22 IOYΛIOY 2001

NIΣYPOΣT� νησί τ�υ Π�λυ�ώτηNIΣYPOΣ

T� νησί τ�υ Π�λυ�ώτη

ÂπταH M E P E ΣÂπταH M E P E Σ

2 H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 2 I O Y § I O Y 2 0 0 1

Tης M∂§ÿ¡∞˜ ºπ§◊ª√¡√˜–T™√¶√Δ√⁄

Aρχαιολγου της KB Eφορε�ας Προϊστορικ�ν και Kλασικ�νAρχαιοτ�των

§ENE, ÁÚ¿ÊÂÈ Ô ™ÙÚ¿‚ˆÓ ÛÙ· °ÂˆÁÚ·ÊÈο ÙÔ˘, «Ê·-

Û› ‰Â ÙËÓ N›Û˘ÚÔÓ ·fiıÚ·˘ÛÌ· Â›Ó·È Ù˘ Kˆ, ÚÔ-

Ûı¤ÓÙ˜ Î·È Ì‡ıÔÓ, fiÙÈ ¶ÔÛÂȉÒÓ ‰ÈÒÎˆÓ ¤Ó· ÙˆÓ °È-

Á¿ÓÙˆÓ, ¶ÔÏ˘‚ÒÙËÓ, ·ÔıÚ·‡Û·˜ ÙË ÙÚÈ·›ÓË ÙÚ‡ÊÔ˜ Ù˘ Kˆ

Â’ ·˘ÙfiÓ ‚¿ÏÔÈ, Î·È Á¤ÓÔÈÙÔ Ó‹ÛÔ˜ ÙÔ ‚ÏËı¤Ó Ë N›Û˘ÚÔ˜,

˘ÔΛÌÂÓÔÓ ¤¯Ô˘Û· ÂÓ ·˘Ù‹ ÙÔÓ °›Á·ÓÙ·.» O ̇ıÔ˜ ·˘Ùfi˜Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡, ˘Ô‰ËÏÒ-ÓÂÈ ·ÛÊ·ÏÒ˜ ÙËÓ ËÊ·ÈÛÙÂȷ΋ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· Ô˘˘‹Ú¯Â ÂΛ ·fi ÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·. TÔ fiÓÔÌ· ÙÔ˘ Á›Á·ÓÙ·¶ÔÏ˘‚ÒÙË ¤¯ÂÈ ‰Ôı› Û ‰‡Ô ·fi ÙÔ˘˜ ÎÚ·Ù‹Ú˜ ÙÔ˘

ËÊ·ÈÛÙ›Ԣ Ô˘ ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ı› Ó· Û›ÂÈ ÙË N›Û˘ÚÔ.TÔ ÓËÛ›, Ì ¤ÎÙ·ÛË ÂÚ›Ô˘ 41 Ù.¯ÏÌ., ·Ó‹ÎÂÈ ÛÙ· ÌÈ-

ÎÚfiÙÂÚ· ÓËÛÈ¿ ÙÔ˘ ‰ˆ‰ÂηÓËÛÈ·ÎÔ‡ Û˘ÌϤÁÌ·ÙÔ˜.Afi ÙÔÓ ™ÙÚ¿‚ˆÓ· ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÙ·È ˆ˜ ÛÙÚÔÁÁ‡ÏË, ˘„ËÏ‹

Î·È ÂÙÚ҉˘, Ô ‰Â ¶Ï›ÓÈÔ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ fiÙÈ ÙÔ ÓËÛ› ›¯Â ·-ÏÈfiÙÂÚ· ÙËÓ ÔÓÔÌ·Û›·¶ÔÚÊ˘Ú›˜, ·fi ÙˆÓ ÂÓ·˘Ù‹ ÔÚÊ˘Ú¤ˆÓ, ηٿÙÔÓ ™Ù¤Ê·ÓÔ B˘˙¿ÓÙÈÔ.

§Â›„·Ó· ÚÔ˚ÛÙÔÚÈ-΋˜ ηÙÔ›ÎËÛ˘ ¤¯Ô˘Ó·ÔÎ·Ï˘Êı› ÛÙËÓ ËÊ·ÈÛÙÂÈÔÁÂÓ‹ ÓËÛ›‰· °˘·Ï›, ·¤Ó·-ÓÙÈ ·fi ÙË N›Û˘ÚÔ, Ù· ÔÔ›· ¯ÚÔÓÔÏÔÁÔ‡ÓÙ·È ÛÙËÓ TÂÏÈ-΋ NÂÔÏÈıÈ΋ ÂÚ›Ô‰Ô (4Ë ¯ÈÏÈÂÙ›· .X.) OÈ ·Ó·ÛηÊÈΤ˜¤Ú¢Ó˜ ÛÙÔ N¢ ÙÌ‹Ì· Ù˘, ·ÔÎ¿Ï˘„·Ó ÓÂÔÏÈıÈÎfi ÎÙ›-ÚÈÔ ÂÏÏÂÈ„ÔÂȉԇ˜ Û¯‹Ì·ÙÔ˜, ηıÒ˜ Î·È ÂÎÙÂٷ̤ÓÔ ÓÂ-

Eπιμ�λεια αφιερ�ματος:

E§EY£EPIA TPA´OY

Kαι γ�νοιτο ν�σοςNΙΣΥΡΟΣ

TΟ ΝΗΣ

ΤΟΥ ΠΟΛΥΒΩΤΗ

Kαι γ�νοιτο νσος το βληθ�νη N�συρος

Tης MÂϛӷ˜ ºÈÏ‹ÌÔÓÔ˜-TÛÔÔÙÔ‡

Παλαιοχριστιανικ�και βυζαντιν� N�συροςTων AÁÁÂÏÈ΋˜ K·ÙÛÈÒÙË

EϤÓ˘ ¶··‚·ÛÈÏ›Ԣ

Iπποτοκρατ�α - Tουρκοκρατ�αTου HÏ›· E. KfiÏÏÈ·

Aπ! την ιταλοκρατ�αστην ενσωμ%τωσηTου AÓÙÒÓË M. AÓÙ¿·ÛË

Oταν βρυχ%ται ο Πολυβ&τηςTου °ÈÒÚÁË BÔ˘ÁÈÔ˘Î·Ï¿ÎË

H νισυριακ� κατοικ�αTου Pȯ¿Ú‰Ô˘ OÈÎÔÓÔÌ¿ÎË

Παραδοσιακο� οικισμο�Tου Pȯ¿Ú‰Ô˘ OÈÎÔÓÔÌ¿ÎË

Iαματικ% λουτρ%Tου AÓÙÒÓË ™. M·˝ÏÏË

Tο Nι%μερο της Παναγι%ςTης MÈÚ¿ÓÙ·˜ TÂÚ˙ÔÔ‡ÏÔ˘

Tο )θιμο της καλαντ�ραςTου KˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ¢È·Ì. X·ÚÙÔʇÏË

O νισ+ρικος γ%μοςTου °È¿ÓÓË ¢È·Ì. X·ÚÙÔʇÏË

Eταιρε�α Nισυριακ&ν Mελετ&ν

Oδοιπορικ! στη N�συροTου Pȯ¿Ú‰Ô˘ OÈÎÔÓÔÌ¿ÎË

Πλο+σια χλωρ�δαTης EÈÚ‹Ó˘ B·ÏÏÈ·Ó¿ÙÔ˘

H παν�δα της Nισ+ρουTου T¿ÛÔ˘ §ÂÁ¿ÎÈ

Oικονομικ� ζω�και προοπτικ)ς αν%πτυξηςTου MÈÏÙÈ¿‰Ë §ÔÁÔı¤ÙË

Για να μην αλλοιωθε� το νησ�

EÍÒÊ˘ÏÏÔAÔ„Ë ÙÔ˘ M·ÓÙÚ·ÎÈÔ‡. AÚÈÛÙÂÚ¿,

ÛÙÔÓ ÏfiÊÔ, ÙÔ Î¿ÛÙÚÔ ÙˆÓ IÔÙÒÓ

Î·È ÙÔ ÂÓÙfi˜ ÙˆÓ ÙÂȯÒÓ ÙÔ˘ ÌÔÓ·ÛÙ‹-

ÚÈ Ù˘ ¶·Ó·Á›·˜ ™ËÏÈ·Ó‹˜. ™ÙÔ ‚¿-

ıÔ˜ ·ÚÈÛÙÂÚ¿ Ë ÓËÛ›‰· °˘·Ï› , ÛÙÔÓ

ÔÚ›˙ÔÓÙ· Ë Kˆ˜ (ʈÙ.: Cornelis de

Vries).

H KA£HMEPINHEE¶¶TTAA HHMMEEPPEE™™

KYPIAKH 22 IOY§IOY 2001

2-32 A º I E P ø M A

Yπε�θυνη «Eπτ� Hμερ�ν»

E § E Y £ E P I A T P A ´ O Y

ÎÚÔÙ·ÊÂ›Ô Ì 75 Ù¿ÊÔ˘˜. H ηÙÔ›ÎËÛË ÙÔ˘ ÌÈÎÚÔ‡ÓËÛÈÔ‡, Ô˘ Ú¤ÂÈ Ó· ›¯Â ÂԯȷÎfi ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·,Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ Û¯ÂÙ›˙ÂÙ·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ Ì ÁˆÚÁÔÎÙË-ÓÔÙÚÔÊÈΤ˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ ·Ú¿ Ì ÙȘ ·Ó¿ÁΘ η-ÙÂÚÁ·Û›·˜ ÙÔ˘ Ô„È·ÓÔ‡, Ô ÔÔ›Ô˜ ·ÊıÔÓ› ÛÙÔ BAÙÌ‹Ì·. O Ô„È·Ófi˜ ÙÔ˘ °˘·ÏÈÔ‡, Ì ٷ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈ-ο ÏÂ˘Î¿ ÛÙ›ÁÌ·Ù·, ‹Ù·Ó ¯·ÌËÏfiÙÂÚ˘ ÔÈfiÙËÙ·˜·fi ·˘ÙfiÓ Ù˘ M‹ÏÔ˘ Î·È ·Î·Ù¿ÏÏËÏÔ˜ ÁÈ· ηٷ-Û΢‹ ÂÚÁ·Ï›ˆÓ. XÚËÛÈÌÔÔÈ‹ıËΠ̂ ÛÙfiÛÔ ÁÈ· ÙËÓηٷÛ΢‹ ·ÁÁ›ˆÓ, fiˆ˜ Ì·ÚÙ˘ÚÔ‡Ó Â˘Ú‹Ì·Ù· ·fiÙË ÌÈÓˆÈ΋ KÚ‹ÙË.

Afi ÙËÓ ›‰È· ÙË N›Û˘ÚÔ ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·È ÂÏ¿¯ÈÛÙ· ¢-Ú‹Ì·Ù· Ù˘ ÚÔ˚ÛÙÔÚÈ΋˜ Î·È Ì˘ÎËÓ·˚΋˜ ÂÚÈfi‰Ô˘.

O ÈÛÙÔÚÈÎfi˜ ¢Èfi‰ˆÚÔ˜ Ô ™ÈÎÂÏÈÒÙ˘ ·Ú·‰›‰ÂÈ fiÙÈÛÙË N›Û˘ÚÔ ÂÁηٷÛÙ¿ıËÎ·Ó Î·Ù¿ ¯ÚÔÓÔÏÔÁÈ΋ ÛÂÈ-Ú¿ ÔÈ K¿Ú˜, Ô HÚ·ÎÏ›‰Ë˜ £ÂÛÛ·Ïfi˜, ÔÈ KÒÔÈ Î·È ÙÂ-

ÏÂ˘Ù·›ÔÈ ÔÈ Pfi‰ÈÔÈ. ™ÙÔ NÂÒÓK·Ù¿ÏÔÁÔ Ù˘ IÏÈ¿‰·˜ ·Ó·Ê¤-ÚÂÙ·È fiÙÈ Ë N›Û˘ÚÔ˜, Ì·˙› ÌÂÙËÓ Kˆ, ÙËÓ K¿Ú·ıÔ, ÙËÓ K¿-ÛÔ Î·È ÙËÓ K¿Ï˘ÌÓÔ, ¤Ï·‚·Ó̤ÚÔ˜ ÛÙËÓ ÂÎÛÙÚ·Ù›· ηٿÙ˘ TÚÔ›·˜ Ì ÙÚÈ¿ÓÙ· ÏÔ›·,οو ·fi ÙȘ ‰È·Ù·Á¤˜ ÙˆÓ ‰‡ÔÁÈˆÓ ÙÔ˘ £ÂÛÛ·ÏÔ‡, ºÂ›‰ÈÔ˘ Î·È AÓÙÈÊÔ˘. O ‰ˆÚÈ-Îfi˜ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·˜ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡ Ê·›ÓÂÙ·È Î·È ·fi ÙËÓÌ·ÚÙ˘Ú›· ÙÔ˘ HÚÔ‰fiÙÔ˘ ÁÈ· ÙËÓ ÚԤϢÛË ÙˆÓ Î·-ÙÔ›ÎˆÓ Ù˘ ·fi ÙËÓ E›‰·˘ÚÔ.

™Â ÌÂÁ¿ÏË ·ÎÌ‹ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Ë N›Û˘ÚÔ˜ ηٿ ÙËÓ ·Ú-¯·˚΋ ÂÚ›Ô‰Ô, fiˆ˜ Ì·ÚÙ˘ÚÔ‡Ó Ù· ÏÔ‡ÛÈ· ¢ڋ-Ì·Ù· ·fi ÙÔ ÓÂÎÚÔÙ·ÊÂ›Ô ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÙÔ˘ AË °È¿Ó-ÓË, ¿Óˆ ·fi ÙÔ M·Ó‰Ú¿ÎÈ. TÔ ÓÂÎÚÔÙ·ÊÂ›Ô (7Ô˜ ·È..X.) ÂÚÈÂÏ¿Ì‚·Ó ٷʤ˜–η‡ÛÂȘ ÂÓËÏ›ÎˆÓ Î·È ÏÈ-ÁÔÛÙ¤˜ ٷʤ˜ ·È‰ÈÒÓ Û ›ıÔ˘˜. T· ·ÁÁ›· Ô˘ ‚Ú¤-ıËηÓ, ΢ڛˆ˜ ›‰· ÈÓ¿ÎÈ·, ·Ó‹ÎÔ˘Ó ÛÙÔÓ ¯·-Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi Ú˘ıÌfi Ù˘ ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜ ¢ˆÚ›‰·˜ ηȉȷÎÔÛÌÔ‡ÓÙ·È Ì ˙ˆÓÙ·Ó¤˜ ÁÚ·Ù¤˜ ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ.

H ¤ÎÙ·ÛË ÙˆÓ ¶ÂÚÛÒÓ Î·È Ë Î·Ù¿ÎÙËÛË ÙˆÓfiÏÂˆÓ ÙˆÓ ·Ú·Ï›ˆÓ Ù˘ M. AÛ›·˜ ηıfiÚÈÛÂ Î·È ÙËÌÔ›Ú· ÙÔ˘ ÌÈÎÚÔ‡ ÓËÛÈÔ‡. EÙÛÈ ÙÔ 480 .X. Ë N›Û˘ÚÔ˜‚Ú›ÛÎÂÙ·È ̆ ÔÙ·Á̤ÓË ÛÙËÓ AÚÙÂÌÈÛ›·, ‰˘Ó¿ÛÙË Ù˘AÏÈηÚÓ·ÛÛÔ‡. K¿Ùˆ ·fi ÙËÓ ËÁÂÛ›· Ù˘ Û˘ÌÌÂÙ¤-¯ÂÈ ÛÙË Ó·˘Ì·¯›· Ù˘ ™·Ï·Ì›Ó·˜ Ì ¤ÓÙ ÏÔ›·, Ì·-˙› Ì ÙËÓ AÏÈηÚÓ·ÛÛfi, ÙËÓ Kˆ Î·È ÙËÓ K¿Ï˘ÌÓÔ.MÂÙ¿ ÙË ÓÈÎËÊfiÚ· ÁÈ· ÙÔ˘˜ EÏÏËÓ˜ ¤Î‚·ÛË ÙÔ˘ Ô-ϤÌÔ˘, ÔÈ NÈÛ‡ÚÈÔÈ Û˘ÌÌÂÙ¤¯Ô˘Ó ÛÙËÓ A’ AıËÓ·˚΋

™˘ÌÌ·¯›·, ÏËÚÒÓÔÓÙ·˜ ÊfiÚÔ,fiˆ˜ Î·È Ù· ÁÂÈÙÔÓÈο ÓËÛÈ¿.

TÔ Ù›¯Ô˜O 4Ô˜ ·È. .X. Â›Ó·È Ô ·ÈÒÓ·˜ Ù˘ÌÂÁ¿Ï˘ ·ÎÌ‹˜ ÁÈ· ÙË N›Û˘ÚÔ, ËÔÔ›· ·ÔÙÂÏ› ·˘ÙÔÙÂÏ‹

fiÏË–ÎÚ¿ÙÔ˜, Ì ‰ÈÎfi Ù˘ ÓfiÌÈÛÌ·. ™Â ·˘Ù‹Ó ÙËÓ Â-Ú›Ô‰Ô ¯ÚÔÓÔÏÔÁÂ›Ù·È ÙÔ Ù›¯Ô˜ Ù˘ fiÏ˘, Ë ÔÔ›·‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÛÙÔ ¯·ÌËÏfi ÏfiÊÔ N¢ ÙÔ˘ M·Ó‰Ú·ÎÈÔ‡.º˘ÛÈο Ô¯˘ÚˆÌ¤ÓË ·fi ÙËÓ ÏÂ˘Ú¿ Ù˘ ı¿Ï·ÛÛ·˜,¤‰ˆÛ ȉȷ›ÙÂÚÔ ‚¿ÚÔ˜ ÛÙËÓ Ô¯‡ÚˆÛË Ù˘ ·Ó·ÙÔÏÈ-΋˜ Î·È ÓfiÙÈ·˜ ÏÂ˘Ú¿˜ Ù˘. TÔ ·Ú¯·›Ô Ù›¯Ô˜, ÙÔ ¶·-ÏÈfiηÛÙÚÔ fiˆ˜ ÙÔ Ï¤Ó ÔÈ ÓÙfiÈÔÈ, ÎÙ›ÛÙËΠÛÙÔÊÚ‡‰È ÙÔ˘ ÏfiÊÔ˘. ™Ù· ‚fiÚÂÈ· η٤ÏËÁ ÛÙË ı¿Ï·Û-Û·, ÎÏ›ÓÔÓÙ·˜ ̤۷ ÛÙË ÁÚ·ÌÌ‹ ÙÔ˘ Î·È ÙÔÓ ÏfiÊÔfiÔ˘ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÙÔ ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ Ù˘ ¶·Ó·ÁÈ¿˜ Ù˘ ™Ë-ÏÈ·Ó‹˜

TÔ Ù›¯Ô˜ Ù˘ NÈÛ‡ÚÔ˘ ·ÔÙÂÏ› ¤Ó· ·fi Ù· ηχ-ÙÂÚ· Ûˆ˙fiÌÂÓ· Ô¯˘ÚˆÌ·ÙÈο ¤ÚÁ· ÙÔ˘ ·Ú¯·›Ô˘ Îfi-ÛÌÔ˘. E›Ó·È ¯ÙÈṲ̂ÓÔ Ì ÌÂÁ¿Ï˜ Ï›ÓıÔ˘˜ ·fi ËÊ·È-ÛÙÂÈÔÁÂÓ‹ Ì·‡ÚË ¤ÙÚ·, Ì „¢‰ÈÛfi‰ÔÌÔ ÙÚ·Â˙Èfi-Û¯ËÌÔ Û‡ÛÙËÌ· ÙÔȯÔÔÈ˝·˜ ÛÙ· ‰‡Ô ̤و· Î·È Á¤-ÌÈÛÌ· ·fi ·ÚÁÔ‡˜ Ï›ıÔ˘˜ Î·È Ï·Ù‡Ë. TÔ Ì¤ÛÔ Ï¿-ÙÔ˜ ÙÔ˘ Â›Ó·È 3,50–3,80 Ì. ™ÙËÓ Â͈ÙÂÚÈ΋ ÙÔ˘ fi„Ë,‚fiÚÂÈ· Ù˘ ‡Ï˘ Ô˘ ÛÒ˙ÂÙ·È ·Î¤Ú·ÈË, Â›Ó·È ¯·Ú·Á-̤ÓË Ë ÂÈÁÚ·Ê‹: ¢·ÌfiÛÈÔÓ Ùfi ¯ˆÚ›ÔÓ ¤ÓÙ fi‰Â˜

·fi ÙÔ Ù›¯ÂÔ˜. EÙÛÈ ÔÚ›˙ÂÙ·È ÙÔ Ï¿ÙÔ˜ Ù˘ ‰ËÌfiÛÈ·˜˙ÒÓ˘ ¤Íˆ ·fi ÙËÓ Ô¯‡ÚˆÛË Ô˘ ¤Ú ӷ ·Ú·-

H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 2 I O Y § I O Y 2 0 0 1 3

TÔ ÓËÛ› ÙÔ˘ ¶ÔÏ˘-‚ÒÙË ·fi ÙÔ˘˜ ÚÔ˚-ÛÙÔÚÈÎÔ‡˜ ¤ˆ˜ ÙÔ˘˜ÚˆÌ·˚ÎÔ‡˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜

Õ O Ποσειδ�νας κατα-δι�κει τον γ�γαντα Πο-λυβ�τη. Δεξι� παρακο-λουθε� τη σκην ανακε-κλιμ�νη η Γη. Σ�μφω-να με τον μ�θο, η N�συ-ρος δημιουργθηκεαπ" κομμ�τι της Kωπου �ριξε ο Ποσειδ�-νας στον Πολυβ�τη.Στον γ�γαντα που ανα-στεν�ζει και τραντ�ζε-ται φυλακισμ�νος στασπλ�χνα της, οφε�λο-νται οι συχνο� τοπικο�σεισμο�. Παρ�σταση σεψηφιδωτ" δ�πεδο, 3ουαι. μ.X., απ" οικ�α τηςKω. Σμερα βρ�σκεταιστο Παλ�τι του Mεγ�-λου Mαγ�στρου στη P"-δο (φωτ.: «Oι Iππ"τεςτης P"δου», EκδοτικAθην�ν, 1999).

Õ Πιν�κιοαπ" την αρχαϊ-

κ νεκρ"πολη τηςNισ�ρου, α’ μισ" 6ου αι.

π.X. (φωτ.: N�κος Kασ�ρης).

το βληθ�ν η N�συρος

4 H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 2 I O Y § I O Y 2 0 0 1

Ì›ÓÂÈ ÂχıÂÚË ·fi οı ¯Ú‹ÛË ÁÈ··Ì˘ÓÙÈÎÔ‡˜ ÏfiÁÔ˘˜. TÔ Ù›¯Ô˜ ÂÓÈÛ¯‡Â-Ù·È ·fi ÛÂÈÚ¿ ÔÚıÔÁÒÓÈˆÓ ‡ÚÁˆÓ,ÂÓÒ ÎÙÈÛÙ¤˜ Îϛ̷Θ Ô‰ËÁÔ‡Û·ÓÛÙËÓ ¿ÚÔ‰Ô.

K·Ù¿ ÙÔÓ 4Ô ·È. .X. Û˘Ó¯›˙ÔÓÙ·È ÔÈٷʤ˜ ÛÙÔÓ ¯ÒÚÔ ÙÔ˘ ·Ú¯·˚ÎÔ‡ ÓÂÎÚÔ-Ù·Ê›Ԣ ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÙÔ˘ AË °È¿ÓÓË,·ÏÏ¿ Î·È ÛÙË ÓfiÙÈ· ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘ ÏfiÊÔ˘ÙÔ˘ ¶·ÏÈfiηÛÙÚÔ˘. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ·ÂÓÙ·ÊÈ·ÛÌÔ‡˜ Û ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜ ‹ÏÈÓÔ˘˜›ıÔ˘˜ (ÂÁ¯˘ÙÚÈÛÌÔ›) Î·È Û ‹ÏÈÓ˜۷ÚÎÔÊ¿ÁÔ˘˜. AÊıÔÓ· ÎÙÂÚ›ÛÌ·Ù·Û˘Ófi‰Â˘·Ó ÙÔ˘˜ ÓÂÎÚÔ‡˜ ÛÙÔ ÌÂÙ·ı·-Ó¿ÙÈÔ Ù·Í›‰È ÙÔ˘˜, ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ· ÔÔ›·Í¯ˆÚ›˙Ô˘Ó Ù· ÂÚ˘ıÚfiÌÔÚÊ· ‹ ÌÂÏ·Ì-‚·Ê‹ ·ÁÁ›·, Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÂÈÛ·Á̤-Ó· ·fi ÙËÓ AÙÙÈ΋. Afi ÙÔÓ ¯ÒÚÔ Ù˘ÓÂÎÚfiÔÏ˘ ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·È ‰‡Ô ·ÍÈfiÏÔ-Á˜ ·Ó¿ÁÏ˘Ê˜ ÂÈه̂Ș ÛًϘ: ·˘-Ù‹ ÙÔ˘ ·ıÏËÙ‹ Ì ‰›ÛÎÔ Î·È ·ÎfiÓÙÈÔ,Ô˘ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÙÔ MÔ˘ÛÂ›Ô Ù˘ KˆÓ-ÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ (460–450 .X) Î·È ÙÔοو ÙÌ‹Ì· ÙÔ˘ ˆÚ·›Ô˘ ·Ó·ÁχÊԢηıÈÛÙ‹˜ Á˘Ó·›Î·˜ (Ù¤ÏÔ˜ 5Ô˘ ·È. .X.),Û‹ÌÂÚ· ÛÙÔ MÔ˘ÛÂ›Ô Ù˘ Pfi‰Ô˘.

EÏÏËÓÈÛÙÈÎÔ›–PˆÌ·˚ÎÔ›¯ÚfiÓÔÈ

™ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ 3Ô˘ ·È. .X. Ë N›Û˘-ÚÔ˜ ·Ú·Ì¤ÓÂÈ ·˘ÙfiÓÔÌË. AfiÛ·ÛÌ·ÂÈÛÙÔÏ‹˜ Ô˘ ·¤ÛÙÂÈÏ ÛÙÔ˘˜ NÈÛ˘-Ú›Ô˘˜ Ô º›ÏÈÔ˜ E’ Ì ÙÔÓ Û˘Ì·-ÙÚÈÒÙË ÙÔ˘˜ K·ÏÏ›· Î·È ¤¯ÂÈ ‰È·Ûˆı›Û ÂÈÁÚ·Ê‹ ÙÔ˘ Ù¤ÏÔ˘˜ ÙÔ˘ 3Ô˘ ·È..X. Ô˘ ‚Ú¤ıËΠÛÙÔ ÓËÛ›, Ì·ÚÙ˘Ú›ÁÈ· ÙËÓ Èı·Ó‹ ‡·ÚÍË ÂÓfi˜ ηıÂÛÙÒ-

ÙÔ˜ ÂÍ¿ÚÙËÛ˘ ·fi ÙÔÓ M·Î‰fiÓ· ‚·-ÛÈϤ·, ‹, ηْ ¿ÏÏÔ˘˜, ÁÈ· ÌÈ· ÚÔÛ¿-ıÂÈ· ÚÔÛÂÙ·ÈÚÈÛÌÔ‡ ÙˆÓ NÈÛ˘Ú›ˆÓ·fi ÙÔÓ º›ÏÈÔ. °‡Úˆ ÛÙÔ 200 .X. ÙÔÓËÛ› ˘¿ÁÂÙ·È ÛÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ÚԉȷÎfiÎÚ¿ÙÔ˜ Î·È ·ÎÔÏÔ˘ı› ÙȘ Ù‡¯Â˜ ÙÔ˘.AÚÁfiÙÂÚ· ÂÚȤگÂÙ·È ÛÙË ÛÊ·›Ú·ÂÈÚÚÔ‹˜ Ù˘ ‰ËÌÔÎÚ·Ù›·˜ Ù˘ PÒÌË˜Î·È ÌÂÙ¤ÂÈÙ· Ù˘ ڈ̷˚΋˜ ·˘ÙÔÎÚ·-ÙÔÚ›·˜.

™ËÌ·ÓÙÈ΋ ÚÔÛˆÈÎfiÙËÙ· ˘‹ÚÍÂÔ NÈÛ‡ÚÈÔ˜ ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ AÚÈÛÙÔÎÚ¿Ù˘,Ô ÔÔ›Ô˜ ›¯Â ÙÔÔıÂÙËı› ·fi ÙË ÚÔ-‰È·Î‹ ÔÏÈÙ›· › ÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔ˘ ÛÙfi-ÏÔ˘ ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ B’ KÚËÙÈÎÔ‡ÔϤÌÔ˘ (155–153 .X.). ¶ÚÔ˜ ÙÈÌ‹ÓÙÔ˘ Ú¤ÂÈ Ó· ·ÊÈÂÚÒıËΠ·fi Ù· ÂÁ-ÁfiÓÈ· ÙÔ˘ ·Ó¿ıËÌ· ÛÙÔÓ ¶ÔÛÂȉÒÓ·AÚÁÂ›Ô Î·È ÛÙÔÓ AÚË, ÙÔ ÔÔ›Ô ˘Ô-ÁÚ¿ÊÂÈ Ô ¯·ÏÎÔÏ¿ÛÙ˘ E›¯·ÚÌÔ˜·fi ÙÔ˘˜ ™fiÏÔ˘˜ Ù˘ M. AÛ›·˜. EÓ·˜¿ÏÏÔ˜ ÂÈÊ·Ó‹˜ NÈÛ‡ÚÈÔ˜, Ô °ÓˆÌ·Áfi-Ú·˜ ¢ˆÚÔı¤Ô˘, ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È Û ÂÈÁÚ·-Ê‹ ÙˆÓ ÚÒÈÌˆÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÎÒÓ¯ÚfiÓˆÓ, Ë ÔÔ›· Â›Ó·È ¯·Ú·Á̤ÓËÛÙËÓ Î˘ÏÈÓ‰ÚÈ΋ ‚¿ÛË Ô˘ ·ÎfiÌË Û‹-ÌÂÚ· ÛÙËÚ›˙ÂÈ ÙËÓ AÁ›· TÚ¿Â˙· ÛÙÔ

ÂÎÎÏËÛ¿ÎÈ Ù˘ K·ıÔÏÈ΋˜, ÛÙÔÓ ‰ÚfiÌÔÙÔ˘ §·Áη‰ÈÔ‡ ÛÙÔ M·Ó‰Ú¿ÎÈ. O °Óˆ-Ì·ÁfiÚ·˜ ¤Ï·‚ ̤ÚÔ˜ Û ӷ˘ÙÈ΋ ·Ô-ÛÙÔÏ‹ Ì ÙÔ ÁÓˆÛÙfi Î·È ·fi ÚԉȷΤ˜ÂÈÁڷʤ˜ ÏÔ›Ô «E˘·Ó‰Ú›· ™Â‚·ÛÙ¿»Î·È ÙÈÌ‹ıËΠ̠ÔÏÏ¿ ·ÍÈÒÌ·Ù·.

OÈ Ù¿ÊÔÈ Ù˘ ÂÏÏËÓÈÛÙÈ΋˜ ÂÚÈfi‰Ô˘Â›Ó·È ¯ÙÈÛÙÔ›, ÎÈ‚ˆÙÈfiÛ¯ËÌÔÈ Î·È Â-ÚȤ¯Ô˘Ó ΢ڛˆ˜ ‹ÏÈÓ· ·ÁÁ›· ÙÔÈ΋˜·Ú·ÁˆÁ‹˜ (3Ô˜–2Ô˜ ·È. .X.). ™ÙËÓ›‰È· ÂÚ›Ô‰Ô ¯ÚÔÓÔÏÔÁÔ‡ÓÙ·È ÂÈÙ‡Ì-‚È· ÌÓËÌ›·, ÛًϘ Î·È ‚ˆÌÔ›, Ù· Â-ÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÂÓ›ÁÚ·Ê·, Ô˘ Ê˘Ï¿ÛÛÔ-ÓÙ·È ÛÙËÓ AÚ¯·ÈÔÏÔÁÈ΋ ™˘ÏÏÔÁ‹ ÙÔ˘ÓËÛÈÔ‡. ¶ÔÏÏ¿ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο ÂÈ-ه̂ȷ ·Ó¿ÁÏ˘Ê· ¯ÚÔÓÔÏÔÁÔ‡ÓÙ·ÈÛÙÔ˘˜ ‡ÛÙÂÚÔ˘˜ ڈ̷˚ÎÔ‡˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜Î·È ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÚÔ˚fiÓÙ· ¿Ù¯Ó˘ ÂÚ-Á·Û›·˜ ·گȷÎÔ‡ ÂÚÁ·ÛÙËÚ›Ô˘.

O ÁˆÁÚ¿ÊÔ˜ ™ÙÚ¿‚ˆÓ ÁÚ¿ÊÂÈ ÙÔÓ1Ô ·È. Ì.X. ÁÈ· ÙÔ ÓËÛ› (X 488): E¯ÂÈ ‰Â

Î·È fiÏÈÓ ÔÌÒÓ˘ÌÔÓ Î·È ÏÈ̤ӷ Î·È ıÂÚ-

Ì¿ Î·È ¶ÔÛÂȉÒÓÔ˜ ÈÂÚfiÓ. T· ıÂÚÌ¿ ÏÔ˘-ÙÚ¿ ı· ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÛÙË ı¤ÛË ÙˆÓ Pˆ-Ì·˚ÎÒÓ ıÂÚÌÒÓ ÛÙÔ˘˜ ¶¿ÏÔ˘˜, Ô˘·Ó·Î·Ï‡ÊıËÎ·Ó ÙÔ 1886 ·fi ÙÔÓ ÊÈ-Ï¿Ú¯·ÈÔ È·ÙÚfi ¶. ¶·ÓÙÂÏ›‰Ë. Afi ÙÔ

ÂÎÙÂٷ̤ÓÔ Û˘ÁÎÚfiÙËÌ· Û‹ÌÂ-Ú· ‰È·ÙËÚÂ›Ù·È ÌÂÁ¿ÏË Î·Ì·ÚÔ-Û΋˜ ·›ıÔ˘Û·, ̤۷ ÛÙËÓÔÔ›·, Û ÛËÏ·ÈÒ‰Ë ÎÔÈÏfiÙË-Ù·, ˘¿Ú¯ÂÈ ËÁ‹ Ì ˘Ê¿ÏÌ˘ÚÔÈ·Ì·ÙÈÎfi ÓÂÚfi. ™ÙÔÓ ¯ÒÚÔ ¤¯ÂÈÔÈÎÔ‰ÔÌËı› ÌÂÙ·‚˘˙·ÓÙÈÓfiÓ·˛‰ÚÈÔ Ì ÙË ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈ΋ÔÓÔÌ·Û›· ¶·Ó·Á›· Ë £ÂÚÌÈ·Ó‹.

O ›ÛËÌÔ˜ ıÂfi˜ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡‹Ù·Ó Ô ¶ÔÛÂȉÒÓ, ÛÙÔÓ ÔÔ›ÔÎ·È fiÊÂÈÏÂ Ë N›Û˘ÚÔ˜ ÙË ‰ËÌÈ-Ô˘ÚÁ›· Ù˘. O ıÂfi˜ Î·È Ù· Û‡Ì-

‚ÔÏ¿ ÙÔ˘, ‰ÂÏÊ›ÓÈ ‹ ÙÚ›·ÈÓ·, ·ÂÈÎÔÓÈ-˙fiÙ·Ó ÛÙ· ÓÔÌ›ÛÌ·Ù· ÙˆÓ NÈÛ˘Ú›ˆÓ.TÔ ÈÂÚfi ÙÔ˘, Ô˘ ÙÔÔıÂÙÂ›Ù·È ·fi ÙËÓÙfiÈ· ·Ú¿‰ÔÛË ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ EÏÏË-ÓÈο, ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ˘˜ ¶¿ÏÔ˘˜, ‹ ÛÙÔAÚÁÔ˜, ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ ÙÔ˘™Ù·˘ÚÔ‡, ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ ·ÎfiÌË ÂÓÙÔÈÛÙ›.¶ÈÔ ·ÛÊ·Ï‹˜ Â›Ó·È Ë ÙÔÔı¤ÙËÛË ÙÔ˘ÈÂÚÔ‡ ÙÔ˘ ¢Èfi˜ MÂÈÏȯ›Ô˘ ÛÙÔ M·Ó‰Ú¿-ÎÈ. T¤ÛÛÂÚȘ ÂÈÁڷʤ˜ Ù˘ ڈ̷˚΋˜ÂÚÈfi‰Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È ÛÙÔÓ ÂÍ·ÁÓÈ-ÛÙ‹ ıÂfi ÙÔ˘ K¿Ùˆ KfiÛÌÔ˘ Î·È Ù˘ ÁÔ-ÓÈÌfiÙËÙ·˜, ÂÓÒ Û ̛· Ì·ÚÙ˘ÚÂ›Ù·È Ë‡·ÚÍË ÎÔÈÓÔ‡ ¢Èfi˜ MÈÏȯȷÛÙÒÓ ÛÙÔÓËÛ›. ™ÙÔ Û‹Ï·ÈÔ Ô˘ ˘¿Ú¯ÂÈ ÛÙËÓÔÚÂÈÓ‹ ÙÔÔıÂÛ›· Ì ÙË ̄ ·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈ-΋ ÔÓÔÌ·Û›· N‡ÊÊÈÔ˜ Î·È ÛÙÂÁ¿˙ÂÈÛ‹ÌÂÚ· ÌÈÎÚfi ÂÎÎÏËÛ¿ÎÈ, ›Ûˆ˜ Ú¤ÂÈÓ· ·Ó·˙ËÙ‹ÛÔ˘Ì ¯ÒÚÔ Ï·ÙÚ›·˜ ÙˆÓN˘ÌÊÒÓ. Afi ÂÈÁڷʤ˜ Ì·ÚÙ˘Ú›ٷȷÎfiÌË Ë Ï·ÙÚ›· ÙˆÓ ıÂÒÓ AfiÏψӷ(¢·Ï›Ô˘, ˘¿Ú¯ÂÈ ÙÔÔıÂÛ›· ¢¿ÏÈ),AÊÚÔ‰›Ù˘, AÚË, AÚÙÂÌ˘, ¢ÈÔÓ‡ÛÔ˘Î·È EÚÌ‹.

¢È¿ÛˆÛËH ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈ΋ ¤Ú¢ӷ ÛÙË N›Û˘ÚÔ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ·ÎfiÌË ÛÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘. H‰Ëfï˜ ¤¯ÂÈ ÌÂÈ Û ηÏfi ‰ÚfiÌÔ ÙfiÛÔ ÙÔ¤ÚÁÔ Ù˘ ‰È¿ÛˆÛ˘ fiÛÔ Î·È ·˘Ùfi Ù˘‰È·ÌfiÚʈÛ˘ Î·È ÚÔ‚ÔÏ‹˜ ÙˆÓ ·Ú-¯·›ˆÓ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡. M ÚfiÛÊ·ÙË ¯ÚË-Ì·ÙÔ‰fiÙËÛË ÙÔ˘ ˘Ô˘ÚÁ›Ԣ AÈÁ·›Ô˘Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ‹ıËÎÂ Ë ÙÔÔÁÚ·ÊÈÎ‹Î·È ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋ ·ÔÙ‡ˆÛË ÙÔ˘·Ú¯·›Ô˘ Ù›¯Ô˘˜, ηıÒ˜ Î·È Ë ÌÂϤÙËÁÈ· ÙËÓ ·ÔηٿÛÙ·ÛË ÙÔ˘ ϤÔÓÂÙÔÈÌfiÚÚÔÔ˘ ‡ÚÁÔ˘, ÂÓÒ ÙÔ ˘Ô˘Ú-ÁÂ›Ô ¶ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡ ¤¯ÂÈ ÂÓÙ¿ÍÂÈ ÙÔ Úfi-ÁÚ·ÌÌ· Ù˘ ·Ó·ÛًψÛ˘ Î·È ‰È·ÌfiÚ-ʈÛ˘ Ù˘ Ô¯‡ÚˆÛ˘ ÛÙÔ °’ KÔÈÓÔÙÈ-Îfi ¶Ï·›ÛÈÔ ™Ù‹ÚÈ͢.

øÛÙfiÛÔ Ë ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ÂÏ›‰· ÁÈ· ÙˉȿۈÛË ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ Â›Ó·È Ë ÛÙÔÚÁ‹ÙˆÓ ›‰ÈˆÓ ÙˆÓ Î·ÙÔ›ÎˆÓ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡.A˘Ù‹ Ë Â˘·ÈÛıËÛ›· ÂÎÊÚ¿˙ÂÙ·È ÙfiÛÔÌ ÙËÓ ÂÚÈÛ˘ÏÏÔÁ‹ οı ‰È¿Û·ÚÙÔ˘·Ú¯·›Ô˘ ̤ÏÔ˘˜ Î·È ÙË ÌÂÙ·ÊÔÚ¿ ÙÔ˘ÛÙË ™˘ÏÏÔÁ‹, fiÛÔ Î·È Ì ÙËÓ Î·Ù·-Û΢‹ ÙÔ˘ ÎÙÈÚ›Ô˘ ÙÔ˘ AÚ¯·ÈÔÏÔÁÈÎÔ‡MÔ˘Û›Ԣ, ÙÔ ÔÔ›Ô ÔÏÔÎÏËÚÒıËÎÂÚfiÛÊ·Ù· Ì ‰·¿ÓË ÙˆÓ NÈÛ˘Ú›ˆÓAÊÒÓ °È·ÓÓ›‰Ë.

Õ H π�λη του αρχα�ου τε�-χους της π"λης που βρισκ"-ταν NΔ του Mανδρακιο�. TοΠαλαι"καστρο, "πως τοονομ�ζουν οι ντ"πιοι, απο-τελε� �να απ" τα καλ�τερασωζ"μενα οχυρωματικ� �ρ-γα του αρχα�ου κ"σμου(φωτ.: Mιχ�λης Kωσταρ�ς).

à M�ρος απ" τα δεκα�ξι πλιναειδ�λια –κτερ�σματα ταφς σεπλινο π�θο (4ου αι. π.X.)– πουαποτελο�σαν σχεδ"ν τη μοναδι-κ κτ�ριση της ταφς στο εσωτε-ρικ", αλλ� και �ξω απ" τον π�θο(φωτ.: N�κος Kασ�ρης).

H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 2 I O Y § I O Y 2 0 0 1 5

H H Παναγ�αΦανερωμ�νη,11ου αι., στη θ�-ση Kαρδι� τηςπεριοχ�ς Mα-ντρακ�ου, ε�ναι οπιο σημαντικ�ςαπ� αρχιτεκτονι-κ� �ποψη να�ςτης Nισ�ρου.

Tων A°°∂§π∫∏˜ K∞Δ™πøΔ∏E§∂¡∏˜ ¶∞¶∞μ∞™π§∂π√À

Aρχαιολγων στην 4η Eφορε�αBυζαντιν�ν Aρχαιοτ�των Δωδεκαν�σου

HNI™YPO™ ηٿ ÙËÓ ·Ï·ÈÔ¯ÚÈÛÙÈ·-ÓÈ΋ ÂÚ›Ô‰Ô (4Ô˜-7Ô˜ ·È.), fiˆ˜Î·È fiÏË Ë ÂÚÈÔ¯‹ Ù˘ ¢ˆ‰ÂηӋ-

ÛÔ˘, ·Ó‹Î ÛÙËÓ «E·Ú¯›· Ó‹ÛˆÓ», ÂÓÒηٿ ÙÔÓ 7Ô ·È. Ì ÙËÓ ›‰Ú˘ÛË ÙˆÓ ıÂÌ¿-ÙˆÓ ˘¿ÁÂÙ·È ÛÙÔ ı¤Ì· ÙˆÓ «KÈ‚˘ÚڷȈ-ÙÒÓ». H ˙ˆ‹ ÛÙÔ ÓËÛ› Û˘Ó¯›ÛÙËΠ¯ˆÚ›˜‰È·ÎÔ‹, ÁÂÁÔÓfi˜ Ô˘ ÂȂ‚·ÈÒÓÂÙ·È·fi Ù· ÌÓËÌ›· Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ÂÓÙÔÈÛÙ› ηȯÚÔÓÔÏÔÁÈο ·Ó¿ÁÔÓÙ·È ÛÙÔ˘˜ ·Ï·ÈÔ¯ÚÈ-ÛÙÈ·ÓÈÎÔ‡˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜. ¶·ÚfiÙÈ ‰ÂÓ ·Ó·Ê¤-ÚÂÙ·È ÛÙÔÓ ™˘Ó¤Î‰ËÌÔ ÙÔ˘ IÂÚÔÎÏ¤Ô˘˜, ÙËÁÓˆÛÙfiÙÂÚË ÁÚ·Ù‹ ËÁ‹ ÙÔ˘ 6Ô˘ ·È., ˇ·ÚÍË ÙˆÓ ÙÂÚ·ÛÙ›ˆÓ ÎÙÈÛÌ¿ÙˆÓ (‚·ÛÈ-ÏÈÎÒÓ) Ô˘ ÔÈÎÔ‰ÔÌÔ‡ÓÙ·È ·˘Ù‹ ÙËÓ Â-Ú›Ô‰Ô ˘Ô‰ËÏÒÓÂÙ·È ·fi Ù· ÏÈÁÔÛÙ¿ ·Ô-Û·ÛÌ·ÙÈο „ËÊȉˆÙ¿ ‰¿Â‰·, ‰È·ÎÔ-ÛÌË̤ӷ ÌÂ Ê˘ÙÈο (ÎÈÛÛfiÊ˘ÏÏ·) Î·È ÁÂ-ˆÌÂÙÚÈο ı¤Ì·Ù· (Ì·›·Ó‰ÚÔÈ, Û˘ÌÏÂÎfi-ÌÂÓÔÈ Î‡ÎÏÔÈ), ηıÒ˜ Î·È ·fi ÙÔÓ ÌÂÁ¿ÏÔ·ÚÈıÌfi ‰È¿Û·ÚÙˆÓ ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈÎÒÓ ÌÂ-ÏÒÓ. T· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ·fi ·˘Ù¿ ¤¯Ô˘Ó Í·-Ó·¯ÚËÛÈÌÔÔÈËı› ›Ù ÛÙËÓ ÙÔȯÔÔÈ›·,›Ù ÛÙÔÓ ¯ÒÚÔ ÙÔ˘ IÂÚÔ‡ B‹Ì·ÙÔ˜ ÌÂÙ·-ÁÂÓ¤ÛÙÂÚˆÓ ÂÎÎÏËÛÈÒÓ Ì·˙› Ì ÎÔÌÌ¿ÙÈ·

·fi ·Ú¯·›· ÎÙ›ÛÌ·Ù·. M¤¯ÚÈ Û‹ÌÂÚ· Ô·ÚÈıÌfi˜ ÙˆÓ ·Ï·ÈÔ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÒÓ ‚·ÛÈÏÈ-ÎÒÓ ·Ó¤Ú¯ÂÙ·È Û ÂÓÓ¤·, ·fi ÙȘ Ôԛ˜ ÔÈÙ¤ÛÛÂÚȘ ÂÓÙÔ›ÛÙËÎ·Ó ÛÙÔÓ ÔÈÎÈÛÌfi ÙÔ˘M·Ó‰Ú·Î›Ô˘, ÁÂÁÔÓfi˜ Ô˘ ÂȂ‚·ÈÒÓÂÈÙËÓ ‡·ÚÍË Î·È ÙËÓ ·ÎÌ‹ ÙÔ˘ ·˘Ù‹ ÙËÓÂÚ›Ô‰Ô. O ÛÂÈÛÌfi˜ ÙÔ˘ 554 Ô˘ Û˘ÓÙ¿-Ú·Í ÙËÓ Kˆ Î·È ÚÔÊ·ÓÒ˜ ÙËÓ Ôχ ÎÔ-ÓÙÈÓ‹ N›Û˘ÚÔ, ı· Û˘ÓÂÙ¤ÏÂÛ Èı·ÓfiÓÛÙËÓ ·Ú·ÎÌ‹ ÙÔ˘ Î·È ÙËÓ ÂÚ›ˆÛË ÙˆÓÌÓËÌÂȈ‰ÒÓ ·˘ÙÒÓ ÎÙÈÛÌ¿ÙˆÓ.

OÈ ı¤ÛÂȘ, fiÔ˘ ÂÈο˙ÂÙ·È fiÙÈ ˘‹Ú¯·Ó‚·ÛÈÏÈΤ˜, Â›Ó·È ÔÈ ÂÍ‹˜:

1) M·Ó‰Ú¿ÎÈ, ÂΛ fiÔ˘ ¤¯Ô˘Ó ÎÙÈÛÙ›Û ÌÂÙ·ÁÂÓ¤ÛÙÂÚÔ˘˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜ ÔÈ ÂÎÎÏË-ۛ˜ ÙÔ˘ AÁ›Ô˘ KˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ Î·È ÙÔ˘ T·-ÍÈ¿Ú¯Ë Mȯ·‹Ï. ™Ò˙ÔÓÙ·È ‚·ıÌ›‰Â˜ ·fiÙÔ Û‡ÓıÚÔÓÔ. 2) M·Ó‰Ú¿ÎÈ, ÛÙÔ ÓÂÎÚÔÙ·-Ê›Ô, fiÔ˘ Û‹ÌÂÚ· ÔÈ ÂÎÎÏËۛ˜ ÙÔ˘ ·Á›-Ô˘ NÈÎÔÏ¿Ô˘ Î·È ÙÔ˘ ·Á›Ô˘ AÓÙˆÓ›Ô˘. ¢È·-ÛÒ˙ÔÓÙ·È ÙÌ‹Ì·Ù· ÙÔ˘ „ËÊȉˆÙÔ‡ ‰·¤-‰Ô˘. 3) M·Ó‰Ú¿ÎÈ, ÛÙËÓ ÂÎÎÏËÛ›· ÙˆÓ·Á›ˆÓ AÓ·ÚÁ‡ÚˆÓ, fiÔ˘ ‰È·ÙËÚÂ›Ù·È ·Ô-Û·ÛÌ·ÙÈο ÙÔ „ËÊȉˆÙfi ‰¿Â‰Ô. 4)M·Ó‰Ú¿ÎÈ, ÛÙÔÓ ¢ËÌÔÙÈÎfi •ÂÓÒÓ·, ÎÔÓÙ¿ÛÙËÓ ·Ú·Ï›·. 5) M·Ó‰Ú¿ÎÈ, ̤۷ ÛÙÔÓ¯ÒÚÔ ÙÔ˘ ¶·Ï·ÈfiηÛÙÚÔ˘. 6) ¶¿ÏÔÈ, ÛÙË£¤ÛË §ÈÌÓ›. 7) ¶¿ÏÔÈ, ÛÙË ı¤ÛË AÁÈÔ˜ ºˆ-ο˜. 8) ™ÙË ı¤ÛË ÙˆÓ §·Ù›ÓˆÓ Î·È 9) ™ÙËÓÂÚÈÔ¯‹ ™Ù·˘Úfi˜.

EÂȉ‹ ·Ó·ÛηÊÈ΋ ¤Ú¢ӷ ¤¯ÂÈ ‰ÈÂÍ·-¯ı› ÌfiÓÔ Û ‰‡Ô ‚·ÛÈÏÈΤ˜ ̤۷ ÛÙÔÓ ÔÈ-

ÎÈÛÌfi ÙÔ˘ M·Ó‰Ú·Î›Ô˘, ÔfiÙ ٷ ·Ú¯·ÈÔ-ÏÔÁÈο ‰Â‰Ô̤ӷ Â›Ó·È ÂÚÈÔÚÈṲ̂ӷ ηȷÔÛ·ÛÌ·ÙÈο, ÁÂÁÔÓfi˜ Ô˘ ‰˘ÛÎÔχÂÈÙËÓ ÂÍ·ÁˆÁ‹ Û˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤ÓˆÓ Û˘ÌÂÚ·-ÛÌ¿ÙˆÓ, ÙÔ ÂӉȷʤÚÔÓ ÂÛÙÈ¿˙ÂÙ·È ÂÚÈÛ-ÛfiÙÂÚÔ ÛÙ· Ì·ÚÌ¿ÚÈÓ· ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈο ̤-ÏË Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ‰È·Ûˆı› ÛÙȘ ˘fiÏÔȘı¤ÛÂȘ, ‰ÈfiÙÈ Ë ¯ÚÔÓÔÏfiÁËÛ‹ ÙÔ˘˜ ‚ÔËı¿-ÂÈ ÙÚfiÔÓ ÙÈÓ¿ ÛÙË ¯ÚÔÓÔÏÔÁÈ΋ ¤ÓÙ·ÍËÙˆÓ ÎÙÈÛÌ¿ÙˆÓ ·’ fiÔ˘ ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·È.Afi Ù· ›‰Ë ÙˆÓ ‰È·Ûˆı¤ÓÙˆÓ ÁÏ˘ÙÒÓÂÏ¿¯ÈÛÙ· Â›Ó·È Ù· ıˆÚ¿ÎÈ·, ÔÈ ‰È·¯ˆÚÈÛÙÈ-ÎÔ› ·ÌÊÈÎÈÔÓ›ÛÎÔÈ ·Ú·ı‡ÚˆÓ Î·È ÔÈ ÂÛ-Û›ÛÎÔÈ Ù¤ÌÏÔ˘. T· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ›ӷÈıÚ·‡ÛÌ·Ù· ÎÈfiÓˆÓ Ì ÙÔ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfiÎ·È Ôχ Û˘ÓËıÈṲ̂ÓÔ ÛÙÔÓ ‰ˆ‰ÂηÓË-ÛÈ·Îfi ¯ÒÚÔ ı¤Ì· ÙÔ˘ ·Ó¿ÁÏ˘ÊÔ˘ ·ÓÈÛÔ-ÛÎÂÏÔ‡˜ ÛÙ·˘ÚÔ‡ Ì ٷ ‰È·Ï·Ù˘Ṳ̂ӷ¿ÎÚ· ÙˆÓ ÎÂÚ·ÈÒÓ Ô˘ ÛÙËÚ›˙ÂÙ·È ÛÂÛÊ·›Ú·.

EÓÙ˘ˆÛȷο Â›Ó·È Ù· ÎÈÔÓfiÎÚ·Ó· ηÈË ÔÈÎÈÏ›· ÙˆÓ Ù‡ˆÓ Ô˘ Û˘Ó·ÓÙ¿ η-Ó›˜ ÛÙË N›Û˘ÚÔ. TÔ ÚˆÈÌfiÙÂÚÔ ¯ÚÔÓÔ-ÏÔÁÈο (4Ô˜ ·È.) ·Ó‹ÎÂÈ ÛÙÔÓ Ù‡Ô ÙÔ˘«ÂÚÁ·ÌËÓÔ‡» Ô˘ ʤÚÂÈ ÛÙË Ì›· ÏÂ˘Ú¿Û˘Ó¯fiÌÂÓ· ÎԛϷ ʇÏÏ· ηϿÌÔ˘, ÙÔ˘˜«·˘ÏÔ‡˜». ¢È·ÛÒ˙ÂÙ·È Â›Û˘ Ô ÎÔÚÈÓıÈ·-Îfi˜ Ù‡Ô˜, (ηıÒ˜ Î·È Ô ÈˆÓÈÎfi˜ Ì ÙÔÛ˘ÌÊ˘¤˜ ›ıËÌ·, ÚÔ˚fiÓÙ· Ô˘ ΢ÚÈ·Ú-¯Ô‡Ó ÙÔÓ 5Ô Î·È Î˘Ú›ˆ˜ ÙÔÓ 6Ô ·È.). H ¢-Ú›· ‰È¿‰ÔÛË ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ Ù‡ˆÓ ÎÈÔÓÔ-ÎÚ¿ÓˆÓ ÛÙÔÓ ÂÏÏ·‰ÈÎfi ¯ÒÚÔ, ·ÎfiÌË Î·È

Παλαιοχριστιανικ και βυζαντιν N�συρος

Παλαιοχριστιανικ και βυζαντιν N�συρος

6 H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 2 I O Y § I O Y 2 0 0 1

Û Ôχ ·ÔÌ·ÎÚ˘Ṳ̂ӷ ÛË-Ì›·, Â›Ó·È ÁÓˆÛÙ‹ ηٿ ÙÔ˘˜·Ï·ÈÔ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÔ‡˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜,ÂÊfiÛÔÓ ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· Û˘Ó¯Ҙ‰È·ÎÈÓÔ‡ÌÂÓ· ÚÔ˚fiÓÙ· ·fi ٷΤÓÙÚ· ·Ú·ÁˆÁ‹˜ ÙÔ˘˜, ›Ù¤ÙÔÈÌ· ÚÔ˜ ¯Ú‹ÛË Â›Ù ËÌ›ÂÚ-Á·, Ì ÙËÓ ÂÂÍÂÚÁ·Û›· ÙÔ˘˜ Ó·ÔÏÔÎÏËÚÒÓÂÙ·È Â› ÙfiÔ˘.

E›Û˘, ··ÓÙ¿ Î·È Ô Ù‡Ô˜ÙÔ˘ ‰›˙ˆÓÔ˘ ÎÈÔÓÔÎÚ¿ÓÔ˘ Ì Ù˯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈ΋ ‰È·ÎfiÛÌËÛËÙ˘ ηÙÒÙÂÚ˘ ˙ÒÓ˘ Ì ϤÁ-Ì· ÂÓ Â›‰ÂÈ Î·Ó›ÛÙÚÔ˘ Î·È ÛÙËÓ·ÓÒÙÂÚË Ù· Ù¤ÛÛÂÚ· ÂÚÈÛÙ¤-ÚÈ· οو ·fi ÙȘ ·ÓÙ›ÛÙÔȯ˜ÁˆÓ›Â˜ ÙÔ˘ ¿‚·Î·, ηıÒ˜ Î·È ÔÙ‡Ô˜ ÙÔ˘ ÙÂÎÙÔÓÈÎÔ‡-«Ï·È-ÛȈÙÔ‡» Ì ÙÔÓ ·Ó¿ÁÏ˘ÊÔÛÙ·˘Úfi Ó· ΢Úȷگ› ÛÙȘ Ï¢-Ú¤˜ ÂÚÈ‚·ÏÏfiÌÂÓÔ˜ ·fi ÙÚ·-Â˙ÔÂȉ¤˜ Ï·›ÛÈÔ. ¶ÚfiÎÂÈÙ·ÈÁÈ· ÁÏ˘Ù¿ ·fi Ì¿ÚÌ·ÚÔ, ˘ÏÈÎfi ÂÈÛ·-ÁfiÌÂÓÔ Â›Ù ·fi ÙËÓ ÁÂÈÙÔÓÈ΋ Kˆ ÌÂÙ· ÁÓˆÛÙ¿ ·fi ÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· Ï·ÙÔ-Ì›· ÛÙÔ fiÚÔ˜ ¢›Î·ÈÔ, ›Ù ·fi ÙËÓ·¤Ó·ÓÙÈ MÈÎÚ¿ AÛ›·, ÂÚÈÔ¯‹ Ô˘·Ú¿ÁÂÈ ÌÂÁ¿ÏË ÔÛfiÙËÙ· Ì·ÚÌ¿ÚˆÓ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô. E›Ó·È ‰‡ÛÎÔÏÔ˜ ÔÂÓÙÔÈÛÌfi˜ ÙÔ˘ ÙfiÔ˘ ÚÔ¤Ï¢Û˘

Õ O αρχ�γγελοςστην αψ�δα τουδ�δυμου καμαρο-σκ�παστου ναο�του Aγ. Kωνστα-ντ�νου, στη θ�σηMισοχ�ρι. Aντι-προσωπευτικ�δε�γμα της τ�χνηςτου τ�λους του12ου και των αρ-χ�ν του 13ου αι.

ÙÔ˘ Ì·ÚÌ¿ÚÔ˘, ÂÊfiÛÔÓ ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ Á›ÓÂÈÂÚÁ·ÛÙËÚȷ΋ ·Ó¿Ï˘ÛË. ¶¿ÓÙˆ˜ ˇ·ÚÍË ÂÓÓ¤· ‚·ÛÈÏÈÎÒÓ Î·È Ë Û˘Ó‡-·ÚÍË ÙfiÛˆÓ Ù‡ˆÓ ÎÈÔÓÔÎÚ¿ÓˆÓÂÓÙ˘ˆÛÈ¿˙ÂÈ ÙÔÓ ÌÂÏÂÙËÙ‹ Ù˘ ÁÏ˘-ÙÈ΋˜ Û ¤Ó· ÙfiÛÔ ÌÈÎÚfi ÓËÛ› Û·Ó ÙËN›Û˘ÚÔ.

OÈ ÈÛÙÔÚÈΤ˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÁÈ· ÙË ÌÂ-ÛÔ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ N›Û˘ÚÔ Â›Ó·È Ôχ ÂÚÈÔ-ÚÈṲ̂Ó˜. ™Ù· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 10Ô˘ ‹ ÛÙȘ ·Ú-¯¤˜ ÙÔ˘ 11Ô˘ ·È., ÔÈ ‰ËÌÔÁÚ·ÊÈΤ˜ ·Ï-Ï·Á¤˜ Û ÌÂÚÈο ÓËÛÈ¿, ÌÂٷ͇ ÙˆÓÔÔ›ˆÓ Û˘ÁηٷϤÁÂÙ·È Ë N›Û˘ÚÔ˜,Û˘ÓÂÙ¤ÏÂÛ·Ó ÛÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· Ó¤ˆÓÂÈÛÎÔÒÓ, ÁÂÁÔÓfi˜ Ô˘ ·ÂÙ¤ÏÂÛÂÙÔÌ‹ ÛÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· Ù˘, ·ÊÔ‡ ·fi ÙÔÓ8Ô Ì¤¯ÚÈ ÙÔÓ 11Ô ·È. ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ì η̛·¿ÏÏË ÏËÚÔÊÔÚ›· ÁÈ· ÙÔ ÓËÛ›. O ÁÏ˘-Ùfi˜ ‰È¿ÎÔÛÌÔ˜ Ô˘ ¤¯ÂÈ Ûˆı› Â›Ó·È ËÌÔÓ·‰È΋ Ì·ÚÙ˘Ú›· ÁÈ· ÙËÓ ÔÈÎÔ‰ÔÌÈ-΋ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·.

