὶ ἀναβάθμισετὴν Ἀρναία

23

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑΡΝΑΙΑΣ Ἡ Πολιτιστική καί Ἐπιμορφωτική

Ἑταιρεία Ἀρναίας ἀναβίωσε καί φέτοςτά καθιερωμένα πασχαλινά ἔθιμα τῆςἈρναίας Συγκεκριμένα ἔγιναν οἱ πα-ρακάτω ἐθιμικές ἐκδηλώσεις

bull Τήν Κυριακή τοῦ Πάσχα τό πρωίστήν Κεντρική Πλατεία μοιράσθηκανκόκκινα αὐγά καί τσουρέκια τραγού-δησε ἡ Χορωδία τοῦ ΚΑΠΗ Ἀρναίας καίχόρεψε τό παιδικό χορευτικό συγκρό-τητα τοῦ Δήμου

Τήν Τρίτη τοῦ Πάσχα ἀναβίωσε τό ἔθιμο τοῦlaquoΚότσμανουraquo στά ἐξωκκλήσια τοῦ Προφ Ἠλία καί τῆςἉγ Παρασκευῆς Τελέσθηκε Θ Λειτουργία στό ἐξωκ-κλήσι τοῦ Προφ Ἠλία μέ λιτανεία γύρω ἀπό αὐτό καίκέρασμα στόν ἴδιο χῶρο καί ἀκολούθησε καί σκοπο-βολή

Τό ἀπόγευμα σέ χῶρο τοῦ ἀλσυλίου τῆς Ἁγίας Πα-ρασκευῆς κοντά στό φερώνυμο ἐξωκκλήσι ἀναβίωσαντά ἔθιμα τῆς laquoΣουσαρίτσαςraquo καί τοῦ laquoΖυγίσματος τοῦἉϊ Γιώργηraquo τό ὁποῖο ὅπως εἶναι γνωστό ἀπό τήν πα-ράδοση καί ἀπό τή Βιβλιογραφία ἀναβιώνει τήν ἡμέ-ρα ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου Γεωργίου (23 Ἀπριλίου) ἤ τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὄταν ἡ γιορτή μετίθεται τότεὄπως φέτος λόγῳ Μεγάλης Τεσσα-ρακοστῆς Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquoαἰσθάνεται ἱκανοποίηση γιά τήν ὑλο-ποίηση τῆς ὑπόδειξής του νά ἀνα-βιώνει τό ἔθιμο τοῦ laquoΚότσμανουraquoκανονικά τήν τρίτη καί ὄχι τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὅπως συνέβημερικές χρονιές καί θεωρεῖ ἀνεπί-καιρη τή χρονική καί τοπική μετά-θεση τοῦ ἐθίμου τοῦ laquoΖυγίσματοςraquo (ἀπό τή δεύτερη στήν τρίτη μέρα τοῦ Πάσχα καί ἀπό τίς πλατεῖες ὅπωςπαλιότερα ἤ τήν Κεντρική Πλατεία ὅπως τά τελευταῖα 30 περίπου χρόνια στό ἄλσος τῆς Ἁγ Παρασκευῆς)Στήν ἀναβίωση τοῦ ἐθίμου συμμετεῖχε καί ὁ Ἱππικός Ὅμιλος Ἀρναίας laquoΟ ΚΕΝΤΑΥΡΟΣraquo

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ laquoΑΡΝΑΙΑraquo ΣΕ ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΑ ΣΥΛΛΕΚΤΙΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo (ΑΘΗΝΑ)

Στόν Κατάλογο τῶν συλλεκτικῶν ἀντικειμένων πούσυμμετεῖχαν σέ γραπτή δημοπρασία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛ-ΛΟΓΕΣraquo (στό τεῦχος 335Ἰούνιος 2013) ἀναγράφεται καίτό τεῦχος ἀρ 48Ἰούλ-Σεπτ 2000 τοῦ περιοδικοῦ μας (Βλεἰκόνα) Ἡ ἀναγραφή καί συμμετοχή αὐτή ἔγινε μέ πρω-τοβουλία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo πού εἶναι ἀποδέ-κτης τοῦ περιοδικοῦ μας καί ὄχι δική μας

ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΕΛΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ Ὁ Δῆμος Ἀριστοτέλη ἀποφάσισε νά προχωρήσει στή δημιουργία Μουσείου μελιοῦ στήν Ἀρναία ἕναν τόπο

᾽partνδιαφέρουσες part ἰδήσεις(Ὅσες ἀναφέρονται στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία τῆς Ἀρναίας)

24

μέ ἱστορία καί παράδοση στόν τομέα τῆς μελισσοκομίαςΤό Μουσεῖο αὐτό θά διαμορφωθεῖ καί θά λειτουργήσει σέ ἕνα ἀνακατασκευασμένο παραδοσιακό διώρο-

φο κτήριο δίπλα στήν κεντρική πλατεία τῆς κωμόπολης μέσα στόν ἱστορικό ἱστό καί πολύ κοντά στά ἤδη ὑπάρ-χοντα Μουσεῖα Λαογραφικό -Ἱστορικό καί Ὑφαντικῆς

Ἡ δημιουργία Μουσείου μελιοῦ καλύπτει ἕνα μεγάλο κενό πού ὑπάρχει στόν ἑλλαδικό χῶρο καί πρόθε-ση τοῦ Δήμου εἶναι νά δοθεῖ ἡ δυνατότητα στό κοινό (Ἕλληνες καί ξένους) νά ἐνημερωθεῖ γιά τήν ἱστορίατοῦ μελιοῦ τόν ἰδιαίτερο καί ἐπίπονο τρόπο παραγωγῆς του καί τίς καταπληκτικές ἰδιότητές του

Μέ στόχο τήν ἀνάδειξη τοῦ ἑλληνικοῦ μελιοῦ καί ἰδιαίτερα τοῦ παραγόμενου στή Χαλκιδική στοχεύεταιἡ ἐπιστημονική τεκμηρίωση τοῦ ὅλου ἐγχειρήματος καί ἡ σωστή ἀποτύπωση καί παρουσίαση τοῦ κλάδου τῆςμελισσοκομίας

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΚΟΣΜΑ ΤΟΝ ΑΙΤΩΛΟ Τήν Τετάρτη 3 Ἀπριλίου τό βράδυ στήν Ἑστία τοῦ Παγχαλκιδικοῦ Συλλόγου Θεσσαλονίκης laquoΟ ΑΡΙΣΤΟ-

ΤΕΛΗΣraquo πραγματοποιήθηκε ἡ παρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ ἀείμνηστου δασκάλου καί γαμβροῦ τῆς ἈρναίαςΚώστα Παπάζογλου μέ τίτλο laquoὉ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός ὁ Ἅγιος τῆς Παιδείαςraquo καί 200 σελίδες

Τήν παρουσίαση ἔκαναν ὁ Ἀρχιμ Χρυσόστομος Μαϊδώνης Πρωτοσύγκελλος τῆς Μητροπόλεώς μας καίὁ καθηγητής Δημ Κύρου

Ὁ π Χρυσόστομος ἀναφέρθηκε στήν προσωπικότητα τοῦ συγγραφέα καί στή διαρκῆ προσπάθεια του νάκάνει γνωστόν τόν Ἅγιο Κοσμᾶ μέ συχνές ὁμιλίες καί μέ ἀρθρογραφία στόν Τύπο καί εὐχαρίστησε τήν οἰκο-γένεια τοῦ συγγραφέα γιά τήν ἔκδοση τοῦ βιβλίου καί γιά τή δωρεά ὅλων τῶν ἀντιτύπων του στήν Ἱ ΜονήἉγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ Ἀρναίας γιά τή διάθεσή του στούς ἐνδιαφερόμενους

Ὁ Δ Κύρου ἔκανε μιά σύντομη ἀναφορά στά περιεχόμενα τοῦ βιβλίου ἐπισημαίνοντας (γιά ἐνημέρωσητῶν ἀναγνωστῶν) κάποια μικρολάθη καί τονίζοντας τίς πληροφορίες τοῦ βιβλίου γιά τήν προφητική ἱκανό-τητα καί τόν ἀγώνα τοῦ Ἁγίου γιά τήν πνευματική ἀναγέννηση τῶν ὑπόδουλων Ἑλλήνων

Ἐπιμελητής τῆς ἔκδοσης τοῦ βιβλίου εἶναι ὁ Πολυγυρινός φιλόλογος κ Ἀθαν Χριστιανός στήν ἀφαιρε-τική καί οὐσιαστική παρέμβαση τοῦ ὁποίου ὀφείλεται τό 200 σελίδων σῶμα τοῦ βιβλίου

Στήν ἐκδήλωση παραβρέθηκαν πολλά μέλη τοῦ Συλλόγου ἡ Ἀρναιώτισσα χήρα τοῦ συγγραφέα δασκάλακ Κωνσταντινιά Παναγιώτου μέ ἄλλους συγγενεῖς ὁ τ βουλευτής Χαλκιδικῆς γιατρός κ Γ Βαγιωνᾶς ἡ Ἡγου-μένη τῆς Ἱ Μ Ἁγ Κοσμᾶ Ἀρναίας Μαριάμ μέ τήν ἀδελφή Ὀλυμπιάδα ὁ Πρόεδρος τοῦ Συνδέσμου Ἱεροψαλτῶντῆς Μητροπόλεως Ἱερισσοῦ κ Ἰω Κέκερης καί ἄλλοι

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΡΝΑΙΑΣ

Στίς 25 Ἀπριλίου οἱ μαθητές τῆς Γ΄ τάξης τοῦ Γυμνασίου Ἀρναίας ἐπισκέφθηκαν μέ συνοδούς τίς καθη-γήτριες Γεωργία Σιδέρη καί Ἀκυλίνα Βουρνίτη τό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο τῆς Κωμόπολης Μετάτήν ἐπίσκεψη ἀκολούθησε συζήτηση γιά τά ἐκθέματα καί τίς ἐντυπώσεις πού αὐτά δημιούργησαν Στόχοςτῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ἦσαν ἡ γνωριμία τῶν μαθητῶν μέ τήν τοπική κουλτούρα τά παλιά εἴδη τῆς καθημερινῆςχρήσης καί τό laquoἁπτόraquo παρελθόν τοῦ τόπου τους

ΜΙΑ ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΜΑΣΣτίς 25 Ἀπριλίου ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ἐπισκέφθηκε στό Γραφεῖο του τόν Σεβ Μη-

τροπολίτη μας κ Θεόκλητο Κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψής του πρόσφερε στόν Μητροπολίτη τά βιβλία του1) Ὁδοιπορικό σώματος καί ψυχῆς στήν κορυφή τοῦ Ἄθωνα 2) Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας 3) Ὁ Ἱ Ναόςτοῦ Ἀγίου Στεφάνου 4) Ὁ Ἀρχαιολογικός χῶρος τοῦ ὑψώματος laquoΠροφήτης Ἠλίαςraquo 5) Χριστός ἐτέχθηκαί 6) Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης καί τά Ἀνάτυπα ἀπό ΠρακτικάΣυνεδρίων μέ ἐργασίες του 1) Σχέσεις τῆς Θάσου μέ τή Χαλκιδική καί τό Ἅγιον Ὄρος 2) Τά πατρυδωνυμι-κά τῆς Χαλκιδικῆς καί 3) Ἐκδηλώσεις πού ἀναβιώνουν καί παραμένουν στήν Ἀρναία

Ὡς ἀντίδωρο ὁ Μητροπολίτης τοῦ πρόσφερε τό βιβλίο του laquoἘκκλησία Ὁ αὐθεντικός φύλακας καί ἑρμη-νευτής τῆς Ἁγίας Γραφῆςraquo Ἀθήνα 1998 σσ 350 καί τό βιβλίο τῆς Γεωργίας Κουνάβη laquoἉγίου Ἰωάννου τοῦΧρυσοστόμου Λόγος παραινετικός πρός ἀποφυγήν τῆς ἀπογνώσεωςraquo Ἀθήνα σσ 100

Ἐπίσης κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ὁ Ἐκδότης -Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ ἔθεσε ὑπόψη τοῦΜητροπολίτη μας τό θέμα τῆς κατάργησης δύο ἐκκλησιαστικῶν ἐθίμων μέ τό ὁποῖο (θέμα) τό περιοδικό ἀσχο-λήθηκε σέ ἀρκετά τεύχη του (87-892011 καί 90-93 2012) δηλ τῆς (ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης) τε-λετῆς τῆς Ἀναστάσεως πού γινόταν παλιότερα στήν κεντρική πλατεία καί τά τελευταῖα χρόνια γίνεται στόχοροστάσι καί τῶν κεριῶν τῶν Κηδειῶν καί τῶν Μνημοσύνων πού παλιότερα τά κρατοῦσαν οἱ πιστοί ἀναμ-μένα στά χέρια τους κατά τήν διάρκεια τῶν Ακολουθιῶν αὐτῶν καί τά τελευταῖα χρόνια τά ἐναποθέτουν ἀνα-

25

μένα στά κηροστάσια κατά τήν εἴσοδό τους στόν Ναό τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καίἑορτές πού ὁ ἦχος της δέν εἶναι πάντα ὁ παραδοσιακός ἀλλά ἀρκετές φορές παρεμβάλλονται καί ἄλλα ἠχη-τικά προγράμματα τά ὁποῖα θορυβοῦν ὑπερβαλλόντως καί ὡς ἐκ τούτου ἐνοχλοῦν τούς ἀκούοντες καί τόθέμα τῆς κατασκευῆς καί τοποθέτησης ἐπιγραφῶν στήν εἴσοδο τοῦ αὔλειου χώρου καί στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦοἱ ὁποῖες θά ἀναγράφουν τή φράση ΙΕΡΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ

Γιά τό ἔθιμο τῆς τελετῆς τῆς ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης τελετῆς τῆς Ἀναστάσεως τό βράδυ τοῦΜεγ Σαββάτου ὁ Σεβασμιώτατος ἀφοῦ ἐνημερώθηκε συμπληρωματικά ὅσον ἀφορᾶ στήν κωδωνοκρουσίαπού ἀρχίζει ἀμέσως μετά τήν ἔναρξη τῆς ψαλμωδίας τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo μέ ἀποτέλεσμα νά μή τό ἀκούειὁ συγκεντρωμένος στόν χῶρο λαός εἶπε ὅτι ἐπιλἐχθηκε ὁ χῶρος αὐτός ἴσως γιά νά τιμηθεῖ τό Δημαρχεῖοἀλλά καί γιά τεχνικούς λόγους καί ἀφοῦ κάλεσε τόν ἐφημέριο καί τόν διάκονο τοῦ Ναοῦ ἔδωσε ἐντολή ἡκωδωνοκρουσία ἀπό φέτος νά ἀρχίζει μετά τήν ψαλμωδία τοῦ πρώτου ἀκούσματος τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo

Γιά τό ἔθιμο τῆς ἀφῆς τῶν κεριῶν στίς Κηδεῖες καί στά Μνημόσυνα εἶπε ὅτι θά θέσει τό θέμα στούς ἐφη-μερίους τῶν Ναῶν καί ἡ ἐφαρμογή-τήρηση-ὑλοποίηση τοῦ ἐθίμου θά ἐπαφίεται στίς ἀποφάσεις τῶν Ἐκκλη-σιαστικῶν Συμβουλίων

Γιά τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καί τίς γιορτές εἶπε ὅτι θά προσπαθήσει νά βρεῖ προ-γράμματα παραδοσιακῆς-ἁγιορειτικῆς κωδωνοκρουσίας

Τέλος γιά τό θέμα τῶν ἐνημερωτικῶν ἐπιγραφῶν στίς εἰσόδους τοῦ Ναοῦ εἶπε ὅτι θά φροντίσει νά το-ποθετηθοῦν σύντομα καλλιτεχνικές ἐπιγραφές

Στό τέλος τῆς ἐπίσκεψης ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ζήτησε ἀπό τόν Μητροπολίτη νά ἀνα-νεώσει τήν laquoεὐλογίαraquo (ἄδεια) πού εἶχε ἀπό τόν μακαριστό Μητροπολίτη Νικόδημο γιά τή συνέχιση τῆς ἔρευ-νας στό παλαιό Ἀρχεῖο τῆς Μητροπόλεως Ἡ ἀνανέωση πραγματοποιήθηκε χωρίς δεύτερη κουβέντα

Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo εὐχαριστεῖ θερμότατα τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας γιά τή συνεργασία καίεὔχεται αὐτή νά συνεχισθεῖ ἐποικοδομητικά

ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΟΥ 1912 Στίς 28 Ἀπριλίου ἀνήμερα τῆς Κυριακῆς τῶν Βαΐων καί ὥρα 12 οἱ μαθητές τῆς Γ΄ Τάξης τοῦ Γυμνασίου

Ἀρναίας παρουσίασαν ἕνα ὡραῖο ἀφιέρωμα στήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας καί τῆς Βόρειας Χαλκιδικῆς μέτήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 100 ἐτῶν ἀπό αὐτήν στόν Ραδιοφωνικό Σταθμό τῆς Μητροπόλεώς μας Μέτήν παρουσίαση αὐτή τό Γυμνάσιο Ἀρναίας μέ ὅραμα ἕνα σχολεῖο ἀνοιχτό στήν Κοινωνία καί τά ἐρεθίσμα-τά της θέλησε νά τιμήσει τήν λαμπρή ἐπέτειο τῆς Ἀπελευθέρωσης κάνοντας ἕνα ἀκόμη βῆμα πρός τό εὐρύ-τερο κοινό μετά τήν ἔκδοση καί κυκλοφορία τοῦ ἱστορικοῦ Ἡμερολογίου τοῦ 2013 Ὑπεύθυνη τῆς ἐκδήλω-σις ἦταν ἡ φιλόλογος καθηγήτρια τοῦ Γυμνασίου κ Γεωργία Σιδέρη Συμπαραστάτες στήν παραπάνω προσπάθειαστάθηκαν ὁ Σεβ Μητροπολίτης μας κ Θεόκλητος καί ὁ διάκονος π Γεώργιος Τρικκαλιώτης

Τό ἀφιέρωμα περιλάμβανε ἀφιέρωμα στούς Προσκόπους (στρατιωτικά ἀνταρτικά σώματα) πού ἔδιωξαντούς Τούρκους ἀπό τή Χαλκιδική τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1912 στόν Ταγματάρχη Γεώργιο Κολοκοτρώνη Διοικητῆτοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶν τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ πού ἀπελευθέρωσε τυπικά καί ἐπίσημα τή Χαλκιδική στίς2 Νοεμβρίου στόν ἀνθυπολοχαγό Ἰωάννη Ἀλεξάκη πού ἐπικεφαλῆς Τμήματος τοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶνἀπελευθέρωσε εἰδικά τήν Ἀρναία καί τή Βόρεια Χαλκιδική τήν ἴδια μέρα καί στόν τότε ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη πού ἔπαιξε σημαντικό ρόλο τίς δύσκολες ἐκεῖνες μέρες τῆς βίαιης ἀπομάκρυν-σης τῶν Τούρκων ἀπό τά χωριά τῆς Β Χαλκιδικῆς

Τό ἀφιέρωμα ἦταν ἐπενδυμένο μουσικά μέ τραγούδια τῶν Ἀπόστολου Καλδάρα Μίκη Θεοδωράκη Δή-μου Μούτση Διονύση Σαββόπουλου Μάνου Χατζηδάκη Εὐανθ Ρεμπούτσικα καί Νίκου Ξυλούρη

Στόχοι αὐτῆς τῆς ἀφιερωματικῆς ραδιοφωνικῆς ἐκπομπῆς ἦσαν α΄) Ἡ ἐνδελεχέστερη προσέγγιση τοῦ ἱστο-ρικοῦ ὑλικοῦ β΄) ἡ βιωματική προσέγγιση μιᾶς ραδιοφωνικῆς μετάδοσης γ΄) ἡ γνωριμία μέ μνημειώδη ἔργατῆς ἑλληνικῆς μουσικῆς ἔκφρασης καί τούς δημιουργούς τῶν ἔργων και δ΄) ἡ ἀνάδειξη τοῦ ρόλου τοῦ σχο-λείου καί τῆς ἐκπαίδευσης γενικώτερα στήν τοπική κοινωνία ἀλλά καί στήν εὐρύτερη περιοχή τῆς Χαλκιδικῆς

ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΠΛΑΤΕΙΑΣ Οἱ ἐργασίες γιά τήν ἀνάπλαση καί διαμόρφωση τῆς Πλατείας πού βρίσκεται ἀνάμεσα στά Μουσεῖα Ἱστο-

ρικό-Λαογραφικό καί Ὑφαντικῆς καί τῶν παρακείμενων κοινόχρηστων χώρων βρίσκονται στή φάση ὁλο-κλήρωσής τους

Πρέπει νά σημειώσουμε ὅτι ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη τοῦ παραπάνω ἔργου καί ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη γιάτήν ἀποκατάσταση τῆς διώροφης παραδοσιακῆς οἰκίας ὅπου στεγάζεται τό Μουσεῖο Ὑφαντικῆς ἐκπονήθη-καν ἀπό τόν συμπατριώτη μας Ἀρχιτέκτονα Μηχανικό κ Δημ Κ Ἀλεξάνδρου καί ἐγκρίθηκαν ἀπό τήν Δ΄ Ἐφο-ρία Νεωτέρων Μνημείων (ἕδρα Θεσσαλονίκη)

26

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Στό τεῦχος 972012 (σελ 18) γρά-ψαμε τήν εἴδηση ὅτι μέ πρωτοβουλία καίἀπόφαση τοῦ Δήμου μας δημιουργή-θηκαν ἐπισκέψιμες πολιτιστικές δια-δρομές στόν παραδοσιακό οἰκισμό τῆςκωμόπολης μέ τήν τοποθέτηση φωτο-γραφικῶν ἐπιγραφῶν σέ παραδοσιακάκτίρια καί ξύλινων πινακίδων σήμανσης τῶνδιαδρομῶν

Συμπληρώνοντας τό θέμα γιά τό ση-μαντικό αὐτό ἔργο σημειώνουμε τά παρα-κάτω ἐνδιαφέροντα

bull Σέ κεντρικό σημεῖο τῆς κωμόπολης καίἰδιαίτερα στό τρίγωνο τῶν δύο Μουσείωντοῦ ἱστορικοῦ ἱστοῦ παρουσιάσθηκε ἕναΘΕΜΑ πού ἀναφέρεται στά παλιά ἐπαγ-γέλματά της γιά ἐνημέρωση τῶν νέων τηςκαί τῶν ἐπισκεπτῶν Ἡ θεματική αὐτή πα-ρουσίαση ἔχει ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον ἀπότούς ξένους καί ἀπό τούς ντόπιους πούὁδηγοῦν ἐκεῖ τά παιδιά καί τά ἐγγόνια τουςγιά ἐνημέρωση (Βλέπε εἰκόνα)

bull Γιά πρώτη φορά ἡ Ἀρναία ἀπέκτησετόν δικό της χάρτη Ἔχει διαστάσεις 50Χ70ἑκ καί ἀναδιπλώνεται Ἡ πρώτη ἐκτύπωσηἔγινε στά ἑλληνικά σέ 10000 τεμάχια καίδιανέμεται δωρεάν ἀπό τόν Ἀπρίλιο τοῦ2012 μέ πρώτη παρουσίαση στό περσινό πα-νηγύρι τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς (26 Ἰουλί-ου)

Ἡ ποιότητα καί οἱ πληροφορίες πού πε-ριέχει ἱκανοποιοῦν καί τόν πιό ἀπαιτητικόἐπισκέπτη ἀπό τά μουσεῖα τίς διαδρομέςτά προϊόντα τίς ἐκδηλώσεις τήν Ἱστορίακαί τόν πολιτισμό τοῦ τόπου Ἀποτέλεσεκαί ἀποτελεῖ συνοδευτικό γιά τόν ἐπισκέ-πτη καθώς καί ἐργαλεῖα ξενάγησης ὥστενά γνωρίσει τόν τόπο

Ἡ ποιότητα καί ἡ λειτουργία του συν -αγωνίζονται ἀντίστοιχους χάρτες μεγάλωνπόλεων τοῦ ἐξωτερικοῦ Ἤδη τό 2013 γί-νεται ἡ δεύτερη ἀνατύπωσή του στά ἑλλη-νικά ἀλλά καί γιά πρώτη φορά στά ἀγγλι-κά (Βλέπε εἰκόνα)

bull Στήν ἀρχή στό τέλος καί ἐνδιάμεσατῶν πολιτιστικῶν διαδρομῶν τοῦ οἰκισμοῦτοποθετήθηκαν στά κτίρια σέ κομβικάσημεῖα ἐπιτοίχειοι χάρτες (ὅμοιοι μέ τούςπαραπάνω χάρτινους) μέ τίς διαδρομέςὥστε ὁ ἐπισκέπτης νά ἔχει εἰκόνες τῶν δια-δρομῶν καί τό σημεῖο πού βρίσκεται (βλέ-πε εἰκόνα)

27

῾Η ᾽Αλληλογραφία microας

∆∆ΙΙΑΑΛΛΟΟΓΓΟΟΣΣ ΜΜΕΕ ΤΤΟΟΥΥΣΣ ΑΑΝΝΑΑΓΓΝΝΩΩΣΣΤΤΕΕΣΣ ΜΜΑΑΣΣ ΚΚΑΑΙΙ ΤΤΟΟ ΠΠΕΕΡΡΙΙΟΟ∆∆ΙΙΚΚΟΟ ΜΜΑΑΣΣ

ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ-ΕΓΓΡΑΦΑbull Ἀπό τόν συμπολίτη μας καί γαμβρό τῆς Ἀρναίας δασολόγο (ἐν συντάξει) κ Νικ Κανελλόπουλο πήραμε (Ἀρναία

173) τήν παρακάτω laquoΠαπαδιαμαντίζουσαraquo καί ἐνδιαφέρουσα ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηΧαρά στήν ὑπομονή σου διά τήν συνέχισιν τῆς πολυσχιδοῦς πολυμεροῦς ἐκδόσεως πολυφρόντιδος ἐν μέσῳ

καιρῶν καθόλου εὐνοϊκῶν αὐχμηρῶν μάλλον λίανΟἱ τίς τύχες τοῦ κόσμου σήμερα διαχειριζόμενοι ἀρνοῦνται πεισμόνως νά ἐμπεδώσουν τοῦτο τό ἁπλόν πού

βεβαίως καί τό μέγιστον ζητούμενον εἶναι Ἡ περιβόητος περιλάλητος κρίσις κύριοι πρωτίστως εἶναι ΗΘΙΚΗΦωνάζουν νιαουρίζουν ἐπί τῶν κεράμων γαλές τεσσαράκοντα καί λέγομεν ὄτι τά καθαρά νιάου νιάου τῶν ψι-ψίνων ἀπό ἀλεκτορίδια εἶναι καί ἀλέκτορες Ἀλλά ἄς ἔλθωμε εἰς τά τοῦ οἴκου μας καί δή τά τῆς παιδείας Τάἀρχαῖα καταργήσαμε τήν ἑλληνική βαραθρώσαμε μονοτονικόν ἐφεύραμε Παπαδιαμάντην νά μεταφράσωμεμᾶς ἐμάρανε Ἀχιλλέαν πρό πολλοῦ ἐτυμβεύσαμε Τζάρτζανον καί ἐν τέλει ἡσυχάσαμε

Διάβασα τόν ἐπικήδειον ὄχι τοῦ Ἰωάννη Κονδυλάκη ἀλλά λόγον πού ἐκφώνησε ἐπικήδειον κάποιο ἄγνωστονὄπως γράφεται πρόσωπον διά κάποιον ἐξέχοντα Λιαριγκοβινό θανόντα τό 1886 Χαρακτηρίζει τόν ἐκλιπόνταἄνδρα - ρέκτην μεγαλοπράγμονα καί σταθερόν Κείμενον ἀποπνέον ἄρωμα ἀθανάτου γλώσσης ἑλληνικῆς ἔνθαἡ εὐφωνία ἠ λεπτότης ἡ χάρις καί καλλιέπεια θέλγουν

Εἰς τόν ἐκφωνήσατα λόγον τοιοῦτον εὖγε Εὖγε καί εἰς τόν τωρινόν ἄνδρα ρέκτην πολυπράγμονα καί στα-θερόν θαρρούντως ἀντιμετωπίζων τήν μεγίστην ἀπώλειαν συζύγου λατρευτῆς ἐπιμένων ἀξιοθαυμάστως εἰςτήν μεγίστην προσφοράν τήν σπουδαίαν ἔκδοσιν συνεχίζων laquoΑΡΝΑΙΑraquo

Μετά τιμῆςΝικόλαος Β Κανελλόπουλος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νικόλαε σʼ εὐχαριστοῦμε πολύ γιά τά καλά σου λόγια (καί laquoἐν ἀρχῇraquo καί laquoἐν τέλειraquo)ἀλλά ὑπερβαλλόντως λεγόμενα Ὄντως laquoἡ κρίσις πρωτίστως εἶναι ἠθικήraquo ἀλλά δέν μᾶς συμφέρει νά τό πα-ραδεχθοῦμε καί ἔτσι ὁ διάβολος πανηγυρίζει

bull Ὁ γνωστός ἱστορικός ἐρευνητής τῆς Βέροιας δικηγόρος καί τέως βουλευτής κ Γεώργιος Χιονίδης μᾶς ἔστει-λε (Βέροια 26) τήν παρακάτω ποικιλοτρόπως ἐνισχυτική τῶν προσπαθειῶν μας ἐπιστολή

Φίλε κ ΔΘ Κύρουlaquoἐκ τοῦ ὑστερήματοςraquo τῆς ἰσχνῆς ἤδη συντάξεώς μου ὡς δικηγόρου (γιά τά ταχυδρομικά τέλη τουλάχι-

στον)Σέ θαυμάζω γιά τό κουράγιο σου γιά τήν ἐξαίρετη (σέ ποιότητα καί ἀποτελέσματα) προσπάθειά σου πού μέ

συγκινεῖ διότι μία σχετικῶς μικρή περιοχή ἔχει πανελλήνια προβολή μέ τόν συνεχῆ τιτάνιο ἀγώνα σου ἑνόςἀτόμου ἀδύναμου laquoμικροῦraquo ἀντιπάλου στό laquoμέγαraquo κατεστημένο Συνέχισε λοιπόν νά ἀγωνίζεσαι γιά τή διά-δοση τῆς Παραδόσεως

Θερμά καί εἰλικρινῆ συγχαρητήριαΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε θερμότατα ἀγαπητέ κ Γ Χιονίδη γιά τή συνδρομή σας καί γιά τά καλά σας

λόγια ἐνέργειες πού μᾶς ἐνισχύουν γιά τή συνέχιση τῶν ἰσχνῶν προσπαθειῶν μας γιά τήν προβολή τῆς ὄμορ-φης Ἀρναίας Ὑγιαίνετε

bull Ἀπό τόν Λαρισαῖο συγγραφέα κ Νικόλαο Ἀθ Παπαθεοδώρου πήραμε (Λάρισα 46) τήν παρακάτω ἐπιστολήκ Κύρου

Εὐχαριστῶ πολύ γιά τήν ἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τό ὁποῖο φθάνει ἀνελλιπῶς στό σπίτι μου στήΛάρισα κάθε τρίμηνο Σάν ἀντίδωρο αὐτῆς τῆς εὐγενικῆς σας προσφορᾶς σᾶς ἀποστέλλω τό τελευταῖο μου βι-

28

βλίο πού κυκλοφόρησε πρίν λίγους μῆνες Ὅπως θά ἀντιληφθεῖτε εἶναι μία ἔρευνα πού ἔκανα στίς Μηλιές τοῦΠηλίου καί ἡ ὁποία διήρκεσε πάνω ἀπό δύο χρόνια Ἀντικείμενό της ἔχει τήν παρουσία τοῦ γνωστοῦ λαϊκοῦ ζω-γράφου Θεόφιλου Χατζημιχαήλ στό διάστημα 1897-1900 στίς Μηλιές Εἶναι μία περίοδος τῆς ζωῆς του σχετικάἄγνωστη μέχρι σήμερα στούς φιλότεχνους ἀλλά πολύ παραγωγική γιά τόν ζωγράφο ἰδίως σέ θρησκευτικές πα-ραστάσεις Ὅπως θά δεῖτε ἐντοπίσθηκαν 13 ἐντελῶς ἄγνωστα ἔργα του τά πιό παλιότερα πού ὑπάρχουνΜέχρι σήμερα γνωρίζαμε ὅτι τό παλαιότερο χρονολογημένο ἔργο του ἦταν τοῦ 1899 Ὅμως τά περισσότεραἀπό τά ἔργα πού ἀποκαλύφθηκαν στίς Μηλιές εἶναι τοῦ 1897 μέ 1898 μάλιστα ἕνα ἀπʼ αὐτά τό μοναδικό μέχρισήμερα τό ὑπογράφει μέ τό οἰκογενειακό του ὄνομα Θεόφιλος Γαβριήλ Κεφάλας 1897

Μέ μεγάλη ἐκτίμηση στό ἔργο σαςΦιλικά

Νικόλαος Ἀθ ΠαπαθεοδώρουΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Παπαθεοδώρου γιά τή δική σας εὐγενική προσφορά τοῦ ἐνδια-

φέροντος βιβλίου σας γιά τόν ζωγράφο Θεόφιλο καί τήν συμπληρωματική ζωγραφική του παραγωγή πού ἐντο-πίσατε στίς Μηλιές καί παρουσιάζετε

bull Ἡ Βιβλιοθήκη τοῦ Τμήματος Γλώσσας Φιλολογίας καί Πολιτισμοῦ Παρευξείνιων Χωρῶν τοῦ ΔημοκριτείουΠανεπιστημίου Θράκης μᾶς ἔστειλε (Κομοτινή 66) τήν παρακάτω εὐχαριστήρια ἐπιστολή

Σημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Πρόεδρε γιά τό τιμητικό γιά μᾶς αἴτημά σαςbull Ἡ καταξιωμένη Δραμινή λογοτέχνιδα κ Νόρα Κωνσταντινίδου μᾶς ἔστειλε (Δράμα 76) τήν παρακάτω φι-

λοαρναιώτικη καί καλλιγραφημένη ἐπιστολή

29

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητή κ Νόρα Κωνσταντινίδου τό laquoἀντίτιμοraquo γιά τίς ὡς τώρα ἀπολαυές σας ἀπό τήνἀνάγνωση τοῦ περιοδικοῦ μας δέν εἶναι laquoμικρόraquo διότι συμπληρώνεται μέ τά πολύτιμα γραφόμενά σας καί τόκάνουν laquoμέγαraquo Γιʼ αὐτό σᾶς εὐχαριστοῦμε θερμά

bull Ἀπό τόν Διευθυντή τοῦ ἱστορικοῦ περιοδικοῦ laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo φιλόλογο καί συγγραφέα κ Νίκο Χρ Ἀλιμπράν-τη πήραμε (Ὑμηττός 166) τήν παρακάτω ἐπιστολή πού προκαλεῖ μεγάλη λύπη στούς φίλους τῆς Πάρου καί τῆςἹστορίας της καί στούς ἀνθρώπους πού ἐκδίδουν παρόμοια περιοδικά

Ἀγαπητε κύριε ΚύρουΓιά λόγους οἰκονομίας ἔχω ἤδη σταματήσει νά ἀποστέλλω τιμητικά τά laquoΠαριανάraquo σέ πολλά ἔντυπα πού τά

ἐλάμβαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ὅπως ἔγινε τώρα καί μέ τό δικό σας ἔντυποΓιʼ αὐτό σᾶς παρακαλῶ ἐάν θέλετε νά μή μοῦ στέλλετε πλέον τήν laquoἈρναίαraquo πού εἶναι πράγματι χρήσιμο

καί πολύτιμο ἔντυπο πού συμβάλλει στήν ἱστορία τῆς περιοχῆς σας καί προβάλλει τήν πολιτιστική καί κοινω-νική καί ἀρχιτεκτονική κληρονομιά τοῦ τόπου

Σᾶς συγχαίρω γιά τήν προσφορά σας τήν ποικίλη καί εὔχομαι κάθε καλό καί ὑγεία καί συνέχιση τῶν ὡραίωνπνευματικῶν ἀγώνων σας

Μέ ἰδιαίτερη ἐκτίμησηΝ Ἀλιμπράντης

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη αἰσθανόμαστε μεγάλη λύπη διότι τό πολύ σημαντικό καί ἐπί πολλάχρόνια ἐκδιδόμενο περιοδικό σας ἀναγκάζεται λόγω τῆς πανελλήνιας οἰκονομικῆς κρίσης καί τῆς ἀδικαιολό-γητης αὔξησης τῶν ταχυδρομικῶν τελῶν νά διακόψει τήν τιμητική ἀποστολή του σέ πολλά ἔντυπα πού τό λάμ-βαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ἀνάμεσα στά ὁποῖα καί τό δικό μας

Ἐμεῖς ἀντιδρώντας ἀπέναντι σʼ αὐτούς πού ἀναγκάζουν σημαντικά καί μακρόβια ἔντυπα τέτοιου κυρίως πε-ριεχομένου νά διακόπτουν τήν πνευματική ἐπικοινωνία τους μέ ἄλλα παρόμοια ἔντυπα δέν θά διακόψουμε τήνἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ μας στά laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo καί ἤδη βρήκαμε τρόπο νά λαμβάνουμε τό περιοδικό σας χωρίςνα ὑποβάλλεσθε σέ ἔξοδα ἀποστολῆς

Ἐλπίζουμε ἐπίσης καί εὐχόμαστε ἡ ἀκούσια αὐτή ἐκ μέρους σας διακοπή ἀποστολῆς τοῦ περιοδικοῦ σας σέἄλλα ἔντυπα νά εἶναι σύντομη σύν Θεῷ πού ἴσως μᾶς λυπηθεῖ ὡς Ἕλληνες καί μᾶς ἀπελευθερώσει ἀπό τόνζυγό τῆς διηπειρωτικῆς δικτατορικῆς οἰκονομικῆς διακυβέρνησης (ΕΕ-ΔΝΤ-ΕΚΤ)

Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη ἔρρωσθε ἐλπίζοντες ὅσο ζῆτε κατά τό λατινικό ἀπόφθεγμα laquoDum spiro speroraquoΕὐχαριστοῦμε γιά τά καλά σας λόγια καί γιά τίς εὐχές σας

bull Ἀπό τόν Σερραῖο φίλο καί συνάδελφο κ Νίκο Κατσαμάνη πήραμε (Σέρρες 166) τήν παρακάτω ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηἘδῶ καί τουλάχιστον 20 χρόνια ἔχω τή χαρά νά διαβάζω τό τόσο ἀγαπημένο καί χρήσιμο περιοδικό laquoἈρναίαraquo

Ἀγάπησα παράλληλα καί τήν ὄμορφη κωμόπολη τήν ὁποία ἐπισκέπτομαι συχνάΣυμμεριζόμενος καί τήν ἀγωνία σου καί τούς προβληματισμούς σου ὅπως καταφαίνεται στήν ἀνοιχτή ἐπι-

στολή τοῦ τεύχους 98 Ἰανουάριος-Μάρτιος 2013 σπεύδω νά σέ διαβεβαιώσω ὅτι στό βαθμό πού μοῦ ἀναλο-γεῖ θά συμβάλλω στή συνέχιση τῆς ἔκδοσης καί διάδοσης τῆς Ἀρναίας

Ἡ προσπάθειά σου νά διασώσεις ὅτι σχετίζεται μέ τήν πολιτιστική κληρονομιά τῆς περιοχῆς σου μέ συγκι-νεῖ Σέ μιά ἐποχή ὄπου πλήττεται (στό πλαίσιο τῆς παγκοσμιοποίησης) ἡ ἱστορική καί κατʼ ἐπέκταση ἡ Ἐθνικήμνήμη ἡ φωνή σου εἶναι ἀπαραίτητη Προσωπικά στίς σελίδες τοῦ περιοδικοῦ βρίσκω πολλά καί ἐνδιαφέρονταστοιχεῖα τά ὁποῖα ἀξιοποιῶ ἐργαζόμενος ὡς φιλόλογος στό 1ο Γεν Λύκειο Σερρῶν

Πιστεύω πώς ἡ πορεία τῆς ldquoἈρναίαςrdquo δέ θά ἀνακοπεῖ πρός τέρψιν τῶν φίλων τηςὈφείλω τέλος νά σʼ εὐχαριστήσω πού ἀδιαλείπτως μοῦ ἀποστέλλεις τό περιοδικό

Μέ ἐκτίμησηΚατσαμάνης Νικόλαος φιλόλογος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νίκο σʼ εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς γιά τά φιλοαρναιώτικα αἰσθήματά σου καί τά καλάσου λόγια γιά τό περιοδικό μας στοιχεῖα τοῦ ὀποίου σέ βοηθοῦν στό ἐκπαιδευτικό σχολικό ἔργο σου Ὄντωςπλήττεται ἡ ἱστορική καί ἐθνική μνήμη ἀφοῦ Ἕλληνες καί μάλιστα πολιτικοί πού τάχα ἀγωνίζονται laquoγιά τόκαλό τοῦ τόπουlaquo χαρακτηρίζουν τή Μικρασιατική καταστροφή ἁπλά ὡς laquoσυνωστισμόraquo στό λιμάνι τῆς Σμύρνηςτόν στρατό τοῦ Θ Κολοκοκτρώνη laquoὀρδέςraquo ἀρνοῦνται τήν ὕπαρξη τοῦ χοροῦ τοῦ Ζαλόγγου διακηρύσσουν ὄτιμέ τούς Τούρκους στά χρόνια τῆς σκλαβιᾶς περνούσαμε καλά δέν τούς ἐνδιαφέρει ἄν οἱ Σκοπιανοί χρησι-μοποιοῦν ἐπίσημα τό ὄνομα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ὡς ὀνομασία τοῦ κρατιδίου τους καί λένε καί πράττουν ἕνα σωρόἄλλα σέ βάρος τῆς χώρας μας Ἐμεῖς κάνοντας τό καθῆκον μας θά συνεχίζουμε ὅσο ὑπάρχει laquoἄνωθενraquo θέλημακαί laquoκάτωθενraquo ἠθική καί (κυρίως) οἰκονομική συμπαράσταση νά laquoχτυποῦμε τή λύραraquo

30

∆ΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ(Ὅσα ἀναφέρονται σέ τίτλους στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία της)

Ἐπιμέλεια Δημ Θ Κύρουbull Ἡ ἐφημερίδα laquoΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΝΑ ΝΕΑraquo (Παλαιοχώρι) φ

21Ἀπρ-Ἰούν 2012 σ 14 γράφειraquondash Ἀθαν Αὐγερινοῦ Παλιοί Χάρτες τῆς Χαλκιδικῆς [Δη-

μοσιεύονται 4 παλαιοί Χάρτες τῶν ἐτῶν 1740 (γερμανικός)1827 (γαλλικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) 1862 (γαλ-λικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) καί 1829 (ἰταλικόςὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Liaringove)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΘΕΜΑraquo (Χαλκιδικῆς) γράφειndashΠρόταση τοῦ Δ Κύρου γιά κοινό ἑορτασμό τῶν 100 ἐτῶν

ἐλεύθερης Ἀρναίας καί τῶν 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἴδρυση τοῦΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου φ 1126-9-2012 σ 9

ndashὉμιλία στήν Ἀρναία - 1 Νοεμβρίου 2009 Ἡ Ἀπε λευθέ-ρωση τῆς Ἀρναίας καί ὁλόκληρης τῆς Χαλκιδικῆς - Καί πα-ρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ Δ Κύρου laquoἩ Ἀπελευθέρωση τῆςἈρναίας καί τῆς Βόρ Χαλκιδικῆς ἀπό τόν Τουρκικό ζυγό(1912) καί οἱ πρῶτες ἡμέρες ἐλεύθερη ζωῆςraquo [Πρόκειται γιάτήν ὁμιλία τοῦ κ Γ Ζωγραφάκη τήν 1η Νοεμβρίου 2009 στήνἈρναία πού δημοσιεύθηκε στό περιοδικό μας (τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σσ 8-14) καί κυκλοφορεῖ στό Διαδίκτυο ἀπʼ ὅπουἁλιεύθηκε καί δημοσιεύθηκε στήν ἐφημερίδα μέ τόν ἐπί-τιτλο laquoἈφιέρωμα στά 100 χρόνια ἐλεύθερης Χαλκιδικῆςraquo]φ 11818-10-2012 σσ 3-9

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Βο ρειοανα-τολικῆς Χαλκιδικῆς ἀπό τόν τουρκικό ζυγό τό 1912 καί Ἀνω-νύμου Ἀφιέρωμα στόν κληρικό ἐξ Ἀρναίας Διονύσιο Κυρά-τσο (1923-2005) πρώην Μητροπολίτη Δράμας φ 11925-10-2012 σσ 3 καί 5

ndash(Σύνταξης) ῾Εορτασμός ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας(Δημοσιεύεται τό Πρόγραμμα τῶν ἐκδηλώσεων γιά τά 100χρόνια ἀπό τήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας) φ 1201-11-2012 σ 9

ndash(Σύνταξης) Μέ δόξα καί τιμή ἑορτάστηκαν τά 100 χρό-νια Ἐλευθερίας τῆς Ἀρναίας (Χωρίς κείμενο ἀλλά μόνο μέμία φωτογραφία τμήματος τοῦ μνημείου τῆς Ἀπελευθέρω-σης μέ τήν ἐπιγραφή laquoΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣ bullΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ1912raquo πού ὑπάρχει ἐκεῖ) φ 1218-11-2012 σ 2

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoEBΔΟΜΑΔΙAIAraquo (Χαλκιδικῆς) (φ 29-10-2012 σ 6) γράφει

ndashἩ Ἱστορία τῆς Ἀρναίας μέσα ἀπό τά μουσεῖα της Ξα-κουστά μέχρι τά Βαλκάνια τά τοπικά ὑφαντά (Ἀναφέρεταιστό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο καί στό ΜουσεῖοὙφαντικῆς Ἀρναίας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΚΑΣΣΑΝΔΡΑraquo στό φ 20723-10-2012 σ6 γράφει

ndash (Σύνταξης) Ὑπογράφηκε ἡ σύμβαση γιά τήν κατασκευή

τοῦ ἔργου laquoἈνάπλαση πλατείας Μουσείου Ὑφαντικῆς(πρώην Γιαννούδενας) καί παρακείμενων κοινόχρηστων χώ-ρων ΔΚ Ἀρναίας Δήμου Ἀριστοτέληraquo προϋπολογισμοῦ11823099 εὐρώ Ξεκινᾶ ἡ ἐκτέλεση τοῦ ἔργου καί στό φ20815-1-2013 σ 9 γράφει

ndash Ἑορτάσθηκε στήν Ἀρναία ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρω-τομάρτυρος Στεφάνου καί τά 200 χρόνια τῆς ἀνέγερσηςτοῦ Ναοῦ 1812-2012

bull Τό περιοδικό laquoΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑraquo (Θεσσαλονίκη) τχ475Σεπτ-Ὀκτ 2012 σσ 280-282 γράφει

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ὁ Μακεδονικός Ἀγώνας Α΄ Γε-νικά (Στή σελ 282 γίνεται ἀναφορά στούς Ἀρναιῶτεςἀδελφούς ταγματάρχη Μαυρουδῆ καί γιά τόν ΘεοχάρηΓερογιάννη οἱ ὀποῖοι τό 1902 εἶχαν ἱδρύσει στήν Ἀθήναὅπου ἔμεναν τόν κεντρικό Μακεδονικό Σύλλογο ὁὀποῖος ἐνημέρωνε τούς ἐλεύθερους Ἕλληνες γιά τάσυμβαίνοντα στή Μακεδονία καί στρατολογῶντας ἐθε-λοντές ἔστελνε ὀλιγομελῆ στρατιωτικά ἀνταρτικά σώ-ματα στή δεινοπαθοῦσα ἀπό τούς Τούρκους καί τούςΒουλγάρους Μακεδονία)

bull Τό περιοδικό laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo στό τχ 71Σεπτ-Ὀκτ 2012γράφει

ndashΓιώργου Ζωγραφάκη 2 Νοεμβρίου 1912 Ἡ ἐπίσημη ἀπε-λευθέρωση τῆς Χαλκιδικῆς (Ἀναφέρεται καί στήν ὑποδοχήτοῦ Οὐλαμοῦ τοῦ Ἀνθυπολοχαγοῦ Ἰω Ἀλεξάκη στήνἈρναία) σ 6

Στό τχ 72Νοε-Δεκ 2012 σσ 6-11 γράφειndashΓιάννη Δ Κανατἀ Τά laquoΔεκεμβριανάraquo τοῦ 1916 στόν Πο-

λύγυρο (Στίς σσ 8-10 γίνεται ἀναφορά στά γεγονότα τῆςἈρναίας ὅπως περιγράφονται ἀπό τόν ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους στά laquoΧρονικά Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας)raquo τά ὁποῖα δημοσιεύθηκαν σέ συνέ-χειες στά τεύχη 78-812010 τοῦ περιοδικοῦ μας καί ἀπότόν γιατρό-βουλευτή Γρηγόριο Σαραφιανό στό ἈρχεῖοἘγγράφων του τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε σέ συνέχειες στάτεύχη 86-932011 τοῦ περιοδικοῦ μας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΖΑΤΟΥΝΑ - ΜΑΡΚΟΥ-ΒΛΟΓΓΟΣraquo φ270Σεπτ-Ὀκτ 2012 σ 4 γράφει

ndash (Νικόλη Φίλη) Λώρης Ἰωάν Θανόπουλος (Ἀναφέρεταιστό ἡλιακό ὡρολόγιο πού ὑπάρχει στό Κωδωνοστάσιο τοῦ ἹΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας κατα-σκευασμένο ἀπό τόν Ζατονίτη Λορέντζο (Λώρη) Θανόπουλοτό 1939) (Φωτοτυπία τοῦ δημοσιεύματος βλέπε στό τχ982013 στή στήλη laquoΟ ΤΥΠΟΣ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑraquo)

Ε Ν Τ Υ Π Α Π Ο Υ Λ Α Β Α Μ ΕΒΙΒΛΙΑ-ΑΝΑΤΥΠΑ

bull Τρύφωνος Τσομπάνη Μορφές τῆς Ἱστορίας τοῦ ΛαγκαδᾶΛαγκαδάς 2006 σσ 72 (Προσφορά τοῦ συμπατριώτη μας κἈστ Θ Καραστέριου)

bull Ἀθανασίου Δ Οἰκονόμου Στερεότυπες καί ἀστήρικτες ἀπό-

ψεις ἤ συνεχής ἔρευνα γιά τήν τοπική μας Ἱστορία ΒόλοςὈκτώβριος 2011 σσ 23

bull Ἀρχιμ Χρυσοστόμου Μαϊδώνη Τό μαρτύριο τῆς φωτιᾶς Τόμαρτύριο τῶν ἕξι παρθενομαρτύρων τοῦ Γεροπλατάνου Χαλ-

31

κιδικῆς (1854) Γεροπλάτανος 2012 σσ 32bull Νικόλη Π Φίλη Ἡ παιδεία στή Ζάτουνα ἀπό τήν Τουρκοκρα-

τία ἕως τό 1973 Ἀθήνα 2012 σσ 512 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀπο-στολή τοῦ βιβλίου γιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Γέροντος Δανιήλ Κατουνακιώτου Περί Παρθενίας (ἜκδοσιςἹεροῦ Ἡσυχαστηρίου Ἀδελφότητος Δανιηλαίων) ἍγιονὌρος 2009 σσ 78 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀποστολή τοῦ βιβλίουγιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Ἡ Πιάβιτσα τῶν Σιδηροκαυσίων καίτό ἐξωκκλήσι τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Θεσσαλονίκη 2012 σσ125 [Γίνεται ἀναφορά καί στή Λιαρίγκοβη Στή σελ 23 κα-ταγράφεται στά χωριά τῆς ΒΑ Χαλκιδικῆς μέ τά φορολογού-μενα νοικοκυριά κατά τά ἔτη 1519 1527 καί 1568 στή σελ 27ἀναφέρεται σέ ἰδιοκτησίες Λιαριγκοβινῶν τό 1873 στήν Πιά-βιτσα στή σελ 49 ἀναφέρεται στήν Ἐκπαιδευτική δραστη-ριότητα τοῦ δασκάλου Ν Βουργαρελίδη παραπέμποντας σέσχετικό ἄρθρο τοῦ ΔΚ στό περ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τχ 632004 σσ3-4 καί στή σελ 82 ἀναφέρεται στόν laquoἸσχυρό ἄνδρα τῆς Λια-ρίγκοβης Γερογιάννηraquo]

bull ndash Ἡ πανήγυρη τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου στήν Πιάβιτσα Φωτο-γραφική διαδρομή (1926-2011) Θεσσαλονίκη 2012 σσ 95 [ Στήσελ 69 δημοσιεύεται φωτογραφία μέ τούς μακαρίτεςἈρναιῶτες ὀργανοπαῖχτες Χριστόδουλο Ἀρβανίτη καί ΠέτροΖυγούρη τή 10ετία τοῦ 1980]

bull Κωνσταντίνου Ἰ Χιόνη Ἱστορική ἐξέλιξη τῆς ἀπονομῆς τῆς δι-καιοσύνης στή Θάσο (1709-1912) Ὄργανο ἀπονομῆς τοῦ δι-καίου τά δάση τῆς Θάσου φορολογούμενες γαῖες ὁ θεσμόςτῆς χρησικτησίας τίτλοι ἰδιοκτησίας καί νομολογία Θάσος2012 σσ 187

bull Περιοδικοῦ laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo τοῦ Λαογραφικοῦ Ὁμίλου Πολυ-γύρου Πολύγυρος Ὁ τόπος καί οἱ ἄνθρωποι (ἘπιμέλειαΓιάννης Κανατάς) Πολύγυρος 2010 σσ 347 [Στή σελίδα 65δημοσιεύεται ὁλοσέλιδη φωτογραφία τῆς Φιλαρμονικῆς τοῦΠολυγύρου μέ τόν διευθυντή της ἀρχιμουσικό Ἄγγελο Κω-δούνη ἀπό τήν Ἀρναία καί στή σελίδα 87 δημοσιεύεται ὁλο-σέλιδη φωτογραφία γνωστή ἀπό ἄλλες ἀλλοῦ δημοσιεύσειςτης στήν ὁποία εἰκονίζεται Σῶμα Προσκόπων τοῦ 1912 μέ(ἀρχηγό) τόν ὁπλαρχηγό Ἀθ Μινόπουλο καί ἀρκετούς Λια-ριγκοβινούς]

bull Ἱερομ Βενεδίκτου Νεασκητιώτη Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιο-ρείτου Συναξαριστής (μέ ἐνσωματωμένο τό Νέο Μαρτυρο-λογόγιο καί τό Νέο Ἐκλόγιο) ἀπόδοση στή ΝεοελληνικήἜκδοσις Συνοδίας Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου Ἱερά ΚαλύβηlaquoΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝraquo Νέα Σκήτη-Ἅγιον Ὄρος Τόμος Α΄2011 σελ 456middot Τόμος Β΄ 2011 σελ 431middot Τόμος Γ΄ 2011 σελ

437middot Τόμος Δ΄ 2012 σελ 351middot Τόμος Ε΄ 2012 σελ 398 καίτόμος ΣΤ΄ 2012 σελ 490 (Φιλολογική ἐπιμέλεια Δημ ΘΚύρου)

bull Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους Ἀρχιμ Εὐσέ-βιος Βίττης Ἀναφορά στόν ἀγώνα του καί τήν μαρτυρία του(1927-2009) Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 40

bull Ἀρχιμ Εὐσεβίου Βίττη Βίος καί Πολιτεία τοῦ δικαίου καί πο-λυάθλου Ἰώβ (Ἀνάλυση στό βιβλίο τοῦ Ἰώβ) τόμοι Α΄ ἍγιονὌρος 2010 σσ 456 καί Β΄ Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 615(Ἔκδοση Ἱ Μ Ὁσίου Γρηγορίου)middot μέ τήν ἀφιέρωση laquoΣτόνἀγαπητό ἀδελφό κ Δημήτριο Κύρου καθηγητή μέ βαθειάἐκτίμησι καί ἐγκάρδιες εὐχές ὑπέρ ὑγείας καί σωτηρίαςαὐτοῦ καί τῶν τέκνων του Ὁ Καθηγούμενος dagger Ἀρχιμ Γεώρ-γιος 114-12-2011raquo

(Τά παραπάνω δύο βιβλία ndashμαζί μέ τό περιοδικό laquoΟ ΟΣΙΟΣ ΓΡΗ-ΓΟΡΙΟΣraquondash προσφέρθηκαν στόν Ἐκδότη-Διευθυντή τοῦ πε-ριοδικοῦ μας ἀπό τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ Μονῆς Ἀρχιμ Γεώρ-γιο Καψάνη στίς 14-12-2011 κατά τήν ἐπίσκεψή του στήΜονή καί στό Γραφεῖο του ὅπου τοῦ πρόσφερε γιά τή Βι-βλιοθήκη τῆς Μονῆς τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo τοῦ ὁποίου ἡΜονή εἶναι ἀποδέκτρια καί τό βιβλίο του γιά τόν Μητροπο-λίτη Σωκράτη)

bull Νίκου Χρ Ἀλιπράντη Ἀντιφωνήσεις Ἀθήνα 2011 σσ 95bull Μαριάνθης Φ Παλάζη Ἕνα ὄνομα δύο τόποι Ἐπιβάτες Ἀνα-

τολικῆς Θράκης Νέοι Ἐπιβάτες Θεσσαλονίκης Ἀθήνα 2009σσ 240

bull Δήμου Κιμώλου Οἱ ρίζες τῶν κοινῶν παραδοσιακῶν Κιμώλου-Σερίφου (Λαογραφική ἔρευνα Θοδωρής Γ Λιβάνιος) Κίμω-λος 2011 σσ 63

bull Ἀντιστρατήγου Ἰωάννη Ἠλία Ἀλεξάκη Ἐγκώμιον ΓενναίουΣτρατηγοῦ ἐναρέτου πατριώτη Ἰωάννη Σωτ Ἀλεξάκη Ἡρά-κλειο 2012 σσ 32

bull Στέλιου Παπαθανασίου Ὁ Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης στάἄδυτα τῆς δημοσιογραφίας Ἀθήνα 2008 σσ 46

bull Δημ Θ Κύρου Δύναμη εἰρήνης ἡ Ὀρθοδοξία [Ἀνάτυπο ἀπότό βιβλίο laquoΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ldquoΗ ΟΡΘΟ-ΔΟΞΙΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑrdquo ndashΤΑ ΔΗ-ΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥraquo Θεσσαλονίκη 1994 σσ 83-96]Θεσσαλονίκη 2010

bull ndash laquoΧριστός ἐτέχθηraquo - Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ καί ἡ laquoἐπί γῆςεἰρήνηraquo - Ἡ Διήγηση τοῦ φιλοσόφου Ἀφροδιτιανοῦ γιά τά πα-ράδοξα μυστήρια πού ἔγιναν στήν Περσία στόν καιρό τῆς Γεν-νήσεως τοῦ Χριστοῦ γιά τούς Μάγους καί γιά τόν ἈστέραἈρναία Χριστούγεννα 2010 σσ 40

bull Τέκνα dagger Χαρίκλειας (ΓιῶργοςἙλένη Καίτη Μαρία) Δημητρα-κούδη (Θεσνίκη) 100 euro(34074 δρχ )

bull Πάχτας Θ Ἱπποκράτης (Θεσνίκη) 50 euro(17037 raquo )bull Κατσαμάνης Νικ (Σέρρες) 50 euro(17037 raquo )bull Βλάχτσης Νικ (Ἀθήνα) 50 euro(17037 raquo )bull Μπύρου Γρ Σουλτάνα (Ἀρναία) 40 euro(13629 raquo )bull Ρήγας Ἰω Δημ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Δημητρακούδης Ν Γεωργ (Ἀθήνα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Κατσαμούρης Γεώργ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Λαζαρίδης Χαρ (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρήγας Ν Κων (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )

bull Καρτσιώτης Μιχ (Πετροκέρασα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Μπάλλα-Σιέρου Στέλλα (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Καραμίχος Ἰω (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Χιονίδης Χ Γεώργιος (Βέροια) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρέμπελος Χρ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Βαλιάνος Θεολ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Βαλιάνος Στυλ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Κοτσάνης Κων (Θεσνίκη) 10 euro ( 3407 raquo )bull ΚΠ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κοκκαλιάρης Βασ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κωνσταντινίδου Νόρα (Δράμα) 10 euro ( 3407 raquo )bull Τζιτζιρίκας Ἰω Ἀστ 05 euro ( 1704 raquo )

ΟΙ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΕΣ ΜΑΣΓιά τή συνέχιση τῆς ἔκδοσης τοῦ περιοδικοῦ μας βοήθησαν οἰκονομικά καί εὐχαριστοῦμε οἱ

Ἡ σελίδα 163 από τόν Κώδικα Ληψοδοσίας (Κατάστιχο) τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1916-1947)ὅπου ἀναγράφονται τά ὀνοματεπώνυμα τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ἐπιτρόπων τοῦ ἔτους 1922 (πρίν ἀπό 91 χρόνια)

4

μαντούδης τοῦ Χρήστου μελισσοτρόφος καί κάτοικος Ἀρναίας δήλωσε laquoἕνα ἡμίονον ἄρρενα ἡλι-κίας ἐτῶν δύο(2) χρώματος Μούργκου414 καί ἀναστήματος 117 ὡς ἰδιόκτητονraquo μέ κατάθεση δήλωσήςτου καί χαρτοσήμου 2 δραχμῶν καί τόν κατέγραψε στό σχετικό μητρῶο μέ τόν ἀριθμό 51 στό ὁποῖοἐπικόλλησε τό χαρτόσημο

[Τό Ἔγγραφο ὑπογράφει ὁ Κοινοτάρχης τό σφραγίζει μέ τή σφραγίδα τῆς Κοινότητας καί τό ἐπι-σημαίνει μέ laquoΚινητόν ἐπίσημαraquo τῆς μιᾶς δραχμῆς τό ὁποῖο σφραγίζει μέ τή σφραγίδα τῆς Κοινότη-τας Κάτω ἀπό τήν πρώτη (δεξιά) σφραγίδα ἀναγράφεται τό ἑξῆς Σημείωμα laquoἘξαιρεῖται προσωρινῶςλόγῳ μικρᾶς ἡλικίας Ἀρναία 8-5-934 Ἡ Στ(ρατιωτική) Ἐπιτροπή ταξινομήσεωςraquo ἡ ὁποία ἀποτελεῖταιἀπό 3 ἄτομα μέ δυσανάγνωστες ὑπογραφές (τό ἐπώνυμο τοῦ τρίτου ἀτόμου εἶναι Κατσάγγελος) Εἶναιἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρόγραφα Στό φ 1β΄ καταγράφονται σέ ἔντυπη μορφή οἱ laquoὙπο-χρεώσεις πολιτῶν ἐκ τοῦ Κώδικος (ἀναφορικῶς πρός τό πιστοποιητικόν κυριότητοςraquo]77 Διπλότυπος ἀπόδειξις πληρωμῆς ἐκπαιδευτικῶν τελῶν ἐγγραφῆς Ἀρναία 30 Σεπτεμβρίου 1937

φ 1 (φ 1β κενό) 144Χ102Ὁ Δημοσθένης Διαμαντούδης μαθητής τῆς Α΄ τάξεως τοῦ Ἡμιγυμνασίου Ἀρναίας κατέβαλε τέ-

λος ἐγγραφῆς 200 δραχμές γιά το Α΄ τρίμηνο τοῦ σχολ ἔτους 1937-1938 καί γιά πρόσθετα τέλη 150δραχμές συνολικά 20150 δραχμές

(Τό Ἔγγραφο ὑπογράφει ὁ ἀναπληρωτής laquoΠροϊστάμενος τοῦ Σχολείουraquo Δ Ἀποστολόπουλος415 καίτό σφραγίζει μέ τή σχολική σφραγίδα)416 Ἔχει ἀριθμό 30 καί ὑδατόσημο μέ τά γράμματα ΔΗ Τό Ἔγγρα-φο εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρόγραφα)78 Διπλότυπος ἀπόδειξις πληρωμῆς ὑποχρεωτικῆς εἰσφορᾶς μορφ κινηματογράφου Ἀρναία 28 Ὀκτω-βρίου 1937 φ 1 (φ 1β κενό) 133Χ133

Ὁ Δημοσθένης Διαμαντούδης μαθητής τῆς Α΄ τάξεως τοῦ Ἡμιγυμνασίου Ἀρναίας laquoκατέβαλε τήνσυμφώνως τῷ Νόμῳ 418 (1935) ὑποχρεωτικήν εἰσφοράν αὐτοῦ ὑπέρ τοῦ μορφωτικοῦ κινηματογρά-φουraquo 5 δραχμές

(Τό Ἔγγραφο ὑπογράφει laquoὁ Προϊστάμενος τοῦ Σχολείουraquo Γ Ἀμπελουργός417καί τό σφραγίζει μέτή σχολική σφραγίδα Ἔχει ἀριθμό 4 Τό Ἔγγραφο εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρό-γραφα)79 Ὑπηρεσιακό Ἀρναία 10 Ἰουνίου 1938 φ 1 (φ 1β κενό) 153Χ205

Ἡ Ἀγροτική Τράπεζα τῆς Ἑλλάδος-Πρακτορεῖο Ἀρναίας κάνει γνωστό στόν Γεώργιο Χρ Διαμαν-τούδη ὅτι ἐγκρίθηκε γιʼ αὐτόν δάνειο 8000 δραχμῶν laquoδιά τήν ἀγοράν 40 μελισσοσμηνῶν καί τόν πα-ρακαλεῖ νά προσέλθει laquoμετά δύο ἐγγυητῶν τῶν ἀγορασθησομένων ζῴων καί τοῦ πωλητοῦ αὐτῶνraquoγιά τή χορήγηση τοῦ δανείου

(Τό Ἔγγραφο ὑπογράφεται μέ μή ἀναγνώσιμη ὑπογραφή προφανῶς ἀπό τόν Διευθυντή Τό Ἔγγρα-φο εἶναι δακτυλογραφημένο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρόγραφα)80 Διπλότυπος ἀπόδειξις πληρωμῆς ἐκπαιδευτικῶν τελῶν ἐγγραφῆς κλπ Ἀρναία 30 Σεπτεμβρίου 1938

φ 1 (φ 1 κενό) 110Χ152Ὁ Δημοσθένης Διαμαντούδης μαθητής τῆς Β΄ τάξεως τοῦ Ἡμιγυμνασίου Ἀρναίας κατέβαλε laquoδιά

τέλη ἐγγραφῆς Α΄ Τριμήνουraquo τοῦ σχολ ἔτους 1938-1939 200 δραχμές laquoδιά τέλη παραπεμπομένωνπρός ἐπαινεξέτασινraquo 50 δραχμές καί laquoδιά πρόσθετον τέλος ἀμέσου καταβολῆςraquo 150 δραχμές συ-νολικά 25150 δραχμές

(Τό Ἔγγραφο ὑπογράφει laquoὁ ἐντεταλμένος τήν εἴσπραξινraquo Γ Ἀμπελουργός καί τό σφραγίζει μέ τήσχολική σφραγίδα laquoσέ δύο σημεῖα Ἔχει ἀριθμό 7026 Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χει-ρόγραφα)81 Διπλότυπος ἀπόδειξις πληρωμῆς ἐκπαιδευτικῶν τελῶν ἐγγραφῆς κλπ Ἀρναία 13 Ἰανουαρίου 1939

φ 1 (φ 1β΄ κενό) 110Χ152Ὁ Δημοσθένης Διαμαντούδης μαθητής τῆς Β΄ τάξεως τοῦ Ἡμιγυμνασίου Ἀρναίας κατέβαλε laquoδιά

τέλη ἀνανεώσεως ἐγγραφῆςraquo τοῦ σχολ ἔτους 1938-1939 200 δραχμές καί laquoδιά πρόσθετον τέλος ἀμέ-σου καταβολῆςraquo 150 δραχμές συνολικά 20150 δραχμές

(Τό Ἔγγραφο ὑπογράφει laquoὁ ἐντεταλμένος τήν εἴσπραξινraquo Γ Ἀμπελουργός πού τό σφραγίζει μέτή σχολική σφραγίδα σέ δύο σημεῖα Ἔχει ἀριθμο 7040 Τό ῎Εγγραφο εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμ-πληρώνονται χειρόγραφα)

5

82 Διπλότυπος ἀπόδειξις πληρωμῆς ὑποχρεωτικῆς εἰσφορᾶς Ἀρναία 20 Ἰουνίου 1939 φ 1 (φ 1β΄κενό) 94Χ145

Ὁ Δημοσθένης Διαμαντούδης μαθητής τῆς Β΄ τάξεως τοῦ Ἡμιγυμνασίου Ἀρναίας laquoκατέβαλε διʼεἰσφοράν γ΄ τριμήνουraquo δρχ 40 καί laquoδιά πρόσθετον τέλος ἀμέσου καταβολῆςraquo δρχ 150 συνολικά 4150δρχ

(Τό Ἔγγραφο ὑπογράφει laquoὁ ἐντεταλμένος τήν εἴσπραξινraquo Γ Ἀμπελουργός πού τό σφραγίζει μέτή σχολική σφραγίδα σέ δύο σημεῖα καί ἔχει ἀριθμό 11076 Πάνω ἀπό τόν τίτλο ἀναγράφεται τό λο-γότυπο laquoΥΠΟΥΡΓΕΙΟΝ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΕΘΝ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΕΝΙΣΧΥΣΙΣ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΜΕΣΗΣ ΕΚ-ΠΑΙΔΕΥΣΕΩΣraquo Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρόγραφα)83 Ἀτομική πρόσκλησις Ἀρναία 8 Ὀκτωβρίου 1940 φ 1 177Χ236

Τό laquoΤαμεῖον Εἰσπράξεων Ἀρναίαςraquo προσκαλεῖ τόν Γεώργιο Χρήστου Διαμαντούδη νά καταβάλει μέσασέ 8 ἡμέρες στό Δημόσιο τό χρέος του laquoἐκ φόρου καταστροφῆς ὑπονόμουraquo τοῦ οἰκονομικοῦ ἔτους1940 ἀνερχόμενο στό ποσό τῶν 350 δρχ μέ τή σύσταση νά σπεύσει στήν ἐκπλήρωση τῆς ὑποχρέω-σής του διότι ἀλλιῶς θά ἐφαρμόσει ἐναντίον του laquoτά ὑπό τοῦ ΝΕΔΕ προβλεπόμενα ἀναγκαστικάμέτραraquo πού θά ἔχουν ὡς κύρια συνέπεια τήν αὔξηση τοῦ χρέους του Τό εἶδος τοῦ φόρου ἀναγρά-φεται ἀναλυτικά ὡς ἑξῆς (ὑπετιότητι κατεστράφη ὁ ὑπόνομος διά τήν κατασκευήν τοῦ ὁποίου ἐδα-πάνησεν ἡ Κοινότης Δρ 1400raquo

[Τό Ἔγγραφο εἶναι ἀνυπόγραφο καί σφραγίζεται μόνο μέ τή σφραγίδα τῆς Ὑπηρεσίας418 (στό πάνωμέρος τοῦ φ 1β΄ ὅπου ἀναγράφεται ἡ διεύθυνση τοῦ παραλήπτη καί τό λογότυπο τῆς Ὑπηρεσίας (Βλσφραγίδα) Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρόγραφα]84 Ὑπηρεσιακό (Διαβιβαστικό Ἔγγραφο) Ἀρναία 10 Ὀκτωβρίου 1945 φ 1 286Χ194

Ὁ Νομάρχης Χαλκιδικῆς Ἀν Κισχίρας419 διαβιβάζει στόν Πρόεδρο τῆς Κοινότητας Ἀρναίας420 laquoτόὑπʼ ἀριθμ 211128-9-45 ἔγγραφον τής ἐν Ἀθήναις ἑδρευούσης ὑπηρεσίας Ἀρχείων παρ χρήσεως μεθʼὁλοκλήρου τῆς προσηρτημέ-νης ἀλληλογραφίας ἀφορῶνἔκδοσιν πιστοποιητικῶν τῶνΚαραγιάννη Ἰωάννη421raquo καίπαρακαλεῖ laquoδιά τήν ἀπʼ εὐθεί-ας ἐκτέλεσινraquo Στό φ 1β΄ κα-ταγράφεται laquoΦύλλον Μη-τρώον τοῦ Ἰωάννη Δ Καρα-γιάννηraquo πού ἀφορᾶ στήστρατιωτική του θητεία(1919-1935) μέ ἡμερομηνία20-6-1945 καί τόπο ἔκδοσηςτόν Πολύγυρο (Βλ εἰκόνα)

(Τό Ἔγγραφο εἶναι ἀντί-γραφο καί ἀσφράγιστο μέ με-ρικές ἀνορθογραφίες καί κοι-νοποιεῖται στήν laquoὙπηρεσίαν παρ χρήσεως Ἀθήναςraquo καί laquoἸωάννην Δ Καραγιάννη Ἀρναίανraquo Ἔχει ἀριθ-μό Πρωτοκόλλου 2072)85 Πιστοποιητικόν Ἀρναία 20 Φεβρουαρίου 1948 φ 1 (φ 1β΄ κενό) 214Χ283

Ὁ Δήμαρχος Ἀρναίας Θεοχάρης Μπάτσιος422 πιστοποιεῖ ὅτι ἡ οἰκογένεια τοῦ δημότη καί στρατιώτηΔιαμαντούδη Δημοσθένη τοῦ Γεωργίου ἀποτελεῖται ἀπό τόν πατέρα του Γεώργιο τοῦ Χρήστου (γένν1878) τή μητέρα του Αἰκατερίνη (ἐτῶν 60) τούς ἀδελφούς του Χρῆστο (γένν 1911) καί Ἀλκιβιάδη(γένν 1912) καί τῆς ἀδελφῆς του Σουλτάνας (ἐτῶν 23) ὅτι τά παραπάνω μέλη ἔμειναν μέ τόν ὁπλί-τη πρίν στρατευθεῖ καί συντηροῦνταν ἀπό αὐτόν ὅτι τά παραπάνω μέλη δέν κατέχουν ὁποιαδήπο-τε ἔμμισθη θέση καί δέν λαμβάνουν σύνταξη ἄνω τῶν 20000 δρχ τόν μῆνα οὔτε ἔχουν εἰσοδήμα-τα 20000 δρχ ἀπό ΝΠΔ ἤ ΙΔ Δημοσίου Ταμείου ἤ ἀπό ἄλλον καί ἀπό ἄλλη πηγή καί ὅτι τό παρόνχορηγεῖται μέ αἴτησή του laquoδιά τήν λῆψιν ἐφεδριακοῦ ἐπιδόματοςraquo

(Τό Ἔγγραφο ὑπογράφεται ἀπό τόν Δήμαρχο ὁ ὁποῖος τό σφραγίζει μέ τήν ὑπηρεσιακή σφραγί-δα423 Στό κάτω ἀριστερό μέρος τοῦ Ἐγγράφου ὁ Διοικητής τοῦ Σταθμοῦ Χωροφυλαλῆς Ἀρναίας424

6

405 Ὁ Νικ Μαρμαρᾶς γεννήθηκε τό 1900 (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo) Ἦταν γιός τοῦ Κων-σταντίνου (Κωστῆ) Μαρμαρᾶ [Βλ φωτογραφία στό τχ 47 Ἀπρ-Ἰούν 2000 σ 5 ὅπου εἰκονίζεται μέτόν πατέρα του καί τά ἕξι ἀδέλφια του (πρῶτος ἀπό ἀριστερά μετά τόν πατέρα του)] Ἦταν γιατρόςκαί τό ἐπάγγελμά του ἐξάσκησε στήν Ἀρναία [Βλ Μανασσῆ (Μάνου) Γ Μανασσῆ Χρονικό κατοχῆςἈρναίας 1941-1944 καί στοιχεῖα ἀπό τή ζωή της Ἀθήνα 20001 σ 110)] Τό 1925-1926 συμμετεῖχε στήνἐπιτροπή μετονομασίας τῶν ξενόφωνων χωριῶν τῆς Ὑποδιοικήσεως Χαλκιδικῆς μέ πρόεδρο τόν Μη-τροπολίτη Ἱερισσοῦ Σωκράτη καί μέλη τόν γιατρό Γρηγ Σαραφιανό καί τόν διευθυντή τοῦ ἩμιγυμνασίουΛιαριγκόβης Ἀ Νικολάου [Βλ Δημ Θ Κύρου Καταγραφή Ἀρχείων 1 ΚΑ΄ (6) Κατάλογος ἘγγράφωνἈρχείου Λυσιμάχου Γρ Σαραφιανοῦ ΑΡΝΑΙΑ ὅπ σ 4 Ἐγγρ ἀρ 131 καί 2 ΚΑ΄(7) Κατάλογος ὅπ

Σημειώσεις

βεβαιώνει τό γνήσιο τῆς ὑπογραφῆς τοῦ Δημάρχου ὑπογράφον-τας καί σφραγίζοντας τή βεβαίωση μέ τήν ὑπηρεσιακή σφραγίδα425Ἔχει ἀριθμό Πρωτοκόλλου 32)86 Ἀπόδειξις πληρωμῆς Ἀρναία 2 Μαΐου 1954 φ 1 (φ 1β΄ κενό)

95Χ133Ὁ Δημ(οσθένης) Διαμαντούδης πλήρωσε γιά κατανάλωση ἠλε-

κτρικοῦ ρεύματος426 στόν ἠλεκτροδοτοῦντα τήν Ἀρναία Κ Κα-τακάλου427 18 δραχμές γιά τόν μῆνα Δεκέμβριο τοῦ 1953

[Τό Ἔγγραφο (βλ εἰκόνα) ὑπογράφει ὁ Εἰσπράκτορας Θ Μα-τζώλης428 Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρόγραφαἜχει ἀριθμό 623 καί πάνω ἀπό τόν τίτλο τό λογότυπο laquoΗΛΕ-ΚΤΡΟΦΩΤΙΣΜΟΣ ΑΡΝΑΙΑΣ-Κ ΚΑΤΑΚΑΛΟΥraquo Κάτω ἀπό τόν λογα-ριασμό καί τήν ὑπογραφή τοῦ εἰσπράκτορα ἀναγράφεται ἡ φρά-ση laquoΠαρακαλοῦμε νά πληρώνετε τήν κατανάλωσή σας τακτικάraquo]87 Λογαριασμός καταναλώσεως ἠλεκτρ ρεύματος Ἀρναία

26 Ὀκτωβρίου 1955 φ 1 (φ 1β΄ κενό) 112Χ82Ὁ Δημοσ(θένης) Διαμαντούδης πλήρωσε γιά κατανάλωση ἠλε-

κτρικοῦ ρεύματος (8 ΩΧΒ) στόν Κ Κατάκαλο 4700 δρχγιά τούς μῆνες Αὔγουστο καί Σεπτέμβριο τοῦ 1955(σύν 2 δρχ γιά χαρτόσημο)

[Τό Ἔγγραφο (βλ εἰκόνα) ὑπογράφει ὁ ΔιαχειριστήςΘ Ματζώλης Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συνπληρώνον-ται χειρόγραφα Ἔχει ἀριθμό 1937 καί πάνω ἀπό τόν τίτ-λο τό λογότυπο laquoΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΙΣ ΑΡΝΑΙ-ΑΣ ΚΑΤΑΚΑΛΟΣraquo Κάτω ἀπό τόν λογαριασμό καί τήν ὑπο-γραφή τοῦ εἰσπράξαντος ἀναγράφεται ἡ φράση laquoΠα-ρακαλοῦμε νά πληρώνετε κάθε μῆνα τακτικά τόν φωτι-σμό σας)]88 Λογαριασμός καταναλώσεως ἠλεκτρ ρεύματος

Ἀρναία 30 Ἀπριλίου 1959 φ 1 (φ 1β΄ κενό) 112Χ85

Ὁ Δημοσ(θένης) Διαμαντούδης πλήρωσε γιά κατα-νάλωση ἠλεκτρικοῦ ρεύματος (4 ΩΧΒ) στή Δημόσια Ἐπι-χείρηση Ἠλεκτρισμοῦ (ΔΕΗ) 10 δρχ (+ 1 δρχ γιά χαρ-τόσημο) γιά τόν μῆνα Ἀπρίλιο τοῦ 1959

[Τό Ἔγγραφο (βλ εἰκόνα) ὑπογράφει ὁ ΔιαχειριστήςΘ Ματζώλης Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονταιχειρόγραφα Ἔχει ἀριθμό 1640 καί πάνω ἀπό τόν τίτλοτό λογότυπο laquoΔΗΜΟΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΣ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ ΑΡ-ΝΑΙΑΣraquo)

7

τχ 93Ὀκτ-Δεκ 2011 σ 3 Ἔγγρ ἀρ 55 (Β΄ σειρά)] Κατά τά ἔτη 1929 (279) -1931 (28) χρημάτισε Πρό-εδρος τῆς Κοινότητας Ἀρναίας καί κατά τά ἔτη 1931 (109)-1934 (263) χρημάτησε Μέλος τοῦ Κοινο-τικοῦ Συμβουλίου (Βλ Βιβλία Πρακτικῶν καί Ἀποφάσεων 1929-1934 τῆς Κοινότητας Ἀρναίας)

406 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 37 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΕΛΛΗΝΙ-ΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ bull ΝΟΜΑΡΧΙΑ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣraquo καί στό κέντρο σέ δύο σειρές laquoΚΟΙΝΟΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquoΧρησιμοποιήθηκε ἀπό τίς 3-2-1929 ἕως τίς 12-7-1935 (Βλ τά Βιβλία Πρακτικῶν καί Ἀποφάσεων τῶνἐτῶν αὐτῶν Φωτογραφία της μαζί μέ ἄλλες βλέπε στό ὀπισθόφυλλο τοῦ τχ 24Ἰουλ-Σεπτ 1994 τοῦπερ laquoΑΡΝΑΙΑraquo καί στό Βιβλίο τῆς Ἠλ Παπαθανασίου Ἡ Ἀρναία ἡ παλιά Λιαρίγκοβα Θεσσαλονίκη 1999σ 147

407 Μᾶλλον πρόκειται γιά τόν Πρόεδρο τῆς Ἐπιτροπῆς ταξινομήσεως (Βλ καί Ἔγγραφο ἀρ 76)408 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν409 Ὁ Κωνσταντῖνος Καραλιόλιος τοῦ Δημητρίου γεννήθηκε τό 1901 (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων

raquo) Ἦταν γιατρός κατά τά ἔτη 1999 (279)-1931 (28) Μέλος τοῦ Κοινοτικοῦ Συμβουλίου καί κατά τάἔτη 1931 (109-1934 (263) Πρόεδρος τῆς Κοινότητας (Βλ τά Βιβλία Πρακτικῶν καί Ἀποφάσεων 1929-1934 τῆς Κοινότητας Ἀρναίας)

410 Ὁ Ἀρχιμ Ἀθανάσιος Κυρούδης τοῦ Βασιλείου γεννήθηκε τό 1874 (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρέ-νων raquo) Χειροτονήθηκε Διάκονος καί Πρεσβύτερος τό 1925 ἀπό τόν Μητροπολίτη Ἱερισσοῦ Σωκρά-τη Ἀργότερα πῆρε καί τό ἐκκλησιαστικό ἀξίωμα τοῦ Ἀρχιμανδρίτη καί ὑπηρέτησε ὡς ἐφημέριος τοῦΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγ Στεφάνου μέχρι τό 1952 Τό 1939 συνέργησε στήν κατασκευή τῆς περίφραξηςτοῦ αὐλογύρου τοῦ Ναοῦ Διετέλεσε Γραμματέας καί Ἀρχιερατικός Ἐπίτροπος τῆς Μητροπόλεως Ἱερισ-σοῦ [Περισσότερα γιʼ αὐτόν βλέπε Δημ Θ Κύρου Τά laquoΧρονικά Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Λιαριγκόβης(Ἀρναίας)raquo τοῦ Μητροπολίτη Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτη (1911-1944) ΑΡΝΑΙΑτχ 78Ἰαν-Μάρτ 2008 σσ 6 καί 13 (Σημ 37) καί Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδα-μερίου Σωκράτης Σταυρίδης (1866-1944) ὅπου ὑπάρχει καί ἄλλη Βιβλιογραφία]

411 Δέν γνωρίζουμε ποῦ ἦταν ἡ ἕδρα τοῦ Συντάγματος αὐτοῦ412 Ἐδῶ ἡ ὑπόθεση ἔχει πλάκα Εἶναι ἀστεία Γιʼ αὐτό θά τήν ἀστειεύσουμε καί μεῖς περισσότερο

Διαβάστε λοιπόν ἔχοντας ὑπόψη καί τή Σημείωση 409 Ἀπό τίς 10-9-1931 ἕως τίς 26-3-1934 Πρόεδροςτῆς Κοινότητας ἦταν ὁ Κων Καραλιόλιος ἐνῶ ὁ Ἀ(στέριος) Καραμῖχος ἀπό τίς 5-4-1921 ἕως τίς 21-10-1934 ἦταν ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ τῆς Κοινότητας Ἄν θέλετε νά μάθετε γιατί ὑπογράφει ὡς Πρόεδρος laquoνοῦνκαί ἡλικίαν ἔχει αὐτόν ἐρωτήσατεraquo Θά τόν βρεῖτε στό ὀστεοφυλάκιο τοῦ Κοιμητηρίου Ἀρναίας μέlaquoγεγυμνωμένα ὀστᾶraquo Πιστεύουμε ὅτι τό περιστατικό εἶναι πρωτοφανές στά χρονικά τῆς Τοπικῆς Αὐτο-διοίκησης πανελληνίως

413 Ὁ Ἀλέξανδρος Ἀλεξάνδρου τοῦ Βασιλείου γεννήθηκε τό 1902 (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένωνraquo) Ἦταν παντοπώλης καί γεωργός Χρημάτισε Πρόεδρος τῆς Κοινότητας Ἀρναίας ἀπό τίς 9-4-1934ἕως τίς 16-12-1935 καί Κοινοτικός Σύμβουλος τό 1936 Στή συνέχεια διορίσθηκε ὑπάλληλος στήν Ἀγρο-τική Τράπεζα καί ὑπηρέτησε στή Θεσσαλονίκη στά Ν Μουδανιά καί στήν Ἀρναία Στίς 10-12-1943 laquoδο-λοφονήθηκε ἀπό κομμουνιστές ὕστερα από ἐμπαθεῖς καί συκοφαντικές εἰσηγήσεις τοπικῶν παραγόντωνraquo[Βλ Κλ(ειώς) Ἀ(λεξάνδρου) Τό γενεαλογικό δένδρο τῆς οἰκογένειας Ἀλεξάνδρου Η ΑΡΝΑΙΑ ΤΗΣ ΜΑ-ΚΕΔΟΝΙΑΣ τχ 49Ὀκτ-Δεκ 2000 σσ 12-13 14 15 καί 16 ὅπου ὑπάρχουν περισσότερες πληροφορίεςγιʼ αὐτόν καί φωτογραφίες ἀπό τή ζωή καί τή δράση του]

414 Ἡ λέξη μοῦργκος ἤ μοῦργος προέρχεται ἀπό τή λέξη μούργκα ἤ μούργα ἡ ὁποία σημαίνει σκο-τάδι ἤ κατακάθι λαδιοῦ καί χαρακτηρίζει μεγαλόσωμα ζῶα (κυρίως τσομπανόσκυλα) σκούρου χρώ-ματος Μεταφορικά σημαίνει τόν ἀσχημομούρη καί τόν κακότροπο ἄνθρωπο (Βλ ἐνδεικτικάἘγκυκλοπαίδειες laquoΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΖΩΗraquo τόμος 13 σ 144 καί laquoΚΟΣΜΟΣraquo τόμος 18 σ 335 καί laquoΕΠΙ-ΤΟΜΟΝ ΠΛΗΡΕΣ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΚΑΙ ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΗΣ ΠΑ-ΠΥΡΟΣ-ΛΑΡΟΥΣraquo σ 748)

415 Ὁ Δημήτριος Ἀποστολόπουλος ὑπηρέτησε ὡς καθηγητής τοῦ Ἡμιγυμνασίου Ἀρναίας ἀπό τήν1η Μαρτίου 1937 ἕως τήν 22α Ὀκτωβρίου 1939 [Βλ laquoΒιβλίον Πράξεων τοῦ Προσωπικοῦ τοῦ Ἡμιγυ-μνασίου Λιαριγκόβηςraquo (1915-1939)] Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτόν καί γιά τήν καταγωγήτου ἡ ὁποία μᾶλλον ἦταν ἀπό τήν Πελοπόννησο

416 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 33 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΗΜΙΓΥ-ΜΝΑΣΙΟΝ ΑΡΝΑΙΑΣ 1914raquo στό κέντρο κυκλικά (σχεδόν) ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣΕΛΛΑΔΟΣraquo καί μέσα σʼ αὐτό ὑπάρχει ἡ παράσταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό

8

[Εὐκαιριακά θά πρέπει νά συμπληρώσουμε καί νά διορθώσουμε τίς Σημειώσεις 399 καί 400 τοῦ Ἐγγρά-φου 71 πού δημοσιεύθηκε στό προηγούμενο τεῦχος ὡς ἑξῆς Στή Σημείωση 399 τό 1932 νά γίνει 1933σύμφωνα μέ τό laquoΒιβλίον Πράξεων τοῦ Προσωπικοῦ τοῦ Ἡμιγυμνασίου Λιαριγκόβηςraquo (1915-1939) τόὀποῖο πρέπει νά προστεθεῖ στή Βιβλιογραφία καί στή Σημείωση 400 ἡ διάμετρος νά γίνει 35 καί τό λο-γότυπο νά γραφεῖ laquo ΥΜΝΑΣΙΟΝ ΛΙΑΡΙΓΚΟraquo καί νά γραφεῖ ἐνημερωτικά ὅτι ὁλόκληρη ἡ σφραγί-δα ἔχει τό λογότυπο κυκλικά laquoΗΜΙΓΥΜΝΑΣΙΟΝ ΛΙΑΡΙΓΚΟΒΗΣ 1914raquo καί στό κέντρο ὑπάρχει ἡ παρά-σταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό]

417 Ὁ Γεώργιος Ἀμπελουργός ὑπηρέτησε ὡς καθηγητής μέ καθήκοντα Διευθυντῆ τοῦ Ἡμιγυμνα-σίου Ἀρναίας ἀπό τίς 7 Φεβρουαρίου 1936 ἕως τίς 10 Ἰουλίου 1939 (Βλ laquoΒιβλίον Πράξεων raquo) Δένἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτόν καί γιά τήν καταγωγή του

418 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 37 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΒΑΣΙΛΕΙΟΝΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ-ΤΑΜΕΙΟΝ ΑΡΝΑΙΑΣraquo καί στό κέντρο ὑπάρχει ἡ παράσταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό

419 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτόν420 Δέν γνωρίζουμε ποιός ἦταν Πρόεδρος τῆς Κοινότητας (πιθανόν ὁ Εὐθ Τσαπραζλῆς) διότι τά

Πρακτικά τῆς περιόδου ἐκείνης ἦταν ἀνυπόγραφα ἴσως λόγω κακῆς λειτουργίας τοῦ Κοινοτικοῦ Συμ-βουλίου Ἀπό τίς 19 Ὀκτωβρίου ἀνέλαβε νέο Κοινοτικό Συμβούλιο μέ Πρόεδρο τόν Ἀναστάσιο Σαμαρᾶ

421 Ὁ Ἰωάννης (ἤ Παράσχος) Καραγιάννης γεννήθηκε τό 1899 Φοίτησε στήν Ἀστική Σχολή Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας) ἀπό τό 1905 ἕως τό 1912 (Βλ Μαθητολόγιον 1908-1913 πού βρίσκεται στό Γενι-κό Λύκειο Ἀρναίας) Τόν Μάϊο τοῦ 1919 κατατάχθηκε ὡς κληρωτός στόν Στρατό καί τόν Ἰούνιο με-τατέθηκε στόν Λόχο Στρατηγείου τῆς Σμύρνης καί σέ ἄλλες μονάδες τοῦ ἐκεῖ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ συμ-μετέχοντας στή Μικρασιατική Ἐκστρατεία μέχρι τά τέλη τοῦ 1921 ὁπότε ἐπέστρεψε στή Θεσσαλο-νίκη λόγω σοβαροῦ τραυματισμοῦ τόν Μάρτιο τοῦ 1923 Ἦταν σύζυγος τῆς Ἑλένης Καραστέριου Στήδεκαετία τοῦ 1970 ἔγραψε Ἡμερολόγιο 40 σελίδων το ὁποῖο ἀναφέρεται στή στρατιωτική του ζωήἀλλά καί σέ ἄλλα γεγονότα πού συνέβησαν στήν Λιαρίγκοβη ἀπό τό 1911 ἕως τό 1914 σέ συνδυασμόμέ τήν ἀρχιερατεία τοῦ ἐπισκόπου (τότε) Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη Πέθανε στά τέλη Ἰου-νίου τοῦ 1989 Λίγα χρόνια πρίν πεθάνει μᾶς τό ἔδωσε γιά φωτοαντιγραφή ἐκφράζοντας τήν ἐπιθυ-μία νά ἐκδοθεῖ σέ βιβλίο Τίς παραπάνω πληροφορίες πήραμε ἀπό τό Ἡμερολόγιό του οἱ ὁποῖες δια-φέρουν ἐλάχιστα ἀπό τις πληροφορίες τοῦ laquoΦύλλου Μητρῴουraquo του (Γιά τόν Ἰω Καραγιάννη καί τόἩμερολογιό του βλέπε (ΔΘΚ) Μικρές Εἰδήσεις ΑΡΝΑΙΑ τχ 4Μάρτ-Αὔγ 1989 σ 13 καί Δημ ΘΚύρου 1 Ἕνας γέροντας θυμᾶται ΑΡΝΑΙΑ τχ 11Ἀπρ-Ἰούν 1991 σσ 5-7 καί 2 Ἡ Ἱστορία τοῦἹεροῦ Ναοῦ τῶν Ἁγίων Ἀναργύρων ἀπό τήν ἵδρυσή του (1919) ὥς τήν ἀνακήρυξή του σέ ἐνοριακό Ναό(1982) στόν Συλλογικό Τόμο laquoἹερός Ναός Ἁγίων Ἀναργύρων Ἀρναίας Ἀρναία 2002 σσ 34-35 καί 58-59 (Σημ 18-21)

422 Χρημάτισε Δήμαρχος ἤ Πρόεδρος Δημαρχιακῆς Ἐπιτροπῆς) ἀπό τό 1948 ἕως τό 1950 Περισ-σότερα γιʼ αὐτόν καί γιά τήν αὐτοδιοικητική του δραστηριότητα βλέπε Δημ Θ Κύρου Ὁ φιλοαρναι-ώτης Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης (1911-1944) προτείνει στά 1937laquoΝά γίνῃ Κέντρο Τουρισμοῦ ἡ Ἀρναία ἡ δροσερά καί ὡραίαraquo ΑΡΝΑΙΑ τχ 92Ἰούλ-Σεπτ 2011 σσ6-7 μέ ἐπιφύλαξη ὅσον ἀφορᾶ στίς ἡμερομηνίες γιά τή δημαρχιακή του θητεία

423 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 36 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΒΑΣΙΛΕΙΟΝΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ bull ΔΗΜΟΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo καί στό κέντρο εἶναι ἡ παράσταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό(Φωτογραφία τῆς σφραγίδας αὐτῆς μαζί μέ ἄλλες τῆς Κοινότητας καί τοῦ Δήμου Ἀρναίας βλέπε στόὀπισθόφυλλο τοῦ τχ 24Ἰούλ - Σεπτ 1994 τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo)

424 Ἡ ὑπογραφή του εἶναι μή ἀναγνώσιμη καί δέν γνωρίζουμε τό ὀνοματεπώνυμό του οὔτε ἔχου-με ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτόν

425 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 31 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΣΤΑΘΜΟΣΧΩΡΟΦΥΛΑΚΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo Στό κέντρο ἀναγράφεται ἡμικυκλικά ἡ φράση laquoΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣraquoκαί εἰκονίζεται ἡ παράσταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό

426 Τό χρονικό τῆς ἠλεκτροδότησης τῆς Ἀρναίας ἔχει περιληπτικά ὡς ἑξῆς Οἱ πρῶτες αποφάσειςτῆς Κοινότητας Ἀρναίας πάρθηκαν τό 1927 (ἀρ 10 καί 30) ἐπί προεδρίας Βασιλείου Κεχαγιᾶ (Βλ laquoΒι-βλίον Ἀποφάσεων 1921-1927raquo τῆς Κοινότητας Λιαριγκόβης) ἀλλά δέν ὑλοποιήθηκαν τότε Στίς 13 Δε-κεμβρίου τοῦ 1935 τό Κοινοτικό Συμβούλιο (Πρόεδρος Ἀλέξ Ἀλεξάνδρου) ἀποφάσισε (Ἀπόφαση ἀρ113) νά δημοσιευθεῖ σχετική Διακήρυξη στίς ἐφημερίδες τῆς Θεσαλονίκης laquoΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣraquo καί laquoΧΡΟ-ΝΟΣraquo γιά πέντε ἡμέρες ἔναντι 45750 δραχμῶν Στίς 26 Ἀπριλίου τοῦ 1936 μέ Ἀπόφασή του (ἀρ 39)

9

ἐπί προεδρίας Χριστοδούλου Ἀδαμίδη ἐγκρίθηκε ὁ ἠλεκτροφωτισμός τῆς κωμοπόλεως καί στίς 24 Μαΐ-ου τοῦ ἴδιου ἔτους μέ ἄλλη Ἀπόφασή του (ἀρ 47 βλ καί Πρακτικό ἀρ 24) ἐπί προεδρείας ΘεοχάρηΜπάτσιου ὁ ἠλεκτροφωτισμός ἀνατέθηκε ὕστερα ἀπό δημοπρασία στόν Κατάκαλο Κ Κατακάλου (ΒλlaquoΒιβλίον Πρακτικῶν 1935-1937raquo καί laquoΒιβλίον Ἀποφάσεων 1935-1936raquo τῆς Κοινότητος Ἀρναίας) καί μέσαστό 1936 (ὑποθέτουμε) ἄρχισε ἡ ἠλεκτροδότηση στήν Ἀρναία τῆς γκαζόλαμπας Δέν γνωρίζουμε πότεἀκριβῶς οἱ τότε κάτοικοι τῆς Ἀρναίας (πρόσφατοι πρόγονοί μας) ἀναφώνησαν τό laquoΕἴδομεν τό φῶςτό ἠλεκτρικόνraquo καί εἰδικά τό laquoΚατακαλικόνraquo Ὅποιος γνωρίζει ἄς μᾶς ἐνημερώσει Ἀπό τό 1959 τόνἠλεκτροφωτισμό τῆς Ἀρναίας ἀνέλαβε ἡ Δημόσια Ἐπιχείρησις Ἠλεκτρισμοῦ (ΔΕΗ) ἡ ὁποία κυριο-λεκτικά καί μεταφορικά laquoμᾶς ἄλλαξε τά φῶταraquo Ἄν ξέραμε τί μᾶς περίμενε μέ τή ΔΕΗ τόν ἑπό-μενο αἰώνα μετά ἀπό 53 χρόνια (1959-2012) θά θέλαμε νά φωτιζόμαστε ἀκόμα ἀπό τόν ΚατάκαλοΕἶδες ἡ ΔΕΗ

427 Ὁ Κατάκαλος Κ Κατάκαλος (ἤ Κατακάλου) καταγόταν ἀπό τήν Γαλάτιστα τῆς Χαλκιδικῆς Ἀπότό 1927 ἦρθε σέ ἐπαφή μέ τήν Κοινότητα γιά νά ἀναλάβει τήν ἠλεκτροδότηση τῆς κωμόπολης χω-ρίς ἀποτέλεσμα Φαίνεται ὅτι στίς ἀρχές τῆς 10ετίας τοῦ 1930 (ἴσως 1934) ἦταν ἰδιοκτήτης ἀλευρο-μύλου στήν Ἀρναία γιά τίς ἀνάγκες τοῦ ὁποίου ἔπαιρνε νερό ἀπό τό ὑδραγωγεῖο μέ ἀποτελεσμα νάπαρατηρεῖται ἔλλειψη νεροῦ στόν οἰκισμό γεγονός πού προκάλεσε τήν ἀπαγόρευση ἀπό τό Κοινοτι-κό Συμβούλιο τοῦ 1934-1935 (Πρόεδρος Ἀλέξανδρος Ἀλεξάνδρου) λήψης νεροῦ ἀπό τό νεοκατα-σκευασθέν ὑδραγωγεῖο μέ τήν ὑπόδειξη ἡ λήψη νεροῦ νά γίνεται σύμφωνα μέ τό ἤδη ὑπογραφέν Συμ-βόλαιο Ἠλεκτροφωτισμοῦ τῆς Ἀρναίας ἀπό τή βρύση τῆς κεντρικῆς πλατείας Ὁ Κατάκαλος συνέχι-ζε κι ἀργότερα νά παίρνει νερό ἀπό τό ὑδραγωγεῖο μέ ἀποτέλεσμα νά μηνυθεῖ ἀπό τόν τότε Πρόεδρο(Χριστ Ἀδαμίδη) καί νά καταδικασθεῖ ἀπό τό Εἰρηνοδικεῖο Ἄρνης ὁπότε σταμάτησε νά χρησιμοποιεῖτό νερό τοῦ ὑδραγωγείου καί μέ κατάλληλη συσκευή ὀλιγοδάπανη κατόρθωσε νά συγκεντρώνει τόνερό πού χρησιμοποιεῖτο γιά τόν ἠλεκτροφωτισμό τή νύχτα καί νά τό διαθέτει τήν ἑπόμενη μέρα στόνἀλευρόμυλο Μέ τήν ἔλευση τῶν Γερμανῶν στήν Ἀρναία (1941) ὁ Κατάκαλος ἔχοντας σύζυγο Γερ-μανίδα ἔσπασε τήν κλειδαριά τοῦ ὑδραγωγείου καί ὅταν ἡ Κοινότητα κάλεσε τήν Ἑλληνική Ἀστυνο-μία αὐτός ἀπείλησε τόν Ἀστυνόμο τόν τότε Πρόεδρο τῆς Κοινόητας Γ Γκουνιώτη καί τόν τότε Γραμ-ματέα Γ Κατσιαμούρη laquoὅτι θά τούς στείλει εἰς τό στρατόπεδον συγκεντρώσεως διά τήν στάσιν τουςἀπέναντί του ἡ ὁποία ἀποδεικνύει ὅτι εἶναι Ἀγγλόφιλοι καί προσπαθοῦν νά παρεμβάλλουν προσκόμ-ματα εἰς τήν ἐργασίαν του διότι αὐτός εἶναι γνωστός Γερμανόφιλοςraquo Ἔτσι σʼ ὅλη τή διάρκεια τῆς κα-τοχῆς χρησιμοποιοῦσε τό νερό τοῦ ὑδραγωγείου laquoχωρίς μάλιστα νά καταβάλλει οὐδένα φόρον διό-τι οὐδείς ἐτόλμα νά φορολογήσῃ τόν κ Κατάκαλον ὁ ὁποῖος ἦτο ἕτοιμος νά συκοφαντήσῃ τόν φο-ρολογοῦντα ὅτι τόν καταπιέζει διότι εἶναι Γερμανόφιλοςraquo

Τόν Μάϊο τοῦ 1945 μετά τήν ἀπό τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1944 ἀποχώρηση τῶν Γερμανῶν ἀπό τήν Ἑλλά-δα ἡ Κοινότητα μέ Ἀπόφασή της (ἀρ 43-5-1945) ἀπαγόρευσε στόν Κατάκαλο νά παίρνει νερό ἀπό τόὑδραγωγεῖο γιά τόν ὑδρόμυλό του καί τοῦ ὑπέδειξε νά παίρνει νερό ἀπό τή βρύση τῆς κεντρικῆς πλα-τείας ἤ νά ξανακατασκευάσει τή συσκευή πού εἶχε προπολεμικά (Γιά ὅλες τίς παραπάνω πληροφορίεςβλέπε laquoΒιβλίον Ἀποφάσεων 1943-1946raquo καί Βιβλίο Πρακτικῶν 1943-1947raquo τῆς Κοινότητας Ἀρναίας)

428 Ὁ Θεόδωρος Ματζώλης γεννήθηκε τό 1894 Ἦταν γιός τοῦ Γεωργίου καί ἀδελφός τοῦ Δημη-τρίου (γένν 1905) καί τοῦ Μαυρουδῆ (γένν 1914) πού σκοτώθηκε κατά τόν ἑλληνοϊταλικό πόλεμο(Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo ὅπου τό ἐπώνυμό τους καταγράφεται ὡς Ματσόλης Ματζόλης καίΜατζιώλης ἀντίστοιχα) Τό 1937 φαίνεται ὡς κάτοικος τοῦ χωριοῦ Μικρό Σούλι Σερρῶν Ἀπό ἐκεῖ στάτέλη Αὐγούστου τοῦ ἴδιου ἔτους μέ ἐπιστολή του ἐνημέρωσε τόν Μητροπολίτη Ἱερισσοῦ καί ἉγίουὌρους ὅτι ὁ Γραμματέας τῆς Μητροπόλεως Ζιχνῶν ἐπιθυμεῖ νά ἐργασθεῖ στήν Μητρόπολη Ἱερισσοῦκαί γιά διάφορα ἐκκλησιαστικά θέματα Στήν ἐπιστολή αὐτή αὐτοχαρακτηρίζεται ὡς laquoἄλλοτε ὑποτα-κτικόςraquo τοῦ Μητροπολίτη καί τοῦ κάνει γνωστό ὅτι τυγχάνει laquoδιευθύνων τά τῆς ἐνοριακῆς ἐπιτρο-πείαςraquo τοῦ Ἱ Ναοῦ Ἁγίου Γεωργίου τοῦ Μικροῦ Σουλίου Στή λακωνική ἀπάντησή του ὁ Μητροπολί-της τοῦ γράφει ὅτι ἡ Μητρόπολη δέν χρειάζεται Γραμματέα ἀφοῦ τή θέση αὐτή κατέχει ὁ παπα-Ἀθα-νάσιος Κυρούδης καί ὅτι τοῦ στέλνει φυλλάδιά του (προφανῶς μέ τά γνωστά Θρησκευτικά Μαθήματα)καί τέλος τόν συγχαίρει γιά τή θέση πού κατέχει στόν Ναό τοῦ χωριοῦ (Βλ Δημ Θ Κύρου Μιά αἰτη-τική ἐπιστολή τοῦ Ἀρναιώτη Θεοδώρου Ματζώλη (κατοίκου Μικροῦ Σουλίου Σερρῶν) πρός τόν Μη-τροπολίτη Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη καί ἡ ἀπάντηση τοῦ Μητροπολίτη στά 1937 ΑΡΝΑΙΑτχ 91Ἀπρ-Ἰούν 2011 σσ 26-27) Πιθανόν νά πέθανε τό 1980

10

Τό Σωmicroατεῖο

laquoἝνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ldquoἩ Ἁγία ΠαρασκευήrdquoraquoἩ ἵδρυση τό 1918 τό Καταστατικό καί τά πρῶτα microέλη του(Πληροφορίες ἀπό τρία ἀνέκδοτα Ἔγγραφα τοῦ Ἱστορικοῦ Ἀρχείου Μακεδονίας1)

Τοῦ Δημ Θ ΚύρουΣτίς ἀρχές τοῦ 1918 ἱδρύθηκε στή Λιαρίγκοβη γυναικεῖο Σωματεῖο μέ τήν ἐπωνυμία laquoἝνωσις Ἑλλη-

νίδων Λιαριγκόβης ldquoἩ Ἁγία Παρασκευήrdquoraquo μέ τή συμμετοχή καί γυναικῶν ἀπό τά χωριά Παλαιοχώρι Νε-οχώρι καί Μεγάλη Παναγία πού ἵδρυσαν Παραρτήματα ἐκεῖ

Τήν πρωτοβουλία τῆς ἵδρυσης εἶχε ὁ Ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτης βοηθούμε-νος ἀπό τήν Δέσποινα Ἰ Λαχωβάρη ἡ ὁποία καταγόταν ἀπό τό Κάϊρο καί ἦταν ἐπιστρατευμένη στόνἘρυθρό Σταυρό μέ τόν βαθμό τοῦ Λοχαγοῦ πολύ μορφωμένη καί μέ ζῆλο γιά τήν ἐξύψωση τῆς γυ-ναίκας2 Τό Σωματεῖο λειτουργοῦσε ἀνεπίσημα καί πολύ πρίν ἀπό τό 1918 (μετά τό 1911 χρονιά πούἦρθε στή Λιαρίγκοβη ὁ ἐπίσκοπος Σωκράτης) μέ πρωτεργάτρια τήν ἀνεψιά τοῦ ἐπισκόπου Αἰμιλία Κον-τοπούλου3

Οἱ ἐπίσημες ἐνέργειες γιά τήν ἵδρυση τοῦ Σωματείου ἄρχισαν μέ Συνέλευση 34 γυναικῶν ἡ ὁποίαπραγματοποιήθηκε στίς 11 Μαρτίου τοῦ 1918 στό Δημοτικό Σχολεῖο τῆς Λιαρίγκοβης4 καί συντάχθηκεσχετικό Πρακτικό (τετρασέλιδο) Στή Συνέλευση αὐτή πού εἶχε Διευθύντρια τήν Δέσπ Λαχοβάρη συ-ζητήθηκε κατά ἄρθρο τό ἀποτελούμενο ἀπό 20 ἄρθρα Καταστατικό πού κατατέθηκε καί ψηφίσθηκεὁμόφωνα ἀπό τίς 34 γυναῖκες (ἱδρυτικά Μέλη) πού ἦσαν οἱ παρακάτω5 1)Ἀρίστη Μανταλίδου6 2) Κα-τίνα Ἰ Κοτσάνη7 3) Λασκαρίνα Ἀγ Πητούλα8 4) Θάλεια Ἀ Καλυβιώτου9 5) Μαρία Γ Βαγγιᾶ10 6) Αἰκα-τερ Θ Βαγγιᾶ11 7) Μπηγίνα Χ Τσακνάκη12 8) Ὄλγα Κ Κατερινάρη13 9) Μαρία Χ Χατζῆ14 10) ἈγλαΐαΤσακνάκη15 11) Ὄλγα Ἰ Χασιώτη16 12) Αἰκατερινη Ἰ Ρουκᾶ17 13) Αἰκατ Δ Ξιούφη18 14) Χρύσω ἈἈμπίου19 15) Ἀγλαΐα Παπακωνσταντίνου20 16) Ἀναστασία Δίμκα21 17) Μαρία Ἰ Πιτέρη22 18) Ἀναστ ἸΚοτσάνη23 19) Μαρία Δημητρακούδη24 20) Μαρ Ἀθ Σμαραγδῆ25 21) Δέσπω Κ Κοκκαλιάρη26 22) ἘλΓ Μπογιατζῆ27 23) Μαρία Τσακνάκη28 24) Μαρία Ν Τζιμόκα29 25) Κατίνα Τζιμακοπούλου30 26) Ἄννα ΖΜατθαιοπούλου31 27) Αἰκατερίνη Ἀ Παπαδήμου32 28) Σουλτάνα Γ Ματσίγκου33 29) Σουλτάνα Ἰ Μαυ-ροδάρα34 30) Ἑλένη Ἰ Μπισάδου35 31) Ἀναστασία Γ Πητούλα36 32) Μηλιά Ἀ Παπαθεοχάρη37 33) Πουλ-χερία Ἀ Ρουκᾶ38 καί 34) Ἄννα Β Κουδούνη39

Τό ψηφισθέν Καταστατικό πού εἶναι γραμμένο στή δημοτική γλωσσική μορφή καί ἐνσωματωμένοστό συνταχθέν Πρακτικό ἔχει ὡς ἑξῆς

laquoἌρθρο 1ο Ἱδρύεται γυναικεῖο σωματεῖο μέ ἕδρα τή Λιαρίγκοβη καί τίτλο laquoἝνωσις ἙλληνίδωνΛιαριγκόβης ἡ Ἁγία Παρασκευήraquo

Ἄρθρο 2ο Σκοπός τοῦ Σωματείου εἶνε νά ἐνισχύση τήν κοινωνική δραστηριότητα εἰς τή Λια-ρίγκοβη καί τή Χαλκιδική ἐν γένει Ἔτσι ἀπό ἐκεῖνα πού λίγο κατrsquo ὀλίγο θά ἐπιδιώξει τό Σωματεῖοθά εἶνε πχ νά βοηθήσει τή σχολική μόρφωση νrsquo ἀναπτύξει τήν κοινωνική ἀγωγή νά ἐργαστεῖ γιά νάκαλυτερέψει τούς ὑγιεινούς καί ὑλικούς ὅρους τῆς ζωῆς στόν τόπο νά βελτιώσει τή θέση τῆς γυναι-κός νrsquo αὐξήσει τήν οἰκονομική της παραγωγή ἀνάλογα μέ τήν ἐργασία της καί νά φροντίσει γιά τήνκοινωνική φιλανθρωπία

Ἄρθρο 3ο Τό σωματεῖο ἀποτελεῖται ἀπό τίς ἱδρύτριες πού ὑπογράφονται παρακάτω καί ἀπόὅσες ἄλλες Ἑλληνίδες θά γίνουν ἀργότερα μέλη σύμφωνα μέ τό Καταστατικό

Ἄρθρο 4ο Κάθε Ἑλληνίδα ἀπό δέκα ὀχτώ ἐτῶν καί πάνω μπορεῖ νά γίνει μέλος τοῦ Σωματείουἄν τήν προτείνουν τέσσερα παλαιότερα μέλη καί δέκα πέντε τό ἐλάχιστο μέρες ὕστερα τήν ἐγκρίνειἡ ὁλομέλεια σέ ταχτική Γενική της Συνέλευση

Ἄρθρο 5ο Μέλος πού προταθεῖ καί δέν γίνει δεχτό εἰμπορεῖ νά ξαναπροταθεῖ ἕξ μῆνες ὑστε-ρώτερα

Ἄρθρο 6ο Τό ποσό τῆς συνδρομῆς τῶν μελῶν κανονίζεται κάθε χρόνο ἀπό τή Γεν Συνέλευση πούἐκλέγει καί τήν Ἐφορία ὅμως ἡ συνδρομή δέν εἰμπορεῖ νά εἶνε μικρότερη ἀπό 50 λεπτά οὔτε μεγα-λύτερη ἀπό δύο δραχμές τόν μῆνα Ὅτι δίνει ἤ δώσει παρά πάνω ἀπό τήν ὡρισμένη συνδρομή του

11

ἕνα μέλος θεωρεῖται δωρεά του Καί πρόσωπα πού δέν εἶνε μέλη μποροῦν νά δώσουν δωρεές ἀλλrsquoαὐτές πρέπει νά τίς δεχτεῖ πρίν μέ ἀπόφασή της ἡ Γεν Συνέλευση

Ἄρθρο 7ο Πρός τό παρόν καί ὅσο δέν τό μεταβάλλει ἡ ἁρμόδια Γεν Συνέλευση τό ποσό τῆς συν-δρομῆς ὁρίζεται σέ πενήντα λεπτά τόν μῆνα

Ἄρθρο 8ο Τό Σωματεῖο διοικεῖται ἀπό τήν ὁλομέλειά του πού συνεδριάζει ταχτικά σέ Γενική Συ-νέλευση μιά φορά τήν ἑβδομάδα σέ μέρα πού ὁρίζει κάθε χρόνο ἡ Γενική Συνέλευση πού ἐκλέγεικαί τήν Ἐφορία Τά ζητήματα πού θά συζητηθοῦν πρέπει νά τοιχοκολλοῦνται τρεῖς ἡμέρες πρίν στόΚατάστημα τοῦ Σωματείου ἀλλοιῶς μένουν νά συζητηθοῦν τήν κατόπι βδομάδα Ἡ Γεν Συνέλευσηεἶνε σέ ἀπαρτία ἅμα εἶνε ἑφτά μέλη

Ἄρθρο 9ο Οἱ ἀποφάσεις στίς Γενικές Συνελεύσεις λαβαίνονται μέ μυστική ψηφοφορία ndashκαί ἄνἕνα μόνο μέλος τό ζητήσειndash καί μέ πλειοψηφία ἀπόλυτη τῶν μελῶν πού εἶναι παρόντα

Ἄρθρο 10ο Τήν ὁλομέλεια τήν ἀντιπροσωπεύει ἐξώδικα ἤ δικαστικά ἐκτελεῖ τίς ἀποφάσεις τηςκαί κάνει ὅλη τήν ἄλλη καθημερινή ὑπηρεσία τοῦ Σωματείου μιά Ἐφορία ἀπό τρεῖς κοσμήτριες ἀπότίς ὁποῖες δύο καί μόνον ἀρκοῦν γιά νά ἐνεργήσουν νομίμως καί ἐγκύρως Τήν Ἐφορία τήν ἐκλέγεικάθε χρόνο ἡ ὁλομέλεια στήν πρώτη της ταχτική Γεν Συνέλευση τοῦ μηνός Ἰανουαρίου Ἡ ἐκλογήγίνεται πάντοτε μέ μυστική ψηφοφορία καί μέ σχετική πλειοψηφία Ἄν δύο ἤ περισσότερες ὑποψή-φιες ἰσοψηφιστοῦν ξαναγίνεται ψηφοφορία καί ἡ Συνέλευση ἐκλέγει ὑποχρεωτικά μίαν ἀπό αὐτέςἩ ἐφορευτική περίοδος βαστᾶ ἕνα χρόνο ἀρχίζοντας στίς δέκα πέντε Ἰανουαρίου ἕως τίς 15 Ἰανουα-ρίου τοῦ ἄλλου χρόνου

Ἄρθρο 11ο Τό ἴδιο μέλος δέν εἰμπορεῖ νά ἐκλεχτεῖ κοσμήτρια παρά πάνω ἀπό δυό χρονιές κατάσειρά Γιά νά ἐκλεχτεῖ ξανά πρέπει νά μεσολαβήσουν δύο ἄλλες χρονιές

Ἄρθρο 12ο Ἄν στό ἀναμεταξύ τῆς χρονιᾶς γιά ὁποιοδήποτε λόγο πάψει ἡ ὑπηρεσία μιανῆς ἤπερισσοτέρων ἀπό τίς κοσμήτριες γίνεται ἀναπληρωματική ἐκλογή γιά τό ὑπόλοιπο τῆς χρονιᾶς

Ἄρθρο 13ο Δέν εἰμπορεῖ νά γίνη κοσμήτρια καί ἄν εἶνε παύει ὅποια ἀπουσιάζει ἀπό τή Λια-ρίγκοβη γιά περισσότερο ἀπό ἕνα μῆνα στό χρόνο

Ἄρθρο 14ο Ἡ συνέλευση πού ἐκλέγει κάθε χρόνο τίς κοσμήτριες ἐξετάζει καί ἐγκρίνει τούς λο-γαριασμούς πού τῆς παρουσιάζει ἡ Ἐφορία πού πρόκειται νά ἀποχωρήσει

Ἄρθρο 15ο Οἱ τρεῖς κοσμήτριες μοιράζονται ἀναμεταξύ τους τήν ὑπηρεσία Ἡ μιά παίρνει τό Τα-μεῖο ἡ ἄλλη τό γραφεῖο καί ἡ τρίτη τή διεύθυνση τῶν συνελεύσεων

Ἄρθρο 16ο Καμμιά εἴσπραξη δέν εἶνε ἔγκυρη χωρίς ἀπόδειξη ὑπογραμμένη ἀπό τήν Ταμία καίμιά τοὐλάχιστο ἀπό τίς δύο ἄλλες κοσμήτριες

Ἄρθρο 17ο Ἀπαγορεύεται νά μένουν στό Ταμεῖο τοῦ Σωματείου πάνω ἀπό χίλιες δραχμές Κάθεποσό πέρα ἀπό τίς χίλιες δραχμές πρέπει νά κατατίθεται στήν Ἐθνική Τράπεζα τῆς Ἑλλάδος

Ἄρθρο 18ο Μέλος πού δέν ἔχει πληρωμένη τή συνδρομή του δέν ἔχει δικαίωμα οὔτε νά συζη-τήση οὔτε νά ψηφίσει σέ Γεν Συνέλευση οὔτε νά ἐκλεχτεῖ κοσμήτριαmiddot καί ἄν καθυστερήση παράπάνω ἀπό τρεῖς μῆνες χωρίς βάσιμη καί εὔλογη αἰτία παύει νά εἶνε μέλος καί ξεγράφεται τήν 100ήἡμέρα ἀπό τήν καθυστέρηση laquoαὐτοδικαίωςraquo Τό ἴδιο ξεγράφεται ἀλλά μέ ἀπόφαση τῆς Γεν Συνε-λεύσεως καί ὅποιο μέλος δίχως βάσιμη δικαιολογία ἀπουσιάσει περισσότερο ἀπό 8 Συνελεύσεις σέμιά τριμηνία Μέλος πού ξεγραφτεῖ δέν ξαναγράφεται παρά ἄν προταθῆ σύμφωνα μέ τό ἄρθρο 4ο

Ἄρθρο 19ο Ὅσα δέν προβλέπει τό παρόν Καταστατικό τό κανονίζουν οἱ κανονισμοί πού θά ψη-φιστοῦν ἀπό το Σωματεῖο μέ τόν καιρό ἀναλόγως μέ τίς ἀνάγκες ὡς οἱ Νόμοι τοῦ Κράτους γιά τάΣωματεῖα

Ἄρθρο 20ό Τό παρόν δέν μπορεῖ νrsquo ἀλλάξει παρά μέ ἀπόφαση τῆς πρώτης Γεν Συνέλευσης τοῦἸανουαρίου τρεῖς χρονιές κατά σειρά

Ἐψηφίστηκε στή Λιαρίγκοβη τίς 11 Μαρτίου 1918raquo

Μετά τή ψήφιση τοῦ Καταστατικοῦ στή Συνέλευση ἔγινε σύμφωνα μέ τίς διατάξεις του (ἄρθρα 10-15) ἐκλογή Ἐφορίας ἀποτελούμενης ἀπό τρεῖς κοσμήτριες γιά τήν Α΄ Ἐφορευτική περίοδο Ὑποψήφιεςἦσαν οἱ Μαρία Χ Χατζηγεωργίου Μαρ Κ Δημητρακούδη Αἰκ Ρουκᾶ Ἄννα Ζ Ματθαιοπούλου ἈγλαΐαΤσακνάκη Ἀναστασία Πητούλα Ὄλγα Χασιώτη Ὄλγα Κατερινάρη Κατίνα Κοτσάνη Μπηγίνα Τσα-κνάκη καί Κατίνα Τσιμακοπούλου οἱ ὁποῖες ἔλαβαν 19 19 17 14 9 7 7 6 2 1 καί 1 ψήφους ἀντί-στοιχα σύμφωνα μέ τίς ὁποῖες τίς τρεῖς θέσεις τῶν κοσμητριῶν κατέλαβαν οἱ Μ Χατζηγεωργίου ΜΔημητρακούδη καί Αἰκ Ρουκᾶ πού δέχθηκαν τήν ἐντολή

12

Στή συνέχεια ἡ Συνέλευση α΄) ἀνέθεσε στήν Ἐφορία laquoνά ἐνεργήση δίχως ἀναβολή σύμφωνα μέ τόνΝόμο γιά νά ἀναγνωριστῆ τό Σωματεῖο β΄) ἀποφάσισε γιά τό τρέχον ἔτος (1918) laquoνά γίνωνται οἱ συ-νελεύσεις κάθε Κυριακή ἀπόγευμαraquo καί γ΄) ἀποφάσισε ὁμόφωνα laquoνά ἐκφραστῆ εὐγνωμοσύνη στόν Πα-νιερώτατο Ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦ κ(αί)΄ Ἁγ Ὅρους γιά τήν πρωτοβουλία πού ἔλαβε στήν ἵδρυσι τοῦΣωματείουraquo καί δόθηκε laquoἐντολή στήν Ἐφορία νά τοῦ ὑποβάλη ἀντίγραφο τοῦ παρόντος Πρακτικοῦraquo

Τό Πρακτικό μετά τή σύνταξή του διαβάσθηκε laquoφωναχτάraquo ἐπικυρώθηκε καί ὑπογράφηκε laquoἀπό τίςπαροῦσες ἐξόν ἀπό ἐκεῖνες πού δηλώνουν ἄγνοια γραφῆςraquo ὡς ἑξῆςlaquo(ὑγ) Λασκαρίνα Ἀ Πιτούλα ὑγ Δέσπω Κ Κοκκαλιάρη

raquo Θάλεια Ἀ Καλυβιώτου raquo Μαρ Ν Τζημώκαraquo Μπηγί(να) Χ ΣΣττακνάκη raquo Ἀναστασία Γ Πιτούλαraquo Ἀγλαϊα Κ Τσακνάκη raquo Μαρ Χαδευτοῦ Τσακνάκηraquo Ἀρίστη Μανταλίδου raquo Ἄννα Ζ Ματθαιοπούλουraquo Χρυσώ Ἀ Ἀμπίου ἀγράμματος raquo Αἰκατ Α Παπαδήμουraquo Αἰκατ Κουσούφη (Ξούφη) raquo Σουλτάνα Γ Ματσίγγουraquo Μαρία Γ Βαγγιᾶ raquo Τατάνα Ἰ Μαυροδάρα ἀγράμματοςraquo Αἰκατ Θ Βαγγιᾶ ἀγράμματος raquo Ἑλένη Γ Μπογιατζῆ ἀγράμματοςraquo Ὄλγα Κατερνάρη raquo Μαρία Ἰ Πιτέρηraquo Μαρ Χ Χατζῆ Γεωργίου raquo Πουλχερία Ρουκᾶraquo Ὄλγα Χασιώτη raquo Μηλιά Ἀ Παπαθεοχάρηraquo Αἰκατ Ἰ Ρουκᾶ raquo Ἄννα Κουδούνη ἀγράμματοςraquo Κατίνα Ἰ Κοτσάνη raquo Ἑλένη Μπισάδουraquo Μαρία Κ Δημητρακούδη raquo Ἀγλαΐα Παπακωνσταντίνουraquo Μαρ Α Σμαραγδῆ

(ὑγ) Ἀναστασία Ἰ Κοτσάνηraquo Κατίνα Ν Τσιμακοπούλουraquo Ἀναστασία Δίμκαraquo Δ Ἰ Λαχωβάρη

Διά τήν ἀκρίβειαν τῆς ἀντιγραφῆςΛιαρίγκοβη 19 Μαρτίου 1918

Αἰκ Ρουκᾶ Μαρία Δημητρακούδη Μαρία Χρ ΧατζηγεωργίουraquoΤό Πρακτικό ὑπέγραψε τελευταία καί ἡ Διευθύντρια τῆς Συνέλευσης Δ Ἰ ΛαχωβάρηΣτίς 19 Μαρτίου 1918 ἡ Ἐφορία τοῦ Σωματείου ὑπέβαλε σέ ἄπταιστη καθαρεύουσα γλωσσική μορφή

laquoΠρός τόν Κον Πρόεδρον τοῦ Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης Εἰς Θεσσαλονίκηνraquo Αἴτηση τοῦ ΣωματείουlaquoἝνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ldquoἡ Ἁγία Παρασκευήrdquoraquo μέ ἀριθμό Πρωτοκόλλου 1 καί τήν παραπάνωἡμεροχρονολογία συνοδευόμενη ἀπό δύο ἀκριβῆ ἀντίγραφα τοῦ Πρακτικοῦ τῆς Συνέλευσης (ὑπο-γραμμένο ἀπό τά μέλη τῆς Ἐφορίας) μέσα στό ὁποῖο ἦταν ἐνσωματωμένο καί τό Καταστατικό καί χω-ριστό Πίνακα τῶν Μελῶν πού ὅλα κατοικοῦσαν στή Λιαρίγκοβη μέ τήν ὁποία (αἴτηση) παρακαλοῦσενά ἐνεργήση laquoὅτι δεῖ ὅπως ἀναγνωρισθεῖ κατά τόν Νόμονraquo τό Σωματεῖο

Ἡ Αἴτηση ὑπογράφεται ἀπό τά μέλη τῆς Ἐφορίας καί χαρτοσημαίνεται μέ laquoΧΑΡΤΟΣΗΜΟΝ ΕΛΛΗ-ΝΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΕΩΣraquo τῶν 50 λεπτῶν καί αὐτούσια ἔχει ὡς ἑξῆςἈρ 1Λιαρίγκοβη 19 Μαρτίου 1918

ΠρόςΤόν Κον Πρόεδρον τοῦ Πρωτοδικείου

ΘεσσαλονίκηςΕἰς Θεσσαλονίκην

Αἴτησις Τοῦ Σωματείου laquoἝνωσις ἙλληνίδωνΛιαριγκόβης ldquoἩ Ἁγία ΠαρασκευήrdquoraquoΠερί Ἀναγνωρίσεως Οἱ ὑποφαινόμενοι Αἰκατερίνη Ρουκᾶ Μαρία Χατζῆ Γεωργίου

καί Μαρία Δημητρακούδη ὡς κοσμήτριαι τοῦ νεοσυστάτουσωματείου laquoἝνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ldquoἡ Ἁγ Παρα-

13

Σημειώσεις1 Τά Ἔγγραφα αὐτά ἦρθαν σέ γνώση μας στίς 12 Ἰουνίου 2008 ὕστερα ἀπό σχετική ἐνημέρωσή μας ἀπό ὑπάλ-

ληλο τοῦ ΙΑΜ ὁ ὁποῖος καί μᾶς παρέδωσε ἐπί τόπου τόν σχετικό Φάκελλο γιά ἔρευνα Γιά τήν ἐξυπηρέτηση αὐτήεὐχαριστοῦμε θερμότατα τό Ἱστορικό Ἀρχεῖο Μακεδονίας πού γιά ὅσους ἐπιθυμοῦν νά μάθουν βρίσκεται στήνὁδό Παπαναστασίου 21 (στάση laquoΕὐκλείδηraquo) καί εἶναι ἀπό χρόνια ἀποδέκτης τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo

2 Βλέπε Ἀ(θηνᾶς) Γ(αϊτάνου)-Γ(ιαννιοῦ) Ἕνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ΕΛΛΗΝΙΣ τχ 2 (1925) σ 31Ἀθηνᾶς Γαϊτάνου-Γιαννιοῦ Πολίτες λόγιοι πού ἐγνώρισα Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμε-

σκευήrdquoraquo ἔχομεν τήν τιμήν νά σᾶς ὑποβάλωμεν δύο ἀντίγραφατοῦ πρακτικοῦ τῆς ἱδρύσεως τοῦ εἰρημένου σωματείου εἰς τόὁποῖον περιλαμβάνεται καί τό Καταστατικόν του ἐπίσης δέ χω-ριστά πίνακα τῶν μελῶν τά ὁποῖα ἅπαντα κατοικοῦσιν εἰς τήνΛιαρίγκοβην καί σᾶς παρακαλοῦμεν ὅπως εὐαρεστούμενοςἐνεργήσηται ὅτι δεῖ ὅπως ἀναγνωρισθεῖ κατά τόν Νόμον τόΣωματεῖον μας

Αἰκατερίνη ΡουκᾶΜαρία ΧατζηγεωργίουΜαρία Δημητρακούδη

Δέν γνωρίζουμε πότε ἀκριβῶς ἐκδόθηκε ἡ ἀπόφαση ἀναγνώρισης τοῦ Σωματείου ἀπό τό Πρωτο-δικεῖο Θεσσαλονίκης Στηριζόμενοι στό μεταγενέστερο καί μέ ἄλλο χέρι γραμμένο Σημείωμα πάνωστό Ἔγγραφο τῆς Αἴτησης laquo4-4-1918 Ζωγράφος Οἰκονόμου Κυριακόπουλος Σκούρας καί Δraquo (μήἀναγνώσιμος) ὑποθέτουμε ὅτι ἡ ἀναγνώριση ἔγινε τόν Ἀπρίλιο τοῦ 1918 μέ δικαστές τούς παρα-πάνω ἀναγραφόμενους

Ὁ ὑποβληθείς στό Πρωτοδικεῖο Θεσσαλονίκης Κατάλογος τῶν μελῶν τοῦ Σωματείου ἔχει ὡςἑξῆς1 Ἀρίστη Μανταλίδου 13 Αἰκατ Δ Ξούφη 24 Μαρία Ν Τζιμόκα2 Κατίνα Ἰ Κοτσάνη 14 Χρυσώ Ἀ Ἀμπίου 25 Κατίνα Τσιμακοπούλου3 Λασκαρίνα Ἀ Πιτούλα 15 Ἀγλαΐα Παπακωνσταντίνου 26 Ἄννα Ζ Ματθαιοπούλου4 Θάλεια Ἀ Καλυβιώτου 16 Ἀναστασία Δίμκα 27 Αἰκ Παπαδήμου5 Μαρία Γ Βαγγιᾶ 17 Μαρία Ἰ Πιτέρη 28 Σουλτάνα Ματσίγκου6 Αἰκατ Θ Βαγγιᾶ 18 Ἀναστασία Ἰ Κοτσάνη 29 Σουλτάνα Μαυροδάρα7 Μπηγίνα Χρ Τσακνάκη 19 Μαρία Δημητρακούδη 30 Ἑλένη Μπισάδου8 Ὄλγα Κ Κατερινάρη 20 Μαρία Ἀ Σμαραγδῆ 31 Ἀναστασία Γ Πιτούλα9 Μαρ Χ Χατζῆ 21 Δέσπω Κοκκαλιάρη 32 Μηλιά Παπαθεοχάρη

10 Ἀγλαΐα Κ Τσακνάκη 22 Ἑλένη Γ Μπογιατζῆ 33 Πουλχερια Ρουκᾶ11 Ὄλγα Ἰ Χασιώτη 23 Μαρία Χ Τσακνάκη 34 Ἄννα Κουδούνη12 Αἰκατ Ἰ Ρουκᾶ

Αὐτές τίς πληροφορίες παρέχουν τά ἀναφερόμενα καί γιά πρώτη φορά δημοσιευόμενα τρίαἜγγραφα (Πρακτικό-Καταστατικό Αἴτηση ἀναγνώρισης καί Κατάλογος Μελῶν) γιά τό πολύ σημαν-τικό καί ἀξιόλογο γυναικεῖο Σωματεῖο τῆς Λια-ρίγκοβης (Ἀρναίας) πού λειτούργησε καίπρόσφερε πνευματικά καί ὑλικά στούς κατοί-κους της ἀλλά καί στούς κατοίκους τῶν γειτο-νικῶν χωριῶν Παλαιοχώρι Νεοχώρι καί ΜεγάληΠαναγία ὅπου εἶχε Παραρτήματα ἀπό τό 1918μέχρι τό 1940 ὁπότε καί διαλύθηκε λόγω τοῦἙλληνο-ἰταλικοῦ Πολέμου40 Διάδοχο Σωματεῖοἦταν ὁ laquoΓυναικεῖος Πολιτιστικός ΣύλλογοςἈρναίαςraquo ὁ ὁποῖος ἱδρύθηκε τό 1982 καί λει-τούργησε μέχρι τό 1992 Ἀπό τότε ἡ Ἀρναία στε-ρεῖται τέτοιου Συλλόγου

ΔΗΜΗΤΡΑ ΞΙΟΥΦΗ-ΚΥΡΟΥΜιά Ἑλληνίδα Λιαριγκο-

βινή - Ἀρναιώτισσα πούlaquoἔφυγεraquo πρόωρα (dagger 24-6-2007)

(Χρημάτισε καί Ἀντιπρό-εδρος τοῦ Γυναικείου Πολι-τιστικοῦ Συλλόγου Ἀρναίαςτό 1991)

laquo Ε ἰ ς micro ν ή micro η ν raquo

14

ρίου Σωκράτης Σταυρίδης Ἀθήνα 1954 σσ 26-28 Σουσάνας Ρουκᾶ α΄ Ἁγία Παρασκευή καί ὁ ἀείμνηστος Σωκρά-της 1 Ἐφημ laquoΑΝΤΙΛΑΛΟΙ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo φ 46Αὔγ-Σεπτ 1981 σ 2 καί 2 Σκόρπια ἀνάτυπα Θεσσαλονίκη 1991σσ 55-58 καί β΄ 8 Μάρτη Παγκόσμια ἡμέρα τῆς γυναίκας Ἡ Ἀρναιώτισσα γυναίκα Μιά ἱστορική ἀναδρομή τῆςπροσ φορᾶς της στόν τόπο μας ὅπ 1 φ 50Μάρτ 1982 σ 4 καί 2 σσ 72-75 Δημ Θ Κύρου 1 Γυναικεῖο Σωμα-τεῖο στή Λιαρίγκοβα στά 1918 ΑΡΝΑΙΑ τχ 3Ἰαν-Φεβρ 1989 σ 8 2 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ τχ 70Ἰαν-Μάρτ2006 σ 26 καί 3 1918 Γυναικεῖο Σωματεῖο στήν Ἀρναία Χαλκιδικῆς ΣΥΛΛΟΓΕΣ τχ 3172011 σ 1471 καί Ἠλέ-κτρας Παπαθανασίου Ἀρναία ἡ παλιά Λιαρίγκοβα Ὄψεις ἀπό τήν σχολική της ἐκπαίδευση καί τήν κοινωνία τηςστό τέλος τοῦ 19ου καί ἀρχές τοῦ 20οῦ αἰῶνα Θεσσαλονίκη 1999 σ 167

3 Ἦταν θυγατέρα τῆς ἀδελφῆς τοῦ ἐπισκόπου Φανῆς καί τοῦ Ἡρακλῆ Βασιάδη Παντρεύθηκε ἀρχικά τόν(ἀγνώστου ὀνόματος) Κοντόπουλο μέ τόν ὁποῖο ἀπέκτησε τόν Φαίδωνα καί μετά τόν πολιτικό μηχανικό ΓεώργιοΖωγραφίδη Ἀναφέρεται καί κληρονόμος τοῦ Μητροπολίτη στή Διαθήκη του γιά τήν διάθεση τῆς λιγοστῆς περι-ουσίας του (χρήματα ἔπιπλα βιβλία) Μετά τόν θάνατο τοῦ Μητροπολίτη (17-9-1944) φρόντισε γιά τό ἄνοιγμα τῆςΔιαθήκης του καί γιά τήν ἐκτέλεση τῶν ἐντολῶν του (Βλ παραπομπές τῆς Σημ 2 καί Δημ Κύρου α΄) Τό γενεα-λογικό δένδρο τοῦ Μητροπολίτη Σωκράτη Σταυρίδη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ 84Ἰούλ-Σεπτ 2009 σ 16 καί 2 Ὁ Μητροπο-λίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης Σταυρίδης (1866-1944) [Ἡ ζωή καί τό ἔργο του ὅπωςκαταγράφηκε στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo lt1989-2011gt καί ἄλλα ἔντυπα] Ἀρναία 2011 σσ 169 καί 170 (Σημ 9) καίβ΄) Ἡ Διαθήκη τοῦ Μητροπολίτη Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτη Σταυρίδη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ92Ἰούλ-Σεπτ 2011 σσ 12-13 15 16 καί 17 (Σημ 2) καί 2 Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ ὅπ σσ 225-227 229 230καί 231-232 (Σημ 2)

4 Δηλ στό Διδακτήριο τοῦ 1871 στό χοροστάσι5 Οἱ πρῶτες 14 ἦσαν κυρίες καί οἱ ἑπόμενες 20 ἦσαν δεσποινίδες6 Πρόκειται γιά τήν ἀδελφή τοῦ πατέρα τοῦ Ἐπισκόπου ἡ ὁποία τόν συνόδευσε στή Λιαρίγκοβη καί διέμενε

μαζί του (Βλ Ἀνωνύμου Ἡ σημερινή χειροτονία Τίς ὁ νέος Ἅγιος Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Βιογραφικαί Ση-μειώσεις ἐφημ laquoΜΑΚΕΔΟΝΙΑraquo φ 1066-11-1911 σ 3 καί Δημ Θ Κύρου α΄) Τό γενεαλογικό δένδρο ὅπ (1 καί2) καί β΄) Πρίν ἀπό 99 χρόνια Ὀκτώβριος-Νοέμβριος 1911 Ἡ ἐκλογή ἡ χειροτονία καί ἡ ἔλευση στή Λιαρίγκοβητοῦ Ἐπισκόπου Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σ 15 καί 2 Ὁ Μητροπο-λίτης Ἱερισσοῦ ὅπ σσ 189 καί 193

7 Σύζυγος τοῦ Ἰωάννη (Γιάγκου) Κοτσάνη [πού ἦταν μουχτάρης (κοινοτάρχης) καί προσωρινά δήμαρχος κατάτίς ἡμέρες τῆς Ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας τό 1912] (Βλ Μάνου Μανασσῆ ὅπ σ 162)

8 Ἦταν σύζυγος τοῦ Ἀγαπητοῦ Πιτούλα ἐξαδέλφου τοῦ Μακεδονομάχου (Τήν πληροφορία μοῦ ἔδωσε ὁἐγγονός της Ἀγαπητός Γ Πιτούλας καί τόν εὐχαριστῶ)

9 Ἴσως ἦταν θυγατέρα τοῦ παπα-Ἀθανασίου Καλυβιώτη (πού ἦταν ἕνας ἀπό τούς 6 ἱερεῖς τῆς Λιαρίγκοβηςτῶν ἀρχῶν τοῦ 20οῦ αἰῶνα πού εἰκονίζονται στή γνωστή φωτογραφία καί συμμετεῖχαν στή γνωστή ἀπεργία τῶνἱερέων τῆς Λιαρίγκοβης τό 1914)

10 Μητέρα τῆς ἀείμνηστης κυρα-Χαρίκλειας Τρικκαλιώτη - Δημητρακούδη σύζυγος τοῦ Γεωργίου Τρικκα-λιώτη (βλ Μάνου Μανασσῆ ὅπ σσ 160 καί 161 Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 σ 74 καί Δημ Θ Κύρου Γυ-ναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1) καί ἀδελφή τοῦ Μακεδονομάχου Ἀγαπητοῦ Πιτούλα (Τήν πληροφορία μοῦ ἔδωσε ἡθυγατέρα τῆς κυρά-Χαρίκλειας Ἑλένη καί τήν εὐχαριστῶ

11 Ἦταν σύζυγος τοῦ Θεοδώρου Τρικκαλιώτη (Βαγγιᾶ) καί μητέρα τοῦ Γεωργίου [Βλ laquoΣτρατολογικός Πίναξτῶν στρατευσίμων τῆς κλάσεως 1941 Κοινότης Ἀρναίαςraquo (ἀνέκδοτος τόν ὁποῖο συνέταξε ἡ laquoΠρωτοβάθμιος Ἐπι-τροπήraquo στήν Ἀρναία στίς 28-12-1939 καί ὑπογράφουν ὁ Πρόεδρος ὁ Γραμματεύς και ὁ Ἐφημέριος καί ὁ ὁποῖοςβρίσκεται laquoἐρριμμένοςraquo μέσα στό Βιβλίο Πρωτοκόλλου τῶν ἐτῶν 1939-1941)]

12 Πρόκειται γιά τή Μπηγίνα Ρήγα τοῦ Γεωργίου σύζυγο τοῦ Χριστοδούλου Τσακνάκη μέ τόν ὁποῖο ἀπέκτησετρία παιδιά (Χαϊδευτό Γεώργιο καί Βασίλειο) [ Βλ Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φω-τογραφία ΑΡΝΑΙΑ τχ 70Ἰαν-Μάρτ 2006 σ 26 Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 καί ΔημἸω Ρήγα Τό γενεαλογικό δένδρο τοῦ γένους Ρήγα ΑΡΝΑΙΑ τχ 98Ἰαν-Μάρτ 2013 σσ 17 καί 19 (Σημ 21)

13 Πρόκειται γιά τήν Ὄλγα Χατζηγεωργίου σύζυγο τοῦ Κων Κατερινάρη Εἶναι ἡ συντάκτρια τοῦ ἄρθρου laquoΑἱἡμέραι τῆς Λιαριγκοβινῆς (Ἐργασίαι τῶν γυναικῶν καί ἔθιμα τοῦ τόπουraquo) τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε μέ το ὄνοματῆς ἀδελφῆς της Αἰκατερίνης (βλ Σημ 17) στό μηνιαῖο περιοδικό τοῦ Ἐθνικοῦ Συμβουλίου τῶν Ἑλληνίδων (Ἀθήνα)laquoΕΛΛΗΝΙΣraquo (στά τεύχη 1-1 καί 1-2 τοῦ 1927 στίς σελίδες 182-185 καί 237-239 ἀντίστοιχα) καί ἀναδημοσιεύθηκε μέμερικό ὑπομνηματισμό τοῦ Δ Κύρου στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo (ὅπου λαθεμένα γράφεται ὡς ἐξαδέλφη ἡ Αἰκατε-ρίνη Σημ 2) στά τεύχη 34-36 (1997) σσ 9 3 καί 7 ἀντίστοιχα 41 (1998) σ 4 43 (1999) σ 3 46 (2000) σ 4 (ὅπουἀναφέρονται καί laquoαἱ θυγατέρες Χατζηγεωργίου) καί 51 (2001) σσ 6-7 (Γιʼ αὐτήν βλ καί Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σω-ματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

14 Ἦταν σύζυγος τοῦ Χρ Χατζηγεωργίου (ἤ Χατζῆ παπα-Γεωργίου) (Βλ Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

15 Πρόκεται γιά τήν Ἀγλαΐα Παναγιωτίδου σύζυγο Κ Τσακνάκη [Βλ Δημ Θ Κύρου Μιά παλιά φωτογραφίαὅπ (ὅπου ἀπό λαθεμένη πληροφορία τῆς κυρά-Χαρίκλειας Δημητρακούδη ἀναφέρεται ὡς δασκάλα) ΣουσάναςΡουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161]

16 Πρόκειται γιά τήν ῎Ολγα Παπαδοπούλου (Ταμπαρέλαινα) ἀγνώστου καταγωγῆς σύζυγο τοῦ Ἰω Χασιώτη(Βλ Δημ Θ Κύρου Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

15

17 Πρόκειται γιά τήν Αἰκατερίνη Χατζηγεωργίου σύζυγο Ἰωάννη Ρουκᾶ (Βλ Σημ 13)18 Μᾶλλον ἦταν θυγατέρα τοῦ Δημητρίου Μόσχου Ξιούφη καί τῆς Δέσποινας Κουτρουβέλη φωτογραφία τῶν

ὁποίων δημοσιεύθηκε στό ἐμπροσθόφυλλο τοῦ τεύχους 95Ἀπρ-Ἰούν 2012 καί φωτογραφία τοῦ σπιτιοῦ τῶνὁποίων δημοσιεύθηκε στό ὀπισθόφυλλο τοῦ τεύχους 93Ὀκτ -Δεκ 2011 καί στό ἐμπροσθόφυλλο τοῦ τεύχους94Ἰαν-Μάρτ 2012 τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo

19 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί τήν καταγωγή της20 Προφανῶς πρόκειται γιά τή συνονοματεπώνυμη της διδασκάλισσα πού ὑπηρέτησε στήν Ἀστική Σχολή Λια-

ριγκόβης κατά τό ἔτος 1908-1909 σταλμένη ἀπό τή Μητρόπολη Θεσσαλονίκης μέ 28 ὀθωμανικές λίρες τόν χρόνοκαί στό Δημοτικό Σχολεῖο Θηλέων Λιαριγκόβης ἀπό τό 1915 κ ἑ (ἄγνωστο μέχρι πότε) (Βλ Δημ Θ Κύρου Ἡἐκπαίδευση στήν Ἀρναία (Λιαρίγκοβη) στά χρόνια τῆς Τουρκοκρατίας καί μιά πρώτη ἀναφορά σέ ἀδημοσίευτοἀρχειακό ὑλικό ΑΡΝΑΙΑ τχ 18Ἰαν-Μάρτ 1993 σ 9 Ἐρατώς Ζέλλιου Ἡ παιδεία κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκο-κρατίας Πρακτικά τοῦ τετάρτου Πανελληνίου Συνεδρίου laquoἩ Χαλκιδική κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκοκρατίαςraquo Πο-σείδι Χαλκιδικῆς 13-15 Ὀκτωβρίου 1995 Θεσσαλονίκη 1998 σ 332) καί αὐτοτελῶς Θεσσαλονίκη χχ σ 86Ἠλέκτρας Παπαθανασίου ὅπ σ 95 καί Μ Μανασσῆ ὄπ σ 161 ὅπου ἀναγράφεται laquoἡ δασκάλα κ Ἀγλαΐαraquo

21 Λιαριγκοβινή ὑποδιδασκάλισσα καί διδασκάλισσα στήν Ἀστική Σχολή Λιαριγκόβης κατά τά σχολ ἔτη 1906-1908 καί 1913-1914 ἀντίστοιχα (Βλ Δημ Θ Κύρου 1 Ἡ ἐκπαίδευση ὅπ σ 9 ὅπου λαθεμένα ἀναγράφεται ὡςΔήμου καί 2 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Ἐρ Ζέλλιου ὅπ Ἠλ Παπαθανασίου ὅπ σσ 84 καί 95 καί Μ Μα-νασσῆ ὅπ σ 161 ὅπου λαθεμένα ἀναγράφεται ὡς Δήμμα

22 Ἴσως νά ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἰωάννη Πιτέρη πού εἰκονίζεται στή φωτογραφία τοῦ ἐξωφύλλου τοῦ τχ 26Ἰαν- Μάρτ 1995 καί ἀναφέρεται στό Ἔγγραφο ἀρ 2 τοῦ Ἀρχείου Ἀστερίου Ἰω Κοσμαρᾶ στό ἴδιο τεῦχος καί στή σελ5

23 Θυγατέρα τῆς Αἰκατερίνης (Κατίνας) καί τοῦ Ἰωάννη Κοτσάνη (Βλ Μάνου Γ Μανασσῆ ὅπ σ 162)24 Θυγατέρα τοῦ Κωνσταντίνου γνωστή καί ὡς Μαριγούλα ἤ Μαριγούδα (Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σω-

ματεῖο ὅπ 1 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161) Ἦτανσύγυγος τοῦ Δημητρίου Μήτσιου καί ἀδελφή τοῦ Δημητρίου Δημητρακούδη (Πληροφορία Ἑλ Δημητρακούδη)

25 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἀθανασίου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν26 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Κωνσταντίνου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν27 Ἤ Βογιατζῆ Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν28 Γνωστή καί ὡς Μαριγούλα (Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ1 καί Μιά παλιά φωτογραφία

ὅπ)29 Ἦταν σύζυγος τοῦ Ἰωάννη Γεωργίου Ρήγα [Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά

φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 καί Δημ Ἰω Ρήγα Τό γενεαλογικόδένδρο τοῦ γένους Ρήγα ὅπ σσ 17 καί 18 (Σημ 19)]

30 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί γιά τήν καταγωγή της31 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ζαφειρίου (ἀγνώστου καταγωγῆς) καί ἀδελφή τοῦ Σπύρου (γένν 1890) τοῦ Ἠλία (γένν

1895) τοῦ Κωνσταντίνου (γένν 1904) καί τοῦ Ἀγγέλου (γένν 1909) (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων τῆς Κοινότη-τος Ἀρναίας τοῦ Νομοῦ Χαλκιδικῆς καταρτισθέν ἐν ἔτει 1925raquo)

32 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν33 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου οἱ ὁποῖος γεννήθηκε τό 1862 (ΒλlaquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo)34 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἰωάννη καί ἀδελφή τοῦ Μιχαήλ (γένν 1882) καί τοῦ Μαυρουδῆ (γένν 1889) (Βλ

laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo)35 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί γιά τήν καταγωγή της36 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου Ἀγαπ Πιτούλα καί ἀδελφή τοῦ Μακεδονομάχου (1904-1908 καί 1912-1913)

ὁπλαρχηγοῦ Ἀγαπητοῦ Πιτούλα καί θεία τῆς ἀείμνησης κυρά-Χαρίκλειας Τρικαλιώτη-Δημητρακούδη Πέθανε στίς15-12-1981σέ μεγάλη ἡλικία (Βλ ἐφημ laquoΑΝΤΙΛΑΛΟΙ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo φ 481982 σ 2 στήλη laquoΚΟΙΝΩΝΙΚΑraquo καίlaquoΠΕΝΘΗraquo Ἦταν τελείως ἀναλφάβητη καί ἔμαθε νά διαβάζει κοντά στή Δέσποινα Λαχοβάρη Πρίν ἀπό τόν θά-νατό της μοῦ ὑπαγόρευσε ἀρκετά δημοτικά τραγούδια μερικά ἀπό τά ὁποῖα δημοσίευσα στά τρία πρῶτα τεύχη τοῦπεριοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo (Γιά τήν Ἀν Πιτούλα βλέπε Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φω-τογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

37 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἀθανασίου ἀδελφή τοῦ Θεοχάρη (γένν 1904) καί σύζυγος τοῦ Ν Μαυρουδῆ (ΒλlaquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ καίΜ Μανασσῆ ὄπ σ 161)

38 Γιʼ αὐτήν βλέπε laquoΔημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσά-νας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 ὅπου ἀναγράφεται ὡς πατρώνυμο τό Δ(ημήτριος)

39 Ἦταν κόρη τοῦ Βασιλείου Κουδούνη (γένν 1864) (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo) Δέν ἔχουμε ἄλλες πλη-ροφορίες γιʼ αὐτήν

40 Κατά τή διάρκεια τῆς λειτουργίας καί τῶν δραστηριοτήτων τοῦ Σωματείου πολλά μέλη του ἀποθανατίσθη-καν σέ ἀναμνηστικές φωτογραφίες (Δημοσιευμένες φωτογραφίες τοῦ Σωματείου βλέπε Δημ Θ Κύρου Γυναι-κεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Ἠλέκτρας Παπαθανασίου ὅπ σ 168 Μ Μανασσῆ ὅπσ 161-163 καί Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Φωτογραφικά τεκμήρια ἀπό τό Νεοχώρι Θεσσαλονίκη 2006 σ 54)

16

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΤΩΝ 200 ΕΤΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΕΓΕΡΣΗ ΤΟΥ

Γράφει ὁ ∆ηmicro Θ Κύρου

Φέτος συμπληρώθηκαν 200 χρόνια ἀπό τήν ἀνέγερση τοῦ Ἐνοριακοῦ καί Μητροπολιτικοῦ Ναοῦτοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας

Μέ τήν εὐκαιρία αὐτῆς τῆς Ἐπετείου ἀξίζει τόν κόπο νά παρουσιάσουμε περιληπτικά τήν Ἱστορίατοῦ Ναοῦ ἀπό τήν ἵδρυσή του τό 1812 μέχρι σήμερα τό 2012 μέ ἀναφορά στόκτίριο καί στόν ἐξοπλισμό του στό Ἀρχεῖο του στά σημαντικά γεγονότα στόπέρασμα τῶν 200 ἐτῶν μέ ἀποκορύφωμα τήν ἀπό πυρκαϊά καταστροφή του τό2005 καί τήν γρήγορη ἀποκατάστασή του

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρα καί Πρωτοδιακόνου Στεφάνου κτίσθη-κε τό 1812 ὅπως πιστοποιεῖται ἀπό μαρμάρινη ἐντοιχισμένη πλάκα πού βρί-σκεται πάνω ἀπό τήν κεντρική εἴσοδό του (Βλ φωτογραφία) Τιμᾶται στή μνή-μη τοῦ Ἁγίου Στεφάνου διότι σύμφωνα μέ γραπτές πηγές ἡ περιοχή τοῦ οἰκι-σμοῦ ἦταν μετόχι τῆς Μονῆς Κωνσταμονίτου τοῦ Ἁγίου Ὄρους τῆς ὁποίαςὁ κεντρικός Ναός (τό Καθολικό) τιμᾶται στή μνήμη τοῦ Ἁγίου Στεφάνου

Ἀρχιτεκτονικά ἀνήκει στόν ρυθμό τῆς τρίκλιτης βασιλικῆς μέ δἰρριχτη ξύ-λινη στέγη καί ἔχει διαστάσεις 50Χ20 μέτρα μέ ἐμβαδόν 800 περίπου τετρα-γωνικά μέτρα (Βλ φωτογρα-φία)

Κατά τήν ἐπανάσταση τοῦ1821 ὁ Ναός πυρπολήθηκε ἀπότούς Τούρκους σχεδόν ἐξο-λοκλήρου ὅπως καί ὅλο τόχωριό καί ξανακτίσθηκε τό1830 ὁπότε ἐμπλουτίσθηκεσταδιακά μέ μεγάλο ξυλόγλυ-πτο τέμπλο δωρεά τῆς ΜονῆςΚωνσταμονίτου πού περιλάμβανε 70 μικρές καί 14 μεγάλες εἰκόνες μέ περίτεχνο δεσποτικό θρόνοἀπό τούς δύο καλύτερους ξυλόγλυπτους θρόνους τῆς περιοχῆς μας μέ γυναικωνίτη ξύλινο καί μέδικτυωτό κάγκελο μέ ξυλόγλυπτο ἄμβωνα μέ ξύλινο καί κεραμοσκεπῆ Νάρθηκα μπροστά στήν εἴσο-δο καί μαρμάρινο δάπεδο μέ ὀρειχάλκινους πολυελαίους καί μέ ξύλινη ὀροφή μέ ὄμορφα γεωμετρικάσχέδια καί τήν παράσταση τοῦ Χριστοῦ Παντοκράτορα στό κέντρο της

Οἱ κίονες τῶν δύο κιονοστοιχιῶν τοῦ Ναοῦ εἶναι ξύλινοι μονοκόματοι ἀπό δρύϊνο ξύλο τετράγωνο20Χ20 ἑκ Δέν κάηκαν διότι ἦταν ἐπενδυμένοι μέ ἀσβεστοκονίαμα

Ἡ πέτρινη τοιχοποιΐα τοῦ Ναοῦ ἀρχικά ἦταν ἐπιχρισμένη καί ἀργότερα (στή 10ετία τοῦ 1960) τόἐπίχρισμα ἀντικαταστάθηκε μέ ρόζ τσιμεντοκονίαμα τό ὁποῖο τό 1997 ἀποκολλήθηκε καί ἁρμολογήθηκεξανά ἡ πέτρα

Στή 10ετία τοῦ 1940 ὁ Νάρθηκας κατεδαφίσθηκε καί ἀνακατασκευάσθηκε τό 1997 μέ τήν ταυτό-χρονη ἀντικατάσταση δυστυχῶς τῶν μαρμάρινων πλακῶν τοῦ δαπέδου του καί τήν τοποθέτηση λί-θινων πλακῶν

Κατά τήν τριετία 1984-1986 μέ πρωτοβουλία τοῦ νέου τότε Μητροπολίτη μας Νικοδήμου καί τήνοἰκονομική ἐνίσχυση τῶν Ἀρναιωτῶν (κυρίως) ἔγιναν ἐργασίες ἀνακαίνισης καί ἐξωραϊσμοῦ τοῦ Ναοῦ

Στόν αὔλειο χῶρο τοῦ Ναοῦ τό 1938 κτίσθηκε ξενώνας καί κηροποιεῖο Τά κτίσματα αὐτά δέν σώ-ζονται Ἀργότερα καί σέ ἄλλο σημεῖο κτίσθηκε ἡ Αἴθουσα τῆς Ἀποστολικῆς Διακονίας ὅπου στεγά-ζονταν τά Κατηχητικά Σχολεῖα ἡ ὁποία (Αἴθουσα) τό 1992 κατεδαφίσθηκε καί στή θέση της κτίσθη-

Στό ἄρθρο καταγράφονται μεγάλα ἀποσπάσματα (τά σημαντικότερα) ἀπό τήν Ὁμιλία πού ἐκφωνήθη-κε στήν αἴθουσα laquoΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΩΚΡΑΤΗΣraquo τοῦ Δημοτικοῦ Καταστήματος Ἀρναίας στίς 26 Δεκεμβρί-ου 2012 μέ τήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἵδρυση τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναί-ας

17

κε τό περικαλές Μητροπολιτικό μέγαρο μέ τή φρον-τίδα καί ἐπιμέλεια τοῦ μακαριστοῦ Ποιμενάρχη μαςΝικοδήμου ὁ ὁποῖος τό laquoχάρηκεraquo γιά 20 χρόνια

Τό Κωδωνοστάσιο τοῦ Ναοῦ (βλ φωτογραφία)ὕψους 24 μέτρων ἐξαγωνικό καί τριώροφο βρί-σκεται σέ ἐπαφή μέ τό παλαιό Διδακτήριο τοῦ 1871καί ἄρχισε νά κτίζεται τό 1882 μέ συνδρομές κυρίωςτῶν κατοίκων οἱ ὁποῖες εἶναι καταγραμμένες σέ εἰδι-κό Βιβλίο συνδρομητῶν του καί σέ κατάστιχο τοῦΝαοῦ τοῦ ἔτους ἐκείνου Φέτος τό Κωδωνοστάσιοπού εἶναι τό laquoσῆμα κατατεθένraquo τῆς Ἀρναίας συμ-πλήρωσε 130 χρόνια ἀγέρωχης παρουσίας Τό 2004καί τό 2005 ἔγιναν στό Κωδωνοστάσιο μέ ἐνέργει-ες τοῦ Δήμου ἐργασίες ἀποκατάστασης

Καί ἐνῶ γίνονταν προετοιμασίες γιά τά ἐγκαίνιατοῦ ἀποκαταστημένου Κωδωνοστασίου συνέβη τόμεγάλο κακό Ἡ ἱστορική πορεία τοῦ Ναοῦ σταμά-τησε αἰφνιδιαστικά τό ἀπόγευμα τῆς 5ης Σεπτεμ-βρίου τοῦ 2005 μετά ἀπό πυρκαϊά πού ξέσπασε στόἐσωτερικό του τό ὁποῖο κατέστρεψε ὁλοσχερῶςὍλα ἔγιναν στάχτη καί κάρβουνο ῎Εγιναν παρα-νάλωμα τοῦ πυρός ἔγιναν ὁλοκαύτωμα μέσα σέ 20λεπτά τῆς ὥρας Κάηκαν τά πάντα Καί τά ξύλινα καίτά μεταλλικά ἀντικείμενα πολλά ἀπό τά ὁποῖα ἦσανἀνεκτίμητης ἀξίας Τό τέμπλο μέ τίς εἰκόνες του τοῦ19ου αἰ ὁ Δεσποτικός Θρόνος ὁ Ἄμβωνας τά Προ-σκυνητάρια μέ παλιές εἰκόνες ὁ Γυναικωνίτης τάἈναλόγια τῶν ψαλτῶν ἡ Ἁγία Τράπεζα τόἈρτοφόριο τά Εὐαγγέλια τά Δισκοπότηρα καίἄλλα σκεύη τά στασίδια καί τά ἄλλα καθίσμα-τα οἱ πολυέλαιοι τό παγκάρι τά ἐκλησιαστικάβιβλία τά ἄμφια

Τήν ἑπόμενη μέρα τό θέαμα τοῦ Ναοῦ ἦτανφρικτό Θλιμμένοι καί ἀπαρηγόρητοι οἱἈρναιῶτες (κυρίως) καί ἄλλοι κάτοικοι ἤ διερ-χόμενοι παρατηροῦσαν βουβοί τή μεγάλη τήνἀπίστευτη τήν ἀδιανόητη καταστροφή πούὑπέστη ὁ Ναός (Βλ φωτογραφία)

Ἡ καταστροφή τοῦ Ναοῦ εἶχε σοβαρές ἐπι-πτώσεις στήν ἐκτέλεση τῶν λατρευτικῶν κα-θηκόντων τῶν πιστῶν καί κατά τίς Κυριακές καίμικρογιορτές ἀλλά κυρίως καί κατά τίς μεγά-λες γιορτές τῆς χριστιανοσύνης τά Χριστούγεννα τοῦ 2005 καί τό Πάσχα τοῦ 2006 ἀφοῦ στερήθη-καν τόν ὁμαδικό ἐκκλησιασμό στόν καέντα Ναό ὅπου γιά χρόνια ἐκκλησιάζονταν καί διασκορπίσθηκανσέ ναΰδρια τῆς Ἀρναίας

Ἡ γιορτή τῶν Χριστουγέννων καί ἡ πανήγυρη τοῦ ἑορτάζοντα καί κατεστραμμένου Ναοῦ στή μνή-μη τοῦ Ἁγ Στεφάνου γιά πρώτη φορά μετά ἀπό 175 χρόνια ἀπό τήν ἵδρυσή του γιορτάσθηκαν ἐπίσημαστό Μητροπολιτικό Παρεκκλήσιο τῆς Παναγίας τῆς Δακρυρροούσης τῆς Ἁλώσεως μέ τή συμμετοχήπλήθους πιστῶν Ἐπίσης πλῆθος πιστῶν συμμετεῖχε μέ κατάνυξη καί γιά πρώτη φορά μέ πολλή συγ-κίνηση καί θλίψη στίς λόγω laquoἀπουσίαςraquo τοῦ Ναοῦ ἀπό τά λατρευτικά δρώμενα τῶν ἡμερῶν Ἀκολουθίεςτῶν Παθῶν καί τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου στό Μητροπολιτικό Παρεκκλήσιο Τίς τρεῖς τελευταῖεςἡμέρες τῆς Μεγ Ἑβδομάδας οἱ περισσότεροι πιστοί παρά τό ψῦχος παρακολουθοῦσαν τίς Ἀκολουθίεςἀπό τόν αὔλειο χῶρο τοῦ Ναοῦ καί τοῦ Μητροπολιτικοῦ Μεγάρου λόγω στενότητας τοῦ χώρου τοῦ

18

Παρεκκλησίου Συγκινητική ἦταν ἡ στιγμή πού μετά τήν ἐπιστροφή τοῦ Ἐπιταφίου ἀπό τήν περιφο-ρά του μέ ἐντολή τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη τό Κουβούκλειο μέ τόν Ἐπιτάφιο τοποθετήθηκε ἀνυ-ψωμένο κοντά στήν κλειστή εἴσοδο τοῦ καέντος Ναοῦ γιά τήν ἐθιμική διέλευση τῶν πιστῶν κάτω ἀπότόν Ἐπιτάφιο μετά τήν ὁποία (διέλευση) τό Κουβούκλειο μέ τόν Σταυρό (πίσω ἀπʼ αὐτό) τοποθετή-θηκε μπροστά στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦ ὅπου παρέμεινε γιά ἀρκετόν καιρό μέ τήν εἰκόνα τῆς Ἀναστά-σεως γιά προσκύνηση

Ἀπό τίς ἑπόμενες τῆς καταστροφῆς ἡμέρες ἄρχισαν οἱ ἐργασίες ἀποκατάστασης τοῦ Ναοῦ μέ τήνἐπίβλεψη τοῦ Πολιτικοῦ Μηχανικοῦ κ Θεόδ Τσαμούρη καί μέ τή συνεργασία τῆς 10ης Ἐφορείας Βυ-ζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων Ἡ 10η Ἐφορεία Βυζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων μέ σκοπό τη διερεύνηση τῆς κα-τάστασης τῆς θεμελίωσης τοῦ Ναοῦ ἐπειδή ὑπῆρχε ὁ κίνδυνος ἡ λιθοδομή τῶν τοίχων καί οἱ κίονεςνά εἶχαν ὑποστεῖ σοβαρές βλάβες ἀπό τίς ὑψηλές θερμοκρασίες μέ ἐπιπτώσεις στή στατικότητα τοῦΝαοῦ πραγματοποίησε ἀνασκαφική ἔρευνα στό ἐσωτερικό του μέ τήν ἐπίβλεψη τῆς ἀρχαιολόγου καίνύφης μας κ Ἑλένης Στούμ-που-Κατσαμούρη κάνονταςὁρισμένες τομές στή θεμε-λίωση τοῦ βόρειου καί τοῦ νό-τιου τοίχου καί τῶν ἀντίστοι-χων κοιονοστοιχιῶν γιά τήνπλήρη ἀποκάλυψή της καί τόνστατικό ἔλεγχό της Ἡ ἀνα-σκαφική ἔρευνα εἶχε ὡς ἀπο-τέλεσμα νά ἐντοπισθοῦν θε-μελιώσεις παλαιότερων κτι-σμάτων καί νά ἀρχίσουν συστηματικές ἀνασκαφές στό μεγαλύτερο τμῆμα τοῦ δαπέδου Κατά τή διάρ-κεια τῶν ἀνασκαφῶν ἐντοπίσθηκαν συγκεκριμένα οἱ θεμελιώσεις τριῶν ναῶν τοῦ 5ου τοῦ 10ου μέτοιχογραφίες καί τοῦ 17ου αἰ ὅπου μίλησε ὁ Ἅγ Κοσμᾶς (βλ φωτογραφία) τάφοι καί ἄλλα ἀντικείμενα(ὅπως νομίσματα ἐκκλησιαστικά σκεύη ἐφυαλωμένα κεραμικά μέ ἐγχάρακτη διακόσμηση κἄ) Ἐπί-σης βρέθηκε καί μιά πρώτη φάση τοῦ σημερινοῦ Ναοῦ πού πῆρε τήν ὁριστική του μορφή τό 1812τά 200 χρόνια τοῦ ὁποίου γιορτάζουμε σήμερα

Μετά τήν διαβολική καταστροφή ἦρθε ἡ διπλή θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo Ὁ Θεός μέ τίς πρεσβεῖες τοῦπολιούχου Ἁγίου Στεφάνου δέν ἐγκατέλειψε τούς Ἀρναιῶτες Ἔδωσε φώτιση καί δύναμη στούς ἄρχον-τες τοῦ τόπου (ἐκκλησιαστικούς καί δημοτικούς) πρωτίστως στόν μακαριστό Μητροπολίτη μας στόνΔήμαρχο Ἀρναίας κ Γ Κατσαμούρη καί στούς ἄρχοντες τοῦ Νομοῦ καί τῆς Πολιτείας οἱ ὁποῖοι μέἀγαστή συνεργασία καί μέ τήν ἠθική καί ὑλική συμπαράσταση τοῦ πιστοῦ λαοῦ ἀνέλαβαν μέ ἀξιο-θαύμαστη ἐπιτυχία τό ἔργο τῆς Ἀποκατάστασης τοῦ πυροπαθοῦς Ναοῦ Ἔτσι μετά ἀπό 16 μῆνες στίς23 Δεκεμβρίου τοῦ ἔτους 2006 ἔγιναν τά θυρανοίξια τοῦ Ναοῦ καί ἔτσι ξαναλειτούργησε κατά τή με-γάλη γιορτή τῶν Χριστουγέννων καί κατά τήν ἑορτή τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἦταν ἡ πρώτη θεϊκή laquoἀπο-ζημίωσηraquo ἡ laquoἐκ τῆς τέφραςraquo καί laquoἐκ τοῦ μηδενόςraquo ἀναγέννηση τοῦ Ἐνοριακοῦ καί ΜητροπολιτικοῦΝαοῦ τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἡ ὁποία μᾶς βοήθησε νά συν ειδητοποιήσουμε καλύτερα ὅτι laquoΘεός ὅπουβούλεταιraquo ἀπὀ τή μιά μεριά μέν ἐπιτρέπει γιά παιδαγωγικούς λόγους καταστρεπτικά γιά τήν ὕλη γε-γονότα καί ἀπό τήν ἄλλη μεριά ἐπιτρέπει καί συνεργεῖ στήν laquoἐκ τῆς τέφραςraquo ἀναγέννηση σέ λίγο χρο-νικό διάστημα laquoΟὐδέν κακόν ἀμιγές καλοῦraquo (ἕνα καλό μέσα στό κακό)

Αὐτή ἡ πρώτη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo θά μποροῦσε νά χαρακτηρισθεῖ ὡς φυσική συνέπεια καί ἀνα-μενόμενη Ὅμως ἡ δεύτερη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo ἦταν μή ἀναμενόμενη ἦταν laquoπέραν πάσης προσ-δοκίαςraquo ἦταν ἡ ὄντως laquoἀποζημίωσηraquo ἦταν ἀνεπανάληπτο καί πρωτοφανές γιά τόν τόπο μας θεῖο δῶρο(γιά ὅσους βέβαια μποροῦν νά τό ἀντιληφθοῦν) Ἡ δεύτερη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo ἀναφέρθηκε νω-ρίτερα καί ἀφορᾶ στήν ἀποκάλυψη τῶν θεμελιώσεων τριῶν παλαιότερων Ναῶν ἀπό τόν 5ο αἰώνα μέ-χρι τόν 17ο αἰώνα ἀποτέλεσμα τῆς ὁποίας (ἀποκάλυψης) ἦταν ὄτι ἡ ἀρχή τῆς Ἱστορίας τοῦ τόπουμας μεταφέρεται πάνω ἀπό 1000 χρόνια πίσω Εἶναι λοιπόν ἤ δέν εἶναι θεῖο δῶρο τό γεγονός αὐτό

Τό Σαββατοκύριακο 4 καί 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2010 πραγματοποιήθηκαν τά Ἐγκαίνια τοῦ ἀποκατα-στημένου Ναοῦ μέ τήν παρουσία τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος Ἱερωνύμου καί ἄλλωνἈρχιερέων τῶν Ἀρχῶν καί τοῦ Λαοῦ καί μέ τήν εὐλογία τῆς παρουσίας τῆς κάρας τοῦ Ἁγίου Στεφάνουπού μεταφέρθηκε στήν Ἀρναία καί στόν Ναό ἀπό τήν Μονή Ξενοφῶντος τοῦ Ἁγ Ὄρους μέ τή συν -οδία τοῦ Ἡγουμένου τῆς Μονῆς Ἀρχιμ Ἀλεξίου Τό Σάββατο ψάλθηκε ὁ Ἑσπερινός τῶν Ἐγκαινίων

19

καί στή συνέχεια στήν αἴθουσα laquoΜητροπολίτης Σωκράτηςraquo τοῦ Δημοτικοῦ Καταστήματος πραγμα-τοποιήθηκε ἐκδήλωση πού ἦταν ἀφιερωμένη στήν Ἱστορία καί στήν Ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ καί πε-ριλάμβανε προσφώνηση τοῦ Μητροπολίτη Νικοδήμου καί τρεῖς ὁμιλίες σχετικές μέ τόν Ναό Τήν Κυ-ριακή κατά τή διάρκεια τοῦ Ὄρθρου τελέσθηκαν τά Ἐγκαίνια τοῦ Ναοῦ μέ προεξάρχοντα τόν Ἀρχιε-πίσκοπο Ἱερώνυμο καί στή συνέχεια ἡ Θ Λειτουργία μετά τό πέρας τῆς ὁποίας ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἀπέ-νειμε τιμητικές διακρίσεις σέ διάφορα πρόσωπα γιά τή συμβολή τους στήν ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ

Ἀξίζει τόν κόπο νά ἀναφέρω καί κάποιες ἐνέργειες πού ἔγιναν εἴτε μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρό-πολής μας εἴτε μέ τήν εὐλογία της πρίν καί μετά τήν ἐπαναλειτουργία τοῦ Ναοῦ Αὐτές οἱ ἐνέργει-ες εἶναι οἱ ἑξῆς

α΄) Τό Ἡμερολόγιο τσέπης τοῦ 2006 τῆς Μητροπόλεως ἦταν ἀφιερωμένο στόν πυρίκαυστο Ναότοῦ Ἁγ Στεφάνου

β΄) Μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρόπολής μας ἐκδόθηκαν εὔχρηστα ἔντυπα γιά τήν προβολή τῶν ἀρχαι-ολογικῶν εὑρημάτων στόν Ναό καί γιά τήν Ἀποκατάστασή του Τά ἔντυπα αὐτά εἶναι 1) Ἡμερολό-γιο τοίχου 28 σελίδων μέ φωτογραφίες χαρακτηριστικῶν εὑρημάτων 2) 12 εὐχετήριες κάρτες μέ εἰκό-νες εὑρημάτων 3) 12 ἐπισκεπτήριες κάρτες μέ παρόμοιες φωτογραφίες καί 4) 12 σελιδοδεῖκτες μέεἰκόνες εὑρημάτων καί

γ΄) Μέ τήν εὐλογία τῆς Μητρόπολης καί μέ Πρόλογο τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη μας Νικοδή-μου ἐκδόθηκε τό 2008 ἀπό τόν ὁμιλοῦντα τό βιβλίο μέ τίτλο laquoὉ Ἱερός Μητροπολιτικός Ναός τοῦ Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας Μιά συγκλονιστική καί ἐντυπωσιακή περίπτωση (Ἡ Ἱστορία-Τό Ἀρχεῖο-Ἡ κα-ταστροφή-Ἡ Ἀποκατάσταση-Οἱ ἀνασκαφές καί ὁ ἀποκαλυφθείς ἀρχαιολογικός θησαυρός) ὅπως κα-ταγράφεται στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑ lt1988-2007gtraquo

Στό σημεῖο αὐτό θέλω νά καταθέσω μερικές σκέψεις μου Φυσικά δέν ὑπῆρχε βούληση τῶν ἀνθρώ-πων νά καεῖ ὁ Ναός καί νά καταστραφοῦν ἀξιόλογα κειμήλια τοῦ 19ου καί τοῦ 20οῦ αἰ Ὅμως laquoἄλλαιμέν βουλαί ἀνθρώπων καί ἄλλα ὁ Θεός κελεύειraquo Πιστεύω ἀκράδαντα ὅτι ἡ μεγάλη καταστροφή (ἔργοτοῦ διαβόλου) καί ἡ διπλῆ laquoἀποζημίωσηraquo (ἔργο τοῦ Θεοῦ) μέ τίς πρεσβεῖες τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἦτανπρός ὄφελος πνευματικό τῶν κατοίκων τῆς Ἀρναίας καί τῆς γύρω περιοχῆς Γιʼ αὐτό σύντομα ἀφή-σαμε τή λύπη πού ἀνθρώπινα αἰσθανθήκαμε γιά τήν καταστροφή τοῦ Ναοῦ καί χαρήκαμε διότι ὁ Θεόςἦταν καί εἶναι μαζί μας καί μέ τή βοήθεια-παρέμβασή Του ὁ Ναός ἀποκαταστάθηκε σύντομα καί ἡ ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία τοῦ τόπου μας δύο αἰώνων (19ος καί 20ός) συμπληρώθηκε μέ τήν ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία δεκατριῶν αἰώνων (5ος-18ος) μέ τήν ἀνακάλυψη τῶν ἐρειπίων τριῶν πα-λαιοτέρων Ναῶν (ἡ ὕπαρξη τῶν ὁποίων ἦταν ἐντελῶς ἄγνωστη στίς ἱστορικές πηγές καί γενικά στήΒιβλιογραφία) τά ὁποῖα (ἐρείπια) εἶναι ὁρατά ἐδῶ καί καιρό μέ τήν κατάλληλη διάφανη κάλυψή τουςφαινόμενο σπάνιο ἴσως καί πρωτόγνωρο στήν ἀρχαιολογική πρακτική Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνουσίγουρα ἔγινε καλύτερος ἀπό πρῶτα ἀλλά πρέπει καί μπορεῖ νά γίνει ἀκόμη καλύτερος ἄν τόν ἐπι-σκεπτόμαστε τακτικά ὄχι φυσικά ὡς τουρίστες ἀλλά ὡς πιστά μέλη τῆς Ἐκκλησίας καί τῆς Ἐνορίαςσυμμετέχοντας στή λατρεία πού τελεῖται σʼ αὐτόν τίς Κυριακές καί τίς μεγάλες γιορτές διότι πρίνἀπό τήν καταστροφή ἡ συμμετοχή μας δέν ἦταν ἱκανοποιητική

Στόν Ἐνοριακό Ἐπισκοπικό καί Μητροπολιτικό Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἱερούργησαν παντοιοτρόπως12 Ἐπίσκοποι Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους 1 Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους (1924-1940)καί 5 Μητροπολίτες Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου (1940-2012) Ἀπό τίς 24 Νοεμβρίου 2012στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερουργεῖ ὁ νέος Ποιμενάρχης μας κ Θεόκλητος

Ἐπίσης στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερούργησαν ὡς ἐφημέριοι πάνω ἀπό 40 ἱερεῖς (ἀπʼ τούς ὁποί-ους οἱ 30 καί πλέον ἦσαν Ἀρναιῶτες)

Στόν Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ὑπηρέτησαν ἀπό τό 1884 μέχρι σήμερα 23 Ἱεροψάλτες ἀπό τό 1883μέχρι σήμερα 15 νεωκόροι καί ἀπό τό 1835 μέχρι τό 1947 153 Ἐκκλησιαστικοί Ἐπίτροποι

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνου φυσικά διαθέτει καί Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων (παλιό καί και-νούριο) Ὁ ὀμιλῶν κατέγραψε τό παλιό Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων τό ὁποῖο εὐτυχῶς σώθηκεἀπό τήν πυρκαϊά τοῦ 2005 Οἱ παλιοί Κώδικες τοῦ Ναοῦ οἱ ὁποῖοι καταγράφουν τή Ληψοδοσία του τῶνἐτῶν 1882-1947 εἶναι 6 καί τά παλιά Ἔγγραφα πού ἀναφέρονται κυρίως στίς οἰκονομικές σχέσεις τῆςΚοινότητας καί τῆς Ἐφοροεπιτροπῆς Λιαριγκόβης μέ κατοίκους τοῦ χωριοῦ μέ τό Ἅγιον Ὄρος μέδασκάλους τῶν Σχολῶν τῆς Λιαρίγκοβης καί μέ ἄλλους τῶν ἐτῶν 1835-1924 εἶναι 63 ἀπό τά ὁποῖατά 55 ἀνήκουν στήν περίοδο τῆς τουρκοκρατίας

(Συνεχίζεται)

infinƒAtildeπordfinfiniexclcentƒπ∆prodtrade intradicƒiexclprodsectπradictrade infindegdegpartsectπcentprodtrade

Ὁ π ρ ώ η ν Β α τ ο π α ι δ ι ν ό ςΤοῦ Κωνσταντίνου Θ Χιούτη

Θεώρησα καλό νά καταθέσωὁρισμένα συμπληρωματικά

στοιχεῖα τῆς βιογραφίας τοῦἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου ἐπειδήὁρισμένες ἐπιστολές τοῦ Ἀρχείουτῆς Μονῆς Βατοπαιδίου1 μπο-ροῦν νά προσδώσουν νέα στοι-χεῖα στήν ἐκκλησιαστική προσω-πογραφία τοῦ τόπου μας καί νάἀναδείξουν τή δυναμική πούἐξέπεμπαν οἱ μοναστηριακές κοι-νωνίες ἀκόμη καί ὅταν ταλανί-ζονταν ἀπό ἐσωτερικά προβλή-ματα

Στό Μοναχολόγιο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου ὁ μοναχός Κορνή-λιος καταγράφεται μέ τό κο-σμικό ὄνομα Κωνσταντῖνος υἱόςἈγγέλου καί ὡς ἐκ τούτου ἔκανεχρήση τοῦ ἐπωνύμου Ἀγγελίδης2Γεννημένος στή Λιαρίγκοβη (σή-μερα Ἀρναία) τό ἔτος 1867προσῆλθε εἰκοσαετής στή ΜονήΒατοπαιδίου καί ἔγινε μοναχόςτης τό 18913 Ὅπως ὑποστηρίζεικαί ὁ ἴδιος σέ μία ἐπιστολή τουπαρέμεινε στήν ἀδελφότητα τῆςΜονῆς ἐπί μία δεκαπενταετία4

Τό Μοναχολόγιο μνημονεύει ὅτι ἀποχώρησε ἀπό τή Μονή laquoπροχειρισθείς πρεσβύτερος εἰςτόν κόσμονraquo Ἡ μετάβαση στήν ἱερωσύνη φαίνεται ὅτι ἦταν διακαής πόθος του γιατί ἤδη ἀπότό 1901 ὁ ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ εἶχε δεχθεῖ σχετικό αἴτημά του μέ ἀποτέλεσμα ὁ ἐπίσκοπος νάζητᾶ ἐνημέρωση ἀπό τούς Βατοπαιδινούς ἐπιτρόπους γιά τήν πνευματική πορεία τοῦ Κορνη-λίου ἐπειδή κατά τούς ἱερούς κανόνες laquoοὐδένα δεῖ εἰσέρχεσθε εἰς τόν τῆς ἱερωσύνης βαθ-μόν δίχα πολλῆς ἐρεύνης καί ἀκριβοῦς ἐξετάσεωςraquo5

Φαίνεται ὅμως ὅτι ὁ καιρός δέν ἦταν κατάλληλος καί δέν μπόρεσε νά λάβει τήν ἱερωσύνηἐπειδή μεσολάβησαν γεγονότα στή Μονή πού τόν ὁδήγησαν στήν ἐξορία καί στή φυλακήὅπως ὁ ἴδιος καταθέτει στήν προαναφερθεῖσα ἐπιστολή του Τί εἶχε συμβεῖ τότε δέν τό πε-ριγράφει ἄμεσα ἀλλά μέ λύπη περιορίζεται μόνο στούς χαρακτηρισμούς ὅτι ἀδικήθηκε ἀπόκάποιους συμφεροντολόγους μέ laquoἰδιοτελεῖς καί ἐγωϊστικούς σκοπούςraquo

Παρόλη τήν ἀσάφεια τῶν αἰτίων ἡ ἐξορία καί ἡ φυλακή τοῦ μοναχοῦ Κορνηλίου προϋπέ-θεταν ἔντονη παραβατικότητα Ἀπό τό γνωστό σέ μᾶς ἀρχειακό ὑλικό μόνο ἕνα γεγονός μπο-ροῦσε νά τόν ἐνοχοποιήσει περί τό 1906 ἡ παρουσία ὅπλων στόν κῆπο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου Σύμφωνα μέ τήν ἀλληλογραφία τῆς Μονῆς τρεῖς κοσμικοί τοποθέτησαν τά ὅπλαστόν κῆπο γιά νά ἐνοχοποιηθοῦν πατέρες τῆς Μονῆς μέ διοικητικές ἁρμοδιότητες Στούς συλ-ληφθέντες ὑπόπτους ἀνῆκε καί ὁ κατά σάρκα ἀδελφός τοῦ Κορνηλίου ὁ ὁποῖος ἀγόρασε τάὅπλα στή Λιαρίγκοβη6

Πικραμένος ὁ Κορνήλιος ἀπό τίς διώξεις πού εἶχε στή συνέχεια ἐγκατέλειψε τή Μονή Βα-τοπαιδίου καί μετοίκησε στή Μικρά Ἀσία ὅπου καί ἐκεῖ τόν πρόσμεναν παρόμοιες καταστά-

Ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος (δεξιά) σέ φωτογραφία τῆς δεκαε-τίας τοῦ 1920 (Μ Μανασσής Χρονικό κατοχῆς Ἀρναίας 1941-1944 καί στοιχεῖα ἀπό τή ζωή της Ἀθήνα 2000 σ 65)

20

21

σεις ὅπως ὁ ἴδιος σημειώνει στήν ἐπιστολή του Κατά τή διάρκεια τοῦ Α΄ Παγκοσμίου πολέ-μου οἱ Τοῦρκοι τόν συνέλαβαν ὡς ὕποπτο καί τόν ἐξόρισαν στή Συρίαlaquo[hellip] συνελήφθην καί ἀπεστάλην εἰς τό ἐν Ἰκονίῳ Στρατοδικεῖον ὅπου παρέμεινα ἐν ταῖςαὐτόθι φυλακαῖς ἐπί δύο μήνας κατόπιν δέ ἀπεστάλην σιδηροδέσμιος εἰς τό Χαλέπιον τῆςΣυρίας ὅπου παρέμεινα ἐπί τρία ἔτη ὡς ἐξόριστος εἰς τά 19 [= 1919] δέ ἦλθον οἱ Ἄγγλοικαί μᾶς ἠλευθέρωσανraquo

Ὅταν ἀπελευθερώθηκε πῆγε στήν Κων-σταντινούπολη ὅπου ὑπηρέτησε ὡς ἱερέας στήΜητρόπολη Δέρκων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πα-τριαρχείου7 Ἡ κατάρρευση τοῦ μικρασιατι-κοῦ μετώπου καί ὁ φόβος νά μή διωχθεῖ ἐκνέου ἀπό τούς Τούρκους τόν ἀνάγκασαν νάφύγει ἀπό τήν Τουρκία καί νά ἐπιστρέψει στήγενέτειρά του Λιαρίγκοβη ὅπου ὁ μητροπολί-της Ἱερισσοῦ Σωκράτης τόν ἀποκατέστησεδιορίζοντάς τον ἱερατικῶς προϊστάμενο στόναό Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1923)8

Τό 1924 ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος συνέ-ταξε ἐπιστολή πρός τή Μονή Βατοπαιδίου ὡςlaquoπρώην ἀδελφός Βατοπαιδινόςraquo στήν ὁποίαπεριγράφει ὅλη αὐτή τήν περιπετειώδη δια-δρομή πού εἶχε Σέ αὐτή δέν ζητᾶ δικαίωσηγιά ὅτι τοῦ συνέβη στή Μονή Μόνο παρακα-λεῖ τούς Βατοπαιδινούς νά τόν βοηθήσουνὥστε νά ἀποκτήσει μία νέα στολή ἀπαραίτητηγιά τό ἱερατικό του ἔργο

laquoΚατά τό διάστημα τῆς ἐξορίας μου ἔμει-νεν ἡ κοινητή μου περιουσία ἐν ΜικρᾷἈσίᾳ ὅπου διηρπάγῃ μετά καί τῶν πολυ-τίμων Ἱερῶν μου ἀμφίων Τώρα δέ ἔχωἀνάγκην μιᾶς στολῆς Ἱερατικῶν ἀμφίωνΠαρακαλῶ δέ τήν Ἱεράν ἡμῶν Μονήνὅπως εὐαρεστουμένη θελήσῃ νά μοῦ ἀπο-στείλῃ μίαν Ἱερατικήν στολήν Ἱερῶνἀμφίων διrsquo ἐνθύμιον ἀλλά θέλω νά ἦναιπράγματι Βατοπαιδινήraquo9

1 Ἐκφράζω τίς εὐχαριστίες μου πρός τή μονή Βατοπαιδίου γιά τή δυνατότητα πού μοῦ παρεῖχεὥστε νά μελετήσω τό σχετικό ἀρχειακό ὑλικό

2 Ὁ Δ Κύρου δέχεται ὅτι προέρχεται ἀπό τήν σημερινή οἰκογένεια Κατσαγγέλουmiddot βλ Δ ΚύρουlaquoΚαταγραφή Ἀρχείου ΚΕ΄ (4) Κατάλογος ἐγγράφων Ἀρχείου Ἰωάννου Ἀστ Μπιλούκα περ Ἀρναίατεῦχ 80 (Ἰούλιος ndash Σεπτέμβριος 2008) σ 18

3 Κ Χιούτης laquoΝεώτερα στοιχεῖα γιά μοναχούς ἀπό τήν Ἀρναία (Λιαρίγκοβη) περ Ἡ Ἀρναία τῆςΜακεδονίας τεῦχ 53 (Ὀκτώβριος ndashΔεκέμβριος 2001) σ 4

4 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

5 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἐπισκόπου Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Ἰωακείμ πρόςτούς ἐπιτρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Μαρτίου 1901)

6 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ Σπύρου Τζαμτζῆ πρός τόν ἱερομόναχο Ἄνθιμο Βατο-παιδινό (χτ καί χχ)

7 Δ Κύρου ὅπ σ 168 Δ Κύρου laquoΤό Ἀρχεῖο ἐγγράφων τοῦ μητροπολιτικοῦ ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίαςraquo περιοδ

Ἀρναία τεῦχ 62 (Ἰανουάριος ndash Μάρτιος 2004) σ 3 Τό 1925 ἦταν ἐφημέριος στό Στρατώνι Χαλκιδι-κής

9 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

Ἀπόσπασμα ἐπιστολῆς τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνη-λίου Ἀγγελίδη πρός τή Μονή Βατοπαιδίου (1924Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου)

22

Η ΤΙΜΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Ἀρχιmicro Χρυσοστόmicroου Μαϊδώνη

ὉΝαὸς τοῦ Ἁγίου Στέφανου ἔχει ἐπηρεάσει ἀποφασιστικὰ τὴ ζωὴ τῆς Ἀρναίας καὶ τῶν Ἀρναι-ωτῶν Πρώτη φορὰ ἔχω συναντήσει τέτοια ἀγάπη σὲ Ναό μέχρι λατρείας Ναί Στὴν Ἀρναία

δὲν τιμᾶται μόνο ὁ Πρωτομάρτυς Ἅγιος Στέφανος ἀλλὰ λατρεύεται καὶ ὁ Ναός του Ὁ Ἀρναι-ώτης καὶ μάλιστα ὁ παλιότερος ἔχει ταυτισθεῖ ἄμεσα μὲ τὸν Ναὸ τοῦ Ἅγιου Στέφανου

Κυρίως ὅμως ἡ νεώτερη γενιὰ τῶν Ἀρναιωτῶν ἔχει ταυτισθεῖ μὲ τὸν Ναὸ ἐξ αἰτίας τῆς κατα-στροφῆς του ἀπὸ τὴν πυρκαϊά στὶς 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2005 Ἦταν τὸ πιὸ συνταρακτικὸ γεγονὸςστὴ ζωὴ τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας τὰ τελευταῖα 60 χρόνια Ὁ Ἅγιος Πρωτομάρτυς Στέφανοςστὴν Ἀρναία τιμᾶται περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλον τόπο

Πρῶτον διότι εἶναι ὁ κεντρικὸς Ἐνοριακὸς ναὸς τῆς Ἀρναίας καὶ ἀπὸ τὴν δεκαετία τοῦ 1830Μητροπολιτικὸς Ναὸς τῆς Ἐπισκοπῆς Ἱερισσοῦ καὶ Ἁγίου Ὅρους

Δεύτερον διότι συνδέεται ἀμεσα μὲ τὴν ζωὴ τῆς κωμοπόλεως τῆς Ἀρναίας ἐδῶ καὶ 1500 χρό-νια ὅπως ἀπέδειξαν οἱ ἀνασκαφὲς κάτω ἀπὸ τὸν Ναό τὸ δὲ καμπαναριὸ του εἶναι τὸ σῆμα κατατεθὲντῆς Ἀρναίας μαζὶ μὲ τὸ παλιὸ Σχολεῖο

Ἄς δοῦμε ὅμως παρακάτω πῶς τιμᾶται ὁ Ἅγιος Στέφανος ἰδιαίτερα στὴν Ἀρναία1 Οἱ Πανηγύρεις Ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρος Στεφάνου γιορτάζεται στὴν Ἀρναία μὲ

τὸν πλέον πανηγυρικὸ τρόπο Στὶς 27 Δεκεμβρίου καὶ στὶς 2 Αὐγούστου Στίς 27 Δεκεμβρίου ἡμέ-ρα μνήμης τοῦ Μαρτυρίου του καί στίς 2 Αὐγούστου ἡμέρα μνήμης τῆς ἀνακομιδῆς τῶν ἹερῶνΛειψάνων του Τή δεύτερη γιορτὴ τὴν ἑορτάζουν οἱ μελλισσοκόμοι τῆς Ἀρναίας καὶ συμμετέχειὁ Σύλλογος Μελισσοκόμων Ἀρναίας laquoΟ ΑΓΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo

2 Οἱ Εἰκόνες Ἐπιβλητικὴ ἦταν ἡ εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὸ τέμπλο ποὺ ἁγιογραφήθη-κε γύρω στὰ 1840 στὸ Ἅγιον Ὅρος μαζὶ μὲ τὶς ἄλλες εἰκόνες τοῦ τέμπλου Ἄλλη σπουδαία εἰκό-να εἶναι ἡ εἰκόνα ποὺ βρισκόταν στὸ προσκυνητάρι μπαίνοντας στὸν ναό

3 Οἱ Ἀκολουθίες Ὑπάρχουν χειρόγραφες Ἀκολουθίες εἰδικὰ γιὰ τὸν Ναὸ τοῦ Ἁγ Στεφάνουτῆς Ἀρναίας

Ἀκολουθία Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας 27ης Δεκεμβρίου Ἰακώβου μοναχοῦ 1835 Ἀκολουθία Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας χειρόγραφο παλαιὸ ποὺ πρέπει νὰ γράφτηκε πρὶν ἀπὸ τὸ 1850

Ἀκολουθία 2ας Αὐγούστου Ἱ Ν Ἁγ Στεφάνου Ἀρναίας 1839 Ἡ χειρόγραφη φυλλάδα ποὺ ἔχειδιασωθεῖ εἶναι ἀντιγραφή ποὺ ἔγινε στὶς 18 Αὐγούστου 1919 ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξηροποτάμου

4 Τὰ ὀνόματα Στὴν Ἀρναία συναντοῦμε πάρα πολλούς χριστιανούς ποὺ ἔχουν τὸ ὄνομα laquoΣτέ-φανοςraquo Τὸ ὄνομα αὐτὸ τὸ συναντοῦμε σὲ ἄνδρες ἀλλὰ καὶ σὲ κάποιες γυναῖκες Δόθηκε εἴτεἀπὸ τάξιμο στὸν Ἅγιο Στέφανο εἴτε ἀπὸ πρόγονο ποὺ εἶχε αὐτὸ τὸ ὄνομα Πρέπει τουλάχιστον15 ἄνδρες καὶ κυρίως μικρὰ ἀγόρια νὰ φέρουν τὸ ὄνομα Στέφανος Πουθενὰ δὲν ὑπάρχει αὐτὸτὸ ὄνομα τόσο διαδεδομένο ὅσο στὴν Ἀρναία

5 Ἐπίσκεψη στὴν Ἀρναία Λειψάνων τοῦ Ἁγιου Στέφανου Στὴν Ἀρναία ἔχουν ἔλθει κατʼ ἀπο-κλειστικότητα Ἱερὰ Λείψανα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου προερχόμενα ἀπὸ τὸ Ἅγιον Ὅρος Παλαιότε-ρα τό 1924 ἔχει ἔλθει τὸ χέρι τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Μονὴ Κωνσταμονίτου ὅπου φυλάσ-σεται Στὴν δεκαετία τοῦ 1980 μὲ φροντίδα καὶ πρόσκληση τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Νι-κοδήμου ἐπὶ σειρὰ ἐτῶν ἐρχόταν ἡ κάρα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξενοφῶντος

6 Προσκυνήματα Ἡ ἀγάπη τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας πρὸς τὸν Ἅγιο Στέφανο τοὺς ὁδήγησεστοὺς τόπους ποὺ συνδέονται μὲ τὸ μαρτύριο καὶ τὶς γιορτὲς τοῦ Ἁγίου Στὰ πολλὰ προσκυνή-ματα ποὺ ὀργάνωσε ἡ Μητρόπολή μας στὰ Ἱεροσόλυμα πάντοτε προσκυνούσαμε στὸν τόπο τοῦμαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Τὸ 2007 ἀξιωθήκαμε καὶ κάναμε νυκτερινὴ Θεία Λειτουργία στὸτόπο τοῦ μαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἄλλο προσκύνημα ἦταν τὸ 2004 στὸ προάστειο τῆς Κων-σταντινουπόλεως Ἅγιος Στέφανος Τὸ προάστειο αὐτὸ σχετίζεται μὲ τὸ γεγονὸς τῆς μεταφορᾶςτῶν Λειψάνων τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὴν Κωνσταντινούπολη τὸ 426 ποὺ γιορτάζεται στὶς 2 Αὐγού-στου

7 Τὸ βιβλίο Ἡ ἀγάπη γιὰ τὸν Ἅγιο Στέφανο μὲ ὁδήγησε στὴ συγγραφὴ τοῦ πρώτου βιβλίουτὸ 1984 μὲ τὸν τίτλο laquoΟ ΠΡΩΤΟΜΑΡΤΥΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo Ἤδη εἶναι ἕτοιμη ἡ δεύτερη ἔκδοση ἐπαυ-ξημένη

Ἡ Ἀρναία τίμησε τὸν Ἅγιο Στέφανο ἀλλὰ καὶ ὁ Ἅγιος Στέφανος τίμησε ἀνέδειξε καὶ ἀναβάθμισετὴν Ἀρναία

23

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑΡΝΑΙΑΣ Ἡ Πολιτιστική καί Ἐπιμορφωτική

Ἑταιρεία Ἀρναίας ἀναβίωσε καί φέτοςτά καθιερωμένα πασχαλινά ἔθιμα τῆςἈρναίας Συγκεκριμένα ἔγιναν οἱ πα-ρακάτω ἐθιμικές ἐκδηλώσεις

bull Τήν Κυριακή τοῦ Πάσχα τό πρωίστήν Κεντρική Πλατεία μοιράσθηκανκόκκινα αὐγά καί τσουρέκια τραγού-δησε ἡ Χορωδία τοῦ ΚΑΠΗ Ἀρναίας καίχόρεψε τό παιδικό χορευτικό συγκρό-τητα τοῦ Δήμου

Τήν Τρίτη τοῦ Πάσχα ἀναβίωσε τό ἔθιμο τοῦlaquoΚότσμανουraquo στά ἐξωκκλήσια τοῦ Προφ Ἠλία καί τῆςἉγ Παρασκευῆς Τελέσθηκε Θ Λειτουργία στό ἐξωκ-κλήσι τοῦ Προφ Ἠλία μέ λιτανεία γύρω ἀπό αὐτό καίκέρασμα στόν ἴδιο χῶρο καί ἀκολούθησε καί σκοπο-βολή

Τό ἀπόγευμα σέ χῶρο τοῦ ἀλσυλίου τῆς Ἁγίας Πα-ρασκευῆς κοντά στό φερώνυμο ἐξωκκλήσι ἀναβίωσαντά ἔθιμα τῆς laquoΣουσαρίτσαςraquo καί τοῦ laquoΖυγίσματος τοῦἉϊ Γιώργηraquo τό ὁποῖο ὅπως εἶναι γνωστό ἀπό τήν πα-ράδοση καί ἀπό τή Βιβλιογραφία ἀναβιώνει τήν ἡμέ-ρα ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου Γεωργίου (23 Ἀπριλίου) ἤ τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὄταν ἡ γιορτή μετίθεται τότεὄπως φέτος λόγῳ Μεγάλης Τεσσα-ρακοστῆς Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquoαἰσθάνεται ἱκανοποίηση γιά τήν ὑλο-ποίηση τῆς ὑπόδειξής του νά ἀνα-βιώνει τό ἔθιμο τοῦ laquoΚότσμανουraquoκανονικά τήν τρίτη καί ὄχι τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὅπως συνέβημερικές χρονιές καί θεωρεῖ ἀνεπί-καιρη τή χρονική καί τοπική μετά-θεση τοῦ ἐθίμου τοῦ laquoΖυγίσματοςraquo (ἀπό τή δεύτερη στήν τρίτη μέρα τοῦ Πάσχα καί ἀπό τίς πλατεῖες ὅπωςπαλιότερα ἤ τήν Κεντρική Πλατεία ὅπως τά τελευταῖα 30 περίπου χρόνια στό ἄλσος τῆς Ἁγ Παρασκευῆς)Στήν ἀναβίωση τοῦ ἐθίμου συμμετεῖχε καί ὁ Ἱππικός Ὅμιλος Ἀρναίας laquoΟ ΚΕΝΤΑΥΡΟΣraquo

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ laquoΑΡΝΑΙΑraquo ΣΕ ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΑ ΣΥΛΛΕΚΤΙΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo (ΑΘΗΝΑ)

Στόν Κατάλογο τῶν συλλεκτικῶν ἀντικειμένων πούσυμμετεῖχαν σέ γραπτή δημοπρασία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛ-ΛΟΓΕΣraquo (στό τεῦχος 335Ἰούνιος 2013) ἀναγράφεται καίτό τεῦχος ἀρ 48Ἰούλ-Σεπτ 2000 τοῦ περιοδικοῦ μας (Βλεἰκόνα) Ἡ ἀναγραφή καί συμμετοχή αὐτή ἔγινε μέ πρω-τοβουλία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo πού εἶναι ἀποδέ-κτης τοῦ περιοδικοῦ μας καί ὄχι δική μας

ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΕΛΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ Ὁ Δῆμος Ἀριστοτέλη ἀποφάσισε νά προχωρήσει στή δημιουργία Μουσείου μελιοῦ στήν Ἀρναία ἕναν τόπο

᾽partνδιαφέρουσες part ἰδήσεις(Ὅσες ἀναφέρονται στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία τῆς Ἀρναίας)

24

μέ ἱστορία καί παράδοση στόν τομέα τῆς μελισσοκομίαςΤό Μουσεῖο αὐτό θά διαμορφωθεῖ καί θά λειτουργήσει σέ ἕνα ἀνακατασκευασμένο παραδοσιακό διώρο-

φο κτήριο δίπλα στήν κεντρική πλατεία τῆς κωμόπολης μέσα στόν ἱστορικό ἱστό καί πολύ κοντά στά ἤδη ὑπάρ-χοντα Μουσεῖα Λαογραφικό -Ἱστορικό καί Ὑφαντικῆς

Ἡ δημιουργία Μουσείου μελιοῦ καλύπτει ἕνα μεγάλο κενό πού ὑπάρχει στόν ἑλλαδικό χῶρο καί πρόθε-ση τοῦ Δήμου εἶναι νά δοθεῖ ἡ δυνατότητα στό κοινό (Ἕλληνες καί ξένους) νά ἐνημερωθεῖ γιά τήν ἱστορίατοῦ μελιοῦ τόν ἰδιαίτερο καί ἐπίπονο τρόπο παραγωγῆς του καί τίς καταπληκτικές ἰδιότητές του

Μέ στόχο τήν ἀνάδειξη τοῦ ἑλληνικοῦ μελιοῦ καί ἰδιαίτερα τοῦ παραγόμενου στή Χαλκιδική στοχεύεταιἡ ἐπιστημονική τεκμηρίωση τοῦ ὅλου ἐγχειρήματος καί ἡ σωστή ἀποτύπωση καί παρουσίαση τοῦ κλάδου τῆςμελισσοκομίας

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΚΟΣΜΑ ΤΟΝ ΑΙΤΩΛΟ Τήν Τετάρτη 3 Ἀπριλίου τό βράδυ στήν Ἑστία τοῦ Παγχαλκιδικοῦ Συλλόγου Θεσσαλονίκης laquoΟ ΑΡΙΣΤΟ-

ΤΕΛΗΣraquo πραγματοποιήθηκε ἡ παρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ ἀείμνηστου δασκάλου καί γαμβροῦ τῆς ἈρναίαςΚώστα Παπάζογλου μέ τίτλο laquoὉ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός ὁ Ἅγιος τῆς Παιδείαςraquo καί 200 σελίδες

Τήν παρουσίαση ἔκαναν ὁ Ἀρχιμ Χρυσόστομος Μαϊδώνης Πρωτοσύγκελλος τῆς Μητροπόλεώς μας καίὁ καθηγητής Δημ Κύρου

Ὁ π Χρυσόστομος ἀναφέρθηκε στήν προσωπικότητα τοῦ συγγραφέα καί στή διαρκῆ προσπάθεια του νάκάνει γνωστόν τόν Ἅγιο Κοσμᾶ μέ συχνές ὁμιλίες καί μέ ἀρθρογραφία στόν Τύπο καί εὐχαρίστησε τήν οἰκο-γένεια τοῦ συγγραφέα γιά τήν ἔκδοση τοῦ βιβλίου καί γιά τή δωρεά ὅλων τῶν ἀντιτύπων του στήν Ἱ ΜονήἉγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ Ἀρναίας γιά τή διάθεσή του στούς ἐνδιαφερόμενους

Ὁ Δ Κύρου ἔκανε μιά σύντομη ἀναφορά στά περιεχόμενα τοῦ βιβλίου ἐπισημαίνοντας (γιά ἐνημέρωσητῶν ἀναγνωστῶν) κάποια μικρολάθη καί τονίζοντας τίς πληροφορίες τοῦ βιβλίου γιά τήν προφητική ἱκανό-τητα καί τόν ἀγώνα τοῦ Ἁγίου γιά τήν πνευματική ἀναγέννηση τῶν ὑπόδουλων Ἑλλήνων

Ἐπιμελητής τῆς ἔκδοσης τοῦ βιβλίου εἶναι ὁ Πολυγυρινός φιλόλογος κ Ἀθαν Χριστιανός στήν ἀφαιρε-τική καί οὐσιαστική παρέμβαση τοῦ ὁποίου ὀφείλεται τό 200 σελίδων σῶμα τοῦ βιβλίου

Στήν ἐκδήλωση παραβρέθηκαν πολλά μέλη τοῦ Συλλόγου ἡ Ἀρναιώτισσα χήρα τοῦ συγγραφέα δασκάλακ Κωνσταντινιά Παναγιώτου μέ ἄλλους συγγενεῖς ὁ τ βουλευτής Χαλκιδικῆς γιατρός κ Γ Βαγιωνᾶς ἡ Ἡγου-μένη τῆς Ἱ Μ Ἁγ Κοσμᾶ Ἀρναίας Μαριάμ μέ τήν ἀδελφή Ὀλυμπιάδα ὁ Πρόεδρος τοῦ Συνδέσμου Ἱεροψαλτῶντῆς Μητροπόλεως Ἱερισσοῦ κ Ἰω Κέκερης καί ἄλλοι

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΡΝΑΙΑΣ

Στίς 25 Ἀπριλίου οἱ μαθητές τῆς Γ΄ τάξης τοῦ Γυμνασίου Ἀρναίας ἐπισκέφθηκαν μέ συνοδούς τίς καθη-γήτριες Γεωργία Σιδέρη καί Ἀκυλίνα Βουρνίτη τό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο τῆς Κωμόπολης Μετάτήν ἐπίσκεψη ἀκολούθησε συζήτηση γιά τά ἐκθέματα καί τίς ἐντυπώσεις πού αὐτά δημιούργησαν Στόχοςτῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ἦσαν ἡ γνωριμία τῶν μαθητῶν μέ τήν τοπική κουλτούρα τά παλιά εἴδη τῆς καθημερινῆςχρήσης καί τό laquoἁπτόraquo παρελθόν τοῦ τόπου τους

ΜΙΑ ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΜΑΣΣτίς 25 Ἀπριλίου ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ἐπισκέφθηκε στό Γραφεῖο του τόν Σεβ Μη-

τροπολίτη μας κ Θεόκλητο Κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψής του πρόσφερε στόν Μητροπολίτη τά βιβλία του1) Ὁδοιπορικό σώματος καί ψυχῆς στήν κορυφή τοῦ Ἄθωνα 2) Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας 3) Ὁ Ἱ Ναόςτοῦ Ἀγίου Στεφάνου 4) Ὁ Ἀρχαιολογικός χῶρος τοῦ ὑψώματος laquoΠροφήτης Ἠλίαςraquo 5) Χριστός ἐτέχθηκαί 6) Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης καί τά Ἀνάτυπα ἀπό ΠρακτικάΣυνεδρίων μέ ἐργασίες του 1) Σχέσεις τῆς Θάσου μέ τή Χαλκιδική καί τό Ἅγιον Ὄρος 2) Τά πατρυδωνυμι-κά τῆς Χαλκιδικῆς καί 3) Ἐκδηλώσεις πού ἀναβιώνουν καί παραμένουν στήν Ἀρναία

Ὡς ἀντίδωρο ὁ Μητροπολίτης τοῦ πρόσφερε τό βιβλίο του laquoἘκκλησία Ὁ αὐθεντικός φύλακας καί ἑρμη-νευτής τῆς Ἁγίας Γραφῆςraquo Ἀθήνα 1998 σσ 350 καί τό βιβλίο τῆς Γεωργίας Κουνάβη laquoἉγίου Ἰωάννου τοῦΧρυσοστόμου Λόγος παραινετικός πρός ἀποφυγήν τῆς ἀπογνώσεωςraquo Ἀθήνα σσ 100

Ἐπίσης κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ὁ Ἐκδότης -Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ ἔθεσε ὑπόψη τοῦΜητροπολίτη μας τό θέμα τῆς κατάργησης δύο ἐκκλησιαστικῶν ἐθίμων μέ τό ὁποῖο (θέμα) τό περιοδικό ἀσχο-λήθηκε σέ ἀρκετά τεύχη του (87-892011 καί 90-93 2012) δηλ τῆς (ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης) τε-λετῆς τῆς Ἀναστάσεως πού γινόταν παλιότερα στήν κεντρική πλατεία καί τά τελευταῖα χρόνια γίνεται στόχοροστάσι καί τῶν κεριῶν τῶν Κηδειῶν καί τῶν Μνημοσύνων πού παλιότερα τά κρατοῦσαν οἱ πιστοί ἀναμ-μένα στά χέρια τους κατά τήν διάρκεια τῶν Ακολουθιῶν αὐτῶν καί τά τελευταῖα χρόνια τά ἐναποθέτουν ἀνα-

25

μένα στά κηροστάσια κατά τήν εἴσοδό τους στόν Ναό τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καίἑορτές πού ὁ ἦχος της δέν εἶναι πάντα ὁ παραδοσιακός ἀλλά ἀρκετές φορές παρεμβάλλονται καί ἄλλα ἠχη-τικά προγράμματα τά ὁποῖα θορυβοῦν ὑπερβαλλόντως καί ὡς ἐκ τούτου ἐνοχλοῦν τούς ἀκούοντες καί τόθέμα τῆς κατασκευῆς καί τοποθέτησης ἐπιγραφῶν στήν εἴσοδο τοῦ αὔλειου χώρου καί στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦοἱ ὁποῖες θά ἀναγράφουν τή φράση ΙΕΡΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ

Γιά τό ἔθιμο τῆς τελετῆς τῆς ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης τελετῆς τῆς Ἀναστάσεως τό βράδυ τοῦΜεγ Σαββάτου ὁ Σεβασμιώτατος ἀφοῦ ἐνημερώθηκε συμπληρωματικά ὅσον ἀφορᾶ στήν κωδωνοκρουσίαπού ἀρχίζει ἀμέσως μετά τήν ἔναρξη τῆς ψαλμωδίας τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo μέ ἀποτέλεσμα νά μή τό ἀκούειὁ συγκεντρωμένος στόν χῶρο λαός εἶπε ὅτι ἐπιλἐχθηκε ὁ χῶρος αὐτός ἴσως γιά νά τιμηθεῖ τό Δημαρχεῖοἀλλά καί γιά τεχνικούς λόγους καί ἀφοῦ κάλεσε τόν ἐφημέριο καί τόν διάκονο τοῦ Ναοῦ ἔδωσε ἐντολή ἡκωδωνοκρουσία ἀπό φέτος νά ἀρχίζει μετά τήν ψαλμωδία τοῦ πρώτου ἀκούσματος τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo

Γιά τό ἔθιμο τῆς ἀφῆς τῶν κεριῶν στίς Κηδεῖες καί στά Μνημόσυνα εἶπε ὅτι θά θέσει τό θέμα στούς ἐφη-μερίους τῶν Ναῶν καί ἡ ἐφαρμογή-τήρηση-ὑλοποίηση τοῦ ἐθίμου θά ἐπαφίεται στίς ἀποφάσεις τῶν Ἐκκλη-σιαστικῶν Συμβουλίων

Γιά τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καί τίς γιορτές εἶπε ὅτι θά προσπαθήσει νά βρεῖ προ-γράμματα παραδοσιακῆς-ἁγιορειτικῆς κωδωνοκρουσίας

Τέλος γιά τό θέμα τῶν ἐνημερωτικῶν ἐπιγραφῶν στίς εἰσόδους τοῦ Ναοῦ εἶπε ὅτι θά φροντίσει νά το-ποθετηθοῦν σύντομα καλλιτεχνικές ἐπιγραφές

Στό τέλος τῆς ἐπίσκεψης ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ζήτησε ἀπό τόν Μητροπολίτη νά ἀνα-νεώσει τήν laquoεὐλογίαraquo (ἄδεια) πού εἶχε ἀπό τόν μακαριστό Μητροπολίτη Νικόδημο γιά τή συνέχιση τῆς ἔρευ-νας στό παλαιό Ἀρχεῖο τῆς Μητροπόλεως Ἡ ἀνανέωση πραγματοποιήθηκε χωρίς δεύτερη κουβέντα

Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo εὐχαριστεῖ θερμότατα τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας γιά τή συνεργασία καίεὔχεται αὐτή νά συνεχισθεῖ ἐποικοδομητικά

ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΟΥ 1912 Στίς 28 Ἀπριλίου ἀνήμερα τῆς Κυριακῆς τῶν Βαΐων καί ὥρα 12 οἱ μαθητές τῆς Γ΄ Τάξης τοῦ Γυμνασίου

Ἀρναίας παρουσίασαν ἕνα ὡραῖο ἀφιέρωμα στήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας καί τῆς Βόρειας Χαλκιδικῆς μέτήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 100 ἐτῶν ἀπό αὐτήν στόν Ραδιοφωνικό Σταθμό τῆς Μητροπόλεώς μας Μέτήν παρουσίαση αὐτή τό Γυμνάσιο Ἀρναίας μέ ὅραμα ἕνα σχολεῖο ἀνοιχτό στήν Κοινωνία καί τά ἐρεθίσμα-τά της θέλησε νά τιμήσει τήν λαμπρή ἐπέτειο τῆς Ἀπελευθέρωσης κάνοντας ἕνα ἀκόμη βῆμα πρός τό εὐρύ-τερο κοινό μετά τήν ἔκδοση καί κυκλοφορία τοῦ ἱστορικοῦ Ἡμερολογίου τοῦ 2013 Ὑπεύθυνη τῆς ἐκδήλω-σις ἦταν ἡ φιλόλογος καθηγήτρια τοῦ Γυμνασίου κ Γεωργία Σιδέρη Συμπαραστάτες στήν παραπάνω προσπάθειαστάθηκαν ὁ Σεβ Μητροπολίτης μας κ Θεόκλητος καί ὁ διάκονος π Γεώργιος Τρικκαλιώτης

Τό ἀφιέρωμα περιλάμβανε ἀφιέρωμα στούς Προσκόπους (στρατιωτικά ἀνταρτικά σώματα) πού ἔδιωξαντούς Τούρκους ἀπό τή Χαλκιδική τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1912 στόν Ταγματάρχη Γεώργιο Κολοκοτρώνη Διοικητῆτοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶν τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ πού ἀπελευθέρωσε τυπικά καί ἐπίσημα τή Χαλκιδική στίς2 Νοεμβρίου στόν ἀνθυπολοχαγό Ἰωάννη Ἀλεξάκη πού ἐπικεφαλῆς Τμήματος τοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶνἀπελευθέρωσε εἰδικά τήν Ἀρναία καί τή Βόρεια Χαλκιδική τήν ἴδια μέρα καί στόν τότε ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη πού ἔπαιξε σημαντικό ρόλο τίς δύσκολες ἐκεῖνες μέρες τῆς βίαιης ἀπομάκρυν-σης τῶν Τούρκων ἀπό τά χωριά τῆς Β Χαλκιδικῆς

Τό ἀφιέρωμα ἦταν ἐπενδυμένο μουσικά μέ τραγούδια τῶν Ἀπόστολου Καλδάρα Μίκη Θεοδωράκη Δή-μου Μούτση Διονύση Σαββόπουλου Μάνου Χατζηδάκη Εὐανθ Ρεμπούτσικα καί Νίκου Ξυλούρη

Στόχοι αὐτῆς τῆς ἀφιερωματικῆς ραδιοφωνικῆς ἐκπομπῆς ἦσαν α΄) Ἡ ἐνδελεχέστερη προσέγγιση τοῦ ἱστο-ρικοῦ ὑλικοῦ β΄) ἡ βιωματική προσέγγιση μιᾶς ραδιοφωνικῆς μετάδοσης γ΄) ἡ γνωριμία μέ μνημειώδη ἔργατῆς ἑλληνικῆς μουσικῆς ἔκφρασης καί τούς δημιουργούς τῶν ἔργων και δ΄) ἡ ἀνάδειξη τοῦ ρόλου τοῦ σχο-λείου καί τῆς ἐκπαίδευσης γενικώτερα στήν τοπική κοινωνία ἀλλά καί στήν εὐρύτερη περιοχή τῆς Χαλκιδικῆς

ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΠΛΑΤΕΙΑΣ Οἱ ἐργασίες γιά τήν ἀνάπλαση καί διαμόρφωση τῆς Πλατείας πού βρίσκεται ἀνάμεσα στά Μουσεῖα Ἱστο-

ρικό-Λαογραφικό καί Ὑφαντικῆς καί τῶν παρακείμενων κοινόχρηστων χώρων βρίσκονται στή φάση ὁλο-κλήρωσής τους

Πρέπει νά σημειώσουμε ὅτι ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη τοῦ παραπάνω ἔργου καί ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη γιάτήν ἀποκατάσταση τῆς διώροφης παραδοσιακῆς οἰκίας ὅπου στεγάζεται τό Μουσεῖο Ὑφαντικῆς ἐκπονήθη-καν ἀπό τόν συμπατριώτη μας Ἀρχιτέκτονα Μηχανικό κ Δημ Κ Ἀλεξάνδρου καί ἐγκρίθηκαν ἀπό τήν Δ΄ Ἐφο-ρία Νεωτέρων Μνημείων (ἕδρα Θεσσαλονίκη)

26

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Στό τεῦχος 972012 (σελ 18) γρά-ψαμε τήν εἴδηση ὅτι μέ πρωτοβουλία καίἀπόφαση τοῦ Δήμου μας δημιουργή-θηκαν ἐπισκέψιμες πολιτιστικές δια-δρομές στόν παραδοσιακό οἰκισμό τῆςκωμόπολης μέ τήν τοποθέτηση φωτο-γραφικῶν ἐπιγραφῶν σέ παραδοσιακάκτίρια καί ξύλινων πινακίδων σήμανσης τῶνδιαδρομῶν

Συμπληρώνοντας τό θέμα γιά τό ση-μαντικό αὐτό ἔργο σημειώνουμε τά παρα-κάτω ἐνδιαφέροντα

bull Σέ κεντρικό σημεῖο τῆς κωμόπολης καίἰδιαίτερα στό τρίγωνο τῶν δύο Μουσείωντοῦ ἱστορικοῦ ἱστοῦ παρουσιάσθηκε ἕναΘΕΜΑ πού ἀναφέρεται στά παλιά ἐπαγ-γέλματά της γιά ἐνημέρωση τῶν νέων τηςκαί τῶν ἐπισκεπτῶν Ἡ θεματική αὐτή πα-ρουσίαση ἔχει ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον ἀπότούς ξένους καί ἀπό τούς ντόπιους πούὁδηγοῦν ἐκεῖ τά παιδιά καί τά ἐγγόνια τουςγιά ἐνημέρωση (Βλέπε εἰκόνα)

bull Γιά πρώτη φορά ἡ Ἀρναία ἀπέκτησετόν δικό της χάρτη Ἔχει διαστάσεις 50Χ70ἑκ καί ἀναδιπλώνεται Ἡ πρώτη ἐκτύπωσηἔγινε στά ἑλληνικά σέ 10000 τεμάχια καίδιανέμεται δωρεάν ἀπό τόν Ἀπρίλιο τοῦ2012 μέ πρώτη παρουσίαση στό περσινό πα-νηγύρι τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς (26 Ἰουλί-ου)

Ἡ ποιότητα καί οἱ πληροφορίες πού πε-ριέχει ἱκανοποιοῦν καί τόν πιό ἀπαιτητικόἐπισκέπτη ἀπό τά μουσεῖα τίς διαδρομέςτά προϊόντα τίς ἐκδηλώσεις τήν Ἱστορίακαί τόν πολιτισμό τοῦ τόπου Ἀποτέλεσεκαί ἀποτελεῖ συνοδευτικό γιά τόν ἐπισκέ-πτη καθώς καί ἐργαλεῖα ξενάγησης ὥστενά γνωρίσει τόν τόπο

Ἡ ποιότητα καί ἡ λειτουργία του συν -αγωνίζονται ἀντίστοιχους χάρτες μεγάλωνπόλεων τοῦ ἐξωτερικοῦ Ἤδη τό 2013 γί-νεται ἡ δεύτερη ἀνατύπωσή του στά ἑλλη-νικά ἀλλά καί γιά πρώτη φορά στά ἀγγλι-κά (Βλέπε εἰκόνα)

bull Στήν ἀρχή στό τέλος καί ἐνδιάμεσατῶν πολιτιστικῶν διαδρομῶν τοῦ οἰκισμοῦτοποθετήθηκαν στά κτίρια σέ κομβικάσημεῖα ἐπιτοίχειοι χάρτες (ὅμοιοι μέ τούςπαραπάνω χάρτινους) μέ τίς διαδρομέςὥστε ὁ ἐπισκέπτης νά ἔχει εἰκόνες τῶν δια-δρομῶν καί τό σημεῖο πού βρίσκεται (βλέ-πε εἰκόνα)

27

῾Η ᾽Αλληλογραφία microας

∆∆ΙΙΑΑΛΛΟΟΓΓΟΟΣΣ ΜΜΕΕ ΤΤΟΟΥΥΣΣ ΑΑΝΝΑΑΓΓΝΝΩΩΣΣΤΤΕΕΣΣ ΜΜΑΑΣΣ ΚΚΑΑΙΙ ΤΤΟΟ ΠΠΕΕΡΡΙΙΟΟ∆∆ΙΙΚΚΟΟ ΜΜΑΑΣΣ

ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ-ΕΓΓΡΑΦΑbull Ἀπό τόν συμπολίτη μας καί γαμβρό τῆς Ἀρναίας δασολόγο (ἐν συντάξει) κ Νικ Κανελλόπουλο πήραμε (Ἀρναία

173) τήν παρακάτω laquoΠαπαδιαμαντίζουσαraquo καί ἐνδιαφέρουσα ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηΧαρά στήν ὑπομονή σου διά τήν συνέχισιν τῆς πολυσχιδοῦς πολυμεροῦς ἐκδόσεως πολυφρόντιδος ἐν μέσῳ

καιρῶν καθόλου εὐνοϊκῶν αὐχμηρῶν μάλλον λίανΟἱ τίς τύχες τοῦ κόσμου σήμερα διαχειριζόμενοι ἀρνοῦνται πεισμόνως νά ἐμπεδώσουν τοῦτο τό ἁπλόν πού

βεβαίως καί τό μέγιστον ζητούμενον εἶναι Ἡ περιβόητος περιλάλητος κρίσις κύριοι πρωτίστως εἶναι ΗΘΙΚΗΦωνάζουν νιαουρίζουν ἐπί τῶν κεράμων γαλές τεσσαράκοντα καί λέγομεν ὄτι τά καθαρά νιάου νιάου τῶν ψι-ψίνων ἀπό ἀλεκτορίδια εἶναι καί ἀλέκτορες Ἀλλά ἄς ἔλθωμε εἰς τά τοῦ οἴκου μας καί δή τά τῆς παιδείας Τάἀρχαῖα καταργήσαμε τήν ἑλληνική βαραθρώσαμε μονοτονικόν ἐφεύραμε Παπαδιαμάντην νά μεταφράσωμεμᾶς ἐμάρανε Ἀχιλλέαν πρό πολλοῦ ἐτυμβεύσαμε Τζάρτζανον καί ἐν τέλει ἡσυχάσαμε

Διάβασα τόν ἐπικήδειον ὄχι τοῦ Ἰωάννη Κονδυλάκη ἀλλά λόγον πού ἐκφώνησε ἐπικήδειον κάποιο ἄγνωστονὄπως γράφεται πρόσωπον διά κάποιον ἐξέχοντα Λιαριγκοβινό θανόντα τό 1886 Χαρακτηρίζει τόν ἐκλιπόνταἄνδρα - ρέκτην μεγαλοπράγμονα καί σταθερόν Κείμενον ἀποπνέον ἄρωμα ἀθανάτου γλώσσης ἑλληνικῆς ἔνθαἡ εὐφωνία ἠ λεπτότης ἡ χάρις καί καλλιέπεια θέλγουν

Εἰς τόν ἐκφωνήσατα λόγον τοιοῦτον εὖγε Εὖγε καί εἰς τόν τωρινόν ἄνδρα ρέκτην πολυπράγμονα καί στα-θερόν θαρρούντως ἀντιμετωπίζων τήν μεγίστην ἀπώλειαν συζύγου λατρευτῆς ἐπιμένων ἀξιοθαυμάστως εἰςτήν μεγίστην προσφοράν τήν σπουδαίαν ἔκδοσιν συνεχίζων laquoΑΡΝΑΙΑraquo

Μετά τιμῆςΝικόλαος Β Κανελλόπουλος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νικόλαε σʼ εὐχαριστοῦμε πολύ γιά τά καλά σου λόγια (καί laquoἐν ἀρχῇraquo καί laquoἐν τέλειraquo)ἀλλά ὑπερβαλλόντως λεγόμενα Ὄντως laquoἡ κρίσις πρωτίστως εἶναι ἠθικήraquo ἀλλά δέν μᾶς συμφέρει νά τό πα-ραδεχθοῦμε καί ἔτσι ὁ διάβολος πανηγυρίζει

bull Ὁ γνωστός ἱστορικός ἐρευνητής τῆς Βέροιας δικηγόρος καί τέως βουλευτής κ Γεώργιος Χιονίδης μᾶς ἔστει-λε (Βέροια 26) τήν παρακάτω ποικιλοτρόπως ἐνισχυτική τῶν προσπαθειῶν μας ἐπιστολή

Φίλε κ ΔΘ Κύρουlaquoἐκ τοῦ ὑστερήματοςraquo τῆς ἰσχνῆς ἤδη συντάξεώς μου ὡς δικηγόρου (γιά τά ταχυδρομικά τέλη τουλάχι-

στον)Σέ θαυμάζω γιά τό κουράγιο σου γιά τήν ἐξαίρετη (σέ ποιότητα καί ἀποτελέσματα) προσπάθειά σου πού μέ

συγκινεῖ διότι μία σχετικῶς μικρή περιοχή ἔχει πανελλήνια προβολή μέ τόν συνεχῆ τιτάνιο ἀγώνα σου ἑνόςἀτόμου ἀδύναμου laquoμικροῦraquo ἀντιπάλου στό laquoμέγαraquo κατεστημένο Συνέχισε λοιπόν νά ἀγωνίζεσαι γιά τή διά-δοση τῆς Παραδόσεως

Θερμά καί εἰλικρινῆ συγχαρητήριαΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε θερμότατα ἀγαπητέ κ Γ Χιονίδη γιά τή συνδρομή σας καί γιά τά καλά σας

λόγια ἐνέργειες πού μᾶς ἐνισχύουν γιά τή συνέχιση τῶν ἰσχνῶν προσπαθειῶν μας γιά τήν προβολή τῆς ὄμορ-φης Ἀρναίας Ὑγιαίνετε

bull Ἀπό τόν Λαρισαῖο συγγραφέα κ Νικόλαο Ἀθ Παπαθεοδώρου πήραμε (Λάρισα 46) τήν παρακάτω ἐπιστολήκ Κύρου

Εὐχαριστῶ πολύ γιά τήν ἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τό ὁποῖο φθάνει ἀνελλιπῶς στό σπίτι μου στήΛάρισα κάθε τρίμηνο Σάν ἀντίδωρο αὐτῆς τῆς εὐγενικῆς σας προσφορᾶς σᾶς ἀποστέλλω τό τελευταῖο μου βι-

28

βλίο πού κυκλοφόρησε πρίν λίγους μῆνες Ὅπως θά ἀντιληφθεῖτε εἶναι μία ἔρευνα πού ἔκανα στίς Μηλιές τοῦΠηλίου καί ἡ ὁποία διήρκεσε πάνω ἀπό δύο χρόνια Ἀντικείμενό της ἔχει τήν παρουσία τοῦ γνωστοῦ λαϊκοῦ ζω-γράφου Θεόφιλου Χατζημιχαήλ στό διάστημα 1897-1900 στίς Μηλιές Εἶναι μία περίοδος τῆς ζωῆς του σχετικάἄγνωστη μέχρι σήμερα στούς φιλότεχνους ἀλλά πολύ παραγωγική γιά τόν ζωγράφο ἰδίως σέ θρησκευτικές πα-ραστάσεις Ὅπως θά δεῖτε ἐντοπίσθηκαν 13 ἐντελῶς ἄγνωστα ἔργα του τά πιό παλιότερα πού ὑπάρχουνΜέχρι σήμερα γνωρίζαμε ὅτι τό παλαιότερο χρονολογημένο ἔργο του ἦταν τοῦ 1899 Ὅμως τά περισσότεραἀπό τά ἔργα πού ἀποκαλύφθηκαν στίς Μηλιές εἶναι τοῦ 1897 μέ 1898 μάλιστα ἕνα ἀπʼ αὐτά τό μοναδικό μέχρισήμερα τό ὑπογράφει μέ τό οἰκογενειακό του ὄνομα Θεόφιλος Γαβριήλ Κεφάλας 1897

Μέ μεγάλη ἐκτίμηση στό ἔργο σαςΦιλικά

Νικόλαος Ἀθ ΠαπαθεοδώρουΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Παπαθεοδώρου γιά τή δική σας εὐγενική προσφορά τοῦ ἐνδια-

φέροντος βιβλίου σας γιά τόν ζωγράφο Θεόφιλο καί τήν συμπληρωματική ζωγραφική του παραγωγή πού ἐντο-πίσατε στίς Μηλιές καί παρουσιάζετε

bull Ἡ Βιβλιοθήκη τοῦ Τμήματος Γλώσσας Φιλολογίας καί Πολιτισμοῦ Παρευξείνιων Χωρῶν τοῦ ΔημοκριτείουΠανεπιστημίου Θράκης μᾶς ἔστειλε (Κομοτινή 66) τήν παρακάτω εὐχαριστήρια ἐπιστολή

Σημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Πρόεδρε γιά τό τιμητικό γιά μᾶς αἴτημά σαςbull Ἡ καταξιωμένη Δραμινή λογοτέχνιδα κ Νόρα Κωνσταντινίδου μᾶς ἔστειλε (Δράμα 76) τήν παρακάτω φι-

λοαρναιώτικη καί καλλιγραφημένη ἐπιστολή

29

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητή κ Νόρα Κωνσταντινίδου τό laquoἀντίτιμοraquo γιά τίς ὡς τώρα ἀπολαυές σας ἀπό τήνἀνάγνωση τοῦ περιοδικοῦ μας δέν εἶναι laquoμικρόraquo διότι συμπληρώνεται μέ τά πολύτιμα γραφόμενά σας καί τόκάνουν laquoμέγαraquo Γιʼ αὐτό σᾶς εὐχαριστοῦμε θερμά

bull Ἀπό τόν Διευθυντή τοῦ ἱστορικοῦ περιοδικοῦ laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo φιλόλογο καί συγγραφέα κ Νίκο Χρ Ἀλιμπράν-τη πήραμε (Ὑμηττός 166) τήν παρακάτω ἐπιστολή πού προκαλεῖ μεγάλη λύπη στούς φίλους τῆς Πάρου καί τῆςἹστορίας της καί στούς ἀνθρώπους πού ἐκδίδουν παρόμοια περιοδικά

Ἀγαπητε κύριε ΚύρουΓιά λόγους οἰκονομίας ἔχω ἤδη σταματήσει νά ἀποστέλλω τιμητικά τά laquoΠαριανάraquo σέ πολλά ἔντυπα πού τά

ἐλάμβαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ὅπως ἔγινε τώρα καί μέ τό δικό σας ἔντυποΓιʼ αὐτό σᾶς παρακαλῶ ἐάν θέλετε νά μή μοῦ στέλλετε πλέον τήν laquoἈρναίαraquo πού εἶναι πράγματι χρήσιμο

καί πολύτιμο ἔντυπο πού συμβάλλει στήν ἱστορία τῆς περιοχῆς σας καί προβάλλει τήν πολιτιστική καί κοινω-νική καί ἀρχιτεκτονική κληρονομιά τοῦ τόπου

Σᾶς συγχαίρω γιά τήν προσφορά σας τήν ποικίλη καί εὔχομαι κάθε καλό καί ὑγεία καί συνέχιση τῶν ὡραίωνπνευματικῶν ἀγώνων σας

Μέ ἰδιαίτερη ἐκτίμησηΝ Ἀλιμπράντης

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη αἰσθανόμαστε μεγάλη λύπη διότι τό πολύ σημαντικό καί ἐπί πολλάχρόνια ἐκδιδόμενο περιοδικό σας ἀναγκάζεται λόγω τῆς πανελλήνιας οἰκονομικῆς κρίσης καί τῆς ἀδικαιολό-γητης αὔξησης τῶν ταχυδρομικῶν τελῶν νά διακόψει τήν τιμητική ἀποστολή του σέ πολλά ἔντυπα πού τό λάμ-βαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ἀνάμεσα στά ὁποῖα καί τό δικό μας

Ἐμεῖς ἀντιδρώντας ἀπέναντι σʼ αὐτούς πού ἀναγκάζουν σημαντικά καί μακρόβια ἔντυπα τέτοιου κυρίως πε-ριεχομένου νά διακόπτουν τήν πνευματική ἐπικοινωνία τους μέ ἄλλα παρόμοια ἔντυπα δέν θά διακόψουμε τήνἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ μας στά laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo καί ἤδη βρήκαμε τρόπο νά λαμβάνουμε τό περιοδικό σας χωρίςνα ὑποβάλλεσθε σέ ἔξοδα ἀποστολῆς

Ἐλπίζουμε ἐπίσης καί εὐχόμαστε ἡ ἀκούσια αὐτή ἐκ μέρους σας διακοπή ἀποστολῆς τοῦ περιοδικοῦ σας σέἄλλα ἔντυπα νά εἶναι σύντομη σύν Θεῷ πού ἴσως μᾶς λυπηθεῖ ὡς Ἕλληνες καί μᾶς ἀπελευθερώσει ἀπό τόνζυγό τῆς διηπειρωτικῆς δικτατορικῆς οἰκονομικῆς διακυβέρνησης (ΕΕ-ΔΝΤ-ΕΚΤ)

Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη ἔρρωσθε ἐλπίζοντες ὅσο ζῆτε κατά τό λατινικό ἀπόφθεγμα laquoDum spiro speroraquoΕὐχαριστοῦμε γιά τά καλά σας λόγια καί γιά τίς εὐχές σας

bull Ἀπό τόν Σερραῖο φίλο καί συνάδελφο κ Νίκο Κατσαμάνη πήραμε (Σέρρες 166) τήν παρακάτω ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηἘδῶ καί τουλάχιστον 20 χρόνια ἔχω τή χαρά νά διαβάζω τό τόσο ἀγαπημένο καί χρήσιμο περιοδικό laquoἈρναίαraquo

Ἀγάπησα παράλληλα καί τήν ὄμορφη κωμόπολη τήν ὁποία ἐπισκέπτομαι συχνάΣυμμεριζόμενος καί τήν ἀγωνία σου καί τούς προβληματισμούς σου ὅπως καταφαίνεται στήν ἀνοιχτή ἐπι-

στολή τοῦ τεύχους 98 Ἰανουάριος-Μάρτιος 2013 σπεύδω νά σέ διαβεβαιώσω ὅτι στό βαθμό πού μοῦ ἀναλο-γεῖ θά συμβάλλω στή συνέχιση τῆς ἔκδοσης καί διάδοσης τῆς Ἀρναίας

Ἡ προσπάθειά σου νά διασώσεις ὅτι σχετίζεται μέ τήν πολιτιστική κληρονομιά τῆς περιοχῆς σου μέ συγκι-νεῖ Σέ μιά ἐποχή ὄπου πλήττεται (στό πλαίσιο τῆς παγκοσμιοποίησης) ἡ ἱστορική καί κατʼ ἐπέκταση ἡ Ἐθνικήμνήμη ἡ φωνή σου εἶναι ἀπαραίτητη Προσωπικά στίς σελίδες τοῦ περιοδικοῦ βρίσκω πολλά καί ἐνδιαφέρονταστοιχεῖα τά ὁποῖα ἀξιοποιῶ ἐργαζόμενος ὡς φιλόλογος στό 1ο Γεν Λύκειο Σερρῶν

Πιστεύω πώς ἡ πορεία τῆς ldquoἈρναίαςrdquo δέ θά ἀνακοπεῖ πρός τέρψιν τῶν φίλων τηςὈφείλω τέλος νά σʼ εὐχαριστήσω πού ἀδιαλείπτως μοῦ ἀποστέλλεις τό περιοδικό

Μέ ἐκτίμησηΚατσαμάνης Νικόλαος φιλόλογος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νίκο σʼ εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς γιά τά φιλοαρναιώτικα αἰσθήματά σου καί τά καλάσου λόγια γιά τό περιοδικό μας στοιχεῖα τοῦ ὀποίου σέ βοηθοῦν στό ἐκπαιδευτικό σχολικό ἔργο σου Ὄντωςπλήττεται ἡ ἱστορική καί ἐθνική μνήμη ἀφοῦ Ἕλληνες καί μάλιστα πολιτικοί πού τάχα ἀγωνίζονται laquoγιά τόκαλό τοῦ τόπουlaquo χαρακτηρίζουν τή Μικρασιατική καταστροφή ἁπλά ὡς laquoσυνωστισμόraquo στό λιμάνι τῆς Σμύρνηςτόν στρατό τοῦ Θ Κολοκοκτρώνη laquoὀρδέςraquo ἀρνοῦνται τήν ὕπαρξη τοῦ χοροῦ τοῦ Ζαλόγγου διακηρύσσουν ὄτιμέ τούς Τούρκους στά χρόνια τῆς σκλαβιᾶς περνούσαμε καλά δέν τούς ἐνδιαφέρει ἄν οἱ Σκοπιανοί χρησι-μοποιοῦν ἐπίσημα τό ὄνομα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ὡς ὀνομασία τοῦ κρατιδίου τους καί λένε καί πράττουν ἕνα σωρόἄλλα σέ βάρος τῆς χώρας μας Ἐμεῖς κάνοντας τό καθῆκον μας θά συνεχίζουμε ὅσο ὑπάρχει laquoἄνωθενraquo θέλημακαί laquoκάτωθενraquo ἠθική καί (κυρίως) οἰκονομική συμπαράσταση νά laquoχτυποῦμε τή λύραraquo

30

∆ΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ(Ὅσα ἀναφέρονται σέ τίτλους στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία της)

Ἐπιμέλεια Δημ Θ Κύρουbull Ἡ ἐφημερίδα laquoΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΝΑ ΝΕΑraquo (Παλαιοχώρι) φ

21Ἀπρ-Ἰούν 2012 σ 14 γράφειraquondash Ἀθαν Αὐγερινοῦ Παλιοί Χάρτες τῆς Χαλκιδικῆς [Δη-

μοσιεύονται 4 παλαιοί Χάρτες τῶν ἐτῶν 1740 (γερμανικός)1827 (γαλλικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) 1862 (γαλ-λικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) καί 1829 (ἰταλικόςὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Liaringove)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΘΕΜΑraquo (Χαλκιδικῆς) γράφειndashΠρόταση τοῦ Δ Κύρου γιά κοινό ἑορτασμό τῶν 100 ἐτῶν

ἐλεύθερης Ἀρναίας καί τῶν 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἴδρυση τοῦΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου φ 1126-9-2012 σ 9

ndashὉμιλία στήν Ἀρναία - 1 Νοεμβρίου 2009 Ἡ Ἀπε λευθέ-ρωση τῆς Ἀρναίας καί ὁλόκληρης τῆς Χαλκιδικῆς - Καί πα-ρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ Δ Κύρου laquoἩ Ἀπελευθέρωση τῆςἈρναίας καί τῆς Βόρ Χαλκιδικῆς ἀπό τόν Τουρκικό ζυγό(1912) καί οἱ πρῶτες ἡμέρες ἐλεύθερη ζωῆςraquo [Πρόκειται γιάτήν ὁμιλία τοῦ κ Γ Ζωγραφάκη τήν 1η Νοεμβρίου 2009 στήνἈρναία πού δημοσιεύθηκε στό περιοδικό μας (τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σσ 8-14) καί κυκλοφορεῖ στό Διαδίκτυο ἀπʼ ὅπουἁλιεύθηκε καί δημοσιεύθηκε στήν ἐφημερίδα μέ τόν ἐπί-τιτλο laquoἈφιέρωμα στά 100 χρόνια ἐλεύθερης Χαλκιδικῆςraquo]φ 11818-10-2012 σσ 3-9

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Βο ρειοανα-τολικῆς Χαλκιδικῆς ἀπό τόν τουρκικό ζυγό τό 1912 καί Ἀνω-νύμου Ἀφιέρωμα στόν κληρικό ἐξ Ἀρναίας Διονύσιο Κυρά-τσο (1923-2005) πρώην Μητροπολίτη Δράμας φ 11925-10-2012 σσ 3 καί 5

ndash(Σύνταξης) ῾Εορτασμός ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας(Δημοσιεύεται τό Πρόγραμμα τῶν ἐκδηλώσεων γιά τά 100χρόνια ἀπό τήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας) φ 1201-11-2012 σ 9

ndash(Σύνταξης) Μέ δόξα καί τιμή ἑορτάστηκαν τά 100 χρό-νια Ἐλευθερίας τῆς Ἀρναίας (Χωρίς κείμενο ἀλλά μόνο μέμία φωτογραφία τμήματος τοῦ μνημείου τῆς Ἀπελευθέρω-σης μέ τήν ἐπιγραφή laquoΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣ bullΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ1912raquo πού ὑπάρχει ἐκεῖ) φ 1218-11-2012 σ 2

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoEBΔΟΜΑΔΙAIAraquo (Χαλκιδικῆς) (φ 29-10-2012 σ 6) γράφει

ndashἩ Ἱστορία τῆς Ἀρναίας μέσα ἀπό τά μουσεῖα της Ξα-κουστά μέχρι τά Βαλκάνια τά τοπικά ὑφαντά (Ἀναφέρεταιστό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο καί στό ΜουσεῖοὙφαντικῆς Ἀρναίας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΚΑΣΣΑΝΔΡΑraquo στό φ 20723-10-2012 σ6 γράφει

ndash (Σύνταξης) Ὑπογράφηκε ἡ σύμβαση γιά τήν κατασκευή

τοῦ ἔργου laquoἈνάπλαση πλατείας Μουσείου Ὑφαντικῆς(πρώην Γιαννούδενας) καί παρακείμενων κοινόχρηστων χώ-ρων ΔΚ Ἀρναίας Δήμου Ἀριστοτέληraquo προϋπολογισμοῦ11823099 εὐρώ Ξεκινᾶ ἡ ἐκτέλεση τοῦ ἔργου καί στό φ20815-1-2013 σ 9 γράφει

ndash Ἑορτάσθηκε στήν Ἀρναία ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρω-τομάρτυρος Στεφάνου καί τά 200 χρόνια τῆς ἀνέγερσηςτοῦ Ναοῦ 1812-2012

bull Τό περιοδικό laquoΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑraquo (Θεσσαλονίκη) τχ475Σεπτ-Ὀκτ 2012 σσ 280-282 γράφει

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ὁ Μακεδονικός Ἀγώνας Α΄ Γε-νικά (Στή σελ 282 γίνεται ἀναφορά στούς Ἀρναιῶτεςἀδελφούς ταγματάρχη Μαυρουδῆ καί γιά τόν ΘεοχάρηΓερογιάννη οἱ ὀποῖοι τό 1902 εἶχαν ἱδρύσει στήν Ἀθήναὅπου ἔμεναν τόν κεντρικό Μακεδονικό Σύλλογο ὁὀποῖος ἐνημέρωνε τούς ἐλεύθερους Ἕλληνες γιά τάσυμβαίνοντα στή Μακεδονία καί στρατολογῶντας ἐθε-λοντές ἔστελνε ὀλιγομελῆ στρατιωτικά ἀνταρτικά σώ-ματα στή δεινοπαθοῦσα ἀπό τούς Τούρκους καί τούςΒουλγάρους Μακεδονία)

bull Τό περιοδικό laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo στό τχ 71Σεπτ-Ὀκτ 2012γράφει

ndashΓιώργου Ζωγραφάκη 2 Νοεμβρίου 1912 Ἡ ἐπίσημη ἀπε-λευθέρωση τῆς Χαλκιδικῆς (Ἀναφέρεται καί στήν ὑποδοχήτοῦ Οὐλαμοῦ τοῦ Ἀνθυπολοχαγοῦ Ἰω Ἀλεξάκη στήνἈρναία) σ 6

Στό τχ 72Νοε-Δεκ 2012 σσ 6-11 γράφειndashΓιάννη Δ Κανατἀ Τά laquoΔεκεμβριανάraquo τοῦ 1916 στόν Πο-

λύγυρο (Στίς σσ 8-10 γίνεται ἀναφορά στά γεγονότα τῆςἈρναίας ὅπως περιγράφονται ἀπό τόν ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους στά laquoΧρονικά Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας)raquo τά ὁποῖα δημοσιεύθηκαν σέ συνέ-χειες στά τεύχη 78-812010 τοῦ περιοδικοῦ μας καί ἀπότόν γιατρό-βουλευτή Γρηγόριο Σαραφιανό στό ἈρχεῖοἘγγράφων του τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε σέ συνέχειες στάτεύχη 86-932011 τοῦ περιοδικοῦ μας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΖΑΤΟΥΝΑ - ΜΑΡΚΟΥ-ΒΛΟΓΓΟΣraquo φ270Σεπτ-Ὀκτ 2012 σ 4 γράφει

ndash (Νικόλη Φίλη) Λώρης Ἰωάν Θανόπουλος (Ἀναφέρεταιστό ἡλιακό ὡρολόγιο πού ὑπάρχει στό Κωδωνοστάσιο τοῦ ἹΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας κατα-σκευασμένο ἀπό τόν Ζατονίτη Λορέντζο (Λώρη) Θανόπουλοτό 1939) (Φωτοτυπία τοῦ δημοσιεύματος βλέπε στό τχ982013 στή στήλη laquoΟ ΤΥΠΟΣ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑraquo)

Ε Ν Τ Υ Π Α Π Ο Υ Λ Α Β Α Μ ΕΒΙΒΛΙΑ-ΑΝΑΤΥΠΑ

bull Τρύφωνος Τσομπάνη Μορφές τῆς Ἱστορίας τοῦ ΛαγκαδᾶΛαγκαδάς 2006 σσ 72 (Προσφορά τοῦ συμπατριώτη μας κἈστ Θ Καραστέριου)

bull Ἀθανασίου Δ Οἰκονόμου Στερεότυπες καί ἀστήρικτες ἀπό-

ψεις ἤ συνεχής ἔρευνα γιά τήν τοπική μας Ἱστορία ΒόλοςὈκτώβριος 2011 σσ 23

bull Ἀρχιμ Χρυσοστόμου Μαϊδώνη Τό μαρτύριο τῆς φωτιᾶς Τόμαρτύριο τῶν ἕξι παρθενομαρτύρων τοῦ Γεροπλατάνου Χαλ-

31

κιδικῆς (1854) Γεροπλάτανος 2012 σσ 32bull Νικόλη Π Φίλη Ἡ παιδεία στή Ζάτουνα ἀπό τήν Τουρκοκρα-

τία ἕως τό 1973 Ἀθήνα 2012 σσ 512 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀπο-στολή τοῦ βιβλίου γιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Γέροντος Δανιήλ Κατουνακιώτου Περί Παρθενίας (ἜκδοσιςἹεροῦ Ἡσυχαστηρίου Ἀδελφότητος Δανιηλαίων) ἍγιονὌρος 2009 σσ 78 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀποστολή τοῦ βιβλίουγιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Ἡ Πιάβιτσα τῶν Σιδηροκαυσίων καίτό ἐξωκκλήσι τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Θεσσαλονίκη 2012 σσ125 [Γίνεται ἀναφορά καί στή Λιαρίγκοβη Στή σελ 23 κα-ταγράφεται στά χωριά τῆς ΒΑ Χαλκιδικῆς μέ τά φορολογού-μενα νοικοκυριά κατά τά ἔτη 1519 1527 καί 1568 στή σελ 27ἀναφέρεται σέ ἰδιοκτησίες Λιαριγκοβινῶν τό 1873 στήν Πιά-βιτσα στή σελ 49 ἀναφέρεται στήν Ἐκπαιδευτική δραστη-ριότητα τοῦ δασκάλου Ν Βουργαρελίδη παραπέμποντας σέσχετικό ἄρθρο τοῦ ΔΚ στό περ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τχ 632004 σσ3-4 καί στή σελ 82 ἀναφέρεται στόν laquoἸσχυρό ἄνδρα τῆς Λια-ρίγκοβης Γερογιάννηraquo]

bull ndash Ἡ πανήγυρη τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου στήν Πιάβιτσα Φωτο-γραφική διαδρομή (1926-2011) Θεσσαλονίκη 2012 σσ 95 [ Στήσελ 69 δημοσιεύεται φωτογραφία μέ τούς μακαρίτεςἈρναιῶτες ὀργανοπαῖχτες Χριστόδουλο Ἀρβανίτη καί ΠέτροΖυγούρη τή 10ετία τοῦ 1980]

bull Κωνσταντίνου Ἰ Χιόνη Ἱστορική ἐξέλιξη τῆς ἀπονομῆς τῆς δι-καιοσύνης στή Θάσο (1709-1912) Ὄργανο ἀπονομῆς τοῦ δι-καίου τά δάση τῆς Θάσου φορολογούμενες γαῖες ὁ θεσμόςτῆς χρησικτησίας τίτλοι ἰδιοκτησίας καί νομολογία Θάσος2012 σσ 187

bull Περιοδικοῦ laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo τοῦ Λαογραφικοῦ Ὁμίλου Πολυ-γύρου Πολύγυρος Ὁ τόπος καί οἱ ἄνθρωποι (ἘπιμέλειαΓιάννης Κανατάς) Πολύγυρος 2010 σσ 347 [Στή σελίδα 65δημοσιεύεται ὁλοσέλιδη φωτογραφία τῆς Φιλαρμονικῆς τοῦΠολυγύρου μέ τόν διευθυντή της ἀρχιμουσικό Ἄγγελο Κω-δούνη ἀπό τήν Ἀρναία καί στή σελίδα 87 δημοσιεύεται ὁλο-σέλιδη φωτογραφία γνωστή ἀπό ἄλλες ἀλλοῦ δημοσιεύσειςτης στήν ὁποία εἰκονίζεται Σῶμα Προσκόπων τοῦ 1912 μέ(ἀρχηγό) τόν ὁπλαρχηγό Ἀθ Μινόπουλο καί ἀρκετούς Λια-ριγκοβινούς]

bull Ἱερομ Βενεδίκτου Νεασκητιώτη Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιο-ρείτου Συναξαριστής (μέ ἐνσωματωμένο τό Νέο Μαρτυρο-λογόγιο καί τό Νέο Ἐκλόγιο) ἀπόδοση στή ΝεοελληνικήἜκδοσις Συνοδίας Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου Ἱερά ΚαλύβηlaquoΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝraquo Νέα Σκήτη-Ἅγιον Ὄρος Τόμος Α΄2011 σελ 456middot Τόμος Β΄ 2011 σελ 431middot Τόμος Γ΄ 2011 σελ

437middot Τόμος Δ΄ 2012 σελ 351middot Τόμος Ε΄ 2012 σελ 398 καίτόμος ΣΤ΄ 2012 σελ 490 (Φιλολογική ἐπιμέλεια Δημ ΘΚύρου)

bull Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους Ἀρχιμ Εὐσέ-βιος Βίττης Ἀναφορά στόν ἀγώνα του καί τήν μαρτυρία του(1927-2009) Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 40

bull Ἀρχιμ Εὐσεβίου Βίττη Βίος καί Πολιτεία τοῦ δικαίου καί πο-λυάθλου Ἰώβ (Ἀνάλυση στό βιβλίο τοῦ Ἰώβ) τόμοι Α΄ ἍγιονὌρος 2010 σσ 456 καί Β΄ Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 615(Ἔκδοση Ἱ Μ Ὁσίου Γρηγορίου)middot μέ τήν ἀφιέρωση laquoΣτόνἀγαπητό ἀδελφό κ Δημήτριο Κύρου καθηγητή μέ βαθειάἐκτίμησι καί ἐγκάρδιες εὐχές ὑπέρ ὑγείας καί σωτηρίαςαὐτοῦ καί τῶν τέκνων του Ὁ Καθηγούμενος dagger Ἀρχιμ Γεώρ-γιος 114-12-2011raquo

(Τά παραπάνω δύο βιβλία ndashμαζί μέ τό περιοδικό laquoΟ ΟΣΙΟΣ ΓΡΗ-ΓΟΡΙΟΣraquondash προσφέρθηκαν στόν Ἐκδότη-Διευθυντή τοῦ πε-ριοδικοῦ μας ἀπό τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ Μονῆς Ἀρχιμ Γεώρ-γιο Καψάνη στίς 14-12-2011 κατά τήν ἐπίσκεψή του στήΜονή καί στό Γραφεῖο του ὅπου τοῦ πρόσφερε γιά τή Βι-βλιοθήκη τῆς Μονῆς τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo τοῦ ὁποίου ἡΜονή εἶναι ἀποδέκτρια καί τό βιβλίο του γιά τόν Μητροπο-λίτη Σωκράτη)

bull Νίκου Χρ Ἀλιπράντη Ἀντιφωνήσεις Ἀθήνα 2011 σσ 95bull Μαριάνθης Φ Παλάζη Ἕνα ὄνομα δύο τόποι Ἐπιβάτες Ἀνα-

τολικῆς Θράκης Νέοι Ἐπιβάτες Θεσσαλονίκης Ἀθήνα 2009σσ 240

bull Δήμου Κιμώλου Οἱ ρίζες τῶν κοινῶν παραδοσιακῶν Κιμώλου-Σερίφου (Λαογραφική ἔρευνα Θοδωρής Γ Λιβάνιος) Κίμω-λος 2011 σσ 63

bull Ἀντιστρατήγου Ἰωάννη Ἠλία Ἀλεξάκη Ἐγκώμιον ΓενναίουΣτρατηγοῦ ἐναρέτου πατριώτη Ἰωάννη Σωτ Ἀλεξάκη Ἡρά-κλειο 2012 σσ 32

bull Στέλιου Παπαθανασίου Ὁ Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης στάἄδυτα τῆς δημοσιογραφίας Ἀθήνα 2008 σσ 46

bull Δημ Θ Κύρου Δύναμη εἰρήνης ἡ Ὀρθοδοξία [Ἀνάτυπο ἀπότό βιβλίο laquoΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ldquoΗ ΟΡΘΟ-ΔΟΞΙΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑrdquo ndashΤΑ ΔΗ-ΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥraquo Θεσσαλονίκη 1994 σσ 83-96]Θεσσαλονίκη 2010

bull ndash laquoΧριστός ἐτέχθηraquo - Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ καί ἡ laquoἐπί γῆςεἰρήνηraquo - Ἡ Διήγηση τοῦ φιλοσόφου Ἀφροδιτιανοῦ γιά τά πα-ράδοξα μυστήρια πού ἔγιναν στήν Περσία στόν καιρό τῆς Γεν-νήσεως τοῦ Χριστοῦ γιά τούς Μάγους καί γιά τόν ἈστέραἈρναία Χριστούγεννα 2010 σσ 40

bull Τέκνα dagger Χαρίκλειας (ΓιῶργοςἙλένη Καίτη Μαρία) Δημητρα-κούδη (Θεσνίκη) 100 euro(34074 δρχ )

bull Πάχτας Θ Ἱπποκράτης (Θεσνίκη) 50 euro(17037 raquo )bull Κατσαμάνης Νικ (Σέρρες) 50 euro(17037 raquo )bull Βλάχτσης Νικ (Ἀθήνα) 50 euro(17037 raquo )bull Μπύρου Γρ Σουλτάνα (Ἀρναία) 40 euro(13629 raquo )bull Ρήγας Ἰω Δημ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Δημητρακούδης Ν Γεωργ (Ἀθήνα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Κατσαμούρης Γεώργ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Λαζαρίδης Χαρ (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρήγας Ν Κων (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )

bull Καρτσιώτης Μιχ (Πετροκέρασα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Μπάλλα-Σιέρου Στέλλα (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Καραμίχος Ἰω (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Χιονίδης Χ Γεώργιος (Βέροια) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρέμπελος Χρ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Βαλιάνος Θεολ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Βαλιάνος Στυλ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Κοτσάνης Κων (Θεσνίκη) 10 euro ( 3407 raquo )bull ΚΠ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κοκκαλιάρης Βασ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κωνσταντινίδου Νόρα (Δράμα) 10 euro ( 3407 raquo )bull Τζιτζιρίκας Ἰω Ἀστ 05 euro ( 1704 raquo )

ΟΙ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΕΣ ΜΑΣΓιά τή συνέχιση τῆς ἔκδοσης τοῦ περιοδικοῦ μας βοήθησαν οἰκονομικά καί εὐχαριστοῦμε οἱ

Ἡ σελίδα 163 από τόν Κώδικα Ληψοδοσίας (Κατάστιχο) τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1916-1947)ὅπου ἀναγράφονται τά ὀνοματεπώνυμα τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ἐπιτρόπων τοῦ ἔτους 1922 (πρίν ἀπό 91 χρόνια)

5

82 Διπλότυπος ἀπόδειξις πληρωμῆς ὑποχρεωτικῆς εἰσφορᾶς Ἀρναία 20 Ἰουνίου 1939 φ 1 (φ 1β΄κενό) 94Χ145

Ὁ Δημοσθένης Διαμαντούδης μαθητής τῆς Β΄ τάξεως τοῦ Ἡμιγυμνασίου Ἀρναίας laquoκατέβαλε διʼεἰσφοράν γ΄ τριμήνουraquo δρχ 40 καί laquoδιά πρόσθετον τέλος ἀμέσου καταβολῆςraquo δρχ 150 συνολικά 4150δρχ

(Τό Ἔγγραφο ὑπογράφει laquoὁ ἐντεταλμένος τήν εἴσπραξινraquo Γ Ἀμπελουργός πού τό σφραγίζει μέτή σχολική σφραγίδα σέ δύο σημεῖα καί ἔχει ἀριθμό 11076 Πάνω ἀπό τόν τίτλο ἀναγράφεται τό λο-γότυπο laquoΥΠΟΥΡΓΕΙΟΝ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΕΘΝ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΕΝΙΣΧΥΣΙΣ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΜΕΣΗΣ ΕΚ-ΠΑΙΔΕΥΣΕΩΣraquo Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρόγραφα)83 Ἀτομική πρόσκλησις Ἀρναία 8 Ὀκτωβρίου 1940 φ 1 177Χ236

Τό laquoΤαμεῖον Εἰσπράξεων Ἀρναίαςraquo προσκαλεῖ τόν Γεώργιο Χρήστου Διαμαντούδη νά καταβάλει μέσασέ 8 ἡμέρες στό Δημόσιο τό χρέος του laquoἐκ φόρου καταστροφῆς ὑπονόμουraquo τοῦ οἰκονομικοῦ ἔτους1940 ἀνερχόμενο στό ποσό τῶν 350 δρχ μέ τή σύσταση νά σπεύσει στήν ἐκπλήρωση τῆς ὑποχρέω-σής του διότι ἀλλιῶς θά ἐφαρμόσει ἐναντίον του laquoτά ὑπό τοῦ ΝΕΔΕ προβλεπόμενα ἀναγκαστικάμέτραraquo πού θά ἔχουν ὡς κύρια συνέπεια τήν αὔξηση τοῦ χρέους του Τό εἶδος τοῦ φόρου ἀναγρά-φεται ἀναλυτικά ὡς ἑξῆς (ὑπετιότητι κατεστράφη ὁ ὑπόνομος διά τήν κατασκευήν τοῦ ὁποίου ἐδα-πάνησεν ἡ Κοινότης Δρ 1400raquo

[Τό Ἔγγραφο εἶναι ἀνυπόγραφο καί σφραγίζεται μόνο μέ τή σφραγίδα τῆς Ὑπηρεσίας418 (στό πάνωμέρος τοῦ φ 1β΄ ὅπου ἀναγράφεται ἡ διεύθυνση τοῦ παραλήπτη καί τό λογότυπο τῆς Ὑπηρεσίας (Βλσφραγίδα) Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρόγραφα]84 Ὑπηρεσιακό (Διαβιβαστικό Ἔγγραφο) Ἀρναία 10 Ὀκτωβρίου 1945 φ 1 286Χ194

Ὁ Νομάρχης Χαλκιδικῆς Ἀν Κισχίρας419 διαβιβάζει στόν Πρόεδρο τῆς Κοινότητας Ἀρναίας420 laquoτόὑπʼ ἀριθμ 211128-9-45 ἔγγραφον τής ἐν Ἀθήναις ἑδρευούσης ὑπηρεσίας Ἀρχείων παρ χρήσεως μεθʼὁλοκλήρου τῆς προσηρτημέ-νης ἀλληλογραφίας ἀφορῶνἔκδοσιν πιστοποιητικῶν τῶνΚαραγιάννη Ἰωάννη421raquo καίπαρακαλεῖ laquoδιά τήν ἀπʼ εὐθεί-ας ἐκτέλεσινraquo Στό φ 1β΄ κα-ταγράφεται laquoΦύλλον Μη-τρώον τοῦ Ἰωάννη Δ Καρα-γιάννηraquo πού ἀφορᾶ στήστρατιωτική του θητεία(1919-1935) μέ ἡμερομηνία20-6-1945 καί τόπο ἔκδοσηςτόν Πολύγυρο (Βλ εἰκόνα)

(Τό Ἔγγραφο εἶναι ἀντί-γραφο καί ἀσφράγιστο μέ με-ρικές ἀνορθογραφίες καί κοι-νοποιεῖται στήν laquoὙπηρεσίαν παρ χρήσεως Ἀθήναςraquo καί laquoἸωάννην Δ Καραγιάννη Ἀρναίανraquo Ἔχει ἀριθ-μό Πρωτοκόλλου 2072)85 Πιστοποιητικόν Ἀρναία 20 Φεβρουαρίου 1948 φ 1 (φ 1β΄ κενό) 214Χ283

Ὁ Δήμαρχος Ἀρναίας Θεοχάρης Μπάτσιος422 πιστοποιεῖ ὅτι ἡ οἰκογένεια τοῦ δημότη καί στρατιώτηΔιαμαντούδη Δημοσθένη τοῦ Γεωργίου ἀποτελεῖται ἀπό τόν πατέρα του Γεώργιο τοῦ Χρήστου (γένν1878) τή μητέρα του Αἰκατερίνη (ἐτῶν 60) τούς ἀδελφούς του Χρῆστο (γένν 1911) καί Ἀλκιβιάδη(γένν 1912) καί τῆς ἀδελφῆς του Σουλτάνας (ἐτῶν 23) ὅτι τά παραπάνω μέλη ἔμειναν μέ τόν ὁπλί-τη πρίν στρατευθεῖ καί συντηροῦνταν ἀπό αὐτόν ὅτι τά παραπάνω μέλη δέν κατέχουν ὁποιαδήπο-τε ἔμμισθη θέση καί δέν λαμβάνουν σύνταξη ἄνω τῶν 20000 δρχ τόν μῆνα οὔτε ἔχουν εἰσοδήμα-τα 20000 δρχ ἀπό ΝΠΔ ἤ ΙΔ Δημοσίου Ταμείου ἤ ἀπό ἄλλον καί ἀπό ἄλλη πηγή καί ὅτι τό παρόνχορηγεῖται μέ αἴτησή του laquoδιά τήν λῆψιν ἐφεδριακοῦ ἐπιδόματοςraquo

(Τό Ἔγγραφο ὑπογράφεται ἀπό τόν Δήμαρχο ὁ ὁποῖος τό σφραγίζει μέ τήν ὑπηρεσιακή σφραγί-δα423 Στό κάτω ἀριστερό μέρος τοῦ Ἐγγράφου ὁ Διοικητής τοῦ Σταθμοῦ Χωροφυλαλῆς Ἀρναίας424

6

405 Ὁ Νικ Μαρμαρᾶς γεννήθηκε τό 1900 (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo) Ἦταν γιός τοῦ Κων-σταντίνου (Κωστῆ) Μαρμαρᾶ [Βλ φωτογραφία στό τχ 47 Ἀπρ-Ἰούν 2000 σ 5 ὅπου εἰκονίζεται μέτόν πατέρα του καί τά ἕξι ἀδέλφια του (πρῶτος ἀπό ἀριστερά μετά τόν πατέρα του)] Ἦταν γιατρόςκαί τό ἐπάγγελμά του ἐξάσκησε στήν Ἀρναία [Βλ Μανασσῆ (Μάνου) Γ Μανασσῆ Χρονικό κατοχῆςἈρναίας 1941-1944 καί στοιχεῖα ἀπό τή ζωή της Ἀθήνα 20001 σ 110)] Τό 1925-1926 συμμετεῖχε στήνἐπιτροπή μετονομασίας τῶν ξενόφωνων χωριῶν τῆς Ὑποδιοικήσεως Χαλκιδικῆς μέ πρόεδρο τόν Μη-τροπολίτη Ἱερισσοῦ Σωκράτη καί μέλη τόν γιατρό Γρηγ Σαραφιανό καί τόν διευθυντή τοῦ ἩμιγυμνασίουΛιαριγκόβης Ἀ Νικολάου [Βλ Δημ Θ Κύρου Καταγραφή Ἀρχείων 1 ΚΑ΄ (6) Κατάλογος ἘγγράφωνἈρχείου Λυσιμάχου Γρ Σαραφιανοῦ ΑΡΝΑΙΑ ὅπ σ 4 Ἐγγρ ἀρ 131 καί 2 ΚΑ΄(7) Κατάλογος ὅπ

Σημειώσεις

βεβαιώνει τό γνήσιο τῆς ὑπογραφῆς τοῦ Δημάρχου ὑπογράφον-τας καί σφραγίζοντας τή βεβαίωση μέ τήν ὑπηρεσιακή σφραγίδα425Ἔχει ἀριθμό Πρωτοκόλλου 32)86 Ἀπόδειξις πληρωμῆς Ἀρναία 2 Μαΐου 1954 φ 1 (φ 1β΄ κενό)

95Χ133Ὁ Δημ(οσθένης) Διαμαντούδης πλήρωσε γιά κατανάλωση ἠλε-

κτρικοῦ ρεύματος426 στόν ἠλεκτροδοτοῦντα τήν Ἀρναία Κ Κα-τακάλου427 18 δραχμές γιά τόν μῆνα Δεκέμβριο τοῦ 1953

[Τό Ἔγγραφο (βλ εἰκόνα) ὑπογράφει ὁ Εἰσπράκτορας Θ Μα-τζώλης428 Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρόγραφαἜχει ἀριθμό 623 καί πάνω ἀπό τόν τίτλο τό λογότυπο laquoΗΛΕ-ΚΤΡΟΦΩΤΙΣΜΟΣ ΑΡΝΑΙΑΣ-Κ ΚΑΤΑΚΑΛΟΥraquo Κάτω ἀπό τόν λογα-ριασμό καί τήν ὑπογραφή τοῦ εἰσπράκτορα ἀναγράφεται ἡ φρά-ση laquoΠαρακαλοῦμε νά πληρώνετε τήν κατανάλωσή σας τακτικάraquo]87 Λογαριασμός καταναλώσεως ἠλεκτρ ρεύματος Ἀρναία

26 Ὀκτωβρίου 1955 φ 1 (φ 1β΄ κενό) 112Χ82Ὁ Δημοσ(θένης) Διαμαντούδης πλήρωσε γιά κατανάλωση ἠλε-

κτρικοῦ ρεύματος (8 ΩΧΒ) στόν Κ Κατάκαλο 4700 δρχγιά τούς μῆνες Αὔγουστο καί Σεπτέμβριο τοῦ 1955(σύν 2 δρχ γιά χαρτόσημο)

[Τό Ἔγγραφο (βλ εἰκόνα) ὑπογράφει ὁ ΔιαχειριστήςΘ Ματζώλης Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συνπληρώνον-ται χειρόγραφα Ἔχει ἀριθμό 1937 καί πάνω ἀπό τόν τίτ-λο τό λογότυπο laquoΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΙΣ ΑΡΝΑΙ-ΑΣ ΚΑΤΑΚΑΛΟΣraquo Κάτω ἀπό τόν λογαριασμό καί τήν ὑπο-γραφή τοῦ εἰσπράξαντος ἀναγράφεται ἡ φράση laquoΠα-ρακαλοῦμε νά πληρώνετε κάθε μῆνα τακτικά τόν φωτι-σμό σας)]88 Λογαριασμός καταναλώσεως ἠλεκτρ ρεύματος

Ἀρναία 30 Ἀπριλίου 1959 φ 1 (φ 1β΄ κενό) 112Χ85

Ὁ Δημοσ(θένης) Διαμαντούδης πλήρωσε γιά κατα-νάλωση ἠλεκτρικοῦ ρεύματος (4 ΩΧΒ) στή Δημόσια Ἐπι-χείρηση Ἠλεκτρισμοῦ (ΔΕΗ) 10 δρχ (+ 1 δρχ γιά χαρ-τόσημο) γιά τόν μῆνα Ἀπρίλιο τοῦ 1959

[Τό Ἔγγραφο (βλ εἰκόνα) ὑπογράφει ὁ ΔιαχειριστήςΘ Ματζώλης Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονταιχειρόγραφα Ἔχει ἀριθμό 1640 καί πάνω ἀπό τόν τίτλοτό λογότυπο laquoΔΗΜΟΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΣ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ ΑΡ-ΝΑΙΑΣraquo)

7

τχ 93Ὀκτ-Δεκ 2011 σ 3 Ἔγγρ ἀρ 55 (Β΄ σειρά)] Κατά τά ἔτη 1929 (279) -1931 (28) χρημάτισε Πρό-εδρος τῆς Κοινότητας Ἀρναίας καί κατά τά ἔτη 1931 (109)-1934 (263) χρημάτησε Μέλος τοῦ Κοινο-τικοῦ Συμβουλίου (Βλ Βιβλία Πρακτικῶν καί Ἀποφάσεων 1929-1934 τῆς Κοινότητας Ἀρναίας)

406 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 37 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΕΛΛΗΝΙ-ΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ bull ΝΟΜΑΡΧΙΑ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣraquo καί στό κέντρο σέ δύο σειρές laquoΚΟΙΝΟΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquoΧρησιμοποιήθηκε ἀπό τίς 3-2-1929 ἕως τίς 12-7-1935 (Βλ τά Βιβλία Πρακτικῶν καί Ἀποφάσεων τῶνἐτῶν αὐτῶν Φωτογραφία της μαζί μέ ἄλλες βλέπε στό ὀπισθόφυλλο τοῦ τχ 24Ἰουλ-Σεπτ 1994 τοῦπερ laquoΑΡΝΑΙΑraquo καί στό Βιβλίο τῆς Ἠλ Παπαθανασίου Ἡ Ἀρναία ἡ παλιά Λιαρίγκοβα Θεσσαλονίκη 1999σ 147

407 Μᾶλλον πρόκειται γιά τόν Πρόεδρο τῆς Ἐπιτροπῆς ταξινομήσεως (Βλ καί Ἔγγραφο ἀρ 76)408 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν409 Ὁ Κωνσταντῖνος Καραλιόλιος τοῦ Δημητρίου γεννήθηκε τό 1901 (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων

raquo) Ἦταν γιατρός κατά τά ἔτη 1999 (279)-1931 (28) Μέλος τοῦ Κοινοτικοῦ Συμβουλίου καί κατά τάἔτη 1931 (109-1934 (263) Πρόεδρος τῆς Κοινότητας (Βλ τά Βιβλία Πρακτικῶν καί Ἀποφάσεων 1929-1934 τῆς Κοινότητας Ἀρναίας)

410 Ὁ Ἀρχιμ Ἀθανάσιος Κυρούδης τοῦ Βασιλείου γεννήθηκε τό 1874 (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρέ-νων raquo) Χειροτονήθηκε Διάκονος καί Πρεσβύτερος τό 1925 ἀπό τόν Μητροπολίτη Ἱερισσοῦ Σωκρά-τη Ἀργότερα πῆρε καί τό ἐκκλησιαστικό ἀξίωμα τοῦ Ἀρχιμανδρίτη καί ὑπηρέτησε ὡς ἐφημέριος τοῦΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγ Στεφάνου μέχρι τό 1952 Τό 1939 συνέργησε στήν κατασκευή τῆς περίφραξηςτοῦ αὐλογύρου τοῦ Ναοῦ Διετέλεσε Γραμματέας καί Ἀρχιερατικός Ἐπίτροπος τῆς Μητροπόλεως Ἱερισ-σοῦ [Περισσότερα γιʼ αὐτόν βλέπε Δημ Θ Κύρου Τά laquoΧρονικά Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Λιαριγκόβης(Ἀρναίας)raquo τοῦ Μητροπολίτη Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτη (1911-1944) ΑΡΝΑΙΑτχ 78Ἰαν-Μάρτ 2008 σσ 6 καί 13 (Σημ 37) καί Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδα-μερίου Σωκράτης Σταυρίδης (1866-1944) ὅπου ὑπάρχει καί ἄλλη Βιβλιογραφία]

411 Δέν γνωρίζουμε ποῦ ἦταν ἡ ἕδρα τοῦ Συντάγματος αὐτοῦ412 Ἐδῶ ἡ ὑπόθεση ἔχει πλάκα Εἶναι ἀστεία Γιʼ αὐτό θά τήν ἀστειεύσουμε καί μεῖς περισσότερο

Διαβάστε λοιπόν ἔχοντας ὑπόψη καί τή Σημείωση 409 Ἀπό τίς 10-9-1931 ἕως τίς 26-3-1934 Πρόεδροςτῆς Κοινότητας ἦταν ὁ Κων Καραλιόλιος ἐνῶ ὁ Ἀ(στέριος) Καραμῖχος ἀπό τίς 5-4-1921 ἕως τίς 21-10-1934 ἦταν ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ τῆς Κοινότητας Ἄν θέλετε νά μάθετε γιατί ὑπογράφει ὡς Πρόεδρος laquoνοῦνκαί ἡλικίαν ἔχει αὐτόν ἐρωτήσατεraquo Θά τόν βρεῖτε στό ὀστεοφυλάκιο τοῦ Κοιμητηρίου Ἀρναίας μέlaquoγεγυμνωμένα ὀστᾶraquo Πιστεύουμε ὅτι τό περιστατικό εἶναι πρωτοφανές στά χρονικά τῆς Τοπικῆς Αὐτο-διοίκησης πανελληνίως

413 Ὁ Ἀλέξανδρος Ἀλεξάνδρου τοῦ Βασιλείου γεννήθηκε τό 1902 (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένωνraquo) Ἦταν παντοπώλης καί γεωργός Χρημάτισε Πρόεδρος τῆς Κοινότητας Ἀρναίας ἀπό τίς 9-4-1934ἕως τίς 16-12-1935 καί Κοινοτικός Σύμβουλος τό 1936 Στή συνέχεια διορίσθηκε ὑπάλληλος στήν Ἀγρο-τική Τράπεζα καί ὑπηρέτησε στή Θεσσαλονίκη στά Ν Μουδανιά καί στήν Ἀρναία Στίς 10-12-1943 laquoδο-λοφονήθηκε ἀπό κομμουνιστές ὕστερα από ἐμπαθεῖς καί συκοφαντικές εἰσηγήσεις τοπικῶν παραγόντωνraquo[Βλ Κλ(ειώς) Ἀ(λεξάνδρου) Τό γενεαλογικό δένδρο τῆς οἰκογένειας Ἀλεξάνδρου Η ΑΡΝΑΙΑ ΤΗΣ ΜΑ-ΚΕΔΟΝΙΑΣ τχ 49Ὀκτ-Δεκ 2000 σσ 12-13 14 15 καί 16 ὅπου ὑπάρχουν περισσότερες πληροφορίεςγιʼ αὐτόν καί φωτογραφίες ἀπό τή ζωή καί τή δράση του]

414 Ἡ λέξη μοῦργκος ἤ μοῦργος προέρχεται ἀπό τή λέξη μούργκα ἤ μούργα ἡ ὁποία σημαίνει σκο-τάδι ἤ κατακάθι λαδιοῦ καί χαρακτηρίζει μεγαλόσωμα ζῶα (κυρίως τσομπανόσκυλα) σκούρου χρώ-ματος Μεταφορικά σημαίνει τόν ἀσχημομούρη καί τόν κακότροπο ἄνθρωπο (Βλ ἐνδεικτικάἘγκυκλοπαίδειες laquoΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΖΩΗraquo τόμος 13 σ 144 καί laquoΚΟΣΜΟΣraquo τόμος 18 σ 335 καί laquoΕΠΙ-ΤΟΜΟΝ ΠΛΗΡΕΣ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΚΑΙ ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΗΣ ΠΑ-ΠΥΡΟΣ-ΛΑΡΟΥΣraquo σ 748)

415 Ὁ Δημήτριος Ἀποστολόπουλος ὑπηρέτησε ὡς καθηγητής τοῦ Ἡμιγυμνασίου Ἀρναίας ἀπό τήν1η Μαρτίου 1937 ἕως τήν 22α Ὀκτωβρίου 1939 [Βλ laquoΒιβλίον Πράξεων τοῦ Προσωπικοῦ τοῦ Ἡμιγυ-μνασίου Λιαριγκόβηςraquo (1915-1939)] Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτόν καί γιά τήν καταγωγήτου ἡ ὁποία μᾶλλον ἦταν ἀπό τήν Πελοπόννησο

416 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 33 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΗΜΙΓΥ-ΜΝΑΣΙΟΝ ΑΡΝΑΙΑΣ 1914raquo στό κέντρο κυκλικά (σχεδόν) ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣΕΛΛΑΔΟΣraquo καί μέσα σʼ αὐτό ὑπάρχει ἡ παράσταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό

8

[Εὐκαιριακά θά πρέπει νά συμπληρώσουμε καί νά διορθώσουμε τίς Σημειώσεις 399 καί 400 τοῦ Ἐγγρά-φου 71 πού δημοσιεύθηκε στό προηγούμενο τεῦχος ὡς ἑξῆς Στή Σημείωση 399 τό 1932 νά γίνει 1933σύμφωνα μέ τό laquoΒιβλίον Πράξεων τοῦ Προσωπικοῦ τοῦ Ἡμιγυμνασίου Λιαριγκόβηςraquo (1915-1939) τόὀποῖο πρέπει νά προστεθεῖ στή Βιβλιογραφία καί στή Σημείωση 400 ἡ διάμετρος νά γίνει 35 καί τό λο-γότυπο νά γραφεῖ laquo ΥΜΝΑΣΙΟΝ ΛΙΑΡΙΓΚΟraquo καί νά γραφεῖ ἐνημερωτικά ὅτι ὁλόκληρη ἡ σφραγί-δα ἔχει τό λογότυπο κυκλικά laquoΗΜΙΓΥΜΝΑΣΙΟΝ ΛΙΑΡΙΓΚΟΒΗΣ 1914raquo καί στό κέντρο ὑπάρχει ἡ παρά-σταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό]

417 Ὁ Γεώργιος Ἀμπελουργός ὑπηρέτησε ὡς καθηγητής μέ καθήκοντα Διευθυντῆ τοῦ Ἡμιγυμνα-σίου Ἀρναίας ἀπό τίς 7 Φεβρουαρίου 1936 ἕως τίς 10 Ἰουλίου 1939 (Βλ laquoΒιβλίον Πράξεων raquo) Δένἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτόν καί γιά τήν καταγωγή του

418 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 37 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΒΑΣΙΛΕΙΟΝΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ-ΤΑΜΕΙΟΝ ΑΡΝΑΙΑΣraquo καί στό κέντρο ὑπάρχει ἡ παράσταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό

419 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτόν420 Δέν γνωρίζουμε ποιός ἦταν Πρόεδρος τῆς Κοινότητας (πιθανόν ὁ Εὐθ Τσαπραζλῆς) διότι τά

Πρακτικά τῆς περιόδου ἐκείνης ἦταν ἀνυπόγραφα ἴσως λόγω κακῆς λειτουργίας τοῦ Κοινοτικοῦ Συμ-βουλίου Ἀπό τίς 19 Ὀκτωβρίου ἀνέλαβε νέο Κοινοτικό Συμβούλιο μέ Πρόεδρο τόν Ἀναστάσιο Σαμαρᾶ

421 Ὁ Ἰωάννης (ἤ Παράσχος) Καραγιάννης γεννήθηκε τό 1899 Φοίτησε στήν Ἀστική Σχολή Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας) ἀπό τό 1905 ἕως τό 1912 (Βλ Μαθητολόγιον 1908-1913 πού βρίσκεται στό Γενι-κό Λύκειο Ἀρναίας) Τόν Μάϊο τοῦ 1919 κατατάχθηκε ὡς κληρωτός στόν Στρατό καί τόν Ἰούνιο με-τατέθηκε στόν Λόχο Στρατηγείου τῆς Σμύρνης καί σέ ἄλλες μονάδες τοῦ ἐκεῖ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ συμ-μετέχοντας στή Μικρασιατική Ἐκστρατεία μέχρι τά τέλη τοῦ 1921 ὁπότε ἐπέστρεψε στή Θεσσαλο-νίκη λόγω σοβαροῦ τραυματισμοῦ τόν Μάρτιο τοῦ 1923 Ἦταν σύζυγος τῆς Ἑλένης Καραστέριου Στήδεκαετία τοῦ 1970 ἔγραψε Ἡμερολόγιο 40 σελίδων το ὁποῖο ἀναφέρεται στή στρατιωτική του ζωήἀλλά καί σέ ἄλλα γεγονότα πού συνέβησαν στήν Λιαρίγκοβη ἀπό τό 1911 ἕως τό 1914 σέ συνδυασμόμέ τήν ἀρχιερατεία τοῦ ἐπισκόπου (τότε) Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη Πέθανε στά τέλη Ἰου-νίου τοῦ 1989 Λίγα χρόνια πρίν πεθάνει μᾶς τό ἔδωσε γιά φωτοαντιγραφή ἐκφράζοντας τήν ἐπιθυ-μία νά ἐκδοθεῖ σέ βιβλίο Τίς παραπάνω πληροφορίες πήραμε ἀπό τό Ἡμερολόγιό του οἱ ὁποῖες δια-φέρουν ἐλάχιστα ἀπό τις πληροφορίες τοῦ laquoΦύλλου Μητρῴουraquo του (Γιά τόν Ἰω Καραγιάννη καί τόἩμερολογιό του βλέπε (ΔΘΚ) Μικρές Εἰδήσεις ΑΡΝΑΙΑ τχ 4Μάρτ-Αὔγ 1989 σ 13 καί Δημ ΘΚύρου 1 Ἕνας γέροντας θυμᾶται ΑΡΝΑΙΑ τχ 11Ἀπρ-Ἰούν 1991 σσ 5-7 καί 2 Ἡ Ἱστορία τοῦἹεροῦ Ναοῦ τῶν Ἁγίων Ἀναργύρων ἀπό τήν ἵδρυσή του (1919) ὥς τήν ἀνακήρυξή του σέ ἐνοριακό Ναό(1982) στόν Συλλογικό Τόμο laquoἹερός Ναός Ἁγίων Ἀναργύρων Ἀρναίας Ἀρναία 2002 σσ 34-35 καί 58-59 (Σημ 18-21)

422 Χρημάτισε Δήμαρχος ἤ Πρόεδρος Δημαρχιακῆς Ἐπιτροπῆς) ἀπό τό 1948 ἕως τό 1950 Περισ-σότερα γιʼ αὐτόν καί γιά τήν αὐτοδιοικητική του δραστηριότητα βλέπε Δημ Θ Κύρου Ὁ φιλοαρναι-ώτης Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης (1911-1944) προτείνει στά 1937laquoΝά γίνῃ Κέντρο Τουρισμοῦ ἡ Ἀρναία ἡ δροσερά καί ὡραίαraquo ΑΡΝΑΙΑ τχ 92Ἰούλ-Σεπτ 2011 σσ6-7 μέ ἐπιφύλαξη ὅσον ἀφορᾶ στίς ἡμερομηνίες γιά τή δημαρχιακή του θητεία

423 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 36 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΒΑΣΙΛΕΙΟΝΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ bull ΔΗΜΟΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo καί στό κέντρο εἶναι ἡ παράσταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό(Φωτογραφία τῆς σφραγίδας αὐτῆς μαζί μέ ἄλλες τῆς Κοινότητας καί τοῦ Δήμου Ἀρναίας βλέπε στόὀπισθόφυλλο τοῦ τχ 24Ἰούλ - Σεπτ 1994 τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo)

424 Ἡ ὑπογραφή του εἶναι μή ἀναγνώσιμη καί δέν γνωρίζουμε τό ὀνοματεπώνυμό του οὔτε ἔχου-με ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτόν

425 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 31 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΣΤΑΘΜΟΣΧΩΡΟΦΥΛΑΚΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo Στό κέντρο ἀναγράφεται ἡμικυκλικά ἡ φράση laquoΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣraquoκαί εἰκονίζεται ἡ παράσταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό

426 Τό χρονικό τῆς ἠλεκτροδότησης τῆς Ἀρναίας ἔχει περιληπτικά ὡς ἑξῆς Οἱ πρῶτες αποφάσειςτῆς Κοινότητας Ἀρναίας πάρθηκαν τό 1927 (ἀρ 10 καί 30) ἐπί προεδρίας Βασιλείου Κεχαγιᾶ (Βλ laquoΒι-βλίον Ἀποφάσεων 1921-1927raquo τῆς Κοινότητας Λιαριγκόβης) ἀλλά δέν ὑλοποιήθηκαν τότε Στίς 13 Δε-κεμβρίου τοῦ 1935 τό Κοινοτικό Συμβούλιο (Πρόεδρος Ἀλέξ Ἀλεξάνδρου) ἀποφάσισε (Ἀπόφαση ἀρ113) νά δημοσιευθεῖ σχετική Διακήρυξη στίς ἐφημερίδες τῆς Θεσαλονίκης laquoΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣraquo καί laquoΧΡΟ-ΝΟΣraquo γιά πέντε ἡμέρες ἔναντι 45750 δραχμῶν Στίς 26 Ἀπριλίου τοῦ 1936 μέ Ἀπόφασή του (ἀρ 39)

9

ἐπί προεδρίας Χριστοδούλου Ἀδαμίδη ἐγκρίθηκε ὁ ἠλεκτροφωτισμός τῆς κωμοπόλεως καί στίς 24 Μαΐ-ου τοῦ ἴδιου ἔτους μέ ἄλλη Ἀπόφασή του (ἀρ 47 βλ καί Πρακτικό ἀρ 24) ἐπί προεδρείας ΘεοχάρηΜπάτσιου ὁ ἠλεκτροφωτισμός ἀνατέθηκε ὕστερα ἀπό δημοπρασία στόν Κατάκαλο Κ Κατακάλου (ΒλlaquoΒιβλίον Πρακτικῶν 1935-1937raquo καί laquoΒιβλίον Ἀποφάσεων 1935-1936raquo τῆς Κοινότητος Ἀρναίας) καί μέσαστό 1936 (ὑποθέτουμε) ἄρχισε ἡ ἠλεκτροδότηση στήν Ἀρναία τῆς γκαζόλαμπας Δέν γνωρίζουμε πότεἀκριβῶς οἱ τότε κάτοικοι τῆς Ἀρναίας (πρόσφατοι πρόγονοί μας) ἀναφώνησαν τό laquoΕἴδομεν τό φῶςτό ἠλεκτρικόνraquo καί εἰδικά τό laquoΚατακαλικόνraquo Ὅποιος γνωρίζει ἄς μᾶς ἐνημερώσει Ἀπό τό 1959 τόνἠλεκτροφωτισμό τῆς Ἀρναίας ἀνέλαβε ἡ Δημόσια Ἐπιχείρησις Ἠλεκτρισμοῦ (ΔΕΗ) ἡ ὁποία κυριο-λεκτικά καί μεταφορικά laquoμᾶς ἄλλαξε τά φῶταraquo Ἄν ξέραμε τί μᾶς περίμενε μέ τή ΔΕΗ τόν ἑπό-μενο αἰώνα μετά ἀπό 53 χρόνια (1959-2012) θά θέλαμε νά φωτιζόμαστε ἀκόμα ἀπό τόν ΚατάκαλοΕἶδες ἡ ΔΕΗ

427 Ὁ Κατάκαλος Κ Κατάκαλος (ἤ Κατακάλου) καταγόταν ἀπό τήν Γαλάτιστα τῆς Χαλκιδικῆς Ἀπότό 1927 ἦρθε σέ ἐπαφή μέ τήν Κοινότητα γιά νά ἀναλάβει τήν ἠλεκτροδότηση τῆς κωμόπολης χω-ρίς ἀποτέλεσμα Φαίνεται ὅτι στίς ἀρχές τῆς 10ετίας τοῦ 1930 (ἴσως 1934) ἦταν ἰδιοκτήτης ἀλευρο-μύλου στήν Ἀρναία γιά τίς ἀνάγκες τοῦ ὁποίου ἔπαιρνε νερό ἀπό τό ὑδραγωγεῖο μέ ἀποτελεσμα νάπαρατηρεῖται ἔλλειψη νεροῦ στόν οἰκισμό γεγονός πού προκάλεσε τήν ἀπαγόρευση ἀπό τό Κοινοτι-κό Συμβούλιο τοῦ 1934-1935 (Πρόεδρος Ἀλέξανδρος Ἀλεξάνδρου) λήψης νεροῦ ἀπό τό νεοκατα-σκευασθέν ὑδραγωγεῖο μέ τήν ὑπόδειξη ἡ λήψη νεροῦ νά γίνεται σύμφωνα μέ τό ἤδη ὑπογραφέν Συμ-βόλαιο Ἠλεκτροφωτισμοῦ τῆς Ἀρναίας ἀπό τή βρύση τῆς κεντρικῆς πλατείας Ὁ Κατάκαλος συνέχι-ζε κι ἀργότερα νά παίρνει νερό ἀπό τό ὑδραγωγεῖο μέ ἀποτέλεσμα νά μηνυθεῖ ἀπό τόν τότε Πρόεδρο(Χριστ Ἀδαμίδη) καί νά καταδικασθεῖ ἀπό τό Εἰρηνοδικεῖο Ἄρνης ὁπότε σταμάτησε νά χρησιμοποιεῖτό νερό τοῦ ὑδραγωγείου καί μέ κατάλληλη συσκευή ὀλιγοδάπανη κατόρθωσε νά συγκεντρώνει τόνερό πού χρησιμοποιεῖτο γιά τόν ἠλεκτροφωτισμό τή νύχτα καί νά τό διαθέτει τήν ἑπόμενη μέρα στόνἀλευρόμυλο Μέ τήν ἔλευση τῶν Γερμανῶν στήν Ἀρναία (1941) ὁ Κατάκαλος ἔχοντας σύζυγο Γερ-μανίδα ἔσπασε τήν κλειδαριά τοῦ ὑδραγωγείου καί ὅταν ἡ Κοινότητα κάλεσε τήν Ἑλληνική Ἀστυνο-μία αὐτός ἀπείλησε τόν Ἀστυνόμο τόν τότε Πρόεδρο τῆς Κοινόητας Γ Γκουνιώτη καί τόν τότε Γραμ-ματέα Γ Κατσιαμούρη laquoὅτι θά τούς στείλει εἰς τό στρατόπεδον συγκεντρώσεως διά τήν στάσιν τουςἀπέναντί του ἡ ὁποία ἀποδεικνύει ὅτι εἶναι Ἀγγλόφιλοι καί προσπαθοῦν νά παρεμβάλλουν προσκόμ-ματα εἰς τήν ἐργασίαν του διότι αὐτός εἶναι γνωστός Γερμανόφιλοςraquo Ἔτσι σʼ ὅλη τή διάρκεια τῆς κα-τοχῆς χρησιμοποιοῦσε τό νερό τοῦ ὑδραγωγείου laquoχωρίς μάλιστα νά καταβάλλει οὐδένα φόρον διό-τι οὐδείς ἐτόλμα νά φορολογήσῃ τόν κ Κατάκαλον ὁ ὁποῖος ἦτο ἕτοιμος νά συκοφαντήσῃ τόν φο-ρολογοῦντα ὅτι τόν καταπιέζει διότι εἶναι Γερμανόφιλοςraquo

Τόν Μάϊο τοῦ 1945 μετά τήν ἀπό τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1944 ἀποχώρηση τῶν Γερμανῶν ἀπό τήν Ἑλλά-δα ἡ Κοινότητα μέ Ἀπόφασή της (ἀρ 43-5-1945) ἀπαγόρευσε στόν Κατάκαλο νά παίρνει νερό ἀπό τόὑδραγωγεῖο γιά τόν ὑδρόμυλό του καί τοῦ ὑπέδειξε νά παίρνει νερό ἀπό τή βρύση τῆς κεντρικῆς πλα-τείας ἤ νά ξανακατασκευάσει τή συσκευή πού εἶχε προπολεμικά (Γιά ὅλες τίς παραπάνω πληροφορίεςβλέπε laquoΒιβλίον Ἀποφάσεων 1943-1946raquo καί Βιβλίο Πρακτικῶν 1943-1947raquo τῆς Κοινότητας Ἀρναίας)

428 Ὁ Θεόδωρος Ματζώλης γεννήθηκε τό 1894 Ἦταν γιός τοῦ Γεωργίου καί ἀδελφός τοῦ Δημη-τρίου (γένν 1905) καί τοῦ Μαυρουδῆ (γένν 1914) πού σκοτώθηκε κατά τόν ἑλληνοϊταλικό πόλεμο(Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo ὅπου τό ἐπώνυμό τους καταγράφεται ὡς Ματσόλης Ματζόλης καίΜατζιώλης ἀντίστοιχα) Τό 1937 φαίνεται ὡς κάτοικος τοῦ χωριοῦ Μικρό Σούλι Σερρῶν Ἀπό ἐκεῖ στάτέλη Αὐγούστου τοῦ ἴδιου ἔτους μέ ἐπιστολή του ἐνημέρωσε τόν Μητροπολίτη Ἱερισσοῦ καί ἉγίουὌρους ὅτι ὁ Γραμματέας τῆς Μητροπόλεως Ζιχνῶν ἐπιθυμεῖ νά ἐργασθεῖ στήν Μητρόπολη Ἱερισσοῦκαί γιά διάφορα ἐκκλησιαστικά θέματα Στήν ἐπιστολή αὐτή αὐτοχαρακτηρίζεται ὡς laquoἄλλοτε ὑποτα-κτικόςraquo τοῦ Μητροπολίτη καί τοῦ κάνει γνωστό ὅτι τυγχάνει laquoδιευθύνων τά τῆς ἐνοριακῆς ἐπιτρο-πείαςraquo τοῦ Ἱ Ναοῦ Ἁγίου Γεωργίου τοῦ Μικροῦ Σουλίου Στή λακωνική ἀπάντησή του ὁ Μητροπολί-της τοῦ γράφει ὅτι ἡ Μητρόπολη δέν χρειάζεται Γραμματέα ἀφοῦ τή θέση αὐτή κατέχει ὁ παπα-Ἀθα-νάσιος Κυρούδης καί ὅτι τοῦ στέλνει φυλλάδιά του (προφανῶς μέ τά γνωστά Θρησκευτικά Μαθήματα)καί τέλος τόν συγχαίρει γιά τή θέση πού κατέχει στόν Ναό τοῦ χωριοῦ (Βλ Δημ Θ Κύρου Μιά αἰτη-τική ἐπιστολή τοῦ Ἀρναιώτη Θεοδώρου Ματζώλη (κατοίκου Μικροῦ Σουλίου Σερρῶν) πρός τόν Μη-τροπολίτη Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη καί ἡ ἀπάντηση τοῦ Μητροπολίτη στά 1937 ΑΡΝΑΙΑτχ 91Ἀπρ-Ἰούν 2011 σσ 26-27) Πιθανόν νά πέθανε τό 1980

10

Τό Σωmicroατεῖο

laquoἝνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ldquoἩ Ἁγία ΠαρασκευήrdquoraquoἩ ἵδρυση τό 1918 τό Καταστατικό καί τά πρῶτα microέλη του(Πληροφορίες ἀπό τρία ἀνέκδοτα Ἔγγραφα τοῦ Ἱστορικοῦ Ἀρχείου Μακεδονίας1)

Τοῦ Δημ Θ ΚύρουΣτίς ἀρχές τοῦ 1918 ἱδρύθηκε στή Λιαρίγκοβη γυναικεῖο Σωματεῖο μέ τήν ἐπωνυμία laquoἝνωσις Ἑλλη-

νίδων Λιαριγκόβης ldquoἩ Ἁγία Παρασκευήrdquoraquo μέ τή συμμετοχή καί γυναικῶν ἀπό τά χωριά Παλαιοχώρι Νε-οχώρι καί Μεγάλη Παναγία πού ἵδρυσαν Παραρτήματα ἐκεῖ

Τήν πρωτοβουλία τῆς ἵδρυσης εἶχε ὁ Ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτης βοηθούμε-νος ἀπό τήν Δέσποινα Ἰ Λαχωβάρη ἡ ὁποία καταγόταν ἀπό τό Κάϊρο καί ἦταν ἐπιστρατευμένη στόνἘρυθρό Σταυρό μέ τόν βαθμό τοῦ Λοχαγοῦ πολύ μορφωμένη καί μέ ζῆλο γιά τήν ἐξύψωση τῆς γυ-ναίκας2 Τό Σωματεῖο λειτουργοῦσε ἀνεπίσημα καί πολύ πρίν ἀπό τό 1918 (μετά τό 1911 χρονιά πούἦρθε στή Λιαρίγκοβη ὁ ἐπίσκοπος Σωκράτης) μέ πρωτεργάτρια τήν ἀνεψιά τοῦ ἐπισκόπου Αἰμιλία Κον-τοπούλου3

Οἱ ἐπίσημες ἐνέργειες γιά τήν ἵδρυση τοῦ Σωματείου ἄρχισαν μέ Συνέλευση 34 γυναικῶν ἡ ὁποίαπραγματοποιήθηκε στίς 11 Μαρτίου τοῦ 1918 στό Δημοτικό Σχολεῖο τῆς Λιαρίγκοβης4 καί συντάχθηκεσχετικό Πρακτικό (τετρασέλιδο) Στή Συνέλευση αὐτή πού εἶχε Διευθύντρια τήν Δέσπ Λαχοβάρη συ-ζητήθηκε κατά ἄρθρο τό ἀποτελούμενο ἀπό 20 ἄρθρα Καταστατικό πού κατατέθηκε καί ψηφίσθηκεὁμόφωνα ἀπό τίς 34 γυναῖκες (ἱδρυτικά Μέλη) πού ἦσαν οἱ παρακάτω5 1)Ἀρίστη Μανταλίδου6 2) Κα-τίνα Ἰ Κοτσάνη7 3) Λασκαρίνα Ἀγ Πητούλα8 4) Θάλεια Ἀ Καλυβιώτου9 5) Μαρία Γ Βαγγιᾶ10 6) Αἰκα-τερ Θ Βαγγιᾶ11 7) Μπηγίνα Χ Τσακνάκη12 8) Ὄλγα Κ Κατερινάρη13 9) Μαρία Χ Χατζῆ14 10) ἈγλαΐαΤσακνάκη15 11) Ὄλγα Ἰ Χασιώτη16 12) Αἰκατερινη Ἰ Ρουκᾶ17 13) Αἰκατ Δ Ξιούφη18 14) Χρύσω ἈἈμπίου19 15) Ἀγλαΐα Παπακωνσταντίνου20 16) Ἀναστασία Δίμκα21 17) Μαρία Ἰ Πιτέρη22 18) Ἀναστ ἸΚοτσάνη23 19) Μαρία Δημητρακούδη24 20) Μαρ Ἀθ Σμαραγδῆ25 21) Δέσπω Κ Κοκκαλιάρη26 22) ἘλΓ Μπογιατζῆ27 23) Μαρία Τσακνάκη28 24) Μαρία Ν Τζιμόκα29 25) Κατίνα Τζιμακοπούλου30 26) Ἄννα ΖΜατθαιοπούλου31 27) Αἰκατερίνη Ἀ Παπαδήμου32 28) Σουλτάνα Γ Ματσίγκου33 29) Σουλτάνα Ἰ Μαυ-ροδάρα34 30) Ἑλένη Ἰ Μπισάδου35 31) Ἀναστασία Γ Πητούλα36 32) Μηλιά Ἀ Παπαθεοχάρη37 33) Πουλ-χερία Ἀ Ρουκᾶ38 καί 34) Ἄννα Β Κουδούνη39

Τό ψηφισθέν Καταστατικό πού εἶναι γραμμένο στή δημοτική γλωσσική μορφή καί ἐνσωματωμένοστό συνταχθέν Πρακτικό ἔχει ὡς ἑξῆς

laquoἌρθρο 1ο Ἱδρύεται γυναικεῖο σωματεῖο μέ ἕδρα τή Λιαρίγκοβη καί τίτλο laquoἝνωσις ἙλληνίδωνΛιαριγκόβης ἡ Ἁγία Παρασκευήraquo

Ἄρθρο 2ο Σκοπός τοῦ Σωματείου εἶνε νά ἐνισχύση τήν κοινωνική δραστηριότητα εἰς τή Λια-ρίγκοβη καί τή Χαλκιδική ἐν γένει Ἔτσι ἀπό ἐκεῖνα πού λίγο κατrsquo ὀλίγο θά ἐπιδιώξει τό Σωματεῖοθά εἶνε πχ νά βοηθήσει τή σχολική μόρφωση νrsquo ἀναπτύξει τήν κοινωνική ἀγωγή νά ἐργαστεῖ γιά νάκαλυτερέψει τούς ὑγιεινούς καί ὑλικούς ὅρους τῆς ζωῆς στόν τόπο νά βελτιώσει τή θέση τῆς γυναι-κός νrsquo αὐξήσει τήν οἰκονομική της παραγωγή ἀνάλογα μέ τήν ἐργασία της καί νά φροντίσει γιά τήνκοινωνική φιλανθρωπία

Ἄρθρο 3ο Τό σωματεῖο ἀποτελεῖται ἀπό τίς ἱδρύτριες πού ὑπογράφονται παρακάτω καί ἀπόὅσες ἄλλες Ἑλληνίδες θά γίνουν ἀργότερα μέλη σύμφωνα μέ τό Καταστατικό

Ἄρθρο 4ο Κάθε Ἑλληνίδα ἀπό δέκα ὀχτώ ἐτῶν καί πάνω μπορεῖ νά γίνει μέλος τοῦ Σωματείουἄν τήν προτείνουν τέσσερα παλαιότερα μέλη καί δέκα πέντε τό ἐλάχιστο μέρες ὕστερα τήν ἐγκρίνειἡ ὁλομέλεια σέ ταχτική Γενική της Συνέλευση

Ἄρθρο 5ο Μέλος πού προταθεῖ καί δέν γίνει δεχτό εἰμπορεῖ νά ξαναπροταθεῖ ἕξ μῆνες ὑστε-ρώτερα

Ἄρθρο 6ο Τό ποσό τῆς συνδρομῆς τῶν μελῶν κανονίζεται κάθε χρόνο ἀπό τή Γεν Συνέλευση πούἐκλέγει καί τήν Ἐφορία ὅμως ἡ συνδρομή δέν εἰμπορεῖ νά εἶνε μικρότερη ἀπό 50 λεπτά οὔτε μεγα-λύτερη ἀπό δύο δραχμές τόν μῆνα Ὅτι δίνει ἤ δώσει παρά πάνω ἀπό τήν ὡρισμένη συνδρομή του

11

ἕνα μέλος θεωρεῖται δωρεά του Καί πρόσωπα πού δέν εἶνε μέλη μποροῦν νά δώσουν δωρεές ἀλλrsquoαὐτές πρέπει νά τίς δεχτεῖ πρίν μέ ἀπόφασή της ἡ Γεν Συνέλευση

Ἄρθρο 7ο Πρός τό παρόν καί ὅσο δέν τό μεταβάλλει ἡ ἁρμόδια Γεν Συνέλευση τό ποσό τῆς συν-δρομῆς ὁρίζεται σέ πενήντα λεπτά τόν μῆνα

Ἄρθρο 8ο Τό Σωματεῖο διοικεῖται ἀπό τήν ὁλομέλειά του πού συνεδριάζει ταχτικά σέ Γενική Συ-νέλευση μιά φορά τήν ἑβδομάδα σέ μέρα πού ὁρίζει κάθε χρόνο ἡ Γενική Συνέλευση πού ἐκλέγεικαί τήν Ἐφορία Τά ζητήματα πού θά συζητηθοῦν πρέπει νά τοιχοκολλοῦνται τρεῖς ἡμέρες πρίν στόΚατάστημα τοῦ Σωματείου ἀλλοιῶς μένουν νά συζητηθοῦν τήν κατόπι βδομάδα Ἡ Γεν Συνέλευσηεἶνε σέ ἀπαρτία ἅμα εἶνε ἑφτά μέλη

Ἄρθρο 9ο Οἱ ἀποφάσεις στίς Γενικές Συνελεύσεις λαβαίνονται μέ μυστική ψηφοφορία ndashκαί ἄνἕνα μόνο μέλος τό ζητήσειndash καί μέ πλειοψηφία ἀπόλυτη τῶν μελῶν πού εἶναι παρόντα

Ἄρθρο 10ο Τήν ὁλομέλεια τήν ἀντιπροσωπεύει ἐξώδικα ἤ δικαστικά ἐκτελεῖ τίς ἀποφάσεις τηςκαί κάνει ὅλη τήν ἄλλη καθημερινή ὑπηρεσία τοῦ Σωματείου μιά Ἐφορία ἀπό τρεῖς κοσμήτριες ἀπότίς ὁποῖες δύο καί μόνον ἀρκοῦν γιά νά ἐνεργήσουν νομίμως καί ἐγκύρως Τήν Ἐφορία τήν ἐκλέγεικάθε χρόνο ἡ ὁλομέλεια στήν πρώτη της ταχτική Γεν Συνέλευση τοῦ μηνός Ἰανουαρίου Ἡ ἐκλογήγίνεται πάντοτε μέ μυστική ψηφοφορία καί μέ σχετική πλειοψηφία Ἄν δύο ἤ περισσότερες ὑποψή-φιες ἰσοψηφιστοῦν ξαναγίνεται ψηφοφορία καί ἡ Συνέλευση ἐκλέγει ὑποχρεωτικά μίαν ἀπό αὐτέςἩ ἐφορευτική περίοδος βαστᾶ ἕνα χρόνο ἀρχίζοντας στίς δέκα πέντε Ἰανουαρίου ἕως τίς 15 Ἰανουα-ρίου τοῦ ἄλλου χρόνου

Ἄρθρο 11ο Τό ἴδιο μέλος δέν εἰμπορεῖ νά ἐκλεχτεῖ κοσμήτρια παρά πάνω ἀπό δυό χρονιές κατάσειρά Γιά νά ἐκλεχτεῖ ξανά πρέπει νά μεσολαβήσουν δύο ἄλλες χρονιές

Ἄρθρο 12ο Ἄν στό ἀναμεταξύ τῆς χρονιᾶς γιά ὁποιοδήποτε λόγο πάψει ἡ ὑπηρεσία μιανῆς ἤπερισσοτέρων ἀπό τίς κοσμήτριες γίνεται ἀναπληρωματική ἐκλογή γιά τό ὑπόλοιπο τῆς χρονιᾶς

Ἄρθρο 13ο Δέν εἰμπορεῖ νά γίνη κοσμήτρια καί ἄν εἶνε παύει ὅποια ἀπουσιάζει ἀπό τή Λια-ρίγκοβη γιά περισσότερο ἀπό ἕνα μῆνα στό χρόνο

Ἄρθρο 14ο Ἡ συνέλευση πού ἐκλέγει κάθε χρόνο τίς κοσμήτριες ἐξετάζει καί ἐγκρίνει τούς λο-γαριασμούς πού τῆς παρουσιάζει ἡ Ἐφορία πού πρόκειται νά ἀποχωρήσει

Ἄρθρο 15ο Οἱ τρεῖς κοσμήτριες μοιράζονται ἀναμεταξύ τους τήν ὑπηρεσία Ἡ μιά παίρνει τό Τα-μεῖο ἡ ἄλλη τό γραφεῖο καί ἡ τρίτη τή διεύθυνση τῶν συνελεύσεων

Ἄρθρο 16ο Καμμιά εἴσπραξη δέν εἶνε ἔγκυρη χωρίς ἀπόδειξη ὑπογραμμένη ἀπό τήν Ταμία καίμιά τοὐλάχιστο ἀπό τίς δύο ἄλλες κοσμήτριες

Ἄρθρο 17ο Ἀπαγορεύεται νά μένουν στό Ταμεῖο τοῦ Σωματείου πάνω ἀπό χίλιες δραχμές Κάθεποσό πέρα ἀπό τίς χίλιες δραχμές πρέπει νά κατατίθεται στήν Ἐθνική Τράπεζα τῆς Ἑλλάδος

Ἄρθρο 18ο Μέλος πού δέν ἔχει πληρωμένη τή συνδρομή του δέν ἔχει δικαίωμα οὔτε νά συζη-τήση οὔτε νά ψηφίσει σέ Γεν Συνέλευση οὔτε νά ἐκλεχτεῖ κοσμήτριαmiddot καί ἄν καθυστερήση παράπάνω ἀπό τρεῖς μῆνες χωρίς βάσιμη καί εὔλογη αἰτία παύει νά εἶνε μέλος καί ξεγράφεται τήν 100ήἡμέρα ἀπό τήν καθυστέρηση laquoαὐτοδικαίωςraquo Τό ἴδιο ξεγράφεται ἀλλά μέ ἀπόφαση τῆς Γεν Συνε-λεύσεως καί ὅποιο μέλος δίχως βάσιμη δικαιολογία ἀπουσιάσει περισσότερο ἀπό 8 Συνελεύσεις σέμιά τριμηνία Μέλος πού ξεγραφτεῖ δέν ξαναγράφεται παρά ἄν προταθῆ σύμφωνα μέ τό ἄρθρο 4ο

Ἄρθρο 19ο Ὅσα δέν προβλέπει τό παρόν Καταστατικό τό κανονίζουν οἱ κανονισμοί πού θά ψη-φιστοῦν ἀπό το Σωματεῖο μέ τόν καιρό ἀναλόγως μέ τίς ἀνάγκες ὡς οἱ Νόμοι τοῦ Κράτους γιά τάΣωματεῖα

Ἄρθρο 20ό Τό παρόν δέν μπορεῖ νrsquo ἀλλάξει παρά μέ ἀπόφαση τῆς πρώτης Γεν Συνέλευσης τοῦἸανουαρίου τρεῖς χρονιές κατά σειρά

Ἐψηφίστηκε στή Λιαρίγκοβη τίς 11 Μαρτίου 1918raquo

Μετά τή ψήφιση τοῦ Καταστατικοῦ στή Συνέλευση ἔγινε σύμφωνα μέ τίς διατάξεις του (ἄρθρα 10-15) ἐκλογή Ἐφορίας ἀποτελούμενης ἀπό τρεῖς κοσμήτριες γιά τήν Α΄ Ἐφορευτική περίοδο Ὑποψήφιεςἦσαν οἱ Μαρία Χ Χατζηγεωργίου Μαρ Κ Δημητρακούδη Αἰκ Ρουκᾶ Ἄννα Ζ Ματθαιοπούλου ἈγλαΐαΤσακνάκη Ἀναστασία Πητούλα Ὄλγα Χασιώτη Ὄλγα Κατερινάρη Κατίνα Κοτσάνη Μπηγίνα Τσα-κνάκη καί Κατίνα Τσιμακοπούλου οἱ ὁποῖες ἔλαβαν 19 19 17 14 9 7 7 6 2 1 καί 1 ψήφους ἀντί-στοιχα σύμφωνα μέ τίς ὁποῖες τίς τρεῖς θέσεις τῶν κοσμητριῶν κατέλαβαν οἱ Μ Χατζηγεωργίου ΜΔημητρακούδη καί Αἰκ Ρουκᾶ πού δέχθηκαν τήν ἐντολή

12

Στή συνέχεια ἡ Συνέλευση α΄) ἀνέθεσε στήν Ἐφορία laquoνά ἐνεργήση δίχως ἀναβολή σύμφωνα μέ τόνΝόμο γιά νά ἀναγνωριστῆ τό Σωματεῖο β΄) ἀποφάσισε γιά τό τρέχον ἔτος (1918) laquoνά γίνωνται οἱ συ-νελεύσεις κάθε Κυριακή ἀπόγευμαraquo καί γ΄) ἀποφάσισε ὁμόφωνα laquoνά ἐκφραστῆ εὐγνωμοσύνη στόν Πα-νιερώτατο Ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦ κ(αί)΄ Ἁγ Ὅρους γιά τήν πρωτοβουλία πού ἔλαβε στήν ἵδρυσι τοῦΣωματείουraquo καί δόθηκε laquoἐντολή στήν Ἐφορία νά τοῦ ὑποβάλη ἀντίγραφο τοῦ παρόντος Πρακτικοῦraquo

Τό Πρακτικό μετά τή σύνταξή του διαβάσθηκε laquoφωναχτάraquo ἐπικυρώθηκε καί ὑπογράφηκε laquoἀπό τίςπαροῦσες ἐξόν ἀπό ἐκεῖνες πού δηλώνουν ἄγνοια γραφῆςraquo ὡς ἑξῆςlaquo(ὑγ) Λασκαρίνα Ἀ Πιτούλα ὑγ Δέσπω Κ Κοκκαλιάρη

raquo Θάλεια Ἀ Καλυβιώτου raquo Μαρ Ν Τζημώκαraquo Μπηγί(να) Χ ΣΣττακνάκη raquo Ἀναστασία Γ Πιτούλαraquo Ἀγλαϊα Κ Τσακνάκη raquo Μαρ Χαδευτοῦ Τσακνάκηraquo Ἀρίστη Μανταλίδου raquo Ἄννα Ζ Ματθαιοπούλουraquo Χρυσώ Ἀ Ἀμπίου ἀγράμματος raquo Αἰκατ Α Παπαδήμουraquo Αἰκατ Κουσούφη (Ξούφη) raquo Σουλτάνα Γ Ματσίγγουraquo Μαρία Γ Βαγγιᾶ raquo Τατάνα Ἰ Μαυροδάρα ἀγράμματοςraquo Αἰκατ Θ Βαγγιᾶ ἀγράμματος raquo Ἑλένη Γ Μπογιατζῆ ἀγράμματοςraquo Ὄλγα Κατερνάρη raquo Μαρία Ἰ Πιτέρηraquo Μαρ Χ Χατζῆ Γεωργίου raquo Πουλχερία Ρουκᾶraquo Ὄλγα Χασιώτη raquo Μηλιά Ἀ Παπαθεοχάρηraquo Αἰκατ Ἰ Ρουκᾶ raquo Ἄννα Κουδούνη ἀγράμματοςraquo Κατίνα Ἰ Κοτσάνη raquo Ἑλένη Μπισάδουraquo Μαρία Κ Δημητρακούδη raquo Ἀγλαΐα Παπακωνσταντίνουraquo Μαρ Α Σμαραγδῆ

(ὑγ) Ἀναστασία Ἰ Κοτσάνηraquo Κατίνα Ν Τσιμακοπούλουraquo Ἀναστασία Δίμκαraquo Δ Ἰ Λαχωβάρη

Διά τήν ἀκρίβειαν τῆς ἀντιγραφῆςΛιαρίγκοβη 19 Μαρτίου 1918

Αἰκ Ρουκᾶ Μαρία Δημητρακούδη Μαρία Χρ ΧατζηγεωργίουraquoΤό Πρακτικό ὑπέγραψε τελευταία καί ἡ Διευθύντρια τῆς Συνέλευσης Δ Ἰ ΛαχωβάρηΣτίς 19 Μαρτίου 1918 ἡ Ἐφορία τοῦ Σωματείου ὑπέβαλε σέ ἄπταιστη καθαρεύουσα γλωσσική μορφή

laquoΠρός τόν Κον Πρόεδρον τοῦ Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης Εἰς Θεσσαλονίκηνraquo Αἴτηση τοῦ ΣωματείουlaquoἝνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ldquoἡ Ἁγία Παρασκευήrdquoraquo μέ ἀριθμό Πρωτοκόλλου 1 καί τήν παραπάνωἡμεροχρονολογία συνοδευόμενη ἀπό δύο ἀκριβῆ ἀντίγραφα τοῦ Πρακτικοῦ τῆς Συνέλευσης (ὑπο-γραμμένο ἀπό τά μέλη τῆς Ἐφορίας) μέσα στό ὁποῖο ἦταν ἐνσωματωμένο καί τό Καταστατικό καί χω-ριστό Πίνακα τῶν Μελῶν πού ὅλα κατοικοῦσαν στή Λιαρίγκοβη μέ τήν ὁποία (αἴτηση) παρακαλοῦσενά ἐνεργήση laquoὅτι δεῖ ὅπως ἀναγνωρισθεῖ κατά τόν Νόμονraquo τό Σωματεῖο

Ἡ Αἴτηση ὑπογράφεται ἀπό τά μέλη τῆς Ἐφορίας καί χαρτοσημαίνεται μέ laquoΧΑΡΤΟΣΗΜΟΝ ΕΛΛΗ-ΝΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΕΩΣraquo τῶν 50 λεπτῶν καί αὐτούσια ἔχει ὡς ἑξῆςἈρ 1Λιαρίγκοβη 19 Μαρτίου 1918

ΠρόςΤόν Κον Πρόεδρον τοῦ Πρωτοδικείου

ΘεσσαλονίκηςΕἰς Θεσσαλονίκην

Αἴτησις Τοῦ Σωματείου laquoἝνωσις ἙλληνίδωνΛιαριγκόβης ldquoἩ Ἁγία ΠαρασκευήrdquoraquoΠερί Ἀναγνωρίσεως Οἱ ὑποφαινόμενοι Αἰκατερίνη Ρουκᾶ Μαρία Χατζῆ Γεωργίου

καί Μαρία Δημητρακούδη ὡς κοσμήτριαι τοῦ νεοσυστάτουσωματείου laquoἝνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ldquoἡ Ἁγ Παρα-

13

Σημειώσεις1 Τά Ἔγγραφα αὐτά ἦρθαν σέ γνώση μας στίς 12 Ἰουνίου 2008 ὕστερα ἀπό σχετική ἐνημέρωσή μας ἀπό ὑπάλ-

ληλο τοῦ ΙΑΜ ὁ ὁποῖος καί μᾶς παρέδωσε ἐπί τόπου τόν σχετικό Φάκελλο γιά ἔρευνα Γιά τήν ἐξυπηρέτηση αὐτήεὐχαριστοῦμε θερμότατα τό Ἱστορικό Ἀρχεῖο Μακεδονίας πού γιά ὅσους ἐπιθυμοῦν νά μάθουν βρίσκεται στήνὁδό Παπαναστασίου 21 (στάση laquoΕὐκλείδηraquo) καί εἶναι ἀπό χρόνια ἀποδέκτης τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo

2 Βλέπε Ἀ(θηνᾶς) Γ(αϊτάνου)-Γ(ιαννιοῦ) Ἕνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ΕΛΛΗΝΙΣ τχ 2 (1925) σ 31Ἀθηνᾶς Γαϊτάνου-Γιαννιοῦ Πολίτες λόγιοι πού ἐγνώρισα Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμε-

σκευήrdquoraquo ἔχομεν τήν τιμήν νά σᾶς ὑποβάλωμεν δύο ἀντίγραφατοῦ πρακτικοῦ τῆς ἱδρύσεως τοῦ εἰρημένου σωματείου εἰς τόὁποῖον περιλαμβάνεται καί τό Καταστατικόν του ἐπίσης δέ χω-ριστά πίνακα τῶν μελῶν τά ὁποῖα ἅπαντα κατοικοῦσιν εἰς τήνΛιαρίγκοβην καί σᾶς παρακαλοῦμεν ὅπως εὐαρεστούμενοςἐνεργήσηται ὅτι δεῖ ὅπως ἀναγνωρισθεῖ κατά τόν Νόμον τόΣωματεῖον μας

Αἰκατερίνη ΡουκᾶΜαρία ΧατζηγεωργίουΜαρία Δημητρακούδη

Δέν γνωρίζουμε πότε ἀκριβῶς ἐκδόθηκε ἡ ἀπόφαση ἀναγνώρισης τοῦ Σωματείου ἀπό τό Πρωτο-δικεῖο Θεσσαλονίκης Στηριζόμενοι στό μεταγενέστερο καί μέ ἄλλο χέρι γραμμένο Σημείωμα πάνωστό Ἔγγραφο τῆς Αἴτησης laquo4-4-1918 Ζωγράφος Οἰκονόμου Κυριακόπουλος Σκούρας καί Δraquo (μήἀναγνώσιμος) ὑποθέτουμε ὅτι ἡ ἀναγνώριση ἔγινε τόν Ἀπρίλιο τοῦ 1918 μέ δικαστές τούς παρα-πάνω ἀναγραφόμενους

Ὁ ὑποβληθείς στό Πρωτοδικεῖο Θεσσαλονίκης Κατάλογος τῶν μελῶν τοῦ Σωματείου ἔχει ὡςἑξῆς1 Ἀρίστη Μανταλίδου 13 Αἰκατ Δ Ξούφη 24 Μαρία Ν Τζιμόκα2 Κατίνα Ἰ Κοτσάνη 14 Χρυσώ Ἀ Ἀμπίου 25 Κατίνα Τσιμακοπούλου3 Λασκαρίνα Ἀ Πιτούλα 15 Ἀγλαΐα Παπακωνσταντίνου 26 Ἄννα Ζ Ματθαιοπούλου4 Θάλεια Ἀ Καλυβιώτου 16 Ἀναστασία Δίμκα 27 Αἰκ Παπαδήμου5 Μαρία Γ Βαγγιᾶ 17 Μαρία Ἰ Πιτέρη 28 Σουλτάνα Ματσίγκου6 Αἰκατ Θ Βαγγιᾶ 18 Ἀναστασία Ἰ Κοτσάνη 29 Σουλτάνα Μαυροδάρα7 Μπηγίνα Χρ Τσακνάκη 19 Μαρία Δημητρακούδη 30 Ἑλένη Μπισάδου8 Ὄλγα Κ Κατερινάρη 20 Μαρία Ἀ Σμαραγδῆ 31 Ἀναστασία Γ Πιτούλα9 Μαρ Χ Χατζῆ 21 Δέσπω Κοκκαλιάρη 32 Μηλιά Παπαθεοχάρη

10 Ἀγλαΐα Κ Τσακνάκη 22 Ἑλένη Γ Μπογιατζῆ 33 Πουλχερια Ρουκᾶ11 Ὄλγα Ἰ Χασιώτη 23 Μαρία Χ Τσακνάκη 34 Ἄννα Κουδούνη12 Αἰκατ Ἰ Ρουκᾶ

Αὐτές τίς πληροφορίες παρέχουν τά ἀναφερόμενα καί γιά πρώτη φορά δημοσιευόμενα τρίαἜγγραφα (Πρακτικό-Καταστατικό Αἴτηση ἀναγνώρισης καί Κατάλογος Μελῶν) γιά τό πολύ σημαν-τικό καί ἀξιόλογο γυναικεῖο Σωματεῖο τῆς Λια-ρίγκοβης (Ἀρναίας) πού λειτούργησε καίπρόσφερε πνευματικά καί ὑλικά στούς κατοί-κους της ἀλλά καί στούς κατοίκους τῶν γειτο-νικῶν χωριῶν Παλαιοχώρι Νεοχώρι καί ΜεγάληΠαναγία ὅπου εἶχε Παραρτήματα ἀπό τό 1918μέχρι τό 1940 ὁπότε καί διαλύθηκε λόγω τοῦἙλληνο-ἰταλικοῦ Πολέμου40 Διάδοχο Σωματεῖοἦταν ὁ laquoΓυναικεῖος Πολιτιστικός ΣύλλογοςἈρναίαςraquo ὁ ὁποῖος ἱδρύθηκε τό 1982 καί λει-τούργησε μέχρι τό 1992 Ἀπό τότε ἡ Ἀρναία στε-ρεῖται τέτοιου Συλλόγου

ΔΗΜΗΤΡΑ ΞΙΟΥΦΗ-ΚΥΡΟΥΜιά Ἑλληνίδα Λιαριγκο-

βινή - Ἀρναιώτισσα πούlaquoἔφυγεraquo πρόωρα (dagger 24-6-2007)

(Χρημάτισε καί Ἀντιπρό-εδρος τοῦ Γυναικείου Πολι-τιστικοῦ Συλλόγου Ἀρναίαςτό 1991)

laquo Ε ἰ ς micro ν ή micro η ν raquo

14

ρίου Σωκράτης Σταυρίδης Ἀθήνα 1954 σσ 26-28 Σουσάνας Ρουκᾶ α΄ Ἁγία Παρασκευή καί ὁ ἀείμνηστος Σωκρά-της 1 Ἐφημ laquoΑΝΤΙΛΑΛΟΙ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo φ 46Αὔγ-Σεπτ 1981 σ 2 καί 2 Σκόρπια ἀνάτυπα Θεσσαλονίκη 1991σσ 55-58 καί β΄ 8 Μάρτη Παγκόσμια ἡμέρα τῆς γυναίκας Ἡ Ἀρναιώτισσα γυναίκα Μιά ἱστορική ἀναδρομή τῆςπροσ φορᾶς της στόν τόπο μας ὅπ 1 φ 50Μάρτ 1982 σ 4 καί 2 σσ 72-75 Δημ Θ Κύρου 1 Γυναικεῖο Σωμα-τεῖο στή Λιαρίγκοβα στά 1918 ΑΡΝΑΙΑ τχ 3Ἰαν-Φεβρ 1989 σ 8 2 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ τχ 70Ἰαν-Μάρτ2006 σ 26 καί 3 1918 Γυναικεῖο Σωματεῖο στήν Ἀρναία Χαλκιδικῆς ΣΥΛΛΟΓΕΣ τχ 3172011 σ 1471 καί Ἠλέ-κτρας Παπαθανασίου Ἀρναία ἡ παλιά Λιαρίγκοβα Ὄψεις ἀπό τήν σχολική της ἐκπαίδευση καί τήν κοινωνία τηςστό τέλος τοῦ 19ου καί ἀρχές τοῦ 20οῦ αἰῶνα Θεσσαλονίκη 1999 σ 167

3 Ἦταν θυγατέρα τῆς ἀδελφῆς τοῦ ἐπισκόπου Φανῆς καί τοῦ Ἡρακλῆ Βασιάδη Παντρεύθηκε ἀρχικά τόν(ἀγνώστου ὀνόματος) Κοντόπουλο μέ τόν ὁποῖο ἀπέκτησε τόν Φαίδωνα καί μετά τόν πολιτικό μηχανικό ΓεώργιοΖωγραφίδη Ἀναφέρεται καί κληρονόμος τοῦ Μητροπολίτη στή Διαθήκη του γιά τήν διάθεση τῆς λιγοστῆς περι-ουσίας του (χρήματα ἔπιπλα βιβλία) Μετά τόν θάνατο τοῦ Μητροπολίτη (17-9-1944) φρόντισε γιά τό ἄνοιγμα τῆςΔιαθήκης του καί γιά τήν ἐκτέλεση τῶν ἐντολῶν του (Βλ παραπομπές τῆς Σημ 2 καί Δημ Κύρου α΄) Τό γενεα-λογικό δένδρο τοῦ Μητροπολίτη Σωκράτη Σταυρίδη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ 84Ἰούλ-Σεπτ 2009 σ 16 καί 2 Ὁ Μητροπο-λίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης Σταυρίδης (1866-1944) [Ἡ ζωή καί τό ἔργο του ὅπωςκαταγράφηκε στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo lt1989-2011gt καί ἄλλα ἔντυπα] Ἀρναία 2011 σσ 169 καί 170 (Σημ 9) καίβ΄) Ἡ Διαθήκη τοῦ Μητροπολίτη Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτη Σταυρίδη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ92Ἰούλ-Σεπτ 2011 σσ 12-13 15 16 καί 17 (Σημ 2) καί 2 Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ ὅπ σσ 225-227 229 230καί 231-232 (Σημ 2)

4 Δηλ στό Διδακτήριο τοῦ 1871 στό χοροστάσι5 Οἱ πρῶτες 14 ἦσαν κυρίες καί οἱ ἑπόμενες 20 ἦσαν δεσποινίδες6 Πρόκειται γιά τήν ἀδελφή τοῦ πατέρα τοῦ Ἐπισκόπου ἡ ὁποία τόν συνόδευσε στή Λιαρίγκοβη καί διέμενε

μαζί του (Βλ Ἀνωνύμου Ἡ σημερινή χειροτονία Τίς ὁ νέος Ἅγιος Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Βιογραφικαί Ση-μειώσεις ἐφημ laquoΜΑΚΕΔΟΝΙΑraquo φ 1066-11-1911 σ 3 καί Δημ Θ Κύρου α΄) Τό γενεαλογικό δένδρο ὅπ (1 καί2) καί β΄) Πρίν ἀπό 99 χρόνια Ὀκτώβριος-Νοέμβριος 1911 Ἡ ἐκλογή ἡ χειροτονία καί ἡ ἔλευση στή Λιαρίγκοβητοῦ Ἐπισκόπου Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σ 15 καί 2 Ὁ Μητροπο-λίτης Ἱερισσοῦ ὅπ σσ 189 καί 193

7 Σύζυγος τοῦ Ἰωάννη (Γιάγκου) Κοτσάνη [πού ἦταν μουχτάρης (κοινοτάρχης) καί προσωρινά δήμαρχος κατάτίς ἡμέρες τῆς Ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας τό 1912] (Βλ Μάνου Μανασσῆ ὅπ σ 162)

8 Ἦταν σύζυγος τοῦ Ἀγαπητοῦ Πιτούλα ἐξαδέλφου τοῦ Μακεδονομάχου (Τήν πληροφορία μοῦ ἔδωσε ὁἐγγονός της Ἀγαπητός Γ Πιτούλας καί τόν εὐχαριστῶ)

9 Ἴσως ἦταν θυγατέρα τοῦ παπα-Ἀθανασίου Καλυβιώτη (πού ἦταν ἕνας ἀπό τούς 6 ἱερεῖς τῆς Λιαρίγκοβηςτῶν ἀρχῶν τοῦ 20οῦ αἰῶνα πού εἰκονίζονται στή γνωστή φωτογραφία καί συμμετεῖχαν στή γνωστή ἀπεργία τῶνἱερέων τῆς Λιαρίγκοβης τό 1914)

10 Μητέρα τῆς ἀείμνηστης κυρα-Χαρίκλειας Τρικκαλιώτη - Δημητρακούδη σύζυγος τοῦ Γεωργίου Τρικκα-λιώτη (βλ Μάνου Μανασσῆ ὅπ σσ 160 καί 161 Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 σ 74 καί Δημ Θ Κύρου Γυ-ναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1) καί ἀδελφή τοῦ Μακεδονομάχου Ἀγαπητοῦ Πιτούλα (Τήν πληροφορία μοῦ ἔδωσε ἡθυγατέρα τῆς κυρά-Χαρίκλειας Ἑλένη καί τήν εὐχαριστῶ

11 Ἦταν σύζυγος τοῦ Θεοδώρου Τρικκαλιώτη (Βαγγιᾶ) καί μητέρα τοῦ Γεωργίου [Βλ laquoΣτρατολογικός Πίναξτῶν στρατευσίμων τῆς κλάσεως 1941 Κοινότης Ἀρναίαςraquo (ἀνέκδοτος τόν ὁποῖο συνέταξε ἡ laquoΠρωτοβάθμιος Ἐπι-τροπήraquo στήν Ἀρναία στίς 28-12-1939 καί ὑπογράφουν ὁ Πρόεδρος ὁ Γραμματεύς και ὁ Ἐφημέριος καί ὁ ὁποῖοςβρίσκεται laquoἐρριμμένοςraquo μέσα στό Βιβλίο Πρωτοκόλλου τῶν ἐτῶν 1939-1941)]

12 Πρόκειται γιά τή Μπηγίνα Ρήγα τοῦ Γεωργίου σύζυγο τοῦ Χριστοδούλου Τσακνάκη μέ τόν ὁποῖο ἀπέκτησετρία παιδιά (Χαϊδευτό Γεώργιο καί Βασίλειο) [ Βλ Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φω-τογραφία ΑΡΝΑΙΑ τχ 70Ἰαν-Μάρτ 2006 σ 26 Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 καί ΔημἸω Ρήγα Τό γενεαλογικό δένδρο τοῦ γένους Ρήγα ΑΡΝΑΙΑ τχ 98Ἰαν-Μάρτ 2013 σσ 17 καί 19 (Σημ 21)

13 Πρόκειται γιά τήν Ὄλγα Χατζηγεωργίου σύζυγο τοῦ Κων Κατερινάρη Εἶναι ἡ συντάκτρια τοῦ ἄρθρου laquoΑἱἡμέραι τῆς Λιαριγκοβινῆς (Ἐργασίαι τῶν γυναικῶν καί ἔθιμα τοῦ τόπουraquo) τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε μέ το ὄνοματῆς ἀδελφῆς της Αἰκατερίνης (βλ Σημ 17) στό μηνιαῖο περιοδικό τοῦ Ἐθνικοῦ Συμβουλίου τῶν Ἑλληνίδων (Ἀθήνα)laquoΕΛΛΗΝΙΣraquo (στά τεύχη 1-1 καί 1-2 τοῦ 1927 στίς σελίδες 182-185 καί 237-239 ἀντίστοιχα) καί ἀναδημοσιεύθηκε μέμερικό ὑπομνηματισμό τοῦ Δ Κύρου στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo (ὅπου λαθεμένα γράφεται ὡς ἐξαδέλφη ἡ Αἰκατε-ρίνη Σημ 2) στά τεύχη 34-36 (1997) σσ 9 3 καί 7 ἀντίστοιχα 41 (1998) σ 4 43 (1999) σ 3 46 (2000) σ 4 (ὅπουἀναφέρονται καί laquoαἱ θυγατέρες Χατζηγεωργίου) καί 51 (2001) σσ 6-7 (Γιʼ αὐτήν βλ καί Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σω-ματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

14 Ἦταν σύζυγος τοῦ Χρ Χατζηγεωργίου (ἤ Χατζῆ παπα-Γεωργίου) (Βλ Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

15 Πρόκεται γιά τήν Ἀγλαΐα Παναγιωτίδου σύζυγο Κ Τσακνάκη [Βλ Δημ Θ Κύρου Μιά παλιά φωτογραφίαὅπ (ὅπου ἀπό λαθεμένη πληροφορία τῆς κυρά-Χαρίκλειας Δημητρακούδη ἀναφέρεται ὡς δασκάλα) ΣουσάναςΡουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161]

16 Πρόκειται γιά τήν ῎Ολγα Παπαδοπούλου (Ταμπαρέλαινα) ἀγνώστου καταγωγῆς σύζυγο τοῦ Ἰω Χασιώτη(Βλ Δημ Θ Κύρου Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

15

17 Πρόκειται γιά τήν Αἰκατερίνη Χατζηγεωργίου σύζυγο Ἰωάννη Ρουκᾶ (Βλ Σημ 13)18 Μᾶλλον ἦταν θυγατέρα τοῦ Δημητρίου Μόσχου Ξιούφη καί τῆς Δέσποινας Κουτρουβέλη φωτογραφία τῶν

ὁποίων δημοσιεύθηκε στό ἐμπροσθόφυλλο τοῦ τεύχους 95Ἀπρ-Ἰούν 2012 καί φωτογραφία τοῦ σπιτιοῦ τῶνὁποίων δημοσιεύθηκε στό ὀπισθόφυλλο τοῦ τεύχους 93Ὀκτ -Δεκ 2011 καί στό ἐμπροσθόφυλλο τοῦ τεύχους94Ἰαν-Μάρτ 2012 τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo

19 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί τήν καταγωγή της20 Προφανῶς πρόκειται γιά τή συνονοματεπώνυμη της διδασκάλισσα πού ὑπηρέτησε στήν Ἀστική Σχολή Λια-

ριγκόβης κατά τό ἔτος 1908-1909 σταλμένη ἀπό τή Μητρόπολη Θεσσαλονίκης μέ 28 ὀθωμανικές λίρες τόν χρόνοκαί στό Δημοτικό Σχολεῖο Θηλέων Λιαριγκόβης ἀπό τό 1915 κ ἑ (ἄγνωστο μέχρι πότε) (Βλ Δημ Θ Κύρου Ἡἐκπαίδευση στήν Ἀρναία (Λιαρίγκοβη) στά χρόνια τῆς Τουρκοκρατίας καί μιά πρώτη ἀναφορά σέ ἀδημοσίευτοἀρχειακό ὑλικό ΑΡΝΑΙΑ τχ 18Ἰαν-Μάρτ 1993 σ 9 Ἐρατώς Ζέλλιου Ἡ παιδεία κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκο-κρατίας Πρακτικά τοῦ τετάρτου Πανελληνίου Συνεδρίου laquoἩ Χαλκιδική κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκοκρατίαςraquo Πο-σείδι Χαλκιδικῆς 13-15 Ὀκτωβρίου 1995 Θεσσαλονίκη 1998 σ 332) καί αὐτοτελῶς Θεσσαλονίκη χχ σ 86Ἠλέκτρας Παπαθανασίου ὅπ σ 95 καί Μ Μανασσῆ ὄπ σ 161 ὅπου ἀναγράφεται laquoἡ δασκάλα κ Ἀγλαΐαraquo

21 Λιαριγκοβινή ὑποδιδασκάλισσα καί διδασκάλισσα στήν Ἀστική Σχολή Λιαριγκόβης κατά τά σχολ ἔτη 1906-1908 καί 1913-1914 ἀντίστοιχα (Βλ Δημ Θ Κύρου 1 Ἡ ἐκπαίδευση ὅπ σ 9 ὅπου λαθεμένα ἀναγράφεται ὡςΔήμου καί 2 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Ἐρ Ζέλλιου ὅπ Ἠλ Παπαθανασίου ὅπ σσ 84 καί 95 καί Μ Μα-νασσῆ ὅπ σ 161 ὅπου λαθεμένα ἀναγράφεται ὡς Δήμμα

22 Ἴσως νά ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἰωάννη Πιτέρη πού εἰκονίζεται στή φωτογραφία τοῦ ἐξωφύλλου τοῦ τχ 26Ἰαν- Μάρτ 1995 καί ἀναφέρεται στό Ἔγγραφο ἀρ 2 τοῦ Ἀρχείου Ἀστερίου Ἰω Κοσμαρᾶ στό ἴδιο τεῦχος καί στή σελ5

23 Θυγατέρα τῆς Αἰκατερίνης (Κατίνας) καί τοῦ Ἰωάννη Κοτσάνη (Βλ Μάνου Γ Μανασσῆ ὅπ σ 162)24 Θυγατέρα τοῦ Κωνσταντίνου γνωστή καί ὡς Μαριγούλα ἤ Μαριγούδα (Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σω-

ματεῖο ὅπ 1 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161) Ἦτανσύγυγος τοῦ Δημητρίου Μήτσιου καί ἀδελφή τοῦ Δημητρίου Δημητρακούδη (Πληροφορία Ἑλ Δημητρακούδη)

25 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἀθανασίου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν26 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Κωνσταντίνου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν27 Ἤ Βογιατζῆ Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν28 Γνωστή καί ὡς Μαριγούλα (Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ1 καί Μιά παλιά φωτογραφία

ὅπ)29 Ἦταν σύζυγος τοῦ Ἰωάννη Γεωργίου Ρήγα [Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά

φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 καί Δημ Ἰω Ρήγα Τό γενεαλογικόδένδρο τοῦ γένους Ρήγα ὅπ σσ 17 καί 18 (Σημ 19)]

30 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί γιά τήν καταγωγή της31 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ζαφειρίου (ἀγνώστου καταγωγῆς) καί ἀδελφή τοῦ Σπύρου (γένν 1890) τοῦ Ἠλία (γένν

1895) τοῦ Κωνσταντίνου (γένν 1904) καί τοῦ Ἀγγέλου (γένν 1909) (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων τῆς Κοινότη-τος Ἀρναίας τοῦ Νομοῦ Χαλκιδικῆς καταρτισθέν ἐν ἔτει 1925raquo)

32 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν33 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου οἱ ὁποῖος γεννήθηκε τό 1862 (ΒλlaquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo)34 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἰωάννη καί ἀδελφή τοῦ Μιχαήλ (γένν 1882) καί τοῦ Μαυρουδῆ (γένν 1889) (Βλ

laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo)35 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί γιά τήν καταγωγή της36 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου Ἀγαπ Πιτούλα καί ἀδελφή τοῦ Μακεδονομάχου (1904-1908 καί 1912-1913)

ὁπλαρχηγοῦ Ἀγαπητοῦ Πιτούλα καί θεία τῆς ἀείμνησης κυρά-Χαρίκλειας Τρικαλιώτη-Δημητρακούδη Πέθανε στίς15-12-1981σέ μεγάλη ἡλικία (Βλ ἐφημ laquoΑΝΤΙΛΑΛΟΙ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo φ 481982 σ 2 στήλη laquoΚΟΙΝΩΝΙΚΑraquo καίlaquoΠΕΝΘΗraquo Ἦταν τελείως ἀναλφάβητη καί ἔμαθε νά διαβάζει κοντά στή Δέσποινα Λαχοβάρη Πρίν ἀπό τόν θά-νατό της μοῦ ὑπαγόρευσε ἀρκετά δημοτικά τραγούδια μερικά ἀπό τά ὁποῖα δημοσίευσα στά τρία πρῶτα τεύχη τοῦπεριοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo (Γιά τήν Ἀν Πιτούλα βλέπε Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φω-τογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

37 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἀθανασίου ἀδελφή τοῦ Θεοχάρη (γένν 1904) καί σύζυγος τοῦ Ν Μαυρουδῆ (ΒλlaquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ καίΜ Μανασσῆ ὄπ σ 161)

38 Γιʼ αὐτήν βλέπε laquoΔημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσά-νας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 ὅπου ἀναγράφεται ὡς πατρώνυμο τό Δ(ημήτριος)

39 Ἦταν κόρη τοῦ Βασιλείου Κουδούνη (γένν 1864) (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo) Δέν ἔχουμε ἄλλες πλη-ροφορίες γιʼ αὐτήν

40 Κατά τή διάρκεια τῆς λειτουργίας καί τῶν δραστηριοτήτων τοῦ Σωματείου πολλά μέλη του ἀποθανατίσθη-καν σέ ἀναμνηστικές φωτογραφίες (Δημοσιευμένες φωτογραφίες τοῦ Σωματείου βλέπε Δημ Θ Κύρου Γυναι-κεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Ἠλέκτρας Παπαθανασίου ὅπ σ 168 Μ Μανασσῆ ὅπσ 161-163 καί Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Φωτογραφικά τεκμήρια ἀπό τό Νεοχώρι Θεσσαλονίκη 2006 σ 54)

16

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΤΩΝ 200 ΕΤΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΕΓΕΡΣΗ ΤΟΥ

Γράφει ὁ ∆ηmicro Θ Κύρου

Φέτος συμπληρώθηκαν 200 χρόνια ἀπό τήν ἀνέγερση τοῦ Ἐνοριακοῦ καί Μητροπολιτικοῦ Ναοῦτοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας

Μέ τήν εὐκαιρία αὐτῆς τῆς Ἐπετείου ἀξίζει τόν κόπο νά παρουσιάσουμε περιληπτικά τήν Ἱστορίατοῦ Ναοῦ ἀπό τήν ἵδρυσή του τό 1812 μέχρι σήμερα τό 2012 μέ ἀναφορά στόκτίριο καί στόν ἐξοπλισμό του στό Ἀρχεῖο του στά σημαντικά γεγονότα στόπέρασμα τῶν 200 ἐτῶν μέ ἀποκορύφωμα τήν ἀπό πυρκαϊά καταστροφή του τό2005 καί τήν γρήγορη ἀποκατάστασή του

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρα καί Πρωτοδιακόνου Στεφάνου κτίσθη-κε τό 1812 ὅπως πιστοποιεῖται ἀπό μαρμάρινη ἐντοιχισμένη πλάκα πού βρί-σκεται πάνω ἀπό τήν κεντρική εἴσοδό του (Βλ φωτογραφία) Τιμᾶται στή μνή-μη τοῦ Ἁγίου Στεφάνου διότι σύμφωνα μέ γραπτές πηγές ἡ περιοχή τοῦ οἰκι-σμοῦ ἦταν μετόχι τῆς Μονῆς Κωνσταμονίτου τοῦ Ἁγίου Ὄρους τῆς ὁποίαςὁ κεντρικός Ναός (τό Καθολικό) τιμᾶται στή μνήμη τοῦ Ἁγίου Στεφάνου

Ἀρχιτεκτονικά ἀνήκει στόν ρυθμό τῆς τρίκλιτης βασιλικῆς μέ δἰρριχτη ξύ-λινη στέγη καί ἔχει διαστάσεις 50Χ20 μέτρα μέ ἐμβαδόν 800 περίπου τετρα-γωνικά μέτρα (Βλ φωτογρα-φία)

Κατά τήν ἐπανάσταση τοῦ1821 ὁ Ναός πυρπολήθηκε ἀπότούς Τούρκους σχεδόν ἐξο-λοκλήρου ὅπως καί ὅλο τόχωριό καί ξανακτίσθηκε τό1830 ὁπότε ἐμπλουτίσθηκεσταδιακά μέ μεγάλο ξυλόγλυ-πτο τέμπλο δωρεά τῆς ΜονῆςΚωνσταμονίτου πού περιλάμβανε 70 μικρές καί 14 μεγάλες εἰκόνες μέ περίτεχνο δεσποτικό θρόνοἀπό τούς δύο καλύτερους ξυλόγλυπτους θρόνους τῆς περιοχῆς μας μέ γυναικωνίτη ξύλινο καί μέδικτυωτό κάγκελο μέ ξυλόγλυπτο ἄμβωνα μέ ξύλινο καί κεραμοσκεπῆ Νάρθηκα μπροστά στήν εἴσο-δο καί μαρμάρινο δάπεδο μέ ὀρειχάλκινους πολυελαίους καί μέ ξύλινη ὀροφή μέ ὄμορφα γεωμετρικάσχέδια καί τήν παράσταση τοῦ Χριστοῦ Παντοκράτορα στό κέντρο της

Οἱ κίονες τῶν δύο κιονοστοιχιῶν τοῦ Ναοῦ εἶναι ξύλινοι μονοκόματοι ἀπό δρύϊνο ξύλο τετράγωνο20Χ20 ἑκ Δέν κάηκαν διότι ἦταν ἐπενδυμένοι μέ ἀσβεστοκονίαμα

Ἡ πέτρινη τοιχοποιΐα τοῦ Ναοῦ ἀρχικά ἦταν ἐπιχρισμένη καί ἀργότερα (στή 10ετία τοῦ 1960) τόἐπίχρισμα ἀντικαταστάθηκε μέ ρόζ τσιμεντοκονίαμα τό ὁποῖο τό 1997 ἀποκολλήθηκε καί ἁρμολογήθηκεξανά ἡ πέτρα

Στή 10ετία τοῦ 1940 ὁ Νάρθηκας κατεδαφίσθηκε καί ἀνακατασκευάσθηκε τό 1997 μέ τήν ταυτό-χρονη ἀντικατάσταση δυστυχῶς τῶν μαρμάρινων πλακῶν τοῦ δαπέδου του καί τήν τοποθέτηση λί-θινων πλακῶν

Κατά τήν τριετία 1984-1986 μέ πρωτοβουλία τοῦ νέου τότε Μητροπολίτη μας Νικοδήμου καί τήνοἰκονομική ἐνίσχυση τῶν Ἀρναιωτῶν (κυρίως) ἔγιναν ἐργασίες ἀνακαίνισης καί ἐξωραϊσμοῦ τοῦ Ναοῦ

Στόν αὔλειο χῶρο τοῦ Ναοῦ τό 1938 κτίσθηκε ξενώνας καί κηροποιεῖο Τά κτίσματα αὐτά δέν σώ-ζονται Ἀργότερα καί σέ ἄλλο σημεῖο κτίσθηκε ἡ Αἴθουσα τῆς Ἀποστολικῆς Διακονίας ὅπου στεγά-ζονταν τά Κατηχητικά Σχολεῖα ἡ ὁποία (Αἴθουσα) τό 1992 κατεδαφίσθηκε καί στή θέση της κτίσθη-

Στό ἄρθρο καταγράφονται μεγάλα ἀποσπάσματα (τά σημαντικότερα) ἀπό τήν Ὁμιλία πού ἐκφωνήθη-κε στήν αἴθουσα laquoΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΩΚΡΑΤΗΣraquo τοῦ Δημοτικοῦ Καταστήματος Ἀρναίας στίς 26 Δεκεμβρί-ου 2012 μέ τήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἵδρυση τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναί-ας

17

κε τό περικαλές Μητροπολιτικό μέγαρο μέ τή φρον-τίδα καί ἐπιμέλεια τοῦ μακαριστοῦ Ποιμενάρχη μαςΝικοδήμου ὁ ὁποῖος τό laquoχάρηκεraquo γιά 20 χρόνια

Τό Κωδωνοστάσιο τοῦ Ναοῦ (βλ φωτογραφία)ὕψους 24 μέτρων ἐξαγωνικό καί τριώροφο βρί-σκεται σέ ἐπαφή μέ τό παλαιό Διδακτήριο τοῦ 1871καί ἄρχισε νά κτίζεται τό 1882 μέ συνδρομές κυρίωςτῶν κατοίκων οἱ ὁποῖες εἶναι καταγραμμένες σέ εἰδι-κό Βιβλίο συνδρομητῶν του καί σέ κατάστιχο τοῦΝαοῦ τοῦ ἔτους ἐκείνου Φέτος τό Κωδωνοστάσιοπού εἶναι τό laquoσῆμα κατατεθένraquo τῆς Ἀρναίας συμ-πλήρωσε 130 χρόνια ἀγέρωχης παρουσίας Τό 2004καί τό 2005 ἔγιναν στό Κωδωνοστάσιο μέ ἐνέργει-ες τοῦ Δήμου ἐργασίες ἀποκατάστασης

Καί ἐνῶ γίνονταν προετοιμασίες γιά τά ἐγκαίνιατοῦ ἀποκαταστημένου Κωδωνοστασίου συνέβη τόμεγάλο κακό Ἡ ἱστορική πορεία τοῦ Ναοῦ σταμά-τησε αἰφνιδιαστικά τό ἀπόγευμα τῆς 5ης Σεπτεμ-βρίου τοῦ 2005 μετά ἀπό πυρκαϊά πού ξέσπασε στόἐσωτερικό του τό ὁποῖο κατέστρεψε ὁλοσχερῶςὍλα ἔγιναν στάχτη καί κάρβουνο ῎Εγιναν παρα-νάλωμα τοῦ πυρός ἔγιναν ὁλοκαύτωμα μέσα σέ 20λεπτά τῆς ὥρας Κάηκαν τά πάντα Καί τά ξύλινα καίτά μεταλλικά ἀντικείμενα πολλά ἀπό τά ὁποῖα ἦσανἀνεκτίμητης ἀξίας Τό τέμπλο μέ τίς εἰκόνες του τοῦ19ου αἰ ὁ Δεσποτικός Θρόνος ὁ Ἄμβωνας τά Προ-σκυνητάρια μέ παλιές εἰκόνες ὁ Γυναικωνίτης τάἈναλόγια τῶν ψαλτῶν ἡ Ἁγία Τράπεζα τόἈρτοφόριο τά Εὐαγγέλια τά Δισκοπότηρα καίἄλλα σκεύη τά στασίδια καί τά ἄλλα καθίσμα-τα οἱ πολυέλαιοι τό παγκάρι τά ἐκλησιαστικάβιβλία τά ἄμφια

Τήν ἑπόμενη μέρα τό θέαμα τοῦ Ναοῦ ἦτανφρικτό Θλιμμένοι καί ἀπαρηγόρητοι οἱἈρναιῶτες (κυρίως) καί ἄλλοι κάτοικοι ἤ διερ-χόμενοι παρατηροῦσαν βουβοί τή μεγάλη τήνἀπίστευτη τήν ἀδιανόητη καταστροφή πούὑπέστη ὁ Ναός (Βλ φωτογραφία)

Ἡ καταστροφή τοῦ Ναοῦ εἶχε σοβαρές ἐπι-πτώσεις στήν ἐκτέλεση τῶν λατρευτικῶν κα-θηκόντων τῶν πιστῶν καί κατά τίς Κυριακές καίμικρογιορτές ἀλλά κυρίως καί κατά τίς μεγά-λες γιορτές τῆς χριστιανοσύνης τά Χριστούγεννα τοῦ 2005 καί τό Πάσχα τοῦ 2006 ἀφοῦ στερήθη-καν τόν ὁμαδικό ἐκκλησιασμό στόν καέντα Ναό ὅπου γιά χρόνια ἐκκλησιάζονταν καί διασκορπίσθηκανσέ ναΰδρια τῆς Ἀρναίας

Ἡ γιορτή τῶν Χριστουγέννων καί ἡ πανήγυρη τοῦ ἑορτάζοντα καί κατεστραμμένου Ναοῦ στή μνή-μη τοῦ Ἁγ Στεφάνου γιά πρώτη φορά μετά ἀπό 175 χρόνια ἀπό τήν ἵδρυσή του γιορτάσθηκαν ἐπίσημαστό Μητροπολιτικό Παρεκκλήσιο τῆς Παναγίας τῆς Δακρυρροούσης τῆς Ἁλώσεως μέ τή συμμετοχήπλήθους πιστῶν Ἐπίσης πλῆθος πιστῶν συμμετεῖχε μέ κατάνυξη καί γιά πρώτη φορά μέ πολλή συγ-κίνηση καί θλίψη στίς λόγω laquoἀπουσίαςraquo τοῦ Ναοῦ ἀπό τά λατρευτικά δρώμενα τῶν ἡμερῶν Ἀκολουθίεςτῶν Παθῶν καί τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου στό Μητροπολιτικό Παρεκκλήσιο Τίς τρεῖς τελευταῖεςἡμέρες τῆς Μεγ Ἑβδομάδας οἱ περισσότεροι πιστοί παρά τό ψῦχος παρακολουθοῦσαν τίς Ἀκολουθίεςἀπό τόν αὔλειο χῶρο τοῦ Ναοῦ καί τοῦ Μητροπολιτικοῦ Μεγάρου λόγω στενότητας τοῦ χώρου τοῦ

18

Παρεκκλησίου Συγκινητική ἦταν ἡ στιγμή πού μετά τήν ἐπιστροφή τοῦ Ἐπιταφίου ἀπό τήν περιφο-ρά του μέ ἐντολή τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη τό Κουβούκλειο μέ τόν Ἐπιτάφιο τοποθετήθηκε ἀνυ-ψωμένο κοντά στήν κλειστή εἴσοδο τοῦ καέντος Ναοῦ γιά τήν ἐθιμική διέλευση τῶν πιστῶν κάτω ἀπότόν Ἐπιτάφιο μετά τήν ὁποία (διέλευση) τό Κουβούκλειο μέ τόν Σταυρό (πίσω ἀπʼ αὐτό) τοποθετή-θηκε μπροστά στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦ ὅπου παρέμεινε γιά ἀρκετόν καιρό μέ τήν εἰκόνα τῆς Ἀναστά-σεως γιά προσκύνηση

Ἀπό τίς ἑπόμενες τῆς καταστροφῆς ἡμέρες ἄρχισαν οἱ ἐργασίες ἀποκατάστασης τοῦ Ναοῦ μέ τήνἐπίβλεψη τοῦ Πολιτικοῦ Μηχανικοῦ κ Θεόδ Τσαμούρη καί μέ τή συνεργασία τῆς 10ης Ἐφορείας Βυ-ζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων Ἡ 10η Ἐφορεία Βυζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων μέ σκοπό τη διερεύνηση τῆς κα-τάστασης τῆς θεμελίωσης τοῦ Ναοῦ ἐπειδή ὑπῆρχε ὁ κίνδυνος ἡ λιθοδομή τῶν τοίχων καί οἱ κίονεςνά εἶχαν ὑποστεῖ σοβαρές βλάβες ἀπό τίς ὑψηλές θερμοκρασίες μέ ἐπιπτώσεις στή στατικότητα τοῦΝαοῦ πραγματοποίησε ἀνασκαφική ἔρευνα στό ἐσωτερικό του μέ τήν ἐπίβλεψη τῆς ἀρχαιολόγου καίνύφης μας κ Ἑλένης Στούμ-που-Κατσαμούρη κάνονταςὁρισμένες τομές στή θεμε-λίωση τοῦ βόρειου καί τοῦ νό-τιου τοίχου καί τῶν ἀντίστοι-χων κοιονοστοιχιῶν γιά τήνπλήρη ἀποκάλυψή της καί τόνστατικό ἔλεγχό της Ἡ ἀνα-σκαφική ἔρευνα εἶχε ὡς ἀπο-τέλεσμα νά ἐντοπισθοῦν θε-μελιώσεις παλαιότερων κτι-σμάτων καί νά ἀρχίσουν συστηματικές ἀνασκαφές στό μεγαλύτερο τμῆμα τοῦ δαπέδου Κατά τή διάρ-κεια τῶν ἀνασκαφῶν ἐντοπίσθηκαν συγκεκριμένα οἱ θεμελιώσεις τριῶν ναῶν τοῦ 5ου τοῦ 10ου μέτοιχογραφίες καί τοῦ 17ου αἰ ὅπου μίλησε ὁ Ἅγ Κοσμᾶς (βλ φωτογραφία) τάφοι καί ἄλλα ἀντικείμενα(ὅπως νομίσματα ἐκκλησιαστικά σκεύη ἐφυαλωμένα κεραμικά μέ ἐγχάρακτη διακόσμηση κἄ) Ἐπί-σης βρέθηκε καί μιά πρώτη φάση τοῦ σημερινοῦ Ναοῦ πού πῆρε τήν ὁριστική του μορφή τό 1812τά 200 χρόνια τοῦ ὁποίου γιορτάζουμε σήμερα

Μετά τήν διαβολική καταστροφή ἦρθε ἡ διπλή θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo Ὁ Θεός μέ τίς πρεσβεῖες τοῦπολιούχου Ἁγίου Στεφάνου δέν ἐγκατέλειψε τούς Ἀρναιῶτες Ἔδωσε φώτιση καί δύναμη στούς ἄρχον-τες τοῦ τόπου (ἐκκλησιαστικούς καί δημοτικούς) πρωτίστως στόν μακαριστό Μητροπολίτη μας στόνΔήμαρχο Ἀρναίας κ Γ Κατσαμούρη καί στούς ἄρχοντες τοῦ Νομοῦ καί τῆς Πολιτείας οἱ ὁποῖοι μέἀγαστή συνεργασία καί μέ τήν ἠθική καί ὑλική συμπαράσταση τοῦ πιστοῦ λαοῦ ἀνέλαβαν μέ ἀξιο-θαύμαστη ἐπιτυχία τό ἔργο τῆς Ἀποκατάστασης τοῦ πυροπαθοῦς Ναοῦ Ἔτσι μετά ἀπό 16 μῆνες στίς23 Δεκεμβρίου τοῦ ἔτους 2006 ἔγιναν τά θυρανοίξια τοῦ Ναοῦ καί ἔτσι ξαναλειτούργησε κατά τή με-γάλη γιορτή τῶν Χριστουγέννων καί κατά τήν ἑορτή τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἦταν ἡ πρώτη θεϊκή laquoἀπο-ζημίωσηraquo ἡ laquoἐκ τῆς τέφραςraquo καί laquoἐκ τοῦ μηδενόςraquo ἀναγέννηση τοῦ Ἐνοριακοῦ καί ΜητροπολιτικοῦΝαοῦ τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἡ ὁποία μᾶς βοήθησε νά συν ειδητοποιήσουμε καλύτερα ὅτι laquoΘεός ὅπουβούλεταιraquo ἀπὀ τή μιά μεριά μέν ἐπιτρέπει γιά παιδαγωγικούς λόγους καταστρεπτικά γιά τήν ὕλη γε-γονότα καί ἀπό τήν ἄλλη μεριά ἐπιτρέπει καί συνεργεῖ στήν laquoἐκ τῆς τέφραςraquo ἀναγέννηση σέ λίγο χρο-νικό διάστημα laquoΟὐδέν κακόν ἀμιγές καλοῦraquo (ἕνα καλό μέσα στό κακό)

