Εργοληπτικόν Βήμα τεύχος 94

ΤΕΥΧΟΣ 94 - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ – ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2015

NEKΡΟ ΤΟΠΙΟ(τα δηµόσια έργα)

ΔΥΣΒΑΣΤΑΧΤΟΚΟΣΤΟΣ(και για τα δηµόσια ταµεία)

ΑΦΙΕΡΩΜΑ: Νέος Οικοδοµικός ΚανονισµόςΌλες οι αλλαγές συγκεντρωµένες σε µια και µόνο έκδοση

ΟΡΕΣΤΗΣ ΜΕΣΟΧΩΡΙΤΗΣΈνας Έλληναςεργολάβος στο ΙράκΟι δυσκολίες,η καθηµερινότητακαι ευτράπελα

Χ. Σπίρτζης: Το σχέδιογια τα διόδια και τουςπαραχωρησιούχους

Εργοληπτικόν βήµα4

ΠΕΡ

ΙΕΧ

ΟΜ

ΕΝΑ

ΕΡΓΟΛΗΠΤΙΚΟΝ ΒΗΜΑΤΕΥΧΟΣ 94ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ -ΜΑΡΤΙΟΣ 2015

Κωδικός εντύπου 011271

∆ιµηνιαία Έκδοσητης ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΕΝΩΣΗΣΣΥΝ∆ΕΣΜΩΝ ΕΡΓΟΛΗΠΤΩΝ∆ΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝΘεµιστοκλέους 4, 106 78 Αθήνατηλ: 210 3814735, 210 3838759e-mail: [email protected]

Ι∆ΙΟΚΤΗΤΗΣΠ.Ε.Σ.Ε.∆.Ε

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΝΟΜΟΓιώργος Γάγαληςπρόεδρος ΠΕΣΕ∆Ε

ΕΙ∆ΙΚΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣΤ. Γακίδης, ∆ικηγόροςSynTaxis, λογιστική εταιρίαΚ. Τσουµάνης, ∆ικηγόρος – Εργατολόγος

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑ -∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑΘεοδόσης Παπανδρέου

ΕΚ∆ΟΤΗΣΠΡΟΤΑΣΙΣ ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠe-mail: [email protected]

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ∆ΙΑΦΗΜΙΣΗΣΚωνσταντίνος Σιδέρης

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ∆ΙΑΦΗΜΙΣΗΣΚυριακή Ζαµπάρα

∆ΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΜάχη ∆εϊµέζη[email protected]

www.pesede.gr...απλοποιήστε τη ζωή σας!

Νέα, δραστηριότητες, νοµικάκαι φορολογικά θέµατα άµεσακαι έγκυρα, από το χώρο εργασίας,ότι ώρα επιθυµείτε.

∆ιαδροµές 8-12

Θέµα 14 - 16

Θέµα 18 – 19

Θέµα 20

Θέµα 22

Aφιέρωµα 24-71

Επιχειρήσεις 72-74

Βήµα Συνδέσµων 76

Ηµερολόγιο 77

Στοιχεία συνδέσµων 78

Αλυσίδα διακοπής εργασιών εν όψει.Οι εργαζόµενοι του ιδιωτικού τοµέα ανεβαίνουν τον Γολγοθά τους.

Το ασφυκτικό οικονοµικό περιβάλλον που έχει δηµιουργηθεί στην χώρα στα πλαίσια της «διαπραγµάτευσης» της κυβέρνη-σης µε τους δανειστές, δεν θα µπορούσε να µην έχει άµεσες συνέπειες και στον χώρο των κατασκευών.Συνέπειες οι οποίες προς στιγµήν δεν µπορούν να υπολογιστούν αλλά στο... ταµείο τα αποτελέσµατα θα είναι αρνητικά εν-τυπωσιακά µε το ∆ηµόσιο να συγκαταλέγεται στα θύµατα. Για πόσο άραγε εργολάβοι θα µπορούν να συνεχίσουν να εκτελούντα έργα χωρίς να πληρώνονται. Πως αυτοί µε την σειρά τους θα φανούν συνεπείς σε προµηθευτές και υπαλλήλους; Η απάν-τηση είναι δυστυχώς πολύ απλή: δεν µπορούν να συνεχίσουν αυτοχρηµατοδοτώντας.Η απορρόφηση όλων των διαθεσίµων από την κεντρική κυβέρνηση εκ των πραγµάτων οδηγεί σε µια πρωτοφανή κατάσταση.Έστω και αν κάποιοι υποστηρίζουν πως δίνονται οι εντολές για να γίνουν οι πληρωµές. Το αποτέλεσµα παραµένει το ίδιο: ηΤτΕ δεν πληρώνει ίσως γιατί δεν έχει να πληρώσει µιας και έχει γίνει ξεκάθαρο από την κυβέρνηση πως προτεραιότητα είναιτα δανεικά, οι µισθοί και οι συντάξεις. Και καµία σηµασία δεν έχουν οι χιλιάδες εργαζόµενοι που υποαπασχολούνται, κακο-πληρώνοντας και µάλιστα µε µεγάλες καθυστερήσεις και τελικά φλερτάρουν καθηµερινά µε την ανεργία.Στους ιθύνοντες δεν έχει γίνει αντιληπτό πως αυτή η κατάσταση λειτουργεί σωρευτικά κατά του ∆ηµοσίου το οποίο στο τέλοςθα κληθεί να καταβάλλει πολύ µεγαλύτερα ποσά από εκείνα που προβλέπονται στις συµβάσεις των έργων.Είναι αυτονόητο πια πως µόνη λύση για την µεγάλη µερίδα των εργολάβων είναι η διακοπή εργασιών. Αυτό όµως δεν είναιτόσο απλό. Το έργο µεν σταµατά, δεν σταµατούν οι υποχρεώσεις προς τρίτους. Υπερασπιζόµενοι οι εργολάβοι τα συµφέ-ροντα τους έχουν µόνο µια λύση: να διεκδικήσουν (και θα λάβουν εν τέλει) αποζηµιώσεις. Για τις σταλίες των µηχανηµάτων,για τα ηµεροµίσθια των εργαζοµένων που παραµένουν στο έργο έστω και αν αυτό έχει σταµατήσει και για όλα τα κόστη πουθα προκύψουν κατά την επανεκκίνηση.Στην κυβέρνηση και πολύ περισσότερο στο Μέγαρο Μαξίµου θα πρέπει να γίνει σαφές πως εργαζόµενοι δεν είναι µόνο εκεί-νοι του ∆ηµοσίου. Είναι και οι χιλιάδες που απασχολούνται στις κατασκευές και εν γένει στον ιδιωτικό τοµέα και οι οποίοιέχουν σηκώσει ένα δυσανάλογο βάρος απόρροια της κρίσης. «Πρώτη φορά αριστερά» δεν µπορεί να σηµαίνει διαχωρισµότων εργαζοµένων σε κατηγορίες.Η κυβέρνηση οφείλει να βρει λύση εδώ και τώρα όποια και αν είναι αυτή και φυσικά να αναλάβει το πολιτικό κόστος που τηςαναλογεί. Άλλωστε στόχος δεν θα πρέπει να είναι η κοµµατική σωτηρία αλλά η διάσωση της ελληνικής κοινωνίας και τελικάτης ίδιας της χώρας. Ο χρόνος δεν µετρά πλέον αντίστροφα. Έχει εξαντληθεί. Μαζί και η υποµονή...


ΑΙΧ

ΜΗ

ΡΑ

Μέλη του ∆.Σ. της Π.Ε.Σ.Ε.∆.Ε

ΠΡΟΕ∆ΡΟΣΓάγαλης Γιώργος (Θεσσαλονίκη)Α’ ΑΝΤΙΠΡΟΕ∆ΡΟΣΓαλάνης Ευάγγελος (Πάτρα)Β’ ΑΝΤΙΠΡΟΕ∆ΡΟΣΚαλτσάς Νικόλαος (Φθιώτιδα)ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ∆ιάκος Νικόλαος (Ηλεία)ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣΟρφανίδης ∆ηµήτριος (Καβάλα)ΤΑΜΙΑΣΣινωπίδης Εµµανουήλ (Πιερία)

ΣΥΜΒΟΥΛΟΙΑψώκαρδου Βασιλική (Λέσβος)Γαλάνης Στέργιος (Σέρρες)Γεωργουλόπουλος Γεώργιος (Μεσσηνία)Γκέλας Χρήστος (Αθήνα)Καραγιώργης Νικόλαος (Χαλκιδική)Κατσούλας Κωνσταντίνος (Αθήνα)Κλαπαδάκης Εµµανουήλ (Σύνδεσµος Ε.∆.Ε. Πρωτεύουσας)Καφρίτσας Γεώργιος (Αθήνα)Κοτορένης Χρήστος (Καστοριά)Μεσοχωρίτης Ορέστης (Θεσσαλονίκη)Μητσόπουλος Βασίλειος (Λάρισα)

Μπελιµπασάκης Στέφανος (Ηράκλειο)Μπουζιάκας ηµήτριος (Αθήνα)Μπούσγος Ηλίας (Αθήνα)Μυλωνάς Αριστοτέλης (Καρδίτσα)Παπαβασιλείου Αναστασία (Άρτα)Ρούλιος Αντώνιος (Ρέθυµνο)Τζήκας Γεώργιος (Θεσσαλονίκη)Τσιακίρης Απόστολος (Έβρος)

ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΓάγαλης ΓιώργοςΓαλάνης ΕυάγγελοςΚαλτσάς Νικόλαος∆ιάκος ΝικόλαοςΓεωργουλόπουλος ΓεώργιοςΜεσοχωρίτης ΟρέστηςΡούλιος Αντώνιος

ΕΞΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΕΠΤΡΟΠΗΞηρός Βασίλειος (Μεσολόγγι)Πολιτίδης Θεόδωρος (∆υτ. Μακεδονίας)Τσάντας Παναγιώτης (Καβάλα)

ΠΕΙΘΑΡΧΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΚλάδος Αλέξανδρος (Ηράκλειο)Ανθυµίδης ∆ηµήτριος (∆ράµα)∆ερµετζόγλου Ιωάννης (Καβάλα)


∆ΙΑ

∆ΡΟ

ΜΕΣ

Εντολέςπληρωµών χωρίςαντίκρυσµα καιπαρακράτησητου ΦΠΑΣε πλήρες αδιέξοδο οδηγείται η πληρωµή δεκά-δων έργων που έχουν ολοκληρωθεί ή βρίσκον-ται σε εξέλιξη µε την κυβέρνηση και την Τράπεζατης Ελλάδος να µπλοκάρουν επί της ουσίας τηνεκταµίευση χρηµάτων.

Από την κυβέρνηση υποστηρίζουν πως υπογρά-φονται όλες οι εντολές κανονικά αλλά τελικά οιπληρωµές µπλοκάρονται αφήνοντας εκτεθειµέ-νους δεκάδες εργολήπτες δηµοσίων έργων καιθέτοντας σε κίνδυνο την βιωσιµότητα των εται-ρειών τους.

Μπορεί η κυβέρνηση -επίσηµα τουλάχιστον- ναµην έβαλε χέρι στα αδιάθετα κονδύλια του ΕΣΠΑπου προορίζονται για αναπτυξιακά έργα, στηνπράξη όµως η κήρυξη στάσης πληρωµών είναιξεκάθαρη. Και αυτό καθώς οι πληρωµές γίνον-ται µε «ελληνικό» χρήµα και στην συνέχεια έρ-χεται το «κοινοτικό». Το αποτέλεσµα πάντωςείναι το ίδιο: δεκάδες έργα απειλούνται να «τι-ναχτούν στον αέρα».

Ταυτόχρονα θα υποχρεωθούν οι κατασκευαστικέςεταιρείες σε διακοπή των εργασιών και εν συνεχείασε διάλυση των συµβάσεων µε υπαιτιότητα του δη-µοσίου, γεγονός που θα έχει ως συνέπεια:• την αύξηση της ανεργίας,• την αδυναµία καταβολής µισθών και ασφαλιστι-

κών εισφορών,• την αδυναµία ανταπόκρισης σε φορολογικές

υποχρεώσεις,• την κατάρρευση ενός ολόκληρου παραγωγικού

κλάδου, όπως είναι οι εργοληπτικές επιχειρή-σεις, αλλά και ενός πολλαπλάσιου πλήθους επι-χειρήσεων, που συνδέονται άµεσα και έµµεσα µετην παραγωγή των δηµοσίων έργων στη χώραµας.

Επιπροσθέτως, η χώρα θα υποχρεωθεί να επιστρέ-ψει στα ταµεία της ΕΕ και όσα χρήµατα έχουν δαπα-νηθεί έως τώρα για τα έργα τα οποία δεν θαολοκληρωθούν ως το τέλος του 2015.

Τόσο το αρµόδιο υπουργείο Οικονοµίας και Ανά-πτυξης όσο και η Τράπεζα της Ελλάδος επιµένουνσε ένα επικίνδυνο παιχνίδι. Μάλιστα η δεύτερη γιατους δικούς της λόγους επιστρέφει το... µπαλάκιστην κυβέρνηση και παραπέµπει στο Γενικό Λογι-στήριο του Κράτους! Συγκεκριµένα, σε ανακοίνωσήτης αναφέρει ότι εκτελεί κανονικά όλες τις εντολέςπληρωµών, αποκλειστικά σύµφωνα µε τη ροή πουκαθορίζει το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους.Σύµφωνα µε την ανακοίνωση της ΤτΕ, εκταµιεύον-ται αρκετά µεγάλα ποσά που αφορούν το Πρό-γραµµα ∆ηµοσίων Επενδύσεων (ΕΣΠΑ).«Πρέπει όµως να τονιστεί ότι ο όγκος των συναλ-λαγών είναι µεγάλος και ότι αυξήθηκε αρκετά τοντελευταίο καιρό», αναφέρεται σχετικά.Στην ίδια ανακοίνωση επισηµαίνεται πως οι υπηρε-σίες της Τράπεζας της Ελλάδος καταβάλλουν κάθεδυνατή προσπάθεια ώστε να διακανονίζουν όλες τιςεντολές του Υπουργείου Οικονοµικών, σύµφωνα µετη σειρά των εισερχόµενων εντολών.Το καινοφανές αυτό φαινόµενο έρχεται να προστε-θεί στο πλήθος των άλλων οικονοµικών προβλη-µάτων του κατασκευαστικού κλάδου, και δενσυνάδει µε τις πρόσφατες δηλώσεις του ΥπουργούΟικονοµίας-Υποδοµών-Ναυτιλίας και Τουρισµού,περί στήριξης των περιφερειακών, µικρών και µε-σαίων τεχνικών έργων, µε στόχο την ανάταξη τηςΟικονοµίας.Γίνεται πλέον ξεκάθαρο πως οι δύο πλευρές οφεί-λουν να πάρουν άµεσα όλα τα απαραίτητα µέτρα γιανα συνεχιστεί η απρόσκοπτη χρηµατοδότηση τωνέργων του ΕΣΠΑ, ώστε να µην διακυβευτεί η εργα-σία χιλιάδων εργαζοµένων, η ολοκλήρωση τωνέργων του ΕΣΠΑ, και η εθνική προσπάθεια για ανά-πτυξη. Σε όλα τα παραπάνω θα πρέπει να προστεθείκαι η κατάργηση του ΦΠΑ για µια σειρά από έργαπου έχει ως αποτέλεσµα οι εργολήπτες να χρηµα-τοδοτούν το… ∆ηµόσιο καταβάλλοντας οι ίδιοι επίτης ουσίας το ΦΠΑ χωρίς αυτό να επιστρέφεται ή νασυµψηφίζεται άµεσα.

Το σύνδροµο των µισθώνκαι των συντάξεων

του Νικόλαου Αχ. ∆ιάκου, Γ.Γ. ΠΕΣΕ∆Ε *

Ουσία στο βωµό των µισθών και των συντάξεωνφαίνεται ότι οδηγείται και το υπολειπόµενο

ΕΣΠΑ, αφού το υπουργείο ανάπτυξης εν µια νυκτίαποφάσισε ότι είναι προτιµότερο να πληρώσει µι-σθούς και συντάξεις από το να πληρωθούν δεδου-λευµένα σε έργα ΕΣΠΑ.∆ηλαδή η νέα κυβέρνηση κατεχόµενη από το γνω-στό σύνδροµο µισθών και συντάξεων, ρίχνει στονκαιάδα τις ανά την επικράτεια εργοληπτικές επιχει-ρήσεις και στα βήµατα των προηγούµενων αµετρο-πικών κυβερνήσεων, βλέπει ως εργαζόµενους µόνοαυτούς του δηµοσίου τοµέα, δηλαδή τους υφιστά-µενους της, ξεχνώντας ως είθισται την τελευταίαπενταετία να γίνεται, ότι τα λεφτά του δηµόσιου κορ-βανά και των ασφαλιστικών ταµείων, προέρχονταικύρια από τον ιδιωτικό τοµέα, από ανθρώπους πουεργάζονται σκληρά κάτω από αντίξοες συνθήκες καιοι οποίοι δεν πληρώνονται προκαταβολικά αλλάπολλές φορές έναντι, µη λαµβάνοντας υπ' όψιν ότικαι αυτοί έχουν οικογένειες, έχουν υποχρεώσεις καιδικαιούνται κι αυτοί να κάνουν Πάσχα.Πολίτες δεύτερης κατηγορίας λοιπόν οι εργαζόµε-νοι στον ιδιωτικό τοµέα και µε το µέτρο της νέαςηγεσίας, θα κάνουν µαύρο Πάσχα µε «αριστερή» κυ-βέρνηση και θα παρακολουθήσουν από κάποια µι-σοσκότεινη γωνιά του περιβόλου των εκκλησιών,τους ανθρώπους οι οποίοι «εµµέσως» τους έκλε-ψαν τον ιδρώτα, ν' ανταλλάσσουν ευχές και εναγ-καλισµούς µεταξύ τους, ευχόµενοι υγεία καικαλύτερες ηµέρες.Και µαζί µε τους εργαζόµενους στον ιδιωτικό τοµέαθα µπει και η αγορά σε µια διαρκή µεγάλη εβδοµάδα,αφού τα δεδουλευµένα των εργοληπτικών επιχει-ρήσεων, δηλαδή τα λεφτά των προµηθευτών τηςαγοράς και των εργαζόµενων σ' αυτές, θα γίνουναρνάκια σουβλιστά, κοκορέτσια και καλαµατιανά γιαχαρτογιακάδες και συνταξιούχους. Κι εκείνοι πουδουλεύουν καθηµερινά, τελικά δεν θα κατορθώ-σουν να ψήσουνε αρνί, γιατί τα λεφτά δεν φτάνουνγια όλους. Τελικά αυτή η χώρα έχει και νοιάζεταιµόνο για υπαλλήλους και συνταξιούχους;Και ποιος θα φέρει τους επόµενους µισθούς καισυντάξεις; Φυσικά όχι οι εργαζόµενοι στον ιδιωτικότοµέα, ο οποίος υφίσταται µετά την επιδροµή τωντραπεζών την επιδροµή του ιδίου του κράτους, αλλάοι δανειστές µας γιατί πλέον δεν θα υπάρχει κανείςγια να παράγει. Η αντίσταση λοιπόν της κυβέρνησηςέναντι των δανειστών γίνεται η ίδια µπούµερανγκ,αφού ο αυτοσκοπός της πληρωµής των µισθών καιτων συντάξεων από το ΕΣΠΑ, νεκρώνει και την τε-λευταία επιχειρηµατική ικµάδα του ελλαδικού

χώρου, δίνοντας παράταση ζωής σε µισθωτούς καισυνταξιούχους από την µια µεριά και νεκρώνονταςαπό την άλλη, µέσω της οικονοµικής ασφυξίαςόλους εκείνους που µε νύχια και µε δόντια κράτη-σαν µέχρι σήµερα ψηλά την σηµαία της απασχόλη-σης αντιστεκόµενοι σε µια βάρβαρη, κρατική,τραπεζική και ευρωπαϊκή πολιτική.

* το παραπάνω κείµενο συντάχθηκε στις04/04/2015

Β. Αψώκαρδου: «Γιατί νασυνεχίσουµε να κάνουµεέργα και να επενδύουµετα χρήµατά µας;»

Ηπρόεδρος του Συνδέσµου Εργολάβων της Λέ-σβου, Βάσω Αψώκαρδου µιλώντας στο em-

prosnet.gr, περιγράφει γλαφυρά την πραγµατικό-τητα που έφερε η ΠΝΠ στους εργολήπτες.«Είναι γεγονός πως είχαµε προβλήµατα µε τις πλη-ρωµές πριν έρθει αυτή η ΠΝΠ. ∆εν είναι µυστικόπως κόβουµε εδώ και χρόνια τιµολόγια που πηγαι-νοέρχονται στα εντάλµατα… Φανταστείτε πώς βιώ-νουµε τώρα την πρόθεση της κυβέρνησης να πάρεικαι τα ταµειακά διαθέσιµα των δήµων…», λέει χα-ρακτηριστικά η κ. Αψώκαρδου, εκφράζοντας τονπροβληµατισµό των εργοληπτών του δήµου Λέ-σβου. «Γιατί να συνεχίσουµε να κάνουµε έργα και ναεπενδύουµε τα χρήµατά µας;», αναρωτιέται, εκφρά-ζοντας και την απορία της, γιατί οι Κυβερνήσεις σεόλα τα µέτρα της µέσα σε αυτή τη δύσκολη οικονο-µική συγκυρία, θίγουν κυρίως τον τεχνικό κλάδο.«Ακούµε πως είναι ανάγκη να πληρωθούν οι µισθοίκαι οι συντάξεις και συµφωνούµε απόλυτα. Εµείςόµως δεν είµαστε για κανέναν φορολογούµενοι πο-λίτες; Εµείς δεν κάνουµε τα έργα για τον κόσµο καιγια την κάθε δηµοτική αρχή; Στην παρούσα φάση,εµείς ως κλάδος και εγώ προσωπικά, δεν έχω ει-κόνα του σκοπού της απορρόφησης των αποθεµα-τικών εκ µέρους της Κυβέρνησης. Το µόνο πουβλέπω είναι πως πολλές ατοµικές επιχειρήσεις µαςκλείνουν και πως πλέον είναι δύσκολο να τολµήσεικανείς να καταθέσει προσφορές στα έργα που έρ-χονται. Με ποια λεφτά θα γίνουν τα έργα;», σχολιά-ζει χαρακτηριστικά, θέτοντας και έναν επιπλέονπροβληµατισµό για το άµεσο µέλλον.Το µόνο που βλέπω είναι πως πολλές ατοµικές επι-χειρήσεις µας κλείνουν και πως πλέον είναι δύ-σκολο να τολµήσει κανείς να καταθέσει προσφορέςστα έργα που έρχονται. Με ποια λεφτά θα γίνουν ταέργα;», σχολιάζει χαρακτηριστικά, θέτοντας και ένανεπιπλέον προβληµατισµό για το άµεσο µέλλον.


∆ΙΑ

∆ΡΟ

ΜΕΣ


∆ΙΑ

∆ΡΟ

ΜΕΣ

Σύσκεψη εργασίας του Προεδρείου της ΠΕΣΕ∆Εµε στελέχη του Υπουργείου Οικονοµίας σεπρογραµµατισµένη συνάντηση µε τον Υπουργό

Οικονοµίας, Υποδοµών, Ναυτιλίας και Τουρισµού κοΓ. Σταθάκη (η οποία θα επαναπρογραµµατιστεί λόγωέκτακτης σύσκεψης του οικονοµικού επιτελείου τηςκυβέρνησης στο Μ. Μαξίµου), πραγµατοποιήθηκετην Παρασκευή 8 Μαϊου.Σε κλίµα συνεργασίας τέθηκαν επί τάπητος όλα ταζέοντα θέµατα των εργοληπτικών επιχειρήσεων.Κατ' εξοχήν συζητήθηκαν τα θέµατα της χρηµατοδό-τησης των έργων ΕΣΠΑ και Π∆Ε, η διασπορά έργωνµικρού µεγέθους ανά την Επικράτεια, το πρόβληµατης επιτηδευµένης οµαδοποίησης πολλών µικρότε-ρων έργων σε µεγαλύτερα (µε πρόσφατο παρά-

δειγµα την συνένωση δέκα έργων ΧΑ∆Α της Εγνα-τίας Οδός ΑΕ σε ένα έργο), το συνεχιζόµενο αίσχοςτων «µελετοκατασκευών» των έργων επεξεργα-σίας λυµάτων, το µεγάλο πρόβληµα της εξαίρεσηςέργων ύδρευσης - αποχέτευσης από το ΦΠΑ καισειρά άλλων προβληµάτων. Μάλιστα το προεδρείοτης ΠΕΣΕ∆Ε παρέδωσε στους συνεργάτες του κουΣταθάκη ηλεκτρονική αλληλογραφία µε την οποίααποδεικνυόταν το πως µεθοδεύονται καταστάσειςώστε έργα να προωθούνται σε συγκεκριµένα συµ-φέροντα.Από πλευράς ΠΕΣΕ∆Ε έλαβαν µέρος στην σύσκεψητο Προεδρείο της Οµοσπονδίας, ο Νοµικός Σύµβου-λος της ΠΕΣΕ∆Ε κος Τ. Γακίδης και ο Πρόεδρος τουΣΠΕ∆Ε Πρωτευούσης κος Κ. Κατσούλας.Στην συνέχεια πραγµατοποιήθηκε σύσκεψη εργα-σίας του Προεδρείου της ΠΕΣΕ∆Ε µε την νέα ΓενικήΓραµµατέα Μεταφορών, κα Π. Πέρκα, για θέµαταΦΙΧ και ΜΕ των εργοληπτικών επιχειρήσεων.Από πλευράς ΠΕΣΕ∆Ε έλαβαν µέρος στην σύσκεψητο Προεδρείο της Οµοσπονδίας και ο Νοµικός Σύµ-βουλος της ΠΕΣΕ∆Ε κος Τ. Γακίδη.

Συσκέψεις εργασίας µε Σταθάκηκαι Πέρκα πραγµατοποίησετο προεδρείο της ΠΕΣΕ∆Ε


ΘΕΜ

Α Κεντρική ∆ιοίκηση Κεντρική Κυβέρνηση Γενική Κυβέρνηση Σύνολο δηµοσίου τοµέα

Προµήθειες 01/07/2014 01/10/2014 01/10/2014 01/10/2015

Υπηρεσίες 01/07/2014 01/10/2014 01/10/2014 01/10/2015

Μελέτες 01/07/2015 01/07/2015 01/07/2015 01/10/2015

∆ηµόσια έργα 01/12/2015 01/12/2015 01/12/2015 01/12/2015

Συνεχίζονταιοι ηµερίδεςτης ΠΕΣΕ∆Ε γιατο Ε.Σ.Η.∆Η.Σ.

Συνεχίζονται οι ηµερίδες της ΠΕΣΕ∆Ε µε θέµα τοΕ.Σ.Η.∆Η.Σ. Με µεγάλη επιτυχία πραγµατοποι-ήθηκαν σε Ιωάννινα, Κοζάνη, Κοµοτηνή, Αλεξαν-δρούπολη, Σέρρες, Τρίκαλα Καρδίτσα, Ρέθυµνοκαι Χανιά ενώ ακολουθούν σε Πάτρα, Άρτα, Αγρί-νιο, Θεσσαλονίκη και ∆ράµα στις 18,19, 27 και29 Μαΐου αντίστοιχα. Εισηγητής είναι ο Σταµού-λης Μπιτλής, ειδικός συνεργάτης της ΠΕΣΕ∆Ε.Προλογίζει ο Γιώργος Γάγαλης, Πρόεδρος τηςΠΕΣΕ∆Ε ενώ σχολιάζει ο Τάσος Γακίδης, Νοµι-κός Σύµβουλος της ΠΕΣΕ∆Ε.

Στις Ηµερίδες της Κρήτης µετείχε εκπρόσωποςτης Γενικής Γραµµατείας Εµπορίου, ο κος Κ.

Τζανετόπουλος, Προϊστάµενος Τµ. Ανάπτυξης &Συντονισµού, ∆/νση ∆ιαχείρισης & Εκτέλεσης∆ιαγωνιστικών ∆ιαδικασιών. Ενώ στις Ηµερίδεςστην Πάτρα και την Θεσσαλονίκη θα συµµετέχειως εκπρόσωπος της Γ.Γ.Ε. ο κος Α. Φρατζέσκος,∆ιευθυντής Ανάπτυξης και Τεχνικής ΣτήριξηςΕ.Σ.Η.∆Η.Σ. Το Εθνικό Σύστηµα Ηλεκτρονικών ∆η-µοσίων Συµβάσεων (Ε.Σ.Η.∆Η.Σ.) αποτελεί έναολοκληρωµένο πληροφοριακό σύστηµα που ανα-πτύσσεται στη Γενική Γραµµατεία Εµπορίου(Γ.Γ.Ε.) του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνι-στικότητας και µέσω αυτού θα πραγµατοποιείταιηλεκτρονικά όλη η διαγωνιστική διαδικασία και ηπαρακολούθηση µίας δηµόσιας σύµβασης µε προ-

ϋπολογισµό 60.000 ευρώ και άνω άνευ ΦΠΑ. Ει-δικότερα το σύστηµα διαθέτει ήδη λειτουργίες πουαφορούν την κατάρτιση και δηµοσίευση της δια-κήρυξης ενός διαγωνισµού, την υποβολή των προ-σφορών από τους υποψήφιους αναδόχους, τηναξιολόγηση και την κατακύρωση της σύµβασης.Παράλληλα θα διατίθενται επιπλέον λειτουργίεςόπως η εκτέλεση και παρακολούθηση της σχετι-κής σύµβασης, η ηλεκτρονική παραγγελία, η ηλε-κτρονική τιµολόγηση και η ηλεκτρονική πληρωµή.Επιπρόσθετα το σύστηµα αυτό προσφέρει τη δυ-νατότητα στους φορείς του ∆ηµοσίου να εφαρµό-σουν νέες τεχνικές στις διαδικασίες ανάθεσηςσυµβάσεων, όπως είναι ο ηλεκτρονικός πλειστη-ριασµός, τα δυναµικά συστήµατα αγορών, ο αντα-γωνιστικός διάλογος και η συµφωνία – πλαίσιο.Στην αντίστοιχη διαδικτυακή πύλη (portal)www.promitheus.gov.gr παρέχονται όλες οι σχε-τικές πληροφορίες και αναρτώνται οι νόµοι, οι εγ-κύκλιοι, οι οδηγίες και οι λοιπές ανακοινώσεις.Παράλληλα στην ηλεκτρονική πλατφόρµα πέραντης ηλεκτρονικής διεξαγωγής διαγωνιστικών δια-δικασιών, εκτελούνται επιχειρησιακές διαδικασίεςπου συνδέονται µε τις δηµόσιες συµβάσεις καισυγκεκριµένα: (α) η σύνταξη και η έγκριση του Ενι-αίου Προγράµµατος Προµηθειών (ΕΠΠ), (β) η σύν-ταξη και η έγκριση του ΠρογράµµατοςΠροµηθειών, Υπηρεσιών και Φαρµάκων Υγείας(Π.Π.Υ.Φ.Υ.) και (γ) η ηλεκτρονική εγκριτική ροήσχετικών εγγράφων/διαδικασιών.Το ΕΣΗ∆ΗΣ συστάθηκε µε το Ν. 4155/2013 (ΦΕΚ120/Α/2013), µε τον οποίο τέθηκε το πλαίσιο αλλάκαι το αρχικό χρονοδιάγραµµα λειτουργίας του. Οιτεχνικές λεπτοµέρειες και διαδικασίες λειτουρ-γίας του ΕΣΗ∆ΗΣ καθορίστηκαν µε τη µε αριθµόΠ1/2390/2013 (ΦΕΚ 2677/Β/2013) υπουργικήαπόφαση, η οποία παραµένει σε ισχύ.Μετά την έκδοση του Ν. 4281/2014 (ΦΕΚ160/Α/2014), το θεσµικό πλαίσιο που διέπει πλέοντη λειτουργία του ΕΣΗ∆ΗΣ είναι τα άρθρα 134-138του εν λόγω νόµου. Σύµφωνα µε το άρθρο 201παρ. 3 του Ν. 4281/2014 και την απόφαση22015/406/2015 (ΦΕΚ 330/Β/2014) του Υπουρ-γού Οικονοµίας, Υποδοµών, Ναυτιλίας και Τουρι-σµού, οι ηµεροµηνίες υποχρεωτικής χρήσης τουΕΣΗ∆ΗΣ έχουν διαµορφωθεί ως εξής:


ΘΕΜ

Α

Επισηµαίνεται ότι η έκδοση του ν. 4320/2015, πουµεταθέτει την έναρξη ισχύος διατάξεων του Μέ-ρους Β΄ του ν. 4281/2014, δεν επηρεάζει τηνεφαρµογή των σχετικών διατάξεων που αφορούνστο ΕΣΗ∆ΗΣ.ΠΠρρώώττοο ββήήµµαα είναι η εγγραφή στο ΕΣΗ∆ΗΣ. Για τηνεγγραφή θα χρειασθείτε τους κωδικούς πρόσβα-σης στο Taxisnet. Μετά την εγγραφή θα παραλά-βετε email µε τους κωδικούς πρόσβασης στοΕΣΗ∆ΗΣ.Μεταξύ άλλων, οι χρήστες του ΕΣΗ∆ΗΣ έχουν τηδυνατότητα να ενηµερώνονται για όλες τις προκη-ρύξεις/ διακηρύξεις διαγωνισµών µέσω µίας ενι-αίας ηλεκτρονικής πύλης (Portal), να κάνουναποτελεσµατική αναζήτηση και να συµµετέχουν σεηλεκτρονικούς διαγωνισµούς και πλειστηρια-σµούς. Επιπλέον προβλέπεται η σταδιακή απλο-ποίηση της διαδικασίας συµµετοχής και υποβολήςδικαιολογητικών σε έναν δηµόσιο διαγωνισµόµέσα από την ανάπτυξη διαλειτουργικότητας ανά-µεσα στο ΕΣΗ∆ΗΣ και τα συστήµατα άλλων ∆ηµο-σίων Φορέων (π.χ. ΓΓΠΣ, IKA, ΓΕΜΗ κλπ.)∆∆εεύύττεερροο ββήήµµαα είναι να κάνουµε παραµετροποίησητου Profil µας, ώστε να έχουµε πρόσβαση στις δια-κηρύξεις που µας ενδιαφέρουν.Αφού συνδεθούµε στο ΕΣΗ∆ΗΣ µε τους κωδικούςπου µας έχουν αποσταλλεί στο email, πηγαίνουµεστο Profil µας και επιλέγουµε τα είδη των έργων,υπηρεσιών και προµηθειών που µας ενδιαφέρουν.Το αίτηµά µας επιβεβαιώνεται από τον διαχειριστήτου ΕΣΗ∆ΗΣ συνήθως εντός 24 ωρών. Τώραέχουµε πρόσβαση στις διακηρύξεις που µας εν-διαφέρουν.ΤΤρρίίττοο ββήήµµαα είναι η απόκτηση ψηφιακής υπογρα-φής. Αυτό περιλαµβάνει:11.. Παραγγελία βασικού εξοπλισµού (stick) USBTOKEN.22.. ∆ιαδικασία έκδοσης ψηφιακού πιστοποιητικού.Πρώτα θα χρειαστεί να εγγραφείτε στην πύληΕΡΜΗΣ. Εφόσον ολοκληρωθεί και επιβεβαιωθείη εγγραφή σας, θα πρέπει να υποβάλλεται ηλε-κτρονικό αίτηµα για έκδοση ψηφιακού πιστοποι-

ητικού µέσω της πύλης του ΕΡΜΗΣ (ΠΙΝΑΚΑΣΕΛΕΓΧΟΥ -> ∆ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΨΗΦΙΑ-ΚΩΝ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΩΝ -> ΥΠΟΒΟΛΗ). Στην συνέ-χεια θα πρέπει να προσέλθετε σε ένα ΚέντροΕξυπηρέτησης Πολιτών (Κ.Ε.Π.) µε µια φωτοτυπίατης Αστυνοµικής σας Ταυτότητας και µια προσυµ-πληρωµένη αίτηση για έκδοση ψηφιακών πιστο-ποιητικών.Αίτηση έκδοσης ψηφιακών πιστοποιητικών.(Στην αίτηση είναι υποχρεωτικό να αναγράφονταιτο όνοµα χρήστη στην πύλη ΕΡΜΗΣ και ο σειρια-κός αριθµός του USB TOKEN).Εφόσον γίνει η ταυτοποίηση σας στο Κ.Ε.Π. και σεσύντοµο χρονικό διάστηµα, το ψηφιακό πιστοποι-ητικό θα είναι διαθέσιµό για παραλαβή µέσω τηςπύλης ΕΡΜΗΣ (ΠΙΝΑΚΑ ΕΛΕΓΧΟΥ -> ∆ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΩΝ). Σεαυτό το σηµείο θα εµφανιστεί ένας µυστικός αριθ-µός, που δεν πρέπει να χαθεί, θα σας χρειαστεί καιστην διαδικασία παραλαβής καθώς και για µελ-λοντική χρήση (ανάκληση κτλ).33.. Προετοιµασία υπολογιστή µε ψηφιακά πιστο-ποιητικά για την εγκατάσταση της ψηφιακής υπο-γραφής στο USB TOKEN.44.. Εγκατάσταση συµβατών οδηγών (drivers) τουUSB TOKEN ανάλογα µε το λειτουργικό σύστηµατου υπολογιστή µας.55.. Παραλαβή – Εγκατάσταση της ψηφιακής υπο-γραφής στο USB TOKEN.66.. Εγκατάσταση προγραµµάτων για χρήση και δια-χείριση της ψηφιακής υπογραφής.Τα βήµατα 3,4,6 πρέπει να γίνουν σε όλους τουςυπολογιστές που θα κάνουµε χρήση της ψηφιακήςυπογραφήςΤα παραπάνω µπορούν να γίνουν σε συνεργασίαµε την ΠΕΣΕ∆Ε ή κατάλληλο προµηθευτή.Τέλος αφού έχετε εγγραφεί στο ΕΣΗ∆ΗΣ και έχετεαποκτήσει ψηφιακή υπογραφή, µπορείτε να πάρετεµέρος σε ηλεκτρονικούς διαγωνισµούς.


ΘΕΜ

Α

Επιχειρηµατικό άνοιγµα στο Ιράκ µε επιτυχίαεπιχείρησε ο Ορέστης Μεσοχωρίτης, µέλος της∆ιοίκησης της ΠΕΣΕ∆Ε µέσω της θυγατρικήςτης ∆εύκων. Ο Ορ. Μεσοχωρίτης µιλά στο Ερ-γοληπτικόν Βήµα για αυτό το εγχείρηµα επιση-µαίνοντας τις δυσκολίες που έχει συναντήσει,την δράση της εταιρείας τους στο Ιράκ αλλά καιτα επόµενα σχέδια. Οπως εξηγεί εκείνο που τονοδήγησε στη χώρα της Μέσης Ανατολής είναι«η απουσία αντικειµένου στην ελληνική αγορά.Στο Ιράκ υπάρχει τεχνικό αντικείµενο και τα τε-λευταία δυόµισι χρόνια ασχοληθήκαµε µε τοκτίσιµο των δοµών της «∆εύκων» εκεί, αξιο-ποιώντας Έλληνες αλλά και Άραβες µηχανι-κούς».

Όσον αφορά τις δυσκολίες που αντιµετώπισε για ναµεταβεί στο Ιράκ; «Το πρόβληµα για τη µετάβασητων επιχειρήσεων από την Ελλάδα στο Ιράκ δενείναι µονοσήµαντο. Υπάρχουν εµπόδια και αγκυλώ-σεις γραφειοκρατικές και στις δύο χώρες δηλ. Ελ-λάδα και Ιράκ. Υπάρχει ένας µεγάλος όγκοςνοµιµοποιητικών εγγράφων που πρέπει να µετα-φρασθούν επίσηµα από τα Ελληνικά στα Αραβικά καινα επικυρωθούν από το ΑραβοΕλληνικό Επιµελη-τήριο και την Ιρακινή Πρεσβεία. Συνήθως, παρότι ηλίστα των δικαιολογητικών που ζητείται είναι ξεκά-θαρη, σχεδόν πάντα προκύπτουν επιπλέον απαιτή-

σεις εγγράφων και διαδικασιών που γυρνούν τηδιαδικασία στην αρχή. Επίσης σε ορισµένα επιµέ-ρους θέµατα, υπάρχει ασυµβατότητα των δικαιολο-γητικών που εκδίδονται και χρησιµοποιούνται στηνΕλλάδα µε αυτά που ζητεί η διοίκηση στο Ιράκ. Ηπροσωπική µου εµπειρία υπήρξε τραυµατική, δεδο-µένου ότι χρειάστηκα περίπου 2 ½ χρόνια ώστε νααποκτήσω επιχειρηµατική οντότητα στο Ιράκ και δενσας κρύβω ότι πολλές φορές έφθασα πολύ κοντάστο να τα παρατήσω» εξηγεί. Όσον αφορά τα έργαπου δηµοπρατούνται, σηµειώνει πως «το Ιράκ είναιµία χώρα µε κατεστραµµένες υποδοµές, και για ναδώσω κάποια αντιστοίχηση µε την Ελληνική πραγ-µατικότητα, θα έλεγα ότι θυµίζει την προπολεµικήΕλλάδα. Βέβαια, λόγω της µακράς περιόδου διακυ-βέρνησης από το καθεστώς Σαντάµ Χουσείν, κατα-σκευάσθηκαν µεγάλα έργα πνοής και υποδοµής, ταοποία όµως, αν δεν καταστράφηκαν από τις πολεµι-κές επιχειρήσεις, φθάνουν γρήγορα στο τέλος τουοικονοµικού χρόνου ζωής τους και απαιτούν µεγά-λες συντηρήσεις. Εν γένει απαιτούνται έργα οδικάώστε να συνδεθεί η πρωτεύουσα Βαγδάτη µε τηνπεριφέρεια αλλά και έργα υδραυλικά (ύδρευση καιαποχέτευση) ώστε να αναβαθµισθεί η καθηµερινήζωή των κατοίκων των πόλεων. Σοβαρό επίσηςπρόβληµα αποτελεί και η αδυναµία ικανοποίησηςαναγκών σε ηλεκτρικό ρεύµα και για το λόγο αυτόπαρατηρούνται καθηµερινές πολύωρες διακοπές.Εν γένει θα έλεγα ότι εκτός από λιµάνια, όλες οιάλλες υποδοµές είναι αναγκαίο να εφευρεθούνξανά στην κατεστραµµένη αυτή χώρα. ∆υστυχώςόµως στη συγκεκριµένη χρονική στιγµή, και ενώ οιανάγκες σε έργα είναι υψηλές, ο προϋπολογισµός∆ηµοσίων Επενδύσεων της χώρας έχει παγώσει,λόγω της πτώσης της τιµής του πετρελαίου. Θα πρέ-πει να σηµειώσουµε ότι τα έσοδα του προϋπολογι-σµού του Ιράκ, προέρχονται κυρίως από την πώλησηπετρελαίου και κάθε ετήσιος προϋπολογισµός βα-σίζεται σε µία εκτιµώµενη µέση τιµή πώλησης πε-

Εργολάβος στο ΙράκΗ εµπειρία του Ορέστη Μεσοχωρίτη και οι δυσκολίες ενός επιχειρηµατικού ανοίγµατος

τρελαίου, η δε σηµερινή πραγµατική τιµή είναι πολύχαµηλότερη από την εκτιµηθείσα». Σύµφωνα µε τονΟρ. Μεσοχωρίτη, τα προβλήµατα που θα αντιµετω-πίσει ένας Έλληνας εργολάβος στην καθηµερινό-τητα του Ιράκ δεν είναι αµελητέα. «Πολλάπροβλήµατα προέρχονται κυρίως από την διαφορε-τική νοοτροπία και φιλοσοφία για τη ζωή. Πέραν τηςσύγκρουσης της ∆υτικής µε την Ανατολική σκέψηκαι ιδιοσυγκρασία, οι πληγές του πολέµου δεν έχουνκλείσει ακόµη και φορτίζουν καθηµερινά αρνητικάτο κλίµα. Οι Άραβες εν γένει δεν αισθάνονται ότιεπείγονται από κάτι ή ότι οφείλουν να συµµορφω-θούν σε κάποια προθεσµία. Η µόνιµη επωδός ότανσυµφωνούν και σχεδιάζουν κάτι είναι “… µε την βοή-θεια του Θεού…” και έτσι απενοχοποιούνται αµέσωςγια το αν κάτι γίνει ή όχι στην ώρα του. Πέραν αυτήςτης ριζωµένης ανάγκης για επίκληση στα θεία, συ-ναντούµε σχεδόν παντού τη διαφθορά σε όλα τα επί-πεδα του ∆ηµόσιου τοµέα και ο Έλληναςεπιχειρηµατίας που προσπαθεί να λειτουργήσει γυ-ρίζει πολλά χρόνια πίσω και αναγνωρίζει µοτίβα τουπαρελθόντος της Ελληνικής πραγµατικότητας. Πρέ-πει επίσης να συνεκτιµήσουµε ότι σε µία χώρα πουσπαράσσεται από εµφύλιο πόλεµο, δεν είναι ρεαλι-στικό να περιµένουµε από τους ανθρώπους µακρό-πνοους σχεδιασµούς, διότι η ανθρώπινη ζωή εκείείναι πολύ εύθραυστη και ο καθένας έχει µεγαλύ-τερο ενδιαφέρον για το σήµερα παρά για το απώτεροµέλλον. Φυσικά για κάποιον Ευρωπαίο επιχειρηµα-τία, το σοβαρότερο όλων είναι η ασφάλεια και σω-µατική ακεραιότητα του ίδιου και του προσωπικούτου. Εν γένει, εµείς λαµβάνουµε ιδιαίτερη µνεία στιςµετακινήσεις µας ( συνοδευόµαστε πάντοτε από 1όχηµα της προσωπικής µας ασφάλειας), τα δε γρα-φεία µας, κατοικίες µας βρίσκονται σε κατά τεκµήριοασφαλής περιοχές και φυλάσσονται όλο το 24ωρο.Εγγυήσεις βέβαια δεν υπάρχουν, όταν κυκλοφορείγύρω σου τόσος οπλισµός στους δρόµους, ανεξέ-λεγκτα, είτε από κρατικές δυνάµεις ασφαλείας είτεαπό αυτονοµιστές του ISIS Σε πιο πρακτικά θέµατα,µπορούµε να πούµε ότι εν γένει το επιστηµονικό καιτεχνικό προσωπικό υπάρχει, είναι όµως σχεδόν αδύ-νατο να προσαρµοστεί η φιλοσοφία του στο να πα-ράξει αποτέλεσµα, αν αφεθεί χωρίς αυστηρήεπιτήρηση. Τα βασικά οικοδοµικά υλικά υπάρχουν,αλλά υπάρχει έλλειµµα σε ποιοτικούς ελέγχους

αυτών και τελικά τα προϊόντα που διατίθενται είναιπολλές φορές υποδεέστερα του αναµενόµενου.Όσον αφορά σύγχρονα υλικά για κατασκευές απαι-τήσεων, σχεδόν το σύνολο πρέπει να εισαχθεί απόΕυρωπαϊκές χώρες ή το Ντουµπάι. Επίσης η τροµα-κτική κίνηση και µποτιλιάρισµα στους δρόµους προ-ξενεί καθυστερήσεις και απρόβλεπτα κωλύµατα στηκαθηµερινή εξέλιξη των έργων» σηµειώνει. ∆ενείναι λίγα και τα παράδοξα που έχει συναντήσει: «Θαµπορούσα να αναφέρω πάµπολλα παραδείγµατααλλά σταχυολογώ τα πιο περίεργα για εµένα. Πολ-λές φορές, οδηγώντας σε αυτοκινητόδροµο, δενείναι περίεργο να συναντήσεις οχήµατα που κινούν-ται προς την αντίθετη κατεύθυνση, απλά διότι στοκανονικό τους ρεύµα υπήρχε µεγάλο µποτιλιάρισµα.Κανείς δεν υπακούει σε κόκκινο σηµατοδότη, αν πι-στεύει ότι δεν διέρχονται άλλα οχήµατα κάθετα στηνπορεία του. Οι εργασίες στα εργοτάξια σταµατούντουλάχιστον 2 φορές εντός ωραρίου για προσευχή.Η νέα µεγαλοαστική τάξη, διακατέχεται από άκρατονεοπλουτισµό και ενδιαφέρεται να επιδείξει τονπλούτο αυτό στα σπίτια του, στα αυτοκίνητά του καιτα ρούχα, χωρίς όµως καµία έννοια καλού γούστου,όπως την αντιλαµβανόµαστε εµείς στην Ελλάδα ήστην Ευρώπη. Οτιδήποτε είναι γυαλιστερό καιακριβό είναι καλό. Επίσης όποιος φορά ζώνη ασφα-λείας στο αυτοκίνητο, θεωρείται τουλάχιστον γρα-φικός (πόσο µάλλον αν είναι συνοδηγός όπωςσυνήθως εγώ) Όποιος δεν καπνίζει είναι ανόητος(Υπάρχουν πλείστοι όσοι λόγοι για να πεθάνει κανείςεκτός του καπνίσµατος)»


ΘΕΜ

ΑΠαρέµβαση της ΠΕΣΕ∆Εγια την έγκριση τύπουµηχανηµάτων έργων ελληνικής κατασκευής ήεισαγωγής στην ελληνικήεπικράτεια έως25/6/2010

Mε επιστολή της προς τους υπουργό Οικονοµίας,Υποδοµών, Ναυτιλίας & Τουρισµού Γ. Σταθάκη,αναπληρωτή υπουργό Υποδοµών, Μεταφορών &∆ικτύων Χρ. Σπίρτζη και την Γενική ΓραµµατέαΜεταφορών Κα Πέτη Πέρκα η ΠΕΣΕ∆Ε ζητά πα-ράταση στη διαδικασία για την έγκριση τύπου µη-χανηµάτων έργων ελληνικής κατασκευής ήεισαγωγής στην ελληνική επικράτεια έως25/6/2010.

Στην επιστολή, αναλυτικά αναφέρει: «Από το µήνα Σεπτέµβριο του έτους 1993 έγινε υπο-χρεωτική η δήλωση πιστότητας ΕΚ ως και η σή-µανση συµµόρφωσης CE για όλα τα εισαγόµενα ήκατασκευαζόµενα στην ελληνική επικράτεια µηχα-νήµατα έργων ( Μ.Ε.).Τα δικαιολογητικά αυτά είναι απαραίτητα για την έγ-κριση τύπου από την ∆/νση ηλεκτροµηχανολογικώνΕφαρµογών & Μηχανικού Εξοπλισµού (∆13) τηςΓ.Γ.∆.Ε. προκειµένου τα µηχανήµατα ν' αποκτήσουνπινακίδες ΜΕ.Πολλά όµως Μ.Ε., τα οποία είχαν εισαχθεί ή παραχ-θεί στην Ελληνική επικράτεια έως 25/06/2010, δενφέρουν ακόµη πινακίδες γιατί δεν είχαν ποτέ δρο-µολογηθεί οι απαραίτητες, από την Κ.Υ.Α. 4800/30-5-2003 (ΦΕΚ 708 /4-6-2003 ) διαδικασίες για τηναπόκτηση έγκρισης τύπου. Μετά από σχετική µαςπαρέµβαση και µε το σκεπτικό ότι χιλιάδες µηχανή-µατα µε αυτόν τον περιορισµό είχαν µείνει χωρίς έγ-κριση τύπου και συνεπώς δεν µπορούσαν ναταξινοµηθούν, µε ότι αυτό µπορεί να συνεπάγεται γιατην εθνική οικονοµία, εδόθη µε τον Ν. 4199/2013ΦΕΚ. 216Α', άρθρο 111 , η δυνατότητα απόκτησηςέγκρισης τύπου µετά από αίτηση, η οποία θα έπρεπενα υποβληθεί εντός ΙΟµηνου από την ηµεροµηνίαδηµοσίευσης του άνω µνηµονευόµενου νόµου, προ-θεσµία η οποία και έληξε 11/8/2014.Όµως και παρά αυτήν την προσπάθεια (παράταση)δεν κατέστη εφικτό να επιλυθεί το πρόβληµα, δη-λαδή της ταξινόµησης των εν λόγω µηχανηµάτωνέργων ένεκα της πληθώρας των αιτήσεων. (Υπάρ-χουν υπάλληλοι που έχουν χρεωθεί κατά µαρτυρίες

τους ακόµη και 800 φακέλους). Στη συνέχεια µε τονΝ. 4313/2014 ΦΕΚ. 261 Α'/17-12-2014 και µε τοάρθρο 71 εδόθη νέα παράταση έως 31-5-2015.Επειδή όπως διαφαίνεται, από την µέχρι σήµεραπρόοδο, ο χρόνος είναι ανεπαρκής για την ολοκλή-ρωση της διαδικασίας από πλευράς του υπουργείουΣας (νέες και παλιές αιτήσεις) Σας παρακαλούµεόπως µεριµνήσετε τόσο για µια νέα παράταση αλλάκυρίως για την µεθόδευση της διεκπεραίωσης τωνχιλιάδων αιτηµάτων που εκκρεµούν στην ∆/νσηΗλεκτροµηχανολογικών Εφαρµογών & Μηχανικούεξοπλισµού ( ∆13) της Γ.Γ.∆.Ε.Να σηµειώσουµε ότι έγκριση τύπου σηµαίνει αυτό-µατα και απόκτηση πινακίδων Μ.Ε., πράγµα το οποίοσυνεπάγεται τέλη χρήσης, ασφάλιστρα, αλλά και νο-µιµοποίηση των ακόµη χιλιάδων αταξινόµητων µη-χανηµάτων έργων.Σίγουροι για την καταλυτική Σας παρέµβαση, παρα-µένουµε στην διάθεση Σας.»

Νέος πρόεδρος στο ΤΕΕ

«Η εκλογή µου στη θέση του προέδρου του ΤΕΕ εκ-φράζει τη θέληση όλων των µηχανικών για δουλειάκαι πρόοδο. Είναι µεγάλη χαρά και ευθύνη να σε εµ-πιστεύονται οι συνάδελφοι σου σε µια τόσο δύσκοληπερίοδο. Όλοι µαζί µπορούµε να χτίσουµε ένα κα-λύτερο αύριο, όχι µόνον για το ΤΕΕ αλλά και για τηχώρα» τόνισε αµέσως µετά την εκλογή του ο νέοςπρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός. Πολιτικόςµηχανικός, µε παρουσία στο ΤΕΕ ως µέλος της Αν-τιπροσωπείας ΤΕΕ από το 2006 και ∆ιοικούσας Επι-τροπής ΤΕΕ από το 2014, πρώην πρόεδρος τουΣυλλόγου Πολιτικών Μηχανικών Ελλάδας, επικε-φαλής της παράταξης ∆ηµοκρατική Κίνηση Μηχανι-κών (∆ΚΜ- Ανανέωση Πρωτοπορία) αναδείχθηκενέος πρόεδρος της ∆ιοικούσας Επιτροπής του Τε-χνικού Επιµελητηρίου Ελλάδας, από τα µέλη τηςκεντρικής Αντιπροσωπείας ΤΕΕ, της λεγόµενης και«Βουλής των Μηχανικών». Η εκλογική διαδικασίαεξελίχθηκε µε δύο ψηφοφορίες. Στην τελική, δεύ-τερη ψηφοφορία ο Γιώργος Στασινός ήρθε πρώτοςκαι αναδείχθηκε πρόεδρος της ∆Ε ΤΕΕ, συγκεντρώ-νοντας 66 ψήφους, έναντι των Ανδρεαδάκη Νικό-λαου (Ριζοσπαστική Πρωτοβουλία Μηχανικών) µε54 ψήφους και Σεραφίδη Θεόδωρου (ΕλεύθεροιΕπαγγελµατίες Μηχανικοί- ΕλΕΜ) µε 22 ψήφους.


ΘΕΜ

ΑΤο σχέδιο για ταδιόδια και τους παραχωρησιούχους

Σε περίπου ένα µήνα θα είναι έτοιµο ένα σχέδιοτου Υπουργείου Υποδοµών για την επαναδια-πραγάτευση των συµβάσεων παραχώρησης

των αυτοκινητοδρόµων, ανακοίνωσε ο Αναπληρω-τής Υπουργός Χρίστος Σπίρτζης.Το σχέδιο, σύµφωνα µε το ΑΜΠΕ, θα περιλαµβάνεισυγκεκριµένα στοιχεία που θα τεθούν στο τραπέζιτων διαπραγµατεύσεων µε τους παραχωρησιού-χους που θα κληθούν σε διάλογο.Προγραµµατίζεται, επίσης, να γίνει ένας διαγωνι-σµός για να υπάρξει ένας τεχνικοοικονοµικός σύµ-βουλος σε σχέση µε το σύνολο των πέντεπαραχωρήσεων, για να γίνει γνωστή και η διεθνήςεµπειρία, διότι, όπως είπε ο Υπουργός, αυτά πουέχουµε στη χώρα µας µάλλον είναι πρωτόγνωρα,ιδιαίτερα στο κοµµάτι των συµβάσεων. Αν υπάρχεισυµφωνία µε τους παραχωρησιούχους, πρέπει ναγίνει αντίστοιχη διαπραγµάτευση µε τις τράπεζες καιτα όργανα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.Σύµφωνα µε τον κ. Σπίρτζη, δεν είναι εύκολη διαδι-κασία, ούτε λύνεται µε ένα σχέδιο νόµου, ούτε µεσυζήτηση µιας εβδοµάδας, που τα δύο ή τα τέσσερα

µέρη που υπάρχουν στις παραχωρήσεις µπορούν νατο επιλύσουν. Γι” αυτό, ανέφερε, θα ζητήσουµε καιτην ανοχή του Κοινοβουλίου και της ελληνικής κοι-νωνίας για ένα µικρό χρονικό διάστηµα, προκειµέ-νου να γίνουν τέτοιες ενέργειες.Όπως είπε ο κ. Σπίρτζης πέντε είναι τα σηµεία τηςεπαναδιαπραγµάτευσης:– Το πρώτο είναι η δηµιουργία ενός πανελλαδικούυβριδικού αναλογικού συστήµατος διοδίων, ενιαίοσε όλους τους αυτοκινητόδροµους της χώρας.– Το δεύτερο είναι η µείωση των διοδίων.– Το τρίτο είναι η χρήση δεικτών για την πορεία τηςοικονοµίας σε σχέση µε τη µεθοδολογία της τιµήςτων διοδίων, δηλαδή η χρήση ενός άλλου µοντέλουαπό αυτό που υπάρχει σήµερα και υπολογίζεται ητιµή των διοδίων, τα οποία δεν λαµβάνουν υπόψηούτε την οικονοµική κατάσταση των πολιτών, ούτετης χώρας. Μάλιστα, υπολογίζονται αυτόµατα µόνοαπό τον παραχωρησιούχο.– Το τέταρτο σηµείο είναι να υπάρχουν ελεύθερεςδιελεύσεις σε συγκεκριµένες κατηγορίες συµπολι-τών µας, όπως είναι τα ΑΜΕΑ και άλλες.– Το πέµπτο σηµείο είναι να µπορούν να διέρχονταιδωρεάν οι πολίτες στα γεωγραφικά όρια ενόςδήµου, γιατί έχουµε δήµους µε έξι – επτά σταθµούςδιοδίων. Αυτό βέβαια προϋποθέτει το αναλογικό σύ-στηµα και εξετάζονται και εναλλακτικοί τρόποι.– Το τελευταίο (έκτο) είναι η θέσπιση συγκεκριµέ-νου αριθµού ελεύθερων διελεύσεων, ανάλογα µετο τι υπολογισµούς θα κάνουµε και πώς θα µπορούνοι µόνιµοι κάτοικοι συγκεκριµένων περιοχών ναέχουν ελεύθερη πρόσβαση στις εργασίες τους.Ετοιµάζουµε, είπε, εξειδικευµένα σχέδια ανά παρα-χώρηση και προτάσεις προκειµένου να κληθούν οιπαραχωρησιούχοι για διαπραγµάτευση.Ο κ. Σπίρτζης ανέφερε ακόµη ότι η νέα παραχώρησητου αυτοκινητοδρόµου Ελευσίνα – Θήβα – Υλίκη θαείχε δύο συνέπειες: Η πρώτη είναι η ύπαρξη, επίσης,µεγάλων διοδίων, όπως και στα υπάρχοντα έργαπαραχώρησης, η δε δεύτερη θα ήταν η δηµιουργίαδιεκδικήσεων από τη Νέα Οδό, δηλαδή την Ιόνια,λόγω της µείωσης του κυκλοφοριακού της φόρτου,θα κάναµε, δηλαδή, µία νέα παραχώρηση και η προ-ηγούµενη παραχώρηση θα ζητούσε και νέα χρήµατακαι νέα αύξηση διοδίων, γιατί θα µειωνόταν ο κυ-κλοφοριακός φόρτος. Εποµένως, προγραµµατιζό-ταν µία λύση που θα έφερνε αύξηση των διοδίωνστην ΠΑΘΕ, νέες διεκδικήσεις των παραχωρησιού-χων από το ελληνικό ∆ηµόσιο και επιδείνωση τουπροβλήµατος, είπε.Τέλος θα πρέπει να σηµειωθεί πως σύµφωνα µεπληροφορίες, όπου µειωθεί η τιµή, θα αυξηθεί η πε-ρίοδος παραχώρησης έτσι ώστε να µην θιγούν οιπαραχωρησιούχοι.


ΑΦ

ΙΕΡΩ

ΜΑ

Νέος Οικοδοµικός Κανονισµός (NOMOΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 4067)

∆ιαµόρφωση: Θεόδωρος ΚάντζοςΠολιτικός Μηχανικός (για το Michanikos.gr)

Άρθρο 1 - Πεδίο Εφαρµογής

1. Σε περιοχές εντός εγκεκριµένου ρυµοτοµικού σχε-δίου εφαρµόζονται όλες οι διατάξεις του παρόντος.2. (ΕΚΤ) Σε περιοχές εκτός εγκεκριµένου ρυµοτοµι-κού σχεδίου εφαρµόζονται οι ακόλουθες διατάξεις τουπαρόντος: α) το άρθρο 2, εξαιρουµένων των παραγράφων που

αναφέρονται στην εντός σχεδίου δόµηση, β) οι παράγραφοι 4 και 5 του παρόντος άρθρου, γ) το άρθρο 4, δ) το άρθρο 5, ε) το άρθρο 6, στ) η παράγραφος 3 του άρθρου 8, ζ) το άρθρο 11 εκτός από την παράγραφο 2 και τις πα-

ραγράφους 6ιγ, 6ιζ, 6ιστ για το άρθρο 19 όπωςαναφέρεται σε αυτήν,

η) οι παράγραφοι 3 και 4 του άρθρου 12, θ) το άρθρο 13, ι) το άρθρο 16, εκτός των παραγράφων 5γ, 6, ια) το άρθρο 17 εκτός από την παράγραφο 2α, 2β, 2στ,

3β, 6β και 8,

ιβ) το άρθρο 21, ιγ) το άρθρο 23, ιδ) το άρθρο 25, ιε) το άρθρο 26, ιστ) το άρθρο 28,ιζ) τα άρθρα 29 έως 37.3. (ΟΙΚ) Σε νοµίµως υφιστάµενους οικισµούς χωρίςεγκεκριµένο ρυµοτοµικό σχέδιο εφαρµόζονται οιακόλουθες διατάξεις του παρόντος:α) το άρθρο 2, β) οι παράγραφοι 4 και 5 του παρόντος άρθρου, γ) το άρθρο 4, δ) το άρθρο 5, ε) το άρθρο 6, στ) το άρθρο 9, ζ) το άρθρο 11, εκτός από την παράγραφο 6ιζ, η) οι παράγραφοι 3 και 4 του άρθρου 12, θ) το άρθρο 13, ι) το άρθρο 16, ια) το άρθρο 17, ιβ) το άρθρο 18, ιγ) το άρθρο 19,

Αλλαγές µε τον Ν.4315/14

Αλλαγές µε τον Ν.4280/14

Αλλαγές µε τον Ν.4258/14 [Η «ορφανή» παρ. 32 του άρθρου 20 του ν.4258/14 τοποθετήθηκε στο τέλος του άρθρου 23]

Αλλαγές µέχρι και τη δηµοσίευση του Ν.4178/13

Απαιτούµενα δικαιολογητικά της ΥΑ.55174 (ΦΕΚ Β2605/13)

Σχετικά αποσπάσµατα από τις Τεχνικές Οδηγίες ΝΟΚ

Εργοληπτικόν βήµα 25

ιδ) το άρθρο 23, ιε) το άρθρο 25, ιστ) το άρθρο 26, ιζ ) οι παράγραφοι 1, 4 και 5 του άρθρου 27, ιη) το άρθρο 28, και ιθ) τα άρθρα 29 έως 37. 4. (ΕΚΤ,ΟΙΚ) Όλα τα αριθµητικά µεγέθη που ορίζονται στις δια-τάξεις του παρόντος νόµου θεωρούνται ως τα ανώτατα επιτρε-πόµενα.5. (ΕΚΤ,ΟΙΚ) α) Οι ειδικές πολεοδοµικές διατάξεις, µε την επι-φύλαξη της επόµενης παραγράφου, κατισχύουν των γενικών δια-τάξεων, που περιέχονται στον παρόντα νόµο.β) Οι διατάξεις του παρόντος κατισχύουν των κανονιστικώνπράξεων της ∆ιοίκησης (όπως αποφάσεις Νοµάρχη, πράξεις ∆η-µοτικού Συµβουλίου κλπ.), µε τις οποίες θεσπίζονται όροι δόµησης(όπως ύψος, ποσοστό κάλυψης, αριθµός ορόφων, θέση υπογείουκλπ.), εκτός από: 1) οποιουδήποτε είδους διατάγµατα και 2) πράξεις, µε τις οποίες θεσπίζονται ειδικές και εντοπισµένεςρυθµίσεις (όπως για διατηρητέα κτίρια, µνηµεία, ειδικά κτίριακλπ.).Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµα-τικής Αλλαγής µπορεί να διαπιστώνεται η µη εφαρµογή των πα-ραπάνω κανονιστικών πράξεων της διοίκησης.

