Παύλειος Λόγος τεύχος 90

ΤΕΥΧΟΣ 90 ΜΑΡΤΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011

ΟΣΟΙ ΕΠΙΘΥΜΟΥΝ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΟΥΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΣ ΤΙΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΟΥΝ ΜΕ ΤΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ:

23310 20951, 6945384355

ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ:ΑΣΠΙΣ BANK 731-05-000-3607ΠΕΙΡΑΙΩΣ: 5243-033886-401

ενισχύστε οικονομικά

τη συνέχιση των εργασιών

λειτουργεί ηΚΑΤΑΚΟΜΒΗ

ΤΟΥ Ι. ΝΑΟΥΑΓΙΟΥ ΛΟΥΚΑ ΑΡΧΙΕΠ. ΣΥΜΦΕΡΟΥΠΟΛΕΩΣΤΟΥ ΙΑΤΡΟΥΚΑΘΕ ΤΡΙΤΗΑΠΟΓΕΥΜΑΤΕΛΕΙΤΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ ΚΑΙΠΑΡΑΚΛΗΣΗ

ETOΣ ΙΗ΄TEYXOΣ 90

ΜΑΡ. - ΑΠΡ. 2011

σελ 6

σελ 16

σελ 24

EΞΩΦYΛΛOΤοιχογραφία της Αναστάσεως, του

αγιοργάφου Καλλιέργη, στο παρεκκλήσιο του Χριστού, Βέροιας

ΟΠΙΣΘΟΦYΛΛOΗ απόλυσις του Εσπερινού της Αγάπης στο

Επισκοπείο της Βέροιας

MIKPEΣ EIΔHΣEIΣ

ΟΙ ΠΕΝΤΕ ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΡΕΣ ΤΗΣ ΝΑΟΥΣΑΣτου Πρωτ. Θεοφάνη Σαϊνίδη

σελ 8

ΤΥΠΟΣ ΚΑΙ ΟΥΣΙΑτου π. Νεκταρίου Σαββίδη

σελ 30

σελ 10

ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ

ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΑΠΟΔΕΙΞΙΣ ΕΠΙ ΤΩ ΑΓΙΩ ΠΑΣΧΑ

ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΥ

ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΚΟΣΜΟΣτου Αρχιμ. Θεοφίλου Λεμοντζή

σελ 4

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗτου Σεβ. Μητροπολίτου Βεροίας κ. Παντελεήμονος

ΔΙMHNIAIOOPΘOΔOΞOΠEPIOΔIKO

IEPAΣ MHTPOΠOΛEΩΣBEPOIAΣ , NAOYΣHΣ

KAI KAMΠANIAΣ

ΕΚΔΟΤΗΣ - ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣΣεβασμιώτατος

Mητροπολίτης Bεροίαςκ. Παντελεήμων

ΣΥΝΤΑΞΗ, HΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣE ΛI ΔO ΠOI HΣH, KAΛΛITEXNIKH EΠIMEΛEIA και ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ: Mον. Γεράσιμος Mπεκές.

ΑΠΟΧΡΩΜΑΤΙΣΜΟΙ, EKTYΠΩΣH: «TYPE PRESS» Nέα Nικομήδεια

ΔΙΕΚΠΕΡΑΙΩΣΗ: Μον. Αντώνιος Σισμανίδης ΚΩΔΙΚΟΣ 2638

APΘPA MΠOPOYN NA AΠOΣTEΛ-ΛONTAI ΣTHΝ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΔIEYΘYNΣH TOY ΠEPIOΔIKOY:ΠEPIOΔIKO «ΠAYΛEIOΣ ΛOΓOΣ»ΓPAΦEIO TYΠOY IEPAΣ MHTPO-ΠOΛEΩΣ BEPOIAΣ, T.Θ. 241, 591 00 BEPOIA THΛ 23310 72317, ΦAΞ 23310 25275, E-mail: [email protected]

X E I P O Γ P A Φ A A Σ X E T Ω Σ ΔH MOΣIEYΣHΣ TOYΣ ΔEN EΠI ΣTPE-ΦONTAI

ΤΟ ΠΕΡ ΙΟΔ ΙΚΟ Δ ΙΑΝΕΜΕΤΑ Ι ΔΩΡΕΑΝ. ΟΣΟΙ ΕΠΙΘΥΜΟΥΝ ΝΑ ΤΟ ΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΑ ΝΑ ΑΠΟΣΤΕΛΛΟΥΝ ΤΑ ΕΞΟΔΑ ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΟΥ: 20ΕΥΡΩ ΕΤΗΣΙΩΣ ΓΙΑ ΕΛΛΑΔΑ & ΚΥΠΡΟ, 40ΕΥΡΩ ΕΤΗΣΙΩΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ

ΣYNΔPOMEΣ KAI EMBAΣMATA ΣTH ΔIEYΘYNΣH TOY ΠEPIOΔIKOY

website:

www.imverias.gr

σελ 20

σελ 12

ΣΤΑ ΣΠΗΛΙΑΡΑΚΙΑ ΤΟΥ ΒΟΥΝΟΥ, ΣΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ Τ’ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣτου Αρχιμ. Ιερεμίου Γεωργαλή

σελ 22

70η ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΤΗΣ ΜΑΧΗΣ ΤΩΝ ΟΧΥΡΩΝτου Στρατηγού Θεοκλήτου Ρουσσάκη

αὶ πάλιν μετὰ χαρᾶς καὶ εἰρήνης ἀπευθύ-νομεν πρὸς ὑμᾶς τὸν χαρμόσυνον καὶ πλήρη ἐλπίδων χαιρετισμὸν «Χριστός Ἀνέστη» Αἱ συγκυρίαι καὶ τὰ

γεγονότα τῆς συγχρόνου ἐποχῆς φαί-νονται μὴ δικαιολογοῦντα τὸ χαρμό-συνον τοῦ χαιρετισμοῦ μας. Αἱ συντε-λεσθεῖσαι ἤδη φυσικαὶ καταστροφαὶ ἐκ τῶν σεισμικῶν δονήσεων καὶ τῶν θαλασσίων ὑπερκυμάτων καὶ αἱ ἐπα-πειλούμεναι τοιαῦται ἐκ τῆς πιθανο-λογουμένης ἐκρήξεως τῶν πυρηνικῶν ἐργοστασίων, ἀλλὰ καὶ αἱ ἀνθρωπο-θυσίαι ἐκ τῶν πολεμικῶν συρράξεων καὶ τῶν τρομοκρατικῶν ἐνεργειῶν, ἐμφανίζουν τὸν κόσμον μας δεινῶς πληγωμένον καὶ σφαδάζοντα ὑπὸ τὴν πίεσιν φυσικῶν καὶ πνευματικῶν κακῶν δυνάμεων. Ἐν τούτοις, ἡ Ἀνάστασις τοῦ Χρι-στοῦ εἶναι γεγονὸς ἀληθινὸν καὶ παρέ-χει εἰς τοὺς πιστοὺς χριστιανοὺς τὴν βεβαιότητα καὶ εἰς ὅλους τοὺς ἀνθρώ-πους τὴν δυνατότητα τῆς ὑπερβάσεως τῶν δυσμενῶν ἐπακολούθων τῶν φυ-σικῶν καταστροφῶν καὶ τῶν ψυχικῶν ἐκτροπῶν. Ἡ φύσις ἐπαναστατεῖ ὅταν ἡ ὑπερ-φίαλος ἀνθρωπίνη διάνοια ἀποπειρᾶται νὰ τιθασεύσῃ τὰς ἀπειρομεγέθεις δυ-νάμεις τὰς ὁποίας ἔχει ἐμπερικλείσει ὁ Δημιουργὸς εἰς τὰ φαινομενικῶς ἀσήμαντα εἰς ὄγκον καὶ ἀδρανῆ στοι-χεῖα της. Θεωροῦντες πνευματικῶς τὰ δυσμενῆ φυσικὰ φαινόμενα, τὰ ὁποῖα πλήττουν τὸν πλανήτην μας ἐπανει-λημμένως καὶ διαδοχικῶς κατὰ τοὺς ἐσχάτους τούτους καιρούς, πλησιάζο-μεν εἰς τὴν ἀποδοχὴν τῆς ἀπόψεως ὅτι ταῦτα δὲν εἶναι ἀνεξάρτητα τῆς πνευ-ματικῆς ἐκτροπῆς τοῦ ἀνθρωπίνου

γένους. Τὰ σημεῖα τῆς ἐκτροπῆς, ὅπως ἡ πλεονεξία, ἡ ἀπληστία, ἡ ἀκόρεστος ἐπιθυμία τοῦ πλούτου ἐν συνδυασμῷ πρὸς τὴν ἀδιαφορίαν διὰ τὴν πτωχείαν τῶν πολλῶν τὴν ὁποίαν συνεπιφέρει ὁ ὑπέρμετρος πλουτισμὸς τῶν ὀλίγων, δὲν φαίνονται διὰ τοὺς φυσικοὺς ἐπι-στήμονας νὰ ἔχουν σχέσιν πρὸς τὰ φυσικὰ γεγονότα. Ἐν τούτοις, διὰ τὸν πνευματικῶς ἐρευνῶντα τὸ θέμα, ἡ ἁμαρτία διαταράσσει ὄχι μόνον τὴν ἁρμονίαν τῶν πνευματικῶν σχέσεων ἀλλὰ καὶ τῶν φυσικῶν. Ὑπάρχει μυ-στικὴ σχέσις μεταξὺ τοῦ ἠθικοῦ κακοῦ καὶ τοῦ φυσικοῦ κακοῦ καὶ ἐάν θέλω-μεν νὰ ἀπαλλαγῶμεν ἀπὸ τὸ δεύτερον, πρέπει ὁπωσδήποτε νὰ ἀρνηθῶμεν τὸ πρῶτον. Ὁ Ἀναστὰς Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός, ὁ νέος ἄνθρωπος καὶ Θεός, ἀποτελεῖ τὸ πρότυπον τῆς εὐεργετικῆς ἐπιρροῆς τοῦ ἁγίου εἰς τὸν φυσικὸν κόσμον. Ἐθεράπευε τὰς φυσικὰς καὶ πνευματικὰς νόσους καὶ διῆλθεν εὐεργετῶν καὶ ἰώμενος τοὺς ἀνθρώ-πους, ἀλλὰ ταυτοχρόνως ἐγαλήνευσε καὶ τὴν τεταραγμένην θάλασσαν καὶ ἐπολλαπλασίασε τοὺς πέντε ἄρτους εἰς χορτασμὸν πεντάκις χιλίων ἀνδρῶν, συνδυάζων οὕτω τὴν ἀποκατάστα-σιν τῆς πνευματικῆς καὶ τῆς φυσικῆς ἁρμονίας. Ἐὰν θέλωμεν εἰς τὰς παρού-σας δυσμενεῖς φυσικῶς καὶ πολιτικῶς καταστάσεις νὰ ἐπιδράσωμεν εὐμενῶς, δὲν ἔχομεν ἄλλην ὁδὸν ἀπὸ τὴν πίστιν εἰς τὸν Ἀναστάντα Χριστὸν καὶ ἀπὸ τὴν τήρησιν τῶν σωτηριωδῶν διὰ τὸν ἄνθρωπον ἐντολῶν Του. Ὁ Χριστὸς ἀνέστη καὶ συνανέστησε τὸ τέλειον ἦθος τοῦ ἀμαυρώσαντος αὐτὸ ἀνθρώπου, γενόμενος πρωτότο-κος καὶ πρωτοπόρος εἰς τὴν ἀναγέν-νησιν τοῦ κόσμου, τῶν ἀνθρώπων καὶ τῆς φύσεως. Τὸ μήνυμα τῆς Ἀναστά-

σεως δὲν εἶναι κενὸν οὐσιαστικῆς ἐπιρ-ροῆς εἰς τὴν ποιότητα τῆς ἀνθρωπίνης ζωῆς καὶ τῆς εὐρύθμου λειτουργίας τῆς φύσεως. Ὅσον πληρέστερον καὶ βαθύτερον θὰ βιώσωμεν τὴν Ἀνά-στασιν τοῦ Χριστοῦ εἰς τὰ βάθη τῶν καρδιῶν μας, τόσον εὐεργετικωτέρα θὰ εἶναι ἡ ἐπιρροὴ τῆς ὑπάρξεώς μας εἰς τὴν ὅλην ἀνθρωπότητα καὶ εἰς τὸν φυσικὸν κόσμον. Αἱ φυσικαὶ ἐπιστῆμαι ἴσως δὲν ἔχουν ἀκόμη ἐπισημάνει τὴν σχέσιν αὐτὴν μεταξὺ ἀναγεννήσεως τοῦ ἀνθρώπου καὶ ἀνακαινίσεως τῆς φύσεως, ἀλλὰ ἡ πεῖρα τῶν ἁγίων, ἡ ὁποία εἴθε νὰ εἶναι καὶ ἰδική μας πεῖρα, διαβεβαιοῖ ὅτι εἶναι ἐμπειρικῶς διαπι-στωμένον ὅτι ὄντως ὁ ἀναγεννημένος ἐν Χριστῷ ἄνθρωπος ἀποκαθιστᾷ τὴν διατεταραγμένην ἐκ τῆς ἁμαρτίας ἁρμονίαν τῶν φυσικῶν φαινομένων. Ὁ ἅγιος ἐν Χριστῷ μετακινεῖ ὄρη ἐπ’ ἀγαθῷ καὶ ὁ κακὸς καὶ ἀντίθεος ἄνθρωπος μετακινεῖ ἐδάφη καὶ ὑψώνει κύματα ὑπερμεγέθη ἐπὶ κακῷ. Εἴθε νὰ προσεγγίσωμεν πρὸς τὴν ἁγιότητα τοῦ Ἀναστάντος Χριστοῦ ἵνα διὰ τῆς χάριτος Αὐτοῦ γαληνεύσωμεν τὰ φυσικὰ καὶ ἠθικὰ κύματα τὰ ὁποῖα πλήττουν τὸν σύγχρονον κόσμον μας. Ἡ χάρις τοῦ Ἀναστάντος Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ εἴη μετὰ πάντων ὑμῶν, τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά. Γέ-νοιτο.

Ἅγιον Πάσχα 2011 + Ὁ Κωνσταντινουπόλεως

διάπυρος πρὸς Χριστὸν Ἀναστάντα

εὐχέτης πάντων ὑμῶν

Κ

ΠατριαρχικήἈπόδειξις

ἐπί τῷ Ἁγίῳ Πάσχᾳ

+ Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Σ ΕΛΕῼ ΘΕΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ – ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ

ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΠΑΝΤΙ Τῼ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΧΑΡΙΝ, ΕΙΡΗΝΗΝ ΚΑΙ ΕΛΕΟΣ ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΕΝΔΟΞΩΣ ΑΝΑΣΤΑΝΤΟΣ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ

Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,

4 Παύλειος Λόγος

Παύλειος Λόγος 5

ποιμαντορική ἐγκύκλιοςΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ

ήν ἀπορία τῶν μυροφόρων γυναικῶν οἱ ὁποῖες «διαγενομένου τοῦ Σαββάτου» πο-ρεύονται πρός τό μνῆμα τοῦ Ἰησοῦ γιά νά ἀλείψουν μέ τά ἀρώματα τῆς ἀγάπης καί τῆς εὐσεβείας τους τό νεκρό του σῶμα, ἀποτυπώνει ὁ ἱερός εὐαγγελιστής. Οἱ τρεῖς γυναῖκες ἔχουν ξεπεράσει τόν φόβο γιά

τό παράτολμo ἐγχείρημά τους, ἔχουν ξεπεράσει τόν ἐνδοιασμό γιά τούς κινδύνους πού διατρέχουν· τό μόνο ἀνυπέρβλητο ἐμπόδιο στόν σκοπό τους εἶναι ὁ λίθος πού κλείνει τή θύρα τοῦ μνημείου, ὁ λίθος πού τίς στερεῖ τή δυνατότητα νά πλησιάσουν τόν νεκρό, ὅπως νόμιζαν, διδάσκαλό τους.

Στήν ἀπορία τους καί στήν ἀγωνία τους δίνει ὅμως ἀπάντηση ὁ Θεός· γιατί ὁ λίθος πού τίς ἀπασχολεῖ εἶναι ἤδη ἀποκεκυλισμένος· γιατί ὁ Ἰησοῦς τόν ὁποῖο ἀναζητοῦν μετά τῶν νεκρῶν εἶναι ἤδη ἀναστημένος· γιατί ἡ λύπη καί ὁ πόνος τους μετατρέπεται σέ ἔκπλη-ξη καί χαρά ἀπό τήν ἐμφάνιση τοῦ Ἀναστάντος Κυρίου ἐνώπιόν τους.

«Τίς ἀποκυλίσει ἡμῖν τόν λίθον ἐκ τῆς θύρας τοῦ μνημείου;»

Στήν ἀπορία τῶν μυροφόρων ὁ Χριστός ἀναγνωρίζει τήν πίστη, μία πίστη τόσο ἰσχυρή πού ξεπερνᾶ ὅλα τά ἀνθρώπινα ἐμπόδια καί τίς φέρνει στό μνῆμα. Καί ἄν ὁ Χριστός ἀπαντᾶ στήν ἀπορία τῶν μυροφόρων γυναικῶν, εἶναι γιατί βλέπει αὐτή τήν πίστη τους· καί ἡ μετακίνηση τοῦ λίθου εἶναι ἀκριβῶς ἡ ἀπάντησή του

σέ αὐτή. Γιατί, ἀσφαλῶς, ἡ μετακίνηση τοῦ λίθου ἐκ τῆς θύρας δέν ἦταν ἀπαραίτητη προϋπόθεση γιά τήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ, ἦταν ὅμως τό ἐμφανές της σημεῖο· ἡ μετακίνησή του ἦταν τό ὁρατό σημεῖο τῆς πίστεως τῶν μυροφόρων. Ὁ Χριστός εἶχε διδάξει κατά τήν ἐπίγεια ζωή του τίς δυνατότητες τῆς πίστεως, ἡ ὁποία δύναται, κατά τόν Ἀπόστολο Παῦλο, «καί ὄρη μεθιστάνειν» (1 Κορ. 13, 2)· καί τώρα τό ἀποδεικνύει μέ τή μετακίνηση τοῦ λίθου πού σφραγίζει τόν τάφο του. Γιατί αὐτός εἶναι ὁ τρόπος μέ τόν ὁποῖο ἤθελε ὁ Χριστός νά ἀνταποκριθεῖ στήν πίστη τους. Γιατί μόνο ὅσοι πιστεύουν στόν Χριστό, μποροῦν νά δοῦν καί νά ζήσουν τήν Ἀνάστασή του.