Αὐτή ἡ πρώτη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo θά μποροῦσε νά χαρακτηρισθεῖ ὡς φυσική συνέπεια καί ἀνα-μενόμενη Ὅμως ἡ δεύτερη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo ἦταν μή ἀναμενόμενη ἦταν laquoπέραν πάσης προσ-δοκίαςraquo ἦταν ἡ ὄντως laquoἀποζημίωσηraquo ἦταν ἀνεπανάληπτο καί πρωτοφανές γιά τόν τόπο μας θεῖο δῶρο(γιά ὅσους βέβαια μποροῦν νά τό ἀντιληφθοῦν) Ἡ δεύτερη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo ἀναφέρθηκε νω-ρίτερα καί ἀφορᾶ στήν ἀποκάλυψη τῶν θεμελιώσεων τριῶν παλαιότερων Ναῶν ἀπό τόν 5ο αἰώνα μέ-χρι τόν 17ο αἰώνα ἀποτέλεσμα τῆς ὁποίας (ἀποκάλυψης) ἦταν ὄτι ἡ ἀρχή τῆς Ἱστορίας τοῦ τόπουμας μεταφέρεται πάνω ἀπό 1000 χρόνια πίσω Εἶναι λοιπόν ἤ δέν εἶναι θεῖο δῶρο τό γεγονός αὐτό

Τό Σαββατοκύριακο 4 καί 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2010 πραγματοποιήθηκαν τά Ἐγκαίνια τοῦ ἀποκατα-στημένου Ναοῦ μέ τήν παρουσία τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος Ἱερωνύμου καί ἄλλωνἈρχιερέων τῶν Ἀρχῶν καί τοῦ Λαοῦ καί μέ τήν εὐλογία τῆς παρουσίας τῆς κάρας τοῦ Ἁγίου Στεφάνουπού μεταφέρθηκε στήν Ἀρναία καί στόν Ναό ἀπό τήν Μονή Ξενοφῶντος τοῦ Ἁγ Ὄρους μέ τή συν -οδία τοῦ Ἡγουμένου τῆς Μονῆς Ἀρχιμ Ἀλεξίου Τό Σάββατο ψάλθηκε ὁ Ἑσπερινός τῶν Ἐγκαινίων

19

καί στή συνέχεια στήν αἴθουσα laquoΜητροπολίτης Σωκράτηςraquo τοῦ Δημοτικοῦ Καταστήματος πραγμα-τοποιήθηκε ἐκδήλωση πού ἦταν ἀφιερωμένη στήν Ἱστορία καί στήν Ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ καί πε-ριλάμβανε προσφώνηση τοῦ Μητροπολίτη Νικοδήμου καί τρεῖς ὁμιλίες σχετικές μέ τόν Ναό Τήν Κυ-ριακή κατά τή διάρκεια τοῦ Ὄρθρου τελέσθηκαν τά Ἐγκαίνια τοῦ Ναοῦ μέ προεξάρχοντα τόν Ἀρχιε-πίσκοπο Ἱερώνυμο καί στή συνέχεια ἡ Θ Λειτουργία μετά τό πέρας τῆς ὁποίας ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἀπέ-νειμε τιμητικές διακρίσεις σέ διάφορα πρόσωπα γιά τή συμβολή τους στήν ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ

Ἀξίζει τόν κόπο νά ἀναφέρω καί κάποιες ἐνέργειες πού ἔγιναν εἴτε μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρό-πολής μας εἴτε μέ τήν εὐλογία της πρίν καί μετά τήν ἐπαναλειτουργία τοῦ Ναοῦ Αὐτές οἱ ἐνέργει-ες εἶναι οἱ ἑξῆς

α΄) Τό Ἡμερολόγιο τσέπης τοῦ 2006 τῆς Μητροπόλεως ἦταν ἀφιερωμένο στόν πυρίκαυστο Ναότοῦ Ἁγ Στεφάνου

β΄) Μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρόπολής μας ἐκδόθηκαν εὔχρηστα ἔντυπα γιά τήν προβολή τῶν ἀρχαι-ολογικῶν εὑρημάτων στόν Ναό καί γιά τήν Ἀποκατάστασή του Τά ἔντυπα αὐτά εἶναι 1) Ἡμερολό-γιο τοίχου 28 σελίδων μέ φωτογραφίες χαρακτηριστικῶν εὑρημάτων 2) 12 εὐχετήριες κάρτες μέ εἰκό-νες εὑρημάτων 3) 12 ἐπισκεπτήριες κάρτες μέ παρόμοιες φωτογραφίες καί 4) 12 σελιδοδεῖκτες μέεἰκόνες εὑρημάτων καί

γ΄) Μέ τήν εὐλογία τῆς Μητρόπολης καί μέ Πρόλογο τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη μας Νικοδή-μου ἐκδόθηκε τό 2008 ἀπό τόν ὁμιλοῦντα τό βιβλίο μέ τίτλο laquoὉ Ἱερός Μητροπολιτικός Ναός τοῦ Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας Μιά συγκλονιστική καί ἐντυπωσιακή περίπτωση (Ἡ Ἱστορία-Τό Ἀρχεῖο-Ἡ κα-ταστροφή-Ἡ Ἀποκατάσταση-Οἱ ἀνασκαφές καί ὁ ἀποκαλυφθείς ἀρχαιολογικός θησαυρός) ὅπως κα-ταγράφεται στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑ lt1988-2007gtraquo

Στό σημεῖο αὐτό θέλω νά καταθέσω μερικές σκέψεις μου Φυσικά δέν ὑπῆρχε βούληση τῶν ἀνθρώ-πων νά καεῖ ὁ Ναός καί νά καταστραφοῦν ἀξιόλογα κειμήλια τοῦ 19ου καί τοῦ 20οῦ αἰ Ὅμως laquoἄλλαιμέν βουλαί ἀνθρώπων καί ἄλλα ὁ Θεός κελεύειraquo Πιστεύω ἀκράδαντα ὅτι ἡ μεγάλη καταστροφή (ἔργοτοῦ διαβόλου) καί ἡ διπλῆ laquoἀποζημίωσηraquo (ἔργο τοῦ Θεοῦ) μέ τίς πρεσβεῖες τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἦτανπρός ὄφελος πνευματικό τῶν κατοίκων τῆς Ἀρναίας καί τῆς γύρω περιοχῆς Γιʼ αὐτό σύντομα ἀφή-σαμε τή λύπη πού ἀνθρώπινα αἰσθανθήκαμε γιά τήν καταστροφή τοῦ Ναοῦ καί χαρήκαμε διότι ὁ Θεόςἦταν καί εἶναι μαζί μας καί μέ τή βοήθεια-παρέμβασή Του ὁ Ναός ἀποκαταστάθηκε σύντομα καί ἡ ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία τοῦ τόπου μας δύο αἰώνων (19ος καί 20ός) συμπληρώθηκε μέ τήν ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία δεκατριῶν αἰώνων (5ος-18ος) μέ τήν ἀνακάλυψη τῶν ἐρειπίων τριῶν πα-λαιοτέρων Ναῶν (ἡ ὕπαρξη τῶν ὁποίων ἦταν ἐντελῶς ἄγνωστη στίς ἱστορικές πηγές καί γενικά στήΒιβλιογραφία) τά ὁποῖα (ἐρείπια) εἶναι ὁρατά ἐδῶ καί καιρό μέ τήν κατάλληλη διάφανη κάλυψή τουςφαινόμενο σπάνιο ἴσως καί πρωτόγνωρο στήν ἀρχαιολογική πρακτική Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνουσίγουρα ἔγινε καλύτερος ἀπό πρῶτα ἀλλά πρέπει καί μπορεῖ νά γίνει ἀκόμη καλύτερος ἄν τόν ἐπι-σκεπτόμαστε τακτικά ὄχι φυσικά ὡς τουρίστες ἀλλά ὡς πιστά μέλη τῆς Ἐκκλησίας καί τῆς Ἐνορίαςσυμμετέχοντας στή λατρεία πού τελεῖται σʼ αὐτόν τίς Κυριακές καί τίς μεγάλες γιορτές διότι πρίνἀπό τήν καταστροφή ἡ συμμετοχή μας δέν ἦταν ἱκανοποιητική

Στόν Ἐνοριακό Ἐπισκοπικό καί Μητροπολιτικό Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἱερούργησαν παντοιοτρόπως12 Ἐπίσκοποι Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους 1 Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους (1924-1940)καί 5 Μητροπολίτες Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου (1940-2012) Ἀπό τίς 24 Νοεμβρίου 2012στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερουργεῖ ὁ νέος Ποιμενάρχης μας κ Θεόκλητος

Ἐπίσης στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερούργησαν ὡς ἐφημέριοι πάνω ἀπό 40 ἱερεῖς (ἀπʼ τούς ὁποί-ους οἱ 30 καί πλέον ἦσαν Ἀρναιῶτες)

Στόν Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ὑπηρέτησαν ἀπό τό 1884 μέχρι σήμερα 23 Ἱεροψάλτες ἀπό τό 1883μέχρι σήμερα 15 νεωκόροι καί ἀπό τό 1835 μέχρι τό 1947 153 Ἐκκλησιαστικοί Ἐπίτροποι

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνου φυσικά διαθέτει καί Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων (παλιό καί και-νούριο) Ὁ ὀμιλῶν κατέγραψε τό παλιό Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων τό ὁποῖο εὐτυχῶς σώθηκεἀπό τήν πυρκαϊά τοῦ 2005 Οἱ παλιοί Κώδικες τοῦ Ναοῦ οἱ ὁποῖοι καταγράφουν τή Ληψοδοσία του τῶνἐτῶν 1882-1947 εἶναι 6 καί τά παλιά Ἔγγραφα πού ἀναφέρονται κυρίως στίς οἰκονομικές σχέσεις τῆςΚοινότητας καί τῆς Ἐφοροεπιτροπῆς Λιαριγκόβης μέ κατοίκους τοῦ χωριοῦ μέ τό Ἅγιον Ὄρος μέδασκάλους τῶν Σχολῶν τῆς Λιαρίγκοβης καί μέ ἄλλους τῶν ἐτῶν 1835-1924 εἶναι 63 ἀπό τά ὁποῖατά 55 ἀνήκουν στήν περίοδο τῆς τουρκοκρατίας

(Συνεχίζεται)

infinƒAtildeπordfinfiniexclcentƒπ∆prodtrade intradicƒiexclprodsectπradictrade infindegdegpartsectπcentprodtrade

Ὁ π ρ ώ η ν Β α τ ο π α ι δ ι ν ό ςΤοῦ Κωνσταντίνου Θ Χιούτη

Θεώρησα καλό νά καταθέσωὁρισμένα συμπληρωματικά

στοιχεῖα τῆς βιογραφίας τοῦἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου ἐπειδήὁρισμένες ἐπιστολές τοῦ Ἀρχείουτῆς Μονῆς Βατοπαιδίου1 μπο-ροῦν νά προσδώσουν νέα στοι-χεῖα στήν ἐκκλησιαστική προσω-πογραφία τοῦ τόπου μας καί νάἀναδείξουν τή δυναμική πούἐξέπεμπαν οἱ μοναστηριακές κοι-νωνίες ἀκόμη καί ὅταν ταλανί-ζονταν ἀπό ἐσωτερικά προβλή-ματα

Στό Μοναχολόγιο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου ὁ μοναχός Κορνή-λιος καταγράφεται μέ τό κο-σμικό ὄνομα Κωνσταντῖνος υἱόςἈγγέλου καί ὡς ἐκ τούτου ἔκανεχρήση τοῦ ἐπωνύμου Ἀγγελίδης2Γεννημένος στή Λιαρίγκοβη (σή-μερα Ἀρναία) τό ἔτος 1867προσῆλθε εἰκοσαετής στή ΜονήΒατοπαιδίου καί ἔγινε μοναχόςτης τό 18913 Ὅπως ὑποστηρίζεικαί ὁ ἴδιος σέ μία ἐπιστολή τουπαρέμεινε στήν ἀδελφότητα τῆςΜονῆς ἐπί μία δεκαπενταετία4

Τό Μοναχολόγιο μνημονεύει ὅτι ἀποχώρησε ἀπό τή Μονή laquoπροχειρισθείς πρεσβύτερος εἰςτόν κόσμονraquo Ἡ μετάβαση στήν ἱερωσύνη φαίνεται ὅτι ἦταν διακαής πόθος του γιατί ἤδη ἀπότό 1901 ὁ ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ εἶχε δεχθεῖ σχετικό αἴτημά του μέ ἀποτέλεσμα ὁ ἐπίσκοπος νάζητᾶ ἐνημέρωση ἀπό τούς Βατοπαιδινούς ἐπιτρόπους γιά τήν πνευματική πορεία τοῦ Κορνη-λίου ἐπειδή κατά τούς ἱερούς κανόνες laquoοὐδένα δεῖ εἰσέρχεσθε εἰς τόν τῆς ἱερωσύνης βαθ-μόν δίχα πολλῆς ἐρεύνης καί ἀκριβοῦς ἐξετάσεωςraquo5

Φαίνεται ὅμως ὅτι ὁ καιρός δέν ἦταν κατάλληλος καί δέν μπόρεσε νά λάβει τήν ἱερωσύνηἐπειδή μεσολάβησαν γεγονότα στή Μονή πού τόν ὁδήγησαν στήν ἐξορία καί στή φυλακήὅπως ὁ ἴδιος καταθέτει στήν προαναφερθεῖσα ἐπιστολή του Τί εἶχε συμβεῖ τότε δέν τό πε-ριγράφει ἄμεσα ἀλλά μέ λύπη περιορίζεται μόνο στούς χαρακτηρισμούς ὅτι ἀδικήθηκε ἀπόκάποιους συμφεροντολόγους μέ laquoἰδιοτελεῖς καί ἐγωϊστικούς σκοπούςraquo

Παρόλη τήν ἀσάφεια τῶν αἰτίων ἡ ἐξορία καί ἡ φυλακή τοῦ μοναχοῦ Κορνηλίου προϋπέ-θεταν ἔντονη παραβατικότητα Ἀπό τό γνωστό σέ μᾶς ἀρχειακό ὑλικό μόνο ἕνα γεγονός μπο-ροῦσε νά τόν ἐνοχοποιήσει περί τό 1906 ἡ παρουσία ὅπλων στόν κῆπο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου Σύμφωνα μέ τήν ἀλληλογραφία τῆς Μονῆς τρεῖς κοσμικοί τοποθέτησαν τά ὅπλαστόν κῆπο γιά νά ἐνοχοποιηθοῦν πατέρες τῆς Μονῆς μέ διοικητικές ἁρμοδιότητες Στούς συλ-ληφθέντες ὑπόπτους ἀνῆκε καί ὁ κατά σάρκα ἀδελφός τοῦ Κορνηλίου ὁ ὁποῖος ἀγόρασε τάὅπλα στή Λιαρίγκοβη6

Πικραμένος ὁ Κορνήλιος ἀπό τίς διώξεις πού εἶχε στή συνέχεια ἐγκατέλειψε τή Μονή Βα-τοπαιδίου καί μετοίκησε στή Μικρά Ἀσία ὅπου καί ἐκεῖ τόν πρόσμεναν παρόμοιες καταστά-

Ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος (δεξιά) σέ φωτογραφία τῆς δεκαε-τίας τοῦ 1920 (Μ Μανασσής Χρονικό κατοχῆς Ἀρναίας 1941-1944 καί στοιχεῖα ἀπό τή ζωή της Ἀθήνα 2000 σ 65)

20

21

σεις ὅπως ὁ ἴδιος σημειώνει στήν ἐπιστολή του Κατά τή διάρκεια τοῦ Α΄ Παγκοσμίου πολέ-μου οἱ Τοῦρκοι τόν συνέλαβαν ὡς ὕποπτο καί τόν ἐξόρισαν στή Συρίαlaquo[hellip] συνελήφθην καί ἀπεστάλην εἰς τό ἐν Ἰκονίῳ Στρατοδικεῖον ὅπου παρέμεινα ἐν ταῖςαὐτόθι φυλακαῖς ἐπί δύο μήνας κατόπιν δέ ἀπεστάλην σιδηροδέσμιος εἰς τό Χαλέπιον τῆςΣυρίας ὅπου παρέμεινα ἐπί τρία ἔτη ὡς ἐξόριστος εἰς τά 19 [= 1919] δέ ἦλθον οἱ Ἄγγλοικαί μᾶς ἠλευθέρωσανraquo

Ὅταν ἀπελευθερώθηκε πῆγε στήν Κων-σταντινούπολη ὅπου ὑπηρέτησε ὡς ἱερέας στήΜητρόπολη Δέρκων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πα-τριαρχείου7 Ἡ κατάρρευση τοῦ μικρασιατι-κοῦ μετώπου καί ὁ φόβος νά μή διωχθεῖ ἐκνέου ἀπό τούς Τούρκους τόν ἀνάγκασαν νάφύγει ἀπό τήν Τουρκία καί νά ἐπιστρέψει στήγενέτειρά του Λιαρίγκοβη ὅπου ὁ μητροπολί-της Ἱερισσοῦ Σωκράτης τόν ἀποκατέστησεδιορίζοντάς τον ἱερατικῶς προϊστάμενο στόναό Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1923)8

Τό 1924 ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος συνέ-ταξε ἐπιστολή πρός τή Μονή Βατοπαιδίου ὡςlaquoπρώην ἀδελφός Βατοπαιδινόςraquo στήν ὁποίαπεριγράφει ὅλη αὐτή τήν περιπετειώδη δια-δρομή πού εἶχε Σέ αὐτή δέν ζητᾶ δικαίωσηγιά ὅτι τοῦ συνέβη στή Μονή Μόνο παρακα-λεῖ τούς Βατοπαιδινούς νά τόν βοηθήσουνὥστε νά ἀποκτήσει μία νέα στολή ἀπαραίτητηγιά τό ἱερατικό του ἔργο

laquoΚατά τό διάστημα τῆς ἐξορίας μου ἔμει-νεν ἡ κοινητή μου περιουσία ἐν ΜικρᾷἈσίᾳ ὅπου διηρπάγῃ μετά καί τῶν πολυ-τίμων Ἱερῶν μου ἀμφίων Τώρα δέ ἔχωἀνάγκην μιᾶς στολῆς Ἱερατικῶν ἀμφίωνΠαρακαλῶ δέ τήν Ἱεράν ἡμῶν Μονήνὅπως εὐαρεστουμένη θελήσῃ νά μοῦ ἀπο-στείλῃ μίαν Ἱερατικήν στολήν Ἱερῶνἀμφίων διrsquo ἐνθύμιον ἀλλά θέλω νά ἦναιπράγματι Βατοπαιδινήraquo9

1 Ἐκφράζω τίς εὐχαριστίες μου πρός τή μονή Βατοπαιδίου γιά τή δυνατότητα πού μοῦ παρεῖχεὥστε νά μελετήσω τό σχετικό ἀρχειακό ὑλικό

2 Ὁ Δ Κύρου δέχεται ὅτι προέρχεται ἀπό τήν σημερινή οἰκογένεια Κατσαγγέλουmiddot βλ Δ ΚύρουlaquoΚαταγραφή Ἀρχείου ΚΕ΄ (4) Κατάλογος ἐγγράφων Ἀρχείου Ἰωάννου Ἀστ Μπιλούκα περ Ἀρναίατεῦχ 80 (Ἰούλιος ndash Σεπτέμβριος 2008) σ 18

3 Κ Χιούτης laquoΝεώτερα στοιχεῖα γιά μοναχούς ἀπό τήν Ἀρναία (Λιαρίγκοβη) περ Ἡ Ἀρναία τῆςΜακεδονίας τεῦχ 53 (Ὀκτώβριος ndashΔεκέμβριος 2001) σ 4

4 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

5 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἐπισκόπου Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Ἰωακείμ πρόςτούς ἐπιτρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Μαρτίου 1901)

6 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ Σπύρου Τζαμτζῆ πρός τόν ἱερομόναχο Ἄνθιμο Βατο-παιδινό (χτ καί χχ)

7 Δ Κύρου ὅπ σ 168 Δ Κύρου laquoΤό Ἀρχεῖο ἐγγράφων τοῦ μητροπολιτικοῦ ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίαςraquo περιοδ

Ἀρναία τεῦχ 62 (Ἰανουάριος ndash Μάρτιος 2004) σ 3 Τό 1925 ἦταν ἐφημέριος στό Στρατώνι Χαλκιδι-κής

9 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

Ἀπόσπασμα ἐπιστολῆς τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνη-λίου Ἀγγελίδη πρός τή Μονή Βατοπαιδίου (1924Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου)

22

Η ΤΙΜΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Ἀρχιmicro Χρυσοστόmicroου Μαϊδώνη

ὉΝαὸς τοῦ Ἁγίου Στέφανου ἔχει ἐπηρεάσει ἀποφασιστικὰ τὴ ζωὴ τῆς Ἀρναίας καὶ τῶν Ἀρναι-ωτῶν Πρώτη φορὰ ἔχω συναντήσει τέτοια ἀγάπη σὲ Ναό μέχρι λατρείας Ναί Στὴν Ἀρναία

δὲν τιμᾶται μόνο ὁ Πρωτομάρτυς Ἅγιος Στέφανος ἀλλὰ λατρεύεται καὶ ὁ Ναός του Ὁ Ἀρναι-ώτης καὶ μάλιστα ὁ παλιότερος ἔχει ταυτισθεῖ ἄμεσα μὲ τὸν Ναὸ τοῦ Ἅγιου Στέφανου

Κυρίως ὅμως ἡ νεώτερη γενιὰ τῶν Ἀρναιωτῶν ἔχει ταυτισθεῖ μὲ τὸν Ναὸ ἐξ αἰτίας τῆς κατα-στροφῆς του ἀπὸ τὴν πυρκαϊά στὶς 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2005 Ἦταν τὸ πιὸ συνταρακτικὸ γεγονὸςστὴ ζωὴ τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας τὰ τελευταῖα 60 χρόνια Ὁ Ἅγιος Πρωτομάρτυς Στέφανοςστὴν Ἀρναία τιμᾶται περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλον τόπο

Πρῶτον διότι εἶναι ὁ κεντρικὸς Ἐνοριακὸς ναὸς τῆς Ἀρναίας καὶ ἀπὸ τὴν δεκαετία τοῦ 1830Μητροπολιτικὸς Ναὸς τῆς Ἐπισκοπῆς Ἱερισσοῦ καὶ Ἁγίου Ὅρους

Δεύτερον διότι συνδέεται ἀμεσα μὲ τὴν ζωὴ τῆς κωμοπόλεως τῆς Ἀρναίας ἐδῶ καὶ 1500 χρό-νια ὅπως ἀπέδειξαν οἱ ἀνασκαφὲς κάτω ἀπὸ τὸν Ναό τὸ δὲ καμπαναριὸ του εἶναι τὸ σῆμα κατατεθὲντῆς Ἀρναίας μαζὶ μὲ τὸ παλιὸ Σχολεῖο

Ἄς δοῦμε ὅμως παρακάτω πῶς τιμᾶται ὁ Ἅγιος Στέφανος ἰδιαίτερα στὴν Ἀρναία1 Οἱ Πανηγύρεις Ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρος Στεφάνου γιορτάζεται στὴν Ἀρναία μὲ

τὸν πλέον πανηγυρικὸ τρόπο Στὶς 27 Δεκεμβρίου καὶ στὶς 2 Αὐγούστου Στίς 27 Δεκεμβρίου ἡμέ-ρα μνήμης τοῦ Μαρτυρίου του καί στίς 2 Αὐγούστου ἡμέρα μνήμης τῆς ἀνακομιδῆς τῶν ἹερῶνΛειψάνων του Τή δεύτερη γιορτὴ τὴν ἑορτάζουν οἱ μελλισσοκόμοι τῆς Ἀρναίας καὶ συμμετέχειὁ Σύλλογος Μελισσοκόμων Ἀρναίας laquoΟ ΑΓΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo

2 Οἱ Εἰκόνες Ἐπιβλητικὴ ἦταν ἡ εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὸ τέμπλο ποὺ ἁγιογραφήθη-κε γύρω στὰ 1840 στὸ Ἅγιον Ὅρος μαζὶ μὲ τὶς ἄλλες εἰκόνες τοῦ τέμπλου Ἄλλη σπουδαία εἰκό-να εἶναι ἡ εἰκόνα ποὺ βρισκόταν στὸ προσκυνητάρι μπαίνοντας στὸν ναό

3 Οἱ Ἀκολουθίες Ὑπάρχουν χειρόγραφες Ἀκολουθίες εἰδικὰ γιὰ τὸν Ναὸ τοῦ Ἁγ Στεφάνουτῆς Ἀρναίας

Ἀκολουθία Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας 27ης Δεκεμβρίου Ἰακώβου μοναχοῦ 1835 Ἀκολουθία Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας χειρόγραφο παλαιὸ ποὺ πρέπει νὰ γράφτηκε πρὶν ἀπὸ τὸ 1850

Ἀκολουθία 2ας Αὐγούστου Ἱ Ν Ἁγ Στεφάνου Ἀρναίας 1839 Ἡ χειρόγραφη φυλλάδα ποὺ ἔχειδιασωθεῖ εἶναι ἀντιγραφή ποὺ ἔγινε στὶς 18 Αὐγούστου 1919 ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξηροποτάμου

4 Τὰ ὀνόματα Στὴν Ἀρναία συναντοῦμε πάρα πολλούς χριστιανούς ποὺ ἔχουν τὸ ὄνομα laquoΣτέ-φανοςraquo Τὸ ὄνομα αὐτὸ τὸ συναντοῦμε σὲ ἄνδρες ἀλλὰ καὶ σὲ κάποιες γυναῖκες Δόθηκε εἴτεἀπὸ τάξιμο στὸν Ἅγιο Στέφανο εἴτε ἀπὸ πρόγονο ποὺ εἶχε αὐτὸ τὸ ὄνομα Πρέπει τουλάχιστον15 ἄνδρες καὶ κυρίως μικρὰ ἀγόρια νὰ φέρουν τὸ ὄνομα Στέφανος Πουθενὰ δὲν ὑπάρχει αὐτὸτὸ ὄνομα τόσο διαδεδομένο ὅσο στὴν Ἀρναία

5 Ἐπίσκεψη στὴν Ἀρναία Λειψάνων τοῦ Ἁγιου Στέφανου Στὴν Ἀρναία ἔχουν ἔλθει κατʼ ἀπο-κλειστικότητα Ἱερὰ Λείψανα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου προερχόμενα ἀπὸ τὸ Ἅγιον Ὅρος Παλαιότε-ρα τό 1924 ἔχει ἔλθει τὸ χέρι τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Μονὴ Κωνσταμονίτου ὅπου φυλάσ-σεται Στὴν δεκαετία τοῦ 1980 μὲ φροντίδα καὶ πρόσκληση τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Νι-κοδήμου ἐπὶ σειρὰ ἐτῶν ἐρχόταν ἡ κάρα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξενοφῶντος

6 Προσκυνήματα Ἡ ἀγάπη τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας πρὸς τὸν Ἅγιο Στέφανο τοὺς ὁδήγησεστοὺς τόπους ποὺ συνδέονται μὲ τὸ μαρτύριο καὶ τὶς γιορτὲς τοῦ Ἁγίου Στὰ πολλὰ προσκυνή-ματα ποὺ ὀργάνωσε ἡ Μητρόπολή μας στὰ Ἱεροσόλυμα πάντοτε προσκυνούσαμε στὸν τόπο τοῦμαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Τὸ 2007 ἀξιωθήκαμε καὶ κάναμε νυκτερινὴ Θεία Λειτουργία στὸτόπο τοῦ μαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἄλλο προσκύνημα ἦταν τὸ 2004 στὸ προάστειο τῆς Κων-σταντινουπόλεως Ἅγιος Στέφανος Τὸ προάστειο αὐτὸ σχετίζεται μὲ τὸ γεγονὸς τῆς μεταφορᾶςτῶν Λειψάνων τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὴν Κωνσταντινούπολη τὸ 426 ποὺ γιορτάζεται στὶς 2 Αὐγού-στου

7 Τὸ βιβλίο Ἡ ἀγάπη γιὰ τὸν Ἅγιο Στέφανο μὲ ὁδήγησε στὴ συγγραφὴ τοῦ πρώτου βιβλίουτὸ 1984 μὲ τὸν τίτλο laquoΟ ΠΡΩΤΟΜΑΡΤΥΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo Ἤδη εἶναι ἕτοιμη ἡ δεύτερη ἔκδοση ἐπαυ-ξημένη

Ἡ Ἀρναία τίμησε τὸν Ἅγιο Στέφανο ἀλλὰ καὶ ὁ Ἅγιος Στέφανος τίμησε ἀνέδειξε καὶ ἀναβάθμισετὴν Ἀρναία

23

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑΡΝΑΙΑΣ Ἡ Πολιτιστική καί Ἐπιμορφωτική

Ἑταιρεία Ἀρναίας ἀναβίωσε καί φέτοςτά καθιερωμένα πασχαλινά ἔθιμα τῆςἈρναίας Συγκεκριμένα ἔγιναν οἱ πα-ρακάτω ἐθιμικές ἐκδηλώσεις

bull Τήν Κυριακή τοῦ Πάσχα τό πρωίστήν Κεντρική Πλατεία μοιράσθηκανκόκκινα αὐγά καί τσουρέκια τραγού-δησε ἡ Χορωδία τοῦ ΚΑΠΗ Ἀρναίας καίχόρεψε τό παιδικό χορευτικό συγκρό-τητα τοῦ Δήμου

Τήν Τρίτη τοῦ Πάσχα ἀναβίωσε τό ἔθιμο τοῦlaquoΚότσμανουraquo στά ἐξωκκλήσια τοῦ Προφ Ἠλία καί τῆςἉγ Παρασκευῆς Τελέσθηκε Θ Λειτουργία στό ἐξωκ-κλήσι τοῦ Προφ Ἠλία μέ λιτανεία γύρω ἀπό αὐτό καίκέρασμα στόν ἴδιο χῶρο καί ἀκολούθησε καί σκοπο-βολή

Τό ἀπόγευμα σέ χῶρο τοῦ ἀλσυλίου τῆς Ἁγίας Πα-ρασκευῆς κοντά στό φερώνυμο ἐξωκκλήσι ἀναβίωσαντά ἔθιμα τῆς laquoΣουσαρίτσαςraquo καί τοῦ laquoΖυγίσματος τοῦἉϊ Γιώργηraquo τό ὁποῖο ὅπως εἶναι γνωστό ἀπό τήν πα-ράδοση καί ἀπό τή Βιβλιογραφία ἀναβιώνει τήν ἡμέ-ρα ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου Γεωργίου (23 Ἀπριλίου) ἤ τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὄταν ἡ γιορτή μετίθεται τότεὄπως φέτος λόγῳ Μεγάλης Τεσσα-ρακοστῆς Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquoαἰσθάνεται ἱκανοποίηση γιά τήν ὑλο-ποίηση τῆς ὑπόδειξής του νά ἀνα-βιώνει τό ἔθιμο τοῦ laquoΚότσμανουraquoκανονικά τήν τρίτη καί ὄχι τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὅπως συνέβημερικές χρονιές καί θεωρεῖ ἀνεπί-καιρη τή χρονική καί τοπική μετά-θεση τοῦ ἐθίμου τοῦ laquoΖυγίσματοςraquo (ἀπό τή δεύτερη στήν τρίτη μέρα τοῦ Πάσχα καί ἀπό τίς πλατεῖες ὅπωςπαλιότερα ἤ τήν Κεντρική Πλατεία ὅπως τά τελευταῖα 30 περίπου χρόνια στό ἄλσος τῆς Ἁγ Παρασκευῆς)Στήν ἀναβίωση τοῦ ἐθίμου συμμετεῖχε καί ὁ Ἱππικός Ὅμιλος Ἀρναίας laquoΟ ΚΕΝΤΑΥΡΟΣraquo

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ laquoΑΡΝΑΙΑraquo ΣΕ ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΑ ΣΥΛΛΕΚΤΙΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo (ΑΘΗΝΑ)

Στόν Κατάλογο τῶν συλλεκτικῶν ἀντικειμένων πούσυμμετεῖχαν σέ γραπτή δημοπρασία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛ-ΛΟΓΕΣraquo (στό τεῦχος 335Ἰούνιος 2013) ἀναγράφεται καίτό τεῦχος ἀρ 48Ἰούλ-Σεπτ 2000 τοῦ περιοδικοῦ μας (Βλεἰκόνα) Ἡ ἀναγραφή καί συμμετοχή αὐτή ἔγινε μέ πρω-τοβουλία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo πού εἶναι ἀποδέ-κτης τοῦ περιοδικοῦ μας καί ὄχι δική μας

ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΕΛΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ Ὁ Δῆμος Ἀριστοτέλη ἀποφάσισε νά προχωρήσει στή δημιουργία Μουσείου μελιοῦ στήν Ἀρναία ἕναν τόπο

᾽partνδιαφέρουσες part ἰδήσεις(Ὅσες ἀναφέρονται στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία τῆς Ἀρναίας)

24

μέ ἱστορία καί παράδοση στόν τομέα τῆς μελισσοκομίαςΤό Μουσεῖο αὐτό θά διαμορφωθεῖ καί θά λειτουργήσει σέ ἕνα ἀνακατασκευασμένο παραδοσιακό διώρο-

φο κτήριο δίπλα στήν κεντρική πλατεία τῆς κωμόπολης μέσα στόν ἱστορικό ἱστό καί πολύ κοντά στά ἤδη ὑπάρ-χοντα Μουσεῖα Λαογραφικό -Ἱστορικό καί Ὑφαντικῆς

Ἡ δημιουργία Μουσείου μελιοῦ καλύπτει ἕνα μεγάλο κενό πού ὑπάρχει στόν ἑλλαδικό χῶρο καί πρόθε-ση τοῦ Δήμου εἶναι νά δοθεῖ ἡ δυνατότητα στό κοινό (Ἕλληνες καί ξένους) νά ἐνημερωθεῖ γιά τήν ἱστορίατοῦ μελιοῦ τόν ἰδιαίτερο καί ἐπίπονο τρόπο παραγωγῆς του καί τίς καταπληκτικές ἰδιότητές του

Μέ στόχο τήν ἀνάδειξη τοῦ ἑλληνικοῦ μελιοῦ καί ἰδιαίτερα τοῦ παραγόμενου στή Χαλκιδική στοχεύεταιἡ ἐπιστημονική τεκμηρίωση τοῦ ὅλου ἐγχειρήματος καί ἡ σωστή ἀποτύπωση καί παρουσίαση τοῦ κλάδου τῆςμελισσοκομίας

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΚΟΣΜΑ ΤΟΝ ΑΙΤΩΛΟ Τήν Τετάρτη 3 Ἀπριλίου τό βράδυ στήν Ἑστία τοῦ Παγχαλκιδικοῦ Συλλόγου Θεσσαλονίκης laquoΟ ΑΡΙΣΤΟ-

ΤΕΛΗΣraquo πραγματοποιήθηκε ἡ παρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ ἀείμνηστου δασκάλου καί γαμβροῦ τῆς ἈρναίαςΚώστα Παπάζογλου μέ τίτλο laquoὉ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός ὁ Ἅγιος τῆς Παιδείαςraquo καί 200 σελίδες

Τήν παρουσίαση ἔκαναν ὁ Ἀρχιμ Χρυσόστομος Μαϊδώνης Πρωτοσύγκελλος τῆς Μητροπόλεώς μας καίὁ καθηγητής Δημ Κύρου

Ὁ π Χρυσόστομος ἀναφέρθηκε στήν προσωπικότητα τοῦ συγγραφέα καί στή διαρκῆ προσπάθεια του νάκάνει γνωστόν τόν Ἅγιο Κοσμᾶ μέ συχνές ὁμιλίες καί μέ ἀρθρογραφία στόν Τύπο καί εὐχαρίστησε τήν οἰκο-γένεια τοῦ συγγραφέα γιά τήν ἔκδοση τοῦ βιβλίου καί γιά τή δωρεά ὅλων τῶν ἀντιτύπων του στήν Ἱ ΜονήἉγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ Ἀρναίας γιά τή διάθεσή του στούς ἐνδιαφερόμενους

Ὁ Δ Κύρου ἔκανε μιά σύντομη ἀναφορά στά περιεχόμενα τοῦ βιβλίου ἐπισημαίνοντας (γιά ἐνημέρωσητῶν ἀναγνωστῶν) κάποια μικρολάθη καί τονίζοντας τίς πληροφορίες τοῦ βιβλίου γιά τήν προφητική ἱκανό-τητα καί τόν ἀγώνα τοῦ Ἁγίου γιά τήν πνευματική ἀναγέννηση τῶν ὑπόδουλων Ἑλλήνων

Ἐπιμελητής τῆς ἔκδοσης τοῦ βιβλίου εἶναι ὁ Πολυγυρινός φιλόλογος κ Ἀθαν Χριστιανός στήν ἀφαιρε-τική καί οὐσιαστική παρέμβαση τοῦ ὁποίου ὀφείλεται τό 200 σελίδων σῶμα τοῦ βιβλίου

Στήν ἐκδήλωση παραβρέθηκαν πολλά μέλη τοῦ Συλλόγου ἡ Ἀρναιώτισσα χήρα τοῦ συγγραφέα δασκάλακ Κωνσταντινιά Παναγιώτου μέ ἄλλους συγγενεῖς ὁ τ βουλευτής Χαλκιδικῆς γιατρός κ Γ Βαγιωνᾶς ἡ Ἡγου-μένη τῆς Ἱ Μ Ἁγ Κοσμᾶ Ἀρναίας Μαριάμ μέ τήν ἀδελφή Ὀλυμπιάδα ὁ Πρόεδρος τοῦ Συνδέσμου Ἱεροψαλτῶντῆς Μητροπόλεως Ἱερισσοῦ κ Ἰω Κέκερης καί ἄλλοι

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΡΝΑΙΑΣ

Στίς 25 Ἀπριλίου οἱ μαθητές τῆς Γ΄ τάξης τοῦ Γυμνασίου Ἀρναίας ἐπισκέφθηκαν μέ συνοδούς τίς καθη-γήτριες Γεωργία Σιδέρη καί Ἀκυλίνα Βουρνίτη τό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο τῆς Κωμόπολης Μετάτήν ἐπίσκεψη ἀκολούθησε συζήτηση γιά τά ἐκθέματα καί τίς ἐντυπώσεις πού αὐτά δημιούργησαν Στόχοςτῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ἦσαν ἡ γνωριμία τῶν μαθητῶν μέ τήν τοπική κουλτούρα τά παλιά εἴδη τῆς καθημερινῆςχρήσης καί τό laquoἁπτόraquo παρελθόν τοῦ τόπου τους

ΜΙΑ ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΜΑΣΣτίς 25 Ἀπριλίου ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ἐπισκέφθηκε στό Γραφεῖο του τόν Σεβ Μη-

τροπολίτη μας κ Θεόκλητο Κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψής του πρόσφερε στόν Μητροπολίτη τά βιβλία του1) Ὁδοιπορικό σώματος καί ψυχῆς στήν κορυφή τοῦ Ἄθωνα 2) Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας 3) Ὁ Ἱ Ναόςτοῦ Ἀγίου Στεφάνου 4) Ὁ Ἀρχαιολογικός χῶρος τοῦ ὑψώματος laquoΠροφήτης Ἠλίαςraquo 5) Χριστός ἐτέχθηκαί 6) Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης καί τά Ἀνάτυπα ἀπό ΠρακτικάΣυνεδρίων μέ ἐργασίες του 1) Σχέσεις τῆς Θάσου μέ τή Χαλκιδική καί τό Ἅγιον Ὄρος 2) Τά πατρυδωνυμι-κά τῆς Χαλκιδικῆς καί 3) Ἐκδηλώσεις πού ἀναβιώνουν καί παραμένουν στήν Ἀρναία

Ὡς ἀντίδωρο ὁ Μητροπολίτης τοῦ πρόσφερε τό βιβλίο του laquoἘκκλησία Ὁ αὐθεντικός φύλακας καί ἑρμη-νευτής τῆς Ἁγίας Γραφῆςraquo Ἀθήνα 1998 σσ 350 καί τό βιβλίο τῆς Γεωργίας Κουνάβη laquoἉγίου Ἰωάννου τοῦΧρυσοστόμου Λόγος παραινετικός πρός ἀποφυγήν τῆς ἀπογνώσεωςraquo Ἀθήνα σσ 100

Ἐπίσης κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ὁ Ἐκδότης -Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ ἔθεσε ὑπόψη τοῦΜητροπολίτη μας τό θέμα τῆς κατάργησης δύο ἐκκλησιαστικῶν ἐθίμων μέ τό ὁποῖο (θέμα) τό περιοδικό ἀσχο-λήθηκε σέ ἀρκετά τεύχη του (87-892011 καί 90-93 2012) δηλ τῆς (ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης) τε-λετῆς τῆς Ἀναστάσεως πού γινόταν παλιότερα στήν κεντρική πλατεία καί τά τελευταῖα χρόνια γίνεται στόχοροστάσι καί τῶν κεριῶν τῶν Κηδειῶν καί τῶν Μνημοσύνων πού παλιότερα τά κρατοῦσαν οἱ πιστοί ἀναμ-μένα στά χέρια τους κατά τήν διάρκεια τῶν Ακολουθιῶν αὐτῶν καί τά τελευταῖα χρόνια τά ἐναποθέτουν ἀνα-

25

μένα στά κηροστάσια κατά τήν εἴσοδό τους στόν Ναό τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καίἑορτές πού ὁ ἦχος της δέν εἶναι πάντα ὁ παραδοσιακός ἀλλά ἀρκετές φορές παρεμβάλλονται καί ἄλλα ἠχη-τικά προγράμματα τά ὁποῖα θορυβοῦν ὑπερβαλλόντως καί ὡς ἐκ τούτου ἐνοχλοῦν τούς ἀκούοντες καί τόθέμα τῆς κατασκευῆς καί τοποθέτησης ἐπιγραφῶν στήν εἴσοδο τοῦ αὔλειου χώρου καί στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦοἱ ὁποῖες θά ἀναγράφουν τή φράση ΙΕΡΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ

Γιά τό ἔθιμο τῆς τελετῆς τῆς ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης τελετῆς τῆς Ἀναστάσεως τό βράδυ τοῦΜεγ Σαββάτου ὁ Σεβασμιώτατος ἀφοῦ ἐνημερώθηκε συμπληρωματικά ὅσον ἀφορᾶ στήν κωδωνοκρουσίαπού ἀρχίζει ἀμέσως μετά τήν ἔναρξη τῆς ψαλμωδίας τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo μέ ἀποτέλεσμα νά μή τό ἀκούειὁ συγκεντρωμένος στόν χῶρο λαός εἶπε ὅτι ἐπιλἐχθηκε ὁ χῶρος αὐτός ἴσως γιά νά τιμηθεῖ τό Δημαρχεῖοἀλλά καί γιά τεχνικούς λόγους καί ἀφοῦ κάλεσε τόν ἐφημέριο καί τόν διάκονο τοῦ Ναοῦ ἔδωσε ἐντολή ἡκωδωνοκρουσία ἀπό φέτος νά ἀρχίζει μετά τήν ψαλμωδία τοῦ πρώτου ἀκούσματος τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo

Γιά τό ἔθιμο τῆς ἀφῆς τῶν κεριῶν στίς Κηδεῖες καί στά Μνημόσυνα εἶπε ὅτι θά θέσει τό θέμα στούς ἐφη-μερίους τῶν Ναῶν καί ἡ ἐφαρμογή-τήρηση-ὑλοποίηση τοῦ ἐθίμου θά ἐπαφίεται στίς ἀποφάσεις τῶν Ἐκκλη-σιαστικῶν Συμβουλίων

Γιά τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καί τίς γιορτές εἶπε ὅτι θά προσπαθήσει νά βρεῖ προ-γράμματα παραδοσιακῆς-ἁγιορειτικῆς κωδωνοκρουσίας

Τέλος γιά τό θέμα τῶν ἐνημερωτικῶν ἐπιγραφῶν στίς εἰσόδους τοῦ Ναοῦ εἶπε ὅτι θά φροντίσει νά το-ποθετηθοῦν σύντομα καλλιτεχνικές ἐπιγραφές

Στό τέλος τῆς ἐπίσκεψης ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ζήτησε ἀπό τόν Μητροπολίτη νά ἀνα-νεώσει τήν laquoεὐλογίαraquo (ἄδεια) πού εἶχε ἀπό τόν μακαριστό Μητροπολίτη Νικόδημο γιά τή συνέχιση τῆς ἔρευ-νας στό παλαιό Ἀρχεῖο τῆς Μητροπόλεως Ἡ ἀνανέωση πραγματοποιήθηκε χωρίς δεύτερη κουβέντα

Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo εὐχαριστεῖ θερμότατα τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας γιά τή συνεργασία καίεὔχεται αὐτή νά συνεχισθεῖ ἐποικοδομητικά

ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΟΥ 1912 Στίς 28 Ἀπριλίου ἀνήμερα τῆς Κυριακῆς τῶν Βαΐων καί ὥρα 12 οἱ μαθητές τῆς Γ΄ Τάξης τοῦ Γυμνασίου

Ἀρναίας παρουσίασαν ἕνα ὡραῖο ἀφιέρωμα στήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας καί τῆς Βόρειας Χαλκιδικῆς μέτήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 100 ἐτῶν ἀπό αὐτήν στόν Ραδιοφωνικό Σταθμό τῆς Μητροπόλεώς μας Μέτήν παρουσίαση αὐτή τό Γυμνάσιο Ἀρναίας μέ ὅραμα ἕνα σχολεῖο ἀνοιχτό στήν Κοινωνία καί τά ἐρεθίσμα-τά της θέλησε νά τιμήσει τήν λαμπρή ἐπέτειο τῆς Ἀπελευθέρωσης κάνοντας ἕνα ἀκόμη βῆμα πρός τό εὐρύ-τερο κοινό μετά τήν ἔκδοση καί κυκλοφορία τοῦ ἱστορικοῦ Ἡμερολογίου τοῦ 2013 Ὑπεύθυνη τῆς ἐκδήλω-σις ἦταν ἡ φιλόλογος καθηγήτρια τοῦ Γυμνασίου κ Γεωργία Σιδέρη Συμπαραστάτες στήν παραπάνω προσπάθειαστάθηκαν ὁ Σεβ Μητροπολίτης μας κ Θεόκλητος καί ὁ διάκονος π Γεώργιος Τρικκαλιώτης

Τό ἀφιέρωμα περιλάμβανε ἀφιέρωμα στούς Προσκόπους (στρατιωτικά ἀνταρτικά σώματα) πού ἔδιωξαντούς Τούρκους ἀπό τή Χαλκιδική τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1912 στόν Ταγματάρχη Γεώργιο Κολοκοτρώνη Διοικητῆτοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶν τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ πού ἀπελευθέρωσε τυπικά καί ἐπίσημα τή Χαλκιδική στίς2 Νοεμβρίου στόν ἀνθυπολοχαγό Ἰωάννη Ἀλεξάκη πού ἐπικεφαλῆς Τμήματος τοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶνἀπελευθέρωσε εἰδικά τήν Ἀρναία καί τή Βόρεια Χαλκιδική τήν ἴδια μέρα καί στόν τότε ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη πού ἔπαιξε σημαντικό ρόλο τίς δύσκολες ἐκεῖνες μέρες τῆς βίαιης ἀπομάκρυν-σης τῶν Τούρκων ἀπό τά χωριά τῆς Β Χαλκιδικῆς

Τό ἀφιέρωμα ἦταν ἐπενδυμένο μουσικά μέ τραγούδια τῶν Ἀπόστολου Καλδάρα Μίκη Θεοδωράκη Δή-μου Μούτση Διονύση Σαββόπουλου Μάνου Χατζηδάκη Εὐανθ Ρεμπούτσικα καί Νίκου Ξυλούρη

Στόχοι αὐτῆς τῆς ἀφιερωματικῆς ραδιοφωνικῆς ἐκπομπῆς ἦσαν α΄) Ἡ ἐνδελεχέστερη προσέγγιση τοῦ ἱστο-ρικοῦ ὑλικοῦ β΄) ἡ βιωματική προσέγγιση μιᾶς ραδιοφωνικῆς μετάδοσης γ΄) ἡ γνωριμία μέ μνημειώδη ἔργατῆς ἑλληνικῆς μουσικῆς ἔκφρασης καί τούς δημιουργούς τῶν ἔργων και δ΄) ἡ ἀνάδειξη τοῦ ρόλου τοῦ σχο-λείου καί τῆς ἐκπαίδευσης γενικώτερα στήν τοπική κοινωνία ἀλλά καί στήν εὐρύτερη περιοχή τῆς Χαλκιδικῆς

ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΠΛΑΤΕΙΑΣ Οἱ ἐργασίες γιά τήν ἀνάπλαση καί διαμόρφωση τῆς Πλατείας πού βρίσκεται ἀνάμεσα στά Μουσεῖα Ἱστο-

ρικό-Λαογραφικό καί Ὑφαντικῆς καί τῶν παρακείμενων κοινόχρηστων χώρων βρίσκονται στή φάση ὁλο-κλήρωσής τους

Πρέπει νά σημειώσουμε ὅτι ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη τοῦ παραπάνω ἔργου καί ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη γιάτήν ἀποκατάσταση τῆς διώροφης παραδοσιακῆς οἰκίας ὅπου στεγάζεται τό Μουσεῖο Ὑφαντικῆς ἐκπονήθη-καν ἀπό τόν συμπατριώτη μας Ἀρχιτέκτονα Μηχανικό κ Δημ Κ Ἀλεξάνδρου καί ἐγκρίθηκαν ἀπό τήν Δ΄ Ἐφο-ρία Νεωτέρων Μνημείων (ἕδρα Θεσσαλονίκη)

26

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Στό τεῦχος 972012 (σελ 18) γρά-ψαμε τήν εἴδηση ὅτι μέ πρωτοβουλία καίἀπόφαση τοῦ Δήμου μας δημιουργή-θηκαν ἐπισκέψιμες πολιτιστικές δια-δρομές στόν παραδοσιακό οἰκισμό τῆςκωμόπολης μέ τήν τοποθέτηση φωτο-γραφικῶν ἐπιγραφῶν σέ παραδοσιακάκτίρια καί ξύλινων πινακίδων σήμανσης τῶνδιαδρομῶν

Συμπληρώνοντας τό θέμα γιά τό ση-μαντικό αὐτό ἔργο σημειώνουμε τά παρα-κάτω ἐνδιαφέροντα

bull Σέ κεντρικό σημεῖο τῆς κωμόπολης καίἰδιαίτερα στό τρίγωνο τῶν δύο Μουσείωντοῦ ἱστορικοῦ ἱστοῦ παρουσιάσθηκε ἕναΘΕΜΑ πού ἀναφέρεται στά παλιά ἐπαγ-γέλματά της γιά ἐνημέρωση τῶν νέων τηςκαί τῶν ἐπισκεπτῶν Ἡ θεματική αὐτή πα-ρουσίαση ἔχει ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον ἀπότούς ξένους καί ἀπό τούς ντόπιους πούὁδηγοῦν ἐκεῖ τά παιδιά καί τά ἐγγόνια τουςγιά ἐνημέρωση (Βλέπε εἰκόνα)

bull Γιά πρώτη φορά ἡ Ἀρναία ἀπέκτησετόν δικό της χάρτη Ἔχει διαστάσεις 50Χ70ἑκ καί ἀναδιπλώνεται Ἡ πρώτη ἐκτύπωσηἔγινε στά ἑλληνικά σέ 10000 τεμάχια καίδιανέμεται δωρεάν ἀπό τόν Ἀπρίλιο τοῦ2012 μέ πρώτη παρουσίαση στό περσινό πα-νηγύρι τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς (26 Ἰουλί-ου)

Ἡ ποιότητα καί οἱ πληροφορίες πού πε-ριέχει ἱκανοποιοῦν καί τόν πιό ἀπαιτητικόἐπισκέπτη ἀπό τά μουσεῖα τίς διαδρομέςτά προϊόντα τίς ἐκδηλώσεις τήν Ἱστορίακαί τόν πολιτισμό τοῦ τόπου Ἀποτέλεσεκαί ἀποτελεῖ συνοδευτικό γιά τόν ἐπισκέ-πτη καθώς καί ἐργαλεῖα ξενάγησης ὥστενά γνωρίσει τόν τόπο

Ἡ ποιότητα καί ἡ λειτουργία του συν -αγωνίζονται ἀντίστοιχους χάρτες μεγάλωνπόλεων τοῦ ἐξωτερικοῦ Ἤδη τό 2013 γί-νεται ἡ δεύτερη ἀνατύπωσή του στά ἑλλη-νικά ἀλλά καί γιά πρώτη φορά στά ἀγγλι-κά (Βλέπε εἰκόνα)

bull Στήν ἀρχή στό τέλος καί ἐνδιάμεσατῶν πολιτιστικῶν διαδρομῶν τοῦ οἰκισμοῦτοποθετήθηκαν στά κτίρια σέ κομβικάσημεῖα ἐπιτοίχειοι χάρτες (ὅμοιοι μέ τούςπαραπάνω χάρτινους) μέ τίς διαδρομέςὥστε ὁ ἐπισκέπτης νά ἔχει εἰκόνες τῶν δια-δρομῶν καί τό σημεῖο πού βρίσκεται (βλέ-πε εἰκόνα)

27

῾Η ᾽Αλληλογραφία microας

∆∆ΙΙΑΑΛΛΟΟΓΓΟΟΣΣ ΜΜΕΕ ΤΤΟΟΥΥΣΣ ΑΑΝΝΑΑΓΓΝΝΩΩΣΣΤΤΕΕΣΣ ΜΜΑΑΣΣ ΚΚΑΑΙΙ ΤΤΟΟ ΠΠΕΕΡΡΙΙΟΟ∆∆ΙΙΚΚΟΟ ΜΜΑΑΣΣ

ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ-ΕΓΓΡΑΦΑbull Ἀπό τόν συμπολίτη μας καί γαμβρό τῆς Ἀρναίας δασολόγο (ἐν συντάξει) κ Νικ Κανελλόπουλο πήραμε (Ἀρναία

173) τήν παρακάτω laquoΠαπαδιαμαντίζουσαraquo καί ἐνδιαφέρουσα ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηΧαρά στήν ὑπομονή σου διά τήν συνέχισιν τῆς πολυσχιδοῦς πολυμεροῦς ἐκδόσεως πολυφρόντιδος ἐν μέσῳ

καιρῶν καθόλου εὐνοϊκῶν αὐχμηρῶν μάλλον λίανΟἱ τίς τύχες τοῦ κόσμου σήμερα διαχειριζόμενοι ἀρνοῦνται πεισμόνως νά ἐμπεδώσουν τοῦτο τό ἁπλόν πού

βεβαίως καί τό μέγιστον ζητούμενον εἶναι Ἡ περιβόητος περιλάλητος κρίσις κύριοι πρωτίστως εἶναι ΗΘΙΚΗΦωνάζουν νιαουρίζουν ἐπί τῶν κεράμων γαλές τεσσαράκοντα καί λέγομεν ὄτι τά καθαρά νιάου νιάου τῶν ψι-ψίνων ἀπό ἀλεκτορίδια εἶναι καί ἀλέκτορες Ἀλλά ἄς ἔλθωμε εἰς τά τοῦ οἴκου μας καί δή τά τῆς παιδείας Τάἀρχαῖα καταργήσαμε τήν ἑλληνική βαραθρώσαμε μονοτονικόν ἐφεύραμε Παπαδιαμάντην νά μεταφράσωμεμᾶς ἐμάρανε Ἀχιλλέαν πρό πολλοῦ ἐτυμβεύσαμε Τζάρτζανον καί ἐν τέλει ἡσυχάσαμε

Διάβασα τόν ἐπικήδειον ὄχι τοῦ Ἰωάννη Κονδυλάκη ἀλλά λόγον πού ἐκφώνησε ἐπικήδειον κάποιο ἄγνωστονὄπως γράφεται πρόσωπον διά κάποιον ἐξέχοντα Λιαριγκοβινό θανόντα τό 1886 Χαρακτηρίζει τόν ἐκλιπόνταἄνδρα - ρέκτην μεγαλοπράγμονα καί σταθερόν Κείμενον ἀποπνέον ἄρωμα ἀθανάτου γλώσσης ἑλληνικῆς ἔνθαἡ εὐφωνία ἠ λεπτότης ἡ χάρις καί καλλιέπεια θέλγουν

Εἰς τόν ἐκφωνήσατα λόγον τοιοῦτον εὖγε Εὖγε καί εἰς τόν τωρινόν ἄνδρα ρέκτην πολυπράγμονα καί στα-θερόν θαρρούντως ἀντιμετωπίζων τήν μεγίστην ἀπώλειαν συζύγου λατρευτῆς ἐπιμένων ἀξιοθαυμάστως εἰςτήν μεγίστην προσφοράν τήν σπουδαίαν ἔκδοσιν συνεχίζων laquoΑΡΝΑΙΑraquo

Μετά τιμῆςΝικόλαος Β Κανελλόπουλος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νικόλαε σʼ εὐχαριστοῦμε πολύ γιά τά καλά σου λόγια (καί laquoἐν ἀρχῇraquo καί laquoἐν τέλειraquo)ἀλλά ὑπερβαλλόντως λεγόμενα Ὄντως laquoἡ κρίσις πρωτίστως εἶναι ἠθικήraquo ἀλλά δέν μᾶς συμφέρει νά τό πα-ραδεχθοῦμε καί ἔτσι ὁ διάβολος πανηγυρίζει

bull Ὁ γνωστός ἱστορικός ἐρευνητής τῆς Βέροιας δικηγόρος καί τέως βουλευτής κ Γεώργιος Χιονίδης μᾶς ἔστει-λε (Βέροια 26) τήν παρακάτω ποικιλοτρόπως ἐνισχυτική τῶν προσπαθειῶν μας ἐπιστολή

Φίλε κ ΔΘ Κύρουlaquoἐκ τοῦ ὑστερήματοςraquo τῆς ἰσχνῆς ἤδη συντάξεώς μου ὡς δικηγόρου (γιά τά ταχυδρομικά τέλη τουλάχι-

στον)Σέ θαυμάζω γιά τό κουράγιο σου γιά τήν ἐξαίρετη (σέ ποιότητα καί ἀποτελέσματα) προσπάθειά σου πού μέ

συγκινεῖ διότι μία σχετικῶς μικρή περιοχή ἔχει πανελλήνια προβολή μέ τόν συνεχῆ τιτάνιο ἀγώνα σου ἑνόςἀτόμου ἀδύναμου laquoμικροῦraquo ἀντιπάλου στό laquoμέγαraquo κατεστημένο Συνέχισε λοιπόν νά ἀγωνίζεσαι γιά τή διά-δοση τῆς Παραδόσεως

Θερμά καί εἰλικρινῆ συγχαρητήριαΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε θερμότατα ἀγαπητέ κ Γ Χιονίδη γιά τή συνδρομή σας καί γιά τά καλά σας

λόγια ἐνέργειες πού μᾶς ἐνισχύουν γιά τή συνέχιση τῶν ἰσχνῶν προσπαθειῶν μας γιά τήν προβολή τῆς ὄμορ-φης Ἀρναίας Ὑγιαίνετε

bull Ἀπό τόν Λαρισαῖο συγγραφέα κ Νικόλαο Ἀθ Παπαθεοδώρου πήραμε (Λάρισα 46) τήν παρακάτω ἐπιστολήκ Κύρου

Εὐχαριστῶ πολύ γιά τήν ἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τό ὁποῖο φθάνει ἀνελλιπῶς στό σπίτι μου στήΛάρισα κάθε τρίμηνο Σάν ἀντίδωρο αὐτῆς τῆς εὐγενικῆς σας προσφορᾶς σᾶς ἀποστέλλω τό τελευταῖο μου βι-

28

βλίο πού κυκλοφόρησε πρίν λίγους μῆνες Ὅπως θά ἀντιληφθεῖτε εἶναι μία ἔρευνα πού ἔκανα στίς Μηλιές τοῦΠηλίου καί ἡ ὁποία διήρκεσε πάνω ἀπό δύο χρόνια Ἀντικείμενό της ἔχει τήν παρουσία τοῦ γνωστοῦ λαϊκοῦ ζω-γράφου Θεόφιλου Χατζημιχαήλ στό διάστημα 1897-1900 στίς Μηλιές Εἶναι μία περίοδος τῆς ζωῆς του σχετικάἄγνωστη μέχρι σήμερα στούς φιλότεχνους ἀλλά πολύ παραγωγική γιά τόν ζωγράφο ἰδίως σέ θρησκευτικές πα-ραστάσεις Ὅπως θά δεῖτε ἐντοπίσθηκαν 13 ἐντελῶς ἄγνωστα ἔργα του τά πιό παλιότερα πού ὑπάρχουνΜέχρι σήμερα γνωρίζαμε ὅτι τό παλαιότερο χρονολογημένο ἔργο του ἦταν τοῦ 1899 Ὅμως τά περισσότεραἀπό τά ἔργα πού ἀποκαλύφθηκαν στίς Μηλιές εἶναι τοῦ 1897 μέ 1898 μάλιστα ἕνα ἀπʼ αὐτά τό μοναδικό μέχρισήμερα τό ὑπογράφει μέ τό οἰκογενειακό του ὄνομα Θεόφιλος Γαβριήλ Κεφάλας 1897

Μέ μεγάλη ἐκτίμηση στό ἔργο σαςΦιλικά

Νικόλαος Ἀθ ΠαπαθεοδώρουΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Παπαθεοδώρου γιά τή δική σας εὐγενική προσφορά τοῦ ἐνδια-

φέροντος βιβλίου σας γιά τόν ζωγράφο Θεόφιλο καί τήν συμπληρωματική ζωγραφική του παραγωγή πού ἐντο-πίσατε στίς Μηλιές καί παρουσιάζετε

bull Ἡ Βιβλιοθήκη τοῦ Τμήματος Γλώσσας Φιλολογίας καί Πολιτισμοῦ Παρευξείνιων Χωρῶν τοῦ ΔημοκριτείουΠανεπιστημίου Θράκης μᾶς ἔστειλε (Κομοτινή 66) τήν παρακάτω εὐχαριστήρια ἐπιστολή

Σημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Πρόεδρε γιά τό τιμητικό γιά μᾶς αἴτημά σαςbull Ἡ καταξιωμένη Δραμινή λογοτέχνιδα κ Νόρα Κωνσταντινίδου μᾶς ἔστειλε (Δράμα 76) τήν παρακάτω φι-

λοαρναιώτικη καί καλλιγραφημένη ἐπιστολή

29

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητή κ Νόρα Κωνσταντινίδου τό laquoἀντίτιμοraquo γιά τίς ὡς τώρα ἀπολαυές σας ἀπό τήνἀνάγνωση τοῦ περιοδικοῦ μας δέν εἶναι laquoμικρόraquo διότι συμπληρώνεται μέ τά πολύτιμα γραφόμενά σας καί τόκάνουν laquoμέγαraquo Γιʼ αὐτό σᾶς εὐχαριστοῦμε θερμά

bull Ἀπό τόν Διευθυντή τοῦ ἱστορικοῦ περιοδικοῦ laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo φιλόλογο καί συγγραφέα κ Νίκο Χρ Ἀλιμπράν-τη πήραμε (Ὑμηττός 166) τήν παρακάτω ἐπιστολή πού προκαλεῖ μεγάλη λύπη στούς φίλους τῆς Πάρου καί τῆςἹστορίας της καί στούς ἀνθρώπους πού ἐκδίδουν παρόμοια περιοδικά

Ἀγαπητε κύριε ΚύρουΓιά λόγους οἰκονομίας ἔχω ἤδη σταματήσει νά ἀποστέλλω τιμητικά τά laquoΠαριανάraquo σέ πολλά ἔντυπα πού τά

ἐλάμβαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ὅπως ἔγινε τώρα καί μέ τό δικό σας ἔντυποΓιʼ αὐτό σᾶς παρακαλῶ ἐάν θέλετε νά μή μοῦ στέλλετε πλέον τήν laquoἈρναίαraquo πού εἶναι πράγματι χρήσιμο

καί πολύτιμο ἔντυπο πού συμβάλλει στήν ἱστορία τῆς περιοχῆς σας καί προβάλλει τήν πολιτιστική καί κοινω-νική καί ἀρχιτεκτονική κληρονομιά τοῦ τόπου

Σᾶς συγχαίρω γιά τήν προσφορά σας τήν ποικίλη καί εὔχομαι κάθε καλό καί ὑγεία καί συνέχιση τῶν ὡραίωνπνευματικῶν ἀγώνων σας

Μέ ἰδιαίτερη ἐκτίμησηΝ Ἀλιμπράντης

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη αἰσθανόμαστε μεγάλη λύπη διότι τό πολύ σημαντικό καί ἐπί πολλάχρόνια ἐκδιδόμενο περιοδικό σας ἀναγκάζεται λόγω τῆς πανελλήνιας οἰκονομικῆς κρίσης καί τῆς ἀδικαιολό-γητης αὔξησης τῶν ταχυδρομικῶν τελῶν νά διακόψει τήν τιμητική ἀποστολή του σέ πολλά ἔντυπα πού τό λάμ-βαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ἀνάμεσα στά ὁποῖα καί τό δικό μας

Ἐμεῖς ἀντιδρώντας ἀπέναντι σʼ αὐτούς πού ἀναγκάζουν σημαντικά καί μακρόβια ἔντυπα τέτοιου κυρίως πε-ριεχομένου νά διακόπτουν τήν πνευματική ἐπικοινωνία τους μέ ἄλλα παρόμοια ἔντυπα δέν θά διακόψουμε τήνἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ μας στά laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo καί ἤδη βρήκαμε τρόπο νά λαμβάνουμε τό περιοδικό σας χωρίςνα ὑποβάλλεσθε σέ ἔξοδα ἀποστολῆς

Ἐλπίζουμε ἐπίσης καί εὐχόμαστε ἡ ἀκούσια αὐτή ἐκ μέρους σας διακοπή ἀποστολῆς τοῦ περιοδικοῦ σας σέἄλλα ἔντυπα νά εἶναι σύντομη σύν Θεῷ πού ἴσως μᾶς λυπηθεῖ ὡς Ἕλληνες καί μᾶς ἀπελευθερώσει ἀπό τόνζυγό τῆς διηπειρωτικῆς δικτατορικῆς οἰκονομικῆς διακυβέρνησης (ΕΕ-ΔΝΤ-ΕΚΤ)

Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη ἔρρωσθε ἐλπίζοντες ὅσο ζῆτε κατά τό λατινικό ἀπόφθεγμα laquoDum spiro speroraquoΕὐχαριστοῦμε γιά τά καλά σας λόγια καί γιά τίς εὐχές σας

bull Ἀπό τόν Σερραῖο φίλο καί συνάδελφο κ Νίκο Κατσαμάνη πήραμε (Σέρρες 166) τήν παρακάτω ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηἘδῶ καί τουλάχιστον 20 χρόνια ἔχω τή χαρά νά διαβάζω τό τόσο ἀγαπημένο καί χρήσιμο περιοδικό laquoἈρναίαraquo

Ἀγάπησα παράλληλα καί τήν ὄμορφη κωμόπολη τήν ὁποία ἐπισκέπτομαι συχνάΣυμμεριζόμενος καί τήν ἀγωνία σου καί τούς προβληματισμούς σου ὅπως καταφαίνεται στήν ἀνοιχτή ἐπι-

στολή τοῦ τεύχους 98 Ἰανουάριος-Μάρτιος 2013 σπεύδω νά σέ διαβεβαιώσω ὅτι στό βαθμό πού μοῦ ἀναλο-γεῖ θά συμβάλλω στή συνέχιση τῆς ἔκδοσης καί διάδοσης τῆς Ἀρναίας

Ἡ προσπάθειά σου νά διασώσεις ὅτι σχετίζεται μέ τήν πολιτιστική κληρονομιά τῆς περιοχῆς σου μέ συγκι-νεῖ Σέ μιά ἐποχή ὄπου πλήττεται (στό πλαίσιο τῆς παγκοσμιοποίησης) ἡ ἱστορική καί κατʼ ἐπέκταση ἡ Ἐθνικήμνήμη ἡ φωνή σου εἶναι ἀπαραίτητη Προσωπικά στίς σελίδες τοῦ περιοδικοῦ βρίσκω πολλά καί ἐνδιαφέρονταστοιχεῖα τά ὁποῖα ἀξιοποιῶ ἐργαζόμενος ὡς φιλόλογος στό 1ο Γεν Λύκειο Σερρῶν

Πιστεύω πώς ἡ πορεία τῆς ldquoἈρναίαςrdquo δέ θά ἀνακοπεῖ πρός τέρψιν τῶν φίλων τηςὈφείλω τέλος νά σʼ εὐχαριστήσω πού ἀδιαλείπτως μοῦ ἀποστέλλεις τό περιοδικό

Μέ ἐκτίμησηΚατσαμάνης Νικόλαος φιλόλογος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νίκο σʼ εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς γιά τά φιλοαρναιώτικα αἰσθήματά σου καί τά καλάσου λόγια γιά τό περιοδικό μας στοιχεῖα τοῦ ὀποίου σέ βοηθοῦν στό ἐκπαιδευτικό σχολικό ἔργο σου Ὄντωςπλήττεται ἡ ἱστορική καί ἐθνική μνήμη ἀφοῦ Ἕλληνες καί μάλιστα πολιτικοί πού τάχα ἀγωνίζονται laquoγιά τόκαλό τοῦ τόπουlaquo χαρακτηρίζουν τή Μικρασιατική καταστροφή ἁπλά ὡς laquoσυνωστισμόraquo στό λιμάνι τῆς Σμύρνηςτόν στρατό τοῦ Θ Κολοκοκτρώνη laquoὀρδέςraquo ἀρνοῦνται τήν ὕπαρξη τοῦ χοροῦ τοῦ Ζαλόγγου διακηρύσσουν ὄτιμέ τούς Τούρκους στά χρόνια τῆς σκλαβιᾶς περνούσαμε καλά δέν τούς ἐνδιαφέρει ἄν οἱ Σκοπιανοί χρησι-μοποιοῦν ἐπίσημα τό ὄνομα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ὡς ὀνομασία τοῦ κρατιδίου τους καί λένε καί πράττουν ἕνα σωρόἄλλα σέ βάρος τῆς χώρας μας Ἐμεῖς κάνοντας τό καθῆκον μας θά συνεχίζουμε ὅσο ὑπάρχει laquoἄνωθενraquo θέλημακαί laquoκάτωθενraquo ἠθική καί (κυρίως) οἰκονομική συμπαράσταση νά laquoχτυποῦμε τή λύραraquo

30

∆ΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ(Ὅσα ἀναφέρονται σέ τίτλους στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία της)

Ἐπιμέλεια Δημ Θ Κύρουbull Ἡ ἐφημερίδα laquoΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΝΑ ΝΕΑraquo (Παλαιοχώρι) φ

21Ἀπρ-Ἰούν 2012 σ 14 γράφειraquondash Ἀθαν Αὐγερινοῦ Παλιοί Χάρτες τῆς Χαλκιδικῆς [Δη-

μοσιεύονται 4 παλαιοί Χάρτες τῶν ἐτῶν 1740 (γερμανικός)1827 (γαλλικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) 1862 (γαλ-λικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) καί 1829 (ἰταλικόςὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Liaringove)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΘΕΜΑraquo (Χαλκιδικῆς) γράφειndashΠρόταση τοῦ Δ Κύρου γιά κοινό ἑορτασμό τῶν 100 ἐτῶν

ἐλεύθερης Ἀρναίας καί τῶν 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἴδρυση τοῦΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου φ 1126-9-2012 σ 9

ndashὉμιλία στήν Ἀρναία - 1 Νοεμβρίου 2009 Ἡ Ἀπε λευθέ-ρωση τῆς Ἀρναίας καί ὁλόκληρης τῆς Χαλκιδικῆς - Καί πα-ρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ Δ Κύρου laquoἩ Ἀπελευθέρωση τῆςἈρναίας καί τῆς Βόρ Χαλκιδικῆς ἀπό τόν Τουρκικό ζυγό(1912) καί οἱ πρῶτες ἡμέρες ἐλεύθερη ζωῆςraquo [Πρόκειται γιάτήν ὁμιλία τοῦ κ Γ Ζωγραφάκη τήν 1η Νοεμβρίου 2009 στήνἈρναία πού δημοσιεύθηκε στό περιοδικό μας (τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σσ 8-14) καί κυκλοφορεῖ στό Διαδίκτυο ἀπʼ ὅπουἁλιεύθηκε καί δημοσιεύθηκε στήν ἐφημερίδα μέ τόν ἐπί-τιτλο laquoἈφιέρωμα στά 100 χρόνια ἐλεύθερης Χαλκιδικῆςraquo]φ 11818-10-2012 σσ 3-9

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Βο ρειοανα-τολικῆς Χαλκιδικῆς ἀπό τόν τουρκικό ζυγό τό 1912 καί Ἀνω-νύμου Ἀφιέρωμα στόν κληρικό ἐξ Ἀρναίας Διονύσιο Κυρά-τσο (1923-2005) πρώην Μητροπολίτη Δράμας φ 11925-10-2012 σσ 3 καί 5

ndash(Σύνταξης) ῾Εορτασμός ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας(Δημοσιεύεται τό Πρόγραμμα τῶν ἐκδηλώσεων γιά τά 100χρόνια ἀπό τήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας) φ 1201-11-2012 σ 9

ndash(Σύνταξης) Μέ δόξα καί τιμή ἑορτάστηκαν τά 100 χρό-νια Ἐλευθερίας τῆς Ἀρναίας (Χωρίς κείμενο ἀλλά μόνο μέμία φωτογραφία τμήματος τοῦ μνημείου τῆς Ἀπελευθέρω-σης μέ τήν ἐπιγραφή laquoΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣ bullΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ1912raquo πού ὑπάρχει ἐκεῖ) φ 1218-11-2012 σ 2

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoEBΔΟΜΑΔΙAIAraquo (Χαλκιδικῆς) (φ 29-10-2012 σ 6) γράφει

ndashἩ Ἱστορία τῆς Ἀρναίας μέσα ἀπό τά μουσεῖα της Ξα-κουστά μέχρι τά Βαλκάνια τά τοπικά ὑφαντά (Ἀναφέρεταιστό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο καί στό ΜουσεῖοὙφαντικῆς Ἀρναίας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΚΑΣΣΑΝΔΡΑraquo στό φ 20723-10-2012 σ6 γράφει

ndash (Σύνταξης) Ὑπογράφηκε ἡ σύμβαση γιά τήν κατασκευή

τοῦ ἔργου laquoἈνάπλαση πλατείας Μουσείου Ὑφαντικῆς(πρώην Γιαννούδενας) καί παρακείμενων κοινόχρηστων χώ-ρων ΔΚ Ἀρναίας Δήμου Ἀριστοτέληraquo προϋπολογισμοῦ11823099 εὐρώ Ξεκινᾶ ἡ ἐκτέλεση τοῦ ἔργου καί στό φ20815-1-2013 σ 9 γράφει

ndash Ἑορτάσθηκε στήν Ἀρναία ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρω-τομάρτυρος Στεφάνου καί τά 200 χρόνια τῆς ἀνέγερσηςτοῦ Ναοῦ 1812-2012

bull Τό περιοδικό laquoΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑraquo (Θεσσαλονίκη) τχ475Σεπτ-Ὀκτ 2012 σσ 280-282 γράφει

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ὁ Μακεδονικός Ἀγώνας Α΄ Γε-νικά (Στή σελ 282 γίνεται ἀναφορά στούς Ἀρναιῶτεςἀδελφούς ταγματάρχη Μαυρουδῆ καί γιά τόν ΘεοχάρηΓερογιάννη οἱ ὀποῖοι τό 1902 εἶχαν ἱδρύσει στήν Ἀθήναὅπου ἔμεναν τόν κεντρικό Μακεδονικό Σύλλογο ὁὀποῖος ἐνημέρωνε τούς ἐλεύθερους Ἕλληνες γιά τάσυμβαίνοντα στή Μακεδονία καί στρατολογῶντας ἐθε-λοντές ἔστελνε ὀλιγομελῆ στρατιωτικά ἀνταρτικά σώ-ματα στή δεινοπαθοῦσα ἀπό τούς Τούρκους καί τούςΒουλγάρους Μακεδονία)

bull Τό περιοδικό laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo στό τχ 71Σεπτ-Ὀκτ 2012γράφει

ndashΓιώργου Ζωγραφάκη 2 Νοεμβρίου 1912 Ἡ ἐπίσημη ἀπε-λευθέρωση τῆς Χαλκιδικῆς (Ἀναφέρεται καί στήν ὑποδοχήτοῦ Οὐλαμοῦ τοῦ Ἀνθυπολοχαγοῦ Ἰω Ἀλεξάκη στήνἈρναία) σ 6

Στό τχ 72Νοε-Δεκ 2012 σσ 6-11 γράφειndashΓιάννη Δ Κανατἀ Τά laquoΔεκεμβριανάraquo τοῦ 1916 στόν Πο-

λύγυρο (Στίς σσ 8-10 γίνεται ἀναφορά στά γεγονότα τῆςἈρναίας ὅπως περιγράφονται ἀπό τόν ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους στά laquoΧρονικά Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας)raquo τά ὁποῖα δημοσιεύθηκαν σέ συνέ-χειες στά τεύχη 78-812010 τοῦ περιοδικοῦ μας καί ἀπότόν γιατρό-βουλευτή Γρηγόριο Σαραφιανό στό ἈρχεῖοἘγγράφων του τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε σέ συνέχειες στάτεύχη 86-932011 τοῦ περιοδικοῦ μας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΖΑΤΟΥΝΑ - ΜΑΡΚΟΥ-ΒΛΟΓΓΟΣraquo φ270Σεπτ-Ὀκτ 2012 σ 4 γράφει

ndash (Νικόλη Φίλη) Λώρης Ἰωάν Θανόπουλος (Ἀναφέρεταιστό ἡλιακό ὡρολόγιο πού ὑπάρχει στό Κωδωνοστάσιο τοῦ ἹΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας κατα-σκευασμένο ἀπό τόν Ζατονίτη Λορέντζο (Λώρη) Θανόπουλοτό 1939) (Φωτοτυπία τοῦ δημοσιεύματος βλέπε στό τχ982013 στή στήλη laquoΟ ΤΥΠΟΣ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑraquo)

Ε Ν Τ Υ Π Α Π Ο Υ Λ Α Β Α Μ ΕΒΙΒΛΙΑ-ΑΝΑΤΥΠΑ

bull Τρύφωνος Τσομπάνη Μορφές τῆς Ἱστορίας τοῦ ΛαγκαδᾶΛαγκαδάς 2006 σσ 72 (Προσφορά τοῦ συμπατριώτη μας κἈστ Θ Καραστέριου)

bull Ἀθανασίου Δ Οἰκονόμου Στερεότυπες καί ἀστήρικτες ἀπό-

ψεις ἤ συνεχής ἔρευνα γιά τήν τοπική μας Ἱστορία ΒόλοςὈκτώβριος 2011 σσ 23

bull Ἀρχιμ Χρυσοστόμου Μαϊδώνη Τό μαρτύριο τῆς φωτιᾶς Τόμαρτύριο τῶν ἕξι παρθενομαρτύρων τοῦ Γεροπλατάνου Χαλ-

31

κιδικῆς (1854) Γεροπλάτανος 2012 σσ 32bull Νικόλη Π Φίλη Ἡ παιδεία στή Ζάτουνα ἀπό τήν Τουρκοκρα-

τία ἕως τό 1973 Ἀθήνα 2012 σσ 512 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀπο-στολή τοῦ βιβλίου γιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Γέροντος Δανιήλ Κατουνακιώτου Περί Παρθενίας (ἜκδοσιςἹεροῦ Ἡσυχαστηρίου Ἀδελφότητος Δανιηλαίων) ἍγιονὌρος 2009 σσ 78 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀποστολή τοῦ βιβλίουγιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Ἡ Πιάβιτσα τῶν Σιδηροκαυσίων καίτό ἐξωκκλήσι τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Θεσσαλονίκη 2012 σσ125 [Γίνεται ἀναφορά καί στή Λιαρίγκοβη Στή σελ 23 κα-ταγράφεται στά χωριά τῆς ΒΑ Χαλκιδικῆς μέ τά φορολογού-μενα νοικοκυριά κατά τά ἔτη 1519 1527 καί 1568 στή σελ 27ἀναφέρεται σέ ἰδιοκτησίες Λιαριγκοβινῶν τό 1873 στήν Πιά-βιτσα στή σελ 49 ἀναφέρεται στήν Ἐκπαιδευτική δραστη-ριότητα τοῦ δασκάλου Ν Βουργαρελίδη παραπέμποντας σέσχετικό ἄρθρο τοῦ ΔΚ στό περ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τχ 632004 σσ3-4 καί στή σελ 82 ἀναφέρεται στόν laquoἸσχυρό ἄνδρα τῆς Λια-ρίγκοβης Γερογιάννηraquo]

bull ndash Ἡ πανήγυρη τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου στήν Πιάβιτσα Φωτο-γραφική διαδρομή (1926-2011) Θεσσαλονίκη 2012 σσ 95 [ Στήσελ 69 δημοσιεύεται φωτογραφία μέ τούς μακαρίτεςἈρναιῶτες ὀργανοπαῖχτες Χριστόδουλο Ἀρβανίτη καί ΠέτροΖυγούρη τή 10ετία τοῦ 1980]

bull Κωνσταντίνου Ἰ Χιόνη Ἱστορική ἐξέλιξη τῆς ἀπονομῆς τῆς δι-καιοσύνης στή Θάσο (1709-1912) Ὄργανο ἀπονομῆς τοῦ δι-καίου τά δάση τῆς Θάσου φορολογούμενες γαῖες ὁ θεσμόςτῆς χρησικτησίας τίτλοι ἰδιοκτησίας καί νομολογία Θάσος2012 σσ 187

bull Περιοδικοῦ laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo τοῦ Λαογραφικοῦ Ὁμίλου Πολυ-γύρου Πολύγυρος Ὁ τόπος καί οἱ ἄνθρωποι (ἘπιμέλειαΓιάννης Κανατάς) Πολύγυρος 2010 σσ 347 [Στή σελίδα 65δημοσιεύεται ὁλοσέλιδη φωτογραφία τῆς Φιλαρμονικῆς τοῦΠολυγύρου μέ τόν διευθυντή της ἀρχιμουσικό Ἄγγελο Κω-δούνη ἀπό τήν Ἀρναία καί στή σελίδα 87 δημοσιεύεται ὁλο-σέλιδη φωτογραφία γνωστή ἀπό ἄλλες ἀλλοῦ δημοσιεύσειςτης στήν ὁποία εἰκονίζεται Σῶμα Προσκόπων τοῦ 1912 μέ(ἀρχηγό) τόν ὁπλαρχηγό Ἀθ Μινόπουλο καί ἀρκετούς Λια-ριγκοβινούς]

bull Ἱερομ Βενεδίκτου Νεασκητιώτη Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιο-ρείτου Συναξαριστής (μέ ἐνσωματωμένο τό Νέο Μαρτυρο-λογόγιο καί τό Νέο Ἐκλόγιο) ἀπόδοση στή ΝεοελληνικήἜκδοσις Συνοδίας Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου Ἱερά ΚαλύβηlaquoΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝraquo Νέα Σκήτη-Ἅγιον Ὄρος Τόμος Α΄2011 σελ 456middot Τόμος Β΄ 2011 σελ 431middot Τόμος Γ΄ 2011 σελ

437middot Τόμος Δ΄ 2012 σελ 351middot Τόμος Ε΄ 2012 σελ 398 καίτόμος ΣΤ΄ 2012 σελ 490 (Φιλολογική ἐπιμέλεια Δημ ΘΚύρου)

bull Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους Ἀρχιμ Εὐσέ-βιος Βίττης Ἀναφορά στόν ἀγώνα του καί τήν μαρτυρία του(1927-2009) Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 40

bull Ἀρχιμ Εὐσεβίου Βίττη Βίος καί Πολιτεία τοῦ δικαίου καί πο-λυάθλου Ἰώβ (Ἀνάλυση στό βιβλίο τοῦ Ἰώβ) τόμοι Α΄ ἍγιονὌρος 2010 σσ 456 καί Β΄ Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 615(Ἔκδοση Ἱ Μ Ὁσίου Γρηγορίου)middot μέ τήν ἀφιέρωση laquoΣτόνἀγαπητό ἀδελφό κ Δημήτριο Κύρου καθηγητή μέ βαθειάἐκτίμησι καί ἐγκάρδιες εὐχές ὑπέρ ὑγείας καί σωτηρίαςαὐτοῦ καί τῶν τέκνων του Ὁ Καθηγούμενος dagger Ἀρχιμ Γεώρ-γιος 114-12-2011raquo

(Τά παραπάνω δύο βιβλία ndashμαζί μέ τό περιοδικό laquoΟ ΟΣΙΟΣ ΓΡΗ-ΓΟΡΙΟΣraquondash προσφέρθηκαν στόν Ἐκδότη-Διευθυντή τοῦ πε-ριοδικοῦ μας ἀπό τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ Μονῆς Ἀρχιμ Γεώρ-γιο Καψάνη στίς 14-12-2011 κατά τήν ἐπίσκεψή του στήΜονή καί στό Γραφεῖο του ὅπου τοῦ πρόσφερε γιά τή Βι-βλιοθήκη τῆς Μονῆς τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo τοῦ ὁποίου ἡΜονή εἶναι ἀποδέκτρια καί τό βιβλίο του γιά τόν Μητροπο-λίτη Σωκράτη)

bull Νίκου Χρ Ἀλιπράντη Ἀντιφωνήσεις Ἀθήνα 2011 σσ 95bull Μαριάνθης Φ Παλάζη Ἕνα ὄνομα δύο τόποι Ἐπιβάτες Ἀνα-

τολικῆς Θράκης Νέοι Ἐπιβάτες Θεσσαλονίκης Ἀθήνα 2009σσ 240

bull Δήμου Κιμώλου Οἱ ρίζες τῶν κοινῶν παραδοσιακῶν Κιμώλου-Σερίφου (Λαογραφική ἔρευνα Θοδωρής Γ Λιβάνιος) Κίμω-λος 2011 σσ 63

bull Ἀντιστρατήγου Ἰωάννη Ἠλία Ἀλεξάκη Ἐγκώμιον ΓενναίουΣτρατηγοῦ ἐναρέτου πατριώτη Ἰωάννη Σωτ Ἀλεξάκη Ἡρά-κλειο 2012 σσ 32

bull Στέλιου Παπαθανασίου Ὁ Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης στάἄδυτα τῆς δημοσιογραφίας Ἀθήνα 2008 σσ 46

bull Δημ Θ Κύρου Δύναμη εἰρήνης ἡ Ὀρθοδοξία [Ἀνάτυπο ἀπότό βιβλίο laquoΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ldquoΗ ΟΡΘΟ-ΔΟΞΙΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑrdquo ndashΤΑ ΔΗ-ΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥraquo Θεσσαλονίκη 1994 σσ 83-96]Θεσσαλονίκη 2010

bull ndash laquoΧριστός ἐτέχθηraquo - Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ καί ἡ laquoἐπί γῆςεἰρήνηraquo - Ἡ Διήγηση τοῦ φιλοσόφου Ἀφροδιτιανοῦ γιά τά πα-ράδοξα μυστήρια πού ἔγιναν στήν Περσία στόν καιρό τῆς Γεν-νήσεως τοῦ Χριστοῦ γιά τούς Μάγους καί γιά τόν ἈστέραἈρναία Χριστούγεννα 2010 σσ 40

bull Τέκνα dagger Χαρίκλειας (ΓιῶργοςἙλένη Καίτη Μαρία) Δημητρα-κούδη (Θεσνίκη) 100 euro(34074 δρχ )

bull Πάχτας Θ Ἱπποκράτης (Θεσνίκη) 50 euro(17037 raquo )bull Κατσαμάνης Νικ (Σέρρες) 50 euro(17037 raquo )bull Βλάχτσης Νικ (Ἀθήνα) 50 euro(17037 raquo )bull Μπύρου Γρ Σουλτάνα (Ἀρναία) 40 euro(13629 raquo )bull Ρήγας Ἰω Δημ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Δημητρακούδης Ν Γεωργ (Ἀθήνα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Κατσαμούρης Γεώργ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Λαζαρίδης Χαρ (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρήγας Ν Κων (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )

bull Καρτσιώτης Μιχ (Πετροκέρασα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Μπάλλα-Σιέρου Στέλλα (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Καραμίχος Ἰω (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Χιονίδης Χ Γεώργιος (Βέροια) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρέμπελος Χρ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Βαλιάνος Θεολ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Βαλιάνος Στυλ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Κοτσάνης Κων (Θεσνίκη) 10 euro ( 3407 raquo )bull ΚΠ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κοκκαλιάρης Βασ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κωνσταντινίδου Νόρα (Δράμα) 10 euro ( 3407 raquo )bull Τζιτζιρίκας Ἰω Ἀστ 05 euro ( 1704 raquo )

ΟΙ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΕΣ ΜΑΣΓιά τή συνέχιση τῆς ἔκδοσης τοῦ περιοδικοῦ μας βοήθησαν οἰκονομικά καί εὐχαριστοῦμε οἱ

Ἡ σελίδα 163 από τόν Κώδικα Ληψοδοσίας (Κατάστιχο) τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1916-1947)ὅπου ἀναγράφονται τά ὀνοματεπώνυμα τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ἐπιτρόπων τοῦ ἔτους 1922 (πρίν ἀπό 91 χρόνια)

6

405 Ὁ Νικ Μαρμαρᾶς γεννήθηκε τό 1900 (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo) Ἦταν γιός τοῦ Κων-σταντίνου (Κωστῆ) Μαρμαρᾶ [Βλ φωτογραφία στό τχ 47 Ἀπρ-Ἰούν 2000 σ 5 ὅπου εἰκονίζεται μέτόν πατέρα του καί τά ἕξι ἀδέλφια του (πρῶτος ἀπό ἀριστερά μετά τόν πατέρα του)] Ἦταν γιατρόςκαί τό ἐπάγγελμά του ἐξάσκησε στήν Ἀρναία [Βλ Μανασσῆ (Μάνου) Γ Μανασσῆ Χρονικό κατοχῆςἈρναίας 1941-1944 καί στοιχεῖα ἀπό τή ζωή της Ἀθήνα 20001 σ 110)] Τό 1925-1926 συμμετεῖχε στήνἐπιτροπή μετονομασίας τῶν ξενόφωνων χωριῶν τῆς Ὑποδιοικήσεως Χαλκιδικῆς μέ πρόεδρο τόν Μη-τροπολίτη Ἱερισσοῦ Σωκράτη καί μέλη τόν γιατρό Γρηγ Σαραφιανό καί τόν διευθυντή τοῦ ἩμιγυμνασίουΛιαριγκόβης Ἀ Νικολάου [Βλ Δημ Θ Κύρου Καταγραφή Ἀρχείων 1 ΚΑ΄ (6) Κατάλογος ἘγγράφωνἈρχείου Λυσιμάχου Γρ Σαραφιανοῦ ΑΡΝΑΙΑ ὅπ σ 4 Ἐγγρ ἀρ 131 καί 2 ΚΑ΄(7) Κατάλογος ὅπ

Σημειώσεις

βεβαιώνει τό γνήσιο τῆς ὑπογραφῆς τοῦ Δημάρχου ὑπογράφον-τας καί σφραγίζοντας τή βεβαίωση μέ τήν ὑπηρεσιακή σφραγίδα425Ἔχει ἀριθμό Πρωτοκόλλου 32)86 Ἀπόδειξις πληρωμῆς Ἀρναία 2 Μαΐου 1954 φ 1 (φ 1β΄ κενό)

95Χ133Ὁ Δημ(οσθένης) Διαμαντούδης πλήρωσε γιά κατανάλωση ἠλε-

κτρικοῦ ρεύματος426 στόν ἠλεκτροδοτοῦντα τήν Ἀρναία Κ Κα-τακάλου427 18 δραχμές γιά τόν μῆνα Δεκέμβριο τοῦ 1953

[Τό Ἔγγραφο (βλ εἰκόνα) ὑπογράφει ὁ Εἰσπράκτορας Θ Μα-τζώλης428 Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονται χειρόγραφαἜχει ἀριθμό 623 καί πάνω ἀπό τόν τίτλο τό λογότυπο laquoΗΛΕ-ΚΤΡΟΦΩΤΙΣΜΟΣ ΑΡΝΑΙΑΣ-Κ ΚΑΤΑΚΑΛΟΥraquo Κάτω ἀπό τόν λογα-ριασμό καί τήν ὑπογραφή τοῦ εἰσπράκτορα ἀναγράφεται ἡ φρά-ση laquoΠαρακαλοῦμε νά πληρώνετε τήν κατανάλωσή σας τακτικάraquo]87 Λογαριασμός καταναλώσεως ἠλεκτρ ρεύματος Ἀρναία

26 Ὀκτωβρίου 1955 φ 1 (φ 1β΄ κενό) 112Χ82Ὁ Δημοσ(θένης) Διαμαντούδης πλήρωσε γιά κατανάλωση ἠλε-

κτρικοῦ ρεύματος (8 ΩΧΒ) στόν Κ Κατάκαλο 4700 δρχγιά τούς μῆνες Αὔγουστο καί Σεπτέμβριο τοῦ 1955(σύν 2 δρχ γιά χαρτόσημο)

[Τό Ἔγγραφο (βλ εἰκόνα) ὑπογράφει ὁ ΔιαχειριστήςΘ Ματζώλης Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συνπληρώνον-ται χειρόγραφα Ἔχει ἀριθμό 1937 καί πάνω ἀπό τόν τίτ-λο τό λογότυπο laquoΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΙΣ ΑΡΝΑΙ-ΑΣ ΚΑΤΑΚΑΛΟΣraquo Κάτω ἀπό τόν λογαριασμό καί τήν ὑπο-γραφή τοῦ εἰσπράξαντος ἀναγράφεται ἡ φράση laquoΠα-ρακαλοῦμε νά πληρώνετε κάθε μῆνα τακτικά τόν φωτι-σμό σας)]88 Λογαριασμός καταναλώσεως ἠλεκτρ ρεύματος

Ἀρναία 30 Ἀπριλίου 1959 φ 1 (φ 1β΄ κενό) 112Χ85

Ὁ Δημοσ(θένης) Διαμαντούδης πλήρωσε γιά κατα-νάλωση ἠλεκτρικοῦ ρεύματος (4 ΩΧΒ) στή Δημόσια Ἐπι-χείρηση Ἠλεκτρισμοῦ (ΔΕΗ) 10 δρχ (+ 1 δρχ γιά χαρ-τόσημο) γιά τόν μῆνα Ἀπρίλιο τοῦ 1959

[Τό Ἔγγραφο (βλ εἰκόνα) ὑπογράφει ὁ ΔιαχειριστήςΘ Ματζώλης Εἶναι ἔντυπο καί τά κενά συμπληρώνονταιχειρόγραφα Ἔχει ἀριθμό 1640 καί πάνω ἀπό τόν τίτλοτό λογότυπο laquoΔΗΜΟΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΣ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ ΑΡ-ΝΑΙΑΣraquo)

7

τχ 93Ὀκτ-Δεκ 2011 σ 3 Ἔγγρ ἀρ 55 (Β΄ σειρά)] Κατά τά ἔτη 1929 (279) -1931 (28) χρημάτισε Πρό-εδρος τῆς Κοινότητας Ἀρναίας καί κατά τά ἔτη 1931 (109)-1934 (263) χρημάτησε Μέλος τοῦ Κοινο-τικοῦ Συμβουλίου (Βλ Βιβλία Πρακτικῶν καί Ἀποφάσεων 1929-1934 τῆς Κοινότητας Ἀρναίας)

406 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 37 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΕΛΛΗΝΙ-ΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ bull ΝΟΜΑΡΧΙΑ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣraquo καί στό κέντρο σέ δύο σειρές laquoΚΟΙΝΟΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquoΧρησιμοποιήθηκε ἀπό τίς 3-2-1929 ἕως τίς 12-7-1935 (Βλ τά Βιβλία Πρακτικῶν καί Ἀποφάσεων τῶνἐτῶν αὐτῶν Φωτογραφία της μαζί μέ ἄλλες βλέπε στό ὀπισθόφυλλο τοῦ τχ 24Ἰουλ-Σεπτ 1994 τοῦπερ laquoΑΡΝΑΙΑraquo καί στό Βιβλίο τῆς Ἠλ Παπαθανασίου Ἡ Ἀρναία ἡ παλιά Λιαρίγκοβα Θεσσαλονίκη 1999σ 147

407 Μᾶλλον πρόκειται γιά τόν Πρόεδρο τῆς Ἐπιτροπῆς ταξινομήσεως (Βλ καί Ἔγγραφο ἀρ 76)408 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν409 Ὁ Κωνσταντῖνος Καραλιόλιος τοῦ Δημητρίου γεννήθηκε τό 1901 (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων

raquo) Ἦταν γιατρός κατά τά ἔτη 1999 (279)-1931 (28) Μέλος τοῦ Κοινοτικοῦ Συμβουλίου καί κατά τάἔτη 1931 (109-1934 (263) Πρόεδρος τῆς Κοινότητας (Βλ τά Βιβλία Πρακτικῶν καί Ἀποφάσεων 1929-1934 τῆς Κοινότητας Ἀρναίας)

410 Ὁ Ἀρχιμ Ἀθανάσιος Κυρούδης τοῦ Βασιλείου γεννήθηκε τό 1874 (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρέ-νων raquo) Χειροτονήθηκε Διάκονος καί Πρεσβύτερος τό 1925 ἀπό τόν Μητροπολίτη Ἱερισσοῦ Σωκρά-τη Ἀργότερα πῆρε καί τό ἐκκλησιαστικό ἀξίωμα τοῦ Ἀρχιμανδρίτη καί ὑπηρέτησε ὡς ἐφημέριος τοῦΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγ Στεφάνου μέχρι τό 1952 Τό 1939 συνέργησε στήν κατασκευή τῆς περίφραξηςτοῦ αὐλογύρου τοῦ Ναοῦ Διετέλεσε Γραμματέας καί Ἀρχιερατικός Ἐπίτροπος τῆς Μητροπόλεως Ἱερισ-σοῦ [Περισσότερα γιʼ αὐτόν βλέπε Δημ Θ Κύρου Τά laquoΧρονικά Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Λιαριγκόβης(Ἀρναίας)raquo τοῦ Μητροπολίτη Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτη (1911-1944) ΑΡΝΑΙΑτχ 78Ἰαν-Μάρτ 2008 σσ 6 καί 13 (Σημ 37) καί Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδα-μερίου Σωκράτης Σταυρίδης (1866-1944) ὅπου ὑπάρχει καί ἄλλη Βιβλιογραφία]

411 Δέν γνωρίζουμε ποῦ ἦταν ἡ ἕδρα τοῦ Συντάγματος αὐτοῦ412 Ἐδῶ ἡ ὑπόθεση ἔχει πλάκα Εἶναι ἀστεία Γιʼ αὐτό θά τήν ἀστειεύσουμε καί μεῖς περισσότερο

Διαβάστε λοιπόν ἔχοντας ὑπόψη καί τή Σημείωση 409 Ἀπό τίς 10-9-1931 ἕως τίς 26-3-1934 Πρόεδροςτῆς Κοινότητας ἦταν ὁ Κων Καραλιόλιος ἐνῶ ὁ Ἀ(στέριος) Καραμῖχος ἀπό τίς 5-4-1921 ἕως τίς 21-10-1934 ἦταν ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ τῆς Κοινότητας Ἄν θέλετε νά μάθετε γιατί ὑπογράφει ὡς Πρόεδρος laquoνοῦνκαί ἡλικίαν ἔχει αὐτόν ἐρωτήσατεraquo Θά τόν βρεῖτε στό ὀστεοφυλάκιο τοῦ Κοιμητηρίου Ἀρναίας μέlaquoγεγυμνωμένα ὀστᾶraquo Πιστεύουμε ὅτι τό περιστατικό εἶναι πρωτοφανές στά χρονικά τῆς Τοπικῆς Αὐτο-διοίκησης πανελληνίως

413 Ὁ Ἀλέξανδρος Ἀλεξάνδρου τοῦ Βασιλείου γεννήθηκε τό 1902 (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένωνraquo) Ἦταν παντοπώλης καί γεωργός Χρημάτισε Πρόεδρος τῆς Κοινότητας Ἀρναίας ἀπό τίς 9-4-1934ἕως τίς 16-12-1935 καί Κοινοτικός Σύμβουλος τό 1936 Στή συνέχεια διορίσθηκε ὑπάλληλος στήν Ἀγρο-τική Τράπεζα καί ὑπηρέτησε στή Θεσσαλονίκη στά Ν Μουδανιά καί στήν Ἀρναία Στίς 10-12-1943 laquoδο-λοφονήθηκε ἀπό κομμουνιστές ὕστερα από ἐμπαθεῖς καί συκοφαντικές εἰσηγήσεις τοπικῶν παραγόντωνraquo[Βλ Κλ(ειώς) Ἀ(λεξάνδρου) Τό γενεαλογικό δένδρο τῆς οἰκογένειας Ἀλεξάνδρου Η ΑΡΝΑΙΑ ΤΗΣ ΜΑ-ΚΕΔΟΝΙΑΣ τχ 49Ὀκτ-Δεκ 2000 σσ 12-13 14 15 καί 16 ὅπου ὑπάρχουν περισσότερες πληροφορίεςγιʼ αὐτόν καί φωτογραφίες ἀπό τή ζωή καί τή δράση του]

414 Ἡ λέξη μοῦργκος ἤ μοῦργος προέρχεται ἀπό τή λέξη μούργκα ἤ μούργα ἡ ὁποία σημαίνει σκο-τάδι ἤ κατακάθι λαδιοῦ καί χαρακτηρίζει μεγαλόσωμα ζῶα (κυρίως τσομπανόσκυλα) σκούρου χρώ-ματος Μεταφορικά σημαίνει τόν ἀσχημομούρη καί τόν κακότροπο ἄνθρωπο (Βλ ἐνδεικτικάἘγκυκλοπαίδειες laquoΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΖΩΗraquo τόμος 13 σ 144 καί laquoΚΟΣΜΟΣraquo τόμος 18 σ 335 καί laquoΕΠΙ-ΤΟΜΟΝ ΠΛΗΡΕΣ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΚΑΙ ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΗΣ ΠΑ-ΠΥΡΟΣ-ΛΑΡΟΥΣraquo σ 748)

415 Ὁ Δημήτριος Ἀποστολόπουλος ὑπηρέτησε ὡς καθηγητής τοῦ Ἡμιγυμνασίου Ἀρναίας ἀπό τήν1η Μαρτίου 1937 ἕως τήν 22α Ὀκτωβρίου 1939 [Βλ laquoΒιβλίον Πράξεων τοῦ Προσωπικοῦ τοῦ Ἡμιγυ-μνασίου Λιαριγκόβηςraquo (1915-1939)] Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτόν καί γιά τήν καταγωγήτου ἡ ὁποία μᾶλλον ἦταν ἀπό τήν Πελοπόννησο

416 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 33 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΗΜΙΓΥ-ΜΝΑΣΙΟΝ ΑΡΝΑΙΑΣ 1914raquo στό κέντρο κυκλικά (σχεδόν) ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣΕΛΛΑΔΟΣraquo καί μέσα σʼ αὐτό ὑπάρχει ἡ παράσταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό

8

[Εὐκαιριακά θά πρέπει νά συμπληρώσουμε καί νά διορθώσουμε τίς Σημειώσεις 399 καί 400 τοῦ Ἐγγρά-φου 71 πού δημοσιεύθηκε στό προηγούμενο τεῦχος ὡς ἑξῆς Στή Σημείωση 399 τό 1932 νά γίνει 1933σύμφωνα μέ τό laquoΒιβλίον Πράξεων τοῦ Προσωπικοῦ τοῦ Ἡμιγυμνασίου Λιαριγκόβηςraquo (1915-1939) τόὀποῖο πρέπει νά προστεθεῖ στή Βιβλιογραφία καί στή Σημείωση 400 ἡ διάμετρος νά γίνει 35 καί τό λο-γότυπο νά γραφεῖ laquo ΥΜΝΑΣΙΟΝ ΛΙΑΡΙΓΚΟraquo καί νά γραφεῖ ἐνημερωτικά ὅτι ὁλόκληρη ἡ σφραγί-δα ἔχει τό λογότυπο κυκλικά laquoΗΜΙΓΥΜΝΑΣΙΟΝ ΛΙΑΡΙΓΚΟΒΗΣ 1914raquo καί στό κέντρο ὑπάρχει ἡ παρά-σταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό]

417 Ὁ Γεώργιος Ἀμπελουργός ὑπηρέτησε ὡς καθηγητής μέ καθήκοντα Διευθυντῆ τοῦ Ἡμιγυμνα-σίου Ἀρναίας ἀπό τίς 7 Φεβρουαρίου 1936 ἕως τίς 10 Ἰουλίου 1939 (Βλ laquoΒιβλίον Πράξεων raquo) Δένἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτόν καί γιά τήν καταγωγή του

418 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 37 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΒΑΣΙΛΕΙΟΝΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ-ΤΑΜΕΙΟΝ ΑΡΝΑΙΑΣraquo καί στό κέντρο ὑπάρχει ἡ παράσταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό

419 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτόν420 Δέν γνωρίζουμε ποιός ἦταν Πρόεδρος τῆς Κοινότητας (πιθανόν ὁ Εὐθ Τσαπραζλῆς) διότι τά

Πρακτικά τῆς περιόδου ἐκείνης ἦταν ἀνυπόγραφα ἴσως λόγω κακῆς λειτουργίας τοῦ Κοινοτικοῦ Συμ-βουλίου Ἀπό τίς 19 Ὀκτωβρίου ἀνέλαβε νέο Κοινοτικό Συμβούλιο μέ Πρόεδρο τόν Ἀναστάσιο Σαμαρᾶ

421 Ὁ Ἰωάννης (ἤ Παράσχος) Καραγιάννης γεννήθηκε τό 1899 Φοίτησε στήν Ἀστική Σχολή Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας) ἀπό τό 1905 ἕως τό 1912 (Βλ Μαθητολόγιον 1908-1913 πού βρίσκεται στό Γενι-κό Λύκειο Ἀρναίας) Τόν Μάϊο τοῦ 1919 κατατάχθηκε ὡς κληρωτός στόν Στρατό καί τόν Ἰούνιο με-τατέθηκε στόν Λόχο Στρατηγείου τῆς Σμύρνης καί σέ ἄλλες μονάδες τοῦ ἐκεῖ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ συμ-μετέχοντας στή Μικρασιατική Ἐκστρατεία μέχρι τά τέλη τοῦ 1921 ὁπότε ἐπέστρεψε στή Θεσσαλο-νίκη λόγω σοβαροῦ τραυματισμοῦ τόν Μάρτιο τοῦ 1923 Ἦταν σύζυγος τῆς Ἑλένης Καραστέριου Στήδεκαετία τοῦ 1970 ἔγραψε Ἡμερολόγιο 40 σελίδων το ὁποῖο ἀναφέρεται στή στρατιωτική του ζωήἀλλά καί σέ ἄλλα γεγονότα πού συνέβησαν στήν Λιαρίγκοβη ἀπό τό 1911 ἕως τό 1914 σέ συνδυασμόμέ τήν ἀρχιερατεία τοῦ ἐπισκόπου (τότε) Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη Πέθανε στά τέλη Ἰου-νίου τοῦ 1989 Λίγα χρόνια πρίν πεθάνει μᾶς τό ἔδωσε γιά φωτοαντιγραφή ἐκφράζοντας τήν ἐπιθυ-μία νά ἐκδοθεῖ σέ βιβλίο Τίς παραπάνω πληροφορίες πήραμε ἀπό τό Ἡμερολόγιό του οἱ ὁποῖες δια-φέρουν ἐλάχιστα ἀπό τις πληροφορίες τοῦ laquoΦύλλου Μητρῴουraquo του (Γιά τόν Ἰω Καραγιάννη καί τόἩμερολογιό του βλέπε (ΔΘΚ) Μικρές Εἰδήσεις ΑΡΝΑΙΑ τχ 4Μάρτ-Αὔγ 1989 σ 13 καί Δημ ΘΚύρου 1 Ἕνας γέροντας θυμᾶται ΑΡΝΑΙΑ τχ 11Ἀπρ-Ἰούν 1991 σσ 5-7 καί 2 Ἡ Ἱστορία τοῦἹεροῦ Ναοῦ τῶν Ἁγίων Ἀναργύρων ἀπό τήν ἵδρυσή του (1919) ὥς τήν ἀνακήρυξή του σέ ἐνοριακό Ναό(1982) στόν Συλλογικό Τόμο laquoἹερός Ναός Ἁγίων Ἀναργύρων Ἀρναίας Ἀρναία 2002 σσ 34-35 καί 58-59 (Σημ 18-21)

422 Χρημάτισε Δήμαρχος ἤ Πρόεδρος Δημαρχιακῆς Ἐπιτροπῆς) ἀπό τό 1948 ἕως τό 1950 Περισ-σότερα γιʼ αὐτόν καί γιά τήν αὐτοδιοικητική του δραστηριότητα βλέπε Δημ Θ Κύρου Ὁ φιλοαρναι-ώτης Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης (1911-1944) προτείνει στά 1937laquoΝά γίνῃ Κέντρο Τουρισμοῦ ἡ Ἀρναία ἡ δροσερά καί ὡραίαraquo ΑΡΝΑΙΑ τχ 92Ἰούλ-Σεπτ 2011 σσ6-7 μέ ἐπιφύλαξη ὅσον ἀφορᾶ στίς ἡμερομηνίες γιά τή δημαρχιακή του θητεία

423 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 36 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΒΑΣΙΛΕΙΟΝΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ bull ΔΗΜΟΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo καί στό κέντρο εἶναι ἡ παράσταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό(Φωτογραφία τῆς σφραγίδας αὐτῆς μαζί μέ ἄλλες τῆς Κοινότητας καί τοῦ Δήμου Ἀρναίας βλέπε στόὀπισθόφυλλο τοῦ τχ 24Ἰούλ - Σεπτ 1994 τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo)

424 Ἡ ὑπογραφή του εἶναι μή ἀναγνώσιμη καί δέν γνωρίζουμε τό ὀνοματεπώνυμό του οὔτε ἔχου-με ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτόν

425 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 31 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΣΤΑΘΜΟΣΧΩΡΟΦΥΛΑΚΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo Στό κέντρο ἀναγράφεται ἡμικυκλικά ἡ φράση laquoΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣraquoκαί εἰκονίζεται ἡ παράσταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό

426 Τό χρονικό τῆς ἠλεκτροδότησης τῆς Ἀρναίας ἔχει περιληπτικά ὡς ἑξῆς Οἱ πρῶτες αποφάσειςτῆς Κοινότητας Ἀρναίας πάρθηκαν τό 1927 (ἀρ 10 καί 30) ἐπί προεδρίας Βασιλείου Κεχαγιᾶ (Βλ laquoΒι-βλίον Ἀποφάσεων 1921-1927raquo τῆς Κοινότητας Λιαριγκόβης) ἀλλά δέν ὑλοποιήθηκαν τότε Στίς 13 Δε-κεμβρίου τοῦ 1935 τό Κοινοτικό Συμβούλιο (Πρόεδρος Ἀλέξ Ἀλεξάνδρου) ἀποφάσισε (Ἀπόφαση ἀρ113) νά δημοσιευθεῖ σχετική Διακήρυξη στίς ἐφημερίδες τῆς Θεσαλονίκης laquoΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣraquo καί laquoΧΡΟ-ΝΟΣraquo γιά πέντε ἡμέρες ἔναντι 45750 δραχμῶν Στίς 26 Ἀπριλίου τοῦ 1936 μέ Ἀπόφασή του (ἀρ 39)

9

ἐπί προεδρίας Χριστοδούλου Ἀδαμίδη ἐγκρίθηκε ὁ ἠλεκτροφωτισμός τῆς κωμοπόλεως καί στίς 24 Μαΐ-ου τοῦ ἴδιου ἔτους μέ ἄλλη Ἀπόφασή του (ἀρ 47 βλ καί Πρακτικό ἀρ 24) ἐπί προεδρείας ΘεοχάρηΜπάτσιου ὁ ἠλεκτροφωτισμός ἀνατέθηκε ὕστερα ἀπό δημοπρασία στόν Κατάκαλο Κ Κατακάλου (ΒλlaquoΒιβλίον Πρακτικῶν 1935-1937raquo καί laquoΒιβλίον Ἀποφάσεων 1935-1936raquo τῆς Κοινότητος Ἀρναίας) καί μέσαστό 1936 (ὑποθέτουμε) ἄρχισε ἡ ἠλεκτροδότηση στήν Ἀρναία τῆς γκαζόλαμπας Δέν γνωρίζουμε πότεἀκριβῶς οἱ τότε κάτοικοι τῆς Ἀρναίας (πρόσφατοι πρόγονοί μας) ἀναφώνησαν τό laquoΕἴδομεν τό φῶςτό ἠλεκτρικόνraquo καί εἰδικά τό laquoΚατακαλικόνraquo Ὅποιος γνωρίζει ἄς μᾶς ἐνημερώσει Ἀπό τό 1959 τόνἠλεκτροφωτισμό τῆς Ἀρναίας ἀνέλαβε ἡ Δημόσια Ἐπιχείρησις Ἠλεκτρισμοῦ (ΔΕΗ) ἡ ὁποία κυριο-λεκτικά καί μεταφορικά laquoμᾶς ἄλλαξε τά φῶταraquo Ἄν ξέραμε τί μᾶς περίμενε μέ τή ΔΕΗ τόν ἑπό-μενο αἰώνα μετά ἀπό 53 χρόνια (1959-2012) θά θέλαμε νά φωτιζόμαστε ἀκόμα ἀπό τόν ΚατάκαλοΕἶδες ἡ ΔΕΗ

427 Ὁ Κατάκαλος Κ Κατάκαλος (ἤ Κατακάλου) καταγόταν ἀπό τήν Γαλάτιστα τῆς Χαλκιδικῆς Ἀπότό 1927 ἦρθε σέ ἐπαφή μέ τήν Κοινότητα γιά νά ἀναλάβει τήν ἠλεκτροδότηση τῆς κωμόπολης χω-ρίς ἀποτέλεσμα Φαίνεται ὅτι στίς ἀρχές τῆς 10ετίας τοῦ 1930 (ἴσως 1934) ἦταν ἰδιοκτήτης ἀλευρο-μύλου στήν Ἀρναία γιά τίς ἀνάγκες τοῦ ὁποίου ἔπαιρνε νερό ἀπό τό ὑδραγωγεῖο μέ ἀποτελεσμα νάπαρατηρεῖται ἔλλειψη νεροῦ στόν οἰκισμό γεγονός πού προκάλεσε τήν ἀπαγόρευση ἀπό τό Κοινοτι-κό Συμβούλιο τοῦ 1934-1935 (Πρόεδρος Ἀλέξανδρος Ἀλεξάνδρου) λήψης νεροῦ ἀπό τό νεοκατα-σκευασθέν ὑδραγωγεῖο μέ τήν ὑπόδειξη ἡ λήψη νεροῦ νά γίνεται σύμφωνα μέ τό ἤδη ὑπογραφέν Συμ-βόλαιο Ἠλεκτροφωτισμοῦ τῆς Ἀρναίας ἀπό τή βρύση τῆς κεντρικῆς πλατείας Ὁ Κατάκαλος συνέχι-ζε κι ἀργότερα νά παίρνει νερό ἀπό τό ὑδραγωγεῖο μέ ἀποτέλεσμα νά μηνυθεῖ ἀπό τόν τότε Πρόεδρο(Χριστ Ἀδαμίδη) καί νά καταδικασθεῖ ἀπό τό Εἰρηνοδικεῖο Ἄρνης ὁπότε σταμάτησε νά χρησιμοποιεῖτό νερό τοῦ ὑδραγωγείου καί μέ κατάλληλη συσκευή ὀλιγοδάπανη κατόρθωσε νά συγκεντρώνει τόνερό πού χρησιμοποιεῖτο γιά τόν ἠλεκτροφωτισμό τή νύχτα καί νά τό διαθέτει τήν ἑπόμενη μέρα στόνἀλευρόμυλο Μέ τήν ἔλευση τῶν Γερμανῶν στήν Ἀρναία (1941) ὁ Κατάκαλος ἔχοντας σύζυγο Γερ-μανίδα ἔσπασε τήν κλειδαριά τοῦ ὑδραγωγείου καί ὅταν ἡ Κοινότητα κάλεσε τήν Ἑλληνική Ἀστυνο-μία αὐτός ἀπείλησε τόν Ἀστυνόμο τόν τότε Πρόεδρο τῆς Κοινόητας Γ Γκουνιώτη καί τόν τότε Γραμ-ματέα Γ Κατσιαμούρη laquoὅτι θά τούς στείλει εἰς τό στρατόπεδον συγκεντρώσεως διά τήν στάσιν τουςἀπέναντί του ἡ ὁποία ἀποδεικνύει ὅτι εἶναι Ἀγγλόφιλοι καί προσπαθοῦν νά παρεμβάλλουν προσκόμ-ματα εἰς τήν ἐργασίαν του διότι αὐτός εἶναι γνωστός Γερμανόφιλοςraquo Ἔτσι σʼ ὅλη τή διάρκεια τῆς κα-τοχῆς χρησιμοποιοῦσε τό νερό τοῦ ὑδραγωγείου laquoχωρίς μάλιστα νά καταβάλλει οὐδένα φόρον διό-τι οὐδείς ἐτόλμα νά φορολογήσῃ τόν κ Κατάκαλον ὁ ὁποῖος ἦτο ἕτοιμος νά συκοφαντήσῃ τόν φο-ρολογοῦντα ὅτι τόν καταπιέζει διότι εἶναι Γερμανόφιλοςraquo

Τόν Μάϊο τοῦ 1945 μετά τήν ἀπό τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1944 ἀποχώρηση τῶν Γερμανῶν ἀπό τήν Ἑλλά-δα ἡ Κοινότητα μέ Ἀπόφασή της (ἀρ 43-5-1945) ἀπαγόρευσε στόν Κατάκαλο νά παίρνει νερό ἀπό τόὑδραγωγεῖο γιά τόν ὑδρόμυλό του καί τοῦ ὑπέδειξε νά παίρνει νερό ἀπό τή βρύση τῆς κεντρικῆς πλα-τείας ἤ νά ξανακατασκευάσει τή συσκευή πού εἶχε προπολεμικά (Γιά ὅλες τίς παραπάνω πληροφορίεςβλέπε laquoΒιβλίον Ἀποφάσεων 1943-1946raquo καί Βιβλίο Πρακτικῶν 1943-1947raquo τῆς Κοινότητας Ἀρναίας)

428 Ὁ Θεόδωρος Ματζώλης γεννήθηκε τό 1894 Ἦταν γιός τοῦ Γεωργίου καί ἀδελφός τοῦ Δημη-τρίου (γένν 1905) καί τοῦ Μαυρουδῆ (γένν 1914) πού σκοτώθηκε κατά τόν ἑλληνοϊταλικό πόλεμο(Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo ὅπου τό ἐπώνυμό τους καταγράφεται ὡς Ματσόλης Ματζόλης καίΜατζιώλης ἀντίστοιχα) Τό 1937 φαίνεται ὡς κάτοικος τοῦ χωριοῦ Μικρό Σούλι Σερρῶν Ἀπό ἐκεῖ στάτέλη Αὐγούστου τοῦ ἴδιου ἔτους μέ ἐπιστολή του ἐνημέρωσε τόν Μητροπολίτη Ἱερισσοῦ καί ἉγίουὌρους ὅτι ὁ Γραμματέας τῆς Μητροπόλεως Ζιχνῶν ἐπιθυμεῖ νά ἐργασθεῖ στήν Μητρόπολη Ἱερισσοῦκαί γιά διάφορα ἐκκλησιαστικά θέματα Στήν ἐπιστολή αὐτή αὐτοχαρακτηρίζεται ὡς laquoἄλλοτε ὑποτα-κτικόςraquo τοῦ Μητροπολίτη καί τοῦ κάνει γνωστό ὅτι τυγχάνει laquoδιευθύνων τά τῆς ἐνοριακῆς ἐπιτρο-πείαςraquo τοῦ Ἱ Ναοῦ Ἁγίου Γεωργίου τοῦ Μικροῦ Σουλίου Στή λακωνική ἀπάντησή του ὁ Μητροπολί-της τοῦ γράφει ὅτι ἡ Μητρόπολη δέν χρειάζεται Γραμματέα ἀφοῦ τή θέση αὐτή κατέχει ὁ παπα-Ἀθα-νάσιος Κυρούδης καί ὅτι τοῦ στέλνει φυλλάδιά του (προφανῶς μέ τά γνωστά Θρησκευτικά Μαθήματα)καί τέλος τόν συγχαίρει γιά τή θέση πού κατέχει στόν Ναό τοῦ χωριοῦ (Βλ Δημ Θ Κύρου Μιά αἰτη-τική ἐπιστολή τοῦ Ἀρναιώτη Θεοδώρου Ματζώλη (κατοίκου Μικροῦ Σουλίου Σερρῶν) πρός τόν Μη-τροπολίτη Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη καί ἡ ἀπάντηση τοῦ Μητροπολίτη στά 1937 ΑΡΝΑΙΑτχ 91Ἀπρ-Ἰούν 2011 σσ 26-27) Πιθανόν νά πέθανε τό 1980

10

Τό Σωmicroατεῖο

laquoἝνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ldquoἩ Ἁγία ΠαρασκευήrdquoraquoἩ ἵδρυση τό 1918 τό Καταστατικό καί τά πρῶτα microέλη του(Πληροφορίες ἀπό τρία ἀνέκδοτα Ἔγγραφα τοῦ Ἱστορικοῦ Ἀρχείου Μακεδονίας1)

Τοῦ Δημ Θ ΚύρουΣτίς ἀρχές τοῦ 1918 ἱδρύθηκε στή Λιαρίγκοβη γυναικεῖο Σωματεῖο μέ τήν ἐπωνυμία laquoἝνωσις Ἑλλη-

νίδων Λιαριγκόβης ldquoἩ Ἁγία Παρασκευήrdquoraquo μέ τή συμμετοχή καί γυναικῶν ἀπό τά χωριά Παλαιοχώρι Νε-οχώρι καί Μεγάλη Παναγία πού ἵδρυσαν Παραρτήματα ἐκεῖ

Τήν πρωτοβουλία τῆς ἵδρυσης εἶχε ὁ Ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτης βοηθούμε-νος ἀπό τήν Δέσποινα Ἰ Λαχωβάρη ἡ ὁποία καταγόταν ἀπό τό Κάϊρο καί ἦταν ἐπιστρατευμένη στόνἘρυθρό Σταυρό μέ τόν βαθμό τοῦ Λοχαγοῦ πολύ μορφωμένη καί μέ ζῆλο γιά τήν ἐξύψωση τῆς γυ-ναίκας2 Τό Σωματεῖο λειτουργοῦσε ἀνεπίσημα καί πολύ πρίν ἀπό τό 1918 (μετά τό 1911 χρονιά πούἦρθε στή Λιαρίγκοβη ὁ ἐπίσκοπος Σωκράτης) μέ πρωτεργάτρια τήν ἀνεψιά τοῦ ἐπισκόπου Αἰμιλία Κον-τοπούλου3

Οἱ ἐπίσημες ἐνέργειες γιά τήν ἵδρυση τοῦ Σωματείου ἄρχισαν μέ Συνέλευση 34 γυναικῶν ἡ ὁποίαπραγματοποιήθηκε στίς 11 Μαρτίου τοῦ 1918 στό Δημοτικό Σχολεῖο τῆς Λιαρίγκοβης4 καί συντάχθηκεσχετικό Πρακτικό (τετρασέλιδο) Στή Συνέλευση αὐτή πού εἶχε Διευθύντρια τήν Δέσπ Λαχοβάρη συ-ζητήθηκε κατά ἄρθρο τό ἀποτελούμενο ἀπό 20 ἄρθρα Καταστατικό πού κατατέθηκε καί ψηφίσθηκεὁμόφωνα ἀπό τίς 34 γυναῖκες (ἱδρυτικά Μέλη) πού ἦσαν οἱ παρακάτω5 1)Ἀρίστη Μανταλίδου6 2) Κα-τίνα Ἰ Κοτσάνη7 3) Λασκαρίνα Ἀγ Πητούλα8 4) Θάλεια Ἀ Καλυβιώτου9 5) Μαρία Γ Βαγγιᾶ10 6) Αἰκα-τερ Θ Βαγγιᾶ11 7) Μπηγίνα Χ Τσακνάκη12 8) Ὄλγα Κ Κατερινάρη13 9) Μαρία Χ Χατζῆ14 10) ἈγλαΐαΤσακνάκη15 11) Ὄλγα Ἰ Χασιώτη16 12) Αἰκατερινη Ἰ Ρουκᾶ17 13) Αἰκατ Δ Ξιούφη18 14) Χρύσω ἈἈμπίου19 15) Ἀγλαΐα Παπακωνσταντίνου20 16) Ἀναστασία Δίμκα21 17) Μαρία Ἰ Πιτέρη22 18) Ἀναστ ἸΚοτσάνη23 19) Μαρία Δημητρακούδη24 20) Μαρ Ἀθ Σμαραγδῆ25 21) Δέσπω Κ Κοκκαλιάρη26 22) ἘλΓ Μπογιατζῆ27 23) Μαρία Τσακνάκη28 24) Μαρία Ν Τζιμόκα29 25) Κατίνα Τζιμακοπούλου30 26) Ἄννα ΖΜατθαιοπούλου31 27) Αἰκατερίνη Ἀ Παπαδήμου32 28) Σουλτάνα Γ Ματσίγκου33 29) Σουλτάνα Ἰ Μαυ-ροδάρα34 30) Ἑλένη Ἰ Μπισάδου35 31) Ἀναστασία Γ Πητούλα36 32) Μηλιά Ἀ Παπαθεοχάρη37 33) Πουλ-χερία Ἀ Ρουκᾶ38 καί 34) Ἄννα Β Κουδούνη39

Τό ψηφισθέν Καταστατικό πού εἶναι γραμμένο στή δημοτική γλωσσική μορφή καί ἐνσωματωμένοστό συνταχθέν Πρακτικό ἔχει ὡς ἑξῆς

laquoἌρθρο 1ο Ἱδρύεται γυναικεῖο σωματεῖο μέ ἕδρα τή Λιαρίγκοβη καί τίτλο laquoἝνωσις ἙλληνίδωνΛιαριγκόβης ἡ Ἁγία Παρασκευήraquo

Ἄρθρο 2ο Σκοπός τοῦ Σωματείου εἶνε νά ἐνισχύση τήν κοινωνική δραστηριότητα εἰς τή Λια-ρίγκοβη καί τή Χαλκιδική ἐν γένει Ἔτσι ἀπό ἐκεῖνα πού λίγο κατrsquo ὀλίγο θά ἐπιδιώξει τό Σωματεῖοθά εἶνε πχ νά βοηθήσει τή σχολική μόρφωση νrsquo ἀναπτύξει τήν κοινωνική ἀγωγή νά ἐργαστεῖ γιά νάκαλυτερέψει τούς ὑγιεινούς καί ὑλικούς ὅρους τῆς ζωῆς στόν τόπο νά βελτιώσει τή θέση τῆς γυναι-κός νrsquo αὐξήσει τήν οἰκονομική της παραγωγή ἀνάλογα μέ τήν ἐργασία της καί νά φροντίσει γιά τήνκοινωνική φιλανθρωπία

Ἄρθρο 3ο Τό σωματεῖο ἀποτελεῖται ἀπό τίς ἱδρύτριες πού ὑπογράφονται παρακάτω καί ἀπόὅσες ἄλλες Ἑλληνίδες θά γίνουν ἀργότερα μέλη σύμφωνα μέ τό Καταστατικό

Ἄρθρο 4ο Κάθε Ἑλληνίδα ἀπό δέκα ὀχτώ ἐτῶν καί πάνω μπορεῖ νά γίνει μέλος τοῦ Σωματείουἄν τήν προτείνουν τέσσερα παλαιότερα μέλη καί δέκα πέντε τό ἐλάχιστο μέρες ὕστερα τήν ἐγκρίνειἡ ὁλομέλεια σέ ταχτική Γενική της Συνέλευση

Ἄρθρο 5ο Μέλος πού προταθεῖ καί δέν γίνει δεχτό εἰμπορεῖ νά ξαναπροταθεῖ ἕξ μῆνες ὑστε-ρώτερα

Ἄρθρο 6ο Τό ποσό τῆς συνδρομῆς τῶν μελῶν κανονίζεται κάθε χρόνο ἀπό τή Γεν Συνέλευση πούἐκλέγει καί τήν Ἐφορία ὅμως ἡ συνδρομή δέν εἰμπορεῖ νά εἶνε μικρότερη ἀπό 50 λεπτά οὔτε μεγα-λύτερη ἀπό δύο δραχμές τόν μῆνα Ὅτι δίνει ἤ δώσει παρά πάνω ἀπό τήν ὡρισμένη συνδρομή του

11

ἕνα μέλος θεωρεῖται δωρεά του Καί πρόσωπα πού δέν εἶνε μέλη μποροῦν νά δώσουν δωρεές ἀλλrsquoαὐτές πρέπει νά τίς δεχτεῖ πρίν μέ ἀπόφασή της ἡ Γεν Συνέλευση

Ἄρθρο 7ο Πρός τό παρόν καί ὅσο δέν τό μεταβάλλει ἡ ἁρμόδια Γεν Συνέλευση τό ποσό τῆς συν-δρομῆς ὁρίζεται σέ πενήντα λεπτά τόν μῆνα

Ἄρθρο 8ο Τό Σωματεῖο διοικεῖται ἀπό τήν ὁλομέλειά του πού συνεδριάζει ταχτικά σέ Γενική Συ-νέλευση μιά φορά τήν ἑβδομάδα σέ μέρα πού ὁρίζει κάθε χρόνο ἡ Γενική Συνέλευση πού ἐκλέγεικαί τήν Ἐφορία Τά ζητήματα πού θά συζητηθοῦν πρέπει νά τοιχοκολλοῦνται τρεῖς ἡμέρες πρίν στόΚατάστημα τοῦ Σωματείου ἀλλοιῶς μένουν νά συζητηθοῦν τήν κατόπι βδομάδα Ἡ Γεν Συνέλευσηεἶνε σέ ἀπαρτία ἅμα εἶνε ἑφτά μέλη

Ἄρθρο 9ο Οἱ ἀποφάσεις στίς Γενικές Συνελεύσεις λαβαίνονται μέ μυστική ψηφοφορία ndashκαί ἄνἕνα μόνο μέλος τό ζητήσειndash καί μέ πλειοψηφία ἀπόλυτη τῶν μελῶν πού εἶναι παρόντα

Ἄρθρο 10ο Τήν ὁλομέλεια τήν ἀντιπροσωπεύει ἐξώδικα ἤ δικαστικά ἐκτελεῖ τίς ἀποφάσεις τηςκαί κάνει ὅλη τήν ἄλλη καθημερινή ὑπηρεσία τοῦ Σωματείου μιά Ἐφορία ἀπό τρεῖς κοσμήτριες ἀπότίς ὁποῖες δύο καί μόνον ἀρκοῦν γιά νά ἐνεργήσουν νομίμως καί ἐγκύρως Τήν Ἐφορία τήν ἐκλέγεικάθε χρόνο ἡ ὁλομέλεια στήν πρώτη της ταχτική Γεν Συνέλευση τοῦ μηνός Ἰανουαρίου Ἡ ἐκλογήγίνεται πάντοτε μέ μυστική ψηφοφορία καί μέ σχετική πλειοψηφία Ἄν δύο ἤ περισσότερες ὑποψή-φιες ἰσοψηφιστοῦν ξαναγίνεται ψηφοφορία καί ἡ Συνέλευση ἐκλέγει ὑποχρεωτικά μίαν ἀπό αὐτέςἩ ἐφορευτική περίοδος βαστᾶ ἕνα χρόνο ἀρχίζοντας στίς δέκα πέντε Ἰανουαρίου ἕως τίς 15 Ἰανουα-ρίου τοῦ ἄλλου χρόνου

Ἄρθρο 11ο Τό ἴδιο μέλος δέν εἰμπορεῖ νά ἐκλεχτεῖ κοσμήτρια παρά πάνω ἀπό δυό χρονιές κατάσειρά Γιά νά ἐκλεχτεῖ ξανά πρέπει νά μεσολαβήσουν δύο ἄλλες χρονιές

Ἄρθρο 12ο Ἄν στό ἀναμεταξύ τῆς χρονιᾶς γιά ὁποιοδήποτε λόγο πάψει ἡ ὑπηρεσία μιανῆς ἤπερισσοτέρων ἀπό τίς κοσμήτριες γίνεται ἀναπληρωματική ἐκλογή γιά τό ὑπόλοιπο τῆς χρονιᾶς

Ἄρθρο 13ο Δέν εἰμπορεῖ νά γίνη κοσμήτρια καί ἄν εἶνε παύει ὅποια ἀπουσιάζει ἀπό τή Λια-ρίγκοβη γιά περισσότερο ἀπό ἕνα μῆνα στό χρόνο

Ἄρθρο 14ο Ἡ συνέλευση πού ἐκλέγει κάθε χρόνο τίς κοσμήτριες ἐξετάζει καί ἐγκρίνει τούς λο-γαριασμούς πού τῆς παρουσιάζει ἡ Ἐφορία πού πρόκειται νά ἀποχωρήσει

Ἄρθρο 15ο Οἱ τρεῖς κοσμήτριες μοιράζονται ἀναμεταξύ τους τήν ὑπηρεσία Ἡ μιά παίρνει τό Τα-μεῖο ἡ ἄλλη τό γραφεῖο καί ἡ τρίτη τή διεύθυνση τῶν συνελεύσεων

Ἄρθρο 16ο Καμμιά εἴσπραξη δέν εἶνε ἔγκυρη χωρίς ἀπόδειξη ὑπογραμμένη ἀπό τήν Ταμία καίμιά τοὐλάχιστο ἀπό τίς δύο ἄλλες κοσμήτριες

Ἄρθρο 17ο Ἀπαγορεύεται νά μένουν στό Ταμεῖο τοῦ Σωματείου πάνω ἀπό χίλιες δραχμές Κάθεποσό πέρα ἀπό τίς χίλιες δραχμές πρέπει νά κατατίθεται στήν Ἐθνική Τράπεζα τῆς Ἑλλάδος

Ἄρθρο 18ο Μέλος πού δέν ἔχει πληρωμένη τή συνδρομή του δέν ἔχει δικαίωμα οὔτε νά συζη-τήση οὔτε νά ψηφίσει σέ Γεν Συνέλευση οὔτε νά ἐκλεχτεῖ κοσμήτριαmiddot καί ἄν καθυστερήση παράπάνω ἀπό τρεῖς μῆνες χωρίς βάσιμη καί εὔλογη αἰτία παύει νά εἶνε μέλος καί ξεγράφεται τήν 100ήἡμέρα ἀπό τήν καθυστέρηση laquoαὐτοδικαίωςraquo Τό ἴδιο ξεγράφεται ἀλλά μέ ἀπόφαση τῆς Γεν Συνε-λεύσεως καί ὅποιο μέλος δίχως βάσιμη δικαιολογία ἀπουσιάσει περισσότερο ἀπό 8 Συνελεύσεις σέμιά τριμηνία Μέλος πού ξεγραφτεῖ δέν ξαναγράφεται παρά ἄν προταθῆ σύμφωνα μέ τό ἄρθρο 4ο

Ἄρθρο 19ο Ὅσα δέν προβλέπει τό παρόν Καταστατικό τό κανονίζουν οἱ κανονισμοί πού θά ψη-φιστοῦν ἀπό το Σωματεῖο μέ τόν καιρό ἀναλόγως μέ τίς ἀνάγκες ὡς οἱ Νόμοι τοῦ Κράτους γιά τάΣωματεῖα

Ἄρθρο 20ό Τό παρόν δέν μπορεῖ νrsquo ἀλλάξει παρά μέ ἀπόφαση τῆς πρώτης Γεν Συνέλευσης τοῦἸανουαρίου τρεῖς χρονιές κατά σειρά

Ἐψηφίστηκε στή Λιαρίγκοβη τίς 11 Μαρτίου 1918raquo

Μετά τή ψήφιση τοῦ Καταστατικοῦ στή Συνέλευση ἔγινε σύμφωνα μέ τίς διατάξεις του (ἄρθρα 10-15) ἐκλογή Ἐφορίας ἀποτελούμενης ἀπό τρεῖς κοσμήτριες γιά τήν Α΄ Ἐφορευτική περίοδο Ὑποψήφιεςἦσαν οἱ Μαρία Χ Χατζηγεωργίου Μαρ Κ Δημητρακούδη Αἰκ Ρουκᾶ Ἄννα Ζ Ματθαιοπούλου ἈγλαΐαΤσακνάκη Ἀναστασία Πητούλα Ὄλγα Χασιώτη Ὄλγα Κατερινάρη Κατίνα Κοτσάνη Μπηγίνα Τσα-κνάκη καί Κατίνα Τσιμακοπούλου οἱ ὁποῖες ἔλαβαν 19 19 17 14 9 7 7 6 2 1 καί 1 ψήφους ἀντί-στοιχα σύμφωνα μέ τίς ὁποῖες τίς τρεῖς θέσεις τῶν κοσμητριῶν κατέλαβαν οἱ Μ Χατζηγεωργίου ΜΔημητρακούδη καί Αἰκ Ρουκᾶ πού δέχθηκαν τήν ἐντολή

12

Στή συνέχεια ἡ Συνέλευση α΄) ἀνέθεσε στήν Ἐφορία laquoνά ἐνεργήση δίχως ἀναβολή σύμφωνα μέ τόνΝόμο γιά νά ἀναγνωριστῆ τό Σωματεῖο β΄) ἀποφάσισε γιά τό τρέχον ἔτος (1918) laquoνά γίνωνται οἱ συ-νελεύσεις κάθε Κυριακή ἀπόγευμαraquo καί γ΄) ἀποφάσισε ὁμόφωνα laquoνά ἐκφραστῆ εὐγνωμοσύνη στόν Πα-νιερώτατο Ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦ κ(αί)΄ Ἁγ Ὅρους γιά τήν πρωτοβουλία πού ἔλαβε στήν ἵδρυσι τοῦΣωματείουraquo καί δόθηκε laquoἐντολή στήν Ἐφορία νά τοῦ ὑποβάλη ἀντίγραφο τοῦ παρόντος Πρακτικοῦraquo

Τό Πρακτικό μετά τή σύνταξή του διαβάσθηκε laquoφωναχτάraquo ἐπικυρώθηκε καί ὑπογράφηκε laquoἀπό τίςπαροῦσες ἐξόν ἀπό ἐκεῖνες πού δηλώνουν ἄγνοια γραφῆςraquo ὡς ἑξῆςlaquo(ὑγ) Λασκαρίνα Ἀ Πιτούλα ὑγ Δέσπω Κ Κοκκαλιάρη

raquo Θάλεια Ἀ Καλυβιώτου raquo Μαρ Ν Τζημώκαraquo Μπηγί(να) Χ ΣΣττακνάκη raquo Ἀναστασία Γ Πιτούλαraquo Ἀγλαϊα Κ Τσακνάκη raquo Μαρ Χαδευτοῦ Τσακνάκηraquo Ἀρίστη Μανταλίδου raquo Ἄννα Ζ Ματθαιοπούλουraquo Χρυσώ Ἀ Ἀμπίου ἀγράμματος raquo Αἰκατ Α Παπαδήμουraquo Αἰκατ Κουσούφη (Ξούφη) raquo Σουλτάνα Γ Ματσίγγουraquo Μαρία Γ Βαγγιᾶ raquo Τατάνα Ἰ Μαυροδάρα ἀγράμματοςraquo Αἰκατ Θ Βαγγιᾶ ἀγράμματος raquo Ἑλένη Γ Μπογιατζῆ ἀγράμματοςraquo Ὄλγα Κατερνάρη raquo Μαρία Ἰ Πιτέρηraquo Μαρ Χ Χατζῆ Γεωργίου raquo Πουλχερία Ρουκᾶraquo Ὄλγα Χασιώτη raquo Μηλιά Ἀ Παπαθεοχάρηraquo Αἰκατ Ἰ Ρουκᾶ raquo Ἄννα Κουδούνη ἀγράμματοςraquo Κατίνα Ἰ Κοτσάνη raquo Ἑλένη Μπισάδουraquo Μαρία Κ Δημητρακούδη raquo Ἀγλαΐα Παπακωνσταντίνουraquo Μαρ Α Σμαραγδῆ

(ὑγ) Ἀναστασία Ἰ Κοτσάνηraquo Κατίνα Ν Τσιμακοπούλουraquo Ἀναστασία Δίμκαraquo Δ Ἰ Λαχωβάρη

Διά τήν ἀκρίβειαν τῆς ἀντιγραφῆςΛιαρίγκοβη 19 Μαρτίου 1918

Αἰκ Ρουκᾶ Μαρία Δημητρακούδη Μαρία Χρ ΧατζηγεωργίουraquoΤό Πρακτικό ὑπέγραψε τελευταία καί ἡ Διευθύντρια τῆς Συνέλευσης Δ Ἰ ΛαχωβάρηΣτίς 19 Μαρτίου 1918 ἡ Ἐφορία τοῦ Σωματείου ὑπέβαλε σέ ἄπταιστη καθαρεύουσα γλωσσική μορφή

laquoΠρός τόν Κον Πρόεδρον τοῦ Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης Εἰς Θεσσαλονίκηνraquo Αἴτηση τοῦ ΣωματείουlaquoἝνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ldquoἡ Ἁγία Παρασκευήrdquoraquo μέ ἀριθμό Πρωτοκόλλου 1 καί τήν παραπάνωἡμεροχρονολογία συνοδευόμενη ἀπό δύο ἀκριβῆ ἀντίγραφα τοῦ Πρακτικοῦ τῆς Συνέλευσης (ὑπο-γραμμένο ἀπό τά μέλη τῆς Ἐφορίας) μέσα στό ὁποῖο ἦταν ἐνσωματωμένο καί τό Καταστατικό καί χω-ριστό Πίνακα τῶν Μελῶν πού ὅλα κατοικοῦσαν στή Λιαρίγκοβη μέ τήν ὁποία (αἴτηση) παρακαλοῦσενά ἐνεργήση laquoὅτι δεῖ ὅπως ἀναγνωρισθεῖ κατά τόν Νόμονraquo τό Σωματεῖο

Ἡ Αἴτηση ὑπογράφεται ἀπό τά μέλη τῆς Ἐφορίας καί χαρτοσημαίνεται μέ laquoΧΑΡΤΟΣΗΜΟΝ ΕΛΛΗ-ΝΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΕΩΣraquo τῶν 50 λεπτῶν καί αὐτούσια ἔχει ὡς ἑξῆςἈρ 1Λιαρίγκοβη 19 Μαρτίου 1918

ΠρόςΤόν Κον Πρόεδρον τοῦ Πρωτοδικείου

ΘεσσαλονίκηςΕἰς Θεσσαλονίκην

Αἴτησις Τοῦ Σωματείου laquoἝνωσις ἙλληνίδωνΛιαριγκόβης ldquoἩ Ἁγία ΠαρασκευήrdquoraquoΠερί Ἀναγνωρίσεως Οἱ ὑποφαινόμενοι Αἰκατερίνη Ρουκᾶ Μαρία Χατζῆ Γεωργίου

καί Μαρία Δημητρακούδη ὡς κοσμήτριαι τοῦ νεοσυστάτουσωματείου laquoἝνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ldquoἡ Ἁγ Παρα-

13

Σημειώσεις1 Τά Ἔγγραφα αὐτά ἦρθαν σέ γνώση μας στίς 12 Ἰουνίου 2008 ὕστερα ἀπό σχετική ἐνημέρωσή μας ἀπό ὑπάλ-

ληλο τοῦ ΙΑΜ ὁ ὁποῖος καί μᾶς παρέδωσε ἐπί τόπου τόν σχετικό Φάκελλο γιά ἔρευνα Γιά τήν ἐξυπηρέτηση αὐτήεὐχαριστοῦμε θερμότατα τό Ἱστορικό Ἀρχεῖο Μακεδονίας πού γιά ὅσους ἐπιθυμοῦν νά μάθουν βρίσκεται στήνὁδό Παπαναστασίου 21 (στάση laquoΕὐκλείδηraquo) καί εἶναι ἀπό χρόνια ἀποδέκτης τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo

2 Βλέπε Ἀ(θηνᾶς) Γ(αϊτάνου)-Γ(ιαννιοῦ) Ἕνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ΕΛΛΗΝΙΣ τχ 2 (1925) σ 31Ἀθηνᾶς Γαϊτάνου-Γιαννιοῦ Πολίτες λόγιοι πού ἐγνώρισα Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμε-

σκευήrdquoraquo ἔχομεν τήν τιμήν νά σᾶς ὑποβάλωμεν δύο ἀντίγραφατοῦ πρακτικοῦ τῆς ἱδρύσεως τοῦ εἰρημένου σωματείου εἰς τόὁποῖον περιλαμβάνεται καί τό Καταστατικόν του ἐπίσης δέ χω-ριστά πίνακα τῶν μελῶν τά ὁποῖα ἅπαντα κατοικοῦσιν εἰς τήνΛιαρίγκοβην καί σᾶς παρακαλοῦμεν ὅπως εὐαρεστούμενοςἐνεργήσηται ὅτι δεῖ ὅπως ἀναγνωρισθεῖ κατά τόν Νόμον τόΣωματεῖον μας

Αἰκατερίνη ΡουκᾶΜαρία ΧατζηγεωργίουΜαρία Δημητρακούδη

Δέν γνωρίζουμε πότε ἀκριβῶς ἐκδόθηκε ἡ ἀπόφαση ἀναγνώρισης τοῦ Σωματείου ἀπό τό Πρωτο-δικεῖο Θεσσαλονίκης Στηριζόμενοι στό μεταγενέστερο καί μέ ἄλλο χέρι γραμμένο Σημείωμα πάνωστό Ἔγγραφο τῆς Αἴτησης laquo4-4-1918 Ζωγράφος Οἰκονόμου Κυριακόπουλος Σκούρας καί Δraquo (μήἀναγνώσιμος) ὑποθέτουμε ὅτι ἡ ἀναγνώριση ἔγινε τόν Ἀπρίλιο τοῦ 1918 μέ δικαστές τούς παρα-πάνω ἀναγραφόμενους

Ὁ ὑποβληθείς στό Πρωτοδικεῖο Θεσσαλονίκης Κατάλογος τῶν μελῶν τοῦ Σωματείου ἔχει ὡςἑξῆς1 Ἀρίστη Μανταλίδου 13 Αἰκατ Δ Ξούφη 24 Μαρία Ν Τζιμόκα2 Κατίνα Ἰ Κοτσάνη 14 Χρυσώ Ἀ Ἀμπίου 25 Κατίνα Τσιμακοπούλου3 Λασκαρίνα Ἀ Πιτούλα 15 Ἀγλαΐα Παπακωνσταντίνου 26 Ἄννα Ζ Ματθαιοπούλου4 Θάλεια Ἀ Καλυβιώτου 16 Ἀναστασία Δίμκα 27 Αἰκ Παπαδήμου5 Μαρία Γ Βαγγιᾶ 17 Μαρία Ἰ Πιτέρη 28 Σουλτάνα Ματσίγκου6 Αἰκατ Θ Βαγγιᾶ 18 Ἀναστασία Ἰ Κοτσάνη 29 Σουλτάνα Μαυροδάρα7 Μπηγίνα Χρ Τσακνάκη 19 Μαρία Δημητρακούδη 30 Ἑλένη Μπισάδου8 Ὄλγα Κ Κατερινάρη 20 Μαρία Ἀ Σμαραγδῆ 31 Ἀναστασία Γ Πιτούλα9 Μαρ Χ Χατζῆ 21 Δέσπω Κοκκαλιάρη 32 Μηλιά Παπαθεοχάρη

10 Ἀγλαΐα Κ Τσακνάκη 22 Ἑλένη Γ Μπογιατζῆ 33 Πουλχερια Ρουκᾶ11 Ὄλγα Ἰ Χασιώτη 23 Μαρία Χ Τσακνάκη 34 Ἄννα Κουδούνη12 Αἰκατ Ἰ Ρουκᾶ

Αὐτές τίς πληροφορίες παρέχουν τά ἀναφερόμενα καί γιά πρώτη φορά δημοσιευόμενα τρίαἜγγραφα (Πρακτικό-Καταστατικό Αἴτηση ἀναγνώρισης καί Κατάλογος Μελῶν) γιά τό πολύ σημαν-τικό καί ἀξιόλογο γυναικεῖο Σωματεῖο τῆς Λια-ρίγκοβης (Ἀρναίας) πού λειτούργησε καίπρόσφερε πνευματικά καί ὑλικά στούς κατοί-κους της ἀλλά καί στούς κατοίκους τῶν γειτο-νικῶν χωριῶν Παλαιοχώρι Νεοχώρι καί ΜεγάληΠαναγία ὅπου εἶχε Παραρτήματα ἀπό τό 1918μέχρι τό 1940 ὁπότε καί διαλύθηκε λόγω τοῦἙλληνο-ἰταλικοῦ Πολέμου40 Διάδοχο Σωματεῖοἦταν ὁ laquoΓυναικεῖος Πολιτιστικός ΣύλλογοςἈρναίαςraquo ὁ ὁποῖος ἱδρύθηκε τό 1982 καί λει-τούργησε μέχρι τό 1992 Ἀπό τότε ἡ Ἀρναία στε-ρεῖται τέτοιου Συλλόγου

ΔΗΜΗΤΡΑ ΞΙΟΥΦΗ-ΚΥΡΟΥΜιά Ἑλληνίδα Λιαριγκο-

βινή - Ἀρναιώτισσα πούlaquoἔφυγεraquo πρόωρα (dagger 24-6-2007)

(Χρημάτισε καί Ἀντιπρό-εδρος τοῦ Γυναικείου Πολι-τιστικοῦ Συλλόγου Ἀρναίαςτό 1991)

laquo Ε ἰ ς micro ν ή micro η ν raquo

14

ρίου Σωκράτης Σταυρίδης Ἀθήνα 1954 σσ 26-28 Σουσάνας Ρουκᾶ α΄ Ἁγία Παρασκευή καί ὁ ἀείμνηστος Σωκρά-της 1 Ἐφημ laquoΑΝΤΙΛΑΛΟΙ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo φ 46Αὔγ-Σεπτ 1981 σ 2 καί 2 Σκόρπια ἀνάτυπα Θεσσαλονίκη 1991σσ 55-58 καί β΄ 8 Μάρτη Παγκόσμια ἡμέρα τῆς γυναίκας Ἡ Ἀρναιώτισσα γυναίκα Μιά ἱστορική ἀναδρομή τῆςπροσ φορᾶς της στόν τόπο μας ὅπ 1 φ 50Μάρτ 1982 σ 4 καί 2 σσ 72-75 Δημ Θ Κύρου 1 Γυναικεῖο Σωμα-τεῖο στή Λιαρίγκοβα στά 1918 ΑΡΝΑΙΑ τχ 3Ἰαν-Φεβρ 1989 σ 8 2 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ τχ 70Ἰαν-Μάρτ2006 σ 26 καί 3 1918 Γυναικεῖο Σωματεῖο στήν Ἀρναία Χαλκιδικῆς ΣΥΛΛΟΓΕΣ τχ 3172011 σ 1471 καί Ἠλέ-κτρας Παπαθανασίου Ἀρναία ἡ παλιά Λιαρίγκοβα Ὄψεις ἀπό τήν σχολική της ἐκπαίδευση καί τήν κοινωνία τηςστό τέλος τοῦ 19ου καί ἀρχές τοῦ 20οῦ αἰῶνα Θεσσαλονίκη 1999 σ 167

3 Ἦταν θυγατέρα τῆς ἀδελφῆς τοῦ ἐπισκόπου Φανῆς καί τοῦ Ἡρακλῆ Βασιάδη Παντρεύθηκε ἀρχικά τόν(ἀγνώστου ὀνόματος) Κοντόπουλο μέ τόν ὁποῖο ἀπέκτησε τόν Φαίδωνα καί μετά τόν πολιτικό μηχανικό ΓεώργιοΖωγραφίδη Ἀναφέρεται καί κληρονόμος τοῦ Μητροπολίτη στή Διαθήκη του γιά τήν διάθεση τῆς λιγοστῆς περι-ουσίας του (χρήματα ἔπιπλα βιβλία) Μετά τόν θάνατο τοῦ Μητροπολίτη (17-9-1944) φρόντισε γιά τό ἄνοιγμα τῆςΔιαθήκης του καί γιά τήν ἐκτέλεση τῶν ἐντολῶν του (Βλ παραπομπές τῆς Σημ 2 καί Δημ Κύρου α΄) Τό γενεα-λογικό δένδρο τοῦ Μητροπολίτη Σωκράτη Σταυρίδη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ 84Ἰούλ-Σεπτ 2009 σ 16 καί 2 Ὁ Μητροπο-λίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης Σταυρίδης (1866-1944) [Ἡ ζωή καί τό ἔργο του ὅπωςκαταγράφηκε στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo lt1989-2011gt καί ἄλλα ἔντυπα] Ἀρναία 2011 σσ 169 καί 170 (Σημ 9) καίβ΄) Ἡ Διαθήκη τοῦ Μητροπολίτη Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτη Σταυρίδη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ92Ἰούλ-Σεπτ 2011 σσ 12-13 15 16 καί 17 (Σημ 2) καί 2 Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ ὅπ σσ 225-227 229 230καί 231-232 (Σημ 2)

4 Δηλ στό Διδακτήριο τοῦ 1871 στό χοροστάσι5 Οἱ πρῶτες 14 ἦσαν κυρίες καί οἱ ἑπόμενες 20 ἦσαν δεσποινίδες6 Πρόκειται γιά τήν ἀδελφή τοῦ πατέρα τοῦ Ἐπισκόπου ἡ ὁποία τόν συνόδευσε στή Λιαρίγκοβη καί διέμενε

μαζί του (Βλ Ἀνωνύμου Ἡ σημερινή χειροτονία Τίς ὁ νέος Ἅγιος Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Βιογραφικαί Ση-μειώσεις ἐφημ laquoΜΑΚΕΔΟΝΙΑraquo φ 1066-11-1911 σ 3 καί Δημ Θ Κύρου α΄) Τό γενεαλογικό δένδρο ὅπ (1 καί2) καί β΄) Πρίν ἀπό 99 χρόνια Ὀκτώβριος-Νοέμβριος 1911 Ἡ ἐκλογή ἡ χειροτονία καί ἡ ἔλευση στή Λιαρίγκοβητοῦ Ἐπισκόπου Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σ 15 καί 2 Ὁ Μητροπο-λίτης Ἱερισσοῦ ὅπ σσ 189 καί 193

7 Σύζυγος τοῦ Ἰωάννη (Γιάγκου) Κοτσάνη [πού ἦταν μουχτάρης (κοινοτάρχης) καί προσωρινά δήμαρχος κατάτίς ἡμέρες τῆς Ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας τό 1912] (Βλ Μάνου Μανασσῆ ὅπ σ 162)

8 Ἦταν σύζυγος τοῦ Ἀγαπητοῦ Πιτούλα ἐξαδέλφου τοῦ Μακεδονομάχου (Τήν πληροφορία μοῦ ἔδωσε ὁἐγγονός της Ἀγαπητός Γ Πιτούλας καί τόν εὐχαριστῶ)

9 Ἴσως ἦταν θυγατέρα τοῦ παπα-Ἀθανασίου Καλυβιώτη (πού ἦταν ἕνας ἀπό τούς 6 ἱερεῖς τῆς Λιαρίγκοβηςτῶν ἀρχῶν τοῦ 20οῦ αἰῶνα πού εἰκονίζονται στή γνωστή φωτογραφία καί συμμετεῖχαν στή γνωστή ἀπεργία τῶνἱερέων τῆς Λιαρίγκοβης τό 1914)

10 Μητέρα τῆς ἀείμνηστης κυρα-Χαρίκλειας Τρικκαλιώτη - Δημητρακούδη σύζυγος τοῦ Γεωργίου Τρικκα-λιώτη (βλ Μάνου Μανασσῆ ὅπ σσ 160 καί 161 Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 σ 74 καί Δημ Θ Κύρου Γυ-ναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1) καί ἀδελφή τοῦ Μακεδονομάχου Ἀγαπητοῦ Πιτούλα (Τήν πληροφορία μοῦ ἔδωσε ἡθυγατέρα τῆς κυρά-Χαρίκλειας Ἑλένη καί τήν εὐχαριστῶ

11 Ἦταν σύζυγος τοῦ Θεοδώρου Τρικκαλιώτη (Βαγγιᾶ) καί μητέρα τοῦ Γεωργίου [Βλ laquoΣτρατολογικός Πίναξτῶν στρατευσίμων τῆς κλάσεως 1941 Κοινότης Ἀρναίαςraquo (ἀνέκδοτος τόν ὁποῖο συνέταξε ἡ laquoΠρωτοβάθμιος Ἐπι-τροπήraquo στήν Ἀρναία στίς 28-12-1939 καί ὑπογράφουν ὁ Πρόεδρος ὁ Γραμματεύς και ὁ Ἐφημέριος καί ὁ ὁποῖοςβρίσκεται laquoἐρριμμένοςraquo μέσα στό Βιβλίο Πρωτοκόλλου τῶν ἐτῶν 1939-1941)]

12 Πρόκειται γιά τή Μπηγίνα Ρήγα τοῦ Γεωργίου σύζυγο τοῦ Χριστοδούλου Τσακνάκη μέ τόν ὁποῖο ἀπέκτησετρία παιδιά (Χαϊδευτό Γεώργιο καί Βασίλειο) [ Βλ Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φω-τογραφία ΑΡΝΑΙΑ τχ 70Ἰαν-Μάρτ 2006 σ 26 Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 καί ΔημἸω Ρήγα Τό γενεαλογικό δένδρο τοῦ γένους Ρήγα ΑΡΝΑΙΑ τχ 98Ἰαν-Μάρτ 2013 σσ 17 καί 19 (Σημ 21)

13 Πρόκειται γιά τήν Ὄλγα Χατζηγεωργίου σύζυγο τοῦ Κων Κατερινάρη Εἶναι ἡ συντάκτρια τοῦ ἄρθρου laquoΑἱἡμέραι τῆς Λιαριγκοβινῆς (Ἐργασίαι τῶν γυναικῶν καί ἔθιμα τοῦ τόπουraquo) τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε μέ το ὄνοματῆς ἀδελφῆς της Αἰκατερίνης (βλ Σημ 17) στό μηνιαῖο περιοδικό τοῦ Ἐθνικοῦ Συμβουλίου τῶν Ἑλληνίδων (Ἀθήνα)laquoΕΛΛΗΝΙΣraquo (στά τεύχη 1-1 καί 1-2 τοῦ 1927 στίς σελίδες 182-185 καί 237-239 ἀντίστοιχα) καί ἀναδημοσιεύθηκε μέμερικό ὑπομνηματισμό τοῦ Δ Κύρου στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo (ὅπου λαθεμένα γράφεται ὡς ἐξαδέλφη ἡ Αἰκατε-ρίνη Σημ 2) στά τεύχη 34-36 (1997) σσ 9 3 καί 7 ἀντίστοιχα 41 (1998) σ 4 43 (1999) σ 3 46 (2000) σ 4 (ὅπουἀναφέρονται καί laquoαἱ θυγατέρες Χατζηγεωργίου) καί 51 (2001) σσ 6-7 (Γιʼ αὐτήν βλ καί Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σω-ματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

14 Ἦταν σύζυγος τοῦ Χρ Χατζηγεωργίου (ἤ Χατζῆ παπα-Γεωργίου) (Βλ Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

15 Πρόκεται γιά τήν Ἀγλαΐα Παναγιωτίδου σύζυγο Κ Τσακνάκη [Βλ Δημ Θ Κύρου Μιά παλιά φωτογραφίαὅπ (ὅπου ἀπό λαθεμένη πληροφορία τῆς κυρά-Χαρίκλειας Δημητρακούδη ἀναφέρεται ὡς δασκάλα) ΣουσάναςΡουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161]

16 Πρόκειται γιά τήν ῎Ολγα Παπαδοπούλου (Ταμπαρέλαινα) ἀγνώστου καταγωγῆς σύζυγο τοῦ Ἰω Χασιώτη(Βλ Δημ Θ Κύρου Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

15

17 Πρόκειται γιά τήν Αἰκατερίνη Χατζηγεωργίου σύζυγο Ἰωάννη Ρουκᾶ (Βλ Σημ 13)18 Μᾶλλον ἦταν θυγατέρα τοῦ Δημητρίου Μόσχου Ξιούφη καί τῆς Δέσποινας Κουτρουβέλη φωτογραφία τῶν

ὁποίων δημοσιεύθηκε στό ἐμπροσθόφυλλο τοῦ τεύχους 95Ἀπρ-Ἰούν 2012 καί φωτογραφία τοῦ σπιτιοῦ τῶνὁποίων δημοσιεύθηκε στό ὀπισθόφυλλο τοῦ τεύχους 93Ὀκτ -Δεκ 2011 καί στό ἐμπροσθόφυλλο τοῦ τεύχους94Ἰαν-Μάρτ 2012 τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo

19 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί τήν καταγωγή της20 Προφανῶς πρόκειται γιά τή συνονοματεπώνυμη της διδασκάλισσα πού ὑπηρέτησε στήν Ἀστική Σχολή Λια-

ριγκόβης κατά τό ἔτος 1908-1909 σταλμένη ἀπό τή Μητρόπολη Θεσσαλονίκης μέ 28 ὀθωμανικές λίρες τόν χρόνοκαί στό Δημοτικό Σχολεῖο Θηλέων Λιαριγκόβης ἀπό τό 1915 κ ἑ (ἄγνωστο μέχρι πότε) (Βλ Δημ Θ Κύρου Ἡἐκπαίδευση στήν Ἀρναία (Λιαρίγκοβη) στά χρόνια τῆς Τουρκοκρατίας καί μιά πρώτη ἀναφορά σέ ἀδημοσίευτοἀρχειακό ὑλικό ΑΡΝΑΙΑ τχ 18Ἰαν-Μάρτ 1993 σ 9 Ἐρατώς Ζέλλιου Ἡ παιδεία κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκο-κρατίας Πρακτικά τοῦ τετάρτου Πανελληνίου Συνεδρίου laquoἩ Χαλκιδική κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκοκρατίαςraquo Πο-σείδι Χαλκιδικῆς 13-15 Ὀκτωβρίου 1995 Θεσσαλονίκη 1998 σ 332) καί αὐτοτελῶς Θεσσαλονίκη χχ σ 86Ἠλέκτρας Παπαθανασίου ὅπ σ 95 καί Μ Μανασσῆ ὄπ σ 161 ὅπου ἀναγράφεται laquoἡ δασκάλα κ Ἀγλαΐαraquo

21 Λιαριγκοβινή ὑποδιδασκάλισσα καί διδασκάλισσα στήν Ἀστική Σχολή Λιαριγκόβης κατά τά σχολ ἔτη 1906-1908 καί 1913-1914 ἀντίστοιχα (Βλ Δημ Θ Κύρου 1 Ἡ ἐκπαίδευση ὅπ σ 9 ὅπου λαθεμένα ἀναγράφεται ὡςΔήμου καί 2 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Ἐρ Ζέλλιου ὅπ Ἠλ Παπαθανασίου ὅπ σσ 84 καί 95 καί Μ Μα-νασσῆ ὅπ σ 161 ὅπου λαθεμένα ἀναγράφεται ὡς Δήμμα

22 Ἴσως νά ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἰωάννη Πιτέρη πού εἰκονίζεται στή φωτογραφία τοῦ ἐξωφύλλου τοῦ τχ 26Ἰαν- Μάρτ 1995 καί ἀναφέρεται στό Ἔγγραφο ἀρ 2 τοῦ Ἀρχείου Ἀστερίου Ἰω Κοσμαρᾶ στό ἴδιο τεῦχος καί στή σελ5

23 Θυγατέρα τῆς Αἰκατερίνης (Κατίνας) καί τοῦ Ἰωάννη Κοτσάνη (Βλ Μάνου Γ Μανασσῆ ὅπ σ 162)24 Θυγατέρα τοῦ Κωνσταντίνου γνωστή καί ὡς Μαριγούλα ἤ Μαριγούδα (Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σω-

ματεῖο ὅπ 1 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161) Ἦτανσύγυγος τοῦ Δημητρίου Μήτσιου καί ἀδελφή τοῦ Δημητρίου Δημητρακούδη (Πληροφορία Ἑλ Δημητρακούδη)

25 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἀθανασίου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν26 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Κωνσταντίνου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν27 Ἤ Βογιατζῆ Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν28 Γνωστή καί ὡς Μαριγούλα (Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ1 καί Μιά παλιά φωτογραφία

ὅπ)29 Ἦταν σύζυγος τοῦ Ἰωάννη Γεωργίου Ρήγα [Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά

φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 καί Δημ Ἰω Ρήγα Τό γενεαλογικόδένδρο τοῦ γένους Ρήγα ὅπ σσ 17 καί 18 (Σημ 19)]

30 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί γιά τήν καταγωγή της31 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ζαφειρίου (ἀγνώστου καταγωγῆς) καί ἀδελφή τοῦ Σπύρου (γένν 1890) τοῦ Ἠλία (γένν

1895) τοῦ Κωνσταντίνου (γένν 1904) καί τοῦ Ἀγγέλου (γένν 1909) (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων τῆς Κοινότη-τος Ἀρναίας τοῦ Νομοῦ Χαλκιδικῆς καταρτισθέν ἐν ἔτει 1925raquo)

32 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν33 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου οἱ ὁποῖος γεννήθηκε τό 1862 (ΒλlaquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo)34 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἰωάννη καί ἀδελφή τοῦ Μιχαήλ (γένν 1882) καί τοῦ Μαυρουδῆ (γένν 1889) (Βλ

laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo)35 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί γιά τήν καταγωγή της36 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου Ἀγαπ Πιτούλα καί ἀδελφή τοῦ Μακεδονομάχου (1904-1908 καί 1912-1913)

ὁπλαρχηγοῦ Ἀγαπητοῦ Πιτούλα καί θεία τῆς ἀείμνησης κυρά-Χαρίκλειας Τρικαλιώτη-Δημητρακούδη Πέθανε στίς15-12-1981σέ μεγάλη ἡλικία (Βλ ἐφημ laquoΑΝΤΙΛΑΛΟΙ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo φ 481982 σ 2 στήλη laquoΚΟΙΝΩΝΙΚΑraquo καίlaquoΠΕΝΘΗraquo Ἦταν τελείως ἀναλφάβητη καί ἔμαθε νά διαβάζει κοντά στή Δέσποινα Λαχοβάρη Πρίν ἀπό τόν θά-νατό της μοῦ ὑπαγόρευσε ἀρκετά δημοτικά τραγούδια μερικά ἀπό τά ὁποῖα δημοσίευσα στά τρία πρῶτα τεύχη τοῦπεριοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo (Γιά τήν Ἀν Πιτούλα βλέπε Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φω-τογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

37 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἀθανασίου ἀδελφή τοῦ Θεοχάρη (γένν 1904) καί σύζυγος τοῦ Ν Μαυρουδῆ (ΒλlaquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ καίΜ Μανασσῆ ὄπ σ 161)

38 Γιʼ αὐτήν βλέπε laquoΔημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσά-νας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 ὅπου ἀναγράφεται ὡς πατρώνυμο τό Δ(ημήτριος)

39 Ἦταν κόρη τοῦ Βασιλείου Κουδούνη (γένν 1864) (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo) Δέν ἔχουμε ἄλλες πλη-ροφορίες γιʼ αὐτήν

40 Κατά τή διάρκεια τῆς λειτουργίας καί τῶν δραστηριοτήτων τοῦ Σωματείου πολλά μέλη του ἀποθανατίσθη-καν σέ ἀναμνηστικές φωτογραφίες (Δημοσιευμένες φωτογραφίες τοῦ Σωματείου βλέπε Δημ Θ Κύρου Γυναι-κεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Ἠλέκτρας Παπαθανασίου ὅπ σ 168 Μ Μανασσῆ ὅπσ 161-163 καί Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Φωτογραφικά τεκμήρια ἀπό τό Νεοχώρι Θεσσαλονίκη 2006 σ 54)

16

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΤΩΝ 200 ΕΤΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΕΓΕΡΣΗ ΤΟΥ

Γράφει ὁ ∆ηmicro Θ Κύρου

Φέτος συμπληρώθηκαν 200 χρόνια ἀπό τήν ἀνέγερση τοῦ Ἐνοριακοῦ καί Μητροπολιτικοῦ Ναοῦτοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας

Μέ τήν εὐκαιρία αὐτῆς τῆς Ἐπετείου ἀξίζει τόν κόπο νά παρουσιάσουμε περιληπτικά τήν Ἱστορίατοῦ Ναοῦ ἀπό τήν ἵδρυσή του τό 1812 μέχρι σήμερα τό 2012 μέ ἀναφορά στόκτίριο καί στόν ἐξοπλισμό του στό Ἀρχεῖο του στά σημαντικά γεγονότα στόπέρασμα τῶν 200 ἐτῶν μέ ἀποκορύφωμα τήν ἀπό πυρκαϊά καταστροφή του τό2005 καί τήν γρήγορη ἀποκατάστασή του

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρα καί Πρωτοδιακόνου Στεφάνου κτίσθη-κε τό 1812 ὅπως πιστοποιεῖται ἀπό μαρμάρινη ἐντοιχισμένη πλάκα πού βρί-σκεται πάνω ἀπό τήν κεντρική εἴσοδό του (Βλ φωτογραφία) Τιμᾶται στή μνή-μη τοῦ Ἁγίου Στεφάνου διότι σύμφωνα μέ γραπτές πηγές ἡ περιοχή τοῦ οἰκι-σμοῦ ἦταν μετόχι τῆς Μονῆς Κωνσταμονίτου τοῦ Ἁγίου Ὄρους τῆς ὁποίαςὁ κεντρικός Ναός (τό Καθολικό) τιμᾶται στή μνήμη τοῦ Ἁγίου Στεφάνου

Ἀρχιτεκτονικά ἀνήκει στόν ρυθμό τῆς τρίκλιτης βασιλικῆς μέ δἰρριχτη ξύ-λινη στέγη καί ἔχει διαστάσεις 50Χ20 μέτρα μέ ἐμβαδόν 800 περίπου τετρα-γωνικά μέτρα (Βλ φωτογρα-φία)

Κατά τήν ἐπανάσταση τοῦ1821 ὁ Ναός πυρπολήθηκε ἀπότούς Τούρκους σχεδόν ἐξο-λοκλήρου ὅπως καί ὅλο τόχωριό καί ξανακτίσθηκε τό1830 ὁπότε ἐμπλουτίσθηκεσταδιακά μέ μεγάλο ξυλόγλυ-πτο τέμπλο δωρεά τῆς ΜονῆςΚωνσταμονίτου πού περιλάμβανε 70 μικρές καί 14 μεγάλες εἰκόνες μέ περίτεχνο δεσποτικό θρόνοἀπό τούς δύο καλύτερους ξυλόγλυπτους θρόνους τῆς περιοχῆς μας μέ γυναικωνίτη ξύλινο καί μέδικτυωτό κάγκελο μέ ξυλόγλυπτο ἄμβωνα μέ ξύλινο καί κεραμοσκεπῆ Νάρθηκα μπροστά στήν εἴσο-δο καί μαρμάρινο δάπεδο μέ ὀρειχάλκινους πολυελαίους καί μέ ξύλινη ὀροφή μέ ὄμορφα γεωμετρικάσχέδια καί τήν παράσταση τοῦ Χριστοῦ Παντοκράτορα στό κέντρο της

Οἱ κίονες τῶν δύο κιονοστοιχιῶν τοῦ Ναοῦ εἶναι ξύλινοι μονοκόματοι ἀπό δρύϊνο ξύλο τετράγωνο20Χ20 ἑκ Δέν κάηκαν διότι ἦταν ἐπενδυμένοι μέ ἀσβεστοκονίαμα

Ἡ πέτρινη τοιχοποιΐα τοῦ Ναοῦ ἀρχικά ἦταν ἐπιχρισμένη καί ἀργότερα (στή 10ετία τοῦ 1960) τόἐπίχρισμα ἀντικαταστάθηκε μέ ρόζ τσιμεντοκονίαμα τό ὁποῖο τό 1997 ἀποκολλήθηκε καί ἁρμολογήθηκεξανά ἡ πέτρα

Στή 10ετία τοῦ 1940 ὁ Νάρθηκας κατεδαφίσθηκε καί ἀνακατασκευάσθηκε τό 1997 μέ τήν ταυτό-χρονη ἀντικατάσταση δυστυχῶς τῶν μαρμάρινων πλακῶν τοῦ δαπέδου του καί τήν τοποθέτηση λί-θινων πλακῶν

Κατά τήν τριετία 1984-1986 μέ πρωτοβουλία τοῦ νέου τότε Μητροπολίτη μας Νικοδήμου καί τήνοἰκονομική ἐνίσχυση τῶν Ἀρναιωτῶν (κυρίως) ἔγιναν ἐργασίες ἀνακαίνισης καί ἐξωραϊσμοῦ τοῦ Ναοῦ

Στόν αὔλειο χῶρο τοῦ Ναοῦ τό 1938 κτίσθηκε ξενώνας καί κηροποιεῖο Τά κτίσματα αὐτά δέν σώ-ζονται Ἀργότερα καί σέ ἄλλο σημεῖο κτίσθηκε ἡ Αἴθουσα τῆς Ἀποστολικῆς Διακονίας ὅπου στεγά-ζονταν τά Κατηχητικά Σχολεῖα ἡ ὁποία (Αἴθουσα) τό 1992 κατεδαφίσθηκε καί στή θέση της κτίσθη-

Στό ἄρθρο καταγράφονται μεγάλα ἀποσπάσματα (τά σημαντικότερα) ἀπό τήν Ὁμιλία πού ἐκφωνήθη-κε στήν αἴθουσα laquoΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΩΚΡΑΤΗΣraquo τοῦ Δημοτικοῦ Καταστήματος Ἀρναίας στίς 26 Δεκεμβρί-ου 2012 μέ τήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἵδρυση τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναί-ας

17

κε τό περικαλές Μητροπολιτικό μέγαρο μέ τή φρον-τίδα καί ἐπιμέλεια τοῦ μακαριστοῦ Ποιμενάρχη μαςΝικοδήμου ὁ ὁποῖος τό laquoχάρηκεraquo γιά 20 χρόνια

Τό Κωδωνοστάσιο τοῦ Ναοῦ (βλ φωτογραφία)ὕψους 24 μέτρων ἐξαγωνικό καί τριώροφο βρί-σκεται σέ ἐπαφή μέ τό παλαιό Διδακτήριο τοῦ 1871καί ἄρχισε νά κτίζεται τό 1882 μέ συνδρομές κυρίωςτῶν κατοίκων οἱ ὁποῖες εἶναι καταγραμμένες σέ εἰδι-κό Βιβλίο συνδρομητῶν του καί σέ κατάστιχο τοῦΝαοῦ τοῦ ἔτους ἐκείνου Φέτος τό Κωδωνοστάσιοπού εἶναι τό laquoσῆμα κατατεθένraquo τῆς Ἀρναίας συμ-πλήρωσε 130 χρόνια ἀγέρωχης παρουσίας Τό 2004καί τό 2005 ἔγιναν στό Κωδωνοστάσιο μέ ἐνέργει-ες τοῦ Δήμου ἐργασίες ἀποκατάστασης

Καί ἐνῶ γίνονταν προετοιμασίες γιά τά ἐγκαίνιατοῦ ἀποκαταστημένου Κωδωνοστασίου συνέβη τόμεγάλο κακό Ἡ ἱστορική πορεία τοῦ Ναοῦ σταμά-τησε αἰφνιδιαστικά τό ἀπόγευμα τῆς 5ης Σεπτεμ-βρίου τοῦ 2005 μετά ἀπό πυρκαϊά πού ξέσπασε στόἐσωτερικό του τό ὁποῖο κατέστρεψε ὁλοσχερῶςὍλα ἔγιναν στάχτη καί κάρβουνο ῎Εγιναν παρα-νάλωμα τοῦ πυρός ἔγιναν ὁλοκαύτωμα μέσα σέ 20λεπτά τῆς ὥρας Κάηκαν τά πάντα Καί τά ξύλινα καίτά μεταλλικά ἀντικείμενα πολλά ἀπό τά ὁποῖα ἦσανἀνεκτίμητης ἀξίας Τό τέμπλο μέ τίς εἰκόνες του τοῦ19ου αἰ ὁ Δεσποτικός Θρόνος ὁ Ἄμβωνας τά Προ-σκυνητάρια μέ παλιές εἰκόνες ὁ Γυναικωνίτης τάἈναλόγια τῶν ψαλτῶν ἡ Ἁγία Τράπεζα τόἈρτοφόριο τά Εὐαγγέλια τά Δισκοπότηρα καίἄλλα σκεύη τά στασίδια καί τά ἄλλα καθίσμα-τα οἱ πολυέλαιοι τό παγκάρι τά ἐκλησιαστικάβιβλία τά ἄμφια

Τήν ἑπόμενη μέρα τό θέαμα τοῦ Ναοῦ ἦτανφρικτό Θλιμμένοι καί ἀπαρηγόρητοι οἱἈρναιῶτες (κυρίως) καί ἄλλοι κάτοικοι ἤ διερ-χόμενοι παρατηροῦσαν βουβοί τή μεγάλη τήνἀπίστευτη τήν ἀδιανόητη καταστροφή πούὑπέστη ὁ Ναός (Βλ φωτογραφία)

Ἡ καταστροφή τοῦ Ναοῦ εἶχε σοβαρές ἐπι-πτώσεις στήν ἐκτέλεση τῶν λατρευτικῶν κα-θηκόντων τῶν πιστῶν καί κατά τίς Κυριακές καίμικρογιορτές ἀλλά κυρίως καί κατά τίς μεγά-λες γιορτές τῆς χριστιανοσύνης τά Χριστούγεννα τοῦ 2005 καί τό Πάσχα τοῦ 2006 ἀφοῦ στερήθη-καν τόν ὁμαδικό ἐκκλησιασμό στόν καέντα Ναό ὅπου γιά χρόνια ἐκκλησιάζονταν καί διασκορπίσθηκανσέ ναΰδρια τῆς Ἀρναίας

Ἡ γιορτή τῶν Χριστουγέννων καί ἡ πανήγυρη τοῦ ἑορτάζοντα καί κατεστραμμένου Ναοῦ στή μνή-μη τοῦ Ἁγ Στεφάνου γιά πρώτη φορά μετά ἀπό 175 χρόνια ἀπό τήν ἵδρυσή του γιορτάσθηκαν ἐπίσημαστό Μητροπολιτικό Παρεκκλήσιο τῆς Παναγίας τῆς Δακρυρροούσης τῆς Ἁλώσεως μέ τή συμμετοχήπλήθους πιστῶν Ἐπίσης πλῆθος πιστῶν συμμετεῖχε μέ κατάνυξη καί γιά πρώτη φορά μέ πολλή συγ-κίνηση καί θλίψη στίς λόγω laquoἀπουσίαςraquo τοῦ Ναοῦ ἀπό τά λατρευτικά δρώμενα τῶν ἡμερῶν Ἀκολουθίεςτῶν Παθῶν καί τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου στό Μητροπολιτικό Παρεκκλήσιο Τίς τρεῖς τελευταῖεςἡμέρες τῆς Μεγ Ἑβδομάδας οἱ περισσότεροι πιστοί παρά τό ψῦχος παρακολουθοῦσαν τίς Ἀκολουθίεςἀπό τόν αὔλειο χῶρο τοῦ Ναοῦ καί τοῦ Μητροπολιτικοῦ Μεγάρου λόγω στενότητας τοῦ χώρου τοῦ

18

Παρεκκλησίου Συγκινητική ἦταν ἡ στιγμή πού μετά τήν ἐπιστροφή τοῦ Ἐπιταφίου ἀπό τήν περιφο-ρά του μέ ἐντολή τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη τό Κουβούκλειο μέ τόν Ἐπιτάφιο τοποθετήθηκε ἀνυ-ψωμένο κοντά στήν κλειστή εἴσοδο τοῦ καέντος Ναοῦ γιά τήν ἐθιμική διέλευση τῶν πιστῶν κάτω ἀπότόν Ἐπιτάφιο μετά τήν ὁποία (διέλευση) τό Κουβούκλειο μέ τόν Σταυρό (πίσω ἀπʼ αὐτό) τοποθετή-θηκε μπροστά στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦ ὅπου παρέμεινε γιά ἀρκετόν καιρό μέ τήν εἰκόνα τῆς Ἀναστά-σεως γιά προσκύνηση

Ἀπό τίς ἑπόμενες τῆς καταστροφῆς ἡμέρες ἄρχισαν οἱ ἐργασίες ἀποκατάστασης τοῦ Ναοῦ μέ τήνἐπίβλεψη τοῦ Πολιτικοῦ Μηχανικοῦ κ Θεόδ Τσαμούρη καί μέ τή συνεργασία τῆς 10ης Ἐφορείας Βυ-ζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων Ἡ 10η Ἐφορεία Βυζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων μέ σκοπό τη διερεύνηση τῆς κα-τάστασης τῆς θεμελίωσης τοῦ Ναοῦ ἐπειδή ὑπῆρχε ὁ κίνδυνος ἡ λιθοδομή τῶν τοίχων καί οἱ κίονεςνά εἶχαν ὑποστεῖ σοβαρές βλάβες ἀπό τίς ὑψηλές θερμοκρασίες μέ ἐπιπτώσεις στή στατικότητα τοῦΝαοῦ πραγματοποίησε ἀνασκαφική ἔρευνα στό ἐσωτερικό του μέ τήν ἐπίβλεψη τῆς ἀρχαιολόγου καίνύφης μας κ Ἑλένης Στούμ-που-Κατσαμούρη κάνονταςὁρισμένες τομές στή θεμε-λίωση τοῦ βόρειου καί τοῦ νό-τιου τοίχου καί τῶν ἀντίστοι-χων κοιονοστοιχιῶν γιά τήνπλήρη ἀποκάλυψή της καί τόνστατικό ἔλεγχό της Ἡ ἀνα-σκαφική ἔρευνα εἶχε ὡς ἀπο-τέλεσμα νά ἐντοπισθοῦν θε-μελιώσεις παλαιότερων κτι-σμάτων καί νά ἀρχίσουν συστηματικές ἀνασκαφές στό μεγαλύτερο τμῆμα τοῦ δαπέδου Κατά τή διάρ-κεια τῶν ἀνασκαφῶν ἐντοπίσθηκαν συγκεκριμένα οἱ θεμελιώσεις τριῶν ναῶν τοῦ 5ου τοῦ 10ου μέτοιχογραφίες καί τοῦ 17ου αἰ ὅπου μίλησε ὁ Ἅγ Κοσμᾶς (βλ φωτογραφία) τάφοι καί ἄλλα ἀντικείμενα(ὅπως νομίσματα ἐκκλησιαστικά σκεύη ἐφυαλωμένα κεραμικά μέ ἐγχάρακτη διακόσμηση κἄ) Ἐπί-σης βρέθηκε καί μιά πρώτη φάση τοῦ σημερινοῦ Ναοῦ πού πῆρε τήν ὁριστική του μορφή τό 1812τά 200 χρόνια τοῦ ὁποίου γιορτάζουμε σήμερα

Μετά τήν διαβολική καταστροφή ἦρθε ἡ διπλή θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo Ὁ Θεός μέ τίς πρεσβεῖες τοῦπολιούχου Ἁγίου Στεφάνου δέν ἐγκατέλειψε τούς Ἀρναιῶτες Ἔδωσε φώτιση καί δύναμη στούς ἄρχον-τες τοῦ τόπου (ἐκκλησιαστικούς καί δημοτικούς) πρωτίστως στόν μακαριστό Μητροπολίτη μας στόνΔήμαρχο Ἀρναίας κ Γ Κατσαμούρη καί στούς ἄρχοντες τοῦ Νομοῦ καί τῆς Πολιτείας οἱ ὁποῖοι μέἀγαστή συνεργασία καί μέ τήν ἠθική καί ὑλική συμπαράσταση τοῦ πιστοῦ λαοῦ ἀνέλαβαν μέ ἀξιο-θαύμαστη ἐπιτυχία τό ἔργο τῆς Ἀποκατάστασης τοῦ πυροπαθοῦς Ναοῦ Ἔτσι μετά ἀπό 16 μῆνες στίς23 Δεκεμβρίου τοῦ ἔτους 2006 ἔγιναν τά θυρανοίξια τοῦ Ναοῦ καί ἔτσι ξαναλειτούργησε κατά τή με-γάλη γιορτή τῶν Χριστουγέννων καί κατά τήν ἑορτή τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἦταν ἡ πρώτη θεϊκή laquoἀπο-ζημίωσηraquo ἡ laquoἐκ τῆς τέφραςraquo καί laquoἐκ τοῦ μηδενόςraquo ἀναγέννηση τοῦ Ἐνοριακοῦ καί ΜητροπολιτικοῦΝαοῦ τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἡ ὁποία μᾶς βοήθησε νά συν ειδητοποιήσουμε καλύτερα ὅτι laquoΘεός ὅπουβούλεταιraquo ἀπὀ τή μιά μεριά μέν ἐπιτρέπει γιά παιδαγωγικούς λόγους καταστρεπτικά γιά τήν ὕλη γε-γονότα καί ἀπό τήν ἄλλη μεριά ἐπιτρέπει καί συνεργεῖ στήν laquoἐκ τῆς τέφραςraquo ἀναγέννηση σέ λίγο χρο-νικό διάστημα laquoΟὐδέν κακόν ἀμιγές καλοῦraquo (ἕνα καλό μέσα στό κακό)

Αὐτή ἡ πρώτη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo θά μποροῦσε νά χαρακτηρισθεῖ ὡς φυσική συνέπεια καί ἀνα-μενόμενη Ὅμως ἡ δεύτερη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo ἦταν μή ἀναμενόμενη ἦταν laquoπέραν πάσης προσ-δοκίαςraquo ἦταν ἡ ὄντως laquoἀποζημίωσηraquo ἦταν ἀνεπανάληπτο καί πρωτοφανές γιά τόν τόπο μας θεῖο δῶρο(γιά ὅσους βέβαια μποροῦν νά τό ἀντιληφθοῦν) Ἡ δεύτερη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo ἀναφέρθηκε νω-ρίτερα καί ἀφορᾶ στήν ἀποκάλυψη τῶν θεμελιώσεων τριῶν παλαιότερων Ναῶν ἀπό τόν 5ο αἰώνα μέ-χρι τόν 17ο αἰώνα ἀποτέλεσμα τῆς ὁποίας (ἀποκάλυψης) ἦταν ὄτι ἡ ἀρχή τῆς Ἱστορίας τοῦ τόπουμας μεταφέρεται πάνω ἀπό 1000 χρόνια πίσω Εἶναι λοιπόν ἤ δέν εἶναι θεῖο δῶρο τό γεγονός αὐτό

Τό Σαββατοκύριακο 4 καί 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2010 πραγματοποιήθηκαν τά Ἐγκαίνια τοῦ ἀποκατα-στημένου Ναοῦ μέ τήν παρουσία τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος Ἱερωνύμου καί ἄλλωνἈρχιερέων τῶν Ἀρχῶν καί τοῦ Λαοῦ καί μέ τήν εὐλογία τῆς παρουσίας τῆς κάρας τοῦ Ἁγίου Στεφάνουπού μεταφέρθηκε στήν Ἀρναία καί στόν Ναό ἀπό τήν Μονή Ξενοφῶντος τοῦ Ἁγ Ὄρους μέ τή συν -οδία τοῦ Ἡγουμένου τῆς Μονῆς Ἀρχιμ Ἀλεξίου Τό Σάββατο ψάλθηκε ὁ Ἑσπερινός τῶν Ἐγκαινίων

19

καί στή συνέχεια στήν αἴθουσα laquoΜητροπολίτης Σωκράτηςraquo τοῦ Δημοτικοῦ Καταστήματος πραγμα-τοποιήθηκε ἐκδήλωση πού ἦταν ἀφιερωμένη στήν Ἱστορία καί στήν Ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ καί πε-ριλάμβανε προσφώνηση τοῦ Μητροπολίτη Νικοδήμου καί τρεῖς ὁμιλίες σχετικές μέ τόν Ναό Τήν Κυ-ριακή κατά τή διάρκεια τοῦ Ὄρθρου τελέσθηκαν τά Ἐγκαίνια τοῦ Ναοῦ μέ προεξάρχοντα τόν Ἀρχιε-πίσκοπο Ἱερώνυμο καί στή συνέχεια ἡ Θ Λειτουργία μετά τό πέρας τῆς ὁποίας ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἀπέ-νειμε τιμητικές διακρίσεις σέ διάφορα πρόσωπα γιά τή συμβολή τους στήν ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ

Ἀξίζει τόν κόπο νά ἀναφέρω καί κάποιες ἐνέργειες πού ἔγιναν εἴτε μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρό-πολής μας εἴτε μέ τήν εὐλογία της πρίν καί μετά τήν ἐπαναλειτουργία τοῦ Ναοῦ Αὐτές οἱ ἐνέργει-ες εἶναι οἱ ἑξῆς

α΄) Τό Ἡμερολόγιο τσέπης τοῦ 2006 τῆς Μητροπόλεως ἦταν ἀφιερωμένο στόν πυρίκαυστο Ναότοῦ Ἁγ Στεφάνου

β΄) Μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρόπολής μας ἐκδόθηκαν εὔχρηστα ἔντυπα γιά τήν προβολή τῶν ἀρχαι-ολογικῶν εὑρημάτων στόν Ναό καί γιά τήν Ἀποκατάστασή του Τά ἔντυπα αὐτά εἶναι 1) Ἡμερολό-γιο τοίχου 28 σελίδων μέ φωτογραφίες χαρακτηριστικῶν εὑρημάτων 2) 12 εὐχετήριες κάρτες μέ εἰκό-νες εὑρημάτων 3) 12 ἐπισκεπτήριες κάρτες μέ παρόμοιες φωτογραφίες καί 4) 12 σελιδοδεῖκτες μέεἰκόνες εὑρημάτων καί

γ΄) Μέ τήν εὐλογία τῆς Μητρόπολης καί μέ Πρόλογο τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη μας Νικοδή-μου ἐκδόθηκε τό 2008 ἀπό τόν ὁμιλοῦντα τό βιβλίο μέ τίτλο laquoὉ Ἱερός Μητροπολιτικός Ναός τοῦ Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας Μιά συγκλονιστική καί ἐντυπωσιακή περίπτωση (Ἡ Ἱστορία-Τό Ἀρχεῖο-Ἡ κα-ταστροφή-Ἡ Ἀποκατάσταση-Οἱ ἀνασκαφές καί ὁ ἀποκαλυφθείς ἀρχαιολογικός θησαυρός) ὅπως κα-ταγράφεται στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑ lt1988-2007gtraquo

Στό σημεῖο αὐτό θέλω νά καταθέσω μερικές σκέψεις μου Φυσικά δέν ὑπῆρχε βούληση τῶν ἀνθρώ-πων νά καεῖ ὁ Ναός καί νά καταστραφοῦν ἀξιόλογα κειμήλια τοῦ 19ου καί τοῦ 20οῦ αἰ Ὅμως laquoἄλλαιμέν βουλαί ἀνθρώπων καί ἄλλα ὁ Θεός κελεύειraquo Πιστεύω ἀκράδαντα ὅτι ἡ μεγάλη καταστροφή (ἔργοτοῦ διαβόλου) καί ἡ διπλῆ laquoἀποζημίωσηraquo (ἔργο τοῦ Θεοῦ) μέ τίς πρεσβεῖες τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἦτανπρός ὄφελος πνευματικό τῶν κατοίκων τῆς Ἀρναίας καί τῆς γύρω περιοχῆς Γιʼ αὐτό σύντομα ἀφή-σαμε τή λύπη πού ἀνθρώπινα αἰσθανθήκαμε γιά τήν καταστροφή τοῦ Ναοῦ καί χαρήκαμε διότι ὁ Θεόςἦταν καί εἶναι μαζί μας καί μέ τή βοήθεια-παρέμβασή Του ὁ Ναός ἀποκαταστάθηκε σύντομα καί ἡ ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία τοῦ τόπου μας δύο αἰώνων (19ος καί 20ός) συμπληρώθηκε μέ τήν ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία δεκατριῶν αἰώνων (5ος-18ος) μέ τήν ἀνακάλυψη τῶν ἐρειπίων τριῶν πα-λαιοτέρων Ναῶν (ἡ ὕπαρξη τῶν ὁποίων ἦταν ἐντελῶς ἄγνωστη στίς ἱστορικές πηγές καί γενικά στήΒιβλιογραφία) τά ὁποῖα (ἐρείπια) εἶναι ὁρατά ἐδῶ καί καιρό μέ τήν κατάλληλη διάφανη κάλυψή τουςφαινόμενο σπάνιο ἴσως καί πρωτόγνωρο στήν ἀρχαιολογική πρακτική Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνουσίγουρα ἔγινε καλύτερος ἀπό πρῶτα ἀλλά πρέπει καί μπορεῖ νά γίνει ἀκόμη καλύτερος ἄν τόν ἐπι-σκεπτόμαστε τακτικά ὄχι φυσικά ὡς τουρίστες ἀλλά ὡς πιστά μέλη τῆς Ἐκκλησίας καί τῆς Ἐνορίαςσυμμετέχοντας στή λατρεία πού τελεῖται σʼ αὐτόν τίς Κυριακές καί τίς μεγάλες γιορτές διότι πρίνἀπό τήν καταστροφή ἡ συμμετοχή μας δέν ἦταν ἱκανοποιητική

Στόν Ἐνοριακό Ἐπισκοπικό καί Μητροπολιτικό Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἱερούργησαν παντοιοτρόπως12 Ἐπίσκοποι Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους 1 Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους (1924-1940)καί 5 Μητροπολίτες Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου (1940-2012) Ἀπό τίς 24 Νοεμβρίου 2012στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερουργεῖ ὁ νέος Ποιμενάρχης μας κ Θεόκλητος

Ἐπίσης στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερούργησαν ὡς ἐφημέριοι πάνω ἀπό 40 ἱερεῖς (ἀπʼ τούς ὁποί-ους οἱ 30 καί πλέον ἦσαν Ἀρναιῶτες)

Στόν Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ὑπηρέτησαν ἀπό τό 1884 μέχρι σήμερα 23 Ἱεροψάλτες ἀπό τό 1883μέχρι σήμερα 15 νεωκόροι καί ἀπό τό 1835 μέχρι τό 1947 153 Ἐκκλησιαστικοί Ἐπίτροποι

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνου φυσικά διαθέτει καί Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων (παλιό καί και-νούριο) Ὁ ὀμιλῶν κατέγραψε τό παλιό Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων τό ὁποῖο εὐτυχῶς σώθηκεἀπό τήν πυρκαϊά τοῦ 2005 Οἱ παλιοί Κώδικες τοῦ Ναοῦ οἱ ὁποῖοι καταγράφουν τή Ληψοδοσία του τῶνἐτῶν 1882-1947 εἶναι 6 καί τά παλιά Ἔγγραφα πού ἀναφέρονται κυρίως στίς οἰκονομικές σχέσεις τῆςΚοινότητας καί τῆς Ἐφοροεπιτροπῆς Λιαριγκόβης μέ κατοίκους τοῦ χωριοῦ μέ τό Ἅγιον Ὄρος μέδασκάλους τῶν Σχολῶν τῆς Λιαρίγκοβης καί μέ ἄλλους τῶν ἐτῶν 1835-1924 εἶναι 63 ἀπό τά ὁποῖατά 55 ἀνήκουν στήν περίοδο τῆς τουρκοκρατίας

(Συνεχίζεται)

infinƒAtildeπordfinfiniexclcentƒπ∆prodtrade intradicƒiexclprodsectπradictrade infindegdegpartsectπcentprodtrade

Ὁ π ρ ώ η ν Β α τ ο π α ι δ ι ν ό ςΤοῦ Κωνσταντίνου Θ Χιούτη

Θεώρησα καλό νά καταθέσωὁρισμένα συμπληρωματικά

στοιχεῖα τῆς βιογραφίας τοῦἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου ἐπειδήὁρισμένες ἐπιστολές τοῦ Ἀρχείουτῆς Μονῆς Βατοπαιδίου1 μπο-ροῦν νά προσδώσουν νέα στοι-χεῖα στήν ἐκκλησιαστική προσω-πογραφία τοῦ τόπου μας καί νάἀναδείξουν τή δυναμική πούἐξέπεμπαν οἱ μοναστηριακές κοι-νωνίες ἀκόμη καί ὅταν ταλανί-ζονταν ἀπό ἐσωτερικά προβλή-ματα

Στό Μοναχολόγιο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου ὁ μοναχός Κορνή-λιος καταγράφεται μέ τό κο-σμικό ὄνομα Κωνσταντῖνος υἱόςἈγγέλου καί ὡς ἐκ τούτου ἔκανεχρήση τοῦ ἐπωνύμου Ἀγγελίδης2Γεννημένος στή Λιαρίγκοβη (σή-μερα Ἀρναία) τό ἔτος 1867προσῆλθε εἰκοσαετής στή ΜονήΒατοπαιδίου καί ἔγινε μοναχόςτης τό 18913 Ὅπως ὑποστηρίζεικαί ὁ ἴδιος σέ μία ἐπιστολή τουπαρέμεινε στήν ἀδελφότητα τῆςΜονῆς ἐπί μία δεκαπενταετία4

Τό Μοναχολόγιο μνημονεύει ὅτι ἀποχώρησε ἀπό τή Μονή laquoπροχειρισθείς πρεσβύτερος εἰςτόν κόσμονraquo Ἡ μετάβαση στήν ἱερωσύνη φαίνεται ὅτι ἦταν διακαής πόθος του γιατί ἤδη ἀπότό 1901 ὁ ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ εἶχε δεχθεῖ σχετικό αἴτημά του μέ ἀποτέλεσμα ὁ ἐπίσκοπος νάζητᾶ ἐνημέρωση ἀπό τούς Βατοπαιδινούς ἐπιτρόπους γιά τήν πνευματική πορεία τοῦ Κορνη-λίου ἐπειδή κατά τούς ἱερούς κανόνες laquoοὐδένα δεῖ εἰσέρχεσθε εἰς τόν τῆς ἱερωσύνης βαθ-μόν δίχα πολλῆς ἐρεύνης καί ἀκριβοῦς ἐξετάσεωςraquo5

Φαίνεται ὅμως ὅτι ὁ καιρός δέν ἦταν κατάλληλος καί δέν μπόρεσε νά λάβει τήν ἱερωσύνηἐπειδή μεσολάβησαν γεγονότα στή Μονή πού τόν ὁδήγησαν στήν ἐξορία καί στή φυλακήὅπως ὁ ἴδιος καταθέτει στήν προαναφερθεῖσα ἐπιστολή του Τί εἶχε συμβεῖ τότε δέν τό πε-ριγράφει ἄμεσα ἀλλά μέ λύπη περιορίζεται μόνο στούς χαρακτηρισμούς ὅτι ἀδικήθηκε ἀπόκάποιους συμφεροντολόγους μέ laquoἰδιοτελεῖς καί ἐγωϊστικούς σκοπούςraquo

Παρόλη τήν ἀσάφεια τῶν αἰτίων ἡ ἐξορία καί ἡ φυλακή τοῦ μοναχοῦ Κορνηλίου προϋπέ-θεταν ἔντονη παραβατικότητα Ἀπό τό γνωστό σέ μᾶς ἀρχειακό ὑλικό μόνο ἕνα γεγονός μπο-ροῦσε νά τόν ἐνοχοποιήσει περί τό 1906 ἡ παρουσία ὅπλων στόν κῆπο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου Σύμφωνα μέ τήν ἀλληλογραφία τῆς Μονῆς τρεῖς κοσμικοί τοποθέτησαν τά ὅπλαστόν κῆπο γιά νά ἐνοχοποιηθοῦν πατέρες τῆς Μονῆς μέ διοικητικές ἁρμοδιότητες Στούς συλ-ληφθέντες ὑπόπτους ἀνῆκε καί ὁ κατά σάρκα ἀδελφός τοῦ Κορνηλίου ὁ ὁποῖος ἀγόρασε τάὅπλα στή Λιαρίγκοβη6

Πικραμένος ὁ Κορνήλιος ἀπό τίς διώξεις πού εἶχε στή συνέχεια ἐγκατέλειψε τή Μονή Βα-τοπαιδίου καί μετοίκησε στή Μικρά Ἀσία ὅπου καί ἐκεῖ τόν πρόσμεναν παρόμοιες καταστά-

Ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος (δεξιά) σέ φωτογραφία τῆς δεκαε-τίας τοῦ 1920 (Μ Μανασσής Χρονικό κατοχῆς Ἀρναίας 1941-1944 καί στοιχεῖα ἀπό τή ζωή της Ἀθήνα 2000 σ 65)

20

21

σεις ὅπως ὁ ἴδιος σημειώνει στήν ἐπιστολή του Κατά τή διάρκεια τοῦ Α΄ Παγκοσμίου πολέ-μου οἱ Τοῦρκοι τόν συνέλαβαν ὡς ὕποπτο καί τόν ἐξόρισαν στή Συρίαlaquo[hellip] συνελήφθην καί ἀπεστάλην εἰς τό ἐν Ἰκονίῳ Στρατοδικεῖον ὅπου παρέμεινα ἐν ταῖςαὐτόθι φυλακαῖς ἐπί δύο μήνας κατόπιν δέ ἀπεστάλην σιδηροδέσμιος εἰς τό Χαλέπιον τῆςΣυρίας ὅπου παρέμεινα ἐπί τρία ἔτη ὡς ἐξόριστος εἰς τά 19 [= 1919] δέ ἦλθον οἱ Ἄγγλοικαί μᾶς ἠλευθέρωσανraquo

Ὅταν ἀπελευθερώθηκε πῆγε στήν Κων-σταντινούπολη ὅπου ὑπηρέτησε ὡς ἱερέας στήΜητρόπολη Δέρκων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πα-τριαρχείου7 Ἡ κατάρρευση τοῦ μικρασιατι-κοῦ μετώπου καί ὁ φόβος νά μή διωχθεῖ ἐκνέου ἀπό τούς Τούρκους τόν ἀνάγκασαν νάφύγει ἀπό τήν Τουρκία καί νά ἐπιστρέψει στήγενέτειρά του Λιαρίγκοβη ὅπου ὁ μητροπολί-της Ἱερισσοῦ Σωκράτης τόν ἀποκατέστησεδιορίζοντάς τον ἱερατικῶς προϊστάμενο στόναό Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1923)8

Τό 1924 ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος συνέ-ταξε ἐπιστολή πρός τή Μονή Βατοπαιδίου ὡςlaquoπρώην ἀδελφός Βατοπαιδινόςraquo στήν ὁποίαπεριγράφει ὅλη αὐτή τήν περιπετειώδη δια-δρομή πού εἶχε Σέ αὐτή δέν ζητᾶ δικαίωσηγιά ὅτι τοῦ συνέβη στή Μονή Μόνο παρακα-λεῖ τούς Βατοπαιδινούς νά τόν βοηθήσουνὥστε νά ἀποκτήσει μία νέα στολή ἀπαραίτητηγιά τό ἱερατικό του ἔργο

laquoΚατά τό διάστημα τῆς ἐξορίας μου ἔμει-νεν ἡ κοινητή μου περιουσία ἐν ΜικρᾷἈσίᾳ ὅπου διηρπάγῃ μετά καί τῶν πολυ-τίμων Ἱερῶν μου ἀμφίων Τώρα δέ ἔχωἀνάγκην μιᾶς στολῆς Ἱερατικῶν ἀμφίωνΠαρακαλῶ δέ τήν Ἱεράν ἡμῶν Μονήνὅπως εὐαρεστουμένη θελήσῃ νά μοῦ ἀπο-στείλῃ μίαν Ἱερατικήν στολήν Ἱερῶνἀμφίων διrsquo ἐνθύμιον ἀλλά θέλω νά ἦναιπράγματι Βατοπαιδινήraquo9

1 Ἐκφράζω τίς εὐχαριστίες μου πρός τή μονή Βατοπαιδίου γιά τή δυνατότητα πού μοῦ παρεῖχεὥστε νά μελετήσω τό σχετικό ἀρχειακό ὑλικό

2 Ὁ Δ Κύρου δέχεται ὅτι προέρχεται ἀπό τήν σημερινή οἰκογένεια Κατσαγγέλουmiddot βλ Δ ΚύρουlaquoΚαταγραφή Ἀρχείου ΚΕ΄ (4) Κατάλογος ἐγγράφων Ἀρχείου Ἰωάννου Ἀστ Μπιλούκα περ Ἀρναίατεῦχ 80 (Ἰούλιος ndash Σεπτέμβριος 2008) σ 18

3 Κ Χιούτης laquoΝεώτερα στοιχεῖα γιά μοναχούς ἀπό τήν Ἀρναία (Λιαρίγκοβη) περ Ἡ Ἀρναία τῆςΜακεδονίας τεῦχ 53 (Ὀκτώβριος ndashΔεκέμβριος 2001) σ 4

4 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

5 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἐπισκόπου Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Ἰωακείμ πρόςτούς ἐπιτρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Μαρτίου 1901)

6 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ Σπύρου Τζαμτζῆ πρός τόν ἱερομόναχο Ἄνθιμο Βατο-παιδινό (χτ καί χχ)

7 Δ Κύρου ὅπ σ 168 Δ Κύρου laquoΤό Ἀρχεῖο ἐγγράφων τοῦ μητροπολιτικοῦ ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίαςraquo περιοδ

Ἀρναία τεῦχ 62 (Ἰανουάριος ndash Μάρτιος 2004) σ 3 Τό 1925 ἦταν ἐφημέριος στό Στρατώνι Χαλκιδι-κής

9 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

Ἀπόσπασμα ἐπιστολῆς τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνη-λίου Ἀγγελίδη πρός τή Μονή Βατοπαιδίου (1924Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου)

22

Η ΤΙΜΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Ἀρχιmicro Χρυσοστόmicroου Μαϊδώνη

ὉΝαὸς τοῦ Ἁγίου Στέφανου ἔχει ἐπηρεάσει ἀποφασιστικὰ τὴ ζωὴ τῆς Ἀρναίας καὶ τῶν Ἀρναι-ωτῶν Πρώτη φορὰ ἔχω συναντήσει τέτοια ἀγάπη σὲ Ναό μέχρι λατρείας Ναί Στὴν Ἀρναία

δὲν τιμᾶται μόνο ὁ Πρωτομάρτυς Ἅγιος Στέφανος ἀλλὰ λατρεύεται καὶ ὁ Ναός του Ὁ Ἀρναι-ώτης καὶ μάλιστα ὁ παλιότερος ἔχει ταυτισθεῖ ἄμεσα μὲ τὸν Ναὸ τοῦ Ἅγιου Στέφανου

Κυρίως ὅμως ἡ νεώτερη γενιὰ τῶν Ἀρναιωτῶν ἔχει ταυτισθεῖ μὲ τὸν Ναὸ ἐξ αἰτίας τῆς κατα-στροφῆς του ἀπὸ τὴν πυρκαϊά στὶς 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2005 Ἦταν τὸ πιὸ συνταρακτικὸ γεγονὸςστὴ ζωὴ τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας τὰ τελευταῖα 60 χρόνια Ὁ Ἅγιος Πρωτομάρτυς Στέφανοςστὴν Ἀρναία τιμᾶται περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλον τόπο

Πρῶτον διότι εἶναι ὁ κεντρικὸς Ἐνοριακὸς ναὸς τῆς Ἀρναίας καὶ ἀπὸ τὴν δεκαετία τοῦ 1830Μητροπολιτικὸς Ναὸς τῆς Ἐπισκοπῆς Ἱερισσοῦ καὶ Ἁγίου Ὅρους

Δεύτερον διότι συνδέεται ἀμεσα μὲ τὴν ζωὴ τῆς κωμοπόλεως τῆς Ἀρναίας ἐδῶ καὶ 1500 χρό-νια ὅπως ἀπέδειξαν οἱ ἀνασκαφὲς κάτω ἀπὸ τὸν Ναό τὸ δὲ καμπαναριὸ του εἶναι τὸ σῆμα κατατεθὲντῆς Ἀρναίας μαζὶ μὲ τὸ παλιὸ Σχολεῖο

Ἄς δοῦμε ὅμως παρακάτω πῶς τιμᾶται ὁ Ἅγιος Στέφανος ἰδιαίτερα στὴν Ἀρναία1 Οἱ Πανηγύρεις Ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρος Στεφάνου γιορτάζεται στὴν Ἀρναία μὲ

τὸν πλέον πανηγυρικὸ τρόπο Στὶς 27 Δεκεμβρίου καὶ στὶς 2 Αὐγούστου Στίς 27 Δεκεμβρίου ἡμέ-ρα μνήμης τοῦ Μαρτυρίου του καί στίς 2 Αὐγούστου ἡμέρα μνήμης τῆς ἀνακομιδῆς τῶν ἹερῶνΛειψάνων του Τή δεύτερη γιορτὴ τὴν ἑορτάζουν οἱ μελλισσοκόμοι τῆς Ἀρναίας καὶ συμμετέχειὁ Σύλλογος Μελισσοκόμων Ἀρναίας laquoΟ ΑΓΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo

2 Οἱ Εἰκόνες Ἐπιβλητικὴ ἦταν ἡ εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὸ τέμπλο ποὺ ἁγιογραφήθη-κε γύρω στὰ 1840 στὸ Ἅγιον Ὅρος μαζὶ μὲ τὶς ἄλλες εἰκόνες τοῦ τέμπλου Ἄλλη σπουδαία εἰκό-να εἶναι ἡ εἰκόνα ποὺ βρισκόταν στὸ προσκυνητάρι μπαίνοντας στὸν ναό

3 Οἱ Ἀκολουθίες Ὑπάρχουν χειρόγραφες Ἀκολουθίες εἰδικὰ γιὰ τὸν Ναὸ τοῦ Ἁγ Στεφάνουτῆς Ἀρναίας

Ἀκολουθία Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας 27ης Δεκεμβρίου Ἰακώβου μοναχοῦ 1835 Ἀκολουθία Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας χειρόγραφο παλαιὸ ποὺ πρέπει νὰ γράφτηκε πρὶν ἀπὸ τὸ 1850

Ἀκολουθία 2ας Αὐγούστου Ἱ Ν Ἁγ Στεφάνου Ἀρναίας 1839 Ἡ χειρόγραφη φυλλάδα ποὺ ἔχειδιασωθεῖ εἶναι ἀντιγραφή ποὺ ἔγινε στὶς 18 Αὐγούστου 1919 ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξηροποτάμου

4 Τὰ ὀνόματα Στὴν Ἀρναία συναντοῦμε πάρα πολλούς χριστιανούς ποὺ ἔχουν τὸ ὄνομα laquoΣτέ-φανοςraquo Τὸ ὄνομα αὐτὸ τὸ συναντοῦμε σὲ ἄνδρες ἀλλὰ καὶ σὲ κάποιες γυναῖκες Δόθηκε εἴτεἀπὸ τάξιμο στὸν Ἅγιο Στέφανο εἴτε ἀπὸ πρόγονο ποὺ εἶχε αὐτὸ τὸ ὄνομα Πρέπει τουλάχιστον15 ἄνδρες καὶ κυρίως μικρὰ ἀγόρια νὰ φέρουν τὸ ὄνομα Στέφανος Πουθενὰ δὲν ὑπάρχει αὐτὸτὸ ὄνομα τόσο διαδεδομένο ὅσο στὴν Ἀρναία

5 Ἐπίσκεψη στὴν Ἀρναία Λειψάνων τοῦ Ἁγιου Στέφανου Στὴν Ἀρναία ἔχουν ἔλθει κατʼ ἀπο-κλειστικότητα Ἱερὰ Λείψανα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου προερχόμενα ἀπὸ τὸ Ἅγιον Ὅρος Παλαιότε-ρα τό 1924 ἔχει ἔλθει τὸ χέρι τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Μονὴ Κωνσταμονίτου ὅπου φυλάσ-σεται Στὴν δεκαετία τοῦ 1980 μὲ φροντίδα καὶ πρόσκληση τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Νι-κοδήμου ἐπὶ σειρὰ ἐτῶν ἐρχόταν ἡ κάρα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξενοφῶντος

6 Προσκυνήματα Ἡ ἀγάπη τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας πρὸς τὸν Ἅγιο Στέφανο τοὺς ὁδήγησεστοὺς τόπους ποὺ συνδέονται μὲ τὸ μαρτύριο καὶ τὶς γιορτὲς τοῦ Ἁγίου Στὰ πολλὰ προσκυνή-ματα ποὺ ὀργάνωσε ἡ Μητρόπολή μας στὰ Ἱεροσόλυμα πάντοτε προσκυνούσαμε στὸν τόπο τοῦμαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Τὸ 2007 ἀξιωθήκαμε καὶ κάναμε νυκτερινὴ Θεία Λειτουργία στὸτόπο τοῦ μαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἄλλο προσκύνημα ἦταν τὸ 2004 στὸ προάστειο τῆς Κων-σταντινουπόλεως Ἅγιος Στέφανος Τὸ προάστειο αὐτὸ σχετίζεται μὲ τὸ γεγονὸς τῆς μεταφορᾶςτῶν Λειψάνων τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὴν Κωνσταντινούπολη τὸ 426 ποὺ γιορτάζεται στὶς 2 Αὐγού-στου

7 Τὸ βιβλίο Ἡ ἀγάπη γιὰ τὸν Ἅγιο Στέφανο μὲ ὁδήγησε στὴ συγγραφὴ τοῦ πρώτου βιβλίουτὸ 1984 μὲ τὸν τίτλο laquoΟ ΠΡΩΤΟΜΑΡΤΥΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo Ἤδη εἶναι ἕτοιμη ἡ δεύτερη ἔκδοση ἐπαυ-ξημένη

Ἡ Ἀρναία τίμησε τὸν Ἅγιο Στέφανο ἀλλὰ καὶ ὁ Ἅγιος Στέφανος τίμησε ἀνέδειξε καὶ ἀναβάθμισετὴν Ἀρναία

23

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑΡΝΑΙΑΣ Ἡ Πολιτιστική καί Ἐπιμορφωτική

Ἑταιρεία Ἀρναίας ἀναβίωσε καί φέτοςτά καθιερωμένα πασχαλινά ἔθιμα τῆςἈρναίας Συγκεκριμένα ἔγιναν οἱ πα-ρακάτω ἐθιμικές ἐκδηλώσεις

bull Τήν Κυριακή τοῦ Πάσχα τό πρωίστήν Κεντρική Πλατεία μοιράσθηκανκόκκινα αὐγά καί τσουρέκια τραγού-δησε ἡ Χορωδία τοῦ ΚΑΠΗ Ἀρναίας καίχόρεψε τό παιδικό χορευτικό συγκρό-τητα τοῦ Δήμου

Τήν Τρίτη τοῦ Πάσχα ἀναβίωσε τό ἔθιμο τοῦlaquoΚότσμανουraquo στά ἐξωκκλήσια τοῦ Προφ Ἠλία καί τῆςἉγ Παρασκευῆς Τελέσθηκε Θ Λειτουργία στό ἐξωκ-κλήσι τοῦ Προφ Ἠλία μέ λιτανεία γύρω ἀπό αὐτό καίκέρασμα στόν ἴδιο χῶρο καί ἀκολούθησε καί σκοπο-βολή

Τό ἀπόγευμα σέ χῶρο τοῦ ἀλσυλίου τῆς Ἁγίας Πα-ρασκευῆς κοντά στό φερώνυμο ἐξωκκλήσι ἀναβίωσαντά ἔθιμα τῆς laquoΣουσαρίτσαςraquo καί τοῦ laquoΖυγίσματος τοῦἉϊ Γιώργηraquo τό ὁποῖο ὅπως εἶναι γνωστό ἀπό τήν πα-ράδοση καί ἀπό τή Βιβλιογραφία ἀναβιώνει τήν ἡμέ-ρα ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου Γεωργίου (23 Ἀπριλίου) ἤ τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὄταν ἡ γιορτή μετίθεται τότεὄπως φέτος λόγῳ Μεγάλης Τεσσα-ρακοστῆς Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquoαἰσθάνεται ἱκανοποίηση γιά τήν ὑλο-ποίηση τῆς ὑπόδειξής του νά ἀνα-βιώνει τό ἔθιμο τοῦ laquoΚότσμανουraquoκανονικά τήν τρίτη καί ὄχι τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὅπως συνέβημερικές χρονιές καί θεωρεῖ ἀνεπί-καιρη τή χρονική καί τοπική μετά-θεση τοῦ ἐθίμου τοῦ laquoΖυγίσματοςraquo (ἀπό τή δεύτερη στήν τρίτη μέρα τοῦ Πάσχα καί ἀπό τίς πλατεῖες ὅπωςπαλιότερα ἤ τήν Κεντρική Πλατεία ὅπως τά τελευταῖα 30 περίπου χρόνια στό ἄλσος τῆς Ἁγ Παρασκευῆς)Στήν ἀναβίωση τοῦ ἐθίμου συμμετεῖχε καί ὁ Ἱππικός Ὅμιλος Ἀρναίας laquoΟ ΚΕΝΤΑΥΡΟΣraquo

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ laquoΑΡΝΑΙΑraquo ΣΕ ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΑ ΣΥΛΛΕΚΤΙΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo (ΑΘΗΝΑ)

Στόν Κατάλογο τῶν συλλεκτικῶν ἀντικειμένων πούσυμμετεῖχαν σέ γραπτή δημοπρασία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛ-ΛΟΓΕΣraquo (στό τεῦχος 335Ἰούνιος 2013) ἀναγράφεται καίτό τεῦχος ἀρ 48Ἰούλ-Σεπτ 2000 τοῦ περιοδικοῦ μας (Βλεἰκόνα) Ἡ ἀναγραφή καί συμμετοχή αὐτή ἔγινε μέ πρω-τοβουλία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo πού εἶναι ἀποδέ-κτης τοῦ περιοδικοῦ μας καί ὄχι δική μας

ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΕΛΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ Ὁ Δῆμος Ἀριστοτέλη ἀποφάσισε νά προχωρήσει στή δημιουργία Μουσείου μελιοῦ στήν Ἀρναία ἕναν τόπο

᾽partνδιαφέρουσες part ἰδήσεις(Ὅσες ἀναφέρονται στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία τῆς Ἀρναίας)

24

μέ ἱστορία καί παράδοση στόν τομέα τῆς μελισσοκομίαςΤό Μουσεῖο αὐτό θά διαμορφωθεῖ καί θά λειτουργήσει σέ ἕνα ἀνακατασκευασμένο παραδοσιακό διώρο-

φο κτήριο δίπλα στήν κεντρική πλατεία τῆς κωμόπολης μέσα στόν ἱστορικό ἱστό καί πολύ κοντά στά ἤδη ὑπάρ-χοντα Μουσεῖα Λαογραφικό -Ἱστορικό καί Ὑφαντικῆς

Ἡ δημιουργία Μουσείου μελιοῦ καλύπτει ἕνα μεγάλο κενό πού ὑπάρχει στόν ἑλλαδικό χῶρο καί πρόθε-ση τοῦ Δήμου εἶναι νά δοθεῖ ἡ δυνατότητα στό κοινό (Ἕλληνες καί ξένους) νά ἐνημερωθεῖ γιά τήν ἱστορίατοῦ μελιοῦ τόν ἰδιαίτερο καί ἐπίπονο τρόπο παραγωγῆς του καί τίς καταπληκτικές ἰδιότητές του

Μέ στόχο τήν ἀνάδειξη τοῦ ἑλληνικοῦ μελιοῦ καί ἰδιαίτερα τοῦ παραγόμενου στή Χαλκιδική στοχεύεταιἡ ἐπιστημονική τεκμηρίωση τοῦ ὅλου ἐγχειρήματος καί ἡ σωστή ἀποτύπωση καί παρουσίαση τοῦ κλάδου τῆςμελισσοκομίας

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΚΟΣΜΑ ΤΟΝ ΑΙΤΩΛΟ Τήν Τετάρτη 3 Ἀπριλίου τό βράδυ στήν Ἑστία τοῦ Παγχαλκιδικοῦ Συλλόγου Θεσσαλονίκης laquoΟ ΑΡΙΣΤΟ-

ΤΕΛΗΣraquo πραγματοποιήθηκε ἡ παρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ ἀείμνηστου δασκάλου καί γαμβροῦ τῆς ἈρναίαςΚώστα Παπάζογλου μέ τίτλο laquoὉ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός ὁ Ἅγιος τῆς Παιδείαςraquo καί 200 σελίδες

Τήν παρουσίαση ἔκαναν ὁ Ἀρχιμ Χρυσόστομος Μαϊδώνης Πρωτοσύγκελλος τῆς Μητροπόλεώς μας καίὁ καθηγητής Δημ Κύρου

Ὁ π Χρυσόστομος ἀναφέρθηκε στήν προσωπικότητα τοῦ συγγραφέα καί στή διαρκῆ προσπάθεια του νάκάνει γνωστόν τόν Ἅγιο Κοσμᾶ μέ συχνές ὁμιλίες καί μέ ἀρθρογραφία στόν Τύπο καί εὐχαρίστησε τήν οἰκο-γένεια τοῦ συγγραφέα γιά τήν ἔκδοση τοῦ βιβλίου καί γιά τή δωρεά ὅλων τῶν ἀντιτύπων του στήν Ἱ ΜονήἉγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ Ἀρναίας γιά τή διάθεσή του στούς ἐνδιαφερόμενους

Ὁ Δ Κύρου ἔκανε μιά σύντομη ἀναφορά στά περιεχόμενα τοῦ βιβλίου ἐπισημαίνοντας (γιά ἐνημέρωσητῶν ἀναγνωστῶν) κάποια μικρολάθη καί τονίζοντας τίς πληροφορίες τοῦ βιβλίου γιά τήν προφητική ἱκανό-τητα καί τόν ἀγώνα τοῦ Ἁγίου γιά τήν πνευματική ἀναγέννηση τῶν ὑπόδουλων Ἑλλήνων

Ἐπιμελητής τῆς ἔκδοσης τοῦ βιβλίου εἶναι ὁ Πολυγυρινός φιλόλογος κ Ἀθαν Χριστιανός στήν ἀφαιρε-τική καί οὐσιαστική παρέμβαση τοῦ ὁποίου ὀφείλεται τό 200 σελίδων σῶμα τοῦ βιβλίου

Στήν ἐκδήλωση παραβρέθηκαν πολλά μέλη τοῦ Συλλόγου ἡ Ἀρναιώτισσα χήρα τοῦ συγγραφέα δασκάλακ Κωνσταντινιά Παναγιώτου μέ ἄλλους συγγενεῖς ὁ τ βουλευτής Χαλκιδικῆς γιατρός κ Γ Βαγιωνᾶς ἡ Ἡγου-μένη τῆς Ἱ Μ Ἁγ Κοσμᾶ Ἀρναίας Μαριάμ μέ τήν ἀδελφή Ὀλυμπιάδα ὁ Πρόεδρος τοῦ Συνδέσμου Ἱεροψαλτῶντῆς Μητροπόλεως Ἱερισσοῦ κ Ἰω Κέκερης καί ἄλλοι

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΡΝΑΙΑΣ

Στίς 25 Ἀπριλίου οἱ μαθητές τῆς Γ΄ τάξης τοῦ Γυμνασίου Ἀρναίας ἐπισκέφθηκαν μέ συνοδούς τίς καθη-γήτριες Γεωργία Σιδέρη καί Ἀκυλίνα Βουρνίτη τό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο τῆς Κωμόπολης Μετάτήν ἐπίσκεψη ἀκολούθησε συζήτηση γιά τά ἐκθέματα καί τίς ἐντυπώσεις πού αὐτά δημιούργησαν Στόχοςτῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ἦσαν ἡ γνωριμία τῶν μαθητῶν μέ τήν τοπική κουλτούρα τά παλιά εἴδη τῆς καθημερινῆςχρήσης καί τό laquoἁπτόraquo παρελθόν τοῦ τόπου τους

ΜΙΑ ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΜΑΣΣτίς 25 Ἀπριλίου ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ἐπισκέφθηκε στό Γραφεῖο του τόν Σεβ Μη-

τροπολίτη μας κ Θεόκλητο Κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψής του πρόσφερε στόν Μητροπολίτη τά βιβλία του1) Ὁδοιπορικό σώματος καί ψυχῆς στήν κορυφή τοῦ Ἄθωνα 2) Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας 3) Ὁ Ἱ Ναόςτοῦ Ἀγίου Στεφάνου 4) Ὁ Ἀρχαιολογικός χῶρος τοῦ ὑψώματος laquoΠροφήτης Ἠλίαςraquo 5) Χριστός ἐτέχθηκαί 6) Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης καί τά Ἀνάτυπα ἀπό ΠρακτικάΣυνεδρίων μέ ἐργασίες του 1) Σχέσεις τῆς Θάσου μέ τή Χαλκιδική καί τό Ἅγιον Ὄρος 2) Τά πατρυδωνυμι-κά τῆς Χαλκιδικῆς καί 3) Ἐκδηλώσεις πού ἀναβιώνουν καί παραμένουν στήν Ἀρναία

Ὡς ἀντίδωρο ὁ Μητροπολίτης τοῦ πρόσφερε τό βιβλίο του laquoἘκκλησία Ὁ αὐθεντικός φύλακας καί ἑρμη-νευτής τῆς Ἁγίας Γραφῆςraquo Ἀθήνα 1998 σσ 350 καί τό βιβλίο τῆς Γεωργίας Κουνάβη laquoἉγίου Ἰωάννου τοῦΧρυσοστόμου Λόγος παραινετικός πρός ἀποφυγήν τῆς ἀπογνώσεωςraquo Ἀθήνα σσ 100

Ἐπίσης κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ὁ Ἐκδότης -Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ ἔθεσε ὑπόψη τοῦΜητροπολίτη μας τό θέμα τῆς κατάργησης δύο ἐκκλησιαστικῶν ἐθίμων μέ τό ὁποῖο (θέμα) τό περιοδικό ἀσχο-λήθηκε σέ ἀρκετά τεύχη του (87-892011 καί 90-93 2012) δηλ τῆς (ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης) τε-λετῆς τῆς Ἀναστάσεως πού γινόταν παλιότερα στήν κεντρική πλατεία καί τά τελευταῖα χρόνια γίνεται στόχοροστάσι καί τῶν κεριῶν τῶν Κηδειῶν καί τῶν Μνημοσύνων πού παλιότερα τά κρατοῦσαν οἱ πιστοί ἀναμ-μένα στά χέρια τους κατά τήν διάρκεια τῶν Ακολουθιῶν αὐτῶν καί τά τελευταῖα χρόνια τά ἐναποθέτουν ἀνα-

25

μένα στά κηροστάσια κατά τήν εἴσοδό τους στόν Ναό τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καίἑορτές πού ὁ ἦχος της δέν εἶναι πάντα ὁ παραδοσιακός ἀλλά ἀρκετές φορές παρεμβάλλονται καί ἄλλα ἠχη-τικά προγράμματα τά ὁποῖα θορυβοῦν ὑπερβαλλόντως καί ὡς ἐκ τούτου ἐνοχλοῦν τούς ἀκούοντες καί τόθέμα τῆς κατασκευῆς καί τοποθέτησης ἐπιγραφῶν στήν εἴσοδο τοῦ αὔλειου χώρου καί στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦοἱ ὁποῖες θά ἀναγράφουν τή φράση ΙΕΡΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ

Γιά τό ἔθιμο τῆς τελετῆς τῆς ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης τελετῆς τῆς Ἀναστάσεως τό βράδυ τοῦΜεγ Σαββάτου ὁ Σεβασμιώτατος ἀφοῦ ἐνημερώθηκε συμπληρωματικά ὅσον ἀφορᾶ στήν κωδωνοκρουσίαπού ἀρχίζει ἀμέσως μετά τήν ἔναρξη τῆς ψαλμωδίας τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo μέ ἀποτέλεσμα νά μή τό ἀκούειὁ συγκεντρωμένος στόν χῶρο λαός εἶπε ὅτι ἐπιλἐχθηκε ὁ χῶρος αὐτός ἴσως γιά νά τιμηθεῖ τό Δημαρχεῖοἀλλά καί γιά τεχνικούς λόγους καί ἀφοῦ κάλεσε τόν ἐφημέριο καί τόν διάκονο τοῦ Ναοῦ ἔδωσε ἐντολή ἡκωδωνοκρουσία ἀπό φέτος νά ἀρχίζει μετά τήν ψαλμωδία τοῦ πρώτου ἀκούσματος τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo

Γιά τό ἔθιμο τῆς ἀφῆς τῶν κεριῶν στίς Κηδεῖες καί στά Μνημόσυνα εἶπε ὅτι θά θέσει τό θέμα στούς ἐφη-μερίους τῶν Ναῶν καί ἡ ἐφαρμογή-τήρηση-ὑλοποίηση τοῦ ἐθίμου θά ἐπαφίεται στίς ἀποφάσεις τῶν Ἐκκλη-σιαστικῶν Συμβουλίων

Γιά τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καί τίς γιορτές εἶπε ὅτι θά προσπαθήσει νά βρεῖ προ-γράμματα παραδοσιακῆς-ἁγιορειτικῆς κωδωνοκρουσίας

Τέλος γιά τό θέμα τῶν ἐνημερωτικῶν ἐπιγραφῶν στίς εἰσόδους τοῦ Ναοῦ εἶπε ὅτι θά φροντίσει νά το-ποθετηθοῦν σύντομα καλλιτεχνικές ἐπιγραφές

Στό τέλος τῆς ἐπίσκεψης ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ζήτησε ἀπό τόν Μητροπολίτη νά ἀνα-νεώσει τήν laquoεὐλογίαraquo (ἄδεια) πού εἶχε ἀπό τόν μακαριστό Μητροπολίτη Νικόδημο γιά τή συνέχιση τῆς ἔρευ-νας στό παλαιό Ἀρχεῖο τῆς Μητροπόλεως Ἡ ἀνανέωση πραγματοποιήθηκε χωρίς δεύτερη κουβέντα

Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo εὐχαριστεῖ θερμότατα τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας γιά τή συνεργασία καίεὔχεται αὐτή νά συνεχισθεῖ ἐποικοδομητικά

ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΟΥ 1912 Στίς 28 Ἀπριλίου ἀνήμερα τῆς Κυριακῆς τῶν Βαΐων καί ὥρα 12 οἱ μαθητές τῆς Γ΄ Τάξης τοῦ Γυμνασίου

Ἀρναίας παρουσίασαν ἕνα ὡραῖο ἀφιέρωμα στήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας καί τῆς Βόρειας Χαλκιδικῆς μέτήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 100 ἐτῶν ἀπό αὐτήν στόν Ραδιοφωνικό Σταθμό τῆς Μητροπόλεώς μας Μέτήν παρουσίαση αὐτή τό Γυμνάσιο Ἀρναίας μέ ὅραμα ἕνα σχολεῖο ἀνοιχτό στήν Κοινωνία καί τά ἐρεθίσμα-τά της θέλησε νά τιμήσει τήν λαμπρή ἐπέτειο τῆς Ἀπελευθέρωσης κάνοντας ἕνα ἀκόμη βῆμα πρός τό εὐρύ-τερο κοινό μετά τήν ἔκδοση καί κυκλοφορία τοῦ ἱστορικοῦ Ἡμερολογίου τοῦ 2013 Ὑπεύθυνη τῆς ἐκδήλω-σις ἦταν ἡ φιλόλογος καθηγήτρια τοῦ Γυμνασίου κ Γεωργία Σιδέρη Συμπαραστάτες στήν παραπάνω προσπάθειαστάθηκαν ὁ Σεβ Μητροπολίτης μας κ Θεόκλητος καί ὁ διάκονος π Γεώργιος Τρικκαλιώτης

Τό ἀφιέρωμα περιλάμβανε ἀφιέρωμα στούς Προσκόπους (στρατιωτικά ἀνταρτικά σώματα) πού ἔδιωξαντούς Τούρκους ἀπό τή Χαλκιδική τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1912 στόν Ταγματάρχη Γεώργιο Κολοκοτρώνη Διοικητῆτοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶν τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ πού ἀπελευθέρωσε τυπικά καί ἐπίσημα τή Χαλκιδική στίς2 Νοεμβρίου στόν ἀνθυπολοχαγό Ἰωάννη Ἀλεξάκη πού ἐπικεφαλῆς Τμήματος τοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶνἀπελευθέρωσε εἰδικά τήν Ἀρναία καί τή Βόρεια Χαλκιδική τήν ἴδια μέρα καί στόν τότε ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη πού ἔπαιξε σημαντικό ρόλο τίς δύσκολες ἐκεῖνες μέρες τῆς βίαιης ἀπομάκρυν-σης τῶν Τούρκων ἀπό τά χωριά τῆς Β Χαλκιδικῆς

Τό ἀφιέρωμα ἦταν ἐπενδυμένο μουσικά μέ τραγούδια τῶν Ἀπόστολου Καλδάρα Μίκη Θεοδωράκη Δή-μου Μούτση Διονύση Σαββόπουλου Μάνου Χατζηδάκη Εὐανθ Ρεμπούτσικα καί Νίκου Ξυλούρη

Στόχοι αὐτῆς τῆς ἀφιερωματικῆς ραδιοφωνικῆς ἐκπομπῆς ἦσαν α΄) Ἡ ἐνδελεχέστερη προσέγγιση τοῦ ἱστο-ρικοῦ ὑλικοῦ β΄) ἡ βιωματική προσέγγιση μιᾶς ραδιοφωνικῆς μετάδοσης γ΄) ἡ γνωριμία μέ μνημειώδη ἔργατῆς ἑλληνικῆς μουσικῆς ἔκφρασης καί τούς δημιουργούς τῶν ἔργων και δ΄) ἡ ἀνάδειξη τοῦ ρόλου τοῦ σχο-λείου καί τῆς ἐκπαίδευσης γενικώτερα στήν τοπική κοινωνία ἀλλά καί στήν εὐρύτερη περιοχή τῆς Χαλκιδικῆς

ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΠΛΑΤΕΙΑΣ Οἱ ἐργασίες γιά τήν ἀνάπλαση καί διαμόρφωση τῆς Πλατείας πού βρίσκεται ἀνάμεσα στά Μουσεῖα Ἱστο-

ρικό-Λαογραφικό καί Ὑφαντικῆς καί τῶν παρακείμενων κοινόχρηστων χώρων βρίσκονται στή φάση ὁλο-κλήρωσής τους

Πρέπει νά σημειώσουμε ὅτι ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη τοῦ παραπάνω ἔργου καί ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη γιάτήν ἀποκατάσταση τῆς διώροφης παραδοσιακῆς οἰκίας ὅπου στεγάζεται τό Μουσεῖο Ὑφαντικῆς ἐκπονήθη-καν ἀπό τόν συμπατριώτη μας Ἀρχιτέκτονα Μηχανικό κ Δημ Κ Ἀλεξάνδρου καί ἐγκρίθηκαν ἀπό τήν Δ΄ Ἐφο-ρία Νεωτέρων Μνημείων (ἕδρα Θεσσαλονίκη)

26

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Στό τεῦχος 972012 (σελ 18) γρά-ψαμε τήν εἴδηση ὅτι μέ πρωτοβουλία καίἀπόφαση τοῦ Δήμου μας δημιουργή-θηκαν ἐπισκέψιμες πολιτιστικές δια-δρομές στόν παραδοσιακό οἰκισμό τῆςκωμόπολης μέ τήν τοποθέτηση φωτο-γραφικῶν ἐπιγραφῶν σέ παραδοσιακάκτίρια καί ξύλινων πινακίδων σήμανσης τῶνδιαδρομῶν

Συμπληρώνοντας τό θέμα γιά τό ση-μαντικό αὐτό ἔργο σημειώνουμε τά παρα-κάτω ἐνδιαφέροντα

bull Σέ κεντρικό σημεῖο τῆς κωμόπολης καίἰδιαίτερα στό τρίγωνο τῶν δύο Μουσείωντοῦ ἱστορικοῦ ἱστοῦ παρουσιάσθηκε ἕναΘΕΜΑ πού ἀναφέρεται στά παλιά ἐπαγ-γέλματά της γιά ἐνημέρωση τῶν νέων τηςκαί τῶν ἐπισκεπτῶν Ἡ θεματική αὐτή πα-ρουσίαση ἔχει ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον ἀπότούς ξένους καί ἀπό τούς ντόπιους πούὁδηγοῦν ἐκεῖ τά παιδιά καί τά ἐγγόνια τουςγιά ἐνημέρωση (Βλέπε εἰκόνα)

bull Γιά πρώτη φορά ἡ Ἀρναία ἀπέκτησετόν δικό της χάρτη Ἔχει διαστάσεις 50Χ70ἑκ καί ἀναδιπλώνεται Ἡ πρώτη ἐκτύπωσηἔγινε στά ἑλληνικά σέ 10000 τεμάχια καίδιανέμεται δωρεάν ἀπό τόν Ἀπρίλιο τοῦ2012 μέ πρώτη παρουσίαση στό περσινό πα-νηγύρι τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς (26 Ἰουλί-ου)

Ἡ ποιότητα καί οἱ πληροφορίες πού πε-ριέχει ἱκανοποιοῦν καί τόν πιό ἀπαιτητικόἐπισκέπτη ἀπό τά μουσεῖα τίς διαδρομέςτά προϊόντα τίς ἐκδηλώσεις τήν Ἱστορίακαί τόν πολιτισμό τοῦ τόπου Ἀποτέλεσεκαί ἀποτελεῖ συνοδευτικό γιά τόν ἐπισκέ-πτη καθώς καί ἐργαλεῖα ξενάγησης ὥστενά γνωρίσει τόν τόπο

Ἡ ποιότητα καί ἡ λειτουργία του συν -αγωνίζονται ἀντίστοιχους χάρτες μεγάλωνπόλεων τοῦ ἐξωτερικοῦ Ἤδη τό 2013 γί-νεται ἡ δεύτερη ἀνατύπωσή του στά ἑλλη-νικά ἀλλά καί γιά πρώτη φορά στά ἀγγλι-κά (Βλέπε εἰκόνα)

bull Στήν ἀρχή στό τέλος καί ἐνδιάμεσατῶν πολιτιστικῶν διαδρομῶν τοῦ οἰκισμοῦτοποθετήθηκαν στά κτίρια σέ κομβικάσημεῖα ἐπιτοίχειοι χάρτες (ὅμοιοι μέ τούςπαραπάνω χάρτινους) μέ τίς διαδρομέςὥστε ὁ ἐπισκέπτης νά ἔχει εἰκόνες τῶν δια-δρομῶν καί τό σημεῖο πού βρίσκεται (βλέ-πε εἰκόνα)

27

῾Η ᾽Αλληλογραφία microας

∆∆ΙΙΑΑΛΛΟΟΓΓΟΟΣΣ ΜΜΕΕ ΤΤΟΟΥΥΣΣ ΑΑΝΝΑΑΓΓΝΝΩΩΣΣΤΤΕΕΣΣ ΜΜΑΑΣΣ ΚΚΑΑΙΙ ΤΤΟΟ ΠΠΕΕΡΡΙΙΟΟ∆∆ΙΙΚΚΟΟ ΜΜΑΑΣΣ

ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ-ΕΓΓΡΑΦΑbull Ἀπό τόν συμπολίτη μας καί γαμβρό τῆς Ἀρναίας δασολόγο (ἐν συντάξει) κ Νικ Κανελλόπουλο πήραμε (Ἀρναία

173) τήν παρακάτω laquoΠαπαδιαμαντίζουσαraquo καί ἐνδιαφέρουσα ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηΧαρά στήν ὑπομονή σου διά τήν συνέχισιν τῆς πολυσχιδοῦς πολυμεροῦς ἐκδόσεως πολυφρόντιδος ἐν μέσῳ

καιρῶν καθόλου εὐνοϊκῶν αὐχμηρῶν μάλλον λίανΟἱ τίς τύχες τοῦ κόσμου σήμερα διαχειριζόμενοι ἀρνοῦνται πεισμόνως νά ἐμπεδώσουν τοῦτο τό ἁπλόν πού

βεβαίως καί τό μέγιστον ζητούμενον εἶναι Ἡ περιβόητος περιλάλητος κρίσις κύριοι πρωτίστως εἶναι ΗΘΙΚΗΦωνάζουν νιαουρίζουν ἐπί τῶν κεράμων γαλές τεσσαράκοντα καί λέγομεν ὄτι τά καθαρά νιάου νιάου τῶν ψι-ψίνων ἀπό ἀλεκτορίδια εἶναι καί ἀλέκτορες Ἀλλά ἄς ἔλθωμε εἰς τά τοῦ οἴκου μας καί δή τά τῆς παιδείας Τάἀρχαῖα καταργήσαμε τήν ἑλληνική βαραθρώσαμε μονοτονικόν ἐφεύραμε Παπαδιαμάντην νά μεταφράσωμεμᾶς ἐμάρανε Ἀχιλλέαν πρό πολλοῦ ἐτυμβεύσαμε Τζάρτζανον καί ἐν τέλει ἡσυχάσαμε

Διάβασα τόν ἐπικήδειον ὄχι τοῦ Ἰωάννη Κονδυλάκη ἀλλά λόγον πού ἐκφώνησε ἐπικήδειον κάποιο ἄγνωστονὄπως γράφεται πρόσωπον διά κάποιον ἐξέχοντα Λιαριγκοβινό θανόντα τό 1886 Χαρακτηρίζει τόν ἐκλιπόνταἄνδρα - ρέκτην μεγαλοπράγμονα καί σταθερόν Κείμενον ἀποπνέον ἄρωμα ἀθανάτου γλώσσης ἑλληνικῆς ἔνθαἡ εὐφωνία ἠ λεπτότης ἡ χάρις καί καλλιέπεια θέλγουν

Εἰς τόν ἐκφωνήσατα λόγον τοιοῦτον εὖγε Εὖγε καί εἰς τόν τωρινόν ἄνδρα ρέκτην πολυπράγμονα καί στα-θερόν θαρρούντως ἀντιμετωπίζων τήν μεγίστην ἀπώλειαν συζύγου λατρευτῆς ἐπιμένων ἀξιοθαυμάστως εἰςτήν μεγίστην προσφοράν τήν σπουδαίαν ἔκδοσιν συνεχίζων laquoΑΡΝΑΙΑraquo

Μετά τιμῆςΝικόλαος Β Κανελλόπουλος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νικόλαε σʼ εὐχαριστοῦμε πολύ γιά τά καλά σου λόγια (καί laquoἐν ἀρχῇraquo καί laquoἐν τέλειraquo)ἀλλά ὑπερβαλλόντως λεγόμενα Ὄντως laquoἡ κρίσις πρωτίστως εἶναι ἠθικήraquo ἀλλά δέν μᾶς συμφέρει νά τό πα-ραδεχθοῦμε καί ἔτσι ὁ διάβολος πανηγυρίζει

bull Ὁ γνωστός ἱστορικός ἐρευνητής τῆς Βέροιας δικηγόρος καί τέως βουλευτής κ Γεώργιος Χιονίδης μᾶς ἔστει-λε (Βέροια 26) τήν παρακάτω ποικιλοτρόπως ἐνισχυτική τῶν προσπαθειῶν μας ἐπιστολή

Φίλε κ ΔΘ Κύρουlaquoἐκ τοῦ ὑστερήματοςraquo τῆς ἰσχνῆς ἤδη συντάξεώς μου ὡς δικηγόρου (γιά τά ταχυδρομικά τέλη τουλάχι-

στον)Σέ θαυμάζω γιά τό κουράγιο σου γιά τήν ἐξαίρετη (σέ ποιότητα καί ἀποτελέσματα) προσπάθειά σου πού μέ

συγκινεῖ διότι μία σχετικῶς μικρή περιοχή ἔχει πανελλήνια προβολή μέ τόν συνεχῆ τιτάνιο ἀγώνα σου ἑνόςἀτόμου ἀδύναμου laquoμικροῦraquo ἀντιπάλου στό laquoμέγαraquo κατεστημένο Συνέχισε λοιπόν νά ἀγωνίζεσαι γιά τή διά-δοση τῆς Παραδόσεως

Θερμά καί εἰλικρινῆ συγχαρητήριαΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε θερμότατα ἀγαπητέ κ Γ Χιονίδη γιά τή συνδρομή σας καί γιά τά καλά σας

λόγια ἐνέργειες πού μᾶς ἐνισχύουν γιά τή συνέχιση τῶν ἰσχνῶν προσπαθειῶν μας γιά τήν προβολή τῆς ὄμορ-φης Ἀρναίας Ὑγιαίνετε

bull Ἀπό τόν Λαρισαῖο συγγραφέα κ Νικόλαο Ἀθ Παπαθεοδώρου πήραμε (Λάρισα 46) τήν παρακάτω ἐπιστολήκ Κύρου

Εὐχαριστῶ πολύ γιά τήν ἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τό ὁποῖο φθάνει ἀνελλιπῶς στό σπίτι μου στήΛάρισα κάθε τρίμηνο Σάν ἀντίδωρο αὐτῆς τῆς εὐγενικῆς σας προσφορᾶς σᾶς ἀποστέλλω τό τελευταῖο μου βι-

28

βλίο πού κυκλοφόρησε πρίν λίγους μῆνες Ὅπως θά ἀντιληφθεῖτε εἶναι μία ἔρευνα πού ἔκανα στίς Μηλιές τοῦΠηλίου καί ἡ ὁποία διήρκεσε πάνω ἀπό δύο χρόνια Ἀντικείμενό της ἔχει τήν παρουσία τοῦ γνωστοῦ λαϊκοῦ ζω-γράφου Θεόφιλου Χατζημιχαήλ στό διάστημα 1897-1900 στίς Μηλιές Εἶναι μία περίοδος τῆς ζωῆς του σχετικάἄγνωστη μέχρι σήμερα στούς φιλότεχνους ἀλλά πολύ παραγωγική γιά τόν ζωγράφο ἰδίως σέ θρησκευτικές πα-ραστάσεις Ὅπως θά δεῖτε ἐντοπίσθηκαν 13 ἐντελῶς ἄγνωστα ἔργα του τά πιό παλιότερα πού ὑπάρχουνΜέχρι σήμερα γνωρίζαμε ὅτι τό παλαιότερο χρονολογημένο ἔργο του ἦταν τοῦ 1899 Ὅμως τά περισσότεραἀπό τά ἔργα πού ἀποκαλύφθηκαν στίς Μηλιές εἶναι τοῦ 1897 μέ 1898 μάλιστα ἕνα ἀπʼ αὐτά τό μοναδικό μέχρισήμερα τό ὑπογράφει μέ τό οἰκογενειακό του ὄνομα Θεόφιλος Γαβριήλ Κεφάλας 1897

Μέ μεγάλη ἐκτίμηση στό ἔργο σαςΦιλικά

Νικόλαος Ἀθ ΠαπαθεοδώρουΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Παπαθεοδώρου γιά τή δική σας εὐγενική προσφορά τοῦ ἐνδια-

φέροντος βιβλίου σας γιά τόν ζωγράφο Θεόφιλο καί τήν συμπληρωματική ζωγραφική του παραγωγή πού ἐντο-πίσατε στίς Μηλιές καί παρουσιάζετε

bull Ἡ Βιβλιοθήκη τοῦ Τμήματος Γλώσσας Φιλολογίας καί Πολιτισμοῦ Παρευξείνιων Χωρῶν τοῦ ΔημοκριτείουΠανεπιστημίου Θράκης μᾶς ἔστειλε (Κομοτινή 66) τήν παρακάτω εὐχαριστήρια ἐπιστολή

Σημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Πρόεδρε γιά τό τιμητικό γιά μᾶς αἴτημά σαςbull Ἡ καταξιωμένη Δραμινή λογοτέχνιδα κ Νόρα Κωνσταντινίδου μᾶς ἔστειλε (Δράμα 76) τήν παρακάτω φι-

λοαρναιώτικη καί καλλιγραφημένη ἐπιστολή

29

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητή κ Νόρα Κωνσταντινίδου τό laquoἀντίτιμοraquo γιά τίς ὡς τώρα ἀπολαυές σας ἀπό τήνἀνάγνωση τοῦ περιοδικοῦ μας δέν εἶναι laquoμικρόraquo διότι συμπληρώνεται μέ τά πολύτιμα γραφόμενά σας καί τόκάνουν laquoμέγαraquo Γιʼ αὐτό σᾶς εὐχαριστοῦμε θερμά

bull Ἀπό τόν Διευθυντή τοῦ ἱστορικοῦ περιοδικοῦ laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo φιλόλογο καί συγγραφέα κ Νίκο Χρ Ἀλιμπράν-τη πήραμε (Ὑμηττός 166) τήν παρακάτω ἐπιστολή πού προκαλεῖ μεγάλη λύπη στούς φίλους τῆς Πάρου καί τῆςἹστορίας της καί στούς ἀνθρώπους πού ἐκδίδουν παρόμοια περιοδικά

Ἀγαπητε κύριε ΚύρουΓιά λόγους οἰκονομίας ἔχω ἤδη σταματήσει νά ἀποστέλλω τιμητικά τά laquoΠαριανάraquo σέ πολλά ἔντυπα πού τά

ἐλάμβαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ὅπως ἔγινε τώρα καί μέ τό δικό σας ἔντυποΓιʼ αὐτό σᾶς παρακαλῶ ἐάν θέλετε νά μή μοῦ στέλλετε πλέον τήν laquoἈρναίαraquo πού εἶναι πράγματι χρήσιμο

καί πολύτιμο ἔντυπο πού συμβάλλει στήν ἱστορία τῆς περιοχῆς σας καί προβάλλει τήν πολιτιστική καί κοινω-νική καί ἀρχιτεκτονική κληρονομιά τοῦ τόπου

Σᾶς συγχαίρω γιά τήν προσφορά σας τήν ποικίλη καί εὔχομαι κάθε καλό καί ὑγεία καί συνέχιση τῶν ὡραίωνπνευματικῶν ἀγώνων σας

Μέ ἰδιαίτερη ἐκτίμησηΝ Ἀλιμπράντης

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη αἰσθανόμαστε μεγάλη λύπη διότι τό πολύ σημαντικό καί ἐπί πολλάχρόνια ἐκδιδόμενο περιοδικό σας ἀναγκάζεται λόγω τῆς πανελλήνιας οἰκονομικῆς κρίσης καί τῆς ἀδικαιολό-γητης αὔξησης τῶν ταχυδρομικῶν τελῶν νά διακόψει τήν τιμητική ἀποστολή του σέ πολλά ἔντυπα πού τό λάμ-βαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ἀνάμεσα στά ὁποῖα καί τό δικό μας

Ἐμεῖς ἀντιδρώντας ἀπέναντι σʼ αὐτούς πού ἀναγκάζουν σημαντικά καί μακρόβια ἔντυπα τέτοιου κυρίως πε-ριεχομένου νά διακόπτουν τήν πνευματική ἐπικοινωνία τους μέ ἄλλα παρόμοια ἔντυπα δέν θά διακόψουμε τήνἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ μας στά laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo καί ἤδη βρήκαμε τρόπο νά λαμβάνουμε τό περιοδικό σας χωρίςνα ὑποβάλλεσθε σέ ἔξοδα ἀποστολῆς

Ἐλπίζουμε ἐπίσης καί εὐχόμαστε ἡ ἀκούσια αὐτή ἐκ μέρους σας διακοπή ἀποστολῆς τοῦ περιοδικοῦ σας σέἄλλα ἔντυπα νά εἶναι σύντομη σύν Θεῷ πού ἴσως μᾶς λυπηθεῖ ὡς Ἕλληνες καί μᾶς ἀπελευθερώσει ἀπό τόνζυγό τῆς διηπειρωτικῆς δικτατορικῆς οἰκονομικῆς διακυβέρνησης (ΕΕ-ΔΝΤ-ΕΚΤ)

Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη ἔρρωσθε ἐλπίζοντες ὅσο ζῆτε κατά τό λατινικό ἀπόφθεγμα laquoDum spiro speroraquoΕὐχαριστοῦμε γιά τά καλά σας λόγια καί γιά τίς εὐχές σας

bull Ἀπό τόν Σερραῖο φίλο καί συνάδελφο κ Νίκο Κατσαμάνη πήραμε (Σέρρες 166) τήν παρακάτω ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηἘδῶ καί τουλάχιστον 20 χρόνια ἔχω τή χαρά νά διαβάζω τό τόσο ἀγαπημένο καί χρήσιμο περιοδικό laquoἈρναίαraquo

Ἀγάπησα παράλληλα καί τήν ὄμορφη κωμόπολη τήν ὁποία ἐπισκέπτομαι συχνάΣυμμεριζόμενος καί τήν ἀγωνία σου καί τούς προβληματισμούς σου ὅπως καταφαίνεται στήν ἀνοιχτή ἐπι-

στολή τοῦ τεύχους 98 Ἰανουάριος-Μάρτιος 2013 σπεύδω νά σέ διαβεβαιώσω ὅτι στό βαθμό πού μοῦ ἀναλο-γεῖ θά συμβάλλω στή συνέχιση τῆς ἔκδοσης καί διάδοσης τῆς Ἀρναίας

Ἡ προσπάθειά σου νά διασώσεις ὅτι σχετίζεται μέ τήν πολιτιστική κληρονομιά τῆς περιοχῆς σου μέ συγκι-νεῖ Σέ μιά ἐποχή ὄπου πλήττεται (στό πλαίσιο τῆς παγκοσμιοποίησης) ἡ ἱστορική καί κατʼ ἐπέκταση ἡ Ἐθνικήμνήμη ἡ φωνή σου εἶναι ἀπαραίτητη Προσωπικά στίς σελίδες τοῦ περιοδικοῦ βρίσκω πολλά καί ἐνδιαφέρονταστοιχεῖα τά ὁποῖα ἀξιοποιῶ ἐργαζόμενος ὡς φιλόλογος στό 1ο Γεν Λύκειο Σερρῶν

Πιστεύω πώς ἡ πορεία τῆς ldquoἈρναίαςrdquo δέ θά ἀνακοπεῖ πρός τέρψιν τῶν φίλων τηςὈφείλω τέλος νά σʼ εὐχαριστήσω πού ἀδιαλείπτως μοῦ ἀποστέλλεις τό περιοδικό

Μέ ἐκτίμησηΚατσαμάνης Νικόλαος φιλόλογος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νίκο σʼ εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς γιά τά φιλοαρναιώτικα αἰσθήματά σου καί τά καλάσου λόγια γιά τό περιοδικό μας στοιχεῖα τοῦ ὀποίου σέ βοηθοῦν στό ἐκπαιδευτικό σχολικό ἔργο σου Ὄντωςπλήττεται ἡ ἱστορική καί ἐθνική μνήμη ἀφοῦ Ἕλληνες καί μάλιστα πολιτικοί πού τάχα ἀγωνίζονται laquoγιά τόκαλό τοῦ τόπουlaquo χαρακτηρίζουν τή Μικρασιατική καταστροφή ἁπλά ὡς laquoσυνωστισμόraquo στό λιμάνι τῆς Σμύρνηςτόν στρατό τοῦ Θ Κολοκοκτρώνη laquoὀρδέςraquo ἀρνοῦνται τήν ὕπαρξη τοῦ χοροῦ τοῦ Ζαλόγγου διακηρύσσουν ὄτιμέ τούς Τούρκους στά χρόνια τῆς σκλαβιᾶς περνούσαμε καλά δέν τούς ἐνδιαφέρει ἄν οἱ Σκοπιανοί χρησι-μοποιοῦν ἐπίσημα τό ὄνομα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ὡς ὀνομασία τοῦ κρατιδίου τους καί λένε καί πράττουν ἕνα σωρόἄλλα σέ βάρος τῆς χώρας μας Ἐμεῖς κάνοντας τό καθῆκον μας θά συνεχίζουμε ὅσο ὑπάρχει laquoἄνωθενraquo θέλημακαί laquoκάτωθενraquo ἠθική καί (κυρίως) οἰκονομική συμπαράσταση νά laquoχτυποῦμε τή λύραraquo

30

∆ΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ(Ὅσα ἀναφέρονται σέ τίτλους στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία της)

Ἐπιμέλεια Δημ Θ Κύρουbull Ἡ ἐφημερίδα laquoΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΝΑ ΝΕΑraquo (Παλαιοχώρι) φ

21Ἀπρ-Ἰούν 2012 σ 14 γράφειraquondash Ἀθαν Αὐγερινοῦ Παλιοί Χάρτες τῆς Χαλκιδικῆς [Δη-

μοσιεύονται 4 παλαιοί Χάρτες τῶν ἐτῶν 1740 (γερμανικός)1827 (γαλλικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) 1862 (γαλ-λικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) καί 1829 (ἰταλικόςὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Liaringove)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΘΕΜΑraquo (Χαλκιδικῆς) γράφειndashΠρόταση τοῦ Δ Κύρου γιά κοινό ἑορτασμό τῶν 100 ἐτῶν

ἐλεύθερης Ἀρναίας καί τῶν 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἴδρυση τοῦΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου φ 1126-9-2012 σ 9

ndashὉμιλία στήν Ἀρναία - 1 Νοεμβρίου 2009 Ἡ Ἀπε λευθέ-ρωση τῆς Ἀρναίας καί ὁλόκληρης τῆς Χαλκιδικῆς - Καί πα-ρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ Δ Κύρου laquoἩ Ἀπελευθέρωση τῆςἈρναίας καί τῆς Βόρ Χαλκιδικῆς ἀπό τόν Τουρκικό ζυγό(1912) καί οἱ πρῶτες ἡμέρες ἐλεύθερη ζωῆςraquo [Πρόκειται γιάτήν ὁμιλία τοῦ κ Γ Ζωγραφάκη τήν 1η Νοεμβρίου 2009 στήνἈρναία πού δημοσιεύθηκε στό περιοδικό μας (τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σσ 8-14) καί κυκλοφορεῖ στό Διαδίκτυο ἀπʼ ὅπουἁλιεύθηκε καί δημοσιεύθηκε στήν ἐφημερίδα μέ τόν ἐπί-τιτλο laquoἈφιέρωμα στά 100 χρόνια ἐλεύθερης Χαλκιδικῆςraquo]φ 11818-10-2012 σσ 3-9

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Βο ρειοανα-τολικῆς Χαλκιδικῆς ἀπό τόν τουρκικό ζυγό τό 1912 καί Ἀνω-νύμου Ἀφιέρωμα στόν κληρικό ἐξ Ἀρναίας Διονύσιο Κυρά-τσο (1923-2005) πρώην Μητροπολίτη Δράμας φ 11925-10-2012 σσ 3 καί 5

ndash(Σύνταξης) ῾Εορτασμός ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας(Δημοσιεύεται τό Πρόγραμμα τῶν ἐκδηλώσεων γιά τά 100χρόνια ἀπό τήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας) φ 1201-11-2012 σ 9

ndash(Σύνταξης) Μέ δόξα καί τιμή ἑορτάστηκαν τά 100 χρό-νια Ἐλευθερίας τῆς Ἀρναίας (Χωρίς κείμενο ἀλλά μόνο μέμία φωτογραφία τμήματος τοῦ μνημείου τῆς Ἀπελευθέρω-σης μέ τήν ἐπιγραφή laquoΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣ bullΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ1912raquo πού ὑπάρχει ἐκεῖ) φ 1218-11-2012 σ 2

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoEBΔΟΜΑΔΙAIAraquo (Χαλκιδικῆς) (φ 29-10-2012 σ 6) γράφει

ndashἩ Ἱστορία τῆς Ἀρναίας μέσα ἀπό τά μουσεῖα της Ξα-κουστά μέχρι τά Βαλκάνια τά τοπικά ὑφαντά (Ἀναφέρεταιστό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο καί στό ΜουσεῖοὙφαντικῆς Ἀρναίας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΚΑΣΣΑΝΔΡΑraquo στό φ 20723-10-2012 σ6 γράφει

ndash (Σύνταξης) Ὑπογράφηκε ἡ σύμβαση γιά τήν κατασκευή

τοῦ ἔργου laquoἈνάπλαση πλατείας Μουσείου Ὑφαντικῆς(πρώην Γιαννούδενας) καί παρακείμενων κοινόχρηστων χώ-ρων ΔΚ Ἀρναίας Δήμου Ἀριστοτέληraquo προϋπολογισμοῦ11823099 εὐρώ Ξεκινᾶ ἡ ἐκτέλεση τοῦ ἔργου καί στό φ20815-1-2013 σ 9 γράφει

ndash Ἑορτάσθηκε στήν Ἀρναία ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρω-τομάρτυρος Στεφάνου καί τά 200 χρόνια τῆς ἀνέγερσηςτοῦ Ναοῦ 1812-2012

bull Τό περιοδικό laquoΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑraquo (Θεσσαλονίκη) τχ475Σεπτ-Ὀκτ 2012 σσ 280-282 γράφει

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ὁ Μακεδονικός Ἀγώνας Α΄ Γε-νικά (Στή σελ 282 γίνεται ἀναφορά στούς Ἀρναιῶτεςἀδελφούς ταγματάρχη Μαυρουδῆ καί γιά τόν ΘεοχάρηΓερογιάννη οἱ ὀποῖοι τό 1902 εἶχαν ἱδρύσει στήν Ἀθήναὅπου ἔμεναν τόν κεντρικό Μακεδονικό Σύλλογο ὁὀποῖος ἐνημέρωνε τούς ἐλεύθερους Ἕλληνες γιά τάσυμβαίνοντα στή Μακεδονία καί στρατολογῶντας ἐθε-λοντές ἔστελνε ὀλιγομελῆ στρατιωτικά ἀνταρτικά σώ-ματα στή δεινοπαθοῦσα ἀπό τούς Τούρκους καί τούςΒουλγάρους Μακεδονία)

bull Τό περιοδικό laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo στό τχ 71Σεπτ-Ὀκτ 2012γράφει

ndashΓιώργου Ζωγραφάκη 2 Νοεμβρίου 1912 Ἡ ἐπίσημη ἀπε-λευθέρωση τῆς Χαλκιδικῆς (Ἀναφέρεται καί στήν ὑποδοχήτοῦ Οὐλαμοῦ τοῦ Ἀνθυπολοχαγοῦ Ἰω Ἀλεξάκη στήνἈρναία) σ 6

Στό τχ 72Νοε-Δεκ 2012 σσ 6-11 γράφειndashΓιάννη Δ Κανατἀ Τά laquoΔεκεμβριανάraquo τοῦ 1916 στόν Πο-

λύγυρο (Στίς σσ 8-10 γίνεται ἀναφορά στά γεγονότα τῆςἈρναίας ὅπως περιγράφονται ἀπό τόν ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους στά laquoΧρονικά Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας)raquo τά ὁποῖα δημοσιεύθηκαν σέ συνέ-χειες στά τεύχη 78-812010 τοῦ περιοδικοῦ μας καί ἀπότόν γιατρό-βουλευτή Γρηγόριο Σαραφιανό στό ἈρχεῖοἘγγράφων του τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε σέ συνέχειες στάτεύχη 86-932011 τοῦ περιοδικοῦ μας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΖΑΤΟΥΝΑ - ΜΑΡΚΟΥ-ΒΛΟΓΓΟΣraquo φ270Σεπτ-Ὀκτ 2012 σ 4 γράφει

ndash (Νικόλη Φίλη) Λώρης Ἰωάν Θανόπουλος (Ἀναφέρεταιστό ἡλιακό ὡρολόγιο πού ὑπάρχει στό Κωδωνοστάσιο τοῦ ἹΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας κατα-σκευασμένο ἀπό τόν Ζατονίτη Λορέντζο (Λώρη) Θανόπουλοτό 1939) (Φωτοτυπία τοῦ δημοσιεύματος βλέπε στό τχ982013 στή στήλη laquoΟ ΤΥΠΟΣ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑraquo)

Ε Ν Τ Υ Π Α Π Ο Υ Λ Α Β Α Μ ΕΒΙΒΛΙΑ-ΑΝΑΤΥΠΑ

bull Τρύφωνος Τσομπάνη Μορφές τῆς Ἱστορίας τοῦ ΛαγκαδᾶΛαγκαδάς 2006 σσ 72 (Προσφορά τοῦ συμπατριώτη μας κἈστ Θ Καραστέριου)

bull Ἀθανασίου Δ Οἰκονόμου Στερεότυπες καί ἀστήρικτες ἀπό-

ψεις ἤ συνεχής ἔρευνα γιά τήν τοπική μας Ἱστορία ΒόλοςὈκτώβριος 2011 σσ 23

bull Ἀρχιμ Χρυσοστόμου Μαϊδώνη Τό μαρτύριο τῆς φωτιᾶς Τόμαρτύριο τῶν ἕξι παρθενομαρτύρων τοῦ Γεροπλατάνου Χαλ-

31

κιδικῆς (1854) Γεροπλάτανος 2012 σσ 32bull Νικόλη Π Φίλη Ἡ παιδεία στή Ζάτουνα ἀπό τήν Τουρκοκρα-

τία ἕως τό 1973 Ἀθήνα 2012 σσ 512 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀπο-στολή τοῦ βιβλίου γιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Γέροντος Δανιήλ Κατουνακιώτου Περί Παρθενίας (ἜκδοσιςἹεροῦ Ἡσυχαστηρίου Ἀδελφότητος Δανιηλαίων) ἍγιονὌρος 2009 σσ 78 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀποστολή τοῦ βιβλίουγιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Ἡ Πιάβιτσα τῶν Σιδηροκαυσίων καίτό ἐξωκκλήσι τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Θεσσαλονίκη 2012 σσ125 [Γίνεται ἀναφορά καί στή Λιαρίγκοβη Στή σελ 23 κα-ταγράφεται στά χωριά τῆς ΒΑ Χαλκιδικῆς μέ τά φορολογού-μενα νοικοκυριά κατά τά ἔτη 1519 1527 καί 1568 στή σελ 27ἀναφέρεται σέ ἰδιοκτησίες Λιαριγκοβινῶν τό 1873 στήν Πιά-βιτσα στή σελ 49 ἀναφέρεται στήν Ἐκπαιδευτική δραστη-ριότητα τοῦ δασκάλου Ν Βουργαρελίδη παραπέμποντας σέσχετικό ἄρθρο τοῦ ΔΚ στό περ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τχ 632004 σσ3-4 καί στή σελ 82 ἀναφέρεται στόν laquoἸσχυρό ἄνδρα τῆς Λια-ρίγκοβης Γερογιάννηraquo]

bull ndash Ἡ πανήγυρη τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου στήν Πιάβιτσα Φωτο-γραφική διαδρομή (1926-2011) Θεσσαλονίκη 2012 σσ 95 [ Στήσελ 69 δημοσιεύεται φωτογραφία μέ τούς μακαρίτεςἈρναιῶτες ὀργανοπαῖχτες Χριστόδουλο Ἀρβανίτη καί ΠέτροΖυγούρη τή 10ετία τοῦ 1980]

bull Κωνσταντίνου Ἰ Χιόνη Ἱστορική ἐξέλιξη τῆς ἀπονομῆς τῆς δι-καιοσύνης στή Θάσο (1709-1912) Ὄργανο ἀπονομῆς τοῦ δι-καίου τά δάση τῆς Θάσου φορολογούμενες γαῖες ὁ θεσμόςτῆς χρησικτησίας τίτλοι ἰδιοκτησίας καί νομολογία Θάσος2012 σσ 187

bull Περιοδικοῦ laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo τοῦ Λαογραφικοῦ Ὁμίλου Πολυ-γύρου Πολύγυρος Ὁ τόπος καί οἱ ἄνθρωποι (ἘπιμέλειαΓιάννης Κανατάς) Πολύγυρος 2010 σσ 347 [Στή σελίδα 65δημοσιεύεται ὁλοσέλιδη φωτογραφία τῆς Φιλαρμονικῆς τοῦΠολυγύρου μέ τόν διευθυντή της ἀρχιμουσικό Ἄγγελο Κω-δούνη ἀπό τήν Ἀρναία καί στή σελίδα 87 δημοσιεύεται ὁλο-σέλιδη φωτογραφία γνωστή ἀπό ἄλλες ἀλλοῦ δημοσιεύσειςτης στήν ὁποία εἰκονίζεται Σῶμα Προσκόπων τοῦ 1912 μέ(ἀρχηγό) τόν ὁπλαρχηγό Ἀθ Μινόπουλο καί ἀρκετούς Λια-ριγκοβινούς]

bull Ἱερομ Βενεδίκτου Νεασκητιώτη Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιο-ρείτου Συναξαριστής (μέ ἐνσωματωμένο τό Νέο Μαρτυρο-λογόγιο καί τό Νέο Ἐκλόγιο) ἀπόδοση στή ΝεοελληνικήἜκδοσις Συνοδίας Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου Ἱερά ΚαλύβηlaquoΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝraquo Νέα Σκήτη-Ἅγιον Ὄρος Τόμος Α΄2011 σελ 456middot Τόμος Β΄ 2011 σελ 431middot Τόμος Γ΄ 2011 σελ

437middot Τόμος Δ΄ 2012 σελ 351middot Τόμος Ε΄ 2012 σελ 398 καίτόμος ΣΤ΄ 2012 σελ 490 (Φιλολογική ἐπιμέλεια Δημ ΘΚύρου)

bull Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους Ἀρχιμ Εὐσέ-βιος Βίττης Ἀναφορά στόν ἀγώνα του καί τήν μαρτυρία του(1927-2009) Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 40

bull Ἀρχιμ Εὐσεβίου Βίττη Βίος καί Πολιτεία τοῦ δικαίου καί πο-λυάθλου Ἰώβ (Ἀνάλυση στό βιβλίο τοῦ Ἰώβ) τόμοι Α΄ ἍγιονὌρος 2010 σσ 456 καί Β΄ Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 615(Ἔκδοση Ἱ Μ Ὁσίου Γρηγορίου)middot μέ τήν ἀφιέρωση laquoΣτόνἀγαπητό ἀδελφό κ Δημήτριο Κύρου καθηγητή μέ βαθειάἐκτίμησι καί ἐγκάρδιες εὐχές ὑπέρ ὑγείας καί σωτηρίαςαὐτοῦ καί τῶν τέκνων του Ὁ Καθηγούμενος dagger Ἀρχιμ Γεώρ-γιος 114-12-2011raquo

(Τά παραπάνω δύο βιβλία ndashμαζί μέ τό περιοδικό laquoΟ ΟΣΙΟΣ ΓΡΗ-ΓΟΡΙΟΣraquondash προσφέρθηκαν στόν Ἐκδότη-Διευθυντή τοῦ πε-ριοδικοῦ μας ἀπό τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ Μονῆς Ἀρχιμ Γεώρ-γιο Καψάνη στίς 14-12-2011 κατά τήν ἐπίσκεψή του στήΜονή καί στό Γραφεῖο του ὅπου τοῦ πρόσφερε γιά τή Βι-βλιοθήκη τῆς Μονῆς τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo τοῦ ὁποίου ἡΜονή εἶναι ἀποδέκτρια καί τό βιβλίο του γιά τόν Μητροπο-λίτη Σωκράτη)

bull Νίκου Χρ Ἀλιπράντη Ἀντιφωνήσεις Ἀθήνα 2011 σσ 95bull Μαριάνθης Φ Παλάζη Ἕνα ὄνομα δύο τόποι Ἐπιβάτες Ἀνα-

τολικῆς Θράκης Νέοι Ἐπιβάτες Θεσσαλονίκης Ἀθήνα 2009σσ 240

bull Δήμου Κιμώλου Οἱ ρίζες τῶν κοινῶν παραδοσιακῶν Κιμώλου-Σερίφου (Λαογραφική ἔρευνα Θοδωρής Γ Λιβάνιος) Κίμω-λος 2011 σσ 63

bull Ἀντιστρατήγου Ἰωάννη Ἠλία Ἀλεξάκη Ἐγκώμιον ΓενναίουΣτρατηγοῦ ἐναρέτου πατριώτη Ἰωάννη Σωτ Ἀλεξάκη Ἡρά-κλειο 2012 σσ 32

bull Στέλιου Παπαθανασίου Ὁ Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης στάἄδυτα τῆς δημοσιογραφίας Ἀθήνα 2008 σσ 46

bull Δημ Θ Κύρου Δύναμη εἰρήνης ἡ Ὀρθοδοξία [Ἀνάτυπο ἀπότό βιβλίο laquoΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ldquoΗ ΟΡΘΟ-ΔΟΞΙΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑrdquo ndashΤΑ ΔΗ-ΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥraquo Θεσσαλονίκη 1994 σσ 83-96]Θεσσαλονίκη 2010

bull ndash laquoΧριστός ἐτέχθηraquo - Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ καί ἡ laquoἐπί γῆςεἰρήνηraquo - Ἡ Διήγηση τοῦ φιλοσόφου Ἀφροδιτιανοῦ γιά τά πα-ράδοξα μυστήρια πού ἔγιναν στήν Περσία στόν καιρό τῆς Γεν-νήσεως τοῦ Χριστοῦ γιά τούς Μάγους καί γιά τόν ἈστέραἈρναία Χριστούγεννα 2010 σσ 40

bull Τέκνα dagger Χαρίκλειας (ΓιῶργοςἙλένη Καίτη Μαρία) Δημητρα-κούδη (Θεσνίκη) 100 euro(34074 δρχ )

bull Πάχτας Θ Ἱπποκράτης (Θεσνίκη) 50 euro(17037 raquo )bull Κατσαμάνης Νικ (Σέρρες) 50 euro(17037 raquo )bull Βλάχτσης Νικ (Ἀθήνα) 50 euro(17037 raquo )bull Μπύρου Γρ Σουλτάνα (Ἀρναία) 40 euro(13629 raquo )bull Ρήγας Ἰω Δημ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Δημητρακούδης Ν Γεωργ (Ἀθήνα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Κατσαμούρης Γεώργ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Λαζαρίδης Χαρ (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρήγας Ν Κων (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )

bull Καρτσιώτης Μιχ (Πετροκέρασα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Μπάλλα-Σιέρου Στέλλα (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Καραμίχος Ἰω (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Χιονίδης Χ Γεώργιος (Βέροια) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρέμπελος Χρ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Βαλιάνος Θεολ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Βαλιάνος Στυλ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Κοτσάνης Κων (Θεσνίκη) 10 euro ( 3407 raquo )bull ΚΠ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κοκκαλιάρης Βασ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κωνσταντινίδου Νόρα (Δράμα) 10 euro ( 3407 raquo )bull Τζιτζιρίκας Ἰω Ἀστ 05 euro ( 1704 raquo )

ΟΙ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΕΣ ΜΑΣΓιά τή συνέχιση τῆς ἔκδοσης τοῦ περιοδικοῦ μας βοήθησαν οἰκονομικά καί εὐχαριστοῦμε οἱ

Ἡ σελίδα 163 από τόν Κώδικα Ληψοδοσίας (Κατάστιχο) τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1916-1947)ὅπου ἀναγράφονται τά ὀνοματεπώνυμα τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ἐπιτρόπων τοῦ ἔτους 1922 (πρίν ἀπό 91 χρόνια)

7

τχ 93Ὀκτ-Δεκ 2011 σ 3 Ἔγγρ ἀρ 55 (Β΄ σειρά)] Κατά τά ἔτη 1929 (279) -1931 (28) χρημάτισε Πρό-εδρος τῆς Κοινότητας Ἀρναίας καί κατά τά ἔτη 1931 (109)-1934 (263) χρημάτησε Μέλος τοῦ Κοινο-τικοῦ Συμβουλίου (Βλ Βιβλία Πρακτικῶν καί Ἀποφάσεων 1929-1934 τῆς Κοινότητας Ἀρναίας)

406 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 37 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΕΛΛΗΝΙ-ΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ bull ΝΟΜΑΡΧΙΑ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣraquo καί στό κέντρο σέ δύο σειρές laquoΚΟΙΝΟΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquoΧρησιμοποιήθηκε ἀπό τίς 3-2-1929 ἕως τίς 12-7-1935 (Βλ τά Βιβλία Πρακτικῶν καί Ἀποφάσεων τῶνἐτῶν αὐτῶν Φωτογραφία της μαζί μέ ἄλλες βλέπε στό ὀπισθόφυλλο τοῦ τχ 24Ἰουλ-Σεπτ 1994 τοῦπερ laquoΑΡΝΑΙΑraquo καί στό Βιβλίο τῆς Ἠλ Παπαθανασίου Ἡ Ἀρναία ἡ παλιά Λιαρίγκοβα Θεσσαλονίκη 1999σ 147

407 Μᾶλλον πρόκειται γιά τόν Πρόεδρο τῆς Ἐπιτροπῆς ταξινομήσεως (Βλ καί Ἔγγραφο ἀρ 76)408 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν409 Ὁ Κωνσταντῖνος Καραλιόλιος τοῦ Δημητρίου γεννήθηκε τό 1901 (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων

raquo) Ἦταν γιατρός κατά τά ἔτη 1999 (279)-1931 (28) Μέλος τοῦ Κοινοτικοῦ Συμβουλίου καί κατά τάἔτη 1931 (109-1934 (263) Πρόεδρος τῆς Κοινότητας (Βλ τά Βιβλία Πρακτικῶν καί Ἀποφάσεων 1929-1934 τῆς Κοινότητας Ἀρναίας)

410 Ὁ Ἀρχιμ Ἀθανάσιος Κυρούδης τοῦ Βασιλείου γεννήθηκε τό 1874 (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρέ-νων raquo) Χειροτονήθηκε Διάκονος καί Πρεσβύτερος τό 1925 ἀπό τόν Μητροπολίτη Ἱερισσοῦ Σωκρά-τη Ἀργότερα πῆρε καί τό ἐκκλησιαστικό ἀξίωμα τοῦ Ἀρχιμανδρίτη καί ὑπηρέτησε ὡς ἐφημέριος τοῦΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγ Στεφάνου μέχρι τό 1952 Τό 1939 συνέργησε στήν κατασκευή τῆς περίφραξηςτοῦ αὐλογύρου τοῦ Ναοῦ Διετέλεσε Γραμματέας καί Ἀρχιερατικός Ἐπίτροπος τῆς Μητροπόλεως Ἱερισ-σοῦ [Περισσότερα γιʼ αὐτόν βλέπε Δημ Θ Κύρου Τά laquoΧρονικά Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Λιαριγκόβης(Ἀρναίας)raquo τοῦ Μητροπολίτη Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτη (1911-1944) ΑΡΝΑΙΑτχ 78Ἰαν-Μάρτ 2008 σσ 6 καί 13 (Σημ 37) καί Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδα-μερίου Σωκράτης Σταυρίδης (1866-1944) ὅπου ὑπάρχει καί ἄλλη Βιβλιογραφία]

411 Δέν γνωρίζουμε ποῦ ἦταν ἡ ἕδρα τοῦ Συντάγματος αὐτοῦ412 Ἐδῶ ἡ ὑπόθεση ἔχει πλάκα Εἶναι ἀστεία Γιʼ αὐτό θά τήν ἀστειεύσουμε καί μεῖς περισσότερο

Διαβάστε λοιπόν ἔχοντας ὑπόψη καί τή Σημείωση 409 Ἀπό τίς 10-9-1931 ἕως τίς 26-3-1934 Πρόεδροςτῆς Κοινότητας ἦταν ὁ Κων Καραλιόλιος ἐνῶ ὁ Ἀ(στέριος) Καραμῖχος ἀπό τίς 5-4-1921 ἕως τίς 21-10-1934 ἦταν ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ τῆς Κοινότητας Ἄν θέλετε νά μάθετε γιατί ὑπογράφει ὡς Πρόεδρος laquoνοῦνκαί ἡλικίαν ἔχει αὐτόν ἐρωτήσατεraquo Θά τόν βρεῖτε στό ὀστεοφυλάκιο τοῦ Κοιμητηρίου Ἀρναίας μέlaquoγεγυμνωμένα ὀστᾶraquo Πιστεύουμε ὅτι τό περιστατικό εἶναι πρωτοφανές στά χρονικά τῆς Τοπικῆς Αὐτο-διοίκησης πανελληνίως

413 Ὁ Ἀλέξανδρος Ἀλεξάνδρου τοῦ Βασιλείου γεννήθηκε τό 1902 (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένωνraquo) Ἦταν παντοπώλης καί γεωργός Χρημάτισε Πρόεδρος τῆς Κοινότητας Ἀρναίας ἀπό τίς 9-4-1934ἕως τίς 16-12-1935 καί Κοινοτικός Σύμβουλος τό 1936 Στή συνέχεια διορίσθηκε ὑπάλληλος στήν Ἀγρο-τική Τράπεζα καί ὑπηρέτησε στή Θεσσαλονίκη στά Ν Μουδανιά καί στήν Ἀρναία Στίς 10-12-1943 laquoδο-λοφονήθηκε ἀπό κομμουνιστές ὕστερα από ἐμπαθεῖς καί συκοφαντικές εἰσηγήσεις τοπικῶν παραγόντωνraquo[Βλ Κλ(ειώς) Ἀ(λεξάνδρου) Τό γενεαλογικό δένδρο τῆς οἰκογένειας Ἀλεξάνδρου Η ΑΡΝΑΙΑ ΤΗΣ ΜΑ-ΚΕΔΟΝΙΑΣ τχ 49Ὀκτ-Δεκ 2000 σσ 12-13 14 15 καί 16 ὅπου ὑπάρχουν περισσότερες πληροφορίεςγιʼ αὐτόν καί φωτογραφίες ἀπό τή ζωή καί τή δράση του]

414 Ἡ λέξη μοῦργκος ἤ μοῦργος προέρχεται ἀπό τή λέξη μούργκα ἤ μούργα ἡ ὁποία σημαίνει σκο-τάδι ἤ κατακάθι λαδιοῦ καί χαρακτηρίζει μεγαλόσωμα ζῶα (κυρίως τσομπανόσκυλα) σκούρου χρώ-ματος Μεταφορικά σημαίνει τόν ἀσχημομούρη καί τόν κακότροπο ἄνθρωπο (Βλ ἐνδεικτικάἘγκυκλοπαίδειες laquoΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΖΩΗraquo τόμος 13 σ 144 καί laquoΚΟΣΜΟΣraquo τόμος 18 σ 335 καί laquoΕΠΙ-ΤΟΜΟΝ ΠΛΗΡΕΣ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΚΑΙ ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΗΣ ΠΑ-ΠΥΡΟΣ-ΛΑΡΟΥΣraquo σ 748)

415 Ὁ Δημήτριος Ἀποστολόπουλος ὑπηρέτησε ὡς καθηγητής τοῦ Ἡμιγυμνασίου Ἀρναίας ἀπό τήν1η Μαρτίου 1937 ἕως τήν 22α Ὀκτωβρίου 1939 [Βλ laquoΒιβλίον Πράξεων τοῦ Προσωπικοῦ τοῦ Ἡμιγυ-μνασίου Λιαριγκόβηςraquo (1915-1939)] Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτόν καί γιά τήν καταγωγήτου ἡ ὁποία μᾶλλον ἦταν ἀπό τήν Πελοπόννησο

416 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 33 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΗΜΙΓΥ-ΜΝΑΣΙΟΝ ΑΡΝΑΙΑΣ 1914raquo στό κέντρο κυκλικά (σχεδόν) ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣΕΛΛΑΔΟΣraquo καί μέσα σʼ αὐτό ὑπάρχει ἡ παράσταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό

8

[Εὐκαιριακά θά πρέπει νά συμπληρώσουμε καί νά διορθώσουμε τίς Σημειώσεις 399 καί 400 τοῦ Ἐγγρά-φου 71 πού δημοσιεύθηκε στό προηγούμενο τεῦχος ὡς ἑξῆς Στή Σημείωση 399 τό 1932 νά γίνει 1933σύμφωνα μέ τό laquoΒιβλίον Πράξεων τοῦ Προσωπικοῦ τοῦ Ἡμιγυμνασίου Λιαριγκόβηςraquo (1915-1939) τόὀποῖο πρέπει νά προστεθεῖ στή Βιβλιογραφία καί στή Σημείωση 400 ἡ διάμετρος νά γίνει 35 καί τό λο-γότυπο νά γραφεῖ laquo ΥΜΝΑΣΙΟΝ ΛΙΑΡΙΓΚΟraquo καί νά γραφεῖ ἐνημερωτικά ὅτι ὁλόκληρη ἡ σφραγί-δα ἔχει τό λογότυπο κυκλικά laquoΗΜΙΓΥΜΝΑΣΙΟΝ ΛΙΑΡΙΓΚΟΒΗΣ 1914raquo καί στό κέντρο ὑπάρχει ἡ παρά-σταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό]

417 Ὁ Γεώργιος Ἀμπελουργός ὑπηρέτησε ὡς καθηγητής μέ καθήκοντα Διευθυντῆ τοῦ Ἡμιγυμνα-σίου Ἀρναίας ἀπό τίς 7 Φεβρουαρίου 1936 ἕως τίς 10 Ἰουλίου 1939 (Βλ laquoΒιβλίον Πράξεων raquo) Δένἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτόν καί γιά τήν καταγωγή του

418 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 37 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΒΑΣΙΛΕΙΟΝΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ-ΤΑΜΕΙΟΝ ΑΡΝΑΙΑΣraquo καί στό κέντρο ὑπάρχει ἡ παράσταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό

419 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτόν420 Δέν γνωρίζουμε ποιός ἦταν Πρόεδρος τῆς Κοινότητας (πιθανόν ὁ Εὐθ Τσαπραζλῆς) διότι τά

Πρακτικά τῆς περιόδου ἐκείνης ἦταν ἀνυπόγραφα ἴσως λόγω κακῆς λειτουργίας τοῦ Κοινοτικοῦ Συμ-βουλίου Ἀπό τίς 19 Ὀκτωβρίου ἀνέλαβε νέο Κοινοτικό Συμβούλιο μέ Πρόεδρο τόν Ἀναστάσιο Σαμαρᾶ

421 Ὁ Ἰωάννης (ἤ Παράσχος) Καραγιάννης γεννήθηκε τό 1899 Φοίτησε στήν Ἀστική Σχολή Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας) ἀπό τό 1905 ἕως τό 1912 (Βλ Μαθητολόγιον 1908-1913 πού βρίσκεται στό Γενι-κό Λύκειο Ἀρναίας) Τόν Μάϊο τοῦ 1919 κατατάχθηκε ὡς κληρωτός στόν Στρατό καί τόν Ἰούνιο με-τατέθηκε στόν Λόχο Στρατηγείου τῆς Σμύρνης καί σέ ἄλλες μονάδες τοῦ ἐκεῖ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ συμ-μετέχοντας στή Μικρασιατική Ἐκστρατεία μέχρι τά τέλη τοῦ 1921 ὁπότε ἐπέστρεψε στή Θεσσαλο-νίκη λόγω σοβαροῦ τραυματισμοῦ τόν Μάρτιο τοῦ 1923 Ἦταν σύζυγος τῆς Ἑλένης Καραστέριου Στήδεκαετία τοῦ 1970 ἔγραψε Ἡμερολόγιο 40 σελίδων το ὁποῖο ἀναφέρεται στή στρατιωτική του ζωήἀλλά καί σέ ἄλλα γεγονότα πού συνέβησαν στήν Λιαρίγκοβη ἀπό τό 1911 ἕως τό 1914 σέ συνδυασμόμέ τήν ἀρχιερατεία τοῦ ἐπισκόπου (τότε) Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη Πέθανε στά τέλη Ἰου-νίου τοῦ 1989 Λίγα χρόνια πρίν πεθάνει μᾶς τό ἔδωσε γιά φωτοαντιγραφή ἐκφράζοντας τήν ἐπιθυ-μία νά ἐκδοθεῖ σέ βιβλίο Τίς παραπάνω πληροφορίες πήραμε ἀπό τό Ἡμερολόγιό του οἱ ὁποῖες δια-φέρουν ἐλάχιστα ἀπό τις πληροφορίες τοῦ laquoΦύλλου Μητρῴουraquo του (Γιά τόν Ἰω Καραγιάννη καί τόἩμερολογιό του βλέπε (ΔΘΚ) Μικρές Εἰδήσεις ΑΡΝΑΙΑ τχ 4Μάρτ-Αὔγ 1989 σ 13 καί Δημ ΘΚύρου 1 Ἕνας γέροντας θυμᾶται ΑΡΝΑΙΑ τχ 11Ἀπρ-Ἰούν 1991 σσ 5-7 καί 2 Ἡ Ἱστορία τοῦἹεροῦ Ναοῦ τῶν Ἁγίων Ἀναργύρων ἀπό τήν ἵδρυσή του (1919) ὥς τήν ἀνακήρυξή του σέ ἐνοριακό Ναό(1982) στόν Συλλογικό Τόμο laquoἹερός Ναός Ἁγίων Ἀναργύρων Ἀρναίας Ἀρναία 2002 σσ 34-35 καί 58-59 (Σημ 18-21)

422 Χρημάτισε Δήμαρχος ἤ Πρόεδρος Δημαρχιακῆς Ἐπιτροπῆς) ἀπό τό 1948 ἕως τό 1950 Περισ-σότερα γιʼ αὐτόν καί γιά τήν αὐτοδιοικητική του δραστηριότητα βλέπε Δημ Θ Κύρου Ὁ φιλοαρναι-ώτης Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης (1911-1944) προτείνει στά 1937laquoΝά γίνῃ Κέντρο Τουρισμοῦ ἡ Ἀρναία ἡ δροσερά καί ὡραίαraquo ΑΡΝΑΙΑ τχ 92Ἰούλ-Σεπτ 2011 σσ6-7 μέ ἐπιφύλαξη ὅσον ἀφορᾶ στίς ἡμερομηνίες γιά τή δημαρχιακή του θητεία

423 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 36 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΒΑΣΙΛΕΙΟΝΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ bull ΔΗΜΟΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo καί στό κέντρο εἶναι ἡ παράσταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό(Φωτογραφία τῆς σφραγίδας αὐτῆς μαζί μέ ἄλλες τῆς Κοινότητας καί τοῦ Δήμου Ἀρναίας βλέπε στόὀπισθόφυλλο τοῦ τχ 24Ἰούλ - Σεπτ 1994 τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo)

424 Ἡ ὑπογραφή του εἶναι μή ἀναγνώσιμη καί δέν γνωρίζουμε τό ὀνοματεπώνυμό του οὔτε ἔχου-με ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτόν

425 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 31 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΣΤΑΘΜΟΣΧΩΡΟΦΥΛΑΚΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo Στό κέντρο ἀναγράφεται ἡμικυκλικά ἡ φράση laquoΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣraquoκαί εἰκονίζεται ἡ παράσταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό

426 Τό χρονικό τῆς ἠλεκτροδότησης τῆς Ἀρναίας ἔχει περιληπτικά ὡς ἑξῆς Οἱ πρῶτες αποφάσειςτῆς Κοινότητας Ἀρναίας πάρθηκαν τό 1927 (ἀρ 10 καί 30) ἐπί προεδρίας Βασιλείου Κεχαγιᾶ (Βλ laquoΒι-βλίον Ἀποφάσεων 1921-1927raquo τῆς Κοινότητας Λιαριγκόβης) ἀλλά δέν ὑλοποιήθηκαν τότε Στίς 13 Δε-κεμβρίου τοῦ 1935 τό Κοινοτικό Συμβούλιο (Πρόεδρος Ἀλέξ Ἀλεξάνδρου) ἀποφάσισε (Ἀπόφαση ἀρ113) νά δημοσιευθεῖ σχετική Διακήρυξη στίς ἐφημερίδες τῆς Θεσαλονίκης laquoΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣraquo καί laquoΧΡΟ-ΝΟΣraquo γιά πέντε ἡμέρες ἔναντι 45750 δραχμῶν Στίς 26 Ἀπριλίου τοῦ 1936 μέ Ἀπόφασή του (ἀρ 39)

9

ἐπί προεδρίας Χριστοδούλου Ἀδαμίδη ἐγκρίθηκε ὁ ἠλεκτροφωτισμός τῆς κωμοπόλεως καί στίς 24 Μαΐ-ου τοῦ ἴδιου ἔτους μέ ἄλλη Ἀπόφασή του (ἀρ 47 βλ καί Πρακτικό ἀρ 24) ἐπί προεδρείας ΘεοχάρηΜπάτσιου ὁ ἠλεκτροφωτισμός ἀνατέθηκε ὕστερα ἀπό δημοπρασία στόν Κατάκαλο Κ Κατακάλου (ΒλlaquoΒιβλίον Πρακτικῶν 1935-1937raquo καί laquoΒιβλίον Ἀποφάσεων 1935-1936raquo τῆς Κοινότητος Ἀρναίας) καί μέσαστό 1936 (ὑποθέτουμε) ἄρχισε ἡ ἠλεκτροδότηση στήν Ἀρναία τῆς γκαζόλαμπας Δέν γνωρίζουμε πότεἀκριβῶς οἱ τότε κάτοικοι τῆς Ἀρναίας (πρόσφατοι πρόγονοί μας) ἀναφώνησαν τό laquoΕἴδομεν τό φῶςτό ἠλεκτρικόνraquo καί εἰδικά τό laquoΚατακαλικόνraquo Ὅποιος γνωρίζει ἄς μᾶς ἐνημερώσει Ἀπό τό 1959 τόνἠλεκτροφωτισμό τῆς Ἀρναίας ἀνέλαβε ἡ Δημόσια Ἐπιχείρησις Ἠλεκτρισμοῦ (ΔΕΗ) ἡ ὁποία κυριο-λεκτικά καί μεταφορικά laquoμᾶς ἄλλαξε τά φῶταraquo Ἄν ξέραμε τί μᾶς περίμενε μέ τή ΔΕΗ τόν ἑπό-μενο αἰώνα μετά ἀπό 53 χρόνια (1959-2012) θά θέλαμε νά φωτιζόμαστε ἀκόμα ἀπό τόν ΚατάκαλοΕἶδες ἡ ΔΕΗ

427 Ὁ Κατάκαλος Κ Κατάκαλος (ἤ Κατακάλου) καταγόταν ἀπό τήν Γαλάτιστα τῆς Χαλκιδικῆς Ἀπότό 1927 ἦρθε σέ ἐπαφή μέ τήν Κοινότητα γιά νά ἀναλάβει τήν ἠλεκτροδότηση τῆς κωμόπολης χω-ρίς ἀποτέλεσμα Φαίνεται ὅτι στίς ἀρχές τῆς 10ετίας τοῦ 1930 (ἴσως 1934) ἦταν ἰδιοκτήτης ἀλευρο-μύλου στήν Ἀρναία γιά τίς ἀνάγκες τοῦ ὁποίου ἔπαιρνε νερό ἀπό τό ὑδραγωγεῖο μέ ἀποτελεσμα νάπαρατηρεῖται ἔλλειψη νεροῦ στόν οἰκισμό γεγονός πού προκάλεσε τήν ἀπαγόρευση ἀπό τό Κοινοτι-κό Συμβούλιο τοῦ 1934-1935 (Πρόεδρος Ἀλέξανδρος Ἀλεξάνδρου) λήψης νεροῦ ἀπό τό νεοκατα-σκευασθέν ὑδραγωγεῖο μέ τήν ὑπόδειξη ἡ λήψη νεροῦ νά γίνεται σύμφωνα μέ τό ἤδη ὑπογραφέν Συμ-βόλαιο Ἠλεκτροφωτισμοῦ τῆς Ἀρναίας ἀπό τή βρύση τῆς κεντρικῆς πλατείας Ὁ Κατάκαλος συνέχι-ζε κι ἀργότερα νά παίρνει νερό ἀπό τό ὑδραγωγεῖο μέ ἀποτέλεσμα νά μηνυθεῖ ἀπό τόν τότε Πρόεδρο(Χριστ Ἀδαμίδη) καί νά καταδικασθεῖ ἀπό τό Εἰρηνοδικεῖο Ἄρνης ὁπότε σταμάτησε νά χρησιμοποιεῖτό νερό τοῦ ὑδραγωγείου καί μέ κατάλληλη συσκευή ὀλιγοδάπανη κατόρθωσε νά συγκεντρώνει τόνερό πού χρησιμοποιεῖτο γιά τόν ἠλεκτροφωτισμό τή νύχτα καί νά τό διαθέτει τήν ἑπόμενη μέρα στόνἀλευρόμυλο Μέ τήν ἔλευση τῶν Γερμανῶν στήν Ἀρναία (1941) ὁ Κατάκαλος ἔχοντας σύζυγο Γερ-μανίδα ἔσπασε τήν κλειδαριά τοῦ ὑδραγωγείου καί ὅταν ἡ Κοινότητα κάλεσε τήν Ἑλληνική Ἀστυνο-μία αὐτός ἀπείλησε τόν Ἀστυνόμο τόν τότε Πρόεδρο τῆς Κοινόητας Γ Γκουνιώτη καί τόν τότε Γραμ-ματέα Γ Κατσιαμούρη laquoὅτι θά τούς στείλει εἰς τό στρατόπεδον συγκεντρώσεως διά τήν στάσιν τουςἀπέναντί του ἡ ὁποία ἀποδεικνύει ὅτι εἶναι Ἀγγλόφιλοι καί προσπαθοῦν νά παρεμβάλλουν προσκόμ-ματα εἰς τήν ἐργασίαν του διότι αὐτός εἶναι γνωστός Γερμανόφιλοςraquo Ἔτσι σʼ ὅλη τή διάρκεια τῆς κα-τοχῆς χρησιμοποιοῦσε τό νερό τοῦ ὑδραγωγείου laquoχωρίς μάλιστα νά καταβάλλει οὐδένα φόρον διό-τι οὐδείς ἐτόλμα νά φορολογήσῃ τόν κ Κατάκαλον ὁ ὁποῖος ἦτο ἕτοιμος νά συκοφαντήσῃ τόν φο-ρολογοῦντα ὅτι τόν καταπιέζει διότι εἶναι Γερμανόφιλοςraquo

Τόν Μάϊο τοῦ 1945 μετά τήν ἀπό τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1944 ἀποχώρηση τῶν Γερμανῶν ἀπό τήν Ἑλλά-δα ἡ Κοινότητα μέ Ἀπόφασή της (ἀρ 43-5-1945) ἀπαγόρευσε στόν Κατάκαλο νά παίρνει νερό ἀπό τόὑδραγωγεῖο γιά τόν ὑδρόμυλό του καί τοῦ ὑπέδειξε νά παίρνει νερό ἀπό τή βρύση τῆς κεντρικῆς πλα-τείας ἤ νά ξανακατασκευάσει τή συσκευή πού εἶχε προπολεμικά (Γιά ὅλες τίς παραπάνω πληροφορίεςβλέπε laquoΒιβλίον Ἀποφάσεων 1943-1946raquo καί Βιβλίο Πρακτικῶν 1943-1947raquo τῆς Κοινότητας Ἀρναίας)

428 Ὁ Θεόδωρος Ματζώλης γεννήθηκε τό 1894 Ἦταν γιός τοῦ Γεωργίου καί ἀδελφός τοῦ Δημη-τρίου (γένν 1905) καί τοῦ Μαυρουδῆ (γένν 1914) πού σκοτώθηκε κατά τόν ἑλληνοϊταλικό πόλεμο(Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo ὅπου τό ἐπώνυμό τους καταγράφεται ὡς Ματσόλης Ματζόλης καίΜατζιώλης ἀντίστοιχα) Τό 1937 φαίνεται ὡς κάτοικος τοῦ χωριοῦ Μικρό Σούλι Σερρῶν Ἀπό ἐκεῖ στάτέλη Αὐγούστου τοῦ ἴδιου ἔτους μέ ἐπιστολή του ἐνημέρωσε τόν Μητροπολίτη Ἱερισσοῦ καί ἉγίουὌρους ὅτι ὁ Γραμματέας τῆς Μητροπόλεως Ζιχνῶν ἐπιθυμεῖ νά ἐργασθεῖ στήν Μητρόπολη Ἱερισσοῦκαί γιά διάφορα ἐκκλησιαστικά θέματα Στήν ἐπιστολή αὐτή αὐτοχαρακτηρίζεται ὡς laquoἄλλοτε ὑποτα-κτικόςraquo τοῦ Μητροπολίτη καί τοῦ κάνει γνωστό ὅτι τυγχάνει laquoδιευθύνων τά τῆς ἐνοριακῆς ἐπιτρο-πείαςraquo τοῦ Ἱ Ναοῦ Ἁγίου Γεωργίου τοῦ Μικροῦ Σουλίου Στή λακωνική ἀπάντησή του ὁ Μητροπολί-της τοῦ γράφει ὅτι ἡ Μητρόπολη δέν χρειάζεται Γραμματέα ἀφοῦ τή θέση αὐτή κατέχει ὁ παπα-Ἀθα-νάσιος Κυρούδης καί ὅτι τοῦ στέλνει φυλλάδιά του (προφανῶς μέ τά γνωστά Θρησκευτικά Μαθήματα)καί τέλος τόν συγχαίρει γιά τή θέση πού κατέχει στόν Ναό τοῦ χωριοῦ (Βλ Δημ Θ Κύρου Μιά αἰτη-τική ἐπιστολή τοῦ Ἀρναιώτη Θεοδώρου Ματζώλη (κατοίκου Μικροῦ Σουλίου Σερρῶν) πρός τόν Μη-τροπολίτη Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη καί ἡ ἀπάντηση τοῦ Μητροπολίτη στά 1937 ΑΡΝΑΙΑτχ 91Ἀπρ-Ἰούν 2011 σσ 26-27) Πιθανόν νά πέθανε τό 1980

10

Τό Σωmicroατεῖο

laquoἝνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ldquoἩ Ἁγία ΠαρασκευήrdquoraquoἩ ἵδρυση τό 1918 τό Καταστατικό καί τά πρῶτα microέλη του(Πληροφορίες ἀπό τρία ἀνέκδοτα Ἔγγραφα τοῦ Ἱστορικοῦ Ἀρχείου Μακεδονίας1)

Τοῦ Δημ Θ ΚύρουΣτίς ἀρχές τοῦ 1918 ἱδρύθηκε στή Λιαρίγκοβη γυναικεῖο Σωματεῖο μέ τήν ἐπωνυμία laquoἝνωσις Ἑλλη-

νίδων Λιαριγκόβης ldquoἩ Ἁγία Παρασκευήrdquoraquo μέ τή συμμετοχή καί γυναικῶν ἀπό τά χωριά Παλαιοχώρι Νε-οχώρι καί Μεγάλη Παναγία πού ἵδρυσαν Παραρτήματα ἐκεῖ

Τήν πρωτοβουλία τῆς ἵδρυσης εἶχε ὁ Ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτης βοηθούμε-νος ἀπό τήν Δέσποινα Ἰ Λαχωβάρη ἡ ὁποία καταγόταν ἀπό τό Κάϊρο καί ἦταν ἐπιστρατευμένη στόνἘρυθρό Σταυρό μέ τόν βαθμό τοῦ Λοχαγοῦ πολύ μορφωμένη καί μέ ζῆλο γιά τήν ἐξύψωση τῆς γυ-ναίκας2 Τό Σωματεῖο λειτουργοῦσε ἀνεπίσημα καί πολύ πρίν ἀπό τό 1918 (μετά τό 1911 χρονιά πούἦρθε στή Λιαρίγκοβη ὁ ἐπίσκοπος Σωκράτης) μέ πρωτεργάτρια τήν ἀνεψιά τοῦ ἐπισκόπου Αἰμιλία Κον-τοπούλου3

Οἱ ἐπίσημες ἐνέργειες γιά τήν ἵδρυση τοῦ Σωματείου ἄρχισαν μέ Συνέλευση 34 γυναικῶν ἡ ὁποίαπραγματοποιήθηκε στίς 11 Μαρτίου τοῦ 1918 στό Δημοτικό Σχολεῖο τῆς Λιαρίγκοβης4 καί συντάχθηκεσχετικό Πρακτικό (τετρασέλιδο) Στή Συνέλευση αὐτή πού εἶχε Διευθύντρια τήν Δέσπ Λαχοβάρη συ-ζητήθηκε κατά ἄρθρο τό ἀποτελούμενο ἀπό 20 ἄρθρα Καταστατικό πού κατατέθηκε καί ψηφίσθηκεὁμόφωνα ἀπό τίς 34 γυναῖκες (ἱδρυτικά Μέλη) πού ἦσαν οἱ παρακάτω5 1)Ἀρίστη Μανταλίδου6 2) Κα-τίνα Ἰ Κοτσάνη7 3) Λασκαρίνα Ἀγ Πητούλα8 4) Θάλεια Ἀ Καλυβιώτου9 5) Μαρία Γ Βαγγιᾶ10 6) Αἰκα-τερ Θ Βαγγιᾶ11 7) Μπηγίνα Χ Τσακνάκη12 8) Ὄλγα Κ Κατερινάρη13 9) Μαρία Χ Χατζῆ14 10) ἈγλαΐαΤσακνάκη15 11) Ὄλγα Ἰ Χασιώτη16 12) Αἰκατερινη Ἰ Ρουκᾶ17 13) Αἰκατ Δ Ξιούφη18 14) Χρύσω ἈἈμπίου19 15) Ἀγλαΐα Παπακωνσταντίνου20 16) Ἀναστασία Δίμκα21 17) Μαρία Ἰ Πιτέρη22 18) Ἀναστ ἸΚοτσάνη23 19) Μαρία Δημητρακούδη24 20) Μαρ Ἀθ Σμαραγδῆ25 21) Δέσπω Κ Κοκκαλιάρη26 22) ἘλΓ Μπογιατζῆ27 23) Μαρία Τσακνάκη28 24) Μαρία Ν Τζιμόκα29 25) Κατίνα Τζιμακοπούλου30 26) Ἄννα ΖΜατθαιοπούλου31 27) Αἰκατερίνη Ἀ Παπαδήμου32 28) Σουλτάνα Γ Ματσίγκου33 29) Σουλτάνα Ἰ Μαυ-ροδάρα34 30) Ἑλένη Ἰ Μπισάδου35 31) Ἀναστασία Γ Πητούλα36 32) Μηλιά Ἀ Παπαθεοχάρη37 33) Πουλ-χερία Ἀ Ρουκᾶ38 καί 34) Ἄννα Β Κουδούνη39

Τό ψηφισθέν Καταστατικό πού εἶναι γραμμένο στή δημοτική γλωσσική μορφή καί ἐνσωματωμένοστό συνταχθέν Πρακτικό ἔχει ὡς ἑξῆς

laquoἌρθρο 1ο Ἱδρύεται γυναικεῖο σωματεῖο μέ ἕδρα τή Λιαρίγκοβη καί τίτλο laquoἝνωσις ἙλληνίδωνΛιαριγκόβης ἡ Ἁγία Παρασκευήraquo

Ἄρθρο 2ο Σκοπός τοῦ Σωματείου εἶνε νά ἐνισχύση τήν κοινωνική δραστηριότητα εἰς τή Λια-ρίγκοβη καί τή Χαλκιδική ἐν γένει Ἔτσι ἀπό ἐκεῖνα πού λίγο κατrsquo ὀλίγο θά ἐπιδιώξει τό Σωματεῖοθά εἶνε πχ νά βοηθήσει τή σχολική μόρφωση νrsquo ἀναπτύξει τήν κοινωνική ἀγωγή νά ἐργαστεῖ γιά νάκαλυτερέψει τούς ὑγιεινούς καί ὑλικούς ὅρους τῆς ζωῆς στόν τόπο νά βελτιώσει τή θέση τῆς γυναι-κός νrsquo αὐξήσει τήν οἰκονομική της παραγωγή ἀνάλογα μέ τήν ἐργασία της καί νά φροντίσει γιά τήνκοινωνική φιλανθρωπία

Ἄρθρο 3ο Τό σωματεῖο ἀποτελεῖται ἀπό τίς ἱδρύτριες πού ὑπογράφονται παρακάτω καί ἀπόὅσες ἄλλες Ἑλληνίδες θά γίνουν ἀργότερα μέλη σύμφωνα μέ τό Καταστατικό

Ἄρθρο 4ο Κάθε Ἑλληνίδα ἀπό δέκα ὀχτώ ἐτῶν καί πάνω μπορεῖ νά γίνει μέλος τοῦ Σωματείουἄν τήν προτείνουν τέσσερα παλαιότερα μέλη καί δέκα πέντε τό ἐλάχιστο μέρες ὕστερα τήν ἐγκρίνειἡ ὁλομέλεια σέ ταχτική Γενική της Συνέλευση

Ἄρθρο 5ο Μέλος πού προταθεῖ καί δέν γίνει δεχτό εἰμπορεῖ νά ξαναπροταθεῖ ἕξ μῆνες ὑστε-ρώτερα

Ἄρθρο 6ο Τό ποσό τῆς συνδρομῆς τῶν μελῶν κανονίζεται κάθε χρόνο ἀπό τή Γεν Συνέλευση πούἐκλέγει καί τήν Ἐφορία ὅμως ἡ συνδρομή δέν εἰμπορεῖ νά εἶνε μικρότερη ἀπό 50 λεπτά οὔτε μεγα-λύτερη ἀπό δύο δραχμές τόν μῆνα Ὅτι δίνει ἤ δώσει παρά πάνω ἀπό τήν ὡρισμένη συνδρομή του

11

ἕνα μέλος θεωρεῖται δωρεά του Καί πρόσωπα πού δέν εἶνε μέλη μποροῦν νά δώσουν δωρεές ἀλλrsquoαὐτές πρέπει νά τίς δεχτεῖ πρίν μέ ἀπόφασή της ἡ Γεν Συνέλευση

Ἄρθρο 7ο Πρός τό παρόν καί ὅσο δέν τό μεταβάλλει ἡ ἁρμόδια Γεν Συνέλευση τό ποσό τῆς συν-δρομῆς ὁρίζεται σέ πενήντα λεπτά τόν μῆνα

Ἄρθρο 8ο Τό Σωματεῖο διοικεῖται ἀπό τήν ὁλομέλειά του πού συνεδριάζει ταχτικά σέ Γενική Συ-νέλευση μιά φορά τήν ἑβδομάδα σέ μέρα πού ὁρίζει κάθε χρόνο ἡ Γενική Συνέλευση πού ἐκλέγεικαί τήν Ἐφορία Τά ζητήματα πού θά συζητηθοῦν πρέπει νά τοιχοκολλοῦνται τρεῖς ἡμέρες πρίν στόΚατάστημα τοῦ Σωματείου ἀλλοιῶς μένουν νά συζητηθοῦν τήν κατόπι βδομάδα Ἡ Γεν Συνέλευσηεἶνε σέ ἀπαρτία ἅμα εἶνε ἑφτά μέλη

Ἄρθρο 9ο Οἱ ἀποφάσεις στίς Γενικές Συνελεύσεις λαβαίνονται μέ μυστική ψηφοφορία ndashκαί ἄνἕνα μόνο μέλος τό ζητήσειndash καί μέ πλειοψηφία ἀπόλυτη τῶν μελῶν πού εἶναι παρόντα

Ἄρθρο 10ο Τήν ὁλομέλεια τήν ἀντιπροσωπεύει ἐξώδικα ἤ δικαστικά ἐκτελεῖ τίς ἀποφάσεις τηςκαί κάνει ὅλη τήν ἄλλη καθημερινή ὑπηρεσία τοῦ Σωματείου μιά Ἐφορία ἀπό τρεῖς κοσμήτριες ἀπότίς ὁποῖες δύο καί μόνον ἀρκοῦν γιά νά ἐνεργήσουν νομίμως καί ἐγκύρως Τήν Ἐφορία τήν ἐκλέγεικάθε χρόνο ἡ ὁλομέλεια στήν πρώτη της ταχτική Γεν Συνέλευση τοῦ μηνός Ἰανουαρίου Ἡ ἐκλογήγίνεται πάντοτε μέ μυστική ψηφοφορία καί μέ σχετική πλειοψηφία Ἄν δύο ἤ περισσότερες ὑποψή-φιες ἰσοψηφιστοῦν ξαναγίνεται ψηφοφορία καί ἡ Συνέλευση ἐκλέγει ὑποχρεωτικά μίαν ἀπό αὐτέςἩ ἐφορευτική περίοδος βαστᾶ ἕνα χρόνο ἀρχίζοντας στίς δέκα πέντε Ἰανουαρίου ἕως τίς 15 Ἰανουα-ρίου τοῦ ἄλλου χρόνου

Ἄρθρο 11ο Τό ἴδιο μέλος δέν εἰμπορεῖ νά ἐκλεχτεῖ κοσμήτρια παρά πάνω ἀπό δυό χρονιές κατάσειρά Γιά νά ἐκλεχτεῖ ξανά πρέπει νά μεσολαβήσουν δύο ἄλλες χρονιές

Ἄρθρο 12ο Ἄν στό ἀναμεταξύ τῆς χρονιᾶς γιά ὁποιοδήποτε λόγο πάψει ἡ ὑπηρεσία μιανῆς ἤπερισσοτέρων ἀπό τίς κοσμήτριες γίνεται ἀναπληρωματική ἐκλογή γιά τό ὑπόλοιπο τῆς χρονιᾶς

Ἄρθρο 13ο Δέν εἰμπορεῖ νά γίνη κοσμήτρια καί ἄν εἶνε παύει ὅποια ἀπουσιάζει ἀπό τή Λια-ρίγκοβη γιά περισσότερο ἀπό ἕνα μῆνα στό χρόνο

Ἄρθρο 14ο Ἡ συνέλευση πού ἐκλέγει κάθε χρόνο τίς κοσμήτριες ἐξετάζει καί ἐγκρίνει τούς λο-γαριασμούς πού τῆς παρουσιάζει ἡ Ἐφορία πού πρόκειται νά ἀποχωρήσει

Ἄρθρο 15ο Οἱ τρεῖς κοσμήτριες μοιράζονται ἀναμεταξύ τους τήν ὑπηρεσία Ἡ μιά παίρνει τό Τα-μεῖο ἡ ἄλλη τό γραφεῖο καί ἡ τρίτη τή διεύθυνση τῶν συνελεύσεων

Ἄρθρο 16ο Καμμιά εἴσπραξη δέν εἶνε ἔγκυρη χωρίς ἀπόδειξη ὑπογραμμένη ἀπό τήν Ταμία καίμιά τοὐλάχιστο ἀπό τίς δύο ἄλλες κοσμήτριες

Ἄρθρο 17ο Ἀπαγορεύεται νά μένουν στό Ταμεῖο τοῦ Σωματείου πάνω ἀπό χίλιες δραχμές Κάθεποσό πέρα ἀπό τίς χίλιες δραχμές πρέπει νά κατατίθεται στήν Ἐθνική Τράπεζα τῆς Ἑλλάδος

Ἄρθρο 18ο Μέλος πού δέν ἔχει πληρωμένη τή συνδρομή του δέν ἔχει δικαίωμα οὔτε νά συζη-τήση οὔτε νά ψηφίσει σέ Γεν Συνέλευση οὔτε νά ἐκλεχτεῖ κοσμήτριαmiddot καί ἄν καθυστερήση παράπάνω ἀπό τρεῖς μῆνες χωρίς βάσιμη καί εὔλογη αἰτία παύει νά εἶνε μέλος καί ξεγράφεται τήν 100ήἡμέρα ἀπό τήν καθυστέρηση laquoαὐτοδικαίωςraquo Τό ἴδιο ξεγράφεται ἀλλά μέ ἀπόφαση τῆς Γεν Συνε-λεύσεως καί ὅποιο μέλος δίχως βάσιμη δικαιολογία ἀπουσιάσει περισσότερο ἀπό 8 Συνελεύσεις σέμιά τριμηνία Μέλος πού ξεγραφτεῖ δέν ξαναγράφεται παρά ἄν προταθῆ σύμφωνα μέ τό ἄρθρο 4ο

Ἄρθρο 19ο Ὅσα δέν προβλέπει τό παρόν Καταστατικό τό κανονίζουν οἱ κανονισμοί πού θά ψη-φιστοῦν ἀπό το Σωματεῖο μέ τόν καιρό ἀναλόγως μέ τίς ἀνάγκες ὡς οἱ Νόμοι τοῦ Κράτους γιά τάΣωματεῖα

Ἄρθρο 20ό Τό παρόν δέν μπορεῖ νrsquo ἀλλάξει παρά μέ ἀπόφαση τῆς πρώτης Γεν Συνέλευσης τοῦἸανουαρίου τρεῖς χρονιές κατά σειρά

Ἐψηφίστηκε στή Λιαρίγκοβη τίς 11 Μαρτίου 1918raquo

Μετά τή ψήφιση τοῦ Καταστατικοῦ στή Συνέλευση ἔγινε σύμφωνα μέ τίς διατάξεις του (ἄρθρα 10-15) ἐκλογή Ἐφορίας ἀποτελούμενης ἀπό τρεῖς κοσμήτριες γιά τήν Α΄ Ἐφορευτική περίοδο Ὑποψήφιεςἦσαν οἱ Μαρία Χ Χατζηγεωργίου Μαρ Κ Δημητρακούδη Αἰκ Ρουκᾶ Ἄννα Ζ Ματθαιοπούλου ἈγλαΐαΤσακνάκη Ἀναστασία Πητούλα Ὄλγα Χασιώτη Ὄλγα Κατερινάρη Κατίνα Κοτσάνη Μπηγίνα Τσα-κνάκη καί Κατίνα Τσιμακοπούλου οἱ ὁποῖες ἔλαβαν 19 19 17 14 9 7 7 6 2 1 καί 1 ψήφους ἀντί-στοιχα σύμφωνα μέ τίς ὁποῖες τίς τρεῖς θέσεις τῶν κοσμητριῶν κατέλαβαν οἱ Μ Χατζηγεωργίου ΜΔημητρακούδη καί Αἰκ Ρουκᾶ πού δέχθηκαν τήν ἐντολή

12

Στή συνέχεια ἡ Συνέλευση α΄) ἀνέθεσε στήν Ἐφορία laquoνά ἐνεργήση δίχως ἀναβολή σύμφωνα μέ τόνΝόμο γιά νά ἀναγνωριστῆ τό Σωματεῖο β΄) ἀποφάσισε γιά τό τρέχον ἔτος (1918) laquoνά γίνωνται οἱ συ-νελεύσεις κάθε Κυριακή ἀπόγευμαraquo καί γ΄) ἀποφάσισε ὁμόφωνα laquoνά ἐκφραστῆ εὐγνωμοσύνη στόν Πα-νιερώτατο Ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦ κ(αί)΄ Ἁγ Ὅρους γιά τήν πρωτοβουλία πού ἔλαβε στήν ἵδρυσι τοῦΣωματείουraquo καί δόθηκε laquoἐντολή στήν Ἐφορία νά τοῦ ὑποβάλη ἀντίγραφο τοῦ παρόντος Πρακτικοῦraquo

Τό Πρακτικό μετά τή σύνταξή του διαβάσθηκε laquoφωναχτάraquo ἐπικυρώθηκε καί ὑπογράφηκε laquoἀπό τίςπαροῦσες ἐξόν ἀπό ἐκεῖνες πού δηλώνουν ἄγνοια γραφῆςraquo ὡς ἑξῆςlaquo(ὑγ) Λασκαρίνα Ἀ Πιτούλα ὑγ Δέσπω Κ Κοκκαλιάρη

raquo Θάλεια Ἀ Καλυβιώτου raquo Μαρ Ν Τζημώκαraquo Μπηγί(να) Χ ΣΣττακνάκη raquo Ἀναστασία Γ Πιτούλαraquo Ἀγλαϊα Κ Τσακνάκη raquo Μαρ Χαδευτοῦ Τσακνάκηraquo Ἀρίστη Μανταλίδου raquo Ἄννα Ζ Ματθαιοπούλουraquo Χρυσώ Ἀ Ἀμπίου ἀγράμματος raquo Αἰκατ Α Παπαδήμουraquo Αἰκατ Κουσούφη (Ξούφη) raquo Σουλτάνα Γ Ματσίγγουraquo Μαρία Γ Βαγγιᾶ raquo Τατάνα Ἰ Μαυροδάρα ἀγράμματοςraquo Αἰκατ Θ Βαγγιᾶ ἀγράμματος raquo Ἑλένη Γ Μπογιατζῆ ἀγράμματοςraquo Ὄλγα Κατερνάρη raquo Μαρία Ἰ Πιτέρηraquo Μαρ Χ Χατζῆ Γεωργίου raquo Πουλχερία Ρουκᾶraquo Ὄλγα Χασιώτη raquo Μηλιά Ἀ Παπαθεοχάρηraquo Αἰκατ Ἰ Ρουκᾶ raquo Ἄννα Κουδούνη ἀγράμματοςraquo Κατίνα Ἰ Κοτσάνη raquo Ἑλένη Μπισάδουraquo Μαρία Κ Δημητρακούδη raquo Ἀγλαΐα Παπακωνσταντίνουraquo Μαρ Α Σμαραγδῆ

(ὑγ) Ἀναστασία Ἰ Κοτσάνηraquo Κατίνα Ν Τσιμακοπούλουraquo Ἀναστασία Δίμκαraquo Δ Ἰ Λαχωβάρη

Διά τήν ἀκρίβειαν τῆς ἀντιγραφῆςΛιαρίγκοβη 19 Μαρτίου 1918

Αἰκ Ρουκᾶ Μαρία Δημητρακούδη Μαρία Χρ ΧατζηγεωργίουraquoΤό Πρακτικό ὑπέγραψε τελευταία καί ἡ Διευθύντρια τῆς Συνέλευσης Δ Ἰ ΛαχωβάρηΣτίς 19 Μαρτίου 1918 ἡ Ἐφορία τοῦ Σωματείου ὑπέβαλε σέ ἄπταιστη καθαρεύουσα γλωσσική μορφή

laquoΠρός τόν Κον Πρόεδρον τοῦ Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης Εἰς Θεσσαλονίκηνraquo Αἴτηση τοῦ ΣωματείουlaquoἝνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ldquoἡ Ἁγία Παρασκευήrdquoraquo μέ ἀριθμό Πρωτοκόλλου 1 καί τήν παραπάνωἡμεροχρονολογία συνοδευόμενη ἀπό δύο ἀκριβῆ ἀντίγραφα τοῦ Πρακτικοῦ τῆς Συνέλευσης (ὑπο-γραμμένο ἀπό τά μέλη τῆς Ἐφορίας) μέσα στό ὁποῖο ἦταν ἐνσωματωμένο καί τό Καταστατικό καί χω-ριστό Πίνακα τῶν Μελῶν πού ὅλα κατοικοῦσαν στή Λιαρίγκοβη μέ τήν ὁποία (αἴτηση) παρακαλοῦσενά ἐνεργήση laquoὅτι δεῖ ὅπως ἀναγνωρισθεῖ κατά τόν Νόμονraquo τό Σωματεῖο

Ἡ Αἴτηση ὑπογράφεται ἀπό τά μέλη τῆς Ἐφορίας καί χαρτοσημαίνεται μέ laquoΧΑΡΤΟΣΗΜΟΝ ΕΛΛΗ-ΝΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΕΩΣraquo τῶν 50 λεπτῶν καί αὐτούσια ἔχει ὡς ἑξῆςἈρ 1Λιαρίγκοβη 19 Μαρτίου 1918

ΠρόςΤόν Κον Πρόεδρον τοῦ Πρωτοδικείου

ΘεσσαλονίκηςΕἰς Θεσσαλονίκην

Αἴτησις Τοῦ Σωματείου laquoἝνωσις ἙλληνίδωνΛιαριγκόβης ldquoἩ Ἁγία ΠαρασκευήrdquoraquoΠερί Ἀναγνωρίσεως Οἱ ὑποφαινόμενοι Αἰκατερίνη Ρουκᾶ Μαρία Χατζῆ Γεωργίου

καί Μαρία Δημητρακούδη ὡς κοσμήτριαι τοῦ νεοσυστάτουσωματείου laquoἝνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ldquoἡ Ἁγ Παρα-

13

Σημειώσεις1 Τά Ἔγγραφα αὐτά ἦρθαν σέ γνώση μας στίς 12 Ἰουνίου 2008 ὕστερα ἀπό σχετική ἐνημέρωσή μας ἀπό ὑπάλ-

ληλο τοῦ ΙΑΜ ὁ ὁποῖος καί μᾶς παρέδωσε ἐπί τόπου τόν σχετικό Φάκελλο γιά ἔρευνα Γιά τήν ἐξυπηρέτηση αὐτήεὐχαριστοῦμε θερμότατα τό Ἱστορικό Ἀρχεῖο Μακεδονίας πού γιά ὅσους ἐπιθυμοῦν νά μάθουν βρίσκεται στήνὁδό Παπαναστασίου 21 (στάση laquoΕὐκλείδηraquo) καί εἶναι ἀπό χρόνια ἀποδέκτης τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo

2 Βλέπε Ἀ(θηνᾶς) Γ(αϊτάνου)-Γ(ιαννιοῦ) Ἕνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ΕΛΛΗΝΙΣ τχ 2 (1925) σ 31Ἀθηνᾶς Γαϊτάνου-Γιαννιοῦ Πολίτες λόγιοι πού ἐγνώρισα Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμε-

σκευήrdquoraquo ἔχομεν τήν τιμήν νά σᾶς ὑποβάλωμεν δύο ἀντίγραφατοῦ πρακτικοῦ τῆς ἱδρύσεως τοῦ εἰρημένου σωματείου εἰς τόὁποῖον περιλαμβάνεται καί τό Καταστατικόν του ἐπίσης δέ χω-ριστά πίνακα τῶν μελῶν τά ὁποῖα ἅπαντα κατοικοῦσιν εἰς τήνΛιαρίγκοβην καί σᾶς παρακαλοῦμεν ὅπως εὐαρεστούμενοςἐνεργήσηται ὅτι δεῖ ὅπως ἀναγνωρισθεῖ κατά τόν Νόμον τόΣωματεῖον μας

Αἰκατερίνη ΡουκᾶΜαρία ΧατζηγεωργίουΜαρία Δημητρακούδη

Δέν γνωρίζουμε πότε ἀκριβῶς ἐκδόθηκε ἡ ἀπόφαση ἀναγνώρισης τοῦ Σωματείου ἀπό τό Πρωτο-δικεῖο Θεσσαλονίκης Στηριζόμενοι στό μεταγενέστερο καί μέ ἄλλο χέρι γραμμένο Σημείωμα πάνωστό Ἔγγραφο τῆς Αἴτησης laquo4-4-1918 Ζωγράφος Οἰκονόμου Κυριακόπουλος Σκούρας καί Δraquo (μήἀναγνώσιμος) ὑποθέτουμε ὅτι ἡ ἀναγνώριση ἔγινε τόν Ἀπρίλιο τοῦ 1918 μέ δικαστές τούς παρα-πάνω ἀναγραφόμενους

Ὁ ὑποβληθείς στό Πρωτοδικεῖο Θεσσαλονίκης Κατάλογος τῶν μελῶν τοῦ Σωματείου ἔχει ὡςἑξῆς1 Ἀρίστη Μανταλίδου 13 Αἰκατ Δ Ξούφη 24 Μαρία Ν Τζιμόκα2 Κατίνα Ἰ Κοτσάνη 14 Χρυσώ Ἀ Ἀμπίου 25 Κατίνα Τσιμακοπούλου3 Λασκαρίνα Ἀ Πιτούλα 15 Ἀγλαΐα Παπακωνσταντίνου 26 Ἄννα Ζ Ματθαιοπούλου4 Θάλεια Ἀ Καλυβιώτου 16 Ἀναστασία Δίμκα 27 Αἰκ Παπαδήμου5 Μαρία Γ Βαγγιᾶ 17 Μαρία Ἰ Πιτέρη 28 Σουλτάνα Ματσίγκου6 Αἰκατ Θ Βαγγιᾶ 18 Ἀναστασία Ἰ Κοτσάνη 29 Σουλτάνα Μαυροδάρα7 Μπηγίνα Χρ Τσακνάκη 19 Μαρία Δημητρακούδη 30 Ἑλένη Μπισάδου8 Ὄλγα Κ Κατερινάρη 20 Μαρία Ἀ Σμαραγδῆ 31 Ἀναστασία Γ Πιτούλα9 Μαρ Χ Χατζῆ 21 Δέσπω Κοκκαλιάρη 32 Μηλιά Παπαθεοχάρη

10 Ἀγλαΐα Κ Τσακνάκη 22 Ἑλένη Γ Μπογιατζῆ 33 Πουλχερια Ρουκᾶ11 Ὄλγα Ἰ Χασιώτη 23 Μαρία Χ Τσακνάκη 34 Ἄννα Κουδούνη12 Αἰκατ Ἰ Ρουκᾶ

Αὐτές τίς πληροφορίες παρέχουν τά ἀναφερόμενα καί γιά πρώτη φορά δημοσιευόμενα τρίαἜγγραφα (Πρακτικό-Καταστατικό Αἴτηση ἀναγνώρισης καί Κατάλογος Μελῶν) γιά τό πολύ σημαν-τικό καί ἀξιόλογο γυναικεῖο Σωματεῖο τῆς Λια-ρίγκοβης (Ἀρναίας) πού λειτούργησε καίπρόσφερε πνευματικά καί ὑλικά στούς κατοί-κους της ἀλλά καί στούς κατοίκους τῶν γειτο-νικῶν χωριῶν Παλαιοχώρι Νεοχώρι καί ΜεγάληΠαναγία ὅπου εἶχε Παραρτήματα ἀπό τό 1918μέχρι τό 1940 ὁπότε καί διαλύθηκε λόγω τοῦἙλληνο-ἰταλικοῦ Πολέμου40 Διάδοχο Σωματεῖοἦταν ὁ laquoΓυναικεῖος Πολιτιστικός ΣύλλογοςἈρναίαςraquo ὁ ὁποῖος ἱδρύθηκε τό 1982 καί λει-τούργησε μέχρι τό 1992 Ἀπό τότε ἡ Ἀρναία στε-ρεῖται τέτοιου Συλλόγου

ΔΗΜΗΤΡΑ ΞΙΟΥΦΗ-ΚΥΡΟΥΜιά Ἑλληνίδα Λιαριγκο-

βινή - Ἀρναιώτισσα πούlaquoἔφυγεraquo πρόωρα (dagger 24-6-2007)

(Χρημάτισε καί Ἀντιπρό-εδρος τοῦ Γυναικείου Πολι-τιστικοῦ Συλλόγου Ἀρναίαςτό 1991)

laquo Ε ἰ ς micro ν ή micro η ν raquo

14

ρίου Σωκράτης Σταυρίδης Ἀθήνα 1954 σσ 26-28 Σουσάνας Ρουκᾶ α΄ Ἁγία Παρασκευή καί ὁ ἀείμνηστος Σωκρά-της 1 Ἐφημ laquoΑΝΤΙΛΑΛΟΙ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo φ 46Αὔγ-Σεπτ 1981 σ 2 καί 2 Σκόρπια ἀνάτυπα Θεσσαλονίκη 1991σσ 55-58 καί β΄ 8 Μάρτη Παγκόσμια ἡμέρα τῆς γυναίκας Ἡ Ἀρναιώτισσα γυναίκα Μιά ἱστορική ἀναδρομή τῆςπροσ φορᾶς της στόν τόπο μας ὅπ 1 φ 50Μάρτ 1982 σ 4 καί 2 σσ 72-75 Δημ Θ Κύρου 1 Γυναικεῖο Σωμα-τεῖο στή Λιαρίγκοβα στά 1918 ΑΡΝΑΙΑ τχ 3Ἰαν-Φεβρ 1989 σ 8 2 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ τχ 70Ἰαν-Μάρτ2006 σ 26 καί 3 1918 Γυναικεῖο Σωματεῖο στήν Ἀρναία Χαλκιδικῆς ΣΥΛΛΟΓΕΣ τχ 3172011 σ 1471 καί Ἠλέ-κτρας Παπαθανασίου Ἀρναία ἡ παλιά Λιαρίγκοβα Ὄψεις ἀπό τήν σχολική της ἐκπαίδευση καί τήν κοινωνία τηςστό τέλος τοῦ 19ου καί ἀρχές τοῦ 20οῦ αἰῶνα Θεσσαλονίκη 1999 σ 167

3 Ἦταν θυγατέρα τῆς ἀδελφῆς τοῦ ἐπισκόπου Φανῆς καί τοῦ Ἡρακλῆ Βασιάδη Παντρεύθηκε ἀρχικά τόν(ἀγνώστου ὀνόματος) Κοντόπουλο μέ τόν ὁποῖο ἀπέκτησε τόν Φαίδωνα καί μετά τόν πολιτικό μηχανικό ΓεώργιοΖωγραφίδη Ἀναφέρεται καί κληρονόμος τοῦ Μητροπολίτη στή Διαθήκη του γιά τήν διάθεση τῆς λιγοστῆς περι-ουσίας του (χρήματα ἔπιπλα βιβλία) Μετά τόν θάνατο τοῦ Μητροπολίτη (17-9-1944) φρόντισε γιά τό ἄνοιγμα τῆςΔιαθήκης του καί γιά τήν ἐκτέλεση τῶν ἐντολῶν του (Βλ παραπομπές τῆς Σημ 2 καί Δημ Κύρου α΄) Τό γενεα-λογικό δένδρο τοῦ Μητροπολίτη Σωκράτη Σταυρίδη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ 84Ἰούλ-Σεπτ 2009 σ 16 καί 2 Ὁ Μητροπο-λίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης Σταυρίδης (1866-1944) [Ἡ ζωή καί τό ἔργο του ὅπωςκαταγράφηκε στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo lt1989-2011gt καί ἄλλα ἔντυπα] Ἀρναία 2011 σσ 169 καί 170 (Σημ 9) καίβ΄) Ἡ Διαθήκη τοῦ Μητροπολίτη Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτη Σταυρίδη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ92Ἰούλ-Σεπτ 2011 σσ 12-13 15 16 καί 17 (Σημ 2) καί 2 Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ ὅπ σσ 225-227 229 230καί 231-232 (Σημ 2)

4 Δηλ στό Διδακτήριο τοῦ 1871 στό χοροστάσι5 Οἱ πρῶτες 14 ἦσαν κυρίες καί οἱ ἑπόμενες 20 ἦσαν δεσποινίδες6 Πρόκειται γιά τήν ἀδελφή τοῦ πατέρα τοῦ Ἐπισκόπου ἡ ὁποία τόν συνόδευσε στή Λιαρίγκοβη καί διέμενε

μαζί του (Βλ Ἀνωνύμου Ἡ σημερινή χειροτονία Τίς ὁ νέος Ἅγιος Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Βιογραφικαί Ση-μειώσεις ἐφημ laquoΜΑΚΕΔΟΝΙΑraquo φ 1066-11-1911 σ 3 καί Δημ Θ Κύρου α΄) Τό γενεαλογικό δένδρο ὅπ (1 καί2) καί β΄) Πρίν ἀπό 99 χρόνια Ὀκτώβριος-Νοέμβριος 1911 Ἡ ἐκλογή ἡ χειροτονία καί ἡ ἔλευση στή Λιαρίγκοβητοῦ Ἐπισκόπου Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σ 15 καί 2 Ὁ Μητροπο-λίτης Ἱερισσοῦ ὅπ σσ 189 καί 193

7 Σύζυγος τοῦ Ἰωάννη (Γιάγκου) Κοτσάνη [πού ἦταν μουχτάρης (κοινοτάρχης) καί προσωρινά δήμαρχος κατάτίς ἡμέρες τῆς Ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας τό 1912] (Βλ Μάνου Μανασσῆ ὅπ σ 162)

8 Ἦταν σύζυγος τοῦ Ἀγαπητοῦ Πιτούλα ἐξαδέλφου τοῦ Μακεδονομάχου (Τήν πληροφορία μοῦ ἔδωσε ὁἐγγονός της Ἀγαπητός Γ Πιτούλας καί τόν εὐχαριστῶ)

9 Ἴσως ἦταν θυγατέρα τοῦ παπα-Ἀθανασίου Καλυβιώτη (πού ἦταν ἕνας ἀπό τούς 6 ἱερεῖς τῆς Λιαρίγκοβηςτῶν ἀρχῶν τοῦ 20οῦ αἰῶνα πού εἰκονίζονται στή γνωστή φωτογραφία καί συμμετεῖχαν στή γνωστή ἀπεργία τῶνἱερέων τῆς Λιαρίγκοβης τό 1914)

10 Μητέρα τῆς ἀείμνηστης κυρα-Χαρίκλειας Τρικκαλιώτη - Δημητρακούδη σύζυγος τοῦ Γεωργίου Τρικκα-λιώτη (βλ Μάνου Μανασσῆ ὅπ σσ 160 καί 161 Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 σ 74 καί Δημ Θ Κύρου Γυ-ναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1) καί ἀδελφή τοῦ Μακεδονομάχου Ἀγαπητοῦ Πιτούλα (Τήν πληροφορία μοῦ ἔδωσε ἡθυγατέρα τῆς κυρά-Χαρίκλειας Ἑλένη καί τήν εὐχαριστῶ

11 Ἦταν σύζυγος τοῦ Θεοδώρου Τρικκαλιώτη (Βαγγιᾶ) καί μητέρα τοῦ Γεωργίου [Βλ laquoΣτρατολογικός Πίναξτῶν στρατευσίμων τῆς κλάσεως 1941 Κοινότης Ἀρναίαςraquo (ἀνέκδοτος τόν ὁποῖο συνέταξε ἡ laquoΠρωτοβάθμιος Ἐπι-τροπήraquo στήν Ἀρναία στίς 28-12-1939 καί ὑπογράφουν ὁ Πρόεδρος ὁ Γραμματεύς και ὁ Ἐφημέριος καί ὁ ὁποῖοςβρίσκεται laquoἐρριμμένοςraquo μέσα στό Βιβλίο Πρωτοκόλλου τῶν ἐτῶν 1939-1941)]

12 Πρόκειται γιά τή Μπηγίνα Ρήγα τοῦ Γεωργίου σύζυγο τοῦ Χριστοδούλου Τσακνάκη μέ τόν ὁποῖο ἀπέκτησετρία παιδιά (Χαϊδευτό Γεώργιο καί Βασίλειο) [ Βλ Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φω-τογραφία ΑΡΝΑΙΑ τχ 70Ἰαν-Μάρτ 2006 σ 26 Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 καί ΔημἸω Ρήγα Τό γενεαλογικό δένδρο τοῦ γένους Ρήγα ΑΡΝΑΙΑ τχ 98Ἰαν-Μάρτ 2013 σσ 17 καί 19 (Σημ 21)

13 Πρόκειται γιά τήν Ὄλγα Χατζηγεωργίου σύζυγο τοῦ Κων Κατερινάρη Εἶναι ἡ συντάκτρια τοῦ ἄρθρου laquoΑἱἡμέραι τῆς Λιαριγκοβινῆς (Ἐργασίαι τῶν γυναικῶν καί ἔθιμα τοῦ τόπουraquo) τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε μέ το ὄνοματῆς ἀδελφῆς της Αἰκατερίνης (βλ Σημ 17) στό μηνιαῖο περιοδικό τοῦ Ἐθνικοῦ Συμβουλίου τῶν Ἑλληνίδων (Ἀθήνα)laquoΕΛΛΗΝΙΣraquo (στά τεύχη 1-1 καί 1-2 τοῦ 1927 στίς σελίδες 182-185 καί 237-239 ἀντίστοιχα) καί ἀναδημοσιεύθηκε μέμερικό ὑπομνηματισμό τοῦ Δ Κύρου στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo (ὅπου λαθεμένα γράφεται ὡς ἐξαδέλφη ἡ Αἰκατε-ρίνη Σημ 2) στά τεύχη 34-36 (1997) σσ 9 3 καί 7 ἀντίστοιχα 41 (1998) σ 4 43 (1999) σ 3 46 (2000) σ 4 (ὅπουἀναφέρονται καί laquoαἱ θυγατέρες Χατζηγεωργίου) καί 51 (2001) σσ 6-7 (Γιʼ αὐτήν βλ καί Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σω-ματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

14 Ἦταν σύζυγος τοῦ Χρ Χατζηγεωργίου (ἤ Χατζῆ παπα-Γεωργίου) (Βλ Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

15 Πρόκεται γιά τήν Ἀγλαΐα Παναγιωτίδου σύζυγο Κ Τσακνάκη [Βλ Δημ Θ Κύρου Μιά παλιά φωτογραφίαὅπ (ὅπου ἀπό λαθεμένη πληροφορία τῆς κυρά-Χαρίκλειας Δημητρακούδη ἀναφέρεται ὡς δασκάλα) ΣουσάναςΡουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161]

16 Πρόκειται γιά τήν ῎Ολγα Παπαδοπούλου (Ταμπαρέλαινα) ἀγνώστου καταγωγῆς σύζυγο τοῦ Ἰω Χασιώτη(Βλ Δημ Θ Κύρου Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

15

17 Πρόκειται γιά τήν Αἰκατερίνη Χατζηγεωργίου σύζυγο Ἰωάννη Ρουκᾶ (Βλ Σημ 13)18 Μᾶλλον ἦταν θυγατέρα τοῦ Δημητρίου Μόσχου Ξιούφη καί τῆς Δέσποινας Κουτρουβέλη φωτογραφία τῶν

ὁποίων δημοσιεύθηκε στό ἐμπροσθόφυλλο τοῦ τεύχους 95Ἀπρ-Ἰούν 2012 καί φωτογραφία τοῦ σπιτιοῦ τῶνὁποίων δημοσιεύθηκε στό ὀπισθόφυλλο τοῦ τεύχους 93Ὀκτ -Δεκ 2011 καί στό ἐμπροσθόφυλλο τοῦ τεύχους94Ἰαν-Μάρτ 2012 τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo

19 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί τήν καταγωγή της20 Προφανῶς πρόκειται γιά τή συνονοματεπώνυμη της διδασκάλισσα πού ὑπηρέτησε στήν Ἀστική Σχολή Λια-

ριγκόβης κατά τό ἔτος 1908-1909 σταλμένη ἀπό τή Μητρόπολη Θεσσαλονίκης μέ 28 ὀθωμανικές λίρες τόν χρόνοκαί στό Δημοτικό Σχολεῖο Θηλέων Λιαριγκόβης ἀπό τό 1915 κ ἑ (ἄγνωστο μέχρι πότε) (Βλ Δημ Θ Κύρου Ἡἐκπαίδευση στήν Ἀρναία (Λιαρίγκοβη) στά χρόνια τῆς Τουρκοκρατίας καί μιά πρώτη ἀναφορά σέ ἀδημοσίευτοἀρχειακό ὑλικό ΑΡΝΑΙΑ τχ 18Ἰαν-Μάρτ 1993 σ 9 Ἐρατώς Ζέλλιου Ἡ παιδεία κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκο-κρατίας Πρακτικά τοῦ τετάρτου Πανελληνίου Συνεδρίου laquoἩ Χαλκιδική κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκοκρατίαςraquo Πο-σείδι Χαλκιδικῆς 13-15 Ὀκτωβρίου 1995 Θεσσαλονίκη 1998 σ 332) καί αὐτοτελῶς Θεσσαλονίκη χχ σ 86Ἠλέκτρας Παπαθανασίου ὅπ σ 95 καί Μ Μανασσῆ ὄπ σ 161 ὅπου ἀναγράφεται laquoἡ δασκάλα κ Ἀγλαΐαraquo

21 Λιαριγκοβινή ὑποδιδασκάλισσα καί διδασκάλισσα στήν Ἀστική Σχολή Λιαριγκόβης κατά τά σχολ ἔτη 1906-1908 καί 1913-1914 ἀντίστοιχα (Βλ Δημ Θ Κύρου 1 Ἡ ἐκπαίδευση ὅπ σ 9 ὅπου λαθεμένα ἀναγράφεται ὡςΔήμου καί 2 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Ἐρ Ζέλλιου ὅπ Ἠλ Παπαθανασίου ὅπ σσ 84 καί 95 καί Μ Μα-νασσῆ ὅπ σ 161 ὅπου λαθεμένα ἀναγράφεται ὡς Δήμμα

22 Ἴσως νά ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἰωάννη Πιτέρη πού εἰκονίζεται στή φωτογραφία τοῦ ἐξωφύλλου τοῦ τχ 26Ἰαν- Μάρτ 1995 καί ἀναφέρεται στό Ἔγγραφο ἀρ 2 τοῦ Ἀρχείου Ἀστερίου Ἰω Κοσμαρᾶ στό ἴδιο τεῦχος καί στή σελ5

23 Θυγατέρα τῆς Αἰκατερίνης (Κατίνας) καί τοῦ Ἰωάννη Κοτσάνη (Βλ Μάνου Γ Μανασσῆ ὅπ σ 162)24 Θυγατέρα τοῦ Κωνσταντίνου γνωστή καί ὡς Μαριγούλα ἤ Μαριγούδα (Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σω-

ματεῖο ὅπ 1 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161) Ἦτανσύγυγος τοῦ Δημητρίου Μήτσιου καί ἀδελφή τοῦ Δημητρίου Δημητρακούδη (Πληροφορία Ἑλ Δημητρακούδη)

25 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἀθανασίου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν26 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Κωνσταντίνου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν27 Ἤ Βογιατζῆ Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν28 Γνωστή καί ὡς Μαριγούλα (Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ1 καί Μιά παλιά φωτογραφία

ὅπ)29 Ἦταν σύζυγος τοῦ Ἰωάννη Γεωργίου Ρήγα [Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά

φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 καί Δημ Ἰω Ρήγα Τό γενεαλογικόδένδρο τοῦ γένους Ρήγα ὅπ σσ 17 καί 18 (Σημ 19)]

30 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί γιά τήν καταγωγή της31 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ζαφειρίου (ἀγνώστου καταγωγῆς) καί ἀδελφή τοῦ Σπύρου (γένν 1890) τοῦ Ἠλία (γένν

1895) τοῦ Κωνσταντίνου (γένν 1904) καί τοῦ Ἀγγέλου (γένν 1909) (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων τῆς Κοινότη-τος Ἀρναίας τοῦ Νομοῦ Χαλκιδικῆς καταρτισθέν ἐν ἔτει 1925raquo)

32 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν33 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου οἱ ὁποῖος γεννήθηκε τό 1862 (ΒλlaquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo)34 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἰωάννη καί ἀδελφή τοῦ Μιχαήλ (γένν 1882) καί τοῦ Μαυρουδῆ (γένν 1889) (Βλ

laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo)35 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί γιά τήν καταγωγή της36 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου Ἀγαπ Πιτούλα καί ἀδελφή τοῦ Μακεδονομάχου (1904-1908 καί 1912-1913)

ὁπλαρχηγοῦ Ἀγαπητοῦ Πιτούλα καί θεία τῆς ἀείμνησης κυρά-Χαρίκλειας Τρικαλιώτη-Δημητρακούδη Πέθανε στίς15-12-1981σέ μεγάλη ἡλικία (Βλ ἐφημ laquoΑΝΤΙΛΑΛΟΙ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo φ 481982 σ 2 στήλη laquoΚΟΙΝΩΝΙΚΑraquo καίlaquoΠΕΝΘΗraquo Ἦταν τελείως ἀναλφάβητη καί ἔμαθε νά διαβάζει κοντά στή Δέσποινα Λαχοβάρη Πρίν ἀπό τόν θά-νατό της μοῦ ὑπαγόρευσε ἀρκετά δημοτικά τραγούδια μερικά ἀπό τά ὁποῖα δημοσίευσα στά τρία πρῶτα τεύχη τοῦπεριοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo (Γιά τήν Ἀν Πιτούλα βλέπε Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φω-τογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

37 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἀθανασίου ἀδελφή τοῦ Θεοχάρη (γένν 1904) καί σύζυγος τοῦ Ν Μαυρουδῆ (ΒλlaquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ καίΜ Μανασσῆ ὄπ σ 161)

38 Γιʼ αὐτήν βλέπε laquoΔημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσά-νας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 ὅπου ἀναγράφεται ὡς πατρώνυμο τό Δ(ημήτριος)

39 Ἦταν κόρη τοῦ Βασιλείου Κουδούνη (γένν 1864) (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo) Δέν ἔχουμε ἄλλες πλη-ροφορίες γιʼ αὐτήν

40 Κατά τή διάρκεια τῆς λειτουργίας καί τῶν δραστηριοτήτων τοῦ Σωματείου πολλά μέλη του ἀποθανατίσθη-καν σέ ἀναμνηστικές φωτογραφίες (Δημοσιευμένες φωτογραφίες τοῦ Σωματείου βλέπε Δημ Θ Κύρου Γυναι-κεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Ἠλέκτρας Παπαθανασίου ὅπ σ 168 Μ Μανασσῆ ὅπσ 161-163 καί Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Φωτογραφικά τεκμήρια ἀπό τό Νεοχώρι Θεσσαλονίκη 2006 σ 54)

16

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΤΩΝ 200 ΕΤΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΕΓΕΡΣΗ ΤΟΥ

Γράφει ὁ ∆ηmicro Θ Κύρου

Φέτος συμπληρώθηκαν 200 χρόνια ἀπό τήν ἀνέγερση τοῦ Ἐνοριακοῦ καί Μητροπολιτικοῦ Ναοῦτοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας

Μέ τήν εὐκαιρία αὐτῆς τῆς Ἐπετείου ἀξίζει τόν κόπο νά παρουσιάσουμε περιληπτικά τήν Ἱστορίατοῦ Ναοῦ ἀπό τήν ἵδρυσή του τό 1812 μέχρι σήμερα τό 2012 μέ ἀναφορά στόκτίριο καί στόν ἐξοπλισμό του στό Ἀρχεῖο του στά σημαντικά γεγονότα στόπέρασμα τῶν 200 ἐτῶν μέ ἀποκορύφωμα τήν ἀπό πυρκαϊά καταστροφή του τό2005 καί τήν γρήγορη ἀποκατάστασή του

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρα καί Πρωτοδιακόνου Στεφάνου κτίσθη-κε τό 1812 ὅπως πιστοποιεῖται ἀπό μαρμάρινη ἐντοιχισμένη πλάκα πού βρί-σκεται πάνω ἀπό τήν κεντρική εἴσοδό του (Βλ φωτογραφία) Τιμᾶται στή μνή-μη τοῦ Ἁγίου Στεφάνου διότι σύμφωνα μέ γραπτές πηγές ἡ περιοχή τοῦ οἰκι-σμοῦ ἦταν μετόχι τῆς Μονῆς Κωνσταμονίτου τοῦ Ἁγίου Ὄρους τῆς ὁποίαςὁ κεντρικός Ναός (τό Καθολικό) τιμᾶται στή μνήμη τοῦ Ἁγίου Στεφάνου

Ἀρχιτεκτονικά ἀνήκει στόν ρυθμό τῆς τρίκλιτης βασιλικῆς μέ δἰρριχτη ξύ-λινη στέγη καί ἔχει διαστάσεις 50Χ20 μέτρα μέ ἐμβαδόν 800 περίπου τετρα-γωνικά μέτρα (Βλ φωτογρα-φία)

Κατά τήν ἐπανάσταση τοῦ1821 ὁ Ναός πυρπολήθηκε ἀπότούς Τούρκους σχεδόν ἐξο-λοκλήρου ὅπως καί ὅλο τόχωριό καί ξανακτίσθηκε τό1830 ὁπότε ἐμπλουτίσθηκεσταδιακά μέ μεγάλο ξυλόγλυ-πτο τέμπλο δωρεά τῆς ΜονῆςΚωνσταμονίτου πού περιλάμβανε 70 μικρές καί 14 μεγάλες εἰκόνες μέ περίτεχνο δεσποτικό θρόνοἀπό τούς δύο καλύτερους ξυλόγλυπτους θρόνους τῆς περιοχῆς μας μέ γυναικωνίτη ξύλινο καί μέδικτυωτό κάγκελο μέ ξυλόγλυπτο ἄμβωνα μέ ξύλινο καί κεραμοσκεπῆ Νάρθηκα μπροστά στήν εἴσο-δο καί μαρμάρινο δάπεδο μέ ὀρειχάλκινους πολυελαίους καί μέ ξύλινη ὀροφή μέ ὄμορφα γεωμετρικάσχέδια καί τήν παράσταση τοῦ Χριστοῦ Παντοκράτορα στό κέντρο της

Οἱ κίονες τῶν δύο κιονοστοιχιῶν τοῦ Ναοῦ εἶναι ξύλινοι μονοκόματοι ἀπό δρύϊνο ξύλο τετράγωνο20Χ20 ἑκ Δέν κάηκαν διότι ἦταν ἐπενδυμένοι μέ ἀσβεστοκονίαμα

Ἡ πέτρινη τοιχοποιΐα τοῦ Ναοῦ ἀρχικά ἦταν ἐπιχρισμένη καί ἀργότερα (στή 10ετία τοῦ 1960) τόἐπίχρισμα ἀντικαταστάθηκε μέ ρόζ τσιμεντοκονίαμα τό ὁποῖο τό 1997 ἀποκολλήθηκε καί ἁρμολογήθηκεξανά ἡ πέτρα

Στή 10ετία τοῦ 1940 ὁ Νάρθηκας κατεδαφίσθηκε καί ἀνακατασκευάσθηκε τό 1997 μέ τήν ταυτό-χρονη ἀντικατάσταση δυστυχῶς τῶν μαρμάρινων πλακῶν τοῦ δαπέδου του καί τήν τοποθέτηση λί-θινων πλακῶν

Κατά τήν τριετία 1984-1986 μέ πρωτοβουλία τοῦ νέου τότε Μητροπολίτη μας Νικοδήμου καί τήνοἰκονομική ἐνίσχυση τῶν Ἀρναιωτῶν (κυρίως) ἔγιναν ἐργασίες ἀνακαίνισης καί ἐξωραϊσμοῦ τοῦ Ναοῦ

Στόν αὔλειο χῶρο τοῦ Ναοῦ τό 1938 κτίσθηκε ξενώνας καί κηροποιεῖο Τά κτίσματα αὐτά δέν σώ-ζονται Ἀργότερα καί σέ ἄλλο σημεῖο κτίσθηκε ἡ Αἴθουσα τῆς Ἀποστολικῆς Διακονίας ὅπου στεγά-ζονταν τά Κατηχητικά Σχολεῖα ἡ ὁποία (Αἴθουσα) τό 1992 κατεδαφίσθηκε καί στή θέση της κτίσθη-

Στό ἄρθρο καταγράφονται μεγάλα ἀποσπάσματα (τά σημαντικότερα) ἀπό τήν Ὁμιλία πού ἐκφωνήθη-κε στήν αἴθουσα laquoΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΩΚΡΑΤΗΣraquo τοῦ Δημοτικοῦ Καταστήματος Ἀρναίας στίς 26 Δεκεμβρί-ου 2012 μέ τήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἵδρυση τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναί-ας

17

κε τό περικαλές Μητροπολιτικό μέγαρο μέ τή φρον-τίδα καί ἐπιμέλεια τοῦ μακαριστοῦ Ποιμενάρχη μαςΝικοδήμου ὁ ὁποῖος τό laquoχάρηκεraquo γιά 20 χρόνια

Τό Κωδωνοστάσιο τοῦ Ναοῦ (βλ φωτογραφία)ὕψους 24 μέτρων ἐξαγωνικό καί τριώροφο βρί-σκεται σέ ἐπαφή μέ τό παλαιό Διδακτήριο τοῦ 1871καί ἄρχισε νά κτίζεται τό 1882 μέ συνδρομές κυρίωςτῶν κατοίκων οἱ ὁποῖες εἶναι καταγραμμένες σέ εἰδι-κό Βιβλίο συνδρομητῶν του καί σέ κατάστιχο τοῦΝαοῦ τοῦ ἔτους ἐκείνου Φέτος τό Κωδωνοστάσιοπού εἶναι τό laquoσῆμα κατατεθένraquo τῆς Ἀρναίας συμ-πλήρωσε 130 χρόνια ἀγέρωχης παρουσίας Τό 2004καί τό 2005 ἔγιναν στό Κωδωνοστάσιο μέ ἐνέργει-ες τοῦ Δήμου ἐργασίες ἀποκατάστασης

Καί ἐνῶ γίνονταν προετοιμασίες γιά τά ἐγκαίνιατοῦ ἀποκαταστημένου Κωδωνοστασίου συνέβη τόμεγάλο κακό Ἡ ἱστορική πορεία τοῦ Ναοῦ σταμά-τησε αἰφνιδιαστικά τό ἀπόγευμα τῆς 5ης Σεπτεμ-βρίου τοῦ 2005 μετά ἀπό πυρκαϊά πού ξέσπασε στόἐσωτερικό του τό ὁποῖο κατέστρεψε ὁλοσχερῶςὍλα ἔγιναν στάχτη καί κάρβουνο ῎Εγιναν παρα-νάλωμα τοῦ πυρός ἔγιναν ὁλοκαύτωμα μέσα σέ 20λεπτά τῆς ὥρας Κάηκαν τά πάντα Καί τά ξύλινα καίτά μεταλλικά ἀντικείμενα πολλά ἀπό τά ὁποῖα ἦσανἀνεκτίμητης ἀξίας Τό τέμπλο μέ τίς εἰκόνες του τοῦ19ου αἰ ὁ Δεσποτικός Θρόνος ὁ Ἄμβωνας τά Προ-σκυνητάρια μέ παλιές εἰκόνες ὁ Γυναικωνίτης τάἈναλόγια τῶν ψαλτῶν ἡ Ἁγία Τράπεζα τόἈρτοφόριο τά Εὐαγγέλια τά Δισκοπότηρα καίἄλλα σκεύη τά στασίδια καί τά ἄλλα καθίσμα-τα οἱ πολυέλαιοι τό παγκάρι τά ἐκλησιαστικάβιβλία τά ἄμφια

Τήν ἑπόμενη μέρα τό θέαμα τοῦ Ναοῦ ἦτανφρικτό Θλιμμένοι καί ἀπαρηγόρητοι οἱἈρναιῶτες (κυρίως) καί ἄλλοι κάτοικοι ἤ διερ-χόμενοι παρατηροῦσαν βουβοί τή μεγάλη τήνἀπίστευτη τήν ἀδιανόητη καταστροφή πούὑπέστη ὁ Ναός (Βλ φωτογραφία)

Ἡ καταστροφή τοῦ Ναοῦ εἶχε σοβαρές ἐπι-πτώσεις στήν ἐκτέλεση τῶν λατρευτικῶν κα-θηκόντων τῶν πιστῶν καί κατά τίς Κυριακές καίμικρογιορτές ἀλλά κυρίως καί κατά τίς μεγά-λες γιορτές τῆς χριστιανοσύνης τά Χριστούγεννα τοῦ 2005 καί τό Πάσχα τοῦ 2006 ἀφοῦ στερήθη-καν τόν ὁμαδικό ἐκκλησιασμό στόν καέντα Ναό ὅπου γιά χρόνια ἐκκλησιάζονταν καί διασκορπίσθηκανσέ ναΰδρια τῆς Ἀρναίας

Ἡ γιορτή τῶν Χριστουγέννων καί ἡ πανήγυρη τοῦ ἑορτάζοντα καί κατεστραμμένου Ναοῦ στή μνή-μη τοῦ Ἁγ Στεφάνου γιά πρώτη φορά μετά ἀπό 175 χρόνια ἀπό τήν ἵδρυσή του γιορτάσθηκαν ἐπίσημαστό Μητροπολιτικό Παρεκκλήσιο τῆς Παναγίας τῆς Δακρυρροούσης τῆς Ἁλώσεως μέ τή συμμετοχήπλήθους πιστῶν Ἐπίσης πλῆθος πιστῶν συμμετεῖχε μέ κατάνυξη καί γιά πρώτη φορά μέ πολλή συγ-κίνηση καί θλίψη στίς λόγω laquoἀπουσίαςraquo τοῦ Ναοῦ ἀπό τά λατρευτικά δρώμενα τῶν ἡμερῶν Ἀκολουθίεςτῶν Παθῶν καί τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου στό Μητροπολιτικό Παρεκκλήσιο Τίς τρεῖς τελευταῖεςἡμέρες τῆς Μεγ Ἑβδομάδας οἱ περισσότεροι πιστοί παρά τό ψῦχος παρακολουθοῦσαν τίς Ἀκολουθίεςἀπό τόν αὔλειο χῶρο τοῦ Ναοῦ καί τοῦ Μητροπολιτικοῦ Μεγάρου λόγω στενότητας τοῦ χώρου τοῦ

18

Παρεκκλησίου Συγκινητική ἦταν ἡ στιγμή πού μετά τήν ἐπιστροφή τοῦ Ἐπιταφίου ἀπό τήν περιφο-ρά του μέ ἐντολή τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη τό Κουβούκλειο μέ τόν Ἐπιτάφιο τοποθετήθηκε ἀνυ-ψωμένο κοντά στήν κλειστή εἴσοδο τοῦ καέντος Ναοῦ γιά τήν ἐθιμική διέλευση τῶν πιστῶν κάτω ἀπότόν Ἐπιτάφιο μετά τήν ὁποία (διέλευση) τό Κουβούκλειο μέ τόν Σταυρό (πίσω ἀπʼ αὐτό) τοποθετή-θηκε μπροστά στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦ ὅπου παρέμεινε γιά ἀρκετόν καιρό μέ τήν εἰκόνα τῆς Ἀναστά-σεως γιά προσκύνηση

Ἀπό τίς ἑπόμενες τῆς καταστροφῆς ἡμέρες ἄρχισαν οἱ ἐργασίες ἀποκατάστασης τοῦ Ναοῦ μέ τήνἐπίβλεψη τοῦ Πολιτικοῦ Μηχανικοῦ κ Θεόδ Τσαμούρη καί μέ τή συνεργασία τῆς 10ης Ἐφορείας Βυ-ζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων Ἡ 10η Ἐφορεία Βυζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων μέ σκοπό τη διερεύνηση τῆς κα-τάστασης τῆς θεμελίωσης τοῦ Ναοῦ ἐπειδή ὑπῆρχε ὁ κίνδυνος ἡ λιθοδομή τῶν τοίχων καί οἱ κίονεςνά εἶχαν ὑποστεῖ σοβαρές βλάβες ἀπό τίς ὑψηλές θερμοκρασίες μέ ἐπιπτώσεις στή στατικότητα τοῦΝαοῦ πραγματοποίησε ἀνασκαφική ἔρευνα στό ἐσωτερικό του μέ τήν ἐπίβλεψη τῆς ἀρχαιολόγου καίνύφης μας κ Ἑλένης Στούμ-που-Κατσαμούρη κάνονταςὁρισμένες τομές στή θεμε-λίωση τοῦ βόρειου καί τοῦ νό-τιου τοίχου καί τῶν ἀντίστοι-χων κοιονοστοιχιῶν γιά τήνπλήρη ἀποκάλυψή της καί τόνστατικό ἔλεγχό της Ἡ ἀνα-σκαφική ἔρευνα εἶχε ὡς ἀπο-τέλεσμα νά ἐντοπισθοῦν θε-μελιώσεις παλαιότερων κτι-σμάτων καί νά ἀρχίσουν συστηματικές ἀνασκαφές στό μεγαλύτερο τμῆμα τοῦ δαπέδου Κατά τή διάρ-κεια τῶν ἀνασκαφῶν ἐντοπίσθηκαν συγκεκριμένα οἱ θεμελιώσεις τριῶν ναῶν τοῦ 5ου τοῦ 10ου μέτοιχογραφίες καί τοῦ 17ου αἰ ὅπου μίλησε ὁ Ἅγ Κοσμᾶς (βλ φωτογραφία) τάφοι καί ἄλλα ἀντικείμενα(ὅπως νομίσματα ἐκκλησιαστικά σκεύη ἐφυαλωμένα κεραμικά μέ ἐγχάρακτη διακόσμηση κἄ) Ἐπί-σης βρέθηκε καί μιά πρώτη φάση τοῦ σημερινοῦ Ναοῦ πού πῆρε τήν ὁριστική του μορφή τό 1812τά 200 χρόνια τοῦ ὁποίου γιορτάζουμε σήμερα