Άρθρο 2 – Ορισµοί (ΕΚΤ,ΟΙΚ)

1. Αίθριο είναι το µη στεγασµένο τµήµα του κτιρίου που περιβάλ-λεται από όλες τις πλευρές του από το κτίριο ή τα όρια του οικο-πέδου, στο οποίο µπορούν να έχουν ανοίγµατα, χώροι κύριαςχρήσης και εγγράφεται σε αυτό κύκλος διαµέτρου ∆. Ως αίθριο ορίζεται και το ηλιακό αίθριο όταν αυτό περιβάλλεταιαπό όλες τις πλευρές του από το κτίριο, στεγάζεται από κινητά δια-φανή στοιχεία έµµεσου ηλιακού κέρδους και συνεισφέρει στηνσυνολική ενεργειακή απόδοση του κτιρίου. Για την αποφυγή υπερ-θέρµανσης ο χώρος αυτός κατά τη θερινή περίοδο θα πρέπει σετµήµατα του να αφήνεται ανοικτός, σύµφωνα µε σχετική µελέτη ήνα σκιάζεται από ελαφριά στοιχεία σκίασης. [διευκρίνιση σε συνδυασµό µε το άρθρο 16]Όταν το αίθριο έχει µια πλευρά του σε επαφή µε το όριο του οικοπέδου,τότε µπορεί είτε να κατασκευαστεί µε τυφλό τοίχο επί του ορίου (µε ήχωρίς φέροντα στοιχεία), είτε χωρίς τοίχο. Στην περίπτωση κατασκευήςτυφλού τοίχου, τότε το αίθριο θεωρείται ότι εµπίπτει εντός του σώµατοςτου κτιρίου και κατά συνέπεια ο υπ’ όψη τοίχος προσµετράται στο συντε-λεστή δόµησης στους ορόφους του κτιρίου που θεωρούνται ότι είναι σεεπαφή µε το κοινό όριο των οικοπέδων, ενώ παράλληλα θα πρέπει υπο-χρεωτικά να πληρούνται οι προϋποθέσεις για την κατασκευή του κτιρίουσε επαφή µε το κοινό όριο στη θέση αυτή. Στην περίπτωση αίθριου στιςόψεις του οποίου προβλέπονται στοιχεία του άρθρου 16, τότε επιβάλλε-ται καθαρή απόσταση ∆ µεταξύ των κατακόρυφων ή οριζόντιων λειτουρ-γικών και διακοσµητικών στοιχείων που βρίσκονται κατ’ επέκταση τηςεπιφάνειας των όψεων του κτιρίου. Τα στοιχεία αυτά έχουν τη µέγιστηδιάσταση που ορίζεται στο άρθρο 16.2. Αιολικά ενεργειακά συστήµατα είναι οι εγκαταστάσεις πουεπιτρέπουν την αξιοποίηση της αιολικής ενέργειας για την κάλυψη

ενεργειακών αναγκών του κτιρίου.3. Ακάλυπτος χώρος είναι ο χώρος του οικοπέδου που δεν δο-µείται.4. Ανοίγµατα χώρου κτιρίου είναι το κενό που τυχόν υπάρχειστην οροφή του ανώτατου σε κάθε θέση ορόφου, καθώς και τακενά όλων των τοίχων, τα οποία είτε παραµένουν ελεύθερα είτεκλείνουν µε ανοιγόµενα ή σταθερά κουφώµατα και χρησιµοποι-ούνται για επικοινωνία των χώρων µεταξύ τους ή µε το ύπαιθροή για το φυσικό φωτισµό ή για τον αερισµό των χώρων κτιρίου ήγια αποθήκευση ηλιακής θερµότητας.5. Ανοικτός Εξώστης (µπαλκόνι) είναι η οριζόντια προεξοχή τουδαπέδου ορόφου ή του δώµατος που προβάλλεται πέρα από τιςεπιφάνειες των όψεων του κτιρίου και χρησιµοποιείται για τηνπροσωρινή παραµονή ανθρώπων ή και την προσπέλασή τους προςχώρους κύριας ή βοηθητικής χρήσης.Στο επίπεδο του ισογείου και κατ’ επέκταση του δαπέδου του, όταν ο ανοι-χτός εξώστης («βεράντα ισογείου») είναι µπαζωµένος, θεωρείται ότι απο-τελεί διαµόρφωση του περιβάλλοντος χώρου και δεν προσµετράται στοσύνολο των επιτρεπόµενων εξωστών. 6. Ανοικτoί ηµιυπαίθριοι χώροι είναι οι µη θερµαινόµενοι στε-γασµένοι χώροι που διαθέτουν τουλάχιστον µία ανοιχτή πλευράπρος κοινόχρηστο χώρο ή προς τους υποχρεωτικούς ακάλυπτουςχώρους και το µήκος του ανοίγµατος είναι ίσο ή µεγαλύτερο του35% του συνολικού µήκους του περιγράµµατος του ανοικτού ηµιυ-παίθριου χώρου. [διευκρίνιση σε συνδυασµό µε την παρ. 1δ άρθρου 12 , παρ. 2γ άρ-θρου 17 και άρθρο 14]Οι κλειστές πλευρές του ανοικτού ηµιυπαίθριου χώρου µπορεί να είναιστοιχεία του φέροντα οργανισµού του κτιρίου ή στοιχεία πλήρωσης τουφέροντα οργανισµού συµπεριλαµβανοµένων των ανοιγµάτων (κουφώ-µατα) των στοιχείων πλήρωσης. 7. Απόσυρση κτιρίου είναι η κατεδάφιση κτιρίου κύριας χρήσης,ενεργειακής κατηγορίας χαµηλότερης του επιτρεπόµενου ορίουπου προβλέπεται στους σχετικούς κανονισµούς και η αντικατά-στασή του µε κτίριο που πληροί τις σχετικές προϋποθέσεις.8. Αρχιτεκτονικές προεξοχές και αρχιτεκτονικά στοιχεία είναιτα φέροντα ή µη στοιχεία του κτιρίου που συµµετέχουν στη δια-µόρφωση των όψεών του.9. Αστικός σχεδιασµός είναι η ρύθµιση του φυσικού (χερσαίουκαι θαλάσσιου) και δοµηµένου χώρου µέσα από τον έλεγχο τωναντιθέσεων/ανταγωνισµού στην κατασκευή του οικιστικού ιστού,όπως προκύπτει από πολεοδοµική µελέτη. Αποδίδει ογκοπλαστικάµοντέλα της προσδοκώµενης εικόνας του χώρου και σχεδιασµότης ροής – αλληλουχίας των στοιχείων του δηµόσιου χώρου,όπως πλατείες, εστιακά σηµεία, χώροι πρασίνου, υδάτινα στοιχείατων διατηρητέων οικιστικών συνόλων και των χώρων πολιτιστι-κού ή ιστορικού αρχαιολογικού ενδιαφέροντος.10. Βιοκλιµατικός σχεδιασµός κτιρίου είναι ο κατάλληλος σχε-διασµός του κτιρίου που αποσκοπεί στη βέλτιστη εκµετάλλευσητων φυσικών και κλιµατολογικών συνθηκών µέσω της χρήσηςκυρίως παθητικών συστηµάτων, µε σκοπό να επιτυγχάνονται οιβέλτιστες εσωτερικές συνθήκες θερµικής άνεσης, ποιότητας αέρακαι φυσικού φωτισµού κατά τη διάρκεια όλου του έτους µε τηνελάχιστη δυνατή κατανάλωση ενέργειας.11. Βιοκλιµατικό κτίριο είναι το κτίριο του οποίου ο σχεδιασµόςανταποκρίνεται στις κλιµατικές συνθήκες του περιβάλλοντός του,


ΑΦ

ΙΕΡΩ

ΜΑ

µέσω της χρήσης κυρίως παθητικών συστηµάτων, µετρόπο ώστε να επιτυγχάνονται οι βέλτιστες εσωτερικέςσυνθήκες θερµικής άνεσης, ποιότητας αέρα και φυσι-κού φωτισµού κατά τη διάρκεια όλου του έτους, µε τηνελάχιστη δυνατή κατανάλωση ενέργειας και κατατάσ-σεται στις ανώτερες ενεργειακά κατηγορίες όπως αυτέςκάθε φορά ορίζονται. 12. Γήπεδο είναι η συνεχόµενη έκταση γης που αποτε-λεί αυτοτελές και ενιαίο ακίνητο και ανήκει σε έναν ήσε περισσότερους κυρίους εξ αδιαιρέτου, σε περιοχήεκτός εγκεκριµένου σχεδίου.13. ∆εξαµενή αποχέτευσης είναι ο στεγανός χώροςόπου συγκεντρώνονται τα λύµατα του κτιρίου.14. ∆ιάγραµµα Εφαρµογής (∆Ε) ή Τεχνική Έκθεση (ΤΕ)είναι αυτό που ορίζει την εφαρµογή στο έδαφος των εγ-κεκριµένων ρυµοτοµικών σχεδίων.15. ∆ιπλά κελύφη είναι κατασκευές συστήµατος πρό-σοψης που αποτελείται από µια εξωτερική και µια εσω-τερική επιφάνεια, µεταξύ των οποίων µεσολαβεί κενόικανών διαστάσεων στο οποίο διακινείται αέρας καιµπορεί να εξυπηρετήσει τη βιοκλιµατική λειτουργία τουκτιρίου.16. ∆οµικό έργο είναι κάθε είδους κατασκευή, ανεξάρ-τητα από τα υλικά και τον τρόπο κατασκευής της, πουείναι σταθερά συνδεδεµένη µε το έδαφος, δεν έχει δυ-νατότητα αυτοκίνησης και δεν µπορεί να ρυµουλκηθεί.17. ∆ρόµοι ή Οδοί είναι οι κοινόχρηστες εκτάσεις πουεξυπηρετούν τις ανάγκες κυκλοφορίας των οχηµάτωνκαι των πεζών.18. ∆ρόµοι Ήπιας Κυκλοφορίας νοούνται οι οδοί µεπροτεραιότητα στην κίνηση των πεζών, στους οποίουςµε κατάλληλες διαµορφώσεις εξασφαλίζεται, πέραντων αναφεροµένων στη χρήση πεζοδρόµου της παρ. 59του παρόντος άρθρου, η διέλευση οχηµάτων µε χαµηλήταχύτητα ή και η στάθµευση.Οι δρόµοι ήπιας κυκλοφορίας διαµορφώνονται κυρίως σε πε-ριοχές µε επικρατούσα χρήση την κατοικία. 19. Εγκατάσταση είναι η κατασκευή ή υποδοµή πουπροορίζεται ή απαιτείται για τη λειτουργία, εξυπηρέτησηκαι ασφάλεια των κτιρίων, όπως οι ανελκυστήρες, ταστοιχεία διανοµής ηλεκτρικής ενέργειας, κλιµατισµού,δροσισµού, διανοµής και εκροής ύδατος, θέρµανσης,φυσικού αερίου, τα θερµικά ηλιακά συστήµατα, τα στοι-χεία ανανεώσιµων πηγών ενέργειας, τα στοιχεία µονά-δων Συµπαραγωγής Ηλεκτρισµού και ΘερµότηταςΥψηλής Αποδοτικότητας (ΣΗΘΥΑ), οι καπναγωγοί, οιεπιγραφές, οι κεραίες.20. Εγκεκριµένο ρυµοτοµικό σχέδιο οικισµού ή σχέ-διο πόλης ή πολεοδοµικό σχέδιο ή εγκεκριµένη πο-λεοδοµική µελέτη είναι το διάγραµµα µε τον τυχόνειδικό πολεοδοµικό κανονισµό που έχει εγκριθεί σύµ-φωνα µε τις οικείες διατάξεις και καθορίζει τους ειδι-κούς όρους δόµησης, τους κοινόχρηστους, κοινωφελείςκαι δοµήσιµους χώρους και τις επιτρεπόµενες χρήσειςσε κάθε τµήµα ή ζώνη τους.21. Ειδικά κτίρια είναι τα κτίρια, των οποίων η κύρια

χρήση σε ποσοστό µεγαλύτερο του 50% της συνολικήςεπιφάνειας δόµησής τους δεν είναι η κατοικία.22. Ειδικά κτίρια και εγκαταστάσεις δηµόσιου ενδια-φέροντος είναι όσα χαρακτηρίζονται µε απόφαση τουαρµόδιου κατά περίπτωση Υπουργού στον οποίο υπάγε-ται η χρήση του κτιρίου.23. Εκσκαφή, Επίχωση ή Επίστρωση είναι οι κατα-σκευές διαµόρφωσης του εδάφους για δόµηση σε οι-κόπεδο ή γήπεδο. Εργασίες εκσκαφής, επίχωσης ήεπίστρωσης που εκτελούνται για άλλο σκοπό εγκρίνον-ται από την εκάστοτε αρµόδια αρχή.24. Ελαφρά κατασκευή είναι η κατασκευή µε φέρονταοργανισµό και στοιχεία πλήρωσης µειωµένου µόνιµουφορτίου ιδίου βάρους σε σχέση µε τις συµβατικές κατα-σκευές, όπως αυτές από οπλισµένο σκυρόδεµα ή λιθο-δοµή φέρουσας τοιχοποιίας κ.ά.25. Ελεύθερο ύψος σε τυχόν σηµείο του δαπέδου ορό-φου ή χώρου κτιρίου είναι το µήκος της κατακόρυφηςγραµµής µεταξύ του ανώτατου σηµείου του τελειωµέ-νου δαπέδου µέχρι το κατώτατο σηµείο της τελειωµένηςοροφής ή τυχόν ψευδοροφής.26. Ενεργητικά ηλιακά συστήµατα θέρµανσης/δροσι-σµού είναι τα ηλιακά συστήµατα που χρησιµοποιούν µη-χανικά µέσα για την κυκλοφορία και διακίνηση τηςηλιακής θερµότητας. 27. Επιτρεπόµενος όγκος του κτιρίου είναι ο επιτρε-πόµενος όγκος σε κυβικά µέτρα κάθε κτιρίου µέσα στοιδεατό στερεό και υπολογίζεται από την οριστική στάθµητου εδάφους.28. Εσωτερικός εξώστης (πατάρι) είναι προσβάσιµοςχώρος που βρίσκεται εντός χώρου, όπου η υποκείµενηεπιφάνεια πληροί τις προϋποθέσεις χώρου κύριας χρή-σης, έχει προσπέλαση αποκλειστικά από το χώρο αυτόν,αποτελεί λειτουργικό παράρτηµα της χρήσης αυτής, έχεισυνολικό εµβαδόν µικρότερο του 70% της επιφάνειαςτου υποκείµενου χώρου, δεν θεωρείται όροφος και δενµπορεί να αποτελεί ανεξάρτητη ιδιοκτησία. [διευκρίνιση σε συνδυασµό µε το άρθρο 11 παρ. 6ιδ]Ο ανοιχτός χώρος του εσωτερικού εξώστη έχει ελάχιστο ύψοςανάλογα µε τη χρήση του και δεν προσµετρείται στο σ.δ. έωςτο 10% της επιτρεπόµενης δόµησης του κτιρίου. ∆εν αποτελείανεξάρτητη ιδιοκτησία και δεν προσεγγίζεται από εξωτερικήκλίµακα. Αποτελεί λειτουργικό παράρτηµα της υποκείµενηςεπιφάνειας και σε περίπτωση διαφορετικών ιδιοκτησιών στονίδιο όροφο, κάθε πατάρι τοποθετείται µέσα στα όρια της υπο-κείµενης ανεξάρτητης ιδιοκτησίας και δεν εκτείνεται στηνόµορη. ∆εν αποτελεί όροφο και δεν υποκαθιστά τη λειτουργίατων χώρων κύριας χρήσης που είναι απαραίτητοι για τη λει-τουργία του υποκείµενου ορόφου. Τυχόν κλειστά τµήµατα τουεσωτερικού εξώστη µε βοηθητική χρήση (όπως π.χ. wc) προ-σµετρούνται στον σ.δ. χωρίς να θεωρούνται όροφος. Στο µέ-γιστο επιτρεπόµενο εµβαδόν του εσωτερικού εξώστησυνυπολογίζεται και η κλίµακα ανόδου σε αυτόν. 29. Ζεύξη κτιρίων είναι κατασκευή ή τµήµα κτιρίου τοοποίο αναπτύσσεται πάνω από κοινόχρηστο χώρο, όπωςδρόµο, πεζόδροµο και συνδέει κτίρια µεταξύ τους σε έναή περισσότερα επίπεδα. Η ζεύξη κτιρίων µπορεί να γί-


νεται και υπόγεια.30. Ιδεατό στερεό είναι το υπέργειο στερεοµετρικό σχήµα µέσαστο οποίο επιτρέπεται η κατασκευή του κτιρίου και των εγκατα-στάσεών του.31. Καθαρό εµβαδόν δαπέδου είναι το εµβαδόν του χώρου χωρίςτα περιµετρικά δοµικά στοιχεία που τον ορίζουν.32. Καθαρός όγκος του χώρου είναι ο όγκος που περικλείεταιαπό τις κατώτατες επιφάνειες της οροφής ή ψευδοροφής, τις πε-ριµετρικές επιφάνειες των φερόντων στοιχείων και στοιχείωνπλήρωσης και του δαπέδου του χώρου.33. Καθολικός σχεδιασµός ή Σχεδιασµός για όλους είναι ο σχε-διασµός προϊόντων δοµηµένου περιβάλλοντος, που θα µπορούννα χρησιµοποιηθούν από όλους τους ανθρώπους, χωρίς ανάγκηπροσαρµογής ή εξειδικευµένου σχεδιασµού στη µεγαλύτερη δυ-νατή έκταση.34. Κάλυψη του οικοπέδου είναι η επιφάνεια που ορίζεται πάνωσε οριζόντιο επίπεδο από τις προβολές όλων των περιγραµµάτωντων κτιρίων του οικοπέδου, εξαιρουµένων των χώρων που ορί-ζονται στο άρθρο 12.35. Κατασκευή είναι κάθε ασφαλές τεχνικό έργο.36. Κατασκευές πλήρωσης είναι οι κατασκευές που υλοποιούνοικοδοµικά το κέλυφος και την εσωτερική διαρρύθµιση τωνχώρων.37. Κλειστός εσωτερικός εξώστης (κλειστό πατάρι) είναι προ-σβάσιµος χώρος µε ύψος έως 1,20 µ. χωρίς µόνιµη κατασκευήκλίµακας, βρίσκεται εντός χώρου, όπου η υποκείµενη επιφάνειαπληροί τις προϋποθέσεις χώρου κύριας ή βοηθητικής χρήσης, έχειβοηθητική χρήση, δεν θεωρείται όροφος και δεν µπορεί να απο-τελεί ανεξάρτητη ιδιοκτησία.38. Κλειστός εξώστης (έρκερ) είναι η κλειστή από όλες τις εξω-τερικές πλευρές οριζόντια προεξοχή δαπέδου τµήµατος ορόφουχώρου κύριας ή βοηθητικής χρήσης που προβάλλει πέρα από τιςεπιφάνειες των όψεων του κτιρίου και εξέχει του περιγράµµατοςκάλυψης.39. Κοινόχρηστοι χώροι είναι οι κοινής χρήσης ελεύθεροι χώροι,που καθορίζονται από το εγκεκριµένο ρυµοτοµικό σχέδιο ή έχουντεθεί σε κοινή χρήση µε οποιονδήποτε νόµιµο τρόπο.40. Κοινωφελείς χώροι είναι οι χώροι που καθορίζονται από τοεγκεκριµένο ρυµοτοµικό σχέδιο ή τοπικό ρυµοτοµικό ή σχέδιο οι-κισµού και προορίζονται για την ανέγερση κατασκευών κοινήςωφέλειας δηµόσιου ή ιδιωτικού χαρακτήρα.41. Κορυφογραµµή είναι η νοητή γραµµή, που σχηµατίζουν οι δια-δοχικές κορυφές και οι αυχένες µιας οροσειράς, όπως αυτή προ-βάλλεται στον ορίζοντα, στο τµήµα του ορίου της λεκάνηςαπορροής µε τα µέγιστα υψόµετρα. Κορυφογραµµή καλείται η νοητή γραµµή, η οποία διαχωρίζει τα νερά τηςβροχής και ενώνει διαδοχικές κορυφές (ορέων, βουνών, λόφων) µέσωαυχένων, η οποία δεν διακόπτεται από βαθιά γραµµή ή ποταµό. Ορισµοί : 1. Αυχένας καλείται το χαµηλότερο σηµείο µιας κορυφογραµµής, το οποίοπεριλαµβάνεται ανάµεσα σε δύο κορυφές. 2. Όρος καλείται κάθε εξέχουσα εδαφική µορφή της οποίας το υψόµετρουπερβαίνει τα 1000 µ. από την µέση στάθµη της επιφάνειας της θάλασ-σας. 3. Βουνό καλείται κάθε εξέχουσα εδαφική µορφή της οποίας το υψόµετροπεριλαµβάνεται ανάµεσα στα 300 και 1000 µ. από την µέση στάθµη τηςεπιφάνειας της θάλασσας.

4. Λόφος καλείται µια εξέχουσα εδαφική µορφή η οποία έχει υψόµετροµέχρι 300 µ. από την µέση στάθµη της επιφάνειας της θάλασσας.42. Κτίριο είναι η κατασκευή που αποτελείται από χώρους και εγ-καταστάσεις και προορίζεται για προσωρινή ή µόνιµη παραµονήτου χρήστη. ∆ιευκρινίζεται ότι οι διαστάσεις του κτιρίου καθορίζονται από τον φέ-ροντα οργανισµό αυτού και τους εξωτερικούς τοίχους πλήρωσής του. Στιςανωτέρω διαστάσεις δεν συµπεριλαµβάνονται τα υλικά επένδυσης τουκτιρίου (σοβάδες, διακοσµητική λιθοδοµή, µεταλλικές και ξύλινες επεν-δύσεις, µαρµαρόπλακες κλπ µεγίστου πάχους έως 15 εκ.) καθώς και ηάνω των 6 εκ. επιφάνεια εξωτερικής θερµοµόνωσης. 43. Κτίριο ελάχιστης ενεργειακής κατανάλωσης είναι το κτίριοπου, τόσο από το βιοκλιµατικό σχεδιασµό του όσο και από τη χρήσηενέργειας από ανανεώσιµες πηγές, παρουσιάζει πολύ υψηλήενεργειακή κατάταξη σύµφωνα µε τον ΚΕΝΑΚ, όπως ισχύει και ησχεδόν µηδενική ή πολύ χαµηλή ποσότητα ενέργειας που απαιτεί-ται για τη λειτουργία της χρήσης του, καλύπτεται από ανανεώσιµεςπηγές, µονάδες Συµπαραγωγής Ηλεκτρισµού και ΘερµότηταςΥψηλής Αποδοτικότητας (ΣΗΘΥΑ), καθώς και της παραγοµένηςενέργειας επιτόπου ή πλησίον.44. Κύρια όψη είναι κάθε όψη του κτιρίου που βλέπει σε δηµόσιοκοινόχρηστο χώρο, όπως ορίζεται από εγκεκριµένο ρυµοτοµικόσχέδιο.45. Λυόµενη κατασκευή είναι η κατασκευή που αποτελείται απόσυναρµολογούµενα και αποσυναρµολογούµενα δοµικά στοιχείαπιστοποιηµένα από αρµόδιο φορέα που τοποθετούνται σε σταθερήβάση.46. Μέγιστο επιτρεπόµενο ύψος κτιρίου είναι το ύψος του ανώ-τατου επιπέδου του κτιρίου, πάνω από το οποίο απαγορεύεται κάθεδόµηση εκτός από τις εγκαταστάσεις που επιτρέπονται ειδικά καιπεριοριστικά.47. Μικτό εµβαδόν είναι το εµβαδόν του χώρου συµπεριλαµβα-νοµένων των περιµετρικών δοµικών στοιχείων που τον ορίζουν.Σε περίπτωση όµορων χώρων λαµβάνεται το ήµισυ του δοµικούστοιχείου στον υπολογισµό.48. Οικοδοµική γραµµή είναι η γραµµή που καθορίζεται από εγ-κεκριµένο ρυµοτοµικό σχέδιο και αποτελεί όριο της δόµησης στοοικοδοµικό τετράγωνο προς τον κοινόχρηστο χώρο που το περι-βάλλει.49. Οικοδοµικό τετράγωνο (Ο.Τ.) είναι κάθε δοµήσιµη ενιαίαέκταση που βρίσκεται µέσα στο εγκεκριµένο ρυµοτοµικό σχέδιοκαι περιβάλλεται από κοινόχρηστους χώρους ή και εκτός σχεδίουπεριοχή.50. Οικόπεδο είναι η συνεχόµενη έκταση γης που αποτελεί αυτο-τελές και ενιαίο ακίνητο και ανήκει σε έναν ή σε περισσότερουςκυρίους εξ αδιαιρέτου και βρίσκεται µέσα σε εγκεκριµένο ρυµο-τοµικό σχέδιο ή µέσα στα όρια οικισµού χωρίς σχέδιο. Ανάλογαµε τη θέση τους στο οικοδοµικό τετράγωνο τα οικόπεδα χαρακτη-ρίζονται µεσαία εφόσον έχουν ένα πρόσωπο σε κοινόχρηστοχώρο, γωνιακά εφόσον έχουν πρόσωπα σε συµβολή δύο κοινό-χρηστων χώρων, διαµπερή εφόσον έχουν πρόσωπα σε δύο δια-φορετικούς κοινόχρηστους χώρους.51. Όµορα ή γειτονικά οικόπεδα ή γήπεδα είναι τα οικόπεδα ήγήπεδα που έχουν τουλάχιστον ένα κοινό όριο ή ένα κοινό τµήµαορίου.52. Όρια οικοπέδου ή γηπέδου είναι οι γραµµές που το χωρίζουν


ΑΦ

ΙΕΡΩ

ΜΑ

από τα όµορα οικόπεδα ή γήπεδα και τους κοινόχρη-στους χώρους ή µόνο από όµορα οικόπεδα ή γήπεδα. Ταόρια του οικοπέδου µε τους κοινόχρηστους χώρουςσυµπίπτουν µε τα όρια του οικοδοµικού τετραγώνουστις εντός σχεδίου περιοχές.53. Όρια οικοδοµικού τετραγώνου είναι οι γραµµέςπου το χωρίζουν από τους κοινόχρηστους χώρους ή τηνεκτός σχεδίου περιοχή.54. Οριστική στάθµη εδάφους οικοπέδου ή γηπέδουείναι η στάθµη του εδάφους, όπως αυτή διαµορφώνεταιτελικά µε εκσκαφή, επίχωση ή επίστρωση, ύστερα απόέκδοση άδειας δόµησης.55. Όροφοι είναι τα τµήµατα του κτιρίου, στα οποία δια-χωρίζεται καθ’ ύψος από διαδοχικά δάπεδα, µε µεταξύτους ελάχιστη απόσταση, όπως ορίζεται από τις σχετι-κές διατάξεις.56. Όψεις του κτιρίου είναι οι επιφάνειες του κτιρίουπρος τους κοινόχρηστους ή και ακάλυπτους χώρους τουοικοπέδου και ορίζονται σύµφωνα µε τον προσανατολι-σµό τους. Ως όψεις του κτιρίου θεωρούνται και οι στέ-γες.57. Παθητικά ηλιακά συστήµατα ψύξης ή θέρµανσηςείναι οι κατασκευές ή οι εγκαταστάσεις που αξιοποιούντην ηλιακή ενέργεια και αποτελούν συστατικά µέρη τουκτιρίου. Οι βασικές κατηγορίες είναι:α. Συστήµατα άµεσου ηλιακού οφέλους, όπως σε νότιαανοίγµατα.β. Συστήµατα έµµεσου ηλιακού οφέλους (όπως ηλιακόςχώρος θερµοκήπιο, ηλιακός τοίχος, θερµοσιφωνικόπέτασµα, ηλιακό αίθριο).γ. Συστήµατα δροσισµού (όπως ο ηλιακός αγωγός, τασκίαστρα, οι ενεργειακοί υαλοπίνακες).58. Παραχωρηµένοι σε δηµόσια κοινή χρήση χώροιτου οικοπέδου είναι οι χώροι, που έχουν αποδοθεί αν-ταποδοτικά σε δηµόσια χρήση µε συµβολαιογραφικήπράξη, χωρίς να χάνονται τα ιδιοκτησιακά δικαιώµατατων παραχωρητών.59. Πεζόδροµοι είναι οι διαµορφωµένοι υπαίθριοι κοι-νόχρηστοι ελεύθεροι χώροι, που εξυπηρετούν κυρίωςτη συνεχή, ασφαλή και χωρίς, εµπόδια κυκλοφορία τωνπεζών και ΑΜΕΑ. Σε αυτούς απαγορεύεται η στάθµευσηκαι επιτρέπεται να κυκλοφορούν µόνο τα οχήµατα πουκινούνται προς και από εισόδους - εξόδους χώρων,στάθµευσης των παρόδιων χρήσεων εκτός αν άλλωςορίζεται από τον κανονισµό λειτουργίας τους.Οι πεζόδροµοι, κατά την συγκεκριµένη διάταξη, προορίζονταιαποκλειστικά κατ’ αρχάς για την εξυπηρέτηση των πεζών. ∆ευ-τερευόντως, λαµβάνοντας συνδυαστικά υπ’ όψη και τα αναφε-ρόµενα στον ΚΟΚ (Ν.2696/1999-ΦΕΚ57Α), διευκρινίζεται ότιπέραν των πεζών έχουν κατ’ εξαίρεση πρόσβαση οχήµαταέκτακτης ανάγκης (όπως πυροσβεστική, ασθενοφόρα), οχή-µατα τροφοδοσίας και οχήµατα που διαθέτουν χώρο στάθµευ-σης σε ακίνητα µε πρόσωπο αποκλειστικά στον πεζόδροµο. 60. Πέργκολα είναι η εξωτερική ασκεπής σταθερή κα-τασκευή µε µέγιστο ύψος τα τρία µέτρα, που προορίζε-

ται για την αναρρίχηση των φυτών ή την τοποθέτησηπροσωρινών σκιάστρων από ύφασµα, καλαµωτή και κι-νητά στοιχεία, αποκλειοµένων οποιωνδήποτε άλλωνκατακόρυφων στοιχείων πλήρωσης του φέροντα οργα-νισµού της κατασκευής.61. Περίγραµµα κτιρίου αποτελεί η προβολή επί τουεδάφους όλων των χώρων του που προσµετρώνταιστην κάλυψη.62. Περίφραξη ή Περίφραγµα είναι η κατασκευή µε τηνοποία διαχωρίζονται µεταξύ τους όµορα οικόπεδα ή γή-πεδα, καθώς και οικόπεδο ή γήπεδο από κοινόχρηστοχώρο.63. Πίσω όριο µεσαίου οικοπέδου είναι αυτό που δενέχει κανένα κοινό σηµείο µε τη ρυµοτοµική γραµµή, βρί-σκεται στην πιο αποµακρυσµένη απόσταση από το πρό-σωπο του οικοπέδου και δεν είναι πλάγιο όριο.64. Πλάγια όρια µεσαίου οικοπέδου είναι αυτά που τοένα άκρο τους βρίσκεται επί της ρυµοτοµικής γραµµής ήέχουν κοινό άκρο µε το τµήµα πλάγιου ορίου που βρί-σκεται επί της ρυµοτοµικής γραµµής και δεν είναι πίσωόριο. Πλάγια όρια γωνιακού, δισγωνιαίου ή διαµπερούςοικοπέδου είναι όλα τα όρια των οικοπέδων αυτών µετις όµορες ιδιοκτησίες.65. Πλάτος δρόµου σε κάθε σηµείο είναι το µήκος τηςκαθέτου στον άξονά της οδού µεταξύ των ρυµοτοµικώνγραµµών.66. Πληθυσµός κτιρίου, ορόφου ή χώρου ή δοµικούέργου είναι ο µέγιστος αριθµός ατόµων που επιτρέπε-ται να βρίσκονται ταυτόχρονα µέσα στο κτίριο ή στονόροφο ή στο χώρο ή στο δοµικό έργο.67. Ποσοστό κάλυψης του οικοπέδου είναι ο λόγος τηςµέγιστης επιφάνειας που επιτρέπεται να καλυφθεί προςτη συνολική επιφάνεια του οικοπέδου.68. Ποσοστό υποχρεωτικής φύτευσης ακαλύπτουείναι ο αριθµός που πολλαπλασιαζόµενος µε την επι-φάνεια του υποχρεωτικού ακαλύπτου ορίζει την υπο-χρεωτικά φυτεµένη επιφάνεια του οικοπέδου.69. Πραγµατοποιούµενο µέσο ύψος χώρου είναι ολόγος του καθαρού όγκου του προς το εµβαδόν της επι-φάνειας του δαπέδου του.70. Προκήπιο (ή πρασιά) είναι το τµήµα του οικοδοµι-κού τετραγώνου, που βρίσκεται µεταξύ της ρυµοτοµι-κής και οικοδοµικής γραµµής, όπως αυτές ορίζονται απότο εγκεκριµένο ρυµοτοµικό σχέδιο.71. Προσβασιµότητα είναι το χαρακτηριστικό του περι-βάλλοντος, που επιτρέπει σε όλα τα άτοµα χωρίς δια-κρίσεις φύλου, ηλικίας και λοιπών χαρακτηριστικών,όπως σωµατική διάπλαση, δύναµη, αντίληψη, εθνικό-τητα να έχουν πρόσβαση σε αυτό, δηλαδή να µπορούναυτόνοµα, µε ασφάλεια και µε άνεση να προσεγγίσουνκαι να χρησιµοποιήσουν τις υποδοµές, αλλά και τις υπη-ρεσίες (συµβατικές και ηλεκτρονικές) και τα αγαθά πουδιατίθενται στο συγκεκριµένο περιβάλλον.72. Προστέγασµα είναι το µη προσβάσιµο σταθερό ή κι-νητό στοιχείο σε συνέχεια των όψεων του κτιρίου και


πέρα από την επιφάνειά τους.73. Πρόσωπο οικοπέδου ή γηπέδου είναι το όριό του προς τονκοινόχρηστο χώρο.74. Προσωρινή κατασκευή είναι η κατασκευή που αποτελείται εξολοκλήρου από ξηρή δόµηση και εγκαθίσταται σε ελαφρά βάση ήµε σηµειακή θεµελίωση επί του εδάφους, τοποθετείται και απο-µακρύνεται σε λυόµενα µέρη, δεν απαιτεί εκτεταµένη υποδοµήώστε να αλλοιώνει σοβαρά το φυσικό έδαφος και δεν απαιτεί µό-νιµη εγκατάσταση συλλογής αποβλήτων. Τοποθετείται για συγκε-κριµένο σκοπό και διάρκεια σε οικοδοµήσιµο ή µη χώρο.75. Πρόχειρη κατασκευή είναι η κατασκευή που υλοποιείται µεπρόχειρο τρόπο, από ασύνδετα ευτελή υλικά, όπως τσιµεντόλιθοι,λαµαρίνες, σανίδες.76. Ρυµοτοµική γραµµή είναι η γραµµή, που καθορίζεται από εγ-κεκριµένο ρυµοτοµικό σχέδιο και οριοθετεί το οικοδοµικό τετρά-γωνο ή γήπεδο σε σχέση µε τον κοινόχρηστο χώρο που τοπεριβάλλει ή εκτός σχεδίου περιοχή.77. Ρυµοτοµούµενο τµήµα είναι το τµήµα ιδιοκτησίας (οικοπέδουή κτιρίου) που βρίσκεται εντός εγκεκριµένων κοινόχρηστωνχώρων του ρυµοτοµικού σχεδίου, όπως δρόµους, πλατείες.78. Στάθµη Φυσικού Εδάφους είναι η υπάρχουσα στερεοµετρικήεπιφάνεια του φυσικού εδάφους. Ως φυσικό έδαφος θεωρείται το υφιστάµενο έδαφος στο οποίο δεν έχουνγίνει πρόσφατες ανθρωπογενείς επεµβάσεις και η διαπίστωση αυτή προ-κύπτει µακροσκοπικά µε την κοινή εµπειρία και πρακτική(30171/10.1.1995 έγγραφο ∆ΟΚΚ). 79. Στέγαστρο είναι η µη προσβάσιµη σταθερή κατασκευή, σε πρό-βολο ή επί υποστυλωµάτων, που κατασκευάζεται µε συµπαγή στα-θερά ή κινητά στοιχεία στην οροφή του, αποκλειοµένωνοποιωνδήποτε άλλων κατακόρυφων στοιχείων πλήρωσης.80. Στέγη είναι η κατασκευή κάλυψης του κτιρίου, η οποία περι-λαµβάνει τη φέρουσα κατασκευή και την επικάλυψή της και µπο-ρεί να αποτελείται από επιφάνειες διαφόρων µορφών, κλίσεωνκαι υλικών.81. Σοφίτα είναι ανοιχτός ή κλειστός προσβάσιµος χώρος πουβρίσκεται εντός του ύψους της επικλινούς στέγης του κτιρίου καιδεν µπορεί να αποτελεί ανεξάρτητη ιδιοκτησία. [διευκρίνιση σε συνδυασµό µε το άρθρο 11 παρ. 6ιε και µε τοάρθρο 19 παρ. 2ζ]Ο χώρος της σοφίτας µπορεί να είναι ανοιχτός ή κλειστός. Έχει µέσο ελεύ-θερο ύψος κάτω από την επιφάνεια της στέγης µικρότερο του 2,20 µ. καισυνολικό εµβαδόν έως και το µισό του χώρου της υποκείµενης κάτοψης.∆εν αποτελεί ανεξάρτητη ιδιοκτησία, δηλαδή δεν προσεγγίζεται από εξω-τερική κλίµακα. Αποτελεί λειτουργικό παράρτηµα της υποκείµενης επι-φάνειας και σε περίπτωση διαφορετικών ιδιοκτησιών στον ίδιο όροφο,κάθε σοφίτα τοποθετείται µέσα στα όρια της υποκείµενης ανεξάρτητηςιδιοκτησίας και δεν εκτείνεται στην όµορη. ∆εν υποκαθιστά τη λειτουργία των χώρων κύριας ή βοηθητικής χρήσηςπου είναι απαραίτητοι για τη λειτουργία της αυτοτελούς ανεξάρτητης ιδιο-κτησίας του κτιρίου στην οποία ανήκει. Επιτρέπονται ανοίγµατα στη στέγη που ακολουθούν τη στερεοµετρία της,όσο και ανοίγµατα στους τυχόν τοίχους που συµµετέχουν σε αυτήν, γιατον φωτισµό και αερισµό του χώρου. 82. Συντελεστής δόµησης (σ.δ.) είναι ο αριθµός, ο οποίος πολ-λαπλασιαζόµενος µε την επιφάνεια του οικοπέδου ή γηπέδου,δίνει τη συνολική επιτρεπόµενη επιφάνεια δόµησης.83. Συντελεστής κατ’ όγκο εκµετάλλευσης (σ.ο.) του οικοπέδου

ή γηπέδου είναι ο αριθµός, ο οποίος πολλαπλασιαζόµενος µε τηνεπιφάνεια του οικοπέδου, δίνει το συνολικό επιτρεπόµενο όγκοτου πάνω από την οριστική στάθµη του εδάφους.84. Τυφλή όψη είναι η πλευρά του κτιρίου που κατασκευάζεταιστα όρια της ιδιοκτησίας µε τα όρια του όµορου οικοπέδου.85. Υδάτινες επιφάνειες είναι οι δοµηµένες επιφάνειες στιςοποίες εξασφαλίζεται συνεχής παρουσία νερού, είτε σε ηρεµίαείτε σε µηχανικά υποβοηθούµενη ροή.86. Υδροκρίτης είναι το όριο, το οποίο ορίζει την έκταση που κα-ταλαµβάνει η λεκάνη απορροής ανάντη µιας δεδοµένης διατοµήςΑ υδατορεύµατος. 87. Υπόγειο είναι όροφος ή τµήµα ορόφου, του οποίου η οροφήδεν υπερβαίνει την απόσταση 1,20 µ. από την οριστική στάθµη τουεδάφους. Το ύψος της οροφής του υπογείου ορόφου από την οριστική στάθµη τουεδάφους ορίζεται γενικά. Το ελεύθερο ύψος του υπογείου προβλέπεταιανάλογα µε τη χρήση του και τις ανάγκες που απορρέουν από αυτή. Κατάπεριπτώσεις, κατισχύουν τα ειδικά Π.∆. για την εκτός σχεδίου δόµηση ήτη δόµηση σε οικισµούς, µε ύψος οροφής του υπογείου ορόφου από τοπέριξ έδαφος όπως ορίζεται σε αυτά. 88. Υπόσκαφο είναι το κτίριο ή το τµήµα κτιρίου που κατασκευά-ζεται υπό τη στάθµη του φυσικού εδάφους και παρουσιάζει µόνοµια ορατή όψη. Η κατασκευή του γίνεται κάτω από τη στάθµη τουφυσικού εδάφους, µε επέµβαση σε αυτό και πλήρη επαναφοράστην αρχική του µορφή. Τα υπόσκαφα κτίρια µπορούν να έχουνκύρια χρήση.89. Υποχρεωτικός ακάλυπτος χώρος του οικοπέδου είναι οχώρος που δεν δοµείται και παραµένει ακάλυπτος ώστε να µηνυπάρχει υπέρβαση της επιτρεποµένης κάλυψης της περιοχής καιπου διαµορφώνεται µε την κατάλληλη φύτευση ώστε να δηµι-ουργείται ευνοϊκό µικροκλίµα, τόσο για το κτίριο όσο και για τοοικοδοµικό τετράγωνο.90. Ύψος κτιρίου σε κάθε σηµείο είναι η κατακόρυφη απόστασηαπό το σηµείο τοµής της όψης του κτιρίου µε το οριστικά διαµορ-φωµένο έδαφος έως τη στάθµη της τελικής άνω επιφάνειας τουτελευταίου ορόφου στη θέση αυτή. Το µεγαλύτερο από τα ύψη πουπραγµατοποιούνται είναι το µέγιστο πραγµατοποιούµενο ύψος τουκτιρίου.91. Ύψος στέγης είναι η µεγαλύτερη κάθετη απόσταση από το ση-µείο έδρασής της έως το ανώτατο σηµείο της και αν δεν ορίζεταιδιαφορετικά, δεν µπορεί να υπερβαίνει τα 2,00 µ. από το ανώτατοεπιτρεπόµενο ύψος της περιοχής. [διευκρίνιση σε συνδυασµό µε το άρθρο 2 παρ. 90 & µε το άρθρο19 παρ. 2ζ] Η στέγη µπορεί να έχει συνολικό ύψος από το σηµείο έδρασής της έωςκαι δύο µέτρα πάνω από το µέγιστο επιτρεπόµενο ύψος της περιοχής,εκτός αν ορίζεται διαφορετικά από ειδικά Π.∆. Όταν το ύψος του κτιρίουείναι µικρότερο του µέγιστου επιτρεπόµενου ύψους της περιοχής τότε τούψος της στέγης µπορεί να είναι µεγαλύτερο των δύο µέτρων µε την προ-ϋπόθεση ότι το συνολικό ύψος κτιρίου και στέγης δεν υπερβαίνει το µέ-γιστο ύψος της περιοχής προσαυξηµένο κατά δύο µέτρα. Τα ανωτέρωισχύουν µε την επιφύλαξη ειδικών όρων και περιορισµών που επιβάλ-λουν ειδικοί όροι δόµησης της εκάστοτε περιοχής. Όταν το κτίριο κατα-σκευάζεται µε µονόριχτη στέγη, ως ύψος κτιρίου θεωρείται η κατακόρυφηαπόσταση από το σηµείο τοµής της όψης του κτιρίου µε το οριστικά δια-µορφωµένο έδαφος έως το ανώτατο σηµείο της στέγης στη θέση αυτήµείον 2,00 µ., εκτός αν ορίζεται διαφορετικό µέγιστο ύψος στέγης από


ΑΦ

ΙΕΡΩ

ΜΑ

τους όρους δόµησης της περιοχής, οπότε και αφαιρείται το ορι-ζόµενο ύψος. Τα ανωτέρω δεν ισχύουν στην περίπτωση που τοµέγιστο ύψος του κτιρίου δίδεται από τους όρους δόµησης τηςπεριοχής συµπεριλαµβανοµένης και της στέγης. 92. Φέρων οργανισµός του κτιρίου ή φέρουσα κατα-σκευή του είναι το τµήµα που µεταφέρει άµεσα ή έµ-µεσα στο έδαφος τα µόνιµα, ωφέλιµα και γενικά ταφορτία των δυνάµεων που επενεργούν σε αυτό. 93. Φυτεµένες επιφάνειες είναι οι διαστρωµένες δο-µηµένες επιφάνειες που έχουν φυσικό ή εµπλουτισµένοχώµα και βλάστηση ή υδάτινες επιφάνειες σε συνδυα-σµό µεταξύ τους.94. Χρήση του κτιρίου είναι αυτή για την οποία έχει χο-ρηγηθεί Άδεια ∆όµησης ή σε κάθε περίπτωση αυτή πουαναγράφεται στην ταυτότητα κτιρίου.95. Χώροι κύριας χρήσης των κτιρίων είναι όσοι προ-ορίζονται για την εξυπηρέτηση της βασικής χρήσης τουκτιρίου και την παραµονή των χρηστών του σε αυτούς,όπως είναι σε κτίρια κατοικίας τα υπνοδωµάτια, οιχώροι διηµέρευσης, οι κουζίνες, τα γραφεία. Οι χώροικύριας χρήσης έχουν για τα κτίρια που κατασκευάζον-ται µετά την έναρξη ισχύος του παρόντος ελεύθερούψος τουλάχιστον 2,65 µ. Οι χώροι κύριας χρήσης των κτιρίων είναι όσοι προορίζονταιγια την παραµονή σε κανονικές συνθήκες λειτουργίας, χρη-στών για µεγάλο χρονικό διάστηµα.96. Χώροι βοηθητικής χρήσης είναι χώροι που δενπροορίζονται για την εξυπηρέτηση της βασικής χρήσηςτου κτιρίου και την παραµονή των χρηστών του σε αυ-τούς, όπως είναι χώροι κυκλοφορίας, διάδροµοι, προ-θάλαµοι, κλιµακοστάσια, χώροι υγιεινής, µηχανοστάσια,αποθήκες, χώροι στάθµευσης αυτοκινήτων, κτίρια πα-ραµονής ζώων. Οι χώροι βοηθητικής χρήσης εξυπηρετούν την κύρια χρήση καιπροορίζονται για την παραµονή σε κανονικές συνθήκες λει-τουργίας των χρηστών για µικρό χρονικό διάστηµα. Το ελεύ-θερο ύψος των χώρων βοηθητικής χρήσης καθορίζεται από τιςδιατάξεις του Κτιριοδοµικού κανονισµού τουλάχιστον 2,20 µ.

Άρθρο 3 - Ορισµοί συντελεστών και µεγεθών

Οι συντελεστές και τα µεγέθη που χρησιµοποιούνταιστις διατάξεις του παρόντος ορίζονται ως ακολούθως :Α ο συντελεστής επιρροής της µείωσης της κάλυψης ήαύξησης του συντελεστή δόµησης στην περίπτωση πα-ροχής κινήτρων για την περιβαλλοντική αναβάθµιση καιβελτίωση της ποιότητας ζωής σε πυκνοδοµηµένες καιαστικές περιοχές και παίρνει τις ακόλουθες τιµές γιακάθε λόγο Β : Α=0,5 για 1<Β2, Α=0,8 για 2<Β3, Α=0,9 για3<Β5, Α=1 για Β>5.Β o λόγος της επιφάνειας οικοπέδου προς την επιφά-νεια της κατά κανόνα αρτιότητας της περιοχής και υπο-λογίζεται στην περίπτωση παροχής κινήτρων για την

περιβαλλοντική αναβάθµιση και βελτίωση της ποιότη-τας ζωής σε πυκνοδοµηµένες και αστικές περιοχές. ∆ είναι η απόσταση του κτιρίου από τα όρια οικοπέδου ήκτιρίου, κατά περίπτωση, και ορίζεται σε :3,00 µ. + 0,10 Η.δ είναι η απόσταση του κτιρίου από τα όρια οικοπέδου ήκτιρίου, κατά περίπτωση, και ορίζεται σε : 2,50 µ. + 0,05 Η.Η είναι το µέγιστο πραγµατοποιούµενο ύψος του κτι-ρίου, σε περίπτωση που εξαντλείται ο συντελεστής δό-µησης ή αυτό στο οποίο προβλέπεται να εξαντληθείµελλοντικά ο συντελεστής δόµησης, όπως απεικονίζε-ται στο διάγραµµα δόµησης της άδειας δόµησης ή το µέ-γιστο επιτρεπόµενο ύψος, σε περίπτωση που δενεξαντλείται ο συντελεστής δόµησης.∆ιευκρινίζεται ότι στο µέγεθος Η δεν συµπεριλαµβάνεται τούψος της στέγης. Ο τρόπος εξάντλησης του συντελεστή δόµησης απεικονίζεταιµε διακεκοµµένη γραµµή στην σχηµατική τοµή του διαγράµ-µατος δόµησης το οποίο περιλαµβάνει και Υπεύθυνη ∆ήλωσητου ιδιοκτήτη µε τη σύµφωνη γνώµη του. Π σε ορισµένο σηµείο του προσώπου του οικοπέδου :θεωρείται το µήκος της καθέτου στην οικοδοµικήγραµµή στο σηµείο αυτό έως την τοµή της µε την απέ-ναντι εγκεκριµένη οικοδοµική γραµµή του ίδιου δρόµουή την προέκτασή της. Αν το οικοδοµικό τετράγωνο βρί-σκεται στα όρια του εγκεκριµένου ρυµοτοµικού σχεδίουκαι απέναντι υπάρχει µόνο ρυµοτοµική γραµµή, για τονυπολογισµό του Π λαµβάνεται υπόψη η γραµµή αυτή αντίτης οικοδοµικής.

Άρθρο 4 - Άδειες ∆όµησης (ΕΚΤ,ΟΙΚ)

1. Άδεια ∆όµησης, κατά την έννοια του άρθρου 1 τουν.4030/2011 (Α’249), απαιτείται για την εκτέλεση οποι-ασδήποτε εργασίας δόµησης, όπως : α. Κατεδάφιση κατασκευών. Στην περίπτωση που κατε-δαφίζεται ολόκληρο κτίριο και όχι τµήµα αυτού, δεναπαιτείται να υποβληθεί διάγραµµα δόµησης. β. Εκσκαφές ή επιχώσεις µεγαλύτερες του συν/πλην0,80 µέτρα καθώς και επιστρώσεις, διαµορφώσεις οι-κοπέδων και γηπέδων µε σκοπό τη δόµηση. γ. Ανέγερση, προσθήκη, επισκευή, κτιρίων και των πα-ραρτηµάτων τους. δ. Κατασκευή πισίνας. ε. Αλλαγή χρήσης, σε περίπτωση που επέρχεται αλλαγήπρος το δυσµενέστερο, στα στοιχεία του διαγράµµατοςδόµησης ή στα φορτία σχεδιασµού της στατικής µελέ-της ή αλλαγή µηχανολογικών εγκαταστάσεων ως προςτις διελεύσεις τους από άλλους ορόφους ή κοινόχρη-στους χώρους. στ. Περιτοιχίσεις και περιφράξεις που δεν ορίζονται µετην παράγραφο 3ζ 2κγ. ζ. Κατασκευή υπόγειων δεξαµενών. η. Οποιαδήποτε νέα κατασκευή ή και προσθήκη που δεν


ορίζεται µε τις παραγράφους 2, 3 και 4. ∆εν απαιτείται άδεια δόµησης νέας κατασκευής ή και προσθή-κης ή και εγκατάστασης εφόσον από ειδικότερες διατάξεις ορίζε-ται διαφορετικά. ∆εν απαιτείται άδεια δόµησης, έγκριση εργασιών µικρής κλί-µακας ή ενηµέρωση κατά το παρόν για τις περιπτώσεις εργασιώνεσωτερικών χρωµατισµών, µικρών επισκευών θυρών και παρα-θύρων ή µεµονωµένων επισκευών για λόγους χρήσης και υγιει-νής, ιδίως µεµονωµένης επισκευής µικρού τµήµατος υδρορροής,επισκευή επικόλλησης διακοσµητικών στοιχείων κ.α. [διευκρίνιση σε συνδυασµό µε το άρθρο 5 παρ. 1 & 2 και µε το

άρθρο 29 παρ. 3]Με το Ν.4030/11, όπως τροποποιήθηκε µε το Ν.4067/12, ενηµέρωσηφακέλου άδειας δόµησης γίνεται ανεξάρτητα του χρόνου ισχύος της, δη-λαδή για όσο χρόνο υφίσταται το κτίριο. Η αλλαγή µελετών που δεν τρο-ποποιούν το διάγραµµα δόµησης της άδειας δόµησης γίνεται µεενηµέρωση του φακέλου της άδειας, οποιαδήποτε χρονική στιγµή. Οι ερ-γασίες εσωτερικών διαρρυθµίσεων που δεν θίγουν τον φέροντα οργα-νισµό του κτιρίου και δεν τροποποιούν τις εγκαταστάσεις αυτού, δεναπαιτούν την έκδοση άδειας δόµησης. Βασικό κριτήριο για την αναγκαιότητα έκδοσης άδειας δόµησης για αλ-λαγή χρήσης είναι η αλλαγή των θέσεων στάθµευσης προς το δυσµενέ-στερο, επειδή τροποποιεί παλαιότερα διαγράµµατα κάλυψης καιδιαγράµµατα δόµησης, δεδοµένου ότι ήταν και παραµένει απαραίτητοστοιχείο που αποτυπώνεται σε αυτά και ενδεχοµένως διαφοροποιείταικαι ο περιβάλλων χώρος και ο υπολογισµός της φύτευσης και υπέρ τηςασφάλειας. Αιτία έκδοσης άδειας δόµησης, χωρίς αυτό να αποτελεί έννοια αλλαγήςχρήσης χώρου, είναι και ενδεχόµενες αλλαγές στις όψεις εφόσον δια-φοροποιούν το διάγραµµα δόµησης ή - µε παλαιότερους τρόπους έκδοσηςαδειών - τα εγκεκριµένα σχέδια όψεων. Υπέρ της ασφάλειας του κτιρίουκαι σε συνέχεια παλαιότερων τρόπων έκδοσης αδειών, στα κριτήρια γιατην αναγκαιότητα έκδοσης άδειας δόµησης για αλλαγή χρήσης κτιρίουσυµπεριλαµβάνεται και η αλλαγή στη στατική µελέτη.∆ιευκρινίζεται ότι η διαφοροποίηση της κατηγορίας χρήσης κατά τον Κτι-ριοδοµικό κανονισµό δεν αποτελεί πάντα λόγο έκδοσης άδειας αλλαγήςχρήσης εφ’ όσον δεν εµπίπτει στις περιπτώσεις 1στ ε και 1ζ η του παρόν-τος άρθρου. Για παράδειγµα ένα εργαστήριο χαµηλής όχλησης που δεναπαιτεί για τη λειτουργία του ειδική έγκριση µπορεί να στεγάζεται σεχώρο καταστήµατος χωρίς να είναι απαραίτητη η έκδοση άδειας αλλαγήςχρήσης, παρά το γεγονός ότι κατά τον Κτιριοδοµικό κανονισµό ανήκουν σεδιαφορετικές κατηγορίες. 2. Έγκριση εργασιών µικρής κλίµακας, απαιτείται για τις ακό-λουθες εργασίες σε κτίρια που υφίστανται νόµιµα : α. ∆οκιµαστικές τοµές του εδάφους και εκσκαφή µετά από έγ-γραφο της αρµόδιας αρχαιολογικής υπηρεσίας. Κατατίθεται το έγγραφο της αρµόδιας αρχαιολογικής υπηρεσίαςτου Υπουργείου Πολιτισµού και Αθλητισµού το οποίο ορίζει τηνυποχρέωση. β. Τοποθέτηση προκατασκευασµένων κατοικιών για αυτοστέ-γαση µειονεκτικών και ειδικών οµάδων πληθυσµού όπως εκά-στοτε ορίζονται. Κατατίθενται τα στοιχεία που προβλέπονται κάθε φορά από τιςειδικές διατάξεις και κανονιστικές πράξεις. γ. Αντλητικές εγκαταστάσεις και κτίσµατα µε τις απολύτως απα-ραίτητες διαστάσεις για τη στέγασή τους σύµφωνα µε το άρθρο 3του π.δ. 24/31.5.1985(∆΄270), εκτός της περίπτωσης που επι-βάλλεται η κατασκευή υποστυλωµάτων και εφόσον έχουν την

απαιτούµενη έγκριση της αρµόδιας ∆ιεύθυνσης Γεωργίας. Κατατίθενται τα εξής : 1) άδεια της αρµόδιας Υπηρεσίας Γεωργίας και 2) αντίγραφο τοπογραφικού διαγράµµατος της οικοδοµικήςαδείας ή της άδειας δόµησης εφόσον υφίσταται ή του προσαρτώ-µενου σε δικαιοπραξία ή συντασσόµενο κατά τις ισχύουσες προ-διαγραφές, µε την υπό κλίµακα σκαριφηµατική αποτύπωση τωνεγκαταστάσεων (Θέση, διαστάσεις, αποστάσεις κτλ). δ. Γεωτρήσεις νερού σε ιδιόκτητα οικόπεδα εντός σχεδίου ήεντός οικισµού ή σε γήπεδα εκτός σχεδίου, µετά από έγκριση τουδήµου της περιοχής και της αρµόδιας ∆ιεύθυνσης της περιφέ-ρειας. Κατατίθενται τα εξής : 1) έγκριση του δήµου της περιοχής, 2) άδεια της αρµόδιας Υπηρεσίας Υδάτων της Περιφέρειας και 3) αντίγραφο τοπογραφικού διαγράµµατος της οικοδοµικήςαδείας ή της άδειας δόµησης εφόσον υφίσταται ή του προσαρτώ-µενου σε δικαιοπραξία ή συντασσόµενο κατά τις ισχύουσες προ-διαγραφές, µε την υπό κλίµακα, σκαριφηµατική αποτύπωση τωνεγκαταστάσεων (Θέση, διαστάσεις, αποστάσεις κτλ). ε. Οι εργασίες που απαιτούνται για γεωτεχνικές έρευνες, σύµ-φωνα µε τον ΕΑΚ 2003, χωρίς εργασίες αντιστήριξης. Κατατίθεται βεβαίωση του µηχανικού ότι δεν απαιτούνται εργα-σίες αντιστήριξης. στ. Εγκατάσταση προσωρινών κατασκευών που συνοδεύεται µεπιστοποιητικό στατικής επάρκειας. Για την εγκατάσταση προσωρινών κατασκευών και µέχρι να εκ-δοθεί η προβλεπόµενη από το άρθρο 21 του ν.4067/12 υπ. από-φαση, κατατίθενται τα εξής : 1) πιστοποιητικό στατικής επάρκειας ή στατική µελέτη, 2) µισθωτήριο συµβόλαιο για την παραχώρηση της δηµόσιας ήκοινόχρηστης έκτασης, 3) εγκριτικές πράξεις παραχώρησης από τον αρµόδιο κατά περί-πτωση Φορέα (∆ήµος, Κτηµατική Υπηρεσία, κτλ), 4) έγκριση τοποθέτησης από τον αρµόδιο κατά περίπτωση Φορέα,που εγκρίνει τη λειτουργία, 5) αντίγραφο τοπογραφικού διαγράµµατος της οικοδοµικήςαδείας ή της άδειας δόµησης εφόσον υφίσταται ή του προσαρτώ-µενου σε δικαιοπραξία ή συντασσόµενο κατά τις ισχύουσες προ-διαγραφές, µε την υπό κλίµακα, σκαριφηµατική αποτύπωση τωνεγκαταστάσεων (Θέση, διαστάσεις, αποστάσεις κτλ), 6) Κάτοψη, τοµή και όψεις σε κατάλληλη κλίµακα. ζ. Η κατασκευή ανελκυστήρα σύµφωνα µε την παράγραφο 2του άρθρου 27 που απαιτείται για τη µετακίνηση των ατόµων µεαναπηρία ή εµποδιζόµενων ατόµων σε υφιστάµενα κτίρια ή σε κτί-ρια που διαθέτουν ανελκυστήρα µε εσωτερικές διαστάσεις θαλά-µου εκτός προδιαγραφών ΕΛΟΤ – ΕΝ 8170 ή σε κτίρια όπουπρέπει να γίνει επέκταση των στάσεων του ανελκυστήρα προκει-µένου να εξυπηρετηθούν άτοµα µε αναπηρία ή εµποδιζόµεναάτοµα. Κατατίθενται τα εξής: 1) δήλωση ανάθεσης και ανάληψης της µελέτης καθώς και τηςεπίβλεψης εγκατάστασης των ικριωµάτων και του έργου µέχρι τηναποπεράτωσή του από αρµόδιο µηχανικό, 2) υπεύθυνη δήλωση µηχανικού, στην οποία αναφέρεται ότι οι


ΑΦ

ΙΕΡΩ

ΜΑ

µελέτες προσθήκης ανελκυστήρα και του χώρου πρό-σβασης σ’ αυτόν, συντάχθηκαν σύµφωνα µε τις γενικέςκαι ειδικές πολεοδοµικές διατάξεις και κανονισµούς,είναι πλήρεις και τα στοιχεία και οι διαστάσεις τους συµ-φωνούν µε τις προδιαγραφές και τους κανονισµούς πουισχύουν. ∆ηλώνεται επίσης ότι στο υφιστάµενο κτίριο,κατά τον χρόνο ανέγερσής του δεν ήταν υποχρεωτική ηκατασκευή ανελκυστήρα από τις ισχύουσες τότε διατά-ξεις, ή ότι ήταν υποχρεωτική αλλά η σχετική αλλαγήκατά την κατασκευή έχει υπαχθεί στις διατάξεις περί τα-κτοποίησης ή ρύθµισης αυθαιρέτων ή ότι, ή ότι το κτί-ριο διαθέτει ανελκυστήρα µε εσωτερικές διαστάσειςθαλάµου εκτός προδιαγραφών ΕΛΟΤ - ΕΝ 8170, ή ότιστο κτίριο πρέπει να γίνει επέκταση των στάσεων τουανελκυστήρα προκειµένου να είναι δυνατή η πρόσβαση, 3) σχέδιο και φάκελος ασφαλείας και υγείας τουέργου, µε ορισµό του υπεύθυνου συντονιστή κατά ταοριζόµενα στο Π∆ 305/1996 (Α΄212), 4) αντίγραφο τοπογραφικού διαγράµµατος της οικο-δοµικής αδείας ή της άδειας δόµησης εφόσον υφίστα-ται ή του προσαρτώµενου σε δικαιοπραξία ήσυντασσόµενο κατά τις ισχύουσες προδιαγραφές, µε τηνυπό κλίµακα, σκαριφηµατική αποτύπωση του ανελκυ-στήρα και του απαιτούµενου χώρου πρόσβασης σεαυτόν, 5) σχηµατική κάτοψη και τοµή σε κλίµακα 1:100. Όταντοποθετείται εκτός του περιγράµµατος του υφιστάµενουκτιρίου κατατίθεται και όψη στην ίδια κλίµακα, 6) στατική µελέτη από αρµόδιο µηχανικό όταν πρόκει-ται για προσθήκη νέας κατασκευής / εγκατάστασηςανελκυστήρα σε υφιστάµενο κτίριο, ή πιστοποιητικόστατικής επάρκειας στην περίπτωση επέµβασης σευπάρχον κέλυφος σύµφωνα µε τις ισχύουσες ελληνικές(ΕΛΟΤ 81 70) ή ευρωπαϊκές προδιαγραφές, 7) ηλεκτροµηχανολογική µελέτη ή τεχνική έκθεση αρ-µοδίου Μηχανικού για την ασφάλεια της εγκατάστασηςστην περίπτωση επέµβασης σε υπάρχον κέλυφος σύµ-φωνα µε τις ισχύουσες ελληνικές (ΕΛΟΤ 8170) ή ευ-ρωπαϊκές προδιαγραφές, 8) δήλωση αρµόδιου µηχανικού µε την οποία αναλαµ-βάνει την ευθύνη της στατικής και ηλεκτροµηχανολογι-κής ασφάλειας της κατασκευής και των εγκαταστάσεων, 9) πρακτικό της Γενικής Συνέλευσης της πολυκατοι-κίας µε πλειοψηφία του 51% του συνόλου των ψήφων,κατά το άρθρο 11 του Ν.3209/2003 για την κατά παρέκ-κλιση του ΝΟΚ κατασκευή ανελκυστήρα στις περιπτώ-σεις που η οικοδοµή έχει υπαχθεί στις διατάξεις τουΝ.3741/1929 «Περί ιδιοκτησίας κατ’ ορόφους». η. Κοπή δένδρων µέσα σε εγκεκριµένα ρυµοτοµικάσχέδια ή τις Ζ.Ο.Ε. που δεν προστατεύονται από τις δια-τάξεις για την προστασία των δασών και των δασικώνγενικά εκτάσεων ή από διατάξεις της αρχαιολογικής νο-µοθεσίας ή της νοµοθεσίας για τις προστατευόµενες πε-ριοχές ή άλλης συναφούς νοµοθεσίας. Κατατίθενται τα εξής: 1) βεβαίωση του µηχανικού ότι αυτά δεν προστατεύον-

ται από τις διατάξεις για την προστασία των δασών καιτων δασικών γενικά εκτάσεων ή από διατάξεις της αρ-χαιολογικής νοµοθεσίας ή της νοµοθεσίας για τις προ-στατευόµενες περιοχές ή άλλης συναφούς νοµοθεσίας, 2) τεχνική έκθεση του µηχανικού στην οποία περιγρά-φεται ο λόγος για τον οποίο επιβάλλεται η κοπή. Ειδι-κότερα για τις περιπτώσεις που εµπίπτουν σεεγκεκριµένο ρυµοτοµικό σχέδιο δηλώνεται ότι εξασφα-λίζεται ο ελάχιστος υποχρεωτικός αριθµός δέντρωνόπως αυτός ορίζεται στις διατάξεις του ΚτιριοδοµικούΚανονισµού υπουργική απόφαση 3046/304/1989(∆΄59), όπως εκάστοτε ισχύει. 3) αντίγραφο τοπογραφικού διαγράµµατος της οικο-δοµικής αδείας ή της άδειας δόµησης εφόσον υφίστα-ται ή του προσαρτώµενου σε δικαιοπραξία, στο οποίο θασηµειώνεται η θέση των δέντρων που θα κοπούν, τα ση-µεία λήψης των φωτογραφιών και τυχόν µελλοντικέςθέσεις φύτευσης δέντρων. θ. Υπόγειοι σταθµοί διανοµής ή µέτρησης και ρύθµι-σης φυσικού αερίου. Κατατίθεται αντίγραφο τοπογραφικού διαγράµµατοςτης οικοδοµικής αδείας ή της άδειας δόµησης εφόσονυφίσταται ή του προσαρτώµενου σε δικαιοπραξία µε τηνυπό κλίµακα, σκαριφηµατική αποτύπωση των εγκατα-στάσεων (Θέση, διαστάσεις, αποστάσεις κτλ). ι. Τοποθέτηση ικριωµάτων. Σε αυτήν την περίπτωσηαπαιτείται κατάθεση Σχεδίου και Φακέλου ασφάλειαςκαι υγείας του έργου µε ορισµό του υπεύθυνου συντο-νιστή σύµφωνα µε τα οριζόµενα στο π.δ.305/1996(Α΄305) και δήλωση ανάληψης της ευθύνηςαπό µηχανικό για την επίβλεψη του έργου. Απαιτείται κατάθεση Σχεδίου και Φακέλου ασφάλειαςκαι υγείας του έργου, µε ορισµό του υπεύθυνου συντο-νιστή σύµφωνα µε τα οριζόµενα στο Π.∆. 305/1996(Α΄305) καθώς και δήλωση ανάθεσης και ανάληψης τηςευθύνης από µηχανικό για την επίβλεψη του έργου. ια. Τοποθέτηση εργοταξιακών οικίσκων. Κατατίθεται αντίγραφο του Τοπογραφικού διαγράµ-µατος της αδείας δόµησης µε την υπό κλίµακα, σκαρι-φηµατική αποτύπωση του οικίσκου (Θέση, διαστάσεις,αποστάσεις κτλ). Σε περίπτωση που κρίνεται αναγκαία ητοποθέτηση παραπάνω του ενός οικίσκου, περιγράφε-ται στην τεχνική έκθεση του µηχανικού η αναγκαιότητάτους.Στις περιπτώσεις δηµοσίων ή δηµοτικών έργων κατατί-θεται: 1) Τεχνική έκθεση του κατασκευαστή του έργου ηοποία θα περιγράφει την αναγκαιότητα, το µέγεθος καιτη θέση τοποθέτησης των εργοταξιακών οικίσκων. 2) Τοπογραφικό – οδοιπορικό σκαρίφηµα µε σηµει-ωµένες τις θέσεις τοποθέτησης των εργοταξιακών οι-κίσκων. 3) Σε περίπτωση που ο χώρος τοποθέτησης των οικί-σκων είναι ιδιωτικός συνυποβάλλεται το ιδιωτικό συµ-φωνητικό µίσθωσης ή παραχώρησης του χώρουαυτού.


