¸ôïò 12ï

- Ôå�÷ïò 66o

ÍïÝìâñéïò - ÄåêÝìâñéïò 2011

2

Ðåñéå÷üìåíá

Áíôß ðñïëüãïõ ..............................................................................................................3

89 ÷ñüíéá áðü ôç ÌéêñáóéáôéêÞ êáôáóôñïöÞ

Ï áåñïðüñïò Íéêüëáïò Ã. ÄÝáò, ìÝóá áðü ôï Ýñãï ôïõ

"ÌåóïõñÜíçìá & óõíôñßìéá", åðéìÝëåéá ÃéÜííçò Ä. ÊáíáôÜò .................................4

ÊÜðïôå óôïí Ðïë)ãõñï .............................................................................................10

Ç ìïíïìá÷ßá ôïõ Ð. ÌåëÜ ìå ôïí Ã. Êïëïêïôñþíç, Ãéþñãïò ÆùãñáöÜêçò ........13

Ìå áöïñìÞ ìéá åðéóôïëÞ ôïõ ÊáúìáêÜìç ÊáóóÜíäñáò,

ôïõ 1882, ðñïò ôçí ÌïíÞ Âáôïðåäßïõ, Éùáêåßì Áè. ÐáðÜããåëïò ...............15

¼íåéñï óô´ Áúâáëß, ÓõíÝóéïò ìïíá÷üò ..............................................................18

Ï ÄçìçôñÜêçò êáé ôá êëï)âéá áõãÜ, Íßêïò Á. ÂáóéëÜêçò .....................................20

Ï æùãñÜöïò ÃéÜííçò Âï)ñïò, åðéìÝëåéá ÃéÜííçò Ä. ÊáíáôÜò ..............................23

Ðïäüóöáéñï, ¢ããåëïò Öéëþôá ÌÜíôóéïò .................................................................27

O êáéñüò óçêþíåé ôæÜêé, Ìáñßá ÌðïõëÜêç - Ëõðçñßäç ........................................32

¸íáò Áú-Âáóßëçò ìå ðñïâëÞìáôá, ÄÞìçôñá 'áñéóôï( ..........................................34

Ôá äþñá ôïõ Áú-Âáóßëç, Ôáóï(ëá ÊåëéáöÜíïõ-ÔÜóéïõ ........................................36

Ï âáóéëéÜò êáé ïé âáóéëïðï)ëåò ôïõ, ÃéÜííçò Ôóßêïõëáò .......................................38

Óôïí Ðïë)ãõñï ôçò ÔÝ÷íçò êáé ôïõ Ðïëéôéóìï) .....................................................40

Ôá íÝá ôïõ Ïìßëïõ .....................................................................................................45

Ïé ÷ïñçãïß ôïõ ðåñéïäéêï) ìáò .................................................................................46

Äéìçíéáßá Ýêäïóç

Ëáïãñáöéêï� Ïìßëïõ Ðïëõã�ñïõ

ÄéáíÝìåôáé äùñåÜí

ÓõíäñïìÝò ðñïáéñåôéêÝò

ÅðéóôïëÝò -

ÅðéôáãÝò - ÅìâÜóìáôá: Ëáïãñáöéêüò ¼ìéëïò Ðïëõã�ñïõ

«ãéá ôï ðåñéïäéêü ÐÏËÕÃÕÑÏÓ»

Ô.Ê.: 631 00 Ðïë�ãõñïò

Åîþöõëëï: «ÖéëïèÝïõ êáèïëéêü» Ýñãï ôïõ ÃéÜííç Âï�ñïõ

Ïðéóèüöõëëï: «...É. ÌïíÞ ôçò Óßìùíïò ÐÝôñáò...» Ýñãï ôïõ ÃéÜííç Âï�ñïõ

Êùäéêüò: 6084

Õðå�èõíïò �ëçò-

ÅðéìÝëåéá êåéìÝíùí: ÃéÜííçò Ä. ÊáíáôÜò

ÖéëïëïãéêÞ åðéìÝëåéá: ÁèáíÜóéïò ×ñéóôéáíüò, Öéëüëïãïò

ÉäéïêôÞôçò: Ëáïãñáöéêüò ¼ìéëïò Ðïëõã�ñïõ

Åêäüôçò: ÃéÜííçò Ä. ÊáíáôÜò

Ôçë.: 6945-822836

Öáî: 23710 21075 & 23713 50783

e-mail: ikanatas@yahoo.gr

Êñßíåôáé ÷ñÞóéìï íá ãíùñßæïõí ïé

åíäéáöåñüìåíïé ôá åîÞò:

- Êáëü èá åßíáé ôá êåßìåíá íá ìçí õðåñ-

âáßíïõí ôéò 3-4 óåëßäåò ôïõ ðåñéïäéêï�.

- Óôá êåßìåíá ðïõ áðïóôÝëëïíôáé ãéá äç-

ìïóßåõóç ðñÝðåé áðáñáéôÞôùò íá áíá-

ãñÜöåôáé ç éäéüôçôá ôïõ óõíôÜêôç. Ï ôå-

ëåõôáßïò, åöüóïí õðïãñÜöåé, Ý÷åé ôçí åõ-

è�íç ôùí áðüøåþí ôïõ.

- Êåßìåíá, åßôå äçìïóéå�ïíôáé åßôå ü÷é,

äåí åðéóôñÝöïíôáé.

- Óå ðåñßðôùóç ðïõ ç åñãáóßá åßíáé

ãñáììÝíç óå õðïëïãéóôÞ, êáëü åßíáé íá

óõíïäå�åôáé ìå ôï ó÷åôéêü cd, Þ íá

áðïóôÝëëåôáé ìå mail óôï ðåñéïäéêü.

- Ï ÷ñüíïò äçìïóßåõóçò åíüò êåéìÝíïõ,

ðïõ Ý÷åé åãêñéèåß, äåí ðñïóäéïñßæåôáé á-

ðü ôçí çìåñïìçíßá êáôÜèåóÞò ôïõ óôï

Ðåñéïäéêü, áëëÜ áðü ôç ÷ñçóéìüôçôÜ

ôïõ, ôçí åðéêáéñüôçôÜ ôïõ, ôç äõíáôüôç-

ôá íá åíôá÷èåß óå ìéá åíüôçôá ê.ëð.

- (Ôá êåßìåíá ðïõ äå öÝñïõí õðïãñáöÞ Þ

øåõäþíõìï åßíáé ãñáììÝíá áðü ôïí

åêäüôç ôïõ ðåñéïäéêï�).

www.stivachtaris-realestate.gr

Ôþñá ï «Ðïë)ãõñïò êáé óôï internet:

ppoligiros.blogspot.com

3

Áíôß ðñïëüãïõ

Ôï ðåñéïäéêü ìáò, êÜèå ôÝôïéá åðï÷Þ, Ý÷åé ôá ãåíÝèëéÜ ôïõ, êáèþò öÝôïò êëåßíåé

áéóßùò 12 ÷ñüíéá æùÞò êáé óõìðëçñþíåé 66 ôå)÷ç. ×ñüíéá ìáò ðïëëÜ ëïéðüí êáé, êá-

èþò ðÜíôá - ãéá ëüãïõò... áóöáëåßáò - âÜæïõìå âñá÷õðñüèåóìïõò óôü÷ïõò, åõ÷üìá-

óôå êáé ôïõ ÷ñüíïõ íá Ý÷ïõìå ôçí ßäéá äéÜèåóç íá óõíå÷ßóïõìå. ×ñüíéá ðïëëÜ âÝ-

âáéá êáé óôïí Ëáïãñáöéêü ¼ìéëï, Ýêäïóç ôïõ ïðïßïõ åßíáé ï "Ð", êáèþò êé áõôüò

ãéüñôáóå, ëßãïõò ìÞíåò íùñßôåñá, ôç óõìðëÞñùóç 12 ÷ñüíùí ëåéôïõñãßáò ôïõ.

Ìå ôçí åõêáéñßá ëïéðüí áõôÞí, èá èÝëáìå íá åðéêïéíùíÞóïõìå ìå ôïõò áðáíôá-

÷ï) ößëïõò ìáò, íá ôïõò åõ÷áñéóôÞóïõìå ãéá ôçí áãÜðç êáé ôçí õðïóôÞñéîÞ ôïõò êáé

íá ôïõò åõ÷çèï)ìå "ÊáëÜ �ñéóôï ãåííá, áßóéï êáé åõôõ÷Ýò ôï íÝïí Ýôïò". Éäéáßôå-

ñá áðåõèõíüìáóôå óôïõò Ðïëõãõñéíï)ò ôçò Áõóôñáëßáò êáé ôçò ÁìåñéêÞò, ïé ïðïß-

ïé áõôÝò ôéò ãéïñôéíÝò ìÝñåò áéóèÜíïíôáé ðéï Ýíôïíç ôç íïóôáëãßá ãéá ôïí Ðïë)ãõ-

ñï êáé ãé áõôü ôï ëüãï ðåñéìÝíïõí - üðùò ïé ßäéïé ìáò åêìõóôçñå)ïíôáé, üôáí Ýñ÷ï-

íôáé êáé ôïõò óõíáíôï)ìå ôá êáëïêáßñéá - ìå áíõðïìïíçóßá êáé áãÜðç ôï ðåñéïäé-

êü ìáò.

Ìáò êïëáêå)åé åðßóçò áöÜíôáóôá, üôáí, ðïëëïß ößëïé ìáò ìáò ëÝíå - êáé ü÷é ìü-

íïí ïé áðüäçìïé - üôé äéáâÜæïõí ôïí "Ð" ìå éäéáßôåñç ðñïóï÷Þ êáé åíäéáöÝñïí áðü

ôçí áñ÷Þ ìÝ÷ñé ôï ôÝëïò ôïõ, ðïëëÝò öïñÝò ìÜëéóôá äõï êáé ôñåéò öïñÝò. Åßíáé íï-

ìßæïõìå ç ìåãáë)ôåñç çèéêÞ ìáò áíôáìïéâÞ, áíþôåñç áðü êÜèå âñáâåßï Þ äéÜêñéóç.

ÔÝëïò íá õðåíèõìßóïõìå óôïõò áíáãíþóôåò ðïõ ìÝíïõí óôïí Ðïë)ãõñï, üôé ôï

ðåñéïäéêü äåí áðïóôÝëëåôáé ðëÝïí ôá÷õäñïìéêÜ, áëëÜ ìðïñï)í íá ôï ðñïìçèå)ï-

íôáé ïé ßäéïé áðü ôá ãíùóôÜ óçìåßá: 1. Ðñáêôïñåßá åöçìåñßäùí ÓôÝëéïõ Èåïäþñïõ

óôéò "¸îé Âñ)óåò" êáé Ðá)ëïõ Óôåöáíßäç åðß ôçò Áóêëçðéï), 2. Âéâëéïðùëåßï Åõ-

ñéðßäç ×áôæç÷ñßóôïõ, 3. Äçìïôéêü Ñáäéüöùíï Ðïëõã)ñïõ, 4. Êáöåíåßï "ÑåóðÝ-

íôæá", 5. Õðïäçìáôïðïéåßï ÔÜóïõ ÊáóôñÝôóéïõ êáé 6. Åóôéáôüñéï "Á÷áßíéï".

Ï åêäüôçò

4

89 ÷ñüíéá áðü ôç ÌéêñáóéáôéêÞ êáôáóôñïöÞ

Ï áåñïðüñïò Íéêüëáïò Ã. ÄÝáò, ìÝóá

áðü ôï Ýñãï ôïõ "ÌåóïõñÜíçìá & óõíôñßìéá"åðéìÝëåéá ÃéÜííçò Ä. ÊáíáôÜò

(Ç åñãáóßá ðïõ áêïëïõèåß áðïôåëåß ðåñéëçðôéêÞ ðñïäçìïóßåõóç ôïõ õðü Ýêäïóéí âé-

âëßïõ ôïõ êáèçãçôÞ ÉùÜííç ÓìÜãá, "Ïé ðñïóùðéêüôçôåò ôçò Ïñì#ëéáò - áðü ôïí 19ï óôïí

20ï áéþíá". Ï "Ð" óõíÝâáëå ìå ïñéóìÝíá âéïãñáöéêÜ óôïé÷åßá êáé óôçí ðåñéëçðôéêÞ áðü-

äïóç ôùí êåéìÝíùí. Ïëüêëçñï ôï âéâëßï "ÌåóïõñÜíçìá êáé óõíôñßìéá" äçìïóßåõóå óå óõ-

íÝ÷åéåò, áðü ôïí ÉáíïõÜñéï ôïõ 2008, ç åöçìåñßäá "Ç /áëêéäéêÞ óÞìåñá".)

ÓõíÝ÷åéá áðü ôï ðñïçãï�ìåíï ôå�÷ïò

Ç ôïõñêéêÞ áíôåðßèåóç êáé ç ÓõíôñéâÞ ôçò ÅëëçíéêÞò ÓôñáôéÜò

...Ï ÊåìÜë åðéôßèåôáé óôï Áöéüí Êáñá÷éóÜñ óôéò 13 Áõãï)óôïõ. Ï åëëçíéêüò

óôñáôüò äéáëõìÝíïò ó÷åäüí ÷ùñßò åðéôåëåßò õðï÷ùñåß ÷ùñßò ìÜ÷ç ó÷åäüí. Êé áõôÞ

ç õðï÷þñçóç óôáäéáêÜ ãßíåôáé Üíáñ÷ç öõãÞ ðñïò ôá äõôéêÜ, åíþ ïé Ôï)ñêïé ìåèï-

äéêÜ ðñïóðáèï)í íá áðïêüøïõí ôéò ÅëëçíéêÝò äõíÜìåéò. Ôï ìÝôùðï êáôáññÝåé ìå

ìåãÜëç ôá÷)ôçôá, ìïíÜäåò ôïõ óôñáôï) áðïêïììÝíåò ðñïóðáèï)í íá âñïõí ôñüðï

äéáöõãÞò ãéá íá ìçí áé÷ìáëùôéóôï)í, áöÞíïíôáò ðßóù âáñ) ïðëéóìü, õëéêÜ êáé å-

öüäéá.

Ï ÄÝáò êáé ïé óõíÜäåëöïß ôïõ ðñïóðáèï)í ìÝóá áðü å÷èñéêÜ ðõñÜ íá âïçèÞ-

óïõí, õðïäåéêí)ïíôáò óôá áðïêïììÝíá ôìÞìáôá äñüìïõò äéáöõãÞò, íá øÜîïõí ÷á-

ìÝíåò ìïíÜäåò êáé íá åíçìåñþíïõí ôçí Ýêðëçêôç äéïßêçóç ãéá ôï ôé óõìâáßíåé.

Îçìåñþíåé ç 16ç Áõãï)óôïõ. ÓõãêåíôñùìÝíïé ïé áåñïðüñïé ôùí ´ & Ä´ Ìïé-

ñþí êáé ëßãïé ôïõ Íáõôéêï) ÓìÞíïõò, ìðñïóôÜ óôá áåñïðëÜíá, åôïéìÜæïíôáé. Ï

ÄÝáò áíáêáë)ðôåé ôá ÷áìÝíá Á´& ´ Óþìáôá Óôñáôï), ìå äéïéêçôÞ ôï óôñáôçãü Í.

Ôñéêï)ðç, ðïõ ðñïóðáèï)óáí íá õðï÷ùñÞóïõí ðñïò ôï Ôïõìëï) ÌðïõíÜñ, êáé ôá

åéäïðïéåß üôé âñßóêïíôáé óå äåéíÞ èÝóç, êáèþò ïé Ôï)ñêïé ðñïóðáèï)í íá áðïêü-

øïõí ôçí õðï÷þñçóÞ ôïõò.

Ï Ôñéêï)ðçò äåí åêôßìçóå óùóôÜ ôéò ðëçñïöïñßåò ôïõ ÄÝá êáé äåí åðéôÜ÷õíå

ôçí ðïñåßá ôïõ ðñïò ôéò ï÷õñùìÝíåò èÝóåéò. ¸ôóé ïé Ôï)ñêïé ðñüëáâáí êáé áðÝêï-

øáí ôçí ãñáììÞ ôïõ ìåôþðïõ êáé áé÷ìáëþôéóáí ôïí Ôñéêï)ðç, ôïõò áîéùìáôéêï)ò

Íéêüëáïò ÄÝáò.

Óôï ìÝóïí (üñèéïò) ï Íéêüëáïò ÄÝáò

ìå ôç ó�æõãü ôïõ Åõèáëßá (äåîéÜ) êáé

ôçí áäåñöÞ ôçò ÁãëáÀá ÁðïóôïëÜêç.

(áñ÷åßï Íéê. ÔÜóéïõ)

5

ôïõ Á´ Óþìáôïò Óôñáôï), êáèþò êáé 4.500 óôñáôéþôåò, ìå óõíÝðåéá ôï ìÝôùðï íá

êáôáññå)óåé. Ç ìÝñá áõôÞ Ýêñéíå ôçí ô)÷ç ôïõ ðïëÝìïõ êáé óöñÜãéóå ôçí Þôôá ôïõ

Åëëçíéêï) Óôñáôï), ðïõ öå)ãåé ðáíéêüâëçôïò ðñïò ôç Óì)ñíç.

Ï ÄÝáò, åíþ üëá ôá áåñïðëÜíá öå)ãïõí, ìáæß ìå Ýíá óõíÜäåëöü ôïõ ðáñáìÝ-

íïõí êáé øÜ÷íïõí ÷áìÝíá ôìÞìáôá ôïõ Åëëçíéêï) óôñáôï), ìÝóá óôá äÜóç êáé óôéò

÷áñÜäñåò êáé ðÜíù áðü ôïõò êáðíï)ò êáé ôéò öëüãåò ôùí ÷ùñéþí ðïõ Ý÷ïõí ðõñ-

ðïëçèåß. Åðßóçò øÜ÷íåé ãéá ôï 5/42 Ó)íôáãìá ôïõ ÐëáóôÞñá ðïõ åðßóçò áãíïï)-

íôáé ôá ß÷íç ôïõ.

Óôéò 19 Áõãï)óôïõ äßíåé åíôïëÞ íá êáôáóôñáöåß ôï áåñïäñüìéï ôïõ ÏõóÜê, å-

íþ ôáõôü÷ñïíá Ýíá áíèñþðéíï ðïôÜìé áðü öáíôÜñïõò, ôñáâÜåé áêñÜôçôï ÷ùñßò

ôÜîç ðñïò ôç èÜëáóóá ãéá íá ãëõôþóåé áðü ôï ôïõñêéêü éððéêü. Ï ÄÝáò, áöï) âÜ-

æåé öùôéÜ ôéò åãêáôáóôÜóåéò ôïõ áåñïäñïìßïõ, ðåôÜ ðñïò ôï ôåëåõôáßï áåñïäñüìéï

Ýîù áðü ôç Óì)ñíç äßíïíôáò ôéò ôåëåõôáßåò ðëçñïöïñßåò ãéá ôéò èÝóåéò ôùí Ôï)ñ-

êùí ðñïò ôçí äéïßêçóç ôçò óôñáôéÜò...

Ç ôåëåõôáßá ðôÞóç óôç Ì. Áóßá

"...Óôï ìåôáî( ïé Ìåñáñ÷ßåò ìáò óÝñíïíôáé ðñïò ôç èÜëáóóá êáé Ý÷ïõí öôÜóåé

óÞìåñá (24 Á(ãïõóôïõ) óôïí ÊáóáìðÜ. Ìéá Ìåñáñ÷ßá ìáò, ôçò Áäñéáíï(ðïëçò,

áíÝðáöç êé áêï(ñáóôç Ý÷åé öôÜóåé áð' ôç ÈñÜêç ìå ôñßá ðëïßá óôï ëéìÜíé, áëëÜ

áñíï(íôáé í' áðïâéâáóôï(í... Áäéáöïñï(í ãéá ôçí ô(÷ç ôùí óõíôñüöùí ôïõò, ðïõ å-

ðß äÝêá ìÝñåò ôþñá ðïëåìï(í êáé õðï÷ùñï(í íçóôéêïß êáé Üõðíïé óôï Ýó÷áôï ôçò

åîÜíôëçóçò...

...ÁõôÞ åßíáé ç åðéêÞäåéá ðôÞóç ìïõ ðÜíù áðü ôç ñçìáãìÝíç Ìéêñáóßá. Ãéá (-

óôáôç áíÜìíçóç ôïõ ðéï üìïñöïõ, ôïõ ðéï ãåëáóôï( êáé ÷áñï(ìåíïõ ôüðïõ, ðïõ

ãíþñéóá, ìïõ ìÝíïõí ïé ìá(ñïé êáðíïß êé ïé ð(ñéíåò ãëþóóåò ðïõ ôïí ãë(öïõí êáé

ôïí ðåñéæþíïõí óå áëõóßäá áôÝëåéùôç êáè' üëç ôçí Ýêôáóç ôçò áðÝñáíôçò ðåäéÜ-

äáò ôïõ ¸ñìïõ, ìÞêïõò 200 ÷ëì., êáé ðïõ èõìßæïõí ðÝñáóìá äáßìïíá åîïëïèñåõ-

ôÞ. Äáßìïíá ðïõ ìåßò ïé ßäéïé îáðïëÞóáìå, üôáí áðü ôïõò áñáéï(ò áñ÷éêï(ò ëéðï-

ôÜêôåò êáé öõãÜäåò ôïõ Ôéëêß Êéñß ÌðÝë áöÞóáìå íá äçìéïõñãçèåß ôï ìéêñü ñõÜ-

êé, ðïõ óå ëßãï Ýãéíå ÷åßìáññïò öõãÞò...

...ïé éðôÜìåíïé, ðïõ Ý÷ïõìå ìåßíåé áðü Ýëëåéøç áåñïðëÜíùí, öå(ãïõìå ìå ôá ðü-

äéá áðü ôï áåñïäñüìéï ãéá ôï Ãåíéêü Óôñáôçãåßï óôç Óì(ñíç, üðïõ åëðßæïõìå üôé

èá ðëçñïöïñçèï(ìå ãéá ôïí ôñüðï êáé ôï ìÝóï áíá÷þñçóçò.

Ïé äñüìïé ôçò ðüëçò, üðïõ âñéóêüìáóôå óå ëßãï, åßíáé ãåìÜôïé áðü êüóìï ðïõ

óðå(äåé êáôáöïâéóìÝíïò êáé óáí êõíçãçìÝíïò ðñïò ôçí ðáñáëßá. Ï êáèÝíáò êÜôé

Ï. Í. ÄÝáò

ìå ôçí ó�æõãü ôïõ Åõèáëßá.

êñáôÜåé óôï ÷Ýñé, Ýíá äÝìá, ìéá âáëßôóá, Ýíá êïößíé, Ýíá ìðïãáëÜêé. Êé áíÜìåóÜ

ôïõò öáíôÜñïé, óå ïéêôñÞ êáôÜóôáóç, óÝñíïíôáé ìå äõóêïëßá. ÓôïëÝò îåöôéóìÝíåò

Þ êáé êïõ-ñåëéáóìÝíåò, Üñâõëá óêéóìÝíá Þ ðüäéá îõðüëõôá äåìÝíá ìå ðáíéÜ...

Ç ðñïêõìáßá, ôï ìáêñüóôåíï áðÝñáíôï "ÊÁÉ", ðáñïõóéÜæåé ôçí üøç áíèñùðï-

èÜëáóóáò ôñéêõìéóìÝíçò. ÐëÞèïò áìÝôñçôï, óå áëëïöñïó(íç, óðñþ÷íåôáé êáé äéá-

ãêùíßæåôáé, óêï(æåé êáé äÝñíåôáé óôçí ðñïóðÜèåéá ôïõ íÜ öôÜóåé üóï ãßíåôáé ðéï

êïíôÜ óôç èÜëáóóá, æçôþíôáò óùôçñßá.

ÊñáõãÝò áðåãíùóìÝíåò, åðéêëÞóåéò, èñÞíïò êé ïäõñìüò. Êé üëá áð' åäþ êáé ðÝ-

ñá ãßíïíôáé üíåéñï åöéáëôéêü, üëá åßíáé áíÜêáôá êáé óôñïâéëßæïíôáé óôï áíÞìðïñï

öôù÷ü ìõáëü. Ôï Üäåéï Óôñáôçãåßï, üðïõ Ý÷ïõìå êáôáö(ãåé, ïé ôñåéò - ôÝóóåñåéò á-

îéùìáôéêïß êáé óôñáôéþôåò ðïõ âñßóêïíôáé ó' áõôü, óôï ðëïßï "Óßöíïò", ìáò ëÝíå íá

óðå(óïõìå íá åðéâéâáóôï(ìå.

Ôá êáôÜìåóôá ìå êüóìï âáðüñéá ôïõ ëéìáíéï(, áíÜìåóá óôá ïðïßá Ý÷ïõìå êá-

ôáëÞîåé, ôá âáñéÜ ìïõãêÜ îÝíá èùñçêôÜ äßðëá, ìÝíïõí áìÝôï÷á åíôåëþò. Êõñéáñ÷åß

ç öõãÞ, ç õðüêùöç ìáêñéíÞ ïéìùãÞ ôçò ÌéêñáóéáôéêÞò ãçò ðïõ ìáò áêïëïõèåß...

Ç åðáíÜóôáóç

Ï ÄÝáò êáé ïé ôåëåõôáßïé óõìðïëåìéóôÝò ôïõ áðïâéâÜæïíôáé áðü ôï "Óßöíïò" óôï

ëéìÜíé ôçò ÌõôéëÞíçò, üðïõ óõíáíôï)í Ýíá ÷Üïò ÷éëéÜäùí ðñïóö)ãùí êáé óôñáôéù-

ôþí ðïõ Ý÷ïõí êáôáö)ãåé åêåß. Ïé öëüãåò êáé ïé êáðíïß ôçò ìáñôõñéêÞò Óì)ñíçò öáß-

íïíôáé ãéá 4 çìÝñåò áðü ôç ×ßï êáé ôç ÌõôéëÞíç, ðñïêáëþíôáò áðüãíùóç êáé óðá-

ñáãìü. Êáé üëïé Ýíá ðñÜãìá åðáíáëáìâÜíïõí: "ÊÜèáñóç êáé ôéìùñßá ôùí åíü÷ùí".

Ç ïñãÞ áõôÞ ðáßñíåé ìïñöÞ êáé óôç ÌõôéëÞíç ìðáßíåé åðéêåöáëÞò ï ×áôæçæá-

öåéñßïõ ôçò Áåñïðïñßáò, äéïéêçôÞò ôïõ ÄÝá, êáé ï Ìáìï)ñçò ôïõ Ðåæéêï). Ç ßäéá

êßíçóç ãßíåôáé êáé óôç ×ßï áðü ôïí ÐëáóôÞñá.

Ï ÄÝáò ðáßæåé óçìáíôéêüôáôï ñüëï óôéò åðáöÝò ðïõ ãßíïíôáé áíÜìåóá óôá ä)ï

íçóéÜ, êáèþò åßíáé áõôüò ðïõ ìåôáöÝñåé ôá ìçí)ìáôá ìå ôï áåñïðëÜíï. Åßíáé óõ-

ãêéíçôéêÞ ç óõíÜíôçóÞ ôïõ ìå ôïí ÐëáóôÞñá óôç ×ßï óôéò 6 Óåðôåìâñßïõ, ï ïðïßïò

ôïí áãêáëéÜæåé êáé ôïõ áðåõè)íåé ìéá êáé ìïíáäéêÞ ëÝîç: "Æùíôáíüò;"

Ï ÐëáóôÞñáò äéáìçí)åé üôé ï óôñáôüò åßíáé ìáæß ôïõ, áëëÜ ôï ßäéï ðñÝðåé íá ãß-

íåé êáé ìå ôïí óôüëï, ãéáôß ïé Ôï)ñêïé áíåâáßíïõí óôç ÈñÜêç êáé ðñÝðåé íá ôïõò

óôáìáôÞóïõí. Åðßóçò ôïí óôÝëíåé óôïí êõâåñíÞôç ôïõ Áíôéôïñðéëéêï) "Äùñßò", ìå

ôï åîÞò óçìåßùìá: "... Ê(ñéå ÆÜãêá. Äéá ôïõ ê. ÄÝá óïõ äéáâéâÜæù ôáò áðüøåéò ìïõ

êáé ôáò åíôïëÜò ìïõ. Ôï Íáõôéêü ä(íáôáé íá óþóåé ôçí Ðáôñßäá. ÔïëìÞóôå ôï ôá-

÷(ôåñïí. Óå óõã÷áßñù äéá ôïí ðáôñéùôéóìüí óïõ..." Ìå ðïëëÞí áãÜðç Í. ÐëáóôÞ-

ñáò.

Óôéò 11 Óåðôåìâñßïõ 1922, óçìåéþíåôáé ç ÅðáíÜóôáóç ôùí ÐëáóôÞñá, ÖùêÜ

êáé Üëëùí áîéùìáôéêþí. ÏõóéáóôéêÜ áñ÷çãüò ôçò åðáíÜóôáóçò üìùò Þôáí ï Ðëá-

óôÞñáò, ï ïðïßïò ôï ßäéï âñÜäõ êáëåß ôïí ÄÝá êáé ôïõ áíáèÝôåé ôçí åðéêßíäõíç áðï-

óôïëÞ, íá ðåôÜîåé êáé íá âñåé óôçí ÁèÞíá ôïõò ÌáíÝôá Þ Ïèùíáßï Þ óôçí Ýó÷áôç

áíÜãêç ôïí óôñáôçãü ÐÜãêáëï êáé íá ôïõò ãíùóôïðïéÞóåé üôé óôéò 13 ÓåðôÝìâñç

èá áðïâéâáóôåß ìå Ýíá ôìÞìá óôç ÑáöÞíá, êáé êáôüðéí óôï ÐåéñáéÜ, ìå ê)ñéï ìÝëç-

ìá üìùò ôçí áðïöõãÞ ôçò áéìáôï÷õóßáò.

Óôéò 12 Óåðôåìâñßïõ ï ÄÝáò öôÜíåé óôçí ÁèÞíá êáé, áöï) ãëõôþíåé ôç ó)ëëçøç

óôï áåñïäñüìéï ôïõ Ãïõäéï), âñßóêåé ìüíï ôïí ÐÜãêáëï, ï ïðïßïò ôïí äéáâåâáéþ-

íåé üôé äåí õðÜñ÷åé êßíäõíïò ãéá åìö)ëéá ó)ññáîç êáé üôé ï ÐëáóôÞñáò ðñÝðåé íá

êáôÝâåé êáôåõèåßáí óôïí ÐåéñáéÜ.

Ï ÄÝáò ìåôáöÝñåé ôéò äéáðéóôþóåéò áõôÝò ôïõ ÐÜãêáëïõ óôïí ÐëáóôÞñá êáé Ý-

îù áðü ôï Ðüñôï ÑÜöôç óõíáíôÜ ôçí áñìÜäá ðïõ óå ëßãï öôÜíåé óôï Ëá)ñéï. Áðü

êåé, óôéò 13 Óåðôåìâñßïõ, óôÝëíïõí ôåëåóßãñáöï ìå ôï ïðïßï æçôï)óáí ôçí ðáñáßôç-

óç ôïõ Êùíóôáíôßíïõ õðÝñ ôïõ Äéáäü÷ïõ, ôç äéÜëõóç ôçò ÅèíïóõíÝëåõóçò, ôï ó÷ç-

ìáôéóìü êõâÝñíçóçò, ðïõ èá åß÷å ôçí åìðéóôïó)íç ôùí óõììÜ÷ùí êáé ôçí Üìåóç å-

6

7

íßó÷õóç ôïõ Èñáêéêï) Ìåôþðïõ. Ïé üñïé ôçò ÅðáíáóôáôéêÞò åðéôñïðÞò Ýãéíáí äå-

êôïß êáé ôçí åðïìÝíç âáóéëéÜò áíáêçñ)÷ôçêå ï äéÜäï÷ïò Ãåþñãéïò ´.

Åí êáôáêëåßäé, ãéá íá öáíôáóôï)ìå ôï ìÝãåèïò ôçò ÌéêñáóéáôéêÞò ôñáãùäßáò,

äåí Ý÷ïõìå ðáñÜ íá äéáâÜóïõìå ôïí åðßëïãï ôïõ âéâëßïõ ôïõ Í. ÄÝá: "...Óôï óôñáôü

ôçò ÅèíéêÞò ¢ìõíáò åß÷áí êáôáôáãåß ùò åèåëïíôÝò 26 óõììáèçôÝò ìïõ. ¼ëïé õðç-

ñÝôçóáí óôïõò ðïëÝìïõò ôïõ 1917-1922 óáí áîéùìáôéêïß óôçí ðñþôç ãñáììÞ. Áðü

áõôï(ò óêïôþèçêáí Þ ðÝèáíáí áðü ôñáõìáôéóìï(ò êáé êáêïõ÷ßåò ïé 17. Ïé 11 óêï-

ôþèçêáí óôç ÌéêñÜ Áóßá êõñßùò óôéò ìÜ÷åò ôïõ Óáããáñßïõ (9) ôï 1921. Ïé 3 óôç

ìÜ÷ç ôïõ Óêñá êáé 3 áðü ôñá(ìáôá êáé êáêïõ÷ßåò ôï 1917 êáé 1918. Áðü ôïõò 9

ðïõ Ýæçóáí ïé 5 åßíáé áíÜðçñïé ðïëÝìïõ..."

