ΩΛΕΝΟΣΠΙΙΜΗΝΙΑΙΟ ΔΕΛΠΟ

ΤΟΥ ΜΟΡΦΩΠΚΟΥ ΚΑιEΚΠOΛΠIΣΠKOY ΣΥΜΟΓΟΥ

ΣΤΑΜΝΑΣ0ιct6ιβρι0s - Notμρριos - ΔWμρριos 2010

ΤΕΥΧΟΣ 920

Εκδίδεται από τριμελήΣυντακτική Επιφοπή. ήτοι:rEώPYIos Χρ. Σταμούλns.

Πονογιώτns Bόρρos,Κωνινos Τσόλκαs

Δινση: Σταμνά ΜεσολογγίουΤ.θ. S - Τ.Κ. 30400

e-mail: olenos@Stamna.grhttρ:IIwww.stamna.gr

Τηλ. 26310 27240. 26320 51448. 26410 56211.•ΕΚΔΟΤΗΣ - ΔIΕΥθΥΝΤΗΣ:Vηεύθυvοs για το Νόμο:Γεώργιοs Χρ. Σταμούληs

EKΙUπωΤΙKΠ OFFSETΚ. Ασnμακόποuλοs & Σία Ο.Ε.

Ι. Ρωγών 22 . ΜεσολόγγιΤηλ. 2631027007· Τηλ. & Fax: 26310 22428

ΕΜΒΑΣΜΑΤΑ - ΣΥΝΔΡΟΜΕΣnpos τον κ. Γεώργιο χ. Σταμούλη

για το περιοδικό ΩΛΕΝΟΣΤ.θ. S, Τ.Κ.30400

ή σιε τράπεzεs:

EUROBANK-ERGA5IA5:Λογ.ΟΟ2~26S-03-Ο100651301

AmΚA ΒΑΝΚ: Λογ. 866/53981593

Ετήσιες Συνδρομές:Εσωτερικού: 20 ΕορώΕξωτερικού: 30 ΕυρώΤιμή τεύχους: 5 €υρώ

iι!1!ι

Απαγορεύεται η αναδημοσίευσητου αεριεωμένου του αεριοδικού,ολική ή μερική. χωρίs την έγγραφη

άδεια tns rUVΤOKtIKrlS Ετιιτροηήε(Ν. 2121/93)

!f:

Η δημοσίευση οιωνδήηοτεκειμένων στο ιιεριοδικό

γίνεται με την αποκλειστικήευθύνη των αρθρογράφων.

κωρίε να απηχούν αναγκαστικάOΤISαπόψειs rns Σ.Ε.

ιlλE Ο! 21.

~ ΑΝΤΙ ΠΡΟλΟΓΟΥ ..••...... ..•.. .. ...•............ .. .. σελιδα 3

~ ΧΩΡΙΣ ΤΙΤ λΟ ........•..••... .. •..... σελΙδα 3

~ το ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΤΟ ΒΙΒλΙΟ,της Αγγελικής Βαρελλά••...••...•.......••....... _. .. .. σελΙδα 4

~ Η ΒΙΒλΙΟθΗΚΗ ΜΑΣ ................................•....•.. σελΙδα 4

~θEMATA Τ.Α.ΣτόΧοι KOl προτάσεις Y1Qτο χωριό μας .•..•....•....•..•••.. σελΙδα 6

~ ΑΣΣΟΣ ΣΤ ΑΜΟΥλΗΣ,ο περιπλανητής του ονεΊρου, του Αλέκου Φλωράκη ......• • .. σελιδα 1 Ο

~θEMATA λΑΟΓΡΑΦΙΑΣ,Τα παραδοσιακά σπΊnα της Σταμνάς, μέρος 1' .......••..•... σελΙδα 16

~ 8 ΜΑΡΤΙΟΥ - ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ σελΙδα 18

~ ΣΤΙΓΜΙΟΤΥΠΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑθΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤ ΑΣύντομες ειδησούλες του τόπου μας ••...••...••............ σελΙδα 20

~ΣTA ΓΗΠΕΔΑ .......•.............................. σελΙδα 22

~ ΕλΕΥθΕΡΕΣ ΒΟλΕΣ. ..... .... . ..... . • .• σελιδα 23

~ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ - ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ . .. σελιδα 23

~ ΑΡΧΑΙΑ θΕΑΤΡΑΑρχαΊο θέατρο Πλευρώνας.... . .. ••. σελΙδα 24

π>πππ μεπάνπ έχει χυθεί σε εφπμερίδεs καιΙ lπεριοδικά και αrεπείωrεs ώρεs [ππεoπrι-κού και ραδιοφωνικού χρόνου σποraππθπκεεδώ και μια διεrία, για να μαs πεισroύμε απόποπιrικούs, δnμοσιογράφουs, συνδικαπισrέs,Οlκονομοi1όγουs και ... οlκονομοi10γούνrεs,όrι (α πράμαrα δεν είναι καθόπου καπά και όrιαν δεν αππάςουμε xapaKrfrpa και auvfreEIEsθα καrασrραφούμε ωs χώρα.Αυroί που με rιs επιπoγΈS rous και (πν άθπιαδιακυβέρνπσπ rous επί 35 οπόκππρα χρόνιαοδπγπσαν ένα παό -που κάποrε έπεγε όrι frravπερfrφανοs- σrπν εςαθπίωσπ και σrπν ανυπο-ππψία και που με rn γνωσrΠ πογικπ roυ δια{-ρει και βασfπευε, προκαπούν εσκεμμ'ένα σύγ-χυσπ σrπν κοινωνία, αποκαπούν (ώρα (αθύμαrά rous ((κοπρίrεs» και ((rzαμπαrzfrδεs»,αππά επειδπ (ώρα rous ππρανε χαμπάρι καισιγά-σιγά αφπνουν ων καναπέ και (πν απά-θεια και Ζnrάνε το ψωμί που πδπ σrερούνrαι.Βέβαια όχι με roν φόπο που ro Ζπrάνε οι πει-νασμένοι rns Τυνnσίαs, rns Αιγύπroυ fr rnsΛιβύns, αππά ποrέ δεν ςέρειs ...

vaI (ώρα που ο Καππικράrns ππρε φόρα καιΙ\δεν roν σrαμαrάει rίποrε, παίρνει σβάρναΣχοπεία, ΠανεπισrΠμια, Νοσοκομεία και όrιάππο προκύψει. Για (πν εςοικονόμπσπ πόρωνπένε αυrοί, για (πν oρισrΙKΠ και χωρίs επι-σrρoφΠ διάπυσπ rns κοινωνίαs, πέμε εμείs.

Μέσα σ' αuΈfι Έπνnρωrοφaνfι επίθεσπ πουδέχεraι n κοινωνία και με μnδενικούs

πόρουs npos rous Δfrμουs από (πν ποπιrεία, (απρώrα δείγμαrα γραφfrs rns νέαs ΔnμοrικfrsApxfrs είναι εππιδοφόρα σε όrι αφορά (πνάρεςn για δουΠειά. Δε μένει παρά να δούμε πώsaurfr n όρεςπ θα φέρει θεrΙKά αποrεΠέσμαrα.ΕππίΖουμε ποιπόν όrι ω νεoσυσrαθέν Πνευ-μαrιKό Kένrρo roυ νέου Δπμου ΜεσΟΠΟΥΥίου,ro οποίο βέβαια απαρrίΖεrαι από αςιόπογουsανθρώπουs με σπμανrΙKΠ nροσφορά σroν(όπο, αφού γνωρίσει από Koνrά rιs ιδιαιrερό-rnrεs και rιs ανάγκεs rns κάθε ronIKfrs κοινω-νίαs, ενrόs τοα νέου Δπμου, θα σκύψει μεθαππωρπ πάνω σrα προβπfrμαrα και θα δώσειχέρι βοfrθειαs σ·εκείνουs που για χρόνιαπαπεύουν να μπν καrαρρεύσουν (α πάνrα,κυρίωs σrα χωριά μαs.

Σro πέρασμά roυ ο Καποδίσrριαs ψαπίδισε (αφrερά μαs, ευχόμασrε ο Καππικράrns να μπν(α κόψει από rιs ρίzεs ...

Kώσras TooflKas

Ε=ΩΦΥΜΟ:

;4-vJ" 1v"ι\>ι

"'ϊ~/f?~at<aLV:!f/LMt:ifMt jfΙ?-ι11<ια

f?\iws::i ?wIί>.

.χ e1r ΤΙτλο

Μια αγκαλιά πλιου, κάμποσα δάκρυα κσρόεπου τα σύννεφα άφπσαν να πέσουν οδονικό.σσιδιψασμένπ γπ και μια κούφτσ χώμα. Αυτά μόνοκρειότονιαι. Αυτά μόνο είν' αρκετά. Δεν κρειάεο-νται τίποτε περισσότερο αλλά και τίποτε λιγότερο.

Μικροί άγγελοι καρφιτσωμένοι στο φουστανάκιτου περιβολιού σου. Μ' άσπρα φιερά, με γαλά-τισ. με κίτρινα, με ιώδπ. Κλείσε τπν πόρτα σταμούτρα τous, βγάλε απ' τπν ιιρίεα τον ψεύτικοκόσμο τous κι as τον να σβήσει σαν κάρβουνο.

Και μσε! σου πάρε με, στο φωs, στα χρώματα,στπ σιωηή και τπ μουσική, στον πόνο και τπ χαρά,στπ θλίψπ και το γέλιο. Και προ παντόs στπν αλπ-θεια, το ψέμα άλλο δε βαστώ ... Γιώms

ΩλENO~3~

της ΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΒΑΡΕΛΛΑ

C?3 Το παιδί είναι ένα βλαστάρι, λεπτό, πλούσιο όμωs σε κρυμμένπ ενέργεια, ένα βλα-στάρι που πρέπει να μεγαλώσει ολόρθο και εύρωστο, σύμφωνα με nS δυνατότnτεsπου έχει, με κατάλλπλπ βοήθεια και επίβλεψπ. Είναι ένα πλάσμα που ιιροειοηιότε-ται να γίνει "μεγάΠοs". Εμείs του δπμιουργούμε το σκελετό tns ZwrlS που πρόκειταινα Ζήσει, κι εκείνο σφυρπλατεί το χαρακτήρα, τπν προσωπικότπτα και τπν ψυχική τουεξέλιξπ μέσα στο σώμα του που αναπτύσσεται.Δεν θα ήταν υηερβοδή, αν λέγαμε, ότι το παιδί κατά ένα μεγάλο ποσοστό αναπτύσ-σεται και εξελίσσεται ανάλογα με τπ δική μαs ευφυία, τπν ευφυία των μεγάλων,δπλαδή το περιβάλλον του. Το περιβάλλον αροοιωνίεει και τπν εξέλιξή του tIS περισ-σότερεs φορέs. Γιοτ! υπάρχουν και εξαιρέσειs.Το παιδί λοιπόν είναι το προϊόν tns κοινωνίαs και του περιβάλλο-vτos; Ασφαλώs. Αφού οι ενήλικεs το κατευθύνουν αποφασιστικά-ws ένα σπμείο- να μεγαλώσει, να γίνει ικανό να αγαπήσει, ναονειροηοδήσει, να δουλέψει, να σκεφτεί σοβαρά και να διαβάσει.Μέσα στα καθήκοντα των μεγάλων είναι και n προσπάθεια γιαπνευματική καλλιέργεια του παιδιού, κωρίε αυτό να σπμαίνειμόνο γνώσπ ή επιστπμοσύνπ, γιατί έτσι μειώνεται n έwοια tnSανεψμσιικήε καλλιέργειαs. Η πνευματική καλλιέργειαπρέπει να γίνει μια ανάγκπ zwrls, να διεγείρει τπ σκέψπτου, αλλά με τέτοιο τρόπο ώστε να του παρέχει τπ δυνα-τότητσ να βιώσει τπν ομορφιά tns ZwrlS και τπν αλήθειαtns. Κι αυτό μόνο n λογοτεχνία μπορεί να το πετύχει, γιατίn λογοτεχνία εκφρότει τπν ιδιαίτερπ συγκίνπσπ tns στιγμήs,φέρνει στο φωs ό,τι καίει τπν ψυχή, τον πόνο για τον αγώνα, γιατπν ελευθερία και τπν αγάππ για τον άνθρωπο.Κι ερχόμαστε στο βιβλίο.Μέσα στο βιβλίο, το παιδί που ακόμα δεν έχει διαμορφώσει το είναι του, έρχεται σ'ειισφή με τον έξω, τον μεγάλο κόσμο, γιατί ο δικόs του είναι ακόμα μικρόs και περιο-ρισμένοs, έρχεται λοιπόν σ' εηοφή με τπν πραγματικότπτα, τον πολιτισμό, καλλιερ-γεί τπ φαντασία του, τπ μηιρική του γλώσσα, ψυχαγωγείται και πλάθεται.Και πιο ποιπτικά: Το βιβλίο μαs σρμενίεει στπ χώρα του ονείρου, μαs κάνει να ελπί-εουμε. να θυμόμαστε, να ππγαίνουμε παντού, να ταξιδεύουμε, να βιώνουμε νέεsεμπειρίεs, ν' ακούμε τπν ανάσα του κόσμου, να πλπσιάΖουμε τous συνανθρώπουsμαs, να παίρνουμε μπνύματα, να οργανώνουμε τπ σκέψπ μαs.Η προσέγγισπ του βιβλίου και του παιδιού πρέπει να γίνεται από τπν πολύ ιρυφερήπλικία. Η τακτική αυτή δεν ηροετοιμάτει μόνο αναγνώστεs, αγγίΖει και άλλεs παρα-μέτρουs. Από το 1980 κυκλοφόρπσε στο Τορόντο το βιβλίο tns Ντόροθυ Μπάτλερμε τον τίτλο "Τα μωρά χρειάΖονται βιβΠίο". Η συγγραφέαs τονίτει πόσο ουσιαστικόsείναι ο ρόλοs του βιβλίου για τπν επικοινωνία του ενήλικου με το πολύ μικρό παιδί.