Οι ανωτέρω οικίσκοι αποµακρύνονται υποχρεωτικά πριν την ορι-στική ηλεκτροδότηση του ακινήτου ή την προσωρινή παραλαβήτου έργου αντιστοίχως. ιβ. Εκσκαφές καναλιών οδεύσεως καλωδίων εντός των γηπέ-δων ή οικοπέδων πρατηρίων υγρών καυσίµων για την εγκατά-σταση των συστηµάτων εισροών – εκροών. Κατατίθενται τα εξής: 1) αντίγραφο τοπογραφικού διαγράµµατος της οικοδοµικήςαδείας ή της άδειας δόµησης, µε την υπό κλίµακα, σκαριφηµατικήαποτύπωση των εγκαταστάσεων (Θέση, διαστάσεις, αποστάσειςκτλ) και 2) άδεια Ίδρυσης ή λειτουργίας του Πρατηρίου Καυσίµων απότην αρµόδια Υπηρεσία. ιγ. Εργασίες τοποθέτησης υπόγειων, προκατασκευασµένων δε-ξαµενών αερίου καυσίµου σε πρατήρια καυσίµων. Κατατίθενται: 1) αντίγραφο τοπογραφικού διαγράµµατος της οικοδοµικήςαδείας ή της άδειας δόµησης, µε την υπό κλίµακα, σκαριφηµατικήαποτύπωση των εγκαταστάσεων (Θέση, διαστάσεις, αποστάσειςκτλ) και 2) άδεια Ίδρυσης του Πρατηρίου Καυσίµων από την αρµόδια Υπη-ρεσία. ιδ. Εξωτερικούς χρωµατισµούς ή αντικατάσταση κιγκλιδωµά-των ή επισκευή επιχρισµάτων ή επισκευή όψεων µε χρήσηικριωµάτων ή/και σε περιοχές χαρακτηρισµένες ως παραδοσια-κοί οικισµοί, περιοχές φυσικού κάλλους, αρχαιολογικοί χώροι,ιστορικοί τόποι, παραδοσιακοί οικισµοί, παραδοσιακά τµήµατα πό-λεων ή/και σε κτίρια χαρακτηρισµένα ως µνηµεία, διατηρητέα κτί-ρια και στις ζώνες προστασίας τους αυτών. Κατατίθενται σχέδιο και φάκελος ασφάλειας και υγείας τουέργου µε ορισµό του υπεύθυνου συντονιστή σύµφωνα µε τα ορι-ζόµενα στο Π.∆. 305/1996 (Α΄305) και δήλωση ανάθεσης καιανάληψης της ευθύνης από µηχανικό για την επίβλεψη του έργου. Σε περιοχές χαρακτηρισµένες ως παραδοσιακοί οικισµοί, παρα-δοσιακά τµήµατα πόλεων, περιοχές φυσικού κάλλους, αρχαιολο-γικοί χώροι, ιστορικοί τόποι, για τις εργασίες εξωτερικώνχρωµατισµών ή αντικατάστασης κιγκλιδωµάτων ή επισκευής επι-χρισµάτων ή επισκευής όψεων µε διαφορετικό υλικό µε ή χωρίςτην χρήση ικριωµάτων, κατατίθενται συµπληρωµατικά και όψειςτου κτιρίου. ∆εν απαιτούνται να κατατεθούν συµπληρωµατικάόψεις του κτιρίου αν από την τεχνική έκθεση προκύπτει ότι οι ερ-γασίες θα υλοποιηθούν µε το ίδιο ακριβώς υλικό κατά την τυπο-λογία της υπάρχουσας κατασκευής. Σε κτίρια χαρακτηρισµένα ως µνηµεία, διατηρητέα κτίρια και στιςζώνες προστασίας αυτών, για τις εργασίες της παρούσας περί-πτωσης κατατίθενται συµπληρωµατικά και όψεις του κτιρίου. ιε. Επένδυση όψεων και αντικατάσταση υαλοπετασµάτων. Κατατίθεται βεβαίωση του µηχανικού ότι δεν θίγονται τα δοµικάστοιχεία της όψης του κτιρίου. Σε περιοχές χαρακτηρισµένες ωςπαραδοσιακοί οικισµοί, παραδοσιακά τµήµατα πόλεων, περιοχέςφυσικού κάλλους, αρχαιολογικοί χώροι, ιστορικοί τόποι ή/και σεκτίρια χαρακτηρισµένα ως µνηµεία, διατηρητέα κτίρια και στιςζώνες προστασίας αυτών, για την επένδυση όψεων και αντικατά-σταση υαλοπετασµάτων κατατίθενται συµπληρωµατικά και όψειςτου κτιρίου.

ιστ. Κατασκευή πέργκολας σε ισόγειους ακάλυπτους χώρους ήστον περιβάλλοντα ακάλυπτο χώρο ή στην πρασιά ή στο δώµα ήστους ανοιχτούς εξώστες ή σε βεράντες ισογείων και ορόφων. Για τις κατασκευές του εδαφίου 3η ιστ απαιτείται η προσκόµιση συναίνε-σης των συνιδιοκτητών της οικοδοµής εφόσον οι κατασκευές βρίσκονταισε κοινόχρηστους χώρους (ακάλυπτοι χώροι του οικοπέδου) ή κοινόκτητατµήµατα του κτιρίου (όψεις, φέρων οργανισµός κλπ). Στην περίπτωση που από τις εν λόγω κατασκευές επηρεάζεται ο φέρωνοργανισµός του κτιρίου, συνυποβάλλεται στην Υ∆ΟΜ τεχνική έκθεση Μη-χανικού στην οποία τεκµηριώνεται η µη επιβάρυνση τις στατικής επάρ-κειας του κτιρίου, διαφορετικά ακολουθείται η διαδικασία πουπροβλέπεται στην παρ. 1στ ε του παρόντος άρθρου.Κατατίθενται τα εξής: 1) κάτοψη και όψη σε κλίµακα 1:100, 2) αντίγραφο τοπογραφικού διαγράµµατος της οικοδοµικήςαδείας ή της άδειας δόµησης εφόσον υφίσταται ή του προσαρτώ-µενου σε δικαιοπραξία, µε την υπό κλίµακα, αποτύπωση των εγ-καταστάσεων (Θέση, διαστάσεις, αποστάσεις κτλ). 3) δήλωση του Μηχανικού ότι δεν παραβιάζεται το ιδεατό στε-ρεό του κτιρίου.ιζ. Τοποθέτηση ασκεπούς δεξαµενής νερού ή πισίνας, µέγιστηςεπιφάνειας 50 τµ., που εξυπηρετούνται µε εξωτερικά συστήµαταµηχανοστασίου τύπου compact και δεν απαιτείται για την εγκατά-στασή τους τοιχίο από οπλισµένο σκυρόδεµα και µε την προϋπό-θεση ότι το ύψος όλων των κατασκευών σε κανένα σηµείο δενυπερβαίνει περισσότερο από ένα (1,00) µέτρο από την οριστικήστάθµη εδάφους και εφόσον δεν απαιτούνται εκσκαφές ή επιχώ-σεις του φυσικού εδάφους µεγαλύτερες από ένα (1,00) µέτρο γιατην τοποθέτησή της και τηρείται η απαιτούµενη φύτευση του υπο-χρεωτικώς ακάλυπτου χώρου. Για την εγκατάσταση απαιτείται δή-λωση αρµόδιου µηχανικού που αναλαµβάνει την ευθύνη τηςστατικής και ηλεκτροµηχανολογικής ασφάλειας της κατασκευήςκαι των εγκαταστάσεων. [διευκρίνιση σε συνδυασµό µε το άρθρο 17 παρ. 2α]Για την τοποθέτηση ασκεπούς δεξαµενής νερού ή πισίνας, η προβλεπό-µενη δήλωση του αρµόδιου µηχανικού θα πρέπει να βεβαιώνει και τηντήρηση του ποσοστού της υποχρεωτικής φύτευσης του άρθρου 17 καιµετά την υλοποίηση της προβλεπόµενης εγκατάστασης. Κατατίθενται : 1) βεβαίωση του µηχανικού ότι δεν απαιτείται για την εγκατά-στασή της τοιχίο από οπλισµένο σκυρόδεµα και ότι το ύψος όλωντων κατασκευών σε κανένα σηµείο δεν υπερβαίνει το ένα µέτρο(1,00 µ.) από την οριστική στάθµη εδάφους και ότι δεν απαιτούν-ται εκσκαφές ή επιχώσεις του φυσικού εδάφους µεγαλύτερες από1,00 µ. για την τοποθέτησή της καθώς και ότι τηρείται η απαιτού-µενη φύτευση του υποχρεωτικώς ακαλύπτου χώρου, 2) δήλωση αρµόδιου µηχανικού που αναλαµβάνει την ευθύνη τηςστατικής και ηλεκτροµηχανολογικής ασφάλειας της κατασκευήςκαι των εγκαταστάσεων, 3) στατική µελέτη ή πιστοποιητικό στατικής επάρκειας της κα-τασκευής, 4) ηλεκτροµηχανολογική µελέτη, 5) αντίγραφο τοπογραφικού διαγράµµατος της οικοδοµικήςαδείας ή της άδειας δόµησης εφόσον υφίσταται ή του προσαρτώ-µενου σε δικαιοπραξία µε την υπό κλίµακα σκαριφηµατική αποτύ-πωση των εγκαταστάσεων (θέση, διαστάσεις, αποστάσεις κτλ)καθώς και των διαµορφώσεων του εδάφους.


ΑΦ

ΙΕΡΩ

ΜΑ

ιη. Τοποθέτηση κεραιών. Kατατίθενται τα εξής: 1) αντίγραφο τοπογραφικού διαγράµµατος της οικο-δοµικής αδείας ή της άδειας δόµησης εφόσον υφίστα-ται ή του προσαρτώµενου σε δικαιοπραξία µε την υπόκλίµακα, σκαριφηµατική αποτύπωση των εγκαταστά-σεων (θέση, διαστάσεις, αποστάσεις κτλ) ή αντίγραφοτης κάτοψης του δώµατος της οικοδοµικής αδείας ή τηςάδειας δόµησης µε σκαριφηµατική αποτύπωση των εγ-καταστάσεων (θέση, διαστάσεις, αποστάσεις κτλ) ότανπρόκειται να τοποθετηθεί στο δώµα του κτιρίου, 2) δήλωση στατικής επάρκειας από αρµόδιο µηχανικό, 3) βεβαίωση του µηχανικού ότι δεν θίγεται ο στατικόςφορέας του κτιρίου, 4) έγκριση εγκατάστασης από τον αρµόδιο φορέα. Τα ανωτέρω δεν αφορούν κεραίες λήψης ραδιοτηλεο-πτικού σήµατος που ρυθµίζονται από την πολεοδοµικήνοµοθεσία καθώς και κεραίες ραδιοεπικοινωνίας και κι-νητής τηλεφωνίας οι οποίες διέπονται από ίδιο θεσµικόπλαίσιο. ιθ. Εσωτερικές διαρρυθµίσεις, εφόσον δεν θίγονται ταστοιχεία του φέροντος οργανισµού του κτιρίου. Κατατίθενται τα εξής: 1) βεβαίωση του µηχανικού ότι δεν θίγονται τα στοι-χεία του φέροντος οργανισµού του κτιρίου, 2) κάτοψη σε κλίµακα 1:100 ή 1:50. Σε περίπτωση εσωτερικών διαρρυθµίσεων σε ειδικάκτίρια µε τις οποίες τροποποιούνται οι ηλεκτροµηχανο-λογικές εγκαταστάσεις ή/και η µελέτη παθητικής πυρο-προστασίας, δεν εκδίδεται έγκριση εργασιών µικρήςκλίµακας αλλά απαιτείται η έκδοση άδειας δόµησηςκατά την παρ. 1 του άρθρου 4 του Ν.4067/2012 (ΦΕΚ79Α), ως ισχύει. κ. Η κατασκευή φυτεµένων δωµάτων και φυτεµένωνεπιφανειών. Κατατίθενται τα προβλεπόµενα στοιχεία της υπουργι-κής απόφασης του άρθρου 18 του ν.4067/2012 (ΦΕΚ79Α). Μέχρι την δηµοσίευση της ανωτέρω υπουργικήςαπόφασης κατατίθενται τα δικαιολογητικά που ορίζονταιστην υπ’ αριθ. 911/912012 υπουργική απόφαση«Όροι, προϋποθέσεις και διαδικασία κατασκευής φυτε-µένων επιφανειών σε δώµατα, στέγες και υπαίθριουςχώρους κτιρίων» (ΦΕΚ 14/Β/2012). Κατ’ εξαίρεση των ανωτέρω για την κατασκευή φυτεµέ-νων δωµάτων και φυτεµένων επιφανειών σε ∆ηµόσιαΚτίρια, τα οποία έχουν ενταχθεί σε οποιοδήποτε χρηµα-τοδοτικό πρόγραµµα, κατατίθενται τα δικαιολογητικά τηςπαραγράφου 2 του άρθρου 1 της παρούσας απόφασηςκαι συµπληρωµατικά : 1) αντίγραφο της απόφασης ένταξης του έργου στοχρηµατοδοτικό πρόγραµµα ή αντίγραφο της απόφασηςθετικής αξιολόγησης και πρόκρισης προς χρηµατοδό-τηση του έργου, 2) δήλωση στατικής επάρκειας από αρµόδιο µηχανικό, 3) αντίγραφο της τεχνικής έκθεσης Κατασκευής Φυ-

τεµένης Επιφάνειας, όπως αυτή κατατέθηκε στον αρ-µόδιο φορέα για την ένταξη στο χρηµατοδοτικό πρό-γραµµα. Σε περίπτωση που δεν έχει κατατεθεί τεχνικήέκθεση για την χρηµατοδότηση, τότε κατατίθεται η τε-χνική έκθεση που προβλέπεται στις διατάξεις της υπ’αριθ. 911/912012 υπουργικής απόφασης (ΦΕΚ14/Β/2012). Σε περιοχές χαρακτηρισµένες ως παραδοσιακοί οικι-σµοί, παραδοσιακά τµήµατα πόλεων, περιοχές φυσικούκάλλους, αρχαιολογικοί χώροι, ιστορικοί τόποι ή/και σεκτίρια χαρακτηρισµένα ως µνηµεία, διατηρητέα κτίριακαι στις ζώνες προστασίας αυτών, δεν εκδίδεται έγ-κριση εργασιών µικρής κλίµακας κατά τις διατάξεις τηςπαρούσας απόφασης για τις εργασίες κατασκευής φυ-τεµένων δωµάτων και φυτεµένων επιφανειών αλλάαπαιτείται η έκδοση άδειας δόµησης κατά την περ. στ τηςπαρ. 1 του άρθρου 4 του Ν.4067/2012 (ΦΕΚ 79Α΄), ωςισχύει. κα. Τοποθέτηση εξωτερικής θερµοµόνωσης ή παθη-τικών ηλιακών συστηµάτων στις εξωτερικές όψειςυφιστάµενων κτιρίων, εφόσον δεν αλλοιώνονται οιόψεις. Κατατίθεται βεβαίωση του µηχανικού ότι δεν αλλοι-ώνονται οι όψεις, ότι δεν θίγονται τα φέροντα στοιχείατων όψεων και του κτιρίου καθώς και ότι τηρούνται οιπολεοδοµικές διατάξεις. Σε περιοχές χαρακτηρισµένεςως παραδοσιακοί οικισµοί, παραδοσιακά τµήµατα πό-λεων, περιοχές φυσικού κάλλους, αρχαιολογικοί χώροι,ιστορικοί τόποι, για τις ανωτέρω εργασίες κατατίθενταισυµπληρωµατικά και όψεις του κτιρίου. Με την δηµοσίευση της παρούσης, παύει να ισχύει η παρ.1 του άρθρου 1 της υπ’ αριθ. 9584/232011 υπουρ-γικής απόφασης (ΦΕΚ 492Β΄). κβ. Συντήρηση, επισκευή στεγών µε χρήση ικριωµά-των. Κατατίθενται σχέδιο και φάκελος ασφάλειας καιυγείας του έργου µε ορισµό του υπεύθυνου συντονιστήσύµφωνα µε τα οριζόµενα στο Π.∆. 305/1996 (Α΄305)και δήλωση ανάθεσης και ανάληψης της ευθύνης τουµηχανικού για την επίβλεψη του έργου, καθώς και βε-βαίωση του µηχανικού ότι δεν θίγονται τα στοιχεία τουφέροντος οργανισµού του κτιρίου. κγ. Απλή περιτοίχιση από λιθοδοµή µέχρι ύψους ενός(1,00) µέτρου ή περίφραξη από ελαφρύ υλικό, γηπέ-δων σε εκτός σχεδίου περιοχές και η περίφραξη µε πρό-χειρη κατασκευή (όπως συρµατόπλεγµα) σε οικόπεδα µηρυµοτοµούµενα σε εντός σχεδίου περιοχές. Επίσης, επι-τρέπεται οριοθέτηση µε πασσάλους των κορυφών οι-κοπέδου ή γηπέδου. Κατατίθεται αντίγραφο του Τοπογραφικού διαγράµ-µατος της οικοδοµικής αδείας ή της άδειας δόµησηςεφόσον υπάρχει ή το προσαρτώµενο σε δικαιοπραξίαστο οποίο σηµειώνεται η περίφραξη ή η θέση των πασ-σάλων και οι διαστάσεις της. Σε περίπτωση που το ακίνητο βρίσκεται σε παραθαλάσ-


σια περιοχή κατατίθεται και υπεύθυνη δήλωση του µηχανικούστην οποία δηλώνει ότι το γήπεδο απέχει περισσότερο από 500µέτρα από τη θάλασσα. Ειδικά για γήπεδα όπου προβλέπεται η λειτουργία κέντρων κρά-τησης λαθροµεταναστών, δεν απαιτείται η ως άνω έγκριση εργα-σιών έστω και αν η περίφραξη γίνεται µε χρήση οποιουδήποτευλικού και σενάζ όπως ορίζεται µε την υπ’ αρίθµ. 18908/2012(ΦΕΚ 121ΑΑΠ) υπουργική απόφαση. κδ. Η κατασκευή λιθόκτιστης αποθήκης στα καλλιεργούµενααγροκτήµατα, σύµφωνα µε το άρθρο 6 παρ. 4 του π.δ.24/31.5.1985(∆΄270), µε επιφάνεια µέχρι δεκαπέντε (15) τετρα-γωνικά µέτρα και συνολικό ύψος µε τη στέγη έως και τρία (3,00)µέτρα εφόσον δεν γίνεται χρήση οπλισµένου σκυροδέµατος στηνοροφή του και κατασκευάζεται ανεξάρτητα από τυχόν υπάρχουσακύρια οικοδοµή µία φορά για κάθε γήπεδο και µετά από έγκρισητης αρµόδιας ∆ιεύθυνσης Γεωργίας. Κατατίθενται τα εξής : 1) έγκριση της αρµοδίας ∆/νσης Γεωργίας,2) τοµή και κάτοψη 1:100 και 3) αντίγραφο τοπογραφικού διαγράµµατος της οικοδοµικήςαδείας ή της άδειας δόµησης εφόσον υφίσταται ή του προσαρτώ-µενου σε δικαιοπραξία µε την υπό κλίµακα, ή συντασσόµενο κατάτις ισχύουσες προδιαγραφές, και αποτύπωση της αποθήκης (θέση,διαστάσεις, αποστάσεις κτλ). κε. Κατασκευή εστιών, φούρνων και τζακιών όταν αυτά δενεπηρεάζουν τη στατική επάρκεια του φέροντος οργανισµού ανε-ξάρτητων ιδιοκτησιών. Για τις κατασκευές του εδαφίου 3η κε απαιτείται η προσκόµιση συναίνε-σης των συνιδιοκτητών της οικοδοµής εφόσον οι κατασκευές βρίσκονταισε κοινόχρηστους χώρους (ακάλυπτοι χώροι του οικοπέδου) ή κοινόκτητατµήµατα του κτιρίου (όψεις, φέρων οργανισµός κλπ). Στην περίπτωση πουαπό τις εν λόγω κατασκευές επηρεάζεται ο φέρων οργανισµός του κτι-ρίου, συνυποβάλλεται στην Υ∆ΟΜ τεχνική έκθεση Μηχανικού στην οποίατεκµηριώνεται η µη επιβάρυνση τις στατικής επάρκειας του κτιρίου, δια-φορετικά ακολουθείται η διαδικασία που προβλέπεται στην παρ. 1στ ε τουπαρόντος άρθρου. Κατατίθεται βεβαίωση του µηχανικού ότι αυτά δεν επηρεάζουντη στατική επάρκεια του φέροντος οργανισµού και ότι η καµινάδαείναι σύµφωνη µε τις διατάξεις του «Κτιριοδοµικού Κανονισµού»,υπουργική απόφαση 3046/304/1989 (∆΄59), όπως εκάστοτεισχύει. Σε περιοχές χαρακτηρισµένες ως παραδοσιακοί οικισµοί, παρα-δοσιακά τµήµατα πόλεων, περιοχές φυσικού κάλλους, αρχαιολο-γικοί χώροι, ιστορικοί τόποι ή/και σε κτίρια χαρακτηρισµένα ωςµνηµεία, διατηρητέα κτίρια και στις ζώνες προστασίας αυτών γιατην κατασκευή εστιών, φούρνων και τζακιών κατατίθενται συµ-πληρωµατικά και όψεις του κτιρίου. κζ. Αντικατάσταση στέγης, στις ίδιες διαστάσεις, χωρίς µεταβολήστον όγκο και χωρίς αύξηση στο τελικό ύψος του κτιρίου και τηςστέγης. Η έγκριση εργασιών µικρής κλίµακας εκδίδεται από τηναρµόδια υπηρεσία δόµησης, µετά από αίτηση του ιδιοκτήτη ή τουέχοντος νόµιµο δικαίωµα, η οποία συνοδεύεται από τεχνική έκ-θεση µηχανικού. Με απόφαση του αρµόδιου Υπουργού Περιβάλ-λοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής καθορίζεται ηδιαδικασία έκδοσης της έγκρισης εργασιών µικρής κλίµακας καικάθε σχετικό θέµα.

Κατατίθενται τα εξής: 1) βεβαίωση του µηχανικού ότι αυτή έχει τις ίδιες διαστάσεις, ότιδεν µεταβάλλεται ο όγκος της καθώς και ότι δεν αυξάνεται το τε-λικό ύψος του κτιρίου και της στέγης, 2) κάτοψη, όψη και τοµή σε 1:100, 3) υπεύθυνη ∆ήλωση του µηχανικού ότι δεν θίγονται τα στοιχείατου φέροντος οργανισµού του κτιρίου, 4) δήλωση στατικής επάρκειας από αρµόδιο µηχανικό. 3. Απαιτείται, προ 48 ωρών, έγγραφη ενηµέρωση της αρµόδιαςΥπηρεσίας ∆όµησης η οποία γνωστοποιείται και στο οικείο αστυ-νοµικό τµήµα, για την εκτέλεση των ακόλουθων εργασιών.Για την εφαρµογή της διαδικασίας εκτέλεσης οικοδοµικών εργασιών µεαπλή έγγραφη ενηµέρωση της αρµόδιας Υπηρεσίας ∆όµησης, υποβάλλε-ται από τον ιδιοκτήτη στην Υ∆ΟΜ και το οικείο αστυνοµικό τµήµα, προ 48τουλάχιστον ωρών, το υπόδειγµα που συνοδεύει το παρόν. Καθίσταταισαφές ότι µε την έγγραφη ενηµέρωση συνυποβάλλονται προς την Υ∆ΟΜκαι οι τυχόν κατά περίπτωση απαιτούµενες εγκρίσεις άλλων φορέων (π.χ.Συµβούλιο Αρχιτεκτονικής, Αρχαιολογική υπηρεσία, δασαρχείο, κλπ), συ-ναίνεση των συνιδιοκτητών της οικοδοµής εφ’ όσον οι κατασκευές βρί-σκονται σε κοινόχρηστους χώρους (ακάλυπτοι χώροι του οικοπέδου) ήκοινόκτητα τµήµατα του κτιρίου (όψεις, φ.ο., κλπ) και όσα ειδικότερα ανα-φέρονται παρακάτω. Η εκτέλεση εργασιών µε την διαδικασία της έγγρα-φης ενηµέρωσης της αρµόδιας Υ∆ΟΜ αφορά µόνον σε νοµίµωςυφιστάµενα κτίρια. α. Μικρής έκτασης εσωτερικές επισκευές ή διασκευές που δενµεταβάλλουν τη φέρουσα κατασκευή του κτιρίου ή τις όψεις του,συµπεριλαµβανοµένων των κατασκευών που απαιτούνται για τηµετακίνηση ή την κάθε µορφής εξυπηρέτηση των ατόµων µε ανα-πηρία ή εµποδιζόµενων ατόµων. ∆εν συµπεριλαµβάνεται η κατα-σκευή ανελκυστήρα της παραγράφου 2 του άρθρου 27. β. Εξωτερικούς χρωµατισµούς ή αντικατάσταση κιγκλιδωµά-των ή επισκευή επιχρισµάτων ή επισκευή όψεων χωρίς χρήσηικριωµάτων. γ. Αλλαγή ή επισκευή δαπέδων και επενδύσεων τοίχων ή ορο-φών. δ. Συντήρηση, επισκευή ή διασκευή ή τµηµατική αντικατάστασηεγκαταστάσεων και αγωγών κτιρίων. ε. Αντικατάσταση εσωτερικών ή εξωτερικών κουφωµάτων καιυαλοπινάκων στο ίδιο άνοιγµα. στ. Συντήρηση, επισκευή στεγών ή δωµάτων χωρίς χρήσηικριωµάτων.ζ. Μικρές διαµορφώσεις του εδάφους µέχρι συν/πλην 0,80 µέ-τρων από το φυσικό έδαφος. η. Τοποθέτηση κλιµατιστικών και επιτοίχιων λεβήτων αερίουγια θέρµανση και παραγωγή ζεστού νερού χρήσης, σε υφιστάµενακτίρια σύµφωνα µε την παράγρ. 10 του άρθρου 16, εγκατάστασησυστοιχίας επίτοιχων λεβήτων αερίου για θέρµανση ή παραγωγήζεστού νερού χρήσης σε ισόγειους υπαίθριους χώρους κατοικιών,εγκατάσταση συστηµάτων τροφοδοσίας, ρύθµισης και µέτρησηςφυσικού αερίου (ρυθµιστές, µετρητές, παροχετευτικοί αγωγοί),εγκατάσταση συστηµάτων Συµπαραγωγής Ηλεκτρισµού και Θερ-µότητας Υψηλής Αποδοτικότητας (ΣΗΘΥΑ), υπέργειοι σταθµοί δια-νοµής ή µέτρησης και ρύθµισης φυσικού αερίου σύµφωνα µε τοάρθρο 17. θ. Τοποθέτηση ηλιακών θερµοσιφώνων σύµφωνα µε την πα-ράγραφο 2β΄ και γ΄ του άρθρου 19.


ΑΦ

ΙΕΡΩ

ΜΑ

ι. Στο πλαίσιο του προγράµµατος «Εξοικονόµηση κατ’οίκον», εργασίες τοποθέτησης εξωτερικής θερµοµό-νωσης ή θερµοµόνωση στεγών ή τοποθέτηση παθητι-κών ηλιακών συστηµάτων ή αντικατάσταση εξωτερικώνκουφωµάτων ή τοποθέτησης/αντικατάστασης καµινά-δων στις εξωτερικές όψεις υφισταµένων κτιρίων χωρίςχρήση ικριωµάτων. Για τις ανωτέρω εργασίες της πα-ρούσας περίπτωσης όπου απαιτείται η χρήση ικριωµά-των απαιτείται : α) κατάθεση Σχεδίου και Φακέλουασφάλειας και υγείας του έργου µε ορισµό του υπεύθυ-νου συντονιστή σύµφωνα µε τα οριζόµενα στοπ.δ.305/1996 (Α’305) και δήλωση ανάληψης της ευθύ-νης από µηχανικό για την επίβλεψη του έργου και β) έκ-δοση έγκρισης εργασιών µικρής κλίµακας τηςπαραγράφου 3 2.Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειαςκαι Κλιµατικής Αλλαγής, µπορούν να καθορίζονται επι-πλέον των παραπάνω και άλλες περιπτώσεις, όπου δεναπαιτείται άδεια δόµησης, αλλά έγκριση εργασιών µι-κρής κλίµακας ή ενηµέρωση της αρµόδιας Υ.∆ΟΜ. 4. Για τις ακόλουθες περιπτώσεις οι εργασίες εκτε-λούνται χωρίς άδεια δόµησης σύµφωνα µε τους όρουςπου ορίζει η αρµόδια Υπηρεσία ∆όµησης και ύστερα απόδήλωση ανάληψης επίβλεψης από αρµόδιο µηχα-νικό, που γνωστοποιείται στο οικείο αστυνοµικό τµήµα:α) κατεδάφιση κατασκευών ή κτιρίων, που χαρακτη-ρίζονται επικινδύνως ετοιµόρροπα σύµφωνα µε τιςισχύουσες διατάξεις περί επικινδύνων οικοδοµών, µετην επιφύλαξη της παραγράφου 8 του άρθρου 6 του πα-ρόντος νόµου, β) εφαρµογή των µέτρων ασφαλείας που καθορίζον-ται από την αρµόδια Υπηρεσία ∆όµησης, σε κτίριο ή κα-τασκευές που έχουν χαρακτηρισθεί επικίνδυνες,σύµφωνα µε τις ισχύουσες διατάξεις, γ) κατεδάφιση ή αποκατάσταση κατασκευών πουέχουν κριθεί οριστικά αυθαίρετες κατά τις ισχύουσεςπερί αυθαιρέτων διατάξεις. Το εδάφιο αφορά σε κατεδάφιση αυθαίρετης κατασκευής ήαποκατάσταση της νοµιµότητας σε οικοδοµή σύµφωνα µε τιςυποδείξεις της Υπηρεσίας ∆όµησης. Πέραν των περιπτώσεων α, β & γ της παρ. 4, αναφέρεται συµ-πληρωµατικά ότι για την κατασκευή πρόχειρων καταλυµάτωνζώων του άρθρου 2 παρ. 1α του Ν.4056/2012 (ΦΕΚ 52Α) δεναπαιτείται αδειοδότηση από τις Υπηρεσίες ∆όµησης. Για τιςυπόλοιπες περιπτώσεις των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεωντου άρθρου 2 του ανωτέρω νόµου τηρούνται όσα ειδικότερααναφέρονται σε αυτό. Η ενηµέρωση του Αστυνοµικού Τµήµατος για τις εργασίες πουπροβλέπονται στην παράγραφο αυτή γίνεται από τον ιδιοκτήτηµε υποβολή αίτησης – γνωστοποίησης η οποία συνοδεύεταιαπό την σχετική εντολή της Υπηρεσίας ∆όµησης και τη δήλωσηανάληψης επίβλεψης από αρµόδιο µηχανικό. Η ίδια διαδικασίαγνωστοποίησης γίνεται και προς την Υπηρεσία ∆όµησης, γιαδιαπίστωση της εµπρόθεσµης υλοποίησης των εντολών τηςυπηρεσίας. 5. Αυθαίρετη και κατεδαφιστέα είναι κάθε κατασκευήπου εκτελείται ή έχει εκτελεστεί :

α) χωρίς οικοδοµική άδεια ή άδεια δόµησης ή έγκρισηεργασιών µικρής κλίµακας ή έγγραφη ενηµέρωση,όπως ορίζονται στο παρόν άρθρο, β) καθ’ υπέρβαση της οικοδοµικής άδειας ή της άδειαςδόµησης, γ) µε βάση άδεια που ανακλήθηκε ή ακυρώθηκε και δ) κατά παράβαση γενικών ή ειδικών διατάξεων και τωνµέγιστων ανοχών όπως αυτές καθορίζονται.6. Σε περίπτωση αυθαίρετης κατασκευής, που τηρείτις ισχύουσες πολεοδοµικές διατάξεις ή αυτές πουίσχυαν κατά το χρόνο κατασκευής της, αυτή είναι δυνα-τόν να νοµιµοποιηθεί ύστερα από έκδοση ή αναθεώ-ρηση ή ενηµέρωση της άδειας δόµησης είτε µετά απότην έκδοση έγκρισης εργασιών µικρής κλίµακας για τιςεργασίες των παραγράφων 2 και 3 του παρόντος άρ-θρου. Στις περιπτώσεις νοµιµοποίησης αυθαιρέτων ερ-γασιών της παραγράφου 3 εκδίδεται έγκριση εργασιώνµικρής κλίµακας µόνο µε την υποβολή τεχνικής έκθε-σης. Μετά την έκδοση ή αναθεώρηση της παραπάνωάδειας δόµησης, η κατασκευή παύει να είναι αυθαίρετηκαι κατεδαφιστέα. Πρόστιµο αυθαίρετης κατασκευήςδεν επιβάλλεται σε περίπτωση αναθεώρησης άδειαςδόµησης, που βρίσκεται σε ισχύ, εφόσον τηρείται το πε-ρίγραµµα της οικοδοµής, ο συντελεστής δόµησης και οσυντελεστής όγκου.Σε κάθε περίπτωση δεν επιτρέπεται έκδοση άδειας δόµησηςσε ακίνητο µε αυθαίρετες κατασκευές που δεν µπορούν να νο-µιµοποιηθούν, δεν έχουν εξαιρεθεί από κατεδάφιση, δεν έχειανασταλεί η κατεδάφισή τους µε τις εκάστοτε ισχύουσες δια-τάξεις περί αυθαιρέτων ή δεν έχουν κατεδαφιστεί. 7. Με απόφαση των Υπουργών Εθνικής Άµυνας και Πε-ριβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής καθο-ρίζονται οι όροι και η διαδικασία έκδοσης άδειαςδόµησης για την εκτέλεση στρατιωτικών έργων ή εγ-καταστάσεων. 8. Με απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος, Ενέρ-γειας και Κλιµατικής Αλλαγής και Υποδοµών, Μεταφο-ρών και ∆ικτύων καθορίζονται οι όροι και η διαδικασίαέκδοσης άδειας δόµησης, για την εκτέλεση έργων ή εγ-καταστάσεων στους χώρους των πολιτικών αεροδρο-µίων, των εγκαταστάσεων ραδιοβοηθηµάτων τηςΥπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας και των χώρων τωνζωνών λιµένων, ως και κάθε σχετική λεπτοµέρεια.

Άρθρο 5 - Χρήση κτιρίων (ΕΚΤ,ΟΙΚ)

1. Μεταβολή της χρήσης του κτιρίου ή µέρους του επι-τρέπεται υπό την επιφύλαξη των οριζοµένων στις επό-µενες παραγράφους, µόνον αν η νέα χρήση προβλέπεταιαπό τις οικείες πολεοδοµικές διατάξεις. Εάν από τη µε-ταβολή επέρχεται αλλαγή προς το δυσµενέστερο, σταστοιχεία του διαγράµµατος δόµησης ή στα φορτία σχε-διασµού της στατικής µελέτης ή αλλαγή των τεχνικών -µηχανολογικών εγκαταστάσεων ως προς τις διελεύσεις


τους από άλλους ορόφους ή κοινόχρηστους χώρους απαιτείταιέκδοση Άδειας ∆όµησης και ενηµέρωση της Ταυτότητας Κτιρίου.Σε κάθε άλλη περίπτωση η κατασκευή θεωρείται αυθαίρετη.2. Χώροι για τους οποίους έχει χορηγηθεί Άδεια ∆όµησης µε συγ-κεκριµένη χρήση, µπορούν να µεταβάλουν τη χρήση τους, εφόσονη νέα χρήση προβλέπεται από τις ισχύουσες πολεοδοµικές διατά-ξεις και δεν επέρχονται αλλαγές της παραγράφου 1 του παρόντοςάρθρου. Σε αυτήν την περίπτωση απαιτείται ενηµέρωση της Ταυ-τότητας Κτιρίου και δεν απαιτείται έκδοση Άδειας ∆όµησης.Μέχρι την εφαρµογή της Ταυτότητας κτιρίου, απαιτείται απλή ενηµέρωσητου φακέλου της οικοδοµικής άδειας ή άδειας δόµησης για τυχόν τροπο-ποιούµενες επί µέρους µελέτες, µε την επιφύλαξη των διατάξεων τουάρθρου 4 παρ. 1στ και 1ζ. Επισηµαίνεται ότι όταν στα σχέδια της οικοδοµικής αδείας αναγράφεται ηχρήση «κατάστηµα», η χρήση αφορά στις εµπορικές επιχειρήσεις, ενώ οιλοιπές χρήσεις υγειονοµικού ενδιαφέροντος δεν θεωρούνται «καταστή-µατα», λόγω του ότι η άδεια δόµησης εκδίδεται µε άλλες προϋποθέσεις.Σηµειώνεται ότι τα εµπορικά καταστήµατα και τα καταστήµατα υγειονοµι-κού ενδιαφέροντος (αναψυκτήρια, εστιατόρια κλπ) αποτελούν διακριτέςκατηγορίες χρήσεων, σύµφωνα µε το άρθρο 1 παρ. Β τουΠ.∆.23.2/6.3.1987 (ΦΕΚ166/∆/87) και του «Κτιριοδοµικού Κανονισµού»(ΦΕΚ59/∆΄/3-2-89). Εποµένως απαιτείται άδεια δόµησης για την αλλαγήχρήσης «καταστήµατος» σε κατάστηµα υγειονοµικού ενδιαφέροντος (πχ.εστιατόριο – αναψυκτήριο). 3. Σε κτίρια νοµίµως υφιστάµενα εντός εγκεκριµένου σχεδίουή οικισµού, είναι δυνατή η αλλαγή χρήσης σύµφωνα µε το ισχύονρυµοτοµικό σχέδιο, τις ισχύουσες χρήσεις γης της περιοχής καιανεξάρτητα από τυχόν µεταβολές λοιπών όρων δόµησης. Σε κτί-ρια νοµίµως υφιστάµενα εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικι-σµού, είναι δυνατή η αλλαγή χρήσης σύµφωνα τις ισχύουσεςχρήσεις γης της περιοχής και µε την προϋπόθεση ότι δεν υπερ-βαίνουν τα επιτρεπόµενα της νέας χρήσης µεγέθη.Επισηµαίνεται ότι δεν δύναται να χορηγηθεί άδεια δόµησης αλλαγής χρή-σης σε κτίριο το οποίο ρυµοτοµείται (εµπίπτει σε δηµόσιο κοινόχρηστοχώρο) σύµφωνα µε το ισχύον ρυµοτοµικό σχέδιο, ενώ δύναται να εκδο-θεί άδεια δόµησης αλλαγής χρήσης σε νοµίµως υφιστάµενο κτίριο τοοποίο δεν ρυµοτοµείται και µπορεί να υπερβαίνει την κάλυψη, τον σ.δ.,το ύψος ή τον όγκο των ισχυόντων όρων δόµησης της εν λόγω περιοχής. 4. Σε κάθε περίπτωση µεταβολής της χρήσης κτιρίου ή χώρου κτι-ρίου πρέπει να διασφαλίζεται υποχρεωτικά η προσβασιµότηταστα άτοµα µε αναπηρία ή εµποδιζόµενα άτοµα στους κοινόχρη-στους χώρους του κτιρίου µε την προϋπόθεση να µην θίγεται οφέρων οργανισµός του κτιρίου. Σε αντίθετη περίπτωση η κατα-σκευή θεωρείται αυθαίρετη.

Άρθρο 6 - Προστασία Αρχιτεκτονικής και ΦυσικήςΚληρονοµιάς (ΕΚΤ,ΟΙΚ)

1. Η αρχιτεκτονική κληρονοµιά περιλαµβάνει Μνηµεία, Αρχιτε-κτονικά σύνολα, Τόπους και Τοπία ως αναλύονται στο άρθρο 1 τουN.2039/1992 (Σύµβαση για την Προστασία της ΑρχιτεκτονικήςΚληρονοµιάς της Ευρώπης, Γρανάδα, 3 Οκτωβρίου 1985) και στοάρθρο 1 του Ν.1126/ 1981 (Σύµβαση της UNESCO για την προ-στασία της παγκόσµιας πολιτιστικής και φυσικής κληρονοµιάς,Παρίσι 1972).

Η ακίνητη φυσική κληρονοµιά περιλαµβάνει φυσικά µνηµεία, γε-ωλογικούς και φυσιογραφικούς σχηµατισµούς και φυσικά τοπίαως αναλύονται στο άρθρο 2 του Ν.1126/1981. 2. Με προεδρικά διατάγµατα, που εκδίδονται µε πρόταση τουΥπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής ήτου κατά περίπτωση αρµόδιου Υπουργού, µπορεί να χαρακτηρί-ζονται ύστερα από αιτιολογηµένη έκθεση της αρµόδιας υπηρεσίαςτου Υπουργείου, γνώµη του οικείου δηµοτικού συµβουλίου καιγνώµη του Κεντρικού Συµβουλίου Πολεοδοµικών Θεµάτων καιΑµφισβητήσεων, µε σκοπό τη διατήρηση και ανάδειξη της ιδιαί-τερης ιστορικής, πολεοδοµικής, αρχιτεκτονικής, λαογραφικής,κοινωνικής και αισθητικής φυσιογνωµίας τους : α) Ως (παραδοσιακά) προστατευόµενα σύνολα : οικισµοί ή τµήµαταπόλεων ή οικισµών ή αυτοτελή οικιστικά σύνολα εκτός αυτών. β) Ως ζώνες ιδιαίτερου κάλλους, χώροι, τόποι, τοπία ή και φυσι-κοί σχηµατισµοί που συνοδεύουν ή περιβάλλουν στοιχεία αρχιτε-κτονικής κληρονοµιάς, όπως και αυτοτελείς σχηµατισµοί φυσικούή ανθρωπογενούς χαρακτήρα, εντός ή εκτός οικισµών. γ) Προκειµένου για την προστασία, αποκατάσταση, διατήρηση καιανάδειξη του πολεοδοµικού ιστού των παραδοσιακών οικισµών,ιστορικών τόπων και αρχαιολογικών χώρων, ο οποίος αποτελείσυστατικό στοιχείο της ιδιαίτερης φυσιογνωµίας τους, είναι δυ-νατή η τροποποίηση ή αναθεώρηση του ισχύοντος ρυµοτοµικούσχεδίου, έστω και αν µε αυτήν επέρχεται µείωση της επιφανείαςτων κοινόχρηστων χώρων του.Στις περιοχές αυτές µπορούν, µετά από µελέτες αστικού σχε-διασµού ή τοπίου, να θεσπίζονται ειδικοί όροι και περιορισµοίδόµησης και να καθορίζονται ειδικές χρήσεις. Σε περίπτωση που θεσπίζονται και ειδικοί µορφολογικοί περιο-ρισµοί δόµησης και ειδικοί όροι δόµησης που αποκλίνουν απότους ισχύοντες στην περιοχή, τότε απαιτείται και η γνώµη του Κεν-τρικού Συµβουλίου Αρχιτεκτονικής. Αν η γνώµη του δηµοτικούσυµβουλίου δεν περιέλθει στην αρµόδια υπηρεσία του κατά περί-πτωση αρµόδιου Υπουργείου σε διάστηµα δύο (2) µηνών από τηλήψη του σχετικού εγγράφου, το διάταγµα εκδίδεται και χωρίςαυτή. Ο χαρακτηρισµός σύµφωνα µε την περίπτωση β΄, εφόσον δεν θε-σπίζονται ειδικοί όροι, µορφολογικοί περιορισµοί δόµησης καιχρήσεις γης, µπορεί να γίνεται µε απόφαση του κατά περίπτωσηαρµόδιου Υπουργού ύστερα από αιτιολογική έκθεση της αρµόδιαςυπηρεσίας του Υπουργείου, που δηµοσιεύεται στην Εφηµερίδα τηςΚυβερνήσεως. Ειδικές διατάξεις µε τις οποίες έχουν χαρακτηριστεί ανάλογα καιέχουν τεθεί σε καθεστώς προστασίας οι οικισµοί, χώροι, τόποι πουαναφέρονται στις περιπτώσεις α΄ και β΄ ανωτέρω και έχουν επι-βληθεί ειδικοί όροι και περιορισµοί δόµησης και χρήσεων για τηνπροστασία του παραδοσιακού τους χαρακτήρα και της ιδιαίτερηςφυσιογνωµίας τους (ιστορικής, πολεοδοµικής, αρχιτεκτονικής,λαογραφικής, κοινωνικής, αισθητικής), κατισχύουν των διατά-ξεων του παρόντος νόµου και κάθε άλλης διάταξης.3. α) Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας καιΚλιµατικής Αλλαγής ή του κατά περίπτωση αρµόδιου Υπουργού,που εκδίδεται ύστερα από αιτιολογική έκθεση της αρµόδιας υπη-ρεσίας και γνώµη του αρµοδίου Κεντρικού Συµβουλίου Αρχιτε-κτονικής και δηµοσιεύεται στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως,


ΑΦ

ΙΕΡΩ

ΜΑ

µπορεί να χαρακτηρίζονται ως διατηρητέα, µεµονω-µένα κτίρια ή τµήµατα κτιρίων ή συγκροτήµατα κτιρίων,ως και στοιχεία του περιβάλλοντος χώρου αυτών, όπωςεπίσης και στοιχεία του φυσικού ή και ανθρωπογενούςπεριβάλλοντος χώρου, όπως αυλές, κήποι, θυρώµατακαι κρήνες, καθώς και µεµονωµένα στοιχεία πολεοδο-µικού (αστικού ή αγροτικού) εξοπλισµού ή δικτύων,όπως πλατείες, κρήνες, διαβατικά, λιθόστρωτα, γέφυ-ρες που βρίσκονται εντός ή εκτός οικισµών, για τοσκοπό που αναφέρεται στην προηγούµενη παράγραφοκαι να καθορίζονται ειδικοί όροι προστασίας και περιο-ρισµοί δόµησης και χρήσης, κατά παρέκκλιση από τιςδιατάξεις του νόµου αυτού και από κάθε άλλη γενική ήειδική διάταξη.Με όµοια απόφαση µπορεί να χαρακτηρίζεται ως διατη-ρητέα η χρήση ακινήτου µε ή χωρίς κτίσµατα εντός ήεκτός οικισµών επίσης και το τυχόν όνοµα ή επωνυµίαµε την οποία η χρήση αυτή συνδέθηκε µε το διατηρητέοχαρακτήρα της, ιστορικό, λαογραφικό ή άλλο.Η παραπάνω έκθεση αποστέλλεται στην αρµόδια Υπη-ρεσία ∆όµησης και στον οικείο ∆ήµο, ο οποίος εντόςπέντε (5) ηµερών από τη λήψη της υποχρεούται :• να ενηµερώσει εγγράφως την αρµόδια υπηρεσία γιατην παραλαβή της αιτιολογικής έκθεσης,• να αναρτήσει την αιτιολογική έκθεση στο δηµοτικό κα-τάστηµα και το διαδίκτυο,• να δηµοσιεύσει σχετική ενηµερωτική πρόσκληση γιατην ανάρτηση προς τους ενδιαφερόµενους σε µία τοπικήεφηµερίδα, αν εκδίδεται, ή σε µία εφηµερίδα της πρω-τεύουσας του νοµού,• να τοιχοκολλήσει την ενηµερωτική πρόσκληση σταπροτεινόµενα προς χαρακτηρισµό ακίνητα.Οι ιδιοκτήτες µπορούν να διατυπώσουν αντιρρήσειςπρος την αρµόδια υπηρεσία του κατά περίπτωση αρµό-διου Υπουργείου µέσα σε προθεσµία ενός (1) µηνός απότην ηµεροµηνία δηµοσίευσης της πρόσκλησης. Αν ο∆ήµος δεν τηρήσει όσα αναφέρονται προηγουµένως, ηπεραιτέρω διαδικασία χαρακτηρισµού συνεχίζεται νό-µιµα µετά την πάροδο δύο (2) µηνών από την αποστολήτης έκθεσης στο ∆ήµο.Η παραπάνω διαδικασία µπορεί να παραλείπεται εφό-σον η έκθεση κοινοποιηθεί απευθείας στον ιδιοκτήτη.Στην τελευταία αυτή περίπτωση ο ιδιοκτήτης µπορεί ναδιατυπώσει τις αντιρρήσεις του µέσα σε ένα (1) µήνααπό την κοινοποίηση της έκθεσης.β) Από την κοινοποίηση της αιτιολογικής έκθεσης απα-γορεύεται κάθε επέµβαση στο προτεινόµενο προς χα-ρακτηρισµό αντικείµενο για χρονικό διάστηµα ενός (1)έτους ή µέχρι τη δηµοσίευση της σχετικής απόφασης ήτη γνωστοποίηση στην αρµόδια Υπηρεσία ∆όµησης γιατη µη περαιτέρω προώθηση της διαδικασίας χαρακτη-ρισµού. Οικοδοµικές εργασίες που εκτελούνται σε προ-τεινόµενο προς χαρακτηρισµό κτίριο µε Άδεια ∆όµησηςπου εκδόθηκε πριν από την κοινοποίηση της αιτιολογι-κής έκθεσης, διακόπτονται. Όταν ολοκληρωθεί η προ-

βλεπόµενη διαδικασία και το κτίριο κριθεί διατηρητέο,τότε το όποιο κόστος της οικοδοµικής άδειας, καθώς καιτων εργασιών οι οποίες έχουν προηγηθεί της διακοπήςκαι αντιβαίνουν στους όρους κήρυξης του κτιρίου ωςδιατηρητέου, επιβαρύνουν το Πράσινο Ταµείο.Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειαςκαι Κλιµατικής Αλλαγής καθορίζονται οι λεπτοµέρειεςεφαρµογής της διάταξης αυτής.γ) Για επεµβάσεις ή προσθήκες σε διατηρητέα κτίριαή την κατασκευή νέων κτιρίων σε ακίνητα στα οποίαυπάρχουν διατηρητέα κτίρια, µπορούν να ορίζονται µετη διαδικασία που καθορίζεται στην παράγραφο 3α συµ-πληρωµατικοί ειδικοί όροι και περιορισµοί δόµησης ήχρήσης κατά παρέκκλιση από κάθε γενική ή ειδική διά-ταξη εφόσον δεν αλλοιώνονται τα στοιχεία που συνέ-τειναν στο χαρακτηρισµό τους ως διατηρητέων.Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειαςκαι Κλιµατικής Αλλαγής µπορούν να καθορίζονται τοείδος των επεµβάσεων, η διαδικασία και γενικότερα οιλεπτοµέρειες εφαρµογής της διάταξης αυτής.4. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέρ-γειας και Κλιµατικής Αλλαγής ύστερα από γνωµοδό-τηση του Κεντρικού Συµβουλίου Αρχιτεκτονικής µπορείνα καθορίζονται :α) κατηγορίες διατηρητέων και κριτήρια αξιολόγησηςγια την υπαγωγή των προς χαρακτηρισµό κατασκευώνστις κατηγορίες αυτές,β) ειδικότεροι όροι και περιορισµοί ως προς τις δυ-νατότητες επέµβασης επί των διατηρητέων κατασκευώνκατά κατηγορία,γ) µεταβατικές διατάξεις ως προς το καθεστώς τωνήδη χαρακτηρισµένων κατασκευών ως διατηρητέων, σεσχέση µε την κατάταξη σε κατηγορίες και τις δυνατότη-τες επέµβασης επί αυτών.Με απόφαση του κατά περίπτωση αρµόδιου Υπουργού,µετά από γνωµοδότηση του Κεντρικού Συµβουλίου Αρ-χιτεκτονικής, µπορεί να καθορίζονται επί µέρους περιο-χές της χώρας και οικισµοί ή τµήµατα αυτών, εντός τωνοποίων έχουν εφαρµογή οι διατάξεις των ανωτέρω.5. α) Προϋπόθεση για την Έγκριση ∆όµησης και χορή-γηση Άδειας ∆όµησης για την ανέγερση οικοδοµών ήπροσθηκών σε υφιστάµενα κτίρια σε ακίνητα όµορα δια-τηρητέων κτιρίων, αποτελεί η σύµφωνη γνώµη του οι-κείου Συµβουλίου Αρχιτεκτονικής, το οποίογνωµοδοτεί µε γνώµονα την προστασία και ανάδειξη τηςαρχιτεκτονικής φυσιογνωµίας του διατηρητέου κτιρίου.Με απόφαση Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας καιΚλιµατικής Αλλαγής µπορεί να καθορίζονται ειδικότερατα κριτήρια για την εφαρµογή της ανωτέρω διάταξης. β) Με τη διαδικασία που καθορίζεται στην παράγραφο3α µπορεί να ορίζονται ειδικοί όροι και περιορισµοίδόµησης ή χρήσης κατά παρέκκλιση από κάθε γενικήή ειδική διάταξη και σε ακίνητα που είναι όµορα µε ταδιατηρητέα κτίρια ή σε ζώνες που συνέχονται µε αυτά,για την προστασία και ανάδειξη των διατηρητέων κτι-


ρίων. Εφόσον µε τους παραπάνω όρους και περιορισµούς δενµπορεί να εξαντληθεί ο ισχύων συντελεστής δόµησης των υπόψηοµόρων ακινήτων ή ακινήτων που εµπίπτουν στην παραπάνωζώνη, εφαρµόζονται οι διατάξεις για τη µεταφορά συντελεστή δό-µησης που ισχύουν για τα ακίνητα µε διατηρητέα κτίρια.6. α) Ακίνητα και στοιχεία αρχιτεκτονικής κληρονοµιάς ανακατα-σκευάζονται στην αρχική τους µορφή αν έχει κινηθεί η διαδικα-σία χαρακτηρισµού τους ως διατηρητέων µε την κοινοποίησηστους ενδιαφερόµενους ή στον οικείο ∆ήµο της αιτιολογικής έκ-θεσης χαρακτηρισµού και κατεδαφίζονται για οποιοδήποτε λόγο ήακόµη και αν βρίσκονται σε κατάσταση επικινδύνου ετοιµορρο-πίας και επιβάλλεται η κατεδάφισή τους.Η ανακατασκευή γίνεται βάσει λεπτοµερούς µελέτης αποτύπωσηςκαι φωτογραφικής και κάθε άλλης δυνατής τεκµηρίωσης της υφι-στάµενης κατάστασης που απαιτείται πριν από την υλοποίηση τωνµέτρων που επιβάλλονται από το σχετικό πρωτόκολλο επικινδύ-νου ετοιµορροπίας και κατεδάφισης του κτιρίου, σύµφωνα µε τιςισχύουσες διατάξεις. Στη µελέτη αποτύπωσης προσδιορίζονται καιόλα τα αρχιτεκτονικά µέλη ή τµήµατα του κτιρίου που φέρουν γλυ-πτικό ή επίπλαστο διάκοσµο και τα οποία διασώζονται κατά τηνκατεδάφιση για να χρησιµοποιηθούν στην ίδια θέση ή ως πρότυπαστην ανακατασκευή του κτιρίου.Η ανακατασκευή εγκρίνεται µε απόφαση του κατά περίπτωσηΥπουργού, που εκδίδεται ύστερα από αιτιολογική έκθεση της αρ-µόδιας Υπηρεσίας και γνώµη του Κεντρικού Συµβουλίου Αρχιτε-κτονικής. Οι διατάξεις της παρ. 6α εφαρµόζονται στην περίπτωση κτιρίων/δοµικώνέργων που καταρρέουν από οποιοδήποτε αίτιο (φθορά του χρόνου, πυρ-καγιά, σεισµό, πληµµύρα, κατολίσθηση κλπ), ή βρίσκονται σε κατάστασηετοιµορροπίας και επιβάλλεται η µερική ή ολική κατεδάφισή τους σε εκτέ-λεση πρωτοκόλλου επικινδύνου ετοιµορροπίας, για τα οποία όµως έχειήδη κινηθεί η διαδικασία χαρακτηρισµού τους ως διατηρητέων µε την κοι-νοποίηση της προβλεπόµενης αιτιολογικής έκθεσης κατά τα οριζόµεναστην παρ. 3 του άρθρου 6. Επισηµαίνεται ότι σύµφωνα µε την παρ. 2 του άρθρου 21 του Ν.4030/11,σε περίπτωση κτιρίων ή χώρων που έχουν κηρυχθεί ως διατηρητέοι ηµπορεί να χαρακτηριστούν ως διατηρητέοι, το οικείο Συµβούλιο Αρχιτε-κτονικής έχει την αρµοδιότητα και οφείλει να γνωµοδοτεί και να διατυ-πώνει προτάσεις εντός 15 ηµερών από την υποβολή της έκθεσηςεπικινδύνως ετοιµόρροπων κατασκευών σχετικά µε τη δυνατότητα καιτους τρόπους διατήρησής τους. Η επιβαλλόµενη ανακατασκευή υλοποιείται βάσει λεπτοµερούς µελέτηςαποτύπωσης, φωτογραφικής και κάθε άλλης δυνατής τεκµηρίωσης τηςυφιστάµενης κατάστασης. Οι ανωτέρω εργασίες προηγούνται υποχρεωτικά της υλοποίησης των µέ-τρων που επιβάλλονται από το πρωτόκολλο ετοιµορροπίας για την µε-ρική ή ολική κατεδάφιση του κτιρίου, σύµφωνα µε τις ισχύουσες διατάξεις. Ο φάκελος της µελέτης ανακατασκευής µε τα στοιχεία τεκµηρίωσης καιτη γνώµη του οικείου Συµβουλίου Αρχιτεκτονικής υποβάλλεται στην κατάπερίπτωση αρµόδια Υπηρεσία του ΥΠΕΚΑ, του Υπ. Μακεδονίας - Θράκηςή του Υπ. Ναυτιλίας και Αιγαίου, προκειµένου να προωθηθεί η προβλε-πόµενη διαδικασία έκδοσης της Υπουργικής Απόφασης για την ανακατα-σκευή του κτιρίου (σύνταξη αιτιολογικής έκθεσης και υποβολή τουθέµατος µε µέριµνα της ∆/νσης Αρχιτεκτονικής του ΥΠΕΚΑ στο ΚεντρικόΣυµβούλιο Αρχιτεκτονικής για διατύπωση γνώµης – βλ. και περίπτωσηΒ.γ του υπ’ αριθµ. 32326/20.9.2012/∆/νση Αρχιτεκτονικής/ΥΠΕΚΑ διευ-κρινιστικού εγγράφου για την εφαρµογή διατάξεων του άρθρου 6 τουΝ.4067/12 που αναρτήθηκε στον ιστότοπο του ΥΠΕΚΑ την 21.09.2012).