Ï Íßêïò ÄÝáò áõôÞ ôçí ðåñßïäï ôïðïèåôåßôáé óáí åðéôåëéêüò óôá ãñáöåßá ôçò

ÅðáíÜóôáóçò, áëëÜ ìåôÜ áðü Ýíôïíç ëïãïìá÷ßá ìå ôïí ÐëáóôÞñá æçôÜåé ôçí ìåôÜ-

èåóÞ ôïõ, ãéáôß âëÝðåé íá ðáñáãêùíßæåôáé ï ×áôæçæáöåéñßïõ áðü ìåèïäå)óåéò äéá-

öüñùí ê)êëùí, ðïõ ðñïùèï)óáí äéêï)ò ôïõò óôçí çãåóßá ôçò áåñïðïñßáò. ÃñÜöåé

ó÷åôéêÜ: "...Äåí ìðïñþ íá ÷ùíÝøù, áñ÷çãÝ ìïõ, ôçí áäéêßá êáé ðñï ðáíôüò ôçí ôá-

ðåßíùóç ðïõ Ýãéíå ó' Ýíáí ðïëåìéóôÞ êáé êáô åîï÷Þí ðåñÞöáíï Üíèñùðï óáí ôï

'áôæçæáöåéñßïõ, Ýíáí áð' ôïõò ðñþôïõò åðáíáóôÜôåò, ðïõ åß÷å èÝóåé óôç äéÜèåóç

ôçò ÅðáíÜóôáóçò üëç ôçí áåñïðïñßá, åíþ èá ìðïñï(óå íá ôçò êÜíåé ôï ìåãáë(ôå-

ñï êáêü, üôáí ôá êáñÜâéá Ýðëåáí áð' ôç 'ßï ðñïò ôçí ÁôôéêÞ, ãéá ÷Üñç ìÜëéóôá

êÜðïéùí áíßêáíùí ðïõ åðéâñáâå(ôçêáí..."

Ï ÐëáóôÞñáò ìåôÜ ôéò åêëïãÝò ôïí ÄåêÝìâñéï ôïõ 1923 êáôÝèåóå ôçí åîïõóßá

óôá ÷Ýñéá ôçò åêëåãìÝíçò êõâÝñíçóçò êáé ôïí ÉáíïõÜñéï ôïõ 1924 áðïóôñáôå)ôç-

êå ìå ôïí âáèìü ôïõ ÁíôéóôñÜôçãïõ. ÂáñéÜ Üññùóôïò Ýöõãå ãéá ôçí Åõñþðç ãéá

èåñáðåßá êáé áðü ôï Íôáâüò óôÝëíåé Ýíá ãñÜììá óôïí ÄÝá, óôï ïðïßï áðïôõðþíå-

ôáé ôï ðñïóùðéêü ôïõ äñÜìá, áëëÜ êáé ç åêôßìçóÞ ôïõ ðñïò ôï ðñüóùðü ôïõ:

Íôáâüò 11-2-1924

"...ÁãáðçôÝ ìïõ Íßêï. 'èåò Ýëáâá ôï ãñÜììá óïõ åäþ êáé ìå êáôáóõãêßíçóåò

ìÝ÷ñé äáêñ(ùí. ÎÝñù êáé íïéþèù âáèåéÜ ôçí ðñïò åìÝ áãÜðçí óïõ, áëëÜ èÝëù íá

âåâáéùèåßò êáé óõ üôé ç ðñïò óå áãÜðç ìïõ êáé åêôßìçóéò åßíáé ôüóïí ìåãÜëç, ðïõ

áðü ôüôå ðïõ ðÞãåò óôçí áåñïðïñßá êüâåôáé ç áíáðíïÞ ìïõ, üôáí áêï(ù êáíÝíá

áô(÷çìá, ìÞðùò åßíáé ï ÄÝáò. Ðïíþ ðïë( ãéá ôá ðáëëçêÜñéá êáé ôïõò éäåïëüãïõò

ðáôñéþôáò. ÌÝóá ó' áõôï(ò ôçí ðñþôç èÝóç Ý÷åéò óõ óôçí óõíåßäçóÞ ìïõ.

ÐñÝðåé íá îÝñåéò üôé ðïôÝ ðëÝïí äåí èá ãåëÜóåé ôï ÷åßëé ìïõ. Êáé ðþò íá åõèõìÞóù

(óôåñá áð' ôçí áíáðÜíôå÷ç êáôáóôñïöÞ, üôáí ã(ñù óïõ âëÝðåéò ôç

öôþ÷åéá, ôç äõóôõ÷ßá, ôçí Üìïéñç ôçí ðñïóöõãéÜ; Êáé ìÞðùò ç ô(÷ç ìå åõíüçóå, íá

ãßíåé åêåßíï ðïõ ïíåéñåõüìïõí êáé ðßóôåõá üóï ôßðïôá Üëëï, ðùò èá ðçãáßíáìå

óôçí Ðüëç; Ç ËùæÜííç ìå åöáñìÜêùóå êáé ôï äçëçôÞñéï åêåßíï ìïõ õðÝóêáøå ôïí

ïñãáíéóìü...

Óå áóðÜæïìáé áäåëöéêþò

Í. ÐëáóôÞñáò

Ôçí ðåñßïäï 1923-1928 ï Íéêüëáïò ÄÝáò, áöï) áðáëëÜ÷ôçêå ôùí êáèçêüíôùí

ôïõ ùò åðéôåëéêüò áðü ôá ãñáöåßá ôçò ÅðáíÜóôáóçò, ìåôáôÝèçêå êáé äßäáóêå óáí

êáèçãçôÞò óôçí áåñïðïñéêÞ Ó÷ïëÞ êáé óôç Ó÷ïëÞ Áîéùìáôéêþí Ðåæéêï) ôçò Èåó-

óáëïíßêçò.

Ôï 1928 åêëÝãåôáé ðñùèõðïõñãüò ï ÅëåõèÝñéïò ÂåíéæÝëïò êáé ï ÄÝáò åðáíÝñ-

÷åôáé óå íåõñáëãéêÜ ðüóôá ôçò áåñïðïñßáò, áíáëáìâÜíïíôáò ôçí Äéå)èõíóç ôïõ

Ôå÷íéêï) Ãñáöåßïõ ôçò Áåñïðïñßáò ôïõ Õðïõñãåßïõ Óôñáôéùôéêþí êáé êáôüðéí

äéåõèõíôÞò ôïõ 10ïõ Åðéôåëéêï) ãñáöåßïõ ôçò ÓôñáôéùôéêÞò áåñïðïñßáò, üðùò êáé

ðñïóùðÜñ÷çò ôïõ Õðïõñãåßïõ Áåñïðïñßáò ìÝ÷ñé ôï 1933.

Óôéò åêëïãÝò ôçò 5çò Ìáñôßïõ ôïõ 1933 ôá êüììáôá ôïõ Åèíéêï) Óõíáóðéóìï)

ôïõ Åëåõèåñßïõ ÂåíéæÝëïõ êáé ôïõ Ðáðáíáóôáóßïõ ÷Üíïõí êáé ï Íßêïò ÄÝáò ôßèå-

ôáé óå äõóìÝíåéá êáé áðïóôñáôå)åôáé ìå ôïí âáèìü ôïõ õðïðôåñÜñ÷ïõ. Áðüóôñá-

ôïò ðëÝïí ãßíåôáé ìÝëïò ôïõ êüììáôïò ôùí ÖéëåëåõèÝñùí êáé åêôåëåß ÷ñÝç Ãåíéêï)

ÄéåõèõíôÞ.

Óôéò åêëïãÝò ôçò 26çò Éáíïõáñßïõ 1936 êáôåâáßíåé õðïøÞöéïò óôç ×áëêéäéêÞ

êáé åêëÝãåôáé âïõëåõôÞò, ðáßñíïíôáò 2.683 øÞöïõò, ìå ôï êüììá ôùí ÖéëåëåõèÝñùí

ôïõ Óïöï)ëç. Ç âïõëåõôéêÞ ôïõ éäéüôçôá üìùò åßíáé ó)íôïìç, êáèþò äåí èá áñãÞ-

óåé íá åðéâëçèåß ç ÌåôáîéêÞ äéêôáôïñßá.

ÊáôÜ ôçí äéÜñêåéá ôçò êáôï÷Þò áíÝëáâå ôçí äéå)èõíóç ôïõ Äéåèíï)ò Åñõèñï)

Óôáõñï) åðéêåöáëÞò ôïõ Ýñãïõ ôñïöïäïóßáò, åíßó÷õóçò êáé âïÞèåéáò áðü ôá ðåíé-

÷ñÜ ìÝóá óôïõ ïñãáíéóìï). Ôï äéÜóôçìá áõôü óõíåëÞöèç áðü ôïõò Éôáëï)ò, öõëá-

êßóôçêå ãéá ôçí áíôéóôáóéáêÞ ôïõ äñÜóç êáé áðïöõëáêßóôçêå ìå ôçí ðáñÝìâáóç

ôïõ Äéåèíï)ò Åñõèñï) Óôáõñï).

Áñãüôåñá äéáôÝëåóå äéåõè)íùí ó)ìâïõëïò ôïõ Ìáéåõôçñßïõ "Ìáñßêá ÇëéÜäç",

ðïõ ßäñõóå ç ¸ëåíá ÂåíéæÝëïõ ôï 1933. Óôç äåêáåôßá ôïõ '50 ìåôåß÷å óôï Ä.Ó. ôçò

ÁåñïðïñéêÞò Åôáéñßáò ÔÁÅ êáé õðÞñîå ìÝëïò ðïëëþí ïñãáíþóåùí êáé óùìáôåß-

ùí, üðùò ôçò ¸íùóçò Âïñåßùí ÅëëÞíùí, ôïõ Åëëçíïãáëëéêï) óõíäÝóìïõ, ôçò

×ÁÍÈ, êëð. Ôçí ðåñßïäï áõôÞ ðÞñå ôï ðôõ÷ßï Ðïëéôéêþí Åðéóôçìþí ôçò Ðáíôåßïõ.

Åêôüò áðü ôï áðáñÜìéëëï Ýñãï ôïõ "ÌåóïõñÜíçìá êáé óõíôñßììéá", äçìïóßåõ-

óå ðïëëÜ Üñèñá êáé ìåëÝôåò óå åöçìåñßäåò êáé ðåñéïäéêÜ.

Êëåßíïõìå ôï áöéÝñùìá óôïí áåñïðüñï Íéêüëáï ÄÝá ìå ìéá åðéóôïëÞ ôïõ äéêç-

ãüñïõ ÍéêïëÜïõ È. ÔÜóéïõ, ìå ÷ñÞóéìåò óõìðëçñùìáôéêÝò ðëçñïöïñßåò:

"... Óôá ôå(÷ç 64 & 65 ôïõ áîéüëïãïõ ðåñéïäéêï( óáò, äçìïóéå(óáôå óå óõíÝ÷åéåò

åñãáóßá, ðïõ áíáöÝñåôáé óôïí áåßìíçóôï Íéêüëáï Ã. ÄÝá. Ç ìÜíá ìïõ, ÁííÝôá ÔÜ-

óéïõ, ðñþôç ôïõ îáäÝëöç, Ýæçóå ìå ôçí ïéêïãÝíåéÜ ôïõ óôçí ÁèÞíá ïëüêëçñç ôç äå-

êáåôßá ôïõ '30 óáí 5ï ìÝëïò áõôÞò, ëüãù äå ôçò óôåíÞò óõããåíéêÞò ìáò ó÷Ýóçò õ-

ðÞñ÷å ðÜíôá ìåôáî( ôùí ïéêïãåíåéþí ìáò óõ÷íÞ åðéêïéíùíßá, ðïõ äéáôçñÞèçêå ìÝ-

÷ñé ôï èÜíáôü ôïõ. ÈÝôù ëïéðüí õðüøç óáò êÜðïéá ðëçñïöïñéáêÜ óôïé÷åßá êáé ìå-

ñéêÝò öùôïãñáößåò ðïõ äéáèÝôù.

Ï Í. ÄÝáò, ðáéäß ôïõ Ãåùñãßïõ Îïõæáöåßñç áðü ôçí Ïñì(ëéá êáé ôçò Áéêáôåñß-

íçò ÄÝá áðü ôïí Ðïë(ãõñï, ãåííÞèçêå óôçí Ïñì(ëéá ôï 1897. ¼ëï ôï ÷ñïíéêü äéÜ-

óôçìá (1909-1914), ðïõ öïéôï(óå óôï ÃõìíÜóéï Ðïëõã(ñïõ, äéÝìåíå óôï óðßôé ôïõ

èåßïõ ìïõ, áäåëöï( ôçò ìçôÝñáò ìïõ, 'ñÞóôïõ Í. ÄÝá (ÑåâÝêá), ìáæß ìå ôá îáäÝñ-

öéá ôïõ ÍéêïëÜêç, Ìáñßá, ÁííÝôá êáé Áéêáôåñßíç.

¹ôáí áñéóôï(÷ïò ìáèçôÞò ó(ìöùíá ìå ôá ìáèçôïëüãéá ôïõ Ãõìíáóßïõ Ðïëõ-

ã(ñïõ, óõììåôåß÷å äå êáé óôçí ôüôå ðåñßöçìç "ÖéëáñìïíéêÞ". Åêôüò áð' ôï Äéäá-

óêáëåßï, ôç Ó÷ïëÞ Ãåùìåôñþí êáé ôéò äéÜöïñåò ÓôñáôéùôéêÝò Ó÷ïëÝò, áðïöïßôçóå

áðü ôç Ó÷ïëÞ Ðïëéôéêþí Åðéóôçìþí êáé Þôáí êÜôï÷ïò ôçò ÁããëéêÞò & ÃáëëéêÞò

ãëþóóáò. ÕðÞñîå ðïë( óôåíüò ößëïò ôïõ ÍéêïëÜïõ ÐëáóôÞñá, ï ïðïßïò óõ÷íÜ óõ-

íÝôñùãå óôï óðßôé ôïõ, óôï äå áðïôõ÷çìÝíï êßíçìá ôçò 5-6 Ìáñôßïõ 1933 óôï óðßôé

ôïõ êáôÝöõãå ï ÐëáóôÞñáò, áð' üðïõ ôéò ìåôáìåóïí(êôéåò þñåò äéÝöõãå ãéá íá âñå-

èåß åîüñéóôïò óôç Ãáëëßá. Ç óõììåôï÷Þ ôïõ Í. ÄÝá êáé ç äñÜóç ôïõ óôéò ðïëåìéêÝò

åðé÷åéñÞóåéò áíáöÝñïíôáé ëåðôïìåñþò óôï ðïë( åíäéáöÝñïí âéâëßï ôïõ "ÌåóïõñÜ-

íçìá êáé Óõíôñßììéá", åêäüóåéò ÁôÝñìùí 1976, êáèþò êáé óôïí ´ ôüìï Éóôïñßáò

ôçò ÅëëçíéêÞò ÐïëåìéêÞò Áåñïðïñßáò, ðïõ áíôßãñáöá äéáôçñþ óôï áñ÷åßï ìïõ. ¼-

óï áöïñÜ ôï âéâëßï ôïõ, Üîéï ðáñáôÞñçóçò åßíáé üôé ôï áöéåñþíåé óôç "ÌÜíá ôïõ",

ôçò ïðïßáò êñÜôçóå êáé ôï åðßèåôï. Ôï âéâëßï áóöáëþò Ý÷ù óôç âéâëéïèÞêç ìïõ.

ðñÝðåé äå íá õðÜñ÷åé êáé óôç ÄçìïôéêÞ ÂéâëéïèÞêç Ðïëõã(ñïõ, áí äå ÷Üèçêå ìå

ôéò ðåñéðÝôåéÝò ôçò.

8

Íéêüëáïò ÐëáóôÞñáò.

9

ÔéìÞèçêå 2 öïñÝò ìå ôï "'ñõóï(í Áñéóôåßïí Áíäñåßáò", ìå "Ðïëåìéêüí Óôáõ-

ñüí", ìå "Óôáõñüí Ãåùñãßïõ Á´", ìå "ÌåôÜëëéïí ÓôñáôéùôéêÞò Áîßáò", "ÌåôÜëëéïí

Íßêçò" êáé ìå ðïëëÝò å(öçìåò ìíåßåò. ÄéåôÝëåóå ÄéïéêçôÞò Áåñïðïñéêþí ÌïíÜäùí,

ÐñïóùðÜñ÷çò Õðïõñãåßïõ Áåñïðïñßáò, ÄéåõèõíôÞò Åðéôåëéêþí Ãñáöåßùí, Ôå÷íé-

êüò ÄéåõèõíôÞò Åñãïóôáóßïõ ÁåñïðëÜíùí, ÊáèçãçôÞò Óôñáôéùôéêþí Ó÷ïëþí. Ìå-

ôÜ ôçí ÐïëåìéêÞ Áðïóôñáôåßá ôïõ ðïëéôå(ôçêå êáé åêëÝ÷ôçêå âïõëåõôÞò 'áëêéäé-

êÞò ôï 1936 ìå ôïõò ÖéëåëåõèÝñïõò...

¸íôéìïò, äßêáéïò êáé ðïë( áõóôçñüò âïÞèçóå ðïéêéëïôñüðùò, üóïõò ðñïóÝôñå-

îáí ó' áõôüí, ôï äå óðßôé ôïõ óôçí ÁèÞíá (ºùíïò Äñáãï(ìç 22) Þôáí ðÜíôá áíïé-

÷ôü ãéá üëïõò êáé éäéáßôåñá ãéá ôïõò óõìðáôñéþôåò ôïõ, ðïëëïß áð' ôïõò ïðïßïõò öé-

ëïîåíÞèçêáí êáé óõíÝöáãáí ìáæß ìå ôçí ïéêïãÝíåéÜ ôïõ ôá õðÝñï÷á öáãçôÜ ôçò óõ-

æ(ãïõ ôïõ êáé êáëÞò ìáò èåßáò Åõèáëßáò, êáôáãüìåíçò áðü ôçí Ìáãíçóßá ôçò Ì.

Áóßáò áëëÜ êáé ìå ÌáêåäïíéêÝò ñßæåò áðü ôïí ðáôÝñá ôçò, ÐÝôñï Ôóüðïõëï áðü

ôçí ÅðáíùìÞ. Ï Í. ÄÝáò ðÝèáíå óôçí ÁèÞíá ôçí 26ç Íïåìâñßïõ 1988 êáé åíôáöéÜ-

óôçêå óôï Á´ íåêñïôáöåßï ÷ùñßò ôéìÝò, üðùò æÞôçóå ï ßäéïò".

ÅðéóôïëÞ ôïõ Íéê. ÐëáóôÞñá ðñïò

ôïí Íéê. ÄÝá áðü ôï Íôáâüò ôçò

Åëâåôßáò.

Óçìåßùìá ôïõ ÍéêïëÜïõ ÐëáóôÞñá.

10

ÊÁÐÏÔÅ óôïí ÐÏËÕÃÕÑÏÅðéëïãÞ åéäÞóåùí, ôïðéêþí íÝùí, ó÷ïëßùí, ëïãïôå÷íéêþí êåéìÝíùí, óôß÷ùí, åõ-

ôñÜðåëùí êáé Üëëùí ôéíþí, áðü ôéò óåëßäåò ôçò åâäïìáäéáßáò åöçìåñßäáò ôïõ Ðï-

ëõã(ñïõ "ÖùíÞ ôçò 'áëêéäéêÞò" (1930-1977), áëëÜ êáé Üëëùí åöçìåñßäùí ôïðéêÞò

Þ ðáíåëëÞíéáò êõêëïöïñßáò.

Ôçí åðéìÝëåéá ôçò óôÞëçò åîáêïëïõèï(í íá Ý÷ïõí ïé: ÃéÜííçò Ä. ÊáíáôÜò, õðå(-

èõíïò ôïõ ðåñéïäéêï( êáé ï ñßóôïò Í. Ãåñï÷ñßóôïò, éäéïêôÞôçò ôïõ áñ÷åßïõ ôçò å-

öçìåñßäáò"ÖùíÞ ôçò 'áëêéäéêÞò". ÓçìáíôéêÞ ÷áñáêôçñßæåôáé ôåëåõôáßá êáé ç óõí-

äñïìÞ ôùí ÃéÜííç Ä. ÓáñÜöç áðü ôïí ¢ã. Ðñüäñïìï êáé Âáóßëç ÐëÜôáíïõ áðü ôçí

Åëáóóüíá ìå ôç äéÜèåóç ôùí áñ÷åßùí ôïõò óôï ðåñéïäéêü ìáò. ÅðïìÝíùò áõôïäß-

êáéá èåùñï(íôáé ôáêôéêïß óõíåñãÜôåò êáé óõíõðå(èõíïé ôçò óôÞëçò áõôÞò.

ÍÅÁ ÁËÇÈÅÉÁ

21 Íïåìâñßïõ 1909: Ç ÅÓÏÄÅÉÁ ÔÙÍ ÅËÁÉÙÍ

ÊáôÜ ôáò åê ôçò ×áëêéäéêÞò åéäÞóåéò, ç åóïäåßá ôùí åëáéþí èá åßíáé åöÝôïò ëß-

áí éêáíïðïéçôéêÞ. Ùò åê ôï)ôïõ åßíå åëðßò üôé ïé äõóôõ÷åßò ïéêïãåíåéÜñ÷áé äåí èá á-

íáãêÜæïíôáé íá áãïñÜæùóé ôï Ýëáéïí ðñïò ïêôþ Þ åííÝá ãñüóéá ôçí ïêÜí, ùò ìÝ-

÷ñé óÞìåñïí, áëëÜ ôïõëÜ÷éóôïí 5 Þ 5 1/2 ãñ.

20 Íïåìâñßïõ 1912: ÅÐÁÍÏÄÏÓ ÁÐÏ ÔÏÍ ÐÏËÕÃÕÑÏÍ

ÅðáíÞëèïí åê Ðïëõã)ñïõ ôçò ×áëêéäéêÞò ïé ê.ê. Ã. ÐáðáíéêïëÜïõ éáôñüò êáé

ðñüåäñïò ôïõ Ðáã÷áëêéäéêï) ÓõíäÝóìïõ êáé ï ê. ÆÜ÷ïò ÅõóôáèéÜäçò ÄéåõèõíôÞò

ôçò ÁããëïåëëçíéêÞò êáé èåñìüí ìÝëïò ôïõ ñçèÝíôïò ÓõíäÝóìïõ, ïé ïðïßïé åê ìÝñïõò

ôïõ áõôï) ÓõíäÝóìïõ óõíþäåõóáí ôïí Äéïéêçôéêüí Åðßôñïðïí ×áëêéäéêÞò ê. Èåü-

äùñïí Áããåëüðïõëïí ìÝ÷ñé ôçò Ýäñáò ôçò ÄéïéêÞóåùò ôïõ Ðïëõã)ñïõ.

Ôáò åíôõðþóåéò êáé óêÝøåéò åê ôïõ ôáîéäßïõ áõôï) áíÜ ôçí ×áëêéäéêÞí ôïõ ê. Ã.

ÐáðáíéêïëÜïõ - Ã. Óêùô - åëðßæïìåí íá äçìïóéå)óùìåí ëßáí ðñïóå÷þò.

Óôïõò åëáéþíåò ôïõ Ößëéððïõ ÄÝëéïõ

ðåñß ôï 1930.

(áñ÷åßï Áèáíáóßïõ Ö. ÄÝëéïõ)

11

ÖÙÓ

25 Íïåìâñßïõ 1919: Ç �ÁËÊÉÄÉÊÇ ÄÉÁ ÔÇÍ ÓÕÍÙÌÏÓÉÁÍ

Ç åßäçóéò ôçò âäåëõñÜò óõíùìïóßáò êáôÜ ôïõ ÊõâåñíÞôïõ ðñïêÜëåóåí... æùç-

ñÜí áãáíÜêôçóéí...

Ï Ó)ëëïãïò ÖéëåëåõèÝñùí Ðïëõã)ñïõ ôçëåãñáöåß: "Ó)ëëïãïò ÖéëåëåõèÝñùí

Ðïëõã)ñïõ êáôÜðëçêôïò åðß ôù âõóóïäïìçèÝíôé óôõãåñþ êáôÜ ôçò ðáôñßäïò êáé

ôïõ Áñ÷çãï) ôçò ÖõëÞò áíåëëÞíùí ôéíþí åãêëÞìáôé åêöñÜæåé åðß ôï)ôù ôçí âáèåß-

áí áãáíÜêôçóéí áðÜíôùí ôùí ÖéëåëåõèÝñùí... êáé åí áíáìïíÞ ôçò ðáñáäåéãìáôéêÞò

áõôþí ôéìùñßáò äéáëáëïß Üðáî Ýôé ôçí ðßóôéí êáé ðëÞñç áöïóßùóéí ðñïò ôçí ÊõâÝñ-

íçóéí êáé ôïí äçìéïõñãüí ôçò Ðáôñßäïò"

Ôï Äéïéêçôéêüí Óõìâï)ëéïí

Ã. ÐáðáíéêïëÜïõ, Ê. Æáöåéñüðïõëïò, Ê. ÍÜêïò, Á. Âåññïéþôçò, Ì. ÓáìáñÜò,

Ã. ÊáæÜíçò, ×. Ãéþñãçò Ìáíùëï)ôóïò.

ÁËÇÈÅÉÁ

18 Íïåìâñßïõ 1923: ÏÉ ÕÐÏØÇÖÉÏÉ ÔÇÓ �ÁËÊÉÄÉÊÇÓ

Ðñïåñ÷üìåíïé åî Áèçíþí áöß÷èçóáí åéò ôçí ðüëéí ìáò ïé ê.ê. ÊáôóÜíçò ëï÷á-

ãüò, ÁñóÝíçò Ê. êáé Áãáðçôüò Á. õðïëï÷áãïß, ôÝêíá çñùéêÜ êáé åíèïõóéþäç ôçò

åõÜíäñïõ ×áëêéäéêÞò.

Ïé Ýöåäñïé ï)ôïé áîéùìáôéêïß áíá÷ùñï)í ìåèá)ñéïí äéá Ðïë)ãõñïí êáé ôçí

ëïéðÞí ×áëêéäéêÞí ðñïò êáôáñôéóìüí ôùí óõíäõáóìþí ôçò åðáñ÷ßáò ôá)ôçò äéá ôáò

ðñïóå÷åßò åêëïãÜò.

ÄõíÜìåèá íá ôïíßóùìåí áíåðéöõëÜêôùò üôé åí ôù ðñïóþðù ôùí ç ×áëêéäéêÞ

åõñßóêåé ôïõò éäåþäåéò áíôéðñïóþðïõò ôçò.

ÖÙÍÇ ÔÇÓ �ÁËÊÉÄÉÊÇÓ

22 Íïåìâñßïõ 1936: ÁÍÅ�ÙÑÇÓÅÍ ÅÉÓ ÁÈÇÍÁÓ Ï ÐÑÏÅÄÑÏÓ ÔÏÕ ÃÅ-

ÙÑÃÉÊÏÕ ÅÐÉÌÅËÇÔÇÑÉÏÕ �ÁËÊÉÄÉÊÇÓ

Áíá÷þñçóåí åéò ÁèÞíáò ßíá ðáñáóôåß ùò åêðñüóùðïò ôïõ Ãåùñãéêï) Åðéìåëç-

ôçñßïõ ×áëêéäéêÞò åéò ôçí êçäåßáí ôùí áåéìíÞóôùí ÂáóéëÝùí çìþí ï Ðñüåäñïò áõ-

ôï) ê. Áñéóôåßäçò Ä. ÁéêáôåñéíÜñçò. Åéò ôçí êçäåßáí ôùí áåéìíÞóôùí ÂáóéëÝùí

ìáò èá ðáñáóôþóéí óÞìåñïí áíôéðñüóùðïé üëùí ôùí Ãåùñãéêþí Åðéìåëçôçñßùí

6 Äåêåìâ. 1953. Ï Õðïõñãüò

Äçìïóßùí ¸ñãùí Êùí/íïò

ÊáñáìáíëÞò óôïí Ðïë�ãõñï.

ÅêáôÝñùèåí ïé ÂïõëåõôÝò

×áëêéäéêÞò Ëõóßìá÷ïò Óáñáöéáíüò

êáé Âáóßëåéïò Âáóéëéêüò êáé ðßóù

óôï ìç÷Üíçìá ï ÁíáóôÜóéïò

Áóóáíéþôçò.

¢ããåëïò Áãáðçôüò.

12

ôïõ ÊñÜôïõò ïßôéíåò èá ðñïóêïìÞóùóé ÷þìá êáé Üíèç åê ôùí ðåñéöåñåéþí ôùí ßíá

êáë)øùóé ôïõò ôÜöïõò Áõôþí.

6 Äåêåìâñßïõ 1953: ÌÅ ÅÉËÉÊÑÉÍÇÍ �ÁÑÁÍ

Åéò ôïí áöéêíï)ìåíïí óÞìåñïí ôçí ðñùßáí åéò ôçí ðüëéí ìáò Õðïõñãüí ôùí Äç-

ìïóßùí ¸ñãùí ê. ÊáñáìáíëÞí, äéá ôçí åïñôÞí ôùí åãêáéíßùí ôçò ïäï) Ðïëõã)ñïõ

- Èåóóáëïíßêçò, åõ÷üìåèá åéëéêñéíþò: "Êáëþò ùñßóáôå", äéüôé èÝëïìåí íá ðéóôå)ï-

ìåí, üôé ç åðßóêåøßò ôïõ ï)ôå ôõðéêÞ åßíáé, ï)ôå áðëþò åðéäåéêôéêÞ...

Ç "ÖùíÞ", ç ïðïßá ôïóÜêéò åæÞôçóå ôçí óçìåñéíÞí åðßóêåøéí ôïõ Âïñåéïåëëáäß-

ôïõ Õðïõñãï), ðáñáêáëåß ôïí ê. ÊáñáìáíëÞí... íá åðéóêåöèåß ôçí Áñíáßáí êáé ôá

Í. ÌïõäáíéÜ, äéá íá ðåéóèåß åê ôçò áõôïðñïóþðïõ ðáñáôçñÞóåùò ðåñß ôçò áðïë)-

ôïõ áíÜãêçò êáôáóêåõÞò êáé ôùí åôÝñùí ä)ï ïäéêþí áñôçñéþí, ôçò Âïñåßïõ êáé

Íïôßïõ ×áëêéäéêÞò.

11 Íïåìâñßïõ 1962: ÐÅÔÑÏÓ ÃÊËÁÂÁÓ

ÐëÞñçò çìåñþí áðåâßùóå êáé åêçäå)èç åí Èåóóáëïíßêç ôçí ðáñåëèï)óáí ÐÝ-

ìðôçí ï óõìðïëßôçò ìáò ÐÝôñïò ÃêëÜâáò.

Ï èÜíáôüò ôïõ åë)ðçóåí üëïõò ôïõò óõìðïëßôåò ìáò êáé ðÜíôá üóôéò ôïí åãíþ-

ñéóå, äéüôé ðáñÜ ðÜíôùí çãáðÜôï êáé åîåôéìÜôï äéá ôçí äñáóôçñéüôçôÜ ôïõ, ôï

óðéíèéñïâüëïí ðíå)ìá ôïõ êáé ôáò ðåñß ôçí Éóôïñßáí ôçò ×áëêéäéêÞò êáé äç ôçò ðü-

ëåþò ìáò ãíþóåéò ôïõ, ôáò ïðïßáò ìåôÝäéäå äéá ðëÞñùí ÷Üñéôïò áöçãÞóåùí.

21 Äåêåìâñßïõ 1969: ÔÁ ÅÃÊÁÉÍÉÁ ÔÇÓ ÔÅ�ÍÉÊÇÓ Ó�ÏËÇÓ

Ôçí ðáñåëèï)óáí ÊõñéáêÞí åóçìåéþèç óðïõäáßïò óôáèìüò åéò ôçí æùÞí ôïõ

Ðïëõã)ñïõ... Ï Á´ Áíôéðñüåäñïò ôçò ÊõâåñíÞóåùò êáé Õðïõñãüò ôùí Åóùôåñéêþí

ê. Óôõëéáíüò Ðáôáêüò, åðß êåöáëÞò êõâåñíçôéêï) êëéìáêßïõ, åíåêáéíßáóå ôçí Ôå÷íé-

êÞí Ó÷ïëÞí Ðïëõã)ñïõ. ÐëÞèç êüóìïõ óõíÝññåõóáí äéá íá åðåõöçìÞóïõí ôïí ê.

Ðáôáêüí...