™ÙËÓ Â›ÛÔ‰Ô ÙÔ˘ ηıÔÏÈÎÔ‡ Ù˘ ÌÔ-Ó‹˜ Ù˘ ¶·Ó·Á›·˜ ™ËÏÈ·Ó‹˜, ÙÔ˘ ÛË-Ì·ÓÙÈÎfiÙÂÚÔ˘ ÚÔÛÎ˘Ó‹Ì·ÙÔ˜ ÙˆÓNÈÛ˘Ú›ˆÓ, Â›Ó·È ÂÓÙÔȯÈṲ̂ӷ ÙÌ‹Ì·-Ù· Ì·ÚÌ¿ÚÈÓÔ˘ ÌÂÛÔ‚˘˙·ÓÙÈÓÔ‡ Ù¤-ÌÏÔ˘ Ô˘ ÎÔÛÌÔ‡ÓÙ·È Ì ÁˆÌÂÙÚÈÎ¿Î·È Ê˘ÙÈο ÌÔÙ›‚·, fiˆ˜ Úfi‰·Î˜, ÛË-ÚÈÎÔ‡˜ ÙÚÔ¯Ô‡˜, Û˘Ó¯‹ ÙÔ͇ÏÏÈ· Ô˘ÂÚÈÎÏÂ›Ô˘Ó ·Î·ÓıÔÂȉ‹ ·Óı¤ÌÈ· ηȤÍÂÚÁ· ÎÔÌ‚›· Ô˘ ·ÚÂÌ‚¿ÏÏÔÓÙ·È.T· ı¤Ì·Ù· ·˘Ù¿ Â›Ó·È ÎÔÈÓfiٷٷ Ûٷ٤ÌÏ· ÙÔ˘ 10Ô˘ Î·È 11Ô˘ ·È. –ÛÙ· Ù¤-ÏË ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ı· Ú¤ÂÈ Ó· ¯ÚÔÓÔÏÔ-ÁËı› ·˘Ùfi Ù˘ NÈÛ‡ÚÔ˘– ÙfiÛÔ ÛÙËÓ΢ڛˆ˜ EÏÏ¿‰·, fiÛÔ Î·È ÛÙË MÈÎÚ¿AÛ›· Î·È Ù· ÓËÛÈ¿. H ÚÔÛ·ÚÌÔÁ‹ÙˆÓ Ì·ÚÌ¿ÚÈÓˆÓ ·˘ÙÒÓ ÙÌËÌ¿ÙˆÓÛÙË ÛËÌÂÚÈÓ‹ ÙÔ˘˜ ı¤ÛË ¤ÁÈÓ Ì ÁÓÒ-ÛË Î·È ÂÈ̤ÏÂÈ·, Ú¿ÁÌ· Ô˘ ηٿ ÙËÁÓÒÌË Ì·˜ ‰ÂÓ Â˘ÓÔ› ÙËÓ ˘fiıÂÛËÙ˘ ÌÂÙ·ÊÔÚ¿˜ ÙÔ˘˜ ·fi Ôχ Ì·ÎÚ‡-ÙÂÚ·. TÔ ÁÂÁÔÓfi˜ ·˘Ùfi ÛÂ Û˘Ó‰˘·ÛÌfiÌ ÙȘ ηٿ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË ‰È·ÛÙ¿ÛÂȘÙÔ˘ (ÂÚ›Ô˘ ¤ÍÈ Ì¤ÙÚ·), Ì·˜ Ô‰ËÁ›ÛÙÔ Û˘Ì¤Ú·ÛÌ· fiÙÈ ÙÔ Ù¤ÌÏÔ Èı·-ÓfiÓ Ó· ÚÔ¤Ú¯ÂÙ·È ·fi ·Ï·ÈfiÙÂÚË

ÔÈÎÔ‰ÔÌÈ΋ Ê¿ÛË ÙÔ˘ ηıÔÏÈ-ÎÔ‡ Ù˘ ™ËÏÈ·Ó‹˜. £· Ú¤ÂÈ›Û˘ Ó· ÂÍÂÙ·ÛÙ› ÙÔ ÂӉ¯fi-ÌÂÓÔ ÙÔ ˘¿Ú¯ÔÓ Í‡ÏÈÓÔ Ù¤-ÌÏÔ ÙÔ˘ ηıÔÏÈÎÔ‡ Ô˘ ¯ÚÔ-ÓÔÏÔÁÂ›Ù·È ÙÔ 1725, Ó· ·ÓÙÈη-Ù¤ÛÙËÛ ÙÔ ·Ï·ÈfiÙÂÚÔ ÌÂÛÔ-‚˘˙·ÓÙÈÓfi.

TËÓ ›‰È· ÂÚ›Ô˘ ÂÔ¯‹ Ûٷ٤ÏË ÙÔ˘ 11Ô˘ ‹ ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘12Ô˘ ·È. ¯ÚÔÓÔÏÔÁÂ›Ù·È Ë ¶·Ó·-Á›· º·ÓÂڈ̤ÓË, Ë ÌfiÓË Ì¤¯ÚÈÛ‹ÌÂÚ· ÁÓˆÛÙ‹ ÌÂÛÔ‚˘˙·ÓÙÈ-Ó‹ ÂÎÎÏËÛ›· ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡. BÚ›-ÛÎÂÙ·È ÛÙË ı¤ÛË K·Ú‰È¿, ÛÙËÓ¢ڇÙÂÚË ÂÚÈʤÚÂÈ· ÙÔ˘ M·Ó-‰Ú·Î›Ô˘, ÂÚÈÔ¯‹ ÏÔ‡ÛÈ· Û·گÈÙÂÎÙÔÓÈο Ï›„·Ó· Ù˘ ·-Ï·ÈÔ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋˜ Î·È ÌÂÛÔ‚˘-˙·ÓÙÈÓ‹˜ ÂÚÈfi‰Ô˘, Ì¿ÚÙ˘Ú˜ÌÈ·˜ ÂÔ¯‹˜ ÁÈ· ÙËÓ ÔÔ›· Ï›-Ô˘Ó Ù· ÈÛÙÔÚÈο ΛÌÂÓ· ηÈÔÈ ÁÓÒÛÂȘ Ì·˜ Â›Ó·È Ôχ Â-ÚÈÔÚÈṲ̂Ó˜. H ÂÎÎÏËÛ›· Ù˘¶·Ó·Á›·˜ º·ÓÂڈ̤Ó˘ Â›Ó·È ËÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ·fi ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔ-

ÓÈ΋˜ ¿Ô„˘ ÂÎÎÏËÛ›· ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡.AÓ‹ÎÂÈ ÛÙÔÓ Ù‡Ô ÙÔ˘ ÛÙ·˘ÚÔÂȉԇ˜ÂÁÁÂÁÚ·Ì̤ÓÔ˘ Ì ÙÚÔ‡ÏÔ, Ù˘ ·Ú·Ï-Ï·Á‹˜ ÙÔ˘ ·ÏÔ‡ ÙÂÙÚ¿ÛÙ˘ÏÔ˘. ™ÙÔÓ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈÎfi Ù‡Ô ·˘Ùfi ·Ó‹ÎÔ˘ÓÛ¯ÂÙÈο Ï›Á˜ ÂÎÎÏËۛ˜ ÛÙ· ¢ˆ‰Âο-ÓËÛ·. TÔ ÚfiÛıÂÙÔ ÂӉȷʤÚÔÓ Ù˘ÂÎÎÏËÛ›·˜ Ù˘ NÈÛ‡ÚÔ˘ Â›Ó·È ÙÔ ÁÂÁÔ-

Ófi˜ fiÙÈ ‰È·ÛÒ˙ÂÈ Ï›„·Ó· ÙÔȯÔÁÚ·-ÊÈÒÓ Ô˘ ÂÈÙÚ¤Ô˘Ó Ó· ¯ÚÔÓÔÏÔÁË-ı› ÙfiÛÔ Ô Ó·fi˜, fiÛÔ Î·È Ë ÛÂÈÚ¿ ÙˆÓÛ˘ÁÁÂÓÒÓ ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈο ÂÎÎÏËÛÈÒÓÙÔ˘ ÓËÛȈÙÈÎÔ‡ ¯ÒÚÔ˘. ™ÙÔÓ ¯ÒÚÔÙÔ˘ IÂÚÔ‡ ÎÂÊ¿ÏÈ Ù˘ ·Á›·˜ K˘Úȷ΋˜Î·È ÔÈ ÔÏfiÛˆÌÔÈ Iˆ¿ÓÓ˘ ¶Úfi‰ÚÔÌÔ˜Î·È ¶·‡ÏÔ˜ ÛÙË ÓfiÙÈ· ÏÂ˘Ú¿ ı· ÌÔ-ÚÔ‡Û·Ó Ó· ÙÔÔıÂÙËıÔ‡Ó ÛÙ· Ù¤ÏËÙÔ˘ 11Ô˘ ·È. OÈ ÌÔÚʤ˜ ¤¯Ô˘Ó ÁÚ·ÌÌÈ-ο ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο Î·È ÏÂÙ¤˜, Ì·-ÎÚȤ˜, Ï›ÁÔ Á·Ì„¤˜ ÛÙËÓ ¿ÎÚË Ì‡Ù˜.H Ù¤¯ÓË Ô˘ ·ÓÙÈÚÔÛˆÂ‡Ô˘Ó ·Ô-ÙÂÏ› ÙÔÓ Û˘Ó‰ÂÙÈÎfi ÎÚ›ÎÔ ·Ó¿ÌÂÛ·ÛÙ· ÂÏ¿¯ÈÛÙ· ÌÓËÌ›· ÙÔ˘ 11Ô˘ ηȷ˘Ù¿ ÙÔ˘ Ù¤ÏÔ˘˜ ÙÔ˘ 12Ô˘ ·È. ÛÙÔÓ ¯Ò-ÚÔ Ù˘ ¢ˆ‰ÂηӋÛÔ˘. ™ÙËÓ ‰ÂηÂÙ›·ÙÔ˘ ’40 η٤ÂÛ ÙÔ ‚fiÚÂÈÔ ÙÌ‹Ì· Ù˘ÛÙ¤Á·Û˘ Î·È ÌÂÁ¿ÏÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ÙÚÔ‡-ÏÔ˘ ÙÔ˘ Ó·Ô‡. ™‹ÌÂÚ· ¤¯ÂÈ ÔÏÔÎÏËÚˆ-ı› Ë ÌÂϤÙË ·ÔηٿÛÙ·Û˘ Ù˘ ÂÎ-ÎÏËÛ›·˜ Ì ·Ú¿ÏÏËÏË ‰È·ÌfiÚʈÛËÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ ¯ÒÚÔ˘ Î·È Û‡ÓÙÔ-Ì· ı· ÍÂÎÈÓ‹ÛÔ˘Ó ÔÈ ÚÔ‚ÏÂfiÌÂÓ˜ÂÚÁ·Û›Â˜ ·fi ÙËÓ 4Ë EÊÔÚ›· B˘˙·-ÓÙÈÓÒÓ AÚ¯·ÈÔًوÓ.

TfiÛÔ Ë ‡·ÚÍË Ù˘ ÂÎÎÏËÛ›·˜ Ù˘º·ÓÂڈ̤Ó˘, fiÛÔ Î·È Ù· ÌÂÛÔ‚˘˙·-ÓÙÈÓ¿ ÁÏ˘Ù¿ Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚıËÎ·Ó ·Ú·-¿Óˆ, Ì·˜ Ô‰ËÁÔ‡Ó ÛÙÔ Û˘Ì¤Ú·ÛÌ·fiÙÈ ÙÔ ‰È¿ÛÙËÌ· ·fi ÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ ÌÈÛfiÙÔ˘ 11Ô˘ ̤¯ÚÈ ÙȘ ÚÒÙ˜ ‰ÂηÂٛ˜ÙÔ˘ 12Ô˘ ·È. ˘‹ÚÍ ÂÔ¯‹ ·ÎÌ‹˜ ÁÈ·ÙÔ ÓËÛ›. AÓÙ›ıÂÙ·, Ô 13Ô˜ ·È. ˘‹ÚÍÂÁÈ· Ù· ¢ˆ‰ÂοÓËÛ·, fiˆ˜ ¿ÏψÛÙÂÎ·È ÁÈ· ¿ÏϘ ÂÚÈÔ¯¤˜ Ù˘ EÏÏ¿‰·˜,·Ó‹Û˘¯Ë Î·È Ù·Ú·Á̤ÓË ÂÚ›Ô‰Ô˜.¢È·ÈÛÙÒÓÂÙ·È ‰ÈÔÈÎËÙÈ΋ (Û ÔÚÈṲ̂-Ó˜ ÂÚÈÙÒÛÂȘ Î·È ÔÏÈÙÈ΋) ·˘ÙÔÓÔ-Ì›· ÛÙ· ÓËÛÈ¿, ÏfiÁˆ ·‰˘Ó·Ì›·˜ ÚÔ-Ê·ÓÒ˜ Ù˘ B˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ÁÈ· ¿ÛÎËÛË ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎfiÙÂÚÔ˘ÂϤÁ¯Ô˘. ™ÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ ÌÈÛfi ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘·ÈÒÓ· Ë ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈ΋ ÂÍÔ˘Û›· ÛÙ·ÓËÛÈ¿ ‹Ù·Ó Û ÁÂÓÈΤ˜ ÁÚ·Ì̤˜ ¯·Ï·-Ú‹. TÔ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ٤ٷÚÙÔ ÙÔ˘ 13Ô˘ ·È.̤¯ÚÈ ÙÔ 1306, Ù· ¢ˆ‰ÂοÓËÛ· Ù˘ÈοÌÂÓ ·Ó‹Î·Ó ÛÙË ‰ÈηÈÔ‰ÔÛ›· ÙÔ˘ B˘-˙·ÓÙÈÓÔ‡ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·, ·ÏÏ¿ ÛÙËÓ Ô˘-Û›· ›¯·Ó ηٷÏËÊı› ·fi °ÂÓÔ˘¿Ù˜ÂÈÚ·Ù¤˜ Ô˘ ·Ó·ÁÓÒÚÈ˙·Ó ÙË ‚˘˙·ÓÙÈ-Ó‹ ÂÈ΢ÚÈ·Ú¯›·. H N›Û˘ÚÔ˜ ÙËÓ ÂÔ-¯‹ ·˘Ù‹ ‰ÂÓ Â›¯Â ΢‚ÂÚÓ‹ÙË Î·È ¯ÚË-̢ۛ۠ηٿ ηÈÚÔ‡˜ ˆ˜ ηٷʇÁÈÔÂÈÚ·ÙÒÓ.

AÍ›˙ÂÈ Ó· ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ì ̛· ·ÎfiÌ·ÙÔȯÔÁÚ·ÊË̤ÓË ÂÎÎÏËÛ›· Ô˘ ·Ó‹ÎÂÈÛÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô ÚÈÓ ·fi ÙËÓ Î·Ù¿ÎÙË-ÛË ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡ ·fi ÙÔ˘˜ Iˆ·ÓÓ›Ù˜ È-fiÙ˜. NÔÙÈÔ·Ó·ÙÔÏÈο ÙÔ˘ ÔÈÎÈÛÌÔ‡,ÛÙË ı¤ÛË MÈÛÔ¯ÒÚÈ, ÂÓÙÔ›ÛÙËΠ‰›-‰˘ÌË, η̷ÚÔÛΤ·ÛÙË ÂÎÎÏËÛ›·.™ÙË ÓfiÙÈ·, ÙÔÓ AÁÈÔ KˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ, Ê·›-ÓÂÙ·È fiÙÈ ¤¯ÂÈ ÙÔȯÔÁÚ·ÊËı› ÌfiÓÔ ÙÔÙÂÙ·ÚÙÔÛÊ·›ÚÈÔ Ù˘ ·„›‰·˜. EÈÎÔÓÈ˙fi-Ù·Ó Ë ¶·Ó·Á›· ‚ÚÂÊÔÎÚ·ÙÔ‡Û· ‰ÔÚ˘-ÊÔÚÔ‡ÌÂÓË ·fi ‰‡Ô ·Ú¯·ÁÁ¤ÏÔ˘˜, ·-Ú¿ÛÙ·ÛË ·fi ÙËÓ ÔÔ›· Û‹ÌÂÚ· ÛÒ˙Ô-ÓÙ·È ÌfiÓÔ ÔÈ Û‚›˙ÔÓÙ˜ ·Ú¯¿ÁÁÂÏÔÈÂη٤ڈıÂÓ Ù˘ £ÂÔÙfiÎÔ˘. H Ù˘¯Ô-ÏÔÁ›· Â›Ó·È ÁÚ·ÌÌÈ΋, Ù· ÛÒÌ·Ù· „È-ÏfiÏÈÁÓ· Î·È ¿Î·ÌÙ·. ™Ù· ÚfiÛˆ·ÙˆÓ ·Ú¯·ÁÁ¤ÏˆÓ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈ΋ ›-Ó·È Ë Ì·ÎÚÈ¿ ̇ÙË Î·È ÙÔ ÌÈÎÚfi ηÏÔ-ÁÚ·Ì̤ÓÔ ÛÙfiÌ·, ÂÓÒ Ù· Ì¿ÁÔ˘Ï· ÛÙÔ-Ï›˙Ô˘Ó ÎfiÎÎÈÓ˜ ÎËÏ›‰Â˜. AÔÙÂÏÔ‡Ó·ÓÙÈÚÔÛˆÂ˘ÙÈÎfi ‰Â›ÁÌ· Ù˘ Ù¤¯Ó˘ÙÔ˘ Ù¤ÏÔ˘˜ ÙÔ˘ 12Ô˘ Î·È ÙˆÓ ·Ú¯ÒÓÙÔ˘ 13Ô˘ ·È., ÂÚ›Ô‰Ô ÁÈ· ÙËÓ ÔÔ›·‰È·ı¤ÙÔ˘Ì ÂÏ¿¯ÈÛÙ· ÌÓËÌ›· ÛÙÔÓ¯ÒÚÔ ÙÔ˘ AÈÁ·›Ô˘.

H Kορινθιακ� κιον�-κρανο παλαιοχριστια-νικ�ν χρ�νων στο Πα-λαι�καστρο.

H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 2 I O Y § I O Y 2 0 0 1 7

Iπποτοκρατ�α -Tουρκοκρατ�α

H Tο κ�στρο των Iωαννι-τ�ν ιπποτ�ν στο Mαντρ�-κι, κτισμ�νο σε λ�φο πουδεσπ�ζει π�νω απ� τη θ�-λασσα, ε�ναι το σημαντι-κ�τερο του νησιο�. M�σαστο οχυρ� ορθ�νεται ηMον� της Παναγ�ας Σπη-λιαν�ς και κ�τω απ� αυ-τ�ν απλ�νεται ο οικισμ�ςμε τα ταπειν� αλλ� κομ-ψ� δι�ροφα σπ�τια(φωτ.: I�λη Bιγγοπο�-λου).

Tου H§ÿ∞ E. KŸ§§π∞

Eπ�τιμου Eφρου των Aρχαιοτ�των

OI IøANNITE™ ÈfiÙ˜ ÌÂÙ¿ ÙËÓÂΉ›ˆÍ‹ ÙÔ˘˜ ·fi ÙË ™˘Ú›· ηÈÙËÓ ¶·Ï·ÈÛÙ›ÓË ·fi ÙÔ˘˜ ÌÔ˘-

ÛÔ˘ÏÌ¿ÓÔ˘˜, ÙÔ 1291, Î·È ÙËÓ ·Ú·ÌÔ-Ó‹ ÙÔ˘˜, ÌÈÎÚfi ̄ ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ· ÛÙËÓK‡ÚÔ, ÂÈÛ¤‚·Ï·Ó ÛÙË Pfi‰Ô ÙÔ 1306.H ÂÁηٿÛÙ·Û‹ ÙÔ˘˜ ÛÙ· ¢ˆ‰ÂοÓË-Û· ı· ÙÔ˘˜ ¤ÙÚÂÂ, ηٿ ÙË ÁÓÒÌËÙÔ˘˜, Ó· Û˘Ó¯›ÛÔ˘Ó ÙËÓ ·ÔÛÙÔÏ‹ÙÔ˘˜, Ô˘ ‹Ù·Ó Ô Û˘Ó¯‹˜ fiÏÂÌÔ˜ η-Ù¿ ÙˆÓ «·›ÛÙˆÓ» ̈·ÌÂı·ÓÒÓ. H N›-Û˘ÚÔ˜ ı· ηٷÏËÊı› ·fi ÙÔ˘˜ Iˆ·Ó-

Ó›Ù˜ ÈfiÙ˜ ÛÙ· 1314, ·Ú¿ ÙËÓ ÚÔ-Û¿ıÂÈ· ÙˆÓ BÂÓÂÙÒÓ Ó· ÙË ı¤ÛÔ˘Óοو ·fi ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ÙÔ˘˜.

™ÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 14Ô˘ ·È. Ë N›Û˘ÚÔ˜‰È·ı¤ÙÂÈ ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ¤Ó· οÛÙÚÔ.EÁÁÚ·ÊË ·fiÊ·ÛË ÙÔ˘ M›˙ÔÓÔ˜™˘Ì‚Ô˘Ï›Ô˘ Ù˘ BÂÓÂÙ›·˜ Ì·˜ ÏËÚÔ-ÊÔÚ› fiÙÈ ÙÔ 1306 Ô E˘ÁÂÓ‹˜ BÂÓÂÙfi˜I¿Îˆ‚Ô˜ Barozzi ÚÔÛ‚¿ÏÏÂÈ ÙÔ K¿-ÛÙÚÔ Ù˘ NÈÛ‡ÚÔ˘ Ì ٤ÛÛÂÚ· ηڿ-‚È·, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ Î·Ù·Ê¤ÚÓÂÈ Ó· ÙÔ ÂÎ-ÔÚı‹ÛÂÈ. ¶Èı·ÓÒ˜ ·˘Ùfi ÙÔ Î¿ÛÙÚÔÓ· ‹Ù·Ó ÂΛÓÔ ÛÙÔ M·ÓÙÚ¿ÎÈ ‹ ÙÔ¶·Ï·ÈfiηÛÙÚÔ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÎÔÓÙ¿Î·È ÓÔÙÈfiÙÂÚ· ÙÔ˘ ÚÒÙÔ˘. TÔ 1394ÂÚÓ¿ ·fi ÙË N›Û˘ÚÔ Ô Nicolo deMartoni Î·È ·Ó·Ê¤ÚÂÈ ÙÚ›· οÛÙÚ·,

¤Ó· ÛÙËÓ ·Ú·Ï›· Î·È ‰‡Ô ÛÙÔ ÂÛˆÙÂ-ÚÈÎfi ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡. O XÚÈÛÙfiÊÔÚÔ˜Buondelmonti Ô˘ ÂÈÛ·ıËΠÙËN›Û˘ÚÔ ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 15Ô˘ ·È. ÁÚ¿-ÊÂÈ fiÙÈ ÙÔ ÓËÛ› ‰È¤ıÂÙ ¤ÓÙ fiÏÂȘ(ÚÔÊ·ÓÒ˜ Ô¯˘ÚˆÌ¤ÓÔ˘˜ ÔÈÎÈÛÌÔ‡˜):ÙÔ M·ÓÙÚ¿ÎÈ (ÛËÌÂÚÈÓ‹ ÚˆÙ‡Ԣ-Û·), ÙÔ ¶·Ï·ÈfiηÛÙÚÔ, ÙËÓ ¶·ÓÙÔÓ›-ÎË, Ù· NÈÎÈ¿ Î·È ÙÔ AÚÁÔ˜. H ¶·ÓÙÔ-Ó›ÎË (EÌÔÚÂÈfi) Î·È Ù· NÈÎÈ¿ ˘Ê›ÛÙ·-ÓÙ·È ˆ˜ ÔÈÎÈÛÌÔ› ̤¯ÚÈ Û‹ÌÂÚ·, ÂÓÒÙÔ ¶·Ï·ÈfiηÛÙÚÔ Î·È ÙÔ AÚÁÔ˜ ›ӷȤÚËÌ·, ·ÏÏ¿ ‰È·ÙËÚÔ‡ÓÙ·È ÔÈ Ô¯˘ÚÒ-ÛÂȘ ÙÔ˘˜. EÁÁÚ·ÊÔ ÙÔ˘ 1453 ·˘Í¿ÓÂÈÙÔ˘˜ ÔÈÎÈÛÌÔ‡˜ Û ÔÎÙÒ. M·˙› Ì ÙÔ˘˜ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ˘˜ ¤ÓÙ ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È ÔOÚÁÈÛ¤˜, Ë A‚›· Î·È Ë KÔ˘ÎÔ‡ÏÏ·,

ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ Â›Ó·È ‰‡ÛÎÔÏÔ Ó· ÂÓÙÔÈ-ÛÙ› Ë ı¤ÛË.

OÈ Iˆ·ÓÓ›Ù˜ ÈfiÙ˜ Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ›¯·Ó ÙËÓ ÚfiıÂÛË Ó· ÂÊ·ÚÌfiÛÔ˘ÓÛÙ· ¢ˆ‰ÂοÓËÛ· ÙÔ ‰˘ÙÈÎÔÂ˘Úˆ·˚ÎfiÊÂÔ˘‰·ÏÈÎfi Û‡ÛÙËÌ·. M ÂÁ·ÎÏÈÔÙÔ˘ 1313 Ô ÌÂÁ¿ÏÔ˜ Ì¿ÁÈÛÙÚÔ˜Foulques de Villaret ηÏ› Ó· ¤ÏıÔ˘ÓÛÙË Pfi‰Ô ·fi ÙË ¢˘Ù. E˘ÚÒË Â˘ÁÂ-Ó›˜, ÛÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ÙÔ T¿ÁÌ· ı· ·-Ú·¯ˆÚÔ‡ÛÂ Ê¤Ô˘‰· ¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÚ·ÙȈÙÈ-΋˜ ÚÔÛÊÔÚ¿˜. TÔ ›‰ÈÔ Û‡ÛÙËÌ· ÚÔ-Û¿ıËÛ·Ó Ó· ÂÊ·ÚÌfiÛÔ˘Ó Î·È ÛÙË N›-Û˘ÚÔ, fiÙ·Ó ÙËÓ ·Ú·¯ÒÚËÛ·Ó ÛÙ·1316 ˆ˜ Ê¤Ô˘‰Ô Ì ÎÏËÚÔÓÔÌÈÎfi ‰È-η›ˆÌ· ÛÙÔ˘˜ ·‰ÂÏÊÔ‡˜ Iˆ¿ÓÓË Î·ÈBuonavita Assanti d’ Ischia. °Ú‹ÁÔÚ·

8 H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 2 I O Y § I O Y 2 0 0 1

H Σκην� απ� τον εννεα�μεροεορτασμ� της Kοιμ�σεως τηςΘεοτ�κου στην Παναγ�α Σπη-λιαν�, που αποτελε� το σπου-δαι�τερο προσκ�νημα τους νη-σιο�. H κεφαλ� της θρησκευτι-κ�ς πομπ�ς βγα�νει απ� τοεντ�ς του κ�στρου των Iπποτ�νμοναστ�ρι, για τη λιτανε�α στοMαντρ�κι (φωτ.: C. de Vries).

Ê¿ÓËΠfiÙÈ ÙÔ ÍÂÓfiÊÂÚÙÔ ‰ÈÔÈÎËÙÈÎfiÎ·È ÎÔÈÓˆÓÈÎfi Û‡ÛÙËÌ·, ÙÔ ÔÔ›Ô Â›¯Â·Ú¯›ÛÂÈ Ó· ÍÂÂÚÓÈ¤Ù·È Î·È ÛÙË ¢˘Ù.E˘ÚÒË ÏfiÁˆ ÙˆÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎÒÓ Î·ÈÎÔÈÓˆÓÈÎÒÓ ·ÏÏ·ÁÒÓ, ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡ÛÂÓ· ÂÊ·ÚÌÔÛÙ› ÛÙ· ¢ˆ‰ÂοÓËÛ·.EÙÛÈ, ÛÙ· 1374, Ë ÔÊÂÈÏfiÌÂÓË ÛÙÚ·-ÙȈÙÈ΋ ÚÔÛÊÔÚ¿ ÙˆÓ Assanti ÌÂÙ·-ÙÚ¤ÂÙ·È Û ÂÙ‹ÛÈ· ¯ÚËÌ·ÙÈ΋ ηٷ-‚ÔÏ‹ 200 ̄ Ú˘ÛÒÓ ÊÈÔÚÈÓÈÒÓ. MÂÙ¿ ÙËÓ·Ô¯ÒÚËÛË Î·È ÙÔ˘ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˘ ·fi-ÁÔÓÔ˘ Ù˘ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·˜ AssantiBartolomeo Ë N›Û˘ÚÔ˜ ÂÓÔÈÎÈ¿˙ÂÙ·È ÛÂÈfiÙ˜ ‹ ¢ÁÂÓ›˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ‹Ù·Ó˘Ô¯Úˆ̤ÓÔÈ Ó· ÂÈÛ΢-¿˙Ô˘Ó Ù· οÛÙÚ· Ì ÙË‚Ô‹ıÂÈ· ÙˆÓ Î·ÙԛΈÓ, ·Ï-Ï¿ ‰ÂÓ Â›¯·Ó η̛· ‰ÈÔÈÎË-ÙÈ΋ ‹ ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ·ÚÌÔ-‰ÈfiÙËÙ· ‹ ÂÍÔ˘Û›·.

TÔ Iˆ·ÓÓ›ÙÈÎÔ T¿ÁÌ·¤ÛÙÂÏÓ ÂÈÙÚfiÔ˘˜ - ÂÈ-ÛΤÙ˜ ÛÙ· ÓËÛÈ¿ Ù˘ÂÈÎÚ¿ÙÂÈ·˜ ÙÔ˘ Ì ۷Ê›˜Ô‰ËÁ›Â˜ ÁÈ· ·ÔÓÔÌ‹ ‰È-ηÈÔÛ‡Ó˘, Û‡Ìʈӷ ÌÂÙÔ˘˜ ÓfiÌÔ˘˜ ÙÔ˘ T¿ÁÌ·ÙÔ˜Î·È ÙÔ ÂıÈÌÈÎfi ‰›Î·ÈÔ ÙˆÓÓËÛȈÙÒÓ, Û‚fiÌÂÓÔÈ ÙȘ«ÂÏ¢ıÂڛ˜» ÙˆÓ Î·ÙԛΈÓ. E›Û˘ ‰›-ÓÔÓÙ·Ó ÂÓÙÔϤ˜ ÛÙÔ˘˜ ·ÂÛÙ·Ï̤ÓÔ˘˜Ó· ÂÈıˆÚÔ‡Ó Ù· οÛÙÚ·, Ó· οÓԢӢԉ›ÍÂȘ ÁÈ· ÙËÓ ÂÈÛ΢‹ ÙˆÓ ·-Ï·ÈÒÓ Î¿ÛÙÚˆÓ, Î·È ÁÈ· ÙËÓ ÔÈÎÔ‰fiÌË-ÛË ÙˆÓ Ó¤ˆÓ.

¢È·ÎÚ›ÓÂÙ·È Ì ۷ʋÓÂÈ·, ȉȷ›ÙÂÚ·ÁÈ· ÙË N›Û˘ÚÔ, fiÙÈ ˘¿Ú¯ÂÈ Î·È ÏÂÈ-ÙÔ˘ÚÁ› ¤Ó· Û‡ÛÙËÌ· ·˘ÙÔ‰ÈÔ›ÎËÛ˘,

ÙÔ Û˘Ì‚Ô‡ÏÈÔ ÙˆÓ ÔÈÎÔ‰ÂÛÔÙÒÓ(consilio codispotorum) ‹ ÔÈ «ÔÈÎÔ‰Â-ÛfiÙ·È Î·È ÔÊÊÈÎÈ¿ÏÈÔÈ», Ì ÙÔ˘˜ ÔÔ›-Ô˘˜ ÔÈ ÂÍÔ˘ÛÈÔ‰ÔÙË̤ÓÔÈ ÈfiÙ˜ Û˘-ÓÂÓÓÔÔ‡ÓÙ·È ÁÈ· Ù· ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ÙˆÓηÙÔ›ÎˆÓ Î·È Î˘Ú›ˆ˜ ÁÈ· ÙËÓ ¿Ì˘Ó·ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡. ™ÙË N›Û˘ÚÔ, ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ 15Ô˘ ·È., ‰ÂÓÊ·›ÓÂÙ·È Ó· ˘‹Ú¯Â ÂÎÚfiÛˆÔ˜ ÙÔ˘T¿ÁÌ·ÙÔ˜, Ô‡Ù ÈÔÙÈ΋ ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋·ÚÔ˘Û›·. H ¿Ì˘Ó· ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡ ‹Ù·ÓÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÙˆÓ NÈÛ˘Ú›ˆÓ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ‹Ù·Ó ˘Ô¯Úˆ̤ÓÔÈ Ó· ÚÔÌËı‡Ô-ÓÙ·È Î·È ÙÔÓ ÂÍÔÏÈÛÌfi ÙÔ˘˜.

H N›Û˘ÚÔ˜ ·Ú‹Á·Á ηٿ ÙËÓ È-ÔÙÔÎÚ·Ù›·, ÎÙËÓÔÙÚÔÊÈο ÚÔ˚fiÓÙ·,ÎÚÈı¿ÚÈ, ÎÚ·Û› Î·È ¿ÊıÔÓ·, ηϋ˜ ÔÈ-fiÙËÙ·˜ ۇη. ™ËÌ·ÓÙÈÎfi ÚÔ˚fiÓ ‹Ù·Ó›Û˘ ÙÔ ıÂÈ¿ÊÈ Ô˘ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó Î¿Ùˆ·fi ÎÚ·ÙÈÎfi ¤ÏÂÁ¯Ô. EÓÙÔ‡ÙÔȘ Û˘¯Ó¿ÔÈ NÈÛ‡ÚÈÔÈ ‚Ú¤ıËÎ·Ó Û ·ÂÏÈÛÙÈ΋ηٿÛÙ·ÛË ‰ÈfiÙÈ ·fi ÙË Ì›· ÔÈ TÔ‡Ú-ÎÔÈ ÌÂ Û˘¯Ó¤˜ ÂȉÚÔ̤˜ Ï‹ÛÙ¢·Ó Ù·ÚÔ˚fiÓÙ· Î·È Ù· ˙Ò· ÙÔ˘˜ Î·È ·fi ÙËÓ¿ÏÏË ÔÈ ÂÎÌÈÛıˆÙ¤˜ ··ÈÙÔ‡Û·Ó ‰˘-Û‚¿ÛÙ·ÎÙÔ˘˜ ÊfiÚÔ˘˜. TÔ 1352 ·ӷ-ÛÙ¿ÙËÛ·Ó Î·Ù¿ ÙÔ˘ ÂÎÚfiÛˆÔ˘ Ù˘ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·˜ Assanti, ·ÚÓ‹ıËÎ·Ó Ó·ÏËÚÒÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ÊfiÚÔ˘˜ Î·È ·ÔÂÈ-Ú¿ıËÎ·Ó Ó· ÙÔÓ ÛÎÔÙÒÛÔ˘Ó.

™Ù· 1452 Ë N›Û˘ÚÔ˜ ÓÔÈÎÈ¿˙ÂÙ·ÈÛÙÔÓ Ì·ÚÈÛÎ¿Ï‰Ô ÙÔ˘ T¿ÁÌ·ÙÔ˜ §Ô˘-‰Ô‚›ÎÔ de Sera ÚÔ˜ 600 ÊÈÔÚ›ÓÈ· ÙÔÓ¯ÚfiÓÔ Î·È ÂΛÓÔ˜ ÙËÓ ˘ÂÓÔÈÎÈ¿˙ÂÈ Û¿ÏÏÔ ÈfiÙË ÚÔ˜ 900 ÊÈÔÚ›ÓÈ·. OÈ NÈ-Û‡ÚÈÔÈ ·‰˘Ó·ÙÔ‡Ó Ó· ÏËÚÒÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ÊfiÚÔ˘˜ Î·È ÙÔ T¿ÁÌ· ‰ÈÔÚ›˙ÂÈ ‰È·ÈÙË-Ù¤˜ ÛÙ· 1454 ÁÈ· Ó· ÂÈχÛÔ˘Ó ÙȘ ÔÈ-

ÎÔÓÔÌÈΤ˜ ‰È·ÊÔÚ¤˜ ÌÂٷ͇ ÂÓÔÈÎÈ·-ÛÙÒÓ Î·È Î·ÙÔ›ÎˆÓ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡. MÂÚÈ-Τ˜ ÊÔÚ¤˜ ÔÈ Iˆ·ÓÓ›Ù˜ ·Ó·Áο˙ÔÓÙ·ÈÓ· ··ÏÏ¿ÍÔ˘Ó ÙÔ˘˜ NÈÛ‡ÚÈÔ˘˜ ·fiÙÔ˘˜ ÊfiÚÔ˘˜, fiˆ˜ ÙÔ 1471, ‰ÈfiÙÈ ÂÍ ·È-Ù›·˜ ÂÈΛÌÂÓ˘ TÔ˘ÚÎÈ΋˜ ÂȉÚÔ-Ì‹˜ ›¯·Ó ÌÂÙ·ÊÂÚı› ÛÙË Pfi‰Ô. ™Ù·1353 Î·È 1365 Ë Î·ıÔÏÈ΋ ÂÈÛÎÔ‹NÈÛ‡ÚÔ˘ ··ÏÏ¿ÛÛÂÙ·È ·fi ÙÔÓ ÂÙ‹-ÛÈÔ ÊfiÚÔ ÚÔ˜ ÙÔ B·ÙÈηÓfi ÏfiÁˆ ¤Ï-ÏÂȄ˘ ÂÈÛÔ‰ËÌ¿ÙˆÓ.

K¿ÛÙÚ· Î·È ÂÎÎÏËۛ˜TÔ ÛÔ˘‰·ÈfiÙÂÚÔ Î¿ÛÙÚÔ ÙÔ˘ ÓËÛÈԇʷ›ÓÂÙ·È Ó· ‹Ù·Ó ÂΛÓÔ ÛÙÔ M·ÓÙÚ¿-ÎÈ, ÎÙÈṲ̂ÓÔ Û ÏfiÊÔ Ô˘ ‰ÂÛfi˙ÂÈ ¿-Óˆ ·fi ÙË ı¿Ï·ÛÛ·. MÂÙ·ÁÂÓ¤ÛÙÂÚ˜ηٷÛ΢¤˜ ¤¯Ô˘Ó ·ÏÏÔÈÒÛÂÈ È‰È·›ÙÂÚ·ÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ÙÔ˘. ¢ÂÓ ‰È·ÎÚ›ÓÂÙ·ÈÚÔÁÂÓ¤ÛÙÂÚË Ù˘ ÈÔÙÔÎÚ·Ù›·˜, ‚˘-˙·ÓÙÈÓ‹ ÔÈÎÔ‰ÔÌÈ΋ Ê¿ÛË, ÂÎÙfi˜ ·fiÙ· Ï›„·Ó· ÂÓfi˜ Ô¯˘ÚˆÌ·ÙÈÎÔ‡ Èı·-ÓÒ˜ ¤ÚÁÔ˘ ÂÏÏËÓÈÛÙÈÎÒÓ ¯ÚfiÓˆÓ. TÔ·Ú¯·ÈfiÙÂÚÔ ÂÓÙÔȯÈṲ̂ÓÔ ÛÙÔ K¿ÛÙÚÔÙÔ˘ M·ÓÙڷΛԢ ÔÈÎfiÛËÌÔ Â›Ó·È ÂΛ-ÓÔ ÙÔ˘ Saffredo Calvo ‹ Crispo, Ô˘‹Ù·Ó Û˘ÁÁÂÓ‹˜ Ù˘ Û˘˙‡ÁÔ˘ ÙÔ˘ ÌÂÁ·-ÏÔÙÚ·Â˙›ÙË ¢Ú·ÁÔÓ¤ÙÔ˘ Clavelli,AÁÓ‹˜. O Clavelli ÂÓÔÈΛ·Û ÙË N›Û˘ÚÔÛÙ· 1401 - 1402 Î·È Ë ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· ÙÔ˘‰È·Ù‹ÚËÛ ÙÔ ÓËÛ› Î·È ÌÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·ÙfiÙÔ˘ (ÂÚ›Ô˘ 1415) ̤¯ÚÈ Ù· 1427, fiÙ·ÓÔÈ ÈfiÙ˜ ÙÔ ÂÓÔÈΛ·Û·Ó ÛÙÔÓ Renaldode Breissoles de Vaulx. O S. Calvo ÏÔÈ-fiÓ ÂÓÙÔȯ›˙ÂÈ ÙÔ ÔÈÎfiÛËÌÔ ÙÔ˘, ˆ˜ ÂÎ-ÚfiÛˆÔ˜ ÙˆÓ Clavelli ÚÈÓ ·fi ÙÔ1427. T· ÔÈÎfiÛËÌ· ÙÔ˘ ÚÂΤÙÔÚ·Î·È ‰ÈÔÈÎËÙ‹ Ù˘ §¤ÚÔ˘, K·Ï‡ÌÓÔ˘, NÈ-Û‡ÚÔ˘ Î·È ·ÚÁfiÙÂÚ· (1436) Î·È Ù˘ KˆFantino Quirini (1433 - 1453) Î·È ÙˆÓÌÂÁ¿ÏˆÓ Ì·Á›ÛÙÚˆÓ Jacques de Milly(1454 - 1461), Giovanni Batista degliOrsini (1467 - 1476) Î·È Pierre d’Aubusson (1476 - 1503), Ô˘ Â›Ó·È Â‰ÒÎ·È ÂΛ ÂÓÙÔȯÈṲ̂ӷ ¿Óˆ ÛÙÔ Î¿-ÛÙÚÔ, ·Ô‰ÂÈÎÓ‡Ô˘Ó ÙË Û˘Ó¯‹ ̤ÚÈ-ÌÓ· ÙˆÓ Iˆ·ÓÓÈÙÒÓ ÁÈ· ÙË Û˘ÓÙ‹ÚËÛËÎ·È ‚ÂÏÙ›ˆÛ‹ ÙÔ˘.

TÔ ¶·Ï·ÈfiηÛÙÚÔ, Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·ÈÛ˘¯Ó¿ ·fi ÙȘ ÈÛÙÔÚÈΤ˜ ËÁ¤˜ ÙÔ˘15Ô˘ ·È., Â›Ó·È ÎÙ›ÛÌ· ·Ú¯·›Ô ÂÏÏËÓÈ-Îfi. EÓ· ÌÈÎÚfi, ËÌÈÂÚÂȈ̤ÓÔ Î¿ÛÙÚÔÛÙÔ EÌÔÚÂÈfi Ù·˘Ù›˙ÂÙ·È Ì ÙÔ K¿ÛÙÚÔÙ˘ ¶·ÓÙÔӛ΢, ·fi ÂΛÓÔ ÙÔ˘AÚÁÔ˘˜ ‰È·ÙËÚÔ‡ÓÙ·È Ï›„·Ó·., ÂÓÒ·fi ÙÔ K¿ÛÙÚÔ ÙˆÓ NÈÎÈÒÓ ¤¯Ô˘Ó ‰È·-Ûˆı› ÌfiÓÔ ›¯ÓË.

YÔı¤ÙÔ˘Ì fiÙÈ Î¿ÔȘ ·fi ÙȘ ÌÈ-ÎÚ¤˜ ÌÔÓfi¯ˆÚ˜ η̷ÚÔÛΤ·ÛÙ˜ÂÎÎÏËۛ˜ ÛÙÔ˘˜ ÔÈÎÈÛÌÔ‡˜ Î·È ÙËÓ‡·ÈıÚÔ Ù˘ NÈÛ‡ÚÔ˘, ·Ó‹ÎÔ˘Ó ÛÙËÓÂÚ›Ô‰Ô Ù˘ ÈÔÙÔÎÚ·Ù›·˜. EÂȉ‹fï˜ Â›Ó·È ·Ï¤˜, ·ÛÚÈṲ̂Ó˜ Ì¿ÏÏËÏ· ÛÙÚÒÌ·Ù· ·Û‚¤ÛÙË Î·È ‰ÂÓ¤¯Ô˘Ó Û˘Ó‹ıˆ˜ ηӤӷ ‰È·ÎÔÛÌËÙÈÎfiÛÙÔÈ¯Â›Ô ¿Óˆ ÙÔ˘˜, Â›Ó·È ‰‡ÛÎÔÏÔ Ë˘fiıÂÛË Ì·˜ Ó· ÂȂ‚·Èˆı›.

E›Ó·È ۯ‰fiÓ ‚¤‚·ÈÔ fiÙÈ ÙÔ ÛÔ˘‰·È-fiÙÂÚÔ ÚÔÛ·ÓËÌ· Ù˘ NÈÛ‡ÚÔ˘, ÙÔÛËÏ·È҉˜ ÂÎÎÏËÛ¿ÎÈ Ù˘ ¶·Ó·Á›·˜Ù˘ ™ËÏÈ·Ó‹˜ ÛÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ÙÔ˘ ο-ÛÙÚÔ˘ ÙÔ˘ M·ÓÙڷΛԢ ˘‹Ú¯Â ηٿÙËÓ ÈÔÙÔÎÚ·Ù›·. EÓÈÛ¯˘ÙÈÎfi ÛÙÔÈ-¯Â›Ô ·˘Ù‹˜ Ù˘ ˘fiıÂÛ˘ Â›Ó·È Ë Úfi-ÛÊ·ÙË ·ÔÎ¿Ï˘„Ë Ù˘ Ë̛ۈÌ˘ ÌÔÚ-Ê‹˜ ÙÔ˘ ·Á. NÈÎÔÏ¿Ô˘, ÛÙËÓ Ô›ÛıÈ·ÂÈÊ¿ÓÂÈ· Ù˘ Ï·ÙÚ¢ÙÈ΋˜ ÊÔÚËÙ‹˜ÂÈÎfiÓ·˜ Ù˘ ¶·Ó·Á›·˜ Ù˘ ™ËÏÈ·Ó‹˜,Ô˘ ¯ÚÔÓÔÏÔÁÂ›Ù·È ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ 18Ô˘‹ ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 19Ô˘ ·È. H ÓÂÔ·Ôη-

B›Ô˜, οÛÙÚ· Î·È ÂÎÎÏËۛ˜ ÛÙË N›Û˘ÚÔÛÙ· ¯ÚfiÓÈ· Ù˘ ηÙÔ-¯‹˜ Ù˘ ·fi ÙÔ˘ Iˆ·Ó-Ó›Ù˜ ÈfiÙ˜ Î·È ÙÔ˘˜ OıˆÌ·ÓÔ‡˜

H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 2 I O Y § I O Y 2 0 0 1 9

Ï˘Êı›۷ ÌÔÚÊ‹ ÙÔ˘ ·Á. NÈÎÔÏ¿Ô˘ ›-Ó·È ¤ÚÁÔ ÂÍ·›ÚÂÙÔ˘ ˙ˆÁÚ¿ÊÔ˘ Î·È ¤¯ÂÈÊÈÏÔÙ¯ÓËı› ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 14Ô˘ ‹ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 15Ô˘ ·È. ™ÙËÓ Â›ÛÔ‰ÔÙ˘ ÂÎÎÏËÛ›·˜ Â›Ó·È ÂÓÙÔȯÈṲ̂ӷ ÙÌ‹-Ì·Ù· Ì·ÚÌ·Ú›ÓÔ˘ Ù¤ÌÏÔ˘ ÙÔ˘ Ù¤ÏÔ˘˜ÙÔ˘ 11Ô˘ ·È. Ô˘ ÌÂÙ·ı¤ÙÔ˘Ó Èı·ÓÒ˜ÙË Ï·ÙÚ›· Û’ ·˘ÙfiÓ ÙÔ ¯ÒÚÔ ÛÙË ÌÂ-ÛÔ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ ÂÚ›Ô‰Ô.

E͈ ·fi ÙÔ Î¿ÛÙÚÔ ÙÔ˘ EÌÔÚÂÈÔ‡ÔÚıÒÓÂÙ·È ÌÈÎÚfi ÂÎÎÏËÛ¿ÎÈ, ÛÙÔ ÂÛˆ-ÙÂÚÈÎfi ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ‰È·ÙËÚÂ›Ù·È ÌÂÁ¿ÏÔ̤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ˙ˆÁÚ·ÊÈÎÔ‡ ÙÔ˘ ‰È¿ÎÔÛÌÔ˘Ì ·ÚÎÂÙ¤˜ ÊıÔÚ¤˜. E›Ó·È ¤ÚÁÔ Î·ÏÔ‡˙ˆÁÚ¿ÊÔ˘ ÙÔ˘ 14Ô˘ ·È.

H ÛÔ˘‰·ÈfiÙÂÚË Î·È ˆÚ·ÈfiÙÂÚËηÏÏÈÙ¯ÓÈ΋ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· Ù˘ NÈÛ‡-ÚÔ˘ Â›Ó·È ÔÈ ÙÔȯÔÁڷʛ˜ ÛÙÔ ÂÛˆÙÂ-ÚÈÎfi Ù˘ ÌÔÓfi¯ˆÚ˘ Î·È Î·Ì·ÚÔÛΤ-·ÛÙ˘ ÂÎÎÏËÛ›·˜ Ù˘ AÁ. TÚÈ¿‰·˜ÛÙ· NÈÎÈ¿. OÈ ÌÔÚʤ˜ Ô˘ ÌÂÙ¤¯Ô˘ÓÛÙȘ ÛÎËÓ¤˜ ÙÔ˘ ‰ˆ‰ÂηfiÚÙÔ˘ (°¤ÓÓË-ÛË ÙÔ˘ XÚÈÛÙÔ‡, Y··ÓÙ‹ Î.¿.) ÛÙËÓη̷ڈً ÔÚÔÊ‹ Ù˘ ÂÎÎÏËÛ›·˜ ηÈÂΛӘ ÙˆÓ ·Á›ˆÓ ÛÙȘ οıÂÙ˜ ÂÈ-Ê¿ÓÂȘ ÙˆÓ ÙÔ›¯ˆÓ Â›Ó·È „ËÏfiÏÈÁÓ˜,¢ÁÂÓÈΤ˜, Ì ¯·ÚÈو̤Ó˜ ÛÙ¿ÛÂÈ˜Î·È ÎÈÓ‹ÛÂȘ. TË Û¿Úη ÛÙ· ÚfiÛˆ·,ÛÙ· ¯¤ÚÈ· Î·È ÁÂÓÈο ÛÙ· Á˘ÌÓ¿ ̤ÚËÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜ ÙËÓ Ï¿ıÂÈ Ô ˙ˆÁÚ¿ÊԘ̠ÎfiÎÎÈÓÔ Ù˘ Úԉȿ˜, Ì ηÛÙ·ÓÔ-Ú¿ÛÈÓ˜ ÛÎȤ˜ Î·È ¿ÛÚ˜ „ÈÌ˘ıȤ˜.™˘¯Ó¿ ·Ô‰›‰ÂÈ ÙÔÓ ¯ÒÚÔ Î·È Ù· ·ÓÙÈ-ΛÌÂÓ· Ì ÙȘ ÙÚÂȘ ‰È·ÛÙ¿ÛÂȘ ÙÔ˘˜.E›Ó·È Ê·ÓÂÚfi fiÙÈ Ô ˙ˆÁÚ¿ÊÔ˜ Ù˘ AÁ.TÚÈ¿‰·˜ ÁÓˆÚ›˙ÂÈ ÙË Û‡Á¯ÚÔÓ‹ ÙÔ˘Î·È ÙËÓ ·ÏÈfiÙÂÚË ‰˘ÙÈÎÔÂ˘Úˆ·˚΋٤¯ÓË Î·È ÂÎÌÂÙ·ÏχÂÙ·È ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈ-ο ÂÈÎÔÓÔÁÚ·ÊÈο Î·È Ù¯ÓÔÙÚÔÈοÛÙÔȯ›· Ù˘ ÂÓۈ̷ÙÒÓÔÓÙ¿˜ Ù· ÛÙ·¤ÚÁ· ÙÔ˘.

TÔ˘ÚÎÔÎÚ·Ù›·H TÔ˘ÚÎÔÎÚ·Ù›· ÛÙË N›Û˘ÚÔ Î·È ÙËÓ˘fiÏÔÈË ¢ˆ‰ÂοÓËÛÔ ·Ú¯›˙ÂÈ ÙÔ °Â-Ó¿ÚË ÙÔ˘ 1523 Î·È ÙÂÏÂÈÒÓÂÈ ÙÔÓ M¿ÈÔÙÔ˘ 1912 Ì ÙËÓ ÈÙ·ÏÈ΋ ηÙÔ¯‹. H N›-Û˘ÚÔ˜ Î·È Ù· ¿ÏÏ· ÌÈÎÚ¿ ÓËÛÈ¿ Ù˘¢ˆ‰ÂηӋÛÔ˘, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙË Pfi‰Ô ηÈÙËÓ Kˆ, ‰È·ÙËÚÔ‡Ó ÙÔ ÚÔÓfiÌÈÔ Ù˘·˘ÙÔ‰ÈÔ›ÎËÛ˘, Ô˘ fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚıË-Π·Ú·¿Óˆ ÙÔ Â›¯·Ó ‹‰Ë ÛÙ· ÌÂÛ·È-ˆÓÈο ¯ÚfiÓÈ·. K·Ù¿ ‚¿ÛË Ë ÔÈÎÔÓÔÌ›·ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡ Î·È ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô Â›Ó·È·ÁÚÔÙÈ΋. TÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚÔ ÚÔ˚fiÓÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û ӷ Â›Ó·È ÙÔ Û‡ÎÔ, Ô˘‹Ù·Ó ›‰Ô˜ ÚÔ˜ ÂÍ·ÁˆÁ‹.

™Â ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô ·Ó‹ÎÔ˘Ó ·ÚÎÂ-Ù¿ ÌÈÎÚ¿ Ù·ÂÈÓ¿ ÂÎÎÏËÛ¿ÎÈ· ̤۷ÛÙÔ˘˜ ÙÚÂȘ ˘ÊÈÛÙ¿ÌÂÓÔ˘˜ ÔÈÎÈÛÌÔ‡˜(M·ÓÙÚ¿ÎÈ, EÌÔÚÂÈfi Î·È NÈÎÈ¿) ηÈÛÙËÓ ‡·ÈıÚÔ. TÔÓ 18Ô ·È. ÂÈÛ¿ÁÂÙ·ÈÎ·È ÛÙË N›Û˘ÚÔ Ô ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈÎfi˜ Ù‡-Ô˜ ÙˆÓ ÌÔÓfi¯ˆÚˆÓ ÂÎÎÏËÛÈÒÓ, Ô˘ÛÙÂÁ¿˙ÔÓÙ·È Ì ˘ÛÙÂÚÔÁÔÙıÈο ÓÂ˘Úˆ-Ù¿ ÛÙ·˘ÚÔıfiÏÈ·. (¶·Ó·Á›· Ë ¶ÔÙ·Ì›-ÙÈÛÛ·, AÁ. Iˆ¿ÓÓ˘ Ô £ÂÔÏfiÁÔ˜ ÛÙÔM·ÓÙÚ¿ÎÈ, AÁ. °ÂÒÚÁÈÔ˜ ÛÙÔ M·ÓÙÚ¿-ÎÈ, K·ıÔÏÈÎfi ÙÔ˘ ÌÔÓ·ÛÙËÚÈ·ÎÔ‡ Û˘-ÁÎÚÔÙ‹Ì·ÙÔ˜ ¶·Ó·Á›· Ë K˘Ú¿ Î·È EÈ-Ûfi‰È· Ù˘ ¶·Ó·Á›·˜ ÛÙ· NÈÎÈ¿). A˘Ùfi˜Ô ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈÎfi˜ Ù‡Ô˜ Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈÂÌÊ·Ó›ÛÙËÎÂ Î·È ·Ó·Ù‡¯ıËΠÛÙËPfi‰Ô Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ‰È·‰fiıËΠÛÂfiÏË ÙË ¢ˆ‰ÂοÓËÛÔ Î·È ÛÙÔ˘˜ ÂÏÏËÓÈ-ÎÔ‡˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÔ‡˜ ÔÈÎÈÛÌÔ‡˜ ÙˆÓ ÌÈ-ÎÚ·ÛÈ·ÙÈÎÒÓ ·Ú·ÏÈÒÓ.

™ÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi Ù˘ ÂÎÎÏËÛ›·˜ ÙÔ˘AÚ¯·ÁÁ¤ÏÔ˘ Mȯ·‹Ï, Ô˘ ÔÚıÒÓÂÙ·È̤۷ ÛÙÔ K¿ÛÙÚÔ ÙÔ˘ EÌÔÚÂÈÔ‡,

¤¯Ô˘Ó ‰È·Ûˆı› ÌÂÚÈΤ˜ ÌfiÓÔ ÙÔȯÔ-Áڷʛ˜ ·fi ÙÔÓ ̇ ˆÁÚ·ÊÈÎfi Ù˘ ‰È¿ÎÔ-ÛÌÔØ ¯ÚÔÓÔÏÔÁÂ›Ù·È Ì ÂÈʇϷÍË ÛÙÔ17Ô ·È.

™ÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ÙˆÓ ÂÎÎÏËÛÈÒÓÙÚÈÒÓ ÌÈÎÚÒÓ ÌÂÙ·‚˘˙·ÓÙÈÓÒÓ ÌÔÓ·-ÛÙËÚÈ·ÎÒÓ Û˘ÁÎÚÔÙËÌ¿ÙˆÓ, Ô˘ ‚Ú›-ÛÎÔÓÙ·È ÛÙËÓ ‡·ÈıÚÔ Ù˘ NÈÛ‡ÚÔ˘‰È·ÛÒ˙ÂÙ·È ˙ˆÁÚ·ÊÈÎfi˜ ‰È¿ÎÔÛÌÔ˜.A˘Ù¿ Â›Ó·È Ô AÚÌ¿˜ (·ÊÈÂڈ̤ÓÔ˜ ÛÙÔ°ÂÓ¤ÛÈÔÓ ÙÔ˘ ·Á. Iˆ¿ÓÓË ÙÔ˘ ¶ÚÔ‰Úfi-ÌÔ˘), ÔÈ ™ÈÒÓ˜ (·ÊÈÂڈ̤ÓÔ ÛÙÔ °ÂÓ¤-ÛÈÔ Ù˘ ¶·Ó·Á›·˜) Î·È Ô ™Ù·˘Úfi˜, ÎÙÈ-

Ṳ̂ÓÔ˜ ̤۷ ÛÙÔ ÌÈÎÚfi ÌÂ۷ȈÓÈÎfiK¿ÛÙÚÔ ÙÔ˘ AÚÁÔ˘˜. ™ÎËÓ¤˜ ·fi ÙÔÓ‚›Ô Î·È Ù· ¿ıË ÙÔ˘ XÚÈÛÙÔ‡, ·fi ÙÔÓ‚›Ô Ù˘ ¶·Ó·Á›·˜, ÔÏfiÛˆÌÔÈ Î·È ËÌ›-ÛˆÌÔÈ ¿ÁÈÔÈ, ÛÎËÓ¤˜ Ô˘ ÂÈÎÔÓÔÁÚ·-ÊÔ‡Ó ÙÔ˘˜ ¯·ÈÚÂÙÈÛÌÔ‡˜ Ù˘ ¶·Ó·Á›·˜Î·Ù·Ï·Ì‚¿ÓÔ˘Ó Î·È ÛÙÔÏ›˙Ô˘Ó fiϘ ÙȘÂÈÊ¿ÓÂȘ ÙÔ˘ IÂÚÔ‡ Î·È ÙÔ˘ ΢ڛˆ˜Ó·Ô‡ ·fi Ù· ηÙÒÙÂÚ· ÛËÌ›· ÙˆÓÙÔ›¯ˆÓ ̤¯ÚÈ ÙËÓ Î·Ì·ÚˆÙ‹ ÔÚÔÊ‹ÙÔ˘˜. E›Ó·È ¤ÚÁ· Ï·˚ÎÒÓ ˙ˆÁڿʈÓÔ˘ ·Â˘ı‡ÓÔÓÙ·È Û ·ÏÔ‡˜ ·ÓıÚÒ-Ô˘˜. TÔ Û¯¤‰ÈÔ Â›Ó·È ·‰¤ÍÈÔ Î·È Ù·

ÛÒÌ·Ù· ÙˆÓ ÌÔÚÊÒÓ ·Ô‰›‰ÔÓÙ·È Û˘-Ó‹ıˆ˜ ¯ˆÚ›˜ fiÁÎÔ, ·ÏÏ¿ Ù· ¯ÚÒÌ·Ù·Â›Ó·È ˙ˆËÚ¿ Î·È ÊˆÙÂÈÓ¿. ¢ÂÓ Â›Ó·È ¤Ú-Á· Ù¤¯Ó˘, ·ÏÏ¿ ¤ÚÁ· Â˘Û¤‚ÂÈ·˜ Î·È ›-ÛÙ˘ Î·È ÁÈ’ ·˘Ùfi ÙÔ ÏfiÁÔ Û˘ÁÎÈÓÔ‡ÓÙÔÓ Â˘·›ÛıËÙÔ ı·ً. OÈ ¿ÁÓˆÛÙÔÈ ·˘-ÙÔ› ˙ˆÁÚ¿ÊÔÈ ÙÔ˘ ‰Â˘Ù¤ÚÔ˘ ÌÈÛÔ‡ ÙÔ˘18Ô˘ ·È. Èı·ÓÒ˜ ·Ó‹ÎÔ˘Ó ÛÙÔ ÂÚÁ·-ÛÙ‹ÚÈÔ Ù˘ ™‡Ì˘, Ô˘ ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÔ-¯‹ ͤÚÔ˘Ì fiÙÈ ‰Ú·ÛÙËÚÈÔÔÈÂ›Ù·È ‰È·-ÎÔÛÌÒÓÙ·˜ ÂÎÎÏËۛ˜ ÛÙË ™‡ÌË, ÛÙËPfi‰Ô, ÛÙËÓ T‹ÏÔ Î·È Èı·ÓÒ˜ Î·È ÛÙËN›Û˘ÚÔ.

à H «εις Aδουκ�θοδος τουXριστο�» (ηAν�σταση),απ� την Aγ.Tρι�δα των Nι-κι�ν, οι τοιχο-γραφ�ες τηςοπο�ας αποτε-λο�ν τη σπου-δαι�τερη καιωραι�τερη καλ-λιτεχνικ� δημι-ουργ�α της Nι-σ�ρου.

Õ Tμ�μα της τοι-χογραφημ�νηςοροφ�ς στο εκκλη-σ�κι του μικρο�μεταβυζαντινο� μο-ναστηριο� τουAρμ�. Πρ�κειταιγια �ργα �γνωστωνλαϊκ�ν ζωγρ�φωντου δε�τερου μισο�του 18ου αι. (φωτ.:C. de Vries).