β) ∆ιατηρητέα κτίρια τα οποία έχουν κατεδαφιστεί από γεγο-νότα που οφείλονται σε ανωτέρα βία, όπως σεισµό, πυρκαγιά,πληµµύρα ή κρίνονται κατεδαφιστέα µε πρωτόκολλα επικινδύνωςετοιµορρόπου οικοδοµής, επανακατασκευάζονται σύµφωνα µε τιςδιατάξεις του Π.∆. της 15.4.1988 (∆΄317). Οι διατάξεις της παρ. 6βεφαρµόζονται στην περίπτωση διατηρητέων κτιρίων/δοµικών έργων (γιατα οποία δηλαδή έχει ήδη εκδοθεί η σχετική διοικητική πράξη χαρακτη-ρισµού) που καταρρέουν από οποιοδήποτε αίτιο (φθορά του χρόνου, πυρ-καγιά, σεισµό, πληµµύρα, κατολίσθηση κλπ), ή βρίσκονται σε κατάστασηετοιµορροπίας και επιβάλλεται η µερική ή ολική κατεδάφισή τους σε εκτέ-λεση πρωτοκόλλου επικινδύνου ετοιµορροπίας. Και για τις εν λόγω πε-ριπτώσεις ισχύει η υποχρέωση εφαρµογής της διαδικασίας της παρ. 2 τουάρθρου 21 του Ν.4030/11 που αναφέρεται παραπάνω (παρ. 6α). Στην περίπτωση αυτή η ανακατασκευή γίνεται σύµφωνα µε τις διατάξειςτου Π.∆. της 15.4.1988 (ΦΕΚ317/∆/1988) µετά από έγκριση της µελέτηςαπό το οικείο Συµβούλιο Αρχιτεκτονικής και έκδοση Άδειας ∆όµησης(χωρίς να απαιτείται η έκδοση Υπουργικής Απόφασης). ∆ιευκρίνιση για τα 6α και 6β Στον φάκελο για την ανακατασκευή του διατηρητέου κτιρίου θα πρέπει ναπεριέχονται κατ’ ελάχιστο τα εξής στοιχεία : 1) αρχιτεκτονική µελέτη η οποία θα περιλαµβάνει λεπτοµερή αποτύπωση,καθώς και φωτογραφική και κάθε άλλη δυνατή τεκµηρίωση της υφιστά-µενης κατάστασης. Οι εργασίες αποτύπωσης και τεκµηρίωσης προηγούνται υποχρεωτικά τηςυλοποίησης των µέτρων που επιβάλλονται από τυχόν πρωτόκολλο ετοι-µορροπίας για την µερική ή ολική κατεδάφιση του κτιρίου, σύµφωνα µετις ισχύουσες διατάξεις. 2) γνωµοδότηση του οικείου Συµβουλίου Αρχιτεκτονικής επί της πρότα-σης της αρχιτεκτονικής µελέτης. 3) οι κατά περίπτωση απαιτούµενες γνωµοδοτήσεις ή εγκρίσεις άλλωνΥπηρεσιών στο πλαίσιο εφαρµογής της ισχύουσας πολεοδοµικής, αρχαι-ολογικής (πχ κτίριο προγενέστερο των 100 ετών, κτίριο χαρακτηρισµένοκαι ως νεώτερο µνηµείο, εντός ορίων αρχαιολογικού χώρου, πλησίοναρχαίου η νεωτέρου µνηµείου) και λοιπής νοµοθεσίας και νοµολογίας. Εξυπακούεται ότι στις περιπτώσεις επεµβάσεων πέραν της ανακατα-σκευής, όπως διαφοροποίησης της µορφής του κελύφους ή των όψεωντου προστατευοµένου αντικειµένου, κατασκευής νέου φέροντος οργανι-σµού από οπλισµένο σκυρόδεµα, προσθηκών ή κατασκευής νέων κτιρίωνσε ακίνητα στα οποία υπάρχουν διατηρητέα κτίρια, τηρείται πάντοτε η δια-δικασία καθορισµού συµπληρωµατικών όρων και περιορισµών δόµησηςτης παρ. 3γ του άρθρου 6 του Ν.4067/2012 µε έκδοση Υπουργικής Από-φασης.γ) Οι διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 32 του Ν.1337/1983 έχουνεφαρµογή για τα διατηρητέα κτίρια που αναφέρονται στην παρά-γραφο 3α, καθώς και για τα κτίρια για τα οποία έχει κοινοποιηθείστον οικείο ∆ήµο και την Υπηρεσία ∆όµησης αιτιολογική έκθεσηγια το χαρακτηρισµό τους ως διατηρητέων. Οι ίδιες διατάξειςέχουν εφαρµογή και για τα κτίρια εκείνα, για τα οποία εκδίδεταιπρωτόκολλο επικινδύνως ετοιµορρόπου οικοδοµής, µετά την κοι-νοποίηση της αιτιολογικής έκθεσης χαρακτηρισµού τους ως δια-τηρητέων.7. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλι-µατικής Αλλαγής ή του κατά περίπτωση αρµόδιου Υπουργού, πουδηµοσιεύεται στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως, µπορεί να ανα-στέλλεται για χρονικό διάστηµα έως δύο (2) έτη, σε οικισµούςή τµήµατά τους, σε περιοχές εκτός οικισµών ή σε µεµονωµέναακίνητα εντός ή εκτός οικισµών, η έκδοση Αδειών ∆όµησης, κάθεεργασία ανέγερσης νέων κτιρίων, κατεδάφισης, προσθήκης, αλ-λαγής εξωτερικής εµφάνισης υφισταµένων κτιρίων και διαµόρ-


ΑΦ

ΙΕΡΩ

ΜΑ

φωσης των κοινόχρηστων χώρων, ή να επιβάλλονταιόροι για την εκτέλεση των εργασιών αυτών µε σκοπό τησύνταξη πολεοδοµικής µελέτης ή και ειδικού κανονι-σµού δόµησης για την προστασία της πολιτιστικής κλη-ρονοµιάς. Η αναστολή µπορεί να παραταθεί για ένα (1)ακόµα έτος, εφόσον οι σχετικές µελέτες έχουν προ-οδεύσει σηµαντικά και προκύπτει αυτό τεκµηριωµένα.8. Αίτηση για κατεδάφιση, επισκευή ή προσθήκη σεκατασκευή που έχει ανεγερθεί προ του έτους 1955 ήκατά την κρίση της Υπηρεσίας ∆όµησης, του ΥπουργούΠεριβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής ήτου Γενικού Γραµµατέα της οικείας Αποκεντρωµένης∆ιοίκησης ή άλλης αρµόδιας υπηρεσίας µπορεί να χα-ρακτηριστεί ως διατηρητέα, παραπέµπεται στο οικείοΣυµβούλιο Αρχιτεκτονικής.Η παραποµπή αυτή είναι υποχρεωτική και για µεταγε-νέστερες του έτους 1955 κατασκευές που βρίσκονταισε (παραδοσιακό) προστατευόµενο οικισµό, (παραδο-σιακό) προστατευόµενο τµήµα πόλης, ιστορικό τόπο, αρ-χαιολογικό χώρο και περιοχή ιδιαιτέρου φυσικούκάλλους. Αν το Συµβούλιο κρίνει ότι η επισκευή δενθίγει την κατασκευή ή ότι δεν συντρέχει λόγος να κινη-θεί η διαδικασία χαρακτηρισµού της ως διατηρητέας,προωθείται η διαδικασία έκδοσης της Άδειας ∆όµησηςαν συντρέχουν και οι λοιπές νόµιµες προϋποθέσεις. Σεκάθε άλλη περίπτωση, µε αιτιολογηµένη έκθεση τουΣυµβουλίου Αρχιτεκτονικής, το θέµα παραπέµπεται στηναρµόδια υπηρεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος,Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής, της Γενικής Γραµ-µατείας Μακεδονίας – Θράκης ή της Γενικής Γραµµα-τείας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής.Στην περίπτωση αυτή η άδεια χορηγείται όταν γνωστο-ποιηθεί στην Υπηρεσία ∆όµησης ότι η κατασκευή δενκρίνεται διατηρητέα ή αν παρέλθουν δώδεκα (12) µήνεςαπό τη διαβίβαση του σχετικού φακέλου κατεδάφισηςστην αρµόδια υπηρεσία του κατά περίπτωση αρµόδιουΥπουργείου, χωρίς να εκδοθεί απόφαση χαρακτηρισµούτου κτιρίου ως διατηρητέου.9. Ειδικότερα µε απόφαση του κατά περίπτωση αρµό-διου Υπουργού και για την προστασία της αρχιτεκτονι-κής κληρονοµιάς, µπορούν να καθορίζονται περιοχέςεντός ή εκτός (παραδοσιακών) προστατευόµενων οικι-σµών εντός των οποίων οι αιτούµενες άδειες κατεδά-φισης υποχρεωτικά παραπέµπονται στο οικείοΣυµβούλιο Αρχιτεκτονικής µετά τη γνωµοδότηση τουοποίου αποστέλλονται στην υπηρεσία που έχει την αρ-µοδιότητα χαρακτηρισµού και τηρείται η διαδικασία τουπροηγούµενου εδαφίου.10. Σε διατηρητέα κτίσµατα µπορεί να δίνεται παρέκ-κλιση στο ποσοστό κάλυψης για προσθήκη ηλεκτρο-µηχανολογικού εξοπλισµού, µετά από σύµφωνη γνώµητου Συµβουλίου Αρχιτεκτονικής.11. Σε περίπτωση επεµβάσεων σε υφιστάµενα κηρυγ-µένα διατηρητέα κτήρια ή κτήρια που είναι αξιόλογουαρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος και έχουν ανεγερθεί προ

της έναρξης ισχύος του Κανονισµού Θερµοµόνωσης,επιτρέπεται, µε σκοπό τη διατήρηση του χαρακτήρα, τηςµορφολογίας και της τυχόν ιστορικής σηµασίας τους, ηµη εφαρµογή εν όλω ή εν µέρει του ΚΕΝΑΚ, µετά απόαπόφαση του Συµβουλίου Αρχιτεκτονικής, η οποία εκ-δίδεται κατόπιν αίτησης του ιδιοκτήτη που συνοδεύεταιαπό αιτιολογική και τεχνική έκθεση για τις απαιτούµενεςεπεµβάσεις που προκύπτουν από την ενεργειακή µελέτη. 12. Στις πίσω ή στις πλάγιες πλευρές διατηρητέουκτιρίου οι οποίες είναι επίπεδες, ανεπιτήδευτες, επικα-λυµµένες µε κονίαµα και µόνο χωρίς κανένα ιδιαίτεροαρχιτεκτονικό στοιχείο και που εφάπτονται µε όµορεςιδιοκτησίες, επιτρέπεται η δηµιουργία µη προσβάσιµωνεπιφανειών που προκύπτουν από εσοχή στο σώµα τουκτιρίου διαστάσεων τουλάχιστον 0,50 µ. για την κάλυψητης ανάγκης φυσικού φωτισµού και αερισµού των εσω-τερικών χώρων της κατασκευής. Η δηµιουργία των εσο-χών αυτών καθώς και των ανοιγµάτων κατασκευάζεταιπάνω από το µέγιστο υλοποιηµένο ύψος του υφιστάµε-νου όµορου κτίσµατος, κατά παρέκκλιση των οριζοµέ-νων σε κάθε άλλη διάταξη και µετά από τη σύµφωνηγνώµη του Συµβουλίου Αρχιτεκτονικής. Προϋπόθεσηείναι η µη αλλοίωση των στοιχείων που συνέτειναν στοχαρακτηρισµό του κτιρίου ως διατηρητέου. Στην περί-πτωση αδόµητου όµορου οικοπέδου ή γηπέδου, καθώςκαι στην περίπτωση ανέγερσης προσθήκης σε όµορηιδιοκτησία, η δηµιουργία ανοιγµάτων στο υπάρχον δια-τηρητέο κτίριο µε τις παραπάνω προϋποθέσεις, δεν δη-µιουργεί καµία δέσµευση ως προς την τοποθέτηση τουνέου κτιρίου ή της προσθήκης στις ιδιοκτησίες αυτές.

Άρθρο 7 - Αρτιότητα και οικοδοµησιµότητα

1. Οικόπεδο που εντάσσεται σε σχέδιο πόλης µετά τηδηµοσίευση του Ν.1577/1985, θεωρείται άρτιο και οι-κοδοµήσιµο όταν:α) έχει τα ελάχιστα όρια εµβαδού και προσώπου, κατάτον κανόνα ή κατά παρέκκλιση, τα οποία καθορίζονταιαπό τους όρους δόµησης της περιοχής,β) ή έχει τα ελάχιστα όρια εµβαδού και προσώπου πουισχύουν κατά τον κανόνα στην περιοχή ή εκείνα πουαναφέρει το Ν.∆. 8/1973 αν αυτά είναι µεγαλύτερα καισυγχρόνως εάν µπορεί να εγγράφεται στο οικοδοµήσιµοτµήµα του, κάτοψη κτιρίου µε ελάχιστη επιφάνεια 50 τµ.και ελάχιστη πλευρά 5 µ., µε την επιφύλαξη των διατά-ξεων του άρθρου 25 του Ν.1337/1983, όπως εκάστοτεισχύει.2. Οικόπεδο που έχει δηµιουργηθεί πριν από τη δη-µοσίευση του Ν.1577/1985 και έχει τα ελάχιστα όριαεµβαδού και προσώπου, κατά τον κανόνα ή κατά παρέκ-κλιση, που ισχύουν στην περιοχή, θεωρείται άρτιο καιοικοδοµήσιµο.3. Οικόπεδα που έχουν πρόσωπα σε δύο ή περισσό-τερους κοινόχρηστους χώρους, για τους οποίους


ισχύουν διαφορετικές ελάχιστες απαιτήσεις αρτιότητας, θεω-ρούνται άρτια αν διαθέτουν τις µικρότερες, εκτός αν προβλέπεταιδιαφορετική ρύθµιση από ειδικές διατάξεις.4. Γωνιακά άρτια και οικοδοµήσιµα οικόπεδα, που έχασαν τηναρτιότητά τους ως προς το εµβαδόν τους λόγω εγκεκριµένηςαπότµησης, θεωρούνται άρτια και οικοδοµήσιµα.5. Άρτια και οικοδοµήσιµα οικόπεδα δεν επιτρέπεται να χά-νουν την ιδιότητα αυτή µε την τακτοποίηση σε καµία περίπτωση.6. α) Στα ήδη εγκεκριµένα ρυµοτοµικά σχέδια και σε εκείνα πουεγκρίνονται σύµφωνα µε τις διατάξεις του Ν.∆. της 17.7.1923 περίσχεδίων πόλεων, κωµών και συνοικισµών του κράτους και οικο-δοµής αυτών κατά την τακτοποίηση, εκτός από τα ελάχιστα όριαπροσώπου και εµβαδού κατά τον κανόνα ή κατά παρέκκλιση, στοοικοδοµήσιµο τµήµα του οικοπέδου πρέπει να εγγράφεται κά-τοψη κτιρίου µε ελάχιστη επιφάνεια πενήντα (50.00) τµ. καιελάχιστη πλευρά πέντε (5.00) µ.β) Οικόπεδο που δεν έχει τις παραπάνω προϋποθέσεις τακτοποι-είται µε τα γειτονικά σύµφωνα µε τις διατάξεις του Ν.∆. της17.7.1923 και του Ν.∆.690/1948 (Α΄133). ∆εν απαιτείται η εγ-γραφή κάτοψης κτιρίου ελάχιστης επιφάνειας 50,00 τµ. και ελά-χιστης πλευράς 5,00 µ. όταν το οικόπεδο έχει δηµιουργηθεί πριναπό την ισχύ του Ν.1577/1985 και έχουν καθοριστεί µικρότεραόρια αρτιότητας στην περιοχή.7. ∆εν επιτρέπεται η δόµηση ακόµη και σε οικόπεδο άρτιο και οι-κοδοµήσιµο, έστω και κατά το άρθρο 25 του Ν.1337/1983 όπωςεκάστοτε ισχύει, αν για οποιονδήποτε λόγο απαιτείται τακτο-ποίηση των γειτονικών του οικοπέδων και κατά την κρίση τηςπολεοδοµικής υπηρεσίας, η δόµηση θα παρεµποδίσει ή θα δυσχε-ράνει µε οποιονδήποτε τρόπο την τακτοποίηση.8. Σε οικόπεδο που βρίσκεται στη συνάντηση δύο γραµµών δόµη-σης που τέµνονται είτε µε πλάγια ή εισέχουσα απότµηση είτε µεκοίλη ή κυρτή γωνία, κατά την τακτοποίηση ως µήκος προσώπουλαµβάνεται ολόκληρο το ανάπτυγµα της ρυµοτοµικής γραµµήςπου αντιστοιχεί στο οικόπεδο.9. α) Οικόπεδο άρτιο κατά κανόνα ή κατά παρέκκλιση, ως προς τοεµβαδόν, το οποίο δεν έχει το κατά παρέκκλιση ελάχιστο πρό-σωπο, εάν δεν µπορεί να τακτοποιηθεί κατά τρόπο ώστε να απο-κτήσει το κατά κανόνα πρόσωπο, θεωρείται άρτιο καιοικοδοµήσιµο εφόσον µε την τακτοποίηση αποκτήσει το κατά πα-ρέκκλιση πρόσωπο ή εάν το οικόπεδο πληροί τις προϋποθέσειςτου άρθρου 25 του Ν.1337/1983, όπως εκάστοτε ισχύει, εκτός εάνη παραπάνω έλλειψη οφείλεται σε κατάτµηση από τους ιδιοκτήτεςή του δικαιοπαρόχους τους µε δικαιοπραξία εν ζωή ή αιτία θανά-του µετά την ισχύ του Ν.651/1977.β) Οικόπεδα που προϋφίστανται της ισχύος του Ν.651/1977 ταοποία δεν έχουν πρόσωπο σε εγκεκριµένη οδό, εφόσον δενπροέρχονται από κατάτµηση, που έγινε από τους ιδιοκτήτες ή τουςδικαιοπαρόχους τους µε δικαιοπραξία εν ζωή ή αιτία θανάτου,µετά την έγκριση του ρυµοτοµικού σχεδίου της περιοχής, ότανπαρά την προσκύρωση καταργούµενης ιδιωτικής οδού ή γενικάκαταργηθέντος κοινόχρηστου χώρου δεν αποκτούν πρόσωπο ήεµβαδόν κατά τον κανόνα ή την παρέκκλιση της περιοχής, θεω-ρούνται οικοδοµήσιµα εφόσον αποκτούν τουλάχιστον 5,0 µ. πρό-σωπο σε εγκεκριµένη οδό και εγγράφουν στο οικοδοµήσιµο τµήµα

τους κάτοψη κτιρίου µε ελάχιστη επιφάνεια 50,00 τµ. και ελάχιστηπλευρά 5,0 µ. Οικόπεδα τα οποία δεν έχουν πρόσωπο σε εγκεκρι-µένη οδό, όταν δεν µπορούν δια τακτοποιήσεως να αποκτήσουνπρόσωπο επί εγκεκριµένης οδού, επιτρέπεται να οικοδοµούνταιµε απόφαση του Γενικού Γραµµατέα Αποκεντρωµένης ∆ιοίκησηςµόνον εφόσον η έλλειψη του προσώπου έλαβε χώρα πριν την ισχύτου ν.651/1977 χωρίς υπαιτιότητα του αιτούντος.γ) Οικόπεδο µη άρτιο κατ’ εµβαδόν και µη υπαγόµενο στις διατά-ξεις του άρθρου 25 του Ν.1337/1983, όπως εκάστοτε ισχύει, πουδεν µπορεί να αποκτήσει διαστάσεις αρτίου οικοπέδου µε τις δια-τάξεις του Ν.∆.690/1948, προσκυρώνεται κατά προτεραιότητασε οικόπεδο που έχει το ελάχιστο εµβαδόν και δεν έχει το ελάχι-στο πρόσωπο, για την απόκτηση και του ελάχιστου προσώπου. Ανδεν υπάρχει τέτοιο όµορο οικόπεδο, αλλά υπάρχει οικόπεδο µηάρτιο κατά το εµβαδόν, που υπάγεται στις διατάξεις του άρθρου25 του Ν.1337/1983, όπως εκάστοτε ισχύει, το παραπάνω οικό-πεδο προσκυρώνεται σε αυτό.10. Τµήµατα οικοπέδου άρτιου και οικοδοµήσιµου που δεν επι-δέχονται εν όλω ή εν µέρει τακτοποίηση αφαιρούνται αναγκα-στικά και προσκυρώνονται στα γειτονικά οικόπεδα. Ηπροσκύρωση αυτή γίνεται µόνο αν τα γειτονικά οικόπεδα έχουν τοελάχιστο απαιτούµενο εµβαδόν και η προσκύρωση είναι απόλυτααπαραίτητη για να αποκτήσουν το ισχύον ελάχιστο πρόσωπο κατάτον κανόνα ή, σε περίπτωση που αυτό είναι αδύνατον, κατά πα-ρέκκλιση.11. Οι διατάξεις της παραγράφου 10 δεν εφαρµόζονται:α) αν στα παραπάνω τµήµατα υπάρχουν οικοδοµές µε την έννοιατης παραγράφου 2 του άρθρου 42 του Ν.∆. της 17.7.1923,β) αν η έλλειψη του ελάχιστου απαιτούµενου προσώπου των γει-τονικών οικοπέδων, στα οποία προσκυρώνονται τα παραπάνωτµήµατα, οφείλεται σε υπαίτια κατάτµηση από τους ιδιοκτήτες ήτους δικαιούχους τους µε δικαιοπραξία εν ζωή ή αιτία θανάτουµετά την έναρξη της ισχύος του Ν.651/1977.12. Η κατά την παράγραφο 10 προσκύρωση γίνεται µόνο ύστερααπό αίτηση κάθε ενδιαφερόµενου.13. Με την επιφύλαξη της παραγράφου 9, οι διατάξεις των παρα-γράφων 1 έως 4 έχουν εφαρµογή µόνο για τα οικόπεδα που υπά-γονται στην παρέκκλιση, σύµφωνα µε τις σχετικές ειδικέςδιατάξεις.14. Το ∆ηµόσιο και οι δήµοι ή οι κοινότητες, όταν επισπεύδουντην εφαρµογή του ρυµοτοµικού σχεδίου, αποζηµιώνουν και ταµη άρτια και µη οικοδοµήσιµα τµήµατα των ρυµοτοµούµενωνοικοπέδων που αποµένουν µετά τη ρυµοτοµία, εκτός αν οι ιδιο-κτήτες δηλώνουν έως την πρώτη συζήτηση στο ακροατήριο γιατον καθορισµό της προσωρινής τιµής µονάδας ότι δεν επιθυµούντην αποζηµίωση. Στην περίπτωση αυτή τα παραπάνω µη άρτια καιµη οικοδοµήσιµα οικόπεδα βαρύνονται µε ενδεχόµενη αποζη-µίωση λόγω παροδιότητας.15. Όπου από την πολεοδοµική νοµοθεσία απαιτείται να είναι οι-κοδοµήσιµο το οικόπεδο η εγγραφή στο οικοδοµήσιµο τµήµααυτού κάτοψης κτιρίων ορισµένων διαστάσεων, νοείται ωςσχήµα το ορθογώνιο.


ΑΦ

ΙΕΡΩ

ΜΑ

Άρθρο 8 - Ειδικές περιπτώσεις

1. α. Κατ’ εξαίρεση των παραγράφων 48, 49, 53, 76 τουάρθρου 2 του παρόντος, ως οικοδοµικό τετράγωνο θε-ωρείται και το τετράγωνο που βρίσκεται στα ακραίασηµεία ρυµοτοµικού σχεδίου που έχει εγκριθεί µέχριτην έναρξη ισχύος του N.1337/1983 χωρίς να περιβάλ-λεται από όλες τις πλευρές από κοινόχρηστους χώρουςή και χωρίς να περιβάλλεται από όλες τις πλευρές απόρυµοτοµικές γραµµές, εφόσον στην περίπτωση αυτή,στη θέση των ρυµοτοµικών γραµµών που λείπουν απει-κονίζονται οι γραµµές των ορίων της έκτασης, για τηνοποία εγκρίθηκε το σχέδιο αυτό.β. Οικόπεδα που βρίσκονται στα πιο πάνω οικοδοµικάτετράγωνα και δεν έχουν πρόσωπο σε εγκεκριµένηαπό το σχέδιο ή προϋφιστάµενη αυτού οδό, δοµούν-ται σύµφωνα µε τις διατάξεις της παραγράφου 5 τωνενοποιηµένων άρθρων 43, 44, 45 του Ν.∆. της17.7/16.8.1923. γ. Με απόφαση του Γενικού ΓραµµατέαΑποκεντρωµένης ∆ιοίκησης επιτρέπεται, στις παρα-πάνω περιπτώσεις ρυµοτοµικών σχεδίων που έχουν εγ-κριθεί µέχρι 13.3.1983, ο καθορισµός της οριακήςοδού του ρυµοτοµικού σχεδίου σύµφωνα µε τις δια-τάξεις του Ν.∆. της 17.7/16.8.1923 µε τη διαδικασία τουάρθρου 3 του νοµοθετικού διατάγµατος αυτού. Ειδικά για τους παραδοσιακούς οικισµούς ο καθορισµόςτης οριακής οδού γίνεται µε προεδρικό διάταγµα,ύστερα από πρόταση του Υπουργού Περιβάλλοντος,Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής ύστερα απόγνωµοδότηση του οικείου Κεντρικού Συµβουλίου Πο-λεοδοµικών Θεµάτων και Αµφισβητήσεων. Προ-κειµένου για παραδοσιακούς οικισµούς αρµοδιότηταςΥπουργών Μακεδονίας και Θράκης και Ναυτιλίας καιΑιγαίου οι ανωτέρω αρµοδιότητες ασκούνται από τουςΥπουργούς αυτούς ύστερα από γνώµη των οικείων Κεν-τρικών Συµβουλίων Πολεοδοµικών Θεµάτων και Αµφι-σβητήσεων αντίστοιχα. Ως εκτάσεις για τις οποίες εγκρίθηκε το ρυµοτοµικό σχέδιο καιαπεικονίζονται σε αυτό «οι γραµµές των ορίων τους» κατά ταπαραπάνω, νοούνται αυτές που ενέπιπταν σε θεσµικό πλαίσιοπου καθόριζε πολεοδόµηση σε συγκεκριµένη επιφάνεια, όπωςπ.χ. οι εκτάσεις οικιστικών διανοµών στεγαστικής αποκατά-στασης από κρατικούς φορείς (αρθρ. 37 Ν.1337/83), οι εκτά-σεις συνοικισµών και συνεταιρισµών (αρθρ. 7 Ν.∆. 17.7.1923,άρθρο 21 παρ. 6 και άρθρο 28 παρ. 1 ΓΟΚ/29, Ν.∆.690/1948)και οι εκτάσεις ιδιωτικής πολεοδόµησης – οργανωµένης δό-µησης (Α.Ν. 625/1968 και Κεφαλαίου ∆’ ΓΟΚ/1973). 2. Όταν στα ακραία σηµεία των εγκεκριµένων ρυµοτο-µικών σχεδίων, προβλέπεται η ύπαρξη δρόµου και απέ-ναντι από τα αντίστοιχα οικοδοµικά τετράγωνα,προβλέπονται ρυµοτοµικές γραµµές, η δόµηση των οι-κοπέδων που έχουν πρόσωπο στο δρόµο αυτόν, γίνε-ται µε βάση το πλάτος του, όπως προβλέπεται από τοσχέδιο µέχρι την απέναντι ρυµοτοµική γραµµή. Αν απέ-ναντι από τα οικοδοµικά τετράγωνα που βρίσκονται σταακραία σηµεία του ρυµοτοµικού σχεδίου, που έχει εγ-

κριθεί, µέχρι τις 13.3.1983, προβλέπεται οικοδοµικήγραµµή, χωρίς να ανήκει σε ΟΤ µε την έννοια της παρα-γράφου 49 του άρθρου 2 του νόµου αυτού ή της παρα-πάνω παραγράφου 1, οι ιδιοκτησίες που έχουνπρόσωπο στη γραµµή αυτή, εφόσον έχουν δηµιουργη-θεί µέχρι τη δηµοσίευση του ν.1577/1985 (ΓΟΚ), είναιοικοδοµήσιµες µόνο κατά το τµήµα τους, το οποίο έχειεπιφάνεια, που αντιστοιχεί στις ελάχιστες απαιτούµενεςγια το εµβαδόν και το πρόσωπο διαστάσεις αρτιότητας,οι οποίες προβλέπονται από τις πολεοδοµικές διατάξεις,που ισχύουν για το απέναντι οικοδοµικό τετράγωνο. Οιιδιοκτησίες αυτές οικοδοµούνται µόνο κατά το παρα-πάνω τµήµα τους, σύµφωνα µε τους όρους δόµησης,που ισχύουν για το απέναντι οικοδοµικό τετράγωνο, µετον περιορισµό ότι ο συντελεστής δόµησης δεν επιτρέ-πεται να είναι µεγαλύτερος από τα οριζόµενα στο άρθρο6 του Ν.1337/1983, όπως ισχύει.Για τα παραπάνω τµήµατα των ιδιοκτησιών, τα οποίααποτελούν οικόπεδα ευρισκόµενα εντός σχεδίου, έχουνεφαρµογή όλες οι διατάξεις (πολεοδοµικές, δασικέςκλπ.), που εφαρµόζονται για τις εντός σχεδίου περιοχές.Η κατάτµηση των παραπάνω ιδιοκτησιών επιτρέπεταιµόνο σύµφωνα µε τις διατάξεις που ισχύουν για τη δό-µηση, σε περιοχή εκτός σχεδίου πόλης. Υπόλοιπο τµήµατων ιδιοκτησιών αυτών, πέρα από εκείνο που έχει τιςπαραπάνω ελάχιστες διαστάσεις αρτιότητας, οικοδο-µείται σύµφωνα µε τις διατάξεις για τη δόµηση εκτόςσχεδίου, µόνον εφόσον το εµβαδόν του υπόλοιπουαυτού τµήµατος καλύπτει το ελάχιστο απαιτούµενο εµ-βαδόν για τη δόµηση εκτός σχεδίου.∆ιευκρινίζεται ότι η εν λόγω παράγραφος αναφέρεται σε ιδιο-κτησίες που έχουν δηµιουργηθεί µέχρι τη δηµοσίευση τουΝ.1577/85. 3. (ΕΚΤ) Γήπεδα ολόκληρα ή τµήµα αυτών που βρί-σκονται σε περιοχές εκτός σχεδίου πόλης και έχουνπρόσωπο σε δρόµους, όπου έχουν θεσπιστεί ειδικοίόροι δόµησης και χρήσεις, είτε για τις περιοχές αυτέςείτε γραµµικά για τους δρόµους αυτούς και οι οποίοι ση-µειώνονται στο εγκεκριµένο διάγραµµα µε ρυµοτοµικήγραµµή ή µε δύο γραµµές, ρυµοτοµική και οικοδοµική,οικοδοµούνται µε τους πιο πάνω ειδικούς όρους, µόνοκατά το τµήµα τους που έχει επιφάνεια ίση µε την ελά-χιστη επιφάνεια άρτιου γηπέδου που προβλέπεται απότους ειδικούς αυτούς όρους. Υπόλοιπο τυχόν τµήµα τωνγηπέδων αυτών, πέρα από εκείνο που έχει την παρα-πάνω ελάχιστη επιφάνεια αρτιότητας, οικοδοµείται σύµ-φωνα µε τις διατάξεις για τη δόµηση εκτός σχεδίου,µόνον εφόσον το εµβαδόν του υπόλοιπου αυτού τµήµα-τος καλύπτει το ελάχιστο απαιτούµενο εµβαδόν για τηδόµηση εκτός σχεδίου. Για την τοποθέτηση του κτιρίουή των κτιρίων εντός του γηπέδου λαµβάνεται υπόψη τοσύνολο του γηπέδου.4. Οικόπεδα που βρίσκονται µέσα σε εγκεκριµένοσχέδιο και έχουν παραχωρηθεί από το κράτος έως τηδηµοσίευση του ν.1577/1985 (ΓΟΚ), για οποιονδήποτε


λόγο, µε αποφάσεις ή παραχωρητήρια, θεωρούνται άρτια και οι-κοδοµήσιµα µε όποιες διαστάσεις και εµβαδόν παραχωρήθηκαν ήµε τις τυχόν µικρότερες ή µεγαλύτερες που έχουν στην πραγµατι-κότητα, εφόσον η µεταβολή αυτή δεν οφείλεται σε µεταβιβάσεις. Σε περίπτωση µείωσης των ανωτέρω οικοπέδων λόγω ρυµοτο-µίας, θεωρούνται άρτια και οικοδοµήσιµα, εφόσον έχουν τα ελά-χιστα όρια αρτιότητας που προβλέπονται, κατά τον κανόνα ή κατάπαρέκκλιση, από τις διατάξεις που ισχύουν για την περιοχή ήεκείνα που προβλέπονται από το άρθρο 25 του Ν.1337/1983,όπως εκάστοτε ισχύει.Οικόπεδα που δηµιουργούνται από κατάτµηση παραχωρηθέντοςοικοπέδου, που έγινε ύστερα από έγκριση της αρµόδιας για τηνπαραχώρηση αρχής, θεωρούνται άρτια και οικοδοµήσιµα εφόσονείναι άρτια, σύµφωνα µε τις διατάξεις που ισχύουν για την πε-ριοχή. Σε αντίθετη περίπτωση εφαρµόζονται οι διατάξεις του άρ-θρου 25 του Ν.1337/1983, όπως εκάστοτε ισχύει. 5. Αν η οδός που αποτελεί το ακραίο όριο εγκεκριµένου µέχριτη δηµοσίευση του παρόντος σχεδίου πόλης, τέµνει ιδιοκτη-σίες και δεν έχουν καταβληθεί οι οφειλόµενες αποζηµιώσεις γιατην εφαρµογή του σχεδίου ως προς την οδό αυτή µπορεί να τρο-ποποιείται και επεκτείνεται το σχέδιο µε την µετατόπιση της ορια-κής αυτής οδού προς την εκτός σχεδίου περιοχή χωρίς πάντως νατέµνονται άλλες ιδιοκτησίες.Το τµήµα που εντάσσεται στο σχέδιο πόλης από την καθεµία απότις παραπάνω ιδιοκτησίες δεν µπορεί να είναι εµβαδού µεγαλυ-τέρου του διπλάσιου των κατά τον κανόνα ορίων αρτιότητας πουπροβλέπονται από το ήδη εγκεκριµένο σχέδιο της περιοχής. Η µε-τατόπιση αυτή επιτρέπεται µόνον εφόσον εναρµονίζεται µε τις κυ-κλοφοριακές και τις εν γένει πολεοδοµικές συνθήκες και ανάγκεςτης περιοχής.Σε περίπτωση εφαρµογής της παραγράφου αυτής µπορεί και νααυξάνεται ή να µειώνεται το πλάτος της µετατοπιζόµενης οδού.Για το τµήµα που εντάσσεται στο σχέδιο πόλης µε βάση την παρά-γραφο αυτή, ισχύουν οι όροι δόµησης που θεσπίζονται από το ήδηεγκεκριµένο σχέδιο της περιοχής, όπως αυτοί κάθε φορά ισχύουν.6. Σε περίπτωση εφαρµογής της προηγούµενης παραγράφουοι κύριοι των παραπάνω ιδιοκτησιών υπόκεινται σε εισφορά γηςκαι χρήµατος κατά τις διατάξεις των άρθρων 8 και 9 τουΝ.1337/1983. Αν το εµβαδόν της έκτασης την οποία καταλαµβά-νει η µετατοπιζόµενη οδός είναι ίσο ή µεγαλύτερο προς την κατάτο προηγούµενο εδάφιο εισφορά σε γη δεν οφείλεται άλλη ει-σφορά σε γη ή αποζηµίωση. Αν είναι µικρότερο οφείλεται η δια-φορά της εισφοράς γης. Η έκταση αυτή αποκτά την ιδιότητα τουκοινοχρήστου από τη δηµοσίευση της υπουργικής απόφασης πουπροβλέπεται στην επόµενη παράγραφο 7.7. Η τροποποίηση και η επέκταση του σχεδίου πόλης κατά τηνπαράγραφο 5 του παρόντος άρθρου γίνεται µε απόφαση τουΥπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής, ηοποία εκδίδεται κατά τη διαδικασία του άρθρου 3 του Ν.∆. της17.7.1923. Αν η διαδικασία αυτή έχει τηρηθεί µέχρι τη δηµοσίευσητου νόµου αυτού δεν απαιτείται επανάληψη για την έκδοση τηςαπόφασης Υπουργού.

Άρθρο 9 - ∆ουλείες σε ακίνητα (ΟΙΚ)

1. Απαγορεύεται η σύσταση δουλειών, οι οποίες συνεπάγονταιπεριορισµό της δυνατότητας ανέγερσης ή επέκτασης των κτι-ρίων ή εγκαταστάσεων, σύµφωνα µε τις ισχύουσες πολεοδοµι-κές διατάξεις.Από την απαγόρευση αυτή εξαιρείται η δουλεία διόδου, εφόσοναποτελεί τη µοναδική δίοδο προς κοινόχρηστο χώρο οικοπέδου ήκτιρίου ή αυτοτελούς από πλευράς δόµησης ορόφου, η οποία µπο-ρεί να περιορίζεται στη χρήση της στάθµης του ισογείου.∆ικαιοπραξίες που αντιβαίνουν στις διατάξεις της παραγράφουαυτής είναι απολύτως άκυρες.2. ∆ουλείες που έχουν συσταθεί έως τη δηµοσίευση του παρόν-τος νόµου δεν παρεµποδίζουν την έκδοση άδειας δόµησης, σύµ-φωνα µε τις ισχύουσες διατάξεις. Οι δουλείες αυτές καταργούνταικατά τη διαδικασία των επόµενων παραγράφων, αν εκδοθεί νό-µιµη οικοδοµική άδεια για να γίνουν στο δουλεύον ακίνητο κατα-σκευές ή εγκαταστάσεις που καθιστούν αδύνατη, εν όλω ή ενµέρει, την άσκηση της δουλείας.Κατ’ εξαίρεση δεν υπάγονται στην παράγραφο αυτή η δουλεία κοι-νού σκελετού και η δουλεία διόδου, όπως αυτή ορίζεται στην προ-ηγούµενη παράγραφο. Στα νέα κτίρια πρέπει να εξασφαλίζεται ηδίοδος δουλείας στο επίπεδο του εδάφους και σε ύψος χώρου κύ-ριας χρήσης.3. Στον δικαιούχο της καταργούµενης δουλείας καταβάλλεταιαποζηµίωση. Ο καθορισµός του ποσού της αποζηµίωσης, ανεξάρ-τητα από την αξία του αντικειµένου της διαφοράς, γίνεται από τοειρηνοδικείο, στην περιφέρεια του οποίου βρίσκεται το δουλεύονακίνητο που δικάζει κατά τις σχετικές διατάξεις της Πολιτικής ∆ι-κονοµίας, ύστερα από αίτηση του δικαιούχου της δουλείας ή εκεί-νου στον οποίο έχει χορηγηθεί νόµιµη άδεια δόµησης για τηνεκτέλεση εργασιών ασυµβίβαστων µε την άσκηση της δουλείας.4. Η δουλεία καταργείται µε την καταβολή ή την κατάθεση στοΤαµείο Παρακαταθηκών και ∆ανείων της αποζηµίωσης. Μετά τηνκατάργηση επιτρέπεται να εκτελεστούν, σύµφωνα µε την άδειαδόµησης, οι εργασίες τις οποίες εµπόδιζε η δουλεία.

Άρθρο 10 - Κίνητρα για την περιβαλλοντική ανα-βάθµιση και βελτίωση της ποιότητας ζωής σε πυκνο-δοµηµένες και αστικές περιοχές Το παρόν άρθρο εφαρµόζεται για τις άδειες δόµησης που εκδίδονται µετάτην ισχύ του νόµου και δεν αφορά υφιστάµενες οικοδοµές των οποίωνέχει λήξει η οικοδοµική άδεια. Για οικοδοµικές άδειες που βρίσκονται σεισχύ κατά την έναρξη ισχύος του νόµου, εφαρµόζεται το άρθρο 34 τουνόµου. Η εφαρµογή των διατάξεων του παρόντος άρθρου αφορά σε οι-κόπεδα άρτια κατά κανόνα, αυτοτελή ή δηµιουργούµενα εκ συνενώσεωςπου εµπίπτουν στις περιοχές της παραγράφου 1 του άρθρου. Σηµειώνε-ται ότι για την εφαρµογή του παρόντος άρθρου, δεν αποτελεί προϋπόθεσηη έκδοση του Π.∆/τος της παρ. 2. Για τη διευκόλυνση των ιδιωτών µελε-τητών, για τον υπολογισµό των πολεοδοµικών µεγεθών σε εφαρµογή τουάρθρου 10, την ηλεκτρονική µορφή της παρούσας που είναι ανηρτηµένηστον ιστότοπο του ΥΠΕΚΑ (www.ypeka.gr) συνοδεύει πίνακας Excel. Ει-δικότερα διευκρινίζονται τα παρακάτω :


ΑΦ

ΙΕΡΩ

ΜΑ

1. Σε περίπτωση οικοπέδων (αυτοτελών ή εκ συνενώ-σεως), που βρίσκονται εντός σχεδίου πόλεως στις γεω-γραφικές περιφέρειες: α) των ∆ήµων του ΝοµούΑττικής και β) των αναφερόµενων στο άρθρο 1 παρ. 2 του Ν.1561/1985 (Α΄148), ∆ήµων του Νοµού Θεσσαλονίκης, όπως και στις δύο περιπτώσεις, καθορίζονταν πριν τηνέναρξη ισχύος του Ν.2539/1997(Α΄244), και οι οποίοιείχαν κατά την απογραφή του 1991 πληθυσµό µεγαλύ-τερο των 25.000 κατοίκων, και γ) των ∆ήµων Πάτρας, Λάρισας, Ηρακλείου, Χανίων,Βόλου, Νέας Ιωνίας Μαγνησίας, Ιωαννίνων, όπως καθορίζονταν πριν την έναρξη ισχύος τουΝ.2539/1997, και (τα οικόπεδα σε καθεµία από τις υπόα΄, β΄ και γ΄ περιπτώσεις) δεν εµπίπτουν σε παραδο-σιακούς οικισµούς και παραδοσιακά τµήµατα πόλης ήσε ιστορικούς τόπους ή σε περιοχές µε αποκλειστικήχρήση κατοικίας και όταν το εµβαδόν τους είναι µεγα-λύτερο της κατά κανόνα αρτιότητας της περιοχής, κατό-πιν σύµφωνης γνώµης του Συµβουλίου Αρχιτεκτονικής,παρέχονται τα ακόλουθα κατά περίπτωση πολεοδο-µικά κίνητρα, εφόσον τηρούνται οι ακόλουθες κατά πε-ρίπτωση προϋποθέσεις και σε κάθε περίπτωση µε τηνπροϋπόθεση ο αριθµός των κτιρίων που δηµιουργούν-ται να είναι µικρότερος του Β/2 και ίσος µε τη µικρότερηπροκύπτουσα ακέραιη µονάδα µε ελάχιστο το ένα: α. Με την προϋπόθεση: ποσοστιαίας µείωσης του επι-τρεπόµενου ποσοστού κάλυψης του οικοπέδου κατάΑX10%,δίνεται το κίνητρο: ποσοστιαίας αύξησης του επιτρεπό-µενου συντελεστή δόµησης του οικοπέδου κατά ΑΧ10%. β. Με τις προϋποθέσεις: ποσοστιαίας µείωσης του επι-τρεπόµενου ποσοστού κάλυψης του οικοπέδου κατάΑX15%, απόσυρσης κτιρίου κύριας χρήσης εµβαδούτουλάχιστον ενός τετάρτου του υπάρχοντος επιτρεπό-µενου συντελεστή δόµησης της περιοχής,δίνεται το κίνητρο: ποσοστιαίας αύξησης του επιτρεπό-µενου συντελεστή δόµησης του οικοπέδου κατά ΑΧ15%. γ. Με τις προϋποθέσεις: ποσοστιαίας µείωσης του επι-τρεπόµενου ποσοστού κάλυψης του οικοπέδου κατάΑX20%, απόδοσης σε κοινή δηµόσια χρήση επιφάνειας ίσης µετην αύξηση της επιφάνειας δόµησης δια του συντελεστήδόµησης,δίνεται το κίνητρο: ποσοστιαίας αύξησης του επιτρεπό-µενου συντελεστή δόµησης του οικοπέδου κατά ΑΧ20%. δ. Με τις προϋποθέσεις: ποσοστιαίας µείωσης του επι-τρεπόµενου ποσοστού κάλυψης του οικοπέδου κατάΑX25%, απόδοσης σε κοινή δηµόσια χρήση επιφάνειαςίσης µε την αύξηση της επιφάνειας δόµησης δια του συν-τελεστή δόµησης, απόσυρσης κτιρίου κύριας χρήσηςεµβαδού τουλάχιστον ενός τετάρτου του υπάρχοντοςεπιτρεπόµενου συντελεστή δόµησης της περιοχής,δίνεται το κίνητρο: ποσοστιαίας αύξησης του επιτρεπό-µενου συντελεστή δόµησης του οικοπέδου κατά ΑΧ25%.

Σε κάθε περίπτωση δίνεται κίνητρο προσαύξησης τουεπιτρεπόµενου ύψους, έως το ανώτατο επιτρεπόµενοκατά το άρθρο 15 ύψος, για τον προσαυξηµένο συντε-λεστή δόµησης.Η επιφάνεια που αποδίδεται σε κοινή δηµόσια χρήση,συνέχεται µε κοινόχρηστο χώρο του ρυµοτοµικού σχε-δίου και η µία πλευρά της ταυτίζεται µε όλο το µήκος τουπροσώπου του οικοπέδου µε την προϋπόθεση ότι έχειβάθος τουλάχιστον 1,5 µ. Σε περίπτωση που η παραχω-ρούµενη επιφάνεια δεν επαρκεί για να αποδοθεί σε όλοτο µήκος του προσώπου του οικοπέδου µε ελάχιστοβάθος 1,5 µ., η µια πλευρά της ταυτίζεται κατ’ ελάχιστοµε το 1/3 του µήκους του προσώπου του οικοπέδου µετρόπο ώστε το βάθος της να είναι µικρότερο του πλά-τους.Σε κάθε περίπτωση το Συµβούλιο Αρχιτεκτονικής για τηδιατύπωση της γνώµης του λαµβάνει υπόψη του ιδίωςτα κριτήρια του περιβαλλοντικού οφέλους και της βέλ-τιστης απόδοσης σε κοινή χρήση. [διευκρίνιση για τα 1β και 1δ] Η απόσυρση κτιρίου για την εφαρµογή του άρθρου 10 βεβαι-ώνεται κατά την αίτηση έγκρισης άδειας δόµησης µε την προ-σκόµιση άδειας κατεδάφισης που έχει εκδοθεί µετά τηνεφαρµογή του Ν.4067 και την τεχνική έκθεση της άδειας κα-τεδάφισης, στην οποία συµπεριλαµβάνεται ο χαρακτηρισµόςτης ενεργειακής κατηγορίας του κτιρίων που αποσύρονται καιτο συνολικό εµβαδόν που έχουν άνω του διαµορφωµένουεδάφους, ισόγειο, α’ όροφος κλπ. ανεξάρτητα χρήσης. Η επιφάνεια που αποδίδεται σε κοινή χρήση έχει τη µορφή δια-πλάτυνσης κοινόχρηστου χώρου µέσα από την εγκεκριµένηρυµοτοµική γραµµή και προς την πλευρά του ακινήτου. Στον χώρο που αποδίδεται σε κοινή χρήση επιτρέπονται δια-µορφώσεις για την είσοδο στην ιδιοκτησία αυτοκινήτων καιπεζών. Ο εν λόγω παραχωρηµένος σε δηµόσια χρήση χώροςεξοµοιούται µε κοινόχρηστο χώρο της πόλης για την εφαρ-µογή του άρθρου 16 του παρόντος νόµου. Σε περίπτωση που ηπαραχωρούµενη επιφάνεια δεν επαρκεί για να αποδοθεί σεόλο το µήκος του προσώπου του οικοπέδου µε ελάχιστο βάθος1,5 µ., η µία πλευρά της ταυτίζεται κατ’ ελάχιστο µε το 1/3 τουµήκους του προσώπου του οικοπέδου έτσι ώστε το βάθος τηςνα είναι µικρότερο του µήκους της. ε. Για τις ανωτέρω περιπτώσεις α΄, β΄, γ΄, δ΄ µε Β>2,η διαµόρφωση τυφλών όψεων επιτρέπεται µόνον κα-τόπιν γνωµοδότησης του Συµβουλίου Αρχιτεκτονικής τοοποίο πιστοποιεί την αδυναµία ανέγερσης της οικοδο-µής χωρίς τυφλές όψεις, εξαντλουµένων των όρων καιπεριορισµών δόµησης.Επίσης, σε περίπτωση οικοπέδου µε Β>5 οι διατάξειςτων ανωτέρω περιπτώσεων α΄, β΄, γ΄, δ΄ εφαρµόζον-ται µόνο µετά από σύµφωνη γνώµη του Κεντρικού Συµ-βουλίου Αρχιτεκτονικής.στ. Όταν τα οικόπεδα των παραπάνω περιπτώσεων α΄,β΄, γ΄, δ΄ δηµιουργούνται από συνένωση οικοπέδωνεκ των οποίων τουλάχιστον το ένα είναι άρτιο κατά πα-ρέκκλιση ή ρυµοτοµούµενο ή τυφλό ή µη οικοδοµήσιµο,παρέχονται τα παραπάνω κίνητρα µε εφαρµογή των αν-τίστοιχων τύπων όπου Α=1 για κάθε λόγο Β.

ζ. Σε περίπτωση οικοπέδων τουλάχιστον 4.000 τµ. µε απόδοσησε κοινή δηµόσια χρήση του 100% του ακαλύπτου παρέχεται τοεξής κίνητρο : αύξηση της επιτρεπόµενης δόµησης του υπάρχον-τος οικοπέδου κατά 35% µε προσθήκη καθ’ ύψος µέχρι 30% επι-πλέον του επιτρεπόµενου της περιοχής µε τις προϋποθέσειςποσοστιαίας µείωσης του επιτρεπόµενου ποσοστού κάλυψης τουοικοπέδου κατά ΑΧ35% και αριθµού των κτιρίων που δηµιουρ-γούνται µικρότερου του Β/2 και ίσο µε τη µικρότερη προκύπτουσαακέραιη µονάδα µε ελάχιστο το ένα. Στην περίπτωση αυτή απαγορεύεται η διαµόρφωση τυφλώνόψεων των κτιρίων µε κατάλληλη χωροθέτησή τους στο οικό-πεδο. Στην περίπτωση αρτίων κατά κανόνα οικοπέδων εµβαδού τουλάχιστον4.000 τµ. για τα οποία εφαρµόζεται η εν λόγω διάταξη, η αύξηση της επι-τρεπόµενης δόµησης υπολογίζεται επί του συνολικού εµβαδού του οικο-πέδου. Το σύνολο δε του ακαλύπτου χώρου που προκύπτει από τηνεφαρµογή της διάταξης αποδίδεται όλο σε κοινή χρήση. η. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλι-µατικής Αλλαγής µετά από γνώµη του Κεντρικού Συµβουλίου Αρ-χιτεκτονικής, είναι δυνατή η έγκριση της γενικής διάταξης καιογκοπλαστικής διαµόρφωσης κτιρίων σε οικόπεδα ελάχιστουεµβαδού 3.000 τµ., κατά παρέκκλιση των διατάξεων του παρόν-τος νόµου, µε προϋπόθεση την τήρηση του ισχύοντος σ.δ. της πε-ριοχής, ο οποίος πρέπει να είναι τουλάχιστον 1.6 και του ανώτατουεπιτρεπόµενου ύψους κτιρίων που ορίζεται µε τον παρόντα νόµο.Η παρούσα διάταξη ισχύει και για την υλοποίηση µελέτης που έχειβραβευθεί σε αρχιτεκτονικό διαγωνισµό ανεξαρτήτως εµβαδούτου οικοπέδου.Στις ανωτέρω περιπτώσεις απαγορεύεται η διαµόρφωση τυφλώνόψεων των κτιρίων µε κατάλληλη χωροθέτησή τους στο οικό-πεδο. Προϋπόθεση για την εφαρµογή της συγκεκριµένης διάταξης για την υλο-ποίηση µελέτης που έχει βραβευτεί σε αρχιτεκτονικό διαγωνισµό, είναι οδιαγωνισµός να έχει διενεργηθεί µε βάση το πλαίσιο διενέργειας αρχι-τεκτονικών διαγωνισµών και γενικά των διαγωνισµών µελετών µε απο-νοµή βραβείων, για µελέτες ή για σχέδια ιδεών κάθε αξιόλογου τεχνικούέργου του ∆ηµοσίου ή των Νοµικών προσώπων της παρ. 9 του άρθρου 1του Ν.3316/2005, όπως εκάστοτε ισχύει. [διευκρίνιση για τις παρ. 1α, 1β, 1γ & 1δ (σε συνδυασµό µε τοάρθρο 17 παρ. 2α)]Η φύτευση του ακαλύπτου χώρου κατά τα 2/3 εφαρµόζεται επί του εµβα-δού του ακαλύπτου χώρου που προκύπτει είτε µετά την παραχώρηση τµή-µατος του οικοπέδου σε κοινή χρήση, είτε µετά από προσαύξηση πουπροκύπτει από τη µείωση της κάλυψης του πραγµατοποιούµενου κτιρίουή µετά από συνδυασµό και των δύο περιπτώσεων. 2. Η απόδοση σε κοινή δηµόσια χρήση γίνεται µε συµβολαιογρα-φική πράξη, η οποία υποβάλλεται στην αρµόδια υπηρεσία δόµη-σης πριν την έκδοση της άδειας δόµησης. Με προεδρικό διάταγµαπου εκδίδεται µετά από πρόταση του Υπουργού Περιβάλλοντος,Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής, µπορεί να καθορίζεται η δια-δικασία απόδοσης σε κοινή χρήση, καθώς και κάθε λεπτοµέρειαγια την εφαρµογή των παραγράφων 1 και 2 του παρόντος.3. Στους παραχωρηµένους σε δηµόσια χρήση χώρους του οι-κοπέδου επιτρέπεται η διαµόρφωση από τον οικείο δήµο χώρουπρασίνου και η τοποθέτηση κατασκευών στοιχείων αστικού εξο-πλισµού και η συντήρησή τους βαρύνει το ∆ήµο. ∆εν επιτρέπεται

εγκατάσταση συλλογής σκουπιδιών, περιπτέρων ή παιδικήςχαράς. [διευκρίνιση για τις παρ. 2 και 3]Η συµβολαιογραφική πράξη απόδοσης σε κοινή χρήση καταρτίζεται καιµεταγράφεται µε µέριµνα του ιδιοκτήτη, κατ’ αναλογία της διαδικασίαςτων ρυµοτοµούµενων τµηµάτων του οικοπέδου σύµφωνα µε τηνΕγκ.25/87 του ΥΠΕΧΩ∆Ε. Η παραχωρούµενη σε κοινή χρήση επιφάνειαδιατηρεί εφεξής το δηµόσιο κοινόχρηστο χαρακτήρα της. Αντιστοίχως, ταπολεοδοµικά κίνητρα και τα εξ αυτών απορρέοντα δικαιώµατα που πα-ρέχονται στο αρχικό οικόπεδο (δηλ. πριν την απόδοση σε κοινή χρήση τµή-µατος αυτού) παραµένουν εσαεί στο αποµειωµένου εµβαδού οικόπεδο,µετά την απόδοση σε κοινή χρήση τµήµατος αυτού. Για τον υπολογισµότων πολεοδοµικών µεγεθών λαµβάνεται υπ’ όψη η αρχική - προ της από-δοσης σε κοινή χρήση - έκταση του οικοπέδου και ο εκάστοτε ισχύων σ.δ.της περιοχής. Η χρήση του παραχωρηµένου χώρου είναι αυτή που περιο-ριστικά αναφέρεται στην παρ. 3 του παρόντος. Η διαµόρφωση, συντήρησηκαι λειτουργία του βαρύνει το ∆ήµο. Όλα τα ανωτέρω περιγράφονται ανα-λυτικά στην συµβολαιογραφική πράξη απόδοσης σε κοινή χρήση. Μετά την έκδοση της άδειας δόµησης, η Υπηρεσία ∆όµησης διαβιβάζειαντίγραφο της άδειας δόµησης και της συµβολαιογραφικής πράξης στηναρµόδια Τεχνική Υπηρεσία του ∆ήµου προκειµένου να επιληφθεί τωναναφερόµενων στην παρ. 3. 4. Για την έκδοση άδειας δόµησης, σύµφωνα µε την παράγραφο 1,επί οικοπέδου που αποτελεί οικοδοµικό τετράγωνο απαιτείταιέγκριση του Κεντρικού Συµβουλίου Αρχιτεκτονικής.5. Επιτρέπεται η ενοποίηση των υποχρεωτικών ακάλυπτωνχώρων των οικοπέδων ενός οικοδοµικού τετραγώνου ή µέ-ρους του, προς κοινή χρήση των ενοίκων του οικοδοµικού τετρα-γώνου ή µέρους του, χωρίς να θίγονται τα δικαιώµατα κυριότητας.6. Για την εφαρµογή της προηγούµενης παραγράφου απαιτείταιαπόφαση πλειοψηφίας της συνέλευσης των ιδιοκτητών των ακι-νήτων που βρίσκονται στο οικοδοµικό τετράγωνο, η οποία λαµ-βάνεται µε πλειοψηφία του 67% των ψήφων του κάθε οικοπέδου,και µε την οποία καθορίζονται οι ειδικότεροι όροι και ο τρόποςενοποίησης, διαµόρφωσης και χρήσης των ακάλυπτων χώρων,καθώς και τα αναγκαία µέτρα, ώστε να εξασφαλίζεται η ασφαλήςπροσπέλαση στους χώρους αυτούς.7. Κατά την έγκριση, επέκταση, αναθεώρηση ή τροποποίηση ρυ-µοτοµικού σχεδίου µπορεί να προβλέπεται :α) Η ενοποίηση των ακάλυπτων χώρων των οικοπέδων κάθε οι-κοδοµικού τετραγώνου και η θέση των χώρων αυτών στη χρήσηόλων των ενοίκων των κτιρίων του τετραγώνου αυτού. Στην πε-ρίπτωση αυτή η ενοποίηση γίνεται σύµφωνα µε τους όρους πουθεσπίζονται µε το ρυµοτοµικό σχέδιο.β) Η δηµιουργία δικτύου ελεύθερων δηµόσιων προσβάσιµων κοι-νόχρηστων χώρων αποκλειστικά για πεζούς, µε χρήση των ακά-λυπτων χώρων των οικοπέδων και µε κίνητρο την αύξηση µέχρικαι 20% της επιτρεπόµενης δόµησης, µε ταυτόχρονη διατήρησητων προβλεπόµενων υποχρεωτικών ακάλυπτων χώρων.γ) Για περιπτώσεις περιοχών εντός πόλεων όπως ορίζεται στηνπαράγραφο 1, η οριοθέτηση περιοχής εντός της οποίας είναι δυ-νατή η οικοδόµηση στο πλαίσιο του ισχύοντος συντελεστή δόµη-σης και κατά παρέκκλιση των υπολοίπων διατάξεων του παρόντοςνόµου, προκειµένου να διασφαλίζεται διάταξη κτιρίων και συνέ-χεια των ακαλύπτων, κατά τρόπο ώστε να µεγιστοποιείται το δη-µόσιο περιβαλλοντικό όφελος για την περιοχή, ή και να


ΑΦ

ΙΕΡΩ

ΜΑ

δηµιουργείται µητροπολιτικός πόλος πολλαπλών λει-τουργιών ή και να εφαρµόζονται πρότυπα προγράµµατααστικής ανάπτυξης ή ανασυγκρότησης. Η κατά τα ωςάνω γενική διάταξη των κτιρίων και η ογκοπλαστικήδιαµόρφωσή τους εγκρίνεται µε απόφαση του Υπουρ-γού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγήςµετά από γνώµη του Κεντρικού Συµβουλίου Αρχιτεκτο-νικής. Κατά την εφαρµογή της παρούσας διάταξης είναιδυνατή η κατά παρέκκλιση θέσπιση σ.δ. µε προσαύξηση50% από τον ισχύοντα για ιδιοκτησίες του ∆ηµοσίου ήτου δήµου.δ) Για περιπτώσεις περιοχών εντός πόλεων όπως ορί-ζεται στην παράγραφο 1, η οριοθέτηση περιοχής εντόςτης οποίας είναι δυνατή η οικοδόµηση κατά παρέκκλισητων διατάξεων που αφορούν στο συντελεστή δόµησης,ποσοστό κάλυψης, ύψος κτιρίου, θέση και χρήση κτι-ρίου, προκειµένου να δηµιουργείται µητροπολιτικόςπόλος πολλαπλών λειτουργιών ή και να εφαρµόζονταιπρότυπα προγράµµατα αστικής ανάπτυξης ή ανασυγ-κρότησης. Η κατά τα ως άνω γενική διάταξη των κτιρίωνκαι η ογκοπλαστική διαµόρφωσή τους εγκρίνεται µεαπόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας καιΚλιµατικής Αλλαγής µετά από γνώµη του ΚεντρικούΣυµβουλίου Αρχιτεκτονικής.8. Με απόφαση των Υπουργών Οικονοµικών, ∆ικαιο-σύνης, ∆ιαφάνειας και Ανθρωπίνων ∆ικαιωµάτων καιΠεριβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής,ρυθµίζονται όλα τα θέµατα, που σχετίζονται µε τη σύγ-κληση της συνέλευσης των ιδιοκτητών, την πρόσκλησητων µελών, τη λήψη και γνωστοποίηση των αποφά-σεων, τον τρόπο καθορισµού του συνολικού αριθµούτων ψήφων και της κατανοµής τους στους ιδιοκτήτες, ηοποία γίνεται µε βάση το εµβαδόν της ιδιοκτησίας και τοποσοστό συµµετοχής σε αυτή σε σχέση µε το ολικό εµ-βαδόν του οικοδοµικού τετραγώνου.9. Με προεδρικό διάταγµα, που εκδίδεται µε πρότασητου Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατι-κής Αλλαγής, µετά από σύµφωνη γνώµη του ΚεντρικούΣυµβουλίου Αρχιτεκτονικής, η οποία διατυπώνεται κα-τόπιν εισήγησης του οικείου ∆ήµου, µπορούν να καθο-ρίζονται περιοχές στις γεωγραφικές περιφέρειες των∆ήµων, όπως καθορίζονταν πριν την έναρξη ισχύος τουΝ.2539/1997 (Α΄244), οι οποίοι δεν περιλαµβάνονταιστην παράγραφο 1 του παρόντος και βρίσκονται στηνηπειρωτική Ελλάδα, την Κρήτη και την Εύβοια, όπουεφαρµόζονται οι διατάξεις των παραγράφων 1 έως 4του παρόντος.