7 Íïåìâñßïõ 1971: Ï �ÙÑÏÓ ÔÙÍ ÅÎ ÂÑÕÓÅÙÍ

Ï ÷þñïò ôùí "¸î Âñ)óåùí" Ðïëõã)ñïõ Ý÷åé ìåôáìïñöùèåß. ÙñáéïôÜôçò êáôá-

óêåõÞò ôïé÷ßá õðïâáóôÜæïõí ôï Ýäáöïò ôïõ ãåéôïíéêï) ðÜñêïõ. Äéáññ)èìéóéò ðïõ

åíôõðùóéÜæåé ôïí åðéóêÝðôç. Êáëëßãñáììïò êáé êïìøÞ åìöÜíéóéò ôïõ ôïðßïõ.

Óðïõäáßá ó)ëëçøéò áõôÞ ôïõ äçìÜñ÷ïõ ìáò ê. Äçìçôñßïõ ÐáëáìÞäç êáé èåôéêÞ

ç óõìâïëÞ ôïõ Äçì. Óõìâïõëßïõ. ÁîéÝðáéíïò êáé ï ôå÷íßôçò ê. Êùí/íïò Ìáôæï)öáò

äéá ôçí õðïìïíÞí êáé ôç ìáóôïñéÜ ôïõ.

Ç åéäõëëéáêÞ êáé éóôïñéêÞ ãùíéÜ ôùí "¸î Âñ)óåùí" áîéïðïéåßôáé óõí ôù ÷ñüíù

ðëÞñùò ðñïò ìåãÜëçí éêáíïðïßçóéí ôùí êáôïßêùí ôçò ðüëåþò ìáò.

Ï ÷þñïò ôùí «¸î Âñ�óåùí»...

Ý÷åé ìåôáìïñöùèåß...

Ï áåßìíçóôïò ÐÝôñïò ÃêëÜâáò

ìå ôá åããüíéá ôïõ ÐÝôñï ÔóéÜôñá

êáé ÐÝôñï ÃêëÜâá.

13

«Äåí õðÞêïõóá ðáñÜ åéò ìßáí éäÝáí,

íá öáíþ ÷ñÞóéìïò åéò ôïí ðëçóßïí

êáé ôïí ôüðï ìïõ».

Ðá�ëïò ÌåëÜò.

ÌÉÁ ÌÁËËÏÍ ÁÃÍÙÓÔÇ ÓÅËÉÄÁ ÔÏÕ ÌÁÊÅÄÏÍÉÊÏÕ ÁÃÙÍÁ

Ç ìïíïìá÷ßá

ôïõ Ð. ÌåëÜ ìå ôïí Ã. ÊïëïêïôñþíçÃéþñãïò ÆùãñáöÜêçò

Ìéá ìÜëëïí Üãíùóôç óåëßäá ôïõ Ìáêåäïíéêï) Áãþíá Þôáí ç ðñáãìáôéêÞ ìï-

íïìá÷ßá ìåôáî) äõï áðü ôïõò ðñùôáãùíéóôÝò ôïõ áãþíá áõôï). ÁíÜìåóá óôïí

Ðá ëï ÌåëÜ êáé óôïí Ãåþñãéï Êïëïêïôñþíç.

Ï Ðá)ëïò ÌåëÜò äå ÷ñåéÜæåôáé âÝâáéá óõóôÜóåéò. ¸÷åé êáôáóôåß ó)ìâïëï ôïõ

Ìáêåäïíéêï) Áãþíá, ü÷é ôüóï ãéá ôéò åðéôõ÷ßåò ôïõ óôéò óõãêñï)óåéò ôùí åëëçíé-

êþí áíôÜñôéêùí óùìÜôùí ìå ôïõò Âï)ëãáñïõò êïìéôáôæÞäåò, üóï ãéá ôç äñÜóç êáé

ôåëéêÜ ãéá ôï èÜíáôü ôïõ áðü ôïõñêéêü áðüóðáóìá óôç ÓôÜôéóôá, óôéò 13 Ïêôùâñß-

ïõ ôïõ 1904. Ï èÜíáôïò ôïõ Ð. ÌåëÜ óõíÝâáëå áðïöáóéóôéêÜ, þóôå íá åîåãåñèåß ç

êïéíÞ ãíþìç, áëëÜ êáé íá ôáñáêïõíçèï)í ïé åëëçíéêÝò êõâåñíÞóåéò ôçò åðï÷Þò êáé

íá ãéãáíôùèåß ï áãþíáò, ðïõ ãéíüôáí ãéá íá êñáôçèåß ç åëëçíéêüôçôá ôçò Ìáêåäï-

íßáò êáé íá åðéóöñáãéóôåß áñãüôåñá áðü ôçí åðéôõ÷Þ Ýêâáóç ôùí Âáëêáíéêþí Ðï-

ëÝìùí, ðïõ áêïëï)èçóáí.

Ï Ãåþñãéïò Êïëïêïôñþíçò åßíáé ëéãüôåñï ãíùóôüò, ü÷é üìùò êáé ëéãüôåñï óç-

ìáíôéêüò áãùíéóôÞò. ¹ôáí åããïíüò ôïõ èñõëéêï) ãÝñïõ ôïõ ÌùñéÜ, ôïõ Èüäùñïõ

Êïëïêïôñþíç -ãéïò ôïõ ÐÜíïõ Êïëïêïôñþíç- êáé áêïëï)èçóå ôïí óôñáôéùôéêü

êëÜäï. ¼ìùò, äåí Þôáí áîéùìáôéêüò ôùí óáëïíéþí êáé ôùí åðéäåßîåùí. Óõ÷íÜ ðå-

ôï)óå ôç óôïëÞ ôïõ êáé ðÞãáéíå, üðïõ ï åëëçíéóìüò áãùíéæüôáí ãéá ôçí åëëçíéêüôç-

ôÜ ôïõ êáé ôçí ÝíùóÞ ôïõ ìå ôçí ÅëëÜäá. Êáé áõôü, ôá ÷ñüíéá áõôÜ, ãéíüôáí óå äõï

óçìáíôéêÝò ðåñéï÷Ýò ôçò ÅëëÜäáò: Óôçí ÊñÞôç, ç ïðïßá, )óôåñá áðü Ýíáí áéþíá á-

ãþíùí, ðÝñáóå ôåëéêÜ óôï êáèåóôþò ôçò Áõôïíïìßáò êáé óôç Ìáêåäïíßá, üðïõ ïé

Âï)ëãáñïé, íåïó)óôáôï êñÜôïò êáé ìå éäéáßôåñá áõîçìÝíá ôá åèíéêéóôéêÜ áéóèÞìá-

ôá ôùí ÂïõëãÜñùí, äéåêäéêï)óáí üëç ó÷åäüí ôç Â. ÅëëÜäá.

Êáé óôá ä)ï áõôÜ ìÝñç âñÝèçêå åèåëïíôÞò ï Ã. Êïëïêïôñþíçò. Áñ÷éêÜ óôçí

ÊñÞôç, üðïõ ðÞñå ìÝñïò óôçí åðáíÜóôáóç ôïõ 1896, ç ïðïßá, êáé ìå ôçí ðáñÝìâá-

óç ôùí Ìåã. ÄõíÜìåùí, êáôÝëçîå óôçí ïñéóôéêÞ åêäßùîç ôïõ ôïõñêéêï) óôñáôï) á-

ðü ôï íçóß êáé óôçí Áõôïíïìßá ôçò ÊñÞôçò. Áðü ôçí ÊñÞôç ï Êïëïêïôñþíçò åðÝ-

óôñåøå óôçí ÅëëÜäá, üðïõ ðÞñå ìÝñïò óôïí, üðùò ôïí ëÝìå, "áôõ÷Þ" åëëçíïôïõñêé-

êü ðüëåìï ôïõ 1897. Ç áñíçôéêÞ Ýêâáóç ôïõ ðïëÝìïõ áõôï) óõãêëüíéóå êáé óõíÞ-

Ï ôáãìáôÜñ÷çò Ãåþñãéïò

Êïëïêïôñþíçò.

14

ãåéñå ôïõò êáôþôåñïõò áîéùìáôéêï)ò ôïõ åëëçíéêï) óôñáôï), ïé ïðïßïé æçôï)óáí

ôñüðïõò ãéá íá óôáèåß ç ÅëëÜäá óå äõíáôÜ ðüäéá êáé íá áãùíéóôåß ãéá íá åëåõèå-

ñþóåé "áë)ôñùôåò ðáôñßäåò", üðùò Þôáí ç Ìáêåäïíßá. Áõôü ôïí óõíáãåñìü ôïí å-

íÝôåéíå ç Ýíôïíç äñáóôçñéïðïßçóç ôùí ÂïõëãÜñùí êáé ï åðáðåéëï)ìåíïò Üìåóïò

êßíäõíïò íá ÷áèåß ç Ìáêåäïíßá ãéá ôçí ÅëëÜäá, üôáí ãñÞãïñá, üðùò Þôáí öáíåñü,

èá áðáëëáóóüôáí áðü ôçí ôïõñêéêÞ åîïõóßá.

¸ôóé, ðïëëïß íÝïé áîéùìáôéêïß, áëëÜ êáé ðïëëïß åèåëïíôÝò áðü ôçí åëå)èåñç

ÅëëÜäá, éäéáßôåñá áðü ôçí ÊñÞôç, êáôåõè)íïíôáé ðñïò ôç Ìáêåäïíßá, ãéá íá áíôé-

ìåôùðßóïõí ôïõò êïìéôáôæÞäåò. ÐáñÜëëçëá, ï åëëçíéêüò ô)ðïò âïÜ, ð)ñéíá Üñèñá

ãñÜöïíôáé, óõëëáëçôÞñéá ïñãáíþíïíôáé, üìùò ïé åëëçíéêÝò êõâåñíÞóåéò ôïõ Èåï-

ôüêç êáé ôïõ ÄçëéãéÜííç åßíáé åîáéñåôéêÜ Üôïëìåò, åðåéäÞ öïâï)íôáé áíáæùð)ñùóç

ôïõ ðïëåìéêï) êëßìáôïò ìå ôçí Ôïõñêßá. ÔåëéêÜ üìùò, êÜôù áðü ôçí ðßåóç ëáï) êáé

íåáñþí áîéùìáôéêþí êáé áöï) ï âïõëãáñéêüò áãþíáò ðáñïõóßáæå éäéáßôåñç Ýîáñ-

óç, ìåôÜ ìÜëéóôá ôç ëåãüìåíç åîÝãåñóç ôïõ ºëéíôåí (Éï)ëéïò 1903), ç åëëçíéêÞ êõ-

âÝñíçóç áðïöÜóéóå íá óôåßëåé óôç Ìáêåäïíßá, êñõöÜ öõóéêÜ, ìéá ìéêñÞ áðïóôïëÞ

ãéá íá ìåëåôÞóåé ôçí êáôÜóôáóç êáé íá ðñïôåßíåé ôñüðïõò åëëçíéêÞò áíôßäñáóçò. Ç

áðïóôïëÞ áõôÞ ðåñéëÜìâáíå ôÝóóåñéò áîéùìáôéêï)ò, ôïí ëï÷áãü ÁëÝî. Êïíôï)ëç1

(åðéêåöáëÞò) êáé ôïõò Ðá)ëï ÌåëÜ, Ãåþñãéï Êïëïêïôñþíç2 (áíè/ãïß) êáé ôïí ëï-

÷áãü Áíáóô. Ðáðï)ëá3, ïé ïðïßïé öõóéêÜ ìðÞêáí óôç Ìáêåäïíßá ìå øåõäþíõìá

(Óêï)ñôçò, ÆÝæáò, ÐÜíïò êáé ÔÜóïò, áíôßóôïé÷á). Åß÷áí óõíïäï)ò ôï)ò áðü ðñéí

åêåß ìáêåäïíïìÜ÷ïõò Êáï)äç, Äéêþíõìï, ÔñÜãá, êáé ÐåñÜêç, åíþ ïäçãüò ôïõò Þ-

ôáí ï ãíùóôüò ìáêåäïíïìÜ÷ïò êáðåôÜí Êþôáò.

Ðñéí öôÜóïõí óôá ó)íïñá (áñ÷Ýò Ìáñôßïõ 1904), åß÷áí åðéóêåöôåß ôïí ÄéÜäï-

÷ï (Êùíóôáíôßíï) êáé ç ðïñåßá ôïõò óôç Ä. Ìáêåäïíßá Þôáí åðßðïíç êáé ü÷é ðïë)

åõ÷Üñéóôç. Óôéò 21 Ìáñôßïõ ÷ùñßóôçêáí (ÌåëÜò -Êïíôï)ëçò, Êïëïêïôñþíçò -Ðá-

ðï)ëáò) êáé óôéò 22 ïé ÌåëÜò êáé Êïíôï)ëçò ðÞñáí åðåßãïí ìÞíõìá áðü ôïí É. Äñá-

ãï)ìç (õðïðñüîåíï óôï ÌïíáóôÞñé) íá ö)ãïõí ãñÞãïñá, ãéáôß ç ðáñïõóßá ôïõò

êáé ç åðßóçìç éäéüôçôÜ ôïõò åß÷å ãßíåé ãíùóôÞ óôçí ôïõñêéêÞ åîïõóßá êáé êéíä)íåõáí

íá óõëëçöèï)í Üìåóá. ¸öõãáí áõôïß êáé ëßãï áñãüôåñá Ýöõãáí êáé ïé Êïëïêï-

ôñþíçò, Ðáðï)ëáò. ¸ôóé, óôçí ÅëëÜäá, ç ïìÜäá áõôÞ ôùí áîéùìáôéêþí êáôÝëçîå

íá êÜíåé äõï åêèÝóåéò -ðñïôÜóåéò ðñïò ôçí åëëçíéêÞ êõâÝñíçóç. Ïé åêèÝóåéò áõôÝò

åß÷áí áíôßèåôï ç ìßá ðñïò ôçí Üëëç ðåñéå÷üìåíï: Ç Ýêèåóç Êïíôï)ëç - ÌåëÜ ðñü-

ôåéíå ôçí ïñãÜíùóç áíôÜñôéêùí óùìÜôùí áðü íôüðéï ðëçèõóìü, åíþ ç Ýêèåóç Êï-

ëïêïôñþíç - Ðáðï)ëá ðñüôåéíå ôï áíôßèåôï, íá ïñãáíþíïíôáé äçëáäÞ óþìáôá óôçí

åëå+èåñç ÅëëÜäá êáé íá ìðáßíïõí óôç Ìáêåäïíßá, üðïõ ìðïñï+óáí íá åíéó÷+ïíôáé

áðü åíôüðéïõò ¸ëëçíåò.

ÁõôÞ ç áíôßèåóç óôéò ðñïôÜóåéò ôùí ìåëþí ôçò åðéôñïðÞò ðÞñå äéáóôÜóåéò, üôáí

ï Ð. ÌåëÜò åðÝìåíå ðùò Ýðñåðå êáé ïé Êïëïêïôñþíçò, Ðáðï)ëáò íá óõìöùíÞóïõí

ìå ôçí ÜðïøÞ ôïõ, ôüóï ðïë) ìÜëéóôá, þóôå íá êáëÝóåé óå ìïíïìá÷ßá ôïí Ã. Êïëï-

êïôñþíç, ðïõ óèåíáñÜ õðïóôÞñéæå ôç äéêÞ ôïõ Üðïøç. Êáé ü÷é ìüíï áõôü. ÁõôÞ ç

ìïíïìá÷ßá ðñáãìáôéêÜ Ýãéíå, óôéò 28 ÌáÀïõ 2004, êáé åß÷å ùò áðïôÝëåóìá ôïí

ôñáõìáôéóìü ôïõ Ã. Êïëïêïôñþíç óôïí ìçñü, ðñÜãìá ðïõ åíßó÷õå ôçí Üðïøç ðùò

ï Ð. ÌåëÜò äåí Þèåëå íá ôïí óêïôþóåé. Ôï ßäéï ëÝãåôáé êáé ãéá ôïí Êïëïêïôñþíç,

ï ïðïßïò óêüðéìá áóôü÷çóå åíôåëþò. Ùóôüóï, ôï ãåãïíüò üôé ç ìïíïìá÷ßá áõôÞ Ý-

ãéíå -ðñÜãìá âÝâáéá ü÷é áóõíÞèéóôï ãéá ôá Þèç ôçò åðï÷Þò-, äåß÷íåé ðùò ç áíôßèåóç

ìåôáî) ôùí ìåëþí ôçò ïìÜäáò ôùí áîéùìáôéêþí Þôáí ðñáãìáôéêÞ êáé ðïë) éó÷õñÞ,

áí êáé óôç óõíÝ÷åéá ï ÌåëÜò ðñïó÷þñçóå óôçí Üðïøç ôùí Üëëùí, ïñãÜíùóå ìÜ-

ëéóôá ï ßäéïò áíôÜñôéêï óþìá ìå ôï ïðïßï ìðÞêå êáé Ýäñáóå óôç Ä. Ìáêåäïíßá, -

äñÜóç ðïõ êáôÝëçîå óôï èÜíáôü ôïõ-, áëëÜ êáé, óôç óõíÝ÷åéá, ïñãáíþèçêáí ðëÞ-

èïò Üëëá óþìáôá ðïõ Þñèáí áðü ôçí åëå)èåñç ÅëëÜäá óôç Ìáêåäïíßá êáé Ýãñá-

øáí ôï Ýðïò ôïõ Ìáêåäïíéêï) Áãþíá.

Ðá�ëïò ÌåëÜò.

Óçìåéþóåéò

1. ÁëÝî. Êïíôï�ëçò, áñãüôåñá õðïóôñÜôçãïò, ä/ôÞò ôïõ Á´ Óþìáôïò Óôñáôï� óôç Ìéêñáó.

Åêóôñáôåßá (1920-22).

2. Ï Ãåþñãéïò Êïëïêïôñþíçò åßíáé âÝâáéá éäéáßôåñá ãíùóôüò ãéá ôçí ðáñïõóßá ôïõ óôç 4áë-

êéäéêÞ, óôçí ïðïßá Þñèå óôéò 2 Íïåìâñßïõ 1912, ùò ôáãìáôÜñ÷çò äéïéêçôÞò ôïõ ðñþôïõ Áíå-

îÜñôçôïõ ÔÜãìáôïò Êñçôþí, ôï ïðïßï, ùò ôÜãìá ôïõ ÓõíôÜãìáôïò Êñçôþí, Þñèå áðü ôçí

ÊñÞôç íá åíéó÷�óåé ôïí åëëçíéêü óôñáôü óôïõò Âáëêáíéêï�ò ÐïëÝìïõò. Ï Êïëïêïôñþíçò å-

ãêáôáóôÜèçêå ìå ôï ôÜãìá Êñçôþí óôïí Ðïë�ãõñï, åíþ Ýóôåéëå ìéêñÜ ôìÞìáôá óå åðßêáé-

ñá óçìåßá ôïõ Íïìï�, åîÝäùóå ìÜëéóôá, ìå ôçí åßóïäü ôïõ óôç 4áëêéäéêÞ, ôç ãíùóôÞ ðñï-

êÞñõîç êáôÜëçøçò ôçò 4áëêéäéêÞò áðü ôïí åëëçíéêü óôñáôü êáé ôçò åíóùìÜôùóÞò ôçò óôï

åëëçíéêü êñÜôïò. Ï ßäéïò ï Ã. Êïëïêïôñþíçò -ðïõ åðéëÝ÷ôçêå ùò äéïéêçôÞò ôïõ ôÜãìáôïò

Êñçôþí ùò ãíþóôçò ôçò íïïôñïðßáò ôùí Êñçôþí, áðü ôç óõììåôï÷Þ ôïõ óôçí åêåß åðáíÜóôá-

óç ôïõ 1896- óêïôþèçêå óôçí ôåëåõôáßá ìåãÜëç ìÜ÷ç ôïõ åëëçíïâïõëãáñéêï� ðïëÝìïõ, óôçí

ÔæïõìáãéÜ (12-18 Éïõëßïõ 1913), áöï� íùñßôåñá åß÷áí óêïôùèåß üëïé ó÷åäüí ïé áîéùìáôéêïß

ôïõ ôÜãìáôïò êáé ðïë� ìåãÜëï ìÝñïò ôùí áíäñþí ôïõ, åíþ óôéò 18 Éïõëßïõ óõíÜðôåôáé áíáêù-

÷Þ ìå ôç Âïõëãáñßá êáé óôéò 28 óõíÜðôåôáé ç ó÷åôéêÞ óõíèÞêç åéñÞíçò ôïõ Âïõêïõñåóôßïõ.

3. Ï Áíáóô. Ðáðï�ëáò åßíáé ï ãíùóôüò óôñáôçãüò, åðéêåöáëÞò ôùí åëëçíéêþí äõíÜìåùí

óôïí ìéêñáóéáôéêü ðüëåìï, ðïõ äõóôõ÷þò ôïí áíôéêáôÝóôçóå ç ôüôå êõâÝñíçóç êáé üñéóå óôç

èÝóç ôïõ, ôïí ÌÜéï ôïõ '22, ôïí Ã. 4áôæáíÝóôç, óôïí ïðïßï, êáôÜ ìåãÜëï ìÝñïò ïöåßëåôáé ç

ôåëéêÞ êáôáóôñïöÞ ôïõ áÞôôçôïõ ùò ôüôå åëëçíéêï� óôñáôï� (åêôåëÝóôçêå óôï Ãïõäß).

ÌÝ [áöïñìÞ ìéÜ [åðéóôïëÞ

ôï~õ ÊáúìáêÜìç ÊáóóÜíäñáò,

ôï~õ 1882, ðñüò ôÞí ÌïíÞ Âáôïðåäßïõ[ Éùáêåßì [Áè. ÐáðÜããåëïò

ÌÝ ôüí íüìï «ðåñß ô~çò äéáéñÝóåùò ô~çò Á[õôïêñáôïñßáò å[éò ãåíéêÜò äéïé-

êÞóåéò ]õðü ôÞí [åðùíõìßá ÂéëáãÝô (Íïìáñ÷ßá)», ]ï ]ïðï~éïò {Üñ÷éóå íÜ [éó÷3åé

ðåñß ôü 1868, (âë. Äçìçôñßïõ ÍéêïëáÀäïõ, [ Ïèùìáíéêïß êþäçêåò, [åí Êùíóôá-

íôéíïõðüëåé 1869, ó. 72 ê.]å.), ]éäñ3èçêå êáß ôü ÂéëáÝôé Èåóóáëïíßêçò, ìÝ

ðñùôå3ïõóá ôÞí Èåóóáëïíßêç, óôü ]ïðï~éï ]õðÜãïíôáí ï]é [ Åðáñ÷ßåò Èåóóá-

ëïíßêçò, Âéôùëßùí, Óåññ~ùí, ÄñÜìáò êáß Óêïðßùí. ÓôÞí [ Åðáñ÷ßá Èåóóáëï-

íßêçò ]õðÜãïíôáí ï]é Êáæ~áäåò («Ä~çìïé») Èåóóáëïíßêçò, Âïäåí~ùí, Âåññïßáò,

Êáóóáíäñåßáò êáß ÄïúñÜíçò.

] Ï «Êáæ~áò Êáóóáíäñåßáò», ãíùóôüôåñïò ]ùò «Êáæ~áò ÊáóóÜíäñáò», å@é-

íáé ]ç ðñþôç ìïñöÞ ôï~õ «Íïìï~õ ×áëêéäéê~çò». ÔÜ \ïñéÜ ôïõ {áñ÷éæáí [áðü ôÞí

ðáñáëßá ô~çò Âåñé~áò ô~çò Êáñâé~áò (óÞìåñá ÍÝá Óßëáôá) [åðß ôï~õ Èåñìáúêï~õ

êüëðïõ êáß êáôÝëçãáí óôÞí [åêâïëÞ ôï~õ ðïôáìï~õ ô~çò Ñåíôßíáò, [åðß ôï~õ

Óôñõìïíéêï~õ êüëðïõ. Ôü \ Áãéïí { Ïñïò @çôáí ÷ùñéóôüò Êáæ~áò, {çäç [áðü ôü

1841/1842, [áëëÜ äÝí ìíçìïíå3åôáé óôüí óõãêåêñéììÝíï íïìü.

Ôü 1869 ]ïñßóèçêå ]ùò \åäñá ôï~õ «Êáæ~á ÊáóóÜíäñáò» ]ï Ðïë3ãõñïò êáß, [á-

ìÝóùò ìåôÜ, [áêïëï3èçóå êáß ]ç ìåôáöïñÜ ô~çò \åäñáò ô~çò Ìçôñïðüëåùò Êáó-

óáíäñåßáò, [áðü ôÞí ÂÜëôá óôüí Ðïë3ãõñï. ÓôÞí äéïéêçôéêÞ [ïíïìáóßá ô~çò

×áëêéäéê~çò ]ùò «Êáæ~á ÊáóóÜíäñáò», [ïíïìáóßá ðï3 {éó÷õå ìÝ÷ñé ôÞí [áðå-

ëåõèÝñùóç êáß ôÞí {åíôáîÞ ôçò óôü Âáóßëåéï ô~çò ] ÅëëÜäïò, [ïöåßëåôáé êáß ]ç

[éó÷3ïõóá [ïíïìáóßá ô~ùí ìåôáëëåßùí ô~çò âïñåéïáíáôïëéê~çò ×áëêéäéê~çò ]ùò

«Ìåôáëëåßùí ÊáóóÜíäñáò», äçëáäÞ óÜí íÜ ëÝìå «Ìåôáëëå~éá ×áëêé-

äéê~çò».

15

Ãåþñãéïò Êïëïêïôñþíçò.

É. Ì. Âáôïðåäßïõ.

Îõëïãñáößá Ã. Ìüó÷ïõ

(1906-1990).

16

ÄéïéêçôéêÞ êåöáëÞ ôï~õ Êáæ~á @çôáí ]ï ÊáúìáêÜìçò, äéïñéæüìåíïò «]õðü

ô~çò Á[õôïêñáôïñéê~çò ÊõâåñíÞóåùò», [åðéöïñôéóìÝíïò ôÞí ðïëéôéêÞ äéïßêç-

óç, ôÜ ï[éêïíïìéêÜ êáß ôÞí [áóôõíïìßá. @ Çôáí [éóüôéìïò ìÝ [áíôéóõíôáãìá-

ôÜñ÷ç, êáß ìÝ â´ âáèìü â´ ôÜîåùò óôÞí [ïèùìáíéêÞ ðïëéôéêÞ ]éåñáñ÷ßá. \ Å-

äñá ôïõ @çôáí ]ï Ðïë3ãõñïò. ÌÝ÷ñé óÞìåñá äÝí ãíùñßæù íÜ {å÷åé äçìïóéåõè~ç

êáôÜëïãïò ô~ùí êáúìáêÜìçäùí ôï~õ Êáæ~á ÊáóóÜíäñáò, \ïðùò äÝí {å÷åé äçìï-

óéåõè~ç êáß êáôÜëïãïò ô~ùí Íïìáñ÷~ùí ×áëêéäéê~çò.

Ôï 1882 ÊáúìáêÜìçò ÊáóóÜíäñáò @çôáí êÜðïéïò Ãêáëßð. ÃéÜ ëüãïõò

ôï3ò ]ïðïßïõò äÝí ãíùñßæïõìå, [åðéóêÝöèçêå ôü \ Áãéïí { Ïñüò ôÞí { Áíïéîç ôï~õ

1882 êáß öéëïîåíÞèçêå ãéÜ ëßãï óôÞí ÌïíÞ Âáôïðåäßïõ. Ï]é Âáôïðåäéíïß,

êáôÜ ôÞí [áñéóôïêñáôéêÞ ðáñÜäïóç ô~çò Ìïí~çò, [åðåäáøßëåõóáí [áñ÷ïíôéêÞ

öéëïîåíßá óôüí ÊáúìáêÜìç êáß êáôÜ ôÞí [áíá÷þñçóÞ ôïõ ôï~õ {åäùóáí, ]ùò [á-

íáìíçóôéêü ä~ùñï, ìßá öùôïãñáöéêÞ {áðïøç ô~çò Ìïí~çò ôïõò. ÓÞìåñá {éóùò íÜ

öáßíåôáé ðåíé÷ñü ôü ä~ùñï á[õôü, [áëëÜ ôü 1882 ]ç öùôïãñáöéêÞ ðáñáãùãÞ äÝí

@çôáí ðïë3 äéáäåäïìÝíç êáß ]ç öùôïãñáößá @çôáí äáðáíçñÞ ]õðüèåóç. ] Ç

óõãêåêñéìÝíç öùôïãñáößá ðñÝðåé íÜ @çôáí öùôïãñáöéêÞ ëÞøç êáß ðá-

ñáãùãÞ ôï~õ ]áãéïñåßôïõ æùãñÜöïõ êáß öùôïãñÜöïõ ]éåñïìïíÜ÷ïõ Âåíéáìßí

ÊïíôñÜêç, ãéÜ ôüí ]ïðï~éïí ãíùñßæïõìå \ïôé å@é÷å öùôïãñáöÞóåé (ìåôáî3 ô~ùí

[åô~ùí 1874 êáß 1879) ãåíéêÞ [åîùôåñéêÞ {áðïøç ô~çò Ìïí~çò, ]ç ]ïðïßá êáôÜ äéá-

óôÞìáôá ðáñÞããåëëå [áíôßôõðá ô~çò öùôïãñáößáò ãéÜ íÜ ôÜ äùñßæåé, \ïðïõ {å-

ðñåðå. Å[õêáéñéáê~ùò [áíáöÝñù \ïôé ]ï ÊïíäñÜêçò, {áí êáß Ðçëéïñåßôçò, @çôáí

ìïíá÷üò ô~çò ãíùóô~çò óõíïäßáò ô~ùí ÃáëáôóéÜíùí ô~ùí Êáñõ~ùí, ï]é ]ïðï~éïé å@é-

÷áí ìåãÜëç ðáñÜäïóç óôÞí æùãñáöéêÞ êáß ôü {åñãï ôïõò êõñéÜñ÷çóå óôÞí

]áãéïñåéôéêÞ æùãñáöéêÞ ôï~õ 19ïõ á[é~ùíïò. [ Ï {éäéïò @çôáí {áñéóôïò æùãñÜöïò,

[áëëÜ ôü 1871 \éäñõóå êáß öùôïãñáöéêü [åñãáóôÞñéï óôßò ÊáñõÝò êáß [áóêï~õ-

óå ðáñÜëëçëá ôßò ä3ï ôÝ÷íåò.

] Ï Ãêáëßð, {áíèñùðïò ìÝ êáëï3ò ôñüðïõò, ìåôÜ ôÞí [åðéóôñïöÞ ôïõ óôüí

Ðïë3ãõñï {åóôåéëå, ôÞí 20ç ÌáÀïõ 1882, ôÞí [áêüëïõèç å[õ÷áñéóôÞñéá [åðé-

óôïëÞ ðñüò ôï3ò ÐñïúóôáìÝíïõò ôï~õ Âáôïðåäßïõ. ÔÞí [åðéóôïëÞ [åíôüðéóá

óôü [Áñ÷å~éï ô~çò Ìïí~çò Âáôïðåäßïõ êáß ôÞí ðáñïõóéÜæù, ôçñ~ùíôáò ôÞí ó3-

íôáîç êáß [ïñèïãñáößá ôçò:

[Áîéüôéìïé Ðñïçãï�ìåíïé ô~çò Óåâáóô~çò

Ìïí~çò Âáôïðáéäßïõ,

Ðáð~á ×áñÜëáìðå, Óùöñüíéå, Ìåë÷éóåäÝê, êáß ÄéÜêïíå { Áíèçìå.

{ Áëëïôå äéåñ÷üìåíïò ô~çò ] Éåñ~áò Âáôïðáéäßïõ Ìïí~çò, äÝí ìïß [åîÝöõãå ô~çò

ìíÞìçò ]ç å[õãåí~çò öéëïîÝíçóéò ôÞí ]ïðïßáí ðáñ´ ] Õì~ùí {åëáâïí êÜôÜ ôü ìé-

êñüí ô~çò äéáìïí~çò ìïõ äéÜóôçìá, äå~éãìá äÝ öéëßáò ðñüò ìå [åã÷åéñßóáôå êáß

ôÞí å[éêïíïãñáößáí ôï~õ Ìïíáóôçñßïõ ] Õì~ùí ôåêìßñéïí {å÷ùí ðÜíôïôå ï{éêá-

äå.

[ÁðÝíáíôé {ïèåí ô~ùí å[õãåí~ùí ] Õì~ùí á[éóèçìÜôùí ðñüò ìå, [åíÝêñéíá [åó÷Ü-

ôùò [åëèþí [åê Êùí/ðüëåùò (\ïðïõ äé´ [áäåßáò ÷Üñéí ï[éêéáê~ùí ìïõ ]õðïèÝóåùí

ìåôÝâçí) í´ [áðïóôåßëù ê[áãþ ðñüò ] Õì~áò ôÞí å[éêïíïãñáößáí ìïõ ìåôÜ ôï~õ

õ]éï~õ ôÞí ]ïðïßáí ðáñáêáë~ù íÜ äå÷è~çôå (ó. 2) äé´ [åíè�ìçóéí, [åóôÝ äÝ âÝâáéïé

\ïôé ðÜíôïôå [åíèõìï�ìåíïò ] Õì~áò êáß ôï�ò ó�í ] Õì~ùí ìÝíù ìåôÜ ô~çò [åîçäéá-

óìÝíçò ðñüò ] Õì~áò ]õðïëÞøåùò ðñüèõìïò

Ößëïò Óáò

]ï Êáúì(áêÜìçò) ÊáóóÜíäñáò

Ãêáëßðçò

ô?~ç 20. ÌáÀïõ 882 (óôñïããõëÞ [ïèùìáíéêÞò óöñáãßò)

Ðïë�ãõñïò

É. Ì. Âáôïðåäßïõ.