«Τίς ἀποκυλίσει ἡμῖν τόν λίθον ἐκ τῆς θύρας τοῦ μνημείου;»

Ἡ ἐρώτηση τῶν μυροφόρων ἐπανέρχεται, ἀδελφοί μου, συνειδητά ἤ ἀσυνείδητα πολλές φορές στά χείλη μας. Θέλουμε νά συναντήσουμε τόν Χριστό, ἀλλά εἶναι πολλοί οἱ λίθοι, εἶναι πολλά τά ἐμπόδια πού δέν μᾶς ἐπιτρέπουν αὐτή τή συνάντηση. Εἶναι ἐμπόδια προσω-πικά καί ἐσωτερικά, εἶναι ἐμπόδια πού θέτουμε μόνοι μας στόν ἑαυτό μας, μέ τά πάθη καί τίς ἀδυναμίες μας· εἶναι ἐμπόδια πού βάζει ὁ κόσμος γύρω μας καί ἐμεῖς δέν προσπαθοῦμε νά τά παραμερίσουμε· εἶναι ἐμπόδια πού δημιουργεῖ ὁ ἐχθρός τῆς ψυχῆς μας γιά νά μᾶς στερήσει τή συνάντηση μέ τόν Σωτήρα καί Λυτρωτή μας.

Ὅμως, ἀδελφοί μου, ὅλα τά ἐμπόδια μποροῦν νά

Τ«Τίς ἀποκυλίσει ἡμῖν τόν λίθον

ἐκ τῆς θύρας τοῦ μνημείου;» (Μαρκ. 16, 3)


συντριβοῦν, γιατί ὁ Ἀναστημένος Χριστός πού κύλισε τόν λίθο ἐκ τῆς θύρας τοῦ μνημείου γιά χάρη τῶν μυροφόρων, πού κατέλυσε τά δεσμά τοῦ θανάτου, πού συνέτριψε τίς πύλες τοῦ Ἅδου καί χάρισε ζωή καί ἀθανασία στό γένος τῶν ἀνθρώπων, ἔχει τή δύναμη νά συντρίψει καί ὅλους τούς λίθους πού μᾶς ἐμποδίζουν νά τόν δοῦμε καί νά τόν πλησιάσουμε Ἀναστημένο.

Μία μόνο προϋπόθεση ὑπάρχει· νά πιστεύσουμε σέ αὐτή τή δύναμή του καί νά προχωρήσουμε πρός Αὐτόν μέ τή διάθεση καί τή θέληση νά τόν συναντή-σουμε. Νά πιστεύσουμε σέ Αὐτόν καί νά τόν πλησι-άσουμε μέ τήν ἀγάπη τῶν μυροφόρων. Καί τότε θά διαπιστώσουμε ὅτι δέν ὑπάρχουν πλέον ἐμπόδια, ὅτι «ἀποκεκύλισται ὁ λίθος», ὅτι δέν μᾶς χωρίζει τίποτε

ἀπό Ἐκεῖνον τόν ὁποῖο ἀγάπησε ἡ ψυχή μας, ἀλλά καί ὁ ὁποῖος μᾶς ἀγάπησε, ὥστε σταυρώθηκε καί ἀνέστη γιά τή σωτηρία μας.

Αὐτό τό βίωμα τῆς συναντήσεώς μας μέ τόν Ἀνα-στάντα Χριστό εὔχομαι νά αἰσθανθοῦμε ὅλοι καί νά ἀξιωθοῦμε νά γίνουμε μέτοχοι τῆς χαρᾶς καί τοῦ φω-τός τῆς Ἀναστάσεώς του καί στή γῆ καί στόν οὐρανό.

Διάπυρος πρός τόν ἐκ τάφου Ἀναστάντα Κύριον εὐχέτης

† Ὁ Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας Παντελεήμων


ριν την Βίβλο οι λαοί αντλούσαν την βεβαιότη-τά τους για την παρουσία του Θεού από την παρα-τήρηση της γενναιοδωρί-ας του κόσμου, από τον θαυμασμό μπροστά στην οντολογική πραγματικό-τητα. Αντίθετα, ο λαός

του Θεού στη Βίβλο αντιλαμβάνεται την περί Θεού ιδέα όχι στην παρατήρηση της φύσεως, αλλά μέσω μίας σειράς ιστορικών εμπειριών που εγγράφονται αναλλοίωτα, στη συλλογική μνήμη. Η σχέση δηλ, του ανθρώπου με τον Θεό εγκαταλείπει τη δι-άσταση της φύσης και του κόσμου, για να ενσωματωθεί στη διάσταση της ιστορίας. Έτσι εκεί που ο Παγανισμός οικοδομούσε γέ-φυρες και σχέσεις ανάμεσα στο ιερό και τον κόσμο, η βιβλική παράδοση δημιουργούσε χάσματα, απαγορεύοντας στον άνθρωπο να τα υπερβεί. Αυτό βέβαια δεν σήμαινε πως ο Θεός δεν είχε μία σχέση μεθέξεως με τον κόσμο. Επειδή ακριβώς όλα “μετέχουν”στον Θεόν, δεν μπορούν να νοηθούν ως αυτό-νομες υπάρξεις ή οντότητες, αλλά μόνο ως δώρα του Θεού.

Η εισβολή της αιωνιότητας μέσα στον ανθρώπινο χρόνο λαμβάνει απτή μορφή με την δημιουργία της Εκκλησίας, ενός λαού που πιστεύει πως η ιστορία δεν είναι η απλή αλληλοδιαδοχή ισότιμων γεγονότων, αλλά θεωρεί πως το αποφασιστικό γεγονός που καθορίζει την πορεία του κόσμου έχει ήδη συμβεί: ο Χριστός έχει αναστηθεί κι αυτό προδηλώνει τη νέα δημιουργία που απεργά-ζεται ο Θεός. Κι αυτή η πίστη δεν εξαντλεί-ται στο χώρο των πεποιθήσεων, αλλά οδηγεί στη δημιουργία ενός λαού που διαμορφώνει τη ζωή του σύμφωνα με αυτήν την πίστη, ενός λαού που η ζωή του φέρει τα σημάδια της δημιουργίας που έρχεται.

Εκκλησία και Κοινωνία στην εκκοσμίκευ-ση δεν συναντώνται και τούτο διότι υπάρχει σήμερα η πεποίθηση πως ο δημόσιος βίος, με ό,τι αυτός συμπεριλαμβάνει, πολιτική, οικονομία, ηθική σκέψη και βιοηθικό προ-βληματισμό, παιδεία, κ.λ.π, οφείλει να πο-ρεύεται ανεπηρέαστος από κάθε θεολογικό προβληματισμό, κάνοντας την εκκλησία αρωγό της ιδιωτικής σφαίρας και μόνο.

Το γεγονός πως η σαρωτική πλειοψηφία των ανθρώπων στο σύγχρονο δυτικό κόσμο, της ορθοδόξου Ελλάδος συμπεριλαμβανο-μένης, λειτουργεί στην πράξη σαν να μήν υπάρχει Θεός, πιστεύουμε πως θα πρέπει να γίνει το κατεξοχήν αντικείμενο προβλη-ματισμού και παρέμβασης για τη σύγχρονη χριστιανική ποιμαντική. Άν μέχρι τώρα κυριαρχούσε η μέριμνα για τις πεποιθήσεις

των πιστών, η απολογητική υπεράσπιση της ύπαρξης του Θεού, με άλλα λόγια το ενδιαφέρον εστιαζόταν στο πώς οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται τον εαυτό τους, το βλέμμα πρέπει τώρα να εστιαστεί πρωτίστως στο πεδίο της πράξης, στο πώς ζούν οι άνθρω-ποι. Κινδυνεύει ο σημερινός χριστιανός επειδή πρακτικά δεν ζεί ως ένθερμος πιστός, να ακούσει τον Χριστό να του απευθύνει προσωπικά τα γνωστά λόγια: “ου πας ο λέ-γων με Κύριε Κύριε εισελεύσεται εις την Βα-σιλείαν του Θεού”. Η χριστιανική πνευματική παράδοση με την ευαγγελική της απλότητα είχε από ενωρίς αντιληφθεί αυτό που η σύγ-χρονη φιλοσοφία ανέλυσε και αποτύπωσε με το δικό της περίτεχνο λεξιλόγιο. Ότι δηλαδή η αυτοκατανόηση των ανθρώπων αποδει-κνύεται εξαιρετικά πολύπλοκη και εννοιολο-γικά απρόσιτη, αντίθετα με το επίπεδο της πράξης που στον πραγματικό κόσμο ωθείται σε λίγο ή πολύ αναγνωρίσιμες κατευθύνσεις που μόνο συμβολική σχέση έχουν με τα τε-κταινόμενα στο χώρο της συνείδησης.1

Ο σημερινός Ιερέας που θεωρεί ως βα-σική εργασία του την εν Χριστώ συνάντηση με τους ανθρώπους και σκύβει ενώπιον των προβλημάτων τους με ποιμαντική πρόθεση, έρχεται αντιμέτωπος με σχεδόν ανυπέρβλη-τες δυσκολίες. Πλείστοι όσοι χριστιανοί που προσέρχονται σήμερα στην Εκκλησία ζητώ-ντας τις ευχές, τις αγιαστικές πράξεις και τα Μυστήρια, είναι ιδιαίτερα αμφίβολο άν έχουν συνειδητοποιήσει τί ζητούν. Η Βάπτιση και ο Γάμος γίνονται εκφράσεις του σύγχρονου, έντονα καταναλωτικού, κοινωνικού βίου και όχι Μυστήρια που οδηγούν σε συνάντηση με τον Θεό. Η εξομολόγηση καταλήγει να βιώνεται ως ψυχική αποφόρτιση, έκφραση παραπόνων έναντι των πάντων, του Θεού συμπεριλαμβανομένου, αναζήτηση ανακού-φισης και συναισθηματικής πλήρωσης. Η μετοχή στην Θεία Ευχαριστία αποτελεί έθιμο και ταυτόχρονα δικαίωμα, που ουδόλως σχετίζεται με τον εν γένει πνευματικό βίο του ανθρώπου. Ο αγιασμός, το Ευχέλαιο και οι υπόλοιπες ευχές του Ευχολογίου θυμίζουν μαγικές τελετές που οφείλουν να έχουν, αυτόματο, λυτρωτικό αποτέλεσμα, χωρίς ανάληψη ευθύνης για τίποτε, χωρίς μετάνοια, όχι σπάνια ο τελευταίος σταθμός του ανθρώπου μετά από ανάλογες στάσεις στον αστρολόγο, το μέντιουμ, τους πάσης φύσεως οιωνοσκόπους. Ο σύγχρονος Έλ-ληνας δηλώνει βαθιά πίστη στο Θεό, αλλά αδυνατεί να υποψιαστεί πως ο Θεός του συνήθως δεν είναι ο Χριστός του Ευαγγε-λίου. Επικαλείται συχνά τον Θεό, αλλά στο μεγαλύτερο μέρος της ζωής του ζεί σαν να μην υπάρχει Θεός.

Η θεραπευτική προσδοκία που καλλιερ-

γήθηκε στο χώρο της ψυχοθεραπείας, αλλά και της New Age θρησκευτικότητας, κάνει ήδη φανερή την πίεσή της και στο χώρο της Ελλαδικής εκκλησιαστικής ποιμαντικής. Το Ευαγγέλιο πιέζεται για να εξομαλυνθεί και να προσαρμοσθεί προς την ανάγκη του σύγχρονου ανθρώπου για έναν Χριστό χωρίς Σταυρό, που απλώς κολακεύει τη συνείδηση και την αυτοδικαίωση του ανθρώπου. Οι σχέσεις ποιμένος και ποιμνίου τείνουν να μπουν κάτω από τον αστερισμό της συναι-σθηματικότητας και του ρηχού ψυχολογι-σμού, που θεωρεί πως κάθε επιθυμία είναι νόμιμη, αρκεί να είναι ειλικρινής. Απώτερος σκοπός είναι κι εδώ η δημιουργία μιας ευτυ-χισμένης, άνετης και κοινωνικά επιτυχημένης ζωής, χωρίς αβεβαιότητες και χωρίς τραγικό χαρακτήρα, που θα υποστηρίζεται από μία αφηρημένη συγχώρηση, την οποία η Εκ-κλησία δίνει ανεξάρτητα από οποιαδήποτε μορφή μετανοίας. Μία ποιμαντική, που όπως προσφυώς χαρακτηρίστηκε, κάνει τους χρι-στιανούς το μέλι και όχι το αλάτι της γής.2

Όποιος βιώνει την πραγματικότητα των συγχρόνων ενοριών, θα συνειδητοποιούσε, πως η διαδικασία της εξατομίκευσης, την οποία πυροδότησε η εκκοσμίκευση, κάνει τις σύγχρονες ενορίες πιο απρόσωπες παρά ποτέ. Η σύγχρονη φιλελεύθερη κοινωνία αποξενώνει τους ανθρώπους στο βαθμό που αποθαρρύνει τις μακροχρόνιες δεσμεύσεις, καθώς θεωρεί πως έτσι προστατεύονται κα-λύτερα τα δικαιώματά τους. Όλοι νοιώθουν πιο ελεύθεροι και πιο ευέλικτοι και η κοινω-νία ανάγεται σε ένα αχανές super-market της επιθυμίας, στο οποίο ο καθένας ενθαρ-ρύνεται να εισέλθει μόνος και να περιπλανη-θεί αποκομίζοντας ό,τι θεωρεί πως ο κόσμος του οφείλει.

Οι ενορίες (στα μεγάλα βέβαια, αστικά κέντρα), δεν μοιάζουν τις ευχαριστιακές συνάξεις που αποσκοπούν στη λατρεία του αληθινού Θεού, ούτε καλλιεργούν στην πράξη την αγάπη και το ενδιαφέρον για τον πάσχοντα αδελφό. Θυμίζουν περισσότερο κέντρα εξυπηρετήσεως θρησκευτικών ανα-γκών, στα οποία μήτε ο ιερέας μήτε ο πιστός εκπλήσσονται πλέον από το γεγονός πως δεν ξέρουν τίποτε ο ένας για τον άλλο και δεν επιθυμούν και να κάνουν κάτι για αυτό. Αυτό που προέχει είναι να εξυπηρετηθεί η τρέχουσα ανάγκη, να βαπτισθεί το παιδί, να εκδοθούν τα σχετικά χαρτιά για το γάμο και να κανονιστούν τα σχετικά με την τελετή, να γίνει το μνημόσυνο του αγαπημένου νεκρού, να κανονισθεί ο αγιασμός ή το ευ-χέλαιο, να γίνει η δωρεά και να αναγραφεί κάπου στο ναό το όνομα του δωρητή. Το τί νοηματοδοτεί όλες αυτές τις πρακτικές, τί τις συνέχει, πώς ενσωματώνονται μέσα στον

ΠὙπό Ἀρχιμανδρίτου Θεοφίλου Λεμοντζῆ, Ἀρχιερατικοῦ Ἐπιτρόπου Καμπανίας

ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗκαι σύγχρονος κόσμος


γενικό εκκλησιαστικό βίο, αλλά και στην προσωπική πορεία του κάθε χριστιανού, είναι ένα ερώτημα που δεν τίθεται σχεδόν ποτέ. Τις σπάνιες μάλιστα φορές που εμφα-νίζεται ως απορία από τη μεριά του ιερέα, αντιμετωπίζεται με ολοφάνερη έκπληξη και αμηχανία από τη μεριά των πιστών.

Ο σύγχρονος χριστιανός από την με-ριά του δεν συνειδητοποιεί τί σημαίνει να ανήκεις σε μία κοινότητα. Στις μέρες μας γίνεται περιστασιακά συζήτηση για την ανα-ζωπύρωση του χαρίσματος των λαϊκών και τη συμμετοχή τους στην ενοριακή ζωή, η πραγματικότητα φανερώνει όμως πως όλο και περισσότερο οι σημερινοί χριστιανοί είναι απρόθυμοι να αναλάβουν συγκεκριμένες ευθύνες εντός της ενορίας. Ιερείς και πιστοί συμφωνούν σιωπηρά πως το ενοριακό έργο, σε όλες τις εκφάνσεις του, αποτελεί αρμοδιότητα του ιερέα (που πληρώνεται άλλωστε για αυτή). Η ενο-ρία, όπως και γενικότερα η Εκκλησία, καταλήγει έτσι να θυμίζει προβληματική ΔΕΚΟ που αγωνίζεται εν μέσω αντι-ξοοτήτων να προσφέρει τις υπηρεσίες της στους πολίτες. Θα σας πω ένα χαρακτηριστι-κό παράδειγμα.

Άς αναλογιστούμε τη βραδιά της Αναστάσεως, της γιορτής που θεωρητικά συνιστά το κέντρο που νοη-ματοδοτεί το χριστιανικό βίο, της γιορτής από την οποία πηγάζει η εν ημίν ελπίδα, και ας αναρωτηθούμε πώς επιλέγουν να την ζήσουν οι περισσότεροι χριστιανοί της πατρίδας μας. Μακριά συ-νήθως από την ενορία τους, προσέρχονται για λίγο ( για πόσο ακόμη?) στην εκκλησία του χωριού ή του εξοχικού τους, και εγκαταλείποντας την αναστάσιμη λειτουργία κομί-ζουν στο σπίτι τους ένα φώς που δεν γνωρίζουν από πού πηγάζει και πώς φωτίζει τις ζωές τους, για να καταλήξουν γρήγορα στο τραπέζι, γύρω από το οποίο συνωστίζεται η ευρύτερη βιολογική οικογένεια. Το γεγονός πως αυτή η κατάσταση εξαίρεται ακόμη και στις ημέρες μας ως Πάσχα Ρωμαίϊκο, ακόμη και από εκκλησιαστικούς κύκλους, δείχνει πόσο έχει λησμονηθεί η αίσθηση ότι οι χρι-στιανοί συγκροτούν μία άλλη οικογένεια, που ξεπερνά με τη Χάρη του Πνεύματος αυτήν του αίματος.