Άρθρο 11 - Συντελεστής δόµησης (και ΕΚΤ,ΟΙΚ)

1. Κατά τη θέσπιση ή µεταβολή όρων δόµησης ο συντε-λεστής δόµησης των οικοπέδων ορίζεται αριθµητικά.Συντελεστές δόµησης που προκύπτουν έµµεσα από δια-

τάξεις προγενέστερες της δηµοσίευσης του νόµουαυτού, εξακολουθούν να ισχύουν έως ότου καθοριστούναριθµητικά.2. (όχι ΕΚΤ) Ο συντελεστής δόµησης που εφαρµόζε-ται σε οικόπεδο µε πρόσωπο σε περισσότερους κοι-νόχρηστους χώρους, για τους οποίους ισχύουνδιαφορετικοί συντελεστές, είναι ο λόγος του αθροί-σµατος των γινοµένων του µήκους κάθε προσώπου τουοικοπέδου επί τον αντίστοιχο συντελεστή δόµησης προςτο άθροισµα των µηκών των προσώπων.3. Σε συνιδιόκτητα οικόπεδα µε κάθετη ή οριζόντιαιδιοκτησία που έχει συσταθεί κατά τις διατάξεις τουΝ.1024/1971(Α΄232) και έχει εκδοθεί άδεια πριν απότη µεταβολή γενικών ή ειδικών διατάξεων που αφο-ρούν την επιτρεπόµενη δόµηση, προκειµένου για έκ-δοση άδειας δόµησης ο κάθε συνιδιοκτήτηςχρησιµοποιεί το ποσοστό δόµησης που του αναλογείσύµφωνα µε το συντελεστή δόµησης που ισχύει κατά τοχρόνο έκδοσης της άδειας δόµησης.4. Για τον υπολογισµό της µέγιστης επιτρεπόµενης δό-µησης που µπορεί να πραγµατοποιηθεί σε ένα οικόπεδοπολλαπλασιάζεται η επιφάνειά του επί το σ.δ. πουισχύει.5. Στο σ.δ. προσµετρώνται :α. Οι επιφάνειες των στεγασµένων και κλειστών απόόλες τις πλευρές χώρων του κτιρίου.β. Οι επιφάνειες των µη θερµαινόµενων στεγασµένωνχώρων που διαθέτουν τουλάχιστον µία ανοιχτήπλευρά προς οποιονδήποτε ανοιχτό χώρο του οικοπέ-δου ή του κτιρίου και το µήκος του ανοίγµατος είναιµικρότερο του 35% του συνολικού µήκους του περι-γράµµατος του χώρου αυτού.γ. Οι επιφάνειες των υπογείων οποιασδήποτε άλληςχρήσης εκτός αυτών που ορίζονται στην παράγραφο6.δ. Οι επιφάνειες των ανοικτών εξωστών και ανοικτώνηµιυπαίθριων χώρων, όταν η συνολική επιφάνεια τωνχώρων αυτών έχει ποσοστό µεγαλύτερο του 40% τηςεπιφάνειας που επιτρέπεται να δοµηθεί.6. Στο σ.δ. δεν προσµετρώνται :α. Οι επιφάνειες των ανοιχτών εξωστών και ανοικτώνηµιυπαίθριων χώρων, όταν η συνολική επιφάνεια τωνχώρων αυτών έχει ποσοστό µικρότερο ή ίσο του 40%της επιφάνειας που επιτρέπεται να δοµηθεί στο οικό-πεδο. Σε κάθε περίπτωση το ποσοστό των ανοιχτώνηµιυπαίθριων χώρων δεν µπορεί να υπερβαίνει το 20%της επιφάνειας που επιτρέπεται να δοµηθεί. ∆ιευκρινίζεται ότι ελεύθερα φέροντα ή µη στοιχεία (πχ. υπο-στύλωµα, τοιχίο, τοίχος, κλπ) που ορίζουν το περίγραµµα τουανοικτού ηµιυπαίθριου χώρου και δεν περιλαµβάνονται στοπερίγραµµα των κλειστών χώρων του κτιρίου, δεν προσµε-τρούνται στον σ.δ. β. Οι υπέργειοι χώροι στάθµευσης σε κτίρια αµιγούςχρήσης στάθµευσης αυτοκινήτων. Τα κτίρια αµιγούς χρήσης στάθµευσης αυτοκινήτων, ελέγχον-


ται ως προς τη θέση τους στο οικόπεδο, το ποσοστό κάλυψής τους, τούψος τους και τον πραγµατοποιούµενο όγκο τους, ενώ δεν προσµε-τρούνται στην εκµετάλλευση του οικοπέδου (σ.δ.). Ο ισχύων σ.δ. της πε-ριοχής χρησιµοποιείται µόνον για τον υπολογισµό του σ.ο. του οικοπέδου. γ. Οι µη προσβάσιµες επιφάνειες οι οποίες προκύπτουν απόεσοχές στο σώµα του κτιρίου ανεξάρτητα από τις διαστάσεις τους.δ. Η επιφάνεια των υποχρεωτικών σύµφωνα µε τον κτιριοδοµικόκανονισµό κοινόχρηστων κλιµακοστασίων συµπεριλαµβανοµέ-νων των ανελκυστήρων και των πλατύσκαλων και για επιφάνειαέως 25 τµ. ανά όροφο και ανά κλιµακοστάσιο και 40 τµ. στο επίπεδοτης εισόδου του κτιρίου που διαθέτει κοινόχρηστο κλιµακοστάσιο.Σε περίπτωση προσθήκης σε νοµίµως υφιστάµενα κτίρια πουέχουν υπόλοιπο τουλάχιστον 10 τµ. καθώς και σε περίπτωση νο-µιµοποίησης αυθαιρέτων κατασκευών σε υφιστάµενα κτίρια ταοποία δύναται να ενταχθούν στις διατάξεις του παρόντος, το σύ-νολο των επιφανειών του υπάρχοντος κλιµακοστασίου σύµφωναµε τα προαναφερθέντα µεγέθη και µε την προϋπόθεση ότι οι αυ-θαίρετες κατασκευές έχουν υλοποιηθεί πριν τις 28.07.2011. Για την εφαρµογή της παρούσας παραγράφου διευκρινίζεται ότι στα 25τµ. ανά όροφο συµπεριλαµβάνονται : η καθαρή επιφάνεια της κλίµακας, τοφανάρι της κλίµακας, το φρεάτιο του ανελκυστήρα και τα περιµετρικά τοι-χία που το ορίζουν, καθώς και η συνολική επιφάνεια που προκύπτει απότο πλατύσκαλο έµπροσθεν της κλίµακας (πλάτους τουλάχιστον ίσου µεαυτήν) και του ανελκυστήρα (πλάτους τουλάχιστον 1,50 µ.) σε οριζόντιαπροβολή. Στα 25 τµ. περιλαµβάνονται επίσης και τµήµατα του φέροντοςοργανισµού του κτιρίου που τυχόν εισέχουν στο χώρο του κλιµακοστα-σίου (όπως πχ. τµήµατα υποστυλωµάτων ή τοιχίων µε πλάτος µεγαλύ-τερο του πλάτους του τοίχου που περιβάλλει το κλιµακοστάσιο). Οιδιάδροµοι που οδηγούν σε επιµέρους ιδιοκτησίες και βρίσκονται σε συ-νέχεια του πλατύσκαλου της κλίµακας ή του ανελκυστήρα δεν συµπερι-λαµβάνονται στην έννοια του κοινόχρηστου κλιµακοστασίου. Στο επίπεδοτης εισόδου κτιρίων µε κύρια χρήση κατοικίας, η ανωτέρω επιφάνειαπροσαυξάνεται έως τα 40 τµ. για τη δηµιουργία ευρύχωρης εισόδου στοκτίριο ως και αποθήκης στην περίπτωση κτιρίου σε PILOTIS. Η διάταξη της παρ. 6δ εφαρµόζεται µόνον για τα κλιµακοστάσια που είναιυποχρεωτικά από τον Κτιριοδοµικό κανονισµό. Σε περίπτωση κτιρίου το οποίο έχει τόσο κοινόχρηστο κλιµακοστάσιο όσοκαι εσωτερική κλίµακα σε αυτοτελή ανεξάρτητη ιδιοκτησία του (πχ. πο-λυώροφο κτίριο µε µεζονέτα), δεν προσµετρούνται στη δόµηση µόνον τατετραγωνικά του κοινόχρηστου κλιµακοστασίου. ε. Η επιφάνεια έως 12 τµ. συνολικά σε κάθε αυτοτελή ανεξάρ-τητη ιδιοκτησία όταν δεν υπάρχει κοινόχρηστο κλιµακοστάσιοστο κτίριο.Σε προσθήκες σε νοµίµως υφιστάµενα κτίρια της παρούσας περί-πτωσης που έχουν υπόλοιπο συντελεστή δόµησης καθώς και σεπερίπτωση νοµιµοποίησης αυθαιρέτων κατασκευών σε υφιστά-µενα κτίρια τα οποία δύναται να ενταχθούν στις διατάξεις του πα-ρόντος, το σύνολο των επιφανειών του υπάρχοντοςκλιµακοστασίου σύµφωνα µε τα προαναφερθέντα µεγέθη και µετην προϋπόθεση ότι οι αυθαίρετες κατασκευές έχουν υλοποιηθείπριν τις 28.07.2011. Η περίπτωση αφορά κυρίως συγκροτήµατα αυτοτελών ανεξάρτητων

ιδιοκτησιών (πχ. µεζονέτες εν σειρά οι οποίες δεν διαθέτουν κοινόχρηστοκλιµακοστάσιο και έχουν ανεξάρτητη είσοδο µε εσωτερική σκάλα επι-κοινωνίας των ορόφων τους) και αποκλειστικά την επιφάνεια της εσω-τερικής τους κλίµακας συνολικού εµβαδού έως 12 τµ. Η εφαρµογή τηςπαρούσας δεν συναρτάται µε την πιθανή πρόβλεψη ανελκυστήρα της παρ.κζ του παρόντος άρθρου.

στ. Η επιφάνεια έως και δύο ανοικτών κλιµακοστασίων εφό-σον εξυπηρετείται στάθµη ορόφου έως 7,50 µ. από το οριστικάδιαµορφωµένο έδαφος στη θέση αυτή. Στην περίπτωση που υπάρχει εσωτερική κλίµακα για την επικοινωνία τωνορόφων (κοινόχρηστη ή όχι) αυτή προσµετράται στον σ.δ., εφ’ όσον αφαι-ρούνται οι εξωτερικές ανοικτές κλίµακες. Σε περίπτωση που κατασκευάζονται σε οικόπεδο περισσότερα του ενόςκτίρια, δεν προσµετρώνται στη δόµηση έως και δύο ανοιχτά κλιµακοστά-σια για κάθε κτίριο. ζ. Κλίµακες κινδύνου εφόσον απαιτούνται κατ’ εφαρµογή τωνδιατάξεων του εκάστοτε ισχύοντος κανονισµού πυροπροστασίας,µε τις ελάχιστες διαστάσεις τους.η. Η επιφάνεια κατακόρυφων φρεατίων ανεξαρτήτως διαστά-σεων, τουλάχιστον 0,50 τµ. για τη συλλογή και εξυπηρέτηση τωνµηχανολογικών εγκαταστάσεων, καθώς και η επιφάνεια αιθρίωνκαι όλων των διαµπερών ανοιγµάτων ή οδεύσεων που λειτουρ-γούν ως φωταγωγοί ή ως αγωγοί κυκλοφορίας του αέρα, όπωςκαµινάδες εξαερισµού, για το δροσισµό του κτιρίου.[διευκρίνιση για τα 6η και 6κθ] ∆εν προσµετράται στη δόµηση το άνοιγµα σε κάθε πλάκα δαπέδου τωνκατακορύφων αγωγών εµβαδού τουλάχιστον 0,50 τµ., εξυπηρέτησης µη-χανολογικών εγκαταστάσεων του κτιρίου. Ως διαµπερές άνοιγµα νοείται το άνοιγµα που διαπερνά το κέλυφος τουκτιρίου όπως αυτό ορίζεται από τα εξωτερικά φέροντα στοιχεία του, ταεξωτερικά στοιχεία πλήρωσης του φέροντα οργανισµού και τη στέγη. ∆εν προσµετράται στη δόµηση το άνοιγµα σε κάθε πλάκα δαπέδου όλωντων διαµπερών ανοιγµάτων, ανεξαρτήτως διαστάσεων µορφής και επι-φάνειας, καθέτων, οριζοντίων ή µε τεθλαµένες ή µε καµπύλες διαδρο-µές. Όταν λειτουργικοί χώροι του κτιρίου κύριας ή βοηθητικής χρήσης(διάδροµοι κυκλοφορίας, κλιµακοστάσια, καθιστικά κ.ά.) ταυτίζονται µετο διαµπερές άνοιγµα ή τµήµα αυτού τότε η επιφάνεια αυτή προσµετρά-ται στο σ.δ. Από τα διαµπερή ανοίγµατα δεν αποκτούν προϋποθέσεις φυ-σικού φωτισµού οι χώροι κύριας χρήσης, εκτός αν πρόκειται γιαεσωτερικό αίθριο. Τα διαµπερή ανοίγµατα δεν κλείνουν µε οποιονδήποτετρόπο. θ. Υπόγειοι όροφοι για την εξυπηρέτηση χώρων στάθµευσης ανεξάρ-τητα χρήσης κτιρίων, καθώς και για µηχανολογικές εγκαταστάσεις απα-ραίτητες για τη λειτουργία του κτιρίου και την υποστήριξη τουενεργειακού σχεδιασµού του κτιρίου, για τη διαχείριση και εξοικονόµησηνερού, ΑΠΕ, µονάδων Συµπαραγωγής Ηλεκτρισµού και Θερµότητας Υψη-λής Αποδοτικότητας (ΣΗΘΥΑ), για χρήση υδατοδεξαµενής ή δεξαµενήςσυλλογής λυµάτων ή πισίνας, όπως ορίζεται από τους ειδικούς κανονι-σµούς που τις διέπουν, επιφάνειας ίσης µε εκείνη που καταλαµβάνει τοκτίριο ή και κατ’ επέκταση του περιγράµµατος της ανωδοµής του, σύµ-φωνα µε το εδάφιο β της παραγράφου 6 του άρθρου 17. ∆εν προσµετρώνται στη δόµηση όλοι οι υπόγειοι όροφοι στάθµευσης αυ-τοκινήτων. ι. Για κτίρια κατοικιών ένας υπόγειος όροφος επιφάνειας ίσηςµε εκείνη που καταλαµβάνει το κτίριο, προοριζόµενος για βοη-θητικές χρήσεις µε την προϋπόθεση ότι η οροφή του σε κανένασηµείο δεν υπερβαίνει το 1,20 µ. από την οριστική στάθµη του εδά-φους. Σε περίπτωση που η κύρια χρήση του υπογείου χώρου δεσµεύε-ται συµβολαιογραφικά για την εξυπηρέτηση χώρων στάθµευσης,η οροφή του σε κανένα σηµείο δεν δύναται να υπερβαίνει το 1,50µ. από την οριστική στάθµη του εδάφους. Ο όροφος αυτός δύναται να εξυπηρετεί κύριες χρήσεις του κτι-ρίου εφόσον όλος ή µέρος του αποτελεί λειτουργικό προσάρτηµααυτοτελούς κατοικίας ή κατοικιών και προσµετρηθεί το 50% της

ΑΦ

ΙΕΡΩ

ΜΑ


επιφάνειας του χώρου της κύριας χρήσης στο σ.δ.. Στηνπερίπτωση αυτή δεν ισχύουν οι απαιτήσεις περί φυσι-κού φωτισµού και αερισµού. ∆εν προσµετράται στη δόµηση σε κτίριο κατοικίας, ένας υπό-γειος όροφος αποθηκών ίσος µε την κάλυψη του κτιρίου. Οιαποθήκες που εξυπηρετούν την ανωδοµή κατοικίας µπορεί ναµοιράζονται σε περισσότερους του ενός υπογείους ορόφουςαρκεί το άθροισµά τους να είναι ίσο µε την κάλυψη του κτι-ρίου. ∆εν προσµετράται στη δόµηση το 50% του υπογείου κα-τοικίας που λειτουργεί ως προσάρτηµα της κατοικίας χωρίς νακαλύπτει προϋποθέσεις φυσικού φωτισµού και αερισµού.Στον υπολογισµό αυτό συµπεριλαµβάνονται και τυχόν βοηθη-τικοί χώροι για την εξυπηρέτηση του υπογείου της κατοικίας(χώρος υγιεινής, διάδροµοι, κλιµακοστάσιο κλπ). ∆εν συµπε-ριλαµβάνονται και δεν προσµετρώνται στη δόµηση τυχόν απο-θήκες που βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο υπογείου. Σεπερίπτωση που δεν πραγµατοποιείται δεύτερος υπόγειος όρο-φος, το λεβητοστάσιο και η αποθήκη του επιτρέπεται να βρί-σκεται κατ’ επέκταση του υπόγειου χώρου κύριας χρήσης τηςκατοικίας αρκεί να αποτελεί ανεξάρτητο πυροδιαµέρισµα καινα έχει έξοδο προς ακάλυπτο χώρο του οικοπέδου ανεξάρτητητου υπολοίπου χώρου υπογείου. ια. Για κτίρια µικτής χρήσης, εφόσον κατασκευάζον-ται στο ισόγειο άλλες χρήσεις εκτός κατοικίας, έναςυπόγειος όροφος επιφάνειας ίσης µε εκείνη που κατα-λαµβάνει η άλλη χρήση, ποσοστό του οποίου µέχρι 50%µπορεί να προορίζεται για κύρια χρήση αυτού µε τηνπροϋπόθεση τήρησης των κανονισµών λειτουργίας του,ανεξάρτητα εκπλήρωσης προϋποθέσεων φυσικού φω-τισµού αερισµού. Το υπόλοιπο 50% διατίθεται απο-κλειστικά για βοηθητικές χρήσεις αποθηκών εφόσονλειτουργικά είναι προσάρτηµα αυτών, µε την προϋπό-θεση ότι η οροφή του υπογείου ορόφου σε κανένα ση-µείο δεν υπερβαίνει το 1,20 µ. από την οριστική στάθµητου εδάφους.Στις περιπτώσεις κτιρίων µικτής χρήσης και για την εξυ-πηρέτηση των κατοικιών της ανωδοµής µπορεί να κα-τασκευάζεται επιπλέον υπόγειος όροφος όπως ορίζεταιστην παράγραφο ι΄. ∆εν προσµετράται στη δόµηση σε κτίριο µικτής χρήσης το 50%του υπογείου που έχει χρήση την ειδική χρήση του ισογείουχωρίς προϋποθέσεις φυσικού φωτισµού ή αερισµού. Για πα-ράδειγµα, ένα εστιατόριο που καταλαµβάνει όλο τον ισόγειοόροφο, µπορεί να έχει χώρους υπογείου κατά το 50% της κά-τοψής του, όπως µαγειρεία, wc, χώρο λειτουργίας εστιατορίου.Το υπόλοιπο υπόγειο διατίθεται για αποθήκες του εστιατορίου. Οµοίως ισχύει και για τµήµα ισογείου ειδικής χρήσης, όπου τουπόγειο που αντιστοιχεί στην κάτοψη ισογείου λειτουργεί κατάτο 50% µε τη χρήση ισογείου και το υπόλοιπο 50% διατίθεταιγια αποθήκες της ειδικής χρήσης. Το τµήµα ισογείου που είναικατοικία αντιµετωπίζεται σύµφωνα µε την παράγραφο 6ι. Κάτω από τον όροφο υπογείου ειδικής χρήσης µπορεί να υφί-σταται υπόγειος όροφος αποθηκών µε επιφάνεια ίση µε αυτήντης κάλυψης για την εξυπηρέτηση των κατοικιών της ανωδο-µής. Το σύνολο των υπογείων αποθηκών κτιρίου µικτής χρή-σης που εξυπηρετούν κατοικίες, δεν µπορούν να υπερβαίνουντην κάλυψη του κτιρίου. ∆εδοµένου ότι ένα κτίριο µικτής χρήσης µπορεί να είναι καιειδικό κτίριο, η παρούσα παράγραφος ισχύει οµοίως και σε ει-

δικά κτίρια. ιβ. 1. Για ειδικά κτίρια, ο πρώτος υπόγειος όροφος κύ-ριας χρήσης κτιρίου θεάτρου, µουσείου, νοσοκοµείου ήθεραπευτηρίου, εκπαιδευτηρίου πλην της πρωτοβάθ-µιας εκπαίδευσης, ερευνητικού κέντρου, πολυκινηµα-τογράφων, ανεξάρτητα εκπλήρωσης προϋποθέσεωνφυσικού φωτισµού - αερισµού, επιφάνειας ίσης µεεκείνη που καταλαµβάνει το κτίριο, καθώς και αυτήςεκτός του περιγράµµατος της ανωδοµής σύµφωνα µε τοεδάφιο β της παραγράφου 6 του άρθρου 17, εφόσον στοεκτός του περιγράµµατος τµήµα εξυπηρετούνται χώροιµηχανολογικών εγκαταστάσεων για τη λειτουργία τουκτιρίου ή και απαραίτητων για την υποστήριξη του ενερ-γειακού σχεδιασµού του κτιρίου της διαχείρισης καιεξοικονόµησης νερού και των ΑΠΕ ή και Συµπαραγω-γής Ηλεκτρισµού και Θερµότητας Υψηλής Απόδοσης(ΣΗΘΥΑ), όπως ορίζεται από τους ειδικούς κανονισµούςπου διέπουν τις εγκαταστάσεις αυτές.2. Ειδικά για κτίρια προσωρινής διαµονής (ξενοδο-χεία), ο πρώτος υπόγειος όροφος για χρήσεις εγκατα-στάσεων άθλησης όπως τα κολυµβητήρια, γυµναστήρια,σάουνες και οι αίθουσες πολλαπλών χρήσεων. 3. Σε ειδικά κτίρια επιτρέπεται, κατά παρέκκλιση τωνπροβλεποµένων στην παρ. 3 του άρθρου 15 και στηνπαρ. 2α του άρθρου 13 του παρόντος νόµου, η υποβάθ-µιση της διαµορφωµένης στάθµης του ακαλύπτουχώρου του αίθριου στο εσωτερικό του κτιρίου έωςτη στάθµη του δαπέδου του πρώτου υπογείου, µε τηνπροϋπόθεση ότι : α) η υποβάθµιση αυτού δεν υπερβαίνειτα 3,20 µ. από το διαµορφωµένο έδαφος, β) οι διαστά-σεις του αίθριου είναι µεγαλύτερες του ∆ προσαυξηµέ-νες κατά 0,20 του ύψους της υποβάθµισης, γ) στο πρώτουπόγειο υπάρχουν και χώροι κύριας χρήσης και δ) οακάλυπτος χώρος του αίθριου φυτεύεται υποχρεωτικάκατά τα 2/3 αυτού και περιβάλλεται από όλες τις πλευ-ρές του από το κτίριο.ιγ. (όχι ΕΚΤ) Ενιαίος χώρος στάθµευσης στεγασµέ-νος µέγιστου ύψους 2,60 µ., µε ελαφρά κατασκευήανοιχτός από όλες τις πλευρές, σε θέση εκτός της επι-φάνειας του προκηπίου και σε επαφή µε τα πλάγια ήπίσω όρια του οικοπέδου, µε µήκος µικρότερο ή ίσο µετο 1/2 του µήκους των πλευρών στις οποίες εφάπτεταικαι εφόσον εξασφαλίζεται η υποχρεωτική φύτευση.ιδ. Εσωτερικοί εξώστες (πατάρια) µε συνολικό εµβα-δόν µικρότερο ή ίσο του 10% της δόµησης του κτιρίου,χωρίς να αποτελούν ανεξάρτητο όροφο, χωρίς να δηµι-ουργούν ανεξάρτητη ιδιοκτησία και εφόσον ο χώροςκάτω από αυτόν διασφαλίζει προϋποθέσεις ύψουςχώρου κύριας χρήσης. Εσωτερικοί εξώστες (πατάρια)σε περίπτωση προσθήκης καθ’ ύψος σε νοµίµως υφι-στάµενα κτίρια που έχουν υπόλοιπο συντελεστή δόµη-σης, µε συνολικό εµβαδόν µικρότερο ή ίσο του 10% τηςεπιτρεπόµενης δόµησης σύµφωνα µε τους όρους δόµη-σης που ισχύουν κατά το χρόνο έκδοσης της άδειας δό-µησης προσθήκης.

ιε. Σοφίτες µε συνολικό εµβαδόν µικρότερο ή ίσο του 1/2 τουχώρου του υποκείµενου ορόφου µε τον οποίο συνδέονται λει-τουργικά, χωρίς να αποτελούν ανεξάρτητο όροφο και εφόσον τοµέσο ελεύθερο ύψος είναι µικρότερο από 2,20 µ.ιστ. Οι κατασκευές που ορίζονται στα άρθρα 16, 17 και 19(όχιΕΚΤ) του παρόντος µε τις ελάχιστες διαστάσεις που προβλέπον-ται σε αυτά.ιζ. (όχι ΕΚΤ, όχι ΟΙΚ) Ο ελεύθερος χώρος που δηµιουργείταιόταν το κτίριο κατασκευάζεται σε υποστηλώµατα (πυλωτή) καιπου µπορεί και να εκτείνεται και σε διαφορετικά επίπεδα, εφόσονέχει : i) επιφάνεια τουλάχιστον ίση µε το 50% της επιφάνειας που κατα-λαµβάνει το κτίριο, ii) στάθµη δαπέδου έως 0,50 µ. πάνω ή κάτω (±0,50 µ.) από τηνοριστική στάθµη εδάφους σε κάθε σηµείο του, iii) ελεύθερο ύψος τουλάχιστον το προβλεπόµενο για χώρο κύ-ριας χρήσης και εφόσον iv) υπάρχει λειτουργική σύνδεση όλων των επιπέδων όπου εκτεί-νεται. Στην παρούσα περίπτωση δεν προσµετρούνται επίσης χώροι κλι-µακοστασίων, ανελκυστήρων, εισόδων και αποθήκης εξυπηρέτη-σης περιβάλλοντα χώρου επιφάνειας έως 40 τµ. για κάθεσυγκρότηµα κλιµακοστασίου.[διευκρίνιση σε συνδυασµό µε το άρθρο 11 παρ. 3 & µε το άρθρο12 παρ. 2]∆ιακρίνονται δύο περιπτώσεις: α) Σε περίπτωση που έχει συσταθεί κάθετη ιδιοκτησία και οι οικοδοµέςτων συνιδιοκτητών απέχουν µεταξύ τους την προβλεπόµενη από τον πα-ρόντα νόµο απόσταση, τότε το ποσοστό του ελευθέρου χώρου pilotisελέγχεται για κάθε οικοδοµή ξεχωριστά. β) Σε περίπτωση που οι οικοδοµές εφάπτονται στο καθορισµένο κοινόόριο της κάθετης συνιδιοκτησίας, τότε το ποσοστό του ελευθέρου χώρουpilotis ελέγχεται επί του ενιαίου πλέον κτιρίου των συνιδιοκτητών. ιη. Η επιφάνεια της παρόδιας στοάς όπως ορίζεται στο άρθρο 22. ιθ. Η επιφάνεια θερµοµόνωσης στο σύνολό της εφόσον έχειπάχος άνω των 6 εκατοστών στις κατασκευές νέων κτιρίων.κ. Σε υφιστάµενα κτίρια η επιφάνεια που προκύπτει από την προ-σθήκη εξωτερικής θερµοµόνωσης, καθώς και η επιφάνεια τουπάχους παθητικών ηλιακών και φωτοβολταϊκών συστηµάτων,για διάσταση µέχρι 15 εκ., έστω και αν δεν τηρούνται οι πλάγιεςαποστάσεις ∆ ή η οικοδοµική γραµµή σε περίπτωση ύπαρξης προ-κηπίου, ακόµη και στην περίπτωση που υπάρχει στο ακίνητο υπό-λοιπο πολεοδοµικών µεγεθών. Όταν η οικοδοµική γραµµήταυτίζεται µε τη ρυµοτοµική, τα παραπάνω κατασκευάζονται σεύψος τουλάχιστον 3,00 µ. από την οριστική στάθµη του πεζοδρο-µίου ή την οριστική στάθµη του παραχωρηµένου χώρου. Η διάταξη αυτή εφαρµόζεται σε υφιστάµενα κτίρια που έχουν µελετηθείµε προγενέστερους του Ν.4067/12 κανονισµούς, τα οποία αναβαθµίζον-ται ενεργειακά µε προσθήκη εξωτερικής θερµοµόνωσης κλπ. ∆εν προ-σµετρούνται στη δόµηση οι ανωτέρω προσθήκες για διάσταση αυτώνµέχρι 15 εκ. και οι εν λόγω επιφάνειες µπορούν να εισχωρούν στους υπο-χρεωτικούς ακάλυπτους χώρους. κα. Η επιφάνεια του σεισµικού αρµού που προβλέπεται από τιςκείµενες διατάξεις στις όµορες ιδιοκτησίες και όπου αυτό επι-βάλλεται από τη στατική µελέτη του κτιρίου.κβ. Η επιφάνεια που καταλαµβάνει η περιµετρική φέρουσα τοι-

χοποιία ή ο περιµετρικός φέρων οργανισµός και οι τοίχοι πλή-ρωσής του από φυσικά ανακυκλώσιµα πρωτογενή υλικά, όπωςπέτρα, ξύλο, λάσπη, κλπ. Η διάταξη εφαρµόζεται σε νέες κατασκευές για τις οποίες προβλέπεταιπεριµετρική φέρουσα τοιχοποιία ή περιµετρικός φέρων οργανισµός καιτοίχοι πλήρωσής του από τα αναφερόµενα υλικά. Σε περίπτωση προσθήκης σε υφιστάµενη οικοδοµή µε φέρουσα τοιχο-ποιία κατά τα ανωτέρω, η φέρουσα τοιχοποιία του υφισταµένου κτιρίουπροσµετράται στο συντελεστή δόµησης. κγ. Η επιφάνεια στεγασµένης πλατφόρµας ανελκυστήρα οχή-µατος εµβαδού µέχρι 25 τµ. [σε συνδυασµό µε το άρθρο 17 παρ. 4 & παρ. 8]∆εν προσµετράται στη δόµηση η επιφάνεια στεγασµένης πλατφόρµας(ανελκυστήρα) οχηµάτων έως και 25 τµ., η οποία µπορεί να κατασκευά-ζεται µέσα στους υποχρεωτικά ακαλύπτους χώρους του οικοπέδου εκτόςτου προκηπίου (πρασιάς) µε τις προϋποθέσεις του άρθρου 17. κδ. Το 50% της επιφάνειας των υπόσκαφων κτιρίων ή τµήµατοςκτιρίων για χρήση κατοικίας και το 20% για άλλες χρήσεις, ότανείναι κατασκευές που διαθέτουν µόνο µία (1) όψη όπως αυτή ορί-ζεται µε µία ενιαία επιφάνεια, σε γενική κάτοψη δεν φέρουν οποι-οδήποτε ίχνος κατασκευής επί του εδάφους (εξαιρουµένων τωνανοιγµάτων για αερισµό και φωτισµό), η στέγη τους είναι προ-σβάσιµη και καλύπτεται µε το υλικό του φυσικού εδάφους της πε-ριοχής, αποτελεί συνέχεια του φυσικού εδάφους και δενδιαφοροποιείται ως προς το προϋπάρχον φυσικό έδαφος.Για την εκπλήρωση των προβλεπόµενων από τις γενικές πολεο-δοµικές διατάξεις αερισµό και φωτισµό επιτρέπεται η κατασκευήκατακόρυφων διόδων εντός ή εκτός του περιγράµµατος του κτι-ρίου, µέγιστης διάστασης δύο (2,00) µέτρων και µήκους ως το πε-ρίγραµµα του κτιρίου, η επιφάνεια των οποίων δεν προσµετράταιστη δόµηση.∆εν επιτρέπεται η κατασκευή υπέργειου κτίσµατος εντός του πε-ριγράµµατος του υπόσκαφου κτιρίου.∆εν επιτρέπεται η αλλοίωση του φυσικού εδάφους πέραν τωναπαραίτητων εργασιών και διαµορφώσεων για την κατασκευή τουυπόσκαφου κτιρίου.Τα υπόσκαφα κτίρια κατασκευάζονται µετά από έγκριση του αρ-µόδιου Συµβουλίου Αρχιτεκτονικής. Για την εξασφάλιση αερισµούκαι φωτισµού, η µοναδική όψη υπόσκαφων κτιρίων ή τµήµατοςαυτών µπορεί να µην ακολουθεί τους µορφολογικούς κανόνες τηςπεριοχής, µετά από έγκριση της σχετικής µελέτης από το αρµόδιοΣυµβούλιο Αρχιτεκτονικής.Για την κατασκευή υπόσκαφων κτιρίων επιτρέπεται η εκσκαφήχωρίς τους περιορισµούς της παραγράφου 4 του άρθρου 15.Οι διατάξεις οι οποίες ρυθµίζουν την κατασκευή υπόσκαφων κτι-ρίων εφαρµόζονται και στα νησιά, στα οποία η δόµηση, στις εκτόςσχεδίου και εκτός ορίων οικισµών περιοχές ρυθµίζεται από ειδι-κές διατάξεις, µη εφαρµοζόµενης της προϋπόθεσης που τάσσει ηπερίπτωση α΄ της παρ. 3 του άρθρου 31 του Ν.3937/2011, απο-κλειστικά και µόνο για την κατασκευή υπόσκαφων κτιρίων. Τα υπόσκαφα κτίρια µε τις προϋποθέσεις που αναλύονται στην παρούσαδιάταξη προσµετρούνται στη δόµηση κατά τα αναφερόµενα ποσοστά τηςεπιφάνειάς τους και ανάλογα µε τη χρήση τους και µελετώνται µε τις προ-ϋποθέσεις που αναλύονται στην παρούσα διάταξη και βασικό κριτήριο έν-ταξής τους στο περιβάλλον, αυτό της επαναφοράς του εδάφους στηναρχική του µορφή. Έχουν µία µόνο όψη επιφάνειας επίπεδης ή αποτε-λούµενης από επιµέρους συνεχόµενες επίπεδες επιφάνειες ή καµπύλες,

49


ΑΦ

ΙΕΡΩ

ΜΑ

ύψους ενός ορόφου. Το άθροισµα του µήκους των κατακόρυ-φων διόδων για επικοινωνία µε τον περιβάλλοντα χώρο ήανοιγµάτων για φωτισµό και αερισµό του υποκείµενου χώρου,µπορεί να είναι µικρότερο ή ίσο µε το µήκος του περιγράµµα-τος του κτιρίου, το δε µέγιστο πλάτος τους είναι 2,00 µ. Ταυπόσκαφα κτίρια εξασφαλίζουν επαρκή φυσικό φωτισµό καιαερισµό µε τις διόδους αυτές, το µέγεθος των οποίων συσχε-τίζεται µε την ανωτέρω ανάγκη και αξιολογείται από το Συµ-βούλιο Αρχιτεκτονικής. ∆εν επιτρέπεται η κατασκευήπεριµετρικής διόδου στο υπόσκαφο κτίριο. κε. Κλειστός χώρος συλλογής και αποθήκευσηςαπορριµµάτων, προσβάσιµος από το δρόµο για την απο-κοµιδή, ύψους έως 2.00 µ. και επιφανείας έως 2,00 τµ.για κτήρια µίας κατοικίας προσαυξανόµενος κατά 1,00τµ. ανά 5 κατοικίες και µέχρι 5,00 τµ. µέγιστο και µε τηνπροϋπόθεση ότι ο χώρος δεσµεύεται συµβολαιογρα-φικά για τη χρήση αυτή.κστ. ∆ιπλά ενεργειακά κελύφη σε νέα και υπάρχοντακτίρια ή κατασκευές για τη δηµιουργία φυτεµένων τοί-χων, µέγιστου πλάτους µέχρι 0,70 µ. για επιφάνεια έως50% της συνολικής επιφάνειας των περιµετρικώνόψεων του κτιρίου.κζ. Η επιφάνεια (1,60Χ1,90) πρόβλεψης ανελκυστήραγια άτοµα µε αναπηρία ή εµποδιζόµενα άτοµα σε κτί-ρια που δεν υπάρχει απαίτηση κατασκευής ανελκυστήρα. ∆εν προσµετράται στη δόµηση η επιφάνεια φρεατίου1,60Χ1,90 µ. σε κτίρια, που προορίζεται για κατασκευή ανελ-κυστήρα για εµποδιζόµενα άτοµα, όταν δεν υπάρχει απαίτησηκατασκευής του. Εάν η επιφάνεια αυτή είναι εξ’ αρχής ανοιχτήστο δάπεδο του ορόφου, για λόγους ασφαλείας κατασκευάζε-ται είτε περιµετρική τοιχοποιία, είτε δάπεδο σε συνέχεια τουδαπέδου του ορόφου που µπορεί να αφαιρεθεί όταν χρησιµο-ποιηθεί το άνοιγµα για το σκοπό αυτό. Εάν η επιφάνεια κατα-σκευαστεί ενιαία χωρίς φρεάτιο, η στατική µελέτη πρέπει ναπροβλέπει την ασφαλή καθαίρεση του τµήµατος της επιφά-νειας που αντιστοιχεί στο µελλοντικό φρεάτιο, όταν αυτό δια-νοιχτεί. κη. Χώρος τοποθέτησης µετρητικών και ρυθµιστικώνδιατάξεων φυσικού αερίου.κθ. Το καθαρό εµβαδόν αιθρίων και οποιασδήποτεµορφής διαµπερών ανοιγµάτων του κτιρίου, κάθετωνή οριζόντιων ή και µε τεθλασµένες ή καµπύλες διαδρο-µές, ανεξαιρέτως διαστάσεων σε οποιοδήποτε όροφοτου κτιρίου δηµιουργούνται.λ. Οι κλειστοί εσωτερικοί εξώστες (κλειστά πατάρια). λα. Οι κατασκευές που επιβάλλονται µετά την ανεύρεσηαρχαίων µνηµείων, για την προστασία και ανάδειξηαυτών από τις αρµόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Πο-λιτισµού και Αθλητισµού.

Άρθρο 12 - Ποσοστό κάλυψης

1. α) Το ποσοστό κάλυψης του οικοπέδου δεν µπορεί ναυπερβαίνει το 60% της επιφάνειάς του. Στην περί-πτωση που δεν εξασφαλίζεται κάλυψη 120 τµ. το µέγι-στο ποσοστό κάλυψης προσαυξάνεται έως τα 120 τµ.εφόσον η κάλυψη δεν υπερβαίνει το 70% του οικοπέ-

δου. β) Κατά την αναθεώρηση, επέκταση ή έγκριση ρυµοτο-µικών σχεδίων ή τροποποίηση των όρων δόµησης πε-ριοχής µπορεί να καθορίζονται διαγράµµατα κάλυψηςανεξαρτήτως ποσοστού, σε ολόκληρη ή σε τµήµα τηςσχετικής περιοχής, εφόσον αιτιολογούνται από την αν-τίστοιχη µελέτη της περιοχής.γ) Σε οικόπεδο, µε περισσότερα από ένα πρόσωπα σεκοινόχρηστους χώρους, όπου τυχόν ισχύουν διαφορε-τικά ποσοστά κάλυψης, εφαρµόζεται σαν ποσοστό κά-λυψης του όλου οικοπέδου ο αριθµητικός µέσος τωνποσοστών κάλυψης.δ) Ο υποχρεωτικός ακάλυπτος χώρος του οικοπέδουαφήνεται σε επαφή, µε ένα ή περισσότερα όρια του οι-κοπέδου, έχει διαστάσεις τουλάχιστον δ ή ∆ και πρέπεινα είναι προσπελάσιµος από τους χώρους κοινής χρή-σης του κτιρίου. [διευκρίνιση σε συνδυασµό µε το άρθρο 17 παρ. 2γ] Τααίθρια συµµετέχουν στον υπολογισµό του υποχρεωτικού ακα-λύπτου αρκεί να επικοινωνούν µε τα υπόλοιπα τµήµατα πουσυµµετέχουν στον υπολογισµό αυτό µέσω κοινόχρηστουχώρου της οικοδοµής. 2. Σε συνιδιόκτητα οικόπεδα µε κάθετη ή οριζόντιαιδιοκτησία που έχει συσταθεί κατά τις διατάξεις τουΝ.1024/1971 (Α΄232) και έχει εκδοθεί άδεια πριν απότη µεταβολή γενικών ή ειδικών διατάξεων που αφο-ρούν την επιτρεπόµενη κάλυψη, προκειµένου για έκ-δοση άδειας δόµησης ο κάθε συνιδιοκτήτηςχρησιµοποιεί το ποσοστό κάλυψης που του αναλογείσύµφωνα µε την επιτρεπόµενη κάλυψη που ισχύει κατάτο χρόνο έκδοσης της άδειας δόµησης.3. (ΕΚΤ,ΟΙΚ) Στον υπολογισµό της επιτρεπόµενης κά-λυψης του οικοπέδου: προσµετράται η επιφάνεια πουορίζεται από τις προβολές των περιγραµµάτων όλωντων κτιρίων, όπως αυτά ορίζονται από τους κλειστούςκαι τους στεγασµένους χώρους των κτιρίων όπως ανα-φέρεται στην παράγραφο 5β του άρθρου 11 και από τουςανοικτούς ηµιυπαίθριους χώρους, πάνω σε οριζόντιοεπίπεδο.4. (ΕΚΤ,ΟΙΚ) Στον υπολογισµό της επιτρεπόµενης κά-λυψης του οικοπέδου δεν προσµετρώνται οι επιφά-νειες των ορθών προβολών σε οριζόντιο επίπεδο :α. Τµηµάτων του ακάλυπτου χώρου που εισέχουν στοκτίριο, ανεξάρτητα από το πλάτος και το βάθος τους,ακόµη και εάν περιλαµβάνουν φέρον στοιχείο.Οι επιφάνειες των ορθών προβολών σε οριζόντιο επίπεδο

των τµηµάτων (α,β,γ,δ,α) και (α’,β’,γ’,δ’,α’) του ακαλύπτουχώρου που εισέχουν στο κτίριο, δεν προσµετρούνται στην επι-τρεπόµενη κάλυψη του οικοπέδου ανεξάρτητα από το πλάτοςκαι το βάθος τους, ακόµη και αν περιλαµβάνουν φέροντα στοι-χεία. β. Ανοιχτών και κλειστών εξωστών.γ. Χώρων και κατασκευών που αναφέρονται στις περι-πτώσεις ιγ’ (στεγασµένοι χ.σ. στον ακάλυπτο), ιθ’ (θερµο-µόνωση), κ’ (θερµοµόνωση - παθητικά υπάρχοντος), κα’(σεισµικός αρµός), κβ’ (φέρουσα τοιχοποιία), κε’ (χώρος

απορριµµάτων), κστ’ (διπλά ενεργειακά), κη’ (µετρητές φ.α.), λα’ (κα-τασκευές ΥΠΠΟ), της παραγράφου 6 του άρθρου 11. δ. Χώρων και κατασκευών όπως ορίζονται στα άρθρα 16 και 17µε τις ελάχιστες διαστάσεις που προβλέπονται σε αυτά. ε. Αίθριων και οποιασδήποτε µορφής διαµπερών ανοιγµάτωντου κτιρίου, ανεξαιρέτως διαστάσεων στην περίπτωση που ξεκι-νούν από την στάθµη του οριστικά διαµορφωµένου εδάφους καιµόνο για το τµήµα εκείνο που δεν καλύπτεται µε ανωδοµή.στ. Το 50% της επιφάνειας των υπόσκαφων κτιρίων ή τµήµα-τος κτιρίων για χρήση κατοικίας και το 20% για άλλες χρήσεις. Σεπερίπτωση κατασκευής υπόσκαφου κτιρίου το ποσοστό κάλυψηςδύναται να αυξάνεται, χωρίς όµως να υπερβαίνει το 70%.ζ. Η επιφάνεια της στοάς όταν κατασκευάζεται χωρίς υποστυ-λώµατα και χωρίς την κατασκευή ορόφου πάνω από την επιφά-νεια αυτή. η. Κλίµακες κινδύνου εφόσον απαιτούνται κατ’ εφαρµογή τωνδιατάξεων του εκάστοτε ισχύοντος κανονισµού πυροπροστασίαςκαι µόνο σε υφιστάµενα πριν την ισχύ του κανονισµού κτίρια σταοποία έχει εξαντληθεί το µέγιστο επιτρεπόµενο ποσοστό κάλυψηςτου οικοπέδου.

Άρθρο 13 - Συντελεστής Όγκου (ΕΚΤ,ΟΙΚ)

1. Για τον υπολογισµό της επιτρεπόµενης κατ’ όγκον εκµετάλ-λευσης του οικοπέδου σ.ο. εφαρµόζονται οι ακόλουθες σχέσεις :α) (σ.ο.) = 5,00 x (σ.δ.),όπου (σ.δ.) ο αντίστοιχος συντελεστής δόµησης του οικοπέδουκατά περίπτωση και αφορά κτίρια ανεξάρτητα από το ύψος τουςβ) (σ.ο.) = 5,50 x (σ.δ.),για κτίρια µε µέγιστο επιτρεπόµενο ύψος µικρότερο ή ίσο των 8,50µ. και ειδικά κτίρια.2. Για τον υπολογισµό του πραγµατοποιούµενου συντελεστήόγκου σ.ο.: α) Προσµετράται: ο όγκος των χώρων που προσµετρώνται στο συντελεστή δό-µησης, ο όγκος των ανοικτών ηµιυπαίθριων χώρων, ο όγκος των χώρων που ορίζονται στα εδάφια β΄ (υπέργειοι χ.σ.σε σταθµούς αυτοκινήτων), δ΄ (κοινόχρηστα κλιµακοστάσια), ε΄ (κλιµα-κοστάσια αυτοτελούς), ιδ΄ (πατάρια), ιε΄ (σοφίτες), κζ΄ (πρόβλεψηανελκυστήρα ΑΜΕΑ), λ΄ (κλειστά πατάρια) της παραγράφου 6 του άρ-θρου 11, ο χώρος της στέγης µόνον όταν αυτή δεν είναι υποχρεωτική, ο χώρος υπογείου από την οριστική στάθµη εδάφους και άνω. β) ∆εν προσµετρώνται: όλες οι περιπτώσεις της παραγράφου 6 του άρθρου 11 εκτόςτων περιπτώσεων β΄, δ΄, ε΄, ιδ΄, ιε΄, κζ΄, λ΄.[διευκρίνιση σε συνδυασµό µε το άρθρο 11 πα ρ. 6ιζ]Ο κλειστός χώρος της pilotis προσµετράται στον όγκο του κτιρίου.

Άρθρο 14 - Θέση κτιρίου και εγκαταστάσεων

Όπου στο παρόν άρθρο γίνεται αναφορά σε απόσταση ∆ ή δ, εννο-

είται η υποχρεωτική απόσταση του νέου κτιρίου από το όριο τηςιδιοκτησίας στην οποία θα ανεγερθεί. Ενδεικτικά Παραδείγµατα για θέση νέου κτιρίου :

Παράδειγµα 1 + Παράδειγµα 2 1. Η τοποθέτηση του κτιρίου στο οικόπεδο γίνεται σύµφωνα µετις ακόλουθες διατάξεις και διασφαλίζει την απρόσκοπτη πρό-σβαση ατόµων µε αναπηρία ή εµποδιζόµενων ατόµων σε αυτό.α) Η όψη του κτιρίου στο πίσω όριο του οικοπέδου απέχει κατ’ελάχιστο απόσταση ∆ από αυτό. Σε περίπτωση που δεν υφίσταταιπίσω όριο λόγω σχήµατος του οικοπέδου, δεν είναι υποχρεωτικήη απόσταση αυτή.β) Όταν στο κοινό πλάγιο όριο όµορων οικοπέδων υπάρχει κτί-σµα σε απόσταση µεγαλύτερη του ενός µέτρου από το κοινό όριοπου έχει ανοίγµατα στην πλευρά αυτή, το κτίριο οφείλει να έχεικατ’ ελάχιστο απόσταση δ από το κοινό πλάγιο όριο.γ) Όταν σε οποιοδήποτε τµήµα των πίσω ή πλαγίων ορίων του οι-κοπέδου εφάπτεται κτίριο οποιασδήποτε χρήσης και χρονολο-γίας κατασκευής, το κτίριο µπορεί να εφάπτεται στα όρια αυτά.Τυχόν εσοχές του κτιρίου στην περίπτωση αυτή µπορούν να έχουνοποιαδήποτε απόσταση από το όµορο κτίριο µε την προϋπόθεσηνα µην δηµιουργούνται ανοίγµατα σε όψεις του που έχουν µικρό-τερη απόσταση των υποχρεωτικών δ ή ∆ από το όριο του οικοπέ-δου. Για την εφαρµογή του εδαφίου γ), διευκρινίζεται ότι στην έννοια του «κτιρίουπου εφάπτεται στο όριο» δεν µπορεί να συµπεριληφθούν ο ενιαίος χώροςστάθµευσης του άρθρου 11 παρ. 6ιγ καθώς και όλες οι κατασκευές τουάρθρου 17.δ) Όταν το όµορο οικόπεδο είναι αδόµητο ή έχει κτίσµα που έχεικατασκευαστεί πριν την ένταξη της περιοχής σε σχέδιο, το κτί-ριο επιτρέπεται να εφάπτεται ή να απέχει από το πλάγιο κοινό όριοαπόσταση δ.ε) Όταν το οικόπεδο βρίσκεται σε περιοχές που προβλεπότανλόγω πρώην συστηµάτων δόµησης η τοποθέτηση του κτιρίουσε επαφή µε πλάγιο κοινό όριο, το κτίσµα µπορεί να τοποθετεί-ται σε επαφή µε το πλάγιο κοινό όριο ανεξάρτητα θέσης και χρό-νου κατασκευής του κτίσµατος του όµορου οικοπέδου.στ) Σε περίπτωση που λόγω των υποχρεωτικών αποστάσεων ∆ ήδ, δεν µπορεί να εξασφαλιστεί µήκος πλευράς κτιρίου 9 µ. τότετο κτίριο τοποθετείται µέσα στην υποχρεωτική απόσταση ∆ ή δµέχρι την εξασφάλιση των 9 µ. και εάν το τµήµα της υποχρεωτικήςαπόστασης που αποµένει είναι µικρότερο του ενός µέτρου, το κτί-ριο µπορεί να εφάπτεται του αντίστοιχου ορίου. Σε περίπτωση που υπάρχει υποχρέωση ακάλυπτου χώρου και από τα δύοπλάγια όρια, το κτίριο τοποθετείται µε πλάτος 9 µ. ισοµοιράζοντας τουςυποχρεωτικούς ακάλυπτους χώρους από τα δύο πλάγια όριά του και µεελάχιστη διάσταση αυτών τουλάχιστον 1 µέτρου. Στην περίπτωση που τοάθροισµα των δύο πλαγίων αποστάσεων είναι µικρότερο των 2 µ. τότετο κτίριο τοποθετείται σε επαφή µε το ένα όριο και απέχει το σύνολο τηςαπόστασης από το άλλο όριο. ζ) Σε γωνιακά οικόπεδα αφήνεται υποχρεωτικά ακάλυπτος δ Χ δστην απέναντι της γωνίας θέση του οικοπέδου ή σε θέση που ηεπιφάνεια αυτή συνέχεται µε τους ακάλυπτους των όµορων ιδιο-κτησιών, µε την επιφύλαξη της προηγούµενης παραγράφου.η) Εάν το όριο του οικοπέδου είναι κοινό µε περισσότερα τουενός οικόπεδα το κτίριο τοποθετείται σε απόσταση ∆ ή δ εφόσονµόνο ένα εκ των οµόρων βρίσκεται σε απόσταση από το κοινό όριο



ΑΦ

ΙΕΡΩ

ΜΑ

και υποχρεωτικά µόνο κατά το τµήµα του οικοπέδουαυτού. [διευκρίνιση σε συνδυασµό µε το άρθρο 1 παρ. 3ι]Για την εφαρµογή του εδαφίου η) σε υφιστάµενους οικισµούςχωρίς εγκεκριµένο σχέδιο, διευκρινίζεται ότι η απόσταση ∆ ήδ ορίζεται σε 2,50 µ., εκτός εάν από ειδικά διατάγµατα προ-στασίας παραδοσιακών οικισµών ορίζεται διαφορετικά. θ) Σε οικόπεδα όπου κατασκευάζονται περισσότερα τουενός κτίρια, η ελάχιστη απόσταση µεταξύ τους είναι ∆.ι) Η απόσταση µεταξύ των κτιρίων του ίδιου ακινήτουµπορούν να απέχουν µεταξύ τους ελάχιστη απόσταση2,50 µ. όταν το µέγιστο επιτρεπόµενο ύψος της περιοχήςή το ύψος στο οποίο εξαντλείται ο σ.δ. δεν ξεπερνά τα8,50 µ.2. Σε περίπτωση εγκεκριµένων ρυµοτοµικών σχεδίων ήκατά την επέκταση ή αναθεώρησή τους, όπου το επι-τρεπόµενο ύψος των κτιρίων της περιοχής καθορί-ζεται µέχρι και οκτώ µέτρα και πενήντα εκατοστά(8,50 µ.) και επιβάλλεται η τήρηση απόστασης του κτι-ρίου από τα όρια του οικοπέδου, επιτρέπεται η απόστασηαυτή να είναι µικρότερη του ∆ της παραγράφου 1, όχιόµως µικρότερη των 2,50 µ.3. Οι χώροι κλιµακοστασίου καλύπτουν τις προϋπο-θέσεις φυσικού φωτισµού, αερισµού εφόσον έχουνανοίγµατα προς ακάλυπτους χώρους ή ελεύθερο ανοι-χτό χώρο ελάχιστης διάστασης δύο (2,00 µ.) µέτρωνκάθετα προς την πλευρά των ανοιγµάτων. Το ελάχιστο πλάτος του κατακόρυφου διαµπερούς ανοίγµατοςφωταγωγού του κτιρίου µέσω του οποίου µπορεί να πλη-ρούνται οι προϋποθέσεις φυσικού φωτισµού και αερισµούενός κλιµακοστασίου, είναι το οριζόµενο από τον Κτιριοδο-µικό κανονισµό, ήτοι 1,20 µ.

Άρθρο 15 - Ύψος κτιρίου αφετηρία µέτρησης υψών πλάτος δρόµου

1. Το µέγιστο επιτρεπόµενο ύψος του κτιρίου ορίζε-ται σε συνάρτηση µε τον επιτρεπόµενο συντελεστήδόµησης της περιοχής ως εξής : α) για συντελεστή δόµησης έως και 0,4 ύψος 10,75 µ., β) για συντελεστή δόµησης έως και 0,8 ύψος 14,00 µ., γ) για συντελεστή δόµησης έως και 1,2 ύψος 17,25 µ., δ) για συντελεστή δόµησης έως και 1,6 ύψος 19,50 µ., ε) για συντελεστή δόµησης έως και 2,0 ύψος 22,75 µ., στ) για συντελεστή δόµησης έως και 2,6 ύψος 26,00 µ.και ζ) για συντελεστή δόµησης 2,6 και άνω, το δεκαπλάσιοτου επιτρεπόµενου συντελεστή µε µέγιστο ύψος 32,00 µ. Για την εφαρµογή της παρούσας παραγράφου, η διάταξη «γιασυντελεστή δόµησης έως …» νοείται ως «για συντελεστή δό-µησης έως και …». Σε περιπτώσεις κατασκευής φυτεµένων δωµάτωνεπιφάνειας µεγαλύτερης του 50% από την καθαρή επι-φάνεια του δώµατος επιτρέπεται η υπέρβαση τουύψους, όπως αυτό εκάστοτε ισχύει, κατά 1,00 µ. και τωνστεγών κατά 0,40 µ. και οµοίως σε υφιστάµενα κτίριαστα οποία έχει γίνει εξάντληση ύψους περιοχής. 2. Επιτρέπονται παρεκκλίσεις ως προς το ύψος και τοσυντελεστή όγκου µε απόφαση του Υπουργού Περιβάλ-λοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής, ύστερα απόγνωµοδότηση του Κεντρικού Συµβουλίου Αρχιτεκτονικής:α) για τα ειδικά κτίρια πλην των γραφείων, στις πε-ριοχές µε συντελεστή δόµησης έως 1,2 και αιτιολογη-µένη πρόταση του αρµόδιου φορέα, µε τις ακόλουθες


µέγιστες τιµές : για συντελεστή δόµησης έως 0,4 ύψος 13,00 µ. για συντελεστή δόµησης έως 0,8 ύψος 18,00 µ. για συντελεστή δόµησης έως 1,2 ύψος 21,00 µ., β) σε περίπτωση προσθήκης καθ’ ύψος σε κτίριο που έχει ανε-γερθεί µε νόµιµη οικοδοµική άδεια, εφόσον δεν έχει εξαντληθεί οσυντελεστής δόµησης.3. Το µέγιστο ύψος του κτιρίου σε κάθε σηµείο των όψεων τουµετριέται από την οριστική στάθµη του εδάφους σε οποιαδή-ποτε σηµείο µέτρησης ή από τη στάθµη του πεζοδροµίου, αν οιόψεις τοποθετούνται επί της ρυµοτοµικής γραµµής. Σε οικόπεδα µε πρόσωπα σε περισσότερους του ενός κοινό-χρηστους χώρους, για τα οποία ισχύουν διαφορετικά µέγιστα επι-τρεπόµενα ύψη και το ένα τουλάχιστον από αυτά δεν ορίζεταιβάσει της παραγράφου αυτής, επιβάλλεται η τήρηση του µικρότε-ρου από τα επιτρεπόµενα ύψη µέχρι την απόσταση των 9,0 µ. απότην οικοδοµική γραµµή στην οποία αντιστοιχεί αυτό, εκτός αν ορί-ζεται διαφορετικά από τους ειδικούς όρους δόµησης της περιο-χής.Σε περίπτωση υπογείου µε ύπαρξη χαµηλωµένης αυλής (coursanglaises) η αφετηρία µέτρησης του ύψους γίνεται από την ορι-στική στάθµη εδάφους του ισογείου στην αντίστοιχη θέση. 4. Στους ακάλυπτους χώρους των οικοπέδων επιτρέπεται η µε-ρική εκσκαφή ή επιχωµάτωση του φυσικού εδάφους για τηνπροσαρµογή του κτιρίου σε αυτό µε την προϋπόθεση ότι σε κανένασηµείο η οριστική στάθµη του εδάφους δεν θα βρίσκεται ψηλό-τερα ή χαµηλότερα από το 1,50 µ. από την φυσική στάθµη του.Σε περίπτωση εκσκαφής ή επίχωσης ακαλύπτων χώρων του οι-κοπέδου για οικόπεδα µε κλίση µεγαλύτερη του 20%, η στάθµητου φυσικού εδάφους µπορεί να υποβιβαστεί τεχνητά έως 2,00µ. και να επιχωθεί µέχρι 1,50 µ.Εκσκαφές ή επιχώσεις εδάφους που υπερβαίνουν τα παραπάνωόρια, για κτίρια δηµοσίου ενδιαφέροντος και σηµασίας, καθώς καιγια ειδικά κτίρια, επιτρέπονται ύστερα από γνωµοδότηση του Συµ-βουλίου Αρχιτεκτονικής. Η εν λόγω παράγραφος αποσκοπεί στην προσαρµογή της µελέτης του κτι-ρίου στο φυσικό έδαφος του ακινήτου και όχι το αντίστροφο, µε στόχο τηµικρότερη δυνατή αλλοίωση του φυσικού περιβάλλοντος. Η παράγραφος 4 αναφέρεται στη διαµόρφωση περιβάλλοντος χώρου τουκτιρίου και δεν αφορά στις απαιτούµενες εκσκαφές για την κατασκευήτου. Για τα κτίρια δηµοσίου ενδιαφέροντος και σηµασίας, όπως αυτά ορί-ζονται στο άρθρο 2 παρ. 22 του παρόντος νόµου, µπορεί να επιτρέπεταιυπέρβαση των καθοριζόµενων ορίων εκσκαφών ή επιχώσεων για οικό-πεδα µε κλίση άνω του 20%, ύστερα από γνωµοδότηση του ΣυµβουλίουΑρχιτεκτονικής. 5. Το κτίριο (πλην εξωστών και κινητών προστεγασµάτων) πουµπορεί να κατασκευαστεί στο οικόπεδο οφείλει να εγγράφεται στοιδεατό στερεό, που καθορίζεται :α) στα πρόσωπα του οικοπέδου, από την κατακόρυφη επιφάνειαπου περνά από την οικοδοµική γραµµή και της οποίας τα ανώτατασηµεία βρίσκονται σε ύψος 1,5.Π που δεν µπορεί να είναι µικρό-τερο των 7,5 µ., από τα αντίστοιχα σηµεία του κρασπέδου του πε-ζοδροµίου, β) από κεκλιµένη επιφάνεια που περνά από τα ανώτατα σηµεία τηςκατακόρυφης επιφάνειας που ορίζεται στην προηγούµενη παρά-γραφο και σχηµατίζει µε αυτήν οξεία γωνία εφαπτοµένης 1:1.5,

γ) στις υπόλοιπες πλευρές του οικοπέδου από κατακόρυφες επι-φάνειες που περνούν από τα όρια του οικοπέδου ή από τα όρια τωναποστάσεων που επιβάλλονται. ΕΝ∆ΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ Ι∆ΕΑΤΟΥ ΣΤΕΡΕΟΥ (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΣΧΗΜΑΤΩΝ)6. Σε περιπτώσεις πλατειών ή διευρύνσεων λόγω συµβολήςοδών µε ή χωρίς απότµηση, για τον καθορισµό του ύψους της πρό-σοψης των κτιρίων στο τµήµα που βλέπει στη διεύρυνση ή τηνπλατεία, λαµβάνεται το µεγαλύτερο µέγεθος Π από όλα τα προκύ-πτοντα στο σηµείο της συµβολής. Όταν ο εγκεκριµένος κοινόχρηστος χώρος περιβάλλεται κατά τοµεγαλύτερο µέρος του από οικοδοµικό τετράγωνο και επικοινω-νεί µε άλλο κοινόχρηστο χώρο από δίοδο, ως µέγεθος Π για τονκαθορισµό του ύψους της πρόσοψης των κτιρίων που βλέπουν σεαυτόν λαµβάνεται το πλάτος της διόδου στο σηµείο συµβολής τηςµε το χώρο αυτόν. 7. Τα ύψη για την εφαρµογή του ιδεατού στερεού, µετρώνταιαπό κάθε σηµείο της ρυµοτοµικής γραµµής στη στάθµη του ορι-στικά διαµορφωµένου πεζοδροµίου, όπως αυτή βεβαιώνεταιαπό τον µελετητή µηχανικό και εγκρίνεται στο τοπογραφικό διά-γραµµα και το διάγραµµα κάλυψης από την αρµόδια υπηρεσία τουδήµου.Αν δεν υπάρχει οριστικά διαµορφωµένο πεζοδρόµιο, η στάθµηαυτή καθορίζεται από την εγκεκριµένη υψοµετρική µελέτη τηςοδού. Αν δεν υπάρχει υψοµετρική µελέτη της οδού, η µελέτη συντάσσε-ται από ιδιώτη µηχανικό και αυτή εγκρίνεται από την αρµόδια υπη-ρεσία του δήµου. Επιτρέπεται η σύνταξη νέας υψοµετρικήςµελέτης στην περίπτωση διαφοροποίησης του ύψους της οδού. 8. Επιτρέπεται υπέρβαση του ύψους, όπως αυτό εκάστοτε ισχύει,µέχρι 1,00 µ., στις περιπτώσεις όπου το ισόγειο του κτιρίουχρησιµοποιείται κατά ποσοστό 50% τουλάχιστον για στάθµευσηαυτοκινήτων. Το ίδιο ισχύει όταν στην πιο πάνω περίπτωση τοκτίριο κατασκευάζεται σε υποστυλώµατα (πυλωτές) κατ’ εφαρ-µογή της παρ. 6 ιζ. του άρθρου 11 του παρόντος νόµου και ο ελεύ-θερος ηµιυπαίθριος χώρος της διατίθεται αποκλειστικά γιαστάθµευση αυτοκινήτων.

Στις περιπτώσεις κτιρίων που επιπλέον των ανωτέρω κατα-σκευάζεται φυτεµένο δώµα κατά τα προβλεπόµενα στην παρά-γραφο 1 του παρόντος άρθρου ή πραγµατοποιείται µείωση τουεπιτρεπόµενου ποσοστού κάλυψης του οικοπέδου κατά 5%, επι-τρέπεται υπέρβαση του ύψους όπως αυτό εκάστοτε ισχύει µέχρι2,00 µ., µετά από έγκριση του αρµοδίου Συµβουλίου Αρχιτεκτονι-κής.