17

Ðéóôå3ù ]ïôé [áîßæåé íÜ ó÷ïëéÜóïõìå ôÜ âáóéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ô~çò [å-

ðéóôïë~çò:

-] Ç [åðéóôïëÞ äÝí å@éíáé ãñáììÝíç ìÝ ôü ÷Ýñé ôï~õ Ãêáëßð, [áëëÜ ìÝ ôü ÷Ýñé ðå-

ðáéäåõìÝíïõ ãñáììáôÝùò, ðáñÜ ôÜ êÜðïéá óõíôáêôéêÜ êáß [ïñèïãñáöéêÜ

ëÜèç. Óõãêñßíïíôáò ôüí ãñáöéêü ÷áñáêô~çñá ìÝ {áëëåò [åðéóôïëÝò, ô~çò {éäéáò

ðåñéüäïõ, ðñïåñ÷üìåíåò [áðü ôüí Ðïë3ãõñï, äéáðéóôþíù \ïôé ãñáöÝáò ðñÝðåé

íá å@éíáé ]ï ãíùóôüò äéäÜóêáëïò [áðü ôüí Âåëâåíäü êáß êÜôïéêïò Ðïëõã3ñïõ,

[ ÉùÜííçò Á. ÐáëáìÞäçò, ðáðï~õò ô~çò Ðïëõãõñéí~çò Êõñßáò [Áñåô~çò [Áè. Ðá-

ëáìÞäç. ] Ï ÐáëáìÞäçò, ôÞí ðåñßïäï á[õôÞ, @çôáí êáß [áíôéðñüóùðïò ô~çò

Ìïí~çò Âáôïðåäßïõ ãéÜ ]õðïèÝóåéò ô~çò Ìïí~çò óôüí Ðïë3ãõñï êáß ôÞí íüôéá

×áëêéäéêÞ, \ïðùò êáß ]ï ([åëÜ÷éóôá ãíùóôüò) [áäåëöüò ôïõ Íéêüëáïò ãéÜ ôÞí

ðåñéï÷Þ ô~çò ] Éåñéóóï~õ.

-] Ç [åðéóôïëÞ ãñÜöçêå êáè´ ]õðáãüñåõóç êáß [áðïðíÝåé ðíå~õìá ]çãåìïíéêü, ôü

]ïðï~éï ([åê êáë~çò [áíáôñïö~çò {ç [åê äéðëùìáôéê~çò ðñáêôéê~çò;) ðåñéâÜëëåôáé

óõãêñáôçìÝíï \õöïò öéëéêü.

-Êïëáêå3åé ôï3ò ÐñïúóôáìÝíïõò [áðåõèõíüìåíïò [ïíïìáóôéê~ùò ðñüò á[õôï3ò.

[ Åíèõìå~éôáé ôÜ [ïíüìáôá {ç ]ï ãñáöÝáò, êáß ößëïò ô~çò Ìïí~çò, ôÜ ]õðåíèõìßæåé;

-[ Åðéóçìáßíåé \ïôé ôÞí öùôïãñáößá ô~çò Ìïí~çò ôÞí [áíÞñôçóå óôü óðßôé ôïõ.

-Ìå êÜðïéá äüóç á[õôáñÝóêéáò, [áëëÜ êáß ðáôñéê~çò ]õðåñçöÜíåéáò, [áíôáðï-

äßäåé ôÞí äùñåÜ, [áðïóôÝëëïíôáò ôÞí öùôïãñáößá ôïõ, \ïðïõ å[éêïíßæåôáé ìá-

æß ìÝ ôüí ãõéü ôïõ.

-ÊáôáãñÜöåôáé ôü {ïíïìÜ ôïõ, óôÞí èÝóç ô~çò ]õðïãñáö~çò, ìÝ ôüí [åîåëëçíé-

óìÝíï ô3ðï «Ãêáëßðçò» êáß ðñïóèÝôåé ôü [áðïô3ðùìá ô~çò óöñáã~éäïò ôïõ.

] Ç [åðéóôïëÞ

ôï~õ ÊáúìáêÜìç

ÊáóóÜíäñáò Ãêáëßð,

ðñüò ôÞí ÌïíÞ

Âáôïðåäßïõ

(20-5-1882).

18

Ç åêêëçóßá ôïõ Áãßïõ Äéïíõóßïõ

óôï ÄéïíõóéÜôéêï.

{ Ïíåéñï óô´ ÁÚâáëßÓõíÝóéïò ìïíá÷üò

] É. ] Çóõ÷. ] Ïóßïõ [Áñóåíßïõ ôï~õ Êáððáäüêïõ,

Âáôïðáßäéïí ×áëêéäéê~çò

Ôåëåõôáßá í÷ôá óô´ [Áúâáëß, \õóôåñá [áðü \åíá ]åîáÞìåñï ðñïóêíçìá óôÜ ìé-

êñáóéáôéêÜ ðáñÜëéá, óôá ÷þìáôá ô~çò Âéèõíßáò, ô~çò Ìõóßáò êáß ô~çò Á[éïëéê~çò

ã~çò. { Å÷ïíôáò äéáâÜóåé Ôï [Áéâáëß, ]ç Ðáôñßäá ìïõ, âñÞêáìå ôÜ ìÝñç, \ïðùò ì~áò

ôÜ æùãñÜöçóå ]ï ìåãÜëïò ìéêñáóéÜôçò ìÜóôïñáò ôï~õ ëüãïõ êáß ôï~õ ÷ñùóô~çñïò,

]ï êõñ-Öþôçò Êüíôïãëïõ êáß {åãéíå ìÝóá ìáò ô´ [Áúâáëß, ]ç Ðáôñßäá ìáò... Ôü óï-

ñïõðï \åíá äñïóåñü âïñéáäÜêé å@é÷å êáèáñßóåé ôüí ]ïñßæïíôá êáß öáßíïíôáí \ïëá

óôÞ óåéñÜ: Ôï~õ Ëáãï~õ ô´ á[õôéÜ êáß ôï~õ Äáéìüíïõ ]ç ôñÜðåæá, ]ï âñÜ÷ïò ô~çò ]Áãß-

áò Ðáñáóêåõ~çò, ]ç ìÝóá èÜëáóóá, ]ç Íçóïðïëá, ]ç Ãë~ùóóá. Ôüóï æùíôáíÜ, ôü-

óï ÷åéñïðéáóôÜ, ðï èÜ ðåñßìåíåò íÜ öáíå~é [áðü êÜðïõ ]ï ìðáñìá-Ìáíþëçò ]ï

ÂáóéëÝò ìÝ ôÞ öåëïêá ôïõ ìÞðùò êáß êáúíáíôßóåé êáíÝíá êáÀêé, íÜ äþóåé âï-

Þèåéá. Êáß èÜ âïñêùíáí ôÜ ìÜôéá óïõ, êáèþò èá å@é÷åò äéáâÜóåé ôÞí ìéêñá-

óéÜôéóóá ÂáóéëéêÞ ÑÜëëç íÜ ðåñéãñÜöåé ìéÜ [áðü ôßò öïâåñÝò óêçíÝò ôï~õ îåñ-

ñéæùìï~õ: ìéÜ øáñüâáñêá öüñôùíå êüóìï óÝ ìéÜ [áðüìåñç [áêñïãéáëéÜ ôï~õ Ìï-

ó÷ïíçóéï~õ, ôü [Áãêßóôñé. [ Åêå~éíïò, ]ï [áíþíõìïò âáñêÜñçò {áöçíå ðßóù ôÞí ï[éêï-

ãÝíåéÜ ôïõ -äÝí ðñïëÜâáéíå íÜ ôÞí ðÜñåé- ãéÜ íÜ óþóåé êáìéÜ å[éêïóáñéÜ øõ-

÷Ýò, ðï ìÝ ôüí ôñüìï æùãñáöéóìÝíï óôü ðñüóùðü ôïõò, ìáæåìÝíåò óôü [Áãêß-

óôñé, ðåñßìåíáí íÜ öãïõí óôÞí ËÝóâï. Êáß íÜ ôþñá, ôü [Áãêßóôñé ìðñïóôÜ óïõ,

íÜ [áíáðëÜèåé óôü íï~õ óïõ [åêå~éíåò ôßò ôñáãéêÝò óôéãìÝò ôï~õ Á[õãïóôïõ ôï~õ

´22...

Êé \ïìùò, [åêå~éíï ôü âñÜäõ, ðáñÜ ôßò ìåãÜëåò óõãêéíÞóåéò êáß ôü êëÜìá ô~çò

øõ÷~çò ìáò ãéÜ ôÜ ðÜèç ô~çò ðïíåìÝíçò Ñùìéïóíçò, ôÜ {ïíåéñá ãñéóáí ðßóù óôüí

ôüðï êáß ôüí ÷ñüíï. Ãñéóáí óôÞí ðáôñßäá ìáò, óôüí Ðïëãõñï, êáß ð~çãáí êáß

óôÜèçêáí íïóôáëãéêÜ óôü Ìåôü÷é ôü ÄéïíõóéÜôéêï óôÜ ÌáñéáííÜ, óôüí ôüðï

[åêå~éíï ô~ùí âéùìÜôùí êáß ô~ùí ãëõê~ùí [áíáìíÞóåùí [áðü ôüí ÷áìÝíï ðáñÜäåéóï

ô~ùí ðáéäéê~ùí ìáò ÷ñüíùí. \ïôáí ôü Ìåôü÷é {åóöõæå [áðü æùÞ ìÝ ôßò ðåñéðïéçìÝíåò

[áãñïôéêÝò êáëâåò, ìÝ ôÜ êáëïóõíÜôá ðñüóùðá ô~ùí ]áðë~ùí [áíèñþðùí ðï æï~õ-

óáí [åêå~é, ìÝ ôü íåñü ðï [åñ÷üôáí [áðü ìáêñéÜ, ðåñíï~õóå ôÞí Êáìáñïäá êáß ìÝ-

óá [áðü ôü ðåôñüêôéóôï á[õëÜêé -{åñãï êïðé~ùäåò ô~ùí Ìïíá÷~ùí [áðü ÷ñüíéá ðïëëÜ

ðñßí- {åðåöôå óôï [éóüãåéï ôï~õ ìåãÜëïõ óðéôéï~õ ãéÜ íÜ ãõñßóåé ôÞí ìõëüðåôñá êé

19

{Ýðåéôá íÜ âãå~é íÜ îåäéøÜóåé ôüí èåüñáôï ðëÜôáíï -÷Üñìá ïöèáëìþí, ðï ì~áò

îåêïñáæå êáß ì~áò {åóôñùíå ôü ôñáðÝæé êÜôù [áðü ôüí ðõêíü ôïõ {éóêéï ôÞí ]çìÝ-

ñá ôï~õ ðáíçãõñéï~õ- êáß íÜ ÷õèå~é ðáñáêÜôù óôüí Âáâäéíü ëÜêêï. [ Åêå~é ðï ]ç

[åêêëçóïëá ôï~õ ]Áãßïõ Äéïíõóßïõ, ôï~õ êôßôïñïò, ì~áò èõìßæåé ôÞí ðáñÜîåíç êáß

èáõìáóôÞ äéÞãçóç ôï~õ ãåñï-Âçóóáñßùíá ãéÜ ôü ð~ùò âñÝèçêáí ôÜ èåìÝëéÜ ôçò

ëßãï ðñßí ôü 1924. \ Ïëá á[õôÜ, ôüóï {åíôïíá ÷áñáãìÝíá ìÝóá ìáò êáß êñõììÝíá

óÜí èçóáõñüò óôÞí êáñäéÜ ìáò...

\ Ïìùò, ôÜ ôåëåõôáßá ÷ñüíéá ôÜ ðñÜãìáôá {áëëáîáí ðñüò ôü ÷åéñüôåñï óôü å[õ-

ëïãçìÝíï á[õôü Ìåôü÷é. ] Ç êáñäéÜ óïõ äÝí ìðïñå~é í´ [áíôÝîåé êáß ðïí~á êáèþò

âëÝðåéò ôÞí [åãêáôÜëåéøç -ðëÞí ô~çò [åêêëçóßáò- ðï [åð~çëèå óôÜ êôßñéá, [éäßùò

óôü ìåãÜëï äéüñïöï óðßôé, \ïðïõ [åðÜíù {áíïéãáí ìáìïäéá êáß êÜôù {áëåèáí ôÜ

ãåííÞìáôá. ] Ç óôÝãç ðåóìÝíç, ]ç óêÜëá ÷ïñôáñéáóìÝíç, ôü [éóüãåéï ñçìáãìÝíï.

] Ï ðëÜôáíïò óôÝêåé îåñüò óÜí öÜíôáóìá, ìéÜ êáß ôü íåñü äÝí ôñÝ÷åé ðëÝïí íÜ

ôüí äñïóßóåé. Ï]é êáëâåò êëåéóôÝò.

Êé \ïìùò [åêå~éíï ôü âñÜäõ óô´ [Áúâáëß, @çñèå óôü {ïíåéñï ìéÜ [á÷íÞ [åëðßäá ãéÜ

íÜ äþóåé ìéÜ ìåãÜëç óõãêßíçóç: Å@é÷å, ëÝåé, [áíáêáéíéóôå~é ôü Ìåôü÷é. ôü ìåãÜ-

ëï óðßôé å@é÷å [åðéäéïñèùèå~é êáß {åóôåêå [áóðñéóìÝíï, êáôÜëåõêï, [åí~ù ìéÜ ëùñßäá

âáè êüêêéíï ÷ñ~ùìá ôüíéæå [åîùôåñéêÜ ôÜ ðëáßóéá ô~ùí ðáñáèñùí. Ôü íåñÜêé,

{åôñå÷å óô´ á[õëÜêé êáß êåëáñæïíôáò {åðåöôå óôü [éóüãåéï êáß {åâãáéíå êÜôù [áðü

ôü óðßôé, ðïôßæïíôáò ÷ïñôáóôéêÜ ôüí ðëÜôáíï, ðï @çôáí ôþñá êáôáðñÜóéíïò

êáß èáëåñüò. Êüóìïò ðçãáéíïåñ÷üôáí óôÞí á[õëÞ êáé óôÞí [åêêëçóßá ôåëï~õ-

íôáí, {ïñèñïõ âáèÝïò, ]ç è. Ëåéôïõñãßá. ÊáôÜ ôü îçìÝñùìá âã~çêå óôÞí ] Ùñáßá

Ðëç ]ï ëåéôïõñãüò ðáðá-ÍÞöùí, êáëþíôáò ôüí êüóìï ÌåôÜ öüâïõ Èåï~õ ðßóôå-

ùò êáß [áãÜðçò íÜ ðñïóÝëèåé óôü ÐïôÞñéïí ô~çò Æù~çò. \ Åíáò ìïíá÷üò äßðëá ôïõ,

]ï [ ÉùÜííçò, öþôéæå ìÝ ôÞí ëáìðÜäá ãéÜ íá ãßíåé ç èåßá ÌåôÜëçøç. \ Ïëïé ðÜíôùò

óõæçôï~õóáí êáß ðåñßìåíáí ìÝ ÷áñÜ êáß [áíõðïìïíõóßá ôÞí \ùñá ðï èÜ {åñ÷ï-

íôáí [áðü ôüí Ðïëãõñï êÜðïéïé [åðßóçìïé ãéÜ íÜ ôåëåóèï~õí ôÜ [åãêáßíéá ôï~õ [á-

íáêáéíéóìÝíïõ ðëÝïí ÄéïíõóéÜôéêïõ Ìåôï÷ßïõ. ÌÝóá ó´ á[õôü ôü ðë~çèïò âñå-

èÞêáìå êé [åìå~éò, ðï ãõñßæïíôáò, ä~çèåí, [áðü ôÞ ÌéêñÜ [Áóßá ðÞãáìå êáôåõ-

èå~éáí [åêå~é ãéÜ íÜ ðñïëÜâïõìå ôÜ [åãêáßíéá...

Ôß @çôáí \ïëá á[õôÜ: \åíá {ïíåéñï êáß ôßðïôå {áëëï. \ Åíá {ïíåéñï [áðáôçëü, ðï @çñ-

èå [áðñüóìåíá [åêå~é óôÞ ìáñôõñéêÞ ã~ç ô~çò Ìéêñáóßáò íÜ ì~áò ðïíÝóåé ðåñéóóü-

ôåñï êáèþò, \ïðùò ãíùñßæïõìå,]ç ðñáãìáôéêüôçôá [ïñèþíåôáé óêëçñÞ êáß [áìåßëé-

êôç, äéþ÷íïíôáò ðñüò ôü ðáñüí êÜèå ðáñÞãïñç [åëðßäá ãéÜ [åðáíáëåéôïõñãßá êáß

[áíáêáßíéóç ôï~õ ]éåñï~õ á[õôï~õ ÷þñïõ...

20

Ï ÄçìçôñÜêçò êáé ôá êëï.âéá áõãÜôïõ Íßêïõ Á. ÂáóéëÜêç

Ï ÄçìçôñÜêçò Þôáí Ýíá áä)íáôï ðáéäß ìå øçëÜ ðüäéá ãéá ôçí çëéêßá ôïõ, ìá)-

ñá ìáëëéÜ, ìá)ñá ìÜôéá ìå ìáêñéÝò âëåöáñßäåò ðïõ ôïõ Ýäéíáí ìéá ëõðçìÝíç Ýêöñá-

óç êáé êÜðïõ - êÜðïõ ôñá)ëéæå, üôáí ìéëï)óå.

Ï ðáôÝñáò ôïí áðïêáëï)óå ÌçôóÜñá, ïé ößëïé ôïõ ÌçôóÜêï êáé ç ìÜíá êáé ç

íïíÜ ôïõ ÄçìçôñÜêç. ÐÞãáéíå óôç ô ôÜîç ôïõ Äçìïôéêï) Ó÷ïëåßïõ êáé åß÷å äáóêÜ-

ëá ôçí êõñßá Óïößá Óïöéáíï), ìéá ëåðôÞ øéëÞ, îåñáêéáíÞ ãõíáßêá ìå ãêñßæï êüôóï

óôá ìáëëéÜ, öïñï)óå ðÜíôá ãêñé ñï)÷á, ìá)ñá ðáðï)ôóéá, ìå ÷ïíôñü ôáêï)íé, êáé

ôï ìüíï ÷ñùìáôéóôü ðïõ åß÷å ðÜíù ôçò Þôáí ôá ä)ï ìéêñÜ ôçò ìðëå ìÜôéá, óáí ìá-

ôü÷áíôñåò.

Ãêñßæïé Þôáí êáé ïé ôïß÷ïé ôçò ôÜîçò áðü ôçí îõëüóïìðá, ðïõ êÜðíéæå üôáí ö)-

óáãå âïñéÜò, ìá)ñïò ï ðßíáêáò, ìá)ñá öïñï)óáí ïé ãõíáßêåò ôïõ ÷ùñéï), ïé íÝïé

åß÷áí ö)ãåé ìåôáíÜóôåò óôç Ãåñìáíßá êáé ìüíï ôï ãÝëéï êáé ïé ÷áñï)ìåíåò öùíÝò

ôùí ðáéäéþí Ýäéíáí ÷ñþìá êáé æùÞ óôç ìéêñÞ êïéíüôçôá, ä)íáìç êáé ÷áñÜ óôï íåá-

ñü äÜóêáëü ôçò Å´ êáé ÓÔ´ ôÜîçò, ôïí ê. Öþôç.

Ç êõñßá Óïößá, ç äáóêÜëá ôïõ ÄçìçôñÜêç, óðÜíéá êáôÝâáéíå áðü ôçí Ýäñá

óôçí áßèïõóá êáé äåí áðï÷ùñéæüôáí ôçí êáñÝêëá ôçò, åêôüò áí Ýñ÷ïíôáí óôçí ôÜ-

îç ï ê. ÅðéèåùñçôÞò êáé êáôáëÜìâáíå ï ßäéïò ôçí Ýäñá êáé ôçí øÜèéíç êáñÝêëá ðïõ

åß÷å ìéóïëéþóåé áðü ôçí ðïë) ÷ñÞóç.

Áðü êáèÝäñáò ðáñáêïëïõèï)óå êáé ï ê. ÅðéèåùñçôÞò ìå )öïò äÝêá Êáñäéíá-

ëßùí ôïí ôñüðï äéäáóêáëßáò ôçò äáóêÜëáò óôïõò ìéêñï)ò ìáèçôÝò ìå óêïðü íá ôçí

áîéïëïãÞóåé, íá ôçí âáèìïëïãÞóåé êáé íá ðñïôåßíåé ôçí ðñïáãùãÞ ôçò, áí åß÷å öõ-

óéêÜ êáé áîéüëïãç êïéíùíéêÞ êáé åîùó÷ïëéêÞ äñÜóç êáôÜ ôçí ãíùìÜôåõóç ôïõ ðñï-

Ýäñïõ ôçò Êïéíüôçôáò, ôïõ ðáðÜ êáé ôïõ áóôõíüìïõ, ðïõ Þôáí êáé ïé Üñ÷ïíôåò ôïõ

÷ùñéï), êñéôÝò êáé ôéìçôÝò ôùí ðÜíôùí.

Ï ÄçìçôñÜêçò äåí áãáðï)óå ôá ãñÜììáôá êáé êáèüëïõ ôïõò áñéèìï)ò êáé ôá

ðñïâëÞìáôá. ðÞãáéíå ìå ôçí ðÜíéíç ôóÜíôá óôï ó÷ïëåßï ìå ôï áíáãíùóôéêü êáé ôá

ôåôñÜäéá, áëëÜ ðñïôéìï)óå íá åßíáé Ýîù íá ðïôßæåé ôéò ãëÜóôñåò, íá ìáæå)åé ôá ÷áñ-

ôéÜ áðü ôçí áõëÞ, íá êÜíåé äéÜöïñá èåëÞìáôá, íá öÝñíåé êéìùëßåò áðü ôï ãñáöåßï

ôïõ ÄéåõèõíôÞ, íá ÷ôõðÜ ôï êïõäï)íé.

Äåí Þèåëå êáèüëïõ ôïí ðßíáêá ãéá ìÜèçìá, ãéá ïñèïãñáößá, íá ë)óåé ðñïâëÞ-

ÌáèçôÝò ôïõ Íçðéáãùãåßïõ

Ðïëõã�ñïõ, õðü ôï Üãñõðíï âëÝììá

ôçò ê. ¢ííáò Êïíôïãéáííïðï�ëïõ-

ÖéäÜíç, óôá 1960.

21

ìáôá, ü÷é åðåéäÞ Þôáí áäéÜâáóôïò, áëëÜ ôñá)ëéæå ìåñéêÝò öïñÝò üôáí ìéëï)óå êáé

ïé óõììáèçôÝò ôïõ áðü êÜôù ôïí ðåñéãåëï)óáí.

Ôçí çìÝñá ðïõ Þñèå óôï ó÷ïëåßï ï ÅðéèåùñçôÞò ãéá Ýëåã÷ï êáé Üêïõóå ôçí ê.

Óïößá íá äéäÜóêåé áñéèìçôéêÞ, óÞêùóå ìåôÜ ôçí äéäáóêáëßá ôïí ÄçìçôñÜêç ðïõ ü-

ëç ôçí þñá êñõâüôáíå ðßóù áðü ôçí ðëÜôç ôïõ Ðáíáãéþôç, ôïõ óõììáèçôÞ ôïõ, å-

ðÜíù óôïí ðßíáêá íá ë)óåé êÜðïéï ðñüâëçìá.

Ï ÄçìçôñÜêçò óôÜèçêå ìå êïììÝíá ãüíáôá êïéôÜæïíôáò ìå ìéóü ìÜôé ôïí ê. Åðé-

èåùñçôÞ, ï ïðïßïò ôïõ ëÝåé:

-Ðùò óå ëÝíå ðáéäß ìïõ; Äç...äçìçôñÜêç áðáíôÜ.

-Ôé äïõëåéÜ êÜíåé ï ðáôÝñáò óïõ;

-Ãåùñãüò áðáíôÜ êáèáñÜ.

-¢êïõ ÄçìçôñÜêç, èá óïõ ðù Ýíá ðñüâëçìá.

-ÐÝñóé ï ÐáôÝñáò óïõ Ýâãáëå 30 óáêéÜ óôÜñé, öÝôïò Ýâãáëå üóá êáé ðÝñóé êáé

ôñßá (3) óáêéÜ ðáñáðÜíù. Ðüóá óáêéÜ óôÜñé Ýâãáëå ï ðáôÝñáò óïõ êáé ôéò ä)ï

÷ñïíéÝò;

Ï ÄçìçôñÜêçò, âëÝðïíôáò áðü ôç ìéá ôïí ðßíáêá ìå ä)ï áñéèìï)ò 30 êáé 3, áðü

ôçí Üëëç ôïí å)óùìï Üíäñá ìå ôç äåñìÜôéíç ôóÜíôá ðÜíù óôï ôñáðÝæé, ôï âÜæï ìå

ôá öñÝóêá ôñéáíôÜöõëëá, êüêêéíá, Üóðñá, ñïæ ðïõ ï ßäéïò Ýöåñå áðü ôéò ôñéáíôá-

öõëëéÝò ôçò áõëÞò ôïõ, ôïõò óõììáèçôÝò íá êÜèïíôáé ìå óôáõñùìÝíá ÷Ýñéá ðÜíù

óôá èñáíßá êáé ôç äáóêÜëá áíÞóõ÷ç óôï ìÝóïí ôçò ôÜîçò, åß÷å ÷Üóåé ôç ëáëéÜ ôïõ

êáé ôï ìåëáìøü ÷ñþìá ôïõ ðñïóþðïõ ôïõ åß÷å ãßíåé ÷ëùìü.

-ÊÜôóå êÜôù ôïõ åßðå ï ê. ÅðéèåùñçôÞò ìåôÜ áðü ëßãï, êëï)âéï åßíáé ôï êåöÜëé óïõ.

ÌåôÜ áðåõè)íåôáé óôç ôÜîç.

-Ðïéï ðáéäÜêé èá ìáò ðåé ðüóá óáêéÜ óôÜñé Ýâãáëå ï ðáôÝñáò ôïõ ÄçìçôñÜêç;

Óçêþíåé ï Ñï)ëçò ôï ÷Ýñé ôïõ.

-Ðåò ìáò åó) îáíèÝ, åß÷å îáíèÜ ìáëëéÜ ï Ñï)ëçò.

-ÅîÞíôá ôñßá (63) ê)ñéå

-Ðùò ôï âñÞêåò ðáéäß ìïõ;

-Ìïõ ôï åßðå ç êõñßá ...

¢öùíç êáé êüêáëï ç êõñßá, Üöùíïò êáé êüêáëï êáé ï ÅðéèåùñçôÞò.

Åí ôù ìåôáî) ôï êïõäï)íé ôïõ ó÷ïëåßïõ ðïõ ÷ô)ðçóå óôçí þñá ãéá ó÷üëáóìá

Üëëáîå ôï óêçíéêü.

Ôá ðáéäéÜ ìå ôéò ôóÜíôåò óôá ÷Ýñéá Üöçóáí ôá èñáíßá, ôçí äáóêÜëá, ôïí ê. Å-

ðéèåùñçôÞ êáé âãÞêáí áðü ôçí ôÜîç óôï äéÜäñïìï ôñÝ÷ïíôáò êáé ðçäþíôáò ôñßá-

¢ííá, Áðüóôïëïò êáé ×ñÞóôïò,

ðáéäéÜ ôïõ ÃéáííÜêç êáé ôçò

Áéêáôåñßíçò ÊåëéáöÜíïõ.

«Ãéá êáêÞ ôïõ ô�÷ç âñÝèçêå ðÜëé

ìðñïóôÜ ôïõ ï ê. åðéèåùñçôÞò...»

Åí ðñïêåéìÝíù -óôç öùôïãñáößá-

ï ê. Ðáí. Ìåëåôüðïõëïò (äå�ôåñïò

áðü äåîéÜ) ìáæß ìå ôïõò

Áè. ÊáñáãêÜíç,

áñ÷éìáíäñßôç Óðõñßäùíá

(ìåôÝðåéôá åðéóêüðïõ ËáãêáäÜ),

Íéê. Êáëáìðüêá åéóáããåëÝá

êáé Áîéþôç Áîéþôïõ äÜóêáëï.

22

ôñßá, ôá óêáëïðÜôéá ôïõ êôçñßïõ, ðÜôçóáí ìå áíáêï)öéóç ôï ÷þìá ôçò áõëÞò êáé

âãÞêáí óôï äñüìï.

Ï ê. ÅðéèåùñçôÞò ìå ôç äåñìÜôéíç ôóÜíôá õðü ìÜëçò êáé ôá óêï)ñá ãõáëéÜ ç-

ëßïõ ìåôÜ ôçò êõñßáò Óïößáò Óïöéáíï) èá ìåôÝâáéíáí ãéá îåêï)ñáóç êáé ìåóçìå-

ñéáíü öáãçôü óôçí ïéêßá ôçò äáóêÜëáò, ç ïðïßá åß÷å âñÜóåé ôï êïôüðïõëï áðïâñá-

äßò. ¹ôáí Ýôïéìï êáé Þèåëå ìüíï íá ÷ôõðÞóåé ä)ï áõãÜ ãéá ôï áõãïëÝìïíï ôçò óï)-

ðáò.

Ï ÄçìçôñÜêçò ìåôÜ ôçí ðñïóâïëÞ ðïõ äÝ÷èçêå áðü ôïí åõôñáöÞ ê)ñéï ìðñï-

óôÜ óôá ìÜôéá ôùí óõììáèçôþí ôïõ (êëï)âéï åßíáé ôï ìõáëü óïõ), äåí Ýöõãå ìáæß ìå

ô' Üëëá ôá ðáéäéÜ, áëëÜ áðü ìÝóá áðü óôåíÜ êáé ðáñÜäñïìïõò èÝëçóå íá ãõñßóåé

óðßôé ôïõ.

Ãéá êáêÞ ôïõ üìùò ô)÷ç âñÝèçêå ðÜëé ìðñïóôÜ ôïõ ï ê. ÅðéèåùñçôÞò ìå ôç äá-

óêÜëá.

¸êáíå íá ôñÝîåé íá åîáöáíéóôåß, áëëÜ ç öùíÞ ôçò äáóêÜëáò ôïí ðñüëáâå êáé

ôïõ ëÝåé:

ÐÞãáéíå ÄçìçôñÜêç óðßôé óïõ íá ìïõ öÝñåéò ä)ï öñÝóêá áõãÜ ãéá áõãïëÝìïíï.

Ï ÄçìçôñÜêçò öèÜíïíôáò óôï óðßôé, ðåôÜåé ôçí ôóÜíôá Ýîù óôçí ðüñôá, ìðáß-

íåé óôï êïôÝôóé ðáßñíåé ôá ä)ï áõãÜ ðïõ ôá åß÷å áöÞóåé óôç öùëéÜ åðßôçäåò ãéá ôéò

êüôåò íá ìç ðçãáßíïõí êáé îåíïãåííï)í ó' Üëëá ìÝñç êáé êáôåõèåßáí ôá äßíåé óôç

äáóêÜëá ðïõ åß÷å æåóôÜíåé óôçí ðåôñïãêÜæ ôç óï)ðá êáé óáí Üíïéîå ôï êáðÜêé ôçò

êáôóáñüëáò ìéá åõ÷Üñéóôç åõùäéÜ âñáóìÝíïõ êïôüðïõëïõ îå÷)èçêå ðáíôï) êáé Ý-

öèáóå ùò ôç ì)ôç ôïõ ê. ÅðéèåùñçôÞ, ðïõ äåí ðåñßìåíå ôçí þñá íá óôñùèåß ôï Ü-

óðñï ôñáðåæïìÜíôçëï êáé ç äáóêÜëá íá óåñâßñåé óôá ðéÜôá ôçí óï)ðá êáé íá âÜ-

ëåé óôçí ðéáôÝëá ïëüêëçñç ôçí âñáóìÝíç êüôá ãéá îåêïêÜëéóìá.

ÓðÜæïíôáò üìùò ôá áõãÜ ðïõ Ýöåñå ï ÄçìçôñÜêçò ãéá áõãïëÝìïíï, ç ìõñùäéÜ

êëï)âéïõ áõãï) Ýêáíå ôïí ê. ÅðéèåùñçôÞ íá êëåßóåé ôç ì)ôç ôïõ êáé íá ôïõ ö)ãåé

îáöíéêÜ ç üñåîç ãéá öáãçôü.

Ç êõñßá Óïößá óôçí áñ÷Þ óôåíá÷ùñÞèçêå, ìåôÜ üìùò áðü ëßãï óÞêùóå øçëÜ ôï

êåöÜëé êáé ø)÷ñáéìá êáé îåêÜèáñá ëÝåé ôïõ åðéèåùñçôÞ ðïõ óçêþèçêå íá ðÜñåé

ôçí ôóÜíôá ôïõ.