Προσπαθώντας να βάλει σε τάξη το χαο-τικό πλήθος των νέων δεδομένων ο σύγχρο-νος άνθρωπος καταφεύγει στις θετικές και ανθρωπιστικές επιστήμες. Ο θεολογικός και εκκλησιαστικός από την άλλη χώρος, αγνοώ-ντας εν πολλοίς τις σχετικές συζητήσεις στο χώρο της επιστημολογίας, υποκύπτει συχνά-πυκνά στις γνωστικές αξιώσεις των εκκοσμι-κευμένων επιστημών που προέρχονται από το σύγχρονο εκκοσμικευμένο πανεπιστήμιο. Ο βασικός κίνδυνος για την Εκκλησία είναι να ασπαστεί και αυτή με τη σειρά της την άποψη της εκκοσμικευμένης επιστήμης,

πως ο τρόπος που εξελίσσονται σήμερα οι ανθρώπινες κοινωνίες και εν γένει ο τρόπος που η επιστήμη περιγράφει τα ανθρώπινα πράγματα, είναι αναπότρεπτος, δεσμευτικός και αναγκαστικός και όλοι, ως εκ τούτου, θα πρέπει να κλίνουν γόνυ σ’ αυτόν. Κάθε άλλη προοπτική μοιάζει καταδικασμένη σε αποτυχία και θα πρέπει να νοείται ως ανα-χρονιστική εμμονή.

Η ορατή κατάληξη αυτής της πορείας είναι να γίνει η ατζέντα του κόσμου, ατζέντα της Εκκλησίας. Αντί δηλαδή, η Εκκλησία να υπηρετεί την μεταμόρφωση του κόσμου μέσα από το περιεχόμενο της βιβλικής ιστορίας, καταλήγει να κάνει την ιστορία του κόσμου δική της ιστορία. Ασυναίσθητα

διολισθαίνει έτσι στη θλιβερή κατάσταση να υπηρετεί όχι το σχέδιο της Σωτηρίας του κό-σμου, αλλά υποθέσεις του κόσμου τούτου. Και είτε υπηρετεί έθνη σε αναζήτηση ταυ-τότητας είτε κοινωνικές ελίτ που επιδιώκουν εξουσία και αυτοδικαίωση είτε τη φιλελεύθε-ρη οικονομία της αγοράς με την αγριότητα που την χαρακτηρίζει, είτε την φυγή σε ιδιωτικούς παραδείσους αυτοεκπλήρωσης και “καταναλωτικής” πνευματικότητας, είτε λαμβάνει συν τηρητικά είτε προοδευτικά προσωπεία, έχει προδώσει την αποστολή της στον κόσμο.

Με ανάλογο τρόπο αλλοιώνεται και ο ρόλος του ποιμένα. Αντλώντας πρότυπα όχι από τη βιβλική και πατερική παράδοση, αλλά από την περιβάλλουσα πολιτισμική κατάστα-ση, ο ιερέας από διάκονος των Μυστηρίων και ποιμένας ψυχών, αρχίζει και θυμίζει όλο και πιο έντονα διευθύνοντα σύμβουλο, ψυ-χοθεραπευτή, ή διδάσκαλο γκουρού.

Υιοθετώντας την ατζέντα του κόσμου η θεολογία μπαίνει σε απολογητική τροχιά,

υποκύπτει στον πειρασμό να προσπαθήσει να κάνει το ευαγγέλιο πιστευτό στον κόσμο. Προσπαθώντας να συσχετίσει την αρχαία παράδοση της πίστης με το νεωτερικό κόσμο της δυσπιστίας, προστρέχει στους εκάστοτε φιλοσοφικούς συρμούς, υπαρ-ξιστικούς, ψυχαναλυτικούς, μαρξιστικούς, νεοφιλελεύθερους. ‘Ομως στο πρόσωπο του Χριστού δε συναντάμε την παρουσία-ση βασικών ιδεών περί Θεού, κόσμου και ανθρωπότητας, αλλά την κλήση να γίνουμε μαθητές Του, μέλη ενός νέου λαού βασιλέ-ων και ιερέων ( βασίλειον ιεράτευμα). Έργο της Εκκλησίας δεν είναι έτσι να περιγράψει την πραγματικότητα με όρους αποδεκτούς από τον κόσμο, αλλά να αλλάξει τις ζωές

των μελών της, να τις μετα-μορφώσει υπό το φώς των εκπληκτικών διαβεβαιώσε-ων του Ευαγγελίου, όχι να εξηγήσει το ευαγγέλιο στον κόσμο με όρους αποδεκτούς από αυτόν, αλλά να δείξει πως ο κόσμος μπορεί να γνωσθεί ορθά μόνο άν ο Χρι-στός αναστήθηκε εκ νεκρών.

Η Εκκλησία οφείλει να διαλαλεί διηνεκώς και στον σύγχρονο κόσμο την ιστο-ρία του σταυρωθέντος και αναστηθέντος Χριστού, να βοηθήσει τους ανθρώπους να αντιμετωπίσουν πρόσωπο με πρόσωπο την αμαρτωλό-τητά τους, την τάση τους να αποφεύγουν συστηματικά να πούν την αλήθεια σχετικά με τον εαυτό τους και τον κόσμο. Για να μπορέσει όμως η Εκκλησία να είναι η κοινό-τητα που ερμηνεύει στους ανθρώπους την ιστορία του Χριστού, θα πρέπει να είναι μία κοινότητα που θα έχει η ίδια μεταμορφωθεί από αυ-τήν την ιστορία.

Ένας ισορροπημένος συν-δυασμός της εποπτείας του παρελθόντος, της αποτύπω-σης των προβλημάτων του παρόντος και της χάραξης

μίας στρατηγικής για το μέλλον μπορεί και πρέπει να οδηγήσει τη σύγχρονη Εκκλησία να ανοιχτεί στην προοπτική του μέλλοντος με την ελπίδα ότι δεν κινείται με βάση ανθρώπινα κριτήρια και επινοήσεις, αλλά σε συμφωνία και αρμονία με τον έργο της Θείας Χάριτος που ενεργεί μεταμορφωτικά εντός του κόσμου στην πορεία προς τη φα-νέρωση της νέας δημιουργίας, της Βασιλείας του Θεού.

Το έργο του Θεού συνεχίζεται μέσα στον κόσμο. Συνεχίζεται και μέσα από την ταπει-νή μαρτυρία του γενικού και πολύπλευρου έργου του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ. Παντελεήμονος στην τοπική μας Εκ-κλησία, του Ιερού Κλήρου και του πιστού μας λαού, αλλά και μέσα από την μεταμόρ-φωση ανθρώπων κάποτε αλαζονικών, αλλά μετέπειτα ταπεινωμένων από τη ζωή και γι’ αυτό πια ταπεινών. Συνεχίζεται από όλους εκείνους που με την ίδια τη ζωή τους λένε: Ελθέτω η Βασιλεία Σου επί της γής. !


νώπιον τοῦ Σταυροῦ τοῦ Κυρίου καί πάλι σήμερα, ἀδελφοί μου, ἐνῶ ὁ Χρι-στός ἄπνους θά κατέλθει σέ λίγο στόν τάφο καί θά πορευθεῖ πρός τόν Ἅδη. Ἐνώπιον τοῦ Σταυροῦ

τοῦ Κυρίου, καί ὁ λόγος ὁ τοῦ Σταυροῦ ἀκούεται γιά μία ἀκόμη φορά στούς να-ούς μας, ἀκούεται γιά μία ἀκόμη φορά ἀπό τά χείλη τοῦ ἀποστόλου Παύλου, τοῦ πιό αὐθεντικοῦ ἑρμηνευτοῦ τοῦ μυ-στηρίου τοῦ Σταυροῦ, τό ὁποῖο εἶχε καί ὁ ἴδιος βιώσει προκειμένου νά ὁμολογεῖ ὅτι «Χριστῷ συνεσταύρωμαι, ζῶ δέ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ δέ ἐν ἐμοί Χριστός» (Γαλ. 2, 19-20).

Τή δική του φωνή ἀκοῦμε καί σήμερα ἐνώπιον τοῦ Σταυροῦ νά μᾶς διερμηνεύ-ει τό νόημα τοῦ λόγου του μέ μία προ-τροπή: «βλέπετε … τήν κλῆσιν ὑμῶν, ἀδελφοί, ὅτι οὐ πολλοί σοφοί κατά σάρ-κα, οὐ πολλοί δυνατοί, οὐ πολλοί εὐγε-νεῖς, ἀλλά τά μωρά τοῦ κόσμου ἐξελέξα-το ὁ Θεός ἵνα τούς σοφούς καταισχύνῃ, καί τά ἀσθενῆ τοῦ κόσμου ἐξελέξατο ὁ Θεός, ἵνα καταισχύνῃ τά ἰσχυρά».

Τό ζητούμενο γιά ὅλους ἐμᾶς, ἀδελ-φοί μου, πού στεκόμαστε σήμερα στή σκιά τοῦ Σταυροῦ τοῦ Κυρίου, γιά ὅλους ἐμᾶς πού ἐπιθυμοῦμε ἡ συνάντησή μας αὐτή μέ τόν δι᾽ ἡμᾶς σταυρωθέντα Χριστό νά μήν εἶναι ἐφήμερη καί τυ-χαία, εἶναι νά ἀντιληφθοῦμε τήν κλήση μας, νά ἀντιληφθοῦμε τήν ἀποστολή μας στόν κόσμο, νά ἀντιληφθοῦμε τό νόημα τῆς ζωῆς μας. Καί ἡ πραγματική μας κλήση, ἡ ἀληθινή μας ἀποστολή,

τό οὐσιαστικό νόημα τῆς ζωῆς μας δέν εἶναι ὅσα φανταζόμαστε ἤ σχεδιάζουμε ἐμεῖς γιά τόν ἑαυτό μας· δέν εἶναι οὔτε ἡ σοφία, οὔτε ἡ δύναμη, οὔτε ἡ κοι-νωνική θέση, οὔτε τά χρήματα πού οἱ περισσότεροι ἀπό ἐμᾶς ἐπιδιώκουμε καί ἀγωνιζόμαστε νά ἀποκτήσουμε, γιατί ὅλα αὐτά ἀφενός εἶναι παροδικά καί ἀφετέρου δέν ἔχουν καμία σημασία στά μάτια τοῦ Θεοῦ, γιατί δέν μᾶς βοηθοῦν νά οἰκειωθοῦμε τή ζωή πού πηγάζει ἀπό τόν Σταυρό τοῦ Χριστοῦ, ὁ ὁποῖος κατά τόν ἱερό ὑμνογράφο «ζωή καί ἀνάστασις ὑπάρχει» γιά τούς πιστούς.

Καί ἡ κλήση τοῦ Θεοῦ γιά τόν καθένα ἀπό ἐμᾶς εἶναι νά ἀποδεχθεῖ μέσω τῆς ἑκουσίας ταπεινώσεως τή μωρία καί τήν ἀσθένειά του. Ὅποιος νομίζει ὅτι εἶναι σοφός, αὐτοϊκανοποιεῖται μέ τό πεπερα-σμένο τῆς ἀνθρώπινης σοφίας καί χάνει τήν εὐκαιρία νά κερδίσει τή σοφία τοῦ Θεοῦ, «τήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσαν» (Φιλ. 4, 7). Ὅποιος νομίζει ὅτι εἶναι ἰσχυ-ρός, σωματικά, κοινωνικά ἤ οἰκονομικά, χάνει τήν εὐκαιρία νά βιώσει τή δύναμη τοῦ Θεοῦ ἡ ὁποία «ἐν ἀσθενείᾳ τελει-οῦται» (2 Κορ. 12, 9).

Ὁ Χριστός ἐπιλέγει τά ἀσθενῆ καί τά μωρά τοῦ κόσμου γιά νά δείξει τή δύναμή του, ἐπειδή καί ὁ ἴδιος φάνη-κε ἀσθενής καί μωρός στά μάτια τοῦ κόσμου, ὅταν ἐπέλεξε νά ἀνέβει στόν Σταυρό γιά τή σωτηρία μας. Ἀλλά ἡ φαινομενική ἀδυναμία καί ἡ μωρία τοῦ Ἰησοῦ, γιά τήν ὁποία τόν περιέπαιζαν οἱ Ἰουδαῖοι καί τόν χλεύαζαν οἱ σταυρωτές του, ἀποδείχθηκε δύναμη καί σοφία, γιά ὅσους μποροῦν νά βλέπουν πέρα ἀπό τά

σχήματα τοῦ κόσμου καί νά τά ἀξιολο-γοῦν ὑπό τό πρίσμα τῆς αἰωνιότητος.

Ὁ Θεός δέν καλεῖ τόν ἄνθρωπο νά ἀρνηθεῖ τή σοφία καί νά ἀπορρίψει τή δύναμη, διότι Ἐκεῖνος τοῦ χάρισε καί τά δύο· τόν καλεῖ ὅμως νά ἀντιληφθεῖ ὅτι ἡ δύναμη καί ἡ σοφία πού μπορεῖ νά ἀπο-κτήσει δέν εἶναι αὐτοσκοπός, ἀλλά μέσα πού θά τόν βοηθήσουν, ἄν τά χρησιμο-ποιήσει σωστά, νά προσεγγίσει τόν Θεό. Τό βλέπουμε σήμερα στό παράδειγμα τοῦ εὐσχήμονος Ἰωσήφ· ἡ κοινωνική του θέση καί ἡ οἰκονομική του εὐρωστία δέν γίνονται ἐμπόδιο γιά νά πλησιάσει τόν Ἰησοῦ, ἀλλά ἡ μέ ταπείνωση ἐνά-ρετη χρήση τους φέρνει τόν Ἰωσήφ σέ θέση ἀνώτερη καί ἀπό τούς μαθητές τοῦ Χριστοῦ, ἀφοῦ ἀξιώνεται νά ἀγγίξει μέ τά χέρια του τό νεκρό σῶμα τοῦ πεφιλημένου του διδασκάλου καί νά τό ἐνταφιάσει στό καινό μνημεῖο.

Ἀδελφοί μου, ἀπό τό ὕψος τοῦ Σταυ-ροῦ μᾶς καλεῖ ὁ Ἰησοῦς σήμερα διά τοῦ ἀποστόλου νά διακρίνουμε, μέσα ἀπό τά πολλά καί ποικίλα θεάματα τοῦ κόσμου, μέσα ἀπό τά παράξενα καί ἑλκυστικά ἀκούσματά του, τήν κλήση τοῦ Θεοῦ, κλήση ταπεινώσεως, σάν αὐτή πού ἀκο-λούθησε καί ὁ ἴδιος «γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δέ σταυ¬ροῦ» (Φιλ. 2, 8) γιά τή δική μας σωτηρία. Ἄς ἀκολουθήσουμε τήν κλήση αὐτή, γιατί μόνο διά τῆς ταπεινώσεως θά ἀξιωθοῦμε καί ἐμεῖς ὄχι μόνο νά ἑορτάσουμε ἀλλά καί νά βιώσουμε τή λαμπροφόρο Ἀνά-στασή του.

ΜΕΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

Ετοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Βεροίας κ. Παντελεήμονος

«Βλέπετε … τήν κλῆσιν ὑμῶν, ἀδελφοί, ὅτι οὐ πολλοί σοφοί κατά σάρκα, οὐ πολλοί δυνατοί, οὐ πολλοί εὐγενεῖς,

ἀλλά τά μωρά τοῦ κόσμου ἐξελέξατο ὁ Θεός ἵνα τούς σοφούς καταισχύνῃ, καί τά ἀσθενῆ τοῦ κόσμου ἐξελέξατο

ὁ Θεός, ἵνα καταισχύνῃ τά ἰσχυρά» (1 Κορ. 1, 26-27)


« ρήτη τοῦ κόσμου ἀρχόντισσα, τσι λευ-τεριᾶς ξομπλιάστρα πού σ’ ἀγκαλιάζει ἡ θάλασσα καί σέ φι-λοῦνε τ’ ἄστρα». Στοῦ κόσμου τίς ἀκρώρειες στούς μυθικούς τούς χρόνους, βασίλευε

ὁ Ἀστερίωνας, ὁ ἄνακτας τῆς Κρήτης. Κρατοῦσε ἀπό γενιά περιφανῆ καί κο-σμοξακουσμένη, ἀπό τόν Δευκαλίωνα τόν τρανό καί τόν μεγάλο Ἕλληνα, γιός τοῦ Τεκτάμου λογίζεται καί τῆς γλυ-κιᾶς Κρηθέας. Ὁ Ἀστρινός ὁ Δίας τοῦ ἔδωσε σύζυγο καί βασίλισσα τήν ξακουστή Εὐρώπη. Καί ὁ ἄναξ Ἀστερίωνας μέ περισσή φροντίδα ἀνέθρεψε τόν γιό τοῦ Δία καί τῆς Εὐρώπης, τόν θρυλικό τόν Μίνωα. Τότε τ’ ἄστρα χαμηλώσαν καί ἀσπάσθηκαν γλυκά τό ρήγα Ἀστερίωνα στοῦ Κόφινα τήν ράχη κι ἡ θάλασσα μέ σεβασμό προ-σκύνησε τοῦ Μίνωα τήν μυθική τήν δόξα. Κι ἀπ’ τούς ἀρχαίους ἐκείνους χρόνους, στούς θρύλους βουτηγμένους, τά ἔκγονα τοῦ Μίνωα, τῆς Κρήτης οἱ λεβέντες, τοῦ Ἀστερίωνα τά πετρολάξευτα καί ἀστροφωτισμένα δώματα τά εἶπαν Ἀστερούσια. Ἐκεῖ κοιμήθηκαν οἱ μυ-θικοί θεοί κι ἐπλάγιασε ὁ θρύλος καί ξύπνησε ἡ ἱστορία καί τοῦ Χριστοῦ ὁ ἥλιος.

