4. ΑΘΗΝΑ: ΑΠΟ ΤΗ ΒΑΣIΛΕIΑ ΣΤΗΝ ΑΡIΣΤΟΚΡΑΤIΑ

ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ(800-479 π. Χ .)

Επιμέλεια: Αληγιάννη Βαρβάρα ΠΕΡΙ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ http://barali.weebly.com/

Η σημερινή Αττική

Χάρτης Αρχαίας Αθήνας

α. Γεωγραφία της ΑττικήςΤο έδαφος της Αττικής ήταν φτωχό και πρόσφερε στους κατοίκους του στις παρακάτω δυνατότητες:

κτηνοτροφίαστις κάπως ορεινές τις κάπως ορεινές

γεωργία στις λιγοστές πεδιάδες

Τα εκτεταμένα παράλια ευνόησαν την ανάπτυξη της ναυτιλίας και του εμπορίου

Σύγχρονη ξύλινη αναπαράσταση αρχαίας αθηναϊκής τριήρους. Ναυτικό Μουσείο Κρήτης, Χανιά

β. Συνοικισμός Οικισμοί αναπτύχθηκαν

εκεί όπου υπήρχαν δυνατότητες να ζήσουν άνθρωποι. Αργότερα, οι διάσπαρτοι οικισμοί συνενώθηκαν σε ένα ενιαίο κράτος με έδρα την Αθήνα. Το έργο αυτό αποδόθηκε στον Θησέα. Σε ανάμνηση μάλιστα του γεγονότος αυτού οι Αθηναίοι γιόρταζαν τα Παναθήναια, την πιο λαμπρή γιορτή της Αθήνας.

β. ΣυνοικισμόςΟι Αθηναίοι ήταν Ίωνες

περήφανοι γι’ αυτή την καταγωγή τους

(αυτόχθονες) και δεμένοι με τον τόπο τους

αγωνίστηκαν και δημιούργησαν ένα μεγάλο

κράτος, του οποίου η δύναμη και η αίγλη έμειναν

απαράμιλλες στους αιώνες.

γ. Το πολίτευμα

Πρώτο πολίτευμα της Αθήνας ήταν η βασιλεία. Τελευταίος βασιλιάς, σύμφωνα με την παράδοση, υπήρξε ο Κόδρος, ο οποίος θυσιάστηκε για να αποφευχθεί η σύγκρουση με τους Δωριείς.

Ο Κόδρος σε μια ερυθρόμορφη αττική κύπελλο από Μπολόνια

Ο Κόδρος ήταν γιος του Μελάνθου. Κατέφυγε στην Αθήνα μαζί με τον πατέρα του όταν οι Ηρακλείδες κατέβηκαν στην Πελοπόννησο. Ο Κόδρος διαδέχθηκε τον πατέρα του ως βασιλιάς των Αθηνών. Σύμφωνα με την επικρατέστερη εκδοχή, τα χρόνια εκείνα οι Πελοποννήσιοι κήρυξαν τον πόλεμο κατά των Αθηναίων και ρώτησαν το Μαντείο των Δελφών αν μπορούν να κυριεύσουν την Αθήνα. Το μαντείο τους απάντησε ότι αυτό θα συνέβαινε μόνο αν δεν σκότωναν τον Αθηναίο βασιλιά. Ο Κόδρος έμαθε τον χρησμό από κάποιο κάτοικο των Δελφών, οπότε ντύθηκε σαν ζητιάνος, βγήκε από την πόλη και προσποιήθηκε ότι μαζεύει ξύλα. Μόλις συνάντησε δύο στρατιώτες από το εχθρικό στρατόπεδο, σκότωσε τον ένα. Ο άλλος στρατιώτης, βλέποντας την εχθρική αυτή ενέργεια έσπευσε να σκοτώσει τον Κόδρο, μη γνωρίζοντας ότι αυτός ήταν ο βασιλιάς. Οι Πελοποννήσιοι κατάλαβαν τι έπαθαν όταν οι Αθηναίοι τους ζήτησαν τη σορό του βασιλιά τους για να τη θάψουν. Εξαιτίας του χρησμού φοβήθηκαν ότι στις πολεμικές επιχειρήσεις θα αποτύγχαναν, αποσύρθηκαν λοιπόν από την περιοχή των Αθηνών και κράτησαν μόνο τα Μέγαρα(https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CF%8C%CE%B4%CF%81%CE%BF%CF%82)

Ο άρχοντας βασιλιάς :

είχε θρησκευτικές εξουσίες

Ο επώνυμος άρχοντας : είχε

μεγάλη εξουσία και συγκαλούσε την

Εκκλησία του Δήμου.

Ο πολέμαρχος : ήταν υπεύθυνος για

στρατιωτικά θέματα.

Οι 6 θεσμοθέτες : υπεύθυνοι για

δικαστικά θέματα.

Ο Άρειος Πάγος : ήταν ένα δικαστήριο

αρμόδιο για την τήρηση των νόμων.