-Ê)ñéå ÅðéèåùñçôÜ, ôá êëï)âéá áõãÜ åßíáé ç åêäßêçóç ôïõ ÄçìçôñÜêç ðïõ óÞìåñá

ôïõ åßðåò ðùò åßíáé êëï)âéï ôï ìõáëü ôïõ êáé ôïí ðñüóâáëåò ìðñïóôÜ ó' üëç ôçí ôÜ-

îç.

Êëï)âéï ôï ìõáëü ôïõ ÄçìçôñÜêç, êëï)âéá êáé ô' áõãÜ!

Ï áåßìíçóôïò Íéêüëáïò ÊáóôñÝôóéïò

ðåñéðïéåßôáé ôéò êüôåò êáé ôá

ðåñéóôÝñéá ôïõ.

Ï æùãñÜöïò ÃéÜííçò Âï.ñïòåðéìÝëåéá ÃéÜííçò Ä. ÊáíáôÜò

Ï ÃéÜííçò Âï)ñïò åßíáé áñ÷éôÝêôùí áíáóôçëùôÞò - ðïëåïäüìïò êáé åðß áñêåôÜ

÷ñüíéá... áíáãíþóôçò ôïõ "Ð". Ç ìáêñÜ ôïõ åíáó÷üëçóç ìå ôï ¢ãéïí ¼ñïò ôïí Ý-

÷ïõí êÜíåé íá áéóèÜíåôáé ôçí ×áëêéäéêÞ óáí äå)ôåñç ðáôñßäá ôïõ. ¸íá áðü ôá èÝ-

ìáôá ðïõ ôïí áðáó÷üëçóáí æùãñáöéêÜ Þôáí ôï ¢ãéïí ¼ñïò êáé ôá êôÞñéÜ ôïõ, êáé

áðïôÝëåóå ãéá ìáò ôï óïâáñüôåñï ëüãï, þóôå íá ðáñïõóéÜóïõìå ôç óõãêåêñéìÝíç

åíüôçôá ìÝóá áðü ôéò óåëßäåò ôïõ ðåñéïäéêï) ìáò.

Âéïãñáöéêü óçìåßùìá: ÃåííÞèçêå óôç Èåóóáëïíßêç ôï 1953 êáé Ýëêåé ôçí êáôá-

ãùãÞ ôïõ áðü ôç ÄõôéêÞ Ìáêåäïíßá. Óðï)äáóå Áñ÷éôåêôïíéêÞ óôï Á.Ð.È. êáé Ðï-

ëåïäïìßá óôï LSE. ÊáèçãçôÝò ôïõ Þôáí ï Íßêïò Óá÷ßíçò óôï ó÷Ýäéï êáé ôç æùãñá-

öéêÞ êáé ï Íßêïò Ìïõôóüðïõëïò óôç æùãñáöéêÞ, ïé ïðïßïé ôïí ì)çóáí, ï ðñþôïò

óôç ìïíôÝñíá ôÝ÷íç êáé ç äå)ôåñïò óôçí ðáñÜäïóç. Áðü ôï 1983 åñãÜæåôáé ùò áñ-

÷éôÝêôùí-áíáóôçëùôÞò óôï ÊÝíôñï Äéáö)ëáîçò Áãéïñåßôéêçò ÊëçñïíïìéÜò (Êå-

ÄÁÊ).

Åßíáé ìÝëïò ôïõ Óõëëüãïõ Êáëëéôå÷íþí Åéêáóôéêþí Ôå÷íþí Â. Å. êáé ôçò ïìÜ-

äáò ößëùí ôïõ Ìáêåäïíéêï) Ìïõóåßïõ Ó)ã÷ñïíçò ÔÝ÷íçò Èåóóáëïíßêçò. ¸ñãá

ôïõ âñßóêïíôáé óå ðïëëÝò äçìüóéåò óõëëïãÝò, üðùò: ÄçìïôéêÞ ÐéíáêïèÞêç Èåóóá-

ëïíßêçò, ÐéíáêïèÞêç ÅÌÓ, Êñáôéêü Ìïõóåßï Ó)ã÷ñïíçò ÔÝ÷íçò, Ìïõóåßï Ó)ã-

÷ñïíçò ÔÝ÷íçò Öëþñéíáò, ÐéíáêïèÞêç Ïéêïõìåíéêï) Ðáôñéáñ÷åßïõ Êùíóôáíôé-

íï)ðïëçò, Ìïõóåßï Êáôóßãñá - ËÜñéóá, ÐéíáêïèÞêç "ÔÝ÷íçò" Èåóóáëïíßêçò,

Ìïõóåßï ÊáâÜöç - ÁëåîÜíäñåéá Áéã)ðôïõ, êáèþò åðßóçò êáé óå éäéùôéêÝò óõëëï-

ãÝò üðùò: Sandiago Calatrava, ÓùôÞñç Ôóï)êáëç, ÉÁÍÏÕ, Ãéþñãïõ ÊçôÞ. ¸÷åé

öéëïôå÷íÞóåé åîþöõëëá ðïëëþí ëïãïôå÷íéêþí êáé åðéóôçìïíéêþí âéâëßùí, êáèþò

êáé äßóêùí ìïõóéêÞò. ÂñáâåõìÝíïò óôïí ÄéåèíÞ Äéáãùíéóìü Art and Poverty,

Ankara, 2005. ¸÷åé ðñáãìáôïðïéÞóåé 11 (Ýíäåêá) áôïìéêÝò êáé ðÜíù áðü 130 ïìá-

äéêÝò åêèÝóåéò.

Ãéá ôï Ýñãï ôïõ ÃéÜííç Âï ñïõ Ý÷ïõí ãñÜøåé:

Ï æùãñÜöïò ÐÜíïò ÐáðáíÜêïò (ùò ãíùóôüí ìåãÜëùóå óôïí Ðïë)ãõñï êáé

æùãñÜöéóå îå÷ùñéóôÝò ãùíéÝò ôïõ ôüðïõ ìáò, éäéáßôåñá åîùêëÞóéá êé åîï÷Ýò) õðÞñ-

23

îå ößëïò ôïõ ÃéÜííç Âï)ñïõ êáé åðçñÝáóå ôï Ýñãï ôïõ. Ï ÐáðáíÜêïò ëïéðüí Ýãñá-

øå óôá 1992 ãéá ôç æùãñáöéêÞ ôïõ Ã. Âï)ñïõ: "...ï Âï(ñïò ãíùñßæåé ôï ó÷Ýäéï êáé

ôá åêöñáóôéêÜ ôïõ ìÝóá ðïë( êáëÜ. Ç ðéíåëéÜ ôïõ åßíáé óôáèåñÞ êáé ìáóôïñéêÞ.

Ì' áõôÜ ï äçìéïõñãüò áíáæçôÜåé ôçí ôåëåßùóç êáé äéïñÜôå ôï åéêáóôéêü íüçìá ôùí

üóùí ðëÜèåé âáóéóìÝíïò óôéò áéóèçôéêÝò ðáñïñìÞóåéò ôùí áíÞóõ÷ùí ðáéäéêþí ôïõ

ìáôéþí, ÷ùñßò, íá ìðïñåß íá êñ(øåé êÜðïéï ôñáãéêü øßèõñï, ãéá ôçí õðáñîéáêÞ ôïõ

áãùíßá...".

Ï ÅðéìåëçôÞò ÐéíáêïèÞêçò Åôáéñßáò Ìáêåäïíéêþí Óðïõäþí, ÃéÜííçò Ôóï -

ôóáò: (ìå áöïñìÞ ôçí Ýêèåóç "Ìå êñáóß, ìå êáðíü, ìå äõï íüôåò", ÌÜñôéïò 1998)

"...ÌÝíïíôáò áðáèÞò óôéò áíáæçôÞóåéò ôùí ó(ã÷ñïíùí åéêáóôéêþí ôÜóåùí êáé áöï(

áðïäåóìå(åôáé ðïë( íùñßò áðü ôéò áðåéêïíßóåéò ðïõ ç áñ÷éôåêôïíéêÞ ôïõ ðáéäåßá

õðáãüñåõå, êáôïñèþíåé íá äéáìïñöþíåé áðü ôéò ðñþôåò êéüëáò ðñïóðÜèåéåò ôçí

ðñïóùðéêÞ ôïõ áéóèçôéêÞ Ýêöñáóç, óôçñéæüìåíïò óôç ãíþóç êáé áöïìïßùóç ôùí

äéäáãìÜôùí ôçò âõæáíôéíÞò ôÝ÷íçò, åðçñåáæüìåíïò ðáñÜëëçëá êáé áðü ó(ã÷ñï-

íïõò êáëëéôÝ÷íåò, óôïõò ïðïßïõò åßíáé åìöáíåßò ïé âõæáíôéíÝò åðéäñÜóåéò. Ïé Ýíôï-

íåò ó÷çìáôïðïéÞóåéò, ç áðëïðïßçóç ôïõ ó÷åäßïõ, ç éäéüôõðç ÷ùñïðëáóôéêÞ ðñï-

âëçìáôéêÞ, ç ÷ñçóéìïðïßçóç ôçò áíôßóôñïöçò êáé óçìáóéïëïãéêÞò ðñïïðôéêÞò, ïé

óõíéæÞóåéò ôùí åðéðÝäùí, ç óõãêÝíôñùóç ôùí âáóéêþí ìïôßâùí ôçò ó(íèåóçò ó' Ý-

íá åðßðåäï, ç ðåñéïñéóìÝíç ÷ñùìáôéêÞ êëßìáêá, ôï ðëÜóéìï ôçò öüñìáò ÷ùñßò Ý-

íôïíïò, óêéïöùôéóìï(ò, ç ðáñïõóßá äéáêïóìçôéêþí èåìÜôùí, ïé ëéôÝò êáé óõììå-

ôñéêÝò óõíèÝóåéò åßíáé ìåñéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôçò åéêáóôéêÞò ôïõ ðïéçôéêÞò, ìå ôá

ïðïßá åêöñÜæåé ôç ó(íäåóÞ ôïõ ìå ôç âõæáíôéíÞ ôÝ÷íç. ÌÜëéóôá, óå ìéá óåéñÜ Ýñ-

ãùí ôùí ôåëåõôáßùí åôþí ÷ñçóéìïðïéåß ìïñöÝò áðü ôéò ôïé÷ïãñáößåò ôçò ÌïíÞò Âá-

ôïðåäßïõ, ïéêåéïðïéï(ìåíïò, Ýôóé, ô(ðïõò ôçò âõæáíôéíÞò ôÝ÷íçò, ðñïêåéìÝíïõ íá

äþóåé ôç äéêÞ ôïõ ðñüôáóç ãéá ôçí áîéïðïßçóÞ ôçò. 'ùñßò äéÜèåóç óôåßñáò êáé ìé-

ìçôéêÞò áíáöïñÜò óå îÝíá ðñüôõðá êáé Ý÷ïíôáò âéþóåé, ëüãù ôçò åðáããåëìáôéêÞò

ôïõ åíáó÷üëçóçò, ôçí áãéïñåßôéêç åéêïíïãñáößá, ï êáëëéôÝ÷íçò äïêéìÜæåé ôçí áíôï-

÷Þ êáé ôçí åõåëéîßá ôïõ ðñïóùðéêï( ôïõ éäéþìáôïò óôçí ôÝ÷íç áõôÞò ôçò ðåñéü-

äïõ..."

Ï éóôïñéêüò ôÝ÷íçò ÓôÝëéïò ËõäÜêçò: ("Ïé Ýëëçíåò íáÀö æùãñÜöïé", 2002) "Ç

ÌïíÞ Ãñçãïñßïõ, üðùò ôçí ãíþñéóå ï êõñ Öþôçò Êüíôïãëïõ åí Ýôåé 1923" åßíáé ç å-

ðéãñáöÞ ó' Ýíáí ðßíáêá ðïõ ðáñïõóéÜæåé ôï ìïíáóôÞñé áõôü ôïõ ¢ãéïõ ¼ñïõò. Ç

24

áðüäïóç åßíáé åëå(èåñç. Ôï êôéñéáêü óõãêñüôçìá ôçò ÌïíÞò óõññéêíþíåôáé êáé

ìåôïõóéþíåôáé óå Ýíá áðëü ó÷Þìá... ÅíäéáöÝñïí åßíáé åðßóçò ôï Ýñãï Øáñüóðéôï É-

âÞñùí, üðïõ ôá ê(ìáôá ôçò èÜëáóóáò ìåôáâÜëëïíôáé óå ìðëå öïëßäåò, áíÜëïãá ìå

ôá óôõëéæáñéóìÝíá ê(ìáôá ôùí âõæáíôéíþí ìùóáúêþí...".

Áíôß áõôïó÷ïëßïõ, ôï... "ðåñß áðþëåéáò" êåßìåíï ôïõ êáëëéôÝ÷íç:

"Ìéá öïñÜ êé Ýíáí êáéñü æï(óå óå ìéá ÷þñá ìáêñéíÞ Ýíáò óðïõäáßïò æùãñÜ-

öïò.

Ç öÞìç ôïõ åß÷å ðåñÜóåé ôá üñéá ôçò ÷þñáò ôïõ êáé åß÷å ãßíåé ãíùóôüò ó÷åäüí

ó' ïëüêëçñï ôïí êüóìï. ¸ðáéñíå ðáñáããåëßåò áðü ðëï(óéïõò, Üñ÷ïíôåò, åîÝ÷ïõóåò

ðñïóùðéêüôçôåò êáé ìåãÜëïõò óõëëÝêôåò. Ôá Ýñãá ôïõ óôéò åêèÝóåéò ôïõ ãéíüôáí á-

íÜñðáóôá.

¿óðïõ Ýíá ðñùß ôçí þñá ðïõ Ýðéáíå äïõëåéÜ ìðñïóôÜ ó' Ýíá ìéóïôåëåéùìÝíï

Ýñãï, ðÜíù óôï êáâáëÝôï, äéáðßóôùóå óôï ëåõêü ÷ñþìá ìéá ìéêñÞ áëëïßùóç.

Äåí Ýäùóå óçìáóßá êáé áðïêáôÝóôçóå ôçí æùãñáöéêÞ åðéöÜíåéá ðïõ åß÷å áë-

ëïéùèåß.

Ôçí åðüìåíç üìùò ìÝñá ôï öáéíüìåíï ü÷é ìüíïí åðáíáëÞöèçêå áëëÜ åðåêôÜèç-

êå êáé óôçí õðüëïéðç æùãñáöéêÞ åðéöÜíåéá êáé ìÜëéóôá êáé óôá õðüëïéðá ÷ñþìá-

ôá.

Ç þ÷ñá, ôï ÷ïíäñïêüêêéíï, ç ï(ëôñá ìáñßíá, ôï ìðëå ôïõ êïâáëôßïõ, ç óéÝíá

êáé ïé ìßîåéò áõôþí Üñ÷éóáí íá åîáûëþíïíôáé êáé íá åîáöáíßæïíôáé.

ÈïñõâçìÝíïò ðÞñå ôïí ìïõóáìÜ ðáñáìÜó÷áëá êáé ôéò ìðïãéÝò óå ìéá óáêï(-

ëá êáé Ýôñåîå íá ôá äåßîåé óôï ìáãáæß åéäþí æùãñáöéêÞò ðïõ ôïõ ôá ðñïìÞèåõå.

Êáíåßò üìùò åêåß äåí Þôáí óå èÝóç íá ôïõ äþóåé åîçãÞóåéò ãéá ôï öáéíüìåíï. Åðß

ðëÝïí ôïí äéáâåâáßùóáí üôé áíÜëïãï ðåñéóôáôéêü äåí åß÷å áíáöåñèåß áðü êÜðïéïí

Üëëï æùãñÜöï. Ôïõ õðïó÷Ýèçêáí ùóôüóï íá óôåßëïõí ôá õëéêÜ óôï ÷çìåßï ôïõ êñÜ-

ôïõò ãéá áíÜëõóç.

ÅðÝóôñåøå óôï åñãáóôÞñé ôïõ øõ÷éêü ñÜêïò, üðïõ üìùò ôïí ðåñßìåíå ìéá êáé-

íï(ñãéá äõóÜñåóôç Ýêðëçîç: Ôï öáéíüìåíï ôçò åîáöÜíéóçò ôùí ÷ñùìÜôùí ðÜíù

óôïí ìïõóáìÜ åß÷å áñ÷ßóåé íá åîáðëþíåôáé óáí ìåôáäïôéêÞ áññþóôéá êáé óôá õðü-

ëïéðá Ýñãá ðïõ åß÷å êñåìáóìÝíá óôïõò ôïß÷ïõò.

Ôïí Ýðéáóå ðáíéêüò. Âñéóêüôáí ìðñïóôÜ óå ìéá ôñïìåñÞ êáôáóôñïöÞ, ðïõ Ý-

ðáéñíå áðü óôéãìÞ óå óôéãìÞ ðëÝïí åêñçêôéêÝò êáé áðñüâëåðôåò äéáóôÜóåéò ìéáò

25

êáé ï ßäéïò Þôáí áíßó÷õñïò íá áíôéäñÜóåé êáé íá ôçí áíôéìåôùðßóåé.

Ôþñá ðëÝïí öïâüôáí ôá ÷åéñüôåñá, êáé áõôÜ äåí Üñãçóáí íá 'ñèïõí.

ÔçëåöùíÞìáôá áðü ðåëÜôåò, áðü óõëëÝêôåò, áðü ãêáëåñß, áðü ðéíáêïèÞêåò

êáé ìïõóåßá ôïí ðëçñïöïñï(óáí, Üëëïé ìå áìç÷áíßá êáé Üëëïé ìå ôüíï åðéèåôéêü,

üôé ôá Ýñãá ôïõ áðëÜ äåí õðÞñ÷áí ðéá.

Áðü ôçí Üëëç ìåñéÜ ïé áíáë(óåéò ôïõ ÷çìåßïõ ôïõ êñÜôïõò êáé ïé ãíùìáôå(óåéò

üëùí ôùí åéäéêþí åðéóôçìüíùí äåí Ýñé÷íáí öùò óôï ìÝãá áõôü ìõóôÞñéï.

Ôï üíïìÜ ôïõ ìïóôñÜñéæå ôþñá óôá ðñùôïóÝëéäá üëùí ôùí åöçìåñßäùí êáé ìï-

íïðùëï(óå ôá äåëôßá åéäÞóåùí.

ÁíáëõôÝò, ñåðüñôåñ, éóôïñéêïß ôçò ôÝ÷íçò êáé ü÷é ìüíïí, óõíôçñçôÝò Ýñãùí ôÝ-

÷íçò, áóöáëéóôÝò Ýñãùí ôÝ÷íçò, åéäéêïß åðéóôÞìïíåò ìÝ÷ñé êáé äéêçãüñïé êáé ðïëé-

ôéêÜ ðñüóùðá äåí Ý÷áíáí åõêáéñßá íá åìöáíéóôï(í óôá "ðáñÜèõñá" íá ðïõí ôï

ìáêñ( êáé ôï êïíôü ôïõò.

Ìüíï ó' Ýíá üìùò óõìöùíï(óáí üëïé: ÔÝôïéï ðñÜãìá äåí åß÷å îáíáóõìâåß óôçí

ðáãêüóìéá éóôïñßá ôçò ôÝ÷íçò.

¼ðùò Þôáí áíáìåíüìåíï, Üñ÷éóáí íá 'ñ÷ïíôáé âñï÷Þ ïé áãùãÝò áõôþí ðïõ äéåê-

äéêï(óáí ïéêïíïìéêÝò êáé çèéêÝò áðïæçìéþóåéò ãéá ôéò õëéêÝò æçìßåò áëëÜ êáé ôçí

øõ÷éêÞ ïä(íç.

Ï æùãñÜöïò ìáò âßùíå ôçí ïëïêëçñùôéêÞ êáôáóôñïöÞ: êáëëéôå÷íéêÞ, ïéêïíïìé-

êÞ, çèéêÞ.

Åõ÷üôáí üëá áõôÜ íá 'ôáí Ýíá êáêü üíåéñï, Ýíáò åöéÜëôçò ðïõ èá ôåëåßùíå ìü-

ëéò îõðíï(óå.

Ç ðñáãìáôéêüôçôá üìùò áðïäåéêíõüôáí ÷åéñüôåñç áðü ôïí ìåãáë(ôåñï åöéÜëôç.

Ôþñá åß÷å ðëÝïí ðéÜóåé ðÜôï. Äåí åß÷å ðéá ôßðïôå Üëëï íá ÷Üóåé. Ç áðüëõôç á-

ðþëåéá.

Ôé ðåñßåñãï áëÞèåéá óõíáßóèçìá.

ÁðáëëáãìÝíïò áðü üëá üóá ôïí óõíüäåõáí, ôïí ðëáéóßùíáí, ôïí óõìðëÞñùíáí,

ôïí ãÝìéæáí, ôïí êáèüñéæáí, ôïí óçìáôïäïôï(óáí êáé ôáõôü÷ñïíá ôïí ïñéïèåôï(-

óáí, ôïí ÷åéñáãùãï(óáí, ôïí äõíÜóôåõáí, ôïí óõíÝèëéâáí ìå ôï âÜñïò ôïõò.

Ôïí êõñßåøå îáöíéêÜ ìéá Üãñéá ÷áñÜ.

Óõíåéäçôïðïßçóå üôé åß÷å áðáëëáãåß åðß ôÝëïõò áðü ôéò áëõóßäåò ðïõ ôïí êáèÞ-

ëùíáí.

¹ôáí ðéá åëå(èåñïò."

26

27

Ðïäüóöáéñï¢ããåëïò Öéëþôá ÌÜíôóéïò

¸÷ïõí êÜðïéá ó÷Ýóç ï ôßôëïò ôïõ ðáñüíôïò Üñèñïõ êé Ýíáò Íéêçôéáíüò ìå ôïí

Ðïë)ãõñï ôçí ðñùôå)ïõóá ôçò ×áëêéäéêÞò ìáò; Âåâáßùò êáé Ý÷ïõí.

Åìåßò, ïé Íéêçôéáíïß, ðïõ ìáèçôå)óáìå óôï ãõìíÜóéï ôïõ Ðïëõã)ñïõ, ìáæß ìå

ôçí ðïäïóöáéñéêÞ ïìÜäá ôïõ ÷ùñéï) ìáò, åß÷áìå óôçí êáñäéÜ ìáò, äßðëá-äßðëá, êáé

ôçí ðïäïóöáéñéêÞ ïìÜäá ôïõ Ðïëõã)ñïõ, ôçí "Íßêç". ¹ìáóôáí öáíáôéêïß ößëáèëïé

ôçò Íßêçò, ôüôå ðïõ ìåóïõñáíï)óáí ô' áóôÝñéá ôçò, ï Íßêïò ËÜíçò, ï Ãéþñãïò Æï-

ãëïðßôçò -Íéêçôéáíüò áðü ôçí ìÜíá ôïõ- ï ÌÞôóïò Êùíóôáíôéíßäçò, ï ÐÝôñïò Êá-

ðëÜíçò (ÂáããÝëç ÐáíÜêç ôïí áðïêáëï)óáìå ôçñïõìÝíùí ôùí áíáëïãéþí, âÝâáéá,

åìåßò ïé ìéêñïß ößëáèëïé, ðáñïìïéÜæïíôÜò ôïí ìå ôïí ôüôå Üóï ôïõ Ðáíáèçíáúêï)),

ï ÓùôÞñçò Ãåùñãßïõ, ï ÓùôçñÜêçò, üðùò ôïí ëÝãáìå êé áñãüôåñá, ï Âïõñëéþôçò -

ðñùôáèëçôÞò óôï ìðéëéÜñäï - ïé óõììáèçôÝò ìáò, ï Èüäùñïò ÐáðáâÝñãïò, ï Íßêïò

ÌïõôáöôóÞò, ï ÔÜêçò Äáï)ôçò êáé Üëëïé. Ôüôå ðïõ êáé ï Üëëïò óõììáèçôÞò ìáò,

ï Ðá)ëïò ÔÜóéïò, ï óêçíïèÝôçò, "ï óêçíïèÝôçò ôçò ÐáñáããåëéÜò", 16÷ñïíïò, 1958,

îåäßðëùíå ôéò ðôõ÷Ýò ôïõ ðëï)óéïõ ðïäïóöáéñéêï) ôïõ ôáëÝíôïõ óôï Äçìïôéêü ÃÞ-

ðåäï Ðïëõã)ñïõ, åíôáãìÝíïò êé áõôüò óôï äõíáìéêü ôçò Íßêçò. Ï Ðá)ëïò áðåâßù-

óå óôéò 2 Ïêôùâñßïõ ôïõ 2011.

¹ìáóôáí ößëïé-ïðáäïß ôçò Íßêçò êáé ôéò ÊõñéáêÝò ðïõ Ýðáéæå óôçí Ýäñá ôçò,

ðÜíôá "äßíáìå ôï ðáñüí" êáé ... "êÜíáìå êåñêßäá".

¹ìáóôáí ößëïé-ïðáäïß ôçò Íßêçò, ôüôå ðïõ ç ïìÜäá ôïõ Ðáðáöåßïõ Ïñöáíï-

ôñïöåßïõ, "Ï Ìåëéôå)ò", ìå ôçí åõêáéñßá ôçò áíüäïõ ôçò óôç ìåãÜëç êáôçãïñßá ôçò

Èåóóáëïíßêçò (1958), Ýêáíå, ãé' áñêåôÝò ìÝñåò, ôçí ðñïåôïéìáóßá ôçò óôïí Ðïë)-

ãõñï, öéëïîåíï)ìåíç ôçò Íßêçò. Ç áðïóôïëÞ ôçò Ýìåíå, áí èõìÜìáé êáëÜ, óôï îåíï-

äï÷åßï ôïõ ÊÜëöá, Ýêáíáí êáé äõï ðñïðïíÞóåéò óôï Äçìïôéêü ãÞðåäï êáé åß÷áí

ðñïðïíçôÞ ôïí ÊëåÜíèç Âéêåëßäç, ôïí äéåèíÞ Üóï ôïõ ÁÑÇ, óôá íéÜôá ôïõ, ôï "ìá-

êåäïíéêü ôáíê", üðùò ôïí áðïêáëï)óáí ôüôå, üôáí êé áõôüò "áëþíéæå" ôá ãÞðåäá.

Ðáñáêïëïõèï)óáìå áðü êïíôÜ üëåò ôéò áðïãåõìáôéíÝò ðñïðïíÞóåéò êáé èáõìÜæá-

ìå ô' áóôÝñéá ôïõò, ôïí ôåñìáôïö)ëáêá Ãáâñéãéþñãï, ôïí êåíôñéêü áìõíôéêü Ìðé-

íüðïõëï, ôïí ìÝóï ÖùôéÜäç êáé ôïí êåíôñéêü åðéèåôéêü, ÐÝññï.

Ãéá ðñþôç öïñÜ ôüôå, åßäáìå ðñïðüíçóç óõóôçìáôéêÞ, ìå áóêÞóåéò ðñùôüãíù-

ñåò êáé èåáìáôéêÝò ãéá ôçí âåëôßùóç ôçò öõóéêÞò êáôÜóôáóçò ôùí ðïäïóöáéñéóôþí,

Íßêç Ðïëõã�ñïõ 1969:

¼ñè.: ×ñ. ÌÜíôóéïò, ¢ãã. ÌÜíôóéïò,

Äçì. Ðñùôüãåñïò, Íéêçö. ÊáæÜíçò,

Íßêïò Óôáìðïõëßäçò, Äçì. Æï�íçò,

Èåüö. ÊïñÝíôçò.

Êáè.: Ãéþñ. ÊáññÜò, Ôñéáíô.

ÔóÜðáôïò, Âáó. ËáöáæÜíçò,

Èåüä. Êï�öáôæçò, Ëåì. Ãêáôæßíçò,

Íßêïò Êüêêáëïò, Êþóô. Éáôñï�,

Íßêïò ØáñÜò.

×ñÞóôïò ÌÜíôóéïò.

28

ìå ïìáäéêï)ò óõíäõáóìï)ò, ìå "áõôïìáôéóìï)ò", ìå "êïìðßíåò" êõñßùò ãéá ôá ..."óôç-

ìÝíá".

Ãéá ðñþôç öïñÜ åßäáìå åéäéêÞ ðñïðüíçóç ôåñìáôïöõëÜêùí óôï óêÜììá ôïõ ãç-

ðÝäïõ êáé èáõìÜæáìå, ìå ôéò þñåò, ôïí íåáñü Ãáâñéãéþñãï, íá êÜíåé, åêôüò ôùí Üë-

ëùí, êé åêåßíåò ôéò ðáñÜëëçëåò ìå ôï Ýäáöïò "ðôÞóåéò" ôïõ êáé íá ãñáðþíåé ôçí ìðÜ-

ëá ìå ôá ìáêñéÜ, ãåñÜ ÷Ýñéá êáé äÜêôõëÜ ôïõ.

¼ëá ôï)ôá ôá ðáñáêïëïõèï)óáí, âÝâáéá, ìå ìåãÜëç ðñïóï÷Þ êáé éäéáßôåñï åí-

äéáöÝñïí, äéäáóêüìåíïé, êáé üëïé ïé "åêêïëáðôüìåíïé Üóïé", ðïõ, ðïë) ó)íôïìá, èá

óôåëÝ÷ùíáí ôçí "åðßóçìç áãáðçìÝíç" ìáò, ôçí Íßêç.

Åìåßò ïé Íéêçôéáíïß, üìùò, äþóáìå óôç "Íßêç" Ðïëõã)ñïõ êáé ðïëëï)ò êáé êá-

ëï)ò ðïäïóöáéñéóôÝò. ¼ëïé ôïõò ôßìçóáí ìå ôçí óõììåôï÷Þ ôïõò, ôçí áãùíéóôéêüôç-

ôÜ ôïõò êáé ôï Þèïò ôïõò ôá ÷ñþìáôÜ ôçò êáé ôïí Ðïë)ãõñï.

Í' áñ÷ßóù áðü ôïí ÐÝôñï Ìé÷. ÁíáãíùóôÜñá. Ï ÐÝôñïò ðñùôïðüñïò, Üíïéîå

ôï äñüìï êáé óôïõò Üëëïõò Íéêçôéáíï)ò ðïäïóöáéñéóôÝò ðïõ áãùíßóôçêáí óôç

¨Íßêç¨. Ôå÷íßôçò, ïñãáíùôéêüò, äáíôåëÝíéïò åðéèåôéêüò, óêüñåñ. Ôïí Ãéþñãï Áè.

ÄåëçèáíÜóç, óêëçñïôñÜ÷çëï, áðïôåëåóìáôéêü êáé ðïëõó)íèåôï ðïäïóöáéñéóôÞ

êáé ôïí ÄçìÞôñéï (Ìßìç) Ã. Æáöåéñï)äç. Ï Ìßìçò Þôáí ðñïéêéóìÝíïò ðïäïóöáéñé-

óôÞò. Áëôéêüò - Þôáí êáé ðñùôáèëçôÞò óôï Üëìá åéò )øïò ìå åðéäüóåéò æçëåõôÝò - ôå-

÷íßôçò, óïõôÝñ, ïìáäéêüò, ïñãáíùôéêüò. ¸íáò ðëÞñçò ðïäïóöáéñéóôÞò. Áñãüôåñá,

üôáí óðï)äáæå óôçí Áêáäçìßá ÓùìáôéêÞò ÁãùãÞò óôçí ÁèÞíá, Ýðáéîå ðïäüóöáé-

ñï óôïí "¢ñç" Ðåéñáéþò, ìå óõìðáßêôç ôïí óõìöïéôçôÞ ôïõ óôçí Áêáäçìßá ×ñÞóôï

×áôæçôÜêç, ãõìíáóôÞ ìáò óôéò äõü ôåëåõôáßåò ôÜîåéò óôï ãõìíÜóéï Ðïëõã)ñïõ

(1959-1960).

Íá óõíå÷ßóù ìå ôïí ÁëÝêï Áè. ×áôæÞ, ôåñìáôïö)ëáêá óôç Íßêç ôï 1954 êáé

ôïí Íßêï Äçì. Ðáðáäçìçôñßïõ, ôïí ðáôÝñá ôïõ ðñùôáèëçôï) ÅëëÜäïò óôç óöáé-

ñïâïëßá ÁëÝîç Ðáðáäçìçôñßïõ. Ï Íßêïò, êåíôñéêüò áìõíôéêüò, ãåñïäåìÝíïò, áèëç-

ôéêüò, äõíáìéêüò, áðñïóðÝëáóôïò, âáóéêü óôÝëå÷ïò ôçò Íßêçò ãé' áñêåôÜ ÷ñüíéá.