Μετά τήν διαβολική καταστροφή ἦρθε ἡ διπλή θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo Ὁ Θεός μέ τίς πρεσβεῖες τοῦπολιούχου Ἁγίου Στεφάνου δέν ἐγκατέλειψε τούς Ἀρναιῶτες Ἔδωσε φώτιση καί δύναμη στούς ἄρχον-τες τοῦ τόπου (ἐκκλησιαστικούς καί δημοτικούς) πρωτίστως στόν μακαριστό Μητροπολίτη μας στόνΔήμαρχο Ἀρναίας κ Γ Κατσαμούρη καί στούς ἄρχοντες τοῦ Νομοῦ καί τῆς Πολιτείας οἱ ὁποῖοι μέἀγαστή συνεργασία καί μέ τήν ἠθική καί ὑλική συμπαράσταση τοῦ πιστοῦ λαοῦ ἀνέλαβαν μέ ἀξιο-θαύμαστη ἐπιτυχία τό ἔργο τῆς Ἀποκατάστασης τοῦ πυροπαθοῦς Ναοῦ Ἔτσι μετά ἀπό 16 μῆνες στίς23 Δεκεμβρίου τοῦ ἔτους 2006 ἔγιναν τά θυρανοίξια τοῦ Ναοῦ καί ἔτσι ξαναλειτούργησε κατά τή με-γάλη γιορτή τῶν Χριστουγέννων καί κατά τήν ἑορτή τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἦταν ἡ πρώτη θεϊκή laquoἀπο-ζημίωσηraquo ἡ laquoἐκ τῆς τέφραςraquo καί laquoἐκ τοῦ μηδενόςraquo ἀναγέννηση τοῦ Ἐνοριακοῦ καί ΜητροπολιτικοῦΝαοῦ τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἡ ὁποία μᾶς βοήθησε νά συν ειδητοποιήσουμε καλύτερα ὅτι laquoΘεός ὅπουβούλεταιraquo ἀπὀ τή μιά μεριά μέν ἐπιτρέπει γιά παιδαγωγικούς λόγους καταστρεπτικά γιά τήν ὕλη γε-γονότα καί ἀπό τήν ἄλλη μεριά ἐπιτρέπει καί συνεργεῖ στήν laquoἐκ τῆς τέφραςraquo ἀναγέννηση σέ λίγο χρο-νικό διάστημα laquoΟὐδέν κακόν ἀμιγές καλοῦraquo (ἕνα καλό μέσα στό κακό)

Αὐτή ἡ πρώτη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo θά μποροῦσε νά χαρακτηρισθεῖ ὡς φυσική συνέπεια καί ἀνα-μενόμενη Ὅμως ἡ δεύτερη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo ἦταν μή ἀναμενόμενη ἦταν laquoπέραν πάσης προσ-δοκίαςraquo ἦταν ἡ ὄντως laquoἀποζημίωσηraquo ἦταν ἀνεπανάληπτο καί πρωτοφανές γιά τόν τόπο μας θεῖο δῶρο(γιά ὅσους βέβαια μποροῦν νά τό ἀντιληφθοῦν) Ἡ δεύτερη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo ἀναφέρθηκε νω-ρίτερα καί ἀφορᾶ στήν ἀποκάλυψη τῶν θεμελιώσεων τριῶν παλαιότερων Ναῶν ἀπό τόν 5ο αἰώνα μέ-χρι τόν 17ο αἰώνα ἀποτέλεσμα τῆς ὁποίας (ἀποκάλυψης) ἦταν ὄτι ἡ ἀρχή τῆς Ἱστορίας τοῦ τόπουμας μεταφέρεται πάνω ἀπό 1000 χρόνια πίσω Εἶναι λοιπόν ἤ δέν εἶναι θεῖο δῶρο τό γεγονός αὐτό

Τό Σαββατοκύριακο 4 καί 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2010 πραγματοποιήθηκαν τά Ἐγκαίνια τοῦ ἀποκατα-στημένου Ναοῦ μέ τήν παρουσία τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος Ἱερωνύμου καί ἄλλωνἈρχιερέων τῶν Ἀρχῶν καί τοῦ Λαοῦ καί μέ τήν εὐλογία τῆς παρουσίας τῆς κάρας τοῦ Ἁγίου Στεφάνουπού μεταφέρθηκε στήν Ἀρναία καί στόν Ναό ἀπό τήν Μονή Ξενοφῶντος τοῦ Ἁγ Ὄρους μέ τή συν -οδία τοῦ Ἡγουμένου τῆς Μονῆς Ἀρχιμ Ἀλεξίου Τό Σάββατο ψάλθηκε ὁ Ἑσπερινός τῶν Ἐγκαινίων

19

καί στή συνέχεια στήν αἴθουσα laquoΜητροπολίτης Σωκράτηςraquo τοῦ Δημοτικοῦ Καταστήματος πραγμα-τοποιήθηκε ἐκδήλωση πού ἦταν ἀφιερωμένη στήν Ἱστορία καί στήν Ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ καί πε-ριλάμβανε προσφώνηση τοῦ Μητροπολίτη Νικοδήμου καί τρεῖς ὁμιλίες σχετικές μέ τόν Ναό Τήν Κυ-ριακή κατά τή διάρκεια τοῦ Ὄρθρου τελέσθηκαν τά Ἐγκαίνια τοῦ Ναοῦ μέ προεξάρχοντα τόν Ἀρχιε-πίσκοπο Ἱερώνυμο καί στή συνέχεια ἡ Θ Λειτουργία μετά τό πέρας τῆς ὁποίας ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἀπέ-νειμε τιμητικές διακρίσεις σέ διάφορα πρόσωπα γιά τή συμβολή τους στήν ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ

Ἀξίζει τόν κόπο νά ἀναφέρω καί κάποιες ἐνέργειες πού ἔγιναν εἴτε μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρό-πολής μας εἴτε μέ τήν εὐλογία της πρίν καί μετά τήν ἐπαναλειτουργία τοῦ Ναοῦ Αὐτές οἱ ἐνέργει-ες εἶναι οἱ ἑξῆς

α΄) Τό Ἡμερολόγιο τσέπης τοῦ 2006 τῆς Μητροπόλεως ἦταν ἀφιερωμένο στόν πυρίκαυστο Ναότοῦ Ἁγ Στεφάνου

β΄) Μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρόπολής μας ἐκδόθηκαν εὔχρηστα ἔντυπα γιά τήν προβολή τῶν ἀρχαι-ολογικῶν εὑρημάτων στόν Ναό καί γιά τήν Ἀποκατάστασή του Τά ἔντυπα αὐτά εἶναι 1) Ἡμερολό-γιο τοίχου 28 σελίδων μέ φωτογραφίες χαρακτηριστικῶν εὑρημάτων 2) 12 εὐχετήριες κάρτες μέ εἰκό-νες εὑρημάτων 3) 12 ἐπισκεπτήριες κάρτες μέ παρόμοιες φωτογραφίες καί 4) 12 σελιδοδεῖκτες μέεἰκόνες εὑρημάτων καί

γ΄) Μέ τήν εὐλογία τῆς Μητρόπολης καί μέ Πρόλογο τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη μας Νικοδή-μου ἐκδόθηκε τό 2008 ἀπό τόν ὁμιλοῦντα τό βιβλίο μέ τίτλο laquoὉ Ἱερός Μητροπολιτικός Ναός τοῦ Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας Μιά συγκλονιστική καί ἐντυπωσιακή περίπτωση (Ἡ Ἱστορία-Τό Ἀρχεῖο-Ἡ κα-ταστροφή-Ἡ Ἀποκατάσταση-Οἱ ἀνασκαφές καί ὁ ἀποκαλυφθείς ἀρχαιολογικός θησαυρός) ὅπως κα-ταγράφεται στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑ lt1988-2007gtraquo

Στό σημεῖο αὐτό θέλω νά καταθέσω μερικές σκέψεις μου Φυσικά δέν ὑπῆρχε βούληση τῶν ἀνθρώ-πων νά καεῖ ὁ Ναός καί νά καταστραφοῦν ἀξιόλογα κειμήλια τοῦ 19ου καί τοῦ 20οῦ αἰ Ὅμως laquoἄλλαιμέν βουλαί ἀνθρώπων καί ἄλλα ὁ Θεός κελεύειraquo Πιστεύω ἀκράδαντα ὅτι ἡ μεγάλη καταστροφή (ἔργοτοῦ διαβόλου) καί ἡ διπλῆ laquoἀποζημίωσηraquo (ἔργο τοῦ Θεοῦ) μέ τίς πρεσβεῖες τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἦτανπρός ὄφελος πνευματικό τῶν κατοίκων τῆς Ἀρναίας καί τῆς γύρω περιοχῆς Γιʼ αὐτό σύντομα ἀφή-σαμε τή λύπη πού ἀνθρώπινα αἰσθανθήκαμε γιά τήν καταστροφή τοῦ Ναοῦ καί χαρήκαμε διότι ὁ Θεόςἦταν καί εἶναι μαζί μας καί μέ τή βοήθεια-παρέμβασή Του ὁ Ναός ἀποκαταστάθηκε σύντομα καί ἡ ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία τοῦ τόπου μας δύο αἰώνων (19ος καί 20ός) συμπληρώθηκε μέ τήν ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία δεκατριῶν αἰώνων (5ος-18ος) μέ τήν ἀνακάλυψη τῶν ἐρειπίων τριῶν πα-λαιοτέρων Ναῶν (ἡ ὕπαρξη τῶν ὁποίων ἦταν ἐντελῶς ἄγνωστη στίς ἱστορικές πηγές καί γενικά στήΒιβλιογραφία) τά ὁποῖα (ἐρείπια) εἶναι ὁρατά ἐδῶ καί καιρό μέ τήν κατάλληλη διάφανη κάλυψή τουςφαινόμενο σπάνιο ἴσως καί πρωτόγνωρο στήν ἀρχαιολογική πρακτική Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνουσίγουρα ἔγινε καλύτερος ἀπό πρῶτα ἀλλά πρέπει καί μπορεῖ νά γίνει ἀκόμη καλύτερος ἄν τόν ἐπι-σκεπτόμαστε τακτικά ὄχι φυσικά ὡς τουρίστες ἀλλά ὡς πιστά μέλη τῆς Ἐκκλησίας καί τῆς Ἐνορίαςσυμμετέχοντας στή λατρεία πού τελεῖται σʼ αὐτόν τίς Κυριακές καί τίς μεγάλες γιορτές διότι πρίνἀπό τήν καταστροφή ἡ συμμετοχή μας δέν ἦταν ἱκανοποιητική

Στόν Ἐνοριακό Ἐπισκοπικό καί Μητροπολιτικό Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἱερούργησαν παντοιοτρόπως12 Ἐπίσκοποι Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους 1 Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους (1924-1940)καί 5 Μητροπολίτες Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου (1940-2012) Ἀπό τίς 24 Νοεμβρίου 2012στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερουργεῖ ὁ νέος Ποιμενάρχης μας κ Θεόκλητος

Ἐπίσης στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερούργησαν ὡς ἐφημέριοι πάνω ἀπό 40 ἱερεῖς (ἀπʼ τούς ὁποί-ους οἱ 30 καί πλέον ἦσαν Ἀρναιῶτες)

Στόν Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ὑπηρέτησαν ἀπό τό 1884 μέχρι σήμερα 23 Ἱεροψάλτες ἀπό τό 1883μέχρι σήμερα 15 νεωκόροι καί ἀπό τό 1835 μέχρι τό 1947 153 Ἐκκλησιαστικοί Ἐπίτροποι

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνου φυσικά διαθέτει καί Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων (παλιό καί και-νούριο) Ὁ ὀμιλῶν κατέγραψε τό παλιό Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων τό ὁποῖο εὐτυχῶς σώθηκεἀπό τήν πυρκαϊά τοῦ 2005 Οἱ παλιοί Κώδικες τοῦ Ναοῦ οἱ ὁποῖοι καταγράφουν τή Ληψοδοσία του τῶνἐτῶν 1882-1947 εἶναι 6 καί τά παλιά Ἔγγραφα πού ἀναφέρονται κυρίως στίς οἰκονομικές σχέσεις τῆςΚοινότητας καί τῆς Ἐφοροεπιτροπῆς Λιαριγκόβης μέ κατοίκους τοῦ χωριοῦ μέ τό Ἅγιον Ὄρος μέδασκάλους τῶν Σχολῶν τῆς Λιαρίγκοβης καί μέ ἄλλους τῶν ἐτῶν 1835-1924 εἶναι 63 ἀπό τά ὁποῖατά 55 ἀνήκουν στήν περίοδο τῆς τουρκοκρατίας

(Συνεχίζεται)

infinƒAtildeπordfinfiniexclcentƒπ∆prodtrade intradicƒiexclprodsectπradictrade infindegdegpartsectπcentprodtrade

Ὁ π ρ ώ η ν Β α τ ο π α ι δ ι ν ό ςΤοῦ Κωνσταντίνου Θ Χιούτη

Θεώρησα καλό νά καταθέσωὁρισμένα συμπληρωματικά

στοιχεῖα τῆς βιογραφίας τοῦἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου ἐπειδήὁρισμένες ἐπιστολές τοῦ Ἀρχείουτῆς Μονῆς Βατοπαιδίου1 μπο-ροῦν νά προσδώσουν νέα στοι-χεῖα στήν ἐκκλησιαστική προσω-πογραφία τοῦ τόπου μας καί νάἀναδείξουν τή δυναμική πούἐξέπεμπαν οἱ μοναστηριακές κοι-νωνίες ἀκόμη καί ὅταν ταλανί-ζονταν ἀπό ἐσωτερικά προβλή-ματα

Στό Μοναχολόγιο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου ὁ μοναχός Κορνή-λιος καταγράφεται μέ τό κο-σμικό ὄνομα Κωνσταντῖνος υἱόςἈγγέλου καί ὡς ἐκ τούτου ἔκανεχρήση τοῦ ἐπωνύμου Ἀγγελίδης2Γεννημένος στή Λιαρίγκοβη (σή-μερα Ἀρναία) τό ἔτος 1867προσῆλθε εἰκοσαετής στή ΜονήΒατοπαιδίου καί ἔγινε μοναχόςτης τό 18913 Ὅπως ὑποστηρίζεικαί ὁ ἴδιος σέ μία ἐπιστολή τουπαρέμεινε στήν ἀδελφότητα τῆςΜονῆς ἐπί μία δεκαπενταετία4

Τό Μοναχολόγιο μνημονεύει ὅτι ἀποχώρησε ἀπό τή Μονή laquoπροχειρισθείς πρεσβύτερος εἰςτόν κόσμονraquo Ἡ μετάβαση στήν ἱερωσύνη φαίνεται ὅτι ἦταν διακαής πόθος του γιατί ἤδη ἀπότό 1901 ὁ ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ εἶχε δεχθεῖ σχετικό αἴτημά του μέ ἀποτέλεσμα ὁ ἐπίσκοπος νάζητᾶ ἐνημέρωση ἀπό τούς Βατοπαιδινούς ἐπιτρόπους γιά τήν πνευματική πορεία τοῦ Κορνη-λίου ἐπειδή κατά τούς ἱερούς κανόνες laquoοὐδένα δεῖ εἰσέρχεσθε εἰς τόν τῆς ἱερωσύνης βαθ-μόν δίχα πολλῆς ἐρεύνης καί ἀκριβοῦς ἐξετάσεωςraquo5

Φαίνεται ὅμως ὅτι ὁ καιρός δέν ἦταν κατάλληλος καί δέν μπόρεσε νά λάβει τήν ἱερωσύνηἐπειδή μεσολάβησαν γεγονότα στή Μονή πού τόν ὁδήγησαν στήν ἐξορία καί στή φυλακήὅπως ὁ ἴδιος καταθέτει στήν προαναφερθεῖσα ἐπιστολή του Τί εἶχε συμβεῖ τότε δέν τό πε-ριγράφει ἄμεσα ἀλλά μέ λύπη περιορίζεται μόνο στούς χαρακτηρισμούς ὅτι ἀδικήθηκε ἀπόκάποιους συμφεροντολόγους μέ laquoἰδιοτελεῖς καί ἐγωϊστικούς σκοπούςraquo

Παρόλη τήν ἀσάφεια τῶν αἰτίων ἡ ἐξορία καί ἡ φυλακή τοῦ μοναχοῦ Κορνηλίου προϋπέ-θεταν ἔντονη παραβατικότητα Ἀπό τό γνωστό σέ μᾶς ἀρχειακό ὑλικό μόνο ἕνα γεγονός μπο-ροῦσε νά τόν ἐνοχοποιήσει περί τό 1906 ἡ παρουσία ὅπλων στόν κῆπο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου Σύμφωνα μέ τήν ἀλληλογραφία τῆς Μονῆς τρεῖς κοσμικοί τοποθέτησαν τά ὅπλαστόν κῆπο γιά νά ἐνοχοποιηθοῦν πατέρες τῆς Μονῆς μέ διοικητικές ἁρμοδιότητες Στούς συλ-ληφθέντες ὑπόπτους ἀνῆκε καί ὁ κατά σάρκα ἀδελφός τοῦ Κορνηλίου ὁ ὁποῖος ἀγόρασε τάὅπλα στή Λιαρίγκοβη6

Πικραμένος ὁ Κορνήλιος ἀπό τίς διώξεις πού εἶχε στή συνέχεια ἐγκατέλειψε τή Μονή Βα-τοπαιδίου καί μετοίκησε στή Μικρά Ἀσία ὅπου καί ἐκεῖ τόν πρόσμεναν παρόμοιες καταστά-

Ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος (δεξιά) σέ φωτογραφία τῆς δεκαε-τίας τοῦ 1920 (Μ Μανασσής Χρονικό κατοχῆς Ἀρναίας 1941-1944 καί στοιχεῖα ἀπό τή ζωή της Ἀθήνα 2000 σ 65)

20

21

σεις ὅπως ὁ ἴδιος σημειώνει στήν ἐπιστολή του Κατά τή διάρκεια τοῦ Α΄ Παγκοσμίου πολέ-μου οἱ Τοῦρκοι τόν συνέλαβαν ὡς ὕποπτο καί τόν ἐξόρισαν στή Συρίαlaquo[hellip] συνελήφθην καί ἀπεστάλην εἰς τό ἐν Ἰκονίῳ Στρατοδικεῖον ὅπου παρέμεινα ἐν ταῖςαὐτόθι φυλακαῖς ἐπί δύο μήνας κατόπιν δέ ἀπεστάλην σιδηροδέσμιος εἰς τό Χαλέπιον τῆςΣυρίας ὅπου παρέμεινα ἐπί τρία ἔτη ὡς ἐξόριστος εἰς τά 19 [= 1919] δέ ἦλθον οἱ Ἄγγλοικαί μᾶς ἠλευθέρωσανraquo

Ὅταν ἀπελευθερώθηκε πῆγε στήν Κων-σταντινούπολη ὅπου ὑπηρέτησε ὡς ἱερέας στήΜητρόπολη Δέρκων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πα-τριαρχείου7 Ἡ κατάρρευση τοῦ μικρασιατι-κοῦ μετώπου καί ὁ φόβος νά μή διωχθεῖ ἐκνέου ἀπό τούς Τούρκους τόν ἀνάγκασαν νάφύγει ἀπό τήν Τουρκία καί νά ἐπιστρέψει στήγενέτειρά του Λιαρίγκοβη ὅπου ὁ μητροπολί-της Ἱερισσοῦ Σωκράτης τόν ἀποκατέστησεδιορίζοντάς τον ἱερατικῶς προϊστάμενο στόναό Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1923)8

Τό 1924 ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος συνέ-ταξε ἐπιστολή πρός τή Μονή Βατοπαιδίου ὡςlaquoπρώην ἀδελφός Βατοπαιδινόςraquo στήν ὁποίαπεριγράφει ὅλη αὐτή τήν περιπετειώδη δια-δρομή πού εἶχε Σέ αὐτή δέν ζητᾶ δικαίωσηγιά ὅτι τοῦ συνέβη στή Μονή Μόνο παρακα-λεῖ τούς Βατοπαιδινούς νά τόν βοηθήσουνὥστε νά ἀποκτήσει μία νέα στολή ἀπαραίτητηγιά τό ἱερατικό του ἔργο

laquoΚατά τό διάστημα τῆς ἐξορίας μου ἔμει-νεν ἡ κοινητή μου περιουσία ἐν ΜικρᾷἈσίᾳ ὅπου διηρπάγῃ μετά καί τῶν πολυ-τίμων Ἱερῶν μου ἀμφίων Τώρα δέ ἔχωἀνάγκην μιᾶς στολῆς Ἱερατικῶν ἀμφίωνΠαρακαλῶ δέ τήν Ἱεράν ἡμῶν Μονήνὅπως εὐαρεστουμένη θελήσῃ νά μοῦ ἀπο-στείλῃ μίαν Ἱερατικήν στολήν Ἱερῶνἀμφίων διrsquo ἐνθύμιον ἀλλά θέλω νά ἦναιπράγματι Βατοπαιδινήraquo9

1 Ἐκφράζω τίς εὐχαριστίες μου πρός τή μονή Βατοπαιδίου γιά τή δυνατότητα πού μοῦ παρεῖχεὥστε νά μελετήσω τό σχετικό ἀρχειακό ὑλικό

2 Ὁ Δ Κύρου δέχεται ὅτι προέρχεται ἀπό τήν σημερινή οἰκογένεια Κατσαγγέλουmiddot βλ Δ ΚύρουlaquoΚαταγραφή Ἀρχείου ΚΕ΄ (4) Κατάλογος ἐγγράφων Ἀρχείου Ἰωάννου Ἀστ Μπιλούκα περ Ἀρναίατεῦχ 80 (Ἰούλιος ndash Σεπτέμβριος 2008) σ 18

3 Κ Χιούτης laquoΝεώτερα στοιχεῖα γιά μοναχούς ἀπό τήν Ἀρναία (Λιαρίγκοβη) περ Ἡ Ἀρναία τῆςΜακεδονίας τεῦχ 53 (Ὀκτώβριος ndashΔεκέμβριος 2001) σ 4

4 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

5 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἐπισκόπου Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Ἰωακείμ πρόςτούς ἐπιτρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Μαρτίου 1901)

6 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ Σπύρου Τζαμτζῆ πρός τόν ἱερομόναχο Ἄνθιμο Βατο-παιδινό (χτ καί χχ)

7 Δ Κύρου ὅπ σ 168 Δ Κύρου laquoΤό Ἀρχεῖο ἐγγράφων τοῦ μητροπολιτικοῦ ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίαςraquo περιοδ

Ἀρναία τεῦχ 62 (Ἰανουάριος ndash Μάρτιος 2004) σ 3 Τό 1925 ἦταν ἐφημέριος στό Στρατώνι Χαλκιδι-κής

9 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

Ἀπόσπασμα ἐπιστολῆς τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνη-λίου Ἀγγελίδη πρός τή Μονή Βατοπαιδίου (1924Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου)

22

Η ΤΙΜΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Ἀρχιmicro Χρυσοστόmicroου Μαϊδώνη

ὉΝαὸς τοῦ Ἁγίου Στέφανου ἔχει ἐπηρεάσει ἀποφασιστικὰ τὴ ζωὴ τῆς Ἀρναίας καὶ τῶν Ἀρναι-ωτῶν Πρώτη φορὰ ἔχω συναντήσει τέτοια ἀγάπη σὲ Ναό μέχρι λατρείας Ναί Στὴν Ἀρναία

δὲν τιμᾶται μόνο ὁ Πρωτομάρτυς Ἅγιος Στέφανος ἀλλὰ λατρεύεται καὶ ὁ Ναός του Ὁ Ἀρναι-ώτης καὶ μάλιστα ὁ παλιότερος ἔχει ταυτισθεῖ ἄμεσα μὲ τὸν Ναὸ τοῦ Ἅγιου Στέφανου

Κυρίως ὅμως ἡ νεώτερη γενιὰ τῶν Ἀρναιωτῶν ἔχει ταυτισθεῖ μὲ τὸν Ναὸ ἐξ αἰτίας τῆς κατα-στροφῆς του ἀπὸ τὴν πυρκαϊά στὶς 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2005 Ἦταν τὸ πιὸ συνταρακτικὸ γεγονὸςστὴ ζωὴ τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας τὰ τελευταῖα 60 χρόνια Ὁ Ἅγιος Πρωτομάρτυς Στέφανοςστὴν Ἀρναία τιμᾶται περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλον τόπο

Πρῶτον διότι εἶναι ὁ κεντρικὸς Ἐνοριακὸς ναὸς τῆς Ἀρναίας καὶ ἀπὸ τὴν δεκαετία τοῦ 1830Μητροπολιτικὸς Ναὸς τῆς Ἐπισκοπῆς Ἱερισσοῦ καὶ Ἁγίου Ὅρους

Δεύτερον διότι συνδέεται ἀμεσα μὲ τὴν ζωὴ τῆς κωμοπόλεως τῆς Ἀρναίας ἐδῶ καὶ 1500 χρό-νια ὅπως ἀπέδειξαν οἱ ἀνασκαφὲς κάτω ἀπὸ τὸν Ναό τὸ δὲ καμπαναριὸ του εἶναι τὸ σῆμα κατατεθὲντῆς Ἀρναίας μαζὶ μὲ τὸ παλιὸ Σχολεῖο

Ἄς δοῦμε ὅμως παρακάτω πῶς τιμᾶται ὁ Ἅγιος Στέφανος ἰδιαίτερα στὴν Ἀρναία1 Οἱ Πανηγύρεις Ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρος Στεφάνου γιορτάζεται στὴν Ἀρναία μὲ

τὸν πλέον πανηγυρικὸ τρόπο Στὶς 27 Δεκεμβρίου καὶ στὶς 2 Αὐγούστου Στίς 27 Δεκεμβρίου ἡμέ-ρα μνήμης τοῦ Μαρτυρίου του καί στίς 2 Αὐγούστου ἡμέρα μνήμης τῆς ἀνακομιδῆς τῶν ἹερῶνΛειψάνων του Τή δεύτερη γιορτὴ τὴν ἑορτάζουν οἱ μελλισσοκόμοι τῆς Ἀρναίας καὶ συμμετέχειὁ Σύλλογος Μελισσοκόμων Ἀρναίας laquoΟ ΑΓΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo

2 Οἱ Εἰκόνες Ἐπιβλητικὴ ἦταν ἡ εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὸ τέμπλο ποὺ ἁγιογραφήθη-κε γύρω στὰ 1840 στὸ Ἅγιον Ὅρος μαζὶ μὲ τὶς ἄλλες εἰκόνες τοῦ τέμπλου Ἄλλη σπουδαία εἰκό-να εἶναι ἡ εἰκόνα ποὺ βρισκόταν στὸ προσκυνητάρι μπαίνοντας στὸν ναό

3 Οἱ Ἀκολουθίες Ὑπάρχουν χειρόγραφες Ἀκολουθίες εἰδικὰ γιὰ τὸν Ναὸ τοῦ Ἁγ Στεφάνουτῆς Ἀρναίας

Ἀκολουθία Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας 27ης Δεκεμβρίου Ἰακώβου μοναχοῦ 1835 Ἀκολουθία Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας χειρόγραφο παλαιὸ ποὺ πρέπει νὰ γράφτηκε πρὶν ἀπὸ τὸ 1850

Ἀκολουθία 2ας Αὐγούστου Ἱ Ν Ἁγ Στεφάνου Ἀρναίας 1839 Ἡ χειρόγραφη φυλλάδα ποὺ ἔχειδιασωθεῖ εἶναι ἀντιγραφή ποὺ ἔγινε στὶς 18 Αὐγούστου 1919 ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξηροποτάμου

4 Τὰ ὀνόματα Στὴν Ἀρναία συναντοῦμε πάρα πολλούς χριστιανούς ποὺ ἔχουν τὸ ὄνομα laquoΣτέ-φανοςraquo Τὸ ὄνομα αὐτὸ τὸ συναντοῦμε σὲ ἄνδρες ἀλλὰ καὶ σὲ κάποιες γυναῖκες Δόθηκε εἴτεἀπὸ τάξιμο στὸν Ἅγιο Στέφανο εἴτε ἀπὸ πρόγονο ποὺ εἶχε αὐτὸ τὸ ὄνομα Πρέπει τουλάχιστον15 ἄνδρες καὶ κυρίως μικρὰ ἀγόρια νὰ φέρουν τὸ ὄνομα Στέφανος Πουθενὰ δὲν ὑπάρχει αὐτὸτὸ ὄνομα τόσο διαδεδομένο ὅσο στὴν Ἀρναία

5 Ἐπίσκεψη στὴν Ἀρναία Λειψάνων τοῦ Ἁγιου Στέφανου Στὴν Ἀρναία ἔχουν ἔλθει κατʼ ἀπο-κλειστικότητα Ἱερὰ Λείψανα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου προερχόμενα ἀπὸ τὸ Ἅγιον Ὅρος Παλαιότε-ρα τό 1924 ἔχει ἔλθει τὸ χέρι τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Μονὴ Κωνσταμονίτου ὅπου φυλάσ-σεται Στὴν δεκαετία τοῦ 1980 μὲ φροντίδα καὶ πρόσκληση τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Νι-κοδήμου ἐπὶ σειρὰ ἐτῶν ἐρχόταν ἡ κάρα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξενοφῶντος

6 Προσκυνήματα Ἡ ἀγάπη τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας πρὸς τὸν Ἅγιο Στέφανο τοὺς ὁδήγησεστοὺς τόπους ποὺ συνδέονται μὲ τὸ μαρτύριο καὶ τὶς γιορτὲς τοῦ Ἁγίου Στὰ πολλὰ προσκυνή-ματα ποὺ ὀργάνωσε ἡ Μητρόπολή μας στὰ Ἱεροσόλυμα πάντοτε προσκυνούσαμε στὸν τόπο τοῦμαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Τὸ 2007 ἀξιωθήκαμε καὶ κάναμε νυκτερινὴ Θεία Λειτουργία στὸτόπο τοῦ μαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἄλλο προσκύνημα ἦταν τὸ 2004 στὸ προάστειο τῆς Κων-σταντινουπόλεως Ἅγιος Στέφανος Τὸ προάστειο αὐτὸ σχετίζεται μὲ τὸ γεγονὸς τῆς μεταφορᾶςτῶν Λειψάνων τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὴν Κωνσταντινούπολη τὸ 426 ποὺ γιορτάζεται στὶς 2 Αὐγού-στου

7 Τὸ βιβλίο Ἡ ἀγάπη γιὰ τὸν Ἅγιο Στέφανο μὲ ὁδήγησε στὴ συγγραφὴ τοῦ πρώτου βιβλίουτὸ 1984 μὲ τὸν τίτλο laquoΟ ΠΡΩΤΟΜΑΡΤΥΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo Ἤδη εἶναι ἕτοιμη ἡ δεύτερη ἔκδοση ἐπαυ-ξημένη

Ἡ Ἀρναία τίμησε τὸν Ἅγιο Στέφανο ἀλλὰ καὶ ὁ Ἅγιος Στέφανος τίμησε ἀνέδειξε καὶ ἀναβάθμισετὴν Ἀρναία

23

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑΡΝΑΙΑΣ Ἡ Πολιτιστική καί Ἐπιμορφωτική

Ἑταιρεία Ἀρναίας ἀναβίωσε καί φέτοςτά καθιερωμένα πασχαλινά ἔθιμα τῆςἈρναίας Συγκεκριμένα ἔγιναν οἱ πα-ρακάτω ἐθιμικές ἐκδηλώσεις

bull Τήν Κυριακή τοῦ Πάσχα τό πρωίστήν Κεντρική Πλατεία μοιράσθηκανκόκκινα αὐγά καί τσουρέκια τραγού-δησε ἡ Χορωδία τοῦ ΚΑΠΗ Ἀρναίας καίχόρεψε τό παιδικό χορευτικό συγκρό-τητα τοῦ Δήμου

Τήν Τρίτη τοῦ Πάσχα ἀναβίωσε τό ἔθιμο τοῦlaquoΚότσμανουraquo στά ἐξωκκλήσια τοῦ Προφ Ἠλία καί τῆςἉγ Παρασκευῆς Τελέσθηκε Θ Λειτουργία στό ἐξωκ-κλήσι τοῦ Προφ Ἠλία μέ λιτανεία γύρω ἀπό αὐτό καίκέρασμα στόν ἴδιο χῶρο καί ἀκολούθησε καί σκοπο-βολή

Τό ἀπόγευμα σέ χῶρο τοῦ ἀλσυλίου τῆς Ἁγίας Πα-ρασκευῆς κοντά στό φερώνυμο ἐξωκκλήσι ἀναβίωσαντά ἔθιμα τῆς laquoΣουσαρίτσαςraquo καί τοῦ laquoΖυγίσματος τοῦἉϊ Γιώργηraquo τό ὁποῖο ὅπως εἶναι γνωστό ἀπό τήν πα-ράδοση καί ἀπό τή Βιβλιογραφία ἀναβιώνει τήν ἡμέ-ρα ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου Γεωργίου (23 Ἀπριλίου) ἤ τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὄταν ἡ γιορτή μετίθεται τότεὄπως φέτος λόγῳ Μεγάλης Τεσσα-ρακοστῆς Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquoαἰσθάνεται ἱκανοποίηση γιά τήν ὑλο-ποίηση τῆς ὑπόδειξής του νά ἀνα-βιώνει τό ἔθιμο τοῦ laquoΚότσμανουraquoκανονικά τήν τρίτη καί ὄχι τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὅπως συνέβημερικές χρονιές καί θεωρεῖ ἀνεπί-καιρη τή χρονική καί τοπική μετά-θεση τοῦ ἐθίμου τοῦ laquoΖυγίσματοςraquo (ἀπό τή δεύτερη στήν τρίτη μέρα τοῦ Πάσχα καί ἀπό τίς πλατεῖες ὅπωςπαλιότερα ἤ τήν Κεντρική Πλατεία ὅπως τά τελευταῖα 30 περίπου χρόνια στό ἄλσος τῆς Ἁγ Παρασκευῆς)Στήν ἀναβίωση τοῦ ἐθίμου συμμετεῖχε καί ὁ Ἱππικός Ὅμιλος Ἀρναίας laquoΟ ΚΕΝΤΑΥΡΟΣraquo

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ laquoΑΡΝΑΙΑraquo ΣΕ ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΑ ΣΥΛΛΕΚΤΙΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo (ΑΘΗΝΑ)

Στόν Κατάλογο τῶν συλλεκτικῶν ἀντικειμένων πούσυμμετεῖχαν σέ γραπτή δημοπρασία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛ-ΛΟΓΕΣraquo (στό τεῦχος 335Ἰούνιος 2013) ἀναγράφεται καίτό τεῦχος ἀρ 48Ἰούλ-Σεπτ 2000 τοῦ περιοδικοῦ μας (Βλεἰκόνα) Ἡ ἀναγραφή καί συμμετοχή αὐτή ἔγινε μέ πρω-τοβουλία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo πού εἶναι ἀποδέ-κτης τοῦ περιοδικοῦ μας καί ὄχι δική μας

ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΕΛΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ Ὁ Δῆμος Ἀριστοτέλη ἀποφάσισε νά προχωρήσει στή δημιουργία Μουσείου μελιοῦ στήν Ἀρναία ἕναν τόπο

᾽partνδιαφέρουσες part ἰδήσεις(Ὅσες ἀναφέρονται στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία τῆς Ἀρναίας)

24

μέ ἱστορία καί παράδοση στόν τομέα τῆς μελισσοκομίαςΤό Μουσεῖο αὐτό θά διαμορφωθεῖ καί θά λειτουργήσει σέ ἕνα ἀνακατασκευασμένο παραδοσιακό διώρο-

φο κτήριο δίπλα στήν κεντρική πλατεία τῆς κωμόπολης μέσα στόν ἱστορικό ἱστό καί πολύ κοντά στά ἤδη ὑπάρ-χοντα Μουσεῖα Λαογραφικό -Ἱστορικό καί Ὑφαντικῆς

Ἡ δημιουργία Μουσείου μελιοῦ καλύπτει ἕνα μεγάλο κενό πού ὑπάρχει στόν ἑλλαδικό χῶρο καί πρόθε-ση τοῦ Δήμου εἶναι νά δοθεῖ ἡ δυνατότητα στό κοινό (Ἕλληνες καί ξένους) νά ἐνημερωθεῖ γιά τήν ἱστορίατοῦ μελιοῦ τόν ἰδιαίτερο καί ἐπίπονο τρόπο παραγωγῆς του καί τίς καταπληκτικές ἰδιότητές του

Μέ στόχο τήν ἀνάδειξη τοῦ ἑλληνικοῦ μελιοῦ καί ἰδιαίτερα τοῦ παραγόμενου στή Χαλκιδική στοχεύεταιἡ ἐπιστημονική τεκμηρίωση τοῦ ὅλου ἐγχειρήματος καί ἡ σωστή ἀποτύπωση καί παρουσίαση τοῦ κλάδου τῆςμελισσοκομίας

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΚΟΣΜΑ ΤΟΝ ΑΙΤΩΛΟ Τήν Τετάρτη 3 Ἀπριλίου τό βράδυ στήν Ἑστία τοῦ Παγχαλκιδικοῦ Συλλόγου Θεσσαλονίκης laquoΟ ΑΡΙΣΤΟ-

ΤΕΛΗΣraquo πραγματοποιήθηκε ἡ παρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ ἀείμνηστου δασκάλου καί γαμβροῦ τῆς ἈρναίαςΚώστα Παπάζογλου μέ τίτλο laquoὉ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός ὁ Ἅγιος τῆς Παιδείαςraquo καί 200 σελίδες

Τήν παρουσίαση ἔκαναν ὁ Ἀρχιμ Χρυσόστομος Μαϊδώνης Πρωτοσύγκελλος τῆς Μητροπόλεώς μας καίὁ καθηγητής Δημ Κύρου

Ὁ π Χρυσόστομος ἀναφέρθηκε στήν προσωπικότητα τοῦ συγγραφέα καί στή διαρκῆ προσπάθεια του νάκάνει γνωστόν τόν Ἅγιο Κοσμᾶ μέ συχνές ὁμιλίες καί μέ ἀρθρογραφία στόν Τύπο καί εὐχαρίστησε τήν οἰκο-γένεια τοῦ συγγραφέα γιά τήν ἔκδοση τοῦ βιβλίου καί γιά τή δωρεά ὅλων τῶν ἀντιτύπων του στήν Ἱ ΜονήἉγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ Ἀρναίας γιά τή διάθεσή του στούς ἐνδιαφερόμενους

Ὁ Δ Κύρου ἔκανε μιά σύντομη ἀναφορά στά περιεχόμενα τοῦ βιβλίου ἐπισημαίνοντας (γιά ἐνημέρωσητῶν ἀναγνωστῶν) κάποια μικρολάθη καί τονίζοντας τίς πληροφορίες τοῦ βιβλίου γιά τήν προφητική ἱκανό-τητα καί τόν ἀγώνα τοῦ Ἁγίου γιά τήν πνευματική ἀναγέννηση τῶν ὑπόδουλων Ἑλλήνων

Ἐπιμελητής τῆς ἔκδοσης τοῦ βιβλίου εἶναι ὁ Πολυγυρινός φιλόλογος κ Ἀθαν Χριστιανός στήν ἀφαιρε-τική καί οὐσιαστική παρέμβαση τοῦ ὁποίου ὀφείλεται τό 200 σελίδων σῶμα τοῦ βιβλίου

Στήν ἐκδήλωση παραβρέθηκαν πολλά μέλη τοῦ Συλλόγου ἡ Ἀρναιώτισσα χήρα τοῦ συγγραφέα δασκάλακ Κωνσταντινιά Παναγιώτου μέ ἄλλους συγγενεῖς ὁ τ βουλευτής Χαλκιδικῆς γιατρός κ Γ Βαγιωνᾶς ἡ Ἡγου-μένη τῆς Ἱ Μ Ἁγ Κοσμᾶ Ἀρναίας Μαριάμ μέ τήν ἀδελφή Ὀλυμπιάδα ὁ Πρόεδρος τοῦ Συνδέσμου Ἱεροψαλτῶντῆς Μητροπόλεως Ἱερισσοῦ κ Ἰω Κέκερης καί ἄλλοι

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΡΝΑΙΑΣ

Στίς 25 Ἀπριλίου οἱ μαθητές τῆς Γ΄ τάξης τοῦ Γυμνασίου Ἀρναίας ἐπισκέφθηκαν μέ συνοδούς τίς καθη-γήτριες Γεωργία Σιδέρη καί Ἀκυλίνα Βουρνίτη τό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο τῆς Κωμόπολης Μετάτήν ἐπίσκεψη ἀκολούθησε συζήτηση γιά τά ἐκθέματα καί τίς ἐντυπώσεις πού αὐτά δημιούργησαν Στόχοςτῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ἦσαν ἡ γνωριμία τῶν μαθητῶν μέ τήν τοπική κουλτούρα τά παλιά εἴδη τῆς καθημερινῆςχρήσης καί τό laquoἁπτόraquo παρελθόν τοῦ τόπου τους

ΜΙΑ ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΜΑΣΣτίς 25 Ἀπριλίου ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ἐπισκέφθηκε στό Γραφεῖο του τόν Σεβ Μη-

τροπολίτη μας κ Θεόκλητο Κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψής του πρόσφερε στόν Μητροπολίτη τά βιβλία του1) Ὁδοιπορικό σώματος καί ψυχῆς στήν κορυφή τοῦ Ἄθωνα 2) Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας 3) Ὁ Ἱ Ναόςτοῦ Ἀγίου Στεφάνου 4) Ὁ Ἀρχαιολογικός χῶρος τοῦ ὑψώματος laquoΠροφήτης Ἠλίαςraquo 5) Χριστός ἐτέχθηκαί 6) Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης καί τά Ἀνάτυπα ἀπό ΠρακτικάΣυνεδρίων μέ ἐργασίες του 1) Σχέσεις τῆς Θάσου μέ τή Χαλκιδική καί τό Ἅγιον Ὄρος 2) Τά πατρυδωνυμι-κά τῆς Χαλκιδικῆς καί 3) Ἐκδηλώσεις πού ἀναβιώνουν καί παραμένουν στήν Ἀρναία

Ὡς ἀντίδωρο ὁ Μητροπολίτης τοῦ πρόσφερε τό βιβλίο του laquoἘκκλησία Ὁ αὐθεντικός φύλακας καί ἑρμη-νευτής τῆς Ἁγίας Γραφῆςraquo Ἀθήνα 1998 σσ 350 καί τό βιβλίο τῆς Γεωργίας Κουνάβη laquoἉγίου Ἰωάννου τοῦΧρυσοστόμου Λόγος παραινετικός πρός ἀποφυγήν τῆς ἀπογνώσεωςraquo Ἀθήνα σσ 100

Ἐπίσης κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ὁ Ἐκδότης -Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ ἔθεσε ὑπόψη τοῦΜητροπολίτη μας τό θέμα τῆς κατάργησης δύο ἐκκλησιαστικῶν ἐθίμων μέ τό ὁποῖο (θέμα) τό περιοδικό ἀσχο-λήθηκε σέ ἀρκετά τεύχη του (87-892011 καί 90-93 2012) δηλ τῆς (ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης) τε-λετῆς τῆς Ἀναστάσεως πού γινόταν παλιότερα στήν κεντρική πλατεία καί τά τελευταῖα χρόνια γίνεται στόχοροστάσι καί τῶν κεριῶν τῶν Κηδειῶν καί τῶν Μνημοσύνων πού παλιότερα τά κρατοῦσαν οἱ πιστοί ἀναμ-μένα στά χέρια τους κατά τήν διάρκεια τῶν Ακολουθιῶν αὐτῶν καί τά τελευταῖα χρόνια τά ἐναποθέτουν ἀνα-

25

μένα στά κηροστάσια κατά τήν εἴσοδό τους στόν Ναό τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καίἑορτές πού ὁ ἦχος της δέν εἶναι πάντα ὁ παραδοσιακός ἀλλά ἀρκετές φορές παρεμβάλλονται καί ἄλλα ἠχη-τικά προγράμματα τά ὁποῖα θορυβοῦν ὑπερβαλλόντως καί ὡς ἐκ τούτου ἐνοχλοῦν τούς ἀκούοντες καί τόθέμα τῆς κατασκευῆς καί τοποθέτησης ἐπιγραφῶν στήν εἴσοδο τοῦ αὔλειου χώρου καί στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦοἱ ὁποῖες θά ἀναγράφουν τή φράση ΙΕΡΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ

Γιά τό ἔθιμο τῆς τελετῆς τῆς ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης τελετῆς τῆς Ἀναστάσεως τό βράδυ τοῦΜεγ Σαββάτου ὁ Σεβασμιώτατος ἀφοῦ ἐνημερώθηκε συμπληρωματικά ὅσον ἀφορᾶ στήν κωδωνοκρουσίαπού ἀρχίζει ἀμέσως μετά τήν ἔναρξη τῆς ψαλμωδίας τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo μέ ἀποτέλεσμα νά μή τό ἀκούειὁ συγκεντρωμένος στόν χῶρο λαός εἶπε ὅτι ἐπιλἐχθηκε ὁ χῶρος αὐτός ἴσως γιά νά τιμηθεῖ τό Δημαρχεῖοἀλλά καί γιά τεχνικούς λόγους καί ἀφοῦ κάλεσε τόν ἐφημέριο καί τόν διάκονο τοῦ Ναοῦ ἔδωσε ἐντολή ἡκωδωνοκρουσία ἀπό φέτος νά ἀρχίζει μετά τήν ψαλμωδία τοῦ πρώτου ἀκούσματος τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo

Γιά τό ἔθιμο τῆς ἀφῆς τῶν κεριῶν στίς Κηδεῖες καί στά Μνημόσυνα εἶπε ὅτι θά θέσει τό θέμα στούς ἐφη-μερίους τῶν Ναῶν καί ἡ ἐφαρμογή-τήρηση-ὑλοποίηση τοῦ ἐθίμου θά ἐπαφίεται στίς ἀποφάσεις τῶν Ἐκκλη-σιαστικῶν Συμβουλίων

Γιά τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καί τίς γιορτές εἶπε ὅτι θά προσπαθήσει νά βρεῖ προ-γράμματα παραδοσιακῆς-ἁγιορειτικῆς κωδωνοκρουσίας

Τέλος γιά τό θέμα τῶν ἐνημερωτικῶν ἐπιγραφῶν στίς εἰσόδους τοῦ Ναοῦ εἶπε ὅτι θά φροντίσει νά το-ποθετηθοῦν σύντομα καλλιτεχνικές ἐπιγραφές

Στό τέλος τῆς ἐπίσκεψης ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ζήτησε ἀπό τόν Μητροπολίτη νά ἀνα-νεώσει τήν laquoεὐλογίαraquo (ἄδεια) πού εἶχε ἀπό τόν μακαριστό Μητροπολίτη Νικόδημο γιά τή συνέχιση τῆς ἔρευ-νας στό παλαιό Ἀρχεῖο τῆς Μητροπόλεως Ἡ ἀνανέωση πραγματοποιήθηκε χωρίς δεύτερη κουβέντα

Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo εὐχαριστεῖ θερμότατα τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας γιά τή συνεργασία καίεὔχεται αὐτή νά συνεχισθεῖ ἐποικοδομητικά

ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΟΥ 1912 Στίς 28 Ἀπριλίου ἀνήμερα τῆς Κυριακῆς τῶν Βαΐων καί ὥρα 12 οἱ μαθητές τῆς Γ΄ Τάξης τοῦ Γυμνασίου

Ἀρναίας παρουσίασαν ἕνα ὡραῖο ἀφιέρωμα στήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας καί τῆς Βόρειας Χαλκιδικῆς μέτήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 100 ἐτῶν ἀπό αὐτήν στόν Ραδιοφωνικό Σταθμό τῆς Μητροπόλεώς μας Μέτήν παρουσίαση αὐτή τό Γυμνάσιο Ἀρναίας μέ ὅραμα ἕνα σχολεῖο ἀνοιχτό στήν Κοινωνία καί τά ἐρεθίσμα-τά της θέλησε νά τιμήσει τήν λαμπρή ἐπέτειο τῆς Ἀπελευθέρωσης κάνοντας ἕνα ἀκόμη βῆμα πρός τό εὐρύ-τερο κοινό μετά τήν ἔκδοση καί κυκλοφορία τοῦ ἱστορικοῦ Ἡμερολογίου τοῦ 2013 Ὑπεύθυνη τῆς ἐκδήλω-σις ἦταν ἡ φιλόλογος καθηγήτρια τοῦ Γυμνασίου κ Γεωργία Σιδέρη Συμπαραστάτες στήν παραπάνω προσπάθειαστάθηκαν ὁ Σεβ Μητροπολίτης μας κ Θεόκλητος καί ὁ διάκονος π Γεώργιος Τρικκαλιώτης

Τό ἀφιέρωμα περιλάμβανε ἀφιέρωμα στούς Προσκόπους (στρατιωτικά ἀνταρτικά σώματα) πού ἔδιωξαντούς Τούρκους ἀπό τή Χαλκιδική τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1912 στόν Ταγματάρχη Γεώργιο Κολοκοτρώνη Διοικητῆτοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶν τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ πού ἀπελευθέρωσε τυπικά καί ἐπίσημα τή Χαλκιδική στίς2 Νοεμβρίου στόν ἀνθυπολοχαγό Ἰωάννη Ἀλεξάκη πού ἐπικεφαλῆς Τμήματος τοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶνἀπελευθέρωσε εἰδικά τήν Ἀρναία καί τή Βόρεια Χαλκιδική τήν ἴδια μέρα καί στόν τότε ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη πού ἔπαιξε σημαντικό ρόλο τίς δύσκολες ἐκεῖνες μέρες τῆς βίαιης ἀπομάκρυν-σης τῶν Τούρκων ἀπό τά χωριά τῆς Β Χαλκιδικῆς

Τό ἀφιέρωμα ἦταν ἐπενδυμένο μουσικά μέ τραγούδια τῶν Ἀπόστολου Καλδάρα Μίκη Θεοδωράκη Δή-μου Μούτση Διονύση Σαββόπουλου Μάνου Χατζηδάκη Εὐανθ Ρεμπούτσικα καί Νίκου Ξυλούρη

Στόχοι αὐτῆς τῆς ἀφιερωματικῆς ραδιοφωνικῆς ἐκπομπῆς ἦσαν α΄) Ἡ ἐνδελεχέστερη προσέγγιση τοῦ ἱστο-ρικοῦ ὑλικοῦ β΄) ἡ βιωματική προσέγγιση μιᾶς ραδιοφωνικῆς μετάδοσης γ΄) ἡ γνωριμία μέ μνημειώδη ἔργατῆς ἑλληνικῆς μουσικῆς ἔκφρασης καί τούς δημιουργούς τῶν ἔργων και δ΄) ἡ ἀνάδειξη τοῦ ρόλου τοῦ σχο-λείου καί τῆς ἐκπαίδευσης γενικώτερα στήν τοπική κοινωνία ἀλλά καί στήν εὐρύτερη περιοχή τῆς Χαλκιδικῆς

ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΠΛΑΤΕΙΑΣ Οἱ ἐργασίες γιά τήν ἀνάπλαση καί διαμόρφωση τῆς Πλατείας πού βρίσκεται ἀνάμεσα στά Μουσεῖα Ἱστο-

ρικό-Λαογραφικό καί Ὑφαντικῆς καί τῶν παρακείμενων κοινόχρηστων χώρων βρίσκονται στή φάση ὁλο-κλήρωσής τους

Πρέπει νά σημειώσουμε ὅτι ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη τοῦ παραπάνω ἔργου καί ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη γιάτήν ἀποκατάσταση τῆς διώροφης παραδοσιακῆς οἰκίας ὅπου στεγάζεται τό Μουσεῖο Ὑφαντικῆς ἐκπονήθη-καν ἀπό τόν συμπατριώτη μας Ἀρχιτέκτονα Μηχανικό κ Δημ Κ Ἀλεξάνδρου καί ἐγκρίθηκαν ἀπό τήν Δ΄ Ἐφο-ρία Νεωτέρων Μνημείων (ἕδρα Θεσσαλονίκη)

26

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Στό τεῦχος 972012 (σελ 18) γρά-ψαμε τήν εἴδηση ὅτι μέ πρωτοβουλία καίἀπόφαση τοῦ Δήμου μας δημιουργή-θηκαν ἐπισκέψιμες πολιτιστικές δια-δρομές στόν παραδοσιακό οἰκισμό τῆςκωμόπολης μέ τήν τοποθέτηση φωτο-γραφικῶν ἐπιγραφῶν σέ παραδοσιακάκτίρια καί ξύλινων πινακίδων σήμανσης τῶνδιαδρομῶν

Συμπληρώνοντας τό θέμα γιά τό ση-μαντικό αὐτό ἔργο σημειώνουμε τά παρα-κάτω ἐνδιαφέροντα

bull Σέ κεντρικό σημεῖο τῆς κωμόπολης καίἰδιαίτερα στό τρίγωνο τῶν δύο Μουσείωντοῦ ἱστορικοῦ ἱστοῦ παρουσιάσθηκε ἕναΘΕΜΑ πού ἀναφέρεται στά παλιά ἐπαγ-γέλματά της γιά ἐνημέρωση τῶν νέων τηςκαί τῶν ἐπισκεπτῶν Ἡ θεματική αὐτή πα-ρουσίαση ἔχει ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον ἀπότούς ξένους καί ἀπό τούς ντόπιους πούὁδηγοῦν ἐκεῖ τά παιδιά καί τά ἐγγόνια τουςγιά ἐνημέρωση (Βλέπε εἰκόνα)

bull Γιά πρώτη φορά ἡ Ἀρναία ἀπέκτησετόν δικό της χάρτη Ἔχει διαστάσεις 50Χ70ἑκ καί ἀναδιπλώνεται Ἡ πρώτη ἐκτύπωσηἔγινε στά ἑλληνικά σέ 10000 τεμάχια καίδιανέμεται δωρεάν ἀπό τόν Ἀπρίλιο τοῦ2012 μέ πρώτη παρουσίαση στό περσινό πα-νηγύρι τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς (26 Ἰουλί-ου)

Ἡ ποιότητα καί οἱ πληροφορίες πού πε-ριέχει ἱκανοποιοῦν καί τόν πιό ἀπαιτητικόἐπισκέπτη ἀπό τά μουσεῖα τίς διαδρομέςτά προϊόντα τίς ἐκδηλώσεις τήν Ἱστορίακαί τόν πολιτισμό τοῦ τόπου Ἀποτέλεσεκαί ἀποτελεῖ συνοδευτικό γιά τόν ἐπισκέ-πτη καθώς καί ἐργαλεῖα ξενάγησης ὥστενά γνωρίσει τόν τόπο

Ἡ ποιότητα καί ἡ λειτουργία του συν -αγωνίζονται ἀντίστοιχους χάρτες μεγάλωνπόλεων τοῦ ἐξωτερικοῦ Ἤδη τό 2013 γί-νεται ἡ δεύτερη ἀνατύπωσή του στά ἑλλη-νικά ἀλλά καί γιά πρώτη φορά στά ἀγγλι-κά (Βλέπε εἰκόνα)

bull Στήν ἀρχή στό τέλος καί ἐνδιάμεσατῶν πολιτιστικῶν διαδρομῶν τοῦ οἰκισμοῦτοποθετήθηκαν στά κτίρια σέ κομβικάσημεῖα ἐπιτοίχειοι χάρτες (ὅμοιοι μέ τούςπαραπάνω χάρτινους) μέ τίς διαδρομέςὥστε ὁ ἐπισκέπτης νά ἔχει εἰκόνες τῶν δια-δρομῶν καί τό σημεῖο πού βρίσκεται (βλέ-πε εἰκόνα)

27

῾Η ᾽Αλληλογραφία microας

∆∆ΙΙΑΑΛΛΟΟΓΓΟΟΣΣ ΜΜΕΕ ΤΤΟΟΥΥΣΣ ΑΑΝΝΑΑΓΓΝΝΩΩΣΣΤΤΕΕΣΣ ΜΜΑΑΣΣ ΚΚΑΑΙΙ ΤΤΟΟ ΠΠΕΕΡΡΙΙΟΟ∆∆ΙΙΚΚΟΟ ΜΜΑΑΣΣ

ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ-ΕΓΓΡΑΦΑbull Ἀπό τόν συμπολίτη μας καί γαμβρό τῆς Ἀρναίας δασολόγο (ἐν συντάξει) κ Νικ Κανελλόπουλο πήραμε (Ἀρναία

173) τήν παρακάτω laquoΠαπαδιαμαντίζουσαraquo καί ἐνδιαφέρουσα ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηΧαρά στήν ὑπομονή σου διά τήν συνέχισιν τῆς πολυσχιδοῦς πολυμεροῦς ἐκδόσεως πολυφρόντιδος ἐν μέσῳ

καιρῶν καθόλου εὐνοϊκῶν αὐχμηρῶν μάλλον λίανΟἱ τίς τύχες τοῦ κόσμου σήμερα διαχειριζόμενοι ἀρνοῦνται πεισμόνως νά ἐμπεδώσουν τοῦτο τό ἁπλόν πού

βεβαίως καί τό μέγιστον ζητούμενον εἶναι Ἡ περιβόητος περιλάλητος κρίσις κύριοι πρωτίστως εἶναι ΗΘΙΚΗΦωνάζουν νιαουρίζουν ἐπί τῶν κεράμων γαλές τεσσαράκοντα καί λέγομεν ὄτι τά καθαρά νιάου νιάου τῶν ψι-ψίνων ἀπό ἀλεκτορίδια εἶναι καί ἀλέκτορες Ἀλλά ἄς ἔλθωμε εἰς τά τοῦ οἴκου μας καί δή τά τῆς παιδείας Τάἀρχαῖα καταργήσαμε τήν ἑλληνική βαραθρώσαμε μονοτονικόν ἐφεύραμε Παπαδιαμάντην νά μεταφράσωμεμᾶς ἐμάρανε Ἀχιλλέαν πρό πολλοῦ ἐτυμβεύσαμε Τζάρτζανον καί ἐν τέλει ἡσυχάσαμε

Διάβασα τόν ἐπικήδειον ὄχι τοῦ Ἰωάννη Κονδυλάκη ἀλλά λόγον πού ἐκφώνησε ἐπικήδειον κάποιο ἄγνωστονὄπως γράφεται πρόσωπον διά κάποιον ἐξέχοντα Λιαριγκοβινό θανόντα τό 1886 Χαρακτηρίζει τόν ἐκλιπόνταἄνδρα - ρέκτην μεγαλοπράγμονα καί σταθερόν Κείμενον ἀποπνέον ἄρωμα ἀθανάτου γλώσσης ἑλληνικῆς ἔνθαἡ εὐφωνία ἠ λεπτότης ἡ χάρις καί καλλιέπεια θέλγουν

Εἰς τόν ἐκφωνήσατα λόγον τοιοῦτον εὖγε Εὖγε καί εἰς τόν τωρινόν ἄνδρα ρέκτην πολυπράγμονα καί στα-θερόν θαρρούντως ἀντιμετωπίζων τήν μεγίστην ἀπώλειαν συζύγου λατρευτῆς ἐπιμένων ἀξιοθαυμάστως εἰςτήν μεγίστην προσφοράν τήν σπουδαίαν ἔκδοσιν συνεχίζων laquoΑΡΝΑΙΑraquo

Μετά τιμῆςΝικόλαος Β Κανελλόπουλος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νικόλαε σʼ εὐχαριστοῦμε πολύ γιά τά καλά σου λόγια (καί laquoἐν ἀρχῇraquo καί laquoἐν τέλειraquo)ἀλλά ὑπερβαλλόντως λεγόμενα Ὄντως laquoἡ κρίσις πρωτίστως εἶναι ἠθικήraquo ἀλλά δέν μᾶς συμφέρει νά τό πα-ραδεχθοῦμε καί ἔτσι ὁ διάβολος πανηγυρίζει

bull Ὁ γνωστός ἱστορικός ἐρευνητής τῆς Βέροιας δικηγόρος καί τέως βουλευτής κ Γεώργιος Χιονίδης μᾶς ἔστει-λε (Βέροια 26) τήν παρακάτω ποικιλοτρόπως ἐνισχυτική τῶν προσπαθειῶν μας ἐπιστολή

Φίλε κ ΔΘ Κύρουlaquoἐκ τοῦ ὑστερήματοςraquo τῆς ἰσχνῆς ἤδη συντάξεώς μου ὡς δικηγόρου (γιά τά ταχυδρομικά τέλη τουλάχι-

στον)Σέ θαυμάζω γιά τό κουράγιο σου γιά τήν ἐξαίρετη (σέ ποιότητα καί ἀποτελέσματα) προσπάθειά σου πού μέ

συγκινεῖ διότι μία σχετικῶς μικρή περιοχή ἔχει πανελλήνια προβολή μέ τόν συνεχῆ τιτάνιο ἀγώνα σου ἑνόςἀτόμου ἀδύναμου laquoμικροῦraquo ἀντιπάλου στό laquoμέγαraquo κατεστημένο Συνέχισε λοιπόν νά ἀγωνίζεσαι γιά τή διά-δοση τῆς Παραδόσεως

Θερμά καί εἰλικρινῆ συγχαρητήριαΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε θερμότατα ἀγαπητέ κ Γ Χιονίδη γιά τή συνδρομή σας καί γιά τά καλά σας

λόγια ἐνέργειες πού μᾶς ἐνισχύουν γιά τή συνέχιση τῶν ἰσχνῶν προσπαθειῶν μας γιά τήν προβολή τῆς ὄμορ-φης Ἀρναίας Ὑγιαίνετε

bull Ἀπό τόν Λαρισαῖο συγγραφέα κ Νικόλαο Ἀθ Παπαθεοδώρου πήραμε (Λάρισα 46) τήν παρακάτω ἐπιστολήκ Κύρου

Εὐχαριστῶ πολύ γιά τήν ἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τό ὁποῖο φθάνει ἀνελλιπῶς στό σπίτι μου στήΛάρισα κάθε τρίμηνο Σάν ἀντίδωρο αὐτῆς τῆς εὐγενικῆς σας προσφορᾶς σᾶς ἀποστέλλω τό τελευταῖο μου βι-

28

βλίο πού κυκλοφόρησε πρίν λίγους μῆνες Ὅπως θά ἀντιληφθεῖτε εἶναι μία ἔρευνα πού ἔκανα στίς Μηλιές τοῦΠηλίου καί ἡ ὁποία διήρκεσε πάνω ἀπό δύο χρόνια Ἀντικείμενό της ἔχει τήν παρουσία τοῦ γνωστοῦ λαϊκοῦ ζω-γράφου Θεόφιλου Χατζημιχαήλ στό διάστημα 1897-1900 στίς Μηλιές Εἶναι μία περίοδος τῆς ζωῆς του σχετικάἄγνωστη μέχρι σήμερα στούς φιλότεχνους ἀλλά πολύ παραγωγική γιά τόν ζωγράφο ἰδίως σέ θρησκευτικές πα-ραστάσεις Ὅπως θά δεῖτε ἐντοπίσθηκαν 13 ἐντελῶς ἄγνωστα ἔργα του τά πιό παλιότερα πού ὑπάρχουνΜέχρι σήμερα γνωρίζαμε ὅτι τό παλαιότερο χρονολογημένο ἔργο του ἦταν τοῦ 1899 Ὅμως τά περισσότεραἀπό τά ἔργα πού ἀποκαλύφθηκαν στίς Μηλιές εἶναι τοῦ 1897 μέ 1898 μάλιστα ἕνα ἀπʼ αὐτά τό μοναδικό μέχρισήμερα τό ὑπογράφει μέ τό οἰκογενειακό του ὄνομα Θεόφιλος Γαβριήλ Κεφάλας 1897

Μέ μεγάλη ἐκτίμηση στό ἔργο σαςΦιλικά

Νικόλαος Ἀθ ΠαπαθεοδώρουΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Παπαθεοδώρου γιά τή δική σας εὐγενική προσφορά τοῦ ἐνδια-

φέροντος βιβλίου σας γιά τόν ζωγράφο Θεόφιλο καί τήν συμπληρωματική ζωγραφική του παραγωγή πού ἐντο-πίσατε στίς Μηλιές καί παρουσιάζετε

bull Ἡ Βιβλιοθήκη τοῦ Τμήματος Γλώσσας Φιλολογίας καί Πολιτισμοῦ Παρευξείνιων Χωρῶν τοῦ ΔημοκριτείουΠανεπιστημίου Θράκης μᾶς ἔστειλε (Κομοτινή 66) τήν παρακάτω εὐχαριστήρια ἐπιστολή

Σημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Πρόεδρε γιά τό τιμητικό γιά μᾶς αἴτημά σαςbull Ἡ καταξιωμένη Δραμινή λογοτέχνιδα κ Νόρα Κωνσταντινίδου μᾶς ἔστειλε (Δράμα 76) τήν παρακάτω φι-

λοαρναιώτικη καί καλλιγραφημένη ἐπιστολή

29

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητή κ Νόρα Κωνσταντινίδου τό laquoἀντίτιμοraquo γιά τίς ὡς τώρα ἀπολαυές σας ἀπό τήνἀνάγνωση τοῦ περιοδικοῦ μας δέν εἶναι laquoμικρόraquo διότι συμπληρώνεται μέ τά πολύτιμα γραφόμενά σας καί τόκάνουν laquoμέγαraquo Γιʼ αὐτό σᾶς εὐχαριστοῦμε θερμά

bull Ἀπό τόν Διευθυντή τοῦ ἱστορικοῦ περιοδικοῦ laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo φιλόλογο καί συγγραφέα κ Νίκο Χρ Ἀλιμπράν-τη πήραμε (Ὑμηττός 166) τήν παρακάτω ἐπιστολή πού προκαλεῖ μεγάλη λύπη στούς φίλους τῆς Πάρου καί τῆςἹστορίας της καί στούς ἀνθρώπους πού ἐκδίδουν παρόμοια περιοδικά

Ἀγαπητε κύριε ΚύρουΓιά λόγους οἰκονομίας ἔχω ἤδη σταματήσει νά ἀποστέλλω τιμητικά τά laquoΠαριανάraquo σέ πολλά ἔντυπα πού τά

ἐλάμβαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ὅπως ἔγινε τώρα καί μέ τό δικό σας ἔντυποΓιʼ αὐτό σᾶς παρακαλῶ ἐάν θέλετε νά μή μοῦ στέλλετε πλέον τήν laquoἈρναίαraquo πού εἶναι πράγματι χρήσιμο

καί πολύτιμο ἔντυπο πού συμβάλλει στήν ἱστορία τῆς περιοχῆς σας καί προβάλλει τήν πολιτιστική καί κοινω-νική καί ἀρχιτεκτονική κληρονομιά τοῦ τόπου

Σᾶς συγχαίρω γιά τήν προσφορά σας τήν ποικίλη καί εὔχομαι κάθε καλό καί ὑγεία καί συνέχιση τῶν ὡραίωνπνευματικῶν ἀγώνων σας

Μέ ἰδιαίτερη ἐκτίμησηΝ Ἀλιμπράντης

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη αἰσθανόμαστε μεγάλη λύπη διότι τό πολύ σημαντικό καί ἐπί πολλάχρόνια ἐκδιδόμενο περιοδικό σας ἀναγκάζεται λόγω τῆς πανελλήνιας οἰκονομικῆς κρίσης καί τῆς ἀδικαιολό-γητης αὔξησης τῶν ταχυδρομικῶν τελῶν νά διακόψει τήν τιμητική ἀποστολή του σέ πολλά ἔντυπα πού τό λάμ-βαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ἀνάμεσα στά ὁποῖα καί τό δικό μας

Ἐμεῖς ἀντιδρώντας ἀπέναντι σʼ αὐτούς πού ἀναγκάζουν σημαντικά καί μακρόβια ἔντυπα τέτοιου κυρίως πε-ριεχομένου νά διακόπτουν τήν πνευματική ἐπικοινωνία τους μέ ἄλλα παρόμοια ἔντυπα δέν θά διακόψουμε τήνἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ μας στά laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo καί ἤδη βρήκαμε τρόπο νά λαμβάνουμε τό περιοδικό σας χωρίςνα ὑποβάλλεσθε σέ ἔξοδα ἀποστολῆς

Ἐλπίζουμε ἐπίσης καί εὐχόμαστε ἡ ἀκούσια αὐτή ἐκ μέρους σας διακοπή ἀποστολῆς τοῦ περιοδικοῦ σας σέἄλλα ἔντυπα νά εἶναι σύντομη σύν Θεῷ πού ἴσως μᾶς λυπηθεῖ ὡς Ἕλληνες καί μᾶς ἀπελευθερώσει ἀπό τόνζυγό τῆς διηπειρωτικῆς δικτατορικῆς οἰκονομικῆς διακυβέρνησης (ΕΕ-ΔΝΤ-ΕΚΤ)

Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη ἔρρωσθε ἐλπίζοντες ὅσο ζῆτε κατά τό λατινικό ἀπόφθεγμα laquoDum spiro speroraquoΕὐχαριστοῦμε γιά τά καλά σας λόγια καί γιά τίς εὐχές σας

bull Ἀπό τόν Σερραῖο φίλο καί συνάδελφο κ Νίκο Κατσαμάνη πήραμε (Σέρρες 166) τήν παρακάτω ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηἘδῶ καί τουλάχιστον 20 χρόνια ἔχω τή χαρά νά διαβάζω τό τόσο ἀγαπημένο καί χρήσιμο περιοδικό laquoἈρναίαraquo

Ἀγάπησα παράλληλα καί τήν ὄμορφη κωμόπολη τήν ὁποία ἐπισκέπτομαι συχνάΣυμμεριζόμενος καί τήν ἀγωνία σου καί τούς προβληματισμούς σου ὅπως καταφαίνεται στήν ἀνοιχτή ἐπι-

στολή τοῦ τεύχους 98 Ἰανουάριος-Μάρτιος 2013 σπεύδω νά σέ διαβεβαιώσω ὅτι στό βαθμό πού μοῦ ἀναλο-γεῖ θά συμβάλλω στή συνέχιση τῆς ἔκδοσης καί διάδοσης τῆς Ἀρναίας

Ἡ προσπάθειά σου νά διασώσεις ὅτι σχετίζεται μέ τήν πολιτιστική κληρονομιά τῆς περιοχῆς σου μέ συγκι-νεῖ Σέ μιά ἐποχή ὄπου πλήττεται (στό πλαίσιο τῆς παγκοσμιοποίησης) ἡ ἱστορική καί κατʼ ἐπέκταση ἡ Ἐθνικήμνήμη ἡ φωνή σου εἶναι ἀπαραίτητη Προσωπικά στίς σελίδες τοῦ περιοδικοῦ βρίσκω πολλά καί ἐνδιαφέρονταστοιχεῖα τά ὁποῖα ἀξιοποιῶ ἐργαζόμενος ὡς φιλόλογος στό 1ο Γεν Λύκειο Σερρῶν

Πιστεύω πώς ἡ πορεία τῆς ldquoἈρναίαςrdquo δέ θά ἀνακοπεῖ πρός τέρψιν τῶν φίλων τηςὈφείλω τέλος νά σʼ εὐχαριστήσω πού ἀδιαλείπτως μοῦ ἀποστέλλεις τό περιοδικό

Μέ ἐκτίμησηΚατσαμάνης Νικόλαος φιλόλογος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νίκο σʼ εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς γιά τά φιλοαρναιώτικα αἰσθήματά σου καί τά καλάσου λόγια γιά τό περιοδικό μας στοιχεῖα τοῦ ὀποίου σέ βοηθοῦν στό ἐκπαιδευτικό σχολικό ἔργο σου Ὄντωςπλήττεται ἡ ἱστορική καί ἐθνική μνήμη ἀφοῦ Ἕλληνες καί μάλιστα πολιτικοί πού τάχα ἀγωνίζονται laquoγιά τόκαλό τοῦ τόπουlaquo χαρακτηρίζουν τή Μικρασιατική καταστροφή ἁπλά ὡς laquoσυνωστισμόraquo στό λιμάνι τῆς Σμύρνηςτόν στρατό τοῦ Θ Κολοκοκτρώνη laquoὀρδέςraquo ἀρνοῦνται τήν ὕπαρξη τοῦ χοροῦ τοῦ Ζαλόγγου διακηρύσσουν ὄτιμέ τούς Τούρκους στά χρόνια τῆς σκλαβιᾶς περνούσαμε καλά δέν τούς ἐνδιαφέρει ἄν οἱ Σκοπιανοί χρησι-μοποιοῦν ἐπίσημα τό ὄνομα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ὡς ὀνομασία τοῦ κρατιδίου τους καί λένε καί πράττουν ἕνα σωρόἄλλα σέ βάρος τῆς χώρας μας Ἐμεῖς κάνοντας τό καθῆκον μας θά συνεχίζουμε ὅσο ὑπάρχει laquoἄνωθενraquo θέλημακαί laquoκάτωθενraquo ἠθική καί (κυρίως) οἰκονομική συμπαράσταση νά laquoχτυποῦμε τή λύραraquo

30

∆ΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ(Ὅσα ἀναφέρονται σέ τίτλους στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία της)

Ἐπιμέλεια Δημ Θ Κύρουbull Ἡ ἐφημερίδα laquoΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΝΑ ΝΕΑraquo (Παλαιοχώρι) φ

21Ἀπρ-Ἰούν 2012 σ 14 γράφειraquondash Ἀθαν Αὐγερινοῦ Παλιοί Χάρτες τῆς Χαλκιδικῆς [Δη-

μοσιεύονται 4 παλαιοί Χάρτες τῶν ἐτῶν 1740 (γερμανικός)1827 (γαλλικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) 1862 (γαλ-λικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) καί 1829 (ἰταλικόςὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Liaringove)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΘΕΜΑraquo (Χαλκιδικῆς) γράφειndashΠρόταση τοῦ Δ Κύρου γιά κοινό ἑορτασμό τῶν 100 ἐτῶν

ἐλεύθερης Ἀρναίας καί τῶν 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἴδρυση τοῦΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου φ 1126-9-2012 σ 9

ndashὉμιλία στήν Ἀρναία - 1 Νοεμβρίου 2009 Ἡ Ἀπε λευθέ-ρωση τῆς Ἀρναίας καί ὁλόκληρης τῆς Χαλκιδικῆς - Καί πα-ρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ Δ Κύρου laquoἩ Ἀπελευθέρωση τῆςἈρναίας καί τῆς Βόρ Χαλκιδικῆς ἀπό τόν Τουρκικό ζυγό(1912) καί οἱ πρῶτες ἡμέρες ἐλεύθερη ζωῆςraquo [Πρόκειται γιάτήν ὁμιλία τοῦ κ Γ Ζωγραφάκη τήν 1η Νοεμβρίου 2009 στήνἈρναία πού δημοσιεύθηκε στό περιοδικό μας (τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σσ 8-14) καί κυκλοφορεῖ στό Διαδίκτυο ἀπʼ ὅπουἁλιεύθηκε καί δημοσιεύθηκε στήν ἐφημερίδα μέ τόν ἐπί-τιτλο laquoἈφιέρωμα στά 100 χρόνια ἐλεύθερης Χαλκιδικῆςraquo]φ 11818-10-2012 σσ 3-9

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Βο ρειοανα-τολικῆς Χαλκιδικῆς ἀπό τόν τουρκικό ζυγό τό 1912 καί Ἀνω-νύμου Ἀφιέρωμα στόν κληρικό ἐξ Ἀρναίας Διονύσιο Κυρά-τσο (1923-2005) πρώην Μητροπολίτη Δράμας φ 11925-10-2012 σσ 3 καί 5

ndash(Σύνταξης) ῾Εορτασμός ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας(Δημοσιεύεται τό Πρόγραμμα τῶν ἐκδηλώσεων γιά τά 100χρόνια ἀπό τήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας) φ 1201-11-2012 σ 9

ndash(Σύνταξης) Μέ δόξα καί τιμή ἑορτάστηκαν τά 100 χρό-νια Ἐλευθερίας τῆς Ἀρναίας (Χωρίς κείμενο ἀλλά μόνο μέμία φωτογραφία τμήματος τοῦ μνημείου τῆς Ἀπελευθέρω-σης μέ τήν ἐπιγραφή laquoΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣ bullΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ1912raquo πού ὑπάρχει ἐκεῖ) φ 1218-11-2012 σ 2

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoEBΔΟΜΑΔΙAIAraquo (Χαλκιδικῆς) (φ 29-10-2012 σ 6) γράφει

ndashἩ Ἱστορία τῆς Ἀρναίας μέσα ἀπό τά μουσεῖα της Ξα-κουστά μέχρι τά Βαλκάνια τά τοπικά ὑφαντά (Ἀναφέρεταιστό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο καί στό ΜουσεῖοὙφαντικῆς Ἀρναίας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΚΑΣΣΑΝΔΡΑraquo στό φ 20723-10-2012 σ6 γράφει

ndash (Σύνταξης) Ὑπογράφηκε ἡ σύμβαση γιά τήν κατασκευή

τοῦ ἔργου laquoἈνάπλαση πλατείας Μουσείου Ὑφαντικῆς(πρώην Γιαννούδενας) καί παρακείμενων κοινόχρηστων χώ-ρων ΔΚ Ἀρναίας Δήμου Ἀριστοτέληraquo προϋπολογισμοῦ11823099 εὐρώ Ξεκινᾶ ἡ ἐκτέλεση τοῦ ἔργου καί στό φ20815-1-2013 σ 9 γράφει

ndash Ἑορτάσθηκε στήν Ἀρναία ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρω-τομάρτυρος Στεφάνου καί τά 200 χρόνια τῆς ἀνέγερσηςτοῦ Ναοῦ 1812-2012

bull Τό περιοδικό laquoΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑraquo (Θεσσαλονίκη) τχ475Σεπτ-Ὀκτ 2012 σσ 280-282 γράφει

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ὁ Μακεδονικός Ἀγώνας Α΄ Γε-νικά (Στή σελ 282 γίνεται ἀναφορά στούς Ἀρναιῶτεςἀδελφούς ταγματάρχη Μαυρουδῆ καί γιά τόν ΘεοχάρηΓερογιάννη οἱ ὀποῖοι τό 1902 εἶχαν ἱδρύσει στήν Ἀθήναὅπου ἔμεναν τόν κεντρικό Μακεδονικό Σύλλογο ὁὀποῖος ἐνημέρωνε τούς ἐλεύθερους Ἕλληνες γιά τάσυμβαίνοντα στή Μακεδονία καί στρατολογῶντας ἐθε-λοντές ἔστελνε ὀλιγομελῆ στρατιωτικά ἀνταρτικά σώ-ματα στή δεινοπαθοῦσα ἀπό τούς Τούρκους καί τούςΒουλγάρους Μακεδονία)

bull Τό περιοδικό laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo στό τχ 71Σεπτ-Ὀκτ 2012γράφει

ndashΓιώργου Ζωγραφάκη 2 Νοεμβρίου 1912 Ἡ ἐπίσημη ἀπε-λευθέρωση τῆς Χαλκιδικῆς (Ἀναφέρεται καί στήν ὑποδοχήτοῦ Οὐλαμοῦ τοῦ Ἀνθυπολοχαγοῦ Ἰω Ἀλεξάκη στήνἈρναία) σ 6

Στό τχ 72Νοε-Δεκ 2012 σσ 6-11 γράφειndashΓιάννη Δ Κανατἀ Τά laquoΔεκεμβριανάraquo τοῦ 1916 στόν Πο-

λύγυρο (Στίς σσ 8-10 γίνεται ἀναφορά στά γεγονότα τῆςἈρναίας ὅπως περιγράφονται ἀπό τόν ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους στά laquoΧρονικά Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας)raquo τά ὁποῖα δημοσιεύθηκαν σέ συνέ-χειες στά τεύχη 78-812010 τοῦ περιοδικοῦ μας καί ἀπότόν γιατρό-βουλευτή Γρηγόριο Σαραφιανό στό ἈρχεῖοἘγγράφων του τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε σέ συνέχειες στάτεύχη 86-932011 τοῦ περιοδικοῦ μας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΖΑΤΟΥΝΑ - ΜΑΡΚΟΥ-ΒΛΟΓΓΟΣraquo φ270Σεπτ-Ὀκτ 2012 σ 4 γράφει

ndash (Νικόλη Φίλη) Λώρης Ἰωάν Θανόπουλος (Ἀναφέρεταιστό ἡλιακό ὡρολόγιο πού ὑπάρχει στό Κωδωνοστάσιο τοῦ ἹΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας κατα-σκευασμένο ἀπό τόν Ζατονίτη Λορέντζο (Λώρη) Θανόπουλοτό 1939) (Φωτοτυπία τοῦ δημοσιεύματος βλέπε στό τχ982013 στή στήλη laquoΟ ΤΥΠΟΣ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑraquo)

Ε Ν Τ Υ Π Α Π Ο Υ Λ Α Β Α Μ ΕΒΙΒΛΙΑ-ΑΝΑΤΥΠΑ

bull Τρύφωνος Τσομπάνη Μορφές τῆς Ἱστορίας τοῦ ΛαγκαδᾶΛαγκαδάς 2006 σσ 72 (Προσφορά τοῦ συμπατριώτη μας κἈστ Θ Καραστέριου)

bull Ἀθανασίου Δ Οἰκονόμου Στερεότυπες καί ἀστήρικτες ἀπό-

ψεις ἤ συνεχής ἔρευνα γιά τήν τοπική μας Ἱστορία ΒόλοςὈκτώβριος 2011 σσ 23

bull Ἀρχιμ Χρυσοστόμου Μαϊδώνη Τό μαρτύριο τῆς φωτιᾶς Τόμαρτύριο τῶν ἕξι παρθενομαρτύρων τοῦ Γεροπλατάνου Χαλ-

31

κιδικῆς (1854) Γεροπλάτανος 2012 σσ 32bull Νικόλη Π Φίλη Ἡ παιδεία στή Ζάτουνα ἀπό τήν Τουρκοκρα-

τία ἕως τό 1973 Ἀθήνα 2012 σσ 512 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀπο-στολή τοῦ βιβλίου γιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Γέροντος Δανιήλ Κατουνακιώτου Περί Παρθενίας (ἜκδοσιςἹεροῦ Ἡσυχαστηρίου Ἀδελφότητος Δανιηλαίων) ἍγιονὌρος 2009 σσ 78 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀποστολή τοῦ βιβλίουγιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Ἡ Πιάβιτσα τῶν Σιδηροκαυσίων καίτό ἐξωκκλήσι τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Θεσσαλονίκη 2012 σσ125 [Γίνεται ἀναφορά καί στή Λιαρίγκοβη Στή σελ 23 κα-ταγράφεται στά χωριά τῆς ΒΑ Χαλκιδικῆς μέ τά φορολογού-μενα νοικοκυριά κατά τά ἔτη 1519 1527 καί 1568 στή σελ 27ἀναφέρεται σέ ἰδιοκτησίες Λιαριγκοβινῶν τό 1873 στήν Πιά-βιτσα στή σελ 49 ἀναφέρεται στήν Ἐκπαιδευτική δραστη-ριότητα τοῦ δασκάλου Ν Βουργαρελίδη παραπέμποντας σέσχετικό ἄρθρο τοῦ ΔΚ στό περ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τχ 632004 σσ3-4 καί στή σελ 82 ἀναφέρεται στόν laquoἸσχυρό ἄνδρα τῆς Λια-ρίγκοβης Γερογιάννηraquo]

bull ndash Ἡ πανήγυρη τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου στήν Πιάβιτσα Φωτο-γραφική διαδρομή (1926-2011) Θεσσαλονίκη 2012 σσ 95 [ Στήσελ 69 δημοσιεύεται φωτογραφία μέ τούς μακαρίτεςἈρναιῶτες ὀργανοπαῖχτες Χριστόδουλο Ἀρβανίτη καί ΠέτροΖυγούρη τή 10ετία τοῦ 1980]

bull Κωνσταντίνου Ἰ Χιόνη Ἱστορική ἐξέλιξη τῆς ἀπονομῆς τῆς δι-καιοσύνης στή Θάσο (1709-1912) Ὄργανο ἀπονομῆς τοῦ δι-καίου τά δάση τῆς Θάσου φορολογούμενες γαῖες ὁ θεσμόςτῆς χρησικτησίας τίτλοι ἰδιοκτησίας καί νομολογία Θάσος2012 σσ 187

bull Περιοδικοῦ laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo τοῦ Λαογραφικοῦ Ὁμίλου Πολυ-γύρου Πολύγυρος Ὁ τόπος καί οἱ ἄνθρωποι (ἘπιμέλειαΓιάννης Κανατάς) Πολύγυρος 2010 σσ 347 [Στή σελίδα 65δημοσιεύεται ὁλοσέλιδη φωτογραφία τῆς Φιλαρμονικῆς τοῦΠολυγύρου μέ τόν διευθυντή της ἀρχιμουσικό Ἄγγελο Κω-δούνη ἀπό τήν Ἀρναία καί στή σελίδα 87 δημοσιεύεται ὁλο-σέλιδη φωτογραφία γνωστή ἀπό ἄλλες ἀλλοῦ δημοσιεύσειςτης στήν ὁποία εἰκονίζεται Σῶμα Προσκόπων τοῦ 1912 μέ(ἀρχηγό) τόν ὁπλαρχηγό Ἀθ Μινόπουλο καί ἀρκετούς Λια-ριγκοβινούς]

bull Ἱερομ Βενεδίκτου Νεασκητιώτη Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιο-ρείτου Συναξαριστής (μέ ἐνσωματωμένο τό Νέο Μαρτυρο-λογόγιο καί τό Νέο Ἐκλόγιο) ἀπόδοση στή ΝεοελληνικήἜκδοσις Συνοδίας Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου Ἱερά ΚαλύβηlaquoΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝraquo Νέα Σκήτη-Ἅγιον Ὄρος Τόμος Α΄2011 σελ 456middot Τόμος Β΄ 2011 σελ 431middot Τόμος Γ΄ 2011 σελ

437middot Τόμος Δ΄ 2012 σελ 351middot Τόμος Ε΄ 2012 σελ 398 καίτόμος ΣΤ΄ 2012 σελ 490 (Φιλολογική ἐπιμέλεια Δημ ΘΚύρου)

bull Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους Ἀρχιμ Εὐσέ-βιος Βίττης Ἀναφορά στόν ἀγώνα του καί τήν μαρτυρία του(1927-2009) Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 40

bull Ἀρχιμ Εὐσεβίου Βίττη Βίος καί Πολιτεία τοῦ δικαίου καί πο-λυάθλου Ἰώβ (Ἀνάλυση στό βιβλίο τοῦ Ἰώβ) τόμοι Α΄ ἍγιονὌρος 2010 σσ 456 καί Β΄ Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 615(Ἔκδοση Ἱ Μ Ὁσίου Γρηγορίου)middot μέ τήν ἀφιέρωση laquoΣτόνἀγαπητό ἀδελφό κ Δημήτριο Κύρου καθηγητή μέ βαθειάἐκτίμησι καί ἐγκάρδιες εὐχές ὑπέρ ὑγείας καί σωτηρίαςαὐτοῦ καί τῶν τέκνων του Ὁ Καθηγούμενος dagger Ἀρχιμ Γεώρ-γιος 114-12-2011raquo

(Τά παραπάνω δύο βιβλία ndashμαζί μέ τό περιοδικό laquoΟ ΟΣΙΟΣ ΓΡΗ-ΓΟΡΙΟΣraquondash προσφέρθηκαν στόν Ἐκδότη-Διευθυντή τοῦ πε-ριοδικοῦ μας ἀπό τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ Μονῆς Ἀρχιμ Γεώρ-γιο Καψάνη στίς 14-12-2011 κατά τήν ἐπίσκεψή του στήΜονή καί στό Γραφεῖο του ὅπου τοῦ πρόσφερε γιά τή Βι-βλιοθήκη τῆς Μονῆς τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo τοῦ ὁποίου ἡΜονή εἶναι ἀποδέκτρια καί τό βιβλίο του γιά τόν Μητροπο-λίτη Σωκράτη)

bull Νίκου Χρ Ἀλιπράντη Ἀντιφωνήσεις Ἀθήνα 2011 σσ 95bull Μαριάνθης Φ Παλάζη Ἕνα ὄνομα δύο τόποι Ἐπιβάτες Ἀνα-

τολικῆς Θράκης Νέοι Ἐπιβάτες Θεσσαλονίκης Ἀθήνα 2009σσ 240

bull Δήμου Κιμώλου Οἱ ρίζες τῶν κοινῶν παραδοσιακῶν Κιμώλου-Σερίφου (Λαογραφική ἔρευνα Θοδωρής Γ Λιβάνιος) Κίμω-λος 2011 σσ 63

bull Ἀντιστρατήγου Ἰωάννη Ἠλία Ἀλεξάκη Ἐγκώμιον ΓενναίουΣτρατηγοῦ ἐναρέτου πατριώτη Ἰωάννη Σωτ Ἀλεξάκη Ἡρά-κλειο 2012 σσ 32

bull Στέλιου Παπαθανασίου Ὁ Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης στάἄδυτα τῆς δημοσιογραφίας Ἀθήνα 2008 σσ 46

bull Δημ Θ Κύρου Δύναμη εἰρήνης ἡ Ὀρθοδοξία [Ἀνάτυπο ἀπότό βιβλίο laquoΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ldquoΗ ΟΡΘΟ-ΔΟΞΙΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑrdquo ndashΤΑ ΔΗ-ΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥraquo Θεσσαλονίκη 1994 σσ 83-96]Θεσσαλονίκη 2010

bull ndash laquoΧριστός ἐτέχθηraquo - Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ καί ἡ laquoἐπί γῆςεἰρήνηraquo - Ἡ Διήγηση τοῦ φιλοσόφου Ἀφροδιτιανοῦ γιά τά πα-ράδοξα μυστήρια πού ἔγιναν στήν Περσία στόν καιρό τῆς Γεν-νήσεως τοῦ Χριστοῦ γιά τούς Μάγους καί γιά τόν ἈστέραἈρναία Χριστούγεννα 2010 σσ 40

bull Τέκνα dagger Χαρίκλειας (ΓιῶργοςἙλένη Καίτη Μαρία) Δημητρα-κούδη (Θεσνίκη) 100 euro(34074 δρχ )

bull Πάχτας Θ Ἱπποκράτης (Θεσνίκη) 50 euro(17037 raquo )bull Κατσαμάνης Νικ (Σέρρες) 50 euro(17037 raquo )bull Βλάχτσης Νικ (Ἀθήνα) 50 euro(17037 raquo )bull Μπύρου Γρ Σουλτάνα (Ἀρναία) 40 euro(13629 raquo )bull Ρήγας Ἰω Δημ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Δημητρακούδης Ν Γεωργ (Ἀθήνα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Κατσαμούρης Γεώργ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Λαζαρίδης Χαρ (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρήγας Ν Κων (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )

bull Καρτσιώτης Μιχ (Πετροκέρασα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Μπάλλα-Σιέρου Στέλλα (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Καραμίχος Ἰω (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Χιονίδης Χ Γεώργιος (Βέροια) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρέμπελος Χρ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Βαλιάνος Θεολ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Βαλιάνος Στυλ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Κοτσάνης Κων (Θεσνίκη) 10 euro ( 3407 raquo )bull ΚΠ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κοκκαλιάρης Βασ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κωνσταντινίδου Νόρα (Δράμα) 10 euro ( 3407 raquo )bull Τζιτζιρίκας Ἰω Ἀστ 05 euro ( 1704 raquo )

ΟΙ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΕΣ ΜΑΣΓιά τή συνέχιση τῆς ἔκδοσης τοῦ περιοδικοῦ μας βοήθησαν οἰκονομικά καί εὐχαριστοῦμε οἱ

Ἡ σελίδα 163 από τόν Κώδικα Ληψοδοσίας (Κατάστιχο) τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1916-1947)ὅπου ἀναγράφονται τά ὀνοματεπώνυμα τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ἐπιτρόπων τοῦ ἔτους 1922 (πρίν ἀπό 91 χρόνια)

8

[Εὐκαιριακά θά πρέπει νά συμπληρώσουμε καί νά διορθώσουμε τίς Σημειώσεις 399 καί 400 τοῦ Ἐγγρά-φου 71 πού δημοσιεύθηκε στό προηγούμενο τεῦχος ὡς ἑξῆς Στή Σημείωση 399 τό 1932 νά γίνει 1933σύμφωνα μέ τό laquoΒιβλίον Πράξεων τοῦ Προσωπικοῦ τοῦ Ἡμιγυμνασίου Λιαριγκόβηςraquo (1915-1939) τόὀποῖο πρέπει νά προστεθεῖ στή Βιβλιογραφία καί στή Σημείωση 400 ἡ διάμετρος νά γίνει 35 καί τό λο-γότυπο νά γραφεῖ laquo ΥΜΝΑΣΙΟΝ ΛΙΑΡΙΓΚΟraquo καί νά γραφεῖ ἐνημερωτικά ὅτι ὁλόκληρη ἡ σφραγί-δα ἔχει τό λογότυπο κυκλικά laquoΗΜΙΓΥΜΝΑΣΙΟΝ ΛΙΑΡΙΓΚΟΒΗΣ 1914raquo καί στό κέντρο ὑπάρχει ἡ παρά-σταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό]

417 Ὁ Γεώργιος Ἀμπελουργός ὑπηρέτησε ὡς καθηγητής μέ καθήκοντα Διευθυντῆ τοῦ Ἡμιγυμνα-σίου Ἀρναίας ἀπό τίς 7 Φεβρουαρίου 1936 ἕως τίς 10 Ἰουλίου 1939 (Βλ laquoΒιβλίον Πράξεων raquo) Δένἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτόν καί γιά τήν καταγωγή του

418 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 37 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΒΑΣΙΛΕΙΟΝΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ-ΤΑΜΕΙΟΝ ΑΡΝΑΙΑΣraquo καί στό κέντρο ὑπάρχει ἡ παράσταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό

419 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτόν420 Δέν γνωρίζουμε ποιός ἦταν Πρόεδρος τῆς Κοινότητας (πιθανόν ὁ Εὐθ Τσαπραζλῆς) διότι τά

Πρακτικά τῆς περιόδου ἐκείνης ἦταν ἀνυπόγραφα ἴσως λόγω κακῆς λειτουργίας τοῦ Κοινοτικοῦ Συμ-βουλίου Ἀπό τίς 19 Ὀκτωβρίου ἀνέλαβε νέο Κοινοτικό Συμβούλιο μέ Πρόεδρο τόν Ἀναστάσιο Σαμαρᾶ

421 Ὁ Ἰωάννης (ἤ Παράσχος) Καραγιάννης γεννήθηκε τό 1899 Φοίτησε στήν Ἀστική Σχολή Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας) ἀπό τό 1905 ἕως τό 1912 (Βλ Μαθητολόγιον 1908-1913 πού βρίσκεται στό Γενι-κό Λύκειο Ἀρναίας) Τόν Μάϊο τοῦ 1919 κατατάχθηκε ὡς κληρωτός στόν Στρατό καί τόν Ἰούνιο με-τατέθηκε στόν Λόχο Στρατηγείου τῆς Σμύρνης καί σέ ἄλλες μονάδες τοῦ ἐκεῖ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ συμ-μετέχοντας στή Μικρασιατική Ἐκστρατεία μέχρι τά τέλη τοῦ 1921 ὁπότε ἐπέστρεψε στή Θεσσαλο-νίκη λόγω σοβαροῦ τραυματισμοῦ τόν Μάρτιο τοῦ 1923 Ἦταν σύζυγος τῆς Ἑλένης Καραστέριου Στήδεκαετία τοῦ 1970 ἔγραψε Ἡμερολόγιο 40 σελίδων το ὁποῖο ἀναφέρεται στή στρατιωτική του ζωήἀλλά καί σέ ἄλλα γεγονότα πού συνέβησαν στήν Λιαρίγκοβη ἀπό τό 1911 ἕως τό 1914 σέ συνδυασμόμέ τήν ἀρχιερατεία τοῦ ἐπισκόπου (τότε) Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη Πέθανε στά τέλη Ἰου-νίου τοῦ 1989 Λίγα χρόνια πρίν πεθάνει μᾶς τό ἔδωσε γιά φωτοαντιγραφή ἐκφράζοντας τήν ἐπιθυ-μία νά ἐκδοθεῖ σέ βιβλίο Τίς παραπάνω πληροφορίες πήραμε ἀπό τό Ἡμερολόγιό του οἱ ὁποῖες δια-φέρουν ἐλάχιστα ἀπό τις πληροφορίες τοῦ laquoΦύλλου Μητρῴουraquo του (Γιά τόν Ἰω Καραγιάννη καί τόἩμερολογιό του βλέπε (ΔΘΚ) Μικρές Εἰδήσεις ΑΡΝΑΙΑ τχ 4Μάρτ-Αὔγ 1989 σ 13 καί Δημ ΘΚύρου 1 Ἕνας γέροντας θυμᾶται ΑΡΝΑΙΑ τχ 11Ἀπρ-Ἰούν 1991 σσ 5-7 καί 2 Ἡ Ἱστορία τοῦἹεροῦ Ναοῦ τῶν Ἁγίων Ἀναργύρων ἀπό τήν ἵδρυσή του (1919) ὥς τήν ἀνακήρυξή του σέ ἐνοριακό Ναό(1982) στόν Συλλογικό Τόμο laquoἹερός Ναός Ἁγίων Ἀναργύρων Ἀρναίας Ἀρναία 2002 σσ 34-35 καί 58-59 (Σημ 18-21)

422 Χρημάτισε Δήμαρχος ἤ Πρόεδρος Δημαρχιακῆς Ἐπιτροπῆς) ἀπό τό 1948 ἕως τό 1950 Περισ-σότερα γιʼ αὐτόν καί γιά τήν αὐτοδιοικητική του δραστηριότητα βλέπε Δημ Θ Κύρου Ὁ φιλοαρναι-ώτης Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης (1911-1944) προτείνει στά 1937laquoΝά γίνῃ Κέντρο Τουρισμοῦ ἡ Ἀρναία ἡ δροσερά καί ὡραίαraquo ΑΡΝΑΙΑ τχ 92Ἰούλ-Σεπτ 2011 σσ6-7 μέ ἐπιφύλαξη ὅσον ἀφορᾶ στίς ἡμερομηνίες γιά τή δημαρχιακή του θητεία

423 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 36 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΒΑΣΙΛΕΙΟΝΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ bull ΔΗΜΟΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo καί στό κέντρο εἶναι ἡ παράσταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό(Φωτογραφία τῆς σφραγίδας αὐτῆς μαζί μέ ἄλλες τῆς Κοινότητας καί τοῦ Δήμου Ἀρναίας βλέπε στόὀπισθόφυλλο τοῦ τχ 24Ἰούλ - Σεπτ 1994 τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo)

424 Ἡ ὑπογραφή του εἶναι μή ἀναγνώσιμη καί δέν γνωρίζουμε τό ὀνοματεπώνυμό του οὔτε ἔχου-με ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτόν

425 Ἡ σφραγίδα εἶναι στρογγυλή διαμέτρου 31 ἑκ Κυκλικά ἀναγράφεται τό λογότυπο laquoΣΤΑΘΜΟΣΧΩΡΟΦΥΛΑΚΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo Στό κέντρο ἀναγράφεται ἡμικυκλικά ἡ φράση laquoΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣraquoκαί εἰκονίζεται ἡ παράσταση τοῦ ἐθνοσήμου μέ τόν θυρεό

426 Τό χρονικό τῆς ἠλεκτροδότησης τῆς Ἀρναίας ἔχει περιληπτικά ὡς ἑξῆς Οἱ πρῶτες αποφάσειςτῆς Κοινότητας Ἀρναίας πάρθηκαν τό 1927 (ἀρ 10 καί 30) ἐπί προεδρίας Βασιλείου Κεχαγιᾶ (Βλ laquoΒι-βλίον Ἀποφάσεων 1921-1927raquo τῆς Κοινότητας Λιαριγκόβης) ἀλλά δέν ὑλοποιήθηκαν τότε Στίς 13 Δε-κεμβρίου τοῦ 1935 τό Κοινοτικό Συμβούλιο (Πρόεδρος Ἀλέξ Ἀλεξάνδρου) ἀποφάσισε (Ἀπόφαση ἀρ113) νά δημοσιευθεῖ σχετική Διακήρυξη στίς ἐφημερίδες τῆς Θεσαλονίκης laquoΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣraquo καί laquoΧΡΟ-ΝΟΣraquo γιά πέντε ἡμέρες ἔναντι 45750 δραχμῶν Στίς 26 Ἀπριλίου τοῦ 1936 μέ Ἀπόφασή του (ἀρ 39)

9

ἐπί προεδρίας Χριστοδούλου Ἀδαμίδη ἐγκρίθηκε ὁ ἠλεκτροφωτισμός τῆς κωμοπόλεως καί στίς 24 Μαΐ-ου τοῦ ἴδιου ἔτους μέ ἄλλη Ἀπόφασή του (ἀρ 47 βλ καί Πρακτικό ἀρ 24) ἐπί προεδρείας ΘεοχάρηΜπάτσιου ὁ ἠλεκτροφωτισμός ἀνατέθηκε ὕστερα ἀπό δημοπρασία στόν Κατάκαλο Κ Κατακάλου (ΒλlaquoΒιβλίον Πρακτικῶν 1935-1937raquo καί laquoΒιβλίον Ἀποφάσεων 1935-1936raquo τῆς Κοινότητος Ἀρναίας) καί μέσαστό 1936 (ὑποθέτουμε) ἄρχισε ἡ ἠλεκτροδότηση στήν Ἀρναία τῆς γκαζόλαμπας Δέν γνωρίζουμε πότεἀκριβῶς οἱ τότε κάτοικοι τῆς Ἀρναίας (πρόσφατοι πρόγονοί μας) ἀναφώνησαν τό laquoΕἴδομεν τό φῶςτό ἠλεκτρικόνraquo καί εἰδικά τό laquoΚατακαλικόνraquo Ὅποιος γνωρίζει ἄς μᾶς ἐνημερώσει Ἀπό τό 1959 τόνἠλεκτροφωτισμό τῆς Ἀρναίας ἀνέλαβε ἡ Δημόσια Ἐπιχείρησις Ἠλεκτρισμοῦ (ΔΕΗ) ἡ ὁποία κυριο-λεκτικά καί μεταφορικά laquoμᾶς ἄλλαξε τά φῶταraquo Ἄν ξέραμε τί μᾶς περίμενε μέ τή ΔΕΗ τόν ἑπό-μενο αἰώνα μετά ἀπό 53 χρόνια (1959-2012) θά θέλαμε νά φωτιζόμαστε ἀκόμα ἀπό τόν ΚατάκαλοΕἶδες ἡ ΔΕΗ

427 Ὁ Κατάκαλος Κ Κατάκαλος (ἤ Κατακάλου) καταγόταν ἀπό τήν Γαλάτιστα τῆς Χαλκιδικῆς Ἀπότό 1927 ἦρθε σέ ἐπαφή μέ τήν Κοινότητα γιά νά ἀναλάβει τήν ἠλεκτροδότηση τῆς κωμόπολης χω-ρίς ἀποτέλεσμα Φαίνεται ὅτι στίς ἀρχές τῆς 10ετίας τοῦ 1930 (ἴσως 1934) ἦταν ἰδιοκτήτης ἀλευρο-μύλου στήν Ἀρναία γιά τίς ἀνάγκες τοῦ ὁποίου ἔπαιρνε νερό ἀπό τό ὑδραγωγεῖο μέ ἀποτελεσμα νάπαρατηρεῖται ἔλλειψη νεροῦ στόν οἰκισμό γεγονός πού προκάλεσε τήν ἀπαγόρευση ἀπό τό Κοινοτι-κό Συμβούλιο τοῦ 1934-1935 (Πρόεδρος Ἀλέξανδρος Ἀλεξάνδρου) λήψης νεροῦ ἀπό τό νεοκατα-σκευασθέν ὑδραγωγεῖο μέ τήν ὑπόδειξη ἡ λήψη νεροῦ νά γίνεται σύμφωνα μέ τό ἤδη ὑπογραφέν Συμ-βόλαιο Ἠλεκτροφωτισμοῦ τῆς Ἀρναίας ἀπό τή βρύση τῆς κεντρικῆς πλατείας Ὁ Κατάκαλος συνέχι-ζε κι ἀργότερα νά παίρνει νερό ἀπό τό ὑδραγωγεῖο μέ ἀποτέλεσμα νά μηνυθεῖ ἀπό τόν τότε Πρόεδρο(Χριστ Ἀδαμίδη) καί νά καταδικασθεῖ ἀπό τό Εἰρηνοδικεῖο Ἄρνης ὁπότε σταμάτησε νά χρησιμοποιεῖτό νερό τοῦ ὑδραγωγείου καί μέ κατάλληλη συσκευή ὀλιγοδάπανη κατόρθωσε νά συγκεντρώνει τόνερό πού χρησιμοποιεῖτο γιά τόν ἠλεκτροφωτισμό τή νύχτα καί νά τό διαθέτει τήν ἑπόμενη μέρα στόνἀλευρόμυλο Μέ τήν ἔλευση τῶν Γερμανῶν στήν Ἀρναία (1941) ὁ Κατάκαλος ἔχοντας σύζυγο Γερ-μανίδα ἔσπασε τήν κλειδαριά τοῦ ὑδραγωγείου καί ὅταν ἡ Κοινότητα κάλεσε τήν Ἑλληνική Ἀστυνο-μία αὐτός ἀπείλησε τόν Ἀστυνόμο τόν τότε Πρόεδρο τῆς Κοινόητας Γ Γκουνιώτη καί τόν τότε Γραμ-ματέα Γ Κατσιαμούρη laquoὅτι θά τούς στείλει εἰς τό στρατόπεδον συγκεντρώσεως διά τήν στάσιν τουςἀπέναντί του ἡ ὁποία ἀποδεικνύει ὅτι εἶναι Ἀγγλόφιλοι καί προσπαθοῦν νά παρεμβάλλουν προσκόμ-ματα εἰς τήν ἐργασίαν του διότι αὐτός εἶναι γνωστός Γερμανόφιλοςraquo Ἔτσι σʼ ὅλη τή διάρκεια τῆς κα-τοχῆς χρησιμοποιοῦσε τό νερό τοῦ ὑδραγωγείου laquoχωρίς μάλιστα νά καταβάλλει οὐδένα φόρον διό-τι οὐδείς ἐτόλμα νά φορολογήσῃ τόν κ Κατάκαλον ὁ ὁποῖος ἦτο ἕτοιμος νά συκοφαντήσῃ τόν φο-ρολογοῦντα ὅτι τόν καταπιέζει διότι εἶναι Γερμανόφιλοςraquo

Τόν Μάϊο τοῦ 1945 μετά τήν ἀπό τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1944 ἀποχώρηση τῶν Γερμανῶν ἀπό τήν Ἑλλά-δα ἡ Κοινότητα μέ Ἀπόφασή της (ἀρ 43-5-1945) ἀπαγόρευσε στόν Κατάκαλο νά παίρνει νερό ἀπό τόὑδραγωγεῖο γιά τόν ὑδρόμυλό του καί τοῦ ὑπέδειξε νά παίρνει νερό ἀπό τή βρύση τῆς κεντρικῆς πλα-τείας ἤ νά ξανακατασκευάσει τή συσκευή πού εἶχε προπολεμικά (Γιά ὅλες τίς παραπάνω πληροφορίεςβλέπε laquoΒιβλίον Ἀποφάσεων 1943-1946raquo καί Βιβλίο Πρακτικῶν 1943-1947raquo τῆς Κοινότητας Ἀρναίας)

428 Ὁ Θεόδωρος Ματζώλης γεννήθηκε τό 1894 Ἦταν γιός τοῦ Γεωργίου καί ἀδελφός τοῦ Δημη-τρίου (γένν 1905) καί τοῦ Μαυρουδῆ (γένν 1914) πού σκοτώθηκε κατά τόν ἑλληνοϊταλικό πόλεμο(Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo ὅπου τό ἐπώνυμό τους καταγράφεται ὡς Ματσόλης Ματζόλης καίΜατζιώλης ἀντίστοιχα) Τό 1937 φαίνεται ὡς κάτοικος τοῦ χωριοῦ Μικρό Σούλι Σερρῶν Ἀπό ἐκεῖ στάτέλη Αὐγούστου τοῦ ἴδιου ἔτους μέ ἐπιστολή του ἐνημέρωσε τόν Μητροπολίτη Ἱερισσοῦ καί ἉγίουὌρους ὅτι ὁ Γραμματέας τῆς Μητροπόλεως Ζιχνῶν ἐπιθυμεῖ νά ἐργασθεῖ στήν Μητρόπολη Ἱερισσοῦκαί γιά διάφορα ἐκκλησιαστικά θέματα Στήν ἐπιστολή αὐτή αὐτοχαρακτηρίζεται ὡς laquoἄλλοτε ὑποτα-κτικόςraquo τοῦ Μητροπολίτη καί τοῦ κάνει γνωστό ὅτι τυγχάνει laquoδιευθύνων τά τῆς ἐνοριακῆς ἐπιτρο-πείαςraquo τοῦ Ἱ Ναοῦ Ἁγίου Γεωργίου τοῦ Μικροῦ Σουλίου Στή λακωνική ἀπάντησή του ὁ Μητροπολί-της τοῦ γράφει ὅτι ἡ Μητρόπολη δέν χρειάζεται Γραμματέα ἀφοῦ τή θέση αὐτή κατέχει ὁ παπα-Ἀθα-νάσιος Κυρούδης καί ὅτι τοῦ στέλνει φυλλάδιά του (προφανῶς μέ τά γνωστά Θρησκευτικά Μαθήματα)καί τέλος τόν συγχαίρει γιά τή θέση πού κατέχει στόν Ναό τοῦ χωριοῦ (Βλ Δημ Θ Κύρου Μιά αἰτη-τική ἐπιστολή τοῦ Ἀρναιώτη Θεοδώρου Ματζώλη (κατοίκου Μικροῦ Σουλίου Σερρῶν) πρός τόν Μη-τροπολίτη Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη καί ἡ ἀπάντηση τοῦ Μητροπολίτη στά 1937 ΑΡΝΑΙΑτχ 91Ἀπρ-Ἰούν 2011 σσ 26-27) Πιθανόν νά πέθανε τό 1980

10

Τό Σωmicroατεῖο

laquoἝνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ldquoἩ Ἁγία ΠαρασκευήrdquoraquoἩ ἵδρυση τό 1918 τό Καταστατικό καί τά πρῶτα microέλη του(Πληροφορίες ἀπό τρία ἀνέκδοτα Ἔγγραφα τοῦ Ἱστορικοῦ Ἀρχείου Μακεδονίας1)

Τοῦ Δημ Θ ΚύρουΣτίς ἀρχές τοῦ 1918 ἱδρύθηκε στή Λιαρίγκοβη γυναικεῖο Σωματεῖο μέ τήν ἐπωνυμία laquoἝνωσις Ἑλλη-

νίδων Λιαριγκόβης ldquoἩ Ἁγία Παρασκευήrdquoraquo μέ τή συμμετοχή καί γυναικῶν ἀπό τά χωριά Παλαιοχώρι Νε-οχώρι καί Μεγάλη Παναγία πού ἵδρυσαν Παραρτήματα ἐκεῖ

Τήν πρωτοβουλία τῆς ἵδρυσης εἶχε ὁ Ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτης βοηθούμε-νος ἀπό τήν Δέσποινα Ἰ Λαχωβάρη ἡ ὁποία καταγόταν ἀπό τό Κάϊρο καί ἦταν ἐπιστρατευμένη στόνἘρυθρό Σταυρό μέ τόν βαθμό τοῦ Λοχαγοῦ πολύ μορφωμένη καί μέ ζῆλο γιά τήν ἐξύψωση τῆς γυ-ναίκας2 Τό Σωματεῖο λειτουργοῦσε ἀνεπίσημα καί πολύ πρίν ἀπό τό 1918 (μετά τό 1911 χρονιά πούἦρθε στή Λιαρίγκοβη ὁ ἐπίσκοπος Σωκράτης) μέ πρωτεργάτρια τήν ἀνεψιά τοῦ ἐπισκόπου Αἰμιλία Κον-τοπούλου3

Οἱ ἐπίσημες ἐνέργειες γιά τήν ἵδρυση τοῦ Σωματείου ἄρχισαν μέ Συνέλευση 34 γυναικῶν ἡ ὁποίαπραγματοποιήθηκε στίς 11 Μαρτίου τοῦ 1918 στό Δημοτικό Σχολεῖο τῆς Λιαρίγκοβης4 καί συντάχθηκεσχετικό Πρακτικό (τετρασέλιδο) Στή Συνέλευση αὐτή πού εἶχε Διευθύντρια τήν Δέσπ Λαχοβάρη συ-ζητήθηκε κατά ἄρθρο τό ἀποτελούμενο ἀπό 20 ἄρθρα Καταστατικό πού κατατέθηκε καί ψηφίσθηκεὁμόφωνα ἀπό τίς 34 γυναῖκες (ἱδρυτικά Μέλη) πού ἦσαν οἱ παρακάτω5 1)Ἀρίστη Μανταλίδου6 2) Κα-τίνα Ἰ Κοτσάνη7 3) Λασκαρίνα Ἀγ Πητούλα8 4) Θάλεια Ἀ Καλυβιώτου9 5) Μαρία Γ Βαγγιᾶ10 6) Αἰκα-τερ Θ Βαγγιᾶ11 7) Μπηγίνα Χ Τσακνάκη12 8) Ὄλγα Κ Κατερινάρη13 9) Μαρία Χ Χατζῆ14 10) ἈγλαΐαΤσακνάκη15 11) Ὄλγα Ἰ Χασιώτη16 12) Αἰκατερινη Ἰ Ρουκᾶ17 13) Αἰκατ Δ Ξιούφη18 14) Χρύσω ἈἈμπίου19 15) Ἀγλαΐα Παπακωνσταντίνου20 16) Ἀναστασία Δίμκα21 17) Μαρία Ἰ Πιτέρη22 18) Ἀναστ ἸΚοτσάνη23 19) Μαρία Δημητρακούδη24 20) Μαρ Ἀθ Σμαραγδῆ25 21) Δέσπω Κ Κοκκαλιάρη26 22) ἘλΓ Μπογιατζῆ27 23) Μαρία Τσακνάκη28 24) Μαρία Ν Τζιμόκα29 25) Κατίνα Τζιμακοπούλου30 26) Ἄννα ΖΜατθαιοπούλου31 27) Αἰκατερίνη Ἀ Παπαδήμου32 28) Σουλτάνα Γ Ματσίγκου33 29) Σουλτάνα Ἰ Μαυ-ροδάρα34 30) Ἑλένη Ἰ Μπισάδου35 31) Ἀναστασία Γ Πητούλα36 32) Μηλιά Ἀ Παπαθεοχάρη37 33) Πουλ-χερία Ἀ Ρουκᾶ38 καί 34) Ἄννα Β Κουδούνη39

Τό ψηφισθέν Καταστατικό πού εἶναι γραμμένο στή δημοτική γλωσσική μορφή καί ἐνσωματωμένοστό συνταχθέν Πρακτικό ἔχει ὡς ἑξῆς

laquoἌρθρο 1ο Ἱδρύεται γυναικεῖο σωματεῖο μέ ἕδρα τή Λιαρίγκοβη καί τίτλο laquoἝνωσις ἙλληνίδωνΛιαριγκόβης ἡ Ἁγία Παρασκευήraquo

Ἄρθρο 2ο Σκοπός τοῦ Σωματείου εἶνε νά ἐνισχύση τήν κοινωνική δραστηριότητα εἰς τή Λια-ρίγκοβη καί τή Χαλκιδική ἐν γένει Ἔτσι ἀπό ἐκεῖνα πού λίγο κατrsquo ὀλίγο θά ἐπιδιώξει τό Σωματεῖοθά εἶνε πχ νά βοηθήσει τή σχολική μόρφωση νrsquo ἀναπτύξει τήν κοινωνική ἀγωγή νά ἐργαστεῖ γιά νάκαλυτερέψει τούς ὑγιεινούς καί ὑλικούς ὅρους τῆς ζωῆς στόν τόπο νά βελτιώσει τή θέση τῆς γυναι-κός νrsquo αὐξήσει τήν οἰκονομική της παραγωγή ἀνάλογα μέ τήν ἐργασία της καί νά φροντίσει γιά τήνκοινωνική φιλανθρωπία

Ἄρθρο 3ο Τό σωματεῖο ἀποτελεῖται ἀπό τίς ἱδρύτριες πού ὑπογράφονται παρακάτω καί ἀπόὅσες ἄλλες Ἑλληνίδες θά γίνουν ἀργότερα μέλη σύμφωνα μέ τό Καταστατικό

Ἄρθρο 4ο Κάθε Ἑλληνίδα ἀπό δέκα ὀχτώ ἐτῶν καί πάνω μπορεῖ νά γίνει μέλος τοῦ Σωματείουἄν τήν προτείνουν τέσσερα παλαιότερα μέλη καί δέκα πέντε τό ἐλάχιστο μέρες ὕστερα τήν ἐγκρίνειἡ ὁλομέλεια σέ ταχτική Γενική της Συνέλευση

Ἄρθρο 5ο Μέλος πού προταθεῖ καί δέν γίνει δεχτό εἰμπορεῖ νά ξαναπροταθεῖ ἕξ μῆνες ὑστε-ρώτερα

Ἄρθρο 6ο Τό ποσό τῆς συνδρομῆς τῶν μελῶν κανονίζεται κάθε χρόνο ἀπό τή Γεν Συνέλευση πούἐκλέγει καί τήν Ἐφορία ὅμως ἡ συνδρομή δέν εἰμπορεῖ νά εἶνε μικρότερη ἀπό 50 λεπτά οὔτε μεγα-λύτερη ἀπό δύο δραχμές τόν μῆνα Ὅτι δίνει ἤ δώσει παρά πάνω ἀπό τήν ὡρισμένη συνδρομή του

11

ἕνα μέλος θεωρεῖται δωρεά του Καί πρόσωπα πού δέν εἶνε μέλη μποροῦν νά δώσουν δωρεές ἀλλrsquoαὐτές πρέπει νά τίς δεχτεῖ πρίν μέ ἀπόφασή της ἡ Γεν Συνέλευση

Ἄρθρο 7ο Πρός τό παρόν καί ὅσο δέν τό μεταβάλλει ἡ ἁρμόδια Γεν Συνέλευση τό ποσό τῆς συν-δρομῆς ὁρίζεται σέ πενήντα λεπτά τόν μῆνα

Ἄρθρο 8ο Τό Σωματεῖο διοικεῖται ἀπό τήν ὁλομέλειά του πού συνεδριάζει ταχτικά σέ Γενική Συ-νέλευση μιά φορά τήν ἑβδομάδα σέ μέρα πού ὁρίζει κάθε χρόνο ἡ Γενική Συνέλευση πού ἐκλέγεικαί τήν Ἐφορία Τά ζητήματα πού θά συζητηθοῦν πρέπει νά τοιχοκολλοῦνται τρεῖς ἡμέρες πρίν στόΚατάστημα τοῦ Σωματείου ἀλλοιῶς μένουν νά συζητηθοῦν τήν κατόπι βδομάδα Ἡ Γεν Συνέλευσηεἶνε σέ ἀπαρτία ἅμα εἶνε ἑφτά μέλη

Ἄρθρο 9ο Οἱ ἀποφάσεις στίς Γενικές Συνελεύσεις λαβαίνονται μέ μυστική ψηφοφορία ndashκαί ἄνἕνα μόνο μέλος τό ζητήσειndash καί μέ πλειοψηφία ἀπόλυτη τῶν μελῶν πού εἶναι παρόντα

Ἄρθρο 10ο Τήν ὁλομέλεια τήν ἀντιπροσωπεύει ἐξώδικα ἤ δικαστικά ἐκτελεῖ τίς ἀποφάσεις τηςκαί κάνει ὅλη τήν ἄλλη καθημερινή ὑπηρεσία τοῦ Σωματείου μιά Ἐφορία ἀπό τρεῖς κοσμήτριες ἀπότίς ὁποῖες δύο καί μόνον ἀρκοῦν γιά νά ἐνεργήσουν νομίμως καί ἐγκύρως Τήν Ἐφορία τήν ἐκλέγεικάθε χρόνο ἡ ὁλομέλεια στήν πρώτη της ταχτική Γεν Συνέλευση τοῦ μηνός Ἰανουαρίου Ἡ ἐκλογήγίνεται πάντοτε μέ μυστική ψηφοφορία καί μέ σχετική πλειοψηφία Ἄν δύο ἤ περισσότερες ὑποψή-φιες ἰσοψηφιστοῦν ξαναγίνεται ψηφοφορία καί ἡ Συνέλευση ἐκλέγει ὑποχρεωτικά μίαν ἀπό αὐτέςἩ ἐφορευτική περίοδος βαστᾶ ἕνα χρόνο ἀρχίζοντας στίς δέκα πέντε Ἰανουαρίου ἕως τίς 15 Ἰανουα-ρίου τοῦ ἄλλου χρόνου

Ἄρθρο 11ο Τό ἴδιο μέλος δέν εἰμπορεῖ νά ἐκλεχτεῖ κοσμήτρια παρά πάνω ἀπό δυό χρονιές κατάσειρά Γιά νά ἐκλεχτεῖ ξανά πρέπει νά μεσολαβήσουν δύο ἄλλες χρονιές

Ἄρθρο 12ο Ἄν στό ἀναμεταξύ τῆς χρονιᾶς γιά ὁποιοδήποτε λόγο πάψει ἡ ὑπηρεσία μιανῆς ἤπερισσοτέρων ἀπό τίς κοσμήτριες γίνεται ἀναπληρωματική ἐκλογή γιά τό ὑπόλοιπο τῆς χρονιᾶς

Ἄρθρο 13ο Δέν εἰμπορεῖ νά γίνη κοσμήτρια καί ἄν εἶνε παύει ὅποια ἀπουσιάζει ἀπό τή Λια-ρίγκοβη γιά περισσότερο ἀπό ἕνα μῆνα στό χρόνο

Ἄρθρο 14ο Ἡ συνέλευση πού ἐκλέγει κάθε χρόνο τίς κοσμήτριες ἐξετάζει καί ἐγκρίνει τούς λο-γαριασμούς πού τῆς παρουσιάζει ἡ Ἐφορία πού πρόκειται νά ἀποχωρήσει

Ἄρθρο 15ο Οἱ τρεῖς κοσμήτριες μοιράζονται ἀναμεταξύ τους τήν ὑπηρεσία Ἡ μιά παίρνει τό Τα-μεῖο ἡ ἄλλη τό γραφεῖο καί ἡ τρίτη τή διεύθυνση τῶν συνελεύσεων

Ἄρθρο 16ο Καμμιά εἴσπραξη δέν εἶνε ἔγκυρη χωρίς ἀπόδειξη ὑπογραμμένη ἀπό τήν Ταμία καίμιά τοὐλάχιστο ἀπό τίς δύο ἄλλες κοσμήτριες

Ἄρθρο 17ο Ἀπαγορεύεται νά μένουν στό Ταμεῖο τοῦ Σωματείου πάνω ἀπό χίλιες δραχμές Κάθεποσό πέρα ἀπό τίς χίλιες δραχμές πρέπει νά κατατίθεται στήν Ἐθνική Τράπεζα τῆς Ἑλλάδος

Ἄρθρο 18ο Μέλος πού δέν ἔχει πληρωμένη τή συνδρομή του δέν ἔχει δικαίωμα οὔτε νά συζη-τήση οὔτε νά ψηφίσει σέ Γεν Συνέλευση οὔτε νά ἐκλεχτεῖ κοσμήτριαmiddot καί ἄν καθυστερήση παράπάνω ἀπό τρεῖς μῆνες χωρίς βάσιμη καί εὔλογη αἰτία παύει νά εἶνε μέλος καί ξεγράφεται τήν 100ήἡμέρα ἀπό τήν καθυστέρηση laquoαὐτοδικαίωςraquo Τό ἴδιο ξεγράφεται ἀλλά μέ ἀπόφαση τῆς Γεν Συνε-λεύσεως καί ὅποιο μέλος δίχως βάσιμη δικαιολογία ἀπουσιάσει περισσότερο ἀπό 8 Συνελεύσεις σέμιά τριμηνία Μέλος πού ξεγραφτεῖ δέν ξαναγράφεται παρά ἄν προταθῆ σύμφωνα μέ τό ἄρθρο 4ο

Ἄρθρο 19ο Ὅσα δέν προβλέπει τό παρόν Καταστατικό τό κανονίζουν οἱ κανονισμοί πού θά ψη-φιστοῦν ἀπό το Σωματεῖο μέ τόν καιρό ἀναλόγως μέ τίς ἀνάγκες ὡς οἱ Νόμοι τοῦ Κράτους γιά τάΣωματεῖα

Ἄρθρο 20ό Τό παρόν δέν μπορεῖ νrsquo ἀλλάξει παρά μέ ἀπόφαση τῆς πρώτης Γεν Συνέλευσης τοῦἸανουαρίου τρεῖς χρονιές κατά σειρά

Ἐψηφίστηκε στή Λιαρίγκοβη τίς 11 Μαρτίου 1918raquo

Μετά τή ψήφιση τοῦ Καταστατικοῦ στή Συνέλευση ἔγινε σύμφωνα μέ τίς διατάξεις του (ἄρθρα 10-15) ἐκλογή Ἐφορίας ἀποτελούμενης ἀπό τρεῖς κοσμήτριες γιά τήν Α΄ Ἐφορευτική περίοδο Ὑποψήφιεςἦσαν οἱ Μαρία Χ Χατζηγεωργίου Μαρ Κ Δημητρακούδη Αἰκ Ρουκᾶ Ἄννα Ζ Ματθαιοπούλου ἈγλαΐαΤσακνάκη Ἀναστασία Πητούλα Ὄλγα Χασιώτη Ὄλγα Κατερινάρη Κατίνα Κοτσάνη Μπηγίνα Τσα-κνάκη καί Κατίνα Τσιμακοπούλου οἱ ὁποῖες ἔλαβαν 19 19 17 14 9 7 7 6 2 1 καί 1 ψήφους ἀντί-στοιχα σύμφωνα μέ τίς ὁποῖες τίς τρεῖς θέσεις τῶν κοσμητριῶν κατέλαβαν οἱ Μ Χατζηγεωργίου ΜΔημητρακούδη καί Αἰκ Ρουκᾶ πού δέχθηκαν τήν ἐντολή

12

Στή συνέχεια ἡ Συνέλευση α΄) ἀνέθεσε στήν Ἐφορία laquoνά ἐνεργήση δίχως ἀναβολή σύμφωνα μέ τόνΝόμο γιά νά ἀναγνωριστῆ τό Σωματεῖο β΄) ἀποφάσισε γιά τό τρέχον ἔτος (1918) laquoνά γίνωνται οἱ συ-νελεύσεις κάθε Κυριακή ἀπόγευμαraquo καί γ΄) ἀποφάσισε ὁμόφωνα laquoνά ἐκφραστῆ εὐγνωμοσύνη στόν Πα-νιερώτατο Ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦ κ(αί)΄ Ἁγ Ὅρους γιά τήν πρωτοβουλία πού ἔλαβε στήν ἵδρυσι τοῦΣωματείουraquo καί δόθηκε laquoἐντολή στήν Ἐφορία νά τοῦ ὑποβάλη ἀντίγραφο τοῦ παρόντος Πρακτικοῦraquo

Τό Πρακτικό μετά τή σύνταξή του διαβάσθηκε laquoφωναχτάraquo ἐπικυρώθηκε καί ὑπογράφηκε laquoἀπό τίςπαροῦσες ἐξόν ἀπό ἐκεῖνες πού δηλώνουν ἄγνοια γραφῆςraquo ὡς ἑξῆςlaquo(ὑγ) Λασκαρίνα Ἀ Πιτούλα ὑγ Δέσπω Κ Κοκκαλιάρη

raquo Θάλεια Ἀ Καλυβιώτου raquo Μαρ Ν Τζημώκαraquo Μπηγί(να) Χ ΣΣττακνάκη raquo Ἀναστασία Γ Πιτούλαraquo Ἀγλαϊα Κ Τσακνάκη raquo Μαρ Χαδευτοῦ Τσακνάκηraquo Ἀρίστη Μανταλίδου raquo Ἄννα Ζ Ματθαιοπούλουraquo Χρυσώ Ἀ Ἀμπίου ἀγράμματος raquo Αἰκατ Α Παπαδήμουraquo Αἰκατ Κουσούφη (Ξούφη) raquo Σουλτάνα Γ Ματσίγγουraquo Μαρία Γ Βαγγιᾶ raquo Τατάνα Ἰ Μαυροδάρα ἀγράμματοςraquo Αἰκατ Θ Βαγγιᾶ ἀγράμματος raquo Ἑλένη Γ Μπογιατζῆ ἀγράμματοςraquo Ὄλγα Κατερνάρη raquo Μαρία Ἰ Πιτέρηraquo Μαρ Χ Χατζῆ Γεωργίου raquo Πουλχερία Ρουκᾶraquo Ὄλγα Χασιώτη raquo Μηλιά Ἀ Παπαθεοχάρηraquo Αἰκατ Ἰ Ρουκᾶ raquo Ἄννα Κουδούνη ἀγράμματοςraquo Κατίνα Ἰ Κοτσάνη raquo Ἑλένη Μπισάδουraquo Μαρία Κ Δημητρακούδη raquo Ἀγλαΐα Παπακωνσταντίνουraquo Μαρ Α Σμαραγδῆ

(ὑγ) Ἀναστασία Ἰ Κοτσάνηraquo Κατίνα Ν Τσιμακοπούλουraquo Ἀναστασία Δίμκαraquo Δ Ἰ Λαχωβάρη

Διά τήν ἀκρίβειαν τῆς ἀντιγραφῆςΛιαρίγκοβη 19 Μαρτίου 1918

Αἰκ Ρουκᾶ Μαρία Δημητρακούδη Μαρία Χρ ΧατζηγεωργίουraquoΤό Πρακτικό ὑπέγραψε τελευταία καί ἡ Διευθύντρια τῆς Συνέλευσης Δ Ἰ ΛαχωβάρηΣτίς 19 Μαρτίου 1918 ἡ Ἐφορία τοῦ Σωματείου ὑπέβαλε σέ ἄπταιστη καθαρεύουσα γλωσσική μορφή

laquoΠρός τόν Κον Πρόεδρον τοῦ Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης Εἰς Θεσσαλονίκηνraquo Αἴτηση τοῦ ΣωματείουlaquoἝνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ldquoἡ Ἁγία Παρασκευήrdquoraquo μέ ἀριθμό Πρωτοκόλλου 1 καί τήν παραπάνωἡμεροχρονολογία συνοδευόμενη ἀπό δύο ἀκριβῆ ἀντίγραφα τοῦ Πρακτικοῦ τῆς Συνέλευσης (ὑπο-γραμμένο ἀπό τά μέλη τῆς Ἐφορίας) μέσα στό ὁποῖο ἦταν ἐνσωματωμένο καί τό Καταστατικό καί χω-ριστό Πίνακα τῶν Μελῶν πού ὅλα κατοικοῦσαν στή Λιαρίγκοβη μέ τήν ὁποία (αἴτηση) παρακαλοῦσενά ἐνεργήση laquoὅτι δεῖ ὅπως ἀναγνωρισθεῖ κατά τόν Νόμονraquo τό Σωματεῖο

Ἡ Αἴτηση ὑπογράφεται ἀπό τά μέλη τῆς Ἐφορίας καί χαρτοσημαίνεται μέ laquoΧΑΡΤΟΣΗΜΟΝ ΕΛΛΗ-ΝΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΕΩΣraquo τῶν 50 λεπτῶν καί αὐτούσια ἔχει ὡς ἑξῆςἈρ 1Λιαρίγκοβη 19 Μαρτίου 1918

ΠρόςΤόν Κον Πρόεδρον τοῦ Πρωτοδικείου

ΘεσσαλονίκηςΕἰς Θεσσαλονίκην

Αἴτησις Τοῦ Σωματείου laquoἝνωσις ἙλληνίδωνΛιαριγκόβης ldquoἩ Ἁγία ΠαρασκευήrdquoraquoΠερί Ἀναγνωρίσεως Οἱ ὑποφαινόμενοι Αἰκατερίνη Ρουκᾶ Μαρία Χατζῆ Γεωργίου

καί Μαρία Δημητρακούδη ὡς κοσμήτριαι τοῦ νεοσυστάτουσωματείου laquoἝνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ldquoἡ Ἁγ Παρα-

13

Σημειώσεις1 Τά Ἔγγραφα αὐτά ἦρθαν σέ γνώση μας στίς 12 Ἰουνίου 2008 ὕστερα ἀπό σχετική ἐνημέρωσή μας ἀπό ὑπάλ-

ληλο τοῦ ΙΑΜ ὁ ὁποῖος καί μᾶς παρέδωσε ἐπί τόπου τόν σχετικό Φάκελλο γιά ἔρευνα Γιά τήν ἐξυπηρέτηση αὐτήεὐχαριστοῦμε θερμότατα τό Ἱστορικό Ἀρχεῖο Μακεδονίας πού γιά ὅσους ἐπιθυμοῦν νά μάθουν βρίσκεται στήνὁδό Παπαναστασίου 21 (στάση laquoΕὐκλείδηraquo) καί εἶναι ἀπό χρόνια ἀποδέκτης τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo

2 Βλέπε Ἀ(θηνᾶς) Γ(αϊτάνου)-Γ(ιαννιοῦ) Ἕνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ΕΛΛΗΝΙΣ τχ 2 (1925) σ 31Ἀθηνᾶς Γαϊτάνου-Γιαννιοῦ Πολίτες λόγιοι πού ἐγνώρισα Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμε-

σκευήrdquoraquo ἔχομεν τήν τιμήν νά σᾶς ὑποβάλωμεν δύο ἀντίγραφατοῦ πρακτικοῦ τῆς ἱδρύσεως τοῦ εἰρημένου σωματείου εἰς τόὁποῖον περιλαμβάνεται καί τό Καταστατικόν του ἐπίσης δέ χω-ριστά πίνακα τῶν μελῶν τά ὁποῖα ἅπαντα κατοικοῦσιν εἰς τήνΛιαρίγκοβην καί σᾶς παρακαλοῦμεν ὅπως εὐαρεστούμενοςἐνεργήσηται ὅτι δεῖ ὅπως ἀναγνωρισθεῖ κατά τόν Νόμον τόΣωματεῖον μας

Αἰκατερίνη ΡουκᾶΜαρία ΧατζηγεωργίουΜαρία Δημητρακούδη

Δέν γνωρίζουμε πότε ἀκριβῶς ἐκδόθηκε ἡ ἀπόφαση ἀναγνώρισης τοῦ Σωματείου ἀπό τό Πρωτο-δικεῖο Θεσσαλονίκης Στηριζόμενοι στό μεταγενέστερο καί μέ ἄλλο χέρι γραμμένο Σημείωμα πάνωστό Ἔγγραφο τῆς Αἴτησης laquo4-4-1918 Ζωγράφος Οἰκονόμου Κυριακόπουλος Σκούρας καί Δraquo (μήἀναγνώσιμος) ὑποθέτουμε ὅτι ἡ ἀναγνώριση ἔγινε τόν Ἀπρίλιο τοῦ 1918 μέ δικαστές τούς παρα-πάνω ἀναγραφόμενους

Ὁ ὑποβληθείς στό Πρωτοδικεῖο Θεσσαλονίκης Κατάλογος τῶν μελῶν τοῦ Σωματείου ἔχει ὡςἑξῆς1 Ἀρίστη Μανταλίδου 13 Αἰκατ Δ Ξούφη 24 Μαρία Ν Τζιμόκα2 Κατίνα Ἰ Κοτσάνη 14 Χρυσώ Ἀ Ἀμπίου 25 Κατίνα Τσιμακοπούλου3 Λασκαρίνα Ἀ Πιτούλα 15 Ἀγλαΐα Παπακωνσταντίνου 26 Ἄννα Ζ Ματθαιοπούλου4 Θάλεια Ἀ Καλυβιώτου 16 Ἀναστασία Δίμκα 27 Αἰκ Παπαδήμου5 Μαρία Γ Βαγγιᾶ 17 Μαρία Ἰ Πιτέρη 28 Σουλτάνα Ματσίγκου6 Αἰκατ Θ Βαγγιᾶ 18 Ἀναστασία Ἰ Κοτσάνη 29 Σουλτάνα Μαυροδάρα7 Μπηγίνα Χρ Τσακνάκη 19 Μαρία Δημητρακούδη 30 Ἑλένη Μπισάδου8 Ὄλγα Κ Κατερινάρη 20 Μαρία Ἀ Σμαραγδῆ 31 Ἀναστασία Γ Πιτούλα9 Μαρ Χ Χατζῆ 21 Δέσπω Κοκκαλιάρη 32 Μηλιά Παπαθεοχάρη

10 Ἀγλαΐα Κ Τσακνάκη 22 Ἑλένη Γ Μπογιατζῆ 33 Πουλχερια Ρουκᾶ11 Ὄλγα Ἰ Χασιώτη 23 Μαρία Χ Τσακνάκη 34 Ἄννα Κουδούνη12 Αἰκατ Ἰ Ρουκᾶ

Αὐτές τίς πληροφορίες παρέχουν τά ἀναφερόμενα καί γιά πρώτη φορά δημοσιευόμενα τρίαἜγγραφα (Πρακτικό-Καταστατικό Αἴτηση ἀναγνώρισης καί Κατάλογος Μελῶν) γιά τό πολύ σημαν-τικό καί ἀξιόλογο γυναικεῖο Σωματεῖο τῆς Λια-ρίγκοβης (Ἀρναίας) πού λειτούργησε καίπρόσφερε πνευματικά καί ὑλικά στούς κατοί-κους της ἀλλά καί στούς κατοίκους τῶν γειτο-νικῶν χωριῶν Παλαιοχώρι Νεοχώρι καί ΜεγάληΠαναγία ὅπου εἶχε Παραρτήματα ἀπό τό 1918μέχρι τό 1940 ὁπότε καί διαλύθηκε λόγω τοῦἙλληνο-ἰταλικοῦ Πολέμου40 Διάδοχο Σωματεῖοἦταν ὁ laquoΓυναικεῖος Πολιτιστικός ΣύλλογοςἈρναίαςraquo ὁ ὁποῖος ἱδρύθηκε τό 1982 καί λει-τούργησε μέχρι τό 1992 Ἀπό τότε ἡ Ἀρναία στε-ρεῖται τέτοιου Συλλόγου

ΔΗΜΗΤΡΑ ΞΙΟΥΦΗ-ΚΥΡΟΥΜιά Ἑλληνίδα Λιαριγκο-

βινή - Ἀρναιώτισσα πούlaquoἔφυγεraquo πρόωρα (dagger 24-6-2007)

(Χρημάτισε καί Ἀντιπρό-εδρος τοῦ Γυναικείου Πολι-τιστικοῦ Συλλόγου Ἀρναίαςτό 1991)

laquo Ε ἰ ς micro ν ή micro η ν raquo

14

ρίου Σωκράτης Σταυρίδης Ἀθήνα 1954 σσ 26-28 Σουσάνας Ρουκᾶ α΄ Ἁγία Παρασκευή καί ὁ ἀείμνηστος Σωκρά-της 1 Ἐφημ laquoΑΝΤΙΛΑΛΟΙ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo φ 46Αὔγ-Σεπτ 1981 σ 2 καί 2 Σκόρπια ἀνάτυπα Θεσσαλονίκη 1991σσ 55-58 καί β΄ 8 Μάρτη Παγκόσμια ἡμέρα τῆς γυναίκας Ἡ Ἀρναιώτισσα γυναίκα Μιά ἱστορική ἀναδρομή τῆςπροσ φορᾶς της στόν τόπο μας ὅπ 1 φ 50Μάρτ 1982 σ 4 καί 2 σσ 72-75 Δημ Θ Κύρου 1 Γυναικεῖο Σωμα-τεῖο στή Λιαρίγκοβα στά 1918 ΑΡΝΑΙΑ τχ 3Ἰαν-Φεβρ 1989 σ 8 2 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ τχ 70Ἰαν-Μάρτ2006 σ 26 καί 3 1918 Γυναικεῖο Σωματεῖο στήν Ἀρναία Χαλκιδικῆς ΣΥΛΛΟΓΕΣ τχ 3172011 σ 1471 καί Ἠλέ-κτρας Παπαθανασίου Ἀρναία ἡ παλιά Λιαρίγκοβα Ὄψεις ἀπό τήν σχολική της ἐκπαίδευση καί τήν κοινωνία τηςστό τέλος τοῦ 19ου καί ἀρχές τοῦ 20οῦ αἰῶνα Θεσσαλονίκη 1999 σ 167

3 Ἦταν θυγατέρα τῆς ἀδελφῆς τοῦ ἐπισκόπου Φανῆς καί τοῦ Ἡρακλῆ Βασιάδη Παντρεύθηκε ἀρχικά τόν(ἀγνώστου ὀνόματος) Κοντόπουλο μέ τόν ὁποῖο ἀπέκτησε τόν Φαίδωνα καί μετά τόν πολιτικό μηχανικό ΓεώργιοΖωγραφίδη Ἀναφέρεται καί κληρονόμος τοῦ Μητροπολίτη στή Διαθήκη του γιά τήν διάθεση τῆς λιγοστῆς περι-ουσίας του (χρήματα ἔπιπλα βιβλία) Μετά τόν θάνατο τοῦ Μητροπολίτη (17-9-1944) φρόντισε γιά τό ἄνοιγμα τῆςΔιαθήκης του καί γιά τήν ἐκτέλεση τῶν ἐντολῶν του (Βλ παραπομπές τῆς Σημ 2 καί Δημ Κύρου α΄) Τό γενεα-λογικό δένδρο τοῦ Μητροπολίτη Σωκράτη Σταυρίδη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ 84Ἰούλ-Σεπτ 2009 σ 16 καί 2 Ὁ Μητροπο-λίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης Σταυρίδης (1866-1944) [Ἡ ζωή καί τό ἔργο του ὅπωςκαταγράφηκε στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo lt1989-2011gt καί ἄλλα ἔντυπα] Ἀρναία 2011 σσ 169 καί 170 (Σημ 9) καίβ΄) Ἡ Διαθήκη τοῦ Μητροπολίτη Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτη Σταυρίδη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ92Ἰούλ-Σεπτ 2011 σσ 12-13 15 16 καί 17 (Σημ 2) καί 2 Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ ὅπ σσ 225-227 229 230καί 231-232 (Σημ 2)

4 Δηλ στό Διδακτήριο τοῦ 1871 στό χοροστάσι5 Οἱ πρῶτες 14 ἦσαν κυρίες καί οἱ ἑπόμενες 20 ἦσαν δεσποινίδες6 Πρόκειται γιά τήν ἀδελφή τοῦ πατέρα τοῦ Ἐπισκόπου ἡ ὁποία τόν συνόδευσε στή Λιαρίγκοβη καί διέμενε

μαζί του (Βλ Ἀνωνύμου Ἡ σημερινή χειροτονία Τίς ὁ νέος Ἅγιος Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Βιογραφικαί Ση-μειώσεις ἐφημ laquoΜΑΚΕΔΟΝΙΑraquo φ 1066-11-1911 σ 3 καί Δημ Θ Κύρου α΄) Τό γενεαλογικό δένδρο ὅπ (1 καί2) καί β΄) Πρίν ἀπό 99 χρόνια Ὀκτώβριος-Νοέμβριος 1911 Ἡ ἐκλογή ἡ χειροτονία καί ἡ ἔλευση στή Λιαρίγκοβητοῦ Ἐπισκόπου Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σ 15 καί 2 Ὁ Μητροπο-λίτης Ἱερισσοῦ ὅπ σσ 189 καί 193

7 Σύζυγος τοῦ Ἰωάννη (Γιάγκου) Κοτσάνη [πού ἦταν μουχτάρης (κοινοτάρχης) καί προσωρινά δήμαρχος κατάτίς ἡμέρες τῆς Ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας τό 1912] (Βλ Μάνου Μανασσῆ ὅπ σ 162)

8 Ἦταν σύζυγος τοῦ Ἀγαπητοῦ Πιτούλα ἐξαδέλφου τοῦ Μακεδονομάχου (Τήν πληροφορία μοῦ ἔδωσε ὁἐγγονός της Ἀγαπητός Γ Πιτούλας καί τόν εὐχαριστῶ)

9 Ἴσως ἦταν θυγατέρα τοῦ παπα-Ἀθανασίου Καλυβιώτη (πού ἦταν ἕνας ἀπό τούς 6 ἱερεῖς τῆς Λιαρίγκοβηςτῶν ἀρχῶν τοῦ 20οῦ αἰῶνα πού εἰκονίζονται στή γνωστή φωτογραφία καί συμμετεῖχαν στή γνωστή ἀπεργία τῶνἱερέων τῆς Λιαρίγκοβης τό 1914)

10 Μητέρα τῆς ἀείμνηστης κυρα-Χαρίκλειας Τρικκαλιώτη - Δημητρακούδη σύζυγος τοῦ Γεωργίου Τρικκα-λιώτη (βλ Μάνου Μανασσῆ ὅπ σσ 160 καί 161 Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 σ 74 καί Δημ Θ Κύρου Γυ-ναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1) καί ἀδελφή τοῦ Μακεδονομάχου Ἀγαπητοῦ Πιτούλα (Τήν πληροφορία μοῦ ἔδωσε ἡθυγατέρα τῆς κυρά-Χαρίκλειας Ἑλένη καί τήν εὐχαριστῶ

11 Ἦταν σύζυγος τοῦ Θεοδώρου Τρικκαλιώτη (Βαγγιᾶ) καί μητέρα τοῦ Γεωργίου [Βλ laquoΣτρατολογικός Πίναξτῶν στρατευσίμων τῆς κλάσεως 1941 Κοινότης Ἀρναίαςraquo (ἀνέκδοτος τόν ὁποῖο συνέταξε ἡ laquoΠρωτοβάθμιος Ἐπι-τροπήraquo στήν Ἀρναία στίς 28-12-1939 καί ὑπογράφουν ὁ Πρόεδρος ὁ Γραμματεύς και ὁ Ἐφημέριος καί ὁ ὁποῖοςβρίσκεται laquoἐρριμμένοςraquo μέσα στό Βιβλίο Πρωτοκόλλου τῶν ἐτῶν 1939-1941)]

12 Πρόκειται γιά τή Μπηγίνα Ρήγα τοῦ Γεωργίου σύζυγο τοῦ Χριστοδούλου Τσακνάκη μέ τόν ὁποῖο ἀπέκτησετρία παιδιά (Χαϊδευτό Γεώργιο καί Βασίλειο) [ Βλ Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φω-τογραφία ΑΡΝΑΙΑ τχ 70Ἰαν-Μάρτ 2006 σ 26 Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 καί ΔημἸω Ρήγα Τό γενεαλογικό δένδρο τοῦ γένους Ρήγα ΑΡΝΑΙΑ τχ 98Ἰαν-Μάρτ 2013 σσ 17 καί 19 (Σημ 21)

13 Πρόκειται γιά τήν Ὄλγα Χατζηγεωργίου σύζυγο τοῦ Κων Κατερινάρη Εἶναι ἡ συντάκτρια τοῦ ἄρθρου laquoΑἱἡμέραι τῆς Λιαριγκοβινῆς (Ἐργασίαι τῶν γυναικῶν καί ἔθιμα τοῦ τόπουraquo) τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε μέ το ὄνοματῆς ἀδελφῆς της Αἰκατερίνης (βλ Σημ 17) στό μηνιαῖο περιοδικό τοῦ Ἐθνικοῦ Συμβουλίου τῶν Ἑλληνίδων (Ἀθήνα)laquoΕΛΛΗΝΙΣraquo (στά τεύχη 1-1 καί 1-2 τοῦ 1927 στίς σελίδες 182-185 καί 237-239 ἀντίστοιχα) καί ἀναδημοσιεύθηκε μέμερικό ὑπομνηματισμό τοῦ Δ Κύρου στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo (ὅπου λαθεμένα γράφεται ὡς ἐξαδέλφη ἡ Αἰκατε-ρίνη Σημ 2) στά τεύχη 34-36 (1997) σσ 9 3 καί 7 ἀντίστοιχα 41 (1998) σ 4 43 (1999) σ 3 46 (2000) σ 4 (ὅπουἀναφέρονται καί laquoαἱ θυγατέρες Χατζηγεωργίου) καί 51 (2001) σσ 6-7 (Γιʼ αὐτήν βλ καί Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σω-ματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

14 Ἦταν σύζυγος τοῦ Χρ Χατζηγεωργίου (ἤ Χατζῆ παπα-Γεωργίου) (Βλ Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

15 Πρόκεται γιά τήν Ἀγλαΐα Παναγιωτίδου σύζυγο Κ Τσακνάκη [Βλ Δημ Θ Κύρου Μιά παλιά φωτογραφίαὅπ (ὅπου ἀπό λαθεμένη πληροφορία τῆς κυρά-Χαρίκλειας Δημητρακούδη ἀναφέρεται ὡς δασκάλα) ΣουσάναςΡουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161]

16 Πρόκειται γιά τήν ῎Ολγα Παπαδοπούλου (Ταμπαρέλαινα) ἀγνώστου καταγωγῆς σύζυγο τοῦ Ἰω Χασιώτη(Βλ Δημ Θ Κύρου Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

15

17 Πρόκειται γιά τήν Αἰκατερίνη Χατζηγεωργίου σύζυγο Ἰωάννη Ρουκᾶ (Βλ Σημ 13)18 Μᾶλλον ἦταν θυγατέρα τοῦ Δημητρίου Μόσχου Ξιούφη καί τῆς Δέσποινας Κουτρουβέλη φωτογραφία τῶν

ὁποίων δημοσιεύθηκε στό ἐμπροσθόφυλλο τοῦ τεύχους 95Ἀπρ-Ἰούν 2012 καί φωτογραφία τοῦ σπιτιοῦ τῶνὁποίων δημοσιεύθηκε στό ὀπισθόφυλλο τοῦ τεύχους 93Ὀκτ -Δεκ 2011 καί στό ἐμπροσθόφυλλο τοῦ τεύχους94Ἰαν-Μάρτ 2012 τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo

19 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί τήν καταγωγή της20 Προφανῶς πρόκειται γιά τή συνονοματεπώνυμη της διδασκάλισσα πού ὑπηρέτησε στήν Ἀστική Σχολή Λια-

ριγκόβης κατά τό ἔτος 1908-1909 σταλμένη ἀπό τή Μητρόπολη Θεσσαλονίκης μέ 28 ὀθωμανικές λίρες τόν χρόνοκαί στό Δημοτικό Σχολεῖο Θηλέων Λιαριγκόβης ἀπό τό 1915 κ ἑ (ἄγνωστο μέχρι πότε) (Βλ Δημ Θ Κύρου Ἡἐκπαίδευση στήν Ἀρναία (Λιαρίγκοβη) στά χρόνια τῆς Τουρκοκρατίας καί μιά πρώτη ἀναφορά σέ ἀδημοσίευτοἀρχειακό ὑλικό ΑΡΝΑΙΑ τχ 18Ἰαν-Μάρτ 1993 σ 9 Ἐρατώς Ζέλλιου Ἡ παιδεία κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκο-κρατίας Πρακτικά τοῦ τετάρτου Πανελληνίου Συνεδρίου laquoἩ Χαλκιδική κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκοκρατίαςraquo Πο-σείδι Χαλκιδικῆς 13-15 Ὀκτωβρίου 1995 Θεσσαλονίκη 1998 σ 332) καί αὐτοτελῶς Θεσσαλονίκη χχ σ 86Ἠλέκτρας Παπαθανασίου ὅπ σ 95 καί Μ Μανασσῆ ὄπ σ 161 ὅπου ἀναγράφεται laquoἡ δασκάλα κ Ἀγλαΐαraquo

21 Λιαριγκοβινή ὑποδιδασκάλισσα καί διδασκάλισσα στήν Ἀστική Σχολή Λιαριγκόβης κατά τά σχολ ἔτη 1906-1908 καί 1913-1914 ἀντίστοιχα (Βλ Δημ Θ Κύρου 1 Ἡ ἐκπαίδευση ὅπ σ 9 ὅπου λαθεμένα ἀναγράφεται ὡςΔήμου καί 2 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Ἐρ Ζέλλιου ὅπ Ἠλ Παπαθανασίου ὅπ σσ 84 καί 95 καί Μ Μα-νασσῆ ὅπ σ 161 ὅπου λαθεμένα ἀναγράφεται ὡς Δήμμα

22 Ἴσως νά ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἰωάννη Πιτέρη πού εἰκονίζεται στή φωτογραφία τοῦ ἐξωφύλλου τοῦ τχ 26Ἰαν- Μάρτ 1995 καί ἀναφέρεται στό Ἔγγραφο ἀρ 2 τοῦ Ἀρχείου Ἀστερίου Ἰω Κοσμαρᾶ στό ἴδιο τεῦχος καί στή σελ5

23 Θυγατέρα τῆς Αἰκατερίνης (Κατίνας) καί τοῦ Ἰωάννη Κοτσάνη (Βλ Μάνου Γ Μανασσῆ ὅπ σ 162)24 Θυγατέρα τοῦ Κωνσταντίνου γνωστή καί ὡς Μαριγούλα ἤ Μαριγούδα (Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σω-

ματεῖο ὅπ 1 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161) Ἦτανσύγυγος τοῦ Δημητρίου Μήτσιου καί ἀδελφή τοῦ Δημητρίου Δημητρακούδη (Πληροφορία Ἑλ Δημητρακούδη)

25 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἀθανασίου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν26 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Κωνσταντίνου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν27 Ἤ Βογιατζῆ Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν28 Γνωστή καί ὡς Μαριγούλα (Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ1 καί Μιά παλιά φωτογραφία

ὅπ)29 Ἦταν σύζυγος τοῦ Ἰωάννη Γεωργίου Ρήγα [Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά

φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 καί Δημ Ἰω Ρήγα Τό γενεαλογικόδένδρο τοῦ γένους Ρήγα ὅπ σσ 17 καί 18 (Σημ 19)]

30 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί γιά τήν καταγωγή της31 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ζαφειρίου (ἀγνώστου καταγωγῆς) καί ἀδελφή τοῦ Σπύρου (γένν 1890) τοῦ Ἠλία (γένν

1895) τοῦ Κωνσταντίνου (γένν 1904) καί τοῦ Ἀγγέλου (γένν 1909) (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων τῆς Κοινότη-τος Ἀρναίας τοῦ Νομοῦ Χαλκιδικῆς καταρτισθέν ἐν ἔτει 1925raquo)

32 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν33 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου οἱ ὁποῖος γεννήθηκε τό 1862 (ΒλlaquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo)34 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἰωάννη καί ἀδελφή τοῦ Μιχαήλ (γένν 1882) καί τοῦ Μαυρουδῆ (γένν 1889) (Βλ

laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo)35 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί γιά τήν καταγωγή της36 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου Ἀγαπ Πιτούλα καί ἀδελφή τοῦ Μακεδονομάχου (1904-1908 καί 1912-1913)

ὁπλαρχηγοῦ Ἀγαπητοῦ Πιτούλα καί θεία τῆς ἀείμνησης κυρά-Χαρίκλειας Τρικαλιώτη-Δημητρακούδη Πέθανε στίς15-12-1981σέ μεγάλη ἡλικία (Βλ ἐφημ laquoΑΝΤΙΛΑΛΟΙ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo φ 481982 σ 2 στήλη laquoΚΟΙΝΩΝΙΚΑraquo καίlaquoΠΕΝΘΗraquo Ἦταν τελείως ἀναλφάβητη καί ἔμαθε νά διαβάζει κοντά στή Δέσποινα Λαχοβάρη Πρίν ἀπό τόν θά-νατό της μοῦ ὑπαγόρευσε ἀρκετά δημοτικά τραγούδια μερικά ἀπό τά ὁποῖα δημοσίευσα στά τρία πρῶτα τεύχη τοῦπεριοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo (Γιά τήν Ἀν Πιτούλα βλέπε Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φω-τογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

37 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἀθανασίου ἀδελφή τοῦ Θεοχάρη (γένν 1904) καί σύζυγος τοῦ Ν Μαυρουδῆ (ΒλlaquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ καίΜ Μανασσῆ ὄπ σ 161)

38 Γιʼ αὐτήν βλέπε laquoΔημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσά-νας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 ὅπου ἀναγράφεται ὡς πατρώνυμο τό Δ(ημήτριος)

39 Ἦταν κόρη τοῦ Βασιλείου Κουδούνη (γένν 1864) (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo) Δέν ἔχουμε ἄλλες πλη-ροφορίες γιʼ αὐτήν

40 Κατά τή διάρκεια τῆς λειτουργίας καί τῶν δραστηριοτήτων τοῦ Σωματείου πολλά μέλη του ἀποθανατίσθη-καν σέ ἀναμνηστικές φωτογραφίες (Δημοσιευμένες φωτογραφίες τοῦ Σωματείου βλέπε Δημ Θ Κύρου Γυναι-κεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Ἠλέκτρας Παπαθανασίου ὅπ σ 168 Μ Μανασσῆ ὅπσ 161-163 καί Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Φωτογραφικά τεκμήρια ἀπό τό Νεοχώρι Θεσσαλονίκη 2006 σ 54)

16

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΤΩΝ 200 ΕΤΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΕΓΕΡΣΗ ΤΟΥ

Γράφει ὁ ∆ηmicro Θ Κύρου

Φέτος συμπληρώθηκαν 200 χρόνια ἀπό τήν ἀνέγερση τοῦ Ἐνοριακοῦ καί Μητροπολιτικοῦ Ναοῦτοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας

Μέ τήν εὐκαιρία αὐτῆς τῆς Ἐπετείου ἀξίζει τόν κόπο νά παρουσιάσουμε περιληπτικά τήν Ἱστορίατοῦ Ναοῦ ἀπό τήν ἵδρυσή του τό 1812 μέχρι σήμερα τό 2012 μέ ἀναφορά στόκτίριο καί στόν ἐξοπλισμό του στό Ἀρχεῖο του στά σημαντικά γεγονότα στόπέρασμα τῶν 200 ἐτῶν μέ ἀποκορύφωμα τήν ἀπό πυρκαϊά καταστροφή του τό2005 καί τήν γρήγορη ἀποκατάστασή του

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρα καί Πρωτοδιακόνου Στεφάνου κτίσθη-κε τό 1812 ὅπως πιστοποιεῖται ἀπό μαρμάρινη ἐντοιχισμένη πλάκα πού βρί-σκεται πάνω ἀπό τήν κεντρική εἴσοδό του (Βλ φωτογραφία) Τιμᾶται στή μνή-μη τοῦ Ἁγίου Στεφάνου διότι σύμφωνα μέ γραπτές πηγές ἡ περιοχή τοῦ οἰκι-σμοῦ ἦταν μετόχι τῆς Μονῆς Κωνσταμονίτου τοῦ Ἁγίου Ὄρους τῆς ὁποίαςὁ κεντρικός Ναός (τό Καθολικό) τιμᾶται στή μνήμη τοῦ Ἁγίου Στεφάνου

Ἀρχιτεκτονικά ἀνήκει στόν ρυθμό τῆς τρίκλιτης βασιλικῆς μέ δἰρριχτη ξύ-λινη στέγη καί ἔχει διαστάσεις 50Χ20 μέτρα μέ ἐμβαδόν 800 περίπου τετρα-γωνικά μέτρα (Βλ φωτογρα-φία)

Κατά τήν ἐπανάσταση τοῦ1821 ὁ Ναός πυρπολήθηκε ἀπότούς Τούρκους σχεδόν ἐξο-λοκλήρου ὅπως καί ὅλο τόχωριό καί ξανακτίσθηκε τό1830 ὁπότε ἐμπλουτίσθηκεσταδιακά μέ μεγάλο ξυλόγλυ-πτο τέμπλο δωρεά τῆς ΜονῆςΚωνσταμονίτου πού περιλάμβανε 70 μικρές καί 14 μεγάλες εἰκόνες μέ περίτεχνο δεσποτικό θρόνοἀπό τούς δύο καλύτερους ξυλόγλυπτους θρόνους τῆς περιοχῆς μας μέ γυναικωνίτη ξύλινο καί μέδικτυωτό κάγκελο μέ ξυλόγλυπτο ἄμβωνα μέ ξύλινο καί κεραμοσκεπῆ Νάρθηκα μπροστά στήν εἴσο-δο καί μαρμάρινο δάπεδο μέ ὀρειχάλκινους πολυελαίους καί μέ ξύλινη ὀροφή μέ ὄμορφα γεωμετρικάσχέδια καί τήν παράσταση τοῦ Χριστοῦ Παντοκράτορα στό κέντρο της

Οἱ κίονες τῶν δύο κιονοστοιχιῶν τοῦ Ναοῦ εἶναι ξύλινοι μονοκόματοι ἀπό δρύϊνο ξύλο τετράγωνο20Χ20 ἑκ Δέν κάηκαν διότι ἦταν ἐπενδυμένοι μέ ἀσβεστοκονίαμα

Ἡ πέτρινη τοιχοποιΐα τοῦ Ναοῦ ἀρχικά ἦταν ἐπιχρισμένη καί ἀργότερα (στή 10ετία τοῦ 1960) τόἐπίχρισμα ἀντικαταστάθηκε μέ ρόζ τσιμεντοκονίαμα τό ὁποῖο τό 1997 ἀποκολλήθηκε καί ἁρμολογήθηκεξανά ἡ πέτρα

Στή 10ετία τοῦ 1940 ὁ Νάρθηκας κατεδαφίσθηκε καί ἀνακατασκευάσθηκε τό 1997 μέ τήν ταυτό-χρονη ἀντικατάσταση δυστυχῶς τῶν μαρμάρινων πλακῶν τοῦ δαπέδου του καί τήν τοποθέτηση λί-θινων πλακῶν

Κατά τήν τριετία 1984-1986 μέ πρωτοβουλία τοῦ νέου τότε Μητροπολίτη μας Νικοδήμου καί τήνοἰκονομική ἐνίσχυση τῶν Ἀρναιωτῶν (κυρίως) ἔγιναν ἐργασίες ἀνακαίνισης καί ἐξωραϊσμοῦ τοῦ Ναοῦ

Στόν αὔλειο χῶρο τοῦ Ναοῦ τό 1938 κτίσθηκε ξενώνας καί κηροποιεῖο Τά κτίσματα αὐτά δέν σώ-ζονται Ἀργότερα καί σέ ἄλλο σημεῖο κτίσθηκε ἡ Αἴθουσα τῆς Ἀποστολικῆς Διακονίας ὅπου στεγά-ζονταν τά Κατηχητικά Σχολεῖα ἡ ὁποία (Αἴθουσα) τό 1992 κατεδαφίσθηκε καί στή θέση της κτίσθη-

Στό ἄρθρο καταγράφονται μεγάλα ἀποσπάσματα (τά σημαντικότερα) ἀπό τήν Ὁμιλία πού ἐκφωνήθη-κε στήν αἴθουσα laquoΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΩΚΡΑΤΗΣraquo τοῦ Δημοτικοῦ Καταστήματος Ἀρναίας στίς 26 Δεκεμβρί-ου 2012 μέ τήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἵδρυση τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναί-ας

17

κε τό περικαλές Μητροπολιτικό μέγαρο μέ τή φρον-τίδα καί ἐπιμέλεια τοῦ μακαριστοῦ Ποιμενάρχη μαςΝικοδήμου ὁ ὁποῖος τό laquoχάρηκεraquo γιά 20 χρόνια

Τό Κωδωνοστάσιο τοῦ Ναοῦ (βλ φωτογραφία)ὕψους 24 μέτρων ἐξαγωνικό καί τριώροφο βρί-σκεται σέ ἐπαφή μέ τό παλαιό Διδακτήριο τοῦ 1871καί ἄρχισε νά κτίζεται τό 1882 μέ συνδρομές κυρίωςτῶν κατοίκων οἱ ὁποῖες εἶναι καταγραμμένες σέ εἰδι-κό Βιβλίο συνδρομητῶν του καί σέ κατάστιχο τοῦΝαοῦ τοῦ ἔτους ἐκείνου Φέτος τό Κωδωνοστάσιοπού εἶναι τό laquoσῆμα κατατεθένraquo τῆς Ἀρναίας συμ-πλήρωσε 130 χρόνια ἀγέρωχης παρουσίας Τό 2004καί τό 2005 ἔγιναν στό Κωδωνοστάσιο μέ ἐνέργει-ες τοῦ Δήμου ἐργασίες ἀποκατάστασης

Καί ἐνῶ γίνονταν προετοιμασίες γιά τά ἐγκαίνιατοῦ ἀποκαταστημένου Κωδωνοστασίου συνέβη τόμεγάλο κακό Ἡ ἱστορική πορεία τοῦ Ναοῦ σταμά-τησε αἰφνιδιαστικά τό ἀπόγευμα τῆς 5ης Σεπτεμ-βρίου τοῦ 2005 μετά ἀπό πυρκαϊά πού ξέσπασε στόἐσωτερικό του τό ὁποῖο κατέστρεψε ὁλοσχερῶςὍλα ἔγιναν στάχτη καί κάρβουνο ῎Εγιναν παρα-νάλωμα τοῦ πυρός ἔγιναν ὁλοκαύτωμα μέσα σέ 20λεπτά τῆς ὥρας Κάηκαν τά πάντα Καί τά ξύλινα καίτά μεταλλικά ἀντικείμενα πολλά ἀπό τά ὁποῖα ἦσανἀνεκτίμητης ἀξίας Τό τέμπλο μέ τίς εἰκόνες του τοῦ19ου αἰ ὁ Δεσποτικός Θρόνος ὁ Ἄμβωνας τά Προ-σκυνητάρια μέ παλιές εἰκόνες ὁ Γυναικωνίτης τάἈναλόγια τῶν ψαλτῶν ἡ Ἁγία Τράπεζα τόἈρτοφόριο τά Εὐαγγέλια τά Δισκοπότηρα καίἄλλα σκεύη τά στασίδια καί τά ἄλλα καθίσμα-τα οἱ πολυέλαιοι τό παγκάρι τά ἐκλησιαστικάβιβλία τά ἄμφια

Τήν ἑπόμενη μέρα τό θέαμα τοῦ Ναοῦ ἦτανφρικτό Θλιμμένοι καί ἀπαρηγόρητοι οἱἈρναιῶτες (κυρίως) καί ἄλλοι κάτοικοι ἤ διερ-χόμενοι παρατηροῦσαν βουβοί τή μεγάλη τήνἀπίστευτη τήν ἀδιανόητη καταστροφή πούὑπέστη ὁ Ναός (Βλ φωτογραφία)

Ἡ καταστροφή τοῦ Ναοῦ εἶχε σοβαρές ἐπι-πτώσεις στήν ἐκτέλεση τῶν λατρευτικῶν κα-θηκόντων τῶν πιστῶν καί κατά τίς Κυριακές καίμικρογιορτές ἀλλά κυρίως καί κατά τίς μεγά-λες γιορτές τῆς χριστιανοσύνης τά Χριστούγεννα τοῦ 2005 καί τό Πάσχα τοῦ 2006 ἀφοῦ στερήθη-καν τόν ὁμαδικό ἐκκλησιασμό στόν καέντα Ναό ὅπου γιά χρόνια ἐκκλησιάζονταν καί διασκορπίσθηκανσέ ναΰδρια τῆς Ἀρναίας

Ἡ γιορτή τῶν Χριστουγέννων καί ἡ πανήγυρη τοῦ ἑορτάζοντα καί κατεστραμμένου Ναοῦ στή μνή-μη τοῦ Ἁγ Στεφάνου γιά πρώτη φορά μετά ἀπό 175 χρόνια ἀπό τήν ἵδρυσή του γιορτάσθηκαν ἐπίσημαστό Μητροπολιτικό Παρεκκλήσιο τῆς Παναγίας τῆς Δακρυρροούσης τῆς Ἁλώσεως μέ τή συμμετοχήπλήθους πιστῶν Ἐπίσης πλῆθος πιστῶν συμμετεῖχε μέ κατάνυξη καί γιά πρώτη φορά μέ πολλή συγ-κίνηση καί θλίψη στίς λόγω laquoἀπουσίαςraquo τοῦ Ναοῦ ἀπό τά λατρευτικά δρώμενα τῶν ἡμερῶν Ἀκολουθίεςτῶν Παθῶν καί τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου στό Μητροπολιτικό Παρεκκλήσιο Τίς τρεῖς τελευταῖεςἡμέρες τῆς Μεγ Ἑβδομάδας οἱ περισσότεροι πιστοί παρά τό ψῦχος παρακολουθοῦσαν τίς Ἀκολουθίεςἀπό τόν αὔλειο χῶρο τοῦ Ναοῦ καί τοῦ Μητροπολιτικοῦ Μεγάρου λόγω στενότητας τοῦ χώρου τοῦ

18

Παρεκκλησίου Συγκινητική ἦταν ἡ στιγμή πού μετά τήν ἐπιστροφή τοῦ Ἐπιταφίου ἀπό τήν περιφο-ρά του μέ ἐντολή τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη τό Κουβούκλειο μέ τόν Ἐπιτάφιο τοποθετήθηκε ἀνυ-ψωμένο κοντά στήν κλειστή εἴσοδο τοῦ καέντος Ναοῦ γιά τήν ἐθιμική διέλευση τῶν πιστῶν κάτω ἀπότόν Ἐπιτάφιο μετά τήν ὁποία (διέλευση) τό Κουβούκλειο μέ τόν Σταυρό (πίσω ἀπʼ αὐτό) τοποθετή-θηκε μπροστά στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦ ὅπου παρέμεινε γιά ἀρκετόν καιρό μέ τήν εἰκόνα τῆς Ἀναστά-σεως γιά προσκύνηση

Ἀπό τίς ἑπόμενες τῆς καταστροφῆς ἡμέρες ἄρχισαν οἱ ἐργασίες ἀποκατάστασης τοῦ Ναοῦ μέ τήνἐπίβλεψη τοῦ Πολιτικοῦ Μηχανικοῦ κ Θεόδ Τσαμούρη καί μέ τή συνεργασία τῆς 10ης Ἐφορείας Βυ-ζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων Ἡ 10η Ἐφορεία Βυζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων μέ σκοπό τη διερεύνηση τῆς κα-τάστασης τῆς θεμελίωσης τοῦ Ναοῦ ἐπειδή ὑπῆρχε ὁ κίνδυνος ἡ λιθοδομή τῶν τοίχων καί οἱ κίονεςνά εἶχαν ὑποστεῖ σοβαρές βλάβες ἀπό τίς ὑψηλές θερμοκρασίες μέ ἐπιπτώσεις στή στατικότητα τοῦΝαοῦ πραγματοποίησε ἀνασκαφική ἔρευνα στό ἐσωτερικό του μέ τήν ἐπίβλεψη τῆς ἀρχαιολόγου καίνύφης μας κ Ἑλένης Στούμ-που-Κατσαμούρη κάνονταςὁρισμένες τομές στή θεμε-λίωση τοῦ βόρειου καί τοῦ νό-τιου τοίχου καί τῶν ἀντίστοι-χων κοιονοστοιχιῶν γιά τήνπλήρη ἀποκάλυψή της καί τόνστατικό ἔλεγχό της Ἡ ἀνα-σκαφική ἔρευνα εἶχε ὡς ἀπο-τέλεσμα νά ἐντοπισθοῦν θε-μελιώσεις παλαιότερων κτι-σμάτων καί νά ἀρχίσουν συστηματικές ἀνασκαφές στό μεγαλύτερο τμῆμα τοῦ δαπέδου Κατά τή διάρ-κεια τῶν ἀνασκαφῶν ἐντοπίσθηκαν συγκεκριμένα οἱ θεμελιώσεις τριῶν ναῶν τοῦ 5ου τοῦ 10ου μέτοιχογραφίες καί τοῦ 17ου αἰ ὅπου μίλησε ὁ Ἅγ Κοσμᾶς (βλ φωτογραφία) τάφοι καί ἄλλα ἀντικείμενα(ὅπως νομίσματα ἐκκλησιαστικά σκεύη ἐφυαλωμένα κεραμικά μέ ἐγχάρακτη διακόσμηση κἄ) Ἐπί-σης βρέθηκε καί μιά πρώτη φάση τοῦ σημερινοῦ Ναοῦ πού πῆρε τήν ὁριστική του μορφή τό 1812τά 200 χρόνια τοῦ ὁποίου γιορτάζουμε σήμερα

Μετά τήν διαβολική καταστροφή ἦρθε ἡ διπλή θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo Ὁ Θεός μέ τίς πρεσβεῖες τοῦπολιούχου Ἁγίου Στεφάνου δέν ἐγκατέλειψε τούς Ἀρναιῶτες Ἔδωσε φώτιση καί δύναμη στούς ἄρχον-τες τοῦ τόπου (ἐκκλησιαστικούς καί δημοτικούς) πρωτίστως στόν μακαριστό Μητροπολίτη μας στόνΔήμαρχο Ἀρναίας κ Γ Κατσαμούρη καί στούς ἄρχοντες τοῦ Νομοῦ καί τῆς Πολιτείας οἱ ὁποῖοι μέἀγαστή συνεργασία καί μέ τήν ἠθική καί ὑλική συμπαράσταση τοῦ πιστοῦ λαοῦ ἀνέλαβαν μέ ἀξιο-θαύμαστη ἐπιτυχία τό ἔργο τῆς Ἀποκατάστασης τοῦ πυροπαθοῦς Ναοῦ Ἔτσι μετά ἀπό 16 μῆνες στίς23 Δεκεμβρίου τοῦ ἔτους 2006 ἔγιναν τά θυρανοίξια τοῦ Ναοῦ καί ἔτσι ξαναλειτούργησε κατά τή με-γάλη γιορτή τῶν Χριστουγέννων καί κατά τήν ἑορτή τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἦταν ἡ πρώτη θεϊκή laquoἀπο-ζημίωσηraquo ἡ laquoἐκ τῆς τέφραςraquo καί laquoἐκ τοῦ μηδενόςraquo ἀναγέννηση τοῦ Ἐνοριακοῦ καί ΜητροπολιτικοῦΝαοῦ τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἡ ὁποία μᾶς βοήθησε νά συν ειδητοποιήσουμε καλύτερα ὅτι laquoΘεός ὅπουβούλεταιraquo ἀπὀ τή μιά μεριά μέν ἐπιτρέπει γιά παιδαγωγικούς λόγους καταστρεπτικά γιά τήν ὕλη γε-γονότα καί ἀπό τήν ἄλλη μεριά ἐπιτρέπει καί συνεργεῖ στήν laquoἐκ τῆς τέφραςraquo ἀναγέννηση σέ λίγο χρο-νικό διάστημα laquoΟὐδέν κακόν ἀμιγές καλοῦraquo (ἕνα καλό μέσα στό κακό)

Αὐτή ἡ πρώτη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo θά μποροῦσε νά χαρακτηρισθεῖ ὡς φυσική συνέπεια καί ἀνα-μενόμενη Ὅμως ἡ δεύτερη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo ἦταν μή ἀναμενόμενη ἦταν laquoπέραν πάσης προσ-δοκίαςraquo ἦταν ἡ ὄντως laquoἀποζημίωσηraquo ἦταν ἀνεπανάληπτο καί πρωτοφανές γιά τόν τόπο μας θεῖο δῶρο(γιά ὅσους βέβαια μποροῦν νά τό ἀντιληφθοῦν) Ἡ δεύτερη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo ἀναφέρθηκε νω-ρίτερα καί ἀφορᾶ στήν ἀποκάλυψη τῶν θεμελιώσεων τριῶν παλαιότερων Ναῶν ἀπό τόν 5ο αἰώνα μέ-χρι τόν 17ο αἰώνα ἀποτέλεσμα τῆς ὁποίας (ἀποκάλυψης) ἦταν ὄτι ἡ ἀρχή τῆς Ἱστορίας τοῦ τόπουμας μεταφέρεται πάνω ἀπό 1000 χρόνια πίσω Εἶναι λοιπόν ἤ δέν εἶναι θεῖο δῶρο τό γεγονός αὐτό

Τό Σαββατοκύριακο 4 καί 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2010 πραγματοποιήθηκαν τά Ἐγκαίνια τοῦ ἀποκατα-στημένου Ναοῦ μέ τήν παρουσία τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος Ἱερωνύμου καί ἄλλωνἈρχιερέων τῶν Ἀρχῶν καί τοῦ Λαοῦ καί μέ τήν εὐλογία τῆς παρουσίας τῆς κάρας τοῦ Ἁγίου Στεφάνουπού μεταφέρθηκε στήν Ἀρναία καί στόν Ναό ἀπό τήν Μονή Ξενοφῶντος τοῦ Ἁγ Ὄρους μέ τή συν -οδία τοῦ Ἡγουμένου τῆς Μονῆς Ἀρχιμ Ἀλεξίου Τό Σάββατο ψάλθηκε ὁ Ἑσπερινός τῶν Ἐγκαινίων

19

καί στή συνέχεια στήν αἴθουσα laquoΜητροπολίτης Σωκράτηςraquo τοῦ Δημοτικοῦ Καταστήματος πραγμα-τοποιήθηκε ἐκδήλωση πού ἦταν ἀφιερωμένη στήν Ἱστορία καί στήν Ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ καί πε-ριλάμβανε προσφώνηση τοῦ Μητροπολίτη Νικοδήμου καί τρεῖς ὁμιλίες σχετικές μέ τόν Ναό Τήν Κυ-ριακή κατά τή διάρκεια τοῦ Ὄρθρου τελέσθηκαν τά Ἐγκαίνια τοῦ Ναοῦ μέ προεξάρχοντα τόν Ἀρχιε-πίσκοπο Ἱερώνυμο καί στή συνέχεια ἡ Θ Λειτουργία μετά τό πέρας τῆς ὁποίας ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἀπέ-νειμε τιμητικές διακρίσεις σέ διάφορα πρόσωπα γιά τή συμβολή τους στήν ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ

Ἀξίζει τόν κόπο νά ἀναφέρω καί κάποιες ἐνέργειες πού ἔγιναν εἴτε μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρό-πολής μας εἴτε μέ τήν εὐλογία της πρίν καί μετά τήν ἐπαναλειτουργία τοῦ Ναοῦ Αὐτές οἱ ἐνέργει-ες εἶναι οἱ ἑξῆς

α΄) Τό Ἡμερολόγιο τσέπης τοῦ 2006 τῆς Μητροπόλεως ἦταν ἀφιερωμένο στόν πυρίκαυστο Ναότοῦ Ἁγ Στεφάνου

β΄) Μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρόπολής μας ἐκδόθηκαν εὔχρηστα ἔντυπα γιά τήν προβολή τῶν ἀρχαι-ολογικῶν εὑρημάτων στόν Ναό καί γιά τήν Ἀποκατάστασή του Τά ἔντυπα αὐτά εἶναι 1) Ἡμερολό-γιο τοίχου 28 σελίδων μέ φωτογραφίες χαρακτηριστικῶν εὑρημάτων 2) 12 εὐχετήριες κάρτες μέ εἰκό-νες εὑρημάτων 3) 12 ἐπισκεπτήριες κάρτες μέ παρόμοιες φωτογραφίες καί 4) 12 σελιδοδεῖκτες μέεἰκόνες εὑρημάτων καί

γ΄) Μέ τήν εὐλογία τῆς Μητρόπολης καί μέ Πρόλογο τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη μας Νικοδή-μου ἐκδόθηκε τό 2008 ἀπό τόν ὁμιλοῦντα τό βιβλίο μέ τίτλο laquoὉ Ἱερός Μητροπολιτικός Ναός τοῦ Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας Μιά συγκλονιστική καί ἐντυπωσιακή περίπτωση (Ἡ Ἱστορία-Τό Ἀρχεῖο-Ἡ κα-ταστροφή-Ἡ Ἀποκατάσταση-Οἱ ἀνασκαφές καί ὁ ἀποκαλυφθείς ἀρχαιολογικός θησαυρός) ὅπως κα-ταγράφεται στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑ lt1988-2007gtraquo

Στό σημεῖο αὐτό θέλω νά καταθέσω μερικές σκέψεις μου Φυσικά δέν ὑπῆρχε βούληση τῶν ἀνθρώ-πων νά καεῖ ὁ Ναός καί νά καταστραφοῦν ἀξιόλογα κειμήλια τοῦ 19ου καί τοῦ 20οῦ αἰ Ὅμως laquoἄλλαιμέν βουλαί ἀνθρώπων καί ἄλλα ὁ Θεός κελεύειraquo Πιστεύω ἀκράδαντα ὅτι ἡ μεγάλη καταστροφή (ἔργοτοῦ διαβόλου) καί ἡ διπλῆ laquoἀποζημίωσηraquo (ἔργο τοῦ Θεοῦ) μέ τίς πρεσβεῖες τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἦτανπρός ὄφελος πνευματικό τῶν κατοίκων τῆς Ἀρναίας καί τῆς γύρω περιοχῆς Γιʼ αὐτό σύντομα ἀφή-σαμε τή λύπη πού ἀνθρώπινα αἰσθανθήκαμε γιά τήν καταστροφή τοῦ Ναοῦ καί χαρήκαμε διότι ὁ Θεόςἦταν καί εἶναι μαζί μας καί μέ τή βοήθεια-παρέμβασή Του ὁ Ναός ἀποκαταστάθηκε σύντομα καί ἡ ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία τοῦ τόπου μας δύο αἰώνων (19ος καί 20ός) συμπληρώθηκε μέ τήν ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία δεκατριῶν αἰώνων (5ος-18ος) μέ τήν ἀνακάλυψη τῶν ἐρειπίων τριῶν πα-λαιοτέρων Ναῶν (ἡ ὕπαρξη τῶν ὁποίων ἦταν ἐντελῶς ἄγνωστη στίς ἱστορικές πηγές καί γενικά στήΒιβλιογραφία) τά ὁποῖα (ἐρείπια) εἶναι ὁρατά ἐδῶ καί καιρό μέ τήν κατάλληλη διάφανη κάλυψή τουςφαινόμενο σπάνιο ἴσως καί πρωτόγνωρο στήν ἀρχαιολογική πρακτική Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνουσίγουρα ἔγινε καλύτερος ἀπό πρῶτα ἀλλά πρέπει καί μπορεῖ νά γίνει ἀκόμη καλύτερος ἄν τόν ἐπι-σκεπτόμαστε τακτικά ὄχι φυσικά ὡς τουρίστες ἀλλά ὡς πιστά μέλη τῆς Ἐκκλησίας καί τῆς Ἐνορίαςσυμμετέχοντας στή λατρεία πού τελεῖται σʼ αὐτόν τίς Κυριακές καί τίς μεγάλες γιορτές διότι πρίνἀπό τήν καταστροφή ἡ συμμετοχή μας δέν ἦταν ἱκανοποιητική

Στόν Ἐνοριακό Ἐπισκοπικό καί Μητροπολιτικό Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἱερούργησαν παντοιοτρόπως12 Ἐπίσκοποι Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους 1 Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους (1924-1940)καί 5 Μητροπολίτες Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου (1940-2012) Ἀπό τίς 24 Νοεμβρίου 2012στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερουργεῖ ὁ νέος Ποιμενάρχης μας κ Θεόκλητος

Ἐπίσης στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερούργησαν ὡς ἐφημέριοι πάνω ἀπό 40 ἱερεῖς (ἀπʼ τούς ὁποί-ους οἱ 30 καί πλέον ἦσαν Ἀρναιῶτες)

Στόν Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ὑπηρέτησαν ἀπό τό 1884 μέχρι σήμερα 23 Ἱεροψάλτες ἀπό τό 1883μέχρι σήμερα 15 νεωκόροι καί ἀπό τό 1835 μέχρι τό 1947 153 Ἐκκλησιαστικοί Ἐπίτροποι

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνου φυσικά διαθέτει καί Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων (παλιό καί και-νούριο) Ὁ ὀμιλῶν κατέγραψε τό παλιό Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων τό ὁποῖο εὐτυχῶς σώθηκεἀπό τήν πυρκαϊά τοῦ 2005 Οἱ παλιοί Κώδικες τοῦ Ναοῦ οἱ ὁποῖοι καταγράφουν τή Ληψοδοσία του τῶνἐτῶν 1882-1947 εἶναι 6 καί τά παλιά Ἔγγραφα πού ἀναφέρονται κυρίως στίς οἰκονομικές σχέσεις τῆςΚοινότητας καί τῆς Ἐφοροεπιτροπῆς Λιαριγκόβης μέ κατοίκους τοῦ χωριοῦ μέ τό Ἅγιον Ὄρος μέδασκάλους τῶν Σχολῶν τῆς Λιαρίγκοβης καί μέ ἄλλους τῶν ἐτῶν 1835-1924 εἶναι 63 ἀπό τά ὁποῖατά 55 ἀνήκουν στήν περίοδο τῆς τουρκοκρατίας

(Συνεχίζεται)

infinƒAtildeπordfinfiniexclcentƒπ∆prodtrade intradicƒiexclprodsectπradictrade infindegdegpartsectπcentprodtrade

Ὁ π ρ ώ η ν Β α τ ο π α ι δ ι ν ό ςΤοῦ Κωνσταντίνου Θ Χιούτη

Θεώρησα καλό νά καταθέσωὁρισμένα συμπληρωματικά

στοιχεῖα τῆς βιογραφίας τοῦἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου ἐπειδήὁρισμένες ἐπιστολές τοῦ Ἀρχείουτῆς Μονῆς Βατοπαιδίου1 μπο-ροῦν νά προσδώσουν νέα στοι-χεῖα στήν ἐκκλησιαστική προσω-πογραφία τοῦ τόπου μας καί νάἀναδείξουν τή δυναμική πούἐξέπεμπαν οἱ μοναστηριακές κοι-νωνίες ἀκόμη καί ὅταν ταλανί-ζονταν ἀπό ἐσωτερικά προβλή-ματα

Στό Μοναχολόγιο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου ὁ μοναχός Κορνή-λιος καταγράφεται μέ τό κο-σμικό ὄνομα Κωνσταντῖνος υἱόςἈγγέλου καί ὡς ἐκ τούτου ἔκανεχρήση τοῦ ἐπωνύμου Ἀγγελίδης2Γεννημένος στή Λιαρίγκοβη (σή-μερα Ἀρναία) τό ἔτος 1867προσῆλθε εἰκοσαετής στή ΜονήΒατοπαιδίου καί ἔγινε μοναχόςτης τό 18913 Ὅπως ὑποστηρίζεικαί ὁ ἴδιος σέ μία ἐπιστολή τουπαρέμεινε στήν ἀδελφότητα τῆςΜονῆς ἐπί μία δεκαπενταετία4

Τό Μοναχολόγιο μνημονεύει ὅτι ἀποχώρησε ἀπό τή Μονή laquoπροχειρισθείς πρεσβύτερος εἰςτόν κόσμονraquo Ἡ μετάβαση στήν ἱερωσύνη φαίνεται ὅτι ἦταν διακαής πόθος του γιατί ἤδη ἀπότό 1901 ὁ ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ εἶχε δεχθεῖ σχετικό αἴτημά του μέ ἀποτέλεσμα ὁ ἐπίσκοπος νάζητᾶ ἐνημέρωση ἀπό τούς Βατοπαιδινούς ἐπιτρόπους γιά τήν πνευματική πορεία τοῦ Κορνη-λίου ἐπειδή κατά τούς ἱερούς κανόνες laquoοὐδένα δεῖ εἰσέρχεσθε εἰς τόν τῆς ἱερωσύνης βαθ-μόν δίχα πολλῆς ἐρεύνης καί ἀκριβοῦς ἐξετάσεωςraquo5

Φαίνεται ὅμως ὅτι ὁ καιρός δέν ἦταν κατάλληλος καί δέν μπόρεσε νά λάβει τήν ἱερωσύνηἐπειδή μεσολάβησαν γεγονότα στή Μονή πού τόν ὁδήγησαν στήν ἐξορία καί στή φυλακήὅπως ὁ ἴδιος καταθέτει στήν προαναφερθεῖσα ἐπιστολή του Τί εἶχε συμβεῖ τότε δέν τό πε-ριγράφει ἄμεσα ἀλλά μέ λύπη περιορίζεται μόνο στούς χαρακτηρισμούς ὅτι ἀδικήθηκε ἀπόκάποιους συμφεροντολόγους μέ laquoἰδιοτελεῖς καί ἐγωϊστικούς σκοπούςraquo

Παρόλη τήν ἀσάφεια τῶν αἰτίων ἡ ἐξορία καί ἡ φυλακή τοῦ μοναχοῦ Κορνηλίου προϋπέ-θεταν ἔντονη παραβατικότητα Ἀπό τό γνωστό σέ μᾶς ἀρχειακό ὑλικό μόνο ἕνα γεγονός μπο-ροῦσε νά τόν ἐνοχοποιήσει περί τό 1906 ἡ παρουσία ὅπλων στόν κῆπο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου Σύμφωνα μέ τήν ἀλληλογραφία τῆς Μονῆς τρεῖς κοσμικοί τοποθέτησαν τά ὅπλαστόν κῆπο γιά νά ἐνοχοποιηθοῦν πατέρες τῆς Μονῆς μέ διοικητικές ἁρμοδιότητες Στούς συλ-ληφθέντες ὑπόπτους ἀνῆκε καί ὁ κατά σάρκα ἀδελφός τοῦ Κορνηλίου ὁ ὁποῖος ἀγόρασε τάὅπλα στή Λιαρίγκοβη6

Πικραμένος ὁ Κορνήλιος ἀπό τίς διώξεις πού εἶχε στή συνέχεια ἐγκατέλειψε τή Μονή Βα-τοπαιδίου καί μετοίκησε στή Μικρά Ἀσία ὅπου καί ἐκεῖ τόν πρόσμεναν παρόμοιες καταστά-

Ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος (δεξιά) σέ φωτογραφία τῆς δεκαε-τίας τοῦ 1920 (Μ Μανασσής Χρονικό κατοχῆς Ἀρναίας 1941-1944 καί στοιχεῖα ἀπό τή ζωή της Ἀθήνα 2000 σ 65)

20

21

σεις ὅπως ὁ ἴδιος σημειώνει στήν ἐπιστολή του Κατά τή διάρκεια τοῦ Α΄ Παγκοσμίου πολέ-μου οἱ Τοῦρκοι τόν συνέλαβαν ὡς ὕποπτο καί τόν ἐξόρισαν στή Συρίαlaquo[hellip] συνελήφθην καί ἀπεστάλην εἰς τό ἐν Ἰκονίῳ Στρατοδικεῖον ὅπου παρέμεινα ἐν ταῖςαὐτόθι φυλακαῖς ἐπί δύο μήνας κατόπιν δέ ἀπεστάλην σιδηροδέσμιος εἰς τό Χαλέπιον τῆςΣυρίας ὅπου παρέμεινα ἐπί τρία ἔτη ὡς ἐξόριστος εἰς τά 19 [= 1919] δέ ἦλθον οἱ Ἄγγλοικαί μᾶς ἠλευθέρωσανraquo

Ὅταν ἀπελευθερώθηκε πῆγε στήν Κων-σταντινούπολη ὅπου ὑπηρέτησε ὡς ἱερέας στήΜητρόπολη Δέρκων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πα-τριαρχείου7 Ἡ κατάρρευση τοῦ μικρασιατι-κοῦ μετώπου καί ὁ φόβος νά μή διωχθεῖ ἐκνέου ἀπό τούς Τούρκους τόν ἀνάγκασαν νάφύγει ἀπό τήν Τουρκία καί νά ἐπιστρέψει στήγενέτειρά του Λιαρίγκοβη ὅπου ὁ μητροπολί-της Ἱερισσοῦ Σωκράτης τόν ἀποκατέστησεδιορίζοντάς τον ἱερατικῶς προϊστάμενο στόναό Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1923)8

Τό 1924 ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος συνέ-ταξε ἐπιστολή πρός τή Μονή Βατοπαιδίου ὡςlaquoπρώην ἀδελφός Βατοπαιδινόςraquo στήν ὁποίαπεριγράφει ὅλη αὐτή τήν περιπετειώδη δια-δρομή πού εἶχε Σέ αὐτή δέν ζητᾶ δικαίωσηγιά ὅτι τοῦ συνέβη στή Μονή Μόνο παρακα-λεῖ τούς Βατοπαιδινούς νά τόν βοηθήσουνὥστε νά ἀποκτήσει μία νέα στολή ἀπαραίτητηγιά τό ἱερατικό του ἔργο

laquoΚατά τό διάστημα τῆς ἐξορίας μου ἔμει-νεν ἡ κοινητή μου περιουσία ἐν ΜικρᾷἈσίᾳ ὅπου διηρπάγῃ μετά καί τῶν πολυ-τίμων Ἱερῶν μου ἀμφίων Τώρα δέ ἔχωἀνάγκην μιᾶς στολῆς Ἱερατικῶν ἀμφίωνΠαρακαλῶ δέ τήν Ἱεράν ἡμῶν Μονήνὅπως εὐαρεστουμένη θελήσῃ νά μοῦ ἀπο-στείλῃ μίαν Ἱερατικήν στολήν Ἱερῶνἀμφίων διrsquo ἐνθύμιον ἀλλά θέλω νά ἦναιπράγματι Βατοπαιδινήraquo9

1 Ἐκφράζω τίς εὐχαριστίες μου πρός τή μονή Βατοπαιδίου γιά τή δυνατότητα πού μοῦ παρεῖχεὥστε νά μελετήσω τό σχετικό ἀρχειακό ὑλικό

2 Ὁ Δ Κύρου δέχεται ὅτι προέρχεται ἀπό τήν σημερινή οἰκογένεια Κατσαγγέλουmiddot βλ Δ ΚύρουlaquoΚαταγραφή Ἀρχείου ΚΕ΄ (4) Κατάλογος ἐγγράφων Ἀρχείου Ἰωάννου Ἀστ Μπιλούκα περ Ἀρναίατεῦχ 80 (Ἰούλιος ndash Σεπτέμβριος 2008) σ 18

3 Κ Χιούτης laquoΝεώτερα στοιχεῖα γιά μοναχούς ἀπό τήν Ἀρναία (Λιαρίγκοβη) περ Ἡ Ἀρναία τῆςΜακεδονίας τεῦχ 53 (Ὀκτώβριος ndashΔεκέμβριος 2001) σ 4

4 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

5 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἐπισκόπου Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Ἰωακείμ πρόςτούς ἐπιτρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Μαρτίου 1901)

6 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ Σπύρου Τζαμτζῆ πρός τόν ἱερομόναχο Ἄνθιμο Βατο-παιδινό (χτ καί χχ)

7 Δ Κύρου ὅπ σ 168 Δ Κύρου laquoΤό Ἀρχεῖο ἐγγράφων τοῦ μητροπολιτικοῦ ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίαςraquo περιοδ

Ἀρναία τεῦχ 62 (Ἰανουάριος ndash Μάρτιος 2004) σ 3 Τό 1925 ἦταν ἐφημέριος στό Στρατώνι Χαλκιδι-κής

9 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

Ἀπόσπασμα ἐπιστολῆς τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνη-λίου Ἀγγελίδη πρός τή Μονή Βατοπαιδίου (1924Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου)

22

Η ΤΙΜΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Ἀρχιmicro Χρυσοστόmicroου Μαϊδώνη

ὉΝαὸς τοῦ Ἁγίου Στέφανου ἔχει ἐπηρεάσει ἀποφασιστικὰ τὴ ζωὴ τῆς Ἀρναίας καὶ τῶν Ἀρναι-ωτῶν Πρώτη φορὰ ἔχω συναντήσει τέτοια ἀγάπη σὲ Ναό μέχρι λατρείας Ναί Στὴν Ἀρναία

δὲν τιμᾶται μόνο ὁ Πρωτομάρτυς Ἅγιος Στέφανος ἀλλὰ λατρεύεται καὶ ὁ Ναός του Ὁ Ἀρναι-ώτης καὶ μάλιστα ὁ παλιότερος ἔχει ταυτισθεῖ ἄμεσα μὲ τὸν Ναὸ τοῦ Ἅγιου Στέφανου

Κυρίως ὅμως ἡ νεώτερη γενιὰ τῶν Ἀρναιωτῶν ἔχει ταυτισθεῖ μὲ τὸν Ναὸ ἐξ αἰτίας τῆς κατα-στροφῆς του ἀπὸ τὴν πυρκαϊά στὶς 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2005 Ἦταν τὸ πιὸ συνταρακτικὸ γεγονὸςστὴ ζωὴ τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας τὰ τελευταῖα 60 χρόνια Ὁ Ἅγιος Πρωτομάρτυς Στέφανοςστὴν Ἀρναία τιμᾶται περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλον τόπο

Πρῶτον διότι εἶναι ὁ κεντρικὸς Ἐνοριακὸς ναὸς τῆς Ἀρναίας καὶ ἀπὸ τὴν δεκαετία τοῦ 1830Μητροπολιτικὸς Ναὸς τῆς Ἐπισκοπῆς Ἱερισσοῦ καὶ Ἁγίου Ὅρους

Δεύτερον διότι συνδέεται ἀμεσα μὲ τὴν ζωὴ τῆς κωμοπόλεως τῆς Ἀρναίας ἐδῶ καὶ 1500 χρό-νια ὅπως ἀπέδειξαν οἱ ἀνασκαφὲς κάτω ἀπὸ τὸν Ναό τὸ δὲ καμπαναριὸ του εἶναι τὸ σῆμα κατατεθὲντῆς Ἀρναίας μαζὶ μὲ τὸ παλιὸ Σχολεῖο

Ἄς δοῦμε ὅμως παρακάτω πῶς τιμᾶται ὁ Ἅγιος Στέφανος ἰδιαίτερα στὴν Ἀρναία1 Οἱ Πανηγύρεις Ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρος Στεφάνου γιορτάζεται στὴν Ἀρναία μὲ

τὸν πλέον πανηγυρικὸ τρόπο Στὶς 27 Δεκεμβρίου καὶ στὶς 2 Αὐγούστου Στίς 27 Δεκεμβρίου ἡμέ-ρα μνήμης τοῦ Μαρτυρίου του καί στίς 2 Αὐγούστου ἡμέρα μνήμης τῆς ἀνακομιδῆς τῶν ἹερῶνΛειψάνων του Τή δεύτερη γιορτὴ τὴν ἑορτάζουν οἱ μελλισσοκόμοι τῆς Ἀρναίας καὶ συμμετέχειὁ Σύλλογος Μελισσοκόμων Ἀρναίας laquoΟ ΑΓΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo

2 Οἱ Εἰκόνες Ἐπιβλητικὴ ἦταν ἡ εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὸ τέμπλο ποὺ ἁγιογραφήθη-κε γύρω στὰ 1840 στὸ Ἅγιον Ὅρος μαζὶ μὲ τὶς ἄλλες εἰκόνες τοῦ τέμπλου Ἄλλη σπουδαία εἰκό-να εἶναι ἡ εἰκόνα ποὺ βρισκόταν στὸ προσκυνητάρι μπαίνοντας στὸν ναό

3 Οἱ Ἀκολουθίες Ὑπάρχουν χειρόγραφες Ἀκολουθίες εἰδικὰ γιὰ τὸν Ναὸ τοῦ Ἁγ Στεφάνουτῆς Ἀρναίας

Ἀκολουθία Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας 27ης Δεκεμβρίου Ἰακώβου μοναχοῦ 1835 Ἀκολουθία Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας χειρόγραφο παλαιὸ ποὺ πρέπει νὰ γράφτηκε πρὶν ἀπὸ τὸ 1850

Ἀκολουθία 2ας Αὐγούστου Ἱ Ν Ἁγ Στεφάνου Ἀρναίας 1839 Ἡ χειρόγραφη φυλλάδα ποὺ ἔχειδιασωθεῖ εἶναι ἀντιγραφή ποὺ ἔγινε στὶς 18 Αὐγούστου 1919 ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξηροποτάμου

4 Τὰ ὀνόματα Στὴν Ἀρναία συναντοῦμε πάρα πολλούς χριστιανούς ποὺ ἔχουν τὸ ὄνομα laquoΣτέ-φανοςraquo Τὸ ὄνομα αὐτὸ τὸ συναντοῦμε σὲ ἄνδρες ἀλλὰ καὶ σὲ κάποιες γυναῖκες Δόθηκε εἴτεἀπὸ τάξιμο στὸν Ἅγιο Στέφανο εἴτε ἀπὸ πρόγονο ποὺ εἶχε αὐτὸ τὸ ὄνομα Πρέπει τουλάχιστον15 ἄνδρες καὶ κυρίως μικρὰ ἀγόρια νὰ φέρουν τὸ ὄνομα Στέφανος Πουθενὰ δὲν ὑπάρχει αὐτὸτὸ ὄνομα τόσο διαδεδομένο ὅσο στὴν Ἀρναία

5 Ἐπίσκεψη στὴν Ἀρναία Λειψάνων τοῦ Ἁγιου Στέφανου Στὴν Ἀρναία ἔχουν ἔλθει κατʼ ἀπο-κλειστικότητα Ἱερὰ Λείψανα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου προερχόμενα ἀπὸ τὸ Ἅγιον Ὅρος Παλαιότε-ρα τό 1924 ἔχει ἔλθει τὸ χέρι τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Μονὴ Κωνσταμονίτου ὅπου φυλάσ-σεται Στὴν δεκαετία τοῦ 1980 μὲ φροντίδα καὶ πρόσκληση τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Νι-κοδήμου ἐπὶ σειρὰ ἐτῶν ἐρχόταν ἡ κάρα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξενοφῶντος

6 Προσκυνήματα Ἡ ἀγάπη τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας πρὸς τὸν Ἅγιο Στέφανο τοὺς ὁδήγησεστοὺς τόπους ποὺ συνδέονται μὲ τὸ μαρτύριο καὶ τὶς γιορτὲς τοῦ Ἁγίου Στὰ πολλὰ προσκυνή-ματα ποὺ ὀργάνωσε ἡ Μητρόπολή μας στὰ Ἱεροσόλυμα πάντοτε προσκυνούσαμε στὸν τόπο τοῦμαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Τὸ 2007 ἀξιωθήκαμε καὶ κάναμε νυκτερινὴ Θεία Λειτουργία στὸτόπο τοῦ μαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἄλλο προσκύνημα ἦταν τὸ 2004 στὸ προάστειο τῆς Κων-σταντινουπόλεως Ἅγιος Στέφανος Τὸ προάστειο αὐτὸ σχετίζεται μὲ τὸ γεγονὸς τῆς μεταφορᾶςτῶν Λειψάνων τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὴν Κωνσταντινούπολη τὸ 426 ποὺ γιορτάζεται στὶς 2 Αὐγού-στου

7 Τὸ βιβλίο Ἡ ἀγάπη γιὰ τὸν Ἅγιο Στέφανο μὲ ὁδήγησε στὴ συγγραφὴ τοῦ πρώτου βιβλίουτὸ 1984 μὲ τὸν τίτλο laquoΟ ΠΡΩΤΟΜΑΡΤΥΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo Ἤδη εἶναι ἕτοιμη ἡ δεύτερη ἔκδοση ἐπαυ-ξημένη

Ἡ Ἀρναία τίμησε τὸν Ἅγιο Στέφανο ἀλλὰ καὶ ὁ Ἅγιος Στέφανος τίμησε ἀνέδειξε καὶ ἀναβάθμισετὴν Ἀρναία

23

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑΡΝΑΙΑΣ Ἡ Πολιτιστική καί Ἐπιμορφωτική

Ἑταιρεία Ἀρναίας ἀναβίωσε καί φέτοςτά καθιερωμένα πασχαλινά ἔθιμα τῆςἈρναίας Συγκεκριμένα ἔγιναν οἱ πα-ρακάτω ἐθιμικές ἐκδηλώσεις

bull Τήν Κυριακή τοῦ Πάσχα τό πρωίστήν Κεντρική Πλατεία μοιράσθηκανκόκκινα αὐγά καί τσουρέκια τραγού-δησε ἡ Χορωδία τοῦ ΚΑΠΗ Ἀρναίας καίχόρεψε τό παιδικό χορευτικό συγκρό-τητα τοῦ Δήμου

Τήν Τρίτη τοῦ Πάσχα ἀναβίωσε τό ἔθιμο τοῦlaquoΚότσμανουraquo στά ἐξωκκλήσια τοῦ Προφ Ἠλία καί τῆςἉγ Παρασκευῆς Τελέσθηκε Θ Λειτουργία στό ἐξωκ-κλήσι τοῦ Προφ Ἠλία μέ λιτανεία γύρω ἀπό αὐτό καίκέρασμα στόν ἴδιο χῶρο καί ἀκολούθησε καί σκοπο-βολή

Τό ἀπόγευμα σέ χῶρο τοῦ ἀλσυλίου τῆς Ἁγίας Πα-ρασκευῆς κοντά στό φερώνυμο ἐξωκκλήσι ἀναβίωσαντά ἔθιμα τῆς laquoΣουσαρίτσαςraquo καί τοῦ laquoΖυγίσματος τοῦἉϊ Γιώργηraquo τό ὁποῖο ὅπως εἶναι γνωστό ἀπό τήν πα-ράδοση καί ἀπό τή Βιβλιογραφία ἀναβιώνει τήν ἡμέ-ρα ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου Γεωργίου (23 Ἀπριλίου) ἤ τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὄταν ἡ γιορτή μετίθεται τότεὄπως φέτος λόγῳ Μεγάλης Τεσσα-ρακοστῆς Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquoαἰσθάνεται ἱκανοποίηση γιά τήν ὑλο-ποίηση τῆς ὑπόδειξής του νά ἀνα-βιώνει τό ἔθιμο τοῦ laquoΚότσμανουraquoκανονικά τήν τρίτη καί ὄχι τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὅπως συνέβημερικές χρονιές καί θεωρεῖ ἀνεπί-καιρη τή χρονική καί τοπική μετά-θεση τοῦ ἐθίμου τοῦ laquoΖυγίσματοςraquo (ἀπό τή δεύτερη στήν τρίτη μέρα τοῦ Πάσχα καί ἀπό τίς πλατεῖες ὅπωςπαλιότερα ἤ τήν Κεντρική Πλατεία ὅπως τά τελευταῖα 30 περίπου χρόνια στό ἄλσος τῆς Ἁγ Παρασκευῆς)Στήν ἀναβίωση τοῦ ἐθίμου συμμετεῖχε καί ὁ Ἱππικός Ὅμιλος Ἀρναίας laquoΟ ΚΕΝΤΑΥΡΟΣraquo

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ laquoΑΡΝΑΙΑraquo ΣΕ ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΑ ΣΥΛΛΕΚΤΙΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo (ΑΘΗΝΑ)

Στόν Κατάλογο τῶν συλλεκτικῶν ἀντικειμένων πούσυμμετεῖχαν σέ γραπτή δημοπρασία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛ-ΛΟΓΕΣraquo (στό τεῦχος 335Ἰούνιος 2013) ἀναγράφεται καίτό τεῦχος ἀρ 48Ἰούλ-Σεπτ 2000 τοῦ περιοδικοῦ μας (Βλεἰκόνα) Ἡ ἀναγραφή καί συμμετοχή αὐτή ἔγινε μέ πρω-τοβουλία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo πού εἶναι ἀποδέ-κτης τοῦ περιοδικοῦ μας καί ὄχι δική μας

ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΕΛΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ Ὁ Δῆμος Ἀριστοτέλη ἀποφάσισε νά προχωρήσει στή δημιουργία Μουσείου μελιοῦ στήν Ἀρναία ἕναν τόπο

᾽partνδιαφέρουσες part ἰδήσεις(Ὅσες ἀναφέρονται στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία τῆς Ἀρναίας)

24

μέ ἱστορία καί παράδοση στόν τομέα τῆς μελισσοκομίαςΤό Μουσεῖο αὐτό θά διαμορφωθεῖ καί θά λειτουργήσει σέ ἕνα ἀνακατασκευασμένο παραδοσιακό διώρο-

φο κτήριο δίπλα στήν κεντρική πλατεία τῆς κωμόπολης μέσα στόν ἱστορικό ἱστό καί πολύ κοντά στά ἤδη ὑπάρ-χοντα Μουσεῖα Λαογραφικό -Ἱστορικό καί Ὑφαντικῆς

Ἡ δημιουργία Μουσείου μελιοῦ καλύπτει ἕνα μεγάλο κενό πού ὑπάρχει στόν ἑλλαδικό χῶρο καί πρόθε-ση τοῦ Δήμου εἶναι νά δοθεῖ ἡ δυνατότητα στό κοινό (Ἕλληνες καί ξένους) νά ἐνημερωθεῖ γιά τήν ἱστορίατοῦ μελιοῦ τόν ἰδιαίτερο καί ἐπίπονο τρόπο παραγωγῆς του καί τίς καταπληκτικές ἰδιότητές του

Μέ στόχο τήν ἀνάδειξη τοῦ ἑλληνικοῦ μελιοῦ καί ἰδιαίτερα τοῦ παραγόμενου στή Χαλκιδική στοχεύεταιἡ ἐπιστημονική τεκμηρίωση τοῦ ὅλου ἐγχειρήματος καί ἡ σωστή ἀποτύπωση καί παρουσίαση τοῦ κλάδου τῆςμελισσοκομίας

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΚΟΣΜΑ ΤΟΝ ΑΙΤΩΛΟ Τήν Τετάρτη 3 Ἀπριλίου τό βράδυ στήν Ἑστία τοῦ Παγχαλκιδικοῦ Συλλόγου Θεσσαλονίκης laquoΟ ΑΡΙΣΤΟ-

ΤΕΛΗΣraquo πραγματοποιήθηκε ἡ παρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ ἀείμνηστου δασκάλου καί γαμβροῦ τῆς ἈρναίαςΚώστα Παπάζογλου μέ τίτλο laquoὉ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός ὁ Ἅγιος τῆς Παιδείαςraquo καί 200 σελίδες

Τήν παρουσίαση ἔκαναν ὁ Ἀρχιμ Χρυσόστομος Μαϊδώνης Πρωτοσύγκελλος τῆς Μητροπόλεώς μας καίὁ καθηγητής Δημ Κύρου

Ὁ π Χρυσόστομος ἀναφέρθηκε στήν προσωπικότητα τοῦ συγγραφέα καί στή διαρκῆ προσπάθεια του νάκάνει γνωστόν τόν Ἅγιο Κοσμᾶ μέ συχνές ὁμιλίες καί μέ ἀρθρογραφία στόν Τύπο καί εὐχαρίστησε τήν οἰκο-γένεια τοῦ συγγραφέα γιά τήν ἔκδοση τοῦ βιβλίου καί γιά τή δωρεά ὅλων τῶν ἀντιτύπων του στήν Ἱ ΜονήἉγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ Ἀρναίας γιά τή διάθεσή του στούς ἐνδιαφερόμενους

Ὁ Δ Κύρου ἔκανε μιά σύντομη ἀναφορά στά περιεχόμενα τοῦ βιβλίου ἐπισημαίνοντας (γιά ἐνημέρωσητῶν ἀναγνωστῶν) κάποια μικρολάθη καί τονίζοντας τίς πληροφορίες τοῦ βιβλίου γιά τήν προφητική ἱκανό-τητα καί τόν ἀγώνα τοῦ Ἁγίου γιά τήν πνευματική ἀναγέννηση τῶν ὑπόδουλων Ἑλλήνων

Ἐπιμελητής τῆς ἔκδοσης τοῦ βιβλίου εἶναι ὁ Πολυγυρινός φιλόλογος κ Ἀθαν Χριστιανός στήν ἀφαιρε-τική καί οὐσιαστική παρέμβαση τοῦ ὁποίου ὀφείλεται τό 200 σελίδων σῶμα τοῦ βιβλίου

Στήν ἐκδήλωση παραβρέθηκαν πολλά μέλη τοῦ Συλλόγου ἡ Ἀρναιώτισσα χήρα τοῦ συγγραφέα δασκάλακ Κωνσταντινιά Παναγιώτου μέ ἄλλους συγγενεῖς ὁ τ βουλευτής Χαλκιδικῆς γιατρός κ Γ Βαγιωνᾶς ἡ Ἡγου-μένη τῆς Ἱ Μ Ἁγ Κοσμᾶ Ἀρναίας Μαριάμ μέ τήν ἀδελφή Ὀλυμπιάδα ὁ Πρόεδρος τοῦ Συνδέσμου Ἱεροψαλτῶντῆς Μητροπόλεως Ἱερισσοῦ κ Ἰω Κέκερης καί ἄλλοι

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΡΝΑΙΑΣ

Στίς 25 Ἀπριλίου οἱ μαθητές τῆς Γ΄ τάξης τοῦ Γυμνασίου Ἀρναίας ἐπισκέφθηκαν μέ συνοδούς τίς καθη-γήτριες Γεωργία Σιδέρη καί Ἀκυλίνα Βουρνίτη τό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο τῆς Κωμόπολης Μετάτήν ἐπίσκεψη ἀκολούθησε συζήτηση γιά τά ἐκθέματα καί τίς ἐντυπώσεις πού αὐτά δημιούργησαν Στόχοςτῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ἦσαν ἡ γνωριμία τῶν μαθητῶν μέ τήν τοπική κουλτούρα τά παλιά εἴδη τῆς καθημερινῆςχρήσης καί τό laquoἁπτόraquo παρελθόν τοῦ τόπου τους

ΜΙΑ ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΜΑΣΣτίς 25 Ἀπριλίου ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ἐπισκέφθηκε στό Γραφεῖο του τόν Σεβ Μη-

τροπολίτη μας κ Θεόκλητο Κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψής του πρόσφερε στόν Μητροπολίτη τά βιβλία του1) Ὁδοιπορικό σώματος καί ψυχῆς στήν κορυφή τοῦ Ἄθωνα 2) Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας 3) Ὁ Ἱ Ναόςτοῦ Ἀγίου Στεφάνου 4) Ὁ Ἀρχαιολογικός χῶρος τοῦ ὑψώματος laquoΠροφήτης Ἠλίαςraquo 5) Χριστός ἐτέχθηκαί 6) Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης καί τά Ἀνάτυπα ἀπό ΠρακτικάΣυνεδρίων μέ ἐργασίες του 1) Σχέσεις τῆς Θάσου μέ τή Χαλκιδική καί τό Ἅγιον Ὄρος 2) Τά πατρυδωνυμι-κά τῆς Χαλκιδικῆς καί 3) Ἐκδηλώσεις πού ἀναβιώνουν καί παραμένουν στήν Ἀρναία

Ὡς ἀντίδωρο ὁ Μητροπολίτης τοῦ πρόσφερε τό βιβλίο του laquoἘκκλησία Ὁ αὐθεντικός φύλακας καί ἑρμη-νευτής τῆς Ἁγίας Γραφῆςraquo Ἀθήνα 1998 σσ 350 καί τό βιβλίο τῆς Γεωργίας Κουνάβη laquoἉγίου Ἰωάννου τοῦΧρυσοστόμου Λόγος παραινετικός πρός ἀποφυγήν τῆς ἀπογνώσεωςraquo Ἀθήνα σσ 100

Ἐπίσης κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ὁ Ἐκδότης -Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ ἔθεσε ὑπόψη τοῦΜητροπολίτη μας τό θέμα τῆς κατάργησης δύο ἐκκλησιαστικῶν ἐθίμων μέ τό ὁποῖο (θέμα) τό περιοδικό ἀσχο-λήθηκε σέ ἀρκετά τεύχη του (87-892011 καί 90-93 2012) δηλ τῆς (ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης) τε-λετῆς τῆς Ἀναστάσεως πού γινόταν παλιότερα στήν κεντρική πλατεία καί τά τελευταῖα χρόνια γίνεται στόχοροστάσι καί τῶν κεριῶν τῶν Κηδειῶν καί τῶν Μνημοσύνων πού παλιότερα τά κρατοῦσαν οἱ πιστοί ἀναμ-μένα στά χέρια τους κατά τήν διάρκεια τῶν Ακολουθιῶν αὐτῶν καί τά τελευταῖα χρόνια τά ἐναποθέτουν ἀνα-

25

μένα στά κηροστάσια κατά τήν εἴσοδό τους στόν Ναό τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καίἑορτές πού ὁ ἦχος της δέν εἶναι πάντα ὁ παραδοσιακός ἀλλά ἀρκετές φορές παρεμβάλλονται καί ἄλλα ἠχη-τικά προγράμματα τά ὁποῖα θορυβοῦν ὑπερβαλλόντως καί ὡς ἐκ τούτου ἐνοχλοῦν τούς ἀκούοντες καί τόθέμα τῆς κατασκευῆς καί τοποθέτησης ἐπιγραφῶν στήν εἴσοδο τοῦ αὔλειου χώρου καί στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦοἱ ὁποῖες θά ἀναγράφουν τή φράση ΙΕΡΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ

Γιά τό ἔθιμο τῆς τελετῆς τῆς ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης τελετῆς τῆς Ἀναστάσεως τό βράδυ τοῦΜεγ Σαββάτου ὁ Σεβασμιώτατος ἀφοῦ ἐνημερώθηκε συμπληρωματικά ὅσον ἀφορᾶ στήν κωδωνοκρουσίαπού ἀρχίζει ἀμέσως μετά τήν ἔναρξη τῆς ψαλμωδίας τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo μέ ἀποτέλεσμα νά μή τό ἀκούειὁ συγκεντρωμένος στόν χῶρο λαός εἶπε ὅτι ἐπιλἐχθηκε ὁ χῶρος αὐτός ἴσως γιά νά τιμηθεῖ τό Δημαρχεῖοἀλλά καί γιά τεχνικούς λόγους καί ἀφοῦ κάλεσε τόν ἐφημέριο καί τόν διάκονο τοῦ Ναοῦ ἔδωσε ἐντολή ἡκωδωνοκρουσία ἀπό φέτος νά ἀρχίζει μετά τήν ψαλμωδία τοῦ πρώτου ἀκούσματος τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo

Γιά τό ἔθιμο τῆς ἀφῆς τῶν κεριῶν στίς Κηδεῖες καί στά Μνημόσυνα εἶπε ὅτι θά θέσει τό θέμα στούς ἐφη-μερίους τῶν Ναῶν καί ἡ ἐφαρμογή-τήρηση-ὑλοποίηση τοῦ ἐθίμου θά ἐπαφίεται στίς ἀποφάσεις τῶν Ἐκκλη-σιαστικῶν Συμβουλίων

Γιά τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καί τίς γιορτές εἶπε ὅτι θά προσπαθήσει νά βρεῖ προ-γράμματα παραδοσιακῆς-ἁγιορειτικῆς κωδωνοκρουσίας

Τέλος γιά τό θέμα τῶν ἐνημερωτικῶν ἐπιγραφῶν στίς εἰσόδους τοῦ Ναοῦ εἶπε ὅτι θά φροντίσει νά το-ποθετηθοῦν σύντομα καλλιτεχνικές ἐπιγραφές

Στό τέλος τῆς ἐπίσκεψης ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ζήτησε ἀπό τόν Μητροπολίτη νά ἀνα-νεώσει τήν laquoεὐλογίαraquo (ἄδεια) πού εἶχε ἀπό τόν μακαριστό Μητροπολίτη Νικόδημο γιά τή συνέχιση τῆς ἔρευ-νας στό παλαιό Ἀρχεῖο τῆς Μητροπόλεως Ἡ ἀνανέωση πραγματοποιήθηκε χωρίς δεύτερη κουβέντα

Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo εὐχαριστεῖ θερμότατα τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας γιά τή συνεργασία καίεὔχεται αὐτή νά συνεχισθεῖ ἐποικοδομητικά

ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΟΥ 1912 Στίς 28 Ἀπριλίου ἀνήμερα τῆς Κυριακῆς τῶν Βαΐων καί ὥρα 12 οἱ μαθητές τῆς Γ΄ Τάξης τοῦ Γυμνασίου

Ἀρναίας παρουσίασαν ἕνα ὡραῖο ἀφιέρωμα στήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας καί τῆς Βόρειας Χαλκιδικῆς μέτήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 100 ἐτῶν ἀπό αὐτήν στόν Ραδιοφωνικό Σταθμό τῆς Μητροπόλεώς μας Μέτήν παρουσίαση αὐτή τό Γυμνάσιο Ἀρναίας μέ ὅραμα ἕνα σχολεῖο ἀνοιχτό στήν Κοινωνία καί τά ἐρεθίσμα-τά της θέλησε νά τιμήσει τήν λαμπρή ἐπέτειο τῆς Ἀπελευθέρωσης κάνοντας ἕνα ἀκόμη βῆμα πρός τό εὐρύ-τερο κοινό μετά τήν ἔκδοση καί κυκλοφορία τοῦ ἱστορικοῦ Ἡμερολογίου τοῦ 2013 Ὑπεύθυνη τῆς ἐκδήλω-σις ἦταν ἡ φιλόλογος καθηγήτρια τοῦ Γυμνασίου κ Γεωργία Σιδέρη Συμπαραστάτες στήν παραπάνω προσπάθειαστάθηκαν ὁ Σεβ Μητροπολίτης μας κ Θεόκλητος καί ὁ διάκονος π Γεώργιος Τρικκαλιώτης

Τό ἀφιέρωμα περιλάμβανε ἀφιέρωμα στούς Προσκόπους (στρατιωτικά ἀνταρτικά σώματα) πού ἔδιωξαντούς Τούρκους ἀπό τή Χαλκιδική τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1912 στόν Ταγματάρχη Γεώργιο Κολοκοτρώνη Διοικητῆτοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶν τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ πού ἀπελευθέρωσε τυπικά καί ἐπίσημα τή Χαλκιδική στίς2 Νοεμβρίου στόν ἀνθυπολοχαγό Ἰωάννη Ἀλεξάκη πού ἐπικεφαλῆς Τμήματος τοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶνἀπελευθέρωσε εἰδικά τήν Ἀρναία καί τή Βόρεια Χαλκιδική τήν ἴδια μέρα καί στόν τότε ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη πού ἔπαιξε σημαντικό ρόλο τίς δύσκολες ἐκεῖνες μέρες τῆς βίαιης ἀπομάκρυν-σης τῶν Τούρκων ἀπό τά χωριά τῆς Β Χαλκιδικῆς

Τό ἀφιέρωμα ἦταν ἐπενδυμένο μουσικά μέ τραγούδια τῶν Ἀπόστολου Καλδάρα Μίκη Θεοδωράκη Δή-μου Μούτση Διονύση Σαββόπουλου Μάνου Χατζηδάκη Εὐανθ Ρεμπούτσικα καί Νίκου Ξυλούρη

Στόχοι αὐτῆς τῆς ἀφιερωματικῆς ραδιοφωνικῆς ἐκπομπῆς ἦσαν α΄) Ἡ ἐνδελεχέστερη προσέγγιση τοῦ ἱστο-ρικοῦ ὑλικοῦ β΄) ἡ βιωματική προσέγγιση μιᾶς ραδιοφωνικῆς μετάδοσης γ΄) ἡ γνωριμία μέ μνημειώδη ἔργατῆς ἑλληνικῆς μουσικῆς ἔκφρασης καί τούς δημιουργούς τῶν ἔργων και δ΄) ἡ ἀνάδειξη τοῦ ρόλου τοῦ σχο-λείου καί τῆς ἐκπαίδευσης γενικώτερα στήν τοπική κοινωνία ἀλλά καί στήν εὐρύτερη περιοχή τῆς Χαλκιδικῆς

ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΠΛΑΤΕΙΑΣ Οἱ ἐργασίες γιά τήν ἀνάπλαση καί διαμόρφωση τῆς Πλατείας πού βρίσκεται ἀνάμεσα στά Μουσεῖα Ἱστο-

ρικό-Λαογραφικό καί Ὑφαντικῆς καί τῶν παρακείμενων κοινόχρηστων χώρων βρίσκονται στή φάση ὁλο-κλήρωσής τους

Πρέπει νά σημειώσουμε ὅτι ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη τοῦ παραπάνω ἔργου καί ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη γιάτήν ἀποκατάσταση τῆς διώροφης παραδοσιακῆς οἰκίας ὅπου στεγάζεται τό Μουσεῖο Ὑφαντικῆς ἐκπονήθη-καν ἀπό τόν συμπατριώτη μας Ἀρχιτέκτονα Μηχανικό κ Δημ Κ Ἀλεξάνδρου καί ἐγκρίθηκαν ἀπό τήν Δ΄ Ἐφο-ρία Νεωτέρων Μνημείων (ἕδρα Θεσσαλονίκη)

26

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Στό τεῦχος 972012 (σελ 18) γρά-ψαμε τήν εἴδηση ὅτι μέ πρωτοβουλία καίἀπόφαση τοῦ Δήμου μας δημιουργή-θηκαν ἐπισκέψιμες πολιτιστικές δια-δρομές στόν παραδοσιακό οἰκισμό τῆςκωμόπολης μέ τήν τοποθέτηση φωτο-γραφικῶν ἐπιγραφῶν σέ παραδοσιακάκτίρια καί ξύλινων πινακίδων σήμανσης τῶνδιαδρομῶν

Συμπληρώνοντας τό θέμα γιά τό ση-μαντικό αὐτό ἔργο σημειώνουμε τά παρα-κάτω ἐνδιαφέροντα

bull Σέ κεντρικό σημεῖο τῆς κωμόπολης καίἰδιαίτερα στό τρίγωνο τῶν δύο Μουσείωντοῦ ἱστορικοῦ ἱστοῦ παρουσιάσθηκε ἕναΘΕΜΑ πού ἀναφέρεται στά παλιά ἐπαγ-γέλματά της γιά ἐνημέρωση τῶν νέων τηςκαί τῶν ἐπισκεπτῶν Ἡ θεματική αὐτή πα-ρουσίαση ἔχει ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον ἀπότούς ξένους καί ἀπό τούς ντόπιους πούὁδηγοῦν ἐκεῖ τά παιδιά καί τά ἐγγόνια τουςγιά ἐνημέρωση (Βλέπε εἰκόνα)

bull Γιά πρώτη φορά ἡ Ἀρναία ἀπέκτησετόν δικό της χάρτη Ἔχει διαστάσεις 50Χ70ἑκ καί ἀναδιπλώνεται Ἡ πρώτη ἐκτύπωσηἔγινε στά ἑλληνικά σέ 10000 τεμάχια καίδιανέμεται δωρεάν ἀπό τόν Ἀπρίλιο τοῦ2012 μέ πρώτη παρουσίαση στό περσινό πα-νηγύρι τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς (26 Ἰουλί-ου)

Ἡ ποιότητα καί οἱ πληροφορίες πού πε-ριέχει ἱκανοποιοῦν καί τόν πιό ἀπαιτητικόἐπισκέπτη ἀπό τά μουσεῖα τίς διαδρομέςτά προϊόντα τίς ἐκδηλώσεις τήν Ἱστορίακαί τόν πολιτισμό τοῦ τόπου Ἀποτέλεσεκαί ἀποτελεῖ συνοδευτικό γιά τόν ἐπισκέ-πτη καθώς καί ἐργαλεῖα ξενάγησης ὥστενά γνωρίσει τόν τόπο

Ἡ ποιότητα καί ἡ λειτουργία του συν -αγωνίζονται ἀντίστοιχους χάρτες μεγάλωνπόλεων τοῦ ἐξωτερικοῦ Ἤδη τό 2013 γί-νεται ἡ δεύτερη ἀνατύπωσή του στά ἑλλη-νικά ἀλλά καί γιά πρώτη φορά στά ἀγγλι-κά (Βλέπε εἰκόνα)

bull Στήν ἀρχή στό τέλος καί ἐνδιάμεσατῶν πολιτιστικῶν διαδρομῶν τοῦ οἰκισμοῦτοποθετήθηκαν στά κτίρια σέ κομβικάσημεῖα ἐπιτοίχειοι χάρτες (ὅμοιοι μέ τούςπαραπάνω χάρτινους) μέ τίς διαδρομέςὥστε ὁ ἐπισκέπτης νά ἔχει εἰκόνες τῶν δια-δρομῶν καί τό σημεῖο πού βρίσκεται (βλέ-πε εἰκόνα)

27

῾Η ᾽Αλληλογραφία microας

∆∆ΙΙΑΑΛΛΟΟΓΓΟΟΣΣ ΜΜΕΕ ΤΤΟΟΥΥΣΣ ΑΑΝΝΑΑΓΓΝΝΩΩΣΣΤΤΕΕΣΣ ΜΜΑΑΣΣ ΚΚΑΑΙΙ ΤΤΟΟ ΠΠΕΕΡΡΙΙΟΟ∆∆ΙΙΚΚΟΟ ΜΜΑΑΣΣ

ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ-ΕΓΓΡΑΦΑbull Ἀπό τόν συμπολίτη μας καί γαμβρό τῆς Ἀρναίας δασολόγο (ἐν συντάξει) κ Νικ Κανελλόπουλο πήραμε (Ἀρναία

173) τήν παρακάτω laquoΠαπαδιαμαντίζουσαraquo καί ἐνδιαφέρουσα ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηΧαρά στήν ὑπομονή σου διά τήν συνέχισιν τῆς πολυσχιδοῦς πολυμεροῦς ἐκδόσεως πολυφρόντιδος ἐν μέσῳ

καιρῶν καθόλου εὐνοϊκῶν αὐχμηρῶν μάλλον λίανΟἱ τίς τύχες τοῦ κόσμου σήμερα διαχειριζόμενοι ἀρνοῦνται πεισμόνως νά ἐμπεδώσουν τοῦτο τό ἁπλόν πού

βεβαίως καί τό μέγιστον ζητούμενον εἶναι Ἡ περιβόητος περιλάλητος κρίσις κύριοι πρωτίστως εἶναι ΗΘΙΚΗΦωνάζουν νιαουρίζουν ἐπί τῶν κεράμων γαλές τεσσαράκοντα καί λέγομεν ὄτι τά καθαρά νιάου νιάου τῶν ψι-ψίνων ἀπό ἀλεκτορίδια εἶναι καί ἀλέκτορες Ἀλλά ἄς ἔλθωμε εἰς τά τοῦ οἴκου μας καί δή τά τῆς παιδείας Τάἀρχαῖα καταργήσαμε τήν ἑλληνική βαραθρώσαμε μονοτονικόν ἐφεύραμε Παπαδιαμάντην νά μεταφράσωμεμᾶς ἐμάρανε Ἀχιλλέαν πρό πολλοῦ ἐτυμβεύσαμε Τζάρτζανον καί ἐν τέλει ἡσυχάσαμε

Διάβασα τόν ἐπικήδειον ὄχι τοῦ Ἰωάννη Κονδυλάκη ἀλλά λόγον πού ἐκφώνησε ἐπικήδειον κάποιο ἄγνωστονὄπως γράφεται πρόσωπον διά κάποιον ἐξέχοντα Λιαριγκοβινό θανόντα τό 1886 Χαρακτηρίζει τόν ἐκλιπόνταἄνδρα - ρέκτην μεγαλοπράγμονα καί σταθερόν Κείμενον ἀποπνέον ἄρωμα ἀθανάτου γλώσσης ἑλληνικῆς ἔνθαἡ εὐφωνία ἠ λεπτότης ἡ χάρις καί καλλιέπεια θέλγουν

Εἰς τόν ἐκφωνήσατα λόγον τοιοῦτον εὖγε Εὖγε καί εἰς τόν τωρινόν ἄνδρα ρέκτην πολυπράγμονα καί στα-θερόν θαρρούντως ἀντιμετωπίζων τήν μεγίστην ἀπώλειαν συζύγου λατρευτῆς ἐπιμένων ἀξιοθαυμάστως εἰςτήν μεγίστην προσφοράν τήν σπουδαίαν ἔκδοσιν συνεχίζων laquoΑΡΝΑΙΑraquo

Μετά τιμῆςΝικόλαος Β Κανελλόπουλος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νικόλαε σʼ εὐχαριστοῦμε πολύ γιά τά καλά σου λόγια (καί laquoἐν ἀρχῇraquo καί laquoἐν τέλειraquo)ἀλλά ὑπερβαλλόντως λεγόμενα Ὄντως laquoἡ κρίσις πρωτίστως εἶναι ἠθικήraquo ἀλλά δέν μᾶς συμφέρει νά τό πα-ραδεχθοῦμε καί ἔτσι ὁ διάβολος πανηγυρίζει

bull Ὁ γνωστός ἱστορικός ἐρευνητής τῆς Βέροιας δικηγόρος καί τέως βουλευτής κ Γεώργιος Χιονίδης μᾶς ἔστει-λε (Βέροια 26) τήν παρακάτω ποικιλοτρόπως ἐνισχυτική τῶν προσπαθειῶν μας ἐπιστολή

Φίλε κ ΔΘ Κύρουlaquoἐκ τοῦ ὑστερήματοςraquo τῆς ἰσχνῆς ἤδη συντάξεώς μου ὡς δικηγόρου (γιά τά ταχυδρομικά τέλη τουλάχι-

στον)Σέ θαυμάζω γιά τό κουράγιο σου γιά τήν ἐξαίρετη (σέ ποιότητα καί ἀποτελέσματα) προσπάθειά σου πού μέ

συγκινεῖ διότι μία σχετικῶς μικρή περιοχή ἔχει πανελλήνια προβολή μέ τόν συνεχῆ τιτάνιο ἀγώνα σου ἑνόςἀτόμου ἀδύναμου laquoμικροῦraquo ἀντιπάλου στό laquoμέγαraquo κατεστημένο Συνέχισε λοιπόν νά ἀγωνίζεσαι γιά τή διά-δοση τῆς Παραδόσεως

Θερμά καί εἰλικρινῆ συγχαρητήριαΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε θερμότατα ἀγαπητέ κ Γ Χιονίδη γιά τή συνδρομή σας καί γιά τά καλά σας

λόγια ἐνέργειες πού μᾶς ἐνισχύουν γιά τή συνέχιση τῶν ἰσχνῶν προσπαθειῶν μας γιά τήν προβολή τῆς ὄμορ-φης Ἀρναίας Ὑγιαίνετε

bull Ἀπό τόν Λαρισαῖο συγγραφέα κ Νικόλαο Ἀθ Παπαθεοδώρου πήραμε (Λάρισα 46) τήν παρακάτω ἐπιστολήκ Κύρου

Εὐχαριστῶ πολύ γιά τήν ἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τό ὁποῖο φθάνει ἀνελλιπῶς στό σπίτι μου στήΛάρισα κάθε τρίμηνο Σάν ἀντίδωρο αὐτῆς τῆς εὐγενικῆς σας προσφορᾶς σᾶς ἀποστέλλω τό τελευταῖο μου βι-

28

βλίο πού κυκλοφόρησε πρίν λίγους μῆνες Ὅπως θά ἀντιληφθεῖτε εἶναι μία ἔρευνα πού ἔκανα στίς Μηλιές τοῦΠηλίου καί ἡ ὁποία διήρκεσε πάνω ἀπό δύο χρόνια Ἀντικείμενό της ἔχει τήν παρουσία τοῦ γνωστοῦ λαϊκοῦ ζω-γράφου Θεόφιλου Χατζημιχαήλ στό διάστημα 1897-1900 στίς Μηλιές Εἶναι μία περίοδος τῆς ζωῆς του σχετικάἄγνωστη μέχρι σήμερα στούς φιλότεχνους ἀλλά πολύ παραγωγική γιά τόν ζωγράφο ἰδίως σέ θρησκευτικές πα-ραστάσεις Ὅπως θά δεῖτε ἐντοπίσθηκαν 13 ἐντελῶς ἄγνωστα ἔργα του τά πιό παλιότερα πού ὑπάρχουνΜέχρι σήμερα γνωρίζαμε ὅτι τό παλαιότερο χρονολογημένο ἔργο του ἦταν τοῦ 1899 Ὅμως τά περισσότεραἀπό τά ἔργα πού ἀποκαλύφθηκαν στίς Μηλιές εἶναι τοῦ 1897 μέ 1898 μάλιστα ἕνα ἀπʼ αὐτά τό μοναδικό μέχρισήμερα τό ὑπογράφει μέ τό οἰκογενειακό του ὄνομα Θεόφιλος Γαβριήλ Κεφάλας 1897

Μέ μεγάλη ἐκτίμηση στό ἔργο σαςΦιλικά

Νικόλαος Ἀθ ΠαπαθεοδώρουΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Παπαθεοδώρου γιά τή δική σας εὐγενική προσφορά τοῦ ἐνδια-

φέροντος βιβλίου σας γιά τόν ζωγράφο Θεόφιλο καί τήν συμπληρωματική ζωγραφική του παραγωγή πού ἐντο-πίσατε στίς Μηλιές καί παρουσιάζετε

bull Ἡ Βιβλιοθήκη τοῦ Τμήματος Γλώσσας Φιλολογίας καί Πολιτισμοῦ Παρευξείνιων Χωρῶν τοῦ ΔημοκριτείουΠανεπιστημίου Θράκης μᾶς ἔστειλε (Κομοτινή 66) τήν παρακάτω εὐχαριστήρια ἐπιστολή

Σημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Πρόεδρε γιά τό τιμητικό γιά μᾶς αἴτημά σαςbull Ἡ καταξιωμένη Δραμινή λογοτέχνιδα κ Νόρα Κωνσταντινίδου μᾶς ἔστειλε (Δράμα 76) τήν παρακάτω φι-

λοαρναιώτικη καί καλλιγραφημένη ἐπιστολή

29

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητή κ Νόρα Κωνσταντινίδου τό laquoἀντίτιμοraquo γιά τίς ὡς τώρα ἀπολαυές σας ἀπό τήνἀνάγνωση τοῦ περιοδικοῦ μας δέν εἶναι laquoμικρόraquo διότι συμπληρώνεται μέ τά πολύτιμα γραφόμενά σας καί τόκάνουν laquoμέγαraquo Γιʼ αὐτό σᾶς εὐχαριστοῦμε θερμά

bull Ἀπό τόν Διευθυντή τοῦ ἱστορικοῦ περιοδικοῦ laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo φιλόλογο καί συγγραφέα κ Νίκο Χρ Ἀλιμπράν-τη πήραμε (Ὑμηττός 166) τήν παρακάτω ἐπιστολή πού προκαλεῖ μεγάλη λύπη στούς φίλους τῆς Πάρου καί τῆςἹστορίας της καί στούς ἀνθρώπους πού ἐκδίδουν παρόμοια περιοδικά

Ἀγαπητε κύριε ΚύρουΓιά λόγους οἰκονομίας ἔχω ἤδη σταματήσει νά ἀποστέλλω τιμητικά τά laquoΠαριανάraquo σέ πολλά ἔντυπα πού τά

ἐλάμβαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ὅπως ἔγινε τώρα καί μέ τό δικό σας ἔντυποΓιʼ αὐτό σᾶς παρακαλῶ ἐάν θέλετε νά μή μοῦ στέλλετε πλέον τήν laquoἈρναίαraquo πού εἶναι πράγματι χρήσιμο

καί πολύτιμο ἔντυπο πού συμβάλλει στήν ἱστορία τῆς περιοχῆς σας καί προβάλλει τήν πολιτιστική καί κοινω-νική καί ἀρχιτεκτονική κληρονομιά τοῦ τόπου

Σᾶς συγχαίρω γιά τήν προσφορά σας τήν ποικίλη καί εὔχομαι κάθε καλό καί ὑγεία καί συνέχιση τῶν ὡραίωνπνευματικῶν ἀγώνων σας

Μέ ἰδιαίτερη ἐκτίμησηΝ Ἀλιμπράντης

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη αἰσθανόμαστε μεγάλη λύπη διότι τό πολύ σημαντικό καί ἐπί πολλάχρόνια ἐκδιδόμενο περιοδικό σας ἀναγκάζεται λόγω τῆς πανελλήνιας οἰκονομικῆς κρίσης καί τῆς ἀδικαιολό-γητης αὔξησης τῶν ταχυδρομικῶν τελῶν νά διακόψει τήν τιμητική ἀποστολή του σέ πολλά ἔντυπα πού τό λάμ-βαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ἀνάμεσα στά ὁποῖα καί τό δικό μας

Ἐμεῖς ἀντιδρώντας ἀπέναντι σʼ αὐτούς πού ἀναγκάζουν σημαντικά καί μακρόβια ἔντυπα τέτοιου κυρίως πε-ριεχομένου νά διακόπτουν τήν πνευματική ἐπικοινωνία τους μέ ἄλλα παρόμοια ἔντυπα δέν θά διακόψουμε τήνἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ μας στά laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo καί ἤδη βρήκαμε τρόπο νά λαμβάνουμε τό περιοδικό σας χωρίςνα ὑποβάλλεσθε σέ ἔξοδα ἀποστολῆς

Ἐλπίζουμε ἐπίσης καί εὐχόμαστε ἡ ἀκούσια αὐτή ἐκ μέρους σας διακοπή ἀποστολῆς τοῦ περιοδικοῦ σας σέἄλλα ἔντυπα νά εἶναι σύντομη σύν Θεῷ πού ἴσως μᾶς λυπηθεῖ ὡς Ἕλληνες καί μᾶς ἀπελευθερώσει ἀπό τόνζυγό τῆς διηπειρωτικῆς δικτατορικῆς οἰκονομικῆς διακυβέρνησης (ΕΕ-ΔΝΤ-ΕΚΤ)

Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη ἔρρωσθε ἐλπίζοντες ὅσο ζῆτε κατά τό λατινικό ἀπόφθεγμα laquoDum spiro speroraquoΕὐχαριστοῦμε γιά τά καλά σας λόγια καί γιά τίς εὐχές σας

bull Ἀπό τόν Σερραῖο φίλο καί συνάδελφο κ Νίκο Κατσαμάνη πήραμε (Σέρρες 166) τήν παρακάτω ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηἘδῶ καί τουλάχιστον 20 χρόνια ἔχω τή χαρά νά διαβάζω τό τόσο ἀγαπημένο καί χρήσιμο περιοδικό laquoἈρναίαraquo

Ἀγάπησα παράλληλα καί τήν ὄμορφη κωμόπολη τήν ὁποία ἐπισκέπτομαι συχνάΣυμμεριζόμενος καί τήν ἀγωνία σου καί τούς προβληματισμούς σου ὅπως καταφαίνεται στήν ἀνοιχτή ἐπι-

στολή τοῦ τεύχους 98 Ἰανουάριος-Μάρτιος 2013 σπεύδω νά σέ διαβεβαιώσω ὅτι στό βαθμό πού μοῦ ἀναλο-γεῖ θά συμβάλλω στή συνέχιση τῆς ἔκδοσης καί διάδοσης τῆς Ἀρναίας

Ἡ προσπάθειά σου νά διασώσεις ὅτι σχετίζεται μέ τήν πολιτιστική κληρονομιά τῆς περιοχῆς σου μέ συγκι-νεῖ Σέ μιά ἐποχή ὄπου πλήττεται (στό πλαίσιο τῆς παγκοσμιοποίησης) ἡ ἱστορική καί κατʼ ἐπέκταση ἡ Ἐθνικήμνήμη ἡ φωνή σου εἶναι ἀπαραίτητη Προσωπικά στίς σελίδες τοῦ περιοδικοῦ βρίσκω πολλά καί ἐνδιαφέρονταστοιχεῖα τά ὁποῖα ἀξιοποιῶ ἐργαζόμενος ὡς φιλόλογος στό 1ο Γεν Λύκειο Σερρῶν

Πιστεύω πώς ἡ πορεία τῆς ldquoἈρναίαςrdquo δέ θά ἀνακοπεῖ πρός τέρψιν τῶν φίλων τηςὈφείλω τέλος νά σʼ εὐχαριστήσω πού ἀδιαλείπτως μοῦ ἀποστέλλεις τό περιοδικό

Μέ ἐκτίμησηΚατσαμάνης Νικόλαος φιλόλογος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νίκο σʼ εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς γιά τά φιλοαρναιώτικα αἰσθήματά σου καί τά καλάσου λόγια γιά τό περιοδικό μας στοιχεῖα τοῦ ὀποίου σέ βοηθοῦν στό ἐκπαιδευτικό σχολικό ἔργο σου Ὄντωςπλήττεται ἡ ἱστορική καί ἐθνική μνήμη ἀφοῦ Ἕλληνες καί μάλιστα πολιτικοί πού τάχα ἀγωνίζονται laquoγιά τόκαλό τοῦ τόπουlaquo χαρακτηρίζουν τή Μικρασιατική καταστροφή ἁπλά ὡς laquoσυνωστισμόraquo στό λιμάνι τῆς Σμύρνηςτόν στρατό τοῦ Θ Κολοκοκτρώνη laquoὀρδέςraquo ἀρνοῦνται τήν ὕπαρξη τοῦ χοροῦ τοῦ Ζαλόγγου διακηρύσσουν ὄτιμέ τούς Τούρκους στά χρόνια τῆς σκλαβιᾶς περνούσαμε καλά δέν τούς ἐνδιαφέρει ἄν οἱ Σκοπιανοί χρησι-μοποιοῦν ἐπίσημα τό ὄνομα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ὡς ὀνομασία τοῦ κρατιδίου τους καί λένε καί πράττουν ἕνα σωρόἄλλα σέ βάρος τῆς χώρας μας Ἐμεῖς κάνοντας τό καθῆκον μας θά συνεχίζουμε ὅσο ὑπάρχει laquoἄνωθενraquo θέλημακαί laquoκάτωθενraquo ἠθική καί (κυρίως) οἰκονομική συμπαράσταση νά laquoχτυποῦμε τή λύραraquo

30

∆ΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ(Ὅσα ἀναφέρονται σέ τίτλους στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία της)

Ἐπιμέλεια Δημ Θ Κύρουbull Ἡ ἐφημερίδα laquoΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΝΑ ΝΕΑraquo (Παλαιοχώρι) φ

21Ἀπρ-Ἰούν 2012 σ 14 γράφειraquondash Ἀθαν Αὐγερινοῦ Παλιοί Χάρτες τῆς Χαλκιδικῆς [Δη-

μοσιεύονται 4 παλαιοί Χάρτες τῶν ἐτῶν 1740 (γερμανικός)1827 (γαλλικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) 1862 (γαλ-λικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) καί 1829 (ἰταλικόςὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Liaringove)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΘΕΜΑraquo (Χαλκιδικῆς) γράφειndashΠρόταση τοῦ Δ Κύρου γιά κοινό ἑορτασμό τῶν 100 ἐτῶν

ἐλεύθερης Ἀρναίας καί τῶν 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἴδρυση τοῦΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου φ 1126-9-2012 σ 9

ndashὉμιλία στήν Ἀρναία - 1 Νοεμβρίου 2009 Ἡ Ἀπε λευθέ-ρωση τῆς Ἀρναίας καί ὁλόκληρης τῆς Χαλκιδικῆς - Καί πα-ρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ Δ Κύρου laquoἩ Ἀπελευθέρωση τῆςἈρναίας καί τῆς Βόρ Χαλκιδικῆς ἀπό τόν Τουρκικό ζυγό(1912) καί οἱ πρῶτες ἡμέρες ἐλεύθερη ζωῆςraquo [Πρόκειται γιάτήν ὁμιλία τοῦ κ Γ Ζωγραφάκη τήν 1η Νοεμβρίου 2009 στήνἈρναία πού δημοσιεύθηκε στό περιοδικό μας (τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σσ 8-14) καί κυκλοφορεῖ στό Διαδίκτυο ἀπʼ ὅπουἁλιεύθηκε καί δημοσιεύθηκε στήν ἐφημερίδα μέ τόν ἐπί-τιτλο laquoἈφιέρωμα στά 100 χρόνια ἐλεύθερης Χαλκιδικῆςraquo]φ 11818-10-2012 σσ 3-9

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Βο ρειοανα-τολικῆς Χαλκιδικῆς ἀπό τόν τουρκικό ζυγό τό 1912 καί Ἀνω-νύμου Ἀφιέρωμα στόν κληρικό ἐξ Ἀρναίας Διονύσιο Κυρά-τσο (1923-2005) πρώην Μητροπολίτη Δράμας φ 11925-10-2012 σσ 3 καί 5

ndash(Σύνταξης) ῾Εορτασμός ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας(Δημοσιεύεται τό Πρόγραμμα τῶν ἐκδηλώσεων γιά τά 100χρόνια ἀπό τήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας) φ 1201-11-2012 σ 9

ndash(Σύνταξης) Μέ δόξα καί τιμή ἑορτάστηκαν τά 100 χρό-νια Ἐλευθερίας τῆς Ἀρναίας (Χωρίς κείμενο ἀλλά μόνο μέμία φωτογραφία τμήματος τοῦ μνημείου τῆς Ἀπελευθέρω-σης μέ τήν ἐπιγραφή laquoΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣ bullΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ1912raquo πού ὑπάρχει ἐκεῖ) φ 1218-11-2012 σ 2

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoEBΔΟΜΑΔΙAIAraquo (Χαλκιδικῆς) (φ 29-10-2012 σ 6) γράφει

ndashἩ Ἱστορία τῆς Ἀρναίας μέσα ἀπό τά μουσεῖα της Ξα-κουστά μέχρι τά Βαλκάνια τά τοπικά ὑφαντά (Ἀναφέρεταιστό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο καί στό ΜουσεῖοὙφαντικῆς Ἀρναίας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΚΑΣΣΑΝΔΡΑraquo στό φ 20723-10-2012 σ6 γράφει

ndash (Σύνταξης) Ὑπογράφηκε ἡ σύμβαση γιά τήν κατασκευή

τοῦ ἔργου laquoἈνάπλαση πλατείας Μουσείου Ὑφαντικῆς(πρώην Γιαννούδενας) καί παρακείμενων κοινόχρηστων χώ-ρων ΔΚ Ἀρναίας Δήμου Ἀριστοτέληraquo προϋπολογισμοῦ11823099 εὐρώ Ξεκινᾶ ἡ ἐκτέλεση τοῦ ἔργου καί στό φ20815-1-2013 σ 9 γράφει

ndash Ἑορτάσθηκε στήν Ἀρναία ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρω-τομάρτυρος Στεφάνου καί τά 200 χρόνια τῆς ἀνέγερσηςτοῦ Ναοῦ 1812-2012

bull Τό περιοδικό laquoΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑraquo (Θεσσαλονίκη) τχ475Σεπτ-Ὀκτ 2012 σσ 280-282 γράφει

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ὁ Μακεδονικός Ἀγώνας Α΄ Γε-νικά (Στή σελ 282 γίνεται ἀναφορά στούς Ἀρναιῶτεςἀδελφούς ταγματάρχη Μαυρουδῆ καί γιά τόν ΘεοχάρηΓερογιάννη οἱ ὀποῖοι τό 1902 εἶχαν ἱδρύσει στήν Ἀθήναὅπου ἔμεναν τόν κεντρικό Μακεδονικό Σύλλογο ὁὀποῖος ἐνημέρωνε τούς ἐλεύθερους Ἕλληνες γιά τάσυμβαίνοντα στή Μακεδονία καί στρατολογῶντας ἐθε-λοντές ἔστελνε ὀλιγομελῆ στρατιωτικά ἀνταρτικά σώ-ματα στή δεινοπαθοῦσα ἀπό τούς Τούρκους καί τούςΒουλγάρους Μακεδονία)

bull Τό περιοδικό laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo στό τχ 71Σεπτ-Ὀκτ 2012γράφει

ndashΓιώργου Ζωγραφάκη 2 Νοεμβρίου 1912 Ἡ ἐπίσημη ἀπε-λευθέρωση τῆς Χαλκιδικῆς (Ἀναφέρεται καί στήν ὑποδοχήτοῦ Οὐλαμοῦ τοῦ Ἀνθυπολοχαγοῦ Ἰω Ἀλεξάκη στήνἈρναία) σ 6

Στό τχ 72Νοε-Δεκ 2012 σσ 6-11 γράφειndashΓιάννη Δ Κανατἀ Τά laquoΔεκεμβριανάraquo τοῦ 1916 στόν Πο-

λύγυρο (Στίς σσ 8-10 γίνεται ἀναφορά στά γεγονότα τῆςἈρναίας ὅπως περιγράφονται ἀπό τόν ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους στά laquoΧρονικά Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας)raquo τά ὁποῖα δημοσιεύθηκαν σέ συνέ-χειες στά τεύχη 78-812010 τοῦ περιοδικοῦ μας καί ἀπότόν γιατρό-βουλευτή Γρηγόριο Σαραφιανό στό ἈρχεῖοἘγγράφων του τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε σέ συνέχειες στάτεύχη 86-932011 τοῦ περιοδικοῦ μας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΖΑΤΟΥΝΑ - ΜΑΡΚΟΥ-ΒΛΟΓΓΟΣraquo φ270Σεπτ-Ὀκτ 2012 σ 4 γράφει

ndash (Νικόλη Φίλη) Λώρης Ἰωάν Θανόπουλος (Ἀναφέρεταιστό ἡλιακό ὡρολόγιο πού ὑπάρχει στό Κωδωνοστάσιο τοῦ ἹΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας κατα-σκευασμένο ἀπό τόν Ζατονίτη Λορέντζο (Λώρη) Θανόπουλοτό 1939) (Φωτοτυπία τοῦ δημοσιεύματος βλέπε στό τχ982013 στή στήλη laquoΟ ΤΥΠΟΣ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑraquo)

Ε Ν Τ Υ Π Α Π Ο Υ Λ Α Β Α Μ ΕΒΙΒΛΙΑ-ΑΝΑΤΥΠΑ

bull Τρύφωνος Τσομπάνη Μορφές τῆς Ἱστορίας τοῦ ΛαγκαδᾶΛαγκαδάς 2006 σσ 72 (Προσφορά τοῦ συμπατριώτη μας κἈστ Θ Καραστέριου)

bull Ἀθανασίου Δ Οἰκονόμου Στερεότυπες καί ἀστήρικτες ἀπό-

ψεις ἤ συνεχής ἔρευνα γιά τήν τοπική μας Ἱστορία ΒόλοςὈκτώβριος 2011 σσ 23

bull Ἀρχιμ Χρυσοστόμου Μαϊδώνη Τό μαρτύριο τῆς φωτιᾶς Τόμαρτύριο τῶν ἕξι παρθενομαρτύρων τοῦ Γεροπλατάνου Χαλ-

31

κιδικῆς (1854) Γεροπλάτανος 2012 σσ 32bull Νικόλη Π Φίλη Ἡ παιδεία στή Ζάτουνα ἀπό τήν Τουρκοκρα-

τία ἕως τό 1973 Ἀθήνα 2012 σσ 512 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀπο-στολή τοῦ βιβλίου γιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Γέροντος Δανιήλ Κατουνακιώτου Περί Παρθενίας (ἜκδοσιςἹεροῦ Ἡσυχαστηρίου Ἀδελφότητος Δανιηλαίων) ἍγιονὌρος 2009 σσ 78 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀποστολή τοῦ βιβλίουγιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Ἡ Πιάβιτσα τῶν Σιδηροκαυσίων καίτό ἐξωκκλήσι τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Θεσσαλονίκη 2012 σσ125 [Γίνεται ἀναφορά καί στή Λιαρίγκοβη Στή σελ 23 κα-ταγράφεται στά χωριά τῆς ΒΑ Χαλκιδικῆς μέ τά φορολογού-μενα νοικοκυριά κατά τά ἔτη 1519 1527 καί 1568 στή σελ 27ἀναφέρεται σέ ἰδιοκτησίες Λιαριγκοβινῶν τό 1873 στήν Πιά-βιτσα στή σελ 49 ἀναφέρεται στήν Ἐκπαιδευτική δραστη-ριότητα τοῦ δασκάλου Ν Βουργαρελίδη παραπέμποντας σέσχετικό ἄρθρο τοῦ ΔΚ στό περ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τχ 632004 σσ3-4 καί στή σελ 82 ἀναφέρεται στόν laquoἸσχυρό ἄνδρα τῆς Λια-ρίγκοβης Γερογιάννηraquo]

bull ndash Ἡ πανήγυρη τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου στήν Πιάβιτσα Φωτο-γραφική διαδρομή (1926-2011) Θεσσαλονίκη 2012 σσ 95 [ Στήσελ 69 δημοσιεύεται φωτογραφία μέ τούς μακαρίτεςἈρναιῶτες ὀργανοπαῖχτες Χριστόδουλο Ἀρβανίτη καί ΠέτροΖυγούρη τή 10ετία τοῦ 1980]

bull Κωνσταντίνου Ἰ Χιόνη Ἱστορική ἐξέλιξη τῆς ἀπονομῆς τῆς δι-καιοσύνης στή Θάσο (1709-1912) Ὄργανο ἀπονομῆς τοῦ δι-καίου τά δάση τῆς Θάσου φορολογούμενες γαῖες ὁ θεσμόςτῆς χρησικτησίας τίτλοι ἰδιοκτησίας καί νομολογία Θάσος2012 σσ 187

bull Περιοδικοῦ laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo τοῦ Λαογραφικοῦ Ὁμίλου Πολυ-γύρου Πολύγυρος Ὁ τόπος καί οἱ ἄνθρωποι (ἘπιμέλειαΓιάννης Κανατάς) Πολύγυρος 2010 σσ 347 [Στή σελίδα 65δημοσιεύεται ὁλοσέλιδη φωτογραφία τῆς Φιλαρμονικῆς τοῦΠολυγύρου μέ τόν διευθυντή της ἀρχιμουσικό Ἄγγελο Κω-δούνη ἀπό τήν Ἀρναία καί στή σελίδα 87 δημοσιεύεται ὁλο-σέλιδη φωτογραφία γνωστή ἀπό ἄλλες ἀλλοῦ δημοσιεύσειςτης στήν ὁποία εἰκονίζεται Σῶμα Προσκόπων τοῦ 1912 μέ(ἀρχηγό) τόν ὁπλαρχηγό Ἀθ Μινόπουλο καί ἀρκετούς Λια-ριγκοβινούς]

bull Ἱερομ Βενεδίκτου Νεασκητιώτη Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιο-ρείτου Συναξαριστής (μέ ἐνσωματωμένο τό Νέο Μαρτυρο-λογόγιο καί τό Νέο Ἐκλόγιο) ἀπόδοση στή ΝεοελληνικήἜκδοσις Συνοδίας Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου Ἱερά ΚαλύβηlaquoΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝraquo Νέα Σκήτη-Ἅγιον Ὄρος Τόμος Α΄2011 σελ 456middot Τόμος Β΄ 2011 σελ 431middot Τόμος Γ΄ 2011 σελ

437middot Τόμος Δ΄ 2012 σελ 351middot Τόμος Ε΄ 2012 σελ 398 καίτόμος ΣΤ΄ 2012 σελ 490 (Φιλολογική ἐπιμέλεια Δημ ΘΚύρου)

bull Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους Ἀρχιμ Εὐσέ-βιος Βίττης Ἀναφορά στόν ἀγώνα του καί τήν μαρτυρία του(1927-2009) Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 40

bull Ἀρχιμ Εὐσεβίου Βίττη Βίος καί Πολιτεία τοῦ δικαίου καί πο-λυάθλου Ἰώβ (Ἀνάλυση στό βιβλίο τοῦ Ἰώβ) τόμοι Α΄ ἍγιονὌρος 2010 σσ 456 καί Β΄ Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 615(Ἔκδοση Ἱ Μ Ὁσίου Γρηγορίου)middot μέ τήν ἀφιέρωση laquoΣτόνἀγαπητό ἀδελφό κ Δημήτριο Κύρου καθηγητή μέ βαθειάἐκτίμησι καί ἐγκάρδιες εὐχές ὑπέρ ὑγείας καί σωτηρίαςαὐτοῦ καί τῶν τέκνων του Ὁ Καθηγούμενος dagger Ἀρχιμ Γεώρ-γιος 114-12-2011raquo

(Τά παραπάνω δύο βιβλία ndashμαζί μέ τό περιοδικό laquoΟ ΟΣΙΟΣ ΓΡΗ-ΓΟΡΙΟΣraquondash προσφέρθηκαν στόν Ἐκδότη-Διευθυντή τοῦ πε-ριοδικοῦ μας ἀπό τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ Μονῆς Ἀρχιμ Γεώρ-γιο Καψάνη στίς 14-12-2011 κατά τήν ἐπίσκεψή του στήΜονή καί στό Γραφεῖο του ὅπου τοῦ πρόσφερε γιά τή Βι-βλιοθήκη τῆς Μονῆς τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo τοῦ ὁποίου ἡΜονή εἶναι ἀποδέκτρια καί τό βιβλίο του γιά τόν Μητροπο-λίτη Σωκράτη)

bull Νίκου Χρ Ἀλιπράντη Ἀντιφωνήσεις Ἀθήνα 2011 σσ 95bull Μαριάνθης Φ Παλάζη Ἕνα ὄνομα δύο τόποι Ἐπιβάτες Ἀνα-

τολικῆς Θράκης Νέοι Ἐπιβάτες Θεσσαλονίκης Ἀθήνα 2009σσ 240

bull Δήμου Κιμώλου Οἱ ρίζες τῶν κοινῶν παραδοσιακῶν Κιμώλου-Σερίφου (Λαογραφική ἔρευνα Θοδωρής Γ Λιβάνιος) Κίμω-λος 2011 σσ 63

bull Ἀντιστρατήγου Ἰωάννη Ἠλία Ἀλεξάκη Ἐγκώμιον ΓενναίουΣτρατηγοῦ ἐναρέτου πατριώτη Ἰωάννη Σωτ Ἀλεξάκη Ἡρά-κλειο 2012 σσ 32

bull Στέλιου Παπαθανασίου Ὁ Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης στάἄδυτα τῆς δημοσιογραφίας Ἀθήνα 2008 σσ 46

bull Δημ Θ Κύρου Δύναμη εἰρήνης ἡ Ὀρθοδοξία [Ἀνάτυπο ἀπότό βιβλίο laquoΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ldquoΗ ΟΡΘΟ-ΔΟΞΙΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑrdquo ndashΤΑ ΔΗ-ΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥraquo Θεσσαλονίκη 1994 σσ 83-96]Θεσσαλονίκη 2010

bull ndash laquoΧριστός ἐτέχθηraquo - Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ καί ἡ laquoἐπί γῆςεἰρήνηraquo - Ἡ Διήγηση τοῦ φιλοσόφου Ἀφροδιτιανοῦ γιά τά πα-ράδοξα μυστήρια πού ἔγιναν στήν Περσία στόν καιρό τῆς Γεν-νήσεως τοῦ Χριστοῦ γιά τούς Μάγους καί γιά τόν ἈστέραἈρναία Χριστούγεννα 2010 σσ 40

bull Τέκνα dagger Χαρίκλειας (ΓιῶργοςἙλένη Καίτη Μαρία) Δημητρα-κούδη (Θεσνίκη) 100 euro(34074 δρχ )

bull Πάχτας Θ Ἱπποκράτης (Θεσνίκη) 50 euro(17037 raquo )bull Κατσαμάνης Νικ (Σέρρες) 50 euro(17037 raquo )bull Βλάχτσης Νικ (Ἀθήνα) 50 euro(17037 raquo )bull Μπύρου Γρ Σουλτάνα (Ἀρναία) 40 euro(13629 raquo )bull Ρήγας Ἰω Δημ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Δημητρακούδης Ν Γεωργ (Ἀθήνα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Κατσαμούρης Γεώργ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Λαζαρίδης Χαρ (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρήγας Ν Κων (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )

bull Καρτσιώτης Μιχ (Πετροκέρασα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Μπάλλα-Σιέρου Στέλλα (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Καραμίχος Ἰω (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Χιονίδης Χ Γεώργιος (Βέροια) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρέμπελος Χρ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Βαλιάνος Θεολ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Βαλιάνος Στυλ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Κοτσάνης Κων (Θεσνίκη) 10 euro ( 3407 raquo )bull ΚΠ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κοκκαλιάρης Βασ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κωνσταντινίδου Νόρα (Δράμα) 10 euro ( 3407 raquo )bull Τζιτζιρίκας Ἰω Ἀστ 05 euro ( 1704 raquo )

ΟΙ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΕΣ ΜΑΣΓιά τή συνέχιση τῆς ἔκδοσης τοῦ περιοδικοῦ μας βοήθησαν οἰκονομικά καί εὐχαριστοῦμε οἱ

Ἡ σελίδα 163 από τόν Κώδικα Ληψοδοσίας (Κατάστιχο) τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1916-1947)ὅπου ἀναγράφονται τά ὀνοματεπώνυμα τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ἐπιτρόπων τοῦ ἔτους 1922 (πρίν ἀπό 91 χρόνια)

9

ἐπί προεδρίας Χριστοδούλου Ἀδαμίδη ἐγκρίθηκε ὁ ἠλεκτροφωτισμός τῆς κωμοπόλεως καί στίς 24 Μαΐ-ου τοῦ ἴδιου ἔτους μέ ἄλλη Ἀπόφασή του (ἀρ 47 βλ καί Πρακτικό ἀρ 24) ἐπί προεδρείας ΘεοχάρηΜπάτσιου ὁ ἠλεκτροφωτισμός ἀνατέθηκε ὕστερα ἀπό δημοπρασία στόν Κατάκαλο Κ Κατακάλου (ΒλlaquoΒιβλίον Πρακτικῶν 1935-1937raquo καί laquoΒιβλίον Ἀποφάσεων 1935-1936raquo τῆς Κοινότητος Ἀρναίας) καί μέσαστό 1936 (ὑποθέτουμε) ἄρχισε ἡ ἠλεκτροδότηση στήν Ἀρναία τῆς γκαζόλαμπας Δέν γνωρίζουμε πότεἀκριβῶς οἱ τότε κάτοικοι τῆς Ἀρναίας (πρόσφατοι πρόγονοί μας) ἀναφώνησαν τό laquoΕἴδομεν τό φῶςτό ἠλεκτρικόνraquo καί εἰδικά τό laquoΚατακαλικόνraquo Ὅποιος γνωρίζει ἄς μᾶς ἐνημερώσει Ἀπό τό 1959 τόνἠλεκτροφωτισμό τῆς Ἀρναίας ἀνέλαβε ἡ Δημόσια Ἐπιχείρησις Ἠλεκτρισμοῦ (ΔΕΗ) ἡ ὁποία κυριο-λεκτικά καί μεταφορικά laquoμᾶς ἄλλαξε τά φῶταraquo Ἄν ξέραμε τί μᾶς περίμενε μέ τή ΔΕΗ τόν ἑπό-μενο αἰώνα μετά ἀπό 53 χρόνια (1959-2012) θά θέλαμε νά φωτιζόμαστε ἀκόμα ἀπό τόν ΚατάκαλοΕἶδες ἡ ΔΕΗ

427 Ὁ Κατάκαλος Κ Κατάκαλος (ἤ Κατακάλου) καταγόταν ἀπό τήν Γαλάτιστα τῆς Χαλκιδικῆς Ἀπότό 1927 ἦρθε σέ ἐπαφή μέ τήν Κοινότητα γιά νά ἀναλάβει τήν ἠλεκτροδότηση τῆς κωμόπολης χω-ρίς ἀποτέλεσμα Φαίνεται ὅτι στίς ἀρχές τῆς 10ετίας τοῦ 1930 (ἴσως 1934) ἦταν ἰδιοκτήτης ἀλευρο-μύλου στήν Ἀρναία γιά τίς ἀνάγκες τοῦ ὁποίου ἔπαιρνε νερό ἀπό τό ὑδραγωγεῖο μέ ἀποτελεσμα νάπαρατηρεῖται ἔλλειψη νεροῦ στόν οἰκισμό γεγονός πού προκάλεσε τήν ἀπαγόρευση ἀπό τό Κοινοτι-κό Συμβούλιο τοῦ 1934-1935 (Πρόεδρος Ἀλέξανδρος Ἀλεξάνδρου) λήψης νεροῦ ἀπό τό νεοκατα-σκευασθέν ὑδραγωγεῖο μέ τήν ὑπόδειξη ἡ λήψη νεροῦ νά γίνεται σύμφωνα μέ τό ἤδη ὑπογραφέν Συμ-βόλαιο Ἠλεκτροφωτισμοῦ τῆς Ἀρναίας ἀπό τή βρύση τῆς κεντρικῆς πλατείας Ὁ Κατάκαλος συνέχι-ζε κι ἀργότερα νά παίρνει νερό ἀπό τό ὑδραγωγεῖο μέ ἀποτέλεσμα νά μηνυθεῖ ἀπό τόν τότε Πρόεδρο(Χριστ Ἀδαμίδη) καί νά καταδικασθεῖ ἀπό τό Εἰρηνοδικεῖο Ἄρνης ὁπότε σταμάτησε νά χρησιμοποιεῖτό νερό τοῦ ὑδραγωγείου καί μέ κατάλληλη συσκευή ὀλιγοδάπανη κατόρθωσε νά συγκεντρώνει τόνερό πού χρησιμοποιεῖτο γιά τόν ἠλεκτροφωτισμό τή νύχτα καί νά τό διαθέτει τήν ἑπόμενη μέρα στόνἀλευρόμυλο Μέ τήν ἔλευση τῶν Γερμανῶν στήν Ἀρναία (1941) ὁ Κατάκαλος ἔχοντας σύζυγο Γερ-μανίδα ἔσπασε τήν κλειδαριά τοῦ ὑδραγωγείου καί ὅταν ἡ Κοινότητα κάλεσε τήν Ἑλληνική Ἀστυνο-μία αὐτός ἀπείλησε τόν Ἀστυνόμο τόν τότε Πρόεδρο τῆς Κοινόητας Γ Γκουνιώτη καί τόν τότε Γραμ-ματέα Γ Κατσιαμούρη laquoὅτι θά τούς στείλει εἰς τό στρατόπεδον συγκεντρώσεως διά τήν στάσιν τουςἀπέναντί του ἡ ὁποία ἀποδεικνύει ὅτι εἶναι Ἀγγλόφιλοι καί προσπαθοῦν νά παρεμβάλλουν προσκόμ-ματα εἰς τήν ἐργασίαν του διότι αὐτός εἶναι γνωστός Γερμανόφιλοςraquo Ἔτσι σʼ ὅλη τή διάρκεια τῆς κα-τοχῆς χρησιμοποιοῦσε τό νερό τοῦ ὑδραγωγείου laquoχωρίς μάλιστα νά καταβάλλει οὐδένα φόρον διό-τι οὐδείς ἐτόλμα νά φορολογήσῃ τόν κ Κατάκαλον ὁ ὁποῖος ἦτο ἕτοιμος νά συκοφαντήσῃ τόν φο-ρολογοῦντα ὅτι τόν καταπιέζει διότι εἶναι Γερμανόφιλοςraquo

Τόν Μάϊο τοῦ 1945 μετά τήν ἀπό τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1944 ἀποχώρηση τῶν Γερμανῶν ἀπό τήν Ἑλλά-δα ἡ Κοινότητα μέ Ἀπόφασή της (ἀρ 43-5-1945) ἀπαγόρευσε στόν Κατάκαλο νά παίρνει νερό ἀπό τόὑδραγωγεῖο γιά τόν ὑδρόμυλό του καί τοῦ ὑπέδειξε νά παίρνει νερό ἀπό τή βρύση τῆς κεντρικῆς πλα-τείας ἤ νά ξανακατασκευάσει τή συσκευή πού εἶχε προπολεμικά (Γιά ὅλες τίς παραπάνω πληροφορίεςβλέπε laquoΒιβλίον Ἀποφάσεων 1943-1946raquo καί Βιβλίο Πρακτικῶν 1943-1947raquo τῆς Κοινότητας Ἀρναίας)

428 Ὁ Θεόδωρος Ματζώλης γεννήθηκε τό 1894 Ἦταν γιός τοῦ Γεωργίου καί ἀδελφός τοῦ Δημη-τρίου (γένν 1905) καί τοῦ Μαυρουδῆ (γένν 1914) πού σκοτώθηκε κατά τόν ἑλληνοϊταλικό πόλεμο(Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo ὅπου τό ἐπώνυμό τους καταγράφεται ὡς Ματσόλης Ματζόλης καίΜατζιώλης ἀντίστοιχα) Τό 1937 φαίνεται ὡς κάτοικος τοῦ χωριοῦ Μικρό Σούλι Σερρῶν Ἀπό ἐκεῖ στάτέλη Αὐγούστου τοῦ ἴδιου ἔτους μέ ἐπιστολή του ἐνημέρωσε τόν Μητροπολίτη Ἱερισσοῦ καί ἉγίουὌρους ὅτι ὁ Γραμματέας τῆς Μητροπόλεως Ζιχνῶν ἐπιθυμεῖ νά ἐργασθεῖ στήν Μητρόπολη Ἱερισσοῦκαί γιά διάφορα ἐκκλησιαστικά θέματα Στήν ἐπιστολή αὐτή αὐτοχαρακτηρίζεται ὡς laquoἄλλοτε ὑποτα-κτικόςraquo τοῦ Μητροπολίτη καί τοῦ κάνει γνωστό ὅτι τυγχάνει laquoδιευθύνων τά τῆς ἐνοριακῆς ἐπιτρο-πείαςraquo τοῦ Ἱ Ναοῦ Ἁγίου Γεωργίου τοῦ Μικροῦ Σουλίου Στή λακωνική ἀπάντησή του ὁ Μητροπολί-της τοῦ γράφει ὅτι ἡ Μητρόπολη δέν χρειάζεται Γραμματέα ἀφοῦ τή θέση αὐτή κατέχει ὁ παπα-Ἀθα-νάσιος Κυρούδης καί ὅτι τοῦ στέλνει φυλλάδιά του (προφανῶς μέ τά γνωστά Θρησκευτικά Μαθήματα)καί τέλος τόν συγχαίρει γιά τή θέση πού κατέχει στόν Ναό τοῦ χωριοῦ (Βλ Δημ Θ Κύρου Μιά αἰτη-τική ἐπιστολή τοῦ Ἀρναιώτη Θεοδώρου Ματζώλη (κατοίκου Μικροῦ Σουλίου Σερρῶν) πρός τόν Μη-τροπολίτη Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη καί ἡ ἀπάντηση τοῦ Μητροπολίτη στά 1937 ΑΡΝΑΙΑτχ 91Ἀπρ-Ἰούν 2011 σσ 26-27) Πιθανόν νά πέθανε τό 1980

10

Τό Σωmicroατεῖο

laquoἝνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ldquoἩ Ἁγία ΠαρασκευήrdquoraquoἩ ἵδρυση τό 1918 τό Καταστατικό καί τά πρῶτα microέλη του(Πληροφορίες ἀπό τρία ἀνέκδοτα Ἔγγραφα τοῦ Ἱστορικοῦ Ἀρχείου Μακεδονίας1)

Τοῦ Δημ Θ ΚύρουΣτίς ἀρχές τοῦ 1918 ἱδρύθηκε στή Λιαρίγκοβη γυναικεῖο Σωματεῖο μέ τήν ἐπωνυμία laquoἝνωσις Ἑλλη-

νίδων Λιαριγκόβης ldquoἩ Ἁγία Παρασκευήrdquoraquo μέ τή συμμετοχή καί γυναικῶν ἀπό τά χωριά Παλαιοχώρι Νε-οχώρι καί Μεγάλη Παναγία πού ἵδρυσαν Παραρτήματα ἐκεῖ

Τήν πρωτοβουλία τῆς ἵδρυσης εἶχε ὁ Ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτης βοηθούμε-νος ἀπό τήν Δέσποινα Ἰ Λαχωβάρη ἡ ὁποία καταγόταν ἀπό τό Κάϊρο καί ἦταν ἐπιστρατευμένη στόνἘρυθρό Σταυρό μέ τόν βαθμό τοῦ Λοχαγοῦ πολύ μορφωμένη καί μέ ζῆλο γιά τήν ἐξύψωση τῆς γυ-ναίκας2 Τό Σωματεῖο λειτουργοῦσε ἀνεπίσημα καί πολύ πρίν ἀπό τό 1918 (μετά τό 1911 χρονιά πούἦρθε στή Λιαρίγκοβη ὁ ἐπίσκοπος Σωκράτης) μέ πρωτεργάτρια τήν ἀνεψιά τοῦ ἐπισκόπου Αἰμιλία Κον-τοπούλου3

Οἱ ἐπίσημες ἐνέργειες γιά τήν ἵδρυση τοῦ Σωματείου ἄρχισαν μέ Συνέλευση 34 γυναικῶν ἡ ὁποίαπραγματοποιήθηκε στίς 11 Μαρτίου τοῦ 1918 στό Δημοτικό Σχολεῖο τῆς Λιαρίγκοβης4 καί συντάχθηκεσχετικό Πρακτικό (τετρασέλιδο) Στή Συνέλευση αὐτή πού εἶχε Διευθύντρια τήν Δέσπ Λαχοβάρη συ-ζητήθηκε κατά ἄρθρο τό ἀποτελούμενο ἀπό 20 ἄρθρα Καταστατικό πού κατατέθηκε καί ψηφίσθηκεὁμόφωνα ἀπό τίς 34 γυναῖκες (ἱδρυτικά Μέλη) πού ἦσαν οἱ παρακάτω5 1)Ἀρίστη Μανταλίδου6 2) Κα-τίνα Ἰ Κοτσάνη7 3) Λασκαρίνα Ἀγ Πητούλα8 4) Θάλεια Ἀ Καλυβιώτου9 5) Μαρία Γ Βαγγιᾶ10 6) Αἰκα-τερ Θ Βαγγιᾶ11 7) Μπηγίνα Χ Τσακνάκη12 8) Ὄλγα Κ Κατερινάρη13 9) Μαρία Χ Χατζῆ14 10) ἈγλαΐαΤσακνάκη15 11) Ὄλγα Ἰ Χασιώτη16 12) Αἰκατερινη Ἰ Ρουκᾶ17 13) Αἰκατ Δ Ξιούφη18 14) Χρύσω ἈἈμπίου19 15) Ἀγλαΐα Παπακωνσταντίνου20 16) Ἀναστασία Δίμκα21 17) Μαρία Ἰ Πιτέρη22 18) Ἀναστ ἸΚοτσάνη23 19) Μαρία Δημητρακούδη24 20) Μαρ Ἀθ Σμαραγδῆ25 21) Δέσπω Κ Κοκκαλιάρη26 22) ἘλΓ Μπογιατζῆ27 23) Μαρία Τσακνάκη28 24) Μαρία Ν Τζιμόκα29 25) Κατίνα Τζιμακοπούλου30 26) Ἄννα ΖΜατθαιοπούλου31 27) Αἰκατερίνη Ἀ Παπαδήμου32 28) Σουλτάνα Γ Ματσίγκου33 29) Σουλτάνα Ἰ Μαυ-ροδάρα34 30) Ἑλένη Ἰ Μπισάδου35 31) Ἀναστασία Γ Πητούλα36 32) Μηλιά Ἀ Παπαθεοχάρη37 33) Πουλ-χερία Ἀ Ρουκᾶ38 καί 34) Ἄννα Β Κουδούνη39

Τό ψηφισθέν Καταστατικό πού εἶναι γραμμένο στή δημοτική γλωσσική μορφή καί ἐνσωματωμένοστό συνταχθέν Πρακτικό ἔχει ὡς ἑξῆς

laquoἌρθρο 1ο Ἱδρύεται γυναικεῖο σωματεῖο μέ ἕδρα τή Λιαρίγκοβη καί τίτλο laquoἝνωσις ἙλληνίδωνΛιαριγκόβης ἡ Ἁγία Παρασκευήraquo

Ἄρθρο 2ο Σκοπός τοῦ Σωματείου εἶνε νά ἐνισχύση τήν κοινωνική δραστηριότητα εἰς τή Λια-ρίγκοβη καί τή Χαλκιδική ἐν γένει Ἔτσι ἀπό ἐκεῖνα πού λίγο κατrsquo ὀλίγο θά ἐπιδιώξει τό Σωματεῖοθά εἶνε πχ νά βοηθήσει τή σχολική μόρφωση νrsquo ἀναπτύξει τήν κοινωνική ἀγωγή νά ἐργαστεῖ γιά νάκαλυτερέψει τούς ὑγιεινούς καί ὑλικούς ὅρους τῆς ζωῆς στόν τόπο νά βελτιώσει τή θέση τῆς γυναι-κός νrsquo αὐξήσει τήν οἰκονομική της παραγωγή ἀνάλογα μέ τήν ἐργασία της καί νά φροντίσει γιά τήνκοινωνική φιλανθρωπία

Ἄρθρο 3ο Τό σωματεῖο ἀποτελεῖται ἀπό τίς ἱδρύτριες πού ὑπογράφονται παρακάτω καί ἀπόὅσες ἄλλες Ἑλληνίδες θά γίνουν ἀργότερα μέλη σύμφωνα μέ τό Καταστατικό

Ἄρθρο 4ο Κάθε Ἑλληνίδα ἀπό δέκα ὀχτώ ἐτῶν καί πάνω μπορεῖ νά γίνει μέλος τοῦ Σωματείουἄν τήν προτείνουν τέσσερα παλαιότερα μέλη καί δέκα πέντε τό ἐλάχιστο μέρες ὕστερα τήν ἐγκρίνειἡ ὁλομέλεια σέ ταχτική Γενική της Συνέλευση

Ἄρθρο 5ο Μέλος πού προταθεῖ καί δέν γίνει δεχτό εἰμπορεῖ νά ξαναπροταθεῖ ἕξ μῆνες ὑστε-ρώτερα

Ἄρθρο 6ο Τό ποσό τῆς συνδρομῆς τῶν μελῶν κανονίζεται κάθε χρόνο ἀπό τή Γεν Συνέλευση πούἐκλέγει καί τήν Ἐφορία ὅμως ἡ συνδρομή δέν εἰμπορεῖ νά εἶνε μικρότερη ἀπό 50 λεπτά οὔτε μεγα-λύτερη ἀπό δύο δραχμές τόν μῆνα Ὅτι δίνει ἤ δώσει παρά πάνω ἀπό τήν ὡρισμένη συνδρομή του

11

ἕνα μέλος θεωρεῖται δωρεά του Καί πρόσωπα πού δέν εἶνε μέλη μποροῦν νά δώσουν δωρεές ἀλλrsquoαὐτές πρέπει νά τίς δεχτεῖ πρίν μέ ἀπόφασή της ἡ Γεν Συνέλευση

Ἄρθρο 7ο Πρός τό παρόν καί ὅσο δέν τό μεταβάλλει ἡ ἁρμόδια Γεν Συνέλευση τό ποσό τῆς συν-δρομῆς ὁρίζεται σέ πενήντα λεπτά τόν μῆνα

Ἄρθρο 8ο Τό Σωματεῖο διοικεῖται ἀπό τήν ὁλομέλειά του πού συνεδριάζει ταχτικά σέ Γενική Συ-νέλευση μιά φορά τήν ἑβδομάδα σέ μέρα πού ὁρίζει κάθε χρόνο ἡ Γενική Συνέλευση πού ἐκλέγεικαί τήν Ἐφορία Τά ζητήματα πού θά συζητηθοῦν πρέπει νά τοιχοκολλοῦνται τρεῖς ἡμέρες πρίν στόΚατάστημα τοῦ Σωματείου ἀλλοιῶς μένουν νά συζητηθοῦν τήν κατόπι βδομάδα Ἡ Γεν Συνέλευσηεἶνε σέ ἀπαρτία ἅμα εἶνε ἑφτά μέλη

Ἄρθρο 9ο Οἱ ἀποφάσεις στίς Γενικές Συνελεύσεις λαβαίνονται μέ μυστική ψηφοφορία ndashκαί ἄνἕνα μόνο μέλος τό ζητήσειndash καί μέ πλειοψηφία ἀπόλυτη τῶν μελῶν πού εἶναι παρόντα

Ἄρθρο 10ο Τήν ὁλομέλεια τήν ἀντιπροσωπεύει ἐξώδικα ἤ δικαστικά ἐκτελεῖ τίς ἀποφάσεις τηςκαί κάνει ὅλη τήν ἄλλη καθημερινή ὑπηρεσία τοῦ Σωματείου μιά Ἐφορία ἀπό τρεῖς κοσμήτριες ἀπότίς ὁποῖες δύο καί μόνον ἀρκοῦν γιά νά ἐνεργήσουν νομίμως καί ἐγκύρως Τήν Ἐφορία τήν ἐκλέγεικάθε χρόνο ἡ ὁλομέλεια στήν πρώτη της ταχτική Γεν Συνέλευση τοῦ μηνός Ἰανουαρίου Ἡ ἐκλογήγίνεται πάντοτε μέ μυστική ψηφοφορία καί μέ σχετική πλειοψηφία Ἄν δύο ἤ περισσότερες ὑποψή-φιες ἰσοψηφιστοῦν ξαναγίνεται ψηφοφορία καί ἡ Συνέλευση ἐκλέγει ὑποχρεωτικά μίαν ἀπό αὐτέςἩ ἐφορευτική περίοδος βαστᾶ ἕνα χρόνο ἀρχίζοντας στίς δέκα πέντε Ἰανουαρίου ἕως τίς 15 Ἰανουα-ρίου τοῦ ἄλλου χρόνου

Ἄρθρο 11ο Τό ἴδιο μέλος δέν εἰμπορεῖ νά ἐκλεχτεῖ κοσμήτρια παρά πάνω ἀπό δυό χρονιές κατάσειρά Γιά νά ἐκλεχτεῖ ξανά πρέπει νά μεσολαβήσουν δύο ἄλλες χρονιές

Ἄρθρο 12ο Ἄν στό ἀναμεταξύ τῆς χρονιᾶς γιά ὁποιοδήποτε λόγο πάψει ἡ ὑπηρεσία μιανῆς ἤπερισσοτέρων ἀπό τίς κοσμήτριες γίνεται ἀναπληρωματική ἐκλογή γιά τό ὑπόλοιπο τῆς χρονιᾶς

Ἄρθρο 13ο Δέν εἰμπορεῖ νά γίνη κοσμήτρια καί ἄν εἶνε παύει ὅποια ἀπουσιάζει ἀπό τή Λια-ρίγκοβη γιά περισσότερο ἀπό ἕνα μῆνα στό χρόνο

Ἄρθρο 14ο Ἡ συνέλευση πού ἐκλέγει κάθε χρόνο τίς κοσμήτριες ἐξετάζει καί ἐγκρίνει τούς λο-γαριασμούς πού τῆς παρουσιάζει ἡ Ἐφορία πού πρόκειται νά ἀποχωρήσει

Ἄρθρο 15ο Οἱ τρεῖς κοσμήτριες μοιράζονται ἀναμεταξύ τους τήν ὑπηρεσία Ἡ μιά παίρνει τό Τα-μεῖο ἡ ἄλλη τό γραφεῖο καί ἡ τρίτη τή διεύθυνση τῶν συνελεύσεων

Ἄρθρο 16ο Καμμιά εἴσπραξη δέν εἶνε ἔγκυρη χωρίς ἀπόδειξη ὑπογραμμένη ἀπό τήν Ταμία καίμιά τοὐλάχιστο ἀπό τίς δύο ἄλλες κοσμήτριες

Ἄρθρο 17ο Ἀπαγορεύεται νά μένουν στό Ταμεῖο τοῦ Σωματείου πάνω ἀπό χίλιες δραχμές Κάθεποσό πέρα ἀπό τίς χίλιες δραχμές πρέπει νά κατατίθεται στήν Ἐθνική Τράπεζα τῆς Ἑλλάδος

Ἄρθρο 18ο Μέλος πού δέν ἔχει πληρωμένη τή συνδρομή του δέν ἔχει δικαίωμα οὔτε νά συζη-τήση οὔτε νά ψηφίσει σέ Γεν Συνέλευση οὔτε νά ἐκλεχτεῖ κοσμήτριαmiddot καί ἄν καθυστερήση παράπάνω ἀπό τρεῖς μῆνες χωρίς βάσιμη καί εὔλογη αἰτία παύει νά εἶνε μέλος καί ξεγράφεται τήν 100ήἡμέρα ἀπό τήν καθυστέρηση laquoαὐτοδικαίωςraquo Τό ἴδιο ξεγράφεται ἀλλά μέ ἀπόφαση τῆς Γεν Συνε-λεύσεως καί ὅποιο μέλος δίχως βάσιμη δικαιολογία ἀπουσιάσει περισσότερο ἀπό 8 Συνελεύσεις σέμιά τριμηνία Μέλος πού ξεγραφτεῖ δέν ξαναγράφεται παρά ἄν προταθῆ σύμφωνα μέ τό ἄρθρο 4ο

Ἄρθρο 19ο Ὅσα δέν προβλέπει τό παρόν Καταστατικό τό κανονίζουν οἱ κανονισμοί πού θά ψη-φιστοῦν ἀπό το Σωματεῖο μέ τόν καιρό ἀναλόγως μέ τίς ἀνάγκες ὡς οἱ Νόμοι τοῦ Κράτους γιά τάΣωματεῖα

Ἄρθρο 20ό Τό παρόν δέν μπορεῖ νrsquo ἀλλάξει παρά μέ ἀπόφαση τῆς πρώτης Γεν Συνέλευσης τοῦἸανουαρίου τρεῖς χρονιές κατά σειρά

Ἐψηφίστηκε στή Λιαρίγκοβη τίς 11 Μαρτίου 1918raquo

Μετά τή ψήφιση τοῦ Καταστατικοῦ στή Συνέλευση ἔγινε σύμφωνα μέ τίς διατάξεις του (ἄρθρα 10-15) ἐκλογή Ἐφορίας ἀποτελούμενης ἀπό τρεῖς κοσμήτριες γιά τήν Α΄ Ἐφορευτική περίοδο Ὑποψήφιεςἦσαν οἱ Μαρία Χ Χατζηγεωργίου Μαρ Κ Δημητρακούδη Αἰκ Ρουκᾶ Ἄννα Ζ Ματθαιοπούλου ἈγλαΐαΤσακνάκη Ἀναστασία Πητούλα Ὄλγα Χασιώτη Ὄλγα Κατερινάρη Κατίνα Κοτσάνη Μπηγίνα Τσα-κνάκη καί Κατίνα Τσιμακοπούλου οἱ ὁποῖες ἔλαβαν 19 19 17 14 9 7 7 6 2 1 καί 1 ψήφους ἀντί-στοιχα σύμφωνα μέ τίς ὁποῖες τίς τρεῖς θέσεις τῶν κοσμητριῶν κατέλαβαν οἱ Μ Χατζηγεωργίου ΜΔημητρακούδη καί Αἰκ Ρουκᾶ πού δέχθηκαν τήν ἐντολή

12

Στή συνέχεια ἡ Συνέλευση α΄) ἀνέθεσε στήν Ἐφορία laquoνά ἐνεργήση δίχως ἀναβολή σύμφωνα μέ τόνΝόμο γιά νά ἀναγνωριστῆ τό Σωματεῖο β΄) ἀποφάσισε γιά τό τρέχον ἔτος (1918) laquoνά γίνωνται οἱ συ-νελεύσεις κάθε Κυριακή ἀπόγευμαraquo καί γ΄) ἀποφάσισε ὁμόφωνα laquoνά ἐκφραστῆ εὐγνωμοσύνη στόν Πα-νιερώτατο Ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦ κ(αί)΄ Ἁγ Ὅρους γιά τήν πρωτοβουλία πού ἔλαβε στήν ἵδρυσι τοῦΣωματείουraquo καί δόθηκε laquoἐντολή στήν Ἐφορία νά τοῦ ὑποβάλη ἀντίγραφο τοῦ παρόντος Πρακτικοῦraquo

Τό Πρακτικό μετά τή σύνταξή του διαβάσθηκε laquoφωναχτάraquo ἐπικυρώθηκε καί ὑπογράφηκε laquoἀπό τίςπαροῦσες ἐξόν ἀπό ἐκεῖνες πού δηλώνουν ἄγνοια γραφῆςraquo ὡς ἑξῆςlaquo(ὑγ) Λασκαρίνα Ἀ Πιτούλα ὑγ Δέσπω Κ Κοκκαλιάρη

raquo Θάλεια Ἀ Καλυβιώτου raquo Μαρ Ν Τζημώκαraquo Μπηγί(να) Χ ΣΣττακνάκη raquo Ἀναστασία Γ Πιτούλαraquo Ἀγλαϊα Κ Τσακνάκη raquo Μαρ Χαδευτοῦ Τσακνάκηraquo Ἀρίστη Μανταλίδου raquo Ἄννα Ζ Ματθαιοπούλουraquo Χρυσώ Ἀ Ἀμπίου ἀγράμματος raquo Αἰκατ Α Παπαδήμουraquo Αἰκατ Κουσούφη (Ξούφη) raquo Σουλτάνα Γ Ματσίγγουraquo Μαρία Γ Βαγγιᾶ raquo Τατάνα Ἰ Μαυροδάρα ἀγράμματοςraquo Αἰκατ Θ Βαγγιᾶ ἀγράμματος raquo Ἑλένη Γ Μπογιατζῆ ἀγράμματοςraquo Ὄλγα Κατερνάρη raquo Μαρία Ἰ Πιτέρηraquo Μαρ Χ Χατζῆ Γεωργίου raquo Πουλχερία Ρουκᾶraquo Ὄλγα Χασιώτη raquo Μηλιά Ἀ Παπαθεοχάρηraquo Αἰκατ Ἰ Ρουκᾶ raquo Ἄννα Κουδούνη ἀγράμματοςraquo Κατίνα Ἰ Κοτσάνη raquo Ἑλένη Μπισάδουraquo Μαρία Κ Δημητρακούδη raquo Ἀγλαΐα Παπακωνσταντίνουraquo Μαρ Α Σμαραγδῆ

(ὑγ) Ἀναστασία Ἰ Κοτσάνηraquo Κατίνα Ν Τσιμακοπούλουraquo Ἀναστασία Δίμκαraquo Δ Ἰ Λαχωβάρη

Διά τήν ἀκρίβειαν τῆς ἀντιγραφῆςΛιαρίγκοβη 19 Μαρτίου 1918

Αἰκ Ρουκᾶ Μαρία Δημητρακούδη Μαρία Χρ ΧατζηγεωργίουraquoΤό Πρακτικό ὑπέγραψε τελευταία καί ἡ Διευθύντρια τῆς Συνέλευσης Δ Ἰ ΛαχωβάρηΣτίς 19 Μαρτίου 1918 ἡ Ἐφορία τοῦ Σωματείου ὑπέβαλε σέ ἄπταιστη καθαρεύουσα γλωσσική μορφή

laquoΠρός τόν Κον Πρόεδρον τοῦ Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης Εἰς Θεσσαλονίκηνraquo Αἴτηση τοῦ ΣωματείουlaquoἝνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ldquoἡ Ἁγία Παρασκευήrdquoraquo μέ ἀριθμό Πρωτοκόλλου 1 καί τήν παραπάνωἡμεροχρονολογία συνοδευόμενη ἀπό δύο ἀκριβῆ ἀντίγραφα τοῦ Πρακτικοῦ τῆς Συνέλευσης (ὑπο-γραμμένο ἀπό τά μέλη τῆς Ἐφορίας) μέσα στό ὁποῖο ἦταν ἐνσωματωμένο καί τό Καταστατικό καί χω-ριστό Πίνακα τῶν Μελῶν πού ὅλα κατοικοῦσαν στή Λιαρίγκοβη μέ τήν ὁποία (αἴτηση) παρακαλοῦσενά ἐνεργήση laquoὅτι δεῖ ὅπως ἀναγνωρισθεῖ κατά τόν Νόμονraquo τό Σωματεῖο

Ἡ Αἴτηση ὑπογράφεται ἀπό τά μέλη τῆς Ἐφορίας καί χαρτοσημαίνεται μέ laquoΧΑΡΤΟΣΗΜΟΝ ΕΛΛΗ-ΝΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΕΩΣraquo τῶν 50 λεπτῶν καί αὐτούσια ἔχει ὡς ἑξῆςἈρ 1Λιαρίγκοβη 19 Μαρτίου 1918

ΠρόςΤόν Κον Πρόεδρον τοῦ Πρωτοδικείου

ΘεσσαλονίκηςΕἰς Θεσσαλονίκην

Αἴτησις Τοῦ Σωματείου laquoἝνωσις ἙλληνίδωνΛιαριγκόβης ldquoἩ Ἁγία ΠαρασκευήrdquoraquoΠερί Ἀναγνωρίσεως Οἱ ὑποφαινόμενοι Αἰκατερίνη Ρουκᾶ Μαρία Χατζῆ Γεωργίου

καί Μαρία Δημητρακούδη ὡς κοσμήτριαι τοῦ νεοσυστάτουσωματείου laquoἝνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ldquoἡ Ἁγ Παρα-

13

Σημειώσεις1 Τά Ἔγγραφα αὐτά ἦρθαν σέ γνώση μας στίς 12 Ἰουνίου 2008 ὕστερα ἀπό σχετική ἐνημέρωσή μας ἀπό ὑπάλ-

ληλο τοῦ ΙΑΜ ὁ ὁποῖος καί μᾶς παρέδωσε ἐπί τόπου τόν σχετικό Φάκελλο γιά ἔρευνα Γιά τήν ἐξυπηρέτηση αὐτήεὐχαριστοῦμε θερμότατα τό Ἱστορικό Ἀρχεῖο Μακεδονίας πού γιά ὅσους ἐπιθυμοῦν νά μάθουν βρίσκεται στήνὁδό Παπαναστασίου 21 (στάση laquoΕὐκλείδηraquo) καί εἶναι ἀπό χρόνια ἀποδέκτης τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo

2 Βλέπε Ἀ(θηνᾶς) Γ(αϊτάνου)-Γ(ιαννιοῦ) Ἕνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ΕΛΛΗΝΙΣ τχ 2 (1925) σ 31Ἀθηνᾶς Γαϊτάνου-Γιαννιοῦ Πολίτες λόγιοι πού ἐγνώρισα Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμε-

σκευήrdquoraquo ἔχομεν τήν τιμήν νά σᾶς ὑποβάλωμεν δύο ἀντίγραφατοῦ πρακτικοῦ τῆς ἱδρύσεως τοῦ εἰρημένου σωματείου εἰς τόὁποῖον περιλαμβάνεται καί τό Καταστατικόν του ἐπίσης δέ χω-ριστά πίνακα τῶν μελῶν τά ὁποῖα ἅπαντα κατοικοῦσιν εἰς τήνΛιαρίγκοβην καί σᾶς παρακαλοῦμεν ὅπως εὐαρεστούμενοςἐνεργήσηται ὅτι δεῖ ὅπως ἀναγνωρισθεῖ κατά τόν Νόμον τόΣωματεῖον μας

Αἰκατερίνη ΡουκᾶΜαρία ΧατζηγεωργίουΜαρία Δημητρακούδη

Δέν γνωρίζουμε πότε ἀκριβῶς ἐκδόθηκε ἡ ἀπόφαση ἀναγνώρισης τοῦ Σωματείου ἀπό τό Πρωτο-δικεῖο Θεσσαλονίκης Στηριζόμενοι στό μεταγενέστερο καί μέ ἄλλο χέρι γραμμένο Σημείωμα πάνωστό Ἔγγραφο τῆς Αἴτησης laquo4-4-1918 Ζωγράφος Οἰκονόμου Κυριακόπουλος Σκούρας καί Δraquo (μήἀναγνώσιμος) ὑποθέτουμε ὅτι ἡ ἀναγνώριση ἔγινε τόν Ἀπρίλιο τοῦ 1918 μέ δικαστές τούς παρα-πάνω ἀναγραφόμενους

Ὁ ὑποβληθείς στό Πρωτοδικεῖο Θεσσαλονίκης Κατάλογος τῶν μελῶν τοῦ Σωματείου ἔχει ὡςἑξῆς1 Ἀρίστη Μανταλίδου 13 Αἰκατ Δ Ξούφη 24 Μαρία Ν Τζιμόκα2 Κατίνα Ἰ Κοτσάνη 14 Χρυσώ Ἀ Ἀμπίου 25 Κατίνα Τσιμακοπούλου3 Λασκαρίνα Ἀ Πιτούλα 15 Ἀγλαΐα Παπακωνσταντίνου 26 Ἄννα Ζ Ματθαιοπούλου4 Θάλεια Ἀ Καλυβιώτου 16 Ἀναστασία Δίμκα 27 Αἰκ Παπαδήμου5 Μαρία Γ Βαγγιᾶ 17 Μαρία Ἰ Πιτέρη 28 Σουλτάνα Ματσίγκου6 Αἰκατ Θ Βαγγιᾶ 18 Ἀναστασία Ἰ Κοτσάνη 29 Σουλτάνα Μαυροδάρα7 Μπηγίνα Χρ Τσακνάκη 19 Μαρία Δημητρακούδη 30 Ἑλένη Μπισάδου8 Ὄλγα Κ Κατερινάρη 20 Μαρία Ἀ Σμαραγδῆ 31 Ἀναστασία Γ Πιτούλα9 Μαρ Χ Χατζῆ 21 Δέσπω Κοκκαλιάρη 32 Μηλιά Παπαθεοχάρη

10 Ἀγλαΐα Κ Τσακνάκη 22 Ἑλένη Γ Μπογιατζῆ 33 Πουλχερια Ρουκᾶ11 Ὄλγα Ἰ Χασιώτη 23 Μαρία Χ Τσακνάκη 34 Ἄννα Κουδούνη12 Αἰκατ Ἰ Ρουκᾶ

Αὐτές τίς πληροφορίες παρέχουν τά ἀναφερόμενα καί γιά πρώτη φορά δημοσιευόμενα τρίαἜγγραφα (Πρακτικό-Καταστατικό Αἴτηση ἀναγνώρισης καί Κατάλογος Μελῶν) γιά τό πολύ σημαν-τικό καί ἀξιόλογο γυναικεῖο Σωματεῖο τῆς Λια-ρίγκοβης (Ἀρναίας) πού λειτούργησε καίπρόσφερε πνευματικά καί ὑλικά στούς κατοί-κους της ἀλλά καί στούς κατοίκους τῶν γειτο-νικῶν χωριῶν Παλαιοχώρι Νεοχώρι καί ΜεγάληΠαναγία ὅπου εἶχε Παραρτήματα ἀπό τό 1918μέχρι τό 1940 ὁπότε καί διαλύθηκε λόγω τοῦἙλληνο-ἰταλικοῦ Πολέμου40 Διάδοχο Σωματεῖοἦταν ὁ laquoΓυναικεῖος Πολιτιστικός ΣύλλογοςἈρναίαςraquo ὁ ὁποῖος ἱδρύθηκε τό 1982 καί λει-τούργησε μέχρι τό 1992 Ἀπό τότε ἡ Ἀρναία στε-ρεῖται τέτοιου Συλλόγου

ΔΗΜΗΤΡΑ ΞΙΟΥΦΗ-ΚΥΡΟΥΜιά Ἑλληνίδα Λιαριγκο-

βινή - Ἀρναιώτισσα πούlaquoἔφυγεraquo πρόωρα (dagger 24-6-2007)

(Χρημάτισε καί Ἀντιπρό-εδρος τοῦ Γυναικείου Πολι-τιστικοῦ Συλλόγου Ἀρναίαςτό 1991)

laquo Ε ἰ ς micro ν ή micro η ν raquo

14

ρίου Σωκράτης Σταυρίδης Ἀθήνα 1954 σσ 26-28 Σουσάνας Ρουκᾶ α΄ Ἁγία Παρασκευή καί ὁ ἀείμνηστος Σωκρά-της 1 Ἐφημ laquoΑΝΤΙΛΑΛΟΙ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo φ 46Αὔγ-Σεπτ 1981 σ 2 καί 2 Σκόρπια ἀνάτυπα Θεσσαλονίκη 1991σσ 55-58 καί β΄ 8 Μάρτη Παγκόσμια ἡμέρα τῆς γυναίκας Ἡ Ἀρναιώτισσα γυναίκα Μιά ἱστορική ἀναδρομή τῆςπροσ φορᾶς της στόν τόπο μας ὅπ 1 φ 50Μάρτ 1982 σ 4 καί 2 σσ 72-75 Δημ Θ Κύρου 1 Γυναικεῖο Σωμα-τεῖο στή Λιαρίγκοβα στά 1918 ΑΡΝΑΙΑ τχ 3Ἰαν-Φεβρ 1989 σ 8 2 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ τχ 70Ἰαν-Μάρτ2006 σ 26 καί 3 1918 Γυναικεῖο Σωματεῖο στήν Ἀρναία Χαλκιδικῆς ΣΥΛΛΟΓΕΣ τχ 3172011 σ 1471 καί Ἠλέ-κτρας Παπαθανασίου Ἀρναία ἡ παλιά Λιαρίγκοβα Ὄψεις ἀπό τήν σχολική της ἐκπαίδευση καί τήν κοινωνία τηςστό τέλος τοῦ 19ου καί ἀρχές τοῦ 20οῦ αἰῶνα Θεσσαλονίκη 1999 σ 167

3 Ἦταν θυγατέρα τῆς ἀδελφῆς τοῦ ἐπισκόπου Φανῆς καί τοῦ Ἡρακλῆ Βασιάδη Παντρεύθηκε ἀρχικά τόν(ἀγνώστου ὀνόματος) Κοντόπουλο μέ τόν ὁποῖο ἀπέκτησε τόν Φαίδωνα καί μετά τόν πολιτικό μηχανικό ΓεώργιοΖωγραφίδη Ἀναφέρεται καί κληρονόμος τοῦ Μητροπολίτη στή Διαθήκη του γιά τήν διάθεση τῆς λιγοστῆς περι-ουσίας του (χρήματα ἔπιπλα βιβλία) Μετά τόν θάνατο τοῦ Μητροπολίτη (17-9-1944) φρόντισε γιά τό ἄνοιγμα τῆςΔιαθήκης του καί γιά τήν ἐκτέλεση τῶν ἐντολῶν του (Βλ παραπομπές τῆς Σημ 2 καί Δημ Κύρου α΄) Τό γενεα-λογικό δένδρο τοῦ Μητροπολίτη Σωκράτη Σταυρίδη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ 84Ἰούλ-Σεπτ 2009 σ 16 καί 2 Ὁ Μητροπο-λίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης Σταυρίδης (1866-1944) [Ἡ ζωή καί τό ἔργο του ὅπωςκαταγράφηκε στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo lt1989-2011gt καί ἄλλα ἔντυπα] Ἀρναία 2011 σσ 169 καί 170 (Σημ 9) καίβ΄) Ἡ Διαθήκη τοῦ Μητροπολίτη Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτη Σταυρίδη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ92Ἰούλ-Σεπτ 2011 σσ 12-13 15 16 καί 17 (Σημ 2) καί 2 Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ ὅπ σσ 225-227 229 230καί 231-232 (Σημ 2)

4 Δηλ στό Διδακτήριο τοῦ 1871 στό χοροστάσι5 Οἱ πρῶτες 14 ἦσαν κυρίες καί οἱ ἑπόμενες 20 ἦσαν δεσποινίδες6 Πρόκειται γιά τήν ἀδελφή τοῦ πατέρα τοῦ Ἐπισκόπου ἡ ὁποία τόν συνόδευσε στή Λιαρίγκοβη καί διέμενε

μαζί του (Βλ Ἀνωνύμου Ἡ σημερινή χειροτονία Τίς ὁ νέος Ἅγιος Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Βιογραφικαί Ση-μειώσεις ἐφημ laquoΜΑΚΕΔΟΝΙΑraquo φ 1066-11-1911 σ 3 καί Δημ Θ Κύρου α΄) Τό γενεαλογικό δένδρο ὅπ (1 καί2) καί β΄) Πρίν ἀπό 99 χρόνια Ὀκτώβριος-Νοέμβριος 1911 Ἡ ἐκλογή ἡ χειροτονία καί ἡ ἔλευση στή Λιαρίγκοβητοῦ Ἐπισκόπου Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σ 15 καί 2 Ὁ Μητροπο-λίτης Ἱερισσοῦ ὅπ σσ 189 καί 193

7 Σύζυγος τοῦ Ἰωάννη (Γιάγκου) Κοτσάνη [πού ἦταν μουχτάρης (κοινοτάρχης) καί προσωρινά δήμαρχος κατάτίς ἡμέρες τῆς Ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας τό 1912] (Βλ Μάνου Μανασσῆ ὅπ σ 162)

8 Ἦταν σύζυγος τοῦ Ἀγαπητοῦ Πιτούλα ἐξαδέλφου τοῦ Μακεδονομάχου (Τήν πληροφορία μοῦ ἔδωσε ὁἐγγονός της Ἀγαπητός Γ Πιτούλας καί τόν εὐχαριστῶ)

9 Ἴσως ἦταν θυγατέρα τοῦ παπα-Ἀθανασίου Καλυβιώτη (πού ἦταν ἕνας ἀπό τούς 6 ἱερεῖς τῆς Λιαρίγκοβηςτῶν ἀρχῶν τοῦ 20οῦ αἰῶνα πού εἰκονίζονται στή γνωστή φωτογραφία καί συμμετεῖχαν στή γνωστή ἀπεργία τῶνἱερέων τῆς Λιαρίγκοβης τό 1914)

10 Μητέρα τῆς ἀείμνηστης κυρα-Χαρίκλειας Τρικκαλιώτη - Δημητρακούδη σύζυγος τοῦ Γεωργίου Τρικκα-λιώτη (βλ Μάνου Μανασσῆ ὅπ σσ 160 καί 161 Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 σ 74 καί Δημ Θ Κύρου Γυ-ναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1) καί ἀδελφή τοῦ Μακεδονομάχου Ἀγαπητοῦ Πιτούλα (Τήν πληροφορία μοῦ ἔδωσε ἡθυγατέρα τῆς κυρά-Χαρίκλειας Ἑλένη καί τήν εὐχαριστῶ

11 Ἦταν σύζυγος τοῦ Θεοδώρου Τρικκαλιώτη (Βαγγιᾶ) καί μητέρα τοῦ Γεωργίου [Βλ laquoΣτρατολογικός Πίναξτῶν στρατευσίμων τῆς κλάσεως 1941 Κοινότης Ἀρναίαςraquo (ἀνέκδοτος τόν ὁποῖο συνέταξε ἡ laquoΠρωτοβάθμιος Ἐπι-τροπήraquo στήν Ἀρναία στίς 28-12-1939 καί ὑπογράφουν ὁ Πρόεδρος ὁ Γραμματεύς και ὁ Ἐφημέριος καί ὁ ὁποῖοςβρίσκεται laquoἐρριμμένοςraquo μέσα στό Βιβλίο Πρωτοκόλλου τῶν ἐτῶν 1939-1941)]

12 Πρόκειται γιά τή Μπηγίνα Ρήγα τοῦ Γεωργίου σύζυγο τοῦ Χριστοδούλου Τσακνάκη μέ τόν ὁποῖο ἀπέκτησετρία παιδιά (Χαϊδευτό Γεώργιο καί Βασίλειο) [ Βλ Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φω-τογραφία ΑΡΝΑΙΑ τχ 70Ἰαν-Μάρτ 2006 σ 26 Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 καί ΔημἸω Ρήγα Τό γενεαλογικό δένδρο τοῦ γένους Ρήγα ΑΡΝΑΙΑ τχ 98Ἰαν-Μάρτ 2013 σσ 17 καί 19 (Σημ 21)

13 Πρόκειται γιά τήν Ὄλγα Χατζηγεωργίου σύζυγο τοῦ Κων Κατερινάρη Εἶναι ἡ συντάκτρια τοῦ ἄρθρου laquoΑἱἡμέραι τῆς Λιαριγκοβινῆς (Ἐργασίαι τῶν γυναικῶν καί ἔθιμα τοῦ τόπουraquo) τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε μέ το ὄνοματῆς ἀδελφῆς της Αἰκατερίνης (βλ Σημ 17) στό μηνιαῖο περιοδικό τοῦ Ἐθνικοῦ Συμβουλίου τῶν Ἑλληνίδων (Ἀθήνα)laquoΕΛΛΗΝΙΣraquo (στά τεύχη 1-1 καί 1-2 τοῦ 1927 στίς σελίδες 182-185 καί 237-239 ἀντίστοιχα) καί ἀναδημοσιεύθηκε μέμερικό ὑπομνηματισμό τοῦ Δ Κύρου στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo (ὅπου λαθεμένα γράφεται ὡς ἐξαδέλφη ἡ Αἰκατε-ρίνη Σημ 2) στά τεύχη 34-36 (1997) σσ 9 3 καί 7 ἀντίστοιχα 41 (1998) σ 4 43 (1999) σ 3 46 (2000) σ 4 (ὅπουἀναφέρονται καί laquoαἱ θυγατέρες Χατζηγεωργίου) καί 51 (2001) σσ 6-7 (Γιʼ αὐτήν βλ καί Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σω-ματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

14 Ἦταν σύζυγος τοῦ Χρ Χατζηγεωργίου (ἤ Χατζῆ παπα-Γεωργίου) (Βλ Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

15 Πρόκεται γιά τήν Ἀγλαΐα Παναγιωτίδου σύζυγο Κ Τσακνάκη [Βλ Δημ Θ Κύρου Μιά παλιά φωτογραφίαὅπ (ὅπου ἀπό λαθεμένη πληροφορία τῆς κυρά-Χαρίκλειας Δημητρακούδη ἀναφέρεται ὡς δασκάλα) ΣουσάναςΡουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161]

16 Πρόκειται γιά τήν ῎Ολγα Παπαδοπούλου (Ταμπαρέλαινα) ἀγνώστου καταγωγῆς σύζυγο τοῦ Ἰω Χασιώτη(Βλ Δημ Θ Κύρου Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

15

17 Πρόκειται γιά τήν Αἰκατερίνη Χατζηγεωργίου σύζυγο Ἰωάννη Ρουκᾶ (Βλ Σημ 13)18 Μᾶλλον ἦταν θυγατέρα τοῦ Δημητρίου Μόσχου Ξιούφη καί τῆς Δέσποινας Κουτρουβέλη φωτογραφία τῶν

ὁποίων δημοσιεύθηκε στό ἐμπροσθόφυλλο τοῦ τεύχους 95Ἀπρ-Ἰούν 2012 καί φωτογραφία τοῦ σπιτιοῦ τῶνὁποίων δημοσιεύθηκε στό ὀπισθόφυλλο τοῦ τεύχους 93Ὀκτ -Δεκ 2011 καί στό ἐμπροσθόφυλλο τοῦ τεύχους94Ἰαν-Μάρτ 2012 τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo

19 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί τήν καταγωγή της20 Προφανῶς πρόκειται γιά τή συνονοματεπώνυμη της διδασκάλισσα πού ὑπηρέτησε στήν Ἀστική Σχολή Λια-

ριγκόβης κατά τό ἔτος 1908-1909 σταλμένη ἀπό τή Μητρόπολη Θεσσαλονίκης μέ 28 ὀθωμανικές λίρες τόν χρόνοκαί στό Δημοτικό Σχολεῖο Θηλέων Λιαριγκόβης ἀπό τό 1915 κ ἑ (ἄγνωστο μέχρι πότε) (Βλ Δημ Θ Κύρου Ἡἐκπαίδευση στήν Ἀρναία (Λιαρίγκοβη) στά χρόνια τῆς Τουρκοκρατίας καί μιά πρώτη ἀναφορά σέ ἀδημοσίευτοἀρχειακό ὑλικό ΑΡΝΑΙΑ τχ 18Ἰαν-Μάρτ 1993 σ 9 Ἐρατώς Ζέλλιου Ἡ παιδεία κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκο-κρατίας Πρακτικά τοῦ τετάρτου Πανελληνίου Συνεδρίου laquoἩ Χαλκιδική κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκοκρατίαςraquo Πο-σείδι Χαλκιδικῆς 13-15 Ὀκτωβρίου 1995 Θεσσαλονίκη 1998 σ 332) καί αὐτοτελῶς Θεσσαλονίκη χχ σ 86Ἠλέκτρας Παπαθανασίου ὅπ σ 95 καί Μ Μανασσῆ ὄπ σ 161 ὅπου ἀναγράφεται laquoἡ δασκάλα κ Ἀγλαΐαraquo

21 Λιαριγκοβινή ὑποδιδασκάλισσα καί διδασκάλισσα στήν Ἀστική Σχολή Λιαριγκόβης κατά τά σχολ ἔτη 1906-1908 καί 1913-1914 ἀντίστοιχα (Βλ Δημ Θ Κύρου 1 Ἡ ἐκπαίδευση ὅπ σ 9 ὅπου λαθεμένα ἀναγράφεται ὡςΔήμου καί 2 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Ἐρ Ζέλλιου ὅπ Ἠλ Παπαθανασίου ὅπ σσ 84 καί 95 καί Μ Μα-νασσῆ ὅπ σ 161 ὅπου λαθεμένα ἀναγράφεται ὡς Δήμμα

22 Ἴσως νά ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἰωάννη Πιτέρη πού εἰκονίζεται στή φωτογραφία τοῦ ἐξωφύλλου τοῦ τχ 26Ἰαν- Μάρτ 1995 καί ἀναφέρεται στό Ἔγγραφο ἀρ 2 τοῦ Ἀρχείου Ἀστερίου Ἰω Κοσμαρᾶ στό ἴδιο τεῦχος καί στή σελ5

23 Θυγατέρα τῆς Αἰκατερίνης (Κατίνας) καί τοῦ Ἰωάννη Κοτσάνη (Βλ Μάνου Γ Μανασσῆ ὅπ σ 162)24 Θυγατέρα τοῦ Κωνσταντίνου γνωστή καί ὡς Μαριγούλα ἤ Μαριγούδα (Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σω-

ματεῖο ὅπ 1 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161) Ἦτανσύγυγος τοῦ Δημητρίου Μήτσιου καί ἀδελφή τοῦ Δημητρίου Δημητρακούδη (Πληροφορία Ἑλ Δημητρακούδη)

25 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἀθανασίου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν26 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Κωνσταντίνου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν27 Ἤ Βογιατζῆ Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν28 Γνωστή καί ὡς Μαριγούλα (Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ1 καί Μιά παλιά φωτογραφία

ὅπ)29 Ἦταν σύζυγος τοῦ Ἰωάννη Γεωργίου Ρήγα [Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά

φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 καί Δημ Ἰω Ρήγα Τό γενεαλογικόδένδρο τοῦ γένους Ρήγα ὅπ σσ 17 καί 18 (Σημ 19)]

30 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί γιά τήν καταγωγή της31 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ζαφειρίου (ἀγνώστου καταγωγῆς) καί ἀδελφή τοῦ Σπύρου (γένν 1890) τοῦ Ἠλία (γένν

1895) τοῦ Κωνσταντίνου (γένν 1904) καί τοῦ Ἀγγέλου (γένν 1909) (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων τῆς Κοινότη-τος Ἀρναίας τοῦ Νομοῦ Χαλκιδικῆς καταρτισθέν ἐν ἔτει 1925raquo)

32 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν33 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου οἱ ὁποῖος γεννήθηκε τό 1862 (ΒλlaquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo)34 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἰωάννη καί ἀδελφή τοῦ Μιχαήλ (γένν 1882) καί τοῦ Μαυρουδῆ (γένν 1889) (Βλ

laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo)35 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί γιά τήν καταγωγή της36 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου Ἀγαπ Πιτούλα καί ἀδελφή τοῦ Μακεδονομάχου (1904-1908 καί 1912-1913)

ὁπλαρχηγοῦ Ἀγαπητοῦ Πιτούλα καί θεία τῆς ἀείμνησης κυρά-Χαρίκλειας Τρικαλιώτη-Δημητρακούδη Πέθανε στίς15-12-1981σέ μεγάλη ἡλικία (Βλ ἐφημ laquoΑΝΤΙΛΑΛΟΙ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo φ 481982 σ 2 στήλη laquoΚΟΙΝΩΝΙΚΑraquo καίlaquoΠΕΝΘΗraquo Ἦταν τελείως ἀναλφάβητη καί ἔμαθε νά διαβάζει κοντά στή Δέσποινα Λαχοβάρη Πρίν ἀπό τόν θά-νατό της μοῦ ὑπαγόρευσε ἀρκετά δημοτικά τραγούδια μερικά ἀπό τά ὁποῖα δημοσίευσα στά τρία πρῶτα τεύχη τοῦπεριοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo (Γιά τήν Ἀν Πιτούλα βλέπε Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φω-τογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

37 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἀθανασίου ἀδελφή τοῦ Θεοχάρη (γένν 1904) καί σύζυγος τοῦ Ν Μαυρουδῆ (ΒλlaquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ καίΜ Μανασσῆ ὄπ σ 161)

38 Γιʼ αὐτήν βλέπε laquoΔημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσά-νας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 ὅπου ἀναγράφεται ὡς πατρώνυμο τό Δ(ημήτριος)

39 Ἦταν κόρη τοῦ Βασιλείου Κουδούνη (γένν 1864) (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo) Δέν ἔχουμε ἄλλες πλη-ροφορίες γιʼ αὐτήν

40 Κατά τή διάρκεια τῆς λειτουργίας καί τῶν δραστηριοτήτων τοῦ Σωματείου πολλά μέλη του ἀποθανατίσθη-καν σέ ἀναμνηστικές φωτογραφίες (Δημοσιευμένες φωτογραφίες τοῦ Σωματείου βλέπε Δημ Θ Κύρου Γυναι-κεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Ἠλέκτρας Παπαθανασίου ὅπ σ 168 Μ Μανασσῆ ὅπσ 161-163 καί Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Φωτογραφικά τεκμήρια ἀπό τό Νεοχώρι Θεσσαλονίκη 2006 σ 54)

16

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΤΩΝ 200 ΕΤΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΕΓΕΡΣΗ ΤΟΥ

Γράφει ὁ ∆ηmicro Θ Κύρου

Φέτος συμπληρώθηκαν 200 χρόνια ἀπό τήν ἀνέγερση τοῦ Ἐνοριακοῦ καί Μητροπολιτικοῦ Ναοῦτοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας

Μέ τήν εὐκαιρία αὐτῆς τῆς Ἐπετείου ἀξίζει τόν κόπο νά παρουσιάσουμε περιληπτικά τήν Ἱστορίατοῦ Ναοῦ ἀπό τήν ἵδρυσή του τό 1812 μέχρι σήμερα τό 2012 μέ ἀναφορά στόκτίριο καί στόν ἐξοπλισμό του στό Ἀρχεῖο του στά σημαντικά γεγονότα στόπέρασμα τῶν 200 ἐτῶν μέ ἀποκορύφωμα τήν ἀπό πυρκαϊά καταστροφή του τό2005 καί τήν γρήγορη ἀποκατάστασή του

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρα καί Πρωτοδιακόνου Στεφάνου κτίσθη-κε τό 1812 ὅπως πιστοποιεῖται ἀπό μαρμάρινη ἐντοιχισμένη πλάκα πού βρί-σκεται πάνω ἀπό τήν κεντρική εἴσοδό του (Βλ φωτογραφία) Τιμᾶται στή μνή-μη τοῦ Ἁγίου Στεφάνου διότι σύμφωνα μέ γραπτές πηγές ἡ περιοχή τοῦ οἰκι-σμοῦ ἦταν μετόχι τῆς Μονῆς Κωνσταμονίτου τοῦ Ἁγίου Ὄρους τῆς ὁποίαςὁ κεντρικός Ναός (τό Καθολικό) τιμᾶται στή μνήμη τοῦ Ἁγίου Στεφάνου

Ἀρχιτεκτονικά ἀνήκει στόν ρυθμό τῆς τρίκλιτης βασιλικῆς μέ δἰρριχτη ξύ-λινη στέγη καί ἔχει διαστάσεις 50Χ20 μέτρα μέ ἐμβαδόν 800 περίπου τετρα-γωνικά μέτρα (Βλ φωτογρα-φία)

Κατά τήν ἐπανάσταση τοῦ1821 ὁ Ναός πυρπολήθηκε ἀπότούς Τούρκους σχεδόν ἐξο-λοκλήρου ὅπως καί ὅλο τόχωριό καί ξανακτίσθηκε τό1830 ὁπότε ἐμπλουτίσθηκεσταδιακά μέ μεγάλο ξυλόγλυ-πτο τέμπλο δωρεά τῆς ΜονῆςΚωνσταμονίτου πού περιλάμβανε 70 μικρές καί 14 μεγάλες εἰκόνες μέ περίτεχνο δεσποτικό θρόνοἀπό τούς δύο καλύτερους ξυλόγλυπτους θρόνους τῆς περιοχῆς μας μέ γυναικωνίτη ξύλινο καί μέδικτυωτό κάγκελο μέ ξυλόγλυπτο ἄμβωνα μέ ξύλινο καί κεραμοσκεπῆ Νάρθηκα μπροστά στήν εἴσο-δο καί μαρμάρινο δάπεδο μέ ὀρειχάλκινους πολυελαίους καί μέ ξύλινη ὀροφή μέ ὄμορφα γεωμετρικάσχέδια καί τήν παράσταση τοῦ Χριστοῦ Παντοκράτορα στό κέντρο της

Οἱ κίονες τῶν δύο κιονοστοιχιῶν τοῦ Ναοῦ εἶναι ξύλινοι μονοκόματοι ἀπό δρύϊνο ξύλο τετράγωνο20Χ20 ἑκ Δέν κάηκαν διότι ἦταν ἐπενδυμένοι μέ ἀσβεστοκονίαμα

Ἡ πέτρινη τοιχοποιΐα τοῦ Ναοῦ ἀρχικά ἦταν ἐπιχρισμένη καί ἀργότερα (στή 10ετία τοῦ 1960) τόἐπίχρισμα ἀντικαταστάθηκε μέ ρόζ τσιμεντοκονίαμα τό ὁποῖο τό 1997 ἀποκολλήθηκε καί ἁρμολογήθηκεξανά ἡ πέτρα

Στή 10ετία τοῦ 1940 ὁ Νάρθηκας κατεδαφίσθηκε καί ἀνακατασκευάσθηκε τό 1997 μέ τήν ταυτό-χρονη ἀντικατάσταση δυστυχῶς τῶν μαρμάρινων πλακῶν τοῦ δαπέδου του καί τήν τοποθέτηση λί-θινων πλακῶν

Κατά τήν τριετία 1984-1986 μέ πρωτοβουλία τοῦ νέου τότε Μητροπολίτη μας Νικοδήμου καί τήνοἰκονομική ἐνίσχυση τῶν Ἀρναιωτῶν (κυρίως) ἔγιναν ἐργασίες ἀνακαίνισης καί ἐξωραϊσμοῦ τοῦ Ναοῦ

Στόν αὔλειο χῶρο τοῦ Ναοῦ τό 1938 κτίσθηκε ξενώνας καί κηροποιεῖο Τά κτίσματα αὐτά δέν σώ-ζονται Ἀργότερα καί σέ ἄλλο σημεῖο κτίσθηκε ἡ Αἴθουσα τῆς Ἀποστολικῆς Διακονίας ὅπου στεγά-ζονταν τά Κατηχητικά Σχολεῖα ἡ ὁποία (Αἴθουσα) τό 1992 κατεδαφίσθηκε καί στή θέση της κτίσθη-

Στό ἄρθρο καταγράφονται μεγάλα ἀποσπάσματα (τά σημαντικότερα) ἀπό τήν Ὁμιλία πού ἐκφωνήθη-κε στήν αἴθουσα laquoΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΩΚΡΑΤΗΣraquo τοῦ Δημοτικοῦ Καταστήματος Ἀρναίας στίς 26 Δεκεμβρί-ου 2012 μέ τήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἵδρυση τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναί-ας

17

κε τό περικαλές Μητροπολιτικό μέγαρο μέ τή φρον-τίδα καί ἐπιμέλεια τοῦ μακαριστοῦ Ποιμενάρχη μαςΝικοδήμου ὁ ὁποῖος τό laquoχάρηκεraquo γιά 20 χρόνια

Τό Κωδωνοστάσιο τοῦ Ναοῦ (βλ φωτογραφία)ὕψους 24 μέτρων ἐξαγωνικό καί τριώροφο βρί-σκεται σέ ἐπαφή μέ τό παλαιό Διδακτήριο τοῦ 1871καί ἄρχισε νά κτίζεται τό 1882 μέ συνδρομές κυρίωςτῶν κατοίκων οἱ ὁποῖες εἶναι καταγραμμένες σέ εἰδι-κό Βιβλίο συνδρομητῶν του καί σέ κατάστιχο τοῦΝαοῦ τοῦ ἔτους ἐκείνου Φέτος τό Κωδωνοστάσιοπού εἶναι τό laquoσῆμα κατατεθένraquo τῆς Ἀρναίας συμ-πλήρωσε 130 χρόνια ἀγέρωχης παρουσίας Τό 2004καί τό 2005 ἔγιναν στό Κωδωνοστάσιο μέ ἐνέργει-ες τοῦ Δήμου ἐργασίες ἀποκατάστασης

Καί ἐνῶ γίνονταν προετοιμασίες γιά τά ἐγκαίνιατοῦ ἀποκαταστημένου Κωδωνοστασίου συνέβη τόμεγάλο κακό Ἡ ἱστορική πορεία τοῦ Ναοῦ σταμά-τησε αἰφνιδιαστικά τό ἀπόγευμα τῆς 5ης Σεπτεμ-βρίου τοῦ 2005 μετά ἀπό πυρκαϊά πού ξέσπασε στόἐσωτερικό του τό ὁποῖο κατέστρεψε ὁλοσχερῶςὍλα ἔγιναν στάχτη καί κάρβουνο ῎Εγιναν παρα-νάλωμα τοῦ πυρός ἔγιναν ὁλοκαύτωμα μέσα σέ 20λεπτά τῆς ὥρας Κάηκαν τά πάντα Καί τά ξύλινα καίτά μεταλλικά ἀντικείμενα πολλά ἀπό τά ὁποῖα ἦσανἀνεκτίμητης ἀξίας Τό τέμπλο μέ τίς εἰκόνες του τοῦ19ου αἰ ὁ Δεσποτικός Θρόνος ὁ Ἄμβωνας τά Προ-σκυνητάρια μέ παλιές εἰκόνες ὁ Γυναικωνίτης τάἈναλόγια τῶν ψαλτῶν ἡ Ἁγία Τράπεζα τόἈρτοφόριο τά Εὐαγγέλια τά Δισκοπότηρα καίἄλλα σκεύη τά στασίδια καί τά ἄλλα καθίσμα-τα οἱ πολυέλαιοι τό παγκάρι τά ἐκλησιαστικάβιβλία τά ἄμφια

Τήν ἑπόμενη μέρα τό θέαμα τοῦ Ναοῦ ἦτανφρικτό Θλιμμένοι καί ἀπαρηγόρητοι οἱἈρναιῶτες (κυρίως) καί ἄλλοι κάτοικοι ἤ διερ-χόμενοι παρατηροῦσαν βουβοί τή μεγάλη τήνἀπίστευτη τήν ἀδιανόητη καταστροφή πούὑπέστη ὁ Ναός (Βλ φωτογραφία)

Ἡ καταστροφή τοῦ Ναοῦ εἶχε σοβαρές ἐπι-πτώσεις στήν ἐκτέλεση τῶν λατρευτικῶν κα-θηκόντων τῶν πιστῶν καί κατά τίς Κυριακές καίμικρογιορτές ἀλλά κυρίως καί κατά τίς μεγά-λες γιορτές τῆς χριστιανοσύνης τά Χριστούγεννα τοῦ 2005 καί τό Πάσχα τοῦ 2006 ἀφοῦ στερήθη-καν τόν ὁμαδικό ἐκκλησιασμό στόν καέντα Ναό ὅπου γιά χρόνια ἐκκλησιάζονταν καί διασκορπίσθηκανσέ ναΰδρια τῆς Ἀρναίας

Ἡ γιορτή τῶν Χριστουγέννων καί ἡ πανήγυρη τοῦ ἑορτάζοντα καί κατεστραμμένου Ναοῦ στή μνή-μη τοῦ Ἁγ Στεφάνου γιά πρώτη φορά μετά ἀπό 175 χρόνια ἀπό τήν ἵδρυσή του γιορτάσθηκαν ἐπίσημαστό Μητροπολιτικό Παρεκκλήσιο τῆς Παναγίας τῆς Δακρυρροούσης τῆς Ἁλώσεως μέ τή συμμετοχήπλήθους πιστῶν Ἐπίσης πλῆθος πιστῶν συμμετεῖχε μέ κατάνυξη καί γιά πρώτη φορά μέ πολλή συγ-κίνηση καί θλίψη στίς λόγω laquoἀπουσίαςraquo τοῦ Ναοῦ ἀπό τά λατρευτικά δρώμενα τῶν ἡμερῶν Ἀκολουθίεςτῶν Παθῶν καί τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου στό Μητροπολιτικό Παρεκκλήσιο Τίς τρεῖς τελευταῖεςἡμέρες τῆς Μεγ Ἑβδομάδας οἱ περισσότεροι πιστοί παρά τό ψῦχος παρακολουθοῦσαν τίς Ἀκολουθίεςἀπό τόν αὔλειο χῶρο τοῦ Ναοῦ καί τοῦ Μητροπολιτικοῦ Μεγάρου λόγω στενότητας τοῦ χώρου τοῦ

18

Παρεκκλησίου Συγκινητική ἦταν ἡ στιγμή πού μετά τήν ἐπιστροφή τοῦ Ἐπιταφίου ἀπό τήν περιφο-ρά του μέ ἐντολή τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη τό Κουβούκλειο μέ τόν Ἐπιτάφιο τοποθετήθηκε ἀνυ-ψωμένο κοντά στήν κλειστή εἴσοδο τοῦ καέντος Ναοῦ γιά τήν ἐθιμική διέλευση τῶν πιστῶν κάτω ἀπότόν Ἐπιτάφιο μετά τήν ὁποία (διέλευση) τό Κουβούκλειο μέ τόν Σταυρό (πίσω ἀπʼ αὐτό) τοποθετή-θηκε μπροστά στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦ ὅπου παρέμεινε γιά ἀρκετόν καιρό μέ τήν εἰκόνα τῆς Ἀναστά-σεως γιά προσκύνηση

Ἀπό τίς ἑπόμενες τῆς καταστροφῆς ἡμέρες ἄρχισαν οἱ ἐργασίες ἀποκατάστασης τοῦ Ναοῦ μέ τήνἐπίβλεψη τοῦ Πολιτικοῦ Μηχανικοῦ κ Θεόδ Τσαμούρη καί μέ τή συνεργασία τῆς 10ης Ἐφορείας Βυ-ζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων Ἡ 10η Ἐφορεία Βυζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων μέ σκοπό τη διερεύνηση τῆς κα-τάστασης τῆς θεμελίωσης τοῦ Ναοῦ ἐπειδή ὑπῆρχε ὁ κίνδυνος ἡ λιθοδομή τῶν τοίχων καί οἱ κίονεςνά εἶχαν ὑποστεῖ σοβαρές βλάβες ἀπό τίς ὑψηλές θερμοκρασίες μέ ἐπιπτώσεις στή στατικότητα τοῦΝαοῦ πραγματοποίησε ἀνασκαφική ἔρευνα στό ἐσωτερικό του μέ τήν ἐπίβλεψη τῆς ἀρχαιολόγου καίνύφης μας κ Ἑλένης Στούμ-που-Κατσαμούρη κάνονταςὁρισμένες τομές στή θεμε-λίωση τοῦ βόρειου καί τοῦ νό-τιου τοίχου καί τῶν ἀντίστοι-χων κοιονοστοιχιῶν γιά τήνπλήρη ἀποκάλυψή της καί τόνστατικό ἔλεγχό της Ἡ ἀνα-σκαφική ἔρευνα εἶχε ὡς ἀπο-τέλεσμα νά ἐντοπισθοῦν θε-μελιώσεις παλαιότερων κτι-σμάτων καί νά ἀρχίσουν συστηματικές ἀνασκαφές στό μεγαλύτερο τμῆμα τοῦ δαπέδου Κατά τή διάρ-κεια τῶν ἀνασκαφῶν ἐντοπίσθηκαν συγκεκριμένα οἱ θεμελιώσεις τριῶν ναῶν τοῦ 5ου τοῦ 10ου μέτοιχογραφίες καί τοῦ 17ου αἰ ὅπου μίλησε ὁ Ἅγ Κοσμᾶς (βλ φωτογραφία) τάφοι καί ἄλλα ἀντικείμενα(ὅπως νομίσματα ἐκκλησιαστικά σκεύη ἐφυαλωμένα κεραμικά μέ ἐγχάρακτη διακόσμηση κἄ) Ἐπί-σης βρέθηκε καί μιά πρώτη φάση τοῦ σημερινοῦ Ναοῦ πού πῆρε τήν ὁριστική του μορφή τό 1812τά 200 χρόνια τοῦ ὁποίου γιορτάζουμε σήμερα

Μετά τήν διαβολική καταστροφή ἦρθε ἡ διπλή θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo Ὁ Θεός μέ τίς πρεσβεῖες τοῦπολιούχου Ἁγίου Στεφάνου δέν ἐγκατέλειψε τούς Ἀρναιῶτες Ἔδωσε φώτιση καί δύναμη στούς ἄρχον-τες τοῦ τόπου (ἐκκλησιαστικούς καί δημοτικούς) πρωτίστως στόν μακαριστό Μητροπολίτη μας στόνΔήμαρχο Ἀρναίας κ Γ Κατσαμούρη καί στούς ἄρχοντες τοῦ Νομοῦ καί τῆς Πολιτείας οἱ ὁποῖοι μέἀγαστή συνεργασία καί μέ τήν ἠθική καί ὑλική συμπαράσταση τοῦ πιστοῦ λαοῦ ἀνέλαβαν μέ ἀξιο-θαύμαστη ἐπιτυχία τό ἔργο τῆς Ἀποκατάστασης τοῦ πυροπαθοῦς Ναοῦ Ἔτσι μετά ἀπό 16 μῆνες στίς23 Δεκεμβρίου τοῦ ἔτους 2006 ἔγιναν τά θυρανοίξια τοῦ Ναοῦ καί ἔτσι ξαναλειτούργησε κατά τή με-γάλη γιορτή τῶν Χριστουγέννων καί κατά τήν ἑορτή τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἦταν ἡ πρώτη θεϊκή laquoἀπο-ζημίωσηraquo ἡ laquoἐκ τῆς τέφραςraquo καί laquoἐκ τοῦ μηδενόςraquo ἀναγέννηση τοῦ Ἐνοριακοῦ καί ΜητροπολιτικοῦΝαοῦ τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἡ ὁποία μᾶς βοήθησε νά συν ειδητοποιήσουμε καλύτερα ὅτι laquoΘεός ὅπουβούλεταιraquo ἀπὀ τή μιά μεριά μέν ἐπιτρέπει γιά παιδαγωγικούς λόγους καταστρεπτικά γιά τήν ὕλη γε-γονότα καί ἀπό τήν ἄλλη μεριά ἐπιτρέπει καί συνεργεῖ στήν laquoἐκ τῆς τέφραςraquo ἀναγέννηση σέ λίγο χρο-νικό διάστημα laquoΟὐδέν κακόν ἀμιγές καλοῦraquo (ἕνα καλό μέσα στό κακό)

Αὐτή ἡ πρώτη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo θά μποροῦσε νά χαρακτηρισθεῖ ὡς φυσική συνέπεια καί ἀνα-μενόμενη Ὅμως ἡ δεύτερη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo ἦταν μή ἀναμενόμενη ἦταν laquoπέραν πάσης προσ-δοκίαςraquo ἦταν ἡ ὄντως laquoἀποζημίωσηraquo ἦταν ἀνεπανάληπτο καί πρωτοφανές γιά τόν τόπο μας θεῖο δῶρο(γιά ὅσους βέβαια μποροῦν νά τό ἀντιληφθοῦν) Ἡ δεύτερη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo ἀναφέρθηκε νω-ρίτερα καί ἀφορᾶ στήν ἀποκάλυψη τῶν θεμελιώσεων τριῶν παλαιότερων Ναῶν ἀπό τόν 5ο αἰώνα μέ-χρι τόν 17ο αἰώνα ἀποτέλεσμα τῆς ὁποίας (ἀποκάλυψης) ἦταν ὄτι ἡ ἀρχή τῆς Ἱστορίας τοῦ τόπουμας μεταφέρεται πάνω ἀπό 1000 χρόνια πίσω Εἶναι λοιπόν ἤ δέν εἶναι θεῖο δῶρο τό γεγονός αὐτό

Τό Σαββατοκύριακο 4 καί 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2010 πραγματοποιήθηκαν τά Ἐγκαίνια τοῦ ἀποκατα-στημένου Ναοῦ μέ τήν παρουσία τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος Ἱερωνύμου καί ἄλλωνἈρχιερέων τῶν Ἀρχῶν καί τοῦ Λαοῦ καί μέ τήν εὐλογία τῆς παρουσίας τῆς κάρας τοῦ Ἁγίου Στεφάνουπού μεταφέρθηκε στήν Ἀρναία καί στόν Ναό ἀπό τήν Μονή Ξενοφῶντος τοῦ Ἁγ Ὄρους μέ τή συν -οδία τοῦ Ἡγουμένου τῆς Μονῆς Ἀρχιμ Ἀλεξίου Τό Σάββατο ψάλθηκε ὁ Ἑσπερινός τῶν Ἐγκαινίων

19

καί στή συνέχεια στήν αἴθουσα laquoΜητροπολίτης Σωκράτηςraquo τοῦ Δημοτικοῦ Καταστήματος πραγμα-τοποιήθηκε ἐκδήλωση πού ἦταν ἀφιερωμένη στήν Ἱστορία καί στήν Ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ καί πε-ριλάμβανε προσφώνηση τοῦ Μητροπολίτη Νικοδήμου καί τρεῖς ὁμιλίες σχετικές μέ τόν Ναό Τήν Κυ-ριακή κατά τή διάρκεια τοῦ Ὄρθρου τελέσθηκαν τά Ἐγκαίνια τοῦ Ναοῦ μέ προεξάρχοντα τόν Ἀρχιε-πίσκοπο Ἱερώνυμο καί στή συνέχεια ἡ Θ Λειτουργία μετά τό πέρας τῆς ὁποίας ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἀπέ-νειμε τιμητικές διακρίσεις σέ διάφορα πρόσωπα γιά τή συμβολή τους στήν ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ

Ἀξίζει τόν κόπο νά ἀναφέρω καί κάποιες ἐνέργειες πού ἔγιναν εἴτε μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρό-πολής μας εἴτε μέ τήν εὐλογία της πρίν καί μετά τήν ἐπαναλειτουργία τοῦ Ναοῦ Αὐτές οἱ ἐνέργει-ες εἶναι οἱ ἑξῆς

α΄) Τό Ἡμερολόγιο τσέπης τοῦ 2006 τῆς Μητροπόλεως ἦταν ἀφιερωμένο στόν πυρίκαυστο Ναότοῦ Ἁγ Στεφάνου

β΄) Μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρόπολής μας ἐκδόθηκαν εὔχρηστα ἔντυπα γιά τήν προβολή τῶν ἀρχαι-ολογικῶν εὑρημάτων στόν Ναό καί γιά τήν Ἀποκατάστασή του Τά ἔντυπα αὐτά εἶναι 1) Ἡμερολό-γιο τοίχου 28 σελίδων μέ φωτογραφίες χαρακτηριστικῶν εὑρημάτων 2) 12 εὐχετήριες κάρτες μέ εἰκό-νες εὑρημάτων 3) 12 ἐπισκεπτήριες κάρτες μέ παρόμοιες φωτογραφίες καί 4) 12 σελιδοδεῖκτες μέεἰκόνες εὑρημάτων καί

γ΄) Μέ τήν εὐλογία τῆς Μητρόπολης καί μέ Πρόλογο τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη μας Νικοδή-μου ἐκδόθηκε τό 2008 ἀπό τόν ὁμιλοῦντα τό βιβλίο μέ τίτλο laquoὉ Ἱερός Μητροπολιτικός Ναός τοῦ Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας Μιά συγκλονιστική καί ἐντυπωσιακή περίπτωση (Ἡ Ἱστορία-Τό Ἀρχεῖο-Ἡ κα-ταστροφή-Ἡ Ἀποκατάσταση-Οἱ ἀνασκαφές καί ὁ ἀποκαλυφθείς ἀρχαιολογικός θησαυρός) ὅπως κα-ταγράφεται στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑ lt1988-2007gtraquo

Στό σημεῖο αὐτό θέλω νά καταθέσω μερικές σκέψεις μου Φυσικά δέν ὑπῆρχε βούληση τῶν ἀνθρώ-πων νά καεῖ ὁ Ναός καί νά καταστραφοῦν ἀξιόλογα κειμήλια τοῦ 19ου καί τοῦ 20οῦ αἰ Ὅμως laquoἄλλαιμέν βουλαί ἀνθρώπων καί ἄλλα ὁ Θεός κελεύειraquo Πιστεύω ἀκράδαντα ὅτι ἡ μεγάλη καταστροφή (ἔργοτοῦ διαβόλου) καί ἡ διπλῆ laquoἀποζημίωσηraquo (ἔργο τοῦ Θεοῦ) μέ τίς πρεσβεῖες τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἦτανπρός ὄφελος πνευματικό τῶν κατοίκων τῆς Ἀρναίας καί τῆς γύρω περιοχῆς Γιʼ αὐτό σύντομα ἀφή-σαμε τή λύπη πού ἀνθρώπινα αἰσθανθήκαμε γιά τήν καταστροφή τοῦ Ναοῦ καί χαρήκαμε διότι ὁ Θεόςἦταν καί εἶναι μαζί μας καί μέ τή βοήθεια-παρέμβασή Του ὁ Ναός ἀποκαταστάθηκε σύντομα καί ἡ ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία τοῦ τόπου μας δύο αἰώνων (19ος καί 20ός) συμπληρώθηκε μέ τήν ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία δεκατριῶν αἰώνων (5ος-18ος) μέ τήν ἀνακάλυψη τῶν ἐρειπίων τριῶν πα-λαιοτέρων Ναῶν (ἡ ὕπαρξη τῶν ὁποίων ἦταν ἐντελῶς ἄγνωστη στίς ἱστορικές πηγές καί γενικά στήΒιβλιογραφία) τά ὁποῖα (ἐρείπια) εἶναι ὁρατά ἐδῶ καί καιρό μέ τήν κατάλληλη διάφανη κάλυψή τουςφαινόμενο σπάνιο ἴσως καί πρωτόγνωρο στήν ἀρχαιολογική πρακτική Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνουσίγουρα ἔγινε καλύτερος ἀπό πρῶτα ἀλλά πρέπει καί μπορεῖ νά γίνει ἀκόμη καλύτερος ἄν τόν ἐπι-σκεπτόμαστε τακτικά ὄχι φυσικά ὡς τουρίστες ἀλλά ὡς πιστά μέλη τῆς Ἐκκλησίας καί τῆς Ἐνορίαςσυμμετέχοντας στή λατρεία πού τελεῖται σʼ αὐτόν τίς Κυριακές καί τίς μεγάλες γιορτές διότι πρίνἀπό τήν καταστροφή ἡ συμμετοχή μας δέν ἦταν ἱκανοποιητική

Στόν Ἐνοριακό Ἐπισκοπικό καί Μητροπολιτικό Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἱερούργησαν παντοιοτρόπως12 Ἐπίσκοποι Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους 1 Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους (1924-1940)καί 5 Μητροπολίτες Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου (1940-2012) Ἀπό τίς 24 Νοεμβρίου 2012στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερουργεῖ ὁ νέος Ποιμενάρχης μας κ Θεόκλητος

Ἐπίσης στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερούργησαν ὡς ἐφημέριοι πάνω ἀπό 40 ἱερεῖς (ἀπʼ τούς ὁποί-ους οἱ 30 καί πλέον ἦσαν Ἀρναιῶτες)

Στόν Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ὑπηρέτησαν ἀπό τό 1884 μέχρι σήμερα 23 Ἱεροψάλτες ἀπό τό 1883μέχρι σήμερα 15 νεωκόροι καί ἀπό τό 1835 μέχρι τό 1947 153 Ἐκκλησιαστικοί Ἐπίτροποι

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνου φυσικά διαθέτει καί Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων (παλιό καί και-νούριο) Ὁ ὀμιλῶν κατέγραψε τό παλιό Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων τό ὁποῖο εὐτυχῶς σώθηκεἀπό τήν πυρκαϊά τοῦ 2005 Οἱ παλιοί Κώδικες τοῦ Ναοῦ οἱ ὁποῖοι καταγράφουν τή Ληψοδοσία του τῶνἐτῶν 1882-1947 εἶναι 6 καί τά παλιά Ἔγγραφα πού ἀναφέρονται κυρίως στίς οἰκονομικές σχέσεις τῆςΚοινότητας καί τῆς Ἐφοροεπιτροπῆς Λιαριγκόβης μέ κατοίκους τοῦ χωριοῦ μέ τό Ἅγιον Ὄρος μέδασκάλους τῶν Σχολῶν τῆς Λιαρίγκοβης καί μέ ἄλλους τῶν ἐτῶν 1835-1924 εἶναι 63 ἀπό τά ὁποῖατά 55 ἀνήκουν στήν περίοδο τῆς τουρκοκρατίας

(Συνεχίζεται)

infinƒAtildeπordfinfiniexclcentƒπ∆prodtrade intradicƒiexclprodsectπradictrade infindegdegpartsectπcentprodtrade

Ὁ π ρ ώ η ν Β α τ ο π α ι δ ι ν ό ςΤοῦ Κωνσταντίνου Θ Χιούτη

Θεώρησα καλό νά καταθέσωὁρισμένα συμπληρωματικά

στοιχεῖα τῆς βιογραφίας τοῦἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου ἐπειδήὁρισμένες ἐπιστολές τοῦ Ἀρχείουτῆς Μονῆς Βατοπαιδίου1 μπο-ροῦν νά προσδώσουν νέα στοι-χεῖα στήν ἐκκλησιαστική προσω-πογραφία τοῦ τόπου μας καί νάἀναδείξουν τή δυναμική πούἐξέπεμπαν οἱ μοναστηριακές κοι-νωνίες ἀκόμη καί ὅταν ταλανί-ζονταν ἀπό ἐσωτερικά προβλή-ματα

Στό Μοναχολόγιο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου ὁ μοναχός Κορνή-λιος καταγράφεται μέ τό κο-σμικό ὄνομα Κωνσταντῖνος υἱόςἈγγέλου καί ὡς ἐκ τούτου ἔκανεχρήση τοῦ ἐπωνύμου Ἀγγελίδης2Γεννημένος στή Λιαρίγκοβη (σή-μερα Ἀρναία) τό ἔτος 1867προσῆλθε εἰκοσαετής στή ΜονήΒατοπαιδίου καί ἔγινε μοναχόςτης τό 18913 Ὅπως ὑποστηρίζεικαί ὁ ἴδιος σέ μία ἐπιστολή τουπαρέμεινε στήν ἀδελφότητα τῆςΜονῆς ἐπί μία δεκαπενταετία4

Τό Μοναχολόγιο μνημονεύει ὅτι ἀποχώρησε ἀπό τή Μονή laquoπροχειρισθείς πρεσβύτερος εἰςτόν κόσμονraquo Ἡ μετάβαση στήν ἱερωσύνη φαίνεται ὅτι ἦταν διακαής πόθος του γιατί ἤδη ἀπότό 1901 ὁ ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ εἶχε δεχθεῖ σχετικό αἴτημά του μέ ἀποτέλεσμα ὁ ἐπίσκοπος νάζητᾶ ἐνημέρωση ἀπό τούς Βατοπαιδινούς ἐπιτρόπους γιά τήν πνευματική πορεία τοῦ Κορνη-λίου ἐπειδή κατά τούς ἱερούς κανόνες laquoοὐδένα δεῖ εἰσέρχεσθε εἰς τόν τῆς ἱερωσύνης βαθ-μόν δίχα πολλῆς ἐρεύνης καί ἀκριβοῦς ἐξετάσεωςraquo5

Φαίνεται ὅμως ὅτι ὁ καιρός δέν ἦταν κατάλληλος καί δέν μπόρεσε νά λάβει τήν ἱερωσύνηἐπειδή μεσολάβησαν γεγονότα στή Μονή πού τόν ὁδήγησαν στήν ἐξορία καί στή φυλακήὅπως ὁ ἴδιος καταθέτει στήν προαναφερθεῖσα ἐπιστολή του Τί εἶχε συμβεῖ τότε δέν τό πε-ριγράφει ἄμεσα ἀλλά μέ λύπη περιορίζεται μόνο στούς χαρακτηρισμούς ὅτι ἀδικήθηκε ἀπόκάποιους συμφεροντολόγους μέ laquoἰδιοτελεῖς καί ἐγωϊστικούς σκοπούςraquo

Παρόλη τήν ἀσάφεια τῶν αἰτίων ἡ ἐξορία καί ἡ φυλακή τοῦ μοναχοῦ Κορνηλίου προϋπέ-θεταν ἔντονη παραβατικότητα Ἀπό τό γνωστό σέ μᾶς ἀρχειακό ὑλικό μόνο ἕνα γεγονός μπο-ροῦσε νά τόν ἐνοχοποιήσει περί τό 1906 ἡ παρουσία ὅπλων στόν κῆπο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου Σύμφωνα μέ τήν ἀλληλογραφία τῆς Μονῆς τρεῖς κοσμικοί τοποθέτησαν τά ὅπλαστόν κῆπο γιά νά ἐνοχοποιηθοῦν πατέρες τῆς Μονῆς μέ διοικητικές ἁρμοδιότητες Στούς συλ-ληφθέντες ὑπόπτους ἀνῆκε καί ὁ κατά σάρκα ἀδελφός τοῦ Κορνηλίου ὁ ὁποῖος ἀγόρασε τάὅπλα στή Λιαρίγκοβη6

Πικραμένος ὁ Κορνήλιος ἀπό τίς διώξεις πού εἶχε στή συνέχεια ἐγκατέλειψε τή Μονή Βα-τοπαιδίου καί μετοίκησε στή Μικρά Ἀσία ὅπου καί ἐκεῖ τόν πρόσμεναν παρόμοιες καταστά-

Ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος (δεξιά) σέ φωτογραφία τῆς δεκαε-τίας τοῦ 1920 (Μ Μανασσής Χρονικό κατοχῆς Ἀρναίας 1941-1944 καί στοιχεῖα ἀπό τή ζωή της Ἀθήνα 2000 σ 65)

20

21

σεις ὅπως ὁ ἴδιος σημειώνει στήν ἐπιστολή του Κατά τή διάρκεια τοῦ Α΄ Παγκοσμίου πολέ-μου οἱ Τοῦρκοι τόν συνέλαβαν ὡς ὕποπτο καί τόν ἐξόρισαν στή Συρίαlaquo[hellip] συνελήφθην καί ἀπεστάλην εἰς τό ἐν Ἰκονίῳ Στρατοδικεῖον ὅπου παρέμεινα ἐν ταῖςαὐτόθι φυλακαῖς ἐπί δύο μήνας κατόπιν δέ ἀπεστάλην σιδηροδέσμιος εἰς τό Χαλέπιον τῆςΣυρίας ὅπου παρέμεινα ἐπί τρία ἔτη ὡς ἐξόριστος εἰς τά 19 [= 1919] δέ ἦλθον οἱ Ἄγγλοικαί μᾶς ἠλευθέρωσανraquo

Ὅταν ἀπελευθερώθηκε πῆγε στήν Κων-σταντινούπολη ὅπου ὑπηρέτησε ὡς ἱερέας στήΜητρόπολη Δέρκων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πα-τριαρχείου7 Ἡ κατάρρευση τοῦ μικρασιατι-κοῦ μετώπου καί ὁ φόβος νά μή διωχθεῖ ἐκνέου ἀπό τούς Τούρκους τόν ἀνάγκασαν νάφύγει ἀπό τήν Τουρκία καί νά ἐπιστρέψει στήγενέτειρά του Λιαρίγκοβη ὅπου ὁ μητροπολί-της Ἱερισσοῦ Σωκράτης τόν ἀποκατέστησεδιορίζοντάς τον ἱερατικῶς προϊστάμενο στόναό Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1923)8

Τό 1924 ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος συνέ-ταξε ἐπιστολή πρός τή Μονή Βατοπαιδίου ὡςlaquoπρώην ἀδελφός Βατοπαιδινόςraquo στήν ὁποίαπεριγράφει ὅλη αὐτή τήν περιπετειώδη δια-δρομή πού εἶχε Σέ αὐτή δέν ζητᾶ δικαίωσηγιά ὅτι τοῦ συνέβη στή Μονή Μόνο παρακα-λεῖ τούς Βατοπαιδινούς νά τόν βοηθήσουνὥστε νά ἀποκτήσει μία νέα στολή ἀπαραίτητηγιά τό ἱερατικό του ἔργο

laquoΚατά τό διάστημα τῆς ἐξορίας μου ἔμει-νεν ἡ κοινητή μου περιουσία ἐν ΜικρᾷἈσίᾳ ὅπου διηρπάγῃ μετά καί τῶν πολυ-τίμων Ἱερῶν μου ἀμφίων Τώρα δέ ἔχωἀνάγκην μιᾶς στολῆς Ἱερατικῶν ἀμφίωνΠαρακαλῶ δέ τήν Ἱεράν ἡμῶν Μονήνὅπως εὐαρεστουμένη θελήσῃ νά μοῦ ἀπο-στείλῃ μίαν Ἱερατικήν στολήν Ἱερῶνἀμφίων διrsquo ἐνθύμιον ἀλλά θέλω νά ἦναιπράγματι Βατοπαιδινήraquo9

1 Ἐκφράζω τίς εὐχαριστίες μου πρός τή μονή Βατοπαιδίου γιά τή δυνατότητα πού μοῦ παρεῖχεὥστε νά μελετήσω τό σχετικό ἀρχειακό ὑλικό

2 Ὁ Δ Κύρου δέχεται ὅτι προέρχεται ἀπό τήν σημερινή οἰκογένεια Κατσαγγέλουmiddot βλ Δ ΚύρουlaquoΚαταγραφή Ἀρχείου ΚΕ΄ (4) Κατάλογος ἐγγράφων Ἀρχείου Ἰωάννου Ἀστ Μπιλούκα περ Ἀρναίατεῦχ 80 (Ἰούλιος ndash Σεπτέμβριος 2008) σ 18

3 Κ Χιούτης laquoΝεώτερα στοιχεῖα γιά μοναχούς ἀπό τήν Ἀρναία (Λιαρίγκοβη) περ Ἡ Ἀρναία τῆςΜακεδονίας τεῦχ 53 (Ὀκτώβριος ndashΔεκέμβριος 2001) σ 4

4 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

5 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἐπισκόπου Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Ἰωακείμ πρόςτούς ἐπιτρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Μαρτίου 1901)

6 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ Σπύρου Τζαμτζῆ πρός τόν ἱερομόναχο Ἄνθιμο Βατο-παιδινό (χτ καί χχ)

7 Δ Κύρου ὅπ σ 168 Δ Κύρου laquoΤό Ἀρχεῖο ἐγγράφων τοῦ μητροπολιτικοῦ ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίαςraquo περιοδ

Ἀρναία τεῦχ 62 (Ἰανουάριος ndash Μάρτιος 2004) σ 3 Τό 1925 ἦταν ἐφημέριος στό Στρατώνι Χαλκιδι-κής

9 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

Ἀπόσπασμα ἐπιστολῆς τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνη-λίου Ἀγγελίδη πρός τή Μονή Βατοπαιδίου (1924Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου)

22

Η ΤΙΜΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Ἀρχιmicro Χρυσοστόmicroου Μαϊδώνη

ὉΝαὸς τοῦ Ἁγίου Στέφανου ἔχει ἐπηρεάσει ἀποφασιστικὰ τὴ ζωὴ τῆς Ἀρναίας καὶ τῶν Ἀρναι-ωτῶν Πρώτη φορὰ ἔχω συναντήσει τέτοια ἀγάπη σὲ Ναό μέχρι λατρείας Ναί Στὴν Ἀρναία

δὲν τιμᾶται μόνο ὁ Πρωτομάρτυς Ἅγιος Στέφανος ἀλλὰ λατρεύεται καὶ ὁ Ναός του Ὁ Ἀρναι-ώτης καὶ μάλιστα ὁ παλιότερος ἔχει ταυτισθεῖ ἄμεσα μὲ τὸν Ναὸ τοῦ Ἅγιου Στέφανου

Κυρίως ὅμως ἡ νεώτερη γενιὰ τῶν Ἀρναιωτῶν ἔχει ταυτισθεῖ μὲ τὸν Ναὸ ἐξ αἰτίας τῆς κατα-στροφῆς του ἀπὸ τὴν πυρκαϊά στὶς 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2005 Ἦταν τὸ πιὸ συνταρακτικὸ γεγονὸςστὴ ζωὴ τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας τὰ τελευταῖα 60 χρόνια Ὁ Ἅγιος Πρωτομάρτυς Στέφανοςστὴν Ἀρναία τιμᾶται περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλον τόπο

Πρῶτον διότι εἶναι ὁ κεντρικὸς Ἐνοριακὸς ναὸς τῆς Ἀρναίας καὶ ἀπὸ τὴν δεκαετία τοῦ 1830Μητροπολιτικὸς Ναὸς τῆς Ἐπισκοπῆς Ἱερισσοῦ καὶ Ἁγίου Ὅρους

Δεύτερον διότι συνδέεται ἀμεσα μὲ τὴν ζωὴ τῆς κωμοπόλεως τῆς Ἀρναίας ἐδῶ καὶ 1500 χρό-νια ὅπως ἀπέδειξαν οἱ ἀνασκαφὲς κάτω ἀπὸ τὸν Ναό τὸ δὲ καμπαναριὸ του εἶναι τὸ σῆμα κατατεθὲντῆς Ἀρναίας μαζὶ μὲ τὸ παλιὸ Σχολεῖο

Ἄς δοῦμε ὅμως παρακάτω πῶς τιμᾶται ὁ Ἅγιος Στέφανος ἰδιαίτερα στὴν Ἀρναία1 Οἱ Πανηγύρεις Ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρος Στεφάνου γιορτάζεται στὴν Ἀρναία μὲ

τὸν πλέον πανηγυρικὸ τρόπο Στὶς 27 Δεκεμβρίου καὶ στὶς 2 Αὐγούστου Στίς 27 Δεκεμβρίου ἡμέ-ρα μνήμης τοῦ Μαρτυρίου του καί στίς 2 Αὐγούστου ἡμέρα μνήμης τῆς ἀνακομιδῆς τῶν ἹερῶνΛειψάνων του Τή δεύτερη γιορτὴ τὴν ἑορτάζουν οἱ μελλισσοκόμοι τῆς Ἀρναίας καὶ συμμετέχειὁ Σύλλογος Μελισσοκόμων Ἀρναίας laquoΟ ΑΓΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo

2 Οἱ Εἰκόνες Ἐπιβλητικὴ ἦταν ἡ εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὸ τέμπλο ποὺ ἁγιογραφήθη-κε γύρω στὰ 1840 στὸ Ἅγιον Ὅρος μαζὶ μὲ τὶς ἄλλες εἰκόνες τοῦ τέμπλου Ἄλλη σπουδαία εἰκό-να εἶναι ἡ εἰκόνα ποὺ βρισκόταν στὸ προσκυνητάρι μπαίνοντας στὸν ναό

3 Οἱ Ἀκολουθίες Ὑπάρχουν χειρόγραφες Ἀκολουθίες εἰδικὰ γιὰ τὸν Ναὸ τοῦ Ἁγ Στεφάνουτῆς Ἀρναίας

Ἀκολουθία Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας 27ης Δεκεμβρίου Ἰακώβου μοναχοῦ 1835 Ἀκολουθία Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας χειρόγραφο παλαιὸ ποὺ πρέπει νὰ γράφτηκε πρὶν ἀπὸ τὸ 1850

Ἀκολουθία 2ας Αὐγούστου Ἱ Ν Ἁγ Στεφάνου Ἀρναίας 1839 Ἡ χειρόγραφη φυλλάδα ποὺ ἔχειδιασωθεῖ εἶναι ἀντιγραφή ποὺ ἔγινε στὶς 18 Αὐγούστου 1919 ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξηροποτάμου

4 Τὰ ὀνόματα Στὴν Ἀρναία συναντοῦμε πάρα πολλούς χριστιανούς ποὺ ἔχουν τὸ ὄνομα laquoΣτέ-φανοςraquo Τὸ ὄνομα αὐτὸ τὸ συναντοῦμε σὲ ἄνδρες ἀλλὰ καὶ σὲ κάποιες γυναῖκες Δόθηκε εἴτεἀπὸ τάξιμο στὸν Ἅγιο Στέφανο εἴτε ἀπὸ πρόγονο ποὺ εἶχε αὐτὸ τὸ ὄνομα Πρέπει τουλάχιστον15 ἄνδρες καὶ κυρίως μικρὰ ἀγόρια νὰ φέρουν τὸ ὄνομα Στέφανος Πουθενὰ δὲν ὑπάρχει αὐτὸτὸ ὄνομα τόσο διαδεδομένο ὅσο στὴν Ἀρναία

5 Ἐπίσκεψη στὴν Ἀρναία Λειψάνων τοῦ Ἁγιου Στέφανου Στὴν Ἀρναία ἔχουν ἔλθει κατʼ ἀπο-κλειστικότητα Ἱερὰ Λείψανα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου προερχόμενα ἀπὸ τὸ Ἅγιον Ὅρος Παλαιότε-ρα τό 1924 ἔχει ἔλθει τὸ χέρι τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Μονὴ Κωνσταμονίτου ὅπου φυλάσ-σεται Στὴν δεκαετία τοῦ 1980 μὲ φροντίδα καὶ πρόσκληση τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Νι-κοδήμου ἐπὶ σειρὰ ἐτῶν ἐρχόταν ἡ κάρα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξενοφῶντος

6 Προσκυνήματα Ἡ ἀγάπη τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας πρὸς τὸν Ἅγιο Στέφανο τοὺς ὁδήγησεστοὺς τόπους ποὺ συνδέονται μὲ τὸ μαρτύριο καὶ τὶς γιορτὲς τοῦ Ἁγίου Στὰ πολλὰ προσκυνή-ματα ποὺ ὀργάνωσε ἡ Μητρόπολή μας στὰ Ἱεροσόλυμα πάντοτε προσκυνούσαμε στὸν τόπο τοῦμαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Τὸ 2007 ἀξιωθήκαμε καὶ κάναμε νυκτερινὴ Θεία Λειτουργία στὸτόπο τοῦ μαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἄλλο προσκύνημα ἦταν τὸ 2004 στὸ προάστειο τῆς Κων-σταντινουπόλεως Ἅγιος Στέφανος Τὸ προάστειο αὐτὸ σχετίζεται μὲ τὸ γεγονὸς τῆς μεταφορᾶςτῶν Λειψάνων τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὴν Κωνσταντινούπολη τὸ 426 ποὺ γιορτάζεται στὶς 2 Αὐγού-στου

7 Τὸ βιβλίο Ἡ ἀγάπη γιὰ τὸν Ἅγιο Στέφανο μὲ ὁδήγησε στὴ συγγραφὴ τοῦ πρώτου βιβλίουτὸ 1984 μὲ τὸν τίτλο laquoΟ ΠΡΩΤΟΜΑΡΤΥΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo Ἤδη εἶναι ἕτοιμη ἡ δεύτερη ἔκδοση ἐπαυ-ξημένη

Ἡ Ἀρναία τίμησε τὸν Ἅγιο Στέφανο ἀλλὰ καὶ ὁ Ἅγιος Στέφανος τίμησε ἀνέδειξε καὶ ἀναβάθμισετὴν Ἀρναία

23

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑΡΝΑΙΑΣ Ἡ Πολιτιστική καί Ἐπιμορφωτική

Ἑταιρεία Ἀρναίας ἀναβίωσε καί φέτοςτά καθιερωμένα πασχαλινά ἔθιμα τῆςἈρναίας Συγκεκριμένα ἔγιναν οἱ πα-ρακάτω ἐθιμικές ἐκδηλώσεις

bull Τήν Κυριακή τοῦ Πάσχα τό πρωίστήν Κεντρική Πλατεία μοιράσθηκανκόκκινα αὐγά καί τσουρέκια τραγού-δησε ἡ Χορωδία τοῦ ΚΑΠΗ Ἀρναίας καίχόρεψε τό παιδικό χορευτικό συγκρό-τητα τοῦ Δήμου

Τήν Τρίτη τοῦ Πάσχα ἀναβίωσε τό ἔθιμο τοῦlaquoΚότσμανουraquo στά ἐξωκκλήσια τοῦ Προφ Ἠλία καί τῆςἉγ Παρασκευῆς Τελέσθηκε Θ Λειτουργία στό ἐξωκ-κλήσι τοῦ Προφ Ἠλία μέ λιτανεία γύρω ἀπό αὐτό καίκέρασμα στόν ἴδιο χῶρο καί ἀκολούθησε καί σκοπο-βολή

Τό ἀπόγευμα σέ χῶρο τοῦ ἀλσυλίου τῆς Ἁγίας Πα-ρασκευῆς κοντά στό φερώνυμο ἐξωκκλήσι ἀναβίωσαντά ἔθιμα τῆς laquoΣουσαρίτσαςraquo καί τοῦ laquoΖυγίσματος τοῦἉϊ Γιώργηraquo τό ὁποῖο ὅπως εἶναι γνωστό ἀπό τήν πα-ράδοση καί ἀπό τή Βιβλιογραφία ἀναβιώνει τήν ἡμέ-ρα ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου Γεωργίου (23 Ἀπριλίου) ἤ τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὄταν ἡ γιορτή μετίθεται τότεὄπως φέτος λόγῳ Μεγάλης Τεσσα-ρακοστῆς Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquoαἰσθάνεται ἱκανοποίηση γιά τήν ὑλο-ποίηση τῆς ὑπόδειξής του νά ἀνα-βιώνει τό ἔθιμο τοῦ laquoΚότσμανουraquoκανονικά τήν τρίτη καί ὄχι τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὅπως συνέβημερικές χρονιές καί θεωρεῖ ἀνεπί-καιρη τή χρονική καί τοπική μετά-θεση τοῦ ἐθίμου τοῦ laquoΖυγίσματοςraquo (ἀπό τή δεύτερη στήν τρίτη μέρα τοῦ Πάσχα καί ἀπό τίς πλατεῖες ὅπωςπαλιότερα ἤ τήν Κεντρική Πλατεία ὅπως τά τελευταῖα 30 περίπου χρόνια στό ἄλσος τῆς Ἁγ Παρασκευῆς)Στήν ἀναβίωση τοῦ ἐθίμου συμμετεῖχε καί ὁ Ἱππικός Ὅμιλος Ἀρναίας laquoΟ ΚΕΝΤΑΥΡΟΣraquo

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ laquoΑΡΝΑΙΑraquo ΣΕ ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΑ ΣΥΛΛΕΚΤΙΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo (ΑΘΗΝΑ)

Στόν Κατάλογο τῶν συλλεκτικῶν ἀντικειμένων πούσυμμετεῖχαν σέ γραπτή δημοπρασία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛ-ΛΟΓΕΣraquo (στό τεῦχος 335Ἰούνιος 2013) ἀναγράφεται καίτό τεῦχος ἀρ 48Ἰούλ-Σεπτ 2000 τοῦ περιοδικοῦ μας (Βλεἰκόνα) Ἡ ἀναγραφή καί συμμετοχή αὐτή ἔγινε μέ πρω-τοβουλία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo πού εἶναι ἀποδέ-κτης τοῦ περιοδικοῦ μας καί ὄχι δική μας

ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΕΛΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ Ὁ Δῆμος Ἀριστοτέλη ἀποφάσισε νά προχωρήσει στή δημιουργία Μουσείου μελιοῦ στήν Ἀρναία ἕναν τόπο

᾽partνδιαφέρουσες part ἰδήσεις(Ὅσες ἀναφέρονται στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία τῆς Ἀρναίας)

24

μέ ἱστορία καί παράδοση στόν τομέα τῆς μελισσοκομίαςΤό Μουσεῖο αὐτό θά διαμορφωθεῖ καί θά λειτουργήσει σέ ἕνα ἀνακατασκευασμένο παραδοσιακό διώρο-

φο κτήριο δίπλα στήν κεντρική πλατεία τῆς κωμόπολης μέσα στόν ἱστορικό ἱστό καί πολύ κοντά στά ἤδη ὑπάρ-χοντα Μουσεῖα Λαογραφικό -Ἱστορικό καί Ὑφαντικῆς

Ἡ δημιουργία Μουσείου μελιοῦ καλύπτει ἕνα μεγάλο κενό πού ὑπάρχει στόν ἑλλαδικό χῶρο καί πρόθε-ση τοῦ Δήμου εἶναι νά δοθεῖ ἡ δυνατότητα στό κοινό (Ἕλληνες καί ξένους) νά ἐνημερωθεῖ γιά τήν ἱστορίατοῦ μελιοῦ τόν ἰδιαίτερο καί ἐπίπονο τρόπο παραγωγῆς του καί τίς καταπληκτικές ἰδιότητές του

Μέ στόχο τήν ἀνάδειξη τοῦ ἑλληνικοῦ μελιοῦ καί ἰδιαίτερα τοῦ παραγόμενου στή Χαλκιδική στοχεύεταιἡ ἐπιστημονική τεκμηρίωση τοῦ ὅλου ἐγχειρήματος καί ἡ σωστή ἀποτύπωση καί παρουσίαση τοῦ κλάδου τῆςμελισσοκομίας

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΚΟΣΜΑ ΤΟΝ ΑΙΤΩΛΟ Τήν Τετάρτη 3 Ἀπριλίου τό βράδυ στήν Ἑστία τοῦ Παγχαλκιδικοῦ Συλλόγου Θεσσαλονίκης laquoΟ ΑΡΙΣΤΟ-

ΤΕΛΗΣraquo πραγματοποιήθηκε ἡ παρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ ἀείμνηστου δασκάλου καί γαμβροῦ τῆς ἈρναίαςΚώστα Παπάζογλου μέ τίτλο laquoὉ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός ὁ Ἅγιος τῆς Παιδείαςraquo καί 200 σελίδες

Τήν παρουσίαση ἔκαναν ὁ Ἀρχιμ Χρυσόστομος Μαϊδώνης Πρωτοσύγκελλος τῆς Μητροπόλεώς μας καίὁ καθηγητής Δημ Κύρου

Ὁ π Χρυσόστομος ἀναφέρθηκε στήν προσωπικότητα τοῦ συγγραφέα καί στή διαρκῆ προσπάθεια του νάκάνει γνωστόν τόν Ἅγιο Κοσμᾶ μέ συχνές ὁμιλίες καί μέ ἀρθρογραφία στόν Τύπο καί εὐχαρίστησε τήν οἰκο-γένεια τοῦ συγγραφέα γιά τήν ἔκδοση τοῦ βιβλίου καί γιά τή δωρεά ὅλων τῶν ἀντιτύπων του στήν Ἱ ΜονήἉγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ Ἀρναίας γιά τή διάθεσή του στούς ἐνδιαφερόμενους

Ὁ Δ Κύρου ἔκανε μιά σύντομη ἀναφορά στά περιεχόμενα τοῦ βιβλίου ἐπισημαίνοντας (γιά ἐνημέρωσητῶν ἀναγνωστῶν) κάποια μικρολάθη καί τονίζοντας τίς πληροφορίες τοῦ βιβλίου γιά τήν προφητική ἱκανό-τητα καί τόν ἀγώνα τοῦ Ἁγίου γιά τήν πνευματική ἀναγέννηση τῶν ὑπόδουλων Ἑλλήνων

Ἐπιμελητής τῆς ἔκδοσης τοῦ βιβλίου εἶναι ὁ Πολυγυρινός φιλόλογος κ Ἀθαν Χριστιανός στήν ἀφαιρε-τική καί οὐσιαστική παρέμβαση τοῦ ὁποίου ὀφείλεται τό 200 σελίδων σῶμα τοῦ βιβλίου

Στήν ἐκδήλωση παραβρέθηκαν πολλά μέλη τοῦ Συλλόγου ἡ Ἀρναιώτισσα χήρα τοῦ συγγραφέα δασκάλακ Κωνσταντινιά Παναγιώτου μέ ἄλλους συγγενεῖς ὁ τ βουλευτής Χαλκιδικῆς γιατρός κ Γ Βαγιωνᾶς ἡ Ἡγου-μένη τῆς Ἱ Μ Ἁγ Κοσμᾶ Ἀρναίας Μαριάμ μέ τήν ἀδελφή Ὀλυμπιάδα ὁ Πρόεδρος τοῦ Συνδέσμου Ἱεροψαλτῶντῆς Μητροπόλεως Ἱερισσοῦ κ Ἰω Κέκερης καί ἄλλοι

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΡΝΑΙΑΣ

Στίς 25 Ἀπριλίου οἱ μαθητές τῆς Γ΄ τάξης τοῦ Γυμνασίου Ἀρναίας ἐπισκέφθηκαν μέ συνοδούς τίς καθη-γήτριες Γεωργία Σιδέρη καί Ἀκυλίνα Βουρνίτη τό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο τῆς Κωμόπολης Μετάτήν ἐπίσκεψη ἀκολούθησε συζήτηση γιά τά ἐκθέματα καί τίς ἐντυπώσεις πού αὐτά δημιούργησαν Στόχοςτῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ἦσαν ἡ γνωριμία τῶν μαθητῶν μέ τήν τοπική κουλτούρα τά παλιά εἴδη τῆς καθημερινῆςχρήσης καί τό laquoἁπτόraquo παρελθόν τοῦ τόπου τους

ΜΙΑ ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΜΑΣΣτίς 25 Ἀπριλίου ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ἐπισκέφθηκε στό Γραφεῖο του τόν Σεβ Μη-

τροπολίτη μας κ Θεόκλητο Κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψής του πρόσφερε στόν Μητροπολίτη τά βιβλία του1) Ὁδοιπορικό σώματος καί ψυχῆς στήν κορυφή τοῦ Ἄθωνα 2) Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας 3) Ὁ Ἱ Ναόςτοῦ Ἀγίου Στεφάνου 4) Ὁ Ἀρχαιολογικός χῶρος τοῦ ὑψώματος laquoΠροφήτης Ἠλίαςraquo 5) Χριστός ἐτέχθηκαί 6) Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης καί τά Ἀνάτυπα ἀπό ΠρακτικάΣυνεδρίων μέ ἐργασίες του 1) Σχέσεις τῆς Θάσου μέ τή Χαλκιδική καί τό Ἅγιον Ὄρος 2) Τά πατρυδωνυμι-κά τῆς Χαλκιδικῆς καί 3) Ἐκδηλώσεις πού ἀναβιώνουν καί παραμένουν στήν Ἀρναία

Ὡς ἀντίδωρο ὁ Μητροπολίτης τοῦ πρόσφερε τό βιβλίο του laquoἘκκλησία Ὁ αὐθεντικός φύλακας καί ἑρμη-νευτής τῆς Ἁγίας Γραφῆςraquo Ἀθήνα 1998 σσ 350 καί τό βιβλίο τῆς Γεωργίας Κουνάβη laquoἉγίου Ἰωάννου τοῦΧρυσοστόμου Λόγος παραινετικός πρός ἀποφυγήν τῆς ἀπογνώσεωςraquo Ἀθήνα σσ 100

Ἐπίσης κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ὁ Ἐκδότης -Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ ἔθεσε ὑπόψη τοῦΜητροπολίτη μας τό θέμα τῆς κατάργησης δύο ἐκκλησιαστικῶν ἐθίμων μέ τό ὁποῖο (θέμα) τό περιοδικό ἀσχο-λήθηκε σέ ἀρκετά τεύχη του (87-892011 καί 90-93 2012) δηλ τῆς (ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης) τε-λετῆς τῆς Ἀναστάσεως πού γινόταν παλιότερα στήν κεντρική πλατεία καί τά τελευταῖα χρόνια γίνεται στόχοροστάσι καί τῶν κεριῶν τῶν Κηδειῶν καί τῶν Μνημοσύνων πού παλιότερα τά κρατοῦσαν οἱ πιστοί ἀναμ-μένα στά χέρια τους κατά τήν διάρκεια τῶν Ακολουθιῶν αὐτῶν καί τά τελευταῖα χρόνια τά ἐναποθέτουν ἀνα-

25

μένα στά κηροστάσια κατά τήν εἴσοδό τους στόν Ναό τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καίἑορτές πού ὁ ἦχος της δέν εἶναι πάντα ὁ παραδοσιακός ἀλλά ἀρκετές φορές παρεμβάλλονται καί ἄλλα ἠχη-τικά προγράμματα τά ὁποῖα θορυβοῦν ὑπερβαλλόντως καί ὡς ἐκ τούτου ἐνοχλοῦν τούς ἀκούοντες καί τόθέμα τῆς κατασκευῆς καί τοποθέτησης ἐπιγραφῶν στήν εἴσοδο τοῦ αὔλειου χώρου καί στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦοἱ ὁποῖες θά ἀναγράφουν τή φράση ΙΕΡΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ

Γιά τό ἔθιμο τῆς τελετῆς τῆς ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης τελετῆς τῆς Ἀναστάσεως τό βράδυ τοῦΜεγ Σαββάτου ὁ Σεβασμιώτατος ἀφοῦ ἐνημερώθηκε συμπληρωματικά ὅσον ἀφορᾶ στήν κωδωνοκρουσίαπού ἀρχίζει ἀμέσως μετά τήν ἔναρξη τῆς ψαλμωδίας τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo μέ ἀποτέλεσμα νά μή τό ἀκούειὁ συγκεντρωμένος στόν χῶρο λαός εἶπε ὅτι ἐπιλἐχθηκε ὁ χῶρος αὐτός ἴσως γιά νά τιμηθεῖ τό Δημαρχεῖοἀλλά καί γιά τεχνικούς λόγους καί ἀφοῦ κάλεσε τόν ἐφημέριο καί τόν διάκονο τοῦ Ναοῦ ἔδωσε ἐντολή ἡκωδωνοκρουσία ἀπό φέτος νά ἀρχίζει μετά τήν ψαλμωδία τοῦ πρώτου ἀκούσματος τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo

Γιά τό ἔθιμο τῆς ἀφῆς τῶν κεριῶν στίς Κηδεῖες καί στά Μνημόσυνα εἶπε ὅτι θά θέσει τό θέμα στούς ἐφη-μερίους τῶν Ναῶν καί ἡ ἐφαρμογή-τήρηση-ὑλοποίηση τοῦ ἐθίμου θά ἐπαφίεται στίς ἀποφάσεις τῶν Ἐκκλη-σιαστικῶν Συμβουλίων

Γιά τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καί τίς γιορτές εἶπε ὅτι θά προσπαθήσει νά βρεῖ προ-γράμματα παραδοσιακῆς-ἁγιορειτικῆς κωδωνοκρουσίας

Τέλος γιά τό θέμα τῶν ἐνημερωτικῶν ἐπιγραφῶν στίς εἰσόδους τοῦ Ναοῦ εἶπε ὅτι θά φροντίσει νά το-ποθετηθοῦν σύντομα καλλιτεχνικές ἐπιγραφές

Στό τέλος τῆς ἐπίσκεψης ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ζήτησε ἀπό τόν Μητροπολίτη νά ἀνα-νεώσει τήν laquoεὐλογίαraquo (ἄδεια) πού εἶχε ἀπό τόν μακαριστό Μητροπολίτη Νικόδημο γιά τή συνέχιση τῆς ἔρευ-νας στό παλαιό Ἀρχεῖο τῆς Μητροπόλεως Ἡ ἀνανέωση πραγματοποιήθηκε χωρίς δεύτερη κουβέντα

Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo εὐχαριστεῖ θερμότατα τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας γιά τή συνεργασία καίεὔχεται αὐτή νά συνεχισθεῖ ἐποικοδομητικά

ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΟΥ 1912 Στίς 28 Ἀπριλίου ἀνήμερα τῆς Κυριακῆς τῶν Βαΐων καί ὥρα 12 οἱ μαθητές τῆς Γ΄ Τάξης τοῦ Γυμνασίου

Ἀρναίας παρουσίασαν ἕνα ὡραῖο ἀφιέρωμα στήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας καί τῆς Βόρειας Χαλκιδικῆς μέτήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 100 ἐτῶν ἀπό αὐτήν στόν Ραδιοφωνικό Σταθμό τῆς Μητροπόλεώς μας Μέτήν παρουσίαση αὐτή τό Γυμνάσιο Ἀρναίας μέ ὅραμα ἕνα σχολεῖο ἀνοιχτό στήν Κοινωνία καί τά ἐρεθίσμα-τά της θέλησε νά τιμήσει τήν λαμπρή ἐπέτειο τῆς Ἀπελευθέρωσης κάνοντας ἕνα ἀκόμη βῆμα πρός τό εὐρύ-τερο κοινό μετά τήν ἔκδοση καί κυκλοφορία τοῦ ἱστορικοῦ Ἡμερολογίου τοῦ 2013 Ὑπεύθυνη τῆς ἐκδήλω-σις ἦταν ἡ φιλόλογος καθηγήτρια τοῦ Γυμνασίου κ Γεωργία Σιδέρη Συμπαραστάτες στήν παραπάνω προσπάθειαστάθηκαν ὁ Σεβ Μητροπολίτης μας κ Θεόκλητος καί ὁ διάκονος π Γεώργιος Τρικκαλιώτης

Τό ἀφιέρωμα περιλάμβανε ἀφιέρωμα στούς Προσκόπους (στρατιωτικά ἀνταρτικά σώματα) πού ἔδιωξαντούς Τούρκους ἀπό τή Χαλκιδική τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1912 στόν Ταγματάρχη Γεώργιο Κολοκοτρώνη Διοικητῆτοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶν τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ πού ἀπελευθέρωσε τυπικά καί ἐπίσημα τή Χαλκιδική στίς2 Νοεμβρίου στόν ἀνθυπολοχαγό Ἰωάννη Ἀλεξάκη πού ἐπικεφαλῆς Τμήματος τοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶνἀπελευθέρωσε εἰδικά τήν Ἀρναία καί τή Βόρεια Χαλκιδική τήν ἴδια μέρα καί στόν τότε ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη πού ἔπαιξε σημαντικό ρόλο τίς δύσκολες ἐκεῖνες μέρες τῆς βίαιης ἀπομάκρυν-σης τῶν Τούρκων ἀπό τά χωριά τῆς Β Χαλκιδικῆς

Τό ἀφιέρωμα ἦταν ἐπενδυμένο μουσικά μέ τραγούδια τῶν Ἀπόστολου Καλδάρα Μίκη Θεοδωράκη Δή-μου Μούτση Διονύση Σαββόπουλου Μάνου Χατζηδάκη Εὐανθ Ρεμπούτσικα καί Νίκου Ξυλούρη

Στόχοι αὐτῆς τῆς ἀφιερωματικῆς ραδιοφωνικῆς ἐκπομπῆς ἦσαν α΄) Ἡ ἐνδελεχέστερη προσέγγιση τοῦ ἱστο-ρικοῦ ὑλικοῦ β΄) ἡ βιωματική προσέγγιση μιᾶς ραδιοφωνικῆς μετάδοσης γ΄) ἡ γνωριμία μέ μνημειώδη ἔργατῆς ἑλληνικῆς μουσικῆς ἔκφρασης καί τούς δημιουργούς τῶν ἔργων και δ΄) ἡ ἀνάδειξη τοῦ ρόλου τοῦ σχο-λείου καί τῆς ἐκπαίδευσης γενικώτερα στήν τοπική κοινωνία ἀλλά καί στήν εὐρύτερη περιοχή τῆς Χαλκιδικῆς

ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΠΛΑΤΕΙΑΣ Οἱ ἐργασίες γιά τήν ἀνάπλαση καί διαμόρφωση τῆς Πλατείας πού βρίσκεται ἀνάμεσα στά Μουσεῖα Ἱστο-

ρικό-Λαογραφικό καί Ὑφαντικῆς καί τῶν παρακείμενων κοινόχρηστων χώρων βρίσκονται στή φάση ὁλο-κλήρωσής τους

Πρέπει νά σημειώσουμε ὅτι ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη τοῦ παραπάνω ἔργου καί ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη γιάτήν ἀποκατάσταση τῆς διώροφης παραδοσιακῆς οἰκίας ὅπου στεγάζεται τό Μουσεῖο Ὑφαντικῆς ἐκπονήθη-καν ἀπό τόν συμπατριώτη μας Ἀρχιτέκτονα Μηχανικό κ Δημ Κ Ἀλεξάνδρου καί ἐγκρίθηκαν ἀπό τήν Δ΄ Ἐφο-ρία Νεωτέρων Μνημείων (ἕδρα Θεσσαλονίκη)

26

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Στό τεῦχος 972012 (σελ 18) γρά-ψαμε τήν εἴδηση ὅτι μέ πρωτοβουλία καίἀπόφαση τοῦ Δήμου μας δημιουργή-θηκαν ἐπισκέψιμες πολιτιστικές δια-δρομές στόν παραδοσιακό οἰκισμό τῆςκωμόπολης μέ τήν τοποθέτηση φωτο-γραφικῶν ἐπιγραφῶν σέ παραδοσιακάκτίρια καί ξύλινων πινακίδων σήμανσης τῶνδιαδρομῶν

Συμπληρώνοντας τό θέμα γιά τό ση-μαντικό αὐτό ἔργο σημειώνουμε τά παρα-κάτω ἐνδιαφέροντα

bull Σέ κεντρικό σημεῖο τῆς κωμόπολης καίἰδιαίτερα στό τρίγωνο τῶν δύο Μουσείωντοῦ ἱστορικοῦ ἱστοῦ παρουσιάσθηκε ἕναΘΕΜΑ πού ἀναφέρεται στά παλιά ἐπαγ-γέλματά της γιά ἐνημέρωση τῶν νέων τηςκαί τῶν ἐπισκεπτῶν Ἡ θεματική αὐτή πα-ρουσίαση ἔχει ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον ἀπότούς ξένους καί ἀπό τούς ντόπιους πούὁδηγοῦν ἐκεῖ τά παιδιά καί τά ἐγγόνια τουςγιά ἐνημέρωση (Βλέπε εἰκόνα)

bull Γιά πρώτη φορά ἡ Ἀρναία ἀπέκτησετόν δικό της χάρτη Ἔχει διαστάσεις 50Χ70ἑκ καί ἀναδιπλώνεται Ἡ πρώτη ἐκτύπωσηἔγινε στά ἑλληνικά σέ 10000 τεμάχια καίδιανέμεται δωρεάν ἀπό τόν Ἀπρίλιο τοῦ2012 μέ πρώτη παρουσίαση στό περσινό πα-νηγύρι τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς (26 Ἰουλί-ου)

Ἡ ποιότητα καί οἱ πληροφορίες πού πε-ριέχει ἱκανοποιοῦν καί τόν πιό ἀπαιτητικόἐπισκέπτη ἀπό τά μουσεῖα τίς διαδρομέςτά προϊόντα τίς ἐκδηλώσεις τήν Ἱστορίακαί τόν πολιτισμό τοῦ τόπου Ἀποτέλεσεκαί ἀποτελεῖ συνοδευτικό γιά τόν ἐπισκέ-πτη καθώς καί ἐργαλεῖα ξενάγησης ὥστενά γνωρίσει τόν τόπο

Ἡ ποιότητα καί ἡ λειτουργία του συν -αγωνίζονται ἀντίστοιχους χάρτες μεγάλωνπόλεων τοῦ ἐξωτερικοῦ Ἤδη τό 2013 γί-νεται ἡ δεύτερη ἀνατύπωσή του στά ἑλλη-νικά ἀλλά καί γιά πρώτη φορά στά ἀγγλι-κά (Βλέπε εἰκόνα)

bull Στήν ἀρχή στό τέλος καί ἐνδιάμεσατῶν πολιτιστικῶν διαδρομῶν τοῦ οἰκισμοῦτοποθετήθηκαν στά κτίρια σέ κομβικάσημεῖα ἐπιτοίχειοι χάρτες (ὅμοιοι μέ τούςπαραπάνω χάρτινους) μέ τίς διαδρομέςὥστε ὁ ἐπισκέπτης νά ἔχει εἰκόνες τῶν δια-δρομῶν καί τό σημεῖο πού βρίσκεται (βλέ-πε εἰκόνα)

27

῾Η ᾽Αλληλογραφία microας

∆∆ΙΙΑΑΛΛΟΟΓΓΟΟΣΣ ΜΜΕΕ ΤΤΟΟΥΥΣΣ ΑΑΝΝΑΑΓΓΝΝΩΩΣΣΤΤΕΕΣΣ ΜΜΑΑΣΣ ΚΚΑΑΙΙ ΤΤΟΟ ΠΠΕΕΡΡΙΙΟΟ∆∆ΙΙΚΚΟΟ ΜΜΑΑΣΣ

ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ-ΕΓΓΡΑΦΑbull Ἀπό τόν συμπολίτη μας καί γαμβρό τῆς Ἀρναίας δασολόγο (ἐν συντάξει) κ Νικ Κανελλόπουλο πήραμε (Ἀρναία

173) τήν παρακάτω laquoΠαπαδιαμαντίζουσαraquo καί ἐνδιαφέρουσα ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηΧαρά στήν ὑπομονή σου διά τήν συνέχισιν τῆς πολυσχιδοῦς πολυμεροῦς ἐκδόσεως πολυφρόντιδος ἐν μέσῳ

καιρῶν καθόλου εὐνοϊκῶν αὐχμηρῶν μάλλον λίανΟἱ τίς τύχες τοῦ κόσμου σήμερα διαχειριζόμενοι ἀρνοῦνται πεισμόνως νά ἐμπεδώσουν τοῦτο τό ἁπλόν πού

βεβαίως καί τό μέγιστον ζητούμενον εἶναι Ἡ περιβόητος περιλάλητος κρίσις κύριοι πρωτίστως εἶναι ΗΘΙΚΗΦωνάζουν νιαουρίζουν ἐπί τῶν κεράμων γαλές τεσσαράκοντα καί λέγομεν ὄτι τά καθαρά νιάου νιάου τῶν ψι-ψίνων ἀπό ἀλεκτορίδια εἶναι καί ἀλέκτορες Ἀλλά ἄς ἔλθωμε εἰς τά τοῦ οἴκου μας καί δή τά τῆς παιδείας Τάἀρχαῖα καταργήσαμε τήν ἑλληνική βαραθρώσαμε μονοτονικόν ἐφεύραμε Παπαδιαμάντην νά μεταφράσωμεμᾶς ἐμάρανε Ἀχιλλέαν πρό πολλοῦ ἐτυμβεύσαμε Τζάρτζανον καί ἐν τέλει ἡσυχάσαμε

Διάβασα τόν ἐπικήδειον ὄχι τοῦ Ἰωάννη Κονδυλάκη ἀλλά λόγον πού ἐκφώνησε ἐπικήδειον κάποιο ἄγνωστονὄπως γράφεται πρόσωπον διά κάποιον ἐξέχοντα Λιαριγκοβινό θανόντα τό 1886 Χαρακτηρίζει τόν ἐκλιπόνταἄνδρα - ρέκτην μεγαλοπράγμονα καί σταθερόν Κείμενον ἀποπνέον ἄρωμα ἀθανάτου γλώσσης ἑλληνικῆς ἔνθαἡ εὐφωνία ἠ λεπτότης ἡ χάρις καί καλλιέπεια θέλγουν

Εἰς τόν ἐκφωνήσατα λόγον τοιοῦτον εὖγε Εὖγε καί εἰς τόν τωρινόν ἄνδρα ρέκτην πολυπράγμονα καί στα-θερόν θαρρούντως ἀντιμετωπίζων τήν μεγίστην ἀπώλειαν συζύγου λατρευτῆς ἐπιμένων ἀξιοθαυμάστως εἰςτήν μεγίστην προσφοράν τήν σπουδαίαν ἔκδοσιν συνεχίζων laquoΑΡΝΑΙΑraquo

Μετά τιμῆςΝικόλαος Β Κανελλόπουλος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νικόλαε σʼ εὐχαριστοῦμε πολύ γιά τά καλά σου λόγια (καί laquoἐν ἀρχῇraquo καί laquoἐν τέλειraquo)ἀλλά ὑπερβαλλόντως λεγόμενα Ὄντως laquoἡ κρίσις πρωτίστως εἶναι ἠθικήraquo ἀλλά δέν μᾶς συμφέρει νά τό πα-ραδεχθοῦμε καί ἔτσι ὁ διάβολος πανηγυρίζει

bull Ὁ γνωστός ἱστορικός ἐρευνητής τῆς Βέροιας δικηγόρος καί τέως βουλευτής κ Γεώργιος Χιονίδης μᾶς ἔστει-λε (Βέροια 26) τήν παρακάτω ποικιλοτρόπως ἐνισχυτική τῶν προσπαθειῶν μας ἐπιστολή

Φίλε κ ΔΘ Κύρουlaquoἐκ τοῦ ὑστερήματοςraquo τῆς ἰσχνῆς ἤδη συντάξεώς μου ὡς δικηγόρου (γιά τά ταχυδρομικά τέλη τουλάχι-

στον)Σέ θαυμάζω γιά τό κουράγιο σου γιά τήν ἐξαίρετη (σέ ποιότητα καί ἀποτελέσματα) προσπάθειά σου πού μέ

συγκινεῖ διότι μία σχετικῶς μικρή περιοχή ἔχει πανελλήνια προβολή μέ τόν συνεχῆ τιτάνιο ἀγώνα σου ἑνόςἀτόμου ἀδύναμου laquoμικροῦraquo ἀντιπάλου στό laquoμέγαraquo κατεστημένο Συνέχισε λοιπόν νά ἀγωνίζεσαι γιά τή διά-δοση τῆς Παραδόσεως

Θερμά καί εἰλικρινῆ συγχαρητήριαΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε θερμότατα ἀγαπητέ κ Γ Χιονίδη γιά τή συνδρομή σας καί γιά τά καλά σας

λόγια ἐνέργειες πού μᾶς ἐνισχύουν γιά τή συνέχιση τῶν ἰσχνῶν προσπαθειῶν μας γιά τήν προβολή τῆς ὄμορ-φης Ἀρναίας Ὑγιαίνετε

bull Ἀπό τόν Λαρισαῖο συγγραφέα κ Νικόλαο Ἀθ Παπαθεοδώρου πήραμε (Λάρισα 46) τήν παρακάτω ἐπιστολήκ Κύρου

Εὐχαριστῶ πολύ γιά τήν ἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τό ὁποῖο φθάνει ἀνελλιπῶς στό σπίτι μου στήΛάρισα κάθε τρίμηνο Σάν ἀντίδωρο αὐτῆς τῆς εὐγενικῆς σας προσφορᾶς σᾶς ἀποστέλλω τό τελευταῖο μου βι-

28

βλίο πού κυκλοφόρησε πρίν λίγους μῆνες Ὅπως θά ἀντιληφθεῖτε εἶναι μία ἔρευνα πού ἔκανα στίς Μηλιές τοῦΠηλίου καί ἡ ὁποία διήρκεσε πάνω ἀπό δύο χρόνια Ἀντικείμενό της ἔχει τήν παρουσία τοῦ γνωστοῦ λαϊκοῦ ζω-γράφου Θεόφιλου Χατζημιχαήλ στό διάστημα 1897-1900 στίς Μηλιές Εἶναι μία περίοδος τῆς ζωῆς του σχετικάἄγνωστη μέχρι σήμερα στούς φιλότεχνους ἀλλά πολύ παραγωγική γιά τόν ζωγράφο ἰδίως σέ θρησκευτικές πα-ραστάσεις Ὅπως θά δεῖτε ἐντοπίσθηκαν 13 ἐντελῶς ἄγνωστα ἔργα του τά πιό παλιότερα πού ὑπάρχουνΜέχρι σήμερα γνωρίζαμε ὅτι τό παλαιότερο χρονολογημένο ἔργο του ἦταν τοῦ 1899 Ὅμως τά περισσότεραἀπό τά ἔργα πού ἀποκαλύφθηκαν στίς Μηλιές εἶναι τοῦ 1897 μέ 1898 μάλιστα ἕνα ἀπʼ αὐτά τό μοναδικό μέχρισήμερα τό ὑπογράφει μέ τό οἰκογενειακό του ὄνομα Θεόφιλος Γαβριήλ Κεφάλας 1897

Μέ μεγάλη ἐκτίμηση στό ἔργο σαςΦιλικά

Νικόλαος Ἀθ ΠαπαθεοδώρουΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Παπαθεοδώρου γιά τή δική σας εὐγενική προσφορά τοῦ ἐνδια-

φέροντος βιβλίου σας γιά τόν ζωγράφο Θεόφιλο καί τήν συμπληρωματική ζωγραφική του παραγωγή πού ἐντο-πίσατε στίς Μηλιές καί παρουσιάζετε

bull Ἡ Βιβλιοθήκη τοῦ Τμήματος Γλώσσας Φιλολογίας καί Πολιτισμοῦ Παρευξείνιων Χωρῶν τοῦ ΔημοκριτείουΠανεπιστημίου Θράκης μᾶς ἔστειλε (Κομοτινή 66) τήν παρακάτω εὐχαριστήρια ἐπιστολή

Σημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Πρόεδρε γιά τό τιμητικό γιά μᾶς αἴτημά σαςbull Ἡ καταξιωμένη Δραμινή λογοτέχνιδα κ Νόρα Κωνσταντινίδου μᾶς ἔστειλε (Δράμα 76) τήν παρακάτω φι-

λοαρναιώτικη καί καλλιγραφημένη ἐπιστολή

29

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητή κ Νόρα Κωνσταντινίδου τό laquoἀντίτιμοraquo γιά τίς ὡς τώρα ἀπολαυές σας ἀπό τήνἀνάγνωση τοῦ περιοδικοῦ μας δέν εἶναι laquoμικρόraquo διότι συμπληρώνεται μέ τά πολύτιμα γραφόμενά σας καί τόκάνουν laquoμέγαraquo Γιʼ αὐτό σᾶς εὐχαριστοῦμε θερμά

bull Ἀπό τόν Διευθυντή τοῦ ἱστορικοῦ περιοδικοῦ laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo φιλόλογο καί συγγραφέα κ Νίκο Χρ Ἀλιμπράν-τη πήραμε (Ὑμηττός 166) τήν παρακάτω ἐπιστολή πού προκαλεῖ μεγάλη λύπη στούς φίλους τῆς Πάρου καί τῆςἹστορίας της καί στούς ἀνθρώπους πού ἐκδίδουν παρόμοια περιοδικά

Ἀγαπητε κύριε ΚύρουΓιά λόγους οἰκονομίας ἔχω ἤδη σταματήσει νά ἀποστέλλω τιμητικά τά laquoΠαριανάraquo σέ πολλά ἔντυπα πού τά

ἐλάμβαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ὅπως ἔγινε τώρα καί μέ τό δικό σας ἔντυποΓιʼ αὐτό σᾶς παρακαλῶ ἐάν θέλετε νά μή μοῦ στέλλετε πλέον τήν laquoἈρναίαraquo πού εἶναι πράγματι χρήσιμο

καί πολύτιμο ἔντυπο πού συμβάλλει στήν ἱστορία τῆς περιοχῆς σας καί προβάλλει τήν πολιτιστική καί κοινω-νική καί ἀρχιτεκτονική κληρονομιά τοῦ τόπου

Σᾶς συγχαίρω γιά τήν προσφορά σας τήν ποικίλη καί εὔχομαι κάθε καλό καί ὑγεία καί συνέχιση τῶν ὡραίωνπνευματικῶν ἀγώνων σας

Μέ ἰδιαίτερη ἐκτίμησηΝ Ἀλιμπράντης

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη αἰσθανόμαστε μεγάλη λύπη διότι τό πολύ σημαντικό καί ἐπί πολλάχρόνια ἐκδιδόμενο περιοδικό σας ἀναγκάζεται λόγω τῆς πανελλήνιας οἰκονομικῆς κρίσης καί τῆς ἀδικαιολό-γητης αὔξησης τῶν ταχυδρομικῶν τελῶν νά διακόψει τήν τιμητική ἀποστολή του σέ πολλά ἔντυπα πού τό λάμ-βαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ἀνάμεσα στά ὁποῖα καί τό δικό μας

Ἐμεῖς ἀντιδρώντας ἀπέναντι σʼ αὐτούς πού ἀναγκάζουν σημαντικά καί μακρόβια ἔντυπα τέτοιου κυρίως πε-ριεχομένου νά διακόπτουν τήν πνευματική ἐπικοινωνία τους μέ ἄλλα παρόμοια ἔντυπα δέν θά διακόψουμε τήνἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ μας στά laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo καί ἤδη βρήκαμε τρόπο νά λαμβάνουμε τό περιοδικό σας χωρίςνα ὑποβάλλεσθε σέ ἔξοδα ἀποστολῆς

Ἐλπίζουμε ἐπίσης καί εὐχόμαστε ἡ ἀκούσια αὐτή ἐκ μέρους σας διακοπή ἀποστολῆς τοῦ περιοδικοῦ σας σέἄλλα ἔντυπα νά εἶναι σύντομη σύν Θεῷ πού ἴσως μᾶς λυπηθεῖ ὡς Ἕλληνες καί μᾶς ἀπελευθερώσει ἀπό τόνζυγό τῆς διηπειρωτικῆς δικτατορικῆς οἰκονομικῆς διακυβέρνησης (ΕΕ-ΔΝΤ-ΕΚΤ)

Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη ἔρρωσθε ἐλπίζοντες ὅσο ζῆτε κατά τό λατινικό ἀπόφθεγμα laquoDum spiro speroraquoΕὐχαριστοῦμε γιά τά καλά σας λόγια καί γιά τίς εὐχές σας

bull Ἀπό τόν Σερραῖο φίλο καί συνάδελφο κ Νίκο Κατσαμάνη πήραμε (Σέρρες 166) τήν παρακάτω ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηἘδῶ καί τουλάχιστον 20 χρόνια ἔχω τή χαρά νά διαβάζω τό τόσο ἀγαπημένο καί χρήσιμο περιοδικό laquoἈρναίαraquo

Ἀγάπησα παράλληλα καί τήν ὄμορφη κωμόπολη τήν ὁποία ἐπισκέπτομαι συχνάΣυμμεριζόμενος καί τήν ἀγωνία σου καί τούς προβληματισμούς σου ὅπως καταφαίνεται στήν ἀνοιχτή ἐπι-

στολή τοῦ τεύχους 98 Ἰανουάριος-Μάρτιος 2013 σπεύδω νά σέ διαβεβαιώσω ὅτι στό βαθμό πού μοῦ ἀναλο-γεῖ θά συμβάλλω στή συνέχιση τῆς ἔκδοσης καί διάδοσης τῆς Ἀρναίας

Ἡ προσπάθειά σου νά διασώσεις ὅτι σχετίζεται μέ τήν πολιτιστική κληρονομιά τῆς περιοχῆς σου μέ συγκι-νεῖ Σέ μιά ἐποχή ὄπου πλήττεται (στό πλαίσιο τῆς παγκοσμιοποίησης) ἡ ἱστορική καί κατʼ ἐπέκταση ἡ Ἐθνικήμνήμη ἡ φωνή σου εἶναι ἀπαραίτητη Προσωπικά στίς σελίδες τοῦ περιοδικοῦ βρίσκω πολλά καί ἐνδιαφέρονταστοιχεῖα τά ὁποῖα ἀξιοποιῶ ἐργαζόμενος ὡς φιλόλογος στό 1ο Γεν Λύκειο Σερρῶν

Πιστεύω πώς ἡ πορεία τῆς ldquoἈρναίαςrdquo δέ θά ἀνακοπεῖ πρός τέρψιν τῶν φίλων τηςὈφείλω τέλος νά σʼ εὐχαριστήσω πού ἀδιαλείπτως μοῦ ἀποστέλλεις τό περιοδικό

Μέ ἐκτίμησηΚατσαμάνης Νικόλαος φιλόλογος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νίκο σʼ εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς γιά τά φιλοαρναιώτικα αἰσθήματά σου καί τά καλάσου λόγια γιά τό περιοδικό μας στοιχεῖα τοῦ ὀποίου σέ βοηθοῦν στό ἐκπαιδευτικό σχολικό ἔργο σου Ὄντωςπλήττεται ἡ ἱστορική καί ἐθνική μνήμη ἀφοῦ Ἕλληνες καί μάλιστα πολιτικοί πού τάχα ἀγωνίζονται laquoγιά τόκαλό τοῦ τόπουlaquo χαρακτηρίζουν τή Μικρασιατική καταστροφή ἁπλά ὡς laquoσυνωστισμόraquo στό λιμάνι τῆς Σμύρνηςτόν στρατό τοῦ Θ Κολοκοκτρώνη laquoὀρδέςraquo ἀρνοῦνται τήν ὕπαρξη τοῦ χοροῦ τοῦ Ζαλόγγου διακηρύσσουν ὄτιμέ τούς Τούρκους στά χρόνια τῆς σκλαβιᾶς περνούσαμε καλά δέν τούς ἐνδιαφέρει ἄν οἱ Σκοπιανοί χρησι-μοποιοῦν ἐπίσημα τό ὄνομα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ὡς ὀνομασία τοῦ κρατιδίου τους καί λένε καί πράττουν ἕνα σωρόἄλλα σέ βάρος τῆς χώρας μας Ἐμεῖς κάνοντας τό καθῆκον μας θά συνεχίζουμε ὅσο ὑπάρχει laquoἄνωθενraquo θέλημακαί laquoκάτωθενraquo ἠθική καί (κυρίως) οἰκονομική συμπαράσταση νά laquoχτυποῦμε τή λύραraquo

30

∆ΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ(Ὅσα ἀναφέρονται σέ τίτλους στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία της)

Ἐπιμέλεια Δημ Θ Κύρουbull Ἡ ἐφημερίδα laquoΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΝΑ ΝΕΑraquo (Παλαιοχώρι) φ

21Ἀπρ-Ἰούν 2012 σ 14 γράφειraquondash Ἀθαν Αὐγερινοῦ Παλιοί Χάρτες τῆς Χαλκιδικῆς [Δη-

μοσιεύονται 4 παλαιοί Χάρτες τῶν ἐτῶν 1740 (γερμανικός)1827 (γαλλικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) 1862 (γαλ-λικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) καί 1829 (ἰταλικόςὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Liaringove)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΘΕΜΑraquo (Χαλκιδικῆς) γράφειndashΠρόταση τοῦ Δ Κύρου γιά κοινό ἑορτασμό τῶν 100 ἐτῶν

ἐλεύθερης Ἀρναίας καί τῶν 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἴδρυση τοῦΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου φ 1126-9-2012 σ 9

ndashὉμιλία στήν Ἀρναία - 1 Νοεμβρίου 2009 Ἡ Ἀπε λευθέ-ρωση τῆς Ἀρναίας καί ὁλόκληρης τῆς Χαλκιδικῆς - Καί πα-ρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ Δ Κύρου laquoἩ Ἀπελευθέρωση τῆςἈρναίας καί τῆς Βόρ Χαλκιδικῆς ἀπό τόν Τουρκικό ζυγό(1912) καί οἱ πρῶτες ἡμέρες ἐλεύθερη ζωῆςraquo [Πρόκειται γιάτήν ὁμιλία τοῦ κ Γ Ζωγραφάκη τήν 1η Νοεμβρίου 2009 στήνἈρναία πού δημοσιεύθηκε στό περιοδικό μας (τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σσ 8-14) καί κυκλοφορεῖ στό Διαδίκτυο ἀπʼ ὅπουἁλιεύθηκε καί δημοσιεύθηκε στήν ἐφημερίδα μέ τόν ἐπί-τιτλο laquoἈφιέρωμα στά 100 χρόνια ἐλεύθερης Χαλκιδικῆςraquo]φ 11818-10-2012 σσ 3-9

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Βο ρειοανα-τολικῆς Χαλκιδικῆς ἀπό τόν τουρκικό ζυγό τό 1912 καί Ἀνω-νύμου Ἀφιέρωμα στόν κληρικό ἐξ Ἀρναίας Διονύσιο Κυρά-τσο (1923-2005) πρώην Μητροπολίτη Δράμας φ 11925-10-2012 σσ 3 καί 5

ndash(Σύνταξης) ῾Εορτασμός ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας(Δημοσιεύεται τό Πρόγραμμα τῶν ἐκδηλώσεων γιά τά 100χρόνια ἀπό τήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας) φ 1201-11-2012 σ 9

ndash(Σύνταξης) Μέ δόξα καί τιμή ἑορτάστηκαν τά 100 χρό-νια Ἐλευθερίας τῆς Ἀρναίας (Χωρίς κείμενο ἀλλά μόνο μέμία φωτογραφία τμήματος τοῦ μνημείου τῆς Ἀπελευθέρω-σης μέ τήν ἐπιγραφή laquoΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣ bullΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ1912raquo πού ὑπάρχει ἐκεῖ) φ 1218-11-2012 σ 2

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoEBΔΟΜΑΔΙAIAraquo (Χαλκιδικῆς) (φ 29-10-2012 σ 6) γράφει

ndashἩ Ἱστορία τῆς Ἀρναίας μέσα ἀπό τά μουσεῖα της Ξα-κουστά μέχρι τά Βαλκάνια τά τοπικά ὑφαντά (Ἀναφέρεταιστό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο καί στό ΜουσεῖοὙφαντικῆς Ἀρναίας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΚΑΣΣΑΝΔΡΑraquo στό φ 20723-10-2012 σ6 γράφει

ndash (Σύνταξης) Ὑπογράφηκε ἡ σύμβαση γιά τήν κατασκευή

τοῦ ἔργου laquoἈνάπλαση πλατείας Μουσείου Ὑφαντικῆς(πρώην Γιαννούδενας) καί παρακείμενων κοινόχρηστων χώ-ρων ΔΚ Ἀρναίας Δήμου Ἀριστοτέληraquo προϋπολογισμοῦ11823099 εὐρώ Ξεκινᾶ ἡ ἐκτέλεση τοῦ ἔργου καί στό φ20815-1-2013 σ 9 γράφει

ndash Ἑορτάσθηκε στήν Ἀρναία ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρω-τομάρτυρος Στεφάνου καί τά 200 χρόνια τῆς ἀνέγερσηςτοῦ Ναοῦ 1812-2012

bull Τό περιοδικό laquoΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑraquo (Θεσσαλονίκη) τχ475Σεπτ-Ὀκτ 2012 σσ 280-282 γράφει

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ὁ Μακεδονικός Ἀγώνας Α΄ Γε-νικά (Στή σελ 282 γίνεται ἀναφορά στούς Ἀρναιῶτεςἀδελφούς ταγματάρχη Μαυρουδῆ καί γιά τόν ΘεοχάρηΓερογιάννη οἱ ὀποῖοι τό 1902 εἶχαν ἱδρύσει στήν Ἀθήναὅπου ἔμεναν τόν κεντρικό Μακεδονικό Σύλλογο ὁὀποῖος ἐνημέρωνε τούς ἐλεύθερους Ἕλληνες γιά τάσυμβαίνοντα στή Μακεδονία καί στρατολογῶντας ἐθε-λοντές ἔστελνε ὀλιγομελῆ στρατιωτικά ἀνταρτικά σώ-ματα στή δεινοπαθοῦσα ἀπό τούς Τούρκους καί τούςΒουλγάρους Μακεδονία)

bull Τό περιοδικό laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo στό τχ 71Σεπτ-Ὀκτ 2012γράφει

ndashΓιώργου Ζωγραφάκη 2 Νοεμβρίου 1912 Ἡ ἐπίσημη ἀπε-λευθέρωση τῆς Χαλκιδικῆς (Ἀναφέρεται καί στήν ὑποδοχήτοῦ Οὐλαμοῦ τοῦ Ἀνθυπολοχαγοῦ Ἰω Ἀλεξάκη στήνἈρναία) σ 6

Στό τχ 72Νοε-Δεκ 2012 σσ 6-11 γράφειndashΓιάννη Δ Κανατἀ Τά laquoΔεκεμβριανάraquo τοῦ 1916 στόν Πο-

λύγυρο (Στίς σσ 8-10 γίνεται ἀναφορά στά γεγονότα τῆςἈρναίας ὅπως περιγράφονται ἀπό τόν ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους στά laquoΧρονικά Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας)raquo τά ὁποῖα δημοσιεύθηκαν σέ συνέ-χειες στά τεύχη 78-812010 τοῦ περιοδικοῦ μας καί ἀπότόν γιατρό-βουλευτή Γρηγόριο Σαραφιανό στό ἈρχεῖοἘγγράφων του τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε σέ συνέχειες στάτεύχη 86-932011 τοῦ περιοδικοῦ μας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΖΑΤΟΥΝΑ - ΜΑΡΚΟΥ-ΒΛΟΓΓΟΣraquo φ270Σεπτ-Ὀκτ 2012 σ 4 γράφει

ndash (Νικόλη Φίλη) Λώρης Ἰωάν Θανόπουλος (Ἀναφέρεταιστό ἡλιακό ὡρολόγιο πού ὑπάρχει στό Κωδωνοστάσιο τοῦ ἹΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας κατα-σκευασμένο ἀπό τόν Ζατονίτη Λορέντζο (Λώρη) Θανόπουλοτό 1939) (Φωτοτυπία τοῦ δημοσιεύματος βλέπε στό τχ982013 στή στήλη laquoΟ ΤΥΠΟΣ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑraquo)

Ε Ν Τ Υ Π Α Π Ο Υ Λ Α Β Α Μ ΕΒΙΒΛΙΑ-ΑΝΑΤΥΠΑ

bull Τρύφωνος Τσομπάνη Μορφές τῆς Ἱστορίας τοῦ ΛαγκαδᾶΛαγκαδάς 2006 σσ 72 (Προσφορά τοῦ συμπατριώτη μας κἈστ Θ Καραστέριου)

bull Ἀθανασίου Δ Οἰκονόμου Στερεότυπες καί ἀστήρικτες ἀπό-

ψεις ἤ συνεχής ἔρευνα γιά τήν τοπική μας Ἱστορία ΒόλοςὈκτώβριος 2011 σσ 23

bull Ἀρχιμ Χρυσοστόμου Μαϊδώνη Τό μαρτύριο τῆς φωτιᾶς Τόμαρτύριο τῶν ἕξι παρθενομαρτύρων τοῦ Γεροπλατάνου Χαλ-

31

κιδικῆς (1854) Γεροπλάτανος 2012 σσ 32bull Νικόλη Π Φίλη Ἡ παιδεία στή Ζάτουνα ἀπό τήν Τουρκοκρα-

τία ἕως τό 1973 Ἀθήνα 2012 σσ 512 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀπο-στολή τοῦ βιβλίου γιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Γέροντος Δανιήλ Κατουνακιώτου Περί Παρθενίας (ἜκδοσιςἹεροῦ Ἡσυχαστηρίου Ἀδελφότητος Δανιηλαίων) ἍγιονὌρος 2009 σσ 78 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀποστολή τοῦ βιβλίουγιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Ἡ Πιάβιτσα τῶν Σιδηροκαυσίων καίτό ἐξωκκλήσι τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Θεσσαλονίκη 2012 σσ125 [Γίνεται ἀναφορά καί στή Λιαρίγκοβη Στή σελ 23 κα-ταγράφεται στά χωριά τῆς ΒΑ Χαλκιδικῆς μέ τά φορολογού-μενα νοικοκυριά κατά τά ἔτη 1519 1527 καί 1568 στή σελ 27ἀναφέρεται σέ ἰδιοκτησίες Λιαριγκοβινῶν τό 1873 στήν Πιά-βιτσα στή σελ 49 ἀναφέρεται στήν Ἐκπαιδευτική δραστη-ριότητα τοῦ δασκάλου Ν Βουργαρελίδη παραπέμποντας σέσχετικό ἄρθρο τοῦ ΔΚ στό περ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τχ 632004 σσ3-4 καί στή σελ 82 ἀναφέρεται στόν laquoἸσχυρό ἄνδρα τῆς Λια-ρίγκοβης Γερογιάννηraquo]

bull ndash Ἡ πανήγυρη τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου στήν Πιάβιτσα Φωτο-γραφική διαδρομή (1926-2011) Θεσσαλονίκη 2012 σσ 95 [ Στήσελ 69 δημοσιεύεται φωτογραφία μέ τούς μακαρίτεςἈρναιῶτες ὀργανοπαῖχτες Χριστόδουλο Ἀρβανίτη καί ΠέτροΖυγούρη τή 10ετία τοῦ 1980]

bull Κωνσταντίνου Ἰ Χιόνη Ἱστορική ἐξέλιξη τῆς ἀπονομῆς τῆς δι-καιοσύνης στή Θάσο (1709-1912) Ὄργανο ἀπονομῆς τοῦ δι-καίου τά δάση τῆς Θάσου φορολογούμενες γαῖες ὁ θεσμόςτῆς χρησικτησίας τίτλοι ἰδιοκτησίας καί νομολογία Θάσος2012 σσ 187

bull Περιοδικοῦ laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo τοῦ Λαογραφικοῦ Ὁμίλου Πολυ-γύρου Πολύγυρος Ὁ τόπος καί οἱ ἄνθρωποι (ἘπιμέλειαΓιάννης Κανατάς) Πολύγυρος 2010 σσ 347 [Στή σελίδα 65δημοσιεύεται ὁλοσέλιδη φωτογραφία τῆς Φιλαρμονικῆς τοῦΠολυγύρου μέ τόν διευθυντή της ἀρχιμουσικό Ἄγγελο Κω-δούνη ἀπό τήν Ἀρναία καί στή σελίδα 87 δημοσιεύεται ὁλο-σέλιδη φωτογραφία γνωστή ἀπό ἄλλες ἀλλοῦ δημοσιεύσειςτης στήν ὁποία εἰκονίζεται Σῶμα Προσκόπων τοῦ 1912 μέ(ἀρχηγό) τόν ὁπλαρχηγό Ἀθ Μινόπουλο καί ἀρκετούς Λια-ριγκοβινούς]

bull Ἱερομ Βενεδίκτου Νεασκητιώτη Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιο-ρείτου Συναξαριστής (μέ ἐνσωματωμένο τό Νέο Μαρτυρο-λογόγιο καί τό Νέο Ἐκλόγιο) ἀπόδοση στή ΝεοελληνικήἜκδοσις Συνοδίας Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου Ἱερά ΚαλύβηlaquoΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝraquo Νέα Σκήτη-Ἅγιον Ὄρος Τόμος Α΄2011 σελ 456middot Τόμος Β΄ 2011 σελ 431middot Τόμος Γ΄ 2011 σελ

437middot Τόμος Δ΄ 2012 σελ 351middot Τόμος Ε΄ 2012 σελ 398 καίτόμος ΣΤ΄ 2012 σελ 490 (Φιλολογική ἐπιμέλεια Δημ ΘΚύρου)

bull Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους Ἀρχιμ Εὐσέ-βιος Βίττης Ἀναφορά στόν ἀγώνα του καί τήν μαρτυρία του(1927-2009) Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 40

bull Ἀρχιμ Εὐσεβίου Βίττη Βίος καί Πολιτεία τοῦ δικαίου καί πο-λυάθλου Ἰώβ (Ἀνάλυση στό βιβλίο τοῦ Ἰώβ) τόμοι Α΄ ἍγιονὌρος 2010 σσ 456 καί Β΄ Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 615(Ἔκδοση Ἱ Μ Ὁσίου Γρηγορίου)middot μέ τήν ἀφιέρωση laquoΣτόνἀγαπητό ἀδελφό κ Δημήτριο Κύρου καθηγητή μέ βαθειάἐκτίμησι καί ἐγκάρδιες εὐχές ὑπέρ ὑγείας καί σωτηρίαςαὐτοῦ καί τῶν τέκνων του Ὁ Καθηγούμενος dagger Ἀρχιμ Γεώρ-γιος 114-12-2011raquo

(Τά παραπάνω δύο βιβλία ndashμαζί μέ τό περιοδικό laquoΟ ΟΣΙΟΣ ΓΡΗ-ΓΟΡΙΟΣraquondash προσφέρθηκαν στόν Ἐκδότη-Διευθυντή τοῦ πε-ριοδικοῦ μας ἀπό τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ Μονῆς Ἀρχιμ Γεώρ-γιο Καψάνη στίς 14-12-2011 κατά τήν ἐπίσκεψή του στήΜονή καί στό Γραφεῖο του ὅπου τοῦ πρόσφερε γιά τή Βι-βλιοθήκη τῆς Μονῆς τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo τοῦ ὁποίου ἡΜονή εἶναι ἀποδέκτρια καί τό βιβλίο του γιά τόν Μητροπο-λίτη Σωκράτη)

bull Νίκου Χρ Ἀλιπράντη Ἀντιφωνήσεις Ἀθήνα 2011 σσ 95bull Μαριάνθης Φ Παλάζη Ἕνα ὄνομα δύο τόποι Ἐπιβάτες Ἀνα-

τολικῆς Θράκης Νέοι Ἐπιβάτες Θεσσαλονίκης Ἀθήνα 2009σσ 240

bull Δήμου Κιμώλου Οἱ ρίζες τῶν κοινῶν παραδοσιακῶν Κιμώλου-Σερίφου (Λαογραφική ἔρευνα Θοδωρής Γ Λιβάνιος) Κίμω-λος 2011 σσ 63

bull Ἀντιστρατήγου Ἰωάννη Ἠλία Ἀλεξάκη Ἐγκώμιον ΓενναίουΣτρατηγοῦ ἐναρέτου πατριώτη Ἰωάννη Σωτ Ἀλεξάκη Ἡρά-κλειο 2012 σσ 32

bull Στέλιου Παπαθανασίου Ὁ Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης στάἄδυτα τῆς δημοσιογραφίας Ἀθήνα 2008 σσ 46

bull Δημ Θ Κύρου Δύναμη εἰρήνης ἡ Ὀρθοδοξία [Ἀνάτυπο ἀπότό βιβλίο laquoΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ldquoΗ ΟΡΘΟ-ΔΟΞΙΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑrdquo ndashΤΑ ΔΗ-ΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥraquo Θεσσαλονίκη 1994 σσ 83-96]Θεσσαλονίκη 2010

bull ndash laquoΧριστός ἐτέχθηraquo - Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ καί ἡ laquoἐπί γῆςεἰρήνηraquo - Ἡ Διήγηση τοῦ φιλοσόφου Ἀφροδιτιανοῦ γιά τά πα-ράδοξα μυστήρια πού ἔγιναν στήν Περσία στόν καιρό τῆς Γεν-νήσεως τοῦ Χριστοῦ γιά τούς Μάγους καί γιά τόν ἈστέραἈρναία Χριστούγεννα 2010 σσ 40

bull Τέκνα dagger Χαρίκλειας (ΓιῶργοςἙλένη Καίτη Μαρία) Δημητρα-κούδη (Θεσνίκη) 100 euro(34074 δρχ )

bull Πάχτας Θ Ἱπποκράτης (Θεσνίκη) 50 euro(17037 raquo )bull Κατσαμάνης Νικ (Σέρρες) 50 euro(17037 raquo )bull Βλάχτσης Νικ (Ἀθήνα) 50 euro(17037 raquo )bull Μπύρου Γρ Σουλτάνα (Ἀρναία) 40 euro(13629 raquo )bull Ρήγας Ἰω Δημ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Δημητρακούδης Ν Γεωργ (Ἀθήνα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Κατσαμούρης Γεώργ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Λαζαρίδης Χαρ (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρήγας Ν Κων (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )

bull Καρτσιώτης Μιχ (Πετροκέρασα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Μπάλλα-Σιέρου Στέλλα (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Καραμίχος Ἰω (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Χιονίδης Χ Γεώργιος (Βέροια) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρέμπελος Χρ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Βαλιάνος Θεολ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Βαλιάνος Στυλ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Κοτσάνης Κων (Θεσνίκη) 10 euro ( 3407 raquo )bull ΚΠ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κοκκαλιάρης Βασ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κωνσταντινίδου Νόρα (Δράμα) 10 euro ( 3407 raquo )bull Τζιτζιρίκας Ἰω Ἀστ 05 euro ( 1704 raquo )

ΟΙ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΕΣ ΜΑΣΓιά τή συνέχιση τῆς ἔκδοσης τοῦ περιοδικοῦ μας βοήθησαν οἰκονομικά καί εὐχαριστοῦμε οἱ

Ἡ σελίδα 163 από τόν Κώδικα Ληψοδοσίας (Κατάστιχο) τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1916-1947)ὅπου ἀναγράφονται τά ὀνοματεπώνυμα τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ἐπιτρόπων τοῦ ἔτους 1922 (πρίν ἀπό 91 χρόνια)

10

Τό Σωmicroατεῖο

laquoἝνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ldquoἩ Ἁγία ΠαρασκευήrdquoraquoἩ ἵδρυση τό 1918 τό Καταστατικό καί τά πρῶτα microέλη του(Πληροφορίες ἀπό τρία ἀνέκδοτα Ἔγγραφα τοῦ Ἱστορικοῦ Ἀρχείου Μακεδονίας1)

Τοῦ Δημ Θ ΚύρουΣτίς ἀρχές τοῦ 1918 ἱδρύθηκε στή Λιαρίγκοβη γυναικεῖο Σωματεῖο μέ τήν ἐπωνυμία laquoἝνωσις Ἑλλη-

νίδων Λιαριγκόβης ldquoἩ Ἁγία Παρασκευήrdquoraquo μέ τή συμμετοχή καί γυναικῶν ἀπό τά χωριά Παλαιοχώρι Νε-οχώρι καί Μεγάλη Παναγία πού ἵδρυσαν Παραρτήματα ἐκεῖ

Τήν πρωτοβουλία τῆς ἵδρυσης εἶχε ὁ Ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτης βοηθούμε-νος ἀπό τήν Δέσποινα Ἰ Λαχωβάρη ἡ ὁποία καταγόταν ἀπό τό Κάϊρο καί ἦταν ἐπιστρατευμένη στόνἘρυθρό Σταυρό μέ τόν βαθμό τοῦ Λοχαγοῦ πολύ μορφωμένη καί μέ ζῆλο γιά τήν ἐξύψωση τῆς γυ-ναίκας2 Τό Σωματεῖο λειτουργοῦσε ἀνεπίσημα καί πολύ πρίν ἀπό τό 1918 (μετά τό 1911 χρονιά πούἦρθε στή Λιαρίγκοβη ὁ ἐπίσκοπος Σωκράτης) μέ πρωτεργάτρια τήν ἀνεψιά τοῦ ἐπισκόπου Αἰμιλία Κον-τοπούλου3

Οἱ ἐπίσημες ἐνέργειες γιά τήν ἵδρυση τοῦ Σωματείου ἄρχισαν μέ Συνέλευση 34 γυναικῶν ἡ ὁποίαπραγματοποιήθηκε στίς 11 Μαρτίου τοῦ 1918 στό Δημοτικό Σχολεῖο τῆς Λιαρίγκοβης4 καί συντάχθηκεσχετικό Πρακτικό (τετρασέλιδο) Στή Συνέλευση αὐτή πού εἶχε Διευθύντρια τήν Δέσπ Λαχοβάρη συ-ζητήθηκε κατά ἄρθρο τό ἀποτελούμενο ἀπό 20 ἄρθρα Καταστατικό πού κατατέθηκε καί ψηφίσθηκεὁμόφωνα ἀπό τίς 34 γυναῖκες (ἱδρυτικά Μέλη) πού ἦσαν οἱ παρακάτω5 1)Ἀρίστη Μανταλίδου6 2) Κα-τίνα Ἰ Κοτσάνη7 3) Λασκαρίνα Ἀγ Πητούλα8 4) Θάλεια Ἀ Καλυβιώτου9 5) Μαρία Γ Βαγγιᾶ10 6) Αἰκα-τερ Θ Βαγγιᾶ11 7) Μπηγίνα Χ Τσακνάκη12 8) Ὄλγα Κ Κατερινάρη13 9) Μαρία Χ Χατζῆ14 10) ἈγλαΐαΤσακνάκη15 11) Ὄλγα Ἰ Χασιώτη16 12) Αἰκατερινη Ἰ Ρουκᾶ17 13) Αἰκατ Δ Ξιούφη18 14) Χρύσω ἈἈμπίου19 15) Ἀγλαΐα Παπακωνσταντίνου20 16) Ἀναστασία Δίμκα21 17) Μαρία Ἰ Πιτέρη22 18) Ἀναστ ἸΚοτσάνη23 19) Μαρία Δημητρακούδη24 20) Μαρ Ἀθ Σμαραγδῆ25 21) Δέσπω Κ Κοκκαλιάρη26 22) ἘλΓ Μπογιατζῆ27 23) Μαρία Τσακνάκη28 24) Μαρία Ν Τζιμόκα29 25) Κατίνα Τζιμακοπούλου30 26) Ἄννα ΖΜατθαιοπούλου31 27) Αἰκατερίνη Ἀ Παπαδήμου32 28) Σουλτάνα Γ Ματσίγκου33 29) Σουλτάνα Ἰ Μαυ-ροδάρα34 30) Ἑλένη Ἰ Μπισάδου35 31) Ἀναστασία Γ Πητούλα36 32) Μηλιά Ἀ Παπαθεοχάρη37 33) Πουλ-χερία Ἀ Ρουκᾶ38 καί 34) Ἄννα Β Κουδούνη39

Τό ψηφισθέν Καταστατικό πού εἶναι γραμμένο στή δημοτική γλωσσική μορφή καί ἐνσωματωμένοστό συνταχθέν Πρακτικό ἔχει ὡς ἑξῆς

laquoἌρθρο 1ο Ἱδρύεται γυναικεῖο σωματεῖο μέ ἕδρα τή Λιαρίγκοβη καί τίτλο laquoἝνωσις ἙλληνίδωνΛιαριγκόβης ἡ Ἁγία Παρασκευήraquo

Ἄρθρο 2ο Σκοπός τοῦ Σωματείου εἶνε νά ἐνισχύση τήν κοινωνική δραστηριότητα εἰς τή Λια-ρίγκοβη καί τή Χαλκιδική ἐν γένει Ἔτσι ἀπό ἐκεῖνα πού λίγο κατrsquo ὀλίγο θά ἐπιδιώξει τό Σωματεῖοθά εἶνε πχ νά βοηθήσει τή σχολική μόρφωση νrsquo ἀναπτύξει τήν κοινωνική ἀγωγή νά ἐργαστεῖ γιά νάκαλυτερέψει τούς ὑγιεινούς καί ὑλικούς ὅρους τῆς ζωῆς στόν τόπο νά βελτιώσει τή θέση τῆς γυναι-κός νrsquo αὐξήσει τήν οἰκονομική της παραγωγή ἀνάλογα μέ τήν ἐργασία της καί νά φροντίσει γιά τήνκοινωνική φιλανθρωπία

Ἄρθρο 3ο Τό σωματεῖο ἀποτελεῖται ἀπό τίς ἱδρύτριες πού ὑπογράφονται παρακάτω καί ἀπόὅσες ἄλλες Ἑλληνίδες θά γίνουν ἀργότερα μέλη σύμφωνα μέ τό Καταστατικό

Ἄρθρο 4ο Κάθε Ἑλληνίδα ἀπό δέκα ὀχτώ ἐτῶν καί πάνω μπορεῖ νά γίνει μέλος τοῦ Σωματείουἄν τήν προτείνουν τέσσερα παλαιότερα μέλη καί δέκα πέντε τό ἐλάχιστο μέρες ὕστερα τήν ἐγκρίνειἡ ὁλομέλεια σέ ταχτική Γενική της Συνέλευση

Ἄρθρο 5ο Μέλος πού προταθεῖ καί δέν γίνει δεχτό εἰμπορεῖ νά ξαναπροταθεῖ ἕξ μῆνες ὑστε-ρώτερα

Ἄρθρο 6ο Τό ποσό τῆς συνδρομῆς τῶν μελῶν κανονίζεται κάθε χρόνο ἀπό τή Γεν Συνέλευση πούἐκλέγει καί τήν Ἐφορία ὅμως ἡ συνδρομή δέν εἰμπορεῖ νά εἶνε μικρότερη ἀπό 50 λεπτά οὔτε μεγα-λύτερη ἀπό δύο δραχμές τόν μῆνα Ὅτι δίνει ἤ δώσει παρά πάνω ἀπό τήν ὡρισμένη συνδρομή του

11

ἕνα μέλος θεωρεῖται δωρεά του Καί πρόσωπα πού δέν εἶνε μέλη μποροῦν νά δώσουν δωρεές ἀλλrsquoαὐτές πρέπει νά τίς δεχτεῖ πρίν μέ ἀπόφασή της ἡ Γεν Συνέλευση

Ἄρθρο 7ο Πρός τό παρόν καί ὅσο δέν τό μεταβάλλει ἡ ἁρμόδια Γεν Συνέλευση τό ποσό τῆς συν-δρομῆς ὁρίζεται σέ πενήντα λεπτά τόν μῆνα

Ἄρθρο 8ο Τό Σωματεῖο διοικεῖται ἀπό τήν ὁλομέλειά του πού συνεδριάζει ταχτικά σέ Γενική Συ-νέλευση μιά φορά τήν ἑβδομάδα σέ μέρα πού ὁρίζει κάθε χρόνο ἡ Γενική Συνέλευση πού ἐκλέγεικαί τήν Ἐφορία Τά ζητήματα πού θά συζητηθοῦν πρέπει νά τοιχοκολλοῦνται τρεῖς ἡμέρες πρίν στόΚατάστημα τοῦ Σωματείου ἀλλοιῶς μένουν νά συζητηθοῦν τήν κατόπι βδομάδα Ἡ Γεν Συνέλευσηεἶνε σέ ἀπαρτία ἅμα εἶνε ἑφτά μέλη

Ἄρθρο 9ο Οἱ ἀποφάσεις στίς Γενικές Συνελεύσεις λαβαίνονται μέ μυστική ψηφοφορία ndashκαί ἄνἕνα μόνο μέλος τό ζητήσειndash καί μέ πλειοψηφία ἀπόλυτη τῶν μελῶν πού εἶναι παρόντα

Ἄρθρο 10ο Τήν ὁλομέλεια τήν ἀντιπροσωπεύει ἐξώδικα ἤ δικαστικά ἐκτελεῖ τίς ἀποφάσεις τηςκαί κάνει ὅλη τήν ἄλλη καθημερινή ὑπηρεσία τοῦ Σωματείου μιά Ἐφορία ἀπό τρεῖς κοσμήτριες ἀπότίς ὁποῖες δύο καί μόνον ἀρκοῦν γιά νά ἐνεργήσουν νομίμως καί ἐγκύρως Τήν Ἐφορία τήν ἐκλέγεικάθε χρόνο ἡ ὁλομέλεια στήν πρώτη της ταχτική Γεν Συνέλευση τοῦ μηνός Ἰανουαρίου Ἡ ἐκλογήγίνεται πάντοτε μέ μυστική ψηφοφορία καί μέ σχετική πλειοψηφία Ἄν δύο ἤ περισσότερες ὑποψή-φιες ἰσοψηφιστοῦν ξαναγίνεται ψηφοφορία καί ἡ Συνέλευση ἐκλέγει ὑποχρεωτικά μίαν ἀπό αὐτέςἩ ἐφορευτική περίοδος βαστᾶ ἕνα χρόνο ἀρχίζοντας στίς δέκα πέντε Ἰανουαρίου ἕως τίς 15 Ἰανουα-ρίου τοῦ ἄλλου χρόνου

Ἄρθρο 11ο Τό ἴδιο μέλος δέν εἰμπορεῖ νά ἐκλεχτεῖ κοσμήτρια παρά πάνω ἀπό δυό χρονιές κατάσειρά Γιά νά ἐκλεχτεῖ ξανά πρέπει νά μεσολαβήσουν δύο ἄλλες χρονιές

Ἄρθρο 12ο Ἄν στό ἀναμεταξύ τῆς χρονιᾶς γιά ὁποιοδήποτε λόγο πάψει ἡ ὑπηρεσία μιανῆς ἤπερισσοτέρων ἀπό τίς κοσμήτριες γίνεται ἀναπληρωματική ἐκλογή γιά τό ὑπόλοιπο τῆς χρονιᾶς

Ἄρθρο 13ο Δέν εἰμπορεῖ νά γίνη κοσμήτρια καί ἄν εἶνε παύει ὅποια ἀπουσιάζει ἀπό τή Λια-ρίγκοβη γιά περισσότερο ἀπό ἕνα μῆνα στό χρόνο

Ἄρθρο 14ο Ἡ συνέλευση πού ἐκλέγει κάθε χρόνο τίς κοσμήτριες ἐξετάζει καί ἐγκρίνει τούς λο-γαριασμούς πού τῆς παρουσιάζει ἡ Ἐφορία πού πρόκειται νά ἀποχωρήσει

Ἄρθρο 15ο Οἱ τρεῖς κοσμήτριες μοιράζονται ἀναμεταξύ τους τήν ὑπηρεσία Ἡ μιά παίρνει τό Τα-μεῖο ἡ ἄλλη τό γραφεῖο καί ἡ τρίτη τή διεύθυνση τῶν συνελεύσεων

Ἄρθρο 16ο Καμμιά εἴσπραξη δέν εἶνε ἔγκυρη χωρίς ἀπόδειξη ὑπογραμμένη ἀπό τήν Ταμία καίμιά τοὐλάχιστο ἀπό τίς δύο ἄλλες κοσμήτριες

Ἄρθρο 17ο Ἀπαγορεύεται νά μένουν στό Ταμεῖο τοῦ Σωματείου πάνω ἀπό χίλιες δραχμές Κάθεποσό πέρα ἀπό τίς χίλιες δραχμές πρέπει νά κατατίθεται στήν Ἐθνική Τράπεζα τῆς Ἑλλάδος

Ἄρθρο 18ο Μέλος πού δέν ἔχει πληρωμένη τή συνδρομή του δέν ἔχει δικαίωμα οὔτε νά συζη-τήση οὔτε νά ψηφίσει σέ Γεν Συνέλευση οὔτε νά ἐκλεχτεῖ κοσμήτριαmiddot καί ἄν καθυστερήση παράπάνω ἀπό τρεῖς μῆνες χωρίς βάσιμη καί εὔλογη αἰτία παύει νά εἶνε μέλος καί ξεγράφεται τήν 100ήἡμέρα ἀπό τήν καθυστέρηση laquoαὐτοδικαίωςraquo Τό ἴδιο ξεγράφεται ἀλλά μέ ἀπόφαση τῆς Γεν Συνε-λεύσεως καί ὅποιο μέλος δίχως βάσιμη δικαιολογία ἀπουσιάσει περισσότερο ἀπό 8 Συνελεύσεις σέμιά τριμηνία Μέλος πού ξεγραφτεῖ δέν ξαναγράφεται παρά ἄν προταθῆ σύμφωνα μέ τό ἄρθρο 4ο

Ἄρθρο 19ο Ὅσα δέν προβλέπει τό παρόν Καταστατικό τό κανονίζουν οἱ κανονισμοί πού θά ψη-φιστοῦν ἀπό το Σωματεῖο μέ τόν καιρό ἀναλόγως μέ τίς ἀνάγκες ὡς οἱ Νόμοι τοῦ Κράτους γιά τάΣωματεῖα

Ἄρθρο 20ό Τό παρόν δέν μπορεῖ νrsquo ἀλλάξει παρά μέ ἀπόφαση τῆς πρώτης Γεν Συνέλευσης τοῦἸανουαρίου τρεῖς χρονιές κατά σειρά

Ἐψηφίστηκε στή Λιαρίγκοβη τίς 11 Μαρτίου 1918raquo

Μετά τή ψήφιση τοῦ Καταστατικοῦ στή Συνέλευση ἔγινε σύμφωνα μέ τίς διατάξεις του (ἄρθρα 10-15) ἐκλογή Ἐφορίας ἀποτελούμενης ἀπό τρεῖς κοσμήτριες γιά τήν Α΄ Ἐφορευτική περίοδο Ὑποψήφιεςἦσαν οἱ Μαρία Χ Χατζηγεωργίου Μαρ Κ Δημητρακούδη Αἰκ Ρουκᾶ Ἄννα Ζ Ματθαιοπούλου ἈγλαΐαΤσακνάκη Ἀναστασία Πητούλα Ὄλγα Χασιώτη Ὄλγα Κατερινάρη Κατίνα Κοτσάνη Μπηγίνα Τσα-κνάκη καί Κατίνα Τσιμακοπούλου οἱ ὁποῖες ἔλαβαν 19 19 17 14 9 7 7 6 2 1 καί 1 ψήφους ἀντί-στοιχα σύμφωνα μέ τίς ὁποῖες τίς τρεῖς θέσεις τῶν κοσμητριῶν κατέλαβαν οἱ Μ Χατζηγεωργίου ΜΔημητρακούδη καί Αἰκ Ρουκᾶ πού δέχθηκαν τήν ἐντολή

12

Στή συνέχεια ἡ Συνέλευση α΄) ἀνέθεσε στήν Ἐφορία laquoνά ἐνεργήση δίχως ἀναβολή σύμφωνα μέ τόνΝόμο γιά νά ἀναγνωριστῆ τό Σωματεῖο β΄) ἀποφάσισε γιά τό τρέχον ἔτος (1918) laquoνά γίνωνται οἱ συ-νελεύσεις κάθε Κυριακή ἀπόγευμαraquo καί γ΄) ἀποφάσισε ὁμόφωνα laquoνά ἐκφραστῆ εὐγνωμοσύνη στόν Πα-νιερώτατο Ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦ κ(αί)΄ Ἁγ Ὅρους γιά τήν πρωτοβουλία πού ἔλαβε στήν ἵδρυσι τοῦΣωματείουraquo καί δόθηκε laquoἐντολή στήν Ἐφορία νά τοῦ ὑποβάλη ἀντίγραφο τοῦ παρόντος Πρακτικοῦraquo

Τό Πρακτικό μετά τή σύνταξή του διαβάσθηκε laquoφωναχτάraquo ἐπικυρώθηκε καί ὑπογράφηκε laquoἀπό τίςπαροῦσες ἐξόν ἀπό ἐκεῖνες πού δηλώνουν ἄγνοια γραφῆςraquo ὡς ἑξῆςlaquo(ὑγ) Λασκαρίνα Ἀ Πιτούλα ὑγ Δέσπω Κ Κοκκαλιάρη

raquo Θάλεια Ἀ Καλυβιώτου raquo Μαρ Ν Τζημώκαraquo Μπηγί(να) Χ ΣΣττακνάκη raquo Ἀναστασία Γ Πιτούλαraquo Ἀγλαϊα Κ Τσακνάκη raquo Μαρ Χαδευτοῦ Τσακνάκηraquo Ἀρίστη Μανταλίδου raquo Ἄννα Ζ Ματθαιοπούλουraquo Χρυσώ Ἀ Ἀμπίου ἀγράμματος raquo Αἰκατ Α Παπαδήμουraquo Αἰκατ Κουσούφη (Ξούφη) raquo Σουλτάνα Γ Ματσίγγουraquo Μαρία Γ Βαγγιᾶ raquo Τατάνα Ἰ Μαυροδάρα ἀγράμματοςraquo Αἰκατ Θ Βαγγιᾶ ἀγράμματος raquo Ἑλένη Γ Μπογιατζῆ ἀγράμματοςraquo Ὄλγα Κατερνάρη raquo Μαρία Ἰ Πιτέρηraquo Μαρ Χ Χατζῆ Γεωργίου raquo Πουλχερία Ρουκᾶraquo Ὄλγα Χασιώτη raquo Μηλιά Ἀ Παπαθεοχάρηraquo Αἰκατ Ἰ Ρουκᾶ raquo Ἄννα Κουδούνη ἀγράμματοςraquo Κατίνα Ἰ Κοτσάνη raquo Ἑλένη Μπισάδουraquo Μαρία Κ Δημητρακούδη raquo Ἀγλαΐα Παπακωνσταντίνουraquo Μαρ Α Σμαραγδῆ

(ὑγ) Ἀναστασία Ἰ Κοτσάνηraquo Κατίνα Ν Τσιμακοπούλουraquo Ἀναστασία Δίμκαraquo Δ Ἰ Λαχωβάρη

Διά τήν ἀκρίβειαν τῆς ἀντιγραφῆςΛιαρίγκοβη 19 Μαρτίου 1918

Αἰκ Ρουκᾶ Μαρία Δημητρακούδη Μαρία Χρ ΧατζηγεωργίουraquoΤό Πρακτικό ὑπέγραψε τελευταία καί ἡ Διευθύντρια τῆς Συνέλευσης Δ Ἰ ΛαχωβάρηΣτίς 19 Μαρτίου 1918 ἡ Ἐφορία τοῦ Σωματείου ὑπέβαλε σέ ἄπταιστη καθαρεύουσα γλωσσική μορφή

laquoΠρός τόν Κον Πρόεδρον τοῦ Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης Εἰς Θεσσαλονίκηνraquo Αἴτηση τοῦ ΣωματείουlaquoἝνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ldquoἡ Ἁγία Παρασκευήrdquoraquo μέ ἀριθμό Πρωτοκόλλου 1 καί τήν παραπάνωἡμεροχρονολογία συνοδευόμενη ἀπό δύο ἀκριβῆ ἀντίγραφα τοῦ Πρακτικοῦ τῆς Συνέλευσης (ὑπο-γραμμένο ἀπό τά μέλη τῆς Ἐφορίας) μέσα στό ὁποῖο ἦταν ἐνσωματωμένο καί τό Καταστατικό καί χω-ριστό Πίνακα τῶν Μελῶν πού ὅλα κατοικοῦσαν στή Λιαρίγκοβη μέ τήν ὁποία (αἴτηση) παρακαλοῦσενά ἐνεργήση laquoὅτι δεῖ ὅπως ἀναγνωρισθεῖ κατά τόν Νόμονraquo τό Σωματεῖο

Ἡ Αἴτηση ὑπογράφεται ἀπό τά μέλη τῆς Ἐφορίας καί χαρτοσημαίνεται μέ laquoΧΑΡΤΟΣΗΜΟΝ ΕΛΛΗ-ΝΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΕΩΣraquo τῶν 50 λεπτῶν καί αὐτούσια ἔχει ὡς ἑξῆςἈρ 1Λιαρίγκοβη 19 Μαρτίου 1918

ΠρόςΤόν Κον Πρόεδρον τοῦ Πρωτοδικείου

ΘεσσαλονίκηςΕἰς Θεσσαλονίκην

Αἴτησις Τοῦ Σωματείου laquoἝνωσις ἙλληνίδωνΛιαριγκόβης ldquoἩ Ἁγία ΠαρασκευήrdquoraquoΠερί Ἀναγνωρίσεως Οἱ ὑποφαινόμενοι Αἰκατερίνη Ρουκᾶ Μαρία Χατζῆ Γεωργίου

καί Μαρία Δημητρακούδη ὡς κοσμήτριαι τοῦ νεοσυστάτουσωματείου laquoἝνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ldquoἡ Ἁγ Παρα-

13

Σημειώσεις1 Τά Ἔγγραφα αὐτά ἦρθαν σέ γνώση μας στίς 12 Ἰουνίου 2008 ὕστερα ἀπό σχετική ἐνημέρωσή μας ἀπό ὑπάλ-

ληλο τοῦ ΙΑΜ ὁ ὁποῖος καί μᾶς παρέδωσε ἐπί τόπου τόν σχετικό Φάκελλο γιά ἔρευνα Γιά τήν ἐξυπηρέτηση αὐτήεὐχαριστοῦμε θερμότατα τό Ἱστορικό Ἀρχεῖο Μακεδονίας πού γιά ὅσους ἐπιθυμοῦν νά μάθουν βρίσκεται στήνὁδό Παπαναστασίου 21 (στάση laquoΕὐκλείδηraquo) καί εἶναι ἀπό χρόνια ἀποδέκτης τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo

2 Βλέπε Ἀ(θηνᾶς) Γ(αϊτάνου)-Γ(ιαννιοῦ) Ἕνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ΕΛΛΗΝΙΣ τχ 2 (1925) σ 31Ἀθηνᾶς Γαϊτάνου-Γιαννιοῦ Πολίτες λόγιοι πού ἐγνώρισα Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμε-

σκευήrdquoraquo ἔχομεν τήν τιμήν νά σᾶς ὑποβάλωμεν δύο ἀντίγραφατοῦ πρακτικοῦ τῆς ἱδρύσεως τοῦ εἰρημένου σωματείου εἰς τόὁποῖον περιλαμβάνεται καί τό Καταστατικόν του ἐπίσης δέ χω-ριστά πίνακα τῶν μελῶν τά ὁποῖα ἅπαντα κατοικοῦσιν εἰς τήνΛιαρίγκοβην καί σᾶς παρακαλοῦμεν ὅπως εὐαρεστούμενοςἐνεργήσηται ὅτι δεῖ ὅπως ἀναγνωρισθεῖ κατά τόν Νόμον τόΣωματεῖον μας

Αἰκατερίνη ΡουκᾶΜαρία ΧατζηγεωργίουΜαρία Δημητρακούδη

Δέν γνωρίζουμε πότε ἀκριβῶς ἐκδόθηκε ἡ ἀπόφαση ἀναγνώρισης τοῦ Σωματείου ἀπό τό Πρωτο-δικεῖο Θεσσαλονίκης Στηριζόμενοι στό μεταγενέστερο καί μέ ἄλλο χέρι γραμμένο Σημείωμα πάνωστό Ἔγγραφο τῆς Αἴτησης laquo4-4-1918 Ζωγράφος Οἰκονόμου Κυριακόπουλος Σκούρας καί Δraquo (μήἀναγνώσιμος) ὑποθέτουμε ὅτι ἡ ἀναγνώριση ἔγινε τόν Ἀπρίλιο τοῦ 1918 μέ δικαστές τούς παρα-πάνω ἀναγραφόμενους

Ὁ ὑποβληθείς στό Πρωτοδικεῖο Θεσσαλονίκης Κατάλογος τῶν μελῶν τοῦ Σωματείου ἔχει ὡςἑξῆς1 Ἀρίστη Μανταλίδου 13 Αἰκατ Δ Ξούφη 24 Μαρία Ν Τζιμόκα2 Κατίνα Ἰ Κοτσάνη 14 Χρυσώ Ἀ Ἀμπίου 25 Κατίνα Τσιμακοπούλου3 Λασκαρίνα Ἀ Πιτούλα 15 Ἀγλαΐα Παπακωνσταντίνου 26 Ἄννα Ζ Ματθαιοπούλου4 Θάλεια Ἀ Καλυβιώτου 16 Ἀναστασία Δίμκα 27 Αἰκ Παπαδήμου5 Μαρία Γ Βαγγιᾶ 17 Μαρία Ἰ Πιτέρη 28 Σουλτάνα Ματσίγκου6 Αἰκατ Θ Βαγγιᾶ 18 Ἀναστασία Ἰ Κοτσάνη 29 Σουλτάνα Μαυροδάρα7 Μπηγίνα Χρ Τσακνάκη 19 Μαρία Δημητρακούδη 30 Ἑλένη Μπισάδου8 Ὄλγα Κ Κατερινάρη 20 Μαρία Ἀ Σμαραγδῆ 31 Ἀναστασία Γ Πιτούλα9 Μαρ Χ Χατζῆ 21 Δέσπω Κοκκαλιάρη 32 Μηλιά Παπαθεοχάρη

10 Ἀγλαΐα Κ Τσακνάκη 22 Ἑλένη Γ Μπογιατζῆ 33 Πουλχερια Ρουκᾶ11 Ὄλγα Ἰ Χασιώτη 23 Μαρία Χ Τσακνάκη 34 Ἄννα Κουδούνη12 Αἰκατ Ἰ Ρουκᾶ

Αὐτές τίς πληροφορίες παρέχουν τά ἀναφερόμενα καί γιά πρώτη φορά δημοσιευόμενα τρίαἜγγραφα (Πρακτικό-Καταστατικό Αἴτηση ἀναγνώρισης καί Κατάλογος Μελῶν) γιά τό πολύ σημαν-τικό καί ἀξιόλογο γυναικεῖο Σωματεῖο τῆς Λια-ρίγκοβης (Ἀρναίας) πού λειτούργησε καίπρόσφερε πνευματικά καί ὑλικά στούς κατοί-κους της ἀλλά καί στούς κατοίκους τῶν γειτο-νικῶν χωριῶν Παλαιοχώρι Νεοχώρι καί ΜεγάληΠαναγία ὅπου εἶχε Παραρτήματα ἀπό τό 1918μέχρι τό 1940 ὁπότε καί διαλύθηκε λόγω τοῦἙλληνο-ἰταλικοῦ Πολέμου40 Διάδοχο Σωματεῖοἦταν ὁ laquoΓυναικεῖος Πολιτιστικός ΣύλλογοςἈρναίαςraquo ὁ ὁποῖος ἱδρύθηκε τό 1982 καί λει-τούργησε μέχρι τό 1992 Ἀπό τότε ἡ Ἀρναία στε-ρεῖται τέτοιου Συλλόγου

ΔΗΜΗΤΡΑ ΞΙΟΥΦΗ-ΚΥΡΟΥΜιά Ἑλληνίδα Λιαριγκο-

βινή - Ἀρναιώτισσα πούlaquoἔφυγεraquo πρόωρα (dagger 24-6-2007)

(Χρημάτισε καί Ἀντιπρό-εδρος τοῦ Γυναικείου Πολι-τιστικοῦ Συλλόγου Ἀρναίαςτό 1991)

laquo Ε ἰ ς micro ν ή micro η ν raquo

14

ρίου Σωκράτης Σταυρίδης Ἀθήνα 1954 σσ 26-28 Σουσάνας Ρουκᾶ α΄ Ἁγία Παρασκευή καί ὁ ἀείμνηστος Σωκρά-της 1 Ἐφημ laquoΑΝΤΙΛΑΛΟΙ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo φ 46Αὔγ-Σεπτ 1981 σ 2 καί 2 Σκόρπια ἀνάτυπα Θεσσαλονίκη 1991σσ 55-58 καί β΄ 8 Μάρτη Παγκόσμια ἡμέρα τῆς γυναίκας Ἡ Ἀρναιώτισσα γυναίκα Μιά ἱστορική ἀναδρομή τῆςπροσ φορᾶς της στόν τόπο μας ὅπ 1 φ 50Μάρτ 1982 σ 4 καί 2 σσ 72-75 Δημ Θ Κύρου 1 Γυναικεῖο Σωμα-τεῖο στή Λιαρίγκοβα στά 1918 ΑΡΝΑΙΑ τχ 3Ἰαν-Φεβρ 1989 σ 8 2 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ τχ 70Ἰαν-Μάρτ2006 σ 26 καί 3 1918 Γυναικεῖο Σωματεῖο στήν Ἀρναία Χαλκιδικῆς ΣΥΛΛΟΓΕΣ τχ 3172011 σ 1471 καί Ἠλέ-κτρας Παπαθανασίου Ἀρναία ἡ παλιά Λιαρίγκοβα Ὄψεις ἀπό τήν σχολική της ἐκπαίδευση καί τήν κοινωνία τηςστό τέλος τοῦ 19ου καί ἀρχές τοῦ 20οῦ αἰῶνα Θεσσαλονίκη 1999 σ 167

3 Ἦταν θυγατέρα τῆς ἀδελφῆς τοῦ ἐπισκόπου Φανῆς καί τοῦ Ἡρακλῆ Βασιάδη Παντρεύθηκε ἀρχικά τόν(ἀγνώστου ὀνόματος) Κοντόπουλο μέ τόν ὁποῖο ἀπέκτησε τόν Φαίδωνα καί μετά τόν πολιτικό μηχανικό ΓεώργιοΖωγραφίδη Ἀναφέρεται καί κληρονόμος τοῦ Μητροπολίτη στή Διαθήκη του γιά τήν διάθεση τῆς λιγοστῆς περι-ουσίας του (χρήματα ἔπιπλα βιβλία) Μετά τόν θάνατο τοῦ Μητροπολίτη (17-9-1944) φρόντισε γιά τό ἄνοιγμα τῆςΔιαθήκης του καί γιά τήν ἐκτέλεση τῶν ἐντολῶν του (Βλ παραπομπές τῆς Σημ 2 καί Δημ Κύρου α΄) Τό γενεα-λογικό δένδρο τοῦ Μητροπολίτη Σωκράτη Σταυρίδη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ 84Ἰούλ-Σεπτ 2009 σ 16 καί 2 Ὁ Μητροπο-λίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης Σταυρίδης (1866-1944) [Ἡ ζωή καί τό ἔργο του ὅπωςκαταγράφηκε στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo lt1989-2011gt καί ἄλλα ἔντυπα] Ἀρναία 2011 σσ 169 καί 170 (Σημ 9) καίβ΄) Ἡ Διαθήκη τοῦ Μητροπολίτη Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτη Σταυρίδη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ92Ἰούλ-Σεπτ 2011 σσ 12-13 15 16 καί 17 (Σημ 2) καί 2 Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ ὅπ σσ 225-227 229 230καί 231-232 (Σημ 2)

4 Δηλ στό Διδακτήριο τοῦ 1871 στό χοροστάσι5 Οἱ πρῶτες 14 ἦσαν κυρίες καί οἱ ἑπόμενες 20 ἦσαν δεσποινίδες6 Πρόκειται γιά τήν ἀδελφή τοῦ πατέρα τοῦ Ἐπισκόπου ἡ ὁποία τόν συνόδευσε στή Λιαρίγκοβη καί διέμενε

μαζί του (Βλ Ἀνωνύμου Ἡ σημερινή χειροτονία Τίς ὁ νέος Ἅγιος Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Βιογραφικαί Ση-μειώσεις ἐφημ laquoΜΑΚΕΔΟΝΙΑraquo φ 1066-11-1911 σ 3 καί Δημ Θ Κύρου α΄) Τό γενεαλογικό δένδρο ὅπ (1 καί2) καί β΄) Πρίν ἀπό 99 χρόνια Ὀκτώβριος-Νοέμβριος 1911 Ἡ ἐκλογή ἡ χειροτονία καί ἡ ἔλευση στή Λιαρίγκοβητοῦ Ἐπισκόπου Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σ 15 καί 2 Ὁ Μητροπο-λίτης Ἱερισσοῦ ὅπ σσ 189 καί 193

7 Σύζυγος τοῦ Ἰωάννη (Γιάγκου) Κοτσάνη [πού ἦταν μουχτάρης (κοινοτάρχης) καί προσωρινά δήμαρχος κατάτίς ἡμέρες τῆς Ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας τό 1912] (Βλ Μάνου Μανασσῆ ὅπ σ 162)

8 Ἦταν σύζυγος τοῦ Ἀγαπητοῦ Πιτούλα ἐξαδέλφου τοῦ Μακεδονομάχου (Τήν πληροφορία μοῦ ἔδωσε ὁἐγγονός της Ἀγαπητός Γ Πιτούλας καί τόν εὐχαριστῶ)

9 Ἴσως ἦταν θυγατέρα τοῦ παπα-Ἀθανασίου Καλυβιώτη (πού ἦταν ἕνας ἀπό τούς 6 ἱερεῖς τῆς Λιαρίγκοβηςτῶν ἀρχῶν τοῦ 20οῦ αἰῶνα πού εἰκονίζονται στή γνωστή φωτογραφία καί συμμετεῖχαν στή γνωστή ἀπεργία τῶνἱερέων τῆς Λιαρίγκοβης τό 1914)

10 Μητέρα τῆς ἀείμνηστης κυρα-Χαρίκλειας Τρικκαλιώτη - Δημητρακούδη σύζυγος τοῦ Γεωργίου Τρικκα-λιώτη (βλ Μάνου Μανασσῆ ὅπ σσ 160 καί 161 Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 σ 74 καί Δημ Θ Κύρου Γυ-ναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1) καί ἀδελφή τοῦ Μακεδονομάχου Ἀγαπητοῦ Πιτούλα (Τήν πληροφορία μοῦ ἔδωσε ἡθυγατέρα τῆς κυρά-Χαρίκλειας Ἑλένη καί τήν εὐχαριστῶ

11 Ἦταν σύζυγος τοῦ Θεοδώρου Τρικκαλιώτη (Βαγγιᾶ) καί μητέρα τοῦ Γεωργίου [Βλ laquoΣτρατολογικός Πίναξτῶν στρατευσίμων τῆς κλάσεως 1941 Κοινότης Ἀρναίαςraquo (ἀνέκδοτος τόν ὁποῖο συνέταξε ἡ laquoΠρωτοβάθμιος Ἐπι-τροπήraquo στήν Ἀρναία στίς 28-12-1939 καί ὑπογράφουν ὁ Πρόεδρος ὁ Γραμματεύς και ὁ Ἐφημέριος καί ὁ ὁποῖοςβρίσκεται laquoἐρριμμένοςraquo μέσα στό Βιβλίο Πρωτοκόλλου τῶν ἐτῶν 1939-1941)]

12 Πρόκειται γιά τή Μπηγίνα Ρήγα τοῦ Γεωργίου σύζυγο τοῦ Χριστοδούλου Τσακνάκη μέ τόν ὁποῖο ἀπέκτησετρία παιδιά (Χαϊδευτό Γεώργιο καί Βασίλειο) [ Βλ Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φω-τογραφία ΑΡΝΑΙΑ τχ 70Ἰαν-Μάρτ 2006 σ 26 Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 καί ΔημἸω Ρήγα Τό γενεαλογικό δένδρο τοῦ γένους Ρήγα ΑΡΝΑΙΑ τχ 98Ἰαν-Μάρτ 2013 σσ 17 καί 19 (Σημ 21)

13 Πρόκειται γιά τήν Ὄλγα Χατζηγεωργίου σύζυγο τοῦ Κων Κατερινάρη Εἶναι ἡ συντάκτρια τοῦ ἄρθρου laquoΑἱἡμέραι τῆς Λιαριγκοβινῆς (Ἐργασίαι τῶν γυναικῶν καί ἔθιμα τοῦ τόπουraquo) τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε μέ το ὄνοματῆς ἀδελφῆς της Αἰκατερίνης (βλ Σημ 17) στό μηνιαῖο περιοδικό τοῦ Ἐθνικοῦ Συμβουλίου τῶν Ἑλληνίδων (Ἀθήνα)laquoΕΛΛΗΝΙΣraquo (στά τεύχη 1-1 καί 1-2 τοῦ 1927 στίς σελίδες 182-185 καί 237-239 ἀντίστοιχα) καί ἀναδημοσιεύθηκε μέμερικό ὑπομνηματισμό τοῦ Δ Κύρου στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo (ὅπου λαθεμένα γράφεται ὡς ἐξαδέλφη ἡ Αἰκατε-ρίνη Σημ 2) στά τεύχη 34-36 (1997) σσ 9 3 καί 7 ἀντίστοιχα 41 (1998) σ 4 43 (1999) σ 3 46 (2000) σ 4 (ὅπουἀναφέρονται καί laquoαἱ θυγατέρες Χατζηγεωργίου) καί 51 (2001) σσ 6-7 (Γιʼ αὐτήν βλ καί Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σω-ματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

14 Ἦταν σύζυγος τοῦ Χρ Χατζηγεωργίου (ἤ Χατζῆ παπα-Γεωργίου) (Βλ Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

15 Πρόκεται γιά τήν Ἀγλαΐα Παναγιωτίδου σύζυγο Κ Τσακνάκη [Βλ Δημ Θ Κύρου Μιά παλιά φωτογραφίαὅπ (ὅπου ἀπό λαθεμένη πληροφορία τῆς κυρά-Χαρίκλειας Δημητρακούδη ἀναφέρεται ὡς δασκάλα) ΣουσάναςΡουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161]

16 Πρόκειται γιά τήν ῎Ολγα Παπαδοπούλου (Ταμπαρέλαινα) ἀγνώστου καταγωγῆς σύζυγο τοῦ Ἰω Χασιώτη(Βλ Δημ Θ Κύρου Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

15

17 Πρόκειται γιά τήν Αἰκατερίνη Χατζηγεωργίου σύζυγο Ἰωάννη Ρουκᾶ (Βλ Σημ 13)18 Μᾶλλον ἦταν θυγατέρα τοῦ Δημητρίου Μόσχου Ξιούφη καί τῆς Δέσποινας Κουτρουβέλη φωτογραφία τῶν

ὁποίων δημοσιεύθηκε στό ἐμπροσθόφυλλο τοῦ τεύχους 95Ἀπρ-Ἰούν 2012 καί φωτογραφία τοῦ σπιτιοῦ τῶνὁποίων δημοσιεύθηκε στό ὀπισθόφυλλο τοῦ τεύχους 93Ὀκτ -Δεκ 2011 καί στό ἐμπροσθόφυλλο τοῦ τεύχους94Ἰαν-Μάρτ 2012 τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo

19 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί τήν καταγωγή της20 Προφανῶς πρόκειται γιά τή συνονοματεπώνυμη της διδασκάλισσα πού ὑπηρέτησε στήν Ἀστική Σχολή Λια-

ριγκόβης κατά τό ἔτος 1908-1909 σταλμένη ἀπό τή Μητρόπολη Θεσσαλονίκης μέ 28 ὀθωμανικές λίρες τόν χρόνοκαί στό Δημοτικό Σχολεῖο Θηλέων Λιαριγκόβης ἀπό τό 1915 κ ἑ (ἄγνωστο μέχρι πότε) (Βλ Δημ Θ Κύρου Ἡἐκπαίδευση στήν Ἀρναία (Λιαρίγκοβη) στά χρόνια τῆς Τουρκοκρατίας καί μιά πρώτη ἀναφορά σέ ἀδημοσίευτοἀρχειακό ὑλικό ΑΡΝΑΙΑ τχ 18Ἰαν-Μάρτ 1993 σ 9 Ἐρατώς Ζέλλιου Ἡ παιδεία κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκο-κρατίας Πρακτικά τοῦ τετάρτου Πανελληνίου Συνεδρίου laquoἩ Χαλκιδική κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκοκρατίαςraquo Πο-σείδι Χαλκιδικῆς 13-15 Ὀκτωβρίου 1995 Θεσσαλονίκη 1998 σ 332) καί αὐτοτελῶς Θεσσαλονίκη χχ σ 86Ἠλέκτρας Παπαθανασίου ὅπ σ 95 καί Μ Μανασσῆ ὄπ σ 161 ὅπου ἀναγράφεται laquoἡ δασκάλα κ Ἀγλαΐαraquo

21 Λιαριγκοβινή ὑποδιδασκάλισσα καί διδασκάλισσα στήν Ἀστική Σχολή Λιαριγκόβης κατά τά σχολ ἔτη 1906-1908 καί 1913-1914 ἀντίστοιχα (Βλ Δημ Θ Κύρου 1 Ἡ ἐκπαίδευση ὅπ σ 9 ὅπου λαθεμένα ἀναγράφεται ὡςΔήμου καί 2 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Ἐρ Ζέλλιου ὅπ Ἠλ Παπαθανασίου ὅπ σσ 84 καί 95 καί Μ Μα-νασσῆ ὅπ σ 161 ὅπου λαθεμένα ἀναγράφεται ὡς Δήμμα

22 Ἴσως νά ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἰωάννη Πιτέρη πού εἰκονίζεται στή φωτογραφία τοῦ ἐξωφύλλου τοῦ τχ 26Ἰαν- Μάρτ 1995 καί ἀναφέρεται στό Ἔγγραφο ἀρ 2 τοῦ Ἀρχείου Ἀστερίου Ἰω Κοσμαρᾶ στό ἴδιο τεῦχος καί στή σελ5

23 Θυγατέρα τῆς Αἰκατερίνης (Κατίνας) καί τοῦ Ἰωάννη Κοτσάνη (Βλ Μάνου Γ Μανασσῆ ὅπ σ 162)24 Θυγατέρα τοῦ Κωνσταντίνου γνωστή καί ὡς Μαριγούλα ἤ Μαριγούδα (Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σω-

ματεῖο ὅπ 1 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161) Ἦτανσύγυγος τοῦ Δημητρίου Μήτσιου καί ἀδελφή τοῦ Δημητρίου Δημητρακούδη (Πληροφορία Ἑλ Δημητρακούδη)

25 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἀθανασίου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν26 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Κωνσταντίνου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν27 Ἤ Βογιατζῆ Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν28 Γνωστή καί ὡς Μαριγούλα (Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ1 καί Μιά παλιά φωτογραφία

ὅπ)29 Ἦταν σύζυγος τοῦ Ἰωάννη Γεωργίου Ρήγα [Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά

φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 καί Δημ Ἰω Ρήγα Τό γενεαλογικόδένδρο τοῦ γένους Ρήγα ὅπ σσ 17 καί 18 (Σημ 19)]

30 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί γιά τήν καταγωγή της31 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ζαφειρίου (ἀγνώστου καταγωγῆς) καί ἀδελφή τοῦ Σπύρου (γένν 1890) τοῦ Ἠλία (γένν

1895) τοῦ Κωνσταντίνου (γένν 1904) καί τοῦ Ἀγγέλου (γένν 1909) (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων τῆς Κοινότη-τος Ἀρναίας τοῦ Νομοῦ Χαλκιδικῆς καταρτισθέν ἐν ἔτει 1925raquo)

32 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν33 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου οἱ ὁποῖος γεννήθηκε τό 1862 (ΒλlaquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo)34 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἰωάννη καί ἀδελφή τοῦ Μιχαήλ (γένν 1882) καί τοῦ Μαυρουδῆ (γένν 1889) (Βλ

laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo)35 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί γιά τήν καταγωγή της36 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου Ἀγαπ Πιτούλα καί ἀδελφή τοῦ Μακεδονομάχου (1904-1908 καί 1912-1913)

ὁπλαρχηγοῦ Ἀγαπητοῦ Πιτούλα καί θεία τῆς ἀείμνησης κυρά-Χαρίκλειας Τρικαλιώτη-Δημητρακούδη Πέθανε στίς15-12-1981σέ μεγάλη ἡλικία (Βλ ἐφημ laquoΑΝΤΙΛΑΛΟΙ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo φ 481982 σ 2 στήλη laquoΚΟΙΝΩΝΙΚΑraquo καίlaquoΠΕΝΘΗraquo Ἦταν τελείως ἀναλφάβητη καί ἔμαθε νά διαβάζει κοντά στή Δέσποινα Λαχοβάρη Πρίν ἀπό τόν θά-νατό της μοῦ ὑπαγόρευσε ἀρκετά δημοτικά τραγούδια μερικά ἀπό τά ὁποῖα δημοσίευσα στά τρία πρῶτα τεύχη τοῦπεριοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo (Γιά τήν Ἀν Πιτούλα βλέπε Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φω-τογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

37 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἀθανασίου ἀδελφή τοῦ Θεοχάρη (γένν 1904) καί σύζυγος τοῦ Ν Μαυρουδῆ (ΒλlaquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ καίΜ Μανασσῆ ὄπ σ 161)

38 Γιʼ αὐτήν βλέπε laquoΔημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσά-νας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 ὅπου ἀναγράφεται ὡς πατρώνυμο τό Δ(ημήτριος)

39 Ἦταν κόρη τοῦ Βασιλείου Κουδούνη (γένν 1864) (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo) Δέν ἔχουμε ἄλλες πλη-ροφορίες γιʼ αὐτήν

40 Κατά τή διάρκεια τῆς λειτουργίας καί τῶν δραστηριοτήτων τοῦ Σωματείου πολλά μέλη του ἀποθανατίσθη-καν σέ ἀναμνηστικές φωτογραφίες (Δημοσιευμένες φωτογραφίες τοῦ Σωματείου βλέπε Δημ Θ Κύρου Γυναι-κεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Ἠλέκτρας Παπαθανασίου ὅπ σ 168 Μ Μανασσῆ ὅπσ 161-163 καί Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Φωτογραφικά τεκμήρια ἀπό τό Νεοχώρι Θεσσαλονίκη 2006 σ 54)

16

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΤΩΝ 200 ΕΤΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΕΓΕΡΣΗ ΤΟΥ

Γράφει ὁ ∆ηmicro Θ Κύρου

Φέτος συμπληρώθηκαν 200 χρόνια ἀπό τήν ἀνέγερση τοῦ Ἐνοριακοῦ καί Μητροπολιτικοῦ Ναοῦτοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας

Μέ τήν εὐκαιρία αὐτῆς τῆς Ἐπετείου ἀξίζει τόν κόπο νά παρουσιάσουμε περιληπτικά τήν Ἱστορίατοῦ Ναοῦ ἀπό τήν ἵδρυσή του τό 1812 μέχρι σήμερα τό 2012 μέ ἀναφορά στόκτίριο καί στόν ἐξοπλισμό του στό Ἀρχεῖο του στά σημαντικά γεγονότα στόπέρασμα τῶν 200 ἐτῶν μέ ἀποκορύφωμα τήν ἀπό πυρκαϊά καταστροφή του τό2005 καί τήν γρήγορη ἀποκατάστασή του

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρα καί Πρωτοδιακόνου Στεφάνου κτίσθη-κε τό 1812 ὅπως πιστοποιεῖται ἀπό μαρμάρινη ἐντοιχισμένη πλάκα πού βρί-σκεται πάνω ἀπό τήν κεντρική εἴσοδό του (Βλ φωτογραφία) Τιμᾶται στή μνή-μη τοῦ Ἁγίου Στεφάνου διότι σύμφωνα μέ γραπτές πηγές ἡ περιοχή τοῦ οἰκι-σμοῦ ἦταν μετόχι τῆς Μονῆς Κωνσταμονίτου τοῦ Ἁγίου Ὄρους τῆς ὁποίαςὁ κεντρικός Ναός (τό Καθολικό) τιμᾶται στή μνήμη τοῦ Ἁγίου Στεφάνου

Ἀρχιτεκτονικά ἀνήκει στόν ρυθμό τῆς τρίκλιτης βασιλικῆς μέ δἰρριχτη ξύ-λινη στέγη καί ἔχει διαστάσεις 50Χ20 μέτρα μέ ἐμβαδόν 800 περίπου τετρα-γωνικά μέτρα (Βλ φωτογρα-φία)

Κατά τήν ἐπανάσταση τοῦ1821 ὁ Ναός πυρπολήθηκε ἀπότούς Τούρκους σχεδόν ἐξο-λοκλήρου ὅπως καί ὅλο τόχωριό καί ξανακτίσθηκε τό1830 ὁπότε ἐμπλουτίσθηκεσταδιακά μέ μεγάλο ξυλόγλυ-πτο τέμπλο δωρεά τῆς ΜονῆςΚωνσταμονίτου πού περιλάμβανε 70 μικρές καί 14 μεγάλες εἰκόνες μέ περίτεχνο δεσποτικό θρόνοἀπό τούς δύο καλύτερους ξυλόγλυπτους θρόνους τῆς περιοχῆς μας μέ γυναικωνίτη ξύλινο καί μέδικτυωτό κάγκελο μέ ξυλόγλυπτο ἄμβωνα μέ ξύλινο καί κεραμοσκεπῆ Νάρθηκα μπροστά στήν εἴσο-δο καί μαρμάρινο δάπεδο μέ ὀρειχάλκινους πολυελαίους καί μέ ξύλινη ὀροφή μέ ὄμορφα γεωμετρικάσχέδια καί τήν παράσταση τοῦ Χριστοῦ Παντοκράτορα στό κέντρο της

Οἱ κίονες τῶν δύο κιονοστοιχιῶν τοῦ Ναοῦ εἶναι ξύλινοι μονοκόματοι ἀπό δρύϊνο ξύλο τετράγωνο20Χ20 ἑκ Δέν κάηκαν διότι ἦταν ἐπενδυμένοι μέ ἀσβεστοκονίαμα

Ἡ πέτρινη τοιχοποιΐα τοῦ Ναοῦ ἀρχικά ἦταν ἐπιχρισμένη καί ἀργότερα (στή 10ετία τοῦ 1960) τόἐπίχρισμα ἀντικαταστάθηκε μέ ρόζ τσιμεντοκονίαμα τό ὁποῖο τό 1997 ἀποκολλήθηκε καί ἁρμολογήθηκεξανά ἡ πέτρα

Στή 10ετία τοῦ 1940 ὁ Νάρθηκας κατεδαφίσθηκε καί ἀνακατασκευάσθηκε τό 1997 μέ τήν ταυτό-χρονη ἀντικατάσταση δυστυχῶς τῶν μαρμάρινων πλακῶν τοῦ δαπέδου του καί τήν τοποθέτηση λί-θινων πλακῶν

Κατά τήν τριετία 1984-1986 μέ πρωτοβουλία τοῦ νέου τότε Μητροπολίτη μας Νικοδήμου καί τήνοἰκονομική ἐνίσχυση τῶν Ἀρναιωτῶν (κυρίως) ἔγιναν ἐργασίες ἀνακαίνισης καί ἐξωραϊσμοῦ τοῦ Ναοῦ

Στόν αὔλειο χῶρο τοῦ Ναοῦ τό 1938 κτίσθηκε ξενώνας καί κηροποιεῖο Τά κτίσματα αὐτά δέν σώ-ζονται Ἀργότερα καί σέ ἄλλο σημεῖο κτίσθηκε ἡ Αἴθουσα τῆς Ἀποστολικῆς Διακονίας ὅπου στεγά-ζονταν τά Κατηχητικά Σχολεῖα ἡ ὁποία (Αἴθουσα) τό 1992 κατεδαφίσθηκε καί στή θέση της κτίσθη-

Στό ἄρθρο καταγράφονται μεγάλα ἀποσπάσματα (τά σημαντικότερα) ἀπό τήν Ὁμιλία πού ἐκφωνήθη-κε στήν αἴθουσα laquoΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΩΚΡΑΤΗΣraquo τοῦ Δημοτικοῦ Καταστήματος Ἀρναίας στίς 26 Δεκεμβρί-ου 2012 μέ τήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἵδρυση τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναί-ας

17

κε τό περικαλές Μητροπολιτικό μέγαρο μέ τή φρον-τίδα καί ἐπιμέλεια τοῦ μακαριστοῦ Ποιμενάρχη μαςΝικοδήμου ὁ ὁποῖος τό laquoχάρηκεraquo γιά 20 χρόνια

Τό Κωδωνοστάσιο τοῦ Ναοῦ (βλ φωτογραφία)ὕψους 24 μέτρων ἐξαγωνικό καί τριώροφο βρί-σκεται σέ ἐπαφή μέ τό παλαιό Διδακτήριο τοῦ 1871καί ἄρχισε νά κτίζεται τό 1882 μέ συνδρομές κυρίωςτῶν κατοίκων οἱ ὁποῖες εἶναι καταγραμμένες σέ εἰδι-κό Βιβλίο συνδρομητῶν του καί σέ κατάστιχο τοῦΝαοῦ τοῦ ἔτους ἐκείνου Φέτος τό Κωδωνοστάσιοπού εἶναι τό laquoσῆμα κατατεθένraquo τῆς Ἀρναίας συμ-πλήρωσε 130 χρόνια ἀγέρωχης παρουσίας Τό 2004καί τό 2005 ἔγιναν στό Κωδωνοστάσιο μέ ἐνέργει-ες τοῦ Δήμου ἐργασίες ἀποκατάστασης

Καί ἐνῶ γίνονταν προετοιμασίες γιά τά ἐγκαίνιατοῦ ἀποκαταστημένου Κωδωνοστασίου συνέβη τόμεγάλο κακό Ἡ ἱστορική πορεία τοῦ Ναοῦ σταμά-τησε αἰφνιδιαστικά τό ἀπόγευμα τῆς 5ης Σεπτεμ-βρίου τοῦ 2005 μετά ἀπό πυρκαϊά πού ξέσπασε στόἐσωτερικό του τό ὁποῖο κατέστρεψε ὁλοσχερῶςὍλα ἔγιναν στάχτη καί κάρβουνο ῎Εγιναν παρα-νάλωμα τοῦ πυρός ἔγιναν ὁλοκαύτωμα μέσα σέ 20λεπτά τῆς ὥρας Κάηκαν τά πάντα Καί τά ξύλινα καίτά μεταλλικά ἀντικείμενα πολλά ἀπό τά ὁποῖα ἦσανἀνεκτίμητης ἀξίας Τό τέμπλο μέ τίς εἰκόνες του τοῦ19ου αἰ ὁ Δεσποτικός Θρόνος ὁ Ἄμβωνας τά Προ-σκυνητάρια μέ παλιές εἰκόνες ὁ Γυναικωνίτης τάἈναλόγια τῶν ψαλτῶν ἡ Ἁγία Τράπεζα τόἈρτοφόριο τά Εὐαγγέλια τά Δισκοπότηρα καίἄλλα σκεύη τά στασίδια καί τά ἄλλα καθίσμα-τα οἱ πολυέλαιοι τό παγκάρι τά ἐκλησιαστικάβιβλία τά ἄμφια

Τήν ἑπόμενη μέρα τό θέαμα τοῦ Ναοῦ ἦτανφρικτό Θλιμμένοι καί ἀπαρηγόρητοι οἱἈρναιῶτες (κυρίως) καί ἄλλοι κάτοικοι ἤ διερ-χόμενοι παρατηροῦσαν βουβοί τή μεγάλη τήνἀπίστευτη τήν ἀδιανόητη καταστροφή πούὑπέστη ὁ Ναός (Βλ φωτογραφία)

Ἡ καταστροφή τοῦ Ναοῦ εἶχε σοβαρές ἐπι-πτώσεις στήν ἐκτέλεση τῶν λατρευτικῶν κα-θηκόντων τῶν πιστῶν καί κατά τίς Κυριακές καίμικρογιορτές ἀλλά κυρίως καί κατά τίς μεγά-λες γιορτές τῆς χριστιανοσύνης τά Χριστούγεννα τοῦ 2005 καί τό Πάσχα τοῦ 2006 ἀφοῦ στερήθη-καν τόν ὁμαδικό ἐκκλησιασμό στόν καέντα Ναό ὅπου γιά χρόνια ἐκκλησιάζονταν καί διασκορπίσθηκανσέ ναΰδρια τῆς Ἀρναίας

Ἡ γιορτή τῶν Χριστουγέννων καί ἡ πανήγυρη τοῦ ἑορτάζοντα καί κατεστραμμένου Ναοῦ στή μνή-μη τοῦ Ἁγ Στεφάνου γιά πρώτη φορά μετά ἀπό 175 χρόνια ἀπό τήν ἵδρυσή του γιορτάσθηκαν ἐπίσημαστό Μητροπολιτικό Παρεκκλήσιο τῆς Παναγίας τῆς Δακρυρροούσης τῆς Ἁλώσεως μέ τή συμμετοχήπλήθους πιστῶν Ἐπίσης πλῆθος πιστῶν συμμετεῖχε μέ κατάνυξη καί γιά πρώτη φορά μέ πολλή συγ-κίνηση καί θλίψη στίς λόγω laquoἀπουσίαςraquo τοῦ Ναοῦ ἀπό τά λατρευτικά δρώμενα τῶν ἡμερῶν Ἀκολουθίεςτῶν Παθῶν καί τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου στό Μητροπολιτικό Παρεκκλήσιο Τίς τρεῖς τελευταῖεςἡμέρες τῆς Μεγ Ἑβδομάδας οἱ περισσότεροι πιστοί παρά τό ψῦχος παρακολουθοῦσαν τίς Ἀκολουθίεςἀπό τόν αὔλειο χῶρο τοῦ Ναοῦ καί τοῦ Μητροπολιτικοῦ Μεγάρου λόγω στενότητας τοῦ χώρου τοῦ

18

Παρεκκλησίου Συγκινητική ἦταν ἡ στιγμή πού μετά τήν ἐπιστροφή τοῦ Ἐπιταφίου ἀπό τήν περιφο-ρά του μέ ἐντολή τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη τό Κουβούκλειο μέ τόν Ἐπιτάφιο τοποθετήθηκε ἀνυ-ψωμένο κοντά στήν κλειστή εἴσοδο τοῦ καέντος Ναοῦ γιά τήν ἐθιμική διέλευση τῶν πιστῶν κάτω ἀπότόν Ἐπιτάφιο μετά τήν ὁποία (διέλευση) τό Κουβούκλειο μέ τόν Σταυρό (πίσω ἀπʼ αὐτό) τοποθετή-θηκε μπροστά στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦ ὅπου παρέμεινε γιά ἀρκετόν καιρό μέ τήν εἰκόνα τῆς Ἀναστά-σεως γιά προσκύνηση

Ἀπό τίς ἑπόμενες τῆς καταστροφῆς ἡμέρες ἄρχισαν οἱ ἐργασίες ἀποκατάστασης τοῦ Ναοῦ μέ τήνἐπίβλεψη τοῦ Πολιτικοῦ Μηχανικοῦ κ Θεόδ Τσαμούρη καί μέ τή συνεργασία τῆς 10ης Ἐφορείας Βυ-ζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων Ἡ 10η Ἐφορεία Βυζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων μέ σκοπό τη διερεύνηση τῆς κα-τάστασης τῆς θεμελίωσης τοῦ Ναοῦ ἐπειδή ὑπῆρχε ὁ κίνδυνος ἡ λιθοδομή τῶν τοίχων καί οἱ κίονεςνά εἶχαν ὑποστεῖ σοβαρές βλάβες ἀπό τίς ὑψηλές θερμοκρασίες μέ ἐπιπτώσεις στή στατικότητα τοῦΝαοῦ πραγματοποίησε ἀνασκαφική ἔρευνα στό ἐσωτερικό του μέ τήν ἐπίβλεψη τῆς ἀρχαιολόγου καίνύφης μας κ Ἑλένης Στούμ-που-Κατσαμούρη κάνονταςὁρισμένες τομές στή θεμε-λίωση τοῦ βόρειου καί τοῦ νό-τιου τοίχου καί τῶν ἀντίστοι-χων κοιονοστοιχιῶν γιά τήνπλήρη ἀποκάλυψή της καί τόνστατικό ἔλεγχό της Ἡ ἀνα-σκαφική ἔρευνα εἶχε ὡς ἀπο-τέλεσμα νά ἐντοπισθοῦν θε-μελιώσεις παλαιότερων κτι-σμάτων καί νά ἀρχίσουν συστηματικές ἀνασκαφές στό μεγαλύτερο τμῆμα τοῦ δαπέδου Κατά τή διάρ-κεια τῶν ἀνασκαφῶν ἐντοπίσθηκαν συγκεκριμένα οἱ θεμελιώσεις τριῶν ναῶν τοῦ 5ου τοῦ 10ου μέτοιχογραφίες καί τοῦ 17ου αἰ ὅπου μίλησε ὁ Ἅγ Κοσμᾶς (βλ φωτογραφία) τάφοι καί ἄλλα ἀντικείμενα(ὅπως νομίσματα ἐκκλησιαστικά σκεύη ἐφυαλωμένα κεραμικά μέ ἐγχάρακτη διακόσμηση κἄ) Ἐπί-σης βρέθηκε καί μιά πρώτη φάση τοῦ σημερινοῦ Ναοῦ πού πῆρε τήν ὁριστική του μορφή τό 1812τά 200 χρόνια τοῦ ὁποίου γιορτάζουμε σήμερα

Μετά τήν διαβολική καταστροφή ἦρθε ἡ διπλή θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo Ὁ Θεός μέ τίς πρεσβεῖες τοῦπολιούχου Ἁγίου Στεφάνου δέν ἐγκατέλειψε τούς Ἀρναιῶτες Ἔδωσε φώτιση καί δύναμη στούς ἄρχον-τες τοῦ τόπου (ἐκκλησιαστικούς καί δημοτικούς) πρωτίστως στόν μακαριστό Μητροπολίτη μας στόνΔήμαρχο Ἀρναίας κ Γ Κατσαμούρη καί στούς ἄρχοντες τοῦ Νομοῦ καί τῆς Πολιτείας οἱ ὁποῖοι μέἀγαστή συνεργασία καί μέ τήν ἠθική καί ὑλική συμπαράσταση τοῦ πιστοῦ λαοῦ ἀνέλαβαν μέ ἀξιο-θαύμαστη ἐπιτυχία τό ἔργο τῆς Ἀποκατάστασης τοῦ πυροπαθοῦς Ναοῦ Ἔτσι μετά ἀπό 16 μῆνες στίς23 Δεκεμβρίου τοῦ ἔτους 2006 ἔγιναν τά θυρανοίξια τοῦ Ναοῦ καί ἔτσι ξαναλειτούργησε κατά τή με-γάλη γιορτή τῶν Χριστουγέννων καί κατά τήν ἑορτή τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἦταν ἡ πρώτη θεϊκή laquoἀπο-ζημίωσηraquo ἡ laquoἐκ τῆς τέφραςraquo καί laquoἐκ τοῦ μηδενόςraquo ἀναγέννηση τοῦ Ἐνοριακοῦ καί ΜητροπολιτικοῦΝαοῦ τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἡ ὁποία μᾶς βοήθησε νά συν ειδητοποιήσουμε καλύτερα ὅτι laquoΘεός ὅπουβούλεταιraquo ἀπὀ τή μιά μεριά μέν ἐπιτρέπει γιά παιδαγωγικούς λόγους καταστρεπτικά γιά τήν ὕλη γε-γονότα καί ἀπό τήν ἄλλη μεριά ἐπιτρέπει καί συνεργεῖ στήν laquoἐκ τῆς τέφραςraquo ἀναγέννηση σέ λίγο χρο-νικό διάστημα laquoΟὐδέν κακόν ἀμιγές καλοῦraquo (ἕνα καλό μέσα στό κακό)

Αὐτή ἡ πρώτη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo θά μποροῦσε νά χαρακτηρισθεῖ ὡς φυσική συνέπεια καί ἀνα-μενόμενη Ὅμως ἡ δεύτερη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo ἦταν μή ἀναμενόμενη ἦταν laquoπέραν πάσης προσ-δοκίαςraquo ἦταν ἡ ὄντως laquoἀποζημίωσηraquo ἦταν ἀνεπανάληπτο καί πρωτοφανές γιά τόν τόπο μας θεῖο δῶρο(γιά ὅσους βέβαια μποροῦν νά τό ἀντιληφθοῦν) Ἡ δεύτερη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo ἀναφέρθηκε νω-ρίτερα καί ἀφορᾶ στήν ἀποκάλυψη τῶν θεμελιώσεων τριῶν παλαιότερων Ναῶν ἀπό τόν 5ο αἰώνα μέ-χρι τόν 17ο αἰώνα ἀποτέλεσμα τῆς ὁποίας (ἀποκάλυψης) ἦταν ὄτι ἡ ἀρχή τῆς Ἱστορίας τοῦ τόπουμας μεταφέρεται πάνω ἀπό 1000 χρόνια πίσω Εἶναι λοιπόν ἤ δέν εἶναι θεῖο δῶρο τό γεγονός αὐτό

Τό Σαββατοκύριακο 4 καί 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2010 πραγματοποιήθηκαν τά Ἐγκαίνια τοῦ ἀποκατα-στημένου Ναοῦ μέ τήν παρουσία τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος Ἱερωνύμου καί ἄλλωνἈρχιερέων τῶν Ἀρχῶν καί τοῦ Λαοῦ καί μέ τήν εὐλογία τῆς παρουσίας τῆς κάρας τοῦ Ἁγίου Στεφάνουπού μεταφέρθηκε στήν Ἀρναία καί στόν Ναό ἀπό τήν Μονή Ξενοφῶντος τοῦ Ἁγ Ὄρους μέ τή συν -οδία τοῦ Ἡγουμένου τῆς Μονῆς Ἀρχιμ Ἀλεξίου Τό Σάββατο ψάλθηκε ὁ Ἑσπερινός τῶν Ἐγκαινίων

19

καί στή συνέχεια στήν αἴθουσα laquoΜητροπολίτης Σωκράτηςraquo τοῦ Δημοτικοῦ Καταστήματος πραγμα-τοποιήθηκε ἐκδήλωση πού ἦταν ἀφιερωμένη στήν Ἱστορία καί στήν Ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ καί πε-ριλάμβανε προσφώνηση τοῦ Μητροπολίτη Νικοδήμου καί τρεῖς ὁμιλίες σχετικές μέ τόν Ναό Τήν Κυ-ριακή κατά τή διάρκεια τοῦ Ὄρθρου τελέσθηκαν τά Ἐγκαίνια τοῦ Ναοῦ μέ προεξάρχοντα τόν Ἀρχιε-πίσκοπο Ἱερώνυμο καί στή συνέχεια ἡ Θ Λειτουργία μετά τό πέρας τῆς ὁποίας ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἀπέ-νειμε τιμητικές διακρίσεις σέ διάφορα πρόσωπα γιά τή συμβολή τους στήν ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ

Ἀξίζει τόν κόπο νά ἀναφέρω καί κάποιες ἐνέργειες πού ἔγιναν εἴτε μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρό-πολής μας εἴτε μέ τήν εὐλογία της πρίν καί μετά τήν ἐπαναλειτουργία τοῦ Ναοῦ Αὐτές οἱ ἐνέργει-ες εἶναι οἱ ἑξῆς

α΄) Τό Ἡμερολόγιο τσέπης τοῦ 2006 τῆς Μητροπόλεως ἦταν ἀφιερωμένο στόν πυρίκαυστο Ναότοῦ Ἁγ Στεφάνου

β΄) Μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρόπολής μας ἐκδόθηκαν εὔχρηστα ἔντυπα γιά τήν προβολή τῶν ἀρχαι-ολογικῶν εὑρημάτων στόν Ναό καί γιά τήν Ἀποκατάστασή του Τά ἔντυπα αὐτά εἶναι 1) Ἡμερολό-γιο τοίχου 28 σελίδων μέ φωτογραφίες χαρακτηριστικῶν εὑρημάτων 2) 12 εὐχετήριες κάρτες μέ εἰκό-νες εὑρημάτων 3) 12 ἐπισκεπτήριες κάρτες μέ παρόμοιες φωτογραφίες καί 4) 12 σελιδοδεῖκτες μέεἰκόνες εὑρημάτων καί

γ΄) Μέ τήν εὐλογία τῆς Μητρόπολης καί μέ Πρόλογο τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη μας Νικοδή-μου ἐκδόθηκε τό 2008 ἀπό τόν ὁμιλοῦντα τό βιβλίο μέ τίτλο laquoὉ Ἱερός Μητροπολιτικός Ναός τοῦ Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας Μιά συγκλονιστική καί ἐντυπωσιακή περίπτωση (Ἡ Ἱστορία-Τό Ἀρχεῖο-Ἡ κα-ταστροφή-Ἡ Ἀποκατάσταση-Οἱ ἀνασκαφές καί ὁ ἀποκαλυφθείς ἀρχαιολογικός θησαυρός) ὅπως κα-ταγράφεται στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑ lt1988-2007gtraquo

Στό σημεῖο αὐτό θέλω νά καταθέσω μερικές σκέψεις μου Φυσικά δέν ὑπῆρχε βούληση τῶν ἀνθρώ-πων νά καεῖ ὁ Ναός καί νά καταστραφοῦν ἀξιόλογα κειμήλια τοῦ 19ου καί τοῦ 20οῦ αἰ Ὅμως laquoἄλλαιμέν βουλαί ἀνθρώπων καί ἄλλα ὁ Θεός κελεύειraquo Πιστεύω ἀκράδαντα ὅτι ἡ μεγάλη καταστροφή (ἔργοτοῦ διαβόλου) καί ἡ διπλῆ laquoἀποζημίωσηraquo (ἔργο τοῦ Θεοῦ) μέ τίς πρεσβεῖες τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἦτανπρός ὄφελος πνευματικό τῶν κατοίκων τῆς Ἀρναίας καί τῆς γύρω περιοχῆς Γιʼ αὐτό σύντομα ἀφή-σαμε τή λύπη πού ἀνθρώπινα αἰσθανθήκαμε γιά τήν καταστροφή τοῦ Ναοῦ καί χαρήκαμε διότι ὁ Θεόςἦταν καί εἶναι μαζί μας καί μέ τή βοήθεια-παρέμβασή Του ὁ Ναός ἀποκαταστάθηκε σύντομα καί ἡ ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία τοῦ τόπου μας δύο αἰώνων (19ος καί 20ός) συμπληρώθηκε μέ τήν ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία δεκατριῶν αἰώνων (5ος-18ος) μέ τήν ἀνακάλυψη τῶν ἐρειπίων τριῶν πα-λαιοτέρων Ναῶν (ἡ ὕπαρξη τῶν ὁποίων ἦταν ἐντελῶς ἄγνωστη στίς ἱστορικές πηγές καί γενικά στήΒιβλιογραφία) τά ὁποῖα (ἐρείπια) εἶναι ὁρατά ἐδῶ καί καιρό μέ τήν κατάλληλη διάφανη κάλυψή τουςφαινόμενο σπάνιο ἴσως καί πρωτόγνωρο στήν ἀρχαιολογική πρακτική Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνουσίγουρα ἔγινε καλύτερος ἀπό πρῶτα ἀλλά πρέπει καί μπορεῖ νά γίνει ἀκόμη καλύτερος ἄν τόν ἐπι-σκεπτόμαστε τακτικά ὄχι φυσικά ὡς τουρίστες ἀλλά ὡς πιστά μέλη τῆς Ἐκκλησίας καί τῆς Ἐνορίαςσυμμετέχοντας στή λατρεία πού τελεῖται σʼ αὐτόν τίς Κυριακές καί τίς μεγάλες γιορτές διότι πρίνἀπό τήν καταστροφή ἡ συμμετοχή μας δέν ἦταν ἱκανοποιητική

Στόν Ἐνοριακό Ἐπισκοπικό καί Μητροπολιτικό Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἱερούργησαν παντοιοτρόπως12 Ἐπίσκοποι Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους 1 Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους (1924-1940)καί 5 Μητροπολίτες Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου (1940-2012) Ἀπό τίς 24 Νοεμβρίου 2012στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερουργεῖ ὁ νέος Ποιμενάρχης μας κ Θεόκλητος

Ἐπίσης στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερούργησαν ὡς ἐφημέριοι πάνω ἀπό 40 ἱερεῖς (ἀπʼ τούς ὁποί-ους οἱ 30 καί πλέον ἦσαν Ἀρναιῶτες)

Στόν Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ὑπηρέτησαν ἀπό τό 1884 μέχρι σήμερα 23 Ἱεροψάλτες ἀπό τό 1883μέχρι σήμερα 15 νεωκόροι καί ἀπό τό 1835 μέχρι τό 1947 153 Ἐκκλησιαστικοί Ἐπίτροποι

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνου φυσικά διαθέτει καί Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων (παλιό καί και-νούριο) Ὁ ὀμιλῶν κατέγραψε τό παλιό Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων τό ὁποῖο εὐτυχῶς σώθηκεἀπό τήν πυρκαϊά τοῦ 2005 Οἱ παλιοί Κώδικες τοῦ Ναοῦ οἱ ὁποῖοι καταγράφουν τή Ληψοδοσία του τῶνἐτῶν 1882-1947 εἶναι 6 καί τά παλιά Ἔγγραφα πού ἀναφέρονται κυρίως στίς οἰκονομικές σχέσεις τῆςΚοινότητας καί τῆς Ἐφοροεπιτροπῆς Λιαριγκόβης μέ κατοίκους τοῦ χωριοῦ μέ τό Ἅγιον Ὄρος μέδασκάλους τῶν Σχολῶν τῆς Λιαρίγκοβης καί μέ ἄλλους τῶν ἐτῶν 1835-1924 εἶναι 63 ἀπό τά ὁποῖατά 55 ἀνήκουν στήν περίοδο τῆς τουρκοκρατίας

(Συνεχίζεται)

infinƒAtildeπordfinfiniexclcentƒπ∆prodtrade intradicƒiexclprodsectπradictrade infindegdegpartsectπcentprodtrade

Ὁ π ρ ώ η ν Β α τ ο π α ι δ ι ν ό ςΤοῦ Κωνσταντίνου Θ Χιούτη

Θεώρησα καλό νά καταθέσωὁρισμένα συμπληρωματικά

στοιχεῖα τῆς βιογραφίας τοῦἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου ἐπειδήὁρισμένες ἐπιστολές τοῦ Ἀρχείουτῆς Μονῆς Βατοπαιδίου1 μπο-ροῦν νά προσδώσουν νέα στοι-χεῖα στήν ἐκκλησιαστική προσω-πογραφία τοῦ τόπου μας καί νάἀναδείξουν τή δυναμική πούἐξέπεμπαν οἱ μοναστηριακές κοι-νωνίες ἀκόμη καί ὅταν ταλανί-ζονταν ἀπό ἐσωτερικά προβλή-ματα

Στό Μοναχολόγιο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου ὁ μοναχός Κορνή-λιος καταγράφεται μέ τό κο-σμικό ὄνομα Κωνσταντῖνος υἱόςἈγγέλου καί ὡς ἐκ τούτου ἔκανεχρήση τοῦ ἐπωνύμου Ἀγγελίδης2Γεννημένος στή Λιαρίγκοβη (σή-μερα Ἀρναία) τό ἔτος 1867προσῆλθε εἰκοσαετής στή ΜονήΒατοπαιδίου καί ἔγινε μοναχόςτης τό 18913 Ὅπως ὑποστηρίζεικαί ὁ ἴδιος σέ μία ἐπιστολή τουπαρέμεινε στήν ἀδελφότητα τῆςΜονῆς ἐπί μία δεκαπενταετία4

Τό Μοναχολόγιο μνημονεύει ὅτι ἀποχώρησε ἀπό τή Μονή laquoπροχειρισθείς πρεσβύτερος εἰςτόν κόσμονraquo Ἡ μετάβαση στήν ἱερωσύνη φαίνεται ὅτι ἦταν διακαής πόθος του γιατί ἤδη ἀπότό 1901 ὁ ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ εἶχε δεχθεῖ σχετικό αἴτημά του μέ ἀποτέλεσμα ὁ ἐπίσκοπος νάζητᾶ ἐνημέρωση ἀπό τούς Βατοπαιδινούς ἐπιτρόπους γιά τήν πνευματική πορεία τοῦ Κορνη-λίου ἐπειδή κατά τούς ἱερούς κανόνες laquoοὐδένα δεῖ εἰσέρχεσθε εἰς τόν τῆς ἱερωσύνης βαθ-μόν δίχα πολλῆς ἐρεύνης καί ἀκριβοῦς ἐξετάσεωςraquo5

Φαίνεται ὅμως ὅτι ὁ καιρός δέν ἦταν κατάλληλος καί δέν μπόρεσε νά λάβει τήν ἱερωσύνηἐπειδή μεσολάβησαν γεγονότα στή Μονή πού τόν ὁδήγησαν στήν ἐξορία καί στή φυλακήὅπως ὁ ἴδιος καταθέτει στήν προαναφερθεῖσα ἐπιστολή του Τί εἶχε συμβεῖ τότε δέν τό πε-ριγράφει ἄμεσα ἀλλά μέ λύπη περιορίζεται μόνο στούς χαρακτηρισμούς ὅτι ἀδικήθηκε ἀπόκάποιους συμφεροντολόγους μέ laquoἰδιοτελεῖς καί ἐγωϊστικούς σκοπούςraquo

Παρόλη τήν ἀσάφεια τῶν αἰτίων ἡ ἐξορία καί ἡ φυλακή τοῦ μοναχοῦ Κορνηλίου προϋπέ-θεταν ἔντονη παραβατικότητα Ἀπό τό γνωστό σέ μᾶς ἀρχειακό ὑλικό μόνο ἕνα γεγονός μπο-ροῦσε νά τόν ἐνοχοποιήσει περί τό 1906 ἡ παρουσία ὅπλων στόν κῆπο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου Σύμφωνα μέ τήν ἀλληλογραφία τῆς Μονῆς τρεῖς κοσμικοί τοποθέτησαν τά ὅπλαστόν κῆπο γιά νά ἐνοχοποιηθοῦν πατέρες τῆς Μονῆς μέ διοικητικές ἁρμοδιότητες Στούς συλ-ληφθέντες ὑπόπτους ἀνῆκε καί ὁ κατά σάρκα ἀδελφός τοῦ Κορνηλίου ὁ ὁποῖος ἀγόρασε τάὅπλα στή Λιαρίγκοβη6

Πικραμένος ὁ Κορνήλιος ἀπό τίς διώξεις πού εἶχε στή συνέχεια ἐγκατέλειψε τή Μονή Βα-τοπαιδίου καί μετοίκησε στή Μικρά Ἀσία ὅπου καί ἐκεῖ τόν πρόσμεναν παρόμοιες καταστά-

Ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος (δεξιά) σέ φωτογραφία τῆς δεκαε-τίας τοῦ 1920 (Μ Μανασσής Χρονικό κατοχῆς Ἀρναίας 1941-1944 καί στοιχεῖα ἀπό τή ζωή της Ἀθήνα 2000 σ 65)

20

21

σεις ὅπως ὁ ἴδιος σημειώνει στήν ἐπιστολή του Κατά τή διάρκεια τοῦ Α΄ Παγκοσμίου πολέ-μου οἱ Τοῦρκοι τόν συνέλαβαν ὡς ὕποπτο καί τόν ἐξόρισαν στή Συρίαlaquo[hellip] συνελήφθην καί ἀπεστάλην εἰς τό ἐν Ἰκονίῳ Στρατοδικεῖον ὅπου παρέμεινα ἐν ταῖςαὐτόθι φυλακαῖς ἐπί δύο μήνας κατόπιν δέ ἀπεστάλην σιδηροδέσμιος εἰς τό Χαλέπιον τῆςΣυρίας ὅπου παρέμεινα ἐπί τρία ἔτη ὡς ἐξόριστος εἰς τά 19 [= 1919] δέ ἦλθον οἱ Ἄγγλοικαί μᾶς ἠλευθέρωσανraquo

Ὅταν ἀπελευθερώθηκε πῆγε στήν Κων-σταντινούπολη ὅπου ὑπηρέτησε ὡς ἱερέας στήΜητρόπολη Δέρκων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πα-τριαρχείου7 Ἡ κατάρρευση τοῦ μικρασιατι-κοῦ μετώπου καί ὁ φόβος νά μή διωχθεῖ ἐκνέου ἀπό τούς Τούρκους τόν ἀνάγκασαν νάφύγει ἀπό τήν Τουρκία καί νά ἐπιστρέψει στήγενέτειρά του Λιαρίγκοβη ὅπου ὁ μητροπολί-της Ἱερισσοῦ Σωκράτης τόν ἀποκατέστησεδιορίζοντάς τον ἱερατικῶς προϊστάμενο στόναό Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1923)8

Τό 1924 ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος συνέ-ταξε ἐπιστολή πρός τή Μονή Βατοπαιδίου ὡςlaquoπρώην ἀδελφός Βατοπαιδινόςraquo στήν ὁποίαπεριγράφει ὅλη αὐτή τήν περιπετειώδη δια-δρομή πού εἶχε Σέ αὐτή δέν ζητᾶ δικαίωσηγιά ὅτι τοῦ συνέβη στή Μονή Μόνο παρακα-λεῖ τούς Βατοπαιδινούς νά τόν βοηθήσουνὥστε νά ἀποκτήσει μία νέα στολή ἀπαραίτητηγιά τό ἱερατικό του ἔργο

laquoΚατά τό διάστημα τῆς ἐξορίας μου ἔμει-νεν ἡ κοινητή μου περιουσία ἐν ΜικρᾷἈσίᾳ ὅπου διηρπάγῃ μετά καί τῶν πολυ-τίμων Ἱερῶν μου ἀμφίων Τώρα δέ ἔχωἀνάγκην μιᾶς στολῆς Ἱερατικῶν ἀμφίωνΠαρακαλῶ δέ τήν Ἱεράν ἡμῶν Μονήνὅπως εὐαρεστουμένη θελήσῃ νά μοῦ ἀπο-στείλῃ μίαν Ἱερατικήν στολήν Ἱερῶνἀμφίων διrsquo ἐνθύμιον ἀλλά θέλω νά ἦναιπράγματι Βατοπαιδινήraquo9

1 Ἐκφράζω τίς εὐχαριστίες μου πρός τή μονή Βατοπαιδίου γιά τή δυνατότητα πού μοῦ παρεῖχεὥστε νά μελετήσω τό σχετικό ἀρχειακό ὑλικό

2 Ὁ Δ Κύρου δέχεται ὅτι προέρχεται ἀπό τήν σημερινή οἰκογένεια Κατσαγγέλουmiddot βλ Δ ΚύρουlaquoΚαταγραφή Ἀρχείου ΚΕ΄ (4) Κατάλογος ἐγγράφων Ἀρχείου Ἰωάννου Ἀστ Μπιλούκα περ Ἀρναίατεῦχ 80 (Ἰούλιος ndash Σεπτέμβριος 2008) σ 18

3 Κ Χιούτης laquoΝεώτερα στοιχεῖα γιά μοναχούς ἀπό τήν Ἀρναία (Λιαρίγκοβη) περ Ἡ Ἀρναία τῆςΜακεδονίας τεῦχ 53 (Ὀκτώβριος ndashΔεκέμβριος 2001) σ 4

4 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

5 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἐπισκόπου Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Ἰωακείμ πρόςτούς ἐπιτρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Μαρτίου 1901)

6 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ Σπύρου Τζαμτζῆ πρός τόν ἱερομόναχο Ἄνθιμο Βατο-παιδινό (χτ καί χχ)

7 Δ Κύρου ὅπ σ 168 Δ Κύρου laquoΤό Ἀρχεῖο ἐγγράφων τοῦ μητροπολιτικοῦ ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίαςraquo περιοδ

Ἀρναία τεῦχ 62 (Ἰανουάριος ndash Μάρτιος 2004) σ 3 Τό 1925 ἦταν ἐφημέριος στό Στρατώνι Χαλκιδι-κής

9 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

Ἀπόσπασμα ἐπιστολῆς τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνη-λίου Ἀγγελίδη πρός τή Μονή Βατοπαιδίου (1924Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου)

22

Η ΤΙΜΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Ἀρχιmicro Χρυσοστόmicroου Μαϊδώνη

ὉΝαὸς τοῦ Ἁγίου Στέφανου ἔχει ἐπηρεάσει ἀποφασιστικὰ τὴ ζωὴ τῆς Ἀρναίας καὶ τῶν Ἀρναι-ωτῶν Πρώτη φορὰ ἔχω συναντήσει τέτοια ἀγάπη σὲ Ναό μέχρι λατρείας Ναί Στὴν Ἀρναία

δὲν τιμᾶται μόνο ὁ Πρωτομάρτυς Ἅγιος Στέφανος ἀλλὰ λατρεύεται καὶ ὁ Ναός του Ὁ Ἀρναι-ώτης καὶ μάλιστα ὁ παλιότερος ἔχει ταυτισθεῖ ἄμεσα μὲ τὸν Ναὸ τοῦ Ἅγιου Στέφανου

Κυρίως ὅμως ἡ νεώτερη γενιὰ τῶν Ἀρναιωτῶν ἔχει ταυτισθεῖ μὲ τὸν Ναὸ ἐξ αἰτίας τῆς κατα-στροφῆς του ἀπὸ τὴν πυρκαϊά στὶς 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2005 Ἦταν τὸ πιὸ συνταρακτικὸ γεγονὸςστὴ ζωὴ τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας τὰ τελευταῖα 60 χρόνια Ὁ Ἅγιος Πρωτομάρτυς Στέφανοςστὴν Ἀρναία τιμᾶται περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλον τόπο

Πρῶτον διότι εἶναι ὁ κεντρικὸς Ἐνοριακὸς ναὸς τῆς Ἀρναίας καὶ ἀπὸ τὴν δεκαετία τοῦ 1830Μητροπολιτικὸς Ναὸς τῆς Ἐπισκοπῆς Ἱερισσοῦ καὶ Ἁγίου Ὅρους

Δεύτερον διότι συνδέεται ἀμεσα μὲ τὴν ζωὴ τῆς κωμοπόλεως τῆς Ἀρναίας ἐδῶ καὶ 1500 χρό-νια ὅπως ἀπέδειξαν οἱ ἀνασκαφὲς κάτω ἀπὸ τὸν Ναό τὸ δὲ καμπαναριὸ του εἶναι τὸ σῆμα κατατεθὲντῆς Ἀρναίας μαζὶ μὲ τὸ παλιὸ Σχολεῖο

Ἄς δοῦμε ὅμως παρακάτω πῶς τιμᾶται ὁ Ἅγιος Στέφανος ἰδιαίτερα στὴν Ἀρναία1 Οἱ Πανηγύρεις Ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρος Στεφάνου γιορτάζεται στὴν Ἀρναία μὲ

τὸν πλέον πανηγυρικὸ τρόπο Στὶς 27 Δεκεμβρίου καὶ στὶς 2 Αὐγούστου Στίς 27 Δεκεμβρίου ἡμέ-ρα μνήμης τοῦ Μαρτυρίου του καί στίς 2 Αὐγούστου ἡμέρα μνήμης τῆς ἀνακομιδῆς τῶν ἹερῶνΛειψάνων του Τή δεύτερη γιορτὴ τὴν ἑορτάζουν οἱ μελλισσοκόμοι τῆς Ἀρναίας καὶ συμμετέχειὁ Σύλλογος Μελισσοκόμων Ἀρναίας laquoΟ ΑΓΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo

2 Οἱ Εἰκόνες Ἐπιβλητικὴ ἦταν ἡ εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὸ τέμπλο ποὺ ἁγιογραφήθη-κε γύρω στὰ 1840 στὸ Ἅγιον Ὅρος μαζὶ μὲ τὶς ἄλλες εἰκόνες τοῦ τέμπλου Ἄλλη σπουδαία εἰκό-να εἶναι ἡ εἰκόνα ποὺ βρισκόταν στὸ προσκυνητάρι μπαίνοντας στὸν ναό

3 Οἱ Ἀκολουθίες Ὑπάρχουν χειρόγραφες Ἀκολουθίες εἰδικὰ γιὰ τὸν Ναὸ τοῦ Ἁγ Στεφάνουτῆς Ἀρναίας

Ἀκολουθία Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας 27ης Δεκεμβρίου Ἰακώβου μοναχοῦ 1835 Ἀκολουθία Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας χειρόγραφο παλαιὸ ποὺ πρέπει νὰ γράφτηκε πρὶν ἀπὸ τὸ 1850

Ἀκολουθία 2ας Αὐγούστου Ἱ Ν Ἁγ Στεφάνου Ἀρναίας 1839 Ἡ χειρόγραφη φυλλάδα ποὺ ἔχειδιασωθεῖ εἶναι ἀντιγραφή ποὺ ἔγινε στὶς 18 Αὐγούστου 1919 ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξηροποτάμου

4 Τὰ ὀνόματα Στὴν Ἀρναία συναντοῦμε πάρα πολλούς χριστιανούς ποὺ ἔχουν τὸ ὄνομα laquoΣτέ-φανοςraquo Τὸ ὄνομα αὐτὸ τὸ συναντοῦμε σὲ ἄνδρες ἀλλὰ καὶ σὲ κάποιες γυναῖκες Δόθηκε εἴτεἀπὸ τάξιμο στὸν Ἅγιο Στέφανο εἴτε ἀπὸ πρόγονο ποὺ εἶχε αὐτὸ τὸ ὄνομα Πρέπει τουλάχιστον15 ἄνδρες καὶ κυρίως μικρὰ ἀγόρια νὰ φέρουν τὸ ὄνομα Στέφανος Πουθενὰ δὲν ὑπάρχει αὐτὸτὸ ὄνομα τόσο διαδεδομένο ὅσο στὴν Ἀρναία

5 Ἐπίσκεψη στὴν Ἀρναία Λειψάνων τοῦ Ἁγιου Στέφανου Στὴν Ἀρναία ἔχουν ἔλθει κατʼ ἀπο-κλειστικότητα Ἱερὰ Λείψανα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου προερχόμενα ἀπὸ τὸ Ἅγιον Ὅρος Παλαιότε-ρα τό 1924 ἔχει ἔλθει τὸ χέρι τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Μονὴ Κωνσταμονίτου ὅπου φυλάσ-σεται Στὴν δεκαετία τοῦ 1980 μὲ φροντίδα καὶ πρόσκληση τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Νι-κοδήμου ἐπὶ σειρὰ ἐτῶν ἐρχόταν ἡ κάρα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξενοφῶντος

6 Προσκυνήματα Ἡ ἀγάπη τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας πρὸς τὸν Ἅγιο Στέφανο τοὺς ὁδήγησεστοὺς τόπους ποὺ συνδέονται μὲ τὸ μαρτύριο καὶ τὶς γιορτὲς τοῦ Ἁγίου Στὰ πολλὰ προσκυνή-ματα ποὺ ὀργάνωσε ἡ Μητρόπολή μας στὰ Ἱεροσόλυμα πάντοτε προσκυνούσαμε στὸν τόπο τοῦμαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Τὸ 2007 ἀξιωθήκαμε καὶ κάναμε νυκτερινὴ Θεία Λειτουργία στὸτόπο τοῦ μαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἄλλο προσκύνημα ἦταν τὸ 2004 στὸ προάστειο τῆς Κων-σταντινουπόλεως Ἅγιος Στέφανος Τὸ προάστειο αὐτὸ σχετίζεται μὲ τὸ γεγονὸς τῆς μεταφορᾶςτῶν Λειψάνων τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὴν Κωνσταντινούπολη τὸ 426 ποὺ γιορτάζεται στὶς 2 Αὐγού-στου

7 Τὸ βιβλίο Ἡ ἀγάπη γιὰ τὸν Ἅγιο Στέφανο μὲ ὁδήγησε στὴ συγγραφὴ τοῦ πρώτου βιβλίουτὸ 1984 μὲ τὸν τίτλο laquoΟ ΠΡΩΤΟΜΑΡΤΥΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo Ἤδη εἶναι ἕτοιμη ἡ δεύτερη ἔκδοση ἐπαυ-ξημένη

Ἡ Ἀρναία τίμησε τὸν Ἅγιο Στέφανο ἀλλὰ καὶ ὁ Ἅγιος Στέφανος τίμησε ἀνέδειξε καὶ ἀναβάθμισετὴν Ἀρναία

23

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑΡΝΑΙΑΣ Ἡ Πολιτιστική καί Ἐπιμορφωτική

Ἑταιρεία Ἀρναίας ἀναβίωσε καί φέτοςτά καθιερωμένα πασχαλινά ἔθιμα τῆςἈρναίας Συγκεκριμένα ἔγιναν οἱ πα-ρακάτω ἐθιμικές ἐκδηλώσεις

bull Τήν Κυριακή τοῦ Πάσχα τό πρωίστήν Κεντρική Πλατεία μοιράσθηκανκόκκινα αὐγά καί τσουρέκια τραγού-δησε ἡ Χορωδία τοῦ ΚΑΠΗ Ἀρναίας καίχόρεψε τό παιδικό χορευτικό συγκρό-τητα τοῦ Δήμου

Τήν Τρίτη τοῦ Πάσχα ἀναβίωσε τό ἔθιμο τοῦlaquoΚότσμανουraquo στά ἐξωκκλήσια τοῦ Προφ Ἠλία καί τῆςἉγ Παρασκευῆς Τελέσθηκε Θ Λειτουργία στό ἐξωκ-κλήσι τοῦ Προφ Ἠλία μέ λιτανεία γύρω ἀπό αὐτό καίκέρασμα στόν ἴδιο χῶρο καί ἀκολούθησε καί σκοπο-βολή

Τό ἀπόγευμα σέ χῶρο τοῦ ἀλσυλίου τῆς Ἁγίας Πα-ρασκευῆς κοντά στό φερώνυμο ἐξωκκλήσι ἀναβίωσαντά ἔθιμα τῆς laquoΣουσαρίτσαςraquo καί τοῦ laquoΖυγίσματος τοῦἉϊ Γιώργηraquo τό ὁποῖο ὅπως εἶναι γνωστό ἀπό τήν πα-ράδοση καί ἀπό τή Βιβλιογραφία ἀναβιώνει τήν ἡμέ-ρα ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου Γεωργίου (23 Ἀπριλίου) ἤ τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὄταν ἡ γιορτή μετίθεται τότεὄπως φέτος λόγῳ Μεγάλης Τεσσα-ρακοστῆς Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquoαἰσθάνεται ἱκανοποίηση γιά τήν ὑλο-ποίηση τῆς ὑπόδειξής του νά ἀνα-βιώνει τό ἔθιμο τοῦ laquoΚότσμανουraquoκανονικά τήν τρίτη καί ὄχι τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὅπως συνέβημερικές χρονιές καί θεωρεῖ ἀνεπί-καιρη τή χρονική καί τοπική μετά-θεση τοῦ ἐθίμου τοῦ laquoΖυγίσματοςraquo (ἀπό τή δεύτερη στήν τρίτη μέρα τοῦ Πάσχα καί ἀπό τίς πλατεῖες ὅπωςπαλιότερα ἤ τήν Κεντρική Πλατεία ὅπως τά τελευταῖα 30 περίπου χρόνια στό ἄλσος τῆς Ἁγ Παρασκευῆς)Στήν ἀναβίωση τοῦ ἐθίμου συμμετεῖχε καί ὁ Ἱππικός Ὅμιλος Ἀρναίας laquoΟ ΚΕΝΤΑΥΡΟΣraquo

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ laquoΑΡΝΑΙΑraquo ΣΕ ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΑ ΣΥΛΛΕΚΤΙΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo (ΑΘΗΝΑ)

Στόν Κατάλογο τῶν συλλεκτικῶν ἀντικειμένων πούσυμμετεῖχαν σέ γραπτή δημοπρασία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛ-ΛΟΓΕΣraquo (στό τεῦχος 335Ἰούνιος 2013) ἀναγράφεται καίτό τεῦχος ἀρ 48Ἰούλ-Σεπτ 2000 τοῦ περιοδικοῦ μας (Βλεἰκόνα) Ἡ ἀναγραφή καί συμμετοχή αὐτή ἔγινε μέ πρω-τοβουλία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo πού εἶναι ἀποδέ-κτης τοῦ περιοδικοῦ μας καί ὄχι δική μας

ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΕΛΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ Ὁ Δῆμος Ἀριστοτέλη ἀποφάσισε νά προχωρήσει στή δημιουργία Μουσείου μελιοῦ στήν Ἀρναία ἕναν τόπο

᾽partνδιαφέρουσες part ἰδήσεις(Ὅσες ἀναφέρονται στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία τῆς Ἀρναίας)

24

μέ ἱστορία καί παράδοση στόν τομέα τῆς μελισσοκομίαςΤό Μουσεῖο αὐτό θά διαμορφωθεῖ καί θά λειτουργήσει σέ ἕνα ἀνακατασκευασμένο παραδοσιακό διώρο-

φο κτήριο δίπλα στήν κεντρική πλατεία τῆς κωμόπολης μέσα στόν ἱστορικό ἱστό καί πολύ κοντά στά ἤδη ὑπάρ-χοντα Μουσεῖα Λαογραφικό -Ἱστορικό καί Ὑφαντικῆς

Ἡ δημιουργία Μουσείου μελιοῦ καλύπτει ἕνα μεγάλο κενό πού ὑπάρχει στόν ἑλλαδικό χῶρο καί πρόθε-ση τοῦ Δήμου εἶναι νά δοθεῖ ἡ δυνατότητα στό κοινό (Ἕλληνες καί ξένους) νά ἐνημερωθεῖ γιά τήν ἱστορίατοῦ μελιοῦ τόν ἰδιαίτερο καί ἐπίπονο τρόπο παραγωγῆς του καί τίς καταπληκτικές ἰδιότητές του

Μέ στόχο τήν ἀνάδειξη τοῦ ἑλληνικοῦ μελιοῦ καί ἰδιαίτερα τοῦ παραγόμενου στή Χαλκιδική στοχεύεταιἡ ἐπιστημονική τεκμηρίωση τοῦ ὅλου ἐγχειρήματος καί ἡ σωστή ἀποτύπωση καί παρουσίαση τοῦ κλάδου τῆςμελισσοκομίας

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΚΟΣΜΑ ΤΟΝ ΑΙΤΩΛΟ Τήν Τετάρτη 3 Ἀπριλίου τό βράδυ στήν Ἑστία τοῦ Παγχαλκιδικοῦ Συλλόγου Θεσσαλονίκης laquoΟ ΑΡΙΣΤΟ-

ΤΕΛΗΣraquo πραγματοποιήθηκε ἡ παρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ ἀείμνηστου δασκάλου καί γαμβροῦ τῆς ἈρναίαςΚώστα Παπάζογλου μέ τίτλο laquoὉ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός ὁ Ἅγιος τῆς Παιδείαςraquo καί 200 σελίδες

Τήν παρουσίαση ἔκαναν ὁ Ἀρχιμ Χρυσόστομος Μαϊδώνης Πρωτοσύγκελλος τῆς Μητροπόλεώς μας καίὁ καθηγητής Δημ Κύρου

Ὁ π Χρυσόστομος ἀναφέρθηκε στήν προσωπικότητα τοῦ συγγραφέα καί στή διαρκῆ προσπάθεια του νάκάνει γνωστόν τόν Ἅγιο Κοσμᾶ μέ συχνές ὁμιλίες καί μέ ἀρθρογραφία στόν Τύπο καί εὐχαρίστησε τήν οἰκο-γένεια τοῦ συγγραφέα γιά τήν ἔκδοση τοῦ βιβλίου καί γιά τή δωρεά ὅλων τῶν ἀντιτύπων του στήν Ἱ ΜονήἉγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ Ἀρναίας γιά τή διάθεσή του στούς ἐνδιαφερόμενους

Ὁ Δ Κύρου ἔκανε μιά σύντομη ἀναφορά στά περιεχόμενα τοῦ βιβλίου ἐπισημαίνοντας (γιά ἐνημέρωσητῶν ἀναγνωστῶν) κάποια μικρολάθη καί τονίζοντας τίς πληροφορίες τοῦ βιβλίου γιά τήν προφητική ἱκανό-τητα καί τόν ἀγώνα τοῦ Ἁγίου γιά τήν πνευματική ἀναγέννηση τῶν ὑπόδουλων Ἑλλήνων

Ἐπιμελητής τῆς ἔκδοσης τοῦ βιβλίου εἶναι ὁ Πολυγυρινός φιλόλογος κ Ἀθαν Χριστιανός στήν ἀφαιρε-τική καί οὐσιαστική παρέμβαση τοῦ ὁποίου ὀφείλεται τό 200 σελίδων σῶμα τοῦ βιβλίου

Στήν ἐκδήλωση παραβρέθηκαν πολλά μέλη τοῦ Συλλόγου ἡ Ἀρναιώτισσα χήρα τοῦ συγγραφέα δασκάλακ Κωνσταντινιά Παναγιώτου μέ ἄλλους συγγενεῖς ὁ τ βουλευτής Χαλκιδικῆς γιατρός κ Γ Βαγιωνᾶς ἡ Ἡγου-μένη τῆς Ἱ Μ Ἁγ Κοσμᾶ Ἀρναίας Μαριάμ μέ τήν ἀδελφή Ὀλυμπιάδα ὁ Πρόεδρος τοῦ Συνδέσμου Ἱεροψαλτῶντῆς Μητροπόλεως Ἱερισσοῦ κ Ἰω Κέκερης καί ἄλλοι

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΡΝΑΙΑΣ

Στίς 25 Ἀπριλίου οἱ μαθητές τῆς Γ΄ τάξης τοῦ Γυμνασίου Ἀρναίας ἐπισκέφθηκαν μέ συνοδούς τίς καθη-γήτριες Γεωργία Σιδέρη καί Ἀκυλίνα Βουρνίτη τό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο τῆς Κωμόπολης Μετάτήν ἐπίσκεψη ἀκολούθησε συζήτηση γιά τά ἐκθέματα καί τίς ἐντυπώσεις πού αὐτά δημιούργησαν Στόχοςτῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ἦσαν ἡ γνωριμία τῶν μαθητῶν μέ τήν τοπική κουλτούρα τά παλιά εἴδη τῆς καθημερινῆςχρήσης καί τό laquoἁπτόraquo παρελθόν τοῦ τόπου τους

ΜΙΑ ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΜΑΣΣτίς 25 Ἀπριλίου ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ἐπισκέφθηκε στό Γραφεῖο του τόν Σεβ Μη-

τροπολίτη μας κ Θεόκλητο Κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψής του πρόσφερε στόν Μητροπολίτη τά βιβλία του1) Ὁδοιπορικό σώματος καί ψυχῆς στήν κορυφή τοῦ Ἄθωνα 2) Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας 3) Ὁ Ἱ Ναόςτοῦ Ἀγίου Στεφάνου 4) Ὁ Ἀρχαιολογικός χῶρος τοῦ ὑψώματος laquoΠροφήτης Ἠλίαςraquo 5) Χριστός ἐτέχθηκαί 6) Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης καί τά Ἀνάτυπα ἀπό ΠρακτικάΣυνεδρίων μέ ἐργασίες του 1) Σχέσεις τῆς Θάσου μέ τή Χαλκιδική καί τό Ἅγιον Ὄρος 2) Τά πατρυδωνυμι-κά τῆς Χαλκιδικῆς καί 3) Ἐκδηλώσεις πού ἀναβιώνουν καί παραμένουν στήν Ἀρναία

Ὡς ἀντίδωρο ὁ Μητροπολίτης τοῦ πρόσφερε τό βιβλίο του laquoἘκκλησία Ὁ αὐθεντικός φύλακας καί ἑρμη-νευτής τῆς Ἁγίας Γραφῆςraquo Ἀθήνα 1998 σσ 350 καί τό βιβλίο τῆς Γεωργίας Κουνάβη laquoἉγίου Ἰωάννου τοῦΧρυσοστόμου Λόγος παραινετικός πρός ἀποφυγήν τῆς ἀπογνώσεωςraquo Ἀθήνα σσ 100

Ἐπίσης κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ὁ Ἐκδότης -Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ ἔθεσε ὑπόψη τοῦΜητροπολίτη μας τό θέμα τῆς κατάργησης δύο ἐκκλησιαστικῶν ἐθίμων μέ τό ὁποῖο (θέμα) τό περιοδικό ἀσχο-λήθηκε σέ ἀρκετά τεύχη του (87-892011 καί 90-93 2012) δηλ τῆς (ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης) τε-λετῆς τῆς Ἀναστάσεως πού γινόταν παλιότερα στήν κεντρική πλατεία καί τά τελευταῖα χρόνια γίνεται στόχοροστάσι καί τῶν κεριῶν τῶν Κηδειῶν καί τῶν Μνημοσύνων πού παλιότερα τά κρατοῦσαν οἱ πιστοί ἀναμ-μένα στά χέρια τους κατά τήν διάρκεια τῶν Ακολουθιῶν αὐτῶν καί τά τελευταῖα χρόνια τά ἐναποθέτουν ἀνα-

25

μένα στά κηροστάσια κατά τήν εἴσοδό τους στόν Ναό τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καίἑορτές πού ὁ ἦχος της δέν εἶναι πάντα ὁ παραδοσιακός ἀλλά ἀρκετές φορές παρεμβάλλονται καί ἄλλα ἠχη-τικά προγράμματα τά ὁποῖα θορυβοῦν ὑπερβαλλόντως καί ὡς ἐκ τούτου ἐνοχλοῦν τούς ἀκούοντες καί τόθέμα τῆς κατασκευῆς καί τοποθέτησης ἐπιγραφῶν στήν εἴσοδο τοῦ αὔλειου χώρου καί στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦοἱ ὁποῖες θά ἀναγράφουν τή φράση ΙΕΡΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ

Γιά τό ἔθιμο τῆς τελετῆς τῆς ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης τελετῆς τῆς Ἀναστάσεως τό βράδυ τοῦΜεγ Σαββάτου ὁ Σεβασμιώτατος ἀφοῦ ἐνημερώθηκε συμπληρωματικά ὅσον ἀφορᾶ στήν κωδωνοκρουσίαπού ἀρχίζει ἀμέσως μετά τήν ἔναρξη τῆς ψαλμωδίας τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo μέ ἀποτέλεσμα νά μή τό ἀκούειὁ συγκεντρωμένος στόν χῶρο λαός εἶπε ὅτι ἐπιλἐχθηκε ὁ χῶρος αὐτός ἴσως γιά νά τιμηθεῖ τό Δημαρχεῖοἀλλά καί γιά τεχνικούς λόγους καί ἀφοῦ κάλεσε τόν ἐφημέριο καί τόν διάκονο τοῦ Ναοῦ ἔδωσε ἐντολή ἡκωδωνοκρουσία ἀπό φέτος νά ἀρχίζει μετά τήν ψαλμωδία τοῦ πρώτου ἀκούσματος τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo

Γιά τό ἔθιμο τῆς ἀφῆς τῶν κεριῶν στίς Κηδεῖες καί στά Μνημόσυνα εἶπε ὅτι θά θέσει τό θέμα στούς ἐφη-μερίους τῶν Ναῶν καί ἡ ἐφαρμογή-τήρηση-ὑλοποίηση τοῦ ἐθίμου θά ἐπαφίεται στίς ἀποφάσεις τῶν Ἐκκλη-σιαστικῶν Συμβουλίων

Γιά τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καί τίς γιορτές εἶπε ὅτι θά προσπαθήσει νά βρεῖ προ-γράμματα παραδοσιακῆς-ἁγιορειτικῆς κωδωνοκρουσίας

Τέλος γιά τό θέμα τῶν ἐνημερωτικῶν ἐπιγραφῶν στίς εἰσόδους τοῦ Ναοῦ εἶπε ὅτι θά φροντίσει νά το-ποθετηθοῦν σύντομα καλλιτεχνικές ἐπιγραφές

Στό τέλος τῆς ἐπίσκεψης ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ζήτησε ἀπό τόν Μητροπολίτη νά ἀνα-νεώσει τήν laquoεὐλογίαraquo (ἄδεια) πού εἶχε ἀπό τόν μακαριστό Μητροπολίτη Νικόδημο γιά τή συνέχιση τῆς ἔρευ-νας στό παλαιό Ἀρχεῖο τῆς Μητροπόλεως Ἡ ἀνανέωση πραγματοποιήθηκε χωρίς δεύτερη κουβέντα

Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo εὐχαριστεῖ θερμότατα τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας γιά τή συνεργασία καίεὔχεται αὐτή νά συνεχισθεῖ ἐποικοδομητικά

ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΟΥ 1912 Στίς 28 Ἀπριλίου ἀνήμερα τῆς Κυριακῆς τῶν Βαΐων καί ὥρα 12 οἱ μαθητές τῆς Γ΄ Τάξης τοῦ Γυμνασίου

Ἀρναίας παρουσίασαν ἕνα ὡραῖο ἀφιέρωμα στήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας καί τῆς Βόρειας Χαλκιδικῆς μέτήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 100 ἐτῶν ἀπό αὐτήν στόν Ραδιοφωνικό Σταθμό τῆς Μητροπόλεώς μας Μέτήν παρουσίαση αὐτή τό Γυμνάσιο Ἀρναίας μέ ὅραμα ἕνα σχολεῖο ἀνοιχτό στήν Κοινωνία καί τά ἐρεθίσμα-τά της θέλησε νά τιμήσει τήν λαμπρή ἐπέτειο τῆς Ἀπελευθέρωσης κάνοντας ἕνα ἀκόμη βῆμα πρός τό εὐρύ-τερο κοινό μετά τήν ἔκδοση καί κυκλοφορία τοῦ ἱστορικοῦ Ἡμερολογίου τοῦ 2013 Ὑπεύθυνη τῆς ἐκδήλω-σις ἦταν ἡ φιλόλογος καθηγήτρια τοῦ Γυμνασίου κ Γεωργία Σιδέρη Συμπαραστάτες στήν παραπάνω προσπάθειαστάθηκαν ὁ Σεβ Μητροπολίτης μας κ Θεόκλητος καί ὁ διάκονος π Γεώργιος Τρικκαλιώτης

Τό ἀφιέρωμα περιλάμβανε ἀφιέρωμα στούς Προσκόπους (στρατιωτικά ἀνταρτικά σώματα) πού ἔδιωξαντούς Τούρκους ἀπό τή Χαλκιδική τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1912 στόν Ταγματάρχη Γεώργιο Κολοκοτρώνη Διοικητῆτοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶν τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ πού ἀπελευθέρωσε τυπικά καί ἐπίσημα τή Χαλκιδική στίς2 Νοεμβρίου στόν ἀνθυπολοχαγό Ἰωάννη Ἀλεξάκη πού ἐπικεφαλῆς Τμήματος τοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶνἀπελευθέρωσε εἰδικά τήν Ἀρναία καί τή Βόρεια Χαλκιδική τήν ἴδια μέρα καί στόν τότε ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη πού ἔπαιξε σημαντικό ρόλο τίς δύσκολες ἐκεῖνες μέρες τῆς βίαιης ἀπομάκρυν-σης τῶν Τούρκων ἀπό τά χωριά τῆς Β Χαλκιδικῆς

Τό ἀφιέρωμα ἦταν ἐπενδυμένο μουσικά μέ τραγούδια τῶν Ἀπόστολου Καλδάρα Μίκη Θεοδωράκη Δή-μου Μούτση Διονύση Σαββόπουλου Μάνου Χατζηδάκη Εὐανθ Ρεμπούτσικα καί Νίκου Ξυλούρη

Στόχοι αὐτῆς τῆς ἀφιερωματικῆς ραδιοφωνικῆς ἐκπομπῆς ἦσαν α΄) Ἡ ἐνδελεχέστερη προσέγγιση τοῦ ἱστο-ρικοῦ ὑλικοῦ β΄) ἡ βιωματική προσέγγιση μιᾶς ραδιοφωνικῆς μετάδοσης γ΄) ἡ γνωριμία μέ μνημειώδη ἔργατῆς ἑλληνικῆς μουσικῆς ἔκφρασης καί τούς δημιουργούς τῶν ἔργων και δ΄) ἡ ἀνάδειξη τοῦ ρόλου τοῦ σχο-λείου καί τῆς ἐκπαίδευσης γενικώτερα στήν τοπική κοινωνία ἀλλά καί στήν εὐρύτερη περιοχή τῆς Χαλκιδικῆς

ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΠΛΑΤΕΙΑΣ Οἱ ἐργασίες γιά τήν ἀνάπλαση καί διαμόρφωση τῆς Πλατείας πού βρίσκεται ἀνάμεσα στά Μουσεῖα Ἱστο-

ρικό-Λαογραφικό καί Ὑφαντικῆς καί τῶν παρακείμενων κοινόχρηστων χώρων βρίσκονται στή φάση ὁλο-κλήρωσής τους

Πρέπει νά σημειώσουμε ὅτι ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη τοῦ παραπάνω ἔργου καί ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη γιάτήν ἀποκατάσταση τῆς διώροφης παραδοσιακῆς οἰκίας ὅπου στεγάζεται τό Μουσεῖο Ὑφαντικῆς ἐκπονήθη-καν ἀπό τόν συμπατριώτη μας Ἀρχιτέκτονα Μηχανικό κ Δημ Κ Ἀλεξάνδρου καί ἐγκρίθηκαν ἀπό τήν Δ΄ Ἐφο-ρία Νεωτέρων Μνημείων (ἕδρα Θεσσαλονίκη)

26

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Στό τεῦχος 972012 (σελ 18) γρά-ψαμε τήν εἴδηση ὅτι μέ πρωτοβουλία καίἀπόφαση τοῦ Δήμου μας δημιουργή-θηκαν ἐπισκέψιμες πολιτιστικές δια-δρομές στόν παραδοσιακό οἰκισμό τῆςκωμόπολης μέ τήν τοποθέτηση φωτο-γραφικῶν ἐπιγραφῶν σέ παραδοσιακάκτίρια καί ξύλινων πινακίδων σήμανσης τῶνδιαδρομῶν

Συμπληρώνοντας τό θέμα γιά τό ση-μαντικό αὐτό ἔργο σημειώνουμε τά παρα-κάτω ἐνδιαφέροντα

bull Σέ κεντρικό σημεῖο τῆς κωμόπολης καίἰδιαίτερα στό τρίγωνο τῶν δύο Μουσείωντοῦ ἱστορικοῦ ἱστοῦ παρουσιάσθηκε ἕναΘΕΜΑ πού ἀναφέρεται στά παλιά ἐπαγ-γέλματά της γιά ἐνημέρωση τῶν νέων τηςκαί τῶν ἐπισκεπτῶν Ἡ θεματική αὐτή πα-ρουσίαση ἔχει ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον ἀπότούς ξένους καί ἀπό τούς ντόπιους πούὁδηγοῦν ἐκεῖ τά παιδιά καί τά ἐγγόνια τουςγιά ἐνημέρωση (Βλέπε εἰκόνα)

bull Γιά πρώτη φορά ἡ Ἀρναία ἀπέκτησετόν δικό της χάρτη Ἔχει διαστάσεις 50Χ70ἑκ καί ἀναδιπλώνεται Ἡ πρώτη ἐκτύπωσηἔγινε στά ἑλληνικά σέ 10000 τεμάχια καίδιανέμεται δωρεάν ἀπό τόν Ἀπρίλιο τοῦ2012 μέ πρώτη παρουσίαση στό περσινό πα-νηγύρι τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς (26 Ἰουλί-ου)

Ἡ ποιότητα καί οἱ πληροφορίες πού πε-ριέχει ἱκανοποιοῦν καί τόν πιό ἀπαιτητικόἐπισκέπτη ἀπό τά μουσεῖα τίς διαδρομέςτά προϊόντα τίς ἐκδηλώσεις τήν Ἱστορίακαί τόν πολιτισμό τοῦ τόπου Ἀποτέλεσεκαί ἀποτελεῖ συνοδευτικό γιά τόν ἐπισκέ-πτη καθώς καί ἐργαλεῖα ξενάγησης ὥστενά γνωρίσει τόν τόπο

Ἡ ποιότητα καί ἡ λειτουργία του συν -αγωνίζονται ἀντίστοιχους χάρτες μεγάλωνπόλεων τοῦ ἐξωτερικοῦ Ἤδη τό 2013 γί-νεται ἡ δεύτερη ἀνατύπωσή του στά ἑλλη-νικά ἀλλά καί γιά πρώτη φορά στά ἀγγλι-κά (Βλέπε εἰκόνα)

bull Στήν ἀρχή στό τέλος καί ἐνδιάμεσατῶν πολιτιστικῶν διαδρομῶν τοῦ οἰκισμοῦτοποθετήθηκαν στά κτίρια σέ κομβικάσημεῖα ἐπιτοίχειοι χάρτες (ὅμοιοι μέ τούςπαραπάνω χάρτινους) μέ τίς διαδρομέςὥστε ὁ ἐπισκέπτης νά ἔχει εἰκόνες τῶν δια-δρομῶν καί τό σημεῖο πού βρίσκεται (βλέ-πε εἰκόνα)

27

῾Η ᾽Αλληλογραφία microας

∆∆ΙΙΑΑΛΛΟΟΓΓΟΟΣΣ ΜΜΕΕ ΤΤΟΟΥΥΣΣ ΑΑΝΝΑΑΓΓΝΝΩΩΣΣΤΤΕΕΣΣ ΜΜΑΑΣΣ ΚΚΑΑΙΙ ΤΤΟΟ ΠΠΕΕΡΡΙΙΟΟ∆∆ΙΙΚΚΟΟ ΜΜΑΑΣΣ

ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ-ΕΓΓΡΑΦΑbull Ἀπό τόν συμπολίτη μας καί γαμβρό τῆς Ἀρναίας δασολόγο (ἐν συντάξει) κ Νικ Κανελλόπουλο πήραμε (Ἀρναία

173) τήν παρακάτω laquoΠαπαδιαμαντίζουσαraquo καί ἐνδιαφέρουσα ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηΧαρά στήν ὑπομονή σου διά τήν συνέχισιν τῆς πολυσχιδοῦς πολυμεροῦς ἐκδόσεως πολυφρόντιδος ἐν μέσῳ

καιρῶν καθόλου εὐνοϊκῶν αὐχμηρῶν μάλλον λίανΟἱ τίς τύχες τοῦ κόσμου σήμερα διαχειριζόμενοι ἀρνοῦνται πεισμόνως νά ἐμπεδώσουν τοῦτο τό ἁπλόν πού

βεβαίως καί τό μέγιστον ζητούμενον εἶναι Ἡ περιβόητος περιλάλητος κρίσις κύριοι πρωτίστως εἶναι ΗΘΙΚΗΦωνάζουν νιαουρίζουν ἐπί τῶν κεράμων γαλές τεσσαράκοντα καί λέγομεν ὄτι τά καθαρά νιάου νιάου τῶν ψι-ψίνων ἀπό ἀλεκτορίδια εἶναι καί ἀλέκτορες Ἀλλά ἄς ἔλθωμε εἰς τά τοῦ οἴκου μας καί δή τά τῆς παιδείας Τάἀρχαῖα καταργήσαμε τήν ἑλληνική βαραθρώσαμε μονοτονικόν ἐφεύραμε Παπαδιαμάντην νά μεταφράσωμεμᾶς ἐμάρανε Ἀχιλλέαν πρό πολλοῦ ἐτυμβεύσαμε Τζάρτζανον καί ἐν τέλει ἡσυχάσαμε

Διάβασα τόν ἐπικήδειον ὄχι τοῦ Ἰωάννη Κονδυλάκη ἀλλά λόγον πού ἐκφώνησε ἐπικήδειον κάποιο ἄγνωστονὄπως γράφεται πρόσωπον διά κάποιον ἐξέχοντα Λιαριγκοβινό θανόντα τό 1886 Χαρακτηρίζει τόν ἐκλιπόνταἄνδρα - ρέκτην μεγαλοπράγμονα καί σταθερόν Κείμενον ἀποπνέον ἄρωμα ἀθανάτου γλώσσης ἑλληνικῆς ἔνθαἡ εὐφωνία ἠ λεπτότης ἡ χάρις καί καλλιέπεια θέλγουν

Εἰς τόν ἐκφωνήσατα λόγον τοιοῦτον εὖγε Εὖγε καί εἰς τόν τωρινόν ἄνδρα ρέκτην πολυπράγμονα καί στα-θερόν θαρρούντως ἀντιμετωπίζων τήν μεγίστην ἀπώλειαν συζύγου λατρευτῆς ἐπιμένων ἀξιοθαυμάστως εἰςτήν μεγίστην προσφοράν τήν σπουδαίαν ἔκδοσιν συνεχίζων laquoΑΡΝΑΙΑraquo

Μετά τιμῆςΝικόλαος Β Κανελλόπουλος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νικόλαε σʼ εὐχαριστοῦμε πολύ γιά τά καλά σου λόγια (καί laquoἐν ἀρχῇraquo καί laquoἐν τέλειraquo)ἀλλά ὑπερβαλλόντως λεγόμενα Ὄντως laquoἡ κρίσις πρωτίστως εἶναι ἠθικήraquo ἀλλά δέν μᾶς συμφέρει νά τό πα-ραδεχθοῦμε καί ἔτσι ὁ διάβολος πανηγυρίζει

bull Ὁ γνωστός ἱστορικός ἐρευνητής τῆς Βέροιας δικηγόρος καί τέως βουλευτής κ Γεώργιος Χιονίδης μᾶς ἔστει-λε (Βέροια 26) τήν παρακάτω ποικιλοτρόπως ἐνισχυτική τῶν προσπαθειῶν μας ἐπιστολή

Φίλε κ ΔΘ Κύρουlaquoἐκ τοῦ ὑστερήματοςraquo τῆς ἰσχνῆς ἤδη συντάξεώς μου ὡς δικηγόρου (γιά τά ταχυδρομικά τέλη τουλάχι-

στον)Σέ θαυμάζω γιά τό κουράγιο σου γιά τήν ἐξαίρετη (σέ ποιότητα καί ἀποτελέσματα) προσπάθειά σου πού μέ

συγκινεῖ διότι μία σχετικῶς μικρή περιοχή ἔχει πανελλήνια προβολή μέ τόν συνεχῆ τιτάνιο ἀγώνα σου ἑνόςἀτόμου ἀδύναμου laquoμικροῦraquo ἀντιπάλου στό laquoμέγαraquo κατεστημένο Συνέχισε λοιπόν νά ἀγωνίζεσαι γιά τή διά-δοση τῆς Παραδόσεως

Θερμά καί εἰλικρινῆ συγχαρητήριαΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε θερμότατα ἀγαπητέ κ Γ Χιονίδη γιά τή συνδρομή σας καί γιά τά καλά σας

λόγια ἐνέργειες πού μᾶς ἐνισχύουν γιά τή συνέχιση τῶν ἰσχνῶν προσπαθειῶν μας γιά τήν προβολή τῆς ὄμορ-φης Ἀρναίας Ὑγιαίνετε

bull Ἀπό τόν Λαρισαῖο συγγραφέα κ Νικόλαο Ἀθ Παπαθεοδώρου πήραμε (Λάρισα 46) τήν παρακάτω ἐπιστολήκ Κύρου

Εὐχαριστῶ πολύ γιά τήν ἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τό ὁποῖο φθάνει ἀνελλιπῶς στό σπίτι μου στήΛάρισα κάθε τρίμηνο Σάν ἀντίδωρο αὐτῆς τῆς εὐγενικῆς σας προσφορᾶς σᾶς ἀποστέλλω τό τελευταῖο μου βι-

28

βλίο πού κυκλοφόρησε πρίν λίγους μῆνες Ὅπως θά ἀντιληφθεῖτε εἶναι μία ἔρευνα πού ἔκανα στίς Μηλιές τοῦΠηλίου καί ἡ ὁποία διήρκεσε πάνω ἀπό δύο χρόνια Ἀντικείμενό της ἔχει τήν παρουσία τοῦ γνωστοῦ λαϊκοῦ ζω-γράφου Θεόφιλου Χατζημιχαήλ στό διάστημα 1897-1900 στίς Μηλιές Εἶναι μία περίοδος τῆς ζωῆς του σχετικάἄγνωστη μέχρι σήμερα στούς φιλότεχνους ἀλλά πολύ παραγωγική γιά τόν ζωγράφο ἰδίως σέ θρησκευτικές πα-ραστάσεις Ὅπως θά δεῖτε ἐντοπίσθηκαν 13 ἐντελῶς ἄγνωστα ἔργα του τά πιό παλιότερα πού ὑπάρχουνΜέχρι σήμερα γνωρίζαμε ὅτι τό παλαιότερο χρονολογημένο ἔργο του ἦταν τοῦ 1899 Ὅμως τά περισσότεραἀπό τά ἔργα πού ἀποκαλύφθηκαν στίς Μηλιές εἶναι τοῦ 1897 μέ 1898 μάλιστα ἕνα ἀπʼ αὐτά τό μοναδικό μέχρισήμερα τό ὑπογράφει μέ τό οἰκογενειακό του ὄνομα Θεόφιλος Γαβριήλ Κεφάλας 1897

Μέ μεγάλη ἐκτίμηση στό ἔργο σαςΦιλικά

Νικόλαος Ἀθ ΠαπαθεοδώρουΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Παπαθεοδώρου γιά τή δική σας εὐγενική προσφορά τοῦ ἐνδια-

φέροντος βιβλίου σας γιά τόν ζωγράφο Θεόφιλο καί τήν συμπληρωματική ζωγραφική του παραγωγή πού ἐντο-πίσατε στίς Μηλιές καί παρουσιάζετε

bull Ἡ Βιβλιοθήκη τοῦ Τμήματος Γλώσσας Φιλολογίας καί Πολιτισμοῦ Παρευξείνιων Χωρῶν τοῦ ΔημοκριτείουΠανεπιστημίου Θράκης μᾶς ἔστειλε (Κομοτινή 66) τήν παρακάτω εὐχαριστήρια ἐπιστολή

Σημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Πρόεδρε γιά τό τιμητικό γιά μᾶς αἴτημά σαςbull Ἡ καταξιωμένη Δραμινή λογοτέχνιδα κ Νόρα Κωνσταντινίδου μᾶς ἔστειλε (Δράμα 76) τήν παρακάτω φι-

λοαρναιώτικη καί καλλιγραφημένη ἐπιστολή

29

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητή κ Νόρα Κωνσταντινίδου τό laquoἀντίτιμοraquo γιά τίς ὡς τώρα ἀπολαυές σας ἀπό τήνἀνάγνωση τοῦ περιοδικοῦ μας δέν εἶναι laquoμικρόraquo διότι συμπληρώνεται μέ τά πολύτιμα γραφόμενά σας καί τόκάνουν laquoμέγαraquo Γιʼ αὐτό σᾶς εὐχαριστοῦμε θερμά

bull Ἀπό τόν Διευθυντή τοῦ ἱστορικοῦ περιοδικοῦ laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo φιλόλογο καί συγγραφέα κ Νίκο Χρ Ἀλιμπράν-τη πήραμε (Ὑμηττός 166) τήν παρακάτω ἐπιστολή πού προκαλεῖ μεγάλη λύπη στούς φίλους τῆς Πάρου καί τῆςἹστορίας της καί στούς ἀνθρώπους πού ἐκδίδουν παρόμοια περιοδικά

Ἀγαπητε κύριε ΚύρουΓιά λόγους οἰκονομίας ἔχω ἤδη σταματήσει νά ἀποστέλλω τιμητικά τά laquoΠαριανάraquo σέ πολλά ἔντυπα πού τά

ἐλάμβαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ὅπως ἔγινε τώρα καί μέ τό δικό σας ἔντυποΓιʼ αὐτό σᾶς παρακαλῶ ἐάν θέλετε νά μή μοῦ στέλλετε πλέον τήν laquoἈρναίαraquo πού εἶναι πράγματι χρήσιμο

καί πολύτιμο ἔντυπο πού συμβάλλει στήν ἱστορία τῆς περιοχῆς σας καί προβάλλει τήν πολιτιστική καί κοινω-νική καί ἀρχιτεκτονική κληρονομιά τοῦ τόπου

Σᾶς συγχαίρω γιά τήν προσφορά σας τήν ποικίλη καί εὔχομαι κάθε καλό καί ὑγεία καί συνέχιση τῶν ὡραίωνπνευματικῶν ἀγώνων σας

Μέ ἰδιαίτερη ἐκτίμησηΝ Ἀλιμπράντης

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη αἰσθανόμαστε μεγάλη λύπη διότι τό πολύ σημαντικό καί ἐπί πολλάχρόνια ἐκδιδόμενο περιοδικό σας ἀναγκάζεται λόγω τῆς πανελλήνιας οἰκονομικῆς κρίσης καί τῆς ἀδικαιολό-γητης αὔξησης τῶν ταχυδρομικῶν τελῶν νά διακόψει τήν τιμητική ἀποστολή του σέ πολλά ἔντυπα πού τό λάμ-βαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ἀνάμεσα στά ὁποῖα καί τό δικό μας

Ἐμεῖς ἀντιδρώντας ἀπέναντι σʼ αὐτούς πού ἀναγκάζουν σημαντικά καί μακρόβια ἔντυπα τέτοιου κυρίως πε-ριεχομένου νά διακόπτουν τήν πνευματική ἐπικοινωνία τους μέ ἄλλα παρόμοια ἔντυπα δέν θά διακόψουμε τήνἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ μας στά laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo καί ἤδη βρήκαμε τρόπο νά λαμβάνουμε τό περιοδικό σας χωρίςνα ὑποβάλλεσθε σέ ἔξοδα ἀποστολῆς

Ἐλπίζουμε ἐπίσης καί εὐχόμαστε ἡ ἀκούσια αὐτή ἐκ μέρους σας διακοπή ἀποστολῆς τοῦ περιοδικοῦ σας σέἄλλα ἔντυπα νά εἶναι σύντομη σύν Θεῷ πού ἴσως μᾶς λυπηθεῖ ὡς Ἕλληνες καί μᾶς ἀπελευθερώσει ἀπό τόνζυγό τῆς διηπειρωτικῆς δικτατορικῆς οἰκονομικῆς διακυβέρνησης (ΕΕ-ΔΝΤ-ΕΚΤ)

Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη ἔρρωσθε ἐλπίζοντες ὅσο ζῆτε κατά τό λατινικό ἀπόφθεγμα laquoDum spiro speroraquoΕὐχαριστοῦμε γιά τά καλά σας λόγια καί γιά τίς εὐχές σας

bull Ἀπό τόν Σερραῖο φίλο καί συνάδελφο κ Νίκο Κατσαμάνη πήραμε (Σέρρες 166) τήν παρακάτω ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηἘδῶ καί τουλάχιστον 20 χρόνια ἔχω τή χαρά νά διαβάζω τό τόσο ἀγαπημένο καί χρήσιμο περιοδικό laquoἈρναίαraquo

Ἀγάπησα παράλληλα καί τήν ὄμορφη κωμόπολη τήν ὁποία ἐπισκέπτομαι συχνάΣυμμεριζόμενος καί τήν ἀγωνία σου καί τούς προβληματισμούς σου ὅπως καταφαίνεται στήν ἀνοιχτή ἐπι-

στολή τοῦ τεύχους 98 Ἰανουάριος-Μάρτιος 2013 σπεύδω νά σέ διαβεβαιώσω ὅτι στό βαθμό πού μοῦ ἀναλο-γεῖ θά συμβάλλω στή συνέχιση τῆς ἔκδοσης καί διάδοσης τῆς Ἀρναίας

Ἡ προσπάθειά σου νά διασώσεις ὅτι σχετίζεται μέ τήν πολιτιστική κληρονομιά τῆς περιοχῆς σου μέ συγκι-νεῖ Σέ μιά ἐποχή ὄπου πλήττεται (στό πλαίσιο τῆς παγκοσμιοποίησης) ἡ ἱστορική καί κατʼ ἐπέκταση ἡ Ἐθνικήμνήμη ἡ φωνή σου εἶναι ἀπαραίτητη Προσωπικά στίς σελίδες τοῦ περιοδικοῦ βρίσκω πολλά καί ἐνδιαφέρονταστοιχεῖα τά ὁποῖα ἀξιοποιῶ ἐργαζόμενος ὡς φιλόλογος στό 1ο Γεν Λύκειο Σερρῶν

Πιστεύω πώς ἡ πορεία τῆς ldquoἈρναίαςrdquo δέ θά ἀνακοπεῖ πρός τέρψιν τῶν φίλων τηςὈφείλω τέλος νά σʼ εὐχαριστήσω πού ἀδιαλείπτως μοῦ ἀποστέλλεις τό περιοδικό

Μέ ἐκτίμησηΚατσαμάνης Νικόλαος φιλόλογος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νίκο σʼ εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς γιά τά φιλοαρναιώτικα αἰσθήματά σου καί τά καλάσου λόγια γιά τό περιοδικό μας στοιχεῖα τοῦ ὀποίου σέ βοηθοῦν στό ἐκπαιδευτικό σχολικό ἔργο σου Ὄντωςπλήττεται ἡ ἱστορική καί ἐθνική μνήμη ἀφοῦ Ἕλληνες καί μάλιστα πολιτικοί πού τάχα ἀγωνίζονται laquoγιά τόκαλό τοῦ τόπουlaquo χαρακτηρίζουν τή Μικρασιατική καταστροφή ἁπλά ὡς laquoσυνωστισμόraquo στό λιμάνι τῆς Σμύρνηςτόν στρατό τοῦ Θ Κολοκοκτρώνη laquoὀρδέςraquo ἀρνοῦνται τήν ὕπαρξη τοῦ χοροῦ τοῦ Ζαλόγγου διακηρύσσουν ὄτιμέ τούς Τούρκους στά χρόνια τῆς σκλαβιᾶς περνούσαμε καλά δέν τούς ἐνδιαφέρει ἄν οἱ Σκοπιανοί χρησι-μοποιοῦν ἐπίσημα τό ὄνομα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ὡς ὀνομασία τοῦ κρατιδίου τους καί λένε καί πράττουν ἕνα σωρόἄλλα σέ βάρος τῆς χώρας μας Ἐμεῖς κάνοντας τό καθῆκον μας θά συνεχίζουμε ὅσο ὑπάρχει laquoἄνωθενraquo θέλημακαί laquoκάτωθενraquo ἠθική καί (κυρίως) οἰκονομική συμπαράσταση νά laquoχτυποῦμε τή λύραraquo

30

∆ΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ(Ὅσα ἀναφέρονται σέ τίτλους στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία της)

Ἐπιμέλεια Δημ Θ Κύρουbull Ἡ ἐφημερίδα laquoΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΝΑ ΝΕΑraquo (Παλαιοχώρι) φ

21Ἀπρ-Ἰούν 2012 σ 14 γράφειraquondash Ἀθαν Αὐγερινοῦ Παλιοί Χάρτες τῆς Χαλκιδικῆς [Δη-

μοσιεύονται 4 παλαιοί Χάρτες τῶν ἐτῶν 1740 (γερμανικός)1827 (γαλλικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) 1862 (γαλ-λικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) καί 1829 (ἰταλικόςὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Liaringove)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΘΕΜΑraquo (Χαλκιδικῆς) γράφειndashΠρόταση τοῦ Δ Κύρου γιά κοινό ἑορτασμό τῶν 100 ἐτῶν

ἐλεύθερης Ἀρναίας καί τῶν 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἴδρυση τοῦΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου φ 1126-9-2012 σ 9

ndashὉμιλία στήν Ἀρναία - 1 Νοεμβρίου 2009 Ἡ Ἀπε λευθέ-ρωση τῆς Ἀρναίας καί ὁλόκληρης τῆς Χαλκιδικῆς - Καί πα-ρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ Δ Κύρου laquoἩ Ἀπελευθέρωση τῆςἈρναίας καί τῆς Βόρ Χαλκιδικῆς ἀπό τόν Τουρκικό ζυγό(1912) καί οἱ πρῶτες ἡμέρες ἐλεύθερη ζωῆςraquo [Πρόκειται γιάτήν ὁμιλία τοῦ κ Γ Ζωγραφάκη τήν 1η Νοεμβρίου 2009 στήνἈρναία πού δημοσιεύθηκε στό περιοδικό μας (τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σσ 8-14) καί κυκλοφορεῖ στό Διαδίκτυο ἀπʼ ὅπουἁλιεύθηκε καί δημοσιεύθηκε στήν ἐφημερίδα μέ τόν ἐπί-τιτλο laquoἈφιέρωμα στά 100 χρόνια ἐλεύθερης Χαλκιδικῆςraquo]φ 11818-10-2012 σσ 3-9

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Βο ρειοανα-τολικῆς Χαλκιδικῆς ἀπό τόν τουρκικό ζυγό τό 1912 καί Ἀνω-νύμου Ἀφιέρωμα στόν κληρικό ἐξ Ἀρναίας Διονύσιο Κυρά-τσο (1923-2005) πρώην Μητροπολίτη Δράμας φ 11925-10-2012 σσ 3 καί 5

ndash(Σύνταξης) ῾Εορτασμός ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας(Δημοσιεύεται τό Πρόγραμμα τῶν ἐκδηλώσεων γιά τά 100χρόνια ἀπό τήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας) φ 1201-11-2012 σ 9

ndash(Σύνταξης) Μέ δόξα καί τιμή ἑορτάστηκαν τά 100 χρό-νια Ἐλευθερίας τῆς Ἀρναίας (Χωρίς κείμενο ἀλλά μόνο μέμία φωτογραφία τμήματος τοῦ μνημείου τῆς Ἀπελευθέρω-σης μέ τήν ἐπιγραφή laquoΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣ bullΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ1912raquo πού ὑπάρχει ἐκεῖ) φ 1218-11-2012 σ 2

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoEBΔΟΜΑΔΙAIAraquo (Χαλκιδικῆς) (φ 29-10-2012 σ 6) γράφει

ndashἩ Ἱστορία τῆς Ἀρναίας μέσα ἀπό τά μουσεῖα της Ξα-κουστά μέχρι τά Βαλκάνια τά τοπικά ὑφαντά (Ἀναφέρεταιστό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο καί στό ΜουσεῖοὙφαντικῆς Ἀρναίας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΚΑΣΣΑΝΔΡΑraquo στό φ 20723-10-2012 σ6 γράφει

ndash (Σύνταξης) Ὑπογράφηκε ἡ σύμβαση γιά τήν κατασκευή

τοῦ ἔργου laquoἈνάπλαση πλατείας Μουσείου Ὑφαντικῆς(πρώην Γιαννούδενας) καί παρακείμενων κοινόχρηστων χώ-ρων ΔΚ Ἀρναίας Δήμου Ἀριστοτέληraquo προϋπολογισμοῦ11823099 εὐρώ Ξεκινᾶ ἡ ἐκτέλεση τοῦ ἔργου καί στό φ20815-1-2013 σ 9 γράφει

ndash Ἑορτάσθηκε στήν Ἀρναία ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρω-τομάρτυρος Στεφάνου καί τά 200 χρόνια τῆς ἀνέγερσηςτοῦ Ναοῦ 1812-2012

bull Τό περιοδικό laquoΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑraquo (Θεσσαλονίκη) τχ475Σεπτ-Ὀκτ 2012 σσ 280-282 γράφει

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ὁ Μακεδονικός Ἀγώνας Α΄ Γε-νικά (Στή σελ 282 γίνεται ἀναφορά στούς Ἀρναιῶτεςἀδελφούς ταγματάρχη Μαυρουδῆ καί γιά τόν ΘεοχάρηΓερογιάννη οἱ ὀποῖοι τό 1902 εἶχαν ἱδρύσει στήν Ἀθήναὅπου ἔμεναν τόν κεντρικό Μακεδονικό Σύλλογο ὁὀποῖος ἐνημέρωνε τούς ἐλεύθερους Ἕλληνες γιά τάσυμβαίνοντα στή Μακεδονία καί στρατολογῶντας ἐθε-λοντές ἔστελνε ὀλιγομελῆ στρατιωτικά ἀνταρτικά σώ-ματα στή δεινοπαθοῦσα ἀπό τούς Τούρκους καί τούςΒουλγάρους Μακεδονία)

bull Τό περιοδικό laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo στό τχ 71Σεπτ-Ὀκτ 2012γράφει

ndashΓιώργου Ζωγραφάκη 2 Νοεμβρίου 1912 Ἡ ἐπίσημη ἀπε-λευθέρωση τῆς Χαλκιδικῆς (Ἀναφέρεται καί στήν ὑποδοχήτοῦ Οὐλαμοῦ τοῦ Ἀνθυπολοχαγοῦ Ἰω Ἀλεξάκη στήνἈρναία) σ 6

Στό τχ 72Νοε-Δεκ 2012 σσ 6-11 γράφειndashΓιάννη Δ Κανατἀ Τά laquoΔεκεμβριανάraquo τοῦ 1916 στόν Πο-

λύγυρο (Στίς σσ 8-10 γίνεται ἀναφορά στά γεγονότα τῆςἈρναίας ὅπως περιγράφονται ἀπό τόν ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους στά laquoΧρονικά Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας)raquo τά ὁποῖα δημοσιεύθηκαν σέ συνέ-χειες στά τεύχη 78-812010 τοῦ περιοδικοῦ μας καί ἀπότόν γιατρό-βουλευτή Γρηγόριο Σαραφιανό στό ἈρχεῖοἘγγράφων του τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε σέ συνέχειες στάτεύχη 86-932011 τοῦ περιοδικοῦ μας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΖΑΤΟΥΝΑ - ΜΑΡΚΟΥ-ΒΛΟΓΓΟΣraquo φ270Σεπτ-Ὀκτ 2012 σ 4 γράφει

ndash (Νικόλη Φίλη) Λώρης Ἰωάν Θανόπουλος (Ἀναφέρεταιστό ἡλιακό ὡρολόγιο πού ὑπάρχει στό Κωδωνοστάσιο τοῦ ἹΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας κατα-σκευασμένο ἀπό τόν Ζατονίτη Λορέντζο (Λώρη) Θανόπουλοτό 1939) (Φωτοτυπία τοῦ δημοσιεύματος βλέπε στό τχ982013 στή στήλη laquoΟ ΤΥΠΟΣ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑraquo)

Ε Ν Τ Υ Π Α Π Ο Υ Λ Α Β Α Μ ΕΒΙΒΛΙΑ-ΑΝΑΤΥΠΑ

bull Τρύφωνος Τσομπάνη Μορφές τῆς Ἱστορίας τοῦ ΛαγκαδᾶΛαγκαδάς 2006 σσ 72 (Προσφορά τοῦ συμπατριώτη μας κἈστ Θ Καραστέριου)

bull Ἀθανασίου Δ Οἰκονόμου Στερεότυπες καί ἀστήρικτες ἀπό-

ψεις ἤ συνεχής ἔρευνα γιά τήν τοπική μας Ἱστορία ΒόλοςὈκτώβριος 2011 σσ 23

bull Ἀρχιμ Χρυσοστόμου Μαϊδώνη Τό μαρτύριο τῆς φωτιᾶς Τόμαρτύριο τῶν ἕξι παρθενομαρτύρων τοῦ Γεροπλατάνου Χαλ-

31

κιδικῆς (1854) Γεροπλάτανος 2012 σσ 32bull Νικόλη Π Φίλη Ἡ παιδεία στή Ζάτουνα ἀπό τήν Τουρκοκρα-

τία ἕως τό 1973 Ἀθήνα 2012 σσ 512 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀπο-στολή τοῦ βιβλίου γιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Γέροντος Δανιήλ Κατουνακιώτου Περί Παρθενίας (ἜκδοσιςἹεροῦ Ἡσυχαστηρίου Ἀδελφότητος Δανιηλαίων) ἍγιονὌρος 2009 σσ 78 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀποστολή τοῦ βιβλίουγιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Ἡ Πιάβιτσα τῶν Σιδηροκαυσίων καίτό ἐξωκκλήσι τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Θεσσαλονίκη 2012 σσ125 [Γίνεται ἀναφορά καί στή Λιαρίγκοβη Στή σελ 23 κα-ταγράφεται στά χωριά τῆς ΒΑ Χαλκιδικῆς μέ τά φορολογού-μενα νοικοκυριά κατά τά ἔτη 1519 1527 καί 1568 στή σελ 27ἀναφέρεται σέ ἰδιοκτησίες Λιαριγκοβινῶν τό 1873 στήν Πιά-βιτσα στή σελ 49 ἀναφέρεται στήν Ἐκπαιδευτική δραστη-ριότητα τοῦ δασκάλου Ν Βουργαρελίδη παραπέμποντας σέσχετικό ἄρθρο τοῦ ΔΚ στό περ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τχ 632004 σσ3-4 καί στή σελ 82 ἀναφέρεται στόν laquoἸσχυρό ἄνδρα τῆς Λια-ρίγκοβης Γερογιάννηraquo]

bull ndash Ἡ πανήγυρη τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου στήν Πιάβιτσα Φωτο-γραφική διαδρομή (1926-2011) Θεσσαλονίκη 2012 σσ 95 [ Στήσελ 69 δημοσιεύεται φωτογραφία μέ τούς μακαρίτεςἈρναιῶτες ὀργανοπαῖχτες Χριστόδουλο Ἀρβανίτη καί ΠέτροΖυγούρη τή 10ετία τοῦ 1980]

bull Κωνσταντίνου Ἰ Χιόνη Ἱστορική ἐξέλιξη τῆς ἀπονομῆς τῆς δι-καιοσύνης στή Θάσο (1709-1912) Ὄργανο ἀπονομῆς τοῦ δι-καίου τά δάση τῆς Θάσου φορολογούμενες γαῖες ὁ θεσμόςτῆς χρησικτησίας τίτλοι ἰδιοκτησίας καί νομολογία Θάσος2012 σσ 187

bull Περιοδικοῦ laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo τοῦ Λαογραφικοῦ Ὁμίλου Πολυ-γύρου Πολύγυρος Ὁ τόπος καί οἱ ἄνθρωποι (ἘπιμέλειαΓιάννης Κανατάς) Πολύγυρος 2010 σσ 347 [Στή σελίδα 65δημοσιεύεται ὁλοσέλιδη φωτογραφία τῆς Φιλαρμονικῆς τοῦΠολυγύρου μέ τόν διευθυντή της ἀρχιμουσικό Ἄγγελο Κω-δούνη ἀπό τήν Ἀρναία καί στή σελίδα 87 δημοσιεύεται ὁλο-σέλιδη φωτογραφία γνωστή ἀπό ἄλλες ἀλλοῦ δημοσιεύσειςτης στήν ὁποία εἰκονίζεται Σῶμα Προσκόπων τοῦ 1912 μέ(ἀρχηγό) τόν ὁπλαρχηγό Ἀθ Μινόπουλο καί ἀρκετούς Λια-ριγκοβινούς]

bull Ἱερομ Βενεδίκτου Νεασκητιώτη Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιο-ρείτου Συναξαριστής (μέ ἐνσωματωμένο τό Νέο Μαρτυρο-λογόγιο καί τό Νέο Ἐκλόγιο) ἀπόδοση στή ΝεοελληνικήἜκδοσις Συνοδίας Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου Ἱερά ΚαλύβηlaquoΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝraquo Νέα Σκήτη-Ἅγιον Ὄρος Τόμος Α΄2011 σελ 456middot Τόμος Β΄ 2011 σελ 431middot Τόμος Γ΄ 2011 σελ

437middot Τόμος Δ΄ 2012 σελ 351middot Τόμος Ε΄ 2012 σελ 398 καίτόμος ΣΤ΄ 2012 σελ 490 (Φιλολογική ἐπιμέλεια Δημ ΘΚύρου)

bull Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους Ἀρχιμ Εὐσέ-βιος Βίττης Ἀναφορά στόν ἀγώνα του καί τήν μαρτυρία του(1927-2009) Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 40

bull Ἀρχιμ Εὐσεβίου Βίττη Βίος καί Πολιτεία τοῦ δικαίου καί πο-λυάθλου Ἰώβ (Ἀνάλυση στό βιβλίο τοῦ Ἰώβ) τόμοι Α΄ ἍγιονὌρος 2010 σσ 456 καί Β΄ Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 615(Ἔκδοση Ἱ Μ Ὁσίου Γρηγορίου)middot μέ τήν ἀφιέρωση laquoΣτόνἀγαπητό ἀδελφό κ Δημήτριο Κύρου καθηγητή μέ βαθειάἐκτίμησι καί ἐγκάρδιες εὐχές ὑπέρ ὑγείας καί σωτηρίαςαὐτοῦ καί τῶν τέκνων του Ὁ Καθηγούμενος dagger Ἀρχιμ Γεώρ-γιος 114-12-2011raquo

(Τά παραπάνω δύο βιβλία ndashμαζί μέ τό περιοδικό laquoΟ ΟΣΙΟΣ ΓΡΗ-ΓΟΡΙΟΣraquondash προσφέρθηκαν στόν Ἐκδότη-Διευθυντή τοῦ πε-ριοδικοῦ μας ἀπό τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ Μονῆς Ἀρχιμ Γεώρ-γιο Καψάνη στίς 14-12-2011 κατά τήν ἐπίσκεψή του στήΜονή καί στό Γραφεῖο του ὅπου τοῦ πρόσφερε γιά τή Βι-βλιοθήκη τῆς Μονῆς τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo τοῦ ὁποίου ἡΜονή εἶναι ἀποδέκτρια καί τό βιβλίο του γιά τόν Μητροπο-λίτη Σωκράτη)

bull Νίκου Χρ Ἀλιπράντη Ἀντιφωνήσεις Ἀθήνα 2011 σσ 95bull Μαριάνθης Φ Παλάζη Ἕνα ὄνομα δύο τόποι Ἐπιβάτες Ἀνα-

τολικῆς Θράκης Νέοι Ἐπιβάτες Θεσσαλονίκης Ἀθήνα 2009σσ 240

bull Δήμου Κιμώλου Οἱ ρίζες τῶν κοινῶν παραδοσιακῶν Κιμώλου-Σερίφου (Λαογραφική ἔρευνα Θοδωρής Γ Λιβάνιος) Κίμω-λος 2011 σσ 63

bull Ἀντιστρατήγου Ἰωάννη Ἠλία Ἀλεξάκη Ἐγκώμιον ΓενναίουΣτρατηγοῦ ἐναρέτου πατριώτη Ἰωάννη Σωτ Ἀλεξάκη Ἡρά-κλειο 2012 σσ 32

bull Στέλιου Παπαθανασίου Ὁ Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης στάἄδυτα τῆς δημοσιογραφίας Ἀθήνα 2008 σσ 46

bull Δημ Θ Κύρου Δύναμη εἰρήνης ἡ Ὀρθοδοξία [Ἀνάτυπο ἀπότό βιβλίο laquoΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ldquoΗ ΟΡΘΟ-ΔΟΞΙΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑrdquo ndashΤΑ ΔΗ-ΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥraquo Θεσσαλονίκη 1994 σσ 83-96]Θεσσαλονίκη 2010

bull ndash laquoΧριστός ἐτέχθηraquo - Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ καί ἡ laquoἐπί γῆςεἰρήνηraquo - Ἡ Διήγηση τοῦ φιλοσόφου Ἀφροδιτιανοῦ γιά τά πα-ράδοξα μυστήρια πού ἔγιναν στήν Περσία στόν καιρό τῆς Γεν-νήσεως τοῦ Χριστοῦ γιά τούς Μάγους καί γιά τόν ἈστέραἈρναία Χριστούγεννα 2010 σσ 40

bull Τέκνα dagger Χαρίκλειας (ΓιῶργοςἙλένη Καίτη Μαρία) Δημητρα-κούδη (Θεσνίκη) 100 euro(34074 δρχ )

bull Πάχτας Θ Ἱπποκράτης (Θεσνίκη) 50 euro(17037 raquo )bull Κατσαμάνης Νικ (Σέρρες) 50 euro(17037 raquo )bull Βλάχτσης Νικ (Ἀθήνα) 50 euro(17037 raquo )bull Μπύρου Γρ Σουλτάνα (Ἀρναία) 40 euro(13629 raquo )bull Ρήγας Ἰω Δημ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Δημητρακούδης Ν Γεωργ (Ἀθήνα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Κατσαμούρης Γεώργ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Λαζαρίδης Χαρ (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρήγας Ν Κων (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )

bull Καρτσιώτης Μιχ (Πετροκέρασα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Μπάλλα-Σιέρου Στέλλα (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Καραμίχος Ἰω (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Χιονίδης Χ Γεώργιος (Βέροια) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρέμπελος Χρ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Βαλιάνος Θεολ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Βαλιάνος Στυλ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Κοτσάνης Κων (Θεσνίκη) 10 euro ( 3407 raquo )bull ΚΠ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κοκκαλιάρης Βασ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κωνσταντινίδου Νόρα (Δράμα) 10 euro ( 3407 raquo )bull Τζιτζιρίκας Ἰω Ἀστ 05 euro ( 1704 raquo )

ΟΙ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΕΣ ΜΑΣΓιά τή συνέχιση τῆς ἔκδοσης τοῦ περιοδικοῦ μας βοήθησαν οἰκονομικά καί εὐχαριστοῦμε οἱ

Ἡ σελίδα 163 από τόν Κώδικα Ληψοδοσίας (Κατάστιχο) τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1916-1947)ὅπου ἀναγράφονται τά ὀνοματεπώνυμα τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ἐπιτρόπων τοῦ ἔτους 1922 (πρίν ἀπό 91 χρόνια)

11

ἕνα μέλος θεωρεῖται δωρεά του Καί πρόσωπα πού δέν εἶνε μέλη μποροῦν νά δώσουν δωρεές ἀλλrsquoαὐτές πρέπει νά τίς δεχτεῖ πρίν μέ ἀπόφασή της ἡ Γεν Συνέλευση

Ἄρθρο 7ο Πρός τό παρόν καί ὅσο δέν τό μεταβάλλει ἡ ἁρμόδια Γεν Συνέλευση τό ποσό τῆς συν-δρομῆς ὁρίζεται σέ πενήντα λεπτά τόν μῆνα

Ἄρθρο 8ο Τό Σωματεῖο διοικεῖται ἀπό τήν ὁλομέλειά του πού συνεδριάζει ταχτικά σέ Γενική Συ-νέλευση μιά φορά τήν ἑβδομάδα σέ μέρα πού ὁρίζει κάθε χρόνο ἡ Γενική Συνέλευση πού ἐκλέγεικαί τήν Ἐφορία Τά ζητήματα πού θά συζητηθοῦν πρέπει νά τοιχοκολλοῦνται τρεῖς ἡμέρες πρίν στόΚατάστημα τοῦ Σωματείου ἀλλοιῶς μένουν νά συζητηθοῦν τήν κατόπι βδομάδα Ἡ Γεν Συνέλευσηεἶνε σέ ἀπαρτία ἅμα εἶνε ἑφτά μέλη

Ἄρθρο 9ο Οἱ ἀποφάσεις στίς Γενικές Συνελεύσεις λαβαίνονται μέ μυστική ψηφοφορία ndashκαί ἄνἕνα μόνο μέλος τό ζητήσειndash καί μέ πλειοψηφία ἀπόλυτη τῶν μελῶν πού εἶναι παρόντα

Ἄρθρο 10ο Τήν ὁλομέλεια τήν ἀντιπροσωπεύει ἐξώδικα ἤ δικαστικά ἐκτελεῖ τίς ἀποφάσεις τηςκαί κάνει ὅλη τήν ἄλλη καθημερινή ὑπηρεσία τοῦ Σωματείου μιά Ἐφορία ἀπό τρεῖς κοσμήτριες ἀπότίς ὁποῖες δύο καί μόνον ἀρκοῦν γιά νά ἐνεργήσουν νομίμως καί ἐγκύρως Τήν Ἐφορία τήν ἐκλέγεικάθε χρόνο ἡ ὁλομέλεια στήν πρώτη της ταχτική Γεν Συνέλευση τοῦ μηνός Ἰανουαρίου Ἡ ἐκλογήγίνεται πάντοτε μέ μυστική ψηφοφορία καί μέ σχετική πλειοψηφία Ἄν δύο ἤ περισσότερες ὑποψή-φιες ἰσοψηφιστοῦν ξαναγίνεται ψηφοφορία καί ἡ Συνέλευση ἐκλέγει ὑποχρεωτικά μίαν ἀπό αὐτέςἩ ἐφορευτική περίοδος βαστᾶ ἕνα χρόνο ἀρχίζοντας στίς δέκα πέντε Ἰανουαρίου ἕως τίς 15 Ἰανουα-ρίου τοῦ ἄλλου χρόνου

Ἄρθρο 11ο Τό ἴδιο μέλος δέν εἰμπορεῖ νά ἐκλεχτεῖ κοσμήτρια παρά πάνω ἀπό δυό χρονιές κατάσειρά Γιά νά ἐκλεχτεῖ ξανά πρέπει νά μεσολαβήσουν δύο ἄλλες χρονιές

Ἄρθρο 12ο Ἄν στό ἀναμεταξύ τῆς χρονιᾶς γιά ὁποιοδήποτε λόγο πάψει ἡ ὑπηρεσία μιανῆς ἤπερισσοτέρων ἀπό τίς κοσμήτριες γίνεται ἀναπληρωματική ἐκλογή γιά τό ὑπόλοιπο τῆς χρονιᾶς

Ἄρθρο 13ο Δέν εἰμπορεῖ νά γίνη κοσμήτρια καί ἄν εἶνε παύει ὅποια ἀπουσιάζει ἀπό τή Λια-ρίγκοβη γιά περισσότερο ἀπό ἕνα μῆνα στό χρόνο

Ἄρθρο 14ο Ἡ συνέλευση πού ἐκλέγει κάθε χρόνο τίς κοσμήτριες ἐξετάζει καί ἐγκρίνει τούς λο-γαριασμούς πού τῆς παρουσιάζει ἡ Ἐφορία πού πρόκειται νά ἀποχωρήσει

Ἄρθρο 15ο Οἱ τρεῖς κοσμήτριες μοιράζονται ἀναμεταξύ τους τήν ὑπηρεσία Ἡ μιά παίρνει τό Τα-μεῖο ἡ ἄλλη τό γραφεῖο καί ἡ τρίτη τή διεύθυνση τῶν συνελεύσεων

Ἄρθρο 16ο Καμμιά εἴσπραξη δέν εἶνε ἔγκυρη χωρίς ἀπόδειξη ὑπογραμμένη ἀπό τήν Ταμία καίμιά τοὐλάχιστο ἀπό τίς δύο ἄλλες κοσμήτριες

Ἄρθρο 17ο Ἀπαγορεύεται νά μένουν στό Ταμεῖο τοῦ Σωματείου πάνω ἀπό χίλιες δραχμές Κάθεποσό πέρα ἀπό τίς χίλιες δραχμές πρέπει νά κατατίθεται στήν Ἐθνική Τράπεζα τῆς Ἑλλάδος

Ἄρθρο 18ο Μέλος πού δέν ἔχει πληρωμένη τή συνδρομή του δέν ἔχει δικαίωμα οὔτε νά συζη-τήση οὔτε νά ψηφίσει σέ Γεν Συνέλευση οὔτε νά ἐκλεχτεῖ κοσμήτριαmiddot καί ἄν καθυστερήση παράπάνω ἀπό τρεῖς μῆνες χωρίς βάσιμη καί εὔλογη αἰτία παύει νά εἶνε μέλος καί ξεγράφεται τήν 100ήἡμέρα ἀπό τήν καθυστέρηση laquoαὐτοδικαίωςraquo Τό ἴδιο ξεγράφεται ἀλλά μέ ἀπόφαση τῆς Γεν Συνε-λεύσεως καί ὅποιο μέλος δίχως βάσιμη δικαιολογία ἀπουσιάσει περισσότερο ἀπό 8 Συνελεύσεις σέμιά τριμηνία Μέλος πού ξεγραφτεῖ δέν ξαναγράφεται παρά ἄν προταθῆ σύμφωνα μέ τό ἄρθρο 4ο

Ἄρθρο 19ο Ὅσα δέν προβλέπει τό παρόν Καταστατικό τό κανονίζουν οἱ κανονισμοί πού θά ψη-φιστοῦν ἀπό το Σωματεῖο μέ τόν καιρό ἀναλόγως μέ τίς ἀνάγκες ὡς οἱ Νόμοι τοῦ Κράτους γιά τάΣωματεῖα

Ἄρθρο 20ό Τό παρόν δέν μπορεῖ νrsquo ἀλλάξει παρά μέ ἀπόφαση τῆς πρώτης Γεν Συνέλευσης τοῦἸανουαρίου τρεῖς χρονιές κατά σειρά

Ἐψηφίστηκε στή Λιαρίγκοβη τίς 11 Μαρτίου 1918raquo

Μετά τή ψήφιση τοῦ Καταστατικοῦ στή Συνέλευση ἔγινε σύμφωνα μέ τίς διατάξεις του (ἄρθρα 10-15) ἐκλογή Ἐφορίας ἀποτελούμενης ἀπό τρεῖς κοσμήτριες γιά τήν Α΄ Ἐφορευτική περίοδο Ὑποψήφιεςἦσαν οἱ Μαρία Χ Χατζηγεωργίου Μαρ Κ Δημητρακούδη Αἰκ Ρουκᾶ Ἄννα Ζ Ματθαιοπούλου ἈγλαΐαΤσακνάκη Ἀναστασία Πητούλα Ὄλγα Χασιώτη Ὄλγα Κατερινάρη Κατίνα Κοτσάνη Μπηγίνα Τσα-κνάκη καί Κατίνα Τσιμακοπούλου οἱ ὁποῖες ἔλαβαν 19 19 17 14 9 7 7 6 2 1 καί 1 ψήφους ἀντί-στοιχα σύμφωνα μέ τίς ὁποῖες τίς τρεῖς θέσεις τῶν κοσμητριῶν κατέλαβαν οἱ Μ Χατζηγεωργίου ΜΔημητρακούδη καί Αἰκ Ρουκᾶ πού δέχθηκαν τήν ἐντολή

12

Στή συνέχεια ἡ Συνέλευση α΄) ἀνέθεσε στήν Ἐφορία laquoνά ἐνεργήση δίχως ἀναβολή σύμφωνα μέ τόνΝόμο γιά νά ἀναγνωριστῆ τό Σωματεῖο β΄) ἀποφάσισε γιά τό τρέχον ἔτος (1918) laquoνά γίνωνται οἱ συ-νελεύσεις κάθε Κυριακή ἀπόγευμαraquo καί γ΄) ἀποφάσισε ὁμόφωνα laquoνά ἐκφραστῆ εὐγνωμοσύνη στόν Πα-νιερώτατο Ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦ κ(αί)΄ Ἁγ Ὅρους γιά τήν πρωτοβουλία πού ἔλαβε στήν ἵδρυσι τοῦΣωματείουraquo καί δόθηκε laquoἐντολή στήν Ἐφορία νά τοῦ ὑποβάλη ἀντίγραφο τοῦ παρόντος Πρακτικοῦraquo

Τό Πρακτικό μετά τή σύνταξή του διαβάσθηκε laquoφωναχτάraquo ἐπικυρώθηκε καί ὑπογράφηκε laquoἀπό τίςπαροῦσες ἐξόν ἀπό ἐκεῖνες πού δηλώνουν ἄγνοια γραφῆςraquo ὡς ἑξῆςlaquo(ὑγ) Λασκαρίνα Ἀ Πιτούλα ὑγ Δέσπω Κ Κοκκαλιάρη

raquo Θάλεια Ἀ Καλυβιώτου raquo Μαρ Ν Τζημώκαraquo Μπηγί(να) Χ ΣΣττακνάκη raquo Ἀναστασία Γ Πιτούλαraquo Ἀγλαϊα Κ Τσακνάκη raquo Μαρ Χαδευτοῦ Τσακνάκηraquo Ἀρίστη Μανταλίδου raquo Ἄννα Ζ Ματθαιοπούλουraquo Χρυσώ Ἀ Ἀμπίου ἀγράμματος raquo Αἰκατ Α Παπαδήμουraquo Αἰκατ Κουσούφη (Ξούφη) raquo Σουλτάνα Γ Ματσίγγουraquo Μαρία Γ Βαγγιᾶ raquo Τατάνα Ἰ Μαυροδάρα ἀγράμματοςraquo Αἰκατ Θ Βαγγιᾶ ἀγράμματος raquo Ἑλένη Γ Μπογιατζῆ ἀγράμματοςraquo Ὄλγα Κατερνάρη raquo Μαρία Ἰ Πιτέρηraquo Μαρ Χ Χατζῆ Γεωργίου raquo Πουλχερία Ρουκᾶraquo Ὄλγα Χασιώτη raquo Μηλιά Ἀ Παπαθεοχάρηraquo Αἰκατ Ἰ Ρουκᾶ raquo Ἄννα Κουδούνη ἀγράμματοςraquo Κατίνα Ἰ Κοτσάνη raquo Ἑλένη Μπισάδουraquo Μαρία Κ Δημητρακούδη raquo Ἀγλαΐα Παπακωνσταντίνουraquo Μαρ Α Σμαραγδῆ

(ὑγ) Ἀναστασία Ἰ Κοτσάνηraquo Κατίνα Ν Τσιμακοπούλουraquo Ἀναστασία Δίμκαraquo Δ Ἰ Λαχωβάρη

Διά τήν ἀκρίβειαν τῆς ἀντιγραφῆςΛιαρίγκοβη 19 Μαρτίου 1918

Αἰκ Ρουκᾶ Μαρία Δημητρακούδη Μαρία Χρ ΧατζηγεωργίουraquoΤό Πρακτικό ὑπέγραψε τελευταία καί ἡ Διευθύντρια τῆς Συνέλευσης Δ Ἰ ΛαχωβάρηΣτίς 19 Μαρτίου 1918 ἡ Ἐφορία τοῦ Σωματείου ὑπέβαλε σέ ἄπταιστη καθαρεύουσα γλωσσική μορφή

laquoΠρός τόν Κον Πρόεδρον τοῦ Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης Εἰς Θεσσαλονίκηνraquo Αἴτηση τοῦ ΣωματείουlaquoἝνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ldquoἡ Ἁγία Παρασκευήrdquoraquo μέ ἀριθμό Πρωτοκόλλου 1 καί τήν παραπάνωἡμεροχρονολογία συνοδευόμενη ἀπό δύο ἀκριβῆ ἀντίγραφα τοῦ Πρακτικοῦ τῆς Συνέλευσης (ὑπο-γραμμένο ἀπό τά μέλη τῆς Ἐφορίας) μέσα στό ὁποῖο ἦταν ἐνσωματωμένο καί τό Καταστατικό καί χω-ριστό Πίνακα τῶν Μελῶν πού ὅλα κατοικοῦσαν στή Λιαρίγκοβη μέ τήν ὁποία (αἴτηση) παρακαλοῦσενά ἐνεργήση laquoὅτι δεῖ ὅπως ἀναγνωρισθεῖ κατά τόν Νόμονraquo τό Σωματεῖο

Ἡ Αἴτηση ὑπογράφεται ἀπό τά μέλη τῆς Ἐφορίας καί χαρτοσημαίνεται μέ laquoΧΑΡΤΟΣΗΜΟΝ ΕΛΛΗ-ΝΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΕΩΣraquo τῶν 50 λεπτῶν καί αὐτούσια ἔχει ὡς ἑξῆςἈρ 1Λιαρίγκοβη 19 Μαρτίου 1918

ΠρόςΤόν Κον Πρόεδρον τοῦ Πρωτοδικείου

ΘεσσαλονίκηςΕἰς Θεσσαλονίκην

Αἴτησις Τοῦ Σωματείου laquoἝνωσις ἙλληνίδωνΛιαριγκόβης ldquoἩ Ἁγία ΠαρασκευήrdquoraquoΠερί Ἀναγνωρίσεως Οἱ ὑποφαινόμενοι Αἰκατερίνη Ρουκᾶ Μαρία Χατζῆ Γεωργίου

καί Μαρία Δημητρακούδη ὡς κοσμήτριαι τοῦ νεοσυστάτουσωματείου laquoἝνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ldquoἡ Ἁγ Παρα-

13

Σημειώσεις1 Τά Ἔγγραφα αὐτά ἦρθαν σέ γνώση μας στίς 12 Ἰουνίου 2008 ὕστερα ἀπό σχετική ἐνημέρωσή μας ἀπό ὑπάλ-

ληλο τοῦ ΙΑΜ ὁ ὁποῖος καί μᾶς παρέδωσε ἐπί τόπου τόν σχετικό Φάκελλο γιά ἔρευνα Γιά τήν ἐξυπηρέτηση αὐτήεὐχαριστοῦμε θερμότατα τό Ἱστορικό Ἀρχεῖο Μακεδονίας πού γιά ὅσους ἐπιθυμοῦν νά μάθουν βρίσκεται στήνὁδό Παπαναστασίου 21 (στάση laquoΕὐκλείδηraquo) καί εἶναι ἀπό χρόνια ἀποδέκτης τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo

2 Βλέπε Ἀ(θηνᾶς) Γ(αϊτάνου)-Γ(ιαννιοῦ) Ἕνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ΕΛΛΗΝΙΣ τχ 2 (1925) σ 31Ἀθηνᾶς Γαϊτάνου-Γιαννιοῦ Πολίτες λόγιοι πού ἐγνώρισα Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμε-

σκευήrdquoraquo ἔχομεν τήν τιμήν νά σᾶς ὑποβάλωμεν δύο ἀντίγραφατοῦ πρακτικοῦ τῆς ἱδρύσεως τοῦ εἰρημένου σωματείου εἰς τόὁποῖον περιλαμβάνεται καί τό Καταστατικόν του ἐπίσης δέ χω-ριστά πίνακα τῶν μελῶν τά ὁποῖα ἅπαντα κατοικοῦσιν εἰς τήνΛιαρίγκοβην καί σᾶς παρακαλοῦμεν ὅπως εὐαρεστούμενοςἐνεργήσηται ὅτι δεῖ ὅπως ἀναγνωρισθεῖ κατά τόν Νόμον τόΣωματεῖον μας

Αἰκατερίνη ΡουκᾶΜαρία ΧατζηγεωργίουΜαρία Δημητρακούδη

Δέν γνωρίζουμε πότε ἀκριβῶς ἐκδόθηκε ἡ ἀπόφαση ἀναγνώρισης τοῦ Σωματείου ἀπό τό Πρωτο-δικεῖο Θεσσαλονίκης Στηριζόμενοι στό μεταγενέστερο καί μέ ἄλλο χέρι γραμμένο Σημείωμα πάνωστό Ἔγγραφο τῆς Αἴτησης laquo4-4-1918 Ζωγράφος Οἰκονόμου Κυριακόπουλος Σκούρας καί Δraquo (μήἀναγνώσιμος) ὑποθέτουμε ὅτι ἡ ἀναγνώριση ἔγινε τόν Ἀπρίλιο τοῦ 1918 μέ δικαστές τούς παρα-πάνω ἀναγραφόμενους

Ὁ ὑποβληθείς στό Πρωτοδικεῖο Θεσσαλονίκης Κατάλογος τῶν μελῶν τοῦ Σωματείου ἔχει ὡςἑξῆς1 Ἀρίστη Μανταλίδου 13 Αἰκατ Δ Ξούφη 24 Μαρία Ν Τζιμόκα2 Κατίνα Ἰ Κοτσάνη 14 Χρυσώ Ἀ Ἀμπίου 25 Κατίνα Τσιμακοπούλου3 Λασκαρίνα Ἀ Πιτούλα 15 Ἀγλαΐα Παπακωνσταντίνου 26 Ἄννα Ζ Ματθαιοπούλου4 Θάλεια Ἀ Καλυβιώτου 16 Ἀναστασία Δίμκα 27 Αἰκ Παπαδήμου5 Μαρία Γ Βαγγιᾶ 17 Μαρία Ἰ Πιτέρη 28 Σουλτάνα Ματσίγκου6 Αἰκατ Θ Βαγγιᾶ 18 Ἀναστασία Ἰ Κοτσάνη 29 Σουλτάνα Μαυροδάρα7 Μπηγίνα Χρ Τσακνάκη 19 Μαρία Δημητρακούδη 30 Ἑλένη Μπισάδου8 Ὄλγα Κ Κατερινάρη 20 Μαρία Ἀ Σμαραγδῆ 31 Ἀναστασία Γ Πιτούλα9 Μαρ Χ Χατζῆ 21 Δέσπω Κοκκαλιάρη 32 Μηλιά Παπαθεοχάρη

10 Ἀγλαΐα Κ Τσακνάκη 22 Ἑλένη Γ Μπογιατζῆ 33 Πουλχερια Ρουκᾶ11 Ὄλγα Ἰ Χασιώτη 23 Μαρία Χ Τσακνάκη 34 Ἄννα Κουδούνη12 Αἰκατ Ἰ Ρουκᾶ

Αὐτές τίς πληροφορίες παρέχουν τά ἀναφερόμενα καί γιά πρώτη φορά δημοσιευόμενα τρίαἜγγραφα (Πρακτικό-Καταστατικό Αἴτηση ἀναγνώρισης καί Κατάλογος Μελῶν) γιά τό πολύ σημαν-τικό καί ἀξιόλογο γυναικεῖο Σωματεῖο τῆς Λια-ρίγκοβης (Ἀρναίας) πού λειτούργησε καίπρόσφερε πνευματικά καί ὑλικά στούς κατοί-κους της ἀλλά καί στούς κατοίκους τῶν γειτο-νικῶν χωριῶν Παλαιοχώρι Νεοχώρι καί ΜεγάληΠαναγία ὅπου εἶχε Παραρτήματα ἀπό τό 1918μέχρι τό 1940 ὁπότε καί διαλύθηκε λόγω τοῦἙλληνο-ἰταλικοῦ Πολέμου40 Διάδοχο Σωματεῖοἦταν ὁ laquoΓυναικεῖος Πολιτιστικός ΣύλλογοςἈρναίαςraquo ὁ ὁποῖος ἱδρύθηκε τό 1982 καί λει-τούργησε μέχρι τό 1992 Ἀπό τότε ἡ Ἀρναία στε-ρεῖται τέτοιου Συλλόγου

ΔΗΜΗΤΡΑ ΞΙΟΥΦΗ-ΚΥΡΟΥΜιά Ἑλληνίδα Λιαριγκο-

βινή - Ἀρναιώτισσα πούlaquoἔφυγεraquo πρόωρα (dagger 24-6-2007)

(Χρημάτισε καί Ἀντιπρό-εδρος τοῦ Γυναικείου Πολι-τιστικοῦ Συλλόγου Ἀρναίαςτό 1991)

laquo Ε ἰ ς micro ν ή micro η ν raquo

14

ρίου Σωκράτης Σταυρίδης Ἀθήνα 1954 σσ 26-28 Σουσάνας Ρουκᾶ α΄ Ἁγία Παρασκευή καί ὁ ἀείμνηστος Σωκρά-της 1 Ἐφημ laquoΑΝΤΙΛΑΛΟΙ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo φ 46Αὔγ-Σεπτ 1981 σ 2 καί 2 Σκόρπια ἀνάτυπα Θεσσαλονίκη 1991σσ 55-58 καί β΄ 8 Μάρτη Παγκόσμια ἡμέρα τῆς γυναίκας Ἡ Ἀρναιώτισσα γυναίκα Μιά ἱστορική ἀναδρομή τῆςπροσ φορᾶς της στόν τόπο μας ὅπ 1 φ 50Μάρτ 1982 σ 4 καί 2 σσ 72-75 Δημ Θ Κύρου 1 Γυναικεῖο Σωμα-τεῖο στή Λιαρίγκοβα στά 1918 ΑΡΝΑΙΑ τχ 3Ἰαν-Φεβρ 1989 σ 8 2 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ τχ 70Ἰαν-Μάρτ2006 σ 26 καί 3 1918 Γυναικεῖο Σωματεῖο στήν Ἀρναία Χαλκιδικῆς ΣΥΛΛΟΓΕΣ τχ 3172011 σ 1471 καί Ἠλέ-κτρας Παπαθανασίου Ἀρναία ἡ παλιά Λιαρίγκοβα Ὄψεις ἀπό τήν σχολική της ἐκπαίδευση καί τήν κοινωνία τηςστό τέλος τοῦ 19ου καί ἀρχές τοῦ 20οῦ αἰῶνα Θεσσαλονίκη 1999 σ 167

3 Ἦταν θυγατέρα τῆς ἀδελφῆς τοῦ ἐπισκόπου Φανῆς καί τοῦ Ἡρακλῆ Βασιάδη Παντρεύθηκε ἀρχικά τόν(ἀγνώστου ὀνόματος) Κοντόπουλο μέ τόν ὁποῖο ἀπέκτησε τόν Φαίδωνα καί μετά τόν πολιτικό μηχανικό ΓεώργιοΖωγραφίδη Ἀναφέρεται καί κληρονόμος τοῦ Μητροπολίτη στή Διαθήκη του γιά τήν διάθεση τῆς λιγοστῆς περι-ουσίας του (χρήματα ἔπιπλα βιβλία) Μετά τόν θάνατο τοῦ Μητροπολίτη (17-9-1944) φρόντισε γιά τό ἄνοιγμα τῆςΔιαθήκης του καί γιά τήν ἐκτέλεση τῶν ἐντολῶν του (Βλ παραπομπές τῆς Σημ 2 καί Δημ Κύρου α΄) Τό γενεα-λογικό δένδρο τοῦ Μητροπολίτη Σωκράτη Σταυρίδη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ 84Ἰούλ-Σεπτ 2009 σ 16 καί 2 Ὁ Μητροπο-λίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης Σταυρίδης (1866-1944) [Ἡ ζωή καί τό ἔργο του ὅπωςκαταγράφηκε στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo lt1989-2011gt καί ἄλλα ἔντυπα] Ἀρναία 2011 σσ 169 καί 170 (Σημ 9) καίβ΄) Ἡ Διαθήκη τοῦ Μητροπολίτη Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτη Σταυρίδη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ92Ἰούλ-Σεπτ 2011 σσ 12-13 15 16 καί 17 (Σημ 2) καί 2 Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ ὅπ σσ 225-227 229 230καί 231-232 (Σημ 2)

4 Δηλ στό Διδακτήριο τοῦ 1871 στό χοροστάσι5 Οἱ πρῶτες 14 ἦσαν κυρίες καί οἱ ἑπόμενες 20 ἦσαν δεσποινίδες6 Πρόκειται γιά τήν ἀδελφή τοῦ πατέρα τοῦ Ἐπισκόπου ἡ ὁποία τόν συνόδευσε στή Λιαρίγκοβη καί διέμενε

μαζί του (Βλ Ἀνωνύμου Ἡ σημερινή χειροτονία Τίς ὁ νέος Ἅγιος Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Βιογραφικαί Ση-μειώσεις ἐφημ laquoΜΑΚΕΔΟΝΙΑraquo φ 1066-11-1911 σ 3 καί Δημ Θ Κύρου α΄) Τό γενεαλογικό δένδρο ὅπ (1 καί2) καί β΄) Πρίν ἀπό 99 χρόνια Ὀκτώβριος-Νοέμβριος 1911 Ἡ ἐκλογή ἡ χειροτονία καί ἡ ἔλευση στή Λιαρίγκοβητοῦ Ἐπισκόπου Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σ 15 καί 2 Ὁ Μητροπο-λίτης Ἱερισσοῦ ὅπ σσ 189 καί 193

7 Σύζυγος τοῦ Ἰωάννη (Γιάγκου) Κοτσάνη [πού ἦταν μουχτάρης (κοινοτάρχης) καί προσωρινά δήμαρχος κατάτίς ἡμέρες τῆς Ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας τό 1912] (Βλ Μάνου Μανασσῆ ὅπ σ 162)

8 Ἦταν σύζυγος τοῦ Ἀγαπητοῦ Πιτούλα ἐξαδέλφου τοῦ Μακεδονομάχου (Τήν πληροφορία μοῦ ἔδωσε ὁἐγγονός της Ἀγαπητός Γ Πιτούλας καί τόν εὐχαριστῶ)

9 Ἴσως ἦταν θυγατέρα τοῦ παπα-Ἀθανασίου Καλυβιώτη (πού ἦταν ἕνας ἀπό τούς 6 ἱερεῖς τῆς Λιαρίγκοβηςτῶν ἀρχῶν τοῦ 20οῦ αἰῶνα πού εἰκονίζονται στή γνωστή φωτογραφία καί συμμετεῖχαν στή γνωστή ἀπεργία τῶνἱερέων τῆς Λιαρίγκοβης τό 1914)

10 Μητέρα τῆς ἀείμνηστης κυρα-Χαρίκλειας Τρικκαλιώτη - Δημητρακούδη σύζυγος τοῦ Γεωργίου Τρικκα-λιώτη (βλ Μάνου Μανασσῆ ὅπ σσ 160 καί 161 Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 σ 74 καί Δημ Θ Κύρου Γυ-ναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1) καί ἀδελφή τοῦ Μακεδονομάχου Ἀγαπητοῦ Πιτούλα (Τήν πληροφορία μοῦ ἔδωσε ἡθυγατέρα τῆς κυρά-Χαρίκλειας Ἑλένη καί τήν εὐχαριστῶ

11 Ἦταν σύζυγος τοῦ Θεοδώρου Τρικκαλιώτη (Βαγγιᾶ) καί μητέρα τοῦ Γεωργίου [Βλ laquoΣτρατολογικός Πίναξτῶν στρατευσίμων τῆς κλάσεως 1941 Κοινότης Ἀρναίαςraquo (ἀνέκδοτος τόν ὁποῖο συνέταξε ἡ laquoΠρωτοβάθμιος Ἐπι-τροπήraquo στήν Ἀρναία στίς 28-12-1939 καί ὑπογράφουν ὁ Πρόεδρος ὁ Γραμματεύς και ὁ Ἐφημέριος καί ὁ ὁποῖοςβρίσκεται laquoἐρριμμένοςraquo μέσα στό Βιβλίο Πρωτοκόλλου τῶν ἐτῶν 1939-1941)]

12 Πρόκειται γιά τή Μπηγίνα Ρήγα τοῦ Γεωργίου σύζυγο τοῦ Χριστοδούλου Τσακνάκη μέ τόν ὁποῖο ἀπέκτησετρία παιδιά (Χαϊδευτό Γεώργιο καί Βασίλειο) [ Βλ Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φω-τογραφία ΑΡΝΑΙΑ τχ 70Ἰαν-Μάρτ 2006 σ 26 Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 καί ΔημἸω Ρήγα Τό γενεαλογικό δένδρο τοῦ γένους Ρήγα ΑΡΝΑΙΑ τχ 98Ἰαν-Μάρτ 2013 σσ 17 καί 19 (Σημ 21)

13 Πρόκειται γιά τήν Ὄλγα Χατζηγεωργίου σύζυγο τοῦ Κων Κατερινάρη Εἶναι ἡ συντάκτρια τοῦ ἄρθρου laquoΑἱἡμέραι τῆς Λιαριγκοβινῆς (Ἐργασίαι τῶν γυναικῶν καί ἔθιμα τοῦ τόπουraquo) τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε μέ το ὄνοματῆς ἀδελφῆς της Αἰκατερίνης (βλ Σημ 17) στό μηνιαῖο περιοδικό τοῦ Ἐθνικοῦ Συμβουλίου τῶν Ἑλληνίδων (Ἀθήνα)laquoΕΛΛΗΝΙΣraquo (στά τεύχη 1-1 καί 1-2 τοῦ 1927 στίς σελίδες 182-185 καί 237-239 ἀντίστοιχα) καί ἀναδημοσιεύθηκε μέμερικό ὑπομνηματισμό τοῦ Δ Κύρου στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo (ὅπου λαθεμένα γράφεται ὡς ἐξαδέλφη ἡ Αἰκατε-ρίνη Σημ 2) στά τεύχη 34-36 (1997) σσ 9 3 καί 7 ἀντίστοιχα 41 (1998) σ 4 43 (1999) σ 3 46 (2000) σ 4 (ὅπουἀναφέρονται καί laquoαἱ θυγατέρες Χατζηγεωργίου) καί 51 (2001) σσ 6-7 (Γιʼ αὐτήν βλ καί Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σω-ματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

14 Ἦταν σύζυγος τοῦ Χρ Χατζηγεωργίου (ἤ Χατζῆ παπα-Γεωργίου) (Βλ Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

15 Πρόκεται γιά τήν Ἀγλαΐα Παναγιωτίδου σύζυγο Κ Τσακνάκη [Βλ Δημ Θ Κύρου Μιά παλιά φωτογραφίαὅπ (ὅπου ἀπό λαθεμένη πληροφορία τῆς κυρά-Χαρίκλειας Δημητρακούδη ἀναφέρεται ὡς δασκάλα) ΣουσάναςΡουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161]

16 Πρόκειται γιά τήν ῎Ολγα Παπαδοπούλου (Ταμπαρέλαινα) ἀγνώστου καταγωγῆς σύζυγο τοῦ Ἰω Χασιώτη(Βλ Δημ Θ Κύρου Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

15

17 Πρόκειται γιά τήν Αἰκατερίνη Χατζηγεωργίου σύζυγο Ἰωάννη Ρουκᾶ (Βλ Σημ 13)18 Μᾶλλον ἦταν θυγατέρα τοῦ Δημητρίου Μόσχου Ξιούφη καί τῆς Δέσποινας Κουτρουβέλη φωτογραφία τῶν

ὁποίων δημοσιεύθηκε στό ἐμπροσθόφυλλο τοῦ τεύχους 95Ἀπρ-Ἰούν 2012 καί φωτογραφία τοῦ σπιτιοῦ τῶνὁποίων δημοσιεύθηκε στό ὀπισθόφυλλο τοῦ τεύχους 93Ὀκτ -Δεκ 2011 καί στό ἐμπροσθόφυλλο τοῦ τεύχους94Ἰαν-Μάρτ 2012 τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo

19 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί τήν καταγωγή της20 Προφανῶς πρόκειται γιά τή συνονοματεπώνυμη της διδασκάλισσα πού ὑπηρέτησε στήν Ἀστική Σχολή Λια-

ριγκόβης κατά τό ἔτος 1908-1909 σταλμένη ἀπό τή Μητρόπολη Θεσσαλονίκης μέ 28 ὀθωμανικές λίρες τόν χρόνοκαί στό Δημοτικό Σχολεῖο Θηλέων Λιαριγκόβης ἀπό τό 1915 κ ἑ (ἄγνωστο μέχρι πότε) (Βλ Δημ Θ Κύρου Ἡἐκπαίδευση στήν Ἀρναία (Λιαρίγκοβη) στά χρόνια τῆς Τουρκοκρατίας καί μιά πρώτη ἀναφορά σέ ἀδημοσίευτοἀρχειακό ὑλικό ΑΡΝΑΙΑ τχ 18Ἰαν-Μάρτ 1993 σ 9 Ἐρατώς Ζέλλιου Ἡ παιδεία κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκο-κρατίας Πρακτικά τοῦ τετάρτου Πανελληνίου Συνεδρίου laquoἩ Χαλκιδική κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκοκρατίαςraquo Πο-σείδι Χαλκιδικῆς 13-15 Ὀκτωβρίου 1995 Θεσσαλονίκη 1998 σ 332) καί αὐτοτελῶς Θεσσαλονίκη χχ σ 86Ἠλέκτρας Παπαθανασίου ὅπ σ 95 καί Μ Μανασσῆ ὄπ σ 161 ὅπου ἀναγράφεται laquoἡ δασκάλα κ Ἀγλαΐαraquo

21 Λιαριγκοβινή ὑποδιδασκάλισσα καί διδασκάλισσα στήν Ἀστική Σχολή Λιαριγκόβης κατά τά σχολ ἔτη 1906-1908 καί 1913-1914 ἀντίστοιχα (Βλ Δημ Θ Κύρου 1 Ἡ ἐκπαίδευση ὅπ σ 9 ὅπου λαθεμένα ἀναγράφεται ὡςΔήμου καί 2 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Ἐρ Ζέλλιου ὅπ Ἠλ Παπαθανασίου ὅπ σσ 84 καί 95 καί Μ Μα-νασσῆ ὅπ σ 161 ὅπου λαθεμένα ἀναγράφεται ὡς Δήμμα

22 Ἴσως νά ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἰωάννη Πιτέρη πού εἰκονίζεται στή φωτογραφία τοῦ ἐξωφύλλου τοῦ τχ 26Ἰαν- Μάρτ 1995 καί ἀναφέρεται στό Ἔγγραφο ἀρ 2 τοῦ Ἀρχείου Ἀστερίου Ἰω Κοσμαρᾶ στό ἴδιο τεῦχος καί στή σελ5

23 Θυγατέρα τῆς Αἰκατερίνης (Κατίνας) καί τοῦ Ἰωάννη Κοτσάνη (Βλ Μάνου Γ Μανασσῆ ὅπ σ 162)24 Θυγατέρα τοῦ Κωνσταντίνου γνωστή καί ὡς Μαριγούλα ἤ Μαριγούδα (Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σω-

ματεῖο ὅπ 1 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161) Ἦτανσύγυγος τοῦ Δημητρίου Μήτσιου καί ἀδελφή τοῦ Δημητρίου Δημητρακούδη (Πληροφορία Ἑλ Δημητρακούδη)

25 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἀθανασίου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν26 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Κωνσταντίνου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν27 Ἤ Βογιατζῆ Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν28 Γνωστή καί ὡς Μαριγούλα (Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ1 καί Μιά παλιά φωτογραφία

ὅπ)29 Ἦταν σύζυγος τοῦ Ἰωάννη Γεωργίου Ρήγα [Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά

φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 καί Δημ Ἰω Ρήγα Τό γενεαλογικόδένδρο τοῦ γένους Ρήγα ὅπ σσ 17 καί 18 (Σημ 19)]

30 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί γιά τήν καταγωγή της31 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ζαφειρίου (ἀγνώστου καταγωγῆς) καί ἀδελφή τοῦ Σπύρου (γένν 1890) τοῦ Ἠλία (γένν

1895) τοῦ Κωνσταντίνου (γένν 1904) καί τοῦ Ἀγγέλου (γένν 1909) (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων τῆς Κοινότη-τος Ἀρναίας τοῦ Νομοῦ Χαλκιδικῆς καταρτισθέν ἐν ἔτει 1925raquo)

32 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν33 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου οἱ ὁποῖος γεννήθηκε τό 1862 (ΒλlaquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo)34 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἰωάννη καί ἀδελφή τοῦ Μιχαήλ (γένν 1882) καί τοῦ Μαυρουδῆ (γένν 1889) (Βλ

laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo)35 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί γιά τήν καταγωγή της36 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου Ἀγαπ Πιτούλα καί ἀδελφή τοῦ Μακεδονομάχου (1904-1908 καί 1912-1913)

ὁπλαρχηγοῦ Ἀγαπητοῦ Πιτούλα καί θεία τῆς ἀείμνησης κυρά-Χαρίκλειας Τρικαλιώτη-Δημητρακούδη Πέθανε στίς15-12-1981σέ μεγάλη ἡλικία (Βλ ἐφημ laquoΑΝΤΙΛΑΛΟΙ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo φ 481982 σ 2 στήλη laquoΚΟΙΝΩΝΙΚΑraquo καίlaquoΠΕΝΘΗraquo Ἦταν τελείως ἀναλφάβητη καί ἔμαθε νά διαβάζει κοντά στή Δέσποινα Λαχοβάρη Πρίν ἀπό τόν θά-νατό της μοῦ ὑπαγόρευσε ἀρκετά δημοτικά τραγούδια μερικά ἀπό τά ὁποῖα δημοσίευσα στά τρία πρῶτα τεύχη τοῦπεριοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo (Γιά τήν Ἀν Πιτούλα βλέπε Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φω-τογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

37 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἀθανασίου ἀδελφή τοῦ Θεοχάρη (γένν 1904) καί σύζυγος τοῦ Ν Μαυρουδῆ (ΒλlaquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ καίΜ Μανασσῆ ὄπ σ 161)

38 Γιʼ αὐτήν βλέπε laquoΔημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσά-νας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 ὅπου ἀναγράφεται ὡς πατρώνυμο τό Δ(ημήτριος)

39 Ἦταν κόρη τοῦ Βασιλείου Κουδούνη (γένν 1864) (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo) Δέν ἔχουμε ἄλλες πλη-ροφορίες γιʼ αὐτήν

40 Κατά τή διάρκεια τῆς λειτουργίας καί τῶν δραστηριοτήτων τοῦ Σωματείου πολλά μέλη του ἀποθανατίσθη-καν σέ ἀναμνηστικές φωτογραφίες (Δημοσιευμένες φωτογραφίες τοῦ Σωματείου βλέπε Δημ Θ Κύρου Γυναι-κεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Ἠλέκτρας Παπαθανασίου ὅπ σ 168 Μ Μανασσῆ ὅπσ 161-163 καί Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Φωτογραφικά τεκμήρια ἀπό τό Νεοχώρι Θεσσαλονίκη 2006 σ 54)

16

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΤΩΝ 200 ΕΤΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΕΓΕΡΣΗ ΤΟΥ

Γράφει ὁ ∆ηmicro Θ Κύρου

Φέτος συμπληρώθηκαν 200 χρόνια ἀπό τήν ἀνέγερση τοῦ Ἐνοριακοῦ καί Μητροπολιτικοῦ Ναοῦτοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας

Μέ τήν εὐκαιρία αὐτῆς τῆς Ἐπετείου ἀξίζει τόν κόπο νά παρουσιάσουμε περιληπτικά τήν Ἱστορίατοῦ Ναοῦ ἀπό τήν ἵδρυσή του τό 1812 μέχρι σήμερα τό 2012 μέ ἀναφορά στόκτίριο καί στόν ἐξοπλισμό του στό Ἀρχεῖο του στά σημαντικά γεγονότα στόπέρασμα τῶν 200 ἐτῶν μέ ἀποκορύφωμα τήν ἀπό πυρκαϊά καταστροφή του τό2005 καί τήν γρήγορη ἀποκατάστασή του

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρα καί Πρωτοδιακόνου Στεφάνου κτίσθη-κε τό 1812 ὅπως πιστοποιεῖται ἀπό μαρμάρινη ἐντοιχισμένη πλάκα πού βρί-σκεται πάνω ἀπό τήν κεντρική εἴσοδό του (Βλ φωτογραφία) Τιμᾶται στή μνή-μη τοῦ Ἁγίου Στεφάνου διότι σύμφωνα μέ γραπτές πηγές ἡ περιοχή τοῦ οἰκι-σμοῦ ἦταν μετόχι τῆς Μονῆς Κωνσταμονίτου τοῦ Ἁγίου Ὄρους τῆς ὁποίαςὁ κεντρικός Ναός (τό Καθολικό) τιμᾶται στή μνήμη τοῦ Ἁγίου Στεφάνου

Ἀρχιτεκτονικά ἀνήκει στόν ρυθμό τῆς τρίκλιτης βασιλικῆς μέ δἰρριχτη ξύ-λινη στέγη καί ἔχει διαστάσεις 50Χ20 μέτρα μέ ἐμβαδόν 800 περίπου τετρα-γωνικά μέτρα (Βλ φωτογρα-φία)

Κατά τήν ἐπανάσταση τοῦ1821 ὁ Ναός πυρπολήθηκε ἀπότούς Τούρκους σχεδόν ἐξο-λοκλήρου ὅπως καί ὅλο τόχωριό καί ξανακτίσθηκε τό1830 ὁπότε ἐμπλουτίσθηκεσταδιακά μέ μεγάλο ξυλόγλυ-πτο τέμπλο δωρεά τῆς ΜονῆςΚωνσταμονίτου πού περιλάμβανε 70 μικρές καί 14 μεγάλες εἰκόνες μέ περίτεχνο δεσποτικό θρόνοἀπό τούς δύο καλύτερους ξυλόγλυπτους θρόνους τῆς περιοχῆς μας μέ γυναικωνίτη ξύλινο καί μέδικτυωτό κάγκελο μέ ξυλόγλυπτο ἄμβωνα μέ ξύλινο καί κεραμοσκεπῆ Νάρθηκα μπροστά στήν εἴσο-δο καί μαρμάρινο δάπεδο μέ ὀρειχάλκινους πολυελαίους καί μέ ξύλινη ὀροφή μέ ὄμορφα γεωμετρικάσχέδια καί τήν παράσταση τοῦ Χριστοῦ Παντοκράτορα στό κέντρο της

Οἱ κίονες τῶν δύο κιονοστοιχιῶν τοῦ Ναοῦ εἶναι ξύλινοι μονοκόματοι ἀπό δρύϊνο ξύλο τετράγωνο20Χ20 ἑκ Δέν κάηκαν διότι ἦταν ἐπενδυμένοι μέ ἀσβεστοκονίαμα

Ἡ πέτρινη τοιχοποιΐα τοῦ Ναοῦ ἀρχικά ἦταν ἐπιχρισμένη καί ἀργότερα (στή 10ετία τοῦ 1960) τόἐπίχρισμα ἀντικαταστάθηκε μέ ρόζ τσιμεντοκονίαμα τό ὁποῖο τό 1997 ἀποκολλήθηκε καί ἁρμολογήθηκεξανά ἡ πέτρα

Στή 10ετία τοῦ 1940 ὁ Νάρθηκας κατεδαφίσθηκε καί ἀνακατασκευάσθηκε τό 1997 μέ τήν ταυτό-χρονη ἀντικατάσταση δυστυχῶς τῶν μαρμάρινων πλακῶν τοῦ δαπέδου του καί τήν τοποθέτηση λί-θινων πλακῶν

Κατά τήν τριετία 1984-1986 μέ πρωτοβουλία τοῦ νέου τότε Μητροπολίτη μας Νικοδήμου καί τήνοἰκονομική ἐνίσχυση τῶν Ἀρναιωτῶν (κυρίως) ἔγιναν ἐργασίες ἀνακαίνισης καί ἐξωραϊσμοῦ τοῦ Ναοῦ

Στόν αὔλειο χῶρο τοῦ Ναοῦ τό 1938 κτίσθηκε ξενώνας καί κηροποιεῖο Τά κτίσματα αὐτά δέν σώ-ζονται Ἀργότερα καί σέ ἄλλο σημεῖο κτίσθηκε ἡ Αἴθουσα τῆς Ἀποστολικῆς Διακονίας ὅπου στεγά-ζονταν τά Κατηχητικά Σχολεῖα ἡ ὁποία (Αἴθουσα) τό 1992 κατεδαφίσθηκε καί στή θέση της κτίσθη-

Στό ἄρθρο καταγράφονται μεγάλα ἀποσπάσματα (τά σημαντικότερα) ἀπό τήν Ὁμιλία πού ἐκφωνήθη-κε στήν αἴθουσα laquoΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΩΚΡΑΤΗΣraquo τοῦ Δημοτικοῦ Καταστήματος Ἀρναίας στίς 26 Δεκεμβρί-ου 2012 μέ τήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἵδρυση τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναί-ας

17

κε τό περικαλές Μητροπολιτικό μέγαρο μέ τή φρον-τίδα καί ἐπιμέλεια τοῦ μακαριστοῦ Ποιμενάρχη μαςΝικοδήμου ὁ ὁποῖος τό laquoχάρηκεraquo γιά 20 χρόνια

Τό Κωδωνοστάσιο τοῦ Ναοῦ (βλ φωτογραφία)ὕψους 24 μέτρων ἐξαγωνικό καί τριώροφο βρί-σκεται σέ ἐπαφή μέ τό παλαιό Διδακτήριο τοῦ 1871καί ἄρχισε νά κτίζεται τό 1882 μέ συνδρομές κυρίωςτῶν κατοίκων οἱ ὁποῖες εἶναι καταγραμμένες σέ εἰδι-κό Βιβλίο συνδρομητῶν του καί σέ κατάστιχο τοῦΝαοῦ τοῦ ἔτους ἐκείνου Φέτος τό Κωδωνοστάσιοπού εἶναι τό laquoσῆμα κατατεθένraquo τῆς Ἀρναίας συμ-πλήρωσε 130 χρόνια ἀγέρωχης παρουσίας Τό 2004καί τό 2005 ἔγιναν στό Κωδωνοστάσιο μέ ἐνέργει-ες τοῦ Δήμου ἐργασίες ἀποκατάστασης

Καί ἐνῶ γίνονταν προετοιμασίες γιά τά ἐγκαίνιατοῦ ἀποκαταστημένου Κωδωνοστασίου συνέβη τόμεγάλο κακό Ἡ ἱστορική πορεία τοῦ Ναοῦ σταμά-τησε αἰφνιδιαστικά τό ἀπόγευμα τῆς 5ης Σεπτεμ-βρίου τοῦ 2005 μετά ἀπό πυρκαϊά πού ξέσπασε στόἐσωτερικό του τό ὁποῖο κατέστρεψε ὁλοσχερῶςὍλα ἔγιναν στάχτη καί κάρβουνο ῎Εγιναν παρα-νάλωμα τοῦ πυρός ἔγιναν ὁλοκαύτωμα μέσα σέ 20λεπτά τῆς ὥρας Κάηκαν τά πάντα Καί τά ξύλινα καίτά μεταλλικά ἀντικείμενα πολλά ἀπό τά ὁποῖα ἦσανἀνεκτίμητης ἀξίας Τό τέμπλο μέ τίς εἰκόνες του τοῦ19ου αἰ ὁ Δεσποτικός Θρόνος ὁ Ἄμβωνας τά Προ-σκυνητάρια μέ παλιές εἰκόνες ὁ Γυναικωνίτης τάἈναλόγια τῶν ψαλτῶν ἡ Ἁγία Τράπεζα τόἈρτοφόριο τά Εὐαγγέλια τά Δισκοπότηρα καίἄλλα σκεύη τά στασίδια καί τά ἄλλα καθίσμα-τα οἱ πολυέλαιοι τό παγκάρι τά ἐκλησιαστικάβιβλία τά ἄμφια

Τήν ἑπόμενη μέρα τό θέαμα τοῦ Ναοῦ ἦτανφρικτό Θλιμμένοι καί ἀπαρηγόρητοι οἱἈρναιῶτες (κυρίως) καί ἄλλοι κάτοικοι ἤ διερ-χόμενοι παρατηροῦσαν βουβοί τή μεγάλη τήνἀπίστευτη τήν ἀδιανόητη καταστροφή πούὑπέστη ὁ Ναός (Βλ φωτογραφία)

Ἡ καταστροφή τοῦ Ναοῦ εἶχε σοβαρές ἐπι-πτώσεις στήν ἐκτέλεση τῶν λατρευτικῶν κα-θηκόντων τῶν πιστῶν καί κατά τίς Κυριακές καίμικρογιορτές ἀλλά κυρίως καί κατά τίς μεγά-λες γιορτές τῆς χριστιανοσύνης τά Χριστούγεννα τοῦ 2005 καί τό Πάσχα τοῦ 2006 ἀφοῦ στερήθη-καν τόν ὁμαδικό ἐκκλησιασμό στόν καέντα Ναό ὅπου γιά χρόνια ἐκκλησιάζονταν καί διασκορπίσθηκανσέ ναΰδρια τῆς Ἀρναίας

Ἡ γιορτή τῶν Χριστουγέννων καί ἡ πανήγυρη τοῦ ἑορτάζοντα καί κατεστραμμένου Ναοῦ στή μνή-μη τοῦ Ἁγ Στεφάνου γιά πρώτη φορά μετά ἀπό 175 χρόνια ἀπό τήν ἵδρυσή του γιορτάσθηκαν ἐπίσημαστό Μητροπολιτικό Παρεκκλήσιο τῆς Παναγίας τῆς Δακρυρροούσης τῆς Ἁλώσεως μέ τή συμμετοχήπλήθους πιστῶν Ἐπίσης πλῆθος πιστῶν συμμετεῖχε μέ κατάνυξη καί γιά πρώτη φορά μέ πολλή συγ-κίνηση καί θλίψη στίς λόγω laquoἀπουσίαςraquo τοῦ Ναοῦ ἀπό τά λατρευτικά δρώμενα τῶν ἡμερῶν Ἀκολουθίεςτῶν Παθῶν καί τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου στό Μητροπολιτικό Παρεκκλήσιο Τίς τρεῖς τελευταῖεςἡμέρες τῆς Μεγ Ἑβδομάδας οἱ περισσότεροι πιστοί παρά τό ψῦχος παρακολουθοῦσαν τίς Ἀκολουθίεςἀπό τόν αὔλειο χῶρο τοῦ Ναοῦ καί τοῦ Μητροπολιτικοῦ Μεγάρου λόγω στενότητας τοῦ χώρου τοῦ

18

Παρεκκλησίου Συγκινητική ἦταν ἡ στιγμή πού μετά τήν ἐπιστροφή τοῦ Ἐπιταφίου ἀπό τήν περιφο-ρά του μέ ἐντολή τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη τό Κουβούκλειο μέ τόν Ἐπιτάφιο τοποθετήθηκε ἀνυ-ψωμένο κοντά στήν κλειστή εἴσοδο τοῦ καέντος Ναοῦ γιά τήν ἐθιμική διέλευση τῶν πιστῶν κάτω ἀπότόν Ἐπιτάφιο μετά τήν ὁποία (διέλευση) τό Κουβούκλειο μέ τόν Σταυρό (πίσω ἀπʼ αὐτό) τοποθετή-θηκε μπροστά στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦ ὅπου παρέμεινε γιά ἀρκετόν καιρό μέ τήν εἰκόνα τῆς Ἀναστά-σεως γιά προσκύνηση

Ἀπό τίς ἑπόμενες τῆς καταστροφῆς ἡμέρες ἄρχισαν οἱ ἐργασίες ἀποκατάστασης τοῦ Ναοῦ μέ τήνἐπίβλεψη τοῦ Πολιτικοῦ Μηχανικοῦ κ Θεόδ Τσαμούρη καί μέ τή συνεργασία τῆς 10ης Ἐφορείας Βυ-ζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων Ἡ 10η Ἐφορεία Βυζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων μέ σκοπό τη διερεύνηση τῆς κα-τάστασης τῆς θεμελίωσης τοῦ Ναοῦ ἐπειδή ὑπῆρχε ὁ κίνδυνος ἡ λιθοδομή τῶν τοίχων καί οἱ κίονεςνά εἶχαν ὑποστεῖ σοβαρές βλάβες ἀπό τίς ὑψηλές θερμοκρασίες μέ ἐπιπτώσεις στή στατικότητα τοῦΝαοῦ πραγματοποίησε ἀνασκαφική ἔρευνα στό ἐσωτερικό του μέ τήν ἐπίβλεψη τῆς ἀρχαιολόγου καίνύφης μας κ Ἑλένης Στούμ-που-Κατσαμούρη κάνονταςὁρισμένες τομές στή θεμε-λίωση τοῦ βόρειου καί τοῦ νό-τιου τοίχου καί τῶν ἀντίστοι-χων κοιονοστοιχιῶν γιά τήνπλήρη ἀποκάλυψή της καί τόνστατικό ἔλεγχό της Ἡ ἀνα-σκαφική ἔρευνα εἶχε ὡς ἀπο-τέλεσμα νά ἐντοπισθοῦν θε-μελιώσεις παλαιότερων κτι-σμάτων καί νά ἀρχίσουν συστηματικές ἀνασκαφές στό μεγαλύτερο τμῆμα τοῦ δαπέδου Κατά τή διάρ-κεια τῶν ἀνασκαφῶν ἐντοπίσθηκαν συγκεκριμένα οἱ θεμελιώσεις τριῶν ναῶν τοῦ 5ου τοῦ 10ου μέτοιχογραφίες καί τοῦ 17ου αἰ ὅπου μίλησε ὁ Ἅγ Κοσμᾶς (βλ φωτογραφία) τάφοι καί ἄλλα ἀντικείμενα(ὅπως νομίσματα ἐκκλησιαστικά σκεύη ἐφυαλωμένα κεραμικά μέ ἐγχάρακτη διακόσμηση κἄ) Ἐπί-σης βρέθηκε καί μιά πρώτη φάση τοῦ σημερινοῦ Ναοῦ πού πῆρε τήν ὁριστική του μορφή τό 1812τά 200 χρόνια τοῦ ὁποίου γιορτάζουμε σήμερα

Μετά τήν διαβολική καταστροφή ἦρθε ἡ διπλή θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo Ὁ Θεός μέ τίς πρεσβεῖες τοῦπολιούχου Ἁγίου Στεφάνου δέν ἐγκατέλειψε τούς Ἀρναιῶτες Ἔδωσε φώτιση καί δύναμη στούς ἄρχον-τες τοῦ τόπου (ἐκκλησιαστικούς καί δημοτικούς) πρωτίστως στόν μακαριστό Μητροπολίτη μας στόνΔήμαρχο Ἀρναίας κ Γ Κατσαμούρη καί στούς ἄρχοντες τοῦ Νομοῦ καί τῆς Πολιτείας οἱ ὁποῖοι μέἀγαστή συνεργασία καί μέ τήν ἠθική καί ὑλική συμπαράσταση τοῦ πιστοῦ λαοῦ ἀνέλαβαν μέ ἀξιο-θαύμαστη ἐπιτυχία τό ἔργο τῆς Ἀποκατάστασης τοῦ πυροπαθοῦς Ναοῦ Ἔτσι μετά ἀπό 16 μῆνες στίς23 Δεκεμβρίου τοῦ ἔτους 2006 ἔγιναν τά θυρανοίξια τοῦ Ναοῦ καί ἔτσι ξαναλειτούργησε κατά τή με-γάλη γιορτή τῶν Χριστουγέννων καί κατά τήν ἑορτή τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἦταν ἡ πρώτη θεϊκή laquoἀπο-ζημίωσηraquo ἡ laquoἐκ τῆς τέφραςraquo καί laquoἐκ τοῦ μηδενόςraquo ἀναγέννηση τοῦ Ἐνοριακοῦ καί ΜητροπολιτικοῦΝαοῦ τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἡ ὁποία μᾶς βοήθησε νά συν ειδητοποιήσουμε καλύτερα ὅτι laquoΘεός ὅπουβούλεταιraquo ἀπὀ τή μιά μεριά μέν ἐπιτρέπει γιά παιδαγωγικούς λόγους καταστρεπτικά γιά τήν ὕλη γε-γονότα καί ἀπό τήν ἄλλη μεριά ἐπιτρέπει καί συνεργεῖ στήν laquoἐκ τῆς τέφραςraquo ἀναγέννηση σέ λίγο χρο-νικό διάστημα laquoΟὐδέν κακόν ἀμιγές καλοῦraquo (ἕνα καλό μέσα στό κακό)

Αὐτή ἡ πρώτη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo θά μποροῦσε νά χαρακτηρισθεῖ ὡς φυσική συνέπεια καί ἀνα-μενόμενη Ὅμως ἡ δεύτερη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo ἦταν μή ἀναμενόμενη ἦταν laquoπέραν πάσης προσ-δοκίαςraquo ἦταν ἡ ὄντως laquoἀποζημίωσηraquo ἦταν ἀνεπανάληπτο καί πρωτοφανές γιά τόν τόπο μας θεῖο δῶρο(γιά ὅσους βέβαια μποροῦν νά τό ἀντιληφθοῦν) Ἡ δεύτερη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo ἀναφέρθηκε νω-ρίτερα καί ἀφορᾶ στήν ἀποκάλυψη τῶν θεμελιώσεων τριῶν παλαιότερων Ναῶν ἀπό τόν 5ο αἰώνα μέ-χρι τόν 17ο αἰώνα ἀποτέλεσμα τῆς ὁποίας (ἀποκάλυψης) ἦταν ὄτι ἡ ἀρχή τῆς Ἱστορίας τοῦ τόπουμας μεταφέρεται πάνω ἀπό 1000 χρόνια πίσω Εἶναι λοιπόν ἤ δέν εἶναι θεῖο δῶρο τό γεγονός αὐτό

Τό Σαββατοκύριακο 4 καί 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2010 πραγματοποιήθηκαν τά Ἐγκαίνια τοῦ ἀποκατα-στημένου Ναοῦ μέ τήν παρουσία τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος Ἱερωνύμου καί ἄλλωνἈρχιερέων τῶν Ἀρχῶν καί τοῦ Λαοῦ καί μέ τήν εὐλογία τῆς παρουσίας τῆς κάρας τοῦ Ἁγίου Στεφάνουπού μεταφέρθηκε στήν Ἀρναία καί στόν Ναό ἀπό τήν Μονή Ξενοφῶντος τοῦ Ἁγ Ὄρους μέ τή συν -οδία τοῦ Ἡγουμένου τῆς Μονῆς Ἀρχιμ Ἀλεξίου Τό Σάββατο ψάλθηκε ὁ Ἑσπερινός τῶν Ἐγκαινίων

19

καί στή συνέχεια στήν αἴθουσα laquoΜητροπολίτης Σωκράτηςraquo τοῦ Δημοτικοῦ Καταστήματος πραγμα-τοποιήθηκε ἐκδήλωση πού ἦταν ἀφιερωμένη στήν Ἱστορία καί στήν Ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ καί πε-ριλάμβανε προσφώνηση τοῦ Μητροπολίτη Νικοδήμου καί τρεῖς ὁμιλίες σχετικές μέ τόν Ναό Τήν Κυ-ριακή κατά τή διάρκεια τοῦ Ὄρθρου τελέσθηκαν τά Ἐγκαίνια τοῦ Ναοῦ μέ προεξάρχοντα τόν Ἀρχιε-πίσκοπο Ἱερώνυμο καί στή συνέχεια ἡ Θ Λειτουργία μετά τό πέρας τῆς ὁποίας ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἀπέ-νειμε τιμητικές διακρίσεις σέ διάφορα πρόσωπα γιά τή συμβολή τους στήν ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ

Ἀξίζει τόν κόπο νά ἀναφέρω καί κάποιες ἐνέργειες πού ἔγιναν εἴτε μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρό-πολής μας εἴτε μέ τήν εὐλογία της πρίν καί μετά τήν ἐπαναλειτουργία τοῦ Ναοῦ Αὐτές οἱ ἐνέργει-ες εἶναι οἱ ἑξῆς

α΄) Τό Ἡμερολόγιο τσέπης τοῦ 2006 τῆς Μητροπόλεως ἦταν ἀφιερωμένο στόν πυρίκαυστο Ναότοῦ Ἁγ Στεφάνου

β΄) Μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρόπολής μας ἐκδόθηκαν εὔχρηστα ἔντυπα γιά τήν προβολή τῶν ἀρχαι-ολογικῶν εὑρημάτων στόν Ναό καί γιά τήν Ἀποκατάστασή του Τά ἔντυπα αὐτά εἶναι 1) Ἡμερολό-γιο τοίχου 28 σελίδων μέ φωτογραφίες χαρακτηριστικῶν εὑρημάτων 2) 12 εὐχετήριες κάρτες μέ εἰκό-νες εὑρημάτων 3) 12 ἐπισκεπτήριες κάρτες μέ παρόμοιες φωτογραφίες καί 4) 12 σελιδοδεῖκτες μέεἰκόνες εὑρημάτων καί

γ΄) Μέ τήν εὐλογία τῆς Μητρόπολης καί μέ Πρόλογο τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη μας Νικοδή-μου ἐκδόθηκε τό 2008 ἀπό τόν ὁμιλοῦντα τό βιβλίο μέ τίτλο laquoὉ Ἱερός Μητροπολιτικός Ναός τοῦ Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας Μιά συγκλονιστική καί ἐντυπωσιακή περίπτωση (Ἡ Ἱστορία-Τό Ἀρχεῖο-Ἡ κα-ταστροφή-Ἡ Ἀποκατάσταση-Οἱ ἀνασκαφές καί ὁ ἀποκαλυφθείς ἀρχαιολογικός θησαυρός) ὅπως κα-ταγράφεται στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑ lt1988-2007gtraquo

Στό σημεῖο αὐτό θέλω νά καταθέσω μερικές σκέψεις μου Φυσικά δέν ὑπῆρχε βούληση τῶν ἀνθρώ-πων νά καεῖ ὁ Ναός καί νά καταστραφοῦν ἀξιόλογα κειμήλια τοῦ 19ου καί τοῦ 20οῦ αἰ Ὅμως laquoἄλλαιμέν βουλαί ἀνθρώπων καί ἄλλα ὁ Θεός κελεύειraquo Πιστεύω ἀκράδαντα ὅτι ἡ μεγάλη καταστροφή (ἔργοτοῦ διαβόλου) καί ἡ διπλῆ laquoἀποζημίωσηraquo (ἔργο τοῦ Θεοῦ) μέ τίς πρεσβεῖες τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἦτανπρός ὄφελος πνευματικό τῶν κατοίκων τῆς Ἀρναίας καί τῆς γύρω περιοχῆς Γιʼ αὐτό σύντομα ἀφή-σαμε τή λύπη πού ἀνθρώπινα αἰσθανθήκαμε γιά τήν καταστροφή τοῦ Ναοῦ καί χαρήκαμε διότι ὁ Θεόςἦταν καί εἶναι μαζί μας καί μέ τή βοήθεια-παρέμβασή Του ὁ Ναός ἀποκαταστάθηκε σύντομα καί ἡ ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία τοῦ τόπου μας δύο αἰώνων (19ος καί 20ός) συμπληρώθηκε μέ τήν ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία δεκατριῶν αἰώνων (5ος-18ος) μέ τήν ἀνακάλυψη τῶν ἐρειπίων τριῶν πα-λαιοτέρων Ναῶν (ἡ ὕπαρξη τῶν ὁποίων ἦταν ἐντελῶς ἄγνωστη στίς ἱστορικές πηγές καί γενικά στήΒιβλιογραφία) τά ὁποῖα (ἐρείπια) εἶναι ὁρατά ἐδῶ καί καιρό μέ τήν κατάλληλη διάφανη κάλυψή τουςφαινόμενο σπάνιο ἴσως καί πρωτόγνωρο στήν ἀρχαιολογική πρακτική Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνουσίγουρα ἔγινε καλύτερος ἀπό πρῶτα ἀλλά πρέπει καί μπορεῖ νά γίνει ἀκόμη καλύτερος ἄν τόν ἐπι-σκεπτόμαστε τακτικά ὄχι φυσικά ὡς τουρίστες ἀλλά ὡς πιστά μέλη τῆς Ἐκκλησίας καί τῆς Ἐνορίαςσυμμετέχοντας στή λατρεία πού τελεῖται σʼ αὐτόν τίς Κυριακές καί τίς μεγάλες γιορτές διότι πρίνἀπό τήν καταστροφή ἡ συμμετοχή μας δέν ἦταν ἱκανοποιητική

Στόν Ἐνοριακό Ἐπισκοπικό καί Μητροπολιτικό Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἱερούργησαν παντοιοτρόπως12 Ἐπίσκοποι Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους 1 Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους (1924-1940)καί 5 Μητροπολίτες Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου (1940-2012) Ἀπό τίς 24 Νοεμβρίου 2012στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερουργεῖ ὁ νέος Ποιμενάρχης μας κ Θεόκλητος

Ἐπίσης στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερούργησαν ὡς ἐφημέριοι πάνω ἀπό 40 ἱερεῖς (ἀπʼ τούς ὁποί-ους οἱ 30 καί πλέον ἦσαν Ἀρναιῶτες)

Στόν Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ὑπηρέτησαν ἀπό τό 1884 μέχρι σήμερα 23 Ἱεροψάλτες ἀπό τό 1883μέχρι σήμερα 15 νεωκόροι καί ἀπό τό 1835 μέχρι τό 1947 153 Ἐκκλησιαστικοί Ἐπίτροποι

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνου φυσικά διαθέτει καί Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων (παλιό καί και-νούριο) Ὁ ὀμιλῶν κατέγραψε τό παλιό Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων τό ὁποῖο εὐτυχῶς σώθηκεἀπό τήν πυρκαϊά τοῦ 2005 Οἱ παλιοί Κώδικες τοῦ Ναοῦ οἱ ὁποῖοι καταγράφουν τή Ληψοδοσία του τῶνἐτῶν 1882-1947 εἶναι 6 καί τά παλιά Ἔγγραφα πού ἀναφέρονται κυρίως στίς οἰκονομικές σχέσεις τῆςΚοινότητας καί τῆς Ἐφοροεπιτροπῆς Λιαριγκόβης μέ κατοίκους τοῦ χωριοῦ μέ τό Ἅγιον Ὄρος μέδασκάλους τῶν Σχολῶν τῆς Λιαρίγκοβης καί μέ ἄλλους τῶν ἐτῶν 1835-1924 εἶναι 63 ἀπό τά ὁποῖατά 55 ἀνήκουν στήν περίοδο τῆς τουρκοκρατίας

(Συνεχίζεται)

infinƒAtildeπordfinfiniexclcentƒπ∆prodtrade intradicƒiexclprodsectπradictrade infindegdegpartsectπcentprodtrade

Ὁ π ρ ώ η ν Β α τ ο π α ι δ ι ν ό ςΤοῦ Κωνσταντίνου Θ Χιούτη

Θεώρησα καλό νά καταθέσωὁρισμένα συμπληρωματικά

στοιχεῖα τῆς βιογραφίας τοῦἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου ἐπειδήὁρισμένες ἐπιστολές τοῦ Ἀρχείουτῆς Μονῆς Βατοπαιδίου1 μπο-ροῦν νά προσδώσουν νέα στοι-χεῖα στήν ἐκκλησιαστική προσω-πογραφία τοῦ τόπου μας καί νάἀναδείξουν τή δυναμική πούἐξέπεμπαν οἱ μοναστηριακές κοι-νωνίες ἀκόμη καί ὅταν ταλανί-ζονταν ἀπό ἐσωτερικά προβλή-ματα

Στό Μοναχολόγιο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου ὁ μοναχός Κορνή-λιος καταγράφεται μέ τό κο-σμικό ὄνομα Κωνσταντῖνος υἱόςἈγγέλου καί ὡς ἐκ τούτου ἔκανεχρήση τοῦ ἐπωνύμου Ἀγγελίδης2Γεννημένος στή Λιαρίγκοβη (σή-μερα Ἀρναία) τό ἔτος 1867προσῆλθε εἰκοσαετής στή ΜονήΒατοπαιδίου καί ἔγινε μοναχόςτης τό 18913 Ὅπως ὑποστηρίζεικαί ὁ ἴδιος σέ μία ἐπιστολή τουπαρέμεινε στήν ἀδελφότητα τῆςΜονῆς ἐπί μία δεκαπενταετία4

Τό Μοναχολόγιο μνημονεύει ὅτι ἀποχώρησε ἀπό τή Μονή laquoπροχειρισθείς πρεσβύτερος εἰςτόν κόσμονraquo Ἡ μετάβαση στήν ἱερωσύνη φαίνεται ὅτι ἦταν διακαής πόθος του γιατί ἤδη ἀπότό 1901 ὁ ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ εἶχε δεχθεῖ σχετικό αἴτημά του μέ ἀποτέλεσμα ὁ ἐπίσκοπος νάζητᾶ ἐνημέρωση ἀπό τούς Βατοπαιδινούς ἐπιτρόπους γιά τήν πνευματική πορεία τοῦ Κορνη-λίου ἐπειδή κατά τούς ἱερούς κανόνες laquoοὐδένα δεῖ εἰσέρχεσθε εἰς τόν τῆς ἱερωσύνης βαθ-μόν δίχα πολλῆς ἐρεύνης καί ἀκριβοῦς ἐξετάσεωςraquo5

Φαίνεται ὅμως ὅτι ὁ καιρός δέν ἦταν κατάλληλος καί δέν μπόρεσε νά λάβει τήν ἱερωσύνηἐπειδή μεσολάβησαν γεγονότα στή Μονή πού τόν ὁδήγησαν στήν ἐξορία καί στή φυλακήὅπως ὁ ἴδιος καταθέτει στήν προαναφερθεῖσα ἐπιστολή του Τί εἶχε συμβεῖ τότε δέν τό πε-ριγράφει ἄμεσα ἀλλά μέ λύπη περιορίζεται μόνο στούς χαρακτηρισμούς ὅτι ἀδικήθηκε ἀπόκάποιους συμφεροντολόγους μέ laquoἰδιοτελεῖς καί ἐγωϊστικούς σκοπούςraquo

Παρόλη τήν ἀσάφεια τῶν αἰτίων ἡ ἐξορία καί ἡ φυλακή τοῦ μοναχοῦ Κορνηλίου προϋπέ-θεταν ἔντονη παραβατικότητα Ἀπό τό γνωστό σέ μᾶς ἀρχειακό ὑλικό μόνο ἕνα γεγονός μπο-ροῦσε νά τόν ἐνοχοποιήσει περί τό 1906 ἡ παρουσία ὅπλων στόν κῆπο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου Σύμφωνα μέ τήν ἀλληλογραφία τῆς Μονῆς τρεῖς κοσμικοί τοποθέτησαν τά ὅπλαστόν κῆπο γιά νά ἐνοχοποιηθοῦν πατέρες τῆς Μονῆς μέ διοικητικές ἁρμοδιότητες Στούς συλ-ληφθέντες ὑπόπτους ἀνῆκε καί ὁ κατά σάρκα ἀδελφός τοῦ Κορνηλίου ὁ ὁποῖος ἀγόρασε τάὅπλα στή Λιαρίγκοβη6

Πικραμένος ὁ Κορνήλιος ἀπό τίς διώξεις πού εἶχε στή συνέχεια ἐγκατέλειψε τή Μονή Βα-τοπαιδίου καί μετοίκησε στή Μικρά Ἀσία ὅπου καί ἐκεῖ τόν πρόσμεναν παρόμοιες καταστά-

Ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος (δεξιά) σέ φωτογραφία τῆς δεκαε-τίας τοῦ 1920 (Μ Μανασσής Χρονικό κατοχῆς Ἀρναίας 1941-1944 καί στοιχεῖα ἀπό τή ζωή της Ἀθήνα 2000 σ 65)

20

21

σεις ὅπως ὁ ἴδιος σημειώνει στήν ἐπιστολή του Κατά τή διάρκεια τοῦ Α΄ Παγκοσμίου πολέ-μου οἱ Τοῦρκοι τόν συνέλαβαν ὡς ὕποπτο καί τόν ἐξόρισαν στή Συρίαlaquo[hellip] συνελήφθην καί ἀπεστάλην εἰς τό ἐν Ἰκονίῳ Στρατοδικεῖον ὅπου παρέμεινα ἐν ταῖςαὐτόθι φυλακαῖς ἐπί δύο μήνας κατόπιν δέ ἀπεστάλην σιδηροδέσμιος εἰς τό Χαλέπιον τῆςΣυρίας ὅπου παρέμεινα ἐπί τρία ἔτη ὡς ἐξόριστος εἰς τά 19 [= 1919] δέ ἦλθον οἱ Ἄγγλοικαί μᾶς ἠλευθέρωσανraquo

Ὅταν ἀπελευθερώθηκε πῆγε στήν Κων-σταντινούπολη ὅπου ὑπηρέτησε ὡς ἱερέας στήΜητρόπολη Δέρκων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πα-τριαρχείου7 Ἡ κατάρρευση τοῦ μικρασιατι-κοῦ μετώπου καί ὁ φόβος νά μή διωχθεῖ ἐκνέου ἀπό τούς Τούρκους τόν ἀνάγκασαν νάφύγει ἀπό τήν Τουρκία καί νά ἐπιστρέψει στήγενέτειρά του Λιαρίγκοβη ὅπου ὁ μητροπολί-της Ἱερισσοῦ Σωκράτης τόν ἀποκατέστησεδιορίζοντάς τον ἱερατικῶς προϊστάμενο στόναό Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1923)8

Τό 1924 ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος συνέ-ταξε ἐπιστολή πρός τή Μονή Βατοπαιδίου ὡςlaquoπρώην ἀδελφός Βατοπαιδινόςraquo στήν ὁποίαπεριγράφει ὅλη αὐτή τήν περιπετειώδη δια-δρομή πού εἶχε Σέ αὐτή δέν ζητᾶ δικαίωσηγιά ὅτι τοῦ συνέβη στή Μονή Μόνο παρακα-λεῖ τούς Βατοπαιδινούς νά τόν βοηθήσουνὥστε νά ἀποκτήσει μία νέα στολή ἀπαραίτητηγιά τό ἱερατικό του ἔργο

laquoΚατά τό διάστημα τῆς ἐξορίας μου ἔμει-νεν ἡ κοινητή μου περιουσία ἐν ΜικρᾷἈσίᾳ ὅπου διηρπάγῃ μετά καί τῶν πολυ-τίμων Ἱερῶν μου ἀμφίων Τώρα δέ ἔχωἀνάγκην μιᾶς στολῆς Ἱερατικῶν ἀμφίωνΠαρακαλῶ δέ τήν Ἱεράν ἡμῶν Μονήνὅπως εὐαρεστουμένη θελήσῃ νά μοῦ ἀπο-στείλῃ μίαν Ἱερατικήν στολήν Ἱερῶνἀμφίων διrsquo ἐνθύμιον ἀλλά θέλω νά ἦναιπράγματι Βατοπαιδινήraquo9

1 Ἐκφράζω τίς εὐχαριστίες μου πρός τή μονή Βατοπαιδίου γιά τή δυνατότητα πού μοῦ παρεῖχεὥστε νά μελετήσω τό σχετικό ἀρχειακό ὑλικό

2 Ὁ Δ Κύρου δέχεται ὅτι προέρχεται ἀπό τήν σημερινή οἰκογένεια Κατσαγγέλουmiddot βλ Δ ΚύρουlaquoΚαταγραφή Ἀρχείου ΚΕ΄ (4) Κατάλογος ἐγγράφων Ἀρχείου Ἰωάννου Ἀστ Μπιλούκα περ Ἀρναίατεῦχ 80 (Ἰούλιος ndash Σεπτέμβριος 2008) σ 18

3 Κ Χιούτης laquoΝεώτερα στοιχεῖα γιά μοναχούς ἀπό τήν Ἀρναία (Λιαρίγκοβη) περ Ἡ Ἀρναία τῆςΜακεδονίας τεῦχ 53 (Ὀκτώβριος ndashΔεκέμβριος 2001) σ 4

4 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

5 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἐπισκόπου Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Ἰωακείμ πρόςτούς ἐπιτρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Μαρτίου 1901)

6 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ Σπύρου Τζαμτζῆ πρός τόν ἱερομόναχο Ἄνθιμο Βατο-παιδινό (χτ καί χχ)

7 Δ Κύρου ὅπ σ 168 Δ Κύρου laquoΤό Ἀρχεῖο ἐγγράφων τοῦ μητροπολιτικοῦ ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίαςraquo περιοδ

Ἀρναία τεῦχ 62 (Ἰανουάριος ndash Μάρτιος 2004) σ 3 Τό 1925 ἦταν ἐφημέριος στό Στρατώνι Χαλκιδι-κής

9 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

Ἀπόσπασμα ἐπιστολῆς τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνη-λίου Ἀγγελίδη πρός τή Μονή Βατοπαιδίου (1924Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου)

22

Η ΤΙΜΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Ἀρχιmicro Χρυσοστόmicroου Μαϊδώνη

ὉΝαὸς τοῦ Ἁγίου Στέφανου ἔχει ἐπηρεάσει ἀποφασιστικὰ τὴ ζωὴ τῆς Ἀρναίας καὶ τῶν Ἀρναι-ωτῶν Πρώτη φορὰ ἔχω συναντήσει τέτοια ἀγάπη σὲ Ναό μέχρι λατρείας Ναί Στὴν Ἀρναία

δὲν τιμᾶται μόνο ὁ Πρωτομάρτυς Ἅγιος Στέφανος ἀλλὰ λατρεύεται καὶ ὁ Ναός του Ὁ Ἀρναι-ώτης καὶ μάλιστα ὁ παλιότερος ἔχει ταυτισθεῖ ἄμεσα μὲ τὸν Ναὸ τοῦ Ἅγιου Στέφανου

Κυρίως ὅμως ἡ νεώτερη γενιὰ τῶν Ἀρναιωτῶν ἔχει ταυτισθεῖ μὲ τὸν Ναὸ ἐξ αἰτίας τῆς κατα-στροφῆς του ἀπὸ τὴν πυρκαϊά στὶς 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2005 Ἦταν τὸ πιὸ συνταρακτικὸ γεγονὸςστὴ ζωὴ τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας τὰ τελευταῖα 60 χρόνια Ὁ Ἅγιος Πρωτομάρτυς Στέφανοςστὴν Ἀρναία τιμᾶται περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλον τόπο

Πρῶτον διότι εἶναι ὁ κεντρικὸς Ἐνοριακὸς ναὸς τῆς Ἀρναίας καὶ ἀπὸ τὴν δεκαετία τοῦ 1830Μητροπολιτικὸς Ναὸς τῆς Ἐπισκοπῆς Ἱερισσοῦ καὶ Ἁγίου Ὅρους

Δεύτερον διότι συνδέεται ἀμεσα μὲ τὴν ζωὴ τῆς κωμοπόλεως τῆς Ἀρναίας ἐδῶ καὶ 1500 χρό-νια ὅπως ἀπέδειξαν οἱ ἀνασκαφὲς κάτω ἀπὸ τὸν Ναό τὸ δὲ καμπαναριὸ του εἶναι τὸ σῆμα κατατεθὲντῆς Ἀρναίας μαζὶ μὲ τὸ παλιὸ Σχολεῖο

Ἄς δοῦμε ὅμως παρακάτω πῶς τιμᾶται ὁ Ἅγιος Στέφανος ἰδιαίτερα στὴν Ἀρναία1 Οἱ Πανηγύρεις Ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρος Στεφάνου γιορτάζεται στὴν Ἀρναία μὲ

τὸν πλέον πανηγυρικὸ τρόπο Στὶς 27 Δεκεμβρίου καὶ στὶς 2 Αὐγούστου Στίς 27 Δεκεμβρίου ἡμέ-ρα μνήμης τοῦ Μαρτυρίου του καί στίς 2 Αὐγούστου ἡμέρα μνήμης τῆς ἀνακομιδῆς τῶν ἹερῶνΛειψάνων του Τή δεύτερη γιορτὴ τὴν ἑορτάζουν οἱ μελλισσοκόμοι τῆς Ἀρναίας καὶ συμμετέχειὁ Σύλλογος Μελισσοκόμων Ἀρναίας laquoΟ ΑΓΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo

2 Οἱ Εἰκόνες Ἐπιβλητικὴ ἦταν ἡ εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὸ τέμπλο ποὺ ἁγιογραφήθη-κε γύρω στὰ 1840 στὸ Ἅγιον Ὅρος μαζὶ μὲ τὶς ἄλλες εἰκόνες τοῦ τέμπλου Ἄλλη σπουδαία εἰκό-να εἶναι ἡ εἰκόνα ποὺ βρισκόταν στὸ προσκυνητάρι μπαίνοντας στὸν ναό

3 Οἱ Ἀκολουθίες Ὑπάρχουν χειρόγραφες Ἀκολουθίες εἰδικὰ γιὰ τὸν Ναὸ τοῦ Ἁγ Στεφάνουτῆς Ἀρναίας

Ἀκολουθία Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας 27ης Δεκεμβρίου Ἰακώβου μοναχοῦ 1835 Ἀκολουθία Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας χειρόγραφο παλαιὸ ποὺ πρέπει νὰ γράφτηκε πρὶν ἀπὸ τὸ 1850

Ἀκολουθία 2ας Αὐγούστου Ἱ Ν Ἁγ Στεφάνου Ἀρναίας 1839 Ἡ χειρόγραφη φυλλάδα ποὺ ἔχειδιασωθεῖ εἶναι ἀντιγραφή ποὺ ἔγινε στὶς 18 Αὐγούστου 1919 ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξηροποτάμου

4 Τὰ ὀνόματα Στὴν Ἀρναία συναντοῦμε πάρα πολλούς χριστιανούς ποὺ ἔχουν τὸ ὄνομα laquoΣτέ-φανοςraquo Τὸ ὄνομα αὐτὸ τὸ συναντοῦμε σὲ ἄνδρες ἀλλὰ καὶ σὲ κάποιες γυναῖκες Δόθηκε εἴτεἀπὸ τάξιμο στὸν Ἅγιο Στέφανο εἴτε ἀπὸ πρόγονο ποὺ εἶχε αὐτὸ τὸ ὄνομα Πρέπει τουλάχιστον15 ἄνδρες καὶ κυρίως μικρὰ ἀγόρια νὰ φέρουν τὸ ὄνομα Στέφανος Πουθενὰ δὲν ὑπάρχει αὐτὸτὸ ὄνομα τόσο διαδεδομένο ὅσο στὴν Ἀρναία

5 Ἐπίσκεψη στὴν Ἀρναία Λειψάνων τοῦ Ἁγιου Στέφανου Στὴν Ἀρναία ἔχουν ἔλθει κατʼ ἀπο-κλειστικότητα Ἱερὰ Λείψανα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου προερχόμενα ἀπὸ τὸ Ἅγιον Ὅρος Παλαιότε-ρα τό 1924 ἔχει ἔλθει τὸ χέρι τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Μονὴ Κωνσταμονίτου ὅπου φυλάσ-σεται Στὴν δεκαετία τοῦ 1980 μὲ φροντίδα καὶ πρόσκληση τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Νι-κοδήμου ἐπὶ σειρὰ ἐτῶν ἐρχόταν ἡ κάρα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξενοφῶντος

6 Προσκυνήματα Ἡ ἀγάπη τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας πρὸς τὸν Ἅγιο Στέφανο τοὺς ὁδήγησεστοὺς τόπους ποὺ συνδέονται μὲ τὸ μαρτύριο καὶ τὶς γιορτὲς τοῦ Ἁγίου Στὰ πολλὰ προσκυνή-ματα ποὺ ὀργάνωσε ἡ Μητρόπολή μας στὰ Ἱεροσόλυμα πάντοτε προσκυνούσαμε στὸν τόπο τοῦμαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Τὸ 2007 ἀξιωθήκαμε καὶ κάναμε νυκτερινὴ Θεία Λειτουργία στὸτόπο τοῦ μαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἄλλο προσκύνημα ἦταν τὸ 2004 στὸ προάστειο τῆς Κων-σταντινουπόλεως Ἅγιος Στέφανος Τὸ προάστειο αὐτὸ σχετίζεται μὲ τὸ γεγονὸς τῆς μεταφορᾶςτῶν Λειψάνων τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὴν Κωνσταντινούπολη τὸ 426 ποὺ γιορτάζεται στὶς 2 Αὐγού-στου

7 Τὸ βιβλίο Ἡ ἀγάπη γιὰ τὸν Ἅγιο Στέφανο μὲ ὁδήγησε στὴ συγγραφὴ τοῦ πρώτου βιβλίουτὸ 1984 μὲ τὸν τίτλο laquoΟ ΠΡΩΤΟΜΑΡΤΥΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo Ἤδη εἶναι ἕτοιμη ἡ δεύτερη ἔκδοση ἐπαυ-ξημένη

Ἡ Ἀρναία τίμησε τὸν Ἅγιο Στέφανο ἀλλὰ καὶ ὁ Ἅγιος Στέφανος τίμησε ἀνέδειξε καὶ ἀναβάθμισετὴν Ἀρναία

23

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑΡΝΑΙΑΣ Ἡ Πολιτιστική καί Ἐπιμορφωτική

Ἑταιρεία Ἀρναίας ἀναβίωσε καί φέτοςτά καθιερωμένα πασχαλινά ἔθιμα τῆςἈρναίας Συγκεκριμένα ἔγιναν οἱ πα-ρακάτω ἐθιμικές ἐκδηλώσεις

bull Τήν Κυριακή τοῦ Πάσχα τό πρωίστήν Κεντρική Πλατεία μοιράσθηκανκόκκινα αὐγά καί τσουρέκια τραγού-δησε ἡ Χορωδία τοῦ ΚΑΠΗ Ἀρναίας καίχόρεψε τό παιδικό χορευτικό συγκρό-τητα τοῦ Δήμου

Τήν Τρίτη τοῦ Πάσχα ἀναβίωσε τό ἔθιμο τοῦlaquoΚότσμανουraquo στά ἐξωκκλήσια τοῦ Προφ Ἠλία καί τῆςἉγ Παρασκευῆς Τελέσθηκε Θ Λειτουργία στό ἐξωκ-κλήσι τοῦ Προφ Ἠλία μέ λιτανεία γύρω ἀπό αὐτό καίκέρασμα στόν ἴδιο χῶρο καί ἀκολούθησε καί σκοπο-βολή

Τό ἀπόγευμα σέ χῶρο τοῦ ἀλσυλίου τῆς Ἁγίας Πα-ρασκευῆς κοντά στό φερώνυμο ἐξωκκλήσι ἀναβίωσαντά ἔθιμα τῆς laquoΣουσαρίτσαςraquo καί τοῦ laquoΖυγίσματος τοῦἉϊ Γιώργηraquo τό ὁποῖο ὅπως εἶναι γνωστό ἀπό τήν πα-ράδοση καί ἀπό τή Βιβλιογραφία ἀναβιώνει τήν ἡμέ-ρα ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου Γεωργίου (23 Ἀπριλίου) ἤ τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὄταν ἡ γιορτή μετίθεται τότεὄπως φέτος λόγῳ Μεγάλης Τεσσα-ρακοστῆς Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquoαἰσθάνεται ἱκανοποίηση γιά τήν ὑλο-ποίηση τῆς ὑπόδειξής του νά ἀνα-βιώνει τό ἔθιμο τοῦ laquoΚότσμανουraquoκανονικά τήν τρίτη καί ὄχι τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὅπως συνέβημερικές χρονιές καί θεωρεῖ ἀνεπί-καιρη τή χρονική καί τοπική μετά-θεση τοῦ ἐθίμου τοῦ laquoΖυγίσματοςraquo (ἀπό τή δεύτερη στήν τρίτη μέρα τοῦ Πάσχα καί ἀπό τίς πλατεῖες ὅπωςπαλιότερα ἤ τήν Κεντρική Πλατεία ὅπως τά τελευταῖα 30 περίπου χρόνια στό ἄλσος τῆς Ἁγ Παρασκευῆς)Στήν ἀναβίωση τοῦ ἐθίμου συμμετεῖχε καί ὁ Ἱππικός Ὅμιλος Ἀρναίας laquoΟ ΚΕΝΤΑΥΡΟΣraquo

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ laquoΑΡΝΑΙΑraquo ΣΕ ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΑ ΣΥΛΛΕΚΤΙΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo (ΑΘΗΝΑ)

Στόν Κατάλογο τῶν συλλεκτικῶν ἀντικειμένων πούσυμμετεῖχαν σέ γραπτή δημοπρασία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛ-ΛΟΓΕΣraquo (στό τεῦχος 335Ἰούνιος 2013) ἀναγράφεται καίτό τεῦχος ἀρ 48Ἰούλ-Σεπτ 2000 τοῦ περιοδικοῦ μας (Βλεἰκόνα) Ἡ ἀναγραφή καί συμμετοχή αὐτή ἔγινε μέ πρω-τοβουλία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo πού εἶναι ἀποδέ-κτης τοῦ περιοδικοῦ μας καί ὄχι δική μας

ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΕΛΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ Ὁ Δῆμος Ἀριστοτέλη ἀποφάσισε νά προχωρήσει στή δημιουργία Μουσείου μελιοῦ στήν Ἀρναία ἕναν τόπο

᾽partνδιαφέρουσες part ἰδήσεις(Ὅσες ἀναφέρονται στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία τῆς Ἀρναίας)

24

μέ ἱστορία καί παράδοση στόν τομέα τῆς μελισσοκομίαςΤό Μουσεῖο αὐτό θά διαμορφωθεῖ καί θά λειτουργήσει σέ ἕνα ἀνακατασκευασμένο παραδοσιακό διώρο-

φο κτήριο δίπλα στήν κεντρική πλατεία τῆς κωμόπολης μέσα στόν ἱστορικό ἱστό καί πολύ κοντά στά ἤδη ὑπάρ-χοντα Μουσεῖα Λαογραφικό -Ἱστορικό καί Ὑφαντικῆς

Ἡ δημιουργία Μουσείου μελιοῦ καλύπτει ἕνα μεγάλο κενό πού ὑπάρχει στόν ἑλλαδικό χῶρο καί πρόθε-ση τοῦ Δήμου εἶναι νά δοθεῖ ἡ δυνατότητα στό κοινό (Ἕλληνες καί ξένους) νά ἐνημερωθεῖ γιά τήν ἱστορίατοῦ μελιοῦ τόν ἰδιαίτερο καί ἐπίπονο τρόπο παραγωγῆς του καί τίς καταπληκτικές ἰδιότητές του

Μέ στόχο τήν ἀνάδειξη τοῦ ἑλληνικοῦ μελιοῦ καί ἰδιαίτερα τοῦ παραγόμενου στή Χαλκιδική στοχεύεταιἡ ἐπιστημονική τεκμηρίωση τοῦ ὅλου ἐγχειρήματος καί ἡ σωστή ἀποτύπωση καί παρουσίαση τοῦ κλάδου τῆςμελισσοκομίας

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΚΟΣΜΑ ΤΟΝ ΑΙΤΩΛΟ Τήν Τετάρτη 3 Ἀπριλίου τό βράδυ στήν Ἑστία τοῦ Παγχαλκιδικοῦ Συλλόγου Θεσσαλονίκης laquoΟ ΑΡΙΣΤΟ-

ΤΕΛΗΣraquo πραγματοποιήθηκε ἡ παρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ ἀείμνηστου δασκάλου καί γαμβροῦ τῆς ἈρναίαςΚώστα Παπάζογλου μέ τίτλο laquoὉ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός ὁ Ἅγιος τῆς Παιδείαςraquo καί 200 σελίδες

Τήν παρουσίαση ἔκαναν ὁ Ἀρχιμ Χρυσόστομος Μαϊδώνης Πρωτοσύγκελλος τῆς Μητροπόλεώς μας καίὁ καθηγητής Δημ Κύρου

Ὁ π Χρυσόστομος ἀναφέρθηκε στήν προσωπικότητα τοῦ συγγραφέα καί στή διαρκῆ προσπάθεια του νάκάνει γνωστόν τόν Ἅγιο Κοσμᾶ μέ συχνές ὁμιλίες καί μέ ἀρθρογραφία στόν Τύπο καί εὐχαρίστησε τήν οἰκο-γένεια τοῦ συγγραφέα γιά τήν ἔκδοση τοῦ βιβλίου καί γιά τή δωρεά ὅλων τῶν ἀντιτύπων του στήν Ἱ ΜονήἉγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ Ἀρναίας γιά τή διάθεσή του στούς ἐνδιαφερόμενους

Ὁ Δ Κύρου ἔκανε μιά σύντομη ἀναφορά στά περιεχόμενα τοῦ βιβλίου ἐπισημαίνοντας (γιά ἐνημέρωσητῶν ἀναγνωστῶν) κάποια μικρολάθη καί τονίζοντας τίς πληροφορίες τοῦ βιβλίου γιά τήν προφητική ἱκανό-τητα καί τόν ἀγώνα τοῦ Ἁγίου γιά τήν πνευματική ἀναγέννηση τῶν ὑπόδουλων Ἑλλήνων

Ἐπιμελητής τῆς ἔκδοσης τοῦ βιβλίου εἶναι ὁ Πολυγυρινός φιλόλογος κ Ἀθαν Χριστιανός στήν ἀφαιρε-τική καί οὐσιαστική παρέμβαση τοῦ ὁποίου ὀφείλεται τό 200 σελίδων σῶμα τοῦ βιβλίου

Στήν ἐκδήλωση παραβρέθηκαν πολλά μέλη τοῦ Συλλόγου ἡ Ἀρναιώτισσα χήρα τοῦ συγγραφέα δασκάλακ Κωνσταντινιά Παναγιώτου μέ ἄλλους συγγενεῖς ὁ τ βουλευτής Χαλκιδικῆς γιατρός κ Γ Βαγιωνᾶς ἡ Ἡγου-μένη τῆς Ἱ Μ Ἁγ Κοσμᾶ Ἀρναίας Μαριάμ μέ τήν ἀδελφή Ὀλυμπιάδα ὁ Πρόεδρος τοῦ Συνδέσμου Ἱεροψαλτῶντῆς Μητροπόλεως Ἱερισσοῦ κ Ἰω Κέκερης καί ἄλλοι

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΡΝΑΙΑΣ

Στίς 25 Ἀπριλίου οἱ μαθητές τῆς Γ΄ τάξης τοῦ Γυμνασίου Ἀρναίας ἐπισκέφθηκαν μέ συνοδούς τίς καθη-γήτριες Γεωργία Σιδέρη καί Ἀκυλίνα Βουρνίτη τό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο τῆς Κωμόπολης Μετάτήν ἐπίσκεψη ἀκολούθησε συζήτηση γιά τά ἐκθέματα καί τίς ἐντυπώσεις πού αὐτά δημιούργησαν Στόχοςτῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ἦσαν ἡ γνωριμία τῶν μαθητῶν μέ τήν τοπική κουλτούρα τά παλιά εἴδη τῆς καθημερινῆςχρήσης καί τό laquoἁπτόraquo παρελθόν τοῦ τόπου τους

ΜΙΑ ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΜΑΣΣτίς 25 Ἀπριλίου ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ἐπισκέφθηκε στό Γραφεῖο του τόν Σεβ Μη-

τροπολίτη μας κ Θεόκλητο Κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψής του πρόσφερε στόν Μητροπολίτη τά βιβλία του1) Ὁδοιπορικό σώματος καί ψυχῆς στήν κορυφή τοῦ Ἄθωνα 2) Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας 3) Ὁ Ἱ Ναόςτοῦ Ἀγίου Στεφάνου 4) Ὁ Ἀρχαιολογικός χῶρος τοῦ ὑψώματος laquoΠροφήτης Ἠλίαςraquo 5) Χριστός ἐτέχθηκαί 6) Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης καί τά Ἀνάτυπα ἀπό ΠρακτικάΣυνεδρίων μέ ἐργασίες του 1) Σχέσεις τῆς Θάσου μέ τή Χαλκιδική καί τό Ἅγιον Ὄρος 2) Τά πατρυδωνυμι-κά τῆς Χαλκιδικῆς καί 3) Ἐκδηλώσεις πού ἀναβιώνουν καί παραμένουν στήν Ἀρναία

Ὡς ἀντίδωρο ὁ Μητροπολίτης τοῦ πρόσφερε τό βιβλίο του laquoἘκκλησία Ὁ αὐθεντικός φύλακας καί ἑρμη-νευτής τῆς Ἁγίας Γραφῆςraquo Ἀθήνα 1998 σσ 350 καί τό βιβλίο τῆς Γεωργίας Κουνάβη laquoἉγίου Ἰωάννου τοῦΧρυσοστόμου Λόγος παραινετικός πρός ἀποφυγήν τῆς ἀπογνώσεωςraquo Ἀθήνα σσ 100

Ἐπίσης κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ὁ Ἐκδότης -Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ ἔθεσε ὑπόψη τοῦΜητροπολίτη μας τό θέμα τῆς κατάργησης δύο ἐκκλησιαστικῶν ἐθίμων μέ τό ὁποῖο (θέμα) τό περιοδικό ἀσχο-λήθηκε σέ ἀρκετά τεύχη του (87-892011 καί 90-93 2012) δηλ τῆς (ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης) τε-λετῆς τῆς Ἀναστάσεως πού γινόταν παλιότερα στήν κεντρική πλατεία καί τά τελευταῖα χρόνια γίνεται στόχοροστάσι καί τῶν κεριῶν τῶν Κηδειῶν καί τῶν Μνημοσύνων πού παλιότερα τά κρατοῦσαν οἱ πιστοί ἀναμ-μένα στά χέρια τους κατά τήν διάρκεια τῶν Ακολουθιῶν αὐτῶν καί τά τελευταῖα χρόνια τά ἐναποθέτουν ἀνα-

25

μένα στά κηροστάσια κατά τήν εἴσοδό τους στόν Ναό τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καίἑορτές πού ὁ ἦχος της δέν εἶναι πάντα ὁ παραδοσιακός ἀλλά ἀρκετές φορές παρεμβάλλονται καί ἄλλα ἠχη-τικά προγράμματα τά ὁποῖα θορυβοῦν ὑπερβαλλόντως καί ὡς ἐκ τούτου ἐνοχλοῦν τούς ἀκούοντες καί τόθέμα τῆς κατασκευῆς καί τοποθέτησης ἐπιγραφῶν στήν εἴσοδο τοῦ αὔλειου χώρου καί στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦοἱ ὁποῖες θά ἀναγράφουν τή φράση ΙΕΡΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ

Γιά τό ἔθιμο τῆς τελετῆς τῆς ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης τελετῆς τῆς Ἀναστάσεως τό βράδυ τοῦΜεγ Σαββάτου ὁ Σεβασμιώτατος ἀφοῦ ἐνημερώθηκε συμπληρωματικά ὅσον ἀφορᾶ στήν κωδωνοκρουσίαπού ἀρχίζει ἀμέσως μετά τήν ἔναρξη τῆς ψαλμωδίας τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo μέ ἀποτέλεσμα νά μή τό ἀκούειὁ συγκεντρωμένος στόν χῶρο λαός εἶπε ὅτι ἐπιλἐχθηκε ὁ χῶρος αὐτός ἴσως γιά νά τιμηθεῖ τό Δημαρχεῖοἀλλά καί γιά τεχνικούς λόγους καί ἀφοῦ κάλεσε τόν ἐφημέριο καί τόν διάκονο τοῦ Ναοῦ ἔδωσε ἐντολή ἡκωδωνοκρουσία ἀπό φέτος νά ἀρχίζει μετά τήν ψαλμωδία τοῦ πρώτου ἀκούσματος τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo

Γιά τό ἔθιμο τῆς ἀφῆς τῶν κεριῶν στίς Κηδεῖες καί στά Μνημόσυνα εἶπε ὅτι θά θέσει τό θέμα στούς ἐφη-μερίους τῶν Ναῶν καί ἡ ἐφαρμογή-τήρηση-ὑλοποίηση τοῦ ἐθίμου θά ἐπαφίεται στίς ἀποφάσεις τῶν Ἐκκλη-σιαστικῶν Συμβουλίων

Γιά τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καί τίς γιορτές εἶπε ὅτι θά προσπαθήσει νά βρεῖ προ-γράμματα παραδοσιακῆς-ἁγιορειτικῆς κωδωνοκρουσίας

Τέλος γιά τό θέμα τῶν ἐνημερωτικῶν ἐπιγραφῶν στίς εἰσόδους τοῦ Ναοῦ εἶπε ὅτι θά φροντίσει νά το-ποθετηθοῦν σύντομα καλλιτεχνικές ἐπιγραφές

Στό τέλος τῆς ἐπίσκεψης ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ζήτησε ἀπό τόν Μητροπολίτη νά ἀνα-νεώσει τήν laquoεὐλογίαraquo (ἄδεια) πού εἶχε ἀπό τόν μακαριστό Μητροπολίτη Νικόδημο γιά τή συνέχιση τῆς ἔρευ-νας στό παλαιό Ἀρχεῖο τῆς Μητροπόλεως Ἡ ἀνανέωση πραγματοποιήθηκε χωρίς δεύτερη κουβέντα

Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo εὐχαριστεῖ θερμότατα τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας γιά τή συνεργασία καίεὔχεται αὐτή νά συνεχισθεῖ ἐποικοδομητικά

ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΟΥ 1912 Στίς 28 Ἀπριλίου ἀνήμερα τῆς Κυριακῆς τῶν Βαΐων καί ὥρα 12 οἱ μαθητές τῆς Γ΄ Τάξης τοῦ Γυμνασίου

Ἀρναίας παρουσίασαν ἕνα ὡραῖο ἀφιέρωμα στήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας καί τῆς Βόρειας Χαλκιδικῆς μέτήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 100 ἐτῶν ἀπό αὐτήν στόν Ραδιοφωνικό Σταθμό τῆς Μητροπόλεώς μας Μέτήν παρουσίαση αὐτή τό Γυμνάσιο Ἀρναίας μέ ὅραμα ἕνα σχολεῖο ἀνοιχτό στήν Κοινωνία καί τά ἐρεθίσμα-τά της θέλησε νά τιμήσει τήν λαμπρή ἐπέτειο τῆς Ἀπελευθέρωσης κάνοντας ἕνα ἀκόμη βῆμα πρός τό εὐρύ-τερο κοινό μετά τήν ἔκδοση καί κυκλοφορία τοῦ ἱστορικοῦ Ἡμερολογίου τοῦ 2013 Ὑπεύθυνη τῆς ἐκδήλω-σις ἦταν ἡ φιλόλογος καθηγήτρια τοῦ Γυμνασίου κ Γεωργία Σιδέρη Συμπαραστάτες στήν παραπάνω προσπάθειαστάθηκαν ὁ Σεβ Μητροπολίτης μας κ Θεόκλητος καί ὁ διάκονος π Γεώργιος Τρικκαλιώτης

Τό ἀφιέρωμα περιλάμβανε ἀφιέρωμα στούς Προσκόπους (στρατιωτικά ἀνταρτικά σώματα) πού ἔδιωξαντούς Τούρκους ἀπό τή Χαλκιδική τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1912 στόν Ταγματάρχη Γεώργιο Κολοκοτρώνη Διοικητῆτοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶν τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ πού ἀπελευθέρωσε τυπικά καί ἐπίσημα τή Χαλκιδική στίς2 Νοεμβρίου στόν ἀνθυπολοχαγό Ἰωάννη Ἀλεξάκη πού ἐπικεφαλῆς Τμήματος τοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶνἀπελευθέρωσε εἰδικά τήν Ἀρναία καί τή Βόρεια Χαλκιδική τήν ἴδια μέρα καί στόν τότε ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη πού ἔπαιξε σημαντικό ρόλο τίς δύσκολες ἐκεῖνες μέρες τῆς βίαιης ἀπομάκρυν-σης τῶν Τούρκων ἀπό τά χωριά τῆς Β Χαλκιδικῆς

Τό ἀφιέρωμα ἦταν ἐπενδυμένο μουσικά μέ τραγούδια τῶν Ἀπόστολου Καλδάρα Μίκη Θεοδωράκη Δή-μου Μούτση Διονύση Σαββόπουλου Μάνου Χατζηδάκη Εὐανθ Ρεμπούτσικα καί Νίκου Ξυλούρη

Στόχοι αὐτῆς τῆς ἀφιερωματικῆς ραδιοφωνικῆς ἐκπομπῆς ἦσαν α΄) Ἡ ἐνδελεχέστερη προσέγγιση τοῦ ἱστο-ρικοῦ ὑλικοῦ β΄) ἡ βιωματική προσέγγιση μιᾶς ραδιοφωνικῆς μετάδοσης γ΄) ἡ γνωριμία μέ μνημειώδη ἔργατῆς ἑλληνικῆς μουσικῆς ἔκφρασης καί τούς δημιουργούς τῶν ἔργων και δ΄) ἡ ἀνάδειξη τοῦ ρόλου τοῦ σχο-λείου καί τῆς ἐκπαίδευσης γενικώτερα στήν τοπική κοινωνία ἀλλά καί στήν εὐρύτερη περιοχή τῆς Χαλκιδικῆς

ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΠΛΑΤΕΙΑΣ Οἱ ἐργασίες γιά τήν ἀνάπλαση καί διαμόρφωση τῆς Πλατείας πού βρίσκεται ἀνάμεσα στά Μουσεῖα Ἱστο-

ρικό-Λαογραφικό καί Ὑφαντικῆς καί τῶν παρακείμενων κοινόχρηστων χώρων βρίσκονται στή φάση ὁλο-κλήρωσής τους

Πρέπει νά σημειώσουμε ὅτι ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη τοῦ παραπάνω ἔργου καί ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη γιάτήν ἀποκατάσταση τῆς διώροφης παραδοσιακῆς οἰκίας ὅπου στεγάζεται τό Μουσεῖο Ὑφαντικῆς ἐκπονήθη-καν ἀπό τόν συμπατριώτη μας Ἀρχιτέκτονα Μηχανικό κ Δημ Κ Ἀλεξάνδρου καί ἐγκρίθηκαν ἀπό τήν Δ΄ Ἐφο-ρία Νεωτέρων Μνημείων (ἕδρα Θεσσαλονίκη)

26

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Στό τεῦχος 972012 (σελ 18) γρά-ψαμε τήν εἴδηση ὅτι μέ πρωτοβουλία καίἀπόφαση τοῦ Δήμου μας δημιουργή-θηκαν ἐπισκέψιμες πολιτιστικές δια-δρομές στόν παραδοσιακό οἰκισμό τῆςκωμόπολης μέ τήν τοποθέτηση φωτο-γραφικῶν ἐπιγραφῶν σέ παραδοσιακάκτίρια καί ξύλινων πινακίδων σήμανσης τῶνδιαδρομῶν

Συμπληρώνοντας τό θέμα γιά τό ση-μαντικό αὐτό ἔργο σημειώνουμε τά παρα-κάτω ἐνδιαφέροντα

bull Σέ κεντρικό σημεῖο τῆς κωμόπολης καίἰδιαίτερα στό τρίγωνο τῶν δύο Μουσείωντοῦ ἱστορικοῦ ἱστοῦ παρουσιάσθηκε ἕναΘΕΜΑ πού ἀναφέρεται στά παλιά ἐπαγ-γέλματά της γιά ἐνημέρωση τῶν νέων τηςκαί τῶν ἐπισκεπτῶν Ἡ θεματική αὐτή πα-ρουσίαση ἔχει ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον ἀπότούς ξένους καί ἀπό τούς ντόπιους πούὁδηγοῦν ἐκεῖ τά παιδιά καί τά ἐγγόνια τουςγιά ἐνημέρωση (Βλέπε εἰκόνα)

bull Γιά πρώτη φορά ἡ Ἀρναία ἀπέκτησετόν δικό της χάρτη Ἔχει διαστάσεις 50Χ70ἑκ καί ἀναδιπλώνεται Ἡ πρώτη ἐκτύπωσηἔγινε στά ἑλληνικά σέ 10000 τεμάχια καίδιανέμεται δωρεάν ἀπό τόν Ἀπρίλιο τοῦ2012 μέ πρώτη παρουσίαση στό περσινό πα-νηγύρι τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς (26 Ἰουλί-ου)

Ἡ ποιότητα καί οἱ πληροφορίες πού πε-ριέχει ἱκανοποιοῦν καί τόν πιό ἀπαιτητικόἐπισκέπτη ἀπό τά μουσεῖα τίς διαδρομέςτά προϊόντα τίς ἐκδηλώσεις τήν Ἱστορίακαί τόν πολιτισμό τοῦ τόπου Ἀποτέλεσεκαί ἀποτελεῖ συνοδευτικό γιά τόν ἐπισκέ-πτη καθώς καί ἐργαλεῖα ξενάγησης ὥστενά γνωρίσει τόν τόπο

Ἡ ποιότητα καί ἡ λειτουργία του συν -αγωνίζονται ἀντίστοιχους χάρτες μεγάλωνπόλεων τοῦ ἐξωτερικοῦ Ἤδη τό 2013 γί-νεται ἡ δεύτερη ἀνατύπωσή του στά ἑλλη-νικά ἀλλά καί γιά πρώτη φορά στά ἀγγλι-κά (Βλέπε εἰκόνα)

bull Στήν ἀρχή στό τέλος καί ἐνδιάμεσατῶν πολιτιστικῶν διαδρομῶν τοῦ οἰκισμοῦτοποθετήθηκαν στά κτίρια σέ κομβικάσημεῖα ἐπιτοίχειοι χάρτες (ὅμοιοι μέ τούςπαραπάνω χάρτινους) μέ τίς διαδρομέςὥστε ὁ ἐπισκέπτης νά ἔχει εἰκόνες τῶν δια-δρομῶν καί τό σημεῖο πού βρίσκεται (βλέ-πε εἰκόνα)

27

῾Η ᾽Αλληλογραφία microας

∆∆ΙΙΑΑΛΛΟΟΓΓΟΟΣΣ ΜΜΕΕ ΤΤΟΟΥΥΣΣ ΑΑΝΝΑΑΓΓΝΝΩΩΣΣΤΤΕΕΣΣ ΜΜΑΑΣΣ ΚΚΑΑΙΙ ΤΤΟΟ ΠΠΕΕΡΡΙΙΟΟ∆∆ΙΙΚΚΟΟ ΜΜΑΑΣΣ

ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ-ΕΓΓΡΑΦΑbull Ἀπό τόν συμπολίτη μας καί γαμβρό τῆς Ἀρναίας δασολόγο (ἐν συντάξει) κ Νικ Κανελλόπουλο πήραμε (Ἀρναία

173) τήν παρακάτω laquoΠαπαδιαμαντίζουσαraquo καί ἐνδιαφέρουσα ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηΧαρά στήν ὑπομονή σου διά τήν συνέχισιν τῆς πολυσχιδοῦς πολυμεροῦς ἐκδόσεως πολυφρόντιδος ἐν μέσῳ

καιρῶν καθόλου εὐνοϊκῶν αὐχμηρῶν μάλλον λίανΟἱ τίς τύχες τοῦ κόσμου σήμερα διαχειριζόμενοι ἀρνοῦνται πεισμόνως νά ἐμπεδώσουν τοῦτο τό ἁπλόν πού

βεβαίως καί τό μέγιστον ζητούμενον εἶναι Ἡ περιβόητος περιλάλητος κρίσις κύριοι πρωτίστως εἶναι ΗΘΙΚΗΦωνάζουν νιαουρίζουν ἐπί τῶν κεράμων γαλές τεσσαράκοντα καί λέγομεν ὄτι τά καθαρά νιάου νιάου τῶν ψι-ψίνων ἀπό ἀλεκτορίδια εἶναι καί ἀλέκτορες Ἀλλά ἄς ἔλθωμε εἰς τά τοῦ οἴκου μας καί δή τά τῆς παιδείας Τάἀρχαῖα καταργήσαμε τήν ἑλληνική βαραθρώσαμε μονοτονικόν ἐφεύραμε Παπαδιαμάντην νά μεταφράσωμεμᾶς ἐμάρανε Ἀχιλλέαν πρό πολλοῦ ἐτυμβεύσαμε Τζάρτζανον καί ἐν τέλει ἡσυχάσαμε

Διάβασα τόν ἐπικήδειον ὄχι τοῦ Ἰωάννη Κονδυλάκη ἀλλά λόγον πού ἐκφώνησε ἐπικήδειον κάποιο ἄγνωστονὄπως γράφεται πρόσωπον διά κάποιον ἐξέχοντα Λιαριγκοβινό θανόντα τό 1886 Χαρακτηρίζει τόν ἐκλιπόνταἄνδρα - ρέκτην μεγαλοπράγμονα καί σταθερόν Κείμενον ἀποπνέον ἄρωμα ἀθανάτου γλώσσης ἑλληνικῆς ἔνθαἡ εὐφωνία ἠ λεπτότης ἡ χάρις καί καλλιέπεια θέλγουν

Εἰς τόν ἐκφωνήσατα λόγον τοιοῦτον εὖγε Εὖγε καί εἰς τόν τωρινόν ἄνδρα ρέκτην πολυπράγμονα καί στα-θερόν θαρρούντως ἀντιμετωπίζων τήν μεγίστην ἀπώλειαν συζύγου λατρευτῆς ἐπιμένων ἀξιοθαυμάστως εἰςτήν μεγίστην προσφοράν τήν σπουδαίαν ἔκδοσιν συνεχίζων laquoΑΡΝΑΙΑraquo

Μετά τιμῆςΝικόλαος Β Κανελλόπουλος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νικόλαε σʼ εὐχαριστοῦμε πολύ γιά τά καλά σου λόγια (καί laquoἐν ἀρχῇraquo καί laquoἐν τέλειraquo)ἀλλά ὑπερβαλλόντως λεγόμενα Ὄντως laquoἡ κρίσις πρωτίστως εἶναι ἠθικήraquo ἀλλά δέν μᾶς συμφέρει νά τό πα-ραδεχθοῦμε καί ἔτσι ὁ διάβολος πανηγυρίζει

bull Ὁ γνωστός ἱστορικός ἐρευνητής τῆς Βέροιας δικηγόρος καί τέως βουλευτής κ Γεώργιος Χιονίδης μᾶς ἔστει-λε (Βέροια 26) τήν παρακάτω ποικιλοτρόπως ἐνισχυτική τῶν προσπαθειῶν μας ἐπιστολή

Φίλε κ ΔΘ Κύρουlaquoἐκ τοῦ ὑστερήματοςraquo τῆς ἰσχνῆς ἤδη συντάξεώς μου ὡς δικηγόρου (γιά τά ταχυδρομικά τέλη τουλάχι-

στον)Σέ θαυμάζω γιά τό κουράγιο σου γιά τήν ἐξαίρετη (σέ ποιότητα καί ἀποτελέσματα) προσπάθειά σου πού μέ

συγκινεῖ διότι μία σχετικῶς μικρή περιοχή ἔχει πανελλήνια προβολή μέ τόν συνεχῆ τιτάνιο ἀγώνα σου ἑνόςἀτόμου ἀδύναμου laquoμικροῦraquo ἀντιπάλου στό laquoμέγαraquo κατεστημένο Συνέχισε λοιπόν νά ἀγωνίζεσαι γιά τή διά-δοση τῆς Παραδόσεως

Θερμά καί εἰλικρινῆ συγχαρητήριαΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε θερμότατα ἀγαπητέ κ Γ Χιονίδη γιά τή συνδρομή σας καί γιά τά καλά σας

λόγια ἐνέργειες πού μᾶς ἐνισχύουν γιά τή συνέχιση τῶν ἰσχνῶν προσπαθειῶν μας γιά τήν προβολή τῆς ὄμορ-φης Ἀρναίας Ὑγιαίνετε

bull Ἀπό τόν Λαρισαῖο συγγραφέα κ Νικόλαο Ἀθ Παπαθεοδώρου πήραμε (Λάρισα 46) τήν παρακάτω ἐπιστολήκ Κύρου

Εὐχαριστῶ πολύ γιά τήν ἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τό ὁποῖο φθάνει ἀνελλιπῶς στό σπίτι μου στήΛάρισα κάθε τρίμηνο Σάν ἀντίδωρο αὐτῆς τῆς εὐγενικῆς σας προσφορᾶς σᾶς ἀποστέλλω τό τελευταῖο μου βι-

28

βλίο πού κυκλοφόρησε πρίν λίγους μῆνες Ὅπως θά ἀντιληφθεῖτε εἶναι μία ἔρευνα πού ἔκανα στίς Μηλιές τοῦΠηλίου καί ἡ ὁποία διήρκεσε πάνω ἀπό δύο χρόνια Ἀντικείμενό της ἔχει τήν παρουσία τοῦ γνωστοῦ λαϊκοῦ ζω-γράφου Θεόφιλου Χατζημιχαήλ στό διάστημα 1897-1900 στίς Μηλιές Εἶναι μία περίοδος τῆς ζωῆς του σχετικάἄγνωστη μέχρι σήμερα στούς φιλότεχνους ἀλλά πολύ παραγωγική γιά τόν ζωγράφο ἰδίως σέ θρησκευτικές πα-ραστάσεις Ὅπως θά δεῖτε ἐντοπίσθηκαν 13 ἐντελῶς ἄγνωστα ἔργα του τά πιό παλιότερα πού ὑπάρχουνΜέχρι σήμερα γνωρίζαμε ὅτι τό παλαιότερο χρονολογημένο ἔργο του ἦταν τοῦ 1899 Ὅμως τά περισσότεραἀπό τά ἔργα πού ἀποκαλύφθηκαν στίς Μηλιές εἶναι τοῦ 1897 μέ 1898 μάλιστα ἕνα ἀπʼ αὐτά τό μοναδικό μέχρισήμερα τό ὑπογράφει μέ τό οἰκογενειακό του ὄνομα Θεόφιλος Γαβριήλ Κεφάλας 1897

Μέ μεγάλη ἐκτίμηση στό ἔργο σαςΦιλικά

Νικόλαος Ἀθ ΠαπαθεοδώρουΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Παπαθεοδώρου γιά τή δική σας εὐγενική προσφορά τοῦ ἐνδια-

φέροντος βιβλίου σας γιά τόν ζωγράφο Θεόφιλο καί τήν συμπληρωματική ζωγραφική του παραγωγή πού ἐντο-πίσατε στίς Μηλιές καί παρουσιάζετε

bull Ἡ Βιβλιοθήκη τοῦ Τμήματος Γλώσσας Φιλολογίας καί Πολιτισμοῦ Παρευξείνιων Χωρῶν τοῦ ΔημοκριτείουΠανεπιστημίου Θράκης μᾶς ἔστειλε (Κομοτινή 66) τήν παρακάτω εὐχαριστήρια ἐπιστολή

Σημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Πρόεδρε γιά τό τιμητικό γιά μᾶς αἴτημά σαςbull Ἡ καταξιωμένη Δραμινή λογοτέχνιδα κ Νόρα Κωνσταντινίδου μᾶς ἔστειλε (Δράμα 76) τήν παρακάτω φι-

λοαρναιώτικη καί καλλιγραφημένη ἐπιστολή

29

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητή κ Νόρα Κωνσταντινίδου τό laquoἀντίτιμοraquo γιά τίς ὡς τώρα ἀπολαυές σας ἀπό τήνἀνάγνωση τοῦ περιοδικοῦ μας δέν εἶναι laquoμικρόraquo διότι συμπληρώνεται μέ τά πολύτιμα γραφόμενά σας καί τόκάνουν laquoμέγαraquo Γιʼ αὐτό σᾶς εὐχαριστοῦμε θερμά

bull Ἀπό τόν Διευθυντή τοῦ ἱστορικοῦ περιοδικοῦ laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo φιλόλογο καί συγγραφέα κ Νίκο Χρ Ἀλιμπράν-τη πήραμε (Ὑμηττός 166) τήν παρακάτω ἐπιστολή πού προκαλεῖ μεγάλη λύπη στούς φίλους τῆς Πάρου καί τῆςἹστορίας της καί στούς ἀνθρώπους πού ἐκδίδουν παρόμοια περιοδικά

Ἀγαπητε κύριε ΚύρουΓιά λόγους οἰκονομίας ἔχω ἤδη σταματήσει νά ἀποστέλλω τιμητικά τά laquoΠαριανάraquo σέ πολλά ἔντυπα πού τά

ἐλάμβαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ὅπως ἔγινε τώρα καί μέ τό δικό σας ἔντυποΓιʼ αὐτό σᾶς παρακαλῶ ἐάν θέλετε νά μή μοῦ στέλλετε πλέον τήν laquoἈρναίαraquo πού εἶναι πράγματι χρήσιμο

καί πολύτιμο ἔντυπο πού συμβάλλει στήν ἱστορία τῆς περιοχῆς σας καί προβάλλει τήν πολιτιστική καί κοινω-νική καί ἀρχιτεκτονική κληρονομιά τοῦ τόπου

Σᾶς συγχαίρω γιά τήν προσφορά σας τήν ποικίλη καί εὔχομαι κάθε καλό καί ὑγεία καί συνέχιση τῶν ὡραίωνπνευματικῶν ἀγώνων σας

Μέ ἰδιαίτερη ἐκτίμησηΝ Ἀλιμπράντης

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη αἰσθανόμαστε μεγάλη λύπη διότι τό πολύ σημαντικό καί ἐπί πολλάχρόνια ἐκδιδόμενο περιοδικό σας ἀναγκάζεται λόγω τῆς πανελλήνιας οἰκονομικῆς κρίσης καί τῆς ἀδικαιολό-γητης αὔξησης τῶν ταχυδρομικῶν τελῶν νά διακόψει τήν τιμητική ἀποστολή του σέ πολλά ἔντυπα πού τό λάμ-βαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ἀνάμεσα στά ὁποῖα καί τό δικό μας

Ἐμεῖς ἀντιδρώντας ἀπέναντι σʼ αὐτούς πού ἀναγκάζουν σημαντικά καί μακρόβια ἔντυπα τέτοιου κυρίως πε-ριεχομένου νά διακόπτουν τήν πνευματική ἐπικοινωνία τους μέ ἄλλα παρόμοια ἔντυπα δέν θά διακόψουμε τήνἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ μας στά laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo καί ἤδη βρήκαμε τρόπο νά λαμβάνουμε τό περιοδικό σας χωρίςνα ὑποβάλλεσθε σέ ἔξοδα ἀποστολῆς

Ἐλπίζουμε ἐπίσης καί εὐχόμαστε ἡ ἀκούσια αὐτή ἐκ μέρους σας διακοπή ἀποστολῆς τοῦ περιοδικοῦ σας σέἄλλα ἔντυπα νά εἶναι σύντομη σύν Θεῷ πού ἴσως μᾶς λυπηθεῖ ὡς Ἕλληνες καί μᾶς ἀπελευθερώσει ἀπό τόνζυγό τῆς διηπειρωτικῆς δικτατορικῆς οἰκονομικῆς διακυβέρνησης (ΕΕ-ΔΝΤ-ΕΚΤ)

Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη ἔρρωσθε ἐλπίζοντες ὅσο ζῆτε κατά τό λατινικό ἀπόφθεγμα laquoDum spiro speroraquoΕὐχαριστοῦμε γιά τά καλά σας λόγια καί γιά τίς εὐχές σας

bull Ἀπό τόν Σερραῖο φίλο καί συνάδελφο κ Νίκο Κατσαμάνη πήραμε (Σέρρες 166) τήν παρακάτω ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηἘδῶ καί τουλάχιστον 20 χρόνια ἔχω τή χαρά νά διαβάζω τό τόσο ἀγαπημένο καί χρήσιμο περιοδικό laquoἈρναίαraquo

Ἀγάπησα παράλληλα καί τήν ὄμορφη κωμόπολη τήν ὁποία ἐπισκέπτομαι συχνάΣυμμεριζόμενος καί τήν ἀγωνία σου καί τούς προβληματισμούς σου ὅπως καταφαίνεται στήν ἀνοιχτή ἐπι-

στολή τοῦ τεύχους 98 Ἰανουάριος-Μάρτιος 2013 σπεύδω νά σέ διαβεβαιώσω ὅτι στό βαθμό πού μοῦ ἀναλο-γεῖ θά συμβάλλω στή συνέχιση τῆς ἔκδοσης καί διάδοσης τῆς Ἀρναίας

Ἡ προσπάθειά σου νά διασώσεις ὅτι σχετίζεται μέ τήν πολιτιστική κληρονομιά τῆς περιοχῆς σου μέ συγκι-νεῖ Σέ μιά ἐποχή ὄπου πλήττεται (στό πλαίσιο τῆς παγκοσμιοποίησης) ἡ ἱστορική καί κατʼ ἐπέκταση ἡ Ἐθνικήμνήμη ἡ φωνή σου εἶναι ἀπαραίτητη Προσωπικά στίς σελίδες τοῦ περιοδικοῦ βρίσκω πολλά καί ἐνδιαφέρονταστοιχεῖα τά ὁποῖα ἀξιοποιῶ ἐργαζόμενος ὡς φιλόλογος στό 1ο Γεν Λύκειο Σερρῶν

Πιστεύω πώς ἡ πορεία τῆς ldquoἈρναίαςrdquo δέ θά ἀνακοπεῖ πρός τέρψιν τῶν φίλων τηςὈφείλω τέλος νά σʼ εὐχαριστήσω πού ἀδιαλείπτως μοῦ ἀποστέλλεις τό περιοδικό

Μέ ἐκτίμησηΚατσαμάνης Νικόλαος φιλόλογος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νίκο σʼ εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς γιά τά φιλοαρναιώτικα αἰσθήματά σου καί τά καλάσου λόγια γιά τό περιοδικό μας στοιχεῖα τοῦ ὀποίου σέ βοηθοῦν στό ἐκπαιδευτικό σχολικό ἔργο σου Ὄντωςπλήττεται ἡ ἱστορική καί ἐθνική μνήμη ἀφοῦ Ἕλληνες καί μάλιστα πολιτικοί πού τάχα ἀγωνίζονται laquoγιά τόκαλό τοῦ τόπουlaquo χαρακτηρίζουν τή Μικρασιατική καταστροφή ἁπλά ὡς laquoσυνωστισμόraquo στό λιμάνι τῆς Σμύρνηςτόν στρατό τοῦ Θ Κολοκοκτρώνη laquoὀρδέςraquo ἀρνοῦνται τήν ὕπαρξη τοῦ χοροῦ τοῦ Ζαλόγγου διακηρύσσουν ὄτιμέ τούς Τούρκους στά χρόνια τῆς σκλαβιᾶς περνούσαμε καλά δέν τούς ἐνδιαφέρει ἄν οἱ Σκοπιανοί χρησι-μοποιοῦν ἐπίσημα τό ὄνομα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ὡς ὀνομασία τοῦ κρατιδίου τους καί λένε καί πράττουν ἕνα σωρόἄλλα σέ βάρος τῆς χώρας μας Ἐμεῖς κάνοντας τό καθῆκον μας θά συνεχίζουμε ὅσο ὑπάρχει laquoἄνωθενraquo θέλημακαί laquoκάτωθενraquo ἠθική καί (κυρίως) οἰκονομική συμπαράσταση νά laquoχτυποῦμε τή λύραraquo

30

∆ΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ(Ὅσα ἀναφέρονται σέ τίτλους στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία της)

Ἐπιμέλεια Δημ Θ Κύρουbull Ἡ ἐφημερίδα laquoΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΝΑ ΝΕΑraquo (Παλαιοχώρι) φ

21Ἀπρ-Ἰούν 2012 σ 14 γράφειraquondash Ἀθαν Αὐγερινοῦ Παλιοί Χάρτες τῆς Χαλκιδικῆς [Δη-

μοσιεύονται 4 παλαιοί Χάρτες τῶν ἐτῶν 1740 (γερμανικός)1827 (γαλλικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) 1862 (γαλ-λικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) καί 1829 (ἰταλικόςὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Liaringove)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΘΕΜΑraquo (Χαλκιδικῆς) γράφειndashΠρόταση τοῦ Δ Κύρου γιά κοινό ἑορτασμό τῶν 100 ἐτῶν

ἐλεύθερης Ἀρναίας καί τῶν 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἴδρυση τοῦΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου φ 1126-9-2012 σ 9

ndashὉμιλία στήν Ἀρναία - 1 Νοεμβρίου 2009 Ἡ Ἀπε λευθέ-ρωση τῆς Ἀρναίας καί ὁλόκληρης τῆς Χαλκιδικῆς - Καί πα-ρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ Δ Κύρου laquoἩ Ἀπελευθέρωση τῆςἈρναίας καί τῆς Βόρ Χαλκιδικῆς ἀπό τόν Τουρκικό ζυγό(1912) καί οἱ πρῶτες ἡμέρες ἐλεύθερη ζωῆςraquo [Πρόκειται γιάτήν ὁμιλία τοῦ κ Γ Ζωγραφάκη τήν 1η Νοεμβρίου 2009 στήνἈρναία πού δημοσιεύθηκε στό περιοδικό μας (τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σσ 8-14) καί κυκλοφορεῖ στό Διαδίκτυο ἀπʼ ὅπουἁλιεύθηκε καί δημοσιεύθηκε στήν ἐφημερίδα μέ τόν ἐπί-τιτλο laquoἈφιέρωμα στά 100 χρόνια ἐλεύθερης Χαλκιδικῆςraquo]φ 11818-10-2012 σσ 3-9

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Βο ρειοανα-τολικῆς Χαλκιδικῆς ἀπό τόν τουρκικό ζυγό τό 1912 καί Ἀνω-νύμου Ἀφιέρωμα στόν κληρικό ἐξ Ἀρναίας Διονύσιο Κυρά-τσο (1923-2005) πρώην Μητροπολίτη Δράμας φ 11925-10-2012 σσ 3 καί 5

ndash(Σύνταξης) ῾Εορτασμός ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας(Δημοσιεύεται τό Πρόγραμμα τῶν ἐκδηλώσεων γιά τά 100χρόνια ἀπό τήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας) φ 1201-11-2012 σ 9

ndash(Σύνταξης) Μέ δόξα καί τιμή ἑορτάστηκαν τά 100 χρό-νια Ἐλευθερίας τῆς Ἀρναίας (Χωρίς κείμενο ἀλλά μόνο μέμία φωτογραφία τμήματος τοῦ μνημείου τῆς Ἀπελευθέρω-σης μέ τήν ἐπιγραφή laquoΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣ bullΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ1912raquo πού ὑπάρχει ἐκεῖ) φ 1218-11-2012 σ 2

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoEBΔΟΜΑΔΙAIAraquo (Χαλκιδικῆς) (φ 29-10-2012 σ 6) γράφει

ndashἩ Ἱστορία τῆς Ἀρναίας μέσα ἀπό τά μουσεῖα της Ξα-κουστά μέχρι τά Βαλκάνια τά τοπικά ὑφαντά (Ἀναφέρεταιστό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο καί στό ΜουσεῖοὙφαντικῆς Ἀρναίας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΚΑΣΣΑΝΔΡΑraquo στό φ 20723-10-2012 σ6 γράφει

ndash (Σύνταξης) Ὑπογράφηκε ἡ σύμβαση γιά τήν κατασκευή

τοῦ ἔργου laquoἈνάπλαση πλατείας Μουσείου Ὑφαντικῆς(πρώην Γιαννούδενας) καί παρακείμενων κοινόχρηστων χώ-ρων ΔΚ Ἀρναίας Δήμου Ἀριστοτέληraquo προϋπολογισμοῦ11823099 εὐρώ Ξεκινᾶ ἡ ἐκτέλεση τοῦ ἔργου καί στό φ20815-1-2013 σ 9 γράφει

ndash Ἑορτάσθηκε στήν Ἀρναία ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρω-τομάρτυρος Στεφάνου καί τά 200 χρόνια τῆς ἀνέγερσηςτοῦ Ναοῦ 1812-2012

bull Τό περιοδικό laquoΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑraquo (Θεσσαλονίκη) τχ475Σεπτ-Ὀκτ 2012 σσ 280-282 γράφει

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ὁ Μακεδονικός Ἀγώνας Α΄ Γε-νικά (Στή σελ 282 γίνεται ἀναφορά στούς Ἀρναιῶτεςἀδελφούς ταγματάρχη Μαυρουδῆ καί γιά τόν ΘεοχάρηΓερογιάννη οἱ ὀποῖοι τό 1902 εἶχαν ἱδρύσει στήν Ἀθήναὅπου ἔμεναν τόν κεντρικό Μακεδονικό Σύλλογο ὁὀποῖος ἐνημέρωνε τούς ἐλεύθερους Ἕλληνες γιά τάσυμβαίνοντα στή Μακεδονία καί στρατολογῶντας ἐθε-λοντές ἔστελνε ὀλιγομελῆ στρατιωτικά ἀνταρτικά σώ-ματα στή δεινοπαθοῦσα ἀπό τούς Τούρκους καί τούςΒουλγάρους Μακεδονία)

bull Τό περιοδικό laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo στό τχ 71Σεπτ-Ὀκτ 2012γράφει

ndashΓιώργου Ζωγραφάκη 2 Νοεμβρίου 1912 Ἡ ἐπίσημη ἀπε-λευθέρωση τῆς Χαλκιδικῆς (Ἀναφέρεται καί στήν ὑποδοχήτοῦ Οὐλαμοῦ τοῦ Ἀνθυπολοχαγοῦ Ἰω Ἀλεξάκη στήνἈρναία) σ 6

Στό τχ 72Νοε-Δεκ 2012 σσ 6-11 γράφειndashΓιάννη Δ Κανατἀ Τά laquoΔεκεμβριανάraquo τοῦ 1916 στόν Πο-

λύγυρο (Στίς σσ 8-10 γίνεται ἀναφορά στά γεγονότα τῆςἈρναίας ὅπως περιγράφονται ἀπό τόν ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους στά laquoΧρονικά Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας)raquo τά ὁποῖα δημοσιεύθηκαν σέ συνέ-χειες στά τεύχη 78-812010 τοῦ περιοδικοῦ μας καί ἀπότόν γιατρό-βουλευτή Γρηγόριο Σαραφιανό στό ἈρχεῖοἘγγράφων του τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε σέ συνέχειες στάτεύχη 86-932011 τοῦ περιοδικοῦ μας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΖΑΤΟΥΝΑ - ΜΑΡΚΟΥ-ΒΛΟΓΓΟΣraquo φ270Σεπτ-Ὀκτ 2012 σ 4 γράφει

ndash (Νικόλη Φίλη) Λώρης Ἰωάν Θανόπουλος (Ἀναφέρεταιστό ἡλιακό ὡρολόγιο πού ὑπάρχει στό Κωδωνοστάσιο τοῦ ἹΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας κατα-σκευασμένο ἀπό τόν Ζατονίτη Λορέντζο (Λώρη) Θανόπουλοτό 1939) (Φωτοτυπία τοῦ δημοσιεύματος βλέπε στό τχ982013 στή στήλη laquoΟ ΤΥΠΟΣ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑraquo)

Ε Ν Τ Υ Π Α Π Ο Υ Λ Α Β Α Μ ΕΒΙΒΛΙΑ-ΑΝΑΤΥΠΑ

bull Τρύφωνος Τσομπάνη Μορφές τῆς Ἱστορίας τοῦ ΛαγκαδᾶΛαγκαδάς 2006 σσ 72 (Προσφορά τοῦ συμπατριώτη μας κἈστ Θ Καραστέριου)

bull Ἀθανασίου Δ Οἰκονόμου Στερεότυπες καί ἀστήρικτες ἀπό-

ψεις ἤ συνεχής ἔρευνα γιά τήν τοπική μας Ἱστορία ΒόλοςὈκτώβριος 2011 σσ 23

bull Ἀρχιμ Χρυσοστόμου Μαϊδώνη Τό μαρτύριο τῆς φωτιᾶς Τόμαρτύριο τῶν ἕξι παρθενομαρτύρων τοῦ Γεροπλατάνου Χαλ-

31

κιδικῆς (1854) Γεροπλάτανος 2012 σσ 32bull Νικόλη Π Φίλη Ἡ παιδεία στή Ζάτουνα ἀπό τήν Τουρκοκρα-

τία ἕως τό 1973 Ἀθήνα 2012 σσ 512 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀπο-στολή τοῦ βιβλίου γιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Γέροντος Δανιήλ Κατουνακιώτου Περί Παρθενίας (ἜκδοσιςἹεροῦ Ἡσυχαστηρίου Ἀδελφότητος Δανιηλαίων) ἍγιονὌρος 2009 σσ 78 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀποστολή τοῦ βιβλίουγιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Ἡ Πιάβιτσα τῶν Σιδηροκαυσίων καίτό ἐξωκκλήσι τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Θεσσαλονίκη 2012 σσ125 [Γίνεται ἀναφορά καί στή Λιαρίγκοβη Στή σελ 23 κα-ταγράφεται στά χωριά τῆς ΒΑ Χαλκιδικῆς μέ τά φορολογού-μενα νοικοκυριά κατά τά ἔτη 1519 1527 καί 1568 στή σελ 27ἀναφέρεται σέ ἰδιοκτησίες Λιαριγκοβινῶν τό 1873 στήν Πιά-βιτσα στή σελ 49 ἀναφέρεται στήν Ἐκπαιδευτική δραστη-ριότητα τοῦ δασκάλου Ν Βουργαρελίδη παραπέμποντας σέσχετικό ἄρθρο τοῦ ΔΚ στό περ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τχ 632004 σσ3-4 καί στή σελ 82 ἀναφέρεται στόν laquoἸσχυρό ἄνδρα τῆς Λια-ρίγκοβης Γερογιάννηraquo]

bull ndash Ἡ πανήγυρη τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου στήν Πιάβιτσα Φωτο-γραφική διαδρομή (1926-2011) Θεσσαλονίκη 2012 σσ 95 [ Στήσελ 69 δημοσιεύεται φωτογραφία μέ τούς μακαρίτεςἈρναιῶτες ὀργανοπαῖχτες Χριστόδουλο Ἀρβανίτη καί ΠέτροΖυγούρη τή 10ετία τοῦ 1980]

bull Κωνσταντίνου Ἰ Χιόνη Ἱστορική ἐξέλιξη τῆς ἀπονομῆς τῆς δι-καιοσύνης στή Θάσο (1709-1912) Ὄργανο ἀπονομῆς τοῦ δι-καίου τά δάση τῆς Θάσου φορολογούμενες γαῖες ὁ θεσμόςτῆς χρησικτησίας τίτλοι ἰδιοκτησίας καί νομολογία Θάσος2012 σσ 187

bull Περιοδικοῦ laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo τοῦ Λαογραφικοῦ Ὁμίλου Πολυ-γύρου Πολύγυρος Ὁ τόπος καί οἱ ἄνθρωποι (ἘπιμέλειαΓιάννης Κανατάς) Πολύγυρος 2010 σσ 347 [Στή σελίδα 65δημοσιεύεται ὁλοσέλιδη φωτογραφία τῆς Φιλαρμονικῆς τοῦΠολυγύρου μέ τόν διευθυντή της ἀρχιμουσικό Ἄγγελο Κω-δούνη ἀπό τήν Ἀρναία καί στή σελίδα 87 δημοσιεύεται ὁλο-σέλιδη φωτογραφία γνωστή ἀπό ἄλλες ἀλλοῦ δημοσιεύσειςτης στήν ὁποία εἰκονίζεται Σῶμα Προσκόπων τοῦ 1912 μέ(ἀρχηγό) τόν ὁπλαρχηγό Ἀθ Μινόπουλο καί ἀρκετούς Λια-ριγκοβινούς]

bull Ἱερομ Βενεδίκτου Νεασκητιώτη Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιο-ρείτου Συναξαριστής (μέ ἐνσωματωμένο τό Νέο Μαρτυρο-λογόγιο καί τό Νέο Ἐκλόγιο) ἀπόδοση στή ΝεοελληνικήἜκδοσις Συνοδίας Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου Ἱερά ΚαλύβηlaquoΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝraquo Νέα Σκήτη-Ἅγιον Ὄρος Τόμος Α΄2011 σελ 456middot Τόμος Β΄ 2011 σελ 431middot Τόμος Γ΄ 2011 σελ

437middot Τόμος Δ΄ 2012 σελ 351middot Τόμος Ε΄ 2012 σελ 398 καίτόμος ΣΤ΄ 2012 σελ 490 (Φιλολογική ἐπιμέλεια Δημ ΘΚύρου)

bull Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους Ἀρχιμ Εὐσέ-βιος Βίττης Ἀναφορά στόν ἀγώνα του καί τήν μαρτυρία του(1927-2009) Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 40

bull Ἀρχιμ Εὐσεβίου Βίττη Βίος καί Πολιτεία τοῦ δικαίου καί πο-λυάθλου Ἰώβ (Ἀνάλυση στό βιβλίο τοῦ Ἰώβ) τόμοι Α΄ ἍγιονὌρος 2010 σσ 456 καί Β΄ Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 615(Ἔκδοση Ἱ Μ Ὁσίου Γρηγορίου)middot μέ τήν ἀφιέρωση laquoΣτόνἀγαπητό ἀδελφό κ Δημήτριο Κύρου καθηγητή μέ βαθειάἐκτίμησι καί ἐγκάρδιες εὐχές ὑπέρ ὑγείας καί σωτηρίαςαὐτοῦ καί τῶν τέκνων του Ὁ Καθηγούμενος dagger Ἀρχιμ Γεώρ-γιος 114-12-2011raquo

(Τά παραπάνω δύο βιβλία ndashμαζί μέ τό περιοδικό laquoΟ ΟΣΙΟΣ ΓΡΗ-ΓΟΡΙΟΣraquondash προσφέρθηκαν στόν Ἐκδότη-Διευθυντή τοῦ πε-ριοδικοῦ μας ἀπό τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ Μονῆς Ἀρχιμ Γεώρ-γιο Καψάνη στίς 14-12-2011 κατά τήν ἐπίσκεψή του στήΜονή καί στό Γραφεῖο του ὅπου τοῦ πρόσφερε γιά τή Βι-βλιοθήκη τῆς Μονῆς τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo τοῦ ὁποίου ἡΜονή εἶναι ἀποδέκτρια καί τό βιβλίο του γιά τόν Μητροπο-λίτη Σωκράτη)

bull Νίκου Χρ Ἀλιπράντη Ἀντιφωνήσεις Ἀθήνα 2011 σσ 95bull Μαριάνθης Φ Παλάζη Ἕνα ὄνομα δύο τόποι Ἐπιβάτες Ἀνα-

τολικῆς Θράκης Νέοι Ἐπιβάτες Θεσσαλονίκης Ἀθήνα 2009σσ 240

bull Δήμου Κιμώλου Οἱ ρίζες τῶν κοινῶν παραδοσιακῶν Κιμώλου-Σερίφου (Λαογραφική ἔρευνα Θοδωρής Γ Λιβάνιος) Κίμω-λος 2011 σσ 63

bull Ἀντιστρατήγου Ἰωάννη Ἠλία Ἀλεξάκη Ἐγκώμιον ΓενναίουΣτρατηγοῦ ἐναρέτου πατριώτη Ἰωάννη Σωτ Ἀλεξάκη Ἡρά-κλειο 2012 σσ 32

bull Στέλιου Παπαθανασίου Ὁ Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης στάἄδυτα τῆς δημοσιογραφίας Ἀθήνα 2008 σσ 46

bull Δημ Θ Κύρου Δύναμη εἰρήνης ἡ Ὀρθοδοξία [Ἀνάτυπο ἀπότό βιβλίο laquoΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ldquoΗ ΟΡΘΟ-ΔΟΞΙΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑrdquo ndashΤΑ ΔΗ-ΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥraquo Θεσσαλονίκη 1994 σσ 83-96]Θεσσαλονίκη 2010

bull ndash laquoΧριστός ἐτέχθηraquo - Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ καί ἡ laquoἐπί γῆςεἰρήνηraquo - Ἡ Διήγηση τοῦ φιλοσόφου Ἀφροδιτιανοῦ γιά τά πα-ράδοξα μυστήρια πού ἔγιναν στήν Περσία στόν καιρό τῆς Γεν-νήσεως τοῦ Χριστοῦ γιά τούς Μάγους καί γιά τόν ἈστέραἈρναία Χριστούγεννα 2010 σσ 40

bull Τέκνα dagger Χαρίκλειας (ΓιῶργοςἙλένη Καίτη Μαρία) Δημητρα-κούδη (Θεσνίκη) 100 euro(34074 δρχ )

bull Πάχτας Θ Ἱπποκράτης (Θεσνίκη) 50 euro(17037 raquo )bull Κατσαμάνης Νικ (Σέρρες) 50 euro(17037 raquo )bull Βλάχτσης Νικ (Ἀθήνα) 50 euro(17037 raquo )bull Μπύρου Γρ Σουλτάνα (Ἀρναία) 40 euro(13629 raquo )bull Ρήγας Ἰω Δημ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Δημητρακούδης Ν Γεωργ (Ἀθήνα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Κατσαμούρης Γεώργ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Λαζαρίδης Χαρ (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρήγας Ν Κων (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )

bull Καρτσιώτης Μιχ (Πετροκέρασα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Μπάλλα-Σιέρου Στέλλα (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Καραμίχος Ἰω (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Χιονίδης Χ Γεώργιος (Βέροια) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρέμπελος Χρ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Βαλιάνος Θεολ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Βαλιάνος Στυλ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Κοτσάνης Κων (Θεσνίκη) 10 euro ( 3407 raquo )bull ΚΠ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κοκκαλιάρης Βασ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κωνσταντινίδου Νόρα (Δράμα) 10 euro ( 3407 raquo )bull Τζιτζιρίκας Ἰω Ἀστ 05 euro ( 1704 raquo )