Ἕνα καράβι ρωμαϊκό, πολύ ἀρματωμένο, τό σωτήριο ἔτος 60 μ.Χ. κατέπλευσε στά νότια τῆς Κρήτης στόν ὅρμο τῶν Καλῶν Λιμένων πού σκιάζουν τά Ἀστερούσια. Μεταξύ τῶν αἰχμαλώ-των οἱ Ρωμαῖοι στρατιῶτες κατέβασαν

ἐκεῖ κι ἕναν ἐπίσημο Ἐβραῖο δέσμιο, τόν Ἀπόστολο Παῦλο. Καί τότε, ἀπό τούς θεοπρεπεῖς βηματισμούς τοῦ Κορυφαί-ου Παύλου, ἡ ταραγμένη καλοσύνη τῶν Λιμένων σφραγίσθηκε μέ τοῦ Χριστοῦ τά εἰρηνευμένα μύρα καί τά σκοτει-νιασμένα ἄστρα τῶν ὑψηλῶν ὀρέων ἔλαβαν φῶς ἀνέσπερο ἀπό τόν ἄδυτο Ἥλιο τῆς Δικαιοσύνης, τόν Θεάνθρωπο Ἰησοῦ Χριστό, τόν μοναδικό Σωτῆρα τοῦ κόσμου. Ἔκτοτε τά Ἀστερούσια προκάλεσαν τόν Χάροντα στά πέτρινα ἀλώνια τους, ἀφοῦ τά σπήλαια τά τρα-νά καί τά πολλά χαράκια, τά σπηλια-ράκια τά βαθιά καί τ’ ἄνυδρα φαράγγια

ἔγιναν λιθόκτιστα διαβατικά ζωῆς ἀτε-λευτήτου. Πέρασαν χρόνοι πολλοί και αἱματοβαμμένοι, καί τήν ἀντρειωμένη Κρήτη πάτησαν Ρωμαῖοι, Ἄραβες, Ἐνε-τοί, Τοῦρκοι καί Γερμανοί, μά οἱ Κρῆτες δέν ἔστερξαν νά ὑπακούσουν στήν βουλή τῶν κατακτητῶν, ἀλλοπίστων καί ἀλλοδόξων, ἀφοῦ οἱ θυγατέρες τοῦ Ψηλορείτη ἀντί γιά νανουρίσματα θουρίους σιγοτραγουδοῦσαν στά παιδιά τους: «Τή λευτεριά ρωτήσανε, ποιᾶς

μάνας εἶναι γέννα καί εἶπε πῶς τήν γέννησε το κρητικό τό αἷμα». Σ’ αὐτά τά ἀστροστολισμένα ὄρη κατέφυγαν χαΐνηδες (ἀνυπότακτοι) Κρητικοί, λε-βεντογεννημένοι, καί μέ ἀντάρτικους καλπασμούς ἔστησαν πόλεμο φρικτό μέ τάγματα δαιμόνων, σαΐτευσαν μέ τήν εὐχή τό κέντρο τοῦ θανάτου, καί ἔπνιξαν μέ καθαρμούς τά χαροπαίδια πάθη. Ἐκεῖ ἔστησαν κάστρα λευτεριᾶς καί πύργους ἀντρειωσύνης πού μέχρι τήν σήμερον οἱ ὁλίγοι καί ἀμέτρητοι, οἱ ζῶντες καί κεκοιμημένοι, οἱ ὁρατοί καί ἀόρατοι ζωσμένοι τήν πανοπλία τοῦ Χριστοῦ μάχονται τό ἀσκέρι τοῦ

διαβόλου μέ εἰρήναρχες κραυγές ἀόρατου πολέμου προκαλώντας καί προσκαλώντας τούς ἐγγύς καί τούς μακράν νά ἐνταχθοῦν στήν παναστρατιά τοῦ Ἀφέντη Χριστοῦ, ὁ Ὁποῖος «ἐξῆλθε νικῶν καί ἵνα νικήσῃ». Ντρέτοι (εὐθεῖς) Κρητικοί στούς χρόνους τούς βυζαντινούς, τούς πορφυρογεννημένους, ἐπλή-ρωσαν τά Ἀστερούσια κι ἡσύχασαν γιά λίγο. Ἄκουσαν στά βάθη τῆς καρδιᾶς τους τόν Λόγο τοῦ Κυρί-ου καί μετά τοῦ Προφητάνακτος Δαυίδ ἀνέκραξαν «ὧδε κατοικήσω ὅτι ἠρετισάμην αὐτήν». Καί κατό-

πιν ὕψωσαν τά χέρια στόν οὐρανό καί ἐβόησαν μέ πόθο «στό ὄνομά Σου Θεέ μου» καί χτίσανε μέ ἱκεσία διάπυρη καί πέτρες ἀστερούσιες πρός τιμήν τοῦ γε-νάρχη ἀσκητῆ, τοῦ Τιμίου Προδρόμου, Ναό καί Σκήτη ὀνομαστή. Ζήτησαν τήν προστασία τῆς Κυρίας Θεοτόκου καί ἀντιπρόσφεραν παλλάδια προσευχῆς καί ἀσκήσεως, τήν Ὁδηγήτρια καί τόν Κουδουμᾶ. Μά τίμησαν καί τόν καθηγη-τή τῆς γῆς τοῦ Νείλου, τόν Μέγα Ἀντώ-

Κτοῦ Ἀρχιμ. Ἰερεμίου Γεωργαλῆ

«Στά σπηλιαράκια τοῦ βουνοῦστῆς Κρήτης τ’ Ἅγιον Ὄρος»


νιο, μέ ὀμορφοκκλησιά σέ τόπο βραχω-μένο, πού ὁ ἡγιασμένος βίος τους τόν χαρίτωσε καί Ἁγιοφάραγγο τόν ἔχρισε. Τοῦ προσέφεραν ὅμως καί τό Ἀπεζανές, Μοναστήρι ἐξάκουστο καί ὀχυρό μεγά-λο.

Στά νότια τοῦ νομοῦ Ἡρακλεί-ου καί στό νοτιότερο μέρος τῆς Κρήτης καί συγκεκριμένα ἀπό τό ἀκρωτήριο Λίθινο ἕως καί τήν Ἱεράπετρα ἁπλώνεται ἡ ὀροσειρά τῶν Ἀστερουσίων μέ τήν ὑψηλότερη κορυφή της, τόν Κόφινα (1280μ.). Στόν ὅρμο τῶν Καλῶν Λιμέ-νων στά νότια τῶν Ἀστερουσίων ἀπο-βιβάστηκε γιά λίγο ὁ ποντοπόρος πρός τήν πρεσβυτέρα Ρώμη αἰχμάλωτος, Ἀπόστολος Παῦλος. Ἔτσι ὁ γαληνεμένος τοῦτος ὅρμος τοῦ Λιβυκοῦ πελάγους καί τά ἀγέρωχα Ἀστερούσια γίνανε ἡ Χρυσή Πύλη τοῦ Χριστιανισμοῦ γιά τήν ἀντρειωμένη Κρήτη. Ἀλλά ὁ Μέγας Παῦλος ἐπανέρχεται στήν μεγαλόνησο τό 63μ.Χ. καί ἐγκαθιστᾶ ἐπίσκοπο στήν Κρήτη τόν μαθητή του, Ἀπόστολο Τίτο, μέ ἕδρα τῆς ἐπισκοπῆς, τήν ἀρχαία Γόρτυνα. Ἔτσι ἡ σωτήριος πίστη τοῦ Χριστοῦ ἁπλώνεται ἀπό τά νότια τῆς Κρήτης σ’ ὁλόκληρη τήν μεγαλόνησο. Καί πάλι ὅμως τά Ἀστερούσια γίνονται ἡ ἐσμυρνισμένη θύρα τῆς εἰσόδου τοῦ ἀσκητισμοῦ στήν Κρήτη. Ἡ μορφολογία τῆς ὀροσειρᾶς εὐνόησε τήν ἀνάπτυξη τοῦ Μοναχισμοῦ ὅλων τῶν μορφῶν ἐρημητικοῦ, λαυριωτικοῦ, κοινοβιακοῦ ἀπό πολύ νωρίς μάλιστα. Προσφάτως μάλιστα καί συγκεκριμένα τόν Αὔγου-στο τοῦ 2010, ὁ ὁμότιμος καθηγητής τοῦ Πανεπιστημίου τῶν Ἰωαννίνων κ. Ἀθανάσιος Παλιούρας, ἀνακοίνωσε ὅτι ὁρισμένα σπήλαια ἀσκητῶν στήν περιο-χή τῆς Μονῆς τοῦ Κουδουμᾶ ἀνάγονται

στόν 4ο αἰώνα μ.Χ. Ἀπό τίς ἀπαρχές τῆς ἐμφανίσεως τοῦ Μοναχισμοῦ στήν κατέναντι τῆς Κρήτης χώρα, τήν Αἴγυ-πτο, καί στήν ἁγία γῆ τῆς Παλαιστίνης ὁ ἀποστολοπαράδοτος καί πατερικός μοναχικός τρόπος ζωῆς μεταφυτεύθηκε ἐπιτυχῶς στήν ἄνυδρη ὀροσειρά τῶν Ἀστερουσίων ἀποδίδοντας πολλούς καί εὐλογημένους πνευματικούς καρπούς. Τό νηπτικό πνεῦμα τῶν ἀσκητῶν πα-τέρων τῆς Ἀνατολῆς βρῆκε πρόσφορο ἔδαφος στόν τόπο αὐτό καί ὅπως οἱ ἀσκητές ἐπόλισαν τήν ἔρημο τῆς Νει-λοχώρας κατά τόν ἴδιο τρόπο τά βρα-χωμένα Ἀστερούσια ἀναδείχθηκαν τό Ἅγιον Ὄρος τοῦ νοτίου τμήματος τῆς Αὐτοκρατορίας τῆς Ρωμανίας (Βυζα-ντινῆς). Μάλιστα, κατά τίς δύσκολες καί σκοτεινές περιόδους τῆς Ἀραβοκρατίας, τῆς Ἐνετοκρατίας καί τῆς Τουρκοκρα-τίας τά Ἀστερούσια ἦταν ὁ ἀπροσπέλα-στος τόπος καταφυγῆς τῶν γενναίων καί ἀνυπότακτων Κρητῶν. Τά Μοναστή-ρια καί τά ἀσκητήρια τῶν Ἀστερουσίων ἔγιναν τά ἐργαστήρια συντήρησης, καλλιέργειας καί ἀνάπτυξης τῶν ἑλλη-νικῶν γραμμάτων καί τεχνῶν. Κυρίως ὅμως ἀναδείχθηκαν τά ἀπροσκύνητα ἀμυντήρια τοῦ ὀρθοδόξου φρονήματος τῶν Κρητῶν πού δέν ἔστερξαν νά ὑπα-κούσουν στά κελεύσματα τῶν ἀλλοπί-στων, ἀλλά καί τῶν ἀλλοδόξων Ἐνετῶν, τέκνων τῆς αἰρετικῆς Παποσύνης, πού μέ περισσή δολιότητα προσπάθησαν νά ἀλλοιώσουν τήν ὀρθόδοξο πίστη τους. Μέ τήν πολύτιμη συνδρομή τῆς Μητρός Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως, τοῦ Οἰκουμενικοῦ μας Πατριαρχείου, οἱ Κρῆτες κατάφεραν νά ἀντισταθοῦν ἐπί αἰῶνες ὁλόκληρους στούς ἀλλοπίστους ἐχθρούς καί στούς ψευδαδέλφους χρι-

στιανούς τῆς φραγκεμένης Εὐρώπης καί νά γίνει ἡ Κρήτη ἐλαία κατάκαρπη, ἡρώων καί ἁγίων.

Ἀφήνοντας λοιπόν πίσω μας τόν μεγαλοπρεπή Ψηλορείτη καί περ-νώντας τόν κατάφυτο παράδεισο τῆς Μεσσαρᾶς ἀνεβαίνουμε στά θρυλικά Ἀστερούσια καί συναντοῦμε τό πε-ρίφημο Μοναστήρι τῆς Ὁδηγήτριας, κέντρο ὀρθοδόξου πνευματικότητος, ἑλληνικῶν γραμμάτων καί αἱματοβαμ-μένων ἐθνικῶν ἀγώνων. Ἱδρύθηκε τόν 14ο αἰῶνα ἀπό μιά χαροκαμένη μάνα πού ἔχασε τήν μονάκριβη κόρη της καί μέ ὁδηγία τῆς Παναγίας ἀνακαίνισε μιά κατεστραμμένη ἐκκλησία καί ἀνήγειρε ἐκεῖ τό Μοναστήρι τῆς Ὁδηγήτριας. Ἡ ἴδια ἔγινε μοναχή μέ τό ὄνομα Μάρθα. Τόν 15ο αἰῶνα ἐργάσθηκε ἐκεῖ ὁ ξα-κουστός ζωγράφος Ἄγγελος, ὁ ὁποῖος φιλοτέχνησε τίς εἰκόνες τοῦ τέμπλου τοῦ Καθολικοῦ. Ἡ ἱστορία τοῦ ἀδελφοῦ τῆς Μονῆς Ἰωάσαφ, τοῦ ἐπικαλουμένου Ξωπατέρα, ἐνδεικτικά παρουσιάζει τήν μεγάλη προσφορά τῆς Μονῆς στούς ἐθνικούς ἀγῶνες τοῦ Γένους μας. Τοῦτος ὁ καλόγερος συνεργάζονταν ἐνεργά μέ τούς ὁπλαρχηγούς τῆς Μεσ-σαρᾶς ἐναντίον τῶν κακακτητῶν Τούρ-κων. Ἡ δράση του προξένησε τήν ἀντί-δραση τῶν κατακτητῶν, οἱ ὁποῖοι τόν Φεβρουάριο τοῦ 1828 ἐπιτίθενται στό Μοναστήρι τῆς Ὁδηγήτριας πού ἦταν ταμπουρωμένος, μέ πέντε μοναχούς καί πέντε λαϊκούς. Τρεῖς ἡμέρες κράτησε ὁ ἄνισος ἀγῶνας καί ὅλοι οἱ σύντροφοί του σκοτώθηκαν. Ὁ Ξωπατέρας ὅμως μόνος καί λαβωμένος ἀντιστέκεται στόν πύργο τῆς Μονῆς. Ἡ φωτιά πού ἔβαλαν στόν πύργο οἱ Τούρκοι ἀναγκάζει τόν καστροπολεμίτη νά βγεῖ ἔξω καί μέ λε-


ονταρίσια γενναιότητα νά πέσει πάνω στό ἀσκέρι τῶν Τούρκων. Οἱ Τούρκοι ἀποκεφαλίζουν τόν Ξωπατέρα καί πε-ριφέρουν τό κεφάλι του στήν περιοχή πρός ἐκφοβισμό. Σέ τοῦτο τό φρικτό θέαμα ἀποκρίθηκαν οἱ Κρητικοί με τού-τους τούς στίχους: «Πουλιά μήν κελαη-δήσετε Σάββατο ὡς Δευτέρα, γιατί τόν ἐσκοτώσανε Τοῦρκοι τόν Ξωπατέρα. Μηδέ στήν Κρήτη ἀκούστηκε μηδέ στήν Ἰγγλετέρα, νά πολεμήσει τήν Τουρκιά ὡσάν τόν Ξωπατέρα».

Στα δυτικά Ἀστερούσια καί νότια τῆς Μονῆς τῆς Ὁδηγήτριας μέ διέξοδο πρός τό Λιβυκό πέλαγος βρίσκεται τό Ἁγιοφάραγγο. Τοῦτος εἶναι μυστικός τόπος προσευχῆς καί ἀσκήσεως, ἡγια-σμένος ἀπό τά βραχωμένα δάκρυα καί τίς πετρωμένες ἱκεσίες ἀρχαίων ἐρημιτῶν, προσμοναρίων ἀκοιμήτων τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, τῆς ὁποί-ας «οὐκ ἔσται τέλος». Εἶναι ἴσως ἡ πρώτη ἐρημούπολη τῶν Ἀστερουσίων πού δέχθηκε στά πέτρινα ἔγκατά της τήν ζεστή αὔρα τοῦ ἡγιασμένου ἀσκητι-σμοῦ πού ἔφθασε ἐκεῖ ἀπό τήν εὐλογημένη γῆ τοῦ Νείλου. Ἱε-ροφάντης μυστικός καί ἀπλα-νής ὁδηγός καί ἐδῶ τιμᾶται ὁ πολιστής τῆς ἐρήμου, Μέγας Ἀντώνιος. Ἡ θεοειδής διδασκα-λία του κατευθύνει ἐπί αἰῶνες τούς γνωστούς καί ἀγνώστους, τούς ὁλίγους καί ἀμέτρητους ἀσκητές τοῦ φαραγγιοῦ αὐτοῦ τοῦ Θεοῦ. Πρός τιμήν τοῦ Μεγάλου Ἀντωνίου τιμᾶται καί ὁ ἀρχαῖος Ναός πού βρίσκεται ἐντός τοῦ φαραγγιοῦ καί ἀπο-τελοῦσε τό Καθολικό τῶν ἀσκητῶν καί ἐρημιτῶν τοῦ τόπου. Κοντά στόν Ναό τοῦ Ἁγίου Ἀντωνίου βρίσκεται καί ἕνα μεγάλο σπήλαιο πού λέγεται «Γουμενό-σπηλιος». Ἐκεῖ συγκεντρώνονταν δύο φορές τό χρόνο οἱ ἀσκητές ἔχοντας συγκεκριμένη πέτρα πού κάθονταν. Ἡ ἀπουσία ἀσκητοῦ ἀπό τήν θέση του, δήλωνε καί τήν πρός Κύριον ἐκδημία του. Στόν τόπο αὐτό ἀσκήτευσε γιά λίγο καί ὁ ὅσιος Γρηγόριος ὁ Σιναΐτης, ὁ ὁποῖος διδάχθηκε τήν νοερά προσευχή ἀπό τόν ἀσκητή Ἀρσένιο. Ἀπό τοῦτο τό ἱερό φαράγγι προῆλθαν καί τά τέσσερα κατά σάρκα ἀδέλφια μέ τήν ἐπωνυμία Παπαδόπουλοι καί μέ καταγωγή ἀπό τόν Χάνδακα (Ἡράκλειο) πού λογίζονται κτήτορες τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ἀπεζανῶν. Τό δεύτερο μισό τοῦ 15ου αἰώνος οἱ ἐπιδρομές τῶν πειρατῶν ἀνάγκασαν τά τέσσερα ἀδέλφια-ἀσκητές νά ἀναζητή-σουν τόπο ἡσυχαστικό καί ἀσφαλή. Ἡ θαυματουργική θεραπεία ἀπό τύφλωση ἑνός τούρκου ἄρχοντα τῆς περιοχῆς ἀπό τήν εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Ἀντωνίου,

τήν ὁποία μετέφεραν τά ἀδέλφια, ἦταν ἡ αἰτία τῆς προσφορᾶς κτημάτων ἀπό τόν Τοῦρκο γιά τήν δημιουργία τῆς Μονῆς. Στό σημεῖο πού ξεπέζεψε ἀπό τό ἄλογό του ὁ Τοῦρκος ἄρχοντας, τελείως ὑγιής, χτίστηκε ἡ Μονή τῶν Ἀπεζανῶν τό Καθολικό τῆς ὁποίας τιμᾶται ἐπ’ ὁνό-ματι τοῦ Μεγάλου Ἀντωνίου. Καί τοῦτο τό ἱερό ὀχυρό τῆς πίστεως καί τῆς πατρίδος ἔπαιξε σημαντικό ρόλο στούς ἀπελευθερωτικούς ἀγῶνες τοῦ Γένους μας καλλιεργώντας παράλληλα τά γράμματα καί τίς τέχνες. Ἀπ’ αὐτή τήν Μονή εἰκάζεται ὅτι πέρασε καί ἡ σιδηρά ἐκκλησιαστική μορφή τῆς Κρήτης τοῦ 16ου αἰῶνος, ὁ Ἅγιος Μελέτιος ὁ Πηγᾶς, Πατριάρχης Ἀλεξανδρείας. Τοῦτος ὁ

εὐκλεής γόνος τῆς ἀνυπότακτης Κρή-της πολέμησε μετά παρρησίας πολλῆς τίς ἀντιχριστιανικές μεθοδεῖες τῶν κατακτητῶν Λατίνων, πού μετά μανίας χρησιμοποιοῦσαν γιά νά ἀλλοιώσουν τό ὀρθόδοξο φρόνημα τῶν Κρητῶν καί νά ὁδηγήσουν τόν γενναιόφρονα λαό τῆς μεγαλονήσου ὑπό τό κράτος καί τήν ἐξουσία τοῦ Πάπα.