10 H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 2 I O Y § I O Y 2 0 0 1

Tου A¡Δfl¡∏ M. A¡Δ∞¶∞™∏

Kαθηγητ του Eμπορικο� Δικα�ου στοΠανεπιστμιο Aθην�ν

OTAN ANETE§§E Ô ÂÈÎÔÛÙfi˜ ·ÈÒ-Ó·˜ Ë N›Û˘ÚÔ˜ ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡ÛÂÓ· ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ˘fi ÔıˆÌ·ÓÈ΋

΢ÚÈ·Ú¯›·. O ÏËı˘ÛÌfi˜ Ù˘ ‹Ù·Ó Á‡-Úˆ ÛÙȘ Ù¤ÛÛÂÚȘ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜. ¢ÂÓ ‹Ù·ÓÏ›ÁÔ˜, ·Ó Ï¿‚ÂÈ Î·Ó›˜ ˘fi„Ë ÙË ÌÈÎÚ‹ÂÈÊ¿ÓÂÈ¿ Ù˘, ÙÔ ÔÚÂÈÓfi Î·È ¿ÁÔÓÔ,ÏfiÁˆ Ù˘ ¤ÏÏÂȄ˘ ÓÂÚÔ‡, ¤‰·Êfi˜ Ù˘,ÙËÓ ·Ï›ÌÂÓË ·ÎÙÔÁÚ·ÌÌ‹ Ù˘. Oˆ˜Î·È Ù· ¿ÏÏ· ÌÈÎÚ¿ ÓËÛÈ¿ Ù˘ ¢ˆ‰Âη-Ó‹ÛÔ˘, Ë N›Û˘ÚÔ˜ ›¯Â Ò˜ ¤Ó· ‚·ıÌfi·˘ÙÔ‰ÈÔ›ÎËÛË ÛÙÔ˘˜ ÎfiÏÔ˘˜ ÙÚÈÒÓ‰‹ÌˆÓ: ÙÔ˘ M·Ó‰Ú·Î›Ô˘, ÙÔ˘ EÌÔÚÂÈ-Ô‡ Î·È ÙˆÓ NÈÎÈÒÓ. MÔÏÔÓfiÙÈ ˘‹Ú¯·Ó‰˘Ô ·ÍÈfiÏÔÁ˜ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ ıÂÈÔ‡¯ˆÓÈ·Ì·ÙÈÎÒÓ ÏÔ˘ÙÚÒÓ, ‰ÂÓ Â›¯Â Ù·ÎÙÈÎ‹Û˘ÁÎÔÈÓˆÓ›· Ì ٷ ·ÛÙÈο ΤÓÙÚ· Ù˘ÂÚÈÔ¯‹˜. O Ì·ÎÚÔ¯ÚfiÓÈÔ˜ fï˜ Ìfi-¯ıÔ˜ ÙˆÓ Î·ÙÔ›ÎˆÓ Ù˘ ›¯Â ·›ÛÙÂ˘Ù··˘Í‹ÛÂÈ ÙË ‚Ï¿ÛÙËÛË Î·È Ù· ‰¤ÓÙÚ·Ù˘. ™¯Â‰fiÓ Û fiϘ ÙȘ Ï·ÁȤ˜ Ù˘ ›-¯·Ó ÎÙÈÛÙ› Â˙ԇϘ, fiÔ˘ ηÏÏÈÂÚ-ÁÔ‡ÓÙ·Ó ·Ì¤ÏÈ·, ·ÌÂÏÔÊ¿ÛÔ˘Ï·,ÎÚÈı¿ÚÈ· Î·È ÏÂÌÔ‡ÓÈ·. OÈ ¿ÊıÔÓ˜‚ÂÏ·ÓȉȤ˜, ·ÁÚ·ÌÈÙȤ˜, ÂÏȤ˜, ·ÁÚÂÏȤ˜,·Ì˘Á‰·ÏȤ˜, ÈÎÚ·Ì˘Á‰·ÏȤ˜, ·È‰È¤˜,·ÁڷȉȤ˜, ÌÔ˘ÚȤ˜, Û˘ÎȤ˜, ·ÁÚÈÔÛ˘-ÎȤ˜, ÊÚ·ÁÎÔÛ˘ÎȤ˜ Î·È ¯·ÚÔ˘È¤˜ ¤‰È-Ó·Ó ÛÙÔ ÓËÛ› Ôχ‰ÂÓÙÚË fi„Ë. MÔÏÔ-ÓÙÔ‡ÙÔ Ë ·ÁÚÔÙÈ΋ ·Ú·ÁˆÁ‹ ‹Ù·Ó·Ó·Ú΋˜. AÏÏ¿ Î·È Ë ÎÙËÓÔÙÚÔÊ›·,Ë ·ÏÈ›· Î·È Ë ‚ÈÔÙ¯ӛ· ‰ÂÓ Â›¯·Ó Èη-ÓÔÔÈËÙÈ΋ ·fi‰ÔÛË. OÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ Î¿-Ï˘Ù·Ó ‰‡ÛÎÔÏ· ÙȘ ÛÙÔȯÂÈÒ‰ÂȘ ·Ó¿-ÁΘ ÙÔ˘˜. H ıÓËÛÈÌfiÙËÙ·, ȉ›ˆ˜ ˷ȉÈ΋, ‹Ù·Ó Ôχ ˘„ËÏ‹. O ·ÔÌÔ-ÓˆÙÈÛÌfi˜ ›¯Â ‰È·ÌÔÚÊÒÛÂÈ ¤Ó· ȉȷ›-ÙÂÚÔ ıÚËÛÎÔ·Ú¿‰ÔÙÔ ÙÚfiÔ ˙ˆ‹˜Î·È ‰È·ÛΤ‰·Û˘ Ô˘ Û˘ÓÙËÚÔ‡Û ÙËÓÂıÓÈ΋ Ù·˘ÙfiÙËÙ· ÙˆÓ Î·ÙԛΈÓ. ¶·-Ú¿ÏÏËÏ· fï˜ ›¯Â ÂÌÔ‰›ÛÂÈ ÙËÓ ·Ó¿-Ù˘ÍË ÙˆÓ ÚÔÛˆÈÎÒÓ ‰˘Ó·ÙÔًوÓÙÔ˘˜.

H ηٿÚÁËÛË (1908) ·fi ÙÔ Î·ıÂ-ÛÙÒ˜ ÙˆÓ NÂÔÙÔ‡ÚÎˆÓ ÙˆÓ ÚÔÓÔ-Ì›ˆÓ ÙˆÓ ÓËÛÈÒÓ Î·È Ë Â¤ÎÙ·ÛË Ù˘ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋˜ ıËÙ›·˜ Î·È ÛÙÔ˘˜ η-ÙÔ›ÎÔ˘˜ ÙÔ˘˜, ηıÒ˜ Î·È Ë ·‡ÍËÛË ÙÔ˘ÏËı˘ÛÌÔ‡ (›¯Â ·Ó¤ÏıÂÈ ÙÔ 1910 ÛÙȘ5.000) ÙfiÓˆÛ·Ó ÙÔ Ó‡̷ Ù˘ ·Ô‰Ë-Ì›·˜. K·Ù¿ ÙÔÓ 19Ô ·È. Ë ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ¢-ÛË ÙˆÓ NÈÛ˘Ú›ˆÓ ›¯Â ΢ڛˆ˜ ΤÓÙÚ·‰Ú¿Û˘ ÙËÓ AÏÂÍ¿Ó‰ÚÂÈ·, ÙÔ ¶fiÚÙ ™¿È-ÓÙ, ÙË BÂÁÁ¿˙Ë, ÙË ™Ì‡ÚÓË Î·È ÙËÓKˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. ¶ÚÔ˜ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ÙÔ˘ ·ÈÒÓ· ÔÈ NÈÛ‡ÚÈÔÈ ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ÌÂ-Ù·Ó·ÛÙÂ‡Ô˘Ó Î·È ÛÙȘ H¶A. AÓ¿ÌÂÛ¿ÙÔ˘˜ ͯˆÚ›˙ÂÈ Ô ·Ù¤Ú·˜ Ù˘ ÂÏÏËÓÔ-·ÌÂÚÈηÓÈ΋˜ ‰ËÌÔÛÈÔÁÚ·Ê›·˜, ÔKˆÓ/Ù›ÓÔ˜ º·ÛÔ˘Ï·Ú›‰Ë˜. EÊı·Û ÙÔ1889 ÛÙË BÔÛÙÒÓË, fiÔ˘ Î·È Âͤ‰ˆÛÂÙËÓ ÚÒÙË ÂÏÏËÓfiʈÓË ÂÊËÌÂÚ›‰·,ÙË «™ËÌ·›·». OÈ Âȉ‹ÛÂȘ ·fi ÙÔ˘˜ ÌÂ-Ù·Ó¿ÛÙ˜ ·˘ÙÔ‡˜ ‹Ù·Ó Ôχ ÂÓı·ÚÚ˘-ÓÙÈΤ˜. EÙÛÈ, ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ ÂÈÎÔÛÙÔ‡

P Aγροτικ� εργασ�αστα χρ�νια της ιτα-λοκρατ�ας. Aμπ�λια,αμπελοφ�σουλα,κριθ�ρι και λεμπο�-νια καλλιεργο�σανκυρ�ως οι Nισ�ριοιστα εδ�φη που αξιο-πο�ησαν με μακρο-χρ�νιο μ�χθο, χτ�ζο-ντας πεζο�λες σε�λες τις πλαγι�ς(φωτ.: Συλλογ� A.Σ.Mα�λλη).

à Nισ�ριες μετην παλι� ενδυ-μασ�α, σε φωτο-γραφ�α εποχ�ς(φωτ.: Συλλογ�A.Σ. Mα�λλη).

Aπ� την ιταλοκρατ α στην

H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 2 I O Y § I O Y 2 0 0 1 11

·ÈÒÓ·, Ô ·ÚÈıÌfi˜ ÙˆÓ NÈÛ˘Ú›ˆÓ Ô˘¤Êı·Û ÛÙÔÓ N¤Ô KfiÛÌÔ ·˘Í‹ıËÎÂÛËÌ·ÓÙÈο. A˘Ùfi ¤ÙÚ„ ÙË ÛˆÌ·-ÙÂȷ΋ ÙÔ˘˜ ÔÚÁ¿ÓˆÛË, Ë ÔÔ›· ‚·Û›-ÛÙËΠÛÙÔ˘˜ ‰‹ÌÔ˘˜ ηٷÁˆÁ‹˜. OÈηٷÁfiÌÂÓÔÈ ·fi ÙÔ M·Ó‰Ú¿ÎÈ ›‰Ú˘-Û·Ó ÙÔ «°ÓˆÌ·ÁfiÚ·», ·˘ÙÔ› Ô˘ ÚÔ-¤Ú¯ÔÓÙ·Ó ·fi ÙÔÓ EÌÔÚÂÈfi, ÙËÓ «¶·-Ó·Á›· £ÂÚÌÈ·Ó‹» Î·È ÂΛÓÔÈ Ô˘ η-Ù¿ÁÔÓÙ·Ó ·fi Ù· NÈÎÈ¿, ÙÔÓ «AÁÈÔ Iˆ-¿ÓÓË ÙÔÓ £ÂÔÏfiÁÔ».

IÙ·ÏÔÎÚ·Ù›· - EÓۈ̿وÛË™ÙȘ 12 M·˝Ô˘ 1912 ÔÈ IÙ·ÏÔ› η٤Ϸ-‚·Ó ÙË N›Û˘ÚÔ. OÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ ÙÔ˘˜ η-ψÛfiÚÈÛ·Ó. ¢ÂÓ Â›¯·Ó ·ÓÙÈÏËÊı› ·Ì¤-Ûˆ˜ ÙȘ Ú·ÁÌ·ÙÈΤ˜ ÚÔı¤ÛÂȘ ÙÔ˘˜.°È’ ·˘Ùfi Î·È ÔÈ ·ÓÙÈÚfiÛˆÔÈ ÙˆÓ ÓË-ÛÈÒÓ (ÌÂٷ͇ ·˘ÙÒÓ Î·È Ô NÈÛ‡ÚÈÔ˜ N.¶ÂÙÚ›‰Ë˜) Ô˘ Û˘Ó‹Ïı·Ó ÛÙȘ 18 IÔ˘-Ó›Ô˘ 1912 ÛÙËÓ ¶¿ÙÌÔ ·ÔÊ¿ÛÈÛ·Ó Ó·‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÔ˘Ó ¤Ó· ·˘ÙfiÓÔÌÔ ÂÏÏËÓÈ-Îfi ÎÚ¿ÙÔ˜ Ô˘ ı· ·ÔÙÂÏÔ‡Û ÙÔ ÚÒ-ÙÔ ‚‹Ì· ÁÈ· ÙËÓ ÂÓۈ̿وÛË Ù˘ ¢ˆ-‰ÂηӋÛÔ˘ ÛÙËÓ EÏÏ¿‰·. H ÈÙ·ÏÔ-ÙÔ˘ÚÎÈ΋ fï˜ Û˘Óı‹ÎË Ù˘ 18˘OÎÙˆ‚Ú›Ô˘ 1912 ·¤‰ÂÈÍ fiÙÈ ÔÈ IÙ·ÏÔ›‹Ù·Ó ÔÈ Ó¤ÔÈ ‰ÂÛfiÙ˜. AÚ¯ÈÛ ÙfiÙ ӷ·Ó·Ù‡ÛÛÂÙ·È ¤Ó· ¯ıÚÈÎfi ÁÈ’ ·˘ÙÔ‡˜Îϛ̷.

O ΢‚ÂÚÓ‹Ù˘ ÙˆÓ ¢ˆ‰ÂηӋۈÓGiovanni Ameglio, ·ÓÙȉÚÒÓÙ·˜, ¤ıÂ-Û Û ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ Û¯¤‰ÈÔ Î·Ù·ÙfiËÛ˘ÙÔ˘ ÏËı˘ÛÌÔ‡ Î·È ‚·ıÌÈ·›·˜ ·ÊÂÏÏ‹-ÓÈÛ‹˜ ÙÔ˘. AÓ·Ûηʤ˜ Î·È ÂΉfiÛÂȘ ‚È-‚Ï›ˆÓ Á›ÓÔÓÙ·Ó ÁÈ· Ó· ÙÔÓ›ÛÔ˘Ó ÙËڈ̷˚΋ Î·È ÂÓÂÙÈ΋ ·ÚÔ˘Û›· ÛÙ·¢ˆ‰ÂοÓËÛ· Î·È Ó· ‰ÈηÈÔÏÔÁ‹ÛÔ˘ÓÙÔÓ ÚfiÏÔ Ù˘ IÙ·Ï›·˜ ÛÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋MÂÛfiÁÂÈÔ. H ™˘Óı‹ÎË Ù˘ §ˆ˙¿ÓÓ˘(1923) ÂÓ›Û¯˘Û ÙË ı¤ÛË Ù˘ IÙ·Ï›·˜ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹, ‰ÈfiÙÈ ·Ú·¯ÒÚËÛ ÔÚÈ-ÛÙÈο Ù· ¢ˆ‰ÂοÓËÛ· Û’ ·˘Ù‹Ó. H ÂÍ·-ÛÊ¿ÏÈÛË ÈÔ Ù·ÎÙÈ΋˜ Û˘ÁÎÔÈÓˆÓ›·˜Ì ÙË Pfi‰Ô Î·È ÙËÓ Kˆ, Ë ‰È¿ÓÔÈÍË ·˘-ÙÔÎÈÓËÙfi‰ÚÔÌÔ˘ ÌÂٷ͇ M·Ó‰Ú·Î›Ô˘,¶¿ÏˆÓ Î·È EÌÔÚÂÈÔ‡, Ë Î·Ù·Û΢‹Ó¤ˆÓ ÎÙÈÚ›ˆÓ Î·È ÁÂÓÈÎfiÙÂÚ· Ë ÚÔ-Û¿ıÂÈ· ‚ÂÏÙ›ˆÛ˘ Ù˘ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋˜Î·Ù¿ÛÙ·Û˘, ‰ÂÓ ·¤ÙÚ„·Ó ÙȘ ·ÓÙÈ-‰Ú¿ÛÂȘ. M¿ÏÈÛÙ· ·˘Ù¤˜ ¤ÁÈÓ·Ó ÈÔ¤ÓÙÔÓ˜ fiÙ·Ó Ô Î˘‚ÂÚÓ‹Ù˘ MarioLago ¤Î·Ó ˘Ô¯ÚˆÙÈ΋ (1926) ÙË ‰È-‰·Ûηϛ· Ù˘ ÈÙ·ÏÈ΋˜ ÁÏÒÛÛ·˜ ÛÙ·Û¯ÔÏ›·, ‰˘Û¯¤Ú·Ó ÙËÓ ·fiÎÙËÛË·ÁÁÂÏÌ·ÙÈÎÒÓ ·‰ÂÈÒÓ ·fi EÏÏËÓ˜,·Ó·ÁÓÒÚÈ˙ ÌfiÓÔ Ù›ÙÏÔ˘˜ ÛÔ˘‰ÒÓ·fi ÈÙ·ÏÈο ·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈ·, ÁÂÁÔÓfi˜Ô˘ ˘Ô¯Ú¤ˆÛ ÔÚÈṲ̂ÓÔ˘˜ Ó¤Ô˘˜ NÈ-Û˘Ú›Ô˘˜ Ó· ÛÔ˘‰¿ÛÔ˘Ó ÛÙÔ ¶·Ó/ÌÈÔÙ˘ ¶›˙·˜. O ‰È¿‰Ô¯fi˜ ÙÔ˘ CesareMaria de Vecchi η٤ٷÍ (1937) ÙËÓÂÏÏËÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ· ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ÚÔ·È-ÚÂÙÈÎÒÓ Ì·ıËÌ¿ÙˆÓ. TÔ Ì¤ÙÚÔ ·˘ÙfiÔÏÏ·Ï·Û›·Û ÙȘ ·ÓÙȉڿÛÂȘ. AÚÎÂ-ÙÔ› Ó¤ÔÈ NÈÛ‡ÚÈÔÈ Î·Ù·‰ÈοÛÙËÎ·Ó Î·ÈÂÍÔÚ›ÛÙËÎ·Ó ‹ ‰È¤Ê˘Á·Ó ÛÙËÓ EÏÏ¿‰·.

O ηٷÛÙÚÔÊÈÎfi˜ ÛÂÈÛÌfi˜ ÙÔ˘ 1933˘Ô¯Ú¤ˆÛ ·ÚÎÂÙ¤˜ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂȘ ·fiÙÔÓ EÌÔÚÂÈfi (Ô˘ ›¯Â ÈÔ ÛÔ‚·Ú¿ ıÈ-Á›) Ó· ÂÁηٷÛÙ·ıÔ‡Ó ÛÙÔÓ ·Ú¿ÏÈÔ

à Iταλ�ς αξιωματικ�ς στοMαντρ�κι, λ�γο μετ� την κα-τ�ληψη της Nισ�ρου το 1912(φωτ.: G. Gerola, «Nissari»,στο «Annuario della ScuolaItaliana in Atene», 1915).

Õ Aναμνηστικ� φωτο-γραφ�α μαθητ"ν απ�το σχολικ� �τος 1928-1929. Δ�ο χρ�νια πρινοι Iταλο� �καναν υπο-χρεωτικ� τη διδασκα-λ�α της ιταλικ�ς στασχολε�α της Nισ�ρου,στο πλα�σιο των προ-σπαθει"ν τους για τοναφελληνισμ� του νησι-ο� (φωτ.: Δημοτικ�Aρχα�ο Nικι"ν).

P «Σχολικ� γιορτ� του Λαζ�ρου», γρ�-φει η καρτ ποστ�λ εποχ�ς. M�λλον πρ�-κειται για το �θιμο της «καλαντ�ρας»,που γι�ρταζαν το Σ�ββατο του Λαζ�ρουοι μαθητ�ς του νησιο�. Mε τον �διο ακρι-β"ς τρ�πο, αλλ� �χι πια τ�σο πολυ�ριθ-μοι, το γιορτ�ζουν και σ�μερα (φωτ.:Συλλογ� A.Σ. Mα�λλη).

ενσωμ�τωση

12 H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 2 I O Y § I O Y 2 0 0 1

Õ O Eμπορει�ς σε φω-τογραφ�α του 1914.Διακρ�νεται το κ�στροτης Παντον�κης, τοοπο�ο αναφ�ρει οCristoforoBuondelmonti πουεπισκ�φθηκε τη N�συ-ρο στις αρχ�ς του 15ουαι. Mετ� τον σεισμ�του 1933 οι ιταλικ�ςκατοχικ�ς αρχ�ς κατε-δ�φισαν το μεγαλ�τε-ρο μ�ρος των τειχ"ντου που ε�χαν υποστε�σοβαρ�ς ζημι�ς.

Õ Nισ�ριοι μεταν�στες στην Oδησσ� της Pωσ�ας.Στη N�συρο σημει"θηκε μεγ�λο κ�μα μεταν�στευ-σης. Ωστ�σο, οι νισυριακ�ς κοιν�τητες, �που γης,δ�νουν �ντονα σημε�α παρουσ�ας στην εκπα�δευση,την περ�θαλψη και την πραγματοπο�ηση �ργωνυποδομ�ς στο νησ� (φωτ.: Λαογραφικ� Mουσε�οMαντρακ�ου).

ÔÈÎÈÛÌfi ÙˆÓ ¶¿ÏˆÓ. ™ÙË ‰ÂηÂÙ›· ÙÔ˘1930 Ë ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ¢ÛË ¤Ï·‚ Ӥ· ÒıË-ÛË, ¿ÏÏ·Í ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·. OÈ ÂÁηÙÂÛÙË-̤ÓÔÈ ÛÙȘ H¶A NÈÛ‡ÚÈÔÈ ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó·ÚÔÛηÏÔ‡Ó ÂΛ ̤ÏË ‹ Î·È ÔÏfiÎÏË-Ú˜ ÙȘ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂȤ˜ ÙÔ˘˜. ¢ÂÓ ‹Ù·Ó Ï›-ÁÔÈ ÂΛÓÔÈ (ȉ›ˆ˜ ·fi ÙÔÓ EÌÔÚÂÈfi)Ô˘ ÛÙÚ¿ÊËÎ·Ó ÚÔ˜ ÙËÓ A˘ÛÙÚ·Ï›·.

K·Ù¿ ÙÔÓ B’ ¶·ÁÎfiÛÌÈÔ ¶fiÏÂÌÔ ÔÈ NÈ-Û‡ÚÈÔÈ ‰ÂÓ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛ·Ó ÛÔ‚·Ú¿ ÚÔ-‚Ï‹Ì·Ù· ÂÈÛÈÙÈÛÌÔ‡. T· ÌÈÎÚ¿ ·ÁÚÔ-ÎÙ‹Ì·Ù¿ ÙÔ˘˜ ¤ÙÚ„·Ó ÙËÓ ÈηÓÔÔ›-ËÛË ÙˆÓ ‚·ÛÈÎÒÓ ·Ó·ÁÎÒÓ ÙÔ˘˜. AÚÎÂ-ÙÔ› NÈÛ‡ÚÈÔÈ Î·Ù·Ù¿¯ıËÎ·Ó ÛÙÔ ™‡-ÓÙ·ÁÌ· ¢ˆ‰ÂηÓËÛ›ˆÓ Î·È ÔϤÌËÛ·ÓÛÙÔ ·Ï‚·ÓÈÎfi ̤وÔ. AÏÏÔÈ Î·Ù·Ù¿-¯ıËÎ·Ó ÛÙÔÓ IÂÚfi §fi¯Ô ÙÔ˘ AÈÁ·›Ô˘.MÂÙ¿ ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË Ù˘ IÙ·Ï›·˜ ÛÙÔ˘˜™˘ÌÌ¿¯Ô˘˜, Ë N›Û˘ÚÔ˜ ÂÚÈ‹Ïı (1943)ÛÙËÓ Î·ÙÔ¯‹ ÙˆÓ °ÂÚÌ·ÓÒÓ. H ÁÂÚÌ·-ÓÈ΋ ηÙÔ¯‹ ‰È‹ÚÎÂÛ ‰˘Ô ¯ÚfiÓÈ·. OÙÂÚÌ·ÙÈÛÌfi˜ Ù˘ ˘‹ÚÍ ·ÈÌ·ÙËÚfi˜.™ÙȘ 12 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ 1945 ÔÌ¿‰· ÙÔ˘IÂÚÔ‡ §fi¯Ô˘ ¤‰ˆÛ ÛÙÔÓ EÌÔÚÂÈfi Ì¿-¯Ë Ì 37 °ÂÚÌ·ÓÔ‡˜. §›ÁÔ ÚÈÓ ·fi ÙËÓ·Ú¿‰ÔÛ‹ ÙÔ˘˜, ¤¯·Û ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘ ÔEÏÏËÓ·˜ ˘ÔÏÔ¯·Áfi˜ E˘¿ÁÁÂÏÔ˜ X·-Ù˙Ë¢·ÁÁ¤ÏÔ˘. Oˆ˜ Î·È Ù· ¿ÏÏ· ÓËÛÈ¿,Ë N›Û˘ÚÔ˜ ·Ú¤ÌÂÈÓ ˘fi ‚ÚÂÙ·ÓÈ΋ÚÔÛÙ·Û›· ¤ˆ˜ ÛÙȘ 31 M·ÚÙ›Ô˘ 1947.EÓۈ̷ÙÒıËΠ›ÛËÌ· ÛÙËÓ ÂÏÏËÓÈ-΋ ÂÈÎÚ¿ÙÂÈ· ÛÙȘ 7 M·ÚÙ›Ô˘ 1948.

TȘ ÙÂÏÂ˘Ù·›Â˜ ‰ÂηÂٛ˜Afi ÙÔ 1951 Ë ÌÂÙ·Ó·ÛÙ¢ÙÈ΋ ΛÓË-ÛË ¿Ú¯ÈÛ ÂÎ Ó¤Ô˘ Ó· Á›ÓÂÙ·È ÈÔ ¤ÓÙÔ-ÓË. H ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÔÚ˘¯Â›Ô˘ ÂÏ·ÊÚfiÂ-ÙÚ·˜ ÛÙËÓ ·Ú·Î›ÌÂÓË ÓËÛ›‰· °˘·Ï›,Ô ‰ÈÔÚÈÛÌfi˜ ·ÁÚÔÙÈÎÒÓ È·ÙÚÒÓ, Ë Â¤-ÎÙ·ÛË ÙÔ˘ Ô‰ÈÎÔ‡ ‰ÈÎÙ‡Ô˘, Ë ÂÌÊ¿ÓÈ-ÛË ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÈÓ‹ÙÔ˘, Ë Ôχ ÈÔ Ù·ÎÙÈ-΋ ı·Ï¿ÛÛÈ· Û˘ÁÎÔÈÓˆÓ›· ‰ÂÓ ÙËÓ·Ó¤ÎÔ„·Ó. H ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ¢ÛË ‹Ù·ÓÂÛˆÙÂÚÈ΋ Î·È Â͈ÙÂÚÈ΋. H ÂÛˆÙÂÚÈ-΋ ›¯Â ÚÔÔÚÈÛÌfi ΢ڛˆ˜ ÙËÓ Aı‹Ó·Î·È ÙË Pfi‰Ô. ™ÙËÓ Aı‹Ó· ˘‹Ú¯Â ˘Ô-ÏÔÁ›ÛÈÌË ÓÈÛ˘Úȷ΋ ·ÚÔÈΛ· ·fi ÙˉÂηÂÙ›· ÙÔ˘ 1930. OÈ Î·Ù·ÁfiÌÂÓÔÈ·fi ÙÔ M·Ó‰Ú¿ÎÈ Â›¯·Ó ·fi ÙfiÙ ȉڇ-ÛÂÈ ÙÔ ™‡ÏÏÔÁÔ «°ÓˆÌ·ÁfiÚ·˜». MÂÙ¿ÙÔÓ fiÏÂÌÔ, ÔÈ Î·Ù·ÁfiÌÂÓÔÈ ·fi ÙÔÓEÌÔÚÂÈfi Î·È ÙÔ˘˜ ¶¿ÏÔ˘˜ ›‰Ú˘Û·ÓÙËÓ «¶·Ó·Á›· £ÂÚÌÈ·Ó‹». OÈ ÂÁηÙÂ-

ÛÙË̤ÓÔÈ ÛÙË Pfi‰Ô Û˘Ó¤ÛÙËÛ·Ó ÙËÓ«¶ÔÚÊ˘Ú›‰·». H Â͈ÙÂÚÈ΋ ÌÂÙ·Ó¿-ÛÙ¢ÛË Â›¯Â ÚÔÔÚÈÛÌfi ΢ڛˆ˜ ¯ÒÚ˜fiÔ˘ ˘‹Ú¯·Ó ‹‰Ë ÓÈÛ˘ÚȷΤ˜ ÎÔÈÓfi-ÙËÙ˜, ÙȘ H¶A Î·È ÙËÓ A˘ÛÙÚ·Ï›·. OÈÌÂÙ·Ó¿ÛÙ˜ Ù˘ A˘ÛÙÚ·Ï›·˜ ›‰Ú˘Û·Ó(1959) ÛÙË MÂÏ‚Ô‡ÚÓË ÙÔÓ ™‡ÏÏÔÁÔ«¶·Ó·Á›· £ÂÚÌÈ·Ó‹». OÈ Û‡ÏÏÔÁÔÈ ÙˆÓ·Ô‰‹ÌˆÓ ¤‰ˆÛ·Ó ¤ÓÙÔÓ· ÛËÌ›· ·-ÚÔ˘Û›·˜ ÛÙËÓ Âη›‰Â˘ÛË Î·È ÙËÓ Â-Ú›ı·Ï„Ë ÙˆÓ Î·ÙÔ›ÎˆÓ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡ ηÈÛ˘Ó¤‚·Ï·Ó ·ÔÊ·ÛÈÛÙÈο ÛÙË ıÂÌÂ-Ï›ˆÛË Î·È ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛË ÛËÌ·ÓÙÈÎÒÓ¤ÚÁˆÓ ˘Ô‰ÔÌ‹˜ Û’ ·˘Ùfi.

K·Ù¿ ÙËÓ ·ÔÁÚ·Ê‹ ÙÔ˘ 1951 Ë N›-Û˘ÚÔ˜ ›¯Â 2.587 ηÙÔ›ÎÔ˘˜. H ·Ô-ÁÚ·Ê‹ ÙÔ˘ 2001 ¤‰ÂÈÍ fiÙÈ ÌÂÈÒıËηÓÛ 927, EÙÛÈ, Ô ÏËı˘ÛÌfi˜ ÌÂÈÒıËÎÂ̤۷ Û ÂÓ‹ÓÙ· ¯ÚfiÓÈ· ηٿ 64,2%.TÔ M·Ó‰Ú¿ÎÈ ·ÚÈıÌ› Û‹ÌÂÚ· 675 η-ÙÔ›ÎÔ˘˜, ÔÈ ¶¿ÏÔÈ 169, Ô EÌÔÚÂÈfi˜ 25,Ù· NÈÎÈ¿ 48 Î·È ÙÔ °˘·Ï› 10. O ̤ÛÔ˜fiÚÔ˜ Ù˘ ËÏÈΛ·˜ ÙˆÓ Î·ÙÔ›ÎˆÓ Â›Ó·ÈÔχ ˘„ËÏfi˜. A˘Ùfi ÛËÌ·›ÓÂÈ fiÙÈ Ë Ì›-ˆÛË ÙÔ˘ ÏËı˘ÛÌÔ‡ ı· Û˘Ó¯ÈÛÙ›, ·Ó‰ÂÓ ·ÓÙÈÌÂÙˆÈÛÙ› Ì ÙËÓ ÂÎÙ¤ÏÂÛËÂÎÏÔÁÈÎÂ˘Ì¤ÓˆÓ ÂÂÓ‰‡ÛÂˆÓ ÛÙÔ ÓË-Û›. H ÈÔ ‚·ÛÈ΋ ·fi ·˘Ù¤˜ Â›Ó·È Ë ÁÂ-ˆıÂÚÌÈ΋. H ÁˆıÂÚÌ›· ÌÔÚ› Ó· Á›-ÓÂÈ Ô ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi˜ fiÚÔ˜ ÙÔ˘ ÓËÛÈ-Ô‡, ÂÊfiÛÔÓ ‚¤‚·È· ÂÍ·ÛÊ·ÏÈÛÙ› fiÙÈ ËÂÎÌÂÙ¿ÏÏÂ˘Û‹ Ù˘ ‰ÂÓ ı· ¤¯ÂÈ ÂÈÙÒ-ÛÂȘ ÛÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ.

¶¤Ú· ·fi ÙÔ ‰ËÌÔÁÚ·ÊÈÎfi ˙‹ÙËÌ·–Ô˘ ›¯Â ˆ˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ó· ‰È·ÎÔÂ›Ë ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÙˆÓ ‰ËÌÔÙÈÎÒÓ Û¯ÔÏ›ˆÓÙˆÓ ¶¿ÏˆÓ, ÙÔ˘ EÌÔÚÂÈÔ‡ Î·È ÙˆÓNÈÎÈÒÓ, Ó· ηٷÚÁËıÔ‡Ó ÔÈ ÎÔÈÓfiÙË-Ù˜ Î·È Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁËı› Ô ÂÓÈ·›Ô˜ ¢‹-ÌÔ˜ NÈÛ‡ÚÔ˘– ÚÔ‚ÏËÌ·Ù›˙ÂÈ Ë ÌÂÁ¿-ÏË Ì›ˆÛË Ù˘ ¯ÏˆÚ›‰·˜ Î·È Ù˘¿ÁÚÈ·˜ ·Ó›‰·˜ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡. A˘Ùfi ‰ÂÓÔÊ›ÏÂÙ·È ÌfiÓÔ ÛÙËÓ ÂÁηٿÏÂÈ„Ë Ù˘ÁˆÚÁ›·˜, ·ÏÏ¿ Î·È ÛÙËÓ ·ÏfiÁÈÛÙË Î·È·ÓÂͤÏÂÁÎÙË ÎÙËÓÔÙÚÔÊ›·. OÈ Î¿ÙÔÈ-ÎÔÈ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ‰ÂÓ Û˘Ìʈ-ÓÔ‡Ó Ó· ÂÎÌÂÙ·ÏÏ¢ı› Ë ¢EH ÙÔ Áˆ-ıÂÚÌÈÎfi ÙÔ˘ ‰›Ô, ÁÈ· Ó· ÌË ÚÔ-Û‚ÏËı› ÙÔ Ê˘ÛÈÎfi ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ Û‚·ıÌfi ÌË ·Ó·ÛÙÚ¤„ÈÌÔ, Û˘ÓÙËÚÔ‡Ó·ÓÂͤÏÂÁÎÙ· ÎÔ¿‰È· ‚Ô‰ÈÒÓ Î·È Î·-ÙÛÈÎÈÒÓ Ô˘ ÙÔ ¤¯Ô˘Ó ÌÂÙ·ÙÚ¤„ÂÈ Û¤ӷ ÌÂÁ¿ÏÔ ‚ÔÛÎÔÙfiÈ. E›Ó·È ÚÔÊ·-Ó‹˜ Ë ¤ÏÏÂÈ„Ë Â˘·ÈÛıËÛ›·˜ ÁÈ· ÙÔ Â-ÚÈ‚¿ÏÏÔÓ. H ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛ‹ Ù˘ ·ÔÙÂ-Ï› ‚·ÛÈÎfi ηı‹ÎÔÓ Î·È Ù˘ ÔÏÈÙ›·˜.

MÔÏ·Ù·‡Ù·, ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ ÂÈÎÔÛÙÔ‡·ÈÒÓ·, Ë N›Û˘ÚÔ˜ ¤¯ÂÈ ‰È·ÌÔÚÊÒÛÂÈÌÈ· ÎÔÈÓˆÓÈ΋ Î·È ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ˙ˆ‹ Ô-χ ηχÙÂÚË ·fi ÂΛÓË Ô˘ ›¯Â ÛÙȘ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ ·ÈÒÓ·. H Ôχ ÈÔ ¿ÚÙÈ·˘ÏÈÎÔÙ¯ÓÈ΋ ˘Ô‰ÔÌ‹ Ù˘, ÏfiÁˆ Ù˘¤ÎÙ·Û˘ ÙÔ˘ Ô‰ÈÎÔ‡ ‰ÈÎÙ‡Ô˘ Ù˘,ÙÔ˘ ÂÍËÏÂÎÙÚÈÛÌÔ‡ Î·È Ù˘ ·Ó¿Ù˘ÍË˜ÙˆÓ ÙËÏÂÈÎÔÈÓˆÓÈÒÓ, Ù˘ ‚ÂÏÙ›ˆÛ˘Ù˘ ‡‰Ú¢Û˘ Î·È ÙˆÓ ı·Ï¿ÛÛÈˆÓ Û˘-ÁÎÔÈÓˆÓÈÒÓ, Ë ‰È‡ڢÓÛË Ù˘ ·È‰Â›·˜Î·È Ù˘ ÂÚ›ı·Ï„˘, Ë ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÍÂ-ÓÔ‰Ô¯ÂÈ·ÎÒÓ Î·È ÙÔ˘ÚÈÛÙÈÎÒÓ ÌÔÓ¿-‰ˆÓ, ¤¯Ô˘Ó ·ÏÏ¿ÍÂÈ ÚÈ˙Èο ÙÔÓ ÙÚfiÔ˙ˆ‹˜. ¶·Ú¿ ÙȘ ÛÔ‚·Ú¤˜ fï˜ ÚÔÛ¿-ıÂȘ Ô˘ Á›ÓÔÓÙ·È, ȉ›ˆ˜ ·fi ÙÔÓ ‰‹-ÌÔ Î·È ÙËÓ EÙ·ÈÚ›· NÈÛ˘ÚÈ·ÎÒÓ MÂ-ÏÂÙÒÓ Ô˘ ‰Ú‡ÂÈ ÛÙËÓ Aı‹Ó·, Ô ÓÈ-Û˘ÚÈ·Îfi˜ ÙÚfiÔ˜ ˙ˆ‹˜ Î·È ‰È·ÛΤ‰·-Û˘ ¯¿ÓÂÈ Î·ıËÌÂÚÈÓ¿ ¤‰·ÊÔ˜. ¢ÂÓ·¤¯ÂÈ Ôχ Ë ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ Ô ·fi‰ËÌÔ˜NÈÛ‡ÚÈÔ˜, ·›ÚÓÔÓÙ·˜ ÙÔ ÏÔ›Ô ÌÂÙ¿ÙȘ ηÏÔηÈÚÈÓ¤˜ ‰È·ÎÔ¤˜ ÙÔ˘, ı··Ô¯·ÈÚÂÙ‹ÛÂÈ Ì fiÓÔ „˘¯‹˜ ÙË N›-Û˘ÚÔ Ô˘ ‹ÍÂÚÂ!

H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 2 I O Y § I O Y 2 0 0 1 13

Tου °πøƒ°∏ μ√À°π√À∫∞§∞∫∏

Hφαιστειολ�γου, Eρευνητ� του IΓME

∏¡I™YPO™ Â›Ó·È ÙÔ ÓÂfiÙÂÚÔ ·fiÙ· ÌÂÁ¿Ï· ÂÓÂÚÁ¿ ËÊ·›ÛÙÂÈ·Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜. Δ· ·Ï·ÈfiÙÂÚ·

ÂÙÚÒÌ·Ù· Ô˘ ÂÌÊ·Ó›˙ÔÓÙ·È Â‰Ò¤¯Ô˘Ó ËÏÈΛ· Ï›ÁÔ ÌÈÎÚfiÙÂÚË ÙˆÓ160.000 ¯ÚfiÓˆÓ ÂÓÒ Ù· ÓÂfiÙÂÚ· ·ÁÁ›-˙Ô˘Ó Ù· fiÚÈ· Ù˘ ÚÔ˚ÛÙÔÚ›·˜, ÚÈÓ·fi ÂÚ›Ô˘ 15.000 ¯ÚfiÓÈ·.

∏ ¡›Û˘ÚÔ˜ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Ì·˙› Ì ٷ ª¤-ı·Ó·, ÙË ª‹ÏÔ Î·È ÙË ™·ÓÙÔÚ›ÓË, Ù·¿ÏÏ· ÂÓÂÚÁ¿ ËÊ·›ÛÙÂÈ· Ù˘ ̄ ÒÚ·˜ Ì·˜,ηٿ Ì‹ÎÔ˜ ÙÔ˘ «ÂÓÂÚÁÔ‡ ËÊ·ÈÛÙÂÈ·-ÎÔ‡ ÙfiÍÔ˘ ÙÔ˘ ÓÔÙ›Ô˘ ∞ÈÁ·›Ô˘», ÌÈ·˜˙ÒÓ˘ Ô˘ ·Ú¯›˙ÂÈ ·fi ÙÔÓ ÈÛıÌfi Ù˘∫ÔÚ›ÓıÔ˘ Î·È Î·Ù·Ï‹ÁÂÈ ÛÙË ¡›Û˘ÚÔ.∏ Á¤ÓÂÛË ÙˆÓ ËÊ·ÈÛÙ›ˆÓ Û ·˘Ù¤˜ ÙȘı¤ÛÂȘ ·Ô‰›‰ÂÙ·È ÛÙË ‚‡ıÈÛË Ù˘ ÏÈ-ıÔÛÊ·ÈÚÈ΋˜ Ͽη˜ Ù˘ ∞ÊÚÈ΋˜ ο-Ùˆ ·fi ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÙÔ˘ ∞ÈÁ·›Ô˘, ÁÂ-ÁÔÓfi˜ Ô˘ ÚÔηÏ› ÙË Á¤ÓÂÛË ÙÔ˘Ì¿ÁÌ·ÙÔ˜: ÏȈ̤ÓÔ ¤Ùڈ̷ ÏÈÁfiÙÂÚÔ‹ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÏÔ‡ÛÈÔ Û ·¤ÚÈ·.OÔ˘ ÌÂÁ¿Ï· Ú‹ÁÌ·Ù· ‰È·ÂÚÓÔ‡Ó ÙÔÁ‹ÈÓÔ ÊÏÔÈfi, ÙÔ Ì¿ÁÌ· ‚Ú›ÛÎÂÈ ‰È¤ÍÔ‰ÔÚÔ˜ ÙËÓ ÂÈÊ¿ÓÂÈ· Î·È ÔÈÎÔ‰ÔÌ› Ù·ËÊ·›ÛÙÂÈ·.

™ÙËÓ Â˘Ú‡ÙÂÚË ÂÚÈÔ¯‹ Ù˘ ¡ÈÛ‡-ÚÔ˘, ÔÈ ÚÒÙ˜ ËÊ·ÈÛÙÂȷΤ˜ ÂÎÚ‹ÍÂȘ¯ÚÔÓÔÏÔÁÔ‡ÓÙ·È ÚÈÓ ·fi 2,5 ÂηÙ.¯ÚfiÓÈ·. ∞fi ÙfiÙÂ, Ì ÌÈÎÚ¤˜ ‹ ÌÂÁ¿Ï˜ÂÎÚ‹ÍÂȘ, ÔÈÎÔ‰ÔÌ‹ıËΠÙÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂ-ÚÔ Ì¤ÚÔ˜ Ù˘ ‰˘ÙÈ΋˜ ∫ˆ, ÔÈ ¤ÚÈÍ Ù˘¡ÈÛ‡ÚÔ˘ ÓËÛ›‰Â˜ ¶˘ÚÁÔ‡Û·, ¶·¯È¿,™ÙÚÔÁÁ˘Ï‹ Î·È °˘·Ï› Î·È Ë ›‰È· Ë ¡›-Û˘ÚÔ˜.

√È ·Ú¯·›ÔÈ EÏÏËÓ˜ ›¯·Ó ÙË ‰È΋ÙÔ˘˜ ¿Ô„Ë ÁÈ· ÙÔÓ ÙÚfiÔ ‰ËÌÈÔ˘Ú-Á›·˜ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡, fiˆ˜ ηٷÁÚ¿ÊÂÙ·ÈÛÙË «μÈ‚ÏÈÔı‹ÎË» ÙÔ˘ ∞ÔÏÏfi‰ˆÚÔ˘Î·È ÛÙ· «°ÂˆÁÚ·ÊÈο» ÙÔ˘ ™ÙÚ¿‚ˆÓ·:«£ÂˆÚÔ‡Ó ÙË ¡›Û˘ÚÔ ÎÔÌÌ¿ÙÈ ·fi ÙËÓ∫ˆ. §¤ÓÂ Î·È ÙÔÓ Ì‡ıÔ ˆ˜ Ô ¶ÔÛÂÈ-‰ÒÓ Î·Ù·‰›ˆÎ ¤Ó· Á›Á·ÓÙ·, ÙÔÓ ¶Ô-Ï˘‚ÒÙË, ¤Û·Û Ì ÙËÓ ÙÚ›·ÈÓ¿ ÙÔ˘ÎÔÌÌ¿ÙÈ ·fi ÙËÓ ∫ˆ Î·È ÙÔ ’ÚÈÍ ¿-Óˆ ÙÔ˘, ÔfiÙ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËΠ·fi ÙÔ‚Ï‹Ì· Ë ¡›Û˘ÚÔ˜ ÎÈ ¤¯ÂÈ ·fi οو Ù˘ÙÔÓ Á›Á·ÓÙ·.» O ̇ıÔ˜ ·ÔηχÙÂÈfiÙÈ ÔÈ ÚfiÁÔÓÔ› Ì·˜ ÁÓÒÚÈ˙·Ó ˆ˜ Ë¡›Û˘ÚÔ˜ Â›Ó·È ËÊ·›ÛÙÂÈÔ Î·È fiÙÈ Ù· Â-ÙÚÒÌ·Ù¿ Ù˘ Â›Ó·È ·ÚfiÌÔÈ· Ì ·˘Ù¿Ù˘ ÓÔÙÈÔ‰˘ÙÈ΋˜ ∫ˆ. °ÓÒÚÈ˙·Ó ‹ ‰È·È-Ûı¿ÓÔÓÙ·Ó Â›Û˘ fiÙÈ ÔÈ Û˘¯ÓÔ› ÙÔÈ-ÎÔ› ÛÂÈÛÌÔ›– Ô˘ ٷϷȈÚÔ‡Û·Ó ÙÔÓËÛ› ·fi ÂΛӷ Ù· ¯ÚfiÓÈ· – Â›Ó·È Û˘-Ó˘Ê·Ṳ̂ÓÔÈ Ì ÙËÓ ËÊ·ÈÛÙÂȷ΋ ÙÔ˘Ê‡ÛË. ∏ ÂÁÎψ‚ÈṲ̂ÓË ÂÓ¤ÚÁÂÈ· ÙÔ˘ÏȈ̤ÓÔ˘ ÂÙÚÒÌ·ÙÔ˜ Î·È ÙÔ˘ ˘¤Ú-ıÂÚÌÔ˘ ·ÙÌÔ‡ οو ·fi ÙË ¡›Û˘ÚÔ ÌÂ-ٷۈ̷ÙÒÓÂÙ·È ÛÙÔÓ Á›Á·ÓÙ· ¶ÔÏ˘-‚ÒÙË, Ô˘ ÛÙÂÓ¿˙ÂÈ Î·È ÙÚ·ÓÙ¿˙ÂÙ·ÈÊ˘Ï·ÎÈṲ̂ÓÔ˜ ÛÙ· ÛÏ¿¯Ó· Ù˘.

∞˘Ùfi Ô˘ ÌÔÚԇ̠ӷ ˘Ôı¤ÛÔ˘ÌÂÌ ÛÈÁÔ˘ÚÈ¿ Â›Ó·È ˆ˜ ¯ÚÂÈ¿ÛÙËηÓÌÂÚÈΤ˜ ÂηÙÔÓÙ¿‰Â˜ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ¯ÚfiÓÈ·˘Ôı·Ï¿ÛÛÈ·˜ ËÊ·ÈÛÙÂȷ΋˜ ‰Ú¿Û˘ÒÛÔ˘ Ë ÚÒÙË ÎÔÚ˘Ê‹ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡

Ó· ·Ó·‰˘ı› ·fi Ù· ÓÂÚ¿ ÙÔ˘ ∞ÈÁ·›Ô˘,ÚÈÓ ·fi ÂÚ›Ô˘ 160.000 ¯ÚfiÓÈ·. ΔÔËÊ·›ÛÙÂÈÔ, ·ÊÔ‡ ·Ó·‰‡ÂÙ·È ·fi ÙË ı¿-Ï·ÛÛ·, ·Ú¯›˙ÂÈ Ó· ÔÈÎÔ‰ÔÌ› ¤Ó· ¯ÂÚ-Û·›Ô ÎÒÓÔ. ™Ù· ÂfiÌÂÓ· 120.000 ¯Úfi-ÓÈ· ÔÈÎÔ‰ÔÌÂ›Ù·È ·fi ÙË ‰È·‰Ô¯‹ÛÙÚˆÌ¿ÙˆÓ Ù¤ÊÚ·˜ Î·È Ï¿‚·˜ ¤Ó·˜ ÌÂ-Á¿ÏÔ˜ ËÊ·ÈÛÙÂÈ·Îfi˜ ÎÒÓÔ˜ ¿Óˆ ·fiÙË ÛÙ¿ıÌË Ù˘ ı¿Ï·ÛÛ·˜. ∏ ‰È¿ÌÂÙÚfi˜ÙÔ˘ ˘ÔÏÔÁ›˙ÂÙ·È Û ÂÙ¿ (7) ÂÚ›Ô˘¯ÈÏÈfiÌÂÙÚ· Î·È ÙÔ Ì¤ÁÈÛÙÔ ‡„Ô˜ ÙÔ˘ ÛÂ600 Ì.

∏ ÚÒÙË ÌÂÁ¿ÏË Î·Ù·ÛÙÚÔÊÈ΋¤ÎÚËÍË ÂΉËÏÒÓÂÙ·È ÛÙÔ ÓËÛ› ÂÚ›-Ô˘ ÚÈÓ ·fi 25.000 ¯ÚfiÓÈ·. ª¤Û· ÛÂÏ›Á· ÂÈÎÔÛÈÙÂÙÚ¿ˆÚ·, ‰ÈÛÂηÙÔÌ̇ÚÈ·ÙfiÓÔÈ ÏȈ̤ÓÔ ¤Ùڈ̷ ÂÎÙÔ͇ÔÓÙ·ÈÛÙËÓ ·ÙÌfiÛÊ·ÈÚ· ·Ú¿ÁÔÓÙ·˜ ÙÂÚ¿-ÛÙÈÔ fiÁÎÔ ÂÏ·ÊÚfiÂÙÚ·˜ Î·È ÛÙ¿¯Ù˘.∞˘Ù¿ ÙÈÓ¿˙ÔÓÙ·È Û ‡„Ô˜ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔÙˆÓ 12 ¯ÈÏÌ. Î·È Î·Ï‡ÙÔ˘Ó fiÏÔ ÙÔ ÓË-Û› Ì ÛÙÚÒÌ·Ù· Ù¤ÊÚ·˜ ¿¯Ô˘˜ ¤ˆ˜Î·È 15 Ì. ∏ ÎÔÚ˘Ê‹ ÙÔ˘ ËÊ·ÈÛÙÂ›Ô˘Î·Ù·ÎÚËÌÓ›˙ÂÙ·È ÛÙÔ ÎÂÓfi Ô˘ ¤¯ÂȉËÌÈÔ˘ÚÁËı› οو ·fi ÙÔ ÓËÛ› ÏfiÁˆÙ˘ ÂÎÙfiÍ¢Û˘ ÙÔ˘ Ì¿ÁÌ·ÙÔ˜ Î·È ‰Ë-ÌÈÔ˘ÚÁÂ›Ù·È Ë ÚÒÙË Î·Ï‰¤Ú· Ù˘ ¡È-Û‡ÚÔ˘. ªÂÙ¿ ÙËÓ ¤ÎÚËÍË, ÙÔ ·¯‡Ú-Ú¢ÛÙÔ ÏȈ̤ÓÔ ¤Ùڈ̷, ÊÙˆ¯fi Û·¤ÚÈ· Î·È ÂÓ¤ÚÁÂÈ· È·, Û˘Ó¯›˙ÂÈ Ó··Ó·‚χ˙ÂÈ ‹È·. √ÈÎÔ‰ÔÌ› ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜ıfiÏÔ˘˜ Ï¿‚·˜ ÎÔÓÙ¿ ÛÙ· ·Ó·ÙÔÏÈο¯Â›ÏË Ù˘ ÚÒÙ˘ ηω¤Ú·˜ Î·È fiÙ·Ó˘ÂÚ‚·›ÓÂÈ Ù· ¯Â›ÏË Ù˘ ͯ‡ÓÂÙ·È Î·ÈηχÙÂÈ ÙȘ ÓÔÙÈÔ·Ó·ÙÔÏÈΤ˜ Ï·ÁȤ˜ÙÔ˘ ËÊ·ÈÛÙ›Ԣ Ì Ôχ ·¯È¿ Ú‡̷-Ù· Ï¿‚·˜, ·˘Ù¿ Ô˘ Û‹ÌÂÚ· ‚Ú›ÛÎÔ-ÓÙ·È ¿Óˆ ÙÔ˘˜ ¯ÙÈṲ̂ӷ Ù· ¡ÈÎÈ¿.

∏ ÂÚ›Ô‰Ô˜ ËÚÂÌ›·˜ Ô˘ ·ÎÔÏÔ˘ı›‰È·ÎfiÙÂÙ·È ·fi ÙË ‰Â‡ÙÂÚË Î·Ù·-ÛÙÚÔÊÈ΋ ¤ÎÚËÍË, ÚÈÓ ·fi ÂÚ›Ô˘15.000 ¯ÚfiÓÈ·, Ô˘ ÚÔÛı¤ÙÂÈ Ó¤·

ÛÙÚÒÌ·Ù· ÂÏ·ÊÚfiÂÙÚ·˜ÛÙÔ ÓËÛ› Î·È ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ› ÙËÛËÌÂÚÈÓ‹ ηω¤Ú· Ù˘ ¡È-Û‡ÚÔ˘. ΔÔ Ì¿ÁÌ· Ô˘ ¤¯ÂÈÌ›ÓÂÈ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ¤ÎÚËÍË ·Ó·-‚χ˙ÂÈ ‹ÚÂÌ· ÁÈ· ÔÏϤ˜ÂηÙÔÓÙ¿‰Â˜ ¯ÚfiÓÈ· ‰ËÌÈ-Ô˘ÚÁÒÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ «ÌÂٷηÏ-‰ÂÚÈÎÔ‡˜ ıfiÏÔ˘˜», ÙÔ˘˜ „Ë-ÏÔ‡˜ ÏfiÊÔ˘˜ Ô˘ ηχ-ÙÔ˘Ó Ù· 2/3 ÂÚ›Ô˘ Ù˘ηω¤Ú·˜. E͈ ·fi ÙËÓ Î·Ï-‰¤Ú· ÔÈÎÔ‰ÔÌ› ÙÔÓ ıfiÏÔÙÔ˘ ∫·Ú·‚ÈÒÙË Î·È Ë ¡›Û˘-ÚÔ˜ ·›ÚÓÂÈ ÙË ÛËÌÂÚÈÓ‹ÌÔÚÊ‹ Ù˘.

∏ ÓËÛ›‰· °˘·Ï› Â›Ó·È ÙÔ ÓÂfiÙÂÚÔËÊ·ÈÛÙÂÈ·Îfi ΤÓÙÚÔ Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜. ΔÔÓÔÙÈÔ‰˘ÙÈÎfi ÙÌ‹Ì· ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡ ·ÔÙÂ-ÏÂ›Ù·È ·fi ·¯È¿ ÛÙÚÒÌ·Ù· ÂÏ·ÊÚfiÂ-ÙÚ·˜ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ·ÔÙÂı› ·fi ‰‡ÔÂÎÚ‹ÍÂȘ, ÌÂÙ¿ ÙÔÓ Û¯ËÌ·ÙÈÛÌfi Ù˘ ¡È-Û‡ÚÔ˘. ΔÔ ‚ÔÚÂÈÔ·Ó·ÙÔÏÈÎfi ÙÌ‹Ì··ÔÙÂÏÂ›Ù·È ÔÏÔÎÏËÚˆÙÈο ·fi ·¯È¿Ú‡̷ٷ Ê˘ÛÈÎÔ‡ Á˘·ÏÈÔ‡ (·fi fiÔ˘·›ÚÓÂÈ Î·È ÙÔ fiÓÔÌ¿ ÙÔ˘ ÙÔ ÓËÛ›), ÔÁÓˆÛÙfi˜ Ô„È·Ófi˜ Î·È ÂÚÏ›Ù˘ ÙÔ˘°˘·ÏÈÔ‡. ∞˘Ù‹ Â›Ó·È Ë ÙÂÏÂ˘Ù·›· ËÊ·È-ÛÙÂȷ΋ ¤ÎÚËÍË ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹, Î·È ·-ÚfiÙÈ ‰ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ ·ÎÚÈ‚‹˜ ¯ÚÔÓÔÏfiÁË-ÛË ÙÔÔıÂÙÂ›Ù·È ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙˆÓ ÙÂÏ¢-Ù·›ˆÓ 10.000 ¯ÚfiÓˆÓ.

EÎÚ‹ÍÂȘ Î·È ÎÚ·Ù‹Ú˜∫·ÌÈ¿ ·fi ÙȘ ÂfiÌÂÓ˜ ÂÎÚ‹ÍÂȘ ÙÔ˘ËÊ·ÈÛÙ›Ԣ, Ô˘ ηٷÁÚ¿ÊÔÓÙ·È ÛÙȘÈÛÙÔÚÈΤ˜ ËÁ¤˜, ‰ÂÓ ·Ú¿ÁÂÈ ÏȈ̤ÓÔ¤Ùڈ̷. OϘ Â›Ó·È ˘‰ÚÔıÂÚÌÈΤ˜ÂÎÚ‹ÍÂȘ Î·È ÔÊ›ÏÔÓÙ·È ÛÙËÓ ‡·ÚÍˢ¤ÚıÂÚÌÔ˘ ·ÙÌÔ‡ ÛÙÔ ˘¤‰·ÊÔ˜ ÙÔ˘ÓËÛÈÔ‡. ΔÔ ı·Ï·ÛÛÈÓfi ÓÂÚfi Î·È ÙÔ ÓÂ-

Õ X�ρτης της Nι-σρου, με τοηφα�στει� της σεδρ�ση. Aπ� το βι-βλ�ο του Iταλογεωγρ�φου B. Kο-ρον�λι «Isola diRodi», Bενετ�α,1688 (Συλλογ� A.Σ. Mα�λλη).

H Ψηφιακ� τρισδι�-στατο μοντ�λο της Nι-σρου. Φα�νεται κα-θαρ� �τι ολ�κληροτο νησ� ε�ναι �ναηφαιστειακ� οικοδ�-μημα (σχ�διο: Γ. Bου-γιουκαλ�κης).

Oταν βρυχται ο Πολυβ�της

14 H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 2 I O Y § I O Y 2 0 0 1

Õ O Στ�φανος,�νας απ� τους με-γαλτερους καικαλτερα διατη-ρημ�νους υδρο-θερμικος κρατ�-ρες στον κ�σμο.Δ�πλα του διακρ�-νεται ο Mικρ�ςΣτ�φανος (φωτ.:I�λη Bιγγοπο-λου).

Úfi Ù˘ ‚ÚÔ¯‹˜ ηÙÂÈÛ‰‡Ô˘Ó ÛÙ· Â-ÙÚÒÌ·Ù· ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡, Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÓÔ-ÓÙ·È Û ‚·ı›˜ ÔÚ›˙ÔÓÙ˜ Î·È ıÂÚÌ·›-ÓÔÓÙ·È ·fi ÙÔ Ì¿ÁÌ·. ΔÔ ÓÂÚfi ÂΛ ÌÂ-Ù·ÙÚ¤ÂÙ·È Û ˘¤ÚıÂÚÌÔ ·ÙÌfi, ·ÛΛÊÔ‚ÂÚ¤˜ ȤÛÂȘ Ô˘ fiÙ·Ó ÍÂÂÚ¿ÛÔ˘ÓÙÔ ‚¿ÚÔ˜ Î·È ÙË Û˘ÓÂÎÙÈÎfiÙËÙ· ÙˆÓ˘ÂÚΛÌÂÓˆÓ ÂÙڈ̿وÓ, Ù· ÙÈÓ¿˙ÂÈÛÙÔÓ ·¤Ú· ÚÔηÏÒÓÙ·˜ ÌÈ· ˘‰ÚÔıÂÚ-ÌÈ΋ ¤ÎÚËÍË.

Δ¤ÙÔȘ ‹Ù·Ó fiϘ ÔÈ ÂÎÚ‹ÍÂȘ Ô˘¤¯Ô˘Ó ηٷÁÚ·Ê› ÛÙË ¡›Û˘ÚÔ Î·Ù¿ÙÔ˘˜ ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜. ™ÙÔ ÓfiÙÈÔÙÌ‹Ì· ÙÔ˘ ˘ı̤ӷ Ù˘ ηω¤Ú·˜,˘¿Ú¯Ô˘Ó ›¯ÓË ·fi 20 Ù¤ÙÔÈÔ˘˜ ÎÚ·-Ù‹Ú˜. √È 10 Â›Ó·È Î·Ï¿ ‰È·ÙËÚË̤ÓÔÈÎ·È Î·ı¤Ó·˜ ¤¯ÂÈ ÙÔ ‰ÈÎfi ÙÔ˘ fiÓÔÌ·. √ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ˜ Î·È ÂÈ‚ÏËÙÈÎfiÙÂÚÔ˜ ÎÚ·-Ù‹Ú·˜ Â›Ó·È Ô ™Ù¤Ê·ÓÔ˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ÌÔ-ÓԈϛ Î·È ÙÔ ÂӉȷʤÚÔÓ ÙˆÓ ÙÔ˘ÚÈ-ÛÙÒÓ, ÂȉÂÈÎÓ˘fiÌÂÓÔ˜ Û ·˘ÙÔ‡˜ ˆ˜«ÙÔ ËÊ·›ÛÙÂÈÔ». ∂›Ó·È ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ˘˜ Î·È Î·Ï‡ÙÂÚ· ‰È·ÙËÚË-̤ÓÔ˘˜ ˘‰ÚÔıÂÚÌÈÎÔ‡˜ ÎÚ·Ù‹Ú˜ ÛÙÔÓÎfiÛÌÔ. E¯ÂÈ ÂÏÏÂÈ„ÔÂȉ¤˜ Û¯‹Ì· Ì ̤-ÁÈÛÙÔ ¿ÍÔÓ· 330 Ì., ÂÓÒ ÙÔ ‚¿ıÔ˜ ÙÔ˘ÊÙ¿ÓÂÈ Ù· 27 Ì. ¢ÂÓ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ì ÙËÓ·ÎÚÈ‚‹ ËÏÈΛ· ÙÔ˘, fï˜ ·˘Ù‹ ‰ÂÓÌÔÚ› Ó· ˘ÂÚ‚·›ÓÂÈ Ù· 3.000 ÌÂ4.000 ¯ÚfiÓÈ·. √È ÈÔ ÚfiÛÊ·ÙÔÈ ·fiÙÔ˘˜ ˘‰ÚÔıÂÚÌÈÎÔ‡˜ ÎÚ·Ù‹Ú˜ ›ӷÈÛ˘ÁÎÂÓÙڈ̤ÓÔÈ ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÙÔ˘§fiÊÔ˘, ¤Ó· ÌÈÎÚfi ÌÂٷηωÂÚÈÎfi ıfiÏÔÔ˘ ΢ÚÈÔÏÂÎÙÈο ¤¯ÂÈ ‰È·Ï˘ı› ·fiÙȘ ˘‰ÚÔıÂÚÌÈΤ˜ ÂÎÚ‹ÍÂȘ. ∂‰Ò ‚Ú›-ÛÎÔÓÙ·È 6 ηϿ ‰È·ÙËÚË̤ÓÔÈ ÎÚ·Ù‹-Ú˜, Ë ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÙˆÓ ÙÚÈÒÓ ·fi ÙÔ˘˜ÔÔ›Ô˘˜ ¤¯ÂÈ Î·Ù·ÁÚ·Ê› ÛÙȘ ÈÛÙÔÚÈ-Τ˜ ËÁ¤˜.