ΩλENO~~ει;r"

ΩλENO~~~

Υιιοσιηρίεει πωs πρέπει να δίνουμε βιβλία στο παιδί από τπν ώρα που μπορεί να πιά-σει κάτι με τα Χέρια του. Κι όχι μόνο βιβλία από χοντρό χαρτόνι ή πάνινα, αλλά βιβλίαπραγματικά, ώστε ο τρόnοs που τα χρπσιμοποιούμε να εντuπώνεται στο μυαλουδά-κι του.Το γεγονόs ότι το μικρό παιδί πρέπει να συνπθίσει το διάβασμα και να καταλάβει ότιείναι κάτι αξιοπρόσεκτο που θα του δώσει τπν ευκαιρία να γνωρίσει πολλά πράγμα-τα δεν γίνεται από τπ μια μέρα στπν άλλπ. Θέλει άσκπσπ. Θέλει προπόνπσπ. Γιατίόλοι προπονούνται; Οι αθλnτέs, οι κορευτέε. οι τραγουδιστέs; Γιατί ασκούνται για ναέχουν το ποθπτό αποτέλεσμα;As εμπιστευθούμε λοιπόν τous ειδικούs που υποστπρίΖουν ότι το παιδί είναι επιδει-κτικό OΤIS διάφορεs μορφέs Ins τέκνηε στπν πλικία των 3-10 ετών. Είναι n εΠΟΧή πουτο παιδί έχει απόλυτπ ανάγκπ από τπν παιδεία Ins ομορφιάs για να δημιουργήσειδυνάμειs αντίστασns σε κάθε είδουs μορφή του κακού που θα συναντήσει στπ τωή.As μπν ξεχνάμε τον Ντοστογιέφσκυ που είπε ότι n "ομορφιά θσ σώσει ιον κόσμο".Ομορφιά φυσική και κυρίωs πνευματική, όπωs είναι π.χ. ένα λογοτεχνικό κείμενο. Κιas μπ απογοπτέυόμαστε, όταν αργεί να φανεί το αποτέλεσμα. Ο δικόs μαs ο Ελύτnsτο έχει πει πολύ κσρσκιηριστικό: "Ψσρεύονrσs έρχεrαι n θάπσσσσ'Ό-

Γράφει ο ΚΩΣΤΑΣ ΤΣΟΛΚΑΣ

ω Μια πολύ σημαντική δωρεά λάβαμε OΤIS σρκέε του έτουs. Ο Κσθηνητήε ίστρικήετου Παν/μίου Θράκns και συνκωρισνόε μαs κ. Δnμοσθένns Μπούροs, πρόσφερε γιαIIS ανάγκεs Ins βιβλιοθήκns μαs ένα πλεκτρονικό υπολογιστή (οθόνπ, πλπκτρολόγιο,μονάδα), τον οποίο έχουμε ήδπ εγκαταστήσει στο γραφείο και θα χρπσιμοποιπθεί γιατπν ψπφιοποίπσπ του αρχείου και για τον πλεκτρονικό δανεισμό βιβλίων. Έτσι οαριθμόs των υπολογιστών που κατέχει n βιβήιοθήκη μαs ανέρχεται σε τρειε. εκ τωνοποίων οι δύο με το λειτουργικό πρόγραμμα Windows 2007. Ευχαριστούμε θερμάτο φίλο μαs Δπμοσθένπ, ο οποίοs με κάθε ευκαιρία αποδεικνύει τπν μεγάλπ τουαγάππ στο χωριό και στέκεται πάντα αρωγόs στπν προσπάθειά μαs. Είναι προφανέsότι ο τόποs μαs περισσότερο από κάθε άλλπ φορά, έχει ανάγκπ τπ στήριξπ όλων μαs,ο καθέναs όnωs και όσο μπορεί.

ω Σπμαντική ήταν επίσns και n δωρεά σε βιβλία που λάβα-με κατά το προπγούμενο τρίμπνο. Ευχαριστούμε θερμάόλοus τous δωρnτέs και όπωs έχουμε υηωφέωοη καιείναι σωστό, δπμοσιεύουμε τα ονόματά τous:1) Βαρελλά Αγγελική, 1Ο τόμοι παιδικήs λογοτεχνίαs2) ΤΕΙ Μεσολογγίου, 42 τόμοι επιστπμονικά3) Μπούροs Κ. Πάνοs, 3 τόμοι τοπική ιστορία4) Σύλλογοs «Οι Φίλοι του Μουσείου Γ. Δροσίνπ» (έδρα Κπφισιά Αιτικήε), 24 τόμοι

κριτική λογοτεχνίαs.

EntμeilEIO: Κι.ίισrοs Τσ6i1κοsΙΤΟΧΟΙ ΚλΙ ΠΡΟΤλΙΕιε rIA το ΧΩΡΙΟ ΜλΙ

Τπν Πέμnrn 3/2/2011 πραγμαrοποιfι-θπκε σrπν αfθουσα [ου πρώπνΔπμαρχείου Αιrωπικού, συνάνrπσn

[ου Δπμάρχου Μεσοπογγίου Κ. Παναγιώ-rn Καrσούπn και δnμοrlκών συμβούπων[ου νέου Δfιμoυ, με εκπροσώπουs φορέ-ων και συππ6γων rns Δnμοrlκfιs Ev6rnrasΑιrωπικού, σrπν αίθουσα συνεδριάσεων[ου πρώπν Δπμαρχείου ΑlrωΠlκού. Σrnσυνάνrπσπ παραβρέθπκέ και n Aνrlδfι-μαρχοs rns Δnμοrlκfιs Ev6rnras κα Φού-νrα, καθώs και ποπποί δnμ6rεs. θέμαrάrns ο Ποπlrlσμ6s, το Πράσινο και το Περl-βάΠΠον.

Έγινε αναφορά σrπν άσχπμπ καrάσrασn[ου μπχανοπογlκού εξοππισμού [ουδfιμoυ και σrπν έππειψπ προσωπικούσroν Τομέα [ου Πράσινου και rns Καθα-pl6rnras και Ζnrfιθnκε n συνδρoμfι [ωνσυππ6γων, [ων φορέων αππά και κάθεενεργού nonfrn, σro δύσκοπο έργο rnsvtaS δnμοrlκfιs apxfιs. Όποl οι εκπρ6σω-ποl ιων συππ6γων που πfιραν ιο π6γοXαιρέrlσαν και επαίνεσαν [πν πρωrοβου-πία [ου Δπμάρχου για ιπ συνάνrπσπ, μειπν εππίδα 6rl θα υπάρξει συνέχεια ιωνσυνανrfισεων και επίσns συνέπεια σε 6σασυzπιoύνrαl και αΠOφασίZOνrαl.

Λαμβάνονrαs ιο π6γο ο γράφων, προ-σπάθπσε να μεrαφέρεl σro αKρoαιfιρlOτσν άσχπμπ εμπειρία rns Σrαμνάs απ6 τονKαΠOδίσrρlα, περfοδο καrά [πν οποία,κυρfωs επί δnμαΡΧίαs Γαπάνπ, ΔfιμοsΑ,rωπ,κού θεωρoύνrαν [α σrενά 6ρια [ουνπσιού [ου ΑlrωΠlκού. Και ευxfιθΠKε με ιονέο σχέδιο ιου Καππικράrn, n νέα δnμοrl-Kfι αρxfι να μπν ξεχάσει [πν περιφέρεια και

l1λENO~~~

να δώσει EUKaιpfεsγια ανάπιυξπ και προ-KOΠfικαι σro χωρl6 μαs, 6σο βέβαια roεπlφέπουν οι σπμερlνΈSκοινωνlκοοικο-νOμlKΈSσυνθfιKεs. Σrn συνάνrπσπ παρα-βρέθπκε ο Πρ6εδροs και οι Σύμβουποl rnsTOnlKfιs Kolv6rnras Σrαμνάs Κ.Κ. Καπεπ-πάρns Γιώργοs, Μαυρομμάrns Γιώργοsκαι Κουσαρίδαs Πάνοs. Xαιρεrlσμ6 αππύ-'θυνε n Πρ6εδροs ιου Συππ6γου ΓυναικώνΣrαμνάs Κ. ΕπένπΜπούρου.

Σιπ συνέχεια παραδ6θπκε σrα Χέρια [ουΔπμάρχου και ιων ΔnμΟtlκών Συμβού-πων ιο υπ6μνπμα με rls προrάσεls μαs, τοοποίο και δπμοσιεύουμε σrπ συνέχειααυιούσιο.

npos τονΑξιότιμο Κ. Παναγιώτη ΚαταούληΔήμαρχο ι.π. Μεσολογγfοu

ΕνrαύθαΚοινοποίηση:

- Κα Φούντα Μαρία, Αντιδήμαρχο ΔημοτικήsΕνότηταsΑιτωλικού

- Κ.Κ. Δημοτικούs Συμβούλουs- Κ. Καπελλόρη Γεώργιο, Πρόεδρο TOnlKnS

Κοινότηταs Σταμνόs

Κύριε Δfιμαρxε,με αφορμι'Ί την σημερινή μαs συνάντησημε tous φορείs και συλλόγουs του νέουδιευρυμένου Δήμου μαs για θέματα Πολι-τισμού, Περιβάλλοντοs και Ανάπτuξπs,θέλουμε να καταθέσουμε tls οροτόσεε μαsπιστεύονταs ότι θα αποτελέσουν αφορμι'Ίγια ουσιαστικό και γόνιμο διάλογο και ίσωsγια επαναπροσδιορισμό στόχων.

Η νέα Δημοτική Αρχι'Ί κατά την άποψι'Ί

μαs, θα πρέπει να προγραμματίσει, νασυμπλπρώσει και να υλοποιπσει ύστερααπό πολύ σκέψπ και σχεδιασμό τous στό-xous που θα βάλει. Ο προσδιορισμόs τωνστόχων θα πρέπει να είναι προϊόν πολ-λών συτητήσεων με όλουs τουε πολίτεsτου δήμου, προσπαθώνταs να σησνιή-σουμε και σε ερωτήματα όπωs:•• σε τι κοινωνία θέλουμε να Ζήσουμε•• τι παρακαταθήκη θα σφήσουμε OΤIS

επόμενΕS γενιΈS•• πωs θα προστατεύσουμε την πολιτιστι-

κή μαs κληρονομιό και κουλτούρα•• nws θα προβάλλουμε τον Πολιτισμό

μαs.Η αποτύπωσπ tns ορσνμοτικότοτσε είναι

αυτή που θα πρέπει να οριοθετήσει τουεστόκουε, στόχοι εφικτοί και αποδεκτοίαπό το μεγαλύτερο μέροs tns κοινωνίαsμαs. Η υλοποίπσπ τous μπορεί να αποτε-λέσει μια μορφή αντίδρασns στπν ισοπε-δωτική τακτική tns παγκοσμιοποίnσns.

Η ανάδειξπ του επιθυμπτού τρόπουΖωπs μαs, πρέπει να είναι το μόνιμο μέλπ-μα tns νέαs Δημοιικήε Αρκήε. Οι δράσειsπου πρέπει να αναπτυχθούν αφορούν:• Τπν κσισνροφή των Πολιτιστικών Συλ-

λόγων και λοιπών φορέων• Τπ δυναμική των μικρών κοινωνιών

στιε Τοπικέs Κοινότnτεs• Τπν υπογεwnτικότnτα• Τπν ανεργία• Τπν απομόνωσπ και περιθωριοποίπσπ

κοινωνικών ομάδων,• Tous οικονομικούs μετανάστεs και τπν

ενσωμάτωσή tOUS στον κοινωνικόιστό.

Και άλλα πολλά θέματα που θα προκύ-ψουν από ουεητόσειε, θα είναι το αντικεί-μενο που θα πρέπει να σηαωωήήσει τπνέα Δημοτική Αρκή και τπ συνεργασία tnsμε τous φορείs και συλλόγουs τουδήμου.

Μια σειρά από συσκέψειs tns δημοτικήε

apxns με τous συλλόγουs και φορείs καιμε τous ανθρώπουs που έχουν άποψπ γιατον Πολιτισμό και πολυετπ παρουσία σταδρώμενα tns nEpIOxnS μαs, με τπν συμμε-τοκή ειδικών (α.κ. Κοινωνιολόγων) μεσυγκεκριμένο όμωs κάθε φορά θέμα, θαδώσει σίγουρα θετικά συμπεράσματα.

Η οργάνωσπ όμωs μιαs τέτοιαs μεγάλnsπροσπάθειαs, ίσωs και μονσδικήε στπνοεριοκή μαs, απαιτεί από το συμβούλιοtns νέαs Δημοτικήε Apxns ιιροσεκτικήπροετοιμασία για τον τρόπο, τον χρόνο,τα θέματα, τπν επεξεργασία των συμπερα-σμάτων και τπν ηροβοήή tOUS.

Πιστεύουμε ότι, n προτεινόμενπ διαδι-κασία, θα σηοκτήσει πολλούs υποστπρι-κτέs από όλα τα κοινωνικά στρώματα.

Ο καταλλnλότεροs κρόνοε για το ξεκί-νπμα autnS προσπάθειαs είναι τώρα.

Κύριε Δήμσρκε. όλα τα παραπάνω καιάλλα περισσότερα ειδικά θέματα, σίγου-ρα τα γνωρίεετε καλύτερα από εμάs.Όμωs με μοναδικό γνώμονα το συμφέ-ρον του τόπου μαs, επιτρέψτε μαs να ανα-φερθούμε σε μερικά από τα προβλπματαπου απασχολούν τπ Σταμνά και σε ορι-σμένουs σnμαντικούs κατά τπ γνώμπ μαsστόκουε, n επίτευξπ των οποίων με τπμεταξύ μαs συνεργασία, θα βελτιώσει τοεπίπεδο διαβίωσns των κατοίκων καιμόνο όφελοs θα έχει n ευρύτερπ ηεριοκή.

ΠΟΧΟΙ & ΠΡΟΤΑΣΕΙΣκαι πεδfο εφαρμΟΥήs

10s στόΧΟS:Η προστασία και ανόδειξη tnSπολιτιστικήs μαs τσυτότοτσεΠεδίο εφαρμογπs

Ουσιαστική και μόνιμπ στπριξπ τωνπολιτιστικών συλλόγων του χωριούπου παράγουν έργο και συντελούνστπν άνοδο του επιπέδου των κατοί-κων, ότοι; Μορφωτικόs & Εκπολιτιστι-κόs Σύλλογοs, Σύλλογοs Γυναικών Στα-μνάs, Πολιτιστικόs Σύλλογοs Γυναικών

αλΕΝΟΣ 7:l

Σταμνάs «Η Αγία Τριάδα», ΣύλλογοsΑρματωμένων Σταμνάs.

- Ουσισσιική και μόνιμη σιήριξη τουιστορικού και θρησκευτικού Πανηγυρι-ού μαs tnS Αγίαs Αγάθηs και οροβοδήτου

- Ουοιοστική και μόνιμη στήριξη tnS λει-τουρνίσε tnS Δσνειστικήε ΒιβλιοθπκηsΣταμνάs

- Μόνιμη στπριξη του ποδοσφαιρικούμαs σωματείου Α.Ο. ΑΕΤΟΣ καθώs καιβελτίωση των γηηεδικών εγκαταστάσε-ων tnS Σταμνάs.