ΟΙ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΕΣ ΜΑΣΓιά τή συνέχιση τῆς ἔκδοσης τοῦ περιοδικοῦ μας βοήθησαν οἰκονομικά καί εὐχαριστοῦμε οἱ

Ἡ σελίδα 163 από τόν Κώδικα Ληψοδοσίας (Κατάστιχο) τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1916-1947)ὅπου ἀναγράφονται τά ὀνοματεπώνυμα τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ἐπιτρόπων τοῦ ἔτους 1922 (πρίν ἀπό 91 χρόνια)

12

Στή συνέχεια ἡ Συνέλευση α΄) ἀνέθεσε στήν Ἐφορία laquoνά ἐνεργήση δίχως ἀναβολή σύμφωνα μέ τόνΝόμο γιά νά ἀναγνωριστῆ τό Σωματεῖο β΄) ἀποφάσισε γιά τό τρέχον ἔτος (1918) laquoνά γίνωνται οἱ συ-νελεύσεις κάθε Κυριακή ἀπόγευμαraquo καί γ΄) ἀποφάσισε ὁμόφωνα laquoνά ἐκφραστῆ εὐγνωμοσύνη στόν Πα-νιερώτατο Ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦ κ(αί)΄ Ἁγ Ὅρους γιά τήν πρωτοβουλία πού ἔλαβε στήν ἵδρυσι τοῦΣωματείουraquo καί δόθηκε laquoἐντολή στήν Ἐφορία νά τοῦ ὑποβάλη ἀντίγραφο τοῦ παρόντος Πρακτικοῦraquo

Τό Πρακτικό μετά τή σύνταξή του διαβάσθηκε laquoφωναχτάraquo ἐπικυρώθηκε καί ὑπογράφηκε laquoἀπό τίςπαροῦσες ἐξόν ἀπό ἐκεῖνες πού δηλώνουν ἄγνοια γραφῆςraquo ὡς ἑξῆςlaquo(ὑγ) Λασκαρίνα Ἀ Πιτούλα ὑγ Δέσπω Κ Κοκκαλιάρη

raquo Θάλεια Ἀ Καλυβιώτου raquo Μαρ Ν Τζημώκαraquo Μπηγί(να) Χ ΣΣττακνάκη raquo Ἀναστασία Γ Πιτούλαraquo Ἀγλαϊα Κ Τσακνάκη raquo Μαρ Χαδευτοῦ Τσακνάκηraquo Ἀρίστη Μανταλίδου raquo Ἄννα Ζ Ματθαιοπούλουraquo Χρυσώ Ἀ Ἀμπίου ἀγράμματος raquo Αἰκατ Α Παπαδήμουraquo Αἰκατ Κουσούφη (Ξούφη) raquo Σουλτάνα Γ Ματσίγγουraquo Μαρία Γ Βαγγιᾶ raquo Τατάνα Ἰ Μαυροδάρα ἀγράμματοςraquo Αἰκατ Θ Βαγγιᾶ ἀγράμματος raquo Ἑλένη Γ Μπογιατζῆ ἀγράμματοςraquo Ὄλγα Κατερνάρη raquo Μαρία Ἰ Πιτέρηraquo Μαρ Χ Χατζῆ Γεωργίου raquo Πουλχερία Ρουκᾶraquo Ὄλγα Χασιώτη raquo Μηλιά Ἀ Παπαθεοχάρηraquo Αἰκατ Ἰ Ρουκᾶ raquo Ἄννα Κουδούνη ἀγράμματοςraquo Κατίνα Ἰ Κοτσάνη raquo Ἑλένη Μπισάδουraquo Μαρία Κ Δημητρακούδη raquo Ἀγλαΐα Παπακωνσταντίνουraquo Μαρ Α Σμαραγδῆ

(ὑγ) Ἀναστασία Ἰ Κοτσάνηraquo Κατίνα Ν Τσιμακοπούλουraquo Ἀναστασία Δίμκαraquo Δ Ἰ Λαχωβάρη

Διά τήν ἀκρίβειαν τῆς ἀντιγραφῆςΛιαρίγκοβη 19 Μαρτίου 1918

Αἰκ Ρουκᾶ Μαρία Δημητρακούδη Μαρία Χρ ΧατζηγεωργίουraquoΤό Πρακτικό ὑπέγραψε τελευταία καί ἡ Διευθύντρια τῆς Συνέλευσης Δ Ἰ ΛαχωβάρηΣτίς 19 Μαρτίου 1918 ἡ Ἐφορία τοῦ Σωματείου ὑπέβαλε σέ ἄπταιστη καθαρεύουσα γλωσσική μορφή

laquoΠρός τόν Κον Πρόεδρον τοῦ Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης Εἰς Θεσσαλονίκηνraquo Αἴτηση τοῦ ΣωματείουlaquoἝνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ldquoἡ Ἁγία Παρασκευήrdquoraquo μέ ἀριθμό Πρωτοκόλλου 1 καί τήν παραπάνωἡμεροχρονολογία συνοδευόμενη ἀπό δύο ἀκριβῆ ἀντίγραφα τοῦ Πρακτικοῦ τῆς Συνέλευσης (ὑπο-γραμμένο ἀπό τά μέλη τῆς Ἐφορίας) μέσα στό ὁποῖο ἦταν ἐνσωματωμένο καί τό Καταστατικό καί χω-ριστό Πίνακα τῶν Μελῶν πού ὅλα κατοικοῦσαν στή Λιαρίγκοβη μέ τήν ὁποία (αἴτηση) παρακαλοῦσενά ἐνεργήση laquoὅτι δεῖ ὅπως ἀναγνωρισθεῖ κατά τόν Νόμονraquo τό Σωματεῖο

Ἡ Αἴτηση ὑπογράφεται ἀπό τά μέλη τῆς Ἐφορίας καί χαρτοσημαίνεται μέ laquoΧΑΡΤΟΣΗΜΟΝ ΕΛΛΗ-ΝΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΕΩΣraquo τῶν 50 λεπτῶν καί αὐτούσια ἔχει ὡς ἑξῆςἈρ 1Λιαρίγκοβη 19 Μαρτίου 1918

ΠρόςΤόν Κον Πρόεδρον τοῦ Πρωτοδικείου

ΘεσσαλονίκηςΕἰς Θεσσαλονίκην

Αἴτησις Τοῦ Σωματείου laquoἝνωσις ἙλληνίδωνΛιαριγκόβης ldquoἩ Ἁγία ΠαρασκευήrdquoraquoΠερί Ἀναγνωρίσεως Οἱ ὑποφαινόμενοι Αἰκατερίνη Ρουκᾶ Μαρία Χατζῆ Γεωργίου

καί Μαρία Δημητρακούδη ὡς κοσμήτριαι τοῦ νεοσυστάτουσωματείου laquoἝνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ldquoἡ Ἁγ Παρα-

13

Σημειώσεις1 Τά Ἔγγραφα αὐτά ἦρθαν σέ γνώση μας στίς 12 Ἰουνίου 2008 ὕστερα ἀπό σχετική ἐνημέρωσή μας ἀπό ὑπάλ-

ληλο τοῦ ΙΑΜ ὁ ὁποῖος καί μᾶς παρέδωσε ἐπί τόπου τόν σχετικό Φάκελλο γιά ἔρευνα Γιά τήν ἐξυπηρέτηση αὐτήεὐχαριστοῦμε θερμότατα τό Ἱστορικό Ἀρχεῖο Μακεδονίας πού γιά ὅσους ἐπιθυμοῦν νά μάθουν βρίσκεται στήνὁδό Παπαναστασίου 21 (στάση laquoΕὐκλείδηraquo) καί εἶναι ἀπό χρόνια ἀποδέκτης τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo

2 Βλέπε Ἀ(θηνᾶς) Γ(αϊτάνου)-Γ(ιαννιοῦ) Ἕνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ΕΛΛΗΝΙΣ τχ 2 (1925) σ 31Ἀθηνᾶς Γαϊτάνου-Γιαννιοῦ Πολίτες λόγιοι πού ἐγνώρισα Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμε-

σκευήrdquoraquo ἔχομεν τήν τιμήν νά σᾶς ὑποβάλωμεν δύο ἀντίγραφατοῦ πρακτικοῦ τῆς ἱδρύσεως τοῦ εἰρημένου σωματείου εἰς τόὁποῖον περιλαμβάνεται καί τό Καταστατικόν του ἐπίσης δέ χω-ριστά πίνακα τῶν μελῶν τά ὁποῖα ἅπαντα κατοικοῦσιν εἰς τήνΛιαρίγκοβην καί σᾶς παρακαλοῦμεν ὅπως εὐαρεστούμενοςἐνεργήσηται ὅτι δεῖ ὅπως ἀναγνωρισθεῖ κατά τόν Νόμον τόΣωματεῖον μας

Αἰκατερίνη ΡουκᾶΜαρία ΧατζηγεωργίουΜαρία Δημητρακούδη

Δέν γνωρίζουμε πότε ἀκριβῶς ἐκδόθηκε ἡ ἀπόφαση ἀναγνώρισης τοῦ Σωματείου ἀπό τό Πρωτο-δικεῖο Θεσσαλονίκης Στηριζόμενοι στό μεταγενέστερο καί μέ ἄλλο χέρι γραμμένο Σημείωμα πάνωστό Ἔγγραφο τῆς Αἴτησης laquo4-4-1918 Ζωγράφος Οἰκονόμου Κυριακόπουλος Σκούρας καί Δraquo (μήἀναγνώσιμος) ὑποθέτουμε ὅτι ἡ ἀναγνώριση ἔγινε τόν Ἀπρίλιο τοῦ 1918 μέ δικαστές τούς παρα-πάνω ἀναγραφόμενους

Ὁ ὑποβληθείς στό Πρωτοδικεῖο Θεσσαλονίκης Κατάλογος τῶν μελῶν τοῦ Σωματείου ἔχει ὡςἑξῆς1 Ἀρίστη Μανταλίδου 13 Αἰκατ Δ Ξούφη 24 Μαρία Ν Τζιμόκα2 Κατίνα Ἰ Κοτσάνη 14 Χρυσώ Ἀ Ἀμπίου 25 Κατίνα Τσιμακοπούλου3 Λασκαρίνα Ἀ Πιτούλα 15 Ἀγλαΐα Παπακωνσταντίνου 26 Ἄννα Ζ Ματθαιοπούλου4 Θάλεια Ἀ Καλυβιώτου 16 Ἀναστασία Δίμκα 27 Αἰκ Παπαδήμου5 Μαρία Γ Βαγγιᾶ 17 Μαρία Ἰ Πιτέρη 28 Σουλτάνα Ματσίγκου6 Αἰκατ Θ Βαγγιᾶ 18 Ἀναστασία Ἰ Κοτσάνη 29 Σουλτάνα Μαυροδάρα7 Μπηγίνα Χρ Τσακνάκη 19 Μαρία Δημητρακούδη 30 Ἑλένη Μπισάδου8 Ὄλγα Κ Κατερινάρη 20 Μαρία Ἀ Σμαραγδῆ 31 Ἀναστασία Γ Πιτούλα9 Μαρ Χ Χατζῆ 21 Δέσπω Κοκκαλιάρη 32 Μηλιά Παπαθεοχάρη

10 Ἀγλαΐα Κ Τσακνάκη 22 Ἑλένη Γ Μπογιατζῆ 33 Πουλχερια Ρουκᾶ11 Ὄλγα Ἰ Χασιώτη 23 Μαρία Χ Τσακνάκη 34 Ἄννα Κουδούνη12 Αἰκατ Ἰ Ρουκᾶ

Αὐτές τίς πληροφορίες παρέχουν τά ἀναφερόμενα καί γιά πρώτη φορά δημοσιευόμενα τρίαἜγγραφα (Πρακτικό-Καταστατικό Αἴτηση ἀναγνώρισης καί Κατάλογος Μελῶν) γιά τό πολύ σημαν-τικό καί ἀξιόλογο γυναικεῖο Σωματεῖο τῆς Λια-ρίγκοβης (Ἀρναίας) πού λειτούργησε καίπρόσφερε πνευματικά καί ὑλικά στούς κατοί-κους της ἀλλά καί στούς κατοίκους τῶν γειτο-νικῶν χωριῶν Παλαιοχώρι Νεοχώρι καί ΜεγάληΠαναγία ὅπου εἶχε Παραρτήματα ἀπό τό 1918μέχρι τό 1940 ὁπότε καί διαλύθηκε λόγω τοῦἙλληνο-ἰταλικοῦ Πολέμου40 Διάδοχο Σωματεῖοἦταν ὁ laquoΓυναικεῖος Πολιτιστικός ΣύλλογοςἈρναίαςraquo ὁ ὁποῖος ἱδρύθηκε τό 1982 καί λει-τούργησε μέχρι τό 1992 Ἀπό τότε ἡ Ἀρναία στε-ρεῖται τέτοιου Συλλόγου

ΔΗΜΗΤΡΑ ΞΙΟΥΦΗ-ΚΥΡΟΥΜιά Ἑλληνίδα Λιαριγκο-

βινή - Ἀρναιώτισσα πούlaquoἔφυγεraquo πρόωρα (dagger 24-6-2007)

(Χρημάτισε καί Ἀντιπρό-εδρος τοῦ Γυναικείου Πολι-τιστικοῦ Συλλόγου Ἀρναίαςτό 1991)

laquo Ε ἰ ς micro ν ή micro η ν raquo

14

ρίου Σωκράτης Σταυρίδης Ἀθήνα 1954 σσ 26-28 Σουσάνας Ρουκᾶ α΄ Ἁγία Παρασκευή καί ὁ ἀείμνηστος Σωκρά-της 1 Ἐφημ laquoΑΝΤΙΛΑΛΟΙ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo φ 46Αὔγ-Σεπτ 1981 σ 2 καί 2 Σκόρπια ἀνάτυπα Θεσσαλονίκη 1991σσ 55-58 καί β΄ 8 Μάρτη Παγκόσμια ἡμέρα τῆς γυναίκας Ἡ Ἀρναιώτισσα γυναίκα Μιά ἱστορική ἀναδρομή τῆςπροσ φορᾶς της στόν τόπο μας ὅπ 1 φ 50Μάρτ 1982 σ 4 καί 2 σσ 72-75 Δημ Θ Κύρου 1 Γυναικεῖο Σωμα-τεῖο στή Λιαρίγκοβα στά 1918 ΑΡΝΑΙΑ τχ 3Ἰαν-Φεβρ 1989 σ 8 2 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ τχ 70Ἰαν-Μάρτ2006 σ 26 καί 3 1918 Γυναικεῖο Σωματεῖο στήν Ἀρναία Χαλκιδικῆς ΣΥΛΛΟΓΕΣ τχ 3172011 σ 1471 καί Ἠλέ-κτρας Παπαθανασίου Ἀρναία ἡ παλιά Λιαρίγκοβα Ὄψεις ἀπό τήν σχολική της ἐκπαίδευση καί τήν κοινωνία τηςστό τέλος τοῦ 19ου καί ἀρχές τοῦ 20οῦ αἰῶνα Θεσσαλονίκη 1999 σ 167

3 Ἦταν θυγατέρα τῆς ἀδελφῆς τοῦ ἐπισκόπου Φανῆς καί τοῦ Ἡρακλῆ Βασιάδη Παντρεύθηκε ἀρχικά τόν(ἀγνώστου ὀνόματος) Κοντόπουλο μέ τόν ὁποῖο ἀπέκτησε τόν Φαίδωνα καί μετά τόν πολιτικό μηχανικό ΓεώργιοΖωγραφίδη Ἀναφέρεται καί κληρονόμος τοῦ Μητροπολίτη στή Διαθήκη του γιά τήν διάθεση τῆς λιγοστῆς περι-ουσίας του (χρήματα ἔπιπλα βιβλία) Μετά τόν θάνατο τοῦ Μητροπολίτη (17-9-1944) φρόντισε γιά τό ἄνοιγμα τῆςΔιαθήκης του καί γιά τήν ἐκτέλεση τῶν ἐντολῶν του (Βλ παραπομπές τῆς Σημ 2 καί Δημ Κύρου α΄) Τό γενεα-λογικό δένδρο τοῦ Μητροπολίτη Σωκράτη Σταυρίδη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ 84Ἰούλ-Σεπτ 2009 σ 16 καί 2 Ὁ Μητροπο-λίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης Σταυρίδης (1866-1944) [Ἡ ζωή καί τό ἔργο του ὅπωςκαταγράφηκε στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo lt1989-2011gt καί ἄλλα ἔντυπα] Ἀρναία 2011 σσ 169 καί 170 (Σημ 9) καίβ΄) Ἡ Διαθήκη τοῦ Μητροπολίτη Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτη Σταυρίδη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ92Ἰούλ-Σεπτ 2011 σσ 12-13 15 16 καί 17 (Σημ 2) καί 2 Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ ὅπ σσ 225-227 229 230καί 231-232 (Σημ 2)

4 Δηλ στό Διδακτήριο τοῦ 1871 στό χοροστάσι5 Οἱ πρῶτες 14 ἦσαν κυρίες καί οἱ ἑπόμενες 20 ἦσαν δεσποινίδες6 Πρόκειται γιά τήν ἀδελφή τοῦ πατέρα τοῦ Ἐπισκόπου ἡ ὁποία τόν συνόδευσε στή Λιαρίγκοβη καί διέμενε

μαζί του (Βλ Ἀνωνύμου Ἡ σημερινή χειροτονία Τίς ὁ νέος Ἅγιος Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Βιογραφικαί Ση-μειώσεις ἐφημ laquoΜΑΚΕΔΟΝΙΑraquo φ 1066-11-1911 σ 3 καί Δημ Θ Κύρου α΄) Τό γενεαλογικό δένδρο ὅπ (1 καί2) καί β΄) Πρίν ἀπό 99 χρόνια Ὀκτώβριος-Νοέμβριος 1911 Ἡ ἐκλογή ἡ χειροτονία καί ἡ ἔλευση στή Λιαρίγκοβητοῦ Ἐπισκόπου Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σ 15 καί 2 Ὁ Μητροπο-λίτης Ἱερισσοῦ ὅπ σσ 189 καί 193

7 Σύζυγος τοῦ Ἰωάννη (Γιάγκου) Κοτσάνη [πού ἦταν μουχτάρης (κοινοτάρχης) καί προσωρινά δήμαρχος κατάτίς ἡμέρες τῆς Ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας τό 1912] (Βλ Μάνου Μανασσῆ ὅπ σ 162)

8 Ἦταν σύζυγος τοῦ Ἀγαπητοῦ Πιτούλα ἐξαδέλφου τοῦ Μακεδονομάχου (Τήν πληροφορία μοῦ ἔδωσε ὁἐγγονός της Ἀγαπητός Γ Πιτούλας καί τόν εὐχαριστῶ)

9 Ἴσως ἦταν θυγατέρα τοῦ παπα-Ἀθανασίου Καλυβιώτη (πού ἦταν ἕνας ἀπό τούς 6 ἱερεῖς τῆς Λιαρίγκοβηςτῶν ἀρχῶν τοῦ 20οῦ αἰῶνα πού εἰκονίζονται στή γνωστή φωτογραφία καί συμμετεῖχαν στή γνωστή ἀπεργία τῶνἱερέων τῆς Λιαρίγκοβης τό 1914)

10 Μητέρα τῆς ἀείμνηστης κυρα-Χαρίκλειας Τρικκαλιώτη - Δημητρακούδη σύζυγος τοῦ Γεωργίου Τρικκα-λιώτη (βλ Μάνου Μανασσῆ ὅπ σσ 160 καί 161 Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 σ 74 καί Δημ Θ Κύρου Γυ-ναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1) καί ἀδελφή τοῦ Μακεδονομάχου Ἀγαπητοῦ Πιτούλα (Τήν πληροφορία μοῦ ἔδωσε ἡθυγατέρα τῆς κυρά-Χαρίκλειας Ἑλένη καί τήν εὐχαριστῶ

11 Ἦταν σύζυγος τοῦ Θεοδώρου Τρικκαλιώτη (Βαγγιᾶ) καί μητέρα τοῦ Γεωργίου [Βλ laquoΣτρατολογικός Πίναξτῶν στρατευσίμων τῆς κλάσεως 1941 Κοινότης Ἀρναίαςraquo (ἀνέκδοτος τόν ὁποῖο συνέταξε ἡ laquoΠρωτοβάθμιος Ἐπι-τροπήraquo στήν Ἀρναία στίς 28-12-1939 καί ὑπογράφουν ὁ Πρόεδρος ὁ Γραμματεύς και ὁ Ἐφημέριος καί ὁ ὁποῖοςβρίσκεται laquoἐρριμμένοςraquo μέσα στό Βιβλίο Πρωτοκόλλου τῶν ἐτῶν 1939-1941)]

12 Πρόκειται γιά τή Μπηγίνα Ρήγα τοῦ Γεωργίου σύζυγο τοῦ Χριστοδούλου Τσακνάκη μέ τόν ὁποῖο ἀπέκτησετρία παιδιά (Χαϊδευτό Γεώργιο καί Βασίλειο) [ Βλ Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φω-τογραφία ΑΡΝΑΙΑ τχ 70Ἰαν-Μάρτ 2006 σ 26 Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 καί ΔημἸω Ρήγα Τό γενεαλογικό δένδρο τοῦ γένους Ρήγα ΑΡΝΑΙΑ τχ 98Ἰαν-Μάρτ 2013 σσ 17 καί 19 (Σημ 21)

13 Πρόκειται γιά τήν Ὄλγα Χατζηγεωργίου σύζυγο τοῦ Κων Κατερινάρη Εἶναι ἡ συντάκτρια τοῦ ἄρθρου laquoΑἱἡμέραι τῆς Λιαριγκοβινῆς (Ἐργασίαι τῶν γυναικῶν καί ἔθιμα τοῦ τόπουraquo) τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε μέ το ὄνοματῆς ἀδελφῆς της Αἰκατερίνης (βλ Σημ 17) στό μηνιαῖο περιοδικό τοῦ Ἐθνικοῦ Συμβουλίου τῶν Ἑλληνίδων (Ἀθήνα)laquoΕΛΛΗΝΙΣraquo (στά τεύχη 1-1 καί 1-2 τοῦ 1927 στίς σελίδες 182-185 καί 237-239 ἀντίστοιχα) καί ἀναδημοσιεύθηκε μέμερικό ὑπομνηματισμό τοῦ Δ Κύρου στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo (ὅπου λαθεμένα γράφεται ὡς ἐξαδέλφη ἡ Αἰκατε-ρίνη Σημ 2) στά τεύχη 34-36 (1997) σσ 9 3 καί 7 ἀντίστοιχα 41 (1998) σ 4 43 (1999) σ 3 46 (2000) σ 4 (ὅπουἀναφέρονται καί laquoαἱ θυγατέρες Χατζηγεωργίου) καί 51 (2001) σσ 6-7 (Γιʼ αὐτήν βλ καί Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σω-ματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

14 Ἦταν σύζυγος τοῦ Χρ Χατζηγεωργίου (ἤ Χατζῆ παπα-Γεωργίου) (Βλ Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

15 Πρόκεται γιά τήν Ἀγλαΐα Παναγιωτίδου σύζυγο Κ Τσακνάκη [Βλ Δημ Θ Κύρου Μιά παλιά φωτογραφίαὅπ (ὅπου ἀπό λαθεμένη πληροφορία τῆς κυρά-Χαρίκλειας Δημητρακούδη ἀναφέρεται ὡς δασκάλα) ΣουσάναςΡουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161]

16 Πρόκειται γιά τήν ῎Ολγα Παπαδοπούλου (Ταμπαρέλαινα) ἀγνώστου καταγωγῆς σύζυγο τοῦ Ἰω Χασιώτη(Βλ Δημ Θ Κύρου Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

15

17 Πρόκειται γιά τήν Αἰκατερίνη Χατζηγεωργίου σύζυγο Ἰωάννη Ρουκᾶ (Βλ Σημ 13)18 Μᾶλλον ἦταν θυγατέρα τοῦ Δημητρίου Μόσχου Ξιούφη καί τῆς Δέσποινας Κουτρουβέλη φωτογραφία τῶν

ὁποίων δημοσιεύθηκε στό ἐμπροσθόφυλλο τοῦ τεύχους 95Ἀπρ-Ἰούν 2012 καί φωτογραφία τοῦ σπιτιοῦ τῶνὁποίων δημοσιεύθηκε στό ὀπισθόφυλλο τοῦ τεύχους 93Ὀκτ -Δεκ 2011 καί στό ἐμπροσθόφυλλο τοῦ τεύχους94Ἰαν-Μάρτ 2012 τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo

19 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί τήν καταγωγή της20 Προφανῶς πρόκειται γιά τή συνονοματεπώνυμη της διδασκάλισσα πού ὑπηρέτησε στήν Ἀστική Σχολή Λια-

ριγκόβης κατά τό ἔτος 1908-1909 σταλμένη ἀπό τή Μητρόπολη Θεσσαλονίκης μέ 28 ὀθωμανικές λίρες τόν χρόνοκαί στό Δημοτικό Σχολεῖο Θηλέων Λιαριγκόβης ἀπό τό 1915 κ ἑ (ἄγνωστο μέχρι πότε) (Βλ Δημ Θ Κύρου Ἡἐκπαίδευση στήν Ἀρναία (Λιαρίγκοβη) στά χρόνια τῆς Τουρκοκρατίας καί μιά πρώτη ἀναφορά σέ ἀδημοσίευτοἀρχειακό ὑλικό ΑΡΝΑΙΑ τχ 18Ἰαν-Μάρτ 1993 σ 9 Ἐρατώς Ζέλλιου Ἡ παιδεία κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκο-κρατίας Πρακτικά τοῦ τετάρτου Πανελληνίου Συνεδρίου laquoἩ Χαλκιδική κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκοκρατίαςraquo Πο-σείδι Χαλκιδικῆς 13-15 Ὀκτωβρίου 1995 Θεσσαλονίκη 1998 σ 332) καί αὐτοτελῶς Θεσσαλονίκη χχ σ 86Ἠλέκτρας Παπαθανασίου ὅπ σ 95 καί Μ Μανασσῆ ὄπ σ 161 ὅπου ἀναγράφεται laquoἡ δασκάλα κ Ἀγλαΐαraquo

21 Λιαριγκοβινή ὑποδιδασκάλισσα καί διδασκάλισσα στήν Ἀστική Σχολή Λιαριγκόβης κατά τά σχολ ἔτη 1906-1908 καί 1913-1914 ἀντίστοιχα (Βλ Δημ Θ Κύρου 1 Ἡ ἐκπαίδευση ὅπ σ 9 ὅπου λαθεμένα ἀναγράφεται ὡςΔήμου καί 2 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Ἐρ Ζέλλιου ὅπ Ἠλ Παπαθανασίου ὅπ σσ 84 καί 95 καί Μ Μα-νασσῆ ὅπ σ 161 ὅπου λαθεμένα ἀναγράφεται ὡς Δήμμα

22 Ἴσως νά ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἰωάννη Πιτέρη πού εἰκονίζεται στή φωτογραφία τοῦ ἐξωφύλλου τοῦ τχ 26Ἰαν- Μάρτ 1995 καί ἀναφέρεται στό Ἔγγραφο ἀρ 2 τοῦ Ἀρχείου Ἀστερίου Ἰω Κοσμαρᾶ στό ἴδιο τεῦχος καί στή σελ5

23 Θυγατέρα τῆς Αἰκατερίνης (Κατίνας) καί τοῦ Ἰωάννη Κοτσάνη (Βλ Μάνου Γ Μανασσῆ ὅπ σ 162)24 Θυγατέρα τοῦ Κωνσταντίνου γνωστή καί ὡς Μαριγούλα ἤ Μαριγούδα (Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σω-

ματεῖο ὅπ 1 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161) Ἦτανσύγυγος τοῦ Δημητρίου Μήτσιου καί ἀδελφή τοῦ Δημητρίου Δημητρακούδη (Πληροφορία Ἑλ Δημητρακούδη)

25 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἀθανασίου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν26 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Κωνσταντίνου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν27 Ἤ Βογιατζῆ Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν28 Γνωστή καί ὡς Μαριγούλα (Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ1 καί Μιά παλιά φωτογραφία

ὅπ)29 Ἦταν σύζυγος τοῦ Ἰωάννη Γεωργίου Ρήγα [Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά

φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 καί Δημ Ἰω Ρήγα Τό γενεαλογικόδένδρο τοῦ γένους Ρήγα ὅπ σσ 17 καί 18 (Σημ 19)]

30 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί γιά τήν καταγωγή της31 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ζαφειρίου (ἀγνώστου καταγωγῆς) καί ἀδελφή τοῦ Σπύρου (γένν 1890) τοῦ Ἠλία (γένν

1895) τοῦ Κωνσταντίνου (γένν 1904) καί τοῦ Ἀγγέλου (γένν 1909) (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων τῆς Κοινότη-τος Ἀρναίας τοῦ Νομοῦ Χαλκιδικῆς καταρτισθέν ἐν ἔτει 1925raquo)

32 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν33 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου οἱ ὁποῖος γεννήθηκε τό 1862 (ΒλlaquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo)34 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἰωάννη καί ἀδελφή τοῦ Μιχαήλ (γένν 1882) καί τοῦ Μαυρουδῆ (γένν 1889) (Βλ

laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo)35 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί γιά τήν καταγωγή της36 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου Ἀγαπ Πιτούλα καί ἀδελφή τοῦ Μακεδονομάχου (1904-1908 καί 1912-1913)

ὁπλαρχηγοῦ Ἀγαπητοῦ Πιτούλα καί θεία τῆς ἀείμνησης κυρά-Χαρίκλειας Τρικαλιώτη-Δημητρακούδη Πέθανε στίς15-12-1981σέ μεγάλη ἡλικία (Βλ ἐφημ laquoΑΝΤΙΛΑΛΟΙ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo φ 481982 σ 2 στήλη laquoΚΟΙΝΩΝΙΚΑraquo καίlaquoΠΕΝΘΗraquo Ἦταν τελείως ἀναλφάβητη καί ἔμαθε νά διαβάζει κοντά στή Δέσποινα Λαχοβάρη Πρίν ἀπό τόν θά-νατό της μοῦ ὑπαγόρευσε ἀρκετά δημοτικά τραγούδια μερικά ἀπό τά ὁποῖα δημοσίευσα στά τρία πρῶτα τεύχη τοῦπεριοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo (Γιά τήν Ἀν Πιτούλα βλέπε Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φω-τογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

37 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἀθανασίου ἀδελφή τοῦ Θεοχάρη (γένν 1904) καί σύζυγος τοῦ Ν Μαυρουδῆ (ΒλlaquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ καίΜ Μανασσῆ ὄπ σ 161)

38 Γιʼ αὐτήν βλέπε laquoΔημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσά-νας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 ὅπου ἀναγράφεται ὡς πατρώνυμο τό Δ(ημήτριος)

39 Ἦταν κόρη τοῦ Βασιλείου Κουδούνη (γένν 1864) (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo) Δέν ἔχουμε ἄλλες πλη-ροφορίες γιʼ αὐτήν

40 Κατά τή διάρκεια τῆς λειτουργίας καί τῶν δραστηριοτήτων τοῦ Σωματείου πολλά μέλη του ἀποθανατίσθη-καν σέ ἀναμνηστικές φωτογραφίες (Δημοσιευμένες φωτογραφίες τοῦ Σωματείου βλέπε Δημ Θ Κύρου Γυναι-κεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Ἠλέκτρας Παπαθανασίου ὅπ σ 168 Μ Μανασσῆ ὅπσ 161-163 καί Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Φωτογραφικά τεκμήρια ἀπό τό Νεοχώρι Θεσσαλονίκη 2006 σ 54)

16

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΤΩΝ 200 ΕΤΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΕΓΕΡΣΗ ΤΟΥ

Γράφει ὁ ∆ηmicro Θ Κύρου

Φέτος συμπληρώθηκαν 200 χρόνια ἀπό τήν ἀνέγερση τοῦ Ἐνοριακοῦ καί Μητροπολιτικοῦ Ναοῦτοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας

Μέ τήν εὐκαιρία αὐτῆς τῆς Ἐπετείου ἀξίζει τόν κόπο νά παρουσιάσουμε περιληπτικά τήν Ἱστορίατοῦ Ναοῦ ἀπό τήν ἵδρυσή του τό 1812 μέχρι σήμερα τό 2012 μέ ἀναφορά στόκτίριο καί στόν ἐξοπλισμό του στό Ἀρχεῖο του στά σημαντικά γεγονότα στόπέρασμα τῶν 200 ἐτῶν μέ ἀποκορύφωμα τήν ἀπό πυρκαϊά καταστροφή του τό2005 καί τήν γρήγορη ἀποκατάστασή του

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρα καί Πρωτοδιακόνου Στεφάνου κτίσθη-κε τό 1812 ὅπως πιστοποιεῖται ἀπό μαρμάρινη ἐντοιχισμένη πλάκα πού βρί-σκεται πάνω ἀπό τήν κεντρική εἴσοδό του (Βλ φωτογραφία) Τιμᾶται στή μνή-μη τοῦ Ἁγίου Στεφάνου διότι σύμφωνα μέ γραπτές πηγές ἡ περιοχή τοῦ οἰκι-σμοῦ ἦταν μετόχι τῆς Μονῆς Κωνσταμονίτου τοῦ Ἁγίου Ὄρους τῆς ὁποίαςὁ κεντρικός Ναός (τό Καθολικό) τιμᾶται στή μνήμη τοῦ Ἁγίου Στεφάνου

Ἀρχιτεκτονικά ἀνήκει στόν ρυθμό τῆς τρίκλιτης βασιλικῆς μέ δἰρριχτη ξύ-λινη στέγη καί ἔχει διαστάσεις 50Χ20 μέτρα μέ ἐμβαδόν 800 περίπου τετρα-γωνικά μέτρα (Βλ φωτογρα-φία)

Κατά τήν ἐπανάσταση τοῦ1821 ὁ Ναός πυρπολήθηκε ἀπότούς Τούρκους σχεδόν ἐξο-λοκλήρου ὅπως καί ὅλο τόχωριό καί ξανακτίσθηκε τό1830 ὁπότε ἐμπλουτίσθηκεσταδιακά μέ μεγάλο ξυλόγλυ-πτο τέμπλο δωρεά τῆς ΜονῆςΚωνσταμονίτου πού περιλάμβανε 70 μικρές καί 14 μεγάλες εἰκόνες μέ περίτεχνο δεσποτικό θρόνοἀπό τούς δύο καλύτερους ξυλόγλυπτους θρόνους τῆς περιοχῆς μας μέ γυναικωνίτη ξύλινο καί μέδικτυωτό κάγκελο μέ ξυλόγλυπτο ἄμβωνα μέ ξύλινο καί κεραμοσκεπῆ Νάρθηκα μπροστά στήν εἴσο-δο καί μαρμάρινο δάπεδο μέ ὀρειχάλκινους πολυελαίους καί μέ ξύλινη ὀροφή μέ ὄμορφα γεωμετρικάσχέδια καί τήν παράσταση τοῦ Χριστοῦ Παντοκράτορα στό κέντρο της

Οἱ κίονες τῶν δύο κιονοστοιχιῶν τοῦ Ναοῦ εἶναι ξύλινοι μονοκόματοι ἀπό δρύϊνο ξύλο τετράγωνο20Χ20 ἑκ Δέν κάηκαν διότι ἦταν ἐπενδυμένοι μέ ἀσβεστοκονίαμα

Ἡ πέτρινη τοιχοποιΐα τοῦ Ναοῦ ἀρχικά ἦταν ἐπιχρισμένη καί ἀργότερα (στή 10ετία τοῦ 1960) τόἐπίχρισμα ἀντικαταστάθηκε μέ ρόζ τσιμεντοκονίαμα τό ὁποῖο τό 1997 ἀποκολλήθηκε καί ἁρμολογήθηκεξανά ἡ πέτρα

Στή 10ετία τοῦ 1940 ὁ Νάρθηκας κατεδαφίσθηκε καί ἀνακατασκευάσθηκε τό 1997 μέ τήν ταυτό-χρονη ἀντικατάσταση δυστυχῶς τῶν μαρμάρινων πλακῶν τοῦ δαπέδου του καί τήν τοποθέτηση λί-θινων πλακῶν

Κατά τήν τριετία 1984-1986 μέ πρωτοβουλία τοῦ νέου τότε Μητροπολίτη μας Νικοδήμου καί τήνοἰκονομική ἐνίσχυση τῶν Ἀρναιωτῶν (κυρίως) ἔγιναν ἐργασίες ἀνακαίνισης καί ἐξωραϊσμοῦ τοῦ Ναοῦ

Στόν αὔλειο χῶρο τοῦ Ναοῦ τό 1938 κτίσθηκε ξενώνας καί κηροποιεῖο Τά κτίσματα αὐτά δέν σώ-ζονται Ἀργότερα καί σέ ἄλλο σημεῖο κτίσθηκε ἡ Αἴθουσα τῆς Ἀποστολικῆς Διακονίας ὅπου στεγά-ζονταν τά Κατηχητικά Σχολεῖα ἡ ὁποία (Αἴθουσα) τό 1992 κατεδαφίσθηκε καί στή θέση της κτίσθη-

Στό ἄρθρο καταγράφονται μεγάλα ἀποσπάσματα (τά σημαντικότερα) ἀπό τήν Ὁμιλία πού ἐκφωνήθη-κε στήν αἴθουσα laquoΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΩΚΡΑΤΗΣraquo τοῦ Δημοτικοῦ Καταστήματος Ἀρναίας στίς 26 Δεκεμβρί-ου 2012 μέ τήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἵδρυση τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναί-ας

17

κε τό περικαλές Μητροπολιτικό μέγαρο μέ τή φρον-τίδα καί ἐπιμέλεια τοῦ μακαριστοῦ Ποιμενάρχη μαςΝικοδήμου ὁ ὁποῖος τό laquoχάρηκεraquo γιά 20 χρόνια

Τό Κωδωνοστάσιο τοῦ Ναοῦ (βλ φωτογραφία)ὕψους 24 μέτρων ἐξαγωνικό καί τριώροφο βρί-σκεται σέ ἐπαφή μέ τό παλαιό Διδακτήριο τοῦ 1871καί ἄρχισε νά κτίζεται τό 1882 μέ συνδρομές κυρίωςτῶν κατοίκων οἱ ὁποῖες εἶναι καταγραμμένες σέ εἰδι-κό Βιβλίο συνδρομητῶν του καί σέ κατάστιχο τοῦΝαοῦ τοῦ ἔτους ἐκείνου Φέτος τό Κωδωνοστάσιοπού εἶναι τό laquoσῆμα κατατεθένraquo τῆς Ἀρναίας συμ-πλήρωσε 130 χρόνια ἀγέρωχης παρουσίας Τό 2004καί τό 2005 ἔγιναν στό Κωδωνοστάσιο μέ ἐνέργει-ες τοῦ Δήμου ἐργασίες ἀποκατάστασης

Καί ἐνῶ γίνονταν προετοιμασίες γιά τά ἐγκαίνιατοῦ ἀποκαταστημένου Κωδωνοστασίου συνέβη τόμεγάλο κακό Ἡ ἱστορική πορεία τοῦ Ναοῦ σταμά-τησε αἰφνιδιαστικά τό ἀπόγευμα τῆς 5ης Σεπτεμ-βρίου τοῦ 2005 μετά ἀπό πυρκαϊά πού ξέσπασε στόἐσωτερικό του τό ὁποῖο κατέστρεψε ὁλοσχερῶςὍλα ἔγιναν στάχτη καί κάρβουνο ῎Εγιναν παρα-νάλωμα τοῦ πυρός ἔγιναν ὁλοκαύτωμα μέσα σέ 20λεπτά τῆς ὥρας Κάηκαν τά πάντα Καί τά ξύλινα καίτά μεταλλικά ἀντικείμενα πολλά ἀπό τά ὁποῖα ἦσανἀνεκτίμητης ἀξίας Τό τέμπλο μέ τίς εἰκόνες του τοῦ19ου αἰ ὁ Δεσποτικός Θρόνος ὁ Ἄμβωνας τά Προ-σκυνητάρια μέ παλιές εἰκόνες ὁ Γυναικωνίτης τάἈναλόγια τῶν ψαλτῶν ἡ Ἁγία Τράπεζα τόἈρτοφόριο τά Εὐαγγέλια τά Δισκοπότηρα καίἄλλα σκεύη τά στασίδια καί τά ἄλλα καθίσμα-τα οἱ πολυέλαιοι τό παγκάρι τά ἐκλησιαστικάβιβλία τά ἄμφια

Τήν ἑπόμενη μέρα τό θέαμα τοῦ Ναοῦ ἦτανφρικτό Θλιμμένοι καί ἀπαρηγόρητοι οἱἈρναιῶτες (κυρίως) καί ἄλλοι κάτοικοι ἤ διερ-χόμενοι παρατηροῦσαν βουβοί τή μεγάλη τήνἀπίστευτη τήν ἀδιανόητη καταστροφή πούὑπέστη ὁ Ναός (Βλ φωτογραφία)

Ἡ καταστροφή τοῦ Ναοῦ εἶχε σοβαρές ἐπι-πτώσεις στήν ἐκτέλεση τῶν λατρευτικῶν κα-θηκόντων τῶν πιστῶν καί κατά τίς Κυριακές καίμικρογιορτές ἀλλά κυρίως καί κατά τίς μεγά-λες γιορτές τῆς χριστιανοσύνης τά Χριστούγεννα τοῦ 2005 καί τό Πάσχα τοῦ 2006 ἀφοῦ στερήθη-καν τόν ὁμαδικό ἐκκλησιασμό στόν καέντα Ναό ὅπου γιά χρόνια ἐκκλησιάζονταν καί διασκορπίσθηκανσέ ναΰδρια τῆς Ἀρναίας

Ἡ γιορτή τῶν Χριστουγέννων καί ἡ πανήγυρη τοῦ ἑορτάζοντα καί κατεστραμμένου Ναοῦ στή μνή-μη τοῦ Ἁγ Στεφάνου γιά πρώτη φορά μετά ἀπό 175 χρόνια ἀπό τήν ἵδρυσή του γιορτάσθηκαν ἐπίσημαστό Μητροπολιτικό Παρεκκλήσιο τῆς Παναγίας τῆς Δακρυρροούσης τῆς Ἁλώσεως μέ τή συμμετοχήπλήθους πιστῶν Ἐπίσης πλῆθος πιστῶν συμμετεῖχε μέ κατάνυξη καί γιά πρώτη φορά μέ πολλή συγ-κίνηση καί θλίψη στίς λόγω laquoἀπουσίαςraquo τοῦ Ναοῦ ἀπό τά λατρευτικά δρώμενα τῶν ἡμερῶν Ἀκολουθίεςτῶν Παθῶν καί τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου στό Μητροπολιτικό Παρεκκλήσιο Τίς τρεῖς τελευταῖεςἡμέρες τῆς Μεγ Ἑβδομάδας οἱ περισσότεροι πιστοί παρά τό ψῦχος παρακολουθοῦσαν τίς Ἀκολουθίεςἀπό τόν αὔλειο χῶρο τοῦ Ναοῦ καί τοῦ Μητροπολιτικοῦ Μεγάρου λόγω στενότητας τοῦ χώρου τοῦ

18

Παρεκκλησίου Συγκινητική ἦταν ἡ στιγμή πού μετά τήν ἐπιστροφή τοῦ Ἐπιταφίου ἀπό τήν περιφο-ρά του μέ ἐντολή τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη τό Κουβούκλειο μέ τόν Ἐπιτάφιο τοποθετήθηκε ἀνυ-ψωμένο κοντά στήν κλειστή εἴσοδο τοῦ καέντος Ναοῦ γιά τήν ἐθιμική διέλευση τῶν πιστῶν κάτω ἀπότόν Ἐπιτάφιο μετά τήν ὁποία (διέλευση) τό Κουβούκλειο μέ τόν Σταυρό (πίσω ἀπʼ αὐτό) τοποθετή-θηκε μπροστά στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦ ὅπου παρέμεινε γιά ἀρκετόν καιρό μέ τήν εἰκόνα τῆς Ἀναστά-σεως γιά προσκύνηση

Ἀπό τίς ἑπόμενες τῆς καταστροφῆς ἡμέρες ἄρχισαν οἱ ἐργασίες ἀποκατάστασης τοῦ Ναοῦ μέ τήνἐπίβλεψη τοῦ Πολιτικοῦ Μηχανικοῦ κ Θεόδ Τσαμούρη καί μέ τή συνεργασία τῆς 10ης Ἐφορείας Βυ-ζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων Ἡ 10η Ἐφορεία Βυζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων μέ σκοπό τη διερεύνηση τῆς κα-τάστασης τῆς θεμελίωσης τοῦ Ναοῦ ἐπειδή ὑπῆρχε ὁ κίνδυνος ἡ λιθοδομή τῶν τοίχων καί οἱ κίονεςνά εἶχαν ὑποστεῖ σοβαρές βλάβες ἀπό τίς ὑψηλές θερμοκρασίες μέ ἐπιπτώσεις στή στατικότητα τοῦΝαοῦ πραγματοποίησε ἀνασκαφική ἔρευνα στό ἐσωτερικό του μέ τήν ἐπίβλεψη τῆς ἀρχαιολόγου καίνύφης μας κ Ἑλένης Στούμ-που-Κατσαμούρη κάνονταςὁρισμένες τομές στή θεμε-λίωση τοῦ βόρειου καί τοῦ νό-τιου τοίχου καί τῶν ἀντίστοι-χων κοιονοστοιχιῶν γιά τήνπλήρη ἀποκάλυψή της καί τόνστατικό ἔλεγχό της Ἡ ἀνα-σκαφική ἔρευνα εἶχε ὡς ἀπο-τέλεσμα νά ἐντοπισθοῦν θε-μελιώσεις παλαιότερων κτι-σμάτων καί νά ἀρχίσουν συστηματικές ἀνασκαφές στό μεγαλύτερο τμῆμα τοῦ δαπέδου Κατά τή διάρ-κεια τῶν ἀνασκαφῶν ἐντοπίσθηκαν συγκεκριμένα οἱ θεμελιώσεις τριῶν ναῶν τοῦ 5ου τοῦ 10ου μέτοιχογραφίες καί τοῦ 17ου αἰ ὅπου μίλησε ὁ Ἅγ Κοσμᾶς (βλ φωτογραφία) τάφοι καί ἄλλα ἀντικείμενα(ὅπως νομίσματα ἐκκλησιαστικά σκεύη ἐφυαλωμένα κεραμικά μέ ἐγχάρακτη διακόσμηση κἄ) Ἐπί-σης βρέθηκε καί μιά πρώτη φάση τοῦ σημερινοῦ Ναοῦ πού πῆρε τήν ὁριστική του μορφή τό 1812τά 200 χρόνια τοῦ ὁποίου γιορτάζουμε σήμερα

Μετά τήν διαβολική καταστροφή ἦρθε ἡ διπλή θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo Ὁ Θεός μέ τίς πρεσβεῖες τοῦπολιούχου Ἁγίου Στεφάνου δέν ἐγκατέλειψε τούς Ἀρναιῶτες Ἔδωσε φώτιση καί δύναμη στούς ἄρχον-τες τοῦ τόπου (ἐκκλησιαστικούς καί δημοτικούς) πρωτίστως στόν μακαριστό Μητροπολίτη μας στόνΔήμαρχο Ἀρναίας κ Γ Κατσαμούρη καί στούς ἄρχοντες τοῦ Νομοῦ καί τῆς Πολιτείας οἱ ὁποῖοι μέἀγαστή συνεργασία καί μέ τήν ἠθική καί ὑλική συμπαράσταση τοῦ πιστοῦ λαοῦ ἀνέλαβαν μέ ἀξιο-θαύμαστη ἐπιτυχία τό ἔργο τῆς Ἀποκατάστασης τοῦ πυροπαθοῦς Ναοῦ Ἔτσι μετά ἀπό 16 μῆνες στίς23 Δεκεμβρίου τοῦ ἔτους 2006 ἔγιναν τά θυρανοίξια τοῦ Ναοῦ καί ἔτσι ξαναλειτούργησε κατά τή με-γάλη γιορτή τῶν Χριστουγέννων καί κατά τήν ἑορτή τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἦταν ἡ πρώτη θεϊκή laquoἀπο-ζημίωσηraquo ἡ laquoἐκ τῆς τέφραςraquo καί laquoἐκ τοῦ μηδενόςraquo ἀναγέννηση τοῦ Ἐνοριακοῦ καί ΜητροπολιτικοῦΝαοῦ τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἡ ὁποία μᾶς βοήθησε νά συν ειδητοποιήσουμε καλύτερα ὅτι laquoΘεός ὅπουβούλεταιraquo ἀπὀ τή μιά μεριά μέν ἐπιτρέπει γιά παιδαγωγικούς λόγους καταστρεπτικά γιά τήν ὕλη γε-γονότα καί ἀπό τήν ἄλλη μεριά ἐπιτρέπει καί συνεργεῖ στήν laquoἐκ τῆς τέφραςraquo ἀναγέννηση σέ λίγο χρο-νικό διάστημα laquoΟὐδέν κακόν ἀμιγές καλοῦraquo (ἕνα καλό μέσα στό κακό)

Αὐτή ἡ πρώτη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo θά μποροῦσε νά χαρακτηρισθεῖ ὡς φυσική συνέπεια καί ἀνα-μενόμενη Ὅμως ἡ δεύτερη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo ἦταν μή ἀναμενόμενη ἦταν laquoπέραν πάσης προσ-δοκίαςraquo ἦταν ἡ ὄντως laquoἀποζημίωσηraquo ἦταν ἀνεπανάληπτο καί πρωτοφανές γιά τόν τόπο μας θεῖο δῶρο(γιά ὅσους βέβαια μποροῦν νά τό ἀντιληφθοῦν) Ἡ δεύτερη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo ἀναφέρθηκε νω-ρίτερα καί ἀφορᾶ στήν ἀποκάλυψη τῶν θεμελιώσεων τριῶν παλαιότερων Ναῶν ἀπό τόν 5ο αἰώνα μέ-χρι τόν 17ο αἰώνα ἀποτέλεσμα τῆς ὁποίας (ἀποκάλυψης) ἦταν ὄτι ἡ ἀρχή τῆς Ἱστορίας τοῦ τόπουμας μεταφέρεται πάνω ἀπό 1000 χρόνια πίσω Εἶναι λοιπόν ἤ δέν εἶναι θεῖο δῶρο τό γεγονός αὐτό

Τό Σαββατοκύριακο 4 καί 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2010 πραγματοποιήθηκαν τά Ἐγκαίνια τοῦ ἀποκατα-στημένου Ναοῦ μέ τήν παρουσία τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος Ἱερωνύμου καί ἄλλωνἈρχιερέων τῶν Ἀρχῶν καί τοῦ Λαοῦ καί μέ τήν εὐλογία τῆς παρουσίας τῆς κάρας τοῦ Ἁγίου Στεφάνουπού μεταφέρθηκε στήν Ἀρναία καί στόν Ναό ἀπό τήν Μονή Ξενοφῶντος τοῦ Ἁγ Ὄρους μέ τή συν -οδία τοῦ Ἡγουμένου τῆς Μονῆς Ἀρχιμ Ἀλεξίου Τό Σάββατο ψάλθηκε ὁ Ἑσπερινός τῶν Ἐγκαινίων

19

καί στή συνέχεια στήν αἴθουσα laquoΜητροπολίτης Σωκράτηςraquo τοῦ Δημοτικοῦ Καταστήματος πραγμα-τοποιήθηκε ἐκδήλωση πού ἦταν ἀφιερωμένη στήν Ἱστορία καί στήν Ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ καί πε-ριλάμβανε προσφώνηση τοῦ Μητροπολίτη Νικοδήμου καί τρεῖς ὁμιλίες σχετικές μέ τόν Ναό Τήν Κυ-ριακή κατά τή διάρκεια τοῦ Ὄρθρου τελέσθηκαν τά Ἐγκαίνια τοῦ Ναοῦ μέ προεξάρχοντα τόν Ἀρχιε-πίσκοπο Ἱερώνυμο καί στή συνέχεια ἡ Θ Λειτουργία μετά τό πέρας τῆς ὁποίας ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἀπέ-νειμε τιμητικές διακρίσεις σέ διάφορα πρόσωπα γιά τή συμβολή τους στήν ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ

Ἀξίζει τόν κόπο νά ἀναφέρω καί κάποιες ἐνέργειες πού ἔγιναν εἴτε μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρό-πολής μας εἴτε μέ τήν εὐλογία της πρίν καί μετά τήν ἐπαναλειτουργία τοῦ Ναοῦ Αὐτές οἱ ἐνέργει-ες εἶναι οἱ ἑξῆς

α΄) Τό Ἡμερολόγιο τσέπης τοῦ 2006 τῆς Μητροπόλεως ἦταν ἀφιερωμένο στόν πυρίκαυστο Ναότοῦ Ἁγ Στεφάνου

β΄) Μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρόπολής μας ἐκδόθηκαν εὔχρηστα ἔντυπα γιά τήν προβολή τῶν ἀρχαι-ολογικῶν εὑρημάτων στόν Ναό καί γιά τήν Ἀποκατάστασή του Τά ἔντυπα αὐτά εἶναι 1) Ἡμερολό-γιο τοίχου 28 σελίδων μέ φωτογραφίες χαρακτηριστικῶν εὑρημάτων 2) 12 εὐχετήριες κάρτες μέ εἰκό-νες εὑρημάτων 3) 12 ἐπισκεπτήριες κάρτες μέ παρόμοιες φωτογραφίες καί 4) 12 σελιδοδεῖκτες μέεἰκόνες εὑρημάτων καί

γ΄) Μέ τήν εὐλογία τῆς Μητρόπολης καί μέ Πρόλογο τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη μας Νικοδή-μου ἐκδόθηκε τό 2008 ἀπό τόν ὁμιλοῦντα τό βιβλίο μέ τίτλο laquoὉ Ἱερός Μητροπολιτικός Ναός τοῦ Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας Μιά συγκλονιστική καί ἐντυπωσιακή περίπτωση (Ἡ Ἱστορία-Τό Ἀρχεῖο-Ἡ κα-ταστροφή-Ἡ Ἀποκατάσταση-Οἱ ἀνασκαφές καί ὁ ἀποκαλυφθείς ἀρχαιολογικός θησαυρός) ὅπως κα-ταγράφεται στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑ lt1988-2007gtraquo

Στό σημεῖο αὐτό θέλω νά καταθέσω μερικές σκέψεις μου Φυσικά δέν ὑπῆρχε βούληση τῶν ἀνθρώ-πων νά καεῖ ὁ Ναός καί νά καταστραφοῦν ἀξιόλογα κειμήλια τοῦ 19ου καί τοῦ 20οῦ αἰ Ὅμως laquoἄλλαιμέν βουλαί ἀνθρώπων καί ἄλλα ὁ Θεός κελεύειraquo Πιστεύω ἀκράδαντα ὅτι ἡ μεγάλη καταστροφή (ἔργοτοῦ διαβόλου) καί ἡ διπλῆ laquoἀποζημίωσηraquo (ἔργο τοῦ Θεοῦ) μέ τίς πρεσβεῖες τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἦτανπρός ὄφελος πνευματικό τῶν κατοίκων τῆς Ἀρναίας καί τῆς γύρω περιοχῆς Γιʼ αὐτό σύντομα ἀφή-σαμε τή λύπη πού ἀνθρώπινα αἰσθανθήκαμε γιά τήν καταστροφή τοῦ Ναοῦ καί χαρήκαμε διότι ὁ Θεόςἦταν καί εἶναι μαζί μας καί μέ τή βοήθεια-παρέμβασή Του ὁ Ναός ἀποκαταστάθηκε σύντομα καί ἡ ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία τοῦ τόπου μας δύο αἰώνων (19ος καί 20ός) συμπληρώθηκε μέ τήν ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία δεκατριῶν αἰώνων (5ος-18ος) μέ τήν ἀνακάλυψη τῶν ἐρειπίων τριῶν πα-λαιοτέρων Ναῶν (ἡ ὕπαρξη τῶν ὁποίων ἦταν ἐντελῶς ἄγνωστη στίς ἱστορικές πηγές καί γενικά στήΒιβλιογραφία) τά ὁποῖα (ἐρείπια) εἶναι ὁρατά ἐδῶ καί καιρό μέ τήν κατάλληλη διάφανη κάλυψή τουςφαινόμενο σπάνιο ἴσως καί πρωτόγνωρο στήν ἀρχαιολογική πρακτική Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνουσίγουρα ἔγινε καλύτερος ἀπό πρῶτα ἀλλά πρέπει καί μπορεῖ νά γίνει ἀκόμη καλύτερος ἄν τόν ἐπι-σκεπτόμαστε τακτικά ὄχι φυσικά ὡς τουρίστες ἀλλά ὡς πιστά μέλη τῆς Ἐκκλησίας καί τῆς Ἐνορίαςσυμμετέχοντας στή λατρεία πού τελεῖται σʼ αὐτόν τίς Κυριακές καί τίς μεγάλες γιορτές διότι πρίνἀπό τήν καταστροφή ἡ συμμετοχή μας δέν ἦταν ἱκανοποιητική

Στόν Ἐνοριακό Ἐπισκοπικό καί Μητροπολιτικό Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἱερούργησαν παντοιοτρόπως12 Ἐπίσκοποι Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους 1 Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους (1924-1940)καί 5 Μητροπολίτες Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου (1940-2012) Ἀπό τίς 24 Νοεμβρίου 2012στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερουργεῖ ὁ νέος Ποιμενάρχης μας κ Θεόκλητος

Ἐπίσης στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερούργησαν ὡς ἐφημέριοι πάνω ἀπό 40 ἱερεῖς (ἀπʼ τούς ὁποί-ους οἱ 30 καί πλέον ἦσαν Ἀρναιῶτες)

Στόν Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ὑπηρέτησαν ἀπό τό 1884 μέχρι σήμερα 23 Ἱεροψάλτες ἀπό τό 1883μέχρι σήμερα 15 νεωκόροι καί ἀπό τό 1835 μέχρι τό 1947 153 Ἐκκλησιαστικοί Ἐπίτροποι

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνου φυσικά διαθέτει καί Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων (παλιό καί και-νούριο) Ὁ ὀμιλῶν κατέγραψε τό παλιό Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων τό ὁποῖο εὐτυχῶς σώθηκεἀπό τήν πυρκαϊά τοῦ 2005 Οἱ παλιοί Κώδικες τοῦ Ναοῦ οἱ ὁποῖοι καταγράφουν τή Ληψοδοσία του τῶνἐτῶν 1882-1947 εἶναι 6 καί τά παλιά Ἔγγραφα πού ἀναφέρονται κυρίως στίς οἰκονομικές σχέσεις τῆςΚοινότητας καί τῆς Ἐφοροεπιτροπῆς Λιαριγκόβης μέ κατοίκους τοῦ χωριοῦ μέ τό Ἅγιον Ὄρος μέδασκάλους τῶν Σχολῶν τῆς Λιαρίγκοβης καί μέ ἄλλους τῶν ἐτῶν 1835-1924 εἶναι 63 ἀπό τά ὁποῖατά 55 ἀνήκουν στήν περίοδο τῆς τουρκοκρατίας

(Συνεχίζεται)

infinƒAtildeπordfinfiniexclcentƒπ∆prodtrade intradicƒiexclprodsectπradictrade infindegdegpartsectπcentprodtrade

Ὁ π ρ ώ η ν Β α τ ο π α ι δ ι ν ό ςΤοῦ Κωνσταντίνου Θ Χιούτη

Θεώρησα καλό νά καταθέσωὁρισμένα συμπληρωματικά

στοιχεῖα τῆς βιογραφίας τοῦἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου ἐπειδήὁρισμένες ἐπιστολές τοῦ Ἀρχείουτῆς Μονῆς Βατοπαιδίου1 μπο-ροῦν νά προσδώσουν νέα στοι-χεῖα στήν ἐκκλησιαστική προσω-πογραφία τοῦ τόπου μας καί νάἀναδείξουν τή δυναμική πούἐξέπεμπαν οἱ μοναστηριακές κοι-νωνίες ἀκόμη καί ὅταν ταλανί-ζονταν ἀπό ἐσωτερικά προβλή-ματα

Στό Μοναχολόγιο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου ὁ μοναχός Κορνή-λιος καταγράφεται μέ τό κο-σμικό ὄνομα Κωνσταντῖνος υἱόςἈγγέλου καί ὡς ἐκ τούτου ἔκανεχρήση τοῦ ἐπωνύμου Ἀγγελίδης2Γεννημένος στή Λιαρίγκοβη (σή-μερα Ἀρναία) τό ἔτος 1867προσῆλθε εἰκοσαετής στή ΜονήΒατοπαιδίου καί ἔγινε μοναχόςτης τό 18913 Ὅπως ὑποστηρίζεικαί ὁ ἴδιος σέ μία ἐπιστολή τουπαρέμεινε στήν ἀδελφότητα τῆςΜονῆς ἐπί μία δεκαπενταετία4

Τό Μοναχολόγιο μνημονεύει ὅτι ἀποχώρησε ἀπό τή Μονή laquoπροχειρισθείς πρεσβύτερος εἰςτόν κόσμονraquo Ἡ μετάβαση στήν ἱερωσύνη φαίνεται ὅτι ἦταν διακαής πόθος του γιατί ἤδη ἀπότό 1901 ὁ ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ εἶχε δεχθεῖ σχετικό αἴτημά του μέ ἀποτέλεσμα ὁ ἐπίσκοπος νάζητᾶ ἐνημέρωση ἀπό τούς Βατοπαιδινούς ἐπιτρόπους γιά τήν πνευματική πορεία τοῦ Κορνη-λίου ἐπειδή κατά τούς ἱερούς κανόνες laquoοὐδένα δεῖ εἰσέρχεσθε εἰς τόν τῆς ἱερωσύνης βαθ-μόν δίχα πολλῆς ἐρεύνης καί ἀκριβοῦς ἐξετάσεωςraquo5

Φαίνεται ὅμως ὅτι ὁ καιρός δέν ἦταν κατάλληλος καί δέν μπόρεσε νά λάβει τήν ἱερωσύνηἐπειδή μεσολάβησαν γεγονότα στή Μονή πού τόν ὁδήγησαν στήν ἐξορία καί στή φυλακήὅπως ὁ ἴδιος καταθέτει στήν προαναφερθεῖσα ἐπιστολή του Τί εἶχε συμβεῖ τότε δέν τό πε-ριγράφει ἄμεσα ἀλλά μέ λύπη περιορίζεται μόνο στούς χαρακτηρισμούς ὅτι ἀδικήθηκε ἀπόκάποιους συμφεροντολόγους μέ laquoἰδιοτελεῖς καί ἐγωϊστικούς σκοπούςraquo

Παρόλη τήν ἀσάφεια τῶν αἰτίων ἡ ἐξορία καί ἡ φυλακή τοῦ μοναχοῦ Κορνηλίου προϋπέ-θεταν ἔντονη παραβατικότητα Ἀπό τό γνωστό σέ μᾶς ἀρχειακό ὑλικό μόνο ἕνα γεγονός μπο-ροῦσε νά τόν ἐνοχοποιήσει περί τό 1906 ἡ παρουσία ὅπλων στόν κῆπο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου Σύμφωνα μέ τήν ἀλληλογραφία τῆς Μονῆς τρεῖς κοσμικοί τοποθέτησαν τά ὅπλαστόν κῆπο γιά νά ἐνοχοποιηθοῦν πατέρες τῆς Μονῆς μέ διοικητικές ἁρμοδιότητες Στούς συλ-ληφθέντες ὑπόπτους ἀνῆκε καί ὁ κατά σάρκα ἀδελφός τοῦ Κορνηλίου ὁ ὁποῖος ἀγόρασε τάὅπλα στή Λιαρίγκοβη6

Πικραμένος ὁ Κορνήλιος ἀπό τίς διώξεις πού εἶχε στή συνέχεια ἐγκατέλειψε τή Μονή Βα-τοπαιδίου καί μετοίκησε στή Μικρά Ἀσία ὅπου καί ἐκεῖ τόν πρόσμεναν παρόμοιες καταστά-

Ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος (δεξιά) σέ φωτογραφία τῆς δεκαε-τίας τοῦ 1920 (Μ Μανασσής Χρονικό κατοχῆς Ἀρναίας 1941-1944 καί στοιχεῖα ἀπό τή ζωή της Ἀθήνα 2000 σ 65)

20

21

σεις ὅπως ὁ ἴδιος σημειώνει στήν ἐπιστολή του Κατά τή διάρκεια τοῦ Α΄ Παγκοσμίου πολέ-μου οἱ Τοῦρκοι τόν συνέλαβαν ὡς ὕποπτο καί τόν ἐξόρισαν στή Συρίαlaquo[hellip] συνελήφθην καί ἀπεστάλην εἰς τό ἐν Ἰκονίῳ Στρατοδικεῖον ὅπου παρέμεινα ἐν ταῖςαὐτόθι φυλακαῖς ἐπί δύο μήνας κατόπιν δέ ἀπεστάλην σιδηροδέσμιος εἰς τό Χαλέπιον τῆςΣυρίας ὅπου παρέμεινα ἐπί τρία ἔτη ὡς ἐξόριστος εἰς τά 19 [= 1919] δέ ἦλθον οἱ Ἄγγλοικαί μᾶς ἠλευθέρωσανraquo

Ὅταν ἀπελευθερώθηκε πῆγε στήν Κων-σταντινούπολη ὅπου ὑπηρέτησε ὡς ἱερέας στήΜητρόπολη Δέρκων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πα-τριαρχείου7 Ἡ κατάρρευση τοῦ μικρασιατι-κοῦ μετώπου καί ὁ φόβος νά μή διωχθεῖ ἐκνέου ἀπό τούς Τούρκους τόν ἀνάγκασαν νάφύγει ἀπό τήν Τουρκία καί νά ἐπιστρέψει στήγενέτειρά του Λιαρίγκοβη ὅπου ὁ μητροπολί-της Ἱερισσοῦ Σωκράτης τόν ἀποκατέστησεδιορίζοντάς τον ἱερατικῶς προϊστάμενο στόναό Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1923)8

Τό 1924 ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος συνέ-ταξε ἐπιστολή πρός τή Μονή Βατοπαιδίου ὡςlaquoπρώην ἀδελφός Βατοπαιδινόςraquo στήν ὁποίαπεριγράφει ὅλη αὐτή τήν περιπετειώδη δια-δρομή πού εἶχε Σέ αὐτή δέν ζητᾶ δικαίωσηγιά ὅτι τοῦ συνέβη στή Μονή Μόνο παρακα-λεῖ τούς Βατοπαιδινούς νά τόν βοηθήσουνὥστε νά ἀποκτήσει μία νέα στολή ἀπαραίτητηγιά τό ἱερατικό του ἔργο

laquoΚατά τό διάστημα τῆς ἐξορίας μου ἔμει-νεν ἡ κοινητή μου περιουσία ἐν ΜικρᾷἈσίᾳ ὅπου διηρπάγῃ μετά καί τῶν πολυ-τίμων Ἱερῶν μου ἀμφίων Τώρα δέ ἔχωἀνάγκην μιᾶς στολῆς Ἱερατικῶν ἀμφίωνΠαρακαλῶ δέ τήν Ἱεράν ἡμῶν Μονήνὅπως εὐαρεστουμένη θελήσῃ νά μοῦ ἀπο-στείλῃ μίαν Ἱερατικήν στολήν Ἱερῶνἀμφίων διrsquo ἐνθύμιον ἀλλά θέλω νά ἦναιπράγματι Βατοπαιδινήraquo9

1 Ἐκφράζω τίς εὐχαριστίες μου πρός τή μονή Βατοπαιδίου γιά τή δυνατότητα πού μοῦ παρεῖχεὥστε νά μελετήσω τό σχετικό ἀρχειακό ὑλικό

2 Ὁ Δ Κύρου δέχεται ὅτι προέρχεται ἀπό τήν σημερινή οἰκογένεια Κατσαγγέλουmiddot βλ Δ ΚύρουlaquoΚαταγραφή Ἀρχείου ΚΕ΄ (4) Κατάλογος ἐγγράφων Ἀρχείου Ἰωάννου Ἀστ Μπιλούκα περ Ἀρναίατεῦχ 80 (Ἰούλιος ndash Σεπτέμβριος 2008) σ 18

3 Κ Χιούτης laquoΝεώτερα στοιχεῖα γιά μοναχούς ἀπό τήν Ἀρναία (Λιαρίγκοβη) περ Ἡ Ἀρναία τῆςΜακεδονίας τεῦχ 53 (Ὀκτώβριος ndashΔεκέμβριος 2001) σ 4

4 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

5 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἐπισκόπου Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Ἰωακείμ πρόςτούς ἐπιτρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Μαρτίου 1901)

6 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ Σπύρου Τζαμτζῆ πρός τόν ἱερομόναχο Ἄνθιμο Βατο-παιδινό (χτ καί χχ)

7 Δ Κύρου ὅπ σ 168 Δ Κύρου laquoΤό Ἀρχεῖο ἐγγράφων τοῦ μητροπολιτικοῦ ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίαςraquo περιοδ

Ἀρναία τεῦχ 62 (Ἰανουάριος ndash Μάρτιος 2004) σ 3 Τό 1925 ἦταν ἐφημέριος στό Στρατώνι Χαλκιδι-κής

9 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

Ἀπόσπασμα ἐπιστολῆς τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνη-λίου Ἀγγελίδη πρός τή Μονή Βατοπαιδίου (1924Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου)

22

Η ΤΙΜΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Ἀρχιmicro Χρυσοστόmicroου Μαϊδώνη

ὉΝαὸς τοῦ Ἁγίου Στέφανου ἔχει ἐπηρεάσει ἀποφασιστικὰ τὴ ζωὴ τῆς Ἀρναίας καὶ τῶν Ἀρναι-ωτῶν Πρώτη φορὰ ἔχω συναντήσει τέτοια ἀγάπη σὲ Ναό μέχρι λατρείας Ναί Στὴν Ἀρναία

δὲν τιμᾶται μόνο ὁ Πρωτομάρτυς Ἅγιος Στέφανος ἀλλὰ λατρεύεται καὶ ὁ Ναός του Ὁ Ἀρναι-ώτης καὶ μάλιστα ὁ παλιότερος ἔχει ταυτισθεῖ ἄμεσα μὲ τὸν Ναὸ τοῦ Ἅγιου Στέφανου

Κυρίως ὅμως ἡ νεώτερη γενιὰ τῶν Ἀρναιωτῶν ἔχει ταυτισθεῖ μὲ τὸν Ναὸ ἐξ αἰτίας τῆς κατα-στροφῆς του ἀπὸ τὴν πυρκαϊά στὶς 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2005 Ἦταν τὸ πιὸ συνταρακτικὸ γεγονὸςστὴ ζωὴ τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας τὰ τελευταῖα 60 χρόνια Ὁ Ἅγιος Πρωτομάρτυς Στέφανοςστὴν Ἀρναία τιμᾶται περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλον τόπο

Πρῶτον διότι εἶναι ὁ κεντρικὸς Ἐνοριακὸς ναὸς τῆς Ἀρναίας καὶ ἀπὸ τὴν δεκαετία τοῦ 1830Μητροπολιτικὸς Ναὸς τῆς Ἐπισκοπῆς Ἱερισσοῦ καὶ Ἁγίου Ὅρους

Δεύτερον διότι συνδέεται ἀμεσα μὲ τὴν ζωὴ τῆς κωμοπόλεως τῆς Ἀρναίας ἐδῶ καὶ 1500 χρό-νια ὅπως ἀπέδειξαν οἱ ἀνασκαφὲς κάτω ἀπὸ τὸν Ναό τὸ δὲ καμπαναριὸ του εἶναι τὸ σῆμα κατατεθὲντῆς Ἀρναίας μαζὶ μὲ τὸ παλιὸ Σχολεῖο

Ἄς δοῦμε ὅμως παρακάτω πῶς τιμᾶται ὁ Ἅγιος Στέφανος ἰδιαίτερα στὴν Ἀρναία1 Οἱ Πανηγύρεις Ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρος Στεφάνου γιορτάζεται στὴν Ἀρναία μὲ

τὸν πλέον πανηγυρικὸ τρόπο Στὶς 27 Δεκεμβρίου καὶ στὶς 2 Αὐγούστου Στίς 27 Δεκεμβρίου ἡμέ-ρα μνήμης τοῦ Μαρτυρίου του καί στίς 2 Αὐγούστου ἡμέρα μνήμης τῆς ἀνακομιδῆς τῶν ἹερῶνΛειψάνων του Τή δεύτερη γιορτὴ τὴν ἑορτάζουν οἱ μελλισσοκόμοι τῆς Ἀρναίας καὶ συμμετέχειὁ Σύλλογος Μελισσοκόμων Ἀρναίας laquoΟ ΑΓΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo

2 Οἱ Εἰκόνες Ἐπιβλητικὴ ἦταν ἡ εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὸ τέμπλο ποὺ ἁγιογραφήθη-κε γύρω στὰ 1840 στὸ Ἅγιον Ὅρος μαζὶ μὲ τὶς ἄλλες εἰκόνες τοῦ τέμπλου Ἄλλη σπουδαία εἰκό-να εἶναι ἡ εἰκόνα ποὺ βρισκόταν στὸ προσκυνητάρι μπαίνοντας στὸν ναό

3 Οἱ Ἀκολουθίες Ὑπάρχουν χειρόγραφες Ἀκολουθίες εἰδικὰ γιὰ τὸν Ναὸ τοῦ Ἁγ Στεφάνουτῆς Ἀρναίας

Ἀκολουθία Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας 27ης Δεκεμβρίου Ἰακώβου μοναχοῦ 1835 Ἀκολουθία Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας χειρόγραφο παλαιὸ ποὺ πρέπει νὰ γράφτηκε πρὶν ἀπὸ τὸ 1850

Ἀκολουθία 2ας Αὐγούστου Ἱ Ν Ἁγ Στεφάνου Ἀρναίας 1839 Ἡ χειρόγραφη φυλλάδα ποὺ ἔχειδιασωθεῖ εἶναι ἀντιγραφή ποὺ ἔγινε στὶς 18 Αὐγούστου 1919 ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξηροποτάμου

4 Τὰ ὀνόματα Στὴν Ἀρναία συναντοῦμε πάρα πολλούς χριστιανούς ποὺ ἔχουν τὸ ὄνομα laquoΣτέ-φανοςraquo Τὸ ὄνομα αὐτὸ τὸ συναντοῦμε σὲ ἄνδρες ἀλλὰ καὶ σὲ κάποιες γυναῖκες Δόθηκε εἴτεἀπὸ τάξιμο στὸν Ἅγιο Στέφανο εἴτε ἀπὸ πρόγονο ποὺ εἶχε αὐτὸ τὸ ὄνομα Πρέπει τουλάχιστον15 ἄνδρες καὶ κυρίως μικρὰ ἀγόρια νὰ φέρουν τὸ ὄνομα Στέφανος Πουθενὰ δὲν ὑπάρχει αὐτὸτὸ ὄνομα τόσο διαδεδομένο ὅσο στὴν Ἀρναία

5 Ἐπίσκεψη στὴν Ἀρναία Λειψάνων τοῦ Ἁγιου Στέφανου Στὴν Ἀρναία ἔχουν ἔλθει κατʼ ἀπο-κλειστικότητα Ἱερὰ Λείψανα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου προερχόμενα ἀπὸ τὸ Ἅγιον Ὅρος Παλαιότε-ρα τό 1924 ἔχει ἔλθει τὸ χέρι τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Μονὴ Κωνσταμονίτου ὅπου φυλάσ-σεται Στὴν δεκαετία τοῦ 1980 μὲ φροντίδα καὶ πρόσκληση τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Νι-κοδήμου ἐπὶ σειρὰ ἐτῶν ἐρχόταν ἡ κάρα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξενοφῶντος

6 Προσκυνήματα Ἡ ἀγάπη τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας πρὸς τὸν Ἅγιο Στέφανο τοὺς ὁδήγησεστοὺς τόπους ποὺ συνδέονται μὲ τὸ μαρτύριο καὶ τὶς γιορτὲς τοῦ Ἁγίου Στὰ πολλὰ προσκυνή-ματα ποὺ ὀργάνωσε ἡ Μητρόπολή μας στὰ Ἱεροσόλυμα πάντοτε προσκυνούσαμε στὸν τόπο τοῦμαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Τὸ 2007 ἀξιωθήκαμε καὶ κάναμε νυκτερινὴ Θεία Λειτουργία στὸτόπο τοῦ μαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἄλλο προσκύνημα ἦταν τὸ 2004 στὸ προάστειο τῆς Κων-σταντινουπόλεως Ἅγιος Στέφανος Τὸ προάστειο αὐτὸ σχετίζεται μὲ τὸ γεγονὸς τῆς μεταφορᾶςτῶν Λειψάνων τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὴν Κωνσταντινούπολη τὸ 426 ποὺ γιορτάζεται στὶς 2 Αὐγού-στου

7 Τὸ βιβλίο Ἡ ἀγάπη γιὰ τὸν Ἅγιο Στέφανο μὲ ὁδήγησε στὴ συγγραφὴ τοῦ πρώτου βιβλίουτὸ 1984 μὲ τὸν τίτλο laquoΟ ΠΡΩΤΟΜΑΡΤΥΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo Ἤδη εἶναι ἕτοιμη ἡ δεύτερη ἔκδοση ἐπαυ-ξημένη

Ἡ Ἀρναία τίμησε τὸν Ἅγιο Στέφανο ἀλλὰ καὶ ὁ Ἅγιος Στέφανος τίμησε ἀνέδειξε καὶ ἀναβάθμισετὴν Ἀρναία

23

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑΡΝΑΙΑΣ Ἡ Πολιτιστική καί Ἐπιμορφωτική

Ἑταιρεία Ἀρναίας ἀναβίωσε καί φέτοςτά καθιερωμένα πασχαλινά ἔθιμα τῆςἈρναίας Συγκεκριμένα ἔγιναν οἱ πα-ρακάτω ἐθιμικές ἐκδηλώσεις

bull Τήν Κυριακή τοῦ Πάσχα τό πρωίστήν Κεντρική Πλατεία μοιράσθηκανκόκκινα αὐγά καί τσουρέκια τραγού-δησε ἡ Χορωδία τοῦ ΚΑΠΗ Ἀρναίας καίχόρεψε τό παιδικό χορευτικό συγκρό-τητα τοῦ Δήμου

Τήν Τρίτη τοῦ Πάσχα ἀναβίωσε τό ἔθιμο τοῦlaquoΚότσμανουraquo στά ἐξωκκλήσια τοῦ Προφ Ἠλία καί τῆςἉγ Παρασκευῆς Τελέσθηκε Θ Λειτουργία στό ἐξωκ-κλήσι τοῦ Προφ Ἠλία μέ λιτανεία γύρω ἀπό αὐτό καίκέρασμα στόν ἴδιο χῶρο καί ἀκολούθησε καί σκοπο-βολή

Τό ἀπόγευμα σέ χῶρο τοῦ ἀλσυλίου τῆς Ἁγίας Πα-ρασκευῆς κοντά στό φερώνυμο ἐξωκκλήσι ἀναβίωσαντά ἔθιμα τῆς laquoΣουσαρίτσαςraquo καί τοῦ laquoΖυγίσματος τοῦἉϊ Γιώργηraquo τό ὁποῖο ὅπως εἶναι γνωστό ἀπό τήν πα-ράδοση καί ἀπό τή Βιβλιογραφία ἀναβιώνει τήν ἡμέ-ρα ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου Γεωργίου (23 Ἀπριλίου) ἤ τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὄταν ἡ γιορτή μετίθεται τότεὄπως φέτος λόγῳ Μεγάλης Τεσσα-ρακοστῆς Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquoαἰσθάνεται ἱκανοποίηση γιά τήν ὑλο-ποίηση τῆς ὑπόδειξής του νά ἀνα-βιώνει τό ἔθιμο τοῦ laquoΚότσμανουraquoκανονικά τήν τρίτη καί ὄχι τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὅπως συνέβημερικές χρονιές καί θεωρεῖ ἀνεπί-καιρη τή χρονική καί τοπική μετά-θεση τοῦ ἐθίμου τοῦ laquoΖυγίσματοςraquo (ἀπό τή δεύτερη στήν τρίτη μέρα τοῦ Πάσχα καί ἀπό τίς πλατεῖες ὅπωςπαλιότερα ἤ τήν Κεντρική Πλατεία ὅπως τά τελευταῖα 30 περίπου χρόνια στό ἄλσος τῆς Ἁγ Παρασκευῆς)Στήν ἀναβίωση τοῦ ἐθίμου συμμετεῖχε καί ὁ Ἱππικός Ὅμιλος Ἀρναίας laquoΟ ΚΕΝΤΑΥΡΟΣraquo

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ laquoΑΡΝΑΙΑraquo ΣΕ ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΑ ΣΥΛΛΕΚΤΙΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo (ΑΘΗΝΑ)

Στόν Κατάλογο τῶν συλλεκτικῶν ἀντικειμένων πούσυμμετεῖχαν σέ γραπτή δημοπρασία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛ-ΛΟΓΕΣraquo (στό τεῦχος 335Ἰούνιος 2013) ἀναγράφεται καίτό τεῦχος ἀρ 48Ἰούλ-Σεπτ 2000 τοῦ περιοδικοῦ μας (Βλεἰκόνα) Ἡ ἀναγραφή καί συμμετοχή αὐτή ἔγινε μέ πρω-τοβουλία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo πού εἶναι ἀποδέ-κτης τοῦ περιοδικοῦ μας καί ὄχι δική μας

ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΕΛΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ Ὁ Δῆμος Ἀριστοτέλη ἀποφάσισε νά προχωρήσει στή δημιουργία Μουσείου μελιοῦ στήν Ἀρναία ἕναν τόπο

᾽partνδιαφέρουσες part ἰδήσεις(Ὅσες ἀναφέρονται στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία τῆς Ἀρναίας)

24

μέ ἱστορία καί παράδοση στόν τομέα τῆς μελισσοκομίαςΤό Μουσεῖο αὐτό θά διαμορφωθεῖ καί θά λειτουργήσει σέ ἕνα ἀνακατασκευασμένο παραδοσιακό διώρο-

φο κτήριο δίπλα στήν κεντρική πλατεία τῆς κωμόπολης μέσα στόν ἱστορικό ἱστό καί πολύ κοντά στά ἤδη ὑπάρ-χοντα Μουσεῖα Λαογραφικό -Ἱστορικό καί Ὑφαντικῆς

Ἡ δημιουργία Μουσείου μελιοῦ καλύπτει ἕνα μεγάλο κενό πού ὑπάρχει στόν ἑλλαδικό χῶρο καί πρόθε-ση τοῦ Δήμου εἶναι νά δοθεῖ ἡ δυνατότητα στό κοινό (Ἕλληνες καί ξένους) νά ἐνημερωθεῖ γιά τήν ἱστορίατοῦ μελιοῦ τόν ἰδιαίτερο καί ἐπίπονο τρόπο παραγωγῆς του καί τίς καταπληκτικές ἰδιότητές του

Μέ στόχο τήν ἀνάδειξη τοῦ ἑλληνικοῦ μελιοῦ καί ἰδιαίτερα τοῦ παραγόμενου στή Χαλκιδική στοχεύεταιἡ ἐπιστημονική τεκμηρίωση τοῦ ὅλου ἐγχειρήματος καί ἡ σωστή ἀποτύπωση καί παρουσίαση τοῦ κλάδου τῆςμελισσοκομίας

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΚΟΣΜΑ ΤΟΝ ΑΙΤΩΛΟ Τήν Τετάρτη 3 Ἀπριλίου τό βράδυ στήν Ἑστία τοῦ Παγχαλκιδικοῦ Συλλόγου Θεσσαλονίκης laquoΟ ΑΡΙΣΤΟ-

ΤΕΛΗΣraquo πραγματοποιήθηκε ἡ παρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ ἀείμνηστου δασκάλου καί γαμβροῦ τῆς ἈρναίαςΚώστα Παπάζογλου μέ τίτλο laquoὉ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός ὁ Ἅγιος τῆς Παιδείαςraquo καί 200 σελίδες

Τήν παρουσίαση ἔκαναν ὁ Ἀρχιμ Χρυσόστομος Μαϊδώνης Πρωτοσύγκελλος τῆς Μητροπόλεώς μας καίὁ καθηγητής Δημ Κύρου

Ὁ π Χρυσόστομος ἀναφέρθηκε στήν προσωπικότητα τοῦ συγγραφέα καί στή διαρκῆ προσπάθεια του νάκάνει γνωστόν τόν Ἅγιο Κοσμᾶ μέ συχνές ὁμιλίες καί μέ ἀρθρογραφία στόν Τύπο καί εὐχαρίστησε τήν οἰκο-γένεια τοῦ συγγραφέα γιά τήν ἔκδοση τοῦ βιβλίου καί γιά τή δωρεά ὅλων τῶν ἀντιτύπων του στήν Ἱ ΜονήἉγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ Ἀρναίας γιά τή διάθεσή του στούς ἐνδιαφερόμενους

Ὁ Δ Κύρου ἔκανε μιά σύντομη ἀναφορά στά περιεχόμενα τοῦ βιβλίου ἐπισημαίνοντας (γιά ἐνημέρωσητῶν ἀναγνωστῶν) κάποια μικρολάθη καί τονίζοντας τίς πληροφορίες τοῦ βιβλίου γιά τήν προφητική ἱκανό-τητα καί τόν ἀγώνα τοῦ Ἁγίου γιά τήν πνευματική ἀναγέννηση τῶν ὑπόδουλων Ἑλλήνων

Ἐπιμελητής τῆς ἔκδοσης τοῦ βιβλίου εἶναι ὁ Πολυγυρινός φιλόλογος κ Ἀθαν Χριστιανός στήν ἀφαιρε-τική καί οὐσιαστική παρέμβαση τοῦ ὁποίου ὀφείλεται τό 200 σελίδων σῶμα τοῦ βιβλίου

Στήν ἐκδήλωση παραβρέθηκαν πολλά μέλη τοῦ Συλλόγου ἡ Ἀρναιώτισσα χήρα τοῦ συγγραφέα δασκάλακ Κωνσταντινιά Παναγιώτου μέ ἄλλους συγγενεῖς ὁ τ βουλευτής Χαλκιδικῆς γιατρός κ Γ Βαγιωνᾶς ἡ Ἡγου-μένη τῆς Ἱ Μ Ἁγ Κοσμᾶ Ἀρναίας Μαριάμ μέ τήν ἀδελφή Ὀλυμπιάδα ὁ Πρόεδρος τοῦ Συνδέσμου Ἱεροψαλτῶντῆς Μητροπόλεως Ἱερισσοῦ κ Ἰω Κέκερης καί ἄλλοι

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΡΝΑΙΑΣ

Στίς 25 Ἀπριλίου οἱ μαθητές τῆς Γ΄ τάξης τοῦ Γυμνασίου Ἀρναίας ἐπισκέφθηκαν μέ συνοδούς τίς καθη-γήτριες Γεωργία Σιδέρη καί Ἀκυλίνα Βουρνίτη τό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο τῆς Κωμόπολης Μετάτήν ἐπίσκεψη ἀκολούθησε συζήτηση γιά τά ἐκθέματα καί τίς ἐντυπώσεις πού αὐτά δημιούργησαν Στόχοςτῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ἦσαν ἡ γνωριμία τῶν μαθητῶν μέ τήν τοπική κουλτούρα τά παλιά εἴδη τῆς καθημερινῆςχρήσης καί τό laquoἁπτόraquo παρελθόν τοῦ τόπου τους

ΜΙΑ ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΜΑΣΣτίς 25 Ἀπριλίου ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ἐπισκέφθηκε στό Γραφεῖο του τόν Σεβ Μη-

τροπολίτη μας κ Θεόκλητο Κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψής του πρόσφερε στόν Μητροπολίτη τά βιβλία του1) Ὁδοιπορικό σώματος καί ψυχῆς στήν κορυφή τοῦ Ἄθωνα 2) Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας 3) Ὁ Ἱ Ναόςτοῦ Ἀγίου Στεφάνου 4) Ὁ Ἀρχαιολογικός χῶρος τοῦ ὑψώματος laquoΠροφήτης Ἠλίαςraquo 5) Χριστός ἐτέχθηκαί 6) Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης καί τά Ἀνάτυπα ἀπό ΠρακτικάΣυνεδρίων μέ ἐργασίες του 1) Σχέσεις τῆς Θάσου μέ τή Χαλκιδική καί τό Ἅγιον Ὄρος 2) Τά πατρυδωνυμι-κά τῆς Χαλκιδικῆς καί 3) Ἐκδηλώσεις πού ἀναβιώνουν καί παραμένουν στήν Ἀρναία

Ὡς ἀντίδωρο ὁ Μητροπολίτης τοῦ πρόσφερε τό βιβλίο του laquoἘκκλησία Ὁ αὐθεντικός φύλακας καί ἑρμη-νευτής τῆς Ἁγίας Γραφῆςraquo Ἀθήνα 1998 σσ 350 καί τό βιβλίο τῆς Γεωργίας Κουνάβη laquoἉγίου Ἰωάννου τοῦΧρυσοστόμου Λόγος παραινετικός πρός ἀποφυγήν τῆς ἀπογνώσεωςraquo Ἀθήνα σσ 100

Ἐπίσης κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ὁ Ἐκδότης -Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ ἔθεσε ὑπόψη τοῦΜητροπολίτη μας τό θέμα τῆς κατάργησης δύο ἐκκλησιαστικῶν ἐθίμων μέ τό ὁποῖο (θέμα) τό περιοδικό ἀσχο-λήθηκε σέ ἀρκετά τεύχη του (87-892011 καί 90-93 2012) δηλ τῆς (ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης) τε-λετῆς τῆς Ἀναστάσεως πού γινόταν παλιότερα στήν κεντρική πλατεία καί τά τελευταῖα χρόνια γίνεται στόχοροστάσι καί τῶν κεριῶν τῶν Κηδειῶν καί τῶν Μνημοσύνων πού παλιότερα τά κρατοῦσαν οἱ πιστοί ἀναμ-μένα στά χέρια τους κατά τήν διάρκεια τῶν Ακολουθιῶν αὐτῶν καί τά τελευταῖα χρόνια τά ἐναποθέτουν ἀνα-

25

μένα στά κηροστάσια κατά τήν εἴσοδό τους στόν Ναό τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καίἑορτές πού ὁ ἦχος της δέν εἶναι πάντα ὁ παραδοσιακός ἀλλά ἀρκετές φορές παρεμβάλλονται καί ἄλλα ἠχη-τικά προγράμματα τά ὁποῖα θορυβοῦν ὑπερβαλλόντως καί ὡς ἐκ τούτου ἐνοχλοῦν τούς ἀκούοντες καί τόθέμα τῆς κατασκευῆς καί τοποθέτησης ἐπιγραφῶν στήν εἴσοδο τοῦ αὔλειου χώρου καί στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦοἱ ὁποῖες θά ἀναγράφουν τή φράση ΙΕΡΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ

Γιά τό ἔθιμο τῆς τελετῆς τῆς ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης τελετῆς τῆς Ἀναστάσεως τό βράδυ τοῦΜεγ Σαββάτου ὁ Σεβασμιώτατος ἀφοῦ ἐνημερώθηκε συμπληρωματικά ὅσον ἀφορᾶ στήν κωδωνοκρουσίαπού ἀρχίζει ἀμέσως μετά τήν ἔναρξη τῆς ψαλμωδίας τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo μέ ἀποτέλεσμα νά μή τό ἀκούειὁ συγκεντρωμένος στόν χῶρο λαός εἶπε ὅτι ἐπιλἐχθηκε ὁ χῶρος αὐτός ἴσως γιά νά τιμηθεῖ τό Δημαρχεῖοἀλλά καί γιά τεχνικούς λόγους καί ἀφοῦ κάλεσε τόν ἐφημέριο καί τόν διάκονο τοῦ Ναοῦ ἔδωσε ἐντολή ἡκωδωνοκρουσία ἀπό φέτος νά ἀρχίζει μετά τήν ψαλμωδία τοῦ πρώτου ἀκούσματος τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo

Γιά τό ἔθιμο τῆς ἀφῆς τῶν κεριῶν στίς Κηδεῖες καί στά Μνημόσυνα εἶπε ὅτι θά θέσει τό θέμα στούς ἐφη-μερίους τῶν Ναῶν καί ἡ ἐφαρμογή-τήρηση-ὑλοποίηση τοῦ ἐθίμου θά ἐπαφίεται στίς ἀποφάσεις τῶν Ἐκκλη-σιαστικῶν Συμβουλίων

Γιά τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καί τίς γιορτές εἶπε ὅτι θά προσπαθήσει νά βρεῖ προ-γράμματα παραδοσιακῆς-ἁγιορειτικῆς κωδωνοκρουσίας

Τέλος γιά τό θέμα τῶν ἐνημερωτικῶν ἐπιγραφῶν στίς εἰσόδους τοῦ Ναοῦ εἶπε ὅτι θά φροντίσει νά το-ποθετηθοῦν σύντομα καλλιτεχνικές ἐπιγραφές

Στό τέλος τῆς ἐπίσκεψης ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ζήτησε ἀπό τόν Μητροπολίτη νά ἀνα-νεώσει τήν laquoεὐλογίαraquo (ἄδεια) πού εἶχε ἀπό τόν μακαριστό Μητροπολίτη Νικόδημο γιά τή συνέχιση τῆς ἔρευ-νας στό παλαιό Ἀρχεῖο τῆς Μητροπόλεως Ἡ ἀνανέωση πραγματοποιήθηκε χωρίς δεύτερη κουβέντα

Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo εὐχαριστεῖ θερμότατα τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας γιά τή συνεργασία καίεὔχεται αὐτή νά συνεχισθεῖ ἐποικοδομητικά

ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΟΥ 1912 Στίς 28 Ἀπριλίου ἀνήμερα τῆς Κυριακῆς τῶν Βαΐων καί ὥρα 12 οἱ μαθητές τῆς Γ΄ Τάξης τοῦ Γυμνασίου

Ἀρναίας παρουσίασαν ἕνα ὡραῖο ἀφιέρωμα στήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας καί τῆς Βόρειας Χαλκιδικῆς μέτήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 100 ἐτῶν ἀπό αὐτήν στόν Ραδιοφωνικό Σταθμό τῆς Μητροπόλεώς μας Μέτήν παρουσίαση αὐτή τό Γυμνάσιο Ἀρναίας μέ ὅραμα ἕνα σχολεῖο ἀνοιχτό στήν Κοινωνία καί τά ἐρεθίσμα-τά της θέλησε νά τιμήσει τήν λαμπρή ἐπέτειο τῆς Ἀπελευθέρωσης κάνοντας ἕνα ἀκόμη βῆμα πρός τό εὐρύ-τερο κοινό μετά τήν ἔκδοση καί κυκλοφορία τοῦ ἱστορικοῦ Ἡμερολογίου τοῦ 2013 Ὑπεύθυνη τῆς ἐκδήλω-σις ἦταν ἡ φιλόλογος καθηγήτρια τοῦ Γυμνασίου κ Γεωργία Σιδέρη Συμπαραστάτες στήν παραπάνω προσπάθειαστάθηκαν ὁ Σεβ Μητροπολίτης μας κ Θεόκλητος καί ὁ διάκονος π Γεώργιος Τρικκαλιώτης

Τό ἀφιέρωμα περιλάμβανε ἀφιέρωμα στούς Προσκόπους (στρατιωτικά ἀνταρτικά σώματα) πού ἔδιωξαντούς Τούρκους ἀπό τή Χαλκιδική τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1912 στόν Ταγματάρχη Γεώργιο Κολοκοτρώνη Διοικητῆτοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶν τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ πού ἀπελευθέρωσε τυπικά καί ἐπίσημα τή Χαλκιδική στίς2 Νοεμβρίου στόν ἀνθυπολοχαγό Ἰωάννη Ἀλεξάκη πού ἐπικεφαλῆς Τμήματος τοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶνἀπελευθέρωσε εἰδικά τήν Ἀρναία καί τή Βόρεια Χαλκιδική τήν ἴδια μέρα καί στόν τότε ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη πού ἔπαιξε σημαντικό ρόλο τίς δύσκολες ἐκεῖνες μέρες τῆς βίαιης ἀπομάκρυν-σης τῶν Τούρκων ἀπό τά χωριά τῆς Β Χαλκιδικῆς

Τό ἀφιέρωμα ἦταν ἐπενδυμένο μουσικά μέ τραγούδια τῶν Ἀπόστολου Καλδάρα Μίκη Θεοδωράκη Δή-μου Μούτση Διονύση Σαββόπουλου Μάνου Χατζηδάκη Εὐανθ Ρεμπούτσικα καί Νίκου Ξυλούρη

Στόχοι αὐτῆς τῆς ἀφιερωματικῆς ραδιοφωνικῆς ἐκπομπῆς ἦσαν α΄) Ἡ ἐνδελεχέστερη προσέγγιση τοῦ ἱστο-ρικοῦ ὑλικοῦ β΄) ἡ βιωματική προσέγγιση μιᾶς ραδιοφωνικῆς μετάδοσης γ΄) ἡ γνωριμία μέ μνημειώδη ἔργατῆς ἑλληνικῆς μουσικῆς ἔκφρασης καί τούς δημιουργούς τῶν ἔργων και δ΄) ἡ ἀνάδειξη τοῦ ρόλου τοῦ σχο-λείου καί τῆς ἐκπαίδευσης γενικώτερα στήν τοπική κοινωνία ἀλλά καί στήν εὐρύτερη περιοχή τῆς Χαλκιδικῆς

ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΠΛΑΤΕΙΑΣ Οἱ ἐργασίες γιά τήν ἀνάπλαση καί διαμόρφωση τῆς Πλατείας πού βρίσκεται ἀνάμεσα στά Μουσεῖα Ἱστο-

ρικό-Λαογραφικό καί Ὑφαντικῆς καί τῶν παρακείμενων κοινόχρηστων χώρων βρίσκονται στή φάση ὁλο-κλήρωσής τους

Πρέπει νά σημειώσουμε ὅτι ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη τοῦ παραπάνω ἔργου καί ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη γιάτήν ἀποκατάσταση τῆς διώροφης παραδοσιακῆς οἰκίας ὅπου στεγάζεται τό Μουσεῖο Ὑφαντικῆς ἐκπονήθη-καν ἀπό τόν συμπατριώτη μας Ἀρχιτέκτονα Μηχανικό κ Δημ Κ Ἀλεξάνδρου καί ἐγκρίθηκαν ἀπό τήν Δ΄ Ἐφο-ρία Νεωτέρων Μνημείων (ἕδρα Θεσσαλονίκη)

26

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Στό τεῦχος 972012 (σελ 18) γρά-ψαμε τήν εἴδηση ὅτι μέ πρωτοβουλία καίἀπόφαση τοῦ Δήμου μας δημιουργή-θηκαν ἐπισκέψιμες πολιτιστικές δια-δρομές στόν παραδοσιακό οἰκισμό τῆςκωμόπολης μέ τήν τοποθέτηση φωτο-γραφικῶν ἐπιγραφῶν σέ παραδοσιακάκτίρια καί ξύλινων πινακίδων σήμανσης τῶνδιαδρομῶν

Συμπληρώνοντας τό θέμα γιά τό ση-μαντικό αὐτό ἔργο σημειώνουμε τά παρα-κάτω ἐνδιαφέροντα

bull Σέ κεντρικό σημεῖο τῆς κωμόπολης καίἰδιαίτερα στό τρίγωνο τῶν δύο Μουσείωντοῦ ἱστορικοῦ ἱστοῦ παρουσιάσθηκε ἕναΘΕΜΑ πού ἀναφέρεται στά παλιά ἐπαγ-γέλματά της γιά ἐνημέρωση τῶν νέων τηςκαί τῶν ἐπισκεπτῶν Ἡ θεματική αὐτή πα-ρουσίαση ἔχει ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον ἀπότούς ξένους καί ἀπό τούς ντόπιους πούὁδηγοῦν ἐκεῖ τά παιδιά καί τά ἐγγόνια τουςγιά ἐνημέρωση (Βλέπε εἰκόνα)

bull Γιά πρώτη φορά ἡ Ἀρναία ἀπέκτησετόν δικό της χάρτη Ἔχει διαστάσεις 50Χ70ἑκ καί ἀναδιπλώνεται Ἡ πρώτη ἐκτύπωσηἔγινε στά ἑλληνικά σέ 10000 τεμάχια καίδιανέμεται δωρεάν ἀπό τόν Ἀπρίλιο τοῦ2012 μέ πρώτη παρουσίαση στό περσινό πα-νηγύρι τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς (26 Ἰουλί-ου)

Ἡ ποιότητα καί οἱ πληροφορίες πού πε-ριέχει ἱκανοποιοῦν καί τόν πιό ἀπαιτητικόἐπισκέπτη ἀπό τά μουσεῖα τίς διαδρομέςτά προϊόντα τίς ἐκδηλώσεις τήν Ἱστορίακαί τόν πολιτισμό τοῦ τόπου Ἀποτέλεσεκαί ἀποτελεῖ συνοδευτικό γιά τόν ἐπισκέ-πτη καθώς καί ἐργαλεῖα ξενάγησης ὥστενά γνωρίσει τόν τόπο

Ἡ ποιότητα καί ἡ λειτουργία του συν -αγωνίζονται ἀντίστοιχους χάρτες μεγάλωνπόλεων τοῦ ἐξωτερικοῦ Ἤδη τό 2013 γί-νεται ἡ δεύτερη ἀνατύπωσή του στά ἑλλη-νικά ἀλλά καί γιά πρώτη φορά στά ἀγγλι-κά (Βλέπε εἰκόνα)

bull Στήν ἀρχή στό τέλος καί ἐνδιάμεσατῶν πολιτιστικῶν διαδρομῶν τοῦ οἰκισμοῦτοποθετήθηκαν στά κτίρια σέ κομβικάσημεῖα ἐπιτοίχειοι χάρτες (ὅμοιοι μέ τούςπαραπάνω χάρτινους) μέ τίς διαδρομέςὥστε ὁ ἐπισκέπτης νά ἔχει εἰκόνες τῶν δια-δρομῶν καί τό σημεῖο πού βρίσκεται (βλέ-πε εἰκόνα)

27

῾Η ᾽Αλληλογραφία microας

∆∆ΙΙΑΑΛΛΟΟΓΓΟΟΣΣ ΜΜΕΕ ΤΤΟΟΥΥΣΣ ΑΑΝΝΑΑΓΓΝΝΩΩΣΣΤΤΕΕΣΣ ΜΜΑΑΣΣ ΚΚΑΑΙΙ ΤΤΟΟ ΠΠΕΕΡΡΙΙΟΟ∆∆ΙΙΚΚΟΟ ΜΜΑΑΣΣ

ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ-ΕΓΓΡΑΦΑbull Ἀπό τόν συμπολίτη μας καί γαμβρό τῆς Ἀρναίας δασολόγο (ἐν συντάξει) κ Νικ Κανελλόπουλο πήραμε (Ἀρναία

173) τήν παρακάτω laquoΠαπαδιαμαντίζουσαraquo καί ἐνδιαφέρουσα ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηΧαρά στήν ὑπομονή σου διά τήν συνέχισιν τῆς πολυσχιδοῦς πολυμεροῦς ἐκδόσεως πολυφρόντιδος ἐν μέσῳ

καιρῶν καθόλου εὐνοϊκῶν αὐχμηρῶν μάλλον λίανΟἱ τίς τύχες τοῦ κόσμου σήμερα διαχειριζόμενοι ἀρνοῦνται πεισμόνως νά ἐμπεδώσουν τοῦτο τό ἁπλόν πού

βεβαίως καί τό μέγιστον ζητούμενον εἶναι Ἡ περιβόητος περιλάλητος κρίσις κύριοι πρωτίστως εἶναι ΗΘΙΚΗΦωνάζουν νιαουρίζουν ἐπί τῶν κεράμων γαλές τεσσαράκοντα καί λέγομεν ὄτι τά καθαρά νιάου νιάου τῶν ψι-ψίνων ἀπό ἀλεκτορίδια εἶναι καί ἀλέκτορες Ἀλλά ἄς ἔλθωμε εἰς τά τοῦ οἴκου μας καί δή τά τῆς παιδείας Τάἀρχαῖα καταργήσαμε τήν ἑλληνική βαραθρώσαμε μονοτονικόν ἐφεύραμε Παπαδιαμάντην νά μεταφράσωμεμᾶς ἐμάρανε Ἀχιλλέαν πρό πολλοῦ ἐτυμβεύσαμε Τζάρτζανον καί ἐν τέλει ἡσυχάσαμε

Διάβασα τόν ἐπικήδειον ὄχι τοῦ Ἰωάννη Κονδυλάκη ἀλλά λόγον πού ἐκφώνησε ἐπικήδειον κάποιο ἄγνωστονὄπως γράφεται πρόσωπον διά κάποιον ἐξέχοντα Λιαριγκοβινό θανόντα τό 1886 Χαρακτηρίζει τόν ἐκλιπόνταἄνδρα - ρέκτην μεγαλοπράγμονα καί σταθερόν Κείμενον ἀποπνέον ἄρωμα ἀθανάτου γλώσσης ἑλληνικῆς ἔνθαἡ εὐφωνία ἠ λεπτότης ἡ χάρις καί καλλιέπεια θέλγουν

Εἰς τόν ἐκφωνήσατα λόγον τοιοῦτον εὖγε Εὖγε καί εἰς τόν τωρινόν ἄνδρα ρέκτην πολυπράγμονα καί στα-θερόν θαρρούντως ἀντιμετωπίζων τήν μεγίστην ἀπώλειαν συζύγου λατρευτῆς ἐπιμένων ἀξιοθαυμάστως εἰςτήν μεγίστην προσφοράν τήν σπουδαίαν ἔκδοσιν συνεχίζων laquoΑΡΝΑΙΑraquo

Μετά τιμῆςΝικόλαος Β Κανελλόπουλος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νικόλαε σʼ εὐχαριστοῦμε πολύ γιά τά καλά σου λόγια (καί laquoἐν ἀρχῇraquo καί laquoἐν τέλειraquo)ἀλλά ὑπερβαλλόντως λεγόμενα Ὄντως laquoἡ κρίσις πρωτίστως εἶναι ἠθικήraquo ἀλλά δέν μᾶς συμφέρει νά τό πα-ραδεχθοῦμε καί ἔτσι ὁ διάβολος πανηγυρίζει

bull Ὁ γνωστός ἱστορικός ἐρευνητής τῆς Βέροιας δικηγόρος καί τέως βουλευτής κ Γεώργιος Χιονίδης μᾶς ἔστει-λε (Βέροια 26) τήν παρακάτω ποικιλοτρόπως ἐνισχυτική τῶν προσπαθειῶν μας ἐπιστολή

Φίλε κ ΔΘ Κύρουlaquoἐκ τοῦ ὑστερήματοςraquo τῆς ἰσχνῆς ἤδη συντάξεώς μου ὡς δικηγόρου (γιά τά ταχυδρομικά τέλη τουλάχι-

στον)Σέ θαυμάζω γιά τό κουράγιο σου γιά τήν ἐξαίρετη (σέ ποιότητα καί ἀποτελέσματα) προσπάθειά σου πού μέ

συγκινεῖ διότι μία σχετικῶς μικρή περιοχή ἔχει πανελλήνια προβολή μέ τόν συνεχῆ τιτάνιο ἀγώνα σου ἑνόςἀτόμου ἀδύναμου laquoμικροῦraquo ἀντιπάλου στό laquoμέγαraquo κατεστημένο Συνέχισε λοιπόν νά ἀγωνίζεσαι γιά τή διά-δοση τῆς Παραδόσεως

Θερμά καί εἰλικρινῆ συγχαρητήριαΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε θερμότατα ἀγαπητέ κ Γ Χιονίδη γιά τή συνδρομή σας καί γιά τά καλά σας

λόγια ἐνέργειες πού μᾶς ἐνισχύουν γιά τή συνέχιση τῶν ἰσχνῶν προσπαθειῶν μας γιά τήν προβολή τῆς ὄμορ-φης Ἀρναίας Ὑγιαίνετε

bull Ἀπό τόν Λαρισαῖο συγγραφέα κ Νικόλαο Ἀθ Παπαθεοδώρου πήραμε (Λάρισα 46) τήν παρακάτω ἐπιστολήκ Κύρου

Εὐχαριστῶ πολύ γιά τήν ἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τό ὁποῖο φθάνει ἀνελλιπῶς στό σπίτι μου στήΛάρισα κάθε τρίμηνο Σάν ἀντίδωρο αὐτῆς τῆς εὐγενικῆς σας προσφορᾶς σᾶς ἀποστέλλω τό τελευταῖο μου βι-

28

βλίο πού κυκλοφόρησε πρίν λίγους μῆνες Ὅπως θά ἀντιληφθεῖτε εἶναι μία ἔρευνα πού ἔκανα στίς Μηλιές τοῦΠηλίου καί ἡ ὁποία διήρκεσε πάνω ἀπό δύο χρόνια Ἀντικείμενό της ἔχει τήν παρουσία τοῦ γνωστοῦ λαϊκοῦ ζω-γράφου Θεόφιλου Χατζημιχαήλ στό διάστημα 1897-1900 στίς Μηλιές Εἶναι μία περίοδος τῆς ζωῆς του σχετικάἄγνωστη μέχρι σήμερα στούς φιλότεχνους ἀλλά πολύ παραγωγική γιά τόν ζωγράφο ἰδίως σέ θρησκευτικές πα-ραστάσεις Ὅπως θά δεῖτε ἐντοπίσθηκαν 13 ἐντελῶς ἄγνωστα ἔργα του τά πιό παλιότερα πού ὑπάρχουνΜέχρι σήμερα γνωρίζαμε ὅτι τό παλαιότερο χρονολογημένο ἔργο του ἦταν τοῦ 1899 Ὅμως τά περισσότεραἀπό τά ἔργα πού ἀποκαλύφθηκαν στίς Μηλιές εἶναι τοῦ 1897 μέ 1898 μάλιστα ἕνα ἀπʼ αὐτά τό μοναδικό μέχρισήμερα τό ὑπογράφει μέ τό οἰκογενειακό του ὄνομα Θεόφιλος Γαβριήλ Κεφάλας 1897

Μέ μεγάλη ἐκτίμηση στό ἔργο σαςΦιλικά

Νικόλαος Ἀθ ΠαπαθεοδώρουΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Παπαθεοδώρου γιά τή δική σας εὐγενική προσφορά τοῦ ἐνδια-

φέροντος βιβλίου σας γιά τόν ζωγράφο Θεόφιλο καί τήν συμπληρωματική ζωγραφική του παραγωγή πού ἐντο-πίσατε στίς Μηλιές καί παρουσιάζετε

bull Ἡ Βιβλιοθήκη τοῦ Τμήματος Γλώσσας Φιλολογίας καί Πολιτισμοῦ Παρευξείνιων Χωρῶν τοῦ ΔημοκριτείουΠανεπιστημίου Θράκης μᾶς ἔστειλε (Κομοτινή 66) τήν παρακάτω εὐχαριστήρια ἐπιστολή

Σημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Πρόεδρε γιά τό τιμητικό γιά μᾶς αἴτημά σαςbull Ἡ καταξιωμένη Δραμινή λογοτέχνιδα κ Νόρα Κωνσταντινίδου μᾶς ἔστειλε (Δράμα 76) τήν παρακάτω φι-

λοαρναιώτικη καί καλλιγραφημένη ἐπιστολή

29

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητή κ Νόρα Κωνσταντινίδου τό laquoἀντίτιμοraquo γιά τίς ὡς τώρα ἀπολαυές σας ἀπό τήνἀνάγνωση τοῦ περιοδικοῦ μας δέν εἶναι laquoμικρόraquo διότι συμπληρώνεται μέ τά πολύτιμα γραφόμενά σας καί τόκάνουν laquoμέγαraquo Γιʼ αὐτό σᾶς εὐχαριστοῦμε θερμά

bull Ἀπό τόν Διευθυντή τοῦ ἱστορικοῦ περιοδικοῦ laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo φιλόλογο καί συγγραφέα κ Νίκο Χρ Ἀλιμπράν-τη πήραμε (Ὑμηττός 166) τήν παρακάτω ἐπιστολή πού προκαλεῖ μεγάλη λύπη στούς φίλους τῆς Πάρου καί τῆςἹστορίας της καί στούς ἀνθρώπους πού ἐκδίδουν παρόμοια περιοδικά

Ἀγαπητε κύριε ΚύρουΓιά λόγους οἰκονομίας ἔχω ἤδη σταματήσει νά ἀποστέλλω τιμητικά τά laquoΠαριανάraquo σέ πολλά ἔντυπα πού τά

ἐλάμβαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ὅπως ἔγινε τώρα καί μέ τό δικό σας ἔντυποΓιʼ αὐτό σᾶς παρακαλῶ ἐάν θέλετε νά μή μοῦ στέλλετε πλέον τήν laquoἈρναίαraquo πού εἶναι πράγματι χρήσιμο

καί πολύτιμο ἔντυπο πού συμβάλλει στήν ἱστορία τῆς περιοχῆς σας καί προβάλλει τήν πολιτιστική καί κοινω-νική καί ἀρχιτεκτονική κληρονομιά τοῦ τόπου

Σᾶς συγχαίρω γιά τήν προσφορά σας τήν ποικίλη καί εὔχομαι κάθε καλό καί ὑγεία καί συνέχιση τῶν ὡραίωνπνευματικῶν ἀγώνων σας

Μέ ἰδιαίτερη ἐκτίμησηΝ Ἀλιμπράντης

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη αἰσθανόμαστε μεγάλη λύπη διότι τό πολύ σημαντικό καί ἐπί πολλάχρόνια ἐκδιδόμενο περιοδικό σας ἀναγκάζεται λόγω τῆς πανελλήνιας οἰκονομικῆς κρίσης καί τῆς ἀδικαιολό-γητης αὔξησης τῶν ταχυδρομικῶν τελῶν νά διακόψει τήν τιμητική ἀποστολή του σέ πολλά ἔντυπα πού τό λάμ-βαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ἀνάμεσα στά ὁποῖα καί τό δικό μας

Ἐμεῖς ἀντιδρώντας ἀπέναντι σʼ αὐτούς πού ἀναγκάζουν σημαντικά καί μακρόβια ἔντυπα τέτοιου κυρίως πε-ριεχομένου νά διακόπτουν τήν πνευματική ἐπικοινωνία τους μέ ἄλλα παρόμοια ἔντυπα δέν θά διακόψουμε τήνἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ μας στά laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo καί ἤδη βρήκαμε τρόπο νά λαμβάνουμε τό περιοδικό σας χωρίςνα ὑποβάλλεσθε σέ ἔξοδα ἀποστολῆς

Ἐλπίζουμε ἐπίσης καί εὐχόμαστε ἡ ἀκούσια αὐτή ἐκ μέρους σας διακοπή ἀποστολῆς τοῦ περιοδικοῦ σας σέἄλλα ἔντυπα νά εἶναι σύντομη σύν Θεῷ πού ἴσως μᾶς λυπηθεῖ ὡς Ἕλληνες καί μᾶς ἀπελευθερώσει ἀπό τόνζυγό τῆς διηπειρωτικῆς δικτατορικῆς οἰκονομικῆς διακυβέρνησης (ΕΕ-ΔΝΤ-ΕΚΤ)

Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη ἔρρωσθε ἐλπίζοντες ὅσο ζῆτε κατά τό λατινικό ἀπόφθεγμα laquoDum spiro speroraquoΕὐχαριστοῦμε γιά τά καλά σας λόγια καί γιά τίς εὐχές σας

bull Ἀπό τόν Σερραῖο φίλο καί συνάδελφο κ Νίκο Κατσαμάνη πήραμε (Σέρρες 166) τήν παρακάτω ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηἘδῶ καί τουλάχιστον 20 χρόνια ἔχω τή χαρά νά διαβάζω τό τόσο ἀγαπημένο καί χρήσιμο περιοδικό laquoἈρναίαraquo

Ἀγάπησα παράλληλα καί τήν ὄμορφη κωμόπολη τήν ὁποία ἐπισκέπτομαι συχνάΣυμμεριζόμενος καί τήν ἀγωνία σου καί τούς προβληματισμούς σου ὅπως καταφαίνεται στήν ἀνοιχτή ἐπι-

στολή τοῦ τεύχους 98 Ἰανουάριος-Μάρτιος 2013 σπεύδω νά σέ διαβεβαιώσω ὅτι στό βαθμό πού μοῦ ἀναλο-γεῖ θά συμβάλλω στή συνέχιση τῆς ἔκδοσης καί διάδοσης τῆς Ἀρναίας

Ἡ προσπάθειά σου νά διασώσεις ὅτι σχετίζεται μέ τήν πολιτιστική κληρονομιά τῆς περιοχῆς σου μέ συγκι-νεῖ Σέ μιά ἐποχή ὄπου πλήττεται (στό πλαίσιο τῆς παγκοσμιοποίησης) ἡ ἱστορική καί κατʼ ἐπέκταση ἡ Ἐθνικήμνήμη ἡ φωνή σου εἶναι ἀπαραίτητη Προσωπικά στίς σελίδες τοῦ περιοδικοῦ βρίσκω πολλά καί ἐνδιαφέρονταστοιχεῖα τά ὁποῖα ἀξιοποιῶ ἐργαζόμενος ὡς φιλόλογος στό 1ο Γεν Λύκειο Σερρῶν

Πιστεύω πώς ἡ πορεία τῆς ldquoἈρναίαςrdquo δέ θά ἀνακοπεῖ πρός τέρψιν τῶν φίλων τηςὈφείλω τέλος νά σʼ εὐχαριστήσω πού ἀδιαλείπτως μοῦ ἀποστέλλεις τό περιοδικό

Μέ ἐκτίμησηΚατσαμάνης Νικόλαος φιλόλογος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νίκο σʼ εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς γιά τά φιλοαρναιώτικα αἰσθήματά σου καί τά καλάσου λόγια γιά τό περιοδικό μας στοιχεῖα τοῦ ὀποίου σέ βοηθοῦν στό ἐκπαιδευτικό σχολικό ἔργο σου Ὄντωςπλήττεται ἡ ἱστορική καί ἐθνική μνήμη ἀφοῦ Ἕλληνες καί μάλιστα πολιτικοί πού τάχα ἀγωνίζονται laquoγιά τόκαλό τοῦ τόπουlaquo χαρακτηρίζουν τή Μικρασιατική καταστροφή ἁπλά ὡς laquoσυνωστισμόraquo στό λιμάνι τῆς Σμύρνηςτόν στρατό τοῦ Θ Κολοκοκτρώνη laquoὀρδέςraquo ἀρνοῦνται τήν ὕπαρξη τοῦ χοροῦ τοῦ Ζαλόγγου διακηρύσσουν ὄτιμέ τούς Τούρκους στά χρόνια τῆς σκλαβιᾶς περνούσαμε καλά δέν τούς ἐνδιαφέρει ἄν οἱ Σκοπιανοί χρησι-μοποιοῦν ἐπίσημα τό ὄνομα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ὡς ὀνομασία τοῦ κρατιδίου τους καί λένε καί πράττουν ἕνα σωρόἄλλα σέ βάρος τῆς χώρας μας Ἐμεῖς κάνοντας τό καθῆκον μας θά συνεχίζουμε ὅσο ὑπάρχει laquoἄνωθενraquo θέλημακαί laquoκάτωθενraquo ἠθική καί (κυρίως) οἰκονομική συμπαράσταση νά laquoχτυποῦμε τή λύραraquo

30

∆ΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ(Ὅσα ἀναφέρονται σέ τίτλους στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία της)

Ἐπιμέλεια Δημ Θ Κύρουbull Ἡ ἐφημερίδα laquoΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΝΑ ΝΕΑraquo (Παλαιοχώρι) φ

21Ἀπρ-Ἰούν 2012 σ 14 γράφειraquondash Ἀθαν Αὐγερινοῦ Παλιοί Χάρτες τῆς Χαλκιδικῆς [Δη-

μοσιεύονται 4 παλαιοί Χάρτες τῶν ἐτῶν 1740 (γερμανικός)1827 (γαλλικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) 1862 (γαλ-λικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) καί 1829 (ἰταλικόςὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Liaringove)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΘΕΜΑraquo (Χαλκιδικῆς) γράφειndashΠρόταση τοῦ Δ Κύρου γιά κοινό ἑορτασμό τῶν 100 ἐτῶν

ἐλεύθερης Ἀρναίας καί τῶν 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἴδρυση τοῦΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου φ 1126-9-2012 σ 9

ndashὉμιλία στήν Ἀρναία - 1 Νοεμβρίου 2009 Ἡ Ἀπε λευθέ-ρωση τῆς Ἀρναίας καί ὁλόκληρης τῆς Χαλκιδικῆς - Καί πα-ρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ Δ Κύρου laquoἩ Ἀπελευθέρωση τῆςἈρναίας καί τῆς Βόρ Χαλκιδικῆς ἀπό τόν Τουρκικό ζυγό(1912) καί οἱ πρῶτες ἡμέρες ἐλεύθερη ζωῆςraquo [Πρόκειται γιάτήν ὁμιλία τοῦ κ Γ Ζωγραφάκη τήν 1η Νοεμβρίου 2009 στήνἈρναία πού δημοσιεύθηκε στό περιοδικό μας (τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σσ 8-14) καί κυκλοφορεῖ στό Διαδίκτυο ἀπʼ ὅπουἁλιεύθηκε καί δημοσιεύθηκε στήν ἐφημερίδα μέ τόν ἐπί-τιτλο laquoἈφιέρωμα στά 100 χρόνια ἐλεύθερης Χαλκιδικῆςraquo]φ 11818-10-2012 σσ 3-9

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Βο ρειοανα-τολικῆς Χαλκιδικῆς ἀπό τόν τουρκικό ζυγό τό 1912 καί Ἀνω-νύμου Ἀφιέρωμα στόν κληρικό ἐξ Ἀρναίας Διονύσιο Κυρά-τσο (1923-2005) πρώην Μητροπολίτη Δράμας φ 11925-10-2012 σσ 3 καί 5

ndash(Σύνταξης) ῾Εορτασμός ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας(Δημοσιεύεται τό Πρόγραμμα τῶν ἐκδηλώσεων γιά τά 100χρόνια ἀπό τήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας) φ 1201-11-2012 σ 9

ndash(Σύνταξης) Μέ δόξα καί τιμή ἑορτάστηκαν τά 100 χρό-νια Ἐλευθερίας τῆς Ἀρναίας (Χωρίς κείμενο ἀλλά μόνο μέμία φωτογραφία τμήματος τοῦ μνημείου τῆς Ἀπελευθέρω-σης μέ τήν ἐπιγραφή laquoΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣ bullΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ1912raquo πού ὑπάρχει ἐκεῖ) φ 1218-11-2012 σ 2

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoEBΔΟΜΑΔΙAIAraquo (Χαλκιδικῆς) (φ 29-10-2012 σ 6) γράφει

ndashἩ Ἱστορία τῆς Ἀρναίας μέσα ἀπό τά μουσεῖα της Ξα-κουστά μέχρι τά Βαλκάνια τά τοπικά ὑφαντά (Ἀναφέρεταιστό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο καί στό ΜουσεῖοὙφαντικῆς Ἀρναίας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΚΑΣΣΑΝΔΡΑraquo στό φ 20723-10-2012 σ6 γράφει

ndash (Σύνταξης) Ὑπογράφηκε ἡ σύμβαση γιά τήν κατασκευή

τοῦ ἔργου laquoἈνάπλαση πλατείας Μουσείου Ὑφαντικῆς(πρώην Γιαννούδενας) καί παρακείμενων κοινόχρηστων χώ-ρων ΔΚ Ἀρναίας Δήμου Ἀριστοτέληraquo προϋπολογισμοῦ11823099 εὐρώ Ξεκινᾶ ἡ ἐκτέλεση τοῦ ἔργου καί στό φ20815-1-2013 σ 9 γράφει

ndash Ἑορτάσθηκε στήν Ἀρναία ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρω-τομάρτυρος Στεφάνου καί τά 200 χρόνια τῆς ἀνέγερσηςτοῦ Ναοῦ 1812-2012

bull Τό περιοδικό laquoΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑraquo (Θεσσαλονίκη) τχ475Σεπτ-Ὀκτ 2012 σσ 280-282 γράφει

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ὁ Μακεδονικός Ἀγώνας Α΄ Γε-νικά (Στή σελ 282 γίνεται ἀναφορά στούς Ἀρναιῶτεςἀδελφούς ταγματάρχη Μαυρουδῆ καί γιά τόν ΘεοχάρηΓερογιάννη οἱ ὀποῖοι τό 1902 εἶχαν ἱδρύσει στήν Ἀθήναὅπου ἔμεναν τόν κεντρικό Μακεδονικό Σύλλογο ὁὀποῖος ἐνημέρωνε τούς ἐλεύθερους Ἕλληνες γιά τάσυμβαίνοντα στή Μακεδονία καί στρατολογῶντας ἐθε-λοντές ἔστελνε ὀλιγομελῆ στρατιωτικά ἀνταρτικά σώ-ματα στή δεινοπαθοῦσα ἀπό τούς Τούρκους καί τούςΒουλγάρους Μακεδονία)

bull Τό περιοδικό laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo στό τχ 71Σεπτ-Ὀκτ 2012γράφει

ndashΓιώργου Ζωγραφάκη 2 Νοεμβρίου 1912 Ἡ ἐπίσημη ἀπε-λευθέρωση τῆς Χαλκιδικῆς (Ἀναφέρεται καί στήν ὑποδοχήτοῦ Οὐλαμοῦ τοῦ Ἀνθυπολοχαγοῦ Ἰω Ἀλεξάκη στήνἈρναία) σ 6

Στό τχ 72Νοε-Δεκ 2012 σσ 6-11 γράφειndashΓιάννη Δ Κανατἀ Τά laquoΔεκεμβριανάraquo τοῦ 1916 στόν Πο-

λύγυρο (Στίς σσ 8-10 γίνεται ἀναφορά στά γεγονότα τῆςἈρναίας ὅπως περιγράφονται ἀπό τόν ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους στά laquoΧρονικά Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας)raquo τά ὁποῖα δημοσιεύθηκαν σέ συνέ-χειες στά τεύχη 78-812010 τοῦ περιοδικοῦ μας καί ἀπότόν γιατρό-βουλευτή Γρηγόριο Σαραφιανό στό ἈρχεῖοἘγγράφων του τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε σέ συνέχειες στάτεύχη 86-932011 τοῦ περιοδικοῦ μας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΖΑΤΟΥΝΑ - ΜΑΡΚΟΥ-ΒΛΟΓΓΟΣraquo φ270Σεπτ-Ὀκτ 2012 σ 4 γράφει

ndash (Νικόλη Φίλη) Λώρης Ἰωάν Θανόπουλος (Ἀναφέρεταιστό ἡλιακό ὡρολόγιο πού ὑπάρχει στό Κωδωνοστάσιο τοῦ ἹΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας κατα-σκευασμένο ἀπό τόν Ζατονίτη Λορέντζο (Λώρη) Θανόπουλοτό 1939) (Φωτοτυπία τοῦ δημοσιεύματος βλέπε στό τχ982013 στή στήλη laquoΟ ΤΥΠΟΣ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑraquo)

Ε Ν Τ Υ Π Α Π Ο Υ Λ Α Β Α Μ ΕΒΙΒΛΙΑ-ΑΝΑΤΥΠΑ

bull Τρύφωνος Τσομπάνη Μορφές τῆς Ἱστορίας τοῦ ΛαγκαδᾶΛαγκαδάς 2006 σσ 72 (Προσφορά τοῦ συμπατριώτη μας κἈστ Θ Καραστέριου)

bull Ἀθανασίου Δ Οἰκονόμου Στερεότυπες καί ἀστήρικτες ἀπό-

ψεις ἤ συνεχής ἔρευνα γιά τήν τοπική μας Ἱστορία ΒόλοςὈκτώβριος 2011 σσ 23

bull Ἀρχιμ Χρυσοστόμου Μαϊδώνη Τό μαρτύριο τῆς φωτιᾶς Τόμαρτύριο τῶν ἕξι παρθενομαρτύρων τοῦ Γεροπλατάνου Χαλ-

31

κιδικῆς (1854) Γεροπλάτανος 2012 σσ 32bull Νικόλη Π Φίλη Ἡ παιδεία στή Ζάτουνα ἀπό τήν Τουρκοκρα-

τία ἕως τό 1973 Ἀθήνα 2012 σσ 512 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀπο-στολή τοῦ βιβλίου γιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Γέροντος Δανιήλ Κατουνακιώτου Περί Παρθενίας (ἜκδοσιςἹεροῦ Ἡσυχαστηρίου Ἀδελφότητος Δανιηλαίων) ἍγιονὌρος 2009 σσ 78 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀποστολή τοῦ βιβλίουγιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Ἡ Πιάβιτσα τῶν Σιδηροκαυσίων καίτό ἐξωκκλήσι τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Θεσσαλονίκη 2012 σσ125 [Γίνεται ἀναφορά καί στή Λιαρίγκοβη Στή σελ 23 κα-ταγράφεται στά χωριά τῆς ΒΑ Χαλκιδικῆς μέ τά φορολογού-μενα νοικοκυριά κατά τά ἔτη 1519 1527 καί 1568 στή σελ 27ἀναφέρεται σέ ἰδιοκτησίες Λιαριγκοβινῶν τό 1873 στήν Πιά-βιτσα στή σελ 49 ἀναφέρεται στήν Ἐκπαιδευτική δραστη-ριότητα τοῦ δασκάλου Ν Βουργαρελίδη παραπέμποντας σέσχετικό ἄρθρο τοῦ ΔΚ στό περ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τχ 632004 σσ3-4 καί στή σελ 82 ἀναφέρεται στόν laquoἸσχυρό ἄνδρα τῆς Λια-ρίγκοβης Γερογιάννηraquo]

bull ndash Ἡ πανήγυρη τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου στήν Πιάβιτσα Φωτο-γραφική διαδρομή (1926-2011) Θεσσαλονίκη 2012 σσ 95 [ Στήσελ 69 δημοσιεύεται φωτογραφία μέ τούς μακαρίτεςἈρναιῶτες ὀργανοπαῖχτες Χριστόδουλο Ἀρβανίτη καί ΠέτροΖυγούρη τή 10ετία τοῦ 1980]

bull Κωνσταντίνου Ἰ Χιόνη Ἱστορική ἐξέλιξη τῆς ἀπονομῆς τῆς δι-καιοσύνης στή Θάσο (1709-1912) Ὄργανο ἀπονομῆς τοῦ δι-καίου τά δάση τῆς Θάσου φορολογούμενες γαῖες ὁ θεσμόςτῆς χρησικτησίας τίτλοι ἰδιοκτησίας καί νομολογία Θάσος2012 σσ 187

bull Περιοδικοῦ laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo τοῦ Λαογραφικοῦ Ὁμίλου Πολυ-γύρου Πολύγυρος Ὁ τόπος καί οἱ ἄνθρωποι (ἘπιμέλειαΓιάννης Κανατάς) Πολύγυρος 2010 σσ 347 [Στή σελίδα 65δημοσιεύεται ὁλοσέλιδη φωτογραφία τῆς Φιλαρμονικῆς τοῦΠολυγύρου μέ τόν διευθυντή της ἀρχιμουσικό Ἄγγελο Κω-δούνη ἀπό τήν Ἀρναία καί στή σελίδα 87 δημοσιεύεται ὁλο-σέλιδη φωτογραφία γνωστή ἀπό ἄλλες ἀλλοῦ δημοσιεύσειςτης στήν ὁποία εἰκονίζεται Σῶμα Προσκόπων τοῦ 1912 μέ(ἀρχηγό) τόν ὁπλαρχηγό Ἀθ Μινόπουλο καί ἀρκετούς Λια-ριγκοβινούς]

bull Ἱερομ Βενεδίκτου Νεασκητιώτη Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιο-ρείτου Συναξαριστής (μέ ἐνσωματωμένο τό Νέο Μαρτυρο-λογόγιο καί τό Νέο Ἐκλόγιο) ἀπόδοση στή ΝεοελληνικήἜκδοσις Συνοδίας Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου Ἱερά ΚαλύβηlaquoΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝraquo Νέα Σκήτη-Ἅγιον Ὄρος Τόμος Α΄2011 σελ 456middot Τόμος Β΄ 2011 σελ 431middot Τόμος Γ΄ 2011 σελ

437middot Τόμος Δ΄ 2012 σελ 351middot Τόμος Ε΄ 2012 σελ 398 καίτόμος ΣΤ΄ 2012 σελ 490 (Φιλολογική ἐπιμέλεια Δημ ΘΚύρου)

bull Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους Ἀρχιμ Εὐσέ-βιος Βίττης Ἀναφορά στόν ἀγώνα του καί τήν μαρτυρία του(1927-2009) Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 40

bull Ἀρχιμ Εὐσεβίου Βίττη Βίος καί Πολιτεία τοῦ δικαίου καί πο-λυάθλου Ἰώβ (Ἀνάλυση στό βιβλίο τοῦ Ἰώβ) τόμοι Α΄ ἍγιονὌρος 2010 σσ 456 καί Β΄ Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 615(Ἔκδοση Ἱ Μ Ὁσίου Γρηγορίου)middot μέ τήν ἀφιέρωση laquoΣτόνἀγαπητό ἀδελφό κ Δημήτριο Κύρου καθηγητή μέ βαθειάἐκτίμησι καί ἐγκάρδιες εὐχές ὑπέρ ὑγείας καί σωτηρίαςαὐτοῦ καί τῶν τέκνων του Ὁ Καθηγούμενος dagger Ἀρχιμ Γεώρ-γιος 114-12-2011raquo

(Τά παραπάνω δύο βιβλία ndashμαζί μέ τό περιοδικό laquoΟ ΟΣΙΟΣ ΓΡΗ-ΓΟΡΙΟΣraquondash προσφέρθηκαν στόν Ἐκδότη-Διευθυντή τοῦ πε-ριοδικοῦ μας ἀπό τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ Μονῆς Ἀρχιμ Γεώρ-γιο Καψάνη στίς 14-12-2011 κατά τήν ἐπίσκεψή του στήΜονή καί στό Γραφεῖο του ὅπου τοῦ πρόσφερε γιά τή Βι-βλιοθήκη τῆς Μονῆς τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo τοῦ ὁποίου ἡΜονή εἶναι ἀποδέκτρια καί τό βιβλίο του γιά τόν Μητροπο-λίτη Σωκράτη)

bull Νίκου Χρ Ἀλιπράντη Ἀντιφωνήσεις Ἀθήνα 2011 σσ 95bull Μαριάνθης Φ Παλάζη Ἕνα ὄνομα δύο τόποι Ἐπιβάτες Ἀνα-

τολικῆς Θράκης Νέοι Ἐπιβάτες Θεσσαλονίκης Ἀθήνα 2009σσ 240

bull Δήμου Κιμώλου Οἱ ρίζες τῶν κοινῶν παραδοσιακῶν Κιμώλου-Σερίφου (Λαογραφική ἔρευνα Θοδωρής Γ Λιβάνιος) Κίμω-λος 2011 σσ 63

bull Ἀντιστρατήγου Ἰωάννη Ἠλία Ἀλεξάκη Ἐγκώμιον ΓενναίουΣτρατηγοῦ ἐναρέτου πατριώτη Ἰωάννη Σωτ Ἀλεξάκη Ἡρά-κλειο 2012 σσ 32

bull Στέλιου Παπαθανασίου Ὁ Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης στάἄδυτα τῆς δημοσιογραφίας Ἀθήνα 2008 σσ 46

bull Δημ Θ Κύρου Δύναμη εἰρήνης ἡ Ὀρθοδοξία [Ἀνάτυπο ἀπότό βιβλίο laquoΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ldquoΗ ΟΡΘΟ-ΔΟΞΙΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑrdquo ndashΤΑ ΔΗ-ΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥraquo Θεσσαλονίκη 1994 σσ 83-96]Θεσσαλονίκη 2010

bull ndash laquoΧριστός ἐτέχθηraquo - Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ καί ἡ laquoἐπί γῆςεἰρήνηraquo - Ἡ Διήγηση τοῦ φιλοσόφου Ἀφροδιτιανοῦ γιά τά πα-ράδοξα μυστήρια πού ἔγιναν στήν Περσία στόν καιρό τῆς Γεν-νήσεως τοῦ Χριστοῦ γιά τούς Μάγους καί γιά τόν ἈστέραἈρναία Χριστούγεννα 2010 σσ 40

bull Τέκνα dagger Χαρίκλειας (ΓιῶργοςἙλένη Καίτη Μαρία) Δημητρα-κούδη (Θεσνίκη) 100 euro(34074 δρχ )

bull Πάχτας Θ Ἱπποκράτης (Θεσνίκη) 50 euro(17037 raquo )bull Κατσαμάνης Νικ (Σέρρες) 50 euro(17037 raquo )bull Βλάχτσης Νικ (Ἀθήνα) 50 euro(17037 raquo )bull Μπύρου Γρ Σουλτάνα (Ἀρναία) 40 euro(13629 raquo )bull Ρήγας Ἰω Δημ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Δημητρακούδης Ν Γεωργ (Ἀθήνα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Κατσαμούρης Γεώργ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Λαζαρίδης Χαρ (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρήγας Ν Κων (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )

bull Καρτσιώτης Μιχ (Πετροκέρασα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Μπάλλα-Σιέρου Στέλλα (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Καραμίχος Ἰω (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Χιονίδης Χ Γεώργιος (Βέροια) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρέμπελος Χρ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Βαλιάνος Θεολ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Βαλιάνος Στυλ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Κοτσάνης Κων (Θεσνίκη) 10 euro ( 3407 raquo )bull ΚΠ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κοκκαλιάρης Βασ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κωνσταντινίδου Νόρα (Δράμα) 10 euro ( 3407 raquo )bull Τζιτζιρίκας Ἰω Ἀστ 05 euro ( 1704 raquo )

ΟΙ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΕΣ ΜΑΣΓιά τή συνέχιση τῆς ἔκδοσης τοῦ περιοδικοῦ μας βοήθησαν οἰκονομικά καί εὐχαριστοῦμε οἱ

Ἡ σελίδα 163 από τόν Κώδικα Ληψοδοσίας (Κατάστιχο) τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1916-1947)ὅπου ἀναγράφονται τά ὀνοματεπώνυμα τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ἐπιτρόπων τοῦ ἔτους 1922 (πρίν ἀπό 91 χρόνια)

13

Σημειώσεις1 Τά Ἔγγραφα αὐτά ἦρθαν σέ γνώση μας στίς 12 Ἰουνίου 2008 ὕστερα ἀπό σχετική ἐνημέρωσή μας ἀπό ὑπάλ-

ληλο τοῦ ΙΑΜ ὁ ὁποῖος καί μᾶς παρέδωσε ἐπί τόπου τόν σχετικό Φάκελλο γιά ἔρευνα Γιά τήν ἐξυπηρέτηση αὐτήεὐχαριστοῦμε θερμότατα τό Ἱστορικό Ἀρχεῖο Μακεδονίας πού γιά ὅσους ἐπιθυμοῦν νά μάθουν βρίσκεται στήνὁδό Παπαναστασίου 21 (στάση laquoΕὐκλείδηraquo) καί εἶναι ἀπό χρόνια ἀποδέκτης τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo

2 Βλέπε Ἀ(θηνᾶς) Γ(αϊτάνου)-Γ(ιαννιοῦ) Ἕνωσις Ἑλληνίδων Λιαριγκόβης ΕΛΛΗΝΙΣ τχ 2 (1925) σ 31Ἀθηνᾶς Γαϊτάνου-Γιαννιοῦ Πολίτες λόγιοι πού ἐγνώρισα Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμε-

σκευήrdquoraquo ἔχομεν τήν τιμήν νά σᾶς ὑποβάλωμεν δύο ἀντίγραφατοῦ πρακτικοῦ τῆς ἱδρύσεως τοῦ εἰρημένου σωματείου εἰς τόὁποῖον περιλαμβάνεται καί τό Καταστατικόν του ἐπίσης δέ χω-ριστά πίνακα τῶν μελῶν τά ὁποῖα ἅπαντα κατοικοῦσιν εἰς τήνΛιαρίγκοβην καί σᾶς παρακαλοῦμεν ὅπως εὐαρεστούμενοςἐνεργήσηται ὅτι δεῖ ὅπως ἀναγνωρισθεῖ κατά τόν Νόμον τόΣωματεῖον μας

Αἰκατερίνη ΡουκᾶΜαρία ΧατζηγεωργίουΜαρία Δημητρακούδη

Δέν γνωρίζουμε πότε ἀκριβῶς ἐκδόθηκε ἡ ἀπόφαση ἀναγνώρισης τοῦ Σωματείου ἀπό τό Πρωτο-δικεῖο Θεσσαλονίκης Στηριζόμενοι στό μεταγενέστερο καί μέ ἄλλο χέρι γραμμένο Σημείωμα πάνωστό Ἔγγραφο τῆς Αἴτησης laquo4-4-1918 Ζωγράφος Οἰκονόμου Κυριακόπουλος Σκούρας καί Δraquo (μήἀναγνώσιμος) ὑποθέτουμε ὅτι ἡ ἀναγνώριση ἔγινε τόν Ἀπρίλιο τοῦ 1918 μέ δικαστές τούς παρα-πάνω ἀναγραφόμενους

Ὁ ὑποβληθείς στό Πρωτοδικεῖο Θεσσαλονίκης Κατάλογος τῶν μελῶν τοῦ Σωματείου ἔχει ὡςἑξῆς1 Ἀρίστη Μανταλίδου 13 Αἰκατ Δ Ξούφη 24 Μαρία Ν Τζιμόκα2 Κατίνα Ἰ Κοτσάνη 14 Χρυσώ Ἀ Ἀμπίου 25 Κατίνα Τσιμακοπούλου3 Λασκαρίνα Ἀ Πιτούλα 15 Ἀγλαΐα Παπακωνσταντίνου 26 Ἄννα Ζ Ματθαιοπούλου4 Θάλεια Ἀ Καλυβιώτου 16 Ἀναστασία Δίμκα 27 Αἰκ Παπαδήμου5 Μαρία Γ Βαγγιᾶ 17 Μαρία Ἰ Πιτέρη 28 Σουλτάνα Ματσίγκου6 Αἰκατ Θ Βαγγιᾶ 18 Ἀναστασία Ἰ Κοτσάνη 29 Σουλτάνα Μαυροδάρα7 Μπηγίνα Χρ Τσακνάκη 19 Μαρία Δημητρακούδη 30 Ἑλένη Μπισάδου8 Ὄλγα Κ Κατερινάρη 20 Μαρία Ἀ Σμαραγδῆ 31 Ἀναστασία Γ Πιτούλα9 Μαρ Χ Χατζῆ 21 Δέσπω Κοκκαλιάρη 32 Μηλιά Παπαθεοχάρη

10 Ἀγλαΐα Κ Τσακνάκη 22 Ἑλένη Γ Μπογιατζῆ 33 Πουλχερια Ρουκᾶ11 Ὄλγα Ἰ Χασιώτη 23 Μαρία Χ Τσακνάκη 34 Ἄννα Κουδούνη12 Αἰκατ Ἰ Ρουκᾶ

Αὐτές τίς πληροφορίες παρέχουν τά ἀναφερόμενα καί γιά πρώτη φορά δημοσιευόμενα τρίαἜγγραφα (Πρακτικό-Καταστατικό Αἴτηση ἀναγνώρισης καί Κατάλογος Μελῶν) γιά τό πολύ σημαν-τικό καί ἀξιόλογο γυναικεῖο Σωματεῖο τῆς Λια-ρίγκοβης (Ἀρναίας) πού λειτούργησε καίπρόσφερε πνευματικά καί ὑλικά στούς κατοί-κους της ἀλλά καί στούς κατοίκους τῶν γειτο-νικῶν χωριῶν Παλαιοχώρι Νεοχώρι καί ΜεγάληΠαναγία ὅπου εἶχε Παραρτήματα ἀπό τό 1918μέχρι τό 1940 ὁπότε καί διαλύθηκε λόγω τοῦἙλληνο-ἰταλικοῦ Πολέμου40 Διάδοχο Σωματεῖοἦταν ὁ laquoΓυναικεῖος Πολιτιστικός ΣύλλογοςἈρναίαςraquo ὁ ὁποῖος ἱδρύθηκε τό 1982 καί λει-τούργησε μέχρι τό 1992 Ἀπό τότε ἡ Ἀρναία στε-ρεῖται τέτοιου Συλλόγου

ΔΗΜΗΤΡΑ ΞΙΟΥΦΗ-ΚΥΡΟΥΜιά Ἑλληνίδα Λιαριγκο-

βινή - Ἀρναιώτισσα πούlaquoἔφυγεraquo πρόωρα (dagger 24-6-2007)

(Χρημάτισε καί Ἀντιπρό-εδρος τοῦ Γυναικείου Πολι-τιστικοῦ Συλλόγου Ἀρναίαςτό 1991)

laquo Ε ἰ ς micro ν ή micro η ν raquo

14

ρίου Σωκράτης Σταυρίδης Ἀθήνα 1954 σσ 26-28 Σουσάνας Ρουκᾶ α΄ Ἁγία Παρασκευή καί ὁ ἀείμνηστος Σωκρά-της 1 Ἐφημ laquoΑΝΤΙΛΑΛΟΙ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo φ 46Αὔγ-Σεπτ 1981 σ 2 καί 2 Σκόρπια ἀνάτυπα Θεσσαλονίκη 1991σσ 55-58 καί β΄ 8 Μάρτη Παγκόσμια ἡμέρα τῆς γυναίκας Ἡ Ἀρναιώτισσα γυναίκα Μιά ἱστορική ἀναδρομή τῆςπροσ φορᾶς της στόν τόπο μας ὅπ 1 φ 50Μάρτ 1982 σ 4 καί 2 σσ 72-75 Δημ Θ Κύρου 1 Γυναικεῖο Σωμα-τεῖο στή Λιαρίγκοβα στά 1918 ΑΡΝΑΙΑ τχ 3Ἰαν-Φεβρ 1989 σ 8 2 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ τχ 70Ἰαν-Μάρτ2006 σ 26 καί 3 1918 Γυναικεῖο Σωματεῖο στήν Ἀρναία Χαλκιδικῆς ΣΥΛΛΟΓΕΣ τχ 3172011 σ 1471 καί Ἠλέ-κτρας Παπαθανασίου Ἀρναία ἡ παλιά Λιαρίγκοβα Ὄψεις ἀπό τήν σχολική της ἐκπαίδευση καί τήν κοινωνία τηςστό τέλος τοῦ 19ου καί ἀρχές τοῦ 20οῦ αἰῶνα Θεσσαλονίκη 1999 σ 167

3 Ἦταν θυγατέρα τῆς ἀδελφῆς τοῦ ἐπισκόπου Φανῆς καί τοῦ Ἡρακλῆ Βασιάδη Παντρεύθηκε ἀρχικά τόν(ἀγνώστου ὀνόματος) Κοντόπουλο μέ τόν ὁποῖο ἀπέκτησε τόν Φαίδωνα καί μετά τόν πολιτικό μηχανικό ΓεώργιοΖωγραφίδη Ἀναφέρεται καί κληρονόμος τοῦ Μητροπολίτη στή Διαθήκη του γιά τήν διάθεση τῆς λιγοστῆς περι-ουσίας του (χρήματα ἔπιπλα βιβλία) Μετά τόν θάνατο τοῦ Μητροπολίτη (17-9-1944) φρόντισε γιά τό ἄνοιγμα τῆςΔιαθήκης του καί γιά τήν ἐκτέλεση τῶν ἐντολῶν του (Βλ παραπομπές τῆς Σημ 2 καί Δημ Κύρου α΄) Τό γενεα-λογικό δένδρο τοῦ Μητροπολίτη Σωκράτη Σταυρίδη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ 84Ἰούλ-Σεπτ 2009 σ 16 καί 2 Ὁ Μητροπο-λίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης Σταυρίδης (1866-1944) [Ἡ ζωή καί τό ἔργο του ὅπωςκαταγράφηκε στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo lt1989-2011gt καί ἄλλα ἔντυπα] Ἀρναία 2011 σσ 169 καί 170 (Σημ 9) καίβ΄) Ἡ Διαθήκη τοῦ Μητροπολίτη Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτη Σταυρίδη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ92Ἰούλ-Σεπτ 2011 σσ 12-13 15 16 καί 17 (Σημ 2) καί 2 Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ ὅπ σσ 225-227 229 230καί 231-232 (Σημ 2)

4 Δηλ στό Διδακτήριο τοῦ 1871 στό χοροστάσι5 Οἱ πρῶτες 14 ἦσαν κυρίες καί οἱ ἑπόμενες 20 ἦσαν δεσποινίδες6 Πρόκειται γιά τήν ἀδελφή τοῦ πατέρα τοῦ Ἐπισκόπου ἡ ὁποία τόν συνόδευσε στή Λιαρίγκοβη καί διέμενε

μαζί του (Βλ Ἀνωνύμου Ἡ σημερινή χειροτονία Τίς ὁ νέος Ἅγιος Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Βιογραφικαί Ση-μειώσεις ἐφημ laquoΜΑΚΕΔΟΝΙΑraquo φ 1066-11-1911 σ 3 καί Δημ Θ Κύρου α΄) Τό γενεαλογικό δένδρο ὅπ (1 καί2) καί β΄) Πρίν ἀπό 99 χρόνια Ὀκτώβριος-Νοέμβριος 1911 Ἡ ἐκλογή ἡ χειροτονία καί ἡ ἔλευση στή Λιαρίγκοβητοῦ Ἐπισκόπου Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σ 15 καί 2 Ὁ Μητροπο-λίτης Ἱερισσοῦ ὅπ σσ 189 καί 193

7 Σύζυγος τοῦ Ἰωάννη (Γιάγκου) Κοτσάνη [πού ἦταν μουχτάρης (κοινοτάρχης) καί προσωρινά δήμαρχος κατάτίς ἡμέρες τῆς Ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας τό 1912] (Βλ Μάνου Μανασσῆ ὅπ σ 162)

8 Ἦταν σύζυγος τοῦ Ἀγαπητοῦ Πιτούλα ἐξαδέλφου τοῦ Μακεδονομάχου (Τήν πληροφορία μοῦ ἔδωσε ὁἐγγονός της Ἀγαπητός Γ Πιτούλας καί τόν εὐχαριστῶ)

9 Ἴσως ἦταν θυγατέρα τοῦ παπα-Ἀθανασίου Καλυβιώτη (πού ἦταν ἕνας ἀπό τούς 6 ἱερεῖς τῆς Λιαρίγκοβηςτῶν ἀρχῶν τοῦ 20οῦ αἰῶνα πού εἰκονίζονται στή γνωστή φωτογραφία καί συμμετεῖχαν στή γνωστή ἀπεργία τῶνἱερέων τῆς Λιαρίγκοβης τό 1914)

10 Μητέρα τῆς ἀείμνηστης κυρα-Χαρίκλειας Τρικκαλιώτη - Δημητρακούδη σύζυγος τοῦ Γεωργίου Τρικκα-λιώτη (βλ Μάνου Μανασσῆ ὅπ σσ 160 καί 161 Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 σ 74 καί Δημ Θ Κύρου Γυ-ναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1) καί ἀδελφή τοῦ Μακεδονομάχου Ἀγαπητοῦ Πιτούλα (Τήν πληροφορία μοῦ ἔδωσε ἡθυγατέρα τῆς κυρά-Χαρίκλειας Ἑλένη καί τήν εὐχαριστῶ

11 Ἦταν σύζυγος τοῦ Θεοδώρου Τρικκαλιώτη (Βαγγιᾶ) καί μητέρα τοῦ Γεωργίου [Βλ laquoΣτρατολογικός Πίναξτῶν στρατευσίμων τῆς κλάσεως 1941 Κοινότης Ἀρναίαςraquo (ἀνέκδοτος τόν ὁποῖο συνέταξε ἡ laquoΠρωτοβάθμιος Ἐπι-τροπήraquo στήν Ἀρναία στίς 28-12-1939 καί ὑπογράφουν ὁ Πρόεδρος ὁ Γραμματεύς και ὁ Ἐφημέριος καί ὁ ὁποῖοςβρίσκεται laquoἐρριμμένοςraquo μέσα στό Βιβλίο Πρωτοκόλλου τῶν ἐτῶν 1939-1941)]

12 Πρόκειται γιά τή Μπηγίνα Ρήγα τοῦ Γεωργίου σύζυγο τοῦ Χριστοδούλου Τσακνάκη μέ τόν ὁποῖο ἀπέκτησετρία παιδιά (Χαϊδευτό Γεώργιο καί Βασίλειο) [ Βλ Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φω-τογραφία ΑΡΝΑΙΑ τχ 70Ἰαν-Μάρτ 2006 σ 26 Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 καί ΔημἸω Ρήγα Τό γενεαλογικό δένδρο τοῦ γένους Ρήγα ΑΡΝΑΙΑ τχ 98Ἰαν-Μάρτ 2013 σσ 17 καί 19 (Σημ 21)

13 Πρόκειται γιά τήν Ὄλγα Χατζηγεωργίου σύζυγο τοῦ Κων Κατερινάρη Εἶναι ἡ συντάκτρια τοῦ ἄρθρου laquoΑἱἡμέραι τῆς Λιαριγκοβινῆς (Ἐργασίαι τῶν γυναικῶν καί ἔθιμα τοῦ τόπουraquo) τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε μέ το ὄνοματῆς ἀδελφῆς της Αἰκατερίνης (βλ Σημ 17) στό μηνιαῖο περιοδικό τοῦ Ἐθνικοῦ Συμβουλίου τῶν Ἑλληνίδων (Ἀθήνα)laquoΕΛΛΗΝΙΣraquo (στά τεύχη 1-1 καί 1-2 τοῦ 1927 στίς σελίδες 182-185 καί 237-239 ἀντίστοιχα) καί ἀναδημοσιεύθηκε μέμερικό ὑπομνηματισμό τοῦ Δ Κύρου στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo (ὅπου λαθεμένα γράφεται ὡς ἐξαδέλφη ἡ Αἰκατε-ρίνη Σημ 2) στά τεύχη 34-36 (1997) σσ 9 3 καί 7 ἀντίστοιχα 41 (1998) σ 4 43 (1999) σ 3 46 (2000) σ 4 (ὅπουἀναφέρονται καί laquoαἱ θυγατέρες Χατζηγεωργίου) καί 51 (2001) σσ 6-7 (Γιʼ αὐτήν βλ καί Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σω-ματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

14 Ἦταν σύζυγος τοῦ Χρ Χατζηγεωργίου (ἤ Χατζῆ παπα-Γεωργίου) (Βλ Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

15 Πρόκεται γιά τήν Ἀγλαΐα Παναγιωτίδου σύζυγο Κ Τσακνάκη [Βλ Δημ Θ Κύρου Μιά παλιά φωτογραφίαὅπ (ὅπου ἀπό λαθεμένη πληροφορία τῆς κυρά-Χαρίκλειας Δημητρακούδη ἀναφέρεται ὡς δασκάλα) ΣουσάναςΡουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161]

16 Πρόκειται γιά τήν ῎Ολγα Παπαδοπούλου (Ταμπαρέλαινα) ἀγνώστου καταγωγῆς σύζυγο τοῦ Ἰω Χασιώτη(Βλ Δημ Θ Κύρου Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

15

17 Πρόκειται γιά τήν Αἰκατερίνη Χατζηγεωργίου σύζυγο Ἰωάννη Ρουκᾶ (Βλ Σημ 13)18 Μᾶλλον ἦταν θυγατέρα τοῦ Δημητρίου Μόσχου Ξιούφη καί τῆς Δέσποινας Κουτρουβέλη φωτογραφία τῶν

ὁποίων δημοσιεύθηκε στό ἐμπροσθόφυλλο τοῦ τεύχους 95Ἀπρ-Ἰούν 2012 καί φωτογραφία τοῦ σπιτιοῦ τῶνὁποίων δημοσιεύθηκε στό ὀπισθόφυλλο τοῦ τεύχους 93Ὀκτ -Δεκ 2011 καί στό ἐμπροσθόφυλλο τοῦ τεύχους94Ἰαν-Μάρτ 2012 τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo

19 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί τήν καταγωγή της20 Προφανῶς πρόκειται γιά τή συνονοματεπώνυμη της διδασκάλισσα πού ὑπηρέτησε στήν Ἀστική Σχολή Λια-

ριγκόβης κατά τό ἔτος 1908-1909 σταλμένη ἀπό τή Μητρόπολη Θεσσαλονίκης μέ 28 ὀθωμανικές λίρες τόν χρόνοκαί στό Δημοτικό Σχολεῖο Θηλέων Λιαριγκόβης ἀπό τό 1915 κ ἑ (ἄγνωστο μέχρι πότε) (Βλ Δημ Θ Κύρου Ἡἐκπαίδευση στήν Ἀρναία (Λιαρίγκοβη) στά χρόνια τῆς Τουρκοκρατίας καί μιά πρώτη ἀναφορά σέ ἀδημοσίευτοἀρχειακό ὑλικό ΑΡΝΑΙΑ τχ 18Ἰαν-Μάρτ 1993 σ 9 Ἐρατώς Ζέλλιου Ἡ παιδεία κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκο-κρατίας Πρακτικά τοῦ τετάρτου Πανελληνίου Συνεδρίου laquoἩ Χαλκιδική κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκοκρατίαςraquo Πο-σείδι Χαλκιδικῆς 13-15 Ὀκτωβρίου 1995 Θεσσαλονίκη 1998 σ 332) καί αὐτοτελῶς Θεσσαλονίκη χχ σ 86Ἠλέκτρας Παπαθανασίου ὅπ σ 95 καί Μ Μανασσῆ ὄπ σ 161 ὅπου ἀναγράφεται laquoἡ δασκάλα κ Ἀγλαΐαraquo

21 Λιαριγκοβινή ὑποδιδασκάλισσα καί διδασκάλισσα στήν Ἀστική Σχολή Λιαριγκόβης κατά τά σχολ ἔτη 1906-1908 καί 1913-1914 ἀντίστοιχα (Βλ Δημ Θ Κύρου 1 Ἡ ἐκπαίδευση ὅπ σ 9 ὅπου λαθεμένα ἀναγράφεται ὡςΔήμου καί 2 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Ἐρ Ζέλλιου ὅπ Ἠλ Παπαθανασίου ὅπ σσ 84 καί 95 καί Μ Μα-νασσῆ ὅπ σ 161 ὅπου λαθεμένα ἀναγράφεται ὡς Δήμμα

22 Ἴσως νά ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἰωάννη Πιτέρη πού εἰκονίζεται στή φωτογραφία τοῦ ἐξωφύλλου τοῦ τχ 26Ἰαν- Μάρτ 1995 καί ἀναφέρεται στό Ἔγγραφο ἀρ 2 τοῦ Ἀρχείου Ἀστερίου Ἰω Κοσμαρᾶ στό ἴδιο τεῦχος καί στή σελ5

23 Θυγατέρα τῆς Αἰκατερίνης (Κατίνας) καί τοῦ Ἰωάννη Κοτσάνη (Βλ Μάνου Γ Μανασσῆ ὅπ σ 162)24 Θυγατέρα τοῦ Κωνσταντίνου γνωστή καί ὡς Μαριγούλα ἤ Μαριγούδα (Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σω-

ματεῖο ὅπ 1 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161) Ἦτανσύγυγος τοῦ Δημητρίου Μήτσιου καί ἀδελφή τοῦ Δημητρίου Δημητρακούδη (Πληροφορία Ἑλ Δημητρακούδη)

25 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἀθανασίου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν26 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Κωνσταντίνου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν27 Ἤ Βογιατζῆ Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν28 Γνωστή καί ὡς Μαριγούλα (Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ1 καί Μιά παλιά φωτογραφία

ὅπ)29 Ἦταν σύζυγος τοῦ Ἰωάννη Γεωργίου Ρήγα [Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά

φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 καί Δημ Ἰω Ρήγα Τό γενεαλογικόδένδρο τοῦ γένους Ρήγα ὅπ σσ 17 καί 18 (Σημ 19)]

30 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί γιά τήν καταγωγή της31 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ζαφειρίου (ἀγνώστου καταγωγῆς) καί ἀδελφή τοῦ Σπύρου (γένν 1890) τοῦ Ἠλία (γένν

1895) τοῦ Κωνσταντίνου (γένν 1904) καί τοῦ Ἀγγέλου (γένν 1909) (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων τῆς Κοινότη-τος Ἀρναίας τοῦ Νομοῦ Χαλκιδικῆς καταρτισθέν ἐν ἔτει 1925raquo)

32 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν33 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου οἱ ὁποῖος γεννήθηκε τό 1862 (ΒλlaquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo)34 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἰωάννη καί ἀδελφή τοῦ Μιχαήλ (γένν 1882) καί τοῦ Μαυρουδῆ (γένν 1889) (Βλ

laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo)35 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί γιά τήν καταγωγή της36 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου Ἀγαπ Πιτούλα καί ἀδελφή τοῦ Μακεδονομάχου (1904-1908 καί 1912-1913)

ὁπλαρχηγοῦ Ἀγαπητοῦ Πιτούλα καί θεία τῆς ἀείμνησης κυρά-Χαρίκλειας Τρικαλιώτη-Δημητρακούδη Πέθανε στίς15-12-1981σέ μεγάλη ἡλικία (Βλ ἐφημ laquoΑΝΤΙΛΑΛΟΙ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo φ 481982 σ 2 στήλη laquoΚΟΙΝΩΝΙΚΑraquo καίlaquoΠΕΝΘΗraquo Ἦταν τελείως ἀναλφάβητη καί ἔμαθε νά διαβάζει κοντά στή Δέσποινα Λαχοβάρη Πρίν ἀπό τόν θά-νατό της μοῦ ὑπαγόρευσε ἀρκετά δημοτικά τραγούδια μερικά ἀπό τά ὁποῖα δημοσίευσα στά τρία πρῶτα τεύχη τοῦπεριοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo (Γιά τήν Ἀν Πιτούλα βλέπε Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φω-τογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

37 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἀθανασίου ἀδελφή τοῦ Θεοχάρη (γένν 1904) καί σύζυγος τοῦ Ν Μαυρουδῆ (ΒλlaquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ καίΜ Μανασσῆ ὄπ σ 161)

38 Γιʼ αὐτήν βλέπε laquoΔημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσά-νας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 ὅπου ἀναγράφεται ὡς πατρώνυμο τό Δ(ημήτριος)

39 Ἦταν κόρη τοῦ Βασιλείου Κουδούνη (γένν 1864) (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo) Δέν ἔχουμε ἄλλες πλη-ροφορίες γιʼ αὐτήν

40 Κατά τή διάρκεια τῆς λειτουργίας καί τῶν δραστηριοτήτων τοῦ Σωματείου πολλά μέλη του ἀποθανατίσθη-καν σέ ἀναμνηστικές φωτογραφίες (Δημοσιευμένες φωτογραφίες τοῦ Σωματείου βλέπε Δημ Θ Κύρου Γυναι-κεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Ἠλέκτρας Παπαθανασίου ὅπ σ 168 Μ Μανασσῆ ὅπσ 161-163 καί Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Φωτογραφικά τεκμήρια ἀπό τό Νεοχώρι Θεσσαλονίκη 2006 σ 54)

16

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΤΩΝ 200 ΕΤΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΕΓΕΡΣΗ ΤΟΥ

Γράφει ὁ ∆ηmicro Θ Κύρου

Φέτος συμπληρώθηκαν 200 χρόνια ἀπό τήν ἀνέγερση τοῦ Ἐνοριακοῦ καί Μητροπολιτικοῦ Ναοῦτοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας

Μέ τήν εὐκαιρία αὐτῆς τῆς Ἐπετείου ἀξίζει τόν κόπο νά παρουσιάσουμε περιληπτικά τήν Ἱστορίατοῦ Ναοῦ ἀπό τήν ἵδρυσή του τό 1812 μέχρι σήμερα τό 2012 μέ ἀναφορά στόκτίριο καί στόν ἐξοπλισμό του στό Ἀρχεῖο του στά σημαντικά γεγονότα στόπέρασμα τῶν 200 ἐτῶν μέ ἀποκορύφωμα τήν ἀπό πυρκαϊά καταστροφή του τό2005 καί τήν γρήγορη ἀποκατάστασή του

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρα καί Πρωτοδιακόνου Στεφάνου κτίσθη-κε τό 1812 ὅπως πιστοποιεῖται ἀπό μαρμάρινη ἐντοιχισμένη πλάκα πού βρί-σκεται πάνω ἀπό τήν κεντρική εἴσοδό του (Βλ φωτογραφία) Τιμᾶται στή μνή-μη τοῦ Ἁγίου Στεφάνου διότι σύμφωνα μέ γραπτές πηγές ἡ περιοχή τοῦ οἰκι-σμοῦ ἦταν μετόχι τῆς Μονῆς Κωνσταμονίτου τοῦ Ἁγίου Ὄρους τῆς ὁποίαςὁ κεντρικός Ναός (τό Καθολικό) τιμᾶται στή μνήμη τοῦ Ἁγίου Στεφάνου

Ἀρχιτεκτονικά ἀνήκει στόν ρυθμό τῆς τρίκλιτης βασιλικῆς μέ δἰρριχτη ξύ-λινη στέγη καί ἔχει διαστάσεις 50Χ20 μέτρα μέ ἐμβαδόν 800 περίπου τετρα-γωνικά μέτρα (Βλ φωτογρα-φία)

Κατά τήν ἐπανάσταση τοῦ1821 ὁ Ναός πυρπολήθηκε ἀπότούς Τούρκους σχεδόν ἐξο-λοκλήρου ὅπως καί ὅλο τόχωριό καί ξανακτίσθηκε τό1830 ὁπότε ἐμπλουτίσθηκεσταδιακά μέ μεγάλο ξυλόγλυ-πτο τέμπλο δωρεά τῆς ΜονῆςΚωνσταμονίτου πού περιλάμβανε 70 μικρές καί 14 μεγάλες εἰκόνες μέ περίτεχνο δεσποτικό θρόνοἀπό τούς δύο καλύτερους ξυλόγλυπτους θρόνους τῆς περιοχῆς μας μέ γυναικωνίτη ξύλινο καί μέδικτυωτό κάγκελο μέ ξυλόγλυπτο ἄμβωνα μέ ξύλινο καί κεραμοσκεπῆ Νάρθηκα μπροστά στήν εἴσο-δο καί μαρμάρινο δάπεδο μέ ὀρειχάλκινους πολυελαίους καί μέ ξύλινη ὀροφή μέ ὄμορφα γεωμετρικάσχέδια καί τήν παράσταση τοῦ Χριστοῦ Παντοκράτορα στό κέντρο της

Οἱ κίονες τῶν δύο κιονοστοιχιῶν τοῦ Ναοῦ εἶναι ξύλινοι μονοκόματοι ἀπό δρύϊνο ξύλο τετράγωνο20Χ20 ἑκ Δέν κάηκαν διότι ἦταν ἐπενδυμένοι μέ ἀσβεστοκονίαμα

Ἡ πέτρινη τοιχοποιΐα τοῦ Ναοῦ ἀρχικά ἦταν ἐπιχρισμένη καί ἀργότερα (στή 10ετία τοῦ 1960) τόἐπίχρισμα ἀντικαταστάθηκε μέ ρόζ τσιμεντοκονίαμα τό ὁποῖο τό 1997 ἀποκολλήθηκε καί ἁρμολογήθηκεξανά ἡ πέτρα

Στή 10ετία τοῦ 1940 ὁ Νάρθηκας κατεδαφίσθηκε καί ἀνακατασκευάσθηκε τό 1997 μέ τήν ταυτό-χρονη ἀντικατάσταση δυστυχῶς τῶν μαρμάρινων πλακῶν τοῦ δαπέδου του καί τήν τοποθέτηση λί-θινων πλακῶν

Κατά τήν τριετία 1984-1986 μέ πρωτοβουλία τοῦ νέου τότε Μητροπολίτη μας Νικοδήμου καί τήνοἰκονομική ἐνίσχυση τῶν Ἀρναιωτῶν (κυρίως) ἔγιναν ἐργασίες ἀνακαίνισης καί ἐξωραϊσμοῦ τοῦ Ναοῦ

Στόν αὔλειο χῶρο τοῦ Ναοῦ τό 1938 κτίσθηκε ξενώνας καί κηροποιεῖο Τά κτίσματα αὐτά δέν σώ-ζονται Ἀργότερα καί σέ ἄλλο σημεῖο κτίσθηκε ἡ Αἴθουσα τῆς Ἀποστολικῆς Διακονίας ὅπου στεγά-ζονταν τά Κατηχητικά Σχολεῖα ἡ ὁποία (Αἴθουσα) τό 1992 κατεδαφίσθηκε καί στή θέση της κτίσθη-

Στό ἄρθρο καταγράφονται μεγάλα ἀποσπάσματα (τά σημαντικότερα) ἀπό τήν Ὁμιλία πού ἐκφωνήθη-κε στήν αἴθουσα laquoΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΩΚΡΑΤΗΣraquo τοῦ Δημοτικοῦ Καταστήματος Ἀρναίας στίς 26 Δεκεμβρί-ου 2012 μέ τήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἵδρυση τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναί-ας

17

κε τό περικαλές Μητροπολιτικό μέγαρο μέ τή φρον-τίδα καί ἐπιμέλεια τοῦ μακαριστοῦ Ποιμενάρχη μαςΝικοδήμου ὁ ὁποῖος τό laquoχάρηκεraquo γιά 20 χρόνια

Τό Κωδωνοστάσιο τοῦ Ναοῦ (βλ φωτογραφία)ὕψους 24 μέτρων ἐξαγωνικό καί τριώροφο βρί-σκεται σέ ἐπαφή μέ τό παλαιό Διδακτήριο τοῦ 1871καί ἄρχισε νά κτίζεται τό 1882 μέ συνδρομές κυρίωςτῶν κατοίκων οἱ ὁποῖες εἶναι καταγραμμένες σέ εἰδι-κό Βιβλίο συνδρομητῶν του καί σέ κατάστιχο τοῦΝαοῦ τοῦ ἔτους ἐκείνου Φέτος τό Κωδωνοστάσιοπού εἶναι τό laquoσῆμα κατατεθένraquo τῆς Ἀρναίας συμ-πλήρωσε 130 χρόνια ἀγέρωχης παρουσίας Τό 2004καί τό 2005 ἔγιναν στό Κωδωνοστάσιο μέ ἐνέργει-ες τοῦ Δήμου ἐργασίες ἀποκατάστασης

Καί ἐνῶ γίνονταν προετοιμασίες γιά τά ἐγκαίνιατοῦ ἀποκαταστημένου Κωδωνοστασίου συνέβη τόμεγάλο κακό Ἡ ἱστορική πορεία τοῦ Ναοῦ σταμά-τησε αἰφνιδιαστικά τό ἀπόγευμα τῆς 5ης Σεπτεμ-βρίου τοῦ 2005 μετά ἀπό πυρκαϊά πού ξέσπασε στόἐσωτερικό του τό ὁποῖο κατέστρεψε ὁλοσχερῶςὍλα ἔγιναν στάχτη καί κάρβουνο ῎Εγιναν παρα-νάλωμα τοῦ πυρός ἔγιναν ὁλοκαύτωμα μέσα σέ 20λεπτά τῆς ὥρας Κάηκαν τά πάντα Καί τά ξύλινα καίτά μεταλλικά ἀντικείμενα πολλά ἀπό τά ὁποῖα ἦσανἀνεκτίμητης ἀξίας Τό τέμπλο μέ τίς εἰκόνες του τοῦ19ου αἰ ὁ Δεσποτικός Θρόνος ὁ Ἄμβωνας τά Προ-σκυνητάρια μέ παλιές εἰκόνες ὁ Γυναικωνίτης τάἈναλόγια τῶν ψαλτῶν ἡ Ἁγία Τράπεζα τόἈρτοφόριο τά Εὐαγγέλια τά Δισκοπότηρα καίἄλλα σκεύη τά στασίδια καί τά ἄλλα καθίσμα-τα οἱ πολυέλαιοι τό παγκάρι τά ἐκλησιαστικάβιβλία τά ἄμφια

Τήν ἑπόμενη μέρα τό θέαμα τοῦ Ναοῦ ἦτανφρικτό Θλιμμένοι καί ἀπαρηγόρητοι οἱἈρναιῶτες (κυρίως) καί ἄλλοι κάτοικοι ἤ διερ-χόμενοι παρατηροῦσαν βουβοί τή μεγάλη τήνἀπίστευτη τήν ἀδιανόητη καταστροφή πούὑπέστη ὁ Ναός (Βλ φωτογραφία)

Ἡ καταστροφή τοῦ Ναοῦ εἶχε σοβαρές ἐπι-πτώσεις στήν ἐκτέλεση τῶν λατρευτικῶν κα-θηκόντων τῶν πιστῶν καί κατά τίς Κυριακές καίμικρογιορτές ἀλλά κυρίως καί κατά τίς μεγά-λες γιορτές τῆς χριστιανοσύνης τά Χριστούγεννα τοῦ 2005 καί τό Πάσχα τοῦ 2006 ἀφοῦ στερήθη-καν τόν ὁμαδικό ἐκκλησιασμό στόν καέντα Ναό ὅπου γιά χρόνια ἐκκλησιάζονταν καί διασκορπίσθηκανσέ ναΰδρια τῆς Ἀρναίας

Ἡ γιορτή τῶν Χριστουγέννων καί ἡ πανήγυρη τοῦ ἑορτάζοντα καί κατεστραμμένου Ναοῦ στή μνή-μη τοῦ Ἁγ Στεφάνου γιά πρώτη φορά μετά ἀπό 175 χρόνια ἀπό τήν ἵδρυσή του γιορτάσθηκαν ἐπίσημαστό Μητροπολιτικό Παρεκκλήσιο τῆς Παναγίας τῆς Δακρυρροούσης τῆς Ἁλώσεως μέ τή συμμετοχήπλήθους πιστῶν Ἐπίσης πλῆθος πιστῶν συμμετεῖχε μέ κατάνυξη καί γιά πρώτη φορά μέ πολλή συγ-κίνηση καί θλίψη στίς λόγω laquoἀπουσίαςraquo τοῦ Ναοῦ ἀπό τά λατρευτικά δρώμενα τῶν ἡμερῶν Ἀκολουθίεςτῶν Παθῶν καί τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου στό Μητροπολιτικό Παρεκκλήσιο Τίς τρεῖς τελευταῖεςἡμέρες τῆς Μεγ Ἑβδομάδας οἱ περισσότεροι πιστοί παρά τό ψῦχος παρακολουθοῦσαν τίς Ἀκολουθίεςἀπό τόν αὔλειο χῶρο τοῦ Ναοῦ καί τοῦ Μητροπολιτικοῦ Μεγάρου λόγω στενότητας τοῦ χώρου τοῦ

18

Παρεκκλησίου Συγκινητική ἦταν ἡ στιγμή πού μετά τήν ἐπιστροφή τοῦ Ἐπιταφίου ἀπό τήν περιφο-ρά του μέ ἐντολή τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη τό Κουβούκλειο μέ τόν Ἐπιτάφιο τοποθετήθηκε ἀνυ-ψωμένο κοντά στήν κλειστή εἴσοδο τοῦ καέντος Ναοῦ γιά τήν ἐθιμική διέλευση τῶν πιστῶν κάτω ἀπότόν Ἐπιτάφιο μετά τήν ὁποία (διέλευση) τό Κουβούκλειο μέ τόν Σταυρό (πίσω ἀπʼ αὐτό) τοποθετή-θηκε μπροστά στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦ ὅπου παρέμεινε γιά ἀρκετόν καιρό μέ τήν εἰκόνα τῆς Ἀναστά-σεως γιά προσκύνηση

Ἀπό τίς ἑπόμενες τῆς καταστροφῆς ἡμέρες ἄρχισαν οἱ ἐργασίες ἀποκατάστασης τοῦ Ναοῦ μέ τήνἐπίβλεψη τοῦ Πολιτικοῦ Μηχανικοῦ κ Θεόδ Τσαμούρη καί μέ τή συνεργασία τῆς 10ης Ἐφορείας Βυ-ζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων Ἡ 10η Ἐφορεία Βυζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων μέ σκοπό τη διερεύνηση τῆς κα-τάστασης τῆς θεμελίωσης τοῦ Ναοῦ ἐπειδή ὑπῆρχε ὁ κίνδυνος ἡ λιθοδομή τῶν τοίχων καί οἱ κίονεςνά εἶχαν ὑποστεῖ σοβαρές βλάβες ἀπό τίς ὑψηλές θερμοκρασίες μέ ἐπιπτώσεις στή στατικότητα τοῦΝαοῦ πραγματοποίησε ἀνασκαφική ἔρευνα στό ἐσωτερικό του μέ τήν ἐπίβλεψη τῆς ἀρχαιολόγου καίνύφης μας κ Ἑλένης Στούμ-που-Κατσαμούρη κάνονταςὁρισμένες τομές στή θεμε-λίωση τοῦ βόρειου καί τοῦ νό-τιου τοίχου καί τῶν ἀντίστοι-χων κοιονοστοιχιῶν γιά τήνπλήρη ἀποκάλυψή της καί τόνστατικό ἔλεγχό της Ἡ ἀνα-σκαφική ἔρευνα εἶχε ὡς ἀπο-τέλεσμα νά ἐντοπισθοῦν θε-μελιώσεις παλαιότερων κτι-σμάτων καί νά ἀρχίσουν συστηματικές ἀνασκαφές στό μεγαλύτερο τμῆμα τοῦ δαπέδου Κατά τή διάρ-κεια τῶν ἀνασκαφῶν ἐντοπίσθηκαν συγκεκριμένα οἱ θεμελιώσεις τριῶν ναῶν τοῦ 5ου τοῦ 10ου μέτοιχογραφίες καί τοῦ 17ου αἰ ὅπου μίλησε ὁ Ἅγ Κοσμᾶς (βλ φωτογραφία) τάφοι καί ἄλλα ἀντικείμενα(ὅπως νομίσματα ἐκκλησιαστικά σκεύη ἐφυαλωμένα κεραμικά μέ ἐγχάρακτη διακόσμηση κἄ) Ἐπί-σης βρέθηκε καί μιά πρώτη φάση τοῦ σημερινοῦ Ναοῦ πού πῆρε τήν ὁριστική του μορφή τό 1812τά 200 χρόνια τοῦ ὁποίου γιορτάζουμε σήμερα

Μετά τήν διαβολική καταστροφή ἦρθε ἡ διπλή θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo Ὁ Θεός μέ τίς πρεσβεῖες τοῦπολιούχου Ἁγίου Στεφάνου δέν ἐγκατέλειψε τούς Ἀρναιῶτες Ἔδωσε φώτιση καί δύναμη στούς ἄρχον-τες τοῦ τόπου (ἐκκλησιαστικούς καί δημοτικούς) πρωτίστως στόν μακαριστό Μητροπολίτη μας στόνΔήμαρχο Ἀρναίας κ Γ Κατσαμούρη καί στούς ἄρχοντες τοῦ Νομοῦ καί τῆς Πολιτείας οἱ ὁποῖοι μέἀγαστή συνεργασία καί μέ τήν ἠθική καί ὑλική συμπαράσταση τοῦ πιστοῦ λαοῦ ἀνέλαβαν μέ ἀξιο-θαύμαστη ἐπιτυχία τό ἔργο τῆς Ἀποκατάστασης τοῦ πυροπαθοῦς Ναοῦ Ἔτσι μετά ἀπό 16 μῆνες στίς23 Δεκεμβρίου τοῦ ἔτους 2006 ἔγιναν τά θυρανοίξια τοῦ Ναοῦ καί ἔτσι ξαναλειτούργησε κατά τή με-γάλη γιορτή τῶν Χριστουγέννων καί κατά τήν ἑορτή τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἦταν ἡ πρώτη θεϊκή laquoἀπο-ζημίωσηraquo ἡ laquoἐκ τῆς τέφραςraquo καί laquoἐκ τοῦ μηδενόςraquo ἀναγέννηση τοῦ Ἐνοριακοῦ καί ΜητροπολιτικοῦΝαοῦ τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἡ ὁποία μᾶς βοήθησε νά συν ειδητοποιήσουμε καλύτερα ὅτι laquoΘεός ὅπουβούλεταιraquo ἀπὀ τή μιά μεριά μέν ἐπιτρέπει γιά παιδαγωγικούς λόγους καταστρεπτικά γιά τήν ὕλη γε-γονότα καί ἀπό τήν ἄλλη μεριά ἐπιτρέπει καί συνεργεῖ στήν laquoἐκ τῆς τέφραςraquo ἀναγέννηση σέ λίγο χρο-νικό διάστημα laquoΟὐδέν κακόν ἀμιγές καλοῦraquo (ἕνα καλό μέσα στό κακό)

Αὐτή ἡ πρώτη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo θά μποροῦσε νά χαρακτηρισθεῖ ὡς φυσική συνέπεια καί ἀνα-μενόμενη Ὅμως ἡ δεύτερη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo ἦταν μή ἀναμενόμενη ἦταν laquoπέραν πάσης προσ-δοκίαςraquo ἦταν ἡ ὄντως laquoἀποζημίωσηraquo ἦταν ἀνεπανάληπτο καί πρωτοφανές γιά τόν τόπο μας θεῖο δῶρο(γιά ὅσους βέβαια μποροῦν νά τό ἀντιληφθοῦν) Ἡ δεύτερη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo ἀναφέρθηκε νω-ρίτερα καί ἀφορᾶ στήν ἀποκάλυψη τῶν θεμελιώσεων τριῶν παλαιότερων Ναῶν ἀπό τόν 5ο αἰώνα μέ-χρι τόν 17ο αἰώνα ἀποτέλεσμα τῆς ὁποίας (ἀποκάλυψης) ἦταν ὄτι ἡ ἀρχή τῆς Ἱστορίας τοῦ τόπουμας μεταφέρεται πάνω ἀπό 1000 χρόνια πίσω Εἶναι λοιπόν ἤ δέν εἶναι θεῖο δῶρο τό γεγονός αὐτό

Τό Σαββατοκύριακο 4 καί 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2010 πραγματοποιήθηκαν τά Ἐγκαίνια τοῦ ἀποκατα-στημένου Ναοῦ μέ τήν παρουσία τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος Ἱερωνύμου καί ἄλλωνἈρχιερέων τῶν Ἀρχῶν καί τοῦ Λαοῦ καί μέ τήν εὐλογία τῆς παρουσίας τῆς κάρας τοῦ Ἁγίου Στεφάνουπού μεταφέρθηκε στήν Ἀρναία καί στόν Ναό ἀπό τήν Μονή Ξενοφῶντος τοῦ Ἁγ Ὄρους μέ τή συν -οδία τοῦ Ἡγουμένου τῆς Μονῆς Ἀρχιμ Ἀλεξίου Τό Σάββατο ψάλθηκε ὁ Ἑσπερινός τῶν Ἐγκαινίων

19

καί στή συνέχεια στήν αἴθουσα laquoΜητροπολίτης Σωκράτηςraquo τοῦ Δημοτικοῦ Καταστήματος πραγμα-τοποιήθηκε ἐκδήλωση πού ἦταν ἀφιερωμένη στήν Ἱστορία καί στήν Ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ καί πε-ριλάμβανε προσφώνηση τοῦ Μητροπολίτη Νικοδήμου καί τρεῖς ὁμιλίες σχετικές μέ τόν Ναό Τήν Κυ-ριακή κατά τή διάρκεια τοῦ Ὄρθρου τελέσθηκαν τά Ἐγκαίνια τοῦ Ναοῦ μέ προεξάρχοντα τόν Ἀρχιε-πίσκοπο Ἱερώνυμο καί στή συνέχεια ἡ Θ Λειτουργία μετά τό πέρας τῆς ὁποίας ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἀπέ-νειμε τιμητικές διακρίσεις σέ διάφορα πρόσωπα γιά τή συμβολή τους στήν ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ

Ἀξίζει τόν κόπο νά ἀναφέρω καί κάποιες ἐνέργειες πού ἔγιναν εἴτε μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρό-πολής μας εἴτε μέ τήν εὐλογία της πρίν καί μετά τήν ἐπαναλειτουργία τοῦ Ναοῦ Αὐτές οἱ ἐνέργει-ες εἶναι οἱ ἑξῆς

α΄) Τό Ἡμερολόγιο τσέπης τοῦ 2006 τῆς Μητροπόλεως ἦταν ἀφιερωμένο στόν πυρίκαυστο Ναότοῦ Ἁγ Στεφάνου

β΄) Μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρόπολής μας ἐκδόθηκαν εὔχρηστα ἔντυπα γιά τήν προβολή τῶν ἀρχαι-ολογικῶν εὑρημάτων στόν Ναό καί γιά τήν Ἀποκατάστασή του Τά ἔντυπα αὐτά εἶναι 1) Ἡμερολό-γιο τοίχου 28 σελίδων μέ φωτογραφίες χαρακτηριστικῶν εὑρημάτων 2) 12 εὐχετήριες κάρτες μέ εἰκό-νες εὑρημάτων 3) 12 ἐπισκεπτήριες κάρτες μέ παρόμοιες φωτογραφίες καί 4) 12 σελιδοδεῖκτες μέεἰκόνες εὑρημάτων καί

γ΄) Μέ τήν εὐλογία τῆς Μητρόπολης καί μέ Πρόλογο τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη μας Νικοδή-μου ἐκδόθηκε τό 2008 ἀπό τόν ὁμιλοῦντα τό βιβλίο μέ τίτλο laquoὉ Ἱερός Μητροπολιτικός Ναός τοῦ Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας Μιά συγκλονιστική καί ἐντυπωσιακή περίπτωση (Ἡ Ἱστορία-Τό Ἀρχεῖο-Ἡ κα-ταστροφή-Ἡ Ἀποκατάσταση-Οἱ ἀνασκαφές καί ὁ ἀποκαλυφθείς ἀρχαιολογικός θησαυρός) ὅπως κα-ταγράφεται στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑ lt1988-2007gtraquo

Στό σημεῖο αὐτό θέλω νά καταθέσω μερικές σκέψεις μου Φυσικά δέν ὑπῆρχε βούληση τῶν ἀνθρώ-πων νά καεῖ ὁ Ναός καί νά καταστραφοῦν ἀξιόλογα κειμήλια τοῦ 19ου καί τοῦ 20οῦ αἰ Ὅμως laquoἄλλαιμέν βουλαί ἀνθρώπων καί ἄλλα ὁ Θεός κελεύειraquo Πιστεύω ἀκράδαντα ὅτι ἡ μεγάλη καταστροφή (ἔργοτοῦ διαβόλου) καί ἡ διπλῆ laquoἀποζημίωσηraquo (ἔργο τοῦ Θεοῦ) μέ τίς πρεσβεῖες τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἦτανπρός ὄφελος πνευματικό τῶν κατοίκων τῆς Ἀρναίας καί τῆς γύρω περιοχῆς Γιʼ αὐτό σύντομα ἀφή-σαμε τή λύπη πού ἀνθρώπινα αἰσθανθήκαμε γιά τήν καταστροφή τοῦ Ναοῦ καί χαρήκαμε διότι ὁ Θεόςἦταν καί εἶναι μαζί μας καί μέ τή βοήθεια-παρέμβασή Του ὁ Ναός ἀποκαταστάθηκε σύντομα καί ἡ ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία τοῦ τόπου μας δύο αἰώνων (19ος καί 20ός) συμπληρώθηκε μέ τήν ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία δεκατριῶν αἰώνων (5ος-18ος) μέ τήν ἀνακάλυψη τῶν ἐρειπίων τριῶν πα-λαιοτέρων Ναῶν (ἡ ὕπαρξη τῶν ὁποίων ἦταν ἐντελῶς ἄγνωστη στίς ἱστορικές πηγές καί γενικά στήΒιβλιογραφία) τά ὁποῖα (ἐρείπια) εἶναι ὁρατά ἐδῶ καί καιρό μέ τήν κατάλληλη διάφανη κάλυψή τουςφαινόμενο σπάνιο ἴσως καί πρωτόγνωρο στήν ἀρχαιολογική πρακτική Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνουσίγουρα ἔγινε καλύτερος ἀπό πρῶτα ἀλλά πρέπει καί μπορεῖ νά γίνει ἀκόμη καλύτερος ἄν τόν ἐπι-σκεπτόμαστε τακτικά ὄχι φυσικά ὡς τουρίστες ἀλλά ὡς πιστά μέλη τῆς Ἐκκλησίας καί τῆς Ἐνορίαςσυμμετέχοντας στή λατρεία πού τελεῖται σʼ αὐτόν τίς Κυριακές καί τίς μεγάλες γιορτές διότι πρίνἀπό τήν καταστροφή ἡ συμμετοχή μας δέν ἦταν ἱκανοποιητική

Στόν Ἐνοριακό Ἐπισκοπικό καί Μητροπολιτικό Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἱερούργησαν παντοιοτρόπως12 Ἐπίσκοποι Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους 1 Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους (1924-1940)καί 5 Μητροπολίτες Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου (1940-2012) Ἀπό τίς 24 Νοεμβρίου 2012στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερουργεῖ ὁ νέος Ποιμενάρχης μας κ Θεόκλητος

Ἐπίσης στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερούργησαν ὡς ἐφημέριοι πάνω ἀπό 40 ἱερεῖς (ἀπʼ τούς ὁποί-ους οἱ 30 καί πλέον ἦσαν Ἀρναιῶτες)

Στόν Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ὑπηρέτησαν ἀπό τό 1884 μέχρι σήμερα 23 Ἱεροψάλτες ἀπό τό 1883μέχρι σήμερα 15 νεωκόροι καί ἀπό τό 1835 μέχρι τό 1947 153 Ἐκκλησιαστικοί Ἐπίτροποι

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνου φυσικά διαθέτει καί Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων (παλιό καί και-νούριο) Ὁ ὀμιλῶν κατέγραψε τό παλιό Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων τό ὁποῖο εὐτυχῶς σώθηκεἀπό τήν πυρκαϊά τοῦ 2005 Οἱ παλιοί Κώδικες τοῦ Ναοῦ οἱ ὁποῖοι καταγράφουν τή Ληψοδοσία του τῶνἐτῶν 1882-1947 εἶναι 6 καί τά παλιά Ἔγγραφα πού ἀναφέρονται κυρίως στίς οἰκονομικές σχέσεις τῆςΚοινότητας καί τῆς Ἐφοροεπιτροπῆς Λιαριγκόβης μέ κατοίκους τοῦ χωριοῦ μέ τό Ἅγιον Ὄρος μέδασκάλους τῶν Σχολῶν τῆς Λιαρίγκοβης καί μέ ἄλλους τῶν ἐτῶν 1835-1924 εἶναι 63 ἀπό τά ὁποῖατά 55 ἀνήκουν στήν περίοδο τῆς τουρκοκρατίας

(Συνεχίζεται)

infinƒAtildeπordfinfiniexclcentƒπ∆prodtrade intradicƒiexclprodsectπradictrade infindegdegpartsectπcentprodtrade

Ὁ π ρ ώ η ν Β α τ ο π α ι δ ι ν ό ςΤοῦ Κωνσταντίνου Θ Χιούτη

Θεώρησα καλό νά καταθέσωὁρισμένα συμπληρωματικά

στοιχεῖα τῆς βιογραφίας τοῦἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου ἐπειδήὁρισμένες ἐπιστολές τοῦ Ἀρχείουτῆς Μονῆς Βατοπαιδίου1 μπο-ροῦν νά προσδώσουν νέα στοι-χεῖα στήν ἐκκλησιαστική προσω-πογραφία τοῦ τόπου μας καί νάἀναδείξουν τή δυναμική πούἐξέπεμπαν οἱ μοναστηριακές κοι-νωνίες ἀκόμη καί ὅταν ταλανί-ζονταν ἀπό ἐσωτερικά προβλή-ματα

Στό Μοναχολόγιο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου ὁ μοναχός Κορνή-λιος καταγράφεται μέ τό κο-σμικό ὄνομα Κωνσταντῖνος υἱόςἈγγέλου καί ὡς ἐκ τούτου ἔκανεχρήση τοῦ ἐπωνύμου Ἀγγελίδης2Γεννημένος στή Λιαρίγκοβη (σή-μερα Ἀρναία) τό ἔτος 1867προσῆλθε εἰκοσαετής στή ΜονήΒατοπαιδίου καί ἔγινε μοναχόςτης τό 18913 Ὅπως ὑποστηρίζεικαί ὁ ἴδιος σέ μία ἐπιστολή τουπαρέμεινε στήν ἀδελφότητα τῆςΜονῆς ἐπί μία δεκαπενταετία4

Τό Μοναχολόγιο μνημονεύει ὅτι ἀποχώρησε ἀπό τή Μονή laquoπροχειρισθείς πρεσβύτερος εἰςτόν κόσμονraquo Ἡ μετάβαση στήν ἱερωσύνη φαίνεται ὅτι ἦταν διακαής πόθος του γιατί ἤδη ἀπότό 1901 ὁ ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ εἶχε δεχθεῖ σχετικό αἴτημά του μέ ἀποτέλεσμα ὁ ἐπίσκοπος νάζητᾶ ἐνημέρωση ἀπό τούς Βατοπαιδινούς ἐπιτρόπους γιά τήν πνευματική πορεία τοῦ Κορνη-λίου ἐπειδή κατά τούς ἱερούς κανόνες laquoοὐδένα δεῖ εἰσέρχεσθε εἰς τόν τῆς ἱερωσύνης βαθ-μόν δίχα πολλῆς ἐρεύνης καί ἀκριβοῦς ἐξετάσεωςraquo5

Φαίνεται ὅμως ὅτι ὁ καιρός δέν ἦταν κατάλληλος καί δέν μπόρεσε νά λάβει τήν ἱερωσύνηἐπειδή μεσολάβησαν γεγονότα στή Μονή πού τόν ὁδήγησαν στήν ἐξορία καί στή φυλακήὅπως ὁ ἴδιος καταθέτει στήν προαναφερθεῖσα ἐπιστολή του Τί εἶχε συμβεῖ τότε δέν τό πε-ριγράφει ἄμεσα ἀλλά μέ λύπη περιορίζεται μόνο στούς χαρακτηρισμούς ὅτι ἀδικήθηκε ἀπόκάποιους συμφεροντολόγους μέ laquoἰδιοτελεῖς καί ἐγωϊστικούς σκοπούςraquo

Παρόλη τήν ἀσάφεια τῶν αἰτίων ἡ ἐξορία καί ἡ φυλακή τοῦ μοναχοῦ Κορνηλίου προϋπέ-θεταν ἔντονη παραβατικότητα Ἀπό τό γνωστό σέ μᾶς ἀρχειακό ὑλικό μόνο ἕνα γεγονός μπο-ροῦσε νά τόν ἐνοχοποιήσει περί τό 1906 ἡ παρουσία ὅπλων στόν κῆπο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου Σύμφωνα μέ τήν ἀλληλογραφία τῆς Μονῆς τρεῖς κοσμικοί τοποθέτησαν τά ὅπλαστόν κῆπο γιά νά ἐνοχοποιηθοῦν πατέρες τῆς Μονῆς μέ διοικητικές ἁρμοδιότητες Στούς συλ-ληφθέντες ὑπόπτους ἀνῆκε καί ὁ κατά σάρκα ἀδελφός τοῦ Κορνηλίου ὁ ὁποῖος ἀγόρασε τάὅπλα στή Λιαρίγκοβη6

Πικραμένος ὁ Κορνήλιος ἀπό τίς διώξεις πού εἶχε στή συνέχεια ἐγκατέλειψε τή Μονή Βα-τοπαιδίου καί μετοίκησε στή Μικρά Ἀσία ὅπου καί ἐκεῖ τόν πρόσμεναν παρόμοιες καταστά-

Ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος (δεξιά) σέ φωτογραφία τῆς δεκαε-τίας τοῦ 1920 (Μ Μανασσής Χρονικό κατοχῆς Ἀρναίας 1941-1944 καί στοιχεῖα ἀπό τή ζωή της Ἀθήνα 2000 σ 65)

20

21

σεις ὅπως ὁ ἴδιος σημειώνει στήν ἐπιστολή του Κατά τή διάρκεια τοῦ Α΄ Παγκοσμίου πολέ-μου οἱ Τοῦρκοι τόν συνέλαβαν ὡς ὕποπτο καί τόν ἐξόρισαν στή Συρίαlaquo[hellip] συνελήφθην καί ἀπεστάλην εἰς τό ἐν Ἰκονίῳ Στρατοδικεῖον ὅπου παρέμεινα ἐν ταῖςαὐτόθι φυλακαῖς ἐπί δύο μήνας κατόπιν δέ ἀπεστάλην σιδηροδέσμιος εἰς τό Χαλέπιον τῆςΣυρίας ὅπου παρέμεινα ἐπί τρία ἔτη ὡς ἐξόριστος εἰς τά 19 [= 1919] δέ ἦλθον οἱ Ἄγγλοικαί μᾶς ἠλευθέρωσανraquo

Ὅταν ἀπελευθερώθηκε πῆγε στήν Κων-σταντινούπολη ὅπου ὑπηρέτησε ὡς ἱερέας στήΜητρόπολη Δέρκων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πα-τριαρχείου7 Ἡ κατάρρευση τοῦ μικρασιατι-κοῦ μετώπου καί ὁ φόβος νά μή διωχθεῖ ἐκνέου ἀπό τούς Τούρκους τόν ἀνάγκασαν νάφύγει ἀπό τήν Τουρκία καί νά ἐπιστρέψει στήγενέτειρά του Λιαρίγκοβη ὅπου ὁ μητροπολί-της Ἱερισσοῦ Σωκράτης τόν ἀποκατέστησεδιορίζοντάς τον ἱερατικῶς προϊστάμενο στόναό Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1923)8

Τό 1924 ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος συνέ-ταξε ἐπιστολή πρός τή Μονή Βατοπαιδίου ὡςlaquoπρώην ἀδελφός Βατοπαιδινόςraquo στήν ὁποίαπεριγράφει ὅλη αὐτή τήν περιπετειώδη δια-δρομή πού εἶχε Σέ αὐτή δέν ζητᾶ δικαίωσηγιά ὅτι τοῦ συνέβη στή Μονή Μόνο παρακα-λεῖ τούς Βατοπαιδινούς νά τόν βοηθήσουνὥστε νά ἀποκτήσει μία νέα στολή ἀπαραίτητηγιά τό ἱερατικό του ἔργο

laquoΚατά τό διάστημα τῆς ἐξορίας μου ἔμει-νεν ἡ κοινητή μου περιουσία ἐν ΜικρᾷἈσίᾳ ὅπου διηρπάγῃ μετά καί τῶν πολυ-τίμων Ἱερῶν μου ἀμφίων Τώρα δέ ἔχωἀνάγκην μιᾶς στολῆς Ἱερατικῶν ἀμφίωνΠαρακαλῶ δέ τήν Ἱεράν ἡμῶν Μονήνὅπως εὐαρεστουμένη θελήσῃ νά μοῦ ἀπο-στείλῃ μίαν Ἱερατικήν στολήν Ἱερῶνἀμφίων διrsquo ἐνθύμιον ἀλλά θέλω νά ἦναιπράγματι Βατοπαιδινήraquo9

1 Ἐκφράζω τίς εὐχαριστίες μου πρός τή μονή Βατοπαιδίου γιά τή δυνατότητα πού μοῦ παρεῖχεὥστε νά μελετήσω τό σχετικό ἀρχειακό ὑλικό

2 Ὁ Δ Κύρου δέχεται ὅτι προέρχεται ἀπό τήν σημερινή οἰκογένεια Κατσαγγέλουmiddot βλ Δ ΚύρουlaquoΚαταγραφή Ἀρχείου ΚΕ΄ (4) Κατάλογος ἐγγράφων Ἀρχείου Ἰωάννου Ἀστ Μπιλούκα περ Ἀρναίατεῦχ 80 (Ἰούλιος ndash Σεπτέμβριος 2008) σ 18

3 Κ Χιούτης laquoΝεώτερα στοιχεῖα γιά μοναχούς ἀπό τήν Ἀρναία (Λιαρίγκοβη) περ Ἡ Ἀρναία τῆςΜακεδονίας τεῦχ 53 (Ὀκτώβριος ndashΔεκέμβριος 2001) σ 4

4 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

5 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἐπισκόπου Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Ἰωακείμ πρόςτούς ἐπιτρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Μαρτίου 1901)

6 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ Σπύρου Τζαμτζῆ πρός τόν ἱερομόναχο Ἄνθιμο Βατο-παιδινό (χτ καί χχ)

7 Δ Κύρου ὅπ σ 168 Δ Κύρου laquoΤό Ἀρχεῖο ἐγγράφων τοῦ μητροπολιτικοῦ ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίαςraquo περιοδ

Ἀρναία τεῦχ 62 (Ἰανουάριος ndash Μάρτιος 2004) σ 3 Τό 1925 ἦταν ἐφημέριος στό Στρατώνι Χαλκιδι-κής

9 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

Ἀπόσπασμα ἐπιστολῆς τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνη-λίου Ἀγγελίδη πρός τή Μονή Βατοπαιδίου (1924Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου)

22

Η ΤΙΜΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Ἀρχιmicro Χρυσοστόmicroου Μαϊδώνη

ὉΝαὸς τοῦ Ἁγίου Στέφανου ἔχει ἐπηρεάσει ἀποφασιστικὰ τὴ ζωὴ τῆς Ἀρναίας καὶ τῶν Ἀρναι-ωτῶν Πρώτη φορὰ ἔχω συναντήσει τέτοια ἀγάπη σὲ Ναό μέχρι λατρείας Ναί Στὴν Ἀρναία

δὲν τιμᾶται μόνο ὁ Πρωτομάρτυς Ἅγιος Στέφανος ἀλλὰ λατρεύεται καὶ ὁ Ναός του Ὁ Ἀρναι-ώτης καὶ μάλιστα ὁ παλιότερος ἔχει ταυτισθεῖ ἄμεσα μὲ τὸν Ναὸ τοῦ Ἅγιου Στέφανου

Κυρίως ὅμως ἡ νεώτερη γενιὰ τῶν Ἀρναιωτῶν ἔχει ταυτισθεῖ μὲ τὸν Ναὸ ἐξ αἰτίας τῆς κατα-στροφῆς του ἀπὸ τὴν πυρκαϊά στὶς 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2005 Ἦταν τὸ πιὸ συνταρακτικὸ γεγονὸςστὴ ζωὴ τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας τὰ τελευταῖα 60 χρόνια Ὁ Ἅγιος Πρωτομάρτυς Στέφανοςστὴν Ἀρναία τιμᾶται περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλον τόπο

Πρῶτον διότι εἶναι ὁ κεντρικὸς Ἐνοριακὸς ναὸς τῆς Ἀρναίας καὶ ἀπὸ τὴν δεκαετία τοῦ 1830Μητροπολιτικὸς Ναὸς τῆς Ἐπισκοπῆς Ἱερισσοῦ καὶ Ἁγίου Ὅρους

Δεύτερον διότι συνδέεται ἀμεσα μὲ τὴν ζωὴ τῆς κωμοπόλεως τῆς Ἀρναίας ἐδῶ καὶ 1500 χρό-νια ὅπως ἀπέδειξαν οἱ ἀνασκαφὲς κάτω ἀπὸ τὸν Ναό τὸ δὲ καμπαναριὸ του εἶναι τὸ σῆμα κατατεθὲντῆς Ἀρναίας μαζὶ μὲ τὸ παλιὸ Σχολεῖο

Ἄς δοῦμε ὅμως παρακάτω πῶς τιμᾶται ὁ Ἅγιος Στέφανος ἰδιαίτερα στὴν Ἀρναία1 Οἱ Πανηγύρεις Ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρος Στεφάνου γιορτάζεται στὴν Ἀρναία μὲ

τὸν πλέον πανηγυρικὸ τρόπο Στὶς 27 Δεκεμβρίου καὶ στὶς 2 Αὐγούστου Στίς 27 Δεκεμβρίου ἡμέ-ρα μνήμης τοῦ Μαρτυρίου του καί στίς 2 Αὐγούστου ἡμέρα μνήμης τῆς ἀνακομιδῆς τῶν ἹερῶνΛειψάνων του Τή δεύτερη γιορτὴ τὴν ἑορτάζουν οἱ μελλισσοκόμοι τῆς Ἀρναίας καὶ συμμετέχειὁ Σύλλογος Μελισσοκόμων Ἀρναίας laquoΟ ΑΓΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo

2 Οἱ Εἰκόνες Ἐπιβλητικὴ ἦταν ἡ εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὸ τέμπλο ποὺ ἁγιογραφήθη-κε γύρω στὰ 1840 στὸ Ἅγιον Ὅρος μαζὶ μὲ τὶς ἄλλες εἰκόνες τοῦ τέμπλου Ἄλλη σπουδαία εἰκό-να εἶναι ἡ εἰκόνα ποὺ βρισκόταν στὸ προσκυνητάρι μπαίνοντας στὸν ναό

3 Οἱ Ἀκολουθίες Ὑπάρχουν χειρόγραφες Ἀκολουθίες εἰδικὰ γιὰ τὸν Ναὸ τοῦ Ἁγ Στεφάνουτῆς Ἀρναίας

Ἀκολουθία Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας 27ης Δεκεμβρίου Ἰακώβου μοναχοῦ 1835 Ἀκολουθία Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας χειρόγραφο παλαιὸ ποὺ πρέπει νὰ γράφτηκε πρὶν ἀπὸ τὸ 1850

Ἀκολουθία 2ας Αὐγούστου Ἱ Ν Ἁγ Στεφάνου Ἀρναίας 1839 Ἡ χειρόγραφη φυλλάδα ποὺ ἔχειδιασωθεῖ εἶναι ἀντιγραφή ποὺ ἔγινε στὶς 18 Αὐγούστου 1919 ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξηροποτάμου

4 Τὰ ὀνόματα Στὴν Ἀρναία συναντοῦμε πάρα πολλούς χριστιανούς ποὺ ἔχουν τὸ ὄνομα laquoΣτέ-φανοςraquo Τὸ ὄνομα αὐτὸ τὸ συναντοῦμε σὲ ἄνδρες ἀλλὰ καὶ σὲ κάποιες γυναῖκες Δόθηκε εἴτεἀπὸ τάξιμο στὸν Ἅγιο Στέφανο εἴτε ἀπὸ πρόγονο ποὺ εἶχε αὐτὸ τὸ ὄνομα Πρέπει τουλάχιστον15 ἄνδρες καὶ κυρίως μικρὰ ἀγόρια νὰ φέρουν τὸ ὄνομα Στέφανος Πουθενὰ δὲν ὑπάρχει αὐτὸτὸ ὄνομα τόσο διαδεδομένο ὅσο στὴν Ἀρναία

5 Ἐπίσκεψη στὴν Ἀρναία Λειψάνων τοῦ Ἁγιου Στέφανου Στὴν Ἀρναία ἔχουν ἔλθει κατʼ ἀπο-κλειστικότητα Ἱερὰ Λείψανα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου προερχόμενα ἀπὸ τὸ Ἅγιον Ὅρος Παλαιότε-ρα τό 1924 ἔχει ἔλθει τὸ χέρι τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Μονὴ Κωνσταμονίτου ὅπου φυλάσ-σεται Στὴν δεκαετία τοῦ 1980 μὲ φροντίδα καὶ πρόσκληση τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Νι-κοδήμου ἐπὶ σειρὰ ἐτῶν ἐρχόταν ἡ κάρα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξενοφῶντος

6 Προσκυνήματα Ἡ ἀγάπη τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας πρὸς τὸν Ἅγιο Στέφανο τοὺς ὁδήγησεστοὺς τόπους ποὺ συνδέονται μὲ τὸ μαρτύριο καὶ τὶς γιορτὲς τοῦ Ἁγίου Στὰ πολλὰ προσκυνή-ματα ποὺ ὀργάνωσε ἡ Μητρόπολή μας στὰ Ἱεροσόλυμα πάντοτε προσκυνούσαμε στὸν τόπο τοῦμαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Τὸ 2007 ἀξιωθήκαμε καὶ κάναμε νυκτερινὴ Θεία Λειτουργία στὸτόπο τοῦ μαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἄλλο προσκύνημα ἦταν τὸ 2004 στὸ προάστειο τῆς Κων-σταντινουπόλεως Ἅγιος Στέφανος Τὸ προάστειο αὐτὸ σχετίζεται μὲ τὸ γεγονὸς τῆς μεταφορᾶςτῶν Λειψάνων τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὴν Κωνσταντινούπολη τὸ 426 ποὺ γιορτάζεται στὶς 2 Αὐγού-στου

7 Τὸ βιβλίο Ἡ ἀγάπη γιὰ τὸν Ἅγιο Στέφανο μὲ ὁδήγησε στὴ συγγραφὴ τοῦ πρώτου βιβλίουτὸ 1984 μὲ τὸν τίτλο laquoΟ ΠΡΩΤΟΜΑΡΤΥΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo Ἤδη εἶναι ἕτοιμη ἡ δεύτερη ἔκδοση ἐπαυ-ξημένη

Ἡ Ἀρναία τίμησε τὸν Ἅγιο Στέφανο ἀλλὰ καὶ ὁ Ἅγιος Στέφανος τίμησε ἀνέδειξε καὶ ἀναβάθμισετὴν Ἀρναία

23

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑΡΝΑΙΑΣ Ἡ Πολιτιστική καί Ἐπιμορφωτική

Ἑταιρεία Ἀρναίας ἀναβίωσε καί φέτοςτά καθιερωμένα πασχαλινά ἔθιμα τῆςἈρναίας Συγκεκριμένα ἔγιναν οἱ πα-ρακάτω ἐθιμικές ἐκδηλώσεις

bull Τήν Κυριακή τοῦ Πάσχα τό πρωίστήν Κεντρική Πλατεία μοιράσθηκανκόκκινα αὐγά καί τσουρέκια τραγού-δησε ἡ Χορωδία τοῦ ΚΑΠΗ Ἀρναίας καίχόρεψε τό παιδικό χορευτικό συγκρό-τητα τοῦ Δήμου

Τήν Τρίτη τοῦ Πάσχα ἀναβίωσε τό ἔθιμο τοῦlaquoΚότσμανουraquo στά ἐξωκκλήσια τοῦ Προφ Ἠλία καί τῆςἉγ Παρασκευῆς Τελέσθηκε Θ Λειτουργία στό ἐξωκ-κλήσι τοῦ Προφ Ἠλία μέ λιτανεία γύρω ἀπό αὐτό καίκέρασμα στόν ἴδιο χῶρο καί ἀκολούθησε καί σκοπο-βολή

Τό ἀπόγευμα σέ χῶρο τοῦ ἀλσυλίου τῆς Ἁγίας Πα-ρασκευῆς κοντά στό φερώνυμο ἐξωκκλήσι ἀναβίωσαντά ἔθιμα τῆς laquoΣουσαρίτσαςraquo καί τοῦ laquoΖυγίσματος τοῦἉϊ Γιώργηraquo τό ὁποῖο ὅπως εἶναι γνωστό ἀπό τήν πα-ράδοση καί ἀπό τή Βιβλιογραφία ἀναβιώνει τήν ἡμέ-ρα ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου Γεωργίου (23 Ἀπριλίου) ἤ τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὄταν ἡ γιορτή μετίθεται τότεὄπως φέτος λόγῳ Μεγάλης Τεσσα-ρακοστῆς Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquoαἰσθάνεται ἱκανοποίηση γιά τήν ὑλο-ποίηση τῆς ὑπόδειξής του νά ἀνα-βιώνει τό ἔθιμο τοῦ laquoΚότσμανουraquoκανονικά τήν τρίτη καί ὄχι τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὅπως συνέβημερικές χρονιές καί θεωρεῖ ἀνεπί-καιρη τή χρονική καί τοπική μετά-θεση τοῦ ἐθίμου τοῦ laquoΖυγίσματοςraquo (ἀπό τή δεύτερη στήν τρίτη μέρα τοῦ Πάσχα καί ἀπό τίς πλατεῖες ὅπωςπαλιότερα ἤ τήν Κεντρική Πλατεία ὅπως τά τελευταῖα 30 περίπου χρόνια στό ἄλσος τῆς Ἁγ Παρασκευῆς)Στήν ἀναβίωση τοῦ ἐθίμου συμμετεῖχε καί ὁ Ἱππικός Ὅμιλος Ἀρναίας laquoΟ ΚΕΝΤΑΥΡΟΣraquo

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ laquoΑΡΝΑΙΑraquo ΣΕ ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΑ ΣΥΛΛΕΚΤΙΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo (ΑΘΗΝΑ)

Στόν Κατάλογο τῶν συλλεκτικῶν ἀντικειμένων πούσυμμετεῖχαν σέ γραπτή δημοπρασία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛ-ΛΟΓΕΣraquo (στό τεῦχος 335Ἰούνιος 2013) ἀναγράφεται καίτό τεῦχος ἀρ 48Ἰούλ-Σεπτ 2000 τοῦ περιοδικοῦ μας (Βλεἰκόνα) Ἡ ἀναγραφή καί συμμετοχή αὐτή ἔγινε μέ πρω-τοβουλία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo πού εἶναι ἀποδέ-κτης τοῦ περιοδικοῦ μας καί ὄχι δική μας

ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΕΛΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ Ὁ Δῆμος Ἀριστοτέλη ἀποφάσισε νά προχωρήσει στή δημιουργία Μουσείου μελιοῦ στήν Ἀρναία ἕναν τόπο

᾽partνδιαφέρουσες part ἰδήσεις(Ὅσες ἀναφέρονται στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία τῆς Ἀρναίας)

24

μέ ἱστορία καί παράδοση στόν τομέα τῆς μελισσοκομίαςΤό Μουσεῖο αὐτό θά διαμορφωθεῖ καί θά λειτουργήσει σέ ἕνα ἀνακατασκευασμένο παραδοσιακό διώρο-

φο κτήριο δίπλα στήν κεντρική πλατεία τῆς κωμόπολης μέσα στόν ἱστορικό ἱστό καί πολύ κοντά στά ἤδη ὑπάρ-χοντα Μουσεῖα Λαογραφικό -Ἱστορικό καί Ὑφαντικῆς

Ἡ δημιουργία Μουσείου μελιοῦ καλύπτει ἕνα μεγάλο κενό πού ὑπάρχει στόν ἑλλαδικό χῶρο καί πρόθε-ση τοῦ Δήμου εἶναι νά δοθεῖ ἡ δυνατότητα στό κοινό (Ἕλληνες καί ξένους) νά ἐνημερωθεῖ γιά τήν ἱστορίατοῦ μελιοῦ τόν ἰδιαίτερο καί ἐπίπονο τρόπο παραγωγῆς του καί τίς καταπληκτικές ἰδιότητές του

Μέ στόχο τήν ἀνάδειξη τοῦ ἑλληνικοῦ μελιοῦ καί ἰδιαίτερα τοῦ παραγόμενου στή Χαλκιδική στοχεύεταιἡ ἐπιστημονική τεκμηρίωση τοῦ ὅλου ἐγχειρήματος καί ἡ σωστή ἀποτύπωση καί παρουσίαση τοῦ κλάδου τῆςμελισσοκομίας

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΚΟΣΜΑ ΤΟΝ ΑΙΤΩΛΟ Τήν Τετάρτη 3 Ἀπριλίου τό βράδυ στήν Ἑστία τοῦ Παγχαλκιδικοῦ Συλλόγου Θεσσαλονίκης laquoΟ ΑΡΙΣΤΟ-

ΤΕΛΗΣraquo πραγματοποιήθηκε ἡ παρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ ἀείμνηστου δασκάλου καί γαμβροῦ τῆς ἈρναίαςΚώστα Παπάζογλου μέ τίτλο laquoὉ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός ὁ Ἅγιος τῆς Παιδείαςraquo καί 200 σελίδες

Τήν παρουσίαση ἔκαναν ὁ Ἀρχιμ Χρυσόστομος Μαϊδώνης Πρωτοσύγκελλος τῆς Μητροπόλεώς μας καίὁ καθηγητής Δημ Κύρου

Ὁ π Χρυσόστομος ἀναφέρθηκε στήν προσωπικότητα τοῦ συγγραφέα καί στή διαρκῆ προσπάθεια του νάκάνει γνωστόν τόν Ἅγιο Κοσμᾶ μέ συχνές ὁμιλίες καί μέ ἀρθρογραφία στόν Τύπο καί εὐχαρίστησε τήν οἰκο-γένεια τοῦ συγγραφέα γιά τήν ἔκδοση τοῦ βιβλίου καί γιά τή δωρεά ὅλων τῶν ἀντιτύπων του στήν Ἱ ΜονήἉγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ Ἀρναίας γιά τή διάθεσή του στούς ἐνδιαφερόμενους

Ὁ Δ Κύρου ἔκανε μιά σύντομη ἀναφορά στά περιεχόμενα τοῦ βιβλίου ἐπισημαίνοντας (γιά ἐνημέρωσητῶν ἀναγνωστῶν) κάποια μικρολάθη καί τονίζοντας τίς πληροφορίες τοῦ βιβλίου γιά τήν προφητική ἱκανό-τητα καί τόν ἀγώνα τοῦ Ἁγίου γιά τήν πνευματική ἀναγέννηση τῶν ὑπόδουλων Ἑλλήνων

Ἐπιμελητής τῆς ἔκδοσης τοῦ βιβλίου εἶναι ὁ Πολυγυρινός φιλόλογος κ Ἀθαν Χριστιανός στήν ἀφαιρε-τική καί οὐσιαστική παρέμβαση τοῦ ὁποίου ὀφείλεται τό 200 σελίδων σῶμα τοῦ βιβλίου

Στήν ἐκδήλωση παραβρέθηκαν πολλά μέλη τοῦ Συλλόγου ἡ Ἀρναιώτισσα χήρα τοῦ συγγραφέα δασκάλακ Κωνσταντινιά Παναγιώτου μέ ἄλλους συγγενεῖς ὁ τ βουλευτής Χαλκιδικῆς γιατρός κ Γ Βαγιωνᾶς ἡ Ἡγου-μένη τῆς Ἱ Μ Ἁγ Κοσμᾶ Ἀρναίας Μαριάμ μέ τήν ἀδελφή Ὀλυμπιάδα ὁ Πρόεδρος τοῦ Συνδέσμου Ἱεροψαλτῶντῆς Μητροπόλεως Ἱερισσοῦ κ Ἰω Κέκερης καί ἄλλοι

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΡΝΑΙΑΣ

Στίς 25 Ἀπριλίου οἱ μαθητές τῆς Γ΄ τάξης τοῦ Γυμνασίου Ἀρναίας ἐπισκέφθηκαν μέ συνοδούς τίς καθη-γήτριες Γεωργία Σιδέρη καί Ἀκυλίνα Βουρνίτη τό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο τῆς Κωμόπολης Μετάτήν ἐπίσκεψη ἀκολούθησε συζήτηση γιά τά ἐκθέματα καί τίς ἐντυπώσεις πού αὐτά δημιούργησαν Στόχοςτῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ἦσαν ἡ γνωριμία τῶν μαθητῶν μέ τήν τοπική κουλτούρα τά παλιά εἴδη τῆς καθημερινῆςχρήσης καί τό laquoἁπτόraquo παρελθόν τοῦ τόπου τους

ΜΙΑ ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΜΑΣΣτίς 25 Ἀπριλίου ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ἐπισκέφθηκε στό Γραφεῖο του τόν Σεβ Μη-

τροπολίτη μας κ Θεόκλητο Κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψής του πρόσφερε στόν Μητροπολίτη τά βιβλία του1) Ὁδοιπορικό σώματος καί ψυχῆς στήν κορυφή τοῦ Ἄθωνα 2) Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας 3) Ὁ Ἱ Ναόςτοῦ Ἀγίου Στεφάνου 4) Ὁ Ἀρχαιολογικός χῶρος τοῦ ὑψώματος laquoΠροφήτης Ἠλίαςraquo 5) Χριστός ἐτέχθηκαί 6) Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης καί τά Ἀνάτυπα ἀπό ΠρακτικάΣυνεδρίων μέ ἐργασίες του 1) Σχέσεις τῆς Θάσου μέ τή Χαλκιδική καί τό Ἅγιον Ὄρος 2) Τά πατρυδωνυμι-κά τῆς Χαλκιδικῆς καί 3) Ἐκδηλώσεις πού ἀναβιώνουν καί παραμένουν στήν Ἀρναία

Ὡς ἀντίδωρο ὁ Μητροπολίτης τοῦ πρόσφερε τό βιβλίο του laquoἘκκλησία Ὁ αὐθεντικός φύλακας καί ἑρμη-νευτής τῆς Ἁγίας Γραφῆςraquo Ἀθήνα 1998 σσ 350 καί τό βιβλίο τῆς Γεωργίας Κουνάβη laquoἉγίου Ἰωάννου τοῦΧρυσοστόμου Λόγος παραινετικός πρός ἀποφυγήν τῆς ἀπογνώσεωςraquo Ἀθήνα σσ 100

Ἐπίσης κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ὁ Ἐκδότης -Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ ἔθεσε ὑπόψη τοῦΜητροπολίτη μας τό θέμα τῆς κατάργησης δύο ἐκκλησιαστικῶν ἐθίμων μέ τό ὁποῖο (θέμα) τό περιοδικό ἀσχο-λήθηκε σέ ἀρκετά τεύχη του (87-892011 καί 90-93 2012) δηλ τῆς (ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης) τε-λετῆς τῆς Ἀναστάσεως πού γινόταν παλιότερα στήν κεντρική πλατεία καί τά τελευταῖα χρόνια γίνεται στόχοροστάσι καί τῶν κεριῶν τῶν Κηδειῶν καί τῶν Μνημοσύνων πού παλιότερα τά κρατοῦσαν οἱ πιστοί ἀναμ-μένα στά χέρια τους κατά τήν διάρκεια τῶν Ακολουθιῶν αὐτῶν καί τά τελευταῖα χρόνια τά ἐναποθέτουν ἀνα-

25

μένα στά κηροστάσια κατά τήν εἴσοδό τους στόν Ναό τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καίἑορτές πού ὁ ἦχος της δέν εἶναι πάντα ὁ παραδοσιακός ἀλλά ἀρκετές φορές παρεμβάλλονται καί ἄλλα ἠχη-τικά προγράμματα τά ὁποῖα θορυβοῦν ὑπερβαλλόντως καί ὡς ἐκ τούτου ἐνοχλοῦν τούς ἀκούοντες καί τόθέμα τῆς κατασκευῆς καί τοποθέτησης ἐπιγραφῶν στήν εἴσοδο τοῦ αὔλειου χώρου καί στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦοἱ ὁποῖες θά ἀναγράφουν τή φράση ΙΕΡΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ

Γιά τό ἔθιμο τῆς τελετῆς τῆς ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης τελετῆς τῆς Ἀναστάσεως τό βράδυ τοῦΜεγ Σαββάτου ὁ Σεβασμιώτατος ἀφοῦ ἐνημερώθηκε συμπληρωματικά ὅσον ἀφορᾶ στήν κωδωνοκρουσίαπού ἀρχίζει ἀμέσως μετά τήν ἔναρξη τῆς ψαλμωδίας τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo μέ ἀποτέλεσμα νά μή τό ἀκούειὁ συγκεντρωμένος στόν χῶρο λαός εἶπε ὅτι ἐπιλἐχθηκε ὁ χῶρος αὐτός ἴσως γιά νά τιμηθεῖ τό Δημαρχεῖοἀλλά καί γιά τεχνικούς λόγους καί ἀφοῦ κάλεσε τόν ἐφημέριο καί τόν διάκονο τοῦ Ναοῦ ἔδωσε ἐντολή ἡκωδωνοκρουσία ἀπό φέτος νά ἀρχίζει μετά τήν ψαλμωδία τοῦ πρώτου ἀκούσματος τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo

Γιά τό ἔθιμο τῆς ἀφῆς τῶν κεριῶν στίς Κηδεῖες καί στά Μνημόσυνα εἶπε ὅτι θά θέσει τό θέμα στούς ἐφη-μερίους τῶν Ναῶν καί ἡ ἐφαρμογή-τήρηση-ὑλοποίηση τοῦ ἐθίμου θά ἐπαφίεται στίς ἀποφάσεις τῶν Ἐκκλη-σιαστικῶν Συμβουλίων

Γιά τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καί τίς γιορτές εἶπε ὅτι θά προσπαθήσει νά βρεῖ προ-γράμματα παραδοσιακῆς-ἁγιορειτικῆς κωδωνοκρουσίας

Τέλος γιά τό θέμα τῶν ἐνημερωτικῶν ἐπιγραφῶν στίς εἰσόδους τοῦ Ναοῦ εἶπε ὅτι θά φροντίσει νά το-ποθετηθοῦν σύντομα καλλιτεχνικές ἐπιγραφές

Στό τέλος τῆς ἐπίσκεψης ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ζήτησε ἀπό τόν Μητροπολίτη νά ἀνα-νεώσει τήν laquoεὐλογίαraquo (ἄδεια) πού εἶχε ἀπό τόν μακαριστό Μητροπολίτη Νικόδημο γιά τή συνέχιση τῆς ἔρευ-νας στό παλαιό Ἀρχεῖο τῆς Μητροπόλεως Ἡ ἀνανέωση πραγματοποιήθηκε χωρίς δεύτερη κουβέντα

Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo εὐχαριστεῖ θερμότατα τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας γιά τή συνεργασία καίεὔχεται αὐτή νά συνεχισθεῖ ἐποικοδομητικά

ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΟΥ 1912 Στίς 28 Ἀπριλίου ἀνήμερα τῆς Κυριακῆς τῶν Βαΐων καί ὥρα 12 οἱ μαθητές τῆς Γ΄ Τάξης τοῦ Γυμνασίου

Ἀρναίας παρουσίασαν ἕνα ὡραῖο ἀφιέρωμα στήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας καί τῆς Βόρειας Χαλκιδικῆς μέτήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 100 ἐτῶν ἀπό αὐτήν στόν Ραδιοφωνικό Σταθμό τῆς Μητροπόλεώς μας Μέτήν παρουσίαση αὐτή τό Γυμνάσιο Ἀρναίας μέ ὅραμα ἕνα σχολεῖο ἀνοιχτό στήν Κοινωνία καί τά ἐρεθίσμα-τά της θέλησε νά τιμήσει τήν λαμπρή ἐπέτειο τῆς Ἀπελευθέρωσης κάνοντας ἕνα ἀκόμη βῆμα πρός τό εὐρύ-τερο κοινό μετά τήν ἔκδοση καί κυκλοφορία τοῦ ἱστορικοῦ Ἡμερολογίου τοῦ 2013 Ὑπεύθυνη τῆς ἐκδήλω-σις ἦταν ἡ φιλόλογος καθηγήτρια τοῦ Γυμνασίου κ Γεωργία Σιδέρη Συμπαραστάτες στήν παραπάνω προσπάθειαστάθηκαν ὁ Σεβ Μητροπολίτης μας κ Θεόκλητος καί ὁ διάκονος π Γεώργιος Τρικκαλιώτης

Τό ἀφιέρωμα περιλάμβανε ἀφιέρωμα στούς Προσκόπους (στρατιωτικά ἀνταρτικά σώματα) πού ἔδιωξαντούς Τούρκους ἀπό τή Χαλκιδική τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1912 στόν Ταγματάρχη Γεώργιο Κολοκοτρώνη Διοικητῆτοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶν τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ πού ἀπελευθέρωσε τυπικά καί ἐπίσημα τή Χαλκιδική στίς2 Νοεμβρίου στόν ἀνθυπολοχαγό Ἰωάννη Ἀλεξάκη πού ἐπικεφαλῆς Τμήματος τοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶνἀπελευθέρωσε εἰδικά τήν Ἀρναία καί τή Βόρεια Χαλκιδική τήν ἴδια μέρα καί στόν τότε ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη πού ἔπαιξε σημαντικό ρόλο τίς δύσκολες ἐκεῖνες μέρες τῆς βίαιης ἀπομάκρυν-σης τῶν Τούρκων ἀπό τά χωριά τῆς Β Χαλκιδικῆς

Τό ἀφιέρωμα ἦταν ἐπενδυμένο μουσικά μέ τραγούδια τῶν Ἀπόστολου Καλδάρα Μίκη Θεοδωράκη Δή-μου Μούτση Διονύση Σαββόπουλου Μάνου Χατζηδάκη Εὐανθ Ρεμπούτσικα καί Νίκου Ξυλούρη

Στόχοι αὐτῆς τῆς ἀφιερωματικῆς ραδιοφωνικῆς ἐκπομπῆς ἦσαν α΄) Ἡ ἐνδελεχέστερη προσέγγιση τοῦ ἱστο-ρικοῦ ὑλικοῦ β΄) ἡ βιωματική προσέγγιση μιᾶς ραδιοφωνικῆς μετάδοσης γ΄) ἡ γνωριμία μέ μνημειώδη ἔργατῆς ἑλληνικῆς μουσικῆς ἔκφρασης καί τούς δημιουργούς τῶν ἔργων και δ΄) ἡ ἀνάδειξη τοῦ ρόλου τοῦ σχο-λείου καί τῆς ἐκπαίδευσης γενικώτερα στήν τοπική κοινωνία ἀλλά καί στήν εὐρύτερη περιοχή τῆς Χαλκιδικῆς

ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΠΛΑΤΕΙΑΣ Οἱ ἐργασίες γιά τήν ἀνάπλαση καί διαμόρφωση τῆς Πλατείας πού βρίσκεται ἀνάμεσα στά Μουσεῖα Ἱστο-

ρικό-Λαογραφικό καί Ὑφαντικῆς καί τῶν παρακείμενων κοινόχρηστων χώρων βρίσκονται στή φάση ὁλο-κλήρωσής τους

Πρέπει νά σημειώσουμε ὅτι ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη τοῦ παραπάνω ἔργου καί ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη γιάτήν ἀποκατάσταση τῆς διώροφης παραδοσιακῆς οἰκίας ὅπου στεγάζεται τό Μουσεῖο Ὑφαντικῆς ἐκπονήθη-καν ἀπό τόν συμπατριώτη μας Ἀρχιτέκτονα Μηχανικό κ Δημ Κ Ἀλεξάνδρου καί ἐγκρίθηκαν ἀπό τήν Δ΄ Ἐφο-ρία Νεωτέρων Μνημείων (ἕδρα Θεσσαλονίκη)

26

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Στό τεῦχος 972012 (σελ 18) γρά-ψαμε τήν εἴδηση ὅτι μέ πρωτοβουλία καίἀπόφαση τοῦ Δήμου μας δημιουργή-θηκαν ἐπισκέψιμες πολιτιστικές δια-δρομές στόν παραδοσιακό οἰκισμό τῆςκωμόπολης μέ τήν τοποθέτηση φωτο-γραφικῶν ἐπιγραφῶν σέ παραδοσιακάκτίρια καί ξύλινων πινακίδων σήμανσης τῶνδιαδρομῶν

Συμπληρώνοντας τό θέμα γιά τό ση-μαντικό αὐτό ἔργο σημειώνουμε τά παρα-κάτω ἐνδιαφέροντα

bull Σέ κεντρικό σημεῖο τῆς κωμόπολης καίἰδιαίτερα στό τρίγωνο τῶν δύο Μουσείωντοῦ ἱστορικοῦ ἱστοῦ παρουσιάσθηκε ἕναΘΕΜΑ πού ἀναφέρεται στά παλιά ἐπαγ-γέλματά της γιά ἐνημέρωση τῶν νέων τηςκαί τῶν ἐπισκεπτῶν Ἡ θεματική αὐτή πα-ρουσίαση ἔχει ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον ἀπότούς ξένους καί ἀπό τούς ντόπιους πούὁδηγοῦν ἐκεῖ τά παιδιά καί τά ἐγγόνια τουςγιά ἐνημέρωση (Βλέπε εἰκόνα)

bull Γιά πρώτη φορά ἡ Ἀρναία ἀπέκτησετόν δικό της χάρτη Ἔχει διαστάσεις 50Χ70ἑκ καί ἀναδιπλώνεται Ἡ πρώτη ἐκτύπωσηἔγινε στά ἑλληνικά σέ 10000 τεμάχια καίδιανέμεται δωρεάν ἀπό τόν Ἀπρίλιο τοῦ2012 μέ πρώτη παρουσίαση στό περσινό πα-νηγύρι τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς (26 Ἰουλί-ου)

Ἡ ποιότητα καί οἱ πληροφορίες πού πε-ριέχει ἱκανοποιοῦν καί τόν πιό ἀπαιτητικόἐπισκέπτη ἀπό τά μουσεῖα τίς διαδρομέςτά προϊόντα τίς ἐκδηλώσεις τήν Ἱστορίακαί τόν πολιτισμό τοῦ τόπου Ἀποτέλεσεκαί ἀποτελεῖ συνοδευτικό γιά τόν ἐπισκέ-πτη καθώς καί ἐργαλεῖα ξενάγησης ὥστενά γνωρίσει τόν τόπο

Ἡ ποιότητα καί ἡ λειτουργία του συν -αγωνίζονται ἀντίστοιχους χάρτες μεγάλωνπόλεων τοῦ ἐξωτερικοῦ Ἤδη τό 2013 γί-νεται ἡ δεύτερη ἀνατύπωσή του στά ἑλλη-νικά ἀλλά καί γιά πρώτη φορά στά ἀγγλι-κά (Βλέπε εἰκόνα)

bull Στήν ἀρχή στό τέλος καί ἐνδιάμεσατῶν πολιτιστικῶν διαδρομῶν τοῦ οἰκισμοῦτοποθετήθηκαν στά κτίρια σέ κομβικάσημεῖα ἐπιτοίχειοι χάρτες (ὅμοιοι μέ τούςπαραπάνω χάρτινους) μέ τίς διαδρομέςὥστε ὁ ἐπισκέπτης νά ἔχει εἰκόνες τῶν δια-δρομῶν καί τό σημεῖο πού βρίσκεται (βλέ-πε εἰκόνα)

27

῾Η ᾽Αλληλογραφία microας

∆∆ΙΙΑΑΛΛΟΟΓΓΟΟΣΣ ΜΜΕΕ ΤΤΟΟΥΥΣΣ ΑΑΝΝΑΑΓΓΝΝΩΩΣΣΤΤΕΕΣΣ ΜΜΑΑΣΣ ΚΚΑΑΙΙ ΤΤΟΟ ΠΠΕΕΡΡΙΙΟΟ∆∆ΙΙΚΚΟΟ ΜΜΑΑΣΣ

ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ-ΕΓΓΡΑΦΑbull Ἀπό τόν συμπολίτη μας καί γαμβρό τῆς Ἀρναίας δασολόγο (ἐν συντάξει) κ Νικ Κανελλόπουλο πήραμε (Ἀρναία

173) τήν παρακάτω laquoΠαπαδιαμαντίζουσαraquo καί ἐνδιαφέρουσα ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηΧαρά στήν ὑπομονή σου διά τήν συνέχισιν τῆς πολυσχιδοῦς πολυμεροῦς ἐκδόσεως πολυφρόντιδος ἐν μέσῳ

καιρῶν καθόλου εὐνοϊκῶν αὐχμηρῶν μάλλον λίανΟἱ τίς τύχες τοῦ κόσμου σήμερα διαχειριζόμενοι ἀρνοῦνται πεισμόνως νά ἐμπεδώσουν τοῦτο τό ἁπλόν πού

βεβαίως καί τό μέγιστον ζητούμενον εἶναι Ἡ περιβόητος περιλάλητος κρίσις κύριοι πρωτίστως εἶναι ΗΘΙΚΗΦωνάζουν νιαουρίζουν ἐπί τῶν κεράμων γαλές τεσσαράκοντα καί λέγομεν ὄτι τά καθαρά νιάου νιάου τῶν ψι-ψίνων ἀπό ἀλεκτορίδια εἶναι καί ἀλέκτορες Ἀλλά ἄς ἔλθωμε εἰς τά τοῦ οἴκου μας καί δή τά τῆς παιδείας Τάἀρχαῖα καταργήσαμε τήν ἑλληνική βαραθρώσαμε μονοτονικόν ἐφεύραμε Παπαδιαμάντην νά μεταφράσωμεμᾶς ἐμάρανε Ἀχιλλέαν πρό πολλοῦ ἐτυμβεύσαμε Τζάρτζανον καί ἐν τέλει ἡσυχάσαμε

Διάβασα τόν ἐπικήδειον ὄχι τοῦ Ἰωάννη Κονδυλάκη ἀλλά λόγον πού ἐκφώνησε ἐπικήδειον κάποιο ἄγνωστονὄπως γράφεται πρόσωπον διά κάποιον ἐξέχοντα Λιαριγκοβινό θανόντα τό 1886 Χαρακτηρίζει τόν ἐκλιπόνταἄνδρα - ρέκτην μεγαλοπράγμονα καί σταθερόν Κείμενον ἀποπνέον ἄρωμα ἀθανάτου γλώσσης ἑλληνικῆς ἔνθαἡ εὐφωνία ἠ λεπτότης ἡ χάρις καί καλλιέπεια θέλγουν

Εἰς τόν ἐκφωνήσατα λόγον τοιοῦτον εὖγε Εὖγε καί εἰς τόν τωρινόν ἄνδρα ρέκτην πολυπράγμονα καί στα-θερόν θαρρούντως ἀντιμετωπίζων τήν μεγίστην ἀπώλειαν συζύγου λατρευτῆς ἐπιμένων ἀξιοθαυμάστως εἰςτήν μεγίστην προσφοράν τήν σπουδαίαν ἔκδοσιν συνεχίζων laquoΑΡΝΑΙΑraquo

Μετά τιμῆςΝικόλαος Β Κανελλόπουλος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νικόλαε σʼ εὐχαριστοῦμε πολύ γιά τά καλά σου λόγια (καί laquoἐν ἀρχῇraquo καί laquoἐν τέλειraquo)ἀλλά ὑπερβαλλόντως λεγόμενα Ὄντως laquoἡ κρίσις πρωτίστως εἶναι ἠθικήraquo ἀλλά δέν μᾶς συμφέρει νά τό πα-ραδεχθοῦμε καί ἔτσι ὁ διάβολος πανηγυρίζει

bull Ὁ γνωστός ἱστορικός ἐρευνητής τῆς Βέροιας δικηγόρος καί τέως βουλευτής κ Γεώργιος Χιονίδης μᾶς ἔστει-λε (Βέροια 26) τήν παρακάτω ποικιλοτρόπως ἐνισχυτική τῶν προσπαθειῶν μας ἐπιστολή

Φίλε κ ΔΘ Κύρουlaquoἐκ τοῦ ὑστερήματοςraquo τῆς ἰσχνῆς ἤδη συντάξεώς μου ὡς δικηγόρου (γιά τά ταχυδρομικά τέλη τουλάχι-

στον)Σέ θαυμάζω γιά τό κουράγιο σου γιά τήν ἐξαίρετη (σέ ποιότητα καί ἀποτελέσματα) προσπάθειά σου πού μέ

συγκινεῖ διότι μία σχετικῶς μικρή περιοχή ἔχει πανελλήνια προβολή μέ τόν συνεχῆ τιτάνιο ἀγώνα σου ἑνόςἀτόμου ἀδύναμου laquoμικροῦraquo ἀντιπάλου στό laquoμέγαraquo κατεστημένο Συνέχισε λοιπόν νά ἀγωνίζεσαι γιά τή διά-δοση τῆς Παραδόσεως

Θερμά καί εἰλικρινῆ συγχαρητήριαΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε θερμότατα ἀγαπητέ κ Γ Χιονίδη γιά τή συνδρομή σας καί γιά τά καλά σας

λόγια ἐνέργειες πού μᾶς ἐνισχύουν γιά τή συνέχιση τῶν ἰσχνῶν προσπαθειῶν μας γιά τήν προβολή τῆς ὄμορ-φης Ἀρναίας Ὑγιαίνετε

bull Ἀπό τόν Λαρισαῖο συγγραφέα κ Νικόλαο Ἀθ Παπαθεοδώρου πήραμε (Λάρισα 46) τήν παρακάτω ἐπιστολήκ Κύρου

Εὐχαριστῶ πολύ γιά τήν ἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τό ὁποῖο φθάνει ἀνελλιπῶς στό σπίτι μου στήΛάρισα κάθε τρίμηνο Σάν ἀντίδωρο αὐτῆς τῆς εὐγενικῆς σας προσφορᾶς σᾶς ἀποστέλλω τό τελευταῖο μου βι-

28

βλίο πού κυκλοφόρησε πρίν λίγους μῆνες Ὅπως θά ἀντιληφθεῖτε εἶναι μία ἔρευνα πού ἔκανα στίς Μηλιές τοῦΠηλίου καί ἡ ὁποία διήρκεσε πάνω ἀπό δύο χρόνια Ἀντικείμενό της ἔχει τήν παρουσία τοῦ γνωστοῦ λαϊκοῦ ζω-γράφου Θεόφιλου Χατζημιχαήλ στό διάστημα 1897-1900 στίς Μηλιές Εἶναι μία περίοδος τῆς ζωῆς του σχετικάἄγνωστη μέχρι σήμερα στούς φιλότεχνους ἀλλά πολύ παραγωγική γιά τόν ζωγράφο ἰδίως σέ θρησκευτικές πα-ραστάσεις Ὅπως θά δεῖτε ἐντοπίσθηκαν 13 ἐντελῶς ἄγνωστα ἔργα του τά πιό παλιότερα πού ὑπάρχουνΜέχρι σήμερα γνωρίζαμε ὅτι τό παλαιότερο χρονολογημένο ἔργο του ἦταν τοῦ 1899 Ὅμως τά περισσότεραἀπό τά ἔργα πού ἀποκαλύφθηκαν στίς Μηλιές εἶναι τοῦ 1897 μέ 1898 μάλιστα ἕνα ἀπʼ αὐτά τό μοναδικό μέχρισήμερα τό ὑπογράφει μέ τό οἰκογενειακό του ὄνομα Θεόφιλος Γαβριήλ Κεφάλας 1897

Μέ μεγάλη ἐκτίμηση στό ἔργο σαςΦιλικά

Νικόλαος Ἀθ ΠαπαθεοδώρουΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Παπαθεοδώρου γιά τή δική σας εὐγενική προσφορά τοῦ ἐνδια-

φέροντος βιβλίου σας γιά τόν ζωγράφο Θεόφιλο καί τήν συμπληρωματική ζωγραφική του παραγωγή πού ἐντο-πίσατε στίς Μηλιές καί παρουσιάζετε

bull Ἡ Βιβλιοθήκη τοῦ Τμήματος Γλώσσας Φιλολογίας καί Πολιτισμοῦ Παρευξείνιων Χωρῶν τοῦ ΔημοκριτείουΠανεπιστημίου Θράκης μᾶς ἔστειλε (Κομοτινή 66) τήν παρακάτω εὐχαριστήρια ἐπιστολή

Σημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Πρόεδρε γιά τό τιμητικό γιά μᾶς αἴτημά σαςbull Ἡ καταξιωμένη Δραμινή λογοτέχνιδα κ Νόρα Κωνσταντινίδου μᾶς ἔστειλε (Δράμα 76) τήν παρακάτω φι-

λοαρναιώτικη καί καλλιγραφημένη ἐπιστολή

29

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητή κ Νόρα Κωνσταντινίδου τό laquoἀντίτιμοraquo γιά τίς ὡς τώρα ἀπολαυές σας ἀπό τήνἀνάγνωση τοῦ περιοδικοῦ μας δέν εἶναι laquoμικρόraquo διότι συμπληρώνεται μέ τά πολύτιμα γραφόμενά σας καί τόκάνουν laquoμέγαraquo Γιʼ αὐτό σᾶς εὐχαριστοῦμε θερμά

bull Ἀπό τόν Διευθυντή τοῦ ἱστορικοῦ περιοδικοῦ laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo φιλόλογο καί συγγραφέα κ Νίκο Χρ Ἀλιμπράν-τη πήραμε (Ὑμηττός 166) τήν παρακάτω ἐπιστολή πού προκαλεῖ μεγάλη λύπη στούς φίλους τῆς Πάρου καί τῆςἹστορίας της καί στούς ἀνθρώπους πού ἐκδίδουν παρόμοια περιοδικά

Ἀγαπητε κύριε ΚύρουΓιά λόγους οἰκονομίας ἔχω ἤδη σταματήσει νά ἀποστέλλω τιμητικά τά laquoΠαριανάraquo σέ πολλά ἔντυπα πού τά

ἐλάμβαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ὅπως ἔγινε τώρα καί μέ τό δικό σας ἔντυποΓιʼ αὐτό σᾶς παρακαλῶ ἐάν θέλετε νά μή μοῦ στέλλετε πλέον τήν laquoἈρναίαraquo πού εἶναι πράγματι χρήσιμο

καί πολύτιμο ἔντυπο πού συμβάλλει στήν ἱστορία τῆς περιοχῆς σας καί προβάλλει τήν πολιτιστική καί κοινω-νική καί ἀρχιτεκτονική κληρονομιά τοῦ τόπου

Σᾶς συγχαίρω γιά τήν προσφορά σας τήν ποικίλη καί εὔχομαι κάθε καλό καί ὑγεία καί συνέχιση τῶν ὡραίωνπνευματικῶν ἀγώνων σας

Μέ ἰδιαίτερη ἐκτίμησηΝ Ἀλιμπράντης

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη αἰσθανόμαστε μεγάλη λύπη διότι τό πολύ σημαντικό καί ἐπί πολλάχρόνια ἐκδιδόμενο περιοδικό σας ἀναγκάζεται λόγω τῆς πανελλήνιας οἰκονομικῆς κρίσης καί τῆς ἀδικαιολό-γητης αὔξησης τῶν ταχυδρομικῶν τελῶν νά διακόψει τήν τιμητική ἀποστολή του σέ πολλά ἔντυπα πού τό λάμ-βαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ἀνάμεσα στά ὁποῖα καί τό δικό μας

Ἐμεῖς ἀντιδρώντας ἀπέναντι σʼ αὐτούς πού ἀναγκάζουν σημαντικά καί μακρόβια ἔντυπα τέτοιου κυρίως πε-ριεχομένου νά διακόπτουν τήν πνευματική ἐπικοινωνία τους μέ ἄλλα παρόμοια ἔντυπα δέν θά διακόψουμε τήνἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ μας στά laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo καί ἤδη βρήκαμε τρόπο νά λαμβάνουμε τό περιοδικό σας χωρίςνα ὑποβάλλεσθε σέ ἔξοδα ἀποστολῆς

Ἐλπίζουμε ἐπίσης καί εὐχόμαστε ἡ ἀκούσια αὐτή ἐκ μέρους σας διακοπή ἀποστολῆς τοῦ περιοδικοῦ σας σέἄλλα ἔντυπα νά εἶναι σύντομη σύν Θεῷ πού ἴσως μᾶς λυπηθεῖ ὡς Ἕλληνες καί μᾶς ἀπελευθερώσει ἀπό τόνζυγό τῆς διηπειρωτικῆς δικτατορικῆς οἰκονομικῆς διακυβέρνησης (ΕΕ-ΔΝΤ-ΕΚΤ)

Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη ἔρρωσθε ἐλπίζοντες ὅσο ζῆτε κατά τό λατινικό ἀπόφθεγμα laquoDum spiro speroraquoΕὐχαριστοῦμε γιά τά καλά σας λόγια καί γιά τίς εὐχές σας

bull Ἀπό τόν Σερραῖο φίλο καί συνάδελφο κ Νίκο Κατσαμάνη πήραμε (Σέρρες 166) τήν παρακάτω ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηἘδῶ καί τουλάχιστον 20 χρόνια ἔχω τή χαρά νά διαβάζω τό τόσο ἀγαπημένο καί χρήσιμο περιοδικό laquoἈρναίαraquo

Ἀγάπησα παράλληλα καί τήν ὄμορφη κωμόπολη τήν ὁποία ἐπισκέπτομαι συχνάΣυμμεριζόμενος καί τήν ἀγωνία σου καί τούς προβληματισμούς σου ὅπως καταφαίνεται στήν ἀνοιχτή ἐπι-

στολή τοῦ τεύχους 98 Ἰανουάριος-Μάρτιος 2013 σπεύδω νά σέ διαβεβαιώσω ὅτι στό βαθμό πού μοῦ ἀναλο-γεῖ θά συμβάλλω στή συνέχιση τῆς ἔκδοσης καί διάδοσης τῆς Ἀρναίας

Ἡ προσπάθειά σου νά διασώσεις ὅτι σχετίζεται μέ τήν πολιτιστική κληρονομιά τῆς περιοχῆς σου μέ συγκι-νεῖ Σέ μιά ἐποχή ὄπου πλήττεται (στό πλαίσιο τῆς παγκοσμιοποίησης) ἡ ἱστορική καί κατʼ ἐπέκταση ἡ Ἐθνικήμνήμη ἡ φωνή σου εἶναι ἀπαραίτητη Προσωπικά στίς σελίδες τοῦ περιοδικοῦ βρίσκω πολλά καί ἐνδιαφέρονταστοιχεῖα τά ὁποῖα ἀξιοποιῶ ἐργαζόμενος ὡς φιλόλογος στό 1ο Γεν Λύκειο Σερρῶν

Πιστεύω πώς ἡ πορεία τῆς ldquoἈρναίαςrdquo δέ θά ἀνακοπεῖ πρός τέρψιν τῶν φίλων τηςὈφείλω τέλος νά σʼ εὐχαριστήσω πού ἀδιαλείπτως μοῦ ἀποστέλλεις τό περιοδικό

Μέ ἐκτίμησηΚατσαμάνης Νικόλαος φιλόλογος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νίκο σʼ εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς γιά τά φιλοαρναιώτικα αἰσθήματά σου καί τά καλάσου λόγια γιά τό περιοδικό μας στοιχεῖα τοῦ ὀποίου σέ βοηθοῦν στό ἐκπαιδευτικό σχολικό ἔργο σου Ὄντωςπλήττεται ἡ ἱστορική καί ἐθνική μνήμη ἀφοῦ Ἕλληνες καί μάλιστα πολιτικοί πού τάχα ἀγωνίζονται laquoγιά τόκαλό τοῦ τόπουlaquo χαρακτηρίζουν τή Μικρασιατική καταστροφή ἁπλά ὡς laquoσυνωστισμόraquo στό λιμάνι τῆς Σμύρνηςτόν στρατό τοῦ Θ Κολοκοκτρώνη laquoὀρδέςraquo ἀρνοῦνται τήν ὕπαρξη τοῦ χοροῦ τοῦ Ζαλόγγου διακηρύσσουν ὄτιμέ τούς Τούρκους στά χρόνια τῆς σκλαβιᾶς περνούσαμε καλά δέν τούς ἐνδιαφέρει ἄν οἱ Σκοπιανοί χρησι-μοποιοῦν ἐπίσημα τό ὄνομα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ὡς ὀνομασία τοῦ κρατιδίου τους καί λένε καί πράττουν ἕνα σωρόἄλλα σέ βάρος τῆς χώρας μας Ἐμεῖς κάνοντας τό καθῆκον μας θά συνεχίζουμε ὅσο ὑπάρχει laquoἄνωθενraquo θέλημακαί laquoκάτωθενraquo ἠθική καί (κυρίως) οἰκονομική συμπαράσταση νά laquoχτυποῦμε τή λύραraquo

30

∆ΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ(Ὅσα ἀναφέρονται σέ τίτλους στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία της)

Ἐπιμέλεια Δημ Θ Κύρουbull Ἡ ἐφημερίδα laquoΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΝΑ ΝΕΑraquo (Παλαιοχώρι) φ

21Ἀπρ-Ἰούν 2012 σ 14 γράφειraquondash Ἀθαν Αὐγερινοῦ Παλιοί Χάρτες τῆς Χαλκιδικῆς [Δη-

μοσιεύονται 4 παλαιοί Χάρτες τῶν ἐτῶν 1740 (γερμανικός)1827 (γαλλικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) 1862 (γαλ-λικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) καί 1829 (ἰταλικόςὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Liaringove)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΘΕΜΑraquo (Χαλκιδικῆς) γράφειndashΠρόταση τοῦ Δ Κύρου γιά κοινό ἑορτασμό τῶν 100 ἐτῶν

ἐλεύθερης Ἀρναίας καί τῶν 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἴδρυση τοῦΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου φ 1126-9-2012 σ 9

ndashὉμιλία στήν Ἀρναία - 1 Νοεμβρίου 2009 Ἡ Ἀπε λευθέ-ρωση τῆς Ἀρναίας καί ὁλόκληρης τῆς Χαλκιδικῆς - Καί πα-ρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ Δ Κύρου laquoἩ Ἀπελευθέρωση τῆςἈρναίας καί τῆς Βόρ Χαλκιδικῆς ἀπό τόν Τουρκικό ζυγό(1912) καί οἱ πρῶτες ἡμέρες ἐλεύθερη ζωῆςraquo [Πρόκειται γιάτήν ὁμιλία τοῦ κ Γ Ζωγραφάκη τήν 1η Νοεμβρίου 2009 στήνἈρναία πού δημοσιεύθηκε στό περιοδικό μας (τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σσ 8-14) καί κυκλοφορεῖ στό Διαδίκτυο ἀπʼ ὅπουἁλιεύθηκε καί δημοσιεύθηκε στήν ἐφημερίδα μέ τόν ἐπί-τιτλο laquoἈφιέρωμα στά 100 χρόνια ἐλεύθερης Χαλκιδικῆςraquo]φ 11818-10-2012 σσ 3-9

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Βο ρειοανα-τολικῆς Χαλκιδικῆς ἀπό τόν τουρκικό ζυγό τό 1912 καί Ἀνω-νύμου Ἀφιέρωμα στόν κληρικό ἐξ Ἀρναίας Διονύσιο Κυρά-τσο (1923-2005) πρώην Μητροπολίτη Δράμας φ 11925-10-2012 σσ 3 καί 5

ndash(Σύνταξης) ῾Εορτασμός ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας(Δημοσιεύεται τό Πρόγραμμα τῶν ἐκδηλώσεων γιά τά 100χρόνια ἀπό τήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας) φ 1201-11-2012 σ 9

ndash(Σύνταξης) Μέ δόξα καί τιμή ἑορτάστηκαν τά 100 χρό-νια Ἐλευθερίας τῆς Ἀρναίας (Χωρίς κείμενο ἀλλά μόνο μέμία φωτογραφία τμήματος τοῦ μνημείου τῆς Ἀπελευθέρω-σης μέ τήν ἐπιγραφή laquoΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣ bullΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ1912raquo πού ὑπάρχει ἐκεῖ) φ 1218-11-2012 σ 2

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoEBΔΟΜΑΔΙAIAraquo (Χαλκιδικῆς) (φ 29-10-2012 σ 6) γράφει

ndashἩ Ἱστορία τῆς Ἀρναίας μέσα ἀπό τά μουσεῖα της Ξα-κουστά μέχρι τά Βαλκάνια τά τοπικά ὑφαντά (Ἀναφέρεταιστό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο καί στό ΜουσεῖοὙφαντικῆς Ἀρναίας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΚΑΣΣΑΝΔΡΑraquo στό φ 20723-10-2012 σ6 γράφει

ndash (Σύνταξης) Ὑπογράφηκε ἡ σύμβαση γιά τήν κατασκευή

τοῦ ἔργου laquoἈνάπλαση πλατείας Μουσείου Ὑφαντικῆς(πρώην Γιαννούδενας) καί παρακείμενων κοινόχρηστων χώ-ρων ΔΚ Ἀρναίας Δήμου Ἀριστοτέληraquo προϋπολογισμοῦ11823099 εὐρώ Ξεκινᾶ ἡ ἐκτέλεση τοῦ ἔργου καί στό φ20815-1-2013 σ 9 γράφει

ndash Ἑορτάσθηκε στήν Ἀρναία ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρω-τομάρτυρος Στεφάνου καί τά 200 χρόνια τῆς ἀνέγερσηςτοῦ Ναοῦ 1812-2012

bull Τό περιοδικό laquoΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑraquo (Θεσσαλονίκη) τχ475Σεπτ-Ὀκτ 2012 σσ 280-282 γράφει

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ὁ Μακεδονικός Ἀγώνας Α΄ Γε-νικά (Στή σελ 282 γίνεται ἀναφορά στούς Ἀρναιῶτεςἀδελφούς ταγματάρχη Μαυρουδῆ καί γιά τόν ΘεοχάρηΓερογιάννη οἱ ὀποῖοι τό 1902 εἶχαν ἱδρύσει στήν Ἀθήναὅπου ἔμεναν τόν κεντρικό Μακεδονικό Σύλλογο ὁὀποῖος ἐνημέρωνε τούς ἐλεύθερους Ἕλληνες γιά τάσυμβαίνοντα στή Μακεδονία καί στρατολογῶντας ἐθε-λοντές ἔστελνε ὀλιγομελῆ στρατιωτικά ἀνταρτικά σώ-ματα στή δεινοπαθοῦσα ἀπό τούς Τούρκους καί τούςΒουλγάρους Μακεδονία)

bull Τό περιοδικό laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo στό τχ 71Σεπτ-Ὀκτ 2012γράφει

ndashΓιώργου Ζωγραφάκη 2 Νοεμβρίου 1912 Ἡ ἐπίσημη ἀπε-λευθέρωση τῆς Χαλκιδικῆς (Ἀναφέρεται καί στήν ὑποδοχήτοῦ Οὐλαμοῦ τοῦ Ἀνθυπολοχαγοῦ Ἰω Ἀλεξάκη στήνἈρναία) σ 6

Στό τχ 72Νοε-Δεκ 2012 σσ 6-11 γράφειndashΓιάννη Δ Κανατἀ Τά laquoΔεκεμβριανάraquo τοῦ 1916 στόν Πο-

λύγυρο (Στίς σσ 8-10 γίνεται ἀναφορά στά γεγονότα τῆςἈρναίας ὅπως περιγράφονται ἀπό τόν ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους στά laquoΧρονικά Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας)raquo τά ὁποῖα δημοσιεύθηκαν σέ συνέ-χειες στά τεύχη 78-812010 τοῦ περιοδικοῦ μας καί ἀπότόν γιατρό-βουλευτή Γρηγόριο Σαραφιανό στό ἈρχεῖοἘγγράφων του τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε σέ συνέχειες στάτεύχη 86-932011 τοῦ περιοδικοῦ μας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΖΑΤΟΥΝΑ - ΜΑΡΚΟΥ-ΒΛΟΓΓΟΣraquo φ270Σεπτ-Ὀκτ 2012 σ 4 γράφει

ndash (Νικόλη Φίλη) Λώρης Ἰωάν Θανόπουλος (Ἀναφέρεταιστό ἡλιακό ὡρολόγιο πού ὑπάρχει στό Κωδωνοστάσιο τοῦ ἹΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας κατα-σκευασμένο ἀπό τόν Ζατονίτη Λορέντζο (Λώρη) Θανόπουλοτό 1939) (Φωτοτυπία τοῦ δημοσιεύματος βλέπε στό τχ982013 στή στήλη laquoΟ ΤΥΠΟΣ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑraquo)

Ε Ν Τ Υ Π Α Π Ο Υ Λ Α Β Α Μ ΕΒΙΒΛΙΑ-ΑΝΑΤΥΠΑ

bull Τρύφωνος Τσομπάνη Μορφές τῆς Ἱστορίας τοῦ ΛαγκαδᾶΛαγκαδάς 2006 σσ 72 (Προσφορά τοῦ συμπατριώτη μας κἈστ Θ Καραστέριου)

bull Ἀθανασίου Δ Οἰκονόμου Στερεότυπες καί ἀστήρικτες ἀπό-

ψεις ἤ συνεχής ἔρευνα γιά τήν τοπική μας Ἱστορία ΒόλοςὈκτώβριος 2011 σσ 23

bull Ἀρχιμ Χρυσοστόμου Μαϊδώνη Τό μαρτύριο τῆς φωτιᾶς Τόμαρτύριο τῶν ἕξι παρθενομαρτύρων τοῦ Γεροπλατάνου Χαλ-

31

κιδικῆς (1854) Γεροπλάτανος 2012 σσ 32bull Νικόλη Π Φίλη Ἡ παιδεία στή Ζάτουνα ἀπό τήν Τουρκοκρα-

τία ἕως τό 1973 Ἀθήνα 2012 σσ 512 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀπο-στολή τοῦ βιβλίου γιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Γέροντος Δανιήλ Κατουνακιώτου Περί Παρθενίας (ἜκδοσιςἹεροῦ Ἡσυχαστηρίου Ἀδελφότητος Δανιηλαίων) ἍγιονὌρος 2009 σσ 78 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀποστολή τοῦ βιβλίουγιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Ἡ Πιάβιτσα τῶν Σιδηροκαυσίων καίτό ἐξωκκλήσι τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Θεσσαλονίκη 2012 σσ125 [Γίνεται ἀναφορά καί στή Λιαρίγκοβη Στή σελ 23 κα-ταγράφεται στά χωριά τῆς ΒΑ Χαλκιδικῆς μέ τά φορολογού-μενα νοικοκυριά κατά τά ἔτη 1519 1527 καί 1568 στή σελ 27ἀναφέρεται σέ ἰδιοκτησίες Λιαριγκοβινῶν τό 1873 στήν Πιά-βιτσα στή σελ 49 ἀναφέρεται στήν Ἐκπαιδευτική δραστη-ριότητα τοῦ δασκάλου Ν Βουργαρελίδη παραπέμποντας σέσχετικό ἄρθρο τοῦ ΔΚ στό περ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τχ 632004 σσ3-4 καί στή σελ 82 ἀναφέρεται στόν laquoἸσχυρό ἄνδρα τῆς Λια-ρίγκοβης Γερογιάννηraquo]

bull ndash Ἡ πανήγυρη τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου στήν Πιάβιτσα Φωτο-γραφική διαδρομή (1926-2011) Θεσσαλονίκη 2012 σσ 95 [ Στήσελ 69 δημοσιεύεται φωτογραφία μέ τούς μακαρίτεςἈρναιῶτες ὀργανοπαῖχτες Χριστόδουλο Ἀρβανίτη καί ΠέτροΖυγούρη τή 10ετία τοῦ 1980]

bull Κωνσταντίνου Ἰ Χιόνη Ἱστορική ἐξέλιξη τῆς ἀπονομῆς τῆς δι-καιοσύνης στή Θάσο (1709-1912) Ὄργανο ἀπονομῆς τοῦ δι-καίου τά δάση τῆς Θάσου φορολογούμενες γαῖες ὁ θεσμόςτῆς χρησικτησίας τίτλοι ἰδιοκτησίας καί νομολογία Θάσος2012 σσ 187

bull Περιοδικοῦ laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo τοῦ Λαογραφικοῦ Ὁμίλου Πολυ-γύρου Πολύγυρος Ὁ τόπος καί οἱ ἄνθρωποι (ἘπιμέλειαΓιάννης Κανατάς) Πολύγυρος 2010 σσ 347 [Στή σελίδα 65δημοσιεύεται ὁλοσέλιδη φωτογραφία τῆς Φιλαρμονικῆς τοῦΠολυγύρου μέ τόν διευθυντή της ἀρχιμουσικό Ἄγγελο Κω-δούνη ἀπό τήν Ἀρναία καί στή σελίδα 87 δημοσιεύεται ὁλο-σέλιδη φωτογραφία γνωστή ἀπό ἄλλες ἀλλοῦ δημοσιεύσειςτης στήν ὁποία εἰκονίζεται Σῶμα Προσκόπων τοῦ 1912 μέ(ἀρχηγό) τόν ὁπλαρχηγό Ἀθ Μινόπουλο καί ἀρκετούς Λια-ριγκοβινούς]

bull Ἱερομ Βενεδίκτου Νεασκητιώτη Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιο-ρείτου Συναξαριστής (μέ ἐνσωματωμένο τό Νέο Μαρτυρο-λογόγιο καί τό Νέο Ἐκλόγιο) ἀπόδοση στή ΝεοελληνικήἜκδοσις Συνοδίας Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου Ἱερά ΚαλύβηlaquoΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝraquo Νέα Σκήτη-Ἅγιον Ὄρος Τόμος Α΄2011 σελ 456middot Τόμος Β΄ 2011 σελ 431middot Τόμος Γ΄ 2011 σελ

437middot Τόμος Δ΄ 2012 σελ 351middot Τόμος Ε΄ 2012 σελ 398 καίτόμος ΣΤ΄ 2012 σελ 490 (Φιλολογική ἐπιμέλεια Δημ ΘΚύρου)

bull Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους Ἀρχιμ Εὐσέ-βιος Βίττης Ἀναφορά στόν ἀγώνα του καί τήν μαρτυρία του(1927-2009) Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 40

bull Ἀρχιμ Εὐσεβίου Βίττη Βίος καί Πολιτεία τοῦ δικαίου καί πο-λυάθλου Ἰώβ (Ἀνάλυση στό βιβλίο τοῦ Ἰώβ) τόμοι Α΄ ἍγιονὌρος 2010 σσ 456 καί Β΄ Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 615(Ἔκδοση Ἱ Μ Ὁσίου Γρηγορίου)middot μέ τήν ἀφιέρωση laquoΣτόνἀγαπητό ἀδελφό κ Δημήτριο Κύρου καθηγητή μέ βαθειάἐκτίμησι καί ἐγκάρδιες εὐχές ὑπέρ ὑγείας καί σωτηρίαςαὐτοῦ καί τῶν τέκνων του Ὁ Καθηγούμενος dagger Ἀρχιμ Γεώρ-γιος 114-12-2011raquo

(Τά παραπάνω δύο βιβλία ndashμαζί μέ τό περιοδικό laquoΟ ΟΣΙΟΣ ΓΡΗ-ΓΟΡΙΟΣraquondash προσφέρθηκαν στόν Ἐκδότη-Διευθυντή τοῦ πε-ριοδικοῦ μας ἀπό τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ Μονῆς Ἀρχιμ Γεώρ-γιο Καψάνη στίς 14-12-2011 κατά τήν ἐπίσκεψή του στήΜονή καί στό Γραφεῖο του ὅπου τοῦ πρόσφερε γιά τή Βι-βλιοθήκη τῆς Μονῆς τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo τοῦ ὁποίου ἡΜονή εἶναι ἀποδέκτρια καί τό βιβλίο του γιά τόν Μητροπο-λίτη Σωκράτη)

bull Νίκου Χρ Ἀλιπράντη Ἀντιφωνήσεις Ἀθήνα 2011 σσ 95bull Μαριάνθης Φ Παλάζη Ἕνα ὄνομα δύο τόποι Ἐπιβάτες Ἀνα-

τολικῆς Θράκης Νέοι Ἐπιβάτες Θεσσαλονίκης Ἀθήνα 2009σσ 240

bull Δήμου Κιμώλου Οἱ ρίζες τῶν κοινῶν παραδοσιακῶν Κιμώλου-Σερίφου (Λαογραφική ἔρευνα Θοδωρής Γ Λιβάνιος) Κίμω-λος 2011 σσ 63

bull Ἀντιστρατήγου Ἰωάννη Ἠλία Ἀλεξάκη Ἐγκώμιον ΓενναίουΣτρατηγοῦ ἐναρέτου πατριώτη Ἰωάννη Σωτ Ἀλεξάκη Ἡρά-κλειο 2012 σσ 32

bull Στέλιου Παπαθανασίου Ὁ Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης στάἄδυτα τῆς δημοσιογραφίας Ἀθήνα 2008 σσ 46

bull Δημ Θ Κύρου Δύναμη εἰρήνης ἡ Ὀρθοδοξία [Ἀνάτυπο ἀπότό βιβλίο laquoΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ldquoΗ ΟΡΘΟ-ΔΟΞΙΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑrdquo ndashΤΑ ΔΗ-ΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥraquo Θεσσαλονίκη 1994 σσ 83-96]Θεσσαλονίκη 2010

bull ndash laquoΧριστός ἐτέχθηraquo - Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ καί ἡ laquoἐπί γῆςεἰρήνηraquo - Ἡ Διήγηση τοῦ φιλοσόφου Ἀφροδιτιανοῦ γιά τά πα-ράδοξα μυστήρια πού ἔγιναν στήν Περσία στόν καιρό τῆς Γεν-νήσεως τοῦ Χριστοῦ γιά τούς Μάγους καί γιά τόν ἈστέραἈρναία Χριστούγεννα 2010 σσ 40

bull Τέκνα dagger Χαρίκλειας (ΓιῶργοςἙλένη Καίτη Μαρία) Δημητρα-κούδη (Θεσνίκη) 100 euro(34074 δρχ )

bull Πάχτας Θ Ἱπποκράτης (Θεσνίκη) 50 euro(17037 raquo )bull Κατσαμάνης Νικ (Σέρρες) 50 euro(17037 raquo )bull Βλάχτσης Νικ (Ἀθήνα) 50 euro(17037 raquo )bull Μπύρου Γρ Σουλτάνα (Ἀρναία) 40 euro(13629 raquo )bull Ρήγας Ἰω Δημ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Δημητρακούδης Ν Γεωργ (Ἀθήνα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Κατσαμούρης Γεώργ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Λαζαρίδης Χαρ (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρήγας Ν Κων (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )

bull Καρτσιώτης Μιχ (Πετροκέρασα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Μπάλλα-Σιέρου Στέλλα (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Καραμίχος Ἰω (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Χιονίδης Χ Γεώργιος (Βέροια) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρέμπελος Χρ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Βαλιάνος Θεολ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Βαλιάνος Στυλ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Κοτσάνης Κων (Θεσνίκη) 10 euro ( 3407 raquo )bull ΚΠ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κοκκαλιάρης Βασ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κωνσταντινίδου Νόρα (Δράμα) 10 euro ( 3407 raquo )bull Τζιτζιρίκας Ἰω Ἀστ 05 euro ( 1704 raquo )

ΟΙ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΕΣ ΜΑΣΓιά τή συνέχιση τῆς ἔκδοσης τοῦ περιοδικοῦ μας βοήθησαν οἰκονομικά καί εὐχαριστοῦμε οἱ

Ἡ σελίδα 163 από τόν Κώδικα Ληψοδοσίας (Κατάστιχο) τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1916-1947)ὅπου ἀναγράφονται τά ὀνοματεπώνυμα τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ἐπιτρόπων τοῦ ἔτους 1922 (πρίν ἀπό 91 χρόνια)

14

ρίου Σωκράτης Σταυρίδης Ἀθήνα 1954 σσ 26-28 Σουσάνας Ρουκᾶ α΄ Ἁγία Παρασκευή καί ὁ ἀείμνηστος Σωκρά-της 1 Ἐφημ laquoΑΝΤΙΛΑΛΟΙ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo φ 46Αὔγ-Σεπτ 1981 σ 2 καί 2 Σκόρπια ἀνάτυπα Θεσσαλονίκη 1991σσ 55-58 καί β΄ 8 Μάρτη Παγκόσμια ἡμέρα τῆς γυναίκας Ἡ Ἀρναιώτισσα γυναίκα Μιά ἱστορική ἀναδρομή τῆςπροσ φορᾶς της στόν τόπο μας ὅπ 1 φ 50Μάρτ 1982 σ 4 καί 2 σσ 72-75 Δημ Θ Κύρου 1 Γυναικεῖο Σωμα-τεῖο στή Λιαρίγκοβα στά 1918 ΑΡΝΑΙΑ τχ 3Ἰαν-Φεβρ 1989 σ 8 2 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ τχ 70Ἰαν-Μάρτ2006 σ 26 καί 3 1918 Γυναικεῖο Σωματεῖο στήν Ἀρναία Χαλκιδικῆς ΣΥΛΛΟΓΕΣ τχ 3172011 σ 1471 καί Ἠλέ-κτρας Παπαθανασίου Ἀρναία ἡ παλιά Λιαρίγκοβα Ὄψεις ἀπό τήν σχολική της ἐκπαίδευση καί τήν κοινωνία τηςστό τέλος τοῦ 19ου καί ἀρχές τοῦ 20οῦ αἰῶνα Θεσσαλονίκη 1999 σ 167

3 Ἦταν θυγατέρα τῆς ἀδελφῆς τοῦ ἐπισκόπου Φανῆς καί τοῦ Ἡρακλῆ Βασιάδη Παντρεύθηκε ἀρχικά τόν(ἀγνώστου ὀνόματος) Κοντόπουλο μέ τόν ὁποῖο ἀπέκτησε τόν Φαίδωνα καί μετά τόν πολιτικό μηχανικό ΓεώργιοΖωγραφίδη Ἀναφέρεται καί κληρονόμος τοῦ Μητροπολίτη στή Διαθήκη του γιά τήν διάθεση τῆς λιγοστῆς περι-ουσίας του (χρήματα ἔπιπλα βιβλία) Μετά τόν θάνατο τοῦ Μητροπολίτη (17-9-1944) φρόντισε γιά τό ἄνοιγμα τῆςΔιαθήκης του καί γιά τήν ἐκτέλεση τῶν ἐντολῶν του (Βλ παραπομπές τῆς Σημ 2 καί Δημ Κύρου α΄) Τό γενεα-λογικό δένδρο τοῦ Μητροπολίτη Σωκράτη Σταυρίδη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ 84Ἰούλ-Σεπτ 2009 σ 16 καί 2 Ὁ Μητροπο-λίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης Σταυρίδης (1866-1944) [Ἡ ζωή καί τό ἔργο του ὅπωςκαταγράφηκε στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo lt1989-2011gt καί ἄλλα ἔντυπα] Ἀρναία 2011 σσ 169 καί 170 (Σημ 9) καίβ΄) Ἡ Διαθήκη τοῦ Μητροπολίτη Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτη Σταυρίδη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ92Ἰούλ-Σεπτ 2011 σσ 12-13 15 16 καί 17 (Σημ 2) καί 2 Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ ὅπ σσ 225-227 229 230καί 231-232 (Σημ 2)

4 Δηλ στό Διδακτήριο τοῦ 1871 στό χοροστάσι5 Οἱ πρῶτες 14 ἦσαν κυρίες καί οἱ ἑπόμενες 20 ἦσαν δεσποινίδες6 Πρόκειται γιά τήν ἀδελφή τοῦ πατέρα τοῦ Ἐπισκόπου ἡ ὁποία τόν συνόδευσε στή Λιαρίγκοβη καί διέμενε

μαζί του (Βλ Ἀνωνύμου Ἡ σημερινή χειροτονία Τίς ὁ νέος Ἅγιος Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Βιογραφικαί Ση-μειώσεις ἐφημ laquoΜΑΚΕΔΟΝΙΑraquo φ 1066-11-1911 σ 3 καί Δημ Θ Κύρου α΄) Τό γενεαλογικό δένδρο ὅπ (1 καί2) καί β΄) Πρίν ἀπό 99 χρόνια Ὀκτώβριος-Νοέμβριος 1911 Ἡ ἐκλογή ἡ χειροτονία καί ἡ ἔλευση στή Λιαρίγκοβητοῦ Ἐπισκόπου Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη 1 ΑΡΝΑΙΑ τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σ 15 καί 2 Ὁ Μητροπο-λίτης Ἱερισσοῦ ὅπ σσ 189 καί 193

7 Σύζυγος τοῦ Ἰωάννη (Γιάγκου) Κοτσάνη [πού ἦταν μουχτάρης (κοινοτάρχης) καί προσωρινά δήμαρχος κατάτίς ἡμέρες τῆς Ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας τό 1912] (Βλ Μάνου Μανασσῆ ὅπ σ 162)

8 Ἦταν σύζυγος τοῦ Ἀγαπητοῦ Πιτούλα ἐξαδέλφου τοῦ Μακεδονομάχου (Τήν πληροφορία μοῦ ἔδωσε ὁἐγγονός της Ἀγαπητός Γ Πιτούλας καί τόν εὐχαριστῶ)

9 Ἴσως ἦταν θυγατέρα τοῦ παπα-Ἀθανασίου Καλυβιώτη (πού ἦταν ἕνας ἀπό τούς 6 ἱερεῖς τῆς Λιαρίγκοβηςτῶν ἀρχῶν τοῦ 20οῦ αἰῶνα πού εἰκονίζονται στή γνωστή φωτογραφία καί συμμετεῖχαν στή γνωστή ἀπεργία τῶνἱερέων τῆς Λιαρίγκοβης τό 1914)

10 Μητέρα τῆς ἀείμνηστης κυρα-Χαρίκλειας Τρικκαλιώτη - Δημητρακούδη σύζυγος τοῦ Γεωργίου Τρικκα-λιώτη (βλ Μάνου Μανασσῆ ὅπ σσ 160 καί 161 Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 σ 74 καί Δημ Θ Κύρου Γυ-ναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1) καί ἀδελφή τοῦ Μακεδονομάχου Ἀγαπητοῦ Πιτούλα (Τήν πληροφορία μοῦ ἔδωσε ἡθυγατέρα τῆς κυρά-Χαρίκλειας Ἑλένη καί τήν εὐχαριστῶ

11 Ἦταν σύζυγος τοῦ Θεοδώρου Τρικκαλιώτη (Βαγγιᾶ) καί μητέρα τοῦ Γεωργίου [Βλ laquoΣτρατολογικός Πίναξτῶν στρατευσίμων τῆς κλάσεως 1941 Κοινότης Ἀρναίαςraquo (ἀνέκδοτος τόν ὁποῖο συνέταξε ἡ laquoΠρωτοβάθμιος Ἐπι-τροπήraquo στήν Ἀρναία στίς 28-12-1939 καί ὑπογράφουν ὁ Πρόεδρος ὁ Γραμματεύς και ὁ Ἐφημέριος καί ὁ ὁποῖοςβρίσκεται laquoἐρριμμένοςraquo μέσα στό Βιβλίο Πρωτοκόλλου τῶν ἐτῶν 1939-1941)]

12 Πρόκειται γιά τή Μπηγίνα Ρήγα τοῦ Γεωργίου σύζυγο τοῦ Χριστοδούλου Τσακνάκη μέ τόν ὁποῖο ἀπέκτησετρία παιδιά (Χαϊδευτό Γεώργιο καί Βασίλειο) [ Βλ Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φω-τογραφία ΑΡΝΑΙΑ τχ 70Ἰαν-Μάρτ 2006 σ 26 Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 καί ΔημἸω Ρήγα Τό γενεαλογικό δένδρο τοῦ γένους Ρήγα ΑΡΝΑΙΑ τχ 98Ἰαν-Μάρτ 2013 σσ 17 καί 19 (Σημ 21)

13 Πρόκειται γιά τήν Ὄλγα Χατζηγεωργίου σύζυγο τοῦ Κων Κατερινάρη Εἶναι ἡ συντάκτρια τοῦ ἄρθρου laquoΑἱἡμέραι τῆς Λιαριγκοβινῆς (Ἐργασίαι τῶν γυναικῶν καί ἔθιμα τοῦ τόπουraquo) τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε μέ το ὄνοματῆς ἀδελφῆς της Αἰκατερίνης (βλ Σημ 17) στό μηνιαῖο περιοδικό τοῦ Ἐθνικοῦ Συμβουλίου τῶν Ἑλληνίδων (Ἀθήνα)laquoΕΛΛΗΝΙΣraquo (στά τεύχη 1-1 καί 1-2 τοῦ 1927 στίς σελίδες 182-185 καί 237-239 ἀντίστοιχα) καί ἀναδημοσιεύθηκε μέμερικό ὑπομνηματισμό τοῦ Δ Κύρου στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo (ὅπου λαθεμένα γράφεται ὡς ἐξαδέλφη ἡ Αἰκατε-ρίνη Σημ 2) στά τεύχη 34-36 (1997) σσ 9 3 καί 7 ἀντίστοιχα 41 (1998) σ 4 43 (1999) σ 3 46 (2000) σ 4 (ὅπουἀναφέρονται καί laquoαἱ θυγατέρες Χατζηγεωργίου) καί 51 (2001) σσ 6-7 (Γιʼ αὐτήν βλ καί Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σω-ματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

14 Ἦταν σύζυγος τοῦ Χρ Χατζηγεωργίου (ἤ Χατζῆ παπα-Γεωργίου) (Βλ Δ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

15 Πρόκεται γιά τήν Ἀγλαΐα Παναγιωτίδου σύζυγο Κ Τσακνάκη [Βλ Δημ Θ Κύρου Μιά παλιά φωτογραφίαὅπ (ὅπου ἀπό λαθεμένη πληροφορία τῆς κυρά-Χαρίκλειας Δημητρακούδη ἀναφέρεται ὡς δασκάλα) ΣουσάναςΡουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161]

16 Πρόκειται γιά τήν ῎Ολγα Παπαδοπούλου (Ταμπαρέλαινα) ἀγνώστου καταγωγῆς σύζυγο τοῦ Ἰω Χασιώτη(Βλ Δημ Θ Κύρου Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

15

17 Πρόκειται γιά τήν Αἰκατερίνη Χατζηγεωργίου σύζυγο Ἰωάννη Ρουκᾶ (Βλ Σημ 13)18 Μᾶλλον ἦταν θυγατέρα τοῦ Δημητρίου Μόσχου Ξιούφη καί τῆς Δέσποινας Κουτρουβέλη φωτογραφία τῶν

ὁποίων δημοσιεύθηκε στό ἐμπροσθόφυλλο τοῦ τεύχους 95Ἀπρ-Ἰούν 2012 καί φωτογραφία τοῦ σπιτιοῦ τῶνὁποίων δημοσιεύθηκε στό ὀπισθόφυλλο τοῦ τεύχους 93Ὀκτ -Δεκ 2011 καί στό ἐμπροσθόφυλλο τοῦ τεύχους94Ἰαν-Μάρτ 2012 τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo

19 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί τήν καταγωγή της20 Προφανῶς πρόκειται γιά τή συνονοματεπώνυμη της διδασκάλισσα πού ὑπηρέτησε στήν Ἀστική Σχολή Λια-

ριγκόβης κατά τό ἔτος 1908-1909 σταλμένη ἀπό τή Μητρόπολη Θεσσαλονίκης μέ 28 ὀθωμανικές λίρες τόν χρόνοκαί στό Δημοτικό Σχολεῖο Θηλέων Λιαριγκόβης ἀπό τό 1915 κ ἑ (ἄγνωστο μέχρι πότε) (Βλ Δημ Θ Κύρου Ἡἐκπαίδευση στήν Ἀρναία (Λιαρίγκοβη) στά χρόνια τῆς Τουρκοκρατίας καί μιά πρώτη ἀναφορά σέ ἀδημοσίευτοἀρχειακό ὑλικό ΑΡΝΑΙΑ τχ 18Ἰαν-Μάρτ 1993 σ 9 Ἐρατώς Ζέλλιου Ἡ παιδεία κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκο-κρατίας Πρακτικά τοῦ τετάρτου Πανελληνίου Συνεδρίου laquoἩ Χαλκιδική κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκοκρατίαςraquo Πο-σείδι Χαλκιδικῆς 13-15 Ὀκτωβρίου 1995 Θεσσαλονίκη 1998 σ 332) καί αὐτοτελῶς Θεσσαλονίκη χχ σ 86Ἠλέκτρας Παπαθανασίου ὅπ σ 95 καί Μ Μανασσῆ ὄπ σ 161 ὅπου ἀναγράφεται laquoἡ δασκάλα κ Ἀγλαΐαraquo

21 Λιαριγκοβινή ὑποδιδασκάλισσα καί διδασκάλισσα στήν Ἀστική Σχολή Λιαριγκόβης κατά τά σχολ ἔτη 1906-1908 καί 1913-1914 ἀντίστοιχα (Βλ Δημ Θ Κύρου 1 Ἡ ἐκπαίδευση ὅπ σ 9 ὅπου λαθεμένα ἀναγράφεται ὡςΔήμου καί 2 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Ἐρ Ζέλλιου ὅπ Ἠλ Παπαθανασίου ὅπ σσ 84 καί 95 καί Μ Μα-νασσῆ ὅπ σ 161 ὅπου λαθεμένα ἀναγράφεται ὡς Δήμμα

22 Ἴσως νά ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἰωάννη Πιτέρη πού εἰκονίζεται στή φωτογραφία τοῦ ἐξωφύλλου τοῦ τχ 26Ἰαν- Μάρτ 1995 καί ἀναφέρεται στό Ἔγγραφο ἀρ 2 τοῦ Ἀρχείου Ἀστερίου Ἰω Κοσμαρᾶ στό ἴδιο τεῦχος καί στή σελ5

23 Θυγατέρα τῆς Αἰκατερίνης (Κατίνας) καί τοῦ Ἰωάννη Κοτσάνη (Βλ Μάνου Γ Μανασσῆ ὅπ σ 162)24 Θυγατέρα τοῦ Κωνσταντίνου γνωστή καί ὡς Μαριγούλα ἤ Μαριγούδα (Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σω-

ματεῖο ὅπ 1 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161) Ἦτανσύγυγος τοῦ Δημητρίου Μήτσιου καί ἀδελφή τοῦ Δημητρίου Δημητρακούδη (Πληροφορία Ἑλ Δημητρακούδη)

25 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἀθανασίου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν26 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Κωνσταντίνου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν27 Ἤ Βογιατζῆ Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν28 Γνωστή καί ὡς Μαριγούλα (Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ1 καί Μιά παλιά φωτογραφία

ὅπ)29 Ἦταν σύζυγος τοῦ Ἰωάννη Γεωργίου Ρήγα [Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά

φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 καί Δημ Ἰω Ρήγα Τό γενεαλογικόδένδρο τοῦ γένους Ρήγα ὅπ σσ 17 καί 18 (Σημ 19)]

30 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί γιά τήν καταγωγή της31 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ζαφειρίου (ἀγνώστου καταγωγῆς) καί ἀδελφή τοῦ Σπύρου (γένν 1890) τοῦ Ἠλία (γένν

1895) τοῦ Κωνσταντίνου (γένν 1904) καί τοῦ Ἀγγέλου (γένν 1909) (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων τῆς Κοινότη-τος Ἀρναίας τοῦ Νομοῦ Χαλκιδικῆς καταρτισθέν ἐν ἔτει 1925raquo)

32 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν33 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου οἱ ὁποῖος γεννήθηκε τό 1862 (ΒλlaquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo)34 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἰωάννη καί ἀδελφή τοῦ Μιχαήλ (γένν 1882) καί τοῦ Μαυρουδῆ (γένν 1889) (Βλ

laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo)35 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί γιά τήν καταγωγή της36 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου Ἀγαπ Πιτούλα καί ἀδελφή τοῦ Μακεδονομάχου (1904-1908 καί 1912-1913)

ὁπλαρχηγοῦ Ἀγαπητοῦ Πιτούλα καί θεία τῆς ἀείμνησης κυρά-Χαρίκλειας Τρικαλιώτη-Δημητρακούδη Πέθανε στίς15-12-1981σέ μεγάλη ἡλικία (Βλ ἐφημ laquoΑΝΤΙΛΑΛΟΙ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo φ 481982 σ 2 στήλη laquoΚΟΙΝΩΝΙΚΑraquo καίlaquoΠΕΝΘΗraquo Ἦταν τελείως ἀναλφάβητη καί ἔμαθε νά διαβάζει κοντά στή Δέσποινα Λαχοβάρη Πρίν ἀπό τόν θά-νατό της μοῦ ὑπαγόρευσε ἀρκετά δημοτικά τραγούδια μερικά ἀπό τά ὁποῖα δημοσίευσα στά τρία πρῶτα τεύχη τοῦπεριοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo (Γιά τήν Ἀν Πιτούλα βλέπε Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φω-τογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

37 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἀθανασίου ἀδελφή τοῦ Θεοχάρη (γένν 1904) καί σύζυγος τοῦ Ν Μαυρουδῆ (ΒλlaquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ καίΜ Μανασσῆ ὄπ σ 161)

38 Γιʼ αὐτήν βλέπε laquoΔημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσά-νας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 ὅπου ἀναγράφεται ὡς πατρώνυμο τό Δ(ημήτριος)

39 Ἦταν κόρη τοῦ Βασιλείου Κουδούνη (γένν 1864) (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo) Δέν ἔχουμε ἄλλες πλη-ροφορίες γιʼ αὐτήν

40 Κατά τή διάρκεια τῆς λειτουργίας καί τῶν δραστηριοτήτων τοῦ Σωματείου πολλά μέλη του ἀποθανατίσθη-καν σέ ἀναμνηστικές φωτογραφίες (Δημοσιευμένες φωτογραφίες τοῦ Σωματείου βλέπε Δημ Θ Κύρου Γυναι-κεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Ἠλέκτρας Παπαθανασίου ὅπ σ 168 Μ Μανασσῆ ὅπσ 161-163 καί Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Φωτογραφικά τεκμήρια ἀπό τό Νεοχώρι Θεσσαλονίκη 2006 σ 54)

16

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΤΩΝ 200 ΕΤΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΕΓΕΡΣΗ ΤΟΥ

Γράφει ὁ ∆ηmicro Θ Κύρου

Φέτος συμπληρώθηκαν 200 χρόνια ἀπό τήν ἀνέγερση τοῦ Ἐνοριακοῦ καί Μητροπολιτικοῦ Ναοῦτοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας

Μέ τήν εὐκαιρία αὐτῆς τῆς Ἐπετείου ἀξίζει τόν κόπο νά παρουσιάσουμε περιληπτικά τήν Ἱστορίατοῦ Ναοῦ ἀπό τήν ἵδρυσή του τό 1812 μέχρι σήμερα τό 2012 μέ ἀναφορά στόκτίριο καί στόν ἐξοπλισμό του στό Ἀρχεῖο του στά σημαντικά γεγονότα στόπέρασμα τῶν 200 ἐτῶν μέ ἀποκορύφωμα τήν ἀπό πυρκαϊά καταστροφή του τό2005 καί τήν γρήγορη ἀποκατάστασή του

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρα καί Πρωτοδιακόνου Στεφάνου κτίσθη-κε τό 1812 ὅπως πιστοποιεῖται ἀπό μαρμάρινη ἐντοιχισμένη πλάκα πού βρί-σκεται πάνω ἀπό τήν κεντρική εἴσοδό του (Βλ φωτογραφία) Τιμᾶται στή μνή-μη τοῦ Ἁγίου Στεφάνου διότι σύμφωνα μέ γραπτές πηγές ἡ περιοχή τοῦ οἰκι-σμοῦ ἦταν μετόχι τῆς Μονῆς Κωνσταμονίτου τοῦ Ἁγίου Ὄρους τῆς ὁποίαςὁ κεντρικός Ναός (τό Καθολικό) τιμᾶται στή μνήμη τοῦ Ἁγίου Στεφάνου

Ἀρχιτεκτονικά ἀνήκει στόν ρυθμό τῆς τρίκλιτης βασιλικῆς μέ δἰρριχτη ξύ-λινη στέγη καί ἔχει διαστάσεις 50Χ20 μέτρα μέ ἐμβαδόν 800 περίπου τετρα-γωνικά μέτρα (Βλ φωτογρα-φία)

Κατά τήν ἐπανάσταση τοῦ1821 ὁ Ναός πυρπολήθηκε ἀπότούς Τούρκους σχεδόν ἐξο-λοκλήρου ὅπως καί ὅλο τόχωριό καί ξανακτίσθηκε τό1830 ὁπότε ἐμπλουτίσθηκεσταδιακά μέ μεγάλο ξυλόγλυ-πτο τέμπλο δωρεά τῆς ΜονῆςΚωνσταμονίτου πού περιλάμβανε 70 μικρές καί 14 μεγάλες εἰκόνες μέ περίτεχνο δεσποτικό θρόνοἀπό τούς δύο καλύτερους ξυλόγλυπτους θρόνους τῆς περιοχῆς μας μέ γυναικωνίτη ξύλινο καί μέδικτυωτό κάγκελο μέ ξυλόγλυπτο ἄμβωνα μέ ξύλινο καί κεραμοσκεπῆ Νάρθηκα μπροστά στήν εἴσο-δο καί μαρμάρινο δάπεδο μέ ὀρειχάλκινους πολυελαίους καί μέ ξύλινη ὀροφή μέ ὄμορφα γεωμετρικάσχέδια καί τήν παράσταση τοῦ Χριστοῦ Παντοκράτορα στό κέντρο της

Οἱ κίονες τῶν δύο κιονοστοιχιῶν τοῦ Ναοῦ εἶναι ξύλινοι μονοκόματοι ἀπό δρύϊνο ξύλο τετράγωνο20Χ20 ἑκ Δέν κάηκαν διότι ἦταν ἐπενδυμένοι μέ ἀσβεστοκονίαμα

Ἡ πέτρινη τοιχοποιΐα τοῦ Ναοῦ ἀρχικά ἦταν ἐπιχρισμένη καί ἀργότερα (στή 10ετία τοῦ 1960) τόἐπίχρισμα ἀντικαταστάθηκε μέ ρόζ τσιμεντοκονίαμα τό ὁποῖο τό 1997 ἀποκολλήθηκε καί ἁρμολογήθηκεξανά ἡ πέτρα

Στή 10ετία τοῦ 1940 ὁ Νάρθηκας κατεδαφίσθηκε καί ἀνακατασκευάσθηκε τό 1997 μέ τήν ταυτό-χρονη ἀντικατάσταση δυστυχῶς τῶν μαρμάρινων πλακῶν τοῦ δαπέδου του καί τήν τοποθέτηση λί-θινων πλακῶν

Κατά τήν τριετία 1984-1986 μέ πρωτοβουλία τοῦ νέου τότε Μητροπολίτη μας Νικοδήμου καί τήνοἰκονομική ἐνίσχυση τῶν Ἀρναιωτῶν (κυρίως) ἔγιναν ἐργασίες ἀνακαίνισης καί ἐξωραϊσμοῦ τοῦ Ναοῦ

Στόν αὔλειο χῶρο τοῦ Ναοῦ τό 1938 κτίσθηκε ξενώνας καί κηροποιεῖο Τά κτίσματα αὐτά δέν σώ-ζονται Ἀργότερα καί σέ ἄλλο σημεῖο κτίσθηκε ἡ Αἴθουσα τῆς Ἀποστολικῆς Διακονίας ὅπου στεγά-ζονταν τά Κατηχητικά Σχολεῖα ἡ ὁποία (Αἴθουσα) τό 1992 κατεδαφίσθηκε καί στή θέση της κτίσθη-

Στό ἄρθρο καταγράφονται μεγάλα ἀποσπάσματα (τά σημαντικότερα) ἀπό τήν Ὁμιλία πού ἐκφωνήθη-κε στήν αἴθουσα laquoΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΩΚΡΑΤΗΣraquo τοῦ Δημοτικοῦ Καταστήματος Ἀρναίας στίς 26 Δεκεμβρί-ου 2012 μέ τήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἵδρυση τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναί-ας

17

κε τό περικαλές Μητροπολιτικό μέγαρο μέ τή φρον-τίδα καί ἐπιμέλεια τοῦ μακαριστοῦ Ποιμενάρχη μαςΝικοδήμου ὁ ὁποῖος τό laquoχάρηκεraquo γιά 20 χρόνια

Τό Κωδωνοστάσιο τοῦ Ναοῦ (βλ φωτογραφία)ὕψους 24 μέτρων ἐξαγωνικό καί τριώροφο βρί-σκεται σέ ἐπαφή μέ τό παλαιό Διδακτήριο τοῦ 1871καί ἄρχισε νά κτίζεται τό 1882 μέ συνδρομές κυρίωςτῶν κατοίκων οἱ ὁποῖες εἶναι καταγραμμένες σέ εἰδι-κό Βιβλίο συνδρομητῶν του καί σέ κατάστιχο τοῦΝαοῦ τοῦ ἔτους ἐκείνου Φέτος τό Κωδωνοστάσιοπού εἶναι τό laquoσῆμα κατατεθένraquo τῆς Ἀρναίας συμ-πλήρωσε 130 χρόνια ἀγέρωχης παρουσίας Τό 2004καί τό 2005 ἔγιναν στό Κωδωνοστάσιο μέ ἐνέργει-ες τοῦ Δήμου ἐργασίες ἀποκατάστασης

Καί ἐνῶ γίνονταν προετοιμασίες γιά τά ἐγκαίνιατοῦ ἀποκαταστημένου Κωδωνοστασίου συνέβη τόμεγάλο κακό Ἡ ἱστορική πορεία τοῦ Ναοῦ σταμά-τησε αἰφνιδιαστικά τό ἀπόγευμα τῆς 5ης Σεπτεμ-βρίου τοῦ 2005 μετά ἀπό πυρκαϊά πού ξέσπασε στόἐσωτερικό του τό ὁποῖο κατέστρεψε ὁλοσχερῶςὍλα ἔγιναν στάχτη καί κάρβουνο ῎Εγιναν παρα-νάλωμα τοῦ πυρός ἔγιναν ὁλοκαύτωμα μέσα σέ 20λεπτά τῆς ὥρας Κάηκαν τά πάντα Καί τά ξύλινα καίτά μεταλλικά ἀντικείμενα πολλά ἀπό τά ὁποῖα ἦσανἀνεκτίμητης ἀξίας Τό τέμπλο μέ τίς εἰκόνες του τοῦ19ου αἰ ὁ Δεσποτικός Θρόνος ὁ Ἄμβωνας τά Προ-σκυνητάρια μέ παλιές εἰκόνες ὁ Γυναικωνίτης τάἈναλόγια τῶν ψαλτῶν ἡ Ἁγία Τράπεζα τόἈρτοφόριο τά Εὐαγγέλια τά Δισκοπότηρα καίἄλλα σκεύη τά στασίδια καί τά ἄλλα καθίσμα-τα οἱ πολυέλαιοι τό παγκάρι τά ἐκλησιαστικάβιβλία τά ἄμφια

Τήν ἑπόμενη μέρα τό θέαμα τοῦ Ναοῦ ἦτανφρικτό Θλιμμένοι καί ἀπαρηγόρητοι οἱἈρναιῶτες (κυρίως) καί ἄλλοι κάτοικοι ἤ διερ-χόμενοι παρατηροῦσαν βουβοί τή μεγάλη τήνἀπίστευτη τήν ἀδιανόητη καταστροφή πούὑπέστη ὁ Ναός (Βλ φωτογραφία)

Ἡ καταστροφή τοῦ Ναοῦ εἶχε σοβαρές ἐπι-πτώσεις στήν ἐκτέλεση τῶν λατρευτικῶν κα-θηκόντων τῶν πιστῶν καί κατά τίς Κυριακές καίμικρογιορτές ἀλλά κυρίως καί κατά τίς μεγά-λες γιορτές τῆς χριστιανοσύνης τά Χριστούγεννα τοῦ 2005 καί τό Πάσχα τοῦ 2006 ἀφοῦ στερήθη-καν τόν ὁμαδικό ἐκκλησιασμό στόν καέντα Ναό ὅπου γιά χρόνια ἐκκλησιάζονταν καί διασκορπίσθηκανσέ ναΰδρια τῆς Ἀρναίας

Ἡ γιορτή τῶν Χριστουγέννων καί ἡ πανήγυρη τοῦ ἑορτάζοντα καί κατεστραμμένου Ναοῦ στή μνή-μη τοῦ Ἁγ Στεφάνου γιά πρώτη φορά μετά ἀπό 175 χρόνια ἀπό τήν ἵδρυσή του γιορτάσθηκαν ἐπίσημαστό Μητροπολιτικό Παρεκκλήσιο τῆς Παναγίας τῆς Δακρυρροούσης τῆς Ἁλώσεως μέ τή συμμετοχήπλήθους πιστῶν Ἐπίσης πλῆθος πιστῶν συμμετεῖχε μέ κατάνυξη καί γιά πρώτη φορά μέ πολλή συγ-κίνηση καί θλίψη στίς λόγω laquoἀπουσίαςraquo τοῦ Ναοῦ ἀπό τά λατρευτικά δρώμενα τῶν ἡμερῶν Ἀκολουθίεςτῶν Παθῶν καί τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου στό Μητροπολιτικό Παρεκκλήσιο Τίς τρεῖς τελευταῖεςἡμέρες τῆς Μεγ Ἑβδομάδας οἱ περισσότεροι πιστοί παρά τό ψῦχος παρακολουθοῦσαν τίς Ἀκολουθίεςἀπό τόν αὔλειο χῶρο τοῦ Ναοῦ καί τοῦ Μητροπολιτικοῦ Μεγάρου λόγω στενότητας τοῦ χώρου τοῦ

18

Παρεκκλησίου Συγκινητική ἦταν ἡ στιγμή πού μετά τήν ἐπιστροφή τοῦ Ἐπιταφίου ἀπό τήν περιφο-ρά του μέ ἐντολή τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη τό Κουβούκλειο μέ τόν Ἐπιτάφιο τοποθετήθηκε ἀνυ-ψωμένο κοντά στήν κλειστή εἴσοδο τοῦ καέντος Ναοῦ γιά τήν ἐθιμική διέλευση τῶν πιστῶν κάτω ἀπότόν Ἐπιτάφιο μετά τήν ὁποία (διέλευση) τό Κουβούκλειο μέ τόν Σταυρό (πίσω ἀπʼ αὐτό) τοποθετή-θηκε μπροστά στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦ ὅπου παρέμεινε γιά ἀρκετόν καιρό μέ τήν εἰκόνα τῆς Ἀναστά-σεως γιά προσκύνηση

Ἀπό τίς ἑπόμενες τῆς καταστροφῆς ἡμέρες ἄρχισαν οἱ ἐργασίες ἀποκατάστασης τοῦ Ναοῦ μέ τήνἐπίβλεψη τοῦ Πολιτικοῦ Μηχανικοῦ κ Θεόδ Τσαμούρη καί μέ τή συνεργασία τῆς 10ης Ἐφορείας Βυ-ζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων Ἡ 10η Ἐφορεία Βυζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων μέ σκοπό τη διερεύνηση τῆς κα-τάστασης τῆς θεμελίωσης τοῦ Ναοῦ ἐπειδή ὑπῆρχε ὁ κίνδυνος ἡ λιθοδομή τῶν τοίχων καί οἱ κίονεςνά εἶχαν ὑποστεῖ σοβαρές βλάβες ἀπό τίς ὑψηλές θερμοκρασίες μέ ἐπιπτώσεις στή στατικότητα τοῦΝαοῦ πραγματοποίησε ἀνασκαφική ἔρευνα στό ἐσωτερικό του μέ τήν ἐπίβλεψη τῆς ἀρχαιολόγου καίνύφης μας κ Ἑλένης Στούμ-που-Κατσαμούρη κάνονταςὁρισμένες τομές στή θεμε-λίωση τοῦ βόρειου καί τοῦ νό-τιου τοίχου καί τῶν ἀντίστοι-χων κοιονοστοιχιῶν γιά τήνπλήρη ἀποκάλυψή της καί τόνστατικό ἔλεγχό της Ἡ ἀνα-σκαφική ἔρευνα εἶχε ὡς ἀπο-τέλεσμα νά ἐντοπισθοῦν θε-μελιώσεις παλαιότερων κτι-σμάτων καί νά ἀρχίσουν συστηματικές ἀνασκαφές στό μεγαλύτερο τμῆμα τοῦ δαπέδου Κατά τή διάρ-κεια τῶν ἀνασκαφῶν ἐντοπίσθηκαν συγκεκριμένα οἱ θεμελιώσεις τριῶν ναῶν τοῦ 5ου τοῦ 10ου μέτοιχογραφίες καί τοῦ 17ου αἰ ὅπου μίλησε ὁ Ἅγ Κοσμᾶς (βλ φωτογραφία) τάφοι καί ἄλλα ἀντικείμενα(ὅπως νομίσματα ἐκκλησιαστικά σκεύη ἐφυαλωμένα κεραμικά μέ ἐγχάρακτη διακόσμηση κἄ) Ἐπί-σης βρέθηκε καί μιά πρώτη φάση τοῦ σημερινοῦ Ναοῦ πού πῆρε τήν ὁριστική του μορφή τό 1812τά 200 χρόνια τοῦ ὁποίου γιορτάζουμε σήμερα

Μετά τήν διαβολική καταστροφή ἦρθε ἡ διπλή θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo Ὁ Θεός μέ τίς πρεσβεῖες τοῦπολιούχου Ἁγίου Στεφάνου δέν ἐγκατέλειψε τούς Ἀρναιῶτες Ἔδωσε φώτιση καί δύναμη στούς ἄρχον-τες τοῦ τόπου (ἐκκλησιαστικούς καί δημοτικούς) πρωτίστως στόν μακαριστό Μητροπολίτη μας στόνΔήμαρχο Ἀρναίας κ Γ Κατσαμούρη καί στούς ἄρχοντες τοῦ Νομοῦ καί τῆς Πολιτείας οἱ ὁποῖοι μέἀγαστή συνεργασία καί μέ τήν ἠθική καί ὑλική συμπαράσταση τοῦ πιστοῦ λαοῦ ἀνέλαβαν μέ ἀξιο-θαύμαστη ἐπιτυχία τό ἔργο τῆς Ἀποκατάστασης τοῦ πυροπαθοῦς Ναοῦ Ἔτσι μετά ἀπό 16 μῆνες στίς23 Δεκεμβρίου τοῦ ἔτους 2006 ἔγιναν τά θυρανοίξια τοῦ Ναοῦ καί ἔτσι ξαναλειτούργησε κατά τή με-γάλη γιορτή τῶν Χριστουγέννων καί κατά τήν ἑορτή τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἦταν ἡ πρώτη θεϊκή laquoἀπο-ζημίωσηraquo ἡ laquoἐκ τῆς τέφραςraquo καί laquoἐκ τοῦ μηδενόςraquo ἀναγέννηση τοῦ Ἐνοριακοῦ καί ΜητροπολιτικοῦΝαοῦ τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἡ ὁποία μᾶς βοήθησε νά συν ειδητοποιήσουμε καλύτερα ὅτι laquoΘεός ὅπουβούλεταιraquo ἀπὀ τή μιά μεριά μέν ἐπιτρέπει γιά παιδαγωγικούς λόγους καταστρεπτικά γιά τήν ὕλη γε-γονότα καί ἀπό τήν ἄλλη μεριά ἐπιτρέπει καί συνεργεῖ στήν laquoἐκ τῆς τέφραςraquo ἀναγέννηση σέ λίγο χρο-νικό διάστημα laquoΟὐδέν κακόν ἀμιγές καλοῦraquo (ἕνα καλό μέσα στό κακό)

Αὐτή ἡ πρώτη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo θά μποροῦσε νά χαρακτηρισθεῖ ὡς φυσική συνέπεια καί ἀνα-μενόμενη Ὅμως ἡ δεύτερη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo ἦταν μή ἀναμενόμενη ἦταν laquoπέραν πάσης προσ-δοκίαςraquo ἦταν ἡ ὄντως laquoἀποζημίωσηraquo ἦταν ἀνεπανάληπτο καί πρωτοφανές γιά τόν τόπο μας θεῖο δῶρο(γιά ὅσους βέβαια μποροῦν νά τό ἀντιληφθοῦν) Ἡ δεύτερη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo ἀναφέρθηκε νω-ρίτερα καί ἀφορᾶ στήν ἀποκάλυψη τῶν θεμελιώσεων τριῶν παλαιότερων Ναῶν ἀπό τόν 5ο αἰώνα μέ-χρι τόν 17ο αἰώνα ἀποτέλεσμα τῆς ὁποίας (ἀποκάλυψης) ἦταν ὄτι ἡ ἀρχή τῆς Ἱστορίας τοῦ τόπουμας μεταφέρεται πάνω ἀπό 1000 χρόνια πίσω Εἶναι λοιπόν ἤ δέν εἶναι θεῖο δῶρο τό γεγονός αὐτό

Τό Σαββατοκύριακο 4 καί 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2010 πραγματοποιήθηκαν τά Ἐγκαίνια τοῦ ἀποκατα-στημένου Ναοῦ μέ τήν παρουσία τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος Ἱερωνύμου καί ἄλλωνἈρχιερέων τῶν Ἀρχῶν καί τοῦ Λαοῦ καί μέ τήν εὐλογία τῆς παρουσίας τῆς κάρας τοῦ Ἁγίου Στεφάνουπού μεταφέρθηκε στήν Ἀρναία καί στόν Ναό ἀπό τήν Μονή Ξενοφῶντος τοῦ Ἁγ Ὄρους μέ τή συν -οδία τοῦ Ἡγουμένου τῆς Μονῆς Ἀρχιμ Ἀλεξίου Τό Σάββατο ψάλθηκε ὁ Ἑσπερινός τῶν Ἐγκαινίων

19

καί στή συνέχεια στήν αἴθουσα laquoΜητροπολίτης Σωκράτηςraquo τοῦ Δημοτικοῦ Καταστήματος πραγμα-τοποιήθηκε ἐκδήλωση πού ἦταν ἀφιερωμένη στήν Ἱστορία καί στήν Ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ καί πε-ριλάμβανε προσφώνηση τοῦ Μητροπολίτη Νικοδήμου καί τρεῖς ὁμιλίες σχετικές μέ τόν Ναό Τήν Κυ-ριακή κατά τή διάρκεια τοῦ Ὄρθρου τελέσθηκαν τά Ἐγκαίνια τοῦ Ναοῦ μέ προεξάρχοντα τόν Ἀρχιε-πίσκοπο Ἱερώνυμο καί στή συνέχεια ἡ Θ Λειτουργία μετά τό πέρας τῆς ὁποίας ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἀπέ-νειμε τιμητικές διακρίσεις σέ διάφορα πρόσωπα γιά τή συμβολή τους στήν ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ

Ἀξίζει τόν κόπο νά ἀναφέρω καί κάποιες ἐνέργειες πού ἔγιναν εἴτε μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρό-πολής μας εἴτε μέ τήν εὐλογία της πρίν καί μετά τήν ἐπαναλειτουργία τοῦ Ναοῦ Αὐτές οἱ ἐνέργει-ες εἶναι οἱ ἑξῆς

α΄) Τό Ἡμερολόγιο τσέπης τοῦ 2006 τῆς Μητροπόλεως ἦταν ἀφιερωμένο στόν πυρίκαυστο Ναότοῦ Ἁγ Στεφάνου

β΄) Μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρόπολής μας ἐκδόθηκαν εὔχρηστα ἔντυπα γιά τήν προβολή τῶν ἀρχαι-ολογικῶν εὑρημάτων στόν Ναό καί γιά τήν Ἀποκατάστασή του Τά ἔντυπα αὐτά εἶναι 1) Ἡμερολό-γιο τοίχου 28 σελίδων μέ φωτογραφίες χαρακτηριστικῶν εὑρημάτων 2) 12 εὐχετήριες κάρτες μέ εἰκό-νες εὑρημάτων 3) 12 ἐπισκεπτήριες κάρτες μέ παρόμοιες φωτογραφίες καί 4) 12 σελιδοδεῖκτες μέεἰκόνες εὑρημάτων καί

γ΄) Μέ τήν εὐλογία τῆς Μητρόπολης καί μέ Πρόλογο τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη μας Νικοδή-μου ἐκδόθηκε τό 2008 ἀπό τόν ὁμιλοῦντα τό βιβλίο μέ τίτλο laquoὉ Ἱερός Μητροπολιτικός Ναός τοῦ Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας Μιά συγκλονιστική καί ἐντυπωσιακή περίπτωση (Ἡ Ἱστορία-Τό Ἀρχεῖο-Ἡ κα-ταστροφή-Ἡ Ἀποκατάσταση-Οἱ ἀνασκαφές καί ὁ ἀποκαλυφθείς ἀρχαιολογικός θησαυρός) ὅπως κα-ταγράφεται στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑ lt1988-2007gtraquo

Στό σημεῖο αὐτό θέλω νά καταθέσω μερικές σκέψεις μου Φυσικά δέν ὑπῆρχε βούληση τῶν ἀνθρώ-πων νά καεῖ ὁ Ναός καί νά καταστραφοῦν ἀξιόλογα κειμήλια τοῦ 19ου καί τοῦ 20οῦ αἰ Ὅμως laquoἄλλαιμέν βουλαί ἀνθρώπων καί ἄλλα ὁ Θεός κελεύειraquo Πιστεύω ἀκράδαντα ὅτι ἡ μεγάλη καταστροφή (ἔργοτοῦ διαβόλου) καί ἡ διπλῆ laquoἀποζημίωσηraquo (ἔργο τοῦ Θεοῦ) μέ τίς πρεσβεῖες τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἦτανπρός ὄφελος πνευματικό τῶν κατοίκων τῆς Ἀρναίας καί τῆς γύρω περιοχῆς Γιʼ αὐτό σύντομα ἀφή-σαμε τή λύπη πού ἀνθρώπινα αἰσθανθήκαμε γιά τήν καταστροφή τοῦ Ναοῦ καί χαρήκαμε διότι ὁ Θεόςἦταν καί εἶναι μαζί μας καί μέ τή βοήθεια-παρέμβασή Του ὁ Ναός ἀποκαταστάθηκε σύντομα καί ἡ ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία τοῦ τόπου μας δύο αἰώνων (19ος καί 20ός) συμπληρώθηκε μέ τήν ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία δεκατριῶν αἰώνων (5ος-18ος) μέ τήν ἀνακάλυψη τῶν ἐρειπίων τριῶν πα-λαιοτέρων Ναῶν (ἡ ὕπαρξη τῶν ὁποίων ἦταν ἐντελῶς ἄγνωστη στίς ἱστορικές πηγές καί γενικά στήΒιβλιογραφία) τά ὁποῖα (ἐρείπια) εἶναι ὁρατά ἐδῶ καί καιρό μέ τήν κατάλληλη διάφανη κάλυψή τουςφαινόμενο σπάνιο ἴσως καί πρωτόγνωρο στήν ἀρχαιολογική πρακτική Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνουσίγουρα ἔγινε καλύτερος ἀπό πρῶτα ἀλλά πρέπει καί μπορεῖ νά γίνει ἀκόμη καλύτερος ἄν τόν ἐπι-σκεπτόμαστε τακτικά ὄχι φυσικά ὡς τουρίστες ἀλλά ὡς πιστά μέλη τῆς Ἐκκλησίας καί τῆς Ἐνορίαςσυμμετέχοντας στή λατρεία πού τελεῖται σʼ αὐτόν τίς Κυριακές καί τίς μεγάλες γιορτές διότι πρίνἀπό τήν καταστροφή ἡ συμμετοχή μας δέν ἦταν ἱκανοποιητική

Στόν Ἐνοριακό Ἐπισκοπικό καί Μητροπολιτικό Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἱερούργησαν παντοιοτρόπως12 Ἐπίσκοποι Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους 1 Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους (1924-1940)καί 5 Μητροπολίτες Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου (1940-2012) Ἀπό τίς 24 Νοεμβρίου 2012στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερουργεῖ ὁ νέος Ποιμενάρχης μας κ Θεόκλητος

Ἐπίσης στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερούργησαν ὡς ἐφημέριοι πάνω ἀπό 40 ἱερεῖς (ἀπʼ τούς ὁποί-ους οἱ 30 καί πλέον ἦσαν Ἀρναιῶτες)

Στόν Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ὑπηρέτησαν ἀπό τό 1884 μέχρι σήμερα 23 Ἱεροψάλτες ἀπό τό 1883μέχρι σήμερα 15 νεωκόροι καί ἀπό τό 1835 μέχρι τό 1947 153 Ἐκκλησιαστικοί Ἐπίτροποι

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνου φυσικά διαθέτει καί Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων (παλιό καί και-νούριο) Ὁ ὀμιλῶν κατέγραψε τό παλιό Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων τό ὁποῖο εὐτυχῶς σώθηκεἀπό τήν πυρκαϊά τοῦ 2005 Οἱ παλιοί Κώδικες τοῦ Ναοῦ οἱ ὁποῖοι καταγράφουν τή Ληψοδοσία του τῶνἐτῶν 1882-1947 εἶναι 6 καί τά παλιά Ἔγγραφα πού ἀναφέρονται κυρίως στίς οἰκονομικές σχέσεις τῆςΚοινότητας καί τῆς Ἐφοροεπιτροπῆς Λιαριγκόβης μέ κατοίκους τοῦ χωριοῦ μέ τό Ἅγιον Ὄρος μέδασκάλους τῶν Σχολῶν τῆς Λιαρίγκοβης καί μέ ἄλλους τῶν ἐτῶν 1835-1924 εἶναι 63 ἀπό τά ὁποῖατά 55 ἀνήκουν στήν περίοδο τῆς τουρκοκρατίας

(Συνεχίζεται)

infinƒAtildeπordfinfiniexclcentƒπ∆prodtrade intradicƒiexclprodsectπradictrade infindegdegpartsectπcentprodtrade

Ὁ π ρ ώ η ν Β α τ ο π α ι δ ι ν ό ςΤοῦ Κωνσταντίνου Θ Χιούτη

Θεώρησα καλό νά καταθέσωὁρισμένα συμπληρωματικά

στοιχεῖα τῆς βιογραφίας τοῦἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου ἐπειδήὁρισμένες ἐπιστολές τοῦ Ἀρχείουτῆς Μονῆς Βατοπαιδίου1 μπο-ροῦν νά προσδώσουν νέα στοι-χεῖα στήν ἐκκλησιαστική προσω-πογραφία τοῦ τόπου μας καί νάἀναδείξουν τή δυναμική πούἐξέπεμπαν οἱ μοναστηριακές κοι-νωνίες ἀκόμη καί ὅταν ταλανί-ζονταν ἀπό ἐσωτερικά προβλή-ματα

Στό Μοναχολόγιο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου ὁ μοναχός Κορνή-λιος καταγράφεται μέ τό κο-σμικό ὄνομα Κωνσταντῖνος υἱόςἈγγέλου καί ὡς ἐκ τούτου ἔκανεχρήση τοῦ ἐπωνύμου Ἀγγελίδης2Γεννημένος στή Λιαρίγκοβη (σή-μερα Ἀρναία) τό ἔτος 1867προσῆλθε εἰκοσαετής στή ΜονήΒατοπαιδίου καί ἔγινε μοναχόςτης τό 18913 Ὅπως ὑποστηρίζεικαί ὁ ἴδιος σέ μία ἐπιστολή τουπαρέμεινε στήν ἀδελφότητα τῆςΜονῆς ἐπί μία δεκαπενταετία4

Τό Μοναχολόγιο μνημονεύει ὅτι ἀποχώρησε ἀπό τή Μονή laquoπροχειρισθείς πρεσβύτερος εἰςτόν κόσμονraquo Ἡ μετάβαση στήν ἱερωσύνη φαίνεται ὅτι ἦταν διακαής πόθος του γιατί ἤδη ἀπότό 1901 ὁ ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ εἶχε δεχθεῖ σχετικό αἴτημά του μέ ἀποτέλεσμα ὁ ἐπίσκοπος νάζητᾶ ἐνημέρωση ἀπό τούς Βατοπαιδινούς ἐπιτρόπους γιά τήν πνευματική πορεία τοῦ Κορνη-λίου ἐπειδή κατά τούς ἱερούς κανόνες laquoοὐδένα δεῖ εἰσέρχεσθε εἰς τόν τῆς ἱερωσύνης βαθ-μόν δίχα πολλῆς ἐρεύνης καί ἀκριβοῦς ἐξετάσεωςraquo5

Φαίνεται ὅμως ὅτι ὁ καιρός δέν ἦταν κατάλληλος καί δέν μπόρεσε νά λάβει τήν ἱερωσύνηἐπειδή μεσολάβησαν γεγονότα στή Μονή πού τόν ὁδήγησαν στήν ἐξορία καί στή φυλακήὅπως ὁ ἴδιος καταθέτει στήν προαναφερθεῖσα ἐπιστολή του Τί εἶχε συμβεῖ τότε δέν τό πε-ριγράφει ἄμεσα ἀλλά μέ λύπη περιορίζεται μόνο στούς χαρακτηρισμούς ὅτι ἀδικήθηκε ἀπόκάποιους συμφεροντολόγους μέ laquoἰδιοτελεῖς καί ἐγωϊστικούς σκοπούςraquo

Παρόλη τήν ἀσάφεια τῶν αἰτίων ἡ ἐξορία καί ἡ φυλακή τοῦ μοναχοῦ Κορνηλίου προϋπέ-θεταν ἔντονη παραβατικότητα Ἀπό τό γνωστό σέ μᾶς ἀρχειακό ὑλικό μόνο ἕνα γεγονός μπο-ροῦσε νά τόν ἐνοχοποιήσει περί τό 1906 ἡ παρουσία ὅπλων στόν κῆπο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου Σύμφωνα μέ τήν ἀλληλογραφία τῆς Μονῆς τρεῖς κοσμικοί τοποθέτησαν τά ὅπλαστόν κῆπο γιά νά ἐνοχοποιηθοῦν πατέρες τῆς Μονῆς μέ διοικητικές ἁρμοδιότητες Στούς συλ-ληφθέντες ὑπόπτους ἀνῆκε καί ὁ κατά σάρκα ἀδελφός τοῦ Κορνηλίου ὁ ὁποῖος ἀγόρασε τάὅπλα στή Λιαρίγκοβη6

Πικραμένος ὁ Κορνήλιος ἀπό τίς διώξεις πού εἶχε στή συνέχεια ἐγκατέλειψε τή Μονή Βα-τοπαιδίου καί μετοίκησε στή Μικρά Ἀσία ὅπου καί ἐκεῖ τόν πρόσμεναν παρόμοιες καταστά-

Ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος (δεξιά) σέ φωτογραφία τῆς δεκαε-τίας τοῦ 1920 (Μ Μανασσής Χρονικό κατοχῆς Ἀρναίας 1941-1944 καί στοιχεῖα ἀπό τή ζωή της Ἀθήνα 2000 σ 65)

20

21

σεις ὅπως ὁ ἴδιος σημειώνει στήν ἐπιστολή του Κατά τή διάρκεια τοῦ Α΄ Παγκοσμίου πολέ-μου οἱ Τοῦρκοι τόν συνέλαβαν ὡς ὕποπτο καί τόν ἐξόρισαν στή Συρίαlaquo[hellip] συνελήφθην καί ἀπεστάλην εἰς τό ἐν Ἰκονίῳ Στρατοδικεῖον ὅπου παρέμεινα ἐν ταῖςαὐτόθι φυλακαῖς ἐπί δύο μήνας κατόπιν δέ ἀπεστάλην σιδηροδέσμιος εἰς τό Χαλέπιον τῆςΣυρίας ὅπου παρέμεινα ἐπί τρία ἔτη ὡς ἐξόριστος εἰς τά 19 [= 1919] δέ ἦλθον οἱ Ἄγγλοικαί μᾶς ἠλευθέρωσανraquo

Ὅταν ἀπελευθερώθηκε πῆγε στήν Κων-σταντινούπολη ὅπου ὑπηρέτησε ὡς ἱερέας στήΜητρόπολη Δέρκων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πα-τριαρχείου7 Ἡ κατάρρευση τοῦ μικρασιατι-κοῦ μετώπου καί ὁ φόβος νά μή διωχθεῖ ἐκνέου ἀπό τούς Τούρκους τόν ἀνάγκασαν νάφύγει ἀπό τήν Τουρκία καί νά ἐπιστρέψει στήγενέτειρά του Λιαρίγκοβη ὅπου ὁ μητροπολί-της Ἱερισσοῦ Σωκράτης τόν ἀποκατέστησεδιορίζοντάς τον ἱερατικῶς προϊστάμενο στόναό Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1923)8

Τό 1924 ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος συνέ-ταξε ἐπιστολή πρός τή Μονή Βατοπαιδίου ὡςlaquoπρώην ἀδελφός Βατοπαιδινόςraquo στήν ὁποίαπεριγράφει ὅλη αὐτή τήν περιπετειώδη δια-δρομή πού εἶχε Σέ αὐτή δέν ζητᾶ δικαίωσηγιά ὅτι τοῦ συνέβη στή Μονή Μόνο παρακα-λεῖ τούς Βατοπαιδινούς νά τόν βοηθήσουνὥστε νά ἀποκτήσει μία νέα στολή ἀπαραίτητηγιά τό ἱερατικό του ἔργο

laquoΚατά τό διάστημα τῆς ἐξορίας μου ἔμει-νεν ἡ κοινητή μου περιουσία ἐν ΜικρᾷἈσίᾳ ὅπου διηρπάγῃ μετά καί τῶν πολυ-τίμων Ἱερῶν μου ἀμφίων Τώρα δέ ἔχωἀνάγκην μιᾶς στολῆς Ἱερατικῶν ἀμφίωνΠαρακαλῶ δέ τήν Ἱεράν ἡμῶν Μονήνὅπως εὐαρεστουμένη θελήσῃ νά μοῦ ἀπο-στείλῃ μίαν Ἱερατικήν στολήν Ἱερῶνἀμφίων διrsquo ἐνθύμιον ἀλλά θέλω νά ἦναιπράγματι Βατοπαιδινήraquo9

1 Ἐκφράζω τίς εὐχαριστίες μου πρός τή μονή Βατοπαιδίου γιά τή δυνατότητα πού μοῦ παρεῖχεὥστε νά μελετήσω τό σχετικό ἀρχειακό ὑλικό

2 Ὁ Δ Κύρου δέχεται ὅτι προέρχεται ἀπό τήν σημερινή οἰκογένεια Κατσαγγέλουmiddot βλ Δ ΚύρουlaquoΚαταγραφή Ἀρχείου ΚΕ΄ (4) Κατάλογος ἐγγράφων Ἀρχείου Ἰωάννου Ἀστ Μπιλούκα περ Ἀρναίατεῦχ 80 (Ἰούλιος ndash Σεπτέμβριος 2008) σ 18

3 Κ Χιούτης laquoΝεώτερα στοιχεῖα γιά μοναχούς ἀπό τήν Ἀρναία (Λιαρίγκοβη) περ Ἡ Ἀρναία τῆςΜακεδονίας τεῦχ 53 (Ὀκτώβριος ndashΔεκέμβριος 2001) σ 4

4 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

5 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἐπισκόπου Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Ἰωακείμ πρόςτούς ἐπιτρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Μαρτίου 1901)

6 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ Σπύρου Τζαμτζῆ πρός τόν ἱερομόναχο Ἄνθιμο Βατο-παιδινό (χτ καί χχ)

7 Δ Κύρου ὅπ σ 168 Δ Κύρου laquoΤό Ἀρχεῖο ἐγγράφων τοῦ μητροπολιτικοῦ ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίαςraquo περιοδ

Ἀρναία τεῦχ 62 (Ἰανουάριος ndash Μάρτιος 2004) σ 3 Τό 1925 ἦταν ἐφημέριος στό Στρατώνι Χαλκιδι-κής

9 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

Ἀπόσπασμα ἐπιστολῆς τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνη-λίου Ἀγγελίδη πρός τή Μονή Βατοπαιδίου (1924Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου)

22

Η ΤΙΜΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Ἀρχιmicro Χρυσοστόmicroου Μαϊδώνη

ὉΝαὸς τοῦ Ἁγίου Στέφανου ἔχει ἐπηρεάσει ἀποφασιστικὰ τὴ ζωὴ τῆς Ἀρναίας καὶ τῶν Ἀρναι-ωτῶν Πρώτη φορὰ ἔχω συναντήσει τέτοια ἀγάπη σὲ Ναό μέχρι λατρείας Ναί Στὴν Ἀρναία

δὲν τιμᾶται μόνο ὁ Πρωτομάρτυς Ἅγιος Στέφανος ἀλλὰ λατρεύεται καὶ ὁ Ναός του Ὁ Ἀρναι-ώτης καὶ μάλιστα ὁ παλιότερος ἔχει ταυτισθεῖ ἄμεσα μὲ τὸν Ναὸ τοῦ Ἅγιου Στέφανου

Κυρίως ὅμως ἡ νεώτερη γενιὰ τῶν Ἀρναιωτῶν ἔχει ταυτισθεῖ μὲ τὸν Ναὸ ἐξ αἰτίας τῆς κατα-στροφῆς του ἀπὸ τὴν πυρκαϊά στὶς 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2005 Ἦταν τὸ πιὸ συνταρακτικὸ γεγονὸςστὴ ζωὴ τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας τὰ τελευταῖα 60 χρόνια Ὁ Ἅγιος Πρωτομάρτυς Στέφανοςστὴν Ἀρναία τιμᾶται περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλον τόπο

Πρῶτον διότι εἶναι ὁ κεντρικὸς Ἐνοριακὸς ναὸς τῆς Ἀρναίας καὶ ἀπὸ τὴν δεκαετία τοῦ 1830Μητροπολιτικὸς Ναὸς τῆς Ἐπισκοπῆς Ἱερισσοῦ καὶ Ἁγίου Ὅρους

Δεύτερον διότι συνδέεται ἀμεσα μὲ τὴν ζωὴ τῆς κωμοπόλεως τῆς Ἀρναίας ἐδῶ καὶ 1500 χρό-νια ὅπως ἀπέδειξαν οἱ ἀνασκαφὲς κάτω ἀπὸ τὸν Ναό τὸ δὲ καμπαναριὸ του εἶναι τὸ σῆμα κατατεθὲντῆς Ἀρναίας μαζὶ μὲ τὸ παλιὸ Σχολεῖο

Ἄς δοῦμε ὅμως παρακάτω πῶς τιμᾶται ὁ Ἅγιος Στέφανος ἰδιαίτερα στὴν Ἀρναία1 Οἱ Πανηγύρεις Ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρος Στεφάνου γιορτάζεται στὴν Ἀρναία μὲ

τὸν πλέον πανηγυρικὸ τρόπο Στὶς 27 Δεκεμβρίου καὶ στὶς 2 Αὐγούστου Στίς 27 Δεκεμβρίου ἡμέ-ρα μνήμης τοῦ Μαρτυρίου του καί στίς 2 Αὐγούστου ἡμέρα μνήμης τῆς ἀνακομιδῆς τῶν ἹερῶνΛειψάνων του Τή δεύτερη γιορτὴ τὴν ἑορτάζουν οἱ μελλισσοκόμοι τῆς Ἀρναίας καὶ συμμετέχειὁ Σύλλογος Μελισσοκόμων Ἀρναίας laquoΟ ΑΓΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo

2 Οἱ Εἰκόνες Ἐπιβλητικὴ ἦταν ἡ εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὸ τέμπλο ποὺ ἁγιογραφήθη-κε γύρω στὰ 1840 στὸ Ἅγιον Ὅρος μαζὶ μὲ τὶς ἄλλες εἰκόνες τοῦ τέμπλου Ἄλλη σπουδαία εἰκό-να εἶναι ἡ εἰκόνα ποὺ βρισκόταν στὸ προσκυνητάρι μπαίνοντας στὸν ναό

3 Οἱ Ἀκολουθίες Ὑπάρχουν χειρόγραφες Ἀκολουθίες εἰδικὰ γιὰ τὸν Ναὸ τοῦ Ἁγ Στεφάνουτῆς Ἀρναίας

Ἀκολουθία Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας 27ης Δεκεμβρίου Ἰακώβου μοναχοῦ 1835 Ἀκολουθία Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας χειρόγραφο παλαιὸ ποὺ πρέπει νὰ γράφτηκε πρὶν ἀπὸ τὸ 1850

Ἀκολουθία 2ας Αὐγούστου Ἱ Ν Ἁγ Στεφάνου Ἀρναίας 1839 Ἡ χειρόγραφη φυλλάδα ποὺ ἔχειδιασωθεῖ εἶναι ἀντιγραφή ποὺ ἔγινε στὶς 18 Αὐγούστου 1919 ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξηροποτάμου

4 Τὰ ὀνόματα Στὴν Ἀρναία συναντοῦμε πάρα πολλούς χριστιανούς ποὺ ἔχουν τὸ ὄνομα laquoΣτέ-φανοςraquo Τὸ ὄνομα αὐτὸ τὸ συναντοῦμε σὲ ἄνδρες ἀλλὰ καὶ σὲ κάποιες γυναῖκες Δόθηκε εἴτεἀπὸ τάξιμο στὸν Ἅγιο Στέφανο εἴτε ἀπὸ πρόγονο ποὺ εἶχε αὐτὸ τὸ ὄνομα Πρέπει τουλάχιστον15 ἄνδρες καὶ κυρίως μικρὰ ἀγόρια νὰ φέρουν τὸ ὄνομα Στέφανος Πουθενὰ δὲν ὑπάρχει αὐτὸτὸ ὄνομα τόσο διαδεδομένο ὅσο στὴν Ἀρναία

5 Ἐπίσκεψη στὴν Ἀρναία Λειψάνων τοῦ Ἁγιου Στέφανου Στὴν Ἀρναία ἔχουν ἔλθει κατʼ ἀπο-κλειστικότητα Ἱερὰ Λείψανα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου προερχόμενα ἀπὸ τὸ Ἅγιον Ὅρος Παλαιότε-ρα τό 1924 ἔχει ἔλθει τὸ χέρι τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Μονὴ Κωνσταμονίτου ὅπου φυλάσ-σεται Στὴν δεκαετία τοῦ 1980 μὲ φροντίδα καὶ πρόσκληση τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Νι-κοδήμου ἐπὶ σειρὰ ἐτῶν ἐρχόταν ἡ κάρα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξενοφῶντος

6 Προσκυνήματα Ἡ ἀγάπη τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας πρὸς τὸν Ἅγιο Στέφανο τοὺς ὁδήγησεστοὺς τόπους ποὺ συνδέονται μὲ τὸ μαρτύριο καὶ τὶς γιορτὲς τοῦ Ἁγίου Στὰ πολλὰ προσκυνή-ματα ποὺ ὀργάνωσε ἡ Μητρόπολή μας στὰ Ἱεροσόλυμα πάντοτε προσκυνούσαμε στὸν τόπο τοῦμαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Τὸ 2007 ἀξιωθήκαμε καὶ κάναμε νυκτερινὴ Θεία Λειτουργία στὸτόπο τοῦ μαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἄλλο προσκύνημα ἦταν τὸ 2004 στὸ προάστειο τῆς Κων-σταντινουπόλεως Ἅγιος Στέφανος Τὸ προάστειο αὐτὸ σχετίζεται μὲ τὸ γεγονὸς τῆς μεταφορᾶςτῶν Λειψάνων τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὴν Κωνσταντινούπολη τὸ 426 ποὺ γιορτάζεται στὶς 2 Αὐγού-στου

7 Τὸ βιβλίο Ἡ ἀγάπη γιὰ τὸν Ἅγιο Στέφανο μὲ ὁδήγησε στὴ συγγραφὴ τοῦ πρώτου βιβλίουτὸ 1984 μὲ τὸν τίτλο laquoΟ ΠΡΩΤΟΜΑΡΤΥΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo Ἤδη εἶναι ἕτοιμη ἡ δεύτερη ἔκδοση ἐπαυ-ξημένη

Ἡ Ἀρναία τίμησε τὸν Ἅγιο Στέφανο ἀλλὰ καὶ ὁ Ἅγιος Στέφανος τίμησε ἀνέδειξε καὶ ἀναβάθμισετὴν Ἀρναία

23

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑΡΝΑΙΑΣ Ἡ Πολιτιστική καί Ἐπιμορφωτική

Ἑταιρεία Ἀρναίας ἀναβίωσε καί φέτοςτά καθιερωμένα πασχαλινά ἔθιμα τῆςἈρναίας Συγκεκριμένα ἔγιναν οἱ πα-ρακάτω ἐθιμικές ἐκδηλώσεις

bull Τήν Κυριακή τοῦ Πάσχα τό πρωίστήν Κεντρική Πλατεία μοιράσθηκανκόκκινα αὐγά καί τσουρέκια τραγού-δησε ἡ Χορωδία τοῦ ΚΑΠΗ Ἀρναίας καίχόρεψε τό παιδικό χορευτικό συγκρό-τητα τοῦ Δήμου

Τήν Τρίτη τοῦ Πάσχα ἀναβίωσε τό ἔθιμο τοῦlaquoΚότσμανουraquo στά ἐξωκκλήσια τοῦ Προφ Ἠλία καί τῆςἉγ Παρασκευῆς Τελέσθηκε Θ Λειτουργία στό ἐξωκ-κλήσι τοῦ Προφ Ἠλία μέ λιτανεία γύρω ἀπό αὐτό καίκέρασμα στόν ἴδιο χῶρο καί ἀκολούθησε καί σκοπο-βολή

Τό ἀπόγευμα σέ χῶρο τοῦ ἀλσυλίου τῆς Ἁγίας Πα-ρασκευῆς κοντά στό φερώνυμο ἐξωκκλήσι ἀναβίωσαντά ἔθιμα τῆς laquoΣουσαρίτσαςraquo καί τοῦ laquoΖυγίσματος τοῦἉϊ Γιώργηraquo τό ὁποῖο ὅπως εἶναι γνωστό ἀπό τήν πα-ράδοση καί ἀπό τή Βιβλιογραφία ἀναβιώνει τήν ἡμέ-ρα ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου Γεωργίου (23 Ἀπριλίου) ἤ τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὄταν ἡ γιορτή μετίθεται τότεὄπως φέτος λόγῳ Μεγάλης Τεσσα-ρακοστῆς Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquoαἰσθάνεται ἱκανοποίηση γιά τήν ὑλο-ποίηση τῆς ὑπόδειξής του νά ἀνα-βιώνει τό ἔθιμο τοῦ laquoΚότσμανουraquoκανονικά τήν τρίτη καί ὄχι τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὅπως συνέβημερικές χρονιές καί θεωρεῖ ἀνεπί-καιρη τή χρονική καί τοπική μετά-θεση τοῦ ἐθίμου τοῦ laquoΖυγίσματοςraquo (ἀπό τή δεύτερη στήν τρίτη μέρα τοῦ Πάσχα καί ἀπό τίς πλατεῖες ὅπωςπαλιότερα ἤ τήν Κεντρική Πλατεία ὅπως τά τελευταῖα 30 περίπου χρόνια στό ἄλσος τῆς Ἁγ Παρασκευῆς)Στήν ἀναβίωση τοῦ ἐθίμου συμμετεῖχε καί ὁ Ἱππικός Ὅμιλος Ἀρναίας laquoΟ ΚΕΝΤΑΥΡΟΣraquo

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ laquoΑΡΝΑΙΑraquo ΣΕ ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΑ ΣΥΛΛΕΚΤΙΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo (ΑΘΗΝΑ)

Στόν Κατάλογο τῶν συλλεκτικῶν ἀντικειμένων πούσυμμετεῖχαν σέ γραπτή δημοπρασία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛ-ΛΟΓΕΣraquo (στό τεῦχος 335Ἰούνιος 2013) ἀναγράφεται καίτό τεῦχος ἀρ 48Ἰούλ-Σεπτ 2000 τοῦ περιοδικοῦ μας (Βλεἰκόνα) Ἡ ἀναγραφή καί συμμετοχή αὐτή ἔγινε μέ πρω-τοβουλία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo πού εἶναι ἀποδέ-κτης τοῦ περιοδικοῦ μας καί ὄχι δική μας

ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΕΛΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ Ὁ Δῆμος Ἀριστοτέλη ἀποφάσισε νά προχωρήσει στή δημιουργία Μουσείου μελιοῦ στήν Ἀρναία ἕναν τόπο

᾽partνδιαφέρουσες part ἰδήσεις(Ὅσες ἀναφέρονται στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία τῆς Ἀρναίας)

24

μέ ἱστορία καί παράδοση στόν τομέα τῆς μελισσοκομίαςΤό Μουσεῖο αὐτό θά διαμορφωθεῖ καί θά λειτουργήσει σέ ἕνα ἀνακατασκευασμένο παραδοσιακό διώρο-

φο κτήριο δίπλα στήν κεντρική πλατεία τῆς κωμόπολης μέσα στόν ἱστορικό ἱστό καί πολύ κοντά στά ἤδη ὑπάρ-χοντα Μουσεῖα Λαογραφικό -Ἱστορικό καί Ὑφαντικῆς

Ἡ δημιουργία Μουσείου μελιοῦ καλύπτει ἕνα μεγάλο κενό πού ὑπάρχει στόν ἑλλαδικό χῶρο καί πρόθε-ση τοῦ Δήμου εἶναι νά δοθεῖ ἡ δυνατότητα στό κοινό (Ἕλληνες καί ξένους) νά ἐνημερωθεῖ γιά τήν ἱστορίατοῦ μελιοῦ τόν ἰδιαίτερο καί ἐπίπονο τρόπο παραγωγῆς του καί τίς καταπληκτικές ἰδιότητές του

Μέ στόχο τήν ἀνάδειξη τοῦ ἑλληνικοῦ μελιοῦ καί ἰδιαίτερα τοῦ παραγόμενου στή Χαλκιδική στοχεύεταιἡ ἐπιστημονική τεκμηρίωση τοῦ ὅλου ἐγχειρήματος καί ἡ σωστή ἀποτύπωση καί παρουσίαση τοῦ κλάδου τῆςμελισσοκομίας

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΚΟΣΜΑ ΤΟΝ ΑΙΤΩΛΟ Τήν Τετάρτη 3 Ἀπριλίου τό βράδυ στήν Ἑστία τοῦ Παγχαλκιδικοῦ Συλλόγου Θεσσαλονίκης laquoΟ ΑΡΙΣΤΟ-

ΤΕΛΗΣraquo πραγματοποιήθηκε ἡ παρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ ἀείμνηστου δασκάλου καί γαμβροῦ τῆς ἈρναίαςΚώστα Παπάζογλου μέ τίτλο laquoὉ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός ὁ Ἅγιος τῆς Παιδείαςraquo καί 200 σελίδες

Τήν παρουσίαση ἔκαναν ὁ Ἀρχιμ Χρυσόστομος Μαϊδώνης Πρωτοσύγκελλος τῆς Μητροπόλεώς μας καίὁ καθηγητής Δημ Κύρου

Ὁ π Χρυσόστομος ἀναφέρθηκε στήν προσωπικότητα τοῦ συγγραφέα καί στή διαρκῆ προσπάθεια του νάκάνει γνωστόν τόν Ἅγιο Κοσμᾶ μέ συχνές ὁμιλίες καί μέ ἀρθρογραφία στόν Τύπο καί εὐχαρίστησε τήν οἰκο-γένεια τοῦ συγγραφέα γιά τήν ἔκδοση τοῦ βιβλίου καί γιά τή δωρεά ὅλων τῶν ἀντιτύπων του στήν Ἱ ΜονήἉγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ Ἀρναίας γιά τή διάθεσή του στούς ἐνδιαφερόμενους

Ὁ Δ Κύρου ἔκανε μιά σύντομη ἀναφορά στά περιεχόμενα τοῦ βιβλίου ἐπισημαίνοντας (γιά ἐνημέρωσητῶν ἀναγνωστῶν) κάποια μικρολάθη καί τονίζοντας τίς πληροφορίες τοῦ βιβλίου γιά τήν προφητική ἱκανό-τητα καί τόν ἀγώνα τοῦ Ἁγίου γιά τήν πνευματική ἀναγέννηση τῶν ὑπόδουλων Ἑλλήνων

Ἐπιμελητής τῆς ἔκδοσης τοῦ βιβλίου εἶναι ὁ Πολυγυρινός φιλόλογος κ Ἀθαν Χριστιανός στήν ἀφαιρε-τική καί οὐσιαστική παρέμβαση τοῦ ὁποίου ὀφείλεται τό 200 σελίδων σῶμα τοῦ βιβλίου

Στήν ἐκδήλωση παραβρέθηκαν πολλά μέλη τοῦ Συλλόγου ἡ Ἀρναιώτισσα χήρα τοῦ συγγραφέα δασκάλακ Κωνσταντινιά Παναγιώτου μέ ἄλλους συγγενεῖς ὁ τ βουλευτής Χαλκιδικῆς γιατρός κ Γ Βαγιωνᾶς ἡ Ἡγου-μένη τῆς Ἱ Μ Ἁγ Κοσμᾶ Ἀρναίας Μαριάμ μέ τήν ἀδελφή Ὀλυμπιάδα ὁ Πρόεδρος τοῦ Συνδέσμου Ἱεροψαλτῶντῆς Μητροπόλεως Ἱερισσοῦ κ Ἰω Κέκερης καί ἄλλοι

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΡΝΑΙΑΣ

Στίς 25 Ἀπριλίου οἱ μαθητές τῆς Γ΄ τάξης τοῦ Γυμνασίου Ἀρναίας ἐπισκέφθηκαν μέ συνοδούς τίς καθη-γήτριες Γεωργία Σιδέρη καί Ἀκυλίνα Βουρνίτη τό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο τῆς Κωμόπολης Μετάτήν ἐπίσκεψη ἀκολούθησε συζήτηση γιά τά ἐκθέματα καί τίς ἐντυπώσεις πού αὐτά δημιούργησαν Στόχοςτῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ἦσαν ἡ γνωριμία τῶν μαθητῶν μέ τήν τοπική κουλτούρα τά παλιά εἴδη τῆς καθημερινῆςχρήσης καί τό laquoἁπτόraquo παρελθόν τοῦ τόπου τους

ΜΙΑ ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΜΑΣΣτίς 25 Ἀπριλίου ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ἐπισκέφθηκε στό Γραφεῖο του τόν Σεβ Μη-

τροπολίτη μας κ Θεόκλητο Κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψής του πρόσφερε στόν Μητροπολίτη τά βιβλία του1) Ὁδοιπορικό σώματος καί ψυχῆς στήν κορυφή τοῦ Ἄθωνα 2) Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας 3) Ὁ Ἱ Ναόςτοῦ Ἀγίου Στεφάνου 4) Ὁ Ἀρχαιολογικός χῶρος τοῦ ὑψώματος laquoΠροφήτης Ἠλίαςraquo 5) Χριστός ἐτέχθηκαί 6) Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης καί τά Ἀνάτυπα ἀπό ΠρακτικάΣυνεδρίων μέ ἐργασίες του 1) Σχέσεις τῆς Θάσου μέ τή Χαλκιδική καί τό Ἅγιον Ὄρος 2) Τά πατρυδωνυμι-κά τῆς Χαλκιδικῆς καί 3) Ἐκδηλώσεις πού ἀναβιώνουν καί παραμένουν στήν Ἀρναία

Ὡς ἀντίδωρο ὁ Μητροπολίτης τοῦ πρόσφερε τό βιβλίο του laquoἘκκλησία Ὁ αὐθεντικός φύλακας καί ἑρμη-νευτής τῆς Ἁγίας Γραφῆςraquo Ἀθήνα 1998 σσ 350 καί τό βιβλίο τῆς Γεωργίας Κουνάβη laquoἉγίου Ἰωάννου τοῦΧρυσοστόμου Λόγος παραινετικός πρός ἀποφυγήν τῆς ἀπογνώσεωςraquo Ἀθήνα σσ 100

Ἐπίσης κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ὁ Ἐκδότης -Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ ἔθεσε ὑπόψη τοῦΜητροπολίτη μας τό θέμα τῆς κατάργησης δύο ἐκκλησιαστικῶν ἐθίμων μέ τό ὁποῖο (θέμα) τό περιοδικό ἀσχο-λήθηκε σέ ἀρκετά τεύχη του (87-892011 καί 90-93 2012) δηλ τῆς (ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης) τε-λετῆς τῆς Ἀναστάσεως πού γινόταν παλιότερα στήν κεντρική πλατεία καί τά τελευταῖα χρόνια γίνεται στόχοροστάσι καί τῶν κεριῶν τῶν Κηδειῶν καί τῶν Μνημοσύνων πού παλιότερα τά κρατοῦσαν οἱ πιστοί ἀναμ-μένα στά χέρια τους κατά τήν διάρκεια τῶν Ακολουθιῶν αὐτῶν καί τά τελευταῖα χρόνια τά ἐναποθέτουν ἀνα-

25

μένα στά κηροστάσια κατά τήν εἴσοδό τους στόν Ναό τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καίἑορτές πού ὁ ἦχος της δέν εἶναι πάντα ὁ παραδοσιακός ἀλλά ἀρκετές φορές παρεμβάλλονται καί ἄλλα ἠχη-τικά προγράμματα τά ὁποῖα θορυβοῦν ὑπερβαλλόντως καί ὡς ἐκ τούτου ἐνοχλοῦν τούς ἀκούοντες καί τόθέμα τῆς κατασκευῆς καί τοποθέτησης ἐπιγραφῶν στήν εἴσοδο τοῦ αὔλειου χώρου καί στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦοἱ ὁποῖες θά ἀναγράφουν τή φράση ΙΕΡΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ

Γιά τό ἔθιμο τῆς τελετῆς τῆς ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης τελετῆς τῆς Ἀναστάσεως τό βράδυ τοῦΜεγ Σαββάτου ὁ Σεβασμιώτατος ἀφοῦ ἐνημερώθηκε συμπληρωματικά ὅσον ἀφορᾶ στήν κωδωνοκρουσίαπού ἀρχίζει ἀμέσως μετά τήν ἔναρξη τῆς ψαλμωδίας τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo μέ ἀποτέλεσμα νά μή τό ἀκούειὁ συγκεντρωμένος στόν χῶρο λαός εἶπε ὅτι ἐπιλἐχθηκε ὁ χῶρος αὐτός ἴσως γιά νά τιμηθεῖ τό Δημαρχεῖοἀλλά καί γιά τεχνικούς λόγους καί ἀφοῦ κάλεσε τόν ἐφημέριο καί τόν διάκονο τοῦ Ναοῦ ἔδωσε ἐντολή ἡκωδωνοκρουσία ἀπό φέτος νά ἀρχίζει μετά τήν ψαλμωδία τοῦ πρώτου ἀκούσματος τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo

Γιά τό ἔθιμο τῆς ἀφῆς τῶν κεριῶν στίς Κηδεῖες καί στά Μνημόσυνα εἶπε ὅτι θά θέσει τό θέμα στούς ἐφη-μερίους τῶν Ναῶν καί ἡ ἐφαρμογή-τήρηση-ὑλοποίηση τοῦ ἐθίμου θά ἐπαφίεται στίς ἀποφάσεις τῶν Ἐκκλη-σιαστικῶν Συμβουλίων

Γιά τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καί τίς γιορτές εἶπε ὅτι θά προσπαθήσει νά βρεῖ προ-γράμματα παραδοσιακῆς-ἁγιορειτικῆς κωδωνοκρουσίας

Τέλος γιά τό θέμα τῶν ἐνημερωτικῶν ἐπιγραφῶν στίς εἰσόδους τοῦ Ναοῦ εἶπε ὅτι θά φροντίσει νά το-ποθετηθοῦν σύντομα καλλιτεχνικές ἐπιγραφές

Στό τέλος τῆς ἐπίσκεψης ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ζήτησε ἀπό τόν Μητροπολίτη νά ἀνα-νεώσει τήν laquoεὐλογίαraquo (ἄδεια) πού εἶχε ἀπό τόν μακαριστό Μητροπολίτη Νικόδημο γιά τή συνέχιση τῆς ἔρευ-νας στό παλαιό Ἀρχεῖο τῆς Μητροπόλεως Ἡ ἀνανέωση πραγματοποιήθηκε χωρίς δεύτερη κουβέντα

Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo εὐχαριστεῖ θερμότατα τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας γιά τή συνεργασία καίεὔχεται αὐτή νά συνεχισθεῖ ἐποικοδομητικά

ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΟΥ 1912 Στίς 28 Ἀπριλίου ἀνήμερα τῆς Κυριακῆς τῶν Βαΐων καί ὥρα 12 οἱ μαθητές τῆς Γ΄ Τάξης τοῦ Γυμνασίου

Ἀρναίας παρουσίασαν ἕνα ὡραῖο ἀφιέρωμα στήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας καί τῆς Βόρειας Χαλκιδικῆς μέτήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 100 ἐτῶν ἀπό αὐτήν στόν Ραδιοφωνικό Σταθμό τῆς Μητροπόλεώς μας Μέτήν παρουσίαση αὐτή τό Γυμνάσιο Ἀρναίας μέ ὅραμα ἕνα σχολεῖο ἀνοιχτό στήν Κοινωνία καί τά ἐρεθίσμα-τά της θέλησε νά τιμήσει τήν λαμπρή ἐπέτειο τῆς Ἀπελευθέρωσης κάνοντας ἕνα ἀκόμη βῆμα πρός τό εὐρύ-τερο κοινό μετά τήν ἔκδοση καί κυκλοφορία τοῦ ἱστορικοῦ Ἡμερολογίου τοῦ 2013 Ὑπεύθυνη τῆς ἐκδήλω-σις ἦταν ἡ φιλόλογος καθηγήτρια τοῦ Γυμνασίου κ Γεωργία Σιδέρη Συμπαραστάτες στήν παραπάνω προσπάθειαστάθηκαν ὁ Σεβ Μητροπολίτης μας κ Θεόκλητος καί ὁ διάκονος π Γεώργιος Τρικκαλιώτης

Τό ἀφιέρωμα περιλάμβανε ἀφιέρωμα στούς Προσκόπους (στρατιωτικά ἀνταρτικά σώματα) πού ἔδιωξαντούς Τούρκους ἀπό τή Χαλκιδική τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1912 στόν Ταγματάρχη Γεώργιο Κολοκοτρώνη Διοικητῆτοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶν τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ πού ἀπελευθέρωσε τυπικά καί ἐπίσημα τή Χαλκιδική στίς2 Νοεμβρίου στόν ἀνθυπολοχαγό Ἰωάννη Ἀλεξάκη πού ἐπικεφαλῆς Τμήματος τοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶνἀπελευθέρωσε εἰδικά τήν Ἀρναία καί τή Βόρεια Χαλκιδική τήν ἴδια μέρα καί στόν τότε ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη πού ἔπαιξε σημαντικό ρόλο τίς δύσκολες ἐκεῖνες μέρες τῆς βίαιης ἀπομάκρυν-σης τῶν Τούρκων ἀπό τά χωριά τῆς Β Χαλκιδικῆς

Τό ἀφιέρωμα ἦταν ἐπενδυμένο μουσικά μέ τραγούδια τῶν Ἀπόστολου Καλδάρα Μίκη Θεοδωράκη Δή-μου Μούτση Διονύση Σαββόπουλου Μάνου Χατζηδάκη Εὐανθ Ρεμπούτσικα καί Νίκου Ξυλούρη

Στόχοι αὐτῆς τῆς ἀφιερωματικῆς ραδιοφωνικῆς ἐκπομπῆς ἦσαν α΄) Ἡ ἐνδελεχέστερη προσέγγιση τοῦ ἱστο-ρικοῦ ὑλικοῦ β΄) ἡ βιωματική προσέγγιση μιᾶς ραδιοφωνικῆς μετάδοσης γ΄) ἡ γνωριμία μέ μνημειώδη ἔργατῆς ἑλληνικῆς μουσικῆς ἔκφρασης καί τούς δημιουργούς τῶν ἔργων και δ΄) ἡ ἀνάδειξη τοῦ ρόλου τοῦ σχο-λείου καί τῆς ἐκπαίδευσης γενικώτερα στήν τοπική κοινωνία ἀλλά καί στήν εὐρύτερη περιοχή τῆς Χαλκιδικῆς

ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΠΛΑΤΕΙΑΣ Οἱ ἐργασίες γιά τήν ἀνάπλαση καί διαμόρφωση τῆς Πλατείας πού βρίσκεται ἀνάμεσα στά Μουσεῖα Ἱστο-

ρικό-Λαογραφικό καί Ὑφαντικῆς καί τῶν παρακείμενων κοινόχρηστων χώρων βρίσκονται στή φάση ὁλο-κλήρωσής τους

Πρέπει νά σημειώσουμε ὅτι ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη τοῦ παραπάνω ἔργου καί ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη γιάτήν ἀποκατάσταση τῆς διώροφης παραδοσιακῆς οἰκίας ὅπου στεγάζεται τό Μουσεῖο Ὑφαντικῆς ἐκπονήθη-καν ἀπό τόν συμπατριώτη μας Ἀρχιτέκτονα Μηχανικό κ Δημ Κ Ἀλεξάνδρου καί ἐγκρίθηκαν ἀπό τήν Δ΄ Ἐφο-ρία Νεωτέρων Μνημείων (ἕδρα Θεσσαλονίκη)

26

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Στό τεῦχος 972012 (σελ 18) γρά-ψαμε τήν εἴδηση ὅτι μέ πρωτοβουλία καίἀπόφαση τοῦ Δήμου μας δημιουργή-θηκαν ἐπισκέψιμες πολιτιστικές δια-δρομές στόν παραδοσιακό οἰκισμό τῆςκωμόπολης μέ τήν τοποθέτηση φωτο-γραφικῶν ἐπιγραφῶν σέ παραδοσιακάκτίρια καί ξύλινων πινακίδων σήμανσης τῶνδιαδρομῶν

Συμπληρώνοντας τό θέμα γιά τό ση-μαντικό αὐτό ἔργο σημειώνουμε τά παρα-κάτω ἐνδιαφέροντα

bull Σέ κεντρικό σημεῖο τῆς κωμόπολης καίἰδιαίτερα στό τρίγωνο τῶν δύο Μουσείωντοῦ ἱστορικοῦ ἱστοῦ παρουσιάσθηκε ἕναΘΕΜΑ πού ἀναφέρεται στά παλιά ἐπαγ-γέλματά της γιά ἐνημέρωση τῶν νέων τηςκαί τῶν ἐπισκεπτῶν Ἡ θεματική αὐτή πα-ρουσίαση ἔχει ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον ἀπότούς ξένους καί ἀπό τούς ντόπιους πούὁδηγοῦν ἐκεῖ τά παιδιά καί τά ἐγγόνια τουςγιά ἐνημέρωση (Βλέπε εἰκόνα)

bull Γιά πρώτη φορά ἡ Ἀρναία ἀπέκτησετόν δικό της χάρτη Ἔχει διαστάσεις 50Χ70ἑκ καί ἀναδιπλώνεται Ἡ πρώτη ἐκτύπωσηἔγινε στά ἑλληνικά σέ 10000 τεμάχια καίδιανέμεται δωρεάν ἀπό τόν Ἀπρίλιο τοῦ2012 μέ πρώτη παρουσίαση στό περσινό πα-νηγύρι τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς (26 Ἰουλί-ου)

Ἡ ποιότητα καί οἱ πληροφορίες πού πε-ριέχει ἱκανοποιοῦν καί τόν πιό ἀπαιτητικόἐπισκέπτη ἀπό τά μουσεῖα τίς διαδρομέςτά προϊόντα τίς ἐκδηλώσεις τήν Ἱστορίακαί τόν πολιτισμό τοῦ τόπου Ἀποτέλεσεκαί ἀποτελεῖ συνοδευτικό γιά τόν ἐπισκέ-πτη καθώς καί ἐργαλεῖα ξενάγησης ὥστενά γνωρίσει τόν τόπο

Ἡ ποιότητα καί ἡ λειτουργία του συν -αγωνίζονται ἀντίστοιχους χάρτες μεγάλωνπόλεων τοῦ ἐξωτερικοῦ Ἤδη τό 2013 γί-νεται ἡ δεύτερη ἀνατύπωσή του στά ἑλλη-νικά ἀλλά καί γιά πρώτη φορά στά ἀγγλι-κά (Βλέπε εἰκόνα)

bull Στήν ἀρχή στό τέλος καί ἐνδιάμεσατῶν πολιτιστικῶν διαδρομῶν τοῦ οἰκισμοῦτοποθετήθηκαν στά κτίρια σέ κομβικάσημεῖα ἐπιτοίχειοι χάρτες (ὅμοιοι μέ τούςπαραπάνω χάρτινους) μέ τίς διαδρομέςὥστε ὁ ἐπισκέπτης νά ἔχει εἰκόνες τῶν δια-δρομῶν καί τό σημεῖο πού βρίσκεται (βλέ-πε εἰκόνα)

27

῾Η ᾽Αλληλογραφία microας

∆∆ΙΙΑΑΛΛΟΟΓΓΟΟΣΣ ΜΜΕΕ ΤΤΟΟΥΥΣΣ ΑΑΝΝΑΑΓΓΝΝΩΩΣΣΤΤΕΕΣΣ ΜΜΑΑΣΣ ΚΚΑΑΙΙ ΤΤΟΟ ΠΠΕΕΡΡΙΙΟΟ∆∆ΙΙΚΚΟΟ ΜΜΑΑΣΣ

ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ-ΕΓΓΡΑΦΑbull Ἀπό τόν συμπολίτη μας καί γαμβρό τῆς Ἀρναίας δασολόγο (ἐν συντάξει) κ Νικ Κανελλόπουλο πήραμε (Ἀρναία

173) τήν παρακάτω laquoΠαπαδιαμαντίζουσαraquo καί ἐνδιαφέρουσα ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηΧαρά στήν ὑπομονή σου διά τήν συνέχισιν τῆς πολυσχιδοῦς πολυμεροῦς ἐκδόσεως πολυφρόντιδος ἐν μέσῳ

καιρῶν καθόλου εὐνοϊκῶν αὐχμηρῶν μάλλον λίανΟἱ τίς τύχες τοῦ κόσμου σήμερα διαχειριζόμενοι ἀρνοῦνται πεισμόνως νά ἐμπεδώσουν τοῦτο τό ἁπλόν πού

βεβαίως καί τό μέγιστον ζητούμενον εἶναι Ἡ περιβόητος περιλάλητος κρίσις κύριοι πρωτίστως εἶναι ΗΘΙΚΗΦωνάζουν νιαουρίζουν ἐπί τῶν κεράμων γαλές τεσσαράκοντα καί λέγομεν ὄτι τά καθαρά νιάου νιάου τῶν ψι-ψίνων ἀπό ἀλεκτορίδια εἶναι καί ἀλέκτορες Ἀλλά ἄς ἔλθωμε εἰς τά τοῦ οἴκου μας καί δή τά τῆς παιδείας Τάἀρχαῖα καταργήσαμε τήν ἑλληνική βαραθρώσαμε μονοτονικόν ἐφεύραμε Παπαδιαμάντην νά μεταφράσωμεμᾶς ἐμάρανε Ἀχιλλέαν πρό πολλοῦ ἐτυμβεύσαμε Τζάρτζανον καί ἐν τέλει ἡσυχάσαμε

Διάβασα τόν ἐπικήδειον ὄχι τοῦ Ἰωάννη Κονδυλάκη ἀλλά λόγον πού ἐκφώνησε ἐπικήδειον κάποιο ἄγνωστονὄπως γράφεται πρόσωπον διά κάποιον ἐξέχοντα Λιαριγκοβινό θανόντα τό 1886 Χαρακτηρίζει τόν ἐκλιπόνταἄνδρα - ρέκτην μεγαλοπράγμονα καί σταθερόν Κείμενον ἀποπνέον ἄρωμα ἀθανάτου γλώσσης ἑλληνικῆς ἔνθαἡ εὐφωνία ἠ λεπτότης ἡ χάρις καί καλλιέπεια θέλγουν

Εἰς τόν ἐκφωνήσατα λόγον τοιοῦτον εὖγε Εὖγε καί εἰς τόν τωρινόν ἄνδρα ρέκτην πολυπράγμονα καί στα-θερόν θαρρούντως ἀντιμετωπίζων τήν μεγίστην ἀπώλειαν συζύγου λατρευτῆς ἐπιμένων ἀξιοθαυμάστως εἰςτήν μεγίστην προσφοράν τήν σπουδαίαν ἔκδοσιν συνεχίζων laquoΑΡΝΑΙΑraquo

Μετά τιμῆςΝικόλαος Β Κανελλόπουλος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νικόλαε σʼ εὐχαριστοῦμε πολύ γιά τά καλά σου λόγια (καί laquoἐν ἀρχῇraquo καί laquoἐν τέλειraquo)ἀλλά ὑπερβαλλόντως λεγόμενα Ὄντως laquoἡ κρίσις πρωτίστως εἶναι ἠθικήraquo ἀλλά δέν μᾶς συμφέρει νά τό πα-ραδεχθοῦμε καί ἔτσι ὁ διάβολος πανηγυρίζει

bull Ὁ γνωστός ἱστορικός ἐρευνητής τῆς Βέροιας δικηγόρος καί τέως βουλευτής κ Γεώργιος Χιονίδης μᾶς ἔστει-λε (Βέροια 26) τήν παρακάτω ποικιλοτρόπως ἐνισχυτική τῶν προσπαθειῶν μας ἐπιστολή

Φίλε κ ΔΘ Κύρουlaquoἐκ τοῦ ὑστερήματοςraquo τῆς ἰσχνῆς ἤδη συντάξεώς μου ὡς δικηγόρου (γιά τά ταχυδρομικά τέλη τουλάχι-