Στούς νότιους πρόποδες τῶν Ἀστερουσίων, κάτω ἀπό τό χωριό Καπε-τανιανά, βρίσκεται ἄλλο ἔνα πανάρχαιο διαβατικό τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, ἡ φημισμένη σκήτη τοῦ Τιμίου Προδρό-μου, ὁ Ἁϊ-Γιάννης ὅπως τόν ἀποκαλοῦν οἱ ντόπιοι. Ἡ ἐμφάνιση τοῦ μοναχισμοῦ καί σ’ αὐτή τήν περιοχή χάνεται στούς πρώτους βυζαντινούς χρόνους. Κατέ-ναντι τοῦ Λιβυκοῦ πελάγους, σέ μιά εὐρύχωρη ἐγκοπή τοῦ βράχου, βρίσκε-ται ὁ σπηλαιώδης Ναός τοῦ προστάτη τῶν μοναχῶν, τοῦ Τιμίου Προδρόμου. Σώζονται σημαντικές βυζαντινές ἁγιο-γραφίες ἐντός, ἀλλά καί στόν ἐξωτερικό τοῖχο τοῦ Ναοῦ. Οἱ συνεχόμενες σπη-λαιώδεις κοιλότητες πλησίον τοῦ Ναοῦ

μέ ἐλάχιστες ἀνθρώπινες ἐπεμβάσεις ἀποτελοῦν τά κελλιά τῶν πατέρων καί ἀσκητῶν, τῶν χρόνων τῶν ἀλλοτινῶν, πού συγκροτοῦν τό πέτρινο μεγαλεῖο τῆς Σκήτης. Μπροστά ἀπό τό βραχώδες αὐτό συγκρότημα ὑπάρχει ἕνα μικρό καί εὔφορο πλάτωμα γῆς, ὅπου οἱ μοναχοί καλλιεργοῦσαν τά ἀπαραίτητα λαχανικά τους καί εἶναι γνωστό ὡς ὁ λάκκος τοῦ Ἁϊ-Γιαννιοῦ. Ἡ κτητορική ἐπιγραφή τοῦ 1352 μᾶς πληροφορεῖ ὅτι ἕνας μοναχός, Ἀντώνιος, ἐγκαταστάθηκε ἐκεῖ μέ τήν συνοδεία του καί ἀνακαίνισε τήν Σκήτη. Τοῦτος ὁ γέροντας ἀνήκει στούς ἐπα-ναστάτες Κρητικούς πού ἔμειναν πιστοί στήν Ὀρθοδοξία τῶν Ἁγίων Πατέρων καί ἀπό τά ἀγέρωχα Ἀστερούσια ἐκτό-

ξευσαν τά πυρφόρα βέλη τοῦ Παναγίου Πνεύματος ἐναντίον τῆς λατινικῆς προπαγάνδας πού εἶχε κατακλύσει τήν μεγα-λόνησο Κρήτη. Ἡ Σκήτη τοῦ Ἁϊ-Γιαννιοῦ, ὅπως ἄλλωστε ἡ συντριπτική πλειοψηφία τῶν Μοναστηριῶν τῆς πατρίδος μας, συνέδραμε δυναμικά στούς ἀγῶνες τοῦ Γένους ἐναντίον τῶν κατακτητῶν. Ἕνα ἄλλο σημαντικό στοι-χεῖο τοῦ ἡγιασμένου αὐτοῦ τόπου εἶναι ὁ θρύλος γιά τά «Ἁγιάκια». Εἶναι οἱ διηγήσεις τῶν εὐσεβῶν κατοίκων τῆς περιοχῆς πού ἀπό γενιά σέ γε-νιά μεταδίδονται ὡς πολύτιμη παρακαταθήκη γιά τήν ὕπαρξη ἐκεῖ κρυφῶν ἁγίων ἀσκητῶν. Ἐρημίτες πού λησμόνησαν τόν κόσμο καί τά τοῦ κόσμου ἀσκήτεψαν μέ ἄκρα μυστικό-

τητα στά σπήλαια τῆς περιοχῆς ψάλλοντες καί ἄδοντες τούς ἀναβαθ-μούς: «Τοῖς ἐρημικοῖς, ἄπαυστος ὁ θεῖος πόθος ἐγγίνεται, κόσμου, οὖσι τοῦ ματαίου ἐκτός». Φεύγοντας ἀπό τόν Ἁϊ-Γιάννη καί βαδίζοντας πρός ἀνατο-λάς στούς πρόποδες τῶν Ἀστερουσίων συναντᾶς ἀρκετά σπήλαια ἀσκητῶν, μέ κυριότερο αὐτό τοῦ Ἁγίου Ἀντωνίου, ἐντός τοῦ ὁποίου βρίσκεται ὁμώνυμος ναός. Ἡ συνέχεια τῆς πορείας αὐτῆς μέσα ἀπό ἕνα γραφικό μονοπάτι ὁδηγεῖ σ’ ἕνα πρασινισμένο ὄρμο τοῦ Λιβυκοῦ πελάγους, ὅπου βρίσκεται τό ἐξάκουστο Μοναστήρι τοῦ Κουδουμᾶ, προστατευ-μένο βορείως ἀπό τόν πέτρινο ὄγκο τῶν Ἀστερουσίων. Ἡ πρώτη πληροφορία πού διασώζεται γιά τό Μοναστήρι εἶναι ἕνα σύγγραμμα τοῦ 14ου αἰῶνος, πού μαρτυρεῖ ἤδη τήν ὕπαρξη τῆς Μονῆς.Ἐν συνεχείᾳ οἱ πειρατικές ἐπιδρομές καταστρέφουν τό Μοναστήρι τό ὁποῖο ἐπανιδρύεται τόν 19ο αἰώνα ἀπό τούς αὐταδέλφους Ἁγίους Παρθένιο καί Εὐμένιο. Οἱ ἅγιοι αὐτοί πατέρες ἔγιναν μοναχοί στήν Μονή Ὁδηγήτριας καί ἐν


συνεχείᾳ ἀσκήτεψαν στό Μάρτσαλλο, στόν Ἁϊ-Γιάννη, στό σπήλαιο τοῦ Ἁγί-ου Ἀντωνίου καί σ’ ἕνα ἄλλο σπήλαιο τῆς περιοχῆς σχεδόν ἀπόκρημνο καί ἀπροσπέλαστο. Περί τά τέλη τοῦ 19ου αἰῶνος μέ ἐμφάνισή Της ἡ Κυρία Θεο-τόκος προέτρεψε τόν ὅσιο Παρθένιο νά ἱδρύσει Μοναστήρι στήν περιοχή τοῦ Κουδουμᾶ. Ἡ Χάρη Της ἐπεσκίασε τόν τόπο καί ὁ ἀσκητικός καί ἡγιασμένος βίος τῶν ὁσίων Πατέρων Παρθενίου καί Εὐμενίου προσέλκυσε πλῆθος μο-ναστῶν καί ἔτσι ὁ Κουδουμάς ἐπεκτά-θηκε κτηριακά, αὐξήθηκε ἀριθμητικά καί μεγαλύνθηκε πνευματικά. Σέ ὕψος 800 περίπου μέτρων βρίσκεται τό πανέ-μορφο χωριό Καπετανιανά. Ἐκεῖ παλαι-ότερα βρίσκονταν ἡ Μονή τοῦ «Κύριε ἐλέησον». Ἔλαβε τό ὄνομά της ἀπό τήν καλλιέργεια τῆς νοερᾶς προσευχῆς στήν ὁποία εἶχαν ἐπιδοθεῖ οἱ πατέρες. Ὁ πρῶτος ναός ἦταν μιά παλαιοχριστια-νική βασιλική. Ὁ δεύτερος ναός ἦταν βυζαντινοῦ τύπου καί χτίστηκε ἀπό τόν Ὅσιο Σέρβιο τόν 10ο αἰώνα. Ὁ τρίτος κατά σειρά Ναός, ὁ ὁποῖος ὑφίσταται σήμερα σέ πολύ καλή κατάσταση ὡς ὁ ἐνοριακός ναός τῶν Καπετανιανῶν, εἶναι τοῦ 14ου αἰῶνος. Ἁγιογράφοι τῆς Κωνσταντινουπόλεως ἱστόρησαν τόν Ναό αὐτό τό 1402 ἀκολουθώντας τήν ἰδεαλιστική σχολή τῆς πρωτεύουσας τῆς αὐτοκρατορίας βάζοντας ἔτσι τά θεμέλια γιά τήν δημιουργία τῆς Κρη-τικῆς σχολῆς μέ τούς φημισμένους ἁγιογράφους καί τά ὑψηλῆς τέχνης καί θεολογίας ἔργα τους. Ἡ Μονή τοῦ «Κύ-ριε ἐλέησον» ἦταν ἄλλο ἕνα προπύρ-γιο ἀντιρρητικῶν πατέρων μέ ὑψηλή μόρφωση καί σπουδές στό ἐξωτερικό πού ἀγωνίζονταν σθεναρά ἐναντίον τῆς

φραγκικῆς κυριαρχίας τῆς Κρήτης καί μέ συνέπεια συνέχιζαν τόν μυστηριακό καί ἀσκητικό τρόπο ζωῆς τῆς Ὀρθοδό-ξου μοναχικῆς παραδόσεως. Κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκοκρατίας τό Μονα-στήρι ἐρημώνεται, ἀλλά δημιουργεῖται στήν περιοχή χωριό μέ τό ὄνομα τοῦ Μοναστηριοῦ, πού σέ ἀπογραφή τοῦ 1744 παρουσιάζεται πλέον καί αὐτό ἐρημωμένο. Τέλη τοῦ 18ου αἰῶνος καί μετά τήν ἐπανάσταση τοῦ γενναίου Δα-σκαλογιάννη ὁμάδα ἐπαναστατῶν ἀπό τ’ Ἀσφένδου Σφακίων ἐγκαταστάθηκε στήν περιοχή τοῦ «Κύριε ἐλέησον» δη-μιουργώντας τό χωριό Καπετανιανά καί προσφέροντας μεγάλες ὑπηρεσίες στόν ἀγῶνα τοῦ Γένους ἐναντίον τῶν κατα-κτητῶν. Κοντά στά Καπετανιανά στήν περιοχή Λουσούδι καί ὑπό τήν κραταιά σκέπη τοῦ ἀγέρωχου Κόφινα στά 1362 ὁ προερχόμενος ἀπό τόν Χάνδακα λο-γιώτατος κληρικός Ἰωσήφ Φιλάγρης ἱδρύει τήν Μονή τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν. Ὁ μεγάλος αὐτός ἀντιρρητικός θεο-λόγος εἶχε σπουδάσει ἠθική, λογική, ρητορική καί φιλοσοφία καί δίδασκε στό Μοναστήρι του Ἀριστοτέλη. Ἀπό τά ἀπροσκύνητα βράχια τῶν Ἀστερου-σίων, ἑπόμενος καί αὐτός τῶν ἁγίων Πατέρων, ἐξαπέλυσε σφοδρή ἐπίθεση κατά τῶν φιλενωτικῶν, πού προτι-μοῦσαν τήν ἐλευθερία τοῦ σώματος ἀντιπροσφέροντας δουλικῶς τήν αἰχμα-λωσία τοῦ πνεύματος στήν Πρεσβυτέρα Ρώμη.

Τό σεργιάνι στά ἀγέρωχα Ἀστερούσια γιά τόν ταπεινό νοσταλγό τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ εἶναι μιά ἔξοδος μετανοίας ἀπό θριαμβευτική πετρόχτι-στη ἀψίδα πού σέ εἰσάγει μυστικά στό μονοπάτι τῆς αἰωνιότητος. Μέ περισσή

εὐλάβεια θά πρέπει νά πορεύονται οἱ χοϊκοί πόδες μας ἐπί τοῦ ὄρους τοῦ ἁγί-ου αὐτοῦ τῆς Κρήτης, ἀφοῦ μέ τά μά-τια τῆς ψυχῆς σου βλέπεις ὅτι ἐκεῖ εἶναι κάθε πέτρα καί ἕνα δάκρυ, κάθε βράχος προσευχή. Ἐκεῖ μέ εὐλάβεια πολύ ὁ ἀδιάκοπος κυματισμός τοῦ Λιβυκοῦ πελάγους προσκυνᾶ τούς πρόποδες τῶν σεβασμίων Ἀστερουσίων. Ἐκεῖ χαμηλώ-νει ὁ οὐρανός στοῦ Κόφινα τό ὕψος καί τά ἄστρα τῆς φεγγαρόφωτης νυκτός τυλίγουν τό ἱερό βουνό μέ ἀσημένιο πέπλο. Ἐκεῖ ἀφουγκράζεσαι παννύχιες ἱκεσίες ἀρχαίων ἀσκητῶν νά ἐξέρχο-νται ἀπό τά βάθη τῶν σπηλαίων. Ἐκεῖ ἀκούεις τήν βοή τῶν ἀλλοτινῶν αἰώνων νά διατρέχει ἁγιαστικά τό φαράγγι τῶν ἁγίων. Ἐκεῖ θά βρεῖς ἀκόμα καί σήμερα λουλούδια ἐαρινά σταλάζοντα τοῦ Θεοῦ τήν σωτήριο Χάρη. Ἐκεῖ θά ἀντικρύσεις Καστρομονάστηρα λαμπρά πού ἀντι-φεγγίζουν τήν δόξα τοῦ οὐρανοῦ. Ἐκεῖ οἱ ὠδές τῶν καρδιῶν ἐναρμονίζονται μέ τούς ὕμνους τῶν ἀγγέλων. Οἱ νύχτες στά Ἀστερούσια εἶναι σαλπίζοντες ἄγγε-λοι τῆς ἀνέσπερης ἡμέρας τῆς Βασιλεί-ας τοῦ Θεοῦ. Δέν σταμάτησαν ποτέ οἱ ὀλίγοι καί ἀμέτρητοι πυργοφύλακες τοῦ Χριστοῦ ἀπό τά Ἀστερούσια μέ λιβανω-τά ἀδιάλειπτης προσευχῆς νά σταυρώ-νουν τά τέσσερα σημεῖα τοῦ ὀρίζοντα γιά νά μυρίσει ὁ ματωμένος κόσμος Ἀνάσταση Χριστοῦ. Τά θρυλικά «Ἁγιά-κια» ἐν τέλει μέ εἰρηναῖες φωνές κραυ-γάζουν ὅτι τά μεγαλοπρεπῆ Ἀστερούσια τῆς χιλιοτραγουδησμένης Κρήτης δέν εἶναι ἁπλῶς ἕνας φημισμένος τόπος θρύλου καί ἱστορίας, ἄλλα εἶναι ἕνας μοναδικός τρόπος ζωῆς καί σωτηρίας. Εἶναι μυστικό μονοπάτι ἐπιστροφῆς στό ἀρχαῖο κάλλος τοῦ Παραδείσου.


ΟΙ ΠΕΝΤΕ ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΡΕΣτοῦ Ὁλοκαυτώματος τῆς Νάουσαςτοῦ Πρωτοπρεσβυτέρου π. Θεοφάνη Σαϊνίδη


ΟΙ ΠΕΝΤΕ ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΡΕΣτοῦ Ὁλοκαυτώματος τῆς Νάουσας

ό μεγαλύτερο γεγονός μέσα στήν παγκόσμια ἱστορία, τό θαῦμα τῶν θαυμάτων, εἶναι ἡ Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ. Γεγονός μοναδικό καί πρωτοφανές ἀνάμε-σα σέ ὅλα τά ἔκτακτα

γεγονότα ἀπό ὅσα εἶδε ὁ κόσμος.Ὁ θρίαμβος τοῦ Θεανθρώπου κατά τοῦ

θανάτου καί τοῦ Ἄδη ἄρχιζε ἀκριβῶς ἀπό ἐκεῖ ὅπου οἱ ἐχθροί Του νόμισαν ὅτι τόν νίκησαν καί τόν ἐξαφάνισαν ἀπό τό πρό-σωπο τῆς γῆς. Τά ὄργανα τοῦ ἀνθρωπο-κτόνου «ἠσφαλίσαντο τόν τάφον» τοῦ Ἰησοῦ «σφραγίσαντες τόν λίθον μετά τῆς κουστωδίας». Ἀλλά ἀπό ἐκείνη τήν ὥρα ἡ νίκη, τήν ὁποῖα κέρδισε ὁ Κύριος ἐπάνω στόν Σταυρό, θά ἐπεκτεινόταν καί στόν Ἄδη.

Ἡ Ἐκκλησία καθόρισε νά θεωρεῖται ὡς πραγματική εἰκόνα τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ ἡ κάθοδός Του στόν Ἄδη γιατί κανείς δέν εἶδε τόν Χριστό τήν ὥρα πού ἀναστήθηκε, ἀφοῦ ἐξῆλθε ἀπό τόν τάφο «ἐσφραγισμένου τοῦ μνήματος».

Κατέβηκε ὁ Χριστός στόν Ἄδη γιά νά συντρίψει τίς πύλες τοῦ Ἄδου, γιά νά καταργήσει τόν θάνατον καί τό κράτος τοῦ διαβόλου. Κατέβηκε στόν Ἄδη γιά νά κυριεύσει καί νά ὑποδουλώσει τόν διάβολο ὁ ὁποῖος ἦταν τότε ὁ ἄρχοντας τοῦ θανάτου καί τοῦ Ἄδη. Κατέβηκε ὁ Χριστός στόν Ἄδη γιά νά γεμίσει τά πάντα μέ τό φῶς τῆς θεότητάς Του καί οὐσιαστικά νά καταργηθεῖ τό κράτος τοῦ θανάτου.