20s oτ6xos: Η προστασία και ανάδειξητου παραδοσιακού και τοπικού οικιστι-κού περιβάλλοντοs του χωριού, καθώsκαι η βελτίωση tnS ΠΟιότηταS Ζωπs τωνκατοίκων.Πεδίο εφαρμογπs1. Βελτίωσπ και ανάπλαση κοινόχρη-

στων χώρων, πτοι:- κστσσκευή νέου μαντρότοιχου στη

Βόρεια και στη Δυτική πλευρά τουνεκροταφείου Σταμνάs. Ο υπάρχων έχεικαταρρεύσει και είναι ντροηή για τousνεκρούs μαs

- νέοs σκεδισσμόε και σνσκστσσκευή tnSημιτελούs πλατείαs Σταμνάs και σύνδε-σή tnS με παραδοσιακό καλντερίμι μετον κάτω δρόμο

- ιιετοδρόμηοη δημοτικήε οδού Χρ.Καψάλη (Kαθ~ηση από την συχνπκυκλοφορία οχημάτων),

- πεΖοδρόμηση δημοτικήε οδού από πλά-τανο Σουλιώτη έωs κτίριο ΟΤΕ,

- ιιετοδρόμηοη δημοτικήε οδού απόπλάτανο Σουλιώτη έωs πλατεία,

- πλακόστρωση των 5-6 στενών οδώνπου συνδέουν τον κεντρικό με τον κάτωδρόμο του χωριού (δυτικό)

- ανάπλαση παραλίαs Σταμνάs, πτοι:ολοκλπρωση ηεεόδρομου, τοποθέτη-ση πάγκων, κάδων απορριμμάτων καιβελτίωση ηλεκτροφωτισμού, καθαρι-

αλENO~ β~

σμόε-οριοθέτησιι και προστασία κοινο-τικού οικοπέδου, δημιουργία θέσεωνστόθμευοηε,

- Αποκατάσταση ιιεριβόδδονώε χώρουΙ.Μ. Αγίαs Αγάθηε, αποτύπωση tnsσυνολικπs εκτάσεωs και μελέτη για ταεξπs: αποξπλωση όλων των σντισισθη-τικών και αροοβήητικών παραπηγμά-των μπροστά από την εκκλησία και σεόλο τον υπόλοιπο χώρο, κστσσκευήνέων παραδοσιακών υπόστεγων καικαταλυμάτων φιλοξενίαs επισκεπτών Πιιροσκψνητών, καθαρισμό ξερώνδέντρων, δισμόρφωση χώρου σιάθ-μευοηε και δρόμου κυκλοφορίαs τωνοχημάτων.

2. Αποκατάσταση κτιρίων για κοινωφελπκρήοη, ήτοι:

- Βελτίωση υποδομών κτιρίου πρ. Κοινο-τικού κστσστήμστοε (τοποθέτησημικροφωνικήε και συστόμστοε προβο-λών στη Βιβλιοθπκη, ενίσχυση tnsτάσσε του ηλεκτρικού ρεύματοs, κστσ-σκευπ KOunaoτns στη σκάλα ανόδουστη Βιβλιοθπκη),κοτοσκευή Πεζοδρομίου νότιαs πλευ-ράs κτιρίου.

- Βελτίωση ιιρόσβσσοε στο ΔημοτικόΣχολείο και δημιουργία υηοδομήε στησκάλα για τα ΑμΕΑ

- Αποκατάσταση τοίχων αντιστπριξηsμάντραs Σχολείου

- Αποκατάσταση Ζημιάs στη στέγη καισυνοδική βελτίωση του κοινοτικούαναψυκτηρίου στην Αγία Ανόθη.

30s oτ6xos: Η προστασία και ανάδειξηπεριοχών φυσικού κάλλουs, καθώs καιτων παραδοσιακών στοιχείων tns πολιτι-OΤIKrlSκλπρονομιάs.Πεδίο εφαρμογπsα) Δισμόρφωση θέσεων θέαs με κστο-

σκευή κιόσκι στιε περιοχέs tns Στα-μνάs: «Τρανή Βρύση», «Αγία Αγόθη»,«Άγιοε Παντελεπμοναs» και «Ψηλπ

Παναγία».β) Διστήρηση. αποκατάσταση και ανα-

βάθμιση πολιτιστικών χαρακτηριστι-κών tnS ανροιικήε υπαίθρου, στιετοποθεσίεs: «Υδραγωγείο (Τερίει)»,«Μύλοs», «πηγπ Κεφαλοβρύσου»,«πηγπ Φσμεδιό»

γ) Ανάδειξη των ιδιαίτερων χαρακτηρι-στικών tnS σρκιιεκτονικήε των παλαι-ών κατοικιών tnS Σταμνάs (διώροφεsμε καμάρα).

40s στόχοs: Η βελτίωση και οργάνωσητου τουριστικού προϊόντοs, η αύξηση tnSεπισκεψιμότηταs των περιοχών παρέμβα-σοε, καθώs και η π'ροβολή-προώθησητων συγκριτικών πλεονεκτπμqτων tnSnEPIOxnS.Πεδίο εφαρμογπsα) Αποκατάσταση ιιρόσβσσοε - σήμσνση

- φωτισμόs - ανάδειξη μνημείων καιαξιοθέατων Σταμνάs, ότοι;ΒυΖαντινόs Ναόs Δυό Εκκλησιέs (100sσι.), ΒυΖαντινόs Ναόs Αγίων Θεοδώ-ρων (110s σι.), Βυεσντινόε Ναόs ΑγίουΓεωργίου (120s σι.), Άγιοs Πσντεδεή-μοναs (160s οι.). Αγία Πορσσκευή(160s σι.), Αγία Αγόθη (190s σι.).Υδραγωγείο (170s σι.)

β) Καθαρισμόs και ανάδειξη των πέτρι-νων γεφυριών του χωριού

γ) Ανάδειξη και προστασία παλαιώνπέτρινων βιοτεχνικών κτιρίων, όπωsελαιοτριβεία και ο νερόμυλοs

γ) Καθαρισμόs οσροδισκήε Ζώνηs απόΓππεδο Σταμνάs μέχρι παραλία Αη-Σώματου.

50S στόχοs: Καθαρισμόs και προστασίαδημόσιων χώρων και χώρων αναψυχήsΠεδίο εφαρμογπsα) Καθαρισμόs και ηερίφροθι των δύο

αλσυλλίων σε «Τρσνή Βρύση» και«Μηεδούση». Κοηή ξερών δέντρωνκαι φύτευση νέων, τοποθέτηση απα-

γορευτικών πινακίδων για ρίψη σκου-πιδιών

β) Καθαρισμόs χώρων ανεξέλεγκτηsρίψηs απορριμμάτων στιε ιοηοθεσίεε«Γσϊδουροηνίκτηε». «25», «ΤρανήΒρύση», «Μύλοs», «Χαλιάs», Κ.λπ.

γ) Καθαρισμόs των χειμάρρων του χωρι-ού για την σηοφυνή του φαινομένουτων πλημμυρών του παρελθόντοs

δ) Κατοσκευή ιιεεοδρομίων εκατέρωθενtnS εησρκισκήε και κύριαs οδού τουοικισμού τηε παραλίαs από τη σιροφήΜαυρομμότη κοντά στο γππεδο μέχρικαι τη Διασταύρωση αροε Σταμνά Πτουλάχιστον μέχρι τη Διώρυγα.

60S στόχοs: Η βελτίωση των συνθηκώνεργσσίσε και διαβίωσηs του τοπικού καιαγροτικού πληθυσμού.Πεδίο εφαρμογπsΈργα υηοδομήε όπωs:- ολοκλπρωση σντικστάοτασιιε δικτύου

ύδρευοηε- ολοκλπρωση δικτύου σηοκέτευσοε- έργα βεδτίωσιιε σρόσβαοηε στιε γεωρ-

γικέs εκμεταλλεύσειs tnS Σταμνάs (διά-νοιξη δρόμων, χαλικόστρωση - ασφαλ-τόσιρωοη υφισταμένων)

- κάλυψη tnS διώρυγαs εντόs tnS κσιοι-κημένηε οεριωσιε στον οικισμό tnSπαραλίαs

- βελτίωση των κύριων δημοσίων .οδώνεισόδου στο χωριό, από ΔιοστσύρωσηΣταμνάs έωs Σταμνά (Νότια είσοδοs) καιαπό «25» έωs Σταμνά (Βόρεια είσοδοε),με έργα δισηδάτυνσσε και τεχνικά.

Πάντα στη διάθεσή σσε για την καλύτε-ρη δυνατή συνεργασία.

Σταμνά, 3 Φεβρουαρίου 2011

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣΚων!νοs Τσόλκαs

Με τιμπΟ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

Γεώργιοs Χ. Σταμούλns

.ΩλΕΝΟΙ 91.

Στο nponyoupεvo τεύΧος του nEp1oδnrOUρας [9Ι"1 δnΡomεύcnκε nεfδnσn mς εκδ.ι1λωσnς [φJλολοyua1 βραδ1α1 αφ1Epωpέvn σro Erapv1ώmnomm Ά.σσο ΣταpOύλn,ι mv οποΙα δ10ρyιίvωσε ο ΠολJDσrlΚ6ς Oρyαv1-σΡ6ς του' Δnpoυ KαλλJθέας σro Δnpαpxεfo KαλλJθέας σro nlαiroo τουκύκλου αvιZλoyωv εκδnλώσεωv; mv Πέpπm 9ΔεκέΡβρn 2.ΟΙΟ,ιρε αφορΡΩm συprιλDρωσn ΙΟ εrΏV απ6 το θΆVαro του nomm. Α6Υω έΔλε1ψ11ςΧώρουδεv έywε εκrεvnς αVαφoρα σmv εκδ.r1λωσn,ι σmv οποΙα piλnσαv σπoυδαi-ΟΙ άvθρωΠ01 τωv ypαppαrωv. Mεrαξύ αυrΏV κω ο δ1δό.κrωρ ΕΘVoλoy{ας-λαoyραφIα~ ποmmς κω φiλoς του Άσσου Σταpoύλn,ι Αλέκος Φλωράκn~του οποΙου θα ΠαΡο.υroασουρε σm ΣΥVΈXε1αmvσnpΑVWΏ opJλiα του απ6mv εκδ.r1λωσn,ιρε rίrλo «Άσσος Σταpoύλnι:ι ο περ1πλαvnώς του ovεΨoυ».

ΠΟΙΗΤΙΚΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ

ΑΣΣΟΣΣΤΑΜΟΥΛΗΣΟ ΠΕΡΙΠΛΑΝΗΤΗΣ ΤΟΥ ΟΝΕΙΡΟΥ

θα πάρω το μονοπάτι ανάστροφα, απ' το τέλοs. Τέλοsσπμαίνει όχι μόνο τέρμα αλλά και σκοπόs, όχι μόνοκατάλπξπ αλλά και ολοκλΓιρωσπ. Αυτή τπν ολοκλΓιρω-

σπ -τπν τελείωσπ- σνοεοτούσε σε όλα του τα χρόνια ο noIntnsAooos Σταμούλns. Τπν κυνπγούσε με πάθοs, στπν καθπμερινΓιφθορά και στιε δnμιουργικέs ώρεs, στο στίβο των ιδεών και τωναγώνων, στιε ποιnτικέs ntnOEIs του. Πορεύτπκε σνυηοκώρητοεώs το τέλοs· στο τέλοs του αιώνα, του χρόνου του. Και ότον συτόn δικαίωσΓι του και n δόξα. «Προε γαρ το τελευταίον εκβάν έκα-στον των πριν υπαρξάντων κρίνεται».

Φθινόπωρο του δίσεκτου εκείνου έτουs 2000, εκεί, στο ΛαϊκόΝοσοκομείο tns Αθήνσε. Το σώμα του, με τα αποτυπώματα 52 κειμώνων αλλά και ισάριθμωνανοίξεων, έχει πια καταπονπθεί από τπν επάρατπ νόσο. Όμωs n ψυχΓι του παραμένει σκατό-βλπτπ· τα μάτια του σπινθπροβόλα και φωτεινά. Mas υποδέχεται, τous φίλουs, με ανεπιτΓιδευ-τπ χαρά. Το νοσπλευτικό προσωπικό έχει να λέει για τπν ευγένεια των τρόπων του. Είναι αυτόsπου εμψυκώνει εμάs και όχι εμείs αυτόν. Και όπωs πάντα, σαν να μπ συμβαίνει τίποτε το δια-φορετικό, σαν να μπ διαφαίνεται τίποτε το επικείμενο, συνομιλεί με τπν ποίπσπ. Άλλωστε, όλπτπ εωή του έτσι τπν πέρασε με τπν ποιπτικΓι σαγΓινπ να σαμσδωτίεει το είναι του επώδυνα καιλυτρωτικά, σε μια αμφίσπμπ πάλπ που πάντα τον έβρισκε νικπτΓι.

ΑυτΓι τπν ομορφιά και τπν πάλπ μάs άφπσε κλπρονομιά ο Aooos στο έργο του. Έχω γράψειαλλού ότι «noIntns δεν είναι αυτόs που σμιλεύει τous σωωυε. αλλά αυτόs που ακούει τουεnxous». Και ο Aooos Σταμούλns ννώριτε ν' ακούει όλουs tous nxous και να τous αποκρυπτο-

ΩλΕΝΟΙ 1Q.'ει;oo

γραφεί. Ποιο όταν το τίμημα συτήε τηs στόοηε και ποιο το γέραs; Ποιοε ο πόνοs και ηοιοεο έπαινοs; Και πώs αυτά συλλειτουργούν και αντιμάχονται στην ασπαίρουσα ποίηση τουΆσσου Στσμούδη:

ΓνωρίΖονταs τον άνθρωπο, αλλά και εγκύπτονταs στουε σώωυε του, βρισκόμαστεμπροs σ' έναν εναγώνιο νου, σε μιαν άγρυπνη συνείδηση, που πληγώνεται από τηνΕυτέλΕια που μαs κuκλώνει, από τπν αδιαφορία και τον ευδαιμονισμό, ματώνει από τηναπαξίωση των ιδανικών και την άγνοια. Στην οντιοοράθεσύ του με τον νυν αιώνα, επι-λέγει στάση δυναμικΠ. Δε βυθίεετσι στην παραίτηση ούτε παγιδεύεται σε άκαρπο φιλο-σοφικό στοχασμό. Ανασύρει τη ρομφαία των στίχων και μάχεται: Είμαι εγώ συrόs με φτε-ρωτά σπαθιά που κυνπγώ καμπυπωroύs ανέμουs, που όρθιοs, μεσίσrιοs, πάντ' άγρυ-nvOS σφυροκοπώ.

Η πίστη στην έννοια τηs ελευθερίαs τον συνέχει και τον γιγαντώνει: Επευθερία πάνωαπ' όπα σπμαίνει / άφοβα να συππογάσαι' κι αυτά που συππογάσαι / άφοβα να τα κραυ-γάΖΕIS, δισκηρύσσει στην «Ισπανική κραυγή», το πρώτο ποιητικό βιβλίο του, με αφορ-μπ το ταξίδι του στην Ισπανία του Φράνκο, το 1974. Η ελευθερία όμωs, μέσα σ' ένανκόσμο απάνθρωπο και οοφυοκάμιιιη, δουλωμένο δηλαδr'1 όχι μόνο εξωτερικά αλλά καιεσωτερικά -στουε ίδιουs εμάs και στα πάθη μαs-, είναι μαχαίρι που ξεσκίΖει. Και πάλι,άλλεs ώρεs, όταν ο ποιητπs με την σσκητική ματιά του υπερβαίνει τον κόσμο, η ίδιαελευθερία γίνεται γαλπνη και κστόφσση σαν φυππαράκι που rρέμει και πέφτει χαρού-μενο σr' αθόρυβα νερά.

Η δισήμσντη αυτό σύλληψη τηs ελευθερίαs οδήγησε τον Άσσο Στσμούδη σε αντί-στοιχη διπλπ πραγμάτωση: από τη μια στη διακπρυξπ τηs ωs συλλογικού- εθνικού σιτή-ματοs και από την άλλη στην σνσγωγή τηs σε κυρίαρχο στοιχείο τηs οροσωηικήε τουβιοθεωρίαs. Το ίδιο διπλόs ότσν και ο δρόμοs που ακολούθησε απαρέγκλιτα ο ποιητπs:στο βίο και στη γραφή του.