Óôç óõíÝ÷åéá, ðïëëïß êáé êáëïß ðïäïóöáéñéóôÝò, Íéêçôéáíïß, áãùíßóôçêáí óôç

¨Íßêç¨ Ðïëõã)ñïõ:

Áðüóôïëïò (ËÜêçò)É. ÓìáñáãäÞò. Êåíôñéêüò åðéèåôéêüò, ôå÷íßôçò, ìå äõíáôü

êáé åõè)âïëï óïõô, ìåãÜëïò ãêïëôæÞò, áãùíßóôçêå ìå ôá ÷ñþìáôá ôçò Íßêçò ãéá ìß-

á ôñéåôßá (1957-1959).`

ÄçìÞôñçò (Ìßìçò) Áãã. Öïõíôï)êçò, áìõíôéêüò. Áãùíßóôçêå óôç ¨Íßêç¨ ãéá Ý-

ÄåîéÜ ï Íéêçöüñïò ÊáæÜíçò.

Íßêç Ðïëõã�ñïõ 1968:

¼ñè.: Èåüö. ÊïñÝíôçò, ×ñ.

ÌÜíôóéïò, Ëåõô. ÔóáìáêäÜò, Èåüä.

Êï�öáôæçò, Âáó. ËáöáæÜíçò, ¢ãã.

ÌÜíôóéïò.

Êáè.: Íéê. Êüêêáëïò, Êùí/íïò

Éáôñï�, Íéêçö. ÊáæÜíçò,

Ãéùñ. ÊáññÜò, Äçì. Æï�íçò.

íá ÷ñüíï, 1956, óå çëéêßá 17 åôþí êáé äéÝêïøå ôï ðïäüóöáéñï ëüãù ìåôáãñáöÞò ôïõ

óå ãõìíÜóéï ôùí Áèçíþí.

Ãéþñãïò Ôñ. Æáöåéñï)äçò, ðïäïóöáéñéóôÞò ôçò Íßêçò óôçí ðåñßïäï 1963-64.

Ìé÷Üëçò ×ñ. ÊáñáäÞìïò. ÃñÞãïñïò, äõíáôüò, áìõíôéêüò. Áãùíßóôçêå 1967-68-69.

Íéêçöüñïò Èñ. ÊáæÜíçò, ôå÷íßôçò, åðéôåëéêüò ðïäïóöáéñéóôÞò. Ï Íéêçöüñïò á-

ãùíßóôçêå ãéá ðïëëÜ ÷ñüíéá óôç Íßêç, Ýíáò áðü ôïõò êáëëßôåñïõò ðïäïóöáéñéóôÝò

ôçò. ÁèëçôÞò ìå Þèïò, åß÷å ôçí åêôßìçóç ôïõ ðñïðïíçôÞ ôïõ Ê. ×áôæçêþóôá, ðá-

ëáéï) Üóïõ ôïõ ÁÑÇ, ï ïðïßïò Ýãéíå ößëïò êáé êïõìðÜñïò ôïõ.

¢ããåëïò (ËÜêçò) É. ÌÜíôóéïò, áñéóôåñïðüäáñïò, ôå÷íßôçò, ôá÷)ôáôïò áìõíôé-

êüò.

Îå÷ùñéóôÞ ðåñßðôùóç Íéêçôéáíï) ðïäïóöáéñéóôÞ ðïõ áãùíßóôçêå óôç Íßêç

Ðïëõã)ñïõ åßíáé ï ÈáíÜóçò É. Ìé÷áëï)äçò. ÌåãÜëï ðïäïóöáéñéêü ôáëÝíôï, óå ç-

ëéêßá 16 åôþí Ýðáéîå óôçí ðñþôç ïìÜäá ôçò Íßêçò. Åß÷å ôçí ô)÷ç íá Ý÷åé ðñïðïíç-

ôÞ ôïí Ýìðåéñï ×áôæçêþóôá. Ï ×áôæçêþóôáò åêôßìçóå ôá ðñïóüíôá ôïõ êé üôáí ï

ßäéïò áñãüôåñá áíÝëáâå ùò åêëÝêôïñáò ôï êëéìÜêéï ôçò ÅèíéêÞò ÍÝùí Â. ÅëëÜäïò,

áðü ôïõò ðñþôïõò ðïõ êÜëåóå Þôáí ï 18÷ñïíïò ôüôå ÈáíÜóçò. Óôç óõíÝ÷åéá õðÞñ-

îå Ýíôïíï ôï åíäéáöÝñïí ôùí ìåãÜëùí óõëëüãùí ôçò Èåóóáëïíßêçò ãéá ôçí áðü-

êôçóÞ ôïõ. Ç ðïäïóöáéñéêÞ óôáäéïäñïìßá ôïõ ÈáíÜóç óôáìÜôçóå üìùò áðüôïìá

ó' áõôÞí ôçí çëéêßá ëüãù ôçò áíá÷þñçóÞò ôïõ ãéá óðïõäÝò óôçí Óïõçäßá.

ÃéÜííçò Ä. ÊáíáôÜò, ï åêäüôçò ôïõ ¨Ð¨. Áñéóôåñïðüäáñï åîôñÝì, Ýðáéîå ãéá

ðåñéóóüôåñá áðü 10 ÷ñüíéá ôéò äåêáåôßåò ôïõ '80 & '90. Êáé óêüñåñ ï ÃéÜííçò, ü-

ðùò ãé áõôü êáé ãé Üëëá ìå ðëçñïöïñåß ï ößëïò êáé áèëçôéêüò óõíôÜêôçò, ÔÜóïò

ÊáóôñÝôóéïò.

Âáóßëçò Ä. ÈùìÜò, ðïäïóöáéñéóôÞò ôçò Íßêçò áðü ôï 1980, ôá÷)ôáôï äåîéü åî-

ôñÝì, ëüãù ôñáõìáôéóìï) óôáìÜôçóå ðñüùñá êáé áó÷ïëÞèçêå ìå ôçí äéáéôçóßá.

¢öçóá, óêüðéìá, í' áíáöÝñù óôï ôÝëïò, ôïí Íéêçôéáíü, ôïí êïñõöáßï ðïäï-

óöáéñéóôÞ ðïõ áãùíßóôçêå ìå ôá ÷ñþìáôá ôçò Íßêçò Ðïëõã)ñïõ êé áñ÷çãü ôçò ðï-

äïóöáéñéêÞò ôçò ïìÜäáò ãéá Ýíá óçìáíôéêü ÷ñïíéêü äéÜóôçìá êáé íá áöéåñþóù

ôï)ôï ôï Üñèñï óôçí ìíÞìç ôïõ, ôþñá ðïõ ôçí Ðñùôï÷ñïíéÜ ôïõ 2012, óõìðëçñþ-

íïíôáé 6 ÷ñüíéá áðü ôïí áäüêçôï èÜíáôü ôïõ. Ôïí áåßìíçóôï �ñÞóôï Áè. ÌÜíôóéï

(1942-2006).

Ï ×ñÞóôïò Þñèå óôïí Ðïë)ãõñï ôïí ÓåðôÝìâñç ôïõ '54, ìáèçôÞò óôçí Á´ Ãõ-

ìíáóßïõ. ¼ëïé åìåßò ïé óõììáèçôÝò ôïõ, èõìüìáóôå ôïí ãåñïäåìÝíï, áåéêßíçôï, ÷á-

29

Íßêç Ðïëõã�ñïõ 1963:

¼ñèéïé: Íéê. ÌïõôáöôóÞò, Äçì.

Êùíóôáíôéíßäçò, Èåüö. ÊïñÝíôçò,

Âáó. Åõáããåëéíüò, ×ñ. ÌÜíôóéïò,

Íéê. Ëåõêáäßôçò, ÐÝôñ. ÊáðëÜíçò.

Êáè.: ÃáâñéÞë ÑÜðáò, Âáó.

ÂáóéëÜêçò, Êùóô. Éáôñï�, ÓôÝö.

ËÝêáò.

1968. Ï áèëçôéêüò óõíôÜêôçò ÔÜóïò

ÊáóôñÝôóéïò ìå ôïí Âáó. ËáöáæÜíç.

30

1968-69.

ÍÉÊÇ Ðïëõã�ñïõ-ÐÁÏÊ Èåó/íßêçò.

ìïãåëáóôü, êïõñåìÝíï ìå ôçí "øéëÞ" 12÷ñïíï ×ñÞóôï, íá ðáßñíåé ôç ìðÜëá óôá ðü-

äéá ôïõ êáé ... íá ìéëÜåé ìáæß ôçò. Óôï "äéðëü" ðïõ ðáßæáìå, óôçí áëÜíá, óôï ðÜñêï

ôïõ Ãõìíáóßïõ, ðñùôÜêéá, ðåíôÝîé áðü åäþ êáé ðåíôÝîé áðü åêåß, ìå åóôßåò äõï ÷ï-

íôñÝò áóðñïâüëåò - ôñï÷Üëåò ôéò ëÝìå åìåßò - áðü ôçí êÜèå ðëåõñÜ, üëïé èÝëáìå íá

åßìáóôå ìå ôçí ïìÜäá ôïõ ×ñÞóôïõ. Êé Ýðáéñíå ôç ìðÜëá óôá ðüäéá ôïõ ï ×ñÞóôïò

êáé ðåñíï)óå üëïõò ôçò áíôßðáëçò ïìÜäáò êáé ìéá êáé äõï öïñÝò, áí ÷ñåéáæüôáí,

ðñéí ôçí óôåßëåé áíÜìåóá áðü ôéò äõï áóðñïâüëåò. Êáé ðÜíôá ìå ôï ÷áìüãåëï. ¹-

ôáí ôï ÷áñáêôçñéóôéêü ôïõ.

Ôá Ýìðåéñá ìÜôéá ôùí äéïéêï)íôùí ôç "Íßêç" ôïí åíôüðéóáí íùñßò êáé ôïí ... "ðÞ-

ñáí äåëôßï" óôçí ïìÜäá ôïõò. Íïìßæù Þôáí óôçí Ä´ Ãõìíáóßïõ.

Ï ×ñÞóôïò Þôáí ÷áñéóìáôéêüò. Åß÷å ÷Üñéóìá. "...ôé åßíáé üìùò ôï ÷Üñéóìá; ... Åß-

íáé Ýíá ìõóôçñéþäåò äþñï, ðïõ äåí äéäÜóêåôáé... Ãéá ôïõò áñ÷áßïõò ¸ëëçíåò, ôï

÷Üñéóìá Þôáí ðïë( áðëÜ ç ÷Üñç. Ç 'Üñéò, ôï üíïìá ôçò ïðïßáò óÞìáéíå ïìïñöéÜ

êáé êáëïó(íç... Óôï ÷ñéóôéáíéóìü, ôá äþñá áðü ôïí Èåü, ïíïìÜæïíôáé "÷áñßóìáôá"

...", üðùò êáëÜ ôá ëÝåé ï áñèñïãñÜöïò Zachary Woolfe. "'Üñéóìá... åßíáé ôï öõóéêü

ðñïôÝñçìá, ôï éäéáßôåñï, êõñßùò Ýìöõôï, ðñïóüí ðïõ Ý÷åé êáíåßò...", ìáò ëÝåé ï Ãå-

þñãéïò Ìðáìðéíéþôçò.

Ôá éäéáßôåñá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ ×ñÞóôïõ, áõôÜ ðïõ ôïí Ýêáíáí íá îå÷ùñßæåé,

Þôáí ðïëëÜ: Þèïò, óõíÝðåéá, áãùíéóôéêüôçôá, ðåßóìá, äéÜñêåéá, ðÜèïò. ÐÜèïò ãéá

ôç íßêç. ¹ôáí ãåííçìÝíïò íéêçôÞò ï ×ñÞóôïò. Áêüìá, óõìðÜèåéá êáé êáôáíüçóç

ãéá ôïõò óõìðáßêôåò ôïõ, óåâáóìü êáé åêôßìçóç ãéá ôïõò áíôéðÜëïõò ôïõ. ÐïôÝ äåí

÷ô)ðçóå óêüðéìá áíôßðáëü ôïõ.

Óõíä)áæå ôñßá ðñïóüíôá, ðïõ óðÜíéá, èáññþ, óõíáíôþíôáé ó' Ýíáí ðïäïóöáé-

ñéóôÞ: ôá÷)ôçôá, ôÝ÷íç, äõíáìéóìü. Ðáñ' üôé ç èÝóç ôïõ Þôáí áõôÞ ôïõ êåíôñéêï) ï-

ðéóèïö)ëáêá, Þôáí Üñéóôïò êáé óôïí ÷åéñéóìü ôçò ìðÜëáò. ÁõôÝò ïé, ìå ðñïóðïéÞ-

óåéò, íôñßðëåò ôïõ, ðïõ "Üäåéáæáí" ôïí áíôßðáëï êáé ðïõ áêïëïõèï)óáí ðÜíôá ôï

áðïôåëåóìáôéêü, äõíáìéêü óôáìÜôçìÜ ôïõ, èá ìåßíïõí áîÝ÷áóôåò. Ðïéïò áíôßðáëïò

åðéèåôéêüò íßêçóå ôïí ×ñÞóôï óôï "Ýíáò åíáíôßïí åíüò"; ÊáíÝíáò. Ôïõò áðïäéïñãÜ-

íùíå, ôïõò "Ýðáéñíå ôçí ôáõôüôçôá", üðùò ôï ëÝíå, êáé "êáôÝâáæå" ôç ìðÜëá óôçí á-

íôßðáëç ðåñéï÷Þ, äßíïíôáò, ðïëëÝò öïñÝò, êáé ôçí "ôåëéêÞ ðÜóá".

Óå ðïëëÝò ðåñéðôþóåéò, áìõíôéêÜ, êÜëõðôå êáé ôá ëÜèç êáé ôéò áäõíáìßåò ôùí

óõìðáéêôþí ôïõ, åöáñìüæïíôáò Üñéóôá ôçí "áëëçëïêÜëõøç", ðïõ ôüóç óçìáóßá ôçò

äßíïõí ïé ó)ã÷ñïíïé ðñïðïíçôÝò.

Ïé Íéêçôéáíïß ðïäïóöáéñéóôÝò ôçò

«Íßêçò» Ìßìçò Æáöåéñï�äçò êáé

Ãåþñãéïò ÄåëçèáíÜóçò.

31

Íßêç Ðïëõã�ñïõ 1967-68:

¼ñèéïé: Ê. Éáôñï�, Í. Óôáìðïõëßäçò,

ËÜêçò Óôåñéï�äáò, Äçì. ÓôáìíÜò,

Ôñéáíô. ÔóÜðáôïò,

Äçì. Ðñùôüãåñïò,

Èåüä. Êï�öáôæçò, Èåüö. ÊïñÝíôçò.

ÊÜôù: ¢ãã. ÌÜíôóéïò, Ãéþñ. ÊáññÜò,

Íéê. ØáñÜò, Íéêçö. ÊáæÜíçò,

×ñ. ÌÜíôóéïò, Íßêïò Êüêáëïò,

Äçì. Æï�íçò.

Óôéò êåöáëéÝò áóõíáãþíéóôïò. ×ùñßò êáí í' áêïõìðÜåé ôïí áíôßðáëü ôïõ, ðç-

äï)óå äõï êåöÜëéá øçëüôåñá, Ýêëéíå ëéãÜêé ôï êåöÜëé ôïõ ðñïò ôï ìÝñïò ôçò ìðÜ-

ëáò, ôçí êÝñäéæå êáé ôçí Ýóôåëíå ðÜíôá åêåß ðïõ Þèåëå.

Á ... áõôÝò ïé êåöáëéÝò!... Óå ìéá äçìïóßåõóÞ ìïõ óôïí ¨Ð¨ (ôå)÷ïò 38ï, Áðñß-

ëéïò 2007) ìå ôßôëï ¨Ìéá ðáñÜóôáóç, ìéá áíÜìíçóç ...¨, ðïõ áöïñï)óå ôçí èåáôñé-

êÞ ðáñÜóôáóç ¨ÆÇÔÅÉÔÁÉ ØÅÕÔÇÓ¨, ôïõ Ä. ØáèÜ ðïõ äþóáìå ïé íÝïé ôçò Íé-

êÞôçò (ÐÜó÷á 1963), áíáöåñüìåíïò óôá èåáôñéêÜ øåõäþíõìá ðïõ ìáò Ýìåéíáí, Ý-

ãñáöá:

"...Øåõôïèüäùñïò, êïò ÖåñÝêçò, Âñáóßäáò, ÐáíÜãïò ... Ðéï ðïë( üìùò Ýìåéíå

ôïõ Âñáóßäá. ÌÝ÷ñé ðÝñóé ÷áéñåôï(óå ôïí ÔÜêç [Îáíèüðïõëï] "ãåéá óïõ Âñáóßäá",

ï ößëïò ôïõ ï 'ñÞóôïò ï ÌÜíôóéïò - ôï ìåãáë(ôåñï áõèåíôéêü ðïäïóöáéñéêü ôáëÝ-

íôï ðïõ ðÝñáóå áðü ôá ãÞðåäá ôçò 'áëêéäéêÞò, ðïõ ôßìçóå ìå ôï Þèïò êáé ôçí á-

ãùíéóôéêüôçôÜ ôïõ, åêôüò áðü ôçí ãåíÝôåéñá ôïõ ôçí ÍéêÞôç êáé ôïí Ðïë(ãõñï, á-

ãùíéæüìåíïò ãéá ðïëëÜ ÷ñüíéá ìå ôá ÷ñþìáôá ôçò ¨Íßêçò¨-, ëßãï ðñéí ÷Üóåé, ãéá ìï-

íáäéêÞ êáé ôåëåõôáßá öïñÜ, ôçí åíáÝñéá ìïíïìá÷ßá ôïõ ãéá êåöáëéÜ áðü ôïí ìðá-

ìðÝóç ôïí 'Üñï, ðïõ ôïí ÷ô(ðçóå (ðïõëá ìå áãêùíéÜ óôçí áñéóôåñÞ ìåñéÜ ôïõ

óôÞèïõò ôïõ."

Áõôüò Þôáí ï ×ñÞóôïò êé Ýôóé áêñéâþò Ýãéíå. ×Üóáìå ôïí ×ñÞóôï ðáñÜêáéñá

êé áðñüóìåíá ôçí Ðñùôï÷ñïíéÜ ôïõ 2006 êáé ôï ðïäüóöáéñï ôïõ Ðïëõã)ñïõ êáé

ôçò ÍéêÞôçò Ýãéíå öôù÷üôåñï.

Ãéá ôçí éóôïñßá ôïõ ðïäïóöáßñïõ ôçò ×áëêéäéêÞò ìáò í' áíáöÝñù üôé ï ×ñÞ-

óôïò, óå çëéêßá 18 åôþí, áíôáðïêñßèçêå óôï Ýíôïíï åíäéáöÝñïí ôïõ ÐÁÏÊ êáé å-

íôÜ÷ôçêå óôï äõíáìéêü ôçò, ìåôÝ÷ïíôáò óôéò ðñïðïíÞóåéò ôçò åöçâéêÞò ïìÜäáò, á-

ðïôåëþíôáò ôüôå, Ýíá èáõìÜóéï êåíôñéêü áìõíôéêü äßäõìï ìå ôïí ãíùóôü ðïäïóöáé-

ñéóôÞ ËåâÝíôç. Ç ðñïóðÜèåéá áõôÞ äåí åß÷å óõíÝ÷åéá, ãéáôß ïé õøçëÝò áðáéôÞóåéò,

üóïí áöïñÜ êáé ôïí ÷ñüíï óõììåôï÷Þò ôïõ óôéò ðñïðïíÞóåéò êáé óôïõò áãþíåò, äåí

åðÝôñåøáí óôïí ×ñÞóôï íá ôéò óõíäõÜóåé ìå ôéò õøçëÝò áíôßóôïé÷åò ôçò ìáèçôåßáò

ôïõ óôï ðåñßöçìï êáé éóôïñéêü Å´ ÃõìíÜóéï ÁññÝíùí Èåóóáëïíßêçò, óôï ïðïßï åß-

÷å ìüëéò ìåôåããñáöåß (1959). Ëßãï áñãüôåñá åðÝóôñåøå ãéá ðÜíôá óôçí áãáðçìÝíç

ôïõ ¨Íßêç¨.

Ôï ðïäüóöáéñï, Ýíáò Íéêçôéáíüò, ï Ðïë)ãõñïò ç ðñùôå)ïõóá ôçò ×áëêéäéêÞò

ìáò.

Íßêç Ðïëõã�ñïõ 1953. ÅêáôÝñùèåí

ôïõ ÐÝôñïõ ÁíáãíùóôÜñá

áðü ôç ÍéêÞôç ïé Ã. Æïãëïðßôçò

êáé Ã. Êüêêáëçò.

32

O êáéñüò óçêþíåé ôæÜêéÌáñßá ÌðïõëÜêç - Ëõðçñßäç

Åäþ êáé ÷ñüíéá, ôï ôæÜêé Ý÷åé ðÜøåé íá ðáßæåé ôï ñüëï ðïõ Ýðáéæå Üëëïôå óôá

óðßôéá. Îå÷Üóáìå ôç ãïçôåßá ôïõ áíáììÝíïõ ôæáêéï). Ôçí èáëðùñÞ ôïõ êáé ôç æå-

óôáóéÜ ôïõ ôçí áíáæçôÞóáìå áëëï).

Ïé ó÷åäéáóôÝò ôùí óðéôéþí ìáò îÝñïõí ðùò Ýíá ôæÜêé æåóôáßíåé êáé ïìïñöáßíåé

ôï ÷þñï, ãé' áõôü ôï ôïðïèåôï)í êÜðïõ óå ìéá ãùíéÜ, ðåñéóóüôåñï ãéá äéáêüóìçóç,

üðïõ, áíôß ãéá î)ëá, ä)ï çëåêôñéêÝò öëüãåò áíáâïóâÞíïõí.

Óôá óðßôéá ìáò, ðëÝïí, áíáæçôï)ìå ôç æåóôáóéÜ áðü Üëëåò ðçãÝò èÝñìáíóçò,

ðïõ íáé ìåí æåóôáßíïõí ôï óþìá ìáò, áëëÜ äåí óõíôåëï)í óôçí èÝñìáíóç ôçò øõ-

÷Þò, óôçí óõãêÝíôñùóç ôçò ïéêïãÝíåéáò ã)ñù áð' áõôÝò, äåí äéåãåßñïõí ôéò áéóèÞ-

óåéò ìáò.

Ãé' áõôÝò ôéò ðçãÝò èÝñìáíóçò, ðïôÝ äåí ìáò ìßëçóáí ïé ðïéçôÝò, äåí ãñÜöôçêáí

ôñáãï)äéá. Äåí èåïðïéÞèçêå ç åíÝñãåéÜ ôïõò, äåí ôéò ïíüìáóáí åóôßåò ÈåÝò ôïõ óðé-

ôéï), ã)ñù áð' ôéò ïðïßåò ìáæå)ïíôáí ç ïéêïãÝíåéá.

ÐïôÝ êáíåßò äåí æÞôçóå ðáñçãïñéÜ, áðáíôï÷Þ êé åëðßäá, êïíôÜ ó' Ýíá óþìá êá-

ëïñéöÝñ, ó' Ýíá çëåêôñéêü èåñìïðïìðü. Åíþ êïíôÜ óôï ôæÜêé, óõíôñïöéÜ ìå ôç öë)-

áñç, ðïë)÷ñùìç öëüãá, îå÷íéï)íôáé ïé êáçìïß, ìåãáëþíïõí ïé ðüèïé, ìéêñáßíïõí ôá

äõóèåþñçôá êáé äõóåðßëõôá êáèçìåñéíÜ ðñïâëÞìáôá.

Ôçí þñá ðïõ ðÝöôåé ï Þëéïò êáé ïé ÷éïíéóìÝíåò óôÝãåò áóôñÜöôïõí áðü ôï ðá-

ãùìÝíï ÷éüíé, ìç öïâçèåßò ôï âáñäÜñç, ôñÝîå óôçí áõëÞ, Üñðáîå äõï êï)ôóïõñá,

ñßîôá óôï ôæÜêé. ¢öçóå üëç ôç ìõñïõäéÜ ôïõ î)ëïõ í' áðëùèåß óôç óÜëá. ÂÜëå ìéá

ðïëõèñüíá êïíôÜ ôïõ, ôüóï êïíôÜ, ðïõ ïé öëüãåò íá êïêêéíßæïõí ôï ðñüóùðï êáé

íá åîÜðôïõí ôçí öáíôáóßá. ÐÜñå ôïí êáöÝ óïõ, Üíáøå Ýíá "áðáãïñåõìÝíï ôóéãÜ-

ñï", êÜíå ìå ôïí êáðíü ôïõ äá÷ôõëßäéá êáé ðáñáêïëï)èçóÝ ôá í' áíåâáßíïõí, íá ãß-

íïíôáé ìáêñéíÜ, üëï êáé ðéï ìáêñéíÜ, óõìðáñáóÝñíïíôáò ìáæß êáé ôç óêÝøç. ¾óôå-

ñá, ðñéí óâÞóïõí, ñþôçóÝ ôá, Þôáí ùñáßá ç æùÞ; ¢íïéîå ôï ôåôñÜäéü ôçò, äéÜâáóå

êáé ôáîßäåøå. ÁíáêÜôåøå ôï âõèü ôçò øõ÷Þò óïõ êáé ìßëá ì' üðïéïí âñåéò Þ ìïíïëü-

ãçóå, ìåôñþíôáò ôéò ÷Üíôñåò ôïõ êå÷ñéìðáñÝíéïõ êïìðïëïãéï) óïõ. Ôéê - ôáê, íá ïé

áðáíôÞóåéò, åßíáé ôá ÷ôõðïêÜñäéá êáé ïé ãñÞãïñåò áíÜóåò ãéá íá öèÜóåéò ôç æùÞ

óïõ ìÝ÷ñé åäþ. ÌÝóá óôï ñÜèõìï ðÝñáóìá ôïõ ÷ñüíïõ, èá âñåéò ðñüóùðá, Ýñùôåò,

áãÜðåò êáé çëéïâáóéëÝìáôá, ïíüìáôá öåõãÜôá, èá äåéò åéêüíåò. Ôç ãéáãéÜ óôï ðá-

33

ñáãþíé íá óêáëßæåé ôïõò äáõëï)ò, íá ôáêôïðïéåß ôçí ðõñïóôéÜ ãéá íá âÜëåé åðÜíù

ôçí êáôóáñüëá. Ôç ìçôÝñá íá êïõâáëÜåé êé Üëëá î)ëá, íá äõíáìþóåé ôç öùôéÜ íá

ãßíïõí êÜñâïõíá ãéá ôï ìáãêÜëé êáé ôï óßäåñï. Ðéï äßðëá ôç ãÜôá íá "ñá÷áôå)åé

ñïõèïõíßæïíôáò" êé üôáí ðáßñíåé ôçí Ü÷íá ôïõ öáãçôï) íá "ãëõêïñïõèïõíßæåé". ÆÞ-

óå áõôÞ ôç óôéãìÞ, ôïí ðáñÜäåéóï ôçò ðáéäéêÞò çëéêßáò. Ôá øçìÝíá óôç "÷üâïëç" êÜ-

óôáíá, ôá øçìÝíá ñåâßèéá, ôï ñïäïêïêêéíéóìÝíï øùìß, ôá øçìÝíá óôï "ôóéìðßäé"

ëïõêÜíéêá. ÈõìÞóïõ ôá "ðáñäáëéáóìÝíá" ðüäéá áðü ôï êÜøéìï ôçò öùôéÜò êáé ôéò

÷éïíßóôñåò.

ÈõìÞóïõ ôçí êüêêéíç öëïêÜôç ðïõ Ýóôñùíå ç ìçôÝñá óïõ ãéá ôéò ãéïñôÝò, ìðñï-

óôÜ óôï ôæÜêé, ôá ìåãÜëá êï)ôóïõñá êáé ôïí êÝäñï ðïõ Ýñé÷íáí åðÜíù óôéò öëüãåò

ãéá íá óêïñðßóåé åõùäéÜ, ãéáôß ðåñßìåíáí ôïõò óõìðÝèåñïõò.

Êé åó), êüêêéíç, óáí ôç öëïêÜôç êáé óáí ôç öëüãá, Ýóöéîåò ëßãï ðéï äõíáôÜ ôï

÷Ýñé ôïõ áãáðçìÝíïõ ðïõ óå ëßãï èá ãéíüôáí åðßóçìïò. ÎÝ÷áóåò, )óôåñá ðüóï ù-

ñáßá êáôñáêõëï)óáí ôá ðáéäéÜ åðÜíù óôç öëïêÜôç!

ÊïíôïóôÜóïõ ëßãï, æÞóå ôá ðåñáóìÝíá üóï ðéï Ýíôïíá ìðïñåßò. ¢öçóå êé Ýíá

äÜêñõ áíáêï)öéóçò êáé )óôåñá îáíáôñÝ÷á ðßóù áðü ôç óçìáíôéêÞ êáé áóÞìáíôç

êáèçìåñéíüôçôá.

Ðñüóå÷å! Ìçí åêñáãåßò áðü ôéò ðïéêßëåò åêêñåìüôçôåò, áðü ôçí áêñßâåéá, áðü

ôïí êõêåþíá ôùí ãåãïíüôùí, ðïõ óáí áðåéëçôéêÝò óêéÝò ìáò êõíçãï)í.

Ñßîå ä)ï î)ëá áêüìç óôç öùôéÜ, ï êáéñüò óçêþíåé ôæÜêé, ôñáãï)äçóå êáé ãÝëá-

óå. ¼ðïõ íá 'íáé ç ëõóßêïìç Üíïéîç Ýñ÷åôáé. Óßãïõñá èá óâÞóåé, ìáæß ìå ôï ôæÜêé

êáé ôïõò êáçìï)ò ôçò øõ÷Þò ìáò.

Ôá «ÁíÞëéá» óôç äåêáåôßá ôïõ ´60.

(áñ÷åßï Ãéþñãïõ ÔáñêÜóç)

34

¸íáò Áé-Âáóßëçò ìå ðñïâëÞìáôáÄÞìçôñá /áñéóôï0

ÔñéÜíôá ÷ñüíéá äï)ëåõå äÜóêáëïò óå ó÷ïëåßá ôçò äõôéêÞò Èåóóáëïíßêçò ï Âá-

óßëçò. Ìå ó)íåóç êé õðåõèõíüôçôá Ýâáæå êé áõôüò ôï ëéèáñÜêé ôïõ óôï ÷þñï ôçò

Ðáéäåßáò, ðÜíôá óå öôù÷Ü êáé ðáñáìåëçìÝíá áðü ôçí Ðïëéôåßá ó÷ïëåßá ðïõ óôå-

ãÜæïíôáí óå êôßñéá ðñïêÜô, ÷ùñßò áõëÝò êáé ðïëõôÝëåéåò, ìå åëëåßøåéò óå ó÷ïëéêü

õëéêü êé ü÷é óðÜíéá êáé óå äáóêÜëïõò. Êáé ðÜíôá Ýêáíå ü,ôé ðåñíï)óå áðü ôï ÷Ýñé

ôïõ ãéá íá åëáöñ)íåé ôçí êáôÜóôáóç êáé íá ìç íéþèïõí ïé ìáèçôÝò ôïõ, ðáéäéÜ åíüò

êáôþôåñïõ Èåï), ãéáôß ðÜíôá äåíüôáí ìáæß ôïõò êáé ôïõò Ýíéùèå üëïõò äéêÜ ôïõ

ðáéäéÜ.

ÔñéÜíôá ÷ñüíéá êáôÝèåôå êáèçìåñéíÜ ôçí øõ÷ï)ëá ôïõ ìÝóá óôçí ôÜîç ï Âáóß-

ëçò. ¢äåéáæå óõíáéóèçìáôéêÜ, áëëÜ êáé öüñôùíå îáíÜ âëÝðïíôáò ôá áèþá ðñïóù-

ðÜêéá ôùí ðáéäéþí, Ýíéùèå æùíôáíüò êáé ÷ñÞóéìïò êé Þôáí ðñüèõìïò íá ðñïóöÝñåé

ôç âïÞèåéÜ ôïõ ó' üóïõò ôçí åß÷áí áíÜãêç.

Óôá ÷ñüíéá ðïõ äï)ëåøå ç øõ÷Þ ôïõ äåí êïõñÜóôçêå. Ôï óþìá ôïõ üìùò, Üñ÷é-

óå íá äåß÷íåé óçìÜäéá êï)ñáóçò êáé íá áíôéóôÝêåôáé óå ðñÜãìáôá ðïõ áñ÷éêÜ ôï)

Þôáí áðëÜ êé å)êïëá, üðùò ôï ðñùéíü î)ðíçìá, ïé öùíÝò ôùí ðáéäéþí, ç ïñèïóôá-

óßá ìðñïóôÜ óôïí ðßíáêá, ç åöçìåñßá óôá äéáëåßììáôá. ÌÝñá ìå ôç ìÝñá äéáðßóôù-

íå ðùò äåí åß÷å êáé ðïëëÜ áðïèÝìáôá ä)íáìçò êáé ðùò ßóùò ãñçãïñüôåñá áð´ üóï

èá Þèåëå èá Ýâãáéíå óôç ó)íôáîç, ãéáôß êáèþò ôï ëÝåé êáé ôï áãáðçìÝíï ôïõ ñçôü,

"ôï ìåí ðíå)ìá ðñüèõìï ç äå óáñî áóèåíÞò".