Η Εκκλησία του Δήμου :

η συνέλευση όλων των Αθηναίων η οποία απέκτησε

μεγάλη σημασία στα μεταγενέστερα

χρόνια

Οι άρχοντες στο αριστοκρατικό πολίτευμα

ΣΠΑΡΤΗ ΑΘΗΝΑ

2 βασιλείς ως θρησκευτικοί και στρατιωτικοί αρχηγοί

Στην αρχή εξουσιάζει ο βασιλιάς, αλλά στη συνέχεια γίνεται ένας από τους 9 άρχοντες, ο άρχων-βασιλεύς, με θρησκευτικές αρμοδιότητες5 έφοροι υπεύθυνοι για την άμυνα και τις εξωτερικές σχέσεις

6 θεσμοθέτες για δικαστικά θέματα

Γερουσία 28 ατόμων με ηλικία πάνω από τα 60. Προετοίμαζε σχέδια νόμων και αποφάσεων

Άρειος Πάγος, αριστοκρατικό σώμα υπεύθυνο για την τήρηση των νόμων και για σημαντικά δικαστικά θέματα

Απέλλα, συνέλευση όλων των Σπαρτιατών πάνω από τα 30. Μπορούσε να πει μόνο ένα Ναι ή ένα Όχι στα σχέδια νόμων που πρότεινε η Γερουσία.

Εκκλησία του Δήμου, συνέλευση όλων των πολιτών της Αθήνας. Αργότερα θα γίνει το σημαντικότερο όργανο άσκησης της πολιτικής στην ΑθήναΆρχων-πολέμαρχος για στρατιωτικά θέματα

Επώνυμος άρχων υπεύθυνος για τη σύγκληση της Εκκλησίας του Δήμου

ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑΤΩΝ ΣΠΑΡΤΗΣ ΚΑΙ ΑΘΗΝΑΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ

Οι 6 θεσμοθέτες + τον επώνυμο άρχοντα + τον άρχοντα πολέμαρχο + άρχοντα βασιλιά αποτελούσαν όλοι μαζί τους 9 άρχοντες Ο επώνυμος άρχων ονομάστηκε έτσι από το γεγονός ότι έδινε το όνομά του στο έτος, κατά το οποίο ήταν άρχοντας. Επειδή οι αρχαίοι Έλληνες δεν μετρούσαν τα χρόνια σε προ Χριστού και μετά Χριστόν, ήταν αναγκασμένοι να βρουν άλλους τρόπους, για να μπορούν να προσδιορίζουν πότε συνέβη κάποιο γεγονός.

Κάθε πόλη έφτιαχνε τους δικούς της καταλόγους αρχόντων ή βασιλέων και με βάση αυτούς τους καταλόγους χρονολογούσε τα γεγονότα. Έτσι για παράδειγμα εμείς λέμε ότι ο Σοφοκλής νίκησε τον Αισχύλο το 468 π.Χ., αλλά ο αρχαίος Έλληνας θα έλεγε ότι ο Σοφοκλής νίκησε τον Αισχύλο το έτος κατά το οποίο επώνυμος άρχων ήταν ο Αψεφίων.Σε πανελλήνιο επίπεδο υπήρχαν άλλοι δύο τρόποι χρονολόγησης των γεγονότων:1) με βάση το πόσα χρόνια πριν ή μετά τον Τρωικό Πόλεμο έγινε κάποιο γεγονός. Έτσι ο Ηρόδοτος μας λέει ότι ο Όμηρος έζησε 400 χρόνια μετά τα Τρωικά.

Πηγή Σταύρος Γκιργκένης( http://diavatagirgenis.blogspot.gr/2012/11/blog-post_1643.html)

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ:

γ. Κοινωνικές εντάσεις

Κυλώνειο ΆγοςΜε το όνομα Κυλώνειον άγος έμεινε

γνωστή στην ιστορία μια σειρά από δεινοπαθήματα και θεομηνίες που έπληξαν την αρχαία Αθήνα και που αποδόθηκαν στην οργή των θεών για τη σφαγή των οπαδών του Κύλωνα .

Σήμερα χρησιμοποιείται η έκφραση "Κυλώνειο άγος" για κάθε πράξη που μπορεί να επισύρει ντροπή σε πόλη ή κράτος

https://el.wikipedia.org/wiki

Η αναστάτωση στην Αθήνα κορυφώθηκε. Οι Μεγαρείς βρήκαν την ευκαιρία και κατέλαβαν τη Σαλαμίνα. Καθημερινά προβάλλονταν τα αιτήματα για την κατάργηση των χρεών και τη σύνταξη γραπτών νόμων.

Αθηναίος οπλίτης σε γραπτή πλάκα (Αθήνα, Μουσείο Ακρόπολης).

Η σκαλισμένη μορφή του Δράκοντα στην βιβλιοθήκη του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ.

ΠΗΓΕΣ Αρχαία Ιστορία(Α Γυμνασίου)-Βιβλίο Μαθητή Ίδρυμα Μείζονος ΕλληνισμούΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ Βικιπαίδεια-Αρχαία Αθήνα Βικιπαίδεια-ΚόδροςΤαξίδι στην Αρχαία Ελλάδα-Η αρχαία ΑθήναΑρχαία Αθήνα 3D