Μια και ππραμε ανάστροφα το μονοπάτι, os διαβάσουμε ανάστροφα και «Τα μπουρ-λότα του γκιώνη», την εκτεταμένη συλλογπ του ποιητπ (1998), OΤIS 215 σελίδεs τηsοποίαs συγκεφαλαιώνεται η όλη ποιητικπ του πορεία. Αποκαλυπτικέs για τη δισήμσνιηβίωση τηs ελευθερίαs σηό τον Άσσο Στσμούδη είναι οι «οημειώοειε-ωωδισ» που κστο-κλείουν τη συλλογπ, αναφερόμενεs σε συγκεκριμένα ποιΠματα. Τίτλοs, περιεχόμενα καισημειώσειε είναι για κάθε βιβλίο τα πρώτα που πρέπει να μελετά ο σωστόs ονσννώστηε.,Εδώ, ο τίτλοs τηs συλλογπs -«Τα μπουρλότα του γκιώνη»- εμπεριέχει, για τous ανυπο-ψίαστουs, μια φσινομενική σντίφσσο. Τα μπουρλότα του αγώνα, η έκρηξη, το σάρωμακάθε μορφήε υποτέλειαs έρχονται με τη θδιμμένη, μονσκική φωνή τού γκιώνη, του ίδιουδηλαδπ του ποιητπ, που τραγουδά μέσα στη νύχτα το εγγύτατο χάραμα. Όσο για τιsσημειώσειε του τέλουs, καταγράφουν την ενέργεια που ρέει από το βίο στο στίκο τουποιητπ και τανάπαλιν, ροή σμφίδρομη που τον προβάλλει ωs υπόδειγμα συνέπειαsλόγων και έργων.

Ιεκινώνταs λοιπόν με τιs οημειώσειε και περνώνταs απ' αυτέs στα ποιπματα, διαπι-στώνουμε ότι η μάχη δινόταν σε κάθε τόπο και με κάθε πρόσφορο τρόπο: με δημοσιεύ-σειε σε έντυπα, με απαγγελίεs του σε εκδηδώσειε και σε ραδιοφωνικούs σταθμούs, σεσυνάξειs αλλά και σε μικρέs συντροφιέs φίλων, «σroν Μίκπ θεοδωράκπ με τπν παρέατου. σrπν ταράτσα του Cafe Ι 'Abee de I'έΡee σroν Kfιπo roυ Λουξεμβούργοω), «ενrόs

ποΙ

n

Τ

Ι

Κ

ο

οff

Τ

Ι

ΩλΕΝοε 11rι.ωδα

π

roυ Ιερού Ναού Αγίου Νικοπάου Σrαμνάs Μεσοπογγίου, μεrά το πέραs rns νεκρώσιμπsακοΠουθίαs». Κι ακόμπ με διανομή φωτoτuππμένων ποιπμάτων σε πανπγύρια και σεπεραστικούs, με ονσρτήσειε και τοαοκοήδήσειε. με καδραρισμένα κειρόγρσφο σε καφε-νεία και βιβλιοπωλεία, με χάραξπ σε μνπμεία και ταφόπλακεs.

Όλα αυτά τα ποιήματα είναι γεμάτα θάρροs και αποκοτιά. Μιλούν απερίφραστα καιστπλιτεύουν τπν αδικία, τπν απλπστία, τπ συναλλαγή, τπ μειοδοσία, τπ λήθπ, τπν καλο-πέ'ρασπ, τπ φαυλότπτα, τπν άγνοια, τπν παραπλάνπσπ, το φθόνο, τπν υποκρισία, τπναχαριστία, τπ χλεύπ, μ' έναν λόγο όλα τα δεσμά που κρατούν ανελεύθερπ τπν ψυχή ιούανθρώπου αλλά και τπν καρδιά του Ελλπνισμού. MIas Ελλάδαs που -σε αντιπαράθεσπμε τπ σημερινή έκπτωσπ- συνεκίεει ν' ανασαίνει μεγαλείο και λεβεντιά, να ανακαλεί τονπρωισμό και τπ δύναμπ tns ανεξίτnλns ιστορίαs tns: Παrρίδα μου γπυκιά πώs με σrαυ-ρώνειs / με παναρχαία Ισroρία θάμβουs και [όσον ωραίουs / Πόθουs και Ύμνουs καιθρύπουs και Μύθουs / και Μνfψεs και Μνπμεία κι Αγάπμαrα ομιπούνrα / όπα πανω-ραία, ασύγκριrα και υψππά' [α πάνrα δυναrά, [α πάνrα εκrυφπωrικά! (. ..). Εσύ όμωs«πονπρέ» Νεοέπππνα / σαν «ξύπνιοs» και μέγαs δούποs και χαπβάs που είσαι / καθό-που μπν τ' ακούs αυrά ο.πού / εγώ σου πέω -αππά συνέχΙΖε εσύ / (γιαrί rίποrα δικό σουμέσα σου δεν έxEIs, άθπιε, / γιαrί ένα διαρκέs αποκριάrικο μπαπόνι μόνον είσαι) / συνέ-χΙΖε να rous ακούs κι ό, [ι σου πεν' οι μασrραπάδεs / σα βαrράχι να [α χαύrειs κι απο-πάνω να rous καrαχειροκροrάs / συνέχΙΖε να rous εκθειάΖειs και να rous ψπφίΖειs,βπfιμα, / συνέχΙΖε να rous αποθεώνειs και με γαρδένιεs να rous ραίνειs, / μέσα κ' έξωνrύνονrαs ro σπίrι σου μ' αφίσεs και σπμαίεs σα μπουρδέΠο / παρισrάνονrαs βεβαίωs

. εσύ ο ίδιοs ταν rσαrσά / κι ακοπουθώνrαs rous πανroύ σα σκύποs, / σε κάθε εξέδρα καιμπαπκόνι / σε κάθε rous συγKένrρωσπ-zωoπανfιγυρπ / κραrώνrαs και κραδαίνονrαs μεπάθοs σα μαϊμού / [α πρασινογαπαΖοκόκκινά rous σπμαιάκια (. . .).

Επόμενο ήταν n βολεμένπ κρατούσα τάξπ και n ιιεριδεήε αμάθεια των πολλών ναενοχλπθούν. Οι «σnμειώσειs» του τέλουs, γραμμένεs ενίοτε με αποκαλυπτική ενάργεια,θαρρείs και συμμετέχουν στο ποίπμα, εισαγωγικά ή επιλογικά: «Πόροs καιόμενοs fι ΗΕππάs [ων σκουΠπκιών. Χειρόγραφο φωrorυππμένo σε 600 ανrίγραφσ roιχoKoππfιθΠKεκαι διανεμfιθΠKε από τον ίδιο σrous περασrικούs, διαδοχικά σrπν Σrαμνά Μεσοπογγίου,Aθfινα, Πόρο και Γαπαrά ΤΡΟΙΖnνίαs, Αύγ. 1985, και σrπ θεσσαπονίκπ, Σεπr. 1985. ΣroνΠόρο, σro πιμάνι, καrά τον ώρα rns roιχοκόππnσns σrIs rΖαμαρίεs [ων κάraσrnμάrων,ένα εξαγριωμένο nnfιeos νnσιώrεs καrέφθασε ασθμαίνονrαs, μ' επικεφαπfιs έναν ασrυ-φύπακα, για να τον "συππάβουν", πέει, και να roν oδπγfισoυν σroν διοικnrfι rns ασrυ-νομίαs για ... "ανάκρισπ"! διόrι, δείχνονrάs roν, ''Αυrόs είναι, ναι, που μαs προσβάπΠει,βρίΖονrαs και κακοχαρακrnρίΖονrαs rous εμπρnσrέs"!! είπαν, και ro μάrι rous γυάΠΙΖε,και από θαναrnφόρα ικανοποίπσπ ανείπωrns nπιθιόrnrαs rρίβαν rα χέρια rous και ξεφυ-σούσαν. Τόrεs, κ' ενώ συνέβαιναν αυrά, πίγο παραπέρα έναs μερακπfιs rαβερνιάρns,μόπιs ένοιωσε rι έrρεχε, αμέσωs, από υγιfι ανrίδρασn, ξεκοππάει απ' [πν [Ζαμαρία roυ roφωrοανrίγραφο roυ ποιfιμαrοs και, κραrώνrαs ro σro χέρι, ανεβαίνει, όπωs fιrav, με rnμακριά άσπρπ ποδιά roυ, πάνω σ' ένα αρκεrά μεγάπο άδειο κι όρθιο παραδοσιακό βαρέ-ΠΙ κρασιού και νευριασμένοs ξέσπασε: 'ΉΠίθιοι! ... Αίσχοs aas! Αίσχοs aas! ... Αυrόs οάνθρωποs μάs υπερασπίzεrαι, κ' εσείs, Krfιvn, τον σrαυρώνεrε; Φroυ aas! ... κι απποίμο-νό aas! ... ". και καγχάΖονrαs πρόσrεσε: -, Γενναιόrαroι ΈΠΠnνεs!! ... ". κι αρχινάει, όποs

ο1

n

Τ

1

Κ

ο

ο

Τ

1

ΩλΕΝΟΣ 12.~

πάθοs και δύναμπ, ν' απαγγέπνει ro ποίπμα» (παραθέτω αποσπάσματα):Τούιπ n φωιιά σro έμπα roυ πιμανιού roυ Πόρου / μού Kαιασrρέφει rnv Εππίδα -

παρ' όπα / ια ποππά βαπόρια και rIs βάρκεs που διαβαίνουν, ιο γαπανόν ιου ουρανού,rous γπάρουs και ιον fιπιo / και rous ποφίσκουs με ια πεύκα όπου, πριν πίγο, / ένα rzo-γπάνι, ένα αρΧίδι, ένα σKoυπfιKΙ / έβαπε φωrιά (. . .). Απόμειναν rρEIs πόφοι φαπακροί, /σrάχrn, αποκαίδια, φρίκπ, / για να υπενθυμίΖουν σrous ανθρώπουs όrι / οι άνανδροι, οιπουπnμένοι' / καίουν r' αθώα ιερά μαs δένrρα, / καίουν τ' αθώα ιερά μαs δάσπ - rnsΕππάδοs / ro προαιώνιον, τ' ασύγκριιον παρθένον κάπποs, / rιs Μούσεs και τ' Ανθρώ-πινο προσβάππονrαs, / rns ψυχfιs μαs συνrρίβονrαs ιπν θείαν Άρπα. / ΣKoυπfιKια! (...).

Ένα άλλο ποίπμα, Τ9 (από εφιό μέρπ) «Υμνοε στπν Ελευθερία», «roιxoKoππfιθΠKεκαι διανεμfιθΠKε από roν ίδιο, σε 50 φωrorυπnμένα ανrίγραφα από ro χειρόγραφό roυ,σrα καφενεία Σrαμνάs Μεσοπογγίου, παραμoνfι εκπογών, 7/4/90. Ένα ιέroιο ανιίγραφορίχrnκε από roν ίδιο, ωs ψπφoδέΠrιo, σrnv κάππn roυ Γ μεικroύ εκπογικού rμfιμαrosΣrαμνάs Μεσοπογγίου, σrIs εκπογέs, 8/4/90. Tnv επομένπ έσrειπε, ιαυιόχρονα, από έναίδιο ανιίγρσφο σrIs εφr'ιμερίδεs Το Bfιμα rns KUPIOKfιs, Τα Νέα, Fevos, Eπευθερorυπία,Μεσnμβρινfι, Η Πρώrn, ΕπεύθεΡ9S Τύποs, Επεύθεροs, Το Πονιίκι, συνοδευόμενο roκαθένα και από μια σύνιομπ επισroπfι roυ που καrέΠnγε: "Με rnv εππίδα όιι έχειε ιακόισια να ro δnμοσιεύσεrε". Καμία δεν ιο δnμοσίευσε! (. . .). "Κάπππ ". ιι ιέπειον ομόπ-χον με ιο αρσενικό "κάππns" (από ιο roυρκ. "καππ", εξ ου και ro επίθ. κάππικοs) πουσnμαίνει κίβδπποs άνθρωποs, απαιεών, ψεύσrπs, δόπιοs, ανειπικριvfιs». (Και πάλι απο-σπάσματα από το ποίπμα):

Ο rύραwοs rns Murιnfιvns Πιrrακόs / ιο 'νοιωσε πωs κανένα «δικαίωμα» δεν είΧε, /άνθρωποs όνrαs, / συνανθρώπουs ιου να ιυραγνά. «Μόνοι aas, ποπίrεs, / χωρίs εξου-σιασrfιν πια, κπέφιπν κανέναν, άξιοι, / άξιοι και θαυμασroί να κυβερνιέσθε είσrε!» / είπε,και σrσ χωράφια roυ απεσύρθπ: / κι ανάμεσ' απ' rns αρχαίαs Εππάδοs rous Επιά / σrnv/σroρίαν έπαμψε και σrIs καρδιέs μαs -αυrόs, / Πιrrακόs ο Μυrιπnναίοs ο σοφόs! (. . .).Σόπων ο Αθnναίοs, ο σοφόs, rous Νόμουs roυ / περσόιερο θεμέπιωνε σrα πoιfιμαιά roυπαρά σ' εκείνον / ιον μέγα και nnIΊpn βόθρο που βάφrισαν «ΒουπιΊ» -γι αυιό / ια βρό-νιπξ' όπα πίσω roυ και / ρίχνονrαs μαύρπ πέrρα, πfιρε / ιων ομμαιιών roυ κ' έφυγεμακριά / (ιπν ιάξπν και ιο βιοs roυ, ιπν φιΊμnν και rnv υπόπnψιΊν roυ, / και «χρέοs»διΊθεν και «δικαίωμο», όπα, «ια 'γραψε κανονικά»), / βίον διάγων fιρεμoν κ' ευθύίi; 1άΧρι θανάroυ ιαξιδεύων (. . .). Ο Όμnροs δεν είχε καμίαν εξουσία' / κι ο Κάπβοs, ούιε κιαυrόs καμία -παρά / μονάχα μία: rnv εξουσία ιων σrίxων (. . .). Κανέναs σrn zωfι δεν έχειro δικαίωμα roν άππον να εξουσιάΖει / ω χαίρε /πσού Xρισrέ με ro φραγγέπιο, ναικάφροι, / με ro φραγγέπιο σro Χέρι, αφού ποιείιε, καθάρμαια, / ιον οίκον ιου παrρόsμου -rIs συνειδfισειs ιων / ιιμίων και αππών ανθρώπων - οίκον εμπορίου!