Ìå ôï ìéóèü ôïõ êáé ôï åéóüäçìá ôçò ãõíáßêáò ôïõ, áðü ôï øéëéêáôæßäéêï ðïõ

äéáôçñï)óå, ìðïñï)óå íá áíôáðïêñßíåôáé óôéò êáèçìåñéíÝò õðï÷ñåþóåéò êáé íá Ý-

÷åé ìéá áîéïðñåðÞ æùÞ, ÷ùñßò óðáôÜëåò êáé ðåñéôôÜ Ýîïäá. Åß÷å ôçí åõ÷Ýñåéá íá ðç-

ãáßíåé êÜðïéåò öïñÝò óéíåìÜ, íá âãáßíåé ìå ôïõò óõíáäÝñöïõò ôïõ óôï ôáâåñíÜêé

ôçò ãåéôïíéÜò, íá ïñãáíþíåé ìå ôç ãõíáßêá ôïõ êáìéÜ ìïíïÞìåñç åêäñïìÞ óôç ×áë-

êéäéêÞ, í' áãïñÜæåé CD êáé âéâëßá.

Êáé êõñßùò êáé ðñùôßóôùò ìðïñï)óå íá óðïõäÜæåé ôïõò ãéïõò ôïõ, ðïõ ôïõò ëÜ-

ôñåõå, íá ðëçñþíåé óôçí þñá ôïõ ôéò äüóåéò ôïõ äáíåßïõ, íá âïçèÜåé, üðïôå ðáñïõ-

óéáæüôáí áíÜãêç, ôïõò ãÝñïíôåò ãïíåßò ôïõ, ðïõ æï)óáí óôï ÷ùñéü.

¼ëá áõôÜ ðñéí ôçí ïéêïíïìéêÞ êñßóç, ðïõ Ýêáíå ôçí åìöÜíéóÞ ôçò ôïí ôåëåõôáß-

ï êáéñü êáé ðïõ, óáí ìÝããåíç, Ýóöéããå ôá ìçíßããéá ôïõ åëëçíéêï) ëáï) ôõñáííþ-

íôáò ôïí ìå áðïë)óåéò êáé ðåñéêïðÝò ìéóèþí. Ìéá áðü ôéò ðïëëÝò ïéêïãÝíåéåò ðïõ

Ýðëçîå ç ïéêïíïìéêÞ êñßóç Þôáí êáé ôïõ Âáóßëç. ÊÜèå ìÞíá Ýâëåðå íá ìåéþíåôáé ï

ìéóèüò ôïõ áðåëðéóôéêÜ, ç äïõëåéÜ óôï øéëéêáôæßäéêï äåí ðÞãáéíå êáèüëïõ êáëÜ êáé

ìå äõóêïëßá ôá Ýâãáæå ðëÝïí ðÝñá. Ôï ìõáëü ôïõ äï)ëåõå äéáñêþò ðñïò áíáæÞôç-

óç ìéáò åðéðëÝïí áðáó÷üëçóçò ìå ôçí ïðïßá èá ìðïñï)óå íá ðëçñþíåé ôá âáóéêÜ

ôïõ Ýîïäá êáé ìüíï áöï) ðñï ðïëëï) åß÷å îåãñÜøåé âüëôåò, óéíåìÜ êáé ôáâåñíÜêé.

ÓêÝöôçêå ôá éäéáßôåñá óå ìéêñï)ò ìáèçôÝò, áëëÜ ðïéïò êÜíåé éäéáßôåñá óå ôÝôïéïõò

êáéñï)ò; Ãéá íá äïõëÝøåé deliveri óå fast food Ýðñåðå íá ´÷åé ìç÷áíÜêé, êé áõôüò äåí

åß÷å, üóï ãéá óåñâéôüñïò óå ôáâÝñíá äåí ôïí ðñïôéìï)óáí ëüãù çëéêßáò. Ôá ðåñéèþ-

ñéá óôÝíåõáí êáé ç åðï÷Þ ôùí éó÷íþí áãåëÜäùí åß÷å Þäç îåêéíÞóåé ãéá ôï Âáóßëç

êáé ôçí ïéêïãÝíåéÜ ôïõ.

ÐñïðáñáìïíÞ ×ñéóôïõãÝííùí, ôåëåõôáßá ìÝñá ãéá ôá ó÷ïëåßá. Áêïëïõèï)óå ç

ðåñßïäïò ôùí äéáêïðþí ðïõ ï Âáóßëçò èá îåêï)ñáæå ôï êïõñáóìÝíï ôïõ êïñìß êáé

èá åß÷å ÷ñüíï íá áöéåñþóåé óôïõò ãéïõò ôïõ ðïõ èá êáôÝöèáíáí áðü ôçí Êïìïôç-

íÞ, ôçí ðüëç üðïõ óðï)äáæáí.

Óôï ó÷ïëåßï, ðïõ äï)ëåõå, Ýãéíå ç êáèéåñùìÝíç ãéïñôÞ. ×áñï)ìåíç áôìüóöáé-

ñá, áããåëÜêéá, ìÜãïé, Ðáíáãßôóåò êáé öÜôíåò, ôñáãï)äéá, ðïéÞìáôá, ãëõêÜ êáé ðñï-

ðáíôüò åõ÷Ýò. ÐïëëÝò åõ÷Ýò ãéá õãåßá êáé åðß ãçò åéñÞíç. ÊáíÝíáò ëüãïò ãéá ôçí

ïéêïíïìéêÞ êñßóç, óá íá ìçí õðÞñ÷å êáé óáí êáíÝíáò íá ìçí õðÝöåñå áð´ áõôÞí,

ìÜëëïí èá Þèåëáí íá ôçí îå÷Üóïõí ôïõëÜ÷éóôïí åêåßíåò ôéò þñåò.

Óôï ôÝëïò ôçò ãéïñôÞò ìéá Ýêðëçîç. Ï ðñüåäñïò ôïõ óõëëüãïõ ãïíÝùí êáé êçäå-

ìüíùí íôõìÝíïò Áé- Âáóßëçò ìïßñáóå äùñÜêéá óôá ðáéäéÜ, ðáñáìéêñÜ âÝâáéá, áë-

ëÜ Ýöôáóáí ãéá íá äþóïõí ÷áñÜ óôïõò ìéêñï)ò ìáèçôÝò. Óôç óôéãìÞ ôï ìõáëü ôïõ

Âáóßëç öùôßóôçêå. Íáé, ãéáôß ü÷é; Ðþò äåí ôï óêÝöôçêå íùñßôåñá; Èá ìðïñï)óå íá

ôï åß÷å êÜíåé áðü ôç ìÝñá ðïõ ç ðüëç íô)èçêå ãéïñôéíÜ êé Ýëáìøå áðü ôá ãéïñôéíÜ

ëáìðéüíéá ðïõ Üíáøáí, ðáñÜ ôçí êñßóç, óå äñüìïõò êáé ðëáôåßåò. ÃÝëéï ôïõ Þñèå ìå

ôç öáåéíÞ éäÝá, ðïõ ìüëéò åß÷å óõëëÜâåé.

Ôï áðïãåõìáôÜêé ï Âáóßëçò Ýâáæå ôï êëåéäß óôçí ðüñôá ôïõ Ýñçìïõ ó÷ïëåßïõ.

Ç óôïëÞ ôïõ Áé- Âáóßëç, åõôõ÷þò ãé' áõôüí, Þôáí ðáñáôçìÝíç ðÜíù óå ìéá êáñÝ-

êëá, óôï ãñáöåßï ôùí äáóêÜëùí. Ôçí Ýâáëå óå ìéá ôóÜíôá êáé ôçí ðÞñå ìáæß ôïõ,

÷ùñßò íá íéþóåé êáìéÜ åíï÷Þ. Äåí ôçí Ýêëåâå, áðëÜ ôç äáíåéæüôáí ãéá êÜðïéåò ìÝ-

ñåò.

ÁñãÜ ôï áðüãåõìá óôï óáëüíé ôïõ óðéôéï) ôïõ, ìðñïóôÜ óôïí ïëüóùìï êáèñÝ-

öôç ðñïâÜñéóå ôïí êáéíï)ñéï ôïõ åáõôü. Êüêêéíï öáñä) ðáíôåëüíé ìå óï)ñá óôïõò

áóôñáãÜëïõò, êüêêéíç ìðëï)æá ìå Üóðñç ãï)íá óôïõò êáñðï)ò, ìá)ñç æþíç ìå

÷ñõóÞ áãêñÜöá, ìáêñ)ò óêï)öïò ìå öïõíôßôóá óôçí Üêñç, ìá)ñá ãÜíôéá, Üóðñç

ãåíåéÜäá. ¼ëá ôÝëåéá, ðáíÝìïñöïò, öáíôáóôéêüò, óá íá âãÞêå áðü ðáñáì)èé. ¢ñ-

ðáîå ôï óÜêï ðïõ ôïí åß÷å ãåìßóåé ìå ìðÜëåò áðü ôóáëáêùìÝíåò åöçìåñßäåò, ðÞñå

êáé ôá êëåéäéÜ ôïõ áõôïêéíÞôïõ ôïõ êáé îåêßíçóå ãéá ôçí ðëáôåßá ÁñéóôïôÝëïõò. Óôá

öáíÜñéá ïé ïäçãïß ôïí êïéôï)óáí êáé ÷áìïãåëï)óáí áëëÜ ï Âáóßëçò, êñõììÝíïò ðß-

óù áðü ôçí ðõêíÞ ãåíåéÜäá ôïõ, ëßãï íïéáæüôáí. Ðåñéóóüôåñï ôïí áðáó÷ïëï)óå ç

öáãï)ñá ðïõ ôïõ ðñïêáëï)óáí ïé óõíèåôéêÝò ôñß÷åò ðáñÜ ôï ôé óêÝöôïíôáí üóïé

ôïí Ýâëåðáí.

¸öôáóå íùñßò óôçí üìïñöç ðëáôåßá êáé äéÜëåîå ôï êáë)ôåñï ìÝñïò ãéá íá óôá-

èåß, äßðëá óôï öùôéóìÝíï êáñÜâé. ¸êáíå ãñÞãïñá ôï óôáõñü ôïõ êáé ðáñáêáëþ-

íôáò ôï Èåü íá ìçí ôïí áíáãíùñßóåé êáíåßò, Ýâãáëå Ýíá êïõäï)íé áðü ôï óÜêï ôïõ,

êé áõôü ôïõ ó÷ïëåßïõ Þôáí, êé Üñ÷éóå íá ôï ÷ôõðÜ ñõèìéêÜ ãåëþíôáò äõíáôÜ ÷á, ÷á,

÷á Ýôóé üðùò åßäå íá ãåëÜ ï ñïäïìÜãïõëïò Áé- Âáóßëçò ôçò coca-cola.

Ôá ðéôóéñßêéá äåí Üñãçóáí íá ôïí ðëçóéÜóïõí. ¸êáíáí ê)êëï ã)ñù ôïõ êáé

ðïëëÜ óêáñöáëþíïíôáò óôçí áãêáëéÜ ôïõ æçôï)óáí áð´ ôïõò ãïíåßò ôïõò íá öù-

ôïãñáöçèï)í ìáæß ôïõ. Ï Áé Âáóßëçò ÷áìïãåëï)óå øå)ôéêá, ôá ìïõôñÜêéá Ýëáìðáí

÷áñï)ìåíá êáé êÜèå öïñÜ ðïõ áíáâüóâçíå ôï öëáò Ýíá ðáéäéêü ÷åñÜêé Ýâáæå óôï

óÜêï ôïõ áãßïõ êÜðïéï öéëïäþñçìá. Óôçí áñ÷Þ ï Âáóßëçò Ýíéùóå ëéãÜêé Üâïëá ì´

áõôü ðïõ ãéíüôáí, ôá ìÜãïõëÜ ôïõ öëïãßóôçêáí êÜôù áð´ ôá øå)ôéêá ãÝíéá ôïõ. Êá-

èþò üìùò ç þñá ðåñíï)óå êé Ýâëåðå ðùò üëï êáé ðåñéóóüôåñá ÷åñÜêéá Ýìðáéíáí

óôï óÜêï ôïõ Ýðáøå íá íéþèåé áìç÷áíßá êáé óõíÝ÷éóå íá ðáßæåé ôï ñüëï ôïõ, ìÝ÷ñé

ðïõ ï êüóìïò áñáßùóå êé Üäåéáóå ç ðëáôåßá.

¸öôáóå óôï óðßôé ôïõ áñãÜ ôç í)÷ôá. Ôá ðüäéá ôïõ äåí ôïí êñáôï)óáí áðü ôçí

êï)ñáóç, ôá ìÜôéá ôïõ ìå ôï æüñé ôá êñáôï)óå áíïé÷ôÜ. ¢äåéáóå óôï ÷áëß ôï óÜêï,

îå÷þñéóå ôéò ÷Üñôéíåò ìðÜëåò áð' ôá ÷áñôïíïìßóìáôá, ôá÷ôïðïßçóå êáé ôï êïõäï)-

íé óôï ôñáðåæÜêé ôïõ óáëïíéï). Äåí ôá ðÞãå êé Üó÷çìá ãéá ðñþôç ìÝñá. Ôñ)ðùóå

âéáóôéêÜ óôï êñåâÜôé ôïõ éêáíïðïéçìÝíïò êáé ìåôñþíôáò ôéò ìÝñåò ðïõ áðüìåíáí

ìÝ÷ñé ôï ôÝëïò ôùí ãéïñôþí. ÓêÝöôçêå ðùò áñãüôåñá ßóùò Ýâñéóêå êÜôé Üëëï íá

êÜíåé, ðÜíôá ðßóôåõå óôç âïÞèåéá ôïõ Èåáíèñþðïõ ðïõ ãåííÞèçêå ôáðåéíüò ìÝóá

óôï óôÜâëï äõï ÷éëéÜäåò ÷ñüíéá ðñéí.

35

36

Ôá äþñá ôïõ Áú-ÂáóßëçÔáóï0ëá ÊåëéáöÜíïõ-ÔÜóéïõ

Ç ìéêñÞ ìïõ ößëç, óô' áíôéêñéíü äéáìÝñéóìá, Ýíá êïñéôóÜêé 9 ÷ñïíþí, óôüëéóå

êéüëáò ôï ÷ñéóôïõãåííéÜôéêï äÝíôñï ôçò. Ôï Ýóôçóå Üêñç-Üêñç ðñïò ôçí ôæáìüðïñ-

ôá ôïõ ìðáëêïíéï) ôçò. ÂéáóôéêÞ, áíõðüìïíç, üðùò üëá ôá ðáéäéÜ, êáôÜöåñå ôç ìÜ-

íá ôçò íá öôéÜîïõí ôï äÝíôñï áñêåôÝò ìÝñåò ðñéí áð' ôéò ãéïñôÝò. Ôïõ Ýâáëå üóá

óôïëßäéá åß÷å áðü ôçí ðñïçãï)ìåíç ÷ñïíéÜ êáé êÜèå ìÝñá ôïõ ðñïóèÝôåé êáé êÜôé.

Óôçí êïñõöÞ ôïõ êÜñöùóå Ýíá ëáìðåñü áóôÝñé êáé óôá êëáäéÜ ôïõ, ðüóá óôïëßäéá

áëÞèåéá!... ÌéêñÝò ìðáëßôóåò ðïë)÷ñùìåò ðïõ ëÜìðïõí, êïõêëßôóåò, æùÜêéá, êáïõ-

ìðüçäåò, áóôñïíá)ôåò, áããåëÜêéá, êëüïõí, ðõñá)ëïõò. Óôá êëáäéÜ ôïõ Ýñéîå ëåðôÝò

áóçìÝíéåò êëùóôÝò, ãéá âñï÷Þ!

"Ðüóï Üëëáîáí áëÞèåéá ôá ÷ñüíéá", óêÝðôïìáé! Ôï äéêü ìïõ äÝíôñï Þôáí áëëéþ-

ôéêï. ¹ôáí öõóéêü êÝäñï ôïõ âïõíï)! ìïó÷ïâïëï)óå âïõíßóéï Üñùìá, áíÜðíåå êáé

óïõ ìéëï)óå! Ôï óôüëéæá ìå êáñ)äéá ôõëéãìÝíá ìå ÷ñõóü Þ áóçìÝíéï ÷áñôß êáé, áíôß

ãéá ðïë)÷ñùìåò ìðáëßôóåò, ôï óôüëéæá ìå ðïñôïêÜëéá, ìáíôáñßíéá, êüêêéíá ìéêñÜ

ìçëáñÜêéá, ìéêñÜ óêáëéóôÜ êáé åõ÷åôÞñéåò êÜñôåò. Ãéá ÷éüíé, óêüñðéæá óôá êëáäéÜ

ôïõ ìéêñÝò ôïõößôóåò áðü âáìâÜêé.

Ðüóï üìïñöï ôï Ýâëåðá! Ãéáôß åß÷å óôá êëáäéÜ ôïõ óôïëßäéá âãáëìÝíá ìÝóá á-

ðü ôïí ïíåéñåìÝíï êüóìï ôïõ áèþïõ ðáéäéêï) ìïõ ìõáëï), êáìùìÝíá ìå ôá äéêÜ ìïõ

ðáéäéêÜ ÷Ýñéá êáé ìå ìéá åõôõ÷éóìÝíç, ÷áñï)ìåíç êáé ðáéäéÜóôéêç äéÜèåóç.

Ç ìéêñÞ ìïõ ößëç, ðÜíù óôï êñ)óôáëëï ôçò âåñÜíôáò, êüëëçóå áóçìÝíéá áóôå-

ñÜêéá êé áíÜìåóÜ ôïõò Ýíáí ÷Üñôéíï Áú-Âáóßëç, ìå ôçí êüêêéíç öïñåóéÜ ôïõ, ôéò

ìá)ñåò ìðüôåò êáé ôï ìåãÜëï óÜêï óôïí þìï ôïõ. Áõôüí ôïí ìáãéêü óÜêï ðïõ ÷ù-

ñÜåé üëá ôá äþñá ôïõ êüóìïõ.

Áõôüò ï Áú-Âáóßëçò üìùò óÞìåñá åßíáé äéáöïñåôéêüò. Ðñïóãåéþíåôáé ìå áëåîß-

ðôùôï, ãéáôß ïé êáìéíÜäåò ëéãüóôåøáí êé ïé ôóéìåíôÝíéåò ôáñÜôóåò ðåñßóóåøáí êé Ý-

ôóé ï êáçìÝíïò áíáãêÜóôçêå íá áëëÜîåé äñïìïëüãéï êáé ìÝóï ìåôáöïñÜò.

Êëåßíù ôá ìÜôéá ìïõ ãéá íá ôïí äù Ýôóé üðùò ôïí öáíôáæüìïõíá Üëëïôå, íá êá-

ôåâáßíåé áð' ôïí ÂïññÜ ìå ôçí êüêêéíç óôïëÞ ôïõ, íá ðåñðáôÜåé ìÝóá óôá ÷éüíéá êáé

ôï êñ)ï, ôüôå ðïõ êé Ýíá öôçíü äþñï áðü ôá ÷Ýñéá ôïõ åß÷å áîßá êáé ìáò Ýäéíå ðå-

ñéóóÞ ÷áñÜ. Ðüóï Ýêëáøá ìéêñï)ëá ãéá Ýíá ìðáëüíé ðïõ îÝöõãå áð' ôá ÷Ýñéá ìïõ

êáé ÷Üèçêå óôïí áðÝñáíôï ïõñáíü! ¸êëáøá ãéá ìéá ôüóï ìéêñÞ ÷áìÝíç ÷áñÜ, áë-

ëÜ äåí Þîåñá ðùò ìåãáëþíïíôáò ïé üðïéåò ÷áñÝò èá Þôáí óðÜíéåò êáé öåõãáëÝåò.

¸ôóé üðùò ç êëùóôÞ ôïõ ìðáëïíéï) ìïõ Ýöõãå ôüóï ãñÞãïñá áð' ôá áäÝîéá ðáéäé-

37

êÜ ìïõ ÷Ýñéá, Ýôóé èá Ýöåõãáí áñãüôåñá ïé ÷áñÝò áðü êïíôÜ ìáò.

Êáèþò áíáâïóâÞíïõí ôá öùôÜêéá ôïõ óôïëéóìÝíïõ äÝíôñïõ óôï áðüâñáäï ôïõ

ÄåêÝìâñç, ìïéÜæïõí ìå åðßêëçóç ãé áãÜðç êáé êáëïó)íç. ¸÷ù áêïõìðÞóåé óôï ôæÜ-

ìé ðñüóùðï ìå ðñüóùðï ìå ôç í)÷ôá êáé ôéò óêÝøåéò ìïõ!

Êáé íá ðïõ ï Áú-Âáóßëçò Üöçóå ô' áíôéêñéíü äéáìÝñéóìá êáé âñÝèçêå Ýîù áð' ôç

äéêÞ ìïõ ìðáëêïíüðïñôá. ÌðÞêå ìÝóá êáé êÜèéóå óôçí ðïëõèñüíá ôçò ìçôÝñáò ìïõ.

¹ñèá íá óïõ êñáôÞóù óõíôñïöéÜ, ìïõ åßðå, Ýôóé áðëÜ êáé ÷áñï)ìåíá.

¢èåëÜ ìïõ êïßôáîá ôï óáêï)ëé ôïõ, ðïõ ôï åß÷å áöÞóåé óôï ðÜôùìá êé Ýðåéôá

ôçí êáëïóõíÜôç ìïñöÞ ôïõ.

¢ãéå ìïõ Âáóßëç, öáíôÜæïìáé ðüóç éêáíïðïßçóç êáé ÷áñÜ èá íéþèåéò, üôáí ìïé-

ñÜæåéò ôá äþñá óïõ! ÂïÞèçóÝ ìïõ, óå ðáñáêáëþ, ìå üëç ôçí ðåßñá ðïõ äéáèÝôåéò,

íá äéáëÝîù êé åãþ ôá êáôÜëëçëá äþñá ãéá ô' áãáðçìÝíá ìïõ ðñüóùðá;

Èá ôá êáôáöÝñåéò êáé ìüíç óïõ, ìïõ ëÝåé, ãéáôß êé åó) îÝñåéò íá äßíåéò äþñá,

óêïñðßæïíôáò ôç ÷áñÜ ðïõ ôüóï áíÜãêç ôçí Ý÷ïõí ïé Üíèñùðïé.

Ìá åãþ Þñèá åäþ ãéá íá ñùôÞóù åóÝíá ôé äþñï èÝëåéò!

Ôé èÝëù; Äåí ôï óêÝöôçêá áêüìç óéãïìïõñìï)ñéóá êáé ôá ìÜôéá ìïõ âï)ñêù-

óáí.

Ìðïñåßò, ¢ãéå ìïõ Âáóßëç, íá ìïõ äþóåéò ôç îåíïéáóéÜ ðïõ Ý÷áóá áðü ôüôå ðïõ

Þìïõíá ðáéäß, ëßãç ôñõöåñüôçôá, Ýíáí êáëü ëüãï, ëßãç áãÜðç;

Âåâáßùò, ìïõ áðÜíôçóå. Èá óïõ ðñïóöÝñù üìùò ðñþôá Ýíá ùñáßï âéâëßï, ãéá-

ôß îÝñù ðùò èá ôï Þèåëåò.

Ìå êïßôáîå óôïñãéêÜ, ìå êáôáíüçóç êé áãÜðç! ÐïôÝ ìïõ äåí öáíôÜóôçêá ðùò

Þôáí ôüóï ôñõöåñüò êé åõáßóèçôïò. Óþðáóå êé áéóèÜíèçêá ôç ìáôéÜ ôïõ óáí ðáôñé-

êü ÷Üäé óôá ìáëëéÜ ìïõ.

ÈÝëåéò íá 'ñèåéò ãéá ëßãï ìáæß ìïõ óôçí ðáôñßäá ìïõ; ìå ñþôçóå.

¼÷é, ó' åõ÷áñéóôþ êáëÝ ìïõ Áú-Âáóßëç, öôÜíåé ðïõ ìå êñÜôçóåò ëßãç óõíôñïöéÜ

êáé îáëÜöñùóåò ôçí øõ÷Þ ìïõ áðüøå. ðïë) ó' åõ÷áñéóôþ!

Ìç ì' åõ÷áñéóôåßò, ãéáôß êé ç äéêÞ óïõ óõíôñïöéÜ Þôáí ðïë) åõ÷Üñéóôç. Ó' áöÞ-

íù ôþñá ãéáôß ðñÝðåé íá ãõñßóù ðßóù, îÝ÷áóá íá âÜëù óôï óáêï)ëé ìïõ êáé êÜôé

êéíçôÜ ôçëÝöùíá, êïìðéï)ôåñ, øçöéáêÝò ìç÷áíÝò êëð. áëÞèåéá ôé åîÝëéîç Þôáí êé

áõôÞ ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá, ôé ðñüïäïò! Èá öñïíôßóù üìùò íá óïõ óôåßëù üëá üóá

ìïõ æÞôçóåò, áëëÜ ðñïóðÜèçóå êé åó), öñüíôéóå íá æåéò ôçí êÜèå óôéãìÞ ôçò çìÝ-

ñáò, ìå üëåò ôéò Ýãíïéåò, ôéò ÷áñÝò êáé ôéò ë)ðåò ôçò. ×áìïãÝëáóå, Ýôóé ìðñÜâï!...

Êáé ×ñüíéá ÐïëëÜ - ÊáëÝò ÃéïñôÝò!!!

Î)ðíçóá! Åß÷á ðÜñåé üìùò Ýíá ïíåéñåìÝíï äþñï óôïñãÞò êé Ýíá ìÜèçìá êáëï-

ó)íçò!

Ðïë�ãõñïò, ×åéìþíáò ôïõ 1956.

×ñ. Ãåñï÷ñÞóôïò, Éùáê. ØáèÜò,

Ã. Ãáâñßëçò.

38

Ï âáóéëéÜò êáé ïé âáóéëïðï.ëåò ôïõ(Ëáúêü ðáñáì0èé ôïõ Ðïëõã0ñïõ)

ÃéÜííçò Ôóßêïõëáò,

êáèçãçôÞò ÐáéäéáôñéêÞò Á. Ð. È.

ÐÑÏËÏÃÏÓ

Ôï ðáñáì)èé áõôü äåí åßíáé áðü ôá ðéï ãíùóôÜ ðáñáì)èéá ôïõ Ðïëõã)ñïõ. Äåí

ôï èõìÜìáé ï ßäéïò áðü ôçí ðáéäéêÞ ìïõ çëéêßá. Ôï Ýëåãå üìùò ç ìÜíá ìïõ óôá ðáé-

äéÜ ìïõ, ôá åããüíéá ôçò, ëÝãïíôáò ôïõò üôé ôï Þîåñå áðü ÷ñüíéá. Ôá ðáéäéÜ åíôõðù-

óéÜæïíôáí áðü ôçí õðåñâïëÞ ôïõ ðáñáìõèéï) êáé áðü ôç ÷áñáêôçñéóôéêÞ óõ÷íÞ å-

ðáíÜëçøç êÜðïéùí öñÜóåùí, ðïõ ôá äéáóêÝäáæå éäéáßôåñá êáé óå êÜèå äéÞãçóç ôéò

ðåñßìåíáí ìå áíõðïìïíçóßá êáé ôéò Ýëåãáí ðñéí ôïí áöçãçôÞ;

Óôï ðáñáì)èé áõôü äåí èá ÷ñçóéìïðïéÞóù ôçí ÐïëõãõñéíÞ íôïðéïëáëéÜ, üðùò

Ýêáíá óôç äçìïóßåõóç ôïõ ðáñáìõèéï) "ô' áñâéï)ä'", óåâüìåíïò ôá ó÷üëéá êÜðïéùí

áíáãíùóôþí ôïõ "ÐÏËÕÃÕÑÏÓ", ðïõ ôç âñÞêáí êïõñáóôéêÞ óôçí áíÜãíùóç.

Ëïéðüí: Ï ÂÁÓÉËÉÁÓ ÊÁÉ ÏÉ ÂÁÓÉËÏÐÏÕËÅÓ ÔÏÕ

"ÓÞêïõ íá óé ðù / ÊÜôóé íá óé ðù"

Ìéá öïñÜ êé Ýíáí êáéñü Þôáí Ýíáò âáóéëéÜò êáé åß÷å ä)ï êüñåò. Êáé ôéò åß÷å ðå-

ñéïñéóìÝíåò ãéá íá ìç ôéò öéëÞóïõí, ãéá íá ìç ôéò ôóéìðÞóïõí ãéáôß Þèåëå íá ôéò

êáëïðáíôñÝøåé. Ç ìåãÜëç Þôáí æùçñÞ, ç ìéêñüôåñç Þôáí Þóõ÷ç êáé ôçí åðáéíï)óáí

üëïé, ãé' áõôü ç ìåãÜëç ôçí æÞëåõå êáé ôçí å÷èñå)ïíôáí.

Ìßá ìÝñá ï âáóéëéÜò åßðå èá ðÜù óôïí ðüëåìï. Ðþò íá óáò áöÞóù üìùò ìïíá-

÷Ýò; Ìðïñåß íá óáò öéëÞóïõí, ìðïñåß íá óáò ôóéìðÞóïõí êáé äå èá êáëïðáíôñåõ-

ôåßôå.

Åßðáí ôüôå ïé êüñåò ôïõ. Ìç óôåíá÷ùñéÝóáé ðáôÝñá, èá êáèüìáóôå óôï ìðáë-

êüíé, èá ´÷ïõìå ôéò ñüêåò ìáò, èá ñïêéÜæïõìå êáé èá îåñïêéÜæïõìå êáé äå èá êáôå-

âáßíïõìå áðü ôï óðßôé ãéá íá ìç ìáò öéëÞóïõí, ãéá íá ìç ìáò ôóéìðÞóïõí, ãéá íá

êáëïðáíôñåõôï ìå.

Ï âáóéëéÜò üìùò ãéá êáëü êáé ãéá êáêü, ãéá íá ìÜèç ôé åß÷å ãßíåé üôáí èá ã)ñé-

æå, Üöçóå óå êÜèå ìéá áðü ôéò êüñåò ôïõ áðü Ýíá Üóðñï óôåöÜíé. Áõôü ôï óôåöÜíé

áí ôéò öéëï óáí êé áí ôéò ôóéìðï óáí èá ìá)ñéæå êáé Ýôóé èá êáôáëÜâáéíå ï âáóé-

ëéÜò üôé ôéò ößëçóáí êáé ôéò ôóßìðçóáí.

¸öõãå ìåôÜ ôá ðïëëÜ ï âáóéëéÜò êáé åêåß ðïõ êÜèïíôáí ìßá ìÝñá óôï ìðáëêüíé

ìå ôéò ñüêåò ôïõò êáé ñüêéáæáí êáé îåñüêéáæáí ðÝöôåé ôï áäñÜ÷ôé ôçò ìåãÜëçò. Áõ-

ôÞ üìùò Þôáí æùçñÞ êáé êáôÝâçêå íá ôï ðÜñåé. Êáé ôüôå ôç ößëçóáí êáé ôçí ôóß-

ìðçóáí êáé ìá)ñéóå ôï óôåöÜíé ôçò.

¢ñ÷éóáí ðÜëé ìå ôéò ñüêåò ôïõò íá ñïêéÜæïõí êáé íá îåñïêéÜæïõí êáé ðÝöôåé êáé ôï

áäñÜ÷ôé ôçò ìéêñüôåñçò. ÁõôÞ üìùò Þôáí Þóõ÷ç, äåí Þôáí æùçñÞ óáí ôçí áäåëöÞ

ôçò êáé äåí êáôÝâçêå íá ôï ðÜñåé ãéá íá ìç ôçí öéëÞóïõí, ãéá íá ìç ôçí ôóéìðÞ-

óïõí.

Êé Ýôóé äåí ìá)ñéóå ôï óôåöÜíé ôçò.

ÌåôÜ ðïëëÜ, íá ìçí ôá ðïëõëïãï)ìå, ã)ñéóå ï âáóéëéÜò áðü ôïí ðüëåìï. ÆÞôç-

óå áðü ôéò êüñåò ôïõ íá ôïõ öÝñïõí ôá óôåöÜíéá ôïõò ãéá íá äåé, áí åßíáé Üóðñá, ü-

ðùò ôïõò ôá åß÷å äþóåé, ç ìá)ñéóáí êáé ôüôå èá êáôáëÜâáéíå üôé ôéò ößëçóáí êáé ôéò

ôóßìðçóáí êáé äåí èá êáëïðáíôñåõüôáí.

Ðñþôá öþíáîå ôç ìåãÜëç êüñç ôïõ íá ôïõ ðÜåé ôï óôåöÜíé ôçò. ÁõôÞ ôçí Ýðéá-

óå ìéá óôåíá÷þñéá, Ýíá êáêü. Ðþò íá ôïõ äåßîåé ôï óôåöÜíé ôçò ðïõ Þôáí ìáõñéóìÝ-

íï. Ðáßñíåé ôüôå êñõöÜ ôï óôåöÜíé ôçò ìéêñüôåñçò áäåëöÞò ôçò ðïõ Þôáí Üóðñï, Ü-

öçóå óå åêåßíç ôï äéêü ôçò ôï ìáõñéóìÝíï êáé ðÞãå êáé ôï Ýäåéîå óôïí ðáôÝñá ôçò.