Άρθρο 16 - Λειτουργικά, ενεργειακά και διακοσµη-τικά στοιχεία στις όψεις του κτιρίου (και ΕΚΤ,ΟΙΚ)

1. A. Στις όψεις επί του κελύφους του κτιρίου τόσο για τα νέα κτί-ρια όσο και για τις προσθήκες σε υφιστάµενα κτίρια και εφόσονδεν δηµιουργούν κλειστούς ή ανοικτούς χώρους χρήσης του κτι-ρίου, επιτρέπονται και διατάσσονται ελεύθερα σε οποιαδήποτεθέση και, σύµφωνα µε τον αρχιτεκτονικό σχεδιασµό: α) αρχιτεκτονικές προεξοχές και αρχιτεκτονικά στοιχεία,


ΑΦ

ΙΕΡΩ

ΜΑ

β) ογκοπλαστικές προεξοχές και διακοσµητικά στοι-χεία, γ) κινητά ή σταθερά συστήµατα σκίασης και ρύθµισηςτου φυσικού φωτισµού µε τα στηρίγµατά τους, δ) κατασκευές για τη συντήρηση του κελύφους, ε) εµφανούς τύπου αγωγοί τεχνικών συστηµάτων,όπως καµινάδες, αεραγωγοί, υδρορροές βάση των προ-βλεποµένων προδιαγραφών. Β. Τα παραπάνω στοιχεία έχουν µέγιστο πλάτος ίσο µε1/4 ∆ ή 1/4 δ, η απόστασή τους από τα όρια του οικοπέ-δου δεν µπορεί να είναι µικρότερη του 1,00 µ. και στηνπερίπτωση που εξέχουν της ρυµοτοµικής γραµµής πρέ-πει να κατασκευάζονται σε ύψος τουλάχιστον 3 µ. 2. Εξώστες και στεγασµένοι χώροι κτιρίων µε τυχόνοριζόντια φέροντα ή κατακόρυφα και οριζόντια αρ-χιτεκτονικά στοιχεία ή κινητά συστήµατα ηλιοπρο-στασίας ή πέργκολες διατάσσονται ελεύθερα σεοποιαδήποτε όψη και όροφο του κτιρίου. Στην περί-πτωση που τα οριζόντια φέροντα ή κατακόρυφα και ορι-ζόντια αρχιτεκτονικά στοιχεία ή κινητά συστήµαταηλιοπροστασίας ή οι πέργκολες στεγάζουν ή περιβάλ-λουν εξώστη ή δώµα ορόφου που προκύπτει από τηνυποχώρηση του ορόφου, δύνανται να υπερβαίνουν τοµέγιστο πλάτος της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρουµε την προϋπόθεση ότι δεν υπερβαίνουν το περίγραµµατου εξώστη και των περιορισµών της παραγράφου 3 τουπαρόντος άρθρου ή του περιγράµµατος του παραπάνωδώµατος. 3. Οι ανοικτοί εξώστες µπορούν να προεξέχουν της οι-κοδοµικής γραµµής έως πλάτους 1/10.Π και όχι πε-ρισσότερο των 2,00 µ. Όταν αυτή ταυτίζεται µε τηρυµοτοµική γραµµή πρέπει να κατασκευάζονται σε ύψοςτουλάχιστον 3,00 µέτρων από τη στάθµη του πεζο-δροµίου. Ανοικτοί εξώστες εντός των υποχρεωτικώναποστάσεων ∆ ή δ του κτιρίου από τα όρια ή από άλλοκτίριο του ίδιου οικοπέδου δεν επιτρέπεται να κατα-σκευάζονται µε πλάτος µεγαλύτερο του 1/4 Χ ∆ ή 1/4 Χδ και η απόστασή τους από τα όρια του οικοπέδου δενµπορεί να είναι µικρότερη από 1,00 µ. Οι εξώστες, αρ-χιτεκτονικά και λοιπά δοµικά στοιχεία της παραγράφου1 του παρόντος άρθρου, αν εξέχουν της ρυµοτοµικήςγραµµής, πρέπει να απέχουν τουλάχιστον 0,50 µ. από τοάκρο του κρασπέδου του πεζοδροµίου και προς τηνπλευρά της ρυµοτοµικής γραµµής σε οριζόντια προβολή.4. Κατακόρυφα στηρίγµατα κινητών προστεγασµά-των επιτρέπεται να κατασκευάζονται σε οποιαδήποτεθέση, ακόµα και σε τµήµατα εξωστών που βρίσκονταιπάνω από κοινόχρηστους χώρους, εφόσον τα στηρίγ-µατα αυτά εδράζονται στους εξώστες και δεν εξέχουναπό το περίγραµµά τους.5. Κλειστοί εξώστες (έρκερ) κατασκευάζονται µε τιςπαρακάτω προϋποθέσεις :α) Το άθροισµα των επιφανειών των ορθών προβολώνσε κατακόρυφο επίπεδο των κλειστών εξωστών πουκατασκευάζονται στις όψεις των κτιρίων δεν µπορεί να

υπερβαίνει το 20% της αντιστοίχου επιφάνειας όψεως.Σε περίπτωση πανταχόθεν ελεύθερων κτιρίων ή γενικά κτι-ρίων που παρουσιάζουν περισσότερες της µιας συνεχόµενεςόψεις (πολυγωνική κάτοψη), ο έλεγχος εφαρµογής του ανώ-τατου ορίου επιφάνειας κλειστών εξωστών που µπορούν νακατασκευαστούν σε αυτήν (ήτοι 20%), εξετάζεται σε κάθε όψηξεχωριστά. Σε περίπτωση καµπύλης κάτοψης οι προϋποθέσειςτης διάταξης εξετάζονται στο ανάπτυγµα της αντίστοιχης καµ-πύλης επιφάνειας της όψης. β) Η µέγιστη προεξοχή να µην υπερβαίνει το 0,80 µ.γ) (όχι ΕΚΤ) Σε περίπτωση που η οικοδοµική γραµµήσυµπίπτει µε τη ρυµοτοµική γραµµή και το κτίριο τοπο-θετείται σε αυτήν οι κλειστοί εξώστες επιτρέπονταιµόνο για πλάτος δρόµου άνω των 8 µέτρων και σε κάθεπερίπτωση πρέπει να βρίσκεται πάνω από 5,00 µέτρααπό την οριστική στάθµη του πεζοδροµίου.δ) Οι κλειστοί εξώστες επιτρέπονται εντός των, υπο-χρεωτικών ακαλύπτων, σε ύψος άνω των 3,00 µ. καιόταν βρίσκονται εντός των υποχρεωτικών αποστάσεων∆ ή δ του κτιρίου από τα όρια ή από άλλο κτίριο του ίδιουοικοπέδου δεν επιτρέπεται να κατασκευάζονται µε πλά-τος µεγαλύτερο του 1/4 Χ ∆ ή 1/4 Χ δ και η απόστασήτους από τα όρια του οικοπέδου δεν µπορεί να είναιµικρότερη από 1,00 µ. ∆εν επιτρέπεται η κατασκευήανοιχτών εξωστών σε προέκταση κλειστών εξωστών.Είναι δυνατή όµως η κατασκευή ανοικτών εξωστώνδίπλα (σε επαφή ή σε απόσταση) από κλειστό εξώστη. Το ίδιο ελάχιστο ύψος τηρείται και σε περίπτωση κλειστώνεξωστών προς τον πίσω υποχρεωτικό ακάλυπτο χώρο του οι-κοπέδου, ενώ για το προκήπιο δεν υπάρχει σχετική δέσµευσηµε την προϋπόθεση ότι δεν αναιρείται η έννοια του εξώστη.Κατά συνέπεια, στην τελευταία περίπτωση, θα πρέπει να υπάρ-χει κενό µεταξύ της τελικής διαµορφωµένης στάθµης του εδά-φους και του κλειστού εξώστη. ΠΑΡΑ∆ΕΙΓΜΑΤΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΚΛΕΙΣΤΩΝ ΕΞΩΣΤΩΝ(ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΣΧΗΜΑΤΩΝ)ε) ∆εν επιτρέπεται η κατασκευή ανοιχτών εξωστών σεπροέκταση κλειστών εξωστών. Είναι δυνατή όµως η κα-τασκευή ανοικτών εξωστών δίπλα (σε επαφή ή σε από-σταση) από κλειστό εξώστη. 6. (όχι ΕΚΤ) Σε πεζόδροµους και δρόµους ήπιας κυ-κλοφορίας επιτρέπεται η κατασκευή των στοιχείων τωνπροηγούµενων παραγράφων σε ύψος µεγαλύτερο των3,00 µ., µετά από βεβαίωση του αρµόδιου δήµου ότι δενπαρεµποδίζουν τη λειτουργία του πεζόδροµου.[διευκρίνιση σε συνδυασµό µε την παρ. 3] Οι περιορισµοί της παρ. 3 του άρθρου 16 σε σχέση µε τοπλάτος των εξωστών ισχύουν και στην περίπτωση πεζοδρό-µων ή δρόµων ήπιας κυκλοφορίας της παρ. 6.7. Σε καταστήµατα και εισόδους κτιρίων πάνω απόκοινόχρηστους χώρους επιτρέπεται να κατασκευάζον-ται µόνιµα προστεγάσµατα χωρίς κατακόρυφα στηρίγ-µατα. Μέσα στις αποστάσεις ∆ του κτιρίου από τα όρια ήαπό άλλο κτίριο του ίδιου οικοπέδου τα παραπάνω προ-στεγάσµατα επιτρέπεται να κατασκευάζονται µε πλάτοςµέχρι 1/2 ∆ ή 1/2 δ.


8. Μέσα στις ελάχιστες αποστάσεις ∆ ή δ του υποχρεωτικού ακά-λυπτου χώρου επιτρέπονται κατασκευές για την εξυπηρέτησητων ατόµων µε αναπηρία ή/και εµποδιζόµενων ατόµων.9. Μεταξύ των ανοιχτών στεγασµένων χώρων, στους εξώστες καιστους υπαίθριους χώρους των κτιρίων, επιτρέπονται στηθαία καιδιαχωριστικά στοιχεία µεταξύ των όµορων ιδιοκτησιών ή τωνσυνιδιοκτησιών.10. Τεχνικά συστήµατα κλιµατισµού ή θέρµανσης και παραγω-γής Ζεστό Νερό Χρήσης (ΖΝΧ), όπως επίτοιχοι λέβητες αερίου,στις περιπτώσεις νέων κατασκευών θα πρέπει να ενσωµατώνον-ται στο κέλυφος του κτιρίου και να µην προεξέχουν από την επι-φάνεια των όψεων του κτιρίου.Σε υφιστάµενα κτίρια επιτρέπεται να εξέχουν µέχρι πενήντα (50)εκατοστά και µόνο όταν δεν µπορούν να τοποθετηθούν επί τωνεξωστών ή των δωµάτων, να τοποθετούνται σε ύψος µεγαλύτεροτων τριών (3,00 µ.) µέτρων από τη στάθµη του πεζοδροµίου καιµε πρόβλεψη κατάλληλης απορροής των παραγόµενων συµπυ-κνωµένων υδρατµών για κτίρια που βρίσκονται στην οικοδοµικήγραµµή και η λειτουργία τους δεν υπερβαίνει τα επιτρεπόµενα όριαθορύβου. Στις όψεις επί του κελύφους του κτιρίου επιτρέπεται ηεγκατάσταση µετρητικών και ρυθµιστικών διατάξεων των τε-χνικών συστηµάτων του κτιρίου.

Άρθρο 17 - Κατασκευές και φυτεύσεις στους ακάλυπτους χώρους και περιφράξεις (και ΕΚΤ,ΟΙΚ)

1. Για την κατασκευή κάθε εργασίας δόµησης και τη διαµόρφωσητου περιβάλλοντος χώρου του κτιρίου τηρούνται τα προβλεπό-µενα από τη σχετική νοµοθεσία µέτρα για την εναλλακτική δια-χείριση των αποβλήτων από εκσκαφές, κατασκευές καικατεδαφίσεις, όπως εκάστοτε ισχύει.2. α. (όχι ΕΚΤ) Ο υποχρεωτικά ακάλυπτος χώρος του οικοπέδουτουλάχιστον κατά τα 2/3 του πρέπει να παραµένει χωρίς επί-στρωση και να φυτεύεται, όπως προβλέπεται από τις κείµενεςδιατάξεις. Στον υπολογισµό της φύτευσης συµµετέχουν οι ασκε-πείς κατασκευές για την υποδοχή στοιχείων νερού και οι πισίνεςσε ποσοστό 50% της επιφάνειάς τους, καθώς και κατασκευές πουεπιβάλλονται µετά την ανεύρεση µνηµείων, για την προστασία καιανάδειξή τους ύστερα από έγκριση του Υπουργείου Πολιτισµούκαι Αθλητισµού. Οι πέργκολες εφόσον είναι ασκεπείς και προορί-ζονται για στήριξη φυτών µπορούν να κατασκευάζονται στην επι-φάνεια του χώρου φύτευσης, χωρίς περιορισµό διαστάσεων καιθέσης. Στην περίπτωση που δηµιουργούνται υπαίθριοι χώροι στάθµευσης µε µέ-γιστη επιτρεπόµενη επιφάνεια έως 10% της επιτρεποµένης κάλυψης, τότεο υπολογισµός των 2/3 της υποχρεωτικής φύτευσης λαµβάνεται επί τουαποµειούµενου κατά τα ανωτέρω υποχρεωτικά ακαλύπτου χώρου του οι-κοπέδου. β. (όχι ΕΚΤ) Τα προκήπια είναι υποχρεωτικοί ακάλυπτοι.γ. Το αίθριο συµµετέχει στον υπολογισµό του υποχρεωτικώς ακα-λύπτου χώρου.δ. Η επιφάνεια κάθε διαµπερούς ανοίγµατος που φυτεύεται στοεπίπεδο εδάφους, συµµετέχει στον υπολογισµό της φύτευσης. [διευκρίνιση για τα 2γ και 2δ]

Κάθε ασκεπής επιφάνεια που φυτεύεται σε ελάχιστο πάχος εδάφους 40εκατοστών πάνω από την πλάκα υπογείου, συµµετέχει στον υπολογισµότης απαιτούµενης φύτευσης. Όσον αφορά στα κατακόρυφα διαµπερήανοίγµατα µε οποιεσδήποτε διαστάσεις που φυτεύονται στο επίπεδο εδά-φους, σηµειώνεται ότι συµµετέχουν στον υπολογισµό της φύτευσης, έστωκαι αν δεν πληρούν τις προϋποθέσεις του υποχρεωτικώς ακαλύπτουχώρου που προβλέπονται στην παρ. 1δ του άρθρου 12. Έτσι, η επιφά-νεια φύτευσης µπορεί να διανέµεται και σε εκτός των υποχρεωτικών ακα-λύπτων, ακάλυπτους χώρους στο εσωτερικό του κτιρίου. Οι επιφάνειες εδάφους που συµµετέχουν στη φύτευση δεν µπορεί να επι-στρώνονται µε διάτρητες πλάκες ή να χρησιµεύουν για τη διέλευση οχη-µάτων. ε. Όλοι οι υποχρεωτικοί ακάλυπτοι χώροι του οικοπέδου πρέπεινα προσαρµόζονται στη µορφολογία του εδάφους του οικοδο-µικού τετραγώνου.στ. (όχι ΕΚΤ) Ειδικά για πρατήρια υγρών καυσίµων ο υποχρε-ωτικός χώρος φύτευσης ορίζεται στο 1/4 του αναφερόµενου στηνπαράγραφο 2α. [[Σχετικό στο ν.4315/14, Άρθρο 10]. 8. Για τη χορήγηση έγκρισης και άδειας δόµησης που αφορά τηνανέγερση ή τον εκσυγχρονισµό και την αναβάθµιση πρατηρίουυγρών καυσίµων, ο υπολογισµός του υποχρεωτικού χώρου φύ-τευσης του οικοπέδου γίνεται βάση των προβλεποµένων στην παρ.2στ του άρθρου 17 του ν.4067/2012 κατά παρέκκλιση των οριζο-µένων σε προεδρικά διατάγµατα έγκρισης Ρυµοτοµικών Σχεδίωνοικισµών άνω των 2.000 κατοίκων.]ζ. Σε κτίρια όπου δεν είναι εφικτό να πραγµατοποιηθεί η φύ-τευση µέχρι τα 2/3 του υποχρεωτικού ακαλύπτου, δύναται αυτήνα µειωθεί στο 1/2 του υποχρεωτικού ακαλύπτου υπό την προ-ϋπόθεση ότι θα φυτευτεί στο δώµα διπλάσια επιφάνεια από τηνυπολειπόµενη επιφάνεια των 2/3 του υποχρεωτικού ακαλύπτουπου δεν προβλέπεται να υλοποιηθεί. 3. Στους ακάλυπτους χώρους του οικοπέδου ή γηπέδου επιτρέ-πονται οι παρακάτω διαµορφώσεις :α) Η τροποποίηση της φυσικής στάθµης του εδάφους των ακα-λύπτων χώρων του οικοπέδου για την προσαρµογή του κτιρίου σεαυτό και µέχρι στάθµης ±1,50 µ. από το φυσικό έδαφος. Σε περί-πτωση εκσκαφής ακαλύπτων χώρων του οικοπέδου µε κλίση µε-γαλύτερη του 20%, η στάθµη του φυσικού εδάφους µπορεί ναυποβιβαστεί τεχνητά έως 2,00 µ. και να επιχωθεί µέχρι 1,50 µ. Εκ-σκαφές ή επιχώσεις εδάφους που υπερβαίνουν τα παραπάνωόρια, για κτίρια δηµοσίου ενδιαφέροντος και σηµασίας, καθώς καιγια ειδικά κτίρια, επιτρέπονται ύστερα από γνωµοδότηση του Συµ-βουλίου Αρχιτεκτονικής.[Βλέπε διευκρινίσεις του άρθρου 15 παρ. 4]β) (όχι ΕΚΤ) Η επίχωση µέχρι τη στάθµη του πεζοδροµίου τµή-µατος του χώρου µεταξύ της πρόσοψης του κτιρίου και της ρυµο-τοµικής γραµµής ή η κατασκευή γεφυρωτής προσπέλασης στοκτίριο, σε πλάτος όσο απαιτείται από τη χρήση του κτιρίου για οι-κόπεδα µε κλίση άνω του 17%. Η επίχωση ή η προσπέλαση µε γέφυρα στο κτίριο πρέπει να έχει τόσο πλά-τος ώστε να εξυπηρετείται η κίνηση πεζών και η πιθανή είσοδος - έξοδοςοχηµάτων σε αυτό. Οι ανωτέρω διαµορφώσεις δεν πρέπει να προκαλούνσηµαντική αλλοίωση του φυσικού εδάφους. γ) Κατασκευές, όπως σκάλες, κεκλιµένα επίπεδα (ράµπες), αντη-ρίδες, πεζούλια, βεράντες, φυτεύσεις, cours anglaises συνολικού


µήκους µικρότερου ή ίσου του 1/3 της όψης στην οποίααντιστοιχεί και µέχρι καθαρού πλάτους 1,20 µ., µηχα-νικά µέσα κάλυψης υψοµετρικών διαφορών για τηνεξυπηρέτηση ατόµων µε αναπηρία ή εµποδιζόµενωνατόµων κ.λπ. Η παράγραφος εφαρµόζεται ανεξάρτητα από τους περιορι-σµούς της παραγράφου α, δεδοµένου ότι οι κατασκευές πουπεριγράφονται αποτελούν σηµειακές παρεµβάσεις στη δια-µόρφωση του περιβάλλοντος χώρου για τη λειτουργική εξυ-πηρέτηση του κτιρίου. Οι εν λόγω κατασκευές δεν αποτελούν αφετηρία µέτρησης τουπραγµατοποιούµενου ύψους του κτιρίου, όπως πχ. ράµπα αυ-τοκινήτων, cour anglaise, κλπ. 4. Μέσα στις ελάχιστες αποστάσεις ∆ του υποχρεω-τικού ακάλυπτου χώρου επιτρέπονται στεγασµένοιανελκυστήρες οχηµάτων, σκίαστρα, προστεγάσµατα, αρ-χιτεκτονικές προεξοχές και αρχιτεκτονικά στοιχεία,σύµφωνα µε το άρθρο 16, καθώς και κατασκευές γιατην εξυπηρέτηση των ατόµων µε αναπηρία ή εµποδιζό-µενων ατόµων.Οι κλίµακες κινδύνου µπορεί να τοποθετούνται µέσαστις ελάχιστες επιτρεπόµενες αποστάσεις του υποχρε-ωτικά ακάλυπτου χώρου και σε απόσταση τουλάχιστον1,00 µ. από τα όρια του οικοπέδου, εφόσον δεν είναι δυ-νατή η τοποθέτησή τους σε άλλη θέση. Όσες από τις κατασκευές του άρθρου 16 και του άρθρου 17επιτρέπονται µέσα στις αποστάσεις ∆ ή δ, επιτρέπονται καιµέσα στις αποστάσεις που αφήνονται λόγω της εφαρµογής τηςπαρ. 1στ του άρθρου 14 του παρόντος νόµου. 5. Επιτρέπεται η στέγαση κολυµβητικών δεξαµενώνιδιοκτησίας του ∆ηµοσίου, των ν.π.δ.δ., των Ο.Τ.Α., τηςΟ.Σ.Κ. Α.Ε. και ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων κοινωφελούςχαρακτήρα µε πέργκολες που καλύπτονται µε ελαφράεύκαµπτα υλικά ή µε αρθρωτές κινούµενες κατασκευές.6. Κάτω από την οριστική στάθµη του εδάφους τωνακάλυπτων χώρων του οικοπέδου ή γηπέδου, επιτρέ-πονται :α) Η κατασκευή δεξαµενών (αποχέτευσης ακαθάρτων,νερού, υγρών και αερίων καυσίµων κ.λπ.), αποθήκηςσυσσωρευτών φωτοβολταϊκών συστηµάτων, µηχανο-στασίων-υδροστασίων για επεξεργασία νερού, δικτύωνγια την εξυπηρέτηση του κτιρίου και των απαραιτήτωνγια τη λειτουργία ασκεπούς πισίνας εγκαταστάσεων, τε-χνικών συστηµάτων επεξεργασίας λυµάτων και ανακύ-κλωσης απορριµµάτων, σύµφωνα µε τους όρους καιπεριορισµούς που προβλέπονται από τις κείµενες δια-τάξεις.Στα δίκτυα για την εξυπηρέτηση του κτιρίου που επιτρέπονταικάτω από τους ακαλύπτους χώρους του οικοπέδου συµπερι-λαµβάνονται και οι εγκαταστάσεις γεωθερµίας. β) (όχι ΕΚΤ) Η επέκταση υπογείων ορόφων µε τις χρή-σεις που ορίζονται στο άρθρο 11 :Για οικόπεδα εµβαδού έως και 300 τµ. επιτρέπεταιέως τα όρια του οικοπέδου. Στην περίπτωση αυτή, επι-τρέπεται η εξαγορά των θέσεων στάθµευσης που δενεξασφαλίζονται από τη µελέτη.

Σε οικόπεδα εµβαδού από 300 τµ. έως 600 τµ. επι-τρέπεται επέκταση των υπογείων έξω από το περί-γραµµα της κάλυψης του κτιρίου σε ποσοστό έως και50% του υποχρεωτικώς ακαλύπτου χώρου. Στην περί-πτωση αυτή, επιτρέπεται η εξαγορά των θέσεων στάθ-µευσης που δεν εξασφαλίζονται από τη µελέτη, σεποσοστό έως και 30% του συνόλου των απαιτούµενωνθέσεων. Σε περίπτωση που στα οικόπεδα αυτά δεν εξα-σφαλίζονται από τη µελέτη οι απαιτούµενες θέσειςστάθµευσης στον πρώτο υπόγειο όροφο, µπορεί να επε-κτείνονται όλοι οι υπόγειοι όροφοι έως και 80% τουυποχρεωτικώς ακαλύπτου χώρου. Στην περίπτωσηαυτή, επιτρέπεται η εξαγορά των θέσεων στάθµευσηςπου δεν εξασφαλίζονται από τη µελέτη, σε ποσοστό έωςκαι 15% του συνόλου των απαιτούµενων θέσεων.Σε οικόπεδα εµβαδού άνω των 600 τµ. επιτρέπεταιεπέκταση των υπογείων έξω από το περίγραµµα της κά-λυψης του κτιρίου σε ποσοστό έως και 50% του υπο-χρεωτικώς ακαλύπτου χώρου. Στην περίπτωση αυτή,δεν επιτρέπεται εξαγορά θέσεων στάθµευσης.Εφόσον πάνω από το χώρο επέκτασης του υπογείου δη-µιουργηθεί φύτευση µε ελάχιστο εδάφους σαράντα (40)εκατοστών, το τµήµα της φυτεµένης επέκτασης προ-σµετράται στον υπολογισµό της υποχρεωτικής φύτευ-σης του οικοπέδου της παραγράφου 2α του παρόντοςάρθρου. [διευκρίνιση σε συνδυασµό µε την παρ. 8Α]

∆εν επιτρέπεται η επέκταση υπογείων στο προκήπιο (πρασιά). Οι επεκτάσεις υπογείων χώρων γίνονται αποκλειστικά µεβοηθητικές χρήσεις που περιγράφονται στο άρθρο 11. Στηνεπέκταση υπογείων µπορούν να περιλαµβάνονται θέσειςστάθµευσης, αποθήκες κατοικίας, αποθήκες ειδικών χρήσεων,λεβητοστάσια και µηχανοστάσια, µηχανολογικές εγκαταστά-σεις απαραίτητες για τη λειτουργία του ενεργειακού σχεδια-σµού του κτιρίου, για τη διαχείριση και εξοικονόµιση νερού,ΑΠΕ, ΣΗΘΥΑ, υδατοδεξαµενές ή δεξαµενές συλλογής λυµά-των ή πισίνας. Τυχόν κύριες χρήσεις που χωροθετούνται σε υπόγειο χώροτου κτιρίου εµπίπτουν στο περίγραµµά του, αποτελούν λει-τουργικό προσάρτηµα του και δεν µπορούν να βρίσκονται στηνεκτός περιγράµµατος του κτιρίου επέκταση. γ) Εντός και εκτός περιγράµµατος κτιρίων και κάτω απότην οριστική στάθµη εδάφους (υπόγειοι χώροι και ακά-λυπτοι χώροι) επιτρέπονται υδατοδεξαµενές, πισίνες σεεπαφή µε δοµικά στοιχεία και µε τα όρια του οικοπέδου.7. Επί των ακάλυπτων χώρων του οικοπέδου και εφό-σον καλύπτεται η υποχρέωση για φύτευση, σύµφωνα µετην παράγραφο 2, επιτρέπονται οι παρακάτω κατα-σκευές :α) Πέργκολες µε προσωρινά σκίαστρα.β) Στοιχεία εξυπηρέτησης (πάγκοι, τραπέζια), άθλησηςκαι παιχνιδότοπων.γ) Σκάλες ή κεκλιµένα επίπεδα (ράµπες) καθόδου προςτους υπόγειους χώρους ή µηχανικά µέσα κάλυψης υψο-µετρικών διαφορών για την εξυπηρέτηση ατόµων µεαναπηρία ή εµποδιζόµενων ατόµων.δ) Ασκεπείς κατασκευές για την υποδοχή στοιχείωνΑ

ΦΙΕ

ΡΩΜ

Α


νερού και πισίνες.ε) Συστοιχία επίτοιχων λεβήτων αερίου για θέρµανση ή παραγωγήζεστού νερού χρήσης.στ) ∆εξαµενή αερίου καυσίµου, όπως και αποθήκη συσσωρευτώνφωτοβολταϊκών συστηµάτων εφόσον δεν µπορεί να είναι υπό-γειες. Η επιλογή της θέσης της δεξαµενής αερίου καυσίµου γίνεται υπέρ-γεια ή υπόγεια σύµφωνα µε τους ισχύοντες ειδικούς κανονισµούς. ζ) Καπνοδόχοι.η) Εγκαταστάσεις παθητικών ή ενεργητικών ηλιακών συστηµά-των, καθώς και αντιθορυβικών συστηµάτων, που κατασκευάζον-ται σύµφωνα µε τους ισχύοντες κανονισµούς.θ) Εγκαταστάσεις παθητικών ή ενεργητικών ηλιακών συστηµά-των, και κλιµατιστικών σε παραδοσιακούς οικισµούς ή διατηρητέακτίρια, ύστερα από έγκριση του Αρχιτεκτονικού Συµβουλίου ή τουαρµόδιου φορέα, ως προς την ένταξή τους στο χώρο.ι) Κινητά ή µόνιµα προστεγάσµατα µε µέγιστο πλάτος προεξοχής1/2 ∆.ια) Στέγαστρα σε οποιαδήποτε θέση και εφόσον αυτά αναπτύσ-σονται εντός των υποχρεωτικών ακαλύπτων µπορούν να κατα-σκευάζονται µε πλάτος µέχρι 1/4 ∆ ή δ.ιβ) Οι εγκαταστάσεις των πρατηρίων, οι δεξαµενές, οι αντλίες διά-θεσης υγρών και αερίων καυσίµων και τα στέγαστρά τους, στιςθέσεις που εγκρίνονται από την αρµόδια υπηρεσία, σύµφωνα µετις ισχύουσες διατάξεις. Το σύνολο των κατασκευών των περι-πτώσεων α΄ και ια΄ δεν µπορεί να υπερβαίνει το εµβαδόν της επι-τρεπόµενης κάλυψης. Το σύνολο της διάταξης αφορά σε πρατήρια καυσίµων. 8. (όχι ΕΚΤ) Τα προκήπια διαµορφώνονται ανάλογα µε τη χρήσητου κτιρίου, περιλαµβάνουν πάντοτε δένδρα, φυτά ή και υδάτινεςκατασκευές σύµφωνα µε τις διατάξεις του κτιριοδοµικού κανονι-σµού.Α. Κάτω από την επιφάνειά τους επιτρέπονται : Η παρούσα παράγραφος Α ισχύει µε την επιφύλαξη της παρ. 2 του άρθρου22 του Κτιριοδοµικού κανονισµού (Απόφ. 3046/89 ΦΕΚ 59∆’) για τα οι-κόπεδα µε πρόσωπο στο βασικό οδικό δίκτυο.α) Εγκαταστάσεις των οργανισµών κοινής ωφέλειας. β) ∆εξαµενές νερού, δεξαµενές λυµάτων και δίκτυα για την εξυ-πηρέτηση του κτιρίου.γ) ∆εξαµενές υγρών και αεριών καυσίµων πρατηρίων καυσίµωνσε αποστάσεις που ορίζονται από τους ισχύοντες σχετικούς κανο-νισµούς.δ) ∆ιαπλατύνσεις των θεµελίων, έως 0,30 µ. έξω από τις εγκε-κριµένες οικοδοµικές γραµµές, εφόσον το πάνω µέρος τους βρί-σκεται σε βάθος µεγαλύτερο από 2,50 µέτρα από την οριστικήστάθµη του κοινόχρηστου χώρου στη συγκεκριµένη θέση.ε) Υποσταθµός ηλεκτρικού ρεύµατος που κατασκευάζεται από τη∆ΕΗ σε απόσταση 2,00 µ. από τη ρυµοτοµική γραµµή και µε στάθµητης πλάκας επικάλυψης 1,00 µ. τουλάχιστον κάτω από τη στάθµητης οδού και του πέριξ εδάφους.ζ) Ανοιχτός χώρος στάθµευσης ή υπόσκαφος σε οικόπεδα ή γή-πεδα µε κλίση τουλάχιστον 20% µε προϋπόθεση την υποχρεωτικήύπαρξη φυτεµένης επιφάνειας στην οροφή του. Επιτρέπεται η κατασκευή κλειστού χώρου στάθµευσης σε οικόπεδα µεκλίση άνω του 20% στην πρασιά, αρκεί η στέγαση της πλάκας οροφής ναγίνεται µε φυτεµένη επιφάνεια. Η φυτεµένη επιφάνεια δεν έχει περιορι-σµό ελαχίστου πάχους εδάφους. Σε περίπτωση όµως που το πάχος εδά-

φους είναι µικρότερο των 40 εκατοστών τότε η φυτεµένη επιφάνεια δενσυµµετέχει στον υπολογισµό της απαιτούµενης φύτευσης. Οι συγκεκρι-µένες διαµορφώσεις δεν µπορούν να αναπτύσσονται σε όλο το πρόσωποτου οικοπέδου και καταλαµβάνουν µέγιστο πλάτος που αντιστοιχεί σεχώρο στάθµευσης το πολύ δύο αυτοκινήτων. η) Υπόγειες ζεύξεις κτιρίων ύστερα από έγκριση του ΣυµβουλίουΑρχιτεκτονικής, µε στάθµη της πλάκας επικάλυψης τουλάχιστον1,00 µ. κάτω από τη στάθµη του οριστικά διαµορφωµένου εδά-φους.Β. Στην επιφάνειά τους επιτρέπονται εφόσον καλύπτεται η υπο-χρέωση για φύτευση :α) Οι κατασκευές των περιπτώσεων α΄, δ΄, ι΄, ια΄, ιβ΄ της παρα-γράφου 7 χωρίς προϋποθέσεις µέγιστου πλάτους και πάντοτε έωςτο όριο της ρυµοτοµικής γραµµής.β) Υπαίθριες σκάλες όταν τηρούνται ταυτόχρονα οι προϋποθέσειςότι εξυπηρετούν όροφο που η στάθµη του δαπέδου του δεν υπέρ-κειται από την οριστική (φυσική ή τεχνητή) στάθµη του εδάφουςπερισσότερο από 1,80 µ. και δεν προεξέχουν από την οικοδοµικήγραµµή περισσότερο από το ένα τέταρτο του πλάτους του προκη-πίου.γ) Στοιχεία διευκόλυνσης της µετακίνησης ατόµων µε αναπηρία ήεµποδιζόµενων ατόµων.δ) Στέγαστρα για την εξυπηρέτηση πρατηρίων υγρών και αερίωνκαυσίµων µετά από έγκριση φορέα και Συµβουλίου Αρχιτεκτονι-κής έως το όριο της ρυµοτοµικής γραµµής. Τα στέγαστρα µπορούννα προεξέχουν της οικοδοµικής γραµµής έως πλάτους 1/10.Π καιόχι περισσότερο των 2,00 µ. όταν η οικοδοµική γραµµή ταυτίζεταιµε τη ρυµοτοµική γραµµή. Σε κάθε περίπτωση το ύψος του στεγά-στρου θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 5,00 µέτρα από τη στάθµητου πεζοδροµίου.9. Περιφράγµαταα) Τα οικόπεδα οριοθετούνται µε σταθερούς οριοδείκτες ή µε πε-ριφράγµατα. Επιτρέπεται η περίφραξη των αρτίων οικοπέδων καιγηπέδων και των µη ρυµοτοµούµενων τµηµάτων των µη αρτίωνκαι µη οικοδοµήσιµων οικοπέδων, που βρίσκονται σε εντός σχε-δίου περιοχές. Επιτρέπεται η περίφραξη µη αρτίων γηπέδων µεπρόχειρη κατασκευή, όπως συρµατόπλεγµα.β) Τα περιφράγµατα τοποθετούνται είτε κατά µήκος των ορίωντων οµόρων οικοπέδων είτε στο πρόσωπο αυτών. Όλα τα περι-φράγµατα κατασκευάζονται εξ ολοκλήρου εντός του οικοπέδου.γ) Τα περιφράγµατα του οικοπέδου ή γηπέδου σε κανένα σηµείοδεν µπορεί να έχουν ύψος µεγαλύτερο από 3,00 µ. και το συµπα-γές τµήµα τους µεγαλύτερο από 1,50 µ. Τα αυλόθυρα – πορτασιέςγια την είσοδο πεζών και οχηµάτων που κατασκευάζονται σε συ-νέχεια της περίφραξης έχουν µέγιστο ύψος 2,50 µ. και µπορεί νααποτελούνται από συµπαγή στοιχεία. Αφετηρία µέτρησης τωνυψών είναι η υψηλότερη από τις οριστικές στάθµες του εδάφουςεκατέρωθεν του περιφράγµατος. Για τα περιφράγµατα που βρί-σκονται στο πρόσωπο του οικοπέδου, τα παραπάνω ύψη µετρούν-ται από τη στάθµη του πεζοδροµίου.Επιτρέπεται παρέκκλιση των παραπάνω διατάξεων όσον αφοράτην κατασκευή συµπαγούς περιφράγµατος έως ύψους 3,00 µ., σεειδικές περιπτώσεις, ή σε παραδοσιακούς οικισµούς, ύστερα απόγνώµη του Συµβουλίου Αρχιτεκτονικής.δ) Αν το φυσικό έδαφος στη ρυµοτοµική γραµµή είναι υψηλότεροαπό τη στάθµη του πεζοδροµίου από 1,00 µ. έως 2,50 µ., το περί-


φραγµα µπορεί να κατασκευαστεί συµπαγές έως τηστάθµη του φυσικού εδάφους.Αν από τη στάθµη του πεζοδροµίου έως τη στάθµη τουφυσικού εδάφους στη ρυµοτοµική γραµµή υπάρχει υψο-µετρική διαφορά µεγαλύτερη από 2,50 µ., το συµπαγέςτµήµα του περιφράγµατος µπορεί να έχει ύψος έως 2,50µ. και το έδαφος κλιµακώνεται έτσι ώστε κάθε κλιµά-κωση να έχει ύψος έως 2,50 µ. και πλάτος τουλάχιστον1,50 µ.ε) Στα οικόπεδα και γήπεδα, στα οποία ανεγείρονται ει-δικά κτίρια, επιτρέπεται, ύστερα από έγκριση του αρµό-διου από άποψη λειτουργίας του συγκεκριµένου κτιρίουφορέα να κατασκευάζεται συµπαγές περίφραγµα, µεύψος µεγαλύτερο από 3,00 µ., εφόσον απαιτείται απόλόγους ασφάλειας ή λειτουργίας.στ) Οι ιδιοκτησίες που καθορίζονται µε κάθετη σύστασηιδιοκτησίας, περιφράσσονται µόνον στα όρια του οικο-πέδου ή του γηπέδου.

Άρθρο 18 - Φυτεµένα δώµατα (ΟΙΚ)

Στον παρόν άρθρο καθορίζονται οι όροι και προϋποθέ-σεις κατασκευής φυτεµένων επιφανειών σε νέα καιυφιστάµενα κτίρια. Για την κατασκευή φυτεµένων επιφανειών στα δώµατα, στιςστέγες και στους υπαίθριους χώρους κτιρίων που υλοποιούν-ται σε νέα κτίρια µε άδειες δόµησης, ακολουθούνται οι καθο-ριζόµενες διαδικασίες πληρότητας και ελέγχου τουΝ.4030/2011 «Νέος τρόπος έκδοσης αδειών δόµησης, ελέγ-χου κατασκευών και λοιπές διατάξεις»(ΦΕΚ249/Α/251111), όπως ισχύει, µε την πρόσθετη υπο-βολή Τεχνικής Έκθεσης Κατασκευής Φυτεµένης Επιφάνειαςδώµατος ή στέγης ή υπαίθριου χώρου, το περιεχόµενο τηςοποίας καθορίζεται στο παράρτηµα που συνοδεύει την υπ’αριθµ. 911/9-1-2012 Υπουργική Απόφαση «Όροι, προϋποθέ-σεις και διαδικασία κατασκευής φυτεµένων επιφανειών σεδώµατα, στέγες και υπαίθριους χώρους κτιρίων». (ΦΕΚ14/Β/2012). Για τα υφιστάµενα κτίρια, δεν απαιτείται άδεια δόµησης ή έγ-κριση εργασιών δόµησης µικρής κλίµακας, αλλά ακολουθείταιη διαδικασία της προ 48 ωρών έγγραφης ενηµέρωσης της παρ.3 του άρθρου 4 του παρόντος νόµου. Η ανωτέρω ενηµέρωσηθα συνοδεύεται από φάκελο δικαιολογητικών, το περιεχόµενοτου οποίου καθορίζεται στο άρθρο 2 παρ. 2 της υπ’ αριθµ.911/9-1-2012 Υπουργικής Απόφασης.1. Η κατασκευή φυτεµένων επιφανειών στα δώµατα,στις στέγες και στους υπαίθριους χώρους, νέων, νοµί-µως υφισταµένων κτιρίων και κτιρίων των εδαφίων δ΄,ε΄ και στ΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 23 τουΝ.4014/2011, επιτρέπεται εφόσον δεν αντίκειται σε ει-δικότερους όρους δόµησης που ισχύουν.Το υπόστρωµα ανάπτυξης των φυτών µε τη διαστρω-µάτωση των εξειδικευµένων υλικών, δεν επιτρέπεταινα υπερβαίνει τα 40 εκ. πάνω από το µέγιστο επιτρεπό-µενο ύψος του κτιρίου. Η βλάστηση που αναπτύσσεταιεπάνω σε αυτό δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τα 3,00 µ.

Το είδος της βλάστησης, το υπόστρωµα ανάπτυξης τωνφυτών, το σύστηµα της πολυεπίπεδης διαστρωµάτωσηςτων εξειδικευµένων υλικών, καθώς και το αρδευτικόσύστηµα, περιγράφεται σε τεχνική έκθεση, όπως ορίζε-ται στην παράγραφο 2.∆εν επιτρέπεται η κατασκευή φυτεµένων επιφανειώνεπάνω στις απολήξεις των κλιµακοστασίων και τα φρε-άτια των ανελκυστήρων.Η κατασκευή φυτεµένων επιφανειών στα δώµατα, στιςστέγες και στους υπαίθριους χώρους των κτιρίων πρέ-πει να µην προσβάλλει την αισθητική του κτιρίου και ναεναρµονίζεται µε τις υπόλοιπες κατασκευές που προ-βλέπονται σε αυτά, βάσει του άρθρου 19 του παρόντος.Ειδικά για τις στέγες, πρέπει η φυτεµένη επιφάνεια ναακολουθεί την κλίση τους, ώστε να µην αλλοιώνεται ηµορφή του κτιρίου.Οι φυτεµένες επιφάνειες στα δώµατα, τις στέγες καιτους υπαίθριους χώρους των κτιρίων δεν αίρουν τηνυποχρέωση της παραγράφου 2 του άρθρου 17 του πα-ρόντος.2. α. Νέα κτίρια : Για την κατασκευή φυτεµένων επιφανειών στα δώµατα,στις στέγες και στους υπαίθριους χώρους κτιρίων πουκατασκευάζονται µε άδειες δόµησης, ακολουθούνται οικαθοριζόµενες διαδικασίες πληρότητας και ελέγχου τουΝ.4030/2011 «Νέος τρόπος έκδοσης αδειών δόµησης,ελέγχου κατασκευών και λοιπές διατάξεις» (Α΄249),όπως ισχύει, µε την πρόσθετη υποβολή τεχνικής έκθε-σης κατασκευής Φυτεµένης Επιφάνειας δώµατος ή στέ-γης ή υπαίθριου χώρου.Η κατασκευή της φυτεµένης επιφάνειας συσχετίζεται µετις επί µέρους µελέτες του κτιρίου.Η ανωτέρω τεχνική έκθεση συντάσσεται σύµφωνα µετις εκάστοτε ισχύουσες προδιαγραφές και κατευθυντή-ριες οδηγίες.β. Υφιστάµενα κτίρια : Για την κατασκευή φυτεµένων επιφανειών στα δώµατα,στις στέγες και στους υπαίθριους χώρους υφιστάµενωνκτιρίων, κατά την έννοια της παραγράφου 1, δεν απαι-τείται οικοδοµική άδεια ή έγκριση εργασιών δόµησηςµικρής κλίµακας.Για την κατασκευή φυτεµένων επιφανειών στα κτίριατης παρ. 1 του άρθρου 21 του Ν.4030/2011 απαιτείταισύµφωνη γνώµη του αρµόδιου Συµβουλίου Αρχιτεκτο-νικής.Για τα κηρυγµένα διατηρητέα κτίρια ή νεώτερα µνηµεία,απαιτείται επιπροσθέτως η σύµφωνη γνώµη του φορέαπροστασίας τους.Σε κάθε υπηρεσία δόµησης τηρείται ειδικό Μητρώο«Φυτεµένων Επιφανειών», που ενηµερώνεται µε τιςκατά τα άνω υποβαλλόµενες γνωστοποιήσεις.3. Το περιεχόµενο του φακέλου των δικαιολογητικώνκαι οι επί µέρους προδιαγραφές σχεδίων και τεχνικήςέκθεσης που υποβάλλονται στην αρµόδια υπηρεσία γιατην κατασκευή Φυτεµένης Επιφάνειας προσδιορίζεταιΑ

ΦΙΕ

ΡΩΜ

Α


µε απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµα-

τικής Αλλαγής.

Άρθρο 19 - Κατασκευές πάνω από το κτίριο (ΟΙΚ)

1. Όλες οι κατασκευές πάνω από το κτίριο πρέπει να αποτελούνένα ενιαίο αισθητικό σύνολο, µπορεί να συνδέονται ή να περι-φράσσονται µε ελαφρά ή διάτρητα στοιχεία και οι θέσεις τους απο-τυπώνονται υποχρεωτικά στις µελέτες που συνοδεύουν την άδειαδόµησης.2. Πάνω από το µέγιστο επιτρεπόµενο ύψος της περιοχής καιµέσα στο ιδεατό στερεό επιτρέπονται :α) Σε νέα και υφιστάµενα κτίρια, χώροι κύριας χρήσης αποκλει-στικής ή κοινόχρηστης, µέγιστης επιφάνειας 35 τµ. και µέγιστουύψους 3,40 µ., µε προϋπόθεση τη δηµιουργία φυτεµένου δώµατοςπου καλύπτει το 80% της συνολικής επιφάνειας του δώµατος καιµε αναλογία ένα (1) τµ. χώρου ανά πέντε (5) τµ. φύτευσης.[διευκρίνιση σε συνδυασµό µε παρ. 2γ & άρθρο 35] Από τον συνδυασµό των παραπάνω διατάξεων προκύπτουν τα εξής : α) Εάν το δώµα του κτιρίου δεν είναι φυτεµένο κατά το άρθρο 18 τουνόµου εξακολουθεί να ισχύει η διάταξη περί µη προσµέτρησης στην δό-µηση της απόληξης κλιµακοστασίου και φρεατίου ανελκυστήρα µέγιστουύψους έως και 2,40 µ. από την τελικά διαµορφωµένη επιφάνεια του δώ-µατος του κτιρίου. β) Σε περίπτωση δηµιουργίας φυτεµένου δώµατος τότε είναι δυνατή η κα-τασκευή χώρου κύριας χρήσης σε αυτό σύµφωνα µε τις προδιαγραφέςτης παρ. 2α η δε απόληξη κλιµακοστασίου µπορεί να ακολουθήσει τα προ-βλεπόµενα στην παρ. 2γ, εφόσον κατασκευάζεται στάση ανελκυστήρα, µεµέγιστο εξωτερικό ύψος 3,80 µ. από την τελική επιφάνεια του δώµατος(συµπεριλαµβανοµένου και του πάχους της φύτευσης). β) Καπνοδόχοι, αγωγοί αερισµού, εγκαταστάσεις ηλιακών συ-στηµάτων µε τοποθέτηση του δοχείου σε άµεση επαφή µε την άνωστάθµη του δώµατος και τοποθέτηση του συλλέκτη πάνω απόαυτό, πύργοι ψύξης και δοχεία διαστολής, φωτοβολταϊκών συ-στηµάτων και συστήµατα παραγωγής ενέργειας από ανανεώ-σιµες πηγές ενέργειας και αντλίες θερµότητας.γ) Απολήξεις κλιµακοστασίων µε στάση ανελκυστήρα στοδώµα και φρεάτων ανελκυστήρων µε τις ελάχιστες αναγκαίεςδιαστάσεις και µέγιστο εξωτερικό ύψος 3,80 µ. από την τελικάδιαµορφωµένη επιφάνεια του τελευταίου ορόφου του κτιρίου.Πάνω στις απολήξεις αυτές απαγορεύεται η τοποθέτηση οποιασ-δήποτε κατασκευής ή εγκατάστασης. [21. Οι διατάξεις του τελευταίου εδαφίου της παρ. 2 του άρθρου

27 του ν.4067/2012 ισχύουν και για τις εργασίες που προβλέπον-ται στην περ. γ’ της παρ. 2 του άρθρου 19 του ν.4067/2012 σεπερίπτωση που ο ιδιοκτήτης, του τελευταίου ορόφου είναι και δι-καιούχος της αποκλειστικής χρήσης του δώµατος, χωρίς την προ-ϋπόθεση ύπαρξης, κινητικών ή άλλων προβληµάτων. Η άδειαδόµησης εκδίδεται κατά παρέκκλιση κάθε ισχύουσας διάταξης καικανονισµού (συµπεριλαµβανοµένου του κανονισµού πολυκατοι-κίας). [Σχετικό στο άρθρο 10 του ν.4315/14]].δ) Στηθαία και κιγκλιδώµατα ασφαλείας τοποθετούνται στηθέση του περιγράµµατος του υποκείµενου ορόφου. [σε συνδυασµό µε το άρθρο 2 παρ. 5]

Όταν τα στηθαία και τα κιγκλιδώµατα ασφαλείας τοποθετούνται στην άκρητης οριζόντιας προεξοχής του δαπέδου του δώµατος τότε η επιφάνεια τηςοριζόντιας προεξοχής θεωρείται ανοικτός εξώστης και προσµετράται στοσύνολο των επιτρεποµένων εξωστών. ε) Ασκεπείς πισίνες, διακοσµητικά χωροδικτυώµατα µέγιστουύψους 3,00 µ., µόνιµες γλάστρες φυτών και γενικά εγκαταστά-σεις για τη δηµιουργία κήπων µε τον εξοπλισµό τους, που κατα-σκευάζονται σύµφωνα µε τις ισχύουσες διατάξεις, τοποθετούνταιυποχρεωτικά µέσα στο χώρο που ορίζεται από στηθαία ή κιγκλι-δώµατα ασφαλείας.στ) Κατασκευές για τη στήριξη των φυτών, πέργκολες που µπο-ρούν να επικαλύπτονται από ελαφρά εύκαµπτα υλικά ή κινητά συ-στήµατα, καλαµωτές, φωτοβολταϊκά πανέλα και µόνο σε οριζόντιαθέση. Η εγκατάσταση των κατασκευών της παρούσας διάταξης επιτρέπεται µετην προϋπόθεση τήρησης των διατάξεων περί ιδεατού στερεού. ζ) Στέγες. Σε κάθε περίπτωση απαγορεύονται κατασκευές που δη-µιουργούν κατακόρυφα ανοίγµατα και διαφοροποιούν την ενιαίακλίση και στερεοµετρία της στέγης.3. Πάνω από το µέγιστο επιτρεπόµενο ύψος της περιοχής και έξωαπό το ιδεατό στερεό επιτρέπεται η τοποθέτηση αλεξικέραυνου,κεντρικής κεραίας τηλεόρασης, ραδιοφώνου κινητής επικοινω-νίας, τεχνικά συστήµατα αξιοποίησης αιολικής ενέργειας καισταθµών HEPOS.

Άρθρο 20 - Κατασκευές σε δηµόσιους κοινόχρη-στους χώρους

1. Στους δηµόσιους κοινόχρηστους χώρους του οικισµού επι-τρέπονται κατασκευές για :α) τη διαµόρφωση του εδάφους, όπως κλίµακες, τοίχοι, διάδρο-µοι, κεκλιµένα επίπεδα, µηχανικά µέσα κάλυψης υψοµετρικώνδιαφορών, καθώς και κατασκευές για την εξυπηρέτηση ατόµωνµε αναπηρία ή/και εµποδιζόµενων ατόµων,β) τον εξωραϊσµό και την αισθητική τους αναβάθµιση, τον εξοπλι-σµό και την ασφάλειά τους και γενικά κατασκευές για την εξυπη-ρέτηση του προορισµού των χώρων αυτών,γ) λυόµενες και προσωρινές κατασκευές,δ) για τη λειτουργία και την εξυπηρέτηση των Μέσων Μαζικής Με-ταφοράς.Οι παραπάνω κατασκευές υλοποιούνται από τον οικείο ∆ήµο, απόάλλους δηµόσιους ή ιδιωτικούς φορείς ή νοµικά πρόσωπα ή ιδιώ-τες, ύστερα από απόφαση του ∆ηµοτικού Συµβουλίου και άδειατης Υπηρεσίας ∆όµησης.Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµα-τικής Αλλαγής καθορίζονται οι κατηγορίες των κατασκευών ή εγ-καταστάσεων για τις οποίες δεν απαιτείται Άδεια ∆όµησης και ηδιαδικασία ελέγχου τους από άποψη ασφάλειας και αισθητικής.2. Επιτρέπονται οι εγκαταστάσεις :α) Οι κατασκευές δικτύων υποδοµής και εγκαταστάσεων κοινήςωφέλειας, µετά των παραρτηµάτων αυτών (υπέργειων και υπό-γειων) βάσει µελέτης της αρµόδιας αρχής, για τις οποίες δεν απαι-τείται έκδοση άδειας. Οι επιχειρήσεις και οργανισµοί κοινήςωφέλειας υποχρεούνται να κοινοποιούν τα σχέδια στα οποία απει-


κονίζεται η κατασκευή των έργων στις οικείες Υπηρε-σίες ∆όµησης.β) Η εγκατάσταση σταθµών µέτρησης ατµοσφαιρικήςρύπανσης, θορύβου και µετεωρολογικών παραµέτρωνµε τον αναγκαίο εξοπλισµό από υπηρεσίες του Υπουρ-γείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλα-γής, των Περιφερειών και των ∆ήµων µετά απόκοινοποίηση της µελέτης στις οικείες Υπηρεσίες ∆όµη-σης.Από τους ίδιους φορείς επιτρέπεται η εγκατάσταση τωνσταθµών αυτών χωρίς έκδοση άδειας στους ακάλυ-πτους χώρους οικοπέδων και δωµάτων δηµοσίων κτι-ρίων. Οι κατασκευές αυτές δεν προσµετρώνται στοσυντελεστή δόµησης και στην κάλυψη.Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειαςκαι Κλιµατικής Αλλαγής καθορίζονται τα απαιτούµεναδικαιολογητικά, η χρονική διάρκεια και η διαδικασία εγ-κατάστασης των σταθµών αυτών.γ) Υπέργειοι και υπόγειοι σταθµοί διανοµής ή µέτρησηςκαι ρύθµισης φυσικού αερίου.δ) Η εγκατάσταση κεντρικών λεβήτων ή µονάδων Συµ-παραγωγής Ηλεκτρισµού και Θερµότητας Υψηλής Απο-δοτικότητας (ΣΗΘΥΑ) για τηλεθέρµανση. [διευκρίνιση για τις παρ. 1 & 2] Μέχρι την έκδοση των Υπουργικών Αποφάσεων που προβλέ-πονται, συνεχίζει να εφαρµόζεται η διαδικασία που ίσχυε προτης ισχύος του Ν.4067/12 και όλες οι διατάξεις περί κατα-σκευών σε δηµόσιους κοινόχρηστους χώρους της υπ’ αριθµ.52716/2001 Υ.Α. «Κατασκευές και εγκαταστάσεις σε κοινό-χρηστους χώρους του οικισµού για τις οποίες δεν απαιτείταιάδεια δόµησης» ΦΕΚ 1663/Β/2001 καθώς και η Εγκ.12/56990/28-3-2002. Οι κατασκευές αυτές υλοποιούνται κατόπιν έγκρισης του Συµ-βουλίου Αρχιτεκτονικής. 3. Οι διατάξεις των παραγράφων 1β, 1γ, 2α, 2β του πα-ρόντος άρθρου εφαρµόζονται και για τις εκτάσεις κοι-νόχρηστων χώρων όπως ορίζονται στο Ν.998/1979,όπως ισχύει, µετά από έγκριση δασικής υπηρεσίας.4. Η κατασκευή σκαλοπατιών για την εξυπηρέτηση τωνκτιρίων έξω από τη ρυµοτοµική γραµµή απαγορεύεταισε κάθε περίπτωση.Κατ’ εξαίρεση είναι δυνατή η κατασκευή τους ύστερααπό άδεια του ∆ηµοτικού ή Κοινοτικού Συµβουλίου ανµετά την ανέγερση του κτιρίου έχει µεταβληθεί η υψο-µετρική στάθµη του δρόµου. Η κατασκευή αυτή πρέπεινα εξασφαλίζει την ασφάλεια της κυκλοφορίας.Εκτός της ρυµοτοµικής γραµµής απαγορεύεται οποιασ-δήποτε µορφής κατασκευή, µε την επιφύλαξη της τήρη-σης των διατάξεων ασφαλείας για την εγκατάστασηδικτύων κοινής ωφέλειας, µόνιµη ή κινητή για την εξυ-πηρέτηση του κτιρίου, όπως ράµπες, σκαλοπάτια, ζαρν-τινιέρες.5. Η υπέργεια ζεύξη κτιρίων εγκρίνεται από το Συµβού-λιο Αρχιτεκτονικής και τον αρµόδιο για τον έλεγχο καιτη διαχείριση του Κοινοχρήστου Χώρου φορέα. Η ζεύξηκτιρίων πραγµατοποιείται άνω των 5,00 µ., µπορεί να

γίνεται και υπόγεια, τηρουµένων των απαραίτητων πε-ριορισµών, µε τις ίδιες διαδικασίες και τις κατά περί-πτωση απαιτούµενες εγκρίσεις. Η ζεύξη κτιρίων µεταξύ των οποίων µεσολαβεί δηµόσιος κοι-νόχρηστος χώρος, υπεργείως ή υπογείως, εγκρίνεται από τοναρµόδιο για τον έλεγχο και τη διαχείριση του κοινοχρήστουχώρου φορέα, µετά την υποβολή µελέτης η οποία τεκµηριώ-νει επαρκώς την αναγκαιότητα της ζεύξης. Η υπέργεια ζεύξηκτιρίων εγκρίνεται από το Συµβούλιο Αρχιτεκτονικής, ενώ για

την υπόγεια ζεύξη δεν απαιτείται σχετική έγκριση.

Άρθρο 21 - Προσωρινές κατασκευές (ΕΚΤ) Η εφαρµογή του παρόντος άρθρου θα είναι δυνατή µετάτην έκδοση της Υ.Α. της παρ. 2γ 1. Η προσωρινή κατασκευή τοποθετείται σε ιδιωτι-κούς χώρους παραχωρηµένους σε δηµόσια κοινή χρήσηόπως ορίζεται στο άρθρο 10 και σε δηµόσιους κοινό-χρηστους χώρους, υπαίθριους ή στεγασµένους, κατάπαρέκκλιση των κείµενων πολεοδοµικών όρων της πε-ριοχής και υπό την προϋπόθεση ότι επιτρέπονται οι συγ-κεκριµένες χρήσεις. Για τις προσωρινές κατασκευέςαπαιτείται έγκριση τοποθέτησης και λειτουργίας από τοναρµόδιο κατά περίπτωση φορέα, κατόπιν υποβολήςαπαραίτητων δικαιολογητικών και στοιχείων για την κα-τασκευή ή συναρµολόγηση και τοποθέτηση, καθώς καιπροσδιορισµός του χρονικού διαστήµατος διατήρησήςτους.2. Οι κατασκευές αυτές οφείλουν να διαθέτουν πιστο-ποιητικό στατικής επάρκειας σύµφωνο µε τις ισχύου-σες ελληνικές ή ευρωπαϊκές προδιαγραφές. H θεµελίωσή τους πρέπει να γίνεται :α. επί ξύλινων πασσάλων,β. επί µεµονωµένων προκατασκευασµένων πεδίλωνσκυροδέµατος, επιφάνειας µικρότερης ή ίσης του ενόςτετραγωνικού µέτρου,γ. επί προκατασκευασµένων θεµελιολωρίδων σκυρο-δέµατος, πλάτους µικροτέρου ή ίσου του 0,60 µ. και επίοποιουδήποτε άλλου προκατασκευασµένου στοιχείου,για το οποίο αποδεικνύεται η ευχερής αποµάκρυνση καιγια το οποίο δεν απαιτείται έγχυτο σκυρόδεµα επί τόπουτου έργου.Με υπουργική απόφαση του αρµόδιου Υπουργού Περι-βάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής ορίζεταιτο χρονικό διάστηµα αδειοδότησης ανά είδος και επι-φάνεια προσωρινής κατασκευής, καθώς και τα στοιχείαπου απαραίτητα υποβάλλονται µαζί µε την αιτιολογικήέκθεση για την αναγκαιότητα της τοποθέτησης, στον αρ-µόδιο φορέα.

Άρθρο 22 - Παρόδια στοά Στο άρθρο ρυθµίζονται θέµατα για τις παρόδιες στοές,όπως αυτές προβλέπονται στο ρυµοτοµικό σχέδιο τηςπεριοχής. Α

ΦΙΕ

ΡΩΜ

Α


1. Η κατασκευή παρόδιας ή στοάς είναι υποχρεωτική όταν αυτόπροβλέπεται από το ρυµοτοµικό σχέδιο της περιοχής και κατάτην έγκριση ή τροποποίηση ρυµοτοµικού σχεδίου, το πλάτος τηςορίζεται αριθµητικά.Η παρόδια στοά οφείλει να συνδέεται λειτουργικά και αισθητικάµε το κτίριο και η µία πλευρά της να εφάπτεται της οικοδοµικήςγραµµής και δεν µπορεί να αποτελεί ανεξάρτητη κατασκευή.Σε περίπτωση που η όψη του κτιρίου κατασκευάζεται σε απόστασηαπό την οικοδοµική γραµµή µεγαλύτερη του προβλεπόµενου πλά-τους της στοάς ή δεν καταλαµβάνει όλο το µήκος των προσώπωντου οικοπέδου στα οποία προβλέπεται η υποχρεωτική στοά, απαι-τείται έγκριση Συµβουλίου Αρχιτεκτονικής για την έκδοση άδειαςδόµησης.2. Η κατασκευή της ακολουθεί τις παρακάτω προδιαγραφές :α) Το δάπεδό της να είναι συνεχόµενο µε το δάπεδο του πεζοδρο-µίου.β) Το ελεύθερο ύψος της από τη στάθµη του πεζοδροµίου µέχριτην κατώτερη επιφάνεια της οροφής της να µην είναι µικρότεροαπό το ύψος που προκύπτει από τη σχέση ύψους προς πλάτος 3:4και σε όλες τις περιπτώσεις να µην είναι µικρότερο των 3,00 µ.γ) Να µην υπάρχουν µόνιµες προεξοχές ή και κατασκευές στο δά-πεδο, την οροφή και στην πλευρά του κτιρίου.δ) Η κάθετη προς την οικοδοµική γραµµή πλευρά των υποστυλω-µάτων δεν επιτρέπεται να είναι µεγαλύτερη από το 1/6 του πλά-τους της στοάς.ε) Ποσοστό 30% της επιφάνειας της στοάς προσµετράται στον υπο-λογισµό της απαιτούµενης επιφάνειας φύτευσης. Για τον υπολογισµό της ελάχιστης υποχρεωτικής επιφάνειας φύτευσηςκατ’ εφαρµογή του άρθρου 17 παρ. 2α, υπολογίζεται κατ’ αρχήν η επι-φάνεια υποχρεωτικής φύτευσης επί του υποχρεωτικά ακαλύπτου χώρουτου οικοπέδου. Μετά την αφαίρεση του 30% της επιφάνειας της παρόδιαςστοάς, προκύπτει η τελικά η τελική υποχρεωτική επιφάνεια για φύτευση.στ) Κάτω από τη στοά σε ίσο πλάτος µε αυτή και µέχρι βάθος 3,00µ. από τη στάθµη του πεζοδροµίου επιτρέπονται µόνο εγκαταστά-σεις κοινής ωφέλειας και τα δίκτυα που εξυπηρετούν το κτίριο.ζ) Οι στοές µπορεί να κατασκευαστούν χωρίς υποστυλώµατα εφό-σον επιτρέπεται από τη στατική επίλυση του κτιρίου που τις δια-µορφώνει.3. Σε κτίρια, στα οποία δεν έχει διανοιγεί η προβλεπόµενη απότο εγκεκριµένο ρυµοτοµικό σχέδιο στοά, δεν χορηγείται άδεια δό-µησης για οποιαδήποτε προσθήκη, είτε καθ’ ύψος είτε κατ’ επέ-κταση στο κτίριο. Επιτρέπονται επισκευές και διαρρυθµίσεις,καθώς και αλλαγές χρήσης του υφισταµένου κτιρίου σύµφωνα µετις επιτρεπόµενες χρήσεις που ισχύουν στην περιοχή. Για κτίριαγια τα οποία απαιτούνται επισκευές λόγω σεισµών ή σε περί-πτωση επισκευών για λόγους υγιεινής και χρήσης κτιρίων ή επι-

κινδυνότητας η παραπάνω απαγόρευση δεν έχει ισχύ.