Το πάθοs του Άσσου Σταμούλπ για τπν ελευθερία οντικστοητρίεετσι έμπρακτα στπΖωπ του, περνά από το συλλογικό αίτπμα στπν ηροσωτιική πραγμάτωσπ. Δεν εξαντλεί-ται δπλαδΠ σε ανώδυνπ θεωρπτικολογία, αλλά εφσρμότετσι με συνέπεια στπν καθπμε-ρινή του βιοιή. Δεν είμαι σκπάβοs -γράφει- κανενόs / μόν' rns κσρδιάs μου σκΠάβοs. /Δεν είμαι σκπάβοs κανενόs / μόν' rns Επευθερίαs σκΠάβοs. Ασυμβίβαστοs, ανυηοκώ-pnτos, δε ουωωμοτίτετοι. Εισπράττει το φωs και πλπρώνει το τίμπμα. Ήδπ σro(αυτο)βιογραφικό του ηροϊδεάτει τον αναγνώσrπ. Σηουδάτει νομικά, αλλά τα εγκαταλεί-

tJ

Ι

nΤ

Ι

tJ

()

ff

Τ

Ι

ΩλΕΝΟΙ 13~

.πο

πει για το θέατρο και τπν ποίπσπ· συμμετέχει στπν εξέγερσπ tns Νομικήε κατά tns δικτσ-τορίαs των συνταγματαρχών και OΤISαιματnρέs συγκρούσειs oτous δρόμουs tns Αθήνσε:σνογκάεετσι να αυτοεξοριστεί στο Παρίσι, όπου παραμένει για 12 χρόνια σε συνθήκεεσνέκεισε, διδάσκονταs Ελλπνικά σε Γάλλουs και Γαλλικά σε αλλοδαπούs· παρακολουθείμσθήμστσ φιλολογίαs, φιλοσοφίαs και σισθητικήε ταξιδεύει οργώνονταs τπν Ευρώππ μετα πόδια, με ωτοστόπ, κρυμμένοs στα τρένα, γνωρίεονιοε «πολλών ανθρώπων άστεα καινόον»: επιστρέφει στπν Ελλάδα, απαρνείται τπ δπμιουργία οικογένειαs -σν και τπν αγαπά-και Ζει μόvοs, από λιτό έωs στερπμένα. Απαλλαγμένοs από κάθε είδουs συμβατικότπτα,αφιερώνεται στπν ηοιητική δπμιουργία. Είναι n δόξα και ο αγώναs του, n αυτάρκεια καιn μοναξιά του: Σπίrι ποιέ δεν έχω· / πεφιά σχεδόν ποιέ δεν έχω, / φίπο ιώρσ κανένανδεν έχω, / n γυνσίκσ ιώρσ κι αυιfι μου πείπει, / χειμώνσs άγριοs ισράΖει ιώρσ ro Πσρί-σι- / κσι στέκομαι ιώρα κ' εγώ / μέσα σε ιέroια αρμονία / σχεδόν ... συνεπαρμένοs.

Η μοναξιά λοιπόν και n ιιτωκείο είναι tns άκραs ελευθερίαs το τίμπμα. Είναι όμωs καιn μάτρσ tns δnμιουργίαs. Όταν δεν τπ μετατρέπειs σε δυνάστπ tns ψυχπs, όταν δε σουπαραλύει το vqu και τα μέλπ, χτίΖει κάστρα γερά. Ο Άσσοs το ννώραε καλά συτό το είχεεπιλέξει εκούσια: Πάει πια κσιρόs που με αδιαφορίσ θανάιου / ιπ χαμέρπεια κσι ιωνδιπόδων ιο φιόνο αποχαίρέιπσα / κσι με πάθοs κσι καιάνυξπ σrπν πιο βαθιά, / σrπν πιοαυσrπρfι, σrπν πιο Kαυιfι, ιπν πιο άγρια, / θαναιερfι κι ανfιπεπ κσι γπυκυιάιπν έρπμον /αφοσιώθπκα -διάππαι' αφfινονrαs / μέσα μου να σαππίξει κάθε / αθόρυβοs,/ θόρυβοs/ μουσικiιs (. . .), / κάθε Μοναξιάs μoνoπάrι οπού ro Μέγα Όραμα φυσάει (. . .).

Πώs πετυχαίνει ο Άσσοs τπν υπέρβασπ tns μοναξιάs και τπ μετουοίωοή tns σε δπμι-ουργία; Μέσ' από τρειε δρόμουs. Πρώτον, μέσ' από τπν ολιγάρκεια, αρετή παλιά ελλπ-νική και κριστιανική. που κι αυτήν τπν απεμπολπσαμε: Δεν έχειs ιίποιε; Τα πάνω έχειs!/ Με rIs μαrιέs μαs εξουσιάΖουμε ια πάνω- / μεs σrIs καρδιέs μαs ια ππάθουμε δικά μαs(. . .). Όπα ια 'XEISόιαν ιίποια δεν έχειs -ιόιε μόνο / σr' απfιθεια γίνεσσι και παραμένειsΠεύrεροs. Το «μηδέν έκονιεε και τα πάντα κοτέκοντεε» του Αποστόλου Παύλου.

Δεύτερον, μέσ' από τπ φύσπ, τπν αποκρυπτογράφπσπ των θαυμασίων tns που οδπ-γεί στον θεό και που ο Άσσοs τπν οροσεγγίεε: με λυρικπ έκστασπ, πότε με αναγωγέs στογενέθλιο τόπο και πότε με εικόνεs υποβλπτικού υπερρεαλισμού: Ιδού rns nOlfιaEWs ιοθέπγπrρoν / μια ασrραπfι από κεχριμπάρια πυρίrιδοs / έναs ασκόs συνέχων όπουs rousανέμουs / μια ομοβρονιία μειανασrευrιKών πουπιών / πάνω σε ξάρrια σrροβιijιΖόμενnsαιθάπns (. . .). Έχω ιπ βαθιά συναίσθπσπ -ω ρίγοs! - / nws είμαι rεπείωs μόνοs -ένα αγριο-πίθαρο / πα σε γυμνό βουνό π' αδιάκρπα ro δέρνουν / χιόνια πιοπύρια και βΡΟΧέs/ προ-πάνιων ια ραπίσμαια roυ ανέμου / κι αν υπομένω ιόσο, είνσι / γιαιί προσμένω νά 'ρθειro ωρσιόιερο πουπί / πάνω μου να Kαθfισει / να Kεπαπδfισει -κ' ευθύs / διάrroνrαs ναγίνω κσι να σμίξω / με ιου Ορφέα ιπ πύρα!

Τρίτον, τέλοs, με τπν περιπλάνπαπ, το ταξίδι, τπ διαρκή σνσκώρηση: Ποπύ πριν ιπναυγfι / καβάππα στο γοργόφιερο ro άrι μου / κσι τ ' άσrρα τ' ουρανού ψππά σrπν κεφα-πiι μου - / καππάΖονrαs χανόμουνα / για νέεs Χώρεs!

Ο Άσσοs Σταμούλns είναι noIntns περιπλανώμενοs και μστί nεpInRavntns του ονεί-ρου, αφού ο ίδιοs κρατά στα χέρια του τα όνειρα και τα περιφέρει στον κόσμο. Ο εκρπ-κτικόs κσρακτήρσε του μετατρέπει τπν ποίπσπ του σε ποταμό, ορμπτικό σαν τον αγαππ-μένο του γείτονα Αχελώο. Έναν ποταμό που ρέει με απροσδόκnτεs μεταπτώσειs σεραο-

n

Τ

Ι

ο

οJT

Τ

Ι

ΙΙλΕΝΟΙ 1Lf.'ύJδo

ράκωσns και εφόδου, λυρισμού και τολμπρού ρεαλισμού. Στη χυμώδη γλώσσα τουεγκεντρίεοντσι ιύηοι σρκσιοεδήηνικο], λόγιοι και ιδιωματικοί, καταδεικνύονταs την ενό-τητα tnS μιαs και οδισίρετηε ERRnVIKnSγλώσσαsα γλώσσαs ιιου ο Άσσοs την υπερασπι-τότσν με πάθοs, όπωs και την αφρόνωs εξοβελισθείσα πολυτονικΓι γραφΓι. Το μεταθα-νάτιο βιβλίο του, «ΠοιΓιματα 1987-1988» (2002, με τη φροντίδα των φίλων του) μαsαποκαλύπτει έναν άλλον Άσσο' υπερρεαλιστΓι και ερωτικό. Οι εικόνεs του είναι κειμσρ-ρώδειs και το, υπερρεαλιστικό ύφοs εκφέρεται μ' έναν πάντοτε παρόντα ρυθμό πουπαραπέμπει σε παραδοσιακέs ρίεεε. Συμπερασματικά. η ποίηση του Άσσου Σταμούλη.βροντώδηs και παράλληλα απαλΓι. εγερτήριο μαΖί και βάλσαμο. υπερβαίνει τη φθορά.διότι μετουσιώνει τον πόνο σε όνειρο: ΦεύΥουν και φέΥΥουν ra χρόνια σα βιοπιά / πγραφfι π δΙKfι μου rous πάνrεs διχοroμεί / π yραφfι π δΙKfι μου ra πάνra αναΖωΟΥονεί.

Πισωπατώνταs πάλι στο μονοπάτι, ξαναφέρνω στο νου μου tIS συτητήσειε μαs μετον Άσσο, στα μεοοδιοσιόμοτα μεταξύ των ημερών που περνούσε στο αγαπημένο τουχωριό Σταμνά και των διαδοχικών εισαγωγών του στο νοσοκομείο. Ξσνοδιοβάτω και ταόσα μου έγραφε λίγουs μnνεs πριν, από το Άγιον Όροs, όπου, «αναλαβών τον θυρεόνtnS πίστεωs», αροετοιμστότσν για τον τελευταίο του απόπλου. Και παντού βλέπω τηνποίηση να τον κατέχει. «ΜουσικΓιν ποίει και εργότοιι»: η θεία αυτή επιταγΓι αροε τοφυλακισμένο Σωκράτη πληρούσε όλη του την ύπαρξη. Ανυψώνονταs σε ποίηση την ίδιατου τη εωή, μπόρεσε να εκπορθΓισει την πύλη των ονείρων. θαρρώ και τον ακούω ναελέγχει πάντα την παρακμΓι των καιρών και να δείχνει το δρόμο: Άνrραs ιεπικά είναιαυrόs που / κρυώνονrαs πεινώνrαs / πονώνrαs αγρυπνώνrαs /οπομόναχοs, σκππρόια-ra προ πάνrων / ws ιπν αυγfι κοπιάΖονrαs - / καroρθώνει και κάνει ιπ zωfι / ένα δυνα-rό βιβπίο Ποιπμάιων -ένα Μαστίγιο fι /ογδόνια rρία κ' ένα ρόπαπα rou HραKΠfι / γιακάθε unoKPIrfι, για κάθε Ζώο και ππσrfι, / για κάθε KΙoιfι και Πιποιάχιπ.

Απέκοs Ε. ΦπωράκπsΛfγα λόγια για τον Αλέκο ΦλωράκnΟ Αλέκοs Ε. Φδωρόκηε γεννήθηκε στην Αθι'Ίνα το 1948. Είναι διδάκτωρ εθνολόγοs-

λαογράφοs, με σπουδέs στην Αθι'Ίνα και το Παρίσι.Συνεργάτηs ερευνητικών ιδρυμάτων, πολιτιστικώνφορέων και μουσείων, δημοσίευσε πολλέs μελέτεsσε αυτοτελΓι βιβλία και επιστημονικά περιοδικά. Γιατο έργο του έχει τιμηθεί με βραβείο από την Ακα-δημία Αθηνών και με άλλεs διακρίσειs.

Έχει εκδώσει εφτά ηοιοτικέε συλλογέs κι έναβιβλίο με δοκίμια. Από τous πρωτεργάτεs tns ποι-ntIKns γενιάs του '70, δημοσίευσε το 1971, ματί μετον Στέφανο Κ. Μπεκατώρο, την ποιητικΓι ανθολο-γία Η νέα γενιά 1965-1970, την πρώτη που αποτί-μησε μια σειρά νέων τότε ποιητών.

Είναι μέλοs tns EeVIKns Εταιρείαs των ΕλλΓι-νων Λογοτεχνών. Συνεργασίεs του έχουν δημοσι-ευτεί σε πολλά λογοτεχνικά περιοδικά. Ποιήματά του έχουν μετοφρσσιεί στα Γαλλικάκαι στα Ιταλικά. Επιμέλεια: Κώσrσs ΤσόπκσS

ΩλENO~ ~oo

οΙ

n

Τ

Ι

Κ

ο

ο

Τ

Ι

Τα παραδοσιακό σπίτια tns Στα ν~mipos 10ΓρόφΕΙ ο Πονογιώrns Κ. mπούΡΟS

Ο ι διάφορεs μορφέs παραδοσιακι'ιs κατοικίαs, απλέs ι'ι σύνθετεs (παραλλαγέs) πουσυναντώνται στο χωριό μαs αλλά και στα γύρω χωριά tns ευρύτερns σεριωσιε (Αγγε-λόκαστρο, Άγιοs Ηλίαs, Γουριά, Κατοκή) και εξυππρετούσαν τπν διαμονι'ι tns οικονέ-

VEIOS, τον στάβλισμα των εώων. τπν φύλαξπ των γεωργικών εργαλείων και τπν αποθι'ικευ-σπ των προϊόντων-Ζωοτροφών, των αγροτών (γεωργών και κιηνοτρόφων) του τόπου μαs,είναι οι εξι'ιs:ΤVΠOI ΚΑΤΟΙΚΙΩΝΑ) Δίχωρα:1) Μονώροφα, ισόγειο ή υπερυψωμένομε υπόγειο όπου έχει δύο χωρισμένα.ορθογώνια δωμάτια με ξεχωριστέs πόρ-tESεκατέρωθεν του μεσότοιχου.2) Διώροφα:α) διμερή (δύο κάτοχοι) με κλειστό προ-

θάλαμο (εμπατή) ανωγείου.β) διμερή με ανοιχτό προθάλαμο-διάδρο-

μο ανωγείου.Σπμ.:Οι ανωτέρω μορφέs κατοικίαs λέγο-νται και αδερφομοίρια, διότι έχουν κατα-σκευαστεί για να Ζήσουν δύο αδέλφια.Β) Τραωρο:1) Διώροφα με 1 ή 2 καμάρεs και (μονό-)

ριχτή ή ελμπασάνικπ (ιρίρατσ) λόuα.2) Διώροφα με ξύλινο πάτωμα λόuαs και σκεπή μονόρ-

ρασιΓ) Νεοκλασικό:Διώροφα με νεοκλασικέs εnιδράσειs, γνωρίσματά τous nσοφατισμένπ επιφάνεια του πάνω ορόφου με πολλάγύψινα, n εσωτερική σκάλα, n χρήση πλίνθων στο γείσοtns OKEnnSκαι στο χώρισμα των ορόφων, τα παράθυραπου n ποδιά τous εξωτερικά φθάνει στην γένεση του ανω-γείου, οι εξώστεs.

ΔIΕΥθΥΝΣΗ: Η πρόσοψη του σπιτιού (πλατυμέτωπη βασι-κά) έβλεπε στην αυλή. Για λόγουs UYIEIvnSπροσανατολί-Ζεται npos το Νότο, όπου και n είσοδοs του.

ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΔIΑΡθΡΩΣΗ:ΑΝΩΓΕΙΟ: Μετά την στεγασμένη είσοδο υπάρχει μικρόsδιάδρομοs-nροθάλαμοs που λέγεται α(εμ-)πατή ή σαλό-το που οδηγεί στα τρία δωμάτια του άνω ορόφου. Ταδωμάτια αυτά είναι: n σάλα ή το καλό ή ο οντόε. δυτικάευρισκόμενο, που οροορίεοντσν για τous ξένουs, n καμα-

ΙΙλΕΝΟΣ 1~UJOO

ρούλα, το δωμάτιο που είναι στπ μέση απέναντι από τηνκύρια είσοδο, όπου έμειναν οι γέροι, και το χειμωνιάτικοστα ανατολικά με το uάκι (με 1-2 αρεβόειο, την ποδιά, τηγωνιά) στην μέση tns ανατολικήs του nλευράs, έναγωνιακό ντουλάπι στα ΒΔ και μια εηιιοαισ κρεμόσιρσ,όπου έμεινε ολόκλπρη n οικογένεια. _ΚΑΤΩΓΕΙΟ: Το κατώι είχε μικρότερο ύψοs απ'ότι ο άνωόροφοs, δισιρούντον σε δύο διαμερίσματα που κωρίτο-νταν με μεσοτοιχία, που επικοινωνούσε με πόρτα παλιό-τερα. Το κατώγι επικοινωνούσε με το ανώγι με εσωτερικήξύλινη κλίμακα μέσω του κοτορρόκτο-κστοηοκτά. Στοκατώγι υπήρχαν χώροι οηοθήκευσηε γεωργικών εργαλεί-ων και προϊόντων, τα διπλά αμπάρια (σιταριού-καλαμπο-κιού), τα βαρέλια κρασιού, τα δοχεία λαδιού, τα ταλάριαμε το τυρί, τα κασόνια, τα δέματα του καπνού κλπ.ΥΠΟΓΕΙΟ: Τα σπίτια είχαν άλλα βαθύτερο υπόγειο καιάλλα ίσα-ίσα για να περνάει n γάτα.ΤΟΙΧΟΙ: Οι εξωτερικοί τοίχοι των σπιτιών καιοσκευόεο-νται με αέτρο. Οι εσωτερικοί ξυλόπηκτοι τοίχοι του άνωορόφου που χρησιμοποιούνταν σαν διαχωριστικοί τοίχοι- μεσοτοιχία, κοτασκευότονιοι από σκελετό με οραόνιισ

και κατακόρυφα καδρόνια που ενισχύονται με άλλα ορι-τόνιιο ή πλάγια, σσψοιίεονισε έτσι ένα πλέγμα. Πάνω σεαυτό κσρφώνοντσι οραόντισ και σIlS δύο πλευρέs καλά-μια ή ππχάκια σε απόστασπ ενόs εκατοστού μεταξύ IOUSκαι εηυφίονισι με αμμοκονίαμα. Αυτοί οι τοίχοι (τσσψόε-μπαγδατί) ήταν ελαφροί για να αντέχει το πάτωμα πουτous σιύραε. Υπήρχε μικρό διαμπερέs παράθυρο στοντσσιμά, ΒΑ, όπου φωτίεονιον από το καντήλι του εικονο-στασίου Ins' καμαρούλαs, το χειμωνιάτικο δωμάτιο. Εσωτε-ρικά μόνο εηαρίοντο: οι λιθοδομέs με λεπτόκοκκο κονία-μα, τριών στρώσεων, που περιείχε ιραεε αλόγων, γιδόιρ»XESή καλαμιά (άχυρο ψιλοκομμένο), ενώ εξωτερικά φσί-νονται οι σιρώσεε των λίθων με τπ αρμολόγπσή τous.ΚΑΜΑΡΕΣ: Μονή ή διπλή, καροκτορισακό δείγμα νοικο-κυρόσπιτου. Οι πέτρεs που κρησψοηοιούνιον για το κλεί-σιμο Ins καμάραs ήταν μοκριέ; και σφnνοειδείs και λέγο-νταν κλειδιά, διότι n μια δένει με τπν άλλπ.ΣΚΕΠΗ: Η στέγπ είναι ε~αφρlά κατασκευή με πλέγμαξύλων και επικάλυψπ με κεραμίδια παλιά, βυΖαντινούτύπου. Η κλίσπ Ins ήταν 40%. Μονόρυαο, δίρρατα ήτετρόραιη (σκούφια) κερομοοκεοάε. Τα κεραμίδια δια-κρίνονται σε σιρωτόρεε κάτω και σε καπάκια πάνω. Απότο 1930 και μετά κρηοψοηοιούντον γαλλικού ιύηου-ηω-κωιό που τα προμπθεύονταν από τπν Πάτρα. Η δισμόρ-φωσπ του γείσου, σσιρέκο = γρππίδα, δπλ. n σύνδεσπστέγns με τπν τοιχοποιία αποτελούντα από μονή ή επάλ-λπλπ διπλή σειρά πλακών. Χρπσιμοποιούσαν και τον τσί-γκο για τα αυλάκια. Μέρπ Ins στέγns είναι το κεντρί, nπαράγωνπ ή σούτα. Οι δοκοί των στεγών ωσψστίεουνένα είδοs δκτυώμστοε που λέγεται τευκτό (κν. ψαλίδι). ΟιλαΊ'κέsονομασίεs των επιμέρουs ξύλων του τευκτού είναι:μαχιάs, υοομωοόε, κορφιάs ή καβαλλάρns, ελκυστήραs,φιέρνο, ντεσκέκια, ψαλίδια ή κόρδεs, παπάδεs, στρωτή-ρεε ή τράβεs, πέταυρα (σανίδεs ή καλάμια). Οι στέγεs τωνπερισσότερων σπιτιών είναι τετρόραιεε και δεν έχουνκαθόλου φωταγωγούs.ΛΟΤΖΑ: Σπίτια με ριχτή λόuα = στέγαστρο ανοιχτό, προέ-

κτασπ Ins στέγns (παλιότερα) ή αλαμπασάνlκπ = σιενο-σμένοs εξώστns στο πλατύσκαλο εισόδου στον όροφο μειρίραιη στέγπ (σε μεταγενέστερα εύπορα σπίτια), όπουαπό τπν μεριά Ins σκάλαs ήταν κλεισμενπ με σανίδεsκάθετα τοποθετπμένεs και είσοδο που έκλεινε από μέσα.Τπνστέγπ κρατούσαν ξύλινοι στύλοl-κολόνεS,τα ντερέκια,που περιμετρικά ψπλά υπήρχε ξύλινο διάφραγμα γιαπροστασία από τπν βροχή και κάτω ξύλινα κάγκελα (ταπαρμάκια).ΟΡΟΦΕΣ:Οι οροφέs των σπιτιών (μόνο στο ανώγl) ήτανόλεs ξύλινεs ,αποτελούνταν από μεγάλεs σανίδεs πουενδιάμεσα έμπαιναν πμlκυκλlκήs διατομήs ππχάκια τααρμοκάλυπτρα ή μπινιά. Σε πλούσια σπίτια σσψάιασνδιάφορα σχήματα όπωs τετράγωνα, ΖlγΚ-Ζαγκή ρόμβουs.Υπήρχαν και ταβάνια γύψινα-ψευδοροφέs, με τπν τεχνικήτου μπαγδάτl-τσατμά,κυρίωs στα νεοκλασικά. Κάποιαφτωκόοηιιο ήταν αταβάνωτα. Όταν τοβσνιότον σφόνουνκάποιο πέρασμα εσωτερικό στο ταβάνι του πάνω ορόφου(κοτορράκτο). ώστε να διορθώνουν τα κεραμίδια αν χρει-αστεί. Σε κάποια αρχοντικά σπίτια δισσώτετσι επιμελπμέ-νπ ξυλόγλυπτπ, αλλά όχι πλέον n εωγρσφική, διακόσμπ-σπ του σαλονιού στο επάνω όροφο, τπν σάλα, το δωμά-τιο που δέχονταν τous ξένουs Στο κεντρικό τμήμα τουταβανιού υπάρχει ξυλόγλυπτο σχήμα ρόδακα εγγεγραμ-μένου σε οκτσγωνικό ομφαλό που ωσψστίεειοι από δύοτετράγωνα ισόσδευρο γεωμετρικά σχήματα, όπου οιγωνίεs του ενόs τέμνουν IIS επίπεδεs πλευρΈSτου άλλουδιαγώνια, ή σκέτοε κύκλοs με εσωτερική διακόσμπσπ.Υπήρχαν στον ομφαλό (κέντρο) εωγραφικέε δισκοσμά-crEISμε λουλούδια και φρούτο, αστέρια ή απλώs χρωμα-τισμένα και κάτω ακριβώs από το ταβάνι, στιε παρυφέsτων τοίχων υπήρχε γύρω-γύρω διακοσμπτικό διότωμομε φυτικό θέμα ή απλώs χρώμα γαλάΖΙΟ.ΔΑΠΕΔΟ: Πάτωμα με μεγάλεs σανίδεs στα παλιότερα σπί-τια, ματέρια τα ξύλα που σσιρίεονισν το πάτωμα πάνωσιουε δύο παράλλnλουs ιουωισ και κάτω από αυτά nκσρίνσοωνδρό μσδέρ: οραόνιιο τοποθετπμένο στα

κατώγια. Στον επάνω όροφο λείπει μόνοn καρίνα. Το δάπεδο μερικών κατωγιώνήταν από πατπμένο χώμα. Οι σκάλεs, nλόΤΖακαι ο εσωτερικόε (μέσα) κώροε rnsκαμάραs ήταν πλακόστρωτοι.ΣΚΑΛΕΣ: Ήταν οι εξωτερlκέs λίθινεs,κωρίε κάγκελα λόγω πλάτουs, είχανκλίσπ ρικρότερη του 15%, ήταν ευθύ-γραμμεs ή με στροφέs δεξιά ή αριστεράμε πλατύσκαλο, κολλnμένεs στπν μιαμακριά πλευρά του σπιτιού, οι πέτρεsπροέρχονταν από τπν Αγία Ελεούσα, επί-crns υπήρχαν και εσωιερικέε ξύλινεs στανεοκλασικού τύπου σπίτια.

Συνέχεια στο επόμενο τεύΧΟS

ΩλΕΝΟΙ 17:1

κηε. Το γυναικείο εργατικό κίνπμα όμωs είχεγεwnθεί. Έναs σκλnρόs αγώναs για τα δικαι-ώματα lns γυναίκαs στπν εργασία αλλά καιστπν εκτόs εργασίαs Ζωπ lns ξεκίνπσε καισυνεκίεετοι μέχρι lIS μέρεs μαs.

Η 8π Μαρτίου είναι αφιερωμένπ στοναγώνα αυτό. Καθιερώθπκε ωs n παγκόσμιαπμέρα lns γυναίκαs, μετά από πρότασπ lns

Γερμανίδαs Κλάραs Τσέτκιν, το191Ο, κατά τπ διάρκεια lns

Δεύτερns Διεθνούs Διά-σκεψns Σοσιαλιστριώνστπν Κοαενκάνη. Οοργανισμόs ΗνωμένωνΕθνών καθιέρωσε, το1977, τπν nμέρα αυτόωs παγκόσμια nμέρα

για τα δικαιώματα lnsγυναίκαs και τη διεθνή

ειρήνη.Αυτό το παγκό-

σμιο κίνnμα επnρέ-ασε και τον Ελλά-δα. Παραδοσιακάn θέσn lns γυναί-κσε oτnv EnnnVIKrlκοινωνία κορακτιι-ρίεοντσν από ένιο-vn υποβάθμισπ.

Ουσιαστικά. n ανα-βάθμισn του ρόλου

lns γυναίκαs στηνEnnnVIKrl κοινωνία ξεκίνnσε το 1952, όπου μετο νόμο 2159 οι Ελλnνίδεs απέκτnσαν τοδικαίωμα του «εκλέγειν και εκλέγεσθαι».Μπορούσαν πλέον οι Ελλnνίδεs να ψηφίεουνOΤISεκλογέs, δnμοτικέs και βουλευτικέs, αλλάκαι να υποβάλουν υποψnφιότnτα σε αυτέsώστε να εκλεγούν. Πρώτn Ελλπνίδα Βουλευ-lrlS πταν n Ελένn Σκούρα, που έβαλε υποψπ-φιότnτα με το κόμμα «Ελλnνικόs Συναγερ-μόε».

Τα χρόνια που ακολούθnσαν, μετά το 1975,ήταν χρόνια ουσιοοτικήε αναγνώρισns ίσωνδικαιωμάτων ανάμεσα στον άνδρα και στη

8 ΜΑΡΤΙΟΥ

t ~κ.όo't'LC1 J-ιιιφcι (~CΙΊ"'CΙSιf ΥΠάρχει αλπθεια κάτι πιο όμορφο από ιη

γυναίκα; Tnv κόρn, τη μάνα, τη σύτυνο, τη

φίλn, την καταξιωμένn γυναίκα αλλά και αυτήπου ερνόεετσι για το καθnμερινό μεροκάμα-το. Ο προβλnματισμόs έχει σηασκοδήσει τηνπαγκόσμια κοινωνία και έτσι έχει καθιερωθείOΤIS8 Μαρτίου να τιμάται n «γυναίκα τουκόσμου» με ένα ξεχωριστό τρόπο.

Το γυναικείο κίνnμα έχει αναγνω-ρισθεί από πολιτικούs και ιστο-ρικούs ονσδυτέε ωs το nnέονεηιτωωμένο, ανατρεπτικόαλλά και προοδευτικό κίνπ-μα του 200υ αιώνα. Κατάκοινή ομολογία ο 210sαιώναs κοράεει ωs οαιώναs lns καταξίω-ans και lns ανάδει-ξns του κοινωνι-κού ρόλου τωνγυναικών. Tns ανά-δειξns που σnμαίνειισοτιμία, ισότητα,συμπλnρωματικό-τητσ, αλλnλοσεβα-σμό, ίσεs ευκαιρίεsκαι δικαιώματα καιγια τα δύο φύλα.Σnμαίνει απελευθέ-ρωσn των δnμιουργι-κών δυνατοτήτων τωνγυναικών για την ατομι-κή lOUS ολοκλπρωσn, σε όφελοs lns κοινω-νίαs και των δnμοκρατικών θεσμών.

Η σύγκρονη ιστορία διδάσκει πωs οι Ηνω-μένεs Πολιτείεs, είναι ο τόποs όπου νεννήθη-κε το γυναικείο εργατικό κίνnμα. Άρχισε δειλάνα αναπτύσσεται το 1820 με μικρέs απεργίεsκαι κορυφώθnκε OΤIS8 Μαρτίου του 1857.Τότε οι γυναίκεs που εργότοντσν σε βιοτε-κνίεε, που έφτισκνσν ρούχα, σηήργησσνεητώντοε καλύτερεs συνθήκεε και λιγότερεsώρεs εργασίαs. Η απεργία αυτό διαλύθnκε μεβίαιο τρόπο από την αστυνομία lns Νέαs Υόρ-

αλΕΝΟΙ 18~

γυναίκα. Το 1982, με νόμο που ψπφίσθπκε,εξισώθπκε n αγροτική σύνταξπ ανάμεσα στονάντρα και στπ γυναίκα. Το 1984 αναγνωρίστπ-κε πλέον ότι ο βιασμόs των γυναικών αποτε-λούσε λόγο για αυτεπάγγελτπ ποlνlκΓι δίωξπ.Ακολούθπσε το 1986 ο νόμοs που έλυνε τανομικά ΖπτΓιματα αναφορικά με tlS αμβλώ-OEIS.