Κατέβηκε ὁ Χριστός στόν Ἄδη, ὥστε νά ἐπαναληφθοῦν καί νά γίνουν καί ἐκεῖ ὅσα ἔγιναν στή γῆ. Ὅπως στή γῆ κήρυ-ξε τήν εἰρήνη, ἔδωσε ἄφεση ἁμαρτιῶν στούς ἁμαρτωλούς, ἔδωσε τό φῶς τῶν ὀφθαλμῶν στούς τυφλούς καί ἔγινε ἀιτία σωτηρίας γιά ὅσους πίστεψαν, ἀλλά καί ἔλεγχος ἀπιστίας γιά ὅσους ἀπείθησαν, τό ἴδιο ἔπρεπε νά γίνει καί στόν Ἀδη ὅπου ὑπῆρχαν οἱ ψυχές αὐτῶν πού εἶχαν πεθάνει, ὥστε ὅλη ἡ ἀνθρωπότητα νά ἀκούσει τό λυτρωτικό μήνυμα τοῦ Χριστοῦ.

Κατέβηκε ὁ Χριστός στόν Ἄδη γιά νά

Τ


συναντήσει καί νά ἀναστήσει τόν πεπτωκότα, ἀπό τήν ἁμαρτία, ἄνθρωπο. Ὁ Ἀδάμ ἄκουσε τά βήματα τοῦ Χριστοῦ πού ἐρχόταν, ὅπως τά ἄκουσε τότε στόν Παράδεισο μετά τήν παράβαση καί τήν παρακοή. Τότε αἰσθανόταν ταραχή καί φόβο, τώρα ὅμως χαρά καί εὐφροσύνη. Καί ἀφοῦ ἔπιασε τό χέρι τοῦ μετανοημέ-νου Ἀδάμ, τόν ἀνέστησε, ἀναφέροντας τό τί ἔκανε γιά τή σωτηρία του, καθώς ἐπίσης γιά τή σωτηρία ὅλου τοῦ ἀνθρώπινου γένους.

Γεμᾶτοι ἀγαλλίαση γιά τήν ἀφθαρσία, τήν ὁποία μᾶς χάρισε μέ τήν λαμπροφόρο Ἀνάστασή Του ὁ Λυτρω-τής, ψάλλουμε: «Ἡ φθορά ἐξωστράκισται, ἀφθαρσία ἐξήνθησεν, ὁ δεσμός ὁ χρόνιος διαλέλυται, οἱ οὐρανοί εὐφραινέσθωσαν, γῆ καί τά ἐπίγεια, ἐξανέστη γάρ Χριστός, ἐσκυλεύθη ὁ θάνατος...» Τώρα, βέβαια, ὁ σωματικός θάνατος διασπᾶ μέ βίαιο τρόπο σῶμα καί ψυχή. Ἀλλά τό ἀναγκαστικό αὐτό διαζύγιο εἶναι προσωρινό. Ὅταν ἔρθει ἡ μεγάλη ὥρα τῆς ἀναστάσε-ως τῶν νεκρῶν, ἡ ἑνότητα αὐτή θά ἀποκατασταθεῖ καί πάλι. Τό σῶμα θά ἀναστηθεῖ ἄφθαρτο, γιά νά ἑνωθεῖ

μέ τήν ἀθάνατη ψυχή.

Ὁ σωματικός θάνατος νικήθηκε μέ τήν κάθοδο τοῦ θεανθρώπου στόν Ἄδη, ἀλλά ἡ ἀνάσταση τῶν δικῶν μας σωμάτων καί ἡ ἐπανασύνδεση μέ τίς ψυχές θά γίνει κατά τήν Δευτέρα καί ἔνδοξη Παρουσία τοῦ Κυρίου. Χάρις στόν Ἀναστάντα Κύριό μας «ἡ ἀνά-σταση εἶναι μιά μυστηριώδης γέννηση στήν ἀθανασία, σέ μιά καινούρια καί ἀδιάκοπη δηλαδή, αἰώνια ζωή. Ὅλοι θά ἀναστηθοῦν. Ἀπό ἐδῶ καί στό ἑξῆς ὁ χωρισμός ἀπό τό σῶμα εἶναι παροδι-κός».

Αὐτό τό γνώριζαν καλά καί τό πίστευαν οἱ ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας καθώς καί οἱ ἅγιοι Μάρτυρες. Αὐτές τίς ἡμέρες, ὁ νοῦς μας γυρίζει στό ἔνδοξο ἱστορικό παρελθόν τῆς πόλης μας, γιά νά μᾶς θυμίσει τήν χορεία τῶν Ἁγίων Νεομαρτύρων τῆς Νάουσας. Τούς 1241 ἄνδρες καί παιδιά καί μαζί τους τίς γυναῖκες τῶν ὁπλαρχηγῶν καί τίς ἄλλες γυναῖκες πού ὑποβλήθηκαν σέ φρικτά βασανιστήρια καί μαρτύρησαν γιά τήν πίστη τους στόν Χριστό, στό ὁλοκαύτωμα τῆς πόλης μας τήν Κυρια-κή τοῦ Θωμᾶ στά 1822.

Ἰδιαίτερα σήμερα φέρνουμε στή διάνοιά μας τό μαρτυρικό τέλος τῶν ἁγίων πέντε ἱερομαρτύρων τοῦ ναοῦ τοῦ ἁγίου Γεωργίου. Τέτοια ἡμέρα, Πέμπτη τῆς Διακαινησίμου ἑβδομάδας τοῦ ἰδίου ἔτους, ξεκίνησε ἡ εἰσβολή τῶν τουρκικῶν στρατευμάτων στή Νάουσα. Πρῶτα χτύπησαν τό ναό τοῦ

ἁγ. Γεωργίου ὅπου τελοῦνταν ἡ θ. Λειτουργία, ἐνῶ ἔξω ἀπό αὐτόν ἀγωνίζονταν γενναῖα Ναουσαῖοι πολε-μιστές νά ἀποτρέψουν τήν εἰσβολή τῶν Τούρκων στό ναό. Καθώς πλησιάζουν στό τέλος τῆς θ. Λειτουργίας, ἡ ἀντίσταση ὑποχωρεῖ, ἡ πόρτα τῆς ἐκκλησίας τοῦ Ἄι-Γιώργη γκρεμίζεται μέ τά τσεκούρια καί ὅλοι τους ἐκεῖ μέσα, μέσα στόν οἶκο τοῦ Κυρίου τους, σφάζονται ἀλύπητα. Πέντε ἱερομάρτυρες πρόσφεραν τό ἴδιο τους τό αἷμα θυσία στό Θεό. Ὁ παπα-Γιάννης ἀπό τό χωριό Πέτρα τοῦ Ὀλύμπου, ὁ παπα-Δημήτρης ὁ σακελλάρι-ος καί ὁ πνευματικός παπα-Γεράσιμος καί δύο ἀκόμη ἱερεῖς, τῶν ὁποίων τά ὀνόματα δέν διασώθηκαν, ὅπως καί τῶν ὑπολοίπων Ναουσαίων πού σφαγιάσθηκαν μέσα στό Ναό.

Αὐτή ἡ ἡρωϊκή στάση τῶν ἁγίων ἱερομαρτύρων καί Νεομαρτύρων τῆς Νάουσας εἶναι ἀπόδειξη τῆς πίστεώς τους στήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ.

Ὁ ἱερός Χρυσόστομος λέει: «Μαρτύρων θάνατος, ἀναστάσεως ἀπόδειξις».

Οἱ ἅγιοι ἱερομάρτυρες πού τιμοῦμε σήμερα, οἱ ἅγιοι


Νεομάρτυρες τῆς Νάουσας, ὅπως καί ὅλοι οἱ Μάρτυρες τῆς Ἐκκλησίας μας δέν δέχτηκαν νά ἀρνηθοῦν τήν πίστη στόν Χριστό καί προτίμησαν νά ἔχουν σκληρό μαρτύριο «ἵνα κρείττονος ἀναστάσεως τύχωσιν» (Ἑβρ. Ια 35), κατά τόν ἀπ. Παῦλο.

Ἡ παροῦσα ζωή ἔχει πράγματι ἀνεκτίμητη ἀξία. Ὁ Χριστιανός περισσότερο ἀπό κάθε ἄλλον ἄνθρωπο, θεωρεῖ τήν ζωή ὡς μεγάλο δῶρο τοῦ Δημιουργοῦ, ἀκριβῶς ἐπειδή ἀποτελεῖ τήν προπαρασκευστική περί-οδο τῆς μακαρίας ἐκείνης ζωῆς, τήν ὁποῖα θά ἀπολαύ-σουμε σέ ὅλη τήν πληρότητά της μετά τήν ἐκ νεκρῶν ἀνάσταση τῶν σωμάτων μας.

Ὁ πιστός γνωρίζει ὅτι ἡ ἐπίγεια ζωή εἶναι ὁ προθάλα-

μος τῆς αἰώνιας ζωῆς καί πιστεύει ὅτι μόνο ἐάν ζήσει κατά Χριστόν θά γίνει κληρονόμος τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν. Αὐτή ἡ πίστη ἔκανε τούς ἁγίους πέντε ἱε-ρομάρτυρες τοῦ ἁγ. Γεωργίου νά καταφρονήσουν τήν παροῦσα ζωή.

Ὁ θάνατος αὑτῶν τῶν ἁγίων ἱερομαρτύρων τῆς Νά-ουσας, τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ, ἀποτελεῖ ἀφορμή ὑπομονῆς καί ἐνίσχυσης στόν δικό μας πνευματικό ἀγῶνα. Ὅταν κανείς σκεφτεῖ τόν τρόπο μέ τόν ὁποῖο μαρτύρησαν γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ, γίνεται ἡρωϊκότερος. Ὅταν ἔχει νά ἀντιμετωπίσει προσωπικές, οἰκογενειακές, οἰκονομικές ἤ ἄλλου εἴδους δυσκολίες, προβάλλει στόν ἑαυτό του «τῶν μαρτύρων τόν θάνα-τον» καί σκέφτεται: Ἐάν ὁ Χριστός δέν πέθανε καί δέν ἀναστήθηκε ποιός θά κατόρθωνε αὐτά «τά ὑπέρ φύσιν παλαίσματα»; Αὐτό φανερώνει ὅτι ὁ Χριστός καί ζεῖ καί

ἐνεργεῖ στίς ψυχές τῶν μαρτύρων. Κατά τόν ἴδιο τρό-πο ἐάν ὁ Χριστός ζεῖ καί ἐνεγεῖ στίς δικές μας ψυχές θά μποροῦμε νά ἀντιμετωπίζουμε τά πολλά προβλήματα τῶν ἡμερῶν καί ἀκόμη δυσκολότερα, ὑλικῆς πνευμα-τικῆς φύσεως.

Ἡ Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ ἀποτελεῖ τό μεγαλύτε-

ρο γεγονός μέσα στήν ἱστορία. Διά τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου μας ἀποκτᾶ ἄλλο νόημα καί ἡ ζωή καί ὁ θάνατος. Ζωή δέν εἶναι τό σύνολο τῶν ἱστορικῶν γεγονότων, ἀλλά ἡ κοινωνία μας μέ τόν Θεό. Καί θάνατος δέν εἶναι τό τέλος τῆς παρούσης ζωῆς, ἀλλά ἡ ἀπομάκρυνση τοῦ ἀνθρώπου ἀπό τόν Χριστό, ἐνῶ ὁ χωρισμός τῆς ψυχῆς ἀπό τό σῶμα δέν εἶναι θάνατος, ἀλλά προσωρινός ὕπνος.

Στόν κατηχητικό λόγο τοῦ ἁγ. Ἰω. τοῦ Χρυσοστό-μου, τή νύχτα τῆς Ἀναστάσεως, ἀκοῦμε:

Κανείς δέν πρέπει νά θρηνεῖ γιά τή φτώχεια καί γε-νικά γιά τήν στέρηση τῶν ἀναγκαίων ὑλικῶν ἀγαθῶν, γιατί «ἐφάνη ἡ κοινή Βασιλεία».

Κανείς δέν πρέπει νά ὀδύρεται γιά τά ἁμαρτήματα πού διέπραξε, γιατί «συγγνώμη ἐκ τοῦ τάφου ἀνέτει-λε».

Κανείς δέν πρέπει να φοβᾶται τόν θάνατο, γιατί «ἠλευθέρωσε ἡμᾶς ὁ τοῦ Σωτῆρος θάνατος».


Ποιμαντορική ἘγκύκλιοςΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΥ

ριαμβευτικά ψάλλει ὁ ἱερός ὑμνογράφος καί μαζί του ἡ ψυχή κάθε εὐσεβοῦς πιστοῦ σήμε-ρα, ἑορτή τοῦ

Εὐαγγελισμοῦ, πρός τήν Παναγία Παρθένο. Ὅ,τι προεφήτευαν αἰῶνες τώρα οἱ προφῆτες καί ὅ,τι προσ-δοκοῦσαν οἱ δίκαιοι γίνεται σήμερα ἁπτή πραγματικότητα.

Ἡ Παρθένος τήν ὁποία μυστικῶς ἐγνώριζαν καί ἐξυμνοῦσαν οἱ ἱεροί συγγραφεῖς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, οἱ πατριάρχαι καί οἱ ὅσιοι ἀποκα-λύπτεται σήμερα καί συγκατανεύει μέ ταπείνωση στή θεία ἐντολή καί ὑπόσχεση. Ἕνα «γένοιτό μοι κατά τό ρῆμα σου» πρός τόν ἀρχάγγελο ἀρκεῖ γιά νά ἀλλάξει ἡ ἱστορία τοῦ κόσμου, ἀρκεῖ γιά νά στηθεῖ ἡ κλί-μαξ διά τῆς ὁποίας θά κατέλθει ὁ Θεός στή γῆ καί θά δοθεῖ ἡ δυνατό-τητα στόν ἄνθρωπο νά ἀνέβει στόν οὐρανό. Ἕνα «γένοιτό μοι κατά τό ρῆμα σου» ἀρκεῖ γιά νά ἀναιρεθοῦν οἱ συνέπειες τῆς παρακοῆς τῶν πρω-τοπλάστων καί νά ἀνοίξει καί πάλι ἡ κεκλεισμένη πύλη τοῦ παραδείσου. Ἕνα «γένοιτό μοι κατά τό ρῆμα σου» ἀρκεῖ ὥστε τά χερουβίμ μέ τήν περιστρεφομένη ρομφαία πού

φύλασσαν τήν πύλη τοῦ παραδείσου μαζί μέ τίς ἄλλες οὐράνιες δυνάμεις ἔκπληκτα νά ὑποκλιθοῦν ἐνώπιον τῆς Κόρης τῆς Ναζαρέτ.

Ἀλλά ἔκπληκτες δέν παρακολου-θοῦν οἱ οὐράνιες δυνάμεις μόνο τό θαῦμα τοῦ εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεο-τόκου, παρακολουθοῦν καί ἕνα ἄλλο θαῦμα πού ἐπιτελεῖται στή γῆ ἀπό ἀνθρώπους ἀδύναμους, φτωχούς, ταλαιπωρημένους, καθημαγμένους, ἀλλά μέ πίστη στόν Χριστό καί ἀγά-πη πρός τήν πατρίδα καί τήν ἐλευθε-ρία. Παρακολουθοῦν τούς Ἕλληνες πού μέ τή χάρη καί τήν εὐλογία τῆς Παναγίας, ἡ ὁποία ἀνέκαθεν ὑπῆρξε μητέρα καί τροφός καί ὑπέρμαχος καί προστάτις τοῦ Γένους τῶν Ἑλλή-νων, ξεσηκώνονται γιά νά διεκδική-σουν τήν ἐλευθερία τους καί γιά νά ἀποδείξουν σέ ὅλο τόν κόσμο ὅτι ἡ πίστη στόν Θεό νικᾶ τή φύση καί κάνει τόν ἄνθρωπο ἱκανό νά ὑπερβεῖ τούς ἀνθρώπινους νόμους, νά ξεπε-ράσει τήν ἀδυναμία του καί νά ἐπι-τύχει τούς ἀγαθούς στόχους του.

Αὐτό τό θαῦμα τῆς πίστεως τῶν Ἑλλήνων πού ὁδήγησε στήν ἀπελευ-θέρωση τῆς ἑλληνικῆς γῆς μετά ἀπό πεντακόσια χρόνια πικρῆς σκλαβιᾶς ἑορτάζουμε, ἀδελφοί μου, σήμερα, μαζί μέ τό θαῦμα τοῦ εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου πού μᾶς ὁδήγησε

στήν ἀπελευθέρωση ἀπό μία ἄλλη πνευματική σκλαβιά, ἀπό μία πνευ-ματική ὑποδούλωση, τήν ὑποδούλω-ση τῆς ἁμαρτίας.

Καί αὐτό τό διπλό θαῦμα δέν ἀπο-τελεῖ μόνο αἰτία τοῦ διπλοῦ πανηγυ-ρισμοῦ τῆς σημερινῆς ἡμέρας, ἀλλά ἀποτελεῖ καί ἀφορμή εὐαγγελισμοῦ γιά ὅλους ἐμᾶς, τούς ἀνθρώπους τοῦ 21ου αἰῶνος, πού ἀγωνιοῦμε γιά τό μέλλον, πού ἀμφιβάλλουμε γιά τίς ἀντοχές μας, πού φοβούμεθα γιά τίς ἐξελίξεις στόν κόσμο, στήν κοινωνία, στήν οἰκονομία, στό περιβάλλον.

Ἀποτελεῖ ὅμως καί προτροπή, γιά νά ἀκολουθήσουμε τόν δρόμο τῆς ὑπακοῆς στό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ἀπο-τελεῖ προτροπή, γιά νά χρησιμοποι-ήσουμε τήν πίστη στόν Θεό καί τήν ἐμπιστοσύνη στήν ἀγάπη τῆς Πανα-γίας μας ὡς τό μέσον γιά νά ἀντιμε-τωπίσουμε τήν σοβοῦσα ποικιλόμορ-φη κρίση τῆς ἐποχῆς μας. Ἀποτελεῖ προτροπή, γιά νά μήν ξεχνοῦμε νά ἐκφράζουμε τήν εὐγνωμοσύνη μας πρός τόν Θεό καί τήν Παναγία Μητέρα μας γιά τό διπλό δῶρο τῆς ἐλευθερίας πού μᾶς χάρισαν καί νά τούς παρακαλοῦμε νά προστατεύουν καί νά σκέπουν τό Ἔθνος μας ἀπό παντός κινδύνου πάντοτε.

Θ

«Μυστικῶς ταῖς ἱεροτεύκτοις γραφαῖς λαλεῖται περί σοῦ, Μῆτερ Ὑψίστου· κλίμακα γάρ πάλαι Ἰακώβ σε προτυποῦσαν ἰδών ἔφη· βάσις Θεοῦ αὕτη».