Άρθρο 23 - Υφιστάµενα κτίρια (ΕΚΤ,ΟΙΚ)

1. Κτίριο ή τµήµα αυτού θεωρείται νοµίµως υφιστάµενο :α) αν έχει ανεγερθεί µε νόµιµη άδεια ή αναθεώρηση και σύµφωναµε τους όρους αυτής,β) αν έχει νοµιµοποιηθεί µε το εδάφιο 5 της παραγράφου 8 του

άρθρου 8 του Ν.1512/1985 ή την παράγραφο 3 του άρθρου 22 τουΝ.1577/1985, όπως τροποποιήθηκε µε το Ν.2831/2000 ή την πα-ράγραφο 2 του άρθρου 26 του Ν.4014/2011,γ) αν προϋπήρχε της έγκρισης του σχεδίου πόλης και συγχρόνωςοποιουδήποτε κανονισµού δόµησης στην περιοχή προ της δηµο-σίευσης του προεδρικού διατάγµατος της 23.10.1928 για τις εκτόςσχεδίου δόµησης περιοχές και προ της δηµοσίευσης του Ν.∆. της16.8.1923 για τις εντός σχεδίου περιοχές, δ) αν προϋφίσταται του βασιλικού διατάγµατος της 9.8.1955 ήεξαιρέθηκε µε τις διατάξεις του ν.1337/1983 ή εξαιρέθηκε ορι-στικά σύµφωνα µε τις διατάξεις του ν.4178/2013,ε) αν πρόκειται για κτίρια που έχουν χαρακτηρισθεί νεότερα µνη-µεία ή διατηρητέα είτε στο σύνολο, είτε µόνο τµήµατα αυτών όπωςιδίως όψεις, φέρουσα τοιχοποιία,στ) αν πρόκειται για κτίριο που έχει ανεγερθεί µε οικοδοµική άδειαπριν την ισχύ του παρόντος και που έχει πρόσωπο σε οικοδοµικήγραµµή που βρίσκεται απέναντι από οικοδοµικό τετράγωνο σταακραία σηµεία του σχεδίου και µε τους όρους δόµησης του απέ-ναντι οικοδοµικού τετραγώνου.2. Για τα κτίρια ή τα τµήµατα των κτιρίων της παραγράφου 1, οισυντελεστές κάλυψης, δόµησης, όγκου και ύψη υπολογίζονταισύµφωνα µε τον κανονισµό και τις πολεοδοµικές διατάξειςπου ίσχυαν κατά το χρόνο κατασκευής τους. Ειδικότερα:α) Στην κάλυψη και στο συντελεστή δόµησης του οικοπέδου, πουέχει πραγµατοποιηθεί, προσµετρώνται τα υπάρχοντα κτίσµατα, νο-µίµως υφιστάµενα ή όχι.β) Χώροι των προαναφερθέντων κτισµάτων που δεν υπολογίζον-ταν κατά το χρόνο κατασκευής τους στο συντελεστή δόµησης τουοικοπέδου, δεν υπολογίζονται στη συνολική επιφάνεια του κτι-ρίου.γ) ∆ιατάξεις του παρόντος νόµου που αφορούν στην κατασκευήστοιχείων που ορίζονται µε τον παρόντα νόµο και δεν είχαν οριστείκατά το χρόνο κατασκευής του υφιστάµενου κτίσµατος, όπως είναιοι εσωτερικοί εξώστες (πατάρια), οι σοφίτες κ.ά., κατά την µελέτητης προσθήκης κατισχύουν των διατάξεων του εδαφίου α’ του πα-ρόντος άρθρου.Κατά τη µελέτη προσθήκης σε υφιστάµενο κτίριο, τηρούνται οι ειδικοίόροι δόµησης και οι διατάξεις που ορίζονται µε τον παρόντα νόµο, έστωκαι αν αυτοί δεν ίσχυαν κατά την ανέγερση του υφιστάµενου κτιρίου, µεεξαίρεση τις διατάξεις του αφορούν σε άτοµα µε αναπηρία ή εµποδιζό-µενα άτοµα. Για την εξυπηρέτηση των υπόψη ατόµων έχουν εφαρµογή οιδιατάξεις του άρθρου 26 και 27 παρ. 2 του νόµου. Αναλόγως του εί-δους της προσθήκης πάντως, δέον να εξαντλείται η δυνατότητα εφαρµο-γής των διατάξεων περί εξυπηρέτησης εµποδιζόµενων ατόµωνγενικότερα, όπως πχ. υλοποίηση κατάλληλης πρόσβασης σε περίπτωσηπροσθήκης κατ’ επέκταση. 3. Προσθήκη σε νοµίµως υφιστάµενο κτίριο επιτρέπεται στιςακόλουθες περιπτώσεις :α) Κατ’ επέκταση ή και καθ’ ύψος σύµφωνα µε τις διατάξεις τουπαρόντος νόµου και σύµφωνα µε τις ειδικές πολεοδοµικές δια-τάξεις που ισχύουν στην περιοχή. Η συνολική εκµετάλλευση δενµπορεί να υπερβαίνει τον ισχύοντα, κατά το χρόνο χορήγησης τηςάδειας δόµησης προσθήκης, συντελεστή δόµησης της περιοχής µετην επιφύλαξη των προβλεποµένων στις παραγράφους 1 και 2 τουάρθρου 25 του ν.4178/2013 (Α’174).


β) Ειδικότερα, η επέκταση καθ’ ύψος επιτρέπεται ναεκτείνεται έως το περίγραµµα του κτιρίου, έστω και αντο τελευταίο υπερβαίνει τα όρια του οικοδοµήσιµου τµή-µατος του οικοπέδου, όπως αυτά καθορίζονται από τονπαρόντα νόµο ή από τις ειδικές διατάξεις που ισχύουνστην περιοχή. Ειδικά για τα κτίρια της παραγράφου 1.δ.του άρθρου 23 του παρόντος νόµου η επέκταση καθ’ύψος επιτρέπεται να εκτείνεται έως το νόµιµο περί-γραµµα αυτών όπου αυτό ορίζεται ως το τµήµα εκείνο τοοποίο δεν αντίκειται είτε στις ισχύουσες διατάξεις είτεσε εκείνες που ίσχυαν κατά το χρόνο κατασκευής του,εάν αυτές είναι ευµενέστερες.Όσον αφορά στις έννοιες «νοµίµως υφιστάµενο κτίριο» και«νόµιµο περίγραµµα υφιστάµενου κτιρίου», διευκρινίζονταιτα εξής : α) στις περιπτώσεις α, β, γ, ε, και στ της παρ 1 του άρθρου 23,το νόµιµο περίγραµµα ταυτίζεται µε το περίγραµµα του νοµί-µως υφιστάµενου κτιρίου, β) στην περίπτωση δ της παρ. 1 του άρθρου 23, νόµιµο περί-γραµµα του προϋφιστάµενου της 9ης/8/55 κτιρίου είναι τοτµήµα που δεν αντίκειται στο τυχόν ισχύον σχέδιο πόλεως καιστις ισχύουσες πολεοδοµικές διατάξεις ή σε εκείνες πουίσχυαν κατά το χρόνο κατασκευής του εφόσον είναι ευνοϊκό-τερες. Το ίδιο ισχύει και για τα εξαιρεθέντα από την κατεδά-φιση κτίρια µε τις διατάξεις του Ν.1337/83. Η καθ΄ ύψος προσθήκη κατά τα ανωτέρω επιτρέπεται στο νό-µιµο περίγραµµα του κτιρίου, έστω και αν αυτό παραβιάζει τιςσηµερινές ισχύουσες διατάξεις, εκτός του τµήµατος του κτι-ρίου που βρίσκεται εντός προκηπίου. Στο εκτός νοµίµου περιγράµµατος τµήµα του υφιστάµενου κτι-ρίου επιτρέπονται εργασίες για λόγους χρήσεως και υγιεινής. Για τα ανωτέρω έχουν εφαρµογή και η υπ’ αριθµ. 86845/16-10-1999 Απόφαση «Ενίσχυση υφισταµένων κτιρίων» (ΦΕΚ2036Β) καθώς και η Εγκύκλιος 40 (αρ. πρωτ. 57621/24-9-97)του ΥΠΕΧΩ∆Ε «Προσθήκη καθ’ ύψος σε υφιστάµενα κτίριασύµφωνα µε το άρθρο 23 του ΓΟΚ/85». 4. Σε περίπτωση προσθηκών και ενισχύσεων φέρον-τος οργανισµού νοµίµως υφιστάµενων κτιρίων επι-τρέπεται η κατασκευή φερόντων στοιχείων εντός τωνυποχρεωτικά ακαλύπτων χώρων, πλαγίων και πίσωυποχρεωτικών αποστάσεων ∆ ή δ και προκηπίου σύµ-φωνα µε τη στατική µελέτη. Σε περίπτωση ταύτισης τηςοικοδοµικής γραµµής µε τη ρυµοτοµική γραµµή επιτρέ-πεται το πλάτος του φέροντος στοιχείου και µόνο, να ει-σέρχεται στον κοινόχρηστο χώρο έως και 30 εκατοστά.Οι κατασκευές αυτές δεν προσµετρώνται στην επιφά-νεια κάλυψης και δόµησης του κτιρίου. Η θεµελίωσηεκτός ρυµοτοµικής γραµµής επιτρέπεται σε βάθος ανώ-τερο των δυόµιση µέτρων και προεξοχής από το φέ-ροντα οργανισµό έως 30 εκατοστά.5. Σε περίπτωση συναίνεσης ιδιοκτητών µε αυξηµένηπλειοψηφία (67%) όµορων οικοπέδων είναι δυνατή ηλειτουργική ενοποίηση των κτισµάτων των ιδιοκτη-σιών για όσο χρονικό διάστηµα προβλέπεται από τηνιδιωτική σύµβαση εφόσον διασφαλίζεται η στατικήεπάρκεια των κτισµάτων µετά τις προβλεπόµενες διαρ-ρυθµίσεις.

Σε περίπτωση συναίνεσης µε αυξηµένη πλειοψηφία(67%) ιδιοκτητών αυτοτελών ιδιοκτησιών του ιδίου κτι-ρίου είναι δυνατή η λειτουργική τους ενοποίηση εφό-σον διασφαλίζεται η στατική επάρκεια του κτίσµατοςµετά τις προβλεπόµενες διαρρυθµίσεις.[σε συνδυασµό µε τις υπ΄ αριθµ. 13448/16-3-2012 και13451/16-3-2012 ΥΑ (ΦΕΚ Α.Α.Π.116/9.10.2012] Για τη λειτουργική συνένωση χώρων του ιδίου ή οµόρων κτι-ρίων διακρίνονται οι κάτωθι περιπτώσεις : Α) Συνένωση αυτοτελών ιδιοκτησιών εντός του ιδίου κτιρίου: Αναλόγως του είδους των εργασιών και της χρήσης του προ-κύπτοντος χώρου, απαιτείται η εφαρµογή µιας εκ των τριώνπεριπτώσεων αδειοδότησης / ενηµέρωσης του άρθρου 4 τουνόµου. Στην περίπτωση εφαρµογής της διαδικασίας έγγραφηςενηµέρωσης, πέραν των αναφεροµένων στοιχείων στην πα-ρούσα οδηγία εφαρµογής του άρθρου 4 παρ. 3, υποβάλλεταικαι τεχνική έκθεση αρµοδίου µηχανικού µε την οποία τεκµη-ριώνεται η στατική επάρκεια του κτίσµατος µετά τις προβλε-πόµενες διαρρυθµίσεις / διασκευές. Β) Συνένωση και λειτουργική ενοποίηση κτισµάτων όµορωνοικοπέδων : Για την εφαρµογή της παρούσας διάταξης, η οποία προϋποθέ-τει συναίνεση όλων των ιδιοκτητών των όµορων οικοπέδων,ακολουθούνται τα προβλεπόµενα στις υπ΄ αριθµ. 13448/16-3-2012 και 13451/16-3-2012 Υπουργικές Αποφάσεις (ΦΕΚΑ.Α.Π.116/9.10.2012). Γ) Λειτουργική συνένωση χώρων όµορων κτιρίων : Εφαρµόζονται τα προβλεπόµενα στις υπ΄ αριθµ. 13448/16-3-2012 και 13451/16-3-2012 Υπουργικές Αποφάσεις (ΦΕΚΑ.Α.Π.116/9.10.2012).Η «ορφανή» παράγραφος 32 του άρθρου 20 τουν.4258/14 32. Σε πέργκολα που υφίσταται νοµίµως µετά από έγ-κριση της αρµόδιας αρχιτεκτονικής επιτροπής και πριντην ισχύ του ν.4067/2012 (Α΄79) δύναται να αντικαθί-σταται η εγκεκριµένη κάλυψή της µε προστατευτικόυλικό του οποίου το πάχος δεν δύναται να υπερβαίνειεκείνο της στέψης του εγκεκριµένου σκελετού της.

Άρθρο 24 - Χαµηλά κτίρια

1. Χαµηλό κτίριο είναι αυτό του οποίου κύρια χρήσηείναι η κατοικία και το οποίο έχει µέγιστο ύψος το πολύ8,50 µ., µη συµπεριλαµβανοµένης της στέγης, από τηνοριστική στάθµη του εδάφους και έχει συνολική επιφά-νεια που υπολογίζεται στο σ.δ. το πολύ 400 τµ.Στο οικόπεδο είναι δυνατή η κατασκευή περισσότερωντου ενός χαµηλών κτιρίων, µε την προϋπόθεση ότι η συ-νολική επιφάνεια όλων των κτιρίων που υπολογίζεταιστο σ.δ. δεν υπερβαίνει τα 400 τµ.2. Στη συνολική επιφάνεια, που προκύπτει από το συν-τελεστή δόµησης, για τα χαµηλά κτίρια δεν υπολογίζε-ται, εκτός από τα αναφερόµενα στο άρθρο 11, οιεξώστες και υπαίθριοι στεγασµένοι χώροι, ανεξάρ-τητα από την επιφάνειά τους.3. Τα χαµηλά κτίρια τοποθετούνται ελεύθερα µέσα στοΑ

ΦΙΕ

ΡΩΜ

Α


οικόπεδο, όταν δεν εφάπτονται µε τα πίσω και πλάγια όρια του οι-κοπέδου, η ελάχιστη απόσταση του κτιρίου από τα όρια είναι∆=2,50 µ. και η κάλυψή τους δεν υπερβαίνει την επιτρεπόµενηκάλυψη της περιοχής. Στην περίπτωση που δεν εξασφαλίζεται κά-λυψη 120 τµ. το µέγιστο ποσοστό κάλυψης προσαυξάνεται έως τα120 τµ. εφόσον η κάλυψη δεν υπερβαίνει το 70% του οικοπέδουκαι δεν ισχύουν διαφορετικές ειδικές διατάξεις στην περιοχή.4. Πάνω από το µέγιστο ύψος των 8,50 µ. επιτρέπονται στέγεςµεγίστου ύψους 1,50 µ., καθώς και οι λοιπές κατασκευές πουαναφέρονται στο άρθρο 20. 5. Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου δεν έχουν εφαρµογή στιςπεριοχές που το επιτρεπόµενο ύψος είναι µικρότερο των 11 µ.6. Κατά τα λοιπά η δόµηση των χαµηλών κτιρίων διέπεται από τιςδιατάξεις του παρόντος νόµου. [σε συνδυασµό µε το άρθρο 11 παρ.3]Σε περίπτωση οριζόντιας ή/και κάθετης συνιδιοκτησίας, η εφαρµογή τηςευεργετικής διάταξης για τα χαµηλά κτίρια δεσµεύει όλο το οικόπεδο γιακατασκευή αποκλειστικά χαµηλών κτιρίων. Ως εκ τούτου, για την έκδοσηΆδειας ∆όµησης απαιτείται συναίνεση των συνιδιοκτητών.

Άρθρο 25 - Κίνητρα για τη δηµιουργία κτιρίων ελάχιστης ενεργειακής κατανάλωσης (ΕΚΤ,ΟΙΚ)

1. Στην περίπτωση όπου το κτίριο κατατάσσεται σύµφωνα µε τηνενεργειακή του µελέτη, στην ανώτερη ενεργειακά κατηγορία Α+σύµφωνα µε τον ΚΕΝΑΚ όπως αυτή κάθε φορά ορίζεται και σύµ-φωνα µε τον ενεργειακό σχεδιασµό του απαιτείται η ελάχιστη δυ-νατή κατανάλωση ενέργειας µέσω συστηµάτων εξοικονόµησηςενέργειας, καθώς και µονάδων Συµπαραγωγής Ηλεκτρισµού καιΘερµότητας Υψηλής Αποδοτικότητας (ΣΗΘΥΑ), καθώς και συστη-µάτων ανανεώσιµων πηγών ενέργειας, τότε δίνεται κίνητρο αύ-ξησης του σ.δ. κατά 5%.2. Ειδική αύξηση του σ.δ. κατά 10% προσφέρεται σε κτίρια ελά-χιστης ενεργειακής κατανάλωσης που παρουσιάζουν παράλ-ληλα εξαιρετική περιβαλλοντική απόδοση. Τα κτίρια αυτά θαπρέπει να παρουσιάζουν ετήσια πρωτογενή ενεργειακή κατανά-λωση για θέρµανση, κλιµατισµό, φωτισµό, αερισµό και ζεστό νερόχρήσης κάτω των 10 kWh/m2/έτος. Η όλη ενεργειακή µελέτη θαπρέπει να εκπονείται συµφώνα µε τον ΚΕΝΑΚ, και είναι δυνατόννα συµπληρώνεται µε ειδικά υπολογιστικά δεδοµένα που προκύ-πτουν από την προσοµοίωση του κτιρίου µε αναγνωρισµένα διε-θνώς υπολογιστικά εργαλεία ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων.Στα κτίρια αυτά πρέπει αναγκαστικά να περιλαµβάνονται συστή-µατα εξοικονόµησης ενέργειας, καθώς και συστήµατα ανανεώσι-µων πηγών ενέργειας. Παράλληλα, πρέπει να τεκµηριώνεται ηεξαιρετική περιβαλλοντική τους απόδοση µε χρήση διεθνώς ανα-γνωρισµένης µεθοδολογίας περιβαλλοντικής αξιολόγησης, (En-vironmental Assessment Method), όπως το LEED ή άλληισοδύναµη διεθνής µεθοδολογία. Εξαιρετική περιβαλλοντική από-δοση θεωρείται αυτή που είναι ισοδύναµη ή καλύτερη από τοχρυσό LEED. Κατά τη φάση της υποβολής των δικαιολογητικώντης άδειας πρέπει να κατατίθεται πλήρης φάκελος που περιλαµ-βάνει όλα τα στοιχεία της ενεργειακής µελέτης που αποδεικνύει

ότι η συνολική ετήσια πρωτογενής κατανάλωση για θέρµανση,κλιµατισµό, αερισµό, ζεστό νερό και φωτισµό δεν υπερβαίνει τις10 kWh/m2/έτος, καθώς και πλήρη ανάλυση των περιβαλλοντι-κών µέτρων που θα υιοθετηθούν ώστε να αποδεικνύεται ότι θαεπιτευχθεί η ελάχιστη απαιτουµένη περιβαλλοντική αξιολόγησηπου αναφέρθηκε παραπάνω.Μετά το πέρας της κατασκευής πρέπει να συµπληρώνεται στηνΤαυτότητα Κτιρίου και να προσκοµίζεται στην αρµόδια αρχή πουεξέδωσε την άδεια :α) Πιστοποιητικό περιβαλλοντικής αξιολόγησης που έχει απονε-µηθεί στο κτίριο από πιστοποιηµένο και εξουσιοδοτηµένο για τησχετική πράξη αναλυτή.β) Υπεύθυνη δήλωση του εποπτεύοντος µηχανικού ότι το κτίριοκατασκευάστηκε µε τα ενεργειακά χαρακτηριστικά που αναφέ-ρονται στην αρχική ενεργειακή µελέτη, ενώ κάθε πιθανή µεταβολήµικρής κλίµακας πρέπει να τεκµηριώνεται ότι δεν αυξάνει τηνενεργειακή κατανάλωση του κτιρίου άνω των επιτρεπόµενωνορίων.3. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλι-µατικής Αλλαγής καθορίζονται οι προδιαγραφές των κτιρίων ελά-χιστης ενεργειακής κατανάλωσης, ο τρόπος άσκησης και ηπεριοδικότητα των ελέγχων, το ύψος των προστίµων υπέρ τουΠράσινου Ταµείου, σε περίπτωση µη υλοποίησης της µελέτης,καθώς και κάθε άλλο συναφές ζήτηµα.

Άρθρο 26 - Ειδικές ρυθµίσεις για την εξυπηρέτηση ατόµων µε αναπηρία ή εµποδιζόµενων ατόµων (ΕΚΤ,ΟΙΚ)

1. Στους χώρους όλων των νέων κτιρίων εκτός των κτιρίων µεχρήση κατοικίας, για τα οποία η άδεια δόµησης εκδίδεται µετά τηδηµοσίευση του παρόντος νόµου, επιβάλλεται να εξασφαλίζεταιη οριζόντια και κατακόρυφη αυτόνοµη και ασφαλής προσπέλασηαπό άτοµα µε αναπηρία ή εµποδιζόµενα άτοµα και η εξυπηρέτησηαυτών σε όλους τους εξωτερικούς και εσωτερικούς χώρους τωνκτιρίων σύµφωνα µε τις Οδηγίες Σχεδιασµού του Υπουργείου Πε-ριβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής «Σχεδιάζονταςγια Όλους», όπως αυτές τροποποιούνται και ισχύουν κάθε φορά.Στα κτίρια αυτά επιβάλλεται επίσης η πρόβλεψη προσβάσιµων σεάτοµα µε αναπηρία ή εµποδιζόµενων ατόµων χώρων υγιεινής σεποσοστό 5% των συνολικών χώρων υγιεινής για χρήση κοινού ήσε κάθε περίπτωση τουλάχιστον ένας ανά συγκρότηµα χώρων υγι-εινής, ο οποίος µπορεί να έχει µικτή χρήση (ανδρών/γυναικών).Οι παραπάνω προσβάσιµοι χώροι υγιεινής θα συνυπολογίζονταιστον αριθµό χώρων υγιεινής που επιβάλλεται ανά χρήση απόάλλες διατάξεις. Εφόσον τα παραπάνω κτίρια διαθέτουν χώρουςστάθµευσης τότε ποσοστό 5% αυτών ή τουλάχιστον ένας θα δια-µορφώνεται κατάλληλα για χρήση αναπηρικών αυτοκινήτων.Ειδικά για τα κτίρια µε χρήση κατοικίας επιβάλλεται να εξασφα-λίζεται η αυτόνοµη και ασφαλής οριζόντια και κατακόρυφη προ-σπέλαση από άτοµα µε αναπηρία ή εµποδιζόµενα άτοµα σε όλουςτους εξωτερικούς και εσωτερικούς κοινόχρηστους χώρους τωνκτιρίων κατοικίας, καθώς επίσης και η διασφάλιση συνθηκών εύ-κολης µετατρεψιµότητας των κατοικιών σε κατοικίες µελλοντι-


κών χρηστών µε αναπηρία/εµποδιζόµενων ατόµων,χωρίς να θίγεται ο φέρων οργανισµός του κτιρίου.2. Η δυνατότητα αυτόνοµης και ασφαλούς προσπέλα-σης όλων των κτιρίων από άτοµα µε αναπηρία ή εµπο-διζόµενα άτοµα και η εξυπηρέτηση αυτώνεξασφαλίζεται µε προσβάσιµες οριζόντιες και κατακό-ρυφες οδεύσεις που αρχίζουν από τη στάθµη του πεζο-δροµίου και φτάνουν µέχρι την πόρτα του ανελκυστήρακαι τους εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους των κτι-ρίων αυτών και αποτελούνται από στοιχεία κατάλληλωνπροδιαγραφών, όπως ράµπες, αναβατόρια, ανελκυστή-ρες, µε την πρόβλεψη προστατευµένων προσβάσιµωνχώρων αναµονής σε περίπτωση έκτακτων αναγκών σεκάθε όροφο σε αναλογία ένας χώρος µε µία θέση αµα-ξιδίου, όταν ο πληθυσµός του ορόφου είναι µικρότεροςαπό 200 άτοµα, ή 1 χώρος µε δύο θέσεις αµαξιδίου ότανο πληθυσµός του ορόφου είναι µεγαλύτερος από 200άτοµα. Κατά την εφαρµογή του παρόντος άρθρου θα πρέπει να λαµ-βάνεται υπ’ όψη η υπ’ αριθµ. 29467/13.06.2012 Εγκύκλιος 9του Γρ. Μελετών ΑΜΕΑ / Γρ. Υπουργού ΠΕΚΑ (ανάρτηση στονιστότοπο ΥΠΕΚΑ την 22.06.2012). 3. Οι κοινής χρήσης υπαίθριοι χώροι των οικοπέ-δων, στα οποία κατασκευάζονται τα κτίρια που αναφέ-ρονται στην παράγραφο 1, επιβάλλεται ναδιαµορφώνονται κατάλληλα, εφόσον το επιτρέπει ηµορφολογία του εδάφους ώστε να χρησιµοποιούνται καιαπό άτοµα µε αναπηρία ή εµποδιζόµενα άτοµα.4. Στα υφιστάµενα πριν από την ισχύ του παρόντοςνόµου κτίρια που στεγάζονται υπηρεσίες του ∆ηµοσίου,νοµικά πρόσωπα δηµοσίου δικαίου, νοµικά πρόσωπαιδιωτικού δικαίου του ευρύτερου δηµόσιου τοµέα, κοι-νωφελείς οργανισµοί, οργανισµοί τοπικής αυτοδιοίκη-σης πρώτης και δεύτερης βαθµίδας ή έχουν χρήσειςσυνάθροισης κοινού (χώροι συνεδρίων, εκθέσεων,µουσείων, συναυλιών, αθλητικών ή πολιτιστικών συγ-κεντρώσεων, ναοί, θέατρα/ κινηµατογράφοι, εστιατό-ρια/ ζαχαροπλαστεία/ καφενεία/ κέντρα διασκέδασης,αίθουσες πολλαπλών χρήσεων, αίθουσες αναµονήςεπιβατών, τράπεζες/ ανταλλακτήρια κ.λπ.), προσωρινήςδιαµονής, εκπαίδευσης, υγείας και κοινωνικής πρό-νοιας, δικαιοσύνης και σωφρονισµού, γραφείων και εµ-πορίου, βιοµηχανίας και βιοτεχνίας, καθώς επίσης καιστους χώρους στάθµευσης αυτοκινήτων και πρατηρίωνκαυσίµων επιβάλλεται να γίνουν οι απαραίτητες δια-µορφώσεις, ώστε οι λειτουργικοί χώροι τους να είναιπροσπελάσιµοι από άτοµα µε αναπηρία ή εµποδιζόµεναάτοµα.Οι διαµορφώσεις που αναφέρονται στην παράγραφοαυτή γίνονται σύµφωνα µε τις Οδηγίες Σχεδιασµού τουΥπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και ΚλιµατικήςΑλλαγής, που αναφέρονται στην παραπάνω παράγραφο1 και θα πρέπει να ολοκληρωθούν µέχρι το 2020, µε τηνπροϋπόθεση ότι δεν θίγεται ο φέρων οργανισµός τουκτιρίου, άλλως τα κτίρια θα θεωρούνται αυθαίρετα.

Ειδικά για την περίπτωση των υφιστάµενων κτιρίωνπου µνηµονεύονται στην παρούσα παράγραφο επιτρέ-πεται κατ’ εξαίρεση η πρόβλεψη ανελκυστήρα µε τιςελάχιστες εσωτερικές διαστάσεις θαλάµου που προ-βλέπει το πρότυπο ΕΛΟΤΕΝ 8170 «Κανόνες ασφά-λειας για την κατασκευή και την εγκατάστασηανελκυστήρων – Ειδικές εφαρµογές για ανελκυστήρεςεπιβατών και αγαθών – Μέρος 70: Προσιτότητα σεανελκυστήρες ατόµων περιλαµβανοµένων και ατόµωνµε ειδικές ανάγκες» για ένα χρήστη αναπηρικού αµαξι-δίου και ενός τουλάχιστον προσβάσιµου σε άτοµα µεαναπηρία ή εµποδιζόµενα άτοµα χώρου υγιεινής µεκοινή χρήση ανδρών/γυναικών.Υφιστάµενα κτίρια µε χρήσεις εµπορίου και γραφείων,εκτός των κτιρίων που στεγάζουν γραφεία υπηρεσιώντου δηµόσιου και ευρύτερου δηµόσιου φορέα, νοµικώνπροσώπων δηµοσίου δικαίου, νοµικών προσώπωνιδιωτικού δικαίου, οργανισµών τοπικής αυτοδιοίκησηςπρώτης και δεύτερης βαθµίδας, καθώς επίσης και κα-ταστήµατα υγειονοµικού ενδιαφέροντος µε ανάπτυγµατραπεζοκαθισµάτων στον εσωτερικό ή εξωτερικό χώρο,µε µικτό εµβαδόν µικρότερο από 100 τ.µ. µπορούν ναεξαιρεθούν µόνο από την υποχρέωση δηµιουργίας προ-σβάσιµων χώρων υγιεινής για το κοινό, εφόσον αυτόπροκαλεί δυσανάλογη επιβάρυνση στους ιδιοκτήτεςτους.Ειδικότερα θέµατα που αφορούν στην προσαρµογή τωνπαραπάνω κτιρίων µπορούν να ρυθµιστούν µε απόφασητου Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατι-κής Αλλαγής και του κατά περίπτωση αρµόδιου Υπουρ-γού.5. Από τις διατάξεις των προηγούµενων παραγράφωνεξαιρούνται τα κτίρια που έχουν µοναδική πρόσβασησε δρόµο µε βαθµίδες ή βρίσκονται σε οικόπεδα σταοποία η ελάχιστη διαφορά στάθµης του φυσικού εδά-φους στην οικοδοµική γραµµή από την επιφάνεια τουπεζοδροµίου είναι µεγαλύτερη από 2,50 µ. Επίσης εξαι-ρούνται από την υποχρέωση διαµόρφωσης πρόσβασηςστους πάνω από το ισόγειο ορόφους ή τους εσωτερι-κούς εξώστες ή αναβαθµούς τα κτίρια που αναφέρονταιστην παράγραφο 1, εφόσον :α) το εµβαδόν των εσωτερικών εξωστών ή αναβαθµώναποτελεί ποσοστό µέχρι 50% του εµβαδού της κυρίωςαίθουσας και όχι περισσότερο των 100 τµ. και η χρήσητου είναι ίδια µε αυτή της κυρίως αίθουσας ή οι εσωτε-ρικοί εξώστες ή αναβαθµοί έχουν βοηθητική χρήση,β) το συνολικό µικτό εµβαδόν των πάνω από το ισόγειοορόφων είναι µικρότερο των 200 τµ. καιγ) το µικτό εµβαδόν κάθε ορόφου είναι µικρότερο των70 τµ. Οι εξαιρέσεις που αναφέρονται στις περιπτώσειςβ΄ και γ΄ της παραγράφου αυτής δεν ισχύουν, αν ηχρήση του κτιρίου είναι η µοναδική στον οικισµό καιταυτόχρονα στους πάνω από το ισόγειο ορόφους υπάρ-χουν χρήσεις για εξυπηρέτηση κοινού διαφορετικές απόαυτές που υπάρχουν στον ισόγειο όροφο.Α

ΦΙΕ

ΡΩΜ

Α


6. Κατά τη διαµόρφωση ή ανακατασκευή των κοινόχρηστωνχώρων των οικισµών (όπως ιδίως χώρων που προορίζονται γιατην κυκλοφορία των πεζών, όπως των πλατειών/ πεζοδρόµων/πεζοδροµίων/ νησίδων, χώρων πρασίνου/ άλσεων, στάσεων/αποβαθρών κ.λπ.) εφόσον το επιτρέπει η µορφολογία του εδά-φους, επιβάλλεται να εξασφαλίζεται η δυνατότητα πρόσβασηςατόµων µε αναπηρία ή εµποδιζόµενων ατόµων µε οδεύσειςπεζών/ οδεύσεις τυφλών/ κεκλιµένα επίπεδα (ράµπες) χωρίς ανα-βαθµούς µε κλίση µέχρι 5% / προσβάσιµα µηχανικά µέσα κάλυ-ψης υψοµετρικών διαφορών, κατάλληλη τοποθέτηση αστικούεξοπλισµού, όπως στεγάστρων, καθιστικών, στύλων φωτισµού,κάδων απορριµµάτων, σήµανσης κ.λπ., καθώς και να διαµορφώ-νεται ποσοστό 5% των χώρων στάθµευσης ή τουλάχιστον ένας γιαχρήση αναπηρικών αυτοκινήτων, σύµφωνα µε τις Οδηγίες, πρό-τυπα και κανονισµούς που αναφέρονται στην παραπάνω παρά-γραφο 1.Σε πεζοδρόµια και σε πεζοδρόµους και λοιπούς κοινόχρηστουςχώρους του µη βασικού δικτύου πεζοδρόµων, εφόσον η µορφο-λογία του εδάφους δεν επιτρέπει τη δυνατότητα δηµιουργίας πλή-ρως προσβάσιµων χώρων κίνησης για άτοµα σε αναπηρικόαµαξίδιο, εξασφαλίζεται πάντοτε η προσβασιµότητα για τις λοιπέςκατηγορίες χρηστών.7. Στην περίπτωση ανάγκης γνωµοδότησης επί ειδικών θεµά-των προσβασιµότητας που προκύπτουν κατά την εφαρµογή τωνπαραπάνω διατάξεων, τα αρµόδια γνωµοδοτικά / ελεγκτικά όρ-γανα, όπως Υ∆ΟΜ, Ελεγκτές ∆όµησης, Συµβούλια Αρχιτεκτονικήςµπορούν να προσφύγουν στην «Επιτροπή Προσβασιµότητας», πουσυνιστάται µε απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειαςκαι Κλιµατικής Αλλαγής και εδρεύει στο Υπουργείο Περιβάλλον-τος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής. Η Επιτροπή αυτή θα µπο-ρεί να εισηγηθεί στον Υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας καιΚλιµατικής Αλλαγής και ειδικές ρυθµίσεις που αφορούν στηνπροσβασιµότητα. Με την παραπάνω απόφαση καθορίζονται οι φο-ρείς που θα εκπροσωπούνται σε αυτήν, µεταξύ των οποίων περι-λαµβάνονται οπωσδήποτε εκπρόσωποι της ΕθνικήςΣυνοµοσπονδίας των Ατόµων µε Αναπηρία (ΕΣΑµεΑ), οι ιδιότητεςτων µελών, ο τρόπος συγκρότησης και λειτουργίας της και κάθεάλλη σχετική λεπτοµέρεια.8. Οι ειδικές ρυθµίσεις για την εξυπηρέτηση ατόµων µε αναπηρίαή εµποδιζόµενων ατόµων που προβλέπονται στο παρόν άρθρο,αφορούν στη σύνταξη, παρουσίαση της µελέτης προσβασιµότητας,όπως αυτή ορίζεται στο Ν.4030/2011(Α΄249) άρθρο 3 παρ. 2β καιάρθρο 9 παρ. 6 και στο προεδρικό διάταγµα που εκδίδεται από τονΥπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής κατ’εξουσιοδότηση του παραπάνω νόµου. Οµοίως κατ’ εξουσιοδότησητου παραπάνω νόµου πραγµατοποιείται ο έλεγχος των έργων καιεργασιών δόµησης που ορίζεται στο άρθρο 4 της Υ.Α.οικ.9875/2012 (Β΄469).

Άρθρο 27 - Ειδικές διατάξεις

1. (ΟΙΚ) Σε κτίρια, κτιριακές υποδοµές και εγκαταστάσεις που χα-ρακτηρίζονται ως ειδικά κτίρια δηµοσίου ενδιαφέροντος ύστερααπό απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλι-

µατικής Αλλαγής, επιτρέπονται παρεκκλίσεις του παρόντοςνόµου που χορηγείται µετά από αιτιολογηµένη τεχνική, έκθεση καιέγκριση του Κεντρικού Συµβουλίου Αρχιτεκτονικής.2. Σε νοµίµως υφιστάµενα κτίρια που δεν διαθέτουν ανελκυ-στήρα και κατά το χρόνο ανέγερσής τους δεν ήταν υποχρεωτική ηκατασκευή του από τις ισχύουσες τότε διατάξεις, επιτρέπεται, κατάπαρέκκλιση των διατάξεων του παρόντος και των ειδικών όρωνδόµησης της περιοχής, κατασκευή ανελκυστήρα ή άλλων µηχανι-κών µέσων κάλυψης υψοµετρικών διαφορών και του χώρου πρό-σβασης σε αυτά µε απαραίτητη προϋπόθεση τη σύνταξη ήενηµέρωση της Ταυτότητας Κτιρίου.Για διατηρητέα κτίρια και παραδοσιακούς οικισµούς, απαιτείται ησύµφωνη γνώµη του Συµβουλίου Αρχιτεκτονικής.Αντίστοιχα σε νοµίµως υφιστάµενα κτίρια κατοικίας που δενδιασφαλίζουν προσβασιµότητα σε άτοµα µε αναπηρία και µει-ωµένη κινητικότητα επιτρέπεται κατά παρέκκλιση κάθε ισχύου-σας διάταξης, κανονισµού (συµπεριλαµβανοµένου του κανονισµούπολυκατοικίας) κ.λπ. η τοποθέτηση διάταξης (ράµπας ή αναβατο-ρίου) που θα διασφαλίζει την πρόσβαση στα άτοµα αυτά, από τοπεζοδρόµιο στους εσωτερικούς / εξωτερικούς κοινόχρηστουςχώρους, εφόσον διαµένουν ως ιδιοκτήτες ή ένοικοι στα παρα-πάνω κτίρια, µε απαραίτητη προϋπόθεση την εξασφάλιση τηςασφάλειας των χρηστών, τη σύνταξη ή ενηµέρωση της Ταυτότη-τας Κτιρίου και την κάλυψη των εξόδων κατασκευής από τα εν-διαφερόµενα άτοµα. Μέχρι την έκδοση της προβλεπόµενης κατ’ εξουσιοδότηση της παρ. 2 τουάρθρου 4 Υπ. Απόφασης σχετικά µε τον καθορισµό των ειδικών δικαιο-λογητικών για τη διαδικασία έκδοσης της Έγκρισης Εργασιών ΜικρήςΚλίµακας, για την εφαρµογή της παρούσας παραγράφου εξακολουθούννα ισχύουν οι προϋποθέσεις της παρ. 5 του άρθρου 21 του Ν.1577/85καθώς δεν έρχονται σε αντίθεση µε αυτήν, ανεξαρτήτως της ισχύος τηςδιαδικασίας ενηµέρωσης της ‘’Ταυτότητας Κτιρίου’’. 3. Σε περίπτωση που συντρέχουν οι προϋποθέσεις εφαρµογήςτόσο του άρθρου 10 όσο και του άρθρου 25 η προσαύξηση τουσυντελεστή δόµησης υπολογίζεται ξεχωριστά για κάθε περί-πτωση, επί του αρχικού συντελεστή.4. (ΟΙΚ) Για την κατασκευή ή επισκευή τεµένους σε Βακου-φικό ακίνητο της Θράκης, αντί του τίτλου ιδιοκτησίας, οι ενδια-φερόµενοι υποχρεούνται να προσκοµίσουν στην αρµόδιαΥπηρεσία ∆όµησης τα ακόλουθα δικαιολογητικά έγγραφα :α) Πιστοποιητικό από το αρµόδιο υποθηκοφυλακείο περί µη διεκ-δικήσεως του ακινήτου.β) Βεβαίωση του ∆ηµάρχου για το χρόνο δηµιουργίας του οικοπέ-δου ή του γηπέδου, συνοδευόµενη από τοπογραφικό διάγραµµαθεωρηµένο από τον ίδιο.γ) Υπεύθυνη δήλωση του Ν.1599/1985, στην οποία να δηλώνεταιότι ο αιτών είναι κύριος του οικοπέδου ή του γηπέδου, ο τρόποςκαι ο χρόνος απόκτησής του, καθώς και ο χρόνος δηµιουργίας τουπου επικαλείται για την παρέκκλιση. Για τα ανωτέρω τεµένη µπορεί να εγκρίνονται παρεκκλίσεις ωςπρος το ύψος για την κατασκευή µεµονωµένων στοιχείων (µινα-ρέδων) µε απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας καιΚλιµατικής Αλλαγής, ύστερα από γνωµοδότηση του ΚεντρικούΣυµβουλίου Αρχιτεκτονικής και έγκριση του Υπουργού Παιδείαςκαι Θρησκευµάτων. [προσθήκη Ν.4178/13]


5. (ΟΙΚ) α. Για κτίρια του δηµοσίου τοµέα και τωνΟργανισµών Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α΄ και Β΄βαθµού, επιτρέπονται οι παρεκκλίσεις από τις διατάξειςτου παρόντος νόµου, καθώς και από τους όρους και πε-ριορισµούς δόµησης της περιοχής, προστατευόµενης ήµη κατά τις ισχύουσες διατάξεις, εφόσον τούτο επιβάλ-λεται για λειτουργικούς/αρχιτεκτονικούς λόγους ή η αρ-χιτεκτονική µελέτη είναι προϊόν δηµόσιουαρχιτεκτονικού διαγωνισµού, εφόσον δεν υποβαθµίζειτο φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον. β. Οι παραπάνω παρεκκλίσεις εγκρίνονται µε απόφασητου Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατι-κής Αλλαγής βάσει τεκµηριωµένου κτιριολογικού προ-γράµµατος, τεχνικής έκθεσης ένταξης του κτιρίου στονπολεοδοµικό περιβάλλον του και γνώµη του ΚεντρικούΣυµβουλίου Αρχιτεκτονικής.

Άρθρο 28 - Εξουσιοδοτικές διατάξεις(ΕΚΤ,ΟΙΚ)

1. Με προεδρικό διάταγµα, που εκδίδεται µετά από πρό-ταση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλι-µατικής Αλλαγής, καθορίζονται οι όροι καιπροϋποθέσεις δόµησης κοντά σε ρέµατα.2. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέρ-γειας και Κλιµατικής Αλλαγής, µετά από γνώµη του Κεν-τρικού Συµβουλίου Πολεοδοµικών Θεµάτων καιΑµφισβητήσεων, επιλύεται κάθε ερµηνευτικό ζήτηµαπου προκύπτει από την εφαρµογή των διατάξεων τουπαρόντος νόµου, καθώς και κάθε διάταξη της κείµενηςπολεοδοµικής νοµοθεσίας, λόγω διαφορετικών ερµη-νειών των αρµόδιων υπηρεσιών. ∆ιευκρινίζεται ότι για την έκδοση της προβλεπόµενης απόφα-σης του Υπουργού ΠΕΚΑ µετά από γνώµη του ΚΕΣΥΠΟΘΑ, θαπρέπει να έχουν υπάρξει διαφορετικές ερµηνείες των Υπηρε-σιών που είναι αρµόδιες για την εφαρµογή της ΠολεοδοµικήςΝοµοθεσίας (ήτοι : Υ∆ΟΜ, οικεία ∆/νση ΠΕ.ΧΩ.ΣΧ. της Απο-κεντρωµένης ∆ιοίκησης και αρµόδια ∆/νση του ΥΠΕΚΑ). Τηνκίνηση της σχετικής διαδικασίας µπορεί να ζητήσει η περιφε-ρειακή υπηρεσία, εφ’ όσον η άποψή της διαφοροποιείται απόαυτήν της αρµόδιας ∆/νσης του Υπουργείου. 3. α) Με προεδρικά διατάγµατα, που εκδίδονται µε πρό-ταση των Υπουργών Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλι-µατικής Αλλαγής και Υποδοµών, Μεταφορών και∆ικτύων καθορίζονται και εξειδικεύονται οι αρµοδιότη-τες, οι υποχρεώσεις και οι ευθύνες των παραγόντων οιοποίοι συµµετέχουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο στην παρα-γωγή των ιδιωτικών οικοδοµικών έργων και εγκατα-στάσεων.β) Ειδικότερα καθορίζονται και εξειδικεύονται οι αρµο-διότητες, οι υποχρεώσεις, ευθύνες κ.ά. : του κυρίου του έργου του µελετητή µηχανικού κατά τοµέα εργασιών του επιβλέποντος µηχανικού κατά τοµέα εργασιών του γενικού εργολάβου του έργου

του κατ’ είδος εργασίας υπεργολάβου, τεχνικού καιτεχνίτη των παραγωγών δοµικών υλών, υλικών και ειδών των προµηθευτών δοµικών υλών, υλικών και ειδών. γ) Με τα ίδια προεδρικά διατάγµατα ορίζονται κατά πε-ρίπτωση τα κριτήρια, οι προϋποθέσεις και οι διαδικα-σίες βάσει των οποίων οι εργολάβοι, υπεργολάβοι,παραγωγοί και προµηθευτές εντάσσονται στο αντίστοιχοµητρώο δια του οποίου πιστοποιείται η πληρότητα, ποι-ότητα και αξιοπιστία των παρεχόµενων υπηρεσιών,υλών, υλικών και ειδών. Με τα ίδια προεδρικά διατάγ-µατα ορίζονται τα όργανα και οι διαδικασίες σύνταξηςτων µητρώων εργολάβων, υπεργολάβων, παραγωγώνκαι προµηθευτών. Με όµοιο προεδρικό διάταγµα καθο-ρίζεται ο τρόπος επιµερισµού των ευθυνών των παρα-πάνω προσώπων, το είδος των κυρώσεων και τακριτήρια και τα όργανα επιβολής αυτών.4. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέρ-γειας και Κλιµατικής Αλλαγής, εγκρίνονται ΤεχνικέςΟδηγίες µετά από γνώµη του Τεχνικού ΕπιµελητηρίουΕλλάδας (Τ.Ο.Τ.Ε.Ε.) µε τις οποίες τροποποιούνται ή καικαθορίζονται τεχνικές προδιαγραφές µελετών, καθώςκαι το περιεχόµενο Ειδικών Κανονισµών.5. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέρ-γειας και Κλιµατικής Αλλαγής καθορίζονται οι προδια-γραφές για την εξοικονόµηση νερού σε κτήρια και κάθεάλλο συναφές ζήτηµα.

Άρθρο 29 (ΕΚΤ,ΟΙΚ)

1. Η ισχύς της διάταξης του τρίτου εδαφίου της παρ. 1του άρθρου 8 του Ν.4030/2011 αρχίζει µετά την έκ-δοση απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέρ-γειας και Κλιµατικής Αλλαγής, µε την οποίαδιαπιστώνεται η οργάνωση του µητρώου του πρώτουεδαφίου της ίδιας παραγράφου. Εγκρίσεις και άδειεςδόµησης, οι οποίες έχουν εκδοθεί µέχρι την έναρξηισχύος της παρούσας, χωρίς τη δήλωση του αριθµού τουµηχανικού στο µητρώο της παραπάνω διάταξης θεω-ρούνται νοµίµως εκδοθείσες.2. Η θητεία των µελών των Συµβουλίων Πολεοδοµι-κών Θεµάτων και Αµφισβητήσεων (ΣΥΠΟΘΑ), τουΚεντρικού Συµβουλίου Αρχιτεκτονικής (ΚΕΣΑ) και τουΚεντρικού Συµβουλίου Πολεοδοµικών Θεµάτων και Αµ-φισβητήσεων (ΚΕΣΥΠΟΘΑ) είναι διετής.3. Στην παρ. 9 του άρθρου 6 του Ν.4030/2011 οι λέ-ξεις «κατά τον χρόνο» αντικαθίστανται από τις λέξεις«ανεξάρτητα από το χρόνο».4. Στην παρ. 12 του άρθρου 7 του Ν.4030/2011 η λέξη«αµοιβών» αντικαθίσταται από τη λέξη «εισφορών».5. α. Η ισχύς των οικοδοµικών αδειών, οι οποίες δενείχαν λήξει την 1.3.2011 παρατείνεται κατά τρία έτη.Οικοδοµικές άδειες, οι οποίες είχαν εκδοθεί και είχε αρ-Α

ΦΙΕ

ΡΩΜ

Α


χίσει η εκτέλεση των εργασιών τους πριν την 1.3.2012, αναθεω-ρούνται σύµφωνα µε τις προϊσχύουσες του Ν.4030/2011 διατά-ξεις, εφόσον η αναθεώρηση δεν αφορά προσθήκη.β. Οι διατάξεις του άρθρου 7 του Ν.4030/2011 εφαρµόζονταιγια τις οικοδοµικές άδειες, οι οποίες έχουν εκδοθεί µέχρι την1.3.2012, εφόσον αρχίσει η εκτέλεση των οικοδοµικών εργασιώντους, µετά την παραπάνω ηµεροµηνία.γ. Στο άρθρο 9 παράγραφος 5 του Ν.4030/2011 η λέξη «Υ∆ΟΜ»αντικαθίσταται από τις λέξεις «αρµόδια υπηρεσία του ∆ήµου».δ. Στην παράγραφο 11 του άρθρου 24 του ν. 4014/2011 µετά τοεδάφιο: «Ανείσπρακτα βεβαιωθέντα ποσά προστίµων ανέγερσηςκαι διατήρησης, δυνάµει άλλων διατάξεων, διαγράφονται» προ-στίθενται εδάφια τα οποία έχουν ως εξής : «Για τη διαγραφή τωνπροστίµων µετά την ολοσχερή εξόφληση του ενιαίου ειδικού προ-στίµου υποβάλλεται στην αρµόδια Υπηρεσία ∆όµησης αίτηση τουενδιαφερόµενου η οποία συνοδεύεται από: 1) τη βεβαίωση υπα-γωγής στις διατάξεις του παρόντος και 2) υπεύθυνη δήλωση ότι ταπρόστιµα, των οποίων ζητείται η διαγραφή, αφορούν το ακίνητο,το οποίο έχει υπαχθεί στις διατάξεις του παρόντος.»Η Υπηρεσία ∆όµησης εκδίδει πράξη µε την οποία ακυρώνει τον οι-κείο χρηµατικό κατάλογο ή την πράξη επιβολής προστίµου και τηναποστέλλει στην αρµόδια φορολογική αρχή, σε περίπτωση που ταπρόστιµα έχουν βεβαιωθεί και φορολογικά, προκειµένου η φορο-λογική αρχή να διαγράψει κάθε σχετική πράξη (ταµειακή βεβαί-ωση), που έχει ως νόµιµο έρεισµα το χρηµατικό κατάλογο ή τηνπράξη επιβολής προστίµου. 6. Παρατείνεται η ισχύς των οικοδοµικών αδειών, ακόµη καιαν έχουν λήξει, που εµπίπτουν στο πεδίο εφαρµογής της πα-ραγράφου 3α του άρθρου 6 του από 8.7.1993 προεδρικού δια-τάγµατος (∆΄795), έως και τις 31.12.2016, προκειµένου ναολοκληρωθούν οι όψεις και η τυχόν στέγη του κτιρίου και να εν-ταχθούν στην παρ. 4γ του άρθρου 6 του ν.4030/2011. Για τις ερ-γασίες αυτές δεν απαιτείται έκδοση αναθεώρησης οικοδοµικήςάδειας, παρά µόνον έγγραφη ενηµέρωση της αρµόδιας Υπηρεσίας∆όµησης, η οποία συνοδεύεται από δήλωση ανάληψης επίβλεψηςαπό αρµόδιο µηχανικό και γνωστοποιείται στο οικείο αστυνοµικότµήµα.7. Στο τέλος της παρ. 3 του άρθρου 45 του Ν.4030/2011 προ-στίθεται εδάφιο, το οποίο έχει ως εξής : «Στην περίπτωση των κη-ρυγµένων παραδοσιακών οικισµών, των ιστορικών διατηρητέωνοικισµών και των οικιστικών συνόλων, που έχουν χαρακτηριστείως ιστορικά διατηρητέα µνηµεία, η προθεσµία του προηγούµενουεδαφίου είναι τέσσερα έτη.»8. Στην παράγραφο 1 του άρθρου 3 του Ν.4030/2011 µετά τιςλέξεις «διοικητικών οργάνων» προστίθεται η φράση «εκτός τηςγνωµοδότησης του Συµβουλίου Αρχιτεκτονικής ή του Σ.Χ.Ο.Π. Αι-γαίου,».9. Στην παρ. 2 του άρθρου 3 του Ν.4030/2011 µετά τις λέξεις«η έγκριση δόµησης» προστίθεται η φράση «, η γνωµοδότηση τουΣυµβουλίου Αρχιτεκτονικής ή του Σ.Χ.Ο.Π. Αιγαίου όπου απαιτεί-ται».

Άρθρο 30 (ΕΚΤ,ΟΙΚ)

1. α. Στην παράγραφο 2 του άρθρου 1 του Π.∆.340/1990(Α΄135) προστίθεται εδάφιο στ΄ ως εξής : «στ. ∆ιεύθυνση Αρχι-τεκτονικής».β. Η περίπτωση ε΄ του στοιχείου ζ΄ της παραγράφου 2 του άρ-θρου 4 του Π.∆.51/1988(Α΄19), όπως ισχύει, αντικαθίσταται ωςακολούθως : «ε) Οι κατευθύνσεις για το σχεδιασµό των Γ.Π.Σ. καιΣΧΟΟΑΠ των ∆ήµων των παραπάνω Ρυθµιστικών Σχεδίων.»2. Οι ρυθµίσεις των παραγράφων 1 έως 5 του άρθρου 8 τουΝ.4002/2011 εφαρµόζονται και επί ξενοδοχειακών καταλυµά-των της παρ. 1Α του άρθρου 2 του Ν.2160/1993, τα οποία κατα-σκευάζονται, σε γήπεδα τουλάχιστον 50.000 τ.µ., εντός πέντε (5)ετών από την έναρξη ισχύος του παρόντος, εφόσον είχε υποβλη-θεί πλήρης φάκελος για την έκδοση οικοδοµικής άδειας µέχρι τηνέναρξη ισχύος του Ν.4002/2011.3. α. Στο άρθρο 24 του Ν.4014/2011 προστίθεται παράγραφος27 ως εξής : «27. Για τα κτίρια, που στεγάζουν υποδοµές δικαιο-σύνης και ανήκουν στο ∆ηµόσιο ή στο Ταµείο Χρηµατοδότησης ∆ι-καστικών Κτιρίων ή σε νοµικά πρόσωπα που εποπτεύονται από τοΥπουργείο ∆ικαιοσύνης, ∆ιαφάνειας και Ανθρωπίνων ∆ικαιωµά-των δεν υπάρχει υποχρέωση καταβολής παραβόλου για την υπα-γωγή στις διατάξεις του παρόντος.»β. Στην παράγραφο 1α του άρθρου 24 του Ν.4014/2011 προ-στίθεται εδάφιο, το οποίο έχει ως εξής : «Η µε οποιονδήποτετρόπο µεταβολή των χρήσεων γης δεν επιδρά στο κύρος της υπα-γωγής, σύµφωνα µε τα προηγούµενα εδάφια.»γ. Στο άρθρο 26 παράγραφος 2 του Ν.4014/2011 η ηµεροµηνία«31.12.2011» αντικαθίσταται από την ηµεροµηνία «30.6.2012»και διαγράφονται οι λέξεις «και επέρχονται οι συνέπειες των πα-ραπάνω διατάξεων».δ. Για τη λήψη άδειας εγκατάστασης, λειτουργίας ή για την υπο-βολή υπεύθυνης δήλωσης για την άσκηση µεταποιητικών ή συνα-φών δραστηριοτήτων, σύµφωνα µε τα οριζόµενα στα άρθρα 17έως 40 του ν. 3982/2011 (Α’ 143), σε κτίρια ή τµήµατα κτιρίων,που έχουν υπαχθεί στις διατάξεις του άρθρου 24 του ν. 4014/2011(Α’ 209), απαιτείται αντί της οικοδοµικής άδειας, η βεβαίωση πε-ραίωσης ή η βεβαίωση εξόφλησης ποσοστού 30% του συνολικούποσού προστίµου έως 31.5.2013 από το πληροφοριακό σύστηµατου Τ.Ε.Ε. ε. Στο τέλος της παρ. 18 του άρθρου 24 του Ν.4014/2011 προ-στίθεται το εξής εδάφιο : «Στις ρυθµίσεις του παρόντος νόµουυπάγονται αυθαίρετες κατασκευές που έχουν ανεγερθεί κατά πα-ράβαση των ρυθµίσεων του από 17.2.1998 Π.∆. «Καθορισµόςχρήσεων γης και όρων και περιορισµών δόµησης στην εκτός σχε-δίου και εκτός ορίων οικισµών προ του έτους 1923 περιοχή τηςχερσονήσου Λαυρεωτικής (Ν. Αττικής)» (∆΄125/1998). Σε περί-πτωση διαπλάτυνσης του οδικού δικτύου οι κύριοι των αυθαιρέ-των κατασκευών δεν δικαιούνται αποζηµίωσης για τις αυθαίρετεςκατασκευές.στ. Στην παράγραφο 2 (α) του άρθρου 3 του από 14.6.2011Π.∆.(∆΄187) µετά τις λέξεις «πολιτισµού» προστίθενται οι λέξεις«, όπως µουσείων».4. Στο άρθρο 24 του Ν.4014/2011 προστίθεται παράγραφος 28


ως εξής : «28. Για την εφαρµογή της περίπτωσης βγ΄της παραγράφου 24 του άρθρου 24 του παρόντος, όπωςπροστέθηκε µε την παράγραφο 11 του άρθρου 49 τουΝ.4030/2011 η επιτροπή της παρ. 9 του άρθρου 24 τουπαρόντος αποφαίνεται για το σύνολο των µέχρι τις28.2.2012 υποβληθεισών αιτήσεων και εν συνεχεία γιατο σύνολο των αιτήσεων, που υποβάλλονται από1.3.2012 και µέχρι 30.6.2012.»5. Η περίπτωση β΄ του άρθρου 8 του Ν.3027/2002καταργείται, αφότου ίσχυσε.6. Στο άρθρο 24 του Ν.4014/2011 προστίθεται παρά-γραφος 29 ως ακολούθως : «29. ∆εν θεωρούνται αυ-θαίρετα κατά την έννοια των διατάξεων του παρόντοςκτίρια που έχουν ανεγερθεί σύµφωνα µε νόµιµη οικο-δοµική άδεια, πριν από την επιβολή κατασκευής παρό-διας στοάς από το ρυµοτοµικό σχέδιο της περιοχής, γιατο λόγο µη τήρησης της υποχρέωσης αυτής.»

Άρθρο 31 - Ρύθµιση πολεοδοµικών θεµάτων (ΕΚΤ,ΟΙΚ)

1. Η έγκριση, αναθεώρηση ή τροποποίηση ρυµοτοµι-κών σχεδίων, όρων και περιορισµών δόµησης καιχρήσεων γης γίνεται µε προεδρικό διάταγµα µετά απόπρόταση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας καιΚλιµατικής Αλλαγής ή άλλου αρµόδιου Υπουργού κατάτις διατάξεις της παραγράφου 9β του άρθρου 25 τουΝ.2508/1997. Εξαιρούνται οι πολεοδοµικές αναπτύξειςπου ρυθµίζονται από ειδικό νοµοθετικό πλαίσιο (όπωςοι διατάξεις για την πολεοδόµηση στρατοπέδων, δηµο-σίων ακινήτων κ.ά. που εγκρίνονται σύµφωνα µε τις οι-κείες ειδικές διατάξεις, καθώς και οι πολεοδοµικέςρυθµίσεις τροποποιήσεις οι οποίες εγκρίνονται βάσειτων διατάξεων των παραγράφων ΙΙ ΣΤ.39 του άρθρου186 και ΙΙ.19 του άρθρου 280 του Ν.3852/2010 (Α΄87),που εξακολουθούν να ισχύουν. Για την έκδοση του παραπάνω προεδρικού διατάγµατος,αρµόδιο συµβούλιο να γνωµοδοτεί είναι το ΣυµβούλιοΠολεοδοµικών Θεµάτων και Αµφισβητήσεων(ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α.) της οικείας Περιφέρειας, µετά από εισή-γηση της αρµόδιας ∆ιεύθυνσης Περιβάλλοντος και Χω-ρικού Σχεδιασµού της Περιφέρειας. Εξαιρούνται οιπεριπτώσεις στις οποίες εφαρµόζονται οι διατάξεις τουάρθρου 6 του παρόντος και οι περιπτώσεις οικοδοµι-κών συνεταιρισµών και ιδιωτικών πολεοδοµήσεων.Θέµατα για τα οποία έχει γνωµοδοτήσει µέχρι την 9ηΑπριλίου 2012 το αρµόδιο Κεντρικό Συµβούλιο, εγκρί-νονται µε τη γνωµοδότηση του συµβουλίου αυτού. Οκατά περίπτωση αρµόδιος Υπουργός δύναται να ζητήσειτη γνώµη του αρµοδίου Συµβουλίου του, µε την επιφύ-λαξη εφαρµογής των διατάξεων της παρ. 6 του άρθρου45 του Ν.4030/2011 (Α΄249). 2. Καταργήθηκε µε την παρ. 1 του άρθρου 6 τουν.4315/14.

3. α. Η παρ. 1 του άρθρου 39 του Ν.4030/2011(Α΄249)αντικαθίσταται ως εξής :« 1. Η εποπτεία λειτουργίας των Οικοδοµικών Συνεται-ρισµών (Ο.Σ.) ανήκει στο Υπουργείο Οικονοµικών, σύµ-φωνα µε το Ν.1667/1986(Α΄196). Το ΥπουργείοΠεριβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής δια-τηρεί τις αρµοδιότητές του µόνο για τις διαδικασίες χω-ροθέτησης, πολεοδόµησης, τον καθορισµό όρων καιπεριορισµών δόµησης, έγκρισης µελετών περιβαλλον-τικών επιπτώσεων και θέµατα ενέργειας.» β. Τα δύο τελευταία εδάφια της παρ. 6 του άρθρου 39του Ν.4030/2011 αντικαθίστανται ως εξής :«Η απόφαση ανάληψης των εν λόγω έργων υποδοµήςκοινοποιείται αµελλητί µε ευθύνη του Ο.Τ.Α. στις αρµό-διες υπηρεσίες δόµησης, µε παραγγελία να µην εκδί-δουν άδειες δόµησης για όσο διάστηµα είναι απαραίτητοστους Ο.Τ.Α. προκειµένου να προβούν στη σύνταξη τωνµελετών για τα έργα υποδοµής και µέχρι την υλοποίησηαυτών κατά τις διατάξεις της παραγράφου 10.Οι Ο.Τ.Α. που αναλαµβάνουν την εκπόνηση των µελε-τών και την κατασκευή των έργων τεχνικής υποδοµήςστις οικιστικές περιοχές των Ο.Σ., εντάσσουν αυτά στουςπροϋπολογισµούς και τα προγράµµατά τους σύµφωναµε τις κείµενες διατάξεις.».γ. Το πρώτο εδάφιο της παρ. 7 του άρθρου 39 τουΝ.4030/2011 αντικαθίσταται ως εξής :«Κατ’ εξαίρεση των οριζοµένων στις προηγούµενες πα-ραγράφους για Ο.Σ. των οποίων η πολεοδοµική µελέτηέχει εγκριθεί µετά την ισχύ του Π.∆.17/1984 και οιοποίοι δεν έχουν ολοκληρώσει την κατασκευή τωνέργων υποδοµής, εάν έχουν εξαντληθεί οι προθεσµίεςτου άρθρου 8 παρ. 5 του Π.∆.93/1987 µπορούν µέσα σεέξι µήνες από τη δηµοσίευση του παρόντος, ύστερα απόσχετική απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των µελώντους, να επιλέξουν τη σύναψη συµβάσεων µε τουςΟ.Τ.Α. για την κατασκευή έργων από κοινού ή µε όποιονάλλον τρόπο δεσµευτούν συµβατικά.».δ. Η παρ. 12 του άρθρου 39 του Ν.4030/2011 αντικα-θίσταται ως ακολούθως :«12. Όσοι Ο.Σ. αναλάβουν την εκτέλεση των έργων υπο-δοµής στην έκτασή τους, οφείλουν να τα ολοκληρώσουνεντός της προθεσµίας της παραγράφου 3, διαφορετικάδιαλύονται κατόπιν σχετικής απόφασης του αρµόδιουδικαστηρίου µετά από αίτηση της Περιφέρειας και ταέργα αναλαµβάνει ο Ο.Τ.Α.».