Είναι γεγονόs ότι τπν ισοτιμία ανάμεσα σταδύο φύλα δεν την φέρνουν οι νόμοι. Μπο-ρούν μόνο να τπν φέρουν οι άνθρωποι, ότανοντιμετωηίεονιοι ωs ίσοι σηένσντι στα ΖΠΤΓι-ματα tns κοινωνίαs και tns εργασίαs. Σήμεραμπορούμε να πούμε πωsο δρόμοs για τπναποκατάστασπ tns ισότητσε ανάμεσα oτousάνδρεs και στιε γυναίκεs έχει διανυθεί στο

μεγαλύτερο μέροs του. Είναι σίγουρο ότιυπάρχουν ακόμπ πολλά ΖπτΓιματα που σφο-ρούν δισκρίσειε, κυρίωs στο χώρο tns εργα-σίαs, τα οποία θα πρέπει να αντιμετωπιστούν.

Με σφορμή τπν παγκόσμια πμέρα tnsγυναίκαs, στιε 8 Μαρτίου 2011, ο ΣύλλογοsΓυναικών tns Σταμνάs τίμπσε το γεγονόs.Περισσότερεs από σαράντα γυναίκεs, μέλπαλλά και φίλεs του Συλλόγου, σuναντιΊθπκανσε κοσμικό κέντρο του Αγρινίου με τωντσνήμουσική, όπου διασκέδασαν μέχρι tlS πρώτεsσρωινέε ώρεs, ανάμεσα σε άλλεs γυναικείεεσυντροφιέε, όπωs το θέλει n παράδοσπ tnsnμέραs αυτήε.

Ελένπ ΜπούρουΠρόεδροs Συλλόγου Γυναικών Σταμνόs

k~es aI\ό ~\\.ν lιΟ'",ρω "'v(~αι~eίoν t(;L~t'aτ.os Ω'~\\.ν &λ/ά&ιιf Πολύ όμορφο και με έντονο άρωμα γυναί-KOS,το αφιέρωμα που επιμελΓιθπκε n Πρόεδροsτου Συλλόγου Γυναικών Σταμνάs κα ΕλένπΜπούρου, για τπν 8π Μάρτπ, τπν ΠαγκόσμιαΗμέρα tns Γυναίκαs. Συμπλπρωματικά όμωs γιατπν ιστορία του Γυναικείου κινύμοτοε. πρέπει νααναφερθούν και τα παρακάτω.

Η σησρκή του ελλπνlκού γυναικείου κινήμσ-τοε βρίσκεται στπ δεκαετία του 1870. Πρώτπαπεργία των εργατριών στπν Ελλάδα έγινε το1892 στον Πειραιά στο εργοστάσιο υφαντουρ-γίαs Ρετσίνα.

Από το 1929 εμφσνίεοντοι οι διεκδικήσειε γιατο δικαίωμα tns ψήφου στιε γυναίκεs.

Το 1930 ύστερα από σκλnρούs αγώνεs καιπαλινωδίεs των πολιτικών, δίνεται στπ γυναίκατο δικαίωμα ψήφου υπό όρουs όπωs, να ισχύειμόνο για tlS δημοτικέε εκλογέs, μόνο για ναεκλέγει και όχι να εκλέγεται, μόνο για όσεs πτανεγνρόμστεε και μόνο όσεs είχαν πλlκία πάνωαπό 30. Και εηειδή τπν εποχΓι εκείνπ το 70%των γυναικών στπν Ελλάδα ότον αγράμματεs,το δικαίωμα φήφου που δόθπκε πταν μια

κοροϊδία.Για πρώτπ φορά οι γυναίκεs απολαμβάνουν

τπν ουσιαστική ισοτιμία με τπ συμμετοκή tOUSστο Δπμοκρατικό Στρατό Ελλάδαs (ΔΣΕ), όπουn Ελλπνίδα στπν Ελεύθερπ Ελλάδα ψήφισε,ψπφίστπκε και διοίκπσε, στα πλαίσια του λαϊκούθεσμού tns Τοηικήε Αυτοδιοίκnσns. rIIS 20Μάρτπ 1944, με πράξπ tns ΠΕΕΑ (Πολlτικπ Επl-τροηή EeVIKfISΑπελευθέρωσns) tns Κυβέρνπ-ons του Βουνού, ανσννωρίεοντοι 'για πρώτπφορά πλπρπ πολιτικά δικαιώματα στπν Ελλπνί-δα και το δικαίωμα φήφου. rtlS 23 Απρίλπ 1944γίνονται οι πρώτεs εκλογέs στπν ελεύθερπΕλλάδα και στο Εθνικό Συμβούλιο εκλέγονταιοι πρώτεs γυναίκεs βουλευτέs, n Χρύσα ΧαΤΖΠ-βασιλείου, n Καίτπ Νισυρίου-Ζεύγου, n ΜάχπΜσυροειδή και n Φωτεινή Φιλιππίδπ.

Με τπν ισχύ του νόμου 2159 του 1952, οιγυναίκεs συμμετέχουν και στιε δημοτικέε εκλο-γέs του 1954, όπου ο λαόs tns Αθήνσε εκλέγειγια το Δπμοτικό Συμβούλιο τρειε γυvαίκεs, τπνΚαίτπ Φιλιοπούλου, τπν Ευρυδίκπ ΣπυρομΓιλl-

ου και τπν Πέρπ Δαράκου. .Κώσταs Τσόλκαs

ιlλENOΙ 19~

ϊτl~ Με λαμπρότπτα έγινε και φέτοs ο Αγιασμόs

των υδάτων (θεοφάνεια) oτnv παραλία Στα-μνάs. Tn~ τελετπ παρακολούθnσαν αρκετοίκάτοικοι ενώ για το σταυρό βούτnξαν στα κρύανερά tns λιμνοθάλασσαs οι Βασίλns Κουσαρί-δαs, Γιάννns Σταμούλns, Γιώργοs Σπούνιαs καιΛευτέρns ΓανΤΖούδns.·Πρώτοs στο σταυρό έφτασε ο Βασίλns Κουσα-ρίδαs. Ευχόμαστε σε όλουs Χρόνια Πολλά καικαλπ φώτισn. Κ.Τ.

~ Η μαγκιά tns βγαλμένns εξάτμισns, tns οδή-ynons κωρίε δίπλωμα και φωτόs έχει μείνειαπότιστn εδώ και χρόνια και μαράθnκε, ξερά-θnκε τελείωs θα έλεγα καλύτερα αγαπnτοίμου. Το 'χουμε ξαναπεί εδώ και χρόνια, ταπράγματα πρέπει ν' αλλάξουν κι εσείs θα τ'αλλάξετε νεαροί μου και μάλιστα οροε τοκαλύτερο. Αλλού βρίσκεται ο σφυγμόs tnszwns κι όχι OΤISανόnτεs (κι επικίνδυνεs συνά-μα) κόντρεs με τα παπάκια και τα ... κηνάκισ.Αλλού πρέπει να διοχετεύσετε tnv ορμπ tns

OAENot~

νιότns, αλλά ποια (ανύπαρκτn) πολιτεία να oasβοηθήσει: Αυτά τα ολίγα για τous αγώνεs τωννεαρών στη ατελπ οδό που οδnγεί σιη σόρον-γα tns Σταμνάs, και τον κακώs ονομστόμενη"κατά tn γνώμn μαs Αγίου Ηλία. Γ.Β.

~ Πολύs λόγοs γίνεται το τελευταίο διάστnμαγια τιι ουνκώνευσσ σχολείων, το σχέδιο Καλ-λικράτns δnλαδι'1 σε όλεs tIS βαθμίδεs tnsεκπαίδευσns. Και ευθύs γεwάται το ερώτnμα.Τι θα γίνει με το Δnμοτικό Σχολείο του χωριούμαs; Φαίνεται ότι σε πρώτn φάσn δεν θα αλλά-ξει κάτι και ότι θα συνεχίσει να λειτουργείκανονικά. Αυτό προκύπτει από tIS προτάσειsτου Διευθυντή Πρωτοβάθμιαs Εκπαίδευσnsτου Νομού μαs κ. Σεραφείμ Γκοργκόλn, για τοέτοs 2011-2012, όπωs αυτΈS δnμοσιεύτnκανστον τοπικό Τύπο και επιβεβαίωσε και ο ίδιοsστον γράφοντα, ύστερα από επικοινωνία μστίτου. Προκύπτει επίσns και από τα επίσnμαστοιχεία που έδωσε στη δnμοσιότnτα τοΥπουργείο Παιδείαs. Το κύριο όμωs ερώτnμαείναι, τι θα γίνει μετά από δύο, τρία, n πέντεχρόνια, με δεδομένο ότι ο αριθμόs των μαθn-τών μειώνεται ουνεκώε:Πριν λίγα χρόνια κλωτσπσαμε στο χωριό μαsτον ευκαιρία που μαs δίνονταν και δεν υπο-σσιρατοκε n πρότασn για tn δnμιουργία μιαsνέαs σχολικns μονάδαs στο Σταμνά, n οποίαθα μπορούσε να φιλοξενπσει και τουε μαθnτέsαnό το Χρυσοβέργι και τον Άγιο Ηλία! κάτι πουτουλάχιστον θα διοσφόδιεε την οσρσμονήσύγχρονου σχολείου στο χωριό μαs. Σήμερααυτό n προοπτικΓι, όσο κι αν το θέλουμε εκτων υστέρων, φοντότει αδύνατn υπό tISπαρούσεs οικονομικέs ουνθήκεε. Κ.Τ.

~ Αλλαγπ σκυτάλns είχαμε στον Ι.Ν. ΑγίουΝικολάου του χωριού μαs, tnv ΚυριακΓι13/02/2011. Ο παπα-Νίκοs lώτοs, ο οποίοsκειροτονήθηκε το 1981 και υπnρέτnσε την ενο-ρία αυτή από το 1984, σηοκώρησε λόγωσυνταξιοδότnσns και στη θέσn του τοαοθετό-θnκε ο ηοηο-Χρήσιοε Μουσελίμns από τοΑγρίνιο. Στο επόμενο τεωωε θα παρουσιάσου-

με ένα αφιέρωμα στο έργο του απερχόμενουιερέα στον οποίο ευχόμαστε καλπ ξεκούρασn,καθώs και λίγα στοιχεία για ω νέο παπά τουχωριού μαs ων οποίο και καλωσορίΖουμε.

Κ.Τ.

ιf Με lIS προβλεπόμενεs λειωυργίεs, αλλά καιμε κέφι και με τουε γνώριμουs ήκουε lns πίπι-zos και του νΙαουλιού, γιορτάσθπκε και φέτοεn μvr'ψπ tns Αγίαs Αγάθns, n και λεγόμενπ χει-μωνιάτικn «ΑΥι'-Αγάθn». Κ.Τ.

ιf Με ιδιαίτερη ειιιιιαίο ο Σύλλογοs Γονέων καιΚnδεμόνων του Δημοτικού Σχολείου Στ:αμνάs,διοργάνωσε και φέτοε ων ετήσιο ΑποκριάτικοΧορό του, ω Σάββατο 26-2-2011, στο κέντροΑνσστσσίου Πανόπουλου. Με πολύ κέφιγονείs και μσθηιέε διασκέδασαν με την ψυκήτουε. Κ.Τ.

ιf Δnμιουργnθnκε ένα μεγάλο νομικό πρόσωπομε την επωνυμία «Πνευματικό Κέντρο ΔήμοψΙ.Π. Μεσολογγίου» και σρμοδιότητεε στονπολιτισμό, τη νεολαία - άθλnσn, ων εθελοντι-σμό, ιην κοινωνική προστασία και αλλnλεγ-

γύn. θα διοικείτ:αι από 11μελέs διοικηυκόσυμβούλιο με πρόεδρο ων Αρ. Καβάγια, σντι-πρόεδρο ων Κ. Καλτ:σούλα και τουε Ν. Καπνί-on, Β. Αρτίκο, Π. Καρβέλn, Ελ. Ζσβιτσονάκη,Ακ. Κορδόσπ, Π. Κοντό, Χρ. Παπανικολάουκαι θ. Μαργαρίτπ ωs μέλn. Μέσα σε αυτό ωΝομικό Πρόσωπο θα εντάσσεται ο ΣύνδεσμοsΝεολαίαs με πρόεδρο ων Κ. Καλτ:σούλα. Οιπερισσότεροι, γνωστοί και καταξιωμένοιάνθρωποι των γραμμάτων και με αροσφοράστον τόπο. Ευχόμαστε να γνωρίσουν όσο πιοσύντομο γίνεται τα προβλπματ:α και lIS ανάγκεslns περιφέρειαs του νέου Δήμου και ναδώσουν νέα πνοπ στα Πολιτιστικά πράγματ:αlns ιιεριοκήε. Γ.Σ.

ΔΕΛ Τ10 ΤVΠOYΣΥΜΟΓΟΥ ΓΥΝΑ/ΚΩΝ ΠΑΜΝΑΣ

ιf Ο Σύλλογοs Γυναικών Στ:αμνάs πραγμαωποί-ησε οδοήμερη εκδρομή OΤIS19 Φεβρουαρίου2011 στο Μέτσοβο. Στο πρόγραμμα lns εκδρο-μns περιλαμβάνοντ:αν n επίσκεψn στο χιονο-δρομικό κέντρο και στα αξιοθέατ:α του Μετσό-βου καθώs και oτnv πόλπ των Ιωαwίνων. Ησυμμετοκή όταν απόλυτ:α ικσνοηοιιιτική και οσιόκοε lns εκδρομήε εηιιεύκθηκε με τον καλύ-τερο τρόπο, αφού ο καιρόs όταν ιδανικόs και nσυνεργασία μεταξύ όλων άψογπ.

ΓΙΑ το Δ.Σ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥΗ ΠΡΟΕΔΡΟΣ: ΕΛΕΝΗ ΜΠΟΥΡΟΥ

ΔΕΛΤιΟ ΤVΠOYΠΟΛ/Τ1Π/ΚΟΥ ΣΥΜΟΓΟΥ ΓΥΝΑ/ΚΩΝ

Π ΑΜΝΑΣ «Η ΑΓιΑ ΤΡΙΑΔΑ»ιf ΟΣύλλογόs μαs και φέτ:οs διοργάνωσε ων

ετήσιο Αποκριάτικο Χορό ο οποίοs έγινε μεμεγάλn εηιωκίο OΤIS19 Φεβρουαρίου 2011στο κέντρο «ΙθΩΡΙΑ».Η ουμμετοκή ότον μεγάλn όχι μόνο απ' τομέλn μαs αλλά και από φίλουs του συλ-λόγου. Το χορό άνοιξαν τα τρία τμόματσ τουχορευτικού με παραδοσιακούs κορούε.Επίσns στα πλαίσια των δραστηριοτήτων τουσυλλόγου κσισφέρσμε να πραγμαωποιnθείαπό το Ι.Δ.ΕΚ.Ε. (ίνστιιούτο Διαρκούs Εκπαί-δευσns Ενnλίκων) Σχολπ Γονέων Ν.Αιτωλιvίαs, σεμινάριο με ειδική ψυχολόγο 50ωρών με θέμα «Η οικογένεια oτn ούγκρονηειιοκή» ω οποίο πραγματοποιείται κάθε Δευτέ-ρα για 2,5 ώρεs από 6:00 έωs 8:30μ.μ.