στον)Σέ θαυμάζω γιά τό κουράγιο σου γιά τήν ἐξαίρετη (σέ ποιότητα καί ἀποτελέσματα) προσπάθειά σου πού μέ

συγκινεῖ διότι μία σχετικῶς μικρή περιοχή ἔχει πανελλήνια προβολή μέ τόν συνεχῆ τιτάνιο ἀγώνα σου ἑνόςἀτόμου ἀδύναμου laquoμικροῦraquo ἀντιπάλου στό laquoμέγαraquo κατεστημένο Συνέχισε λοιπόν νά ἀγωνίζεσαι γιά τή διά-δοση τῆς Παραδόσεως

Θερμά καί εἰλικρινῆ συγχαρητήριαΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε θερμότατα ἀγαπητέ κ Γ Χιονίδη γιά τή συνδρομή σας καί γιά τά καλά σας

λόγια ἐνέργειες πού μᾶς ἐνισχύουν γιά τή συνέχιση τῶν ἰσχνῶν προσπαθειῶν μας γιά τήν προβολή τῆς ὄμορ-φης Ἀρναίας Ὑγιαίνετε

bull Ἀπό τόν Λαρισαῖο συγγραφέα κ Νικόλαο Ἀθ Παπαθεοδώρου πήραμε (Λάρισα 46) τήν παρακάτω ἐπιστολήκ Κύρου

Εὐχαριστῶ πολύ γιά τήν ἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τό ὁποῖο φθάνει ἀνελλιπῶς στό σπίτι μου στήΛάρισα κάθε τρίμηνο Σάν ἀντίδωρο αὐτῆς τῆς εὐγενικῆς σας προσφορᾶς σᾶς ἀποστέλλω τό τελευταῖο μου βι-

28

βλίο πού κυκλοφόρησε πρίν λίγους μῆνες Ὅπως θά ἀντιληφθεῖτε εἶναι μία ἔρευνα πού ἔκανα στίς Μηλιές τοῦΠηλίου καί ἡ ὁποία διήρκεσε πάνω ἀπό δύο χρόνια Ἀντικείμενό της ἔχει τήν παρουσία τοῦ γνωστοῦ λαϊκοῦ ζω-γράφου Θεόφιλου Χατζημιχαήλ στό διάστημα 1897-1900 στίς Μηλιές Εἶναι μία περίοδος τῆς ζωῆς του σχετικάἄγνωστη μέχρι σήμερα στούς φιλότεχνους ἀλλά πολύ παραγωγική γιά τόν ζωγράφο ἰδίως σέ θρησκευτικές πα-ραστάσεις Ὅπως θά δεῖτε ἐντοπίσθηκαν 13 ἐντελῶς ἄγνωστα ἔργα του τά πιό παλιότερα πού ὑπάρχουνΜέχρι σήμερα γνωρίζαμε ὅτι τό παλαιότερο χρονολογημένο ἔργο του ἦταν τοῦ 1899 Ὅμως τά περισσότεραἀπό τά ἔργα πού ἀποκαλύφθηκαν στίς Μηλιές εἶναι τοῦ 1897 μέ 1898 μάλιστα ἕνα ἀπʼ αὐτά τό μοναδικό μέχρισήμερα τό ὑπογράφει μέ τό οἰκογενειακό του ὄνομα Θεόφιλος Γαβριήλ Κεφάλας 1897

Μέ μεγάλη ἐκτίμηση στό ἔργο σαςΦιλικά

Νικόλαος Ἀθ ΠαπαθεοδώρουΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Παπαθεοδώρου γιά τή δική σας εὐγενική προσφορά τοῦ ἐνδια-

φέροντος βιβλίου σας γιά τόν ζωγράφο Θεόφιλο καί τήν συμπληρωματική ζωγραφική του παραγωγή πού ἐντο-πίσατε στίς Μηλιές καί παρουσιάζετε

bull Ἡ Βιβλιοθήκη τοῦ Τμήματος Γλώσσας Φιλολογίας καί Πολιτισμοῦ Παρευξείνιων Χωρῶν τοῦ ΔημοκριτείουΠανεπιστημίου Θράκης μᾶς ἔστειλε (Κομοτινή 66) τήν παρακάτω εὐχαριστήρια ἐπιστολή

Σημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Πρόεδρε γιά τό τιμητικό γιά μᾶς αἴτημά σαςbull Ἡ καταξιωμένη Δραμινή λογοτέχνιδα κ Νόρα Κωνσταντινίδου μᾶς ἔστειλε (Δράμα 76) τήν παρακάτω φι-

λοαρναιώτικη καί καλλιγραφημένη ἐπιστολή

29

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητή κ Νόρα Κωνσταντινίδου τό laquoἀντίτιμοraquo γιά τίς ὡς τώρα ἀπολαυές σας ἀπό τήνἀνάγνωση τοῦ περιοδικοῦ μας δέν εἶναι laquoμικρόraquo διότι συμπληρώνεται μέ τά πολύτιμα γραφόμενά σας καί τόκάνουν laquoμέγαraquo Γιʼ αὐτό σᾶς εὐχαριστοῦμε θερμά

bull Ἀπό τόν Διευθυντή τοῦ ἱστορικοῦ περιοδικοῦ laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo φιλόλογο καί συγγραφέα κ Νίκο Χρ Ἀλιμπράν-τη πήραμε (Ὑμηττός 166) τήν παρακάτω ἐπιστολή πού προκαλεῖ μεγάλη λύπη στούς φίλους τῆς Πάρου καί τῆςἹστορίας της καί στούς ἀνθρώπους πού ἐκδίδουν παρόμοια περιοδικά

Ἀγαπητε κύριε ΚύρουΓιά λόγους οἰκονομίας ἔχω ἤδη σταματήσει νά ἀποστέλλω τιμητικά τά laquoΠαριανάraquo σέ πολλά ἔντυπα πού τά

ἐλάμβαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ὅπως ἔγινε τώρα καί μέ τό δικό σας ἔντυποΓιʼ αὐτό σᾶς παρακαλῶ ἐάν θέλετε νά μή μοῦ στέλλετε πλέον τήν laquoἈρναίαraquo πού εἶναι πράγματι χρήσιμο

καί πολύτιμο ἔντυπο πού συμβάλλει στήν ἱστορία τῆς περιοχῆς σας καί προβάλλει τήν πολιτιστική καί κοινω-νική καί ἀρχιτεκτονική κληρονομιά τοῦ τόπου

Σᾶς συγχαίρω γιά τήν προσφορά σας τήν ποικίλη καί εὔχομαι κάθε καλό καί ὑγεία καί συνέχιση τῶν ὡραίωνπνευματικῶν ἀγώνων σας

Μέ ἰδιαίτερη ἐκτίμησηΝ Ἀλιμπράντης

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη αἰσθανόμαστε μεγάλη λύπη διότι τό πολύ σημαντικό καί ἐπί πολλάχρόνια ἐκδιδόμενο περιοδικό σας ἀναγκάζεται λόγω τῆς πανελλήνιας οἰκονομικῆς κρίσης καί τῆς ἀδικαιολό-γητης αὔξησης τῶν ταχυδρομικῶν τελῶν νά διακόψει τήν τιμητική ἀποστολή του σέ πολλά ἔντυπα πού τό λάμ-βαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ἀνάμεσα στά ὁποῖα καί τό δικό μας

Ἐμεῖς ἀντιδρώντας ἀπέναντι σʼ αὐτούς πού ἀναγκάζουν σημαντικά καί μακρόβια ἔντυπα τέτοιου κυρίως πε-ριεχομένου νά διακόπτουν τήν πνευματική ἐπικοινωνία τους μέ ἄλλα παρόμοια ἔντυπα δέν θά διακόψουμε τήνἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ μας στά laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo καί ἤδη βρήκαμε τρόπο νά λαμβάνουμε τό περιοδικό σας χωρίςνα ὑποβάλλεσθε σέ ἔξοδα ἀποστολῆς

Ἐλπίζουμε ἐπίσης καί εὐχόμαστε ἡ ἀκούσια αὐτή ἐκ μέρους σας διακοπή ἀποστολῆς τοῦ περιοδικοῦ σας σέἄλλα ἔντυπα νά εἶναι σύντομη σύν Θεῷ πού ἴσως μᾶς λυπηθεῖ ὡς Ἕλληνες καί μᾶς ἀπελευθερώσει ἀπό τόνζυγό τῆς διηπειρωτικῆς δικτατορικῆς οἰκονομικῆς διακυβέρνησης (ΕΕ-ΔΝΤ-ΕΚΤ)

Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη ἔρρωσθε ἐλπίζοντες ὅσο ζῆτε κατά τό λατινικό ἀπόφθεγμα laquoDum spiro speroraquoΕὐχαριστοῦμε γιά τά καλά σας λόγια καί γιά τίς εὐχές σας

bull Ἀπό τόν Σερραῖο φίλο καί συνάδελφο κ Νίκο Κατσαμάνη πήραμε (Σέρρες 166) τήν παρακάτω ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηἘδῶ καί τουλάχιστον 20 χρόνια ἔχω τή χαρά νά διαβάζω τό τόσο ἀγαπημένο καί χρήσιμο περιοδικό laquoἈρναίαraquo

Ἀγάπησα παράλληλα καί τήν ὄμορφη κωμόπολη τήν ὁποία ἐπισκέπτομαι συχνάΣυμμεριζόμενος καί τήν ἀγωνία σου καί τούς προβληματισμούς σου ὅπως καταφαίνεται στήν ἀνοιχτή ἐπι-

στολή τοῦ τεύχους 98 Ἰανουάριος-Μάρτιος 2013 σπεύδω νά σέ διαβεβαιώσω ὅτι στό βαθμό πού μοῦ ἀναλο-γεῖ θά συμβάλλω στή συνέχιση τῆς ἔκδοσης καί διάδοσης τῆς Ἀρναίας

Ἡ προσπάθειά σου νά διασώσεις ὅτι σχετίζεται μέ τήν πολιτιστική κληρονομιά τῆς περιοχῆς σου μέ συγκι-νεῖ Σέ μιά ἐποχή ὄπου πλήττεται (στό πλαίσιο τῆς παγκοσμιοποίησης) ἡ ἱστορική καί κατʼ ἐπέκταση ἡ Ἐθνικήμνήμη ἡ φωνή σου εἶναι ἀπαραίτητη Προσωπικά στίς σελίδες τοῦ περιοδικοῦ βρίσκω πολλά καί ἐνδιαφέρονταστοιχεῖα τά ὁποῖα ἀξιοποιῶ ἐργαζόμενος ὡς φιλόλογος στό 1ο Γεν Λύκειο Σερρῶν

Πιστεύω πώς ἡ πορεία τῆς ldquoἈρναίαςrdquo δέ θά ἀνακοπεῖ πρός τέρψιν τῶν φίλων τηςὈφείλω τέλος νά σʼ εὐχαριστήσω πού ἀδιαλείπτως μοῦ ἀποστέλλεις τό περιοδικό

Μέ ἐκτίμησηΚατσαμάνης Νικόλαος φιλόλογος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νίκο σʼ εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς γιά τά φιλοαρναιώτικα αἰσθήματά σου καί τά καλάσου λόγια γιά τό περιοδικό μας στοιχεῖα τοῦ ὀποίου σέ βοηθοῦν στό ἐκπαιδευτικό σχολικό ἔργο σου Ὄντωςπλήττεται ἡ ἱστορική καί ἐθνική μνήμη ἀφοῦ Ἕλληνες καί μάλιστα πολιτικοί πού τάχα ἀγωνίζονται laquoγιά τόκαλό τοῦ τόπουlaquo χαρακτηρίζουν τή Μικρασιατική καταστροφή ἁπλά ὡς laquoσυνωστισμόraquo στό λιμάνι τῆς Σμύρνηςτόν στρατό τοῦ Θ Κολοκοκτρώνη laquoὀρδέςraquo ἀρνοῦνται τήν ὕπαρξη τοῦ χοροῦ τοῦ Ζαλόγγου διακηρύσσουν ὄτιμέ τούς Τούρκους στά χρόνια τῆς σκλαβιᾶς περνούσαμε καλά δέν τούς ἐνδιαφέρει ἄν οἱ Σκοπιανοί χρησι-μοποιοῦν ἐπίσημα τό ὄνομα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ὡς ὀνομασία τοῦ κρατιδίου τους καί λένε καί πράττουν ἕνα σωρόἄλλα σέ βάρος τῆς χώρας μας Ἐμεῖς κάνοντας τό καθῆκον μας θά συνεχίζουμε ὅσο ὑπάρχει laquoἄνωθενraquo θέλημακαί laquoκάτωθενraquo ἠθική καί (κυρίως) οἰκονομική συμπαράσταση νά laquoχτυποῦμε τή λύραraquo

30

∆ΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ(Ὅσα ἀναφέρονται σέ τίτλους στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία της)

Ἐπιμέλεια Δημ Θ Κύρουbull Ἡ ἐφημερίδα laquoΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΝΑ ΝΕΑraquo (Παλαιοχώρι) φ

21Ἀπρ-Ἰούν 2012 σ 14 γράφειraquondash Ἀθαν Αὐγερινοῦ Παλιοί Χάρτες τῆς Χαλκιδικῆς [Δη-

μοσιεύονται 4 παλαιοί Χάρτες τῶν ἐτῶν 1740 (γερμανικός)1827 (γαλλικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) 1862 (γαλ-λικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) καί 1829 (ἰταλικόςὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Liaringove)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΘΕΜΑraquo (Χαλκιδικῆς) γράφειndashΠρόταση τοῦ Δ Κύρου γιά κοινό ἑορτασμό τῶν 100 ἐτῶν

ἐλεύθερης Ἀρναίας καί τῶν 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἴδρυση τοῦΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου φ 1126-9-2012 σ 9

ndashὉμιλία στήν Ἀρναία - 1 Νοεμβρίου 2009 Ἡ Ἀπε λευθέ-ρωση τῆς Ἀρναίας καί ὁλόκληρης τῆς Χαλκιδικῆς - Καί πα-ρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ Δ Κύρου laquoἩ Ἀπελευθέρωση τῆςἈρναίας καί τῆς Βόρ Χαλκιδικῆς ἀπό τόν Τουρκικό ζυγό(1912) καί οἱ πρῶτες ἡμέρες ἐλεύθερη ζωῆςraquo [Πρόκειται γιάτήν ὁμιλία τοῦ κ Γ Ζωγραφάκη τήν 1η Νοεμβρίου 2009 στήνἈρναία πού δημοσιεύθηκε στό περιοδικό μας (τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σσ 8-14) καί κυκλοφορεῖ στό Διαδίκτυο ἀπʼ ὅπουἁλιεύθηκε καί δημοσιεύθηκε στήν ἐφημερίδα μέ τόν ἐπί-τιτλο laquoἈφιέρωμα στά 100 χρόνια ἐλεύθερης Χαλκιδικῆςraquo]φ 11818-10-2012 σσ 3-9

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Βο ρειοανα-τολικῆς Χαλκιδικῆς ἀπό τόν τουρκικό ζυγό τό 1912 καί Ἀνω-νύμου Ἀφιέρωμα στόν κληρικό ἐξ Ἀρναίας Διονύσιο Κυρά-τσο (1923-2005) πρώην Μητροπολίτη Δράμας φ 11925-10-2012 σσ 3 καί 5

ndash(Σύνταξης) ῾Εορτασμός ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας(Δημοσιεύεται τό Πρόγραμμα τῶν ἐκδηλώσεων γιά τά 100χρόνια ἀπό τήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας) φ 1201-11-2012 σ 9

ndash(Σύνταξης) Μέ δόξα καί τιμή ἑορτάστηκαν τά 100 χρό-νια Ἐλευθερίας τῆς Ἀρναίας (Χωρίς κείμενο ἀλλά μόνο μέμία φωτογραφία τμήματος τοῦ μνημείου τῆς Ἀπελευθέρω-σης μέ τήν ἐπιγραφή laquoΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣ bullΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ1912raquo πού ὑπάρχει ἐκεῖ) φ 1218-11-2012 σ 2

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoEBΔΟΜΑΔΙAIAraquo (Χαλκιδικῆς) (φ 29-10-2012 σ 6) γράφει

ndashἩ Ἱστορία τῆς Ἀρναίας μέσα ἀπό τά μουσεῖα της Ξα-κουστά μέχρι τά Βαλκάνια τά τοπικά ὑφαντά (Ἀναφέρεταιστό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο καί στό ΜουσεῖοὙφαντικῆς Ἀρναίας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΚΑΣΣΑΝΔΡΑraquo στό φ 20723-10-2012 σ6 γράφει

ndash (Σύνταξης) Ὑπογράφηκε ἡ σύμβαση γιά τήν κατασκευή

τοῦ ἔργου laquoἈνάπλαση πλατείας Μουσείου Ὑφαντικῆς(πρώην Γιαννούδενας) καί παρακείμενων κοινόχρηστων χώ-ρων ΔΚ Ἀρναίας Δήμου Ἀριστοτέληraquo προϋπολογισμοῦ11823099 εὐρώ Ξεκινᾶ ἡ ἐκτέλεση τοῦ ἔργου καί στό φ20815-1-2013 σ 9 γράφει

ndash Ἑορτάσθηκε στήν Ἀρναία ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρω-τομάρτυρος Στεφάνου καί τά 200 χρόνια τῆς ἀνέγερσηςτοῦ Ναοῦ 1812-2012

bull Τό περιοδικό laquoΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑraquo (Θεσσαλονίκη) τχ475Σεπτ-Ὀκτ 2012 σσ 280-282 γράφει

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ὁ Μακεδονικός Ἀγώνας Α΄ Γε-νικά (Στή σελ 282 γίνεται ἀναφορά στούς Ἀρναιῶτεςἀδελφούς ταγματάρχη Μαυρουδῆ καί γιά τόν ΘεοχάρηΓερογιάννη οἱ ὀποῖοι τό 1902 εἶχαν ἱδρύσει στήν Ἀθήναὅπου ἔμεναν τόν κεντρικό Μακεδονικό Σύλλογο ὁὀποῖος ἐνημέρωνε τούς ἐλεύθερους Ἕλληνες γιά τάσυμβαίνοντα στή Μακεδονία καί στρατολογῶντας ἐθε-λοντές ἔστελνε ὀλιγομελῆ στρατιωτικά ἀνταρτικά σώ-ματα στή δεινοπαθοῦσα ἀπό τούς Τούρκους καί τούςΒουλγάρους Μακεδονία)

bull Τό περιοδικό laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo στό τχ 71Σεπτ-Ὀκτ 2012γράφει

ndashΓιώργου Ζωγραφάκη 2 Νοεμβρίου 1912 Ἡ ἐπίσημη ἀπε-λευθέρωση τῆς Χαλκιδικῆς (Ἀναφέρεται καί στήν ὑποδοχήτοῦ Οὐλαμοῦ τοῦ Ἀνθυπολοχαγοῦ Ἰω Ἀλεξάκη στήνἈρναία) σ 6

Στό τχ 72Νοε-Δεκ 2012 σσ 6-11 γράφειndashΓιάννη Δ Κανατἀ Τά laquoΔεκεμβριανάraquo τοῦ 1916 στόν Πο-

λύγυρο (Στίς σσ 8-10 γίνεται ἀναφορά στά γεγονότα τῆςἈρναίας ὅπως περιγράφονται ἀπό τόν ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους στά laquoΧρονικά Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας)raquo τά ὁποῖα δημοσιεύθηκαν σέ συνέ-χειες στά τεύχη 78-812010 τοῦ περιοδικοῦ μας καί ἀπότόν γιατρό-βουλευτή Γρηγόριο Σαραφιανό στό ἈρχεῖοἘγγράφων του τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε σέ συνέχειες στάτεύχη 86-932011 τοῦ περιοδικοῦ μας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΖΑΤΟΥΝΑ - ΜΑΡΚΟΥ-ΒΛΟΓΓΟΣraquo φ270Σεπτ-Ὀκτ 2012 σ 4 γράφει

ndash (Νικόλη Φίλη) Λώρης Ἰωάν Θανόπουλος (Ἀναφέρεταιστό ἡλιακό ὡρολόγιο πού ὑπάρχει στό Κωδωνοστάσιο τοῦ ἹΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας κατα-σκευασμένο ἀπό τόν Ζατονίτη Λορέντζο (Λώρη) Θανόπουλοτό 1939) (Φωτοτυπία τοῦ δημοσιεύματος βλέπε στό τχ982013 στή στήλη laquoΟ ΤΥΠΟΣ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑraquo)

Ε Ν Τ Υ Π Α Π Ο Υ Λ Α Β Α Μ ΕΒΙΒΛΙΑ-ΑΝΑΤΥΠΑ

bull Τρύφωνος Τσομπάνη Μορφές τῆς Ἱστορίας τοῦ ΛαγκαδᾶΛαγκαδάς 2006 σσ 72 (Προσφορά τοῦ συμπατριώτη μας κἈστ Θ Καραστέριου)

bull Ἀθανασίου Δ Οἰκονόμου Στερεότυπες καί ἀστήρικτες ἀπό-

ψεις ἤ συνεχής ἔρευνα γιά τήν τοπική μας Ἱστορία ΒόλοςὈκτώβριος 2011 σσ 23

bull Ἀρχιμ Χρυσοστόμου Μαϊδώνη Τό μαρτύριο τῆς φωτιᾶς Τόμαρτύριο τῶν ἕξι παρθενομαρτύρων τοῦ Γεροπλατάνου Χαλ-

31

κιδικῆς (1854) Γεροπλάτανος 2012 σσ 32bull Νικόλη Π Φίλη Ἡ παιδεία στή Ζάτουνα ἀπό τήν Τουρκοκρα-

τία ἕως τό 1973 Ἀθήνα 2012 σσ 512 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀπο-στολή τοῦ βιβλίου γιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Γέροντος Δανιήλ Κατουνακιώτου Περί Παρθενίας (ἜκδοσιςἹεροῦ Ἡσυχαστηρίου Ἀδελφότητος Δανιηλαίων) ἍγιονὌρος 2009 σσ 78 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀποστολή τοῦ βιβλίουγιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Ἡ Πιάβιτσα τῶν Σιδηροκαυσίων καίτό ἐξωκκλήσι τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Θεσσαλονίκη 2012 σσ125 [Γίνεται ἀναφορά καί στή Λιαρίγκοβη Στή σελ 23 κα-ταγράφεται στά χωριά τῆς ΒΑ Χαλκιδικῆς μέ τά φορολογού-μενα νοικοκυριά κατά τά ἔτη 1519 1527 καί 1568 στή σελ 27ἀναφέρεται σέ ἰδιοκτησίες Λιαριγκοβινῶν τό 1873 στήν Πιά-βιτσα στή σελ 49 ἀναφέρεται στήν Ἐκπαιδευτική δραστη-ριότητα τοῦ δασκάλου Ν Βουργαρελίδη παραπέμποντας σέσχετικό ἄρθρο τοῦ ΔΚ στό περ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τχ 632004 σσ3-4 καί στή σελ 82 ἀναφέρεται στόν laquoἸσχυρό ἄνδρα τῆς Λια-ρίγκοβης Γερογιάννηraquo]

bull ndash Ἡ πανήγυρη τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου στήν Πιάβιτσα Φωτο-γραφική διαδρομή (1926-2011) Θεσσαλονίκη 2012 σσ 95 [ Στήσελ 69 δημοσιεύεται φωτογραφία μέ τούς μακαρίτεςἈρναιῶτες ὀργανοπαῖχτες Χριστόδουλο Ἀρβανίτη καί ΠέτροΖυγούρη τή 10ετία τοῦ 1980]

bull Κωνσταντίνου Ἰ Χιόνη Ἱστορική ἐξέλιξη τῆς ἀπονομῆς τῆς δι-καιοσύνης στή Θάσο (1709-1912) Ὄργανο ἀπονομῆς τοῦ δι-καίου τά δάση τῆς Θάσου φορολογούμενες γαῖες ὁ θεσμόςτῆς χρησικτησίας τίτλοι ἰδιοκτησίας καί νομολογία Θάσος2012 σσ 187

bull Περιοδικοῦ laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo τοῦ Λαογραφικοῦ Ὁμίλου Πολυ-γύρου Πολύγυρος Ὁ τόπος καί οἱ ἄνθρωποι (ἘπιμέλειαΓιάννης Κανατάς) Πολύγυρος 2010 σσ 347 [Στή σελίδα 65δημοσιεύεται ὁλοσέλιδη φωτογραφία τῆς Φιλαρμονικῆς τοῦΠολυγύρου μέ τόν διευθυντή της ἀρχιμουσικό Ἄγγελο Κω-δούνη ἀπό τήν Ἀρναία καί στή σελίδα 87 δημοσιεύεται ὁλο-σέλιδη φωτογραφία γνωστή ἀπό ἄλλες ἀλλοῦ δημοσιεύσειςτης στήν ὁποία εἰκονίζεται Σῶμα Προσκόπων τοῦ 1912 μέ(ἀρχηγό) τόν ὁπλαρχηγό Ἀθ Μινόπουλο καί ἀρκετούς Λια-ριγκοβινούς]

bull Ἱερομ Βενεδίκτου Νεασκητιώτη Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιο-ρείτου Συναξαριστής (μέ ἐνσωματωμένο τό Νέο Μαρτυρο-λογόγιο καί τό Νέο Ἐκλόγιο) ἀπόδοση στή ΝεοελληνικήἜκδοσις Συνοδίας Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου Ἱερά ΚαλύβηlaquoΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝraquo Νέα Σκήτη-Ἅγιον Ὄρος Τόμος Α΄2011 σελ 456middot Τόμος Β΄ 2011 σελ 431middot Τόμος Γ΄ 2011 σελ

437middot Τόμος Δ΄ 2012 σελ 351middot Τόμος Ε΄ 2012 σελ 398 καίτόμος ΣΤ΄ 2012 σελ 490 (Φιλολογική ἐπιμέλεια Δημ ΘΚύρου)

bull Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους Ἀρχιμ Εὐσέ-βιος Βίττης Ἀναφορά στόν ἀγώνα του καί τήν μαρτυρία του(1927-2009) Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 40

bull Ἀρχιμ Εὐσεβίου Βίττη Βίος καί Πολιτεία τοῦ δικαίου καί πο-λυάθλου Ἰώβ (Ἀνάλυση στό βιβλίο τοῦ Ἰώβ) τόμοι Α΄ ἍγιονὌρος 2010 σσ 456 καί Β΄ Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 615(Ἔκδοση Ἱ Μ Ὁσίου Γρηγορίου)middot μέ τήν ἀφιέρωση laquoΣτόνἀγαπητό ἀδελφό κ Δημήτριο Κύρου καθηγητή μέ βαθειάἐκτίμησι καί ἐγκάρδιες εὐχές ὑπέρ ὑγείας καί σωτηρίαςαὐτοῦ καί τῶν τέκνων του Ὁ Καθηγούμενος dagger Ἀρχιμ Γεώρ-γιος 114-12-2011raquo

(Τά παραπάνω δύο βιβλία ndashμαζί μέ τό περιοδικό laquoΟ ΟΣΙΟΣ ΓΡΗ-ΓΟΡΙΟΣraquondash προσφέρθηκαν στόν Ἐκδότη-Διευθυντή τοῦ πε-ριοδικοῦ μας ἀπό τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ Μονῆς Ἀρχιμ Γεώρ-γιο Καψάνη στίς 14-12-2011 κατά τήν ἐπίσκεψή του στήΜονή καί στό Γραφεῖο του ὅπου τοῦ πρόσφερε γιά τή Βι-βλιοθήκη τῆς Μονῆς τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo τοῦ ὁποίου ἡΜονή εἶναι ἀποδέκτρια καί τό βιβλίο του γιά τόν Μητροπο-λίτη Σωκράτη)

bull Νίκου Χρ Ἀλιπράντη Ἀντιφωνήσεις Ἀθήνα 2011 σσ 95bull Μαριάνθης Φ Παλάζη Ἕνα ὄνομα δύο τόποι Ἐπιβάτες Ἀνα-

τολικῆς Θράκης Νέοι Ἐπιβάτες Θεσσαλονίκης Ἀθήνα 2009σσ 240

bull Δήμου Κιμώλου Οἱ ρίζες τῶν κοινῶν παραδοσιακῶν Κιμώλου-Σερίφου (Λαογραφική ἔρευνα Θοδωρής Γ Λιβάνιος) Κίμω-λος 2011 σσ 63

bull Ἀντιστρατήγου Ἰωάννη Ἠλία Ἀλεξάκη Ἐγκώμιον ΓενναίουΣτρατηγοῦ ἐναρέτου πατριώτη Ἰωάννη Σωτ Ἀλεξάκη Ἡρά-κλειο 2012 σσ 32

bull Στέλιου Παπαθανασίου Ὁ Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης στάἄδυτα τῆς δημοσιογραφίας Ἀθήνα 2008 σσ 46

bull Δημ Θ Κύρου Δύναμη εἰρήνης ἡ Ὀρθοδοξία [Ἀνάτυπο ἀπότό βιβλίο laquoΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ldquoΗ ΟΡΘΟ-ΔΟΞΙΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑrdquo ndashΤΑ ΔΗ-ΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥraquo Θεσσαλονίκη 1994 σσ 83-96]Θεσσαλονίκη 2010

bull ndash laquoΧριστός ἐτέχθηraquo - Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ καί ἡ laquoἐπί γῆςεἰρήνηraquo - Ἡ Διήγηση τοῦ φιλοσόφου Ἀφροδιτιανοῦ γιά τά πα-ράδοξα μυστήρια πού ἔγιναν στήν Περσία στόν καιρό τῆς Γεν-νήσεως τοῦ Χριστοῦ γιά τούς Μάγους καί γιά τόν ἈστέραἈρναία Χριστούγεννα 2010 σσ 40

bull Τέκνα dagger Χαρίκλειας (ΓιῶργοςἙλένη Καίτη Μαρία) Δημητρα-κούδη (Θεσνίκη) 100 euro(34074 δρχ )

bull Πάχτας Θ Ἱπποκράτης (Θεσνίκη) 50 euro(17037 raquo )bull Κατσαμάνης Νικ (Σέρρες) 50 euro(17037 raquo )bull Βλάχτσης Νικ (Ἀθήνα) 50 euro(17037 raquo )bull Μπύρου Γρ Σουλτάνα (Ἀρναία) 40 euro(13629 raquo )bull Ρήγας Ἰω Δημ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Δημητρακούδης Ν Γεωργ (Ἀθήνα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Κατσαμούρης Γεώργ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Λαζαρίδης Χαρ (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρήγας Ν Κων (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )

bull Καρτσιώτης Μιχ (Πετροκέρασα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Μπάλλα-Σιέρου Στέλλα (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Καραμίχος Ἰω (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Χιονίδης Χ Γεώργιος (Βέροια) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρέμπελος Χρ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Βαλιάνος Θεολ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Βαλιάνος Στυλ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Κοτσάνης Κων (Θεσνίκη) 10 euro ( 3407 raquo )bull ΚΠ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κοκκαλιάρης Βασ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κωνσταντινίδου Νόρα (Δράμα) 10 euro ( 3407 raquo )bull Τζιτζιρίκας Ἰω Ἀστ 05 euro ( 1704 raquo )

ΟΙ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΕΣ ΜΑΣΓιά τή συνέχιση τῆς ἔκδοσης τοῦ περιοδικοῦ μας βοήθησαν οἰκονομικά καί εὐχαριστοῦμε οἱ

Ἡ σελίδα 163 από τόν Κώδικα Ληψοδοσίας (Κατάστιχο) τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1916-1947)ὅπου ἀναγράφονται τά ὀνοματεπώνυμα τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ἐπιτρόπων τοῦ ἔτους 1922 (πρίν ἀπό 91 χρόνια)

15

17 Πρόκειται γιά τήν Αἰκατερίνη Χατζηγεωργίου σύζυγο Ἰωάννη Ρουκᾶ (Βλ Σημ 13)18 Μᾶλλον ἦταν θυγατέρα τοῦ Δημητρίου Μόσχου Ξιούφη καί τῆς Δέσποινας Κουτρουβέλη φωτογραφία τῶν

ὁποίων δημοσιεύθηκε στό ἐμπροσθόφυλλο τοῦ τεύχους 95Ἀπρ-Ἰούν 2012 καί φωτογραφία τοῦ σπιτιοῦ τῶνὁποίων δημοσιεύθηκε στό ὀπισθόφυλλο τοῦ τεύχους 93Ὀκτ -Δεκ 2011 καί στό ἐμπροσθόφυλλο τοῦ τεύχους94Ἰαν-Μάρτ 2012 τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo

19 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί τήν καταγωγή της20 Προφανῶς πρόκειται γιά τή συνονοματεπώνυμη της διδασκάλισσα πού ὑπηρέτησε στήν Ἀστική Σχολή Λια-

ριγκόβης κατά τό ἔτος 1908-1909 σταλμένη ἀπό τή Μητρόπολη Θεσσαλονίκης μέ 28 ὀθωμανικές λίρες τόν χρόνοκαί στό Δημοτικό Σχολεῖο Θηλέων Λιαριγκόβης ἀπό τό 1915 κ ἑ (ἄγνωστο μέχρι πότε) (Βλ Δημ Θ Κύρου Ἡἐκπαίδευση στήν Ἀρναία (Λιαρίγκοβη) στά χρόνια τῆς Τουρκοκρατίας καί μιά πρώτη ἀναφορά σέ ἀδημοσίευτοἀρχειακό ὑλικό ΑΡΝΑΙΑ τχ 18Ἰαν-Μάρτ 1993 σ 9 Ἐρατώς Ζέλλιου Ἡ παιδεία κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκο-κρατίας Πρακτικά τοῦ τετάρτου Πανελληνίου Συνεδρίου laquoἩ Χαλκιδική κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκοκρατίαςraquo Πο-σείδι Χαλκιδικῆς 13-15 Ὀκτωβρίου 1995 Θεσσαλονίκη 1998 σ 332) καί αὐτοτελῶς Θεσσαλονίκη χχ σ 86Ἠλέκτρας Παπαθανασίου ὅπ σ 95 καί Μ Μανασσῆ ὄπ σ 161 ὅπου ἀναγράφεται laquoἡ δασκάλα κ Ἀγλαΐαraquo

21 Λιαριγκοβινή ὑποδιδασκάλισσα καί διδασκάλισσα στήν Ἀστική Σχολή Λιαριγκόβης κατά τά σχολ ἔτη 1906-1908 καί 1913-1914 ἀντίστοιχα (Βλ Δημ Θ Κύρου 1 Ἡ ἐκπαίδευση ὅπ σ 9 ὅπου λαθεμένα ἀναγράφεται ὡςΔήμου καί 2 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Ἐρ Ζέλλιου ὅπ Ἠλ Παπαθανασίου ὅπ σσ 84 καί 95 καί Μ Μα-νασσῆ ὅπ σ 161 ὅπου λαθεμένα ἀναγράφεται ὡς Δήμμα

22 Ἴσως νά ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἰωάννη Πιτέρη πού εἰκονίζεται στή φωτογραφία τοῦ ἐξωφύλλου τοῦ τχ 26Ἰαν- Μάρτ 1995 καί ἀναφέρεται στό Ἔγγραφο ἀρ 2 τοῦ Ἀρχείου Ἀστερίου Ἰω Κοσμαρᾶ στό ἴδιο τεῦχος καί στή σελ5

23 Θυγατέρα τῆς Αἰκατερίνης (Κατίνας) καί τοῦ Ἰωάννη Κοτσάνη (Βλ Μάνου Γ Μανασσῆ ὅπ σ 162)24 Θυγατέρα τοῦ Κωνσταντίνου γνωστή καί ὡς Μαριγούλα ἤ Μαριγούδα (Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σω-

ματεῖο ὅπ 1 Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161) Ἦτανσύγυγος τοῦ Δημητρίου Μήτσιου καί ἀδελφή τοῦ Δημητρίου Δημητρακούδη (Πληροφορία Ἑλ Δημητρακούδη)

25 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἀθανασίου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν26 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Κωνσταντίνου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν27 Ἤ Βογιατζῆ Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν28 Γνωστή καί ὡς Μαριγούλα (Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ1 καί Μιά παλιά φωτογραφία

ὅπ)29 Ἦταν σύζυγος τοῦ Ἰωάννη Γεωργίου Ρήγα [Βλ Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά

φωτογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 καί Δημ Ἰω Ρήγα Τό γενεαλογικόδένδρο τοῦ γένους Ρήγα ὅπ σσ 17 καί 18 (Σημ 19)]

30 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί γιά τήν καταγωγή της31 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ζαφειρίου (ἀγνώστου καταγωγῆς) καί ἀδελφή τοῦ Σπύρου (γένν 1890) τοῦ Ἠλία (γένν

1895) τοῦ Κωνσταντίνου (γένν 1904) καί τοῦ Ἀγγέλου (γένν 1909) (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων τῆς Κοινότη-τος Ἀρναίας τοῦ Νομοῦ Χαλκιδικῆς καταρτισθέν ἐν ἔτει 1925raquo)

32 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν33 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου οἱ ὁποῖος γεννήθηκε τό 1862 (ΒλlaquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo)34 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἰωάννη καί ἀδελφή τοῦ Μιχαήλ (γένν 1882) καί τοῦ Μαυρουδῆ (γένν 1889) (Βλ

laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo)35 Δέν ἔχουμε ἄλλες πληροφορίες γιʼ αὐτήν καί γιά τήν καταγωγή της36 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Γεωργίου Ἀγαπ Πιτούλα καί ἀδελφή τοῦ Μακεδονομάχου (1904-1908 καί 1912-1913)

ὁπλαρχηγοῦ Ἀγαπητοῦ Πιτούλα καί θεία τῆς ἀείμνησης κυρά-Χαρίκλειας Τρικαλιώτη-Δημητρακούδη Πέθανε στίς15-12-1981σέ μεγάλη ἡλικία (Βλ ἐφημ laquoΑΝΤΙΛΑΛΟΙ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣraquo φ 481982 σ 2 στήλη laquoΚΟΙΝΩΝΙΚΑraquo καίlaquoΠΕΝΘΗraquo Ἦταν τελείως ἀναλφάβητη καί ἔμαθε νά διαβάζει κοντά στή Δέσποινα Λαχοβάρη Πρίν ἀπό τόν θά-νατό της μοῦ ὑπαγόρευσε ἀρκετά δημοτικά τραγούδια μερικά ἀπό τά ὁποῖα δημοσίευσα στά τρία πρῶτα τεύχη τοῦπεριοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo (Γιά τήν Ἀν Πιτούλα βλέπε Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φω-τογραφία ὅπ Σουσάνας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161)

37 Ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἀθανασίου ἀδελφή τοῦ Θεοχάρη (γένν 1904) καί σύζυγος τοῦ Ν Μαυρουδῆ (ΒλlaquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo Δημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ καίΜ Μανασσῆ ὄπ σ 161)

38 Γιʼ αὐτήν βλέπε laquoΔημ Θ Κύρου Γυναικεῖο Σωματεῖο ὅπ1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Σουσά-νας Ρουκᾶ ὅπ β΄ 1 καί 2 καί Μ Μανασσῆ ὅπ σ 161 ὅπου ἀναγράφεται ὡς πατρώνυμο τό Δ(ημήτριος)

39 Ἦταν κόρη τοῦ Βασιλείου Κουδούνη (γένν 1864) (Βλ laquoΜητρῷον τῶν Ἀρρένων raquo) Δέν ἔχουμε ἄλλες πλη-ροφορίες γιʼ αὐτήν

40 Κατά τή διάρκεια τῆς λειτουργίας καί τῶν δραστηριοτήτων τοῦ Σωματείου πολλά μέλη του ἀποθανατίσθη-καν σέ ἀναμνηστικές φωτογραφίες (Δημοσιευμένες φωτογραφίες τοῦ Σωματείου βλέπε Δημ Θ Κύρου Γυναι-κεῖο Σωματεῖο ὅπ 1 καί Μιά παλιά φωτογραφία ὅπ Ἠλέκτρας Παπαθανασίου ὅπ σ 168 Μ Μανασσῆ ὅπσ 161-163 καί Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Φωτογραφικά τεκμήρια ἀπό τό Νεοχώρι Θεσσαλονίκη 2006 σ 54)

16

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΤΩΝ 200 ΕΤΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΕΓΕΡΣΗ ΤΟΥ

Γράφει ὁ ∆ηmicro Θ Κύρου

Φέτος συμπληρώθηκαν 200 χρόνια ἀπό τήν ἀνέγερση τοῦ Ἐνοριακοῦ καί Μητροπολιτικοῦ Ναοῦτοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας

Μέ τήν εὐκαιρία αὐτῆς τῆς Ἐπετείου ἀξίζει τόν κόπο νά παρουσιάσουμε περιληπτικά τήν Ἱστορίατοῦ Ναοῦ ἀπό τήν ἵδρυσή του τό 1812 μέχρι σήμερα τό 2012 μέ ἀναφορά στόκτίριο καί στόν ἐξοπλισμό του στό Ἀρχεῖο του στά σημαντικά γεγονότα στόπέρασμα τῶν 200 ἐτῶν μέ ἀποκορύφωμα τήν ἀπό πυρκαϊά καταστροφή του τό2005 καί τήν γρήγορη ἀποκατάστασή του

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρα καί Πρωτοδιακόνου Στεφάνου κτίσθη-κε τό 1812 ὅπως πιστοποιεῖται ἀπό μαρμάρινη ἐντοιχισμένη πλάκα πού βρί-σκεται πάνω ἀπό τήν κεντρική εἴσοδό του (Βλ φωτογραφία) Τιμᾶται στή μνή-μη τοῦ Ἁγίου Στεφάνου διότι σύμφωνα μέ γραπτές πηγές ἡ περιοχή τοῦ οἰκι-σμοῦ ἦταν μετόχι τῆς Μονῆς Κωνσταμονίτου τοῦ Ἁγίου Ὄρους τῆς ὁποίαςὁ κεντρικός Ναός (τό Καθολικό) τιμᾶται στή μνήμη τοῦ Ἁγίου Στεφάνου

Ἀρχιτεκτονικά ἀνήκει στόν ρυθμό τῆς τρίκλιτης βασιλικῆς μέ δἰρριχτη ξύ-λινη στέγη καί ἔχει διαστάσεις 50Χ20 μέτρα μέ ἐμβαδόν 800 περίπου τετρα-γωνικά μέτρα (Βλ φωτογρα-φία)

Κατά τήν ἐπανάσταση τοῦ1821 ὁ Ναός πυρπολήθηκε ἀπότούς Τούρκους σχεδόν ἐξο-λοκλήρου ὅπως καί ὅλο τόχωριό καί ξανακτίσθηκε τό1830 ὁπότε ἐμπλουτίσθηκεσταδιακά μέ μεγάλο ξυλόγλυ-πτο τέμπλο δωρεά τῆς ΜονῆςΚωνσταμονίτου πού περιλάμβανε 70 μικρές καί 14 μεγάλες εἰκόνες μέ περίτεχνο δεσποτικό θρόνοἀπό τούς δύο καλύτερους ξυλόγλυπτους θρόνους τῆς περιοχῆς μας μέ γυναικωνίτη ξύλινο καί μέδικτυωτό κάγκελο μέ ξυλόγλυπτο ἄμβωνα μέ ξύλινο καί κεραμοσκεπῆ Νάρθηκα μπροστά στήν εἴσο-δο καί μαρμάρινο δάπεδο μέ ὀρειχάλκινους πολυελαίους καί μέ ξύλινη ὀροφή μέ ὄμορφα γεωμετρικάσχέδια καί τήν παράσταση τοῦ Χριστοῦ Παντοκράτορα στό κέντρο της

Οἱ κίονες τῶν δύο κιονοστοιχιῶν τοῦ Ναοῦ εἶναι ξύλινοι μονοκόματοι ἀπό δρύϊνο ξύλο τετράγωνο20Χ20 ἑκ Δέν κάηκαν διότι ἦταν ἐπενδυμένοι μέ ἀσβεστοκονίαμα

Ἡ πέτρινη τοιχοποιΐα τοῦ Ναοῦ ἀρχικά ἦταν ἐπιχρισμένη καί ἀργότερα (στή 10ετία τοῦ 1960) τόἐπίχρισμα ἀντικαταστάθηκε μέ ρόζ τσιμεντοκονίαμα τό ὁποῖο τό 1997 ἀποκολλήθηκε καί ἁρμολογήθηκεξανά ἡ πέτρα

Στή 10ετία τοῦ 1940 ὁ Νάρθηκας κατεδαφίσθηκε καί ἀνακατασκευάσθηκε τό 1997 μέ τήν ταυτό-χρονη ἀντικατάσταση δυστυχῶς τῶν μαρμάρινων πλακῶν τοῦ δαπέδου του καί τήν τοποθέτηση λί-θινων πλακῶν

Κατά τήν τριετία 1984-1986 μέ πρωτοβουλία τοῦ νέου τότε Μητροπολίτη μας Νικοδήμου καί τήνοἰκονομική ἐνίσχυση τῶν Ἀρναιωτῶν (κυρίως) ἔγιναν ἐργασίες ἀνακαίνισης καί ἐξωραϊσμοῦ τοῦ Ναοῦ

Στόν αὔλειο χῶρο τοῦ Ναοῦ τό 1938 κτίσθηκε ξενώνας καί κηροποιεῖο Τά κτίσματα αὐτά δέν σώ-ζονται Ἀργότερα καί σέ ἄλλο σημεῖο κτίσθηκε ἡ Αἴθουσα τῆς Ἀποστολικῆς Διακονίας ὅπου στεγά-ζονταν τά Κατηχητικά Σχολεῖα ἡ ὁποία (Αἴθουσα) τό 1992 κατεδαφίσθηκε καί στή θέση της κτίσθη-

Στό ἄρθρο καταγράφονται μεγάλα ἀποσπάσματα (τά σημαντικότερα) ἀπό τήν Ὁμιλία πού ἐκφωνήθη-κε στήν αἴθουσα laquoΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΩΚΡΑΤΗΣraquo τοῦ Δημοτικοῦ Καταστήματος Ἀρναίας στίς 26 Δεκεμβρί-ου 2012 μέ τήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἵδρυση τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναί-ας

17

κε τό περικαλές Μητροπολιτικό μέγαρο μέ τή φρον-τίδα καί ἐπιμέλεια τοῦ μακαριστοῦ Ποιμενάρχη μαςΝικοδήμου ὁ ὁποῖος τό laquoχάρηκεraquo γιά 20 χρόνια

Τό Κωδωνοστάσιο τοῦ Ναοῦ (βλ φωτογραφία)ὕψους 24 μέτρων ἐξαγωνικό καί τριώροφο βρί-σκεται σέ ἐπαφή μέ τό παλαιό Διδακτήριο τοῦ 1871καί ἄρχισε νά κτίζεται τό 1882 μέ συνδρομές κυρίωςτῶν κατοίκων οἱ ὁποῖες εἶναι καταγραμμένες σέ εἰδι-κό Βιβλίο συνδρομητῶν του καί σέ κατάστιχο τοῦΝαοῦ τοῦ ἔτους ἐκείνου Φέτος τό Κωδωνοστάσιοπού εἶναι τό laquoσῆμα κατατεθένraquo τῆς Ἀρναίας συμ-πλήρωσε 130 χρόνια ἀγέρωχης παρουσίας Τό 2004καί τό 2005 ἔγιναν στό Κωδωνοστάσιο μέ ἐνέργει-ες τοῦ Δήμου ἐργασίες ἀποκατάστασης

Καί ἐνῶ γίνονταν προετοιμασίες γιά τά ἐγκαίνιατοῦ ἀποκαταστημένου Κωδωνοστασίου συνέβη τόμεγάλο κακό Ἡ ἱστορική πορεία τοῦ Ναοῦ σταμά-τησε αἰφνιδιαστικά τό ἀπόγευμα τῆς 5ης Σεπτεμ-βρίου τοῦ 2005 μετά ἀπό πυρκαϊά πού ξέσπασε στόἐσωτερικό του τό ὁποῖο κατέστρεψε ὁλοσχερῶςὍλα ἔγιναν στάχτη καί κάρβουνο ῎Εγιναν παρα-νάλωμα τοῦ πυρός ἔγιναν ὁλοκαύτωμα μέσα σέ 20λεπτά τῆς ὥρας Κάηκαν τά πάντα Καί τά ξύλινα καίτά μεταλλικά ἀντικείμενα πολλά ἀπό τά ὁποῖα ἦσανἀνεκτίμητης ἀξίας Τό τέμπλο μέ τίς εἰκόνες του τοῦ19ου αἰ ὁ Δεσποτικός Θρόνος ὁ Ἄμβωνας τά Προ-σκυνητάρια μέ παλιές εἰκόνες ὁ Γυναικωνίτης τάἈναλόγια τῶν ψαλτῶν ἡ Ἁγία Τράπεζα τόἈρτοφόριο τά Εὐαγγέλια τά Δισκοπότηρα καίἄλλα σκεύη τά στασίδια καί τά ἄλλα καθίσμα-τα οἱ πολυέλαιοι τό παγκάρι τά ἐκλησιαστικάβιβλία τά ἄμφια

Τήν ἑπόμενη μέρα τό θέαμα τοῦ Ναοῦ ἦτανφρικτό Θλιμμένοι καί ἀπαρηγόρητοι οἱἈρναιῶτες (κυρίως) καί ἄλλοι κάτοικοι ἤ διερ-χόμενοι παρατηροῦσαν βουβοί τή μεγάλη τήνἀπίστευτη τήν ἀδιανόητη καταστροφή πούὑπέστη ὁ Ναός (Βλ φωτογραφία)

Ἡ καταστροφή τοῦ Ναοῦ εἶχε σοβαρές ἐπι-πτώσεις στήν ἐκτέλεση τῶν λατρευτικῶν κα-θηκόντων τῶν πιστῶν καί κατά τίς Κυριακές καίμικρογιορτές ἀλλά κυρίως καί κατά τίς μεγά-λες γιορτές τῆς χριστιανοσύνης τά Χριστούγεννα τοῦ 2005 καί τό Πάσχα τοῦ 2006 ἀφοῦ στερήθη-καν τόν ὁμαδικό ἐκκλησιασμό στόν καέντα Ναό ὅπου γιά χρόνια ἐκκλησιάζονταν καί διασκορπίσθηκανσέ ναΰδρια τῆς Ἀρναίας

Ἡ γιορτή τῶν Χριστουγέννων καί ἡ πανήγυρη τοῦ ἑορτάζοντα καί κατεστραμμένου Ναοῦ στή μνή-μη τοῦ Ἁγ Στεφάνου γιά πρώτη φορά μετά ἀπό 175 χρόνια ἀπό τήν ἵδρυσή του γιορτάσθηκαν ἐπίσημαστό Μητροπολιτικό Παρεκκλήσιο τῆς Παναγίας τῆς Δακρυρροούσης τῆς Ἁλώσεως μέ τή συμμετοχήπλήθους πιστῶν Ἐπίσης πλῆθος πιστῶν συμμετεῖχε μέ κατάνυξη καί γιά πρώτη φορά μέ πολλή συγ-κίνηση καί θλίψη στίς λόγω laquoἀπουσίαςraquo τοῦ Ναοῦ ἀπό τά λατρευτικά δρώμενα τῶν ἡμερῶν Ἀκολουθίεςτῶν Παθῶν καί τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου στό Μητροπολιτικό Παρεκκλήσιο Τίς τρεῖς τελευταῖεςἡμέρες τῆς Μεγ Ἑβδομάδας οἱ περισσότεροι πιστοί παρά τό ψῦχος παρακολουθοῦσαν τίς Ἀκολουθίεςἀπό τόν αὔλειο χῶρο τοῦ Ναοῦ καί τοῦ Μητροπολιτικοῦ Μεγάρου λόγω στενότητας τοῦ χώρου τοῦ

18

Παρεκκλησίου Συγκινητική ἦταν ἡ στιγμή πού μετά τήν ἐπιστροφή τοῦ Ἐπιταφίου ἀπό τήν περιφο-ρά του μέ ἐντολή τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη τό Κουβούκλειο μέ τόν Ἐπιτάφιο τοποθετήθηκε ἀνυ-ψωμένο κοντά στήν κλειστή εἴσοδο τοῦ καέντος Ναοῦ γιά τήν ἐθιμική διέλευση τῶν πιστῶν κάτω ἀπότόν Ἐπιτάφιο μετά τήν ὁποία (διέλευση) τό Κουβούκλειο μέ τόν Σταυρό (πίσω ἀπʼ αὐτό) τοποθετή-θηκε μπροστά στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦ ὅπου παρέμεινε γιά ἀρκετόν καιρό μέ τήν εἰκόνα τῆς Ἀναστά-σεως γιά προσκύνηση

Ἀπό τίς ἑπόμενες τῆς καταστροφῆς ἡμέρες ἄρχισαν οἱ ἐργασίες ἀποκατάστασης τοῦ Ναοῦ μέ τήνἐπίβλεψη τοῦ Πολιτικοῦ Μηχανικοῦ κ Θεόδ Τσαμούρη καί μέ τή συνεργασία τῆς 10ης Ἐφορείας Βυ-ζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων Ἡ 10η Ἐφορεία Βυζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων μέ σκοπό τη διερεύνηση τῆς κα-τάστασης τῆς θεμελίωσης τοῦ Ναοῦ ἐπειδή ὑπῆρχε ὁ κίνδυνος ἡ λιθοδομή τῶν τοίχων καί οἱ κίονεςνά εἶχαν ὑποστεῖ σοβαρές βλάβες ἀπό τίς ὑψηλές θερμοκρασίες μέ ἐπιπτώσεις στή στατικότητα τοῦΝαοῦ πραγματοποίησε ἀνασκαφική ἔρευνα στό ἐσωτερικό του μέ τήν ἐπίβλεψη τῆς ἀρχαιολόγου καίνύφης μας κ Ἑλένης Στούμ-που-Κατσαμούρη κάνονταςὁρισμένες τομές στή θεμε-λίωση τοῦ βόρειου καί τοῦ νό-τιου τοίχου καί τῶν ἀντίστοι-χων κοιονοστοιχιῶν γιά τήνπλήρη ἀποκάλυψή της καί τόνστατικό ἔλεγχό της Ἡ ἀνα-σκαφική ἔρευνα εἶχε ὡς ἀπο-τέλεσμα νά ἐντοπισθοῦν θε-μελιώσεις παλαιότερων κτι-σμάτων καί νά ἀρχίσουν συστηματικές ἀνασκαφές στό μεγαλύτερο τμῆμα τοῦ δαπέδου Κατά τή διάρ-κεια τῶν ἀνασκαφῶν ἐντοπίσθηκαν συγκεκριμένα οἱ θεμελιώσεις τριῶν ναῶν τοῦ 5ου τοῦ 10ου μέτοιχογραφίες καί τοῦ 17ου αἰ ὅπου μίλησε ὁ Ἅγ Κοσμᾶς (βλ φωτογραφία) τάφοι καί ἄλλα ἀντικείμενα(ὅπως νομίσματα ἐκκλησιαστικά σκεύη ἐφυαλωμένα κεραμικά μέ ἐγχάρακτη διακόσμηση κἄ) Ἐπί-σης βρέθηκε καί μιά πρώτη φάση τοῦ σημερινοῦ Ναοῦ πού πῆρε τήν ὁριστική του μορφή τό 1812τά 200 χρόνια τοῦ ὁποίου γιορτάζουμε σήμερα

Μετά τήν διαβολική καταστροφή ἦρθε ἡ διπλή θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo Ὁ Θεός μέ τίς πρεσβεῖες τοῦπολιούχου Ἁγίου Στεφάνου δέν ἐγκατέλειψε τούς Ἀρναιῶτες Ἔδωσε φώτιση καί δύναμη στούς ἄρχον-τες τοῦ τόπου (ἐκκλησιαστικούς καί δημοτικούς) πρωτίστως στόν μακαριστό Μητροπολίτη μας στόνΔήμαρχο Ἀρναίας κ Γ Κατσαμούρη καί στούς ἄρχοντες τοῦ Νομοῦ καί τῆς Πολιτείας οἱ ὁποῖοι μέἀγαστή συνεργασία καί μέ τήν ἠθική καί ὑλική συμπαράσταση τοῦ πιστοῦ λαοῦ ἀνέλαβαν μέ ἀξιο-θαύμαστη ἐπιτυχία τό ἔργο τῆς Ἀποκατάστασης τοῦ πυροπαθοῦς Ναοῦ Ἔτσι μετά ἀπό 16 μῆνες στίς23 Δεκεμβρίου τοῦ ἔτους 2006 ἔγιναν τά θυρανοίξια τοῦ Ναοῦ καί ἔτσι ξαναλειτούργησε κατά τή με-γάλη γιορτή τῶν Χριστουγέννων καί κατά τήν ἑορτή τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἦταν ἡ πρώτη θεϊκή laquoἀπο-ζημίωσηraquo ἡ laquoἐκ τῆς τέφραςraquo καί laquoἐκ τοῦ μηδενόςraquo ἀναγέννηση τοῦ Ἐνοριακοῦ καί ΜητροπολιτικοῦΝαοῦ τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἡ ὁποία μᾶς βοήθησε νά συν ειδητοποιήσουμε καλύτερα ὅτι laquoΘεός ὅπουβούλεταιraquo ἀπὀ τή μιά μεριά μέν ἐπιτρέπει γιά παιδαγωγικούς λόγους καταστρεπτικά γιά τήν ὕλη γε-γονότα καί ἀπό τήν ἄλλη μεριά ἐπιτρέπει καί συνεργεῖ στήν laquoἐκ τῆς τέφραςraquo ἀναγέννηση σέ λίγο χρο-νικό διάστημα laquoΟὐδέν κακόν ἀμιγές καλοῦraquo (ἕνα καλό μέσα στό κακό)

Αὐτή ἡ πρώτη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo θά μποροῦσε νά χαρακτηρισθεῖ ὡς φυσική συνέπεια καί ἀνα-μενόμενη Ὅμως ἡ δεύτερη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo ἦταν μή ἀναμενόμενη ἦταν laquoπέραν πάσης προσ-δοκίαςraquo ἦταν ἡ ὄντως laquoἀποζημίωσηraquo ἦταν ἀνεπανάληπτο καί πρωτοφανές γιά τόν τόπο μας θεῖο δῶρο(γιά ὅσους βέβαια μποροῦν νά τό ἀντιληφθοῦν) Ἡ δεύτερη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo ἀναφέρθηκε νω-ρίτερα καί ἀφορᾶ στήν ἀποκάλυψη τῶν θεμελιώσεων τριῶν παλαιότερων Ναῶν ἀπό τόν 5ο αἰώνα μέ-χρι τόν 17ο αἰώνα ἀποτέλεσμα τῆς ὁποίας (ἀποκάλυψης) ἦταν ὄτι ἡ ἀρχή τῆς Ἱστορίας τοῦ τόπουμας μεταφέρεται πάνω ἀπό 1000 χρόνια πίσω Εἶναι λοιπόν ἤ δέν εἶναι θεῖο δῶρο τό γεγονός αὐτό

Τό Σαββατοκύριακο 4 καί 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2010 πραγματοποιήθηκαν τά Ἐγκαίνια τοῦ ἀποκατα-στημένου Ναοῦ μέ τήν παρουσία τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος Ἱερωνύμου καί ἄλλωνἈρχιερέων τῶν Ἀρχῶν καί τοῦ Λαοῦ καί μέ τήν εὐλογία τῆς παρουσίας τῆς κάρας τοῦ Ἁγίου Στεφάνουπού μεταφέρθηκε στήν Ἀρναία καί στόν Ναό ἀπό τήν Μονή Ξενοφῶντος τοῦ Ἁγ Ὄρους μέ τή συν -οδία τοῦ Ἡγουμένου τῆς Μονῆς Ἀρχιμ Ἀλεξίου Τό Σάββατο ψάλθηκε ὁ Ἑσπερινός τῶν Ἐγκαινίων

19

καί στή συνέχεια στήν αἴθουσα laquoΜητροπολίτης Σωκράτηςraquo τοῦ Δημοτικοῦ Καταστήματος πραγμα-τοποιήθηκε ἐκδήλωση πού ἦταν ἀφιερωμένη στήν Ἱστορία καί στήν Ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ καί πε-ριλάμβανε προσφώνηση τοῦ Μητροπολίτη Νικοδήμου καί τρεῖς ὁμιλίες σχετικές μέ τόν Ναό Τήν Κυ-ριακή κατά τή διάρκεια τοῦ Ὄρθρου τελέσθηκαν τά Ἐγκαίνια τοῦ Ναοῦ μέ προεξάρχοντα τόν Ἀρχιε-πίσκοπο Ἱερώνυμο καί στή συνέχεια ἡ Θ Λειτουργία μετά τό πέρας τῆς ὁποίας ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἀπέ-νειμε τιμητικές διακρίσεις σέ διάφορα πρόσωπα γιά τή συμβολή τους στήν ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ

Ἀξίζει τόν κόπο νά ἀναφέρω καί κάποιες ἐνέργειες πού ἔγιναν εἴτε μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρό-πολής μας εἴτε μέ τήν εὐλογία της πρίν καί μετά τήν ἐπαναλειτουργία τοῦ Ναοῦ Αὐτές οἱ ἐνέργει-ες εἶναι οἱ ἑξῆς

α΄) Τό Ἡμερολόγιο τσέπης τοῦ 2006 τῆς Μητροπόλεως ἦταν ἀφιερωμένο στόν πυρίκαυστο Ναότοῦ Ἁγ Στεφάνου

β΄) Μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρόπολής μας ἐκδόθηκαν εὔχρηστα ἔντυπα γιά τήν προβολή τῶν ἀρχαι-ολογικῶν εὑρημάτων στόν Ναό καί γιά τήν Ἀποκατάστασή του Τά ἔντυπα αὐτά εἶναι 1) Ἡμερολό-γιο τοίχου 28 σελίδων μέ φωτογραφίες χαρακτηριστικῶν εὑρημάτων 2) 12 εὐχετήριες κάρτες μέ εἰκό-νες εὑρημάτων 3) 12 ἐπισκεπτήριες κάρτες μέ παρόμοιες φωτογραφίες καί 4) 12 σελιδοδεῖκτες μέεἰκόνες εὑρημάτων καί

γ΄) Μέ τήν εὐλογία τῆς Μητρόπολης καί μέ Πρόλογο τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη μας Νικοδή-μου ἐκδόθηκε τό 2008 ἀπό τόν ὁμιλοῦντα τό βιβλίο μέ τίτλο laquoὉ Ἱερός Μητροπολιτικός Ναός τοῦ Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας Μιά συγκλονιστική καί ἐντυπωσιακή περίπτωση (Ἡ Ἱστορία-Τό Ἀρχεῖο-Ἡ κα-ταστροφή-Ἡ Ἀποκατάσταση-Οἱ ἀνασκαφές καί ὁ ἀποκαλυφθείς ἀρχαιολογικός θησαυρός) ὅπως κα-ταγράφεται στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑ lt1988-2007gtraquo

Στό σημεῖο αὐτό θέλω νά καταθέσω μερικές σκέψεις μου Φυσικά δέν ὑπῆρχε βούληση τῶν ἀνθρώ-πων νά καεῖ ὁ Ναός καί νά καταστραφοῦν ἀξιόλογα κειμήλια τοῦ 19ου καί τοῦ 20οῦ αἰ Ὅμως laquoἄλλαιμέν βουλαί ἀνθρώπων καί ἄλλα ὁ Θεός κελεύειraquo Πιστεύω ἀκράδαντα ὅτι ἡ μεγάλη καταστροφή (ἔργοτοῦ διαβόλου) καί ἡ διπλῆ laquoἀποζημίωσηraquo (ἔργο τοῦ Θεοῦ) μέ τίς πρεσβεῖες τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἦτανπρός ὄφελος πνευματικό τῶν κατοίκων τῆς Ἀρναίας καί τῆς γύρω περιοχῆς Γιʼ αὐτό σύντομα ἀφή-σαμε τή λύπη πού ἀνθρώπινα αἰσθανθήκαμε γιά τήν καταστροφή τοῦ Ναοῦ καί χαρήκαμε διότι ὁ Θεόςἦταν καί εἶναι μαζί μας καί μέ τή βοήθεια-παρέμβασή Του ὁ Ναός ἀποκαταστάθηκε σύντομα καί ἡ ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία τοῦ τόπου μας δύο αἰώνων (19ος καί 20ός) συμπληρώθηκε μέ τήν ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία δεκατριῶν αἰώνων (5ος-18ος) μέ τήν ἀνακάλυψη τῶν ἐρειπίων τριῶν πα-λαιοτέρων Ναῶν (ἡ ὕπαρξη τῶν ὁποίων ἦταν ἐντελῶς ἄγνωστη στίς ἱστορικές πηγές καί γενικά στήΒιβλιογραφία) τά ὁποῖα (ἐρείπια) εἶναι ὁρατά ἐδῶ καί καιρό μέ τήν κατάλληλη διάφανη κάλυψή τουςφαινόμενο σπάνιο ἴσως καί πρωτόγνωρο στήν ἀρχαιολογική πρακτική Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνουσίγουρα ἔγινε καλύτερος ἀπό πρῶτα ἀλλά πρέπει καί μπορεῖ νά γίνει ἀκόμη καλύτερος ἄν τόν ἐπι-σκεπτόμαστε τακτικά ὄχι φυσικά ὡς τουρίστες ἀλλά ὡς πιστά μέλη τῆς Ἐκκλησίας καί τῆς Ἐνορίαςσυμμετέχοντας στή λατρεία πού τελεῖται σʼ αὐτόν τίς Κυριακές καί τίς μεγάλες γιορτές διότι πρίνἀπό τήν καταστροφή ἡ συμμετοχή μας δέν ἦταν ἱκανοποιητική

Στόν Ἐνοριακό Ἐπισκοπικό καί Μητροπολιτικό Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἱερούργησαν παντοιοτρόπως12 Ἐπίσκοποι Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους 1 Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους (1924-1940)καί 5 Μητροπολίτες Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου (1940-2012) Ἀπό τίς 24 Νοεμβρίου 2012στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερουργεῖ ὁ νέος Ποιμενάρχης μας κ Θεόκλητος

Ἐπίσης στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερούργησαν ὡς ἐφημέριοι πάνω ἀπό 40 ἱερεῖς (ἀπʼ τούς ὁποί-ους οἱ 30 καί πλέον ἦσαν Ἀρναιῶτες)

Στόν Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ὑπηρέτησαν ἀπό τό 1884 μέχρι σήμερα 23 Ἱεροψάλτες ἀπό τό 1883μέχρι σήμερα 15 νεωκόροι καί ἀπό τό 1835 μέχρι τό 1947 153 Ἐκκλησιαστικοί Ἐπίτροποι

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνου φυσικά διαθέτει καί Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων (παλιό καί και-νούριο) Ὁ ὀμιλῶν κατέγραψε τό παλιό Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων τό ὁποῖο εὐτυχῶς σώθηκεἀπό τήν πυρκαϊά τοῦ 2005 Οἱ παλιοί Κώδικες τοῦ Ναοῦ οἱ ὁποῖοι καταγράφουν τή Ληψοδοσία του τῶνἐτῶν 1882-1947 εἶναι 6 καί τά παλιά Ἔγγραφα πού ἀναφέρονται κυρίως στίς οἰκονομικές σχέσεις τῆςΚοινότητας καί τῆς Ἐφοροεπιτροπῆς Λιαριγκόβης μέ κατοίκους τοῦ χωριοῦ μέ τό Ἅγιον Ὄρος μέδασκάλους τῶν Σχολῶν τῆς Λιαρίγκοβης καί μέ ἄλλους τῶν ἐτῶν 1835-1924 εἶναι 63 ἀπό τά ὁποῖατά 55 ἀνήκουν στήν περίοδο τῆς τουρκοκρατίας

(Συνεχίζεται)

infinƒAtildeπordfinfiniexclcentƒπ∆prodtrade intradicƒiexclprodsectπradictrade infindegdegpartsectπcentprodtrade

Ὁ π ρ ώ η ν Β α τ ο π α ι δ ι ν ό ςΤοῦ Κωνσταντίνου Θ Χιούτη

Θεώρησα καλό νά καταθέσωὁρισμένα συμπληρωματικά

στοιχεῖα τῆς βιογραφίας τοῦἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου ἐπειδήὁρισμένες ἐπιστολές τοῦ Ἀρχείουτῆς Μονῆς Βατοπαιδίου1 μπο-ροῦν νά προσδώσουν νέα στοι-χεῖα στήν ἐκκλησιαστική προσω-πογραφία τοῦ τόπου μας καί νάἀναδείξουν τή δυναμική πούἐξέπεμπαν οἱ μοναστηριακές κοι-νωνίες ἀκόμη καί ὅταν ταλανί-ζονταν ἀπό ἐσωτερικά προβλή-ματα

Στό Μοναχολόγιο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου ὁ μοναχός Κορνή-λιος καταγράφεται μέ τό κο-σμικό ὄνομα Κωνσταντῖνος υἱόςἈγγέλου καί ὡς ἐκ τούτου ἔκανεχρήση τοῦ ἐπωνύμου Ἀγγελίδης2Γεννημένος στή Λιαρίγκοβη (σή-μερα Ἀρναία) τό ἔτος 1867προσῆλθε εἰκοσαετής στή ΜονήΒατοπαιδίου καί ἔγινε μοναχόςτης τό 18913 Ὅπως ὑποστηρίζεικαί ὁ ἴδιος σέ μία ἐπιστολή τουπαρέμεινε στήν ἀδελφότητα τῆςΜονῆς ἐπί μία δεκαπενταετία4

Τό Μοναχολόγιο μνημονεύει ὅτι ἀποχώρησε ἀπό τή Μονή laquoπροχειρισθείς πρεσβύτερος εἰςτόν κόσμονraquo Ἡ μετάβαση στήν ἱερωσύνη φαίνεται ὅτι ἦταν διακαής πόθος του γιατί ἤδη ἀπότό 1901 ὁ ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ εἶχε δεχθεῖ σχετικό αἴτημά του μέ ἀποτέλεσμα ὁ ἐπίσκοπος νάζητᾶ ἐνημέρωση ἀπό τούς Βατοπαιδινούς ἐπιτρόπους γιά τήν πνευματική πορεία τοῦ Κορνη-λίου ἐπειδή κατά τούς ἱερούς κανόνες laquoοὐδένα δεῖ εἰσέρχεσθε εἰς τόν τῆς ἱερωσύνης βαθ-μόν δίχα πολλῆς ἐρεύνης καί ἀκριβοῦς ἐξετάσεωςraquo5

Φαίνεται ὅμως ὅτι ὁ καιρός δέν ἦταν κατάλληλος καί δέν μπόρεσε νά λάβει τήν ἱερωσύνηἐπειδή μεσολάβησαν γεγονότα στή Μονή πού τόν ὁδήγησαν στήν ἐξορία καί στή φυλακήὅπως ὁ ἴδιος καταθέτει στήν προαναφερθεῖσα ἐπιστολή του Τί εἶχε συμβεῖ τότε δέν τό πε-ριγράφει ἄμεσα ἀλλά μέ λύπη περιορίζεται μόνο στούς χαρακτηρισμούς ὅτι ἀδικήθηκε ἀπόκάποιους συμφεροντολόγους μέ laquoἰδιοτελεῖς καί ἐγωϊστικούς σκοπούςraquo

Παρόλη τήν ἀσάφεια τῶν αἰτίων ἡ ἐξορία καί ἡ φυλακή τοῦ μοναχοῦ Κορνηλίου προϋπέ-θεταν ἔντονη παραβατικότητα Ἀπό τό γνωστό σέ μᾶς ἀρχειακό ὑλικό μόνο ἕνα γεγονός μπο-ροῦσε νά τόν ἐνοχοποιήσει περί τό 1906 ἡ παρουσία ὅπλων στόν κῆπο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου Σύμφωνα μέ τήν ἀλληλογραφία τῆς Μονῆς τρεῖς κοσμικοί τοποθέτησαν τά ὅπλαστόν κῆπο γιά νά ἐνοχοποιηθοῦν πατέρες τῆς Μονῆς μέ διοικητικές ἁρμοδιότητες Στούς συλ-ληφθέντες ὑπόπτους ἀνῆκε καί ὁ κατά σάρκα ἀδελφός τοῦ Κορνηλίου ὁ ὁποῖος ἀγόρασε τάὅπλα στή Λιαρίγκοβη6

Πικραμένος ὁ Κορνήλιος ἀπό τίς διώξεις πού εἶχε στή συνέχεια ἐγκατέλειψε τή Μονή Βα-τοπαιδίου καί μετοίκησε στή Μικρά Ἀσία ὅπου καί ἐκεῖ τόν πρόσμεναν παρόμοιες καταστά-

Ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος (δεξιά) σέ φωτογραφία τῆς δεκαε-τίας τοῦ 1920 (Μ Μανασσής Χρονικό κατοχῆς Ἀρναίας 1941-1944 καί στοιχεῖα ἀπό τή ζωή της Ἀθήνα 2000 σ 65)

20

21

σεις ὅπως ὁ ἴδιος σημειώνει στήν ἐπιστολή του Κατά τή διάρκεια τοῦ Α΄ Παγκοσμίου πολέ-μου οἱ Τοῦρκοι τόν συνέλαβαν ὡς ὕποπτο καί τόν ἐξόρισαν στή Συρίαlaquo[hellip] συνελήφθην καί ἀπεστάλην εἰς τό ἐν Ἰκονίῳ Στρατοδικεῖον ὅπου παρέμεινα ἐν ταῖςαὐτόθι φυλακαῖς ἐπί δύο μήνας κατόπιν δέ ἀπεστάλην σιδηροδέσμιος εἰς τό Χαλέπιον τῆςΣυρίας ὅπου παρέμεινα ἐπί τρία ἔτη ὡς ἐξόριστος εἰς τά 19 [= 1919] δέ ἦλθον οἱ Ἄγγλοικαί μᾶς ἠλευθέρωσανraquo

Ὅταν ἀπελευθερώθηκε πῆγε στήν Κων-σταντινούπολη ὅπου ὑπηρέτησε ὡς ἱερέας στήΜητρόπολη Δέρκων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πα-τριαρχείου7 Ἡ κατάρρευση τοῦ μικρασιατι-κοῦ μετώπου καί ὁ φόβος νά μή διωχθεῖ ἐκνέου ἀπό τούς Τούρκους τόν ἀνάγκασαν νάφύγει ἀπό τήν Τουρκία καί νά ἐπιστρέψει στήγενέτειρά του Λιαρίγκοβη ὅπου ὁ μητροπολί-της Ἱερισσοῦ Σωκράτης τόν ἀποκατέστησεδιορίζοντάς τον ἱερατικῶς προϊστάμενο στόναό Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1923)8

Τό 1924 ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος συνέ-ταξε ἐπιστολή πρός τή Μονή Βατοπαιδίου ὡςlaquoπρώην ἀδελφός Βατοπαιδινόςraquo στήν ὁποίαπεριγράφει ὅλη αὐτή τήν περιπετειώδη δια-δρομή πού εἶχε Σέ αὐτή δέν ζητᾶ δικαίωσηγιά ὅτι τοῦ συνέβη στή Μονή Μόνο παρακα-λεῖ τούς Βατοπαιδινούς νά τόν βοηθήσουνὥστε νά ἀποκτήσει μία νέα στολή ἀπαραίτητηγιά τό ἱερατικό του ἔργο

laquoΚατά τό διάστημα τῆς ἐξορίας μου ἔμει-νεν ἡ κοινητή μου περιουσία ἐν ΜικρᾷἈσίᾳ ὅπου διηρπάγῃ μετά καί τῶν πολυ-τίμων Ἱερῶν μου ἀμφίων Τώρα δέ ἔχωἀνάγκην μιᾶς στολῆς Ἱερατικῶν ἀμφίωνΠαρακαλῶ δέ τήν Ἱεράν ἡμῶν Μονήνὅπως εὐαρεστουμένη θελήσῃ νά μοῦ ἀπο-στείλῃ μίαν Ἱερατικήν στολήν Ἱερῶνἀμφίων διrsquo ἐνθύμιον ἀλλά θέλω νά ἦναιπράγματι Βατοπαιδινήraquo9

1 Ἐκφράζω τίς εὐχαριστίες μου πρός τή μονή Βατοπαιδίου γιά τή δυνατότητα πού μοῦ παρεῖχεὥστε νά μελετήσω τό σχετικό ἀρχειακό ὑλικό

2 Ὁ Δ Κύρου δέχεται ὅτι προέρχεται ἀπό τήν σημερινή οἰκογένεια Κατσαγγέλουmiddot βλ Δ ΚύρουlaquoΚαταγραφή Ἀρχείου ΚΕ΄ (4) Κατάλογος ἐγγράφων Ἀρχείου Ἰωάννου Ἀστ Μπιλούκα περ Ἀρναίατεῦχ 80 (Ἰούλιος ndash Σεπτέμβριος 2008) σ 18

3 Κ Χιούτης laquoΝεώτερα στοιχεῖα γιά μοναχούς ἀπό τήν Ἀρναία (Λιαρίγκοβη) περ Ἡ Ἀρναία τῆςΜακεδονίας τεῦχ 53 (Ὀκτώβριος ndashΔεκέμβριος 2001) σ 4

4 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

5 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἐπισκόπου Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Ἰωακείμ πρόςτούς ἐπιτρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Μαρτίου 1901)

6 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ Σπύρου Τζαμτζῆ πρός τόν ἱερομόναχο Ἄνθιμο Βατο-παιδινό (χτ καί χχ)

7 Δ Κύρου ὅπ σ 168 Δ Κύρου laquoΤό Ἀρχεῖο ἐγγράφων τοῦ μητροπολιτικοῦ ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίαςraquo περιοδ

Ἀρναία τεῦχ 62 (Ἰανουάριος ndash Μάρτιος 2004) σ 3 Τό 1925 ἦταν ἐφημέριος στό Στρατώνι Χαλκιδι-κής

9 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

Ἀπόσπασμα ἐπιστολῆς τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνη-λίου Ἀγγελίδη πρός τή Μονή Βατοπαιδίου (1924Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου)

22

Η ΤΙΜΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Ἀρχιmicro Χρυσοστόmicroου Μαϊδώνη

ὉΝαὸς τοῦ Ἁγίου Στέφανου ἔχει ἐπηρεάσει ἀποφασιστικὰ τὴ ζωὴ τῆς Ἀρναίας καὶ τῶν Ἀρναι-ωτῶν Πρώτη φορὰ ἔχω συναντήσει τέτοια ἀγάπη σὲ Ναό μέχρι λατρείας Ναί Στὴν Ἀρναία

δὲν τιμᾶται μόνο ὁ Πρωτομάρτυς Ἅγιος Στέφανος ἀλλὰ λατρεύεται καὶ ὁ Ναός του Ὁ Ἀρναι-ώτης καὶ μάλιστα ὁ παλιότερος ἔχει ταυτισθεῖ ἄμεσα μὲ τὸν Ναὸ τοῦ Ἅγιου Στέφανου

Κυρίως ὅμως ἡ νεώτερη γενιὰ τῶν Ἀρναιωτῶν ἔχει ταυτισθεῖ μὲ τὸν Ναὸ ἐξ αἰτίας τῆς κατα-στροφῆς του ἀπὸ τὴν πυρκαϊά στὶς 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2005 Ἦταν τὸ πιὸ συνταρακτικὸ γεγονὸςστὴ ζωὴ τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας τὰ τελευταῖα 60 χρόνια Ὁ Ἅγιος Πρωτομάρτυς Στέφανοςστὴν Ἀρναία τιμᾶται περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλον τόπο

Πρῶτον διότι εἶναι ὁ κεντρικὸς Ἐνοριακὸς ναὸς τῆς Ἀρναίας καὶ ἀπὸ τὴν δεκαετία τοῦ 1830Μητροπολιτικὸς Ναὸς τῆς Ἐπισκοπῆς Ἱερισσοῦ καὶ Ἁγίου Ὅρους

Δεύτερον διότι συνδέεται ἀμεσα μὲ τὴν ζωὴ τῆς κωμοπόλεως τῆς Ἀρναίας ἐδῶ καὶ 1500 χρό-νια ὅπως ἀπέδειξαν οἱ ἀνασκαφὲς κάτω ἀπὸ τὸν Ναό τὸ δὲ καμπαναριὸ του εἶναι τὸ σῆμα κατατεθὲντῆς Ἀρναίας μαζὶ μὲ τὸ παλιὸ Σχολεῖο

Ἄς δοῦμε ὅμως παρακάτω πῶς τιμᾶται ὁ Ἅγιος Στέφανος ἰδιαίτερα στὴν Ἀρναία1 Οἱ Πανηγύρεις Ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρος Στεφάνου γιορτάζεται στὴν Ἀρναία μὲ

τὸν πλέον πανηγυρικὸ τρόπο Στὶς 27 Δεκεμβρίου καὶ στὶς 2 Αὐγούστου Στίς 27 Δεκεμβρίου ἡμέ-ρα μνήμης τοῦ Μαρτυρίου του καί στίς 2 Αὐγούστου ἡμέρα μνήμης τῆς ἀνακομιδῆς τῶν ἹερῶνΛειψάνων του Τή δεύτερη γιορτὴ τὴν ἑορτάζουν οἱ μελλισσοκόμοι τῆς Ἀρναίας καὶ συμμετέχειὁ Σύλλογος Μελισσοκόμων Ἀρναίας laquoΟ ΑΓΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo

2 Οἱ Εἰκόνες Ἐπιβλητικὴ ἦταν ἡ εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὸ τέμπλο ποὺ ἁγιογραφήθη-κε γύρω στὰ 1840 στὸ Ἅγιον Ὅρος μαζὶ μὲ τὶς ἄλλες εἰκόνες τοῦ τέμπλου Ἄλλη σπουδαία εἰκό-να εἶναι ἡ εἰκόνα ποὺ βρισκόταν στὸ προσκυνητάρι μπαίνοντας στὸν ναό

3 Οἱ Ἀκολουθίες Ὑπάρχουν χειρόγραφες Ἀκολουθίες εἰδικὰ γιὰ τὸν Ναὸ τοῦ Ἁγ Στεφάνουτῆς Ἀρναίας

Ἀκολουθία Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας 27ης Δεκεμβρίου Ἰακώβου μοναχοῦ 1835 Ἀκολουθία Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας χειρόγραφο παλαιὸ ποὺ πρέπει νὰ γράφτηκε πρὶν ἀπὸ τὸ 1850

Ἀκολουθία 2ας Αὐγούστου Ἱ Ν Ἁγ Στεφάνου Ἀρναίας 1839 Ἡ χειρόγραφη φυλλάδα ποὺ ἔχειδιασωθεῖ εἶναι ἀντιγραφή ποὺ ἔγινε στὶς 18 Αὐγούστου 1919 ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξηροποτάμου

4 Τὰ ὀνόματα Στὴν Ἀρναία συναντοῦμε πάρα πολλούς χριστιανούς ποὺ ἔχουν τὸ ὄνομα laquoΣτέ-φανοςraquo Τὸ ὄνομα αὐτὸ τὸ συναντοῦμε σὲ ἄνδρες ἀλλὰ καὶ σὲ κάποιες γυναῖκες Δόθηκε εἴτεἀπὸ τάξιμο στὸν Ἅγιο Στέφανο εἴτε ἀπὸ πρόγονο ποὺ εἶχε αὐτὸ τὸ ὄνομα Πρέπει τουλάχιστον15 ἄνδρες καὶ κυρίως μικρὰ ἀγόρια νὰ φέρουν τὸ ὄνομα Στέφανος Πουθενὰ δὲν ὑπάρχει αὐτὸτὸ ὄνομα τόσο διαδεδομένο ὅσο στὴν Ἀρναία

5 Ἐπίσκεψη στὴν Ἀρναία Λειψάνων τοῦ Ἁγιου Στέφανου Στὴν Ἀρναία ἔχουν ἔλθει κατʼ ἀπο-κλειστικότητα Ἱερὰ Λείψανα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου προερχόμενα ἀπὸ τὸ Ἅγιον Ὅρος Παλαιότε-ρα τό 1924 ἔχει ἔλθει τὸ χέρι τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Μονὴ Κωνσταμονίτου ὅπου φυλάσ-σεται Στὴν δεκαετία τοῦ 1980 μὲ φροντίδα καὶ πρόσκληση τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Νι-κοδήμου ἐπὶ σειρὰ ἐτῶν ἐρχόταν ἡ κάρα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξενοφῶντος

6 Προσκυνήματα Ἡ ἀγάπη τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας πρὸς τὸν Ἅγιο Στέφανο τοὺς ὁδήγησεστοὺς τόπους ποὺ συνδέονται μὲ τὸ μαρτύριο καὶ τὶς γιορτὲς τοῦ Ἁγίου Στὰ πολλὰ προσκυνή-ματα ποὺ ὀργάνωσε ἡ Μητρόπολή μας στὰ Ἱεροσόλυμα πάντοτε προσκυνούσαμε στὸν τόπο τοῦμαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Τὸ 2007 ἀξιωθήκαμε καὶ κάναμε νυκτερινὴ Θεία Λειτουργία στὸτόπο τοῦ μαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἄλλο προσκύνημα ἦταν τὸ 2004 στὸ προάστειο τῆς Κων-σταντινουπόλεως Ἅγιος Στέφανος Τὸ προάστειο αὐτὸ σχετίζεται μὲ τὸ γεγονὸς τῆς μεταφορᾶςτῶν Λειψάνων τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὴν Κωνσταντινούπολη τὸ 426 ποὺ γιορτάζεται στὶς 2 Αὐγού-στου

7 Τὸ βιβλίο Ἡ ἀγάπη γιὰ τὸν Ἅγιο Στέφανο μὲ ὁδήγησε στὴ συγγραφὴ τοῦ πρώτου βιβλίουτὸ 1984 μὲ τὸν τίτλο laquoΟ ΠΡΩΤΟΜΑΡΤΥΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo Ἤδη εἶναι ἕτοιμη ἡ δεύτερη ἔκδοση ἐπαυ-ξημένη

Ἡ Ἀρναία τίμησε τὸν Ἅγιο Στέφανο ἀλλὰ καὶ ὁ Ἅγιος Στέφανος τίμησε ἀνέδειξε καὶ ἀναβάθμισετὴν Ἀρναία

23

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑΡΝΑΙΑΣ Ἡ Πολιτιστική καί Ἐπιμορφωτική

Ἑταιρεία Ἀρναίας ἀναβίωσε καί φέτοςτά καθιερωμένα πασχαλινά ἔθιμα τῆςἈρναίας Συγκεκριμένα ἔγιναν οἱ πα-ρακάτω ἐθιμικές ἐκδηλώσεις

bull Τήν Κυριακή τοῦ Πάσχα τό πρωίστήν Κεντρική Πλατεία μοιράσθηκανκόκκινα αὐγά καί τσουρέκια τραγού-δησε ἡ Χορωδία τοῦ ΚΑΠΗ Ἀρναίας καίχόρεψε τό παιδικό χορευτικό συγκρό-τητα τοῦ Δήμου

Τήν Τρίτη τοῦ Πάσχα ἀναβίωσε τό ἔθιμο τοῦlaquoΚότσμανουraquo στά ἐξωκκλήσια τοῦ Προφ Ἠλία καί τῆςἉγ Παρασκευῆς Τελέσθηκε Θ Λειτουργία στό ἐξωκ-κλήσι τοῦ Προφ Ἠλία μέ λιτανεία γύρω ἀπό αὐτό καίκέρασμα στόν ἴδιο χῶρο καί ἀκολούθησε καί σκοπο-βολή

Τό ἀπόγευμα σέ χῶρο τοῦ ἀλσυλίου τῆς Ἁγίας Πα-ρασκευῆς κοντά στό φερώνυμο ἐξωκκλήσι ἀναβίωσαντά ἔθιμα τῆς laquoΣουσαρίτσαςraquo καί τοῦ laquoΖυγίσματος τοῦἉϊ Γιώργηraquo τό ὁποῖο ὅπως εἶναι γνωστό ἀπό τήν πα-ράδοση καί ἀπό τή Βιβλιογραφία ἀναβιώνει τήν ἡμέ-ρα ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου Γεωργίου (23 Ἀπριλίου) ἤ τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὄταν ἡ γιορτή μετίθεται τότεὄπως φέτος λόγῳ Μεγάλης Τεσσα-ρακοστῆς Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquoαἰσθάνεται ἱκανοποίηση γιά τήν ὑλο-ποίηση τῆς ὑπόδειξής του νά ἀνα-βιώνει τό ἔθιμο τοῦ laquoΚότσμανουraquoκανονικά τήν τρίτη καί ὄχι τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὅπως συνέβημερικές χρονιές καί θεωρεῖ ἀνεπί-καιρη τή χρονική καί τοπική μετά-θεση τοῦ ἐθίμου τοῦ laquoΖυγίσματοςraquo (ἀπό τή δεύτερη στήν τρίτη μέρα τοῦ Πάσχα καί ἀπό τίς πλατεῖες ὅπωςπαλιότερα ἤ τήν Κεντρική Πλατεία ὅπως τά τελευταῖα 30 περίπου χρόνια στό ἄλσος τῆς Ἁγ Παρασκευῆς)Στήν ἀναβίωση τοῦ ἐθίμου συμμετεῖχε καί ὁ Ἱππικός Ὅμιλος Ἀρναίας laquoΟ ΚΕΝΤΑΥΡΟΣraquo

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ laquoΑΡΝΑΙΑraquo ΣΕ ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΑ ΣΥΛΛΕΚΤΙΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo (ΑΘΗΝΑ)

Στόν Κατάλογο τῶν συλλεκτικῶν ἀντικειμένων πούσυμμετεῖχαν σέ γραπτή δημοπρασία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛ-ΛΟΓΕΣraquo (στό τεῦχος 335Ἰούνιος 2013) ἀναγράφεται καίτό τεῦχος ἀρ 48Ἰούλ-Σεπτ 2000 τοῦ περιοδικοῦ μας (Βλεἰκόνα) Ἡ ἀναγραφή καί συμμετοχή αὐτή ἔγινε μέ πρω-τοβουλία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo πού εἶναι ἀποδέ-κτης τοῦ περιοδικοῦ μας καί ὄχι δική μας

ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΕΛΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ Ὁ Δῆμος Ἀριστοτέλη ἀποφάσισε νά προχωρήσει στή δημιουργία Μουσείου μελιοῦ στήν Ἀρναία ἕναν τόπο

᾽partνδιαφέρουσες part ἰδήσεις(Ὅσες ἀναφέρονται στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία τῆς Ἀρναίας)

24

μέ ἱστορία καί παράδοση στόν τομέα τῆς μελισσοκομίαςΤό Μουσεῖο αὐτό θά διαμορφωθεῖ καί θά λειτουργήσει σέ ἕνα ἀνακατασκευασμένο παραδοσιακό διώρο-

φο κτήριο δίπλα στήν κεντρική πλατεία τῆς κωμόπολης μέσα στόν ἱστορικό ἱστό καί πολύ κοντά στά ἤδη ὑπάρ-χοντα Μουσεῖα Λαογραφικό -Ἱστορικό καί Ὑφαντικῆς

Ἡ δημιουργία Μουσείου μελιοῦ καλύπτει ἕνα μεγάλο κενό πού ὑπάρχει στόν ἑλλαδικό χῶρο καί πρόθε-ση τοῦ Δήμου εἶναι νά δοθεῖ ἡ δυνατότητα στό κοινό (Ἕλληνες καί ξένους) νά ἐνημερωθεῖ γιά τήν ἱστορίατοῦ μελιοῦ τόν ἰδιαίτερο καί ἐπίπονο τρόπο παραγωγῆς του καί τίς καταπληκτικές ἰδιότητές του

Μέ στόχο τήν ἀνάδειξη τοῦ ἑλληνικοῦ μελιοῦ καί ἰδιαίτερα τοῦ παραγόμενου στή Χαλκιδική στοχεύεταιἡ ἐπιστημονική τεκμηρίωση τοῦ ὅλου ἐγχειρήματος καί ἡ σωστή ἀποτύπωση καί παρουσίαση τοῦ κλάδου τῆςμελισσοκομίας

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΚΟΣΜΑ ΤΟΝ ΑΙΤΩΛΟ Τήν Τετάρτη 3 Ἀπριλίου τό βράδυ στήν Ἑστία τοῦ Παγχαλκιδικοῦ Συλλόγου Θεσσαλονίκης laquoΟ ΑΡΙΣΤΟ-

ΤΕΛΗΣraquo πραγματοποιήθηκε ἡ παρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ ἀείμνηστου δασκάλου καί γαμβροῦ τῆς ἈρναίαςΚώστα Παπάζογλου μέ τίτλο laquoὉ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός ὁ Ἅγιος τῆς Παιδείαςraquo καί 200 σελίδες

Τήν παρουσίαση ἔκαναν ὁ Ἀρχιμ Χρυσόστομος Μαϊδώνης Πρωτοσύγκελλος τῆς Μητροπόλεώς μας καίὁ καθηγητής Δημ Κύρου

Ὁ π Χρυσόστομος ἀναφέρθηκε στήν προσωπικότητα τοῦ συγγραφέα καί στή διαρκῆ προσπάθεια του νάκάνει γνωστόν τόν Ἅγιο Κοσμᾶ μέ συχνές ὁμιλίες καί μέ ἀρθρογραφία στόν Τύπο καί εὐχαρίστησε τήν οἰκο-γένεια τοῦ συγγραφέα γιά τήν ἔκδοση τοῦ βιβλίου καί γιά τή δωρεά ὅλων τῶν ἀντιτύπων του στήν Ἱ ΜονήἉγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ Ἀρναίας γιά τή διάθεσή του στούς ἐνδιαφερόμενους

Ὁ Δ Κύρου ἔκανε μιά σύντομη ἀναφορά στά περιεχόμενα τοῦ βιβλίου ἐπισημαίνοντας (γιά ἐνημέρωσητῶν ἀναγνωστῶν) κάποια μικρολάθη καί τονίζοντας τίς πληροφορίες τοῦ βιβλίου γιά τήν προφητική ἱκανό-τητα καί τόν ἀγώνα τοῦ Ἁγίου γιά τήν πνευματική ἀναγέννηση τῶν ὑπόδουλων Ἑλλήνων

Ἐπιμελητής τῆς ἔκδοσης τοῦ βιβλίου εἶναι ὁ Πολυγυρινός φιλόλογος κ Ἀθαν Χριστιανός στήν ἀφαιρε-τική καί οὐσιαστική παρέμβαση τοῦ ὁποίου ὀφείλεται τό 200 σελίδων σῶμα τοῦ βιβλίου

Στήν ἐκδήλωση παραβρέθηκαν πολλά μέλη τοῦ Συλλόγου ἡ Ἀρναιώτισσα χήρα τοῦ συγγραφέα δασκάλακ Κωνσταντινιά Παναγιώτου μέ ἄλλους συγγενεῖς ὁ τ βουλευτής Χαλκιδικῆς γιατρός κ Γ Βαγιωνᾶς ἡ Ἡγου-μένη τῆς Ἱ Μ Ἁγ Κοσμᾶ Ἀρναίας Μαριάμ μέ τήν ἀδελφή Ὀλυμπιάδα ὁ Πρόεδρος τοῦ Συνδέσμου Ἱεροψαλτῶντῆς Μητροπόλεως Ἱερισσοῦ κ Ἰω Κέκερης καί ἄλλοι

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΡΝΑΙΑΣ

Στίς 25 Ἀπριλίου οἱ μαθητές τῆς Γ΄ τάξης τοῦ Γυμνασίου Ἀρναίας ἐπισκέφθηκαν μέ συνοδούς τίς καθη-γήτριες Γεωργία Σιδέρη καί Ἀκυλίνα Βουρνίτη τό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο τῆς Κωμόπολης Μετάτήν ἐπίσκεψη ἀκολούθησε συζήτηση γιά τά ἐκθέματα καί τίς ἐντυπώσεις πού αὐτά δημιούργησαν Στόχοςτῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ἦσαν ἡ γνωριμία τῶν μαθητῶν μέ τήν τοπική κουλτούρα τά παλιά εἴδη τῆς καθημερινῆςχρήσης καί τό laquoἁπτόraquo παρελθόν τοῦ τόπου τους

ΜΙΑ ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΜΑΣΣτίς 25 Ἀπριλίου ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ἐπισκέφθηκε στό Γραφεῖο του τόν Σεβ Μη-

τροπολίτη μας κ Θεόκλητο Κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψής του πρόσφερε στόν Μητροπολίτη τά βιβλία του1) Ὁδοιπορικό σώματος καί ψυχῆς στήν κορυφή τοῦ Ἄθωνα 2) Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας 3) Ὁ Ἱ Ναόςτοῦ Ἀγίου Στεφάνου 4) Ὁ Ἀρχαιολογικός χῶρος τοῦ ὑψώματος laquoΠροφήτης Ἠλίαςraquo 5) Χριστός ἐτέχθηκαί 6) Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης καί τά Ἀνάτυπα ἀπό ΠρακτικάΣυνεδρίων μέ ἐργασίες του 1) Σχέσεις τῆς Θάσου μέ τή Χαλκιδική καί τό Ἅγιον Ὄρος 2) Τά πατρυδωνυμι-κά τῆς Χαλκιδικῆς καί 3) Ἐκδηλώσεις πού ἀναβιώνουν καί παραμένουν στήν Ἀρναία

Ὡς ἀντίδωρο ὁ Μητροπολίτης τοῦ πρόσφερε τό βιβλίο του laquoἘκκλησία Ὁ αὐθεντικός φύλακας καί ἑρμη-νευτής τῆς Ἁγίας Γραφῆςraquo Ἀθήνα 1998 σσ 350 καί τό βιβλίο τῆς Γεωργίας Κουνάβη laquoἉγίου Ἰωάννου τοῦΧρυσοστόμου Λόγος παραινετικός πρός ἀποφυγήν τῆς ἀπογνώσεωςraquo Ἀθήνα σσ 100

Ἐπίσης κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ὁ Ἐκδότης -Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ ἔθεσε ὑπόψη τοῦΜητροπολίτη μας τό θέμα τῆς κατάργησης δύο ἐκκλησιαστικῶν ἐθίμων μέ τό ὁποῖο (θέμα) τό περιοδικό ἀσχο-λήθηκε σέ ἀρκετά τεύχη του (87-892011 καί 90-93 2012) δηλ τῆς (ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης) τε-λετῆς τῆς Ἀναστάσεως πού γινόταν παλιότερα στήν κεντρική πλατεία καί τά τελευταῖα χρόνια γίνεται στόχοροστάσι καί τῶν κεριῶν τῶν Κηδειῶν καί τῶν Μνημοσύνων πού παλιότερα τά κρατοῦσαν οἱ πιστοί ἀναμ-μένα στά χέρια τους κατά τήν διάρκεια τῶν Ακολουθιῶν αὐτῶν καί τά τελευταῖα χρόνια τά ἐναποθέτουν ἀνα-

25

μένα στά κηροστάσια κατά τήν εἴσοδό τους στόν Ναό τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καίἑορτές πού ὁ ἦχος της δέν εἶναι πάντα ὁ παραδοσιακός ἀλλά ἀρκετές φορές παρεμβάλλονται καί ἄλλα ἠχη-τικά προγράμματα τά ὁποῖα θορυβοῦν ὑπερβαλλόντως καί ὡς ἐκ τούτου ἐνοχλοῦν τούς ἀκούοντες καί τόθέμα τῆς κατασκευῆς καί τοποθέτησης ἐπιγραφῶν στήν εἴσοδο τοῦ αὔλειου χώρου καί στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦοἱ ὁποῖες θά ἀναγράφουν τή φράση ΙΕΡΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ

Γιά τό ἔθιμο τῆς τελετῆς τῆς ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης τελετῆς τῆς Ἀναστάσεως τό βράδυ τοῦΜεγ Σαββάτου ὁ Σεβασμιώτατος ἀφοῦ ἐνημερώθηκε συμπληρωματικά ὅσον ἀφορᾶ στήν κωδωνοκρουσίαπού ἀρχίζει ἀμέσως μετά τήν ἔναρξη τῆς ψαλμωδίας τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo μέ ἀποτέλεσμα νά μή τό ἀκούειὁ συγκεντρωμένος στόν χῶρο λαός εἶπε ὅτι ἐπιλἐχθηκε ὁ χῶρος αὐτός ἴσως γιά νά τιμηθεῖ τό Δημαρχεῖοἀλλά καί γιά τεχνικούς λόγους καί ἀφοῦ κάλεσε τόν ἐφημέριο καί τόν διάκονο τοῦ Ναοῦ ἔδωσε ἐντολή ἡκωδωνοκρουσία ἀπό φέτος νά ἀρχίζει μετά τήν ψαλμωδία τοῦ πρώτου ἀκούσματος τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo

Γιά τό ἔθιμο τῆς ἀφῆς τῶν κεριῶν στίς Κηδεῖες καί στά Μνημόσυνα εἶπε ὅτι θά θέσει τό θέμα στούς ἐφη-μερίους τῶν Ναῶν καί ἡ ἐφαρμογή-τήρηση-ὑλοποίηση τοῦ ἐθίμου θά ἐπαφίεται στίς ἀποφάσεις τῶν Ἐκκλη-σιαστικῶν Συμβουλίων

Γιά τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καί τίς γιορτές εἶπε ὅτι θά προσπαθήσει νά βρεῖ προ-γράμματα παραδοσιακῆς-ἁγιορειτικῆς κωδωνοκρουσίας

Τέλος γιά τό θέμα τῶν ἐνημερωτικῶν ἐπιγραφῶν στίς εἰσόδους τοῦ Ναοῦ εἶπε ὅτι θά φροντίσει νά το-ποθετηθοῦν σύντομα καλλιτεχνικές ἐπιγραφές

Στό τέλος τῆς ἐπίσκεψης ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ζήτησε ἀπό τόν Μητροπολίτη νά ἀνα-νεώσει τήν laquoεὐλογίαraquo (ἄδεια) πού εἶχε ἀπό τόν μακαριστό Μητροπολίτη Νικόδημο γιά τή συνέχιση τῆς ἔρευ-νας στό παλαιό Ἀρχεῖο τῆς Μητροπόλεως Ἡ ἀνανέωση πραγματοποιήθηκε χωρίς δεύτερη κουβέντα

Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo εὐχαριστεῖ θερμότατα τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας γιά τή συνεργασία καίεὔχεται αὐτή νά συνεχισθεῖ ἐποικοδομητικά

ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΟΥ 1912 Στίς 28 Ἀπριλίου ἀνήμερα τῆς Κυριακῆς τῶν Βαΐων καί ὥρα 12 οἱ μαθητές τῆς Γ΄ Τάξης τοῦ Γυμνασίου

Ἀρναίας παρουσίασαν ἕνα ὡραῖο ἀφιέρωμα στήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας καί τῆς Βόρειας Χαλκιδικῆς μέτήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 100 ἐτῶν ἀπό αὐτήν στόν Ραδιοφωνικό Σταθμό τῆς Μητροπόλεώς μας Μέτήν παρουσίαση αὐτή τό Γυμνάσιο Ἀρναίας μέ ὅραμα ἕνα σχολεῖο ἀνοιχτό στήν Κοινωνία καί τά ἐρεθίσμα-τά της θέλησε νά τιμήσει τήν λαμπρή ἐπέτειο τῆς Ἀπελευθέρωσης κάνοντας ἕνα ἀκόμη βῆμα πρός τό εὐρύ-τερο κοινό μετά τήν ἔκδοση καί κυκλοφορία τοῦ ἱστορικοῦ Ἡμερολογίου τοῦ 2013 Ὑπεύθυνη τῆς ἐκδήλω-σις ἦταν ἡ φιλόλογος καθηγήτρια τοῦ Γυμνασίου κ Γεωργία Σιδέρη Συμπαραστάτες στήν παραπάνω προσπάθειαστάθηκαν ὁ Σεβ Μητροπολίτης μας κ Θεόκλητος καί ὁ διάκονος π Γεώργιος Τρικκαλιώτης

Τό ἀφιέρωμα περιλάμβανε ἀφιέρωμα στούς Προσκόπους (στρατιωτικά ἀνταρτικά σώματα) πού ἔδιωξαντούς Τούρκους ἀπό τή Χαλκιδική τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1912 στόν Ταγματάρχη Γεώργιο Κολοκοτρώνη Διοικητῆτοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶν τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ πού ἀπελευθέρωσε τυπικά καί ἐπίσημα τή Χαλκιδική στίς2 Νοεμβρίου στόν ἀνθυπολοχαγό Ἰωάννη Ἀλεξάκη πού ἐπικεφαλῆς Τμήματος τοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶνἀπελευθέρωσε εἰδικά τήν Ἀρναία καί τή Βόρεια Χαλκιδική τήν ἴδια μέρα καί στόν τότε ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη πού ἔπαιξε σημαντικό ρόλο τίς δύσκολες ἐκεῖνες μέρες τῆς βίαιης ἀπομάκρυν-σης τῶν Τούρκων ἀπό τά χωριά τῆς Β Χαλκιδικῆς

Τό ἀφιέρωμα ἦταν ἐπενδυμένο μουσικά μέ τραγούδια τῶν Ἀπόστολου Καλδάρα Μίκη Θεοδωράκη Δή-μου Μούτση Διονύση Σαββόπουλου Μάνου Χατζηδάκη Εὐανθ Ρεμπούτσικα καί Νίκου Ξυλούρη

Στόχοι αὐτῆς τῆς ἀφιερωματικῆς ραδιοφωνικῆς ἐκπομπῆς ἦσαν α΄) Ἡ ἐνδελεχέστερη προσέγγιση τοῦ ἱστο-ρικοῦ ὑλικοῦ β΄) ἡ βιωματική προσέγγιση μιᾶς ραδιοφωνικῆς μετάδοσης γ΄) ἡ γνωριμία μέ μνημειώδη ἔργατῆς ἑλληνικῆς μουσικῆς ἔκφρασης καί τούς δημιουργούς τῶν ἔργων και δ΄) ἡ ἀνάδειξη τοῦ ρόλου τοῦ σχο-λείου καί τῆς ἐκπαίδευσης γενικώτερα στήν τοπική κοινωνία ἀλλά καί στήν εὐρύτερη περιοχή τῆς Χαλκιδικῆς

ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΠΛΑΤΕΙΑΣ Οἱ ἐργασίες γιά τήν ἀνάπλαση καί διαμόρφωση τῆς Πλατείας πού βρίσκεται ἀνάμεσα στά Μουσεῖα Ἱστο-

ρικό-Λαογραφικό καί Ὑφαντικῆς καί τῶν παρακείμενων κοινόχρηστων χώρων βρίσκονται στή φάση ὁλο-κλήρωσής τους

Πρέπει νά σημειώσουμε ὅτι ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη τοῦ παραπάνω ἔργου καί ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη γιάτήν ἀποκατάσταση τῆς διώροφης παραδοσιακῆς οἰκίας ὅπου στεγάζεται τό Μουσεῖο Ὑφαντικῆς ἐκπονήθη-καν ἀπό τόν συμπατριώτη μας Ἀρχιτέκτονα Μηχανικό κ Δημ Κ Ἀλεξάνδρου καί ἐγκρίθηκαν ἀπό τήν Δ΄ Ἐφο-ρία Νεωτέρων Μνημείων (ἕδρα Θεσσαλονίκη)

26

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Στό τεῦχος 972012 (σελ 18) γρά-ψαμε τήν εἴδηση ὅτι μέ πρωτοβουλία καίἀπόφαση τοῦ Δήμου μας δημιουργή-θηκαν ἐπισκέψιμες πολιτιστικές δια-δρομές στόν παραδοσιακό οἰκισμό τῆςκωμόπολης μέ τήν τοποθέτηση φωτο-γραφικῶν ἐπιγραφῶν σέ παραδοσιακάκτίρια καί ξύλινων πινακίδων σήμανσης τῶνδιαδρομῶν

Συμπληρώνοντας τό θέμα γιά τό ση-μαντικό αὐτό ἔργο σημειώνουμε τά παρα-κάτω ἐνδιαφέροντα

bull Σέ κεντρικό σημεῖο τῆς κωμόπολης καίἰδιαίτερα στό τρίγωνο τῶν δύο Μουσείωντοῦ ἱστορικοῦ ἱστοῦ παρουσιάσθηκε ἕναΘΕΜΑ πού ἀναφέρεται στά παλιά ἐπαγ-γέλματά της γιά ἐνημέρωση τῶν νέων τηςκαί τῶν ἐπισκεπτῶν Ἡ θεματική αὐτή πα-ρουσίαση ἔχει ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον ἀπότούς ξένους καί ἀπό τούς ντόπιους πούὁδηγοῦν ἐκεῖ τά παιδιά καί τά ἐγγόνια τουςγιά ἐνημέρωση (Βλέπε εἰκόνα)

bull Γιά πρώτη φορά ἡ Ἀρναία ἀπέκτησετόν δικό της χάρτη Ἔχει διαστάσεις 50Χ70ἑκ καί ἀναδιπλώνεται Ἡ πρώτη ἐκτύπωσηἔγινε στά ἑλληνικά σέ 10000 τεμάχια καίδιανέμεται δωρεάν ἀπό τόν Ἀπρίλιο τοῦ2012 μέ πρώτη παρουσίαση στό περσινό πα-νηγύρι τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς (26 Ἰουλί-ου)

Ἡ ποιότητα καί οἱ πληροφορίες πού πε-ριέχει ἱκανοποιοῦν καί τόν πιό ἀπαιτητικόἐπισκέπτη ἀπό τά μουσεῖα τίς διαδρομέςτά προϊόντα τίς ἐκδηλώσεις τήν Ἱστορίακαί τόν πολιτισμό τοῦ τόπου Ἀποτέλεσεκαί ἀποτελεῖ συνοδευτικό γιά τόν ἐπισκέ-πτη καθώς καί ἐργαλεῖα ξενάγησης ὥστενά γνωρίσει τόν τόπο

Ἡ ποιότητα καί ἡ λειτουργία του συν -αγωνίζονται ἀντίστοιχους χάρτες μεγάλωνπόλεων τοῦ ἐξωτερικοῦ Ἤδη τό 2013 γί-νεται ἡ δεύτερη ἀνατύπωσή του στά ἑλλη-νικά ἀλλά καί γιά πρώτη φορά στά ἀγγλι-κά (Βλέπε εἰκόνα)

bull Στήν ἀρχή στό τέλος καί ἐνδιάμεσατῶν πολιτιστικῶν διαδρομῶν τοῦ οἰκισμοῦτοποθετήθηκαν στά κτίρια σέ κομβικάσημεῖα ἐπιτοίχειοι χάρτες (ὅμοιοι μέ τούςπαραπάνω χάρτινους) μέ τίς διαδρομέςὥστε ὁ ἐπισκέπτης νά ἔχει εἰκόνες τῶν δια-δρομῶν καί τό σημεῖο πού βρίσκεται (βλέ-πε εἰκόνα)

27

῾Η ᾽Αλληλογραφία microας

∆∆ΙΙΑΑΛΛΟΟΓΓΟΟΣΣ ΜΜΕΕ ΤΤΟΟΥΥΣΣ ΑΑΝΝΑΑΓΓΝΝΩΩΣΣΤΤΕΕΣΣ ΜΜΑΑΣΣ ΚΚΑΑΙΙ ΤΤΟΟ ΠΠΕΕΡΡΙΙΟΟ∆∆ΙΙΚΚΟΟ ΜΜΑΑΣΣ

ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ-ΕΓΓΡΑΦΑbull Ἀπό τόν συμπολίτη μας καί γαμβρό τῆς Ἀρναίας δασολόγο (ἐν συντάξει) κ Νικ Κανελλόπουλο πήραμε (Ἀρναία

173) τήν παρακάτω laquoΠαπαδιαμαντίζουσαraquo καί ἐνδιαφέρουσα ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηΧαρά στήν ὑπομονή σου διά τήν συνέχισιν τῆς πολυσχιδοῦς πολυμεροῦς ἐκδόσεως πολυφρόντιδος ἐν μέσῳ

καιρῶν καθόλου εὐνοϊκῶν αὐχμηρῶν μάλλον λίανΟἱ τίς τύχες τοῦ κόσμου σήμερα διαχειριζόμενοι ἀρνοῦνται πεισμόνως νά ἐμπεδώσουν τοῦτο τό ἁπλόν πού

βεβαίως καί τό μέγιστον ζητούμενον εἶναι Ἡ περιβόητος περιλάλητος κρίσις κύριοι πρωτίστως εἶναι ΗΘΙΚΗΦωνάζουν νιαουρίζουν ἐπί τῶν κεράμων γαλές τεσσαράκοντα καί λέγομεν ὄτι τά καθαρά νιάου νιάου τῶν ψι-ψίνων ἀπό ἀλεκτορίδια εἶναι καί ἀλέκτορες Ἀλλά ἄς ἔλθωμε εἰς τά τοῦ οἴκου μας καί δή τά τῆς παιδείας Τάἀρχαῖα καταργήσαμε τήν ἑλληνική βαραθρώσαμε μονοτονικόν ἐφεύραμε Παπαδιαμάντην νά μεταφράσωμεμᾶς ἐμάρανε Ἀχιλλέαν πρό πολλοῦ ἐτυμβεύσαμε Τζάρτζανον καί ἐν τέλει ἡσυχάσαμε

Διάβασα τόν ἐπικήδειον ὄχι τοῦ Ἰωάννη Κονδυλάκη ἀλλά λόγον πού ἐκφώνησε ἐπικήδειον κάποιο ἄγνωστονὄπως γράφεται πρόσωπον διά κάποιον ἐξέχοντα Λιαριγκοβινό θανόντα τό 1886 Χαρακτηρίζει τόν ἐκλιπόνταἄνδρα - ρέκτην μεγαλοπράγμονα καί σταθερόν Κείμενον ἀποπνέον ἄρωμα ἀθανάτου γλώσσης ἑλληνικῆς ἔνθαἡ εὐφωνία ἠ λεπτότης ἡ χάρις καί καλλιέπεια θέλγουν

Εἰς τόν ἐκφωνήσατα λόγον τοιοῦτον εὖγε Εὖγε καί εἰς τόν τωρινόν ἄνδρα ρέκτην πολυπράγμονα καί στα-θερόν θαρρούντως ἀντιμετωπίζων τήν μεγίστην ἀπώλειαν συζύγου λατρευτῆς ἐπιμένων ἀξιοθαυμάστως εἰςτήν μεγίστην προσφοράν τήν σπουδαίαν ἔκδοσιν συνεχίζων laquoΑΡΝΑΙΑraquo

Μετά τιμῆςΝικόλαος Β Κανελλόπουλος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νικόλαε σʼ εὐχαριστοῦμε πολύ γιά τά καλά σου λόγια (καί laquoἐν ἀρχῇraquo καί laquoἐν τέλειraquo)ἀλλά ὑπερβαλλόντως λεγόμενα Ὄντως laquoἡ κρίσις πρωτίστως εἶναι ἠθικήraquo ἀλλά δέν μᾶς συμφέρει νά τό πα-ραδεχθοῦμε καί ἔτσι ὁ διάβολος πανηγυρίζει

bull Ὁ γνωστός ἱστορικός ἐρευνητής τῆς Βέροιας δικηγόρος καί τέως βουλευτής κ Γεώργιος Χιονίδης μᾶς ἔστει-λε (Βέροια 26) τήν παρακάτω ποικιλοτρόπως ἐνισχυτική τῶν προσπαθειῶν μας ἐπιστολή

Φίλε κ ΔΘ Κύρουlaquoἐκ τοῦ ὑστερήματοςraquo τῆς ἰσχνῆς ἤδη συντάξεώς μου ὡς δικηγόρου (γιά τά ταχυδρομικά τέλη τουλάχι-

στον)Σέ θαυμάζω γιά τό κουράγιο σου γιά τήν ἐξαίρετη (σέ ποιότητα καί ἀποτελέσματα) προσπάθειά σου πού μέ

συγκινεῖ διότι μία σχετικῶς μικρή περιοχή ἔχει πανελλήνια προβολή μέ τόν συνεχῆ τιτάνιο ἀγώνα σου ἑνόςἀτόμου ἀδύναμου laquoμικροῦraquo ἀντιπάλου στό laquoμέγαraquo κατεστημένο Συνέχισε λοιπόν νά ἀγωνίζεσαι γιά τή διά-δοση τῆς Παραδόσεως

Θερμά καί εἰλικρινῆ συγχαρητήριαΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε θερμότατα ἀγαπητέ κ Γ Χιονίδη γιά τή συνδρομή σας καί γιά τά καλά σας

λόγια ἐνέργειες πού μᾶς ἐνισχύουν γιά τή συνέχιση τῶν ἰσχνῶν προσπαθειῶν μας γιά τήν προβολή τῆς ὄμορ-φης Ἀρναίας Ὑγιαίνετε

bull Ἀπό τόν Λαρισαῖο συγγραφέα κ Νικόλαο Ἀθ Παπαθεοδώρου πήραμε (Λάρισα 46) τήν παρακάτω ἐπιστολήκ Κύρου

Εὐχαριστῶ πολύ γιά τήν ἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τό ὁποῖο φθάνει ἀνελλιπῶς στό σπίτι μου στήΛάρισα κάθε τρίμηνο Σάν ἀντίδωρο αὐτῆς τῆς εὐγενικῆς σας προσφορᾶς σᾶς ἀποστέλλω τό τελευταῖο μου βι-

28

βλίο πού κυκλοφόρησε πρίν λίγους μῆνες Ὅπως θά ἀντιληφθεῖτε εἶναι μία ἔρευνα πού ἔκανα στίς Μηλιές τοῦΠηλίου καί ἡ ὁποία διήρκεσε πάνω ἀπό δύο χρόνια Ἀντικείμενό της ἔχει τήν παρουσία τοῦ γνωστοῦ λαϊκοῦ ζω-γράφου Θεόφιλου Χατζημιχαήλ στό διάστημα 1897-1900 στίς Μηλιές Εἶναι μία περίοδος τῆς ζωῆς του σχετικάἄγνωστη μέχρι σήμερα στούς φιλότεχνους ἀλλά πολύ παραγωγική γιά τόν ζωγράφο ἰδίως σέ θρησκευτικές πα-ραστάσεις Ὅπως θά δεῖτε ἐντοπίσθηκαν 13 ἐντελῶς ἄγνωστα ἔργα του τά πιό παλιότερα πού ὑπάρχουνΜέχρι σήμερα γνωρίζαμε ὅτι τό παλαιότερο χρονολογημένο ἔργο του ἦταν τοῦ 1899 Ὅμως τά περισσότεραἀπό τά ἔργα πού ἀποκαλύφθηκαν στίς Μηλιές εἶναι τοῦ 1897 μέ 1898 μάλιστα ἕνα ἀπʼ αὐτά τό μοναδικό μέχρισήμερα τό ὑπογράφει μέ τό οἰκογενειακό του ὄνομα Θεόφιλος Γαβριήλ Κεφάλας 1897

Μέ μεγάλη ἐκτίμηση στό ἔργο σαςΦιλικά

Νικόλαος Ἀθ ΠαπαθεοδώρουΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Παπαθεοδώρου γιά τή δική σας εὐγενική προσφορά τοῦ ἐνδια-

φέροντος βιβλίου σας γιά τόν ζωγράφο Θεόφιλο καί τήν συμπληρωματική ζωγραφική του παραγωγή πού ἐντο-πίσατε στίς Μηλιές καί παρουσιάζετε

bull Ἡ Βιβλιοθήκη τοῦ Τμήματος Γλώσσας Φιλολογίας καί Πολιτισμοῦ Παρευξείνιων Χωρῶν τοῦ ΔημοκριτείουΠανεπιστημίου Θράκης μᾶς ἔστειλε (Κομοτινή 66) τήν παρακάτω εὐχαριστήρια ἐπιστολή

Σημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Πρόεδρε γιά τό τιμητικό γιά μᾶς αἴτημά σαςbull Ἡ καταξιωμένη Δραμινή λογοτέχνιδα κ Νόρα Κωνσταντινίδου μᾶς ἔστειλε (Δράμα 76) τήν παρακάτω φι-

λοαρναιώτικη καί καλλιγραφημένη ἐπιστολή

29

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητή κ Νόρα Κωνσταντινίδου τό laquoἀντίτιμοraquo γιά τίς ὡς τώρα ἀπολαυές σας ἀπό τήνἀνάγνωση τοῦ περιοδικοῦ μας δέν εἶναι laquoμικρόraquo διότι συμπληρώνεται μέ τά πολύτιμα γραφόμενά σας καί τόκάνουν laquoμέγαraquo Γιʼ αὐτό σᾶς εὐχαριστοῦμε θερμά

bull Ἀπό τόν Διευθυντή τοῦ ἱστορικοῦ περιοδικοῦ laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo φιλόλογο καί συγγραφέα κ Νίκο Χρ Ἀλιμπράν-τη πήραμε (Ὑμηττός 166) τήν παρακάτω ἐπιστολή πού προκαλεῖ μεγάλη λύπη στούς φίλους τῆς Πάρου καί τῆςἹστορίας της καί στούς ἀνθρώπους πού ἐκδίδουν παρόμοια περιοδικά

Ἀγαπητε κύριε ΚύρουΓιά λόγους οἰκονομίας ἔχω ἤδη σταματήσει νά ἀποστέλλω τιμητικά τά laquoΠαριανάraquo σέ πολλά ἔντυπα πού τά

ἐλάμβαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ὅπως ἔγινε τώρα καί μέ τό δικό σας ἔντυποΓιʼ αὐτό σᾶς παρακαλῶ ἐάν θέλετε νά μή μοῦ στέλλετε πλέον τήν laquoἈρναίαraquo πού εἶναι πράγματι χρήσιμο

καί πολύτιμο ἔντυπο πού συμβάλλει στήν ἱστορία τῆς περιοχῆς σας καί προβάλλει τήν πολιτιστική καί κοινω-νική καί ἀρχιτεκτονική κληρονομιά τοῦ τόπου

Σᾶς συγχαίρω γιά τήν προσφορά σας τήν ποικίλη καί εὔχομαι κάθε καλό καί ὑγεία καί συνέχιση τῶν ὡραίωνπνευματικῶν ἀγώνων σας

Μέ ἰδιαίτερη ἐκτίμησηΝ Ἀλιμπράντης

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη αἰσθανόμαστε μεγάλη λύπη διότι τό πολύ σημαντικό καί ἐπί πολλάχρόνια ἐκδιδόμενο περιοδικό σας ἀναγκάζεται λόγω τῆς πανελλήνιας οἰκονομικῆς κρίσης καί τῆς ἀδικαιολό-γητης αὔξησης τῶν ταχυδρομικῶν τελῶν νά διακόψει τήν τιμητική ἀποστολή του σέ πολλά ἔντυπα πού τό λάμ-βαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ἀνάμεσα στά ὁποῖα καί τό δικό μας

Ἐμεῖς ἀντιδρώντας ἀπέναντι σʼ αὐτούς πού ἀναγκάζουν σημαντικά καί μακρόβια ἔντυπα τέτοιου κυρίως πε-ριεχομένου νά διακόπτουν τήν πνευματική ἐπικοινωνία τους μέ ἄλλα παρόμοια ἔντυπα δέν θά διακόψουμε τήνἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ μας στά laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo καί ἤδη βρήκαμε τρόπο νά λαμβάνουμε τό περιοδικό σας χωρίςνα ὑποβάλλεσθε σέ ἔξοδα ἀποστολῆς

Ἐλπίζουμε ἐπίσης καί εὐχόμαστε ἡ ἀκούσια αὐτή ἐκ μέρους σας διακοπή ἀποστολῆς τοῦ περιοδικοῦ σας σέἄλλα ἔντυπα νά εἶναι σύντομη σύν Θεῷ πού ἴσως μᾶς λυπηθεῖ ὡς Ἕλληνες καί μᾶς ἀπελευθερώσει ἀπό τόνζυγό τῆς διηπειρωτικῆς δικτατορικῆς οἰκονομικῆς διακυβέρνησης (ΕΕ-ΔΝΤ-ΕΚΤ)

Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη ἔρρωσθε ἐλπίζοντες ὅσο ζῆτε κατά τό λατινικό ἀπόφθεγμα laquoDum spiro speroraquoΕὐχαριστοῦμε γιά τά καλά σας λόγια καί γιά τίς εὐχές σας

bull Ἀπό τόν Σερραῖο φίλο καί συνάδελφο κ Νίκο Κατσαμάνη πήραμε (Σέρρες 166) τήν παρακάτω ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηἘδῶ καί τουλάχιστον 20 χρόνια ἔχω τή χαρά νά διαβάζω τό τόσο ἀγαπημένο καί χρήσιμο περιοδικό laquoἈρναίαraquo

Ἀγάπησα παράλληλα καί τήν ὄμορφη κωμόπολη τήν ὁποία ἐπισκέπτομαι συχνάΣυμμεριζόμενος καί τήν ἀγωνία σου καί τούς προβληματισμούς σου ὅπως καταφαίνεται στήν ἀνοιχτή ἐπι-

στολή τοῦ τεύχους 98 Ἰανουάριος-Μάρτιος 2013 σπεύδω νά σέ διαβεβαιώσω ὅτι στό βαθμό πού μοῦ ἀναλο-γεῖ θά συμβάλλω στή συνέχιση τῆς ἔκδοσης καί διάδοσης τῆς Ἀρναίας

Ἡ προσπάθειά σου νά διασώσεις ὅτι σχετίζεται μέ τήν πολιτιστική κληρονομιά τῆς περιοχῆς σου μέ συγκι-νεῖ Σέ μιά ἐποχή ὄπου πλήττεται (στό πλαίσιο τῆς παγκοσμιοποίησης) ἡ ἱστορική καί κατʼ ἐπέκταση ἡ Ἐθνικήμνήμη ἡ φωνή σου εἶναι ἀπαραίτητη Προσωπικά στίς σελίδες τοῦ περιοδικοῦ βρίσκω πολλά καί ἐνδιαφέρονταστοιχεῖα τά ὁποῖα ἀξιοποιῶ ἐργαζόμενος ὡς φιλόλογος στό 1ο Γεν Λύκειο Σερρῶν

Πιστεύω πώς ἡ πορεία τῆς ldquoἈρναίαςrdquo δέ θά ἀνακοπεῖ πρός τέρψιν τῶν φίλων τηςὈφείλω τέλος νά σʼ εὐχαριστήσω πού ἀδιαλείπτως μοῦ ἀποστέλλεις τό περιοδικό

Μέ ἐκτίμησηΚατσαμάνης Νικόλαος φιλόλογος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νίκο σʼ εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς γιά τά φιλοαρναιώτικα αἰσθήματά σου καί τά καλάσου λόγια γιά τό περιοδικό μας στοιχεῖα τοῦ ὀποίου σέ βοηθοῦν στό ἐκπαιδευτικό σχολικό ἔργο σου Ὄντωςπλήττεται ἡ ἱστορική καί ἐθνική μνήμη ἀφοῦ Ἕλληνες καί μάλιστα πολιτικοί πού τάχα ἀγωνίζονται laquoγιά τόκαλό τοῦ τόπουlaquo χαρακτηρίζουν τή Μικρασιατική καταστροφή ἁπλά ὡς laquoσυνωστισμόraquo στό λιμάνι τῆς Σμύρνηςτόν στρατό τοῦ Θ Κολοκοκτρώνη laquoὀρδέςraquo ἀρνοῦνται τήν ὕπαρξη τοῦ χοροῦ τοῦ Ζαλόγγου διακηρύσσουν ὄτιμέ τούς Τούρκους στά χρόνια τῆς σκλαβιᾶς περνούσαμε καλά δέν τούς ἐνδιαφέρει ἄν οἱ Σκοπιανοί χρησι-μοποιοῦν ἐπίσημα τό ὄνομα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ὡς ὀνομασία τοῦ κρατιδίου τους καί λένε καί πράττουν ἕνα σωρόἄλλα σέ βάρος τῆς χώρας μας Ἐμεῖς κάνοντας τό καθῆκον μας θά συνεχίζουμε ὅσο ὑπάρχει laquoἄνωθενraquo θέλημακαί laquoκάτωθενraquo ἠθική καί (κυρίως) οἰκονομική συμπαράσταση νά laquoχτυποῦμε τή λύραraquo

30

∆ΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ(Ὅσα ἀναφέρονται σέ τίτλους στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία της)

Ἐπιμέλεια Δημ Θ Κύρουbull Ἡ ἐφημερίδα laquoΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΝΑ ΝΕΑraquo (Παλαιοχώρι) φ

21Ἀπρ-Ἰούν 2012 σ 14 γράφειraquondash Ἀθαν Αὐγερινοῦ Παλιοί Χάρτες τῆς Χαλκιδικῆς [Δη-

μοσιεύονται 4 παλαιοί Χάρτες τῶν ἐτῶν 1740 (γερμανικός)1827 (γαλλικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) 1862 (γαλ-λικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) καί 1829 (ἰταλικόςὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Liaringove)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΘΕΜΑraquo (Χαλκιδικῆς) γράφειndashΠρόταση τοῦ Δ Κύρου γιά κοινό ἑορτασμό τῶν 100 ἐτῶν

ἐλεύθερης Ἀρναίας καί τῶν 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἴδρυση τοῦΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου φ 1126-9-2012 σ 9

ndashὉμιλία στήν Ἀρναία - 1 Νοεμβρίου 2009 Ἡ Ἀπε λευθέ-ρωση τῆς Ἀρναίας καί ὁλόκληρης τῆς Χαλκιδικῆς - Καί πα-ρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ Δ Κύρου laquoἩ Ἀπελευθέρωση τῆςἈρναίας καί τῆς Βόρ Χαλκιδικῆς ἀπό τόν Τουρκικό ζυγό(1912) καί οἱ πρῶτες ἡμέρες ἐλεύθερη ζωῆςraquo [Πρόκειται γιάτήν ὁμιλία τοῦ κ Γ Ζωγραφάκη τήν 1η Νοεμβρίου 2009 στήνἈρναία πού δημοσιεύθηκε στό περιοδικό μας (τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σσ 8-14) καί κυκλοφορεῖ στό Διαδίκτυο ἀπʼ ὅπουἁλιεύθηκε καί δημοσιεύθηκε στήν ἐφημερίδα μέ τόν ἐπί-τιτλο laquoἈφιέρωμα στά 100 χρόνια ἐλεύθερης Χαλκιδικῆςraquo]φ 11818-10-2012 σσ 3-9

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Βο ρειοανα-τολικῆς Χαλκιδικῆς ἀπό τόν τουρκικό ζυγό τό 1912 καί Ἀνω-νύμου Ἀφιέρωμα στόν κληρικό ἐξ Ἀρναίας Διονύσιο Κυρά-τσο (1923-2005) πρώην Μητροπολίτη Δράμας φ 11925-10-2012 σσ 3 καί 5

ndash(Σύνταξης) ῾Εορτασμός ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας(Δημοσιεύεται τό Πρόγραμμα τῶν ἐκδηλώσεων γιά τά 100χρόνια ἀπό τήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας) φ 1201-11-2012 σ 9

ndash(Σύνταξης) Μέ δόξα καί τιμή ἑορτάστηκαν τά 100 χρό-νια Ἐλευθερίας τῆς Ἀρναίας (Χωρίς κείμενο ἀλλά μόνο μέμία φωτογραφία τμήματος τοῦ μνημείου τῆς Ἀπελευθέρω-σης μέ τήν ἐπιγραφή laquoΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣ bullΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ1912raquo πού ὑπάρχει ἐκεῖ) φ 1218-11-2012 σ 2

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoEBΔΟΜΑΔΙAIAraquo (Χαλκιδικῆς) (φ 29-10-2012 σ 6) γράφει

ndashἩ Ἱστορία τῆς Ἀρναίας μέσα ἀπό τά μουσεῖα της Ξα-κουστά μέχρι τά Βαλκάνια τά τοπικά ὑφαντά (Ἀναφέρεταιστό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο καί στό ΜουσεῖοὙφαντικῆς Ἀρναίας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΚΑΣΣΑΝΔΡΑraquo στό φ 20723-10-2012 σ6 γράφει

ndash (Σύνταξης) Ὑπογράφηκε ἡ σύμβαση γιά τήν κατασκευή

τοῦ ἔργου laquoἈνάπλαση πλατείας Μουσείου Ὑφαντικῆς(πρώην Γιαννούδενας) καί παρακείμενων κοινόχρηστων χώ-ρων ΔΚ Ἀρναίας Δήμου Ἀριστοτέληraquo προϋπολογισμοῦ11823099 εὐρώ Ξεκινᾶ ἡ ἐκτέλεση τοῦ ἔργου καί στό φ20815-1-2013 σ 9 γράφει

ndash Ἑορτάσθηκε στήν Ἀρναία ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρω-τομάρτυρος Στεφάνου καί τά 200 χρόνια τῆς ἀνέγερσηςτοῦ Ναοῦ 1812-2012

bull Τό περιοδικό laquoΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑraquo (Θεσσαλονίκη) τχ475Σεπτ-Ὀκτ 2012 σσ 280-282 γράφει

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ὁ Μακεδονικός Ἀγώνας Α΄ Γε-νικά (Στή σελ 282 γίνεται ἀναφορά στούς Ἀρναιῶτεςἀδελφούς ταγματάρχη Μαυρουδῆ καί γιά τόν ΘεοχάρηΓερογιάννη οἱ ὀποῖοι τό 1902 εἶχαν ἱδρύσει στήν Ἀθήναὅπου ἔμεναν τόν κεντρικό Μακεδονικό Σύλλογο ὁὀποῖος ἐνημέρωνε τούς ἐλεύθερους Ἕλληνες γιά τάσυμβαίνοντα στή Μακεδονία καί στρατολογῶντας ἐθε-λοντές ἔστελνε ὀλιγομελῆ στρατιωτικά ἀνταρτικά σώ-ματα στή δεινοπαθοῦσα ἀπό τούς Τούρκους καί τούςΒουλγάρους Μακεδονία)

bull Τό περιοδικό laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo στό τχ 71Σεπτ-Ὀκτ 2012γράφει

ndashΓιώργου Ζωγραφάκη 2 Νοεμβρίου 1912 Ἡ ἐπίσημη ἀπε-λευθέρωση τῆς Χαλκιδικῆς (Ἀναφέρεται καί στήν ὑποδοχήτοῦ Οὐλαμοῦ τοῦ Ἀνθυπολοχαγοῦ Ἰω Ἀλεξάκη στήνἈρναία) σ 6

Στό τχ 72Νοε-Δεκ 2012 σσ 6-11 γράφειndashΓιάννη Δ Κανατἀ Τά laquoΔεκεμβριανάraquo τοῦ 1916 στόν Πο-

λύγυρο (Στίς σσ 8-10 γίνεται ἀναφορά στά γεγονότα τῆςἈρναίας ὅπως περιγράφονται ἀπό τόν ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους στά laquoΧρονικά Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας)raquo τά ὁποῖα δημοσιεύθηκαν σέ συνέ-χειες στά τεύχη 78-812010 τοῦ περιοδικοῦ μας καί ἀπότόν γιατρό-βουλευτή Γρηγόριο Σαραφιανό στό ἈρχεῖοἘγγράφων του τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε σέ συνέχειες στάτεύχη 86-932011 τοῦ περιοδικοῦ μας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΖΑΤΟΥΝΑ - ΜΑΡΚΟΥ-ΒΛΟΓΓΟΣraquo φ270Σεπτ-Ὀκτ 2012 σ 4 γράφει

ndash (Νικόλη Φίλη) Λώρης Ἰωάν Θανόπουλος (Ἀναφέρεταιστό ἡλιακό ὡρολόγιο πού ὑπάρχει στό Κωδωνοστάσιο τοῦ ἹΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας κατα-σκευασμένο ἀπό τόν Ζατονίτη Λορέντζο (Λώρη) Θανόπουλοτό 1939) (Φωτοτυπία τοῦ δημοσιεύματος βλέπε στό τχ982013 στή στήλη laquoΟ ΤΥΠΟΣ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑraquo)

Ε Ν Τ Υ Π Α Π Ο Υ Λ Α Β Α Μ ΕΒΙΒΛΙΑ-ΑΝΑΤΥΠΑ

bull Τρύφωνος Τσομπάνη Μορφές τῆς Ἱστορίας τοῦ ΛαγκαδᾶΛαγκαδάς 2006 σσ 72 (Προσφορά τοῦ συμπατριώτη μας κἈστ Θ Καραστέριου)

bull Ἀθανασίου Δ Οἰκονόμου Στερεότυπες καί ἀστήρικτες ἀπό-

ψεις ἤ συνεχής ἔρευνα γιά τήν τοπική μας Ἱστορία ΒόλοςὈκτώβριος 2011 σσ 23

bull Ἀρχιμ Χρυσοστόμου Μαϊδώνη Τό μαρτύριο τῆς φωτιᾶς Τόμαρτύριο τῶν ἕξι παρθενομαρτύρων τοῦ Γεροπλατάνου Χαλ-

31

κιδικῆς (1854) Γεροπλάτανος 2012 σσ 32bull Νικόλη Π Φίλη Ἡ παιδεία στή Ζάτουνα ἀπό τήν Τουρκοκρα-

τία ἕως τό 1973 Ἀθήνα 2012 σσ 512 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀπο-στολή τοῦ βιβλίου γιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Γέροντος Δανιήλ Κατουνακιώτου Περί Παρθενίας (ἜκδοσιςἹεροῦ Ἡσυχαστηρίου Ἀδελφότητος Δανιηλαίων) ἍγιονὌρος 2009 σσ 78 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀποστολή τοῦ βιβλίουγιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Ἡ Πιάβιτσα τῶν Σιδηροκαυσίων καίτό ἐξωκκλήσι τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Θεσσαλονίκη 2012 σσ125 [Γίνεται ἀναφορά καί στή Λιαρίγκοβη Στή σελ 23 κα-ταγράφεται στά χωριά τῆς ΒΑ Χαλκιδικῆς μέ τά φορολογού-μενα νοικοκυριά κατά τά ἔτη 1519 1527 καί 1568 στή σελ 27ἀναφέρεται σέ ἰδιοκτησίες Λιαριγκοβινῶν τό 1873 στήν Πιά-βιτσα στή σελ 49 ἀναφέρεται στήν Ἐκπαιδευτική δραστη-ριότητα τοῦ δασκάλου Ν Βουργαρελίδη παραπέμποντας σέσχετικό ἄρθρο τοῦ ΔΚ στό περ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τχ 632004 σσ3-4 καί στή σελ 82 ἀναφέρεται στόν laquoἸσχυρό ἄνδρα τῆς Λια-ρίγκοβης Γερογιάννηraquo]

bull ndash Ἡ πανήγυρη τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου στήν Πιάβιτσα Φωτο-γραφική διαδρομή (1926-2011) Θεσσαλονίκη 2012 σσ 95 [ Στήσελ 69 δημοσιεύεται φωτογραφία μέ τούς μακαρίτεςἈρναιῶτες ὀργανοπαῖχτες Χριστόδουλο Ἀρβανίτη καί ΠέτροΖυγούρη τή 10ετία τοῦ 1980]

bull Κωνσταντίνου Ἰ Χιόνη Ἱστορική ἐξέλιξη τῆς ἀπονομῆς τῆς δι-καιοσύνης στή Θάσο (1709-1912) Ὄργανο ἀπονομῆς τοῦ δι-καίου τά δάση τῆς Θάσου φορολογούμενες γαῖες ὁ θεσμόςτῆς χρησικτησίας τίτλοι ἰδιοκτησίας καί νομολογία Θάσος2012 σσ 187

bull Περιοδικοῦ laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo τοῦ Λαογραφικοῦ Ὁμίλου Πολυ-γύρου Πολύγυρος Ὁ τόπος καί οἱ ἄνθρωποι (ἘπιμέλειαΓιάννης Κανατάς) Πολύγυρος 2010 σσ 347 [Στή σελίδα 65δημοσιεύεται ὁλοσέλιδη φωτογραφία τῆς Φιλαρμονικῆς τοῦΠολυγύρου μέ τόν διευθυντή της ἀρχιμουσικό Ἄγγελο Κω-δούνη ἀπό τήν Ἀρναία καί στή σελίδα 87 δημοσιεύεται ὁλο-σέλιδη φωτογραφία γνωστή ἀπό ἄλλες ἀλλοῦ δημοσιεύσειςτης στήν ὁποία εἰκονίζεται Σῶμα Προσκόπων τοῦ 1912 μέ(ἀρχηγό) τόν ὁπλαρχηγό Ἀθ Μινόπουλο καί ἀρκετούς Λια-ριγκοβινούς]

bull Ἱερομ Βενεδίκτου Νεασκητιώτη Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιο-ρείτου Συναξαριστής (μέ ἐνσωματωμένο τό Νέο Μαρτυρο-λογόγιο καί τό Νέο Ἐκλόγιο) ἀπόδοση στή ΝεοελληνικήἜκδοσις Συνοδίας Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου Ἱερά ΚαλύβηlaquoΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝraquo Νέα Σκήτη-Ἅγιον Ὄρος Τόμος Α΄2011 σελ 456middot Τόμος Β΄ 2011 σελ 431middot Τόμος Γ΄ 2011 σελ

437middot Τόμος Δ΄ 2012 σελ 351middot Τόμος Ε΄ 2012 σελ 398 καίτόμος ΣΤ΄ 2012 σελ 490 (Φιλολογική ἐπιμέλεια Δημ ΘΚύρου)

bull Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους Ἀρχιμ Εὐσέ-βιος Βίττης Ἀναφορά στόν ἀγώνα του καί τήν μαρτυρία του(1927-2009) Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 40

bull Ἀρχιμ Εὐσεβίου Βίττη Βίος καί Πολιτεία τοῦ δικαίου καί πο-λυάθλου Ἰώβ (Ἀνάλυση στό βιβλίο τοῦ Ἰώβ) τόμοι Α΄ ἍγιονὌρος 2010 σσ 456 καί Β΄ Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 615(Ἔκδοση Ἱ Μ Ὁσίου Γρηγορίου)middot μέ τήν ἀφιέρωση laquoΣτόνἀγαπητό ἀδελφό κ Δημήτριο Κύρου καθηγητή μέ βαθειάἐκτίμησι καί ἐγκάρδιες εὐχές ὑπέρ ὑγείας καί σωτηρίαςαὐτοῦ καί τῶν τέκνων του Ὁ Καθηγούμενος dagger Ἀρχιμ Γεώρ-γιος 114-12-2011raquo

(Τά παραπάνω δύο βιβλία ndashμαζί μέ τό περιοδικό laquoΟ ΟΣΙΟΣ ΓΡΗ-ΓΟΡΙΟΣraquondash προσφέρθηκαν στόν Ἐκδότη-Διευθυντή τοῦ πε-ριοδικοῦ μας ἀπό τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ Μονῆς Ἀρχιμ Γεώρ-γιο Καψάνη στίς 14-12-2011 κατά τήν ἐπίσκεψή του στήΜονή καί στό Γραφεῖο του ὅπου τοῦ πρόσφερε γιά τή Βι-βλιοθήκη τῆς Μονῆς τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo τοῦ ὁποίου ἡΜονή εἶναι ἀποδέκτρια καί τό βιβλίο του γιά τόν Μητροπο-λίτη Σωκράτη)

bull Νίκου Χρ Ἀλιπράντη Ἀντιφωνήσεις Ἀθήνα 2011 σσ 95bull Μαριάνθης Φ Παλάζη Ἕνα ὄνομα δύο τόποι Ἐπιβάτες Ἀνα-

τολικῆς Θράκης Νέοι Ἐπιβάτες Θεσσαλονίκης Ἀθήνα 2009σσ 240

bull Δήμου Κιμώλου Οἱ ρίζες τῶν κοινῶν παραδοσιακῶν Κιμώλου-Σερίφου (Λαογραφική ἔρευνα Θοδωρής Γ Λιβάνιος) Κίμω-λος 2011 σσ 63

bull Ἀντιστρατήγου Ἰωάννη Ἠλία Ἀλεξάκη Ἐγκώμιον ΓενναίουΣτρατηγοῦ ἐναρέτου πατριώτη Ἰωάννη Σωτ Ἀλεξάκη Ἡρά-κλειο 2012 σσ 32

bull Στέλιου Παπαθανασίου Ὁ Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης στάἄδυτα τῆς δημοσιογραφίας Ἀθήνα 2008 σσ 46

bull Δημ Θ Κύρου Δύναμη εἰρήνης ἡ Ὀρθοδοξία [Ἀνάτυπο ἀπότό βιβλίο laquoΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ldquoΗ ΟΡΘΟ-ΔΟΞΙΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑrdquo ndashΤΑ ΔΗ-ΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥraquo Θεσσαλονίκη 1994 σσ 83-96]Θεσσαλονίκη 2010

bull ndash laquoΧριστός ἐτέχθηraquo - Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ καί ἡ laquoἐπί γῆςεἰρήνηraquo - Ἡ Διήγηση τοῦ φιλοσόφου Ἀφροδιτιανοῦ γιά τά πα-ράδοξα μυστήρια πού ἔγιναν στήν Περσία στόν καιρό τῆς Γεν-νήσεως τοῦ Χριστοῦ γιά τούς Μάγους καί γιά τόν ἈστέραἈρναία Χριστούγεννα 2010 σσ 40

bull Τέκνα dagger Χαρίκλειας (ΓιῶργοςἙλένη Καίτη Μαρία) Δημητρα-κούδη (Θεσνίκη) 100 euro(34074 δρχ )

bull Πάχτας Θ Ἱπποκράτης (Θεσνίκη) 50 euro(17037 raquo )bull Κατσαμάνης Νικ (Σέρρες) 50 euro(17037 raquo )bull Βλάχτσης Νικ (Ἀθήνα) 50 euro(17037 raquo )bull Μπύρου Γρ Σουλτάνα (Ἀρναία) 40 euro(13629 raquo )bull Ρήγας Ἰω Δημ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Δημητρακούδης Ν Γεωργ (Ἀθήνα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Κατσαμούρης Γεώργ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Λαζαρίδης Χαρ (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρήγας Ν Κων (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )

bull Καρτσιώτης Μιχ (Πετροκέρασα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Μπάλλα-Σιέρου Στέλλα (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Καραμίχος Ἰω (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Χιονίδης Χ Γεώργιος (Βέροια) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρέμπελος Χρ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Βαλιάνος Θεολ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Βαλιάνος Στυλ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Κοτσάνης Κων (Θεσνίκη) 10 euro ( 3407 raquo )bull ΚΠ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κοκκαλιάρης Βασ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κωνσταντινίδου Νόρα (Δράμα) 10 euro ( 3407 raquo )bull Τζιτζιρίκας Ἰω Ἀστ 05 euro ( 1704 raquo )

ΟΙ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΕΣ ΜΑΣΓιά τή συνέχιση τῆς ἔκδοσης τοῦ περιοδικοῦ μας βοήθησαν οἰκονομικά καί εὐχαριστοῦμε οἱ

Ἡ σελίδα 163 από τόν Κώδικα Ληψοδοσίας (Κατάστιχο) τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1916-1947)ὅπου ἀναγράφονται τά ὀνοματεπώνυμα τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ἐπιτρόπων τοῦ ἔτους 1922 (πρίν ἀπό 91 χρόνια)

16

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΤΩΝ 200 ΕΤΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΕΓΕΡΣΗ ΤΟΥ

Γράφει ὁ ∆ηmicro Θ Κύρου

Φέτος συμπληρώθηκαν 200 χρόνια ἀπό τήν ἀνέγερση τοῦ Ἐνοριακοῦ καί Μητροπολιτικοῦ Ναοῦτοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας

Μέ τήν εὐκαιρία αὐτῆς τῆς Ἐπετείου ἀξίζει τόν κόπο νά παρουσιάσουμε περιληπτικά τήν Ἱστορίατοῦ Ναοῦ ἀπό τήν ἵδρυσή του τό 1812 μέχρι σήμερα τό 2012 μέ ἀναφορά στόκτίριο καί στόν ἐξοπλισμό του στό Ἀρχεῖο του στά σημαντικά γεγονότα στόπέρασμα τῶν 200 ἐτῶν μέ ἀποκορύφωμα τήν ἀπό πυρκαϊά καταστροφή του τό2005 καί τήν γρήγορη ἀποκατάστασή του

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρα καί Πρωτοδιακόνου Στεφάνου κτίσθη-κε τό 1812 ὅπως πιστοποιεῖται ἀπό μαρμάρινη ἐντοιχισμένη πλάκα πού βρί-σκεται πάνω ἀπό τήν κεντρική εἴσοδό του (Βλ φωτογραφία) Τιμᾶται στή μνή-μη τοῦ Ἁγίου Στεφάνου διότι σύμφωνα μέ γραπτές πηγές ἡ περιοχή τοῦ οἰκι-σμοῦ ἦταν μετόχι τῆς Μονῆς Κωνσταμονίτου τοῦ Ἁγίου Ὄρους τῆς ὁποίαςὁ κεντρικός Ναός (τό Καθολικό) τιμᾶται στή μνήμη τοῦ Ἁγίου Στεφάνου

Ἀρχιτεκτονικά ἀνήκει στόν ρυθμό τῆς τρίκλιτης βασιλικῆς μέ δἰρριχτη ξύ-λινη στέγη καί ἔχει διαστάσεις 50Χ20 μέτρα μέ ἐμβαδόν 800 περίπου τετρα-γωνικά μέτρα (Βλ φωτογρα-φία)

Κατά τήν ἐπανάσταση τοῦ1821 ὁ Ναός πυρπολήθηκε ἀπότούς Τούρκους σχεδόν ἐξο-λοκλήρου ὅπως καί ὅλο τόχωριό καί ξανακτίσθηκε τό1830 ὁπότε ἐμπλουτίσθηκεσταδιακά μέ μεγάλο ξυλόγλυ-πτο τέμπλο δωρεά τῆς ΜονῆςΚωνσταμονίτου πού περιλάμβανε 70 μικρές καί 14 μεγάλες εἰκόνες μέ περίτεχνο δεσποτικό θρόνοἀπό τούς δύο καλύτερους ξυλόγλυπτους θρόνους τῆς περιοχῆς μας μέ γυναικωνίτη ξύλινο καί μέδικτυωτό κάγκελο μέ ξυλόγλυπτο ἄμβωνα μέ ξύλινο καί κεραμοσκεπῆ Νάρθηκα μπροστά στήν εἴσο-δο καί μαρμάρινο δάπεδο μέ ὀρειχάλκινους πολυελαίους καί μέ ξύλινη ὀροφή μέ ὄμορφα γεωμετρικάσχέδια καί τήν παράσταση τοῦ Χριστοῦ Παντοκράτορα στό κέντρο της

Οἱ κίονες τῶν δύο κιονοστοιχιῶν τοῦ Ναοῦ εἶναι ξύλινοι μονοκόματοι ἀπό δρύϊνο ξύλο τετράγωνο20Χ20 ἑκ Δέν κάηκαν διότι ἦταν ἐπενδυμένοι μέ ἀσβεστοκονίαμα

Ἡ πέτρινη τοιχοποιΐα τοῦ Ναοῦ ἀρχικά ἦταν ἐπιχρισμένη καί ἀργότερα (στή 10ετία τοῦ 1960) τόἐπίχρισμα ἀντικαταστάθηκε μέ ρόζ τσιμεντοκονίαμα τό ὁποῖο τό 1997 ἀποκολλήθηκε καί ἁρμολογήθηκεξανά ἡ πέτρα

Στή 10ετία τοῦ 1940 ὁ Νάρθηκας κατεδαφίσθηκε καί ἀνακατασκευάσθηκε τό 1997 μέ τήν ταυτό-χρονη ἀντικατάσταση δυστυχῶς τῶν μαρμάρινων πλακῶν τοῦ δαπέδου του καί τήν τοποθέτηση λί-θινων πλακῶν

Κατά τήν τριετία 1984-1986 μέ πρωτοβουλία τοῦ νέου τότε Μητροπολίτη μας Νικοδήμου καί τήνοἰκονομική ἐνίσχυση τῶν Ἀρναιωτῶν (κυρίως) ἔγιναν ἐργασίες ἀνακαίνισης καί ἐξωραϊσμοῦ τοῦ Ναοῦ

Στόν αὔλειο χῶρο τοῦ Ναοῦ τό 1938 κτίσθηκε ξενώνας καί κηροποιεῖο Τά κτίσματα αὐτά δέν σώ-ζονται Ἀργότερα καί σέ ἄλλο σημεῖο κτίσθηκε ἡ Αἴθουσα τῆς Ἀποστολικῆς Διακονίας ὅπου στεγά-ζονταν τά Κατηχητικά Σχολεῖα ἡ ὁποία (Αἴθουσα) τό 1992 κατεδαφίσθηκε καί στή θέση της κτίσθη-

Στό ἄρθρο καταγράφονται μεγάλα ἀποσπάσματα (τά σημαντικότερα) ἀπό τήν Ὁμιλία πού ἐκφωνήθη-κε στήν αἴθουσα laquoΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΩΚΡΑΤΗΣraquo τοῦ Δημοτικοῦ Καταστήματος Ἀρναίας στίς 26 Δεκεμβρί-ου 2012 μέ τήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἵδρυση τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναί-ας

17

κε τό περικαλές Μητροπολιτικό μέγαρο μέ τή φρον-τίδα καί ἐπιμέλεια τοῦ μακαριστοῦ Ποιμενάρχη μαςΝικοδήμου ὁ ὁποῖος τό laquoχάρηκεraquo γιά 20 χρόνια

Τό Κωδωνοστάσιο τοῦ Ναοῦ (βλ φωτογραφία)ὕψους 24 μέτρων ἐξαγωνικό καί τριώροφο βρί-σκεται σέ ἐπαφή μέ τό παλαιό Διδακτήριο τοῦ 1871καί ἄρχισε νά κτίζεται τό 1882 μέ συνδρομές κυρίωςτῶν κατοίκων οἱ ὁποῖες εἶναι καταγραμμένες σέ εἰδι-κό Βιβλίο συνδρομητῶν του καί σέ κατάστιχο τοῦΝαοῦ τοῦ ἔτους ἐκείνου Φέτος τό Κωδωνοστάσιοπού εἶναι τό laquoσῆμα κατατεθένraquo τῆς Ἀρναίας συμ-πλήρωσε 130 χρόνια ἀγέρωχης παρουσίας Τό 2004καί τό 2005 ἔγιναν στό Κωδωνοστάσιο μέ ἐνέργει-ες τοῦ Δήμου ἐργασίες ἀποκατάστασης

Καί ἐνῶ γίνονταν προετοιμασίες γιά τά ἐγκαίνιατοῦ ἀποκαταστημένου Κωδωνοστασίου συνέβη τόμεγάλο κακό Ἡ ἱστορική πορεία τοῦ Ναοῦ σταμά-τησε αἰφνιδιαστικά τό ἀπόγευμα τῆς 5ης Σεπτεμ-βρίου τοῦ 2005 μετά ἀπό πυρκαϊά πού ξέσπασε στόἐσωτερικό του τό ὁποῖο κατέστρεψε ὁλοσχερῶςὍλα ἔγιναν στάχτη καί κάρβουνο ῎Εγιναν παρα-νάλωμα τοῦ πυρός ἔγιναν ὁλοκαύτωμα μέσα σέ 20λεπτά τῆς ὥρας Κάηκαν τά πάντα Καί τά ξύλινα καίτά μεταλλικά ἀντικείμενα πολλά ἀπό τά ὁποῖα ἦσανἀνεκτίμητης ἀξίας Τό τέμπλο μέ τίς εἰκόνες του τοῦ19ου αἰ ὁ Δεσποτικός Θρόνος ὁ Ἄμβωνας τά Προ-σκυνητάρια μέ παλιές εἰκόνες ὁ Γυναικωνίτης τάἈναλόγια τῶν ψαλτῶν ἡ Ἁγία Τράπεζα τόἈρτοφόριο τά Εὐαγγέλια τά Δισκοπότηρα καίἄλλα σκεύη τά στασίδια καί τά ἄλλα καθίσμα-τα οἱ πολυέλαιοι τό παγκάρι τά ἐκλησιαστικάβιβλία τά ἄμφια

Τήν ἑπόμενη μέρα τό θέαμα τοῦ Ναοῦ ἦτανφρικτό Θλιμμένοι καί ἀπαρηγόρητοι οἱἈρναιῶτες (κυρίως) καί ἄλλοι κάτοικοι ἤ διερ-χόμενοι παρατηροῦσαν βουβοί τή μεγάλη τήνἀπίστευτη τήν ἀδιανόητη καταστροφή πούὑπέστη ὁ Ναός (Βλ φωτογραφία)

Ἡ καταστροφή τοῦ Ναοῦ εἶχε σοβαρές ἐπι-πτώσεις στήν ἐκτέλεση τῶν λατρευτικῶν κα-θηκόντων τῶν πιστῶν καί κατά τίς Κυριακές καίμικρογιορτές ἀλλά κυρίως καί κατά τίς μεγά-λες γιορτές τῆς χριστιανοσύνης τά Χριστούγεννα τοῦ 2005 καί τό Πάσχα τοῦ 2006 ἀφοῦ στερήθη-καν τόν ὁμαδικό ἐκκλησιασμό στόν καέντα Ναό ὅπου γιά χρόνια ἐκκλησιάζονταν καί διασκορπίσθηκανσέ ναΰδρια τῆς Ἀρναίας

Ἡ γιορτή τῶν Χριστουγέννων καί ἡ πανήγυρη τοῦ ἑορτάζοντα καί κατεστραμμένου Ναοῦ στή μνή-μη τοῦ Ἁγ Στεφάνου γιά πρώτη φορά μετά ἀπό 175 χρόνια ἀπό τήν ἵδρυσή του γιορτάσθηκαν ἐπίσημαστό Μητροπολιτικό Παρεκκλήσιο τῆς Παναγίας τῆς Δακρυρροούσης τῆς Ἁλώσεως μέ τή συμμετοχήπλήθους πιστῶν Ἐπίσης πλῆθος πιστῶν συμμετεῖχε μέ κατάνυξη καί γιά πρώτη φορά μέ πολλή συγ-κίνηση καί θλίψη στίς λόγω laquoἀπουσίαςraquo τοῦ Ναοῦ ἀπό τά λατρευτικά δρώμενα τῶν ἡμερῶν Ἀκολουθίεςτῶν Παθῶν καί τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου στό Μητροπολιτικό Παρεκκλήσιο Τίς τρεῖς τελευταῖεςἡμέρες τῆς Μεγ Ἑβδομάδας οἱ περισσότεροι πιστοί παρά τό ψῦχος παρακολουθοῦσαν τίς Ἀκολουθίεςἀπό τόν αὔλειο χῶρο τοῦ Ναοῦ καί τοῦ Μητροπολιτικοῦ Μεγάρου λόγω στενότητας τοῦ χώρου τοῦ

18

Παρεκκλησίου Συγκινητική ἦταν ἡ στιγμή πού μετά τήν ἐπιστροφή τοῦ Ἐπιταφίου ἀπό τήν περιφο-ρά του μέ ἐντολή τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη τό Κουβούκλειο μέ τόν Ἐπιτάφιο τοποθετήθηκε ἀνυ-ψωμένο κοντά στήν κλειστή εἴσοδο τοῦ καέντος Ναοῦ γιά τήν ἐθιμική διέλευση τῶν πιστῶν κάτω ἀπότόν Ἐπιτάφιο μετά τήν ὁποία (διέλευση) τό Κουβούκλειο μέ τόν Σταυρό (πίσω ἀπʼ αὐτό) τοποθετή-θηκε μπροστά στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦ ὅπου παρέμεινε γιά ἀρκετόν καιρό μέ τήν εἰκόνα τῆς Ἀναστά-σεως γιά προσκύνηση

Ἀπό τίς ἑπόμενες τῆς καταστροφῆς ἡμέρες ἄρχισαν οἱ ἐργασίες ἀποκατάστασης τοῦ Ναοῦ μέ τήνἐπίβλεψη τοῦ Πολιτικοῦ Μηχανικοῦ κ Θεόδ Τσαμούρη καί μέ τή συνεργασία τῆς 10ης Ἐφορείας Βυ-ζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων Ἡ 10η Ἐφορεία Βυζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων μέ σκοπό τη διερεύνηση τῆς κα-τάστασης τῆς θεμελίωσης τοῦ Ναοῦ ἐπειδή ὑπῆρχε ὁ κίνδυνος ἡ λιθοδομή τῶν τοίχων καί οἱ κίονεςνά εἶχαν ὑποστεῖ σοβαρές βλάβες ἀπό τίς ὑψηλές θερμοκρασίες μέ ἐπιπτώσεις στή στατικότητα τοῦΝαοῦ πραγματοποίησε ἀνασκαφική ἔρευνα στό ἐσωτερικό του μέ τήν ἐπίβλεψη τῆς ἀρχαιολόγου καίνύφης μας κ Ἑλένης Στούμ-που-Κατσαμούρη κάνονταςὁρισμένες τομές στή θεμε-λίωση τοῦ βόρειου καί τοῦ νό-τιου τοίχου καί τῶν ἀντίστοι-χων κοιονοστοιχιῶν γιά τήνπλήρη ἀποκάλυψή της καί τόνστατικό ἔλεγχό της Ἡ ἀνα-σκαφική ἔρευνα εἶχε ὡς ἀπο-τέλεσμα νά ἐντοπισθοῦν θε-μελιώσεις παλαιότερων κτι-σμάτων καί νά ἀρχίσουν συστηματικές ἀνασκαφές στό μεγαλύτερο τμῆμα τοῦ δαπέδου Κατά τή διάρ-κεια τῶν ἀνασκαφῶν ἐντοπίσθηκαν συγκεκριμένα οἱ θεμελιώσεις τριῶν ναῶν τοῦ 5ου τοῦ 10ου μέτοιχογραφίες καί τοῦ 17ου αἰ ὅπου μίλησε ὁ Ἅγ Κοσμᾶς (βλ φωτογραφία) τάφοι καί ἄλλα ἀντικείμενα(ὅπως νομίσματα ἐκκλησιαστικά σκεύη ἐφυαλωμένα κεραμικά μέ ἐγχάρακτη διακόσμηση κἄ) Ἐπί-σης βρέθηκε καί μιά πρώτη φάση τοῦ σημερινοῦ Ναοῦ πού πῆρε τήν ὁριστική του μορφή τό 1812τά 200 χρόνια τοῦ ὁποίου γιορτάζουμε σήμερα

Μετά τήν διαβολική καταστροφή ἦρθε ἡ διπλή θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo Ὁ Θεός μέ τίς πρεσβεῖες τοῦπολιούχου Ἁγίου Στεφάνου δέν ἐγκατέλειψε τούς Ἀρναιῶτες Ἔδωσε φώτιση καί δύναμη στούς ἄρχον-τες τοῦ τόπου (ἐκκλησιαστικούς καί δημοτικούς) πρωτίστως στόν μακαριστό Μητροπολίτη μας στόνΔήμαρχο Ἀρναίας κ Γ Κατσαμούρη καί στούς ἄρχοντες τοῦ Νομοῦ καί τῆς Πολιτείας οἱ ὁποῖοι μέἀγαστή συνεργασία καί μέ τήν ἠθική καί ὑλική συμπαράσταση τοῦ πιστοῦ λαοῦ ἀνέλαβαν μέ ἀξιο-θαύμαστη ἐπιτυχία τό ἔργο τῆς Ἀποκατάστασης τοῦ πυροπαθοῦς Ναοῦ Ἔτσι μετά ἀπό 16 μῆνες στίς23 Δεκεμβρίου τοῦ ἔτους 2006 ἔγιναν τά θυρανοίξια τοῦ Ναοῦ καί ἔτσι ξαναλειτούργησε κατά τή με-γάλη γιορτή τῶν Χριστουγέννων καί κατά τήν ἑορτή τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἦταν ἡ πρώτη θεϊκή laquoἀπο-ζημίωσηraquo ἡ laquoἐκ τῆς τέφραςraquo καί laquoἐκ τοῦ μηδενόςraquo ἀναγέννηση τοῦ Ἐνοριακοῦ καί ΜητροπολιτικοῦΝαοῦ τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἡ ὁποία μᾶς βοήθησε νά συν ειδητοποιήσουμε καλύτερα ὅτι laquoΘεός ὅπουβούλεταιraquo ἀπὀ τή μιά μεριά μέν ἐπιτρέπει γιά παιδαγωγικούς λόγους καταστρεπτικά γιά τήν ὕλη γε-γονότα καί ἀπό τήν ἄλλη μεριά ἐπιτρέπει καί συνεργεῖ στήν laquoἐκ τῆς τέφραςraquo ἀναγέννηση σέ λίγο χρο-νικό διάστημα laquoΟὐδέν κακόν ἀμιγές καλοῦraquo (ἕνα καλό μέσα στό κακό)

Αὐτή ἡ πρώτη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo θά μποροῦσε νά χαρακτηρισθεῖ ὡς φυσική συνέπεια καί ἀνα-μενόμενη Ὅμως ἡ δεύτερη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo ἦταν μή ἀναμενόμενη ἦταν laquoπέραν πάσης προσ-δοκίαςraquo ἦταν ἡ ὄντως laquoἀποζημίωσηraquo ἦταν ἀνεπανάληπτο καί πρωτοφανές γιά τόν τόπο μας θεῖο δῶρο(γιά ὅσους βέβαια μποροῦν νά τό ἀντιληφθοῦν) Ἡ δεύτερη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo ἀναφέρθηκε νω-ρίτερα καί ἀφορᾶ στήν ἀποκάλυψη τῶν θεμελιώσεων τριῶν παλαιότερων Ναῶν ἀπό τόν 5ο αἰώνα μέ-χρι τόν 17ο αἰώνα ἀποτέλεσμα τῆς ὁποίας (ἀποκάλυψης) ἦταν ὄτι ἡ ἀρχή τῆς Ἱστορίας τοῦ τόπουμας μεταφέρεται πάνω ἀπό 1000 χρόνια πίσω Εἶναι λοιπόν ἤ δέν εἶναι θεῖο δῶρο τό γεγονός αὐτό

Τό Σαββατοκύριακο 4 καί 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2010 πραγματοποιήθηκαν τά Ἐγκαίνια τοῦ ἀποκατα-στημένου Ναοῦ μέ τήν παρουσία τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος Ἱερωνύμου καί ἄλλωνἈρχιερέων τῶν Ἀρχῶν καί τοῦ Λαοῦ καί μέ τήν εὐλογία τῆς παρουσίας τῆς κάρας τοῦ Ἁγίου Στεφάνουπού μεταφέρθηκε στήν Ἀρναία καί στόν Ναό ἀπό τήν Μονή Ξενοφῶντος τοῦ Ἁγ Ὄρους μέ τή συν -οδία τοῦ Ἡγουμένου τῆς Μονῆς Ἀρχιμ Ἀλεξίου Τό Σάββατο ψάλθηκε ὁ Ἑσπερινός τῶν Ἐγκαινίων

19

καί στή συνέχεια στήν αἴθουσα laquoΜητροπολίτης Σωκράτηςraquo τοῦ Δημοτικοῦ Καταστήματος πραγμα-τοποιήθηκε ἐκδήλωση πού ἦταν ἀφιερωμένη στήν Ἱστορία καί στήν Ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ καί πε-ριλάμβανε προσφώνηση τοῦ Μητροπολίτη Νικοδήμου καί τρεῖς ὁμιλίες σχετικές μέ τόν Ναό Τήν Κυ-ριακή κατά τή διάρκεια τοῦ Ὄρθρου τελέσθηκαν τά Ἐγκαίνια τοῦ Ναοῦ μέ προεξάρχοντα τόν Ἀρχιε-πίσκοπο Ἱερώνυμο καί στή συνέχεια ἡ Θ Λειτουργία μετά τό πέρας τῆς ὁποίας ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἀπέ-νειμε τιμητικές διακρίσεις σέ διάφορα πρόσωπα γιά τή συμβολή τους στήν ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ

Ἀξίζει τόν κόπο νά ἀναφέρω καί κάποιες ἐνέργειες πού ἔγιναν εἴτε μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρό-πολής μας εἴτε μέ τήν εὐλογία της πρίν καί μετά τήν ἐπαναλειτουργία τοῦ Ναοῦ Αὐτές οἱ ἐνέργει-ες εἶναι οἱ ἑξῆς

α΄) Τό Ἡμερολόγιο τσέπης τοῦ 2006 τῆς Μητροπόλεως ἦταν ἀφιερωμένο στόν πυρίκαυστο Ναότοῦ Ἁγ Στεφάνου

β΄) Μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρόπολής μας ἐκδόθηκαν εὔχρηστα ἔντυπα γιά τήν προβολή τῶν ἀρχαι-ολογικῶν εὑρημάτων στόν Ναό καί γιά τήν Ἀποκατάστασή του Τά ἔντυπα αὐτά εἶναι 1) Ἡμερολό-γιο τοίχου 28 σελίδων μέ φωτογραφίες χαρακτηριστικῶν εὑρημάτων 2) 12 εὐχετήριες κάρτες μέ εἰκό-νες εὑρημάτων 3) 12 ἐπισκεπτήριες κάρτες μέ παρόμοιες φωτογραφίες καί 4) 12 σελιδοδεῖκτες μέεἰκόνες εὑρημάτων καί

γ΄) Μέ τήν εὐλογία τῆς Μητρόπολης καί μέ Πρόλογο τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη μας Νικοδή-μου ἐκδόθηκε τό 2008 ἀπό τόν ὁμιλοῦντα τό βιβλίο μέ τίτλο laquoὉ Ἱερός Μητροπολιτικός Ναός τοῦ Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας Μιά συγκλονιστική καί ἐντυπωσιακή περίπτωση (Ἡ Ἱστορία-Τό Ἀρχεῖο-Ἡ κα-ταστροφή-Ἡ Ἀποκατάσταση-Οἱ ἀνασκαφές καί ὁ ἀποκαλυφθείς ἀρχαιολογικός θησαυρός) ὅπως κα-ταγράφεται στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑ lt1988-2007gtraquo

Στό σημεῖο αὐτό θέλω νά καταθέσω μερικές σκέψεις μου Φυσικά δέν ὑπῆρχε βούληση τῶν ἀνθρώ-πων νά καεῖ ὁ Ναός καί νά καταστραφοῦν ἀξιόλογα κειμήλια τοῦ 19ου καί τοῦ 20οῦ αἰ Ὅμως laquoἄλλαιμέν βουλαί ἀνθρώπων καί ἄλλα ὁ Θεός κελεύειraquo Πιστεύω ἀκράδαντα ὅτι ἡ μεγάλη καταστροφή (ἔργοτοῦ διαβόλου) καί ἡ διπλῆ laquoἀποζημίωσηraquo (ἔργο τοῦ Θεοῦ) μέ τίς πρεσβεῖες τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἦτανπρός ὄφελος πνευματικό τῶν κατοίκων τῆς Ἀρναίας καί τῆς γύρω περιοχῆς Γιʼ αὐτό σύντομα ἀφή-σαμε τή λύπη πού ἀνθρώπινα αἰσθανθήκαμε γιά τήν καταστροφή τοῦ Ναοῦ καί χαρήκαμε διότι ὁ Θεόςἦταν καί εἶναι μαζί μας καί μέ τή βοήθεια-παρέμβασή Του ὁ Ναός ἀποκαταστάθηκε σύντομα καί ἡ ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία τοῦ τόπου μας δύο αἰώνων (19ος καί 20ός) συμπληρώθηκε μέ τήν ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία δεκατριῶν αἰώνων (5ος-18ος) μέ τήν ἀνακάλυψη τῶν ἐρειπίων τριῶν πα-λαιοτέρων Ναῶν (ἡ ὕπαρξη τῶν ὁποίων ἦταν ἐντελῶς ἄγνωστη στίς ἱστορικές πηγές καί γενικά στήΒιβλιογραφία) τά ὁποῖα (ἐρείπια) εἶναι ὁρατά ἐδῶ καί καιρό μέ τήν κατάλληλη διάφανη κάλυψή τουςφαινόμενο σπάνιο ἴσως καί πρωτόγνωρο στήν ἀρχαιολογική πρακτική Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνουσίγουρα ἔγινε καλύτερος ἀπό πρῶτα ἀλλά πρέπει καί μπορεῖ νά γίνει ἀκόμη καλύτερος ἄν τόν ἐπι-σκεπτόμαστε τακτικά ὄχι φυσικά ὡς τουρίστες ἀλλά ὡς πιστά μέλη τῆς Ἐκκλησίας καί τῆς Ἐνορίαςσυμμετέχοντας στή λατρεία πού τελεῖται σʼ αὐτόν τίς Κυριακές καί τίς μεγάλες γιορτές διότι πρίνἀπό τήν καταστροφή ἡ συμμετοχή μας δέν ἦταν ἱκανοποιητική

Στόν Ἐνοριακό Ἐπισκοπικό καί Μητροπολιτικό Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἱερούργησαν παντοιοτρόπως12 Ἐπίσκοποι Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους 1 Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους (1924-1940)καί 5 Μητροπολίτες Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου (1940-2012) Ἀπό τίς 24 Νοεμβρίου 2012στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερουργεῖ ὁ νέος Ποιμενάρχης μας κ Θεόκλητος

Ἐπίσης στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερούργησαν ὡς ἐφημέριοι πάνω ἀπό 40 ἱερεῖς (ἀπʼ τούς ὁποί-ους οἱ 30 καί πλέον ἦσαν Ἀρναιῶτες)

Στόν Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ὑπηρέτησαν ἀπό τό 1884 μέχρι σήμερα 23 Ἱεροψάλτες ἀπό τό 1883μέχρι σήμερα 15 νεωκόροι καί ἀπό τό 1835 μέχρι τό 1947 153 Ἐκκλησιαστικοί Ἐπίτροποι

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνου φυσικά διαθέτει καί Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων (παλιό καί και-νούριο) Ὁ ὀμιλῶν κατέγραψε τό παλιό Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων τό ὁποῖο εὐτυχῶς σώθηκεἀπό τήν πυρκαϊά τοῦ 2005 Οἱ παλιοί Κώδικες τοῦ Ναοῦ οἱ ὁποῖοι καταγράφουν τή Ληψοδοσία του τῶνἐτῶν 1882-1947 εἶναι 6 καί τά παλιά Ἔγγραφα πού ἀναφέρονται κυρίως στίς οἰκονομικές σχέσεις τῆςΚοινότητας καί τῆς Ἐφοροεπιτροπῆς Λιαριγκόβης μέ κατοίκους τοῦ χωριοῦ μέ τό Ἅγιον Ὄρος μέδασκάλους τῶν Σχολῶν τῆς Λιαρίγκοβης καί μέ ἄλλους τῶν ἐτῶν 1835-1924 εἶναι 63 ἀπό τά ὁποῖατά 55 ἀνήκουν στήν περίοδο τῆς τουρκοκρατίας

(Συνεχίζεται)

infinƒAtildeπordfinfiniexclcentƒπ∆prodtrade intradicƒiexclprodsectπradictrade infindegdegpartsectπcentprodtrade

Ὁ π ρ ώ η ν Β α τ ο π α ι δ ι ν ό ςΤοῦ Κωνσταντίνου Θ Χιούτη

Θεώρησα καλό νά καταθέσωὁρισμένα συμπληρωματικά

στοιχεῖα τῆς βιογραφίας τοῦἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου ἐπειδήὁρισμένες ἐπιστολές τοῦ Ἀρχείουτῆς Μονῆς Βατοπαιδίου1 μπο-ροῦν νά προσδώσουν νέα στοι-χεῖα στήν ἐκκλησιαστική προσω-πογραφία τοῦ τόπου μας καί νάἀναδείξουν τή δυναμική πούἐξέπεμπαν οἱ μοναστηριακές κοι-νωνίες ἀκόμη καί ὅταν ταλανί-ζονταν ἀπό ἐσωτερικά προβλή-ματα

Στό Μοναχολόγιο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου ὁ μοναχός Κορνή-λιος καταγράφεται μέ τό κο-σμικό ὄνομα Κωνσταντῖνος υἱόςἈγγέλου καί ὡς ἐκ τούτου ἔκανεχρήση τοῦ ἐπωνύμου Ἀγγελίδης2Γεννημένος στή Λιαρίγκοβη (σή-μερα Ἀρναία) τό ἔτος 1867προσῆλθε εἰκοσαετής στή ΜονήΒατοπαιδίου καί ἔγινε μοναχόςτης τό 18913 Ὅπως ὑποστηρίζεικαί ὁ ἴδιος σέ μία ἐπιστολή τουπαρέμεινε στήν ἀδελφότητα τῆςΜονῆς ἐπί μία δεκαπενταετία4

Τό Μοναχολόγιο μνημονεύει ὅτι ἀποχώρησε ἀπό τή Μονή laquoπροχειρισθείς πρεσβύτερος εἰςτόν κόσμονraquo Ἡ μετάβαση στήν ἱερωσύνη φαίνεται ὅτι ἦταν διακαής πόθος του γιατί ἤδη ἀπότό 1901 ὁ ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ εἶχε δεχθεῖ σχετικό αἴτημά του μέ ἀποτέλεσμα ὁ ἐπίσκοπος νάζητᾶ ἐνημέρωση ἀπό τούς Βατοπαιδινούς ἐπιτρόπους γιά τήν πνευματική πορεία τοῦ Κορνη-λίου ἐπειδή κατά τούς ἱερούς κανόνες laquoοὐδένα δεῖ εἰσέρχεσθε εἰς τόν τῆς ἱερωσύνης βαθ-μόν δίχα πολλῆς ἐρεύνης καί ἀκριβοῦς ἐξετάσεωςraquo5

Φαίνεται ὅμως ὅτι ὁ καιρός δέν ἦταν κατάλληλος καί δέν μπόρεσε νά λάβει τήν ἱερωσύνηἐπειδή μεσολάβησαν γεγονότα στή Μονή πού τόν ὁδήγησαν στήν ἐξορία καί στή φυλακήὅπως ὁ ἴδιος καταθέτει στήν προαναφερθεῖσα ἐπιστολή του Τί εἶχε συμβεῖ τότε δέν τό πε-ριγράφει ἄμεσα ἀλλά μέ λύπη περιορίζεται μόνο στούς χαρακτηρισμούς ὅτι ἀδικήθηκε ἀπόκάποιους συμφεροντολόγους μέ laquoἰδιοτελεῖς καί ἐγωϊστικούς σκοπούςraquo

Παρόλη τήν ἀσάφεια τῶν αἰτίων ἡ ἐξορία καί ἡ φυλακή τοῦ μοναχοῦ Κορνηλίου προϋπέ-θεταν ἔντονη παραβατικότητα Ἀπό τό γνωστό σέ μᾶς ἀρχειακό ὑλικό μόνο ἕνα γεγονός μπο-ροῦσε νά τόν ἐνοχοποιήσει περί τό 1906 ἡ παρουσία ὅπλων στόν κῆπο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου Σύμφωνα μέ τήν ἀλληλογραφία τῆς Μονῆς τρεῖς κοσμικοί τοποθέτησαν τά ὅπλαστόν κῆπο γιά νά ἐνοχοποιηθοῦν πατέρες τῆς Μονῆς μέ διοικητικές ἁρμοδιότητες Στούς συλ-ληφθέντες ὑπόπτους ἀνῆκε καί ὁ κατά σάρκα ἀδελφός τοῦ Κορνηλίου ὁ ὁποῖος ἀγόρασε τάὅπλα στή Λιαρίγκοβη6

Πικραμένος ὁ Κορνήλιος ἀπό τίς διώξεις πού εἶχε στή συνέχεια ἐγκατέλειψε τή Μονή Βα-τοπαιδίου καί μετοίκησε στή Μικρά Ἀσία ὅπου καί ἐκεῖ τόν πρόσμεναν παρόμοιες καταστά-

Ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος (δεξιά) σέ φωτογραφία τῆς δεκαε-τίας τοῦ 1920 (Μ Μανασσής Χρονικό κατοχῆς Ἀρναίας 1941-1944 καί στοιχεῖα ἀπό τή ζωή της Ἀθήνα 2000 σ 65)

20

21

σεις ὅπως ὁ ἴδιος σημειώνει στήν ἐπιστολή του Κατά τή διάρκεια τοῦ Α΄ Παγκοσμίου πολέ-μου οἱ Τοῦρκοι τόν συνέλαβαν ὡς ὕποπτο καί τόν ἐξόρισαν στή Συρίαlaquo[hellip] συνελήφθην καί ἀπεστάλην εἰς τό ἐν Ἰκονίῳ Στρατοδικεῖον ὅπου παρέμεινα ἐν ταῖςαὐτόθι φυλακαῖς ἐπί δύο μήνας κατόπιν δέ ἀπεστάλην σιδηροδέσμιος εἰς τό Χαλέπιον τῆςΣυρίας ὅπου παρέμεινα ἐπί τρία ἔτη ὡς ἐξόριστος εἰς τά 19 [= 1919] δέ ἦλθον οἱ Ἄγγλοικαί μᾶς ἠλευθέρωσανraquo

Ὅταν ἀπελευθερώθηκε πῆγε στήν Κων-σταντινούπολη ὅπου ὑπηρέτησε ὡς ἱερέας στήΜητρόπολη Δέρκων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πα-τριαρχείου7 Ἡ κατάρρευση τοῦ μικρασιατι-κοῦ μετώπου καί ὁ φόβος νά μή διωχθεῖ ἐκνέου ἀπό τούς Τούρκους τόν ἀνάγκασαν νάφύγει ἀπό τήν Τουρκία καί νά ἐπιστρέψει στήγενέτειρά του Λιαρίγκοβη ὅπου ὁ μητροπολί-της Ἱερισσοῦ Σωκράτης τόν ἀποκατέστησεδιορίζοντάς τον ἱερατικῶς προϊστάμενο στόναό Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1923)8

Τό 1924 ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος συνέ-ταξε ἐπιστολή πρός τή Μονή Βατοπαιδίου ὡςlaquoπρώην ἀδελφός Βατοπαιδινόςraquo στήν ὁποίαπεριγράφει ὅλη αὐτή τήν περιπετειώδη δια-δρομή πού εἶχε Σέ αὐτή δέν ζητᾶ δικαίωσηγιά ὅτι τοῦ συνέβη στή Μονή Μόνο παρακα-λεῖ τούς Βατοπαιδινούς νά τόν βοηθήσουνὥστε νά ἀποκτήσει μία νέα στολή ἀπαραίτητηγιά τό ἱερατικό του ἔργο

laquoΚατά τό διάστημα τῆς ἐξορίας μου ἔμει-νεν ἡ κοινητή μου περιουσία ἐν ΜικρᾷἈσίᾳ ὅπου διηρπάγῃ μετά καί τῶν πολυ-τίμων Ἱερῶν μου ἀμφίων Τώρα δέ ἔχωἀνάγκην μιᾶς στολῆς Ἱερατικῶν ἀμφίωνΠαρακαλῶ δέ τήν Ἱεράν ἡμῶν Μονήνὅπως εὐαρεστουμένη θελήσῃ νά μοῦ ἀπο-στείλῃ μίαν Ἱερατικήν στολήν Ἱερῶνἀμφίων διrsquo ἐνθύμιον ἀλλά θέλω νά ἦναιπράγματι Βατοπαιδινήraquo9

1 Ἐκφράζω τίς εὐχαριστίες μου πρός τή μονή Βατοπαιδίου γιά τή δυνατότητα πού μοῦ παρεῖχεὥστε νά μελετήσω τό σχετικό ἀρχειακό ὑλικό

2 Ὁ Δ Κύρου δέχεται ὅτι προέρχεται ἀπό τήν σημερινή οἰκογένεια Κατσαγγέλουmiddot βλ Δ ΚύρουlaquoΚαταγραφή Ἀρχείου ΚΕ΄ (4) Κατάλογος ἐγγράφων Ἀρχείου Ἰωάννου Ἀστ Μπιλούκα περ Ἀρναίατεῦχ 80 (Ἰούλιος ndash Σεπτέμβριος 2008) σ 18

3 Κ Χιούτης laquoΝεώτερα στοιχεῖα γιά μοναχούς ἀπό τήν Ἀρναία (Λιαρίγκοβη) περ Ἡ Ἀρναία τῆςΜακεδονίας τεῦχ 53 (Ὀκτώβριος ndashΔεκέμβριος 2001) σ 4

4 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

5 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἐπισκόπου Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Ἰωακείμ πρόςτούς ἐπιτρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Μαρτίου 1901)

6 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ Σπύρου Τζαμτζῆ πρός τόν ἱερομόναχο Ἄνθιμο Βατο-παιδινό (χτ καί χχ)

7 Δ Κύρου ὅπ σ 168 Δ Κύρου laquoΤό Ἀρχεῖο ἐγγράφων τοῦ μητροπολιτικοῦ ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίαςraquo περιοδ

Ἀρναία τεῦχ 62 (Ἰανουάριος ndash Μάρτιος 2004) σ 3 Τό 1925 ἦταν ἐφημέριος στό Στρατώνι Χαλκιδι-κής

9 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

Ἀπόσπασμα ἐπιστολῆς τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνη-λίου Ἀγγελίδη πρός τή Μονή Βατοπαιδίου (1924Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου)

22

Η ΤΙΜΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Ἀρχιmicro Χρυσοστόmicroου Μαϊδώνη

ὉΝαὸς τοῦ Ἁγίου Στέφανου ἔχει ἐπηρεάσει ἀποφασιστικὰ τὴ ζωὴ τῆς Ἀρναίας καὶ τῶν Ἀρναι-ωτῶν Πρώτη φορὰ ἔχω συναντήσει τέτοια ἀγάπη σὲ Ναό μέχρι λατρείας Ναί Στὴν Ἀρναία

δὲν τιμᾶται μόνο ὁ Πρωτομάρτυς Ἅγιος Στέφανος ἀλλὰ λατρεύεται καὶ ὁ Ναός του Ὁ Ἀρναι-ώτης καὶ μάλιστα ὁ παλιότερος ἔχει ταυτισθεῖ ἄμεσα μὲ τὸν Ναὸ τοῦ Ἅγιου Στέφανου

Κυρίως ὅμως ἡ νεώτερη γενιὰ τῶν Ἀρναιωτῶν ἔχει ταυτισθεῖ μὲ τὸν Ναὸ ἐξ αἰτίας τῆς κατα-στροφῆς του ἀπὸ τὴν πυρκαϊά στὶς 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2005 Ἦταν τὸ πιὸ συνταρακτικὸ γεγονὸςστὴ ζωὴ τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας τὰ τελευταῖα 60 χρόνια Ὁ Ἅγιος Πρωτομάρτυς Στέφανοςστὴν Ἀρναία τιμᾶται περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλον τόπο

Πρῶτον διότι εἶναι ὁ κεντρικὸς Ἐνοριακὸς ναὸς τῆς Ἀρναίας καὶ ἀπὸ τὴν δεκαετία τοῦ 1830Μητροπολιτικὸς Ναὸς τῆς Ἐπισκοπῆς Ἱερισσοῦ καὶ Ἁγίου Ὅρους

Δεύτερον διότι συνδέεται ἀμεσα μὲ τὴν ζωὴ τῆς κωμοπόλεως τῆς Ἀρναίας ἐδῶ καὶ 1500 χρό-νια ὅπως ἀπέδειξαν οἱ ἀνασκαφὲς κάτω ἀπὸ τὸν Ναό τὸ δὲ καμπαναριὸ του εἶναι τὸ σῆμα κατατεθὲντῆς Ἀρναίας μαζὶ μὲ τὸ παλιὸ Σχολεῖο

Ἄς δοῦμε ὅμως παρακάτω πῶς τιμᾶται ὁ Ἅγιος Στέφανος ἰδιαίτερα στὴν Ἀρναία1 Οἱ Πανηγύρεις Ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρος Στεφάνου γιορτάζεται στὴν Ἀρναία μὲ

τὸν πλέον πανηγυρικὸ τρόπο Στὶς 27 Δεκεμβρίου καὶ στὶς 2 Αὐγούστου Στίς 27 Δεκεμβρίου ἡμέ-ρα μνήμης τοῦ Μαρτυρίου του καί στίς 2 Αὐγούστου ἡμέρα μνήμης τῆς ἀνακομιδῆς τῶν ἹερῶνΛειψάνων του Τή δεύτερη γιορτὴ τὴν ἑορτάζουν οἱ μελλισσοκόμοι τῆς Ἀρναίας καὶ συμμετέχειὁ Σύλλογος Μελισσοκόμων Ἀρναίας laquoΟ ΑΓΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo

2 Οἱ Εἰκόνες Ἐπιβλητικὴ ἦταν ἡ εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὸ τέμπλο ποὺ ἁγιογραφήθη-κε γύρω στὰ 1840 στὸ Ἅγιον Ὅρος μαζὶ μὲ τὶς ἄλλες εἰκόνες τοῦ τέμπλου Ἄλλη σπουδαία εἰκό-να εἶναι ἡ εἰκόνα ποὺ βρισκόταν στὸ προσκυνητάρι μπαίνοντας στὸν ναό

3 Οἱ Ἀκολουθίες Ὑπάρχουν χειρόγραφες Ἀκολουθίες εἰδικὰ γιὰ τὸν Ναὸ τοῦ Ἁγ Στεφάνουτῆς Ἀρναίας

Ἀκολουθία Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας 27ης Δεκεμβρίου Ἰακώβου μοναχοῦ 1835 Ἀκολουθία Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας χειρόγραφο παλαιὸ ποὺ πρέπει νὰ γράφτηκε πρὶν ἀπὸ τὸ 1850

Ἀκολουθία 2ας Αὐγούστου Ἱ Ν Ἁγ Στεφάνου Ἀρναίας 1839 Ἡ χειρόγραφη φυλλάδα ποὺ ἔχειδιασωθεῖ εἶναι ἀντιγραφή ποὺ ἔγινε στὶς 18 Αὐγούστου 1919 ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξηροποτάμου

4 Τὰ ὀνόματα Στὴν Ἀρναία συναντοῦμε πάρα πολλούς χριστιανούς ποὺ ἔχουν τὸ ὄνομα laquoΣτέ-φανοςraquo Τὸ ὄνομα αὐτὸ τὸ συναντοῦμε σὲ ἄνδρες ἀλλὰ καὶ σὲ κάποιες γυναῖκες Δόθηκε εἴτεἀπὸ τάξιμο στὸν Ἅγιο Στέφανο εἴτε ἀπὸ πρόγονο ποὺ εἶχε αὐτὸ τὸ ὄνομα Πρέπει τουλάχιστον15 ἄνδρες καὶ κυρίως μικρὰ ἀγόρια νὰ φέρουν τὸ ὄνομα Στέφανος Πουθενὰ δὲν ὑπάρχει αὐτὸτὸ ὄνομα τόσο διαδεδομένο ὅσο στὴν Ἀρναία

5 Ἐπίσκεψη στὴν Ἀρναία Λειψάνων τοῦ Ἁγιου Στέφανου Στὴν Ἀρναία ἔχουν ἔλθει κατʼ ἀπο-κλειστικότητα Ἱερὰ Λείψανα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου προερχόμενα ἀπὸ τὸ Ἅγιον Ὅρος Παλαιότε-ρα τό 1924 ἔχει ἔλθει τὸ χέρι τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Μονὴ Κωνσταμονίτου ὅπου φυλάσ-σεται Στὴν δεκαετία τοῦ 1980 μὲ φροντίδα καὶ πρόσκληση τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Νι-κοδήμου ἐπὶ σειρὰ ἐτῶν ἐρχόταν ἡ κάρα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξενοφῶντος

6 Προσκυνήματα Ἡ ἀγάπη τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας πρὸς τὸν Ἅγιο Στέφανο τοὺς ὁδήγησεστοὺς τόπους ποὺ συνδέονται μὲ τὸ μαρτύριο καὶ τὶς γιορτὲς τοῦ Ἁγίου Στὰ πολλὰ προσκυνή-ματα ποὺ ὀργάνωσε ἡ Μητρόπολή μας στὰ Ἱεροσόλυμα πάντοτε προσκυνούσαμε στὸν τόπο τοῦμαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Τὸ 2007 ἀξιωθήκαμε καὶ κάναμε νυκτερινὴ Θεία Λειτουργία στὸτόπο τοῦ μαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἄλλο προσκύνημα ἦταν τὸ 2004 στὸ προάστειο τῆς Κων-σταντινουπόλεως Ἅγιος Στέφανος Τὸ προάστειο αὐτὸ σχετίζεται μὲ τὸ γεγονὸς τῆς μεταφορᾶςτῶν Λειψάνων τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὴν Κωνσταντινούπολη τὸ 426 ποὺ γιορτάζεται στὶς 2 Αὐγού-στου

7 Τὸ βιβλίο Ἡ ἀγάπη γιὰ τὸν Ἅγιο Στέφανο μὲ ὁδήγησε στὴ συγγραφὴ τοῦ πρώτου βιβλίουτὸ 1984 μὲ τὸν τίτλο laquoΟ ΠΡΩΤΟΜΑΡΤΥΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo Ἤδη εἶναι ἕτοιμη ἡ δεύτερη ἔκδοση ἐπαυ-ξημένη

Ἡ Ἀρναία τίμησε τὸν Ἅγιο Στέφανο ἀλλὰ καὶ ὁ Ἅγιος Στέφανος τίμησε ἀνέδειξε καὶ ἀναβάθμισετὴν Ἀρναία

23

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑΡΝΑΙΑΣ Ἡ Πολιτιστική καί Ἐπιμορφωτική

Ἑταιρεία Ἀρναίας ἀναβίωσε καί φέτοςτά καθιερωμένα πασχαλινά ἔθιμα τῆςἈρναίας Συγκεκριμένα ἔγιναν οἱ πα-ρακάτω ἐθιμικές ἐκδηλώσεις

bull Τήν Κυριακή τοῦ Πάσχα τό πρωίστήν Κεντρική Πλατεία μοιράσθηκανκόκκινα αὐγά καί τσουρέκια τραγού-δησε ἡ Χορωδία τοῦ ΚΑΠΗ Ἀρναίας καίχόρεψε τό παιδικό χορευτικό συγκρό-τητα τοῦ Δήμου

Τήν Τρίτη τοῦ Πάσχα ἀναβίωσε τό ἔθιμο τοῦlaquoΚότσμανουraquo στά ἐξωκκλήσια τοῦ Προφ Ἠλία καί τῆςἉγ Παρασκευῆς Τελέσθηκε Θ Λειτουργία στό ἐξωκ-κλήσι τοῦ Προφ Ἠλία μέ λιτανεία γύρω ἀπό αὐτό καίκέρασμα στόν ἴδιο χῶρο καί ἀκολούθησε καί σκοπο-βολή

Τό ἀπόγευμα σέ χῶρο τοῦ ἀλσυλίου τῆς Ἁγίας Πα-ρασκευῆς κοντά στό φερώνυμο ἐξωκκλήσι ἀναβίωσαντά ἔθιμα τῆς laquoΣουσαρίτσαςraquo καί τοῦ laquoΖυγίσματος τοῦἉϊ Γιώργηraquo τό ὁποῖο ὅπως εἶναι γνωστό ἀπό τήν πα-ράδοση καί ἀπό τή Βιβλιογραφία ἀναβιώνει τήν ἡμέ-ρα ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου Γεωργίου (23 Ἀπριλίου) ἤ τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὄταν ἡ γιορτή μετίθεται τότεὄπως φέτος λόγῳ Μεγάλης Τεσσα-ρακοστῆς Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquoαἰσθάνεται ἱκανοποίηση γιά τήν ὑλο-ποίηση τῆς ὑπόδειξής του νά ἀνα-βιώνει τό ἔθιμο τοῦ laquoΚότσμανουraquoκανονικά τήν τρίτη καί ὄχι τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὅπως συνέβημερικές χρονιές καί θεωρεῖ ἀνεπί-καιρη τή χρονική καί τοπική μετά-θεση τοῦ ἐθίμου τοῦ laquoΖυγίσματοςraquo (ἀπό τή δεύτερη στήν τρίτη μέρα τοῦ Πάσχα καί ἀπό τίς πλατεῖες ὅπωςπαλιότερα ἤ τήν Κεντρική Πλατεία ὅπως τά τελευταῖα 30 περίπου χρόνια στό ἄλσος τῆς Ἁγ Παρασκευῆς)Στήν ἀναβίωση τοῦ ἐθίμου συμμετεῖχε καί ὁ Ἱππικός Ὅμιλος Ἀρναίας laquoΟ ΚΕΝΤΑΥΡΟΣraquo

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ laquoΑΡΝΑΙΑraquo ΣΕ ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΑ ΣΥΛΛΕΚΤΙΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo (ΑΘΗΝΑ)

Στόν Κατάλογο τῶν συλλεκτικῶν ἀντικειμένων πούσυμμετεῖχαν σέ γραπτή δημοπρασία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛ-ΛΟΓΕΣraquo (στό τεῦχος 335Ἰούνιος 2013) ἀναγράφεται καίτό τεῦχος ἀρ 48Ἰούλ-Σεπτ 2000 τοῦ περιοδικοῦ μας (Βλεἰκόνα) Ἡ ἀναγραφή καί συμμετοχή αὐτή ἔγινε μέ πρω-τοβουλία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo πού εἶναι ἀποδέ-κτης τοῦ περιοδικοῦ μας καί ὄχι δική μας

ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΕΛΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ Ὁ Δῆμος Ἀριστοτέλη ἀποφάσισε νά προχωρήσει στή δημιουργία Μουσείου μελιοῦ στήν Ἀρναία ἕναν τόπο

᾽partνδιαφέρουσες part ἰδήσεις(Ὅσες ἀναφέρονται στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία τῆς Ἀρναίας)

24

μέ ἱστορία καί παράδοση στόν τομέα τῆς μελισσοκομίαςΤό Μουσεῖο αὐτό θά διαμορφωθεῖ καί θά λειτουργήσει σέ ἕνα ἀνακατασκευασμένο παραδοσιακό διώρο-

φο κτήριο δίπλα στήν κεντρική πλατεία τῆς κωμόπολης μέσα στόν ἱστορικό ἱστό καί πολύ κοντά στά ἤδη ὑπάρ-χοντα Μουσεῖα Λαογραφικό -Ἱστορικό καί Ὑφαντικῆς

Ἡ δημιουργία Μουσείου μελιοῦ καλύπτει ἕνα μεγάλο κενό πού ὑπάρχει στόν ἑλλαδικό χῶρο καί πρόθε-ση τοῦ Δήμου εἶναι νά δοθεῖ ἡ δυνατότητα στό κοινό (Ἕλληνες καί ξένους) νά ἐνημερωθεῖ γιά τήν ἱστορίατοῦ μελιοῦ τόν ἰδιαίτερο καί ἐπίπονο τρόπο παραγωγῆς του καί τίς καταπληκτικές ἰδιότητές του

Μέ στόχο τήν ἀνάδειξη τοῦ ἑλληνικοῦ μελιοῦ καί ἰδιαίτερα τοῦ παραγόμενου στή Χαλκιδική στοχεύεταιἡ ἐπιστημονική τεκμηρίωση τοῦ ὅλου ἐγχειρήματος καί ἡ σωστή ἀποτύπωση καί παρουσίαση τοῦ κλάδου τῆςμελισσοκομίας

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΚΟΣΜΑ ΤΟΝ ΑΙΤΩΛΟ Τήν Τετάρτη 3 Ἀπριλίου τό βράδυ στήν Ἑστία τοῦ Παγχαλκιδικοῦ Συλλόγου Θεσσαλονίκης laquoΟ ΑΡΙΣΤΟ-

ΤΕΛΗΣraquo πραγματοποιήθηκε ἡ παρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ ἀείμνηστου δασκάλου καί γαμβροῦ τῆς ἈρναίαςΚώστα Παπάζογλου μέ τίτλο laquoὉ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός ὁ Ἅγιος τῆς Παιδείαςraquo καί 200 σελίδες

Τήν παρουσίαση ἔκαναν ὁ Ἀρχιμ Χρυσόστομος Μαϊδώνης Πρωτοσύγκελλος τῆς Μητροπόλεώς μας καίὁ καθηγητής Δημ Κύρου

Ὁ π Χρυσόστομος ἀναφέρθηκε στήν προσωπικότητα τοῦ συγγραφέα καί στή διαρκῆ προσπάθεια του νάκάνει γνωστόν τόν Ἅγιο Κοσμᾶ μέ συχνές ὁμιλίες καί μέ ἀρθρογραφία στόν Τύπο καί εὐχαρίστησε τήν οἰκο-γένεια τοῦ συγγραφέα γιά τήν ἔκδοση τοῦ βιβλίου καί γιά τή δωρεά ὅλων τῶν ἀντιτύπων του στήν Ἱ ΜονήἉγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ Ἀρναίας γιά τή διάθεσή του στούς ἐνδιαφερόμενους

Ὁ Δ Κύρου ἔκανε μιά σύντομη ἀναφορά στά περιεχόμενα τοῦ βιβλίου ἐπισημαίνοντας (γιά ἐνημέρωσητῶν ἀναγνωστῶν) κάποια μικρολάθη καί τονίζοντας τίς πληροφορίες τοῦ βιβλίου γιά τήν προφητική ἱκανό-τητα καί τόν ἀγώνα τοῦ Ἁγίου γιά τήν πνευματική ἀναγέννηση τῶν ὑπόδουλων Ἑλλήνων

Ἐπιμελητής τῆς ἔκδοσης τοῦ βιβλίου εἶναι ὁ Πολυγυρινός φιλόλογος κ Ἀθαν Χριστιανός στήν ἀφαιρε-τική καί οὐσιαστική παρέμβαση τοῦ ὁποίου ὀφείλεται τό 200 σελίδων σῶμα τοῦ βιβλίου

Στήν ἐκδήλωση παραβρέθηκαν πολλά μέλη τοῦ Συλλόγου ἡ Ἀρναιώτισσα χήρα τοῦ συγγραφέα δασκάλακ Κωνσταντινιά Παναγιώτου μέ ἄλλους συγγενεῖς ὁ τ βουλευτής Χαλκιδικῆς γιατρός κ Γ Βαγιωνᾶς ἡ Ἡγου-μένη τῆς Ἱ Μ Ἁγ Κοσμᾶ Ἀρναίας Μαριάμ μέ τήν ἀδελφή Ὀλυμπιάδα ὁ Πρόεδρος τοῦ Συνδέσμου Ἱεροψαλτῶντῆς Μητροπόλεως Ἱερισσοῦ κ Ἰω Κέκερης καί ἄλλοι

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΡΝΑΙΑΣ

Στίς 25 Ἀπριλίου οἱ μαθητές τῆς Γ΄ τάξης τοῦ Γυμνασίου Ἀρναίας ἐπισκέφθηκαν μέ συνοδούς τίς καθη-γήτριες Γεωργία Σιδέρη καί Ἀκυλίνα Βουρνίτη τό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο τῆς Κωμόπολης Μετάτήν ἐπίσκεψη ἀκολούθησε συζήτηση γιά τά ἐκθέματα καί τίς ἐντυπώσεις πού αὐτά δημιούργησαν Στόχοςτῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ἦσαν ἡ γνωριμία τῶν μαθητῶν μέ τήν τοπική κουλτούρα τά παλιά εἴδη τῆς καθημερινῆςχρήσης καί τό laquoἁπτόraquo παρελθόν τοῦ τόπου τους

ΜΙΑ ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΜΑΣΣτίς 25 Ἀπριλίου ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ἐπισκέφθηκε στό Γραφεῖο του τόν Σεβ Μη-

τροπολίτη μας κ Θεόκλητο Κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψής του πρόσφερε στόν Μητροπολίτη τά βιβλία του1) Ὁδοιπορικό σώματος καί ψυχῆς στήν κορυφή τοῦ Ἄθωνα 2) Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας 3) Ὁ Ἱ Ναόςτοῦ Ἀγίου Στεφάνου 4) Ὁ Ἀρχαιολογικός χῶρος τοῦ ὑψώματος laquoΠροφήτης Ἠλίαςraquo 5) Χριστός ἐτέχθηκαί 6) Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης καί τά Ἀνάτυπα ἀπό ΠρακτικάΣυνεδρίων μέ ἐργασίες του 1) Σχέσεις τῆς Θάσου μέ τή Χαλκιδική καί τό Ἅγιον Ὄρος 2) Τά πατρυδωνυμι-κά τῆς Χαλκιδικῆς καί 3) Ἐκδηλώσεις πού ἀναβιώνουν καί παραμένουν στήν Ἀρναία

Ὡς ἀντίδωρο ὁ Μητροπολίτης τοῦ πρόσφερε τό βιβλίο του laquoἘκκλησία Ὁ αὐθεντικός φύλακας καί ἑρμη-νευτής τῆς Ἁγίας Γραφῆςraquo Ἀθήνα 1998 σσ 350 καί τό βιβλίο τῆς Γεωργίας Κουνάβη laquoἉγίου Ἰωάννου τοῦΧρυσοστόμου Λόγος παραινετικός πρός ἀποφυγήν τῆς ἀπογνώσεωςraquo Ἀθήνα σσ 100

Ἐπίσης κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ὁ Ἐκδότης -Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ ἔθεσε ὑπόψη τοῦΜητροπολίτη μας τό θέμα τῆς κατάργησης δύο ἐκκλησιαστικῶν ἐθίμων μέ τό ὁποῖο (θέμα) τό περιοδικό ἀσχο-λήθηκε σέ ἀρκετά τεύχη του (87-892011 καί 90-93 2012) δηλ τῆς (ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης) τε-λετῆς τῆς Ἀναστάσεως πού γινόταν παλιότερα στήν κεντρική πλατεία καί τά τελευταῖα χρόνια γίνεται στόχοροστάσι καί τῶν κεριῶν τῶν Κηδειῶν καί τῶν Μνημοσύνων πού παλιότερα τά κρατοῦσαν οἱ πιστοί ἀναμ-μένα στά χέρια τους κατά τήν διάρκεια τῶν Ακολουθιῶν αὐτῶν καί τά τελευταῖα χρόνια τά ἐναποθέτουν ἀνα-

25

μένα στά κηροστάσια κατά τήν εἴσοδό τους στόν Ναό τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καίἑορτές πού ὁ ἦχος της δέν εἶναι πάντα ὁ παραδοσιακός ἀλλά ἀρκετές φορές παρεμβάλλονται καί ἄλλα ἠχη-τικά προγράμματα τά ὁποῖα θορυβοῦν ὑπερβαλλόντως καί ὡς ἐκ τούτου ἐνοχλοῦν τούς ἀκούοντες καί τόθέμα τῆς κατασκευῆς καί τοποθέτησης ἐπιγραφῶν στήν εἴσοδο τοῦ αὔλειου χώρου καί στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦοἱ ὁποῖες θά ἀναγράφουν τή φράση ΙΕΡΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ

Γιά τό ἔθιμο τῆς τελετῆς τῆς ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης τελετῆς τῆς Ἀναστάσεως τό βράδυ τοῦΜεγ Σαββάτου ὁ Σεβασμιώτατος ἀφοῦ ἐνημερώθηκε συμπληρωματικά ὅσον ἀφορᾶ στήν κωδωνοκρουσίαπού ἀρχίζει ἀμέσως μετά τήν ἔναρξη τῆς ψαλμωδίας τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo μέ ἀποτέλεσμα νά μή τό ἀκούειὁ συγκεντρωμένος στόν χῶρο λαός εἶπε ὅτι ἐπιλἐχθηκε ὁ χῶρος αὐτός ἴσως γιά νά τιμηθεῖ τό Δημαρχεῖοἀλλά καί γιά τεχνικούς λόγους καί ἀφοῦ κάλεσε τόν ἐφημέριο καί τόν διάκονο τοῦ Ναοῦ ἔδωσε ἐντολή ἡκωδωνοκρουσία ἀπό φέτος νά ἀρχίζει μετά τήν ψαλμωδία τοῦ πρώτου ἀκούσματος τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo

Γιά τό ἔθιμο τῆς ἀφῆς τῶν κεριῶν στίς Κηδεῖες καί στά Μνημόσυνα εἶπε ὅτι θά θέσει τό θέμα στούς ἐφη-μερίους τῶν Ναῶν καί ἡ ἐφαρμογή-τήρηση-ὑλοποίηση τοῦ ἐθίμου θά ἐπαφίεται στίς ἀποφάσεις τῶν Ἐκκλη-σιαστικῶν Συμβουλίων

Γιά τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καί τίς γιορτές εἶπε ὅτι θά προσπαθήσει νά βρεῖ προ-γράμματα παραδοσιακῆς-ἁγιορειτικῆς κωδωνοκρουσίας

Τέλος γιά τό θέμα τῶν ἐνημερωτικῶν ἐπιγραφῶν στίς εἰσόδους τοῦ Ναοῦ εἶπε ὅτι θά φροντίσει νά το-ποθετηθοῦν σύντομα καλλιτεχνικές ἐπιγραφές

Στό τέλος τῆς ἐπίσκεψης ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ζήτησε ἀπό τόν Μητροπολίτη νά ἀνα-νεώσει τήν laquoεὐλογίαraquo (ἄδεια) πού εἶχε ἀπό τόν μακαριστό Μητροπολίτη Νικόδημο γιά τή συνέχιση τῆς ἔρευ-νας στό παλαιό Ἀρχεῖο τῆς Μητροπόλεως Ἡ ἀνανέωση πραγματοποιήθηκε χωρίς δεύτερη κουβέντα

Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo εὐχαριστεῖ θερμότατα τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας γιά τή συνεργασία καίεὔχεται αὐτή νά συνεχισθεῖ ἐποικοδομητικά

ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΟΥ 1912 Στίς 28 Ἀπριλίου ἀνήμερα τῆς Κυριακῆς τῶν Βαΐων καί ὥρα 12 οἱ μαθητές τῆς Γ΄ Τάξης τοῦ Γυμνασίου

Ἀρναίας παρουσίασαν ἕνα ὡραῖο ἀφιέρωμα στήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας καί τῆς Βόρειας Χαλκιδικῆς μέτήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 100 ἐτῶν ἀπό αὐτήν στόν Ραδιοφωνικό Σταθμό τῆς Μητροπόλεώς μας Μέτήν παρουσίαση αὐτή τό Γυμνάσιο Ἀρναίας μέ ὅραμα ἕνα σχολεῖο ἀνοιχτό στήν Κοινωνία καί τά ἐρεθίσμα-τά της θέλησε νά τιμήσει τήν λαμπρή ἐπέτειο τῆς Ἀπελευθέρωσης κάνοντας ἕνα ἀκόμη βῆμα πρός τό εὐρύ-τερο κοινό μετά τήν ἔκδοση καί κυκλοφορία τοῦ ἱστορικοῦ Ἡμερολογίου τοῦ 2013 Ὑπεύθυνη τῆς ἐκδήλω-σις ἦταν ἡ φιλόλογος καθηγήτρια τοῦ Γυμνασίου κ Γεωργία Σιδέρη Συμπαραστάτες στήν παραπάνω προσπάθειαστάθηκαν ὁ Σεβ Μητροπολίτης μας κ Θεόκλητος καί ὁ διάκονος π Γεώργιος Τρικκαλιώτης

Τό ἀφιέρωμα περιλάμβανε ἀφιέρωμα στούς Προσκόπους (στρατιωτικά ἀνταρτικά σώματα) πού ἔδιωξαντούς Τούρκους ἀπό τή Χαλκιδική τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1912 στόν Ταγματάρχη Γεώργιο Κολοκοτρώνη Διοικητῆτοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶν τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ πού ἀπελευθέρωσε τυπικά καί ἐπίσημα τή Χαλκιδική στίς2 Νοεμβρίου στόν ἀνθυπολοχαγό Ἰωάννη Ἀλεξάκη πού ἐπικεφαλῆς Τμήματος τοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶνἀπελευθέρωσε εἰδικά τήν Ἀρναία καί τή Βόρεια Χαλκιδική τήν ἴδια μέρα καί στόν τότε ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη πού ἔπαιξε σημαντικό ρόλο τίς δύσκολες ἐκεῖνες μέρες τῆς βίαιης ἀπομάκρυν-σης τῶν Τούρκων ἀπό τά χωριά τῆς Β Χαλκιδικῆς

Τό ἀφιέρωμα ἦταν ἐπενδυμένο μουσικά μέ τραγούδια τῶν Ἀπόστολου Καλδάρα Μίκη Θεοδωράκη Δή-μου Μούτση Διονύση Σαββόπουλου Μάνου Χατζηδάκη Εὐανθ Ρεμπούτσικα καί Νίκου Ξυλούρη

Στόχοι αὐτῆς τῆς ἀφιερωματικῆς ραδιοφωνικῆς ἐκπομπῆς ἦσαν α΄) Ἡ ἐνδελεχέστερη προσέγγιση τοῦ ἱστο-ρικοῦ ὑλικοῦ β΄) ἡ βιωματική προσέγγιση μιᾶς ραδιοφωνικῆς μετάδοσης γ΄) ἡ γνωριμία μέ μνημειώδη ἔργατῆς ἑλληνικῆς μουσικῆς ἔκφρασης καί τούς δημιουργούς τῶν ἔργων και δ΄) ἡ ἀνάδειξη τοῦ ρόλου τοῦ σχο-λείου καί τῆς ἐκπαίδευσης γενικώτερα στήν τοπική κοινωνία ἀλλά καί στήν εὐρύτερη περιοχή τῆς Χαλκιδικῆς

ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΠΛΑΤΕΙΑΣ Οἱ ἐργασίες γιά τήν ἀνάπλαση καί διαμόρφωση τῆς Πλατείας πού βρίσκεται ἀνάμεσα στά Μουσεῖα Ἱστο-

ρικό-Λαογραφικό καί Ὑφαντικῆς καί τῶν παρακείμενων κοινόχρηστων χώρων βρίσκονται στή φάση ὁλο-κλήρωσής τους

Πρέπει νά σημειώσουμε ὅτι ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη τοῦ παραπάνω ἔργου καί ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη γιάτήν ἀποκατάσταση τῆς διώροφης παραδοσιακῆς οἰκίας ὅπου στεγάζεται τό Μουσεῖο Ὑφαντικῆς ἐκπονήθη-καν ἀπό τόν συμπατριώτη μας Ἀρχιτέκτονα Μηχανικό κ Δημ Κ Ἀλεξάνδρου καί ἐγκρίθηκαν ἀπό τήν Δ΄ Ἐφο-ρία Νεωτέρων Μνημείων (ἕδρα Θεσσαλονίκη)

26

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Στό τεῦχος 972012 (σελ 18) γρά-ψαμε τήν εἴδηση ὅτι μέ πρωτοβουλία καίἀπόφαση τοῦ Δήμου μας δημιουργή-θηκαν ἐπισκέψιμες πολιτιστικές δια-δρομές στόν παραδοσιακό οἰκισμό τῆςκωμόπολης μέ τήν τοποθέτηση φωτο-γραφικῶν ἐπιγραφῶν σέ παραδοσιακάκτίρια καί ξύλινων πινακίδων σήμανσης τῶνδιαδρομῶν

Συμπληρώνοντας τό θέμα γιά τό ση-μαντικό αὐτό ἔργο σημειώνουμε τά παρα-κάτω ἐνδιαφέροντα

bull Σέ κεντρικό σημεῖο τῆς κωμόπολης καίἰδιαίτερα στό τρίγωνο τῶν δύο Μουσείωντοῦ ἱστορικοῦ ἱστοῦ παρουσιάσθηκε ἕναΘΕΜΑ πού ἀναφέρεται στά παλιά ἐπαγ-γέλματά της γιά ἐνημέρωση τῶν νέων τηςκαί τῶν ἐπισκεπτῶν Ἡ θεματική αὐτή πα-ρουσίαση ἔχει ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον ἀπότούς ξένους καί ἀπό τούς ντόπιους πούὁδηγοῦν ἐκεῖ τά παιδιά καί τά ἐγγόνια τουςγιά ἐνημέρωση (Βλέπε εἰκόνα)

bull Γιά πρώτη φορά ἡ Ἀρναία ἀπέκτησετόν δικό της χάρτη Ἔχει διαστάσεις 50Χ70ἑκ καί ἀναδιπλώνεται Ἡ πρώτη ἐκτύπωσηἔγινε στά ἑλληνικά σέ 10000 τεμάχια καίδιανέμεται δωρεάν ἀπό τόν Ἀπρίλιο τοῦ2012 μέ πρώτη παρουσίαση στό περσινό πα-νηγύρι τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς (26 Ἰουλί-ου)

Ἡ ποιότητα καί οἱ πληροφορίες πού πε-ριέχει ἱκανοποιοῦν καί τόν πιό ἀπαιτητικόἐπισκέπτη ἀπό τά μουσεῖα τίς διαδρομέςτά προϊόντα τίς ἐκδηλώσεις τήν Ἱστορίακαί τόν πολιτισμό τοῦ τόπου Ἀποτέλεσεκαί ἀποτελεῖ συνοδευτικό γιά τόν ἐπισκέ-πτη καθώς καί ἐργαλεῖα ξενάγησης ὥστενά γνωρίσει τόν τόπο

Ἡ ποιότητα καί ἡ λειτουργία του συν -αγωνίζονται ἀντίστοιχους χάρτες μεγάλωνπόλεων τοῦ ἐξωτερικοῦ Ἤδη τό 2013 γί-νεται ἡ δεύτερη ἀνατύπωσή του στά ἑλλη-νικά ἀλλά καί γιά πρώτη φορά στά ἀγγλι-κά (Βλέπε εἰκόνα)

bull Στήν ἀρχή στό τέλος καί ἐνδιάμεσατῶν πολιτιστικῶν διαδρομῶν τοῦ οἰκισμοῦτοποθετήθηκαν στά κτίρια σέ κομβικάσημεῖα ἐπιτοίχειοι χάρτες (ὅμοιοι μέ τούςπαραπάνω χάρτινους) μέ τίς διαδρομέςὥστε ὁ ἐπισκέπτης νά ἔχει εἰκόνες τῶν δια-δρομῶν καί τό σημεῖο πού βρίσκεται (βλέ-πε εἰκόνα)

27

῾Η ᾽Αλληλογραφία microας

∆∆ΙΙΑΑΛΛΟΟΓΓΟΟΣΣ ΜΜΕΕ ΤΤΟΟΥΥΣΣ ΑΑΝΝΑΑΓΓΝΝΩΩΣΣΤΤΕΕΣΣ ΜΜΑΑΣΣ ΚΚΑΑΙΙ ΤΤΟΟ ΠΠΕΕΡΡΙΙΟΟ∆∆ΙΙΚΚΟΟ ΜΜΑΑΣΣ

ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ-ΕΓΓΡΑΦΑbull Ἀπό τόν συμπολίτη μας καί γαμβρό τῆς Ἀρναίας δασολόγο (ἐν συντάξει) κ Νικ Κανελλόπουλο πήραμε (Ἀρναία

173) τήν παρακάτω laquoΠαπαδιαμαντίζουσαraquo καί ἐνδιαφέρουσα ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηΧαρά στήν ὑπομονή σου διά τήν συνέχισιν τῆς πολυσχιδοῦς πολυμεροῦς ἐκδόσεως πολυφρόντιδος ἐν μέσῳ

καιρῶν καθόλου εὐνοϊκῶν αὐχμηρῶν μάλλον λίανΟἱ τίς τύχες τοῦ κόσμου σήμερα διαχειριζόμενοι ἀρνοῦνται πεισμόνως νά ἐμπεδώσουν τοῦτο τό ἁπλόν πού

βεβαίως καί τό μέγιστον ζητούμενον εἶναι Ἡ περιβόητος περιλάλητος κρίσις κύριοι πρωτίστως εἶναι ΗΘΙΚΗΦωνάζουν νιαουρίζουν ἐπί τῶν κεράμων γαλές τεσσαράκοντα καί λέγομεν ὄτι τά καθαρά νιάου νιάου τῶν ψι-ψίνων ἀπό ἀλεκτορίδια εἶναι καί ἀλέκτορες Ἀλλά ἄς ἔλθωμε εἰς τά τοῦ οἴκου μας καί δή τά τῆς παιδείας Τάἀρχαῖα καταργήσαμε τήν ἑλληνική βαραθρώσαμε μονοτονικόν ἐφεύραμε Παπαδιαμάντην νά μεταφράσωμεμᾶς ἐμάρανε Ἀχιλλέαν πρό πολλοῦ ἐτυμβεύσαμε Τζάρτζανον καί ἐν τέλει ἡσυχάσαμε

Διάβασα τόν ἐπικήδειον ὄχι τοῦ Ἰωάννη Κονδυλάκη ἀλλά λόγον πού ἐκφώνησε ἐπικήδειον κάποιο ἄγνωστονὄπως γράφεται πρόσωπον διά κάποιον ἐξέχοντα Λιαριγκοβινό θανόντα τό 1886 Χαρακτηρίζει τόν ἐκλιπόνταἄνδρα - ρέκτην μεγαλοπράγμονα καί σταθερόν Κείμενον ἀποπνέον ἄρωμα ἀθανάτου γλώσσης ἑλληνικῆς ἔνθαἡ εὐφωνία ἠ λεπτότης ἡ χάρις καί καλλιέπεια θέλγουν

Εἰς τόν ἐκφωνήσατα λόγον τοιοῦτον εὖγε Εὖγε καί εἰς τόν τωρινόν ἄνδρα ρέκτην πολυπράγμονα καί στα-θερόν θαρρούντως ἀντιμετωπίζων τήν μεγίστην ἀπώλειαν συζύγου λατρευτῆς ἐπιμένων ἀξιοθαυμάστως εἰςτήν μεγίστην προσφοράν τήν σπουδαίαν ἔκδοσιν συνεχίζων laquoΑΡΝΑΙΑraquo

Μετά τιμῆςΝικόλαος Β Κανελλόπουλος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νικόλαε σʼ εὐχαριστοῦμε πολύ γιά τά καλά σου λόγια (καί laquoἐν ἀρχῇraquo καί laquoἐν τέλειraquo)ἀλλά ὑπερβαλλόντως λεγόμενα Ὄντως laquoἡ κρίσις πρωτίστως εἶναι ἠθικήraquo ἀλλά δέν μᾶς συμφέρει νά τό πα-ραδεχθοῦμε καί ἔτσι ὁ διάβολος πανηγυρίζει

bull Ὁ γνωστός ἱστορικός ἐρευνητής τῆς Βέροιας δικηγόρος καί τέως βουλευτής κ Γεώργιος Χιονίδης μᾶς ἔστει-λε (Βέροια 26) τήν παρακάτω ποικιλοτρόπως ἐνισχυτική τῶν προσπαθειῶν μας ἐπιστολή

Φίλε κ ΔΘ Κύρουlaquoἐκ τοῦ ὑστερήματοςraquo τῆς ἰσχνῆς ἤδη συντάξεώς μου ὡς δικηγόρου (γιά τά ταχυδρομικά τέλη τουλάχι-

στον)Σέ θαυμάζω γιά τό κουράγιο σου γιά τήν ἐξαίρετη (σέ ποιότητα καί ἀποτελέσματα) προσπάθειά σου πού μέ

συγκινεῖ διότι μία σχετικῶς μικρή περιοχή ἔχει πανελλήνια προβολή μέ τόν συνεχῆ τιτάνιο ἀγώνα σου ἑνόςἀτόμου ἀδύναμου laquoμικροῦraquo ἀντιπάλου στό laquoμέγαraquo κατεστημένο Συνέχισε λοιπόν νά ἀγωνίζεσαι γιά τή διά-δοση τῆς Παραδόσεως

Θερμά καί εἰλικρινῆ συγχαρητήριαΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε θερμότατα ἀγαπητέ κ Γ Χιονίδη γιά τή συνδρομή σας καί γιά τά καλά σας

λόγια ἐνέργειες πού μᾶς ἐνισχύουν γιά τή συνέχιση τῶν ἰσχνῶν προσπαθειῶν μας γιά τήν προβολή τῆς ὄμορ-φης Ἀρναίας Ὑγιαίνετε

bull Ἀπό τόν Λαρισαῖο συγγραφέα κ Νικόλαο Ἀθ Παπαθεοδώρου πήραμε (Λάρισα 46) τήν παρακάτω ἐπιστολήκ Κύρου

Εὐχαριστῶ πολύ γιά τήν ἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τό ὁποῖο φθάνει ἀνελλιπῶς στό σπίτι μου στήΛάρισα κάθε τρίμηνο Σάν ἀντίδωρο αὐτῆς τῆς εὐγενικῆς σας προσφορᾶς σᾶς ἀποστέλλω τό τελευταῖο μου βι-

28

βλίο πού κυκλοφόρησε πρίν λίγους μῆνες Ὅπως θά ἀντιληφθεῖτε εἶναι μία ἔρευνα πού ἔκανα στίς Μηλιές τοῦΠηλίου καί ἡ ὁποία διήρκεσε πάνω ἀπό δύο χρόνια Ἀντικείμενό της ἔχει τήν παρουσία τοῦ γνωστοῦ λαϊκοῦ ζω-γράφου Θεόφιλου Χατζημιχαήλ στό διάστημα 1897-1900 στίς Μηλιές Εἶναι μία περίοδος τῆς ζωῆς του σχετικάἄγνωστη μέχρι σήμερα στούς φιλότεχνους ἀλλά πολύ παραγωγική γιά τόν ζωγράφο ἰδίως σέ θρησκευτικές πα-ραστάσεις Ὅπως θά δεῖτε ἐντοπίσθηκαν 13 ἐντελῶς ἄγνωστα ἔργα του τά πιό παλιότερα πού ὑπάρχουνΜέχρι σήμερα γνωρίζαμε ὅτι τό παλαιότερο χρονολογημένο ἔργο του ἦταν τοῦ 1899 Ὅμως τά περισσότεραἀπό τά ἔργα πού ἀποκαλύφθηκαν στίς Μηλιές εἶναι τοῦ 1897 μέ 1898 μάλιστα ἕνα ἀπʼ αὐτά τό μοναδικό μέχρισήμερα τό ὑπογράφει μέ τό οἰκογενειακό του ὄνομα Θεόφιλος Γαβριήλ Κεφάλας 1897

Μέ μεγάλη ἐκτίμηση στό ἔργο σαςΦιλικά

Νικόλαος Ἀθ ΠαπαθεοδώρουΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Παπαθεοδώρου γιά τή δική σας εὐγενική προσφορά τοῦ ἐνδια-

φέροντος βιβλίου σας γιά τόν ζωγράφο Θεόφιλο καί τήν συμπληρωματική ζωγραφική του παραγωγή πού ἐντο-πίσατε στίς Μηλιές καί παρουσιάζετε

bull Ἡ Βιβλιοθήκη τοῦ Τμήματος Γλώσσας Φιλολογίας καί Πολιτισμοῦ Παρευξείνιων Χωρῶν τοῦ ΔημοκριτείουΠανεπιστημίου Θράκης μᾶς ἔστειλε (Κομοτινή 66) τήν παρακάτω εὐχαριστήρια ἐπιστολή

Σημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Πρόεδρε γιά τό τιμητικό γιά μᾶς αἴτημά σαςbull Ἡ καταξιωμένη Δραμινή λογοτέχνιδα κ Νόρα Κωνσταντινίδου μᾶς ἔστειλε (Δράμα 76) τήν παρακάτω φι-

λοαρναιώτικη καί καλλιγραφημένη ἐπιστολή

29

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητή κ Νόρα Κωνσταντινίδου τό laquoἀντίτιμοraquo γιά τίς ὡς τώρα ἀπολαυές σας ἀπό τήνἀνάγνωση τοῦ περιοδικοῦ μας δέν εἶναι laquoμικρόraquo διότι συμπληρώνεται μέ τά πολύτιμα γραφόμενά σας καί τόκάνουν laquoμέγαraquo Γιʼ αὐτό σᾶς εὐχαριστοῦμε θερμά

bull Ἀπό τόν Διευθυντή τοῦ ἱστορικοῦ περιοδικοῦ laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo φιλόλογο καί συγγραφέα κ Νίκο Χρ Ἀλιμπράν-τη πήραμε (Ὑμηττός 166) τήν παρακάτω ἐπιστολή πού προκαλεῖ μεγάλη λύπη στούς φίλους τῆς Πάρου καί τῆςἹστορίας της καί στούς ἀνθρώπους πού ἐκδίδουν παρόμοια περιοδικά

Ἀγαπητε κύριε ΚύρουΓιά λόγους οἰκονομίας ἔχω ἤδη σταματήσει νά ἀποστέλλω τιμητικά τά laquoΠαριανάraquo σέ πολλά ἔντυπα πού τά

ἐλάμβαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ὅπως ἔγινε τώρα καί μέ τό δικό σας ἔντυποΓιʼ αὐτό σᾶς παρακαλῶ ἐάν θέλετε νά μή μοῦ στέλλετε πλέον τήν laquoἈρναίαraquo πού εἶναι πράγματι χρήσιμο

καί πολύτιμο ἔντυπο πού συμβάλλει στήν ἱστορία τῆς περιοχῆς σας καί προβάλλει τήν πολιτιστική καί κοινω-νική καί ἀρχιτεκτονική κληρονομιά τοῦ τόπου

Σᾶς συγχαίρω γιά τήν προσφορά σας τήν ποικίλη καί εὔχομαι κάθε καλό καί ὑγεία καί συνέχιση τῶν ὡραίωνπνευματικῶν ἀγώνων σας

Μέ ἰδιαίτερη ἐκτίμησηΝ Ἀλιμπράντης

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη αἰσθανόμαστε μεγάλη λύπη διότι τό πολύ σημαντικό καί ἐπί πολλάχρόνια ἐκδιδόμενο περιοδικό σας ἀναγκάζεται λόγω τῆς πανελλήνιας οἰκονομικῆς κρίσης καί τῆς ἀδικαιολό-γητης αὔξησης τῶν ταχυδρομικῶν τελῶν νά διακόψει τήν τιμητική ἀποστολή του σέ πολλά ἔντυπα πού τό λάμ-βαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ἀνάμεσα στά ὁποῖα καί τό δικό μας

Ἐμεῖς ἀντιδρώντας ἀπέναντι σʼ αὐτούς πού ἀναγκάζουν σημαντικά καί μακρόβια ἔντυπα τέτοιου κυρίως πε-ριεχομένου νά διακόπτουν τήν πνευματική ἐπικοινωνία τους μέ ἄλλα παρόμοια ἔντυπα δέν θά διακόψουμε τήνἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ μας στά laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo καί ἤδη βρήκαμε τρόπο νά λαμβάνουμε τό περιοδικό σας χωρίςνα ὑποβάλλεσθε σέ ἔξοδα ἀποστολῆς

Ἐλπίζουμε ἐπίσης καί εὐχόμαστε ἡ ἀκούσια αὐτή ἐκ μέρους σας διακοπή ἀποστολῆς τοῦ περιοδικοῦ σας σέἄλλα ἔντυπα νά εἶναι σύντομη σύν Θεῷ πού ἴσως μᾶς λυπηθεῖ ὡς Ἕλληνες καί μᾶς ἀπελευθερώσει ἀπό τόνζυγό τῆς διηπειρωτικῆς δικτατορικῆς οἰκονομικῆς διακυβέρνησης (ΕΕ-ΔΝΤ-ΕΚΤ)

Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη ἔρρωσθε ἐλπίζοντες ὅσο ζῆτε κατά τό λατινικό ἀπόφθεγμα laquoDum spiro speroraquoΕὐχαριστοῦμε γιά τά καλά σας λόγια καί γιά τίς εὐχές σας

bull Ἀπό τόν Σερραῖο φίλο καί συνάδελφο κ Νίκο Κατσαμάνη πήραμε (Σέρρες 166) τήν παρακάτω ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηἘδῶ καί τουλάχιστον 20 χρόνια ἔχω τή χαρά νά διαβάζω τό τόσο ἀγαπημένο καί χρήσιμο περιοδικό laquoἈρναίαraquo

Ἀγάπησα παράλληλα καί τήν ὄμορφη κωμόπολη τήν ὁποία ἐπισκέπτομαι συχνάΣυμμεριζόμενος καί τήν ἀγωνία σου καί τούς προβληματισμούς σου ὅπως καταφαίνεται στήν ἀνοιχτή ἐπι-

στολή τοῦ τεύχους 98 Ἰανουάριος-Μάρτιος 2013 σπεύδω νά σέ διαβεβαιώσω ὅτι στό βαθμό πού μοῦ ἀναλο-γεῖ θά συμβάλλω στή συνέχιση τῆς ἔκδοσης καί διάδοσης τῆς Ἀρναίας

Ἡ προσπάθειά σου νά διασώσεις ὅτι σχετίζεται μέ τήν πολιτιστική κληρονομιά τῆς περιοχῆς σου μέ συγκι-νεῖ Σέ μιά ἐποχή ὄπου πλήττεται (στό πλαίσιο τῆς παγκοσμιοποίησης) ἡ ἱστορική καί κατʼ ἐπέκταση ἡ Ἐθνικήμνήμη ἡ φωνή σου εἶναι ἀπαραίτητη Προσωπικά στίς σελίδες τοῦ περιοδικοῦ βρίσκω πολλά καί ἐνδιαφέρονταστοιχεῖα τά ὁποῖα ἀξιοποιῶ ἐργαζόμενος ὡς φιλόλογος στό 1ο Γεν Λύκειο Σερρῶν

Πιστεύω πώς ἡ πορεία τῆς ldquoἈρναίαςrdquo δέ θά ἀνακοπεῖ πρός τέρψιν τῶν φίλων τηςὈφείλω τέλος νά σʼ εὐχαριστήσω πού ἀδιαλείπτως μοῦ ἀποστέλλεις τό περιοδικό

Μέ ἐκτίμησηΚατσαμάνης Νικόλαος φιλόλογος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νίκο σʼ εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς γιά τά φιλοαρναιώτικα αἰσθήματά σου καί τά καλάσου λόγια γιά τό περιοδικό μας στοιχεῖα τοῦ ὀποίου σέ βοηθοῦν στό ἐκπαιδευτικό σχολικό ἔργο σου Ὄντωςπλήττεται ἡ ἱστορική καί ἐθνική μνήμη ἀφοῦ Ἕλληνες καί μάλιστα πολιτικοί πού τάχα ἀγωνίζονται laquoγιά τόκαλό τοῦ τόπουlaquo χαρακτηρίζουν τή Μικρασιατική καταστροφή ἁπλά ὡς laquoσυνωστισμόraquo στό λιμάνι τῆς Σμύρνηςτόν στρατό τοῦ Θ Κολοκοκτρώνη laquoὀρδέςraquo ἀρνοῦνται τήν ὕπαρξη τοῦ χοροῦ τοῦ Ζαλόγγου διακηρύσσουν ὄτιμέ τούς Τούρκους στά χρόνια τῆς σκλαβιᾶς περνούσαμε καλά δέν τούς ἐνδιαφέρει ἄν οἱ Σκοπιανοί χρησι-μοποιοῦν ἐπίσημα τό ὄνομα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ὡς ὀνομασία τοῦ κρατιδίου τους καί λένε καί πράττουν ἕνα σωρόἄλλα σέ βάρος τῆς χώρας μας Ἐμεῖς κάνοντας τό καθῆκον μας θά συνεχίζουμε ὅσο ὑπάρχει laquoἄνωθενraquo θέλημακαί laquoκάτωθενraquo ἠθική καί (κυρίως) οἰκονομική συμπαράσταση νά laquoχτυποῦμε τή λύραraquo

30

∆ΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ(Ὅσα ἀναφέρονται σέ τίτλους στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία της)

Ἐπιμέλεια Δημ Θ Κύρουbull Ἡ ἐφημερίδα laquoΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΝΑ ΝΕΑraquo (Παλαιοχώρι) φ

21Ἀπρ-Ἰούν 2012 σ 14 γράφειraquondash Ἀθαν Αὐγερινοῦ Παλιοί Χάρτες τῆς Χαλκιδικῆς [Δη-

μοσιεύονται 4 παλαιοί Χάρτες τῶν ἐτῶν 1740 (γερμανικός)1827 (γαλλικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) 1862 (γαλ-λικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) καί 1829 (ἰταλικόςὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Liaringove)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΘΕΜΑraquo (Χαλκιδικῆς) γράφειndashΠρόταση τοῦ Δ Κύρου γιά κοινό ἑορτασμό τῶν 100 ἐτῶν

ἐλεύθερης Ἀρναίας καί τῶν 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἴδρυση τοῦΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου φ 1126-9-2012 σ 9

ndashὉμιλία στήν Ἀρναία - 1 Νοεμβρίου 2009 Ἡ Ἀπε λευθέ-ρωση τῆς Ἀρναίας καί ὁλόκληρης τῆς Χαλκιδικῆς - Καί πα-ρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ Δ Κύρου laquoἩ Ἀπελευθέρωση τῆςἈρναίας καί τῆς Βόρ Χαλκιδικῆς ἀπό τόν Τουρκικό ζυγό(1912) καί οἱ πρῶτες ἡμέρες ἐλεύθερη ζωῆςraquo [Πρόκειται γιάτήν ὁμιλία τοῦ κ Γ Ζωγραφάκη τήν 1η Νοεμβρίου 2009 στήνἈρναία πού δημοσιεύθηκε στό περιοδικό μας (τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σσ 8-14) καί κυκλοφορεῖ στό Διαδίκτυο ἀπʼ ὅπουἁλιεύθηκε καί δημοσιεύθηκε στήν ἐφημερίδα μέ τόν ἐπί-τιτλο laquoἈφιέρωμα στά 100 χρόνια ἐλεύθερης Χαλκιδικῆςraquo]φ 11818-10-2012 σσ 3-9

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Βο ρειοανα-τολικῆς Χαλκιδικῆς ἀπό τόν τουρκικό ζυγό τό 1912 καί Ἀνω-νύμου Ἀφιέρωμα στόν κληρικό ἐξ Ἀρναίας Διονύσιο Κυρά-τσο (1923-2005) πρώην Μητροπολίτη Δράμας φ 11925-10-2012 σσ 3 καί 5

ndash(Σύνταξης) ῾Εορτασμός ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας(Δημοσιεύεται τό Πρόγραμμα τῶν ἐκδηλώσεων γιά τά 100χρόνια ἀπό τήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας) φ 1201-11-2012 σ 9

ndash(Σύνταξης) Μέ δόξα καί τιμή ἑορτάστηκαν τά 100 χρό-νια Ἐλευθερίας τῆς Ἀρναίας (Χωρίς κείμενο ἀλλά μόνο μέμία φωτογραφία τμήματος τοῦ μνημείου τῆς Ἀπελευθέρω-σης μέ τήν ἐπιγραφή laquoΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣ bullΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ1912raquo πού ὑπάρχει ἐκεῖ) φ 1218-11-2012 σ 2

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoEBΔΟΜΑΔΙAIAraquo (Χαλκιδικῆς) (φ 29-10-2012 σ 6) γράφει

ndashἩ Ἱστορία τῆς Ἀρναίας μέσα ἀπό τά μουσεῖα της Ξα-κουστά μέχρι τά Βαλκάνια τά τοπικά ὑφαντά (Ἀναφέρεταιστό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο καί στό ΜουσεῖοὙφαντικῆς Ἀρναίας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΚΑΣΣΑΝΔΡΑraquo στό φ 20723-10-2012 σ6 γράφει

ndash (Σύνταξης) Ὑπογράφηκε ἡ σύμβαση γιά τήν κατασκευή

τοῦ ἔργου laquoἈνάπλαση πλατείας Μουσείου Ὑφαντικῆς(πρώην Γιαννούδενας) καί παρακείμενων κοινόχρηστων χώ-ρων ΔΚ Ἀρναίας Δήμου Ἀριστοτέληraquo προϋπολογισμοῦ11823099 εὐρώ Ξεκινᾶ ἡ ἐκτέλεση τοῦ ἔργου καί στό φ20815-1-2013 σ 9 γράφει

ndash Ἑορτάσθηκε στήν Ἀρναία ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρω-τομάρτυρος Στεφάνου καί τά 200 χρόνια τῆς ἀνέγερσηςτοῦ Ναοῦ 1812-2012

bull Τό περιοδικό laquoΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑraquo (Θεσσαλονίκη) τχ475Σεπτ-Ὀκτ 2012 σσ 280-282 γράφει

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ὁ Μακεδονικός Ἀγώνας Α΄ Γε-νικά (Στή σελ 282 γίνεται ἀναφορά στούς Ἀρναιῶτεςἀδελφούς ταγματάρχη Μαυρουδῆ καί γιά τόν ΘεοχάρηΓερογιάννη οἱ ὀποῖοι τό 1902 εἶχαν ἱδρύσει στήν Ἀθήναὅπου ἔμεναν τόν κεντρικό Μακεδονικό Σύλλογο ὁὀποῖος ἐνημέρωνε τούς ἐλεύθερους Ἕλληνες γιά τάσυμβαίνοντα στή Μακεδονία καί στρατολογῶντας ἐθε-λοντές ἔστελνε ὀλιγομελῆ στρατιωτικά ἀνταρτικά σώ-ματα στή δεινοπαθοῦσα ἀπό τούς Τούρκους καί τούςΒουλγάρους Μακεδονία)

bull Τό περιοδικό laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo στό τχ 71Σεπτ-Ὀκτ 2012γράφει

ndashΓιώργου Ζωγραφάκη 2 Νοεμβρίου 1912 Ἡ ἐπίσημη ἀπε-λευθέρωση τῆς Χαλκιδικῆς (Ἀναφέρεται καί στήν ὑποδοχήτοῦ Οὐλαμοῦ τοῦ Ἀνθυπολοχαγοῦ Ἰω Ἀλεξάκη στήνἈρναία) σ 6

Στό τχ 72Νοε-Δεκ 2012 σσ 6-11 γράφειndashΓιάννη Δ Κανατἀ Τά laquoΔεκεμβριανάraquo τοῦ 1916 στόν Πο-

λύγυρο (Στίς σσ 8-10 γίνεται ἀναφορά στά γεγονότα τῆςἈρναίας ὅπως περιγράφονται ἀπό τόν ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους στά laquoΧρονικά Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας)raquo τά ὁποῖα δημοσιεύθηκαν σέ συνέ-χειες στά τεύχη 78-812010 τοῦ περιοδικοῦ μας καί ἀπότόν γιατρό-βουλευτή Γρηγόριο Σαραφιανό στό ἈρχεῖοἘγγράφων του τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε σέ συνέχειες στάτεύχη 86-932011 τοῦ περιοδικοῦ μας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΖΑΤΟΥΝΑ - ΜΑΡΚΟΥ-ΒΛΟΓΓΟΣraquo φ270Σεπτ-Ὀκτ 2012 σ 4 γράφει

ndash (Νικόλη Φίλη) Λώρης Ἰωάν Θανόπουλος (Ἀναφέρεταιστό ἡλιακό ὡρολόγιο πού ὑπάρχει στό Κωδωνοστάσιο τοῦ ἹΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας κατα-σκευασμένο ἀπό τόν Ζατονίτη Λορέντζο (Λώρη) Θανόπουλοτό 1939) (Φωτοτυπία τοῦ δημοσιεύματος βλέπε στό τχ982013 στή στήλη laquoΟ ΤΥΠΟΣ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑraquo)

Ε Ν Τ Υ Π Α Π Ο Υ Λ Α Β Α Μ ΕΒΙΒΛΙΑ-ΑΝΑΤΥΠΑ

bull Τρύφωνος Τσομπάνη Μορφές τῆς Ἱστορίας τοῦ ΛαγκαδᾶΛαγκαδάς 2006 σσ 72 (Προσφορά τοῦ συμπατριώτη μας κἈστ Θ Καραστέριου)

bull Ἀθανασίου Δ Οἰκονόμου Στερεότυπες καί ἀστήρικτες ἀπό-

ψεις ἤ συνεχής ἔρευνα γιά τήν τοπική μας Ἱστορία ΒόλοςὈκτώβριος 2011 σσ 23

bull Ἀρχιμ Χρυσοστόμου Μαϊδώνη Τό μαρτύριο τῆς φωτιᾶς Τόμαρτύριο τῶν ἕξι παρθενομαρτύρων τοῦ Γεροπλατάνου Χαλ-

31

κιδικῆς (1854) Γεροπλάτανος 2012 σσ 32bull Νικόλη Π Φίλη Ἡ παιδεία στή Ζάτουνα ἀπό τήν Τουρκοκρα-

τία ἕως τό 1973 Ἀθήνα 2012 σσ 512 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀπο-στολή τοῦ βιβλίου γιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Γέροντος Δανιήλ Κατουνακιώτου Περί Παρθενίας (ἜκδοσιςἹεροῦ Ἡσυχαστηρίου Ἀδελφότητος Δανιηλαίων) ἍγιονὌρος 2009 σσ 78 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀποστολή τοῦ βιβλίουγιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Ἡ Πιάβιτσα τῶν Σιδηροκαυσίων καίτό ἐξωκκλήσι τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Θεσσαλονίκη 2012 σσ125 [Γίνεται ἀναφορά καί στή Λιαρίγκοβη Στή σελ 23 κα-ταγράφεται στά χωριά τῆς ΒΑ Χαλκιδικῆς μέ τά φορολογού-μενα νοικοκυριά κατά τά ἔτη 1519 1527 καί 1568 στή σελ 27ἀναφέρεται σέ ἰδιοκτησίες Λιαριγκοβινῶν τό 1873 στήν Πιά-βιτσα στή σελ 49 ἀναφέρεται στήν Ἐκπαιδευτική δραστη-ριότητα τοῦ δασκάλου Ν Βουργαρελίδη παραπέμποντας σέσχετικό ἄρθρο τοῦ ΔΚ στό περ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τχ 632004 σσ3-4 καί στή σελ 82 ἀναφέρεται στόν laquoἸσχυρό ἄνδρα τῆς Λια-ρίγκοβης Γερογιάννηraquo]

bull ndash Ἡ πανήγυρη τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου στήν Πιάβιτσα Φωτο-γραφική διαδρομή (1926-2011) Θεσσαλονίκη 2012 σσ 95 [ Στήσελ 69 δημοσιεύεται φωτογραφία μέ τούς μακαρίτεςἈρναιῶτες ὀργανοπαῖχτες Χριστόδουλο Ἀρβανίτη καί ΠέτροΖυγούρη τή 10ετία τοῦ 1980]

bull Κωνσταντίνου Ἰ Χιόνη Ἱστορική ἐξέλιξη τῆς ἀπονομῆς τῆς δι-καιοσύνης στή Θάσο (1709-1912) Ὄργανο ἀπονομῆς τοῦ δι-καίου τά δάση τῆς Θάσου φορολογούμενες γαῖες ὁ θεσμόςτῆς χρησικτησίας τίτλοι ἰδιοκτησίας καί νομολογία Θάσος2012 σσ 187

bull Περιοδικοῦ laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo τοῦ Λαογραφικοῦ Ὁμίλου Πολυ-γύρου Πολύγυρος Ὁ τόπος καί οἱ ἄνθρωποι (ἘπιμέλειαΓιάννης Κανατάς) Πολύγυρος 2010 σσ 347 [Στή σελίδα 65δημοσιεύεται ὁλοσέλιδη φωτογραφία τῆς Φιλαρμονικῆς τοῦΠολυγύρου μέ τόν διευθυντή της ἀρχιμουσικό Ἄγγελο Κω-δούνη ἀπό τήν Ἀρναία καί στή σελίδα 87 δημοσιεύεται ὁλο-σέλιδη φωτογραφία γνωστή ἀπό ἄλλες ἀλλοῦ δημοσιεύσειςτης στήν ὁποία εἰκονίζεται Σῶμα Προσκόπων τοῦ 1912 μέ(ἀρχηγό) τόν ὁπλαρχηγό Ἀθ Μινόπουλο καί ἀρκετούς Λια-ριγκοβινούς]

bull Ἱερομ Βενεδίκτου Νεασκητιώτη Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιο-ρείτου Συναξαριστής (μέ ἐνσωματωμένο τό Νέο Μαρτυρο-λογόγιο καί τό Νέο Ἐκλόγιο) ἀπόδοση στή ΝεοελληνικήἜκδοσις Συνοδίας Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου Ἱερά ΚαλύβηlaquoΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝraquo Νέα Σκήτη-Ἅγιον Ὄρος Τόμος Α΄2011 σελ 456middot Τόμος Β΄ 2011 σελ 431middot Τόμος Γ΄ 2011 σελ

437middot Τόμος Δ΄ 2012 σελ 351middot Τόμος Ε΄ 2012 σελ 398 καίτόμος ΣΤ΄ 2012 σελ 490 (Φιλολογική ἐπιμέλεια Δημ ΘΚύρου)

bull Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους Ἀρχιμ Εὐσέ-βιος Βίττης Ἀναφορά στόν ἀγώνα του καί τήν μαρτυρία του(1927-2009) Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 40

bull Ἀρχιμ Εὐσεβίου Βίττη Βίος καί Πολιτεία τοῦ δικαίου καί πο-λυάθλου Ἰώβ (Ἀνάλυση στό βιβλίο τοῦ Ἰώβ) τόμοι Α΄ ἍγιονὌρος 2010 σσ 456 καί Β΄ Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 615(Ἔκδοση Ἱ Μ Ὁσίου Γρηγορίου)middot μέ τήν ἀφιέρωση laquoΣτόνἀγαπητό ἀδελφό κ Δημήτριο Κύρου καθηγητή μέ βαθειάἐκτίμησι καί ἐγκάρδιες εὐχές ὑπέρ ὑγείας καί σωτηρίαςαὐτοῦ καί τῶν τέκνων του Ὁ Καθηγούμενος dagger Ἀρχιμ Γεώρ-γιος 114-12-2011raquo

(Τά παραπάνω δύο βιβλία ndashμαζί μέ τό περιοδικό laquoΟ ΟΣΙΟΣ ΓΡΗ-ΓΟΡΙΟΣraquondash προσφέρθηκαν στόν Ἐκδότη-Διευθυντή τοῦ πε-ριοδικοῦ μας ἀπό τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ Μονῆς Ἀρχιμ Γεώρ-γιο Καψάνη στίς 14-12-2011 κατά τήν ἐπίσκεψή του στήΜονή καί στό Γραφεῖο του ὅπου τοῦ πρόσφερε γιά τή Βι-βλιοθήκη τῆς Μονῆς τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo τοῦ ὁποίου ἡΜονή εἶναι ἀποδέκτρια καί τό βιβλίο του γιά τόν Μητροπο-λίτη Σωκράτη)

bull Νίκου Χρ Ἀλιπράντη Ἀντιφωνήσεις Ἀθήνα 2011 σσ 95bull Μαριάνθης Φ Παλάζη Ἕνα ὄνομα δύο τόποι Ἐπιβάτες Ἀνα-

τολικῆς Θράκης Νέοι Ἐπιβάτες Θεσσαλονίκης Ἀθήνα 2009σσ 240

bull Δήμου Κιμώλου Οἱ ρίζες τῶν κοινῶν παραδοσιακῶν Κιμώλου-Σερίφου (Λαογραφική ἔρευνα Θοδωρής Γ Λιβάνιος) Κίμω-λος 2011 σσ 63

bull Ἀντιστρατήγου Ἰωάννη Ἠλία Ἀλεξάκη Ἐγκώμιον ΓενναίουΣτρατηγοῦ ἐναρέτου πατριώτη Ἰωάννη Σωτ Ἀλεξάκη Ἡρά-κλειο 2012 σσ 32

bull Στέλιου Παπαθανασίου Ὁ Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης στάἄδυτα τῆς δημοσιογραφίας Ἀθήνα 2008 σσ 46

bull Δημ Θ Κύρου Δύναμη εἰρήνης ἡ Ὀρθοδοξία [Ἀνάτυπο ἀπότό βιβλίο laquoΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ldquoΗ ΟΡΘΟ-ΔΟΞΙΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑrdquo ndashΤΑ ΔΗ-ΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥraquo Θεσσαλονίκη 1994 σσ 83-96]Θεσσαλονίκη 2010

bull ndash laquoΧριστός ἐτέχθηraquo - Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ καί ἡ laquoἐπί γῆςεἰρήνηraquo - Ἡ Διήγηση τοῦ φιλοσόφου Ἀφροδιτιανοῦ γιά τά πα-ράδοξα μυστήρια πού ἔγιναν στήν Περσία στόν καιρό τῆς Γεν-νήσεως τοῦ Χριστοῦ γιά τούς Μάγους καί γιά τόν ἈστέραἈρναία Χριστούγεννα 2010 σσ 40

bull Τέκνα dagger Χαρίκλειας (ΓιῶργοςἙλένη Καίτη Μαρία) Δημητρα-κούδη (Θεσνίκη) 100 euro(34074 δρχ )

bull Πάχτας Θ Ἱπποκράτης (Θεσνίκη) 50 euro(17037 raquo )bull Κατσαμάνης Νικ (Σέρρες) 50 euro(17037 raquo )bull Βλάχτσης Νικ (Ἀθήνα) 50 euro(17037 raquo )bull Μπύρου Γρ Σουλτάνα (Ἀρναία) 40 euro(13629 raquo )bull Ρήγας Ἰω Δημ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Δημητρακούδης Ν Γεωργ (Ἀθήνα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Κατσαμούρης Γεώργ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Λαζαρίδης Χαρ (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρήγας Ν Κων (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )

bull Καρτσιώτης Μιχ (Πετροκέρασα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Μπάλλα-Σιέρου Στέλλα (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Καραμίχος Ἰω (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Χιονίδης Χ Γεώργιος (Βέροια) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρέμπελος Χρ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Βαλιάνος Θεολ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Βαλιάνος Στυλ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Κοτσάνης Κων (Θεσνίκη) 10 euro ( 3407 raquo )bull ΚΠ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κοκκαλιάρης Βασ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κωνσταντινίδου Νόρα (Δράμα) 10 euro ( 3407 raquo )bull Τζιτζιρίκας Ἰω Ἀστ 05 euro ( 1704 raquo )

ΟΙ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΕΣ ΜΑΣΓιά τή συνέχιση τῆς ἔκδοσης τοῦ περιοδικοῦ μας βοήθησαν οἰκονομικά καί εὐχαριστοῦμε οἱ

Ἡ σελίδα 163 από τόν Κώδικα Ληψοδοσίας (Κατάστιχο) τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1916-1947)ὅπου ἀναγράφονται τά ὀνοματεπώνυμα τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ἐπιτρόπων τοῦ ἔτους 1922 (πρίν ἀπό 91 χρόνια)

17

κε τό περικαλές Μητροπολιτικό μέγαρο μέ τή φρον-τίδα καί ἐπιμέλεια τοῦ μακαριστοῦ Ποιμενάρχη μαςΝικοδήμου ὁ ὁποῖος τό laquoχάρηκεraquo γιά 20 χρόνια

Τό Κωδωνοστάσιο τοῦ Ναοῦ (βλ φωτογραφία)ὕψους 24 μέτρων ἐξαγωνικό καί τριώροφο βρί-σκεται σέ ἐπαφή μέ τό παλαιό Διδακτήριο τοῦ 1871καί ἄρχισε νά κτίζεται τό 1882 μέ συνδρομές κυρίωςτῶν κατοίκων οἱ ὁποῖες εἶναι καταγραμμένες σέ εἰδι-κό Βιβλίο συνδρομητῶν του καί σέ κατάστιχο τοῦΝαοῦ τοῦ ἔτους ἐκείνου Φέτος τό Κωδωνοστάσιοπού εἶναι τό laquoσῆμα κατατεθένraquo τῆς Ἀρναίας συμ-πλήρωσε 130 χρόνια ἀγέρωχης παρουσίας Τό 2004καί τό 2005 ἔγιναν στό Κωδωνοστάσιο μέ ἐνέργει-ες τοῦ Δήμου ἐργασίες ἀποκατάστασης

Καί ἐνῶ γίνονταν προετοιμασίες γιά τά ἐγκαίνιατοῦ ἀποκαταστημένου Κωδωνοστασίου συνέβη τόμεγάλο κακό Ἡ ἱστορική πορεία τοῦ Ναοῦ σταμά-τησε αἰφνιδιαστικά τό ἀπόγευμα τῆς 5ης Σεπτεμ-βρίου τοῦ 2005 μετά ἀπό πυρκαϊά πού ξέσπασε στόἐσωτερικό του τό ὁποῖο κατέστρεψε ὁλοσχερῶςὍλα ἔγιναν στάχτη καί κάρβουνο ῎Εγιναν παρα-νάλωμα τοῦ πυρός ἔγιναν ὁλοκαύτωμα μέσα σέ 20λεπτά τῆς ὥρας Κάηκαν τά πάντα Καί τά ξύλινα καίτά μεταλλικά ἀντικείμενα πολλά ἀπό τά ὁποῖα ἦσανἀνεκτίμητης ἀξίας Τό τέμπλο μέ τίς εἰκόνες του τοῦ19ου αἰ ὁ Δεσποτικός Θρόνος ὁ Ἄμβωνας τά Προ-σκυνητάρια μέ παλιές εἰκόνες ὁ Γυναικωνίτης τάἈναλόγια τῶν ψαλτῶν ἡ Ἁγία Τράπεζα τόἈρτοφόριο τά Εὐαγγέλια τά Δισκοπότηρα καίἄλλα σκεύη τά στασίδια καί τά ἄλλα καθίσμα-τα οἱ πολυέλαιοι τό παγκάρι τά ἐκλησιαστικάβιβλία τά ἄμφια

Τήν ἑπόμενη μέρα τό θέαμα τοῦ Ναοῦ ἦτανφρικτό Θλιμμένοι καί ἀπαρηγόρητοι οἱἈρναιῶτες (κυρίως) καί ἄλλοι κάτοικοι ἤ διερ-χόμενοι παρατηροῦσαν βουβοί τή μεγάλη τήνἀπίστευτη τήν ἀδιανόητη καταστροφή πούὑπέστη ὁ Ναός (Βλ φωτογραφία)

Ἡ καταστροφή τοῦ Ναοῦ εἶχε σοβαρές ἐπι-πτώσεις στήν ἐκτέλεση τῶν λατρευτικῶν κα-θηκόντων τῶν πιστῶν καί κατά τίς Κυριακές καίμικρογιορτές ἀλλά κυρίως καί κατά τίς μεγά-λες γιορτές τῆς χριστιανοσύνης τά Χριστούγεννα τοῦ 2005 καί τό Πάσχα τοῦ 2006 ἀφοῦ στερήθη-καν τόν ὁμαδικό ἐκκλησιασμό στόν καέντα Ναό ὅπου γιά χρόνια ἐκκλησιάζονταν καί διασκορπίσθηκανσέ ναΰδρια τῆς Ἀρναίας

Ἡ γιορτή τῶν Χριστουγέννων καί ἡ πανήγυρη τοῦ ἑορτάζοντα καί κατεστραμμένου Ναοῦ στή μνή-μη τοῦ Ἁγ Στεφάνου γιά πρώτη φορά μετά ἀπό 175 χρόνια ἀπό τήν ἵδρυσή του γιορτάσθηκαν ἐπίσημαστό Μητροπολιτικό Παρεκκλήσιο τῆς Παναγίας τῆς Δακρυρροούσης τῆς Ἁλώσεως μέ τή συμμετοχήπλήθους πιστῶν Ἐπίσης πλῆθος πιστῶν συμμετεῖχε μέ κατάνυξη καί γιά πρώτη φορά μέ πολλή συγ-κίνηση καί θλίψη στίς λόγω laquoἀπουσίαςraquo τοῦ Ναοῦ ἀπό τά λατρευτικά δρώμενα τῶν ἡμερῶν Ἀκολουθίεςτῶν Παθῶν καί τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου στό Μητροπολιτικό Παρεκκλήσιο Τίς τρεῖς τελευταῖεςἡμέρες τῆς Μεγ Ἑβδομάδας οἱ περισσότεροι πιστοί παρά τό ψῦχος παρακολουθοῦσαν τίς Ἀκολουθίεςἀπό τόν αὔλειο χῶρο τοῦ Ναοῦ καί τοῦ Μητροπολιτικοῦ Μεγάρου λόγω στενότητας τοῦ χώρου τοῦ

18

Παρεκκλησίου Συγκινητική ἦταν ἡ στιγμή πού μετά τήν ἐπιστροφή τοῦ Ἐπιταφίου ἀπό τήν περιφο-ρά του μέ ἐντολή τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη τό Κουβούκλειο μέ τόν Ἐπιτάφιο τοποθετήθηκε ἀνυ-ψωμένο κοντά στήν κλειστή εἴσοδο τοῦ καέντος Ναοῦ γιά τήν ἐθιμική διέλευση τῶν πιστῶν κάτω ἀπότόν Ἐπιτάφιο μετά τήν ὁποία (διέλευση) τό Κουβούκλειο μέ τόν Σταυρό (πίσω ἀπʼ αὐτό) τοποθετή-θηκε μπροστά στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦ ὅπου παρέμεινε γιά ἀρκετόν καιρό μέ τήν εἰκόνα τῆς Ἀναστά-σεως γιά προσκύνηση

Ἀπό τίς ἑπόμενες τῆς καταστροφῆς ἡμέρες ἄρχισαν οἱ ἐργασίες ἀποκατάστασης τοῦ Ναοῦ μέ τήνἐπίβλεψη τοῦ Πολιτικοῦ Μηχανικοῦ κ Θεόδ Τσαμούρη καί μέ τή συνεργασία τῆς 10ης Ἐφορείας Βυ-ζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων Ἡ 10η Ἐφορεία Βυζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων μέ σκοπό τη διερεύνηση τῆς κα-τάστασης τῆς θεμελίωσης τοῦ Ναοῦ ἐπειδή ὑπῆρχε ὁ κίνδυνος ἡ λιθοδομή τῶν τοίχων καί οἱ κίονεςνά εἶχαν ὑποστεῖ σοβαρές βλάβες ἀπό τίς ὑψηλές θερμοκρασίες μέ ἐπιπτώσεις στή στατικότητα τοῦΝαοῦ πραγματοποίησε ἀνασκαφική ἔρευνα στό ἐσωτερικό του μέ τήν ἐπίβλεψη τῆς ἀρχαιολόγου καίνύφης μας κ Ἑλένης Στούμ-που-Κατσαμούρη κάνονταςὁρισμένες τομές στή θεμε-λίωση τοῦ βόρειου καί τοῦ νό-τιου τοίχου καί τῶν ἀντίστοι-χων κοιονοστοιχιῶν γιά τήνπλήρη ἀποκάλυψή της καί τόνστατικό ἔλεγχό της Ἡ ἀνα-σκαφική ἔρευνα εἶχε ὡς ἀπο-τέλεσμα νά ἐντοπισθοῦν θε-μελιώσεις παλαιότερων κτι-σμάτων καί νά ἀρχίσουν συστηματικές ἀνασκαφές στό μεγαλύτερο τμῆμα τοῦ δαπέδου Κατά τή διάρ-κεια τῶν ἀνασκαφῶν ἐντοπίσθηκαν συγκεκριμένα οἱ θεμελιώσεις τριῶν ναῶν τοῦ 5ου τοῦ 10ου μέτοιχογραφίες καί τοῦ 17ου αἰ ὅπου μίλησε ὁ Ἅγ Κοσμᾶς (βλ φωτογραφία) τάφοι καί ἄλλα ἀντικείμενα(ὅπως νομίσματα ἐκκλησιαστικά σκεύη ἐφυαλωμένα κεραμικά μέ ἐγχάρακτη διακόσμηση κἄ) Ἐπί-σης βρέθηκε καί μιά πρώτη φάση τοῦ σημερινοῦ Ναοῦ πού πῆρε τήν ὁριστική του μορφή τό 1812τά 200 χρόνια τοῦ ὁποίου γιορτάζουμε σήμερα

Μετά τήν διαβολική καταστροφή ἦρθε ἡ διπλή θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo Ὁ Θεός μέ τίς πρεσβεῖες τοῦπολιούχου Ἁγίου Στεφάνου δέν ἐγκατέλειψε τούς Ἀρναιῶτες Ἔδωσε φώτιση καί δύναμη στούς ἄρχον-τες τοῦ τόπου (ἐκκλησιαστικούς καί δημοτικούς) πρωτίστως στόν μακαριστό Μητροπολίτη μας στόνΔήμαρχο Ἀρναίας κ Γ Κατσαμούρη καί στούς ἄρχοντες τοῦ Νομοῦ καί τῆς Πολιτείας οἱ ὁποῖοι μέἀγαστή συνεργασία καί μέ τήν ἠθική καί ὑλική συμπαράσταση τοῦ πιστοῦ λαοῦ ἀνέλαβαν μέ ἀξιο-θαύμαστη ἐπιτυχία τό ἔργο τῆς Ἀποκατάστασης τοῦ πυροπαθοῦς Ναοῦ Ἔτσι μετά ἀπό 16 μῆνες στίς23 Δεκεμβρίου τοῦ ἔτους 2006 ἔγιναν τά θυρανοίξια τοῦ Ναοῦ καί ἔτσι ξαναλειτούργησε κατά τή με-γάλη γιορτή τῶν Χριστουγέννων καί κατά τήν ἑορτή τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἦταν ἡ πρώτη θεϊκή laquoἀπο-ζημίωσηraquo ἡ laquoἐκ τῆς τέφραςraquo καί laquoἐκ τοῦ μηδενόςraquo ἀναγέννηση τοῦ Ἐνοριακοῦ καί ΜητροπολιτικοῦΝαοῦ τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἡ ὁποία μᾶς βοήθησε νά συν ειδητοποιήσουμε καλύτερα ὅτι laquoΘεός ὅπουβούλεταιraquo ἀπὀ τή μιά μεριά μέν ἐπιτρέπει γιά παιδαγωγικούς λόγους καταστρεπτικά γιά τήν ὕλη γε-γονότα καί ἀπό τήν ἄλλη μεριά ἐπιτρέπει καί συνεργεῖ στήν laquoἐκ τῆς τέφραςraquo ἀναγέννηση σέ λίγο χρο-νικό διάστημα laquoΟὐδέν κακόν ἀμιγές καλοῦraquo (ἕνα καλό μέσα στό κακό)

Αὐτή ἡ πρώτη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo θά μποροῦσε νά χαρακτηρισθεῖ ὡς φυσική συνέπεια καί ἀνα-μενόμενη Ὅμως ἡ δεύτερη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo ἦταν μή ἀναμενόμενη ἦταν laquoπέραν πάσης προσ-δοκίαςraquo ἦταν ἡ ὄντως laquoἀποζημίωσηraquo ἦταν ἀνεπανάληπτο καί πρωτοφανές γιά τόν τόπο μας θεῖο δῶρο(γιά ὅσους βέβαια μποροῦν νά τό ἀντιληφθοῦν) Ἡ δεύτερη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo ἀναφέρθηκε νω-ρίτερα καί ἀφορᾶ στήν ἀποκάλυψη τῶν θεμελιώσεων τριῶν παλαιότερων Ναῶν ἀπό τόν 5ο αἰώνα μέ-χρι τόν 17ο αἰώνα ἀποτέλεσμα τῆς ὁποίας (ἀποκάλυψης) ἦταν ὄτι ἡ ἀρχή τῆς Ἱστορίας τοῦ τόπουμας μεταφέρεται πάνω ἀπό 1000 χρόνια πίσω Εἶναι λοιπόν ἤ δέν εἶναι θεῖο δῶρο τό γεγονός αὐτό

Τό Σαββατοκύριακο 4 καί 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2010 πραγματοποιήθηκαν τά Ἐγκαίνια τοῦ ἀποκατα-στημένου Ναοῦ μέ τήν παρουσία τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος Ἱερωνύμου καί ἄλλωνἈρχιερέων τῶν Ἀρχῶν καί τοῦ Λαοῦ καί μέ τήν εὐλογία τῆς παρουσίας τῆς κάρας τοῦ Ἁγίου Στεφάνουπού μεταφέρθηκε στήν Ἀρναία καί στόν Ναό ἀπό τήν Μονή Ξενοφῶντος τοῦ Ἁγ Ὄρους μέ τή συν -οδία τοῦ Ἡγουμένου τῆς Μονῆς Ἀρχιμ Ἀλεξίου Τό Σάββατο ψάλθηκε ὁ Ἑσπερινός τῶν Ἐγκαινίων

19

καί στή συνέχεια στήν αἴθουσα laquoΜητροπολίτης Σωκράτηςraquo τοῦ Δημοτικοῦ Καταστήματος πραγμα-τοποιήθηκε ἐκδήλωση πού ἦταν ἀφιερωμένη στήν Ἱστορία καί στήν Ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ καί πε-ριλάμβανε προσφώνηση τοῦ Μητροπολίτη Νικοδήμου καί τρεῖς ὁμιλίες σχετικές μέ τόν Ναό Τήν Κυ-ριακή κατά τή διάρκεια τοῦ Ὄρθρου τελέσθηκαν τά Ἐγκαίνια τοῦ Ναοῦ μέ προεξάρχοντα τόν Ἀρχιε-πίσκοπο Ἱερώνυμο καί στή συνέχεια ἡ Θ Λειτουργία μετά τό πέρας τῆς ὁποίας ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἀπέ-νειμε τιμητικές διακρίσεις σέ διάφορα πρόσωπα γιά τή συμβολή τους στήν ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ

Ἀξίζει τόν κόπο νά ἀναφέρω καί κάποιες ἐνέργειες πού ἔγιναν εἴτε μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρό-πολής μας εἴτε μέ τήν εὐλογία της πρίν καί μετά τήν ἐπαναλειτουργία τοῦ Ναοῦ Αὐτές οἱ ἐνέργει-ες εἶναι οἱ ἑξῆς

α΄) Τό Ἡμερολόγιο τσέπης τοῦ 2006 τῆς Μητροπόλεως ἦταν ἀφιερωμένο στόν πυρίκαυστο Ναότοῦ Ἁγ Στεφάνου

β΄) Μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρόπολής μας ἐκδόθηκαν εὔχρηστα ἔντυπα γιά τήν προβολή τῶν ἀρχαι-ολογικῶν εὑρημάτων στόν Ναό καί γιά τήν Ἀποκατάστασή του Τά ἔντυπα αὐτά εἶναι 1) Ἡμερολό-γιο τοίχου 28 σελίδων μέ φωτογραφίες χαρακτηριστικῶν εὑρημάτων 2) 12 εὐχετήριες κάρτες μέ εἰκό-νες εὑρημάτων 3) 12 ἐπισκεπτήριες κάρτες μέ παρόμοιες φωτογραφίες καί 4) 12 σελιδοδεῖκτες μέεἰκόνες εὑρημάτων καί

γ΄) Μέ τήν εὐλογία τῆς Μητρόπολης καί μέ Πρόλογο τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη μας Νικοδή-μου ἐκδόθηκε τό 2008 ἀπό τόν ὁμιλοῦντα τό βιβλίο μέ τίτλο laquoὉ Ἱερός Μητροπολιτικός Ναός τοῦ Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας Μιά συγκλονιστική καί ἐντυπωσιακή περίπτωση (Ἡ Ἱστορία-Τό Ἀρχεῖο-Ἡ κα-ταστροφή-Ἡ Ἀποκατάσταση-Οἱ ἀνασκαφές καί ὁ ἀποκαλυφθείς ἀρχαιολογικός θησαυρός) ὅπως κα-ταγράφεται στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑ lt1988-2007gtraquo

Στό σημεῖο αὐτό θέλω νά καταθέσω μερικές σκέψεις μου Φυσικά δέν ὑπῆρχε βούληση τῶν ἀνθρώ-πων νά καεῖ ὁ Ναός καί νά καταστραφοῦν ἀξιόλογα κειμήλια τοῦ 19ου καί τοῦ 20οῦ αἰ Ὅμως laquoἄλλαιμέν βουλαί ἀνθρώπων καί ἄλλα ὁ Θεός κελεύειraquo Πιστεύω ἀκράδαντα ὅτι ἡ μεγάλη καταστροφή (ἔργοτοῦ διαβόλου) καί ἡ διπλῆ laquoἀποζημίωσηraquo (ἔργο τοῦ Θεοῦ) μέ τίς πρεσβεῖες τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἦτανπρός ὄφελος πνευματικό τῶν κατοίκων τῆς Ἀρναίας καί τῆς γύρω περιοχῆς Γιʼ αὐτό σύντομα ἀφή-σαμε τή λύπη πού ἀνθρώπινα αἰσθανθήκαμε γιά τήν καταστροφή τοῦ Ναοῦ καί χαρήκαμε διότι ὁ Θεόςἦταν καί εἶναι μαζί μας καί μέ τή βοήθεια-παρέμβασή Του ὁ Ναός ἀποκαταστάθηκε σύντομα καί ἡ ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία τοῦ τόπου μας δύο αἰώνων (19ος καί 20ός) συμπληρώθηκε μέ τήν ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία δεκατριῶν αἰώνων (5ος-18ος) μέ τήν ἀνακάλυψη τῶν ἐρειπίων τριῶν πα-λαιοτέρων Ναῶν (ἡ ὕπαρξη τῶν ὁποίων ἦταν ἐντελῶς ἄγνωστη στίς ἱστορικές πηγές καί γενικά στήΒιβλιογραφία) τά ὁποῖα (ἐρείπια) εἶναι ὁρατά ἐδῶ καί καιρό μέ τήν κατάλληλη διάφανη κάλυψή τουςφαινόμενο σπάνιο ἴσως καί πρωτόγνωρο στήν ἀρχαιολογική πρακτική Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνουσίγουρα ἔγινε καλύτερος ἀπό πρῶτα ἀλλά πρέπει καί μπορεῖ νά γίνει ἀκόμη καλύτερος ἄν τόν ἐπι-σκεπτόμαστε τακτικά ὄχι φυσικά ὡς τουρίστες ἀλλά ὡς πιστά μέλη τῆς Ἐκκλησίας καί τῆς Ἐνορίαςσυμμετέχοντας στή λατρεία πού τελεῖται σʼ αὐτόν τίς Κυριακές καί τίς μεγάλες γιορτές διότι πρίνἀπό τήν καταστροφή ἡ συμμετοχή μας δέν ἦταν ἱκανοποιητική

Στόν Ἐνοριακό Ἐπισκοπικό καί Μητροπολιτικό Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἱερούργησαν παντοιοτρόπως12 Ἐπίσκοποι Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους 1 Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους (1924-1940)καί 5 Μητροπολίτες Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου (1940-2012) Ἀπό τίς 24 Νοεμβρίου 2012στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερουργεῖ ὁ νέος Ποιμενάρχης μας κ Θεόκλητος

Ἐπίσης στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερούργησαν ὡς ἐφημέριοι πάνω ἀπό 40 ἱερεῖς (ἀπʼ τούς ὁποί-ους οἱ 30 καί πλέον ἦσαν Ἀρναιῶτες)

Στόν Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ὑπηρέτησαν ἀπό τό 1884 μέχρι σήμερα 23 Ἱεροψάλτες ἀπό τό 1883μέχρι σήμερα 15 νεωκόροι καί ἀπό τό 1835 μέχρι τό 1947 153 Ἐκκλησιαστικοί Ἐπίτροποι

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνου φυσικά διαθέτει καί Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων (παλιό καί και-νούριο) Ὁ ὀμιλῶν κατέγραψε τό παλιό Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων τό ὁποῖο εὐτυχῶς σώθηκεἀπό τήν πυρκαϊά τοῦ 2005 Οἱ παλιοί Κώδικες τοῦ Ναοῦ οἱ ὁποῖοι καταγράφουν τή Ληψοδοσία του τῶνἐτῶν 1882-1947 εἶναι 6 καί τά παλιά Ἔγγραφα πού ἀναφέρονται κυρίως στίς οἰκονομικές σχέσεις τῆςΚοινότητας καί τῆς Ἐφοροεπιτροπῆς Λιαριγκόβης μέ κατοίκους τοῦ χωριοῦ μέ τό Ἅγιον Ὄρος μέδασκάλους τῶν Σχολῶν τῆς Λιαρίγκοβης καί μέ ἄλλους τῶν ἐτῶν 1835-1924 εἶναι 63 ἀπό τά ὁποῖατά 55 ἀνήκουν στήν περίοδο τῆς τουρκοκρατίας

(Συνεχίζεται)

infinƒAtildeπordfinfiniexclcentƒπ∆prodtrade intradicƒiexclprodsectπradictrade infindegdegpartsectπcentprodtrade

Ὁ π ρ ώ η ν Β α τ ο π α ι δ ι ν ό ςΤοῦ Κωνσταντίνου Θ Χιούτη

Θεώρησα καλό νά καταθέσωὁρισμένα συμπληρωματικά

στοιχεῖα τῆς βιογραφίας τοῦἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου ἐπειδήὁρισμένες ἐπιστολές τοῦ Ἀρχείουτῆς Μονῆς Βατοπαιδίου1 μπο-ροῦν νά προσδώσουν νέα στοι-χεῖα στήν ἐκκλησιαστική προσω-πογραφία τοῦ τόπου μας καί νάἀναδείξουν τή δυναμική πούἐξέπεμπαν οἱ μοναστηριακές κοι-νωνίες ἀκόμη καί ὅταν ταλανί-ζονταν ἀπό ἐσωτερικά προβλή-ματα

Στό Μοναχολόγιο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου ὁ μοναχός Κορνή-λιος καταγράφεται μέ τό κο-σμικό ὄνομα Κωνσταντῖνος υἱόςἈγγέλου καί ὡς ἐκ τούτου ἔκανεχρήση τοῦ ἐπωνύμου Ἀγγελίδης2Γεννημένος στή Λιαρίγκοβη (σή-μερα Ἀρναία) τό ἔτος 1867προσῆλθε εἰκοσαετής στή ΜονήΒατοπαιδίου καί ἔγινε μοναχόςτης τό 18913 Ὅπως ὑποστηρίζεικαί ὁ ἴδιος σέ μία ἐπιστολή τουπαρέμεινε στήν ἀδελφότητα τῆςΜονῆς ἐπί μία δεκαπενταετία4

Τό Μοναχολόγιο μνημονεύει ὅτι ἀποχώρησε ἀπό τή Μονή laquoπροχειρισθείς πρεσβύτερος εἰςτόν κόσμονraquo Ἡ μετάβαση στήν ἱερωσύνη φαίνεται ὅτι ἦταν διακαής πόθος του γιατί ἤδη ἀπότό 1901 ὁ ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ εἶχε δεχθεῖ σχετικό αἴτημά του μέ ἀποτέλεσμα ὁ ἐπίσκοπος νάζητᾶ ἐνημέρωση ἀπό τούς Βατοπαιδινούς ἐπιτρόπους γιά τήν πνευματική πορεία τοῦ Κορνη-λίου ἐπειδή κατά τούς ἱερούς κανόνες laquoοὐδένα δεῖ εἰσέρχεσθε εἰς τόν τῆς ἱερωσύνης βαθ-μόν δίχα πολλῆς ἐρεύνης καί ἀκριβοῦς ἐξετάσεωςraquo5

Φαίνεται ὅμως ὅτι ὁ καιρός δέν ἦταν κατάλληλος καί δέν μπόρεσε νά λάβει τήν ἱερωσύνηἐπειδή μεσολάβησαν γεγονότα στή Μονή πού τόν ὁδήγησαν στήν ἐξορία καί στή φυλακήὅπως ὁ ἴδιος καταθέτει στήν προαναφερθεῖσα ἐπιστολή του Τί εἶχε συμβεῖ τότε δέν τό πε-ριγράφει ἄμεσα ἀλλά μέ λύπη περιορίζεται μόνο στούς χαρακτηρισμούς ὅτι ἀδικήθηκε ἀπόκάποιους συμφεροντολόγους μέ laquoἰδιοτελεῖς καί ἐγωϊστικούς σκοπούςraquo

Παρόλη τήν ἀσάφεια τῶν αἰτίων ἡ ἐξορία καί ἡ φυλακή τοῦ μοναχοῦ Κορνηλίου προϋπέ-θεταν ἔντονη παραβατικότητα Ἀπό τό γνωστό σέ μᾶς ἀρχειακό ὑλικό μόνο ἕνα γεγονός μπο-ροῦσε νά τόν ἐνοχοποιήσει περί τό 1906 ἡ παρουσία ὅπλων στόν κῆπο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου Σύμφωνα μέ τήν ἀλληλογραφία τῆς Μονῆς τρεῖς κοσμικοί τοποθέτησαν τά ὅπλαστόν κῆπο γιά νά ἐνοχοποιηθοῦν πατέρες τῆς Μονῆς μέ διοικητικές ἁρμοδιότητες Στούς συλ-ληφθέντες ὑπόπτους ἀνῆκε καί ὁ κατά σάρκα ἀδελφός τοῦ Κορνηλίου ὁ ὁποῖος ἀγόρασε τάὅπλα στή Λιαρίγκοβη6

Πικραμένος ὁ Κορνήλιος ἀπό τίς διώξεις πού εἶχε στή συνέχεια ἐγκατέλειψε τή Μονή Βα-τοπαιδίου καί μετοίκησε στή Μικρά Ἀσία ὅπου καί ἐκεῖ τόν πρόσμεναν παρόμοιες καταστά-

Ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος (δεξιά) σέ φωτογραφία τῆς δεκαε-τίας τοῦ 1920 (Μ Μανασσής Χρονικό κατοχῆς Ἀρναίας 1941-1944 καί στοιχεῖα ἀπό τή ζωή της Ἀθήνα 2000 σ 65)

20

21

σεις ὅπως ὁ ἴδιος σημειώνει στήν ἐπιστολή του Κατά τή διάρκεια τοῦ Α΄ Παγκοσμίου πολέ-μου οἱ Τοῦρκοι τόν συνέλαβαν ὡς ὕποπτο καί τόν ἐξόρισαν στή Συρίαlaquo[hellip] συνελήφθην καί ἀπεστάλην εἰς τό ἐν Ἰκονίῳ Στρατοδικεῖον ὅπου παρέμεινα ἐν ταῖςαὐτόθι φυλακαῖς ἐπί δύο μήνας κατόπιν δέ ἀπεστάλην σιδηροδέσμιος εἰς τό Χαλέπιον τῆςΣυρίας ὅπου παρέμεινα ἐπί τρία ἔτη ὡς ἐξόριστος εἰς τά 19 [= 1919] δέ ἦλθον οἱ Ἄγγλοικαί μᾶς ἠλευθέρωσανraquo

Ὅταν ἀπελευθερώθηκε πῆγε στήν Κων-σταντινούπολη ὅπου ὑπηρέτησε ὡς ἱερέας στήΜητρόπολη Δέρκων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πα-τριαρχείου7 Ἡ κατάρρευση τοῦ μικρασιατι-κοῦ μετώπου καί ὁ φόβος νά μή διωχθεῖ ἐκνέου ἀπό τούς Τούρκους τόν ἀνάγκασαν νάφύγει ἀπό τήν Τουρκία καί νά ἐπιστρέψει στήγενέτειρά του Λιαρίγκοβη ὅπου ὁ μητροπολί-της Ἱερισσοῦ Σωκράτης τόν ἀποκατέστησεδιορίζοντάς τον ἱερατικῶς προϊστάμενο στόναό Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1923)8

Τό 1924 ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος συνέ-ταξε ἐπιστολή πρός τή Μονή Βατοπαιδίου ὡςlaquoπρώην ἀδελφός Βατοπαιδινόςraquo στήν ὁποίαπεριγράφει ὅλη αὐτή τήν περιπετειώδη δια-δρομή πού εἶχε Σέ αὐτή δέν ζητᾶ δικαίωσηγιά ὅτι τοῦ συνέβη στή Μονή Μόνο παρακα-λεῖ τούς Βατοπαιδινούς νά τόν βοηθήσουνὥστε νά ἀποκτήσει μία νέα στολή ἀπαραίτητηγιά τό ἱερατικό του ἔργο

laquoΚατά τό διάστημα τῆς ἐξορίας μου ἔμει-νεν ἡ κοινητή μου περιουσία ἐν ΜικρᾷἈσίᾳ ὅπου διηρπάγῃ μετά καί τῶν πολυ-τίμων Ἱερῶν μου ἀμφίων Τώρα δέ ἔχωἀνάγκην μιᾶς στολῆς Ἱερατικῶν ἀμφίωνΠαρακαλῶ δέ τήν Ἱεράν ἡμῶν Μονήνὅπως εὐαρεστουμένη θελήσῃ νά μοῦ ἀπο-στείλῃ μίαν Ἱερατικήν στολήν Ἱερῶνἀμφίων διrsquo ἐνθύμιον ἀλλά θέλω νά ἦναιπράγματι Βατοπαιδινήraquo9

1 Ἐκφράζω τίς εὐχαριστίες μου πρός τή μονή Βατοπαιδίου γιά τή δυνατότητα πού μοῦ παρεῖχεὥστε νά μελετήσω τό σχετικό ἀρχειακό ὑλικό

2 Ὁ Δ Κύρου δέχεται ὅτι προέρχεται ἀπό τήν σημερινή οἰκογένεια Κατσαγγέλουmiddot βλ Δ ΚύρουlaquoΚαταγραφή Ἀρχείου ΚΕ΄ (4) Κατάλογος ἐγγράφων Ἀρχείου Ἰωάννου Ἀστ Μπιλούκα περ Ἀρναίατεῦχ 80 (Ἰούλιος ndash Σεπτέμβριος 2008) σ 18

3 Κ Χιούτης laquoΝεώτερα στοιχεῖα γιά μοναχούς ἀπό τήν Ἀρναία (Λιαρίγκοβη) περ Ἡ Ἀρναία τῆςΜακεδονίας τεῦχ 53 (Ὀκτώβριος ndashΔεκέμβριος 2001) σ 4

4 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

5 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἐπισκόπου Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Ἰωακείμ πρόςτούς ἐπιτρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Μαρτίου 1901)

6 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ Σπύρου Τζαμτζῆ πρός τόν ἱερομόναχο Ἄνθιμο Βατο-παιδινό (χτ καί χχ)

7 Δ Κύρου ὅπ σ 168 Δ Κύρου laquoΤό Ἀρχεῖο ἐγγράφων τοῦ μητροπολιτικοῦ ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίαςraquo περιοδ

Ἀρναία τεῦχ 62 (Ἰανουάριος ndash Μάρτιος 2004) σ 3 Τό 1925 ἦταν ἐφημέριος στό Στρατώνι Χαλκιδι-κής

9 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

Ἀπόσπασμα ἐπιστολῆς τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνη-λίου Ἀγγελίδη πρός τή Μονή Βατοπαιδίου (1924Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου)

22

Η ΤΙΜΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Ἀρχιmicro Χρυσοστόmicroου Μαϊδώνη

ὉΝαὸς τοῦ Ἁγίου Στέφανου ἔχει ἐπηρεάσει ἀποφασιστικὰ τὴ ζωὴ τῆς Ἀρναίας καὶ τῶν Ἀρναι-ωτῶν Πρώτη φορὰ ἔχω συναντήσει τέτοια ἀγάπη σὲ Ναό μέχρι λατρείας Ναί Στὴν Ἀρναία

δὲν τιμᾶται μόνο ὁ Πρωτομάρτυς Ἅγιος Στέφανος ἀλλὰ λατρεύεται καὶ ὁ Ναός του Ὁ Ἀρναι-ώτης καὶ μάλιστα ὁ παλιότερος ἔχει ταυτισθεῖ ἄμεσα μὲ τὸν Ναὸ τοῦ Ἅγιου Στέφανου

Κυρίως ὅμως ἡ νεώτερη γενιὰ τῶν Ἀρναιωτῶν ἔχει ταυτισθεῖ μὲ τὸν Ναὸ ἐξ αἰτίας τῆς κατα-στροφῆς του ἀπὸ τὴν πυρκαϊά στὶς 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2005 Ἦταν τὸ πιὸ συνταρακτικὸ γεγονὸςστὴ ζωὴ τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας τὰ τελευταῖα 60 χρόνια Ὁ Ἅγιος Πρωτομάρτυς Στέφανοςστὴν Ἀρναία τιμᾶται περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλον τόπο

Πρῶτον διότι εἶναι ὁ κεντρικὸς Ἐνοριακὸς ναὸς τῆς Ἀρναίας καὶ ἀπὸ τὴν δεκαετία τοῦ 1830Μητροπολιτικὸς Ναὸς τῆς Ἐπισκοπῆς Ἱερισσοῦ καὶ Ἁγίου Ὅρους

Δεύτερον διότι συνδέεται ἀμεσα μὲ τὴν ζωὴ τῆς κωμοπόλεως τῆς Ἀρναίας ἐδῶ καὶ 1500 χρό-νια ὅπως ἀπέδειξαν οἱ ἀνασκαφὲς κάτω ἀπὸ τὸν Ναό τὸ δὲ καμπαναριὸ του εἶναι τὸ σῆμα κατατεθὲντῆς Ἀρναίας μαζὶ μὲ τὸ παλιὸ Σχολεῖο

Ἄς δοῦμε ὅμως παρακάτω πῶς τιμᾶται ὁ Ἅγιος Στέφανος ἰδιαίτερα στὴν Ἀρναία1 Οἱ Πανηγύρεις Ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρος Στεφάνου γιορτάζεται στὴν Ἀρναία μὲ

τὸν πλέον πανηγυρικὸ τρόπο Στὶς 27 Δεκεμβρίου καὶ στὶς 2 Αὐγούστου Στίς 27 Δεκεμβρίου ἡμέ-ρα μνήμης τοῦ Μαρτυρίου του καί στίς 2 Αὐγούστου ἡμέρα μνήμης τῆς ἀνακομιδῆς τῶν ἹερῶνΛειψάνων του Τή δεύτερη γιορτὴ τὴν ἑορτάζουν οἱ μελλισσοκόμοι τῆς Ἀρναίας καὶ συμμετέχειὁ Σύλλογος Μελισσοκόμων Ἀρναίας laquoΟ ΑΓΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo

2 Οἱ Εἰκόνες Ἐπιβλητικὴ ἦταν ἡ εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὸ τέμπλο ποὺ ἁγιογραφήθη-κε γύρω στὰ 1840 στὸ Ἅγιον Ὅρος μαζὶ μὲ τὶς ἄλλες εἰκόνες τοῦ τέμπλου Ἄλλη σπουδαία εἰκό-να εἶναι ἡ εἰκόνα ποὺ βρισκόταν στὸ προσκυνητάρι μπαίνοντας στὸν ναό

3 Οἱ Ἀκολουθίες Ὑπάρχουν χειρόγραφες Ἀκολουθίες εἰδικὰ γιὰ τὸν Ναὸ τοῦ Ἁγ Στεφάνουτῆς Ἀρναίας

Ἀκολουθία Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας 27ης Δεκεμβρίου Ἰακώβου μοναχοῦ 1835 Ἀκολουθία Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας χειρόγραφο παλαιὸ ποὺ πρέπει νὰ γράφτηκε πρὶν ἀπὸ τὸ 1850

Ἀκολουθία 2ας Αὐγούστου Ἱ Ν Ἁγ Στεφάνου Ἀρναίας 1839 Ἡ χειρόγραφη φυλλάδα ποὺ ἔχειδιασωθεῖ εἶναι ἀντιγραφή ποὺ ἔγινε στὶς 18 Αὐγούστου 1919 ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξηροποτάμου

4 Τὰ ὀνόματα Στὴν Ἀρναία συναντοῦμε πάρα πολλούς χριστιανούς ποὺ ἔχουν τὸ ὄνομα laquoΣτέ-φανοςraquo Τὸ ὄνομα αὐτὸ τὸ συναντοῦμε σὲ ἄνδρες ἀλλὰ καὶ σὲ κάποιες γυναῖκες Δόθηκε εἴτεἀπὸ τάξιμο στὸν Ἅγιο Στέφανο εἴτε ἀπὸ πρόγονο ποὺ εἶχε αὐτὸ τὸ ὄνομα Πρέπει τουλάχιστον15 ἄνδρες καὶ κυρίως μικρὰ ἀγόρια νὰ φέρουν τὸ ὄνομα Στέφανος Πουθενὰ δὲν ὑπάρχει αὐτὸτὸ ὄνομα τόσο διαδεδομένο ὅσο στὴν Ἀρναία

5 Ἐπίσκεψη στὴν Ἀρναία Λειψάνων τοῦ Ἁγιου Στέφανου Στὴν Ἀρναία ἔχουν ἔλθει κατʼ ἀπο-κλειστικότητα Ἱερὰ Λείψανα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου προερχόμενα ἀπὸ τὸ Ἅγιον Ὅρος Παλαιότε-ρα τό 1924 ἔχει ἔλθει τὸ χέρι τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Μονὴ Κωνσταμονίτου ὅπου φυλάσ-σεται Στὴν δεκαετία τοῦ 1980 μὲ φροντίδα καὶ πρόσκληση τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Νι-κοδήμου ἐπὶ σειρὰ ἐτῶν ἐρχόταν ἡ κάρα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξενοφῶντος

6 Προσκυνήματα Ἡ ἀγάπη τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας πρὸς τὸν Ἅγιο Στέφανο τοὺς ὁδήγησεστοὺς τόπους ποὺ συνδέονται μὲ τὸ μαρτύριο καὶ τὶς γιορτὲς τοῦ Ἁγίου Στὰ πολλὰ προσκυνή-ματα ποὺ ὀργάνωσε ἡ Μητρόπολή μας στὰ Ἱεροσόλυμα πάντοτε προσκυνούσαμε στὸν τόπο τοῦμαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Τὸ 2007 ἀξιωθήκαμε καὶ κάναμε νυκτερινὴ Θεία Λειτουργία στὸτόπο τοῦ μαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἄλλο προσκύνημα ἦταν τὸ 2004 στὸ προάστειο τῆς Κων-σταντινουπόλεως Ἅγιος Στέφανος Τὸ προάστειο αὐτὸ σχετίζεται μὲ τὸ γεγονὸς τῆς μεταφορᾶςτῶν Λειψάνων τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὴν Κωνσταντινούπολη τὸ 426 ποὺ γιορτάζεται στὶς 2 Αὐγού-στου

7 Τὸ βιβλίο Ἡ ἀγάπη γιὰ τὸν Ἅγιο Στέφανο μὲ ὁδήγησε στὴ συγγραφὴ τοῦ πρώτου βιβλίουτὸ 1984 μὲ τὸν τίτλο laquoΟ ΠΡΩΤΟΜΑΡΤΥΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo Ἤδη εἶναι ἕτοιμη ἡ δεύτερη ἔκδοση ἐπαυ-ξημένη

Ἡ Ἀρναία τίμησε τὸν Ἅγιο Στέφανο ἀλλὰ καὶ ὁ Ἅγιος Στέφανος τίμησε ἀνέδειξε καὶ ἀναβάθμισετὴν Ἀρναία

23

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑΡΝΑΙΑΣ Ἡ Πολιτιστική καί Ἐπιμορφωτική

Ἑταιρεία Ἀρναίας ἀναβίωσε καί φέτοςτά καθιερωμένα πασχαλινά ἔθιμα τῆςἈρναίας Συγκεκριμένα ἔγιναν οἱ πα-ρακάτω ἐθιμικές ἐκδηλώσεις

bull Τήν Κυριακή τοῦ Πάσχα τό πρωίστήν Κεντρική Πλατεία μοιράσθηκανκόκκινα αὐγά καί τσουρέκια τραγού-δησε ἡ Χορωδία τοῦ ΚΑΠΗ Ἀρναίας καίχόρεψε τό παιδικό χορευτικό συγκρό-τητα τοῦ Δήμου

Τήν Τρίτη τοῦ Πάσχα ἀναβίωσε τό ἔθιμο τοῦlaquoΚότσμανουraquo στά ἐξωκκλήσια τοῦ Προφ Ἠλία καί τῆςἉγ Παρασκευῆς Τελέσθηκε Θ Λειτουργία στό ἐξωκ-κλήσι τοῦ Προφ Ἠλία μέ λιτανεία γύρω ἀπό αὐτό καίκέρασμα στόν ἴδιο χῶρο καί ἀκολούθησε καί σκοπο-βολή

Τό ἀπόγευμα σέ χῶρο τοῦ ἀλσυλίου τῆς Ἁγίας Πα-ρασκευῆς κοντά στό φερώνυμο ἐξωκκλήσι ἀναβίωσαντά ἔθιμα τῆς laquoΣουσαρίτσαςraquo καί τοῦ laquoΖυγίσματος τοῦἉϊ Γιώργηraquo τό ὁποῖο ὅπως εἶναι γνωστό ἀπό τήν πα-ράδοση καί ἀπό τή Βιβλιογραφία ἀναβιώνει τήν ἡμέ-ρα ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου Γεωργίου (23 Ἀπριλίου) ἤ τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὄταν ἡ γιορτή μετίθεται τότεὄπως φέτος λόγῳ Μεγάλης Τεσσα-ρακοστῆς Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquoαἰσθάνεται ἱκανοποίηση γιά τήν ὑλο-ποίηση τῆς ὑπόδειξής του νά ἀνα-βιώνει τό ἔθιμο τοῦ laquoΚότσμανουraquoκανονικά τήν τρίτη καί ὄχι τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὅπως συνέβημερικές χρονιές καί θεωρεῖ ἀνεπί-καιρη τή χρονική καί τοπική μετά-θεση τοῦ ἐθίμου τοῦ laquoΖυγίσματοςraquo (ἀπό τή δεύτερη στήν τρίτη μέρα τοῦ Πάσχα καί ἀπό τίς πλατεῖες ὅπωςπαλιότερα ἤ τήν Κεντρική Πλατεία ὅπως τά τελευταῖα 30 περίπου χρόνια στό ἄλσος τῆς Ἁγ Παρασκευῆς)Στήν ἀναβίωση τοῦ ἐθίμου συμμετεῖχε καί ὁ Ἱππικός Ὅμιλος Ἀρναίας laquoΟ ΚΕΝΤΑΥΡΟΣraquo

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ laquoΑΡΝΑΙΑraquo ΣΕ ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΑ ΣΥΛΛΕΚΤΙΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo (ΑΘΗΝΑ)

Στόν Κατάλογο τῶν συλλεκτικῶν ἀντικειμένων πούσυμμετεῖχαν σέ γραπτή δημοπρασία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛ-ΛΟΓΕΣraquo (στό τεῦχος 335Ἰούνιος 2013) ἀναγράφεται καίτό τεῦχος ἀρ 48Ἰούλ-Σεπτ 2000 τοῦ περιοδικοῦ μας (Βλεἰκόνα) Ἡ ἀναγραφή καί συμμετοχή αὐτή ἔγινε μέ πρω-τοβουλία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo πού εἶναι ἀποδέ-κτης τοῦ περιοδικοῦ μας καί ὄχι δική μας

ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΕΛΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ Ὁ Δῆμος Ἀριστοτέλη ἀποφάσισε νά προχωρήσει στή δημιουργία Μουσείου μελιοῦ στήν Ἀρναία ἕναν τόπο

᾽partνδιαφέρουσες part ἰδήσεις(Ὅσες ἀναφέρονται στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία τῆς Ἀρναίας)

24

μέ ἱστορία καί παράδοση στόν τομέα τῆς μελισσοκομίαςΤό Μουσεῖο αὐτό θά διαμορφωθεῖ καί θά λειτουργήσει σέ ἕνα ἀνακατασκευασμένο παραδοσιακό διώρο-

φο κτήριο δίπλα στήν κεντρική πλατεία τῆς κωμόπολης μέσα στόν ἱστορικό ἱστό καί πολύ κοντά στά ἤδη ὑπάρ-χοντα Μουσεῖα Λαογραφικό -Ἱστορικό καί Ὑφαντικῆς

Ἡ δημιουργία Μουσείου μελιοῦ καλύπτει ἕνα μεγάλο κενό πού ὑπάρχει στόν ἑλλαδικό χῶρο καί πρόθε-ση τοῦ Δήμου εἶναι νά δοθεῖ ἡ δυνατότητα στό κοινό (Ἕλληνες καί ξένους) νά ἐνημερωθεῖ γιά τήν ἱστορίατοῦ μελιοῦ τόν ἰδιαίτερο καί ἐπίπονο τρόπο παραγωγῆς του καί τίς καταπληκτικές ἰδιότητές του

Μέ στόχο τήν ἀνάδειξη τοῦ ἑλληνικοῦ μελιοῦ καί ἰδιαίτερα τοῦ παραγόμενου στή Χαλκιδική στοχεύεταιἡ ἐπιστημονική τεκμηρίωση τοῦ ὅλου ἐγχειρήματος καί ἡ σωστή ἀποτύπωση καί παρουσίαση τοῦ κλάδου τῆςμελισσοκομίας

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΚΟΣΜΑ ΤΟΝ ΑΙΤΩΛΟ Τήν Τετάρτη 3 Ἀπριλίου τό βράδυ στήν Ἑστία τοῦ Παγχαλκιδικοῦ Συλλόγου Θεσσαλονίκης laquoΟ ΑΡΙΣΤΟ-

ΤΕΛΗΣraquo πραγματοποιήθηκε ἡ παρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ ἀείμνηστου δασκάλου καί γαμβροῦ τῆς ἈρναίαςΚώστα Παπάζογλου μέ τίτλο laquoὉ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός ὁ Ἅγιος τῆς Παιδείαςraquo καί 200 σελίδες

Τήν παρουσίαση ἔκαναν ὁ Ἀρχιμ Χρυσόστομος Μαϊδώνης Πρωτοσύγκελλος τῆς Μητροπόλεώς μας καίὁ καθηγητής Δημ Κύρου

Ὁ π Χρυσόστομος ἀναφέρθηκε στήν προσωπικότητα τοῦ συγγραφέα καί στή διαρκῆ προσπάθεια του νάκάνει γνωστόν τόν Ἅγιο Κοσμᾶ μέ συχνές ὁμιλίες καί μέ ἀρθρογραφία στόν Τύπο καί εὐχαρίστησε τήν οἰκο-γένεια τοῦ συγγραφέα γιά τήν ἔκδοση τοῦ βιβλίου καί γιά τή δωρεά ὅλων τῶν ἀντιτύπων του στήν Ἱ ΜονήἉγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ Ἀρναίας γιά τή διάθεσή του στούς ἐνδιαφερόμενους

Ὁ Δ Κύρου ἔκανε μιά σύντομη ἀναφορά στά περιεχόμενα τοῦ βιβλίου ἐπισημαίνοντας (γιά ἐνημέρωσητῶν ἀναγνωστῶν) κάποια μικρολάθη καί τονίζοντας τίς πληροφορίες τοῦ βιβλίου γιά τήν προφητική ἱκανό-τητα καί τόν ἀγώνα τοῦ Ἁγίου γιά τήν πνευματική ἀναγέννηση τῶν ὑπόδουλων Ἑλλήνων

Ἐπιμελητής τῆς ἔκδοσης τοῦ βιβλίου εἶναι ὁ Πολυγυρινός φιλόλογος κ Ἀθαν Χριστιανός στήν ἀφαιρε-τική καί οὐσιαστική παρέμβαση τοῦ ὁποίου ὀφείλεται τό 200 σελίδων σῶμα τοῦ βιβλίου

Στήν ἐκδήλωση παραβρέθηκαν πολλά μέλη τοῦ Συλλόγου ἡ Ἀρναιώτισσα χήρα τοῦ συγγραφέα δασκάλακ Κωνσταντινιά Παναγιώτου μέ ἄλλους συγγενεῖς ὁ τ βουλευτής Χαλκιδικῆς γιατρός κ Γ Βαγιωνᾶς ἡ Ἡγου-μένη τῆς Ἱ Μ Ἁγ Κοσμᾶ Ἀρναίας Μαριάμ μέ τήν ἀδελφή Ὀλυμπιάδα ὁ Πρόεδρος τοῦ Συνδέσμου Ἱεροψαλτῶντῆς Μητροπόλεως Ἱερισσοῦ κ Ἰω Κέκερης καί ἄλλοι

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΡΝΑΙΑΣ

Στίς 25 Ἀπριλίου οἱ μαθητές τῆς Γ΄ τάξης τοῦ Γυμνασίου Ἀρναίας ἐπισκέφθηκαν μέ συνοδούς τίς καθη-γήτριες Γεωργία Σιδέρη καί Ἀκυλίνα Βουρνίτη τό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο τῆς Κωμόπολης Μετάτήν ἐπίσκεψη ἀκολούθησε συζήτηση γιά τά ἐκθέματα καί τίς ἐντυπώσεις πού αὐτά δημιούργησαν Στόχοςτῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ἦσαν ἡ γνωριμία τῶν μαθητῶν μέ τήν τοπική κουλτούρα τά παλιά εἴδη τῆς καθημερινῆςχρήσης καί τό laquoἁπτόraquo παρελθόν τοῦ τόπου τους

ΜΙΑ ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΜΑΣΣτίς 25 Ἀπριλίου ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ἐπισκέφθηκε στό Γραφεῖο του τόν Σεβ Μη-

τροπολίτη μας κ Θεόκλητο Κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψής του πρόσφερε στόν Μητροπολίτη τά βιβλία του1) Ὁδοιπορικό σώματος καί ψυχῆς στήν κορυφή τοῦ Ἄθωνα 2) Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας 3) Ὁ Ἱ Ναόςτοῦ Ἀγίου Στεφάνου 4) Ὁ Ἀρχαιολογικός χῶρος τοῦ ὑψώματος laquoΠροφήτης Ἠλίαςraquo 5) Χριστός ἐτέχθηκαί 6) Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης καί τά Ἀνάτυπα ἀπό ΠρακτικάΣυνεδρίων μέ ἐργασίες του 1) Σχέσεις τῆς Θάσου μέ τή Χαλκιδική καί τό Ἅγιον Ὄρος 2) Τά πατρυδωνυμι-κά τῆς Χαλκιδικῆς καί 3) Ἐκδηλώσεις πού ἀναβιώνουν καί παραμένουν στήν Ἀρναία

Ὡς ἀντίδωρο ὁ Μητροπολίτης τοῦ πρόσφερε τό βιβλίο του laquoἘκκλησία Ὁ αὐθεντικός φύλακας καί ἑρμη-νευτής τῆς Ἁγίας Γραφῆςraquo Ἀθήνα 1998 σσ 350 καί τό βιβλίο τῆς Γεωργίας Κουνάβη laquoἉγίου Ἰωάννου τοῦΧρυσοστόμου Λόγος παραινετικός πρός ἀποφυγήν τῆς ἀπογνώσεωςraquo Ἀθήνα σσ 100

Ἐπίσης κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ὁ Ἐκδότης -Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ ἔθεσε ὑπόψη τοῦΜητροπολίτη μας τό θέμα τῆς κατάργησης δύο ἐκκλησιαστικῶν ἐθίμων μέ τό ὁποῖο (θέμα) τό περιοδικό ἀσχο-λήθηκε σέ ἀρκετά τεύχη του (87-892011 καί 90-93 2012) δηλ τῆς (ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης) τε-λετῆς τῆς Ἀναστάσεως πού γινόταν παλιότερα στήν κεντρική πλατεία καί τά τελευταῖα χρόνια γίνεται στόχοροστάσι καί τῶν κεριῶν τῶν Κηδειῶν καί τῶν Μνημοσύνων πού παλιότερα τά κρατοῦσαν οἱ πιστοί ἀναμ-μένα στά χέρια τους κατά τήν διάρκεια τῶν Ακολουθιῶν αὐτῶν καί τά τελευταῖα χρόνια τά ἐναποθέτουν ἀνα-

25

μένα στά κηροστάσια κατά τήν εἴσοδό τους στόν Ναό τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καίἑορτές πού ὁ ἦχος της δέν εἶναι πάντα ὁ παραδοσιακός ἀλλά ἀρκετές φορές παρεμβάλλονται καί ἄλλα ἠχη-τικά προγράμματα τά ὁποῖα θορυβοῦν ὑπερβαλλόντως καί ὡς ἐκ τούτου ἐνοχλοῦν τούς ἀκούοντες καί τόθέμα τῆς κατασκευῆς καί τοποθέτησης ἐπιγραφῶν στήν εἴσοδο τοῦ αὔλειου χώρου καί στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦοἱ ὁποῖες θά ἀναγράφουν τή φράση ΙΕΡΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ

Γιά τό ἔθιμο τῆς τελετῆς τῆς ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης τελετῆς τῆς Ἀναστάσεως τό βράδυ τοῦΜεγ Σαββάτου ὁ Σεβασμιώτατος ἀφοῦ ἐνημερώθηκε συμπληρωματικά ὅσον ἀφορᾶ στήν κωδωνοκρουσίαπού ἀρχίζει ἀμέσως μετά τήν ἔναρξη τῆς ψαλμωδίας τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo μέ ἀποτέλεσμα νά μή τό ἀκούειὁ συγκεντρωμένος στόν χῶρο λαός εἶπε ὅτι ἐπιλἐχθηκε ὁ χῶρος αὐτός ἴσως γιά νά τιμηθεῖ τό Δημαρχεῖοἀλλά καί γιά τεχνικούς λόγους καί ἀφοῦ κάλεσε τόν ἐφημέριο καί τόν διάκονο τοῦ Ναοῦ ἔδωσε ἐντολή ἡκωδωνοκρουσία ἀπό φέτος νά ἀρχίζει μετά τήν ψαλμωδία τοῦ πρώτου ἀκούσματος τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo

Γιά τό ἔθιμο τῆς ἀφῆς τῶν κεριῶν στίς Κηδεῖες καί στά Μνημόσυνα εἶπε ὅτι θά θέσει τό θέμα στούς ἐφη-μερίους τῶν Ναῶν καί ἡ ἐφαρμογή-τήρηση-ὑλοποίηση τοῦ ἐθίμου θά ἐπαφίεται στίς ἀποφάσεις τῶν Ἐκκλη-σιαστικῶν Συμβουλίων

Γιά τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καί τίς γιορτές εἶπε ὅτι θά προσπαθήσει νά βρεῖ προ-γράμματα παραδοσιακῆς-ἁγιορειτικῆς κωδωνοκρουσίας

Τέλος γιά τό θέμα τῶν ἐνημερωτικῶν ἐπιγραφῶν στίς εἰσόδους τοῦ Ναοῦ εἶπε ὅτι θά φροντίσει νά το-ποθετηθοῦν σύντομα καλλιτεχνικές ἐπιγραφές

Στό τέλος τῆς ἐπίσκεψης ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ζήτησε ἀπό τόν Μητροπολίτη νά ἀνα-νεώσει τήν laquoεὐλογίαraquo (ἄδεια) πού εἶχε ἀπό τόν μακαριστό Μητροπολίτη Νικόδημο γιά τή συνέχιση τῆς ἔρευ-νας στό παλαιό Ἀρχεῖο τῆς Μητροπόλεως Ἡ ἀνανέωση πραγματοποιήθηκε χωρίς δεύτερη κουβέντα

Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo εὐχαριστεῖ θερμότατα τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας γιά τή συνεργασία καίεὔχεται αὐτή νά συνεχισθεῖ ἐποικοδομητικά

ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΟΥ 1912 Στίς 28 Ἀπριλίου ἀνήμερα τῆς Κυριακῆς τῶν Βαΐων καί ὥρα 12 οἱ μαθητές τῆς Γ΄ Τάξης τοῦ Γυμνασίου

Ἀρναίας παρουσίασαν ἕνα ὡραῖο ἀφιέρωμα στήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας καί τῆς Βόρειας Χαλκιδικῆς μέτήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 100 ἐτῶν ἀπό αὐτήν στόν Ραδιοφωνικό Σταθμό τῆς Μητροπόλεώς μας Μέτήν παρουσίαση αὐτή τό Γυμνάσιο Ἀρναίας μέ ὅραμα ἕνα σχολεῖο ἀνοιχτό στήν Κοινωνία καί τά ἐρεθίσμα-τά της θέλησε νά τιμήσει τήν λαμπρή ἐπέτειο τῆς Ἀπελευθέρωσης κάνοντας ἕνα ἀκόμη βῆμα πρός τό εὐρύ-τερο κοινό μετά τήν ἔκδοση καί κυκλοφορία τοῦ ἱστορικοῦ Ἡμερολογίου τοῦ 2013 Ὑπεύθυνη τῆς ἐκδήλω-σις ἦταν ἡ φιλόλογος καθηγήτρια τοῦ Γυμνασίου κ Γεωργία Σιδέρη Συμπαραστάτες στήν παραπάνω προσπάθειαστάθηκαν ὁ Σεβ Μητροπολίτης μας κ Θεόκλητος καί ὁ διάκονος π Γεώργιος Τρικκαλιώτης

Τό ἀφιέρωμα περιλάμβανε ἀφιέρωμα στούς Προσκόπους (στρατιωτικά ἀνταρτικά σώματα) πού ἔδιωξαντούς Τούρκους ἀπό τή Χαλκιδική τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1912 στόν Ταγματάρχη Γεώργιο Κολοκοτρώνη Διοικητῆτοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶν τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ πού ἀπελευθέρωσε τυπικά καί ἐπίσημα τή Χαλκιδική στίς2 Νοεμβρίου στόν ἀνθυπολοχαγό Ἰωάννη Ἀλεξάκη πού ἐπικεφαλῆς Τμήματος τοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶνἀπελευθέρωσε εἰδικά τήν Ἀρναία καί τή Βόρεια Χαλκιδική τήν ἴδια μέρα καί στόν τότε ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη πού ἔπαιξε σημαντικό ρόλο τίς δύσκολες ἐκεῖνες μέρες τῆς βίαιης ἀπομάκρυν-σης τῶν Τούρκων ἀπό τά χωριά τῆς Β Χαλκιδικῆς

Τό ἀφιέρωμα ἦταν ἐπενδυμένο μουσικά μέ τραγούδια τῶν Ἀπόστολου Καλδάρα Μίκη Θεοδωράκη Δή-μου Μούτση Διονύση Σαββόπουλου Μάνου Χατζηδάκη Εὐανθ Ρεμπούτσικα καί Νίκου Ξυλούρη

Στόχοι αὐτῆς τῆς ἀφιερωματικῆς ραδιοφωνικῆς ἐκπομπῆς ἦσαν α΄) Ἡ ἐνδελεχέστερη προσέγγιση τοῦ ἱστο-ρικοῦ ὑλικοῦ β΄) ἡ βιωματική προσέγγιση μιᾶς ραδιοφωνικῆς μετάδοσης γ΄) ἡ γνωριμία μέ μνημειώδη ἔργατῆς ἑλληνικῆς μουσικῆς ἔκφρασης καί τούς δημιουργούς τῶν ἔργων και δ΄) ἡ ἀνάδειξη τοῦ ρόλου τοῦ σχο-λείου καί τῆς ἐκπαίδευσης γενικώτερα στήν τοπική κοινωνία ἀλλά καί στήν εὐρύτερη περιοχή τῆς Χαλκιδικῆς

ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΠΛΑΤΕΙΑΣ Οἱ ἐργασίες γιά τήν ἀνάπλαση καί διαμόρφωση τῆς Πλατείας πού βρίσκεται ἀνάμεσα στά Μουσεῖα Ἱστο-

ρικό-Λαογραφικό καί Ὑφαντικῆς καί τῶν παρακείμενων κοινόχρηστων χώρων βρίσκονται στή φάση ὁλο-κλήρωσής τους

Πρέπει νά σημειώσουμε ὅτι ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη τοῦ παραπάνω ἔργου καί ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη γιάτήν ἀποκατάσταση τῆς διώροφης παραδοσιακῆς οἰκίας ὅπου στεγάζεται τό Μουσεῖο Ὑφαντικῆς ἐκπονήθη-καν ἀπό τόν συμπατριώτη μας Ἀρχιτέκτονα Μηχανικό κ Δημ Κ Ἀλεξάνδρου καί ἐγκρίθηκαν ἀπό τήν Δ΄ Ἐφο-ρία Νεωτέρων Μνημείων (ἕδρα Θεσσαλονίκη)

26

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Στό τεῦχος 972012 (σελ 18) γρά-ψαμε τήν εἴδηση ὅτι μέ πρωτοβουλία καίἀπόφαση τοῦ Δήμου μας δημιουργή-θηκαν ἐπισκέψιμες πολιτιστικές δια-δρομές στόν παραδοσιακό οἰκισμό τῆςκωμόπολης μέ τήν τοποθέτηση φωτο-γραφικῶν ἐπιγραφῶν σέ παραδοσιακάκτίρια καί ξύλινων πινακίδων σήμανσης τῶνδιαδρομῶν

Συμπληρώνοντας τό θέμα γιά τό ση-μαντικό αὐτό ἔργο σημειώνουμε τά παρα-κάτω ἐνδιαφέροντα

bull Σέ κεντρικό σημεῖο τῆς κωμόπολης καίἰδιαίτερα στό τρίγωνο τῶν δύο Μουσείωντοῦ ἱστορικοῦ ἱστοῦ παρουσιάσθηκε ἕναΘΕΜΑ πού ἀναφέρεται στά παλιά ἐπαγ-γέλματά της γιά ἐνημέρωση τῶν νέων τηςκαί τῶν ἐπισκεπτῶν Ἡ θεματική αὐτή πα-ρουσίαση ἔχει ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον ἀπότούς ξένους καί ἀπό τούς ντόπιους πούὁδηγοῦν ἐκεῖ τά παιδιά καί τά ἐγγόνια τουςγιά ἐνημέρωση (Βλέπε εἰκόνα)

bull Γιά πρώτη φορά ἡ Ἀρναία ἀπέκτησετόν δικό της χάρτη Ἔχει διαστάσεις 50Χ70ἑκ καί ἀναδιπλώνεται Ἡ πρώτη ἐκτύπωσηἔγινε στά ἑλληνικά σέ 10000 τεμάχια καίδιανέμεται δωρεάν ἀπό τόν Ἀπρίλιο τοῦ2012 μέ πρώτη παρουσίαση στό περσινό πα-νηγύρι τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς (26 Ἰουλί-ου)

Ἡ ποιότητα καί οἱ πληροφορίες πού πε-ριέχει ἱκανοποιοῦν καί τόν πιό ἀπαιτητικόἐπισκέπτη ἀπό τά μουσεῖα τίς διαδρομέςτά προϊόντα τίς ἐκδηλώσεις τήν Ἱστορίακαί τόν πολιτισμό τοῦ τόπου Ἀποτέλεσεκαί ἀποτελεῖ συνοδευτικό γιά τόν ἐπισκέ-πτη καθώς καί ἐργαλεῖα ξενάγησης ὥστενά γνωρίσει τόν τόπο

Ἡ ποιότητα καί ἡ λειτουργία του συν -αγωνίζονται ἀντίστοιχους χάρτες μεγάλωνπόλεων τοῦ ἐξωτερικοῦ Ἤδη τό 2013 γί-νεται ἡ δεύτερη ἀνατύπωσή του στά ἑλλη-νικά ἀλλά καί γιά πρώτη φορά στά ἀγγλι-κά (Βλέπε εἰκόνα)

bull Στήν ἀρχή στό τέλος καί ἐνδιάμεσατῶν πολιτιστικῶν διαδρομῶν τοῦ οἰκισμοῦτοποθετήθηκαν στά κτίρια σέ κομβικάσημεῖα ἐπιτοίχειοι χάρτες (ὅμοιοι μέ τούςπαραπάνω χάρτινους) μέ τίς διαδρομέςὥστε ὁ ἐπισκέπτης νά ἔχει εἰκόνες τῶν δια-δρομῶν καί τό σημεῖο πού βρίσκεται (βλέ-πε εἰκόνα)

27

῾Η ᾽Αλληλογραφία microας

∆∆ΙΙΑΑΛΛΟΟΓΓΟΟΣΣ ΜΜΕΕ ΤΤΟΟΥΥΣΣ ΑΑΝΝΑΑΓΓΝΝΩΩΣΣΤΤΕΕΣΣ ΜΜΑΑΣΣ ΚΚΑΑΙΙ ΤΤΟΟ ΠΠΕΕΡΡΙΙΟΟ∆∆ΙΙΚΚΟΟ ΜΜΑΑΣΣ

ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ-ΕΓΓΡΑΦΑbull Ἀπό τόν συμπολίτη μας καί γαμβρό τῆς Ἀρναίας δασολόγο (ἐν συντάξει) κ Νικ Κανελλόπουλο πήραμε (Ἀρναία

173) τήν παρακάτω laquoΠαπαδιαμαντίζουσαraquo καί ἐνδιαφέρουσα ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηΧαρά στήν ὑπομονή σου διά τήν συνέχισιν τῆς πολυσχιδοῦς πολυμεροῦς ἐκδόσεως πολυφρόντιδος ἐν μέσῳ

καιρῶν καθόλου εὐνοϊκῶν αὐχμηρῶν μάλλον λίανΟἱ τίς τύχες τοῦ κόσμου σήμερα διαχειριζόμενοι ἀρνοῦνται πεισμόνως νά ἐμπεδώσουν τοῦτο τό ἁπλόν πού

βεβαίως καί τό μέγιστον ζητούμενον εἶναι Ἡ περιβόητος περιλάλητος κρίσις κύριοι πρωτίστως εἶναι ΗΘΙΚΗΦωνάζουν νιαουρίζουν ἐπί τῶν κεράμων γαλές τεσσαράκοντα καί λέγομεν ὄτι τά καθαρά νιάου νιάου τῶν ψι-ψίνων ἀπό ἀλεκτορίδια εἶναι καί ἀλέκτορες Ἀλλά ἄς ἔλθωμε εἰς τά τοῦ οἴκου μας καί δή τά τῆς παιδείας Τάἀρχαῖα καταργήσαμε τήν ἑλληνική βαραθρώσαμε μονοτονικόν ἐφεύραμε Παπαδιαμάντην νά μεταφράσωμεμᾶς ἐμάρανε Ἀχιλλέαν πρό πολλοῦ ἐτυμβεύσαμε Τζάρτζανον καί ἐν τέλει ἡσυχάσαμε

Διάβασα τόν ἐπικήδειον ὄχι τοῦ Ἰωάννη Κονδυλάκη ἀλλά λόγον πού ἐκφώνησε ἐπικήδειον κάποιο ἄγνωστονὄπως γράφεται πρόσωπον διά κάποιον ἐξέχοντα Λιαριγκοβινό θανόντα τό 1886 Χαρακτηρίζει τόν ἐκλιπόνταἄνδρα - ρέκτην μεγαλοπράγμονα καί σταθερόν Κείμενον ἀποπνέον ἄρωμα ἀθανάτου γλώσσης ἑλληνικῆς ἔνθαἡ εὐφωνία ἠ λεπτότης ἡ χάρις καί καλλιέπεια θέλγουν

Εἰς τόν ἐκφωνήσατα λόγον τοιοῦτον εὖγε Εὖγε καί εἰς τόν τωρινόν ἄνδρα ρέκτην πολυπράγμονα καί στα-θερόν θαρρούντως ἀντιμετωπίζων τήν μεγίστην ἀπώλειαν συζύγου λατρευτῆς ἐπιμένων ἀξιοθαυμάστως εἰςτήν μεγίστην προσφοράν τήν σπουδαίαν ἔκδοσιν συνεχίζων laquoΑΡΝΑΙΑraquo

Μετά τιμῆςΝικόλαος Β Κανελλόπουλος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νικόλαε σʼ εὐχαριστοῦμε πολύ γιά τά καλά σου λόγια (καί laquoἐν ἀρχῇraquo καί laquoἐν τέλειraquo)ἀλλά ὑπερβαλλόντως λεγόμενα Ὄντως laquoἡ κρίσις πρωτίστως εἶναι ἠθικήraquo ἀλλά δέν μᾶς συμφέρει νά τό πα-ραδεχθοῦμε καί ἔτσι ὁ διάβολος πανηγυρίζει

bull Ὁ γνωστός ἱστορικός ἐρευνητής τῆς Βέροιας δικηγόρος καί τέως βουλευτής κ Γεώργιος Χιονίδης μᾶς ἔστει-λε (Βέροια 26) τήν παρακάτω ποικιλοτρόπως ἐνισχυτική τῶν προσπαθειῶν μας ἐπιστολή

Φίλε κ ΔΘ Κύρουlaquoἐκ τοῦ ὑστερήματοςraquo τῆς ἰσχνῆς ἤδη συντάξεώς μου ὡς δικηγόρου (γιά τά ταχυδρομικά τέλη τουλάχι-

στον)Σέ θαυμάζω γιά τό κουράγιο σου γιά τήν ἐξαίρετη (σέ ποιότητα καί ἀποτελέσματα) προσπάθειά σου πού μέ

συγκινεῖ διότι μία σχετικῶς μικρή περιοχή ἔχει πανελλήνια προβολή μέ τόν συνεχῆ τιτάνιο ἀγώνα σου ἑνόςἀτόμου ἀδύναμου laquoμικροῦraquo ἀντιπάλου στό laquoμέγαraquo κατεστημένο Συνέχισε λοιπόν νά ἀγωνίζεσαι γιά τή διά-δοση τῆς Παραδόσεως

Θερμά καί εἰλικρινῆ συγχαρητήριαΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε θερμότατα ἀγαπητέ κ Γ Χιονίδη γιά τή συνδρομή σας καί γιά τά καλά σας

λόγια ἐνέργειες πού μᾶς ἐνισχύουν γιά τή συνέχιση τῶν ἰσχνῶν προσπαθειῶν μας γιά τήν προβολή τῆς ὄμορ-φης Ἀρναίας Ὑγιαίνετε

bull Ἀπό τόν Λαρισαῖο συγγραφέα κ Νικόλαο Ἀθ Παπαθεοδώρου πήραμε (Λάρισα 46) τήν παρακάτω ἐπιστολήκ Κύρου

Εὐχαριστῶ πολύ γιά τήν ἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τό ὁποῖο φθάνει ἀνελλιπῶς στό σπίτι μου στήΛάρισα κάθε τρίμηνο Σάν ἀντίδωρο αὐτῆς τῆς εὐγενικῆς σας προσφορᾶς σᾶς ἀποστέλλω τό τελευταῖο μου βι-

28

βλίο πού κυκλοφόρησε πρίν λίγους μῆνες Ὅπως θά ἀντιληφθεῖτε εἶναι μία ἔρευνα πού ἔκανα στίς Μηλιές τοῦΠηλίου καί ἡ ὁποία διήρκεσε πάνω ἀπό δύο χρόνια Ἀντικείμενό της ἔχει τήν παρουσία τοῦ γνωστοῦ λαϊκοῦ ζω-γράφου Θεόφιλου Χατζημιχαήλ στό διάστημα 1897-1900 στίς Μηλιές Εἶναι μία περίοδος τῆς ζωῆς του σχετικάἄγνωστη μέχρι σήμερα στούς φιλότεχνους ἀλλά πολύ παραγωγική γιά τόν ζωγράφο ἰδίως σέ θρησκευτικές πα-ραστάσεις Ὅπως θά δεῖτε ἐντοπίσθηκαν 13 ἐντελῶς ἄγνωστα ἔργα του τά πιό παλιότερα πού ὑπάρχουνΜέχρι σήμερα γνωρίζαμε ὅτι τό παλαιότερο χρονολογημένο ἔργο του ἦταν τοῦ 1899 Ὅμως τά περισσότεραἀπό τά ἔργα πού ἀποκαλύφθηκαν στίς Μηλιές εἶναι τοῦ 1897 μέ 1898 μάλιστα ἕνα ἀπʼ αὐτά τό μοναδικό μέχρισήμερα τό ὑπογράφει μέ τό οἰκογενειακό του ὄνομα Θεόφιλος Γαβριήλ Κεφάλας 1897

Μέ μεγάλη ἐκτίμηση στό ἔργο σαςΦιλικά

Νικόλαος Ἀθ ΠαπαθεοδώρουΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Παπαθεοδώρου γιά τή δική σας εὐγενική προσφορά τοῦ ἐνδια-

φέροντος βιβλίου σας γιά τόν ζωγράφο Θεόφιλο καί τήν συμπληρωματική ζωγραφική του παραγωγή πού ἐντο-πίσατε στίς Μηλιές καί παρουσιάζετε

bull Ἡ Βιβλιοθήκη τοῦ Τμήματος Γλώσσας Φιλολογίας καί Πολιτισμοῦ Παρευξείνιων Χωρῶν τοῦ ΔημοκριτείουΠανεπιστημίου Θράκης μᾶς ἔστειλε (Κομοτινή 66) τήν παρακάτω εὐχαριστήρια ἐπιστολή

Σημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Πρόεδρε γιά τό τιμητικό γιά μᾶς αἴτημά σαςbull Ἡ καταξιωμένη Δραμινή λογοτέχνιδα κ Νόρα Κωνσταντινίδου μᾶς ἔστειλε (Δράμα 76) τήν παρακάτω φι-

λοαρναιώτικη καί καλλιγραφημένη ἐπιστολή

29

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητή κ Νόρα Κωνσταντινίδου τό laquoἀντίτιμοraquo γιά τίς ὡς τώρα ἀπολαυές σας ἀπό τήνἀνάγνωση τοῦ περιοδικοῦ μας δέν εἶναι laquoμικρόraquo διότι συμπληρώνεται μέ τά πολύτιμα γραφόμενά σας καί τόκάνουν laquoμέγαraquo Γιʼ αὐτό σᾶς εὐχαριστοῦμε θερμά

bull Ἀπό τόν Διευθυντή τοῦ ἱστορικοῦ περιοδικοῦ laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo φιλόλογο καί συγγραφέα κ Νίκο Χρ Ἀλιμπράν-τη πήραμε (Ὑμηττός 166) τήν παρακάτω ἐπιστολή πού προκαλεῖ μεγάλη λύπη στούς φίλους τῆς Πάρου καί τῆςἹστορίας της καί στούς ἀνθρώπους πού ἐκδίδουν παρόμοια περιοδικά

Ἀγαπητε κύριε ΚύρουΓιά λόγους οἰκονομίας ἔχω ἤδη σταματήσει νά ἀποστέλλω τιμητικά τά laquoΠαριανάraquo σέ πολλά ἔντυπα πού τά

ἐλάμβαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ὅπως ἔγινε τώρα καί μέ τό δικό σας ἔντυποΓιʼ αὐτό σᾶς παρακαλῶ ἐάν θέλετε νά μή μοῦ στέλλετε πλέον τήν laquoἈρναίαraquo πού εἶναι πράγματι χρήσιμο

καί πολύτιμο ἔντυπο πού συμβάλλει στήν ἱστορία τῆς περιοχῆς σας καί προβάλλει τήν πολιτιστική καί κοινω-νική καί ἀρχιτεκτονική κληρονομιά τοῦ τόπου

Σᾶς συγχαίρω γιά τήν προσφορά σας τήν ποικίλη καί εὔχομαι κάθε καλό καί ὑγεία καί συνέχιση τῶν ὡραίωνπνευματικῶν ἀγώνων σας

Μέ ἰδιαίτερη ἐκτίμησηΝ Ἀλιμπράντης

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη αἰσθανόμαστε μεγάλη λύπη διότι τό πολύ σημαντικό καί ἐπί πολλάχρόνια ἐκδιδόμενο περιοδικό σας ἀναγκάζεται λόγω τῆς πανελλήνιας οἰκονομικῆς κρίσης καί τῆς ἀδικαιολό-γητης αὔξησης τῶν ταχυδρομικῶν τελῶν νά διακόψει τήν τιμητική ἀποστολή του σέ πολλά ἔντυπα πού τό λάμ-βαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ἀνάμεσα στά ὁποῖα καί τό δικό μας

Ἐμεῖς ἀντιδρώντας ἀπέναντι σʼ αὐτούς πού ἀναγκάζουν σημαντικά καί μακρόβια ἔντυπα τέτοιου κυρίως πε-ριεχομένου νά διακόπτουν τήν πνευματική ἐπικοινωνία τους μέ ἄλλα παρόμοια ἔντυπα δέν θά διακόψουμε τήνἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ μας στά laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo καί ἤδη βρήκαμε τρόπο νά λαμβάνουμε τό περιοδικό σας χωρίςνα ὑποβάλλεσθε σέ ἔξοδα ἀποστολῆς

Ἐλπίζουμε ἐπίσης καί εὐχόμαστε ἡ ἀκούσια αὐτή ἐκ μέρους σας διακοπή ἀποστολῆς τοῦ περιοδικοῦ σας σέἄλλα ἔντυπα νά εἶναι σύντομη σύν Θεῷ πού ἴσως μᾶς λυπηθεῖ ὡς Ἕλληνες καί μᾶς ἀπελευθερώσει ἀπό τόνζυγό τῆς διηπειρωτικῆς δικτατορικῆς οἰκονομικῆς διακυβέρνησης (ΕΕ-ΔΝΤ-ΕΚΤ)

Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη ἔρρωσθε ἐλπίζοντες ὅσο ζῆτε κατά τό λατινικό ἀπόφθεγμα laquoDum spiro speroraquoΕὐχαριστοῦμε γιά τά καλά σας λόγια καί γιά τίς εὐχές σας

bull Ἀπό τόν Σερραῖο φίλο καί συνάδελφο κ Νίκο Κατσαμάνη πήραμε (Σέρρες 166) τήν παρακάτω ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηἘδῶ καί τουλάχιστον 20 χρόνια ἔχω τή χαρά νά διαβάζω τό τόσο ἀγαπημένο καί χρήσιμο περιοδικό laquoἈρναίαraquo

Ἀγάπησα παράλληλα καί τήν ὄμορφη κωμόπολη τήν ὁποία ἐπισκέπτομαι συχνάΣυμμεριζόμενος καί τήν ἀγωνία σου καί τούς προβληματισμούς σου ὅπως καταφαίνεται στήν ἀνοιχτή ἐπι-

στολή τοῦ τεύχους 98 Ἰανουάριος-Μάρτιος 2013 σπεύδω νά σέ διαβεβαιώσω ὅτι στό βαθμό πού μοῦ ἀναλο-γεῖ θά συμβάλλω στή συνέχιση τῆς ἔκδοσης καί διάδοσης τῆς Ἀρναίας

Ἡ προσπάθειά σου νά διασώσεις ὅτι σχετίζεται μέ τήν πολιτιστική κληρονομιά τῆς περιοχῆς σου μέ συγκι-νεῖ Σέ μιά ἐποχή ὄπου πλήττεται (στό πλαίσιο τῆς παγκοσμιοποίησης) ἡ ἱστορική καί κατʼ ἐπέκταση ἡ Ἐθνικήμνήμη ἡ φωνή σου εἶναι ἀπαραίτητη Προσωπικά στίς σελίδες τοῦ περιοδικοῦ βρίσκω πολλά καί ἐνδιαφέρονταστοιχεῖα τά ὁποῖα ἀξιοποιῶ ἐργαζόμενος ὡς φιλόλογος στό 1ο Γεν Λύκειο Σερρῶν

Πιστεύω πώς ἡ πορεία τῆς ldquoἈρναίαςrdquo δέ θά ἀνακοπεῖ πρός τέρψιν τῶν φίλων τηςὈφείλω τέλος νά σʼ εὐχαριστήσω πού ἀδιαλείπτως μοῦ ἀποστέλλεις τό περιοδικό

Μέ ἐκτίμησηΚατσαμάνης Νικόλαος φιλόλογος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νίκο σʼ εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς γιά τά φιλοαρναιώτικα αἰσθήματά σου καί τά καλάσου λόγια γιά τό περιοδικό μας στοιχεῖα τοῦ ὀποίου σέ βοηθοῦν στό ἐκπαιδευτικό σχολικό ἔργο σου Ὄντωςπλήττεται ἡ ἱστορική καί ἐθνική μνήμη ἀφοῦ Ἕλληνες καί μάλιστα πολιτικοί πού τάχα ἀγωνίζονται laquoγιά τόκαλό τοῦ τόπουlaquo χαρακτηρίζουν τή Μικρασιατική καταστροφή ἁπλά ὡς laquoσυνωστισμόraquo στό λιμάνι τῆς Σμύρνηςτόν στρατό τοῦ Θ Κολοκοκτρώνη laquoὀρδέςraquo ἀρνοῦνται τήν ὕπαρξη τοῦ χοροῦ τοῦ Ζαλόγγου διακηρύσσουν ὄτιμέ τούς Τούρκους στά χρόνια τῆς σκλαβιᾶς περνούσαμε καλά δέν τούς ἐνδιαφέρει ἄν οἱ Σκοπιανοί χρησι-μοποιοῦν ἐπίσημα τό ὄνομα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ὡς ὀνομασία τοῦ κρατιδίου τους καί λένε καί πράττουν ἕνα σωρόἄλλα σέ βάρος τῆς χώρας μας Ἐμεῖς κάνοντας τό καθῆκον μας θά συνεχίζουμε ὅσο ὑπάρχει laquoἄνωθενraquo θέλημακαί laquoκάτωθενraquo ἠθική καί (κυρίως) οἰκονομική συμπαράσταση νά laquoχτυποῦμε τή λύραraquo

30

∆ΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ(Ὅσα ἀναφέρονται σέ τίτλους στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία της)

Ἐπιμέλεια Δημ Θ Κύρουbull Ἡ ἐφημερίδα laquoΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΝΑ ΝΕΑraquo (Παλαιοχώρι) φ

21Ἀπρ-Ἰούν 2012 σ 14 γράφειraquondash Ἀθαν Αὐγερινοῦ Παλιοί Χάρτες τῆς Χαλκιδικῆς [Δη-

μοσιεύονται 4 παλαιοί Χάρτες τῶν ἐτῶν 1740 (γερμανικός)1827 (γαλλικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) 1862 (γαλ-λικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) καί 1829 (ἰταλικόςὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Liaringove)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΘΕΜΑraquo (Χαλκιδικῆς) γράφειndashΠρόταση τοῦ Δ Κύρου γιά κοινό ἑορτασμό τῶν 100 ἐτῶν

ἐλεύθερης Ἀρναίας καί τῶν 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἴδρυση τοῦΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου φ 1126-9-2012 σ 9

ndashὉμιλία στήν Ἀρναία - 1 Νοεμβρίου 2009 Ἡ Ἀπε λευθέ-ρωση τῆς Ἀρναίας καί ὁλόκληρης τῆς Χαλκιδικῆς - Καί πα-ρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ Δ Κύρου laquoἩ Ἀπελευθέρωση τῆςἈρναίας καί τῆς Βόρ Χαλκιδικῆς ἀπό τόν Τουρκικό ζυγό(1912) καί οἱ πρῶτες ἡμέρες ἐλεύθερη ζωῆςraquo [Πρόκειται γιάτήν ὁμιλία τοῦ κ Γ Ζωγραφάκη τήν 1η Νοεμβρίου 2009 στήνἈρναία πού δημοσιεύθηκε στό περιοδικό μας (τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σσ 8-14) καί κυκλοφορεῖ στό Διαδίκτυο ἀπʼ ὅπουἁλιεύθηκε καί δημοσιεύθηκε στήν ἐφημερίδα μέ τόν ἐπί-τιτλο laquoἈφιέρωμα στά 100 χρόνια ἐλεύθερης Χαλκιδικῆςraquo]φ 11818-10-2012 σσ 3-9

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Βο ρειοανα-τολικῆς Χαλκιδικῆς ἀπό τόν τουρκικό ζυγό τό 1912 καί Ἀνω-νύμου Ἀφιέρωμα στόν κληρικό ἐξ Ἀρναίας Διονύσιο Κυρά-τσο (1923-2005) πρώην Μητροπολίτη Δράμας φ 11925-10-2012 σσ 3 καί 5

ndash(Σύνταξης) ῾Εορτασμός ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας(Δημοσιεύεται τό Πρόγραμμα τῶν ἐκδηλώσεων γιά τά 100χρόνια ἀπό τήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας) φ 1201-11-2012 σ 9

ndash(Σύνταξης) Μέ δόξα καί τιμή ἑορτάστηκαν τά 100 χρό-νια Ἐλευθερίας τῆς Ἀρναίας (Χωρίς κείμενο ἀλλά μόνο μέμία φωτογραφία τμήματος τοῦ μνημείου τῆς Ἀπελευθέρω-σης μέ τήν ἐπιγραφή laquoΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣ bullΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ1912raquo πού ὑπάρχει ἐκεῖ) φ 1218-11-2012 σ 2

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoEBΔΟΜΑΔΙAIAraquo (Χαλκιδικῆς) (φ 29-10-2012 σ 6) γράφει

ndashἩ Ἱστορία τῆς Ἀρναίας μέσα ἀπό τά μουσεῖα της Ξα-κουστά μέχρι τά Βαλκάνια τά τοπικά ὑφαντά (Ἀναφέρεταιστό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο καί στό ΜουσεῖοὙφαντικῆς Ἀρναίας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΚΑΣΣΑΝΔΡΑraquo στό φ 20723-10-2012 σ6 γράφει

ndash (Σύνταξης) Ὑπογράφηκε ἡ σύμβαση γιά τήν κατασκευή

τοῦ ἔργου laquoἈνάπλαση πλατείας Μουσείου Ὑφαντικῆς(πρώην Γιαννούδενας) καί παρακείμενων κοινόχρηστων χώ-ρων ΔΚ Ἀρναίας Δήμου Ἀριστοτέληraquo προϋπολογισμοῦ11823099 εὐρώ Ξεκινᾶ ἡ ἐκτέλεση τοῦ ἔργου καί στό φ20815-1-2013 σ 9 γράφει

ndash Ἑορτάσθηκε στήν Ἀρναία ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρω-τομάρτυρος Στεφάνου καί τά 200 χρόνια τῆς ἀνέγερσηςτοῦ Ναοῦ 1812-2012

bull Τό περιοδικό laquoΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑraquo (Θεσσαλονίκη) τχ475Σεπτ-Ὀκτ 2012 σσ 280-282 γράφει

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ὁ Μακεδονικός Ἀγώνας Α΄ Γε-νικά (Στή σελ 282 γίνεται ἀναφορά στούς Ἀρναιῶτεςἀδελφούς ταγματάρχη Μαυρουδῆ καί γιά τόν ΘεοχάρηΓερογιάννη οἱ ὀποῖοι τό 1902 εἶχαν ἱδρύσει στήν Ἀθήναὅπου ἔμεναν τόν κεντρικό Μακεδονικό Σύλλογο ὁὀποῖος ἐνημέρωνε τούς ἐλεύθερους Ἕλληνες γιά τάσυμβαίνοντα στή Μακεδονία καί στρατολογῶντας ἐθε-λοντές ἔστελνε ὀλιγομελῆ στρατιωτικά ἀνταρτικά σώ-ματα στή δεινοπαθοῦσα ἀπό τούς Τούρκους καί τούςΒουλγάρους Μακεδονία)

bull Τό περιοδικό laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo στό τχ 71Σεπτ-Ὀκτ 2012γράφει

ndashΓιώργου Ζωγραφάκη 2 Νοεμβρίου 1912 Ἡ ἐπίσημη ἀπε-λευθέρωση τῆς Χαλκιδικῆς (Ἀναφέρεται καί στήν ὑποδοχήτοῦ Οὐλαμοῦ τοῦ Ἀνθυπολοχαγοῦ Ἰω Ἀλεξάκη στήνἈρναία) σ 6

Στό τχ 72Νοε-Δεκ 2012 σσ 6-11 γράφειndashΓιάννη Δ Κανατἀ Τά laquoΔεκεμβριανάraquo τοῦ 1916 στόν Πο-

λύγυρο (Στίς σσ 8-10 γίνεται ἀναφορά στά γεγονότα τῆςἈρναίας ὅπως περιγράφονται ἀπό τόν ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους στά laquoΧρονικά Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας)raquo τά ὁποῖα δημοσιεύθηκαν σέ συνέ-χειες στά τεύχη 78-812010 τοῦ περιοδικοῦ μας καί ἀπότόν γιατρό-βουλευτή Γρηγόριο Σαραφιανό στό ἈρχεῖοἘγγράφων του τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε σέ συνέχειες στάτεύχη 86-932011 τοῦ περιοδικοῦ μας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΖΑΤΟΥΝΑ - ΜΑΡΚΟΥ-ΒΛΟΓΓΟΣraquo φ270Σεπτ-Ὀκτ 2012 σ 4 γράφει

ndash (Νικόλη Φίλη) Λώρης Ἰωάν Θανόπουλος (Ἀναφέρεταιστό ἡλιακό ὡρολόγιο πού ὑπάρχει στό Κωδωνοστάσιο τοῦ ἹΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας κατα-σκευασμένο ἀπό τόν Ζατονίτη Λορέντζο (Λώρη) Θανόπουλοτό 1939) (Φωτοτυπία τοῦ δημοσιεύματος βλέπε στό τχ982013 στή στήλη laquoΟ ΤΥΠΟΣ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑraquo)

Ε Ν Τ Υ Π Α Π Ο Υ Λ Α Β Α Μ ΕΒΙΒΛΙΑ-ΑΝΑΤΥΠΑ

bull Τρύφωνος Τσομπάνη Μορφές τῆς Ἱστορίας τοῦ ΛαγκαδᾶΛαγκαδάς 2006 σσ 72 (Προσφορά τοῦ συμπατριώτη μας κἈστ Θ Καραστέριου)

bull Ἀθανασίου Δ Οἰκονόμου Στερεότυπες καί ἀστήρικτες ἀπό-

ψεις ἤ συνεχής ἔρευνα γιά τήν τοπική μας Ἱστορία ΒόλοςὈκτώβριος 2011 σσ 23

bull Ἀρχιμ Χρυσοστόμου Μαϊδώνη Τό μαρτύριο τῆς φωτιᾶς Τόμαρτύριο τῶν ἕξι παρθενομαρτύρων τοῦ Γεροπλατάνου Χαλ-

31

κιδικῆς (1854) Γεροπλάτανος 2012 σσ 32bull Νικόλη Π Φίλη Ἡ παιδεία στή Ζάτουνα ἀπό τήν Τουρκοκρα-

τία ἕως τό 1973 Ἀθήνα 2012 σσ 512 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀπο-στολή τοῦ βιβλίου γιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Γέροντος Δανιήλ Κατουνακιώτου Περί Παρθενίας (ἜκδοσιςἹεροῦ Ἡσυχαστηρίου Ἀδελφότητος Δανιηλαίων) ἍγιονὌρος 2009 σσ 78 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀποστολή τοῦ βιβλίουγιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Ἡ Πιάβιτσα τῶν Σιδηροκαυσίων καίτό ἐξωκκλήσι τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Θεσσαλονίκη 2012 σσ125 [Γίνεται ἀναφορά καί στή Λιαρίγκοβη Στή σελ 23 κα-ταγράφεται στά χωριά τῆς ΒΑ Χαλκιδικῆς μέ τά φορολογού-μενα νοικοκυριά κατά τά ἔτη 1519 1527 καί 1568 στή σελ 27ἀναφέρεται σέ ἰδιοκτησίες Λιαριγκοβινῶν τό 1873 στήν Πιά-βιτσα στή σελ 49 ἀναφέρεται στήν Ἐκπαιδευτική δραστη-ριότητα τοῦ δασκάλου Ν Βουργαρελίδη παραπέμποντας σέσχετικό ἄρθρο τοῦ ΔΚ στό περ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τχ 632004 σσ3-4 καί στή σελ 82 ἀναφέρεται στόν laquoἸσχυρό ἄνδρα τῆς Λια-ρίγκοβης Γερογιάννηraquo]

bull ndash Ἡ πανήγυρη τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου στήν Πιάβιτσα Φωτο-γραφική διαδρομή (1926-2011) Θεσσαλονίκη 2012 σσ 95 [ Στήσελ 69 δημοσιεύεται φωτογραφία μέ τούς μακαρίτεςἈρναιῶτες ὀργανοπαῖχτες Χριστόδουλο Ἀρβανίτη καί ΠέτροΖυγούρη τή 10ετία τοῦ 1980]

bull Κωνσταντίνου Ἰ Χιόνη Ἱστορική ἐξέλιξη τῆς ἀπονομῆς τῆς δι-καιοσύνης στή Θάσο (1709-1912) Ὄργανο ἀπονομῆς τοῦ δι-καίου τά δάση τῆς Θάσου φορολογούμενες γαῖες ὁ θεσμόςτῆς χρησικτησίας τίτλοι ἰδιοκτησίας καί νομολογία Θάσος2012 σσ 187

bull Περιοδικοῦ laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo τοῦ Λαογραφικοῦ Ὁμίλου Πολυ-γύρου Πολύγυρος Ὁ τόπος καί οἱ ἄνθρωποι (ἘπιμέλειαΓιάννης Κανατάς) Πολύγυρος 2010 σσ 347 [Στή σελίδα 65δημοσιεύεται ὁλοσέλιδη φωτογραφία τῆς Φιλαρμονικῆς τοῦΠολυγύρου μέ τόν διευθυντή της ἀρχιμουσικό Ἄγγελο Κω-δούνη ἀπό τήν Ἀρναία καί στή σελίδα 87 δημοσιεύεται ὁλο-σέλιδη φωτογραφία γνωστή ἀπό ἄλλες ἀλλοῦ δημοσιεύσειςτης στήν ὁποία εἰκονίζεται Σῶμα Προσκόπων τοῦ 1912 μέ(ἀρχηγό) τόν ὁπλαρχηγό Ἀθ Μινόπουλο καί ἀρκετούς Λια-ριγκοβινούς]

bull Ἱερομ Βενεδίκτου Νεασκητιώτη Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιο-ρείτου Συναξαριστής (μέ ἐνσωματωμένο τό Νέο Μαρτυρο-λογόγιο καί τό Νέο Ἐκλόγιο) ἀπόδοση στή ΝεοελληνικήἜκδοσις Συνοδίας Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου Ἱερά ΚαλύβηlaquoΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝraquo Νέα Σκήτη-Ἅγιον Ὄρος Τόμος Α΄2011 σελ 456middot Τόμος Β΄ 2011 σελ 431middot Τόμος Γ΄ 2011 σελ

437middot Τόμος Δ΄ 2012 σελ 351middot Τόμος Ε΄ 2012 σελ 398 καίτόμος ΣΤ΄ 2012 σελ 490 (Φιλολογική ἐπιμέλεια Δημ ΘΚύρου)

bull Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους Ἀρχιμ Εὐσέ-βιος Βίττης Ἀναφορά στόν ἀγώνα του καί τήν μαρτυρία του(1927-2009) Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 40

bull Ἀρχιμ Εὐσεβίου Βίττη Βίος καί Πολιτεία τοῦ δικαίου καί πο-λυάθλου Ἰώβ (Ἀνάλυση στό βιβλίο τοῦ Ἰώβ) τόμοι Α΄ ἍγιονὌρος 2010 σσ 456 καί Β΄ Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 615(Ἔκδοση Ἱ Μ Ὁσίου Γρηγορίου)middot μέ τήν ἀφιέρωση laquoΣτόνἀγαπητό ἀδελφό κ Δημήτριο Κύρου καθηγητή μέ βαθειάἐκτίμησι καί ἐγκάρδιες εὐχές ὑπέρ ὑγείας καί σωτηρίαςαὐτοῦ καί τῶν τέκνων του Ὁ Καθηγούμενος dagger Ἀρχιμ Γεώρ-γιος 114-12-2011raquo

(Τά παραπάνω δύο βιβλία ndashμαζί μέ τό περιοδικό laquoΟ ΟΣΙΟΣ ΓΡΗ-ΓΟΡΙΟΣraquondash προσφέρθηκαν στόν Ἐκδότη-Διευθυντή τοῦ πε-ριοδικοῦ μας ἀπό τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ Μονῆς Ἀρχιμ Γεώρ-γιο Καψάνη στίς 14-12-2011 κατά τήν ἐπίσκεψή του στήΜονή καί στό Γραφεῖο του ὅπου τοῦ πρόσφερε γιά τή Βι-βλιοθήκη τῆς Μονῆς τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo τοῦ ὁποίου ἡΜονή εἶναι ἀποδέκτρια καί τό βιβλίο του γιά τόν Μητροπο-λίτη Σωκράτη)

bull Νίκου Χρ Ἀλιπράντη Ἀντιφωνήσεις Ἀθήνα 2011 σσ 95bull Μαριάνθης Φ Παλάζη Ἕνα ὄνομα δύο τόποι Ἐπιβάτες Ἀνα-

τολικῆς Θράκης Νέοι Ἐπιβάτες Θεσσαλονίκης Ἀθήνα 2009σσ 240

bull Δήμου Κιμώλου Οἱ ρίζες τῶν κοινῶν παραδοσιακῶν Κιμώλου-Σερίφου (Λαογραφική ἔρευνα Θοδωρής Γ Λιβάνιος) Κίμω-λος 2011 σσ 63

bull Ἀντιστρατήγου Ἰωάννη Ἠλία Ἀλεξάκη Ἐγκώμιον ΓενναίουΣτρατηγοῦ ἐναρέτου πατριώτη Ἰωάννη Σωτ Ἀλεξάκη Ἡρά-κλειο 2012 σσ 32

bull Στέλιου Παπαθανασίου Ὁ Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης στάἄδυτα τῆς δημοσιογραφίας Ἀθήνα 2008 σσ 46

bull Δημ Θ Κύρου Δύναμη εἰρήνης ἡ Ὀρθοδοξία [Ἀνάτυπο ἀπότό βιβλίο laquoΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ldquoΗ ΟΡΘΟ-ΔΟΞΙΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑrdquo ndashΤΑ ΔΗ-ΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥraquo Θεσσαλονίκη 1994 σσ 83-96]Θεσσαλονίκη 2010

bull ndash laquoΧριστός ἐτέχθηraquo - Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ καί ἡ laquoἐπί γῆςεἰρήνηraquo - Ἡ Διήγηση τοῦ φιλοσόφου Ἀφροδιτιανοῦ γιά τά πα-ράδοξα μυστήρια πού ἔγιναν στήν Περσία στόν καιρό τῆς Γεν-νήσεως τοῦ Χριστοῦ γιά τούς Μάγους καί γιά τόν ἈστέραἈρναία Χριστούγεννα 2010 σσ 40

bull Τέκνα dagger Χαρίκλειας (ΓιῶργοςἙλένη Καίτη Μαρία) Δημητρα-κούδη (Θεσνίκη) 100 euro(34074 δρχ )

bull Πάχτας Θ Ἱπποκράτης (Θεσνίκη) 50 euro(17037 raquo )bull Κατσαμάνης Νικ (Σέρρες) 50 euro(17037 raquo )bull Βλάχτσης Νικ (Ἀθήνα) 50 euro(17037 raquo )bull Μπύρου Γρ Σουλτάνα (Ἀρναία) 40 euro(13629 raquo )bull Ρήγας Ἰω Δημ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Δημητρακούδης Ν Γεωργ (Ἀθήνα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Κατσαμούρης Γεώργ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Λαζαρίδης Χαρ (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρήγας Ν Κων (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )

bull Καρτσιώτης Μιχ (Πετροκέρασα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Μπάλλα-Σιέρου Στέλλα (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Καραμίχος Ἰω (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Χιονίδης Χ Γεώργιος (Βέροια) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρέμπελος Χρ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Βαλιάνος Θεολ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Βαλιάνος Στυλ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Κοτσάνης Κων (Θεσνίκη) 10 euro ( 3407 raquo )bull ΚΠ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κοκκαλιάρης Βασ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κωνσταντινίδου Νόρα (Δράμα) 10 euro ( 3407 raquo )bull Τζιτζιρίκας Ἰω Ἀστ 05 euro ( 1704 raquo )

ΟΙ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΕΣ ΜΑΣΓιά τή συνέχιση τῆς ἔκδοσης τοῦ περιοδικοῦ μας βοήθησαν οἰκονομικά καί εὐχαριστοῦμε οἱ

Ἡ σελίδα 163 από τόν Κώδικα Ληψοδοσίας (Κατάστιχο) τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1916-1947)ὅπου ἀναγράφονται τά ὀνοματεπώνυμα τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ἐπιτρόπων τοῦ ἔτους 1922 (πρίν ἀπό 91 χρόνια)

18

Παρεκκλησίου Συγκινητική ἦταν ἡ στιγμή πού μετά τήν ἐπιστροφή τοῦ Ἐπιταφίου ἀπό τήν περιφο-ρά του μέ ἐντολή τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη τό Κουβούκλειο μέ τόν Ἐπιτάφιο τοποθετήθηκε ἀνυ-ψωμένο κοντά στήν κλειστή εἴσοδο τοῦ καέντος Ναοῦ γιά τήν ἐθιμική διέλευση τῶν πιστῶν κάτω ἀπότόν Ἐπιτάφιο μετά τήν ὁποία (διέλευση) τό Κουβούκλειο μέ τόν Σταυρό (πίσω ἀπʼ αὐτό) τοποθετή-θηκε μπροστά στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦ ὅπου παρέμεινε γιά ἀρκετόν καιρό μέ τήν εἰκόνα τῆς Ἀναστά-σεως γιά προσκύνηση

Ἀπό τίς ἑπόμενες τῆς καταστροφῆς ἡμέρες ἄρχισαν οἱ ἐργασίες ἀποκατάστασης τοῦ Ναοῦ μέ τήνἐπίβλεψη τοῦ Πολιτικοῦ Μηχανικοῦ κ Θεόδ Τσαμούρη καί μέ τή συνεργασία τῆς 10ης Ἐφορείας Βυ-ζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων Ἡ 10η Ἐφορεία Βυζαντινῶν Ἀρχαιοτήτων μέ σκοπό τη διερεύνηση τῆς κα-τάστασης τῆς θεμελίωσης τοῦ Ναοῦ ἐπειδή ὑπῆρχε ὁ κίνδυνος ἡ λιθοδομή τῶν τοίχων καί οἱ κίονεςνά εἶχαν ὑποστεῖ σοβαρές βλάβες ἀπό τίς ὑψηλές θερμοκρασίες μέ ἐπιπτώσεις στή στατικότητα τοῦΝαοῦ πραγματοποίησε ἀνασκαφική ἔρευνα στό ἐσωτερικό του μέ τήν ἐπίβλεψη τῆς ἀρχαιολόγου καίνύφης μας κ Ἑλένης Στούμ-που-Κατσαμούρη κάνονταςὁρισμένες τομές στή θεμε-λίωση τοῦ βόρειου καί τοῦ νό-τιου τοίχου καί τῶν ἀντίστοι-χων κοιονοστοιχιῶν γιά τήνπλήρη ἀποκάλυψή της καί τόνστατικό ἔλεγχό της Ἡ ἀνα-σκαφική ἔρευνα εἶχε ὡς ἀπο-τέλεσμα νά ἐντοπισθοῦν θε-μελιώσεις παλαιότερων κτι-σμάτων καί νά ἀρχίσουν συστηματικές ἀνασκαφές στό μεγαλύτερο τμῆμα τοῦ δαπέδου Κατά τή διάρ-κεια τῶν ἀνασκαφῶν ἐντοπίσθηκαν συγκεκριμένα οἱ θεμελιώσεις τριῶν ναῶν τοῦ 5ου τοῦ 10ου μέτοιχογραφίες καί τοῦ 17ου αἰ ὅπου μίλησε ὁ Ἅγ Κοσμᾶς (βλ φωτογραφία) τάφοι καί ἄλλα ἀντικείμενα(ὅπως νομίσματα ἐκκλησιαστικά σκεύη ἐφυαλωμένα κεραμικά μέ ἐγχάρακτη διακόσμηση κἄ) Ἐπί-σης βρέθηκε καί μιά πρώτη φάση τοῦ σημερινοῦ Ναοῦ πού πῆρε τήν ὁριστική του μορφή τό 1812τά 200 χρόνια τοῦ ὁποίου γιορτάζουμε σήμερα

Μετά τήν διαβολική καταστροφή ἦρθε ἡ διπλή θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo Ὁ Θεός μέ τίς πρεσβεῖες τοῦπολιούχου Ἁγίου Στεφάνου δέν ἐγκατέλειψε τούς Ἀρναιῶτες Ἔδωσε φώτιση καί δύναμη στούς ἄρχον-τες τοῦ τόπου (ἐκκλησιαστικούς καί δημοτικούς) πρωτίστως στόν μακαριστό Μητροπολίτη μας στόνΔήμαρχο Ἀρναίας κ Γ Κατσαμούρη καί στούς ἄρχοντες τοῦ Νομοῦ καί τῆς Πολιτείας οἱ ὁποῖοι μέἀγαστή συνεργασία καί μέ τήν ἠθική καί ὑλική συμπαράσταση τοῦ πιστοῦ λαοῦ ἀνέλαβαν μέ ἀξιο-θαύμαστη ἐπιτυχία τό ἔργο τῆς Ἀποκατάστασης τοῦ πυροπαθοῦς Ναοῦ Ἔτσι μετά ἀπό 16 μῆνες στίς23 Δεκεμβρίου τοῦ ἔτους 2006 ἔγιναν τά θυρανοίξια τοῦ Ναοῦ καί ἔτσι ξαναλειτούργησε κατά τή με-γάλη γιορτή τῶν Χριστουγέννων καί κατά τήν ἑορτή τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἦταν ἡ πρώτη θεϊκή laquoἀπο-ζημίωσηraquo ἡ laquoἐκ τῆς τέφραςraquo καί laquoἐκ τοῦ μηδενόςraquo ἀναγέννηση τοῦ Ἐνοριακοῦ καί ΜητροπολιτικοῦΝαοῦ τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἡ ὁποία μᾶς βοήθησε νά συν ειδητοποιήσουμε καλύτερα ὅτι laquoΘεός ὅπουβούλεταιraquo ἀπὀ τή μιά μεριά μέν ἐπιτρέπει γιά παιδαγωγικούς λόγους καταστρεπτικά γιά τήν ὕλη γε-γονότα καί ἀπό τήν ἄλλη μεριά ἐπιτρέπει καί συνεργεῖ στήν laquoἐκ τῆς τέφραςraquo ἀναγέννηση σέ λίγο χρο-νικό διάστημα laquoΟὐδέν κακόν ἀμιγές καλοῦraquo (ἕνα καλό μέσα στό κακό)

Αὐτή ἡ πρώτη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo θά μποροῦσε νά χαρακτηρισθεῖ ὡς φυσική συνέπεια καί ἀνα-μενόμενη Ὅμως ἡ δεύτερη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo ἦταν μή ἀναμενόμενη ἦταν laquoπέραν πάσης προσ-δοκίαςraquo ἦταν ἡ ὄντως laquoἀποζημίωσηraquo ἦταν ἀνεπανάληπτο καί πρωτοφανές γιά τόν τόπο μας θεῖο δῶρο(γιά ὅσους βέβαια μποροῦν νά τό ἀντιληφθοῦν) Ἡ δεύτερη θεϊκή laquoἀποζημίωσηraquo ἀναφέρθηκε νω-ρίτερα καί ἀφορᾶ στήν ἀποκάλυψη τῶν θεμελιώσεων τριῶν παλαιότερων Ναῶν ἀπό τόν 5ο αἰώνα μέ-χρι τόν 17ο αἰώνα ἀποτέλεσμα τῆς ὁποίας (ἀποκάλυψης) ἦταν ὄτι ἡ ἀρχή τῆς Ἱστορίας τοῦ τόπουμας μεταφέρεται πάνω ἀπό 1000 χρόνια πίσω Εἶναι λοιπόν ἤ δέν εἶναι θεῖο δῶρο τό γεγονός αὐτό

Τό Σαββατοκύριακο 4 καί 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2010 πραγματοποιήθηκαν τά Ἐγκαίνια τοῦ ἀποκατα-στημένου Ναοῦ μέ τήν παρουσία τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος Ἱερωνύμου καί ἄλλωνἈρχιερέων τῶν Ἀρχῶν καί τοῦ Λαοῦ καί μέ τήν εὐλογία τῆς παρουσίας τῆς κάρας τοῦ Ἁγίου Στεφάνουπού μεταφέρθηκε στήν Ἀρναία καί στόν Ναό ἀπό τήν Μονή Ξενοφῶντος τοῦ Ἁγ Ὄρους μέ τή συν -οδία τοῦ Ἡγουμένου τῆς Μονῆς Ἀρχιμ Ἀλεξίου Τό Σάββατο ψάλθηκε ὁ Ἑσπερινός τῶν Ἐγκαινίων

19

καί στή συνέχεια στήν αἴθουσα laquoΜητροπολίτης Σωκράτηςraquo τοῦ Δημοτικοῦ Καταστήματος πραγμα-τοποιήθηκε ἐκδήλωση πού ἦταν ἀφιερωμένη στήν Ἱστορία καί στήν Ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ καί πε-ριλάμβανε προσφώνηση τοῦ Μητροπολίτη Νικοδήμου καί τρεῖς ὁμιλίες σχετικές μέ τόν Ναό Τήν Κυ-ριακή κατά τή διάρκεια τοῦ Ὄρθρου τελέσθηκαν τά Ἐγκαίνια τοῦ Ναοῦ μέ προεξάρχοντα τόν Ἀρχιε-πίσκοπο Ἱερώνυμο καί στή συνέχεια ἡ Θ Λειτουργία μετά τό πέρας τῆς ὁποίας ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἀπέ-νειμε τιμητικές διακρίσεις σέ διάφορα πρόσωπα γιά τή συμβολή τους στήν ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ

Ἀξίζει τόν κόπο νά ἀναφέρω καί κάποιες ἐνέργειες πού ἔγιναν εἴτε μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρό-πολής μας εἴτε μέ τήν εὐλογία της πρίν καί μετά τήν ἐπαναλειτουργία τοῦ Ναοῦ Αὐτές οἱ ἐνέργει-ες εἶναι οἱ ἑξῆς

α΄) Τό Ἡμερολόγιο τσέπης τοῦ 2006 τῆς Μητροπόλεως ἦταν ἀφιερωμένο στόν πυρίκαυστο Ναότοῦ Ἁγ Στεφάνου

β΄) Μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρόπολής μας ἐκδόθηκαν εὔχρηστα ἔντυπα γιά τήν προβολή τῶν ἀρχαι-ολογικῶν εὑρημάτων στόν Ναό καί γιά τήν Ἀποκατάστασή του Τά ἔντυπα αὐτά εἶναι 1) Ἡμερολό-γιο τοίχου 28 σελίδων μέ φωτογραφίες χαρακτηριστικῶν εὑρημάτων 2) 12 εὐχετήριες κάρτες μέ εἰκό-νες εὑρημάτων 3) 12 ἐπισκεπτήριες κάρτες μέ παρόμοιες φωτογραφίες καί 4) 12 σελιδοδεῖκτες μέεἰκόνες εὑρημάτων καί

γ΄) Μέ τήν εὐλογία τῆς Μητρόπολης καί μέ Πρόλογο τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη μας Νικοδή-μου ἐκδόθηκε τό 2008 ἀπό τόν ὁμιλοῦντα τό βιβλίο μέ τίτλο laquoὉ Ἱερός Μητροπολιτικός Ναός τοῦ Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας Μιά συγκλονιστική καί ἐντυπωσιακή περίπτωση (Ἡ Ἱστορία-Τό Ἀρχεῖο-Ἡ κα-ταστροφή-Ἡ Ἀποκατάσταση-Οἱ ἀνασκαφές καί ὁ ἀποκαλυφθείς ἀρχαιολογικός θησαυρός) ὅπως κα-ταγράφεται στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑ lt1988-2007gtraquo

Στό σημεῖο αὐτό θέλω νά καταθέσω μερικές σκέψεις μου Φυσικά δέν ὑπῆρχε βούληση τῶν ἀνθρώ-πων νά καεῖ ὁ Ναός καί νά καταστραφοῦν ἀξιόλογα κειμήλια τοῦ 19ου καί τοῦ 20οῦ αἰ Ὅμως laquoἄλλαιμέν βουλαί ἀνθρώπων καί ἄλλα ὁ Θεός κελεύειraquo Πιστεύω ἀκράδαντα ὅτι ἡ μεγάλη καταστροφή (ἔργοτοῦ διαβόλου) καί ἡ διπλῆ laquoἀποζημίωσηraquo (ἔργο τοῦ Θεοῦ) μέ τίς πρεσβεῖες τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἦτανπρός ὄφελος πνευματικό τῶν κατοίκων τῆς Ἀρναίας καί τῆς γύρω περιοχῆς Γιʼ αὐτό σύντομα ἀφή-σαμε τή λύπη πού ἀνθρώπινα αἰσθανθήκαμε γιά τήν καταστροφή τοῦ Ναοῦ καί χαρήκαμε διότι ὁ Θεόςἦταν καί εἶναι μαζί μας καί μέ τή βοήθεια-παρέμβασή Του ὁ Ναός ἀποκαταστάθηκε σύντομα καί ἡ ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία τοῦ τόπου μας δύο αἰώνων (19ος καί 20ός) συμπληρώθηκε μέ τήν ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία δεκατριῶν αἰώνων (5ος-18ος) μέ τήν ἀνακάλυψη τῶν ἐρειπίων τριῶν πα-λαιοτέρων Ναῶν (ἡ ὕπαρξη τῶν ὁποίων ἦταν ἐντελῶς ἄγνωστη στίς ἱστορικές πηγές καί γενικά στήΒιβλιογραφία) τά ὁποῖα (ἐρείπια) εἶναι ὁρατά ἐδῶ καί καιρό μέ τήν κατάλληλη διάφανη κάλυψή τουςφαινόμενο σπάνιο ἴσως καί πρωτόγνωρο στήν ἀρχαιολογική πρακτική Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνουσίγουρα ἔγινε καλύτερος ἀπό πρῶτα ἀλλά πρέπει καί μπορεῖ νά γίνει ἀκόμη καλύτερος ἄν τόν ἐπι-σκεπτόμαστε τακτικά ὄχι φυσικά ὡς τουρίστες ἀλλά ὡς πιστά μέλη τῆς Ἐκκλησίας καί τῆς Ἐνορίαςσυμμετέχοντας στή λατρεία πού τελεῖται σʼ αὐτόν τίς Κυριακές καί τίς μεγάλες γιορτές διότι πρίνἀπό τήν καταστροφή ἡ συμμετοχή μας δέν ἦταν ἱκανοποιητική

Στόν Ἐνοριακό Ἐπισκοπικό καί Μητροπολιτικό Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἱερούργησαν παντοιοτρόπως12 Ἐπίσκοποι Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους 1 Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους (1924-1940)καί 5 Μητροπολίτες Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου (1940-2012) Ἀπό τίς 24 Νοεμβρίου 2012στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερουργεῖ ὁ νέος Ποιμενάρχης μας κ Θεόκλητος

Ἐπίσης στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερούργησαν ὡς ἐφημέριοι πάνω ἀπό 40 ἱερεῖς (ἀπʼ τούς ὁποί-ους οἱ 30 καί πλέον ἦσαν Ἀρναιῶτες)

Στόν Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ὑπηρέτησαν ἀπό τό 1884 μέχρι σήμερα 23 Ἱεροψάλτες ἀπό τό 1883μέχρι σήμερα 15 νεωκόροι καί ἀπό τό 1835 μέχρι τό 1947 153 Ἐκκλησιαστικοί Ἐπίτροποι

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνου φυσικά διαθέτει καί Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων (παλιό καί και-νούριο) Ὁ ὀμιλῶν κατέγραψε τό παλιό Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων τό ὁποῖο εὐτυχῶς σώθηκεἀπό τήν πυρκαϊά τοῦ 2005 Οἱ παλιοί Κώδικες τοῦ Ναοῦ οἱ ὁποῖοι καταγράφουν τή Ληψοδοσία του τῶνἐτῶν 1882-1947 εἶναι 6 καί τά παλιά Ἔγγραφα πού ἀναφέρονται κυρίως στίς οἰκονομικές σχέσεις τῆςΚοινότητας καί τῆς Ἐφοροεπιτροπῆς Λιαριγκόβης μέ κατοίκους τοῦ χωριοῦ μέ τό Ἅγιον Ὄρος μέδασκάλους τῶν Σχολῶν τῆς Λιαρίγκοβης καί μέ ἄλλους τῶν ἐτῶν 1835-1924 εἶναι 63 ἀπό τά ὁποῖατά 55 ἀνήκουν στήν περίοδο τῆς τουρκοκρατίας

(Συνεχίζεται)

infinƒAtildeπordfinfiniexclcentƒπ∆prodtrade intradicƒiexclprodsectπradictrade infindegdegpartsectπcentprodtrade

Ὁ π ρ ώ η ν Β α τ ο π α ι δ ι ν ό ςΤοῦ Κωνσταντίνου Θ Χιούτη

Θεώρησα καλό νά καταθέσωὁρισμένα συμπληρωματικά

στοιχεῖα τῆς βιογραφίας τοῦἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου ἐπειδήὁρισμένες ἐπιστολές τοῦ Ἀρχείουτῆς Μονῆς Βατοπαιδίου1 μπο-ροῦν νά προσδώσουν νέα στοι-χεῖα στήν ἐκκλησιαστική προσω-πογραφία τοῦ τόπου μας καί νάἀναδείξουν τή δυναμική πούἐξέπεμπαν οἱ μοναστηριακές κοι-νωνίες ἀκόμη καί ὅταν ταλανί-ζονταν ἀπό ἐσωτερικά προβλή-ματα

Στό Μοναχολόγιο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου ὁ μοναχός Κορνή-λιος καταγράφεται μέ τό κο-σμικό ὄνομα Κωνσταντῖνος υἱόςἈγγέλου καί ὡς ἐκ τούτου ἔκανεχρήση τοῦ ἐπωνύμου Ἀγγελίδης2Γεννημένος στή Λιαρίγκοβη (σή-μερα Ἀρναία) τό ἔτος 1867προσῆλθε εἰκοσαετής στή ΜονήΒατοπαιδίου καί ἔγινε μοναχόςτης τό 18913 Ὅπως ὑποστηρίζεικαί ὁ ἴδιος σέ μία ἐπιστολή τουπαρέμεινε στήν ἀδελφότητα τῆςΜονῆς ἐπί μία δεκαπενταετία4

Τό Μοναχολόγιο μνημονεύει ὅτι ἀποχώρησε ἀπό τή Μονή laquoπροχειρισθείς πρεσβύτερος εἰςτόν κόσμονraquo Ἡ μετάβαση στήν ἱερωσύνη φαίνεται ὅτι ἦταν διακαής πόθος του γιατί ἤδη ἀπότό 1901 ὁ ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ εἶχε δεχθεῖ σχετικό αἴτημά του μέ ἀποτέλεσμα ὁ ἐπίσκοπος νάζητᾶ ἐνημέρωση ἀπό τούς Βατοπαιδινούς ἐπιτρόπους γιά τήν πνευματική πορεία τοῦ Κορνη-λίου ἐπειδή κατά τούς ἱερούς κανόνες laquoοὐδένα δεῖ εἰσέρχεσθε εἰς τόν τῆς ἱερωσύνης βαθ-μόν δίχα πολλῆς ἐρεύνης καί ἀκριβοῦς ἐξετάσεωςraquo5

Φαίνεται ὅμως ὅτι ὁ καιρός δέν ἦταν κατάλληλος καί δέν μπόρεσε νά λάβει τήν ἱερωσύνηἐπειδή μεσολάβησαν γεγονότα στή Μονή πού τόν ὁδήγησαν στήν ἐξορία καί στή φυλακήὅπως ὁ ἴδιος καταθέτει στήν προαναφερθεῖσα ἐπιστολή του Τί εἶχε συμβεῖ τότε δέν τό πε-ριγράφει ἄμεσα ἀλλά μέ λύπη περιορίζεται μόνο στούς χαρακτηρισμούς ὅτι ἀδικήθηκε ἀπόκάποιους συμφεροντολόγους μέ laquoἰδιοτελεῖς καί ἐγωϊστικούς σκοπούςraquo

Παρόλη τήν ἀσάφεια τῶν αἰτίων ἡ ἐξορία καί ἡ φυλακή τοῦ μοναχοῦ Κορνηλίου προϋπέ-θεταν ἔντονη παραβατικότητα Ἀπό τό γνωστό σέ μᾶς ἀρχειακό ὑλικό μόνο ἕνα γεγονός μπο-ροῦσε νά τόν ἐνοχοποιήσει περί τό 1906 ἡ παρουσία ὅπλων στόν κῆπο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου Σύμφωνα μέ τήν ἀλληλογραφία τῆς Μονῆς τρεῖς κοσμικοί τοποθέτησαν τά ὅπλαστόν κῆπο γιά νά ἐνοχοποιηθοῦν πατέρες τῆς Μονῆς μέ διοικητικές ἁρμοδιότητες Στούς συλ-ληφθέντες ὑπόπτους ἀνῆκε καί ὁ κατά σάρκα ἀδελφός τοῦ Κορνηλίου ὁ ὁποῖος ἀγόρασε τάὅπλα στή Λιαρίγκοβη6

Πικραμένος ὁ Κορνήλιος ἀπό τίς διώξεις πού εἶχε στή συνέχεια ἐγκατέλειψε τή Μονή Βα-τοπαιδίου καί μετοίκησε στή Μικρά Ἀσία ὅπου καί ἐκεῖ τόν πρόσμεναν παρόμοιες καταστά-

Ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος (δεξιά) σέ φωτογραφία τῆς δεκαε-τίας τοῦ 1920 (Μ Μανασσής Χρονικό κατοχῆς Ἀρναίας 1941-1944 καί στοιχεῖα ἀπό τή ζωή της Ἀθήνα 2000 σ 65)

20

21

σεις ὅπως ὁ ἴδιος σημειώνει στήν ἐπιστολή του Κατά τή διάρκεια τοῦ Α΄ Παγκοσμίου πολέ-μου οἱ Τοῦρκοι τόν συνέλαβαν ὡς ὕποπτο καί τόν ἐξόρισαν στή Συρίαlaquo[hellip] συνελήφθην καί ἀπεστάλην εἰς τό ἐν Ἰκονίῳ Στρατοδικεῖον ὅπου παρέμεινα ἐν ταῖςαὐτόθι φυλακαῖς ἐπί δύο μήνας κατόπιν δέ ἀπεστάλην σιδηροδέσμιος εἰς τό Χαλέπιον τῆςΣυρίας ὅπου παρέμεινα ἐπί τρία ἔτη ὡς ἐξόριστος εἰς τά 19 [= 1919] δέ ἦλθον οἱ Ἄγγλοικαί μᾶς ἠλευθέρωσανraquo

Ὅταν ἀπελευθερώθηκε πῆγε στήν Κων-σταντινούπολη ὅπου ὑπηρέτησε ὡς ἱερέας στήΜητρόπολη Δέρκων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πα-τριαρχείου7 Ἡ κατάρρευση τοῦ μικρασιατι-κοῦ μετώπου καί ὁ φόβος νά μή διωχθεῖ ἐκνέου ἀπό τούς Τούρκους τόν ἀνάγκασαν νάφύγει ἀπό τήν Τουρκία καί νά ἐπιστρέψει στήγενέτειρά του Λιαρίγκοβη ὅπου ὁ μητροπολί-της Ἱερισσοῦ Σωκράτης τόν ἀποκατέστησεδιορίζοντάς τον ἱερατικῶς προϊστάμενο στόναό Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1923)8

Τό 1924 ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος συνέ-ταξε ἐπιστολή πρός τή Μονή Βατοπαιδίου ὡςlaquoπρώην ἀδελφός Βατοπαιδινόςraquo στήν ὁποίαπεριγράφει ὅλη αὐτή τήν περιπετειώδη δια-δρομή πού εἶχε Σέ αὐτή δέν ζητᾶ δικαίωσηγιά ὅτι τοῦ συνέβη στή Μονή Μόνο παρακα-λεῖ τούς Βατοπαιδινούς νά τόν βοηθήσουνὥστε νά ἀποκτήσει μία νέα στολή ἀπαραίτητηγιά τό ἱερατικό του ἔργο

laquoΚατά τό διάστημα τῆς ἐξορίας μου ἔμει-νεν ἡ κοινητή μου περιουσία ἐν ΜικρᾷἈσίᾳ ὅπου διηρπάγῃ μετά καί τῶν πολυ-τίμων Ἱερῶν μου ἀμφίων Τώρα δέ ἔχωἀνάγκην μιᾶς στολῆς Ἱερατικῶν ἀμφίωνΠαρακαλῶ δέ τήν Ἱεράν ἡμῶν Μονήνὅπως εὐαρεστουμένη θελήσῃ νά μοῦ ἀπο-στείλῃ μίαν Ἱερατικήν στολήν Ἱερῶνἀμφίων διrsquo ἐνθύμιον ἀλλά θέλω νά ἦναιπράγματι Βατοπαιδινήraquo9

1 Ἐκφράζω τίς εὐχαριστίες μου πρός τή μονή Βατοπαιδίου γιά τή δυνατότητα πού μοῦ παρεῖχεὥστε νά μελετήσω τό σχετικό ἀρχειακό ὑλικό

2 Ὁ Δ Κύρου δέχεται ὅτι προέρχεται ἀπό τήν σημερινή οἰκογένεια Κατσαγγέλουmiddot βλ Δ ΚύρουlaquoΚαταγραφή Ἀρχείου ΚΕ΄ (4) Κατάλογος ἐγγράφων Ἀρχείου Ἰωάννου Ἀστ Μπιλούκα περ Ἀρναίατεῦχ 80 (Ἰούλιος ndash Σεπτέμβριος 2008) σ 18

3 Κ Χιούτης laquoΝεώτερα στοιχεῖα γιά μοναχούς ἀπό τήν Ἀρναία (Λιαρίγκοβη) περ Ἡ Ἀρναία τῆςΜακεδονίας τεῦχ 53 (Ὀκτώβριος ndashΔεκέμβριος 2001) σ 4

4 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

5 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἐπισκόπου Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Ἰωακείμ πρόςτούς ἐπιτρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Μαρτίου 1901)

6 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ Σπύρου Τζαμτζῆ πρός τόν ἱερομόναχο Ἄνθιμο Βατο-παιδινό (χτ καί χχ)

7 Δ Κύρου ὅπ σ 168 Δ Κύρου laquoΤό Ἀρχεῖο ἐγγράφων τοῦ μητροπολιτικοῦ ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίαςraquo περιοδ

Ἀρναία τεῦχ 62 (Ἰανουάριος ndash Μάρτιος 2004) σ 3 Τό 1925 ἦταν ἐφημέριος στό Στρατώνι Χαλκιδι-κής

9 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

Ἀπόσπασμα ἐπιστολῆς τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνη-λίου Ἀγγελίδη πρός τή Μονή Βατοπαιδίου (1924Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου)

22

Η ΤΙΜΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Ἀρχιmicro Χρυσοστόmicroου Μαϊδώνη

ὉΝαὸς τοῦ Ἁγίου Στέφανου ἔχει ἐπηρεάσει ἀποφασιστικὰ τὴ ζωὴ τῆς Ἀρναίας καὶ τῶν Ἀρναι-ωτῶν Πρώτη φορὰ ἔχω συναντήσει τέτοια ἀγάπη σὲ Ναό μέχρι λατρείας Ναί Στὴν Ἀρναία

δὲν τιμᾶται μόνο ὁ Πρωτομάρτυς Ἅγιος Στέφανος ἀλλὰ λατρεύεται καὶ ὁ Ναός του Ὁ Ἀρναι-ώτης καὶ μάλιστα ὁ παλιότερος ἔχει ταυτισθεῖ ἄμεσα μὲ τὸν Ναὸ τοῦ Ἅγιου Στέφανου

Κυρίως ὅμως ἡ νεώτερη γενιὰ τῶν Ἀρναιωτῶν ἔχει ταυτισθεῖ μὲ τὸν Ναὸ ἐξ αἰτίας τῆς κατα-στροφῆς του ἀπὸ τὴν πυρκαϊά στὶς 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2005 Ἦταν τὸ πιὸ συνταρακτικὸ γεγονὸςστὴ ζωὴ τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας τὰ τελευταῖα 60 χρόνια Ὁ Ἅγιος Πρωτομάρτυς Στέφανοςστὴν Ἀρναία τιμᾶται περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλον τόπο

Πρῶτον διότι εἶναι ὁ κεντρικὸς Ἐνοριακὸς ναὸς τῆς Ἀρναίας καὶ ἀπὸ τὴν δεκαετία τοῦ 1830Μητροπολιτικὸς Ναὸς τῆς Ἐπισκοπῆς Ἱερισσοῦ καὶ Ἁγίου Ὅρους

Δεύτερον διότι συνδέεται ἀμεσα μὲ τὴν ζωὴ τῆς κωμοπόλεως τῆς Ἀρναίας ἐδῶ καὶ 1500 χρό-νια ὅπως ἀπέδειξαν οἱ ἀνασκαφὲς κάτω ἀπὸ τὸν Ναό τὸ δὲ καμπαναριὸ του εἶναι τὸ σῆμα κατατεθὲντῆς Ἀρναίας μαζὶ μὲ τὸ παλιὸ Σχολεῖο

Ἄς δοῦμε ὅμως παρακάτω πῶς τιμᾶται ὁ Ἅγιος Στέφανος ἰδιαίτερα στὴν Ἀρναία1 Οἱ Πανηγύρεις Ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρος Στεφάνου γιορτάζεται στὴν Ἀρναία μὲ

τὸν πλέον πανηγυρικὸ τρόπο Στὶς 27 Δεκεμβρίου καὶ στὶς 2 Αὐγούστου Στίς 27 Δεκεμβρίου ἡμέ-ρα μνήμης τοῦ Μαρτυρίου του καί στίς 2 Αὐγούστου ἡμέρα μνήμης τῆς ἀνακομιδῆς τῶν ἹερῶνΛειψάνων του Τή δεύτερη γιορτὴ τὴν ἑορτάζουν οἱ μελλισσοκόμοι τῆς Ἀρναίας καὶ συμμετέχειὁ Σύλλογος Μελισσοκόμων Ἀρναίας laquoΟ ΑΓΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo

2 Οἱ Εἰκόνες Ἐπιβλητικὴ ἦταν ἡ εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὸ τέμπλο ποὺ ἁγιογραφήθη-κε γύρω στὰ 1840 στὸ Ἅγιον Ὅρος μαζὶ μὲ τὶς ἄλλες εἰκόνες τοῦ τέμπλου Ἄλλη σπουδαία εἰκό-να εἶναι ἡ εἰκόνα ποὺ βρισκόταν στὸ προσκυνητάρι μπαίνοντας στὸν ναό

3 Οἱ Ἀκολουθίες Ὑπάρχουν χειρόγραφες Ἀκολουθίες εἰδικὰ γιὰ τὸν Ναὸ τοῦ Ἁγ Στεφάνουτῆς Ἀρναίας

Ἀκολουθία Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας 27ης Δεκεμβρίου Ἰακώβου μοναχοῦ 1835 Ἀκολουθία Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας χειρόγραφο παλαιὸ ποὺ πρέπει νὰ γράφτηκε πρὶν ἀπὸ τὸ 1850

Ἀκολουθία 2ας Αὐγούστου Ἱ Ν Ἁγ Στεφάνου Ἀρναίας 1839 Ἡ χειρόγραφη φυλλάδα ποὺ ἔχειδιασωθεῖ εἶναι ἀντιγραφή ποὺ ἔγινε στὶς 18 Αὐγούστου 1919 ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξηροποτάμου

4 Τὰ ὀνόματα Στὴν Ἀρναία συναντοῦμε πάρα πολλούς χριστιανούς ποὺ ἔχουν τὸ ὄνομα laquoΣτέ-φανοςraquo Τὸ ὄνομα αὐτὸ τὸ συναντοῦμε σὲ ἄνδρες ἀλλὰ καὶ σὲ κάποιες γυναῖκες Δόθηκε εἴτεἀπὸ τάξιμο στὸν Ἅγιο Στέφανο εἴτε ἀπὸ πρόγονο ποὺ εἶχε αὐτὸ τὸ ὄνομα Πρέπει τουλάχιστον15 ἄνδρες καὶ κυρίως μικρὰ ἀγόρια νὰ φέρουν τὸ ὄνομα Στέφανος Πουθενὰ δὲν ὑπάρχει αὐτὸτὸ ὄνομα τόσο διαδεδομένο ὅσο στὴν Ἀρναία

5 Ἐπίσκεψη στὴν Ἀρναία Λειψάνων τοῦ Ἁγιου Στέφανου Στὴν Ἀρναία ἔχουν ἔλθει κατʼ ἀπο-κλειστικότητα Ἱερὰ Λείψανα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου προερχόμενα ἀπὸ τὸ Ἅγιον Ὅρος Παλαιότε-ρα τό 1924 ἔχει ἔλθει τὸ χέρι τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Μονὴ Κωνσταμονίτου ὅπου φυλάσ-σεται Στὴν δεκαετία τοῦ 1980 μὲ φροντίδα καὶ πρόσκληση τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Νι-κοδήμου ἐπὶ σειρὰ ἐτῶν ἐρχόταν ἡ κάρα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξενοφῶντος

6 Προσκυνήματα Ἡ ἀγάπη τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας πρὸς τὸν Ἅγιο Στέφανο τοὺς ὁδήγησεστοὺς τόπους ποὺ συνδέονται μὲ τὸ μαρτύριο καὶ τὶς γιορτὲς τοῦ Ἁγίου Στὰ πολλὰ προσκυνή-ματα ποὺ ὀργάνωσε ἡ Μητρόπολή μας στὰ Ἱεροσόλυμα πάντοτε προσκυνούσαμε στὸν τόπο τοῦμαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Τὸ 2007 ἀξιωθήκαμε καὶ κάναμε νυκτερινὴ Θεία Λειτουργία στὸτόπο τοῦ μαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἄλλο προσκύνημα ἦταν τὸ 2004 στὸ προάστειο τῆς Κων-σταντινουπόλεως Ἅγιος Στέφανος Τὸ προάστειο αὐτὸ σχετίζεται μὲ τὸ γεγονὸς τῆς μεταφορᾶςτῶν Λειψάνων τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὴν Κωνσταντινούπολη τὸ 426 ποὺ γιορτάζεται στὶς 2 Αὐγού-στου

7 Τὸ βιβλίο Ἡ ἀγάπη γιὰ τὸν Ἅγιο Στέφανο μὲ ὁδήγησε στὴ συγγραφὴ τοῦ πρώτου βιβλίουτὸ 1984 μὲ τὸν τίτλο laquoΟ ΠΡΩΤΟΜΑΡΤΥΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo Ἤδη εἶναι ἕτοιμη ἡ δεύτερη ἔκδοση ἐπαυ-ξημένη

Ἡ Ἀρναία τίμησε τὸν Ἅγιο Στέφανο ἀλλὰ καὶ ὁ Ἅγιος Στέφανος τίμησε ἀνέδειξε καὶ ἀναβάθμισετὴν Ἀρναία

23

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑΡΝΑΙΑΣ Ἡ Πολιτιστική καί Ἐπιμορφωτική

Ἑταιρεία Ἀρναίας ἀναβίωσε καί φέτοςτά καθιερωμένα πασχαλινά ἔθιμα τῆςἈρναίας Συγκεκριμένα ἔγιναν οἱ πα-ρακάτω ἐθιμικές ἐκδηλώσεις

bull Τήν Κυριακή τοῦ Πάσχα τό πρωίστήν Κεντρική Πλατεία μοιράσθηκανκόκκινα αὐγά καί τσουρέκια τραγού-δησε ἡ Χορωδία τοῦ ΚΑΠΗ Ἀρναίας καίχόρεψε τό παιδικό χορευτικό συγκρό-τητα τοῦ Δήμου

Τήν Τρίτη τοῦ Πάσχα ἀναβίωσε τό ἔθιμο τοῦlaquoΚότσμανουraquo στά ἐξωκκλήσια τοῦ Προφ Ἠλία καί τῆςἉγ Παρασκευῆς Τελέσθηκε Θ Λειτουργία στό ἐξωκ-κλήσι τοῦ Προφ Ἠλία μέ λιτανεία γύρω ἀπό αὐτό καίκέρασμα στόν ἴδιο χῶρο καί ἀκολούθησε καί σκοπο-βολή

Τό ἀπόγευμα σέ χῶρο τοῦ ἀλσυλίου τῆς Ἁγίας Πα-ρασκευῆς κοντά στό φερώνυμο ἐξωκκλήσι ἀναβίωσαντά ἔθιμα τῆς laquoΣουσαρίτσαςraquo καί τοῦ laquoΖυγίσματος τοῦἉϊ Γιώργηraquo τό ὁποῖο ὅπως εἶναι γνωστό ἀπό τήν πα-ράδοση καί ἀπό τή Βιβλιογραφία ἀναβιώνει τήν ἡμέ-ρα ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου Γεωργίου (23 Ἀπριλίου) ἤ τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὄταν ἡ γιορτή μετίθεται τότεὄπως φέτος λόγῳ Μεγάλης Τεσσα-ρακοστῆς Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquoαἰσθάνεται ἱκανοποίηση γιά τήν ὑλο-ποίηση τῆς ὑπόδειξής του νά ἀνα-βιώνει τό ἔθιμο τοῦ laquoΚότσμανουraquoκανονικά τήν τρίτη καί ὄχι τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὅπως συνέβημερικές χρονιές καί θεωρεῖ ἀνεπί-καιρη τή χρονική καί τοπική μετά-θεση τοῦ ἐθίμου τοῦ laquoΖυγίσματοςraquo (ἀπό τή δεύτερη στήν τρίτη μέρα τοῦ Πάσχα καί ἀπό τίς πλατεῖες ὅπωςπαλιότερα ἤ τήν Κεντρική Πλατεία ὅπως τά τελευταῖα 30 περίπου χρόνια στό ἄλσος τῆς Ἁγ Παρασκευῆς)Στήν ἀναβίωση τοῦ ἐθίμου συμμετεῖχε καί ὁ Ἱππικός Ὅμιλος Ἀρναίας laquoΟ ΚΕΝΤΑΥΡΟΣraquo

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ laquoΑΡΝΑΙΑraquo ΣΕ ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΑ ΣΥΛΛΕΚΤΙΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo (ΑΘΗΝΑ)

Στόν Κατάλογο τῶν συλλεκτικῶν ἀντικειμένων πούσυμμετεῖχαν σέ γραπτή δημοπρασία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛ-ΛΟΓΕΣraquo (στό τεῦχος 335Ἰούνιος 2013) ἀναγράφεται καίτό τεῦχος ἀρ 48Ἰούλ-Σεπτ 2000 τοῦ περιοδικοῦ μας (Βλεἰκόνα) Ἡ ἀναγραφή καί συμμετοχή αὐτή ἔγινε μέ πρω-τοβουλία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo πού εἶναι ἀποδέ-κτης τοῦ περιοδικοῦ μας καί ὄχι δική μας

ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΕΛΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ Ὁ Δῆμος Ἀριστοτέλη ἀποφάσισε νά προχωρήσει στή δημιουργία Μουσείου μελιοῦ στήν Ἀρναία ἕναν τόπο

᾽partνδιαφέρουσες part ἰδήσεις(Ὅσες ἀναφέρονται στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία τῆς Ἀρναίας)

24

μέ ἱστορία καί παράδοση στόν τομέα τῆς μελισσοκομίαςΤό Μουσεῖο αὐτό θά διαμορφωθεῖ καί θά λειτουργήσει σέ ἕνα ἀνακατασκευασμένο παραδοσιακό διώρο-

φο κτήριο δίπλα στήν κεντρική πλατεία τῆς κωμόπολης μέσα στόν ἱστορικό ἱστό καί πολύ κοντά στά ἤδη ὑπάρ-χοντα Μουσεῖα Λαογραφικό -Ἱστορικό καί Ὑφαντικῆς

Ἡ δημιουργία Μουσείου μελιοῦ καλύπτει ἕνα μεγάλο κενό πού ὑπάρχει στόν ἑλλαδικό χῶρο καί πρόθε-ση τοῦ Δήμου εἶναι νά δοθεῖ ἡ δυνατότητα στό κοινό (Ἕλληνες καί ξένους) νά ἐνημερωθεῖ γιά τήν ἱστορίατοῦ μελιοῦ τόν ἰδιαίτερο καί ἐπίπονο τρόπο παραγωγῆς του καί τίς καταπληκτικές ἰδιότητές του

Μέ στόχο τήν ἀνάδειξη τοῦ ἑλληνικοῦ μελιοῦ καί ἰδιαίτερα τοῦ παραγόμενου στή Χαλκιδική στοχεύεταιἡ ἐπιστημονική τεκμηρίωση τοῦ ὅλου ἐγχειρήματος καί ἡ σωστή ἀποτύπωση καί παρουσίαση τοῦ κλάδου τῆςμελισσοκομίας

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΚΟΣΜΑ ΤΟΝ ΑΙΤΩΛΟ Τήν Τετάρτη 3 Ἀπριλίου τό βράδυ στήν Ἑστία τοῦ Παγχαλκιδικοῦ Συλλόγου Θεσσαλονίκης laquoΟ ΑΡΙΣΤΟ-

ΤΕΛΗΣraquo πραγματοποιήθηκε ἡ παρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ ἀείμνηστου δασκάλου καί γαμβροῦ τῆς ἈρναίαςΚώστα Παπάζογλου μέ τίτλο laquoὉ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός ὁ Ἅγιος τῆς Παιδείαςraquo καί 200 σελίδες

Τήν παρουσίαση ἔκαναν ὁ Ἀρχιμ Χρυσόστομος Μαϊδώνης Πρωτοσύγκελλος τῆς Μητροπόλεώς μας καίὁ καθηγητής Δημ Κύρου

Ὁ π Χρυσόστομος ἀναφέρθηκε στήν προσωπικότητα τοῦ συγγραφέα καί στή διαρκῆ προσπάθεια του νάκάνει γνωστόν τόν Ἅγιο Κοσμᾶ μέ συχνές ὁμιλίες καί μέ ἀρθρογραφία στόν Τύπο καί εὐχαρίστησε τήν οἰκο-γένεια τοῦ συγγραφέα γιά τήν ἔκδοση τοῦ βιβλίου καί γιά τή δωρεά ὅλων τῶν ἀντιτύπων του στήν Ἱ ΜονήἉγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ Ἀρναίας γιά τή διάθεσή του στούς ἐνδιαφερόμενους

Ὁ Δ Κύρου ἔκανε μιά σύντομη ἀναφορά στά περιεχόμενα τοῦ βιβλίου ἐπισημαίνοντας (γιά ἐνημέρωσητῶν ἀναγνωστῶν) κάποια μικρολάθη καί τονίζοντας τίς πληροφορίες τοῦ βιβλίου γιά τήν προφητική ἱκανό-τητα καί τόν ἀγώνα τοῦ Ἁγίου γιά τήν πνευματική ἀναγέννηση τῶν ὑπόδουλων Ἑλλήνων

Ἐπιμελητής τῆς ἔκδοσης τοῦ βιβλίου εἶναι ὁ Πολυγυρινός φιλόλογος κ Ἀθαν Χριστιανός στήν ἀφαιρε-τική καί οὐσιαστική παρέμβαση τοῦ ὁποίου ὀφείλεται τό 200 σελίδων σῶμα τοῦ βιβλίου

Στήν ἐκδήλωση παραβρέθηκαν πολλά μέλη τοῦ Συλλόγου ἡ Ἀρναιώτισσα χήρα τοῦ συγγραφέα δασκάλακ Κωνσταντινιά Παναγιώτου μέ ἄλλους συγγενεῖς ὁ τ βουλευτής Χαλκιδικῆς γιατρός κ Γ Βαγιωνᾶς ἡ Ἡγου-μένη τῆς Ἱ Μ Ἁγ Κοσμᾶ Ἀρναίας Μαριάμ μέ τήν ἀδελφή Ὀλυμπιάδα ὁ Πρόεδρος τοῦ Συνδέσμου Ἱεροψαλτῶντῆς Μητροπόλεως Ἱερισσοῦ κ Ἰω Κέκερης καί ἄλλοι

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΡΝΑΙΑΣ

Στίς 25 Ἀπριλίου οἱ μαθητές τῆς Γ΄ τάξης τοῦ Γυμνασίου Ἀρναίας ἐπισκέφθηκαν μέ συνοδούς τίς καθη-γήτριες Γεωργία Σιδέρη καί Ἀκυλίνα Βουρνίτη τό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο τῆς Κωμόπολης Μετάτήν ἐπίσκεψη ἀκολούθησε συζήτηση γιά τά ἐκθέματα καί τίς ἐντυπώσεις πού αὐτά δημιούργησαν Στόχοςτῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ἦσαν ἡ γνωριμία τῶν μαθητῶν μέ τήν τοπική κουλτούρα τά παλιά εἴδη τῆς καθημερινῆςχρήσης καί τό laquoἁπτόraquo παρελθόν τοῦ τόπου τους

ΜΙΑ ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΜΑΣΣτίς 25 Ἀπριλίου ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ἐπισκέφθηκε στό Γραφεῖο του τόν Σεβ Μη-

τροπολίτη μας κ Θεόκλητο Κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψής του πρόσφερε στόν Μητροπολίτη τά βιβλία του1) Ὁδοιπορικό σώματος καί ψυχῆς στήν κορυφή τοῦ Ἄθωνα 2) Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας 3) Ὁ Ἱ Ναόςτοῦ Ἀγίου Στεφάνου 4) Ὁ Ἀρχαιολογικός χῶρος τοῦ ὑψώματος laquoΠροφήτης Ἠλίαςraquo 5) Χριστός ἐτέχθηκαί 6) Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης καί τά Ἀνάτυπα ἀπό ΠρακτικάΣυνεδρίων μέ ἐργασίες του 1) Σχέσεις τῆς Θάσου μέ τή Χαλκιδική καί τό Ἅγιον Ὄρος 2) Τά πατρυδωνυμι-κά τῆς Χαλκιδικῆς καί 3) Ἐκδηλώσεις πού ἀναβιώνουν καί παραμένουν στήν Ἀρναία

Ὡς ἀντίδωρο ὁ Μητροπολίτης τοῦ πρόσφερε τό βιβλίο του laquoἘκκλησία Ὁ αὐθεντικός φύλακας καί ἑρμη-νευτής τῆς Ἁγίας Γραφῆςraquo Ἀθήνα 1998 σσ 350 καί τό βιβλίο τῆς Γεωργίας Κουνάβη laquoἉγίου Ἰωάννου τοῦΧρυσοστόμου Λόγος παραινετικός πρός ἀποφυγήν τῆς ἀπογνώσεωςraquo Ἀθήνα σσ 100

Ἐπίσης κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ὁ Ἐκδότης -Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ ἔθεσε ὑπόψη τοῦΜητροπολίτη μας τό θέμα τῆς κατάργησης δύο ἐκκλησιαστικῶν ἐθίμων μέ τό ὁποῖο (θέμα) τό περιοδικό ἀσχο-λήθηκε σέ ἀρκετά τεύχη του (87-892011 καί 90-93 2012) δηλ τῆς (ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης) τε-λετῆς τῆς Ἀναστάσεως πού γινόταν παλιότερα στήν κεντρική πλατεία καί τά τελευταῖα χρόνια γίνεται στόχοροστάσι καί τῶν κεριῶν τῶν Κηδειῶν καί τῶν Μνημοσύνων πού παλιότερα τά κρατοῦσαν οἱ πιστοί ἀναμ-μένα στά χέρια τους κατά τήν διάρκεια τῶν Ακολουθιῶν αὐτῶν καί τά τελευταῖα χρόνια τά ἐναποθέτουν ἀνα-

25

μένα στά κηροστάσια κατά τήν εἴσοδό τους στόν Ναό τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καίἑορτές πού ὁ ἦχος της δέν εἶναι πάντα ὁ παραδοσιακός ἀλλά ἀρκετές φορές παρεμβάλλονται καί ἄλλα ἠχη-τικά προγράμματα τά ὁποῖα θορυβοῦν ὑπερβαλλόντως καί ὡς ἐκ τούτου ἐνοχλοῦν τούς ἀκούοντες καί τόθέμα τῆς κατασκευῆς καί τοποθέτησης ἐπιγραφῶν στήν εἴσοδο τοῦ αὔλειου χώρου καί στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦοἱ ὁποῖες θά ἀναγράφουν τή φράση ΙΕΡΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ

Γιά τό ἔθιμο τῆς τελετῆς τῆς ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης τελετῆς τῆς Ἀναστάσεως τό βράδυ τοῦΜεγ Σαββάτου ὁ Σεβασμιώτατος ἀφοῦ ἐνημερώθηκε συμπληρωματικά ὅσον ἀφορᾶ στήν κωδωνοκρουσίαπού ἀρχίζει ἀμέσως μετά τήν ἔναρξη τῆς ψαλμωδίας τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo μέ ἀποτέλεσμα νά μή τό ἀκούειὁ συγκεντρωμένος στόν χῶρο λαός εἶπε ὅτι ἐπιλἐχθηκε ὁ χῶρος αὐτός ἴσως γιά νά τιμηθεῖ τό Δημαρχεῖοἀλλά καί γιά τεχνικούς λόγους καί ἀφοῦ κάλεσε τόν ἐφημέριο καί τόν διάκονο τοῦ Ναοῦ ἔδωσε ἐντολή ἡκωδωνοκρουσία ἀπό φέτος νά ἀρχίζει μετά τήν ψαλμωδία τοῦ πρώτου ἀκούσματος τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo

Γιά τό ἔθιμο τῆς ἀφῆς τῶν κεριῶν στίς Κηδεῖες καί στά Μνημόσυνα εἶπε ὅτι θά θέσει τό θέμα στούς ἐφη-μερίους τῶν Ναῶν καί ἡ ἐφαρμογή-τήρηση-ὑλοποίηση τοῦ ἐθίμου θά ἐπαφίεται στίς ἀποφάσεις τῶν Ἐκκλη-σιαστικῶν Συμβουλίων

Γιά τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καί τίς γιορτές εἶπε ὅτι θά προσπαθήσει νά βρεῖ προ-γράμματα παραδοσιακῆς-ἁγιορειτικῆς κωδωνοκρουσίας

Τέλος γιά τό θέμα τῶν ἐνημερωτικῶν ἐπιγραφῶν στίς εἰσόδους τοῦ Ναοῦ εἶπε ὅτι θά φροντίσει νά το-ποθετηθοῦν σύντομα καλλιτεχνικές ἐπιγραφές

Στό τέλος τῆς ἐπίσκεψης ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ζήτησε ἀπό τόν Μητροπολίτη νά ἀνα-νεώσει τήν laquoεὐλογίαraquo (ἄδεια) πού εἶχε ἀπό τόν μακαριστό Μητροπολίτη Νικόδημο γιά τή συνέχιση τῆς ἔρευ-νας στό παλαιό Ἀρχεῖο τῆς Μητροπόλεως Ἡ ἀνανέωση πραγματοποιήθηκε χωρίς δεύτερη κουβέντα

Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo εὐχαριστεῖ θερμότατα τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας γιά τή συνεργασία καίεὔχεται αὐτή νά συνεχισθεῖ ἐποικοδομητικά

ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΟΥ 1912 Στίς 28 Ἀπριλίου ἀνήμερα τῆς Κυριακῆς τῶν Βαΐων καί ὥρα 12 οἱ μαθητές τῆς Γ΄ Τάξης τοῦ Γυμνασίου

Ἀρναίας παρουσίασαν ἕνα ὡραῖο ἀφιέρωμα στήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας καί τῆς Βόρειας Χαλκιδικῆς μέτήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 100 ἐτῶν ἀπό αὐτήν στόν Ραδιοφωνικό Σταθμό τῆς Μητροπόλεώς μας Μέτήν παρουσίαση αὐτή τό Γυμνάσιο Ἀρναίας μέ ὅραμα ἕνα σχολεῖο ἀνοιχτό στήν Κοινωνία καί τά ἐρεθίσμα-τά της θέλησε νά τιμήσει τήν λαμπρή ἐπέτειο τῆς Ἀπελευθέρωσης κάνοντας ἕνα ἀκόμη βῆμα πρός τό εὐρύ-τερο κοινό μετά τήν ἔκδοση καί κυκλοφορία τοῦ ἱστορικοῦ Ἡμερολογίου τοῦ 2013 Ὑπεύθυνη τῆς ἐκδήλω-σις ἦταν ἡ φιλόλογος καθηγήτρια τοῦ Γυμνασίου κ Γεωργία Σιδέρη Συμπαραστάτες στήν παραπάνω προσπάθειαστάθηκαν ὁ Σεβ Μητροπολίτης μας κ Θεόκλητος καί ὁ διάκονος π Γεώργιος Τρικκαλιώτης

Τό ἀφιέρωμα περιλάμβανε ἀφιέρωμα στούς Προσκόπους (στρατιωτικά ἀνταρτικά σώματα) πού ἔδιωξαντούς Τούρκους ἀπό τή Χαλκιδική τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1912 στόν Ταγματάρχη Γεώργιο Κολοκοτρώνη Διοικητῆτοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶν τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ πού ἀπελευθέρωσε τυπικά καί ἐπίσημα τή Χαλκιδική στίς2 Νοεμβρίου στόν ἀνθυπολοχαγό Ἰωάννη Ἀλεξάκη πού ἐπικεφαλῆς Τμήματος τοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶνἀπελευθέρωσε εἰδικά τήν Ἀρναία καί τή Βόρεια Χαλκιδική τήν ἴδια μέρα καί στόν τότε ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη πού ἔπαιξε σημαντικό ρόλο τίς δύσκολες ἐκεῖνες μέρες τῆς βίαιης ἀπομάκρυν-σης τῶν Τούρκων ἀπό τά χωριά τῆς Β Χαλκιδικῆς

Τό ἀφιέρωμα ἦταν ἐπενδυμένο μουσικά μέ τραγούδια τῶν Ἀπόστολου Καλδάρα Μίκη Θεοδωράκη Δή-μου Μούτση Διονύση Σαββόπουλου Μάνου Χατζηδάκη Εὐανθ Ρεμπούτσικα καί Νίκου Ξυλούρη

Στόχοι αὐτῆς τῆς ἀφιερωματικῆς ραδιοφωνικῆς ἐκπομπῆς ἦσαν α΄) Ἡ ἐνδελεχέστερη προσέγγιση τοῦ ἱστο-ρικοῦ ὑλικοῦ β΄) ἡ βιωματική προσέγγιση μιᾶς ραδιοφωνικῆς μετάδοσης γ΄) ἡ γνωριμία μέ μνημειώδη ἔργατῆς ἑλληνικῆς μουσικῆς ἔκφρασης καί τούς δημιουργούς τῶν ἔργων και δ΄) ἡ ἀνάδειξη τοῦ ρόλου τοῦ σχο-λείου καί τῆς ἐκπαίδευσης γενικώτερα στήν τοπική κοινωνία ἀλλά καί στήν εὐρύτερη περιοχή τῆς Χαλκιδικῆς

ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΠΛΑΤΕΙΑΣ Οἱ ἐργασίες γιά τήν ἀνάπλαση καί διαμόρφωση τῆς Πλατείας πού βρίσκεται ἀνάμεσα στά Μουσεῖα Ἱστο-

ρικό-Λαογραφικό καί Ὑφαντικῆς καί τῶν παρακείμενων κοινόχρηστων χώρων βρίσκονται στή φάση ὁλο-κλήρωσής τους

Πρέπει νά σημειώσουμε ὅτι ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη τοῦ παραπάνω ἔργου καί ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη γιάτήν ἀποκατάσταση τῆς διώροφης παραδοσιακῆς οἰκίας ὅπου στεγάζεται τό Μουσεῖο Ὑφαντικῆς ἐκπονήθη-καν ἀπό τόν συμπατριώτη μας Ἀρχιτέκτονα Μηχανικό κ Δημ Κ Ἀλεξάνδρου καί ἐγκρίθηκαν ἀπό τήν Δ΄ Ἐφο-ρία Νεωτέρων Μνημείων (ἕδρα Θεσσαλονίκη)

26

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Στό τεῦχος 972012 (σελ 18) γρά-ψαμε τήν εἴδηση ὅτι μέ πρωτοβουλία καίἀπόφαση τοῦ Δήμου μας δημιουργή-θηκαν ἐπισκέψιμες πολιτιστικές δια-δρομές στόν παραδοσιακό οἰκισμό τῆςκωμόπολης μέ τήν τοποθέτηση φωτο-γραφικῶν ἐπιγραφῶν σέ παραδοσιακάκτίρια καί ξύλινων πινακίδων σήμανσης τῶνδιαδρομῶν

Συμπληρώνοντας τό θέμα γιά τό ση-μαντικό αὐτό ἔργο σημειώνουμε τά παρα-κάτω ἐνδιαφέροντα

bull Σέ κεντρικό σημεῖο τῆς κωμόπολης καίἰδιαίτερα στό τρίγωνο τῶν δύο Μουσείωντοῦ ἱστορικοῦ ἱστοῦ παρουσιάσθηκε ἕναΘΕΜΑ πού ἀναφέρεται στά παλιά ἐπαγ-γέλματά της γιά ἐνημέρωση τῶν νέων τηςκαί τῶν ἐπισκεπτῶν Ἡ θεματική αὐτή πα-ρουσίαση ἔχει ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον ἀπότούς ξένους καί ἀπό τούς ντόπιους πούὁδηγοῦν ἐκεῖ τά παιδιά καί τά ἐγγόνια τουςγιά ἐνημέρωση (Βλέπε εἰκόνα)

bull Γιά πρώτη φορά ἡ Ἀρναία ἀπέκτησετόν δικό της χάρτη Ἔχει διαστάσεις 50Χ70ἑκ καί ἀναδιπλώνεται Ἡ πρώτη ἐκτύπωσηἔγινε στά ἑλληνικά σέ 10000 τεμάχια καίδιανέμεται δωρεάν ἀπό τόν Ἀπρίλιο τοῦ2012 μέ πρώτη παρουσίαση στό περσινό πα-νηγύρι τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς (26 Ἰουλί-ου)

Ἡ ποιότητα καί οἱ πληροφορίες πού πε-ριέχει ἱκανοποιοῦν καί τόν πιό ἀπαιτητικόἐπισκέπτη ἀπό τά μουσεῖα τίς διαδρομέςτά προϊόντα τίς ἐκδηλώσεις τήν Ἱστορίακαί τόν πολιτισμό τοῦ τόπου Ἀποτέλεσεκαί ἀποτελεῖ συνοδευτικό γιά τόν ἐπισκέ-πτη καθώς καί ἐργαλεῖα ξενάγησης ὥστενά γνωρίσει τόν τόπο

Ἡ ποιότητα καί ἡ λειτουργία του συν -αγωνίζονται ἀντίστοιχους χάρτες μεγάλωνπόλεων τοῦ ἐξωτερικοῦ Ἤδη τό 2013 γί-νεται ἡ δεύτερη ἀνατύπωσή του στά ἑλλη-νικά ἀλλά καί γιά πρώτη φορά στά ἀγγλι-κά (Βλέπε εἰκόνα)

bull Στήν ἀρχή στό τέλος καί ἐνδιάμεσατῶν πολιτιστικῶν διαδρομῶν τοῦ οἰκισμοῦτοποθετήθηκαν στά κτίρια σέ κομβικάσημεῖα ἐπιτοίχειοι χάρτες (ὅμοιοι μέ τούςπαραπάνω χάρτινους) μέ τίς διαδρομέςὥστε ὁ ἐπισκέπτης νά ἔχει εἰκόνες τῶν δια-δρομῶν καί τό σημεῖο πού βρίσκεται (βλέ-πε εἰκόνα)

27

῾Η ᾽Αλληλογραφία microας

∆∆ΙΙΑΑΛΛΟΟΓΓΟΟΣΣ ΜΜΕΕ ΤΤΟΟΥΥΣΣ ΑΑΝΝΑΑΓΓΝΝΩΩΣΣΤΤΕΕΣΣ ΜΜΑΑΣΣ ΚΚΑΑΙΙ ΤΤΟΟ ΠΠΕΕΡΡΙΙΟΟ∆∆ΙΙΚΚΟΟ ΜΜΑΑΣΣ

ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ-ΕΓΓΡΑΦΑbull Ἀπό τόν συμπολίτη μας καί γαμβρό τῆς Ἀρναίας δασολόγο (ἐν συντάξει) κ Νικ Κανελλόπουλο πήραμε (Ἀρναία

173) τήν παρακάτω laquoΠαπαδιαμαντίζουσαraquo καί ἐνδιαφέρουσα ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηΧαρά στήν ὑπομονή σου διά τήν συνέχισιν τῆς πολυσχιδοῦς πολυμεροῦς ἐκδόσεως πολυφρόντιδος ἐν μέσῳ

καιρῶν καθόλου εὐνοϊκῶν αὐχμηρῶν μάλλον λίανΟἱ τίς τύχες τοῦ κόσμου σήμερα διαχειριζόμενοι ἀρνοῦνται πεισμόνως νά ἐμπεδώσουν τοῦτο τό ἁπλόν πού

βεβαίως καί τό μέγιστον ζητούμενον εἶναι Ἡ περιβόητος περιλάλητος κρίσις κύριοι πρωτίστως εἶναι ΗΘΙΚΗΦωνάζουν νιαουρίζουν ἐπί τῶν κεράμων γαλές τεσσαράκοντα καί λέγομεν ὄτι τά καθαρά νιάου νιάου τῶν ψι-ψίνων ἀπό ἀλεκτορίδια εἶναι καί ἀλέκτορες Ἀλλά ἄς ἔλθωμε εἰς τά τοῦ οἴκου μας καί δή τά τῆς παιδείας Τάἀρχαῖα καταργήσαμε τήν ἑλληνική βαραθρώσαμε μονοτονικόν ἐφεύραμε Παπαδιαμάντην νά μεταφράσωμεμᾶς ἐμάρανε Ἀχιλλέαν πρό πολλοῦ ἐτυμβεύσαμε Τζάρτζανον καί ἐν τέλει ἡσυχάσαμε

Διάβασα τόν ἐπικήδειον ὄχι τοῦ Ἰωάννη Κονδυλάκη ἀλλά λόγον πού ἐκφώνησε ἐπικήδειον κάποιο ἄγνωστονὄπως γράφεται πρόσωπον διά κάποιον ἐξέχοντα Λιαριγκοβινό θανόντα τό 1886 Χαρακτηρίζει τόν ἐκλιπόνταἄνδρα - ρέκτην μεγαλοπράγμονα καί σταθερόν Κείμενον ἀποπνέον ἄρωμα ἀθανάτου γλώσσης ἑλληνικῆς ἔνθαἡ εὐφωνία ἠ λεπτότης ἡ χάρις καί καλλιέπεια θέλγουν

Εἰς τόν ἐκφωνήσατα λόγον τοιοῦτον εὖγε Εὖγε καί εἰς τόν τωρινόν ἄνδρα ρέκτην πολυπράγμονα καί στα-θερόν θαρρούντως ἀντιμετωπίζων τήν μεγίστην ἀπώλειαν συζύγου λατρευτῆς ἐπιμένων ἀξιοθαυμάστως εἰςτήν μεγίστην προσφοράν τήν σπουδαίαν ἔκδοσιν συνεχίζων laquoΑΡΝΑΙΑraquo

Μετά τιμῆςΝικόλαος Β Κανελλόπουλος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νικόλαε σʼ εὐχαριστοῦμε πολύ γιά τά καλά σου λόγια (καί laquoἐν ἀρχῇraquo καί laquoἐν τέλειraquo)ἀλλά ὑπερβαλλόντως λεγόμενα Ὄντως laquoἡ κρίσις πρωτίστως εἶναι ἠθικήraquo ἀλλά δέν μᾶς συμφέρει νά τό πα-ραδεχθοῦμε καί ἔτσι ὁ διάβολος πανηγυρίζει

bull Ὁ γνωστός ἱστορικός ἐρευνητής τῆς Βέροιας δικηγόρος καί τέως βουλευτής κ Γεώργιος Χιονίδης μᾶς ἔστει-λε (Βέροια 26) τήν παρακάτω ποικιλοτρόπως ἐνισχυτική τῶν προσπαθειῶν μας ἐπιστολή

Φίλε κ ΔΘ Κύρουlaquoἐκ τοῦ ὑστερήματοςraquo τῆς ἰσχνῆς ἤδη συντάξεώς μου ὡς δικηγόρου (γιά τά ταχυδρομικά τέλη τουλάχι-

στον)Σέ θαυμάζω γιά τό κουράγιο σου γιά τήν ἐξαίρετη (σέ ποιότητα καί ἀποτελέσματα) προσπάθειά σου πού μέ

συγκινεῖ διότι μία σχετικῶς μικρή περιοχή ἔχει πανελλήνια προβολή μέ τόν συνεχῆ τιτάνιο ἀγώνα σου ἑνόςἀτόμου ἀδύναμου laquoμικροῦraquo ἀντιπάλου στό laquoμέγαraquo κατεστημένο Συνέχισε λοιπόν νά ἀγωνίζεσαι γιά τή διά-δοση τῆς Παραδόσεως

Θερμά καί εἰλικρινῆ συγχαρητήριαΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε θερμότατα ἀγαπητέ κ Γ Χιονίδη γιά τή συνδρομή σας καί γιά τά καλά σας

λόγια ἐνέργειες πού μᾶς ἐνισχύουν γιά τή συνέχιση τῶν ἰσχνῶν προσπαθειῶν μας γιά τήν προβολή τῆς ὄμορ-φης Ἀρναίας Ὑγιαίνετε

bull Ἀπό τόν Λαρισαῖο συγγραφέα κ Νικόλαο Ἀθ Παπαθεοδώρου πήραμε (Λάρισα 46) τήν παρακάτω ἐπιστολήκ Κύρου

Εὐχαριστῶ πολύ γιά τήν ἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τό ὁποῖο φθάνει ἀνελλιπῶς στό σπίτι μου στήΛάρισα κάθε τρίμηνο Σάν ἀντίδωρο αὐτῆς τῆς εὐγενικῆς σας προσφορᾶς σᾶς ἀποστέλλω τό τελευταῖο μου βι-

28

βλίο πού κυκλοφόρησε πρίν λίγους μῆνες Ὅπως θά ἀντιληφθεῖτε εἶναι μία ἔρευνα πού ἔκανα στίς Μηλιές τοῦΠηλίου καί ἡ ὁποία διήρκεσε πάνω ἀπό δύο χρόνια Ἀντικείμενό της ἔχει τήν παρουσία τοῦ γνωστοῦ λαϊκοῦ ζω-γράφου Θεόφιλου Χατζημιχαήλ στό διάστημα 1897-1900 στίς Μηλιές Εἶναι μία περίοδος τῆς ζωῆς του σχετικάἄγνωστη μέχρι σήμερα στούς φιλότεχνους ἀλλά πολύ παραγωγική γιά τόν ζωγράφο ἰδίως σέ θρησκευτικές πα-ραστάσεις Ὅπως θά δεῖτε ἐντοπίσθηκαν 13 ἐντελῶς ἄγνωστα ἔργα του τά πιό παλιότερα πού ὑπάρχουνΜέχρι σήμερα γνωρίζαμε ὅτι τό παλαιότερο χρονολογημένο ἔργο του ἦταν τοῦ 1899 Ὅμως τά περισσότεραἀπό τά ἔργα πού ἀποκαλύφθηκαν στίς Μηλιές εἶναι τοῦ 1897 μέ 1898 μάλιστα ἕνα ἀπʼ αὐτά τό μοναδικό μέχρισήμερα τό ὑπογράφει μέ τό οἰκογενειακό του ὄνομα Θεόφιλος Γαβριήλ Κεφάλας 1897

Μέ μεγάλη ἐκτίμηση στό ἔργο σαςΦιλικά

Νικόλαος Ἀθ ΠαπαθεοδώρουΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Παπαθεοδώρου γιά τή δική σας εὐγενική προσφορά τοῦ ἐνδια-

φέροντος βιβλίου σας γιά τόν ζωγράφο Θεόφιλο καί τήν συμπληρωματική ζωγραφική του παραγωγή πού ἐντο-πίσατε στίς Μηλιές καί παρουσιάζετε

bull Ἡ Βιβλιοθήκη τοῦ Τμήματος Γλώσσας Φιλολογίας καί Πολιτισμοῦ Παρευξείνιων Χωρῶν τοῦ ΔημοκριτείουΠανεπιστημίου Θράκης μᾶς ἔστειλε (Κομοτινή 66) τήν παρακάτω εὐχαριστήρια ἐπιστολή

Σημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Πρόεδρε γιά τό τιμητικό γιά μᾶς αἴτημά σαςbull Ἡ καταξιωμένη Δραμινή λογοτέχνιδα κ Νόρα Κωνσταντινίδου μᾶς ἔστειλε (Δράμα 76) τήν παρακάτω φι-

λοαρναιώτικη καί καλλιγραφημένη ἐπιστολή

29

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητή κ Νόρα Κωνσταντινίδου τό laquoἀντίτιμοraquo γιά τίς ὡς τώρα ἀπολαυές σας ἀπό τήνἀνάγνωση τοῦ περιοδικοῦ μας δέν εἶναι laquoμικρόraquo διότι συμπληρώνεται μέ τά πολύτιμα γραφόμενά σας καί τόκάνουν laquoμέγαraquo Γιʼ αὐτό σᾶς εὐχαριστοῦμε θερμά

bull Ἀπό τόν Διευθυντή τοῦ ἱστορικοῦ περιοδικοῦ laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo φιλόλογο καί συγγραφέα κ Νίκο Χρ Ἀλιμπράν-τη πήραμε (Ὑμηττός 166) τήν παρακάτω ἐπιστολή πού προκαλεῖ μεγάλη λύπη στούς φίλους τῆς Πάρου καί τῆςἹστορίας της καί στούς ἀνθρώπους πού ἐκδίδουν παρόμοια περιοδικά

Ἀγαπητε κύριε ΚύρουΓιά λόγους οἰκονομίας ἔχω ἤδη σταματήσει νά ἀποστέλλω τιμητικά τά laquoΠαριανάraquo σέ πολλά ἔντυπα πού τά

ἐλάμβαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ὅπως ἔγινε τώρα καί μέ τό δικό σας ἔντυποΓιʼ αὐτό σᾶς παρακαλῶ ἐάν θέλετε νά μή μοῦ στέλλετε πλέον τήν laquoἈρναίαraquo πού εἶναι πράγματι χρήσιμο

καί πολύτιμο ἔντυπο πού συμβάλλει στήν ἱστορία τῆς περιοχῆς σας καί προβάλλει τήν πολιτιστική καί κοινω-νική καί ἀρχιτεκτονική κληρονομιά τοῦ τόπου

Σᾶς συγχαίρω γιά τήν προσφορά σας τήν ποικίλη καί εὔχομαι κάθε καλό καί ὑγεία καί συνέχιση τῶν ὡραίωνπνευματικῶν ἀγώνων σας

Μέ ἰδιαίτερη ἐκτίμησηΝ Ἀλιμπράντης

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη αἰσθανόμαστε μεγάλη λύπη διότι τό πολύ σημαντικό καί ἐπί πολλάχρόνια ἐκδιδόμενο περιοδικό σας ἀναγκάζεται λόγω τῆς πανελλήνιας οἰκονομικῆς κρίσης καί τῆς ἀδικαιολό-γητης αὔξησης τῶν ταχυδρομικῶν τελῶν νά διακόψει τήν τιμητική ἀποστολή του σέ πολλά ἔντυπα πού τό λάμ-βαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ἀνάμεσα στά ὁποῖα καί τό δικό μας

Ἐμεῖς ἀντιδρώντας ἀπέναντι σʼ αὐτούς πού ἀναγκάζουν σημαντικά καί μακρόβια ἔντυπα τέτοιου κυρίως πε-ριεχομένου νά διακόπτουν τήν πνευματική ἐπικοινωνία τους μέ ἄλλα παρόμοια ἔντυπα δέν θά διακόψουμε τήνἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ μας στά laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo καί ἤδη βρήκαμε τρόπο νά λαμβάνουμε τό περιοδικό σας χωρίςνα ὑποβάλλεσθε σέ ἔξοδα ἀποστολῆς

Ἐλπίζουμε ἐπίσης καί εὐχόμαστε ἡ ἀκούσια αὐτή ἐκ μέρους σας διακοπή ἀποστολῆς τοῦ περιοδικοῦ σας σέἄλλα ἔντυπα νά εἶναι σύντομη σύν Θεῷ πού ἴσως μᾶς λυπηθεῖ ὡς Ἕλληνες καί μᾶς ἀπελευθερώσει ἀπό τόνζυγό τῆς διηπειρωτικῆς δικτατορικῆς οἰκονομικῆς διακυβέρνησης (ΕΕ-ΔΝΤ-ΕΚΤ)

Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη ἔρρωσθε ἐλπίζοντες ὅσο ζῆτε κατά τό λατινικό ἀπόφθεγμα laquoDum spiro speroraquoΕὐχαριστοῦμε γιά τά καλά σας λόγια καί γιά τίς εὐχές σας

bull Ἀπό τόν Σερραῖο φίλο καί συνάδελφο κ Νίκο Κατσαμάνη πήραμε (Σέρρες 166) τήν παρακάτω ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηἘδῶ καί τουλάχιστον 20 χρόνια ἔχω τή χαρά νά διαβάζω τό τόσο ἀγαπημένο καί χρήσιμο περιοδικό laquoἈρναίαraquo

Ἀγάπησα παράλληλα καί τήν ὄμορφη κωμόπολη τήν ὁποία ἐπισκέπτομαι συχνάΣυμμεριζόμενος καί τήν ἀγωνία σου καί τούς προβληματισμούς σου ὅπως καταφαίνεται στήν ἀνοιχτή ἐπι-

στολή τοῦ τεύχους 98 Ἰανουάριος-Μάρτιος 2013 σπεύδω νά σέ διαβεβαιώσω ὅτι στό βαθμό πού μοῦ ἀναλο-γεῖ θά συμβάλλω στή συνέχιση τῆς ἔκδοσης καί διάδοσης τῆς Ἀρναίας

Ἡ προσπάθειά σου νά διασώσεις ὅτι σχετίζεται μέ τήν πολιτιστική κληρονομιά τῆς περιοχῆς σου μέ συγκι-νεῖ Σέ μιά ἐποχή ὄπου πλήττεται (στό πλαίσιο τῆς παγκοσμιοποίησης) ἡ ἱστορική καί κατʼ ἐπέκταση ἡ Ἐθνικήμνήμη ἡ φωνή σου εἶναι ἀπαραίτητη Προσωπικά στίς σελίδες τοῦ περιοδικοῦ βρίσκω πολλά καί ἐνδιαφέρονταστοιχεῖα τά ὁποῖα ἀξιοποιῶ ἐργαζόμενος ὡς φιλόλογος στό 1ο Γεν Λύκειο Σερρῶν

Πιστεύω πώς ἡ πορεία τῆς ldquoἈρναίαςrdquo δέ θά ἀνακοπεῖ πρός τέρψιν τῶν φίλων τηςὈφείλω τέλος νά σʼ εὐχαριστήσω πού ἀδιαλείπτως μοῦ ἀποστέλλεις τό περιοδικό

Μέ ἐκτίμησηΚατσαμάνης Νικόλαος φιλόλογος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νίκο σʼ εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς γιά τά φιλοαρναιώτικα αἰσθήματά σου καί τά καλάσου λόγια γιά τό περιοδικό μας στοιχεῖα τοῦ ὀποίου σέ βοηθοῦν στό ἐκπαιδευτικό σχολικό ἔργο σου Ὄντωςπλήττεται ἡ ἱστορική καί ἐθνική μνήμη ἀφοῦ Ἕλληνες καί μάλιστα πολιτικοί πού τάχα ἀγωνίζονται laquoγιά τόκαλό τοῦ τόπουlaquo χαρακτηρίζουν τή Μικρασιατική καταστροφή ἁπλά ὡς laquoσυνωστισμόraquo στό λιμάνι τῆς Σμύρνηςτόν στρατό τοῦ Θ Κολοκοκτρώνη laquoὀρδέςraquo ἀρνοῦνται τήν ὕπαρξη τοῦ χοροῦ τοῦ Ζαλόγγου διακηρύσσουν ὄτιμέ τούς Τούρκους στά χρόνια τῆς σκλαβιᾶς περνούσαμε καλά δέν τούς ἐνδιαφέρει ἄν οἱ Σκοπιανοί χρησι-μοποιοῦν ἐπίσημα τό ὄνομα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ὡς ὀνομασία τοῦ κρατιδίου τους καί λένε καί πράττουν ἕνα σωρόἄλλα σέ βάρος τῆς χώρας μας Ἐμεῖς κάνοντας τό καθῆκον μας θά συνεχίζουμε ὅσο ὑπάρχει laquoἄνωθενraquo θέλημακαί laquoκάτωθενraquo ἠθική καί (κυρίως) οἰκονομική συμπαράσταση νά laquoχτυποῦμε τή λύραraquo

30

∆ΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ(Ὅσα ἀναφέρονται σέ τίτλους στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία της)

Ἐπιμέλεια Δημ Θ Κύρουbull Ἡ ἐφημερίδα laquoΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΝΑ ΝΕΑraquo (Παλαιοχώρι) φ

21Ἀπρ-Ἰούν 2012 σ 14 γράφειraquondash Ἀθαν Αὐγερινοῦ Παλιοί Χάρτες τῆς Χαλκιδικῆς [Δη-

μοσιεύονται 4 παλαιοί Χάρτες τῶν ἐτῶν 1740 (γερμανικός)1827 (γαλλικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) 1862 (γαλ-λικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) καί 1829 (ἰταλικόςὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Liaringove)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΘΕΜΑraquo (Χαλκιδικῆς) γράφειndashΠρόταση τοῦ Δ Κύρου γιά κοινό ἑορτασμό τῶν 100 ἐτῶν

ἐλεύθερης Ἀρναίας καί τῶν 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἴδρυση τοῦΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου φ 1126-9-2012 σ 9

ndashὉμιλία στήν Ἀρναία - 1 Νοεμβρίου 2009 Ἡ Ἀπε λευθέ-ρωση τῆς Ἀρναίας καί ὁλόκληρης τῆς Χαλκιδικῆς - Καί πα-ρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ Δ Κύρου laquoἩ Ἀπελευθέρωση τῆςἈρναίας καί τῆς Βόρ Χαλκιδικῆς ἀπό τόν Τουρκικό ζυγό(1912) καί οἱ πρῶτες ἡμέρες ἐλεύθερη ζωῆςraquo [Πρόκειται γιάτήν ὁμιλία τοῦ κ Γ Ζωγραφάκη τήν 1η Νοεμβρίου 2009 στήνἈρναία πού δημοσιεύθηκε στό περιοδικό μας (τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σσ 8-14) καί κυκλοφορεῖ στό Διαδίκτυο ἀπʼ ὅπουἁλιεύθηκε καί δημοσιεύθηκε στήν ἐφημερίδα μέ τόν ἐπί-τιτλο laquoἈφιέρωμα στά 100 χρόνια ἐλεύθερης Χαλκιδικῆςraquo]φ 11818-10-2012 σσ 3-9

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Βο ρειοανα-τολικῆς Χαλκιδικῆς ἀπό τόν τουρκικό ζυγό τό 1912 καί Ἀνω-νύμου Ἀφιέρωμα στόν κληρικό ἐξ Ἀρναίας Διονύσιο Κυρά-τσο (1923-2005) πρώην Μητροπολίτη Δράμας φ 11925-10-2012 σσ 3 καί 5

ndash(Σύνταξης) ῾Εορτασμός ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας(Δημοσιεύεται τό Πρόγραμμα τῶν ἐκδηλώσεων γιά τά 100χρόνια ἀπό τήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας) φ 1201-11-2012 σ 9

ndash(Σύνταξης) Μέ δόξα καί τιμή ἑορτάστηκαν τά 100 χρό-νια Ἐλευθερίας τῆς Ἀρναίας (Χωρίς κείμενο ἀλλά μόνο μέμία φωτογραφία τμήματος τοῦ μνημείου τῆς Ἀπελευθέρω-σης μέ τήν ἐπιγραφή laquoΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣ bullΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ1912raquo πού ὑπάρχει ἐκεῖ) φ 1218-11-2012 σ 2

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoEBΔΟΜΑΔΙAIAraquo (Χαλκιδικῆς) (φ 29-10-2012 σ 6) γράφει

ndashἩ Ἱστορία τῆς Ἀρναίας μέσα ἀπό τά μουσεῖα της Ξα-κουστά μέχρι τά Βαλκάνια τά τοπικά ὑφαντά (Ἀναφέρεταιστό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο καί στό ΜουσεῖοὙφαντικῆς Ἀρναίας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΚΑΣΣΑΝΔΡΑraquo στό φ 20723-10-2012 σ6 γράφει

ndash (Σύνταξης) Ὑπογράφηκε ἡ σύμβαση γιά τήν κατασκευή

τοῦ ἔργου laquoἈνάπλαση πλατείας Μουσείου Ὑφαντικῆς(πρώην Γιαννούδενας) καί παρακείμενων κοινόχρηστων χώ-ρων ΔΚ Ἀρναίας Δήμου Ἀριστοτέληraquo προϋπολογισμοῦ11823099 εὐρώ Ξεκινᾶ ἡ ἐκτέλεση τοῦ ἔργου καί στό φ20815-1-2013 σ 9 γράφει

ndash Ἑορτάσθηκε στήν Ἀρναία ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρω-τομάρτυρος Στεφάνου καί τά 200 χρόνια τῆς ἀνέγερσηςτοῦ Ναοῦ 1812-2012

bull Τό περιοδικό laquoΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑraquo (Θεσσαλονίκη) τχ475Σεπτ-Ὀκτ 2012 σσ 280-282 γράφει

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ὁ Μακεδονικός Ἀγώνας Α΄ Γε-νικά (Στή σελ 282 γίνεται ἀναφορά στούς Ἀρναιῶτεςἀδελφούς ταγματάρχη Μαυρουδῆ καί γιά τόν ΘεοχάρηΓερογιάννη οἱ ὀποῖοι τό 1902 εἶχαν ἱδρύσει στήν Ἀθήναὅπου ἔμεναν τόν κεντρικό Μακεδονικό Σύλλογο ὁὀποῖος ἐνημέρωνε τούς ἐλεύθερους Ἕλληνες γιά τάσυμβαίνοντα στή Μακεδονία καί στρατολογῶντας ἐθε-λοντές ἔστελνε ὀλιγομελῆ στρατιωτικά ἀνταρτικά σώ-ματα στή δεινοπαθοῦσα ἀπό τούς Τούρκους καί τούςΒουλγάρους Μακεδονία)

bull Τό περιοδικό laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo στό τχ 71Σεπτ-Ὀκτ 2012γράφει

ndashΓιώργου Ζωγραφάκη 2 Νοεμβρίου 1912 Ἡ ἐπίσημη ἀπε-λευθέρωση τῆς Χαλκιδικῆς (Ἀναφέρεται καί στήν ὑποδοχήτοῦ Οὐλαμοῦ τοῦ Ἀνθυπολοχαγοῦ Ἰω Ἀλεξάκη στήνἈρναία) σ 6

Στό τχ 72Νοε-Δεκ 2012 σσ 6-11 γράφειndashΓιάννη Δ Κανατἀ Τά laquoΔεκεμβριανάraquo τοῦ 1916 στόν Πο-

λύγυρο (Στίς σσ 8-10 γίνεται ἀναφορά στά γεγονότα τῆςἈρναίας ὅπως περιγράφονται ἀπό τόν ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους στά laquoΧρονικά Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας)raquo τά ὁποῖα δημοσιεύθηκαν σέ συνέ-χειες στά τεύχη 78-812010 τοῦ περιοδικοῦ μας καί ἀπότόν γιατρό-βουλευτή Γρηγόριο Σαραφιανό στό ἈρχεῖοἘγγράφων του τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε σέ συνέχειες στάτεύχη 86-932011 τοῦ περιοδικοῦ μας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΖΑΤΟΥΝΑ - ΜΑΡΚΟΥ-ΒΛΟΓΓΟΣraquo φ270Σεπτ-Ὀκτ 2012 σ 4 γράφει

ndash (Νικόλη Φίλη) Λώρης Ἰωάν Θανόπουλος (Ἀναφέρεταιστό ἡλιακό ὡρολόγιο πού ὑπάρχει στό Κωδωνοστάσιο τοῦ ἹΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας κατα-σκευασμένο ἀπό τόν Ζατονίτη Λορέντζο (Λώρη) Θανόπουλοτό 1939) (Φωτοτυπία τοῦ δημοσιεύματος βλέπε στό τχ982013 στή στήλη laquoΟ ΤΥΠΟΣ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑraquo)

Ε Ν Τ Υ Π Α Π Ο Υ Λ Α Β Α Μ ΕΒΙΒΛΙΑ-ΑΝΑΤΥΠΑ

bull Τρύφωνος Τσομπάνη Μορφές τῆς Ἱστορίας τοῦ ΛαγκαδᾶΛαγκαδάς 2006 σσ 72 (Προσφορά τοῦ συμπατριώτη μας κἈστ Θ Καραστέριου)

bull Ἀθανασίου Δ Οἰκονόμου Στερεότυπες καί ἀστήρικτες ἀπό-

ψεις ἤ συνεχής ἔρευνα γιά τήν τοπική μας Ἱστορία ΒόλοςὈκτώβριος 2011 σσ 23

bull Ἀρχιμ Χρυσοστόμου Μαϊδώνη Τό μαρτύριο τῆς φωτιᾶς Τόμαρτύριο τῶν ἕξι παρθενομαρτύρων τοῦ Γεροπλατάνου Χαλ-

31

κιδικῆς (1854) Γεροπλάτανος 2012 σσ 32bull Νικόλη Π Φίλη Ἡ παιδεία στή Ζάτουνα ἀπό τήν Τουρκοκρα-

τία ἕως τό 1973 Ἀθήνα 2012 σσ 512 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀπο-στολή τοῦ βιβλίου γιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Γέροντος Δανιήλ Κατουνακιώτου Περί Παρθενίας (ἜκδοσιςἹεροῦ Ἡσυχαστηρίου Ἀδελφότητος Δανιηλαίων) ἍγιονὌρος 2009 σσ 78 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀποστολή τοῦ βιβλίουγιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Ἡ Πιάβιτσα τῶν Σιδηροκαυσίων καίτό ἐξωκκλήσι τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Θεσσαλονίκη 2012 σσ125 [Γίνεται ἀναφορά καί στή Λιαρίγκοβη Στή σελ 23 κα-ταγράφεται στά χωριά τῆς ΒΑ Χαλκιδικῆς μέ τά φορολογού-μενα νοικοκυριά κατά τά ἔτη 1519 1527 καί 1568 στή σελ 27ἀναφέρεται σέ ἰδιοκτησίες Λιαριγκοβινῶν τό 1873 στήν Πιά-βιτσα στή σελ 49 ἀναφέρεται στήν Ἐκπαιδευτική δραστη-ριότητα τοῦ δασκάλου Ν Βουργαρελίδη παραπέμποντας σέσχετικό ἄρθρο τοῦ ΔΚ στό περ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τχ 632004 σσ3-4 καί στή σελ 82 ἀναφέρεται στόν laquoἸσχυρό ἄνδρα τῆς Λια-ρίγκοβης Γερογιάννηraquo]

bull ndash Ἡ πανήγυρη τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου στήν Πιάβιτσα Φωτο-γραφική διαδρομή (1926-2011) Θεσσαλονίκη 2012 σσ 95 [ Στήσελ 69 δημοσιεύεται φωτογραφία μέ τούς μακαρίτεςἈρναιῶτες ὀργανοπαῖχτες Χριστόδουλο Ἀρβανίτη καί ΠέτροΖυγούρη τή 10ετία τοῦ 1980]

bull Κωνσταντίνου Ἰ Χιόνη Ἱστορική ἐξέλιξη τῆς ἀπονομῆς τῆς δι-καιοσύνης στή Θάσο (1709-1912) Ὄργανο ἀπονομῆς τοῦ δι-καίου τά δάση τῆς Θάσου φορολογούμενες γαῖες ὁ θεσμόςτῆς χρησικτησίας τίτλοι ἰδιοκτησίας καί νομολογία Θάσος2012 σσ 187

bull Περιοδικοῦ laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo τοῦ Λαογραφικοῦ Ὁμίλου Πολυ-γύρου Πολύγυρος Ὁ τόπος καί οἱ ἄνθρωποι (ἘπιμέλειαΓιάννης Κανατάς) Πολύγυρος 2010 σσ 347 [Στή σελίδα 65δημοσιεύεται ὁλοσέλιδη φωτογραφία τῆς Φιλαρμονικῆς τοῦΠολυγύρου μέ τόν διευθυντή της ἀρχιμουσικό Ἄγγελο Κω-δούνη ἀπό τήν Ἀρναία καί στή σελίδα 87 δημοσιεύεται ὁλο-σέλιδη φωτογραφία γνωστή ἀπό ἄλλες ἀλλοῦ δημοσιεύσειςτης στήν ὁποία εἰκονίζεται Σῶμα Προσκόπων τοῦ 1912 μέ(ἀρχηγό) τόν ὁπλαρχηγό Ἀθ Μινόπουλο καί ἀρκετούς Λια-ριγκοβινούς]

bull Ἱερομ Βενεδίκτου Νεασκητιώτη Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιο-ρείτου Συναξαριστής (μέ ἐνσωματωμένο τό Νέο Μαρτυρο-λογόγιο καί τό Νέο Ἐκλόγιο) ἀπόδοση στή ΝεοελληνικήἜκδοσις Συνοδίας Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου Ἱερά ΚαλύβηlaquoΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝraquo Νέα Σκήτη-Ἅγιον Ὄρος Τόμος Α΄2011 σελ 456middot Τόμος Β΄ 2011 σελ 431middot Τόμος Γ΄ 2011 σελ

437middot Τόμος Δ΄ 2012 σελ 351middot Τόμος Ε΄ 2012 σελ 398 καίτόμος ΣΤ΄ 2012 σελ 490 (Φιλολογική ἐπιμέλεια Δημ ΘΚύρου)

bull Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους Ἀρχιμ Εὐσέ-βιος Βίττης Ἀναφορά στόν ἀγώνα του καί τήν μαρτυρία του(1927-2009) Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 40

bull Ἀρχιμ Εὐσεβίου Βίττη Βίος καί Πολιτεία τοῦ δικαίου καί πο-λυάθλου Ἰώβ (Ἀνάλυση στό βιβλίο τοῦ Ἰώβ) τόμοι Α΄ ἍγιονὌρος 2010 σσ 456 καί Β΄ Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 615(Ἔκδοση Ἱ Μ Ὁσίου Γρηγορίου)middot μέ τήν ἀφιέρωση laquoΣτόνἀγαπητό ἀδελφό κ Δημήτριο Κύρου καθηγητή μέ βαθειάἐκτίμησι καί ἐγκάρδιες εὐχές ὑπέρ ὑγείας καί σωτηρίαςαὐτοῦ καί τῶν τέκνων του Ὁ Καθηγούμενος dagger Ἀρχιμ Γεώρ-γιος 114-12-2011raquo

(Τά παραπάνω δύο βιβλία ndashμαζί μέ τό περιοδικό laquoΟ ΟΣΙΟΣ ΓΡΗ-ΓΟΡΙΟΣraquondash προσφέρθηκαν στόν Ἐκδότη-Διευθυντή τοῦ πε-ριοδικοῦ μας ἀπό τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ Μονῆς Ἀρχιμ Γεώρ-γιο Καψάνη στίς 14-12-2011 κατά τήν ἐπίσκεψή του στήΜονή καί στό Γραφεῖο του ὅπου τοῦ πρόσφερε γιά τή Βι-βλιοθήκη τῆς Μονῆς τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo τοῦ ὁποίου ἡΜονή εἶναι ἀποδέκτρια καί τό βιβλίο του γιά τόν Μητροπο-λίτη Σωκράτη)

bull Νίκου Χρ Ἀλιπράντη Ἀντιφωνήσεις Ἀθήνα 2011 σσ 95bull Μαριάνθης Φ Παλάζη Ἕνα ὄνομα δύο τόποι Ἐπιβάτες Ἀνα-

τολικῆς Θράκης Νέοι Ἐπιβάτες Θεσσαλονίκης Ἀθήνα 2009σσ 240

bull Δήμου Κιμώλου Οἱ ρίζες τῶν κοινῶν παραδοσιακῶν Κιμώλου-Σερίφου (Λαογραφική ἔρευνα Θοδωρής Γ Λιβάνιος) Κίμω-λος 2011 σσ 63

bull Ἀντιστρατήγου Ἰωάννη Ἠλία Ἀλεξάκη Ἐγκώμιον ΓενναίουΣτρατηγοῦ ἐναρέτου πατριώτη Ἰωάννη Σωτ Ἀλεξάκη Ἡρά-κλειο 2012 σσ 32

bull Στέλιου Παπαθανασίου Ὁ Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης στάἄδυτα τῆς δημοσιογραφίας Ἀθήνα 2008 σσ 46

bull Δημ Θ Κύρου Δύναμη εἰρήνης ἡ Ὀρθοδοξία [Ἀνάτυπο ἀπότό βιβλίο laquoΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ldquoΗ ΟΡΘΟ-ΔΟΞΙΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑrdquo ndashΤΑ ΔΗ-ΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥraquo Θεσσαλονίκη 1994 σσ 83-96]Θεσσαλονίκη 2010

bull ndash laquoΧριστός ἐτέχθηraquo - Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ καί ἡ laquoἐπί γῆςεἰρήνηraquo - Ἡ Διήγηση τοῦ φιλοσόφου Ἀφροδιτιανοῦ γιά τά πα-ράδοξα μυστήρια πού ἔγιναν στήν Περσία στόν καιρό τῆς Γεν-νήσεως τοῦ Χριστοῦ γιά τούς Μάγους καί γιά τόν ἈστέραἈρναία Χριστούγεννα 2010 σσ 40

bull Τέκνα dagger Χαρίκλειας (ΓιῶργοςἙλένη Καίτη Μαρία) Δημητρα-κούδη (Θεσνίκη) 100 euro(34074 δρχ )

bull Πάχτας Θ Ἱπποκράτης (Θεσνίκη) 50 euro(17037 raquo )bull Κατσαμάνης Νικ (Σέρρες) 50 euro(17037 raquo )bull Βλάχτσης Νικ (Ἀθήνα) 50 euro(17037 raquo )bull Μπύρου Γρ Σουλτάνα (Ἀρναία) 40 euro(13629 raquo )bull Ρήγας Ἰω Δημ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Δημητρακούδης Ν Γεωργ (Ἀθήνα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Κατσαμούρης Γεώργ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Λαζαρίδης Χαρ (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρήγας Ν Κων (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )

bull Καρτσιώτης Μιχ (Πετροκέρασα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Μπάλλα-Σιέρου Στέλλα (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Καραμίχος Ἰω (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Χιονίδης Χ Γεώργιος (Βέροια) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρέμπελος Χρ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Βαλιάνος Θεολ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Βαλιάνος Στυλ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Κοτσάνης Κων (Θεσνίκη) 10 euro ( 3407 raquo )bull ΚΠ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κοκκαλιάρης Βασ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κωνσταντινίδου Νόρα (Δράμα) 10 euro ( 3407 raquo )bull Τζιτζιρίκας Ἰω Ἀστ 05 euro ( 1704 raquo )

ΟΙ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΕΣ ΜΑΣΓιά τή συνέχιση τῆς ἔκδοσης τοῦ περιοδικοῦ μας βοήθησαν οἰκονομικά καί εὐχαριστοῦμε οἱ

Ἡ σελίδα 163 από τόν Κώδικα Ληψοδοσίας (Κατάστιχο) τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1916-1947)ὅπου ἀναγράφονται τά ὀνοματεπώνυμα τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ἐπιτρόπων τοῦ ἔτους 1922 (πρίν ἀπό 91 χρόνια)

19

καί στή συνέχεια στήν αἴθουσα laquoΜητροπολίτης Σωκράτηςraquo τοῦ Δημοτικοῦ Καταστήματος πραγμα-τοποιήθηκε ἐκδήλωση πού ἦταν ἀφιερωμένη στήν Ἱστορία καί στήν Ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ καί πε-ριλάμβανε προσφώνηση τοῦ Μητροπολίτη Νικοδήμου καί τρεῖς ὁμιλίες σχετικές μέ τόν Ναό Τήν Κυ-ριακή κατά τή διάρκεια τοῦ Ὄρθρου τελέσθηκαν τά Ἐγκαίνια τοῦ Ναοῦ μέ προεξάρχοντα τόν Ἀρχιε-πίσκοπο Ἱερώνυμο καί στή συνέχεια ἡ Θ Λειτουργία μετά τό πέρας τῆς ὁποίας ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἀπέ-νειμε τιμητικές διακρίσεις σέ διάφορα πρόσωπα γιά τή συμβολή τους στήν ἀποκατάσταση τοῦ Ναοῦ

Ἀξίζει τόν κόπο νά ἀναφέρω καί κάποιες ἐνέργειες πού ἔγιναν εἴτε μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρό-πολής μας εἴτε μέ τήν εὐλογία της πρίν καί μετά τήν ἐπαναλειτουργία τοῦ Ναοῦ Αὐτές οἱ ἐνέργει-ες εἶναι οἱ ἑξῆς

α΄) Τό Ἡμερολόγιο τσέπης τοῦ 2006 τῆς Μητροπόλεως ἦταν ἀφιερωμένο στόν πυρίκαυστο Ναότοῦ Ἁγ Στεφάνου

β΄) Μέ πρωτοβουλία τῆς Μητρόπολής μας ἐκδόθηκαν εὔχρηστα ἔντυπα γιά τήν προβολή τῶν ἀρχαι-ολογικῶν εὑρημάτων στόν Ναό καί γιά τήν Ἀποκατάστασή του Τά ἔντυπα αὐτά εἶναι 1) Ἡμερολό-γιο τοίχου 28 σελίδων μέ φωτογραφίες χαρακτηριστικῶν εὑρημάτων 2) 12 εὐχετήριες κάρτες μέ εἰκό-νες εὑρημάτων 3) 12 ἐπισκεπτήριες κάρτες μέ παρόμοιες φωτογραφίες καί 4) 12 σελιδοδεῖκτες μέεἰκόνες εὑρημάτων καί

γ΄) Μέ τήν εὐλογία τῆς Μητρόπολης καί μέ Πρόλογο τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη μας Νικοδή-μου ἐκδόθηκε τό 2008 ἀπό τόν ὁμιλοῦντα τό βιβλίο μέ τίτλο laquoὉ Ἱερός Μητροπολιτικός Ναός τοῦ Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας Μιά συγκλονιστική καί ἐντυπωσιακή περίπτωση (Ἡ Ἱστορία-Τό Ἀρχεῖο-Ἡ κα-ταστροφή-Ἡ Ἀποκατάσταση-Οἱ ἀνασκαφές καί ὁ ἀποκαλυφθείς ἀρχαιολογικός θησαυρός) ὅπως κα-ταγράφεται στό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑ lt1988-2007gtraquo

Στό σημεῖο αὐτό θέλω νά καταθέσω μερικές σκέψεις μου Φυσικά δέν ὑπῆρχε βούληση τῶν ἀνθρώ-πων νά καεῖ ὁ Ναός καί νά καταστραφοῦν ἀξιόλογα κειμήλια τοῦ 19ου καί τοῦ 20οῦ αἰ Ὅμως laquoἄλλαιμέν βουλαί ἀνθρώπων καί ἄλλα ὁ Θεός κελεύειraquo Πιστεύω ἀκράδαντα ὅτι ἡ μεγάλη καταστροφή (ἔργοτοῦ διαβόλου) καί ἡ διπλῆ laquoἀποζημίωσηraquo (ἔργο τοῦ Θεοῦ) μέ τίς πρεσβεῖες τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἦτανπρός ὄφελος πνευματικό τῶν κατοίκων τῆς Ἀρναίας καί τῆς γύρω περιοχῆς Γιʼ αὐτό σύντομα ἀφή-σαμε τή λύπη πού ἀνθρώπινα αἰσθανθήκαμε γιά τήν καταστροφή τοῦ Ναοῦ καί χαρήκαμε διότι ὁ Θεόςἦταν καί εἶναι μαζί μας καί μέ τή βοήθεια-παρέμβασή Του ὁ Ναός ἀποκαταστάθηκε σύντομα καί ἡ ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία τοῦ τόπου μας δύο αἰώνων (19ος καί 20ός) συμπληρώθηκε μέ τήν ἐκκλη-σιαστική-λατρευτική Ἱστορία δεκατριῶν αἰώνων (5ος-18ος) μέ τήν ἀνακάλυψη τῶν ἐρειπίων τριῶν πα-λαιοτέρων Ναῶν (ἡ ὕπαρξη τῶν ὁποίων ἦταν ἐντελῶς ἄγνωστη στίς ἱστορικές πηγές καί γενικά στήΒιβλιογραφία) τά ὁποῖα (ἐρείπια) εἶναι ὁρατά ἐδῶ καί καιρό μέ τήν κατάλληλη διάφανη κάλυψή τουςφαινόμενο σπάνιο ἴσως καί πρωτόγνωρο στήν ἀρχαιολογική πρακτική Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνουσίγουρα ἔγινε καλύτερος ἀπό πρῶτα ἀλλά πρέπει καί μπορεῖ νά γίνει ἀκόμη καλύτερος ἄν τόν ἐπι-σκεπτόμαστε τακτικά ὄχι φυσικά ὡς τουρίστες ἀλλά ὡς πιστά μέλη τῆς Ἐκκλησίας καί τῆς Ἐνορίαςσυμμετέχοντας στή λατρεία πού τελεῖται σʼ αὐτόν τίς Κυριακές καί τίς μεγάλες γιορτές διότι πρίνἀπό τήν καταστροφή ἡ συμμετοχή μας δέν ἦταν ἱκανοποιητική

Στόν Ἐνοριακό Ἐπισκοπικό καί Μητροπολιτικό Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἱερούργησαν παντοιοτρόπως12 Ἐπίσκοποι Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους 1 Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους (1924-1940)καί 5 Μητροπολίτες Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου (1940-2012) Ἀπό τίς 24 Νοεμβρίου 2012στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερουργεῖ ὁ νέος Ποιμενάρχης μας κ Θεόκλητος

Ἐπίσης στόν Ναό τοῦ Ἁγ Στεφάνου ἱερούργησαν ὡς ἐφημέριοι πάνω ἀπό 40 ἱερεῖς (ἀπʼ τούς ὁποί-ους οἱ 30 καί πλέον ἦσαν Ἀρναιῶτες)

Στόν Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ὑπηρέτησαν ἀπό τό 1884 μέχρι σήμερα 23 Ἱεροψάλτες ἀπό τό 1883μέχρι σήμερα 15 νεωκόροι καί ἀπό τό 1835 μέχρι τό 1947 153 Ἐκκλησιαστικοί Ἐπίτροποι

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Στεφάνου φυσικά διαθέτει καί Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων (παλιό καί και-νούριο) Ὁ ὀμιλῶν κατέγραψε τό παλιό Ἀρχεῖο Ἐγγράφων καί Κωδίκων τό ὁποῖο εὐτυχῶς σώθηκεἀπό τήν πυρκαϊά τοῦ 2005 Οἱ παλιοί Κώδικες τοῦ Ναοῦ οἱ ὁποῖοι καταγράφουν τή Ληψοδοσία του τῶνἐτῶν 1882-1947 εἶναι 6 καί τά παλιά Ἔγγραφα πού ἀναφέρονται κυρίως στίς οἰκονομικές σχέσεις τῆςΚοινότητας καί τῆς Ἐφοροεπιτροπῆς Λιαριγκόβης μέ κατοίκους τοῦ χωριοῦ μέ τό Ἅγιον Ὄρος μέδασκάλους τῶν Σχολῶν τῆς Λιαρίγκοβης καί μέ ἄλλους τῶν ἐτῶν 1835-1924 εἶναι 63 ἀπό τά ὁποῖατά 55 ἀνήκουν στήν περίοδο τῆς τουρκοκρατίας

(Συνεχίζεται)

infinƒAtildeπordfinfiniexclcentƒπ∆prodtrade intradicƒiexclprodsectπradictrade infindegdegpartsectπcentprodtrade

Ὁ π ρ ώ η ν Β α τ ο π α ι δ ι ν ό ςΤοῦ Κωνσταντίνου Θ Χιούτη

Θεώρησα καλό νά καταθέσωὁρισμένα συμπληρωματικά

στοιχεῖα τῆς βιογραφίας τοῦἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου ἐπειδήὁρισμένες ἐπιστολές τοῦ Ἀρχείουτῆς Μονῆς Βατοπαιδίου1 μπο-ροῦν νά προσδώσουν νέα στοι-χεῖα στήν ἐκκλησιαστική προσω-πογραφία τοῦ τόπου μας καί νάἀναδείξουν τή δυναμική πούἐξέπεμπαν οἱ μοναστηριακές κοι-νωνίες ἀκόμη καί ὅταν ταλανί-ζονταν ἀπό ἐσωτερικά προβλή-ματα

Στό Μοναχολόγιο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου ὁ μοναχός Κορνή-λιος καταγράφεται μέ τό κο-σμικό ὄνομα Κωνσταντῖνος υἱόςἈγγέλου καί ὡς ἐκ τούτου ἔκανεχρήση τοῦ ἐπωνύμου Ἀγγελίδης2Γεννημένος στή Λιαρίγκοβη (σή-μερα Ἀρναία) τό ἔτος 1867προσῆλθε εἰκοσαετής στή ΜονήΒατοπαιδίου καί ἔγινε μοναχόςτης τό 18913 Ὅπως ὑποστηρίζεικαί ὁ ἴδιος σέ μία ἐπιστολή τουπαρέμεινε στήν ἀδελφότητα τῆςΜονῆς ἐπί μία δεκαπενταετία4

Τό Μοναχολόγιο μνημονεύει ὅτι ἀποχώρησε ἀπό τή Μονή laquoπροχειρισθείς πρεσβύτερος εἰςτόν κόσμονraquo Ἡ μετάβαση στήν ἱερωσύνη φαίνεται ὅτι ἦταν διακαής πόθος του γιατί ἤδη ἀπότό 1901 ὁ ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ εἶχε δεχθεῖ σχετικό αἴτημά του μέ ἀποτέλεσμα ὁ ἐπίσκοπος νάζητᾶ ἐνημέρωση ἀπό τούς Βατοπαιδινούς ἐπιτρόπους γιά τήν πνευματική πορεία τοῦ Κορνη-λίου ἐπειδή κατά τούς ἱερούς κανόνες laquoοὐδένα δεῖ εἰσέρχεσθε εἰς τόν τῆς ἱερωσύνης βαθ-μόν δίχα πολλῆς ἐρεύνης καί ἀκριβοῦς ἐξετάσεωςraquo5

Φαίνεται ὅμως ὅτι ὁ καιρός δέν ἦταν κατάλληλος καί δέν μπόρεσε νά λάβει τήν ἱερωσύνηἐπειδή μεσολάβησαν γεγονότα στή Μονή πού τόν ὁδήγησαν στήν ἐξορία καί στή φυλακήὅπως ὁ ἴδιος καταθέτει στήν προαναφερθεῖσα ἐπιστολή του Τί εἶχε συμβεῖ τότε δέν τό πε-ριγράφει ἄμεσα ἀλλά μέ λύπη περιορίζεται μόνο στούς χαρακτηρισμούς ὅτι ἀδικήθηκε ἀπόκάποιους συμφεροντολόγους μέ laquoἰδιοτελεῖς καί ἐγωϊστικούς σκοπούςraquo

Παρόλη τήν ἀσάφεια τῶν αἰτίων ἡ ἐξορία καί ἡ φυλακή τοῦ μοναχοῦ Κορνηλίου προϋπέ-θεταν ἔντονη παραβατικότητα Ἀπό τό γνωστό σέ μᾶς ἀρχειακό ὑλικό μόνο ἕνα γεγονός μπο-ροῦσε νά τόν ἐνοχοποιήσει περί τό 1906 ἡ παρουσία ὅπλων στόν κῆπο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου Σύμφωνα μέ τήν ἀλληλογραφία τῆς Μονῆς τρεῖς κοσμικοί τοποθέτησαν τά ὅπλαστόν κῆπο γιά νά ἐνοχοποιηθοῦν πατέρες τῆς Μονῆς μέ διοικητικές ἁρμοδιότητες Στούς συλ-ληφθέντες ὑπόπτους ἀνῆκε καί ὁ κατά σάρκα ἀδελφός τοῦ Κορνηλίου ὁ ὁποῖος ἀγόρασε τάὅπλα στή Λιαρίγκοβη6

Πικραμένος ὁ Κορνήλιος ἀπό τίς διώξεις πού εἶχε στή συνέχεια ἐγκατέλειψε τή Μονή Βα-τοπαιδίου καί μετοίκησε στή Μικρά Ἀσία ὅπου καί ἐκεῖ τόν πρόσμεναν παρόμοιες καταστά-

Ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος (δεξιά) σέ φωτογραφία τῆς δεκαε-τίας τοῦ 1920 (Μ Μανασσής Χρονικό κατοχῆς Ἀρναίας 1941-1944 καί στοιχεῖα ἀπό τή ζωή της Ἀθήνα 2000 σ 65)

20

21

σεις ὅπως ὁ ἴδιος σημειώνει στήν ἐπιστολή του Κατά τή διάρκεια τοῦ Α΄ Παγκοσμίου πολέ-μου οἱ Τοῦρκοι τόν συνέλαβαν ὡς ὕποπτο καί τόν ἐξόρισαν στή Συρίαlaquo[hellip] συνελήφθην καί ἀπεστάλην εἰς τό ἐν Ἰκονίῳ Στρατοδικεῖον ὅπου παρέμεινα ἐν ταῖςαὐτόθι φυλακαῖς ἐπί δύο μήνας κατόπιν δέ ἀπεστάλην σιδηροδέσμιος εἰς τό Χαλέπιον τῆςΣυρίας ὅπου παρέμεινα ἐπί τρία ἔτη ὡς ἐξόριστος εἰς τά 19 [= 1919] δέ ἦλθον οἱ Ἄγγλοικαί μᾶς ἠλευθέρωσανraquo

Ὅταν ἀπελευθερώθηκε πῆγε στήν Κων-σταντινούπολη ὅπου ὑπηρέτησε ὡς ἱερέας στήΜητρόπολη Δέρκων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πα-τριαρχείου7 Ἡ κατάρρευση τοῦ μικρασιατι-κοῦ μετώπου καί ὁ φόβος νά μή διωχθεῖ ἐκνέου ἀπό τούς Τούρκους τόν ἀνάγκασαν νάφύγει ἀπό τήν Τουρκία καί νά ἐπιστρέψει στήγενέτειρά του Λιαρίγκοβη ὅπου ὁ μητροπολί-της Ἱερισσοῦ Σωκράτης τόν ἀποκατέστησεδιορίζοντάς τον ἱερατικῶς προϊστάμενο στόναό Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1923)8

Τό 1924 ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος συνέ-ταξε ἐπιστολή πρός τή Μονή Βατοπαιδίου ὡςlaquoπρώην ἀδελφός Βατοπαιδινόςraquo στήν ὁποίαπεριγράφει ὅλη αὐτή τήν περιπετειώδη δια-δρομή πού εἶχε Σέ αὐτή δέν ζητᾶ δικαίωσηγιά ὅτι τοῦ συνέβη στή Μονή Μόνο παρακα-λεῖ τούς Βατοπαιδινούς νά τόν βοηθήσουνὥστε νά ἀποκτήσει μία νέα στολή ἀπαραίτητηγιά τό ἱερατικό του ἔργο

laquoΚατά τό διάστημα τῆς ἐξορίας μου ἔμει-νεν ἡ κοινητή μου περιουσία ἐν ΜικρᾷἈσίᾳ ὅπου διηρπάγῃ μετά καί τῶν πολυ-τίμων Ἱερῶν μου ἀμφίων Τώρα δέ ἔχωἀνάγκην μιᾶς στολῆς Ἱερατικῶν ἀμφίωνΠαρακαλῶ δέ τήν Ἱεράν ἡμῶν Μονήνὅπως εὐαρεστουμένη θελήσῃ νά μοῦ ἀπο-στείλῃ μίαν Ἱερατικήν στολήν Ἱερῶνἀμφίων διrsquo ἐνθύμιον ἀλλά θέλω νά ἦναιπράγματι Βατοπαιδινήraquo9

1 Ἐκφράζω τίς εὐχαριστίες μου πρός τή μονή Βατοπαιδίου γιά τή δυνατότητα πού μοῦ παρεῖχεὥστε νά μελετήσω τό σχετικό ἀρχειακό ὑλικό

2 Ὁ Δ Κύρου δέχεται ὅτι προέρχεται ἀπό τήν σημερινή οἰκογένεια Κατσαγγέλουmiddot βλ Δ ΚύρουlaquoΚαταγραφή Ἀρχείου ΚΕ΄ (4) Κατάλογος ἐγγράφων Ἀρχείου Ἰωάννου Ἀστ Μπιλούκα περ Ἀρναίατεῦχ 80 (Ἰούλιος ndash Σεπτέμβριος 2008) σ 18

3 Κ Χιούτης laquoΝεώτερα στοιχεῖα γιά μοναχούς ἀπό τήν Ἀρναία (Λιαρίγκοβη) περ Ἡ Ἀρναία τῆςΜακεδονίας τεῦχ 53 (Ὀκτώβριος ndashΔεκέμβριος 2001) σ 4

4 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

5 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἐπισκόπου Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Ἰωακείμ πρόςτούς ἐπιτρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Μαρτίου 1901)

6 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ Σπύρου Τζαμτζῆ πρός τόν ἱερομόναχο Ἄνθιμο Βατο-παιδινό (χτ καί χχ)

7 Δ Κύρου ὅπ σ 168 Δ Κύρου laquoΤό Ἀρχεῖο ἐγγράφων τοῦ μητροπολιτικοῦ ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίαςraquo περιοδ

Ἀρναία τεῦχ 62 (Ἰανουάριος ndash Μάρτιος 2004) σ 3 Τό 1925 ἦταν ἐφημέριος στό Στρατώνι Χαλκιδι-κής

9 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

Ἀπόσπασμα ἐπιστολῆς τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνη-λίου Ἀγγελίδη πρός τή Μονή Βατοπαιδίου (1924Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου)

22

Η ΤΙΜΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Ἀρχιmicro Χρυσοστόmicroου Μαϊδώνη

ὉΝαὸς τοῦ Ἁγίου Στέφανου ἔχει ἐπηρεάσει ἀποφασιστικὰ τὴ ζωὴ τῆς Ἀρναίας καὶ τῶν Ἀρναι-ωτῶν Πρώτη φορὰ ἔχω συναντήσει τέτοια ἀγάπη σὲ Ναό μέχρι λατρείας Ναί Στὴν Ἀρναία

δὲν τιμᾶται μόνο ὁ Πρωτομάρτυς Ἅγιος Στέφανος ἀλλὰ λατρεύεται καὶ ὁ Ναός του Ὁ Ἀρναι-ώτης καὶ μάλιστα ὁ παλιότερος ἔχει ταυτισθεῖ ἄμεσα μὲ τὸν Ναὸ τοῦ Ἅγιου Στέφανου

Κυρίως ὅμως ἡ νεώτερη γενιὰ τῶν Ἀρναιωτῶν ἔχει ταυτισθεῖ μὲ τὸν Ναὸ ἐξ αἰτίας τῆς κατα-στροφῆς του ἀπὸ τὴν πυρκαϊά στὶς 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2005 Ἦταν τὸ πιὸ συνταρακτικὸ γεγονὸςστὴ ζωὴ τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας τὰ τελευταῖα 60 χρόνια Ὁ Ἅγιος Πρωτομάρτυς Στέφανοςστὴν Ἀρναία τιμᾶται περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλον τόπο

Πρῶτον διότι εἶναι ὁ κεντρικὸς Ἐνοριακὸς ναὸς τῆς Ἀρναίας καὶ ἀπὸ τὴν δεκαετία τοῦ 1830Μητροπολιτικὸς Ναὸς τῆς Ἐπισκοπῆς Ἱερισσοῦ καὶ Ἁγίου Ὅρους

Δεύτερον διότι συνδέεται ἀμεσα μὲ τὴν ζωὴ τῆς κωμοπόλεως τῆς Ἀρναίας ἐδῶ καὶ 1500 χρό-νια ὅπως ἀπέδειξαν οἱ ἀνασκαφὲς κάτω ἀπὸ τὸν Ναό τὸ δὲ καμπαναριὸ του εἶναι τὸ σῆμα κατατεθὲντῆς Ἀρναίας μαζὶ μὲ τὸ παλιὸ Σχολεῖο

Ἄς δοῦμε ὅμως παρακάτω πῶς τιμᾶται ὁ Ἅγιος Στέφανος ἰδιαίτερα στὴν Ἀρναία1 Οἱ Πανηγύρεις Ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρος Στεφάνου γιορτάζεται στὴν Ἀρναία μὲ

τὸν πλέον πανηγυρικὸ τρόπο Στὶς 27 Δεκεμβρίου καὶ στὶς 2 Αὐγούστου Στίς 27 Δεκεμβρίου ἡμέ-ρα μνήμης τοῦ Μαρτυρίου του καί στίς 2 Αὐγούστου ἡμέρα μνήμης τῆς ἀνακομιδῆς τῶν ἹερῶνΛειψάνων του Τή δεύτερη γιορτὴ τὴν ἑορτάζουν οἱ μελλισσοκόμοι τῆς Ἀρναίας καὶ συμμετέχειὁ Σύλλογος Μελισσοκόμων Ἀρναίας laquoΟ ΑΓΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo

2 Οἱ Εἰκόνες Ἐπιβλητικὴ ἦταν ἡ εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὸ τέμπλο ποὺ ἁγιογραφήθη-κε γύρω στὰ 1840 στὸ Ἅγιον Ὅρος μαζὶ μὲ τὶς ἄλλες εἰκόνες τοῦ τέμπλου Ἄλλη σπουδαία εἰκό-να εἶναι ἡ εἰκόνα ποὺ βρισκόταν στὸ προσκυνητάρι μπαίνοντας στὸν ναό

3 Οἱ Ἀκολουθίες Ὑπάρχουν χειρόγραφες Ἀκολουθίες εἰδικὰ γιὰ τὸν Ναὸ τοῦ Ἁγ Στεφάνουτῆς Ἀρναίας

Ἀκολουθία Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας 27ης Δεκεμβρίου Ἰακώβου μοναχοῦ 1835 Ἀκολουθία Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας χειρόγραφο παλαιὸ ποὺ πρέπει νὰ γράφτηκε πρὶν ἀπὸ τὸ 1850

Ἀκολουθία 2ας Αὐγούστου Ἱ Ν Ἁγ Στεφάνου Ἀρναίας 1839 Ἡ χειρόγραφη φυλλάδα ποὺ ἔχειδιασωθεῖ εἶναι ἀντιγραφή ποὺ ἔγινε στὶς 18 Αὐγούστου 1919 ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξηροποτάμου

4 Τὰ ὀνόματα Στὴν Ἀρναία συναντοῦμε πάρα πολλούς χριστιανούς ποὺ ἔχουν τὸ ὄνομα laquoΣτέ-φανοςraquo Τὸ ὄνομα αὐτὸ τὸ συναντοῦμε σὲ ἄνδρες ἀλλὰ καὶ σὲ κάποιες γυναῖκες Δόθηκε εἴτεἀπὸ τάξιμο στὸν Ἅγιο Στέφανο εἴτε ἀπὸ πρόγονο ποὺ εἶχε αὐτὸ τὸ ὄνομα Πρέπει τουλάχιστον15 ἄνδρες καὶ κυρίως μικρὰ ἀγόρια νὰ φέρουν τὸ ὄνομα Στέφανος Πουθενὰ δὲν ὑπάρχει αὐτὸτὸ ὄνομα τόσο διαδεδομένο ὅσο στὴν Ἀρναία

5 Ἐπίσκεψη στὴν Ἀρναία Λειψάνων τοῦ Ἁγιου Στέφανου Στὴν Ἀρναία ἔχουν ἔλθει κατʼ ἀπο-κλειστικότητα Ἱερὰ Λείψανα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου προερχόμενα ἀπὸ τὸ Ἅγιον Ὅρος Παλαιότε-ρα τό 1924 ἔχει ἔλθει τὸ χέρι τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Μονὴ Κωνσταμονίτου ὅπου φυλάσ-σεται Στὴν δεκαετία τοῦ 1980 μὲ φροντίδα καὶ πρόσκληση τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Νι-κοδήμου ἐπὶ σειρὰ ἐτῶν ἐρχόταν ἡ κάρα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξενοφῶντος

6 Προσκυνήματα Ἡ ἀγάπη τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας πρὸς τὸν Ἅγιο Στέφανο τοὺς ὁδήγησεστοὺς τόπους ποὺ συνδέονται μὲ τὸ μαρτύριο καὶ τὶς γιορτὲς τοῦ Ἁγίου Στὰ πολλὰ προσκυνή-ματα ποὺ ὀργάνωσε ἡ Μητρόπολή μας στὰ Ἱεροσόλυμα πάντοτε προσκυνούσαμε στὸν τόπο τοῦμαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Τὸ 2007 ἀξιωθήκαμε καὶ κάναμε νυκτερινὴ Θεία Λειτουργία στὸτόπο τοῦ μαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἄλλο προσκύνημα ἦταν τὸ 2004 στὸ προάστειο τῆς Κων-σταντινουπόλεως Ἅγιος Στέφανος Τὸ προάστειο αὐτὸ σχετίζεται μὲ τὸ γεγονὸς τῆς μεταφορᾶςτῶν Λειψάνων τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὴν Κωνσταντινούπολη τὸ 426 ποὺ γιορτάζεται στὶς 2 Αὐγού-στου

7 Τὸ βιβλίο Ἡ ἀγάπη γιὰ τὸν Ἅγιο Στέφανο μὲ ὁδήγησε στὴ συγγραφὴ τοῦ πρώτου βιβλίουτὸ 1984 μὲ τὸν τίτλο laquoΟ ΠΡΩΤΟΜΑΡΤΥΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo Ἤδη εἶναι ἕτοιμη ἡ δεύτερη ἔκδοση ἐπαυ-ξημένη

Ἡ Ἀρναία τίμησε τὸν Ἅγιο Στέφανο ἀλλὰ καὶ ὁ Ἅγιος Στέφανος τίμησε ἀνέδειξε καὶ ἀναβάθμισετὴν Ἀρναία

23

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑΡΝΑΙΑΣ Ἡ Πολιτιστική καί Ἐπιμορφωτική

Ἑταιρεία Ἀρναίας ἀναβίωσε καί φέτοςτά καθιερωμένα πασχαλινά ἔθιμα τῆςἈρναίας Συγκεκριμένα ἔγιναν οἱ πα-ρακάτω ἐθιμικές ἐκδηλώσεις

bull Τήν Κυριακή τοῦ Πάσχα τό πρωίστήν Κεντρική Πλατεία μοιράσθηκανκόκκινα αὐγά καί τσουρέκια τραγού-δησε ἡ Χορωδία τοῦ ΚΑΠΗ Ἀρναίας καίχόρεψε τό παιδικό χορευτικό συγκρό-τητα τοῦ Δήμου

Τήν Τρίτη τοῦ Πάσχα ἀναβίωσε τό ἔθιμο τοῦlaquoΚότσμανουraquo στά ἐξωκκλήσια τοῦ Προφ Ἠλία καί τῆςἉγ Παρασκευῆς Τελέσθηκε Θ Λειτουργία στό ἐξωκ-κλήσι τοῦ Προφ Ἠλία μέ λιτανεία γύρω ἀπό αὐτό καίκέρασμα στόν ἴδιο χῶρο καί ἀκολούθησε καί σκοπο-βολή

Τό ἀπόγευμα σέ χῶρο τοῦ ἀλσυλίου τῆς Ἁγίας Πα-ρασκευῆς κοντά στό φερώνυμο ἐξωκκλήσι ἀναβίωσαντά ἔθιμα τῆς laquoΣουσαρίτσαςraquo καί τοῦ laquoΖυγίσματος τοῦἉϊ Γιώργηraquo τό ὁποῖο ὅπως εἶναι γνωστό ἀπό τήν πα-ράδοση καί ἀπό τή Βιβλιογραφία ἀναβιώνει τήν ἡμέ-ρα ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου Γεωργίου (23 Ἀπριλίου) ἤ τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὄταν ἡ γιορτή μετίθεται τότεὄπως φέτος λόγῳ Μεγάλης Τεσσα-ρακοστῆς Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquoαἰσθάνεται ἱκανοποίηση γιά τήν ὑλο-ποίηση τῆς ὑπόδειξής του νά ἀνα-βιώνει τό ἔθιμο τοῦ laquoΚότσμανουraquoκανονικά τήν τρίτη καί ὄχι τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὅπως συνέβημερικές χρονιές καί θεωρεῖ ἀνεπί-καιρη τή χρονική καί τοπική μετά-θεση τοῦ ἐθίμου τοῦ laquoΖυγίσματοςraquo (ἀπό τή δεύτερη στήν τρίτη μέρα τοῦ Πάσχα καί ἀπό τίς πλατεῖες ὅπωςπαλιότερα ἤ τήν Κεντρική Πλατεία ὅπως τά τελευταῖα 30 περίπου χρόνια στό ἄλσος τῆς Ἁγ Παρασκευῆς)Στήν ἀναβίωση τοῦ ἐθίμου συμμετεῖχε καί ὁ Ἱππικός Ὅμιλος Ἀρναίας laquoΟ ΚΕΝΤΑΥΡΟΣraquo

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ laquoΑΡΝΑΙΑraquo ΣΕ ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΑ ΣΥΛΛΕΚΤΙΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo (ΑΘΗΝΑ)

Στόν Κατάλογο τῶν συλλεκτικῶν ἀντικειμένων πούσυμμετεῖχαν σέ γραπτή δημοπρασία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛ-ΛΟΓΕΣraquo (στό τεῦχος 335Ἰούνιος 2013) ἀναγράφεται καίτό τεῦχος ἀρ 48Ἰούλ-Σεπτ 2000 τοῦ περιοδικοῦ μας (Βλεἰκόνα) Ἡ ἀναγραφή καί συμμετοχή αὐτή ἔγινε μέ πρω-τοβουλία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo πού εἶναι ἀποδέ-κτης τοῦ περιοδικοῦ μας καί ὄχι δική μας

ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΕΛΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ Ὁ Δῆμος Ἀριστοτέλη ἀποφάσισε νά προχωρήσει στή δημιουργία Μουσείου μελιοῦ στήν Ἀρναία ἕναν τόπο

᾽partνδιαφέρουσες part ἰδήσεις(Ὅσες ἀναφέρονται στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία τῆς Ἀρναίας)

24

μέ ἱστορία καί παράδοση στόν τομέα τῆς μελισσοκομίαςΤό Μουσεῖο αὐτό θά διαμορφωθεῖ καί θά λειτουργήσει σέ ἕνα ἀνακατασκευασμένο παραδοσιακό διώρο-

φο κτήριο δίπλα στήν κεντρική πλατεία τῆς κωμόπολης μέσα στόν ἱστορικό ἱστό καί πολύ κοντά στά ἤδη ὑπάρ-χοντα Μουσεῖα Λαογραφικό -Ἱστορικό καί Ὑφαντικῆς

Ἡ δημιουργία Μουσείου μελιοῦ καλύπτει ἕνα μεγάλο κενό πού ὑπάρχει στόν ἑλλαδικό χῶρο καί πρόθε-ση τοῦ Δήμου εἶναι νά δοθεῖ ἡ δυνατότητα στό κοινό (Ἕλληνες καί ξένους) νά ἐνημερωθεῖ γιά τήν ἱστορίατοῦ μελιοῦ τόν ἰδιαίτερο καί ἐπίπονο τρόπο παραγωγῆς του καί τίς καταπληκτικές ἰδιότητές του

Μέ στόχο τήν ἀνάδειξη τοῦ ἑλληνικοῦ μελιοῦ καί ἰδιαίτερα τοῦ παραγόμενου στή Χαλκιδική στοχεύεταιἡ ἐπιστημονική τεκμηρίωση τοῦ ὅλου ἐγχειρήματος καί ἡ σωστή ἀποτύπωση καί παρουσίαση τοῦ κλάδου τῆςμελισσοκομίας

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΚΟΣΜΑ ΤΟΝ ΑΙΤΩΛΟ Τήν Τετάρτη 3 Ἀπριλίου τό βράδυ στήν Ἑστία τοῦ Παγχαλκιδικοῦ Συλλόγου Θεσσαλονίκης laquoΟ ΑΡΙΣΤΟ-

ΤΕΛΗΣraquo πραγματοποιήθηκε ἡ παρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ ἀείμνηστου δασκάλου καί γαμβροῦ τῆς ἈρναίαςΚώστα Παπάζογλου μέ τίτλο laquoὉ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός ὁ Ἅγιος τῆς Παιδείαςraquo καί 200 σελίδες

Τήν παρουσίαση ἔκαναν ὁ Ἀρχιμ Χρυσόστομος Μαϊδώνης Πρωτοσύγκελλος τῆς Μητροπόλεώς μας καίὁ καθηγητής Δημ Κύρου

Ὁ π Χρυσόστομος ἀναφέρθηκε στήν προσωπικότητα τοῦ συγγραφέα καί στή διαρκῆ προσπάθεια του νάκάνει γνωστόν τόν Ἅγιο Κοσμᾶ μέ συχνές ὁμιλίες καί μέ ἀρθρογραφία στόν Τύπο καί εὐχαρίστησε τήν οἰκο-γένεια τοῦ συγγραφέα γιά τήν ἔκδοση τοῦ βιβλίου καί γιά τή δωρεά ὅλων τῶν ἀντιτύπων του στήν Ἱ ΜονήἉγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ Ἀρναίας γιά τή διάθεσή του στούς ἐνδιαφερόμενους

Ὁ Δ Κύρου ἔκανε μιά σύντομη ἀναφορά στά περιεχόμενα τοῦ βιβλίου ἐπισημαίνοντας (γιά ἐνημέρωσητῶν ἀναγνωστῶν) κάποια μικρολάθη καί τονίζοντας τίς πληροφορίες τοῦ βιβλίου γιά τήν προφητική ἱκανό-τητα καί τόν ἀγώνα τοῦ Ἁγίου γιά τήν πνευματική ἀναγέννηση τῶν ὑπόδουλων Ἑλλήνων

Ἐπιμελητής τῆς ἔκδοσης τοῦ βιβλίου εἶναι ὁ Πολυγυρινός φιλόλογος κ Ἀθαν Χριστιανός στήν ἀφαιρε-τική καί οὐσιαστική παρέμβαση τοῦ ὁποίου ὀφείλεται τό 200 σελίδων σῶμα τοῦ βιβλίου

Στήν ἐκδήλωση παραβρέθηκαν πολλά μέλη τοῦ Συλλόγου ἡ Ἀρναιώτισσα χήρα τοῦ συγγραφέα δασκάλακ Κωνσταντινιά Παναγιώτου μέ ἄλλους συγγενεῖς ὁ τ βουλευτής Χαλκιδικῆς γιατρός κ Γ Βαγιωνᾶς ἡ Ἡγου-μένη τῆς Ἱ Μ Ἁγ Κοσμᾶ Ἀρναίας Μαριάμ μέ τήν ἀδελφή Ὀλυμπιάδα ὁ Πρόεδρος τοῦ Συνδέσμου Ἱεροψαλτῶντῆς Μητροπόλεως Ἱερισσοῦ κ Ἰω Κέκερης καί ἄλλοι

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΡΝΑΙΑΣ

Στίς 25 Ἀπριλίου οἱ μαθητές τῆς Γ΄ τάξης τοῦ Γυμνασίου Ἀρναίας ἐπισκέφθηκαν μέ συνοδούς τίς καθη-γήτριες Γεωργία Σιδέρη καί Ἀκυλίνα Βουρνίτη τό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο τῆς Κωμόπολης Μετάτήν ἐπίσκεψη ἀκολούθησε συζήτηση γιά τά ἐκθέματα καί τίς ἐντυπώσεις πού αὐτά δημιούργησαν Στόχοςτῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ἦσαν ἡ γνωριμία τῶν μαθητῶν μέ τήν τοπική κουλτούρα τά παλιά εἴδη τῆς καθημερινῆςχρήσης καί τό laquoἁπτόraquo παρελθόν τοῦ τόπου τους

ΜΙΑ ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΜΑΣΣτίς 25 Ἀπριλίου ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ἐπισκέφθηκε στό Γραφεῖο του τόν Σεβ Μη-

τροπολίτη μας κ Θεόκλητο Κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψής του πρόσφερε στόν Μητροπολίτη τά βιβλία του1) Ὁδοιπορικό σώματος καί ψυχῆς στήν κορυφή τοῦ Ἄθωνα 2) Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας 3) Ὁ Ἱ Ναόςτοῦ Ἀγίου Στεφάνου 4) Ὁ Ἀρχαιολογικός χῶρος τοῦ ὑψώματος laquoΠροφήτης Ἠλίαςraquo 5) Χριστός ἐτέχθηκαί 6) Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης καί τά Ἀνάτυπα ἀπό ΠρακτικάΣυνεδρίων μέ ἐργασίες του 1) Σχέσεις τῆς Θάσου μέ τή Χαλκιδική καί τό Ἅγιον Ὄρος 2) Τά πατρυδωνυμι-κά τῆς Χαλκιδικῆς καί 3) Ἐκδηλώσεις πού ἀναβιώνουν καί παραμένουν στήν Ἀρναία

Ὡς ἀντίδωρο ὁ Μητροπολίτης τοῦ πρόσφερε τό βιβλίο του laquoἘκκλησία Ὁ αὐθεντικός φύλακας καί ἑρμη-νευτής τῆς Ἁγίας Γραφῆςraquo Ἀθήνα 1998 σσ 350 καί τό βιβλίο τῆς Γεωργίας Κουνάβη laquoἉγίου Ἰωάννου τοῦΧρυσοστόμου Λόγος παραινετικός πρός ἀποφυγήν τῆς ἀπογνώσεωςraquo Ἀθήνα σσ 100

Ἐπίσης κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ὁ Ἐκδότης -Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ ἔθεσε ὑπόψη τοῦΜητροπολίτη μας τό θέμα τῆς κατάργησης δύο ἐκκλησιαστικῶν ἐθίμων μέ τό ὁποῖο (θέμα) τό περιοδικό ἀσχο-λήθηκε σέ ἀρκετά τεύχη του (87-892011 καί 90-93 2012) δηλ τῆς (ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης) τε-λετῆς τῆς Ἀναστάσεως πού γινόταν παλιότερα στήν κεντρική πλατεία καί τά τελευταῖα χρόνια γίνεται στόχοροστάσι καί τῶν κεριῶν τῶν Κηδειῶν καί τῶν Μνημοσύνων πού παλιότερα τά κρατοῦσαν οἱ πιστοί ἀναμ-μένα στά χέρια τους κατά τήν διάρκεια τῶν Ακολουθιῶν αὐτῶν καί τά τελευταῖα χρόνια τά ἐναποθέτουν ἀνα-

25

μένα στά κηροστάσια κατά τήν εἴσοδό τους στόν Ναό τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καίἑορτές πού ὁ ἦχος της δέν εἶναι πάντα ὁ παραδοσιακός ἀλλά ἀρκετές φορές παρεμβάλλονται καί ἄλλα ἠχη-τικά προγράμματα τά ὁποῖα θορυβοῦν ὑπερβαλλόντως καί ὡς ἐκ τούτου ἐνοχλοῦν τούς ἀκούοντες καί τόθέμα τῆς κατασκευῆς καί τοποθέτησης ἐπιγραφῶν στήν εἴσοδο τοῦ αὔλειου χώρου καί στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦοἱ ὁποῖες θά ἀναγράφουν τή φράση ΙΕΡΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ

Γιά τό ἔθιμο τῆς τελετῆς τῆς ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης τελετῆς τῆς Ἀναστάσεως τό βράδυ τοῦΜεγ Σαββάτου ὁ Σεβασμιώτατος ἀφοῦ ἐνημερώθηκε συμπληρωματικά ὅσον ἀφορᾶ στήν κωδωνοκρουσίαπού ἀρχίζει ἀμέσως μετά τήν ἔναρξη τῆς ψαλμωδίας τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo μέ ἀποτέλεσμα νά μή τό ἀκούειὁ συγκεντρωμένος στόν χῶρο λαός εἶπε ὅτι ἐπιλἐχθηκε ὁ χῶρος αὐτός ἴσως γιά νά τιμηθεῖ τό Δημαρχεῖοἀλλά καί γιά τεχνικούς λόγους καί ἀφοῦ κάλεσε τόν ἐφημέριο καί τόν διάκονο τοῦ Ναοῦ ἔδωσε ἐντολή ἡκωδωνοκρουσία ἀπό φέτος νά ἀρχίζει μετά τήν ψαλμωδία τοῦ πρώτου ἀκούσματος τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo

Γιά τό ἔθιμο τῆς ἀφῆς τῶν κεριῶν στίς Κηδεῖες καί στά Μνημόσυνα εἶπε ὅτι θά θέσει τό θέμα στούς ἐφη-μερίους τῶν Ναῶν καί ἡ ἐφαρμογή-τήρηση-ὑλοποίηση τοῦ ἐθίμου θά ἐπαφίεται στίς ἀποφάσεις τῶν Ἐκκλη-σιαστικῶν Συμβουλίων

Γιά τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καί τίς γιορτές εἶπε ὅτι θά προσπαθήσει νά βρεῖ προ-γράμματα παραδοσιακῆς-ἁγιορειτικῆς κωδωνοκρουσίας

Τέλος γιά τό θέμα τῶν ἐνημερωτικῶν ἐπιγραφῶν στίς εἰσόδους τοῦ Ναοῦ εἶπε ὅτι θά φροντίσει νά το-ποθετηθοῦν σύντομα καλλιτεχνικές ἐπιγραφές

Στό τέλος τῆς ἐπίσκεψης ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ζήτησε ἀπό τόν Μητροπολίτη νά ἀνα-νεώσει τήν laquoεὐλογίαraquo (ἄδεια) πού εἶχε ἀπό τόν μακαριστό Μητροπολίτη Νικόδημο γιά τή συνέχιση τῆς ἔρευ-νας στό παλαιό Ἀρχεῖο τῆς Μητροπόλεως Ἡ ἀνανέωση πραγματοποιήθηκε χωρίς δεύτερη κουβέντα

Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo εὐχαριστεῖ θερμότατα τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας γιά τή συνεργασία καίεὔχεται αὐτή νά συνεχισθεῖ ἐποικοδομητικά

ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΟΥ 1912 Στίς 28 Ἀπριλίου ἀνήμερα τῆς Κυριακῆς τῶν Βαΐων καί ὥρα 12 οἱ μαθητές τῆς Γ΄ Τάξης τοῦ Γυμνασίου

Ἀρναίας παρουσίασαν ἕνα ὡραῖο ἀφιέρωμα στήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας καί τῆς Βόρειας Χαλκιδικῆς μέτήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 100 ἐτῶν ἀπό αὐτήν στόν Ραδιοφωνικό Σταθμό τῆς Μητροπόλεώς μας Μέτήν παρουσίαση αὐτή τό Γυμνάσιο Ἀρναίας μέ ὅραμα ἕνα σχολεῖο ἀνοιχτό στήν Κοινωνία καί τά ἐρεθίσμα-τά της θέλησε νά τιμήσει τήν λαμπρή ἐπέτειο τῆς Ἀπελευθέρωσης κάνοντας ἕνα ἀκόμη βῆμα πρός τό εὐρύ-τερο κοινό μετά τήν ἔκδοση καί κυκλοφορία τοῦ ἱστορικοῦ Ἡμερολογίου τοῦ 2013 Ὑπεύθυνη τῆς ἐκδήλω-σις ἦταν ἡ φιλόλογος καθηγήτρια τοῦ Γυμνασίου κ Γεωργία Σιδέρη Συμπαραστάτες στήν παραπάνω προσπάθειαστάθηκαν ὁ Σεβ Μητροπολίτης μας κ Θεόκλητος καί ὁ διάκονος π Γεώργιος Τρικκαλιώτης

Τό ἀφιέρωμα περιλάμβανε ἀφιέρωμα στούς Προσκόπους (στρατιωτικά ἀνταρτικά σώματα) πού ἔδιωξαντούς Τούρκους ἀπό τή Χαλκιδική τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1912 στόν Ταγματάρχη Γεώργιο Κολοκοτρώνη Διοικητῆτοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶν τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ πού ἀπελευθέρωσε τυπικά καί ἐπίσημα τή Χαλκιδική στίς2 Νοεμβρίου στόν ἀνθυπολοχαγό Ἰωάννη Ἀλεξάκη πού ἐπικεφαλῆς Τμήματος τοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶνἀπελευθέρωσε εἰδικά τήν Ἀρναία καί τή Βόρεια Χαλκιδική τήν ἴδια μέρα καί στόν τότε ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη πού ἔπαιξε σημαντικό ρόλο τίς δύσκολες ἐκεῖνες μέρες τῆς βίαιης ἀπομάκρυν-σης τῶν Τούρκων ἀπό τά χωριά τῆς Β Χαλκιδικῆς

Τό ἀφιέρωμα ἦταν ἐπενδυμένο μουσικά μέ τραγούδια τῶν Ἀπόστολου Καλδάρα Μίκη Θεοδωράκη Δή-μου Μούτση Διονύση Σαββόπουλου Μάνου Χατζηδάκη Εὐανθ Ρεμπούτσικα καί Νίκου Ξυλούρη

Στόχοι αὐτῆς τῆς ἀφιερωματικῆς ραδιοφωνικῆς ἐκπομπῆς ἦσαν α΄) Ἡ ἐνδελεχέστερη προσέγγιση τοῦ ἱστο-ρικοῦ ὑλικοῦ β΄) ἡ βιωματική προσέγγιση μιᾶς ραδιοφωνικῆς μετάδοσης γ΄) ἡ γνωριμία μέ μνημειώδη ἔργατῆς ἑλληνικῆς μουσικῆς ἔκφρασης καί τούς δημιουργούς τῶν ἔργων και δ΄) ἡ ἀνάδειξη τοῦ ρόλου τοῦ σχο-λείου καί τῆς ἐκπαίδευσης γενικώτερα στήν τοπική κοινωνία ἀλλά καί στήν εὐρύτερη περιοχή τῆς Χαλκιδικῆς

ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΠΛΑΤΕΙΑΣ Οἱ ἐργασίες γιά τήν ἀνάπλαση καί διαμόρφωση τῆς Πλατείας πού βρίσκεται ἀνάμεσα στά Μουσεῖα Ἱστο-

ρικό-Λαογραφικό καί Ὑφαντικῆς καί τῶν παρακείμενων κοινόχρηστων χώρων βρίσκονται στή φάση ὁλο-κλήρωσής τους

Πρέπει νά σημειώσουμε ὅτι ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη τοῦ παραπάνω ἔργου καί ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη γιάτήν ἀποκατάσταση τῆς διώροφης παραδοσιακῆς οἰκίας ὅπου στεγάζεται τό Μουσεῖο Ὑφαντικῆς ἐκπονήθη-καν ἀπό τόν συμπατριώτη μας Ἀρχιτέκτονα Μηχανικό κ Δημ Κ Ἀλεξάνδρου καί ἐγκρίθηκαν ἀπό τήν Δ΄ Ἐφο-ρία Νεωτέρων Μνημείων (ἕδρα Θεσσαλονίκη)

26

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Στό τεῦχος 972012 (σελ 18) γρά-ψαμε τήν εἴδηση ὅτι μέ πρωτοβουλία καίἀπόφαση τοῦ Δήμου μας δημιουργή-θηκαν ἐπισκέψιμες πολιτιστικές δια-δρομές στόν παραδοσιακό οἰκισμό τῆςκωμόπολης μέ τήν τοποθέτηση φωτο-γραφικῶν ἐπιγραφῶν σέ παραδοσιακάκτίρια καί ξύλινων πινακίδων σήμανσης τῶνδιαδρομῶν

Συμπληρώνοντας τό θέμα γιά τό ση-μαντικό αὐτό ἔργο σημειώνουμε τά παρα-κάτω ἐνδιαφέροντα

bull Σέ κεντρικό σημεῖο τῆς κωμόπολης καίἰδιαίτερα στό τρίγωνο τῶν δύο Μουσείωντοῦ ἱστορικοῦ ἱστοῦ παρουσιάσθηκε ἕναΘΕΜΑ πού ἀναφέρεται στά παλιά ἐπαγ-γέλματά της γιά ἐνημέρωση τῶν νέων τηςκαί τῶν ἐπισκεπτῶν Ἡ θεματική αὐτή πα-ρουσίαση ἔχει ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον ἀπότούς ξένους καί ἀπό τούς ντόπιους πούὁδηγοῦν ἐκεῖ τά παιδιά καί τά ἐγγόνια τουςγιά ἐνημέρωση (Βλέπε εἰκόνα)

bull Γιά πρώτη φορά ἡ Ἀρναία ἀπέκτησετόν δικό της χάρτη Ἔχει διαστάσεις 50Χ70ἑκ καί ἀναδιπλώνεται Ἡ πρώτη ἐκτύπωσηἔγινε στά ἑλληνικά σέ 10000 τεμάχια καίδιανέμεται δωρεάν ἀπό τόν Ἀπρίλιο τοῦ2012 μέ πρώτη παρουσίαση στό περσινό πα-νηγύρι τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς (26 Ἰουλί-ου)

Ἡ ποιότητα καί οἱ πληροφορίες πού πε-ριέχει ἱκανοποιοῦν καί τόν πιό ἀπαιτητικόἐπισκέπτη ἀπό τά μουσεῖα τίς διαδρομέςτά προϊόντα τίς ἐκδηλώσεις τήν Ἱστορίακαί τόν πολιτισμό τοῦ τόπου Ἀποτέλεσεκαί ἀποτελεῖ συνοδευτικό γιά τόν ἐπισκέ-πτη καθώς καί ἐργαλεῖα ξενάγησης ὥστενά γνωρίσει τόν τόπο

Ἡ ποιότητα καί ἡ λειτουργία του συν -αγωνίζονται ἀντίστοιχους χάρτες μεγάλωνπόλεων τοῦ ἐξωτερικοῦ Ἤδη τό 2013 γί-νεται ἡ δεύτερη ἀνατύπωσή του στά ἑλλη-νικά ἀλλά καί γιά πρώτη φορά στά ἀγγλι-κά (Βλέπε εἰκόνα)

bull Στήν ἀρχή στό τέλος καί ἐνδιάμεσατῶν πολιτιστικῶν διαδρομῶν τοῦ οἰκισμοῦτοποθετήθηκαν στά κτίρια σέ κομβικάσημεῖα ἐπιτοίχειοι χάρτες (ὅμοιοι μέ τούςπαραπάνω χάρτινους) μέ τίς διαδρομέςὥστε ὁ ἐπισκέπτης νά ἔχει εἰκόνες τῶν δια-δρομῶν καί τό σημεῖο πού βρίσκεται (βλέ-πε εἰκόνα)

27

῾Η ᾽Αλληλογραφία microας

∆∆ΙΙΑΑΛΛΟΟΓΓΟΟΣΣ ΜΜΕΕ ΤΤΟΟΥΥΣΣ ΑΑΝΝΑΑΓΓΝΝΩΩΣΣΤΤΕΕΣΣ ΜΜΑΑΣΣ ΚΚΑΑΙΙ ΤΤΟΟ ΠΠΕΕΡΡΙΙΟΟ∆∆ΙΙΚΚΟΟ ΜΜΑΑΣΣ

ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ-ΕΓΓΡΑΦΑbull Ἀπό τόν συμπολίτη μας καί γαμβρό τῆς Ἀρναίας δασολόγο (ἐν συντάξει) κ Νικ Κανελλόπουλο πήραμε (Ἀρναία

173) τήν παρακάτω laquoΠαπαδιαμαντίζουσαraquo καί ἐνδιαφέρουσα ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηΧαρά στήν ὑπομονή σου διά τήν συνέχισιν τῆς πολυσχιδοῦς πολυμεροῦς ἐκδόσεως πολυφρόντιδος ἐν μέσῳ

καιρῶν καθόλου εὐνοϊκῶν αὐχμηρῶν μάλλον λίανΟἱ τίς τύχες τοῦ κόσμου σήμερα διαχειριζόμενοι ἀρνοῦνται πεισμόνως νά ἐμπεδώσουν τοῦτο τό ἁπλόν πού

βεβαίως καί τό μέγιστον ζητούμενον εἶναι Ἡ περιβόητος περιλάλητος κρίσις κύριοι πρωτίστως εἶναι ΗΘΙΚΗΦωνάζουν νιαουρίζουν ἐπί τῶν κεράμων γαλές τεσσαράκοντα καί λέγομεν ὄτι τά καθαρά νιάου νιάου τῶν ψι-ψίνων ἀπό ἀλεκτορίδια εἶναι καί ἀλέκτορες Ἀλλά ἄς ἔλθωμε εἰς τά τοῦ οἴκου μας καί δή τά τῆς παιδείας Τάἀρχαῖα καταργήσαμε τήν ἑλληνική βαραθρώσαμε μονοτονικόν ἐφεύραμε Παπαδιαμάντην νά μεταφράσωμεμᾶς ἐμάρανε Ἀχιλλέαν πρό πολλοῦ ἐτυμβεύσαμε Τζάρτζανον καί ἐν τέλει ἡσυχάσαμε

Διάβασα τόν ἐπικήδειον ὄχι τοῦ Ἰωάννη Κονδυλάκη ἀλλά λόγον πού ἐκφώνησε ἐπικήδειον κάποιο ἄγνωστονὄπως γράφεται πρόσωπον διά κάποιον ἐξέχοντα Λιαριγκοβινό θανόντα τό 1886 Χαρακτηρίζει τόν ἐκλιπόνταἄνδρα - ρέκτην μεγαλοπράγμονα καί σταθερόν Κείμενον ἀποπνέον ἄρωμα ἀθανάτου γλώσσης ἑλληνικῆς ἔνθαἡ εὐφωνία ἠ λεπτότης ἡ χάρις καί καλλιέπεια θέλγουν

Εἰς τόν ἐκφωνήσατα λόγον τοιοῦτον εὖγε Εὖγε καί εἰς τόν τωρινόν ἄνδρα ρέκτην πολυπράγμονα καί στα-θερόν θαρρούντως ἀντιμετωπίζων τήν μεγίστην ἀπώλειαν συζύγου λατρευτῆς ἐπιμένων ἀξιοθαυμάστως εἰςτήν μεγίστην προσφοράν τήν σπουδαίαν ἔκδοσιν συνεχίζων laquoΑΡΝΑΙΑraquo

Μετά τιμῆςΝικόλαος Β Κανελλόπουλος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νικόλαε σʼ εὐχαριστοῦμε πολύ γιά τά καλά σου λόγια (καί laquoἐν ἀρχῇraquo καί laquoἐν τέλειraquo)ἀλλά ὑπερβαλλόντως λεγόμενα Ὄντως laquoἡ κρίσις πρωτίστως εἶναι ἠθικήraquo ἀλλά δέν μᾶς συμφέρει νά τό πα-ραδεχθοῦμε καί ἔτσι ὁ διάβολος πανηγυρίζει

bull Ὁ γνωστός ἱστορικός ἐρευνητής τῆς Βέροιας δικηγόρος καί τέως βουλευτής κ Γεώργιος Χιονίδης μᾶς ἔστει-λε (Βέροια 26) τήν παρακάτω ποικιλοτρόπως ἐνισχυτική τῶν προσπαθειῶν μας ἐπιστολή

Φίλε κ ΔΘ Κύρουlaquoἐκ τοῦ ὑστερήματοςraquo τῆς ἰσχνῆς ἤδη συντάξεώς μου ὡς δικηγόρου (γιά τά ταχυδρομικά τέλη τουλάχι-

στον)Σέ θαυμάζω γιά τό κουράγιο σου γιά τήν ἐξαίρετη (σέ ποιότητα καί ἀποτελέσματα) προσπάθειά σου πού μέ

συγκινεῖ διότι μία σχετικῶς μικρή περιοχή ἔχει πανελλήνια προβολή μέ τόν συνεχῆ τιτάνιο ἀγώνα σου ἑνόςἀτόμου ἀδύναμου laquoμικροῦraquo ἀντιπάλου στό laquoμέγαraquo κατεστημένο Συνέχισε λοιπόν νά ἀγωνίζεσαι γιά τή διά-δοση τῆς Παραδόσεως

Θερμά καί εἰλικρινῆ συγχαρητήριαΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε θερμότατα ἀγαπητέ κ Γ Χιονίδη γιά τή συνδρομή σας καί γιά τά καλά σας

λόγια ἐνέργειες πού μᾶς ἐνισχύουν γιά τή συνέχιση τῶν ἰσχνῶν προσπαθειῶν μας γιά τήν προβολή τῆς ὄμορ-φης Ἀρναίας Ὑγιαίνετε

bull Ἀπό τόν Λαρισαῖο συγγραφέα κ Νικόλαο Ἀθ Παπαθεοδώρου πήραμε (Λάρισα 46) τήν παρακάτω ἐπιστολήκ Κύρου

Εὐχαριστῶ πολύ γιά τήν ἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τό ὁποῖο φθάνει ἀνελλιπῶς στό σπίτι μου στήΛάρισα κάθε τρίμηνο Σάν ἀντίδωρο αὐτῆς τῆς εὐγενικῆς σας προσφορᾶς σᾶς ἀποστέλλω τό τελευταῖο μου βι-

28

βλίο πού κυκλοφόρησε πρίν λίγους μῆνες Ὅπως θά ἀντιληφθεῖτε εἶναι μία ἔρευνα πού ἔκανα στίς Μηλιές τοῦΠηλίου καί ἡ ὁποία διήρκεσε πάνω ἀπό δύο χρόνια Ἀντικείμενό της ἔχει τήν παρουσία τοῦ γνωστοῦ λαϊκοῦ ζω-γράφου Θεόφιλου Χατζημιχαήλ στό διάστημα 1897-1900 στίς Μηλιές Εἶναι μία περίοδος τῆς ζωῆς του σχετικάἄγνωστη μέχρι σήμερα στούς φιλότεχνους ἀλλά πολύ παραγωγική γιά τόν ζωγράφο ἰδίως σέ θρησκευτικές πα-ραστάσεις Ὅπως θά δεῖτε ἐντοπίσθηκαν 13 ἐντελῶς ἄγνωστα ἔργα του τά πιό παλιότερα πού ὑπάρχουνΜέχρι σήμερα γνωρίζαμε ὅτι τό παλαιότερο χρονολογημένο ἔργο του ἦταν τοῦ 1899 Ὅμως τά περισσότεραἀπό τά ἔργα πού ἀποκαλύφθηκαν στίς Μηλιές εἶναι τοῦ 1897 μέ 1898 μάλιστα ἕνα ἀπʼ αὐτά τό μοναδικό μέχρισήμερα τό ὑπογράφει μέ τό οἰκογενειακό του ὄνομα Θεόφιλος Γαβριήλ Κεφάλας 1897

Μέ μεγάλη ἐκτίμηση στό ἔργο σαςΦιλικά

Νικόλαος Ἀθ ΠαπαθεοδώρουΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Παπαθεοδώρου γιά τή δική σας εὐγενική προσφορά τοῦ ἐνδια-

φέροντος βιβλίου σας γιά τόν ζωγράφο Θεόφιλο καί τήν συμπληρωματική ζωγραφική του παραγωγή πού ἐντο-πίσατε στίς Μηλιές καί παρουσιάζετε

bull Ἡ Βιβλιοθήκη τοῦ Τμήματος Γλώσσας Φιλολογίας καί Πολιτισμοῦ Παρευξείνιων Χωρῶν τοῦ ΔημοκριτείουΠανεπιστημίου Θράκης μᾶς ἔστειλε (Κομοτινή 66) τήν παρακάτω εὐχαριστήρια ἐπιστολή

Σημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Πρόεδρε γιά τό τιμητικό γιά μᾶς αἴτημά σαςbull Ἡ καταξιωμένη Δραμινή λογοτέχνιδα κ Νόρα Κωνσταντινίδου μᾶς ἔστειλε (Δράμα 76) τήν παρακάτω φι-

λοαρναιώτικη καί καλλιγραφημένη ἐπιστολή

29

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητή κ Νόρα Κωνσταντινίδου τό laquoἀντίτιμοraquo γιά τίς ὡς τώρα ἀπολαυές σας ἀπό τήνἀνάγνωση τοῦ περιοδικοῦ μας δέν εἶναι laquoμικρόraquo διότι συμπληρώνεται μέ τά πολύτιμα γραφόμενά σας καί τόκάνουν laquoμέγαraquo Γιʼ αὐτό σᾶς εὐχαριστοῦμε θερμά

bull Ἀπό τόν Διευθυντή τοῦ ἱστορικοῦ περιοδικοῦ laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo φιλόλογο καί συγγραφέα κ Νίκο Χρ Ἀλιμπράν-τη πήραμε (Ὑμηττός 166) τήν παρακάτω ἐπιστολή πού προκαλεῖ μεγάλη λύπη στούς φίλους τῆς Πάρου καί τῆςἹστορίας της καί στούς ἀνθρώπους πού ἐκδίδουν παρόμοια περιοδικά

Ἀγαπητε κύριε ΚύρουΓιά λόγους οἰκονομίας ἔχω ἤδη σταματήσει νά ἀποστέλλω τιμητικά τά laquoΠαριανάraquo σέ πολλά ἔντυπα πού τά

ἐλάμβαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ὅπως ἔγινε τώρα καί μέ τό δικό σας ἔντυποΓιʼ αὐτό σᾶς παρακαλῶ ἐάν θέλετε νά μή μοῦ στέλλετε πλέον τήν laquoἈρναίαraquo πού εἶναι πράγματι χρήσιμο

καί πολύτιμο ἔντυπο πού συμβάλλει στήν ἱστορία τῆς περιοχῆς σας καί προβάλλει τήν πολιτιστική καί κοινω-νική καί ἀρχιτεκτονική κληρονομιά τοῦ τόπου

Σᾶς συγχαίρω γιά τήν προσφορά σας τήν ποικίλη καί εὔχομαι κάθε καλό καί ὑγεία καί συνέχιση τῶν ὡραίωνπνευματικῶν ἀγώνων σας

Μέ ἰδιαίτερη ἐκτίμησηΝ Ἀλιμπράντης

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη αἰσθανόμαστε μεγάλη λύπη διότι τό πολύ σημαντικό καί ἐπί πολλάχρόνια ἐκδιδόμενο περιοδικό σας ἀναγκάζεται λόγω τῆς πανελλήνιας οἰκονομικῆς κρίσης καί τῆς ἀδικαιολό-γητης αὔξησης τῶν ταχυδρομικῶν τελῶν νά διακόψει τήν τιμητική ἀποστολή του σέ πολλά ἔντυπα πού τό λάμ-βαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ἀνάμεσα στά ὁποῖα καί τό δικό μας

Ἐμεῖς ἀντιδρώντας ἀπέναντι σʼ αὐτούς πού ἀναγκάζουν σημαντικά καί μακρόβια ἔντυπα τέτοιου κυρίως πε-ριεχομένου νά διακόπτουν τήν πνευματική ἐπικοινωνία τους μέ ἄλλα παρόμοια ἔντυπα δέν θά διακόψουμε τήνἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ μας στά laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo καί ἤδη βρήκαμε τρόπο νά λαμβάνουμε τό περιοδικό σας χωρίςνα ὑποβάλλεσθε σέ ἔξοδα ἀποστολῆς

Ἐλπίζουμε ἐπίσης καί εὐχόμαστε ἡ ἀκούσια αὐτή ἐκ μέρους σας διακοπή ἀποστολῆς τοῦ περιοδικοῦ σας σέἄλλα ἔντυπα νά εἶναι σύντομη σύν Θεῷ πού ἴσως μᾶς λυπηθεῖ ὡς Ἕλληνες καί μᾶς ἀπελευθερώσει ἀπό τόνζυγό τῆς διηπειρωτικῆς δικτατορικῆς οἰκονομικῆς διακυβέρνησης (ΕΕ-ΔΝΤ-ΕΚΤ)

Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη ἔρρωσθε ἐλπίζοντες ὅσο ζῆτε κατά τό λατινικό ἀπόφθεγμα laquoDum spiro speroraquoΕὐχαριστοῦμε γιά τά καλά σας λόγια καί γιά τίς εὐχές σας

bull Ἀπό τόν Σερραῖο φίλο καί συνάδελφο κ Νίκο Κατσαμάνη πήραμε (Σέρρες 166) τήν παρακάτω ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηἘδῶ καί τουλάχιστον 20 χρόνια ἔχω τή χαρά νά διαβάζω τό τόσο ἀγαπημένο καί χρήσιμο περιοδικό laquoἈρναίαraquo

Ἀγάπησα παράλληλα καί τήν ὄμορφη κωμόπολη τήν ὁποία ἐπισκέπτομαι συχνάΣυμμεριζόμενος καί τήν ἀγωνία σου καί τούς προβληματισμούς σου ὅπως καταφαίνεται στήν ἀνοιχτή ἐπι-

στολή τοῦ τεύχους 98 Ἰανουάριος-Μάρτιος 2013 σπεύδω νά σέ διαβεβαιώσω ὅτι στό βαθμό πού μοῦ ἀναλο-γεῖ θά συμβάλλω στή συνέχιση τῆς ἔκδοσης καί διάδοσης τῆς Ἀρναίας

Ἡ προσπάθειά σου νά διασώσεις ὅτι σχετίζεται μέ τήν πολιτιστική κληρονομιά τῆς περιοχῆς σου μέ συγκι-νεῖ Σέ μιά ἐποχή ὄπου πλήττεται (στό πλαίσιο τῆς παγκοσμιοποίησης) ἡ ἱστορική καί κατʼ ἐπέκταση ἡ Ἐθνικήμνήμη ἡ φωνή σου εἶναι ἀπαραίτητη Προσωπικά στίς σελίδες τοῦ περιοδικοῦ βρίσκω πολλά καί ἐνδιαφέρονταστοιχεῖα τά ὁποῖα ἀξιοποιῶ ἐργαζόμενος ὡς φιλόλογος στό 1ο Γεν Λύκειο Σερρῶν

Πιστεύω πώς ἡ πορεία τῆς ldquoἈρναίαςrdquo δέ θά ἀνακοπεῖ πρός τέρψιν τῶν φίλων τηςὈφείλω τέλος νά σʼ εὐχαριστήσω πού ἀδιαλείπτως μοῦ ἀποστέλλεις τό περιοδικό

Μέ ἐκτίμησηΚατσαμάνης Νικόλαος φιλόλογος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νίκο σʼ εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς γιά τά φιλοαρναιώτικα αἰσθήματά σου καί τά καλάσου λόγια γιά τό περιοδικό μας στοιχεῖα τοῦ ὀποίου σέ βοηθοῦν στό ἐκπαιδευτικό σχολικό ἔργο σου Ὄντωςπλήττεται ἡ ἱστορική καί ἐθνική μνήμη ἀφοῦ Ἕλληνες καί μάλιστα πολιτικοί πού τάχα ἀγωνίζονται laquoγιά τόκαλό τοῦ τόπουlaquo χαρακτηρίζουν τή Μικρασιατική καταστροφή ἁπλά ὡς laquoσυνωστισμόraquo στό λιμάνι τῆς Σμύρνηςτόν στρατό τοῦ Θ Κολοκοκτρώνη laquoὀρδέςraquo ἀρνοῦνται τήν ὕπαρξη τοῦ χοροῦ τοῦ Ζαλόγγου διακηρύσσουν ὄτιμέ τούς Τούρκους στά χρόνια τῆς σκλαβιᾶς περνούσαμε καλά δέν τούς ἐνδιαφέρει ἄν οἱ Σκοπιανοί χρησι-μοποιοῦν ἐπίσημα τό ὄνομα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ὡς ὀνομασία τοῦ κρατιδίου τους καί λένε καί πράττουν ἕνα σωρόἄλλα σέ βάρος τῆς χώρας μας Ἐμεῖς κάνοντας τό καθῆκον μας θά συνεχίζουμε ὅσο ὑπάρχει laquoἄνωθενraquo θέλημακαί laquoκάτωθενraquo ἠθική καί (κυρίως) οἰκονομική συμπαράσταση νά laquoχτυποῦμε τή λύραraquo

30

∆ΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ(Ὅσα ἀναφέρονται σέ τίτλους στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία της)

Ἐπιμέλεια Δημ Θ Κύρουbull Ἡ ἐφημερίδα laquoΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΝΑ ΝΕΑraquo (Παλαιοχώρι) φ

21Ἀπρ-Ἰούν 2012 σ 14 γράφειraquondash Ἀθαν Αὐγερινοῦ Παλιοί Χάρτες τῆς Χαλκιδικῆς [Δη-

μοσιεύονται 4 παλαιοί Χάρτες τῶν ἐτῶν 1740 (γερμανικός)1827 (γαλλικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) 1862 (γαλ-λικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) καί 1829 (ἰταλικόςὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Liaringove)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΘΕΜΑraquo (Χαλκιδικῆς) γράφειndashΠρόταση τοῦ Δ Κύρου γιά κοινό ἑορτασμό τῶν 100 ἐτῶν

ἐλεύθερης Ἀρναίας καί τῶν 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἴδρυση τοῦΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου φ 1126-9-2012 σ 9

ndashὉμιλία στήν Ἀρναία - 1 Νοεμβρίου 2009 Ἡ Ἀπε λευθέ-ρωση τῆς Ἀρναίας καί ὁλόκληρης τῆς Χαλκιδικῆς - Καί πα-ρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ Δ Κύρου laquoἩ Ἀπελευθέρωση τῆςἈρναίας καί τῆς Βόρ Χαλκιδικῆς ἀπό τόν Τουρκικό ζυγό(1912) καί οἱ πρῶτες ἡμέρες ἐλεύθερη ζωῆςraquo [Πρόκειται γιάτήν ὁμιλία τοῦ κ Γ Ζωγραφάκη τήν 1η Νοεμβρίου 2009 στήνἈρναία πού δημοσιεύθηκε στό περιοδικό μας (τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σσ 8-14) καί κυκλοφορεῖ στό Διαδίκτυο ἀπʼ ὅπουἁλιεύθηκε καί δημοσιεύθηκε στήν ἐφημερίδα μέ τόν ἐπί-τιτλο laquoἈφιέρωμα στά 100 χρόνια ἐλεύθερης Χαλκιδικῆςraquo]φ 11818-10-2012 σσ 3-9

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Βο ρειοανα-τολικῆς Χαλκιδικῆς ἀπό τόν τουρκικό ζυγό τό 1912 καί Ἀνω-νύμου Ἀφιέρωμα στόν κληρικό ἐξ Ἀρναίας Διονύσιο Κυρά-τσο (1923-2005) πρώην Μητροπολίτη Δράμας φ 11925-10-2012 σσ 3 καί 5

ndash(Σύνταξης) ῾Εορτασμός ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας(Δημοσιεύεται τό Πρόγραμμα τῶν ἐκδηλώσεων γιά τά 100χρόνια ἀπό τήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας) φ 1201-11-2012 σ 9

ndash(Σύνταξης) Μέ δόξα καί τιμή ἑορτάστηκαν τά 100 χρό-νια Ἐλευθερίας τῆς Ἀρναίας (Χωρίς κείμενο ἀλλά μόνο μέμία φωτογραφία τμήματος τοῦ μνημείου τῆς Ἀπελευθέρω-σης μέ τήν ἐπιγραφή laquoΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣ bullΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ1912raquo πού ὑπάρχει ἐκεῖ) φ 1218-11-2012 σ 2

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoEBΔΟΜΑΔΙAIAraquo (Χαλκιδικῆς) (φ 29-10-2012 σ 6) γράφει

ndashἩ Ἱστορία τῆς Ἀρναίας μέσα ἀπό τά μουσεῖα της Ξα-κουστά μέχρι τά Βαλκάνια τά τοπικά ὑφαντά (Ἀναφέρεταιστό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο καί στό ΜουσεῖοὙφαντικῆς Ἀρναίας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΚΑΣΣΑΝΔΡΑraquo στό φ 20723-10-2012 σ6 γράφει

ndash (Σύνταξης) Ὑπογράφηκε ἡ σύμβαση γιά τήν κατασκευή

τοῦ ἔργου laquoἈνάπλαση πλατείας Μουσείου Ὑφαντικῆς(πρώην Γιαννούδενας) καί παρακείμενων κοινόχρηστων χώ-ρων ΔΚ Ἀρναίας Δήμου Ἀριστοτέληraquo προϋπολογισμοῦ11823099 εὐρώ Ξεκινᾶ ἡ ἐκτέλεση τοῦ ἔργου καί στό φ20815-1-2013 σ 9 γράφει

ndash Ἑορτάσθηκε στήν Ἀρναία ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρω-τομάρτυρος Στεφάνου καί τά 200 χρόνια τῆς ἀνέγερσηςτοῦ Ναοῦ 1812-2012

bull Τό περιοδικό laquoΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑraquo (Θεσσαλονίκη) τχ475Σεπτ-Ὀκτ 2012 σσ 280-282 γράφει

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ὁ Μακεδονικός Ἀγώνας Α΄ Γε-νικά (Στή σελ 282 γίνεται ἀναφορά στούς Ἀρναιῶτεςἀδελφούς ταγματάρχη Μαυρουδῆ καί γιά τόν ΘεοχάρηΓερογιάννη οἱ ὀποῖοι τό 1902 εἶχαν ἱδρύσει στήν Ἀθήναὅπου ἔμεναν τόν κεντρικό Μακεδονικό Σύλλογο ὁὀποῖος ἐνημέρωνε τούς ἐλεύθερους Ἕλληνες γιά τάσυμβαίνοντα στή Μακεδονία καί στρατολογῶντας ἐθε-λοντές ἔστελνε ὀλιγομελῆ στρατιωτικά ἀνταρτικά σώ-ματα στή δεινοπαθοῦσα ἀπό τούς Τούρκους καί τούςΒουλγάρους Μακεδονία)

bull Τό περιοδικό laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo στό τχ 71Σεπτ-Ὀκτ 2012γράφει

ndashΓιώργου Ζωγραφάκη 2 Νοεμβρίου 1912 Ἡ ἐπίσημη ἀπε-λευθέρωση τῆς Χαλκιδικῆς (Ἀναφέρεται καί στήν ὑποδοχήτοῦ Οὐλαμοῦ τοῦ Ἀνθυπολοχαγοῦ Ἰω Ἀλεξάκη στήνἈρναία) σ 6

Στό τχ 72Νοε-Δεκ 2012 σσ 6-11 γράφειndashΓιάννη Δ Κανατἀ Τά laquoΔεκεμβριανάraquo τοῦ 1916 στόν Πο-

λύγυρο (Στίς σσ 8-10 γίνεται ἀναφορά στά γεγονότα τῆςἈρναίας ὅπως περιγράφονται ἀπό τόν ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους στά laquoΧρονικά Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας)raquo τά ὁποῖα δημοσιεύθηκαν σέ συνέ-χειες στά τεύχη 78-812010 τοῦ περιοδικοῦ μας καί ἀπότόν γιατρό-βουλευτή Γρηγόριο Σαραφιανό στό ἈρχεῖοἘγγράφων του τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε σέ συνέχειες στάτεύχη 86-932011 τοῦ περιοδικοῦ μας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΖΑΤΟΥΝΑ - ΜΑΡΚΟΥ-ΒΛΟΓΓΟΣraquo φ270Σεπτ-Ὀκτ 2012 σ 4 γράφει

ndash (Νικόλη Φίλη) Λώρης Ἰωάν Θανόπουλος (Ἀναφέρεταιστό ἡλιακό ὡρολόγιο πού ὑπάρχει στό Κωδωνοστάσιο τοῦ ἹΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας κατα-σκευασμένο ἀπό τόν Ζατονίτη Λορέντζο (Λώρη) Θανόπουλοτό 1939) (Φωτοτυπία τοῦ δημοσιεύματος βλέπε στό τχ982013 στή στήλη laquoΟ ΤΥΠΟΣ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑraquo)

Ε Ν Τ Υ Π Α Π Ο Υ Λ Α Β Α Μ ΕΒΙΒΛΙΑ-ΑΝΑΤΥΠΑ

bull Τρύφωνος Τσομπάνη Μορφές τῆς Ἱστορίας τοῦ ΛαγκαδᾶΛαγκαδάς 2006 σσ 72 (Προσφορά τοῦ συμπατριώτη μας κἈστ Θ Καραστέριου)

bull Ἀθανασίου Δ Οἰκονόμου Στερεότυπες καί ἀστήρικτες ἀπό-

ψεις ἤ συνεχής ἔρευνα γιά τήν τοπική μας Ἱστορία ΒόλοςὈκτώβριος 2011 σσ 23

bull Ἀρχιμ Χρυσοστόμου Μαϊδώνη Τό μαρτύριο τῆς φωτιᾶς Τόμαρτύριο τῶν ἕξι παρθενομαρτύρων τοῦ Γεροπλατάνου Χαλ-

31

κιδικῆς (1854) Γεροπλάτανος 2012 σσ 32bull Νικόλη Π Φίλη Ἡ παιδεία στή Ζάτουνα ἀπό τήν Τουρκοκρα-

τία ἕως τό 1973 Ἀθήνα 2012 σσ 512 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀπο-στολή τοῦ βιβλίου γιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Γέροντος Δανιήλ Κατουνακιώτου Περί Παρθενίας (ἜκδοσιςἹεροῦ Ἡσυχαστηρίου Ἀδελφότητος Δανιηλαίων) ἍγιονὌρος 2009 σσ 78 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀποστολή τοῦ βιβλίουγιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Ἡ Πιάβιτσα τῶν Σιδηροκαυσίων καίτό ἐξωκκλήσι τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Θεσσαλονίκη 2012 σσ125 [Γίνεται ἀναφορά καί στή Λιαρίγκοβη Στή σελ 23 κα-ταγράφεται στά χωριά τῆς ΒΑ Χαλκιδικῆς μέ τά φορολογού-μενα νοικοκυριά κατά τά ἔτη 1519 1527 καί 1568 στή σελ 27ἀναφέρεται σέ ἰδιοκτησίες Λιαριγκοβινῶν τό 1873 στήν Πιά-βιτσα στή σελ 49 ἀναφέρεται στήν Ἐκπαιδευτική δραστη-ριότητα τοῦ δασκάλου Ν Βουργαρελίδη παραπέμποντας σέσχετικό ἄρθρο τοῦ ΔΚ στό περ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τχ 632004 σσ3-4 καί στή σελ 82 ἀναφέρεται στόν laquoἸσχυρό ἄνδρα τῆς Λια-ρίγκοβης Γερογιάννηraquo]

bull ndash Ἡ πανήγυρη τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου στήν Πιάβιτσα Φωτο-γραφική διαδρομή (1926-2011) Θεσσαλονίκη 2012 σσ 95 [ Στήσελ 69 δημοσιεύεται φωτογραφία μέ τούς μακαρίτεςἈρναιῶτες ὀργανοπαῖχτες Χριστόδουλο Ἀρβανίτη καί ΠέτροΖυγούρη τή 10ετία τοῦ 1980]

bull Κωνσταντίνου Ἰ Χιόνη Ἱστορική ἐξέλιξη τῆς ἀπονομῆς τῆς δι-καιοσύνης στή Θάσο (1709-1912) Ὄργανο ἀπονομῆς τοῦ δι-καίου τά δάση τῆς Θάσου φορολογούμενες γαῖες ὁ θεσμόςτῆς χρησικτησίας τίτλοι ἰδιοκτησίας καί νομολογία Θάσος2012 σσ 187

bull Περιοδικοῦ laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo τοῦ Λαογραφικοῦ Ὁμίλου Πολυ-γύρου Πολύγυρος Ὁ τόπος καί οἱ ἄνθρωποι (ἘπιμέλειαΓιάννης Κανατάς) Πολύγυρος 2010 σσ 347 [Στή σελίδα 65δημοσιεύεται ὁλοσέλιδη φωτογραφία τῆς Φιλαρμονικῆς τοῦΠολυγύρου μέ τόν διευθυντή της ἀρχιμουσικό Ἄγγελο Κω-δούνη ἀπό τήν Ἀρναία καί στή σελίδα 87 δημοσιεύεται ὁλο-σέλιδη φωτογραφία γνωστή ἀπό ἄλλες ἀλλοῦ δημοσιεύσειςτης στήν ὁποία εἰκονίζεται Σῶμα Προσκόπων τοῦ 1912 μέ(ἀρχηγό) τόν ὁπλαρχηγό Ἀθ Μινόπουλο καί ἀρκετούς Λια-ριγκοβινούς]

bull Ἱερομ Βενεδίκτου Νεασκητιώτη Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιο-ρείτου Συναξαριστής (μέ ἐνσωματωμένο τό Νέο Μαρτυρο-λογόγιο καί τό Νέο Ἐκλόγιο) ἀπόδοση στή ΝεοελληνικήἜκδοσις Συνοδίας Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου Ἱερά ΚαλύβηlaquoΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝraquo Νέα Σκήτη-Ἅγιον Ὄρος Τόμος Α΄2011 σελ 456middot Τόμος Β΄ 2011 σελ 431middot Τόμος Γ΄ 2011 σελ

437middot Τόμος Δ΄ 2012 σελ 351middot Τόμος Ε΄ 2012 σελ 398 καίτόμος ΣΤ΄ 2012 σελ 490 (Φιλολογική ἐπιμέλεια Δημ ΘΚύρου)

bull Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους Ἀρχιμ Εὐσέ-βιος Βίττης Ἀναφορά στόν ἀγώνα του καί τήν μαρτυρία του(1927-2009) Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 40

bull Ἀρχιμ Εὐσεβίου Βίττη Βίος καί Πολιτεία τοῦ δικαίου καί πο-λυάθλου Ἰώβ (Ἀνάλυση στό βιβλίο τοῦ Ἰώβ) τόμοι Α΄ ἍγιονὌρος 2010 σσ 456 καί Β΄ Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 615(Ἔκδοση Ἱ Μ Ὁσίου Γρηγορίου)middot μέ τήν ἀφιέρωση laquoΣτόνἀγαπητό ἀδελφό κ Δημήτριο Κύρου καθηγητή μέ βαθειάἐκτίμησι καί ἐγκάρδιες εὐχές ὑπέρ ὑγείας καί σωτηρίαςαὐτοῦ καί τῶν τέκνων του Ὁ Καθηγούμενος dagger Ἀρχιμ Γεώρ-γιος 114-12-2011raquo

(Τά παραπάνω δύο βιβλία ndashμαζί μέ τό περιοδικό laquoΟ ΟΣΙΟΣ ΓΡΗ-ΓΟΡΙΟΣraquondash προσφέρθηκαν στόν Ἐκδότη-Διευθυντή τοῦ πε-ριοδικοῦ μας ἀπό τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ Μονῆς Ἀρχιμ Γεώρ-γιο Καψάνη στίς 14-12-2011 κατά τήν ἐπίσκεψή του στήΜονή καί στό Γραφεῖο του ὅπου τοῦ πρόσφερε γιά τή Βι-βλιοθήκη τῆς Μονῆς τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo τοῦ ὁποίου ἡΜονή εἶναι ἀποδέκτρια καί τό βιβλίο του γιά τόν Μητροπο-λίτη Σωκράτη)

bull Νίκου Χρ Ἀλιπράντη Ἀντιφωνήσεις Ἀθήνα 2011 σσ 95bull Μαριάνθης Φ Παλάζη Ἕνα ὄνομα δύο τόποι Ἐπιβάτες Ἀνα-

τολικῆς Θράκης Νέοι Ἐπιβάτες Θεσσαλονίκης Ἀθήνα 2009σσ 240

bull Δήμου Κιμώλου Οἱ ρίζες τῶν κοινῶν παραδοσιακῶν Κιμώλου-Σερίφου (Λαογραφική ἔρευνα Θοδωρής Γ Λιβάνιος) Κίμω-λος 2011 σσ 63

bull Ἀντιστρατήγου Ἰωάννη Ἠλία Ἀλεξάκη Ἐγκώμιον ΓενναίουΣτρατηγοῦ ἐναρέτου πατριώτη Ἰωάννη Σωτ Ἀλεξάκη Ἡρά-κλειο 2012 σσ 32

bull Στέλιου Παπαθανασίου Ὁ Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης στάἄδυτα τῆς δημοσιογραφίας Ἀθήνα 2008 σσ 46

bull Δημ Θ Κύρου Δύναμη εἰρήνης ἡ Ὀρθοδοξία [Ἀνάτυπο ἀπότό βιβλίο laquoΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ldquoΗ ΟΡΘΟ-ΔΟΞΙΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑrdquo ndashΤΑ ΔΗ-ΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥraquo Θεσσαλονίκη 1994 σσ 83-96]Θεσσαλονίκη 2010

bull ndash laquoΧριστός ἐτέχθηraquo - Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ καί ἡ laquoἐπί γῆςεἰρήνηraquo - Ἡ Διήγηση τοῦ φιλοσόφου Ἀφροδιτιανοῦ γιά τά πα-ράδοξα μυστήρια πού ἔγιναν στήν Περσία στόν καιρό τῆς Γεν-νήσεως τοῦ Χριστοῦ γιά τούς Μάγους καί γιά τόν ἈστέραἈρναία Χριστούγεννα 2010 σσ 40

bull Τέκνα dagger Χαρίκλειας (ΓιῶργοςἙλένη Καίτη Μαρία) Δημητρα-κούδη (Θεσνίκη) 100 euro(34074 δρχ )

bull Πάχτας Θ Ἱπποκράτης (Θεσνίκη) 50 euro(17037 raquo )bull Κατσαμάνης Νικ (Σέρρες) 50 euro(17037 raquo )bull Βλάχτσης Νικ (Ἀθήνα) 50 euro(17037 raquo )bull Μπύρου Γρ Σουλτάνα (Ἀρναία) 40 euro(13629 raquo )bull Ρήγας Ἰω Δημ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Δημητρακούδης Ν Γεωργ (Ἀθήνα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Κατσαμούρης Γεώργ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Λαζαρίδης Χαρ (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρήγας Ν Κων (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )

bull Καρτσιώτης Μιχ (Πετροκέρασα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Μπάλλα-Σιέρου Στέλλα (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Καραμίχος Ἰω (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Χιονίδης Χ Γεώργιος (Βέροια) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρέμπελος Χρ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Βαλιάνος Θεολ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Βαλιάνος Στυλ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Κοτσάνης Κων (Θεσνίκη) 10 euro ( 3407 raquo )bull ΚΠ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κοκκαλιάρης Βασ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κωνσταντινίδου Νόρα (Δράμα) 10 euro ( 3407 raquo )bull Τζιτζιρίκας Ἰω Ἀστ 05 euro ( 1704 raquo )

ΟΙ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΕΣ ΜΑΣΓιά τή συνέχιση τῆς ἔκδοσης τοῦ περιοδικοῦ μας βοήθησαν οἰκονομικά καί εὐχαριστοῦμε οἱ

Ἡ σελίδα 163 από τόν Κώδικα Ληψοδοσίας (Κατάστιχο) τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1916-1947)ὅπου ἀναγράφονται τά ὀνοματεπώνυμα τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ἐπιτρόπων τοῦ ἔτους 1922 (πρίν ἀπό 91 χρόνια)

infinƒAtildeπordfinfiniexclcentƒπ∆prodtrade intradicƒiexclprodsectπradictrade infindegdegpartsectπcentprodtrade

Ὁ π ρ ώ η ν Β α τ ο π α ι δ ι ν ό ςΤοῦ Κωνσταντίνου Θ Χιούτη

Θεώρησα καλό νά καταθέσωὁρισμένα συμπληρωματικά

στοιχεῖα τῆς βιογραφίας τοῦἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου ἐπειδήὁρισμένες ἐπιστολές τοῦ Ἀρχείουτῆς Μονῆς Βατοπαιδίου1 μπο-ροῦν νά προσδώσουν νέα στοι-χεῖα στήν ἐκκλησιαστική προσω-πογραφία τοῦ τόπου μας καί νάἀναδείξουν τή δυναμική πούἐξέπεμπαν οἱ μοναστηριακές κοι-νωνίες ἀκόμη καί ὅταν ταλανί-ζονταν ἀπό ἐσωτερικά προβλή-ματα

Στό Μοναχολόγιο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου ὁ μοναχός Κορνή-λιος καταγράφεται μέ τό κο-σμικό ὄνομα Κωνσταντῖνος υἱόςἈγγέλου καί ὡς ἐκ τούτου ἔκανεχρήση τοῦ ἐπωνύμου Ἀγγελίδης2Γεννημένος στή Λιαρίγκοβη (σή-μερα Ἀρναία) τό ἔτος 1867προσῆλθε εἰκοσαετής στή ΜονήΒατοπαιδίου καί ἔγινε μοναχόςτης τό 18913 Ὅπως ὑποστηρίζεικαί ὁ ἴδιος σέ μία ἐπιστολή τουπαρέμεινε στήν ἀδελφότητα τῆςΜονῆς ἐπί μία δεκαπενταετία4

Τό Μοναχολόγιο μνημονεύει ὅτι ἀποχώρησε ἀπό τή Μονή laquoπροχειρισθείς πρεσβύτερος εἰςτόν κόσμονraquo Ἡ μετάβαση στήν ἱερωσύνη φαίνεται ὅτι ἦταν διακαής πόθος του γιατί ἤδη ἀπότό 1901 ὁ ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ εἶχε δεχθεῖ σχετικό αἴτημά του μέ ἀποτέλεσμα ὁ ἐπίσκοπος νάζητᾶ ἐνημέρωση ἀπό τούς Βατοπαιδινούς ἐπιτρόπους γιά τήν πνευματική πορεία τοῦ Κορνη-λίου ἐπειδή κατά τούς ἱερούς κανόνες laquoοὐδένα δεῖ εἰσέρχεσθε εἰς τόν τῆς ἱερωσύνης βαθ-μόν δίχα πολλῆς ἐρεύνης καί ἀκριβοῦς ἐξετάσεωςraquo5

Φαίνεται ὅμως ὅτι ὁ καιρός δέν ἦταν κατάλληλος καί δέν μπόρεσε νά λάβει τήν ἱερωσύνηἐπειδή μεσολάβησαν γεγονότα στή Μονή πού τόν ὁδήγησαν στήν ἐξορία καί στή φυλακήὅπως ὁ ἴδιος καταθέτει στήν προαναφερθεῖσα ἐπιστολή του Τί εἶχε συμβεῖ τότε δέν τό πε-ριγράφει ἄμεσα ἀλλά μέ λύπη περιορίζεται μόνο στούς χαρακτηρισμούς ὅτι ἀδικήθηκε ἀπόκάποιους συμφεροντολόγους μέ laquoἰδιοτελεῖς καί ἐγωϊστικούς σκοπούςraquo

Παρόλη τήν ἀσάφεια τῶν αἰτίων ἡ ἐξορία καί ἡ φυλακή τοῦ μοναχοῦ Κορνηλίου προϋπέ-θεταν ἔντονη παραβατικότητα Ἀπό τό γνωστό σέ μᾶς ἀρχειακό ὑλικό μόνο ἕνα γεγονός μπο-ροῦσε νά τόν ἐνοχοποιήσει περί τό 1906 ἡ παρουσία ὅπλων στόν κῆπο τῆς ΜονῆςΒατοπαιδίου Σύμφωνα μέ τήν ἀλληλογραφία τῆς Μονῆς τρεῖς κοσμικοί τοποθέτησαν τά ὅπλαστόν κῆπο γιά νά ἐνοχοποιηθοῦν πατέρες τῆς Μονῆς μέ διοικητικές ἁρμοδιότητες Στούς συλ-ληφθέντες ὑπόπτους ἀνῆκε καί ὁ κατά σάρκα ἀδελφός τοῦ Κορνηλίου ὁ ὁποῖος ἀγόρασε τάὅπλα στή Λιαρίγκοβη6

Πικραμένος ὁ Κορνήλιος ἀπό τίς διώξεις πού εἶχε στή συνέχεια ἐγκατέλειψε τή Μονή Βα-τοπαιδίου καί μετοίκησε στή Μικρά Ἀσία ὅπου καί ἐκεῖ τόν πρόσμεναν παρόμοιες καταστά-

Ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος (δεξιά) σέ φωτογραφία τῆς δεκαε-τίας τοῦ 1920 (Μ Μανασσής Χρονικό κατοχῆς Ἀρναίας 1941-1944 καί στοιχεῖα ἀπό τή ζωή της Ἀθήνα 2000 σ 65)

20

21

σεις ὅπως ὁ ἴδιος σημειώνει στήν ἐπιστολή του Κατά τή διάρκεια τοῦ Α΄ Παγκοσμίου πολέ-μου οἱ Τοῦρκοι τόν συνέλαβαν ὡς ὕποπτο καί τόν ἐξόρισαν στή Συρίαlaquo[hellip] συνελήφθην καί ἀπεστάλην εἰς τό ἐν Ἰκονίῳ Στρατοδικεῖον ὅπου παρέμεινα ἐν ταῖςαὐτόθι φυλακαῖς ἐπί δύο μήνας κατόπιν δέ ἀπεστάλην σιδηροδέσμιος εἰς τό Χαλέπιον τῆςΣυρίας ὅπου παρέμεινα ἐπί τρία ἔτη ὡς ἐξόριστος εἰς τά 19 [= 1919] δέ ἦλθον οἱ Ἄγγλοικαί μᾶς ἠλευθέρωσανraquo

Ὅταν ἀπελευθερώθηκε πῆγε στήν Κων-σταντινούπολη ὅπου ὑπηρέτησε ὡς ἱερέας στήΜητρόπολη Δέρκων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πα-τριαρχείου7 Ἡ κατάρρευση τοῦ μικρασιατι-κοῦ μετώπου καί ὁ φόβος νά μή διωχθεῖ ἐκνέου ἀπό τούς Τούρκους τόν ἀνάγκασαν νάφύγει ἀπό τήν Τουρκία καί νά ἐπιστρέψει στήγενέτειρά του Λιαρίγκοβη ὅπου ὁ μητροπολί-της Ἱερισσοῦ Σωκράτης τόν ἀποκατέστησεδιορίζοντάς τον ἱερατικῶς προϊστάμενο στόναό Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1923)8

Τό 1924 ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος συνέ-ταξε ἐπιστολή πρός τή Μονή Βατοπαιδίου ὡςlaquoπρώην ἀδελφός Βατοπαιδινόςraquo στήν ὁποίαπεριγράφει ὅλη αὐτή τήν περιπετειώδη δια-δρομή πού εἶχε Σέ αὐτή δέν ζητᾶ δικαίωσηγιά ὅτι τοῦ συνέβη στή Μονή Μόνο παρακα-λεῖ τούς Βατοπαιδινούς νά τόν βοηθήσουνὥστε νά ἀποκτήσει μία νέα στολή ἀπαραίτητηγιά τό ἱερατικό του ἔργο

laquoΚατά τό διάστημα τῆς ἐξορίας μου ἔμει-νεν ἡ κοινητή μου περιουσία ἐν ΜικρᾷἈσίᾳ ὅπου διηρπάγῃ μετά καί τῶν πολυ-τίμων Ἱερῶν μου ἀμφίων Τώρα δέ ἔχωἀνάγκην μιᾶς στολῆς Ἱερατικῶν ἀμφίωνΠαρακαλῶ δέ τήν Ἱεράν ἡμῶν Μονήνὅπως εὐαρεστουμένη θελήσῃ νά μοῦ ἀπο-στείλῃ μίαν Ἱερατικήν στολήν Ἱερῶνἀμφίων διrsquo ἐνθύμιον ἀλλά θέλω νά ἦναιπράγματι Βατοπαιδινήraquo9

1 Ἐκφράζω τίς εὐχαριστίες μου πρός τή μονή Βατοπαιδίου γιά τή δυνατότητα πού μοῦ παρεῖχεὥστε νά μελετήσω τό σχετικό ἀρχειακό ὑλικό

2 Ὁ Δ Κύρου δέχεται ὅτι προέρχεται ἀπό τήν σημερινή οἰκογένεια Κατσαγγέλουmiddot βλ Δ ΚύρουlaquoΚαταγραφή Ἀρχείου ΚΕ΄ (4) Κατάλογος ἐγγράφων Ἀρχείου Ἰωάννου Ἀστ Μπιλούκα περ Ἀρναίατεῦχ 80 (Ἰούλιος ndash Σεπτέμβριος 2008) σ 18

3 Κ Χιούτης laquoΝεώτερα στοιχεῖα γιά μοναχούς ἀπό τήν Ἀρναία (Λιαρίγκοβη) περ Ἡ Ἀρναία τῆςΜακεδονίας τεῦχ 53 (Ὀκτώβριος ndashΔεκέμβριος 2001) σ 4

4 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

5 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἐπισκόπου Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Ἰωακείμ πρόςτούς ἐπιτρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Μαρτίου 1901)

6 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ Σπύρου Τζαμτζῆ πρός τόν ἱερομόναχο Ἄνθιμο Βατο-παιδινό (χτ καί χχ)

7 Δ Κύρου ὅπ σ 168 Δ Κύρου laquoΤό Ἀρχεῖο ἐγγράφων τοῦ μητροπολιτικοῦ ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίαςraquo περιοδ

Ἀρναία τεῦχ 62 (Ἰανουάριος ndash Μάρτιος 2004) σ 3 Τό 1925 ἦταν ἐφημέριος στό Στρατώνι Χαλκιδι-κής

9 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

Ἀπόσπασμα ἐπιστολῆς τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνη-λίου Ἀγγελίδη πρός τή Μονή Βατοπαιδίου (1924Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου)

22

Η ΤΙΜΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Ἀρχιmicro Χρυσοστόmicroου Μαϊδώνη

ὉΝαὸς τοῦ Ἁγίου Στέφανου ἔχει ἐπηρεάσει ἀποφασιστικὰ τὴ ζωὴ τῆς Ἀρναίας καὶ τῶν Ἀρναι-ωτῶν Πρώτη φορὰ ἔχω συναντήσει τέτοια ἀγάπη σὲ Ναό μέχρι λατρείας Ναί Στὴν Ἀρναία

δὲν τιμᾶται μόνο ὁ Πρωτομάρτυς Ἅγιος Στέφανος ἀλλὰ λατρεύεται καὶ ὁ Ναός του Ὁ Ἀρναι-ώτης καὶ μάλιστα ὁ παλιότερος ἔχει ταυτισθεῖ ἄμεσα μὲ τὸν Ναὸ τοῦ Ἅγιου Στέφανου

Κυρίως ὅμως ἡ νεώτερη γενιὰ τῶν Ἀρναιωτῶν ἔχει ταυτισθεῖ μὲ τὸν Ναὸ ἐξ αἰτίας τῆς κατα-στροφῆς του ἀπὸ τὴν πυρκαϊά στὶς 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2005 Ἦταν τὸ πιὸ συνταρακτικὸ γεγονὸςστὴ ζωὴ τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας τὰ τελευταῖα 60 χρόνια Ὁ Ἅγιος Πρωτομάρτυς Στέφανοςστὴν Ἀρναία τιμᾶται περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλον τόπο

Πρῶτον διότι εἶναι ὁ κεντρικὸς Ἐνοριακὸς ναὸς τῆς Ἀρναίας καὶ ἀπὸ τὴν δεκαετία τοῦ 1830Μητροπολιτικὸς Ναὸς τῆς Ἐπισκοπῆς Ἱερισσοῦ καὶ Ἁγίου Ὅρους

Δεύτερον διότι συνδέεται ἀμεσα μὲ τὴν ζωὴ τῆς κωμοπόλεως τῆς Ἀρναίας ἐδῶ καὶ 1500 χρό-νια ὅπως ἀπέδειξαν οἱ ἀνασκαφὲς κάτω ἀπὸ τὸν Ναό τὸ δὲ καμπαναριὸ του εἶναι τὸ σῆμα κατατεθὲντῆς Ἀρναίας μαζὶ μὲ τὸ παλιὸ Σχολεῖο

Ἄς δοῦμε ὅμως παρακάτω πῶς τιμᾶται ὁ Ἅγιος Στέφανος ἰδιαίτερα στὴν Ἀρναία1 Οἱ Πανηγύρεις Ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρος Στεφάνου γιορτάζεται στὴν Ἀρναία μὲ

τὸν πλέον πανηγυρικὸ τρόπο Στὶς 27 Δεκεμβρίου καὶ στὶς 2 Αὐγούστου Στίς 27 Δεκεμβρίου ἡμέ-ρα μνήμης τοῦ Μαρτυρίου του καί στίς 2 Αὐγούστου ἡμέρα μνήμης τῆς ἀνακομιδῆς τῶν ἹερῶνΛειψάνων του Τή δεύτερη γιορτὴ τὴν ἑορτάζουν οἱ μελλισσοκόμοι τῆς Ἀρναίας καὶ συμμετέχειὁ Σύλλογος Μελισσοκόμων Ἀρναίας laquoΟ ΑΓΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo

2 Οἱ Εἰκόνες Ἐπιβλητικὴ ἦταν ἡ εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὸ τέμπλο ποὺ ἁγιογραφήθη-κε γύρω στὰ 1840 στὸ Ἅγιον Ὅρος μαζὶ μὲ τὶς ἄλλες εἰκόνες τοῦ τέμπλου Ἄλλη σπουδαία εἰκό-να εἶναι ἡ εἰκόνα ποὺ βρισκόταν στὸ προσκυνητάρι μπαίνοντας στὸν ναό

3 Οἱ Ἀκολουθίες Ὑπάρχουν χειρόγραφες Ἀκολουθίες εἰδικὰ γιὰ τὸν Ναὸ τοῦ Ἁγ Στεφάνουτῆς Ἀρναίας

Ἀκολουθία Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας 27ης Δεκεμβρίου Ἰακώβου μοναχοῦ 1835 Ἀκολουθία Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας χειρόγραφο παλαιὸ ποὺ πρέπει νὰ γράφτηκε πρὶν ἀπὸ τὸ 1850

Ἀκολουθία 2ας Αὐγούστου Ἱ Ν Ἁγ Στεφάνου Ἀρναίας 1839 Ἡ χειρόγραφη φυλλάδα ποὺ ἔχειδιασωθεῖ εἶναι ἀντιγραφή ποὺ ἔγινε στὶς 18 Αὐγούστου 1919 ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξηροποτάμου

4 Τὰ ὀνόματα Στὴν Ἀρναία συναντοῦμε πάρα πολλούς χριστιανούς ποὺ ἔχουν τὸ ὄνομα laquoΣτέ-φανοςraquo Τὸ ὄνομα αὐτὸ τὸ συναντοῦμε σὲ ἄνδρες ἀλλὰ καὶ σὲ κάποιες γυναῖκες Δόθηκε εἴτεἀπὸ τάξιμο στὸν Ἅγιο Στέφανο εἴτε ἀπὸ πρόγονο ποὺ εἶχε αὐτὸ τὸ ὄνομα Πρέπει τουλάχιστον15 ἄνδρες καὶ κυρίως μικρὰ ἀγόρια νὰ φέρουν τὸ ὄνομα Στέφανος Πουθενὰ δὲν ὑπάρχει αὐτὸτὸ ὄνομα τόσο διαδεδομένο ὅσο στὴν Ἀρναία

5 Ἐπίσκεψη στὴν Ἀρναία Λειψάνων τοῦ Ἁγιου Στέφανου Στὴν Ἀρναία ἔχουν ἔλθει κατʼ ἀπο-κλειστικότητα Ἱερὰ Λείψανα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου προερχόμενα ἀπὸ τὸ Ἅγιον Ὅρος Παλαιότε-ρα τό 1924 ἔχει ἔλθει τὸ χέρι τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Μονὴ Κωνσταμονίτου ὅπου φυλάσ-σεται Στὴν δεκαετία τοῦ 1980 μὲ φροντίδα καὶ πρόσκληση τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Νι-κοδήμου ἐπὶ σειρὰ ἐτῶν ἐρχόταν ἡ κάρα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξενοφῶντος

6 Προσκυνήματα Ἡ ἀγάπη τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας πρὸς τὸν Ἅγιο Στέφανο τοὺς ὁδήγησεστοὺς τόπους ποὺ συνδέονται μὲ τὸ μαρτύριο καὶ τὶς γιορτὲς τοῦ Ἁγίου Στὰ πολλὰ προσκυνή-ματα ποὺ ὀργάνωσε ἡ Μητρόπολή μας στὰ Ἱεροσόλυμα πάντοτε προσκυνούσαμε στὸν τόπο τοῦμαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Τὸ 2007 ἀξιωθήκαμε καὶ κάναμε νυκτερινὴ Θεία Λειτουργία στὸτόπο τοῦ μαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἄλλο προσκύνημα ἦταν τὸ 2004 στὸ προάστειο τῆς Κων-σταντινουπόλεως Ἅγιος Στέφανος Τὸ προάστειο αὐτὸ σχετίζεται μὲ τὸ γεγονὸς τῆς μεταφορᾶςτῶν Λειψάνων τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὴν Κωνσταντινούπολη τὸ 426 ποὺ γιορτάζεται στὶς 2 Αὐγού-στου

7 Τὸ βιβλίο Ἡ ἀγάπη γιὰ τὸν Ἅγιο Στέφανο μὲ ὁδήγησε στὴ συγγραφὴ τοῦ πρώτου βιβλίουτὸ 1984 μὲ τὸν τίτλο laquoΟ ΠΡΩΤΟΜΑΡΤΥΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo Ἤδη εἶναι ἕτοιμη ἡ δεύτερη ἔκδοση ἐπαυ-ξημένη

Ἡ Ἀρναία τίμησε τὸν Ἅγιο Στέφανο ἀλλὰ καὶ ὁ Ἅγιος Στέφανος τίμησε ἀνέδειξε καὶ ἀναβάθμισετὴν Ἀρναία

23

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑΡΝΑΙΑΣ Ἡ Πολιτιστική καί Ἐπιμορφωτική

Ἑταιρεία Ἀρναίας ἀναβίωσε καί φέτοςτά καθιερωμένα πασχαλινά ἔθιμα τῆςἈρναίας Συγκεκριμένα ἔγιναν οἱ πα-ρακάτω ἐθιμικές ἐκδηλώσεις

bull Τήν Κυριακή τοῦ Πάσχα τό πρωίστήν Κεντρική Πλατεία μοιράσθηκανκόκκινα αὐγά καί τσουρέκια τραγού-δησε ἡ Χορωδία τοῦ ΚΑΠΗ Ἀρναίας καίχόρεψε τό παιδικό χορευτικό συγκρό-τητα τοῦ Δήμου

Τήν Τρίτη τοῦ Πάσχα ἀναβίωσε τό ἔθιμο τοῦlaquoΚότσμανουraquo στά ἐξωκκλήσια τοῦ Προφ Ἠλία καί τῆςἉγ Παρασκευῆς Τελέσθηκε Θ Λειτουργία στό ἐξωκ-κλήσι τοῦ Προφ Ἠλία μέ λιτανεία γύρω ἀπό αὐτό καίκέρασμα στόν ἴδιο χῶρο καί ἀκολούθησε καί σκοπο-βολή

Τό ἀπόγευμα σέ χῶρο τοῦ ἀλσυλίου τῆς Ἁγίας Πα-ρασκευῆς κοντά στό φερώνυμο ἐξωκκλήσι ἀναβίωσαντά ἔθιμα τῆς laquoΣουσαρίτσαςraquo καί τοῦ laquoΖυγίσματος τοῦἉϊ Γιώργηraquo τό ὁποῖο ὅπως εἶναι γνωστό ἀπό τήν πα-ράδοση καί ἀπό τή Βιβλιογραφία ἀναβιώνει τήν ἡμέ-ρα ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου Γεωργίου (23 Ἀπριλίου) ἤ τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὄταν ἡ γιορτή μετίθεται τότεὄπως φέτος λόγῳ Μεγάλης Τεσσα-ρακοστῆς Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquoαἰσθάνεται ἱκανοποίηση γιά τήν ὑλο-ποίηση τῆς ὑπόδειξής του νά ἀνα-βιώνει τό ἔθιμο τοῦ laquoΚότσμανουraquoκανονικά τήν τρίτη καί ὄχι τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὅπως συνέβημερικές χρονιές καί θεωρεῖ ἀνεπί-καιρη τή χρονική καί τοπική μετά-θεση τοῦ ἐθίμου τοῦ laquoΖυγίσματοςraquo (ἀπό τή δεύτερη στήν τρίτη μέρα τοῦ Πάσχα καί ἀπό τίς πλατεῖες ὅπωςπαλιότερα ἤ τήν Κεντρική Πλατεία ὅπως τά τελευταῖα 30 περίπου χρόνια στό ἄλσος τῆς Ἁγ Παρασκευῆς)Στήν ἀναβίωση τοῦ ἐθίμου συμμετεῖχε καί ὁ Ἱππικός Ὅμιλος Ἀρναίας laquoΟ ΚΕΝΤΑΥΡΟΣraquo

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ laquoΑΡΝΑΙΑraquo ΣΕ ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΑ ΣΥΛΛΕΚΤΙΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo (ΑΘΗΝΑ)

Στόν Κατάλογο τῶν συλλεκτικῶν ἀντικειμένων πούσυμμετεῖχαν σέ γραπτή δημοπρασία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛ-ΛΟΓΕΣraquo (στό τεῦχος 335Ἰούνιος 2013) ἀναγράφεται καίτό τεῦχος ἀρ 48Ἰούλ-Σεπτ 2000 τοῦ περιοδικοῦ μας (Βλεἰκόνα) Ἡ ἀναγραφή καί συμμετοχή αὐτή ἔγινε μέ πρω-τοβουλία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo πού εἶναι ἀποδέ-κτης τοῦ περιοδικοῦ μας καί ὄχι δική μας

ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΕΛΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ Ὁ Δῆμος Ἀριστοτέλη ἀποφάσισε νά προχωρήσει στή δημιουργία Μουσείου μελιοῦ στήν Ἀρναία ἕναν τόπο

᾽partνδιαφέρουσες part ἰδήσεις(Ὅσες ἀναφέρονται στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία τῆς Ἀρναίας)

24

μέ ἱστορία καί παράδοση στόν τομέα τῆς μελισσοκομίαςΤό Μουσεῖο αὐτό θά διαμορφωθεῖ καί θά λειτουργήσει σέ ἕνα ἀνακατασκευασμένο παραδοσιακό διώρο-

φο κτήριο δίπλα στήν κεντρική πλατεία τῆς κωμόπολης μέσα στόν ἱστορικό ἱστό καί πολύ κοντά στά ἤδη ὑπάρ-χοντα Μουσεῖα Λαογραφικό -Ἱστορικό καί Ὑφαντικῆς

Ἡ δημιουργία Μουσείου μελιοῦ καλύπτει ἕνα μεγάλο κενό πού ὑπάρχει στόν ἑλλαδικό χῶρο καί πρόθε-ση τοῦ Δήμου εἶναι νά δοθεῖ ἡ δυνατότητα στό κοινό (Ἕλληνες καί ξένους) νά ἐνημερωθεῖ γιά τήν ἱστορίατοῦ μελιοῦ τόν ἰδιαίτερο καί ἐπίπονο τρόπο παραγωγῆς του καί τίς καταπληκτικές ἰδιότητές του

Μέ στόχο τήν ἀνάδειξη τοῦ ἑλληνικοῦ μελιοῦ καί ἰδιαίτερα τοῦ παραγόμενου στή Χαλκιδική στοχεύεταιἡ ἐπιστημονική τεκμηρίωση τοῦ ὅλου ἐγχειρήματος καί ἡ σωστή ἀποτύπωση καί παρουσίαση τοῦ κλάδου τῆςμελισσοκομίας

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΚΟΣΜΑ ΤΟΝ ΑΙΤΩΛΟ Τήν Τετάρτη 3 Ἀπριλίου τό βράδυ στήν Ἑστία τοῦ Παγχαλκιδικοῦ Συλλόγου Θεσσαλονίκης laquoΟ ΑΡΙΣΤΟ-

ΤΕΛΗΣraquo πραγματοποιήθηκε ἡ παρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ ἀείμνηστου δασκάλου καί γαμβροῦ τῆς ἈρναίαςΚώστα Παπάζογλου μέ τίτλο laquoὉ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός ὁ Ἅγιος τῆς Παιδείαςraquo καί 200 σελίδες

Τήν παρουσίαση ἔκαναν ὁ Ἀρχιμ Χρυσόστομος Μαϊδώνης Πρωτοσύγκελλος τῆς Μητροπόλεώς μας καίὁ καθηγητής Δημ Κύρου

Ὁ π Χρυσόστομος ἀναφέρθηκε στήν προσωπικότητα τοῦ συγγραφέα καί στή διαρκῆ προσπάθεια του νάκάνει γνωστόν τόν Ἅγιο Κοσμᾶ μέ συχνές ὁμιλίες καί μέ ἀρθρογραφία στόν Τύπο καί εὐχαρίστησε τήν οἰκο-γένεια τοῦ συγγραφέα γιά τήν ἔκδοση τοῦ βιβλίου καί γιά τή δωρεά ὅλων τῶν ἀντιτύπων του στήν Ἱ ΜονήἉγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ Ἀρναίας γιά τή διάθεσή του στούς ἐνδιαφερόμενους

Ὁ Δ Κύρου ἔκανε μιά σύντομη ἀναφορά στά περιεχόμενα τοῦ βιβλίου ἐπισημαίνοντας (γιά ἐνημέρωσητῶν ἀναγνωστῶν) κάποια μικρολάθη καί τονίζοντας τίς πληροφορίες τοῦ βιβλίου γιά τήν προφητική ἱκανό-τητα καί τόν ἀγώνα τοῦ Ἁγίου γιά τήν πνευματική ἀναγέννηση τῶν ὑπόδουλων Ἑλλήνων

Ἐπιμελητής τῆς ἔκδοσης τοῦ βιβλίου εἶναι ὁ Πολυγυρινός φιλόλογος κ Ἀθαν Χριστιανός στήν ἀφαιρε-τική καί οὐσιαστική παρέμβαση τοῦ ὁποίου ὀφείλεται τό 200 σελίδων σῶμα τοῦ βιβλίου

Στήν ἐκδήλωση παραβρέθηκαν πολλά μέλη τοῦ Συλλόγου ἡ Ἀρναιώτισσα χήρα τοῦ συγγραφέα δασκάλακ Κωνσταντινιά Παναγιώτου μέ ἄλλους συγγενεῖς ὁ τ βουλευτής Χαλκιδικῆς γιατρός κ Γ Βαγιωνᾶς ἡ Ἡγου-μένη τῆς Ἱ Μ Ἁγ Κοσμᾶ Ἀρναίας Μαριάμ μέ τήν ἀδελφή Ὀλυμπιάδα ὁ Πρόεδρος τοῦ Συνδέσμου Ἱεροψαλτῶντῆς Μητροπόλεως Ἱερισσοῦ κ Ἰω Κέκερης καί ἄλλοι

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΡΝΑΙΑΣ

Στίς 25 Ἀπριλίου οἱ μαθητές τῆς Γ΄ τάξης τοῦ Γυμνασίου Ἀρναίας ἐπισκέφθηκαν μέ συνοδούς τίς καθη-γήτριες Γεωργία Σιδέρη καί Ἀκυλίνα Βουρνίτη τό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο τῆς Κωμόπολης Μετάτήν ἐπίσκεψη ἀκολούθησε συζήτηση γιά τά ἐκθέματα καί τίς ἐντυπώσεις πού αὐτά δημιούργησαν Στόχοςτῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ἦσαν ἡ γνωριμία τῶν μαθητῶν μέ τήν τοπική κουλτούρα τά παλιά εἴδη τῆς καθημερινῆςχρήσης καί τό laquoἁπτόraquo παρελθόν τοῦ τόπου τους

ΜΙΑ ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΜΑΣΣτίς 25 Ἀπριλίου ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ἐπισκέφθηκε στό Γραφεῖο του τόν Σεβ Μη-

τροπολίτη μας κ Θεόκλητο Κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψής του πρόσφερε στόν Μητροπολίτη τά βιβλία του1) Ὁδοιπορικό σώματος καί ψυχῆς στήν κορυφή τοῦ Ἄθωνα 2) Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας 3) Ὁ Ἱ Ναόςτοῦ Ἀγίου Στεφάνου 4) Ὁ Ἀρχαιολογικός χῶρος τοῦ ὑψώματος laquoΠροφήτης Ἠλίαςraquo 5) Χριστός ἐτέχθηκαί 6) Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης καί τά Ἀνάτυπα ἀπό ΠρακτικάΣυνεδρίων μέ ἐργασίες του 1) Σχέσεις τῆς Θάσου μέ τή Χαλκιδική καί τό Ἅγιον Ὄρος 2) Τά πατρυδωνυμι-κά τῆς Χαλκιδικῆς καί 3) Ἐκδηλώσεις πού ἀναβιώνουν καί παραμένουν στήν Ἀρναία

Ὡς ἀντίδωρο ὁ Μητροπολίτης τοῦ πρόσφερε τό βιβλίο του laquoἘκκλησία Ὁ αὐθεντικός φύλακας καί ἑρμη-νευτής τῆς Ἁγίας Γραφῆςraquo Ἀθήνα 1998 σσ 350 καί τό βιβλίο τῆς Γεωργίας Κουνάβη laquoἉγίου Ἰωάννου τοῦΧρυσοστόμου Λόγος παραινετικός πρός ἀποφυγήν τῆς ἀπογνώσεωςraquo Ἀθήνα σσ 100

Ἐπίσης κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ὁ Ἐκδότης -Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ ἔθεσε ὑπόψη τοῦΜητροπολίτη μας τό θέμα τῆς κατάργησης δύο ἐκκλησιαστικῶν ἐθίμων μέ τό ὁποῖο (θέμα) τό περιοδικό ἀσχο-λήθηκε σέ ἀρκετά τεύχη του (87-892011 καί 90-93 2012) δηλ τῆς (ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης) τε-λετῆς τῆς Ἀναστάσεως πού γινόταν παλιότερα στήν κεντρική πλατεία καί τά τελευταῖα χρόνια γίνεται στόχοροστάσι καί τῶν κεριῶν τῶν Κηδειῶν καί τῶν Μνημοσύνων πού παλιότερα τά κρατοῦσαν οἱ πιστοί ἀναμ-μένα στά χέρια τους κατά τήν διάρκεια τῶν Ακολουθιῶν αὐτῶν καί τά τελευταῖα χρόνια τά ἐναποθέτουν ἀνα-

25

μένα στά κηροστάσια κατά τήν εἴσοδό τους στόν Ναό τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καίἑορτές πού ὁ ἦχος της δέν εἶναι πάντα ὁ παραδοσιακός ἀλλά ἀρκετές φορές παρεμβάλλονται καί ἄλλα ἠχη-τικά προγράμματα τά ὁποῖα θορυβοῦν ὑπερβαλλόντως καί ὡς ἐκ τούτου ἐνοχλοῦν τούς ἀκούοντες καί τόθέμα τῆς κατασκευῆς καί τοποθέτησης ἐπιγραφῶν στήν εἴσοδο τοῦ αὔλειου χώρου καί στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦοἱ ὁποῖες θά ἀναγράφουν τή φράση ΙΕΡΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ

Γιά τό ἔθιμο τῆς τελετῆς τῆς ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης τελετῆς τῆς Ἀναστάσεως τό βράδυ τοῦΜεγ Σαββάτου ὁ Σεβασμιώτατος ἀφοῦ ἐνημερώθηκε συμπληρωματικά ὅσον ἀφορᾶ στήν κωδωνοκρουσίαπού ἀρχίζει ἀμέσως μετά τήν ἔναρξη τῆς ψαλμωδίας τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo μέ ἀποτέλεσμα νά μή τό ἀκούειὁ συγκεντρωμένος στόν χῶρο λαός εἶπε ὅτι ἐπιλἐχθηκε ὁ χῶρος αὐτός ἴσως γιά νά τιμηθεῖ τό Δημαρχεῖοἀλλά καί γιά τεχνικούς λόγους καί ἀφοῦ κάλεσε τόν ἐφημέριο καί τόν διάκονο τοῦ Ναοῦ ἔδωσε ἐντολή ἡκωδωνοκρουσία ἀπό φέτος νά ἀρχίζει μετά τήν ψαλμωδία τοῦ πρώτου ἀκούσματος τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo

Γιά τό ἔθιμο τῆς ἀφῆς τῶν κεριῶν στίς Κηδεῖες καί στά Μνημόσυνα εἶπε ὅτι θά θέσει τό θέμα στούς ἐφη-μερίους τῶν Ναῶν καί ἡ ἐφαρμογή-τήρηση-ὑλοποίηση τοῦ ἐθίμου θά ἐπαφίεται στίς ἀποφάσεις τῶν Ἐκκλη-σιαστικῶν Συμβουλίων

Γιά τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καί τίς γιορτές εἶπε ὅτι θά προσπαθήσει νά βρεῖ προ-γράμματα παραδοσιακῆς-ἁγιορειτικῆς κωδωνοκρουσίας

Τέλος γιά τό θέμα τῶν ἐνημερωτικῶν ἐπιγραφῶν στίς εἰσόδους τοῦ Ναοῦ εἶπε ὅτι θά φροντίσει νά το-ποθετηθοῦν σύντομα καλλιτεχνικές ἐπιγραφές

Στό τέλος τῆς ἐπίσκεψης ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ζήτησε ἀπό τόν Μητροπολίτη νά ἀνα-νεώσει τήν laquoεὐλογίαraquo (ἄδεια) πού εἶχε ἀπό τόν μακαριστό Μητροπολίτη Νικόδημο γιά τή συνέχιση τῆς ἔρευ-νας στό παλαιό Ἀρχεῖο τῆς Μητροπόλεως Ἡ ἀνανέωση πραγματοποιήθηκε χωρίς δεύτερη κουβέντα

Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo εὐχαριστεῖ θερμότατα τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας γιά τή συνεργασία καίεὔχεται αὐτή νά συνεχισθεῖ ἐποικοδομητικά

ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΟΥ 1912 Στίς 28 Ἀπριλίου ἀνήμερα τῆς Κυριακῆς τῶν Βαΐων καί ὥρα 12 οἱ μαθητές τῆς Γ΄ Τάξης τοῦ Γυμνασίου

Ἀρναίας παρουσίασαν ἕνα ὡραῖο ἀφιέρωμα στήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας καί τῆς Βόρειας Χαλκιδικῆς μέτήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 100 ἐτῶν ἀπό αὐτήν στόν Ραδιοφωνικό Σταθμό τῆς Μητροπόλεώς μας Μέτήν παρουσίαση αὐτή τό Γυμνάσιο Ἀρναίας μέ ὅραμα ἕνα σχολεῖο ἀνοιχτό στήν Κοινωνία καί τά ἐρεθίσμα-τά της θέλησε νά τιμήσει τήν λαμπρή ἐπέτειο τῆς Ἀπελευθέρωσης κάνοντας ἕνα ἀκόμη βῆμα πρός τό εὐρύ-τερο κοινό μετά τήν ἔκδοση καί κυκλοφορία τοῦ ἱστορικοῦ Ἡμερολογίου τοῦ 2013 Ὑπεύθυνη τῆς ἐκδήλω-σις ἦταν ἡ φιλόλογος καθηγήτρια τοῦ Γυμνασίου κ Γεωργία Σιδέρη Συμπαραστάτες στήν παραπάνω προσπάθειαστάθηκαν ὁ Σεβ Μητροπολίτης μας κ Θεόκλητος καί ὁ διάκονος π Γεώργιος Τρικκαλιώτης

Τό ἀφιέρωμα περιλάμβανε ἀφιέρωμα στούς Προσκόπους (στρατιωτικά ἀνταρτικά σώματα) πού ἔδιωξαντούς Τούρκους ἀπό τή Χαλκιδική τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1912 στόν Ταγματάρχη Γεώργιο Κολοκοτρώνη Διοικητῆτοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶν τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ πού ἀπελευθέρωσε τυπικά καί ἐπίσημα τή Χαλκιδική στίς2 Νοεμβρίου στόν ἀνθυπολοχαγό Ἰωάννη Ἀλεξάκη πού ἐπικεφαλῆς Τμήματος τοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶνἀπελευθέρωσε εἰδικά τήν Ἀρναία καί τή Βόρεια Χαλκιδική τήν ἴδια μέρα καί στόν τότε ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη πού ἔπαιξε σημαντικό ρόλο τίς δύσκολες ἐκεῖνες μέρες τῆς βίαιης ἀπομάκρυν-σης τῶν Τούρκων ἀπό τά χωριά τῆς Β Χαλκιδικῆς

Τό ἀφιέρωμα ἦταν ἐπενδυμένο μουσικά μέ τραγούδια τῶν Ἀπόστολου Καλδάρα Μίκη Θεοδωράκη Δή-μου Μούτση Διονύση Σαββόπουλου Μάνου Χατζηδάκη Εὐανθ Ρεμπούτσικα καί Νίκου Ξυλούρη

Στόχοι αὐτῆς τῆς ἀφιερωματικῆς ραδιοφωνικῆς ἐκπομπῆς ἦσαν α΄) Ἡ ἐνδελεχέστερη προσέγγιση τοῦ ἱστο-ρικοῦ ὑλικοῦ β΄) ἡ βιωματική προσέγγιση μιᾶς ραδιοφωνικῆς μετάδοσης γ΄) ἡ γνωριμία μέ μνημειώδη ἔργατῆς ἑλληνικῆς μουσικῆς ἔκφρασης καί τούς δημιουργούς τῶν ἔργων και δ΄) ἡ ἀνάδειξη τοῦ ρόλου τοῦ σχο-λείου καί τῆς ἐκπαίδευσης γενικώτερα στήν τοπική κοινωνία ἀλλά καί στήν εὐρύτερη περιοχή τῆς Χαλκιδικῆς

ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΠΛΑΤΕΙΑΣ Οἱ ἐργασίες γιά τήν ἀνάπλαση καί διαμόρφωση τῆς Πλατείας πού βρίσκεται ἀνάμεσα στά Μουσεῖα Ἱστο-

ρικό-Λαογραφικό καί Ὑφαντικῆς καί τῶν παρακείμενων κοινόχρηστων χώρων βρίσκονται στή φάση ὁλο-κλήρωσής τους

Πρέπει νά σημειώσουμε ὅτι ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη τοῦ παραπάνω ἔργου καί ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη γιάτήν ἀποκατάσταση τῆς διώροφης παραδοσιακῆς οἰκίας ὅπου στεγάζεται τό Μουσεῖο Ὑφαντικῆς ἐκπονήθη-καν ἀπό τόν συμπατριώτη μας Ἀρχιτέκτονα Μηχανικό κ Δημ Κ Ἀλεξάνδρου καί ἐγκρίθηκαν ἀπό τήν Δ΄ Ἐφο-ρία Νεωτέρων Μνημείων (ἕδρα Θεσσαλονίκη)

26

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Στό τεῦχος 972012 (σελ 18) γρά-ψαμε τήν εἴδηση ὅτι μέ πρωτοβουλία καίἀπόφαση τοῦ Δήμου μας δημιουργή-θηκαν ἐπισκέψιμες πολιτιστικές δια-δρομές στόν παραδοσιακό οἰκισμό τῆςκωμόπολης μέ τήν τοποθέτηση φωτο-γραφικῶν ἐπιγραφῶν σέ παραδοσιακάκτίρια καί ξύλινων πινακίδων σήμανσης τῶνδιαδρομῶν

Συμπληρώνοντας τό θέμα γιά τό ση-μαντικό αὐτό ἔργο σημειώνουμε τά παρα-κάτω ἐνδιαφέροντα

bull Σέ κεντρικό σημεῖο τῆς κωμόπολης καίἰδιαίτερα στό τρίγωνο τῶν δύο Μουσείωντοῦ ἱστορικοῦ ἱστοῦ παρουσιάσθηκε ἕναΘΕΜΑ πού ἀναφέρεται στά παλιά ἐπαγ-γέλματά της γιά ἐνημέρωση τῶν νέων τηςκαί τῶν ἐπισκεπτῶν Ἡ θεματική αὐτή πα-ρουσίαση ἔχει ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον ἀπότούς ξένους καί ἀπό τούς ντόπιους πούὁδηγοῦν ἐκεῖ τά παιδιά καί τά ἐγγόνια τουςγιά ἐνημέρωση (Βλέπε εἰκόνα)

bull Γιά πρώτη φορά ἡ Ἀρναία ἀπέκτησετόν δικό της χάρτη Ἔχει διαστάσεις 50Χ70ἑκ καί ἀναδιπλώνεται Ἡ πρώτη ἐκτύπωσηἔγινε στά ἑλληνικά σέ 10000 τεμάχια καίδιανέμεται δωρεάν ἀπό τόν Ἀπρίλιο τοῦ2012 μέ πρώτη παρουσίαση στό περσινό πα-νηγύρι τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς (26 Ἰουλί-ου)

Ἡ ποιότητα καί οἱ πληροφορίες πού πε-ριέχει ἱκανοποιοῦν καί τόν πιό ἀπαιτητικόἐπισκέπτη ἀπό τά μουσεῖα τίς διαδρομέςτά προϊόντα τίς ἐκδηλώσεις τήν Ἱστορίακαί τόν πολιτισμό τοῦ τόπου Ἀποτέλεσεκαί ἀποτελεῖ συνοδευτικό γιά τόν ἐπισκέ-πτη καθώς καί ἐργαλεῖα ξενάγησης ὥστενά γνωρίσει τόν τόπο

Ἡ ποιότητα καί ἡ λειτουργία του συν -αγωνίζονται ἀντίστοιχους χάρτες μεγάλωνπόλεων τοῦ ἐξωτερικοῦ Ἤδη τό 2013 γί-νεται ἡ δεύτερη ἀνατύπωσή του στά ἑλλη-νικά ἀλλά καί γιά πρώτη φορά στά ἀγγλι-κά (Βλέπε εἰκόνα)

bull Στήν ἀρχή στό τέλος καί ἐνδιάμεσατῶν πολιτιστικῶν διαδρομῶν τοῦ οἰκισμοῦτοποθετήθηκαν στά κτίρια σέ κομβικάσημεῖα ἐπιτοίχειοι χάρτες (ὅμοιοι μέ τούςπαραπάνω χάρτινους) μέ τίς διαδρομέςὥστε ὁ ἐπισκέπτης νά ἔχει εἰκόνες τῶν δια-δρομῶν καί τό σημεῖο πού βρίσκεται (βλέ-πε εἰκόνα)

27

῾Η ᾽Αλληλογραφία microας

∆∆ΙΙΑΑΛΛΟΟΓΓΟΟΣΣ ΜΜΕΕ ΤΤΟΟΥΥΣΣ ΑΑΝΝΑΑΓΓΝΝΩΩΣΣΤΤΕΕΣΣ ΜΜΑΑΣΣ ΚΚΑΑΙΙ ΤΤΟΟ ΠΠΕΕΡΡΙΙΟΟ∆∆ΙΙΚΚΟΟ ΜΜΑΑΣΣ

ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ-ΕΓΓΡΑΦΑbull Ἀπό τόν συμπολίτη μας καί γαμβρό τῆς Ἀρναίας δασολόγο (ἐν συντάξει) κ Νικ Κανελλόπουλο πήραμε (Ἀρναία

173) τήν παρακάτω laquoΠαπαδιαμαντίζουσαraquo καί ἐνδιαφέρουσα ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηΧαρά στήν ὑπομονή σου διά τήν συνέχισιν τῆς πολυσχιδοῦς πολυμεροῦς ἐκδόσεως πολυφρόντιδος ἐν μέσῳ

καιρῶν καθόλου εὐνοϊκῶν αὐχμηρῶν μάλλον λίανΟἱ τίς τύχες τοῦ κόσμου σήμερα διαχειριζόμενοι ἀρνοῦνται πεισμόνως νά ἐμπεδώσουν τοῦτο τό ἁπλόν πού

βεβαίως καί τό μέγιστον ζητούμενον εἶναι Ἡ περιβόητος περιλάλητος κρίσις κύριοι πρωτίστως εἶναι ΗΘΙΚΗΦωνάζουν νιαουρίζουν ἐπί τῶν κεράμων γαλές τεσσαράκοντα καί λέγομεν ὄτι τά καθαρά νιάου νιάου τῶν ψι-ψίνων ἀπό ἀλεκτορίδια εἶναι καί ἀλέκτορες Ἀλλά ἄς ἔλθωμε εἰς τά τοῦ οἴκου μας καί δή τά τῆς παιδείας Τάἀρχαῖα καταργήσαμε τήν ἑλληνική βαραθρώσαμε μονοτονικόν ἐφεύραμε Παπαδιαμάντην νά μεταφράσωμεμᾶς ἐμάρανε Ἀχιλλέαν πρό πολλοῦ ἐτυμβεύσαμε Τζάρτζανον καί ἐν τέλει ἡσυχάσαμε

Διάβασα τόν ἐπικήδειον ὄχι τοῦ Ἰωάννη Κονδυλάκη ἀλλά λόγον πού ἐκφώνησε ἐπικήδειον κάποιο ἄγνωστονὄπως γράφεται πρόσωπον διά κάποιον ἐξέχοντα Λιαριγκοβινό θανόντα τό 1886 Χαρακτηρίζει τόν ἐκλιπόνταἄνδρα - ρέκτην μεγαλοπράγμονα καί σταθερόν Κείμενον ἀποπνέον ἄρωμα ἀθανάτου γλώσσης ἑλληνικῆς ἔνθαἡ εὐφωνία ἠ λεπτότης ἡ χάρις καί καλλιέπεια θέλγουν

Εἰς τόν ἐκφωνήσατα λόγον τοιοῦτον εὖγε Εὖγε καί εἰς τόν τωρινόν ἄνδρα ρέκτην πολυπράγμονα καί στα-θερόν θαρρούντως ἀντιμετωπίζων τήν μεγίστην ἀπώλειαν συζύγου λατρευτῆς ἐπιμένων ἀξιοθαυμάστως εἰςτήν μεγίστην προσφοράν τήν σπουδαίαν ἔκδοσιν συνεχίζων laquoΑΡΝΑΙΑraquo

Μετά τιμῆςΝικόλαος Β Κανελλόπουλος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νικόλαε σʼ εὐχαριστοῦμε πολύ γιά τά καλά σου λόγια (καί laquoἐν ἀρχῇraquo καί laquoἐν τέλειraquo)ἀλλά ὑπερβαλλόντως λεγόμενα Ὄντως laquoἡ κρίσις πρωτίστως εἶναι ἠθικήraquo ἀλλά δέν μᾶς συμφέρει νά τό πα-ραδεχθοῦμε καί ἔτσι ὁ διάβολος πανηγυρίζει

bull Ὁ γνωστός ἱστορικός ἐρευνητής τῆς Βέροιας δικηγόρος καί τέως βουλευτής κ Γεώργιος Χιονίδης μᾶς ἔστει-λε (Βέροια 26) τήν παρακάτω ποικιλοτρόπως ἐνισχυτική τῶν προσπαθειῶν μας ἐπιστολή

Φίλε κ ΔΘ Κύρουlaquoἐκ τοῦ ὑστερήματοςraquo τῆς ἰσχνῆς ἤδη συντάξεώς μου ὡς δικηγόρου (γιά τά ταχυδρομικά τέλη τουλάχι-

στον)Σέ θαυμάζω γιά τό κουράγιο σου γιά τήν ἐξαίρετη (σέ ποιότητα καί ἀποτελέσματα) προσπάθειά σου πού μέ

συγκινεῖ διότι μία σχετικῶς μικρή περιοχή ἔχει πανελλήνια προβολή μέ τόν συνεχῆ τιτάνιο ἀγώνα σου ἑνόςἀτόμου ἀδύναμου laquoμικροῦraquo ἀντιπάλου στό laquoμέγαraquo κατεστημένο Συνέχισε λοιπόν νά ἀγωνίζεσαι γιά τή διά-δοση τῆς Παραδόσεως

Θερμά καί εἰλικρινῆ συγχαρητήριαΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε θερμότατα ἀγαπητέ κ Γ Χιονίδη γιά τή συνδρομή σας καί γιά τά καλά σας

λόγια ἐνέργειες πού μᾶς ἐνισχύουν γιά τή συνέχιση τῶν ἰσχνῶν προσπαθειῶν μας γιά τήν προβολή τῆς ὄμορ-φης Ἀρναίας Ὑγιαίνετε

bull Ἀπό τόν Λαρισαῖο συγγραφέα κ Νικόλαο Ἀθ Παπαθεοδώρου πήραμε (Λάρισα 46) τήν παρακάτω ἐπιστολήκ Κύρου

Εὐχαριστῶ πολύ γιά τήν ἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τό ὁποῖο φθάνει ἀνελλιπῶς στό σπίτι μου στήΛάρισα κάθε τρίμηνο Σάν ἀντίδωρο αὐτῆς τῆς εὐγενικῆς σας προσφορᾶς σᾶς ἀποστέλλω τό τελευταῖο μου βι-

28

βλίο πού κυκλοφόρησε πρίν λίγους μῆνες Ὅπως θά ἀντιληφθεῖτε εἶναι μία ἔρευνα πού ἔκανα στίς Μηλιές τοῦΠηλίου καί ἡ ὁποία διήρκεσε πάνω ἀπό δύο χρόνια Ἀντικείμενό της ἔχει τήν παρουσία τοῦ γνωστοῦ λαϊκοῦ ζω-γράφου Θεόφιλου Χατζημιχαήλ στό διάστημα 1897-1900 στίς Μηλιές Εἶναι μία περίοδος τῆς ζωῆς του σχετικάἄγνωστη μέχρι σήμερα στούς φιλότεχνους ἀλλά πολύ παραγωγική γιά τόν ζωγράφο ἰδίως σέ θρησκευτικές πα-ραστάσεις Ὅπως θά δεῖτε ἐντοπίσθηκαν 13 ἐντελῶς ἄγνωστα ἔργα του τά πιό παλιότερα πού ὑπάρχουνΜέχρι σήμερα γνωρίζαμε ὅτι τό παλαιότερο χρονολογημένο ἔργο του ἦταν τοῦ 1899 Ὅμως τά περισσότεραἀπό τά ἔργα πού ἀποκαλύφθηκαν στίς Μηλιές εἶναι τοῦ 1897 μέ 1898 μάλιστα ἕνα ἀπʼ αὐτά τό μοναδικό μέχρισήμερα τό ὑπογράφει μέ τό οἰκογενειακό του ὄνομα Θεόφιλος Γαβριήλ Κεφάλας 1897

Μέ μεγάλη ἐκτίμηση στό ἔργο σαςΦιλικά

Νικόλαος Ἀθ ΠαπαθεοδώρουΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Παπαθεοδώρου γιά τή δική σας εὐγενική προσφορά τοῦ ἐνδια-

φέροντος βιβλίου σας γιά τόν ζωγράφο Θεόφιλο καί τήν συμπληρωματική ζωγραφική του παραγωγή πού ἐντο-πίσατε στίς Μηλιές καί παρουσιάζετε

bull Ἡ Βιβλιοθήκη τοῦ Τμήματος Γλώσσας Φιλολογίας καί Πολιτισμοῦ Παρευξείνιων Χωρῶν τοῦ ΔημοκριτείουΠανεπιστημίου Θράκης μᾶς ἔστειλε (Κομοτινή 66) τήν παρακάτω εὐχαριστήρια ἐπιστολή

Σημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Πρόεδρε γιά τό τιμητικό γιά μᾶς αἴτημά σαςbull Ἡ καταξιωμένη Δραμινή λογοτέχνιδα κ Νόρα Κωνσταντινίδου μᾶς ἔστειλε (Δράμα 76) τήν παρακάτω φι-

λοαρναιώτικη καί καλλιγραφημένη ἐπιστολή

29

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητή κ Νόρα Κωνσταντινίδου τό laquoἀντίτιμοraquo γιά τίς ὡς τώρα ἀπολαυές σας ἀπό τήνἀνάγνωση τοῦ περιοδικοῦ μας δέν εἶναι laquoμικρόraquo διότι συμπληρώνεται μέ τά πολύτιμα γραφόμενά σας καί τόκάνουν laquoμέγαraquo Γιʼ αὐτό σᾶς εὐχαριστοῦμε θερμά

bull Ἀπό τόν Διευθυντή τοῦ ἱστορικοῦ περιοδικοῦ laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo φιλόλογο καί συγγραφέα κ Νίκο Χρ Ἀλιμπράν-τη πήραμε (Ὑμηττός 166) τήν παρακάτω ἐπιστολή πού προκαλεῖ μεγάλη λύπη στούς φίλους τῆς Πάρου καί τῆςἹστορίας της καί στούς ἀνθρώπους πού ἐκδίδουν παρόμοια περιοδικά

Ἀγαπητε κύριε ΚύρουΓιά λόγους οἰκονομίας ἔχω ἤδη σταματήσει νά ἀποστέλλω τιμητικά τά laquoΠαριανάraquo σέ πολλά ἔντυπα πού τά

ἐλάμβαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ὅπως ἔγινε τώρα καί μέ τό δικό σας ἔντυποΓιʼ αὐτό σᾶς παρακαλῶ ἐάν θέλετε νά μή μοῦ στέλλετε πλέον τήν laquoἈρναίαraquo πού εἶναι πράγματι χρήσιμο

καί πολύτιμο ἔντυπο πού συμβάλλει στήν ἱστορία τῆς περιοχῆς σας καί προβάλλει τήν πολιτιστική καί κοινω-νική καί ἀρχιτεκτονική κληρονομιά τοῦ τόπου

Σᾶς συγχαίρω γιά τήν προσφορά σας τήν ποικίλη καί εὔχομαι κάθε καλό καί ὑγεία καί συνέχιση τῶν ὡραίωνπνευματικῶν ἀγώνων σας

Μέ ἰδιαίτερη ἐκτίμησηΝ Ἀλιμπράντης

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη αἰσθανόμαστε μεγάλη λύπη διότι τό πολύ σημαντικό καί ἐπί πολλάχρόνια ἐκδιδόμενο περιοδικό σας ἀναγκάζεται λόγω τῆς πανελλήνιας οἰκονομικῆς κρίσης καί τῆς ἀδικαιολό-γητης αὔξησης τῶν ταχυδρομικῶν τελῶν νά διακόψει τήν τιμητική ἀποστολή του σέ πολλά ἔντυπα πού τό λάμ-βαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ἀνάμεσα στά ὁποῖα καί τό δικό μας

Ἐμεῖς ἀντιδρώντας ἀπέναντι σʼ αὐτούς πού ἀναγκάζουν σημαντικά καί μακρόβια ἔντυπα τέτοιου κυρίως πε-ριεχομένου νά διακόπτουν τήν πνευματική ἐπικοινωνία τους μέ ἄλλα παρόμοια ἔντυπα δέν θά διακόψουμε τήνἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ μας στά laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo καί ἤδη βρήκαμε τρόπο νά λαμβάνουμε τό περιοδικό σας χωρίςνα ὑποβάλλεσθε σέ ἔξοδα ἀποστολῆς

Ἐλπίζουμε ἐπίσης καί εὐχόμαστε ἡ ἀκούσια αὐτή ἐκ μέρους σας διακοπή ἀποστολῆς τοῦ περιοδικοῦ σας σέἄλλα ἔντυπα νά εἶναι σύντομη σύν Θεῷ πού ἴσως μᾶς λυπηθεῖ ὡς Ἕλληνες καί μᾶς ἀπελευθερώσει ἀπό τόνζυγό τῆς διηπειρωτικῆς δικτατορικῆς οἰκονομικῆς διακυβέρνησης (ΕΕ-ΔΝΤ-ΕΚΤ)

Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη ἔρρωσθε ἐλπίζοντες ὅσο ζῆτε κατά τό λατινικό ἀπόφθεγμα laquoDum spiro speroraquoΕὐχαριστοῦμε γιά τά καλά σας λόγια καί γιά τίς εὐχές σας

bull Ἀπό τόν Σερραῖο φίλο καί συνάδελφο κ Νίκο Κατσαμάνη πήραμε (Σέρρες 166) τήν παρακάτω ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηἘδῶ καί τουλάχιστον 20 χρόνια ἔχω τή χαρά νά διαβάζω τό τόσο ἀγαπημένο καί χρήσιμο περιοδικό laquoἈρναίαraquo

Ἀγάπησα παράλληλα καί τήν ὄμορφη κωμόπολη τήν ὁποία ἐπισκέπτομαι συχνάΣυμμεριζόμενος καί τήν ἀγωνία σου καί τούς προβληματισμούς σου ὅπως καταφαίνεται στήν ἀνοιχτή ἐπι-

στολή τοῦ τεύχους 98 Ἰανουάριος-Μάρτιος 2013 σπεύδω νά σέ διαβεβαιώσω ὅτι στό βαθμό πού μοῦ ἀναλο-γεῖ θά συμβάλλω στή συνέχιση τῆς ἔκδοσης καί διάδοσης τῆς Ἀρναίας

Ἡ προσπάθειά σου νά διασώσεις ὅτι σχετίζεται μέ τήν πολιτιστική κληρονομιά τῆς περιοχῆς σου μέ συγκι-νεῖ Σέ μιά ἐποχή ὄπου πλήττεται (στό πλαίσιο τῆς παγκοσμιοποίησης) ἡ ἱστορική καί κατʼ ἐπέκταση ἡ Ἐθνικήμνήμη ἡ φωνή σου εἶναι ἀπαραίτητη Προσωπικά στίς σελίδες τοῦ περιοδικοῦ βρίσκω πολλά καί ἐνδιαφέρονταστοιχεῖα τά ὁποῖα ἀξιοποιῶ ἐργαζόμενος ὡς φιλόλογος στό 1ο Γεν Λύκειο Σερρῶν

Πιστεύω πώς ἡ πορεία τῆς ldquoἈρναίαςrdquo δέ θά ἀνακοπεῖ πρός τέρψιν τῶν φίλων τηςὈφείλω τέλος νά σʼ εὐχαριστήσω πού ἀδιαλείπτως μοῦ ἀποστέλλεις τό περιοδικό

Μέ ἐκτίμησηΚατσαμάνης Νικόλαος φιλόλογος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νίκο σʼ εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς γιά τά φιλοαρναιώτικα αἰσθήματά σου καί τά καλάσου λόγια γιά τό περιοδικό μας στοιχεῖα τοῦ ὀποίου σέ βοηθοῦν στό ἐκπαιδευτικό σχολικό ἔργο σου Ὄντωςπλήττεται ἡ ἱστορική καί ἐθνική μνήμη ἀφοῦ Ἕλληνες καί μάλιστα πολιτικοί πού τάχα ἀγωνίζονται laquoγιά τόκαλό τοῦ τόπουlaquo χαρακτηρίζουν τή Μικρασιατική καταστροφή ἁπλά ὡς laquoσυνωστισμόraquo στό λιμάνι τῆς Σμύρνηςτόν στρατό τοῦ Θ Κολοκοκτρώνη laquoὀρδέςraquo ἀρνοῦνται τήν ὕπαρξη τοῦ χοροῦ τοῦ Ζαλόγγου διακηρύσσουν ὄτιμέ τούς Τούρκους στά χρόνια τῆς σκλαβιᾶς περνούσαμε καλά δέν τούς ἐνδιαφέρει ἄν οἱ Σκοπιανοί χρησι-μοποιοῦν ἐπίσημα τό ὄνομα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ὡς ὀνομασία τοῦ κρατιδίου τους καί λένε καί πράττουν ἕνα σωρόἄλλα σέ βάρος τῆς χώρας μας Ἐμεῖς κάνοντας τό καθῆκον μας θά συνεχίζουμε ὅσο ὑπάρχει laquoἄνωθενraquo θέλημακαί laquoκάτωθενraquo ἠθική καί (κυρίως) οἰκονομική συμπαράσταση νά laquoχτυποῦμε τή λύραraquo

30

∆ΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ(Ὅσα ἀναφέρονται σέ τίτλους στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία της)

Ἐπιμέλεια Δημ Θ Κύρουbull Ἡ ἐφημερίδα laquoΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΝΑ ΝΕΑraquo (Παλαιοχώρι) φ

21Ἀπρ-Ἰούν 2012 σ 14 γράφειraquondash Ἀθαν Αὐγερινοῦ Παλιοί Χάρτες τῆς Χαλκιδικῆς [Δη-

μοσιεύονται 4 παλαιοί Χάρτες τῶν ἐτῶν 1740 (γερμανικός)1827 (γαλλικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) 1862 (γαλ-λικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) καί 1829 (ἰταλικόςὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Liaringove)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΘΕΜΑraquo (Χαλκιδικῆς) γράφειndashΠρόταση τοῦ Δ Κύρου γιά κοινό ἑορτασμό τῶν 100 ἐτῶν

ἐλεύθερης Ἀρναίας καί τῶν 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἴδρυση τοῦΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου φ 1126-9-2012 σ 9

ndashὉμιλία στήν Ἀρναία - 1 Νοεμβρίου 2009 Ἡ Ἀπε λευθέ-ρωση τῆς Ἀρναίας καί ὁλόκληρης τῆς Χαλκιδικῆς - Καί πα-ρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ Δ Κύρου laquoἩ Ἀπελευθέρωση τῆςἈρναίας καί τῆς Βόρ Χαλκιδικῆς ἀπό τόν Τουρκικό ζυγό(1912) καί οἱ πρῶτες ἡμέρες ἐλεύθερη ζωῆςraquo [Πρόκειται γιάτήν ὁμιλία τοῦ κ Γ Ζωγραφάκη τήν 1η Νοεμβρίου 2009 στήνἈρναία πού δημοσιεύθηκε στό περιοδικό μας (τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σσ 8-14) καί κυκλοφορεῖ στό Διαδίκτυο ἀπʼ ὅπουἁλιεύθηκε καί δημοσιεύθηκε στήν ἐφημερίδα μέ τόν ἐπί-τιτλο laquoἈφιέρωμα στά 100 χρόνια ἐλεύθερης Χαλκιδικῆςraquo]φ 11818-10-2012 σσ 3-9

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Βο ρειοανα-τολικῆς Χαλκιδικῆς ἀπό τόν τουρκικό ζυγό τό 1912 καί Ἀνω-νύμου Ἀφιέρωμα στόν κληρικό ἐξ Ἀρναίας Διονύσιο Κυρά-τσο (1923-2005) πρώην Μητροπολίτη Δράμας φ 11925-10-2012 σσ 3 καί 5

ndash(Σύνταξης) ῾Εορτασμός ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας(Δημοσιεύεται τό Πρόγραμμα τῶν ἐκδηλώσεων γιά τά 100χρόνια ἀπό τήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας) φ 1201-11-2012 σ 9

ndash(Σύνταξης) Μέ δόξα καί τιμή ἑορτάστηκαν τά 100 χρό-νια Ἐλευθερίας τῆς Ἀρναίας (Χωρίς κείμενο ἀλλά μόνο μέμία φωτογραφία τμήματος τοῦ μνημείου τῆς Ἀπελευθέρω-σης μέ τήν ἐπιγραφή laquoΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣ bullΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ1912raquo πού ὑπάρχει ἐκεῖ) φ 1218-11-2012 σ 2

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoEBΔΟΜΑΔΙAIAraquo (Χαλκιδικῆς) (φ 29-10-2012 σ 6) γράφει

ndashἩ Ἱστορία τῆς Ἀρναίας μέσα ἀπό τά μουσεῖα της Ξα-κουστά μέχρι τά Βαλκάνια τά τοπικά ὑφαντά (Ἀναφέρεταιστό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο καί στό ΜουσεῖοὙφαντικῆς Ἀρναίας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΚΑΣΣΑΝΔΡΑraquo στό φ 20723-10-2012 σ6 γράφει

ndash (Σύνταξης) Ὑπογράφηκε ἡ σύμβαση γιά τήν κατασκευή

τοῦ ἔργου laquoἈνάπλαση πλατείας Μουσείου Ὑφαντικῆς(πρώην Γιαννούδενας) καί παρακείμενων κοινόχρηστων χώ-ρων ΔΚ Ἀρναίας Δήμου Ἀριστοτέληraquo προϋπολογισμοῦ11823099 εὐρώ Ξεκινᾶ ἡ ἐκτέλεση τοῦ ἔργου καί στό φ20815-1-2013 σ 9 γράφει

ndash Ἑορτάσθηκε στήν Ἀρναία ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρω-τομάρτυρος Στεφάνου καί τά 200 χρόνια τῆς ἀνέγερσηςτοῦ Ναοῦ 1812-2012

bull Τό περιοδικό laquoΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑraquo (Θεσσαλονίκη) τχ475Σεπτ-Ὀκτ 2012 σσ 280-282 γράφει

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ὁ Μακεδονικός Ἀγώνας Α΄ Γε-νικά (Στή σελ 282 γίνεται ἀναφορά στούς Ἀρναιῶτεςἀδελφούς ταγματάρχη Μαυρουδῆ καί γιά τόν ΘεοχάρηΓερογιάννη οἱ ὀποῖοι τό 1902 εἶχαν ἱδρύσει στήν Ἀθήναὅπου ἔμεναν τόν κεντρικό Μακεδονικό Σύλλογο ὁὀποῖος ἐνημέρωνε τούς ἐλεύθερους Ἕλληνες γιά τάσυμβαίνοντα στή Μακεδονία καί στρατολογῶντας ἐθε-λοντές ἔστελνε ὀλιγομελῆ στρατιωτικά ἀνταρτικά σώ-ματα στή δεινοπαθοῦσα ἀπό τούς Τούρκους καί τούςΒουλγάρους Μακεδονία)

bull Τό περιοδικό laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo στό τχ 71Σεπτ-Ὀκτ 2012γράφει

ndashΓιώργου Ζωγραφάκη 2 Νοεμβρίου 1912 Ἡ ἐπίσημη ἀπε-λευθέρωση τῆς Χαλκιδικῆς (Ἀναφέρεται καί στήν ὑποδοχήτοῦ Οὐλαμοῦ τοῦ Ἀνθυπολοχαγοῦ Ἰω Ἀλεξάκη στήνἈρναία) σ 6

Στό τχ 72Νοε-Δεκ 2012 σσ 6-11 γράφειndashΓιάννη Δ Κανατἀ Τά laquoΔεκεμβριανάraquo τοῦ 1916 στόν Πο-

λύγυρο (Στίς σσ 8-10 γίνεται ἀναφορά στά γεγονότα τῆςἈρναίας ὅπως περιγράφονται ἀπό τόν ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους στά laquoΧρονικά Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας)raquo τά ὁποῖα δημοσιεύθηκαν σέ συνέ-χειες στά τεύχη 78-812010 τοῦ περιοδικοῦ μας καί ἀπότόν γιατρό-βουλευτή Γρηγόριο Σαραφιανό στό ἈρχεῖοἘγγράφων του τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε σέ συνέχειες στάτεύχη 86-932011 τοῦ περιοδικοῦ μας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΖΑΤΟΥΝΑ - ΜΑΡΚΟΥ-ΒΛΟΓΓΟΣraquo φ270Σεπτ-Ὀκτ 2012 σ 4 γράφει

ndash (Νικόλη Φίλη) Λώρης Ἰωάν Θανόπουλος (Ἀναφέρεταιστό ἡλιακό ὡρολόγιο πού ὑπάρχει στό Κωδωνοστάσιο τοῦ ἹΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας κατα-σκευασμένο ἀπό τόν Ζατονίτη Λορέντζο (Λώρη) Θανόπουλοτό 1939) (Φωτοτυπία τοῦ δημοσιεύματος βλέπε στό τχ982013 στή στήλη laquoΟ ΤΥΠΟΣ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑraquo)

Ε Ν Τ Υ Π Α Π Ο Υ Λ Α Β Α Μ ΕΒΙΒΛΙΑ-ΑΝΑΤΥΠΑ

bull Τρύφωνος Τσομπάνη Μορφές τῆς Ἱστορίας τοῦ ΛαγκαδᾶΛαγκαδάς 2006 σσ 72 (Προσφορά τοῦ συμπατριώτη μας κἈστ Θ Καραστέριου)

bull Ἀθανασίου Δ Οἰκονόμου Στερεότυπες καί ἀστήρικτες ἀπό-

ψεις ἤ συνεχής ἔρευνα γιά τήν τοπική μας Ἱστορία ΒόλοςὈκτώβριος 2011 σσ 23

bull Ἀρχιμ Χρυσοστόμου Μαϊδώνη Τό μαρτύριο τῆς φωτιᾶς Τόμαρτύριο τῶν ἕξι παρθενομαρτύρων τοῦ Γεροπλατάνου Χαλ-

31

κιδικῆς (1854) Γεροπλάτανος 2012 σσ 32bull Νικόλη Π Φίλη Ἡ παιδεία στή Ζάτουνα ἀπό τήν Τουρκοκρα-

τία ἕως τό 1973 Ἀθήνα 2012 σσ 512 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀπο-στολή τοῦ βιβλίου γιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Γέροντος Δανιήλ Κατουνακιώτου Περί Παρθενίας (ἜκδοσιςἹεροῦ Ἡσυχαστηρίου Ἀδελφότητος Δανιηλαίων) ἍγιονὌρος 2009 σσ 78 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀποστολή τοῦ βιβλίουγιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Ἡ Πιάβιτσα τῶν Σιδηροκαυσίων καίτό ἐξωκκλήσι τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Θεσσαλονίκη 2012 σσ125 [Γίνεται ἀναφορά καί στή Λιαρίγκοβη Στή σελ 23 κα-ταγράφεται στά χωριά τῆς ΒΑ Χαλκιδικῆς μέ τά φορολογού-μενα νοικοκυριά κατά τά ἔτη 1519 1527 καί 1568 στή σελ 27ἀναφέρεται σέ ἰδιοκτησίες Λιαριγκοβινῶν τό 1873 στήν Πιά-βιτσα στή σελ 49 ἀναφέρεται στήν Ἐκπαιδευτική δραστη-ριότητα τοῦ δασκάλου Ν Βουργαρελίδη παραπέμποντας σέσχετικό ἄρθρο τοῦ ΔΚ στό περ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τχ 632004 σσ3-4 καί στή σελ 82 ἀναφέρεται στόν laquoἸσχυρό ἄνδρα τῆς Λια-ρίγκοβης Γερογιάννηraquo]

bull ndash Ἡ πανήγυρη τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου στήν Πιάβιτσα Φωτο-γραφική διαδρομή (1926-2011) Θεσσαλονίκη 2012 σσ 95 [ Στήσελ 69 δημοσιεύεται φωτογραφία μέ τούς μακαρίτεςἈρναιῶτες ὀργανοπαῖχτες Χριστόδουλο Ἀρβανίτη καί ΠέτροΖυγούρη τή 10ετία τοῦ 1980]

bull Κωνσταντίνου Ἰ Χιόνη Ἱστορική ἐξέλιξη τῆς ἀπονομῆς τῆς δι-καιοσύνης στή Θάσο (1709-1912) Ὄργανο ἀπονομῆς τοῦ δι-καίου τά δάση τῆς Θάσου φορολογούμενες γαῖες ὁ θεσμόςτῆς χρησικτησίας τίτλοι ἰδιοκτησίας καί νομολογία Θάσος2012 σσ 187

bull Περιοδικοῦ laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo τοῦ Λαογραφικοῦ Ὁμίλου Πολυ-γύρου Πολύγυρος Ὁ τόπος καί οἱ ἄνθρωποι (ἘπιμέλειαΓιάννης Κανατάς) Πολύγυρος 2010 σσ 347 [Στή σελίδα 65δημοσιεύεται ὁλοσέλιδη φωτογραφία τῆς Φιλαρμονικῆς τοῦΠολυγύρου μέ τόν διευθυντή της ἀρχιμουσικό Ἄγγελο Κω-δούνη ἀπό τήν Ἀρναία καί στή σελίδα 87 δημοσιεύεται ὁλο-σέλιδη φωτογραφία γνωστή ἀπό ἄλλες ἀλλοῦ δημοσιεύσειςτης στήν ὁποία εἰκονίζεται Σῶμα Προσκόπων τοῦ 1912 μέ(ἀρχηγό) τόν ὁπλαρχηγό Ἀθ Μινόπουλο καί ἀρκετούς Λια-ριγκοβινούς]

bull Ἱερομ Βενεδίκτου Νεασκητιώτη Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιο-ρείτου Συναξαριστής (μέ ἐνσωματωμένο τό Νέο Μαρτυρο-λογόγιο καί τό Νέο Ἐκλόγιο) ἀπόδοση στή ΝεοελληνικήἜκδοσις Συνοδίας Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου Ἱερά ΚαλύβηlaquoΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝraquo Νέα Σκήτη-Ἅγιον Ὄρος Τόμος Α΄2011 σελ 456middot Τόμος Β΄ 2011 σελ 431middot Τόμος Γ΄ 2011 σελ

437middot Τόμος Δ΄ 2012 σελ 351middot Τόμος Ε΄ 2012 σελ 398 καίτόμος ΣΤ΄ 2012 σελ 490 (Φιλολογική ἐπιμέλεια Δημ ΘΚύρου)

bull Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους Ἀρχιμ Εὐσέ-βιος Βίττης Ἀναφορά στόν ἀγώνα του καί τήν μαρτυρία του(1927-2009) Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 40

bull Ἀρχιμ Εὐσεβίου Βίττη Βίος καί Πολιτεία τοῦ δικαίου καί πο-λυάθλου Ἰώβ (Ἀνάλυση στό βιβλίο τοῦ Ἰώβ) τόμοι Α΄ ἍγιονὌρος 2010 σσ 456 καί Β΄ Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 615(Ἔκδοση Ἱ Μ Ὁσίου Γρηγορίου)middot μέ τήν ἀφιέρωση laquoΣτόνἀγαπητό ἀδελφό κ Δημήτριο Κύρου καθηγητή μέ βαθειάἐκτίμησι καί ἐγκάρδιες εὐχές ὑπέρ ὑγείας καί σωτηρίαςαὐτοῦ καί τῶν τέκνων του Ὁ Καθηγούμενος dagger Ἀρχιμ Γεώρ-γιος 114-12-2011raquo

(Τά παραπάνω δύο βιβλία ndashμαζί μέ τό περιοδικό laquoΟ ΟΣΙΟΣ ΓΡΗ-ΓΟΡΙΟΣraquondash προσφέρθηκαν στόν Ἐκδότη-Διευθυντή τοῦ πε-ριοδικοῦ μας ἀπό τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ Μονῆς Ἀρχιμ Γεώρ-γιο Καψάνη στίς 14-12-2011 κατά τήν ἐπίσκεψή του στήΜονή καί στό Γραφεῖο του ὅπου τοῦ πρόσφερε γιά τή Βι-βλιοθήκη τῆς Μονῆς τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo τοῦ ὁποίου ἡΜονή εἶναι ἀποδέκτρια καί τό βιβλίο του γιά τόν Μητροπο-λίτη Σωκράτη)

bull Νίκου Χρ Ἀλιπράντη Ἀντιφωνήσεις Ἀθήνα 2011 σσ 95bull Μαριάνθης Φ Παλάζη Ἕνα ὄνομα δύο τόποι Ἐπιβάτες Ἀνα-

τολικῆς Θράκης Νέοι Ἐπιβάτες Θεσσαλονίκης Ἀθήνα 2009σσ 240

bull Δήμου Κιμώλου Οἱ ρίζες τῶν κοινῶν παραδοσιακῶν Κιμώλου-Σερίφου (Λαογραφική ἔρευνα Θοδωρής Γ Λιβάνιος) Κίμω-λος 2011 σσ 63

bull Ἀντιστρατήγου Ἰωάννη Ἠλία Ἀλεξάκη Ἐγκώμιον ΓενναίουΣτρατηγοῦ ἐναρέτου πατριώτη Ἰωάννη Σωτ Ἀλεξάκη Ἡρά-κλειο 2012 σσ 32

bull Στέλιου Παπαθανασίου Ὁ Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης στάἄδυτα τῆς δημοσιογραφίας Ἀθήνα 2008 σσ 46

bull Δημ Θ Κύρου Δύναμη εἰρήνης ἡ Ὀρθοδοξία [Ἀνάτυπο ἀπότό βιβλίο laquoΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ldquoΗ ΟΡΘΟ-ΔΟΞΙΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑrdquo ndashΤΑ ΔΗ-ΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥraquo Θεσσαλονίκη 1994 σσ 83-96]Θεσσαλονίκη 2010

bull ndash laquoΧριστός ἐτέχθηraquo - Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ καί ἡ laquoἐπί γῆςεἰρήνηraquo - Ἡ Διήγηση τοῦ φιλοσόφου Ἀφροδιτιανοῦ γιά τά πα-ράδοξα μυστήρια πού ἔγιναν στήν Περσία στόν καιρό τῆς Γεν-νήσεως τοῦ Χριστοῦ γιά τούς Μάγους καί γιά τόν ἈστέραἈρναία Χριστούγεννα 2010 σσ 40

bull Τέκνα dagger Χαρίκλειας (ΓιῶργοςἙλένη Καίτη Μαρία) Δημητρα-κούδη (Θεσνίκη) 100 euro(34074 δρχ )

bull Πάχτας Θ Ἱπποκράτης (Θεσνίκη) 50 euro(17037 raquo )bull Κατσαμάνης Νικ (Σέρρες) 50 euro(17037 raquo )bull Βλάχτσης Νικ (Ἀθήνα) 50 euro(17037 raquo )bull Μπύρου Γρ Σουλτάνα (Ἀρναία) 40 euro(13629 raquo )bull Ρήγας Ἰω Δημ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Δημητρακούδης Ν Γεωργ (Ἀθήνα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Κατσαμούρης Γεώργ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Λαζαρίδης Χαρ (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρήγας Ν Κων (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )

bull Καρτσιώτης Μιχ (Πετροκέρασα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Μπάλλα-Σιέρου Στέλλα (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Καραμίχος Ἰω (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Χιονίδης Χ Γεώργιος (Βέροια) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρέμπελος Χρ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Βαλιάνος Θεολ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Βαλιάνος Στυλ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Κοτσάνης Κων (Θεσνίκη) 10 euro ( 3407 raquo )bull ΚΠ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κοκκαλιάρης Βασ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κωνσταντινίδου Νόρα (Δράμα) 10 euro ( 3407 raquo )bull Τζιτζιρίκας Ἰω Ἀστ 05 euro ( 1704 raquo )

ΟΙ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΕΣ ΜΑΣΓιά τή συνέχιση τῆς ἔκδοσης τοῦ περιοδικοῦ μας βοήθησαν οἰκονομικά καί εὐχαριστοῦμε οἱ

Ἡ σελίδα 163 από τόν Κώδικα Ληψοδοσίας (Κατάστιχο) τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1916-1947)ὅπου ἀναγράφονται τά ὀνοματεπώνυμα τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ἐπιτρόπων τοῦ ἔτους 1922 (πρίν ἀπό 91 χρόνια)

21

σεις ὅπως ὁ ἴδιος σημειώνει στήν ἐπιστολή του Κατά τή διάρκεια τοῦ Α΄ Παγκοσμίου πολέ-μου οἱ Τοῦρκοι τόν συνέλαβαν ὡς ὕποπτο καί τόν ἐξόρισαν στή Συρίαlaquo[hellip] συνελήφθην καί ἀπεστάλην εἰς τό ἐν Ἰκονίῳ Στρατοδικεῖον ὅπου παρέμεινα ἐν ταῖςαὐτόθι φυλακαῖς ἐπί δύο μήνας κατόπιν δέ ἀπεστάλην σιδηροδέσμιος εἰς τό Χαλέπιον τῆςΣυρίας ὅπου παρέμεινα ἐπί τρία ἔτη ὡς ἐξόριστος εἰς τά 19 [= 1919] δέ ἦλθον οἱ Ἄγγλοικαί μᾶς ἠλευθέρωσανraquo

Ὅταν ἀπελευθερώθηκε πῆγε στήν Κων-σταντινούπολη ὅπου ὑπηρέτησε ὡς ἱερέας στήΜητρόπολη Δέρκων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πα-τριαρχείου7 Ἡ κατάρρευση τοῦ μικρασιατι-κοῦ μετώπου καί ὁ φόβος νά μή διωχθεῖ ἐκνέου ἀπό τούς Τούρκους τόν ἀνάγκασαν νάφύγει ἀπό τήν Τουρκία καί νά ἐπιστρέψει στήγενέτειρά του Λιαρίγκοβη ὅπου ὁ μητροπολί-της Ἱερισσοῦ Σωκράτης τόν ἀποκατέστησεδιορίζοντάς τον ἱερατικῶς προϊστάμενο στόναό Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1923)8

Τό 1924 ὁ ἀρχιμανδρίτης Κορνήλιος συνέ-ταξε ἐπιστολή πρός τή Μονή Βατοπαιδίου ὡςlaquoπρώην ἀδελφός Βατοπαιδινόςraquo στήν ὁποίαπεριγράφει ὅλη αὐτή τήν περιπετειώδη δια-δρομή πού εἶχε Σέ αὐτή δέν ζητᾶ δικαίωσηγιά ὅτι τοῦ συνέβη στή Μονή Μόνο παρακα-λεῖ τούς Βατοπαιδινούς νά τόν βοηθήσουνὥστε νά ἀποκτήσει μία νέα στολή ἀπαραίτητηγιά τό ἱερατικό του ἔργο

laquoΚατά τό διάστημα τῆς ἐξορίας μου ἔμει-νεν ἡ κοινητή μου περιουσία ἐν ΜικρᾷἈσίᾳ ὅπου διηρπάγῃ μετά καί τῶν πολυ-τίμων Ἱερῶν μου ἀμφίων Τώρα δέ ἔχωἀνάγκην μιᾶς στολῆς Ἱερατικῶν ἀμφίωνΠαρακαλῶ δέ τήν Ἱεράν ἡμῶν Μονήνὅπως εὐαρεστουμένη θελήσῃ νά μοῦ ἀπο-στείλῃ μίαν Ἱερατικήν στολήν Ἱερῶνἀμφίων διrsquo ἐνθύμιον ἀλλά θέλω νά ἦναιπράγματι Βατοπαιδινήraquo9

1 Ἐκφράζω τίς εὐχαριστίες μου πρός τή μονή Βατοπαιδίου γιά τή δυνατότητα πού μοῦ παρεῖχεὥστε νά μελετήσω τό σχετικό ἀρχειακό ὑλικό

2 Ὁ Δ Κύρου δέχεται ὅτι προέρχεται ἀπό τήν σημερινή οἰκογένεια Κατσαγγέλουmiddot βλ Δ ΚύρουlaquoΚαταγραφή Ἀρχείου ΚΕ΄ (4) Κατάλογος ἐγγράφων Ἀρχείου Ἰωάννου Ἀστ Μπιλούκα περ Ἀρναίατεῦχ 80 (Ἰούλιος ndash Σεπτέμβριος 2008) σ 18

3 Κ Χιούτης laquoΝεώτερα στοιχεῖα γιά μοναχούς ἀπό τήν Ἀρναία (Λιαρίγκοβη) περ Ἡ Ἀρναία τῆςΜακεδονίας τεῦχ 53 (Ὀκτώβριος ndashΔεκέμβριος 2001) σ 4

4 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

5 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἐπισκόπου Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Ἰωακείμ πρόςτούς ἐπιτρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Μαρτίου 1901)

6 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ Σπύρου Τζαμτζῆ πρός τόν ἱερομόναχο Ἄνθιμο Βατο-παιδινό (χτ καί χχ)

7 Δ Κύρου ὅπ σ 168 Δ Κύρου laquoΤό Ἀρχεῖο ἐγγράφων τοῦ μητροπολιτικοῦ ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίαςraquo περιοδ

Ἀρναία τεῦχ 62 (Ἰανουάριος ndash Μάρτιος 2004) σ 3 Τό 1925 ἦταν ἐφημέριος στό Στρατώνι Χαλκιδι-κής

9 Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου Ἐπιστολή τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνηλίου Ἀγγελίδη πρός τούς ἐπι-τρόπους τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου (Λιαρίγκοβη 15 Ἀπριλίου 1924)

Ἀπόσπασμα ἐπιστολῆς τοῦ ἀρχιμανδρίτη Κορνη-λίου Ἀγγελίδη πρός τή Μονή Βατοπαιδίου (1924Ἀρχεῖο Μονῆς Βατοπαιδίου)

22

Η ΤΙΜΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Ἀρχιmicro Χρυσοστόmicroου Μαϊδώνη

ὉΝαὸς τοῦ Ἁγίου Στέφανου ἔχει ἐπηρεάσει ἀποφασιστικὰ τὴ ζωὴ τῆς Ἀρναίας καὶ τῶν Ἀρναι-ωτῶν Πρώτη φορὰ ἔχω συναντήσει τέτοια ἀγάπη σὲ Ναό μέχρι λατρείας Ναί Στὴν Ἀρναία

δὲν τιμᾶται μόνο ὁ Πρωτομάρτυς Ἅγιος Στέφανος ἀλλὰ λατρεύεται καὶ ὁ Ναός του Ὁ Ἀρναι-ώτης καὶ μάλιστα ὁ παλιότερος ἔχει ταυτισθεῖ ἄμεσα μὲ τὸν Ναὸ τοῦ Ἅγιου Στέφανου

Κυρίως ὅμως ἡ νεώτερη γενιὰ τῶν Ἀρναιωτῶν ἔχει ταυτισθεῖ μὲ τὸν Ναὸ ἐξ αἰτίας τῆς κατα-στροφῆς του ἀπὸ τὴν πυρκαϊά στὶς 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2005 Ἦταν τὸ πιὸ συνταρακτικὸ γεγονὸςστὴ ζωὴ τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας τὰ τελευταῖα 60 χρόνια Ὁ Ἅγιος Πρωτομάρτυς Στέφανοςστὴν Ἀρναία τιμᾶται περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλον τόπο

Πρῶτον διότι εἶναι ὁ κεντρικὸς Ἐνοριακὸς ναὸς τῆς Ἀρναίας καὶ ἀπὸ τὴν δεκαετία τοῦ 1830Μητροπολιτικὸς Ναὸς τῆς Ἐπισκοπῆς Ἱερισσοῦ καὶ Ἁγίου Ὅρους

Δεύτερον διότι συνδέεται ἀμεσα μὲ τὴν ζωὴ τῆς κωμοπόλεως τῆς Ἀρναίας ἐδῶ καὶ 1500 χρό-νια ὅπως ἀπέδειξαν οἱ ἀνασκαφὲς κάτω ἀπὸ τὸν Ναό τὸ δὲ καμπαναριὸ του εἶναι τὸ σῆμα κατατεθὲντῆς Ἀρναίας μαζὶ μὲ τὸ παλιὸ Σχολεῖο

Ἄς δοῦμε ὅμως παρακάτω πῶς τιμᾶται ὁ Ἅγιος Στέφανος ἰδιαίτερα στὴν Ἀρναία1 Οἱ Πανηγύρεις Ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρος Στεφάνου γιορτάζεται στὴν Ἀρναία μὲ

τὸν πλέον πανηγυρικὸ τρόπο Στὶς 27 Δεκεμβρίου καὶ στὶς 2 Αὐγούστου Στίς 27 Δεκεμβρίου ἡμέ-ρα μνήμης τοῦ Μαρτυρίου του καί στίς 2 Αὐγούστου ἡμέρα μνήμης τῆς ἀνακομιδῆς τῶν ἹερῶνΛειψάνων του Τή δεύτερη γιορτὴ τὴν ἑορτάζουν οἱ μελλισσοκόμοι τῆς Ἀρναίας καὶ συμμετέχειὁ Σύλλογος Μελισσοκόμων Ἀρναίας laquoΟ ΑΓΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo

2 Οἱ Εἰκόνες Ἐπιβλητικὴ ἦταν ἡ εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὸ τέμπλο ποὺ ἁγιογραφήθη-κε γύρω στὰ 1840 στὸ Ἅγιον Ὅρος μαζὶ μὲ τὶς ἄλλες εἰκόνες τοῦ τέμπλου Ἄλλη σπουδαία εἰκό-να εἶναι ἡ εἰκόνα ποὺ βρισκόταν στὸ προσκυνητάρι μπαίνοντας στὸν ναό

3 Οἱ Ἀκολουθίες Ὑπάρχουν χειρόγραφες Ἀκολουθίες εἰδικὰ γιὰ τὸν Ναὸ τοῦ Ἁγ Στεφάνουτῆς Ἀρναίας

Ἀκολουθία Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας 27ης Δεκεμβρίου Ἰακώβου μοναχοῦ 1835 Ἀκολουθία Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας χειρόγραφο παλαιὸ ποὺ πρέπει νὰ γράφτηκε πρὶν ἀπὸ τὸ 1850

Ἀκολουθία 2ας Αὐγούστου Ἱ Ν Ἁγ Στεφάνου Ἀρναίας 1839 Ἡ χειρόγραφη φυλλάδα ποὺ ἔχειδιασωθεῖ εἶναι ἀντιγραφή ποὺ ἔγινε στὶς 18 Αὐγούστου 1919 ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξηροποτάμου

4 Τὰ ὀνόματα Στὴν Ἀρναία συναντοῦμε πάρα πολλούς χριστιανούς ποὺ ἔχουν τὸ ὄνομα laquoΣτέ-φανοςraquo Τὸ ὄνομα αὐτὸ τὸ συναντοῦμε σὲ ἄνδρες ἀλλὰ καὶ σὲ κάποιες γυναῖκες Δόθηκε εἴτεἀπὸ τάξιμο στὸν Ἅγιο Στέφανο εἴτε ἀπὸ πρόγονο ποὺ εἶχε αὐτὸ τὸ ὄνομα Πρέπει τουλάχιστον15 ἄνδρες καὶ κυρίως μικρὰ ἀγόρια νὰ φέρουν τὸ ὄνομα Στέφανος Πουθενὰ δὲν ὑπάρχει αὐτὸτὸ ὄνομα τόσο διαδεδομένο ὅσο στὴν Ἀρναία

5 Ἐπίσκεψη στὴν Ἀρναία Λειψάνων τοῦ Ἁγιου Στέφανου Στὴν Ἀρναία ἔχουν ἔλθει κατʼ ἀπο-κλειστικότητα Ἱερὰ Λείψανα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου προερχόμενα ἀπὸ τὸ Ἅγιον Ὅρος Παλαιότε-ρα τό 1924 ἔχει ἔλθει τὸ χέρι τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Μονὴ Κωνσταμονίτου ὅπου φυλάσ-σεται Στὴν δεκαετία τοῦ 1980 μὲ φροντίδα καὶ πρόσκληση τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Νι-κοδήμου ἐπὶ σειρὰ ἐτῶν ἐρχόταν ἡ κάρα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξενοφῶντος

6 Προσκυνήματα Ἡ ἀγάπη τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας πρὸς τὸν Ἅγιο Στέφανο τοὺς ὁδήγησεστοὺς τόπους ποὺ συνδέονται μὲ τὸ μαρτύριο καὶ τὶς γιορτὲς τοῦ Ἁγίου Στὰ πολλὰ προσκυνή-ματα ποὺ ὀργάνωσε ἡ Μητρόπολή μας στὰ Ἱεροσόλυμα πάντοτε προσκυνούσαμε στὸν τόπο τοῦμαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Τὸ 2007 ἀξιωθήκαμε καὶ κάναμε νυκτερινὴ Θεία Λειτουργία στὸτόπο τοῦ μαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἄλλο προσκύνημα ἦταν τὸ 2004 στὸ προάστειο τῆς Κων-σταντινουπόλεως Ἅγιος Στέφανος Τὸ προάστειο αὐτὸ σχετίζεται μὲ τὸ γεγονὸς τῆς μεταφορᾶςτῶν Λειψάνων τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὴν Κωνσταντινούπολη τὸ 426 ποὺ γιορτάζεται στὶς 2 Αὐγού-στου

7 Τὸ βιβλίο Ἡ ἀγάπη γιὰ τὸν Ἅγιο Στέφανο μὲ ὁδήγησε στὴ συγγραφὴ τοῦ πρώτου βιβλίουτὸ 1984 μὲ τὸν τίτλο laquoΟ ΠΡΩΤΟΜΑΡΤΥΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo Ἤδη εἶναι ἕτοιμη ἡ δεύτερη ἔκδοση ἐπαυ-ξημένη

Ἡ Ἀρναία τίμησε τὸν Ἅγιο Στέφανο ἀλλὰ καὶ ὁ Ἅγιος Στέφανος τίμησε ἀνέδειξε καὶ ἀναβάθμισετὴν Ἀρναία

23

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑΡΝΑΙΑΣ Ἡ Πολιτιστική καί Ἐπιμορφωτική

Ἑταιρεία Ἀρναίας ἀναβίωσε καί φέτοςτά καθιερωμένα πασχαλινά ἔθιμα τῆςἈρναίας Συγκεκριμένα ἔγιναν οἱ πα-ρακάτω ἐθιμικές ἐκδηλώσεις

bull Τήν Κυριακή τοῦ Πάσχα τό πρωίστήν Κεντρική Πλατεία μοιράσθηκανκόκκινα αὐγά καί τσουρέκια τραγού-δησε ἡ Χορωδία τοῦ ΚΑΠΗ Ἀρναίας καίχόρεψε τό παιδικό χορευτικό συγκρό-τητα τοῦ Δήμου

Τήν Τρίτη τοῦ Πάσχα ἀναβίωσε τό ἔθιμο τοῦlaquoΚότσμανουraquo στά ἐξωκκλήσια τοῦ Προφ Ἠλία καί τῆςἉγ Παρασκευῆς Τελέσθηκε Θ Λειτουργία στό ἐξωκ-κλήσι τοῦ Προφ Ἠλία μέ λιτανεία γύρω ἀπό αὐτό καίκέρασμα στόν ἴδιο χῶρο καί ἀκολούθησε καί σκοπο-βολή

Τό ἀπόγευμα σέ χῶρο τοῦ ἀλσυλίου τῆς Ἁγίας Πα-ρασκευῆς κοντά στό φερώνυμο ἐξωκκλήσι ἀναβίωσαντά ἔθιμα τῆς laquoΣουσαρίτσαςraquo καί τοῦ laquoΖυγίσματος τοῦἉϊ Γιώργηraquo τό ὁποῖο ὅπως εἶναι γνωστό ἀπό τήν πα-ράδοση καί ἀπό τή Βιβλιογραφία ἀναβιώνει τήν ἡμέ-ρα ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου Γεωργίου (23 Ἀπριλίου) ἤ τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὄταν ἡ γιορτή μετίθεται τότεὄπως φέτος λόγῳ Μεγάλης Τεσσα-ρακοστῆς Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquoαἰσθάνεται ἱκανοποίηση γιά τήν ὑλο-ποίηση τῆς ὑπόδειξής του νά ἀνα-βιώνει τό ἔθιμο τοῦ laquoΚότσμανουraquoκανονικά τήν τρίτη καί ὄχι τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὅπως συνέβημερικές χρονιές καί θεωρεῖ ἀνεπί-καιρη τή χρονική καί τοπική μετά-θεση τοῦ ἐθίμου τοῦ laquoΖυγίσματοςraquo (ἀπό τή δεύτερη στήν τρίτη μέρα τοῦ Πάσχα καί ἀπό τίς πλατεῖες ὅπωςπαλιότερα ἤ τήν Κεντρική Πλατεία ὅπως τά τελευταῖα 30 περίπου χρόνια στό ἄλσος τῆς Ἁγ Παρασκευῆς)Στήν ἀναβίωση τοῦ ἐθίμου συμμετεῖχε καί ὁ Ἱππικός Ὅμιλος Ἀρναίας laquoΟ ΚΕΝΤΑΥΡΟΣraquo

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ laquoΑΡΝΑΙΑraquo ΣΕ ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΑ ΣΥΛΛΕΚΤΙΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo (ΑΘΗΝΑ)

Στόν Κατάλογο τῶν συλλεκτικῶν ἀντικειμένων πούσυμμετεῖχαν σέ γραπτή δημοπρασία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛ-ΛΟΓΕΣraquo (στό τεῦχος 335Ἰούνιος 2013) ἀναγράφεται καίτό τεῦχος ἀρ 48Ἰούλ-Σεπτ 2000 τοῦ περιοδικοῦ μας (Βλεἰκόνα) Ἡ ἀναγραφή καί συμμετοχή αὐτή ἔγινε μέ πρω-τοβουλία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo πού εἶναι ἀποδέ-κτης τοῦ περιοδικοῦ μας καί ὄχι δική μας

ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΕΛΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ Ὁ Δῆμος Ἀριστοτέλη ἀποφάσισε νά προχωρήσει στή δημιουργία Μουσείου μελιοῦ στήν Ἀρναία ἕναν τόπο

᾽partνδιαφέρουσες part ἰδήσεις(Ὅσες ἀναφέρονται στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία τῆς Ἀρναίας)

24

μέ ἱστορία καί παράδοση στόν τομέα τῆς μελισσοκομίαςΤό Μουσεῖο αὐτό θά διαμορφωθεῖ καί θά λειτουργήσει σέ ἕνα ἀνακατασκευασμένο παραδοσιακό διώρο-

φο κτήριο δίπλα στήν κεντρική πλατεία τῆς κωμόπολης μέσα στόν ἱστορικό ἱστό καί πολύ κοντά στά ἤδη ὑπάρ-χοντα Μουσεῖα Λαογραφικό -Ἱστορικό καί Ὑφαντικῆς

Ἡ δημιουργία Μουσείου μελιοῦ καλύπτει ἕνα μεγάλο κενό πού ὑπάρχει στόν ἑλλαδικό χῶρο καί πρόθε-ση τοῦ Δήμου εἶναι νά δοθεῖ ἡ δυνατότητα στό κοινό (Ἕλληνες καί ξένους) νά ἐνημερωθεῖ γιά τήν ἱστορίατοῦ μελιοῦ τόν ἰδιαίτερο καί ἐπίπονο τρόπο παραγωγῆς του καί τίς καταπληκτικές ἰδιότητές του

Μέ στόχο τήν ἀνάδειξη τοῦ ἑλληνικοῦ μελιοῦ καί ἰδιαίτερα τοῦ παραγόμενου στή Χαλκιδική στοχεύεταιἡ ἐπιστημονική τεκμηρίωση τοῦ ὅλου ἐγχειρήματος καί ἡ σωστή ἀποτύπωση καί παρουσίαση τοῦ κλάδου τῆςμελισσοκομίας

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΚΟΣΜΑ ΤΟΝ ΑΙΤΩΛΟ Τήν Τετάρτη 3 Ἀπριλίου τό βράδυ στήν Ἑστία τοῦ Παγχαλκιδικοῦ Συλλόγου Θεσσαλονίκης laquoΟ ΑΡΙΣΤΟ-

ΤΕΛΗΣraquo πραγματοποιήθηκε ἡ παρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ ἀείμνηστου δασκάλου καί γαμβροῦ τῆς ἈρναίαςΚώστα Παπάζογλου μέ τίτλο laquoὉ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός ὁ Ἅγιος τῆς Παιδείαςraquo καί 200 σελίδες

Τήν παρουσίαση ἔκαναν ὁ Ἀρχιμ Χρυσόστομος Μαϊδώνης Πρωτοσύγκελλος τῆς Μητροπόλεώς μας καίὁ καθηγητής Δημ Κύρου

Ὁ π Χρυσόστομος ἀναφέρθηκε στήν προσωπικότητα τοῦ συγγραφέα καί στή διαρκῆ προσπάθεια του νάκάνει γνωστόν τόν Ἅγιο Κοσμᾶ μέ συχνές ὁμιλίες καί μέ ἀρθρογραφία στόν Τύπο καί εὐχαρίστησε τήν οἰκο-γένεια τοῦ συγγραφέα γιά τήν ἔκδοση τοῦ βιβλίου καί γιά τή δωρεά ὅλων τῶν ἀντιτύπων του στήν Ἱ ΜονήἉγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ Ἀρναίας γιά τή διάθεσή του στούς ἐνδιαφερόμενους

Ὁ Δ Κύρου ἔκανε μιά σύντομη ἀναφορά στά περιεχόμενα τοῦ βιβλίου ἐπισημαίνοντας (γιά ἐνημέρωσητῶν ἀναγνωστῶν) κάποια μικρολάθη καί τονίζοντας τίς πληροφορίες τοῦ βιβλίου γιά τήν προφητική ἱκανό-τητα καί τόν ἀγώνα τοῦ Ἁγίου γιά τήν πνευματική ἀναγέννηση τῶν ὑπόδουλων Ἑλλήνων

Ἐπιμελητής τῆς ἔκδοσης τοῦ βιβλίου εἶναι ὁ Πολυγυρινός φιλόλογος κ Ἀθαν Χριστιανός στήν ἀφαιρε-τική καί οὐσιαστική παρέμβαση τοῦ ὁποίου ὀφείλεται τό 200 σελίδων σῶμα τοῦ βιβλίου

Στήν ἐκδήλωση παραβρέθηκαν πολλά μέλη τοῦ Συλλόγου ἡ Ἀρναιώτισσα χήρα τοῦ συγγραφέα δασκάλακ Κωνσταντινιά Παναγιώτου μέ ἄλλους συγγενεῖς ὁ τ βουλευτής Χαλκιδικῆς γιατρός κ Γ Βαγιωνᾶς ἡ Ἡγου-μένη τῆς Ἱ Μ Ἁγ Κοσμᾶ Ἀρναίας Μαριάμ μέ τήν ἀδελφή Ὀλυμπιάδα ὁ Πρόεδρος τοῦ Συνδέσμου Ἱεροψαλτῶντῆς Μητροπόλεως Ἱερισσοῦ κ Ἰω Κέκερης καί ἄλλοι

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΡΝΑΙΑΣ

Στίς 25 Ἀπριλίου οἱ μαθητές τῆς Γ΄ τάξης τοῦ Γυμνασίου Ἀρναίας ἐπισκέφθηκαν μέ συνοδούς τίς καθη-γήτριες Γεωργία Σιδέρη καί Ἀκυλίνα Βουρνίτη τό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο τῆς Κωμόπολης Μετάτήν ἐπίσκεψη ἀκολούθησε συζήτηση γιά τά ἐκθέματα καί τίς ἐντυπώσεις πού αὐτά δημιούργησαν Στόχοςτῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ἦσαν ἡ γνωριμία τῶν μαθητῶν μέ τήν τοπική κουλτούρα τά παλιά εἴδη τῆς καθημερινῆςχρήσης καί τό laquoἁπτόraquo παρελθόν τοῦ τόπου τους

ΜΙΑ ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΜΑΣΣτίς 25 Ἀπριλίου ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ἐπισκέφθηκε στό Γραφεῖο του τόν Σεβ Μη-

τροπολίτη μας κ Θεόκλητο Κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψής του πρόσφερε στόν Μητροπολίτη τά βιβλία του1) Ὁδοιπορικό σώματος καί ψυχῆς στήν κορυφή τοῦ Ἄθωνα 2) Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας 3) Ὁ Ἱ Ναόςτοῦ Ἀγίου Στεφάνου 4) Ὁ Ἀρχαιολογικός χῶρος τοῦ ὑψώματος laquoΠροφήτης Ἠλίαςraquo 5) Χριστός ἐτέχθηκαί 6) Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης καί τά Ἀνάτυπα ἀπό ΠρακτικάΣυνεδρίων μέ ἐργασίες του 1) Σχέσεις τῆς Θάσου μέ τή Χαλκιδική καί τό Ἅγιον Ὄρος 2) Τά πατρυδωνυμι-κά τῆς Χαλκιδικῆς καί 3) Ἐκδηλώσεις πού ἀναβιώνουν καί παραμένουν στήν Ἀρναία

Ὡς ἀντίδωρο ὁ Μητροπολίτης τοῦ πρόσφερε τό βιβλίο του laquoἘκκλησία Ὁ αὐθεντικός φύλακας καί ἑρμη-νευτής τῆς Ἁγίας Γραφῆςraquo Ἀθήνα 1998 σσ 350 καί τό βιβλίο τῆς Γεωργίας Κουνάβη laquoἉγίου Ἰωάννου τοῦΧρυσοστόμου Λόγος παραινετικός πρός ἀποφυγήν τῆς ἀπογνώσεωςraquo Ἀθήνα σσ 100

Ἐπίσης κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ὁ Ἐκδότης -Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ ἔθεσε ὑπόψη τοῦΜητροπολίτη μας τό θέμα τῆς κατάργησης δύο ἐκκλησιαστικῶν ἐθίμων μέ τό ὁποῖο (θέμα) τό περιοδικό ἀσχο-λήθηκε σέ ἀρκετά τεύχη του (87-892011 καί 90-93 2012) δηλ τῆς (ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης) τε-λετῆς τῆς Ἀναστάσεως πού γινόταν παλιότερα στήν κεντρική πλατεία καί τά τελευταῖα χρόνια γίνεται στόχοροστάσι καί τῶν κεριῶν τῶν Κηδειῶν καί τῶν Μνημοσύνων πού παλιότερα τά κρατοῦσαν οἱ πιστοί ἀναμ-μένα στά χέρια τους κατά τήν διάρκεια τῶν Ακολουθιῶν αὐτῶν καί τά τελευταῖα χρόνια τά ἐναποθέτουν ἀνα-

25

μένα στά κηροστάσια κατά τήν εἴσοδό τους στόν Ναό τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καίἑορτές πού ὁ ἦχος της δέν εἶναι πάντα ὁ παραδοσιακός ἀλλά ἀρκετές φορές παρεμβάλλονται καί ἄλλα ἠχη-τικά προγράμματα τά ὁποῖα θορυβοῦν ὑπερβαλλόντως καί ὡς ἐκ τούτου ἐνοχλοῦν τούς ἀκούοντες καί τόθέμα τῆς κατασκευῆς καί τοποθέτησης ἐπιγραφῶν στήν εἴσοδο τοῦ αὔλειου χώρου καί στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦοἱ ὁποῖες θά ἀναγράφουν τή φράση ΙΕΡΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ

Γιά τό ἔθιμο τῆς τελετῆς τῆς ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης τελετῆς τῆς Ἀναστάσεως τό βράδυ τοῦΜεγ Σαββάτου ὁ Σεβασμιώτατος ἀφοῦ ἐνημερώθηκε συμπληρωματικά ὅσον ἀφορᾶ στήν κωδωνοκρουσίαπού ἀρχίζει ἀμέσως μετά τήν ἔναρξη τῆς ψαλμωδίας τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo μέ ἀποτέλεσμα νά μή τό ἀκούειὁ συγκεντρωμένος στόν χῶρο λαός εἶπε ὅτι ἐπιλἐχθηκε ὁ χῶρος αὐτός ἴσως γιά νά τιμηθεῖ τό Δημαρχεῖοἀλλά καί γιά τεχνικούς λόγους καί ἀφοῦ κάλεσε τόν ἐφημέριο καί τόν διάκονο τοῦ Ναοῦ ἔδωσε ἐντολή ἡκωδωνοκρουσία ἀπό φέτος νά ἀρχίζει μετά τήν ψαλμωδία τοῦ πρώτου ἀκούσματος τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo

Γιά τό ἔθιμο τῆς ἀφῆς τῶν κεριῶν στίς Κηδεῖες καί στά Μνημόσυνα εἶπε ὅτι θά θέσει τό θέμα στούς ἐφη-μερίους τῶν Ναῶν καί ἡ ἐφαρμογή-τήρηση-ὑλοποίηση τοῦ ἐθίμου θά ἐπαφίεται στίς ἀποφάσεις τῶν Ἐκκλη-σιαστικῶν Συμβουλίων

Γιά τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καί τίς γιορτές εἶπε ὅτι θά προσπαθήσει νά βρεῖ προ-γράμματα παραδοσιακῆς-ἁγιορειτικῆς κωδωνοκρουσίας

Τέλος γιά τό θέμα τῶν ἐνημερωτικῶν ἐπιγραφῶν στίς εἰσόδους τοῦ Ναοῦ εἶπε ὅτι θά φροντίσει νά το-ποθετηθοῦν σύντομα καλλιτεχνικές ἐπιγραφές

Στό τέλος τῆς ἐπίσκεψης ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ζήτησε ἀπό τόν Μητροπολίτη νά ἀνα-νεώσει τήν laquoεὐλογίαraquo (ἄδεια) πού εἶχε ἀπό τόν μακαριστό Μητροπολίτη Νικόδημο γιά τή συνέχιση τῆς ἔρευ-νας στό παλαιό Ἀρχεῖο τῆς Μητροπόλεως Ἡ ἀνανέωση πραγματοποιήθηκε χωρίς δεύτερη κουβέντα

Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo εὐχαριστεῖ θερμότατα τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας γιά τή συνεργασία καίεὔχεται αὐτή νά συνεχισθεῖ ἐποικοδομητικά

ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΟΥ 1912 Στίς 28 Ἀπριλίου ἀνήμερα τῆς Κυριακῆς τῶν Βαΐων καί ὥρα 12 οἱ μαθητές τῆς Γ΄ Τάξης τοῦ Γυμνασίου

Ἀρναίας παρουσίασαν ἕνα ὡραῖο ἀφιέρωμα στήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας καί τῆς Βόρειας Χαλκιδικῆς μέτήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 100 ἐτῶν ἀπό αὐτήν στόν Ραδιοφωνικό Σταθμό τῆς Μητροπόλεώς μας Μέτήν παρουσίαση αὐτή τό Γυμνάσιο Ἀρναίας μέ ὅραμα ἕνα σχολεῖο ἀνοιχτό στήν Κοινωνία καί τά ἐρεθίσμα-τά της θέλησε νά τιμήσει τήν λαμπρή ἐπέτειο τῆς Ἀπελευθέρωσης κάνοντας ἕνα ἀκόμη βῆμα πρός τό εὐρύ-τερο κοινό μετά τήν ἔκδοση καί κυκλοφορία τοῦ ἱστορικοῦ Ἡμερολογίου τοῦ 2013 Ὑπεύθυνη τῆς ἐκδήλω-σις ἦταν ἡ φιλόλογος καθηγήτρια τοῦ Γυμνασίου κ Γεωργία Σιδέρη Συμπαραστάτες στήν παραπάνω προσπάθειαστάθηκαν ὁ Σεβ Μητροπολίτης μας κ Θεόκλητος καί ὁ διάκονος π Γεώργιος Τρικκαλιώτης

Τό ἀφιέρωμα περιλάμβανε ἀφιέρωμα στούς Προσκόπους (στρατιωτικά ἀνταρτικά σώματα) πού ἔδιωξαντούς Τούρκους ἀπό τή Χαλκιδική τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1912 στόν Ταγματάρχη Γεώργιο Κολοκοτρώνη Διοικητῆτοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶν τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ πού ἀπελευθέρωσε τυπικά καί ἐπίσημα τή Χαλκιδική στίς2 Νοεμβρίου στόν ἀνθυπολοχαγό Ἰωάννη Ἀλεξάκη πού ἐπικεφαλῆς Τμήματος τοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶνἀπελευθέρωσε εἰδικά τήν Ἀρναία καί τή Βόρεια Χαλκιδική τήν ἴδια μέρα καί στόν τότε ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη πού ἔπαιξε σημαντικό ρόλο τίς δύσκολες ἐκεῖνες μέρες τῆς βίαιης ἀπομάκρυν-σης τῶν Τούρκων ἀπό τά χωριά τῆς Β Χαλκιδικῆς

Τό ἀφιέρωμα ἦταν ἐπενδυμένο μουσικά μέ τραγούδια τῶν Ἀπόστολου Καλδάρα Μίκη Θεοδωράκη Δή-μου Μούτση Διονύση Σαββόπουλου Μάνου Χατζηδάκη Εὐανθ Ρεμπούτσικα καί Νίκου Ξυλούρη

Στόχοι αὐτῆς τῆς ἀφιερωματικῆς ραδιοφωνικῆς ἐκπομπῆς ἦσαν α΄) Ἡ ἐνδελεχέστερη προσέγγιση τοῦ ἱστο-ρικοῦ ὑλικοῦ β΄) ἡ βιωματική προσέγγιση μιᾶς ραδιοφωνικῆς μετάδοσης γ΄) ἡ γνωριμία μέ μνημειώδη ἔργατῆς ἑλληνικῆς μουσικῆς ἔκφρασης καί τούς δημιουργούς τῶν ἔργων και δ΄) ἡ ἀνάδειξη τοῦ ρόλου τοῦ σχο-λείου καί τῆς ἐκπαίδευσης γενικώτερα στήν τοπική κοινωνία ἀλλά καί στήν εὐρύτερη περιοχή τῆς Χαλκιδικῆς

ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΠΛΑΤΕΙΑΣ Οἱ ἐργασίες γιά τήν ἀνάπλαση καί διαμόρφωση τῆς Πλατείας πού βρίσκεται ἀνάμεσα στά Μουσεῖα Ἱστο-

ρικό-Λαογραφικό καί Ὑφαντικῆς καί τῶν παρακείμενων κοινόχρηστων χώρων βρίσκονται στή φάση ὁλο-κλήρωσής τους

Πρέπει νά σημειώσουμε ὅτι ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη τοῦ παραπάνω ἔργου καί ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη γιάτήν ἀποκατάσταση τῆς διώροφης παραδοσιακῆς οἰκίας ὅπου στεγάζεται τό Μουσεῖο Ὑφαντικῆς ἐκπονήθη-καν ἀπό τόν συμπατριώτη μας Ἀρχιτέκτονα Μηχανικό κ Δημ Κ Ἀλεξάνδρου καί ἐγκρίθηκαν ἀπό τήν Δ΄ Ἐφο-ρία Νεωτέρων Μνημείων (ἕδρα Θεσσαλονίκη)

26

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Στό τεῦχος 972012 (σελ 18) γρά-ψαμε τήν εἴδηση ὅτι μέ πρωτοβουλία καίἀπόφαση τοῦ Δήμου μας δημιουργή-θηκαν ἐπισκέψιμες πολιτιστικές δια-δρομές στόν παραδοσιακό οἰκισμό τῆςκωμόπολης μέ τήν τοποθέτηση φωτο-γραφικῶν ἐπιγραφῶν σέ παραδοσιακάκτίρια καί ξύλινων πινακίδων σήμανσης τῶνδιαδρομῶν

Συμπληρώνοντας τό θέμα γιά τό ση-μαντικό αὐτό ἔργο σημειώνουμε τά παρα-κάτω ἐνδιαφέροντα

bull Σέ κεντρικό σημεῖο τῆς κωμόπολης καίἰδιαίτερα στό τρίγωνο τῶν δύο Μουσείωντοῦ ἱστορικοῦ ἱστοῦ παρουσιάσθηκε ἕναΘΕΜΑ πού ἀναφέρεται στά παλιά ἐπαγ-γέλματά της γιά ἐνημέρωση τῶν νέων τηςκαί τῶν ἐπισκεπτῶν Ἡ θεματική αὐτή πα-ρουσίαση ἔχει ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον ἀπότούς ξένους καί ἀπό τούς ντόπιους πούὁδηγοῦν ἐκεῖ τά παιδιά καί τά ἐγγόνια τουςγιά ἐνημέρωση (Βλέπε εἰκόνα)

bull Γιά πρώτη φορά ἡ Ἀρναία ἀπέκτησετόν δικό της χάρτη Ἔχει διαστάσεις 50Χ70ἑκ καί ἀναδιπλώνεται Ἡ πρώτη ἐκτύπωσηἔγινε στά ἑλληνικά σέ 10000 τεμάχια καίδιανέμεται δωρεάν ἀπό τόν Ἀπρίλιο τοῦ2012 μέ πρώτη παρουσίαση στό περσινό πα-νηγύρι τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς (26 Ἰουλί-ου)

Ἡ ποιότητα καί οἱ πληροφορίες πού πε-ριέχει ἱκανοποιοῦν καί τόν πιό ἀπαιτητικόἐπισκέπτη ἀπό τά μουσεῖα τίς διαδρομέςτά προϊόντα τίς ἐκδηλώσεις τήν Ἱστορίακαί τόν πολιτισμό τοῦ τόπου Ἀποτέλεσεκαί ἀποτελεῖ συνοδευτικό γιά τόν ἐπισκέ-πτη καθώς καί ἐργαλεῖα ξενάγησης ὥστενά γνωρίσει τόν τόπο

Ἡ ποιότητα καί ἡ λειτουργία του συν -αγωνίζονται ἀντίστοιχους χάρτες μεγάλωνπόλεων τοῦ ἐξωτερικοῦ Ἤδη τό 2013 γί-νεται ἡ δεύτερη ἀνατύπωσή του στά ἑλλη-νικά ἀλλά καί γιά πρώτη φορά στά ἀγγλι-κά (Βλέπε εἰκόνα)

bull Στήν ἀρχή στό τέλος καί ἐνδιάμεσατῶν πολιτιστικῶν διαδρομῶν τοῦ οἰκισμοῦτοποθετήθηκαν στά κτίρια σέ κομβικάσημεῖα ἐπιτοίχειοι χάρτες (ὅμοιοι μέ τούςπαραπάνω χάρτινους) μέ τίς διαδρομέςὥστε ὁ ἐπισκέπτης νά ἔχει εἰκόνες τῶν δια-δρομῶν καί τό σημεῖο πού βρίσκεται (βλέ-πε εἰκόνα)

27

῾Η ᾽Αλληλογραφία microας

∆∆ΙΙΑΑΛΛΟΟΓΓΟΟΣΣ ΜΜΕΕ ΤΤΟΟΥΥΣΣ ΑΑΝΝΑΑΓΓΝΝΩΩΣΣΤΤΕΕΣΣ ΜΜΑΑΣΣ ΚΚΑΑΙΙ ΤΤΟΟ ΠΠΕΕΡΡΙΙΟΟ∆∆ΙΙΚΚΟΟ ΜΜΑΑΣΣ

ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ-ΕΓΓΡΑΦΑbull Ἀπό τόν συμπολίτη μας καί γαμβρό τῆς Ἀρναίας δασολόγο (ἐν συντάξει) κ Νικ Κανελλόπουλο πήραμε (Ἀρναία

173) τήν παρακάτω laquoΠαπαδιαμαντίζουσαraquo καί ἐνδιαφέρουσα ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηΧαρά στήν ὑπομονή σου διά τήν συνέχισιν τῆς πολυσχιδοῦς πολυμεροῦς ἐκδόσεως πολυφρόντιδος ἐν μέσῳ

καιρῶν καθόλου εὐνοϊκῶν αὐχμηρῶν μάλλον λίανΟἱ τίς τύχες τοῦ κόσμου σήμερα διαχειριζόμενοι ἀρνοῦνται πεισμόνως νά ἐμπεδώσουν τοῦτο τό ἁπλόν πού

βεβαίως καί τό μέγιστον ζητούμενον εἶναι Ἡ περιβόητος περιλάλητος κρίσις κύριοι πρωτίστως εἶναι ΗΘΙΚΗΦωνάζουν νιαουρίζουν ἐπί τῶν κεράμων γαλές τεσσαράκοντα καί λέγομεν ὄτι τά καθαρά νιάου νιάου τῶν ψι-ψίνων ἀπό ἀλεκτορίδια εἶναι καί ἀλέκτορες Ἀλλά ἄς ἔλθωμε εἰς τά τοῦ οἴκου μας καί δή τά τῆς παιδείας Τάἀρχαῖα καταργήσαμε τήν ἑλληνική βαραθρώσαμε μονοτονικόν ἐφεύραμε Παπαδιαμάντην νά μεταφράσωμεμᾶς ἐμάρανε Ἀχιλλέαν πρό πολλοῦ ἐτυμβεύσαμε Τζάρτζανον καί ἐν τέλει ἡσυχάσαμε

Διάβασα τόν ἐπικήδειον ὄχι τοῦ Ἰωάννη Κονδυλάκη ἀλλά λόγον πού ἐκφώνησε ἐπικήδειον κάποιο ἄγνωστονὄπως γράφεται πρόσωπον διά κάποιον ἐξέχοντα Λιαριγκοβινό θανόντα τό 1886 Χαρακτηρίζει τόν ἐκλιπόνταἄνδρα - ρέκτην μεγαλοπράγμονα καί σταθερόν Κείμενον ἀποπνέον ἄρωμα ἀθανάτου γλώσσης ἑλληνικῆς ἔνθαἡ εὐφωνία ἠ λεπτότης ἡ χάρις καί καλλιέπεια θέλγουν

Εἰς τόν ἐκφωνήσατα λόγον τοιοῦτον εὖγε Εὖγε καί εἰς τόν τωρινόν ἄνδρα ρέκτην πολυπράγμονα καί στα-θερόν θαρρούντως ἀντιμετωπίζων τήν μεγίστην ἀπώλειαν συζύγου λατρευτῆς ἐπιμένων ἀξιοθαυμάστως εἰςτήν μεγίστην προσφοράν τήν σπουδαίαν ἔκδοσιν συνεχίζων laquoΑΡΝΑΙΑraquo

Μετά τιμῆςΝικόλαος Β Κανελλόπουλος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νικόλαε σʼ εὐχαριστοῦμε πολύ γιά τά καλά σου λόγια (καί laquoἐν ἀρχῇraquo καί laquoἐν τέλειraquo)ἀλλά ὑπερβαλλόντως λεγόμενα Ὄντως laquoἡ κρίσις πρωτίστως εἶναι ἠθικήraquo ἀλλά δέν μᾶς συμφέρει νά τό πα-ραδεχθοῦμε καί ἔτσι ὁ διάβολος πανηγυρίζει

bull Ὁ γνωστός ἱστορικός ἐρευνητής τῆς Βέροιας δικηγόρος καί τέως βουλευτής κ Γεώργιος Χιονίδης μᾶς ἔστει-λε (Βέροια 26) τήν παρακάτω ποικιλοτρόπως ἐνισχυτική τῶν προσπαθειῶν μας ἐπιστολή

Φίλε κ ΔΘ Κύρουlaquoἐκ τοῦ ὑστερήματοςraquo τῆς ἰσχνῆς ἤδη συντάξεώς μου ὡς δικηγόρου (γιά τά ταχυδρομικά τέλη τουλάχι-

στον)Σέ θαυμάζω γιά τό κουράγιο σου γιά τήν ἐξαίρετη (σέ ποιότητα καί ἀποτελέσματα) προσπάθειά σου πού μέ

συγκινεῖ διότι μία σχετικῶς μικρή περιοχή ἔχει πανελλήνια προβολή μέ τόν συνεχῆ τιτάνιο ἀγώνα σου ἑνόςἀτόμου ἀδύναμου laquoμικροῦraquo ἀντιπάλου στό laquoμέγαraquo κατεστημένο Συνέχισε λοιπόν νά ἀγωνίζεσαι γιά τή διά-δοση τῆς Παραδόσεως

Θερμά καί εἰλικρινῆ συγχαρητήριαΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε θερμότατα ἀγαπητέ κ Γ Χιονίδη γιά τή συνδρομή σας καί γιά τά καλά σας

λόγια ἐνέργειες πού μᾶς ἐνισχύουν γιά τή συνέχιση τῶν ἰσχνῶν προσπαθειῶν μας γιά τήν προβολή τῆς ὄμορ-φης Ἀρναίας Ὑγιαίνετε

bull Ἀπό τόν Λαρισαῖο συγγραφέα κ Νικόλαο Ἀθ Παπαθεοδώρου πήραμε (Λάρισα 46) τήν παρακάτω ἐπιστολήκ Κύρου

Εὐχαριστῶ πολύ γιά τήν ἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τό ὁποῖο φθάνει ἀνελλιπῶς στό σπίτι μου στήΛάρισα κάθε τρίμηνο Σάν ἀντίδωρο αὐτῆς τῆς εὐγενικῆς σας προσφορᾶς σᾶς ἀποστέλλω τό τελευταῖο μου βι-

28

βλίο πού κυκλοφόρησε πρίν λίγους μῆνες Ὅπως θά ἀντιληφθεῖτε εἶναι μία ἔρευνα πού ἔκανα στίς Μηλιές τοῦΠηλίου καί ἡ ὁποία διήρκεσε πάνω ἀπό δύο χρόνια Ἀντικείμενό της ἔχει τήν παρουσία τοῦ γνωστοῦ λαϊκοῦ ζω-γράφου Θεόφιλου Χατζημιχαήλ στό διάστημα 1897-1900 στίς Μηλιές Εἶναι μία περίοδος τῆς ζωῆς του σχετικάἄγνωστη μέχρι σήμερα στούς φιλότεχνους ἀλλά πολύ παραγωγική γιά τόν ζωγράφο ἰδίως σέ θρησκευτικές πα-ραστάσεις Ὅπως θά δεῖτε ἐντοπίσθηκαν 13 ἐντελῶς ἄγνωστα ἔργα του τά πιό παλιότερα πού ὑπάρχουνΜέχρι σήμερα γνωρίζαμε ὅτι τό παλαιότερο χρονολογημένο ἔργο του ἦταν τοῦ 1899 Ὅμως τά περισσότεραἀπό τά ἔργα πού ἀποκαλύφθηκαν στίς Μηλιές εἶναι τοῦ 1897 μέ 1898 μάλιστα ἕνα ἀπʼ αὐτά τό μοναδικό μέχρισήμερα τό ὑπογράφει μέ τό οἰκογενειακό του ὄνομα Θεόφιλος Γαβριήλ Κεφάλας 1897

Μέ μεγάλη ἐκτίμηση στό ἔργο σαςΦιλικά

Νικόλαος Ἀθ ΠαπαθεοδώρουΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Παπαθεοδώρου γιά τή δική σας εὐγενική προσφορά τοῦ ἐνδια-

φέροντος βιβλίου σας γιά τόν ζωγράφο Θεόφιλο καί τήν συμπληρωματική ζωγραφική του παραγωγή πού ἐντο-πίσατε στίς Μηλιές καί παρουσιάζετε

bull Ἡ Βιβλιοθήκη τοῦ Τμήματος Γλώσσας Φιλολογίας καί Πολιτισμοῦ Παρευξείνιων Χωρῶν τοῦ ΔημοκριτείουΠανεπιστημίου Θράκης μᾶς ἔστειλε (Κομοτινή 66) τήν παρακάτω εὐχαριστήρια ἐπιστολή

Σημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Πρόεδρε γιά τό τιμητικό γιά μᾶς αἴτημά σαςbull Ἡ καταξιωμένη Δραμινή λογοτέχνιδα κ Νόρα Κωνσταντινίδου μᾶς ἔστειλε (Δράμα 76) τήν παρακάτω φι-

λοαρναιώτικη καί καλλιγραφημένη ἐπιστολή

29

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητή κ Νόρα Κωνσταντινίδου τό laquoἀντίτιμοraquo γιά τίς ὡς τώρα ἀπολαυές σας ἀπό τήνἀνάγνωση τοῦ περιοδικοῦ μας δέν εἶναι laquoμικρόraquo διότι συμπληρώνεται μέ τά πολύτιμα γραφόμενά σας καί τόκάνουν laquoμέγαraquo Γιʼ αὐτό σᾶς εὐχαριστοῦμε θερμά

bull Ἀπό τόν Διευθυντή τοῦ ἱστορικοῦ περιοδικοῦ laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo φιλόλογο καί συγγραφέα κ Νίκο Χρ Ἀλιμπράν-τη πήραμε (Ὑμηττός 166) τήν παρακάτω ἐπιστολή πού προκαλεῖ μεγάλη λύπη στούς φίλους τῆς Πάρου καί τῆςἹστορίας της καί στούς ἀνθρώπους πού ἐκδίδουν παρόμοια περιοδικά

Ἀγαπητε κύριε ΚύρουΓιά λόγους οἰκονομίας ἔχω ἤδη σταματήσει νά ἀποστέλλω τιμητικά τά laquoΠαριανάraquo σέ πολλά ἔντυπα πού τά

ἐλάμβαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ὅπως ἔγινε τώρα καί μέ τό δικό σας ἔντυποΓιʼ αὐτό σᾶς παρακαλῶ ἐάν θέλετε νά μή μοῦ στέλλετε πλέον τήν laquoἈρναίαraquo πού εἶναι πράγματι χρήσιμο

καί πολύτιμο ἔντυπο πού συμβάλλει στήν ἱστορία τῆς περιοχῆς σας καί προβάλλει τήν πολιτιστική καί κοινω-νική καί ἀρχιτεκτονική κληρονομιά τοῦ τόπου

Σᾶς συγχαίρω γιά τήν προσφορά σας τήν ποικίλη καί εὔχομαι κάθε καλό καί ὑγεία καί συνέχιση τῶν ὡραίωνπνευματικῶν ἀγώνων σας

Μέ ἰδιαίτερη ἐκτίμησηΝ Ἀλιμπράντης

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη αἰσθανόμαστε μεγάλη λύπη διότι τό πολύ σημαντικό καί ἐπί πολλάχρόνια ἐκδιδόμενο περιοδικό σας ἀναγκάζεται λόγω τῆς πανελλήνιας οἰκονομικῆς κρίσης καί τῆς ἀδικαιολό-γητης αὔξησης τῶν ταχυδρομικῶν τελῶν νά διακόψει τήν τιμητική ἀποστολή του σέ πολλά ἔντυπα πού τό λάμ-βαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ἀνάμεσα στά ὁποῖα καί τό δικό μας

Ἐμεῖς ἀντιδρώντας ἀπέναντι σʼ αὐτούς πού ἀναγκάζουν σημαντικά καί μακρόβια ἔντυπα τέτοιου κυρίως πε-ριεχομένου νά διακόπτουν τήν πνευματική ἐπικοινωνία τους μέ ἄλλα παρόμοια ἔντυπα δέν θά διακόψουμε τήνἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ μας στά laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo καί ἤδη βρήκαμε τρόπο νά λαμβάνουμε τό περιοδικό σας χωρίςνα ὑποβάλλεσθε σέ ἔξοδα ἀποστολῆς

Ἐλπίζουμε ἐπίσης καί εὐχόμαστε ἡ ἀκούσια αὐτή ἐκ μέρους σας διακοπή ἀποστολῆς τοῦ περιοδικοῦ σας σέἄλλα ἔντυπα νά εἶναι σύντομη σύν Θεῷ πού ἴσως μᾶς λυπηθεῖ ὡς Ἕλληνες καί μᾶς ἀπελευθερώσει ἀπό τόνζυγό τῆς διηπειρωτικῆς δικτατορικῆς οἰκονομικῆς διακυβέρνησης (ΕΕ-ΔΝΤ-ΕΚΤ)

Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη ἔρρωσθε ἐλπίζοντες ὅσο ζῆτε κατά τό λατινικό ἀπόφθεγμα laquoDum spiro speroraquoΕὐχαριστοῦμε γιά τά καλά σας λόγια καί γιά τίς εὐχές σας

bull Ἀπό τόν Σερραῖο φίλο καί συνάδελφο κ Νίκο Κατσαμάνη πήραμε (Σέρρες 166) τήν παρακάτω ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηἘδῶ καί τουλάχιστον 20 χρόνια ἔχω τή χαρά νά διαβάζω τό τόσο ἀγαπημένο καί χρήσιμο περιοδικό laquoἈρναίαraquo

Ἀγάπησα παράλληλα καί τήν ὄμορφη κωμόπολη τήν ὁποία ἐπισκέπτομαι συχνάΣυμμεριζόμενος καί τήν ἀγωνία σου καί τούς προβληματισμούς σου ὅπως καταφαίνεται στήν ἀνοιχτή ἐπι-

στολή τοῦ τεύχους 98 Ἰανουάριος-Μάρτιος 2013 σπεύδω νά σέ διαβεβαιώσω ὅτι στό βαθμό πού μοῦ ἀναλο-γεῖ θά συμβάλλω στή συνέχιση τῆς ἔκδοσης καί διάδοσης τῆς Ἀρναίας

Ἡ προσπάθειά σου νά διασώσεις ὅτι σχετίζεται μέ τήν πολιτιστική κληρονομιά τῆς περιοχῆς σου μέ συγκι-νεῖ Σέ μιά ἐποχή ὄπου πλήττεται (στό πλαίσιο τῆς παγκοσμιοποίησης) ἡ ἱστορική καί κατʼ ἐπέκταση ἡ Ἐθνικήμνήμη ἡ φωνή σου εἶναι ἀπαραίτητη Προσωπικά στίς σελίδες τοῦ περιοδικοῦ βρίσκω πολλά καί ἐνδιαφέρονταστοιχεῖα τά ὁποῖα ἀξιοποιῶ ἐργαζόμενος ὡς φιλόλογος στό 1ο Γεν Λύκειο Σερρῶν

Πιστεύω πώς ἡ πορεία τῆς ldquoἈρναίαςrdquo δέ θά ἀνακοπεῖ πρός τέρψιν τῶν φίλων τηςὈφείλω τέλος νά σʼ εὐχαριστήσω πού ἀδιαλείπτως μοῦ ἀποστέλλεις τό περιοδικό

Μέ ἐκτίμησηΚατσαμάνης Νικόλαος φιλόλογος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νίκο σʼ εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς γιά τά φιλοαρναιώτικα αἰσθήματά σου καί τά καλάσου λόγια γιά τό περιοδικό μας στοιχεῖα τοῦ ὀποίου σέ βοηθοῦν στό ἐκπαιδευτικό σχολικό ἔργο σου Ὄντωςπλήττεται ἡ ἱστορική καί ἐθνική μνήμη ἀφοῦ Ἕλληνες καί μάλιστα πολιτικοί πού τάχα ἀγωνίζονται laquoγιά τόκαλό τοῦ τόπουlaquo χαρακτηρίζουν τή Μικρασιατική καταστροφή ἁπλά ὡς laquoσυνωστισμόraquo στό λιμάνι τῆς Σμύρνηςτόν στρατό τοῦ Θ Κολοκοκτρώνη laquoὀρδέςraquo ἀρνοῦνται τήν ὕπαρξη τοῦ χοροῦ τοῦ Ζαλόγγου διακηρύσσουν ὄτιμέ τούς Τούρκους στά χρόνια τῆς σκλαβιᾶς περνούσαμε καλά δέν τούς ἐνδιαφέρει ἄν οἱ Σκοπιανοί χρησι-μοποιοῦν ἐπίσημα τό ὄνομα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ὡς ὀνομασία τοῦ κρατιδίου τους καί λένε καί πράττουν ἕνα σωρόἄλλα σέ βάρος τῆς χώρας μας Ἐμεῖς κάνοντας τό καθῆκον μας θά συνεχίζουμε ὅσο ὑπάρχει laquoἄνωθενraquo θέλημακαί laquoκάτωθενraquo ἠθική καί (κυρίως) οἰκονομική συμπαράσταση νά laquoχτυποῦμε τή λύραraquo

30

∆ΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ(Ὅσα ἀναφέρονται σέ τίτλους στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία της)

Ἐπιμέλεια Δημ Θ Κύρουbull Ἡ ἐφημερίδα laquoΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΝΑ ΝΕΑraquo (Παλαιοχώρι) φ

21Ἀπρ-Ἰούν 2012 σ 14 γράφειraquondash Ἀθαν Αὐγερινοῦ Παλιοί Χάρτες τῆς Χαλκιδικῆς [Δη-

μοσιεύονται 4 παλαιοί Χάρτες τῶν ἐτῶν 1740 (γερμανικός)1827 (γαλλικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) 1862 (γαλ-λικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) καί 1829 (ἰταλικόςὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Liaringove)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΘΕΜΑraquo (Χαλκιδικῆς) γράφειndashΠρόταση τοῦ Δ Κύρου γιά κοινό ἑορτασμό τῶν 100 ἐτῶν

ἐλεύθερης Ἀρναίας καί τῶν 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἴδρυση τοῦΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου φ 1126-9-2012 σ 9

ndashὉμιλία στήν Ἀρναία - 1 Νοεμβρίου 2009 Ἡ Ἀπε λευθέ-ρωση τῆς Ἀρναίας καί ὁλόκληρης τῆς Χαλκιδικῆς - Καί πα-ρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ Δ Κύρου laquoἩ Ἀπελευθέρωση τῆςἈρναίας καί τῆς Βόρ Χαλκιδικῆς ἀπό τόν Τουρκικό ζυγό(1912) καί οἱ πρῶτες ἡμέρες ἐλεύθερη ζωῆςraquo [Πρόκειται γιάτήν ὁμιλία τοῦ κ Γ Ζωγραφάκη τήν 1η Νοεμβρίου 2009 στήνἈρναία πού δημοσιεύθηκε στό περιοδικό μας (τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σσ 8-14) καί κυκλοφορεῖ στό Διαδίκτυο ἀπʼ ὅπουἁλιεύθηκε καί δημοσιεύθηκε στήν ἐφημερίδα μέ τόν ἐπί-τιτλο laquoἈφιέρωμα στά 100 χρόνια ἐλεύθερης Χαλκιδικῆςraquo]φ 11818-10-2012 σσ 3-9

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Βο ρειοανα-τολικῆς Χαλκιδικῆς ἀπό τόν τουρκικό ζυγό τό 1912 καί Ἀνω-νύμου Ἀφιέρωμα στόν κληρικό ἐξ Ἀρναίας Διονύσιο Κυρά-τσο (1923-2005) πρώην Μητροπολίτη Δράμας φ 11925-10-2012 σσ 3 καί 5

ndash(Σύνταξης) ῾Εορτασμός ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας(Δημοσιεύεται τό Πρόγραμμα τῶν ἐκδηλώσεων γιά τά 100χρόνια ἀπό τήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας) φ 1201-11-2012 σ 9

ndash(Σύνταξης) Μέ δόξα καί τιμή ἑορτάστηκαν τά 100 χρό-νια Ἐλευθερίας τῆς Ἀρναίας (Χωρίς κείμενο ἀλλά μόνο μέμία φωτογραφία τμήματος τοῦ μνημείου τῆς Ἀπελευθέρω-σης μέ τήν ἐπιγραφή laquoΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣ bullΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ1912raquo πού ὑπάρχει ἐκεῖ) φ 1218-11-2012 σ 2

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoEBΔΟΜΑΔΙAIAraquo (Χαλκιδικῆς) (φ 29-10-2012 σ 6) γράφει

ndashἩ Ἱστορία τῆς Ἀρναίας μέσα ἀπό τά μουσεῖα της Ξα-κουστά μέχρι τά Βαλκάνια τά τοπικά ὑφαντά (Ἀναφέρεταιστό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο καί στό ΜουσεῖοὙφαντικῆς Ἀρναίας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΚΑΣΣΑΝΔΡΑraquo στό φ 20723-10-2012 σ6 γράφει

ndash (Σύνταξης) Ὑπογράφηκε ἡ σύμβαση γιά τήν κατασκευή

τοῦ ἔργου laquoἈνάπλαση πλατείας Μουσείου Ὑφαντικῆς(πρώην Γιαννούδενας) καί παρακείμενων κοινόχρηστων χώ-ρων ΔΚ Ἀρναίας Δήμου Ἀριστοτέληraquo προϋπολογισμοῦ11823099 εὐρώ Ξεκινᾶ ἡ ἐκτέλεση τοῦ ἔργου καί στό φ20815-1-2013 σ 9 γράφει

ndash Ἑορτάσθηκε στήν Ἀρναία ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρω-τομάρτυρος Στεφάνου καί τά 200 χρόνια τῆς ἀνέγερσηςτοῦ Ναοῦ 1812-2012

bull Τό περιοδικό laquoΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑraquo (Θεσσαλονίκη) τχ475Σεπτ-Ὀκτ 2012 σσ 280-282 γράφει

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ὁ Μακεδονικός Ἀγώνας Α΄ Γε-νικά (Στή σελ 282 γίνεται ἀναφορά στούς Ἀρναιῶτεςἀδελφούς ταγματάρχη Μαυρουδῆ καί γιά τόν ΘεοχάρηΓερογιάννη οἱ ὀποῖοι τό 1902 εἶχαν ἱδρύσει στήν Ἀθήναὅπου ἔμεναν τόν κεντρικό Μακεδονικό Σύλλογο ὁὀποῖος ἐνημέρωνε τούς ἐλεύθερους Ἕλληνες γιά τάσυμβαίνοντα στή Μακεδονία καί στρατολογῶντας ἐθε-λοντές ἔστελνε ὀλιγομελῆ στρατιωτικά ἀνταρτικά σώ-ματα στή δεινοπαθοῦσα ἀπό τούς Τούρκους καί τούςΒουλγάρους Μακεδονία)

bull Τό περιοδικό laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo στό τχ 71Σεπτ-Ὀκτ 2012γράφει

ndashΓιώργου Ζωγραφάκη 2 Νοεμβρίου 1912 Ἡ ἐπίσημη ἀπε-λευθέρωση τῆς Χαλκιδικῆς (Ἀναφέρεται καί στήν ὑποδοχήτοῦ Οὐλαμοῦ τοῦ Ἀνθυπολοχαγοῦ Ἰω Ἀλεξάκη στήνἈρναία) σ 6

Στό τχ 72Νοε-Δεκ 2012 σσ 6-11 γράφειndashΓιάννη Δ Κανατἀ Τά laquoΔεκεμβριανάraquo τοῦ 1916 στόν Πο-

λύγυρο (Στίς σσ 8-10 γίνεται ἀναφορά στά γεγονότα τῆςἈρναίας ὅπως περιγράφονται ἀπό τόν ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους στά laquoΧρονικά Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας)raquo τά ὁποῖα δημοσιεύθηκαν σέ συνέ-χειες στά τεύχη 78-812010 τοῦ περιοδικοῦ μας καί ἀπότόν γιατρό-βουλευτή Γρηγόριο Σαραφιανό στό ἈρχεῖοἘγγράφων του τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε σέ συνέχειες στάτεύχη 86-932011 τοῦ περιοδικοῦ μας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΖΑΤΟΥΝΑ - ΜΑΡΚΟΥ-ΒΛΟΓΓΟΣraquo φ270Σεπτ-Ὀκτ 2012 σ 4 γράφει

ndash (Νικόλη Φίλη) Λώρης Ἰωάν Θανόπουλος (Ἀναφέρεταιστό ἡλιακό ὡρολόγιο πού ὑπάρχει στό Κωδωνοστάσιο τοῦ ἹΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας κατα-σκευασμένο ἀπό τόν Ζατονίτη Λορέντζο (Λώρη) Θανόπουλοτό 1939) (Φωτοτυπία τοῦ δημοσιεύματος βλέπε στό τχ982013 στή στήλη laquoΟ ΤΥΠΟΣ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑraquo)

Ε Ν Τ Υ Π Α Π Ο Υ Λ Α Β Α Μ ΕΒΙΒΛΙΑ-ΑΝΑΤΥΠΑ

bull Τρύφωνος Τσομπάνη Μορφές τῆς Ἱστορίας τοῦ ΛαγκαδᾶΛαγκαδάς 2006 σσ 72 (Προσφορά τοῦ συμπατριώτη μας κἈστ Θ Καραστέριου)

bull Ἀθανασίου Δ Οἰκονόμου Στερεότυπες καί ἀστήρικτες ἀπό-

ψεις ἤ συνεχής ἔρευνα γιά τήν τοπική μας Ἱστορία ΒόλοςὈκτώβριος 2011 σσ 23

bull Ἀρχιμ Χρυσοστόμου Μαϊδώνη Τό μαρτύριο τῆς φωτιᾶς Τόμαρτύριο τῶν ἕξι παρθενομαρτύρων τοῦ Γεροπλατάνου Χαλ-

31

κιδικῆς (1854) Γεροπλάτανος 2012 σσ 32bull Νικόλη Π Φίλη Ἡ παιδεία στή Ζάτουνα ἀπό τήν Τουρκοκρα-

τία ἕως τό 1973 Ἀθήνα 2012 σσ 512 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀπο-στολή τοῦ βιβλίου γιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Γέροντος Δανιήλ Κατουνακιώτου Περί Παρθενίας (ἜκδοσιςἹεροῦ Ἡσυχαστηρίου Ἀδελφότητος Δανιηλαίων) ἍγιονὌρος 2009 σσ 78 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀποστολή τοῦ βιβλίουγιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Ἡ Πιάβιτσα τῶν Σιδηροκαυσίων καίτό ἐξωκκλήσι τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Θεσσαλονίκη 2012 σσ125 [Γίνεται ἀναφορά καί στή Λιαρίγκοβη Στή σελ 23 κα-ταγράφεται στά χωριά τῆς ΒΑ Χαλκιδικῆς μέ τά φορολογού-μενα νοικοκυριά κατά τά ἔτη 1519 1527 καί 1568 στή σελ 27ἀναφέρεται σέ ἰδιοκτησίες Λιαριγκοβινῶν τό 1873 στήν Πιά-βιτσα στή σελ 49 ἀναφέρεται στήν Ἐκπαιδευτική δραστη-ριότητα τοῦ δασκάλου Ν Βουργαρελίδη παραπέμποντας σέσχετικό ἄρθρο τοῦ ΔΚ στό περ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τχ 632004 σσ3-4 καί στή σελ 82 ἀναφέρεται στόν laquoἸσχυρό ἄνδρα τῆς Λια-ρίγκοβης Γερογιάννηraquo]

bull ndash Ἡ πανήγυρη τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου στήν Πιάβιτσα Φωτο-γραφική διαδρομή (1926-2011) Θεσσαλονίκη 2012 σσ 95 [ Στήσελ 69 δημοσιεύεται φωτογραφία μέ τούς μακαρίτεςἈρναιῶτες ὀργανοπαῖχτες Χριστόδουλο Ἀρβανίτη καί ΠέτροΖυγούρη τή 10ετία τοῦ 1980]

bull Κωνσταντίνου Ἰ Χιόνη Ἱστορική ἐξέλιξη τῆς ἀπονομῆς τῆς δι-καιοσύνης στή Θάσο (1709-1912) Ὄργανο ἀπονομῆς τοῦ δι-καίου τά δάση τῆς Θάσου φορολογούμενες γαῖες ὁ θεσμόςτῆς χρησικτησίας τίτλοι ἰδιοκτησίας καί νομολογία Θάσος2012 σσ 187

bull Περιοδικοῦ laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo τοῦ Λαογραφικοῦ Ὁμίλου Πολυ-γύρου Πολύγυρος Ὁ τόπος καί οἱ ἄνθρωποι (ἘπιμέλειαΓιάννης Κανατάς) Πολύγυρος 2010 σσ 347 [Στή σελίδα 65δημοσιεύεται ὁλοσέλιδη φωτογραφία τῆς Φιλαρμονικῆς τοῦΠολυγύρου μέ τόν διευθυντή της ἀρχιμουσικό Ἄγγελο Κω-δούνη ἀπό τήν Ἀρναία καί στή σελίδα 87 δημοσιεύεται ὁλο-σέλιδη φωτογραφία γνωστή ἀπό ἄλλες ἀλλοῦ δημοσιεύσειςτης στήν ὁποία εἰκονίζεται Σῶμα Προσκόπων τοῦ 1912 μέ(ἀρχηγό) τόν ὁπλαρχηγό Ἀθ Μινόπουλο καί ἀρκετούς Λια-ριγκοβινούς]

bull Ἱερομ Βενεδίκτου Νεασκητιώτη Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιο-ρείτου Συναξαριστής (μέ ἐνσωματωμένο τό Νέο Μαρτυρο-λογόγιο καί τό Νέο Ἐκλόγιο) ἀπόδοση στή ΝεοελληνικήἜκδοσις Συνοδίας Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου Ἱερά ΚαλύβηlaquoΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝraquo Νέα Σκήτη-Ἅγιον Ὄρος Τόμος Α΄2011 σελ 456middot Τόμος Β΄ 2011 σελ 431middot Τόμος Γ΄ 2011 σελ

437middot Τόμος Δ΄ 2012 σελ 351middot Τόμος Ε΄ 2012 σελ 398 καίτόμος ΣΤ΄ 2012 σελ 490 (Φιλολογική ἐπιμέλεια Δημ ΘΚύρου)

bull Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους Ἀρχιμ Εὐσέ-βιος Βίττης Ἀναφορά στόν ἀγώνα του καί τήν μαρτυρία του(1927-2009) Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 40

bull Ἀρχιμ Εὐσεβίου Βίττη Βίος καί Πολιτεία τοῦ δικαίου καί πο-λυάθλου Ἰώβ (Ἀνάλυση στό βιβλίο τοῦ Ἰώβ) τόμοι Α΄ ἍγιονὌρος 2010 σσ 456 καί Β΄ Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 615(Ἔκδοση Ἱ Μ Ὁσίου Γρηγορίου)middot μέ τήν ἀφιέρωση laquoΣτόνἀγαπητό ἀδελφό κ Δημήτριο Κύρου καθηγητή μέ βαθειάἐκτίμησι καί ἐγκάρδιες εὐχές ὑπέρ ὑγείας καί σωτηρίαςαὐτοῦ καί τῶν τέκνων του Ὁ Καθηγούμενος dagger Ἀρχιμ Γεώρ-γιος 114-12-2011raquo

(Τά παραπάνω δύο βιβλία ndashμαζί μέ τό περιοδικό laquoΟ ΟΣΙΟΣ ΓΡΗ-ΓΟΡΙΟΣraquondash προσφέρθηκαν στόν Ἐκδότη-Διευθυντή τοῦ πε-ριοδικοῦ μας ἀπό τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ Μονῆς Ἀρχιμ Γεώρ-γιο Καψάνη στίς 14-12-2011 κατά τήν ἐπίσκεψή του στήΜονή καί στό Γραφεῖο του ὅπου τοῦ πρόσφερε γιά τή Βι-βλιοθήκη τῆς Μονῆς τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo τοῦ ὁποίου ἡΜονή εἶναι ἀποδέκτρια καί τό βιβλίο του γιά τόν Μητροπο-λίτη Σωκράτη)

bull Νίκου Χρ Ἀλιπράντη Ἀντιφωνήσεις Ἀθήνα 2011 σσ 95bull Μαριάνθης Φ Παλάζη Ἕνα ὄνομα δύο τόποι Ἐπιβάτες Ἀνα-

τολικῆς Θράκης Νέοι Ἐπιβάτες Θεσσαλονίκης Ἀθήνα 2009σσ 240

bull Δήμου Κιμώλου Οἱ ρίζες τῶν κοινῶν παραδοσιακῶν Κιμώλου-Σερίφου (Λαογραφική ἔρευνα Θοδωρής Γ Λιβάνιος) Κίμω-λος 2011 σσ 63

bull Ἀντιστρατήγου Ἰωάννη Ἠλία Ἀλεξάκη Ἐγκώμιον ΓενναίουΣτρατηγοῦ ἐναρέτου πατριώτη Ἰωάννη Σωτ Ἀλεξάκη Ἡρά-κλειο 2012 σσ 32

bull Στέλιου Παπαθανασίου Ὁ Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης στάἄδυτα τῆς δημοσιογραφίας Ἀθήνα 2008 σσ 46

bull Δημ Θ Κύρου Δύναμη εἰρήνης ἡ Ὀρθοδοξία [Ἀνάτυπο ἀπότό βιβλίο laquoΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ldquoΗ ΟΡΘΟ-ΔΟΞΙΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑrdquo ndashΤΑ ΔΗ-ΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥraquo Θεσσαλονίκη 1994 σσ 83-96]Θεσσαλονίκη 2010

bull ndash laquoΧριστός ἐτέχθηraquo - Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ καί ἡ laquoἐπί γῆςεἰρήνηraquo - Ἡ Διήγηση τοῦ φιλοσόφου Ἀφροδιτιανοῦ γιά τά πα-ράδοξα μυστήρια πού ἔγιναν στήν Περσία στόν καιρό τῆς Γεν-νήσεως τοῦ Χριστοῦ γιά τούς Μάγους καί γιά τόν ἈστέραἈρναία Χριστούγεννα 2010 σσ 40

bull Τέκνα dagger Χαρίκλειας (ΓιῶργοςἙλένη Καίτη Μαρία) Δημητρα-κούδη (Θεσνίκη) 100 euro(34074 δρχ )

bull Πάχτας Θ Ἱπποκράτης (Θεσνίκη) 50 euro(17037 raquo )bull Κατσαμάνης Νικ (Σέρρες) 50 euro(17037 raquo )bull Βλάχτσης Νικ (Ἀθήνα) 50 euro(17037 raquo )bull Μπύρου Γρ Σουλτάνα (Ἀρναία) 40 euro(13629 raquo )bull Ρήγας Ἰω Δημ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Δημητρακούδης Ν Γεωργ (Ἀθήνα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Κατσαμούρης Γεώργ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Λαζαρίδης Χαρ (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρήγας Ν Κων (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )

bull Καρτσιώτης Μιχ (Πετροκέρασα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Μπάλλα-Σιέρου Στέλλα (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Καραμίχος Ἰω (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Χιονίδης Χ Γεώργιος (Βέροια) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρέμπελος Χρ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Βαλιάνος Θεολ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Βαλιάνος Στυλ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Κοτσάνης Κων (Θεσνίκη) 10 euro ( 3407 raquo )bull ΚΠ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κοκκαλιάρης Βασ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κωνσταντινίδου Νόρα (Δράμα) 10 euro ( 3407 raquo )bull Τζιτζιρίκας Ἰω Ἀστ 05 euro ( 1704 raquo )

ΟΙ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΕΣ ΜΑΣΓιά τή συνέχιση τῆς ἔκδοσης τοῦ περιοδικοῦ μας βοήθησαν οἰκονομικά καί εὐχαριστοῦμε οἱ

Ἡ σελίδα 163 από τόν Κώδικα Ληψοδοσίας (Κατάστιχο) τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1916-1947)ὅπου ἀναγράφονται τά ὀνοματεπώνυμα τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ἐπιτρόπων τοῦ ἔτους 1922 (πρίν ἀπό 91 χρόνια)

22

Η ΤΙΜΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Ἀρχιmicro Χρυσοστόmicroου Μαϊδώνη

ὉΝαὸς τοῦ Ἁγίου Στέφανου ἔχει ἐπηρεάσει ἀποφασιστικὰ τὴ ζωὴ τῆς Ἀρναίας καὶ τῶν Ἀρναι-ωτῶν Πρώτη φορὰ ἔχω συναντήσει τέτοια ἀγάπη σὲ Ναό μέχρι λατρείας Ναί Στὴν Ἀρναία

δὲν τιμᾶται μόνο ὁ Πρωτομάρτυς Ἅγιος Στέφανος ἀλλὰ λατρεύεται καὶ ὁ Ναός του Ὁ Ἀρναι-ώτης καὶ μάλιστα ὁ παλιότερος ἔχει ταυτισθεῖ ἄμεσα μὲ τὸν Ναὸ τοῦ Ἅγιου Στέφανου

Κυρίως ὅμως ἡ νεώτερη γενιὰ τῶν Ἀρναιωτῶν ἔχει ταυτισθεῖ μὲ τὸν Ναὸ ἐξ αἰτίας τῆς κατα-στροφῆς του ἀπὸ τὴν πυρκαϊά στὶς 5 Σεπτεμβρίου τοῦ 2005 Ἦταν τὸ πιὸ συνταρακτικὸ γεγονὸςστὴ ζωὴ τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας τὰ τελευταῖα 60 χρόνια Ὁ Ἅγιος Πρωτομάρτυς Στέφανοςστὴν Ἀρναία τιμᾶται περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλον τόπο

Πρῶτον διότι εἶναι ὁ κεντρικὸς Ἐνοριακὸς ναὸς τῆς Ἀρναίας καὶ ἀπὸ τὴν δεκαετία τοῦ 1830Μητροπολιτικὸς Ναὸς τῆς Ἐπισκοπῆς Ἱερισσοῦ καὶ Ἁγίου Ὅρους

Δεύτερον διότι συνδέεται ἀμεσα μὲ τὴν ζωὴ τῆς κωμοπόλεως τῆς Ἀρναίας ἐδῶ καὶ 1500 χρό-νια ὅπως ἀπέδειξαν οἱ ἀνασκαφὲς κάτω ἀπὸ τὸν Ναό τὸ δὲ καμπαναριὸ του εἶναι τὸ σῆμα κατατεθὲντῆς Ἀρναίας μαζὶ μὲ τὸ παλιὸ Σχολεῖο

Ἄς δοῦμε ὅμως παρακάτω πῶς τιμᾶται ὁ Ἅγιος Στέφανος ἰδιαίτερα στὴν Ἀρναία1 Οἱ Πανηγύρεις Ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρωτομάρτυρος Στεφάνου γιορτάζεται στὴν Ἀρναία μὲ

τὸν πλέον πανηγυρικὸ τρόπο Στὶς 27 Δεκεμβρίου καὶ στὶς 2 Αὐγούστου Στίς 27 Δεκεμβρίου ἡμέ-ρα μνήμης τοῦ Μαρτυρίου του καί στίς 2 Αὐγούστου ἡμέρα μνήμης τῆς ἀνακομιδῆς τῶν ἹερῶνΛειψάνων του Τή δεύτερη γιορτὴ τὴν ἑορτάζουν οἱ μελλισσοκόμοι τῆς Ἀρναίας καὶ συμμετέχειὁ Σύλλογος Μελισσοκόμων Ἀρναίας laquoΟ ΑΓΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo

2 Οἱ Εἰκόνες Ἐπιβλητικὴ ἦταν ἡ εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὸ τέμπλο ποὺ ἁγιογραφήθη-κε γύρω στὰ 1840 στὸ Ἅγιον Ὅρος μαζὶ μὲ τὶς ἄλλες εἰκόνες τοῦ τέμπλου Ἄλλη σπουδαία εἰκό-να εἶναι ἡ εἰκόνα ποὺ βρισκόταν στὸ προσκυνητάρι μπαίνοντας στὸν ναό

3 Οἱ Ἀκολουθίες Ὑπάρχουν χειρόγραφες Ἀκολουθίες εἰδικὰ γιὰ τὸν Ναὸ τοῦ Ἁγ Στεφάνουτῆς Ἀρναίας

Ἀκολουθία Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας 27ης Δεκεμβρίου Ἰακώβου μοναχοῦ 1835 Ἀκολουθία Ἁγί-ου Στεφάνου Ἀρναίας χειρόγραφο παλαιὸ ποὺ πρέπει νὰ γράφτηκε πρὶν ἀπὸ τὸ 1850

Ἀκολουθία 2ας Αὐγούστου Ἱ Ν Ἁγ Στεφάνου Ἀρναίας 1839 Ἡ χειρόγραφη φυλλάδα ποὺ ἔχειδιασωθεῖ εἶναι ἀντιγραφή ποὺ ἔγινε στὶς 18 Αὐγούστου 1919 ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξηροποτάμου

4 Τὰ ὀνόματα Στὴν Ἀρναία συναντοῦμε πάρα πολλούς χριστιανούς ποὺ ἔχουν τὸ ὄνομα laquoΣτέ-φανοςraquo Τὸ ὄνομα αὐτὸ τὸ συναντοῦμε σὲ ἄνδρες ἀλλὰ καὶ σὲ κάποιες γυναῖκες Δόθηκε εἴτεἀπὸ τάξιμο στὸν Ἅγιο Στέφανο εἴτε ἀπὸ πρόγονο ποὺ εἶχε αὐτὸ τὸ ὄνομα Πρέπει τουλάχιστον15 ἄνδρες καὶ κυρίως μικρὰ ἀγόρια νὰ φέρουν τὸ ὄνομα Στέφανος Πουθενὰ δὲν ὑπάρχει αὐτὸτὸ ὄνομα τόσο διαδεδομένο ὅσο στὴν Ἀρναία

5 Ἐπίσκεψη στὴν Ἀρναία Λειψάνων τοῦ Ἁγιου Στέφανου Στὴν Ἀρναία ἔχουν ἔλθει κατʼ ἀπο-κλειστικότητα Ἱερὰ Λείψανα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου προερχόμενα ἀπὸ τὸ Ἅγιον Ὅρος Παλαιότε-ρα τό 1924 ἔχει ἔλθει τὸ χέρι τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Μονὴ Κωνσταμονίτου ὅπου φυλάσ-σεται Στὴν δεκαετία τοῦ 1980 μὲ φροντίδα καὶ πρόσκληση τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Νι-κοδήμου ἐπὶ σειρὰ ἐτῶν ἐρχόταν ἡ κάρα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ξενοφῶντος

6 Προσκυνήματα Ἡ ἀγάπη τῶν χριστιανῶν τῆς Ἀρναίας πρὸς τὸν Ἅγιο Στέφανο τοὺς ὁδήγησεστοὺς τόπους ποὺ συνδέονται μὲ τὸ μαρτύριο καὶ τὶς γιορτὲς τοῦ Ἁγίου Στὰ πολλὰ προσκυνή-ματα ποὺ ὀργάνωσε ἡ Μητρόπολή μας στὰ Ἱεροσόλυμα πάντοτε προσκυνούσαμε στὸν τόπο τοῦμαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Τὸ 2007 ἀξιωθήκαμε καὶ κάναμε νυκτερινὴ Θεία Λειτουργία στὸτόπο τοῦ μαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἄλλο προσκύνημα ἦταν τὸ 2004 στὸ προάστειο τῆς Κων-σταντινουπόλεως Ἅγιος Στέφανος Τὸ προάστειο αὐτὸ σχετίζεται μὲ τὸ γεγονὸς τῆς μεταφορᾶςτῶν Λειψάνων τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στὴν Κωνσταντινούπολη τὸ 426 ποὺ γιορτάζεται στὶς 2 Αὐγού-στου

7 Τὸ βιβλίο Ἡ ἀγάπη γιὰ τὸν Ἅγιο Στέφανο μὲ ὁδήγησε στὴ συγγραφὴ τοῦ πρώτου βιβλίουτὸ 1984 μὲ τὸν τίτλο laquoΟ ΠΡΩΤΟΜΑΡΤΥΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣraquo Ἤδη εἶναι ἕτοιμη ἡ δεύτερη ἔκδοση ἐπαυ-ξημένη

Ἡ Ἀρναία τίμησε τὸν Ἅγιο Στέφανο ἀλλὰ καὶ ὁ Ἅγιος Στέφανος τίμησε ἀνέδειξε καὶ ἀναβάθμισετὴν Ἀρναία

23

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑΡΝΑΙΑΣ Ἡ Πολιτιστική καί Ἐπιμορφωτική

Ἑταιρεία Ἀρναίας ἀναβίωσε καί φέτοςτά καθιερωμένα πασχαλινά ἔθιμα τῆςἈρναίας Συγκεκριμένα ἔγιναν οἱ πα-ρακάτω ἐθιμικές ἐκδηλώσεις

bull Τήν Κυριακή τοῦ Πάσχα τό πρωίστήν Κεντρική Πλατεία μοιράσθηκανκόκκινα αὐγά καί τσουρέκια τραγού-δησε ἡ Χορωδία τοῦ ΚΑΠΗ Ἀρναίας καίχόρεψε τό παιδικό χορευτικό συγκρό-τητα τοῦ Δήμου

Τήν Τρίτη τοῦ Πάσχα ἀναβίωσε τό ἔθιμο τοῦlaquoΚότσμανουraquo στά ἐξωκκλήσια τοῦ Προφ Ἠλία καί τῆςἉγ Παρασκευῆς Τελέσθηκε Θ Λειτουργία στό ἐξωκ-κλήσι τοῦ Προφ Ἠλία μέ λιτανεία γύρω ἀπό αὐτό καίκέρασμα στόν ἴδιο χῶρο καί ἀκολούθησε καί σκοπο-βολή

Τό ἀπόγευμα σέ χῶρο τοῦ ἀλσυλίου τῆς Ἁγίας Πα-ρασκευῆς κοντά στό φερώνυμο ἐξωκκλήσι ἀναβίωσαντά ἔθιμα τῆς laquoΣουσαρίτσαςraquo καί τοῦ laquoΖυγίσματος τοῦἉϊ Γιώργηraquo τό ὁποῖο ὅπως εἶναι γνωστό ἀπό τήν πα-ράδοση καί ἀπό τή Βιβλιογραφία ἀναβιώνει τήν ἡμέ-ρα ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου Γεωργίου (23 Ἀπριλίου) ἤ τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὄταν ἡ γιορτή μετίθεται τότεὄπως φέτος λόγῳ Μεγάλης Τεσσα-ρακοστῆς Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquoαἰσθάνεται ἱκανοποίηση γιά τήν ὑλο-ποίηση τῆς ὑπόδειξής του νά ἀνα-βιώνει τό ἔθιμο τοῦ laquoΚότσμανουraquoκανονικά τήν τρίτη καί ὄχι τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὅπως συνέβημερικές χρονιές καί θεωρεῖ ἀνεπί-καιρη τή χρονική καί τοπική μετά-θεση τοῦ ἐθίμου τοῦ laquoΖυγίσματοςraquo (ἀπό τή δεύτερη στήν τρίτη μέρα τοῦ Πάσχα καί ἀπό τίς πλατεῖες ὅπωςπαλιότερα ἤ τήν Κεντρική Πλατεία ὅπως τά τελευταῖα 30 περίπου χρόνια στό ἄλσος τῆς Ἁγ Παρασκευῆς)Στήν ἀναβίωση τοῦ ἐθίμου συμμετεῖχε καί ὁ Ἱππικός Ὅμιλος Ἀρναίας laquoΟ ΚΕΝΤΑΥΡΟΣraquo

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ laquoΑΡΝΑΙΑraquo ΣΕ ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΑ ΣΥΛΛΕΚΤΙΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo (ΑΘΗΝΑ)

Στόν Κατάλογο τῶν συλλεκτικῶν ἀντικειμένων πούσυμμετεῖχαν σέ γραπτή δημοπρασία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛ-ΛΟΓΕΣraquo (στό τεῦχος 335Ἰούνιος 2013) ἀναγράφεται καίτό τεῦχος ἀρ 48Ἰούλ-Σεπτ 2000 τοῦ περιοδικοῦ μας (Βλεἰκόνα) Ἡ ἀναγραφή καί συμμετοχή αὐτή ἔγινε μέ πρω-τοβουλία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo πού εἶναι ἀποδέ-κτης τοῦ περιοδικοῦ μας καί ὄχι δική μας

ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΕΛΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ Ὁ Δῆμος Ἀριστοτέλη ἀποφάσισε νά προχωρήσει στή δημιουργία Μουσείου μελιοῦ στήν Ἀρναία ἕναν τόπο

᾽partνδιαφέρουσες part ἰδήσεις(Ὅσες ἀναφέρονται στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία τῆς Ἀρναίας)

24

μέ ἱστορία καί παράδοση στόν τομέα τῆς μελισσοκομίαςΤό Μουσεῖο αὐτό θά διαμορφωθεῖ καί θά λειτουργήσει σέ ἕνα ἀνακατασκευασμένο παραδοσιακό διώρο-

φο κτήριο δίπλα στήν κεντρική πλατεία τῆς κωμόπολης μέσα στόν ἱστορικό ἱστό καί πολύ κοντά στά ἤδη ὑπάρ-χοντα Μουσεῖα Λαογραφικό -Ἱστορικό καί Ὑφαντικῆς

Ἡ δημιουργία Μουσείου μελιοῦ καλύπτει ἕνα μεγάλο κενό πού ὑπάρχει στόν ἑλλαδικό χῶρο καί πρόθε-ση τοῦ Δήμου εἶναι νά δοθεῖ ἡ δυνατότητα στό κοινό (Ἕλληνες καί ξένους) νά ἐνημερωθεῖ γιά τήν ἱστορίατοῦ μελιοῦ τόν ἰδιαίτερο καί ἐπίπονο τρόπο παραγωγῆς του καί τίς καταπληκτικές ἰδιότητές του

Μέ στόχο τήν ἀνάδειξη τοῦ ἑλληνικοῦ μελιοῦ καί ἰδιαίτερα τοῦ παραγόμενου στή Χαλκιδική στοχεύεταιἡ ἐπιστημονική τεκμηρίωση τοῦ ὅλου ἐγχειρήματος καί ἡ σωστή ἀποτύπωση καί παρουσίαση τοῦ κλάδου τῆςμελισσοκομίας

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΚΟΣΜΑ ΤΟΝ ΑΙΤΩΛΟ Τήν Τετάρτη 3 Ἀπριλίου τό βράδυ στήν Ἑστία τοῦ Παγχαλκιδικοῦ Συλλόγου Θεσσαλονίκης laquoΟ ΑΡΙΣΤΟ-

ΤΕΛΗΣraquo πραγματοποιήθηκε ἡ παρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ ἀείμνηστου δασκάλου καί γαμβροῦ τῆς ἈρναίαςΚώστα Παπάζογλου μέ τίτλο laquoὉ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός ὁ Ἅγιος τῆς Παιδείαςraquo καί 200 σελίδες

Τήν παρουσίαση ἔκαναν ὁ Ἀρχιμ Χρυσόστομος Μαϊδώνης Πρωτοσύγκελλος τῆς Μητροπόλεώς μας καίὁ καθηγητής Δημ Κύρου

Ὁ π Χρυσόστομος ἀναφέρθηκε στήν προσωπικότητα τοῦ συγγραφέα καί στή διαρκῆ προσπάθεια του νάκάνει γνωστόν τόν Ἅγιο Κοσμᾶ μέ συχνές ὁμιλίες καί μέ ἀρθρογραφία στόν Τύπο καί εὐχαρίστησε τήν οἰκο-γένεια τοῦ συγγραφέα γιά τήν ἔκδοση τοῦ βιβλίου καί γιά τή δωρεά ὅλων τῶν ἀντιτύπων του στήν Ἱ ΜονήἉγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ Ἀρναίας γιά τή διάθεσή του στούς ἐνδιαφερόμενους

Ὁ Δ Κύρου ἔκανε μιά σύντομη ἀναφορά στά περιεχόμενα τοῦ βιβλίου ἐπισημαίνοντας (γιά ἐνημέρωσητῶν ἀναγνωστῶν) κάποια μικρολάθη καί τονίζοντας τίς πληροφορίες τοῦ βιβλίου γιά τήν προφητική ἱκανό-τητα καί τόν ἀγώνα τοῦ Ἁγίου γιά τήν πνευματική ἀναγέννηση τῶν ὑπόδουλων Ἑλλήνων

Ἐπιμελητής τῆς ἔκδοσης τοῦ βιβλίου εἶναι ὁ Πολυγυρινός φιλόλογος κ Ἀθαν Χριστιανός στήν ἀφαιρε-τική καί οὐσιαστική παρέμβαση τοῦ ὁποίου ὀφείλεται τό 200 σελίδων σῶμα τοῦ βιβλίου

Στήν ἐκδήλωση παραβρέθηκαν πολλά μέλη τοῦ Συλλόγου ἡ Ἀρναιώτισσα χήρα τοῦ συγγραφέα δασκάλακ Κωνσταντινιά Παναγιώτου μέ ἄλλους συγγενεῖς ὁ τ βουλευτής Χαλκιδικῆς γιατρός κ Γ Βαγιωνᾶς ἡ Ἡγου-μένη τῆς Ἱ Μ Ἁγ Κοσμᾶ Ἀρναίας Μαριάμ μέ τήν ἀδελφή Ὀλυμπιάδα ὁ Πρόεδρος τοῦ Συνδέσμου Ἱεροψαλτῶντῆς Μητροπόλεως Ἱερισσοῦ κ Ἰω Κέκερης καί ἄλλοι

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΡΝΑΙΑΣ

Στίς 25 Ἀπριλίου οἱ μαθητές τῆς Γ΄ τάξης τοῦ Γυμνασίου Ἀρναίας ἐπισκέφθηκαν μέ συνοδούς τίς καθη-γήτριες Γεωργία Σιδέρη καί Ἀκυλίνα Βουρνίτη τό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο τῆς Κωμόπολης Μετάτήν ἐπίσκεψη ἀκολούθησε συζήτηση γιά τά ἐκθέματα καί τίς ἐντυπώσεις πού αὐτά δημιούργησαν Στόχοςτῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ἦσαν ἡ γνωριμία τῶν μαθητῶν μέ τήν τοπική κουλτούρα τά παλιά εἴδη τῆς καθημερινῆςχρήσης καί τό laquoἁπτόraquo παρελθόν τοῦ τόπου τους

ΜΙΑ ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΜΑΣΣτίς 25 Ἀπριλίου ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ἐπισκέφθηκε στό Γραφεῖο του τόν Σεβ Μη-

τροπολίτη μας κ Θεόκλητο Κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψής του πρόσφερε στόν Μητροπολίτη τά βιβλία του1) Ὁδοιπορικό σώματος καί ψυχῆς στήν κορυφή τοῦ Ἄθωνα 2) Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας 3) Ὁ Ἱ Ναόςτοῦ Ἀγίου Στεφάνου 4) Ὁ Ἀρχαιολογικός χῶρος τοῦ ὑψώματος laquoΠροφήτης Ἠλίαςraquo 5) Χριστός ἐτέχθηκαί 6) Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης καί τά Ἀνάτυπα ἀπό ΠρακτικάΣυνεδρίων μέ ἐργασίες του 1) Σχέσεις τῆς Θάσου μέ τή Χαλκιδική καί τό Ἅγιον Ὄρος 2) Τά πατρυδωνυμι-κά τῆς Χαλκιδικῆς καί 3) Ἐκδηλώσεις πού ἀναβιώνουν καί παραμένουν στήν Ἀρναία

Ὡς ἀντίδωρο ὁ Μητροπολίτης τοῦ πρόσφερε τό βιβλίο του laquoἘκκλησία Ὁ αὐθεντικός φύλακας καί ἑρμη-νευτής τῆς Ἁγίας Γραφῆςraquo Ἀθήνα 1998 σσ 350 καί τό βιβλίο τῆς Γεωργίας Κουνάβη laquoἉγίου Ἰωάννου τοῦΧρυσοστόμου Λόγος παραινετικός πρός ἀποφυγήν τῆς ἀπογνώσεωςraquo Ἀθήνα σσ 100

Ἐπίσης κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ὁ Ἐκδότης -Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ ἔθεσε ὑπόψη τοῦΜητροπολίτη μας τό θέμα τῆς κατάργησης δύο ἐκκλησιαστικῶν ἐθίμων μέ τό ὁποῖο (θέμα) τό περιοδικό ἀσχο-λήθηκε σέ ἀρκετά τεύχη του (87-892011 καί 90-93 2012) δηλ τῆς (ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης) τε-λετῆς τῆς Ἀναστάσεως πού γινόταν παλιότερα στήν κεντρική πλατεία καί τά τελευταῖα χρόνια γίνεται στόχοροστάσι καί τῶν κεριῶν τῶν Κηδειῶν καί τῶν Μνημοσύνων πού παλιότερα τά κρατοῦσαν οἱ πιστοί ἀναμ-μένα στά χέρια τους κατά τήν διάρκεια τῶν Ακολουθιῶν αὐτῶν καί τά τελευταῖα χρόνια τά ἐναποθέτουν ἀνα-

25

μένα στά κηροστάσια κατά τήν εἴσοδό τους στόν Ναό τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καίἑορτές πού ὁ ἦχος της δέν εἶναι πάντα ὁ παραδοσιακός ἀλλά ἀρκετές φορές παρεμβάλλονται καί ἄλλα ἠχη-τικά προγράμματα τά ὁποῖα θορυβοῦν ὑπερβαλλόντως καί ὡς ἐκ τούτου ἐνοχλοῦν τούς ἀκούοντες καί τόθέμα τῆς κατασκευῆς καί τοποθέτησης ἐπιγραφῶν στήν εἴσοδο τοῦ αὔλειου χώρου καί στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦοἱ ὁποῖες θά ἀναγράφουν τή φράση ΙΕΡΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ

Γιά τό ἔθιμο τῆς τελετῆς τῆς ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης τελετῆς τῆς Ἀναστάσεως τό βράδυ τοῦΜεγ Σαββάτου ὁ Σεβασμιώτατος ἀφοῦ ἐνημερώθηκε συμπληρωματικά ὅσον ἀφορᾶ στήν κωδωνοκρουσίαπού ἀρχίζει ἀμέσως μετά τήν ἔναρξη τῆς ψαλμωδίας τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo μέ ἀποτέλεσμα νά μή τό ἀκούειὁ συγκεντρωμένος στόν χῶρο λαός εἶπε ὅτι ἐπιλἐχθηκε ὁ χῶρος αὐτός ἴσως γιά νά τιμηθεῖ τό Δημαρχεῖοἀλλά καί γιά τεχνικούς λόγους καί ἀφοῦ κάλεσε τόν ἐφημέριο καί τόν διάκονο τοῦ Ναοῦ ἔδωσε ἐντολή ἡκωδωνοκρουσία ἀπό φέτος νά ἀρχίζει μετά τήν ψαλμωδία τοῦ πρώτου ἀκούσματος τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo

Γιά τό ἔθιμο τῆς ἀφῆς τῶν κεριῶν στίς Κηδεῖες καί στά Μνημόσυνα εἶπε ὅτι θά θέσει τό θέμα στούς ἐφη-μερίους τῶν Ναῶν καί ἡ ἐφαρμογή-τήρηση-ὑλοποίηση τοῦ ἐθίμου θά ἐπαφίεται στίς ἀποφάσεις τῶν Ἐκκλη-σιαστικῶν Συμβουλίων

Γιά τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καί τίς γιορτές εἶπε ὅτι θά προσπαθήσει νά βρεῖ προ-γράμματα παραδοσιακῆς-ἁγιορειτικῆς κωδωνοκρουσίας

Τέλος γιά τό θέμα τῶν ἐνημερωτικῶν ἐπιγραφῶν στίς εἰσόδους τοῦ Ναοῦ εἶπε ὅτι θά φροντίσει νά το-ποθετηθοῦν σύντομα καλλιτεχνικές ἐπιγραφές

Στό τέλος τῆς ἐπίσκεψης ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ζήτησε ἀπό τόν Μητροπολίτη νά ἀνα-νεώσει τήν laquoεὐλογίαraquo (ἄδεια) πού εἶχε ἀπό τόν μακαριστό Μητροπολίτη Νικόδημο γιά τή συνέχιση τῆς ἔρευ-νας στό παλαιό Ἀρχεῖο τῆς Μητροπόλεως Ἡ ἀνανέωση πραγματοποιήθηκε χωρίς δεύτερη κουβέντα

Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo εὐχαριστεῖ θερμότατα τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας γιά τή συνεργασία καίεὔχεται αὐτή νά συνεχισθεῖ ἐποικοδομητικά

ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΟΥ 1912 Στίς 28 Ἀπριλίου ἀνήμερα τῆς Κυριακῆς τῶν Βαΐων καί ὥρα 12 οἱ μαθητές τῆς Γ΄ Τάξης τοῦ Γυμνασίου

Ἀρναίας παρουσίασαν ἕνα ὡραῖο ἀφιέρωμα στήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας καί τῆς Βόρειας Χαλκιδικῆς μέτήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 100 ἐτῶν ἀπό αὐτήν στόν Ραδιοφωνικό Σταθμό τῆς Μητροπόλεώς μας Μέτήν παρουσίαση αὐτή τό Γυμνάσιο Ἀρναίας μέ ὅραμα ἕνα σχολεῖο ἀνοιχτό στήν Κοινωνία καί τά ἐρεθίσμα-τά της θέλησε νά τιμήσει τήν λαμπρή ἐπέτειο τῆς Ἀπελευθέρωσης κάνοντας ἕνα ἀκόμη βῆμα πρός τό εὐρύ-τερο κοινό μετά τήν ἔκδοση καί κυκλοφορία τοῦ ἱστορικοῦ Ἡμερολογίου τοῦ 2013 Ὑπεύθυνη τῆς ἐκδήλω-σις ἦταν ἡ φιλόλογος καθηγήτρια τοῦ Γυμνασίου κ Γεωργία Σιδέρη Συμπαραστάτες στήν παραπάνω προσπάθειαστάθηκαν ὁ Σεβ Μητροπολίτης μας κ Θεόκλητος καί ὁ διάκονος π Γεώργιος Τρικκαλιώτης

Τό ἀφιέρωμα περιλάμβανε ἀφιέρωμα στούς Προσκόπους (στρατιωτικά ἀνταρτικά σώματα) πού ἔδιωξαντούς Τούρκους ἀπό τή Χαλκιδική τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1912 στόν Ταγματάρχη Γεώργιο Κολοκοτρώνη Διοικητῆτοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶν τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ πού ἀπελευθέρωσε τυπικά καί ἐπίσημα τή Χαλκιδική στίς2 Νοεμβρίου στόν ἀνθυπολοχαγό Ἰωάννη Ἀλεξάκη πού ἐπικεφαλῆς Τμήματος τοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶνἀπελευθέρωσε εἰδικά τήν Ἀρναία καί τή Βόρεια Χαλκιδική τήν ἴδια μέρα καί στόν τότε ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη πού ἔπαιξε σημαντικό ρόλο τίς δύσκολες ἐκεῖνες μέρες τῆς βίαιης ἀπομάκρυν-σης τῶν Τούρκων ἀπό τά χωριά τῆς Β Χαλκιδικῆς

Τό ἀφιέρωμα ἦταν ἐπενδυμένο μουσικά μέ τραγούδια τῶν Ἀπόστολου Καλδάρα Μίκη Θεοδωράκη Δή-μου Μούτση Διονύση Σαββόπουλου Μάνου Χατζηδάκη Εὐανθ Ρεμπούτσικα καί Νίκου Ξυλούρη

Στόχοι αὐτῆς τῆς ἀφιερωματικῆς ραδιοφωνικῆς ἐκπομπῆς ἦσαν α΄) Ἡ ἐνδελεχέστερη προσέγγιση τοῦ ἱστο-ρικοῦ ὑλικοῦ β΄) ἡ βιωματική προσέγγιση μιᾶς ραδιοφωνικῆς μετάδοσης γ΄) ἡ γνωριμία μέ μνημειώδη ἔργατῆς ἑλληνικῆς μουσικῆς ἔκφρασης καί τούς δημιουργούς τῶν ἔργων και δ΄) ἡ ἀνάδειξη τοῦ ρόλου τοῦ σχο-λείου καί τῆς ἐκπαίδευσης γενικώτερα στήν τοπική κοινωνία ἀλλά καί στήν εὐρύτερη περιοχή τῆς Χαλκιδικῆς

ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΠΛΑΤΕΙΑΣ Οἱ ἐργασίες γιά τήν ἀνάπλαση καί διαμόρφωση τῆς Πλατείας πού βρίσκεται ἀνάμεσα στά Μουσεῖα Ἱστο-

ρικό-Λαογραφικό καί Ὑφαντικῆς καί τῶν παρακείμενων κοινόχρηστων χώρων βρίσκονται στή φάση ὁλο-κλήρωσής τους

Πρέπει νά σημειώσουμε ὅτι ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη τοῦ παραπάνω ἔργου καί ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη γιάτήν ἀποκατάσταση τῆς διώροφης παραδοσιακῆς οἰκίας ὅπου στεγάζεται τό Μουσεῖο Ὑφαντικῆς ἐκπονήθη-καν ἀπό τόν συμπατριώτη μας Ἀρχιτέκτονα Μηχανικό κ Δημ Κ Ἀλεξάνδρου καί ἐγκρίθηκαν ἀπό τήν Δ΄ Ἐφο-ρία Νεωτέρων Μνημείων (ἕδρα Θεσσαλονίκη)

26

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Στό τεῦχος 972012 (σελ 18) γρά-ψαμε τήν εἴδηση ὅτι μέ πρωτοβουλία καίἀπόφαση τοῦ Δήμου μας δημιουργή-θηκαν ἐπισκέψιμες πολιτιστικές δια-δρομές στόν παραδοσιακό οἰκισμό τῆςκωμόπολης μέ τήν τοποθέτηση φωτο-γραφικῶν ἐπιγραφῶν σέ παραδοσιακάκτίρια καί ξύλινων πινακίδων σήμανσης τῶνδιαδρομῶν

Συμπληρώνοντας τό θέμα γιά τό ση-μαντικό αὐτό ἔργο σημειώνουμε τά παρα-κάτω ἐνδιαφέροντα

bull Σέ κεντρικό σημεῖο τῆς κωμόπολης καίἰδιαίτερα στό τρίγωνο τῶν δύο Μουσείωντοῦ ἱστορικοῦ ἱστοῦ παρουσιάσθηκε ἕναΘΕΜΑ πού ἀναφέρεται στά παλιά ἐπαγ-γέλματά της γιά ἐνημέρωση τῶν νέων τηςκαί τῶν ἐπισκεπτῶν Ἡ θεματική αὐτή πα-ρουσίαση ἔχει ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον ἀπότούς ξένους καί ἀπό τούς ντόπιους πούὁδηγοῦν ἐκεῖ τά παιδιά καί τά ἐγγόνια τουςγιά ἐνημέρωση (Βλέπε εἰκόνα)

bull Γιά πρώτη φορά ἡ Ἀρναία ἀπέκτησετόν δικό της χάρτη Ἔχει διαστάσεις 50Χ70ἑκ καί ἀναδιπλώνεται Ἡ πρώτη ἐκτύπωσηἔγινε στά ἑλληνικά σέ 10000 τεμάχια καίδιανέμεται δωρεάν ἀπό τόν Ἀπρίλιο τοῦ2012 μέ πρώτη παρουσίαση στό περσινό πα-νηγύρι τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς (26 Ἰουλί-ου)

Ἡ ποιότητα καί οἱ πληροφορίες πού πε-ριέχει ἱκανοποιοῦν καί τόν πιό ἀπαιτητικόἐπισκέπτη ἀπό τά μουσεῖα τίς διαδρομέςτά προϊόντα τίς ἐκδηλώσεις τήν Ἱστορίακαί τόν πολιτισμό τοῦ τόπου Ἀποτέλεσεκαί ἀποτελεῖ συνοδευτικό γιά τόν ἐπισκέ-πτη καθώς καί ἐργαλεῖα ξενάγησης ὥστενά γνωρίσει τόν τόπο

Ἡ ποιότητα καί ἡ λειτουργία του συν -αγωνίζονται ἀντίστοιχους χάρτες μεγάλωνπόλεων τοῦ ἐξωτερικοῦ Ἤδη τό 2013 γί-νεται ἡ δεύτερη ἀνατύπωσή του στά ἑλλη-νικά ἀλλά καί γιά πρώτη φορά στά ἀγγλι-κά (Βλέπε εἰκόνα)

bull Στήν ἀρχή στό τέλος καί ἐνδιάμεσατῶν πολιτιστικῶν διαδρομῶν τοῦ οἰκισμοῦτοποθετήθηκαν στά κτίρια σέ κομβικάσημεῖα ἐπιτοίχειοι χάρτες (ὅμοιοι μέ τούςπαραπάνω χάρτινους) μέ τίς διαδρομέςὥστε ὁ ἐπισκέπτης νά ἔχει εἰκόνες τῶν δια-δρομῶν καί τό σημεῖο πού βρίσκεται (βλέ-πε εἰκόνα)

27

῾Η ᾽Αλληλογραφία microας

∆∆ΙΙΑΑΛΛΟΟΓΓΟΟΣΣ ΜΜΕΕ ΤΤΟΟΥΥΣΣ ΑΑΝΝΑΑΓΓΝΝΩΩΣΣΤΤΕΕΣΣ ΜΜΑΑΣΣ ΚΚΑΑΙΙ ΤΤΟΟ ΠΠΕΕΡΡΙΙΟΟ∆∆ΙΙΚΚΟΟ ΜΜΑΑΣΣ

ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ-ΕΓΓΡΑΦΑbull Ἀπό τόν συμπολίτη μας καί γαμβρό τῆς Ἀρναίας δασολόγο (ἐν συντάξει) κ Νικ Κανελλόπουλο πήραμε (Ἀρναία

173) τήν παρακάτω laquoΠαπαδιαμαντίζουσαraquo καί ἐνδιαφέρουσα ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηΧαρά στήν ὑπομονή σου διά τήν συνέχισιν τῆς πολυσχιδοῦς πολυμεροῦς ἐκδόσεως πολυφρόντιδος ἐν μέσῳ

καιρῶν καθόλου εὐνοϊκῶν αὐχμηρῶν μάλλον λίανΟἱ τίς τύχες τοῦ κόσμου σήμερα διαχειριζόμενοι ἀρνοῦνται πεισμόνως νά ἐμπεδώσουν τοῦτο τό ἁπλόν πού

βεβαίως καί τό μέγιστον ζητούμενον εἶναι Ἡ περιβόητος περιλάλητος κρίσις κύριοι πρωτίστως εἶναι ΗΘΙΚΗΦωνάζουν νιαουρίζουν ἐπί τῶν κεράμων γαλές τεσσαράκοντα καί λέγομεν ὄτι τά καθαρά νιάου νιάου τῶν ψι-ψίνων ἀπό ἀλεκτορίδια εἶναι καί ἀλέκτορες Ἀλλά ἄς ἔλθωμε εἰς τά τοῦ οἴκου μας καί δή τά τῆς παιδείας Τάἀρχαῖα καταργήσαμε τήν ἑλληνική βαραθρώσαμε μονοτονικόν ἐφεύραμε Παπαδιαμάντην νά μεταφράσωμεμᾶς ἐμάρανε Ἀχιλλέαν πρό πολλοῦ ἐτυμβεύσαμε Τζάρτζανον καί ἐν τέλει ἡσυχάσαμε