∏ ÚÒÙË ÂÎÙÂÓ‹˜ ·Ó·ÊÔÚ¿ ÁÈ· ÙË

¡›Û˘ÚÔ, ÌÂÙ¿ ÙÔÓ ™ÙÚ¿‚ˆÓ· Û˘Ó·ÓÙ¿-Ù·È ÛÙÔ «Librum InsularumArchipelagi», ÛÙȘ ÂÚÈÁڷʤ˜ ÙÔ˘ºÏˆÚÂÓÙÈÓÔ‡ ÌÔÓ·¯Ô‡ CristoforoBuondelmonti Ô˘ ÂÈÛΤÙÂÙ·È ÙË¡›Û˘ÚÔ ÌÂٷ͇ ÙÔ˘ 1414 Î·È ÙÔ˘ 1420:«™ÙÔ Î¤ÓÙÚÔ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡ ˘¿Ú¯ÂÈ ¤Ó·„ËÏfi ‚Ô˘Ófi ·fi ÙÔ ÔÔ›Ô ÂÎχÂÙ·ÈıÂÈ¿ÊÈ Ì¤Ûˆ ˘ÔÁ›ˆÓ Ô‰ÒÓ Ì¤Ú· ηÈÓ‡¯Ù·, fiˆ˜ ÛÙÔ ÓËÛ› ™ÙÚfiÌÔÏÈ ÎÔ-ÓÙ¿ ÛÙÔ §›·ÚÈ. ™Â ·fiÛÙ·ÛË ÌÈ·˜ Â-ÙÚÈ¿˜ ‰ÚfiÌÔ ·fi ÙËÓ ÎÔÚ˘Ê‹ ˘¿Ú¯ÂÈÌÈ· ıÂÚÌ‹ ËÁ‹,Ù· ÓÂÚ¿ Ù˘ÔÔ›·˜ ¯‡ÓÔÓÙ·ÈÛ ÌÈ· ‚·ıÈ¿ÛÎÔÙÂÈÓ‹ Ï›ÌÓËÛÙËÓ ÈÔ Î¿ÙˆÂÚÈÔ¯‹. √È ÓË-ÛÈÒÙ˜ Û˘ÏϤ-ÁÔ˘Ó ÙÔ ıÂÈ¿ÊÈÛ ÌÂÁ¿Ï˜ Ô-ÛfiÙËÙ˜ Î·È ÙÔÔ˘ÏÔ‡Ó ÛÙÔ˘˜ÂÌfiÚÔ˘˜ Ô˘ÂÚÓÔ‡Ó ·fi ÂΛ. ªÂÙ¿ ÙË Ì¤ÛË ÙÔ˘‰ÚfiÌÔ˘ ÚÔ˜ ÙËÓ ÎÔÚ˘Ê‹, Ë ˙¤ÛÙË Â›-Ó·È ÙfiÛÔ ¤ÓÙÔÓË, ÒÛÙ ηı›Ûٷٷȷ‰‡Ó·ÙË Ë ¿ÓÔ‰Ô˜ Û fiÔÈÔÓ ‰Â ÊÔÚ¿Í˘ÏÔ¿Ô˘ÙÛ·.»

ΔÔÓ √ÎÙÒ‚ÚÈÔ ‹ ÛÙ· Ù¤ÏË ¡ÔÂÌ‚Ú›-Ô˘ ÙÔ˘ 1871 ¤Ó·˜ ÈÛ¯˘Úfi˜ ÛÂÈÛÌfi˜ÚÔηÏ› ÙËÓ ¤Ó·ÚÍË ˘‰ÚÔıÂÚÌÈÎÒÓÂÎÚ‹ÍÂˆÓ Ô˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡Ó ÙÔ˘˜ ‰‡ÔÌÈÎÚÔ‡˜ ÎÚ·Ù‹Ú˜ ¶ÔÏ˘‚ÒÙË Î·È ∞Ϥ-Í·Ó‰ÚÔ (‹ ºÏ¤ÁÂıÚÔ). ¡· ˆ˜ ÂÚÈÁÚ¿-ÊÂÈ ÙȘ ÂÎÚ‹ÍÂȘ Ô °¿ÏÏÔ˜ ÁˆÏfiÁÔ˜Gorseix H.:

«YÛÙÂÚ· ·fi ¤Ó·Ó ÈÛ¯˘Úfi ÛÂÈÛÌfi, ÔÈοÙÔÈÎÔÈ ÙˆÓ ¯ˆÚÈÒÓ Ù˘ ¡ÈÛ‡ÚÔ˘

¿ÎÔ˘Û·Ó Â΢ÚÛÔÎÚÔÙ‹ÛÂȘ Ô˘ ı‡ÌÈ-˙·Ó ‰È·‰Ô¯ÈÎÔ‡˜ ÎÂÚ·˘ÓÔ‡˜. ∫fiÎÎÈÓÂ˜Î·È Î›ÙÚÈÓ˜ ÊÏfiÁ˜ ˘„ÒıËÎ·Ó ¿Óˆ·fi ÙÔ ÓËÛ› ÍÂÂÚÓÒÓÙ·˜ Ù· ÛËÌ›·fiÔ˘ ‹‰Ë ˘‹Ú¯·Ó οÔÈÔÈ Î·ÓÔ›,¤ÙÚ˜ ÂÎÙÔ͇ÔÓÙ·Ó ÛÊ˘Ú›˙ÔÓÙ·˜ ¿-Óˆ ·fi ÙȘ „ËÏfiÙÂÚ˜ ÎÔÚʤ˜ ÁÈ· Ó·¤ÛÔ˘Ó ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ·,ÂÓÒ Ù· ¯ˆÚ¿ÊÈ· ÙÔ˘ ·ÏÈfiÙÂÚÔ˘ ÎÚ·-Ù‹Ú· ηχÊıËÎ·Ó ·fi ÌÈ· Ï¢΋ ÛÎfi-ÓË».

∏ ÙÂÏÂ˘Ù·›· ˘‰ÚÔıÂÚÌÈ΋ ¤ÎÚËÍËÔ˘ ¤¯ÂÈ Î·Ù·ÁÚ·-Ê› ÛÙË ¡›Û˘ÚÔ Â›-Ó·È ·˘Ù‹ ÙÔ˘ 1887,Ë ÔÔ›· ‰ËÌÈÔ‡Ú-ÁËÛ ÙÔÓ ÎÚ·Ù‹Ú·ÙÔ˘ ªÈÎÚÔ‡ ¶ÔÏ˘-‚ÒÙË.

Δ· ËÊ·ÈÛÙÂȷοÂÙÚÒÌ·Ù· Ù˘ ¡È-Û‡ÚÔ˘ ‰›ÓÔ˘ÓÛÙÔ˘˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜Ù˘ ¤Ó· ı·˘Ì¿ÛÈÔ˘ÏÈÎfi ÁÈ· Ó· ÔÈÎÔ-

‰ÔÌ‹ÛÔ˘Ó Î·È Ó· ÛÙËÚ›ÍÔ˘Ó ÙËÓ ÔÈÎÔ-ÓÔÌÈ΋ ÙÔ˘˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·. ΔÔ «Î˘-ÎÏÒÂÈÔ» ÂÏ·ÛÁÈÎfi οÛÙÚÔ, ÙÔ «¶·-ÏÈfiηÛÙÚÔ», ηٷÛ΢¿ÛÙËΠ·fi ‚·-Û·ÏÙÈÎfi ·Ó‰ÂÛ›ÙË, ¤Ó· ·fi Ù· ÈÔÛÎÏËÚ¿ ÂÙÚÒÌ·Ù· ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ. ∂ÓÙ‡-ˆÛË ÚÔηÏ› ·ÎfiÌË Î·È Û‹ÌÂÚ· ˉ˘Ó·ÙfiÙËÙ· ÙˆÓ Ù¯ÓÈÙÒÓ Ù˘ ÂÔ¯‹˜Ó· Ï·ÍÂ‡Ô˘Ó ·˘Ùfi ÙÔ ¤Ùڈ̷ ÂÈÙ˘Á-¯¿ÓÔÓÙ·˜ Ù¤ÏÂÈÔ Ù·›ÚÈ·ÛÌ· ÙˆÓ Ï¢-ÚÒÓ ÙˆÓ ÙÂÚ¿ÛÙÈˆÓ ÔÁÎÔÏ›ıˆÓ.

∏ ¡›Û˘ÚÔ˜ Â›Ó·È ÁÓˆÛÙ‹ ·fi ÙËÓ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· ÁÈ· ÙȘ ÂÚ›ÊË̘ Ì˘ÏfiÂ-ÙÚ˜ Î·È ÙÔ˘˜ ¯ÂÈÚfiÌ˘ÏÔ˘˜ Ô˘ ηٷ-Û΢¿˙ÔÓÙ·È ·fi ‚·Û·ÏÙÈÎfi ·Ó‰ÂÛ›ÙË

Î·È ÂÍ¿ÁÔÓÙ·È ÛÙËÓ Â˘Ú‡ÙÂÚË ÂÚÈÔ¯‹. ∏ ÂÏ·ÊÚfiÂÙÚ· (ΛÛÛËÚË) Â›Ó·È ÙÔ

¤Ùڈ̷ Ô˘ ¤¯ÂÈ ˘ÔÛÙ› ÙË ÌÂÁ·Ï‡-ÙÂÚË ÂÎÌÂÙ¿ÏÏ¢ÛË ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ηÈÛÙËÚ›˙ÂÈ ÛÔ‚·Ú¿ ÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌ›· ÙÔ˘ÓËÛÈÔ‡ ÙȘ ÙÂÏÂ˘Ù·›Â˜ ‰ÂηÂٛ˜. ∏ ÓË-Û›‰· °˘·Ï› ‰È·ı¤ÙÂÈ ÙÂÚ¿ÛÙÈ· ·Ôı¤-Ì·Ù· ¿ÚÈÛÙ˘ ÔÈfiÙËÙ·˜ ΛÛÛËÚ˘. ∏ÂÏ·ÊÚfiÂÙÚ· Ù˘ ¡ÈÛ‡ÚÔ˘ Â›Ó·È Î·ÙÒ-ÙÂÚ˘ ÔÈfiÙËÙ·˜ Û ۯ¤ÛË Ì ·˘Ù‹ÙÔ˘ °˘·ÏÈÔ‡. EÓ· ÌÈÎÚfi ÔÚ˘¯Â›Ô ÏÂÈ-ÙÔ‡ÚÁËÛ ÁÈ· Ï›Á· ¯ÚfiÓÈ· ÛÙȘ ‚fiÚÂȘϷÁȤ˜ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡.

ΔÔ ËÊ·›ÛÙÂÈÔ Ù˘ ¡ÈÛ‡ÚÔ˘ ‚Ú›ÛÎÂ-Ù·È Û‹ÌÂÚ· Û ηٿÛÙ·ÛË ËÚÂÌ›·˜.∞˘Ùfi Ô˘ Ì·˜ ı˘Ì›˙ÂÈ fiÙÈ ÙÔ Ì¿ÁÌ· ‚Ú›-ÛÎÂÙ·È Û ÌÈÎÚ¿ ‚¿ıË Î¿Ùˆ ·fi ÙÔ ÓË-Û›, Â›Ó·È ÔÈ ¤ÓÙÔÓ˜ ‰È·Ê˘Á¤˜ ıÂÚÌÒÓ·ÂÚ›ˆÓ (ÔÈ ·ÙÌ›‰Â˜) ÛÙÔ˘˜ ÎÚ·Ù‹ÚÂ˜Î·È Á‡Úˆ ·fi ·˘ÙÔ‡˜, ÙÔ Ï‹ıÔ˜ ÙˆÓıÂÚÌÒÓ ËÁÒÓ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡ Î·È ÔÈ Û˘-¯ÓÔ› ÛÂÈÛÌÔ›.

∏ ÂÓÙÔÓfiÙÂÚË Î·È ı·̷ÙÈÎfiÙÂÚËıÂÚÌ‹ ÂΉ‹ÏˆÛË ÛÙË ¡›Û˘ÚÔ Â›Ó·È Ë·ÙÌȉÈ΋ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· ÛÙÔÓ ÎÚ·Ù‹-Ú· ÙÔ˘ ™Ù¤Ê·ÓÔ˘ Î·È ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÙÔ˘§fiÊÔ˘. Δ· ·¤ÚÈ· Ô˘ ÂÎχÔÓÙ·È Ì¢ԂÏËÙÈÎfi ıfiÚ˘‚Ô ·fi ÂηÙÔÓÙ¿‰Â˜ÛËÌ›· ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ¤¯Ô˘Ó ıÂÚÌÔ-ÎÚ·Û›· 100 ‚·ıÌÔ‡˜ ∫ÂÏÛ›Ô˘ Î·È ·Ô-ı¤ÙÔ˘Ó fiÌÔÚÊÔ˘˜ ÎÚ˘ÛÙ¿ÏÏÔ˘˜ ı›Ԣ.∏ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈ΋ Ì˘Úˆ‰È¿ ÙÔ˘«ÎÏÔ‡‚ÈÔ˘ ·˘ÁÔ‡» ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÔÊ›-ÏÂÙ·È ÛÙËÓ ¤ÎÏ˘ÛË ÙÔ˘ ˘‰ÚfiıÂÈÔ˘.

√È ¿ÊıÔÓ˜ ıÂṲ́˜ ËÁ¤˜ Â›Ó·È Â›-Û˘ ȉȷ›ÙÂÚÔ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi Ù˘ ¡È-Û‡ÚÔ˘. ™Â ÔÏÏ¿ ÛËÌ›· ηٿ Ì‹ÎÔ˜ÙˆÓ ·ÎÙÒÓ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡ ·Ó·‚χ˙ÂÈ ˙Â-ÛÙfi ÓÂÚfi, Û ıÂÚÌÔÎڷۛ˜ Ô˘ Î˘Ì·›-ÓÔÓÙ·È ·fi 30 ¤ˆ˜ 60 ‚·ıÌÔ‡˜.

H ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›·, ÔÈ ÌÂ-Á¿Ï˜ ÂÎÚ‹ÍÂȘ Î·È Ë Û˘Ì‚ÔÏ‹ ÙÔ˘ ËÊ·È-ÛÙ›Ԣ ÛÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈ-΋ ˙ˆ‹ Ù˘ NÈÛ‡ÚÔ˘

H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 2 I O Y § I O Y 2 0 0 1 15

H Nικι�. Σπ�τια με επικλινε�ς στ�γεςστον κεντρικ� δρ�μο του οικισμο�. ΣταNικι�, �πως και στον Eμπορει�, αντ�θε-τα με το Mαντρ�κι, σπαν�ζουν τα μπαλ-κ�νια (φωτ.: Mιχ�λης Kωσταρ�ς).

H Σπ�τια -απλο�κ�βοι- με επ�πεδεςστ�γες, και κλιμα-κωτο� δρ�μοι στοMαντρ�κι, εκε�που συναντιο�νταιοι γειτονι�ς τουΛαγκαδιο� και τουTρο�λλου. Στο μ�-σον, η σταυροθο-λιακ� εκκλησ�ατου Aγ�ου Iω�ννητου Θεολ�γου(φωτ.: C. deVries).

Tου PπÃÕƒ¢√À Oπ∫√¡√ªÕ∫∏

Eπ. καθηγητ� Aρχιτεκτονικ�ς στο πανε-πιστ�μιο Notre Dame της Indiana, HΠA

KATA KANONA ÙÔ ÓÈÛ˘ÚÈ·Îfi Û›ÙÈÂ›Ó·È ‰ÈÒÚÔÊÔ (·ÓˆÎ¿ÙˆÁÔ) ÌÂ-ÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÌÔÓÒÚÔÊÔ Î·È Û¿-

ÓÈ· ÙÚÈÒÚÔÊÔ. TÔ ÈÛfiÁÂÈÔ ÔÓÔÌ¿˙ÂÙ·ÈηÙÒÈ, ÂÓÒ Ô fiÚÔÊÔ˜ ·ÓÒÈ. O ÙÚ›ÙÔ˜fiÚÔÊÔ˜ ··ÓÙ¿ ÌfiÓÔ Û ÂÚÈÙÒÛÂȘfiÔ˘ ÔÈ ‰‡Ô ¿ÏÏÔÈ fiÚÔÊÔÈ ‰ÂÓ Â·Ú-ÎÔ‡Û·Ó ÁÈ· ÙË ‰È·ÌÔÓ‹ ÙˆÓ ÂÓԛΈÓ.T· Û›ÙÈ· ÌÔÈ¿˙Ô˘Ó Ì ·ÏÔ‡˜ ·‚Ô˘˜,ÚÔÛ·ÚÌÔṲ̂ÓÔ˘˜ ÛÙËÓ ¤ÎÙ·ÛË ÙÔ˘ÔÈÎÔ¤‰Ô˘, ÌÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜ Ì ٷڿÙÛ·Ë ÚÔÛ·ÚÙË̤ÓË ÛοϷ. T· ·ÏÈ¿¯ÚfiÓÈ· ¤ÌÂÓ·Ó ·ÛÔ‚¿ÓÙÈÛÙ· Î·È ¿‚·-Ê·. T· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· Û›ÙÈ· Â›Ó·È ÚÔ-Û‚¿ÛÈÌ· ·Â˘ı›·˜ ·fi ÙÔÓ ‰ÚfiÌÔ,ÂÓÒ Ë Â›ÛÔ‰fi˜ ÙÔ˘˜, ÌÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜˘ÂÚ˘„ˆÌ¤ÓË ·fi ÙÔ Â›Â‰Ô ÙÔ˘‰ÚfiÌÔ˘ ηٿ ¤Ó· ̤ÙÚÔ ÂÚ›Ô˘, ‚Ú›-ÛÎÂÙ·È Â¿Óˆ Û ¤ÙÚÈÓË Âͤ‰Ú· ‹ Â-

˙ԇϷ Ì ÛηÏÔ¿ÙÈ·, ÒÛÙ ӷ ÚÔÊ˘-Ï¿ÛÛÂÙ·È ÙÔ ÈÛfiÁÂÈÔ ·fi Ù· ÓÂÚ¿ Ù˘

‚ÚÔ¯‹˜, Î·È Ó· ‰È¢ÎÔχÓÂÙ·È ÙÔ ÍÂ-ÊfiÚو̷ ÙˆÓ ˙ÒˆÓ. MÂÚÈο ÎÙ›ÛÌ·Ù·,Û˘Ó‹ıˆ˜ ÛÙ· ÎÚ¿Û‰· ÙÔ˘ ÔÈÎÈÛÌÔ‡,Â›Ó·È ÚÔÛ‚¿ÛÈÌ· ·fi ÙËÓ ·˘Ï‹ ÙÔ˘˜,Ô˘ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÌÚÔÛÙ¿ ‹ ÛÙÔ Ï¿È Ù˘ÚfiÛԄ˘. ¢Â˘ÙÂÚ‡ÔÓÙ· ÌÔÚÊÔÏÔÁÈ-ο ÛÙÔȯ›· ‰È·ÊÔÚÔÔÈÔ‡Ó Ù· Û›ÙÈ·ÙˆÓ ÙÚÈÒÓ ÛÔ˘‰·ÈfiÙÂÚˆÓ ÔÈÎÈÛÌÒÓÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡: ÁÈ· ·Ú¿-‰ÂÈÁÌ·, Ë ‰ÔÌÈ΋ η-Ì¿Ú· Û˘ÓËı›˙ÂÙ·È Â-ÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÛÙÔÓEÌÔÚÂÈfi, ÔÈ ÂÈÎÏÈ-Ó›˜ ÛÙ¤Á˜ ¯·Ú·ÎÙË-Ú›˙Ô˘Ó Ù· NÈÎÈ¿, ËıÚ¿Ê·, ÙÔ ˘ÚÁˆÙfiÛÙ¤Á·ÛÙÚÔ Ù˘ Ûο-Ï·˜, ηıÒ˜ Î·È ÔÈ Â-

˙ԇϘ Ù˘ ÂÈÛfi‰Ô˘··ÓÙÔ‡Ó ÛÙÔ M·ÓÙÚ¿ÎÈ, ·ÏÏ¿ ÁÂÓÈÎ¿Ë ‰È·ÌfiÚʈÛË Ù˘ οÙԄ˘ ÙˆÓ ÛÈ-ÙÈÒÓ ‰È¤ÂÙ·È ·fi ÙȘ ›‰È˜ ·Ú¯¤˜.

™ÙÔ Î·ÙÒȧfiÁˆ Ù˘ ÛÙÂÓfiÙËÙ·˜ ¯ÒÚÔ˘ ÛÙÔ˘˜ ÔÈ-ÎÈÛÌÔ‡˜, ÔÈ ÎÙ›ÛÙ˜ ‰È¢ıÂÙÔ‡Û·Ó ÙÔ˘˜

¯ÒÚÔ˘˜ ÙˆÓ ÛÈÙÈÒÓ Ì ÙÔÓ ÚÔÛÊÔ-ÚfiÙÂÚÔ ÁÈ· ÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË ÙÚfiÔ Î·È¤ÙÛÈ ‰‡ÛÎÔÏ· ÌÔÚԇ̠ӷ ·Ó·ÎËÚ‡-ÍÔ˘Ì ÙÔÓ Î˘Ú›·Ú¯Ô, Û οÙÔ„Ë, Ù‡ÔηÙÔÈΛ·˜. ¶·Ú’ fiÏ· ·˘Ù¿, ÔÚÈṲ̂ӷ‰ˆÌ¿ÙÈ· ··ÓÙÔ‡Ó Û fiÏ· Ù· Û›ÙÈ·.°È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ÙȘ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ÊÔ-Ú¤˜ ÙÔ ÈÛfiÁÂÈÔ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ¤Ó·Ó η-

ÙÔÈ΋ÛÈÌÔ ¯ÒÚÔ ÔÏ-Ï·ÏÒÓ ¯Ú‹ÛˆÓ,ÁÓˆÛÙfi ›Û˘ ˆ˜ η-

ÙÒÈ, Î·È ¤Ó·Ó ¯ÒÚÔ·Ú·Û΢‹˜ ÙÚÔÊ‹˜,ÙÔ Ì·ÂÚÈfi. ™Ù· ·ÏÈ¿¯ÚfiÓÈ· ÙÔ ‰¿Â‰Ô ÛÙÔηÙÒÈ Î·È ÙÔ Ì·ÂÚÈfi

‹Ù·Ó ÌÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜‚ÔÙ۷ψÙfi. ¶¤Ú· ·fi·˘Ù¿ Ù· ‰ˆÌ¿ÙÈ·, ÛÙÔ

‚¿ıÔ˜ ÙÔ˘ ÛÈÙÈÔ‡ ̆ ¿Ú¯Ô˘Ó ‰‡Ô ‹ Â-ÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ÌÈÎÚfiÙÂÚÔÈ ¯ÒÚÔÈ Ô˘ ÂÈ-ÎÔÈÓˆÓÔ‡Ó ·Â˘ı›·˜ Ì ÙËÓ ·˘Ï‹: Ô·¯ÂÚÒÓ·˜ ÁÈ· ÙËÓ ·Ôı‹Î¢ÛË ÙÔ˘¿¯˘ÚÔ˘, Î·È ÙÔ ÎÂÏ› ÁÈ· ÙËÓ ·Ôı‹Î¢-ÛË Í‡ÏˆÓ. ™¯Â‰fiÓ ¿ÓÙ· ¤Ó· ÌÈÎÚfi‰ˆÌ¿ÙÈÔ Ì ÊÔ‡ÚÓÔ, ÙÔ ÊÔ˘ÚÓ·ÚÈfi, ÂÈ-ÎÔÈÓˆÓ› Ì ÙÔ Î·ÙÒÈ ‹ ÙËÓ ·˘Ï‹. ™Â

H νισυριακ κατοικ�α

H ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈÎ‹Ê˘ÛÈÔÁӈ̛· ÙˆÓ ÔÈÎÈÛÌÒÓ Ù˘ NÈÛ‡ÚÔ˘

16 H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 2 I O Y § I O Y 2 0 0 1

H Παραδοσιακ� υπερυψωμ�νο κρεβ�τι, η «μον�», �πως λ�γε-ται στη N�συρο, στο σπ�τι της Eμπορι�τισσας N�νας Bασιλε�-ου (φωτ.: C. de Vries).

·˘Ùfi ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Û˘Ó‹ıˆ˜ Ô ¯ÂÚfiÌ˘ÏÔ˜

ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô ¿ÏÂı·Ó ÙÔ ÛÈÙ¿ÚÈ ÁÈ· Ó· ̇ ˘-ÌÒÛÔ˘Ó Ì ÙÔ ·Ï‡ÚÈ ÙÔ „ˆÌ›, Ô˘¤„ËÓ·Ó ¤ÂÈÙ· ÛÙÔÓ ÊÔ‡ÚÓÔ. O ¯ÂÚfi-

Ì˘ÏÔ˜ ·ÔÙÂÏÂ›Ù·È ·fi ‰‡Ô ÛÙÚÔÁÁ˘-Ϥ˜, ›‰˜, Ì·‡Ú˜ ËÊ·ÈÛÙÂÈÔÁÂÓ›˜¤ÙÚ˜, ·fi ÙȘ Ôԛ˜ Ë Â¿Óˆ, Ë ·-

ÓÒÂÙÚ· (Ô ¿Ó·Ú˘), ¤¯ÂÈ ÛÙÔ Î¤ÓÙÚÔÙ˘ ÌÈ· ÙÚ‡·, ÙË ÁԇϷ, Ô˘ ÂÊ·ÚÌfi-˙ÂÈ ÛÙÔ ÌÂÙ·ÏÏÈÎfi Û٤ϯԘ, ÛÙÔ Î¤-ÓÙÚÔ Ù˘ οو ¤ÙÚ·˜, Ù˘ ηÙÒÂÙÚ·˜

(Ô Î·Ù¿Ú˘). H ·ÓÒÂÙÚ· ʤÚÂÈ Â›Û˘ÌÈ· ÏÔ‚fiÌÔÚÊË ÚÔÂÍÔ¯‹ ÛÙËÓ ÂÚÈ-ʤÚÂÈ¿ Ù˘, ÙÔ ÊÙÈ, ‰ËÏ·‰‹ «·˘Ù›» ̤-Û· ÛÙÔ ÔÔ›Ô ÂÊ·ÚÌfi˙ÂÈ Ë ÌÈ· ¿ÎÚËÂÓfi˜ „ËÏÔ‡ ͇ÏÔ˘, ÙÔ˘ Ì˘ÏÔÎÔÈÔ‡ (‹ÛÙ·˘ÚÈÔ‡), ÂÓÒ Ë ¿ÏÏË ÛÙÂÚÂÒÓÂÙ·ÈÛÙÔ Ù·‚¿ÓÈ. °˘ÚÓÒÓÙ·˜ ÙÔ Ì˘ÏÔÎfiÈ

Î·È ÙËÓ ·ÓÒÂÙÚ· Ô˘ Û˘Ó‰¤ÂÙ·È Ì·˘Ùfi, Á‡Úˆ ·fi ÙÔ Û٤ϯԘ Ì ÙÔ ¤Ó·¯¤ÚÈ Î·È Ú›¯ÓÔÓÙ·˜ Ì ÙÔ ¿ÏÏÔ ÛÈÙ¿ÚÈ̤۷ ÛÙË ÁԇϷ, ‚Á·›ÓÂÈ ÙÔ ·Ï‡ÚÈ.

OÏ· Ù· ·ÏÈ¿ Û›ÙÈ· ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔ˘ÓÌÈ· ͇ÏÈÓË Âͤ‰Ú· ÁÈ· Ó· ÎÔÈÌÔ‡ÓÙ·È ÔȤÓÔÈÎÔÈ, ÙË ÌÔÓ‹ ‹ Û·ÓÈfiÙÂÚ· ·Ù¿ÚÈ,˘ÂÚ˘„ˆÌ¤ÓË ÂÚ›Ô˘ 120 ÂηÙÔÛÙ¿·fi ÙÔ ¿ÙˆÌ· Î·È ÙÔÔıÂÙË̤ÓË ÛÙÔ‚¿ıÔ˜ ÙÔ˘ ‰ˆÌ·Ù›Ô˘. AÓ Î·È Û˘Ó‹ıˆ˜‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÛÙÔÓ ¿Óˆ fiÚÔÊÔ, ÌÂÚÈΤ˜ÊÔÚ¤˜ ÙË Û˘Ó·ÓÙԇ̠ÛÙÔ Î·ÙÒÈ, ·Ô-ÌÔӈ̤ÓË, ¿ÓÙÔÙÂ, ·fi ÙÔÓ ˘fiÏÔÈ-Ô Î·ÙÔÈ΋ÛÈÌÔ ¯ÒÚÔ Ì ¤Ó· ÂÏ·ÊÚfi,‰È¿Ê·ÓÔ, ‰ÈÎÙ˘ˆÙfi ·Ú·¤Ù·ÛÌ·, ÙËÓ·ÌÔ˘ÛÛ›·. TÔ ÛÙÚÒÌ· ÙÔ˘ ‡ÓÔ˘, Ô˘Ù· ·ÏÈ¿ ¯ÚfiÓÈ· ‹Ù·Ó ·¯˘Ú¤ÓÈÔ, ÛÙÚÒ-ÓÂÙ·È ÙËÓ Ë̤ڷ Ì ‰È·ÎÔÛÌËÙÈο ÎÂ-ÓÙËÙ¿ ÛÂÓÙfiÓÈ·, Ù· ÙÔ˘ÚÎÔ̤ٷͷ ‹ÏÔ˘ÌÈṲ̂Ó˜ ÛÂÓÙfiÓ˜. EÓ· ÌÈÎÚfiÙÂÚÔ,Ôχ¯ÚˆÌÔ Î¿Ï˘ÌÌ·, ÙÔ ·ÓˆÛ¤ÓÙÔÓÔ,·ÏÒÓÂÙ·È ‰È·ÎÔÛÌËÙÈο ¿ӈ ÙÔ˘˜.TÔ ÎÚ‚¿ÙÈ ÚÔÛÂÁÁ›˙ÂÙ·È ·Ó‚·›ÓÔ-ÓÙ·˜ ÛÙÔÓ ¿ÁÎÔ, ÌÈ· Ì·ÎÚfiÛÙÂÓË Í‡-ÏÈÓË Î·Û¤Ï·, Ô˘ ÙÔÔıÂÙÂ›Ù·È ÛÙË‚¿ÛË Ù˘ ÌÔÓ‹˜ Î·È ¯ÚËÛÈ̇ÂÈ ÁÈ· ÙËʇϷÍË ÙˆÓ ÛÂÓÙÔÓÈÒÓ, ‰È·ÎÔÛÌËÙÈ-ÎÒÓ ‹ ÌË. MÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜, ÌÈ· ÛοϷ,Û·Ó ·ÓÂÌfiÛηϷ, ·ÎÔ˘Ì¿ÂÈ ÛÙË ÌÔÓ‹

Î·È ¤¯ÂÈ ÛÙ· Ï¿ÁÈ¿ Ù˘ ‰‡Ô ηٷÎfi-Ú˘ÊÔ˘˜ ÛÙ‡ÏÔ˘˜, ÁÈ· Ó· ÎÚ·ÙÈ¤Ù·È Î·-Ó›˜ Î·È Ó· ˘Ô‚ÔËıÂ›Ù·È Ë ¿ÓÔ‰Ô˜ ‹ ËοıÔ‰fi˜ ÙÔ˘. O ¯ÒÚÔ˜ οو ·fi ÙËÌÔÓ‹, ¤Ó· ›‰Ô˜ ÓÙÔ˘Ï¿·˜, ÔÓÔÌ¿˙Â-Ù·È ÎÂÏ¿ÚÈ. AÎÚÈ‚Ò˜, ¿Óˆ ·fi ÙËÓfiÚÙ· Ô˘ Ô‰ËÁ› ÛÙÔ ÎÂÏ¿ÚÈ, ‚Ú›ÛÎÂ-Ù·È Ë ÌÔ˘Û¿ÓÙÚ·, ÌÈ· ÌÈÎÚ‹ ͇ÏÈÓË Âͤ-‰Ú·, ÈÔ „ËÏ¿ ·fi ÙË ÌÔÓ‹, fiÔ˘ ÎÔÈ-ÌÔ‡ÓÙ·È Ù· ÌÈÎÚ¿ ·È‰È¿.

H ÂÛÙ›· (ÙÔ ˙¿ÎÈ), fiÔ˘ Ì·ÁÂÈÚ‡ÂÙ·ÈÙÔ Ê·ÁËÙfi Î·È Î·›ÂÈ Ë ÊˆÙÈ¿ ÁÈ· ˙Â-ÛÙ·ÛÈ¿ ÙÔÓ ¯ÂÈÌÒÓ·, ·ÔÙÂÏ›ٷÈ, η-Ù¿ ηÓfiÓ·, ·fi ¤Ó· ¯·ÌËÏfi ¯ÒÚÔ,fiÔ˘ Ê˘Ï¿ÛÛÔÓÙ·È Í‡Ï· Î·È ÌÈ· ÂÛÙ›·Ô˘ ÂÈÎÔÈÓˆÓ› ¿ÌÂÛ· Ì ÙËÓ Î·ÓÔ-‰fi¯Ô. ¢‡Ô Ì·ÎÚÈ¿ ·ÁΈӿÚÈ· (Ë ·Ú·-

ÛÙÈ¿) ÙÔÔıÂÙÔ‡ÓÙ·È ¿Óˆ ÛÙËÓ ¤ÙÚÈ-ÓË Ï¿Î· Ù˘, ¤ÙÛÈ ÒÛÙ ٷ ‹ÏÈÓ· ‹ÌÂÙ·ÏÏÈο ÛÎÂ‡Ë Ì·ÁÂÈÚÈ΋˜ Ó· ÛÙËÚ›-˙ÔÓÙ·È Ì ·ÛÊ¿ÏÂÈ· ¿Óˆ ·fi ÙË Êˆ-ÙÈ¿. ™Â ÌÈ· ÁˆÓÈ¿ Ù˘ ·˘Ï‹˜ ˘¿Ú¯ÂÈÌÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜ ¤Ó·˜ ̄ ·ÌËÏfi˜ ÙÔ›¯Ô˜ ÍÂ-ÚÔÏÈıÈ¿˜, ÙÔ ÎÚÂÌÌ¿ÚÈ, ÁÈ· Ó· ÊÈÏÔÍÂÓ›ÛÙ· fiÚÈ¿ ÙÔ˘ ÙÔÓ ¯Ô›ÚÔ, ÙÔ ıÚÂÊÙ¿ÚÈ ‹ıÚÂÊÙfi, Ô˘ ÂÎÙÚ¤ÊÂÙ·È ÂΛ ÁÈ· Ó· ·-¯˘Óı› Î·È Ó· ÛÊ·¯Ù›. ™ÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfiÙ˘ ·˘Ï‹˜, Î·È Î·Ù¿ Ì‹ÎÔ˜ ÙÔ˘ ·˘Ïfi-ÙÔÈ¯Ô˘, ÙÔÔıÂÙÔ‡ÓÙ·È ÌÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜ÏÈıfiÎÙÈÛÙ· Â˙Ô‡ÏÈ· ÁÈ· ÏÔ˘ÏÔ‡‰È·, ÔÈÙ·ÚÙ¿Ó˜ ‹ ·ÏÙ¿Ó˜, ηıÒ˜ Î·È ¤ÙÚÈÓÔÈ¿ÁÎÔÈ ÁÈ· οıÈÛÌ·, ÔÈ Â˙ԇϘ.

AÓÒÈ Î·È Ì·ÏÎfiÓÈ·O fiÚÔÊÔ˜ (ÙÔ ·ÓÒÈ) ÙˆÓ ÛÈÙÈÒÓ Ù˘NÈÛ‡ÚÔ˘ ·ÔÙÂÏÂ›Ù·È Î·Ù¿ ηÓfiÓ··fi ¤Ó· ÌÂÁ¿ÏÔ ÎÔÈÓfi¯ÚËÛÙÔ Î·ıÈÛÙÈ-Îfi, ÙË Û¿Ï·, Ô˘ ηٷϷ̂¿ÓÂÈ ÔÏfi-ÎÏËÚË ÙËÓ ÚfiÛÔ„Ë ÙÔ˘ ÎÙÈÚ›Ô˘ ÛÙÔÓ‰ÚfiÌÔ, ¤Ó· ÌÈÎÚfiÙÂÚÔ ‰ˆÌ¿ÙÈÔ, ÙËÓο̷ÚË, Ô˘ ̄ ÚËÛÈ̇ÂÈ ̂ ˜ ·Ôı‹ÎË ‹ÊÈÏÔÍÂÓ› ÙÔÓ ·ÚÁ·ÏÂÈfi, Î·È ¤Ó· Ì·ÎڇȉȈÙÈÎfi ¯ÒÚÔ, ÙË Ì¤Û· ο̷ÚË, ÛÙËÓ›Ûˆ ÏÂ˘Ú¿ Ô˘ ‚ϤÂÈ ÛÙËÓ ·˘Ï‹,·ÓÙ›ÛÙÔÈ¯Ô Ì ÙÔ Û‡Á¯ÚÔÓÔ Î‡ÚÈÔ˘ÓÔ‰ˆÌ¿ÙÈÔ. EΛ, ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Û˘Ó‹-

ıˆ˜ Ë ÌÔÓ‹, Ë Í‡ÏÈÓË Âͤ‰Ú· ÙÔ˘‡ÓÔ˘ Ì ٷ ‰È·ÎÔÛÌËÙÈο ηχÌÌ·-Ù·, Ô˘ ÂÚÈÁÚ¿„·Ì ÚÔËÁÔ˘Ì¤Óˆ˜.°ÂÓÈο, Ù· Û›ÙÈ· ÛÙȘ ˘ÎÓÔηÙÔÈÎË-̤Ó˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ ÙˆÓ ÔÈÎÈÛÌÒÓ ¤¯Ô˘ÓÌÈ· ͇ÏÈÓË ÛοϷ ÛÙÔ Î·ÙÒÈ, ÙÔÔıÂ-ÙË̤ÓË ·¤Ó·ÓÙÈ ·fi ÙËÓ Â›ÛÔ‰Ô ÌÂÙËÓ ÔÔ›· ·Ó‚·›ÓÂÈ Î·Ó›˜ ηÙ¢ı›-·Ó ÛÙËÓ Î¿Ì·ÚË ‹ Û ¤Ó· ÌÈÎÚfi ‰È¿-‰ÚÔÌÔ. KÔÈÓfi ÛÙÔÈ¯Â›Ô Â›Ó·È Ë ÁÎÏ·‚·-

Ó‹, ¤Ó· ˘ÂÚ˘„ˆÌ¤ÓÔ, ÂÓÙÔȯÈṲ̂ÓÔ,‚·ıÌȉˆÙfi, ÎÔ˘‚Ô‡ÎÏÈÔ ¿Óˆ ·fi ÙËÛοϷ, ۯ‰ȷṲ̂ÓÔ ¤ÙÛÈ ÒÛÙ ӷÚÔÛʤÚÂÈ ¿ÓÂÙË Û ‡„Ô˜ ·Ó¿‚·ÛË.MÂÚÈο Û›ÙÈ· ¤¯Ô˘Ó ÌÈ· ¤ÙÚÈÓË ÎÙÈ-ÛÙ‹ Â͈ÙÂÚÈ΋ ÛοϷ Ô˘ Ô‰ËÁ› Û¤ӷ Ï·Ù‡ ÎÂÊ·ÏfiÛηÏÔ, ÛÙËÓ Ú·Á-Ì·ÙÈÎfiÙËÙ· ¤Ó· ‰ˆÌ¿ÙÈÔ ¯ˆÚ›˜ ÛÙ¤ÁË,

¿Óˆ ·fi ÙËÓ Â›ÛÔ‰Ô ÙÔ˘ ÈÛÔÁ›ԢԢ ÛÙÔ M·ÓÙÚ¿ÎÈ Ï¤ÁÂÙ·È ‰ˆÌ¿ÙÛÈ,

¿Óˆ ·˘Ï‹ ÛÙÔÓ EÌÔÚÂÈfi Î·È Í¿ÙÔ ÛÙ·NÈÎÈ¿. Afi ÂΛ Êı¿ÓÂÈ Î·Ó›˜ ÛÙË Û¿-

Ï· Î·È Û ÔÚÈṲ̂Ó˜ ÂÚÈÙÒÛÂȘ ÛÙ·¿ÏÏ· ‰ˆÌ¿ÙÈ· ÙÔ˘ ÔÚfiÊÔ˘. ™ÙÔÓ EÌÔ-ÚÂÈfi Ô ·ÛÙ¤Á·ÛÙÔ˜ ¯ÒÚÔ˜ ÂÚÈ‚¿ÏÏÂ-Ù·È ·fi ÌÂÁ¿Ï· ÙÔ͈ٿ ·ÓÔ›ÁÌ·Ù· ηȤ¯ÂÈ ı¤· ÛÙÔ ‰ÚfiÌÔ.

T· ·Ú·‰ÔÛȷο Ì·ÏÎfiÓÈ· Ù˘ NÈ-Û‡ÚÔ˘ Â›Ó·È ·ÓÔÈÎÙ¤˜, ΢‚fiÛ¯Ë̘ η-Ù·Û΢¤˜ ·fi ‚·Ì̤ÓÔ Í‡ÏÔ, Ì ÛÙÂ-Ó¤˜, ‰È·ÎÔÛÌËÙÈΤ˜ Û¯ÈṲ̂˜ ·Ó¿ÌÂÛ·ÛÙȘ ÂÊ·ÚÌÔÛÙ¤˜, οıÂÙ˜ Û·Ó›‰Â˜ ÙÔ˘ÛÙËı·›Ô˘ ÙÔ˘˜, ÁÓˆÛÙ¤˜ ÛÙË ¢ˆ‰Âο-ÓËÛÔ ˆ˜ ηÙÔÓ¿ÎÈ·, Ô˘ ÛÙËÚ›˙ÔÓÙ·ÈÛ ÌÈ· ÛÂÈÚ¿ ÚÔÂͤ¯ÔÓÙ· ͇ÏÈÓ· ‰Ô-οÚÈ·. T· Ì·ÏÎfiÓÈ· ¤¯Ô˘Ó ÔÏϷϤ˜

à Oι πιο χρακτηριστι-κο� χ$ροι και ο εξο-πλισμ�ς τους στο νισυ-ριαν� αν$ι: (1) σκ�-λα, (2) κ�μαρη, (3)π�γκος, (4) σ�λα, (5)γκλαβαν�, (6) κανα-π�ς, (7) κασ�λα, (8)κομ�ς, (9) ζ�κι, (10)καναπ�ς, (11) μαγκ�-λι, (12) μπαλκ�νι,(13) μ�σα κ�μαρη,(14) π�γκος, (15) στε-φανοθ�κη, (16) μον�,(17) μουσ�ντρα, (18)σο�λουνας. Σχ�διο:Pιχ. Oικονομ�κης.

à Oι πιο χαρακτηρι-στικο� χ$ροι και οεξοπλισμ�ς τους στονισυριακ� κατ$ι: (1)πεζο�λα, (2) ε�σοδος,(3) κατ$ι, (4) φουρ-ναρι�, (5) φο�ρνος,(6) χερ�μυλος, (7)μπουφ�ς, (8) σκ�λα,(9) κελ�ρι, (10) κελ�(σ�μερα συν�θωςμπ�νιο), (11) αουμ�ς,(12) μαερι�, (13) ζ�-κι/τσιμινι�, (14) πι-νακοπλ�της, (15) βι-στ�ρνα, (16) αγκρ�φι,(17) πατιοθ�κη, (18)καπρ�τσι, (19) σο�-λουνας, (20) αυλ�.Σχ�διο: Pιχ. Oικονο-μ�κης.

H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 2 I O Y § I O Y 2 0 0 1 17

Õ Eσωτερικ�καζαναριο�.Διακρ�νονται οιεγκαταστ�σειςκαι τα χ�λκινασκε�η για τηναπ�σταξη τηςκουκουζ�νας,ονομαστο� ντ�-πιου αλκοολο�-χου ποτο�(φωτ.: C. deVries).

à Eμπορει�ς. Σπ�-τι με τοξωτ� π�νωαυλ�, χαρακτηρι-στικ� στοιχε�ο τωνκατοικι$ν του οι-κισμο� (φωτ.: C.de Vries).

¯Ú‹ÛÂȘ Î·È ¯ÚËÛÈÌfiÙËÙ˜: ÙȘ ‰ÚÔÛÂ-Ú¤˜ ÒÚ˜ Ù˘ Ë̤ڷ˜ ÚÔÛʤÚÔ˘Ó ı¤·ÛÙËÓ Î›ÓËÛË ÙÔ˘ ‰ÚfiÌÔ˘, ÛÎÈ¿˙Ô˘Ó Ù·ÛÙÂÓ¿ ‰ÚÔÌ¿ÎÈ· ÙÔ Î·ÏÔη›ÚÈ, ‰È¢ÎÔ-χÓÔ˘Ó ÙÔ ÛÙ¤Áӈ̷ ÎÚÂÌÌ˘‰ÈÒÓ Î·ÈÛÎfiÚ‰ˆÓ, Ô˘ ÏÂÁ̤ӷ Û ÏÂÍÔ‡‰Â˜,ÙȘ ÛÔÚ¿‰Â˜, ÎÚ¤ÌÔÓÙ·È ·fi ·˘Ù¿, ·ÏÏ¿Î·È ÙÔ ¿ÏˆÌ· ÙˆÓ ÊÚÂÛÎÔÏ˘Ì¤ÓˆÓÚÔ‡¯ˆÓ. ¢˘ÛÙ˘¯Ò˜, οÔÈÔÈ Î·Ù·-Û΢·ÛÙ¤˜, ÂÓÒ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ó Ù· ÚÔ‚Ï‹-Ì·Ù· Ô˘ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ ÙÔ ÌÂÙfiÓ ·Ṳ́fiÙ·Ó ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È Û Â͈ÙÂÚÈÎÔ‡˜¯ÒÚÔ˘˜, ÂÈϤÁÔ˘Ó Ó· ηٷÛ΢¿˙Ô˘ÓÌÂÙÔÓ¤ÓÈ· Ì·ÏÎfiÓÈ·, Ô˘ Â›Ó·È Î·-Ù·‰ÈηṲ̂ӷ Ó· ‰È·‚ÚˆıÔ‡Ó ·fi ÙËÓ˘ÁÚ·Û›· Î·È ÙÔ ˘„ËÏfi Â›Â‰Ô ·Ï·ÙÈ-Ô‡ ÛÙËÓ ·ÙÌfiÛÊ·ÈÚ· ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡. ™ÂÌÂÚÈÎÔ‡˜, Ì¿ÏÈÛÙ·, ‰ÚfiÌÔ˘˜ Â›Ó·È ÂÈ-ΛӉ˘ÓÔ Ó· ÂÚ·Ù¿ÂÈ Î·Ó›˜, ηıÒ˜Ù· Ì·ÏÎfiÓÈ· ÛοÓÂ Î·È ·ÔÏ›˙Ô-

ÓÙ·È Î·È Ù· Û›‰ÂÚ¿ ÙÔ˘˜, Ô˘ ¤ÙÛÈ ·Ô-Á˘ÌÓÒÓÔÓÙ·È, Ï˘Á›˙Ô˘Ó ·fi ÙÔ ‚¿ÚÔ˜.AÓÙ›ıÂÙ·, Ì ٷ ·Ú·‰ÔÛȷο ͇ÏÈÓ·Ì·ÏÎfiÓÈ·, Ù· ÌÂÙÔÓ¤ÓÈ· ‰ÂÓ ÌÔ-ÚÔ‡Ó Ó· ·ÓÙÈηٷÛÙ·ıÔ‡Ó Â‡ÎÔÏ· ηȯˆÚ›˜ Ó· ÚÔÍÂÓËıÔ‡Ó ˙Ë̛˜ ÛÙËÓÚfiÛÔ„Ë ÙˆÓ ÎÙÈÚ›ˆÓ. E›Ó·È ¤Ó· ı¤Ì·ÛÙÔ ÔÔ›Ô ÔÈ ‰ËÌÔÙÈΤ˜ ·Ú¯¤˜ Ú¤ÂÈÓ· ‰Â›ÍÔ˘Ó ˘ÁÌ‹ ÁÈ· ÙÔ Î·Ïfi Î·È ÙËÓ·ÛÊ¿ÏÂÈ· ÙˆÓ Û˘Ó‰ËÌÔÙÒÓ ÙÔ˘˜.AÏψÛÙÂ, ‰ÂÓ Â›Ó·È ÌfiÓÔ Ë Î·Î‹ Û˘-ÌÂÚÈÊÔÚ¿ ÙÔ˘ ÌÂÙfiÓ ÛÙȘ Â͈ÙÂÚÈ-Τ˜ Û˘Óı‹Î˜ Ô˘ ˘·ÁÔÚ‡ÂÈ ÙËÓ·ÓÂͤٷÛË Ù˘ ¯Ú‹Û˘ ÙÔ˘, ·ÏÏ¿Î·È Ë ÛËÌ·Û›· Ô˘ ¤¯ÂÈ Ë ‰È·Ù‹ÚËÛËÙˆÓ ‰ÔÌÈÎÒÓ ¤ÙÚÈÓˆÓ fi„ÂˆÓ ÙˆÓ ÎÙÈ-Ú›ˆÓ ÛÙË N›Û˘ÚÔ, ÁÈ· ¯¿ÚË Ù˘ ·Ú¯ÈÙÂ-ÎÙÔÓÈ΋˜ Û˘Ó¤ÂÈ·˜, fiˆ˜ ÂÈ‚¿ÏÏÔ˘ÓÔÈ fiÚÔÈ ‰ÔÌ‹Ûˆ˜ Û ·Ú·‰ÔÛÈ·ÎÔ‡˜ÔÈÎÈÛÌÔ‡˜.

AÔÛÙÚÔʤ˜, ÛËÏ¿‰È· Î·È Î·˙·Ó·ÚÈ¿

H ·ÁÚÔÈΛ· Ì ٷ ÚÔÛÎÙ›ÛÌ·Ù¿ Ù˘ÔÓÔÌ¿˙ÂÙ·È ÛÙË N›Û˘ÚÔ ·ÔÛÙÚÔÊ‹,

ϤÍË Ô˘ ›Ûˆ˜ ·Ú·¤ÌÂÈ ÛÙË Êȉ›-ÛÈ· ΛÓËÛË ÙÔ˘ ·ÏÂÙÚÈÔ‡ ‹ Ô˘ Èı·-ÓfiÓ ·ÔÙÂÏ› ·Ú·ÊıÔÚ¿ Ù˘ Ϥ͢«ÂÈÛÙÚÔÊ‹» Ù˘ ·ÓÂÈÏËÌ̤Ó˘,‰ËÏ·‰‹, ›Û΄˘ ÛÙË Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤-ÓË ÙÔÔıÂÛ›·. H Ù˘È΋ ·ÔÛÙÚÔÊ‹

·ÔÙÂÏÂ›Ù·È ·fi Û˘ÛÙ¿‰·, ·ÁÚÔÙÈÎÒÓÎÙÈÛÌ¿ÙˆÓ, Ô˘ ÌÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜ Û˘-ÌÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ Î·È ¤Ó· ͈ÎÎÏ‹ÛÈ.E¯Ô˘Ì ÚÒÙ· ÚÒÙ· ÙÔ ÛËÏ¿‰È, ‰Ë-Ï·‰‹ ÙÔ ÛËÏ·È҉˜ Î·Ù¿Ï˘ÌÌ·, ¤Ó·ÌÈÎÚfi ÏÈıfiÎÙÈÛÙÔ ‹ ˘fiÛηÊÔ ÌÔÓfi-¯ˆÚÔ ÎÙ›ÚÈÔ, Ô˘ ÊÈÏÔÍÂÓ› ÁÈ· ÙË Ó‡-¯Ù· ÙÔ˘˜ ·ÁÚfiÙ˜, Û˘¯Ó¿ ÔÏfiÎÏËÚËÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·, ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô ÙÔ˘ ıÂÚÈ-ÛÌÔ‡ Î·È Ô˘ ϤÁÂÙ·È Â›Û˘ ͈ÌÔÓÈfi,·fi ÙÔ Ú‹Ì· «Â͈̤ӈ», ÂÚÓ¿ˆ ‰Ë-Ï·‰‹ ·ÏÏÔ‡ ÙÔ ‚Ú¿‰˘. T· ÛËÏ¿‰È·

¯Ù›˙ÔÓÙ·È Ì ʷډ›˜, ÙÔ͈ÙÔ‡˜ ÛÙÔÂÛˆÙÂÚÈÎfi, ÙÔ›¯Ô˘˜ Ô˘, ÈÛ¯˘ÚÔÔÈ-Ô‡Ó ÙÔ ÎÙ›ÚÈÔ, ¯ˆÚ›˜ Ó· ÌÂÈÒÓÔ˘Ó ÙËÓ¢ڢ¯ˆÚ›· ÙÔ˘. T· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ‰È·-ı¤ÙÔ˘Ó ÛÙÂÓ¿ ·Ú¿ı˘Ú·, ˘fiÁÂÈ·ÛÙ¤ÚÓ· (ÙË ‚ÈÛÙ¤ÚÓ·), Î·È ÌÈ· ¯·ÌËÏ‹ÂÛÙ›· (ÙËÓ ·Ú·ÛÙÈ¿), Ô˘ ÌÂÚÈΤ˜ ÊÔ-Ú¤˜ Â›Ó·È ÏÈıfiÎÙÈÛÙË Î·È ¤¯ÂÈ ÂÌÊ¿ÓÈ-ÛË Ù˙·ÎÈÔ‡.

™ÙËÓ ÂÍÔ¯‹ Û˘Ó·ÓÙ¿ ηÓ›˜ ›Û˘ÎÙ›ÛÌ·Ù· Ô˘ ÌÔÈ¿˙Ô˘Ó Ôχ Ì ٷÛËÏ¿‰È·, ÙȘ η̷ڈ٤˜ ÂÛˆÙÂÚÈο·ÁÚÔÈ˘, Î·È ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔ˘Ó ÛÙÔÂÛˆÙÂÚÈÎfi ÙÔ˘˜ ¤Ó· ÛÙfiÌÈÔ ÛÙ¤ÚÓ·˜,ÙÔÓ ÙÚ¿¯ËÏÔ, ÌÈ· ˘ÂÚ˘„ˆÌ¤ÓË ÂÛÙ›·(·Ú·ÛÙÈ¿), ηÈ, Û˘Ó¯fiÌÂÓË, ÌÈ· ÔÚıÔ-ÁÒÓÈ· ‰ÂÍ·ÌÂÓ‹ Ì ¤ÙÚÈÓÔ˘˜ ÛÔ‚·-ÓÙÈṲ̂ÓÔ˘˜ ÙÔ›¯Ô˘˜, ÌÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜ ·Ú-

ÎÂÙ¿ ÌÂÁ¿ÏË, ¤Ó· ̤ÙÚÔ Ï¿ÙÔ˜, ‰‡ÔÌ‹ÎÔ˜ Î·È ÂÓ¿ÌÈÛÈ Ì¤ÙÚÔ ‚¿ıÔ˜. MÈ-ÎÚ¿, ηٷÎfiÚ˘Ê· ·Ú¿ı˘Ú·, ÔÈ ı˘Ú›Â˜,

·ÓÔ›ÁÔÓÙ·È ÛÙÔ˘˜ ÙÔ›¯Ô˘˜ ÙÔ˘ ÎÙ›ÛÌ·-ÙÔ˜, Î·È Û˘¯Ó¿ ¯ˆÚ›˙ÔÓÙ·È ÔÚÈ˙fiÓÙÈ·ÛÙË Ì¤ÛË Û ÌÈ· Â›Â‰Ë ¤ÙÚ·. T·ÌÔÓ·‰Èο ·˘Ù¿ ÎÙ›ÚÈ·, Ô˘ ¤·„·ÓÛÙ·‰È·Î¿ Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ÌÂÙ¿ÙËÓ ¤ÓˆÛË ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡ Ì ÙË ÌËÙ¤Ú·EÏÏ¿‰· ÙÔ 1947, Â›Ó·È Ù· ÓÈÛ˘Úȷο η-

˙·Ó·ÚÈ¿, ·ÔÛÙ·ÎÙ‹ÚÈ· ÛÙ·Ê˘ÏÈÒÓ Î·È¿ÏÏˆÓ ÊÚÔ‡ÙˆÓ, fiˆ˜ Û‡ÎˆÓ Î·È·¯Ï·‰ÈÒÓ, ÛÙ· ÔÔ›· ·Ú·Û΢·˙fiÙ·Ó¤Ó· ‰˘Ó·Ùfi ·ÏÎÔÔÏÔ‡¯Ô ÔÙfi, Ë ÎÔ˘-

ÎÔ˘˙›Ó·. TÔ ÔÙfi ·˘Ùfi, ÌÈ· ÙÔÈ΋ Ú·-΋ Ô˘ ı‡ÌÈ˙ ÛÙË Á‡ÛË ÙËÓ ÈÙ·ÏÈ΋grappa, ‹Ù·Ó ÙfiÛÔ ÂÍ·ÈÚÂÙÈÎfi Î·È Â›¯ÂÙfiÛÔ ÌÂÁ¿ÏË ˙‹ÙËÛË, ÒÛÙ ÔÈ ÈÙ·ÏÈΤ˜·Ú¯¤˜ ηÙÔ¯‹˜ ·Ó·ÁοÛÙËÎ·Ó ÙÔ 1928Ó· ÙÔ ÊÔÚÔÏÔÁ‹ÛÔ˘Ó ‚·ÚÈ¿, ÁÈ· Ó· ÌÂÈ-ÒÛÔ˘Ó ÙÔÓ ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÌfi Ì ÙÔ Ô‡˙ÔÙ˘ Pfi‰Ô˘ Î·È ¿ÏÏ· ·ÏÎÔÔÏÔ‡¯· ˉ‡-ÔÙ·.

E¯Ô˘Ó ‰È·Ûˆı› ÂÏ¿¯ÈÛÙ· ·fi Ù· ·Ú-¯Èο ¯¿ÏÎÈÓ· Û‡ÓÂÚÁ· ·Ú·Û΢‹˜Ù˘ ÎÔ˘ÎÔ˘˙›Ó·˜, Ô˘ Û˘ÌÂÚÈÏ¿Ì‚·-Ó·Ó Î·˙¿ÓÈ Ô˘ ¤ÎÏÂÈÓ Ì ıÔψÙfi ο-Ï˘ÌÌ·, ÙÔÓ ·ÂÙfi, ÙÔ ÔÔ›Ô Û˘Ó‰ÂfiÙ·ÓÌ ¤Ó· Ì·ÎÚ‡ ¯¿ÏÎÈÓÔ ÛˆÏ‹Ó·, ÙÔÓÏÔ˘Ï¿, Ô˘ ÂÚÓÔ‡Û ̤۷ ·fi ÙË ÁÂ-Ì¿ÙË ÓÂÚfi ‰ÂÍ·ÌÂÓ‹, ÙËÓ ÌÂÚ‚ÂÚ›ÙÛ·

‹ ÂÚ‚ÂÏ›ÙÛ·, ηÈ, ηÙ‚·›ÓÔÓÙ·˜ ÌÂÎÏ›ÛË ·fi ·ÚÈÛÙÂÚ¿ ÚÔ˜ Ù· ‰ÂÍÈ¿,Ô‰ËÁÔ‡Û ÙÔ˘˜ Û˘Ì˘Îӈ̤ÓÔ˘˜·ÙÌÔ‡˜ ÙÔ˘ ÌÔ‡ÛÙÔ˘ Ô˘ ¤‚Ú·˙ ÛÙ·ÌÈÎÚ¿ ‹ÏÈÓ· ‰Ô¯Â›· Û˘ÏÏÔÁ‹˜ Ù˘·fiÛÙ·Í˘, Ù· Ï·Á‹ÓÈ·, ÛÙËÓ ¿ÏÏËÏÂ˘Ú¿ Ù˘ ‰ÂÍ·ÌÂÓ‹˜.

H Xαρακτηριστικ� κατοικ�α με προκτ�σματα, η«αποστροφ�», �πως ονομ�ζεται στη N�συρο. Περι-λαμβ�νει το σπηλ�δι (μον�χωρο κατ�λυμα με τοξω-το�ς το�χους, �που �μενε η οικογ�νεια), βιστ�ρνες �στ�ρνες, καζαναρι� για την απ�σταξη σταφυλι$ν καιφρο�των, και ξωκλ�σι (φωτ.: C. de Vries).