Η Πρόεδροs: ΤΖένn Μαυρομμάτn

ΙΙλΕΝΟΙ 2.1~

επιμέλεια: r,ώΤQC βάρρας

Και στο βάθοs ... ,μπαραζ

Λ ύο θα λέγαμε ότσν για την ομάδαΘL.lμas τα κυριότερα σημεία του δεύτε-ρου γύρου ιιου σιγά-σιγά ολοκληρώνε-ται. Η αλλαγπ οροηονατό και η ασνίωσσετιικίνδυνηε βαθμολογικπs θέσσε. Αλλάas τα πάρουμε με τη σειρά.

Μια σειρά ατυκών αποτελεσμάτων,καθώs και μια γενικότερη χαλάρωσητων παιχτών οδήγησε το Δ.Σ. tnS ομό-δσε στην απομάκρυνση του Δήμου Χει-μώνα και την πρόσληψη του ΒασίληΠαπαθανασίου ωs ηροηονητή tns ομά-δαs. Η αλλαγπ αυτή έγινε μετά τη βαριάπττα στην Πλαγιά κι έφερε όπωs γίνεταιtIS περισσότερεs περιπτώσειs μια αφύ-πνισπ αλλά και καλύτερη βαθμολογικπσυγκομιδή. η οποία όμωs όπωs φαίνε-ται δεν είναι αρκετή για να μαs οδηνήσειστην απ' ευθείαs παραμονΠ. Έτσι γι'άλλη μια φορά οδηγούμαστε στηνψωωφθόρσ διαδικασία των αγώνων

play-out που ελπίΖουμε φέτοs να μαsχαμογελάσει και να μαs κρατήσουν στηνκατηγορία.

Υπολείπονται ακόμη 4 σγωνισιικέε.

Αποτελξοματα αγώνων:Γουριά - Σταμνό 2-0

Τέλοs Α' ΓύρουΣταμνό - Αμφίδοκοε 0-1Ελπίδεs - Σταμνό 0-0Πλαγιά - Σταμνό 5-3

(Κουroύμπas 2, Zfιans)Σταμνό - Αντίρριο 1-0

(Τσάμns)Λουτρό - Σταμνό 1-0Σταμνό - Γαβρολίμνπ 2-0

(Τσάμπs 2)Άρns - Σταμνό 0-0Σταμνό - Καινούργιο 2-1

(Τσιπιπάνοs Γ., Κοκοσούπas)Γ.σ.Μ. - Σταμνό 2-0Σταμνό - Τρίκορφο 1-1

(Τσάμns)Σταμνό - Μύτικαs 4-2

(Χρυσούππs 3, Κουrούμπas)

Α/Α ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΤΕΡΜΑΤΑ ΤΕΡΜΑΤΑ ΒΑΘΜΟΙΥΠΕΡ ΚΑΤ Α1. Α ΜΦΙΛΟΧΟΣ 59 14 622. ΓΟ ΜΕΣΟΛΟΓΠ 47 13 '573. ΑΡΗΣ ΑΠΩΛΙΚΟΥ 51 27 494. ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ ΠΑΝ/ΛΙΟΥ 48 18 485. ΗΡΑΚΛΗΣ ΑΣΤΑΚΟΥ 51 45 426. ΑΤΡΟΜΗΤΟΣ ΑΝΤΙΡΡΙΟΥ 41 27 417. ΑΛ ΥΖΙΑΚΟΣ ΜΥΤΙΚΑ 40 44 38- ΑΜΒΡΑΚΙΚΟΣ ΛΟΥΤΡΟΥ 33 39 389. ΠΑΟ ΔΟΞΑ ΚΑΙΝΟΥΡΙΟΥ 44 40 34

10. ΕΘΝΙΚΟΣ ΓΟΥΡΙΑΣ 30 42 3411. ΑΟ ΠΛΑΠΑΣ 42 38 3312. ΑΕΤΟΣ ΣΤΑΜΝΑΣ 33 40 2913. ΑΕ ΤΡΙΚΟΡΦΟΥ 30 42 2614. ΕΝΩΣΗ ΕΥΗΝΟΧΩΡΙΟΥ 41 66 2115. ΕΛΠΙΔΕΣ ΑΓΡΙΝΙΟΥ 33 66 2116. ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ ΓΑΒ/ΜΝΗΣ 12 74 7

ΩλΕΝΟΙ 22.~

~ Ζουν ανάμεσά μας. Είναι στο μπόιμας, έχουν τα μαλλιά μας, έχουν ταπόδια, έχουν τα χέρια μας. Δενέχουν όμως τη γλώσσα μας. Μιλούντη γλώσσα του προσωπικού συμφέ-ροντος, του κέρδους, της ανάδει-ξης. Αριβίστες, μαϊμούδες στη σύγ-χρονη ζούγκλα των πολυκατοικιών.Μικροί, συωμεροί και τιποτένιοι ...

Γιώτης

~ Ζούμε ζωές σκεπασμένες μεσκόνη, ζωές βουτηγμένες στηλάσπη, σκουριασμένες ζωές, ψεύτι-κες ζωές, ηλεκτρονικές (χα! και πάλικαί). Ζωές με δεκανίκια, ζωέςδάνεια.

~ Δάνεια που χτυπούν τη νύχτα τηνπόρτα μας, δάνεια που τη μέρα δια-σκορπίζουν το γέλιο μας, δάνειαπου στο τέλος θα ρουφήξουν ως κιαυτό το αίμα μας. Θα πάρουν τηζωή μας και θ' απομείνουμε κενοί.

~ Κενοί από αξίες κι αισθήματαβαδίζουμε το δρόμο των προσωπι-κών μας φαντασιώσεων. Με παρωπί-δες χαρτιά και διπλώματα, ευρώ καιδολάρια. Ώσπου κάποτε νιώθουμεπως πάνε, πέρασαν τα χρόνια.

~ Χρόνια τώρα το ίδιο τροπάριο.Ευημερία, ανάπτυξη, κοινωνικήδικαιοσύνη, ίσες ευκαιρίες. Οιλέξεις τους. Ανεργία, φτώκεισ, χρέη,ανέχεια, αβεβαιότητα, οι λέξεις μας.Άραγε σε ποια χώρα ζουν;

Κοινωνι.,άΓάμοι

••• Νίκος Μαυρομμάτης του Σωτηρίου και Νικολέπα Γεωργιάδη τουΚωνοταντίνου 18/9/201Ο.

••• Γεώργιος Πανολίαςτου ΑθανασίουκαιΔήμητρα Μουνrζοuρητου Χρή-οτου, 12/02/2011.

••• Νίκη ΚωοτοποUλου· Κοτσίκηκαι ΒασίληςΦουσέκης,5/2/2011.

θάνατοι

••• Κοντογιάννης Μιχάλης του Παναγιώτη, ετών 73, 08/01/2011••• Κανατσοuλης Γεώργιος του Παuλου, ετών 66,08/01/2011••• Σταθόπουλος Δημήτριος του Ηλία, ετών 80, 13/02/2011••• Τσόγκας Θωμάς του Γεωργίου, ετών 59, 19/02/2011••• Μακρής Βασίλειος του Αντωνίου, ετών 74, 07/03/2011••• Σταμοuλης Φώτιος του Νικολάου, ετών 78,21/03/2011

tuνδρομl)τξsΝέοι Συνδρομητές:30 ευρώ Τσεκούρα Αθ. Παναγιώτα20 ευρώ Καραλή -Ζοχαροηοόλου Κατερίνα

Ανανέωσαν:

100 ευρώ Φαρμάκης Δημήτριος

50 ευρώ ΛυΚΟUδηςΣπuΡΟς, ΓΚΙΟUσηςΚώστας,Δερβίση Ευθυμία

30 ευρώ Δερβίσης Νικόλαος,

20 ευρώ Τζομάκας Δημήτριος, Τζομάκα-Κινάκη Σπυριδούλα,Τσεκούρας Δημήτριος, Μπούρα-Φωτοπούλου ΑλΕ-ξάνδρα, Τσόλκα-Κόκκαλη Βούλα, Λάτσινος Χρήστος,Κουλιαμπά Γεωργία

ΤΕΠόμενος σταθμός της νοερής μας ειιίσκε-ψης στα αρχαία θέατρα του ΝομούAιτ/VΊας είναι το θέατρο της Νέας Πλευ-

ρώνας. Στις παρυφές του Αράκυνθου, βορειο-δυτικά του Μεσολογγί-ου θα 'συναντήσεικανείς την αρχαίαΠλευρώνα, η οποίασήμερα είναι γνωστήκαι ως κάστρο της κι;ρα- Ρήνης, όπως αποτυ-πώνεται από σχετικόλαϊκό θρύλο. Πρόκειταιουσιαστικά για δυοπόλεις, την παλιά, πουτην είχε καταστρέψει ο •Δημήτριος Β' το 234 π.Χ. και είναι γνωστή απότον Όμηρο, αφού έλαβε μέρος με σαράνταπλοία στον Τ ρωϊκό πόλεμο. Η νέα Πλευρώναχτίστηκε πιο ψηλά περιβάλλεται από ένα τεί-χος μήκοικ 3 χλμ. και καταλήγει στην οχιψω-μένη ακρόπολη με 11 πύργοικ. Το νεότερο τεί-χος είναι ελληνιστική; κατασκευής και αποτε-λεί ένα από τα ωραιότερα παραδείγματα τρα-πεζοειδούς κατασκευής της εποχής.

Στα σωζόμενα ευρήματα (δεξαμενή, γυμνα-στήριο) της πόλης, ξεχωριστή θέση κατέχει τοθέατρο, που ανήκει στο τέλος του 30υ αι. καιφημίζεται για την ακουστική του. Ορισμένατμήματα του θεάτρου ερευνήθηκαν το 1898από τους R. Herzog και Ε. Ziebarth. Προκα-ταρκτική μελέτη και δημοσίευση του μνημείουέγινε από τον Ε. Fiechter το 1931. Από το2002-2009 πραγματοποιήθηκαν εργασίες στοναρχαιολογικό χώρο της Πλευρώναο, υπό τηνεπίβλεψη Επιστημονικής Επιτροπής, πρόε-δρος της οποίας ήταν ο Δρ. Λ. Κολώνας.

Τ ο θέατρο βρίσκεται σε επαφή με τη δυτικήπλευρά τη; οχύρωσης. Πρωτοτυπεί για τησκηνή του, στην οποία έχει ενσωματωθεί ένατμήμα του τείχους. Από τον πύργο αυτό ήτανδυνατή η έξοδος από το τείχος μέσω μικρήςπυλίδας. Αριστερά και δεξιά του πύργου προ-στέθηκαν δύο δωμάτια που αποτελούσαν ταπαρασκήνια, αποδυτήρια των υποκριτών.Μεταξυ των παρασκηνίων υπήρχε η κιονοστοι-χία του προσκηνίου, αποτελούμενη από έξιημικίονα; και δύο πεσσούς. Οι πάροδοι τουθεάτρου, πλάτους 2,40 μ., βρίσκονται μεταξύτου κοίλου και του τείχους και αποτελούνταιαπό διαδρόμους που σχηματίζονται από τουςαναλημματικού; τοίχου; του κοίλου και παράλ-ληλους προς αυτούς τοίχους. Η ορχήστρα σχη-ματίζει ένα ημικύκλιο των 11,6 μ. είναι δια-

Το Αρχαίο θέατρο της Νέας Πλευρώναςμορφωμένη με χώμα στο φυσικό έδαφος, χωρίςπεριμετρικό αγωγό συγκέντρωσης των όμβριωνυδάτων, τα οποία παροχετεύονταν σε μικρόαγωγό που ξεκινά από το νότιο άκρο της ορχή-

στρας και δια του τεί-χους καταλήγει εξωτε-ρικά της οχύρωσης. Τοκοίλο είναι διαμορφω-μένο στο πρανές καιαποτελείται από 16-17σειρές εδωλίων. Ορι-σμένα εδώλια είναιλαξευμένα στο φυσικόβράχο. Το κοίλο φέρειτέσσερις κλίμακες απότις οποίες οι δύο

κεντρικές το χωρίζουν σε τρεις κερκίδες. Αν καιτο θέατρο δεν έχει ερευνηθεί στο σύνολό του,φαίνεται ότι μετά τη δέκατη σειρά εδωλίωνπρέπει να υπήρχε διάζωμα που χώριζε το κάτωαπό το άνω τμήμα (επιθέατρο) του θεάτρου.Στο μέτωπο της πρώτης σειράς των εδωλίωνκαι σε τρία σημεία είναι ορατά τα ίχνη τωνλαξευμάτων της θέσης των καθισμάτων επίση-μων προσώπων (αυτά αντιστοιχούν από ένα σεκάθε κερκίδα).

Στο θέατρο αυτό ανέβαζαν οι αρχαίοι Πλευ-ρώνιοι τραγωδίες και κωμωδίες. Γνωστό είναιτο δράμα του Φρύνιχου «Πλευρωνιαι» που σχε-τίζεται με το θάνατο του Μελεάγρου. Ο λαο-γραφικός - πολιτιστικός σύλλογοι; Μεσολογγί-ου με πρόεδρο τον κ. Παπαδόπουλο Κωνσια-ντίνο έχει πολλές φορές επισημάνει τη μοναδι-κότητα του θεάτρου της Πλευρώνας και τοναξιοποίησε ανεβάζονται; πολλές τραγωδίες(<<Φιλοκτήτψ> του Σοφοκλή, «Ιφιγενεια ενΤαύροκ;», του Ευριπίδη), την «απολογία τουΣωκράτη» σε μετάφραση Κ. Βάρναλη καιερμηνεία Χ. Καλαβρούζου, αλλά και κωμωδίες(<<Πλούτο»του Αριστοφάνη).

Ας επισκεφτούμε κι εμείς το θέατρο τηςΠλευρώνας κι ας νιώσουμε την ηδονή, πνευμα-τική και φυσική, που ο χώρος προσφέρει. Πούξέρετε; Ίσως δώσει και στη δική μας φαντασϊαεναύσματα για πνευματικέο δημιουργία!

Ευδοξ{a Μπεκούλη - Βάρρa

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:Αιτωλοακαρνανία: Αρχαία θέαφα, Mύθoι-θεoί-Ήρωεs-Ημερολόγιο 1998, 20υ Ενιαίου Λυκείου ΑγρινΙουΚολώναs Λ, Σταυροηούλου - Γότσn Μ., Σταμότηs Γ. ΤααρχαΙα θέαφα στην ΑιτωλοακαρνανΙα, Εκδόοειs «Διό-τωμο» Αθήνα 2009Παπαδόπουλοs Κώσταs,ΤΟυριστικόSΟδnγόs τns αρχαί-as Πλευρώναs.