Διάβασα τόν ἐπικήδειον ὄχι τοῦ Ἰωάννη Κονδυλάκη ἀλλά λόγον πού ἐκφώνησε ἐπικήδειον κάποιο ἄγνωστονὄπως γράφεται πρόσωπον διά κάποιον ἐξέχοντα Λιαριγκοβινό θανόντα τό 1886 Χαρακτηρίζει τόν ἐκλιπόνταἄνδρα - ρέκτην μεγαλοπράγμονα καί σταθερόν Κείμενον ἀποπνέον ἄρωμα ἀθανάτου γλώσσης ἑλληνικῆς ἔνθαἡ εὐφωνία ἠ λεπτότης ἡ χάρις καί καλλιέπεια θέλγουν

Εἰς τόν ἐκφωνήσατα λόγον τοιοῦτον εὖγε Εὖγε καί εἰς τόν τωρινόν ἄνδρα ρέκτην πολυπράγμονα καί στα-θερόν θαρρούντως ἀντιμετωπίζων τήν μεγίστην ἀπώλειαν συζύγου λατρευτῆς ἐπιμένων ἀξιοθαυμάστως εἰςτήν μεγίστην προσφοράν τήν σπουδαίαν ἔκδοσιν συνεχίζων laquoΑΡΝΑΙΑraquo

Μετά τιμῆςΝικόλαος Β Κανελλόπουλος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νικόλαε σʼ εὐχαριστοῦμε πολύ γιά τά καλά σου λόγια (καί laquoἐν ἀρχῇraquo καί laquoἐν τέλειraquo)ἀλλά ὑπερβαλλόντως λεγόμενα Ὄντως laquoἡ κρίσις πρωτίστως εἶναι ἠθικήraquo ἀλλά δέν μᾶς συμφέρει νά τό πα-ραδεχθοῦμε καί ἔτσι ὁ διάβολος πανηγυρίζει

bull Ὁ γνωστός ἱστορικός ἐρευνητής τῆς Βέροιας δικηγόρος καί τέως βουλευτής κ Γεώργιος Χιονίδης μᾶς ἔστει-λε (Βέροια 26) τήν παρακάτω ποικιλοτρόπως ἐνισχυτική τῶν προσπαθειῶν μας ἐπιστολή

Φίλε κ ΔΘ Κύρουlaquoἐκ τοῦ ὑστερήματοςraquo τῆς ἰσχνῆς ἤδη συντάξεώς μου ὡς δικηγόρου (γιά τά ταχυδρομικά τέλη τουλάχι-

στον)Σέ θαυμάζω γιά τό κουράγιο σου γιά τήν ἐξαίρετη (σέ ποιότητα καί ἀποτελέσματα) προσπάθειά σου πού μέ

συγκινεῖ διότι μία σχετικῶς μικρή περιοχή ἔχει πανελλήνια προβολή μέ τόν συνεχῆ τιτάνιο ἀγώνα σου ἑνόςἀτόμου ἀδύναμου laquoμικροῦraquo ἀντιπάλου στό laquoμέγαraquo κατεστημένο Συνέχισε λοιπόν νά ἀγωνίζεσαι γιά τή διά-δοση τῆς Παραδόσεως

Θερμά καί εἰλικρινῆ συγχαρητήριαΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε θερμότατα ἀγαπητέ κ Γ Χιονίδη γιά τή συνδρομή σας καί γιά τά καλά σας

λόγια ἐνέργειες πού μᾶς ἐνισχύουν γιά τή συνέχιση τῶν ἰσχνῶν προσπαθειῶν μας γιά τήν προβολή τῆς ὄμορ-φης Ἀρναίας Ὑγιαίνετε

bull Ἀπό τόν Λαρισαῖο συγγραφέα κ Νικόλαο Ἀθ Παπαθεοδώρου πήραμε (Λάρισα 46) τήν παρακάτω ἐπιστολήκ Κύρου

Εὐχαριστῶ πολύ γιά τήν ἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τό ὁποῖο φθάνει ἀνελλιπῶς στό σπίτι μου στήΛάρισα κάθε τρίμηνο Σάν ἀντίδωρο αὐτῆς τῆς εὐγενικῆς σας προσφορᾶς σᾶς ἀποστέλλω τό τελευταῖο μου βι-

28

βλίο πού κυκλοφόρησε πρίν λίγους μῆνες Ὅπως θά ἀντιληφθεῖτε εἶναι μία ἔρευνα πού ἔκανα στίς Μηλιές τοῦΠηλίου καί ἡ ὁποία διήρκεσε πάνω ἀπό δύο χρόνια Ἀντικείμενό της ἔχει τήν παρουσία τοῦ γνωστοῦ λαϊκοῦ ζω-γράφου Θεόφιλου Χατζημιχαήλ στό διάστημα 1897-1900 στίς Μηλιές Εἶναι μία περίοδος τῆς ζωῆς του σχετικάἄγνωστη μέχρι σήμερα στούς φιλότεχνους ἀλλά πολύ παραγωγική γιά τόν ζωγράφο ἰδίως σέ θρησκευτικές πα-ραστάσεις Ὅπως θά δεῖτε ἐντοπίσθηκαν 13 ἐντελῶς ἄγνωστα ἔργα του τά πιό παλιότερα πού ὑπάρχουνΜέχρι σήμερα γνωρίζαμε ὅτι τό παλαιότερο χρονολογημένο ἔργο του ἦταν τοῦ 1899 Ὅμως τά περισσότεραἀπό τά ἔργα πού ἀποκαλύφθηκαν στίς Μηλιές εἶναι τοῦ 1897 μέ 1898 μάλιστα ἕνα ἀπʼ αὐτά τό μοναδικό μέχρισήμερα τό ὑπογράφει μέ τό οἰκογενειακό του ὄνομα Θεόφιλος Γαβριήλ Κεφάλας 1897

Μέ μεγάλη ἐκτίμηση στό ἔργο σαςΦιλικά

Νικόλαος Ἀθ ΠαπαθεοδώρουΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Παπαθεοδώρου γιά τή δική σας εὐγενική προσφορά τοῦ ἐνδια-

φέροντος βιβλίου σας γιά τόν ζωγράφο Θεόφιλο καί τήν συμπληρωματική ζωγραφική του παραγωγή πού ἐντο-πίσατε στίς Μηλιές καί παρουσιάζετε

bull Ἡ Βιβλιοθήκη τοῦ Τμήματος Γλώσσας Φιλολογίας καί Πολιτισμοῦ Παρευξείνιων Χωρῶν τοῦ ΔημοκριτείουΠανεπιστημίου Θράκης μᾶς ἔστειλε (Κομοτινή 66) τήν παρακάτω εὐχαριστήρια ἐπιστολή

Σημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Πρόεδρε γιά τό τιμητικό γιά μᾶς αἴτημά σαςbull Ἡ καταξιωμένη Δραμινή λογοτέχνιδα κ Νόρα Κωνσταντινίδου μᾶς ἔστειλε (Δράμα 76) τήν παρακάτω φι-

λοαρναιώτικη καί καλλιγραφημένη ἐπιστολή

29

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητή κ Νόρα Κωνσταντινίδου τό laquoἀντίτιμοraquo γιά τίς ὡς τώρα ἀπολαυές σας ἀπό τήνἀνάγνωση τοῦ περιοδικοῦ μας δέν εἶναι laquoμικρόraquo διότι συμπληρώνεται μέ τά πολύτιμα γραφόμενά σας καί τόκάνουν laquoμέγαraquo Γιʼ αὐτό σᾶς εὐχαριστοῦμε θερμά

bull Ἀπό τόν Διευθυντή τοῦ ἱστορικοῦ περιοδικοῦ laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo φιλόλογο καί συγγραφέα κ Νίκο Χρ Ἀλιμπράν-τη πήραμε (Ὑμηττός 166) τήν παρακάτω ἐπιστολή πού προκαλεῖ μεγάλη λύπη στούς φίλους τῆς Πάρου καί τῆςἹστορίας της καί στούς ἀνθρώπους πού ἐκδίδουν παρόμοια περιοδικά

Ἀγαπητε κύριε ΚύρουΓιά λόγους οἰκονομίας ἔχω ἤδη σταματήσει νά ἀποστέλλω τιμητικά τά laquoΠαριανάraquo σέ πολλά ἔντυπα πού τά

ἐλάμβαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ὅπως ἔγινε τώρα καί μέ τό δικό σας ἔντυποΓιʼ αὐτό σᾶς παρακαλῶ ἐάν θέλετε νά μή μοῦ στέλλετε πλέον τήν laquoἈρναίαraquo πού εἶναι πράγματι χρήσιμο

καί πολύτιμο ἔντυπο πού συμβάλλει στήν ἱστορία τῆς περιοχῆς σας καί προβάλλει τήν πολιτιστική καί κοινω-νική καί ἀρχιτεκτονική κληρονομιά τοῦ τόπου

Σᾶς συγχαίρω γιά τήν προσφορά σας τήν ποικίλη καί εὔχομαι κάθε καλό καί ὑγεία καί συνέχιση τῶν ὡραίωνπνευματικῶν ἀγώνων σας

Μέ ἰδιαίτερη ἐκτίμησηΝ Ἀλιμπράντης

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη αἰσθανόμαστε μεγάλη λύπη διότι τό πολύ σημαντικό καί ἐπί πολλάχρόνια ἐκδιδόμενο περιοδικό σας ἀναγκάζεται λόγω τῆς πανελλήνιας οἰκονομικῆς κρίσης καί τῆς ἀδικαιολό-γητης αὔξησης τῶν ταχυδρομικῶν τελῶν νά διακόψει τήν τιμητική ἀποστολή του σέ πολλά ἔντυπα πού τό λάμ-βαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ἀνάμεσα στά ὁποῖα καί τό δικό μας

Ἐμεῖς ἀντιδρώντας ἀπέναντι σʼ αὐτούς πού ἀναγκάζουν σημαντικά καί μακρόβια ἔντυπα τέτοιου κυρίως πε-ριεχομένου νά διακόπτουν τήν πνευματική ἐπικοινωνία τους μέ ἄλλα παρόμοια ἔντυπα δέν θά διακόψουμε τήνἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ μας στά laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo καί ἤδη βρήκαμε τρόπο νά λαμβάνουμε τό περιοδικό σας χωρίςνα ὑποβάλλεσθε σέ ἔξοδα ἀποστολῆς

Ἐλπίζουμε ἐπίσης καί εὐχόμαστε ἡ ἀκούσια αὐτή ἐκ μέρους σας διακοπή ἀποστολῆς τοῦ περιοδικοῦ σας σέἄλλα ἔντυπα νά εἶναι σύντομη σύν Θεῷ πού ἴσως μᾶς λυπηθεῖ ὡς Ἕλληνες καί μᾶς ἀπελευθερώσει ἀπό τόνζυγό τῆς διηπειρωτικῆς δικτατορικῆς οἰκονομικῆς διακυβέρνησης (ΕΕ-ΔΝΤ-ΕΚΤ)

Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη ἔρρωσθε ἐλπίζοντες ὅσο ζῆτε κατά τό λατινικό ἀπόφθεγμα laquoDum spiro speroraquoΕὐχαριστοῦμε γιά τά καλά σας λόγια καί γιά τίς εὐχές σας

bull Ἀπό τόν Σερραῖο φίλο καί συνάδελφο κ Νίκο Κατσαμάνη πήραμε (Σέρρες 166) τήν παρακάτω ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηἘδῶ καί τουλάχιστον 20 χρόνια ἔχω τή χαρά νά διαβάζω τό τόσο ἀγαπημένο καί χρήσιμο περιοδικό laquoἈρναίαraquo

Ἀγάπησα παράλληλα καί τήν ὄμορφη κωμόπολη τήν ὁποία ἐπισκέπτομαι συχνάΣυμμεριζόμενος καί τήν ἀγωνία σου καί τούς προβληματισμούς σου ὅπως καταφαίνεται στήν ἀνοιχτή ἐπι-

στολή τοῦ τεύχους 98 Ἰανουάριος-Μάρτιος 2013 σπεύδω νά σέ διαβεβαιώσω ὅτι στό βαθμό πού μοῦ ἀναλο-γεῖ θά συμβάλλω στή συνέχιση τῆς ἔκδοσης καί διάδοσης τῆς Ἀρναίας

Ἡ προσπάθειά σου νά διασώσεις ὅτι σχετίζεται μέ τήν πολιτιστική κληρονομιά τῆς περιοχῆς σου μέ συγκι-νεῖ Σέ μιά ἐποχή ὄπου πλήττεται (στό πλαίσιο τῆς παγκοσμιοποίησης) ἡ ἱστορική καί κατʼ ἐπέκταση ἡ Ἐθνικήμνήμη ἡ φωνή σου εἶναι ἀπαραίτητη Προσωπικά στίς σελίδες τοῦ περιοδικοῦ βρίσκω πολλά καί ἐνδιαφέρονταστοιχεῖα τά ὁποῖα ἀξιοποιῶ ἐργαζόμενος ὡς φιλόλογος στό 1ο Γεν Λύκειο Σερρῶν

Πιστεύω πώς ἡ πορεία τῆς ldquoἈρναίαςrdquo δέ θά ἀνακοπεῖ πρός τέρψιν τῶν φίλων τηςὈφείλω τέλος νά σʼ εὐχαριστήσω πού ἀδιαλείπτως μοῦ ἀποστέλλεις τό περιοδικό

Μέ ἐκτίμησηΚατσαμάνης Νικόλαος φιλόλογος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νίκο σʼ εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς γιά τά φιλοαρναιώτικα αἰσθήματά σου καί τά καλάσου λόγια γιά τό περιοδικό μας στοιχεῖα τοῦ ὀποίου σέ βοηθοῦν στό ἐκπαιδευτικό σχολικό ἔργο σου Ὄντωςπλήττεται ἡ ἱστορική καί ἐθνική μνήμη ἀφοῦ Ἕλληνες καί μάλιστα πολιτικοί πού τάχα ἀγωνίζονται laquoγιά τόκαλό τοῦ τόπουlaquo χαρακτηρίζουν τή Μικρασιατική καταστροφή ἁπλά ὡς laquoσυνωστισμόraquo στό λιμάνι τῆς Σμύρνηςτόν στρατό τοῦ Θ Κολοκοκτρώνη laquoὀρδέςraquo ἀρνοῦνται τήν ὕπαρξη τοῦ χοροῦ τοῦ Ζαλόγγου διακηρύσσουν ὄτιμέ τούς Τούρκους στά χρόνια τῆς σκλαβιᾶς περνούσαμε καλά δέν τούς ἐνδιαφέρει ἄν οἱ Σκοπιανοί χρησι-μοποιοῦν ἐπίσημα τό ὄνομα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ὡς ὀνομασία τοῦ κρατιδίου τους καί λένε καί πράττουν ἕνα σωρόἄλλα σέ βάρος τῆς χώρας μας Ἐμεῖς κάνοντας τό καθῆκον μας θά συνεχίζουμε ὅσο ὑπάρχει laquoἄνωθενraquo θέλημακαί laquoκάτωθενraquo ἠθική καί (κυρίως) οἰκονομική συμπαράσταση νά laquoχτυποῦμε τή λύραraquo

30

∆ΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ(Ὅσα ἀναφέρονται σέ τίτλους στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία της)

Ἐπιμέλεια Δημ Θ Κύρουbull Ἡ ἐφημερίδα laquoΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΝΑ ΝΕΑraquo (Παλαιοχώρι) φ

21Ἀπρ-Ἰούν 2012 σ 14 γράφειraquondash Ἀθαν Αὐγερινοῦ Παλιοί Χάρτες τῆς Χαλκιδικῆς [Δη-

μοσιεύονται 4 παλαιοί Χάρτες τῶν ἐτῶν 1740 (γερμανικός)1827 (γαλλικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) 1862 (γαλ-λικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) καί 1829 (ἰταλικόςὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Liaringove)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΘΕΜΑraquo (Χαλκιδικῆς) γράφειndashΠρόταση τοῦ Δ Κύρου γιά κοινό ἑορτασμό τῶν 100 ἐτῶν

ἐλεύθερης Ἀρναίας καί τῶν 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἴδρυση τοῦΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου φ 1126-9-2012 σ 9

ndashὉμιλία στήν Ἀρναία - 1 Νοεμβρίου 2009 Ἡ Ἀπε λευθέ-ρωση τῆς Ἀρναίας καί ὁλόκληρης τῆς Χαλκιδικῆς - Καί πα-ρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ Δ Κύρου laquoἩ Ἀπελευθέρωση τῆςἈρναίας καί τῆς Βόρ Χαλκιδικῆς ἀπό τόν Τουρκικό ζυγό(1912) καί οἱ πρῶτες ἡμέρες ἐλεύθερη ζωῆςraquo [Πρόκειται γιάτήν ὁμιλία τοῦ κ Γ Ζωγραφάκη τήν 1η Νοεμβρίου 2009 στήνἈρναία πού δημοσιεύθηκε στό περιοδικό μας (τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σσ 8-14) καί κυκλοφορεῖ στό Διαδίκτυο ἀπʼ ὅπουἁλιεύθηκε καί δημοσιεύθηκε στήν ἐφημερίδα μέ τόν ἐπί-τιτλο laquoἈφιέρωμα στά 100 χρόνια ἐλεύθερης Χαλκιδικῆςraquo]φ 11818-10-2012 σσ 3-9

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Βο ρειοανα-τολικῆς Χαλκιδικῆς ἀπό τόν τουρκικό ζυγό τό 1912 καί Ἀνω-νύμου Ἀφιέρωμα στόν κληρικό ἐξ Ἀρναίας Διονύσιο Κυρά-τσο (1923-2005) πρώην Μητροπολίτη Δράμας φ 11925-10-2012 σσ 3 καί 5

ndash(Σύνταξης) ῾Εορτασμός ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας(Δημοσιεύεται τό Πρόγραμμα τῶν ἐκδηλώσεων γιά τά 100χρόνια ἀπό τήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας) φ 1201-11-2012 σ 9

ndash(Σύνταξης) Μέ δόξα καί τιμή ἑορτάστηκαν τά 100 χρό-νια Ἐλευθερίας τῆς Ἀρναίας (Χωρίς κείμενο ἀλλά μόνο μέμία φωτογραφία τμήματος τοῦ μνημείου τῆς Ἀπελευθέρω-σης μέ τήν ἐπιγραφή laquoΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣ bullΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ1912raquo πού ὑπάρχει ἐκεῖ) φ 1218-11-2012 σ 2

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoEBΔΟΜΑΔΙAIAraquo (Χαλκιδικῆς) (φ 29-10-2012 σ 6) γράφει

ndashἩ Ἱστορία τῆς Ἀρναίας μέσα ἀπό τά μουσεῖα της Ξα-κουστά μέχρι τά Βαλκάνια τά τοπικά ὑφαντά (Ἀναφέρεταιστό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο καί στό ΜουσεῖοὙφαντικῆς Ἀρναίας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΚΑΣΣΑΝΔΡΑraquo στό φ 20723-10-2012 σ6 γράφει

ndash (Σύνταξης) Ὑπογράφηκε ἡ σύμβαση γιά τήν κατασκευή

τοῦ ἔργου laquoἈνάπλαση πλατείας Μουσείου Ὑφαντικῆς(πρώην Γιαννούδενας) καί παρακείμενων κοινόχρηστων χώ-ρων ΔΚ Ἀρναίας Δήμου Ἀριστοτέληraquo προϋπολογισμοῦ11823099 εὐρώ Ξεκινᾶ ἡ ἐκτέλεση τοῦ ἔργου καί στό φ20815-1-2013 σ 9 γράφει

ndash Ἑορτάσθηκε στήν Ἀρναία ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρω-τομάρτυρος Στεφάνου καί τά 200 χρόνια τῆς ἀνέγερσηςτοῦ Ναοῦ 1812-2012

bull Τό περιοδικό laquoΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑraquo (Θεσσαλονίκη) τχ475Σεπτ-Ὀκτ 2012 σσ 280-282 γράφει

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ὁ Μακεδονικός Ἀγώνας Α΄ Γε-νικά (Στή σελ 282 γίνεται ἀναφορά στούς Ἀρναιῶτεςἀδελφούς ταγματάρχη Μαυρουδῆ καί γιά τόν ΘεοχάρηΓερογιάννη οἱ ὀποῖοι τό 1902 εἶχαν ἱδρύσει στήν Ἀθήναὅπου ἔμεναν τόν κεντρικό Μακεδονικό Σύλλογο ὁὀποῖος ἐνημέρωνε τούς ἐλεύθερους Ἕλληνες γιά τάσυμβαίνοντα στή Μακεδονία καί στρατολογῶντας ἐθε-λοντές ἔστελνε ὀλιγομελῆ στρατιωτικά ἀνταρτικά σώ-ματα στή δεινοπαθοῦσα ἀπό τούς Τούρκους καί τούςΒουλγάρους Μακεδονία)

bull Τό περιοδικό laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo στό τχ 71Σεπτ-Ὀκτ 2012γράφει

ndashΓιώργου Ζωγραφάκη 2 Νοεμβρίου 1912 Ἡ ἐπίσημη ἀπε-λευθέρωση τῆς Χαλκιδικῆς (Ἀναφέρεται καί στήν ὑποδοχήτοῦ Οὐλαμοῦ τοῦ Ἀνθυπολοχαγοῦ Ἰω Ἀλεξάκη στήνἈρναία) σ 6

Στό τχ 72Νοε-Δεκ 2012 σσ 6-11 γράφειndashΓιάννη Δ Κανατἀ Τά laquoΔεκεμβριανάraquo τοῦ 1916 στόν Πο-

λύγυρο (Στίς σσ 8-10 γίνεται ἀναφορά στά γεγονότα τῆςἈρναίας ὅπως περιγράφονται ἀπό τόν ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους στά laquoΧρονικά Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας)raquo τά ὁποῖα δημοσιεύθηκαν σέ συνέ-χειες στά τεύχη 78-812010 τοῦ περιοδικοῦ μας καί ἀπότόν γιατρό-βουλευτή Γρηγόριο Σαραφιανό στό ἈρχεῖοἘγγράφων του τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε σέ συνέχειες στάτεύχη 86-932011 τοῦ περιοδικοῦ μας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΖΑΤΟΥΝΑ - ΜΑΡΚΟΥ-ΒΛΟΓΓΟΣraquo φ270Σεπτ-Ὀκτ 2012 σ 4 γράφει

ndash (Νικόλη Φίλη) Λώρης Ἰωάν Θανόπουλος (Ἀναφέρεταιστό ἡλιακό ὡρολόγιο πού ὑπάρχει στό Κωδωνοστάσιο τοῦ ἹΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας κατα-σκευασμένο ἀπό τόν Ζατονίτη Λορέντζο (Λώρη) Θανόπουλοτό 1939) (Φωτοτυπία τοῦ δημοσιεύματος βλέπε στό τχ982013 στή στήλη laquoΟ ΤΥΠΟΣ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑraquo)

Ε Ν Τ Υ Π Α Π Ο Υ Λ Α Β Α Μ ΕΒΙΒΛΙΑ-ΑΝΑΤΥΠΑ

bull Τρύφωνος Τσομπάνη Μορφές τῆς Ἱστορίας τοῦ ΛαγκαδᾶΛαγκαδάς 2006 σσ 72 (Προσφορά τοῦ συμπατριώτη μας κἈστ Θ Καραστέριου)

bull Ἀθανασίου Δ Οἰκονόμου Στερεότυπες καί ἀστήρικτες ἀπό-

ψεις ἤ συνεχής ἔρευνα γιά τήν τοπική μας Ἱστορία ΒόλοςὈκτώβριος 2011 σσ 23

bull Ἀρχιμ Χρυσοστόμου Μαϊδώνη Τό μαρτύριο τῆς φωτιᾶς Τόμαρτύριο τῶν ἕξι παρθενομαρτύρων τοῦ Γεροπλατάνου Χαλ-

31

κιδικῆς (1854) Γεροπλάτανος 2012 σσ 32bull Νικόλη Π Φίλη Ἡ παιδεία στή Ζάτουνα ἀπό τήν Τουρκοκρα-

τία ἕως τό 1973 Ἀθήνα 2012 σσ 512 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀπο-στολή τοῦ βιβλίου γιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Γέροντος Δανιήλ Κατουνακιώτου Περί Παρθενίας (ἜκδοσιςἹεροῦ Ἡσυχαστηρίου Ἀδελφότητος Δανιηλαίων) ἍγιονὌρος 2009 σσ 78 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀποστολή τοῦ βιβλίουγιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Ἡ Πιάβιτσα τῶν Σιδηροκαυσίων καίτό ἐξωκκλήσι τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Θεσσαλονίκη 2012 σσ125 [Γίνεται ἀναφορά καί στή Λιαρίγκοβη Στή σελ 23 κα-ταγράφεται στά χωριά τῆς ΒΑ Χαλκιδικῆς μέ τά φορολογού-μενα νοικοκυριά κατά τά ἔτη 1519 1527 καί 1568 στή σελ 27ἀναφέρεται σέ ἰδιοκτησίες Λιαριγκοβινῶν τό 1873 στήν Πιά-βιτσα στή σελ 49 ἀναφέρεται στήν Ἐκπαιδευτική δραστη-ριότητα τοῦ δασκάλου Ν Βουργαρελίδη παραπέμποντας σέσχετικό ἄρθρο τοῦ ΔΚ στό περ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τχ 632004 σσ3-4 καί στή σελ 82 ἀναφέρεται στόν laquoἸσχυρό ἄνδρα τῆς Λια-ρίγκοβης Γερογιάννηraquo]

bull ndash Ἡ πανήγυρη τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου στήν Πιάβιτσα Φωτο-γραφική διαδρομή (1926-2011) Θεσσαλονίκη 2012 σσ 95 [ Στήσελ 69 δημοσιεύεται φωτογραφία μέ τούς μακαρίτεςἈρναιῶτες ὀργανοπαῖχτες Χριστόδουλο Ἀρβανίτη καί ΠέτροΖυγούρη τή 10ετία τοῦ 1980]

bull Κωνσταντίνου Ἰ Χιόνη Ἱστορική ἐξέλιξη τῆς ἀπονομῆς τῆς δι-καιοσύνης στή Θάσο (1709-1912) Ὄργανο ἀπονομῆς τοῦ δι-καίου τά δάση τῆς Θάσου φορολογούμενες γαῖες ὁ θεσμόςτῆς χρησικτησίας τίτλοι ἰδιοκτησίας καί νομολογία Θάσος2012 σσ 187

bull Περιοδικοῦ laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo τοῦ Λαογραφικοῦ Ὁμίλου Πολυ-γύρου Πολύγυρος Ὁ τόπος καί οἱ ἄνθρωποι (ἘπιμέλειαΓιάννης Κανατάς) Πολύγυρος 2010 σσ 347 [Στή σελίδα 65δημοσιεύεται ὁλοσέλιδη φωτογραφία τῆς Φιλαρμονικῆς τοῦΠολυγύρου μέ τόν διευθυντή της ἀρχιμουσικό Ἄγγελο Κω-δούνη ἀπό τήν Ἀρναία καί στή σελίδα 87 δημοσιεύεται ὁλο-σέλιδη φωτογραφία γνωστή ἀπό ἄλλες ἀλλοῦ δημοσιεύσειςτης στήν ὁποία εἰκονίζεται Σῶμα Προσκόπων τοῦ 1912 μέ(ἀρχηγό) τόν ὁπλαρχηγό Ἀθ Μινόπουλο καί ἀρκετούς Λια-ριγκοβινούς]

bull Ἱερομ Βενεδίκτου Νεασκητιώτη Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιο-ρείτου Συναξαριστής (μέ ἐνσωματωμένο τό Νέο Μαρτυρο-λογόγιο καί τό Νέο Ἐκλόγιο) ἀπόδοση στή ΝεοελληνικήἜκδοσις Συνοδίας Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου Ἱερά ΚαλύβηlaquoΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝraquo Νέα Σκήτη-Ἅγιον Ὄρος Τόμος Α΄2011 σελ 456middot Τόμος Β΄ 2011 σελ 431middot Τόμος Γ΄ 2011 σελ

437middot Τόμος Δ΄ 2012 σελ 351middot Τόμος Ε΄ 2012 σελ 398 καίτόμος ΣΤ΄ 2012 σελ 490 (Φιλολογική ἐπιμέλεια Δημ ΘΚύρου)

bull Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους Ἀρχιμ Εὐσέ-βιος Βίττης Ἀναφορά στόν ἀγώνα του καί τήν μαρτυρία του(1927-2009) Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 40

bull Ἀρχιμ Εὐσεβίου Βίττη Βίος καί Πολιτεία τοῦ δικαίου καί πο-λυάθλου Ἰώβ (Ἀνάλυση στό βιβλίο τοῦ Ἰώβ) τόμοι Α΄ ἍγιονὌρος 2010 σσ 456 καί Β΄ Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 615(Ἔκδοση Ἱ Μ Ὁσίου Γρηγορίου)middot μέ τήν ἀφιέρωση laquoΣτόνἀγαπητό ἀδελφό κ Δημήτριο Κύρου καθηγητή μέ βαθειάἐκτίμησι καί ἐγκάρδιες εὐχές ὑπέρ ὑγείας καί σωτηρίαςαὐτοῦ καί τῶν τέκνων του Ὁ Καθηγούμενος dagger Ἀρχιμ Γεώρ-γιος 114-12-2011raquo

(Τά παραπάνω δύο βιβλία ndashμαζί μέ τό περιοδικό laquoΟ ΟΣΙΟΣ ΓΡΗ-ΓΟΡΙΟΣraquondash προσφέρθηκαν στόν Ἐκδότη-Διευθυντή τοῦ πε-ριοδικοῦ μας ἀπό τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ Μονῆς Ἀρχιμ Γεώρ-γιο Καψάνη στίς 14-12-2011 κατά τήν ἐπίσκεψή του στήΜονή καί στό Γραφεῖο του ὅπου τοῦ πρόσφερε γιά τή Βι-βλιοθήκη τῆς Μονῆς τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo τοῦ ὁποίου ἡΜονή εἶναι ἀποδέκτρια καί τό βιβλίο του γιά τόν Μητροπο-λίτη Σωκράτη)

bull Νίκου Χρ Ἀλιπράντη Ἀντιφωνήσεις Ἀθήνα 2011 σσ 95bull Μαριάνθης Φ Παλάζη Ἕνα ὄνομα δύο τόποι Ἐπιβάτες Ἀνα-

τολικῆς Θράκης Νέοι Ἐπιβάτες Θεσσαλονίκης Ἀθήνα 2009σσ 240

bull Δήμου Κιμώλου Οἱ ρίζες τῶν κοινῶν παραδοσιακῶν Κιμώλου-Σερίφου (Λαογραφική ἔρευνα Θοδωρής Γ Λιβάνιος) Κίμω-λος 2011 σσ 63

bull Ἀντιστρατήγου Ἰωάννη Ἠλία Ἀλεξάκη Ἐγκώμιον ΓενναίουΣτρατηγοῦ ἐναρέτου πατριώτη Ἰωάννη Σωτ Ἀλεξάκη Ἡρά-κλειο 2012 σσ 32

bull Στέλιου Παπαθανασίου Ὁ Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης στάἄδυτα τῆς δημοσιογραφίας Ἀθήνα 2008 σσ 46

bull Δημ Θ Κύρου Δύναμη εἰρήνης ἡ Ὀρθοδοξία [Ἀνάτυπο ἀπότό βιβλίο laquoΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ldquoΗ ΟΡΘΟ-ΔΟΞΙΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑrdquo ndashΤΑ ΔΗ-ΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥraquo Θεσσαλονίκη 1994 σσ 83-96]Θεσσαλονίκη 2010

bull ndash laquoΧριστός ἐτέχθηraquo - Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ καί ἡ laquoἐπί γῆςεἰρήνηraquo - Ἡ Διήγηση τοῦ φιλοσόφου Ἀφροδιτιανοῦ γιά τά πα-ράδοξα μυστήρια πού ἔγιναν στήν Περσία στόν καιρό τῆς Γεν-νήσεως τοῦ Χριστοῦ γιά τούς Μάγους καί γιά τόν ἈστέραἈρναία Χριστούγεννα 2010 σσ 40

bull Τέκνα dagger Χαρίκλειας (ΓιῶργοςἙλένη Καίτη Μαρία) Δημητρα-κούδη (Θεσνίκη) 100 euro(34074 δρχ )

bull Πάχτας Θ Ἱπποκράτης (Θεσνίκη) 50 euro(17037 raquo )bull Κατσαμάνης Νικ (Σέρρες) 50 euro(17037 raquo )bull Βλάχτσης Νικ (Ἀθήνα) 50 euro(17037 raquo )bull Μπύρου Γρ Σουλτάνα (Ἀρναία) 40 euro(13629 raquo )bull Ρήγας Ἰω Δημ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Δημητρακούδης Ν Γεωργ (Ἀθήνα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Κατσαμούρης Γεώργ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Λαζαρίδης Χαρ (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρήγας Ν Κων (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )

bull Καρτσιώτης Μιχ (Πετροκέρασα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Μπάλλα-Σιέρου Στέλλα (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Καραμίχος Ἰω (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Χιονίδης Χ Γεώργιος (Βέροια) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρέμπελος Χρ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Βαλιάνος Θεολ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Βαλιάνος Στυλ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Κοτσάνης Κων (Θεσνίκη) 10 euro ( 3407 raquo )bull ΚΠ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κοκκαλιάρης Βασ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κωνσταντινίδου Νόρα (Δράμα) 10 euro ( 3407 raquo )bull Τζιτζιρίκας Ἰω Ἀστ 05 euro ( 1704 raquo )

ΟΙ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΕΣ ΜΑΣΓιά τή συνέχιση τῆς ἔκδοσης τοῦ περιοδικοῦ μας βοήθησαν οἰκονομικά καί εὐχαριστοῦμε οἱ

Ἡ σελίδα 163 από τόν Κώδικα Ληψοδοσίας (Κατάστιχο) τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1916-1947)ὅπου ἀναγράφονται τά ὀνοματεπώνυμα τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ἐπιτρόπων τοῦ ἔτους 1922 (πρίν ἀπό 91 χρόνια)

23

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑΡΝΑΙΑΣ Ἡ Πολιτιστική καί Ἐπιμορφωτική

Ἑταιρεία Ἀρναίας ἀναβίωσε καί φέτοςτά καθιερωμένα πασχαλινά ἔθιμα τῆςἈρναίας Συγκεκριμένα ἔγιναν οἱ πα-ρακάτω ἐθιμικές ἐκδηλώσεις

bull Τήν Κυριακή τοῦ Πάσχα τό πρωίστήν Κεντρική Πλατεία μοιράσθηκανκόκκινα αὐγά καί τσουρέκια τραγού-δησε ἡ Χορωδία τοῦ ΚΑΠΗ Ἀρναίας καίχόρεψε τό παιδικό χορευτικό συγκρό-τητα τοῦ Δήμου

Τήν Τρίτη τοῦ Πάσχα ἀναβίωσε τό ἔθιμο τοῦlaquoΚότσμανουraquo στά ἐξωκκλήσια τοῦ Προφ Ἠλία καί τῆςἉγ Παρασκευῆς Τελέσθηκε Θ Λειτουργία στό ἐξωκ-κλήσι τοῦ Προφ Ἠλία μέ λιτανεία γύρω ἀπό αὐτό καίκέρασμα στόν ἴδιο χῶρο καί ἀκολούθησε καί σκοπο-βολή

Τό ἀπόγευμα σέ χῶρο τοῦ ἀλσυλίου τῆς Ἁγίας Πα-ρασκευῆς κοντά στό φερώνυμο ἐξωκκλήσι ἀναβίωσαντά ἔθιμα τῆς laquoΣουσαρίτσαςraquo καί τοῦ laquoΖυγίσματος τοῦἉϊ Γιώργηraquo τό ὁποῖο ὅπως εἶναι γνωστό ἀπό τήν πα-ράδοση καί ἀπό τή Βιβλιογραφία ἀναβιώνει τήν ἡμέ-ρα ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου Γεωργίου (23 Ἀπριλίου) ἤ τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὄταν ἡ γιορτή μετίθεται τότεὄπως φέτος λόγῳ Μεγάλης Τεσσα-ρακοστῆς Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquoαἰσθάνεται ἱκανοποίηση γιά τήν ὑλο-ποίηση τῆς ὑπόδειξής του νά ἀνα-βιώνει τό ἔθιμο τοῦ laquoΚότσμανουraquoκανονικά τήν τρίτη καί ὄχι τή δεύ-τερη μέρα τοῦ Πάσχα ὅπως συνέβημερικές χρονιές καί θεωρεῖ ἀνεπί-καιρη τή χρονική καί τοπική μετά-θεση τοῦ ἐθίμου τοῦ laquoΖυγίσματοςraquo (ἀπό τή δεύτερη στήν τρίτη μέρα τοῦ Πάσχα καί ἀπό τίς πλατεῖες ὅπωςπαλιότερα ἤ τήν Κεντρική Πλατεία ὅπως τά τελευταῖα 30 περίπου χρόνια στό ἄλσος τῆς Ἁγ Παρασκευῆς)Στήν ἀναβίωση τοῦ ἐθίμου συμμετεῖχε καί ὁ Ἱππικός Ὅμιλος Ἀρναίας laquoΟ ΚΕΝΤΑΥΡΟΣraquo

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ laquoΑΡΝΑΙΑraquo ΣΕ ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΑ ΣΥΛΛΕΚΤΙΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo (ΑΘΗΝΑ)

Στόν Κατάλογο τῶν συλλεκτικῶν ἀντικειμένων πούσυμμετεῖχαν σέ γραπτή δημοπρασία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛ-ΛΟΓΕΣraquo (στό τεῦχος 335Ἰούνιος 2013) ἀναγράφεται καίτό τεῦχος ἀρ 48Ἰούλ-Σεπτ 2000 τοῦ περιοδικοῦ μας (Βλεἰκόνα) Ἡ ἀναγραφή καί συμμετοχή αὐτή ἔγινε μέ πρω-τοβουλία τοῦ περιοδικοῦ laquoΣΥΛΛΟΓΕΣraquo πού εἶναι ἀποδέ-κτης τοῦ περιοδικοῦ μας καί ὄχι δική μας

ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΕΛΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ Ὁ Δῆμος Ἀριστοτέλη ἀποφάσισε νά προχωρήσει στή δημιουργία Μουσείου μελιοῦ στήν Ἀρναία ἕναν τόπο

᾽partνδιαφέρουσες part ἰδήσεις(Ὅσες ἀναφέρονται στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία τῆς Ἀρναίας)

24

μέ ἱστορία καί παράδοση στόν τομέα τῆς μελισσοκομίαςΤό Μουσεῖο αὐτό θά διαμορφωθεῖ καί θά λειτουργήσει σέ ἕνα ἀνακατασκευασμένο παραδοσιακό διώρο-

φο κτήριο δίπλα στήν κεντρική πλατεία τῆς κωμόπολης μέσα στόν ἱστορικό ἱστό καί πολύ κοντά στά ἤδη ὑπάρ-χοντα Μουσεῖα Λαογραφικό -Ἱστορικό καί Ὑφαντικῆς

Ἡ δημιουργία Μουσείου μελιοῦ καλύπτει ἕνα μεγάλο κενό πού ὑπάρχει στόν ἑλλαδικό χῶρο καί πρόθε-ση τοῦ Δήμου εἶναι νά δοθεῖ ἡ δυνατότητα στό κοινό (Ἕλληνες καί ξένους) νά ἐνημερωθεῖ γιά τήν ἱστορίατοῦ μελιοῦ τόν ἰδιαίτερο καί ἐπίπονο τρόπο παραγωγῆς του καί τίς καταπληκτικές ἰδιότητές του

Μέ στόχο τήν ἀνάδειξη τοῦ ἑλληνικοῦ μελιοῦ καί ἰδιαίτερα τοῦ παραγόμενου στή Χαλκιδική στοχεύεταιἡ ἐπιστημονική τεκμηρίωση τοῦ ὅλου ἐγχειρήματος καί ἡ σωστή ἀποτύπωση καί παρουσίαση τοῦ κλάδου τῆςμελισσοκομίας

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΚΟΣΜΑ ΤΟΝ ΑΙΤΩΛΟ Τήν Τετάρτη 3 Ἀπριλίου τό βράδυ στήν Ἑστία τοῦ Παγχαλκιδικοῦ Συλλόγου Θεσσαλονίκης laquoΟ ΑΡΙΣΤΟ-

ΤΕΛΗΣraquo πραγματοποιήθηκε ἡ παρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ ἀείμνηστου δασκάλου καί γαμβροῦ τῆς ἈρναίαςΚώστα Παπάζογλου μέ τίτλο laquoὉ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός ὁ Ἅγιος τῆς Παιδείαςraquo καί 200 σελίδες

Τήν παρουσίαση ἔκαναν ὁ Ἀρχιμ Χρυσόστομος Μαϊδώνης Πρωτοσύγκελλος τῆς Μητροπόλεώς μας καίὁ καθηγητής Δημ Κύρου

Ὁ π Χρυσόστομος ἀναφέρθηκε στήν προσωπικότητα τοῦ συγγραφέα καί στή διαρκῆ προσπάθεια του νάκάνει γνωστόν τόν Ἅγιο Κοσμᾶ μέ συχνές ὁμιλίες καί μέ ἀρθρογραφία στόν Τύπο καί εὐχαρίστησε τήν οἰκο-γένεια τοῦ συγγραφέα γιά τήν ἔκδοση τοῦ βιβλίου καί γιά τή δωρεά ὅλων τῶν ἀντιτύπων του στήν Ἱ ΜονήἉγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ Ἀρναίας γιά τή διάθεσή του στούς ἐνδιαφερόμενους

Ὁ Δ Κύρου ἔκανε μιά σύντομη ἀναφορά στά περιεχόμενα τοῦ βιβλίου ἐπισημαίνοντας (γιά ἐνημέρωσητῶν ἀναγνωστῶν) κάποια μικρολάθη καί τονίζοντας τίς πληροφορίες τοῦ βιβλίου γιά τήν προφητική ἱκανό-τητα καί τόν ἀγώνα τοῦ Ἁγίου γιά τήν πνευματική ἀναγέννηση τῶν ὑπόδουλων Ἑλλήνων

Ἐπιμελητής τῆς ἔκδοσης τοῦ βιβλίου εἶναι ὁ Πολυγυρινός φιλόλογος κ Ἀθαν Χριστιανός στήν ἀφαιρε-τική καί οὐσιαστική παρέμβαση τοῦ ὁποίου ὀφείλεται τό 200 σελίδων σῶμα τοῦ βιβλίου

Στήν ἐκδήλωση παραβρέθηκαν πολλά μέλη τοῦ Συλλόγου ἡ Ἀρναιώτισσα χήρα τοῦ συγγραφέα δασκάλακ Κωνσταντινιά Παναγιώτου μέ ἄλλους συγγενεῖς ὁ τ βουλευτής Χαλκιδικῆς γιατρός κ Γ Βαγιωνᾶς ἡ Ἡγου-μένη τῆς Ἱ Μ Ἁγ Κοσμᾶ Ἀρναίας Μαριάμ μέ τήν ἀδελφή Ὀλυμπιάδα ὁ Πρόεδρος τοῦ Συνδέσμου Ἱεροψαλτῶντῆς Μητροπόλεως Ἱερισσοῦ κ Ἰω Κέκερης καί ἄλλοι

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΡΝΑΙΑΣ

Στίς 25 Ἀπριλίου οἱ μαθητές τῆς Γ΄ τάξης τοῦ Γυμνασίου Ἀρναίας ἐπισκέφθηκαν μέ συνοδούς τίς καθη-γήτριες Γεωργία Σιδέρη καί Ἀκυλίνα Βουρνίτη τό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο τῆς Κωμόπολης Μετάτήν ἐπίσκεψη ἀκολούθησε συζήτηση γιά τά ἐκθέματα καί τίς ἐντυπώσεις πού αὐτά δημιούργησαν Στόχοςτῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ἦσαν ἡ γνωριμία τῶν μαθητῶν μέ τήν τοπική κουλτούρα τά παλιά εἴδη τῆς καθημερινῆςχρήσης καί τό laquoἁπτόraquo παρελθόν τοῦ τόπου τους

ΜΙΑ ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΜΑΣΣτίς 25 Ἀπριλίου ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ἐπισκέφθηκε στό Γραφεῖο του τόν Σεβ Μη-

τροπολίτη μας κ Θεόκλητο Κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψής του πρόσφερε στόν Μητροπολίτη τά βιβλία του1) Ὁδοιπορικό σώματος καί ψυχῆς στήν κορυφή τοῦ Ἄθωνα 2) Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας 3) Ὁ Ἱ Ναόςτοῦ Ἀγίου Στεφάνου 4) Ὁ Ἀρχαιολογικός χῶρος τοῦ ὑψώματος laquoΠροφήτης Ἠλίαςraquo 5) Χριστός ἐτέχθηκαί 6) Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης καί τά Ἀνάτυπα ἀπό ΠρακτικάΣυνεδρίων μέ ἐργασίες του 1) Σχέσεις τῆς Θάσου μέ τή Χαλκιδική καί τό Ἅγιον Ὄρος 2) Τά πατρυδωνυμι-κά τῆς Χαλκιδικῆς καί 3) Ἐκδηλώσεις πού ἀναβιώνουν καί παραμένουν στήν Ἀρναία

Ὡς ἀντίδωρο ὁ Μητροπολίτης τοῦ πρόσφερε τό βιβλίο του laquoἘκκλησία Ὁ αὐθεντικός φύλακας καί ἑρμη-νευτής τῆς Ἁγίας Γραφῆςraquo Ἀθήνα 1998 σσ 350 καί τό βιβλίο τῆς Γεωργίας Κουνάβη laquoἉγίου Ἰωάννου τοῦΧρυσοστόμου Λόγος παραινετικός πρός ἀποφυγήν τῆς ἀπογνώσεωςraquo Ἀθήνα σσ 100

Ἐπίσης κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ὁ Ἐκδότης -Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ ἔθεσε ὑπόψη τοῦΜητροπολίτη μας τό θέμα τῆς κατάργησης δύο ἐκκλησιαστικῶν ἐθίμων μέ τό ὁποῖο (θέμα) τό περιοδικό ἀσχο-λήθηκε σέ ἀρκετά τεύχη του (87-892011 καί 90-93 2012) δηλ τῆς (ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης) τε-λετῆς τῆς Ἀναστάσεως πού γινόταν παλιότερα στήν κεντρική πλατεία καί τά τελευταῖα χρόνια γίνεται στόχοροστάσι καί τῶν κεριῶν τῶν Κηδειῶν καί τῶν Μνημοσύνων πού παλιότερα τά κρατοῦσαν οἱ πιστοί ἀναμ-μένα στά χέρια τους κατά τήν διάρκεια τῶν Ακολουθιῶν αὐτῶν καί τά τελευταῖα χρόνια τά ἐναποθέτουν ἀνα-

25

μένα στά κηροστάσια κατά τήν εἴσοδό τους στόν Ναό τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καίἑορτές πού ὁ ἦχος της δέν εἶναι πάντα ὁ παραδοσιακός ἀλλά ἀρκετές φορές παρεμβάλλονται καί ἄλλα ἠχη-τικά προγράμματα τά ὁποῖα θορυβοῦν ὑπερβαλλόντως καί ὡς ἐκ τούτου ἐνοχλοῦν τούς ἀκούοντες καί τόθέμα τῆς κατασκευῆς καί τοποθέτησης ἐπιγραφῶν στήν εἴσοδο τοῦ αὔλειου χώρου καί στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦοἱ ὁποῖες θά ἀναγράφουν τή φράση ΙΕΡΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ

Γιά τό ἔθιμο τῆς τελετῆς τῆς ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης τελετῆς τῆς Ἀναστάσεως τό βράδυ τοῦΜεγ Σαββάτου ὁ Σεβασμιώτατος ἀφοῦ ἐνημερώθηκε συμπληρωματικά ὅσον ἀφορᾶ στήν κωδωνοκρουσίαπού ἀρχίζει ἀμέσως μετά τήν ἔναρξη τῆς ψαλμωδίας τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo μέ ἀποτέλεσμα νά μή τό ἀκούειὁ συγκεντρωμένος στόν χῶρο λαός εἶπε ὅτι ἐπιλἐχθηκε ὁ χῶρος αὐτός ἴσως γιά νά τιμηθεῖ τό Δημαρχεῖοἀλλά καί γιά τεχνικούς λόγους καί ἀφοῦ κάλεσε τόν ἐφημέριο καί τόν διάκονο τοῦ Ναοῦ ἔδωσε ἐντολή ἡκωδωνοκρουσία ἀπό φέτος νά ἀρχίζει μετά τήν ψαλμωδία τοῦ πρώτου ἀκούσματος τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo

Γιά τό ἔθιμο τῆς ἀφῆς τῶν κεριῶν στίς Κηδεῖες καί στά Μνημόσυνα εἶπε ὅτι θά θέσει τό θέμα στούς ἐφη-μερίους τῶν Ναῶν καί ἡ ἐφαρμογή-τήρηση-ὑλοποίηση τοῦ ἐθίμου θά ἐπαφίεται στίς ἀποφάσεις τῶν Ἐκκλη-σιαστικῶν Συμβουλίων

Γιά τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καί τίς γιορτές εἶπε ὅτι θά προσπαθήσει νά βρεῖ προ-γράμματα παραδοσιακῆς-ἁγιορειτικῆς κωδωνοκρουσίας

Τέλος γιά τό θέμα τῶν ἐνημερωτικῶν ἐπιγραφῶν στίς εἰσόδους τοῦ Ναοῦ εἶπε ὅτι θά φροντίσει νά το-ποθετηθοῦν σύντομα καλλιτεχνικές ἐπιγραφές

Στό τέλος τῆς ἐπίσκεψης ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ζήτησε ἀπό τόν Μητροπολίτη νά ἀνα-νεώσει τήν laquoεὐλογίαraquo (ἄδεια) πού εἶχε ἀπό τόν μακαριστό Μητροπολίτη Νικόδημο γιά τή συνέχιση τῆς ἔρευ-νας στό παλαιό Ἀρχεῖο τῆς Μητροπόλεως Ἡ ἀνανέωση πραγματοποιήθηκε χωρίς δεύτερη κουβέντα

Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo εὐχαριστεῖ θερμότατα τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας γιά τή συνεργασία καίεὔχεται αὐτή νά συνεχισθεῖ ἐποικοδομητικά

ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΟΥ 1912 Στίς 28 Ἀπριλίου ἀνήμερα τῆς Κυριακῆς τῶν Βαΐων καί ὥρα 12 οἱ μαθητές τῆς Γ΄ Τάξης τοῦ Γυμνασίου

Ἀρναίας παρουσίασαν ἕνα ὡραῖο ἀφιέρωμα στήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας καί τῆς Βόρειας Χαλκιδικῆς μέτήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 100 ἐτῶν ἀπό αὐτήν στόν Ραδιοφωνικό Σταθμό τῆς Μητροπόλεώς μας Μέτήν παρουσίαση αὐτή τό Γυμνάσιο Ἀρναίας μέ ὅραμα ἕνα σχολεῖο ἀνοιχτό στήν Κοινωνία καί τά ἐρεθίσμα-τά της θέλησε νά τιμήσει τήν λαμπρή ἐπέτειο τῆς Ἀπελευθέρωσης κάνοντας ἕνα ἀκόμη βῆμα πρός τό εὐρύ-τερο κοινό μετά τήν ἔκδοση καί κυκλοφορία τοῦ ἱστορικοῦ Ἡμερολογίου τοῦ 2013 Ὑπεύθυνη τῆς ἐκδήλω-σις ἦταν ἡ φιλόλογος καθηγήτρια τοῦ Γυμνασίου κ Γεωργία Σιδέρη Συμπαραστάτες στήν παραπάνω προσπάθειαστάθηκαν ὁ Σεβ Μητροπολίτης μας κ Θεόκλητος καί ὁ διάκονος π Γεώργιος Τρικκαλιώτης

Τό ἀφιέρωμα περιλάμβανε ἀφιέρωμα στούς Προσκόπους (στρατιωτικά ἀνταρτικά σώματα) πού ἔδιωξαντούς Τούρκους ἀπό τή Χαλκιδική τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1912 στόν Ταγματάρχη Γεώργιο Κολοκοτρώνη Διοικητῆτοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶν τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ πού ἀπελευθέρωσε τυπικά καί ἐπίσημα τή Χαλκιδική στίς2 Νοεμβρίου στόν ἀνθυπολοχαγό Ἰωάννη Ἀλεξάκη πού ἐπικεφαλῆς Τμήματος τοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶνἀπελευθέρωσε εἰδικά τήν Ἀρναία καί τή Βόρεια Χαλκιδική τήν ἴδια μέρα καί στόν τότε ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη πού ἔπαιξε σημαντικό ρόλο τίς δύσκολες ἐκεῖνες μέρες τῆς βίαιης ἀπομάκρυν-σης τῶν Τούρκων ἀπό τά χωριά τῆς Β Χαλκιδικῆς

Τό ἀφιέρωμα ἦταν ἐπενδυμένο μουσικά μέ τραγούδια τῶν Ἀπόστολου Καλδάρα Μίκη Θεοδωράκη Δή-μου Μούτση Διονύση Σαββόπουλου Μάνου Χατζηδάκη Εὐανθ Ρεμπούτσικα καί Νίκου Ξυλούρη

Στόχοι αὐτῆς τῆς ἀφιερωματικῆς ραδιοφωνικῆς ἐκπομπῆς ἦσαν α΄) Ἡ ἐνδελεχέστερη προσέγγιση τοῦ ἱστο-ρικοῦ ὑλικοῦ β΄) ἡ βιωματική προσέγγιση μιᾶς ραδιοφωνικῆς μετάδοσης γ΄) ἡ γνωριμία μέ μνημειώδη ἔργατῆς ἑλληνικῆς μουσικῆς ἔκφρασης καί τούς δημιουργούς τῶν ἔργων και δ΄) ἡ ἀνάδειξη τοῦ ρόλου τοῦ σχο-λείου καί τῆς ἐκπαίδευσης γενικώτερα στήν τοπική κοινωνία ἀλλά καί στήν εὐρύτερη περιοχή τῆς Χαλκιδικῆς

ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΠΛΑΤΕΙΑΣ Οἱ ἐργασίες γιά τήν ἀνάπλαση καί διαμόρφωση τῆς Πλατείας πού βρίσκεται ἀνάμεσα στά Μουσεῖα Ἱστο-

ρικό-Λαογραφικό καί Ὑφαντικῆς καί τῶν παρακείμενων κοινόχρηστων χώρων βρίσκονται στή φάση ὁλο-κλήρωσής τους

Πρέπει νά σημειώσουμε ὅτι ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη τοῦ παραπάνω ἔργου καί ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη γιάτήν ἀποκατάσταση τῆς διώροφης παραδοσιακῆς οἰκίας ὅπου στεγάζεται τό Μουσεῖο Ὑφαντικῆς ἐκπονήθη-καν ἀπό τόν συμπατριώτη μας Ἀρχιτέκτονα Μηχανικό κ Δημ Κ Ἀλεξάνδρου καί ἐγκρίθηκαν ἀπό τήν Δ΄ Ἐφο-ρία Νεωτέρων Μνημείων (ἕδρα Θεσσαλονίκη)

26

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Στό τεῦχος 972012 (σελ 18) γρά-ψαμε τήν εἴδηση ὅτι μέ πρωτοβουλία καίἀπόφαση τοῦ Δήμου μας δημιουργή-θηκαν ἐπισκέψιμες πολιτιστικές δια-δρομές στόν παραδοσιακό οἰκισμό τῆςκωμόπολης μέ τήν τοποθέτηση φωτο-γραφικῶν ἐπιγραφῶν σέ παραδοσιακάκτίρια καί ξύλινων πινακίδων σήμανσης τῶνδιαδρομῶν

Συμπληρώνοντας τό θέμα γιά τό ση-μαντικό αὐτό ἔργο σημειώνουμε τά παρα-κάτω ἐνδιαφέροντα

bull Σέ κεντρικό σημεῖο τῆς κωμόπολης καίἰδιαίτερα στό τρίγωνο τῶν δύο Μουσείωντοῦ ἱστορικοῦ ἱστοῦ παρουσιάσθηκε ἕναΘΕΜΑ πού ἀναφέρεται στά παλιά ἐπαγ-γέλματά της γιά ἐνημέρωση τῶν νέων τηςκαί τῶν ἐπισκεπτῶν Ἡ θεματική αὐτή πα-ρουσίαση ἔχει ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον ἀπότούς ξένους καί ἀπό τούς ντόπιους πούὁδηγοῦν ἐκεῖ τά παιδιά καί τά ἐγγόνια τουςγιά ἐνημέρωση (Βλέπε εἰκόνα)

bull Γιά πρώτη φορά ἡ Ἀρναία ἀπέκτησετόν δικό της χάρτη Ἔχει διαστάσεις 50Χ70ἑκ καί ἀναδιπλώνεται Ἡ πρώτη ἐκτύπωσηἔγινε στά ἑλληνικά σέ 10000 τεμάχια καίδιανέμεται δωρεάν ἀπό τόν Ἀπρίλιο τοῦ2012 μέ πρώτη παρουσίαση στό περσινό πα-νηγύρι τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς (26 Ἰουλί-ου)

Ἡ ποιότητα καί οἱ πληροφορίες πού πε-ριέχει ἱκανοποιοῦν καί τόν πιό ἀπαιτητικόἐπισκέπτη ἀπό τά μουσεῖα τίς διαδρομέςτά προϊόντα τίς ἐκδηλώσεις τήν Ἱστορίακαί τόν πολιτισμό τοῦ τόπου Ἀποτέλεσεκαί ἀποτελεῖ συνοδευτικό γιά τόν ἐπισκέ-πτη καθώς καί ἐργαλεῖα ξενάγησης ὥστενά γνωρίσει τόν τόπο

Ἡ ποιότητα καί ἡ λειτουργία του συν -αγωνίζονται ἀντίστοιχους χάρτες μεγάλωνπόλεων τοῦ ἐξωτερικοῦ Ἤδη τό 2013 γί-νεται ἡ δεύτερη ἀνατύπωσή του στά ἑλλη-νικά ἀλλά καί γιά πρώτη φορά στά ἀγγλι-κά (Βλέπε εἰκόνα)

bull Στήν ἀρχή στό τέλος καί ἐνδιάμεσατῶν πολιτιστικῶν διαδρομῶν τοῦ οἰκισμοῦτοποθετήθηκαν στά κτίρια σέ κομβικάσημεῖα ἐπιτοίχειοι χάρτες (ὅμοιοι μέ τούςπαραπάνω χάρτινους) μέ τίς διαδρομέςὥστε ὁ ἐπισκέπτης νά ἔχει εἰκόνες τῶν δια-δρομῶν καί τό σημεῖο πού βρίσκεται (βλέ-πε εἰκόνα)

27

῾Η ᾽Αλληλογραφία microας

∆∆ΙΙΑΑΛΛΟΟΓΓΟΟΣΣ ΜΜΕΕ ΤΤΟΟΥΥΣΣ ΑΑΝΝΑΑΓΓΝΝΩΩΣΣΤΤΕΕΣΣ ΜΜΑΑΣΣ ΚΚΑΑΙΙ ΤΤΟΟ ΠΠΕΕΡΡΙΙΟΟ∆∆ΙΙΚΚΟΟ ΜΜΑΑΣΣ

ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ-ΕΓΓΡΑΦΑbull Ἀπό τόν συμπολίτη μας καί γαμβρό τῆς Ἀρναίας δασολόγο (ἐν συντάξει) κ Νικ Κανελλόπουλο πήραμε (Ἀρναία

173) τήν παρακάτω laquoΠαπαδιαμαντίζουσαraquo καί ἐνδιαφέρουσα ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηΧαρά στήν ὑπομονή σου διά τήν συνέχισιν τῆς πολυσχιδοῦς πολυμεροῦς ἐκδόσεως πολυφρόντιδος ἐν μέσῳ

καιρῶν καθόλου εὐνοϊκῶν αὐχμηρῶν μάλλον λίανΟἱ τίς τύχες τοῦ κόσμου σήμερα διαχειριζόμενοι ἀρνοῦνται πεισμόνως νά ἐμπεδώσουν τοῦτο τό ἁπλόν πού

βεβαίως καί τό μέγιστον ζητούμενον εἶναι Ἡ περιβόητος περιλάλητος κρίσις κύριοι πρωτίστως εἶναι ΗΘΙΚΗΦωνάζουν νιαουρίζουν ἐπί τῶν κεράμων γαλές τεσσαράκοντα καί λέγομεν ὄτι τά καθαρά νιάου νιάου τῶν ψι-ψίνων ἀπό ἀλεκτορίδια εἶναι καί ἀλέκτορες Ἀλλά ἄς ἔλθωμε εἰς τά τοῦ οἴκου μας καί δή τά τῆς παιδείας Τάἀρχαῖα καταργήσαμε τήν ἑλληνική βαραθρώσαμε μονοτονικόν ἐφεύραμε Παπαδιαμάντην νά μεταφράσωμεμᾶς ἐμάρανε Ἀχιλλέαν πρό πολλοῦ ἐτυμβεύσαμε Τζάρτζανον καί ἐν τέλει ἡσυχάσαμε

Διάβασα τόν ἐπικήδειον ὄχι τοῦ Ἰωάννη Κονδυλάκη ἀλλά λόγον πού ἐκφώνησε ἐπικήδειον κάποιο ἄγνωστονὄπως γράφεται πρόσωπον διά κάποιον ἐξέχοντα Λιαριγκοβινό θανόντα τό 1886 Χαρακτηρίζει τόν ἐκλιπόνταἄνδρα - ρέκτην μεγαλοπράγμονα καί σταθερόν Κείμενον ἀποπνέον ἄρωμα ἀθανάτου γλώσσης ἑλληνικῆς ἔνθαἡ εὐφωνία ἠ λεπτότης ἡ χάρις καί καλλιέπεια θέλγουν

Εἰς τόν ἐκφωνήσατα λόγον τοιοῦτον εὖγε Εὖγε καί εἰς τόν τωρινόν ἄνδρα ρέκτην πολυπράγμονα καί στα-θερόν θαρρούντως ἀντιμετωπίζων τήν μεγίστην ἀπώλειαν συζύγου λατρευτῆς ἐπιμένων ἀξιοθαυμάστως εἰςτήν μεγίστην προσφοράν τήν σπουδαίαν ἔκδοσιν συνεχίζων laquoΑΡΝΑΙΑraquo

Μετά τιμῆςΝικόλαος Β Κανελλόπουλος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νικόλαε σʼ εὐχαριστοῦμε πολύ γιά τά καλά σου λόγια (καί laquoἐν ἀρχῇraquo καί laquoἐν τέλειraquo)ἀλλά ὑπερβαλλόντως λεγόμενα Ὄντως laquoἡ κρίσις πρωτίστως εἶναι ἠθικήraquo ἀλλά δέν μᾶς συμφέρει νά τό πα-ραδεχθοῦμε καί ἔτσι ὁ διάβολος πανηγυρίζει

bull Ὁ γνωστός ἱστορικός ἐρευνητής τῆς Βέροιας δικηγόρος καί τέως βουλευτής κ Γεώργιος Χιονίδης μᾶς ἔστει-λε (Βέροια 26) τήν παρακάτω ποικιλοτρόπως ἐνισχυτική τῶν προσπαθειῶν μας ἐπιστολή

Φίλε κ ΔΘ Κύρουlaquoἐκ τοῦ ὑστερήματοςraquo τῆς ἰσχνῆς ἤδη συντάξεώς μου ὡς δικηγόρου (γιά τά ταχυδρομικά τέλη τουλάχι-

στον)Σέ θαυμάζω γιά τό κουράγιο σου γιά τήν ἐξαίρετη (σέ ποιότητα καί ἀποτελέσματα) προσπάθειά σου πού μέ

συγκινεῖ διότι μία σχετικῶς μικρή περιοχή ἔχει πανελλήνια προβολή μέ τόν συνεχῆ τιτάνιο ἀγώνα σου ἑνόςἀτόμου ἀδύναμου laquoμικροῦraquo ἀντιπάλου στό laquoμέγαraquo κατεστημένο Συνέχισε λοιπόν νά ἀγωνίζεσαι γιά τή διά-δοση τῆς Παραδόσεως

Θερμά καί εἰλικρινῆ συγχαρητήριαΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε θερμότατα ἀγαπητέ κ Γ Χιονίδη γιά τή συνδρομή σας καί γιά τά καλά σας

λόγια ἐνέργειες πού μᾶς ἐνισχύουν γιά τή συνέχιση τῶν ἰσχνῶν προσπαθειῶν μας γιά τήν προβολή τῆς ὄμορ-φης Ἀρναίας Ὑγιαίνετε

bull Ἀπό τόν Λαρισαῖο συγγραφέα κ Νικόλαο Ἀθ Παπαθεοδώρου πήραμε (Λάρισα 46) τήν παρακάτω ἐπιστολήκ Κύρου

Εὐχαριστῶ πολύ γιά τήν ἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τό ὁποῖο φθάνει ἀνελλιπῶς στό σπίτι μου στήΛάρισα κάθε τρίμηνο Σάν ἀντίδωρο αὐτῆς τῆς εὐγενικῆς σας προσφορᾶς σᾶς ἀποστέλλω τό τελευταῖο μου βι-

28

βλίο πού κυκλοφόρησε πρίν λίγους μῆνες Ὅπως θά ἀντιληφθεῖτε εἶναι μία ἔρευνα πού ἔκανα στίς Μηλιές τοῦΠηλίου καί ἡ ὁποία διήρκεσε πάνω ἀπό δύο χρόνια Ἀντικείμενό της ἔχει τήν παρουσία τοῦ γνωστοῦ λαϊκοῦ ζω-γράφου Θεόφιλου Χατζημιχαήλ στό διάστημα 1897-1900 στίς Μηλιές Εἶναι μία περίοδος τῆς ζωῆς του σχετικάἄγνωστη μέχρι σήμερα στούς φιλότεχνους ἀλλά πολύ παραγωγική γιά τόν ζωγράφο ἰδίως σέ θρησκευτικές πα-ραστάσεις Ὅπως θά δεῖτε ἐντοπίσθηκαν 13 ἐντελῶς ἄγνωστα ἔργα του τά πιό παλιότερα πού ὑπάρχουνΜέχρι σήμερα γνωρίζαμε ὅτι τό παλαιότερο χρονολογημένο ἔργο του ἦταν τοῦ 1899 Ὅμως τά περισσότεραἀπό τά ἔργα πού ἀποκαλύφθηκαν στίς Μηλιές εἶναι τοῦ 1897 μέ 1898 μάλιστα ἕνα ἀπʼ αὐτά τό μοναδικό μέχρισήμερα τό ὑπογράφει μέ τό οἰκογενειακό του ὄνομα Θεόφιλος Γαβριήλ Κεφάλας 1897

Μέ μεγάλη ἐκτίμηση στό ἔργο σαςΦιλικά

Νικόλαος Ἀθ ΠαπαθεοδώρουΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Παπαθεοδώρου γιά τή δική σας εὐγενική προσφορά τοῦ ἐνδια-

φέροντος βιβλίου σας γιά τόν ζωγράφο Θεόφιλο καί τήν συμπληρωματική ζωγραφική του παραγωγή πού ἐντο-πίσατε στίς Μηλιές καί παρουσιάζετε

bull Ἡ Βιβλιοθήκη τοῦ Τμήματος Γλώσσας Φιλολογίας καί Πολιτισμοῦ Παρευξείνιων Χωρῶν τοῦ ΔημοκριτείουΠανεπιστημίου Θράκης μᾶς ἔστειλε (Κομοτινή 66) τήν παρακάτω εὐχαριστήρια ἐπιστολή

Σημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Πρόεδρε γιά τό τιμητικό γιά μᾶς αἴτημά σαςbull Ἡ καταξιωμένη Δραμινή λογοτέχνιδα κ Νόρα Κωνσταντινίδου μᾶς ἔστειλε (Δράμα 76) τήν παρακάτω φι-

λοαρναιώτικη καί καλλιγραφημένη ἐπιστολή

29

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητή κ Νόρα Κωνσταντινίδου τό laquoἀντίτιμοraquo γιά τίς ὡς τώρα ἀπολαυές σας ἀπό τήνἀνάγνωση τοῦ περιοδικοῦ μας δέν εἶναι laquoμικρόraquo διότι συμπληρώνεται μέ τά πολύτιμα γραφόμενά σας καί τόκάνουν laquoμέγαraquo Γιʼ αὐτό σᾶς εὐχαριστοῦμε θερμά

bull Ἀπό τόν Διευθυντή τοῦ ἱστορικοῦ περιοδικοῦ laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo φιλόλογο καί συγγραφέα κ Νίκο Χρ Ἀλιμπράν-τη πήραμε (Ὑμηττός 166) τήν παρακάτω ἐπιστολή πού προκαλεῖ μεγάλη λύπη στούς φίλους τῆς Πάρου καί τῆςἹστορίας της καί στούς ἀνθρώπους πού ἐκδίδουν παρόμοια περιοδικά

Ἀγαπητε κύριε ΚύρουΓιά λόγους οἰκονομίας ἔχω ἤδη σταματήσει νά ἀποστέλλω τιμητικά τά laquoΠαριανάraquo σέ πολλά ἔντυπα πού τά

ἐλάμβαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ὅπως ἔγινε τώρα καί μέ τό δικό σας ἔντυποΓιʼ αὐτό σᾶς παρακαλῶ ἐάν θέλετε νά μή μοῦ στέλλετε πλέον τήν laquoἈρναίαraquo πού εἶναι πράγματι χρήσιμο

καί πολύτιμο ἔντυπο πού συμβάλλει στήν ἱστορία τῆς περιοχῆς σας καί προβάλλει τήν πολιτιστική καί κοινω-νική καί ἀρχιτεκτονική κληρονομιά τοῦ τόπου

Σᾶς συγχαίρω γιά τήν προσφορά σας τήν ποικίλη καί εὔχομαι κάθε καλό καί ὑγεία καί συνέχιση τῶν ὡραίωνπνευματικῶν ἀγώνων σας

Μέ ἰδιαίτερη ἐκτίμησηΝ Ἀλιμπράντης

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη αἰσθανόμαστε μεγάλη λύπη διότι τό πολύ σημαντικό καί ἐπί πολλάχρόνια ἐκδιδόμενο περιοδικό σας ἀναγκάζεται λόγω τῆς πανελλήνιας οἰκονομικῆς κρίσης καί τῆς ἀδικαιολό-γητης αὔξησης τῶν ταχυδρομικῶν τελῶν νά διακόψει τήν τιμητική ἀποστολή του σέ πολλά ἔντυπα πού τό λάμ-βαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ἀνάμεσα στά ὁποῖα καί τό δικό μας

Ἐμεῖς ἀντιδρώντας ἀπέναντι σʼ αὐτούς πού ἀναγκάζουν σημαντικά καί μακρόβια ἔντυπα τέτοιου κυρίως πε-ριεχομένου νά διακόπτουν τήν πνευματική ἐπικοινωνία τους μέ ἄλλα παρόμοια ἔντυπα δέν θά διακόψουμε τήνἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ μας στά laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo καί ἤδη βρήκαμε τρόπο νά λαμβάνουμε τό περιοδικό σας χωρίςνα ὑποβάλλεσθε σέ ἔξοδα ἀποστολῆς

Ἐλπίζουμε ἐπίσης καί εὐχόμαστε ἡ ἀκούσια αὐτή ἐκ μέρους σας διακοπή ἀποστολῆς τοῦ περιοδικοῦ σας σέἄλλα ἔντυπα νά εἶναι σύντομη σύν Θεῷ πού ἴσως μᾶς λυπηθεῖ ὡς Ἕλληνες καί μᾶς ἀπελευθερώσει ἀπό τόνζυγό τῆς διηπειρωτικῆς δικτατορικῆς οἰκονομικῆς διακυβέρνησης (ΕΕ-ΔΝΤ-ΕΚΤ)

Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη ἔρρωσθε ἐλπίζοντες ὅσο ζῆτε κατά τό λατινικό ἀπόφθεγμα laquoDum spiro speroraquoΕὐχαριστοῦμε γιά τά καλά σας λόγια καί γιά τίς εὐχές σας

bull Ἀπό τόν Σερραῖο φίλο καί συνάδελφο κ Νίκο Κατσαμάνη πήραμε (Σέρρες 166) τήν παρακάτω ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηἘδῶ καί τουλάχιστον 20 χρόνια ἔχω τή χαρά νά διαβάζω τό τόσο ἀγαπημένο καί χρήσιμο περιοδικό laquoἈρναίαraquo

Ἀγάπησα παράλληλα καί τήν ὄμορφη κωμόπολη τήν ὁποία ἐπισκέπτομαι συχνάΣυμμεριζόμενος καί τήν ἀγωνία σου καί τούς προβληματισμούς σου ὅπως καταφαίνεται στήν ἀνοιχτή ἐπι-

στολή τοῦ τεύχους 98 Ἰανουάριος-Μάρτιος 2013 σπεύδω νά σέ διαβεβαιώσω ὅτι στό βαθμό πού μοῦ ἀναλο-γεῖ θά συμβάλλω στή συνέχιση τῆς ἔκδοσης καί διάδοσης τῆς Ἀρναίας

Ἡ προσπάθειά σου νά διασώσεις ὅτι σχετίζεται μέ τήν πολιτιστική κληρονομιά τῆς περιοχῆς σου μέ συγκι-νεῖ Σέ μιά ἐποχή ὄπου πλήττεται (στό πλαίσιο τῆς παγκοσμιοποίησης) ἡ ἱστορική καί κατʼ ἐπέκταση ἡ Ἐθνικήμνήμη ἡ φωνή σου εἶναι ἀπαραίτητη Προσωπικά στίς σελίδες τοῦ περιοδικοῦ βρίσκω πολλά καί ἐνδιαφέρονταστοιχεῖα τά ὁποῖα ἀξιοποιῶ ἐργαζόμενος ὡς φιλόλογος στό 1ο Γεν Λύκειο Σερρῶν

Πιστεύω πώς ἡ πορεία τῆς ldquoἈρναίαςrdquo δέ θά ἀνακοπεῖ πρός τέρψιν τῶν φίλων τηςὈφείλω τέλος νά σʼ εὐχαριστήσω πού ἀδιαλείπτως μοῦ ἀποστέλλεις τό περιοδικό

Μέ ἐκτίμησηΚατσαμάνης Νικόλαος φιλόλογος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νίκο σʼ εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς γιά τά φιλοαρναιώτικα αἰσθήματά σου καί τά καλάσου λόγια γιά τό περιοδικό μας στοιχεῖα τοῦ ὀποίου σέ βοηθοῦν στό ἐκπαιδευτικό σχολικό ἔργο σου Ὄντωςπλήττεται ἡ ἱστορική καί ἐθνική μνήμη ἀφοῦ Ἕλληνες καί μάλιστα πολιτικοί πού τάχα ἀγωνίζονται laquoγιά τόκαλό τοῦ τόπουlaquo χαρακτηρίζουν τή Μικρασιατική καταστροφή ἁπλά ὡς laquoσυνωστισμόraquo στό λιμάνι τῆς Σμύρνηςτόν στρατό τοῦ Θ Κολοκοκτρώνη laquoὀρδέςraquo ἀρνοῦνται τήν ὕπαρξη τοῦ χοροῦ τοῦ Ζαλόγγου διακηρύσσουν ὄτιμέ τούς Τούρκους στά χρόνια τῆς σκλαβιᾶς περνούσαμε καλά δέν τούς ἐνδιαφέρει ἄν οἱ Σκοπιανοί χρησι-μοποιοῦν ἐπίσημα τό ὄνομα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ὡς ὀνομασία τοῦ κρατιδίου τους καί λένε καί πράττουν ἕνα σωρόἄλλα σέ βάρος τῆς χώρας μας Ἐμεῖς κάνοντας τό καθῆκον μας θά συνεχίζουμε ὅσο ὑπάρχει laquoἄνωθενraquo θέλημακαί laquoκάτωθενraquo ἠθική καί (κυρίως) οἰκονομική συμπαράσταση νά laquoχτυποῦμε τή λύραraquo

30

∆ΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ(Ὅσα ἀναφέρονται σέ τίτλους στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία της)

Ἐπιμέλεια Δημ Θ Κύρουbull Ἡ ἐφημερίδα laquoΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΝΑ ΝΕΑraquo (Παλαιοχώρι) φ

21Ἀπρ-Ἰούν 2012 σ 14 γράφειraquondash Ἀθαν Αὐγερινοῦ Παλιοί Χάρτες τῆς Χαλκιδικῆς [Δη-

μοσιεύονται 4 παλαιοί Χάρτες τῶν ἐτῶν 1740 (γερμανικός)1827 (γαλλικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) 1862 (γαλ-λικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) καί 1829 (ἰταλικόςὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Liaringove)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΘΕΜΑraquo (Χαλκιδικῆς) γράφειndashΠρόταση τοῦ Δ Κύρου γιά κοινό ἑορτασμό τῶν 100 ἐτῶν

ἐλεύθερης Ἀρναίας καί τῶν 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἴδρυση τοῦΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου φ 1126-9-2012 σ 9

ndashὉμιλία στήν Ἀρναία - 1 Νοεμβρίου 2009 Ἡ Ἀπε λευθέ-ρωση τῆς Ἀρναίας καί ὁλόκληρης τῆς Χαλκιδικῆς - Καί πα-ρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ Δ Κύρου laquoἩ Ἀπελευθέρωση τῆςἈρναίας καί τῆς Βόρ Χαλκιδικῆς ἀπό τόν Τουρκικό ζυγό(1912) καί οἱ πρῶτες ἡμέρες ἐλεύθερη ζωῆςraquo [Πρόκειται γιάτήν ὁμιλία τοῦ κ Γ Ζωγραφάκη τήν 1η Νοεμβρίου 2009 στήνἈρναία πού δημοσιεύθηκε στό περιοδικό μας (τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σσ 8-14) καί κυκλοφορεῖ στό Διαδίκτυο ἀπʼ ὅπουἁλιεύθηκε καί δημοσιεύθηκε στήν ἐφημερίδα μέ τόν ἐπί-τιτλο laquoἈφιέρωμα στά 100 χρόνια ἐλεύθερης Χαλκιδικῆςraquo]φ 11818-10-2012 σσ 3-9

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Βο ρειοανα-τολικῆς Χαλκιδικῆς ἀπό τόν τουρκικό ζυγό τό 1912 καί Ἀνω-νύμου Ἀφιέρωμα στόν κληρικό ἐξ Ἀρναίας Διονύσιο Κυρά-τσο (1923-2005) πρώην Μητροπολίτη Δράμας φ 11925-10-2012 σσ 3 καί 5

ndash(Σύνταξης) ῾Εορτασμός ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας(Δημοσιεύεται τό Πρόγραμμα τῶν ἐκδηλώσεων γιά τά 100χρόνια ἀπό τήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας) φ 1201-11-2012 σ 9

ndash(Σύνταξης) Μέ δόξα καί τιμή ἑορτάστηκαν τά 100 χρό-νια Ἐλευθερίας τῆς Ἀρναίας (Χωρίς κείμενο ἀλλά μόνο μέμία φωτογραφία τμήματος τοῦ μνημείου τῆς Ἀπελευθέρω-σης μέ τήν ἐπιγραφή laquoΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣ bullΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ1912raquo πού ὑπάρχει ἐκεῖ) φ 1218-11-2012 σ 2

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoEBΔΟΜΑΔΙAIAraquo (Χαλκιδικῆς) (φ 29-10-2012 σ 6) γράφει

ndashἩ Ἱστορία τῆς Ἀρναίας μέσα ἀπό τά μουσεῖα της Ξα-κουστά μέχρι τά Βαλκάνια τά τοπικά ὑφαντά (Ἀναφέρεταιστό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο καί στό ΜουσεῖοὙφαντικῆς Ἀρναίας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΚΑΣΣΑΝΔΡΑraquo στό φ 20723-10-2012 σ6 γράφει

ndash (Σύνταξης) Ὑπογράφηκε ἡ σύμβαση γιά τήν κατασκευή

τοῦ ἔργου laquoἈνάπλαση πλατείας Μουσείου Ὑφαντικῆς(πρώην Γιαννούδενας) καί παρακείμενων κοινόχρηστων χώ-ρων ΔΚ Ἀρναίας Δήμου Ἀριστοτέληraquo προϋπολογισμοῦ11823099 εὐρώ Ξεκινᾶ ἡ ἐκτέλεση τοῦ ἔργου καί στό φ20815-1-2013 σ 9 γράφει

ndash Ἑορτάσθηκε στήν Ἀρναία ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρω-τομάρτυρος Στεφάνου καί τά 200 χρόνια τῆς ἀνέγερσηςτοῦ Ναοῦ 1812-2012

bull Τό περιοδικό laquoΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑraquo (Θεσσαλονίκη) τχ475Σεπτ-Ὀκτ 2012 σσ 280-282 γράφει

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ὁ Μακεδονικός Ἀγώνας Α΄ Γε-νικά (Στή σελ 282 γίνεται ἀναφορά στούς Ἀρναιῶτεςἀδελφούς ταγματάρχη Μαυρουδῆ καί γιά τόν ΘεοχάρηΓερογιάννη οἱ ὀποῖοι τό 1902 εἶχαν ἱδρύσει στήν Ἀθήναὅπου ἔμεναν τόν κεντρικό Μακεδονικό Σύλλογο ὁὀποῖος ἐνημέρωνε τούς ἐλεύθερους Ἕλληνες γιά τάσυμβαίνοντα στή Μακεδονία καί στρατολογῶντας ἐθε-λοντές ἔστελνε ὀλιγομελῆ στρατιωτικά ἀνταρτικά σώ-ματα στή δεινοπαθοῦσα ἀπό τούς Τούρκους καί τούςΒουλγάρους Μακεδονία)

bull Τό περιοδικό laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo στό τχ 71Σεπτ-Ὀκτ 2012γράφει

ndashΓιώργου Ζωγραφάκη 2 Νοεμβρίου 1912 Ἡ ἐπίσημη ἀπε-λευθέρωση τῆς Χαλκιδικῆς (Ἀναφέρεται καί στήν ὑποδοχήτοῦ Οὐλαμοῦ τοῦ Ἀνθυπολοχαγοῦ Ἰω Ἀλεξάκη στήνἈρναία) σ 6

Στό τχ 72Νοε-Δεκ 2012 σσ 6-11 γράφειndashΓιάννη Δ Κανατἀ Τά laquoΔεκεμβριανάraquo τοῦ 1916 στόν Πο-

λύγυρο (Στίς σσ 8-10 γίνεται ἀναφορά στά γεγονότα τῆςἈρναίας ὅπως περιγράφονται ἀπό τόν ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους στά laquoΧρονικά Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας)raquo τά ὁποῖα δημοσιεύθηκαν σέ συνέ-χειες στά τεύχη 78-812010 τοῦ περιοδικοῦ μας καί ἀπότόν γιατρό-βουλευτή Γρηγόριο Σαραφιανό στό ἈρχεῖοἘγγράφων του τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε σέ συνέχειες στάτεύχη 86-932011 τοῦ περιοδικοῦ μας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΖΑΤΟΥΝΑ - ΜΑΡΚΟΥ-ΒΛΟΓΓΟΣraquo φ270Σεπτ-Ὀκτ 2012 σ 4 γράφει

ndash (Νικόλη Φίλη) Λώρης Ἰωάν Θανόπουλος (Ἀναφέρεταιστό ἡλιακό ὡρολόγιο πού ὑπάρχει στό Κωδωνοστάσιο τοῦ ἹΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας κατα-σκευασμένο ἀπό τόν Ζατονίτη Λορέντζο (Λώρη) Θανόπουλοτό 1939) (Φωτοτυπία τοῦ δημοσιεύματος βλέπε στό τχ982013 στή στήλη laquoΟ ΤΥΠΟΣ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑraquo)

Ε Ν Τ Υ Π Α Π Ο Υ Λ Α Β Α Μ ΕΒΙΒΛΙΑ-ΑΝΑΤΥΠΑ

bull Τρύφωνος Τσομπάνη Μορφές τῆς Ἱστορίας τοῦ ΛαγκαδᾶΛαγκαδάς 2006 σσ 72 (Προσφορά τοῦ συμπατριώτη μας κἈστ Θ Καραστέριου)

bull Ἀθανασίου Δ Οἰκονόμου Στερεότυπες καί ἀστήρικτες ἀπό-

ψεις ἤ συνεχής ἔρευνα γιά τήν τοπική μας Ἱστορία ΒόλοςὈκτώβριος 2011 σσ 23

bull Ἀρχιμ Χρυσοστόμου Μαϊδώνη Τό μαρτύριο τῆς φωτιᾶς Τόμαρτύριο τῶν ἕξι παρθενομαρτύρων τοῦ Γεροπλατάνου Χαλ-

31

κιδικῆς (1854) Γεροπλάτανος 2012 σσ 32bull Νικόλη Π Φίλη Ἡ παιδεία στή Ζάτουνα ἀπό τήν Τουρκοκρα-

τία ἕως τό 1973 Ἀθήνα 2012 σσ 512 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀπο-στολή τοῦ βιβλίου γιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Γέροντος Δανιήλ Κατουνακιώτου Περί Παρθενίας (ἜκδοσιςἹεροῦ Ἡσυχαστηρίου Ἀδελφότητος Δανιηλαίων) ἍγιονὌρος 2009 σσ 78 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀποστολή τοῦ βιβλίουγιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Ἡ Πιάβιτσα τῶν Σιδηροκαυσίων καίτό ἐξωκκλήσι τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Θεσσαλονίκη 2012 σσ125 [Γίνεται ἀναφορά καί στή Λιαρίγκοβη Στή σελ 23 κα-ταγράφεται στά χωριά τῆς ΒΑ Χαλκιδικῆς μέ τά φορολογού-μενα νοικοκυριά κατά τά ἔτη 1519 1527 καί 1568 στή σελ 27ἀναφέρεται σέ ἰδιοκτησίες Λιαριγκοβινῶν τό 1873 στήν Πιά-βιτσα στή σελ 49 ἀναφέρεται στήν Ἐκπαιδευτική δραστη-ριότητα τοῦ δασκάλου Ν Βουργαρελίδη παραπέμποντας σέσχετικό ἄρθρο τοῦ ΔΚ στό περ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τχ 632004 σσ3-4 καί στή σελ 82 ἀναφέρεται στόν laquoἸσχυρό ἄνδρα τῆς Λια-ρίγκοβης Γερογιάννηraquo]

bull ndash Ἡ πανήγυρη τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου στήν Πιάβιτσα Φωτο-γραφική διαδρομή (1926-2011) Θεσσαλονίκη 2012 σσ 95 [ Στήσελ 69 δημοσιεύεται φωτογραφία μέ τούς μακαρίτεςἈρναιῶτες ὀργανοπαῖχτες Χριστόδουλο Ἀρβανίτη καί ΠέτροΖυγούρη τή 10ετία τοῦ 1980]

bull Κωνσταντίνου Ἰ Χιόνη Ἱστορική ἐξέλιξη τῆς ἀπονομῆς τῆς δι-καιοσύνης στή Θάσο (1709-1912) Ὄργανο ἀπονομῆς τοῦ δι-καίου τά δάση τῆς Θάσου φορολογούμενες γαῖες ὁ θεσμόςτῆς χρησικτησίας τίτλοι ἰδιοκτησίας καί νομολογία Θάσος2012 σσ 187

bull Περιοδικοῦ laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo τοῦ Λαογραφικοῦ Ὁμίλου Πολυ-γύρου Πολύγυρος Ὁ τόπος καί οἱ ἄνθρωποι (ἘπιμέλειαΓιάννης Κανατάς) Πολύγυρος 2010 σσ 347 [Στή σελίδα 65δημοσιεύεται ὁλοσέλιδη φωτογραφία τῆς Φιλαρμονικῆς τοῦΠολυγύρου μέ τόν διευθυντή της ἀρχιμουσικό Ἄγγελο Κω-δούνη ἀπό τήν Ἀρναία καί στή σελίδα 87 δημοσιεύεται ὁλο-σέλιδη φωτογραφία γνωστή ἀπό ἄλλες ἀλλοῦ δημοσιεύσειςτης στήν ὁποία εἰκονίζεται Σῶμα Προσκόπων τοῦ 1912 μέ(ἀρχηγό) τόν ὁπλαρχηγό Ἀθ Μινόπουλο καί ἀρκετούς Λια-ριγκοβινούς]

bull Ἱερομ Βενεδίκτου Νεασκητιώτη Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιο-ρείτου Συναξαριστής (μέ ἐνσωματωμένο τό Νέο Μαρτυρο-λογόγιο καί τό Νέο Ἐκλόγιο) ἀπόδοση στή ΝεοελληνικήἜκδοσις Συνοδίας Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου Ἱερά ΚαλύβηlaquoΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝraquo Νέα Σκήτη-Ἅγιον Ὄρος Τόμος Α΄2011 σελ 456middot Τόμος Β΄ 2011 σελ 431middot Τόμος Γ΄ 2011 σελ

437middot Τόμος Δ΄ 2012 σελ 351middot Τόμος Ε΄ 2012 σελ 398 καίτόμος ΣΤ΄ 2012 σελ 490 (Φιλολογική ἐπιμέλεια Δημ ΘΚύρου)

bull Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους Ἀρχιμ Εὐσέ-βιος Βίττης Ἀναφορά στόν ἀγώνα του καί τήν μαρτυρία του(1927-2009) Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 40

bull Ἀρχιμ Εὐσεβίου Βίττη Βίος καί Πολιτεία τοῦ δικαίου καί πο-λυάθλου Ἰώβ (Ἀνάλυση στό βιβλίο τοῦ Ἰώβ) τόμοι Α΄ ἍγιονὌρος 2010 σσ 456 καί Β΄ Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 615(Ἔκδοση Ἱ Μ Ὁσίου Γρηγορίου)middot μέ τήν ἀφιέρωση laquoΣτόνἀγαπητό ἀδελφό κ Δημήτριο Κύρου καθηγητή μέ βαθειάἐκτίμησι καί ἐγκάρδιες εὐχές ὑπέρ ὑγείας καί σωτηρίαςαὐτοῦ καί τῶν τέκνων του Ὁ Καθηγούμενος dagger Ἀρχιμ Γεώρ-γιος 114-12-2011raquo

(Τά παραπάνω δύο βιβλία ndashμαζί μέ τό περιοδικό laquoΟ ΟΣΙΟΣ ΓΡΗ-ΓΟΡΙΟΣraquondash προσφέρθηκαν στόν Ἐκδότη-Διευθυντή τοῦ πε-ριοδικοῦ μας ἀπό τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ Μονῆς Ἀρχιμ Γεώρ-γιο Καψάνη στίς 14-12-2011 κατά τήν ἐπίσκεψή του στήΜονή καί στό Γραφεῖο του ὅπου τοῦ πρόσφερε γιά τή Βι-βλιοθήκη τῆς Μονῆς τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo τοῦ ὁποίου ἡΜονή εἶναι ἀποδέκτρια καί τό βιβλίο του γιά τόν Μητροπο-λίτη Σωκράτη)

bull Νίκου Χρ Ἀλιπράντη Ἀντιφωνήσεις Ἀθήνα 2011 σσ 95bull Μαριάνθης Φ Παλάζη Ἕνα ὄνομα δύο τόποι Ἐπιβάτες Ἀνα-

τολικῆς Θράκης Νέοι Ἐπιβάτες Θεσσαλονίκης Ἀθήνα 2009σσ 240

bull Δήμου Κιμώλου Οἱ ρίζες τῶν κοινῶν παραδοσιακῶν Κιμώλου-Σερίφου (Λαογραφική ἔρευνα Θοδωρής Γ Λιβάνιος) Κίμω-λος 2011 σσ 63

bull Ἀντιστρατήγου Ἰωάννη Ἠλία Ἀλεξάκη Ἐγκώμιον ΓενναίουΣτρατηγοῦ ἐναρέτου πατριώτη Ἰωάννη Σωτ Ἀλεξάκη Ἡρά-κλειο 2012 σσ 32

bull Στέλιου Παπαθανασίου Ὁ Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης στάἄδυτα τῆς δημοσιογραφίας Ἀθήνα 2008 σσ 46

bull Δημ Θ Κύρου Δύναμη εἰρήνης ἡ Ὀρθοδοξία [Ἀνάτυπο ἀπότό βιβλίο laquoΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ldquoΗ ΟΡΘΟ-ΔΟΞΙΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑrdquo ndashΤΑ ΔΗ-ΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥraquo Θεσσαλονίκη 1994 σσ 83-96]Θεσσαλονίκη 2010

bull ndash laquoΧριστός ἐτέχθηraquo - Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ καί ἡ laquoἐπί γῆςεἰρήνηraquo - Ἡ Διήγηση τοῦ φιλοσόφου Ἀφροδιτιανοῦ γιά τά πα-ράδοξα μυστήρια πού ἔγιναν στήν Περσία στόν καιρό τῆς Γεν-νήσεως τοῦ Χριστοῦ γιά τούς Μάγους καί γιά τόν ἈστέραἈρναία Χριστούγεννα 2010 σσ 40

bull Τέκνα dagger Χαρίκλειας (ΓιῶργοςἙλένη Καίτη Μαρία) Δημητρα-κούδη (Θεσνίκη) 100 euro(34074 δρχ )

bull Πάχτας Θ Ἱπποκράτης (Θεσνίκη) 50 euro(17037 raquo )bull Κατσαμάνης Νικ (Σέρρες) 50 euro(17037 raquo )bull Βλάχτσης Νικ (Ἀθήνα) 50 euro(17037 raquo )bull Μπύρου Γρ Σουλτάνα (Ἀρναία) 40 euro(13629 raquo )bull Ρήγας Ἰω Δημ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Δημητρακούδης Ν Γεωργ (Ἀθήνα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Κατσαμούρης Γεώργ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Λαζαρίδης Χαρ (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρήγας Ν Κων (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )

bull Καρτσιώτης Μιχ (Πετροκέρασα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Μπάλλα-Σιέρου Στέλλα (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Καραμίχος Ἰω (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Χιονίδης Χ Γεώργιος (Βέροια) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρέμπελος Χρ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Βαλιάνος Θεολ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Βαλιάνος Στυλ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Κοτσάνης Κων (Θεσνίκη) 10 euro ( 3407 raquo )bull ΚΠ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κοκκαλιάρης Βασ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κωνσταντινίδου Νόρα (Δράμα) 10 euro ( 3407 raquo )bull Τζιτζιρίκας Ἰω Ἀστ 05 euro ( 1704 raquo )

ΟΙ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΕΣ ΜΑΣΓιά τή συνέχιση τῆς ἔκδοσης τοῦ περιοδικοῦ μας βοήθησαν οἰκονομικά καί εὐχαριστοῦμε οἱ

Ἡ σελίδα 163 από τόν Κώδικα Ληψοδοσίας (Κατάστιχο) τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1916-1947)ὅπου ἀναγράφονται τά ὀνοματεπώνυμα τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ἐπιτρόπων τοῦ ἔτους 1922 (πρίν ἀπό 91 χρόνια)

24

μέ ἱστορία καί παράδοση στόν τομέα τῆς μελισσοκομίαςΤό Μουσεῖο αὐτό θά διαμορφωθεῖ καί θά λειτουργήσει σέ ἕνα ἀνακατασκευασμένο παραδοσιακό διώρο-

φο κτήριο δίπλα στήν κεντρική πλατεία τῆς κωμόπολης μέσα στόν ἱστορικό ἱστό καί πολύ κοντά στά ἤδη ὑπάρ-χοντα Μουσεῖα Λαογραφικό -Ἱστορικό καί Ὑφαντικῆς

Ἡ δημιουργία Μουσείου μελιοῦ καλύπτει ἕνα μεγάλο κενό πού ὑπάρχει στόν ἑλλαδικό χῶρο καί πρόθε-ση τοῦ Δήμου εἶναι νά δοθεῖ ἡ δυνατότητα στό κοινό (Ἕλληνες καί ξένους) νά ἐνημερωθεῖ γιά τήν ἱστορίατοῦ μελιοῦ τόν ἰδιαίτερο καί ἐπίπονο τρόπο παραγωγῆς του καί τίς καταπληκτικές ἰδιότητές του

Μέ στόχο τήν ἀνάδειξη τοῦ ἑλληνικοῦ μελιοῦ καί ἰδιαίτερα τοῦ παραγόμενου στή Χαλκιδική στοχεύεταιἡ ἐπιστημονική τεκμηρίωση τοῦ ὅλου ἐγχειρήματος καί ἡ σωστή ἀποτύπωση καί παρουσίαση τοῦ κλάδου τῆςμελισσοκομίας

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΚΟΣΜΑ ΤΟΝ ΑΙΤΩΛΟ Τήν Τετάρτη 3 Ἀπριλίου τό βράδυ στήν Ἑστία τοῦ Παγχαλκιδικοῦ Συλλόγου Θεσσαλονίκης laquoΟ ΑΡΙΣΤΟ-

ΤΕΛΗΣraquo πραγματοποιήθηκε ἡ παρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ ἀείμνηστου δασκάλου καί γαμβροῦ τῆς ἈρναίαςΚώστα Παπάζογλου μέ τίτλο laquoὉ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός ὁ Ἅγιος τῆς Παιδείαςraquo καί 200 σελίδες

Τήν παρουσίαση ἔκαναν ὁ Ἀρχιμ Χρυσόστομος Μαϊδώνης Πρωτοσύγκελλος τῆς Μητροπόλεώς μας καίὁ καθηγητής Δημ Κύρου

Ὁ π Χρυσόστομος ἀναφέρθηκε στήν προσωπικότητα τοῦ συγγραφέα καί στή διαρκῆ προσπάθεια του νάκάνει γνωστόν τόν Ἅγιο Κοσμᾶ μέ συχνές ὁμιλίες καί μέ ἀρθρογραφία στόν Τύπο καί εὐχαρίστησε τήν οἰκο-γένεια τοῦ συγγραφέα γιά τήν ἔκδοση τοῦ βιβλίου καί γιά τή δωρεά ὅλων τῶν ἀντιτύπων του στήν Ἱ ΜονήἉγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ Ἀρναίας γιά τή διάθεσή του στούς ἐνδιαφερόμενους

Ὁ Δ Κύρου ἔκανε μιά σύντομη ἀναφορά στά περιεχόμενα τοῦ βιβλίου ἐπισημαίνοντας (γιά ἐνημέρωσητῶν ἀναγνωστῶν) κάποια μικρολάθη καί τονίζοντας τίς πληροφορίες τοῦ βιβλίου γιά τήν προφητική ἱκανό-τητα καί τόν ἀγώνα τοῦ Ἁγίου γιά τήν πνευματική ἀναγέννηση τῶν ὑπόδουλων Ἑλλήνων

Ἐπιμελητής τῆς ἔκδοσης τοῦ βιβλίου εἶναι ὁ Πολυγυρινός φιλόλογος κ Ἀθαν Χριστιανός στήν ἀφαιρε-τική καί οὐσιαστική παρέμβαση τοῦ ὁποίου ὀφείλεται τό 200 σελίδων σῶμα τοῦ βιβλίου

Στήν ἐκδήλωση παραβρέθηκαν πολλά μέλη τοῦ Συλλόγου ἡ Ἀρναιώτισσα χήρα τοῦ συγγραφέα δασκάλακ Κωνσταντινιά Παναγιώτου μέ ἄλλους συγγενεῖς ὁ τ βουλευτής Χαλκιδικῆς γιατρός κ Γ Βαγιωνᾶς ἡ Ἡγου-μένη τῆς Ἱ Μ Ἁγ Κοσμᾶ Ἀρναίας Μαριάμ μέ τήν ἀδελφή Ὀλυμπιάδα ὁ Πρόεδρος τοῦ Συνδέσμου Ἱεροψαλτῶντῆς Μητροπόλεως Ἱερισσοῦ κ Ἰω Κέκερης καί ἄλλοι

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣΣΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΡΝΑΙΑΣ

Στίς 25 Ἀπριλίου οἱ μαθητές τῆς Γ΄ τάξης τοῦ Γυμνασίου Ἀρναίας ἐπισκέφθηκαν μέ συνοδούς τίς καθη-γήτριες Γεωργία Σιδέρη καί Ἀκυλίνα Βουρνίτη τό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο τῆς Κωμόπολης Μετάτήν ἐπίσκεψη ἀκολούθησε συζήτηση γιά τά ἐκθέματα καί τίς ἐντυπώσεις πού αὐτά δημιούργησαν Στόχοςτῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ἦσαν ἡ γνωριμία τῶν μαθητῶν μέ τήν τοπική κουλτούρα τά παλιά εἴδη τῆς καθημερινῆςχρήσης καί τό laquoἁπτόraquo παρελθόν τοῦ τόπου τους

ΜΙΑ ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΜΑΣΣτίς 25 Ἀπριλίου ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ἐπισκέφθηκε στό Γραφεῖο του τόν Σεβ Μη-

τροπολίτη μας κ Θεόκλητο Κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψής του πρόσφερε στόν Μητροπολίτη τά βιβλία του1) Ὁδοιπορικό σώματος καί ψυχῆς στήν κορυφή τοῦ Ἄθωνα 2) Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας 3) Ὁ Ἱ Ναόςτοῦ Ἀγίου Στεφάνου 4) Ὁ Ἀρχαιολογικός χῶρος τοῦ ὑψώματος laquoΠροφήτης Ἠλίαςraquo 5) Χριστός ἐτέχθηκαί 6) Ὁ Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Σωκράτης καί τά Ἀνάτυπα ἀπό ΠρακτικάΣυνεδρίων μέ ἐργασίες του 1) Σχέσεις τῆς Θάσου μέ τή Χαλκιδική καί τό Ἅγιον Ὄρος 2) Τά πατρυδωνυμι-κά τῆς Χαλκιδικῆς καί 3) Ἐκδηλώσεις πού ἀναβιώνουν καί παραμένουν στήν Ἀρναία

Ὡς ἀντίδωρο ὁ Μητροπολίτης τοῦ πρόσφερε τό βιβλίο του laquoἘκκλησία Ὁ αὐθεντικός φύλακας καί ἑρμη-νευτής τῆς Ἁγίας Γραφῆςraquo Ἀθήνα 1998 σσ 350 καί τό βιβλίο τῆς Γεωργίας Κουνάβη laquoἉγίου Ἰωάννου τοῦΧρυσοστόμου Λόγος παραινετικός πρός ἀποφυγήν τῆς ἀπογνώσεωςraquo Ἀθήνα σσ 100

Ἐπίσης κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίσκεψης αὐτῆς ὁ Ἐκδότης -Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ ἔθεσε ὑπόψη τοῦΜητροπολίτη μας τό θέμα τῆς κατάργησης δύο ἐκκλησιαστικῶν ἐθίμων μέ τό ὁποῖο (θέμα) τό περιοδικό ἀσχο-λήθηκε σέ ἀρκετά τεύχη του (87-892011 καί 90-93 2012) δηλ τῆς (ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης) τε-λετῆς τῆς Ἀναστάσεως πού γινόταν παλιότερα στήν κεντρική πλατεία καί τά τελευταῖα χρόνια γίνεται στόχοροστάσι καί τῶν κεριῶν τῶν Κηδειῶν καί τῶν Μνημοσύνων πού παλιότερα τά κρατοῦσαν οἱ πιστοί ἀναμ-μένα στά χέρια τους κατά τήν διάρκεια τῶν Ακολουθιῶν αὐτῶν καί τά τελευταῖα χρόνια τά ἐναποθέτουν ἀνα-

25

μένα στά κηροστάσια κατά τήν εἴσοδό τους στόν Ναό τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καίἑορτές πού ὁ ἦχος της δέν εἶναι πάντα ὁ παραδοσιακός ἀλλά ἀρκετές φορές παρεμβάλλονται καί ἄλλα ἠχη-τικά προγράμματα τά ὁποῖα θορυβοῦν ὑπερβαλλόντως καί ὡς ἐκ τούτου ἐνοχλοῦν τούς ἀκούοντες καί τόθέμα τῆς κατασκευῆς καί τοποθέτησης ἐπιγραφῶν στήν εἴσοδο τοῦ αὔλειου χώρου καί στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦοἱ ὁποῖες θά ἀναγράφουν τή φράση ΙΕΡΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ

Γιά τό ἔθιμο τῆς τελετῆς τῆς ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης τελετῆς τῆς Ἀναστάσεως τό βράδυ τοῦΜεγ Σαββάτου ὁ Σεβασμιώτατος ἀφοῦ ἐνημερώθηκε συμπληρωματικά ὅσον ἀφορᾶ στήν κωδωνοκρουσίαπού ἀρχίζει ἀμέσως μετά τήν ἔναρξη τῆς ψαλμωδίας τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo μέ ἀποτέλεσμα νά μή τό ἀκούειὁ συγκεντρωμένος στόν χῶρο λαός εἶπε ὅτι ἐπιλἐχθηκε ὁ χῶρος αὐτός ἴσως γιά νά τιμηθεῖ τό Δημαρχεῖοἀλλά καί γιά τεχνικούς λόγους καί ἀφοῦ κάλεσε τόν ἐφημέριο καί τόν διάκονο τοῦ Ναοῦ ἔδωσε ἐντολή ἡκωδωνοκρουσία ἀπό φέτος νά ἀρχίζει μετά τήν ψαλμωδία τοῦ πρώτου ἀκούσματος τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo

Γιά τό ἔθιμο τῆς ἀφῆς τῶν κεριῶν στίς Κηδεῖες καί στά Μνημόσυνα εἶπε ὅτι θά θέσει τό θέμα στούς ἐφη-μερίους τῶν Ναῶν καί ἡ ἐφαρμογή-τήρηση-ὑλοποίηση τοῦ ἐθίμου θά ἐπαφίεται στίς ἀποφάσεις τῶν Ἐκκλη-σιαστικῶν Συμβουλίων

Γιά τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καί τίς γιορτές εἶπε ὅτι θά προσπαθήσει νά βρεῖ προ-γράμματα παραδοσιακῆς-ἁγιορειτικῆς κωδωνοκρουσίας

Τέλος γιά τό θέμα τῶν ἐνημερωτικῶν ἐπιγραφῶν στίς εἰσόδους τοῦ Ναοῦ εἶπε ὅτι θά φροντίσει νά το-ποθετηθοῦν σύντομα καλλιτεχνικές ἐπιγραφές

Στό τέλος τῆς ἐπίσκεψης ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ζήτησε ἀπό τόν Μητροπολίτη νά ἀνα-νεώσει τήν laquoεὐλογίαraquo (ἄδεια) πού εἶχε ἀπό τόν μακαριστό Μητροπολίτη Νικόδημο γιά τή συνέχιση τῆς ἔρευ-νας στό παλαιό Ἀρχεῖο τῆς Μητροπόλεως Ἡ ἀνανέωση πραγματοποιήθηκε χωρίς δεύτερη κουβέντα

Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo εὐχαριστεῖ θερμότατα τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας γιά τή συνεργασία καίεὔχεται αὐτή νά συνεχισθεῖ ἐποικοδομητικά

ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΟΥ 1912 Στίς 28 Ἀπριλίου ἀνήμερα τῆς Κυριακῆς τῶν Βαΐων καί ὥρα 12 οἱ μαθητές τῆς Γ΄ Τάξης τοῦ Γυμνασίου

Ἀρναίας παρουσίασαν ἕνα ὡραῖο ἀφιέρωμα στήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας καί τῆς Βόρειας Χαλκιδικῆς μέτήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 100 ἐτῶν ἀπό αὐτήν στόν Ραδιοφωνικό Σταθμό τῆς Μητροπόλεώς μας Μέτήν παρουσίαση αὐτή τό Γυμνάσιο Ἀρναίας μέ ὅραμα ἕνα σχολεῖο ἀνοιχτό στήν Κοινωνία καί τά ἐρεθίσμα-τά της θέλησε νά τιμήσει τήν λαμπρή ἐπέτειο τῆς Ἀπελευθέρωσης κάνοντας ἕνα ἀκόμη βῆμα πρός τό εὐρύ-τερο κοινό μετά τήν ἔκδοση καί κυκλοφορία τοῦ ἱστορικοῦ Ἡμερολογίου τοῦ 2013 Ὑπεύθυνη τῆς ἐκδήλω-σις ἦταν ἡ φιλόλογος καθηγήτρια τοῦ Γυμνασίου κ Γεωργία Σιδέρη Συμπαραστάτες στήν παραπάνω προσπάθειαστάθηκαν ὁ Σεβ Μητροπολίτης μας κ Θεόκλητος καί ὁ διάκονος π Γεώργιος Τρικκαλιώτης

Τό ἀφιέρωμα περιλάμβανε ἀφιέρωμα στούς Προσκόπους (στρατιωτικά ἀνταρτικά σώματα) πού ἔδιωξαντούς Τούρκους ἀπό τή Χαλκιδική τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1912 στόν Ταγματάρχη Γεώργιο Κολοκοτρώνη Διοικητῆτοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶν τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ πού ἀπελευθέρωσε τυπικά καί ἐπίσημα τή Χαλκιδική στίς2 Νοεμβρίου στόν ἀνθυπολοχαγό Ἰωάννη Ἀλεξάκη πού ἐπικεφαλῆς Τμήματος τοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶνἀπελευθέρωσε εἰδικά τήν Ἀρναία καί τή Βόρεια Χαλκιδική τήν ἴδια μέρα καί στόν τότε ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη πού ἔπαιξε σημαντικό ρόλο τίς δύσκολες ἐκεῖνες μέρες τῆς βίαιης ἀπομάκρυν-σης τῶν Τούρκων ἀπό τά χωριά τῆς Β Χαλκιδικῆς

Τό ἀφιέρωμα ἦταν ἐπενδυμένο μουσικά μέ τραγούδια τῶν Ἀπόστολου Καλδάρα Μίκη Θεοδωράκη Δή-μου Μούτση Διονύση Σαββόπουλου Μάνου Χατζηδάκη Εὐανθ Ρεμπούτσικα καί Νίκου Ξυλούρη

Στόχοι αὐτῆς τῆς ἀφιερωματικῆς ραδιοφωνικῆς ἐκπομπῆς ἦσαν α΄) Ἡ ἐνδελεχέστερη προσέγγιση τοῦ ἱστο-ρικοῦ ὑλικοῦ β΄) ἡ βιωματική προσέγγιση μιᾶς ραδιοφωνικῆς μετάδοσης γ΄) ἡ γνωριμία μέ μνημειώδη ἔργατῆς ἑλληνικῆς μουσικῆς ἔκφρασης καί τούς δημιουργούς τῶν ἔργων και δ΄) ἡ ἀνάδειξη τοῦ ρόλου τοῦ σχο-λείου καί τῆς ἐκπαίδευσης γενικώτερα στήν τοπική κοινωνία ἀλλά καί στήν εὐρύτερη περιοχή τῆς Χαλκιδικῆς

ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΠΛΑΤΕΙΑΣ Οἱ ἐργασίες γιά τήν ἀνάπλαση καί διαμόρφωση τῆς Πλατείας πού βρίσκεται ἀνάμεσα στά Μουσεῖα Ἱστο-

ρικό-Λαογραφικό καί Ὑφαντικῆς καί τῶν παρακείμενων κοινόχρηστων χώρων βρίσκονται στή φάση ὁλο-κλήρωσής τους

Πρέπει νά σημειώσουμε ὅτι ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη τοῦ παραπάνω ἔργου καί ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη γιάτήν ἀποκατάσταση τῆς διώροφης παραδοσιακῆς οἰκίας ὅπου στεγάζεται τό Μουσεῖο Ὑφαντικῆς ἐκπονήθη-καν ἀπό τόν συμπατριώτη μας Ἀρχιτέκτονα Μηχανικό κ Δημ Κ Ἀλεξάνδρου καί ἐγκρίθηκαν ἀπό τήν Δ΄ Ἐφο-ρία Νεωτέρων Μνημείων (ἕδρα Θεσσαλονίκη)

26

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Στό τεῦχος 972012 (σελ 18) γρά-ψαμε τήν εἴδηση ὅτι μέ πρωτοβουλία καίἀπόφαση τοῦ Δήμου μας δημιουργή-θηκαν ἐπισκέψιμες πολιτιστικές δια-δρομές στόν παραδοσιακό οἰκισμό τῆςκωμόπολης μέ τήν τοποθέτηση φωτο-γραφικῶν ἐπιγραφῶν σέ παραδοσιακάκτίρια καί ξύλινων πινακίδων σήμανσης τῶνδιαδρομῶν

Συμπληρώνοντας τό θέμα γιά τό ση-μαντικό αὐτό ἔργο σημειώνουμε τά παρα-κάτω ἐνδιαφέροντα

bull Σέ κεντρικό σημεῖο τῆς κωμόπολης καίἰδιαίτερα στό τρίγωνο τῶν δύο Μουσείωντοῦ ἱστορικοῦ ἱστοῦ παρουσιάσθηκε ἕναΘΕΜΑ πού ἀναφέρεται στά παλιά ἐπαγ-γέλματά της γιά ἐνημέρωση τῶν νέων τηςκαί τῶν ἐπισκεπτῶν Ἡ θεματική αὐτή πα-ρουσίαση ἔχει ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον ἀπότούς ξένους καί ἀπό τούς ντόπιους πούὁδηγοῦν ἐκεῖ τά παιδιά καί τά ἐγγόνια τουςγιά ἐνημέρωση (Βλέπε εἰκόνα)

bull Γιά πρώτη φορά ἡ Ἀρναία ἀπέκτησετόν δικό της χάρτη Ἔχει διαστάσεις 50Χ70ἑκ καί ἀναδιπλώνεται Ἡ πρώτη ἐκτύπωσηἔγινε στά ἑλληνικά σέ 10000 τεμάχια καίδιανέμεται δωρεάν ἀπό τόν Ἀπρίλιο τοῦ2012 μέ πρώτη παρουσίαση στό περσινό πα-νηγύρι τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς (26 Ἰουλί-ου)

Ἡ ποιότητα καί οἱ πληροφορίες πού πε-ριέχει ἱκανοποιοῦν καί τόν πιό ἀπαιτητικόἐπισκέπτη ἀπό τά μουσεῖα τίς διαδρομέςτά προϊόντα τίς ἐκδηλώσεις τήν Ἱστορίακαί τόν πολιτισμό τοῦ τόπου Ἀποτέλεσεκαί ἀποτελεῖ συνοδευτικό γιά τόν ἐπισκέ-πτη καθώς καί ἐργαλεῖα ξενάγησης ὥστενά γνωρίσει τόν τόπο

Ἡ ποιότητα καί ἡ λειτουργία του συν -αγωνίζονται ἀντίστοιχους χάρτες μεγάλωνπόλεων τοῦ ἐξωτερικοῦ Ἤδη τό 2013 γί-νεται ἡ δεύτερη ἀνατύπωσή του στά ἑλλη-νικά ἀλλά καί γιά πρώτη φορά στά ἀγγλι-κά (Βλέπε εἰκόνα)

bull Στήν ἀρχή στό τέλος καί ἐνδιάμεσατῶν πολιτιστικῶν διαδρομῶν τοῦ οἰκισμοῦτοποθετήθηκαν στά κτίρια σέ κομβικάσημεῖα ἐπιτοίχειοι χάρτες (ὅμοιοι μέ τούςπαραπάνω χάρτινους) μέ τίς διαδρομέςὥστε ὁ ἐπισκέπτης νά ἔχει εἰκόνες τῶν δια-δρομῶν καί τό σημεῖο πού βρίσκεται (βλέ-πε εἰκόνα)

27

῾Η ᾽Αλληλογραφία microας

∆∆ΙΙΑΑΛΛΟΟΓΓΟΟΣΣ ΜΜΕΕ ΤΤΟΟΥΥΣΣ ΑΑΝΝΑΑΓΓΝΝΩΩΣΣΤΤΕΕΣΣ ΜΜΑΑΣΣ ΚΚΑΑΙΙ ΤΤΟΟ ΠΠΕΕΡΡΙΙΟΟ∆∆ΙΙΚΚΟΟ ΜΜΑΑΣΣ

ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ-ΕΓΓΡΑΦΑbull Ἀπό τόν συμπολίτη μας καί γαμβρό τῆς Ἀρναίας δασολόγο (ἐν συντάξει) κ Νικ Κανελλόπουλο πήραμε (Ἀρναία

173) τήν παρακάτω laquoΠαπαδιαμαντίζουσαraquo καί ἐνδιαφέρουσα ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηΧαρά στήν ὑπομονή σου διά τήν συνέχισιν τῆς πολυσχιδοῦς πολυμεροῦς ἐκδόσεως πολυφρόντιδος ἐν μέσῳ

καιρῶν καθόλου εὐνοϊκῶν αὐχμηρῶν μάλλον λίανΟἱ τίς τύχες τοῦ κόσμου σήμερα διαχειριζόμενοι ἀρνοῦνται πεισμόνως νά ἐμπεδώσουν τοῦτο τό ἁπλόν πού

βεβαίως καί τό μέγιστον ζητούμενον εἶναι Ἡ περιβόητος περιλάλητος κρίσις κύριοι πρωτίστως εἶναι ΗΘΙΚΗΦωνάζουν νιαουρίζουν ἐπί τῶν κεράμων γαλές τεσσαράκοντα καί λέγομεν ὄτι τά καθαρά νιάου νιάου τῶν ψι-ψίνων ἀπό ἀλεκτορίδια εἶναι καί ἀλέκτορες Ἀλλά ἄς ἔλθωμε εἰς τά τοῦ οἴκου μας καί δή τά τῆς παιδείας Τάἀρχαῖα καταργήσαμε τήν ἑλληνική βαραθρώσαμε μονοτονικόν ἐφεύραμε Παπαδιαμάντην νά μεταφράσωμεμᾶς ἐμάρανε Ἀχιλλέαν πρό πολλοῦ ἐτυμβεύσαμε Τζάρτζανον καί ἐν τέλει ἡσυχάσαμε

Διάβασα τόν ἐπικήδειον ὄχι τοῦ Ἰωάννη Κονδυλάκη ἀλλά λόγον πού ἐκφώνησε ἐπικήδειον κάποιο ἄγνωστονὄπως γράφεται πρόσωπον διά κάποιον ἐξέχοντα Λιαριγκοβινό θανόντα τό 1886 Χαρακτηρίζει τόν ἐκλιπόνταἄνδρα - ρέκτην μεγαλοπράγμονα καί σταθερόν Κείμενον ἀποπνέον ἄρωμα ἀθανάτου γλώσσης ἑλληνικῆς ἔνθαἡ εὐφωνία ἠ λεπτότης ἡ χάρις καί καλλιέπεια θέλγουν

Εἰς τόν ἐκφωνήσατα λόγον τοιοῦτον εὖγε Εὖγε καί εἰς τόν τωρινόν ἄνδρα ρέκτην πολυπράγμονα καί στα-θερόν θαρρούντως ἀντιμετωπίζων τήν μεγίστην ἀπώλειαν συζύγου λατρευτῆς ἐπιμένων ἀξιοθαυμάστως εἰςτήν μεγίστην προσφοράν τήν σπουδαίαν ἔκδοσιν συνεχίζων laquoΑΡΝΑΙΑraquo

Μετά τιμῆςΝικόλαος Β Κανελλόπουλος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νικόλαε σʼ εὐχαριστοῦμε πολύ γιά τά καλά σου λόγια (καί laquoἐν ἀρχῇraquo καί laquoἐν τέλειraquo)ἀλλά ὑπερβαλλόντως λεγόμενα Ὄντως laquoἡ κρίσις πρωτίστως εἶναι ἠθικήraquo ἀλλά δέν μᾶς συμφέρει νά τό πα-ραδεχθοῦμε καί ἔτσι ὁ διάβολος πανηγυρίζει

bull Ὁ γνωστός ἱστορικός ἐρευνητής τῆς Βέροιας δικηγόρος καί τέως βουλευτής κ Γεώργιος Χιονίδης μᾶς ἔστει-λε (Βέροια 26) τήν παρακάτω ποικιλοτρόπως ἐνισχυτική τῶν προσπαθειῶν μας ἐπιστολή

Φίλε κ ΔΘ Κύρουlaquoἐκ τοῦ ὑστερήματοςraquo τῆς ἰσχνῆς ἤδη συντάξεώς μου ὡς δικηγόρου (γιά τά ταχυδρομικά τέλη τουλάχι-

στον)Σέ θαυμάζω γιά τό κουράγιο σου γιά τήν ἐξαίρετη (σέ ποιότητα καί ἀποτελέσματα) προσπάθειά σου πού μέ

συγκινεῖ διότι μία σχετικῶς μικρή περιοχή ἔχει πανελλήνια προβολή μέ τόν συνεχῆ τιτάνιο ἀγώνα σου ἑνόςἀτόμου ἀδύναμου laquoμικροῦraquo ἀντιπάλου στό laquoμέγαraquo κατεστημένο Συνέχισε λοιπόν νά ἀγωνίζεσαι γιά τή διά-δοση τῆς Παραδόσεως

Θερμά καί εἰλικρινῆ συγχαρητήριαΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε θερμότατα ἀγαπητέ κ Γ Χιονίδη γιά τή συνδρομή σας καί γιά τά καλά σας

λόγια ἐνέργειες πού μᾶς ἐνισχύουν γιά τή συνέχιση τῶν ἰσχνῶν προσπαθειῶν μας γιά τήν προβολή τῆς ὄμορ-φης Ἀρναίας Ὑγιαίνετε

bull Ἀπό τόν Λαρισαῖο συγγραφέα κ Νικόλαο Ἀθ Παπαθεοδώρου πήραμε (Λάρισα 46) τήν παρακάτω ἐπιστολήκ Κύρου

Εὐχαριστῶ πολύ γιά τήν ἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τό ὁποῖο φθάνει ἀνελλιπῶς στό σπίτι μου στήΛάρισα κάθε τρίμηνο Σάν ἀντίδωρο αὐτῆς τῆς εὐγενικῆς σας προσφορᾶς σᾶς ἀποστέλλω τό τελευταῖο μου βι-

28

βλίο πού κυκλοφόρησε πρίν λίγους μῆνες Ὅπως θά ἀντιληφθεῖτε εἶναι μία ἔρευνα πού ἔκανα στίς Μηλιές τοῦΠηλίου καί ἡ ὁποία διήρκεσε πάνω ἀπό δύο χρόνια Ἀντικείμενό της ἔχει τήν παρουσία τοῦ γνωστοῦ λαϊκοῦ ζω-γράφου Θεόφιλου Χατζημιχαήλ στό διάστημα 1897-1900 στίς Μηλιές Εἶναι μία περίοδος τῆς ζωῆς του σχετικάἄγνωστη μέχρι σήμερα στούς φιλότεχνους ἀλλά πολύ παραγωγική γιά τόν ζωγράφο ἰδίως σέ θρησκευτικές πα-ραστάσεις Ὅπως θά δεῖτε ἐντοπίσθηκαν 13 ἐντελῶς ἄγνωστα ἔργα του τά πιό παλιότερα πού ὑπάρχουνΜέχρι σήμερα γνωρίζαμε ὅτι τό παλαιότερο χρονολογημένο ἔργο του ἦταν τοῦ 1899 Ὅμως τά περισσότεραἀπό τά ἔργα πού ἀποκαλύφθηκαν στίς Μηλιές εἶναι τοῦ 1897 μέ 1898 μάλιστα ἕνα ἀπʼ αὐτά τό μοναδικό μέχρισήμερα τό ὑπογράφει μέ τό οἰκογενειακό του ὄνομα Θεόφιλος Γαβριήλ Κεφάλας 1897

Μέ μεγάλη ἐκτίμηση στό ἔργο σαςΦιλικά

Νικόλαος Ἀθ ΠαπαθεοδώρουΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Παπαθεοδώρου γιά τή δική σας εὐγενική προσφορά τοῦ ἐνδια-

φέροντος βιβλίου σας γιά τόν ζωγράφο Θεόφιλο καί τήν συμπληρωματική ζωγραφική του παραγωγή πού ἐντο-πίσατε στίς Μηλιές καί παρουσιάζετε

bull Ἡ Βιβλιοθήκη τοῦ Τμήματος Γλώσσας Φιλολογίας καί Πολιτισμοῦ Παρευξείνιων Χωρῶν τοῦ ΔημοκριτείουΠανεπιστημίου Θράκης μᾶς ἔστειλε (Κομοτινή 66) τήν παρακάτω εὐχαριστήρια ἐπιστολή

Σημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Πρόεδρε γιά τό τιμητικό γιά μᾶς αἴτημά σαςbull Ἡ καταξιωμένη Δραμινή λογοτέχνιδα κ Νόρα Κωνσταντινίδου μᾶς ἔστειλε (Δράμα 76) τήν παρακάτω φι-

λοαρναιώτικη καί καλλιγραφημένη ἐπιστολή

29

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητή κ Νόρα Κωνσταντινίδου τό laquoἀντίτιμοraquo γιά τίς ὡς τώρα ἀπολαυές σας ἀπό τήνἀνάγνωση τοῦ περιοδικοῦ μας δέν εἶναι laquoμικρόraquo διότι συμπληρώνεται μέ τά πολύτιμα γραφόμενά σας καί τόκάνουν laquoμέγαraquo Γιʼ αὐτό σᾶς εὐχαριστοῦμε θερμά

bull Ἀπό τόν Διευθυντή τοῦ ἱστορικοῦ περιοδικοῦ laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo φιλόλογο καί συγγραφέα κ Νίκο Χρ Ἀλιμπράν-τη πήραμε (Ὑμηττός 166) τήν παρακάτω ἐπιστολή πού προκαλεῖ μεγάλη λύπη στούς φίλους τῆς Πάρου καί τῆςἹστορίας της καί στούς ἀνθρώπους πού ἐκδίδουν παρόμοια περιοδικά

Ἀγαπητε κύριε ΚύρουΓιά λόγους οἰκονομίας ἔχω ἤδη σταματήσει νά ἀποστέλλω τιμητικά τά laquoΠαριανάraquo σέ πολλά ἔντυπα πού τά

ἐλάμβαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ὅπως ἔγινε τώρα καί μέ τό δικό σας ἔντυποΓιʼ αὐτό σᾶς παρακαλῶ ἐάν θέλετε νά μή μοῦ στέλλετε πλέον τήν laquoἈρναίαraquo πού εἶναι πράγματι χρήσιμο

καί πολύτιμο ἔντυπο πού συμβάλλει στήν ἱστορία τῆς περιοχῆς σας καί προβάλλει τήν πολιτιστική καί κοινω-νική καί ἀρχιτεκτονική κληρονομιά τοῦ τόπου

Σᾶς συγχαίρω γιά τήν προσφορά σας τήν ποικίλη καί εὔχομαι κάθε καλό καί ὑγεία καί συνέχιση τῶν ὡραίωνπνευματικῶν ἀγώνων σας

Μέ ἰδιαίτερη ἐκτίμησηΝ Ἀλιμπράντης

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη αἰσθανόμαστε μεγάλη λύπη διότι τό πολύ σημαντικό καί ἐπί πολλάχρόνια ἐκδιδόμενο περιοδικό σας ἀναγκάζεται λόγω τῆς πανελλήνιας οἰκονομικῆς κρίσης καί τῆς ἀδικαιολό-γητης αὔξησης τῶν ταχυδρομικῶν τελῶν νά διακόψει τήν τιμητική ἀποστολή του σέ πολλά ἔντυπα πού τό λάμ-βαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ἀνάμεσα στά ὁποῖα καί τό δικό μας

Ἐμεῖς ἀντιδρώντας ἀπέναντι σʼ αὐτούς πού ἀναγκάζουν σημαντικά καί μακρόβια ἔντυπα τέτοιου κυρίως πε-ριεχομένου νά διακόπτουν τήν πνευματική ἐπικοινωνία τους μέ ἄλλα παρόμοια ἔντυπα δέν θά διακόψουμε τήνἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ μας στά laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo καί ἤδη βρήκαμε τρόπο νά λαμβάνουμε τό περιοδικό σας χωρίςνα ὑποβάλλεσθε σέ ἔξοδα ἀποστολῆς

Ἐλπίζουμε ἐπίσης καί εὐχόμαστε ἡ ἀκούσια αὐτή ἐκ μέρους σας διακοπή ἀποστολῆς τοῦ περιοδικοῦ σας σέἄλλα ἔντυπα νά εἶναι σύντομη σύν Θεῷ πού ἴσως μᾶς λυπηθεῖ ὡς Ἕλληνες καί μᾶς ἀπελευθερώσει ἀπό τόνζυγό τῆς διηπειρωτικῆς δικτατορικῆς οἰκονομικῆς διακυβέρνησης (ΕΕ-ΔΝΤ-ΕΚΤ)

Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη ἔρρωσθε ἐλπίζοντες ὅσο ζῆτε κατά τό λατινικό ἀπόφθεγμα laquoDum spiro speroraquoΕὐχαριστοῦμε γιά τά καλά σας λόγια καί γιά τίς εὐχές σας

bull Ἀπό τόν Σερραῖο φίλο καί συνάδελφο κ Νίκο Κατσαμάνη πήραμε (Σέρρες 166) τήν παρακάτω ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηἘδῶ καί τουλάχιστον 20 χρόνια ἔχω τή χαρά νά διαβάζω τό τόσο ἀγαπημένο καί χρήσιμο περιοδικό laquoἈρναίαraquo

Ἀγάπησα παράλληλα καί τήν ὄμορφη κωμόπολη τήν ὁποία ἐπισκέπτομαι συχνάΣυμμεριζόμενος καί τήν ἀγωνία σου καί τούς προβληματισμούς σου ὅπως καταφαίνεται στήν ἀνοιχτή ἐπι-

στολή τοῦ τεύχους 98 Ἰανουάριος-Μάρτιος 2013 σπεύδω νά σέ διαβεβαιώσω ὅτι στό βαθμό πού μοῦ ἀναλο-γεῖ θά συμβάλλω στή συνέχιση τῆς ἔκδοσης καί διάδοσης τῆς Ἀρναίας

Ἡ προσπάθειά σου νά διασώσεις ὅτι σχετίζεται μέ τήν πολιτιστική κληρονομιά τῆς περιοχῆς σου μέ συγκι-νεῖ Σέ μιά ἐποχή ὄπου πλήττεται (στό πλαίσιο τῆς παγκοσμιοποίησης) ἡ ἱστορική καί κατʼ ἐπέκταση ἡ Ἐθνικήμνήμη ἡ φωνή σου εἶναι ἀπαραίτητη Προσωπικά στίς σελίδες τοῦ περιοδικοῦ βρίσκω πολλά καί ἐνδιαφέρονταστοιχεῖα τά ὁποῖα ἀξιοποιῶ ἐργαζόμενος ὡς φιλόλογος στό 1ο Γεν Λύκειο Σερρῶν

Πιστεύω πώς ἡ πορεία τῆς ldquoἈρναίαςrdquo δέ θά ἀνακοπεῖ πρός τέρψιν τῶν φίλων τηςὈφείλω τέλος νά σʼ εὐχαριστήσω πού ἀδιαλείπτως μοῦ ἀποστέλλεις τό περιοδικό

Μέ ἐκτίμησηΚατσαμάνης Νικόλαος φιλόλογος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νίκο σʼ εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς γιά τά φιλοαρναιώτικα αἰσθήματά σου καί τά καλάσου λόγια γιά τό περιοδικό μας στοιχεῖα τοῦ ὀποίου σέ βοηθοῦν στό ἐκπαιδευτικό σχολικό ἔργο σου Ὄντωςπλήττεται ἡ ἱστορική καί ἐθνική μνήμη ἀφοῦ Ἕλληνες καί μάλιστα πολιτικοί πού τάχα ἀγωνίζονται laquoγιά τόκαλό τοῦ τόπουlaquo χαρακτηρίζουν τή Μικρασιατική καταστροφή ἁπλά ὡς laquoσυνωστισμόraquo στό λιμάνι τῆς Σμύρνηςτόν στρατό τοῦ Θ Κολοκοκτρώνη laquoὀρδέςraquo ἀρνοῦνται τήν ὕπαρξη τοῦ χοροῦ τοῦ Ζαλόγγου διακηρύσσουν ὄτιμέ τούς Τούρκους στά χρόνια τῆς σκλαβιᾶς περνούσαμε καλά δέν τούς ἐνδιαφέρει ἄν οἱ Σκοπιανοί χρησι-μοποιοῦν ἐπίσημα τό ὄνομα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ὡς ὀνομασία τοῦ κρατιδίου τους καί λένε καί πράττουν ἕνα σωρόἄλλα σέ βάρος τῆς χώρας μας Ἐμεῖς κάνοντας τό καθῆκον μας θά συνεχίζουμε ὅσο ὑπάρχει laquoἄνωθενraquo θέλημακαί laquoκάτωθενraquo ἠθική καί (κυρίως) οἰκονομική συμπαράσταση νά laquoχτυποῦμε τή λύραraquo

30

∆ΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ(Ὅσα ἀναφέρονται σέ τίτλους στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία της)

Ἐπιμέλεια Δημ Θ Κύρουbull Ἡ ἐφημερίδα laquoΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΝΑ ΝΕΑraquo (Παλαιοχώρι) φ

21Ἀπρ-Ἰούν 2012 σ 14 γράφειraquondash Ἀθαν Αὐγερινοῦ Παλιοί Χάρτες τῆς Χαλκιδικῆς [Δη-

μοσιεύονται 4 παλαιοί Χάρτες τῶν ἐτῶν 1740 (γερμανικός)1827 (γαλλικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) 1862 (γαλ-λικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) καί 1829 (ἰταλικόςὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Liaringove)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΘΕΜΑraquo (Χαλκιδικῆς) γράφειndashΠρόταση τοῦ Δ Κύρου γιά κοινό ἑορτασμό τῶν 100 ἐτῶν

ἐλεύθερης Ἀρναίας καί τῶν 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἴδρυση τοῦΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου φ 1126-9-2012 σ 9

ndashὉμιλία στήν Ἀρναία - 1 Νοεμβρίου 2009 Ἡ Ἀπε λευθέ-ρωση τῆς Ἀρναίας καί ὁλόκληρης τῆς Χαλκιδικῆς - Καί πα-ρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ Δ Κύρου laquoἩ Ἀπελευθέρωση τῆςἈρναίας καί τῆς Βόρ Χαλκιδικῆς ἀπό τόν Τουρκικό ζυγό(1912) καί οἱ πρῶτες ἡμέρες ἐλεύθερη ζωῆςraquo [Πρόκειται γιάτήν ὁμιλία τοῦ κ Γ Ζωγραφάκη τήν 1η Νοεμβρίου 2009 στήνἈρναία πού δημοσιεύθηκε στό περιοδικό μας (τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σσ 8-14) καί κυκλοφορεῖ στό Διαδίκτυο ἀπʼ ὅπουἁλιεύθηκε καί δημοσιεύθηκε στήν ἐφημερίδα μέ τόν ἐπί-τιτλο laquoἈφιέρωμα στά 100 χρόνια ἐλεύθερης Χαλκιδικῆςraquo]φ 11818-10-2012 σσ 3-9

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Βο ρειοανα-τολικῆς Χαλκιδικῆς ἀπό τόν τουρκικό ζυγό τό 1912 καί Ἀνω-νύμου Ἀφιέρωμα στόν κληρικό ἐξ Ἀρναίας Διονύσιο Κυρά-τσο (1923-2005) πρώην Μητροπολίτη Δράμας φ 11925-10-2012 σσ 3 καί 5

ndash(Σύνταξης) ῾Εορτασμός ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας(Δημοσιεύεται τό Πρόγραμμα τῶν ἐκδηλώσεων γιά τά 100χρόνια ἀπό τήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας) φ 1201-11-2012 σ 9

ndash(Σύνταξης) Μέ δόξα καί τιμή ἑορτάστηκαν τά 100 χρό-νια Ἐλευθερίας τῆς Ἀρναίας (Χωρίς κείμενο ἀλλά μόνο μέμία φωτογραφία τμήματος τοῦ μνημείου τῆς Ἀπελευθέρω-σης μέ τήν ἐπιγραφή laquoΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣ bullΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ1912raquo πού ὑπάρχει ἐκεῖ) φ 1218-11-2012 σ 2

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoEBΔΟΜΑΔΙAIAraquo (Χαλκιδικῆς) (φ 29-10-2012 σ 6) γράφει

ndashἩ Ἱστορία τῆς Ἀρναίας μέσα ἀπό τά μουσεῖα της Ξα-κουστά μέχρι τά Βαλκάνια τά τοπικά ὑφαντά (Ἀναφέρεταιστό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο καί στό ΜουσεῖοὙφαντικῆς Ἀρναίας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΚΑΣΣΑΝΔΡΑraquo στό φ 20723-10-2012 σ6 γράφει

ndash (Σύνταξης) Ὑπογράφηκε ἡ σύμβαση γιά τήν κατασκευή

τοῦ ἔργου laquoἈνάπλαση πλατείας Μουσείου Ὑφαντικῆς(πρώην Γιαννούδενας) καί παρακείμενων κοινόχρηστων χώ-ρων ΔΚ Ἀρναίας Δήμου Ἀριστοτέληraquo προϋπολογισμοῦ11823099 εὐρώ Ξεκινᾶ ἡ ἐκτέλεση τοῦ ἔργου καί στό φ20815-1-2013 σ 9 γράφει

ndash Ἑορτάσθηκε στήν Ἀρναία ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρω-τομάρτυρος Στεφάνου καί τά 200 χρόνια τῆς ἀνέγερσηςτοῦ Ναοῦ 1812-2012

bull Τό περιοδικό laquoΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑraquo (Θεσσαλονίκη) τχ475Σεπτ-Ὀκτ 2012 σσ 280-282 γράφει

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ὁ Μακεδονικός Ἀγώνας Α΄ Γε-νικά (Στή σελ 282 γίνεται ἀναφορά στούς Ἀρναιῶτεςἀδελφούς ταγματάρχη Μαυρουδῆ καί γιά τόν ΘεοχάρηΓερογιάννη οἱ ὀποῖοι τό 1902 εἶχαν ἱδρύσει στήν Ἀθήναὅπου ἔμεναν τόν κεντρικό Μακεδονικό Σύλλογο ὁὀποῖος ἐνημέρωνε τούς ἐλεύθερους Ἕλληνες γιά τάσυμβαίνοντα στή Μακεδονία καί στρατολογῶντας ἐθε-λοντές ἔστελνε ὀλιγομελῆ στρατιωτικά ἀνταρτικά σώ-ματα στή δεινοπαθοῦσα ἀπό τούς Τούρκους καί τούςΒουλγάρους Μακεδονία)

bull Τό περιοδικό laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo στό τχ 71Σεπτ-Ὀκτ 2012γράφει

ndashΓιώργου Ζωγραφάκη 2 Νοεμβρίου 1912 Ἡ ἐπίσημη ἀπε-λευθέρωση τῆς Χαλκιδικῆς (Ἀναφέρεται καί στήν ὑποδοχήτοῦ Οὐλαμοῦ τοῦ Ἀνθυπολοχαγοῦ Ἰω Ἀλεξάκη στήνἈρναία) σ 6

Στό τχ 72Νοε-Δεκ 2012 σσ 6-11 γράφειndashΓιάννη Δ Κανατἀ Τά laquoΔεκεμβριανάraquo τοῦ 1916 στόν Πο-

λύγυρο (Στίς σσ 8-10 γίνεται ἀναφορά στά γεγονότα τῆςἈρναίας ὅπως περιγράφονται ἀπό τόν ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους στά laquoΧρονικά Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας)raquo τά ὁποῖα δημοσιεύθηκαν σέ συνέ-χειες στά τεύχη 78-812010 τοῦ περιοδικοῦ μας καί ἀπότόν γιατρό-βουλευτή Γρηγόριο Σαραφιανό στό ἈρχεῖοἘγγράφων του τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε σέ συνέχειες στάτεύχη 86-932011 τοῦ περιοδικοῦ μας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΖΑΤΟΥΝΑ - ΜΑΡΚΟΥ-ΒΛΟΓΓΟΣraquo φ270Σεπτ-Ὀκτ 2012 σ 4 γράφει

ndash (Νικόλη Φίλη) Λώρης Ἰωάν Θανόπουλος (Ἀναφέρεταιστό ἡλιακό ὡρολόγιο πού ὑπάρχει στό Κωδωνοστάσιο τοῦ ἹΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας κατα-σκευασμένο ἀπό τόν Ζατονίτη Λορέντζο (Λώρη) Θανόπουλοτό 1939) (Φωτοτυπία τοῦ δημοσιεύματος βλέπε στό τχ982013 στή στήλη laquoΟ ΤΥΠΟΣ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑraquo)

Ε Ν Τ Υ Π Α Π Ο Υ Λ Α Β Α Μ ΕΒΙΒΛΙΑ-ΑΝΑΤΥΠΑ

bull Τρύφωνος Τσομπάνη Μορφές τῆς Ἱστορίας τοῦ ΛαγκαδᾶΛαγκαδάς 2006 σσ 72 (Προσφορά τοῦ συμπατριώτη μας κἈστ Θ Καραστέριου)

bull Ἀθανασίου Δ Οἰκονόμου Στερεότυπες καί ἀστήρικτες ἀπό-

ψεις ἤ συνεχής ἔρευνα γιά τήν τοπική μας Ἱστορία ΒόλοςὈκτώβριος 2011 σσ 23

bull Ἀρχιμ Χρυσοστόμου Μαϊδώνη Τό μαρτύριο τῆς φωτιᾶς Τόμαρτύριο τῶν ἕξι παρθενομαρτύρων τοῦ Γεροπλατάνου Χαλ-

31

κιδικῆς (1854) Γεροπλάτανος 2012 σσ 32bull Νικόλη Π Φίλη Ἡ παιδεία στή Ζάτουνα ἀπό τήν Τουρκοκρα-

τία ἕως τό 1973 Ἀθήνα 2012 σσ 512 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀπο-στολή τοῦ βιβλίου γιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Γέροντος Δανιήλ Κατουνακιώτου Περί Παρθενίας (ἜκδοσιςἹεροῦ Ἡσυχαστηρίου Ἀδελφότητος Δανιηλαίων) ἍγιονὌρος 2009 σσ 78 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀποστολή τοῦ βιβλίουγιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Ἡ Πιάβιτσα τῶν Σιδηροκαυσίων καίτό ἐξωκκλήσι τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Θεσσαλονίκη 2012 σσ125 [Γίνεται ἀναφορά καί στή Λιαρίγκοβη Στή σελ 23 κα-ταγράφεται στά χωριά τῆς ΒΑ Χαλκιδικῆς μέ τά φορολογού-μενα νοικοκυριά κατά τά ἔτη 1519 1527 καί 1568 στή σελ 27ἀναφέρεται σέ ἰδιοκτησίες Λιαριγκοβινῶν τό 1873 στήν Πιά-βιτσα στή σελ 49 ἀναφέρεται στήν Ἐκπαιδευτική δραστη-ριότητα τοῦ δασκάλου Ν Βουργαρελίδη παραπέμποντας σέσχετικό ἄρθρο τοῦ ΔΚ στό περ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τχ 632004 σσ3-4 καί στή σελ 82 ἀναφέρεται στόν laquoἸσχυρό ἄνδρα τῆς Λια-ρίγκοβης Γερογιάννηraquo]

bull ndash Ἡ πανήγυρη τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου στήν Πιάβιτσα Φωτο-γραφική διαδρομή (1926-2011) Θεσσαλονίκη 2012 σσ 95 [ Στήσελ 69 δημοσιεύεται φωτογραφία μέ τούς μακαρίτεςἈρναιῶτες ὀργανοπαῖχτες Χριστόδουλο Ἀρβανίτη καί ΠέτροΖυγούρη τή 10ετία τοῦ 1980]

bull Κωνσταντίνου Ἰ Χιόνη Ἱστορική ἐξέλιξη τῆς ἀπονομῆς τῆς δι-καιοσύνης στή Θάσο (1709-1912) Ὄργανο ἀπονομῆς τοῦ δι-καίου τά δάση τῆς Θάσου φορολογούμενες γαῖες ὁ θεσμόςτῆς χρησικτησίας τίτλοι ἰδιοκτησίας καί νομολογία Θάσος2012 σσ 187

bull Περιοδικοῦ laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo τοῦ Λαογραφικοῦ Ὁμίλου Πολυ-γύρου Πολύγυρος Ὁ τόπος καί οἱ ἄνθρωποι (ἘπιμέλειαΓιάννης Κανατάς) Πολύγυρος 2010 σσ 347 [Στή σελίδα 65δημοσιεύεται ὁλοσέλιδη φωτογραφία τῆς Φιλαρμονικῆς τοῦΠολυγύρου μέ τόν διευθυντή της ἀρχιμουσικό Ἄγγελο Κω-δούνη ἀπό τήν Ἀρναία καί στή σελίδα 87 δημοσιεύεται ὁλο-σέλιδη φωτογραφία γνωστή ἀπό ἄλλες ἀλλοῦ δημοσιεύσειςτης στήν ὁποία εἰκονίζεται Σῶμα Προσκόπων τοῦ 1912 μέ(ἀρχηγό) τόν ὁπλαρχηγό Ἀθ Μινόπουλο καί ἀρκετούς Λια-ριγκοβινούς]

bull Ἱερομ Βενεδίκτου Νεασκητιώτη Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιο-ρείτου Συναξαριστής (μέ ἐνσωματωμένο τό Νέο Μαρτυρο-λογόγιο καί τό Νέο Ἐκλόγιο) ἀπόδοση στή ΝεοελληνικήἜκδοσις Συνοδίας Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου Ἱερά ΚαλύβηlaquoΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝraquo Νέα Σκήτη-Ἅγιον Ὄρος Τόμος Α΄2011 σελ 456middot Τόμος Β΄ 2011 σελ 431middot Τόμος Γ΄ 2011 σελ

437middot Τόμος Δ΄ 2012 σελ 351middot Τόμος Ε΄ 2012 σελ 398 καίτόμος ΣΤ΄ 2012 σελ 490 (Φιλολογική ἐπιμέλεια Δημ ΘΚύρου)

bull Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους Ἀρχιμ Εὐσέ-βιος Βίττης Ἀναφορά στόν ἀγώνα του καί τήν μαρτυρία του(1927-2009) Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 40

bull Ἀρχιμ Εὐσεβίου Βίττη Βίος καί Πολιτεία τοῦ δικαίου καί πο-λυάθλου Ἰώβ (Ἀνάλυση στό βιβλίο τοῦ Ἰώβ) τόμοι Α΄ ἍγιονὌρος 2010 σσ 456 καί Β΄ Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 615(Ἔκδοση Ἱ Μ Ὁσίου Γρηγορίου)middot μέ τήν ἀφιέρωση laquoΣτόνἀγαπητό ἀδελφό κ Δημήτριο Κύρου καθηγητή μέ βαθειάἐκτίμησι καί ἐγκάρδιες εὐχές ὑπέρ ὑγείας καί σωτηρίαςαὐτοῦ καί τῶν τέκνων του Ὁ Καθηγούμενος dagger Ἀρχιμ Γεώρ-γιος 114-12-2011raquo

(Τά παραπάνω δύο βιβλία ndashμαζί μέ τό περιοδικό laquoΟ ΟΣΙΟΣ ΓΡΗ-ΓΟΡΙΟΣraquondash προσφέρθηκαν στόν Ἐκδότη-Διευθυντή τοῦ πε-ριοδικοῦ μας ἀπό τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ Μονῆς Ἀρχιμ Γεώρ-γιο Καψάνη στίς 14-12-2011 κατά τήν ἐπίσκεψή του στήΜονή καί στό Γραφεῖο του ὅπου τοῦ πρόσφερε γιά τή Βι-βλιοθήκη τῆς Μονῆς τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo τοῦ ὁποίου ἡΜονή εἶναι ἀποδέκτρια καί τό βιβλίο του γιά τόν Μητροπο-λίτη Σωκράτη)

bull Νίκου Χρ Ἀλιπράντη Ἀντιφωνήσεις Ἀθήνα 2011 σσ 95bull Μαριάνθης Φ Παλάζη Ἕνα ὄνομα δύο τόποι Ἐπιβάτες Ἀνα-

τολικῆς Θράκης Νέοι Ἐπιβάτες Θεσσαλονίκης Ἀθήνα 2009σσ 240

bull Δήμου Κιμώλου Οἱ ρίζες τῶν κοινῶν παραδοσιακῶν Κιμώλου-Σερίφου (Λαογραφική ἔρευνα Θοδωρής Γ Λιβάνιος) Κίμω-λος 2011 σσ 63

bull Ἀντιστρατήγου Ἰωάννη Ἠλία Ἀλεξάκη Ἐγκώμιον ΓενναίουΣτρατηγοῦ ἐναρέτου πατριώτη Ἰωάννη Σωτ Ἀλεξάκη Ἡρά-κλειο 2012 σσ 32

bull Στέλιου Παπαθανασίου Ὁ Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης στάἄδυτα τῆς δημοσιογραφίας Ἀθήνα 2008 σσ 46

bull Δημ Θ Κύρου Δύναμη εἰρήνης ἡ Ὀρθοδοξία [Ἀνάτυπο ἀπότό βιβλίο laquoΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ldquoΗ ΟΡΘΟ-ΔΟΞΙΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑrdquo ndashΤΑ ΔΗ-ΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥraquo Θεσσαλονίκη 1994 σσ 83-96]Θεσσαλονίκη 2010

bull ndash laquoΧριστός ἐτέχθηraquo - Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ καί ἡ laquoἐπί γῆςεἰρήνηraquo - Ἡ Διήγηση τοῦ φιλοσόφου Ἀφροδιτιανοῦ γιά τά πα-ράδοξα μυστήρια πού ἔγιναν στήν Περσία στόν καιρό τῆς Γεν-νήσεως τοῦ Χριστοῦ γιά τούς Μάγους καί γιά τόν ἈστέραἈρναία Χριστούγεννα 2010 σσ 40

bull Τέκνα dagger Χαρίκλειας (ΓιῶργοςἙλένη Καίτη Μαρία) Δημητρα-κούδη (Θεσνίκη) 100 euro(34074 δρχ )

bull Πάχτας Θ Ἱπποκράτης (Θεσνίκη) 50 euro(17037 raquo )bull Κατσαμάνης Νικ (Σέρρες) 50 euro(17037 raquo )bull Βλάχτσης Νικ (Ἀθήνα) 50 euro(17037 raquo )bull Μπύρου Γρ Σουλτάνα (Ἀρναία) 40 euro(13629 raquo )bull Ρήγας Ἰω Δημ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Δημητρακούδης Ν Γεωργ (Ἀθήνα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Κατσαμούρης Γεώργ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Λαζαρίδης Χαρ (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρήγας Ν Κων (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )

bull Καρτσιώτης Μιχ (Πετροκέρασα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Μπάλλα-Σιέρου Στέλλα (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Καραμίχος Ἰω (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Χιονίδης Χ Γεώργιος (Βέροια) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρέμπελος Χρ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Βαλιάνος Θεολ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Βαλιάνος Στυλ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Κοτσάνης Κων (Θεσνίκη) 10 euro ( 3407 raquo )bull ΚΠ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κοκκαλιάρης Βασ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κωνσταντινίδου Νόρα (Δράμα) 10 euro ( 3407 raquo )bull Τζιτζιρίκας Ἰω Ἀστ 05 euro ( 1704 raquo )

ΟΙ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΕΣ ΜΑΣΓιά τή συνέχιση τῆς ἔκδοσης τοῦ περιοδικοῦ μας βοήθησαν οἰκονομικά καί εὐχαριστοῦμε οἱ

Ἡ σελίδα 163 από τόν Κώδικα Ληψοδοσίας (Κατάστιχο) τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1916-1947)ὅπου ἀναγράφονται τά ὀνοματεπώνυμα τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ἐπιτρόπων τοῦ ἔτους 1922 (πρίν ἀπό 91 χρόνια)

25

μένα στά κηροστάσια κατά τήν εἴσοδό τους στόν Ναό τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καίἑορτές πού ὁ ἦχος της δέν εἶναι πάντα ὁ παραδοσιακός ἀλλά ἀρκετές φορές παρεμβάλλονται καί ἄλλα ἠχη-τικά προγράμματα τά ὁποῖα θορυβοῦν ὑπερβαλλόντως καί ὡς ἐκ τούτου ἐνοχλοῦν τούς ἀκούοντες καί τόθέμα τῆς κατασκευῆς καί τοποθέτησης ἐπιγραφῶν στήν εἴσοδο τοῦ αὔλειου χώρου καί στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦοἱ ὁποῖες θά ἀναγράφουν τή φράση ΙΕΡΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ

Γιά τό ἔθιμο τῆς τελετῆς τῆς ὡς πρός τόν χῶρο πραγματοποίησης τελετῆς τῆς Ἀναστάσεως τό βράδυ τοῦΜεγ Σαββάτου ὁ Σεβασμιώτατος ἀφοῦ ἐνημερώθηκε συμπληρωματικά ὅσον ἀφορᾶ στήν κωδωνοκρουσίαπού ἀρχίζει ἀμέσως μετά τήν ἔναρξη τῆς ψαλμωδίας τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo μέ ἀποτέλεσμα νά μή τό ἀκούειὁ συγκεντρωμένος στόν χῶρο λαός εἶπε ὅτι ἐπιλἐχθηκε ὁ χῶρος αὐτός ἴσως γιά νά τιμηθεῖ τό Δημαρχεῖοἀλλά καί γιά τεχνικούς λόγους καί ἀφοῦ κάλεσε τόν ἐφημέριο καί τόν διάκονο τοῦ Ναοῦ ἔδωσε ἐντολή ἡκωδωνοκρουσία ἀπό φέτος νά ἀρχίζει μετά τήν ψαλμωδία τοῦ πρώτου ἀκούσματος τοῦ laquoΧριστός Ἀνέστηraquo

Γιά τό ἔθιμο τῆς ἀφῆς τῶν κεριῶν στίς Κηδεῖες καί στά Μνημόσυνα εἶπε ὅτι θά θέσει τό θέμα στούς ἐφη-μερίους τῶν Ναῶν καί ἡ ἐφαρμογή-τήρηση-ὑλοποίηση τοῦ ἐθίμου θά ἐπαφίεται στίς ἀποφάσεις τῶν Ἐκκλη-σιαστικῶν Συμβουλίων

Γιά τό θέμα τῆς κωδωνοκρουσίας κατά τίς Κυριακές καί τίς γιορτές εἶπε ὅτι θά προσπαθήσει νά βρεῖ προ-γράμματα παραδοσιακῆς-ἁγιορειτικῆς κωδωνοκρουσίας

Τέλος γιά τό θέμα τῶν ἐνημερωτικῶν ἐπιγραφῶν στίς εἰσόδους τοῦ Ναοῦ εἶπε ὅτι θά φροντίσει νά το-ποθετηθοῦν σύντομα καλλιτεχνικές ἐπιγραφές

Στό τέλος τῆς ἐπίσκεψης ὁ Ἐκδότης-Διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ μας ζήτησε ἀπό τόν Μητροπολίτη νά ἀνα-νεώσει τήν laquoεὐλογίαraquo (ἄδεια) πού εἶχε ἀπό τόν μακαριστό Μητροπολίτη Νικόδημο γιά τή συνέχιση τῆς ἔρευ-νας στό παλαιό Ἀρχεῖο τῆς Μητροπόλεως Ἡ ἀνανέωση πραγματοποιήθηκε χωρίς δεύτερη κουβέντα

Τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo εὐχαριστεῖ θερμότατα τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας γιά τή συνεργασία καίεὔχεται αὐτή νά συνεχισθεῖ ἐποικοδομητικά

ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΝΑΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΟΥ 1912 Στίς 28 Ἀπριλίου ἀνήμερα τῆς Κυριακῆς τῶν Βαΐων καί ὥρα 12 οἱ μαθητές τῆς Γ΄ Τάξης τοῦ Γυμνασίου

Ἀρναίας παρουσίασαν ἕνα ὡραῖο ἀφιέρωμα στήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας καί τῆς Βόρειας Χαλκιδικῆς μέτήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 100 ἐτῶν ἀπό αὐτήν στόν Ραδιοφωνικό Σταθμό τῆς Μητροπόλεώς μας Μέτήν παρουσίαση αὐτή τό Γυμνάσιο Ἀρναίας μέ ὅραμα ἕνα σχολεῖο ἀνοιχτό στήν Κοινωνία καί τά ἐρεθίσμα-τά της θέλησε νά τιμήσει τήν λαμπρή ἐπέτειο τῆς Ἀπελευθέρωσης κάνοντας ἕνα ἀκόμη βῆμα πρός τό εὐρύ-τερο κοινό μετά τήν ἔκδοση καί κυκλοφορία τοῦ ἱστορικοῦ Ἡμερολογίου τοῦ 2013 Ὑπεύθυνη τῆς ἐκδήλω-σις ἦταν ἡ φιλόλογος καθηγήτρια τοῦ Γυμνασίου κ Γεωργία Σιδέρη Συμπαραστάτες στήν παραπάνω προσπάθειαστάθηκαν ὁ Σεβ Μητροπολίτης μας κ Θεόκλητος καί ὁ διάκονος π Γεώργιος Τρικκαλιώτης

Τό ἀφιέρωμα περιλάμβανε ἀφιέρωμα στούς Προσκόπους (στρατιωτικά ἀνταρτικά σώματα) πού ἔδιωξαντούς Τούρκους ἀπό τή Χαλκιδική τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1912 στόν Ταγματάρχη Γεώργιο Κολοκοτρώνη Διοικητῆτοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶν τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ πού ἀπελευθέρωσε τυπικά καί ἐπίσημα τή Χαλκιδική στίς2 Νοεμβρίου στόν ἀνθυπολοχαγό Ἰωάννη Ἀλεξάκη πού ἐπικεφαλῆς Τμήματος τοῦ Τάγματος τῶν Κρητῶνἀπελευθέρωσε εἰδικά τήν Ἀρναία καί τή Βόρεια Χαλκιδική τήν ἴδια μέρα καί στόν τότε ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους Σωκράτη πού ἔπαιξε σημαντικό ρόλο τίς δύσκολες ἐκεῖνες μέρες τῆς βίαιης ἀπομάκρυν-σης τῶν Τούρκων ἀπό τά χωριά τῆς Β Χαλκιδικῆς

Τό ἀφιέρωμα ἦταν ἐπενδυμένο μουσικά μέ τραγούδια τῶν Ἀπόστολου Καλδάρα Μίκη Θεοδωράκη Δή-μου Μούτση Διονύση Σαββόπουλου Μάνου Χατζηδάκη Εὐανθ Ρεμπούτσικα καί Νίκου Ξυλούρη

Στόχοι αὐτῆς τῆς ἀφιερωματικῆς ραδιοφωνικῆς ἐκπομπῆς ἦσαν α΄) Ἡ ἐνδελεχέστερη προσέγγιση τοῦ ἱστο-ρικοῦ ὑλικοῦ β΄) ἡ βιωματική προσέγγιση μιᾶς ραδιοφωνικῆς μετάδοσης γ΄) ἡ γνωριμία μέ μνημειώδη ἔργατῆς ἑλληνικῆς μουσικῆς ἔκφρασης καί τούς δημιουργούς τῶν ἔργων και δ΄) ἡ ἀνάδειξη τοῦ ρόλου τοῦ σχο-λείου καί τῆς ἐκπαίδευσης γενικώτερα στήν τοπική κοινωνία ἀλλά καί στήν εὐρύτερη περιοχή τῆς Χαλκιδικῆς

ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΠΛΑΤΕΙΑΣ Οἱ ἐργασίες γιά τήν ἀνάπλαση καί διαμόρφωση τῆς Πλατείας πού βρίσκεται ἀνάμεσα στά Μουσεῖα Ἱστο-

ρικό-Λαογραφικό καί Ὑφαντικῆς καί τῶν παρακείμενων κοινόχρηστων χώρων βρίσκονται στή φάση ὁλο-κλήρωσής τους

Πρέπει νά σημειώσουμε ὅτι ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη τοῦ παραπάνω ἔργου καί ἡ ἀρχιτεκτονική μελέτη γιάτήν ἀποκατάσταση τῆς διώροφης παραδοσιακῆς οἰκίας ὅπου στεγάζεται τό Μουσεῖο Ὑφαντικῆς ἐκπονήθη-καν ἀπό τόν συμπατριώτη μας Ἀρχιτέκτονα Μηχανικό κ Δημ Κ Ἀλεξάνδρου καί ἐγκρίθηκαν ἀπό τήν Δ΄ Ἐφο-ρία Νεωτέρων Μνημείων (ἕδρα Θεσσαλονίκη)

26

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Στό τεῦχος 972012 (σελ 18) γρά-ψαμε τήν εἴδηση ὅτι μέ πρωτοβουλία καίἀπόφαση τοῦ Δήμου μας δημιουργή-θηκαν ἐπισκέψιμες πολιτιστικές δια-δρομές στόν παραδοσιακό οἰκισμό τῆςκωμόπολης μέ τήν τοποθέτηση φωτο-γραφικῶν ἐπιγραφῶν σέ παραδοσιακάκτίρια καί ξύλινων πινακίδων σήμανσης τῶνδιαδρομῶν

Συμπληρώνοντας τό θέμα γιά τό ση-μαντικό αὐτό ἔργο σημειώνουμε τά παρα-κάτω ἐνδιαφέροντα

bull Σέ κεντρικό σημεῖο τῆς κωμόπολης καίἰδιαίτερα στό τρίγωνο τῶν δύο Μουσείωντοῦ ἱστορικοῦ ἱστοῦ παρουσιάσθηκε ἕναΘΕΜΑ πού ἀναφέρεται στά παλιά ἐπαγ-γέλματά της γιά ἐνημέρωση τῶν νέων τηςκαί τῶν ἐπισκεπτῶν Ἡ θεματική αὐτή πα-ρουσίαση ἔχει ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον ἀπότούς ξένους καί ἀπό τούς ντόπιους πούὁδηγοῦν ἐκεῖ τά παιδιά καί τά ἐγγόνια τουςγιά ἐνημέρωση (Βλέπε εἰκόνα)

bull Γιά πρώτη φορά ἡ Ἀρναία ἀπέκτησετόν δικό της χάρτη Ἔχει διαστάσεις 50Χ70ἑκ καί ἀναδιπλώνεται Ἡ πρώτη ἐκτύπωσηἔγινε στά ἑλληνικά σέ 10000 τεμάχια καίδιανέμεται δωρεάν ἀπό τόν Ἀπρίλιο τοῦ2012 μέ πρώτη παρουσίαση στό περσινό πα-νηγύρι τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς (26 Ἰουλί-ου)

Ἡ ποιότητα καί οἱ πληροφορίες πού πε-ριέχει ἱκανοποιοῦν καί τόν πιό ἀπαιτητικόἐπισκέπτη ἀπό τά μουσεῖα τίς διαδρομέςτά προϊόντα τίς ἐκδηλώσεις τήν Ἱστορίακαί τόν πολιτισμό τοῦ τόπου Ἀποτέλεσεκαί ἀποτελεῖ συνοδευτικό γιά τόν ἐπισκέ-πτη καθώς καί ἐργαλεῖα ξενάγησης ὥστενά γνωρίσει τόν τόπο

Ἡ ποιότητα καί ἡ λειτουργία του συν -αγωνίζονται ἀντίστοιχους χάρτες μεγάλωνπόλεων τοῦ ἐξωτερικοῦ Ἤδη τό 2013 γί-νεται ἡ δεύτερη ἀνατύπωσή του στά ἑλλη-νικά ἀλλά καί γιά πρώτη φορά στά ἀγγλι-κά (Βλέπε εἰκόνα)

bull Στήν ἀρχή στό τέλος καί ἐνδιάμεσατῶν πολιτιστικῶν διαδρομῶν τοῦ οἰκισμοῦτοποθετήθηκαν στά κτίρια σέ κομβικάσημεῖα ἐπιτοίχειοι χάρτες (ὅμοιοι μέ τούςπαραπάνω χάρτινους) μέ τίς διαδρομέςὥστε ὁ ἐπισκέπτης νά ἔχει εἰκόνες τῶν δια-δρομῶν καί τό σημεῖο πού βρίσκεται (βλέ-πε εἰκόνα)

27

῾Η ᾽Αλληλογραφία microας

∆∆ΙΙΑΑΛΛΟΟΓΓΟΟΣΣ ΜΜΕΕ ΤΤΟΟΥΥΣΣ ΑΑΝΝΑΑΓΓΝΝΩΩΣΣΤΤΕΕΣΣ ΜΜΑΑΣΣ ΚΚΑΑΙΙ ΤΤΟΟ ΠΠΕΕΡΡΙΙΟΟ∆∆ΙΙΚΚΟΟ ΜΜΑΑΣΣ

ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ-ΕΓΓΡΑΦΑbull Ἀπό τόν συμπολίτη μας καί γαμβρό τῆς Ἀρναίας δασολόγο (ἐν συντάξει) κ Νικ Κανελλόπουλο πήραμε (Ἀρναία

173) τήν παρακάτω laquoΠαπαδιαμαντίζουσαraquo καί ἐνδιαφέρουσα ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηΧαρά στήν ὑπομονή σου διά τήν συνέχισιν τῆς πολυσχιδοῦς πολυμεροῦς ἐκδόσεως πολυφρόντιδος ἐν μέσῳ

καιρῶν καθόλου εὐνοϊκῶν αὐχμηρῶν μάλλον λίανΟἱ τίς τύχες τοῦ κόσμου σήμερα διαχειριζόμενοι ἀρνοῦνται πεισμόνως νά ἐμπεδώσουν τοῦτο τό ἁπλόν πού

βεβαίως καί τό μέγιστον ζητούμενον εἶναι Ἡ περιβόητος περιλάλητος κρίσις κύριοι πρωτίστως εἶναι ΗΘΙΚΗΦωνάζουν νιαουρίζουν ἐπί τῶν κεράμων γαλές τεσσαράκοντα καί λέγομεν ὄτι τά καθαρά νιάου νιάου τῶν ψι-ψίνων ἀπό ἀλεκτορίδια εἶναι καί ἀλέκτορες Ἀλλά ἄς ἔλθωμε εἰς τά τοῦ οἴκου μας καί δή τά τῆς παιδείας Τάἀρχαῖα καταργήσαμε τήν ἑλληνική βαραθρώσαμε μονοτονικόν ἐφεύραμε Παπαδιαμάντην νά μεταφράσωμεμᾶς ἐμάρανε Ἀχιλλέαν πρό πολλοῦ ἐτυμβεύσαμε Τζάρτζανον καί ἐν τέλει ἡσυχάσαμε

Διάβασα τόν ἐπικήδειον ὄχι τοῦ Ἰωάννη Κονδυλάκη ἀλλά λόγον πού ἐκφώνησε ἐπικήδειον κάποιο ἄγνωστονὄπως γράφεται πρόσωπον διά κάποιον ἐξέχοντα Λιαριγκοβινό θανόντα τό 1886 Χαρακτηρίζει τόν ἐκλιπόνταἄνδρα - ρέκτην μεγαλοπράγμονα καί σταθερόν Κείμενον ἀποπνέον ἄρωμα ἀθανάτου γλώσσης ἑλληνικῆς ἔνθαἡ εὐφωνία ἠ λεπτότης ἡ χάρις καί καλλιέπεια θέλγουν

Εἰς τόν ἐκφωνήσατα λόγον τοιοῦτον εὖγε Εὖγε καί εἰς τόν τωρινόν ἄνδρα ρέκτην πολυπράγμονα καί στα-θερόν θαρρούντως ἀντιμετωπίζων τήν μεγίστην ἀπώλειαν συζύγου λατρευτῆς ἐπιμένων ἀξιοθαυμάστως εἰςτήν μεγίστην προσφοράν τήν σπουδαίαν ἔκδοσιν συνεχίζων laquoΑΡΝΑΙΑraquo

Μετά τιμῆςΝικόλαος Β Κανελλόπουλος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νικόλαε σʼ εὐχαριστοῦμε πολύ γιά τά καλά σου λόγια (καί laquoἐν ἀρχῇraquo καί laquoἐν τέλειraquo)ἀλλά ὑπερβαλλόντως λεγόμενα Ὄντως laquoἡ κρίσις πρωτίστως εἶναι ἠθικήraquo ἀλλά δέν μᾶς συμφέρει νά τό πα-ραδεχθοῦμε καί ἔτσι ὁ διάβολος πανηγυρίζει

bull Ὁ γνωστός ἱστορικός ἐρευνητής τῆς Βέροιας δικηγόρος καί τέως βουλευτής κ Γεώργιος Χιονίδης μᾶς ἔστει-λε (Βέροια 26) τήν παρακάτω ποικιλοτρόπως ἐνισχυτική τῶν προσπαθειῶν μας ἐπιστολή

Φίλε κ ΔΘ Κύρουlaquoἐκ τοῦ ὑστερήματοςraquo τῆς ἰσχνῆς ἤδη συντάξεώς μου ὡς δικηγόρου (γιά τά ταχυδρομικά τέλη τουλάχι-

στον)Σέ θαυμάζω γιά τό κουράγιο σου γιά τήν ἐξαίρετη (σέ ποιότητα καί ἀποτελέσματα) προσπάθειά σου πού μέ

συγκινεῖ διότι μία σχετικῶς μικρή περιοχή ἔχει πανελλήνια προβολή μέ τόν συνεχῆ τιτάνιο ἀγώνα σου ἑνόςἀτόμου ἀδύναμου laquoμικροῦraquo ἀντιπάλου στό laquoμέγαraquo κατεστημένο Συνέχισε λοιπόν νά ἀγωνίζεσαι γιά τή διά-δοση τῆς Παραδόσεως

Θερμά καί εἰλικρινῆ συγχαρητήριαΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε θερμότατα ἀγαπητέ κ Γ Χιονίδη γιά τή συνδρομή σας καί γιά τά καλά σας

λόγια ἐνέργειες πού μᾶς ἐνισχύουν γιά τή συνέχιση τῶν ἰσχνῶν προσπαθειῶν μας γιά τήν προβολή τῆς ὄμορ-φης Ἀρναίας Ὑγιαίνετε

bull Ἀπό τόν Λαρισαῖο συγγραφέα κ Νικόλαο Ἀθ Παπαθεοδώρου πήραμε (Λάρισα 46) τήν παρακάτω ἐπιστολήκ Κύρου

Εὐχαριστῶ πολύ γιά τήν ἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τό ὁποῖο φθάνει ἀνελλιπῶς στό σπίτι μου στήΛάρισα κάθε τρίμηνο Σάν ἀντίδωρο αὐτῆς τῆς εὐγενικῆς σας προσφορᾶς σᾶς ἀποστέλλω τό τελευταῖο μου βι-

28

βλίο πού κυκλοφόρησε πρίν λίγους μῆνες Ὅπως θά ἀντιληφθεῖτε εἶναι μία ἔρευνα πού ἔκανα στίς Μηλιές τοῦΠηλίου καί ἡ ὁποία διήρκεσε πάνω ἀπό δύο χρόνια Ἀντικείμενό της ἔχει τήν παρουσία τοῦ γνωστοῦ λαϊκοῦ ζω-γράφου Θεόφιλου Χατζημιχαήλ στό διάστημα 1897-1900 στίς Μηλιές Εἶναι μία περίοδος τῆς ζωῆς του σχετικάἄγνωστη μέχρι σήμερα στούς φιλότεχνους ἀλλά πολύ παραγωγική γιά τόν ζωγράφο ἰδίως σέ θρησκευτικές πα-ραστάσεις Ὅπως θά δεῖτε ἐντοπίσθηκαν 13 ἐντελῶς ἄγνωστα ἔργα του τά πιό παλιότερα πού ὑπάρχουνΜέχρι σήμερα γνωρίζαμε ὅτι τό παλαιότερο χρονολογημένο ἔργο του ἦταν τοῦ 1899 Ὅμως τά περισσότεραἀπό τά ἔργα πού ἀποκαλύφθηκαν στίς Μηλιές εἶναι τοῦ 1897 μέ 1898 μάλιστα ἕνα ἀπʼ αὐτά τό μοναδικό μέχρισήμερα τό ὑπογράφει μέ τό οἰκογενειακό του ὄνομα Θεόφιλος Γαβριήλ Κεφάλας 1897

Μέ μεγάλη ἐκτίμηση στό ἔργο σαςΦιλικά

Νικόλαος Ἀθ ΠαπαθεοδώρουΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Παπαθεοδώρου γιά τή δική σας εὐγενική προσφορά τοῦ ἐνδια-

φέροντος βιβλίου σας γιά τόν ζωγράφο Θεόφιλο καί τήν συμπληρωματική ζωγραφική του παραγωγή πού ἐντο-πίσατε στίς Μηλιές καί παρουσιάζετε

bull Ἡ Βιβλιοθήκη τοῦ Τμήματος Γλώσσας Φιλολογίας καί Πολιτισμοῦ Παρευξείνιων Χωρῶν τοῦ ΔημοκριτείουΠανεπιστημίου Θράκης μᾶς ἔστειλε (Κομοτινή 66) τήν παρακάτω εὐχαριστήρια ἐπιστολή

Σημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Πρόεδρε γιά τό τιμητικό γιά μᾶς αἴτημά σαςbull Ἡ καταξιωμένη Δραμινή λογοτέχνιδα κ Νόρα Κωνσταντινίδου μᾶς ἔστειλε (Δράμα 76) τήν παρακάτω φι-

λοαρναιώτικη καί καλλιγραφημένη ἐπιστολή

29

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητή κ Νόρα Κωνσταντινίδου τό laquoἀντίτιμοraquo γιά τίς ὡς τώρα ἀπολαυές σας ἀπό τήνἀνάγνωση τοῦ περιοδικοῦ μας δέν εἶναι laquoμικρόraquo διότι συμπληρώνεται μέ τά πολύτιμα γραφόμενά σας καί τόκάνουν laquoμέγαraquo Γιʼ αὐτό σᾶς εὐχαριστοῦμε θερμά

bull Ἀπό τόν Διευθυντή τοῦ ἱστορικοῦ περιοδικοῦ laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo φιλόλογο καί συγγραφέα κ Νίκο Χρ Ἀλιμπράν-τη πήραμε (Ὑμηττός 166) τήν παρακάτω ἐπιστολή πού προκαλεῖ μεγάλη λύπη στούς φίλους τῆς Πάρου καί τῆςἹστορίας της καί στούς ἀνθρώπους πού ἐκδίδουν παρόμοια περιοδικά

Ἀγαπητε κύριε ΚύρουΓιά λόγους οἰκονομίας ἔχω ἤδη σταματήσει νά ἀποστέλλω τιμητικά τά laquoΠαριανάraquo σέ πολλά ἔντυπα πού τά

ἐλάμβαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ὅπως ἔγινε τώρα καί μέ τό δικό σας ἔντυποΓιʼ αὐτό σᾶς παρακαλῶ ἐάν θέλετε νά μή μοῦ στέλλετε πλέον τήν laquoἈρναίαraquo πού εἶναι πράγματι χρήσιμο

καί πολύτιμο ἔντυπο πού συμβάλλει στήν ἱστορία τῆς περιοχῆς σας καί προβάλλει τήν πολιτιστική καί κοινω-νική καί ἀρχιτεκτονική κληρονομιά τοῦ τόπου

Σᾶς συγχαίρω γιά τήν προσφορά σας τήν ποικίλη καί εὔχομαι κάθε καλό καί ὑγεία καί συνέχιση τῶν ὡραίωνπνευματικῶν ἀγώνων σας

Μέ ἰδιαίτερη ἐκτίμησηΝ Ἀλιμπράντης

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη αἰσθανόμαστε μεγάλη λύπη διότι τό πολύ σημαντικό καί ἐπί πολλάχρόνια ἐκδιδόμενο περιοδικό σας ἀναγκάζεται λόγω τῆς πανελλήνιας οἰκονομικῆς κρίσης καί τῆς ἀδικαιολό-γητης αὔξησης τῶν ταχυδρομικῶν τελῶν νά διακόψει τήν τιμητική ἀποστολή του σέ πολλά ἔντυπα πού τό λάμ-βαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ἀνάμεσα στά ὁποῖα καί τό δικό μας

Ἐμεῖς ἀντιδρώντας ἀπέναντι σʼ αὐτούς πού ἀναγκάζουν σημαντικά καί μακρόβια ἔντυπα τέτοιου κυρίως πε-ριεχομένου νά διακόπτουν τήν πνευματική ἐπικοινωνία τους μέ ἄλλα παρόμοια ἔντυπα δέν θά διακόψουμε τήνἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ μας στά laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo καί ἤδη βρήκαμε τρόπο νά λαμβάνουμε τό περιοδικό σας χωρίςνα ὑποβάλλεσθε σέ ἔξοδα ἀποστολῆς

Ἐλπίζουμε ἐπίσης καί εὐχόμαστε ἡ ἀκούσια αὐτή ἐκ μέρους σας διακοπή ἀποστολῆς τοῦ περιοδικοῦ σας σέἄλλα ἔντυπα νά εἶναι σύντομη σύν Θεῷ πού ἴσως μᾶς λυπηθεῖ ὡς Ἕλληνες καί μᾶς ἀπελευθερώσει ἀπό τόνζυγό τῆς διηπειρωτικῆς δικτατορικῆς οἰκονομικῆς διακυβέρνησης (ΕΕ-ΔΝΤ-ΕΚΤ)

Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη ἔρρωσθε ἐλπίζοντες ὅσο ζῆτε κατά τό λατινικό ἀπόφθεγμα laquoDum spiro speroraquoΕὐχαριστοῦμε γιά τά καλά σας λόγια καί γιά τίς εὐχές σας

bull Ἀπό τόν Σερραῖο φίλο καί συνάδελφο κ Νίκο Κατσαμάνη πήραμε (Σέρρες 166) τήν παρακάτω ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηἘδῶ καί τουλάχιστον 20 χρόνια ἔχω τή χαρά νά διαβάζω τό τόσο ἀγαπημένο καί χρήσιμο περιοδικό laquoἈρναίαraquo

Ἀγάπησα παράλληλα καί τήν ὄμορφη κωμόπολη τήν ὁποία ἐπισκέπτομαι συχνάΣυμμεριζόμενος καί τήν ἀγωνία σου καί τούς προβληματισμούς σου ὅπως καταφαίνεται στήν ἀνοιχτή ἐπι-

στολή τοῦ τεύχους 98 Ἰανουάριος-Μάρτιος 2013 σπεύδω νά σέ διαβεβαιώσω ὅτι στό βαθμό πού μοῦ ἀναλο-γεῖ θά συμβάλλω στή συνέχιση τῆς ἔκδοσης καί διάδοσης τῆς Ἀρναίας

Ἡ προσπάθειά σου νά διασώσεις ὅτι σχετίζεται μέ τήν πολιτιστική κληρονομιά τῆς περιοχῆς σου μέ συγκι-νεῖ Σέ μιά ἐποχή ὄπου πλήττεται (στό πλαίσιο τῆς παγκοσμιοποίησης) ἡ ἱστορική καί κατʼ ἐπέκταση ἡ Ἐθνικήμνήμη ἡ φωνή σου εἶναι ἀπαραίτητη Προσωπικά στίς σελίδες τοῦ περιοδικοῦ βρίσκω πολλά καί ἐνδιαφέρονταστοιχεῖα τά ὁποῖα ἀξιοποιῶ ἐργαζόμενος ὡς φιλόλογος στό 1ο Γεν Λύκειο Σερρῶν

Πιστεύω πώς ἡ πορεία τῆς ldquoἈρναίαςrdquo δέ θά ἀνακοπεῖ πρός τέρψιν τῶν φίλων τηςὈφείλω τέλος νά σʼ εὐχαριστήσω πού ἀδιαλείπτως μοῦ ἀποστέλλεις τό περιοδικό

Μέ ἐκτίμησηΚατσαμάνης Νικόλαος φιλόλογος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νίκο σʼ εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς γιά τά φιλοαρναιώτικα αἰσθήματά σου καί τά καλάσου λόγια γιά τό περιοδικό μας στοιχεῖα τοῦ ὀποίου σέ βοηθοῦν στό ἐκπαιδευτικό σχολικό ἔργο σου Ὄντωςπλήττεται ἡ ἱστορική καί ἐθνική μνήμη ἀφοῦ Ἕλληνες καί μάλιστα πολιτικοί πού τάχα ἀγωνίζονται laquoγιά τόκαλό τοῦ τόπουlaquo χαρακτηρίζουν τή Μικρασιατική καταστροφή ἁπλά ὡς laquoσυνωστισμόraquo στό λιμάνι τῆς Σμύρνηςτόν στρατό τοῦ Θ Κολοκοκτρώνη laquoὀρδέςraquo ἀρνοῦνται τήν ὕπαρξη τοῦ χοροῦ τοῦ Ζαλόγγου διακηρύσσουν ὄτιμέ τούς Τούρκους στά χρόνια τῆς σκλαβιᾶς περνούσαμε καλά δέν τούς ἐνδιαφέρει ἄν οἱ Σκοπιανοί χρησι-μοποιοῦν ἐπίσημα τό ὄνομα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ὡς ὀνομασία τοῦ κρατιδίου τους καί λένε καί πράττουν ἕνα σωρόἄλλα σέ βάρος τῆς χώρας μας Ἐμεῖς κάνοντας τό καθῆκον μας θά συνεχίζουμε ὅσο ὑπάρχει laquoἄνωθενraquo θέλημακαί laquoκάτωθενraquo ἠθική καί (κυρίως) οἰκονομική συμπαράσταση νά laquoχτυποῦμε τή λύραraquo

30

∆ΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ(Ὅσα ἀναφέρονται σέ τίτλους στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία της)

Ἐπιμέλεια Δημ Θ Κύρουbull Ἡ ἐφημερίδα laquoΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΝΑ ΝΕΑraquo (Παλαιοχώρι) φ

21Ἀπρ-Ἰούν 2012 σ 14 γράφειraquondash Ἀθαν Αὐγερινοῦ Παλιοί Χάρτες τῆς Χαλκιδικῆς [Δη-

μοσιεύονται 4 παλαιοί Χάρτες τῶν ἐτῶν 1740 (γερμανικός)1827 (γαλλικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) 1862 (γαλ-λικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) καί 1829 (ἰταλικόςὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Liaringove)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΘΕΜΑraquo (Χαλκιδικῆς) γράφειndashΠρόταση τοῦ Δ Κύρου γιά κοινό ἑορτασμό τῶν 100 ἐτῶν

ἐλεύθερης Ἀρναίας καί τῶν 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἴδρυση τοῦΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου φ 1126-9-2012 σ 9

ndashὉμιλία στήν Ἀρναία - 1 Νοεμβρίου 2009 Ἡ Ἀπε λευθέ-ρωση τῆς Ἀρναίας καί ὁλόκληρης τῆς Χαλκιδικῆς - Καί πα-ρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ Δ Κύρου laquoἩ Ἀπελευθέρωση τῆςἈρναίας καί τῆς Βόρ Χαλκιδικῆς ἀπό τόν Τουρκικό ζυγό(1912) καί οἱ πρῶτες ἡμέρες ἐλεύθερη ζωῆςraquo [Πρόκειται γιάτήν ὁμιλία τοῦ κ Γ Ζωγραφάκη τήν 1η Νοεμβρίου 2009 στήνἈρναία πού δημοσιεύθηκε στό περιοδικό μας (τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σσ 8-14) καί κυκλοφορεῖ στό Διαδίκτυο ἀπʼ ὅπουἁλιεύθηκε καί δημοσιεύθηκε στήν ἐφημερίδα μέ τόν ἐπί-τιτλο laquoἈφιέρωμα στά 100 χρόνια ἐλεύθερης Χαλκιδικῆςraquo]φ 11818-10-2012 σσ 3-9

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Βο ρειοανα-τολικῆς Χαλκιδικῆς ἀπό τόν τουρκικό ζυγό τό 1912 καί Ἀνω-νύμου Ἀφιέρωμα στόν κληρικό ἐξ Ἀρναίας Διονύσιο Κυρά-τσο (1923-2005) πρώην Μητροπολίτη Δράμας φ 11925-10-2012 σσ 3 καί 5

ndash(Σύνταξης) ῾Εορτασμός ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας(Δημοσιεύεται τό Πρόγραμμα τῶν ἐκδηλώσεων γιά τά 100χρόνια ἀπό τήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας) φ 1201-11-2012 σ 9

ndash(Σύνταξης) Μέ δόξα καί τιμή ἑορτάστηκαν τά 100 χρό-νια Ἐλευθερίας τῆς Ἀρναίας (Χωρίς κείμενο ἀλλά μόνο μέμία φωτογραφία τμήματος τοῦ μνημείου τῆς Ἀπελευθέρω-σης μέ τήν ἐπιγραφή laquoΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣ bullΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ1912raquo πού ὑπάρχει ἐκεῖ) φ 1218-11-2012 σ 2

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoEBΔΟΜΑΔΙAIAraquo (Χαλκιδικῆς) (φ 29-10-2012 σ 6) γράφει

ndashἩ Ἱστορία τῆς Ἀρναίας μέσα ἀπό τά μουσεῖα της Ξα-κουστά μέχρι τά Βαλκάνια τά τοπικά ὑφαντά (Ἀναφέρεταιστό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο καί στό ΜουσεῖοὙφαντικῆς Ἀρναίας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΚΑΣΣΑΝΔΡΑraquo στό φ 20723-10-2012 σ6 γράφει

ndash (Σύνταξης) Ὑπογράφηκε ἡ σύμβαση γιά τήν κατασκευή

τοῦ ἔργου laquoἈνάπλαση πλατείας Μουσείου Ὑφαντικῆς(πρώην Γιαννούδενας) καί παρακείμενων κοινόχρηστων χώ-ρων ΔΚ Ἀρναίας Δήμου Ἀριστοτέληraquo προϋπολογισμοῦ11823099 εὐρώ Ξεκινᾶ ἡ ἐκτέλεση τοῦ ἔργου καί στό φ20815-1-2013 σ 9 γράφει

ndash Ἑορτάσθηκε στήν Ἀρναία ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρω-τομάρτυρος Στεφάνου καί τά 200 χρόνια τῆς ἀνέγερσηςτοῦ Ναοῦ 1812-2012

bull Τό περιοδικό laquoΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑraquo (Θεσσαλονίκη) τχ475Σεπτ-Ὀκτ 2012 σσ 280-282 γράφει

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ὁ Μακεδονικός Ἀγώνας Α΄ Γε-νικά (Στή σελ 282 γίνεται ἀναφορά στούς Ἀρναιῶτεςἀδελφούς ταγματάρχη Μαυρουδῆ καί γιά τόν ΘεοχάρηΓερογιάννη οἱ ὀποῖοι τό 1902 εἶχαν ἱδρύσει στήν Ἀθήναὅπου ἔμεναν τόν κεντρικό Μακεδονικό Σύλλογο ὁὀποῖος ἐνημέρωνε τούς ἐλεύθερους Ἕλληνες γιά τάσυμβαίνοντα στή Μακεδονία καί στρατολογῶντας ἐθε-λοντές ἔστελνε ὀλιγομελῆ στρατιωτικά ἀνταρτικά σώ-ματα στή δεινοπαθοῦσα ἀπό τούς Τούρκους καί τούςΒουλγάρους Μακεδονία)

bull Τό περιοδικό laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo στό τχ 71Σεπτ-Ὀκτ 2012γράφει

ndashΓιώργου Ζωγραφάκη 2 Νοεμβρίου 1912 Ἡ ἐπίσημη ἀπε-λευθέρωση τῆς Χαλκιδικῆς (Ἀναφέρεται καί στήν ὑποδοχήτοῦ Οὐλαμοῦ τοῦ Ἀνθυπολοχαγοῦ Ἰω Ἀλεξάκη στήνἈρναία) σ 6

Στό τχ 72Νοε-Δεκ 2012 σσ 6-11 γράφειndashΓιάννη Δ Κανατἀ Τά laquoΔεκεμβριανάraquo τοῦ 1916 στόν Πο-

λύγυρο (Στίς σσ 8-10 γίνεται ἀναφορά στά γεγονότα τῆςἈρναίας ὅπως περιγράφονται ἀπό τόν ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους στά laquoΧρονικά Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας)raquo τά ὁποῖα δημοσιεύθηκαν σέ συνέ-χειες στά τεύχη 78-812010 τοῦ περιοδικοῦ μας καί ἀπότόν γιατρό-βουλευτή Γρηγόριο Σαραφιανό στό ἈρχεῖοἘγγράφων του τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε σέ συνέχειες στάτεύχη 86-932011 τοῦ περιοδικοῦ μας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΖΑΤΟΥΝΑ - ΜΑΡΚΟΥ-ΒΛΟΓΓΟΣraquo φ270Σεπτ-Ὀκτ 2012 σ 4 γράφει

ndash (Νικόλη Φίλη) Λώρης Ἰωάν Θανόπουλος (Ἀναφέρεταιστό ἡλιακό ὡρολόγιο πού ὑπάρχει στό Κωδωνοστάσιο τοῦ ἹΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας κατα-σκευασμένο ἀπό τόν Ζατονίτη Λορέντζο (Λώρη) Θανόπουλοτό 1939) (Φωτοτυπία τοῦ δημοσιεύματος βλέπε στό τχ982013 στή στήλη laquoΟ ΤΥΠΟΣ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑraquo)

Ε Ν Τ Υ Π Α Π Ο Υ Λ Α Β Α Μ ΕΒΙΒΛΙΑ-ΑΝΑΤΥΠΑ

bull Τρύφωνος Τσομπάνη Μορφές τῆς Ἱστορίας τοῦ ΛαγκαδᾶΛαγκαδάς 2006 σσ 72 (Προσφορά τοῦ συμπατριώτη μας κἈστ Θ Καραστέριου)

bull Ἀθανασίου Δ Οἰκονόμου Στερεότυπες καί ἀστήρικτες ἀπό-

ψεις ἤ συνεχής ἔρευνα γιά τήν τοπική μας Ἱστορία ΒόλοςὈκτώβριος 2011 σσ 23

bull Ἀρχιμ Χρυσοστόμου Μαϊδώνη Τό μαρτύριο τῆς φωτιᾶς Τόμαρτύριο τῶν ἕξι παρθενομαρτύρων τοῦ Γεροπλατάνου Χαλ-

31

κιδικῆς (1854) Γεροπλάτανος 2012 σσ 32bull Νικόλη Π Φίλη Ἡ παιδεία στή Ζάτουνα ἀπό τήν Τουρκοκρα-

τία ἕως τό 1973 Ἀθήνα 2012 σσ 512 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀπο-στολή τοῦ βιβλίου γιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Γέροντος Δανιήλ Κατουνακιώτου Περί Παρθενίας (ἜκδοσιςἹεροῦ Ἡσυχαστηρίου Ἀδελφότητος Δανιηλαίων) ἍγιονὌρος 2009 σσ 78 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀποστολή τοῦ βιβλίουγιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Ἡ Πιάβιτσα τῶν Σιδηροκαυσίων καίτό ἐξωκκλήσι τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Θεσσαλονίκη 2012 σσ125 [Γίνεται ἀναφορά καί στή Λιαρίγκοβη Στή σελ 23 κα-ταγράφεται στά χωριά τῆς ΒΑ Χαλκιδικῆς μέ τά φορολογού-μενα νοικοκυριά κατά τά ἔτη 1519 1527 καί 1568 στή σελ 27ἀναφέρεται σέ ἰδιοκτησίες Λιαριγκοβινῶν τό 1873 στήν Πιά-βιτσα στή σελ 49 ἀναφέρεται στήν Ἐκπαιδευτική δραστη-ριότητα τοῦ δασκάλου Ν Βουργαρελίδη παραπέμποντας σέσχετικό ἄρθρο τοῦ ΔΚ στό περ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τχ 632004 σσ3-4 καί στή σελ 82 ἀναφέρεται στόν laquoἸσχυρό ἄνδρα τῆς Λια-ρίγκοβης Γερογιάννηraquo]

bull ndash Ἡ πανήγυρη τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου στήν Πιάβιτσα Φωτο-γραφική διαδρομή (1926-2011) Θεσσαλονίκη 2012 σσ 95 [ Στήσελ 69 δημοσιεύεται φωτογραφία μέ τούς μακαρίτεςἈρναιῶτες ὀργανοπαῖχτες Χριστόδουλο Ἀρβανίτη καί ΠέτροΖυγούρη τή 10ετία τοῦ 1980]

bull Κωνσταντίνου Ἰ Χιόνη Ἱστορική ἐξέλιξη τῆς ἀπονομῆς τῆς δι-καιοσύνης στή Θάσο (1709-1912) Ὄργανο ἀπονομῆς τοῦ δι-καίου τά δάση τῆς Θάσου φορολογούμενες γαῖες ὁ θεσμόςτῆς χρησικτησίας τίτλοι ἰδιοκτησίας καί νομολογία Θάσος2012 σσ 187

bull Περιοδικοῦ laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo τοῦ Λαογραφικοῦ Ὁμίλου Πολυ-γύρου Πολύγυρος Ὁ τόπος καί οἱ ἄνθρωποι (ἘπιμέλειαΓιάννης Κανατάς) Πολύγυρος 2010 σσ 347 [Στή σελίδα 65δημοσιεύεται ὁλοσέλιδη φωτογραφία τῆς Φιλαρμονικῆς τοῦΠολυγύρου μέ τόν διευθυντή της ἀρχιμουσικό Ἄγγελο Κω-δούνη ἀπό τήν Ἀρναία καί στή σελίδα 87 δημοσιεύεται ὁλο-σέλιδη φωτογραφία γνωστή ἀπό ἄλλες ἀλλοῦ δημοσιεύσειςτης στήν ὁποία εἰκονίζεται Σῶμα Προσκόπων τοῦ 1912 μέ(ἀρχηγό) τόν ὁπλαρχηγό Ἀθ Μινόπουλο καί ἀρκετούς Λια-ριγκοβινούς]

bull Ἱερομ Βενεδίκτου Νεασκητιώτη Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιο-ρείτου Συναξαριστής (μέ ἐνσωματωμένο τό Νέο Μαρτυρο-λογόγιο καί τό Νέο Ἐκλόγιο) ἀπόδοση στή ΝεοελληνικήἜκδοσις Συνοδίας Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου Ἱερά ΚαλύβηlaquoΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝraquo Νέα Σκήτη-Ἅγιον Ὄρος Τόμος Α΄2011 σελ 456middot Τόμος Β΄ 2011 σελ 431middot Τόμος Γ΄ 2011 σελ

437middot Τόμος Δ΄ 2012 σελ 351middot Τόμος Ε΄ 2012 σελ 398 καίτόμος ΣΤ΄ 2012 σελ 490 (Φιλολογική ἐπιμέλεια Δημ ΘΚύρου)

bull Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους Ἀρχιμ Εὐσέ-βιος Βίττης Ἀναφορά στόν ἀγώνα του καί τήν μαρτυρία του(1927-2009) Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 40

bull Ἀρχιμ Εὐσεβίου Βίττη Βίος καί Πολιτεία τοῦ δικαίου καί πο-λυάθλου Ἰώβ (Ἀνάλυση στό βιβλίο τοῦ Ἰώβ) τόμοι Α΄ ἍγιονὌρος 2010 σσ 456 καί Β΄ Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 615(Ἔκδοση Ἱ Μ Ὁσίου Γρηγορίου)middot μέ τήν ἀφιέρωση laquoΣτόνἀγαπητό ἀδελφό κ Δημήτριο Κύρου καθηγητή μέ βαθειάἐκτίμησι καί ἐγκάρδιες εὐχές ὑπέρ ὑγείας καί σωτηρίαςαὐτοῦ καί τῶν τέκνων του Ὁ Καθηγούμενος dagger Ἀρχιμ Γεώρ-γιος 114-12-2011raquo

(Τά παραπάνω δύο βιβλία ndashμαζί μέ τό περιοδικό laquoΟ ΟΣΙΟΣ ΓΡΗ-ΓΟΡΙΟΣraquondash προσφέρθηκαν στόν Ἐκδότη-Διευθυντή τοῦ πε-ριοδικοῦ μας ἀπό τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ Μονῆς Ἀρχιμ Γεώρ-γιο Καψάνη στίς 14-12-2011 κατά τήν ἐπίσκεψή του στήΜονή καί στό Γραφεῖο του ὅπου τοῦ πρόσφερε γιά τή Βι-βλιοθήκη τῆς Μονῆς τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo τοῦ ὁποίου ἡΜονή εἶναι ἀποδέκτρια καί τό βιβλίο του γιά τόν Μητροπο-λίτη Σωκράτη)

bull Νίκου Χρ Ἀλιπράντη Ἀντιφωνήσεις Ἀθήνα 2011 σσ 95bull Μαριάνθης Φ Παλάζη Ἕνα ὄνομα δύο τόποι Ἐπιβάτες Ἀνα-

τολικῆς Θράκης Νέοι Ἐπιβάτες Θεσσαλονίκης Ἀθήνα 2009σσ 240

bull Δήμου Κιμώλου Οἱ ρίζες τῶν κοινῶν παραδοσιακῶν Κιμώλου-Σερίφου (Λαογραφική ἔρευνα Θοδωρής Γ Λιβάνιος) Κίμω-λος 2011 σσ 63

bull Ἀντιστρατήγου Ἰωάννη Ἠλία Ἀλεξάκη Ἐγκώμιον ΓενναίουΣτρατηγοῦ ἐναρέτου πατριώτη Ἰωάννη Σωτ Ἀλεξάκη Ἡρά-κλειο 2012 σσ 32

bull Στέλιου Παπαθανασίου Ὁ Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης στάἄδυτα τῆς δημοσιογραφίας Ἀθήνα 2008 σσ 46

bull Δημ Θ Κύρου Δύναμη εἰρήνης ἡ Ὀρθοδοξία [Ἀνάτυπο ἀπότό βιβλίο laquoΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ldquoΗ ΟΡΘΟ-ΔΟΞΙΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑrdquo ndashΤΑ ΔΗ-ΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥraquo Θεσσαλονίκη 1994 σσ 83-96]Θεσσαλονίκη 2010

bull ndash laquoΧριστός ἐτέχθηraquo - Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ καί ἡ laquoἐπί γῆςεἰρήνηraquo - Ἡ Διήγηση τοῦ φιλοσόφου Ἀφροδιτιανοῦ γιά τά πα-ράδοξα μυστήρια πού ἔγιναν στήν Περσία στόν καιρό τῆς Γεν-νήσεως τοῦ Χριστοῦ γιά τούς Μάγους καί γιά τόν ἈστέραἈρναία Χριστούγεννα 2010 σσ 40

bull Τέκνα dagger Χαρίκλειας (ΓιῶργοςἙλένη Καίτη Μαρία) Δημητρα-κούδη (Θεσνίκη) 100 euro(34074 δρχ )

bull Πάχτας Θ Ἱπποκράτης (Θεσνίκη) 50 euro(17037 raquo )bull Κατσαμάνης Νικ (Σέρρες) 50 euro(17037 raquo )bull Βλάχτσης Νικ (Ἀθήνα) 50 euro(17037 raquo )bull Μπύρου Γρ Σουλτάνα (Ἀρναία) 40 euro(13629 raquo )bull Ρήγας Ἰω Δημ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Δημητρακούδης Ν Γεωργ (Ἀθήνα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Κατσαμούρης Γεώργ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Λαζαρίδης Χαρ (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρήγας Ν Κων (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )

bull Καρτσιώτης Μιχ (Πετροκέρασα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Μπάλλα-Σιέρου Στέλλα (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Καραμίχος Ἰω (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Χιονίδης Χ Γεώργιος (Βέροια) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρέμπελος Χρ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Βαλιάνος Θεολ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Βαλιάνος Στυλ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Κοτσάνης Κων (Θεσνίκη) 10 euro ( 3407 raquo )bull ΚΠ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κοκκαλιάρης Βασ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κωνσταντινίδου Νόρα (Δράμα) 10 euro ( 3407 raquo )bull Τζιτζιρίκας Ἰω Ἀστ 05 euro ( 1704 raquo )

ΟΙ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΕΣ ΜΑΣΓιά τή συνέχιση τῆς ἔκδοσης τοῦ περιοδικοῦ μας βοήθησαν οἰκονομικά καί εὐχαριστοῦμε οἱ

Ἡ σελίδα 163 από τόν Κώδικα Ληψοδοσίας (Κατάστιχο) τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1916-1947)ὅπου ἀναγράφονται τά ὀνοματεπώνυμα τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ἐπιτρόπων τοῦ ἔτους 1922 (πρίν ἀπό 91 χρόνια)

26

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

Στό τεῦχος 972012 (σελ 18) γρά-ψαμε τήν εἴδηση ὅτι μέ πρωτοβουλία καίἀπόφαση τοῦ Δήμου μας δημιουργή-θηκαν ἐπισκέψιμες πολιτιστικές δια-δρομές στόν παραδοσιακό οἰκισμό τῆςκωμόπολης μέ τήν τοποθέτηση φωτο-γραφικῶν ἐπιγραφῶν σέ παραδοσιακάκτίρια καί ξύλινων πινακίδων σήμανσης τῶνδιαδρομῶν

Συμπληρώνοντας τό θέμα γιά τό ση-μαντικό αὐτό ἔργο σημειώνουμε τά παρα-κάτω ἐνδιαφέροντα

bull Σέ κεντρικό σημεῖο τῆς κωμόπολης καίἰδιαίτερα στό τρίγωνο τῶν δύο Μουσείωντοῦ ἱστορικοῦ ἱστοῦ παρουσιάσθηκε ἕναΘΕΜΑ πού ἀναφέρεται στά παλιά ἐπαγ-γέλματά της γιά ἐνημέρωση τῶν νέων τηςκαί τῶν ἐπισκεπτῶν Ἡ θεματική αὐτή πα-ρουσίαση ἔχει ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον ἀπότούς ξένους καί ἀπό τούς ντόπιους πούὁδηγοῦν ἐκεῖ τά παιδιά καί τά ἐγγόνια τουςγιά ἐνημέρωση (Βλέπε εἰκόνα)

bull Γιά πρώτη φορά ἡ Ἀρναία ἀπέκτησετόν δικό της χάρτη Ἔχει διαστάσεις 50Χ70ἑκ καί ἀναδιπλώνεται Ἡ πρώτη ἐκτύπωσηἔγινε στά ἑλληνικά σέ 10000 τεμάχια καίδιανέμεται δωρεάν ἀπό τόν Ἀπρίλιο τοῦ2012 μέ πρώτη παρουσίαση στό περσινό πα-νηγύρι τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς (26 Ἰουλί-ου)

Ἡ ποιότητα καί οἱ πληροφορίες πού πε-ριέχει ἱκανοποιοῦν καί τόν πιό ἀπαιτητικόἐπισκέπτη ἀπό τά μουσεῖα τίς διαδρομέςτά προϊόντα τίς ἐκδηλώσεις τήν Ἱστορίακαί τόν πολιτισμό τοῦ τόπου Ἀποτέλεσεκαί ἀποτελεῖ συνοδευτικό γιά τόν ἐπισκέ-πτη καθώς καί ἐργαλεῖα ξενάγησης ὥστενά γνωρίσει τόν τόπο

Ἡ ποιότητα καί ἡ λειτουργία του συν -αγωνίζονται ἀντίστοιχους χάρτες μεγάλωνπόλεων τοῦ ἐξωτερικοῦ Ἤδη τό 2013 γί-νεται ἡ δεύτερη ἀνατύπωσή του στά ἑλλη-νικά ἀλλά καί γιά πρώτη φορά στά ἀγγλι-κά (Βλέπε εἰκόνα)

bull Στήν ἀρχή στό τέλος καί ἐνδιάμεσατῶν πολιτιστικῶν διαδρομῶν τοῦ οἰκισμοῦτοποθετήθηκαν στά κτίρια σέ κομβικάσημεῖα ἐπιτοίχειοι χάρτες (ὅμοιοι μέ τούςπαραπάνω χάρτινους) μέ τίς διαδρομέςὥστε ὁ ἐπισκέπτης νά ἔχει εἰκόνες τῶν δια-δρομῶν καί τό σημεῖο πού βρίσκεται (βλέ-πε εἰκόνα)

27

῾Η ᾽Αλληλογραφία microας

∆∆ΙΙΑΑΛΛΟΟΓΓΟΟΣΣ ΜΜΕΕ ΤΤΟΟΥΥΣΣ ΑΑΝΝΑΑΓΓΝΝΩΩΣΣΤΤΕΕΣΣ ΜΜΑΑΣΣ ΚΚΑΑΙΙ ΤΤΟΟ ΠΠΕΕΡΡΙΙΟΟ∆∆ΙΙΚΚΟΟ ΜΜΑΑΣΣ

ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ-ΕΓΓΡΑΦΑbull Ἀπό τόν συμπολίτη μας καί γαμβρό τῆς Ἀρναίας δασολόγο (ἐν συντάξει) κ Νικ Κανελλόπουλο πήραμε (Ἀρναία

173) τήν παρακάτω laquoΠαπαδιαμαντίζουσαraquo καί ἐνδιαφέρουσα ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηΧαρά στήν ὑπομονή σου διά τήν συνέχισιν τῆς πολυσχιδοῦς πολυμεροῦς ἐκδόσεως πολυφρόντιδος ἐν μέσῳ

καιρῶν καθόλου εὐνοϊκῶν αὐχμηρῶν μάλλον λίανΟἱ τίς τύχες τοῦ κόσμου σήμερα διαχειριζόμενοι ἀρνοῦνται πεισμόνως νά ἐμπεδώσουν τοῦτο τό ἁπλόν πού

βεβαίως καί τό μέγιστον ζητούμενον εἶναι Ἡ περιβόητος περιλάλητος κρίσις κύριοι πρωτίστως εἶναι ΗΘΙΚΗΦωνάζουν νιαουρίζουν ἐπί τῶν κεράμων γαλές τεσσαράκοντα καί λέγομεν ὄτι τά καθαρά νιάου νιάου τῶν ψι-ψίνων ἀπό ἀλεκτορίδια εἶναι καί ἀλέκτορες Ἀλλά ἄς ἔλθωμε εἰς τά τοῦ οἴκου μας καί δή τά τῆς παιδείας Τάἀρχαῖα καταργήσαμε τήν ἑλληνική βαραθρώσαμε μονοτονικόν ἐφεύραμε Παπαδιαμάντην νά μεταφράσωμεμᾶς ἐμάρανε Ἀχιλλέαν πρό πολλοῦ ἐτυμβεύσαμε Τζάρτζανον καί ἐν τέλει ἡσυχάσαμε

Διάβασα τόν ἐπικήδειον ὄχι τοῦ Ἰωάννη Κονδυλάκη ἀλλά λόγον πού ἐκφώνησε ἐπικήδειον κάποιο ἄγνωστονὄπως γράφεται πρόσωπον διά κάποιον ἐξέχοντα Λιαριγκοβινό θανόντα τό 1886 Χαρακτηρίζει τόν ἐκλιπόνταἄνδρα - ρέκτην μεγαλοπράγμονα καί σταθερόν Κείμενον ἀποπνέον ἄρωμα ἀθανάτου γλώσσης ἑλληνικῆς ἔνθαἡ εὐφωνία ἠ λεπτότης ἡ χάρις καί καλλιέπεια θέλγουν

Εἰς τόν ἐκφωνήσατα λόγον τοιοῦτον εὖγε Εὖγε καί εἰς τόν τωρινόν ἄνδρα ρέκτην πολυπράγμονα καί στα-θερόν θαρρούντως ἀντιμετωπίζων τήν μεγίστην ἀπώλειαν συζύγου λατρευτῆς ἐπιμένων ἀξιοθαυμάστως εἰςτήν μεγίστην προσφοράν τήν σπουδαίαν ἔκδοσιν συνεχίζων laquoΑΡΝΑΙΑraquo

Μετά τιμῆςΝικόλαος Β Κανελλόπουλος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νικόλαε σʼ εὐχαριστοῦμε πολύ γιά τά καλά σου λόγια (καί laquoἐν ἀρχῇraquo καί laquoἐν τέλειraquo)ἀλλά ὑπερβαλλόντως λεγόμενα Ὄντως laquoἡ κρίσις πρωτίστως εἶναι ἠθικήraquo ἀλλά δέν μᾶς συμφέρει νά τό πα-ραδεχθοῦμε καί ἔτσι ὁ διάβολος πανηγυρίζει

bull Ὁ γνωστός ἱστορικός ἐρευνητής τῆς Βέροιας δικηγόρος καί τέως βουλευτής κ Γεώργιος Χιονίδης μᾶς ἔστει-λε (Βέροια 26) τήν παρακάτω ποικιλοτρόπως ἐνισχυτική τῶν προσπαθειῶν μας ἐπιστολή

Φίλε κ ΔΘ Κύρουlaquoἐκ τοῦ ὑστερήματοςraquo τῆς ἰσχνῆς ἤδη συντάξεώς μου ὡς δικηγόρου (γιά τά ταχυδρομικά τέλη τουλάχι-

στον)Σέ θαυμάζω γιά τό κουράγιο σου γιά τήν ἐξαίρετη (σέ ποιότητα καί ἀποτελέσματα) προσπάθειά σου πού μέ

συγκινεῖ διότι μία σχετικῶς μικρή περιοχή ἔχει πανελλήνια προβολή μέ τόν συνεχῆ τιτάνιο ἀγώνα σου ἑνόςἀτόμου ἀδύναμου laquoμικροῦraquo ἀντιπάλου στό laquoμέγαraquo κατεστημένο Συνέχισε λοιπόν νά ἀγωνίζεσαι γιά τή διά-δοση τῆς Παραδόσεως

Θερμά καί εἰλικρινῆ συγχαρητήριαΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε θερμότατα ἀγαπητέ κ Γ Χιονίδη γιά τή συνδρομή σας καί γιά τά καλά σας

λόγια ἐνέργειες πού μᾶς ἐνισχύουν γιά τή συνέχιση τῶν ἰσχνῶν προσπαθειῶν μας γιά τήν προβολή τῆς ὄμορ-φης Ἀρναίας Ὑγιαίνετε

bull Ἀπό τόν Λαρισαῖο συγγραφέα κ Νικόλαο Ἀθ Παπαθεοδώρου πήραμε (Λάρισα 46) τήν παρακάτω ἐπιστολήκ Κύρου

Εὐχαριστῶ πολύ γιά τήν ἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τό ὁποῖο φθάνει ἀνελλιπῶς στό σπίτι μου στήΛάρισα κάθε τρίμηνο Σάν ἀντίδωρο αὐτῆς τῆς εὐγενικῆς σας προσφορᾶς σᾶς ἀποστέλλω τό τελευταῖο μου βι-

28

βλίο πού κυκλοφόρησε πρίν λίγους μῆνες Ὅπως θά ἀντιληφθεῖτε εἶναι μία ἔρευνα πού ἔκανα στίς Μηλιές τοῦΠηλίου καί ἡ ὁποία διήρκεσε πάνω ἀπό δύο χρόνια Ἀντικείμενό της ἔχει τήν παρουσία τοῦ γνωστοῦ λαϊκοῦ ζω-γράφου Θεόφιλου Χατζημιχαήλ στό διάστημα 1897-1900 στίς Μηλιές Εἶναι μία περίοδος τῆς ζωῆς του σχετικάἄγνωστη μέχρι σήμερα στούς φιλότεχνους ἀλλά πολύ παραγωγική γιά τόν ζωγράφο ἰδίως σέ θρησκευτικές πα-ραστάσεις Ὅπως θά δεῖτε ἐντοπίσθηκαν 13 ἐντελῶς ἄγνωστα ἔργα του τά πιό παλιότερα πού ὑπάρχουνΜέχρι σήμερα γνωρίζαμε ὅτι τό παλαιότερο χρονολογημένο ἔργο του ἦταν τοῦ 1899 Ὅμως τά περισσότεραἀπό τά ἔργα πού ἀποκαλύφθηκαν στίς Μηλιές εἶναι τοῦ 1897 μέ 1898 μάλιστα ἕνα ἀπʼ αὐτά τό μοναδικό μέχρισήμερα τό ὑπογράφει μέ τό οἰκογενειακό του ὄνομα Θεόφιλος Γαβριήλ Κεφάλας 1897

Μέ μεγάλη ἐκτίμηση στό ἔργο σαςΦιλικά

Νικόλαος Ἀθ ΠαπαθεοδώρουΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Παπαθεοδώρου γιά τή δική σας εὐγενική προσφορά τοῦ ἐνδια-

φέροντος βιβλίου σας γιά τόν ζωγράφο Θεόφιλο καί τήν συμπληρωματική ζωγραφική του παραγωγή πού ἐντο-πίσατε στίς Μηλιές καί παρουσιάζετε

bull Ἡ Βιβλιοθήκη τοῦ Τμήματος Γλώσσας Φιλολογίας καί Πολιτισμοῦ Παρευξείνιων Χωρῶν τοῦ ΔημοκριτείουΠανεπιστημίου Θράκης μᾶς ἔστειλε (Κομοτινή 66) τήν παρακάτω εὐχαριστήρια ἐπιστολή

Σημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Πρόεδρε γιά τό τιμητικό γιά μᾶς αἴτημά σαςbull Ἡ καταξιωμένη Δραμινή λογοτέχνιδα κ Νόρα Κωνσταντινίδου μᾶς ἔστειλε (Δράμα 76) τήν παρακάτω φι-

λοαρναιώτικη καί καλλιγραφημένη ἐπιστολή

29

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητή κ Νόρα Κωνσταντινίδου τό laquoἀντίτιμοraquo γιά τίς ὡς τώρα ἀπολαυές σας ἀπό τήνἀνάγνωση τοῦ περιοδικοῦ μας δέν εἶναι laquoμικρόraquo διότι συμπληρώνεται μέ τά πολύτιμα γραφόμενά σας καί τόκάνουν laquoμέγαraquo Γιʼ αὐτό σᾶς εὐχαριστοῦμε θερμά

bull Ἀπό τόν Διευθυντή τοῦ ἱστορικοῦ περιοδικοῦ laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo φιλόλογο καί συγγραφέα κ Νίκο Χρ Ἀλιμπράν-τη πήραμε (Ὑμηττός 166) τήν παρακάτω ἐπιστολή πού προκαλεῖ μεγάλη λύπη στούς φίλους τῆς Πάρου καί τῆςἹστορίας της καί στούς ἀνθρώπους πού ἐκδίδουν παρόμοια περιοδικά

Ἀγαπητε κύριε ΚύρουΓιά λόγους οἰκονομίας ἔχω ἤδη σταματήσει νά ἀποστέλλω τιμητικά τά laquoΠαριανάraquo σέ πολλά ἔντυπα πού τά

ἐλάμβαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ὅπως ἔγινε τώρα καί μέ τό δικό σας ἔντυποΓιʼ αὐτό σᾶς παρακαλῶ ἐάν θέλετε νά μή μοῦ στέλλετε πλέον τήν laquoἈρναίαraquo πού εἶναι πράγματι χρήσιμο

καί πολύτιμο ἔντυπο πού συμβάλλει στήν ἱστορία τῆς περιοχῆς σας καί προβάλλει τήν πολιτιστική καί κοινω-νική καί ἀρχιτεκτονική κληρονομιά τοῦ τόπου

Σᾶς συγχαίρω γιά τήν προσφορά σας τήν ποικίλη καί εὔχομαι κάθε καλό καί ὑγεία καί συνέχιση τῶν ὡραίωνπνευματικῶν ἀγώνων σας

Μέ ἰδιαίτερη ἐκτίμησηΝ Ἀλιμπράντης

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη αἰσθανόμαστε μεγάλη λύπη διότι τό πολύ σημαντικό καί ἐπί πολλάχρόνια ἐκδιδόμενο περιοδικό σας ἀναγκάζεται λόγω τῆς πανελλήνιας οἰκονομικῆς κρίσης καί τῆς ἀδικαιολό-γητης αὔξησης τῶν ταχυδρομικῶν τελῶν νά διακόψει τήν τιμητική ἀποστολή του σέ πολλά ἔντυπα πού τό λάμ-βαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ἀνάμεσα στά ὁποῖα καί τό δικό μας

Ἐμεῖς ἀντιδρώντας ἀπέναντι σʼ αὐτούς πού ἀναγκάζουν σημαντικά καί μακρόβια ἔντυπα τέτοιου κυρίως πε-ριεχομένου νά διακόπτουν τήν πνευματική ἐπικοινωνία τους μέ ἄλλα παρόμοια ἔντυπα δέν θά διακόψουμε τήνἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ μας στά laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo καί ἤδη βρήκαμε τρόπο νά λαμβάνουμε τό περιοδικό σας χωρίςνα ὑποβάλλεσθε σέ ἔξοδα ἀποστολῆς

Ἐλπίζουμε ἐπίσης καί εὐχόμαστε ἡ ἀκούσια αὐτή ἐκ μέρους σας διακοπή ἀποστολῆς τοῦ περιοδικοῦ σας σέἄλλα ἔντυπα νά εἶναι σύντομη σύν Θεῷ πού ἴσως μᾶς λυπηθεῖ ὡς Ἕλληνες καί μᾶς ἀπελευθερώσει ἀπό τόνζυγό τῆς διηπειρωτικῆς δικτατορικῆς οἰκονομικῆς διακυβέρνησης (ΕΕ-ΔΝΤ-ΕΚΤ)

Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη ἔρρωσθε ἐλπίζοντες ὅσο ζῆτε κατά τό λατινικό ἀπόφθεγμα laquoDum spiro speroraquoΕὐχαριστοῦμε γιά τά καλά σας λόγια καί γιά τίς εὐχές σας

bull Ἀπό τόν Σερραῖο φίλο καί συνάδελφο κ Νίκο Κατσαμάνη πήραμε (Σέρρες 166) τήν παρακάτω ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηἘδῶ καί τουλάχιστον 20 χρόνια ἔχω τή χαρά νά διαβάζω τό τόσο ἀγαπημένο καί χρήσιμο περιοδικό laquoἈρναίαraquo

Ἀγάπησα παράλληλα καί τήν ὄμορφη κωμόπολη τήν ὁποία ἐπισκέπτομαι συχνάΣυμμεριζόμενος καί τήν ἀγωνία σου καί τούς προβληματισμούς σου ὅπως καταφαίνεται στήν ἀνοιχτή ἐπι-

στολή τοῦ τεύχους 98 Ἰανουάριος-Μάρτιος 2013 σπεύδω νά σέ διαβεβαιώσω ὅτι στό βαθμό πού μοῦ ἀναλο-γεῖ θά συμβάλλω στή συνέχιση τῆς ἔκδοσης καί διάδοσης τῆς Ἀρναίας

Ἡ προσπάθειά σου νά διασώσεις ὅτι σχετίζεται μέ τήν πολιτιστική κληρονομιά τῆς περιοχῆς σου μέ συγκι-νεῖ Σέ μιά ἐποχή ὄπου πλήττεται (στό πλαίσιο τῆς παγκοσμιοποίησης) ἡ ἱστορική καί κατʼ ἐπέκταση ἡ Ἐθνικήμνήμη ἡ φωνή σου εἶναι ἀπαραίτητη Προσωπικά στίς σελίδες τοῦ περιοδικοῦ βρίσκω πολλά καί ἐνδιαφέρονταστοιχεῖα τά ὁποῖα ἀξιοποιῶ ἐργαζόμενος ὡς φιλόλογος στό 1ο Γεν Λύκειο Σερρῶν

Πιστεύω πώς ἡ πορεία τῆς ldquoἈρναίαςrdquo δέ θά ἀνακοπεῖ πρός τέρψιν τῶν φίλων τηςὈφείλω τέλος νά σʼ εὐχαριστήσω πού ἀδιαλείπτως μοῦ ἀποστέλλεις τό περιοδικό

Μέ ἐκτίμησηΚατσαμάνης Νικόλαος φιλόλογος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νίκο σʼ εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς γιά τά φιλοαρναιώτικα αἰσθήματά σου καί τά καλάσου λόγια γιά τό περιοδικό μας στοιχεῖα τοῦ ὀποίου σέ βοηθοῦν στό ἐκπαιδευτικό σχολικό ἔργο σου Ὄντωςπλήττεται ἡ ἱστορική καί ἐθνική μνήμη ἀφοῦ Ἕλληνες καί μάλιστα πολιτικοί πού τάχα ἀγωνίζονται laquoγιά τόκαλό τοῦ τόπουlaquo χαρακτηρίζουν τή Μικρασιατική καταστροφή ἁπλά ὡς laquoσυνωστισμόraquo στό λιμάνι τῆς Σμύρνηςτόν στρατό τοῦ Θ Κολοκοκτρώνη laquoὀρδέςraquo ἀρνοῦνται τήν ὕπαρξη τοῦ χοροῦ τοῦ Ζαλόγγου διακηρύσσουν ὄτιμέ τούς Τούρκους στά χρόνια τῆς σκλαβιᾶς περνούσαμε καλά δέν τούς ἐνδιαφέρει ἄν οἱ Σκοπιανοί χρησι-μοποιοῦν ἐπίσημα τό ὄνομα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ὡς ὀνομασία τοῦ κρατιδίου τους καί λένε καί πράττουν ἕνα σωρόἄλλα σέ βάρος τῆς χώρας μας Ἐμεῖς κάνοντας τό καθῆκον μας θά συνεχίζουμε ὅσο ὑπάρχει laquoἄνωθενraquo θέλημακαί laquoκάτωθενraquo ἠθική καί (κυρίως) οἰκονομική συμπαράσταση νά laquoχτυποῦμε τή λύραraquo

30

∆ΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ(Ὅσα ἀναφέρονται σέ τίτλους στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία της)

Ἐπιμέλεια Δημ Θ Κύρουbull Ἡ ἐφημερίδα laquoΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΝΑ ΝΕΑraquo (Παλαιοχώρι) φ

21Ἀπρ-Ἰούν 2012 σ 14 γράφειraquondash Ἀθαν Αὐγερινοῦ Παλιοί Χάρτες τῆς Χαλκιδικῆς [Δη-

μοσιεύονται 4 παλαιοί Χάρτες τῶν ἐτῶν 1740 (γερμανικός)1827 (γαλλικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) 1862 (γαλ-λικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) καί 1829 (ἰταλικόςὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Liaringove)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΘΕΜΑraquo (Χαλκιδικῆς) γράφειndashΠρόταση τοῦ Δ Κύρου γιά κοινό ἑορτασμό τῶν 100 ἐτῶν

ἐλεύθερης Ἀρναίας καί τῶν 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἴδρυση τοῦΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου φ 1126-9-2012 σ 9

ndashὉμιλία στήν Ἀρναία - 1 Νοεμβρίου 2009 Ἡ Ἀπε λευθέ-ρωση τῆς Ἀρναίας καί ὁλόκληρης τῆς Χαλκιδικῆς - Καί πα-ρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ Δ Κύρου laquoἩ Ἀπελευθέρωση τῆςἈρναίας καί τῆς Βόρ Χαλκιδικῆς ἀπό τόν Τουρκικό ζυγό(1912) καί οἱ πρῶτες ἡμέρες ἐλεύθερη ζωῆςraquo [Πρόκειται γιάτήν ὁμιλία τοῦ κ Γ Ζωγραφάκη τήν 1η Νοεμβρίου 2009 στήνἈρναία πού δημοσιεύθηκε στό περιοδικό μας (τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σσ 8-14) καί κυκλοφορεῖ στό Διαδίκτυο ἀπʼ ὅπουἁλιεύθηκε καί δημοσιεύθηκε στήν ἐφημερίδα μέ τόν ἐπί-τιτλο laquoἈφιέρωμα στά 100 χρόνια ἐλεύθερης Χαλκιδικῆςraquo]φ 11818-10-2012 σσ 3-9

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Βο ρειοανα-τολικῆς Χαλκιδικῆς ἀπό τόν τουρκικό ζυγό τό 1912 καί Ἀνω-νύμου Ἀφιέρωμα στόν κληρικό ἐξ Ἀρναίας Διονύσιο Κυρά-τσο (1923-2005) πρώην Μητροπολίτη Δράμας φ 11925-10-2012 σσ 3 καί 5

ndash(Σύνταξης) ῾Εορτασμός ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας(Δημοσιεύεται τό Πρόγραμμα τῶν ἐκδηλώσεων γιά τά 100χρόνια ἀπό τήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας) φ 1201-11-2012 σ 9

ndash(Σύνταξης) Μέ δόξα καί τιμή ἑορτάστηκαν τά 100 χρό-νια Ἐλευθερίας τῆς Ἀρναίας (Χωρίς κείμενο ἀλλά μόνο μέμία φωτογραφία τμήματος τοῦ μνημείου τῆς Ἀπελευθέρω-σης μέ τήν ἐπιγραφή laquoΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣ bullΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ1912raquo πού ὑπάρχει ἐκεῖ) φ 1218-11-2012 σ 2

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoEBΔΟΜΑΔΙAIAraquo (Χαλκιδικῆς) (φ 29-10-2012 σ 6) γράφει

ndashἩ Ἱστορία τῆς Ἀρναίας μέσα ἀπό τά μουσεῖα της Ξα-κουστά μέχρι τά Βαλκάνια τά τοπικά ὑφαντά (Ἀναφέρεταιστό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο καί στό ΜουσεῖοὙφαντικῆς Ἀρναίας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΚΑΣΣΑΝΔΡΑraquo στό φ 20723-10-2012 σ6 γράφει

ndash (Σύνταξης) Ὑπογράφηκε ἡ σύμβαση γιά τήν κατασκευή

τοῦ ἔργου laquoἈνάπλαση πλατείας Μουσείου Ὑφαντικῆς(πρώην Γιαννούδενας) καί παρακείμενων κοινόχρηστων χώ-ρων ΔΚ Ἀρναίας Δήμου Ἀριστοτέληraquo προϋπολογισμοῦ11823099 εὐρώ Ξεκινᾶ ἡ ἐκτέλεση τοῦ ἔργου καί στό φ20815-1-2013 σ 9 γράφει

ndash Ἑορτάσθηκε στήν Ἀρναία ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρω-τομάρτυρος Στεφάνου καί τά 200 χρόνια τῆς ἀνέγερσηςτοῦ Ναοῦ 1812-2012

bull Τό περιοδικό laquoΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑraquo (Θεσσαλονίκη) τχ475Σεπτ-Ὀκτ 2012 σσ 280-282 γράφει

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ὁ Μακεδονικός Ἀγώνας Α΄ Γε-νικά (Στή σελ 282 γίνεται ἀναφορά στούς Ἀρναιῶτεςἀδελφούς ταγματάρχη Μαυρουδῆ καί γιά τόν ΘεοχάρηΓερογιάννη οἱ ὀποῖοι τό 1902 εἶχαν ἱδρύσει στήν Ἀθήναὅπου ἔμεναν τόν κεντρικό Μακεδονικό Σύλλογο ὁὀποῖος ἐνημέρωνε τούς ἐλεύθερους Ἕλληνες γιά τάσυμβαίνοντα στή Μακεδονία καί στρατολογῶντας ἐθε-λοντές ἔστελνε ὀλιγομελῆ στρατιωτικά ἀνταρτικά σώ-ματα στή δεινοπαθοῦσα ἀπό τούς Τούρκους καί τούςΒουλγάρους Μακεδονία)

bull Τό περιοδικό laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo στό τχ 71Σεπτ-Ὀκτ 2012γράφει

ndashΓιώργου Ζωγραφάκη 2 Νοεμβρίου 1912 Ἡ ἐπίσημη ἀπε-λευθέρωση τῆς Χαλκιδικῆς (Ἀναφέρεται καί στήν ὑποδοχήτοῦ Οὐλαμοῦ τοῦ Ἀνθυπολοχαγοῦ Ἰω Ἀλεξάκη στήνἈρναία) σ 6

Στό τχ 72Νοε-Δεκ 2012 σσ 6-11 γράφειndashΓιάννη Δ Κανατἀ Τά laquoΔεκεμβριανάraquo τοῦ 1916 στόν Πο-

λύγυρο (Στίς σσ 8-10 γίνεται ἀναφορά στά γεγονότα τῆςἈρναίας ὅπως περιγράφονται ἀπό τόν ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους στά laquoΧρονικά Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας)raquo τά ὁποῖα δημοσιεύθηκαν σέ συνέ-χειες στά τεύχη 78-812010 τοῦ περιοδικοῦ μας καί ἀπότόν γιατρό-βουλευτή Γρηγόριο Σαραφιανό στό ἈρχεῖοἘγγράφων του τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε σέ συνέχειες στάτεύχη 86-932011 τοῦ περιοδικοῦ μας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΖΑΤΟΥΝΑ - ΜΑΡΚΟΥ-ΒΛΟΓΓΟΣraquo φ270Σεπτ-Ὀκτ 2012 σ 4 γράφει

ndash (Νικόλη Φίλη) Λώρης Ἰωάν Θανόπουλος (Ἀναφέρεταιστό ἡλιακό ὡρολόγιο πού ὑπάρχει στό Κωδωνοστάσιο τοῦ ἹΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας κατα-σκευασμένο ἀπό τόν Ζατονίτη Λορέντζο (Λώρη) Θανόπουλοτό 1939) (Φωτοτυπία τοῦ δημοσιεύματος βλέπε στό τχ982013 στή στήλη laquoΟ ΤΥΠΟΣ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑraquo)

Ε Ν Τ Υ Π Α Π Ο Υ Λ Α Β Α Μ ΕΒΙΒΛΙΑ-ΑΝΑΤΥΠΑ

bull Τρύφωνος Τσομπάνη Μορφές τῆς Ἱστορίας τοῦ ΛαγκαδᾶΛαγκαδάς 2006 σσ 72 (Προσφορά τοῦ συμπατριώτη μας κἈστ Θ Καραστέριου)

bull Ἀθανασίου Δ Οἰκονόμου Στερεότυπες καί ἀστήρικτες ἀπό-

ψεις ἤ συνεχής ἔρευνα γιά τήν τοπική μας Ἱστορία ΒόλοςὈκτώβριος 2011 σσ 23

bull Ἀρχιμ Χρυσοστόμου Μαϊδώνη Τό μαρτύριο τῆς φωτιᾶς Τόμαρτύριο τῶν ἕξι παρθενομαρτύρων τοῦ Γεροπλατάνου Χαλ-

31

κιδικῆς (1854) Γεροπλάτανος 2012 σσ 32bull Νικόλη Π Φίλη Ἡ παιδεία στή Ζάτουνα ἀπό τήν Τουρκοκρα-

τία ἕως τό 1973 Ἀθήνα 2012 σσ 512 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀπο-στολή τοῦ βιβλίου γιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Γέροντος Δανιήλ Κατουνακιώτου Περί Παρθενίας (ἜκδοσιςἹεροῦ Ἡσυχαστηρίου Ἀδελφότητος Δανιηλαίων) ἍγιονὌρος 2009 σσ 78 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀποστολή τοῦ βιβλίουγιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Ἡ Πιάβιτσα τῶν Σιδηροκαυσίων καίτό ἐξωκκλήσι τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Θεσσαλονίκη 2012 σσ125 [Γίνεται ἀναφορά καί στή Λιαρίγκοβη Στή σελ 23 κα-ταγράφεται στά χωριά τῆς ΒΑ Χαλκιδικῆς μέ τά φορολογού-μενα νοικοκυριά κατά τά ἔτη 1519 1527 καί 1568 στή σελ 27ἀναφέρεται σέ ἰδιοκτησίες Λιαριγκοβινῶν τό 1873 στήν Πιά-βιτσα στή σελ 49 ἀναφέρεται στήν Ἐκπαιδευτική δραστη-ριότητα τοῦ δασκάλου Ν Βουργαρελίδη παραπέμποντας σέσχετικό ἄρθρο τοῦ ΔΚ στό περ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τχ 632004 σσ3-4 καί στή σελ 82 ἀναφέρεται στόν laquoἸσχυρό ἄνδρα τῆς Λια-ρίγκοβης Γερογιάννηraquo]

bull ndash Ἡ πανήγυρη τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου στήν Πιάβιτσα Φωτο-γραφική διαδρομή (1926-2011) Θεσσαλονίκη 2012 σσ 95 [ Στήσελ 69 δημοσιεύεται φωτογραφία μέ τούς μακαρίτεςἈρναιῶτες ὀργανοπαῖχτες Χριστόδουλο Ἀρβανίτη καί ΠέτροΖυγούρη τή 10ετία τοῦ 1980]

bull Κωνσταντίνου Ἰ Χιόνη Ἱστορική ἐξέλιξη τῆς ἀπονομῆς τῆς δι-καιοσύνης στή Θάσο (1709-1912) Ὄργανο ἀπονομῆς τοῦ δι-καίου τά δάση τῆς Θάσου φορολογούμενες γαῖες ὁ θεσμόςτῆς χρησικτησίας τίτλοι ἰδιοκτησίας καί νομολογία Θάσος2012 σσ 187

bull Περιοδικοῦ laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo τοῦ Λαογραφικοῦ Ὁμίλου Πολυ-γύρου Πολύγυρος Ὁ τόπος καί οἱ ἄνθρωποι (ἘπιμέλειαΓιάννης Κανατάς) Πολύγυρος 2010 σσ 347 [Στή σελίδα 65δημοσιεύεται ὁλοσέλιδη φωτογραφία τῆς Φιλαρμονικῆς τοῦΠολυγύρου μέ τόν διευθυντή της ἀρχιμουσικό Ἄγγελο Κω-δούνη ἀπό τήν Ἀρναία καί στή σελίδα 87 δημοσιεύεται ὁλο-σέλιδη φωτογραφία γνωστή ἀπό ἄλλες ἀλλοῦ δημοσιεύσειςτης στήν ὁποία εἰκονίζεται Σῶμα Προσκόπων τοῦ 1912 μέ(ἀρχηγό) τόν ὁπλαρχηγό Ἀθ Μινόπουλο καί ἀρκετούς Λια-ριγκοβινούς]

bull Ἱερομ Βενεδίκτου Νεασκητιώτη Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιο-ρείτου Συναξαριστής (μέ ἐνσωματωμένο τό Νέο Μαρτυρο-λογόγιο καί τό Νέο Ἐκλόγιο) ἀπόδοση στή ΝεοελληνικήἜκδοσις Συνοδίας Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου Ἱερά ΚαλύβηlaquoΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝraquo Νέα Σκήτη-Ἅγιον Ὄρος Τόμος Α΄2011 σελ 456middot Τόμος Β΄ 2011 σελ 431middot Τόμος Γ΄ 2011 σελ

437middot Τόμος Δ΄ 2012 σελ 351middot Τόμος Ε΄ 2012 σελ 398 καίτόμος ΣΤ΄ 2012 σελ 490 (Φιλολογική ἐπιμέλεια Δημ ΘΚύρου)

bull Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους Ἀρχιμ Εὐσέ-βιος Βίττης Ἀναφορά στόν ἀγώνα του καί τήν μαρτυρία του(1927-2009) Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 40

bull Ἀρχιμ Εὐσεβίου Βίττη Βίος καί Πολιτεία τοῦ δικαίου καί πο-λυάθλου Ἰώβ (Ἀνάλυση στό βιβλίο τοῦ Ἰώβ) τόμοι Α΄ ἍγιονὌρος 2010 σσ 456 καί Β΄ Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 615(Ἔκδοση Ἱ Μ Ὁσίου Γρηγορίου)middot μέ τήν ἀφιέρωση laquoΣτόνἀγαπητό ἀδελφό κ Δημήτριο Κύρου καθηγητή μέ βαθειάἐκτίμησι καί ἐγκάρδιες εὐχές ὑπέρ ὑγείας καί σωτηρίαςαὐτοῦ καί τῶν τέκνων του Ὁ Καθηγούμενος dagger Ἀρχιμ Γεώρ-γιος 114-12-2011raquo

(Τά παραπάνω δύο βιβλία ndashμαζί μέ τό περιοδικό laquoΟ ΟΣΙΟΣ ΓΡΗ-ΓΟΡΙΟΣraquondash προσφέρθηκαν στόν Ἐκδότη-Διευθυντή τοῦ πε-ριοδικοῦ μας ἀπό τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ Μονῆς Ἀρχιμ Γεώρ-γιο Καψάνη στίς 14-12-2011 κατά τήν ἐπίσκεψή του στήΜονή καί στό Γραφεῖο του ὅπου τοῦ πρόσφερε γιά τή Βι-βλιοθήκη τῆς Μονῆς τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo τοῦ ὁποίου ἡΜονή εἶναι ἀποδέκτρια καί τό βιβλίο του γιά τόν Μητροπο-λίτη Σωκράτη)

bull Νίκου Χρ Ἀλιπράντη Ἀντιφωνήσεις Ἀθήνα 2011 σσ 95bull Μαριάνθης Φ Παλάζη Ἕνα ὄνομα δύο τόποι Ἐπιβάτες Ἀνα-

τολικῆς Θράκης Νέοι Ἐπιβάτες Θεσσαλονίκης Ἀθήνα 2009σσ 240

bull Δήμου Κιμώλου Οἱ ρίζες τῶν κοινῶν παραδοσιακῶν Κιμώλου-Σερίφου (Λαογραφική ἔρευνα Θοδωρής Γ Λιβάνιος) Κίμω-λος 2011 σσ 63

bull Ἀντιστρατήγου Ἰωάννη Ἠλία Ἀλεξάκη Ἐγκώμιον ΓενναίουΣτρατηγοῦ ἐναρέτου πατριώτη Ἰωάννη Σωτ Ἀλεξάκη Ἡρά-κλειο 2012 σσ 32

bull Στέλιου Παπαθανασίου Ὁ Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης στάἄδυτα τῆς δημοσιογραφίας Ἀθήνα 2008 σσ 46

bull Δημ Θ Κύρου Δύναμη εἰρήνης ἡ Ὀρθοδοξία [Ἀνάτυπο ἀπότό βιβλίο laquoΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ldquoΗ ΟΡΘΟ-ΔΟΞΙΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑrdquo ndashΤΑ ΔΗ-ΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥraquo Θεσσαλονίκη 1994 σσ 83-96]Θεσσαλονίκη 2010

bull ndash laquoΧριστός ἐτέχθηraquo - Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ καί ἡ laquoἐπί γῆςεἰρήνηraquo - Ἡ Διήγηση τοῦ φιλοσόφου Ἀφροδιτιανοῦ γιά τά πα-ράδοξα μυστήρια πού ἔγιναν στήν Περσία στόν καιρό τῆς Γεν-νήσεως τοῦ Χριστοῦ γιά τούς Μάγους καί γιά τόν ἈστέραἈρναία Χριστούγεννα 2010 σσ 40

bull Τέκνα dagger Χαρίκλειας (ΓιῶργοςἙλένη Καίτη Μαρία) Δημητρα-κούδη (Θεσνίκη) 100 euro(34074 δρχ )

bull Πάχτας Θ Ἱπποκράτης (Θεσνίκη) 50 euro(17037 raquo )bull Κατσαμάνης Νικ (Σέρρες) 50 euro(17037 raquo )bull Βλάχτσης Νικ (Ἀθήνα) 50 euro(17037 raquo )bull Μπύρου Γρ Σουλτάνα (Ἀρναία) 40 euro(13629 raquo )bull Ρήγας Ἰω Δημ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Δημητρακούδης Ν Γεωργ (Ἀθήνα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Κατσαμούρης Γεώργ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Λαζαρίδης Χαρ (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρήγας Ν Κων (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )

bull Καρτσιώτης Μιχ (Πετροκέρασα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Μπάλλα-Σιέρου Στέλλα (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Καραμίχος Ἰω (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Χιονίδης Χ Γεώργιος (Βέροια) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρέμπελος Χρ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Βαλιάνος Θεολ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Βαλιάνος Στυλ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Κοτσάνης Κων (Θεσνίκη) 10 euro ( 3407 raquo )bull ΚΠ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κοκκαλιάρης Βασ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κωνσταντινίδου Νόρα (Δράμα) 10 euro ( 3407 raquo )bull Τζιτζιρίκας Ἰω Ἀστ 05 euro ( 1704 raquo )

ΟΙ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΕΣ ΜΑΣΓιά τή συνέχιση τῆς ἔκδοσης τοῦ περιοδικοῦ μας βοήθησαν οἰκονομικά καί εὐχαριστοῦμε οἱ

Ἡ σελίδα 163 από τόν Κώδικα Ληψοδοσίας (Κατάστιχο) τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1916-1947)ὅπου ἀναγράφονται τά ὀνοματεπώνυμα τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ἐπιτρόπων τοῦ ἔτους 1922 (πρίν ἀπό 91 χρόνια)

27

῾Η ᾽Αλληλογραφία microας

∆∆ΙΙΑΑΛΛΟΟΓΓΟΟΣΣ ΜΜΕΕ ΤΤΟΟΥΥΣΣ ΑΑΝΝΑΑΓΓΝΝΩΩΣΣΤΤΕΕΣΣ ΜΜΑΑΣΣ ΚΚΑΑΙΙ ΤΤΟΟ ΠΠΕΕΡΡΙΙΟΟ∆∆ΙΙΚΚΟΟ ΜΜΑΑΣΣ

ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ-ΕΓΓΡΑΦΑbull Ἀπό τόν συμπολίτη μας καί γαμβρό τῆς Ἀρναίας δασολόγο (ἐν συντάξει) κ Νικ Κανελλόπουλο πήραμε (Ἀρναία

173) τήν παρακάτω laquoΠαπαδιαμαντίζουσαraquo καί ἐνδιαφέρουσα ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηΧαρά στήν ὑπομονή σου διά τήν συνέχισιν τῆς πολυσχιδοῦς πολυμεροῦς ἐκδόσεως πολυφρόντιδος ἐν μέσῳ

καιρῶν καθόλου εὐνοϊκῶν αὐχμηρῶν μάλλον λίανΟἱ τίς τύχες τοῦ κόσμου σήμερα διαχειριζόμενοι ἀρνοῦνται πεισμόνως νά ἐμπεδώσουν τοῦτο τό ἁπλόν πού

βεβαίως καί τό μέγιστον ζητούμενον εἶναι Ἡ περιβόητος περιλάλητος κρίσις κύριοι πρωτίστως εἶναι ΗΘΙΚΗΦωνάζουν νιαουρίζουν ἐπί τῶν κεράμων γαλές τεσσαράκοντα καί λέγομεν ὄτι τά καθαρά νιάου νιάου τῶν ψι-ψίνων ἀπό ἀλεκτορίδια εἶναι καί ἀλέκτορες Ἀλλά ἄς ἔλθωμε εἰς τά τοῦ οἴκου μας καί δή τά τῆς παιδείας Τάἀρχαῖα καταργήσαμε τήν ἑλληνική βαραθρώσαμε μονοτονικόν ἐφεύραμε Παπαδιαμάντην νά μεταφράσωμεμᾶς ἐμάρανε Ἀχιλλέαν πρό πολλοῦ ἐτυμβεύσαμε Τζάρτζανον καί ἐν τέλει ἡσυχάσαμε

Διάβασα τόν ἐπικήδειον ὄχι τοῦ Ἰωάννη Κονδυλάκη ἀλλά λόγον πού ἐκφώνησε ἐπικήδειον κάποιο ἄγνωστονὄπως γράφεται πρόσωπον διά κάποιον ἐξέχοντα Λιαριγκοβινό θανόντα τό 1886 Χαρακτηρίζει τόν ἐκλιπόνταἄνδρα - ρέκτην μεγαλοπράγμονα καί σταθερόν Κείμενον ἀποπνέον ἄρωμα ἀθανάτου γλώσσης ἑλληνικῆς ἔνθαἡ εὐφωνία ἠ λεπτότης ἡ χάρις καί καλλιέπεια θέλγουν

Εἰς τόν ἐκφωνήσατα λόγον τοιοῦτον εὖγε Εὖγε καί εἰς τόν τωρινόν ἄνδρα ρέκτην πολυπράγμονα καί στα-θερόν θαρρούντως ἀντιμετωπίζων τήν μεγίστην ἀπώλειαν συζύγου λατρευτῆς ἐπιμένων ἀξιοθαυμάστως εἰςτήν μεγίστην προσφοράν τήν σπουδαίαν ἔκδοσιν συνεχίζων laquoΑΡΝΑΙΑraquo

Μετά τιμῆςΝικόλαος Β Κανελλόπουλος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νικόλαε σʼ εὐχαριστοῦμε πολύ γιά τά καλά σου λόγια (καί laquoἐν ἀρχῇraquo καί laquoἐν τέλειraquo)ἀλλά ὑπερβαλλόντως λεγόμενα Ὄντως laquoἡ κρίσις πρωτίστως εἶναι ἠθικήraquo ἀλλά δέν μᾶς συμφέρει νά τό πα-ραδεχθοῦμε καί ἔτσι ὁ διάβολος πανηγυρίζει

bull Ὁ γνωστός ἱστορικός ἐρευνητής τῆς Βέροιας δικηγόρος καί τέως βουλευτής κ Γεώργιος Χιονίδης μᾶς ἔστει-λε (Βέροια 26) τήν παρακάτω ποικιλοτρόπως ἐνισχυτική τῶν προσπαθειῶν μας ἐπιστολή

Φίλε κ ΔΘ Κύρουlaquoἐκ τοῦ ὑστερήματοςraquo τῆς ἰσχνῆς ἤδη συντάξεώς μου ὡς δικηγόρου (γιά τά ταχυδρομικά τέλη τουλάχι-

στον)Σέ θαυμάζω γιά τό κουράγιο σου γιά τήν ἐξαίρετη (σέ ποιότητα καί ἀποτελέσματα) προσπάθειά σου πού μέ

συγκινεῖ διότι μία σχετικῶς μικρή περιοχή ἔχει πανελλήνια προβολή μέ τόν συνεχῆ τιτάνιο ἀγώνα σου ἑνόςἀτόμου ἀδύναμου laquoμικροῦraquo ἀντιπάλου στό laquoμέγαraquo κατεστημένο Συνέχισε λοιπόν νά ἀγωνίζεσαι γιά τή διά-δοση τῆς Παραδόσεως

Θερμά καί εἰλικρινῆ συγχαρητήριαΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε θερμότατα ἀγαπητέ κ Γ Χιονίδη γιά τή συνδρομή σας καί γιά τά καλά σας

λόγια ἐνέργειες πού μᾶς ἐνισχύουν γιά τή συνέχιση τῶν ἰσχνῶν προσπαθειῶν μας γιά τήν προβολή τῆς ὄμορ-φης Ἀρναίας Ὑγιαίνετε

bull Ἀπό τόν Λαρισαῖο συγγραφέα κ Νικόλαο Ἀθ Παπαθεοδώρου πήραμε (Λάρισα 46) τήν παρακάτω ἐπιστολήκ Κύρου

Εὐχαριστῶ πολύ γιά τήν ἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τό ὁποῖο φθάνει ἀνελλιπῶς στό σπίτι μου στήΛάρισα κάθε τρίμηνο Σάν ἀντίδωρο αὐτῆς τῆς εὐγενικῆς σας προσφορᾶς σᾶς ἀποστέλλω τό τελευταῖο μου βι-

28

βλίο πού κυκλοφόρησε πρίν λίγους μῆνες Ὅπως θά ἀντιληφθεῖτε εἶναι μία ἔρευνα πού ἔκανα στίς Μηλιές τοῦΠηλίου καί ἡ ὁποία διήρκεσε πάνω ἀπό δύο χρόνια Ἀντικείμενό της ἔχει τήν παρουσία τοῦ γνωστοῦ λαϊκοῦ ζω-γράφου Θεόφιλου Χατζημιχαήλ στό διάστημα 1897-1900 στίς Μηλιές Εἶναι μία περίοδος τῆς ζωῆς του σχετικάἄγνωστη μέχρι σήμερα στούς φιλότεχνους ἀλλά πολύ παραγωγική γιά τόν ζωγράφο ἰδίως σέ θρησκευτικές πα-ραστάσεις Ὅπως θά δεῖτε ἐντοπίσθηκαν 13 ἐντελῶς ἄγνωστα ἔργα του τά πιό παλιότερα πού ὑπάρχουνΜέχρι σήμερα γνωρίζαμε ὅτι τό παλαιότερο χρονολογημένο ἔργο του ἦταν τοῦ 1899 Ὅμως τά περισσότεραἀπό τά ἔργα πού ἀποκαλύφθηκαν στίς Μηλιές εἶναι τοῦ 1897 μέ 1898 μάλιστα ἕνα ἀπʼ αὐτά τό μοναδικό μέχρισήμερα τό ὑπογράφει μέ τό οἰκογενειακό του ὄνομα Θεόφιλος Γαβριήλ Κεφάλας 1897

Μέ μεγάλη ἐκτίμηση στό ἔργο σαςΦιλικά

Νικόλαος Ἀθ ΠαπαθεοδώρουΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Παπαθεοδώρου γιά τή δική σας εὐγενική προσφορά τοῦ ἐνδια-

φέροντος βιβλίου σας γιά τόν ζωγράφο Θεόφιλο καί τήν συμπληρωματική ζωγραφική του παραγωγή πού ἐντο-πίσατε στίς Μηλιές καί παρουσιάζετε

bull Ἡ Βιβλιοθήκη τοῦ Τμήματος Γλώσσας Φιλολογίας καί Πολιτισμοῦ Παρευξείνιων Χωρῶν τοῦ ΔημοκριτείουΠανεπιστημίου Θράκης μᾶς ἔστειλε (Κομοτινή 66) τήν παρακάτω εὐχαριστήρια ἐπιστολή

Σημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Πρόεδρε γιά τό τιμητικό γιά μᾶς αἴτημά σαςbull Ἡ καταξιωμένη Δραμινή λογοτέχνιδα κ Νόρα Κωνσταντινίδου μᾶς ἔστειλε (Δράμα 76) τήν παρακάτω φι-

λοαρναιώτικη καί καλλιγραφημένη ἐπιστολή

29

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητή κ Νόρα Κωνσταντινίδου τό laquoἀντίτιμοraquo γιά τίς ὡς τώρα ἀπολαυές σας ἀπό τήνἀνάγνωση τοῦ περιοδικοῦ μας δέν εἶναι laquoμικρόraquo διότι συμπληρώνεται μέ τά πολύτιμα γραφόμενά σας καί τόκάνουν laquoμέγαraquo Γιʼ αὐτό σᾶς εὐχαριστοῦμε θερμά

bull Ἀπό τόν Διευθυντή τοῦ ἱστορικοῦ περιοδικοῦ laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo φιλόλογο καί συγγραφέα κ Νίκο Χρ Ἀλιμπράν-τη πήραμε (Ὑμηττός 166) τήν παρακάτω ἐπιστολή πού προκαλεῖ μεγάλη λύπη στούς φίλους τῆς Πάρου καί τῆςἹστορίας της καί στούς ἀνθρώπους πού ἐκδίδουν παρόμοια περιοδικά

Ἀγαπητε κύριε ΚύρουΓιά λόγους οἰκονομίας ἔχω ἤδη σταματήσει νά ἀποστέλλω τιμητικά τά laquoΠαριανάraquo σέ πολλά ἔντυπα πού τά

ἐλάμβαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ὅπως ἔγινε τώρα καί μέ τό δικό σας ἔντυποΓιʼ αὐτό σᾶς παρακαλῶ ἐάν θέλετε νά μή μοῦ στέλλετε πλέον τήν laquoἈρναίαraquo πού εἶναι πράγματι χρήσιμο

καί πολύτιμο ἔντυπο πού συμβάλλει στήν ἱστορία τῆς περιοχῆς σας καί προβάλλει τήν πολιτιστική καί κοινω-νική καί ἀρχιτεκτονική κληρονομιά τοῦ τόπου

Σᾶς συγχαίρω γιά τήν προσφορά σας τήν ποικίλη καί εὔχομαι κάθε καλό καί ὑγεία καί συνέχιση τῶν ὡραίωνπνευματικῶν ἀγώνων σας

Μέ ἰδιαίτερη ἐκτίμησηΝ Ἀλιμπράντης

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη αἰσθανόμαστε μεγάλη λύπη διότι τό πολύ σημαντικό καί ἐπί πολλάχρόνια ἐκδιδόμενο περιοδικό σας ἀναγκάζεται λόγω τῆς πανελλήνιας οἰκονομικῆς κρίσης καί τῆς ἀδικαιολό-γητης αὔξησης τῶν ταχυδρομικῶν τελῶν νά διακόψει τήν τιμητική ἀποστολή του σέ πολλά ἔντυπα πού τό λάμ-βαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ἀνάμεσα στά ὁποῖα καί τό δικό μας

Ἐμεῖς ἀντιδρώντας ἀπέναντι σʼ αὐτούς πού ἀναγκάζουν σημαντικά καί μακρόβια ἔντυπα τέτοιου κυρίως πε-ριεχομένου νά διακόπτουν τήν πνευματική ἐπικοινωνία τους μέ ἄλλα παρόμοια ἔντυπα δέν θά διακόψουμε τήνἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ μας στά laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo καί ἤδη βρήκαμε τρόπο νά λαμβάνουμε τό περιοδικό σας χωρίςνα ὑποβάλλεσθε σέ ἔξοδα ἀποστολῆς

Ἐλπίζουμε ἐπίσης καί εὐχόμαστε ἡ ἀκούσια αὐτή ἐκ μέρους σας διακοπή ἀποστολῆς τοῦ περιοδικοῦ σας σέἄλλα ἔντυπα νά εἶναι σύντομη σύν Θεῷ πού ἴσως μᾶς λυπηθεῖ ὡς Ἕλληνες καί μᾶς ἀπελευθερώσει ἀπό τόνζυγό τῆς διηπειρωτικῆς δικτατορικῆς οἰκονομικῆς διακυβέρνησης (ΕΕ-ΔΝΤ-ΕΚΤ)

Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη ἔρρωσθε ἐλπίζοντες ὅσο ζῆτε κατά τό λατινικό ἀπόφθεγμα laquoDum spiro speroraquoΕὐχαριστοῦμε γιά τά καλά σας λόγια καί γιά τίς εὐχές σας

bull Ἀπό τόν Σερραῖο φίλο καί συνάδελφο κ Νίκο Κατσαμάνη πήραμε (Σέρρες 166) τήν παρακάτω ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηἘδῶ καί τουλάχιστον 20 χρόνια ἔχω τή χαρά νά διαβάζω τό τόσο ἀγαπημένο καί χρήσιμο περιοδικό laquoἈρναίαraquo

Ἀγάπησα παράλληλα καί τήν ὄμορφη κωμόπολη τήν ὁποία ἐπισκέπτομαι συχνάΣυμμεριζόμενος καί τήν ἀγωνία σου καί τούς προβληματισμούς σου ὅπως καταφαίνεται στήν ἀνοιχτή ἐπι-

στολή τοῦ τεύχους 98 Ἰανουάριος-Μάρτιος 2013 σπεύδω νά σέ διαβεβαιώσω ὅτι στό βαθμό πού μοῦ ἀναλο-γεῖ θά συμβάλλω στή συνέχιση τῆς ἔκδοσης καί διάδοσης τῆς Ἀρναίας

Ἡ προσπάθειά σου νά διασώσεις ὅτι σχετίζεται μέ τήν πολιτιστική κληρονομιά τῆς περιοχῆς σου μέ συγκι-νεῖ Σέ μιά ἐποχή ὄπου πλήττεται (στό πλαίσιο τῆς παγκοσμιοποίησης) ἡ ἱστορική καί κατʼ ἐπέκταση ἡ Ἐθνικήμνήμη ἡ φωνή σου εἶναι ἀπαραίτητη Προσωπικά στίς σελίδες τοῦ περιοδικοῦ βρίσκω πολλά καί ἐνδιαφέρονταστοιχεῖα τά ὁποῖα ἀξιοποιῶ ἐργαζόμενος ὡς φιλόλογος στό 1ο Γεν Λύκειο Σερρῶν

Πιστεύω πώς ἡ πορεία τῆς ldquoἈρναίαςrdquo δέ θά ἀνακοπεῖ πρός τέρψιν τῶν φίλων τηςὈφείλω τέλος νά σʼ εὐχαριστήσω πού ἀδιαλείπτως μοῦ ἀποστέλλεις τό περιοδικό

Μέ ἐκτίμησηΚατσαμάνης Νικόλαος φιλόλογος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νίκο σʼ εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς γιά τά φιλοαρναιώτικα αἰσθήματά σου καί τά καλάσου λόγια γιά τό περιοδικό μας στοιχεῖα τοῦ ὀποίου σέ βοηθοῦν στό ἐκπαιδευτικό σχολικό ἔργο σου Ὄντωςπλήττεται ἡ ἱστορική καί ἐθνική μνήμη ἀφοῦ Ἕλληνες καί μάλιστα πολιτικοί πού τάχα ἀγωνίζονται laquoγιά τόκαλό τοῦ τόπουlaquo χαρακτηρίζουν τή Μικρασιατική καταστροφή ἁπλά ὡς laquoσυνωστισμόraquo στό λιμάνι τῆς Σμύρνηςτόν στρατό τοῦ Θ Κολοκοκτρώνη laquoὀρδέςraquo ἀρνοῦνται τήν ὕπαρξη τοῦ χοροῦ τοῦ Ζαλόγγου διακηρύσσουν ὄτιμέ τούς Τούρκους στά χρόνια τῆς σκλαβιᾶς περνούσαμε καλά δέν τούς ἐνδιαφέρει ἄν οἱ Σκοπιανοί χρησι-μοποιοῦν ἐπίσημα τό ὄνομα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ὡς ὀνομασία τοῦ κρατιδίου τους καί λένε καί πράττουν ἕνα σωρόἄλλα σέ βάρος τῆς χώρας μας Ἐμεῖς κάνοντας τό καθῆκον μας θά συνεχίζουμε ὅσο ὑπάρχει laquoἄνωθενraquo θέλημακαί laquoκάτωθενraquo ἠθική καί (κυρίως) οἰκονομική συμπαράσταση νά laquoχτυποῦμε τή λύραraquo

30

∆ΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ(Ὅσα ἀναφέρονται σέ τίτλους στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία της)

Ἐπιμέλεια Δημ Θ Κύρουbull Ἡ ἐφημερίδα laquoΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΝΑ ΝΕΑraquo (Παλαιοχώρι) φ

21Ἀπρ-Ἰούν 2012 σ 14 γράφειraquondash Ἀθαν Αὐγερινοῦ Παλιοί Χάρτες τῆς Χαλκιδικῆς [Δη-

μοσιεύονται 4 παλαιοί Χάρτες τῶν ἐτῶν 1740 (γερμανικός)1827 (γαλλικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) 1862 (γαλ-λικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) καί 1829 (ἰταλικόςὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Liaringove)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΘΕΜΑraquo (Χαλκιδικῆς) γράφειndashΠρόταση τοῦ Δ Κύρου γιά κοινό ἑορτασμό τῶν 100 ἐτῶν

ἐλεύθερης Ἀρναίας καί τῶν 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἴδρυση τοῦΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου φ 1126-9-2012 σ 9

ndashὉμιλία στήν Ἀρναία - 1 Νοεμβρίου 2009 Ἡ Ἀπε λευθέ-ρωση τῆς Ἀρναίας καί ὁλόκληρης τῆς Χαλκιδικῆς - Καί πα-ρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ Δ Κύρου laquoἩ Ἀπελευθέρωση τῆςἈρναίας καί τῆς Βόρ Χαλκιδικῆς ἀπό τόν Τουρκικό ζυγό(1912) καί οἱ πρῶτες ἡμέρες ἐλεύθερη ζωῆςraquo [Πρόκειται γιάτήν ὁμιλία τοῦ κ Γ Ζωγραφάκη τήν 1η Νοεμβρίου 2009 στήνἈρναία πού δημοσιεύθηκε στό περιοδικό μας (τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σσ 8-14) καί κυκλοφορεῖ στό Διαδίκτυο ἀπʼ ὅπουἁλιεύθηκε καί δημοσιεύθηκε στήν ἐφημερίδα μέ τόν ἐπί-τιτλο laquoἈφιέρωμα στά 100 χρόνια ἐλεύθερης Χαλκιδικῆςraquo]φ 11818-10-2012 σσ 3-9

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Βο ρειοανα-τολικῆς Χαλκιδικῆς ἀπό τόν τουρκικό ζυγό τό 1912 καί Ἀνω-νύμου Ἀφιέρωμα στόν κληρικό ἐξ Ἀρναίας Διονύσιο Κυρά-τσο (1923-2005) πρώην Μητροπολίτη Δράμας φ 11925-10-2012 σσ 3 καί 5

ndash(Σύνταξης) ῾Εορτασμός ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας(Δημοσιεύεται τό Πρόγραμμα τῶν ἐκδηλώσεων γιά τά 100χρόνια ἀπό τήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας) φ 1201-11-2012 σ 9

ndash(Σύνταξης) Μέ δόξα καί τιμή ἑορτάστηκαν τά 100 χρό-νια Ἐλευθερίας τῆς Ἀρναίας (Χωρίς κείμενο ἀλλά μόνο μέμία φωτογραφία τμήματος τοῦ μνημείου τῆς Ἀπελευθέρω-σης μέ τήν ἐπιγραφή laquoΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣ bullΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ1912raquo πού ὑπάρχει ἐκεῖ) φ 1218-11-2012 σ 2

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoEBΔΟΜΑΔΙAIAraquo (Χαλκιδικῆς) (φ 29-10-2012 σ 6) γράφει

ndashἩ Ἱστορία τῆς Ἀρναίας μέσα ἀπό τά μουσεῖα της Ξα-κουστά μέχρι τά Βαλκάνια τά τοπικά ὑφαντά (Ἀναφέρεταιστό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο καί στό ΜουσεῖοὙφαντικῆς Ἀρναίας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΚΑΣΣΑΝΔΡΑraquo στό φ 20723-10-2012 σ6 γράφει

ndash (Σύνταξης) Ὑπογράφηκε ἡ σύμβαση γιά τήν κατασκευή

τοῦ ἔργου laquoἈνάπλαση πλατείας Μουσείου Ὑφαντικῆς(πρώην Γιαννούδενας) καί παρακείμενων κοινόχρηστων χώ-ρων ΔΚ Ἀρναίας Δήμου Ἀριστοτέληraquo προϋπολογισμοῦ11823099 εὐρώ Ξεκινᾶ ἡ ἐκτέλεση τοῦ ἔργου καί στό φ20815-1-2013 σ 9 γράφει

ndash Ἑορτάσθηκε στήν Ἀρναία ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρω-τομάρτυρος Στεφάνου καί τά 200 χρόνια τῆς ἀνέγερσηςτοῦ Ναοῦ 1812-2012

bull Τό περιοδικό laquoΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑraquo (Θεσσαλονίκη) τχ475Σεπτ-Ὀκτ 2012 σσ 280-282 γράφει

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ὁ Μακεδονικός Ἀγώνας Α΄ Γε-νικά (Στή σελ 282 γίνεται ἀναφορά στούς Ἀρναιῶτεςἀδελφούς ταγματάρχη Μαυρουδῆ καί γιά τόν ΘεοχάρηΓερογιάννη οἱ ὀποῖοι τό 1902 εἶχαν ἱδρύσει στήν Ἀθήναὅπου ἔμεναν τόν κεντρικό Μακεδονικό Σύλλογο ὁὀποῖος ἐνημέρωνε τούς ἐλεύθερους Ἕλληνες γιά τάσυμβαίνοντα στή Μακεδονία καί στρατολογῶντας ἐθε-λοντές ἔστελνε ὀλιγομελῆ στρατιωτικά ἀνταρτικά σώ-ματα στή δεινοπαθοῦσα ἀπό τούς Τούρκους καί τούςΒουλγάρους Μακεδονία)

bull Τό περιοδικό laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo στό τχ 71Σεπτ-Ὀκτ 2012γράφει

ndashΓιώργου Ζωγραφάκη 2 Νοεμβρίου 1912 Ἡ ἐπίσημη ἀπε-λευθέρωση τῆς Χαλκιδικῆς (Ἀναφέρεται καί στήν ὑποδοχήτοῦ Οὐλαμοῦ τοῦ Ἀνθυπολοχαγοῦ Ἰω Ἀλεξάκη στήνἈρναία) σ 6

Στό τχ 72Νοε-Δεκ 2012 σσ 6-11 γράφειndashΓιάννη Δ Κανατἀ Τά laquoΔεκεμβριανάraquo τοῦ 1916 στόν Πο-

λύγυρο (Στίς σσ 8-10 γίνεται ἀναφορά στά γεγονότα τῆςἈρναίας ὅπως περιγράφονται ἀπό τόν ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους στά laquoΧρονικά Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας)raquo τά ὁποῖα δημοσιεύθηκαν σέ συνέ-χειες στά τεύχη 78-812010 τοῦ περιοδικοῦ μας καί ἀπότόν γιατρό-βουλευτή Γρηγόριο Σαραφιανό στό ἈρχεῖοἘγγράφων του τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε σέ συνέχειες στάτεύχη 86-932011 τοῦ περιοδικοῦ μας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΖΑΤΟΥΝΑ - ΜΑΡΚΟΥ-ΒΛΟΓΓΟΣraquo φ270Σεπτ-Ὀκτ 2012 σ 4 γράφει

ndash (Νικόλη Φίλη) Λώρης Ἰωάν Θανόπουλος (Ἀναφέρεταιστό ἡλιακό ὡρολόγιο πού ὑπάρχει στό Κωδωνοστάσιο τοῦ ἹΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας κατα-σκευασμένο ἀπό τόν Ζατονίτη Λορέντζο (Λώρη) Θανόπουλοτό 1939) (Φωτοτυπία τοῦ δημοσιεύματος βλέπε στό τχ982013 στή στήλη laquoΟ ΤΥΠΟΣ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑraquo)

Ε Ν Τ Υ Π Α Π Ο Υ Λ Α Β Α Μ ΕΒΙΒΛΙΑ-ΑΝΑΤΥΠΑ

bull Τρύφωνος Τσομπάνη Μορφές τῆς Ἱστορίας τοῦ ΛαγκαδᾶΛαγκαδάς 2006 σσ 72 (Προσφορά τοῦ συμπατριώτη μας κἈστ Θ Καραστέριου)

bull Ἀθανασίου Δ Οἰκονόμου Στερεότυπες καί ἀστήρικτες ἀπό-

ψεις ἤ συνεχής ἔρευνα γιά τήν τοπική μας Ἱστορία ΒόλοςὈκτώβριος 2011 σσ 23

bull Ἀρχιμ Χρυσοστόμου Μαϊδώνη Τό μαρτύριο τῆς φωτιᾶς Τόμαρτύριο τῶν ἕξι παρθενομαρτύρων τοῦ Γεροπλατάνου Χαλ-

31

κιδικῆς (1854) Γεροπλάτανος 2012 σσ 32bull Νικόλη Π Φίλη Ἡ παιδεία στή Ζάτουνα ἀπό τήν Τουρκοκρα-

τία ἕως τό 1973 Ἀθήνα 2012 σσ 512 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀπο-στολή τοῦ βιβλίου γιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Γέροντος Δανιήλ Κατουνακιώτου Περί Παρθενίας (ἜκδοσιςἹεροῦ Ἡσυχαστηρίου Ἀδελφότητος Δανιηλαίων) ἍγιονὌρος 2009 σσ 78 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀποστολή τοῦ βιβλίουγιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Ἡ Πιάβιτσα τῶν Σιδηροκαυσίων καίτό ἐξωκκλήσι τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Θεσσαλονίκη 2012 σσ125 [Γίνεται ἀναφορά καί στή Λιαρίγκοβη Στή σελ 23 κα-ταγράφεται στά χωριά τῆς ΒΑ Χαλκιδικῆς μέ τά φορολογού-μενα νοικοκυριά κατά τά ἔτη 1519 1527 καί 1568 στή σελ 27ἀναφέρεται σέ ἰδιοκτησίες Λιαριγκοβινῶν τό 1873 στήν Πιά-βιτσα στή σελ 49 ἀναφέρεται στήν Ἐκπαιδευτική δραστη-ριότητα τοῦ δασκάλου Ν Βουργαρελίδη παραπέμποντας σέσχετικό ἄρθρο τοῦ ΔΚ στό περ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τχ 632004 σσ3-4 καί στή σελ 82 ἀναφέρεται στόν laquoἸσχυρό ἄνδρα τῆς Λια-ρίγκοβης Γερογιάννηraquo]

bull ndash Ἡ πανήγυρη τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου στήν Πιάβιτσα Φωτο-γραφική διαδρομή (1926-2011) Θεσσαλονίκη 2012 σσ 95 [ Στήσελ 69 δημοσιεύεται φωτογραφία μέ τούς μακαρίτεςἈρναιῶτες ὀργανοπαῖχτες Χριστόδουλο Ἀρβανίτη καί ΠέτροΖυγούρη τή 10ετία τοῦ 1980]

bull Κωνσταντίνου Ἰ Χιόνη Ἱστορική ἐξέλιξη τῆς ἀπονομῆς τῆς δι-καιοσύνης στή Θάσο (1709-1912) Ὄργανο ἀπονομῆς τοῦ δι-καίου τά δάση τῆς Θάσου φορολογούμενες γαῖες ὁ θεσμόςτῆς χρησικτησίας τίτλοι ἰδιοκτησίας καί νομολογία Θάσος2012 σσ 187

bull Περιοδικοῦ laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo τοῦ Λαογραφικοῦ Ὁμίλου Πολυ-γύρου Πολύγυρος Ὁ τόπος καί οἱ ἄνθρωποι (ἘπιμέλειαΓιάννης Κανατάς) Πολύγυρος 2010 σσ 347 [Στή σελίδα 65δημοσιεύεται ὁλοσέλιδη φωτογραφία τῆς Φιλαρμονικῆς τοῦΠολυγύρου μέ τόν διευθυντή της ἀρχιμουσικό Ἄγγελο Κω-δούνη ἀπό τήν Ἀρναία καί στή σελίδα 87 δημοσιεύεται ὁλο-σέλιδη φωτογραφία γνωστή ἀπό ἄλλες ἀλλοῦ δημοσιεύσειςτης στήν ὁποία εἰκονίζεται Σῶμα Προσκόπων τοῦ 1912 μέ(ἀρχηγό) τόν ὁπλαρχηγό Ἀθ Μινόπουλο καί ἀρκετούς Λια-ριγκοβινούς]

bull Ἱερομ Βενεδίκτου Νεασκητιώτη Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιο-ρείτου Συναξαριστής (μέ ἐνσωματωμένο τό Νέο Μαρτυρο-λογόγιο καί τό Νέο Ἐκλόγιο) ἀπόδοση στή ΝεοελληνικήἜκδοσις Συνοδίας Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου Ἱερά ΚαλύβηlaquoΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝraquo Νέα Σκήτη-Ἅγιον Ὄρος Τόμος Α΄2011 σελ 456middot Τόμος Β΄ 2011 σελ 431middot Τόμος Γ΄ 2011 σελ

437middot Τόμος Δ΄ 2012 σελ 351middot Τόμος Ε΄ 2012 σελ 398 καίτόμος ΣΤ΄ 2012 σελ 490 (Φιλολογική ἐπιμέλεια Δημ ΘΚύρου)

bull Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους Ἀρχιμ Εὐσέ-βιος Βίττης Ἀναφορά στόν ἀγώνα του καί τήν μαρτυρία του(1927-2009) Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 40

bull Ἀρχιμ Εὐσεβίου Βίττη Βίος καί Πολιτεία τοῦ δικαίου καί πο-λυάθλου Ἰώβ (Ἀνάλυση στό βιβλίο τοῦ Ἰώβ) τόμοι Α΄ ἍγιονὌρος 2010 σσ 456 καί Β΄ Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 615(Ἔκδοση Ἱ Μ Ὁσίου Γρηγορίου)middot μέ τήν ἀφιέρωση laquoΣτόνἀγαπητό ἀδελφό κ Δημήτριο Κύρου καθηγητή μέ βαθειάἐκτίμησι καί ἐγκάρδιες εὐχές ὑπέρ ὑγείας καί σωτηρίαςαὐτοῦ καί τῶν τέκνων του Ὁ Καθηγούμενος dagger Ἀρχιμ Γεώρ-γιος 114-12-2011raquo

(Τά παραπάνω δύο βιβλία ndashμαζί μέ τό περιοδικό laquoΟ ΟΣΙΟΣ ΓΡΗ-ΓΟΡΙΟΣraquondash προσφέρθηκαν στόν Ἐκδότη-Διευθυντή τοῦ πε-ριοδικοῦ μας ἀπό τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ Μονῆς Ἀρχιμ Γεώρ-γιο Καψάνη στίς 14-12-2011 κατά τήν ἐπίσκεψή του στήΜονή καί στό Γραφεῖο του ὅπου τοῦ πρόσφερε γιά τή Βι-βλιοθήκη τῆς Μονῆς τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo τοῦ ὁποίου ἡΜονή εἶναι ἀποδέκτρια καί τό βιβλίο του γιά τόν Μητροπο-λίτη Σωκράτη)

bull Νίκου Χρ Ἀλιπράντη Ἀντιφωνήσεις Ἀθήνα 2011 σσ 95bull Μαριάνθης Φ Παλάζη Ἕνα ὄνομα δύο τόποι Ἐπιβάτες Ἀνα-

τολικῆς Θράκης Νέοι Ἐπιβάτες Θεσσαλονίκης Ἀθήνα 2009σσ 240

bull Δήμου Κιμώλου Οἱ ρίζες τῶν κοινῶν παραδοσιακῶν Κιμώλου-Σερίφου (Λαογραφική ἔρευνα Θοδωρής Γ Λιβάνιος) Κίμω-λος 2011 σσ 63

bull Ἀντιστρατήγου Ἰωάννη Ἠλία Ἀλεξάκη Ἐγκώμιον ΓενναίουΣτρατηγοῦ ἐναρέτου πατριώτη Ἰωάννη Σωτ Ἀλεξάκη Ἡρά-κλειο 2012 σσ 32

bull Στέλιου Παπαθανασίου Ὁ Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης στάἄδυτα τῆς δημοσιογραφίας Ἀθήνα 2008 σσ 46

bull Δημ Θ Κύρου Δύναμη εἰρήνης ἡ Ὀρθοδοξία [Ἀνάτυπο ἀπότό βιβλίο laquoΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ldquoΗ ΟΡΘΟ-ΔΟΞΙΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑrdquo ndashΤΑ ΔΗ-ΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥraquo Θεσσαλονίκη 1994 σσ 83-96]Θεσσαλονίκη 2010

bull ndash laquoΧριστός ἐτέχθηraquo - Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ καί ἡ laquoἐπί γῆςεἰρήνηraquo - Ἡ Διήγηση τοῦ φιλοσόφου Ἀφροδιτιανοῦ γιά τά πα-ράδοξα μυστήρια πού ἔγιναν στήν Περσία στόν καιρό τῆς Γεν-νήσεως τοῦ Χριστοῦ γιά τούς Μάγους καί γιά τόν ἈστέραἈρναία Χριστούγεννα 2010 σσ 40

bull Τέκνα dagger Χαρίκλειας (ΓιῶργοςἙλένη Καίτη Μαρία) Δημητρα-κούδη (Θεσνίκη) 100 euro(34074 δρχ )

bull Πάχτας Θ Ἱπποκράτης (Θεσνίκη) 50 euro(17037 raquo )bull Κατσαμάνης Νικ (Σέρρες) 50 euro(17037 raquo )bull Βλάχτσης Νικ (Ἀθήνα) 50 euro(17037 raquo )bull Μπύρου Γρ Σουλτάνα (Ἀρναία) 40 euro(13629 raquo )bull Ρήγας Ἰω Δημ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Δημητρακούδης Ν Γεωργ (Ἀθήνα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Κατσαμούρης Γεώργ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Λαζαρίδης Χαρ (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρήγας Ν Κων (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )

bull Καρτσιώτης Μιχ (Πετροκέρασα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Μπάλλα-Σιέρου Στέλλα (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Καραμίχος Ἰω (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Χιονίδης Χ Γεώργιος (Βέροια) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρέμπελος Χρ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Βαλιάνος Θεολ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Βαλιάνος Στυλ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Κοτσάνης Κων (Θεσνίκη) 10 euro ( 3407 raquo )bull ΚΠ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κοκκαλιάρης Βασ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κωνσταντινίδου Νόρα (Δράμα) 10 euro ( 3407 raquo )bull Τζιτζιρίκας Ἰω Ἀστ 05 euro ( 1704 raquo )

ΟΙ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΕΣ ΜΑΣΓιά τή συνέχιση τῆς ἔκδοσης τοῦ περιοδικοῦ μας βοήθησαν οἰκονομικά καί εὐχαριστοῦμε οἱ

Ἡ σελίδα 163 από τόν Κώδικα Ληψοδοσίας (Κατάστιχο) τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1916-1947)ὅπου ἀναγράφονται τά ὀνοματεπώνυμα τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ἐπιτρόπων τοῦ ἔτους 1922 (πρίν ἀπό 91 χρόνια)

28

βλίο πού κυκλοφόρησε πρίν λίγους μῆνες Ὅπως θά ἀντιληφθεῖτε εἶναι μία ἔρευνα πού ἔκανα στίς Μηλιές τοῦΠηλίου καί ἡ ὁποία διήρκεσε πάνω ἀπό δύο χρόνια Ἀντικείμενό της ἔχει τήν παρουσία τοῦ γνωστοῦ λαϊκοῦ ζω-γράφου Θεόφιλου Χατζημιχαήλ στό διάστημα 1897-1900 στίς Μηλιές Εἶναι μία περίοδος τῆς ζωῆς του σχετικάἄγνωστη μέχρι σήμερα στούς φιλότεχνους ἀλλά πολύ παραγωγική γιά τόν ζωγράφο ἰδίως σέ θρησκευτικές πα-ραστάσεις Ὅπως θά δεῖτε ἐντοπίσθηκαν 13 ἐντελῶς ἄγνωστα ἔργα του τά πιό παλιότερα πού ὑπάρχουνΜέχρι σήμερα γνωρίζαμε ὅτι τό παλαιότερο χρονολογημένο ἔργο του ἦταν τοῦ 1899 Ὅμως τά περισσότεραἀπό τά ἔργα πού ἀποκαλύφθηκαν στίς Μηλιές εἶναι τοῦ 1897 μέ 1898 μάλιστα ἕνα ἀπʼ αὐτά τό μοναδικό μέχρισήμερα τό ὑπογράφει μέ τό οἰκογενειακό του ὄνομα Θεόφιλος Γαβριήλ Κεφάλας 1897

Μέ μεγάλη ἐκτίμηση στό ἔργο σαςΦιλικά

Νικόλαος Ἀθ ΠαπαθεοδώρουΣημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Παπαθεοδώρου γιά τή δική σας εὐγενική προσφορά τοῦ ἐνδια-

φέροντος βιβλίου σας γιά τόν ζωγράφο Θεόφιλο καί τήν συμπληρωματική ζωγραφική του παραγωγή πού ἐντο-πίσατε στίς Μηλιές καί παρουσιάζετε

bull Ἡ Βιβλιοθήκη τοῦ Τμήματος Γλώσσας Φιλολογίας καί Πολιτισμοῦ Παρευξείνιων Χωρῶν τοῦ ΔημοκριτείουΠανεπιστημίου Θράκης μᾶς ἔστειλε (Κομοτινή 66) τήν παρακάτω εὐχαριστήρια ἐπιστολή

Σημ Σύνταξης Εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς κ Πρόεδρε γιά τό τιμητικό γιά μᾶς αἴτημά σαςbull Ἡ καταξιωμένη Δραμινή λογοτέχνιδα κ Νόρα Κωνσταντινίδου μᾶς ἔστειλε (Δράμα 76) τήν παρακάτω φι-

λοαρναιώτικη καί καλλιγραφημένη ἐπιστολή

29

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητή κ Νόρα Κωνσταντινίδου τό laquoἀντίτιμοraquo γιά τίς ὡς τώρα ἀπολαυές σας ἀπό τήνἀνάγνωση τοῦ περιοδικοῦ μας δέν εἶναι laquoμικρόraquo διότι συμπληρώνεται μέ τά πολύτιμα γραφόμενά σας καί τόκάνουν laquoμέγαraquo Γιʼ αὐτό σᾶς εὐχαριστοῦμε θερμά

bull Ἀπό τόν Διευθυντή τοῦ ἱστορικοῦ περιοδικοῦ laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo φιλόλογο καί συγγραφέα κ Νίκο Χρ Ἀλιμπράν-τη πήραμε (Ὑμηττός 166) τήν παρακάτω ἐπιστολή πού προκαλεῖ μεγάλη λύπη στούς φίλους τῆς Πάρου καί τῆςἹστορίας της καί στούς ἀνθρώπους πού ἐκδίδουν παρόμοια περιοδικά

Ἀγαπητε κύριε ΚύρουΓιά λόγους οἰκονομίας ἔχω ἤδη σταματήσει νά ἀποστέλλω τιμητικά τά laquoΠαριανάraquo σέ πολλά ἔντυπα πού τά

ἐλάμβαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ὅπως ἔγινε τώρα καί μέ τό δικό σας ἔντυποΓιʼ αὐτό σᾶς παρακαλῶ ἐάν θέλετε νά μή μοῦ στέλλετε πλέον τήν laquoἈρναίαraquo πού εἶναι πράγματι χρήσιμο

καί πολύτιμο ἔντυπο πού συμβάλλει στήν ἱστορία τῆς περιοχῆς σας καί προβάλλει τήν πολιτιστική καί κοινω-νική καί ἀρχιτεκτονική κληρονομιά τοῦ τόπου

Σᾶς συγχαίρω γιά τήν προσφορά σας τήν ποικίλη καί εὔχομαι κάθε καλό καί ὑγεία καί συνέχιση τῶν ὡραίωνπνευματικῶν ἀγώνων σας

Μέ ἰδιαίτερη ἐκτίμησηΝ Ἀλιμπράντης

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη αἰσθανόμαστε μεγάλη λύπη διότι τό πολύ σημαντικό καί ἐπί πολλάχρόνια ἐκδιδόμενο περιοδικό σας ἀναγκάζεται λόγω τῆς πανελλήνιας οἰκονομικῆς κρίσης καί τῆς ἀδικαιολό-γητης αὔξησης τῶν ταχυδρομικῶν τελῶν νά διακόψει τήν τιμητική ἀποστολή του σέ πολλά ἔντυπα πού τό λάμ-βαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ἀνάμεσα στά ὁποῖα καί τό δικό μας

Ἐμεῖς ἀντιδρώντας ἀπέναντι σʼ αὐτούς πού ἀναγκάζουν σημαντικά καί μακρόβια ἔντυπα τέτοιου κυρίως πε-ριεχομένου νά διακόπτουν τήν πνευματική ἐπικοινωνία τους μέ ἄλλα παρόμοια ἔντυπα δέν θά διακόψουμε τήνἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ μας στά laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo καί ἤδη βρήκαμε τρόπο νά λαμβάνουμε τό περιοδικό σας χωρίςνα ὑποβάλλεσθε σέ ἔξοδα ἀποστολῆς

Ἐλπίζουμε ἐπίσης καί εὐχόμαστε ἡ ἀκούσια αὐτή ἐκ μέρους σας διακοπή ἀποστολῆς τοῦ περιοδικοῦ σας σέἄλλα ἔντυπα νά εἶναι σύντομη σύν Θεῷ πού ἴσως μᾶς λυπηθεῖ ὡς Ἕλληνες καί μᾶς ἀπελευθερώσει ἀπό τόνζυγό τῆς διηπειρωτικῆς δικτατορικῆς οἰκονομικῆς διακυβέρνησης (ΕΕ-ΔΝΤ-ΕΚΤ)

Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη ἔρρωσθε ἐλπίζοντες ὅσο ζῆτε κατά τό λατινικό ἀπόφθεγμα laquoDum spiro speroraquoΕὐχαριστοῦμε γιά τά καλά σας λόγια καί γιά τίς εὐχές σας

bull Ἀπό τόν Σερραῖο φίλο καί συνάδελφο κ Νίκο Κατσαμάνη πήραμε (Σέρρες 166) τήν παρακάτω ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηἘδῶ καί τουλάχιστον 20 χρόνια ἔχω τή χαρά νά διαβάζω τό τόσο ἀγαπημένο καί χρήσιμο περιοδικό laquoἈρναίαraquo

Ἀγάπησα παράλληλα καί τήν ὄμορφη κωμόπολη τήν ὁποία ἐπισκέπτομαι συχνάΣυμμεριζόμενος καί τήν ἀγωνία σου καί τούς προβληματισμούς σου ὅπως καταφαίνεται στήν ἀνοιχτή ἐπι-

στολή τοῦ τεύχους 98 Ἰανουάριος-Μάρτιος 2013 σπεύδω νά σέ διαβεβαιώσω ὅτι στό βαθμό πού μοῦ ἀναλο-γεῖ θά συμβάλλω στή συνέχιση τῆς ἔκδοσης καί διάδοσης τῆς Ἀρναίας

Ἡ προσπάθειά σου νά διασώσεις ὅτι σχετίζεται μέ τήν πολιτιστική κληρονομιά τῆς περιοχῆς σου μέ συγκι-νεῖ Σέ μιά ἐποχή ὄπου πλήττεται (στό πλαίσιο τῆς παγκοσμιοποίησης) ἡ ἱστορική καί κατʼ ἐπέκταση ἡ Ἐθνικήμνήμη ἡ φωνή σου εἶναι ἀπαραίτητη Προσωπικά στίς σελίδες τοῦ περιοδικοῦ βρίσκω πολλά καί ἐνδιαφέρονταστοιχεῖα τά ὁποῖα ἀξιοποιῶ ἐργαζόμενος ὡς φιλόλογος στό 1ο Γεν Λύκειο Σερρῶν

Πιστεύω πώς ἡ πορεία τῆς ldquoἈρναίαςrdquo δέ θά ἀνακοπεῖ πρός τέρψιν τῶν φίλων τηςὈφείλω τέλος νά σʼ εὐχαριστήσω πού ἀδιαλείπτως μοῦ ἀποστέλλεις τό περιοδικό

Μέ ἐκτίμησηΚατσαμάνης Νικόλαος φιλόλογος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νίκο σʼ εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς γιά τά φιλοαρναιώτικα αἰσθήματά σου καί τά καλάσου λόγια γιά τό περιοδικό μας στοιχεῖα τοῦ ὀποίου σέ βοηθοῦν στό ἐκπαιδευτικό σχολικό ἔργο σου Ὄντωςπλήττεται ἡ ἱστορική καί ἐθνική μνήμη ἀφοῦ Ἕλληνες καί μάλιστα πολιτικοί πού τάχα ἀγωνίζονται laquoγιά τόκαλό τοῦ τόπουlaquo χαρακτηρίζουν τή Μικρασιατική καταστροφή ἁπλά ὡς laquoσυνωστισμόraquo στό λιμάνι τῆς Σμύρνηςτόν στρατό τοῦ Θ Κολοκοκτρώνη laquoὀρδέςraquo ἀρνοῦνται τήν ὕπαρξη τοῦ χοροῦ τοῦ Ζαλόγγου διακηρύσσουν ὄτιμέ τούς Τούρκους στά χρόνια τῆς σκλαβιᾶς περνούσαμε καλά δέν τούς ἐνδιαφέρει ἄν οἱ Σκοπιανοί χρησι-μοποιοῦν ἐπίσημα τό ὄνομα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ὡς ὀνομασία τοῦ κρατιδίου τους καί λένε καί πράττουν ἕνα σωρόἄλλα σέ βάρος τῆς χώρας μας Ἐμεῖς κάνοντας τό καθῆκον μας θά συνεχίζουμε ὅσο ὑπάρχει laquoἄνωθενraquo θέλημακαί laquoκάτωθενraquo ἠθική καί (κυρίως) οἰκονομική συμπαράσταση νά laquoχτυποῦμε τή λύραraquo

30

∆ΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ(Ὅσα ἀναφέρονται σέ τίτλους στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία της)

Ἐπιμέλεια Δημ Θ Κύρουbull Ἡ ἐφημερίδα laquoΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΝΑ ΝΕΑraquo (Παλαιοχώρι) φ

21Ἀπρ-Ἰούν 2012 σ 14 γράφειraquondash Ἀθαν Αὐγερινοῦ Παλιοί Χάρτες τῆς Χαλκιδικῆς [Δη-

μοσιεύονται 4 παλαιοί Χάρτες τῶν ἐτῶν 1740 (γερμανικός)1827 (γαλλικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) 1862 (γαλ-λικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) καί 1829 (ἰταλικόςὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Liaringove)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΘΕΜΑraquo (Χαλκιδικῆς) γράφειndashΠρόταση τοῦ Δ Κύρου γιά κοινό ἑορτασμό τῶν 100 ἐτῶν

ἐλεύθερης Ἀρναίας καί τῶν 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἴδρυση τοῦΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου φ 1126-9-2012 σ 9

ndashὉμιλία στήν Ἀρναία - 1 Νοεμβρίου 2009 Ἡ Ἀπε λευθέ-ρωση τῆς Ἀρναίας καί ὁλόκληρης τῆς Χαλκιδικῆς - Καί πα-ρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ Δ Κύρου laquoἩ Ἀπελευθέρωση τῆςἈρναίας καί τῆς Βόρ Χαλκιδικῆς ἀπό τόν Τουρκικό ζυγό(1912) καί οἱ πρῶτες ἡμέρες ἐλεύθερη ζωῆςraquo [Πρόκειται γιάτήν ὁμιλία τοῦ κ Γ Ζωγραφάκη τήν 1η Νοεμβρίου 2009 στήνἈρναία πού δημοσιεύθηκε στό περιοδικό μας (τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σσ 8-14) καί κυκλοφορεῖ στό Διαδίκτυο ἀπʼ ὅπουἁλιεύθηκε καί δημοσιεύθηκε στήν ἐφημερίδα μέ τόν ἐπί-τιτλο laquoἈφιέρωμα στά 100 χρόνια ἐλεύθερης Χαλκιδικῆςraquo]φ 11818-10-2012 σσ 3-9

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Βο ρειοανα-τολικῆς Χαλκιδικῆς ἀπό τόν τουρκικό ζυγό τό 1912 καί Ἀνω-νύμου Ἀφιέρωμα στόν κληρικό ἐξ Ἀρναίας Διονύσιο Κυρά-τσο (1923-2005) πρώην Μητροπολίτη Δράμας φ 11925-10-2012 σσ 3 καί 5

ndash(Σύνταξης) ῾Εορτασμός ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας(Δημοσιεύεται τό Πρόγραμμα τῶν ἐκδηλώσεων γιά τά 100χρόνια ἀπό τήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας) φ 1201-11-2012 σ 9

ndash(Σύνταξης) Μέ δόξα καί τιμή ἑορτάστηκαν τά 100 χρό-νια Ἐλευθερίας τῆς Ἀρναίας (Χωρίς κείμενο ἀλλά μόνο μέμία φωτογραφία τμήματος τοῦ μνημείου τῆς Ἀπελευθέρω-σης μέ τήν ἐπιγραφή laquoΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣ bullΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ1912raquo πού ὑπάρχει ἐκεῖ) φ 1218-11-2012 σ 2

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoEBΔΟΜΑΔΙAIAraquo (Χαλκιδικῆς) (φ 29-10-2012 σ 6) γράφει

ndashἩ Ἱστορία τῆς Ἀρναίας μέσα ἀπό τά μουσεῖα της Ξα-κουστά μέχρι τά Βαλκάνια τά τοπικά ὑφαντά (Ἀναφέρεταιστό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο καί στό ΜουσεῖοὙφαντικῆς Ἀρναίας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΚΑΣΣΑΝΔΡΑraquo στό φ 20723-10-2012 σ6 γράφει

ndash (Σύνταξης) Ὑπογράφηκε ἡ σύμβαση γιά τήν κατασκευή

τοῦ ἔργου laquoἈνάπλαση πλατείας Μουσείου Ὑφαντικῆς(πρώην Γιαννούδενας) καί παρακείμενων κοινόχρηστων χώ-ρων ΔΚ Ἀρναίας Δήμου Ἀριστοτέληraquo προϋπολογισμοῦ11823099 εὐρώ Ξεκινᾶ ἡ ἐκτέλεση τοῦ ἔργου καί στό φ20815-1-2013 σ 9 γράφει

ndash Ἑορτάσθηκε στήν Ἀρναία ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρω-τομάρτυρος Στεφάνου καί τά 200 χρόνια τῆς ἀνέγερσηςτοῦ Ναοῦ 1812-2012

bull Τό περιοδικό laquoΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑraquo (Θεσσαλονίκη) τχ475Σεπτ-Ὀκτ 2012 σσ 280-282 γράφει

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ὁ Μακεδονικός Ἀγώνας Α΄ Γε-νικά (Στή σελ 282 γίνεται ἀναφορά στούς Ἀρναιῶτεςἀδελφούς ταγματάρχη Μαυρουδῆ καί γιά τόν ΘεοχάρηΓερογιάννη οἱ ὀποῖοι τό 1902 εἶχαν ἱδρύσει στήν Ἀθήναὅπου ἔμεναν τόν κεντρικό Μακεδονικό Σύλλογο ὁὀποῖος ἐνημέρωνε τούς ἐλεύθερους Ἕλληνες γιά τάσυμβαίνοντα στή Μακεδονία καί στρατολογῶντας ἐθε-λοντές ἔστελνε ὀλιγομελῆ στρατιωτικά ἀνταρτικά σώ-ματα στή δεινοπαθοῦσα ἀπό τούς Τούρκους καί τούςΒουλγάρους Μακεδονία)

bull Τό περιοδικό laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo στό τχ 71Σεπτ-Ὀκτ 2012γράφει

ndashΓιώργου Ζωγραφάκη 2 Νοεμβρίου 1912 Ἡ ἐπίσημη ἀπε-λευθέρωση τῆς Χαλκιδικῆς (Ἀναφέρεται καί στήν ὑποδοχήτοῦ Οὐλαμοῦ τοῦ Ἀνθυπολοχαγοῦ Ἰω Ἀλεξάκη στήνἈρναία) σ 6

Στό τχ 72Νοε-Δεκ 2012 σσ 6-11 γράφειndashΓιάννη Δ Κανατἀ Τά laquoΔεκεμβριανάraquo τοῦ 1916 στόν Πο-

λύγυρο (Στίς σσ 8-10 γίνεται ἀναφορά στά γεγονότα τῆςἈρναίας ὅπως περιγράφονται ἀπό τόν ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους στά laquoΧρονικά Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας)raquo τά ὁποῖα δημοσιεύθηκαν σέ συνέ-χειες στά τεύχη 78-812010 τοῦ περιοδικοῦ μας καί ἀπότόν γιατρό-βουλευτή Γρηγόριο Σαραφιανό στό ἈρχεῖοἘγγράφων του τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε σέ συνέχειες στάτεύχη 86-932011 τοῦ περιοδικοῦ μας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΖΑΤΟΥΝΑ - ΜΑΡΚΟΥ-ΒΛΟΓΓΟΣraquo φ270Σεπτ-Ὀκτ 2012 σ 4 γράφει

ndash (Νικόλη Φίλη) Λώρης Ἰωάν Θανόπουλος (Ἀναφέρεταιστό ἡλιακό ὡρολόγιο πού ὑπάρχει στό Κωδωνοστάσιο τοῦ ἹΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας κατα-σκευασμένο ἀπό τόν Ζατονίτη Λορέντζο (Λώρη) Θανόπουλοτό 1939) (Φωτοτυπία τοῦ δημοσιεύματος βλέπε στό τχ982013 στή στήλη laquoΟ ΤΥΠΟΣ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑraquo)

Ε Ν Τ Υ Π Α Π Ο Υ Λ Α Β Α Μ ΕΒΙΒΛΙΑ-ΑΝΑΤΥΠΑ

bull Τρύφωνος Τσομπάνη Μορφές τῆς Ἱστορίας τοῦ ΛαγκαδᾶΛαγκαδάς 2006 σσ 72 (Προσφορά τοῦ συμπατριώτη μας κἈστ Θ Καραστέριου)

bull Ἀθανασίου Δ Οἰκονόμου Στερεότυπες καί ἀστήρικτες ἀπό-

ψεις ἤ συνεχής ἔρευνα γιά τήν τοπική μας Ἱστορία ΒόλοςὈκτώβριος 2011 σσ 23

bull Ἀρχιμ Χρυσοστόμου Μαϊδώνη Τό μαρτύριο τῆς φωτιᾶς Τόμαρτύριο τῶν ἕξι παρθενομαρτύρων τοῦ Γεροπλατάνου Χαλ-

31

κιδικῆς (1854) Γεροπλάτανος 2012 σσ 32bull Νικόλη Π Φίλη Ἡ παιδεία στή Ζάτουνα ἀπό τήν Τουρκοκρα-

τία ἕως τό 1973 Ἀθήνα 2012 σσ 512 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀπο-στολή τοῦ βιβλίου γιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Γέροντος Δανιήλ Κατουνακιώτου Περί Παρθενίας (ἜκδοσιςἹεροῦ Ἡσυχαστηρίου Ἀδελφότητος Δανιηλαίων) ἍγιονὌρος 2009 σσ 78 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀποστολή τοῦ βιβλίουγιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Ἡ Πιάβιτσα τῶν Σιδηροκαυσίων καίτό ἐξωκκλήσι τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Θεσσαλονίκη 2012 σσ125 [Γίνεται ἀναφορά καί στή Λιαρίγκοβη Στή σελ 23 κα-ταγράφεται στά χωριά τῆς ΒΑ Χαλκιδικῆς μέ τά φορολογού-μενα νοικοκυριά κατά τά ἔτη 1519 1527 καί 1568 στή σελ 27ἀναφέρεται σέ ἰδιοκτησίες Λιαριγκοβινῶν τό 1873 στήν Πιά-βιτσα στή σελ 49 ἀναφέρεται στήν Ἐκπαιδευτική δραστη-ριότητα τοῦ δασκάλου Ν Βουργαρελίδη παραπέμποντας σέσχετικό ἄρθρο τοῦ ΔΚ στό περ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τχ 632004 σσ3-4 καί στή σελ 82 ἀναφέρεται στόν laquoἸσχυρό ἄνδρα τῆς Λια-ρίγκοβης Γερογιάννηraquo]

bull ndash Ἡ πανήγυρη τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου στήν Πιάβιτσα Φωτο-γραφική διαδρομή (1926-2011) Θεσσαλονίκη 2012 σσ 95 [ Στήσελ 69 δημοσιεύεται φωτογραφία μέ τούς μακαρίτεςἈρναιῶτες ὀργανοπαῖχτες Χριστόδουλο Ἀρβανίτη καί ΠέτροΖυγούρη τή 10ετία τοῦ 1980]

bull Κωνσταντίνου Ἰ Χιόνη Ἱστορική ἐξέλιξη τῆς ἀπονομῆς τῆς δι-καιοσύνης στή Θάσο (1709-1912) Ὄργανο ἀπονομῆς τοῦ δι-καίου τά δάση τῆς Θάσου φορολογούμενες γαῖες ὁ θεσμόςτῆς χρησικτησίας τίτλοι ἰδιοκτησίας καί νομολογία Θάσος2012 σσ 187

bull Περιοδικοῦ laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo τοῦ Λαογραφικοῦ Ὁμίλου Πολυ-γύρου Πολύγυρος Ὁ τόπος καί οἱ ἄνθρωποι (ἘπιμέλειαΓιάννης Κανατάς) Πολύγυρος 2010 σσ 347 [Στή σελίδα 65δημοσιεύεται ὁλοσέλιδη φωτογραφία τῆς Φιλαρμονικῆς τοῦΠολυγύρου μέ τόν διευθυντή της ἀρχιμουσικό Ἄγγελο Κω-δούνη ἀπό τήν Ἀρναία καί στή σελίδα 87 δημοσιεύεται ὁλο-σέλιδη φωτογραφία γνωστή ἀπό ἄλλες ἀλλοῦ δημοσιεύσειςτης στήν ὁποία εἰκονίζεται Σῶμα Προσκόπων τοῦ 1912 μέ(ἀρχηγό) τόν ὁπλαρχηγό Ἀθ Μινόπουλο καί ἀρκετούς Λια-ριγκοβινούς]

bull Ἱερομ Βενεδίκτου Νεασκητιώτη Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιο-ρείτου Συναξαριστής (μέ ἐνσωματωμένο τό Νέο Μαρτυρο-λογόγιο καί τό Νέο Ἐκλόγιο) ἀπόδοση στή ΝεοελληνικήἜκδοσις Συνοδίας Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου Ἱερά ΚαλύβηlaquoΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝraquo Νέα Σκήτη-Ἅγιον Ὄρος Τόμος Α΄2011 σελ 456middot Τόμος Β΄ 2011 σελ 431middot Τόμος Γ΄ 2011 σελ

437middot Τόμος Δ΄ 2012 σελ 351middot Τόμος Ε΄ 2012 σελ 398 καίτόμος ΣΤ΄ 2012 σελ 490 (Φιλολογική ἐπιμέλεια Δημ ΘΚύρου)

bull Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους Ἀρχιμ Εὐσέ-βιος Βίττης Ἀναφορά στόν ἀγώνα του καί τήν μαρτυρία του(1927-2009) Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 40

bull Ἀρχιμ Εὐσεβίου Βίττη Βίος καί Πολιτεία τοῦ δικαίου καί πο-λυάθλου Ἰώβ (Ἀνάλυση στό βιβλίο τοῦ Ἰώβ) τόμοι Α΄ ἍγιονὌρος 2010 σσ 456 καί Β΄ Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 615(Ἔκδοση Ἱ Μ Ὁσίου Γρηγορίου)middot μέ τήν ἀφιέρωση laquoΣτόνἀγαπητό ἀδελφό κ Δημήτριο Κύρου καθηγητή μέ βαθειάἐκτίμησι καί ἐγκάρδιες εὐχές ὑπέρ ὑγείας καί σωτηρίαςαὐτοῦ καί τῶν τέκνων του Ὁ Καθηγούμενος dagger Ἀρχιμ Γεώρ-γιος 114-12-2011raquo

(Τά παραπάνω δύο βιβλία ndashμαζί μέ τό περιοδικό laquoΟ ΟΣΙΟΣ ΓΡΗ-ΓΟΡΙΟΣraquondash προσφέρθηκαν στόν Ἐκδότη-Διευθυντή τοῦ πε-ριοδικοῦ μας ἀπό τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ Μονῆς Ἀρχιμ Γεώρ-γιο Καψάνη στίς 14-12-2011 κατά τήν ἐπίσκεψή του στήΜονή καί στό Γραφεῖο του ὅπου τοῦ πρόσφερε γιά τή Βι-βλιοθήκη τῆς Μονῆς τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo τοῦ ὁποίου ἡΜονή εἶναι ἀποδέκτρια καί τό βιβλίο του γιά τόν Μητροπο-λίτη Σωκράτη)

bull Νίκου Χρ Ἀλιπράντη Ἀντιφωνήσεις Ἀθήνα 2011 σσ 95bull Μαριάνθης Φ Παλάζη Ἕνα ὄνομα δύο τόποι Ἐπιβάτες Ἀνα-

τολικῆς Θράκης Νέοι Ἐπιβάτες Θεσσαλονίκης Ἀθήνα 2009σσ 240

bull Δήμου Κιμώλου Οἱ ρίζες τῶν κοινῶν παραδοσιακῶν Κιμώλου-Σερίφου (Λαογραφική ἔρευνα Θοδωρής Γ Λιβάνιος) Κίμω-λος 2011 σσ 63

bull Ἀντιστρατήγου Ἰωάννη Ἠλία Ἀλεξάκη Ἐγκώμιον ΓενναίουΣτρατηγοῦ ἐναρέτου πατριώτη Ἰωάννη Σωτ Ἀλεξάκη Ἡρά-κλειο 2012 σσ 32

bull Στέλιου Παπαθανασίου Ὁ Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης στάἄδυτα τῆς δημοσιογραφίας Ἀθήνα 2008 σσ 46

bull Δημ Θ Κύρου Δύναμη εἰρήνης ἡ Ὀρθοδοξία [Ἀνάτυπο ἀπότό βιβλίο laquoΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ldquoΗ ΟΡΘΟ-ΔΟΞΙΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑrdquo ndashΤΑ ΔΗ-ΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥraquo Θεσσαλονίκη 1994 σσ 83-96]Θεσσαλονίκη 2010

bull ndash laquoΧριστός ἐτέχθηraquo - Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ καί ἡ laquoἐπί γῆςεἰρήνηraquo - Ἡ Διήγηση τοῦ φιλοσόφου Ἀφροδιτιανοῦ γιά τά πα-ράδοξα μυστήρια πού ἔγιναν στήν Περσία στόν καιρό τῆς Γεν-νήσεως τοῦ Χριστοῦ γιά τούς Μάγους καί γιά τόν ἈστέραἈρναία Χριστούγεννα 2010 σσ 40

bull Τέκνα dagger Χαρίκλειας (ΓιῶργοςἙλένη Καίτη Μαρία) Δημητρα-κούδη (Θεσνίκη) 100 euro(34074 δρχ )

bull Πάχτας Θ Ἱπποκράτης (Θεσνίκη) 50 euro(17037 raquo )bull Κατσαμάνης Νικ (Σέρρες) 50 euro(17037 raquo )bull Βλάχτσης Νικ (Ἀθήνα) 50 euro(17037 raquo )bull Μπύρου Γρ Σουλτάνα (Ἀρναία) 40 euro(13629 raquo )bull Ρήγας Ἰω Δημ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Δημητρακούδης Ν Γεωργ (Ἀθήνα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Κατσαμούρης Γεώργ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Λαζαρίδης Χαρ (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρήγας Ν Κων (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )

bull Καρτσιώτης Μιχ (Πετροκέρασα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Μπάλλα-Σιέρου Στέλλα (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Καραμίχος Ἰω (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Χιονίδης Χ Γεώργιος (Βέροια) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρέμπελος Χρ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Βαλιάνος Θεολ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Βαλιάνος Στυλ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Κοτσάνης Κων (Θεσνίκη) 10 euro ( 3407 raquo )bull ΚΠ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κοκκαλιάρης Βασ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κωνσταντινίδου Νόρα (Δράμα) 10 euro ( 3407 raquo )bull Τζιτζιρίκας Ἰω Ἀστ 05 euro ( 1704 raquo )

ΟΙ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΕΣ ΜΑΣΓιά τή συνέχιση τῆς ἔκδοσης τοῦ περιοδικοῦ μας βοήθησαν οἰκονομικά καί εὐχαριστοῦμε οἱ

Ἡ σελίδα 163 από τόν Κώδικα Ληψοδοσίας (Κατάστιχο) τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1916-1947)ὅπου ἀναγράφονται τά ὀνοματεπώνυμα τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ἐπιτρόπων τοῦ ἔτους 1922 (πρίν ἀπό 91 χρόνια)

29

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητή κ Νόρα Κωνσταντινίδου τό laquoἀντίτιμοraquo γιά τίς ὡς τώρα ἀπολαυές σας ἀπό τήνἀνάγνωση τοῦ περιοδικοῦ μας δέν εἶναι laquoμικρόraquo διότι συμπληρώνεται μέ τά πολύτιμα γραφόμενά σας καί τόκάνουν laquoμέγαraquo Γιʼ αὐτό σᾶς εὐχαριστοῦμε θερμά

bull Ἀπό τόν Διευθυντή τοῦ ἱστορικοῦ περιοδικοῦ laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo φιλόλογο καί συγγραφέα κ Νίκο Χρ Ἀλιμπράν-τη πήραμε (Ὑμηττός 166) τήν παρακάτω ἐπιστολή πού προκαλεῖ μεγάλη λύπη στούς φίλους τῆς Πάρου καί τῆςἹστορίας της καί στούς ἀνθρώπους πού ἐκδίδουν παρόμοια περιοδικά

Ἀγαπητε κύριε ΚύρουΓιά λόγους οἰκονομίας ἔχω ἤδη σταματήσει νά ἀποστέλλω τιμητικά τά laquoΠαριανάraquo σέ πολλά ἔντυπα πού τά

ἐλάμβαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ὅπως ἔγινε τώρα καί μέ τό δικό σας ἔντυποΓιʼ αὐτό σᾶς παρακαλῶ ἐάν θέλετε νά μή μοῦ στέλλετε πλέον τήν laquoἈρναίαraquo πού εἶναι πράγματι χρήσιμο

καί πολύτιμο ἔντυπο πού συμβάλλει στήν ἱστορία τῆς περιοχῆς σας καί προβάλλει τήν πολιτιστική καί κοινω-νική καί ἀρχιτεκτονική κληρονομιά τοῦ τόπου

Σᾶς συγχαίρω γιά τήν προσφορά σας τήν ποικίλη καί εὔχομαι κάθε καλό καί ὑγεία καί συνέχιση τῶν ὡραίωνπνευματικῶν ἀγώνων σας

Μέ ἰδιαίτερη ἐκτίμησηΝ Ἀλιμπράντης

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη αἰσθανόμαστε μεγάλη λύπη διότι τό πολύ σημαντικό καί ἐπί πολλάχρόνια ἐκδιδόμενο περιοδικό σας ἀναγκάζεται λόγω τῆς πανελλήνιας οἰκονομικῆς κρίσης καί τῆς ἀδικαιολό-γητης αὔξησης τῶν ταχυδρομικῶν τελῶν νά διακόψει τήν τιμητική ἀποστολή του σέ πολλά ἔντυπα πού τό λάμ-βαναν μέχρι τώρα (μέ ἀνταλλαγή) ἀνάμεσα στά ὁποῖα καί τό δικό μας

Ἐμεῖς ἀντιδρώντας ἀπέναντι σʼ αὐτούς πού ἀναγκάζουν σημαντικά καί μακρόβια ἔντυπα τέτοιου κυρίως πε-ριεχομένου νά διακόπτουν τήν πνευματική ἐπικοινωνία τους μέ ἄλλα παρόμοια ἔντυπα δέν θά διακόψουμε τήνἀποστολή τοῦ περιοδικοῦ μας στά laquoΠΑΡΙΑΝΑraquo καί ἤδη βρήκαμε τρόπο νά λαμβάνουμε τό περιοδικό σας χωρίςνα ὑποβάλλεσθε σέ ἔξοδα ἀποστολῆς

Ἐλπίζουμε ἐπίσης καί εὐχόμαστε ἡ ἀκούσια αὐτή ἐκ μέρους σας διακοπή ἀποστολῆς τοῦ περιοδικοῦ σας σέἄλλα ἔντυπα νά εἶναι σύντομη σύν Θεῷ πού ἴσως μᾶς λυπηθεῖ ὡς Ἕλληνες καί μᾶς ἀπελευθερώσει ἀπό τόνζυγό τῆς διηπειρωτικῆς δικτατορικῆς οἰκονομικῆς διακυβέρνησης (ΕΕ-ΔΝΤ-ΕΚΤ)

Ἀγαπητέ κ Ἀλιμπράντη ἔρρωσθε ἐλπίζοντες ὅσο ζῆτε κατά τό λατινικό ἀπόφθεγμα laquoDum spiro speroraquoΕὐχαριστοῦμε γιά τά καλά σας λόγια καί γιά τίς εὐχές σας

bull Ἀπό τόν Σερραῖο φίλο καί συνάδελφο κ Νίκο Κατσαμάνη πήραμε (Σέρρες 166) τήν παρακάτω ἐπιστολήἈγαπητέ ΔημήτρηἘδῶ καί τουλάχιστον 20 χρόνια ἔχω τή χαρά νά διαβάζω τό τόσο ἀγαπημένο καί χρήσιμο περιοδικό laquoἈρναίαraquo

Ἀγάπησα παράλληλα καί τήν ὄμορφη κωμόπολη τήν ὁποία ἐπισκέπτομαι συχνάΣυμμεριζόμενος καί τήν ἀγωνία σου καί τούς προβληματισμούς σου ὅπως καταφαίνεται στήν ἀνοιχτή ἐπι-

στολή τοῦ τεύχους 98 Ἰανουάριος-Μάρτιος 2013 σπεύδω νά σέ διαβεβαιώσω ὅτι στό βαθμό πού μοῦ ἀναλο-γεῖ θά συμβάλλω στή συνέχιση τῆς ἔκδοσης καί διάδοσης τῆς Ἀρναίας

Ἡ προσπάθειά σου νά διασώσεις ὅτι σχετίζεται μέ τήν πολιτιστική κληρονομιά τῆς περιοχῆς σου μέ συγκι-νεῖ Σέ μιά ἐποχή ὄπου πλήττεται (στό πλαίσιο τῆς παγκοσμιοποίησης) ἡ ἱστορική καί κατʼ ἐπέκταση ἡ Ἐθνικήμνήμη ἡ φωνή σου εἶναι ἀπαραίτητη Προσωπικά στίς σελίδες τοῦ περιοδικοῦ βρίσκω πολλά καί ἐνδιαφέρονταστοιχεῖα τά ὁποῖα ἀξιοποιῶ ἐργαζόμενος ὡς φιλόλογος στό 1ο Γεν Λύκειο Σερρῶν

Πιστεύω πώς ἡ πορεία τῆς ldquoἈρναίαςrdquo δέ θά ἀνακοπεῖ πρός τέρψιν τῶν φίλων τηςὈφείλω τέλος νά σʼ εὐχαριστήσω πού ἀδιαλείπτως μοῦ ἀποστέλλεις τό περιοδικό

Μέ ἐκτίμησηΚατσαμάνης Νικόλαος φιλόλογος

Σημ Σύνταξης Ἀγαπητέ Νίκο σʼ εὐχαριστοῦμε καί ἐμεῖς γιά τά φιλοαρναιώτικα αἰσθήματά σου καί τά καλάσου λόγια γιά τό περιοδικό μας στοιχεῖα τοῦ ὀποίου σέ βοηθοῦν στό ἐκπαιδευτικό σχολικό ἔργο σου Ὄντωςπλήττεται ἡ ἱστορική καί ἐθνική μνήμη ἀφοῦ Ἕλληνες καί μάλιστα πολιτικοί πού τάχα ἀγωνίζονται laquoγιά τόκαλό τοῦ τόπουlaquo χαρακτηρίζουν τή Μικρασιατική καταστροφή ἁπλά ὡς laquoσυνωστισμόraquo στό λιμάνι τῆς Σμύρνηςτόν στρατό τοῦ Θ Κολοκοκτρώνη laquoὀρδέςraquo ἀρνοῦνται τήν ὕπαρξη τοῦ χοροῦ τοῦ Ζαλόγγου διακηρύσσουν ὄτιμέ τούς Τούρκους στά χρόνια τῆς σκλαβιᾶς περνούσαμε καλά δέν τούς ἐνδιαφέρει ἄν οἱ Σκοπιανοί χρησι-μοποιοῦν ἐπίσημα τό ὄνομα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ὡς ὀνομασία τοῦ κρατιδίου τους καί λένε καί πράττουν ἕνα σωρόἄλλα σέ βάρος τῆς χώρας μας Ἐμεῖς κάνοντας τό καθῆκον μας θά συνεχίζουμε ὅσο ὑπάρχει laquoἄνωθενraquo θέλημακαί laquoκάτωθενraquo ἠθική καί (κυρίως) οἰκονομική συμπαράσταση νά laquoχτυποῦμε τή λύραraquo

30

∆ΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ(Ὅσα ἀναφέρονται σέ τίτλους στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία της)

Ἐπιμέλεια Δημ Θ Κύρουbull Ἡ ἐφημερίδα laquoΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΝΑ ΝΕΑraquo (Παλαιοχώρι) φ

21Ἀπρ-Ἰούν 2012 σ 14 γράφειraquondash Ἀθαν Αὐγερινοῦ Παλιοί Χάρτες τῆς Χαλκιδικῆς [Δη-

μοσιεύονται 4 παλαιοί Χάρτες τῶν ἐτῶν 1740 (γερμανικός)1827 (γαλλικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) 1862 (γαλ-λικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) καί 1829 (ἰταλικόςὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Liaringove)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΘΕΜΑraquo (Χαλκιδικῆς) γράφειndashΠρόταση τοῦ Δ Κύρου γιά κοινό ἑορτασμό τῶν 100 ἐτῶν

ἐλεύθερης Ἀρναίας καί τῶν 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἴδρυση τοῦΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου φ 1126-9-2012 σ 9

ndashὉμιλία στήν Ἀρναία - 1 Νοεμβρίου 2009 Ἡ Ἀπε λευθέ-ρωση τῆς Ἀρναίας καί ὁλόκληρης τῆς Χαλκιδικῆς - Καί πα-ρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ Δ Κύρου laquoἩ Ἀπελευθέρωση τῆςἈρναίας καί τῆς Βόρ Χαλκιδικῆς ἀπό τόν Τουρκικό ζυγό(1912) καί οἱ πρῶτες ἡμέρες ἐλεύθερη ζωῆςraquo [Πρόκειται γιάτήν ὁμιλία τοῦ κ Γ Ζωγραφάκη τήν 1η Νοεμβρίου 2009 στήνἈρναία πού δημοσιεύθηκε στό περιοδικό μας (τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σσ 8-14) καί κυκλοφορεῖ στό Διαδίκτυο ἀπʼ ὅπουἁλιεύθηκε καί δημοσιεύθηκε στήν ἐφημερίδα μέ τόν ἐπί-τιτλο laquoἈφιέρωμα στά 100 χρόνια ἐλεύθερης Χαλκιδικῆςraquo]φ 11818-10-2012 σσ 3-9

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Βο ρειοανα-τολικῆς Χαλκιδικῆς ἀπό τόν τουρκικό ζυγό τό 1912 καί Ἀνω-νύμου Ἀφιέρωμα στόν κληρικό ἐξ Ἀρναίας Διονύσιο Κυρά-τσο (1923-2005) πρώην Μητροπολίτη Δράμας φ 11925-10-2012 σσ 3 καί 5

ndash(Σύνταξης) ῾Εορτασμός ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας(Δημοσιεύεται τό Πρόγραμμα τῶν ἐκδηλώσεων γιά τά 100χρόνια ἀπό τήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας) φ 1201-11-2012 σ 9

ndash(Σύνταξης) Μέ δόξα καί τιμή ἑορτάστηκαν τά 100 χρό-νια Ἐλευθερίας τῆς Ἀρναίας (Χωρίς κείμενο ἀλλά μόνο μέμία φωτογραφία τμήματος τοῦ μνημείου τῆς Ἀπελευθέρω-σης μέ τήν ἐπιγραφή laquoΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣ bullΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ1912raquo πού ὑπάρχει ἐκεῖ) φ 1218-11-2012 σ 2

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoEBΔΟΜΑΔΙAIAraquo (Χαλκιδικῆς) (φ 29-10-2012 σ 6) γράφει

ndashἩ Ἱστορία τῆς Ἀρναίας μέσα ἀπό τά μουσεῖα της Ξα-κουστά μέχρι τά Βαλκάνια τά τοπικά ὑφαντά (Ἀναφέρεταιστό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο καί στό ΜουσεῖοὙφαντικῆς Ἀρναίας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΚΑΣΣΑΝΔΡΑraquo στό φ 20723-10-2012 σ6 γράφει

ndash (Σύνταξης) Ὑπογράφηκε ἡ σύμβαση γιά τήν κατασκευή

τοῦ ἔργου laquoἈνάπλαση πλατείας Μουσείου Ὑφαντικῆς(πρώην Γιαννούδενας) καί παρακείμενων κοινόχρηστων χώ-ρων ΔΚ Ἀρναίας Δήμου Ἀριστοτέληraquo προϋπολογισμοῦ11823099 εὐρώ Ξεκινᾶ ἡ ἐκτέλεση τοῦ ἔργου καί στό φ20815-1-2013 σ 9 γράφει

ndash Ἑορτάσθηκε στήν Ἀρναία ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρω-τομάρτυρος Στεφάνου καί τά 200 χρόνια τῆς ἀνέγερσηςτοῦ Ναοῦ 1812-2012

bull Τό περιοδικό laquoΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑraquo (Θεσσαλονίκη) τχ475Σεπτ-Ὀκτ 2012 σσ 280-282 γράφει

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ὁ Μακεδονικός Ἀγώνας Α΄ Γε-νικά (Στή σελ 282 γίνεται ἀναφορά στούς Ἀρναιῶτεςἀδελφούς ταγματάρχη Μαυρουδῆ καί γιά τόν ΘεοχάρηΓερογιάννη οἱ ὀποῖοι τό 1902 εἶχαν ἱδρύσει στήν Ἀθήναὅπου ἔμεναν τόν κεντρικό Μακεδονικό Σύλλογο ὁὀποῖος ἐνημέρωνε τούς ἐλεύθερους Ἕλληνες γιά τάσυμβαίνοντα στή Μακεδονία καί στρατολογῶντας ἐθε-λοντές ἔστελνε ὀλιγομελῆ στρατιωτικά ἀνταρτικά σώ-ματα στή δεινοπαθοῦσα ἀπό τούς Τούρκους καί τούςΒουλγάρους Μακεδονία)

bull Τό περιοδικό laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo στό τχ 71Σεπτ-Ὀκτ 2012γράφει

ndashΓιώργου Ζωγραφάκη 2 Νοεμβρίου 1912 Ἡ ἐπίσημη ἀπε-λευθέρωση τῆς Χαλκιδικῆς (Ἀναφέρεται καί στήν ὑποδοχήτοῦ Οὐλαμοῦ τοῦ Ἀνθυπολοχαγοῦ Ἰω Ἀλεξάκη στήνἈρναία) σ 6

Στό τχ 72Νοε-Δεκ 2012 σσ 6-11 γράφειndashΓιάννη Δ Κανατἀ Τά laquoΔεκεμβριανάraquo τοῦ 1916 στόν Πο-

λύγυρο (Στίς σσ 8-10 γίνεται ἀναφορά στά γεγονότα τῆςἈρναίας ὅπως περιγράφονται ἀπό τόν ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους στά laquoΧρονικά Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας)raquo τά ὁποῖα δημοσιεύθηκαν σέ συνέ-χειες στά τεύχη 78-812010 τοῦ περιοδικοῦ μας καί ἀπότόν γιατρό-βουλευτή Γρηγόριο Σαραφιανό στό ἈρχεῖοἘγγράφων του τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε σέ συνέχειες στάτεύχη 86-932011 τοῦ περιοδικοῦ μας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΖΑΤΟΥΝΑ - ΜΑΡΚΟΥ-ΒΛΟΓΓΟΣraquo φ270Σεπτ-Ὀκτ 2012 σ 4 γράφει

ndash (Νικόλη Φίλη) Λώρης Ἰωάν Θανόπουλος (Ἀναφέρεταιστό ἡλιακό ὡρολόγιο πού ὑπάρχει στό Κωδωνοστάσιο τοῦ ἹΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας κατα-σκευασμένο ἀπό τόν Ζατονίτη Λορέντζο (Λώρη) Θανόπουλοτό 1939) (Φωτοτυπία τοῦ δημοσιεύματος βλέπε στό τχ982013 στή στήλη laquoΟ ΤΥΠΟΣ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑraquo)

Ε Ν Τ Υ Π Α Π Ο Υ Λ Α Β Α Μ ΕΒΙΒΛΙΑ-ΑΝΑΤΥΠΑ

bull Τρύφωνος Τσομπάνη Μορφές τῆς Ἱστορίας τοῦ ΛαγκαδᾶΛαγκαδάς 2006 σσ 72 (Προσφορά τοῦ συμπατριώτη μας κἈστ Θ Καραστέριου)

bull Ἀθανασίου Δ Οἰκονόμου Στερεότυπες καί ἀστήρικτες ἀπό-

ψεις ἤ συνεχής ἔρευνα γιά τήν τοπική μας Ἱστορία ΒόλοςὈκτώβριος 2011 σσ 23

bull Ἀρχιμ Χρυσοστόμου Μαϊδώνη Τό μαρτύριο τῆς φωτιᾶς Τόμαρτύριο τῶν ἕξι παρθενομαρτύρων τοῦ Γεροπλατάνου Χαλ-

31

κιδικῆς (1854) Γεροπλάτανος 2012 σσ 32bull Νικόλη Π Φίλη Ἡ παιδεία στή Ζάτουνα ἀπό τήν Τουρκοκρα-

τία ἕως τό 1973 Ἀθήνα 2012 σσ 512 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀπο-στολή τοῦ βιβλίου γιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Γέροντος Δανιήλ Κατουνακιώτου Περί Παρθενίας (ἜκδοσιςἹεροῦ Ἡσυχαστηρίου Ἀδελφότητος Δανιηλαίων) ἍγιονὌρος 2009 σσ 78 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀποστολή τοῦ βιβλίουγιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Ἡ Πιάβιτσα τῶν Σιδηροκαυσίων καίτό ἐξωκκλήσι τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Θεσσαλονίκη 2012 σσ125 [Γίνεται ἀναφορά καί στή Λιαρίγκοβη Στή σελ 23 κα-ταγράφεται στά χωριά τῆς ΒΑ Χαλκιδικῆς μέ τά φορολογού-μενα νοικοκυριά κατά τά ἔτη 1519 1527 καί 1568 στή σελ 27ἀναφέρεται σέ ἰδιοκτησίες Λιαριγκοβινῶν τό 1873 στήν Πιά-βιτσα στή σελ 49 ἀναφέρεται στήν Ἐκπαιδευτική δραστη-ριότητα τοῦ δασκάλου Ν Βουργαρελίδη παραπέμποντας σέσχετικό ἄρθρο τοῦ ΔΚ στό περ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τχ 632004 σσ3-4 καί στή σελ 82 ἀναφέρεται στόν laquoἸσχυρό ἄνδρα τῆς Λια-ρίγκοβης Γερογιάννηraquo]

bull ndash Ἡ πανήγυρη τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου στήν Πιάβιτσα Φωτο-γραφική διαδρομή (1926-2011) Θεσσαλονίκη 2012 σσ 95 [ Στήσελ 69 δημοσιεύεται φωτογραφία μέ τούς μακαρίτεςἈρναιῶτες ὀργανοπαῖχτες Χριστόδουλο Ἀρβανίτη καί ΠέτροΖυγούρη τή 10ετία τοῦ 1980]

bull Κωνσταντίνου Ἰ Χιόνη Ἱστορική ἐξέλιξη τῆς ἀπονομῆς τῆς δι-καιοσύνης στή Θάσο (1709-1912) Ὄργανο ἀπονομῆς τοῦ δι-καίου τά δάση τῆς Θάσου φορολογούμενες γαῖες ὁ θεσμόςτῆς χρησικτησίας τίτλοι ἰδιοκτησίας καί νομολογία Θάσος2012 σσ 187

bull Περιοδικοῦ laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo τοῦ Λαογραφικοῦ Ὁμίλου Πολυ-γύρου Πολύγυρος Ὁ τόπος καί οἱ ἄνθρωποι (ἘπιμέλειαΓιάννης Κανατάς) Πολύγυρος 2010 σσ 347 [Στή σελίδα 65δημοσιεύεται ὁλοσέλιδη φωτογραφία τῆς Φιλαρμονικῆς τοῦΠολυγύρου μέ τόν διευθυντή της ἀρχιμουσικό Ἄγγελο Κω-δούνη ἀπό τήν Ἀρναία καί στή σελίδα 87 δημοσιεύεται ὁλο-σέλιδη φωτογραφία γνωστή ἀπό ἄλλες ἀλλοῦ δημοσιεύσειςτης στήν ὁποία εἰκονίζεται Σῶμα Προσκόπων τοῦ 1912 μέ(ἀρχηγό) τόν ὁπλαρχηγό Ἀθ Μινόπουλο καί ἀρκετούς Λια-ριγκοβινούς]

bull Ἱερομ Βενεδίκτου Νεασκητιώτη Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιο-ρείτου Συναξαριστής (μέ ἐνσωματωμένο τό Νέο Μαρτυρο-λογόγιο καί τό Νέο Ἐκλόγιο) ἀπόδοση στή ΝεοελληνικήἜκδοσις Συνοδίας Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου Ἱερά ΚαλύβηlaquoΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝraquo Νέα Σκήτη-Ἅγιον Ὄρος Τόμος Α΄2011 σελ 456middot Τόμος Β΄ 2011 σελ 431middot Τόμος Γ΄ 2011 σελ

437middot Τόμος Δ΄ 2012 σελ 351middot Τόμος Ε΄ 2012 σελ 398 καίτόμος ΣΤ΄ 2012 σελ 490 (Φιλολογική ἐπιμέλεια Δημ ΘΚύρου)

bull Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους Ἀρχιμ Εὐσέ-βιος Βίττης Ἀναφορά στόν ἀγώνα του καί τήν μαρτυρία του(1927-2009) Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 40

bull Ἀρχιμ Εὐσεβίου Βίττη Βίος καί Πολιτεία τοῦ δικαίου καί πο-λυάθλου Ἰώβ (Ἀνάλυση στό βιβλίο τοῦ Ἰώβ) τόμοι Α΄ ἍγιονὌρος 2010 σσ 456 καί Β΄ Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 615(Ἔκδοση Ἱ Μ Ὁσίου Γρηγορίου)middot μέ τήν ἀφιέρωση laquoΣτόνἀγαπητό ἀδελφό κ Δημήτριο Κύρου καθηγητή μέ βαθειάἐκτίμησι καί ἐγκάρδιες εὐχές ὑπέρ ὑγείας καί σωτηρίαςαὐτοῦ καί τῶν τέκνων του Ὁ Καθηγούμενος dagger Ἀρχιμ Γεώρ-γιος 114-12-2011raquo

(Τά παραπάνω δύο βιβλία ndashμαζί μέ τό περιοδικό laquoΟ ΟΣΙΟΣ ΓΡΗ-ΓΟΡΙΟΣraquondash προσφέρθηκαν στόν Ἐκδότη-Διευθυντή τοῦ πε-ριοδικοῦ μας ἀπό τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ Μονῆς Ἀρχιμ Γεώρ-γιο Καψάνη στίς 14-12-2011 κατά τήν ἐπίσκεψή του στήΜονή καί στό Γραφεῖο του ὅπου τοῦ πρόσφερε γιά τή Βι-βλιοθήκη τῆς Μονῆς τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo τοῦ ὁποίου ἡΜονή εἶναι ἀποδέκτρια καί τό βιβλίο του γιά τόν Μητροπο-λίτη Σωκράτη)

bull Νίκου Χρ Ἀλιπράντη Ἀντιφωνήσεις Ἀθήνα 2011 σσ 95bull Μαριάνθης Φ Παλάζη Ἕνα ὄνομα δύο τόποι Ἐπιβάτες Ἀνα-

τολικῆς Θράκης Νέοι Ἐπιβάτες Θεσσαλονίκης Ἀθήνα 2009σσ 240

bull Δήμου Κιμώλου Οἱ ρίζες τῶν κοινῶν παραδοσιακῶν Κιμώλου-Σερίφου (Λαογραφική ἔρευνα Θοδωρής Γ Λιβάνιος) Κίμω-λος 2011 σσ 63

bull Ἀντιστρατήγου Ἰωάννη Ἠλία Ἀλεξάκη Ἐγκώμιον ΓενναίουΣτρατηγοῦ ἐναρέτου πατριώτη Ἰωάννη Σωτ Ἀλεξάκη Ἡρά-κλειο 2012 σσ 32

bull Στέλιου Παπαθανασίου Ὁ Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης στάἄδυτα τῆς δημοσιογραφίας Ἀθήνα 2008 σσ 46

bull Δημ Θ Κύρου Δύναμη εἰρήνης ἡ Ὀρθοδοξία [Ἀνάτυπο ἀπότό βιβλίο laquoΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ldquoΗ ΟΡΘΟ-ΔΟΞΙΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑrdquo ndashΤΑ ΔΗ-ΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥraquo Θεσσαλονίκη 1994 σσ 83-96]Θεσσαλονίκη 2010

bull ndash laquoΧριστός ἐτέχθηraquo - Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ καί ἡ laquoἐπί γῆςεἰρήνηraquo - Ἡ Διήγηση τοῦ φιλοσόφου Ἀφροδιτιανοῦ γιά τά πα-ράδοξα μυστήρια πού ἔγιναν στήν Περσία στόν καιρό τῆς Γεν-νήσεως τοῦ Χριστοῦ γιά τούς Μάγους καί γιά τόν ἈστέραἈρναία Χριστούγεννα 2010 σσ 40

bull Τέκνα dagger Χαρίκλειας (ΓιῶργοςἙλένη Καίτη Μαρία) Δημητρα-κούδη (Θεσνίκη) 100 euro(34074 δρχ )

bull Πάχτας Θ Ἱπποκράτης (Θεσνίκη) 50 euro(17037 raquo )bull Κατσαμάνης Νικ (Σέρρες) 50 euro(17037 raquo )bull Βλάχτσης Νικ (Ἀθήνα) 50 euro(17037 raquo )bull Μπύρου Γρ Σουλτάνα (Ἀρναία) 40 euro(13629 raquo )bull Ρήγας Ἰω Δημ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Δημητρακούδης Ν Γεωργ (Ἀθήνα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Κατσαμούρης Γεώργ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Λαζαρίδης Χαρ (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρήγας Ν Κων (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )

bull Καρτσιώτης Μιχ (Πετροκέρασα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Μπάλλα-Σιέρου Στέλλα (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Καραμίχος Ἰω (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Χιονίδης Χ Γεώργιος (Βέροια) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρέμπελος Χρ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Βαλιάνος Θεολ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Βαλιάνος Στυλ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Κοτσάνης Κων (Θεσνίκη) 10 euro ( 3407 raquo )bull ΚΠ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κοκκαλιάρης Βασ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κωνσταντινίδου Νόρα (Δράμα) 10 euro ( 3407 raquo )bull Τζιτζιρίκας Ἰω Ἀστ 05 euro ( 1704 raquo )

ΟΙ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΕΣ ΜΑΣΓιά τή συνέχιση τῆς ἔκδοσης τοῦ περιοδικοῦ μας βοήθησαν οἰκονομικά καί εὐχαριστοῦμε οἱ

Ἡ σελίδα 163 από τόν Κώδικα Ληψοδοσίας (Κατάστιχο) τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1916-1947)ὅπου ἀναγράφονται τά ὀνοματεπώνυμα τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ἐπιτρόπων τοῦ ἔτους 1922 (πρίν ἀπό 91 χρόνια)

30

∆ΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ(Ὅσα ἀναφέρονται σέ τίτλους στήν Ἱστορία καί στή Λαογραφία της)

Ἐπιμέλεια Δημ Θ Κύρουbull Ἡ ἐφημερίδα laquoΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΝΑ ΝΕΑraquo (Παλαιοχώρι) φ

21Ἀπρ-Ἰούν 2012 σ 14 γράφειraquondash Ἀθαν Αὐγερινοῦ Παλιοί Χάρτες τῆς Χαλκιδικῆς [Δη-

μοσιεύονται 4 παλαιοί Χάρτες τῶν ἐτῶν 1740 (γερμανικός)1827 (γαλλικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) 1862 (γαλ-λικός ὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Larigovi) καί 1829 (ἰταλικόςὅπου ἀναγράφεται καί ἡ Liaringove)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΘΕΜΑraquo (Χαλκιδικῆς) γράφειndashΠρόταση τοῦ Δ Κύρου γιά κοινό ἑορτασμό τῶν 100 ἐτῶν

ἐλεύθερης Ἀρναίας καί τῶν 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἴδρυση τοῦΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου φ 1126-9-2012 σ 9

ndashὉμιλία στήν Ἀρναία - 1 Νοεμβρίου 2009 Ἡ Ἀπε λευθέ-ρωση τῆς Ἀρναίας καί ὁλόκληρης τῆς Χαλκιδικῆς - Καί πα-ρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ Δ Κύρου laquoἩ Ἀπελευθέρωση τῆςἈρναίας καί τῆς Βόρ Χαλκιδικῆς ἀπό τόν Τουρκικό ζυγό(1912) καί οἱ πρῶτες ἡμέρες ἐλεύθερη ζωῆςraquo [Πρόκειται γιάτήν ὁμιλία τοῦ κ Γ Ζωγραφάκη τήν 1η Νοεμβρίου 2009 στήνἈρναία πού δημοσιεύθηκε στό περιοδικό μας (τχ 89Ὀκτ-Δεκ 2010 σσ 8-14) καί κυκλοφορεῖ στό Διαδίκτυο ἀπʼ ὅπουἁλιεύθηκε καί δημοσιεύθηκε στήν ἐφημερίδα μέ τόν ἐπί-τιτλο laquoἈφιέρωμα στά 100 χρόνια ἐλεύθερης Χαλκιδικῆςraquo]φ 11818-10-2012 σσ 3-9

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Βο ρειοανα-τολικῆς Χαλκιδικῆς ἀπό τόν τουρκικό ζυγό τό 1912 καί Ἀνω-νύμου Ἀφιέρωμα στόν κληρικό ἐξ Ἀρναίας Διονύσιο Κυρά-τσο (1923-2005) πρώην Μητροπολίτη Δράμας φ 11925-10-2012 σσ 3 καί 5

ndash(Σύνταξης) ῾Εορτασμός ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀρναίας(Δημοσιεύεται τό Πρόγραμμα τῶν ἐκδηλώσεων γιά τά 100χρόνια ἀπό τήν Ἀπελευθέρωση τῆς Ἀρναίας) φ 1201-11-2012 σ 9

ndash(Σύνταξης) Μέ δόξα καί τιμή ἑορτάστηκαν τά 100 χρό-νια Ἐλευθερίας τῆς Ἀρναίας (Χωρίς κείμενο ἀλλά μόνο μέμία φωτογραφία τμήματος τοῦ μνημείου τῆς Ἀπελευθέρω-σης μέ τήν ἐπιγραφή laquoΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΡΝΑΙΑΣ bullΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ1912raquo πού ὑπάρχει ἐκεῖ) φ 1218-11-2012 σ 2

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoEBΔΟΜΑΔΙAIAraquo (Χαλκιδικῆς) (φ 29-10-2012 σ 6) γράφει

ndashἩ Ἱστορία τῆς Ἀρναίας μέσα ἀπό τά μουσεῖα της Ξα-κουστά μέχρι τά Βαλκάνια τά τοπικά ὑφαντά (Ἀναφέρεταιστό Ἱστορικό καί Λαογραφικό Μουσεῖο καί στό ΜουσεῖοὙφαντικῆς Ἀρναίας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΚΑΣΣΑΝΔΡΑraquo στό φ 20723-10-2012 σ6 γράφει

ndash (Σύνταξης) Ὑπογράφηκε ἡ σύμβαση γιά τήν κατασκευή

τοῦ ἔργου laquoἈνάπλαση πλατείας Μουσείου Ὑφαντικῆς(πρώην Γιαννούδενας) καί παρακείμενων κοινόχρηστων χώ-ρων ΔΚ Ἀρναίας Δήμου Ἀριστοτέληraquo προϋπολογισμοῦ11823099 εὐρώ Ξεκινᾶ ἡ ἐκτέλεση τοῦ ἔργου καί στό φ20815-1-2013 σ 9 γράφει

ndash Ἑορτάσθηκε στήν Ἀρναία ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Πρω-τομάρτυρος Στεφάνου καί τά 200 χρόνια τῆς ἀνέγερσηςτοῦ Ναοῦ 1812-2012

bull Τό περιοδικό laquoΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑraquo (Θεσσαλονίκη) τχ475Σεπτ-Ὀκτ 2012 σσ 280-282 γράφει

ndashΔημητρίου Θ Κύρου Ὁ Μακεδονικός Ἀγώνας Α΄ Γε-νικά (Στή σελ 282 γίνεται ἀναφορά στούς Ἀρναιῶτεςἀδελφούς ταγματάρχη Μαυρουδῆ καί γιά τόν ΘεοχάρηΓερογιάννη οἱ ὀποῖοι τό 1902 εἶχαν ἱδρύσει στήν Ἀθήναὅπου ἔμεναν τόν κεντρικό Μακεδονικό Σύλλογο ὁὀποῖος ἐνημέρωνε τούς ἐλεύθερους Ἕλληνες γιά τάσυμβαίνοντα στή Μακεδονία καί στρατολογῶντας ἐθε-λοντές ἔστελνε ὀλιγομελῆ στρατιωτικά ἀνταρτικά σώ-ματα στή δεινοπαθοῦσα ἀπό τούς Τούρκους καί τούςΒουλγάρους Μακεδονία)

bull Τό περιοδικό laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo στό τχ 71Σεπτ-Ὀκτ 2012γράφει

ndashΓιώργου Ζωγραφάκη 2 Νοεμβρίου 1912 Ἡ ἐπίσημη ἀπε-λευθέρωση τῆς Χαλκιδικῆς (Ἀναφέρεται καί στήν ὑποδοχήτοῦ Οὐλαμοῦ τοῦ Ἀνθυπολοχαγοῦ Ἰω Ἀλεξάκη στήνἈρναία) σ 6

Στό τχ 72Νοε-Δεκ 2012 σσ 6-11 γράφειndashΓιάννη Δ Κανατἀ Τά laquoΔεκεμβριανάraquo τοῦ 1916 στόν Πο-

λύγυρο (Στίς σσ 8-10 γίνεται ἀναφορά στά γεγονότα τῆςἈρναίας ὅπως περιγράφονται ἀπό τόν ἐπίσκοπο Ἱερισσοῦκαί Ἁγίου Ὄρους στά laquoΧρονικά Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Λια-ριγκόβης (Ἀρναίας)raquo τά ὁποῖα δημοσιεύθηκαν σέ συνέ-χειες στά τεύχη 78-812010 τοῦ περιοδικοῦ μας καί ἀπότόν γιατρό-βουλευτή Γρηγόριο Σαραφιανό στό ἈρχεῖοἘγγράφων του τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε σέ συνέχειες στάτεύχη 86-932011 τοῦ περιοδικοῦ μας)

bull Ἡ ἐφημερίδα laquoΖΑΤΟΥΝΑ - ΜΑΡΚΟΥ-ΒΛΟΓΓΟΣraquo φ270Σεπτ-Ὀκτ 2012 σ 4 γράφει

ndash (Νικόλη Φίλη) Λώρης Ἰωάν Θανόπουλος (Ἀναφέρεταιστό ἡλιακό ὡρολόγιο πού ὑπάρχει στό Κωδωνοστάσιο τοῦ ἹΜητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας κατα-σκευασμένο ἀπό τόν Ζατονίτη Λορέντζο (Λώρη) Θανόπουλοτό 1939) (Φωτοτυπία τοῦ δημοσιεύματος βλέπε στό τχ982013 στή στήλη laquoΟ ΤΥΠΟΣ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑraquo)

Ε Ν Τ Υ Π Α Π Ο Υ Λ Α Β Α Μ ΕΒΙΒΛΙΑ-ΑΝΑΤΥΠΑ

bull Τρύφωνος Τσομπάνη Μορφές τῆς Ἱστορίας τοῦ ΛαγκαδᾶΛαγκαδάς 2006 σσ 72 (Προσφορά τοῦ συμπατριώτη μας κἈστ Θ Καραστέριου)

bull Ἀθανασίου Δ Οἰκονόμου Στερεότυπες καί ἀστήρικτες ἀπό-

ψεις ἤ συνεχής ἔρευνα γιά τήν τοπική μας Ἱστορία ΒόλοςὈκτώβριος 2011 σσ 23

bull Ἀρχιμ Χρυσοστόμου Μαϊδώνη Τό μαρτύριο τῆς φωτιᾶς Τόμαρτύριο τῶν ἕξι παρθενομαρτύρων τοῦ Γεροπλατάνου Χαλ-

31

κιδικῆς (1854) Γεροπλάτανος 2012 σσ 32bull Νικόλη Π Φίλη Ἡ παιδεία στή Ζάτουνα ἀπό τήν Τουρκοκρα-

τία ἕως τό 1973 Ἀθήνα 2012 σσ 512 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀπο-στολή τοῦ βιβλίου γιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Γέροντος Δανιήλ Κατουνακιώτου Περί Παρθενίας (ἜκδοσιςἹεροῦ Ἡσυχαστηρίου Ἀδελφότητος Δανιηλαίων) ἍγιονὌρος 2009 σσ 78 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀποστολή τοῦ βιβλίουγιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Ἡ Πιάβιτσα τῶν Σιδηροκαυσίων καίτό ἐξωκκλήσι τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Θεσσαλονίκη 2012 σσ125 [Γίνεται ἀναφορά καί στή Λιαρίγκοβη Στή σελ 23 κα-ταγράφεται στά χωριά τῆς ΒΑ Χαλκιδικῆς μέ τά φορολογού-μενα νοικοκυριά κατά τά ἔτη 1519 1527 καί 1568 στή σελ 27ἀναφέρεται σέ ἰδιοκτησίες Λιαριγκοβινῶν τό 1873 στήν Πιά-βιτσα στή σελ 49 ἀναφέρεται στήν Ἐκπαιδευτική δραστη-ριότητα τοῦ δασκάλου Ν Βουργαρελίδη παραπέμποντας σέσχετικό ἄρθρο τοῦ ΔΚ στό περ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τχ 632004 σσ3-4 καί στή σελ 82 ἀναφέρεται στόν laquoἸσχυρό ἄνδρα τῆς Λια-ρίγκοβης Γερογιάννηraquo]

bull ndash Ἡ πανήγυρη τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου στήν Πιάβιτσα Φωτο-γραφική διαδρομή (1926-2011) Θεσσαλονίκη 2012 σσ 95 [ Στήσελ 69 δημοσιεύεται φωτογραφία μέ τούς μακαρίτεςἈρναιῶτες ὀργανοπαῖχτες Χριστόδουλο Ἀρβανίτη καί ΠέτροΖυγούρη τή 10ετία τοῦ 1980]

bull Κωνσταντίνου Ἰ Χιόνη Ἱστορική ἐξέλιξη τῆς ἀπονομῆς τῆς δι-καιοσύνης στή Θάσο (1709-1912) Ὄργανο ἀπονομῆς τοῦ δι-καίου τά δάση τῆς Θάσου φορολογούμενες γαῖες ὁ θεσμόςτῆς χρησικτησίας τίτλοι ἰδιοκτησίας καί νομολογία Θάσος2012 σσ 187

bull Περιοδικοῦ laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo τοῦ Λαογραφικοῦ Ὁμίλου Πολυ-γύρου Πολύγυρος Ὁ τόπος καί οἱ ἄνθρωποι (ἘπιμέλειαΓιάννης Κανατάς) Πολύγυρος 2010 σσ 347 [Στή σελίδα 65δημοσιεύεται ὁλοσέλιδη φωτογραφία τῆς Φιλαρμονικῆς τοῦΠολυγύρου μέ τόν διευθυντή της ἀρχιμουσικό Ἄγγελο Κω-δούνη ἀπό τήν Ἀρναία καί στή σελίδα 87 δημοσιεύεται ὁλο-σέλιδη φωτογραφία γνωστή ἀπό ἄλλες ἀλλοῦ δημοσιεύσειςτης στήν ὁποία εἰκονίζεται Σῶμα Προσκόπων τοῦ 1912 μέ(ἀρχηγό) τόν ὁπλαρχηγό Ἀθ Μινόπουλο καί ἀρκετούς Λια-ριγκοβινούς]

bull Ἱερομ Βενεδίκτου Νεασκητιώτη Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιο-ρείτου Συναξαριστής (μέ ἐνσωματωμένο τό Νέο Μαρτυρο-λογόγιο καί τό Νέο Ἐκλόγιο) ἀπόδοση στή ΝεοελληνικήἜκδοσις Συνοδίας Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου Ἱερά ΚαλύβηlaquoΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝraquo Νέα Σκήτη-Ἅγιον Ὄρος Τόμος Α΄2011 σελ 456middot Τόμος Β΄ 2011 σελ 431middot Τόμος Γ΄ 2011 σελ

437middot Τόμος Δ΄ 2012 σελ 351middot Τόμος Ε΄ 2012 σελ 398 καίτόμος ΣΤ΄ 2012 σελ 490 (Φιλολογική ἐπιμέλεια Δημ ΘΚύρου)

bull Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους Ἀρχιμ Εὐσέ-βιος Βίττης Ἀναφορά στόν ἀγώνα του καί τήν μαρτυρία του(1927-2009) Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 40

bull Ἀρχιμ Εὐσεβίου Βίττη Βίος καί Πολιτεία τοῦ δικαίου καί πο-λυάθλου Ἰώβ (Ἀνάλυση στό βιβλίο τοῦ Ἰώβ) τόμοι Α΄ ἍγιονὌρος 2010 σσ 456 καί Β΄ Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 615(Ἔκδοση Ἱ Μ Ὁσίου Γρηγορίου)middot μέ τήν ἀφιέρωση laquoΣτόνἀγαπητό ἀδελφό κ Δημήτριο Κύρου καθηγητή μέ βαθειάἐκτίμησι καί ἐγκάρδιες εὐχές ὑπέρ ὑγείας καί σωτηρίαςαὐτοῦ καί τῶν τέκνων του Ὁ Καθηγούμενος dagger Ἀρχιμ Γεώρ-γιος 114-12-2011raquo

(Τά παραπάνω δύο βιβλία ndashμαζί μέ τό περιοδικό laquoΟ ΟΣΙΟΣ ΓΡΗ-ΓΟΡΙΟΣraquondash προσφέρθηκαν στόν Ἐκδότη-Διευθυντή τοῦ πε-ριοδικοῦ μας ἀπό τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ Μονῆς Ἀρχιμ Γεώρ-γιο Καψάνη στίς 14-12-2011 κατά τήν ἐπίσκεψή του στήΜονή καί στό Γραφεῖο του ὅπου τοῦ πρόσφερε γιά τή Βι-βλιοθήκη τῆς Μονῆς τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo τοῦ ὁποίου ἡΜονή εἶναι ἀποδέκτρια καί τό βιβλίο του γιά τόν Μητροπο-λίτη Σωκράτη)

bull Νίκου Χρ Ἀλιπράντη Ἀντιφωνήσεις Ἀθήνα 2011 σσ 95bull Μαριάνθης Φ Παλάζη Ἕνα ὄνομα δύο τόποι Ἐπιβάτες Ἀνα-

τολικῆς Θράκης Νέοι Ἐπιβάτες Θεσσαλονίκης Ἀθήνα 2009σσ 240

bull Δήμου Κιμώλου Οἱ ρίζες τῶν κοινῶν παραδοσιακῶν Κιμώλου-Σερίφου (Λαογραφική ἔρευνα Θοδωρής Γ Λιβάνιος) Κίμω-λος 2011 σσ 63

bull Ἀντιστρατήγου Ἰωάννη Ἠλία Ἀλεξάκη Ἐγκώμιον ΓενναίουΣτρατηγοῦ ἐναρέτου πατριώτη Ἰωάννη Σωτ Ἀλεξάκη Ἡρά-κλειο 2012 σσ 32

bull Στέλιου Παπαθανασίου Ὁ Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης στάἄδυτα τῆς δημοσιογραφίας Ἀθήνα 2008 σσ 46

bull Δημ Θ Κύρου Δύναμη εἰρήνης ἡ Ὀρθοδοξία [Ἀνάτυπο ἀπότό βιβλίο laquoΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ldquoΗ ΟΡΘΟ-ΔΟΞΙΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑrdquo ndashΤΑ ΔΗ-ΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥraquo Θεσσαλονίκη 1994 σσ 83-96]Θεσσαλονίκη 2010

bull ndash laquoΧριστός ἐτέχθηraquo - Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ καί ἡ laquoἐπί γῆςεἰρήνηraquo - Ἡ Διήγηση τοῦ φιλοσόφου Ἀφροδιτιανοῦ γιά τά πα-ράδοξα μυστήρια πού ἔγιναν στήν Περσία στόν καιρό τῆς Γεν-νήσεως τοῦ Χριστοῦ γιά τούς Μάγους καί γιά τόν ἈστέραἈρναία Χριστούγεννα 2010 σσ 40

bull Τέκνα dagger Χαρίκλειας (ΓιῶργοςἙλένη Καίτη Μαρία) Δημητρα-κούδη (Θεσνίκη) 100 euro(34074 δρχ )

bull Πάχτας Θ Ἱπποκράτης (Θεσνίκη) 50 euro(17037 raquo )bull Κατσαμάνης Νικ (Σέρρες) 50 euro(17037 raquo )bull Βλάχτσης Νικ (Ἀθήνα) 50 euro(17037 raquo )bull Μπύρου Γρ Σουλτάνα (Ἀρναία) 40 euro(13629 raquo )bull Ρήγας Ἰω Δημ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Δημητρακούδης Ν Γεωργ (Ἀθήνα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Κατσαμούρης Γεώργ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Λαζαρίδης Χαρ (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρήγας Ν Κων (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )

bull Καρτσιώτης Μιχ (Πετροκέρασα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Μπάλλα-Σιέρου Στέλλα (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Καραμίχος Ἰω (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Χιονίδης Χ Γεώργιος (Βέροια) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρέμπελος Χρ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Βαλιάνος Θεολ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Βαλιάνος Στυλ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Κοτσάνης Κων (Θεσνίκη) 10 euro ( 3407 raquo )bull ΚΠ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κοκκαλιάρης Βασ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κωνσταντινίδου Νόρα (Δράμα) 10 euro ( 3407 raquo )bull Τζιτζιρίκας Ἰω Ἀστ 05 euro ( 1704 raquo )

ΟΙ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΕΣ ΜΑΣΓιά τή συνέχιση τῆς ἔκδοσης τοῦ περιοδικοῦ μας βοήθησαν οἰκονομικά καί εὐχαριστοῦμε οἱ

Ἡ σελίδα 163 από τόν Κώδικα Ληψοδοσίας (Κατάστιχο) τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1916-1947)ὅπου ἀναγράφονται τά ὀνοματεπώνυμα τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ἐπιτρόπων τοῦ ἔτους 1922 (πρίν ἀπό 91 χρόνια)

31

κιδικῆς (1854) Γεροπλάτανος 2012 σσ 32bull Νικόλη Π Φίλη Ἡ παιδεία στή Ζάτουνα ἀπό τήν Τουρκοκρα-

τία ἕως τό 1973 Ἀθήνα 2012 σσ 512 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀπο-στολή τοῦ βιβλίου γιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Γέροντος Δανιήλ Κατουνακιώτου Περί Παρθενίας (ἜκδοσιςἹεροῦ Ἡσυχαστηρίου Ἀδελφότητος Δανιηλαίων) ἍγιονὌρος 2009 σσ 78 (Ἀντίδωρο γιά τήν ἀποστολή τοῦ βιβλίουγιά τόν Μητροπολίτη Σωκράτη)

bull Κωνσταντίνου Θ Χιούτη Ἡ Πιάβιτσα τῶν Σιδηροκαυσίων καίτό ἐξωκκλήσι τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Θεσσαλονίκη 2012 σσ125 [Γίνεται ἀναφορά καί στή Λιαρίγκοβη Στή σελ 23 κα-ταγράφεται στά χωριά τῆς ΒΑ Χαλκιδικῆς μέ τά φορολογού-μενα νοικοκυριά κατά τά ἔτη 1519 1527 καί 1568 στή σελ 27ἀναφέρεται σέ ἰδιοκτησίες Λιαριγκοβινῶν τό 1873 στήν Πιά-βιτσα στή σελ 49 ἀναφέρεται στήν Ἐκπαιδευτική δραστη-ριότητα τοῦ δασκάλου Ν Βουργαρελίδη παραπέμποντας σέσχετικό ἄρθρο τοῦ ΔΚ στό περ laquoΑΡΝΑΙΑraquo τχ 632004 σσ3-4 καί στή σελ 82 ἀναφέρεται στόν laquoἸσχυρό ἄνδρα τῆς Λια-ρίγκοβης Γερογιάννηraquo]

bull ndash Ἡ πανήγυρη τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου στήν Πιάβιτσα Φωτο-γραφική διαδρομή (1926-2011) Θεσσαλονίκη 2012 σσ 95 [ Στήσελ 69 δημοσιεύεται φωτογραφία μέ τούς μακαρίτεςἈρναιῶτες ὀργανοπαῖχτες Χριστόδουλο Ἀρβανίτη καί ΠέτροΖυγούρη τή 10ετία τοῦ 1980]

bull Κωνσταντίνου Ἰ Χιόνη Ἱστορική ἐξέλιξη τῆς ἀπονομῆς τῆς δι-καιοσύνης στή Θάσο (1709-1912) Ὄργανο ἀπονομῆς τοῦ δι-καίου τά δάση τῆς Θάσου φορολογούμενες γαῖες ὁ θεσμόςτῆς χρησικτησίας τίτλοι ἰδιοκτησίας καί νομολογία Θάσος2012 σσ 187

bull Περιοδικοῦ laquoΠΟΛΥΓΥΡΟΣraquo τοῦ Λαογραφικοῦ Ὁμίλου Πολυ-γύρου Πολύγυρος Ὁ τόπος καί οἱ ἄνθρωποι (ἘπιμέλειαΓιάννης Κανατάς) Πολύγυρος 2010 σσ 347 [Στή σελίδα 65δημοσιεύεται ὁλοσέλιδη φωτογραφία τῆς Φιλαρμονικῆς τοῦΠολυγύρου μέ τόν διευθυντή της ἀρχιμουσικό Ἄγγελο Κω-δούνη ἀπό τήν Ἀρναία καί στή σελίδα 87 δημοσιεύεται ὁλο-σέλιδη φωτογραφία γνωστή ἀπό ἄλλες ἀλλοῦ δημοσιεύσειςτης στήν ὁποία εἰκονίζεται Σῶμα Προσκόπων τοῦ 1912 μέ(ἀρχηγό) τόν ὁπλαρχηγό Ἀθ Μινόπουλο καί ἀρκετούς Λια-ριγκοβινούς]

bull Ἱερομ Βενεδίκτου Νεασκητιώτη Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιο-ρείτου Συναξαριστής (μέ ἐνσωματωμένο τό Νέο Μαρτυρο-λογόγιο καί τό Νέο Ἐκλόγιο) ἀπόδοση στή ΝεοελληνικήἜκδοσις Συνοδίας Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου Ἱερά ΚαλύβηlaquoΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝraquo Νέα Σκήτη-Ἅγιον Ὄρος Τόμος Α΄2011 σελ 456middot Τόμος Β΄ 2011 σελ 431middot Τόμος Γ΄ 2011 σελ

437middot Τόμος Δ΄ 2012 σελ 351middot Τόμος Ε΄ 2012 σελ 398 καίτόμος ΣΤ΄ 2012 σελ 490 (Φιλολογική ἐπιμέλεια Δημ ΘΚύρου)

bull Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους Ἀρχιμ Εὐσέ-βιος Βίττης Ἀναφορά στόν ἀγώνα του καί τήν μαρτυρία του(1927-2009) Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 40

bull Ἀρχιμ Εὐσεβίου Βίττη Βίος καί Πολιτεία τοῦ δικαίου καί πο-λυάθλου Ἰώβ (Ἀνάλυση στό βιβλίο τοῦ Ἰώβ) τόμοι Α΄ ἍγιονὌρος 2010 σσ 456 καί Β΄ Ἅγιον Ὄρος 2011 σσ 615(Ἔκδοση Ἱ Μ Ὁσίου Γρηγορίου)middot μέ τήν ἀφιέρωση laquoΣτόνἀγαπητό ἀδελφό κ Δημήτριο Κύρου καθηγητή μέ βαθειάἐκτίμησι καί ἐγκάρδιες εὐχές ὑπέρ ὑγείας καί σωτηρίαςαὐτοῦ καί τῶν τέκνων του Ὁ Καθηγούμενος dagger Ἀρχιμ Γεώρ-γιος 114-12-2011raquo

(Τά παραπάνω δύο βιβλία ndashμαζί μέ τό περιοδικό laquoΟ ΟΣΙΟΣ ΓΡΗ-ΓΟΡΙΟΣraquondash προσφέρθηκαν στόν Ἐκδότη-Διευθυντή τοῦ πε-ριοδικοῦ μας ἀπό τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ Μονῆς Ἀρχιμ Γεώρ-γιο Καψάνη στίς 14-12-2011 κατά τήν ἐπίσκεψή του στήΜονή καί στό Γραφεῖο του ὅπου τοῦ πρόσφερε γιά τή Βι-βλιοθήκη τῆς Μονῆς τό περιοδικό laquoΑΡΝΑΙΑraquo τοῦ ὁποίου ἡΜονή εἶναι ἀποδέκτρια καί τό βιβλίο του γιά τόν Μητροπο-λίτη Σωκράτη)

bull Νίκου Χρ Ἀλιπράντη Ἀντιφωνήσεις Ἀθήνα 2011 σσ 95bull Μαριάνθης Φ Παλάζη Ἕνα ὄνομα δύο τόποι Ἐπιβάτες Ἀνα-

τολικῆς Θράκης Νέοι Ἐπιβάτες Θεσσαλονίκης Ἀθήνα 2009σσ 240

bull Δήμου Κιμώλου Οἱ ρίζες τῶν κοινῶν παραδοσιακῶν Κιμώλου-Σερίφου (Λαογραφική ἔρευνα Θοδωρής Γ Λιβάνιος) Κίμω-λος 2011 σσ 63

bull Ἀντιστρατήγου Ἰωάννη Ἠλία Ἀλεξάκη Ἐγκώμιον ΓενναίουΣτρατηγοῦ ἐναρέτου πατριώτη Ἰωάννη Σωτ Ἀλεξάκη Ἡρά-κλειο 2012 σσ 32

bull Στέλιου Παπαθανασίου Ὁ Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης στάἄδυτα τῆς δημοσιογραφίας Ἀθήνα 2008 σσ 46

bull Δημ Θ Κύρου Δύναμη εἰρήνης ἡ Ὀρθοδοξία [Ἀνάτυπο ἀπότό βιβλίο laquoΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ldquoΗ ΟΡΘΟ-ΔΟΞΙΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑrdquo ndashΤΑ ΔΗ-ΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥraquo Θεσσαλονίκη 1994 σσ 83-96]Θεσσαλονίκη 2010

bull ndash laquoΧριστός ἐτέχθηraquo - Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ καί ἡ laquoἐπί γῆςεἰρήνηraquo - Ἡ Διήγηση τοῦ φιλοσόφου Ἀφροδιτιανοῦ γιά τά πα-ράδοξα μυστήρια πού ἔγιναν στήν Περσία στόν καιρό τῆς Γεν-νήσεως τοῦ Χριστοῦ γιά τούς Μάγους καί γιά τόν ἈστέραἈρναία Χριστούγεννα 2010 σσ 40

bull Τέκνα dagger Χαρίκλειας (ΓιῶργοςἙλένη Καίτη Μαρία) Δημητρα-κούδη (Θεσνίκη) 100 euro(34074 δρχ )

bull Πάχτας Θ Ἱπποκράτης (Θεσνίκη) 50 euro(17037 raquo )bull Κατσαμάνης Νικ (Σέρρες) 50 euro(17037 raquo )bull Βλάχτσης Νικ (Ἀθήνα) 50 euro(17037 raquo )bull Μπύρου Γρ Σουλτάνα (Ἀρναία) 40 euro(13629 raquo )bull Ρήγας Ἰω Δημ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Δημητρακούδης Ν Γεωργ (Ἀθήνα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Κατσαμούρης Γεώργ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Λαζαρίδης Χαρ (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρήγας Ν Κων (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )

bull Καρτσιώτης Μιχ (Πετροκέρασα) 20 euro ( 6815 raquo )bull Μπάλλα-Σιέρου Στέλλα (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Καραμίχος Ἰω (Θεσνίκη) 20 euro ( 6815 raquo )bull Χιονίδης Χ Γεώργιος (Βέροια) 20 euro ( 6815 raquo )bull Ρέμπελος Χρ (Ἀρναία) 20 euro ( 6815 raquo )bull Βαλιάνος Θεολ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Βαλιάνος Στυλ (Ἀρναία) 15 euro ( 5111 raquo ) bull Κοτσάνης Κων (Θεσνίκη) 10 euro ( 3407 raquo )bull ΚΠ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κοκκαλιάρης Βασ (Ἀρναία) 10 euro ( 3407 raquo )bull Κωνσταντινίδου Νόρα (Δράμα) 10 euro ( 3407 raquo )bull Τζιτζιρίκας Ἰω Ἀστ 05 euro ( 1704 raquo )

ΟΙ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΕΣ ΜΑΣΓιά τή συνέχιση τῆς ἔκδοσης τοῦ περιοδικοῦ μας βοήθησαν οἰκονομικά καί εὐχαριστοῦμε οἱ

Ἡ σελίδα 163 από τόν Κώδικα Ληψοδοσίας (Κατάστιχο) τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1916-1947)ὅπου ἀναγράφονται τά ὀνοματεπώνυμα τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ἐπιτρόπων τοῦ ἔτους 1922 (πρίν ἀπό 91 χρόνια)

Ἡ σελίδα 163 από τόν Κώδικα Ληψοδοσίας (Κατάστιχο) τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (1916-1947)ὅπου ἀναγράφονται τά ὀνοματεπώνυμα τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ἐπιτρόπων τοῦ ἔτους 1922 (πρίν ἀπό 91 χρόνια)