18 H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 2 I O Y § I O Y 2 0 0 1

Tου PπÃÕƒ¢√À Oπ∫√¡√ªÕ∫∏

Eπ. καθηγητ� Aρχιτεκτονικ�ςστο Πανεπιστ�μιο Notre Dame

της Indiana, HΠA

O¶ø™ Î·È Û ÔÏÏ¿ ¿ÏÏ· ÓËÛÈ¿ÙÔ˘ AÈÁ·›Ô˘, ÔÈ ÔÈÎÈÛÌÔ› Ù˘NÈÛ‡ÚÔ˘ Â›Ó·È ¤ÙÛÈ ÎÙÈṲ̂ÓÔÈ,

ÒÛÙ ӷ ÚÔÛٷهÔÓÙ·È, fiÛÔ Á›ÓÂÙ·È,·fi ÙÔÓ ‰˘Ó·Ùfi ‰˘ÙÈÎfi ¿ÓÂÌÔ, ÙÔÓ Ô-

Ó¤ÓÙË. EÙÛÈ, ÙÔ M·ÓÙÚ¿ÎÈ, Ô EÌÔÚÂÈ-fi˜, ÔÈ ¶¿ÏÔÈ Î·È Ù· NÈÎÈ¿ ¤¯Ô˘Ó ÎÙÈÛÙ›ÛÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ Ï·ÁÈ¿ ÏfiÊˆÓ ‹ ‚Ô˘-ÓÒÓ. O ÚÔÛ·Ó·ÙÔÏÈÛÌfi˜ ·˘Ùfi˜ ÙÔ˘˜ÚÔÛʤÚÂÈ Â›Û˘ ÙÔ ÏÂÔÓ¤ÎÙËÌ· Ó·‰¤¯ÔÓÙ·È ¿ÏÂÙÔ ÙÔÓ ÚˆÈÓfi ‹ÏÈÔ, Ô˘‰È·ÔÙ›˙ÂÈ Ì ˙ÂÛÙ·ÛÈ¿ ÙÔ˘˜ ¯ÔÓÙÚÔ‡˜¤ÙÚÈÓÔ˘˜ ÙÔ›¯Ô˘˜ ÙˆÓ ÛÈÙÈÒÓ, ÙÔÓ¯ÂÈÌÒÓ·, ˙ÂÛÙ·ÛÈ¿ Ô˘ ·ÓÙ·Ó·ÎÏ¿Ù·ÈÛÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ÙÔ˘˜ ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ·Ù˘ Ó‡¯Ù·˜. ¶Ú¤ÂÈ, ·ÎfiÌË, Ó· ÛËÌÂÈ-ˆı› fiÙÈ Ù· ·ÏÈ¿ Û›ÙÈ· ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·ÈÛ˘ÁÎÂÓÙڈ̤ӷ ÎÔÓÙ¿ Û ÊÚÔ‡ÚÈ·,Ô˘ ÚfiÛÊÂÚ·Ó Î·Ù·Ê‡ÁÈÔ ÛÙÔ˘˜ η-ÙÔ›ÎÔ˘˜ Û ͷÊÓÈΤ˜ ¯ıÚÈΤ˜ ‹ ÂÈÚ·-ÙÈΤ˜ ÂÈı¤ÛÂȘ.

T· Û›ÙÈ· ÛÙË N›Û˘ÚÔ Â›Ó·È ÁÂÓÈο‰ÈÒÚÔÊ·, ÔÁÎÒ‰Ë Û ÂÌÊ¿ÓÈÛË, ÌÂÚfiÛÔ„Ë ÛÙÔÓ ‰ÚfiÌÔ – ‰ÚfiÌÔ˜ ϤÁÂÙ·ÈË Ï·ÙÈ¿ ‰›Ô‰Ô˜, ηÏÓÙÂÚ›ÌÈ ÙÔ ÛÙÂÓfiÏÈıfiÛÙÚˆÙÔ ÌÔÓÔ¿ÙÈ, ÚÔ‡Á· ‹ Ú˘Ì›‰È

ÙÔ ÌÈÎÚfi ‰ÚÔÌ¿ÎÈ. X·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο ͇-ÏÈÓ·, ÎÈ‚ˆÙÈfiÛ¯ËÌ· Ì·ÏÎfiÓÈ· ÛÎÈ¿-˙Ô˘Ó ÙÔÓ ‰ÚfiÌÔ Î·È ·ÔÙÂÏÔ‡Ó Úfi-ÛÊÔÚË ı¤ÛË, ÁÈ· Ó· ÎÚÂÌ·ÛÙÔ‡Ó ÔÈÏÂÍÔ‡‰Â˜ Ù· ÛÎfiÚ‰·, ÔÈ ÛÔÚ¿‰Â˜. ™ÂÔÚÈṲ̂ÓÔ˘˜ ‰ÚfiÌÔ˘ Ë Â›ÛÔ‰Ô˜ Â›Ó·È˘ÂÚ˘„ˆÌ¤ÓË Û ¤ÙÚÈÓÔ ‚¿ıÚÔ, ÙËÓÂ˙ԇϷ, 70 ¤ˆ˜ 90 ÂηÙÔÛÙ¿ Ï¿ÙÔ˜,Ì ÛηÏÔ¿ÙÈ· ÛÙË ÛÙÂÓ‹ ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘,ÒÛÙ ӷ ÌËÓ ·ÚÂÌÔ‰›˙ÂÙ·È Ë Î›ÓËÛËÛÙÔÓ ‰ÚfiÌÔ. H Â˙ԇϷ ·ÔÙÂÏ› Ù˘È-Îfi ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi, ȉȷ›ÙÂÚ· ÙÔ˘ ÎÂ-ÓÙÚÈÎÔ‡ ‰ÚfiÌÔ˘ Ù˘ ·ÏÈ¿˜ Û˘ÓÔÈΛ·˜ÛÙÔ M·ÓÙÚ¿ÎÈ, ÁÓˆÛÙ‹˜ ˆ˜ §·Áο‰È,Ô˘ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÙÔ ‚¿ıÔ˜ ÌÈ·˜ ÚÂÌ·-ÙÈ¿˜ Ô˘ ÁÂÌ›˙ÂÈ Ì ‚Úfi¯ÈÓÔ ÓÂÚfi ÙÔÓ¯ÂÈÌÒÓ·. M ÂÍ·›ÚÂÛË Ù· NÈÎÈ¿, fiÔ˘Û˘ÓËı›˙ÔÓÙ·È ÔÈ ÂÈÎÏÈÓ›˜ ÛÙ¤Á˜ ÌÂÎÂÚ·Ì›‰È·, ÔÈ ÛÙ¤Á˜, Ù· ÛÙ¤Ë ÙˆÓ ÓÈ-Û˘ÚÈ·ÎÒÓ ÛÈÙÈÒÓ Â›Ó·È Î·Ù¿ ηÓfiӷ›‰˜, «Î˘ÎÏ·‰ÈÎÔ‡» Ù‡Ô˘, Ì ¯·-ÌËÏ¿ ÛÙËı·›· Ô˘ ‚ÔËıÔ‡Ó Ó· Ì·˙‡-ÂÙ·È ÙÔ ÓÂÚfi Ù˘ ‚ÚÔ¯‹˜ Û ˘fiÁÂȘ‰ÂÍ·ÌÂÓ¤˜, ÙȘ ‚ÈÛÙ¤ÚÓ˜.

¶Ï·Ù›˜ Î·È Î·Ì¿Ú˜OÈ ‰ËÌfiÛȘ Ï·Ù›˜ ÛÙË N›Û˘ÚÔ Û¯Ë-Ì·Ù›˙ÔÓÙ·È ·fi ÙÔ Â‡Û¯ËÌÔ Ï¿ÙÂÌ·ÌÈÎÚÒÓ Î·È ÌÂÁ¿ÏˆÓ ‰ÚfïÓ. MÔÓ·‰È-΋ ÂÍ·›ÚÂÛË ·ÔÙÂÏ› Ë Ï·Ù›· ¢Ë-Ì·Ú¯Â›Ô˘ ÛÙÔ M·ÓÙÚ¿ÎÈ, Ë ÔÔ›· Û¯Â-‰È¿ÛÙËΠÛÎfiÈÌ· ˆ˜ ÔÚıÔÁÒÓÈÔ˜ Â-ÚÈÊÚ·Á̤ÓÔ˜ ΋Ԙ ÙÔ 1931, fiÙ·Ó ÎÙÈ-˙fiÙ·Ó ÙÔ ‰ËÌ·Ú¯Â›Ô ·fi Ù¯ӛÙ˜ Ԣ›¯·Ó ¤ÏıÂÈ ·fi ÙË ™‡ÌË. ™Ù· NÈÎÈ¿, Ëۯ‰fiÓ ÔÚıÔÁÒÓÈ· ¶fiÚÙ·, Ë ÎÂÓÙÚÈ΋ϷÙ›· ÌÚÔÛÙ¿ ·fi ÙÔ Ó·fi ÙˆÓ EÈ-

à Kαμ�ρες στονκεντρικ δρ μο τουEμπορειο�. Στο πα-ρελθ ν σχημ�τιζανστο� στο ισ γειουπερυψωμ�νου σπι-τιο� (φωτ.: I ληBιγγοπο�λου).

Παραδοσιακο οικισμο

H O Eμπορει ς, πως φα�νεται απ το φρο�ριο της Πα-ντον�κης. Διακρ�νε-ται ο να ς του Γενε-σ�ου της Θεοτ κου,που ανεγ�ρθηκε το1870 (φωτ.: C. deVries).

H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 2 I O Y § I O Y 2 0 0 1 19

H O κεντρικ ς δρ μος της παλι�ς συ-νοικ�ας Λαγκ�δι, στο Mαντρ�κι. Δια-κρ�νονται τα χαρακτηριστικ� ξ�λιναμπαλκ νια και οι πεζο�λες που προ-στατε�ουν τα σπ�τια απ τα μβριακαι διευκολ�νουν το ξεφ ρτωμα τωνζ&ων (φωτ.: C. de Vries).

ÛÔ‰›ˆÓ Ù˘ £ÂÔÙfiÎÔ˘ Ì ÙÔ ·ÏÈfi Ù˘ۯÔÏÂ›Ô Î·È ÙÔ ‰ËÌ·Ú¯Â›Ô (Ë «Î·˙ÂÏÏ·-Ú›·») Â͈ڷ˝ÛÙËΠÙÔ 1923 Ì ÙËÓ ÚÔ-Ûı‹ÎË ÂÓfi˜ ¤ÍÔ¯Ô˘ ¤ÙÚÈÓÔ˘ ÂÏÏÂÈÙÈ-ÎÔ‡ ‰ڿÓÔ˘ Î·È ÂÓfi˜ ηϷ›ÛıËÙÔ˘Ì·˘Úfi·ÛÚÔ˘ ‚ÔÙ۷ψÙÔ‡ ‰·¤‰Ô˘,¤ÚÁÔ ÙÔ˘ Ù¯ӛÙË ¶·Û¯¿ÏË ¶·Û¯·Ï¿-ÎË, ·fi Ù· NÈÎÈ¿. ¶·Ú¿ ÙÔ ÌÈÎÚfi Ù˘̤ÁÂıÔ˜, Û˘ÁηٷϤÁÂÙ·È ·Ó¿ÌÂÛ·ÛÙȘ ˆÚ·ÈfiÙÂÚ˜ Ï·Ù›˜ ÙÔ˘ AÈÁ·›Ô˘.

OÈ ÛÙÔ¤˜ Û·Ó›-˙Ô˘Ó ÛÙÔ˘˜ ÔÈÎÈ-ÛÌÔ‡˜ Ù˘ NÈÛ‡ÚÔ˘Î·È ··ÓÙÔ‡Ó ÌfiÓÔÛ ÌÂÚÈο Û›ÙÈ·ÛÙÔÓ EÌÔÚÂÈfi, ηȈ˜ ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈοÛÙÔȯ›· Û ӷԇ˜Î·È ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ·. HÈÔ ÂÓÙ˘ˆÛÈ·Î‹Ì Ô Ó · Û Ù Ë Ú È · Î ‹ÛÙÔ¿ ‚Ú›ÛÎÂÙ·ÈÛÙËÓ ·˘Ï‹ Ù˘ ÌÔ-Ó‹˜ Ù˘ K˘Ú¿˜,ÛÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡.™Â ÔÚÈṲ̂Ó˜ ÂÚÈÙÒÛÂȘ ̤۷ ÛÙÔ˘˜ÔÈÎÈÛÌÔ‡˜, ·ÓÙ› Ó· ‰È·ÎfiÙÂÙ·È Ô˘¿Ú¯ˆÓ ΢ÎÏÔÊÔÚÈ·Îfi˜ ۯ‰ȷÛÌfi˜,ÂÈϤÁÂÙ·È Ë Ï‡ÛË Ó· ˘ÂÚ˘„ÒÓÔÓÙ·ÈÙ· Û›ÙÈ· Î·È Ó· ÁÂÊ˘ÚÒÓÔ˘Ó „ËÏ¿ ÙÔÏ¿ÙÔ˜ ÙÔ˘ ‰ÚfiÌÔ˘, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÔÈÂ˙Ô› Ó· ÂÚÓÔ‡Ó ÌÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜ ̤۷·fi ÌÈ· Û‹Ú·ÁÁ· ÔÏÂÔ‰ÔÌÈÎÔ‡ ÈÛÙÔ‡,ÙËÓ Î·Ì¿Ú·.

H ʇÛË Ù˘ ·ÛÙÈ΋˜ ¤ÎÙ·Û˘ Ù˘NÈÛ‡ÚÔ˘ ηıÔÚÈ˙fiÙ·Ó Ì¤¯ÚÈ ÚfiÛÊ·-Ù· Û ÌÂÁ¿ÏÔ ‚·ıÌfi ·fi Ù· ¤ıÈÌ· ÙÔ˘Á¿ÌÔ˘, ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô Ë Úԛη ¤·È˙Â

ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ÚfiÏÔ. TÔ Û›ÙÈ Î·È Ë ÂÚÈ-Ô˘Û›· Ù˘ ÌËÙ¤Ú·˜ ÂÚÓÔ‡Û ·Ú·‰Ô-Ûȷο ÛÙË ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ÎfiÚË, Ú¿ÁÌ·Ô˘ ˘Ô¯Ú¤ˆÓ ÙÔ˘˜ ÁÔÓ›˜ Ó· ÌÂÙ·-ÎÔÌ›˙Ô˘Ó Ì ÙËÓ ˘fiÏÔÈË ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·ÛÂ Ó¤Ô Û›ÙÈ – ÛÙË N›Û˘ÚÔ Ù· Û›ÙÈ·Ù·˘Ù›˙ÔÓÙ·È Ì ÙÔ ÂÒÓ˘ÌÔ Ù˘ Î˘Ú¿˜ÙÔ˘˜. AÏÏ· Û›ÙÈ· ¤Ú ›Û˘ Ó·‚ÚÂıÔ‡Ó ‹ Ó· ÎÙÈÛÙÔ‡Ó ÂÎ ÙˆÓ ÚÔÙ¤-ÚˆÓ, ÁÈ· Ó· ·ÔηٷÛÙ·ıÔ‡Ó ÔÈ ¿ÏϘ

·Ó‡·ÓÙÚ˜ Îfi-Ú˜. OÙ·Ó Â›¯Â ÂÍ·-ÛÊ·ÏÈÛÙ› Î·È ËÙÂÏÂ˘Ù·›· ı˘Á·Ù¤-Ú·, ÔÈ ÁÔÓ›˜ ·Ô-ÙÚ·‚ÈfiÓÙÔ˘Û·Ó Û¤ӷ ÏÈÁfiÙÂÚÔ Â˘Ú‡-¯ˆÚÔ Î·Ù¿Ï˘Ì·,ÁÓˆÛÙfi ˆ˜ ÁÂÚÔ-

ÓÙÔÌÔ›ÚÈ.

T· ‚ÔÙ۷ψٿ‰¿Â‰· ‹Ù·Ó ο-ÔÙÂ Û˘ÓËıÈṲ̂ӷÛÙË N›Û˘ÚÔ, fiˆ˜Î·È ·ÏÏÔ‡ ÛÙ· ÓË-ÛÈ¿ ÙÔ˘ AÈÁ·›Ô˘,

‰È·ÎÔÛÌË̤ӷ Ì ÏÔ‡ÛÈÔ ıÂÌ·ÙÔÏfi-ÁÈÔ: ÁˆÌÂÙÚÈο ÌÔÙ›‚· Ô˘ ÚÔÛ·Ú-Ìfi˙ÔÓÙ·Ó ÛÙÔ Û¯‹Ì· ÙÔ˘ ‰·¤‰Ô˘,fiˆ˜ Ì·›·Ó‰ÚÔÈ, Û›Ú˜, ¤ÏÈΘ, ΢-Ì·ÙÔÂȉ‹ Î·È ·Ï¿ Ï·›ÛÈ·, ·ÏÏ¿ ηÈÙ˘ÔÔÈË̤Ó˜ Î·È Ê˘ÛÈÔÎÚ·ÙÈΤ˜ ·-Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ ˙ÒˆÓ, ı·Ï¿ÛÛÈ·˜ ˙ˆ‹˜,ÏÔ˘ÏÔ˘‰ÈÒÓ Î·È Ê˘ÙÒÓ, ηıÒ˜ ηÈıÚËÛ΢ÙÈο ۇ̂ÔÏ·. OÙ·Ó fï˜ ÙÔÙÛÈ̤ÓÙÔ ¿Ú¯ÈÛ ӷ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ›ٷÈ¢ڇÙÂÚ·, ÔÏÏÔ› ‰ÚfiÌÔÈ, ·˘Ï¤˜ Î·È Â-

˙ԇϘ ÂÍ·Ê·Ó›ÛÙËÎ·Ó Î¿Ùˆ ·fi ·Î·-Ï·›ÛıËÙ˜, ÁÎÚ›˙˜ ÂÈÊ¿ÓÂȘ. °È·Ú·ÎÙÈÎÔ‡˜ Î·È ÔÈÎÔÓÔÌÈÎÔ‡˜ ÏfiÁÔ˘˜,Ë ÚfiÛÊ·ÙË ÏÈıfiÛÙÚˆÛË ÔÏÏÒÓ ÎÂ-ÓÙÚÈÎÒÓ ‰ÚfiÌˆÓ ¤ÁÈÓ ·Ó·ÁηÛÙÈοηÙ¢ı›·Ó ¿ӈ Û ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔÛÙÚÒÌ· ÙÛÈ̤ÓÙÔ˘, ·Ú’ fiÏ· ·˘Ù¿ ÙÔ·ÈÛıËÙÈÎfi ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ‰ÂÓ Â›Ó·È ‰˘Û¿-ÚÂÛÙÔ. MÈ· ·ÍÈÔÛËÌ›ˆÙË ·Ó·‚›ˆÛËÙ˘ Ù¤¯Ó˘ ÙˆÓ ‚ÔÙ۷ψÙÒÓ ‰·¤‰ˆÓÔÊ›ÏÂÙ·È ÛÙÔÓ ÓÙfiÈÔ Ù¯ӛÙË NÙ›ÓÔ¶··‰¤ÏÈ·, ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô ·Ó·Ù¤ıËΠٷÙÂÏÂ˘Ù·›· ‰Âη¤ÓÙ ¯ÚfiÓÈ· Ó· ‰È·ÎÔ-ÛÌ‹ÛÂÈ ÙËÓ Ï·Ù›· ÌÚÔÛÙ¿ ·fi ÙÔ‰ËÌ·Ú¯Â›Ô ·ÏÏ¿ Î·È ¿ÏÏ· ‰¿Â‰· ÛÙÔM·ÓÙÚ¿ÎÈ.

H ÁÔËÙ›· ÙˆÓ ·Ú·‰ÔÛÈ·ÎÒÓ ÔÈÎÈ-ÛÌÒÓ Ù˘ NÈÛ‡ÚÔ˘ ‰È·ÙËÚ‹ıËÎÂ, ηٿ·ÚÈÔ ÏfiÁÔ, ÂÂȉ‹, ̤¯ÚÈ ÚfiÛÊ·Ù·ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ, ‹Ù·Ó ‰‡ÛÎÔÏÔ Ó· ÌÂÙ·-ÊÂÚıÔ‡Ó ÛÙÔ ÓËÛ› ÌÔÓÙ¤ÚÓ· ηٷ-Û΢·ÛÙÈο ˘ÏÈο. EÂȉ‹ fï˜ ·˘Í¿-ÓÔÓÙ·È Û˘Ó¯Ҙ ÔÈ ÂÌÏÂÎfiÌÂÓÔÈ ÛÙËÓηٷÛ΢·ÛÙÈ΋ ‰È·‰Èηۛ·, ÓÙfiÈÔÈÎ·È Í¤ÓÔÈ, ÁÈ· Ó· ‰È·ÙËÚËı› Ë ·Ú·-‰ÔÛȷ΋ ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡ ı·Ú¤ÂÈ Ó· Û˘ÓÂȉËÙÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó Ù· η-Ù·ÛÙÚÔÊÈο ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù· Ù˘ «Î·ÙÂ-ÛÙË̤Ó˘» ÌÔÓÙ¤ÚÓ·˜ ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋˜ÛÙËÓ ÔÏÂÔ‰ÔÌ›· Î·È ÙË ÁÂÓÈÎfiÙÂÚËÔÈÎÈÛÙÈ΋ ·ÈÛıËÙÈ΋.

H Kαμαροσκ�παστη στο�στη γειτονι� Λευκαντι στοMαντρ�κι (φωτ.: C. deVries).

Õ H πλατε�α των Δελφινι&ν στο Mαντρ�κι, μετο βοτσαλωτ δ�πεδο, �ργο του ντ πιου τεχν�-τη Nτ�νου Παπαδ�λια, και τα χαρακτηριστικ�κυβωτι σχημα ξ�λινα μπαλκ νια της Nισ�ρου(φωτ.: C. de Vries).

¶Ï·Ù›˜, ‚ÔÙ۷ψ-Ù¿ ‰¿Â‰· Î·È ¿ÏÏ·ÛÙÔȯ›· ÙˆÓ ÔÈÎÈ-ÛÌÒÓ Ù˘ NÈÛ‡ÚÔ˘,Ô˘ ‰È·ÙËÚÔ‡Ó ·Îfi-ÌË ÙËÓ ·Í¤ڷÛÙË·ÈÛıËÙÈ΋ ÙÔ˘˜

20 H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 2 I O Y § I O Y 2 0 0 1

Tου A¡Δfl¡∏ ™. M∞裏∏

ENA Ù˘¯·›Ô ÁÂÁÔÓfi˜ ÛÙ¿ıËηÊÔÚÌ‹ ÁÈ· Ó· ·ÔÎ·Ï˘ÊıÔ‡Ó,ÛÙ· ÓÂfiÙÂÚ· ̄ ÚfiÓÈ·, ÔÈ È‰ÈfiÙËÙ˜

ÙˆÓ ıÂÚÌÒÓ ÓÂÚÒÓ Ù˘ ¡ÈÛ‡ÚÔ˘, Ó··Ú¯›ÛÂÈ Ë ÂÎÌÂÙ¿ÏÏÂ˘Û‹ ÙÔ˘˜, ÙÔ ÓËÛ›Ó· Á›ÓÂÈ ÁÓˆÛÙfi Î·È Ó· ‰¤¯ÂÙ·È ÂηÙÔ-ÓÙ¿‰Â˜ ·ÛıÂÓ›˜. μÚÈÛÎfiÌ·ÛÙ ÛÙ·1870 Î·È Ô ÂÈÊ·Ó‹˜ ¡ÈÛ‡ÚÈÔ˜ ¡. ∞Ô-ÛÙÔÏ›‰Ë˜ ¿Û¯ˆÓ ·fi „ˆÚ›·ÛË, ÂÁη-Ù·Ï›ÂÈ ÙË ¡›Û˘ÚÔ ÁÈ· ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·-ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· Û˘Ì‚Ô˘-Ï¢ı› ÙÔ˘˜ ÁÈ·ÙÚÔ‡˜. ∂Λ ÙÔ˘ ··-ÓÙÔ‡Ó fiÙÈ ÌfiÓÔ ÛÙÔ ÓËÛ› ÙÔ˘ ˘¿Ú¯ÂÈÔ Î·Ï‡ÙÂÚÔ˜ ÁÈ·ÙÚfi˜, Ù· ıÂÚÌ¿ ÓÂÚ¿.∂¤ÛÙÚ„ ·Ì¤Ûˆ˜, ¿ÓÔÈÍ ϿÎÎÔ ÛÙËı¤ÛË ™ÎfiÈ fiÔ˘ ¿Ú¯ÈÛ ٷ ıÂÚÌ¿ÏÔ˘ÙÚ¿ Î·È Û ϛÁ˜ Ë̤Ú˜ ıÂڷ‡-ÙËÎÂ. ªÂ ¤ÍÔ‰¿ ÙÔ˘ ηٷÛ΢¿ÛÙËηӉ‡Ô ‰ˆÌ¿ÙÈ· Ì ÙÚÂȘ ÏÔ˘Ù‹Ú˜, Ù·ÔÔ›· ‰ÒÚÈÛ ÛÙËÓ ∫ÔÈÓfiÙËÙ·. H ÙÂ-ÏÂ˘Ù·›· ¿Ú¯ÈÛ ÙËÓ ÂÎÌÂÙ¿ÏÂ˘Û‹ ÙÔ˘˜,Ì ÚÒÙÔ˘˜ ÂÈÛΤÙ˜ ∫·ÛÈÒÙ˜ Ô˘¤·Û¯·Ó ·fi ÚÂ˘Ì·ÙÈÛÌÔ‡˜.

H ¡›Û˘ÚÔ˜ ‹Ù·Ó ÁÓˆÛÙ‹ ·fi ÙËÓ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· ÁÈ· ÙȘ ‰È¿Û·ÚÙ˜ ÛÙË ÁËÙ˘ ıÂÚÌÔËÁ¤˜. ™¯ÂÙÈ΋ ·Ó·ÊÔÚ¿ÙÔ˘ ™ÙÚ¿‚ˆÓ· ÛÙ· °ÂˆÁÚ·ÊÈο ÙÔ˘Ì·˜ ÏËÚÔÊÔÚ› ·Ï¿ fiÙÈ Ë N›Û˘ÚÔ˜«¤¯ÂÈ Î·È fiÏÈÓ ÔÌÒÓ˘ÌÔÓ Î·È ÏÈÌ¤Ó·Î·È ıÂÚÌ¿ Î·È ¶ÔÛÂȉÒÓÔ˜ ÈÂÚfiÓ». §fi-Áˆ, fï˜, Ù˘ ÁÂÈÙÓÈ¿ÛÂÒ˜ Ù˘ Ì ÙËÓ∫ˆ, ÁÂÓ¤ÙÂÈÚ· ÙÔ˘ ·Ù¤Ú· Ù˘ π·ÙÚÈ-΋˜ πÔÎÚ¿ÙË, Â›Ó·È Ôχ Èı·Ófi fiÙÈÔÈ ıÂÚÌÔËÁ¤˜ Ù˘ NÈÛ‡ÚÔ˘ ›¯·Ó·ÍÈÔÔÈËı› ·fi ÙfiÙÂ Î·È fiÙÈ Ù· ÎÙ›ÚÈ¿

ÙÔ˘˜ ηٷÛÙÚ¿ÊËÎ·Ó ·Ó¿ ÙÔ˘˜ ·ÈÒÓ˜·fi ÛÂÈÛÌÔ‡˜ Î·È ÂÎÚ‹ÍÂȘ ÙÔ˘ ËÊ·È-ÛÙ›Ԣ.

KÔÈÓÔÙÈο ÏÔ˘ÙÚ¿

ª¤¯ÚÈ Ù· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 19Ô˘ ·ÈÒÓ· ÔÈ Î¿-ÙÔÈÎÔÈ Ù˘ ¡ÈÛ‡ÚÔ˘ Î·È ÙˆÓ ÁÂÈÙÔÓÈ-ÎÒÓ ÓËÛÈÒÓ ıÂڷ‡ÔÓÙ·Ó Û ϿÎ-ÎÔ˘˜ Ô˘ ¿ÓÔÈÁ·Ó ÌfiÓÔÈ ÙÔ˘˜ ÛÙȘ ·-ڷϛ˜ Î·È ÂȉÈο ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ™ÎfiÈÛÙÔ ª·Ó‰Ú¿ÎÈ, ÛÙÔ ·ÙÌfiÏÔ˘ÙÚÔ Ù˘¶˘ÚÈ¿˜ ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ∞ÚÁÔ˘˜, Î·È ÛÙȘ

ıÂÚÌÔËÁ¤˜ ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ·ÚÂÎÎÏ‹ÛÈÔÙ˘ ¶·Ó·ÁÈ¿˜ Ù˘ £ÂÚÌÈ·Ó‹˜ ÛÙÔ˘˜¶¿ÏÔ˘˜. Ö˜, ÙÔ 1884 ¿Ú¯ÈÛÂ Ë Â¤-ÎÙ·ÛË ÙˆÓ ÂÁηٷÛÙ¿ÛÂˆÓ Ù˘ ÂÚÈÔ-¯‹˜ ™ÎfiÈ, ‡ÛÙÂÚ· ·fi ÂÈÌÔÓ‹ ÙÔ˘∫·Ï‡ÌÓÈÔ˘ ·Ú¯·ÈÔ‰›ÊË πˆ¿ÓÓË ∫·ÏË-Û¤ÚË Ô˘ ‹Á ÂΛ ÁÈ· ıÂڷ›·, ÛÂÛ¯¤‰È· ‰Èο ÙÔ˘ Î·È Ì ÙË Û˘ÓÂÚÁ·Û›·ÓÙfiÈˆÓ ·Ú·ÁfiÓÙˆÓ. Δ· ‰ˆÌ¿ÙÈ· Á›-ÓÔÓÙ·È 7, Ì 11 ÏÔ˘Ù‹Ú˜. §fiÁˆ Ù˘ÌÂÁ¿Ï˘ ÚÔÛ¤Ï¢Û˘ ·ÛıÂÓÒÓ ·ÓÂ-Á¤ÚıËÎÂ, ‰¤Î· ¯ÚfiÓÈ· ·ÚÁfiÙÂÚ·, Ó¤Ô‰ÈÒÚÔÊÔ ÎÙ›ÚÈÔ, Ù· Û¯¤‰È· ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘

ÂÎÔÓ‹ıËÎ·Ó ·fi ∞Ṳ́ÓÈÔ Ì˯·ÓÈÎfiÙ˘ ÓÔÌ·Ú¯›·˜ ÙÔ˘ ∞Ú¯ÈÂÏ¿ÁÔ˘˜ Ô˘¤‰Ú¢ ÛÙË ƒfi‰Ô. ΔÔ ÎÙ›ÚÈÔ ‹Ú ÙÔfiÓÔÌ· «∞Ṳ́ÓÈη».

∏ Ó¤· ¤ÎÙ·ÛË Ô˘ ¤ÁÈÓ ÙÔ 1897Î·È ¤ÓˆÓ ÙȘ ‰‡Ô ·Ï·ÈfiÙÂÚ˜ ÔÈÎÔ‰Ô-̤˜, Â›Ó·È ÁÓˆÛÙ‹ ˆ˜ ÎÙ›ÚÈÔ ÙˆÓ «∞ÚÈ-ÛÙÔÎÚ·ÙÈÎÒÓ». Δ· Û¯¤‰È· ‹Ù·Ó ÙÔ˘ ·Ú-¯ÈÌ˯·ÓÈÎÔ‡ Ù˘ ÓÔÌ·Ú¯›·˜ ∑·Î ∞ÚÈ-ÛÙ¿Ú¯Ë Î·È ‚¿ÛÂÈ ·˘ÙÒÓ ·Ó‹ÁÂÈÚ ÙÔÔÈÎÔ‰fiÌËÌ· Ô ·Ú¯ÈÙ¤ÎÙˆÓ ∞fiÛÙÔÏÔ˜ºÈÏ›Ô˘. O §ÈıÔ˘·Ófi˜ ÂÏÏËÓÈÛÙ‹˜K¿ÚÔÏÔ˜ ºÏ¤ÁÂÏ ÛÙË ÌÂϤÙË ÙÔ˘ «MÈ-ÎÚ·ÛÈ·Ó¿ §Ô˘ÙÚ¿. H Ó‹ÛÔ˜ N›Û˘ÚÔ˜Î·È ·È ı¤ÚÌ·È ·˘Ù‹˜», KˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡-ÔÏË 1899, ÁÚ¿ÊÂÈ: «...Ë ÔÚÔÊ‹ [Ù˘ Ó¤-

·˜ ÔÈÎÔ‰ÔÌ‹˜] ‹ÚÍ·ÙÔ ÎÔÛÌÔ˘Ì¤ÓË ‰È¿ıÂÏÎÙÈÎÒÓ ÙÔȯÔÁÚ·ÊÈÒÓ ˘fi ÙÔ˘ ˙ˆ-ÁÚ¿ÊÔ˘ ™Ù·Ì·Ù›Ô˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ, ∫ÒÔ˘.∂ÚˆÙȉ‡˜ ‰Â, ÎÚ·ÙÒÓ ¿ÓıË Î·È ¤ÁηÚ-·, ‰›‰ÂÈ ·Ì˘‰Ú¿Ó ÙËÓ È‰¤·Ó ÙÔ˘ ÈÏ·-ÚÔ‡ Ó‡̷ÙÔ˜ Ù˘ Û˘Óı¤Ûˆ˜...∞ÏÂÙÔÓ ÂÈÛ‚¿ÏÏÂÈ ÙÔ Êˆ˜ ÂȘ ÙËÓ ·›-ıÔ˘Û·Ó ‰È¿ ÙÚÈÒÓ ‰ÈʇÏÏˆÓ ˘·ÏÔÊÚ¿-ÎÙˆÓ ı˘ÚÒÓ ÚÔ˜ ÙÔÓ ÂÍÒÛÙËÓ, ÌÈ·˜‰Â ˘·ÏÔÊÚ¿ÎÙÔ˘ ı‡Ú·˜ Î·È ‰‡Ô ·Ú·-ı‡ÚˆÓ ÚÔ˜ ÙËÓ ·˘Ï‹Ó, ÚÔۉȈڛÛıË‰Â Ë ·›ıÔ˘Û· ·‡ÙË ‰È¿ ÙËÓ ÎÔÈÓ‹Ó ÙÚ¿-Â˙·Ó Î·È ÙÔ ÛÊ·ÈÚÈÛÙ‹ÚÈÔÓ ÙˆÓ ı·-ÌÒÓˆÓ Î·È ·Ó·ÁÓˆÛÙ‹ÚÈÔÓ, Ë ‰Â Úfi-ÛԄȘ ÙˆÓ ÙÚÈÒÓ ‰ÈÔÚfiÊˆÓ ÎÙÈÚ›ˆÓ, ›-Ó·È Ï›·Ó ˆÚ·›· Î·È ÂÈ‚ÏËÙÈ΋, ÚÔÂ-ͤ¯ÂÈ ‰Â ÂȘ ÙËÓ ı¿Ï·ÛÛ·Ó Âͤ‰Ú· ÌÂ-ÙÚ›ˆÓ ‰È·ÛÙ¿ÛÂˆÓ ÌÂÙ’ ·Ô‚¿ıÚ·˜ ‰È¿Ï¤Ì‚Ô˘˜. ∫·È Ù·‡Ù· ¿ÓÙ·, ÂÓ ˆÚ·Èˆ-Ù¿ÙË Ê‡ÛÂÈ ¤ÓıÂÓ ÌÂÓ Ë Î˘·Ó‹ Ôχ-ÊÏÔÈÛ‚Ô˜ Î·È Á·ÏËÓÈ·›· ı¿Ï·ÛÛ·, ¤Ó-ıÂÓ ‰Â Û‡Ó‰ÂÓ‰ÚÔÈ Ê¿Ú·ÁÁ˜ Î·È ¯ˆ-Ú¿ÊÈ· Î·È ·ÌÂÏÒÓ˜, ÎÏÈÌ·ÎȉfiÓ ·Ó·-‚·›ÓÔÓÙ˜ Î·È ··ÚÙ›˙ÔÓÙ˜ Û‡ÓÔÏÔÓڈ̷ÓÙÈÎÒÙ·ÙÔÓ...».

∞fi ÌÂϤÙ˜ Ù˘ ÂÔ¯‹˜ ÚÔ·ÙÂÈfiÙÈ ÙÔ ÓÂÚfi ÙˆÓ ËÁÒÓ ÙÔ˘ ª·Ó‰Ú·Î›-Ô˘, fiÔ˘ Î·È ·Ó ÛÙ¿ÏıËΠÁÈ· ·Ó·Ï‡-ÛÂȘ, ¤Ù˘¯Â ¢ÓÔ˚ÎÒÓ Û¯ÔÏ›ˆÓ Î·È fiÏÔÈÙÔ ·Ú¤‚·ÏÏ·Ó Ì ÂΛÓÔ ÙˆÓ §Ô˘-

Õ Tα Δημοτικ Λου-τρ Mαντρακ�ου, σελειτουργ�α απ� το1884, σε καρτ πο-στλ εποχ�ς (φωτ.:Συλλογ� A. Σ.Mα�λλη).

Õ Aποψη των Δημο-τικ�ν Λουτρ�ν Mα-ντρακ�ου. Oι εγκατα-στσεις τους, μαζ� μεεκε�νες των Iπποκρ-τειων Λουτρ�ν, �τανκποτε απ� τις μεγα-λ�τερες της Mεσογε�-ου. Aν υπρξει επι-μελημ"νη αξιοπο�η-ση και προβολ�τους, θα μπορο�σαννα γ�νουν και πλισημαντικο� π�λοι "λ-ξης επισκεπτ�ν, συμ-βλλοντας στην αν-πτυξη του νησιο�(φωτ.: I�λη Bιγγο-πο�λου).

Iαματικ� λουτρ�

H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 2 I O Y § I O Y 2 0 0 1 21

Õ Tα IπποκρτειαΛουτρ, αφημ"ναστη φθορ του χρ�-νου σχεδ�ν εβδομ�-ντα χρ�νια, ε�ναιπιθαν�ν να επανα-λειτουργ�σουν, χ-ρη στις προσπθειεςπου καταβλλει γιατην ανακα�νισ� τουςο εγγον�ς του ιδρυ-τ� τους Aνδρ"αςΠαντελ�δης (φωτ.:I�λη Bιγγοπο�λου).

à O Πανταλ"-ων Παντελ�δηςκαι το πολυτε-λ"ς συγκρ�τη-μα των Iππο-κρτειων Λου-τρ�ν, που κα-τασκε�ασε το1894-1898.Kαρτ ποστλεποχ�ς (φωτ.:Συλλογ� A. Σ.Mα�λλη).

ÙÚÒÓ Salins ÛÙË °·ÏÏ›·, WiesbadenÛÙË °ÂÚÌ·Ó›· Î·È Monte Catini ÛÙËÓπÙ·Ï›·.

∏ ÙÂÏÂ˘Ù·›· ¤ÎÙ·ÛË ÙˆÓ ÂÁηٷ-ÛÙ¿ÛÂˆÓ ¤ÁÈÓ ÙÔ 1911, ÛÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ-΋ ÏÂ˘Ú¿, Î·È Â›Ó·È ÙÔ ›‰ÈÔ ÙÔ ÎÙ›ÚÈÔÔ˘ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ› Û‹ÌÂÚ·.

ΔÔ Ê˘ÛÈÎfi ·ÙÌfiÏÔ˘ÙÚÔ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÂ-Ù·È ÛÙËÓ ¶˘ÚÈ¿ ÙÔ˘ ∞ÚÁÔ˘˜, ÎÔÓÙ¿ÛÙÔÓ fiÚÌÔ Ù˘ ∞Á›·˜ ∂ÈÚ‹Ó˘, ·ÔÙÂ-Ï› ·Ú¿ÚÙËÌ· ÙˆÓ ÎÔÈÓÔÙÈÎÒÓ §Ô˘-ÙÚÒÓ ÙÔ˘ ª·Ó‰Ú·Î›Ô˘. ∞fi ÚˆÁ̤˜Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È Û ‚Ú¿¯Ô, ‚Á·›ÓÂÈ ·fiÙ· ¤Áηٷ Ù˘ Á˘ ·ÙÌfi˜ Ôχ ˘„ËÏ‹˜ıÂÚÌÔÎÚ·Û›·˜. O ¡. ∞ÔÛÙÔÏ›‰Ë˜ η-Ù·Û··Û ¿Óˆ ·fi ·˘Ù¤˜ ıÔψÙfiÎÙ›ÚÈÔ 15 Ù.Ì. Ì ÏÔ˘Ù‹Ú·, ¯ˆÚ›˜ ÓÂÚfi,ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô Î·Ù‚·›ÓÂÈ Ô ·ÛıÂÓ‹˜ ÌÂÙÚ›· ÛηÏÔ¿ÙÈ·.

IÔÎÚ¿ÙÂÈ· ÏÔ˘ÙÚ¿

ª¤¯ÚÈ ÙÔ 1889 ηÓ›˜ ‰ÂÓ ÁÓÒÚÈ˙ ÙËÓ‡·ÚÍË ÙˆÓ ÂÚÂÈ›ˆÓ ÙˆÓ ÚˆÌ·˚ÎÒÓÏÔ˘ÙÚÒÓ ÛÙÔ ‚ÔÚÂÈÔ·Ó·ÙÔÏÈÎfi ¿ÎÚÔÙÔ˘ ÎfiÏÔ˘ ÙˆÓ ¶¿ÏˆÓ, ÂΛfiÔ˘ «·Ú’ ¿ÓÙÚˆ ÌÂÙ¿ ıÂÚ-Ì‹˜ Î·È „˘¯Ú¿˜ ËÁ‹˜ [˘‹Ú-

¯Â] ·ÚÂÎÎÏ‹ÛÈÔÓ, ·ÊÈÂڈ̤-ÓÔÓ ÙË ¶·Ó·Á›· £ÂÚÌÈ·Ó‹,ËÌ›ÎÚ˘ÙÔÓ , ËÌ›¯ˆÛÙÔÓ...»,fiˆ˜ ÁÚ¿ÊÂÈ Ô K. ºÏ¤ÁÂÏ.

ªÂ ÙËÓ ·ÔÎ¿Ï˘„Ë ÙˆÓ·Ú¯·›ˆÓ ÂÚÂÈ›ˆÓ, Ô ÁÈ·ÙÚfi˜¶·ÓٷϤˆÓ ¶·ÓÙÂÏ›‰Ë˜ ·Ó·-ÎÔ›ÓˆÛ ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ ÛÙË °·Ï-ÏÈ΋ ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁÈ΋ ™¯ÔÏ‹ÙˆÓ ∞ıËÓÒÓ Ô˘ ¤‰ÂÈÍ ÂÓ-‰È·Ê¤ÚÔÓ, Î·È Ì ÙË Û˘Ó‰ÚÔ-Ì‹ ÙˆÓ Û˘Ì·ÙÚȈÙÒÓ ÙÔ˘ Ô˘ ‹Ù·ÓÂÁηÙÂÛÙË̤ÓÔÈ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡-ÔÏË, ÚÔ¯ÒÚËÛ ÛÙËÓ ·ÁÔÚ¿ Ù˘ Â-ÚÈÔ¯‹˜ Î·È Î·ÙfiÈÓ ÛÙËÓ ·Ó¤ÁÂÚÛËÎÙÈÚÈ·ÎÔ‡ Û˘ÁÎÚÔÙ‹Ì·ÙÔ˜. ¶Ú¤ÂÈ Ó·ÛËÌÂȈı› fiÙÈ Ë ∫ÔÈÓfiÙËÙ· ∂ÌÔÚÂÈÔ‡

ÙÔÓ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛ Ì ·‰È·ÊÔÚ›· ηȷÌ˯·Ó›·, ÁÂÁÔÓfi˜ Ô˘ ÙÔÓ ·Ó¿ÁηÛÂÓ· ·Ó·Ï¿‚ÂÈ ÌfiÓÔ˜ ÙÔ ‚¿ÚÔ˜ ÂÓfi˜ ÌÂ-Á¿ÏÔ˘ ¤ÚÁÔ˘, Ô˘ ˆÊ¤ÏËÛ ÙÔ˘˜ ¿-ÓÙ˜.

TÔ Û˘ÁÎÚfiÙËÌ· «£ÂÈÔ‡¯ÔÈ, ∞Ï·ÙÔ‡-¯ÔÈ Î·È ÛȉËÚÔ‡¯ÔÈ £ÂÚÌÔËÁ·› «πÔ-ÎÚ¿ÙÔ˘˜»», fiˆ˜ ÙÔ ÔÓfiÌ·ÛÂ Ô È‰Ú˘-Ù‹˜ ÙÔ˘, ÎÙ›ÛÙËΠÙÔ ‰È¿ÛÙËÌ·1894–1898, Û ۯ¤‰È· ÙÔ˘ KÂÚ΢ڷ›Ô˘·Ú¯ÈÙ¤ÎÙÔÓ· ∞ϤͷӉÚÔ˘ ∞ÓÙÚ¤Ë. ¢È¤-ıÂÙ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ·fi ÂηÙfi ‰ˆÌ¿ÙÈ·,ÔÏϤ˜ ·›ıÔ˘Û˜ ‰È·ÛΉ¿Ûˆ˜, η˙›-ÓÔ Ì ÛÊ·ÈÚÈÛÙ‹ÚÈÔ ÛÙËÓ ÚÔÎ˘Ì·›·,‚È‚ÏÈÔı‹ÎË Î·È ı¤·ÙÚÔ. ∂›Û˘, «ÎÔ˘-Ú›ÔÓ Ù¤ÏÂÈÔÓ Ì ÎÔ˘Ú¤· ¤ÍˆıÂÓ. ÃÔ-Úԉȉ¿ÛηÏÔ˜ ÂÈÊ·Ó‹˜ ‰È¢ı‡ÓÂÈ Ù·˜‰È·ÛΉ¿ÛÂȘ. ∫ÏÂȉÔ·̂·ÏÔÓ ÌÂٿηÏÏÈÙ¤¯ÓȉԘ Î·È ·ÛÌ¿ÙˆÓ. •ÈÊ·-ÛΛ·Ó...». √È ËÁ¤˜ ÙÔ˘ Û‡Ìʈӷ Ì·ӷχÛÂȘ Ù˘ ÂÔ¯‹˜, ›¯·Ó ÔÌÔÈfiÙË-

Ù˜ Ì ·˘Ù¤˜ ÙˆÓ Carlebad, Kissingen,Pasey, Aix Lèbain, Baden–Baden ηÈUriage.

OÈ ıÂÚÌÔËÁ¤˜ ÙÔ˘ «πÔÎÚ¿ÙÔ˘˜»‰¤¯ÔÓÙ·Ó ·ÛıÂÓ›˜ ·fi ª¿ÈÔ Ì¤¯ÚÈ√ÎÙÒ‚ÚÈÔ Î·È Û˘ÁηٷϤÁÔÓÙ·Ó ÛÙȘηχÙÂÚ˜ ÙÔ˘ ›‰Ô˘˜ ÙÔ˘˜. To 1928ηٷÛÙÚ¿ÊËΠ·fi ıÂÔÌËÓ›· ̤ÚÔ˜ÙˆÓ ÂÁηٷÛÙ¿ÛÂˆÓ Î·È ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘›‰ÈÔ˘ ¯ÚfiÓÔ˘ ·Â‚›ˆÛÂ Ô ¶·ÓÙÂÏ›‰Ë˜Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ù· §Ô˘ÙÚ¿ Ó· ‰È·Îfi-„Ô˘Ó ÙË ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ¿ ÙÔ˘˜. E·Ó·-ÏÂÈÙÔ‡ÚÁËÛ·Ó ÁÈ· ÌÈÎÚfi ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿-ÛÙËÌ· ηٿ ÙË ‰ÂηÂÙ›· ÙÔ˘ ’30, ·ÏÏ¿ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· Ù· ÎÙ›ÚÈ· ÂÁηٷÏ›ÊıË-ηÓ. Δ· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ¯ÚfiÓÈ· ηٷ‚¿ÏÏÔ-ÓÙ·È ÚÔÛ¿ıÂȘ ÁÈ· ÙËÓ ·Ó··Ï·›ˆ-Û‹ ÙÔ˘˜ ·fi ÙÔÓ ÂÁÁÔÓfi ÙÔ˘ È‰Ú˘Ù‹ÙÔ˘˜ ∞Ó‰Ú¤· ¶·ÓÙÂÏ›‰Ë Î·È ÈÛÙ‡Â-Ù·È fiÙÈ Û Ôχ Ï›ÁÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ·ı· ·ӷÏÂÈÙÔ˘ÚÁ‹ÛÔ˘Ó.

H ·ÍÈÔÔ›ËÛË ÙˆÓÊËÌÈÛÌ¤ÓˆÓ ¿ÏÏÔÙÂÏÔ˘ÙÚÈÎÒÓ ÂÁηٷ-ÛÙ¿ÛÂˆÓ ı· Û˘Ó¤‚·-Ï ‰˘Ó·ÌÈο ÛÙËÓ·Ó¿Ù˘ÍË ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡

22 H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 2 I O Y § I O Y 2 0 0 1

Tο Nι�μερο της Παναγι�ς

Tης MπƒÕ¡Δ∞˜ T∂ƒ∑√¶√⁄§√À

Λαογρφου–Eθνολ�γου, Eρευν�τριας τουK�ντρου Eρε�νης Eλληνικ�ς Λαογραφ�ας

της Aκαδημ�ας Aθην�ν

OÔÈÔÓ ÚÔÛ‡¯ÂÙ·È ÛÙËÓ ¶·Ó·-

ÁÈ¿ ̤۷ Û ÌÈ· ÂÎÎÏËÛÈ¿, Ë

ÏÈıÈ΋ ÂÔ¯‹ ÙÔÓ ÎÔÈÙ¿˙ÂÈ ÔÏfiÈÛÈ·

ÛÙÔ Â˘Ï·‚Èο ¯·ÌËψ̤ÓÔ

ÚfiÛˆfi ÙÔ˘.

Richard Fester, °˘Ó·›Î· Î·È ÂÍÔ˘Û›·

∏£EOTOKO™ ª·Ú›· ·ÔÙÂÏ›·Ó·ÌÊ›‚ÔÏ· ÙËÓ Î˘Ú›·Ú¯ËÌÔÚÊ‹ ÛÙÔ ÂÏÏËÓÔÚıfi‰ÔÍÔ

¿ÓıÂÔÓ, ÌÔÚÊ‹ Ô˘ ÂÈÛÎÈ¿˙ÂÈ fi¯ÈÌfiÓÔ ÙÔ Û‡ÓÔÏÔ ÙˆÓ ·Á›ˆÓ, ·ÏÏ¿ ηÈÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÔ ÃÚÈÛÙfi. √È ·ÏÏ¿ÏÏËϘÁÈÔÚÙ¤˜ ̤۷ ÛÙÔ ¯ÚfiÓÔ Ô˘ ÌÓËÌÔ-ÓÂ‡Ô˘Ó Ù· ÂÚ›ÂÚÁ· ÁÂÁÔÓfiÙ· Ù˘ ˙ˆ-‹˜ Ù˘, Ù· ¿ÌÔÏÏ· ÈÂÚ¿ ÚÔÛ΢Ӌ-Ì·Ù· Ù· ·ÊÈÂڈ̤ӷ Û’ ·˘Ù‹Ó, Ù· ÚÔ-ÛÊÈÏ‹ ‚·ÙÈÛÙÈο ÔÓfiÌ·Ù· –Á˘Ó·ÈÎÒÓ·ÏÏ¿ Î·È ·Ó‰ÚÒÓ ·ÎfiÌË– Ô˘ ÚÔ¤Ú-¯ÔÓÙ·È ·fi ÙȘ ·Ó·Ú›ıÌËÙ˜ ÚÔÛˆÓ˘-̛˜ Ù˘, Û˘Ó‰¤Ô˘Ó ·ÓıÚÒÔ˘˜ Î·È Ùfi-Ô˘˜ Ì ÙË ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋ ÎÔÛÌÔÏÔÁ›·

Î·È ÙÔ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈÎfi ÙÂÏÂÙÔ˘ÚÁÈÎfiÙ˘ÈÎfi, Ì ¤Ó· ¿ÌÂÛÔ, ÙÚ˘ÊÂÚfi, ÚÔ-ÛˆÈÎfi ÙÚfiÔ.

∂›Ó·È ‰‡ÛÎÔÏÔ Ó· ‰È·ÎÚ›ÓÂÈ Î·Ó›˜ÙË ‰ËÌfiÛÈ· ·fi ÙËÓ È‰ÈˆÙÈ΋, ÙËÓ Â›-ÛËÌË ıÚËÛ΢ÙÈ΋ ·fi ÙËÓ Ï·˚΋, ÙËÓÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈ΋ ·fi ÙËÓ ÎÔÛÌÈ΋, ÙËÓÓÂ˘Ì·ÙÈ΋ ·fi ÙËÓ ÂÈÎÔÈÓˆÓÈ·Î‹Î·È ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ‰È¿ÛÙ·ÛË ÛÙË Ï·ÙÚ›·Ù˘ ¶·Ó·Á›·˜ Î·È Î·Ù’ ¤ÎÙ·ÛË ÛÙËÌÔÚÊÔÏÔÁ›· ÙˆÓ ·ÓËÁ˘ÚÈÒÓ Ù˘, Ô˘ˆ˜ Û˘ÓÔÏÈο ÁÂÁÔÓfiÙ· Â›Ó·È Ôχ ·Ô-Î·Ï˘ÙÈο ˆ˜ ÚÔ˜ ÙÔÓ ÙÚfiÔ Ô˘ Ù·ÛÙÔȯ›· ·˘Ù¿ ‰È·Ï¤ÎÔÓÙ·È. ΔÔ ·˘-ÁÔ˘ÛÙÈ¿ÙÈÎÔ ·ÓËÁ‡ÚÈ Ù˘ ¶·Ó·Á›·˜ÛÙË ¡›Û˘ÚÔ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ ÂÍ·ÈÚÂÙÈÎfiÂӉȷʤÚÔÓ ÁÈ· fiÏ· Ù· ÈÔ ¿Óˆ, ·ÏÏ¿Î·È ÁÈ· οÙÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ: ÙÔ È‰ÈfiÙ˘ÔÏ·ÙÚ¢ÙÈÎfi Ù˘ÈÎfi ÙÔ˘, Ì ÙÔ ÂÚ›ÊË-ÌÔ ¡È¿ÌÂÚÔ, Ô˘ ·Ó·‰ÂÈÎÓ‡ÂÈ ÙÔÓ ·Ú-¯ÂÙ˘ÈÎfi Î·È ¤ÓÙÔÓ· Á˘Ó·ÈÎÂ›Ô ¯·Ú·-ÎÙ‹Ú· ÙÔ˘ Âı›ÌÔ˘.

¡È¿ÌÂÚÔ ÔÓÔÌ¿˙ÂÙ·È ·fi ÙÔ˘˜ ¡ÈÛ˘-ÚÈÔ‡˜ Ë ÂÚ›Ô‰Ô˜ ·fi ÙȘ 6 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘,ÁÈÔÚÙ‹ Ù˘ ªÂÙ·ÌfiÚʈÛ˘ ÙÔ˘ ™ˆÙ‹-ÚÔ˜ ̤¯ÚÈ ÙÔ ¢ÂηÂÓÙ·‡ÁÔ˘ÛÙÔ, ËÚÔÂÔÚÙ·ÛÙÈ΋ ‰ËÏ·‰‹, Ô˘ÛÈ·ÛÙÈ΋ˆÛÙfiÛÔ Î·È ·Ó·fiÛ·ÛÙË Ê¿ÛË ÙÔ˘·ÓËÁ˘ÚÈÔ‡. °È· ÙÔ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ ·˘-Ùfi ‰È¿ÛÙËÌ· ÔÈ ∂ÓÓÈ·ÌÂÚ›ÙÈÛÛ˜, ÔÈ Á˘-Ó·›Î˜ – ÙÂϤÛÙÚȘ ÙÔ˘ Âı›ÌÔ˘, ÂÁη-

ı›ÛÙ·ÓÙ·È ÛÙÔ ¯ÒÚÔ ÙÔ˘ ÌÔÓ·ÛÙËÚÈÔ‡Ù˘ ¶·Ó·ÁÈ¿˜ Ù˘ ™ËÏÈ·Ó‹˜, ·Ó·Ï·Ì-‚¿ÓÔÓÙ·˜ ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙÈÎfi ÚfiÏÔ ÛÂÌÈ· ·Ú¿Ï¢ÚË Ù˘ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈ΋˜Ï·ÙÚ¢ÙÈ΋ ‰Ú¿ÛË. Δ·Á̤Ó˜ Ë Î·ıÂ-ÌÈ¿ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ‰ÈÎÔ‡˜ Ù˘ ÏfiÁÔ˘˜, ¤Ú¯Ô-ÓÙ·È Ó· ÚÔÛ΢ӋÛÔ˘Ó, Ó· ¢¯·ÚÈÛÙ‹-ÛÔ˘Ó, Ó· ·Ú·Î·Ï¤ÛÔ˘Ó, Ó· ˘ËÚÂÙ‹-ÛÔ˘Ó ÙËÓ ¶·Ó·ÁÈ¿. Δ· ηı‹ÎÔÓÙ· Ô˘ÔÚ›˙ÂÈ ÙÔ Ù¿ÍÈÌfi ÙÔ˘˜, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙȘ¯ÂÈÚˆÓ·ÎÙÈΤ˜ ÂÚÁ·Û›Â˜ Î·È ˘ËÚÂۛ˜ÚÔ˜ ÙË ÌÔÓ‹ ÁÈ· ÙËÓ ÚÔÂÙÔÈÌ·Û›·Ù˘ ·Ó‹Á˘Ú˘ (ηı·ÚÈfiÙËÙ· ÙˆÓ ¯Ò-ÚˆÓ, ÂÚÈÔ›ËÛË ÙˆÓ ÈÂÚÒÓ Û΢ÒÓÎÏ.), Â›Ó·È Ë ÂÁÎÔ›ÌËÛË, Ë ·˘ÛÙËÚ‹ÓËÛÙ›·, ÔÈ ÙÚÈ·ÎfiÛȘ ÌÂÙ¿ÓÔȘ Ô˘Ú¤ÂÈ Ó· οÓÔ˘Ó Ì¤Û· ÛÙÔ Î¿ı ÂÈÎÔ-ÛÈÙÂÙÚ¿ˆÚÔ, ·Ú¿ÏÏËÏ· Ì ÙȘ ÚÔ-Û¢¯¤˜, Ù· ÙÚ·ÁÔ‡‰È· Î·È ÙÔ˘˜ ‡ÌÓÔ˘˜Ô˘ Ú¤ÂÈ Ó· „¿ÏÏÔ˘Ó ÚÔ˜ ÙË ı·˘-Ì·ÙÔ˘ÚÁ‹ ÂÈÎfiÓ·.

°È· ÔÎÙÒ ÌÂÚfiÓ˘¯Ù· ‰‡Ô ·Ú¿ÏÏË-Ϙ Ï·ÙÚ¢ÙÈΤ˜ ÈÂÚÔ˘ÚÁ›Â˜ ÂÎÙ˘Ï›Û-ÛÔÓÙ·È Ì¤Û· ÛÙÔÓ ›‰ÈÔ ¯ÒÚÔ: Ë Â›ÛË-ÌË ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈ΋, Ì ÙÂÏÂÛÙ¤˜ ¿Ó-‰Ú˜, Ù· ̤ÏË ÙÔ˘ ›ÛËÌÔ˘ ÈÂÚ·Ù›Ԣ,Î·È Ë ·Ó›ÛËÌË, ÂÚÈıˆÚȷ΋, Ì Ȥ-ÚÂȘ ÙȘ Á˘Ó·›Î˜, ÛÙ·ıÂÚÔ‡˜ ÊÔÚ›˜ÌÈ·˜ ·Ó¿Ú¯·È·˜ Î·È ·ÓÙÔ‰‡Ó·Ì˘Ϸ˚΋˜ Ï·ÙÚ›·˜. OÙ·Ó ·fi ÙÔ Ó·fiʇÁÔ˘Ó ÔÈ ÈÂÚ›˜, ÔÈ Á˘Ó·›Î˜ ¤Ú¯Ô-

ÓÙ·È. ∞ÓÙ› ÁÈ· Ù· ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈο ÙÚÔ-¿ÚÈ· ÙˆÓ ·Ú·ÎÏ‹ÛˆÓ, ·Â˘ı‡-ÓÔ˘Ó ÛÙËÓ ÚÔÛÙ¿Ùȉ· ·ÏÏ¿ Î·È Û˘-Ì¿Û¯Ô˘Û· Ì·˙› ÙÔ˘˜ ¶·Ó·Á›· ÙÔÓ ÌÂ-ÛÙfi ‚Ȉ̷ÙÈÎfi ÏfiÁÔ ÙˆÓ ·ÊËÁ‹ÛˆÓÙÔ˘˜, ÙȘ ‰Â‹ÛÂȘ ÁÈ· ÙËÓ ·¿Ï˘ÓÛËÙˆÓ fiÓˆÓ Ù˘ ηıËÌÂÚÈÓfiÙËÙ·˜, Ù··fi ηډȿ˜ ·˘ÙÔÛ¯¤‰È· ¿Ù¯ӷ ÙÚ·-ÁÔ‡‰È· ÙÔ˘˜, Ù· Ï·˚ο ıÚËÛ΢ÙÈοÛÙÈ¯Ô˘ÚÁ‹Ì·Ù· ·ÔÛÙËıÈṲ̂ӷ ·fiÎÈÙÚÈÓÈṲ̂ӷ ·ÓÔÚıfiÁÚ·Ê· ÙÂÙÚ¿‰È·Î·È ¯·ÚÙÈ¿ Ô˘ ΢ÎÏÔÊÔÚÔ‡Ó ·fi ¯¤-ÚÈ Û ¯¤ÚÈ... ∏ Ï·˚΋ ÂÁÁÚ·ÌÌ·ÙÔÛ‡ÓËÛÙËÓ ˘ËÚÂÛ›· ÌÈ·˜ ›ÛÙ˘ Ï·˚΋˜.°È· Ó· ÂÎÛÙÔÌÈÛÙ› Ô ·ÔÛȈË̤ÓÔ˜Á˘Ó·ÈΛԘ ÏfiÁÔ˜, Ó· ÂÎÊÚ·ÛÙ› Ô ÌÔÈ-Ú·Ṳ̂ÓÔ˜ Êfi‚Ô˜ ÁÈ· ÙËÓ ·ÚÚÒÛÙÈ·, Ë·ÁˆÓ›· ÁÈ· Ù· ·È‰È¿, Ë ‰È·Ì·ÚÙ˘Ú›·ÁÈ· ÙË ÊÙүȷ Î·È ÙËÓ ÍÂÓÈÙÈ¿, Ë ÌÂÙ·-̤ÏÂÈ· ÁÈ· ÙËÓ ·Ì·ÚÙ›·, Ë ÂÏ›‰· ÁÈ·ÙÔ ı·‡Ì·. Δ· ȉڈ̤ӷ ·ÙË̤ÏËÙ· Á˘-ӷΛ· ÎÔÚÌÈ¿ Û ÛÙÂÓ‹ ÁÂÈÙÓ›·ÛË Ì¤-Û· ÛÙËÓ ˘fiÁÂÈ· ÈÂÚ‹ ÛËÏÈ¿, οو·fi ÙÔ ÂÓı·ÚÚ˘ÓÙÈÎfi ‚ϤÌÌ· Ù˘ ·-Ó¤ÌÔÚÊ˘ ÂÈÎfiÓ·˜, ÂÈÙ˘Á¯¿ÓÔ˘Ó ÙËÓ,¤ÛÙˆ ÚfiÛηÈÚË, ÂίÂÈÚ›· ÙˆÓ ·ÓÙÈ-·ÏÔًوÓ, ÙËÓ ·ÓÙÔ‰‡Ó·ÌË Î·Èı·˘Ì·ÙÔ˘ÚÁ‹ Û˘ÏÏÔÁÈÎfiÙËÙ· Ù˘ ÈÂ-ÚÔ˘ÚÁ›·˜ ÙÔ˘ fiÓÔ˘.