τους νέους της Ελλάδος μας, έχουμε χρέος και σήμερα να θυμίσουμε, τους υπερασπιστές της Γραμμής Μεταξά, τους ήρωες των Οχυρών, να καταδείξουμε την προ-σφορά της θυσίας τους

και να τους διδάξουμε τον τρόπο από-δοσης της οφειλόμενης τιμής.

Για το λόγο αυτό, κάθε φορά που το χρέος μας καλεί να τιμήσουμε αυτούς που έγιναν προσφορά θυσίας, πρέπει να ενθυμούμαστε τους λόγους μεγάλων ανδρών, διότι μόνον αυτών η φωνή μπορεί να υψωθεί ως το οριακό ση-μείο, στο οποίο καταλήγει «ο τραχύς και δύσκολος της αρετής δρόμος», προς τον οποίο «πετάουν» μόνο τα γόνατα ανδρών γενναίων, όπως θα έλεγε ο Ανδρέας Κάλβος.

Η λήθη, είναι ο μεγαλύτερος εχθρός της μνήμης. Αλλά αν εξα-λειφθεί από τους λαούς η μνήμη, τότε θα μοιάζουν με ασθενείς που πάσχουν από αμνησία. Δεν θα γνω-ρίζουν από πού έρχονται και από ποιους προέρχονται, με αποτέλε-σμα να μην ξέρουν που βρίσκονται και προς τα πού πορεύουν. Έχει πει ο μεγάλος μας ποιητής, ο Γεώργιος Σεφέρης, την ακόλουθη διδακτική για μας φράση: «Σβήνοντας κανείς ένα κομμάτι από το παρελθόν, είναι σα να σβήνει και ένα αντίστοιχο κομμάτι από το μέλλον κι είναι θλιβερή πια η ζωή, που μοιάζει με ακατοίκητο σπίτι».

Από την άποψη αυτή είναι άξιοι επαίνου όσοι δεν λησμονούν να τιμούν τα μεγάλα ιστορικά γεγονότα, να τι-μούν τους επιζώντες παλαιμάχους και να συντηρούν το ευγενές στρατιωτικό

πνεύμα, που για μας, δεν ήταν ποτέ μιλιταρισμός αλλά πάθος προασπιστικό της εδαφικής μας ακεραιότητας, πό-θος προασπιστικός της ειρήνης και σε παλαιότερους καιρούς, πόθος απελευ-θερωτικός των αλύτρωτων ελληνικών περιοχών.

Τον πόλεμο του 1940-41 δεν τον προκαλέσαμε εμείς με κάποια δήθεν αφορμή. Απλώς, τον περιμέναμε και εί-χαμε τουλάχιστον για την εποχή εκείνη και σύμφωνα με τις δυνατότητες μας επαρκώς προετοιμασθεί.

Οι Έλληνες μαχητές του ‘40 δεν

ήσαν μόνο προασπιστές του πατρίου εδάφους, όπως έλεγε το πρώτο πολεμι-κό ανακοινωθέν, ήταν και εκδικητές της υβριζόμενης Μεγαλόχαρης, της Παντά-νασσας και της Περίβλεπτης Παναγίας, που επί 1500 χρόνια την ψάλλομε και την πιστεύουμε ως Υπέρμαχο Στρατη-γό.

Δεν θα αναφερθώ σε γεγονότα που

σε όλους σας είναι γνωστά. Όταν όλες οι Ευρωπαϊκές Χώρες γονάτιζαν εντός ολίγων ημερών προ των χιτλερικών ορδών, η Ελλάς πολεμούσε νικήτρια επί πέντε μήνες στα ηπειρωτικά βουνά

και έφερνε τους Ιταλούς σε απόσταση σπιθαμής από το ρίξιμο στην αγκαλιά των κυμάτων. Στο διάστημα αυτό ο στρατός, το ναυτικό και αεροπορία επιτέλεσαν θαύματα. Εκμηδένισαν την αριθμητική υπεροχή του αντιπάλου και κατέδειξαν για μια ακόμη φορά τη σημασία του ηθικού παράγοντα, τον οποίο όψιμοι θεωρητικοί του πολέμου έχουν αρχίσει να αμφισβητούν λόγω των νέων τελειότατων οπλικών συστη-μάτων. Ένα θα πω: όλα τα όπλα είναι καλά, ακόμη κι ένας «γηράς», όταν τα χέρια που τον κρατούν δεν τρέμουν και όταν η ψυχή φλογίζεται από το πάθος της θυσίας. Αυτό, όμως, προϋποθέτει πίστη σε ιδανικά, που ποτέ δεν έλειψαν από τη ζωή μας. Γι΄ αυτό θεωρώ, ως το μεγαλύτερο της Ελλάδας εχθρό, αυτόν που σκοτώνει στην ψυχή των παιδιών μας, το πάθος για ηρωισμό και τη δίψα για ιδανισμό.

Μιλάμε συχνά για το έπος του ‘40. Είναι όμως, ιστορική αδικία να λησμο-νούμε την μάχη των Οχυρών, που θα ήταν ίσως περισσότερο δαφνοστεφής, αν η Γιουγκοσλαβία δε γονάτιζε από τη πρώτη στιγμή και αν ο ελληνικός στρα-τός δεν είχε πλευροκοπηθεί και στα δύο μέτωπα, αντιμετωπίζοντας το ενδε-χόμενο μιας επιθέσεως από τα νώτα.

Οι Έλληνες μαχητές κράτησαν τις Θερμοπύλες τους όπου και όσο μπορούσαν. «Και περισσότερη τιμή τους πρέπει όταν προβλέπουν πως ο Εφιάλτης θα φανεί στο τέλος και οι Μήδοι επιτέλους θα διαβούνε», κατά το θαυμάσιο στίχο του ποιητή. Οι Μήδοι διάβηκαν. Ήρθαν οι μέρες των σεπτών παθών του σταυρωμένου Έθνους. Από το μεγαλείο και την αίγλη της εποποιίας των ηπειρωτικών βουνών πέρασε ο λαός μας στη εξουθένωση της τριπλής

Στου Στρατηγοῦ Θεοκλήτου Ρουσσάκη

70η επέτειοςτῆς μάχης τῶν Ὀχυρῶν


κατοχής.

Οι τύραννοι που αιματοκύλησαν την ανθρωπότητα έζησαν φρικτές στιγμές αγωνίας των ενόχων και εξαφανίστη-καν από το πρόσωπο της γης με το στίγμα του αποτρόπαιου εγκληματία. Ο Ναζισμός, ο Φασισμός και ο κάθε ολο-κληρωτισμός διδάχθηκαν ότι τελικά τις νίκες δεν τις κερδίζουν τα σίδερα αλλά το ρωμαλέο φρόνημα, με τις άκαμπτες ψυχές και τις φλογερές καρδιές που αντιστέκονται στη βία.

Η ορμή του ελληνικού στρατού ήταν έκρηξη των ιερών αισθημάτων που είναι δύναμη ακαταμάχητη. Στον πόλεμο αυτό μάχονταν και οι νεκροί του ελληνικού έθνους, που είναι ενχαραγμέ-νοι σαν ιερή πνοή, σαν δόξα και φως ,μέσα στη συνείδηση των επιζώντων.

Η Ελλάδα επειδή δέχτηκε να γίνει ολοκαύτωμα στον πόλεμο χάραξε στα έθνη το δρόμο του πολιτισμού τους. Δίδαξε ότι η ιδέα ως ελευθε-ρία, ως δίκαιο, ως άνθρωπος, για να θριαμβεύσει οφείλει να περάσει από σταυρούς. Από το σταυρό προέρχεται το φως, η δημιουργία, η Ανά-σταση. Αυτός είναι ο μυστικός δρόμος της πνευματικής ζωής.

O X. Ζαλοκώστας στο βι-βλίο του ΡΟΥΠΕΛ γράφει κάτι που και σήμερα θα ήταν πολύ επίκαιρο:

«Τα Έθνη τα μικραίνουν ή τ΄απαθανατίζουν οι πολίτες τους. Κάθε πατρίδα χαίρεται τόση ευτυχία, όση αναλογεί στη σωφροσύνη των πολιτών της. Είναι όμως ν΄απορείς!

Άμα μπήκαν οι Γερμανοί στο συγκρότημα «Μολών λαβέ» του οχυρού Ρούπελ, απάνω απ΄τους νεκρούς βρήκαν γραμ-μένη με κιμωλία τη φράση: «Στις Θερ-μοπύλες σκοτώθηκαν οι Τρακόσιοι. Εδώ θα πέσουν Ογδόντα».

Οι Σπαρτιάτες οι παλιοί ετοιμάζονταν από παιδιά με προσεχτική αγωγή για μεγάλα έργα. Τούτους τους φαντάρους, πότε νοιάστηκε η δική μας πολιτεία να τους διαπαιδαγωγήσει; Το κράτος τους είχε εγκαταλείψει στην τύχη τους και οι διάφορες αναρχικές προπαγάνδες τους κατηχούσαν ελεύθερα. Ποιος είχε στα-λάξει στις καρδιές τους, το μοναδικό

δίδαγμα της αυτοθυσίας; Η Ράτσα!

Αυτή ένωσε μπροστά στον κίνδυνο τους Έλληνες, χωρίς εξαίρεση. Όταν τα χιόνια σταμάτησαν την προέλαση του στρατού μας στην Αλβανία, κάποιος μέ-ραρχος φοβήθηκε πως οι αφάνταστες κακουχίες, θα μπορούσαν να κλονίσουν το ηθικό του μετώπου και ζήτησε στα συντάγματά του να τους στείλουν πί-νακες από τους στρατιώτες εκείνους που ήταν γνωστοί ως κακόγνωμοι, για να τους απομακρύνουν. Άμα όμως έλαβε τους πίνακες αυτούς, διάβασε έκπληκτος: «Δεκανεύς τάδε, εφονεύθη εις την μάχη της Μοράβας. Στρατιώτης

τάδε, ετραυματίσθη εις την επίθεσιν της Ντούσνιτσας. Στρατιώτης τάδε, επροτάθη για πολεμικόν σταυρόν».

Και καταλήγει ο Ζαλοκώστας: «Σε μια εποχή που μεγάλα κράτη κλονίσθη-καν κι είχαν διαλυθεί οι στρατοί τους, η φωνή της ράτσας οδήγησε τους δικούς μας φαντάρους, να πολεμήσουν σαν να είχαν αναστηθεί, από την ίδια την αρ-χαία Αθήνα………».

Αυτοί ήταν οι Έλληνες και Αυτούς δεν του νίκησαν ποτέ!

Τιμή και Δόξα σε αυτούς που δόξα-σαν την Πατρίδα μας, με τον ηρωισμό και το Τίμιο Αίμα τους! Ως μνημόσυνο Τιμής και αιωνίου Μνήμης, με το χέρι στην καρδιά, ας τους δώσουμε την υπόσχεση. «Θα φυλάξουμε Θερμοπύ-λες κι εμείς, όπως κι εσείς».

Θα κρατήσουμε στα άδυτα της ψυ-

χής μια ζεστή γωνιά όπου θα φωλιάζει μόνιμα η Ελλάδα και στον ιστό της ψυχής μας θα κυματίζει πάντα η γαλα-νόλευκη.

Έτσι πέρα από τον πάταγο των αυτοκρατοριών που γκρεμίζονται θ΄

απομείνει ν΄ακούγεται μέσα στον αποκαμωμένο κόσμο, λιανό και κρυστάλ-λινο, ερημικό και άτρεμο το εωθινό που σήμανε η σάλ-πιγγα πάνω στον ελληνικό βράχο μια φθινοπωρινή αυγή.

Κάποιοι, που τότε δε γνώριζαν τον τυφώνα μιας πολεμικής κρίσης, ξέρουν εκ των υστέρων, να εκφέ-ρουν αρνητικές απόψεις για την τότε δράση της παρα-ζαλισμένης απ’ τα αλλεπάλ-ληλα πλήγματα πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας μας. Ένα θα πω: ο τότε Έλληνας πρωθυπουργός Αλέξανδρος Κορυζής δεν ήταν πολιτικός. Τραπεζικός ήταν. Κι όμως προέβη σε ενέργεια πολιτική, που κανείς άλλος ευρωπαίος ηγέτης, μετά την υποταγή της χώρας του στον Άξονα, δεν ετόλμησε να πράξει. Ο Κορυζής αυτοκτόνησε. Η αυτοκτονία αυτή ήταν μέγιστη πολιτική πράξη. Η Ελλάς πεθαίνει αλλά δεν παραδίδεται. Δεν ήταν μια πράξη απογνώσεως, ήταν πράξη φιλοτιμίας, πράξη

αντιστάσεως στην ατιμία.

Δεν κατοικούμε σε γειτονιά αγγέλων. Όλοι γύρω μας έχουν επίβουλες βλέ-ψεις. Γι’ αυτό πρέπει να έχουμε υψηλό μαχητικό φρόνημα και ισχυρό στρατό, για να μη χρειασθεί να τον χρησιμο-ποιήσουμε ποτέ. Τιμώντας σήμερα του Μαχητές των Οχυρών μας, είναι σα να δίνουμε ως σύγχρονος Ελληνικός στρα-τός όρκο-υπόσχεση ως οι άλκιμοι νεα-νίες της αρχαίας Σπάρτης: «Άμμες δε γ’ εσόμεθα πολλώ κάρονες».


ην Κυριακή της Σταυροπρο-σκυνήσεως, μετά το πέρας της θείας Λειτουργίας στον Πατριαρχικό ιερό ναό του

αγίου Γεωργίου, η Α.Θ.Π. ο Οικου-μενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολο-μαίος χειροθέτησε εις Αρχιμανδρίτη της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας τον νέο Αρχιγραμματέα του Οικουμενικού Πατριαρχείου Αρχιμ. Βαρθολομαίο Σαμαρά, ο οποίος χειροτονήθηκε διάκονος και ιερεύς εις την ιερά Μητρόπολη μας από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολί-τη Σεβαστείας κ. Δημήτριο και επί σειρά ετών διηκόνησε σε διάφορες θέσεις. Η διεύθυνση του περιοδικού μας συγχαίρει το νέο Αρχιγραμματέα και του εύχεται την από Θεού δύναμη για την άσκηση των υψηλών καθη-κόντων του.

μ ι κ ρ έ ς Ε Ι Δ Η Σ Ε Ι Σ

Από την εις διάκονο χειροτονία του π. Αιμιλιανού

ΑπονομήΠατριαρχικού

οφφικίου

Τ

Η απονομή του οφφικίου. (ΦΩΤΟ: Νικ. Μαγγίνας)

ην Β΄Κυριακή των νη-στειών (20-03-2011) που η Εκκλησία μας τιμά την μνήμη του αγίου Γρηγορί-

ου του Παλαμά, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων λει-τούργησε στην πανηγυρίζουσα ιερά μονή Τμίου Προδρόμου Σκήτεως Βεροίας.

Σε μικρή απόσταση από την ιερά μονή σώζεται ο τόπος ασκήσεως (σπήλαιο) του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά όπου ασκήτευσε επι σειρά ετών. Κατά τη διάρκεια της θείας Λειτουργίας ο σεβασμιώτατος τέλε-σε και την εις διάκονον χειροτονία ενός από τους αδελφούς της Ιεράς Μονής, του π. Αιμιλιανού Καλομπά-τσιου, ο οποίος είναι πτυχιούχος της Ιατρικής Σχολής.

Η πανήγυρις του αγίου Γρηγορίου

του Παλαμά

Τ

Από τη συζήτηση του σεβασμιωτάτου με τον κ. Γ. Νταλάρα

Από την επίσκεψη του Σεβασμιωτάτου στο μουσείο του Νησίου

Ο Σεβασμιώτατος στο γραφείο του Στρατηγού, μετά την απονομή του χρυσού σταυρού του Αποστόλου Παύλου

ια υπέροχη μουσική πα-ράσταση-αφιέρωμα στο μεγάλο μας συνθέτη Βασίλη Τσιτσάνη, απόλαυσαν τη

Δευτέρα 21 Φεβρουαρίου οι θεατές που γέμισαν το Δημοτικό Θέατρο της Νάουσας. Με την εκδήλωση αυτή ουσιαστικά ξεκίνησε η Μη Κερδοσκοπική Εται-ρεία «Βασίλης Τσιτσάνης» που θα έχει σκοπό την μελέτη και προαγω-γή της πολιτιστικής μας κληρονο-μιάς. Επίσης παρέστη και ο μεγάλος μας ερμηνευτής Γιώργος Νταλάρας, που υπήρξε μαθητής του Βασίλη Τσιτσάνη . Σε συζήτηση του κ. Νταλάρα με τον Σεβασμιώτατο υπήρξε αρχικά διατύπωση κοινού ενδιαφέροντος για τη ανάπτυξη στο μέλλον συνεργασίας για τη διοργά-νωση μίας συναυλίας του δημοφι-λούς ερμηνευτή στην Ημαθία.

Εταιρία μελέτης της πολιτιστι-

κής μας κληρο-νομιάς

Μ

ο Σάββατο 19 Μαρτίου ο σεβασμιώτατος λειτούργησε στο Νησί, με την ευκαιρία της μνήμης του Ολοκαυτώ-

ματος του χωριού.Μετά τη θεία λειτουργία έγινε τρι-σάγιο στο ηρώο και ακολούθησε κατάθεση στεφάνων.Τέλος ο Σεβασμιώτατος ξεναγήθη-κε στο πολύ ενδιαφέρον μουσείο ιστορίας και μνήμης του Νησίου.

Τ

η Δευτέρα 28 Φεβρουαρίου το πρωί ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Πα-ντελεήμων επισκέφθηκε

στο γραφείο του τον Στρατηγό Θεόκλητο Ρουσάκη, Διοικητή του Β΄Σ.Σ. Η επίσκεψη αυτή είχε διπλό χαρα-κτήρα. Αφενός ο σεβασμιώτατος είχε την ευκαιρία να ευχηθεί στον Στρατηγό για την ονομαστική του εορτή και αφετέρου να του επιδώσει τον χρυσό σταυρό του αποστόλου Παύλου, που αποτελεί την ανώτερη διάκριση της ιεράς Μητροπόλεως, εις αναγνώριση της μεγάλης του προσφοράς στην το-πική κοινωνία.

Τ

Επίσκεψη στο ιστορικό μουσείο

στο Νησί

Ο Σεβασμιώτατος τίμησε τον

Στρατηγό Β΄Σ.Σ.