Άρθρο 32 - ∆ιαδικασία τροποποίησης εγκεκριµένων ρυµοτοµικών σχεδίων µετά από άρση ρυµοτοµικής απαλλοτρίωσης ή δέσµευσης (ΕΚΤ,ΟΙΚ)

1. Μετά την παρέλευση δεκαπενταετίας από την έγκρισητου ρυµοτοµικού σχεδίου µε το οποίο επιβλήθηκε γιαπρώτη φορά η ρυµοτοµική απαλλοτρίωση ή δέσµευσηΑ

ΦΙΕ

ΡΩΜ

Α


του ακινήτου, ή την παρέλευση πενταετίας από την κύρωση τηςσχετικής πράξης εφαρµογής ή της πράξης αναλογισµού, επέρχε-ται αυτοδίκαια άρση της απαλλοτρίωσης, εφόσον αιτείται ο ιδιο-κτήτης την τροποποίηση εγκεκριµένου ρυµοτοµικού σχεδίου,χωρίς να απαιτείται η έκδοση σχετικής διαπιστωτικής απόφασης.Ο ιδιοκτήτης του ακινήτου, εφόσον δεν έχει ασκηθεί αίτηση για τοδικαστικό καθορισµό της αποζηµίωσης ή έχει παρέλθει δεκαο-κτάµηνο από τη δηµοσίευση είτε της απόφασης προσωρινού κα-θορισµού της αποζηµίωσης είτε της απόφασης οριστικούκαθορισµού της αποζηµίωσης ή δεν έχει καθορισθεί αποζηµίωσηεξωδίκως, αιτείται προς τον οικείο δήµο ή τον κατά περίπτωσηαρµόδιο για την απαλλοτρίωση φορέα, την τροποποίηση του εγ-κεκριµένου ρυµοτοµικού σχεδίου, προκειµένου το ακίνητο να κα-ταστεί οικοδοµήσιµο. 2. Η αίτηση της προηγούµενης παραγράφου συνοδεύεται υποχρε-ωτικά από τα ακόλουθα στοιχεία : α) Έκθεση ελέγχου τίτλων υπογραφόµενη από δύο δικηγόρους, οιοποίοι φέρουν την ευθύνη για το σχετικό πόρισµα, θεωρηµένη απότον οικείο δικηγορικό σύλλογο. Ο έλεγχος τίτλων αναφέρεται στοτοπογραφικό διάγραµµα της περίπτωσης β΄, ανέρχεται τουλάχι-στον έως το χρόνο έγκρισης του ρυµοτοµικού σχεδίου και θεω-ρείται από την υπηρεσία. β) Το απαιτούµενο κατά τις ισχύουσες πολεοδοµικές διατάξεις το-πογραφικό διάγραµµα, θεωρηµένο από την αρµόδια πολεοδοµικήυπηρεσία ως προς την ισχύ των αναγραφόµενων στοιχείων τουρυµοτοµικού σχεδίου, ως προς την ύπαρξη ή µη οριοθετηµένου ήµη υδατορέµατος, εγκεκριµένων αρχαιολογικών χώρων, οριο-γραµµών αιγιαλού και παραλίας και ως προς τη διέλευση εναέ-ριας γραµµής υψηλής τάσης ∆ΕΗ ή αγωγού φυσικού αερίου. Τοδιάγραµµα αυτό συντάσσεται κατά το πρότυπο τοπογραφικό διά-γραµµα που κατατίθεται στις Υπηρεσίες ∆όµησης για ΈκδοσηΆδειας ∆όµησης και περιλαµβάνει αναλυτικά τα όρια του γεω-τεµαχίου και του τµήµατος, που βρίσκεται υπό ρυµοτοµική απαλ-λοτρίωση ή δέσµευση, και την πρόταση τροποποίησης τουεγκεκριµένου ρυµοτοµικού σχεδίου, προκειµένου το ακίνητο νακαταστεί οικοδοµήσιµο µε επιβολή της εισφοράς σε γη, κατά τηνπαρ. 2 του άρθρου 20 του ν.2508/1997, για τη δηµιουργία κοινο-χρήστου χώρου. Σε περίπτωση που προκύπτει η ύπαρξη µη οριο-θετηµένου υδατορέµατος, το τοπογραφικό διάγραµµα συνοδεύεταιαπό πρόταση καθορισµού οριογραµµών υδατορεµάτων, σύµφωναµε το ν.4258/2014. γ) Βεβαίωση του οικείου δήµου ή του αρµόδιου φορέα για τηναπαλλοτρίωση ότι δεν έχει συντελεσθεί η απαλλοτρίωση και ότιδεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 28 του ν.1337/1983. δ) Σε περιπτώσεις αµφιβόλου γεωλογικής καταλληλότητας, όπωςπεριοχές µε κλίση εδάφους µεγαλύτερη του 35%, µε ιστορικό κα-τολίσθησης ή διάβρωσης εδάφους και µε µόνιµη ή εποχική κά-λυψη µε νερά, προσκοµίζεται µελέτη γεωλογικήςκαταλληλότητας. Σε κάθε περίπτωση µελέτη γεωλογικής καταλ-ληλότητας δύναται να επιβάλεται µόνο σε περιπτώσεις κοινοχρή-στων χώρων που καθορίσθηκαν εκ της αρχικής έγκρισηςρυµοτοµικών σχεδίων βάσει των προγενέστερων διατάξεων τουν.2508/1997. Με απόφαση του αρµόδιου Υπουργού Περιβάλλον-τος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής δύναται να εξειδικεύονταιοι προδιαγραφές, καθώς και τα κριτήρια των περιπτώσεων που

απαιτείται η εκπόνηση µελέτης γεωλογικής καταλληλότητας. 3. Η τροποποίηση εγκεκριµένων ρυµοτοµικών σχεδίων σεσυµµόρφωση δικαστικής απόφασης για την άρση ρυµοτοµικήςαπαλλοτρίωσης ή δέσµευσης γίνεται µε υποβολή σχετικού αι-τήµατος στον οικείο δήµο ή την αρµόδια υπηρεσία από τον ιδιο-κτήτη του ακίνητου στο οποίο ανακλήθηκε ή ήρθη η απαλλοτρίωσηή δέσµευση, εφόσον αιτείται ο ιδιοκτήτης την τροποποίηση εγκε-κριµένου ρυµοτοµικού σχεδίου, χωρίς να απαιτείται η έκδοση σχε-τικής διαπιστωτικής απόφασης και συνοδεύεται υποχρεωτικά απότα στοιχεία α΄και β΄ της παραγράφου 2 του παρόντος άρθρου καιαπό τη δικαστική απόφαση του αρµόδιου δικαστηρίου. 4. Ο οικείος δήµος ή ο κατά περίπτωση αρµόδιος για την απαλλο-τρίωση φορέας κατ’ εξαίρεση δύναται να εισηγηθεί εκ νέου επι-βολή της ανακληθείσας ή αρθείσας ρυµοτοµικής απαλλοτρίωσηςή δέσµευσης του χώρου για τον ίδιο και µόνο σκοπό, µόνο εφό-σον συντρέχει η πρόθεση και οικονοµική δυνατότητα του οικείουδήµου ή άλλου αρµόδιου φορέα για την άµεση καταβολή της προ-σήκουσας αποζηµίωσης στους δικαιούχους, η οποία αποδεικνύε-ται µε την εγγραφή αυτής σε ειδικό κωδικό στον προϋπολογισµότου οικείου δήµου ή του εκάστοτε αρµόδιου φορέα, και µόνον στιςακόλουθες περιπτώσεις : α) το ακίνητο αποτελεί τµήµα και δεν καλύπτει ολόκληρη την απαι-τούµενη έκταση του προβλεπόµενου κοινόχρηστου ή κοινωφε-λούς χώρου µε αποτέλεσµα µέσω της άρσης να επέρχεταιαπώλεια του αρχικού σκοπού του χώρου, ή β) το ακίνητο δεσµεύτηκε για τη δηµιουργία κοινόχρηστου χώρουεκ της αρχικής εγκρίσεως του ρυµοτοµικού σχεδίου και όχι εκµεταγενέστερης τροποποιήσεως αυτού, ή γ) ο κοινόχρηστος χώρος προβλέπεται επιπρόσθετα στη θέση αυτήαπό ΓΠΣ, ΣΧΟΟΑΠ, ΤΧΣ, ΕΧΣ ή άλλο ίδιου επιπέδου σχεδιασµό. Σε περίπτωση δρόµων απαγορεύεται η εκ νέου επιβολή της ανα-κληθείσας ή αρθείσας ρυµοτοµικής απαλλοτρίωσης ή δέσµευσηςτου χώρου, εκτός αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις της περίπτω-σης γ΄. Εφόσον ισχύουν οι προϋποθέσεις της περίπτωσης γ΄ αλλάδεν υπάρχει η οικονοµική δυνατότητα του οικείου δήµου ή άλλουαρµόδιου φορέα για την άµεση καταβολή της προσήκουσας απο-ζηµίωσης στους δικαιούχους, ο οικείος δήµος δύναται να αιτηθείχρηµατοδότηση από το Πράσινο Ταµείο. Εφόσον εντός εξαµήνουαπό το αίτηµα για την άρση δεν προβλεφθεί και εγκριθεί η σχετικήχρηµατοδότηση, η διαδικασία συνεχίζεται και θεωρείται ότι δενσυντρέχει η οικονοµική δυνατότητα. 5. Με προεδρικό διάταγµα, που εκδίδεται µετά από πρόταση τουαρµόδιου Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και ΚλιµατικήςΑλλαγής δύναται να εξειδικεύονται ή να τροποποιούνται οι περι-πτώσεις της προηγούµενης παραγράφου. 6. Για την τροποποίηση του σχεδίου µε σκοπό τη διοικητικήεφαρµογή είτε της δικαστικής απόφασης που αίρει ή ανακαλεί τηρυµοτοµική απαλλοτρίωση είτε της αυτοδίκαιης άρσης, σύµφωναµε την παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου, λαµβάνονται υπόψηόλες οι προστατευτικές διατάξεις για το περιβάλλον και ιδίως οιδιατάξεις για τις αρχαιότητες, τον αιγιαλό και την παραλία πουισχύουν κατά το χρόνο της τροποποίησης. Οι διατάξεις περί προ-στασίας δασών δεν εφαρµόζονται για την τροποποίηση τουρυµοτοµικού σχεδίου : α) επί ρυµοτοµικών σχεδίων που εγκρίθη-καν µετά την ισχύ των διατάξεων του ν.998/1979, β) επί εκτάσεων


ρυµοτοµικών σχεδίων, οι οποίες κατά το χρόνο της αρ-χικής τους έγκρισης δεν ήταν δασικές και γ) επί κοινω-φελών και κοινοχρήστων χώρων που προέκυψαν µετροποποίηση του ρυµοτοµικού σχεδίου από αρχικώς οι-κοδοµήσιµους χώρους. Τυχόν πράξεις της διοίκησηςστα πλαίσια της δασικής νοµοθεσίας, που εκδόθηκαν επίακινήτων του προηγούµενου εδαφίου, ανακαλούνταιαπό τον Γενικό Γραµµατέα Αποκεντρωµένης ∆ιοίκησης,µετά από αίτηµα του ενδιαφεροµένου. Στις λοιπές περι-πτώσεις ισχύει ο έλεγχος του δασικού χαρακτήρα, οοποίος ανέρχεται αποκλειστικά και µόνο στο χρόνο έγ-κρισης του ρυµοτοµικού σχεδίου. 7. Σε περίπτωση που δεν µπορεί να τροποποιηθεί τοσχέδιο πόλης και να ενταχθεί η ιδιοκτησία σε οικο-δοµικό τετράγωνο λόγω των υφισταµένων στην πε-ριοχή απαγορεύσεων και ρυθµίσεων, τότε τίθεται εκτόςτου εγκεκριµένου ρυµοτοµικού σχεδίου και ορίζονταισε αυτήν ειδικοί όροι χρήσης και δόµησης. Οι χώροι πουπροστατεύονται από τις διατάξεις περί δασών και οιαπολύτου προστασίας αρχαιολογικοί χώροι που είτε εν-τάσσονται σε ζώνη α΄ προστασίας είτε δεν επιτρέπεταιη δόµηση σε αυτούς, τίθενται υποχρεωτικά εκτός σχε-δίου µετά από έλεγχο των προϋποθέσεων της παρα-γράφου 6. 8. Για την εφαρµογή της διαδικασίας της παραγράφου1, ο ιδιοκτήτης ή η πλειοψηφία, κατ’ ελάχιστον τουεξήντα έξι τοις εκατό (66%), των συνιδιοκτητών του ακι-νήτου αιτούνται, προς τον οικείο δήµο ή τον κατά περί-πτωση αρµόδιο για την απαλλοτρίωση φορέα, τηντροποποίηση του εγκεκριµένου ρυµοτοµικού σχεδίου,προκειµένου το ακίνητο να καταστεί οικοδοµήσιµο. Ο οι-κείος δήµος ή ο κατά περίπτωση αρµόδιος για την απαλ-λοτρίωση φορέας οφείλει να γνωµοδοτήσει, εντόςαποκλειστικής προθεσµίας τριών (3) µηνών από την κα-τάθεση της αίτησης, για την εκ νέου επιβολή ή µη τηςανακληθείσας ή αρθείσας ρυµοτοµικής απαλλοτρίωσηςή δέσµευσης του χώρου, σύµφωνα µε τα οριζόµενα στιςπαραγράφους 4, 6 και 7. 9. Σε περίπτωση που εκδοθεί κατά την παράγραφο 8 θε-τική γνωµοδότηση για εκ νέου επιβολή της ρυµοτοµικήςαπαλλοτρίωσης ή δέσµευσης κοινοχρήστου χώρουλόγω των προϋποθέσεων της παραγράφου 4, ο οικείοςδήµος ή ο κατά περίπτωση αρµόδιος για την απαλλο-τρίωση φορέας οφείλει να προχωρήσει, εντός αποκλει-στικής προθεσµίας έξι (6) µηνών σε καθορισµό τιµήςµονάδος µε εξώδικο συµβιβασµό και σε εγγραφή τουσχετικού ποσού αποζηµίωσης σε ειδικό κωδικό στονπροϋπολογισµό του οικείου δήµου ή του εκάστοτεαρµόδιου φορέα, µε την οποία αποδεικνύεται η πρόθεσηκαι οικονοµική δυνατότητά του για την άµεση καταβολήτης προσήκουσας αποζηµίωσης στους δικαιούχους.Εφόσον µετά την έκδοση της θετικής γνωµοδότησης γιαεκ νέου επιβολή της ρυµοτοµικής απαλλοτρίωσης ήδέσµευσης κοινοχρήστου χώρου, ο οικείος δήµος αιτη-θεί χρηµατοδότηση από το Πράσινο Ταµείο κατά τα ορι-

ζόµενα στην παράγραφο 4, η καταλυτική προθεσµία, γιακαθορισµό τιµή µονάδος και δέσµευση του καθορι-ζόµενου ποσού, παρατείνεται κατά τρεις (3) µήνες. Σεκάθε περίπτωση ο καθορισµός τιµής µονάδος µε εξώ-δικο συµβιβασµό γίνεται από κοινού µεταξύ των ιδιο-κτητών και όλων των υπόχρεων σε καταβολή τηςαποζηµίωσης και εφόσον εντός των ανωτέρω προ-θεσµιών αυτό δεν καταστεί εφικτό, εκδίδεται η θετικήγνωµοδότηση και ακολουθείται η διαδικασία δικαστι-κού προσδιορισµού αποζηµίωσης κατά τις διατάξεις τουν.2882/2001. 10. Σε περιπτώσεις ιδιοκτησιών που ανήκουν στο∆ηµόσιο, σε νοµικά πρόσωπα δηµοσίου ή νοµικά πρό-σωπα ιδιωτικού δικαίου του δηµοσίου τοµέα, κατά τηνέννοια της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 1 του άρ-θρου 14 του ν.4270/2014 (Α΄143), κατά την άρση απαλ-λοτρίωσης επιβάλλεται, εκτός από την τυχόνπροβλεπόµενη εισφορά σε γη ή χρήµα, η παραχώρησηµε συµβολαιογραφική πράξη προς τον οικείο δήµο επι-φάνειας γης ίσης µε το είκοσι τοις εκατό (20%) της εκτά-σεως του όλου ακινήτου για τη δηµιουργίακοινοχρήστου χώρου. Σε αυτή την περίπτωση απαιτείται η τροποποίηση του εγ-κεκριµένου ρυµοτοµικού σχεδίου και έναντι της παρα-χώρησης αυξάνεται µετά από γνωµοδότηση τουΚΕΣΥΠΟΘΑ ο συντελεστής δόµησης επί του τελικώς οι-κοδοµήσιµου ακινήτου κατά είκοσι τοις εκατό (20%), οοποίος υπολογίζεται στο σύνολο του ακινήτου πριν τηνπαραχώρηση. Η ως άνω προϋπόθεση δεν εφαρµόζεται εφόσον µε τηνπαραχώρηση το ακίνητο που αποµένει δεν είναι άρτιοκαι οικοδοµήσιµο. 11. Σε κάθε περίπτωση έκδοσης θετικής γνωµοδότη-σης για εκ νέου επιβολή της ρυµοτοµικής απαλλοτρίω-σης ή δέσµευσης του χώρου, επί σχεδίου πόλεως πουεγκρίθηκε µε τις διατάξεις του ν.δ. 17.7/16.8.1923, καιµε αρµόδιο για την απαλλοτρίωση φορέα τον οικείοδήµο, ο δήµος προκαταβάλλει για λογαριασµό και ειςβάρος των υπόχρεων παρόδιων ιδιοκτητών τις δαπά-νες που τους βαρύνουν για την απαλλοτρίωση. Οι δαπάνες αυτές συµπεριλαµβάνονται στην απο-ζηµίωση που εγγράφεται σε ειδικό κωδικό στον προ-ϋπολογισµό του οικείου δήµου, ο οποίος στη συνέχειαβεβαιώνει και εισπράττει, κατά την παρ. 11 του άρθρου26 του ν.1828/1989, από τους υπόχρεους σε καταβολήαποζηµίωσης, το ποσό που κατέβαλε, για λογαριασµότους, στους δικαιούχους της αποζηµίωσης. Τα ανωτέρωισχύουν και σε περίπτωση που υπόχρεοι είναι µόνο οιπαρόδιοι ιδιοκτήτες, υπό την προϋπόθεση ότι έχουνεκτελεσθεί ολικώς ή µερικώς έργα σχετικά µε το σκοπότου κοινοχρήστου ή κοινωφελούς χώρου. 12. Σε περίπτωση είτε παρέλευσης άπρακτου της προ-αναφερθείσας προθεσµίας της παραγράφου 8 γιαγνωµοδότηση σχετικά µε την εκ νέου επιβολή ή µη τηςανακληθείσας ή αρθείσας ρυµοτοµικής απαλλοτρίωσηςΑ

ΦΙΕ

ΡΩΜ

Α


ή δέσµευσης του χώρου, είτε της έκδοσης αρνητικής γνωµοδότη-σης για εκ νέου επιβολή, ο δεσµευµένος χώρος µετατρέπεται σεοικοδοµήσιµος βάσει της προτεινόµενης τροποποίησης του εγκε-κριµένου ρυµοτο- µικού σχεδίου, που συνοδεύει το στοιχείο β΄της παραγράφου 2 του παρόντος άρθρου, και τηρώντας τη διαδι-κασία του άρθρου 154 του από 14.7.1999 προεδρικού διατάγµατοςτου Κώδικα Βασικής Πολεοδοµικής Νοµοθεσίας (∆΄580). 13. Ο οικείος δήµος οφείλει να τηρήσει τις προβλεπόµενες δια-τάξεις, διατυπώσεις και διαδικασίες δηµοσιοποίησης της προτει-νόµενης τροποποίησης του σχεδίου στη θέση του ακινήτου, εντόςαποκλειστικής προθεσµίας έξι (6) µηνών, µετά την άπρακτη παρέ-λευση της οποίας η διαδικασία έγκρισης της τροποποίησης συνε-χίζεται χωρίς τη γνώµη του. Εντός αποκλειστικής προθεσµίαςεννέα (9) µηνών από την έναρξη των διαδικασιών τροποποίησηςτου εγκεκριµένου ρυµοτοµικού σχεδίου, µε πράξη του οργάνουπου είναι αρµόδιο για την τροποποίηση του σχεδίου ανακαλείταιαυτοδίκαια η ρυµοτοµική απαλλοτρίωση ή δέσµευση και τροπο-ποιείται το σχέδιο καθιστώντας το χώρο οικοδοµήσιµο, όπωςαυτός διαµορφώνεται µετά την επιβολή της προβλεπόµενης ει-σφοράς σε γη για δηµιουργία κοινόχρηστου χώρου. 14. Σε συνέχεια του αιτήµατος της παραγράφου 3, ακολουθείταιοµοίως η διαδικασία των παραγράφων 8 έως 13. 15. Οι αιτήσεις της παραγράφου 8 υποβάλλονται και αξιολογούν-ται µόνο στις περιπτώσεις που υπάρχει είτε πράξη αναλογισµούσε ρυµοτοµικά σχέδια που εγκρίθηκαν µε τις διατάξεις του ν.δ.17.7/16.8.1923, είτε κυρωµένη πράξη εφαρµογής µε καθορισµένοτον υπό απαλλοτρίωση χώρο που δεσµεύτηκε επιπλέον της προ-απαιτούµενης εισφοράς σε γη. Σε περίπτωση υποβολής αιτήµατοςσε κυρωµένη πράξη εφαρµογής χωρίς καθορισµένο τον υπόαπαλλοτρίωση χώρο, που δεσµεύτηκε επιπλέον της προαπαι-τούµενης εισφοράς σε γη, θα πρέπει να προηγηθεί διορθωτικήπράξη εφαρµογής προκειµένου να καθορισθεί ο υπό απαλλο-τρίωση χώρος. 16. Σε κάθε περίπτωση δεν εφαρµόζονται οι διατάξεις τους πα-ρόντος άρθρου και απαγορεύεται η άρση της ρυµοτοµικής απαλ-λοτρίωσης ή δέσµευσης στις περιπτώσεις : α) κοινόχρηστων ήκοινωφελών χώρων που καθορίσθηκαν εκ της αρχικής έγκρισηςρυµοτοµικών σχεδίων είτε για αστική αποκατάσταση δικαιούχωντου Υπουργείου Γεωργίας, είτε κατόπιν ιδιωτικής πρωτοβουλίαςόπως οι οικοδοµικοί συνεταιρισµοί, είτε για στεγαστικά προ-γράµµατα και β) περιοχών που βρίσκονται σε στάδιο σύνταξης τουΚεφαλαίου Γ΄ πράξης εφαρµογής. 17. Σε περιπτώσεις σχεδίων πόλεως, που εγκρίθηκαν µε τις δια-τάξεις του ν.δ. 17.7/16.8.1923, η εισφορά σε γη που επιβάλλεταικατά την τροποποίηση του ρυµοτοµικού σχεδίου προκειµένου τοακίνητο να καταστεί οικοδοµήσιµο, υπολογίζεται κατά τις διατά-ξεις της περίπτωσης β΄ παρ. 2 του άρθρου 20 του ν.2508/1997. 18. Σε περίπτωση τροποποίησης ρυµοτοµικού σχεδίου που εγκρί-θηκε µε τις διατάξεις του ν.1337/1983 προκειµένου το ακίνητο νακαταστεί οικοδοµήσιµο, επιβάλλεται εισφορά σε χρήµα κατά τιςδιατάξεις του άρθρου 9 του ν.1337/1983 και δεν επιβάλλεται εκνέου εισφορά σε γη. 19. Με προεδρικό διάταγµα, µετά από πρόταση του Υπουργού Πε-ριβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής, καθορίζονται τακριτήρια και κάθε απαραίτητο στοιχείο προκειµένου να παρέχεται

η δυνατότητα µετατροπής του δεσµευµένου χώρου σε πηγή µετα-φοράς συντελεστή δόµησης για την Τράπεζα Γης κατά τις διατά-ξεις του ν. 4178/2013, µόνο εφόσον υφίσταται αίτηµα τουενδιαφερόµενου ιδιοκτήτη.»

Άρθρο 33 - Χρηµατοδότηση και ειδική εισφορά εφαρµογής ρυµοτοµικών σχεδίων (ΕΚΤ,ΟΙΚ)

1. Στις περιπτώσεις της παραγράφου 1 του άρθρου 33, καθώς καιστις περιπτώσεις στις οποίες έχουν παρέλθει τουλάχιστον δέκα(10) έτη από την έγκριση του ρυµοτοµικού σχεδίου, µε το οποίοκαθορίστηκε το ακίνητο ως κοινόχρηστος χώρος, πλην οδών,εξαιρουµένων των τµηµάτων τους που συνέχονται µε πλατείεςκαι χώρους πρασίνου, είναι δυνατόν µε απόφαση του οικείου δη-µοτικού συµβουλίου να τηρούνται οι γενικές διατάξεις τουΝ.2882/2001 (Κώδικας Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων) αντίτων διατάξεων περί ρυµοτοµικών απαλλοτριώσεων. Για την εξα-σφάλιση των προς απαλλοτρίωση ακινήτων για τη δηµιουργία τωνπαραπάνω κοινόχρηστων χώρων, καταβάλλεται µε επίσπευση τουοικείου δήµου το σύνολο της αποζηµίωσης, όπως αυτή καθορίζε-ται είτε δικαστικά, είτε εξωδικαστικά, µέχρι ύψους που υπολογί-ζεται βάσει του συστήµατος αντικειµενικών αξιών του ΥπουργείουΟικονοµικών.2. α. Από την κατά τα ανωτέρω αποζηµίωση ποσοστό ίσο προς το30% της αξίας των προς απαλλοτρίωση ή απόκτηση ακινήτων βα-ρύνει τον προϋπολογισµό του δήµου, ενώ το υπόλοιπο 70% κατα-νέµεται και βαρύνει, ως ειδική εισφορά, ανάλογα µε το εµβαδότου οικοπέδου, τους κύριους ή νοµείς όλων των άρτιων και οικο-δοµήσιµων οικοπέδων, των Οικοδοµικών Τετραγώνων πού έχουνπλευρά έστω και σηµειακά στον προς αποζηµίωση κοινόχρηστοχώρο, καθώς και των ακινήτων που βρίσκονται εντός ή τέµνονταιαπό τον τοµέα που προσδιορίζεται από κλειστή τεθλασµένηγραµµή, η οποία χαράσσεται σε απόσταση διακόσια πενήντα (250)µέτρα από τα όρια του προς διάνοιξη κοινόχρηστου χώρου. Ότανο προς διάνοιξη κοινόχρηστος χώρος έχει ευρύτερη σηµασία γιατην πολεοδοµική ενότητα ή και την πόλη γενικότερα η απόστασηµπορεί να αυξάνεται αναλόγως δυναµένη να φθάνει τα πεντακό-σια (500) µέτρα. Με απόφαση του δηµοτικού συµβουλίου τουδήµου καθορίζεται για κάθε κοινόχρηστο χώρο, το ακριβές µέγε-θος της παραπάνω απόστασης.Ειδικότερα το µερίδιο των ακινήτων που έχουν πρόσωπο στονπρος αποζηµίωση κοινόχρηστο χώρο επιβαρύνεται επιπλέον, πολ-λαπλασιαζόµενο µε συντελεστή 3. Το µερίδιο ακινήτων τα οποίαείναι µη άρτια αλλά οικοδοµήσιµα κατά τις διατάξεις του άρθρου25 του Ν.1337/1983, όπως ισχύει, µειώνεται κατά 40%, ενώ σεακίνητα στα οποία υπάρχουν κτίρια κηρυγµένα ως διατηρητέα ήως µνηµεία µειώνεται κατά 60%.β. Με την έναρξη της διαδικασίας τροποποίησης του σχεδίου, σύµ-φωνα µε την παράγραφο 1 του παρόντος, ο δήµος προβαίνει στησύνταξη πίνακα απογραφής των περιλαµβανοµένων ακινήτωνστον οποίο αναγράφονται οι κύριοι ή νοµείς τους µε τις διευθύν-σεις της κατοικίας τους, για τον προσδιορισµό και βεβαίωση τηςεισφοράς. Ο πίνακας απογραφής τοιχοκολλάται στο κατάστηµα τουδήµου και µπορεί να αναρτάται στην ιστοσελίδα του επί ένα δί-

µηνο. Η ανακοίνωση για την τοιχοκόλληση του πίνακαδηµοσιεύεται σε δύο τοπικές εφηµερίδες, εφόσον εκδί-δονται, και σε µια ηµερήσια εφηµερίδα πανελλήνιας κυ-κλοφορίας. Σχετική έντυπη ειδοποίηση απευθύνεται καισε όλους τους αναφεροµένους στον πίνακα ως κυρίουςή νοµείς των υποκείµενων στην ειδική εισφορά ακινή-των. Η ειδοποίηση αποστέλλεται και ταχυδροµικά ή επι-δίδεται στους ενδιαφερόµενους ιδιοκτήτες ή στουςενοίκους των κτιρίων ή χώρων, ή τον διαχειριστήαυτών, οι οποίοι έχουν την υποχρέωση να την παραδώ-σουν χωρίς καθυστέρηση στους κυρίους ή τους νοµείςαυτών.γ. Η εισφορά εισπράττεται ως δηµοτικό τέλος, µε βάσητις επιφάνειες των ακινήτων που έχουν καταγραφεί γιατον υπολογισµό του τέλους ακίνητης περιουσίας (ΤΑΠ)που χρησιµοποιούνται και για τη σύνταξη του παραπάνωπίνακα. Εφόσον έχει συνταχθεί κτηµατολόγιο ή κτηµα-τογράφηση, χρησιµοποιούνται τα σχετικά στοιχείααυτών.3. Μέσα σε ανατρεπτική προθεσµία τριάντα (30) ηµερώναπό την τελευταία δηµοσίευση στον τύπο της, κατά τηνπροηγούµενη παράγραφο, ανακοίνωσης, κάθε ενδιαφε-ρόµενος µπορεί να ασκήσει ένσταση κατά της εγγραφής,επισυνάπτοντας και κάθε δικαιολογητικό που συσχετί-ζεται µε τις αντιρρήσεις του κατά των εγγραφών στονπίνακα. Σε περίπτωση αµφισβήτησης της ιδιοκτησίαςτου κυρίου ή νοµέα του ακινήτου, η ένσταση είναι απα-ράδεκτη, αν δεν κατονοµάζει τον πραγµατικό κύριο ήνοµέα, εφόσον την ένσταση την προβάλλει αυτός πουστην κατοχή του βρίσκεται το ακίνητο.4. Για τις ενστάσεις αποφασίζει, εντός προθεσµίαςεξήντα (60) ηµερών από τη λήξη της προθεσµίας της πα-ραγράφου 3, το δηµοτικό συµβούλιο, το οποίο εγκρίνειτον οριστικό πίνακα απογραφής, ο οποίος τοιχοκολλά-ται και ανακοινώνεται όπως και ο αρχικός πίνακας καιαποτελεί τον τίτλο βεβαίωσης της εισφοράς.5. Η εισφορά βεβαιώνεται βάσει αντικειµενικών αξιώνκαι εισπράττεται υπέρ του οικείου δήµου, σύµφωνα µετις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις για την είσπραξη τωνεσόδων των δήµων. Εισφορά µέχρι 500 ευρώ κατα-βάλλεται από τον υπόχρεο εφάπαξ µέσα σε τρεις (3)µήνες από την ειδοποίηση του για τη σχετική βεβαίωση.Εισφορά µεγαλύτερη από το ποσό αυτό καταβάλλεται σεοκτώ (8) το πολύ ίσες τριµηνιαίες δόσεις, από τις οποίεςόµως καµία δεν µπορεί να είναι µικρότερη από το ποσόαυτό, πλην της τελευταίας (υπόλοιπο). Μετά το δικαστικόπροσδιορισµό των προσωρινών τιµών µονάδας, οδήµος αναπροσδιορίζει το ποσό της εισφοράς και προ-βαίνει σε συµπληρωµατική βεβαίωση. Σε συµπληρωµα-τικές επίσης βεβαιώσεις προβαίνει ο δήµος και σε κάθεπερίπτωση που διαπιστωθεί δικαστικά διαφορά προ-σώπων υπόχρεων. Για την καταβολή των συµπληρω-µατικά βεβαιούµενων εισφορών σε δόσεις εφαρµόζεταιτο πιο πάνω τρίτο εδάφιο της παρούσας παραγράφου.6. Η εισφορά και το ποσό της κατά την παράγραφο 1

συµµετοχής του οικείου δήµου φέρεται στον προϋπο-λογισµό εσόδων του δήµου µε ιδιαίτερο κωδικό αριθµόκαι χρησιµοποιείται αποκλειστικά για την καταβολή τωναποζηµιώσεων απαλλοτρίωσης των κοινόχρηστωνχώρων, για τους οποίους έγινε ο υπολογισµός και η βε-βαίωση της εισφοράς. Χρησιµοποίηση του προϊόντος εί-σπραξης της εισφοράς για άλλους σκοπούς συνιστά,εκτός των άλλων συνεπειών, και βαριά κατά τον Ποι-νικό Κώδικα παράβαση καθήκοντος για όλα τα όργανατου δήµου, αιρετά ή όχι, που συµπράττουν στην ανεπί-τρεπτη χρησιµοποίηση.7. Όταν αρχίσει η πραγµατοποίηση εσόδων από την εί-σπραξη της εισφοράς ο δήµος ζητά από το αρµόδιο δι-καστήριο, εφόσον απαιτείται, τον προβλεπόµενο από τιςσχετικές διατάξεις προσωρινό προσδιορισµό της τιµήςµονάδας και στη συνέχεια παρακαταθέτει σταδιακά καιτµηµατικά, ανάλογα µε το διαθέσιµο προϊόν της εισφο-ράς, τις σχετικές αποζηµιώσεις για τη συντέλεση τωναπαλλοτριώσεων και τη διάνοιξη των κοινόχρηστωνχώρων για τους οποίους προορίζεται η εισφορά.8. Στην περίπτωση που η εισφορά προσδιορίστηκε καιβεβαιώθηκε για τµήµα µόνο της επιφανείας του κοινο-χρήστου χώρου, σύµφωνα µε το παρόν, επαναλαµβάνε-ται η διαδικασία για το υπόλοιπο τµήµα της επιφάνειαςτου µερικά ή ολικά.9. α) Οι διατάξεις των παραγράφων 1 έως και 8 του πα-ρόντος εφαρµόζονται υποχρεωτικά σε σχέδια που εγ-κρίθηκαν µε τις διατάξεις περί εισφορών τωνιδιοκτησιών σε γη και χρήµα, για τα ακίνητα ή τα τµή-µατα των ακινήτων που είναι προς απαλλοτρίωση, µετάτην κύρωση της πράξης εφαρµογής του πολεοδοµικούσχεδίου και εφόσον τα ακίνητα αυτά δεν έχουν αποκα-τασταθεί.β) Οι διατάξεις της παραγράφου 2 εφαρµόζονται υπο-χρεωτικά σε απαλλοτριώσεις για τη δηµιουργία ή τηδιάνοιξη κοινόχρηστων χώρων, πλην οδών εξαιρουµέ-νων των τµηµάτων τους που συνέχονται µε πλατείες καιχώρους πρασίνου, που έχουν κηρυχθεί σύµφωνα µε τιςδιατάξεις του από 17.7./16.8.1923 νοµοθετικού διατάγ-µατος και του Ν.5269/1931 και δεν έχουν συντελεστείή εκκρεµούν κατ’ αυτών ενστάσεις ή προσφυγές ενώ-πιον των αρµοδίων δικαστηρίων ή διοικητικών αρχών.Στις περιπτώσεις που οι δικαιούχοι αποζηµίωσης είναικαι υπόχρεοι αποζηµίωσης/ειδικής εισφοράς, επέρχε-ται συµψηφισµός δικαιωµάτων και υποχρεώσεων.Τυχόν καταβληθέντα ποσά λόγω αυταποζηµίωσης δεναναζητούνται.10. Το Πράσινο Ταµείο µπορεί να χρηµατοδοτεί απότους πόρους του, τους δήµους για την απόκτηση καιαποζηµίωση των κοινοχρήστων αυτών χώρων. Ποσο-στό ίσο προς το 70% της χρηµατοδότησης, το οποίο ει-σπράττεται από τον οικείο δήµο ως ειδική εισφορά ,σύµφωνα µε τις προηγούµενες παραγράφους του πα-ρόντος άρθρου, επιστρέφεται στο Πράσινο Ταµείο καιµπορεί να επαναχορηγείται στο δήµο για την εκτέλεση


ΑΦ

ΙΕΡΩ

ΜΑ


µελετών και έργων διαµόρφωσης των υπόψη κοινοχρήστωνχώρων ή για τη χρηµατοδότηση της αποζηµίωσης άλλων κοινο-χρήστων χώρων του σχεδίου.

Άρθρο 34 - Μεταβατικές διατάξεις (ΕΚΤ,ΟΙΚ) Οικοδοµικές άδειες σε ισχύ κατά την έναρξη ισχύος του παρόντοςαναθεωρούνται µέσα στο χρόνο ισχύος τους είτε σύµφωνα µε τοσύνολο των διατάξεων του παρόντος είτε σύµφωνα µε το σύνολοτων διατάξεων, που ίσχυαν κατά το χρόνο έκδοσής τους.

Άρθρο 35 - Καταργούµενες διατάξεις (ΕΚΤ,ΟΙΚ)

Από την έναρξη ισχύος του παρόντος καταργείται κάθε διάταξη, ηοποία είναι αντίθετη στις ρυθµίσεις του παρόντος, µε την επιφύ-λαξη της παραγράφου 5 του άρθρου 1 και του άρθρου 34. ∆ιευκρινίζεται ότι διατάξεις της πολεοδοµικής νοµοθεσίας οιοποίες δεν είναι αντίθετες µε τις ρυθµίσεις του παρόντος νόµουεξακολουθούν να ισχύουν. Ενδεικτικά αναφέρονται το άρθρο 27παρ. 1 του Ν.1577/85 και ο Κτιριοδοµικός Κανονισµός(ΦΕΚ59∆/89) όπως ισχύει, πλην των συγκεκριµένων διατάξεωνπου τροποποιούνται ρητώς από τον παρόντα νόµο (π.χ. το ελεύ-θερο ύψος του κύριου χώρου).

Άρθρο 47Α - του άρ. 27 του ν.4122/13 (Α42) όπωςαντικαταστάθηκε µε το ν.4258/14

Αν µέχρι την ηµεροµηνία ενάρξεως του ν.4067/2012 έχει υπο-βληθεί φάκελος για την έκδοση διοικητικής πράξης άδειας εκτέ-λεσης οικοδοµικών εργασιών, σύµφωνα µε τις διατάξεις τουν.1577/1985 ως τροποποιήθηκε, κατά παρέκκλιση από κάθε άλληδιάταξη, η προθεσµία έκδοσης παρατείνεται έως 31.12.2016.

Άρθρο 48 - Έναρξη ισχύος

H ισχύς του παρόντος αρχίζει τρεις (3) µήνες από την ψήφισή του,εκτός από τις διατάξεις των άρθρων 27 παράγραφος 4, 28, 29, 30,31, 32, 33, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46 και 47 η ισχύςτων οποίων αρχίζει από τη δηµοσίευσή του στην Εφηµερίδα τηςΚυβερνήσεως.

Παραγγέλλοµε τη δηµοσίευση του παρόντος στην Εφηµερίδα τηςΚυβερνήσεως και την εκτέλεσή του ως νόµου του Κράτους.

Αθήνα, 9 Απριλίου 2012Ο ΠΡΟΕ∆ΡΟΣ ΤΗΣ ∆ΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

ΚΑΡΟΛΟΣ ΓΡ. ΠΑΠΟΥΛΙΑΣ

H Ηλιάδα Ενεργειακή αντιπροσωπεύει 3 εργοστάσια που κατασκευάζουν πιστοποιημένες αντλίες θερμότητας υψηλών θερμοκρασιών 80 C monoblock για σύνδεση σε υπάρχουσες εγκαταστάσεις με λέβητες.Στην Ηλιάδα Ενεργειακή θα βρείτε επίσης εφαρμογές για Βιομηχανίες με:• Ηλιοθερμικά Πάνελ για ζεστό νερό παραγωγής• Αυτόνομα Φωτοβολταϊκά και Net Metering• Γεωθερμία• Ψύξη Βιομηχανιών/Ξενοδοχείων με Ηλιοθερμία

Mαραθώνος 2, 19009 Πικέρμι. Tηλ: 210 6039795email: [email protected]

www.heliadaenergy.com

ΒΗ

ΜΑ

συν

δέσµ

ων

Νέες διοικήσεις προέκυψαν σε σειρά συν-δέσµων µετά από αρχαιρεσίες το τελευταίοδιάστηµα. Τα νέα διοικητικά συµβούλιαέχουν όπως παρακάτω: ΣΣύύννδδεεσσµµοοςς ΕΕρργγοολληηππττώώνν ∆∆ηηµµοοσσίίωωνν ΈΈρργγωωνν ΝΝ.. ΚΚααββάάλλααςςΠρόεδρος: Ορφανίδης ∆ηµήτριος Αντιπρόεδρος: Παππάς Αθανάσιος Γεν. Γραµµατέας: Τσάντας Παναγιώτης Ταµίας: Τσιφτσίδης Ελευθέριος Μέλος: ∆ερµεντζόγλου ΙωάννηςΣΣύύννδδεεσσµµοοςς ΕΕρργγοολληηππττώώνν ∆∆ηηµµοοσσίίωωνν ΈΈρργγωωνν ΝΝ.. ΚΚααρρδδίίττσσααςςΠρόεδρος: Παπαευαγγέλου ∆ηµήτριοςΑντιπρόεδρος: Τσιώκος ΑναστάσιοςΓραµµατέας: ∆ηµακόπουλος ΧρήστοςΤαµίας: Κούρτης ΝικόλαοςΜέλη: Ζωιτσάκος Λάζαρος, ΤσιµογιάννηςΗλίας, Χάνης ΒάιοςΣΣύύννδδεεσσµµοοςς ΠΠττυυχχιιοούύχχωωνν ΕΕρργγοολληηππττώώνν ∆∆ηηµµοοσσίίωωννΈΈρργγωωνν ∆∆υυττιικκήήςς ΜΜαακκεεδδοοννίίααςςΠρόεδος: Τσιοµπάνου ΜαρίαΑντιπρόεδρος: Πολιτίδης ΘεόδωροςΓεν. Γραµµατέας: Αποστολίδης ΙωάννηςΤαµίας: ∆ιανέλης ΑλκιβιάδηςΜέλη: Καρακώστας Αστέριος,

Λιάκος Βασίλειος,Πατίκας Νεκτάριος

ΣΣύύλλλλοογγοοςς ΠΠιισσττοοπποοιιηηµµέέννωωνν ΕΕρργγοολληηππττώώνν ∆∆ηηµµοοσσίίωωννΈΈρργγωωνν κκααιι ΤΤεεχχννιικκώώνν ΕΕππιιχχεειιρρήήσσεεωωνν ΝΝ.. ΚΚαασσττοορριιάάςςΠρόεδρος: Κοτορένης ΧρήστοςΑντιπρόεδρος: Κύρου ΑθανάσιοςΓραµµατέας: Μπίλλιας ΓεώργιοςΤαµίας: ∆εµίρης ΦώτιοςΜέλος: Εµµανουήλ ΚωνσταντίνοςΑναπληρωµατικόµέλος: Μέγαρης ΚωνσταντίνοςΣΣύύλλλλοογγοοςς ΠΠττυυχχιιοούύχχωωνν ΕΕρργγοολληηππττώώνν ∆∆ηηµµοοσσίίωωννΈΈρργγωωνν ΠΠααττρρώώννΠρόεδρος: Γαλάνης ΒασίλειοςΑντιπρόεδρος: Μαντάς ΠέτροςΓεν. Γραµµατέας: Μπουσίου ΦωτεινήΤαµίας: Καψής ΓεώργιοςΕιδ. Γραµµατέας: Νάσερ ΧαράλαµποςΣύµβουλοι: Γιαννακόπουλος Γρηγόριος,

Θεοδωρόπουλος Σταύρος, Καπετσώνης Θεοφάνης, Τσαντόπουλος Χρήστος

ΣΣύύννδδεεσσµµοοςς ΕΕρργγοολληηππττώώνν ∆∆ηηµµοοσσίίωωνν ΈΈρργγωωνν ΜΜεεσσοολλοογγγγίίοουυ –– ΝΝααυυππάάκκττοουυΠρόεδρος: Στράτος ΒασίλειοςΓεν. Γραµµατέας: Ξηρός ΒασίλειοςΑντιπρόεδρος: Κολλάτος ΠροκόπιοςΤαµίας: Λιναρδάτου ΑικατερίνηΈφορος: Λύρος Επαµεινώνδας Μέλη: Κοταντάκη Ελένη,

Κονταντάκης Φίλιππος

ΝΝέέεεςς δδιιοοιικκήήσσεειιςς σσεε σσυυννδδέέσσµµοουυςς

ΕΠΙΧ

ΕΙΡΗ

ΜΑ

ΤΙΚ

Α ν

έα

Αθλητικό Πρόγραµµα ΙΟΝΙΟΥ ΣΧΟΛΗΣ ‘‘Aθλητικό Καλοκαίρι ‘15’.Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος, η ΙΟΝΙΟΣ ΣΧΟΛΗ, σε µία προσπάθεια εποικοδοµητικής και δηµιουργικής απασχόλησης των παιδιών στοξεκίνηµα των διακοπών τους, διοργανώνει το Καλοκαιρινό - Αθλητικό της Πρόγραµµα από τις 16/6/ - 10/7/2015. A. Παιδί & Παιχίδι: ToΠαιδικό Πρόγραµµα έχει ως στόχο τη γνωριµία των παιδιών, ηλικίας 4 έως 7 ετών, µε διάφορα αθλήµατα, τη φύση, την πισίνα και τη θά-λασσα. B. Παιδί & Άθληση: Για τους µαθητές ηλικίας 8 έως 11 ετών, το Πρόγραµµα Αθλητικών ∆ραστηριοτήτων, προσφέρει τη δυνατότηταστα παιδιά να γνωρίσουν και να συµµετάσχουν σε διαφορετικά αθλήµατα µε σκοπό να προάγουν την οµαδικότητα και τη συνεργασία. Γ. Παιδί& ∆ράση: Για παιδιά ηλικίας 12 έως 15 ετών. Η επαφή µε τη φύση και τις οµορφιές της, δίνει στα παιδιά την ευκαιρία να αποκτήσουν νέεςεµπειρίες γεµάτες δράση. Ποδήλατο Βουνού, Τοξοβολία, Αναρρίχηση - Καταρρίχηση - Πεζοπορία, Ιππασία, Ποδόσφαιρο 5x5, Windsurfingκ.ά. ∆. Εξειδικευµένα Αθλήµατα σε δύο κατηγορίες: Football Camp. Ποδόσφαιρο 5x5, Κολύµβηση, Εκδροµές για µπάνιο στη θάλασσα, Πο-δηλασία, Τοξοβολία, Αναρρίχηση, κ.ά. Girls’ Activities ειδικά για τις ‘‘µικρές κυρίες’’. Aerobic, Μοντέρνοι Χοροί, Ενόργανη & Ρυθµική, Κο-λύµβηση, Εκδροµές για µπάνιο στη θάλασσα, Ποδηλασία, Τοξοβολία, Αναρρίχηση, κ.ά. Adventure Camp ΝΕΟ, επιπλέον πρόγραµµα 5 ηµερώνστο ΚΕΝΤΡΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ ∆ΗΜΟΥ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ. Αθλητισµός, ∆ιασκέδαση, Χαλάρωση, Επιµόρφωση και συναρπαστικές εµπειρίες www.ionios.gr

HH MMEEΛΛΚΚΑΑΤΤ ααννάάδδοοχχοοςς έέρργγοουυ ττοουυ ΟΟΣΣΕΕ Ανάδοχος του έργου ζωτικής σηµασίας για την οµαλή λειτουργία των Σιδηροδροµικών Σταθµών του Ο.Σ.Ε. Α.Ε., αναδείχθηκε η τεχνικήεταιρεία ΜΕΛΚΑΤ κατόπιν ανοικτού διαγωνισµού που διενεργήθηκε τον Ιανουάριο του 2015. Συγκεκριµένα η εταιρεία ανέλαβε τοεξειδικευµένο έργο της: «Συντήρησης, Άρσης βλαβών & Τεχνικής Υποστήριξης των Η/Μ εγκαταστάσεων και την Μελέτη, σχεδίαση καιεγκατάσταση Κεντρικού Συστήµατος Ελέγχου (BMS) της λειτουργίας των δέκα (10) Σιδηροδροµικών Σταθµών (ΣΣ) ΣΚΑ – Αεροδρόµιο τουΠροαστιακού Σιδηροδρόµου Αθηνών. Οι Σ.Σ. που συµπεριλαµβάνονται στο έργο είναι οι Μεταµόρφωσης, Ηρακλείου, Νερατζιώτισσα,Κηφισιάς, Πεντέλης, ∆. Πλακεντίας, Παλλήνης, Κάντζα, Κορωπί & Αεροδροµίου. Η εταιρεία παρέχει Υπηρεσίες Συνολικής ∆ιαχείρισης Εργων & Εγκαταστάσεων (Facility Management), στους παρακάτω τοµείς: 1.1.Ολοκληρωµένες υπηρεσίες διαχείρισης κτιριακών εγκαταστάσεων & έργων 1.2. Λειτουργία, Συντήρηση, Επισκευή & Τεχνική υποστήριξηκτιριακών και ηλεκτροµηχανολογικών εγκαταστάσεων (Θέρµανση, Ψύξη, Κλιµατισµός, Ηλεκτρικά, Υδραυλικά, Πυρόσβεση, Ανελκυστήρες,Βιολογικοί καθαρισµοί κλπ) 1.3. Ενεργειακές Υπηρεσίες (Ενεργειακές µελέτες, Ενεργειακές επιθεωρήσεις, Πιστοποιητικά ενεργειακήςαπόδοσης κλπ). 1.4. Σχεδίαση και εγκατάσταση Κεντρικών Συστηµάτων διαχείρισης & εξοικονόµησης ενέργειας H/M εγκαταστάσεων καιοικιακού αυτοµατισµού (BMS, KNX) 1.5. Εγκατάσταση Συστηµάτων διαχείρισης & εξοικονόµησης ενέργειας Οδοφωτισµού 1.6. Κατασκευή,Ανακαίνιση, επισκευή & συντήρηση κτιρίων (Οικοδοµικά, Ηλεκτροµηχανολογικά, Χωρίσµατα, Ψευδοροφές, Γυψοσανίδες,Αλουµινοκατασκευές, ελαιοχρωµατισµοί, κλπ) 1.7. Καθαρισµοί δικτύων Αεραγωγών κλιµατισµού & Εξαερισµού 1.8. ∆ιαµόρφωση &Συντήρηση κοινόχρηστων χώρων (Συντριβάνια, Παιδικές χαρές, Χώροι πρασίνου κλπ) 1.9. Τεχνική υποστήριξη Εκθέσεων & ΣυνεδρίωνΣτόχος της εταιρείας µέσω της συνολικής διαχείρισης των έργων που αναλαµβάνει είναι η παροχή τεχνικά άρτιων κατασκευών, η διασφάλισητων συνθηκών συνεχούς λειτουργίας των µηχανηµάτων, η ορθή διαχείριση & εξοικονόµηση ενέργειας, η βελτίωση της βαθµού απόδοσης& γενικά η µείωση του συνολικού κόστους λειτουργίας των εγκαταστάσεων.


Ηµε

ρολό

γιο

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΟΜΑ∆Α ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ "SYNTAXIS"Λ. ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ 334 - ΑΓ. ∆ΗΜΗΤΡΙΟΣ 210-9920310/6947-692199 • e-mail: [email protected] • www.syntaxis.gr

ΥΥΠΠΟΟΧΧΡΡΕΕΩΩΣΣΕΕΙΙΣΣ ΜΜΗΗΝΝΩΩΝΝ ΜΜΑΑΙΙΟΟΣΣ 22001155

ΥΠΟΒΟΛΗ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΤΙΚΟΥ ΠΙΝΑΚΑ ΕΝ∆ΟΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΠΑΡΑ∆ΟΣΕΩΝ ΑΓΑΘΩΝΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΜΗΝΑ

ΥΠΟΒΟΛΗ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΤΙΚΟΥ ΠΙΝΑΚΑ ΕΝ∆ΟΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΑΠΟΚΤΗΣΕΩΝ ΑΓΑΘΩΝ ΚΑΙ ΛΗΨΕΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΜΗΝΑ

ΥΠΟΒΟΛΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ∆ΗΛΩΣΗΣ(INTRASTAT) ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΝ∆ΟΚΟΙΝΟΤΙΚΕΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ (ΑΠΟΚΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑ∆ΟΣΕΙΣ) ΤΟΥ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΜΗΝΑ

ΥΠΟΒΟΛΗ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΩΝ ΑΠ∆ ΥΠΑΓΟΜΕΝΩΝ ΣΤΗΝ ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΥΠΕΡΤΑΠΙΤ(ΓΙΑ ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΛΑΘΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟ ΝΕΟΣ/ΑΛΙΟΣ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΣ)

ΥΠΟΒΟΛΗ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΩΝ ΑΠ∆ ΥΠΑΓΟΜΕΝΩΝ ΣΤΗΝ ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΥΠΕΡ ΤΑΠΙΤ ΜΕ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟ ΜΕΣΟ ΣΤΟ ΑΡΜΟ∆ΙΟ ΙΚΑ ΧΩΡΙΣ ΚΥΡΩΣΕΙΣ

ΥΠΟΒΟΛΗ ΕΝΤΥΠΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΑΛΛΑΓΗ ΑΠΌ ΤΗΝ ΠΑΡΑΚΡΑΤΗΣΗ ΦΟΡΟΥ ΣΤΑ ΚΑ-ΤΑΒΑΛΛΟΜΕΝΑ ΕΝ∆ΟΟΜΙΛΙΚΑ ΜΕΡΙΣΜΑΤΑ,ΣΤΟΥΣ ΤΟΚΟΥΣ ΚΑΙ ΣΤΑ ∆ΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

ΥΠΟΒΟΛΗ ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΗΣ ∆ΗΛΩΣΗΣ ΦΠΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΤΗΡΟΥΝΤΕΣ ΠΛΗΡΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑΠΡΟΤΥΠΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΜΗΝΑ

ΥΠΟΒΟΛΗ ΚΑΙ ΑΠΟ∆ΟΣΗ ΠΑΡΑΚΡΑΤΟΥΜΕΝΟΥ ΦΟΡΟΥ ΑΠΟ ΕΠΙΧΗΡΗΜΑΤΙΚΗ ∆ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΜΗΝΟΣ ΜΑΡΤΙΟΥ 2015

ΥΠΟΒΟΛΗ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗΣ ∆ΗΛΩΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟ∆ΟΣΗΣ ΠΑΡΑΚΡΑΤΟΥΜΕΝΟΥ ΦΟΡΟΥΜΙΣΘΩΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ(ΦΜΥ)-ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ-ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ ΑΠΟΛΥΣΕΙΣ-ΑΣΦΑΛΙΣΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΗΝΑ ΜΑΡΤΙΟ 2015

ΥΠΟΒΟΛΗ ∆ΗΛΩΣΗΣ & ΑΠΟ∆ΟΣΗΣ ΠΑΡΑΚΡΑΤΟΥΜΕΝΟΥ ΦΟΡΟΥ ΑΠΌ ΤΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΑΡΤΙΟ 2015

ΠΕΡΙΟ∆ΟΣ ΥΠΟΒΟΛΗΣ Α.Π.∆. ΜΗΝΟΣ ΑΠΡΙΛΙΟ & ∆ΩΡΟ ΠΑΣΧΑ 2015 (ΚΟΙΝΩΝΕΠΙΧ/ΣΕΩΝ & ΟΙΚΟ∆ΟΜ/ΚΩΝ ΕΡΓΩΝ) ΚΑΤΑΛΗΚΤΙΚΗ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΚΑΤΑΒΟΛΗΣΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΕΙΣΦΟΡΩΝ ΑΠΡΙΛΙΟΥ & ∆ΩΡΟ ΠΑΣΧΑ 2015

∆ΙΑΒΙΒΑΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΓΙΑ ΜΕΡΙΣΜΑΤΑ ΠΟΥ ∆ΙΑΝΕΜΗΘΗΚΑΝ ΚΑΤΆ ΤΟ ΕΤΟΣ2013 & 2014 ΑΠΌ ΤΑ ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΑ Ι∆ΡΥΜΑΤΑ ΣΕ ΦΥΣΙΚΑ ή ΝΟΜΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ

ΜΙΣΘΩΤΗΡΙΑ ΣΥΜΒΟΛΑΙΑ

ΕΡΓΟΛΑΒΙΕΣ - ΥΠΕΡΓΟΛΑΒΙΕΣ

ΠΡΟΚΑΤΑΒΛΗΤΕΟΣ ΦΟΡΟΣ ΓΙΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΕΣ & ΜΗΧΑΝΙΚΟΥΣ4% ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΤΙΚΗΣ ΑΜΟΙΒΗΣ ΓΙΑ ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΣΧΕ∆ΙΩΝ10% ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΤΙΚΗΣ ΑΜΟΙΒΗΣ ΓΙΑ ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΣΧΕ∆ΙΩΝ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΟΠΟΙΑ∆ΗΠΟΤΕ ΑΛΛΗΣ ΦΥΣΗΣ ΕΡΓΑ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΒΛΕΨΗ ΤΗΣΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΑΥΤΩΝ

έως 26/05/2015

έως 26/05/2015

έως 30/5/2015

έως 30/5/2015

έως 30/5/2015

έως 30/5/2015

έως 30/5/2015

έως 30/5/2015

έως 30/5/2015

έως 30/5/2015

έως 30/5/2015

έως 30/5/2015

Μέχρι το τέλος του επόµενου µήνα από την έναρξη της µίσθωσης ή την τροποποίησή της

Όσοι αναθέτουν εργολαβίες ή υπεργολα-βίες εκτελέσεως τεχνικών έργων αξίαςάνω των 6.000,00€€ έχουν υποχρέωση νακαταθέτουν αντίγραφο του συµφωνητικούπριν από την έναρξη των εργασιών (Ν.2954/2001 άρθρο 2, παρ.5)

Πρίν από την θεώρηση των σχεδίων ή τωνµελετών ή τη χορήγηση σχετικής άδειαςαπό την αρµόδια αρχή

ΣΤΟ

ΙΧΕΙ

Α σ

υνδέ

σµω

νΕργοληπτικόν βήµα78

1. ΑΓΡΙΝΙΟΥ T : 26410-29075 F:47960 Πλ. Ειρήνης & ∆ηµητρακάκη 2 301 00 ΑΓΡΙΝΙΟ[email protected]

2. ΑΡΓΟΛΙ∆ΑΣ T 27510-69120 & F:24515 Β. Γεωργίου 8 212 00 ΑΡΓΟΣ 3. ΑΡΚΑ∆ΙΑΣ T & F: 2710-239133 Πλ. Αγ. ∆ηµητρίου 15 221 00 ΤΡΙΠΟΛΗ 4. AΡΤΑΣ T: 26810-21027, F: 26605 Γώγου Μπάκολα & Καραολή 471 00 ΑΡΤΑ

[email protected] 5. ΒΟΙΩΤΙΑΣ T: 22610-22382, F: 27685 ∆ηµ. Ανδρεαδάκη 46 321 00 ΛΕΙΒΑ∆ΙΑ 6. ΓΡΕΒΕΝΩΝ T: 24620-87644, F: 87643 Εργατικής Πρωτοµαγιάς 1 511 00 ΓΡΕΒΕΝΑ 7. ∆ΡΑΜΑΣ T: 25210-21780, F: 25506 Επίκουρου 2 661 00 ∆ΡΑΜΑ

[email protected] 8. ∆. ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ T & F: 24610-39568 Μπουσίου & Εστίας 3 501 00 ΚΟΖΑΝΗ

[email protected] 9. ∆Ω∆ΕΚΑΝΗΣΟΥ T: 22410-26363, F: 36117 Εθν. Μακαρίου 45 851 00 ΡΟ∆ΟΣ

[email protected]. ΕΒΡΟΥ T: 25510-25141, F: 32298 ∆ικαστηρίων 36 & Kανάρη 681 00 ΑΛΕΞ/ΛΗ

[email protected] 11. ΕΥΒΟΙΑΣ T: 22210-21578, F: 60374 Αντωνίου ∆ούνα 1 341 00 ΧΑΛΚΙ∆Α 12. ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ T: 22370-22440, F: 80294 Καραϊσκάκη 4 361 00ΚΑΡΠΕΝΗΣΙ 13. ΖΑΚΥΝΘΟΥ T: 26950-48163, F: 41463 Φιλιτά 30 291 00 ΖΑΚΥΝΘΟΣ 14. ΗΛΕΙΑΣ T & F: 26210-28853 Ξενοφώντος 2 & Γερµανού 271 00 ΠΥΡΓΟΣ

[email protected] 15. ΗΜΑΘΙΑΣ T: 23310-21060 F: 21950 Ιεραρχών 1 591 00 ΒΕΡΟΙΑ 16. ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ T: 2810-222460 F: 281101 Ρούσσου Χούρδου 4 (3ος όροφος) 712 01 ΗΡΑΚΛΕΙΟ

[email protected] 17. ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ & Κ. ΜΑΚ/ΝΙΑΣ T: 2310-277231, 277656 F: 230914 Αριστοτέλους 14 546 23 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

[email protected] 18. ΘΡΑΚΗΣ T: 25310-26942, F:29165 Αγχιάλου 1-3-5 691 00 ΚΟΜΟΤΗΝΗ

[email protected] 19. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ T: 26510-21482, F: 23678 Ν. Ζέρβα 4-6 453 32 ΙΩΑΝΝΙΝΑ 20. ΚΑΒΑΛΑΣ T: 2510-222827 & F Κασσάνδρου 1 654 03 ΚΑΒΑΛΑ

[email protected]. ΚΑΡ∆ΙΤΣΑΣ T & F: 24410-76947 Καζαµπάκα 4 431 00 ΚΑΡ∆ΙΤΣΑ

[email protected] 22. ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ T: 24670-29858 & F ∆ιοικητηρίου 4 521 00 ΚΑΣΤΟΡΙΑ

[email protected] 23. ΚΕΡΚΥΡΑΣ T: 26610-40986, F: 25180 Θεοτόκη 25 491 00 ΚΕΡΚΥΡΑ 24. ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ T: 26710-28747 & F: Λ. Βεργωτή 14 281 00 ΑΡΓΟΣΤΟΛΙ 25. ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ T: 27410-26491, F: 73577 Κροκιδά 73 201 00 ΚΟΡΙΝΘΟΣ

[email protected] 26. ΚΥΚΛΑ∆ΩΝ T: 22810-83615, F: 86562 Ακτή Πέτρου Ράλλη & Άνδρου 1 841 00 ΣΥΡΟΣ 27. ΛΑΚΩΝΙΑΣ T: 27310-23606, F: 29776 Ευαγγελιστρίας 45 231 00 ΣΠΑΡΤΗ

[email protected] 28. ΛΑΡΙΣΑΣ T: 2410-535566 & F:535158 Καλλιθέας 7 & Τζαβέλλα 412 22 ΛΑΡΙΣΑ

[email protected] 29. ΛΑΣΙΘΙΟΥ T: 28410-82855 & F Λασιθίου 35 721 00 ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ

[email protected] 30. ΛΕΣΒΟΥ T: 22510-25159, F: 20136 Ερµού 300-304 811 00 ΜΥΤΙΛΗΝΗ

[email protected] 31. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ T: 24280-76803 & F Κοραή 65 382 21 ΒΟΛΟΣ 32. ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ T: 26310-55400, F: 26310-55404 Ναυπάκτου 4 302 00 ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ

[email protected] 33. ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ T: 27210-28145 & F:86973 K. Γεωργούλη 12 241 00 ΚΑΛΑΜΑΤΑ 34. ΞΑΝΘΗΣ T: 25410-62789 & F Βενιζέλου 84 671 00 ΞΑΝΘΗ

[email protected] 35. ΠΑΤΡΩΝ T: 2610-276813, F:620080 Κανακάρη 101 262 21 ΠΑΤΡΑ

[email protected] 36. ΠΕΛΛΑΣ T: 23810-26681, F: 26681 Φιλίππου 26 582 00 Ε∆ΕΣΣΑ

[email protected] 37. ΠΙΕΡΙΑΣ T: 23510-23833,F: 23813 Αγ. Λαύρας 26 601 00 ΚΑΤΕΡΙΝΗ

[email protected] 38. ΠΡΕΒΕΖΑΣ - ΛΕΥΚΑ∆ΑΣ T: 26820-22767, F:26927 4ο χλµ. Ε.Ο. Πρέβεζας - Ιωαννίνων 481 00 ΠΡΕΒΕΖΑ 39. ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑΣ T: 210-3821731, F:3823402 Εµµ. Μπενάκη 18 106 78 ΑΘΗΝΑ

[email protected] 40. ΡΕΘΥΜΝΗΣ T: 28310-52355 & fax Κουντουριώτου 140 741 00 ΡΕΘΥΜΝΟ

[email protected] 41. ΣΕΡΡΩΝ T: 23210-66661, T & F: 22172 Υψηλάντη 1 621 23 ΣΕΡΡΕΣ

[email protected] 42. ΤΡΙΚΑΛΩΝ T 24310 70855 & F: 24310-79330 Καπαδοστρίου 26 421 00 ΤΡΙΚΑΛΑ 43. ΦΘΙΩΤΙ∆ΑΣ T: 22310-24656 & F Μακροπούλου 146 351 00 ΛΑΜΙΑ

[email protected] 44. ΦΛΩΡΙΝΑΣ T: 23850-45261, F: 23850-44060 33ου Συντάγµατος Πεζικού 12 531 00 ΦΛΩΡΙΝΑ

[email protected] 45. ΦΩΚΙ∆ΑΣ T: 22650-22162, F: 22644 Ι. Γιδογιάννου 18, Άµφισσα 331 00 ΦΩΚΙ∆A 46. ΧΑΛΚΙ∆ΙΚΗΣ T: 23710-24456, F: 23800-21162 Κων/πόλεως 5 631 00 ΠΟΛΥΓΥΡΟΣ

[email protected]. ΧΑΝΙΩΝ T: 28210-27667 & fax Νεάρχου 23 731 34 ΧΑΝΙΑ

[email protected] 48. ΧΙΟΥ T: 22710-41724, F: 41411 - 20003 ∆αµαλά 38 821 00 ΧΙΟΣ

Εργοληπτικόν Βήμα τεύχος 94

Documents

Transcript of Εργοληπτικόν Βήμα τεύχος 94