¶ÏËÛÈ¿˙ÔÓÙ·˜ ÙÔ Ï‹ÚˆÌ· ÙÔ˘ ¯Úfi-ÓÔ˘, ÙÔ ‚Ú¿‰˘ Ù˘ ¤Ó·Ù˘ ̤ڷ˜, ·-

Õ Aριστερ�: H εικνα τηςΠαναγ�ας συναντι�ται με τακλλυβα που συμβολικ�αντικαθιστο�ν το ιερ τηςσ�μα, στην ε�σοδο του ναο�της Mον�ς της Παναγ�αςΣπηλιαν�ς. Δεξι�: Aπ εδ�θα ξεκιν�σει η λιτανε�α, μετις γυνα�κες που κρατο�ν τακλλυβα να προπορε�ονται,ανο�γοντας τον «δρμο»στην εικνα, τους ιερε�ς,τους επισ�μους και τον κ-σμο που ακολουθε� (φωτ.:Mιρ�ντα Tερζοπο�λου).

H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 2 I O Y § I O Y 2 0 0 1 23

Ú·ÌÔÓ‹˜ Ù˘ ÂÔÚÙ‹˜, ÈÂÚ›˜ Î·È Á˘Ó·›-Θ Û˘Ó·ÓÙÈÒÓÙ·È ÛÙÔÓ Ó·fi Î·È ·fiÎÔÈÓÔ‡ „¿ÏÏÔ˘Ó ÛÙÔÓ ÂÛÂÚÈÓfi Ù·ÂÁÎÒÌÈ· ÙÔ˘ ∂ÈÙ·Ê›Ô˘ Ù˘ ¶·Ó·Á›·˜.

MÈ· ¿ÏÏË «ÂÈÎfiÓ·»Ù˘ ¶·Ó·ÁÈ¿˜

∞Ó‹ÌÂÚ· ¢ÂηÂÓÙ·‡ÁÔ˘ÛÙÔ ÔÈ ÙÂÏÂ-ÛÙÈΤ˜ ‰Ú¿ÛÂȘ Á›ÓÔÓÙ·È ¿ÏÈ ·Ú¿Ï-ÏËϘ. ∂ÓÒ Ì¤Û· ÛÙÔ Ó·fi ÂÍÂÏ›ÛÛÂÙ·ÈË ÌÂÁ·ÏÔÚ‹˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· Ì ÙË ¯Ô-ÚÔÛÙ·Û›· ÂÈÛÎfiˆÓ Î·È Ï‹ıÔ˜ ÈÂÚ¤-ˆÓ, Ì ÙÔ˘˜ ÂÈÛ‹ÌÔ˘˜, ÙÔ˘˜ ÍÂÓÈÙÂ̤-ÓÔ˘˜, ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ fiÏÔÓ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡,ÛÙËÓ ΔÚ¿Â˙· Ù˘ ÌÔÓ‹˜ ÔÈ Á˘Ó·›Î˜,„¿ÏÏÔÓÙ·˜ Ù· ‰Èο ÙÔ˘˜ ÈÂÚ¿ ÙÚ·ÁÔ‡-‰È·, ÂÙÔÈÌ¿˙Ô˘Ó Ì ‚Ú·Ṳ̂ÓÔ ÛÙ¿ÚÈ Ù·ÎfiÏÏ˘‚· Ù˘ ¶·Ó·Á›·˜. ∞Ó ¿ÚÔ˘Ì¢fi„Ë ˆ˜ ÙÔ ÛÙ¿ÚÈ, fiˆ˜ Î·È ÙÔ ·-Ú¿ÁˆÁfi ÙÔ˘, Ô ¿ÚÙÔ˜, ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡-ÌÂÓ· ÙÂÏÂÙÔ˘ÚÁÈο, ·ÓÙÈηıÈÛÙÔ‡ÓÛ˘Ì‚ÔÏÈο Ù· ÈÂÚ¿ ÛÒÌ·Ù· ¤¯ÔÓÙ·˜ÙËÓ ›‰È· ‰‡Ó·ÌË Ì ÂΛӷ (fiˆ˜ .¯.ÙÔ „ˆÌ›–ÛÒÌ· ÙÔ˘ ÃÚÈÛÙÔ‡ ÛÙË £Â›·ªÂÙ¿ÏË„Ë), ÌÔÚԇ̠ӷ ԇ̠ˆ˜ÔÈ Á˘Ó·›Î˜ ηٷÛ΢¿˙Ô˘Ó ÌÈ· ¿ÏÏË«ÂÈÎfiÓ·» Ù˘ ¶·Ó·Á›·˜, Ì ÙË ‰È·ÊÔÚ¿ˆ˜ Ë ‰È΋ ÙÔ˘˜ ÚÔÔÚ›˙ÂÙ·È –οı¯ÚÔÓÈ¿– Ó· ηٷӷψı› ·fi ÙÔ˘˜ ·-ÓËÁ˘ÚÈÛÙ¤˜.

ªÂÙ¿ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ Ù˘ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›·˜ ÔÈ ÈÂ-Ú›˜ ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡ÌÂÓÔÈ ·fi ÙÔ ÂÎÎÏË-Û›·ÛÌ· ı· ÛËÎÒÛÔ˘Ó, ÁÈ· ÌÔÓ·‰È΋ηْ ¤ÙÔ˜ ÊÔÚ¿, ÙË Ï·ÙÚ¢fiÌÂÓË ÂÈÎfi-Ó· ·fi ÙÔ «ıÚfiÓÔ» Ù˘ ÁÈ· Ó· ÙË ÏÈÙ·-Ó‡ÛÔ˘Ó Î·È Ó· ÙËÓ Î·Ù‚¿ÛÔ˘Ó ÛÙÔ¯ˆÚÈfi Ó· ¢ÏÔÁ‹ÛÂÈ ÙÔ ·ÓËÁ‡ÚÈ.™ÙËÓ Â›ÛÔ‰Ô ÙÔ˘ Ó·Ô‡ Ë ÂÈÎfiÓ· Î·È Ù·ÎfiÏÏ˘‚· Û˘Ó·ÓÙÈÒÓÙ·È , ÔÈ ÈÂÚ›˜ ηÈÔÈ Á˘Ó·›Î˜ ÂÓÒÓÔÓÙ·È Î·È ·fi ÎÔÈÓÔ‡„¿ÏÏÔ˘Ó ÚÒÙ· ÙÔ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈÎfiÙÚÔ¿ÚÈÔ Ù˘ ÂÔÚÙ‹˜ Î·È ·Ì¤Ûˆ˜ ÌÂÙ¿ÙÔ Ï·˚Îfi ıÚËÛ΢ÙÈÎfi ÙÚ·ÁÔ‡‰È Ì η-Ù¿Ó˘ÍË Î·È ·ÏÏËÏÔÛ‚·ÛÌfi. ªÂ ÙȘÁ˘Ó·›Î˜ Ô˘ ÎÚ·ÙÔ‡Ó ÙÔ˘˜ ‰›ÛÎÔ˘˜Ì ٷ ÎfiÏÏ˘‚· Ó· ÚÔÔÚ‡ÔÓÙ·È·ÓÔ›ÁÔÓÙ·˜ «ÙÔ ‰ÚfiÌÔ» ÛÙËÓ ¿ÁÈ· ÂÈ-ÎfiÓ·, Ì ÙÔ˘˜ ÈÂÚ›˜, ÙÔ˘˜ ÂÈÛ‹ÌÔ˘˜,ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ Ó· ·ÎÔÏÔ˘ı›, Ë ÏÈÙ·Ó›·ı· ηٷϋÍÂÈ ÛÙÔÓ ¯ÒÚÔ ÙÔ˘ ·ÓËÁ˘-ÚÈÔ‡. ∂ÈÎfiÓ· Î·È ÎfiÏÏ˘‚·, ÈÛ¿ÍÈ· ηÈÈÛÔ‰‡Ó·Ì·, ÙÔÔıÂÙÔ‡ÓÙ·È ¿Óˆ Ûٷη˙¿ÓÈ· Ì ÙÔ ÙÂÏÂÙÔ˘ÚÁÈÎfi Ê·ÁËÙfi–Ô˘ ·fi ̤Ú˜ ¤¯ÂÈ Ì ÈÂÚ‹ Û˘ÏÏÔÁÈ-ÎfiÙËÙ· Î·È ÚÔÛÊÔÚ¿ ÚÔÂÙÔÈÌ·-ÛÙ›– ÁÈ· Ó· ÙÔ Â˘ÏÔÁ‹ÛÔ˘Ó. ∞ÚÁfiÙÂ-Ú· Ù· ÎfiÏÏ˘‚· ÙˆÓ Á˘Ó·ÈÎÒÓ ı· ÌÔÈ-Ú·ÛÙÔ‡Ó ·fi ÙÔÓ ÈÂÚ¤· ÛÙÔ˘˜ ·ÓË-Á˘ÚÈÛÙ¤˜, ÂÓÒ Ë ÂÈÎfiÓ·, ·ÊÔ‡ ·Ú·-ÛÙ·ı› ÛÙÔ ÎÔÈÓfi Á‡̷, ı· ÂÈÛÙÚ¤-„ÂÈ ÛÙÔ ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ.

ΔËÓ ÒÚ· Ô˘ ·Ú¯›˙ÂÈ ÙÔ ÁϤÓÙÈ, ÌÂÙÔÓ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi ÙÔÈÎfi ¯ÔÚfi «Ù˘ÎÔ‡·˜», Ù· ÙÚ·ÁÔ‡‰È· Î·È ÙËÓ ÔÈÓÔ-ÔÛ›·, ÔÈ ∂ÓÓÈ·ÌÂÚ›ÙÈÛÛ˜, Ô˘ Ù· ÙÂ-ÏÂ˘Ù·›· ¯ÚfiÓÈ· (;) fiϘ ۯ‰fiÓ ÚÔ¤Ú-¯ÔÓÙ·È ·fi ¯ˆÚÈ¿ Ù˘ ÁÂÈÙÔÓÈ΋˜ ∫ˆ,ηÙ‚·›ÓÔ˘Ó ‰È·ÎÚÈÙÈο ·fi ÙÔ ÌÔÓ·-ÛÙ‹ÚÈ, ‰È·Û¯›˙Ô˘Ó ÙËÓ ¿ÎÚË Ù˘ Ï·-Ù›·˜ Î·È ÂÈ‚È‚¿˙ÔÓÙ·È ÛÙ· η˝ÎÈ· ÁÈ·Ó· Á˘Ú›ÛÔ˘Ó ÛÙÔÓ ÙfiÔ ÙÔ˘˜. Δ· ÁϤ-ÓÙÈ· Â›Ó·È ÁÈ· ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜, ·˘Ù¤˜¤¯Ô˘Ó ÂÈÙÂϤÛÂÈ ·Ï¿ ÙÔ Î·ı‹ÎÔÓÙÔ˘˜. ¢ÂÓ ı· ͯ¿Ûˆ ÙËÓ ·¿ÓÙËÛËÔ˘ Ì ÛÔ‚·ÚfiÙËÙ· ÌÔ˘ ¤‰ˆÛ οÔÈ··fi ·˘Ù¤˜, fiÙ·Ó ÚÒÙËÛ· ÁÈ·Ù› ʇ-ÁÔ˘Ó ÙfiÛÔ ÓˆÚ›˜, ¯ˆÚ›˜ Î·Ó Ó· Ê¿ÓÂ:«∂Ì¿˜, ÎÔÚ›ÙÛÈ ÌÔ˘, Ë ‰Ô˘ÏÂÈ¿ Ì·˜ Ù¤-ÏÂȈÛ». ∫·È ̋ΠÛÙÔ Î·˝ÎÈ.

Õ Σ�ββατο τουΛαζ�ρου. Nι-συρπουλα πε-ριφ�ρουν τηστολισμ�νη κα-λαντ�ρα στοMανδρ�κι, μετο καλ�θι �τοι-μο για τα αυ-γ�. Tο �θιμοδιατηρε�ταισχεδν αναλ-λο�ωτο για π�-νω απ εκατχρνια.

Tο �θιμο της καλαντ�ραςTου Kø¡™Δ∞¡Δπ¡√À ¢π∞ª. X∞ƒΔ√ºÀ§∏

Υποναυρχου Λ.Σ.(ε.α.), Προ�δρου της Εταιρε�ας Νισυρια-κ�ν Μελετ�ν

°IA MA™ ÙÔ˘˜ ¡ÈÛ‡ÚÈÔ˘˜, ÙÔ ™¿‚‚·ÙÔ ÙÔ˘ §·˙¿ÚÔ˘ ›-Ó·È ¿ÚÚËÎÙ· Û˘Ó‰Â‰Â̤ÓÔ Ì ÙÔ «Á‡ÚÈÛÌ·» Ù˘ «Î·-Ï·ÓÙ‹Ú·˜», Û’ fiÏÔ ÙÔ ¯ˆÚÈfi, ·fi Ù· ·È‰È¿ ÙÔ˘ Û¯Ô-

Ï›Ԣ.∞ÎfiÌ· Î·È ÔÈ ¡ÈÛ‡ÚÈÔÈ Ù˘ ∞ı‹Ó·˜, οı ¯ÚfiÓÔ ÙË Ì¤Ú·

·˘Ù‹ Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÓÔÓÙ·È ÛÙË «°È·ÓÓ›‰ÂÈÔ ¡ÈÛ˘Úȷ΋∂ÛÙ›·», ÁÈ· Ó· ÁÈÔÚÙ¿ÛÔ˘Ó fiÏÔÈ Ì·˙›, Ó· Á˘Ú›ÛÔ˘Ó ÙËÓ Î·-Ï·ÓÙ‹Ú· ÙÚ·ÁÔ˘‰ÒÓÙ·˜ Ù· ·Ú·‰ÔÛȷο ÙÚ·ÁÔ‡‰È·, Ó·‰ÔÎÈÌ¿ÛÔ˘Ó Ù· «Ï·˙·Ú¿ÎÈ·» (·ÚÙÔÛ··ÛÌ· Û ÌÔÚÊ‹§·˙¿ÚÔ˘ Ì Á¤ÌÈÛË) Î·È Ó· ı˘ÌËıÔ‡Ó Ù· ·ÏÈ¿.

°È· ÙËÓ ÂÙ˘ÌÔÏÔÁ›· Ù˘ Ϥ͈˜ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ‰È¿ÊÔÚ˜·fi„ÂȘ. E¯ÔÓÙ·˜ fï˜ ηٿ ÓÔ˘Ó fiÙÈ ÌÂÙ·ÊÔÚÈο ·˘Ù‹Ô˘ ÔÌÈÏ› ÌÂÁ·ÏÔÊÒÓˆ˜ ηÏÂ›Ù·È Î·Ï·ÓÙ‹Ú·, ıˆÚÔ‡ÌÂfiÙÈ Ì¿ÏÏÔÓ Û¯ÂÙ›˙ÂÙ·È Ì ٷ οϷÓÙ·, Ô˘ Î·È ·˘Ù¿ ÚÔ-¤Ú¯ÔÓÙ·È ·fi ÙȘ Ï·ÙÈÓÈΤ˜ ηϤӉ˜, ‰ËÏ·‰‹ ÙËÓ ÚÒÙË̤ڷ οı ̋ӷ.

√ π. §ÔÁÔı¤Ù˘ (1835-1910), ¡ÈÛ‡ÚÈÔ˜ ‰È·ÓÔÔ‡ÌÂÓÔ˜, Â-ÚÈÁÚ¿ÊÂÈ ÙÔ ¤ıÈÌÔ ˆ˜ ÂÍ‹˜: «Δ· ·È‰È¿ ÂÚÈʤÚÔ˘Ó Í‡ÏÈÓÔfiÚÁ·ÓÔ, ·ÔÙÂÏÔ‡ÌÂÓÔ ·fi ‰‡Ô ‡ηÌÙ· ÙfiÍ· ÛÙ·˘ÚÔÂÈ-‰Ò˜ ÛÙÂÚˆ̤ӷ › ÛÙ·˘ÚÔÂȉԇ˜ ‚¿Ûˆ˜. ™ÙËÓ ÎÔÚ˘Ê‹ÙˆÓ ÙfiÍˆÓ ˘¿Ú¯ÂÈ ÔÌÔ›ˆÌ· ÙËÓÔ‡ ÛÙÂÚˆ̤ÓÔ Û η-Ù·ÎfiÚ˘ÊÔ ¿ÍÔÓ· ÂÚÈÛÙÚÂÊfiÌÂÓÔ Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· Û¿Á-ÁÔ˘. ™ÙÔ ÌÚÔÛÙÈÓfi ÙÌ‹Ì·, ÛÙË ‚¿ÛË ÙÔ˘ ÂÓfi˜ ÙfiÍÔ˘˘¿Ú¯ÂÈ ÌÈÎÚfi ÔÌÔ›ˆÌ· ÙÔ˘ §·˙¿ÚÔ˘. OÏÔ ·˘Ùfi ÙÔ Û‡ÓÔ-ÏÔ Ô˘ ÙÔ ÛÙÔÏ›˙Ô˘Ó Ì ÏÔ˘ÏÔ‡‰È·, ηÏÂ›Ù·È «Î·Ï·ÓÙ‹Ú·».ΔÔ ¤ıÈÌÔ ·˘Ùfi Â›Ó·È ·Ú¯·›ÔÓ, ÔÈ ∞ıËÓ·›ÔÈ Â›¯·Ó ÙËÓ ∂ÈÚÂ-ÛÈÒÓËÓ Î·È ÔÈ ƒfi‰ÈÔÈ, fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ∞ı‹Ó·ÈÔ˜, ›¯·Ó¤ıÈÌÔ Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÛˆ˜ ¯ÚËÌ¿ÙˆÓ Ô˘ ÔÓfiÌ·˙·Ó ¯ÂÏȉÒÓÈ-ÛÌ· Ô˘ ÙÔ Â·Ó·Ï·Ì‚¿ÓÔ˘Ó Î·Ù¿ ÙÔÓ Ì‹Ó· μÔˉÚÔÌÈÒ-Ó· ‰ËÏ·‰‹ ·fi 15/9 ¤ˆ˜ 15/10. (∞fi ÙÔ ‚È‚Ï›Ô ÙÔ˘ °.¡. ∫·-˙·‚‹ «¡ÈÛ‡ÚÔ˘ §·ÔÁÚ·ÊÈο», 1940.

Δ· ¯ÂÏȉˆÓ›ÛÌ·Ù· Â›Ó·È ·Ú·ÏÏ·Á‹ Ù˘ ηϷÓÙ‹Ú·˜Ø ÙÔ¤ıÈÌÔ ÙËÚÂ›Ù·È Î·È Û‹ÌÂÚ· Û ÔÏÏ¿ ̤ÚË Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜,Û˘Ó‰ÂfiÌÂÓÔ Ì ÙËÓ ¿ÓÔÈÍË. ∏ ∂ÈÚÂÛÈÒÓË ‹Ù·Ó ¿ÏÏË ·-Ú·ÏÏ·Á‹ ÙÔ˘ Âı›ÌÔ˘ Î·È Â·Ó·Ï·Ì‚·ÓfiÙ·Ó Û ÔÚÈṲ̂Ó˜ÂÔ¯ÈΤ˜ ΢ڛˆ˜ ÂÔÚÙ¤˜.

¶ÔÏϤ˜ ̤Ú˜ ÚÈÓ ·fi ÙÔ ™¿‚‚·ÙÔ ÙÔ˘ §·˙¿ÚÔ˘, Ù·

·È‰È¿ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡ ·Ú¯›˙Ô˘Ó ÙȘ ÂÙÔÈ̷ۛ˜. ¡· Îfi„Ô˘Ó·fi ÙË ‚·ÁÈ¿ (ÊÔ›ÓÈη) ηٿÏÏËÏÔ «ÙÚ˘ÊÂÚfi» ÎÏ·‰› Î·È Ó·ÙÔ ‚¿ÏÔ˘Ó ÛÙÔ ÓÂÚfi ÁÈ· Ó· Ì·Ï·ÎÒÛÔ˘Ó Ù· ʇÏÏ· ÙÔ˘ÒÛÙ ӷ ·Ú¯›ÛÂÈ ÙÔ Ï¤ÍÈÌfi ÙÔ˘˜ ¯ˆÚ›˜ Ó· Û¿ÓÂ. ΔÔ ™¿‚-‚·ÙÔ ÙÔ Úˆ› Ù· ·È‰È¿ ÍÂÎÈÓÔ‡Ó ·fi ÙÔ Û¯ÔÏ›Ô, Ì ÂÈ-ÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔ˘˜ ‰·ÛοÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜, ÁÈ· Ó· Á˘Ú›ÛÔ˘Ó fiÏÔ ÙÔ¯ˆÚÈfi ÎÚ·ÙÒÓÙ·˜ ÙȘ ÛÙÔÏÈṲ̂Ó˜ ‚·ÁȤ˜ ÙÔ˘˜ Î·È ÙÚ·-ÁÔ˘‰ÒÓÙ·˜ ÙÔ Ô›ËÌ· ÙÔ˘ π. §ÔÁÔı¤ÙË, Ô˘ ·ÔÙÂÏ› ¤Ì-ÌÂÙÚË ·Ê‹ÁËÛË Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜ Ù˘ ∞Ó·ÛÙ¿Ûˆ˜ ÙÔ˘ §·˙¿-ÚÔ˘:

∏ μ˘ı·Ó›· Û‹ÌÂÚÔÓ, ı·‡Ì·ÙÈ ÚÔÎËÚ‡ÙÙÂÈ,

ÙËÓ ÙÔ˘ ÃÚÈÛÙÔ‡ ∞Ó¿ÛÙ·ÛÈÓ ÎÈ fiÏÔÓ ÙÔ ·Ó ÂÎÏ‹ÙÙÂÈ

Î.Ï.

Δ· ·È‰È¿ Ù˘ ÙÂÏÂ˘Ù·›·˜ ٿ͈˜, ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ¯ˆÚÈÛÙ‹ÔÚ›·, ËÁ·›ÓÔ˘Ó fiÚÙ·-fiÚÙ·, Ì › ÎÂÊ·Ï‹˜ ÙËÓ Î·-Ï·ÓÙ‹Ú·, „¿ÏÏÔÓÙ·˜ ÙÔ ÙÚÔ¿ÚÈÔ «ΔËÓ Î·ÈÓ‹Ó ·Ó¿ÛÙ·ÛÈÓ

ÚÔ ÙÔ˘ ™Ô˘ ¿ıÔ˘˜ ÈÛÙÔ‡ÌÂÓÔÓ ÎÏ.», ÂÓÒ fiϘ ÔÈ ÓÔÈÎÔ-΢ڤ˜ ‚¿˙Ô˘Ó ·˘Á¿ Î·È «„ÈÏÔÎÔ‡ÏÔ˘Ú·» ÛÙÔ Î·Ï¿ıÈ Î·È¯Ú‹Ì·Ù· ÛÙÔ ‰›ÛÎÔ ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ. T· ·˘Á¿ Â›Ó·È ÁÈ· ÙÔ˘˜‰·ÛοÏÔ˘˜, Ù· ÎÔ˘ÏÔ‡ÚÈ· ÁÈ· Ù· ·È‰È¿ Î·È Ù· ¯Ú‹Ì·Ù·,Û‹ÌÂÚ· ÁÈ· ÙÔ Û¯ÔÏÈÎfi Ù·Ì›Ô, ÈÔ ·ÏÈ¿, ÁÈ· ÙÔ Ù·Ì›ÔÙ˘ ªÔÓ‹˜ Ù˘ ¶·Ó·Á›·˜ ™ËÏÈ·Ó‹˜, Ë ÔÔ›· Î¿Ï˘Ù ٷ¤ÍÔ‰· ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›·˜ ÙÔ˘ Û¯ÔÏ›Ԣ.

OÙ·Ó Ù· ·È‰È¿ ÙˆÓ ˘ÔÏÔ›ˆÓ Ù¿ÍÂˆÓ Û˘Ó·ÓÙ‹ÛÔ˘ÓÙËÓ «Î·Ï·ÓÙ‹Ú·», fiÏ· Ì·˙› ÙÚ·ÁÔ˘‰Ô‡Ó :

∫·Ï·ÓÙ‹Ú· ¤Ú·Û ÎÈ ¤Î·ÙÛÂ Î·È ’Ï¿ÏËÛÂ Î·È ‡Ú-

ÁÔÓ ÂÎÔÓfiÌËÛÂ

∫È’ fiÔÈÔ˜ ‰ÂÌ Ì·˜ ‰ÒÛ’ ·˘Áfi ̤۷ „‡ÏÏÔ˜ Î·È ÎÔÚ-

ÁÈfi˜

ÎÈ ˆ˜ ÙËÓ ¿ÏÏËÁ ∫ÂÚÁȷ΋, ÙÚÒÌÂÁ ÎfiÎÎÈÓÔÓ ·˘Áfi.

ªfiÏȘ Ù· ·È‰È¿ Ì ÙËÓ Î·Ï·ÓÙ‹Ú· ·ÔÌ·ÎÚ˘ÓıÔ‡Ó Û˘-Ó¯›˙ÔÓÙ·˜ ÙË ‰È΋ ÙÔ˘˜ ÔÚ›·, Ù· ˘fiÏÔÈ· ·Ú¯›˙Ô˘Ó¿ÏÈÓ Ó· ÙÚ·ÁÔ˘‰Ô‡Ó ÙÔ ÚÔ·Ó·ÊÂÚı¤Ó Ô›ËÌ·.

OÙ·Ó ÙÔ «Á‡ÚÈÛÌ·» fiÏÔ˘ ÙÔ˘ ¯ˆÚÈÔ‡ ÙÂÏÂÈÒÛÂÈ, ηٷϋ-ÁÔ˘Ó fiÏÔÈ ÛÙÔ Û¯ÔÏÂ›Ô fiÔ˘ ÔÈ ‰¿ÛηÏÔÈ ÎÂÚÓÔ‡Ó Ù· ·È-‰È¿ ·fi ¤Ó· ÏÔ˘ÎÔ‡ÌÈ, ÚÈÓ Ê‡ÁÔ˘Ó ÁÈ· Ù· Û›ÙÈ· ÙÔ˘˜.

∂›Ó·È ÂÓı·ÚÚ˘ÓÙÈÎfi fiÙÈ ÙÔ ¤ıÈÌÔ ·˘Ùfi ‰È·ÙËÚÂ›Ù·È Û¯Â-‰fiÓ ·Ó·ÏÏÔ›ˆÙÔ, ÔÈ ‰Â ÌÈÎÚ¤˜ ÌÂÙ·‚ÔϤ˜ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ·Ó·-fiÊ¢ÎÙË ÚÔÛ·ÚÌÔÁ‹ ÛÙ· ÛËÌÂÚÈÓ¿ ‰Â‰Ô̤ӷ. ÷ڷ-ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi Â›Ó·È ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ Ë ÊˆÙÔÁÚ·Ê›· Ô˘ Û˘ÓÔ-‰Â‡ÂÈ ÙÔ Î›ÌÂÓÔ, ÙÚ·‚ËÁ̤ÓË ÙÔÓ ∞Ú›ÏÈÔ ÙÔ˘ 2001, ‰ÂӉȷʤÚÂÈ Û ٛÔÙ ·fi ·Ó¿ÏÔÁË Ô˘ ‰ËÌÔÛȇÂÙ·È ÛÙÔ·Ó·ÊÂÚı¤Ó ‚È‚Ï›Ô ÙÔ˘ °. ∫·˙·‚‹ ÙÔ˘ 1940.

24 H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 2 I O Y § I O Y 2 0 0 1

O νισ�ρικος γ�μος

Tου °πÕ¡¡∏ ¢π∞ª. X∞ƒΔ√º⁄§∏

Αρχιπλοιρχου Π.Ν. ε.α., Προ�δρουτου Συλλ�γου Νισυρ�ων Αθην�ν

«Ο Γνωμαγ�ρας», εκδ�τη της εφημερ�δας«Νισυριακ N�α»

¶O§§A EINAI Ù· ÛÙÔȯ›· Ù˘ Ô-ÏÈÙÈÛÙÈ΋˜ ·Ú¿‰ÔÛ˘ Ù˘ ¡È-Û‡ÚÔ˘, Ô˘ ‰ÂÓ ÌfiÚÂÛ·Ó Ó·

·ÓÙÈÛÙ·ıÔ‡Ó ÛÙȘ ·ÏÏÔȈÙÈΤ˜ Âȉڿ-ÛÂȘ ÙÔ˘ ÏÂÁfiÌÂÓÔ˘ ÂÎÛ˘Á¯ÚÔÓÈÛÌÔ‡.Ö˜ Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ·fi Ù· ¤ıÈÌ·ÌfiÚÂÛ·Ó Ó· ‰È·Ê˘Ï¿ÍÔ˘Ó, fiÛÔ ‹Ù·Ó‰˘Ó·Ùfi, ÙËÓ ·ÏÈ¿ ÙÔ˘˜ ÌÔÚÊ‹, ·Ô-ÙÂÏÒÓÙ·˜ Á¤Ê˘Ú· ÙÔ‡ ÙfiÙ Ì ÙÔ ÙÒ-Ú·. EÓ· ·fi ·˘Ù¿ Â›Ó·È Ô ÓÈÛ‡ÚÈÎÔ˜Á¿ÌÔ˜.

™ÙȘ ̤Ú˜ Ì·˜, ‰ÂÓ ı· ·Ú·ÎÔÏÔ˘-ı‹ÛÔ˘Ì ‚¤‚·È· ÙËÓ ˘ÔÁÚ·Ê‹ ÙÔ˘ÚÔÈÎÔÛ˘ÌÊÒÓÔ˘, fiÔ˘ ·ÚfiÓÙ˜‹Ù·Ó Ô ∞Ú¯ÈÂÚ·ÙÈÎfi˜ ∂›ÙÚÔÔ˜ ηȉ‡Ô ·ÍÈfiÈÛÙÔÈ Ì¿ÚÙ˘Ú˜. ¢ÂÓ ı· Û˘-Ó·ÓÙ‹ÛÔ˘Ì ÙȘ ·Ú¤Â˜ Ô˘ ¤ÛÙÚÂ-Ê·Ó ¿ÏÏÔÙ ·fi ÙÔ ÎÙ‹Ì·, Ì ÙÚ·ÁÔ‡-‰È· Î·È ‚ÈÔÏÈ¿, ÌÂٷʤÚÔÓÙ·˜ Ù· ÎÚ¤·-Ù·, ÁÈ· ÙÔ ÙÚ·¤˙È ÙÔ˘ Á¿ÌÔ˘. ¢ÂÓ ı·‰Ô‡Ì ÙȘ ʛϘ Ù˘ Ó‡Ê˘ Ó· ϤÓÔ˘ÓÎ·È Ó· ÛȉÂÚÒÓÔ˘Ó, ÙÚ·ÁÔ˘‰ÒÓÙ·˜, Ù··ÛÚfiÚÔ˘¯· Î·È Ù’ ¿ÏÏ· ÚÔÈÎÈ¿. √‡ÙÂı· ˙‹ÛÔ˘Ì Á·Ì‹ÏÈÔ ÁϤÓÙÈ ÔÏfiÎÏËÚ˘‚‰ÔÌ¿‰·˜, fiˆ˜ ÙfiÙÂ.

£· ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÔ˘Ì fï˜ ¿ÏÏ·ÛÙÔȯ›·, ·Ó·ÏÏÔ›ˆÙ· ̤¯ÚÈ Û‹ÌÂÚ·,·Ú¯›˙ÔÓÙ·˜ ·fi ÙÔÓ ·ÚÚ·‚ÒÓ·. ¶ÔÌ‹ÔÏfiÎÏËÚË, Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔÓ Á·ÌÚfiÎ·È ÙËÓ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ¿ ÙÔ˘, ÍÂÎÈÓ¿ ·fi ÙÔÛ›ÙÈ ÙÔ˘ Ì ÙÚ·ÁÔ‡‰È· ÙÔ˘ ·ÚÚ·‚ÒÓ·Î·È ÊÙ¿ÓÂÈ ÛÙÔ Û›ÙÈ Ù˘ Ó‡Ê˘, fiÔ˘ÂÚÈ̤ÓÔ˘Ó ÔÈ Û˘ÌÂı¤ÚÔÈ Ì ÙË Ó‡ÊËÎ·È ÙË ‰È΋ ÙÔ˘˜ ·Ú¤·. EΛ, ÛÙËÓfiÚÙ· ÂÌÚfi˜, ·Ú¯›˙ÂÈ ¤Ó·˜ ·˘ÙÔÛ¯¤-‰ÈÔ˜ ÙÚ·ÁÔ˘‰ÈÛÙÈÎfi˜ ‰È¿ÏÔÁÔ˜, ·Ó¿ÌÂ-Û· ÛÙȘ ‰‡Ô Û˘ÌÂı¤Ú˜:

∞ÓÔ›ÍÂÙ ÙËÓ fiÚÙ· Û·˜ Î·È Î¿-

ÌÂÙ ηÚÙ¤ÚÈ

ÁÈ· Ó· ’ÌÂÈ Ô Î·Ïfi˜ ÌÔ˘ ÁÈÔ˜,

Ì fiÏÔ ÙÔ˘ Ù’ ·ÛΤÚÈ.

∏ fiÚÙ· ÌÔ˘ ›Ӓ ·ÓÔȯً Î·È Ë

¯·Ú¿ ÌÂÁ¿ÏË

Î·È Ë Î·Ú‰È¿ ÌÔ˘ ÔÏ¿ÓÔȯÙË, ̤-

Û· ÁÈ· Ó· Û·˜ ‚¿ÏÂÈ.

™ÙÔÓ ·ÚÚ·‚ÒÓ· ·Ú¢ڛÛÎÂÙ·È fiÏÔÙÔ ¯ˆÚÈfi, ÁÈ·Ù› Ô ÎfiÛÌÔ˜ ıˆÚ› ˘Ô-¯Ú¤ˆÛË Ó· ÌÔÈÚ·ÛÙ› ÙË ¯·Ú¿ Î·È ÙËÓÂ˘Ù˘¯›· ÙÔ˘ ˙¢Á·ÚÈÔ‡, ·ÊÔ‡ ÔÈ ¯·Ú¤˜Î·È ÔÈ Ï‡Â˜ ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ÂΛ Ó· ıÂ-ˆÚÔ‡ÓÙ·È ÎÔÈÓ¤˜.

K·È Û˘ÁÁÂÓ›˜ Î·È Í¤ÓÔÈ√ Á¿ÌÔ˜ ÛÙË ¡›Û˘ÚÔ Á›ÓÂÙ·È ÙÔ ·fi-ÁÂ˘Ì· Ù˘ ∫˘Úȷ΋˜ Î·È ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ÁÈ· ÙÔ ª·Ó‰Ú¿ÎÈ, ¿ÓÙ· ÛÙÔ ÌÔÓ·ÛÙ‹-ÚÈ Ù˘ ¶·Ó·ÁÈ¿˜ Ù˘ ™ËÏÈ·Ó‹˜. ¶ÚÔ-ÛÎÏËÙ‹ÚÈ· ‰ÂÓ ÛÙ¤ÏÓÔÓÙ·È, ·ÊÔ‡ ÂÍ·-ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó Ó· ÙËÚÔ‡ÓÙ·È Ù· ·Ú·‰Ô-

Ûȷο « Î · Ï ¤ Û Ì · Ù · » . ¢‡Ô–ÙÚÂȘ̤Ú˜ ÚÈÓ ·fi ÙÔÓ Á¿ÌÔ Ë Ó‡ÊË ÌÂÙËÓ ·ÎÔÏÔ˘ı›· Ù˘ ÂÈÛΤÙÂÙ·È Ù·¯ˆÚÈ¿ Î·È ÚÔÛηÏ› ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ ÛÙ˯·Ú¿ Ù˘. ∫·È ÙÔ ‚Ú¿‰˘ ÙÔ˘ ™·‚‚¿ÙÔ˘ÍÂÎÈÓ¿ ·fi ÙÔ Ó ˘ Ê Ô Û Ù fi Ï È ÌÂÁ¿ÏËÔÌ‹, Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔ˘˜ ÌÂÏÏÔÓ‡Ì-ÊÔ˘˜ Î·È ÂÚÓÒÓÙ·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÎÂÓÙÚÈ-ÎÔ‡˜ ‰ÚfiÌÔ˘˜ ÙÔ˘ ¯ˆÚÈÔ‡, Ì ‚ÈÔÏÈ¿Î·È Ì ÙÚ·ÁÔ‡‰È·, ÚÔÛηÏÔ‡Ó fiÏÔÙÔÓ ÎfiÛÌÔ ÛÙÔ Á¿ÌÔ:

∂ΛÓËÛÂÓ Ë ¤Ú‰Èη Ì fiÏË ÙË

ÁÂÓÈ¿ Ù˘

Ó· ÚÔÛηϤÛÂÈ ÙÔ ¯ˆÚÈfiÓ ·‡ÚÈÔ

ÛÙË ¯·Ú¿ Ù˘.

º›ÏÔÈ Ì·˜ Î·È ÁÂÈÙfiÓÔÈ Ì·˜ ηÈ

Û˘ÁÁÂÓ›˜ Î·È Í¤ÓÔÈ

·‡ÚÈÔÓ ÂȘ ÙÔ Á¿ÌÔ Ì·˜ ›ÛÙÂ

ÚÔÛηÏÂṲ̂ÓÔÈ.

MÂÙ¿ Ù· ηϤÛÌ·Ù· Ë ÔÌ‹ ηٷ-Ï‹ÁÂÈ ÛÙÔ ¯ÔÚÔÛÙ¿ÛÈ, fiÔ˘ ·Ú¯›˙ÂÈ ÙÔÚÔÂfiÚÙÈÔ Á·Ì‹ÏÈÔ ÁϤÓÙÈ.ΔÔ ÙÚ·¤˙ÈÙÔ˘ Á¿ÌÔ˘ ÛÙÚÒÓÂÙ·È ÙÔ ÌÂÛË̤ÚÈ Ù˘∫˘Úȷ΋˜ ÎÈ ·Ì¤Ûˆ˜ ÌÂÙ¿ ·Ú¯›˙ÂÈ ËÚÔÂÙÔÈÌ·Û›· ÙˆÓ ÌÂÏÏÔÓ‡ÌʈÓ.

ΔÔ ÓÙ‡ÛÈÌÔ ÙÔ˘ Á·ÌÚÔ‡ ¤¯ÂÈ ¯¿ÛÂÈÙÔÓ ·Ú·‰ÔÛÈ·Îfi ÙÔ˘ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· (ÌÂÙËÓ ·ÚÔ˘Û›· ÙÔ˘ ÎÔ˘Ì¿ÚÔ˘, ÙˆÓ Ê›-ψÓ, Î·È Ù· ÙÚ·ÁÔ‡‰È· ·fi ÙȘ ÎԤϘÙÔ˘ ÛÔÁÈÔ‡). ΔÔ ÛÙfiÏÈÛÌ· fï˜ Ù˘ Ó‡-Ê˘ Á›ÓÂÙ·È fiˆ˜ ·ÏÈ¿, Ì ÙË ÌÔ‰›-ÛÙÚ· Ó· ¤¯ÂÈ ÙÔÓ ÚÒÙÔ ÏfiÁÔ Î·È ÙȘÎԤϘ Ó· ÙÚ·ÁÔ˘‰Ô‡Ó Ù· ηıÈÂڈ̤-Ó·, ÁÈ· ÙËÓ ÂÚ›ÛÙ·ÛË, ÙÚ·ÁÔ‡‰È·. ∫·ÈηıÒ˜ Ë Ó‡ÊË ÛÙÔÏ›˙ÂÙ·È, Ë Î·Ì¿Ó·Ù˘ ÂÎÎÏËÛ›·˜ ÚÔÂȉÔÔÈ› ˆ˜ ÏË-ÛÈ¿˙ÂÈ Ë ÒÚ· ÙÔ˘ Ì˘ÛÙËÚ›Ô˘, ÁÈ’ ·˘ÙfiÎ·È Ô ÎfiÛÌÔ˜ Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÓÂÙ·È ÛÙÔ Ó ˘ -Ê Ô Û Ù fi Ï È . ™ÙËÓ ÙÚ›ÙË Î·Ì¿Ó· ÊÙ¿-ÓÔ˘Ó ÛÙÔ Û›ÙÈ, Ì ‚ÈÔÏÈ¿ Î·È ÙÚ·ÁÔ‡-‰È·, Ô Á·ÌÚfi˜ Ì ÙËÓ ·Ú¤· ÙˆÓ ·Ó-‰ÚÒÓ Î·È ·fi ÂΛ ÔÈ ÌÂÏÏfiÓ˘ÌÊÔÈ Î·ÈfiÏÔ˜ Ô ÎfiÛÌÔ˜ ÍÂÎÈÓÔ‡Ó ÁÈ· ÙËÓ ÂÎ-ÎÏËÛ›·.

ΔÔ Ì˘ÛÙ‹ÚÈÔ ÙÔ˘ Á¿ÌÔ˘, Ï·ÈÛÈÒÓÂ-Ù·È Ì ÛÙÔȯ›· ÙÔ˘ ·ÚÂÏıfiÓÙÔ˜: ∏ÎԤϷ Ô˘ ÌÂٷʤÚÂÈ Ù· Û٤ʷӷÛÙËÓ ÂÎÎÏËÛ›· ‰ÂÓ Ù· ·Ú·‰›‰ÂÈ, ·Ó‰ÂÓ Ù¿ÍÂÈ ‰ÒÚÔ Ô ÎÔ˘Ì¿ÚÔ˜. ªÔ-ÌÔÓȤÚ˜ ‰ÂÓ ˘¿Ú¯Ô˘Ó Î·È Ì¤¯ÚÈÚÈÓ ·fi Ï›Á· ¯ÚfiÓÈ· Ô ·¿˜ Úfi-ÛÊÂÚ ÙËÓ Î Ô ‡ Ó Ó · (ηı·ÚÈṲ̂ÓË

·Ì˘Á‰·Ïfi„ȯ· Ì ̤ÏÈ) ·fi ÙÔÓ ›‰ÈÔÎÂÛ¤ Î·È Ì ÙÔ ›‰ÈÔ ÎÔ˘Ù·Ï¿ÎÈ Û’ fiÏÔÙÔÓ ÎfiÛÌÔ.

∞fi ÙËÓ ÂÎÎÏËÛ›· ÙÔ Ó¤Ô ˙¢Á¿ÚÈÛ˘Óԉ‡ÂÈ ÛÙÔ Û›ÙÈ Ë ›‰È· ÔÌ‹, ÌÂÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙËÓ ∂ÈÎfiÓ· Ù˘ ¶·Ó·Á›·˜,Ë ÔÔ›· ÌÂٷʤÚÂÙ·È ÛÙËÓ ÎÚ‚·ÙÔο-Ì·Ú· ÙÔ˘ ˙¢Á·ÚÈÔ‡, fiÔ˘ ÙÂÏÂ›Ù·È ‰¤-ËÛË ÁÈ· ÙËÓ ̆ Á›· Î·È ÙËÓ Â˘Ù˘¯›· ÙÔ˘.AÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó Ù· ÎÂÚ¿ÛÌ·Ù·, Ì ÚÒ-ÙÔ˘˜ Î·È ··Ú·›ÙËÙÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÏÔ˘ÎÔ˘-Ì¿‰Â˜. ∫È ·fi ÙÔ Û›ÙÈ ÙÔ˘ ˙¢Á·ÚÈÔ‡ ÔÎfiÛÌÔ˜ ÌÂÙ·‚·›ÓÂÈ ÛÙÔ ¯ÔÚÔÛÙ¿ÛÈ, ÁÈ·

Ó’ ·Ú¯›ÛÂÈ ÙÔ ÁϤÓÙÈ, ÛÙÔ ÔÔ›Ô ¯ÔÚ‡-ÔÓÙ·È ·Ú·‰ÔÛÈ·ÎÔ› ¯ÔÚÔ› . A·Ú·›ÙË-ÙÔ ÙÔ «¶ÂÚÈfiÏÈ». ÙÔÈÎfi˜ ¯ÔÚfi˜ Ì ÙÚ·-ÁÔ‡‰È, Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÙȘ ¯¿Ú˜ ηÈÛÙ· «Î·Ï¿» Ù˘ Ó‡Ê˘.

ΔÔ ÁϤÓÙÈ ı· ÎÚ·Ù‹ÛÂÈ Ò˜ Ù· ÍËÌÂ-ÚÒÌ·Ù·, ÔfiÙÂ Ë ·Ú¤· ·fi ÙÔ ¯ÔÚÔ-ÛÙ¿ÛÈ ÌÂÙ·‚·›ÓÂÈ ÛÙÔ Ó˘ÊÔÛÙfiÏÈ, ÙÚ·-ÁÔ˘‰ÒÓÙ·˜ ÛÙÔÓ ‰ÚfiÌÔ ÙÔ «ÙÚ·ÁÔ‡‰ÈÙ˘ ·˘Á‹˜». ™ÙÔ Û›ÙÈ ÙÔ˘˜ ÂÚÈ̤ÓÂÈÎÔÙfiÛÔ˘· ·fi ÎfiÙ˜ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ÎÏ·-›, ηٿ ÙÔ ¤ıÈÌÔ, ·fi Ù· ÎÔÙ¤ÙÛÈ·ÙˆÓ Û˘ÌÂı¤ÚˆÓ.

∏∂TAIPEIA ¡ÈÛ˘ÚÈ·ÎÒÓ ªÂÏÂÙÒÓ È‰Ú‡ıËΠÙÔ 1961 ·fi ÔÌ¿‰· ¡ÈÛ˘Ú›ˆÓÙ˘ ∞ı‹Ó·˜ ˆ˜ ¤ÎÊÚ·ÛË Ù˘ ·ÁˆÓ›·˜ ÙÔ˘˜ Î·È ÙÔ˘ ˙ˆËÚÔ‡ ÂӉȷʤ-ÚÔÓÙfi˜ ÙÔ˘˜ ÁÈ· ÙË ‰È·Ù‹ÚËÛË Ù˘ ÔÏÈÙÈÛÌÈ΋˜ Ê˘ÛÈÔÁӈ̛·˜ ÙÔ˘ ÓË-

ÛÈÔ‡ ÙÔ˘˜. ∂›Ó·È ™ˆÌ·Ù›ÔÓ ÌË ÎÂÚ‰ÔÛÎÔÈÎÔ‡ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· Î·È ÛÙ· 40 ¯ÚfiÓÈ·Ô˘ ¤Ú·Û·Ó ·fi ÙfiÙÂ, ¤¯ÂÈ ·Ó·Ù‡ÍÂÈ ¤ÓÙÔÓË ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· ÁÈ· ÙËÓ ÔÔ›·Ë ∞η‰ËÌ›· ∞ıËÓÒÓ Ù˘ ·¤ÓÂÈÌ ¤·ÈÓÔ.

M¤¯ÚÈ Û‹ÌÂÚ· ¤¯ÂÈ ÂΉÒÛÂÈ 15 ÔÁÎÒ‰ÂȘ ÙfiÌÔ˘˜ Ì ٛÙÏÔ «¡ÈÛ˘Úȷο» ηȿÏÏÔ˘˜ 7 ÌÂÌÔӈ̤ÓÔ˘˜ ÙfiÌÔ˘˜, ÛÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ¤¯ÂÈ ‰È·Ûˆı› Ô ÏÔ‡ÙÔ˜ Ù˘ÈÛÙÔÚÈ΋˜, ÔÏÈÙÈÛÙÈ΋˜ Î·È Ï·ÔÁÚ·ÊÈ΋˜ ÎÏËÚÔÓÔÌÈ¿˜ Ù˘ ¡ÈÛ‡ÚÔ˘. ∞Í›· ȉÈ-·ÈÙ¤Ú·˜ ÌÓ›·˜ Â›Ó·È Ë ¤Î‰ÔÛË «™ËÏÈ·Ó‹˜ Aگ›ÔÓ», ÛÙÔ˘˜ ‰‡Ô ÙfiÌÔ˘˜ Ù˘ÔÔ›·˜ ¤¯Ô˘Ó Û˘ÌÂÚÈÏËÊı› ʈÙÔÁÚ·ÊË̤ӷ 1080 ¤ÁÁÚ·Ê· ·fi ÙÔ 1718 ¤ˆ˜ÙÔ 1950, Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙË ‚È‚ÏÈÔı‹ÎË Ù˘ πÂÚ¿˜ ªÔÓ‹˜ ¶·Ó·Á›·˜ ™ËÏÈ·-Ó‹˜ Î·È Ì¤Û· ·fi Ù· ÔÔ›· ·Ó·‰‡ÂÙ·È fiÏË Ë ÈÛÙÔÚ›· ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡.

ªfiÏȘ Â͉fiıË Ô ·ÓËÁ˘ÚÈÎfi˜ (ÁÈ· Ù· 40 ¯ÚfiÓÈ·) 15Ô˜ ÙfiÌÔ˜ ÙˆÓ «NÈÛ˘ÚÈ·-ÎÒÓ» Ì ÙȘ ÂÈÛËÁ‹ÛÂȘ Ô˘ ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙËÎ·Ó ÛÙÔ ™˘ÌfiÛÈÔ ÙÔ˘ π‰Ú‡Ì·ÙÔ˜∂ıÓÈÎÔ‡ Î·È £ÚËÛ΢ÙÈÎÔ‡ ¶ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÌÔ‡, ÙÔ ÔÔ›Ô Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ‹ıËÎÂÛÙËÓ ¡›Û˘ÚÔ. H ·ÚÔ˘Û›·ÛË ÙÔ˘ ÙfiÌÔ˘ ı· Á›ÓÂÈ ÛÙË ¡›Û˘ÚÔ ÛÙȘ 6 ∞˘ÁÔ‡-ÛÙÔ˘, ·ÚÔ˘Û›· Ù˘ ∞.£.¶. ÙÔ˘ √ÈÎÔ˘ÌÂÓÈÎÔ‡ ¶·ÙÚÈ¿Ú¯Ô˘.

√ ÂfiÌÂÓÔ˜ ÛÙfi¯Ô˜ Â›Ó·È Ë ¤Î‰ÔÛË Ï¢ÎÒÌ·ÙÔ˜ Ì 100 ÂÚ›Ô˘ ÙÚ·ÁÔ‡‰È·ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡ Ô˘ ÙÚ·ÁÔ˘‰ÈÔ‡ÓÙ·È ÛÙËÓ ·Ú¤·, ÁÈ· Ó·ÓÔ‡ÚÈÛÌ·, ÛÙÔÓ ·ÚÚ·‚Ò-Ó· Î·È ÛÙÔÓ Á¿ÌÔ, Ì˘ÚÔÏfiÁÈ· Î·È ÌÔÈÚÔÏfiÁÈ· ÎÏ. ∂ÎÙfi˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÛÙ›¯Ô˘˜ ı··Ú·Ù›ıÂÙ·È ÈÛÙÔÚÈÎÔÎÔÈÓˆÓÈ΋ ·Ó¿Ï˘ÛË Î·È ÌÔ˘ÛÈ΋ ηٷÁÚ·Ê‹ ÂÓfi˜ Âο-ÛÙÔ˘ Î·È ı· Û˘Óԉ‡ÂÙ·È ·fi ·ÓÙ›ÛÙÔÈ¯Ô ·ÚÈıÌfi „ËÊÈ·ÎÒÓ ‰›ÛÎˆÓ (CD), Ô˘ı· ÂÚȤ¯Ô˘Ó ÙËÓ ÂÎÙ¤ÏÂÛË ÙˆÓ ÙÚ·ÁÔ˘‰ÈÒÓ ·fi Ï·˚ÎÔ‡˜ ÙÚ·ÁÔ˘‰ÈÛÙ¤˜ Û˘-Óԉ›· Ï·˚ÎÒÓ ·Ú·‰ÔÛÈ·ÎÒÓ ÔÚÁ¿ÓˆÓ. ∂›Ó·È ·ÍÈÔÛËÌ›ˆÙÔ fiÙÈ ÙÔ ÎfiÛÙÔ˜ ·˘-ÙÒÓ ÙˆÓ ÂΉfiÛÂˆÓ Î·Ï‡ÙÂÙ·È ·fi ÚÔÛÊÔÚ¤˜ ÙÔ˘ ¢‹ÌÔ˘ ¡ÈÛ‡ÚÔ˘ Î·È ÙˆÓ¡ÈÛ˘Ú›ˆÓ Ì ·Ó‡·ÚÎÙË ÙËÓ ÎÚ·ÙÈ΋ ·ÚÔ˘Û›· Î·È ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍË.

∂ÎÙfi˜ ·fi ÙÔ ÂΉÔÙÈÎfi ¤ÚÁÔ, ·Ó¿ÏÔÁË Â›Ó·È Î·È Ë ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· Ù˘ ∂Ù·È-Ú›·˜ ÚÔ˜ ÙËÓ Î·Ù‡ı˘ÓÛË Ù˘ ÚÔÛÙ·Û›·˜ ÙÔ˘ Ê˘ÛÈÎÔ‡ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ ηÈÙˆÓ Âı›ÌˆÓ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡.

™∏ª∂ÿø™∏:H διεύθυνση της Eταιρείας είναι: 3ης Σεπτεμ�ρί�υ 25 Αθήναι 10432, τηλ 52.37.198,

53.21.524, 4283622, Τηλε�μ�ι�τυπ�ν 4280064

Õ Σκην� απ γ�-μο στη N�συροστις αρχ�ς της δε-καετ�ας του ’60.H γαμ�λια πο-μπ� ξεκιν� απτην εκκλησ�α γιατο «νυφοστλι».Στο στ�θος τωννενυμφων καρ-φιτσωμ�να χρυ-σαφικ� και χαρ-τονομ�σματα, ταδ�ρα του γ�μου,κατ� το �θιμοτων Nισ�ριων.

Eταιρε�α Nισυριακ�ν Mελετ�ν

H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 2 I O Y § I O Y 2 0 0 1 25

Tου PπÃÕƒ¢√À Oπ∫√¡√ªÕ∫∏

Eπ. Kαθηγητ Aρχιτεκτονικςστο Πανεπιστμιο Notre Dame

της Indiana, HΠA

H¶PøTH ÂÓÙ‡ˆÛË Ô˘ Û¯ËÌ·Ù›-˙ÂÈ Ô ÂÈÛΤÙ˘ Êı¿ÓÔÓÙ·˜ÛÙË N›Û˘ÚÔ Ì ηڿ‚È (‰ÚÔÌÔ-

ÏfiÁÈÔ ·fi ¶ÂÈÚ·È¿ ÚÔ˜ Pfi‰Ô Î·È Ù·-Ó¿·ÏÈÓ, Û˘Ó‹ıˆ˜ ÌÈ· ÊÔÚ¿ ÙËÓ Â‚‰Ô-Ì¿‰·) ‹ Ì ÏÔÈ¿ÚÈÔ ·fi ÙËÓ Kˆ (ÙÔηÏÔη›ÚÈ ‰ÚÔÌÔÏÔÁÔ‡ÓÙ·È ÙÚ›· ÚˆÈ-Ó¿ ÙÔ˘ÚÈÛÙÈο ÏÔÈ¿ÚÈ· ·fi ÙËÓ fiÏËÙ˘ Kˆ Î·È ¤Ó· ·fi ÙËÓ K·Ú‰¿Ì·ÈÓ·)Â›Ó·È ÂÓfi˜ ηٷڿÛÈÓÔ˘ ‚·ıÌȉˆÙԇ̠Â˙ԇϘ ËÊ·ÈÛÙÂÈ·ÎÔ‡ ÎÒÓÔ˘, η-Ù¿Ê˘ÙÔ˘ Ì ‚·Ï·ÓȉȤ˜, ÙÂÚ‚ÈÓıȤ˜Î·È ·Ì˘Á‰·ÏȤ˜, Ô˘ ÙÔÓ ¯ÂÈÌÒÓ· fiÙ·Ó·Óı›˙Ô˘Ó ‰›ÓÔ˘Ó ¤Ó· ˘¤ÚÔ¯Ô Úfi‰ÈÓÔ¯ÚÒÌ· ÛÙÔ ÓËÛ›. ™Ù· ‰˘ÙÈο, ηıÒ˜ÏËÛÈ¿˙Ô˘ÌÂ, ÚÔ‚¿ÏÏÂÈ Ë ÚˆÙ‡Ԣ-Û· Î·È Î‡ÚÈÔ ÏÈÌ¿ÓÈ, ÙÔ M·ÓÙÚ¿ÎÈ, ÌÂÙ· ÎÔÌ„¿ ‰ÈÒÚÔÊ· Ï·˚ο Û›ÙÈ· Î·È Ù·ÛÙÂÓ¿, ÁÚ·ÊÈο ÙÔ˘ ‰ÚÔÌ¿ÎÈ·. TÔ Î·-Ù¿Ï¢ÎÔ ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ Ù˘ ¶·Ó·Á›·˜ Ù˘™ËÏÈ·Ó‹˜ Ô˘ ÎÔ˘ÚÓÈ¿˙ÂÈ Ì¤Û· ÛÙÔÌÂ۷ȈÓÈÎfi ÊÚÔ‡ÚÈÔ ÙˆÓ Iˆ·ÓÓÈÙÒÓIÔÙÒÓ, ¿Óˆ ·fi ÙÔ M·ÓÙÚ¿ÎÈ,ÂÓÙ˘ˆÛÈ¿˙ÂÈ Ì ÙËÓ Ï·ÛÙÈÎfiÙËÙ·ÙˆÓ ÌÔÚÊÒÓ ÙÔ˘ Ô˘ ÌÔÈ¿˙Ô˘Ó Ó··ÁηÏÈ¿˙Ô˘Ó ÙÔÓ ‚Ú¿¯Ô.

M·ÓÙÚ¿ÎÈ TÔ M·ÓÙÚ¿ÎÈ ·ÏÒÓÂÙ·È ‰˘ÙÈο ÙÔ˘ ÏÈ-Ì·ÓÈÔ‡, ÌÂ Û˘ÛÙ¿‰· ÌÈÎÚÒÓ ÍÂÓԉԯ›-ˆÓ Î·È ÙÔÓ ¯·ÚÈو̤ÓÔ ÙÚÔ˘Ï·›Ô Ó·fiÙÔ˘ AÁ›Ô˘ NÈ΋ٷ, ÚÔÛÙ¿ÙË ¿ÁÈÔ˘ ÙÔ˘ÓËÛÈÔ‡, ·ÏÏ¿ Î·È ÚÔ˜ Ù· ÓfiÙÈ·, ηٿ̋ÎÔ˜ Ù˘ Ê˘ÛÈ΋˜ ÚÂÌ·ÙÈ¿˜ ÙÔ˘ ¶ÔÙ·-ÌÔ‡, fiÔ˘ ʈÏÈ¿˙Ô˘Ó ÔÈ ·ÏÈfiÙÂÚ˜ ÁÂÈ-ÙÔÓȤ˜ ÙÔ˘ §·Áη‰ÈÔ‡ Î·È ÙÔ˘ TÚÔ‡Ï-ÏÔ˘. K¿Ùˆ ·fi ÙË ™ËÏÈ·Ó‹ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·ÈÔ Î·ı‰ÚÈÎfi˜ Ó·fi˜ Ù˘ ¶·Ó·Á›·˜ Ù˘¶ÔÙ·Ì›ÙÈÛÛ·˜ ηÈ, ·ÓËÊÔÚ›˙ÔÓÙ·˜ Ï›Á·ÏÂÙ¿ ÙÔÓ ÎÂÓÙÚÈÎfi ‰ÚfiÌÔ ÙÔ˘ §·Áη-‰ÈÔ‡ ÚÔ˜ Ù· ÓfiÙÈ·, Ô Ó·fi˜ ÙÔ˘ AÁ›Ô˘Iˆ¿ÓÓË ÙÔ˘ £ÂÔÏfiÁÔ˘, ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈ-Τ˜ ÛÙ·˘ÚÔıÔÏȷΤ˜ ‚·ÛÈÏÈΤ˜ ‰ˆ‰Âη-ÓËÛÈ·ÎÔ‡ Ù‡Ô˘ ÙÔ˘ ÚÒÙÔ˘ ÌÈÛÔ‡ ÙÔ˘19Ô˘ ·È. EΛ ÎÔÓÙ¿ ÌÔÚ› ›Û˘ Ó·ÂÈÛÎÂÊÙ› ηÓ›˜ ÙËÓ ÂÎÎÏËÛ›· Ù˘AÁ›·˜ E˘Ù˘¯›·˜, ÙËÓ K·ıÔÏÈ΋ fiˆ˜ Ϥ-ÁÂÙ·È, Ô˘ ¯ÚÔÓÔÏÔÁÂ›Ù·È ÛÙÔ 1765 ηÈÙÔÓ ÌÈÎÚfi Ó·fi ÙÔ˘ AÁ›Ô˘ Iˆ¿ÓÓË ÙÔ˘¶ÚÔ‰ÚfiÌÔ˘, ÓfiÙÈ· ·fi ÙËÓ ÎÂÓÙÚÈ΋ϷÙ›· Ù˘ HÏÈÎȈ̤Ó˘, Ô˘ ÏÂÈÙÔ‡Ú-ÁËÛ ˆ˜ ηı‰ÚÈÎfi˜ Ó·fi˜ ηٿ ÙËÓE·Ó¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ 1821. H Ï·Ù›· Ù˘HÏÈÎȈ̤Ó˘ Â›Ó·È Ô ÎÔÛÌÈÎfiÙÂÚÔ˜ Ùfi-Ô˜ Û˘Ó¿ÓÙËÛ˘ ÙÔ˘ M·ÓÙÚ·ÎÈÔ‡, ÌÂηÊÂÓ›· Î·È ÂÛÙÈ·ÙfiÚÈ· Ì ÙÚ·Â˙¿ÎÈ·¤Íˆ, οو ·fi ÙË ÛÎÈ¿ ‰‡Ô ÂÏÒÚȈÓηٷڿÛÈÓˆÓ Ê›ÎˆÓ. ™Â ÌÈÎÚ‹ ·fi-ÛÙ·ÛË ÛÙ· ‰˘ÙÈο ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÔÈ Û˘ÓÂ-¯fiÌÂÓ˜ Ï·Ù›˜ ÙÔ˘ ¢ËÌ·Ú¯Â›Ô˘ ηÈÙˆÓ ¢ÂÏÊÈÓÈÒÓ, Ì ̆ ¤ÚÔ¯· ‚ÔÙ۷ψٿ‰¿Â‰· ÙÔ˘ ÓÙfiÈÔ˘ Ù¯ӛÙË NÙ›ÓÔ˘¶··‰¤ÏÈ·.