Από τον Εσπερινό της Συγχωρήσεως στον ι. ναό Αγίου Αντωνίου στη Βέροια

Από την επίσκεψη του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ιλίου κ. Αθηναγόρα

Από την εισήγηση του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Μεσογαίας κ. Νικολάου στην σύναξη πνευματικών της Μητροπόλεώς μας

Σεβασμιώτατος Μητροπο-λίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελε-

ήμων το απόγευμα της Κυριακής της Τυρινής (6 Μαρτίου 2011) χοροστάτησε στον ιερό ναό αγί-ου Αντωνίου Πολιούχου Βεροίας στον εσπερινό της συγχωρήσεως και στη συνέχεια αφού διάβασε τη συγχωρητική ευχή απηύθυνε πατρικούς λόγους προς το ποί-μνιό του ζητώντας μάλιστα τη συγχώρηση όλων.Νωρίτερα τέλεσε τον Εσπερινό της συγχωρήσεως στον μητρο-πολιτικό ιερό ναό Μεταμορφώ-σεως του Σωτήρος Ναούσης.

Εσπερινόςτης

συγχωρήσεως

Ο

ραγματοποιήθηκε την Τρίτη 15 Μαρτίου στο πνευματικό κέντρο του ιερού ναού Παναγίας

Ναούσης επιμορφωτική σύναξη των πνευματικών της ιεράς Μητροπόλεώς μας, κατά την οποία ομιλητής ήταν ο Σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Με-σογαίας κ. Νικόλαος ο οποίος ανέπτυξε διεξοδικά το θέμα: «Οικογένεια: προβλήματα και αντιμετώπιση». Ακολούθησαν ερωτήσεις επί πολλών ζητη-μάτων στις οποίες απάντησε ο σεβασμιώτατος αναλυτικά.

Ομιλία του Σεβ. Μητροπολίτη Μεσογαίας κ.

Νικολάου

Π

ο διήμερο 10 και 11 Μαρτίου επισκέφθηκε ανεπίσημα την επαρχία μας ο σεβασμιώτατος

Μητροπολίτης Ιλίου, Αχαρ-νών και Πετρουπόλεως κ. Αθηναγόρας. Τον σεβασμιώ-τατο υποδέχθηκε ο ποιμε-νάρχης μας κ. Παντελεήμων και τον συνόδευσε κατά τη διάρκεια παραμονής του στη Βέροια

Επίσκεψη του Σεβ. Μητροπολίτη Ιλίου

κ. Αθηναγόρα

Τ

Από την ομιλία του Ιερομ. Εφραίμ, Δικαίου της Σκήτεως Αγίου Ανδρέα, στον ιερό ναό Αγίου Αντωνίου Βεροίας

Από την εκδήλωση για την εορτή της 25ης Μαρτίου στο Παύλειο Πολιτιστικό Κέντρο της Ιεράς Μητροπόλεως

Ο μακαριστός ιεροκήρυκας Ν. Λιλιόπουλος

ο μεσημέρι προς από-γευμα του Σαββάτου 26 Μαρτίου, ένας ευ-λογημένος άνδρας, ένα

πολύτιμο κόσμημα της δωρεάς του Θεού στην Εκκλησία Του, στην κοινωνία των Ελλήνων, αφήκε την τελευταία του πνοή, παραδίδοντας την ψυχήν του σε Εκείνον που την είχε πλάσει.

Πρόκειται για τον αδελφό μας , το ευλογημένο τέκνο της Χαλά-στρας τον Νικόλαο Λιλιόπουλο, Ιατρό, Ιεροκήρυκα, Κατηχητή, Ιεροψάλτη, Πολύτεκνο Πατέρα και παππού των 20 εγγονών.

Αιωνία του η μνήμη.

Έφυγε ένας αγνός εργάτης του Ευαγγελίου

ατά τη διάρκεια της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρα-κοστής ομίλησαν κάθε Σαββατοκύριακο στη Βέ-

ροια και τη Νάουσα οι αγιορείτες πατέρες: α) Μοναχός Μωυσής Αγιορείτης, β) Ιερομόναχος Βενέδικτος Νεοσκητιώτης, γ) Ιερομόναχος Ιωακείμ Καρεώτης, δ) Ιερομόναχος Εφραίμ, Δικαίος της Σκήτεως Αγίου Ανδρέα και ε) Μοναχός Νίκων Αγιορείτης.

Ομιλίες αγιορειτών πατέρων

Κ

Τ

ο βράδυ της 24ης Μαρ-τίου διοργανώθηκε στο Παύλειο Πολιτιστικό Κέ-

ντρο εκδήλωση από την Ιερά Μητρόπολη για την εθνική μας εορτή.Ομιλητής στην εκδήλωση ήταν ο Στρατηγός ε.α. Ιωάννης Ζού-κας, ο οποίος ανέπτυξε το θέμα: «Η Επανάσταση του 1821 και οι σύγχρονες εθνικές προκλήσεις». Νωρίτερα ο Σεβασμιώτατος στην ομιλία του τόνισε ότι: «Η αλήθεια είναι με το μέρος της ιστορίας, η δε ιστορία με το μέρος των αδούλωτων στο φρόνημα. Όσοι εξαργυρώνουν αυτό το φρόνημα για πρόσκαιρα οφέλη, είτε είναι δημοσιογρά-φοι, είτε πολιτικοί, η ιστορία θα τους τιμωρήσει σκληρά».

Εκδήλωση για την

25η Μαρτίου

Τ


Από την υποδοχή της Εικόνος της Παναγίας Γηροκομητίσσης στη Νάουσα

Ο σεβασμιώτατος με τον Πρωτοσύγκελλο της Ι. Μητροπόλεως Πατρών Αρχιμ. Συ-μεών ενώπιον της Εικόνος της Παναγίας Γηροκομητίσσης

Από την επίσκεψη της κ. Ντόρας Μπακογιάννη στο επισκοπείο της Βέροιας

ην Πέμπτη 31 Μαρτίου το απόγευμα αφίχθη στη Νάου-σα η θαυματουργή εικόνα της

Παναγίας Γηροκομήτισσας από την ιερά Μητρόπολη Πατρών, κατόπιν προσκλήσεως του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμονος. Την θαυματουργή εικόνα, που εξέρχεται για πρώτη φορά από τον τόπο της, μετέφεραν ο Πρωτοσύ-γκελλος της ιεράς Μητροπόλεως Πατρών και Καθηγούμενος της ιεράς μονής Κοιμήσεως Θεοτόκου Γηροκομείου Πατρών Αρχιμ Συμεών Χατζής, συνοδευόμενος από τον ηγουμενοσύμβουλο αρχιμ. Θεοδό-σιο Τσιτσιβό. Την υποδέχθηκε στο προαύλιο του μητροπολιτικού ιερού ναού Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Ναούσης ο σεβασμιώτατος, ο ιερός κλήρος, οι τοπικές πολιτικές και στρατιωτικές αρχές και μεγάλο πλή-θος πιστών. Ακολούθησε δέηση και στη συνέχεια ο σεβασμιώτατος κατά την προσφώνησή του ευχαρίστησε πρωτίστως τον σεβασμιώτατο Μη-τροπολίτη Πατρών κ. Χρυσόστομο για την ευλογία και κανονική άδεια που παρέσχε για την έλευση της εικόνος στη Νάουσα, και στη συνέ-χεια ευχαρίστησε του κληρικούς που τη μετέφεραν για την θυσία τους να ταξιδέψουν τόσο μακριά ιδιαίτερα κατά την περίοδο της αγίας και με-γάλης Τεσσαρακοστής. Η πανίερη και θαυματουργός εικόνα της Παναγίας Γηροκομήτισσας είναι η εφέστιος εικόνα της ιεράς μονής Κοιμήσεως Θεοτόκου Γηροκομείου Πατρών, που είναι μία από τις αρ-χαιότερες μονές της Ελλάδος (4ος αι.), της οποίας κτίτωρ είναι ο άγιος μεγαλομάρτυρας Αρτέμιος.

Η Εικόνα της Παναγίας

Γηροκομητίσσης στη Νάουσα

Τ

ο Σάββατο 2 Απριλίου το βράδυ η πρόεδρος της «Δημοκρατικής Συμμαχίας» βρέθηκε στη Βέροια για να

εγκαινιάσει τα γρφεία του κόμμα-τός της. Στο πλαίσιο της παρου-σίας της στην πόλη μας πραγμα-τοποίησε εθιμοτυπική επίσκεψη στον σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας κ. Παντελεήμονα, κατά την οποία δόθηκε η ευκαιρία να συ-ζητήσουν θέματα εκκλησιαστικού και κοινωνικού χαρακτήρα.

Επίσκεψη της Ντόρας

Μπακογιάννη

Τ


Από την επίσκεψη του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Πενταπόλεως κ. Ιγνατίου

Από την εκδήλωση του Β΄Σ.Σ. για την επέτειο της Μάχης των Οχυρών

Από την ομιλία του Πρωτοσυγκέλλου Αρχιμ. Γεωργίου Χρυσοστόμου στο ΕΠΑΛ. Νάουσας

η Δευτέρα 4 Απριλίου επισκέ-φθηκε την ιερά Μητρόπολη Βεροίας, Ναούσης και Καμπα-

νίας ο σεβασμιώτατος Μητροπολί-της Πενταπόλεως (από Κεντρώας Αφρικής) κ. Ιγνάτιος συνοδευόμε-νος από τον κ. Χαράλαμπο Δεβα-τζή, πρόεδρο του ιεραποστολικού συλλόγου «Απόστολος Βαρνάβας» Λάρισας. Ο σεβασμιώτατος αρχικά έλαβε μέρος σε ζωντανή ραδιοφωνική εκ-πομπή με τον π. Νεκτάριο Σαββίδη, υπεύθυνο του γραφείου εξωτερι-κής ιεραποστολής της ιεράς Μη-τροπόλεώς μας, και στη συνέχεια επισκέφθηκαν το επισκοπείο όπου είχαν συνάντηση με τον σεβασμιώ-τατο και τους συνεργάτες του.

Επίσκεψη του Σεβ. Μητροπολίτη Πενταπόλεως κ.

Ιγνατίου

Τ

ην Παρασκευή 15 Απριλίου πραγματοποιήθηκε στο ΕΠΑΛ. Νάουσας ομιλία - παρουσί-

αση της ιεραποστολικής δράσης της Ιεράς Μητροπόλεως από τον Πρωτοσύγκελλο Αρχιμ. Γεώργιο Χρυσοστόμου.

Στο τέλος της εκδήλωσης δια-νεμήθηκε δωρεάν σε όλους τους μαθητές το βιβλίο του ομιλητή«18 ημέρες στο Κογκό» που αποτελεί τη λεπτομερή καταγραφή του ιεραποστολικού ταξιδιού του Πρω-τοσυγκέλλου στην Ι. Μητρόπολη Κεντρώας Αφρικής.

Ομιλία του Πρωτοσυγκέλλου

στο ΕΠΑΛ. Νάουσας

Τ

ην Τετάρτη 6 Απριλίου στο «Παύλειο Πολιτιστικό Κέ-ντρο» διοργανώθηκε από το Β.Σ.Σ. εκδήλωση με αφορμή

τη συμπλήρωση 70 χρόνων από τη μάχη του Ρούπελ.Την εκδήλωση προλόγισε ο Διοι-κητής του Β.Σ.Σ. Στρατηγός Θεό-κλητος Ρουσάκης, ενώ μίλησαν ο Ίλαρχος Αναστασόπουλος Αντώνι-ος και η μόνιμη Υπάλληλος Ευγενία Δουλδούρα και παρουσίασαν αφη-γήσεις από τις μάχες των οχυρών.Προβλήθηκε,τέλος, σε πρώτη πα-ρουσίαση, ιστορικό ντοκυμαντέρ για το Ρούπελ.

Εκδήλωση του Β΄Σ.Σ. για την επέτειο της Μάχης

των Οχυρών

Τ


«ἰ καὶ ἐν τάφῳ κατῆλθες ἀθά-νατε, ἀλλὰ τοῦ Ἄδου καθεῖλες τὴν δύναμιν, καὶ ἀνέστης ὡς νικητής, Χριστὲ

ὁ Θεός, γυναιξὶ Μυροφόροις φθεγξάμενος, Χαίρετε, καὶ τοῖς σοῖς Ἀποστόλοις εἰρήνην δωρούμενος ὁ τοῖς πεσοῦσι παρέχων ἀνάστασιν». Η Ανάσταση του Κυρίου μας αποτελεί τη μεγαλύτερη γιορτή της Ορθοδοξίας. Η γιορτή λέγεται Πάσχα και είναι συνώνυμη με το Πάσχα των Εβραίων, που στη γλώσ-σα τους σημαίνει διάβαση, με την έννοια ότι, ο παθών και αναστάς Ιησούς Χριστός, μας πέρασε από την κατάρα του Αδάμ και τη δουλεία του Δια-βόλου στην πρώτη ελευθερία και μακαριότητα. Μας πέρασε από τον θάνατο στη Ζωή. Το χωράει αυτό ο ανθρώπινος νους; Και τι σημαίνει αυτό; Τι πρέπει δηλαδή να είναι για μας το Πάσχα; Πάσχα σημαίνει πλήρωμα χαράς, βί-ωμα ειρήνης. Πάσχα σημαίνει συμφιλίωση μεταξύ μας και με τον Θεό «συγχωρήσω-μεν πάντα τῆ ἀναστάσει καί ἀλλήλους περιπτυξώμεθα». Στη ουσία Πάσχα σημαίνει απόφαση για αγία ζωή.

************ Ηρωικό , ένδοξο και άγιο

1821! Να όμως που επιδι-

ώκεται η επανεγγραφή της νεότερης ιστορίας μας… Πο-λύς λόγος γίνεται στα Μ.Μ.Ε. Υπάρχει όμως καλύτερη πληροφόρηση για το 1821 από τις μαρτυρίες των ίδιων των ηρώων; Ας μην μιλήσει λοιπόν κανείς μας. Ας μιλή-σουν οι πρωταγωνιστές και ας τους ακούσουμε: «Όταν πήραμε τα όπλα είπαμε πρώ-τα υπέρ Πίστεως και ύστερα υπέρ Πατρίδος» βροντοφώ-ναξε ο Θ. Κολοκοτρώνης στους μαθητές του πρώτου Γυμνασίου της απελευθερω-μένης Αθήνας και συνεχίζει: «Ο δικός μου ξεσηκωμός δεν μοιάζει μήτε με των Φρά-γκων μήτε κανενός άλλου. Εμείς θ’ αναστήσουμε μια πατρίδα που κεφάλι θα’ χει τον Χριστό κι όχι ανθρώ-πους». Ο αγωνιστής Ιωάννης Μακρυγιάννης γράφει στα «Οράματα και Θάματα» (Αθήναι 1983, εκδ. Μορφω-τικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης, σελ. 163-4): «Τ’ άγια τα μοναστήρια, οπού έτρωγαν οι δυστυχισμένοι… από τους κόπους των Πατέ-ρων, των Καλογήρων. Δεν ήταν Καπιτσίνοι Δυτικοί, ήταν υπηρέτες των Μοναστηριών της Ορθοδοξίας. Δεν ήταν τεμπέληδες, δούλευαν και προσκυνούσαν (=λάτρευαν). Και εις τον αγώνα της πατρί-δος σ’ αυτά τα μοναστήρια γινόταν τα μυστικοσυμβού-λια, συναζόταν τα ολίγα

αναγκαία του πολέμου και εις τον πόλεμον θυσίαζαν και σκοτωνόταν αυτείνοι, οι πα-τέρες των μοναστηριών και των εκκλησιών. Τριάντα είναι μόνο με μένα οι σκοτωμένοι έξω εις τους πολέμους και εις το Κάστρο, το Νιόκαστρο και εις την Αθήναν». Άλλωστε οι μεγαλύτεροι αντιστασι-ακοί κατά του κατακτητή ήταν οι Νεομάρτυρες. Το παράδειγμα της αυτοθυσίας τους, στερέωνε την πίστη των υποδούλων και περι-όριζε τους εξισλαμισμούς. Η περιοχή μας άλλωστε έχει την ευλογία των αγίων νεομαρτύρων της Νάουσας. Για να κλείσουμε όμως το θέμα: μερικά διεστραμμένα μυαλά ενοχλούνται από την προσφορά της εκκλησίας στην επανάσταση του 1821 και την πίστη των ηρώων το ΄21. Λυπούμαστε αλλά η Ιστορία δεν ξαναγράφεται…..

************

Πάντα οι λόγοι αγίων γερόντων δροσίζουν την ψυχή γιατί είναι λόγοι Αγίου Πνεύματος και γι΄αυτό και η παρούσα στήλη τα παραθέτει προς δρο-σισμό και ωφέλεια των αναγνωστών της:

«Εάν

θέλεις να «πιάσεις» τον Θεό, για να σε ακούσει, όταν προσευχηθείς,

γύρισε το κουμπί στη ταπείνωση, γιατί σ’αυτήν την συχνότητα εργάζεται ο Θεός»

«Όταν, από φιλότιμο, κάνουμε τον Θεό να χαίρεται με τη ζωή μας, τότε Εκείνος δίνει άφθονες τις ευλογίες του στα φιλότιμα παιδιά του»

Γέρων Παϊσιος. Έγινε πλέον κακή συ-

νήθεια, μόλις μαθαίνουμε κάτι για τον πλησίον μας, να πηγαίνουμε και να το διαλαλούμε παντού... Ανοίξτε έναν τάφο και θα δείτε τι ακαθαρσίες υπάρχουν μέσα του και τι δυσοσμία. Η ίδια δυσοσμία, πνευματική δυσο-σμία βγαίνει από το στόμα μας, όταν κατακρίνουμε τον πλησίον. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να δαμάσουμε τη γλώσσα μας. Τις δικές μας αμαρτίες πρέπει να προσέ-χουμε και όχι του πλησίον μας.»

Άγιος Λουκάς ο Ιατρός

τύπος&ουσία

τοῦ Πρωτ/ρου Νεκταρίου Σαββίδη

Ε

ΕΦΗ

Μ

ΕΡΙ∆ΕΣ

ΠΕΡ

ΙΟ

∆ΙΚΑ

ΠΛ

ΗΡΩ

ΜΕΝ

ΟΤΕΛ

ΟΣ

Ταχ. Γραφ

είοΒΕΡΟ

ΙΑΣ

αριθµ

. κωδ.

2638

ΕΦΗ

Μ

ΕΡΙ∆ΕΣ

ΠΕΡ

ΙΟ

∆ΙΚΑ

ΠΛ

ΗΡΩ

ΜΕΝ

ΟΤΕΛ

ΟΣ

Ταχ. Γραφείο

ΒΕΡΟΙΑ

Σ

αριθµ. κωδ.

2638

Παύλειος Λόγος τεύχος 90

Documents

Transcript of Παύλειος Λόγος τεύχος 90