¶·›ÚÓÔÓÙ·˜ ÙÔÓ ·Ì·ÍˆÙfi ‰ÚfiÌÔ

ÚÔ˜ Ù· ÓfiÙÈ· ·fi ÙÔÓ Ó·fi ÙÔ˘ AÁ›Ô˘NÈ΋ٷ ÛÙÔ ÏÈÌ¿ÓÈ ‹ ·ÓËÊÔÚ›˙ÔÓÙ·˜Ì ٷ fi‰È· ·fi ÙÔÓ ÎÂÓÙÚÈÎfi ‰ÚfiÌÔÙÔ˘ §·Áη‰ÈÔ‡ Ì ٷ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈοÙÔ˘ ¯ÚˆÌ·ÙÈÛÙ¿ ͇ÏÈÓ· Ì·ÏÎfiÓÈ·,Êı¿ÓÂÈ Î·Ó›˜ ÛÙÔ ÂÈ‚ÏËÙÈÎfi ˘ÚÁˆ-Ùfi ÂÏÏËÓÈÛÙÈÎfi Ô¯˘Úfi, ÙÔ ¶·ÏËfiη-ÛÙÚÔ, ·ÎÚfiÔÏË Ù˘ ·Ú¯·›·˜ NÈÛ‡ÚÔ˘,Ì ÙȘ ÂÏÒÚȘ ÈÛÔ‰ÔÌÈΤ˜ ¤ÙÚ˜,·fi Ì·‡ÚÔ ËÊ·ÈÛÙÂÈÔÁÂÓ‹ ÙÚ·¯Â›ÙË.Afi ÂΛ ÌÔÚ› ηÓ›˜ Ó· ·ÁÓ·ÓÙ¤„ÂÈÔÏfiÎÏËÚÔ Û¯Â‰fiÓ ÙÔ M·ÓÙÚ¿ÎÈ, ̤¯ÚÈÙË ÁÂÈÙÔÓÈ¿ ÙÔ˘ AÁ›Ô˘ ™¿‚‚· Î·È ÙÔÓÌÈÎÚfi ÙÔ˘ ÌÒÏÔ. ™ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ §›ÌÓ˜ÙÔ˘ M·ÓÙÚ·ÎÈÔ‡, ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔÓ AÁÈÔ™¿‚‚·, ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Ë °È·ÓÓ›‰ÂÈÔ˜ EÛÙ›·,ÌÔ˘ÛÂÈ·Îfi˜ ¯ÒÚÔ˜ ʇϷ͢ ÙˆÓ ÛËÌ·-ÓÙÈÎÒÓ ·Ú¯·›ˆÓ ¢ÚËÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘ ÓËÛÈ-Ô‡, Ô˘ ÎÙ›ÛıËΠ̠‰ˆÚ¿ ÙÔ˘ NÈÛ‡-ÚÈÔ˘ ¢ÂÚÁ¤ÙË NÈÎÔÏ¿Ô˘ °È·ÓÓ›‰Ë. HÂÈÎfiÓ· Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜ Î·È ÙˆÓ ·Ú·‰fi-ÛÂˆÓ Ù˘ NÈÛ‡ÚÔ˘ Û˘ÌÏËÚÒÓÂÙ·È ÌÂÙ· ÂÎı¤Ì·Ù· ÛÙÔ §·ÔÁÚ·ÊÈÎfi MÔ˘-Û›Ô, Ô˘ ÛÙÂÁ¿˙ÂÙ·È Û ·Ú¯ÔÓÙÈÎfiÛ›ÙÈ, ›Ûˆ˜ ÙÔ˘ 18Ô˘ ·È., ÛÙËÓ ·Ú·-Ïȷ΋ ÁÂÈÙÔÓÈ¿ ÙÔ˘ §Â˘Î·ÓÙÈÔ‡.

AÓ Î·È ‰ÂÓ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ·ÍÈfiÏÔÁ˜ ·Ì-ÌÔ˘‰È¤˜ ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÙÔ˘ M·ÓÙÚ·ÎÈ-Ô‡, ÙÔ˘˜ η˘ÙÔ‡˜ ηÏÔηÈÚÈÓÔ‡˜ Ì‹Ó˜ÔÈ ÓÙfiÈÔÈ Î·È ÔÈ ÂÈÛΤÙ˜ ηٷʇ-ÁÔ˘Ó ÛÙËÓ ÂÓÙ˘ˆÛȷ΋ ‚ÔÙ۷ψً·Ú·Ï›·, ÙÔ˘˜ XԯϿÎÔ˘˜. H ·Ú·Ï›·‚Ú›ÛÎÂÙ·È ‰˘ÙÈο Ù˘ ÌÔÓ‹˜ Ù˘ ™Ë-ÏÈ·Ó‹˜ Î·È ÂÓÒÓÂÙ·È Ì ÙÔÓ ÔÈÎÈÛÌfi ÌÂÏÈıfiÛÙÚˆÙÔ ÌÔÓÔ¿ÙÈ, Ô˘ ÂÚÈ˙ÒÓÂÈÙÔÓ ‚Ú¿¯Ô ¿ӈ ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô ˘„ÒÓÂ-Ù·È ÙÔ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈÎfi Û˘ÁÎÚfiÙËÌ·.

™ÙÔ˘˜ ¶¿ÏÔ˘˜T· ÙÚ›· ÌÈÎÚfiÙÂÚ· ¯ˆÚÈ¿ Ù˘ NÈÛ‡ÚÔ˘,

Õ Tμ�μα του αρ-χαου τεχους στοMαντρ�κι. Tο Πα-λαι�καστρο, �πωςτο ονομ�ζουν οιντ�πιοι, κτστηκετον 4ο αι. π.X. μεμεγ�λες πλνθουςαπ� ηφαιστειογε-ν� π�τρα (φωτ.: C.de Vries).

P Aποψη του Mαντρακιο� (ση-μεριν� πρωτε�ουσα του νησι-ο�), απ� τη θ�λασσα. Δεξι�, τοφρο�ριο των Iωαννιτ!ν πουμοι�ζει να αγκαλι�ζει τον λ�-φο, και, μ�σα σε αυτ�, το κατ�-λευκο μοναστ�ρι της ΠαναγαςΣπηλιαν�ς (φωτ.: C. de Vries).

Oδοιπορικ� στη N�συρο

ÔÈ ¶¿ÏÔÈ, Ô EÌÔÚÂÈfi˜ Î·È Ù· NÈÎÈ¿,ÂÓÒÓÔÓÙ·È Ì ÙÔ M·ÓÙÚ¿ÎÈ Ì ÙÔÓ Î‡-ÚÈÔ ·Ì·ÍˆÙfi ‰ÚfiÌÔ, Ô˘ ηÙ¢ı‡ÓÂÙ·È·Ó·ÙÔÏÈο ·fi ÙÔ ÏÈÌ¿ÓÈ Î·È ·Ú·ÏÈ·-ο ÁÈ· Ó· Û˘Ó·ÓÙ‹ÛÂÈ, Û ÌÈÎÚ‹ ·fi-ÛÙ·ÛË, Ù· ‰ËÌÔÙÈο È·Ì·ÙÈο §Ô˘ÙÚ¿,Ô˘ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡Ó ·fi ÙÔ 1870. ™˘Ó¯›-˙ÔÓÙ·˜ ·Ó·ÙÔÏÈο Ô ·Ú·ÏÈ·Îfi˜ ‰Úfi-ÌÔ˜ ÂÚÓ¿ ÙÔ Û‡Á¯ÚÔÓÔ ÍÂÓÔ‰Ô¯ÂÈ·ÎfiÛ˘ÁÎÚfiÙËÌ· «AÛÚË AÌÌÔ˜» Ô˘ ÛÙ¤-ÎÂÈ Û ·fiÎÚËÌÓË Ï·ÁÈ¿ ¿Óˆ ·fiÙË ÌÈÎÚ‹ ·ÌÌÔ˘‰È¿ °È·ÏÈÛοÚÈ, Ì ÙËÓ¿ÛÚË ¿ÌÌÔ ·fi ÙȘ ÂÁηٷÏÂÏÂÈÌ̤-Ó˜ È· ÂÁηٷÛÙ¿ÛÂȘ ÂÂÍÂÚÁ·Û›·˜Ù˘ ÂÏ·ÊÚfiÂÙÚ·˜, Ô˘ ·ÊıÔÓ› ÛÂfiÏË ÙË ‚fiÚÂÈ· ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡. §›-

ÁÔ ÈÔ ¤Ú· Êı¿ÓÂÈ Î·Ó›˜ ÛÙÔ ÌÈÎÚfi„·ÚÔ¯ÒÚÈ ¶¿ÏÔÈ, Ô˘ ÎÔ˘ÚÓÈ¿˙ÂÈ ÛÙËÓ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ÏÂ˘Ú¿ ¯·ÌËÏÔ‡ ο‚Ô˘,Ù˘ AÎÚˆÙ‹Ú·˜. O ÔÈÎÈÛÌfi˜ ·˘Ùfi˜,Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È Û˘¯Ó¿ ˆ˜ ›ÓÂÈÔ ÙÔ˘EÌÔÚÂÈÔ‡, ÍÂΛÓËÛ ·fi ÌÈ· ¯Ô‡ÊÙ·Û›ÙÈ· ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 19Ô˘ ·È. Î·È ¤ÁÈÓ¤ӷ ¯ˆÚÈfi ÁÂÌ¿ÙÔ ˙ˆÓÙ¿ÓÈ·, Ì ‰ÈÒÚÔ-Ê· Û›ÙÈ·, ÍÂÓԉԯ›·, ηÊÂÓ›· ηȄ·ÚÔÙ·‚¤ÚÓ˜, Ô˘ Ï·ÈÛÈÒÓÔ˘Ó ¯·-Ï·Ú¿ ÙÔÓ ÙÚÔ˘Ï·›Ô Ó·fi ÙˆÓ AÁ›ˆÓAÔÛÙfiψÓ, ÎÙÈṲ̂ÓÔ ÙÔ 1953. O¯È Ì·-ÎÚÈ¿ ·fi ÙÔ ¯ˆÚÈfi, ÛÙ· ·Ó·ÙÔÏÈο,‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È Ù· ÓÂfiÙÂÚ· ÂÚ›ȷ ÙÔ˘ Û˘-ÁÎÚÔÙ‹Ì·ÙÔ˜ ÙˆÓ IÔÎÚ·Ù›ˆÓ §Ô˘-ÙÚÒÓ, Ô˘ ·ÓÂÁ¤ÚıËÎ·Ó ÙÔ 1895 ·fi

ÙÔÓ ¢Ú ¶·ÓٷϤÔÓÙ· ¶·ÓÙÂÏ›‰Ë ηÈÛ‹ÌÂÚ· ·Ó·Î·ÈÓ›˙ÔÓÙ·È Û˘ÛÙËÌ·ÙÈο.§›Á· ̤ÙÚ· ÓÔÙÈfiÙÂÚ· ÛÒ˙ÔÓÙ·È Ù·ÂÚ›ȷ ÙˆÓ PˆÌ·˚ÎÒÓ ÏÔ˘ÙÚÒÓ, ̤۷ÛÙ· ÔÔ›· ÎÙ›ÛÙËΠÙÔ 1871 ÙÔ ÂÎÎÏË-Û¿ÎÈ Ù˘ ¶·Ó·Á›·˜ Ù˘ £ÂÚÌÈ·Ó‹˜.

™ÙÔ˘˜ ¶¿ÏÔ˘˜ Ô ÂÈÛΤÙ˘ ÙÔ˘ ÓË-ÛÈÔ‡ ¤¯ÂÈ ‰‡Ô ÂÈÏÔÁ¤˜ ÁÈ· Ó· Û˘Ó¯›-ÛÂÈ ÙËÓ ÂÚÈ‹ÁËÛ‹ ÙÔ˘. ¶ÚÒÙË ÂÈÏÔ-Á‹ Â›Ó·È Ô ·Ú·ÏÈ·Îfi˜ ·Ì·ÍˆÙfi˜ ‰Úfi-ÌÔ˜, Ô˘ Ô‰ËÁ› ·Ó·ÙÔÏÈο Î·È ÓfiÙÈ·,·ÎÔÏÔ˘ıÒÓÙ·˜ ÙÔ ÂÚ›ÁÚ·ÌÌ· ÙÔ˘ ÓË-ÛÈÔ‡, ÛÙȘ ÌÔÓ·‰ÈΤ˜ ·ÍÈfiÏÔÁ˜ ·Ú·-ϛ˜ Ù˘ NÈÛ‡ÚÔ˘: ÙȘ §È˜, fiÔ˘ ÙÔ Î·-ÏÔη›ÚÈ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ› ÌÈÎÚfiÂÛÙÈ·ÙfiÚÈÔ/Ì·Ú, Î·È ÛÙË Ì·Á¢ÙÈ΋·ÌÌÔ˘‰È¿ Ù˘ ¶·¯ÂÈ¿˜ AÌÌÔ˘ Ô˘ ›-Ó·È ÚÔÛÈÙ‹ ÌfiÓÔ ·fi ·fiÎÚËÌÓÔ ÌÔ-ÓÔ¿ÙÈ, ÙÔ ÔÔ›Ô Û˘Ó¯›˙ÂÈ ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ÙÔ˘ ·Ì·ÍˆÙÔ‡ ‰ÚfiÌÔ˘. TÔ ÙÔ›Ô Â‰ÒÂ›Ó·È ·Ó¤ÁÁȯÙÔ ·fi ÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔ Î·ÈÙfiÛÔ Ô ˘ÔÁÚ¿ÊˆÓ fiˆ˜ Î·È ÔÏÏÔ›¿ÏÏÔÈ Ô˘ ÙÔ ¤¯Ô˘Ó ÂÈÛÎÂÊı›, ¢¯fi-Ì·ÛÙ ӷ ·Ú·Ì›ÓÂÈ ¤ÙÛÈ, ÚÔÛٷ٢-̤ÓÔ ·fi ÙËÓ ÎÂÚ‰ÔÛÎÔÈ΋, ηٷ-ÛÙÚÔÊÈ΋ ÙÔ˘ÚÈÛÙÈ΋ «·Ó¿Ù˘ÍË».

EÌÔÚÂÈfi-NÈÎÈ¿H ‰Â‡ÙÂÚË ÂÈÏÔÁ‹ ÔÚ›·˜ ·fi ÙÔ˘˜¶¿ÏÔ˘˜ Â›Ó·È ÚÔ˜ ÙËÓ ÂÓ‰Ô¯ÒÚ· Ù˘NÈÛ‡ÚÔ˘, Ì ηÙ‡ı˘ÓÛË ÓfiÙÈ· ηȷÓËÊÔÚÈο ÚÔ˜ ÙÔÓ ·ÏÈfi ·ÏÏ¿ ¯·Ú·-ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi ÔÈÎÈÛÌfi ÙÔ˘ EÌÔÚÂÈÔ‡Ô˘ ·ÏÒÓÂÙ·È ÛÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ Ï·-ÁÈ¿ ‚Ô˘ÓÔ‡, ¿Óˆ ·fi ÙÔÓ ÎÚ·Ù‹Ú·ÙÔ˘ ËÊ·ÈÛÙ›Ԣ. H Ê˘ÛÈ΋ ÙÔ˘ ÎÔÚ˘Ê‹ÂÈÛÙ¤ÊÂÙ·È ·fi ÙÔ ÌÂ۷ȈÓÈÎfi ÊÚÔ‡-ÚÈÔ Ù˘ ¶·ÓÙÔӛ΢, Ì ʇϷη-¿ÁÁÂ-ÏÔ ÛÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ÙÔ˘ ÙËÓ ÂÎÎÏËÛ›·ÙÔ˘ T·ÍÈ¿Ú¯Ë, Èı·ÓÒ˜ ÙÔ˘ 13Ô˘ ·È.™ÙÔ Î¤ÓÙÚÔ ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ÌÈÛÔÂÁηٷÏÂ-

ÏÂÈÌ̤ÓÔ˘ ¯ˆÚÈÔ‡ (fiÔ˘ Û‹ÌÂÚ· ˙Ô˘ÓÂÚ›Ô˘ 25 ¿ÙÔÌ·), ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Ô ÌÔÓfi-¯ˆÚÔ˜ ÙÚÔ˘Ï·›Ô˜ ηı‰ÚÈÎfi˜ Ó·fi˜ ÙÔ˘°ÂÓÂÛ›Ô˘ Ù˘ £ÂÔÙfiÎÔ˘, Ô˘ ·ÓÂÁ¤Ú-ıËΠÙÔ 1870. ™ÙËÓ ·¤Ó·ÓÙÈ ÏÂ˘Ú¿Ù˘ ÌÈÎÚ‹˜ ÎÂÓÙÚÈ΋˜ Ï·Ù›·˜, ÌÚÔ-ÛÙ¿ ÛÙËÓ ÂÎÎÏËÛ›·, ÛÙ¤ÎÂÈ ÙÔ ıÚ˘ÏÈÎfiηÊÂÓÂ›Ô ÙÔ˘ •·ÓıÔ‡, ÙfiÔ˜ ÌÈ·˜ Ì·-ÓÈ·Ṳ̂Ó˘ ·ÓÙ·ÏÏ·Á‹˜ ˘ÚÒÓ ÙÔ 1945·Ó¿ÌÂÛ· Û °ÂÚÌ·ÓÔ‡˜ ÛÙÚ·ÙÈÒÙÂ˜Î·È EÏÏËÓ˜ ·ÓÙÈÛÙ·ÛÈ·ÎÔ‡˜. KÔÈÙÒ-ÓÙ·˜ ·fi ÙÔÓ EÌÔÚÂÈfi ÓfiÙÈ·, ‚ϤÂÈηÓ›˜ ÙÔÓ ÂÎÏËÎÙÈÎfi ËÊ·ÈÛÙÂÈ·ÎfiÎÚ·Ù‹Ú· ÙÔ˘ §·ÎÎÈÔ‡ Ó· ·ÓÔ›ÁÂÈ ÛÙ·ÓÔÙÈÔ‰˘ÙÈο Û·Ó ¤Ó· ÙÂÚ¿ÛÙÈÔ ¤Ù·ÏÔ.

™Â ÌÈÎÚ‹ ·fiÛÙ·ÛË ·Ó·ÙÔÏÈο ·fiÙÔÓ EÌÔÚÂÈfi, ÛÙÔÓ ·Ì·ÍˆÙfi ‰ÚfiÌÔÔ˘ Û˘Ó¯›˙ÂÈ ÁÈ· Ù· NÈÎÈ¿, Û˘Ó·ÓٿηÓ›˜ ÌÈ· ÚÒÙË ‰È·ÎÏ¿‰ˆÛË Ô˘ η-ÙËÊÔÚ›˙ÂÈ ·fiÎÚËÌÓ· ÛÙÔ §·ÎΛ ηÈηٷϋÁÂÈ Û ÙÔ˘ÚÈÛÙÈÎfiÂÚ›ÙÂÚÔ/Ì·Ú ÙÔ ÔÔ›Ô Â͢ËÚÂÙ›ٷ Ï‹ıË ÙˆÓ ÂÈÛÎÂÙÒÓ, Ô˘ ÙËÓÙÔ˘ÚÈÛÙÈ΋ ÂÚ›Ô‰Ô Ô‰ËÁÔ‡ÓÙ·È ÛÙÔÓÂÓÙ˘ˆÛÈ·Îfi ÎÚ·Ù‹Ú· ™Ù¤Ê·ÓÔ ‹«MÂÁ¿ÏÔ AÏÒÓÈ». EÈÛÙÚ¤ÊÔÓÙ·˜ ÛÙÔÓ·ÚÈÔ ‰ÚfiÌÔ Ì ηÙ‡ı˘ÓÛË Ù· NÈÎÈ¿Î·È ÛÙÔ Ì¤ÛÔ ÂÚ›Ô˘ Ù˘ ‰È·‰ÚÔÌ‹˜,˘¿Ú¯ÂÈ ‰Â‡ÙÂÚË ‰È·ÎÏ¿‰ˆÛË Ô˘ η-ÙËÊÔÚ›˙ÂÈ ÚÔ˜ Ù· ·Ó·ÙÔÏÈο ÁÈ· Ó·Êı¿ÛÔ˘ÌÂ, ÛÙËÓ ·Ó¤ÌÔÚÊË ÌÔÓ‹ Ù˘K˘Ú¿˜, Ì ÙËÓ Î·Ì·ÚˆÙ‹ ·˘Ï‹ Î·È ÙÔÂÈ‚ÏËÙÈÎfi Ù˘ ηıÔÏÈÎfi ‰ˆ‰ÂηÓË-ÛÈ·ÎÔ‡ Ù‡Ô˘ ÛÙ·˘ÚÔıÔÏȷ΋˜ ‚·ÛÈÏÈ-΋˜ Ô˘ ÔÏÔÎÏËÚÒıËΠÙÔ 1842.

EÈÛÙÚ¤ÊÔÓÙ·˜ Î·È ¿ÏÈ ÛÙÔÓ Î‡ÚÈԷ̷͈Ùfi ‰ÚfiÌÔ, Û˘Ó¯›˙Ô˘Ì ÓfiÙÈ·ÁÈ· Ó· ηٷϋÍÔ˘Ì ÛÙË ‚fiÚÂÈ· Ï¢-Ú¿ ÙÔ˘ ·ÏÈÔ‡ ÔÈÎÈÛÌÔ‡ ÙˆÓ NÈÎÈÒÓ,ÛηÚʷψ̤ÓÔ˘ ÂÓÙ˘ˆÛȷο ÛÙËÓ¿ÎÚË ÙÔ˘ ‚Ú¿¯Ô˘, Ϙ Î·È ÎÚ˘ÊÔÎÔÈÙ¿-˙ÂÈ Î·Ù·ÛÎÔ¢ÙÈο ÙÔÓ ËÊ·ÈÛÙÂÈ·Îfi

26 H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 2 I O Y § I O Y 2 0 0 1

Õ H εντυπωσια-κ� παραλα Xο-χλ�κοι, κοντ�στο Mαντρ�κι.Στον λ�φο, ηΠαναγα Σπη-λιαν� (φωτ.: C.de Vries).

H O να�ς της Πα-ναγας Ποταμτισ-σας στο Mαντρ�κι,χαρακτηριστικ�σταυροθολιακ� βα-σιλικ� δωδεκανη-σιακο� τ�που, τουπρ!του μισο� του19ου αι. (φωτ.: C.de Vries).

à Tο γεμ�το ζωντ�-νια, ξενοδοχεα, κα-φενεα και ταβ�ρνεςψαροχ!ρι Π�λοι. Tαδι!ροφα σπτια τουπλαισι!νουν τον να�των Aγων Aποστ�-λων, κτισμ�νο το1953 (φωτ.: C. deVries).

H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 2 I O Y § I O Y 2 0 0 1 27

à Tο μοναστ�ριτης ΠαναγαςΔιαβατιν�ς με τοπερφρακτο σ�δε-ντρο της, στηνκορυφ�, σχεδ�ν,του Προφ�τηHλα, που εναιτο ψηλ�τερο βου-ν� του νησιο�.Στο β�θος δια-κρνονται η νησ-δα Γυαλ (αριστε-ρ�), η Στρογγυλ�(δεξι�), και στονορζοντα η Kως(φωτ.: C. deVries).

ÎÚ·Ù‹Ú· Ô˘ ·ÏÒÓÂÙ·È ÛÙ· ‰˘ÙÈο.TÔ ¯ˆÚÈfi ·˘Ùfi (fiÔ˘ Û‹ÌÂÚ· ˙Ô˘Ó Ìfi-ÓÈÌ· ÂÚ›Ô˘ 45 ¿ÙÔÌ·) ͯˆÚ›˙ÂÈ ÁÈ·ÙȘ Ï·ÁÈ·ÛÙ¤˜, Ì ÎfiÎÎÈÓÔ ÎÂÚ·Ì›‰È,ÛÙ¤Á˜ ÙˆÓ ÛÈÙÈÒÓ ÙÔ˘ Î·È ÙË ı·˘Ì¿-ÛÈ· ÌÈÎÚ‹ ÂÏÏÂÈ„ÔÂȉ‹ Ï·Ù›· ÙÔ˘,ÙËÓ ¶fiÚÙ·. ¶¿Óˆ ·fi ÙËÓ ¶fiÚÙ· ÛÙ¤-ÎÔ˘Ó Ù· EÈÛfi‰È· Ù˘ £ÂÔÙfiÎÔ˘, Ô Î·-ı‰ÚÈÎfi˜ Ó·fi˜ ÙˆÓ NÈÎÈÒÓ, ‰Â›ÁÌ· ›-Û˘ ÌÔÓfiÎÏÈÙ˘ ‚·ÛÈÏÈ΋˜ ‰ˆ‰ÂηÓË-ÛÈ·ÎÔ‡ Ù‡Ô˘, ÎÙÈṲ̂ÓË ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ÙÔ˘ 19Ô˘ ·È. ¶Â˙ÔÔÚÒÓÙ·˜ ¤ÓÙ ÏÂ-Ù¿, ‚fiÚÂÈ· ·fi Ù· NÈÎÈ¿, ÛÙË Ì¤Û·ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘ ËÊ·ÈÛÙÂÈ·ÎÔ‡ ÎÚ·Ù‹Ú·,Êı¿ÓÂÈ Î·Ó›˜ ÛÙÔ ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ ÙÔ˘ AÁ›-Ô˘ Iˆ¿ÓÓË ÙÔ˘ £ÂÔÏfiÁÔ˘, Ô˘ ÔÏÔÎÏË-ÚÒıËΠÙÔ 1821, Ì ÙË ÌÈÎÚ‹ ÛËÏ·È-Ò‰Ë ÂÎÎÏËÛ›· ÙÔ˘ Î·È ÙÔ ¤ÙÚÈÓÔ Î·-Ì·Ó·ÚÈfi. M¤¯ÚÈ ÙË ‰ÂηÂÙ›· ÙÔ˘1950 Ù· NÈÎÈ¿ Â͢ËÚÂÙÔ‡ÓÙ·Ó ·fi ÙÔÏÈÌ·Ó¿ÎÈ A˘Ï¿ÎÈ, Ô˘ ηٷÛ΢¿ÛÙË-ΠÙÔ 1880, ÁÈ· Ó· ‰È¢ÎÔχÓÂÈ ÙËÓ ÂÈ-Û·ÁˆÁ‹ ÂÌÔÚÂ˘Ì¿ÙˆÓ. K¿ÌÔÛ· Û›-

H Tο μισοεγκαταλειμμ�νο χωρι� Eμπορει�ς, κτισμ�νο σε πλα-γι� π�νω απ� τον κρατ�ρα του ηφαιστεου. Στην κορυφ� δια-κρνονται τα ερεπια του κ�στρου της Παντονκης και ο να�ςτου Tαξι�ρχη (φωτ.: I�λη Bιγγοπο�λου).

Õ H Π�ρτα,�πως ονομ�-ζεται η ελλει-ψοειδ�ς βο-τσαλωτ� πλα-τεα των Nι-κι!ν. Δεσπο-ζει, το καμπα-ναρι� του να-ο� των Eισο-δων της Θεο-τ�κου (φωτ.:Mιχ�λης Kω-σταρ�ς).

ÙÈ·, ÂÚÂȈ̤ӷ È·, Î·È ÙÔ ÂÎÎÏËÛ¿ÎÈÙÔ˘ AÁ›Ô˘ ¶·ÓÙÂÏ‹ÌÔÓ·, Ô˘ ÏÂÈ-ÙÔ˘ÚÁÂ›Ù·È ·ÎfiÌË, Ï·ÈÛÈÒÓÔ˘Ó ÙÔ ÌÈ-ÎÚfi ÏÈÌ¿ÓÈ.

MÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ· Î·È Ó·Ô›Afi Ù· NÈÎÈ¿ ÌÔÚ› ηÓ›˜ Ó· ·ÎÔ-ÏÔ˘ı‹ÛÂÈ ¤Ó· ηÏÓÙÂÚ›ÌÈ Ì¤¯ÚÈ ÙË ÌÔ-Ó‹ ÙÔ˘ ™Ù·˘ÚÔ‡, Ô˘ ˘„ÒÓÂÙ·È ÛÙÔÓÔÙÈfiÙ·ÙÔ ¿ÎÚÔ ÙÔ˘ ¯Â›ÏÔ˘˜ ÙÔ˘ ËÊ·È-ÛÙ›Ԣ Î·È Èı·ÓÒ˜ ıÂÌÂÏÈÒÓÂÙ·È ÛÂÏ›„·Ó· ÚÔ˚ÛÙÔÚÈÎÔ‡ Ô¯˘ÚÔ‡. TÔ Û˘-ÁÎÚfiÙËÌ· ··ÚÙ›˙ÂÙ·È ·fi ¤Ó· Úfi-ÛÊ·Ù· ·Ó·Î·ÈÓÈṲ̂ÓÔ Î·ıÔÏÈÎfi ηÈÌÈ· Ï·ÎfiÛÙÚˆÙË ·˘Ï‹ Ï·ÈÛȈ̤ÓËÌ ÎÂÏÈ¿, Ì·ÁÂÈÚÈfi Î·È ÙÚ¿Â˙·. NfiÙÈ··fi ÙË ÌÔÓ‹ ÙÔ˘ ™Ù·˘ÚÔ‡, ÛÙËÓ ·Ú·-Ï›· ÙÔ˘ AÚÁÔ˘˜ Ô˘ Â›Ó·È Â›Û˘ ÚÔ-Û‚¿ÛÈÌË Ì ¯ˆÌ·Ùfi‰ÚÔÌÔ ·fi ÙÔ ÙÔ˘-ÚÈÛÙÈÎfi ÂÚ›ÙÂÚÔ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Ì¤Û·ÛÙÔÓ ËÊ·ÈÛÙÂÈ·Îfi ÎÚ·Ù‹Ú·, ÌÔÚ›ηÓ›˜ Ó· ÂÈÛÎÂÊı› Ù· ÂÚ›ȷ ÙÔ˘ÂÚÁÔÛÙ·Û›Ô˘ ÂÂÍÂÚÁ·Û›·˜ ıÂÈ·ÊÈÔ‡,Ô˘ ›¯Â ·ÓÔ›ÍÂÈ ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ 19Ô˘ ·È.Ô ÂȯÂÈÚËÌ·Ù›·˜ ™Ù¤Ê·ÓÔ˜ P¿ÏÏ˘,ÛÙÔ ÏÈÌ·Ó¿ÎÈ Ù˘ AÁ›·˜ EÈÚ‹Ó˘.

™˘Ó¯›˙ÔÓÙ·˜ ‚fiÚÂÈ· ·fi ÙÔÓ ™Ù·˘-Úfi, Á‡Úˆ ·fi ÙË ‰˘ÙÈ΋ ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘ÓËÛÈÔ‡ Î·È ÛÙÔÓ ÚfiÛÊ·Ù· ‰È·ÓÔÈÁ̤-ÓÔ ‰ÚfiÌÔ Ô˘ Ô‰ËÁ› ·fi ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ÙÔ˘ AÚÁÔ˘˜ ÛÙÔ M·ÓÙÚ¿ÎÈ Êı¿ÓÂÈ Î·-Ó›˜ ÛÙÔ ÌÈÎÚfi ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ ™ÈÒÓ˜, ÎÙÈ-Ṳ̂ÓÔ ÛÙËÓ ÏÂ˘Ú¿ ÌÈ·˜ ÌÈÎÚ‹˜ ÎÔÈÏ¿-‰·˜ ÛÙ· ·Ó·ÙÔÏÈο ÙÔ˘ ‰ÚfiÌÔ˘. TÔ1733 οÔÈÔ˜ ÌÔÓ·¯fi˜ IˆÓ¿˜ ÈÛÙ‡Â-Ù·È fiÙÈ Â͈ڿÈÛ Ì ÙÔȯÔÁڷʛ˜ ÙÔÌÈÎÚfi, η̷ÚÔÛΤ·ÛÙÔ Î·ıÔÏÈÎfiÙÔ˘. AÎfiÌË ‚ÔÚÂÈfiÙÂÚ· ÛÙÔÓ ›‰ÈÔ ‰Úfi-ÌÔ Î·È ÛÙÔ ÛËÌÂ›Ô ·fi fiÔ˘ Ê·›ÓÂÙ·ÈÙÔ M·ÓÙÚ¿ÎÈ, ‰È·ÎÚ›ÓÔÓÙ·È ·Ó·ÙÔÏÈοٷ ÂÚ›ȷ ÙÔ˘ Ó·˝ÛÎÔ˘ Ù˘ º·ÓÂÚˆ-

̤Ó˘, Ô˘ ·ÔÙÂÏ› ÌÔÓ·‰ÈÎfi ‰Â›ÁÌ·Ù˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ÙÚÔ˘Ï·›·˜ ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔ-ÓÈ΋˜ ÛÙË N›Û˘ÚÔ. KÔÓÙ¿ ÛÙË º·ÓÂ-ڈ̤ÓË Î·È ÚÔÛ‚¿ÛÈÌË ·fi Â‰Ò ÌÂÌÔÓÔ¿ÙÈ Â›Ó·È Ë ÌÔÓ‹ ÙÔ˘ AÚÌ¿, ÙËÓÔÔ›· ÌÔÚ› ÈÔ Â‡ÎÔÏ· Ó· ÚÔÛÂÁÁ›-ÛÂÈ Î·Ó›˜ Ì ÙÔÓ ·Ì·ÍˆÙfi ‰ÚfiÌÔ Ô˘Û˘Ó‰¤ÂÈ ÙÔ M·ÓÙÚ¿ÎÈ Ì ÙË ÌÔÓ‹E˘·ÁÁÂÏ›ÛÙÚÈ·. TÔ Î·ıÔÏÈÎfi Ù˘ ÎÚ˘Ì-̤Ó˘ Û ‰·Û‡ÏÏÈÔ ·Ì˘Á‰·ÏÈÒÓ ÌÔÓ‹˜ÙÔ˘ AÚÌ·, Â›Ó·È ‰È·ÎÔÛÌË̤ÓÔ Ì ÙÔÈ-¯ÔÁڷʛ˜ ÙÔ˘ 18Ô˘ ·È. fiÌÔȘ Û ÙÂ-¯ÓÔÙÚÔ›· Ì ·˘Ù¤˜ ÛÙȘ ™ÈÒÓ˜. ™Ù·N.A. ÙÔ˘ AÚÌ¿, ÛÙÔ Ù¤ÚÌ· ÙÔ˘ ·Ì·Íˆ-ÙÔ‡ ‰ÚfiÌÔ˘, Ë ÌÔÓ‹ Ù˘ E˘·ÁÁÂÏ›-ÛÙÚÈ·˜ Ê·›ÓÂÙ·È Ó· ÎÙ›ÛÙËΠÙËÓ ›‰È·ÂÔ¯‹ Ô˘ ÙÔȯÔÁÚ·Ê‹ıËÎ·Ó Ô AÚÌ¿˜Î·È ÔÈ ™ÈÒÓ˜. E›Ó·È ÔÓÔÌ·ÛÙ‹ ÁÈ· ÙËÓÂÏÒÚÈ· ÙÂÚ‚ÈÓıÈ¿ (·ÁÚ·ÌÈÙıÈ¿) Ù˘,fiÔ˘ Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔ˘˜ ÓÙfiÈÔ˘˜, ÔȉËÌÔÁ¤ÚÔÓÙ˜ ÙˆÓ ÙÚÈÒÓ ÛËÌ·ÓÙÈÎÒÓ¯ˆÚÈÒÓ Û˘Ó·ÓÙÈfiÓÙÔ˘Û·Ó ÛÙ· ¯ÚfiÓÈ·Ù˘ E·Ó¿ÛÙ·Û˘ ÙÔ˘ 1821.

¢‡Ô ÛËÌ·ÙÔ‰ÔÙË̤ӷ ÌÔÓÔ¿ÙÈ· ÌÂ-Ù¿ ÙËÓ E˘·ÁÁÂÏ›ÛÙÚÈ·, Ô‰ËÁÔ‡Ó ÙÔ ¤Ó·„ËÏ¿ ÛÙÔ ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ Ù˘ ¶·Ó·Á›·˜ Ù˘¢È·‚·ÙÈÓ‹˜ Ì ÙÔ ı·˘Ì¿ÛÈÔ Û‡‰ÂÓÙÚfiÙ˘, ÛÙËÓ ÎÔÚ˘Ê‹ ۯ‰fiÓ ÙÔ˘ ‚Ô˘ÓÔ‡¶ÚÔÊ‹Ù˘ HÏ›·˜, Î·È ÙÔ ¿ÏÏÔ Î¿ÙˆÛÙÔÓ ËÊ·ÈÛÙÂÈ·Îfi ÎÚ·Ù‹Ú·, ÙÔ §·ÎΛ,̤۷ ·fi ÙË ‚·ıÌȉˆÙ‹ Ì Â˙ԇϘÎÔÈÏ¿‰· K¿Ùˆ §¿ÎÎÔÈ. Afi ÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ·˘Ùfi ÌÔÓÔ¿ÙÈ ¤Ó· ¿ÏÏÔ ·Ó‚·›ÓÂÈÛÙËÓ ÎÔÈÏ¿‰· N‡ÊÈÔ˜, ÎÚ˘Ì̤ÓË ÛÙ··Ó·ÙÔÏÈο ÙÔ˘ ‚Ô˘ÓÔ‡ ¶ÚÔÊ‹Ù˘HÏ›·˜, Î·È ÛÙÔ ÂΛ ÂÁηٷÏÂÏÂÈÌ̤ÓÔÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ ÙÔ˘ N˘ÌÊ›Ô˘ XÚÈÛÙÔ‡. HÂÚÈ‹ÁËÛË Ù˘ NÈÛ‡ÚÔ˘ ÔÏÔÎÏËÚÒÓÂ-Ù·È Â›Ù ÂÈÛÙÚ¤ÊÔÓÙ·˜ ÛÙËÓ E˘·ÁÁÂÏ›-ÛÙÚ· ‹ Û˘Ó¯›˙ÔÓÙ·˜ Û ¿ÏÏÔ ÌÔÓÔ¿-ÙÈ ÛÙË ‚fiÚÂÈ· ÏÂ˘Ú¿ ÙˆÓ K¿Ùˆ §¿Î-ΈÓ, ̤¯ÚÈ ÙÔÓ EÌÔÚÂÈfi.

28 H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 2 I O Y § I O Y 2 0 0 1

H Cistus salviifolius, μ�α απ�τις δο λαδανι�ς που σχηματ�-ζουν μαζ� με το ρε�κι τα ναν�-δη φργανα κοντ� στους κρα-τ�ρες του ηφαιστε�ου (φωτ.: Σ.Zερβο).

à Δρυοδ�σος στηN�συρο (φωτ.: I.K�κκορης).

Tης Eπƒ∏¡∏˜ B∞§§π∞¡∞Δ√À

Βιολ�γου

¶PO™E°°IZONTA™ ÙË ¡›Û˘ÚÔ ·fiÙ· μfiÚÂÈ· fiÔ˘ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÙÔ΢ڛˆ˜ ÏÈÌ¿ÓÈ Ù˘, ÙÔ ª·ÓÙÚ¿-

ÎÈ, Î·È ÁÓˆÚ›˙ÔÓÙ·˜ fiÙÈ Â›Ó·È ËÊ·ÈÛÙÂÈ-ÔÁÂÓ¤˜ ÓËÛ› – ÁÈ· ÙËÓ ·ÎÚ›‚ÂÈ· ·ÔÙÂ-Ï› ÔÏfiÎÏËÚË ¤Ó· ËÊ·›ÛÙÂÈÔ - Ì·˜ Â-ÚÈ̤ÓÂÈ ÌÈ· ¢¯¿ÚÈÛÙË ¤ÎÏËÍË: ÂË-Ú·Ṳ̂ÓÔÈ ·fi ÙËÓ ÂÈÎfiÓ· ¿ÏÏˆÓ ·ÓÙÈ-ÛÙÔ›¯ˆÓ ÓËÛÈÒÓ, fiˆ˜ Ë ™·ÓÙÔÚ›ÓË,ÂÓÒ ·Ó·Ì¤ÓÔ˘Ì ¤Ó·Ó ÍÂÚfiÙÔÔ,·ÓÙÈÎÚ›˙Ô˘Ì ¤Ó· ηٷڿÛÈÓÔ ÓËÛ›.¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ ÙÔ ‚fiÚÂÈÔ ÙÌ‹Ì· ÙÔ˘ ΈÓÈ-ÎÔ‡ ·˘ÙÔ‡ ÓËÛÈÔ‡ fiˆ˜ Î·È ÔÏÏ¿ ¿Ï-Ï· ÛËÌ›· ÙÔ˘, ηχÙÔÓÙ·È ·fi ÏÔ‡-ÛÈ· ‰ÂÓ‰ÚÒ‰Ë ‚Ï¿ÛÙËÛË.

Oˆ˜ Ê·›ÓÂÙ·È, ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ Ù˘ ¡È-Û‡ÚÔ˘, Û fi,ÙÈ ·ÊÔÚ¿ ÙË ÁˆÚÁ›·, ÏfiÁˆÙ˘ ¤ÏÏÂȄ˘ ÚÂfiÓÙˆÓ ˘‰¿ÙˆÓ, ÛÙÚ¿-ÊËÎ·Ó ·fi ÓˆÚ›˜ ÛÙË ‰ÂÓ‰ÚÔηÏÏȤÚ-ÁÂÈ·. ¢ËÌÈÔ‡ÚÁËÛ·Ó ·Ó·‚·ıÌ›‰Â˜(«Ù·‡Ï˜» ÛÙËÓ ÙÔÈ΋ ‰È¿ÏÂÎÙÔ) ÛÙȘ·fiÙÔ̘ Ï·ÁȤ˜ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÒÓÙ·˜ÍÂÚÔÏÈıȤ˜ («‚·ÛÙ¿‰È·») Î·È ·ÍÈÔÔ›Ë-Û·Ó ÙÔ Ê˘ÛÈÎfi ‰¿ÛÔ˜ Ù˘ ‚·Ï·Óȉȿ˜(Quercus ithaburensis subsp.macrolepis), ÙÔ ÂÌÏÔ˘ÙÈṲ̂ÓÔ Ì ÎÔÎ-ÎÔÚ‚˘‰È¿ (Pistacia terebinthus),οÓÔÓÙ·˜ ÌÂÙ·Ê˘Ù‡ÛÂȘ ÙˆÓ ‰‡ÔÂȉÒÓ Û ÔÏÏ¿ ÛËÌ›· Î·È Î·Ï-ÏÈÂÚÁÒÓÙ·˜ Î·È ¿ÏÏ· ›‰Ë fiˆ˜ÂÏȤ˜ Î·È ·Ì˘Á‰·ÏȤ˜. ∏ ¯ÏˆÚ›‰·ÛÙȘ ·Ó·‚·ıÌ›‰Â˜ Â›Ó·È ÔχÏÔ‡ÛÈ·. √ÚÈṲ̂ӷ ›‰Ë, fiˆ˜ Ë·ÓÔÈÍÈ¿ÙÈÎË Ôگȉ¤· Orchis sancta,ͯˆÚ›˙Ô˘Ó ÁÈ· ÙËÓ ÔÌÔÚÊÈ¿ ÙÔ˘˜ .

MÂÁ¿ÏÔ Ì¤ÚÔ˜ Ù˘ ¡ÈÛ‡ÚÔ˘ η-χÙÂÙ·È ·fi ı·ÌÓÒÓ˜ Ì ԢÚ-Ó¿ÚÈ· (Quercus coccifera), Ô˘ ÛÂÔÚÈṲ̂Ó˜ ı¤ÛÂȘ ·ÔÎÙÔ‡Ó ÌÂÁ¿-ÏÔ ‡„Ô˜ (6Ì.). ™ÙÔ˘˜ ı·ÌÓfiÙÔÔ˘˜·˘ÙÔ‡˜ Ë ¯ÏˆÚ›‰· ‰ÂÓ Â›Ó·È ÙfiÛÔÏÔ‡ÛÈ· fiÛÔ ÛÙ· ‰Ú˘Ô‰¿ÛË,

ˆÛÙfiÛÔ Û˘Ó·ÓÙ¿Ì ÎÈ Â‰Ò ·Ó¤ÌÔÚÊ·Ê˘Ù¿ fiˆ˜ Ë ·ÓÔÈÍÈ¿ÙÈÎË μÈfiÏ· ÙÔ˘ÀÌËÙÙÔ‡ (Viola hymettia).

ΔÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ ÙÌ‹Ì· ÙÔ˘ ÓËÛÈԇηٷϷ̂¿ÓÔ˘Ó Ù· ÊÚ‡Á·Ó·. ™˘Ó‹-ıˆ˜ ÂÈÎÚ·Ù› Ë ·ÛÙÔÈ‚‹ (Sarcopot-erium spinosum), Û˘Óԉ¢fiÌÂÓË Î·È·fi ¿ÏÏ· ÊÚ‡Á·Ó· (ıÚÔ‡ÌÈ –Saturejathymbra, Ï‚¿ÓÙ·– Lavandula stoec-has subsp. stoechas, Ï·‰·ÓÈ¿ - Cistuscreticus Î·È ¿ÏÏ·). √È ÊÚ˘Á·ÓfiÙÔÔÈ·˘ÙÔ› Û˘ÌÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔ˘Ó Ôχ ÏÔ‡-ÛÈ· ¯ÏˆÚ›‰· ·fi ÌÔÓÔÂÙ‹ Ê˘Ù¿, ÁÂÒ-Ê˘Ù· Î·È ¿ÏÏ·.

À¿Ú¯Ô˘Ó fï˜ ÂÚÈÙÒÛÂȘ fiˆ˜ÛÙÔ §·ÎΛ, ÙÔ ÏÂηÓÔ¤‰ÈÔ ·Ó¿ÌÂÛ·Î·È ‰›Ï· ÛÙÔ˘˜ ÎÚ·Ù‹Ú˜, fiÔ˘ ÙÔ1871 Ù· ¿ÓÙ· ηχÊıËÎ·Ó Ì Ͽ‚·.∂Λ Û¯ËÌ·Ù›˙ÔÓÙ·È Â›Ù ÊÚ˘Á·ÓÈΤ˜ÎÔÈӈӛ˜ Ì ı˘Ì¿ÚÈ· (Coridothymuscapitatus) Î·È Ï‚¿ÓÙ˜ ‹, Î·È Ì¿ÏÈÛÙ·

Û Ôχ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ¤ÎÙ·ÛË, ÊÚ˘Á·-ÓfiÙÔÔÈ Ì Ú›ÎÈ· ΢ڛˆ˜ (Ericamanipuliflora) Î·È Ì ÏÈÁÔÛÙ¤˜ Ï·‰·-ÓȤ˜ (Cistus salviifolius Î·È Cistuscreticus). ™ÙË ‰Â‡ÙÂÚË Î·È Ï¤ÔÓ Û˘-ÓËıÈṲ̂ÓË ÂÚ›ÙˆÛË ÙÔ Î˘Ú›ˆ˜ ¯·-Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi Â›Ó·È fiÙÈ Ù· ÊÚ‡Á·Ó· ›-Ó·È «Ó¿Ó·», ÂÍ·ÈÙ›·˜ Ù˘ ‰·ÊÈ΋˜ Û‡-ÛÙ·Û˘ Î·È ıÂÚÌÔÎÚ·Û›·˜, Êı¿ÓÔÓÙ·˜Û ‡„Ô˜ ÙÔ Ôχ Ù· 40 ÂÎ., ÂÎÙfi˜ ÔÚÈ-ÛÌ¤ÓˆÓ Û ·ÔÌ·ÎÚ˘Ṳ̂Ó˜ ·fi ÙÔ˘˜ÎÚ·Ù‹Ú˜ ı¤ÛÂȘ Ô˘ Êı¿ÓÔ˘Ó Ù· 85ÂÎ. ∏ ¯ÏˆÚ›‰· ÙˆÓ ÊÚ˘Á·ÓfiÙÔˆÓ ÎÔ-ÓÙ¿ ÛÙÔ˘˜ ÎÚ·Ù‹Ú˜ Â›Ó·È ÊÙˆ¯‹.

EÓ·Ó È‰È·›ÙÂÚÔ Ù‡Ô ı·ÌÓÒÓ· Û˘Ó·-ÓÙ¿Ì ›Û˘ Û ÌÈ· ı¤ÛË ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡fiÔ˘ Ë ‰ÂÓ‰ÚÔÂȉ‹˜ ∂˘ÊfiÚ‚È· (Á·Ï·-ÙÛ›‰· - Euphorbia dendroides) Ì·˙› ÌÂÏ·‰·ÓȤ˜ (Cistus creticus) Î·È ·ÛÙÔÈ‚¤˜Û¯ËÌ·Ù›˙ÂÈ ·‰È·¤Ú·ÛÙ˜ ۯ‰fiÓ Ê˘-ÙÔÎÔÈӈӛ˜.

™ÙÔ ‚fiÚÂÈÔ ÙÌ‹Ì· ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡,Û ÏÈÁÔÛÙ¤˜ ı¤ÛÂȘ Û¯ËÌ·Ù›˙ÂÈÊ˘ÙÔÎÔÈӈӛ˜ ηıfiÏÔ˘ Û˘ÓËıÈ-Ṳ̂Ó˜ ÛÙËÓ ·ÙÚ›‰· Ì·˜ ¤Ó·˜fiÌÔÚÊÔ˜ ı¿ÌÓÔ˜: Ë ‰ÂÓ‰Ú҉˘∞ÚÙÂÌÈÛ›· (Artemisiaarborescens), ÁÏ·˘Îfi Ê˘Ùfi ÌÂΛÙÚÈÓ˜ Ù·ÍÈ·Óı›Â˜ ηÏÔηÈÚÈ-Ó‹˜ ·ÓıÔÊÔÚ›·˜.

√È ·ÌÌÒ‰ÂȘ ·ÎÙ¤˜ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡‰˘ÛÙ˘¯Ò˜ ¤¯Ô˘Ó ˘Ô‚·ıÌÈÛı›ÏfiÁˆ Ù˘ ·ÓıÚÒÈÓ˘ ¯Ú‹Û˘.™˘Ó·ÓÙ¿Ì Û ·˘Ù¤˜ ·ÔÌÂÈÓ¿-ÚÈ· ÌfiÓÔ ÙÔ˘ ·ÌÌfiÊÈÏÔ˘ ÎÚ›ÓÔ˘Ù˘ ı¿Ï·ÛÛ·˜ (Pancratiummaritimum) Î·È Û ÔÚÈṲ̂Ó˜

ı¤ÛÂȘ ÎÚ›Ù·ÌÔ (Crithmummaritimum), Ô˘ Û ¿ÏϘ ÂÚÈÙÒ-ÛÂȘ Ê˘ÙÚÒÓÂÈ Â¿Óˆ Û ·Ú·ı·Ï¿Û-ÛÈ· ‚Ú¿¯È·. ™˘ÓËıÈṲ̂ÓË ÛÙȘ ·ÎÙ¤˜Â›Ó·È Î·È Ë ·ÁÚÈÔ‚ÈÔϤÙÙ· ª·Ùı›ÔÏ· ËÙÚ›ÎÚ·ÓÔ˜ (Matthiola tricuspidata),ÂÓÒ ÛÙȘ §˘¤˜ ΢ڛˆ˜ Û˘Ó·ÓÙ¿Ì ÛÂÌÂÁ¿ÏÔ˘˜ ÏËı˘ÛÌÔ‡˜ ÙËÓ ÂÚ›ÂÚÁËÛ ÂÌÊ¿ÓÈÛË ·ÚÁ˘Ú‹ ¶·ÚˆÓ˘¯›·(Paronychia argentea).

∞fi Ù· 470 Î·È Ï¤ÔÓ Â›‰Ë Ù˘ ¯Ïˆ-Ú›‰·˜ Ù˘ ¡ÈÛ‡ÚÔ˘ ·Í›˙ÂÈ Ó· ·Ó·Ê¤-ÚÔ˘Ì ÙËÓ μÚ·ÛÛÈ΋ ÙËÓ ÎÚËÙÈ΋ ̆ Ô-›‰Ô˜ ÙÔ˘ ·ÈÁ·›Ô˘ (Brassica creticasubsp. aegaea), ¤Ó· ¯·ÛÌfiÊ˘ÙÔ ÂÚÈÔ-ÚÈṲ̂Ó˘ ÂͿψÛ˘. ΔÔ ·ÁÚÈÔÏ¿¯·ÓÔ·˘Ùfi Ê˘ÙÚÒÓÂÈ Û ‰È¿ÊÔÚ˜ ÂÙÚÒ‰ÂȘ- ‚Ú·¯Ò‰ÂȘ ı¤ÛÂȘ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡, ‰›Ï·ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ· ·ÏÏ¿ Î·È Ì¤¯ÚÈ ÌÂÁ¿Ï·˘„fiÌÂÙÚ·.

√È ÂÈÛΤÙ˜, Ù¤ÏÔ˜, ‰ÂÓ ¯ÚÂÈ¿˙Â-Ù·È Ó· „¿ÍÔ˘Ó Ôχ ÁÈ· Ó· ÂÓÙÔ›-ÛÔ˘Ó ÙËÓ ÂÚ›ÊËÌË Î·Ì·ÓԇϷ Ù˘¡ÈÛ‡ÚÔ˘ (Campanula nisyria), Ê˘ÙfiÂÓ‰ËÌÈÎfi ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡, Ô˘ ÂÚÈÏ·Ì‚¿-ÓÂÙ·È ÛÙÔÓ Î·Ù¿ÏÔÁÔ ∞ÂÈÏÔ‡ÌÂÓˆÓ∂ȉÒÓ Ù˘ IUCN Ì ÙÔ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÌfi«Û¿ÓÈÔ». ∞˘Ù‹ Ê˘ÙÚÒÓÂÈ Î˘Ú›ˆ˜ η-Ù¿ Ì‹ÎÔ˜ ÙˆÓ ‰ÚfiÌˆÓ Î·È ÙÔ˘˜ ÌÂÁ·-χÙÂÚÔ˘˜ ÏËı˘ÛÌÔ‡˜ Ù˘ ÙÔ˘˜ ¤¯ÂÈÛÙÔ ‚fiÚÂÈÔ ÙÌ‹Ì· ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡. ™¯ËÌ·-Ù›˙ÂÈ „ËϤ˜ Ù·ÍÈ·Óı›Â˜ Ì ÌÂÁ¿Ï· ÈÒ-‰Ë ¿ÓıË Î·Ù¿ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ Ù˘ ¿ÓÔÈ͢.∂›Ó·È ÂÓÙ˘ˆÛÈ·Îfi Ê˘Ùfi Î·È Ê˘ÛÈÎ¿Ë Û·ÓÈfiÙËÙ¿ Ù˘ ÂÈ‚¿ÏÂÈ ÌfiÓÔ ÙËʈÙÔÁÚ¿ÊÈÛ‹ Ù˘ ˆ˜ ÂÓı‡ÌÈÔ ÁÈ· ÙÔÛ›ÙÈ.

Πλο�σια βλστηση

H Campanula nisyria, ενδημικ� φυτ� τηςNισρου (φωτ.: Σ. Zερβο).

H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 2 I O Y § I O Y 2 0 0 1 29

Õ Νυχτερ�δα:Εκπ�μπει υπερ�-χους για να προ-σανατολιστε� στοσκοτ�δι και ναεντοπ�σει τηντροφ� της(φωτ.: T. Λεγ�-κις).

H Πεταλοδες Ρ�δου: Tο καλοκα�ρι μαζεονταισε μικρ�ς κοιλ�δες για να εκμεταλλευτον τηνυγρασ�α. Mικρ�ς πληθυσμ�ς τους �χει εντοπι-στε� στη N�συρο (φωτ.: T. Λεγ�κις).

Του T∞™√À §∂°∞∫π

Επ�κ. καθηγητ� Ζωολογ�ας Πανεπιστημ�ου Αθην�ν

∞N H NI™YPO™ Â›Ó·È Í¯·Ṳ̂ÓË ·fi ÙÔ˘˜ ÙÔ˘ÚÈ-ÛÙÈÎÔ‡˜ ¯¿ÚÙ˜ ÙˆÓ ÌÂÁ¿ÏˆÓ Ù·ÍȉȈÙÈÎÒÓÚ·ÎÙÔÚ›ˆÓ, Â›Ó·È Í¯·Ṳ̂ÓË Î·È ·fi ÙÔ˘˜

ÂÈÛÙ‹ÌÔÓ˜ Î·È ÙÔ˘˜ Ê˘ÛÈÔ‰›Ê˜ Ô˘ ·Û¯ÔÏÔ‡ÓÙ·ÈÌ ÙË ÌÂϤÙË ÙˆÓ ˙ÒˆÓ. 濯ÓÔÓÙ·˜ ÛÙË Û¯ÂÙÈ΋ ‚È-‚ÏÈÔÁÚ·Ê›·, ı· ‰˘ÛÎÔÏ¢Ù› ηÓ›˜ Ó· ‚ÚÂÈ Û˘ÛÙË-Ì·ÙÈΤ˜ Î·È ·Ó·Ï˘ÙÈΤ˜ ÂÚÁ·Û›Â˜ ÁÈ· Ù· ˙Ò· ÙÔ˘ ÓË-ÛÈÔ‡. ¢›Ï· ÛÙÔ˘˜ ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜ Á›ÙÔÓ˜ Ù˘, ÙËÓ ∫ˆ ηÈÙË ƒfi‰Ô, Ë ¡›Û˘ÚÔ˜ Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ ÏfiÁˆ Ù˘ ËÊ·ÈÛÙÂÈ-·Î‹˜ Ù˘ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·˜, ıˆڋıËΠfiÙÈ ı· ›¯ÂÔχ ÊÙˆ¯‹ ·Ó›‰· Ô˘ ‰ÂÓ ı· ¿ÍÈ˙ ӷ ÌÂÏÂÙËı›.∞ÎfiÌ· Î·È ÔÈ πÙ·ÏÔ›, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ÛÙÔ ÚÒÙÔ ÌÈÛfi ÙÔ˘20Ô‡ ·ÈÒÓ· Ú·ÁÌ·ÙÔÔ›ËÛ·Ó Û˘ÛÙËÌ·ÙÈΤ˜ ÌÂϤ-Ù˜ ÛÙ· ¢ˆ‰ÂοÓËÛ· Ô˘ ›¯·Ó ÛÙËÓ Î·ÙÔ¯‹ ÙÔ˘˜,ÂÏ¿¯ÈÛÙ˜ ÊÔÚ¤˜ ÂÈÛΤÊıËÎ·Ó ÙË ¡›Û˘ÚÔ. Δ· ÙÂ-ÏÂ˘Ù·›· ¯ÚfiÓÈ· fï˜ ÙÔ ÓËÛ› ·Ú¯›˙ÂÈ Ó· ·ÔÎÙ¿ ÍÂ-¯ˆÚÈÛÙfi ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎfi ÂӉȷʤÚÔÓ, ÏfiÁˆ Ù˘ Û˘Û¯¤-ÙÈÛ˘ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙËÓ ËÊ·ÈÛÙÂȷ΋ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·Î·È ÙÔ˘˜ ˙ˆÓÙ·ÓÔ‡˜ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ‡˜.

∏ ·Ó›‰· Ù˘ ¡ÈÛ‡ÚÔ˘, fiˆ˜ Î·È fiÏˆÓ ÙˆÓ ¢ˆ‰Â-ηӋۈÓ, ÌÔÈ¿˙ÂÈ Ôχ Ì ÂΛÓË Ù˘ ÁÂÈÙÔÓÈ΋˜ ËÂÈ-ÚˆÙÈ΋˜ ÂÚÈÔ¯‹˜ Ù˘ ªÈÎÚ¿˜ ∞Û›·˜. ¶ÚÈÓ ·fi ÌÂÚÈοÂηÙÔÌ̇ÚÈ· ¯ÚfiÓÈ·, fiÏ· ·˘Ù¿ Ù· ÓËÛÈ¿ ‹Ù·Ó Âӈ̤-Ó· Ì ÙË ª. ∞Û›·, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ó· ̆ ¿Ú¯ÂÈ Û˘Ó¯‹˜ÌÂٷΛÓËÛË ÏËı˘ÛÌÒÓ. ∞ÓÙ›ıÂÙ·, Ù· ¢ˆ‰ÂοÓË۷›¯·Ó ·ÔÎÔÏÏËı› ·fi Ù· ˘fiÏÔÈ· ÓËÛÈ¿ ÙÔ˘ ∞ÈÁ·›-Ô˘ Ôχ ÓˆÚ›ÙÂÚ· Î·È Ë ¤ÏÏÂÈ„Ë Â·Ê‹˜ ÙÔ˘˜ ÙfiÛÔ ÌÂÙȘ ∫˘ÎÏ¿‰Â˜ fiÛÔ Î·È Ì ÙËÓ ËÂÈÚˆÙÈ΋ ∂ÏÏ¿‰·, ·¤-ÎÏÂÈ ۯ‰fiÓ fiϘ ÙȘ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ˜ ÌÂٷΛÓËÛ˘ ÏË-ı˘ÛÌÒÓ. °È· οÔȘ ÔÌ¿‰Â˜ ˙ÒˆÓ ·˘ÙÔ› ÔÈ ÊÚ·ÁÌÔ›‚¤‚·È· ‰ÂÓ ÈÛ¯‡Ô˘Ó. Δ· Ô˘ÏÈ¿ Ì ÙËÓ ÈηÓfiÙËٷًÛ˘, ÙÔ˘˜ ÍÂÂÚÓÔ‡Ó Ì ¢ÎÔÏ›·. EÙÛÈ fiÏ· Ù·Ô˘ÏÈ¿ Ô˘ Û˘Ó·ÓÙ¿Ì ÛÙË ¡›Û˘ÚÔ, Â›Ó·È Ï·ÙÈ¿ ÂÍ·-

ψ̤ӷ ÛÙËÓ ËÂÈÚˆÙÈ΋ ∂ÏÏ¿‰·, ÛÙÔ ∞ÈÁ·›Ô ‹ ÛÙ˪. ∞Û›·. ΔÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ 30 ›‰Ë ʈÏÈ¿˙Ô˘Ó ÛÙÔ ÓËÛ›.∞Ó¿ÌÂÛ· ÙÔ˘˜ Ë ÁÂڷΛӷ (Buteo buteo), ¤Ó· ·fi Ù·ÈÔ ÎÔÈÓ¿ ·Ú·ÎÙÈο ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·, Ô ÂÙÚ›Ù˘ (Falcoperegrinus), ¿ÏÏÔ ¤Ó· ÎÔÈÓfi ÁÂÚ¿ÎÈ, Ë ÓËÛȈÙÈ΋ ¤Ú-‰Èη (Alectoris chukar), ÙÔ Î˘ÚÈfiÙÂÚÔ ıËÚ‡ÛÈÌÔ Ô˘-Ï› ÙˆÓ ÓËÛÈÒÓ Ì·˜, Ô ·ÛËÌfiÁÏ·ÚÔ˜ (Laruscachinnans), ·fi ÙÔ˘˜ ÈÔ ÎÔÈÓÔ‡˜ ÁÏ¿ÚÔ˘˜ Ì·˜, Î·È ËÎÔ˘ÚÔ‡Ó· (Corvus corone), ·ÌÊ¿ÁÔ Ô˘Ï› Ô˘ Û˘-Ó·ÓÙÈ¤Ù·È ·ÓÙÔ‡. π‰È·›ÙÂÚË ÌÓ›· Ú¤ÂÈ Ó· οÓÔ˘ÌÂÛÙÔÓ ∞ÈÁ·ÈfiÁÏ·ÚÔ (Larus aoudouinii), ·˘Ùfi ÙÔ Û¿ÓÈÔÌÈÎÚfi ÁÏ¿ÚÔ Ô˘ ˙ÂÈ Î˘Ú›ˆ˜ ÛÙÔ ∞ÈÁ·›Ô Î·È È‰È·›ÙÂÚ·ÛÙ· ‚fiÚÂÈ· ¢ˆ‰ÂοÓËÛ·.

Δ· ıËÏ·ÛÙÈο ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡ ‰ÂÓ Â›Ó·È È‰È·›ÙÂÚ· ÁÓˆ-ÛÙ¿. √ˆÛ‰‹ÔÙ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· Ï›„Ô˘Ó ÔÈ ·-ÓÙ·¯Ô‡ ·ÚfiÓÙ˜ Ì·˘ÚÔÔÓÙÈ-ÎÔ› (Rattus rattus) Î·È ÔÈ ÌÈÎÚÔ›ÛÙ·¯ÙÔÔÓÙÈÎÔ› (Musdomesticus), Ô˘ ‰ÂÓ ·Ô˘ÛÈ¿-˙Ô˘Ó ·fi ۯ‰fiÓ Î·Ó¤Ó· ÓËÛ›Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜. ™Ù· ÂÁηٷÏÂ-ÏÂÈÌ̤ӷ Û›ÙÈ· Î·È ·Ó¿ÌÂÛ·ÛÙ· ‚Ú¿¯È· ʈÏÈ¿˙Ô˘Ó ÔÈ Ó˘-¯ÙÂÚ›‰Â˜ Ô˘ ÙÚ¤ÊÔÓÙ·È Ì ÌÂ-Á¿Ï˜ ÔÛfiÙËÙ˜ ÂÓÙfiÌˆÓ Î·ÈÌÔÚ› Ó· ÂÙÔ‡Ó Ì¤¯ÚÈ Î·È Ù·ÁÂÈÙÔÓÈο ÓËÛÈ¿. ™ÙȘ ı·Ï·ÛÛÈ-Ó¤˜ ÛËÏȤ˜ Á‡Úˆ ·fi ÙÔ ÓËÛ›¤¯Ô˘Ó ·Ú·ÙËÚËı› Î·È ÌÂÚÈο¿ÙÔÌ· Ù˘ ÌÂÛÔÁÂȷ΋˜ ÊÒÎÈ·˜(Monachus monachus). ªÔ-Ú› Ó· ·Ó‹ÎÔ˘Ó ÛÙÔÓ Â˘Ú‡ÙÂÚÔÏËı˘ÛÌfi Ù˘ ¢ˆ‰ÂηӋÛÔ˘Ô˘ Èı·Ófiٷٷ ÌÂÙ·ÎÈÓ›ٷȷӿÌÂÛ· ÛÙ· ÓËÛÈ¿ „¿¯ÓÔÓÙ·˜ÁÈ· ÙÚÔÊ‹.

Δ· ÂÚÂÙ¿ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡ ‰ÂÓ Â›-Ó·È ÔÏÏ¿. EÓ· ·fi Ù· ÈÔ ¯·-Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο Â›Ó·È ÙÔ ÎÚÔÎÔ-

‰ÂÈÏ¿ÎÈ (Laudakia stellio), ÌÂÁ·ÏfiÛˆÌË Û·‡Ú· Ô˘ÌÔÈ¿˙ÂÈ Ì ÈÁÎÔ˘¿Ó·. ∂›Ó·È ·ÛÈ·ÙÈÎfi ›‰Ô˜ Ô˘ ÊÙ¿-ÓÂÈ Ì¤¯ÚÈ ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·. ™˘Ó·ÓÙÈ¤Ù·È Î·È Û ÌÂÚÈο ÓË-ÛÈ¿ ÙˆÓ ∫˘ÎÏ¿‰ˆÓ, ·ÏÏ¿ Î·È Û ¤Ó·Ó ·ÔÌÔӈ̤ÓÔÏËı˘ÛÌfi ÛÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË. AÏÏÔ Û¿ÓÈÔ Â›‰Ô˜ ›-Ó·È Ô Ôʛۈ„ ‹ ·‚ÏÂÊ·ÚfiÛ·˘Ú· (Ophisops elegans),ÌÈÎÚ‹ ÏÂÙ‹ Û·‡Ú· Ô˘ ˙ÂÈ Î˘Ú›ˆ˜ ÛÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ªÂÛfiÁÂÈÔ. ∂ÎÙfi˜ ·fi ·˘Ù¿, ¤¯Ô˘Ó ·Ó·ÊÂÚı› ¿ÏϘ‰‡Ô Û·‡Ú˜ Î·È ‰‡Ô Ê›‰È·, ηӤӷ ·fi Ù· ÔÔ›· ‰ÂÓÂ›Ó·È ÂÈΛӉ˘Ó· ÁÈ· ÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔ.

Δ· ·ÛfiÓ‰˘Ï· ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡ Â›Ó·È ÌÂÓ ÔÏÏ¿, ·ÏϿۯ‰fiÓ ¿ÁÓˆÛÙ·. EÓÙÔÌ·, ·Ú·¯Ó›‰È·, Ì˘ÚÈ¿Ô‰·,Û·ÏÈÁοÚÈ·, Á·ÈÔÛÎÒÏËΘ Î·È ¿ÏÏ·, ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÙÔÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ ÔÛÔÛÙfi Ù˘ ‚ÈÔÔÈÎÈÏfiÙËÙ·˜ ÙÔ˘, ·ÏÏ¿ÙÔ ÌÈÎÚfi ÙÔ˘˜ ̤ÁÂıÔ˜ Î·È Ô ÙÚfiÔ˜ ̇ ˆ‹˜ ÙÔ˘˜ ‰ÂÓ Ù·

οÓÂÈ È‰È·›ÙÂÚ· ‰ËÌÔÊÈÏ‹ ÁÈ· ÌÂϤ-ÙË. ∞Ó¿ÌÂÛ· ÙÔ˘˜ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ·ÚÎÂÙ¿Ô˘ ˙Ô˘Ó ÌfiÓÔ ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ Ù˘¢ˆ‰ÂηӋÛÔ˘ Î·È Ô˘ıÂÓ¿ ·ÏÏÔ‡ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ. EÓ· ·fi Ù· ÈÔ ÁÓˆÛÙ¿¤ÓÙÔÌ· Â›Ó·È Ë ÁÓˆÛÙ‹ «ÂÙ·ÏÔ‡‰·Ù˘ ƒfi‰Ô˘» (Callimorphaquadripunctaria), ÌÂÙ·Ó·ÛÙ¢ÙÈÎfi›‰Ô˜ Ô˘ ÙÔ Î·ÏÔη›ÚÈ Û˘ÁÎÂÓÙÚÒ-ÓÂÙ·È Û ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜ ·ÚÈıÌÔ‡˜ Û ÌÈ-ÎÚ¤˜ ˘ÁÚ¤˜ ÎÔÈÏ¿‰Â˜. ΔÔ Â›‰Ô˜ ·˘ÙfiÂ›Ó·È ·˘ÛÙËÚ¿ ÚÔÛٷ٢fiÌÂÓÔ·fi ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ Î·È ÙËÓ Â˘Úˆ·˚-΋ ÓÔÌÔıÂÛ›·. MÈÎÚfi˜ ÏËı˘ÛÌfi˜ÙÔ˘ ¤¯ÂÈ ÂÓÙÔÈÛÙ› Î·È ÛÙË ¡›Û˘ÚÔ.

O,ÙÈ ‰ÂÓ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ì ‰ÂÓ ÛËÌ·›-ÓÂÈ fiÙÈ ‰ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ Î·È fiÙÈ ‰ÂÓ·ÂÈÏ›ٷÈ. ¶Ú¤ÂÈ Ó· Ì¿ıÔ˘Ì ӷÌÂÏÂÙ¿ÌÂ Î·È Ó· Û‚fiÌ·ÛÙ ÙË Ê‡-ÛË. ∞ÎfiÌ· Î·È ÛÙÔ ÈÔ ¿ÁÔÓÔ Ì¤ÚÔ˜,·ÎfiÌ· Î·È ÛÙÔÓ ÎÚ·Ù‹Ú· ÂÓfi˜ËÊ·ÈÛÙ›Ԣ, Ë ˙ˆ‹ Û˘Ó¯›˙ÂÙ·È,·ÁˆÓ›˙ÂÙ·È Ó· ÂÈ‚ÈÒÛÂÈ Î·È Ó·ÔÏÏ·Ï·ÛÈ·ÛÙ›.

H Φαλ�γγιο: Αραχν�διο πουαπαντ� σε �λους τους βιοτ�πους(φωτ.: T. Λεγ�κις).

H παν�δα της Nισ�ρου

30 H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 2 I O Y § I O Y 2 0 0 1

Tου Mπ§ΔπÕ¢∏ §√°√£ŒΔ∏

Oικονομολ�γου

HNI™YPO™ Â›Ó·È ¤Ó· ·fi Ù· ÌÈÎÚ¿ ÓËÛÈ¿ Ù˘ ÏÂÁfiÌÂ-Ó˘ «¿ÁÔÓ˘ ÁÚ·ÌÌ‹˜» ÙÔ˘ ‰ˆ‰ÂηÓËÛÈ·ÎÔ‡ Û˘-ÌϤÁÌ·ÙÔ˜. AÓ·Ù˘Íȷο ·Ó‹ÎÂÈ ÛÙ· ÓËÛÈ¿ Ù˘

«ÙÚ›Ù˘ Ù·¯‡ÙËÙ·˜» ÁÈ· Ù· ÔÔ›· ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÙËÎÂ Ë ·Ó¿ÁÎËÏ‹„˘ ̤ÙÚˆÓ ÂÍfi‰Ô˘ ·fi ÙËÓ ·ÔÌfiÓˆÛË. øÛÙfiÛÔ ı·Ú¤ÂÈ Ó· ÛËÌÂȈı› fiÙÈ Ë Î·Ù¿Ù·ÍË ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡ Ì ‰ËÌÔ-ÁÚ·ÊÈο ΢ڛˆ˜ ÎÚÈÙ‹ÚÈ· (Û˘ÚÚ›ÎÓˆÛË ÏËı˘ÛÌÔ‡) ÛÙËÓηÙËÁÔÚ›· ÙˆÓ ÏÈÁfiÙÂÚÔ ·Ó·Ù˘ÁÌ¤ÓˆÓ ÓËÛÈÒÓ, ‰ÂÓ ÂÎ-ÊÚ¿˙ÂÈ ÙÔ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfi Â›Â‰Ô ·Ó¿Ù˘Í˘ Ù˘ NÈÛ‡ÚÔ˘,Ô˘ Â›Ó·È Û˘ÁÎÚÈÙÈο ˘„ËÏfiÙÂÚÔ ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ ¿ÁÔÓˆÓ ÓË-ÛÈÒÓ, ¯¿ÚȘ ÛÙÔÓ ÔÚ˘ÎÙfi ÏÔ‡ÙÔ Î·È ÛÙÔ ÁˆÌÔÚÊÔÏÔÁÈÎfiÙ˘ ˘fi‚·ıÚÔ, Ô˘ ¢ÓÔ› ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË ÙÔ˘ ÁˆÔÏÈÙÈÛÙÈ-ÎÔ‡ Î·È È·Ì·ÙÈÎÔ‡ ÙÔ˘ÚÈÛÌÔ‡.

H N›Û˘ÚÔ˜ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÌÂٷ͇ Ù˘ KÓ›‰Ô˘, Ù˘ MÈÎÚ·Û›·˜Î·È Ù˘ Kˆ, ÛÙËÓ ÔÔ›· ·Ó‹ÎÂÈ ‰ÈÔÈÎËÙÈο Î·È ·fi ÙËÓÔÔ›· ·¤¯ÂÈ 12 ÌfiÏȘ Ì›ÏÈ·. H Kˆ˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ› ˆ˜ ÛËÌ·ÓÙÈ-Îfi ΤÓÙÚÔ ·Ó·ÊÔÚ¿˜ ÁÈ· ÙËÓ ÎÔÈÓˆÓÈ΋, ÔÏÈÙÈÛÌÈ΋ Î·È Î˘-Ú›ˆ˜ ÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ˙ˆ‹ Ù˘ NÈÛ‡ÚÔ˘, ÂÂȉ‹ ÙËÓ ÙÚÔÊÔ-‰ÔÙ› Ì ËÌÂÚ‹ÛÈÔ ÙÔ˘ÚÈÛÌfi Ô˘ ·ÔÙÂÏ› ÙË ‚·ÛÈÎfiÙÂÚËÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ÙÔ˘ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡.

H N›Û˘ÚÔ˜ ¤¯ÂÈ ¤ÎÙ·ÛË 41,6 Ù¯Ì., Û¯‹Ì· ΈÓÈÎfi Î·È ÙÔÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ ÙÔ˘ ̤ÚÔ˜ Â›Ó·È ÔÚÂÈÓfi, ·ÔÙÂÏÔ‡ÌÂÓÔ ·fiËÊ·ÈÛÙÂȷο ÂÙÚÒÌ·Ù·, Ì ÂÍ¿ÚÛÂȘ fiÁÎˆÓ Ô˘ ‰ËÌÈÔ˘Ú-Á‹ıËÎ·Ó ·fi ·Ï·È¤˜ ‰Ú¿ÛÂȘ ÙÔ˘ ËÊ·ÈÛÙ›Ԣ. H ¤ÏÏÂÈ„Ë˘‰ÚÔÊfiÚˆÓ ˘fiÁÂÈˆÓ Â‰›ˆÓ, Ô˘ ·ÔÙÂÏ› ΢ڛ·Ú¯Ô Úfi-‚ÏËÌ· ÁÈ· ÙËÓ ‡‰Ú¢ÛË ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡, ÔÊ›ÏÂÙ·È ÛÙË ÁˆÏÔÁÈ-΋ Î·È ÙÂÎÙÔÓÈ΋ ÙÔ˘ ‰ÔÌ‹, Ë ÔÔ›· fï˜ ¤¯ÂÈ Î·È ıÂÙÈΤ˜Ï¢ڤ˜ ·ÊÔ‡ ÂÍ·ÛÊ·Ï›˙ÂÈ ¿ÊıÔÓ· ıÂÚÌ¿ È·Ì·ÙÈο ‡‰·Ù·Î·È ‚ÈÔÌ˯·ÓÈο ÔÚ˘ÎÙ¿ (ÂÚÏ›ÙË, ηÔÏ›ÓË, ıÂÈÔ¯ÒÌ·Ù· ηÈ΢ڛˆ˜ ΛÛÛËÚË), ÛÙÔȯ›· ÛÙ· ÔÔ›· Û‹ÌÂÚ· Ë N›Û˘ÚÔ˜ÛÙËÚ›˙ÂÈ ÙËÓ ·Ó¿Ù˘Í‹ Ù˘. N· ÛËÌÂÈÒÛÔ˘Ì fiÙÈ Ë ÂÎÌÂ-Ù¿ÏÏ¢ÛË ÙÔ˘ ÔÚ˘ÎÙÔ‡ ÏÔ‡ÙÔ˘ (ΛÛÛËÚ˘) Î·È Ô ÙÔ˘ÚÈÛÌfi˜

·Ú¿ÁÔ˘Ó ¿Óˆ ·fi ÙÔ 65% ÙÔ˘ ÙÔÈÎÔ‡ÂÈÛÔ‰‹Ì·ÙÔ˜, ÂÓÒ ·fi ÙȘ ·Ú·‰ÔÛȷΤ˜‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ Ë ÎÙËÓÔÙÚÔÊ›· ηχÙÂÈÙÔ 10% ÂÚ›Ô˘, Ë ·ÏÈ›· ÙÔ 3% Î·È Ë ÁÂ-ˆÚÁ›· ÌfiÏȘ ÙÔ 1%.

H ÁˆÚÁ›· ·ÔÙÂÏÔ‡Û ÛÙÔ ·ÚÂÏıfiÓÙËÓ Î‡ÚÈ· ··Û¯fiÏËÛË ÙˆÓ NÈÛ˘Ú›ˆÓ.M¤¯ÚÈ Î·È ÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 20Ô‡ ·È., ÙÔ Î˘-ÚÈfiÙÂÚÔ, Î·È Î·Ù’ ÂÍÔ¯‹Ó ÂÍ·ÁÒÁÈÌÔ, ÁˆÚ-ÁÈÎfi ÚÔ˚fiÓ ‹Ù·Ó Ù· ·Ì‡Á‰·Ï· (150 ÙfiÓ-ÓÔÈ ÂÙËÛ›ˆ˜), Ù· ۇη Û ÌÂÁ¿Ï˜ ÔÛfiÙË-Ù˜ (ÔÈ TÔ‡ÚÎÔÈ ÔÓfiÌ·Û·Ó ÙÔ ÓËÛ› IÓÙ˙ÈÚ-Ï›, ‰ËÏ·‰‹ Û˘ÎfiÓËÛÔ ) Î·È ÙÔ ‚ÂÏ·Ó›‰È, ÙÔÎ¤Ï˘ÊÔ˜ ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ¯ÚË̢ۛ ÁÈ· ÙËÓ·Ú·Û΢‹ ‚˘ÚÛԉ„ÈÎÒÓ Âί˘ÏÈÛÌ¿-ÙˆÓ. OÏË Ë ·Ú·ÁˆÁ‹ ‚ÂÏ·ÓȉÈÔ‡ (100ÙfiÓÓÔÈ ÂÙËÛ›ˆ˜), ÂÍ¿ÁÔÓÙ·Ó ÛÙÔÓ ¶ÂÈÚ·È¿,ÙË M˘ÙÈÏ‹ÓË, ÙËÓ Pfi‰Ô Î·È ·ÏÏÔ‡. AÍÈfiÏÔ-ÁË ‹Ù·Ó ›Û˘ Ë ÂÏ·ÈÔ·Ú·ÁˆÁ‹, Ë ·ÌÂ-ÏÔ˘ÚÁ›· Î·È ÔÈ Î·ÏÏȤÚÁÂȘ ÛÈÙËÚÒÓ Î·ÈÔÛÚ›ˆÓ, ΢ڛˆ˜ ÁÈ· ÙÔÈ΋ ηٷӿψÛË.EÏ¿¯ÈÛÙ· ‰Â›ÁÌ·Ù· Ù˘ ÏÔ‡ÛÈ·˜ ÁˆÚÁÈ-΋˜ ·Ú·ÁˆÁ‹˜ ÙÔ˘ ·ÚÂÏıfiÓÙÔ˜, Û˘Ó·-ÓÙ¿ ηÓ›˜ Û‹ÌÂÚ·. TËÓ ÂÁηٿÏÂÈ„Ë Ù˘ÁˆÚÁ›·˜ ‹Úı ӷ Û˘ÌÏËÚÒÛÂÈ Ë ·‰¤-ÛÔÙË ÎÙËÓÔÙÚÔÊ›· Ô˘ ÌÂÙ¤ÙÚ„ ÙÔ ÓË-Û› Û ·¤Ú·ÓÙÔ ‚ÔÛÎfiÙÔÔ.

TȘ ÁˆÚÁÔÎÙËÓÔÙÚÔÊÈΤ˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfi-ÙËÙ˜ ÛÙË N›Û˘ÚÔ ÚÔÛٿ٢·Ó ıÂÛÌÔ›,ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ˘ÈÔı¤ÙËÛÂ Ë ÙÔÈ΋ ÎÔÈÓˆ-Ó›· ÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ ÙˆÓ ÚÔÓÔÌ›ˆÓ Ô˘ ·-Ú·¯ÒÚËÛÂ Ô ™Ô˘ÏÙ¿ÓÔ˜ ÛÙ· ¿ÁÔÓ· ÓËÛÈ¿Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜. M ·ÔÊ¿ÛÂȘ Ù˘ ¢ËÌÔÁÂ-ÚÔÓÙ›·˜ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡ ıÂÛ›ÛÙËΠÎÙËÌ·ÙÔ-

H O Στ�φανος,πως ονομ -ζουν οι ντπι-οι τον μεγαλ�-τερο απ τουςυδροθερμι-κο�ς κρατ�ρεςστο ντιο τμ�-μα του πυθμ�-να της καλδ�-ρας. Aποτελε�σημαντικ π-λο �λξης επι-σκεπτ�ν(φωτ.: C. deVries).

H H πλατε�α της Hλικιωμ�νης, τπος συν ντησης στοMαντρ κι. Oι θαμ�νες των εστιατορ�ων και των κα-φενε�ων της απολαμβ νουν τη σκι δ�ο πελ�ριωνφ�κων (φωτ.: Mιχ λης Kωσταρ ς).

Oικονομικ� ζω� κα

H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 2 I O Y § I O Y 2 0 0 1 31

ÏfiÁÈÔ, ηıÈÂÚÒıËΠÛÒÌ· ·ÁÚÔÊ˘Ï¿-ΈÓ, ÔÚ›ÛıËÎ·Ó ‚ÔÛÎfiÙÔÔÈ Î·È ÔÈ-ÓÔÏfiÁÈÔ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ·Ú·‚¿Ù˜, ÙÔ˘˜ÔÔ›Ô˘˜ ‰›Î·˙ ÂȉÈÎfi ÛÒÌ· ‰ËÌÔÁÂ-ÚfiÓÙˆÓ Î·È, ÙÔ Î˘ÚÈfiÙÂÚÔ, Ì ÙË Û‡-ÌÚ·ÍË Î·È ÙÔ˘ ¶ÓÂ˘Ì·ÙÈÎÔ‡ ™˘Ì-‚Ô˘Ï›Ô˘ (ÂȉÈÎfi ‰ÈηÛÙ‹ÚÈÔ) Έ‰ÈÎÔ-ÔÈ‹ıËΠÙÔ ‰›Î·ÈÔ ÙˆÓ ÎÙËÌ·ÙÈÎÒÓÛ¯¤ÛˆÓ, Ì ÙÔ ÔÔ›Ô Ú˘ıÌ›˙ÔÓÙ·Ó ÔÈÎÙËÌ·ÙÈΤ˜ Î·È ÎÏËÚÔÓÔÌÈΤ˜ Û¯¤ÛÂÈ˜ÙˆÓ Î·ÙԛΈÓ.

I·Ì·ÙÈο ÏÔ˘ÙÚ¿ıÂÈÔ¯ÒÌ·Ù·

™Ù· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 19Ô˘ ·È. ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıË-Î·Ó ÚÔ¸Ôı¤ÛÂȘ ÁÈ· ÌÈ· ‰È·ÊÔÚÂÙÈ-΋ ·Ó¿Ù˘ÍË ÛÙË N›Û˘ÚÔ. TÔ 1885 ËÎÔÈÓfiÙËÙ· M·Ó‰Ú·Î›Ô˘ ηٷÛ΢¿-˙ÂÈ Ù· ÚÒÙ· È·Ì·ÙÈο ÏÔ˘ÙÚ¿ Î·È ÙÔÓ›‰ÈÔ ¯ÚfiÓÔ ıÂÌÂÏÈÒÓÂÙ·È ÙÔ ÚÒÙÔ ÏÈ-Ì¿ÓÈ ÛÙË ÛËÌÂÚÈÓ‹ ı¤ÛË ÙÔ˘ AÁ›Ô˘£ÂÔÏfiÁÔ˘. ¢¤Î· ¯ÚfiÓÈ· ·ÚÁfiÙÂÚ·, ÙÔ1894, ηٷÛ΢¿˙ÂÙ·È ÙÔ ÔÏ˘ÙÂϤ˜Û˘ÁÎÚfiÙËÌ· ÙˆÓ §Ô˘ÙÚÒÓ ÙÔ˘ ÁÈ·-ÙÚÔ‡ ¶·ÓٷϤÔÓÙÔ˜ ¶·ÓÙÂÏ›‰Ë ÛÙÔ˘˜¶¿ÏÔ˘˜ Î·È ÂÂÎÙ›ÓÔÓÙ·È Î·È Ù· §Ô˘-ÙÚ¿ ÙÔ˘ M·Ó‰Ú·Î›Ô˘. H N›Û˘ÚÔ˜ ÌÂÙȘ ÏÔ˘ÙÚÈΤ˜ Ù˘ ÂÁηٷÛÙ¿ÛÂȘ Á›ÓÂ-Ù·È ÌÈ· ·fi ÙȘ ÁÓˆÛÙfiÙÂÚ˜ ÏÔ˘ÙÚÔ-fiÏÂȘ Ù˘ MÂÛÔÁ›Ԣ, fiˆ˜ Ì·ÚÙ˘-ÚÔ‡Ó ÔÈ ‰È·ÊËÌÈÛÙÈΤ˜ ηٷ¯ˆÚ›ÛÂȘÙ˘ ÂÔ¯‹˜. T· ÏÔ˘ÙÚ¿ ÙÔ˘ ¶·ÓÙÂÏ›‰ËÏÂÈÙÔ‡ÚÁËÛ·Ó Ì¤¯ÚÈ Ù· ̤۷ Ù˘ ‰Â-ηÂÙ›·˜ ÙÔ˘ ’30 ÁÈ· Ó· ˘ÔÛÙÔ‡Ó ÛÙËÛ˘Ó¤¯ÂÈ· ÙË ÊıÔÚ¿ ÙÔ˘ ¯ÚfiÓÔ˘Ø Û‹-ÌÂÚ· ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙÔ ÛÙ¿‰ÈÔ Ù˘ ·Ó·-·Ï·›ˆÛ˘ ·fi ÙÔÓ ÂÁÁÔÓfi ÙÔ˘AÓ‰Ú¤· ¶·ÓÙÂÏ›‰Ë. TËÓ ›‰È· Ù‡¯Ë ›-¯·Ó Î·È Ù· KÔÈÓÔÙÈο §Ô˘ÙÚ¿ M·Ó‰Ú·-ΛԢ, Ù· ÔÔ›· Ô ‰‹ÌÔ˜ ÚÔÛ·ı› Û‹-ÌÂÚ· Ó· ·Ó··Ï·ÈÒÛÂÈ Î·È Ó· ÂÎÛ˘Á-¯ÚÔÓ›ÛÂÈ.

AÍÈ· ÌÓ›·˜ Â›Ó·È Î·È Ë ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›·ÙˆÓ ÂÁηٷÛÙ¿ÛÂˆÓ ÂÎÌÂÙ¿ÏÏ¢ÛË˜ÙˆÓ ıÂÈÔ¯ˆÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘ ËÊ·ÈÛÙ›Ԣ, ÙÔ1879, ·fi ÙÔÓ ÁÓˆÛÙfi ÂȯÂÈÚËÌ·Ù›·Ù˘ ÂÔ¯‹˜ AϤͷӉÚÔ P¿ÏÏË. H ÂÈ-¯Â›ÚËÛË ÏÂÈÙÔ‡ÚÁËÛ ̤¯ÚÈ ÙÔ 1885,ÔfiÙÂ Î·È ÛÙ·Ì¿ÙËÛ ÙȘ ÂÚÁ·Û›Â˜ Ù˘ÏfiÁˆ ¯ÚˆÎÔ›·˜. T· ıÂÈÔ¯ÒÌ·Ù· Ù˘NÈÛ‡ÚÔ˘ ̄ ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ıËÎ·Ó ÁÈ· ÙÂÏ¢-Ù·›· ÊÔÚ¿ ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ÁÂÚÌ·-ÓÈ΋˜ ηÙÔ¯‹˜, ÁÈ· Ó· ÙÚÔÊÔ‰ÔÙ‹ÛÔ˘Ó·ÌÂÏÔ˘ÚÁÈΤ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ Ù˘ ¯ÒÚ·˜(™¿ÌÔ, KÚ‹ÙË, ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ) ÏfiÁˆ·ÔÎÏÂÈÛÌÔ‡ ÙˆÓ ·ÁÔÚÒÓ ÙÔ˘ Â͈ÙÂÚÈ-ÎÔ‡. H ÂÎÌÂÙ¿ÏÏ¢ÛË ·˘Ù‹˜ Ù˘ ÂÚÈfi-‰Ô˘ ¤ÁÈÓ Ì ¤Ó· ÚˆÙÔÔÚÈ·Îfi Û‡-ÛÙËÌ· ·˘Ùԉȷ¯Â›ÚÈÛ˘ ·fi ÙÔ˘˜ η-ÙÔ›ÎÔ˘˜ Ô˘ Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ó ÛÙËÓ ÂÍfiÚ˘-ÍË, ÙË ÌÂÙ·ÊÔÚ¿ Î·È ÙË ÊfiÚÙˆÛË.

H ÔÈÎÔÓÔÌ›· Ù˘ NÈÛ‡ÚÔ˘ Û˘ÚÚÈÎÓÒ-ıËΠٷ ÌÂÙ¤ÂÈÙ· ¯ÚfiÓÈ· ÏfiÁˆ Ù˘ÔÌ·‰È΋˜ Ê˘Á‹˜ ÙˆÓ Î·ÙÔ›ÎˆÓ Ù˘.Afi ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÙˆÓ NÂÔÙÔ‡ÚÎˆÓ (1908)̤¯ÚÈ Ù· ¯ÚfiÓÈ· Ù˘ ÈÙ·ÏÈ΋˜ K·ÙÔ¯‹˜(1912–1945), ¿Óˆ ·fi 2.500 NÈÛ‡ÚÈÔÈÂÁη٤ÏÂÈ„·Ó ÙÔ ÓËÛ› ÁÈ· Ó· ÂÁηٷ-ÛÙ·ıÔ‡Ó ÛÙËÓ AÌÂÚÈ΋ Î·È ÙËÓ Aı‹Ó·.

H Ê˘Á‹ Û˘Ó¯›ÛıËÎÂ Î·È ÌÂÙ¿ ÙËÓ ·Â-Ï¢ı¤ÚˆÛË Ì¤¯ÚÈ Î·È ÙË ‰ÂηÂÙ›· ÙÔ˘’80, fiÔ˘ ¿ÏÏÔÈ 1.500 NÈÛ‡ÚÈÔÈ ÌÂÙ·Ó¿-ÛÙÂ˘Û·Ó ÛÙËÓ AÌÂÚÈ΋, ÙËÓ A˘ÛÙÚ·-Ï›·, ÙÔÓ K·Ó·‰¿, ÙËÓ Aı‹Ó· Î·È ÙË Pfi-‰Ô, ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÒÓÙ·˜ ·ÓıËÚ¤˜ ·ÚÔÈ˘,Ô˘ Û˘Ì‚¿ÏÏÔ˘Ó ÛÙËÓ ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ηÈÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ·Ó¿Ù˘ÍË ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡ ÙÔ˘˜Î·È ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÙËÓ ·È¯Ì‹ ÛÙËÓ ÚÔÒ-ıËÛË Ù˘ Â›Ï˘Û˘ ÙˆÓ ÚÔ‚ÏËÌ¿ÙˆÓÙ˘ ȉȷ›ÙÂÚ˘ ·ÙÚ›‰·˜ ÙÔ˘˜.

EÍ·ÁˆÁ‹ ÂÏ·ÊÚfiÂÙÚ·˜™ËÌ·ÓÙÈÎfi ÛÙ·ıÌfi ÛÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌ›·ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡ ·ÔÙ¤ÏÂÛÂ, ÙÔ 1952, Ë·Ó¿ÏË„Ë Ù˘ ÂÎÌÂÙ¿ÏÏ¢Û˘ Ù˘ ΛÛ-ÛËÚ˘ (ÂÏ·ÊÚfiÂÙÚ·˜) ÛÙÔ ‰˘ÙÈÎfiÙÌ‹Ì· Ù˘ ÓËÛ›‰·˜ °˘·Ï›, ·fi ÙËÓÂÙ·ÈÚ›· §ABA ÙÔ˘ NÔÌÈÎÔ‡. TÔ È‰ÈÔ-ÎÙËÛÈ·Îfi ηıÂÛÙÒ˜ ÙÔ˘ ÔÚ˘¯Â›Ô˘ (ËÓËÛ›‰· Â›Ó·È È‰ÈÔÎÙËÛ›· ÙÔ˘ ¢‹ÌÔ˘ Ì‚Â˙˘ÚÈ΋ ‰È·Ù·Á‹ ÙÔ 1869 Ô˘ ·Ó·-ÁÓˆÚ›ÛÙËΠÌÂÙ¿ ÙËÓ ·ÂÏ¢ı¤ÚˆÛËÎ·È ·fi ÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜) ÂÈÙÚ¤ÂÈÛÙÔÓ ‰‹ÌÔ Ó· ‰È·Ú·ÁÌ·Ù‡ÂÙ·È ÙÔ˘˜fiÚÔ˘˜ ÂÎÌÂÙ·Ïχۈ˜ Î·È Ó· ÚÔ-ÛÔÚ›˙ÂÙ·È ÛËÌ·ÓÙÈο ¤ÛÔ‰·. H§ABA, Ô˘ ·fi ÙÔ 1977 ÂÚÈ‹Ïı ÛÙÔÓ¤ÏÂÁ¯Ô Ù˘ A°ET, ·ÔʤÚÂÈ ÂÙËÛ›ˆ˜ÛÙÔÓ ‰‹ÌÔ ¿Óˆ ·fi 400 ÂÎ. ‰Ú·¯Ì¤˜Ì ÙË ÌÔÚÊ‹ ÌÈÛıˆÌ¿ÙˆÓ Î·È ÙÂÏÒÓ,ÂÍ·ÛÊ·Ï›˙ÂÈ ÂÚÁ·Û›· Û 80 ÔÈÎÔÁ¤ÓÂȘ

ÌÂ Û˘ÓÔÏÈΤ˜ ‰·¿Ó˜ ÚÔÛˆÈÎÔ‡390 ÂÎ. ‰Ú·¯Ì¤˜ Î·È ¤Ú¯ÂÙ·È ·ÚˆÁfi˜ ÛÂÎÔÈÓˆÓÈΤ˜ Î·È ÔÏÈÙÈÛÙÈΤ˜ ‰Ú·ÛÙË-ÚÈfiÙËÙ˜ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡. H ÂÙ·ÈÚ›· ÂÍ¿-ÁÂÈ Û‹ÌÂÚ· ¿Óˆ ·fi 650 ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ÙfiÓÓÔ˘˜ ÂÏ·ÊÚfiÂÙÚ· ÛÙÔ Â͈ÙÂÚÈÎfi(AÌÂÚÈ΋, °ÂÚÌ·Ó›·, EÏ‚ÂÙ›·, IÛÚ·‹ÏÎ.ÙÏ.) Î·È ¿Óˆ ·fi 200 ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ÙfiÓ-ÓÔ˘˜ ÛÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi, Î·È ıˆÚÂ›Ù·È ËÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË Âȯ›ÚËÛË ÂÍ·ÁˆÁ‹˜ ÂÏ·-ÊÚfiÂÙÚ·˜ ·ÁÎÔÛÌ›ˆ˜.

TÔ˘ÚÈÛÌfi˜O ÙÔ˘ÚÈÛÌfi˜ ¿Ú¯ÈÛ ӷ ·Ó·Ù‡ÛÛÂÙ·È·fi Ù· ̤۷ Ù˘ ‰ÂηÂÙ›·˜ ÙÔ˘ ’70 ÌÂÂÈÛΤÙ˜ ÌÈ·˜ Ë̤ڷ˜ ·fi ÙËÓ KˆÎ·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, fiÙ·Ó ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıË-Î·Ó Ù· ÚÒÙ· ÍÂÓԉԯ›·, Î·È Ì ÂÈ-ÛΤÙ˜ ÔÏ˘‹ÌÂÚ˘ ·Ú·ÌÔÓ‹˜. ™‹-ÌÂÚ· ·ÔÙÂÏ› ÙÔÓ ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚÔ ·-Ú¿ÁÔÓÙ· ·Ó¿Ù˘Í˘ Ù˘ ÔÈÎÔÓÔÌ›·˜Ù˘ NÈÛ‡ÚÔ˘, ÌÂÙ¿ ÙÔ ÔÚ˘¯Â›Ô Ù˘ ÂÏ·-ÊÚfiÂÙÂÚ·˜. H ÙÔ˘ÚÈÛÙÈ΋ ·Ó¿Ù˘ÍËÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡ ÛÙËÚ›˙ÂÙ·È ÛÙȘ Ê˘ÛÈΤ˜ÔÌÔÚÊȤ˜ Î·È Î˘Ú›ˆ˜ ÛÙÔ ÂÓÂÚÁfi ËÊ·›-ÛÙÂÈÔ Ô˘ ·ÔÙÂÏ› ÛËÌ·ÓÙÈÎfi fiÏÔ¤Ï͢ ÂÈÛÎÂÙÒÓ, ÛÙÔ˘˜ ÔÏÈÙÈÛÙÈ-ÎÔ‡˜ ıËÛ·˘ÚÔ‡˜ (·Ú¯·ÈfiÙËÙ˜, ÌÔÓ·-ÛÙ‹ÚÈ·, ·Ú·‰ÔÛÈ·ÎÔ› ÔÈÎÈÛÌÔ›), ÛÙÔÓÏ·˚Îfi ÔÏÈÙÈÛÌfi (·ÓËÁ‡ÚÈ· Î.¿.) ηÈÛÙ· È·Ì·ÙÈο ÏÔ˘ÙÚ¿, ÙfiÛÔ Ù· ‰ËÌÔÙÈ-ο fiÛÔ Î·È ÙÔ˘ ¶·ÓÙÂÏ›‰Ë, Ù· ÔÔ›·

Ú¤ÂÈ Ó· ‚ÚÂı› ÙÚfiÔ˜ Û‡ÓÙÔÌ· Ó·ÂÈÛ΢·ÛÙÔ‡Ó Î·È Ó· ·ӷÏÂÈÙÔ˘Ú-Á‹ÛÔ˘Ó, ÒÛÙ ӷ ÚÔˆıËı› Î·È Ô ıÂ-ڷ¢ÙÈÎfi˜ ÙÔ˘ÚÈÛÌfi˜. TÔ ÓËÛ› ÊÈÏÔ-ÍÂÓ› ÂÙËÛ›ˆ˜ 4.000 ÂÚ›Ô˘ ÂÈÛΤ-Ù˜ ÔÏ˘‹ÌÂÚ˘ ·Ú·ÌÔÓ‹˜ (ÛÙ· 13ÍÂÓԉԯ›· Î·È ÛÙȘ 20 ÌÔÓ¿‰Â˜ ÂÓÔÈ-ÎÈ·˙fiÌÂÓˆÓ ‰ˆÌ·Ù›ˆÓ Ì 700 ÎÏ›ÓÂ˜Û˘ÓÔÏÈο) Î·È ‰¤¯ÂÙ·È ¿Óˆ ·fi 7.500ËÌÂÚ‹ÛÈÔ˘˜ ÂÈÛΤÙ˜. O ÙÔ˘ÚÈÛÌfi˜Â›Ó·È ÂÔ¯ÈÎfi˜, fï˜ ¤¯ÂÈ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹-ÛÂÈ ·Ú¿ÏÏËϘ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ Î·È ¤¯ÂÈÚÔÛʤÚÂÈ ··Û¯fiÏËÛË ÛÙÔ˘˜ Ó¤Ô˘˜Î·È ÙȘ Ӥ˜ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡, Û˘Ì‚¿ÏÏÔÓÙ·˜ÛÙË Û˘ÁÎÚ¿ÙËÛË ÙÔ˘ ÏËı˘ÛÌÔ‡ ·fiÙËÓ ·Ú·¤Ú· Û˘ÚÚ›ÎÓˆÛË.

H ‰ڷ›ˆÛË Î·È ·Ú·¤Ú· ÚÔÒıË-ÛË Ù˘ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋˜ Î·È ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜·Ó¿Ù˘Í˘ Ù˘ NÈÛ‡ÚÔ˘ ı· ÂÍ·ÚÙËı›Û ÌÂÁ¿ÏÔ ‚·ıÌfi ·fi ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ·Ù˘ TÔÈ΋˜ Î·È NÔ̷گȷ΋˜ A˘ÙÔ‰È-Ô›ÎËÛ˘ Ó· χÛÂÈ ‚·ÛÈο ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù·Ô˘ Ù·Ï·Ó›˙Ô˘Ó ÙÔÓ ÓÙfiÈÔ ÏËı˘ÛÌfiÎ·È ·Ú¿ÏÏËÏ· ÂÌÔ‰›˙Ô˘Ó ÙËÓ ·Ó¿-Ù˘ÍË ÙÔ˘ ÙÔ˘ÚÈÛÌÔ‡ (‡‰Ú¢ÛË, ·Ô-¯¤Ù¢ÛË, Û˘ÁÎÔÈӈӛ˜, Ô‰ÈÎfi ‰›ÎÙ˘Ô,ÎÔÈÓˆÓÈΤ˜ ̆ ËÚÂۛ˜) Î·È ·fi ÙË ‚Ô‡-ÏËÛË Ù˘ ÙÔÈ΋˜ ÂÍÔ˘Û›·˜ Î·È ÎÔÈÓˆ-Ó›·˜ Ó· ÚÔÛٷهÛÂÈ Î·È Ó· ·Ó·‰Â›ÍÂÈÙÔ Ê˘ÛÈÎfi, ÔÏÈÙÈÛÙÈÎfi Î·È ‰ÔÌË̤ÓÔÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡, ÒÛÙ ӷ ÂÈ-Ù¢¯ı› Ë ·ÂÈÊfiÚÔ˜ ·Ó¿Ù˘ÍË Ô˘ ›-Ó·È ·›ÙËÌ· Ù˘ ÂÔ¯‹˜.

Õ Oι παραδοσια-κο� οικισμο� και τοενεργ ηφα�στειοαποτελο�ν μαζ� μετις φυσικ�ς ομορ-φι�ς, τα ιαματικ λουτρ , τον πολιτι-στικ και λαογρα-φικ πλο�το, ταστοιχε�α που στη-ρ�ζουν την τουρι-στικ� αν πτυξη τουνησιο�. Στη φωτο-γραφ�α ο οικισμςNικι , χτισμ�νοςσε απκρημνη το-ποθεσ�α στο χε�λοςτου ηφαιστειακο�κ�νου (φωτ.: C. deVries).

προοπτικ ς αν�πτυξης

32 H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 2 I O Y § I O Y 2 0 0 1

¶O§Y ¶PA™INO ·ÓÙÔ‡, ·Ú¿ ÙËÓ·Ó˘·ÚÍ›· ÙÚ¯ԇÌÂÓÔ˘ ÓÂ-ÚÔ‡, Ì ÙÔ ·fiÎÔÛÌÔ ÙÔ›Ô Ù˘

ËÊ·ÈÛÙÂȷ΋˜ ηω¤Ú·˜ Ó· ‰ÂÛfi˙ÂÈÛÙÔ Î¤ÓÙÚÔ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡. ∞fiÙÔ̘ϷÁȤ˜ Ô˘ Û¯ËÌ·Ù›˙Ô˘Ó ÙÔ Û˘ÓÔÏÈÎfiΈÓÈÎfi Û¯‹Ì· ÙÔ˘ Î·È ‰›ÓÔ˘Ó ÙËÓÂÓÙ‡ˆÛË fiÙÈ Â›Ó·È «ÎÙÈṲ̂Ó˜» ÏfiÁˆÙˆÓ ·Ó·‚·ıÌ›‰ˆÓ Ô˘ ›¯·Ó ηٷ-Û΢¿ÛÂÈ ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ Î·È ÛÙȘ ÈÔ·ÚfiÛÈÙ˜ ·fi ·˘Ù¤˜, ÁÈ· Ó· ÌÔÚ¤-ÛÔ˘Ó Ó· ·ÍÈÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó Î·È ÙËÓ ÙÂÏ¢-Ù·›· ÛÈı·Ì‹ Á˘. EÓ· ¢ڇ ‰›ÎÙ˘Ô ÌÔ-ÓÔ·ÙÈÒÓ Ô˘ Û˘Ó‰¤ÂÈ fiϘ ÙȘ ·ÁÚÔÙÈ-Τ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ Ì ÙÔ˘˜ Ù¤ÛÛÂÚȘ ÔÈÎÈ-ÛÌÔ‡˜ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡, ÛÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ΢-Úȷگ› ¤Ó·˜ ȉȷ›ÙÂÚÔ˜ Ù‡Ô˜ ÙÔÈ΋˜·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋˜. ∞˘Ù‹ ›ӷÈ, Û ÁÂÓÈΤ˜ÁÚ·Ì̤˜, Ë ÂÈÎfiÓ· Ù˘ ¡ÈÛ‡ÚÔ˘ fiˆ˜‰È·ÌÔÚÊÒıËΠ·fi ÙÔ Ê˘ÛÈÎfi Ù˘ Â-ÚÈ‚¿ÏÏÔÓ Î·È ÙËÓ ‹È· ·ÓıÚÒÈÓË ·-ڤ̂·ÛË Û ·˘Ùfi.

∏ ÂÈÎfiÓ· ·˘Ù‹ ˘ÔÓÔ̇ÂÙ·È ÂÈΛÓ-‰˘Ó· ÙȘ ‰˘Ô ÙÂÏÂ˘Ù·›Â˜ ‰ÂηÂٛ˜. OÛÔÎÈ ·Ó ·ÎÔ‡ÁÂÙ·È ·Ú¿ÍÂÓÔ ÁÈ· ¤Ó· ÓË̠ۛ¤ÎÙ·ÛË ÌfiÏȘ 42 Ù.¯., Ù· ·ÓÔȯٿ ˙Ë-Ù‹Ì·Ù· ÛÙÔÓ ÙÔ̤· Ù˘ ÚÔÛÙ·Û›·˜ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ Â›Ó·È ÔÏÏ¿ Î·È Ô·ÁÒÓ·˜ ÁÈ· Ó· ÌËÓ ·ÏÏÔȈı› Ë Ê˘ÛÈÔ-Áӈ̛· ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡ ÔÏ˘Ì¤ÙˆÔ˜.

∏ ˘ÂÚ‚ÔÏÈ΋ ·Ó¿Ù˘ÍË Ù˘ ÎÙËÓÔ-ÙÚÔÊ›·˜ Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ¯ÚfiÓÈ·, Ë ÔÔ›·ÛÙËÚ›˙ÂÙ·È ÛÙȘ ÁÂÓÓ·Èfi‰ˆÚ˜ Â˘Úˆ·˚-Τ˜ ÂȉÔÙ‹ÛÂȘ Î·È Á›ÓÂÙ·È ·Û‡‰ÔÙËÏfiÁˆ Ù˘ ·Ó˘·ÚÍ›·˜ ·ÁÚÔÊ˘Ï·Î‹˜,ʤÚÂÈ ÙËÓ Î‡ÚÈ· ¢ı‡ÓË ÁÈ· ÙËÓ ÂÍÂÏÈÛ-ÛfiÌÂÓË ·Ô„›ÏˆÛË ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡. ΔÔ «¤Ú-ÁÔ» Û˘ÌÏËÚÒÓÔ˘Ó ÔÈ «ÂÂÙÂȷΤ˜»˘ÚηÁȤ˜. Δ·˘Ùfi¯ÚÔÓ·, Ù· ·‰¤ÛÔÙ·˙Ò· ÔÏÔÎÏËÚÒÓÔ˘Ó ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ÙˆÓ ·Ó·‚·ıÌ›‰ˆÓ Î·È ÙˆÓ ÌÔÓÔ·ÙÈÒÓ,Ô˘ ›¯Â ÍÂÎÈÓ‹ÛÂÈ Ì ÙË ‚·ıÌÈ·›·ÂÁηٿÏÂÈ„Ë Ù˘ ÁˆÚÁÈ΋˜ ·Ú·Áˆ-Á‹˜ ·fi ÙË ‰ÂηÂÙ›· ÙÔ˘ ’70 Î·È ÌÂÙ¿.

∏ ÂÈÎfiÓ· ÙˆÓ ·Ú·‰ÔÛÈ·ÎÒÓ ÔÈÎÈ-ÛÌÒÓ ·ÏÏÔÈÒÓÂÙ·È Û ηıËÌÂÚÈÓ‹ ‚¿-ÛË, ·ÊÔ‡ Ë ·ÚÌÔ‰ÈfiÙËÙ· ÁÈ· ÙËÓ ÚÔ-ÛÙ·Û›· ÙÔ˘˜ ·ÎfiÌ· ·Ó·˙ËÙÂ›Ù·È ÌÂÙ·-͇ ÀÔ˘ÚÁ›ˆÓ, ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁÈ΋˜ ÀËÚÂ-Û›·˜ Î·È ΔÔÈ΋˜ ∞˘ÙÔ‰ÈÔ›ÎËÛ˘. ∏ ÙÂ-ÏÂ˘Ù·›·, Ì¿ÏÈÛÙ·, fi¯È ÌfiÓÔ ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ ÙË‚Ô‡ÏËÛË, ÁÈ· „ËÊÔıËÚÈÎÔ‡˜ ÏfiÁÔ˘˜,Ó· ÂϤÁÍÂÈ ÙȘ ·Ú·ÓƠ̂˜ Ô˘ Á›ÓÔ-ÓÙ·È, ·ÏÏ¿ ‚¿˙ÂÈ ÎÈ ·˘Ù‹ ÙÔ ¯ÂÚ¿ÎÈ Ù˘:§fiÁˆ Ù˘ ·Á¯Ò‰Ô˘˜ ÚÔÛ¿ıÂÈ·˜ ο-ı ‰ËÌÔÙÈ΋˜ ·Ú¯‹˜ Ó· Âȉ›ÍÂÈ «¤Ú-Á·», ·ÎÙ¤˜ ÙÛÈÌÂÓÙÒÓÔÓÙ·È, ·ÓÙÂÏÒ˜¿¯ÚËÛÙÔÈ, ·ÁÚÔÙÈÎÔ›, ˘ÔÙ›ıÂÙ·È, ‰Úfi-ÌÔÈ ·ÓÔ›ÁÔÓÙ·È Î·È ÁÈÁ·ÓÙÈ·›Â˜ ‰ÂÍ·ÌÂ-Ó¤˜ ·ÌÊ›‚ÔÏ˘ ¯Ú‹Û˘ Î·È ·ÔÙÂÏÂ-ÛÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·˜ ηٷÛ΢¿˙ÔÓÙ·È.

ΔÔ ¿ÓÔÈÁÌ· ÙÔ˘ ΢ÓËÁÈÔ‡ ÙÔÓ ÂÚ·-Ṳ̂ÓÔ ™Â٤̂ÚÈÔ, ‡ÛÙÂÚ· ·fi ÙÚ›·¤ÙË ··ÁfiÚ¢Û˘, ¤ÊÂÚ ¿ÏÈ ÛÙÔÚÔÛ΋ÓÈÔ ¤Ó· ·ÎfiÌ· Úfi‚ÏËÌ·: ΔËÓ¤ϷÛË ÂηÙÔÓÙ¿‰ˆÓ ΢ÓËÁÒÓ Î¿ı™·‚‚·ÙÔ·ÚÈ·ÎÔ, Ô˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÒÓÙ·˜ÛÙÔ ÓËÛ› ÌÈ· ۯ‰fiÓ ÔÏÂÌÈ΋ ·ÙÌfi-ÛÊ·ÈÚ·, ˘ÚÔ‚ÔÏÔ‡Ó fi,ÙÈ ÂÙ¿ÂÈ, ÂÍÔ-ÏÔıÚ‡ÔÓÙ·˜ ÙËÓ ÏÔ‡ÛÈ· ÔÚÓÈıÔ·Ó›-‰· ÙÔ˘ ÙfiÔ˘ Î·È Ú˘·›ÓÔÓÙ·˜ ÙËÓ‡·ÈıÚÔ Ì ÙÔ˘˜ Î¿Ï˘Î˜ Î·È Ù· ·ÔÚ-Ú›ÌÌ·Ù¿ ÙÔ˘˜.

∫ÂÓÙÚÈÎfi ¿ÓÙˆ˜ ÔÈÎÔÏÔÁÈÎfi ˙‹ÙË-Ì·, Ô˘ Ù·Ï·Ó›˙ÂÈ ÙËÓ ÙÔÈ΋ ÎÔÈÓˆÓ›··fi Ù· ̤۷ Ù˘ ‰ÂηÂÙ›·˜ ÙÔ˘ ’80ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ, Â›Ó·È ·˘Ùfi Ù˘ ÁˆıÂÚ-Ì›·˜. ∏ ÚfiıÂÛË ‰ËÏ·‰‹ Ù˘ ¢∂∏ Ó·ÂÁηٷÛÙ‹ÛÂÈ ÛÙÔ ÓËÛ› ÂÚÁÔÛÙ¿ÛÈÔ·Ú·ÁˆÁ‹˜ ËÏÂÎÙÚÈ΋˜ ÂÓ¤ÚÁÂÈ·˜ ÌÂÙËÓ ÂÎÌÂÙ¿ÏÏ¢ÛË ÙÔ˘ ÁˆıÂÚÌÈÎԇ‰›Ô˘ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡. ∞˘Ùfi ÙÔ Û¯¤‰ÈÔ Û˘-Ó·ÓÙÔ‡Û ¿ÓÙ· ÙËÓ ·ÓÙ›‰Ú·ÛË ÙˆÓηÙԛΈÓ, Ù˘ ΔÔÈ΋˜ ∞˘ÙÔ‰ÈÔ›ÎËÛË˜Î·È ÙˆÓ Û˘ÏÏÔÁÈÎÒÓ ÊÔÚ¤ˆÓ ÙÔ˘ ÓËÛÈ-Ô‡, ¤ÛÙˆ ÎÈ ·Ó Ë ¢∂∏ ÂÚ¯fiÙ·Ó Î·È Â·-ÓÂÚ¯fiÙ·Ó Ì Ӥ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Î·È ˘Ô-Û¯¤ÛÂȘ Û˘ÓÂÚÁ·Û›·˜ Î·È ·ÚÔ¯ÒÓ. ∏·ÓÙ›‰Ú·ÛË ÛÙËÚ›˙ÂÙ·È ÛÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜fiÙÈ, ·Ó Î·È Ë ÁˆıÂÚÌ›· ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂٷȈ˜ ‹È· ÌÔÚÊ‹ ÂÓ¤ÚÁÂÈ·˜, Ë ÂÎÌÂÙ¿Ï-ÏÂ˘Û‹ Ù˘ ‰ÂÓ Â›Ó·È Î·ıfiÏÔ˘ ··ÏÏ·Á-̤ÓË ·fi ÛÔ‚·Ú¤˜ ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈΤ˜ÂÈÙÒÛÂȘ, fiˆ˜ ¤‰ÂÈÍ ÙÔ Î·Ù·ÛÙÚÔ-

ÊÈÎfi ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ Ù˘ ª‹ÏÔ˘ ·ÏÏ¿Î·È ·Ó¿ÏÔÁ˜ ÂÚÈÙÒÛÂȘ ·fi ¯ÒÚ˜ÙÔ˘ Â͈ÙÂÚÈÎÔ‡.

ΔÔ ˙‹ÙËÌ· Ê¿ÓËΠӷ Ï‹ÁÂÈ ÔÚÈÛÙÈ-ο ÙÔÓ ª¿ÈÔ ÙÔ˘ 1997, fiÙ·Ó Ì ÙË ‰ÈÂ-Í·ÁˆÁ‹ ‰ËÌÔ„ËÊ›ÛÌ·ÙÔ˜, ÌÈ·˜ ‰È·‰È-ηۛ·˜ ÚˆÙfiÁÓˆÚ˘ ÁÈ· Ù· ‰Â‰Ô̤ӷÙ˘ ΔÔÈ΋˜ ∞˘ÙÔ‰ÈÔ›ÎËÛ˘ ÛÙËÓ∂ÏÏ¿‰·, ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ ÂͤÊÚ·Û·Ó ÙËÓηıÔÏÈ΋ ·ÓÙ›ıÂÛ‹ ÙÔ˘˜ ÁÈ· ÙËÓ ÂÁη-Ù¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ ÂÚÁÔÛÙ·Û›Ô˘. øÛÙfiÛÔ, Ë„‹ÊÈÛË ÙÔ˘ ÓfiÌÔ˘ ÁÈ· ÙËÓ ·ÂÏ¢ı¤-ÚˆÛË Ù˘ ÂÓ¤ÚÁÂÈ·˜ ¿ÏÏ·Í ¿ÏÈ Ù· ‰Â-‰Ô̤ӷ, Î·È ‹‰Ë ÂÎÎÚÂÌÔ‡Ó ÛÙË ƒ˘ı-ÌÈÛÙÈ΋ ∞Ú¯‹ ∂Ó¤ÚÁÂÈ·˜ ÙÚÂȘ ·ÈÙ‹-ÛÂȘ, Ù˘ ¢∂∏ Î·È ‰˘Ô Í¤ÓˆÓ ÂÙ·ÈÚÂÈ-ÒÓ, ÁÈ· ÙËÓ ·Ú·ÁˆÁ‹ ËÏÂÎÙÚÈÛÌÔ‡·fi ÙÔ ÁˆıÂÚÌÈÎfi ‰›Ô ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡.™ÙȘ ·ÈÙ‹ÛÂȘ ·˘Ù¤˜ ˘¤‚·ÏÏ·Ó, Û‡Ì-ʈӷ Ì ÙÔÓ ÓfiÌÔ, ÙȘ ÙÂÎÌËÚȈ̤Ó˜·ÓÙÈÚÚ‹ÛÂȘ ÙÔ˘˜ Ô ¢‹ÌÔ˜ Î·È ÔÈ Û˘Ï-

ÏÔÁÈÎÔ› ÊÔÚ›˜ Ù˘ ¡ÈÛ‡ÚÔ˘. ∏ ηٿ-ÏËÍË Ù˘ ˘fiıÂÛ˘ ı· ‰Â›ÍÂÈ ·Ó ÔÈ ÙÔ-ÈΤ˜ ÎÔÈӈӛ˜ ¤¯Ô˘Ó ÙÔ ‰Èη›ˆÌ· Ó··ÔÊ·Û›˙Ô˘Ó ÁÈ· ÙÔ Ì¤ÏÏÔÓ ÙÔ˘˜ ηÈı· ·ÔÙÂϤÛÂÈ ÙÔ ÈÔ ÎÚ›ÛÈÌÔ ÛÙÔȯ›ÔÁÈ· ÙËÓ ÔÚ›· ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡ ·fi ÂÚÈ-‚·ÏÏÔÓÙÈ΋ Î·È ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ¿Ô„Ë.

MÔÚʈÙÈÎfi˜ ¶ÔÏÈÙÈÛÙÈÎfi˜E͈ڷ˚ÛÙÈÎfi˜ ™‡ÏÏÔÁÔ˜ NÈÛ‡ÚÔ˘

H Π�νω: Oμ�δα Nισριων συντηρε� τοδ�κτυο των παλι�ν μονοπατι�ν. Π�νωδεξι� και δ�πλα, εικ�νες απ� παρεμβ�-σεις που αλλοι�νουν την αρχιτεκτονικ�φυσιογνωμ�α της Nισρου. Στην πρ�τη,μπαλκ�νι απ� μπετ�ν, αντ� του παραδο-σιακο ξλινου, διαβρωμ�νο, �πως ε�-ναι αναμεν�μενο, απ� την υγρασ�α καιτο αλ�τι. Στη δετερη εικον�ζεται η κα-ταστροφ� του μεγαλτερου σε μ�κος λι-θ�στρωτου μονοπατιο της Nισρου,που �νωνε το Mαντρ�κι με την περιοχ�του Aργους, για να δημιουργηθε� �ναςπεριττ�ς αμαξωτ�ς δρ�μος (φωτ.: C. deVries).

™ËÌ›ˆÛË «EÙ¿ HÌÂÚÒÓ»: K·ıÔÚÈÛÙÈ΋‹Ù·Ó ÛÙÔ ·ÊȤڈ̷ ·˘Ùfi Ë Û˘Ì‚ÔÏ‹ ÙÔ˘ Î.Pȯ¿Ú‰Ô˘ OÈÎÔÓÔÌ¿ÎË. E˘¯·ÚÈÛٛ˜ ÔÊ›-ÏÔ˘Ì ›Û˘ ÛÙÔÓ ÂΉÔÙÈÎfi Ô›ÎÔ «M¤ÏÈÛ-Û·», ÁÈ· ÙË ‰È¿ıÂÛË ÊˆÙÔÁÚ·ÊÈÒÓ ·fi ÙÔχΈ̷ «N›Û˘ÚÔ˜. IÛÙÔÚ›· Î·È ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔ-ÓÈ΋», Aı‹Ó· 2001, ̠ΛÌÂÓ· Pȯ. OÈÎÔ-ÓÔÌ¿ÎË Î·È ÊˆÙÔÁڷʛ˜ Cornelis de Vries.

Για να μην αλλοιωθε� το νησ