Áõôüò ÷Üñçêå ðïë) ãéáôß êáôÜëáâå üôé äåí ôç ößëçóáí êáé äåí ôçí ôóßìðçóáí êáé

39

Ýôóé èá êáëïðáíôñåõüôáí. ¾óôåñá åßðå óôç ìéêñüôåñç íá ôïõ ðÜåé ôï óôåöÜíé ôçò.

Ðçãáßíåé áõôÞ íá ôï ðÜñåé êáé ôï âëÝðåé ìáõñéóìÝíï. ¢ñ÷éóå íá êëáßåé êáé íá ëÝåé

üôé ï ôå ôçí ößëçóáí ï ôå ôçí ôóßìðçóáí êáé Üäéêá Þôáí ìáõñéóìÝíï ôï óôåöÜíé

ôçò. Ï ðáôÝñáò ôçò üìùò äåí ôçí ðßóôåøå. È)ìùóå ðïë) êáé ôçí Ýäéùîå áðü ôï óðß-

ôé.

Ôüôå áõôÞ Ýêáíå ìéá ðñïóåõ÷Þ. ÐáñáêÜëåóå ôï Èåü íá öõôñþóåé Ýíá äÝíôñï

óôçí êïéëéÜ ôïõ ðáôÝñá ôçò êáé íá ìçí ìðïñåß êáíÝíáò íá ôïõ ôï îåñéæþóåé êáé ôü-

ôå íá ðÜåé áõôÞ ç ßäéá íá ôïõ ôï âãÜëåé êáé Ýôóé íá ôç óõã÷ùñÝóåé.

Êáé ôüôå ö)ôñùóå óôç êïéëéÜ ôïõ ðáôÝñá ôçò Ýíá äÝíôñï. ¼ëïé ïé ãéáôñïß ôçò

÷þñáò Þñèáí. ÊáíÝíáò äåí ìðüñåóå íá ôïõ ôï âãÜëåé.

ÐåñíÜåé ôüôå áõôÞ ç ìéêñÞ ç êüñç Ýîù áðü ôï ðáëÜôé ôïõ ðáôÝñá ôçò íôõìÝíç

ãéáôñüò êáé öþíáîå: "Ãéáôñüò åßìáé êáé ãéáôñéêÜ ðïõëþ".

ÓôÝëíïõí Ýíá õðçñÝôç ôçí ðáßñíåé êáé ôç ðçãáßíåé óôïí ðáôÝñá ôçò, ôï âáóéëéÜ

ãéá íá ôïí ãéáôñÝøåé.

Ôüôå áõôÞ ðéÜíåé ôï äÝíôñï ðïõ Þôáí öõôñùìÝíï óôç êïéëéÜ êáé ôïõ ëÝåé:

"Äåí åßóáé åó), âáóéëéÜ ìïõ, ðïõ ðÞãåò óôï ðüëåìï;'' Êáé óôï äÝíôñï ëÝåé: "îåêëï-

íßó' äåíôñß ì' êáé ðÝóå". Êáé óõíå÷ßæåé:

"Äåí åßóáé åó), âáóéëéÜ ìïõ, ðïõ åß÷åò 2 êüñåò;''

"îåêëïíßó' äåíôñß ì' êáé ðÝóå".

"Äåí åßóáé åó), âáóéëéÜ ìïõ, ðïõ ôéò Ýäùóåò áðü Ýíá óôåöÜíé ãéá íá ìÜèåéò áí ôéò

ößëçóáí êé áí ôéò ôóßìðçóáí;"

"îåêëïíßó' äåíôñß ì' êáé ðÝóå".

"Äåí åßóáé åó), âáóéëéÜ ìïõ, ðïõ åäßùîåò Üäéêá ôç ìéêñÞ óïõ ôç êüñç;"

"îåêëïíßó' äåíôñß ì' êáé ðÝóå".

Ôüôå îåêëïíßóôçêå ôï äÝíôñï êáé Ýðåóå. Êáé êáôÜëáâå ï âáóéëéÜò üôé áõôÞ Þôáí

ç ìéêñÞ ôïõ ç êüñç êáé üôé Üäéêá ôçí Ýäéùîå êáé üôé áéôßá ãé' áõôü Þôáí ç ìåãÜëç ôïõ

ç êüñç, ðïõ Üëëáîå ôá óôåöÜíéá.

ÁãêÜëéáóå ôüôå ôç ìéêñÞ ôïõ ôç êüñç, Ýäéùîå ôç ìåãÜëç, êáé Ýæçóáí áõôïß êáëÜ

êáé ìåßò êáë)ôåñá.

"ÐÝñáóá êé'ãþ áðï) êåé / êé ìÝäïõóáí Ýíá ðéÜôïõ öáêÞ.

ÃÜâ-ãÜâ ô' êïõñêï)ô' ôïõ óê(é)ëß / Êé ãéüìïõóá ôïõ âñáêß"

Êáñô-ðïóôÜë ôçò äåêáåôßáò ôïõ ´20.

40

Óôïí Ðïë.ãõñï ôçò ÔÝ÷íçò êáé ôïõ Ðïëéôéóìï.

ÅÐÁÑ�ÉÙÔÇÓ ÓÔÇÍ ÏÌÏÍÏÉÁ: Ì' áõôü ôïí ôßôëï ç Ýãêõñç åöçìåñßäá ôùí

Áèçíþí "Ôá ÍÝá" öéëïîåíåß óôï áðü 1/10/11 ö)ëëï ôçò åêôåíÞ óõíÝíôåõîç ìå ôïí

óõìðáôñéþôç ìáò êáèçãçôÞ ôçò Ó÷ïëÞò Êáëþí Ôå÷íþí, ÌÜñéï Óðçëéüðïõëï. Áí

êáé ï ðñüëïãïò áñ÷ßæåé ìå ôï... áîÝ÷áóôï "ÃåííÞèçêå êáé ìåãÜëùóå óôïí Ðïë(ãõñï

Èåóóáëïíßêçò...", óõíïëéêÜ ç ðáñïõóßáóç - êáé ïé öùôïãñáößåò áðü ôï óðßôé ôïõ

ÌÜñéïõ óôçí ÁèÞíá ðïõ ôç óõíïäå)ïõí - åßíáé åîáéñåôéêÞ. ÁíôéãñÜöïõìå áðü ôç

óõíÝíôåõîç ôï ðáñÜèåìá "Ðïéïò åßíáé", ãéá íá ãíùñßóïõí êáé ïé íÝïé áíáãíþóôåò

ìáò ôï ÌÜñéï Óðçëéüðïõëï: "Ôï äñüìï ôïõ ôïí âñÞêå ôï 1980, üôáí óå çëéêßá 23 å-

ôþí ðÞãå óôç ÂéÝííç. Åêåß åðß 4 ìÞíåò ðáñáêïëï(èçóå ôá ìáèÞìáôá ôïõ æùãñÜöïõ

ÖñéíôåíóñÜé÷ 'ïõíôåñâÜóåñ. Óôç óõíÝ÷åéá ðÞñå ðôõ÷ßï ìå Üñéóôá áðü ôçí ÁíùôÜ-

ôç Ó÷ïëÞ Êáëþí Ôå÷íþí êáé ôñßá ÷ñüíéá ìåôÜ åîåëÝãç ëÝêôïñáò. Ôï 2007 Ýãéíå ôá-

êôéêüò êáèçãçôÞò óôçí Á.Ó.Ê.Ô. ¸÷åé äéáêñéèåß ìå ôï ìåãÜëï ÷ñõóü âñáâåßï óôç

18ç ÌðéåíÜëå ÁëåîÜíäñåéáò. Âñáâåßï åðßóçò Ý÷åé ðÜñåé ãéá ôï äßóêï "Ôï ìÝëé ôùí

ãêñåìþí" ôïõ Íßêïõ ÎõäÜêç ùò ôï êáë(ôåñï åîþöõëëï ôçò ÷ñïíéÜò 1994. ¸÷åé êÜ-

íåé 20 áôïìéêÝò åêèÝóåéò óå ÁèÞíá, Èåóóáëïíßêç, ÐÜôñá, 'áëêéäéêÞ, ÌõóôñÜ, Áì-

âï(ñãï, Ëïíäßíï, Åëåõóßíá êáé Ý÷åé óõììåôÜó÷åé óå äåêÜäåò óôçí ÅëëÜäá êáé åîù-

ôåñéêü. ¸ñãá ôïõ õðÜñ÷ïõí óå éäéùôéêÝò êáé äçìüóéåò óõëëïãÝò óå ÅëëÜäá, Ôïõñ-

êßá, ÂÝëãéï, Ãáëëßá, Ãåñìáíßá, ÉóñáÞë, Äáíßá êáé Ç.Ð.Á.".

ÅÊÈÅÓÅÉÓ ÆÙÃÑÁÖÉÊÇÓ: Ï Íßêïò Êüêáëïò, êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôïõ ðåñá-

óìÝíïõ Ïêôþâñç, åîÝèåóå Ýñãá ôïõ íÝáò åóïäåßáò êáé ôå÷íïôñïðßáò - áõôÞ ìå ôçí

ïðïßá ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá Ý÷åé êáôáðéáóôåß êáé äåí ìðïñåß íá îåö)ãåé - óôï åîáéñå-

ôéêü ÊáöÝ "ÌáñÝëéá", ðïõ êé áõôü ôá ôåëåõôáßá ä)ï êïíôÜ ÷ñüíéá ïìïñöáßíåé ôïí

Ðïë)ãõñï êáé ìáò êÜíåé ðéï ãëõêü ôïí áðïãåõìáôéíü ìáò êáöÝ. Åðáíåñ÷üìáóôå

óôïí Íßêï Êüêáëï ãéá íá ðï)ìå ðùò êÜèå ÝêèåóÞ ôïõ áðïôåëåß Ýêðëçîç, êáèþò åß-

íáé óôï áßìá ôïõ öáßíåôáé íá ìçí ìÝíåé ãéá ðïë) óôá ðáëéÜ, áëëÜ êÜèå öïñÜ íá îå-

ôñõðþíåé íÝåò éäÝåò. Åìåßò ðÜíôùò èá îáíáðï)ìå ðùò áäéêåß ôïí åáõôü ôïõ, êáèþò

ìÝ÷ñé óÞìåñá äåí Ý÷ïõìå äåé ìéá ðïë) êáëÜ ïñãáíùìÝíç ÝêèåóÞ ôïõ óôïí Ðïë)ãõ-

ñï. ºóùò åììÝíåé ó' áõôü ðïõ ìáò åßðå ðáëéüôåñá, "äåí åßíáé üôé äåí ì' åíäéáöÝñïõí,

áðëÜ äåí æùãñáößæù ìüíï êáé ìüíï ãéá íá êÜíù åêèÝóåéò", ôï ïðïßï âåâáßùò óåâü-

ìáóôå áðïë)ôùò.

Ï ÐáñÜó÷ïò & ç ÄáíÜç ÊáñáäÞìïõ, áðü 22 Ýùò 30 Ïêôùâñßïõ ðñáãìáôïðïß-

çóáí Ýêèåóç æùãñáöéêÞò óôç öéëüîåíç áßèïõóá ôïõ Óõëëüãïõ Êáëëéôå÷íþí Åéêá-

«Åðáñ÷éþôçò óôçí Ïìüíïéá...».

Ï ÌÜñéïò Óðçëéüðïõëïò ôï 2005

óôï óðßôé ôïõ óôçí ÁèÞíá.

óôéêþí Ôå÷íþí Ðïëõã)ñïõ. ¹ôáí ç ðñþôç Ýêèåóç áðü ôç ó)óôáóç ôïõ Óõëëüãïõ

êáé äåí åß÷å ôçí áíáìåíüìåíç åðéôõ÷ßá.

Óôá åãêáßíéá ðáñáâñÝèçêáí ôá ðåñéóóüôåñá ìÝëç ôïõ íåïó)óôáôïõ Óõëëüãïõ

êáé ðïëëïß öéëüôå÷íïé ôïõ äéåõñõìÝíïõ ÄÞìïõ ìáò. Ôéò åðüìåíåò ìÝñåò ç êßíçóç Þ-

ôáí ìÝôñéá, ìå ôçí... êñßóç íá êÜíåé áéóèçôÞ ôçí ðáñïõóßá ôçò êáè' üëç ôç äéÜñêåéá

ôçò Ýêèåóçò. Åõ÷üìáóôå íá ìçí åîáêïëïõèÞóåé!

ÂÉÂËÉÏÐÁÑÏÕÓÉÁÓÇ: Ãéá ôï óõããñáöéêü Ýñãï ôïõ Ðïëõãõñéíï) öéëüëïãïõ

êáé óõããñáöÝá ÔÜêç ÊïóìÜ, ðïõ áíáöåñèÞêáìå óôï ðñïçãï)ìåíï ôå)÷ïò, ï ôá-

êôéêüò óõíåñãÜôçò ôïõ "Ð", Íßêïò ÂáóéëÜêçò, ìáò ãñÜöåé:

Ôï öåôéíü êáëïêáßñé, óôï "Á÷áßíéï", õðü ôçí óêéÜí ôïõ áéùíüâéïõ ðëÜôáíïõ êáé

ôç ãå)óç ôïõ ï)æïõ, Þôáí ìéá Ýêðëçîç ãéá ôïõò ößëïõò êáé ôïõò óõíåñãÜôåò ôïõ ðå-

ñéïäéêï) "Ðïë)ãõñïò", ç ðáñïõóßáóç áðü ôïí ÔÜêç ÊïóìÜ ôñéþí íÝùí âéâëßùí ôïõ.

1) ÐëÜôùíïò, Áðïëïãßá ÓùêñÜôïõò (ÅéóáãùãÞ, ÌåôÜöñáóç, ÅñìçíåõôéêÝò Óç-

ìåéþóåéò, Âéâëéïãñáößá), åêäüóåéò "ãíþóç", ÁèÞíá 2008,

2) ÐëÜôùíïò Óõìðüóéïí Þ ðåñß ¸ñùôïò - Çèéêüò (ÅéóáãùãÞ, ÌåôÜöñáóç, Åñ-

ìçíåõôéêÝò Óçìåéþóåéò, Âéâëéïãñáößá) åêäüóåéò "ãíþóç", ÁèÞíá 2011,

3) Ç ÁðïêÜëõøç ôïõ ÉùÜííç (ÅéóáãùãÞ êáé áðüäïóç óôç ÍÝá ÅëëçíéêÞ), ìå

Ýã÷ñùìåò ìéêñïãñáößåò ôïõ êþäéêá ôçò Ìáäñßôçò êáé ôçò ôáðéôóåñß ôïõ ð)ñãïõ ôçò

ÁíæÝñ, åêäüóåéò "ãíþóç", ÁèÞíá 2011.

Ôá äõï ðñïçãï)ìåíá âéâëßá ôïõ ÔÜêç ÊïóìÜ åßíáé: "Ç ÄåõôåñïâÜèìéá Åêðáßäåõ-

óç óôïí Ðïë ãõñï áðü ôá ìÝóá ôïõ 19ïõ áéþíá ùò ôï 1967", (Ýêäïóç ôçò Íïìáñ-

÷éáêÞò Áõôïäéïßêçóçò ×áëêéäéêÞò, Ðïë)ãõñïò 2000), ðïõ åß÷å ìåãÜëç åðéôõ÷ßá êáé

áðïäï÷Þ êáé "Ôï Á´ ÃõìíÜóéï ÈçëÝùí Èåóóáëïíßêçò", (Ýêäïóç Á/öþí Êõñéáêßäç,

Èåóóáëïíßêç 2008), üðïõ õðçñÝôçóå ùò êáèçãçôÞò.

Ï ÔÜêçò ÊïóìÜò ðñïóÝöåñå ðïëëÜ óôçí Åêðáßäåõóç. Óôïõò ìáèçôÝò ôïõ, óáí

îå÷ùñéóôÝò ðñïóùðéêüôçôåò, êáé óôïõò óõíáäÝëöïõò ôïõ áñãüôåñá ùò Ó)ìâïõëïò

êáé óõíåñãÜôçò. Ï ÷ñüíïò ãéá ôïí ÔÜêç ÊïóìÜ äåí åßíáé ÷ñüíïò ÷áìÝíïò, åßíáé

÷ñüíïò áãÜðçò, Ýñåõíáò êáé ðíåõìáôéêÞò äçìéïõñãßáò.

ÂÉÂËÉÏÃÑÁÖÉÁ �ÁËÊÉÄÉÊÇÓ: Ôï ôåëåõôáßï äéÜóôçìá Ýöèáóáí óôá ÷Ýñéá

ìáò ôá ðáñáêÜôù âéâëßá, Ýñãá ×áëêéäéêéùôþí óõããñáöÝùí, Þ Ý÷ïíôá Üìåóç ó÷Ýóç

ìå ôïí ôüðï ìáò:

Åèíéêü ºäñõìá Åñåõíþí - Éíóôéôï ôï Âõæáíôéíþí Åñåõíþí, "Æþá êáé Ðåñé-

âÜëëïí óôï ÂõæÜíôéï (7ïò - 12ïò áé.)", ÁèÞíá 2011, åðéóôçìïíéêÞ åðéìÝëåéá Çë. Á-

íáãíùóôÜêçò, ÔáîéÜñ÷çò Ã. Êüëéáò, Åõôõ÷ßá Ðáðáäïðï)ëïõ. Óôï óçìáíôéêü áõôü

41

Áðü ôá åãêáßíéá ôçò Ýêèåóçò ôïõ

ÐáñÜó÷ïõ ÊáñáäÞìïõ óôçí áßèïõóá

ôïõ Óõëëüãïõ Êáëëéôå÷íþí

Åéêáóôéêþí Ôå÷íþí Ðïëõã�ñïõ.

42

ó)ããñáììá óõììåôÝ÷åé ìå ôç ìåëÝôç "Ç êôçíïôñïößá óôç �áëêéäéêÞ êáôÜ ôïõò ìÝ-

óïõò ÷ñüíïõò" (óåë. 453-474) êáé ï óõìðáôñéþôçò ìáò Äñ. Áñ÷áéïëïãßáò êáé ôáêôé-

êüò óõíåñãÜôçò ôïõ "Ð", Éùáêåßì Áè. ÐáðÜããåëïò.

Óõëëüãïõ Ãõíáéêþí ÍéêÞôçò, "ÍéêçôéáíÜ ÌáãåéñÝìáôá", ÍéêÞôç 2011.

ÉåñïìïíÜ÷ïõ Áíáóôáóßïõ, "Êùíóôáíôéíï ðïëéò - ðáñÜêëçóç óôçí Ðáõóïë -

ðç", åêäüóåéò Åñìçíåßá, ¢ãéïí ¼ñïò 2011, Éåñü Êåëß Ôéìßïõ Ðñïäñüìïõ "Äéïíõóß-

ïõ ôïõ åê ÖïõñíÜ".

ÏÉ ÐÑÏÔÏÌÅÓ ÔÙÍ ÅÌ. ÐÁÐÁ & ÔÓ. ÊÁÑÁÔÁÓÏÕ: Ïëïêëçñþèçêå ôçí

5ç Ïêôùâñßïõ, ìå ðñùôïâïõëßá ôïõ ÓõíäÝóìïõ ÅöÝäñùí Áîéùìáôéêþí êáé ôéò Üï-

êíåò ðñïóðÜèåéåò ôïõ åðßôéìïõ ðëçí áåéêßíçôïõ ðñïÝäñïõ ôïõ Áèáíáóßïõ (ÓÜêç)

ÄÝëëéïõ, ç ôïðïèÝôçóç ôùí ðñïôïìþí ôùí ðñùôåñãáôþí ôùí åðáíáóôÜóåùí ôïõ

1821 & 1854 óôç ×áëêéäéêÞ, ÅììáíïõÞë ÐáðÜ êáé ÔóÜìç ÊáñáôÜóïõ, áíôßóôïé-

÷á, Ýñãá ôïõ ãíùóôï) Öëùñéíéþôç ãë)ðôç �Üñç �áôæçâáóéëåéÜäç. Ôï óõíïëéêü

êüóôïò (20.000 euro) êÜëõøå ôï Íïìáñ÷éáêü Óõìâï)ëéï ×áëêéäéêÞò êáé ç ÐåñéöÝ-

ñåéá ÊåíôñéêÞò Ìáêåäïíßáò. Ôç èÝóç ôïðïèÝôçóçò êáé ðñïóáíáôïëéóìï) ôùí ðñï-

ôïìþí (óôï ðÜñêï Ýíáíôé ôïõ Çñþïõ, üðïõ âñßóêåôáé êáé ç ðñïôïìÞ ôïõ Ðáðá-

ãéùñãÜêç), áðïöÜóéóå ïìüöùíá ôï Äçìïôéêü Óõìâï)ëéï.

Ôá áðïêáëõðôÞñéá Ýãéíáí ìåôÜ ôçí ðáñÝëáóç ôçò 28çò Ïêôùâñßïõ áðü ôï ÄÞ-

ìáñ÷ï Ðïëõã)ñïõ ÁóôÝñéï ÆùãñÜöï êáé ôïí ÁíôéðåñéöåñéÜñ÷ç ÃéÜííç Ãéþñãï,

ðáñïõóßá ôïõ ìçôñïðïëßôç Êáóóáíäñåßáò ÍéêïäÞìïõ, ôïõ õöõðïõñãï) Áãñïôé-

êÞò ÁíÜðôõîçò ÃéÜííç ÄñéâåëÝãêá, ðïëëþí åðéóÞìùí êáé ðëÞèïõò êüóìïõ.

Äéêáßùò... "ñéãìÝíïò" âåâáßùò èá ðñÝðåé íá áéóèÜíåôáé ï Þñùáò ôçò åðáíÜóôá-

óçò ôïõ 1821, êáðåôÜí ÓôÜìïò �Üøáò. ¼ôáí ôïðïèåôçèåß êáé ç äéêÞ ôïõ ðñïôïìÞ

óôïí ßäéï ÷þñï, ôüôå ìüíï èá Ý÷åé óõìðëçñùèåß ôï ðÜæë ôùí ðñùôáãùíéóôþí ôùí

ä)ï ìåãÜëùí åðáíáóôÜóåùí ôçò ×áëêéäéêÞò.

ÐÁÕËÏÓ ÔÁÓÉÏÓ: ...Áí åßóáé ìÜãêáò / ðÜñå ìå óôá ßóéá / 'Üñå ôï ðáñáäÝ÷ï-

ìáé / äåí Ý÷ù øõ÷ñáéìßá..., ôñáãïõäï)óå êÜðïôå óôï ñåöñÝí ï Â. Ðáðáêùíóôáíôß-

íïõ, óå ìïõóéêÞ Ã. ×áôæçíÜóéïõ êáé óôß÷ïõò Ðá)ëïõ ÔÜóéïõ. Ï ÷Üñïò üìùò äåí Ý-

êáíå ôç... ÷Üñç óôïí ôåëåõôáßï!

Ï ëüãïò ãéá ôïí ãíùóôü Ðïëõãõñéíü óêçíïèÝôç, Ðá)ëï ÔÜóéï, ï ïðïßïò ìåôá-

êüìéóå óôïí êüóìï ôùí áããÝëùí ôçí ÊõñéáêÞ 2 Ïêôùâñßïõ, ëßãåò ìÝñåò ìüíï ìåôÜ

ôïí îáöíéêü èÜíáôï ôïõ Íßêïõ ÊïåìôæÞ, ôçí éóôïñßá ôïõ ïðïßïõ áöçãåßôáé óôçí

ãíùóôüôåñç ôáéíßá ôïõ, "ÐáñáããåëéÜ". ÊáôÜ äéáâïëéêÞ ó)ìðôùóç 3 Ïêôùâñßïõ

(1993) ðÝèáíå ç ðñþôç ôïõ ãõíáßêá, Êáôåñßíá Ãþãïõ êáé 1 Ïêôùâñßïõ (1988) ï ðá-

Áðü ôçí ôåëåôÞ ôùí

áðïêáëõðôçñßùí ôùí ðñïôïìþí

ôïõ ÅììáíïõÞë ÐáðÜ

êáé ÔóÜìç ÊáñáôÜóïõ.

43

ôÝñáò ôïõ, äéêçãüñïò, ÁëÝêïò ÔÜóéïò.

Ï Ðá)ëïò ÔÜóéïò ãåííÞèçêå óôïí Ðïë)ãõñï ôçí ÐñùôáðñéëéÜ ôïõ 1942, "..óå

ðåßóìá ôùí äõíÜìåùí êáôï÷Þò...", üðùò åõöõþò ãñÜöåé ï Êþóôáò Êáñäåñßíçò. ¹-

ôáí ìïíá÷ïãéüò ôïõ Ðïëõãõñéíï) äéêçãüñïõ ÁëÝîáíäñïõ ÔÜóéïõ êáé ôçò ¸ëëçò

Ðáðáäçìçôñßïõ áðü ôçí Åëåõèåñï)ðïëç ÊáâÜëáò. Äçìïôéêü êáé ÃõìíÜóéï (ìÝ÷ñé

ôçí Å´ ôÜîç) ôá "Ýâãáëå" óôïí Ðïë)ãõñï, ôï 1958 Ýöõãå ãéá ôç Èåóóáëïíßêç üðïõ

Ýìåéíå ãéá ìéêñü ÷ñïíéêü äéÜóôçìá êáé óôç óõíÝ÷åéá êáôÝâçêå óôçí ÁèÞíá, üðïõ

óðï)äáóå êéíçìáôïãñÜöï óôç Ó÷ïëÞ ÓôáõñÜêïõ.

Îåêßíçóå ìå ôï Ìåëüäñáìá óôá ìÝóá ôçò äåêáåôßáò ôïõ '60 ("Öôù÷ïëïãéÜ"

1965, "Ïé áíôßæçëïé" 1968 êëð.) êáé ôéò äõï åðüìåíåò äåêáåôßåò ìåôåîåëß÷èçêå óå Ý-

íáí áðü ôïõò áíôéðñïóùðåõôéêüôåñïõò óêçíïèÝôåò ôïõ ëåãüìåíïõ "ÍÝïõ Åëëçíé-

êï) ÊéíçìáôïãñÜöïõ". Ôçí ðåñßïäï áõôÞ "ã)ñéóå" ôéò ôáéíßåò "Íáé ìåí, áëëÜ" (áñ-

êåôÜ áðü ôá ãõñßóìáôá Ýãéíáí óôïí Ðïë)ãõñï) 1972, "Ôï Âáñ) ðåðüíé" 1977, "Ðá-

ñáããåëéÜ" 1980, "Ôï óôßãìá" 1982, "Ôá âáðïñÜêéá" 1983, "Íïê-¢ïõô" 1986. Ïé ðå-

ñéóóüôåñåò áðü ôéò ôáéíßåò ôïõ âñáâå)èçêáí óôï ÖåóôéâÜë ôçò Èåóóáëïíßêçò. Ðáñ'

üëá áõôÜ ï åõáßóèçôïò áëëÜ êáé "ä)óêïëïò" óêçíïèÝôçò Ýãéíå ðïëëÝò öïñÝò ðñù-

ôáãùíéóôÞò åðåéóïäßùí óôïí äéáâüçôï Åîþóôç. ¸÷åé ìåßíåé éóôïñéêÞ ç ó)ãêñïõóÞ

ôïõ, óôï 28ï ÖåóôéâÜë ôïõ 1986 ìå ôïí êñéôéêü ÁëÝîç Äåñìåôæüãëïõ, ôïí ïðïßï ëÝ-

ãåôáé ðùò êõíçãï)óå óôïõò ÷þñïõò ôïõ ÖåóôéâÜë ãéá ôçí êáêÞ êñéôéêÞ ðïõ ôïõ Ü-

óêçóå ãéá ôçí ôáéíßá "Íïê- ¢ïõô"!

Ïé ôáéíßåò ôïõ ÷áñáêôçñßæïíôáé áðü Ýíôïíï êïéíùíéêü ðñïâëçìáôéóìü êáé êñé-

ôéêÞ-óáôõñéêÞ äéÜèåóç êáé åßíáé åìðíåõóìÝíåò áðü ôï áèçíáúêü ðåñéèþñéï êáé ôç

æùÞ óôá "ÅîÜñ÷åéá" ôçí ðåñßïäï ôçò ìåôáðïëßôåõóçò, êáèþò åß÷å óõíäåèåß ìå ôçí

ðáñÝá ôùí Åîáñ÷åßùí ôçò åðï÷Þò, Íéêüëá ¢óéìï êáé Ðá)ëï Óéäçñüðïõëï. ÓôáìÜ-

ôçóå íùñßò íá êÜíåé ôáéíßåò, áõôÝò ðïõ Ýêáíå üìùò ôïí êáôáîßùóáí ùò ìéá áðü ôéò

ðéï ÷áñáêôçñéóôéêÝò öõóéïãíùìßåò êéíçìáôïãñáöéóôþí ôçò ãåíéÜò ôïõ.

Ðáíôñå)ôçêå ôç ãíùóôÞ çèïðïéü êáé ðïéÞôñéá Êáôåñßíá Ãþãïõ ("3 êëéê áñéóôå-

ñÜ", 1978 êëð.), ìå ôçí ïðïßá ôï 1967 áðÝêôçóáí ìßá êüñç, ôçí Ðáíáãéþôá, êáôÜ

êüóìïí, Ìõñôþ. Ìå ôç äå)ôåñç ó)æõãü ôïõ, Áéêáôåñßíç ×áôæçóôåöÜíïõ, áðÝêôç-

óå äõï áêüìç ðáéäéÜ, ôïí ÁëÝîáíäñï êáé ôïí Ðá)ëï.

Êëåßíïõìå ôï ó)íôïìï ìíçìüóõíï óôïí Ðá)ëï ÔÜóéï ìå ôï ðáñáêÜôù óðáñá-

êôéêü ðåæï-ðïßçìá ôçò Êáôåñßíáò Ãþãïõ, ðïõ ðåñéëáìâÜíåôáé óôçí ðïéçôéêÞ óõëëï-

ãÞ ôçò "ìå ëÝíå Ïä óóåéá", (åîåäüèç ìåôÜ ôï èÜíáôü ôçò ôï 2002) êáé åßíáé ãñáì-

ìÝíï ãéá ôïí ó)íôñïöü ôçò:

Å, ÔÜóéå;

Ï áãáðçìÝíïò, ï ößëïò, ï ó(íôñïöïò, ï Üíôñáò ìïõ, ï ðáôÝñáò ôçò Ìõñôþò. Êõ-

ÍïÝìâ. 1957, ìáèçôÝò ôçò åâäüìçò

óå åêäñïìÞ:

Áðü áñéóôåñÜ Ðá�ëïò ÔÜóéïò,

×áñÜëáìðïò Óá÷óáìÜíïãëïõ,

ÃéÜííçò ÁéêáôåñéíÜñçò, Âáóßëçò

ÁñåðáíôÞò êáé Áãáðçôüò

ÐáðáúùÜííïõ.

(áñ÷åßï ÃéÜííç ÁéêáôåñéíÜñç)

Áðü ôá ìáèçôéêÜ ÷ñüíéá ôïõ Ðá�ëïõ

ÔÜóéïõ óôïí Ðïë�ãõñï.

ñßåò êáé ê(ñéïé, ðéôóéñéêÜäåò, äçìïóéïãñÜöïé, óêçíïèÝôåò, ößëïé, å÷èñïß, ðïëéôéêïß:

Ï Ðá(ëïò ÔÜóéïò. Ôñßôïõò ñüëïõò åãþ, ìå óõìâüëáéï ôéìÞò, Üó÷åôá áðü ôïõò ü-

ñïõò, ôüôå óôç Ößíïò Öéëì. Ç ðñþôç ôáéíßá ìïõ, ÷ùñßò ó(ìâáóç, Þôáí ôïõ ÁëÝêïõ

ÓáêåëëÜñéïõ. Ôï î(ëï âãÞêå áð' ôïí ÐáñÜäåéóï. Ï ÓáêåëëÜñéïò ìå åß÷å áíáêáë(-

øåé óå êÜðïéï, ðéèáíÜ, ìðïõëï(êé, ôç ÍÝíá ÍÝæåñ èõìÜìáé êáé ôïí ÆáæÜ. ¹ óå êá-

ìéÜ ôáâÝñíá ìå ïñ÷Þóôñá, åêåßíåò ôéò áñ÷áßåò, óáí ðáéäß-ôÝñáò ôñáãïõäßóôñéá, ðïõ

äåí îÝñù ôé êáé ðþò ðéá ìå åß÷å áíáêáë(øåé ï ôñáãïõäéóôÞò Ãéþñãïò ËïõêÜò. Ï Óá-

êåëëÜñéïò ìå âïÞèçóå. Êáé ôïí åõ÷áñéóôþ. Ãõñéæüôáíå ôüôå ëïéðüí, ìå óêçíïèÝôç

ôïí ÃéÜííç Äáëéáíßäç, ç Øå(ôñá. Óôçí ðñùôáãùíßóôñéá äåí Üñåóá ðïôÝ, ðáñüëï

ðïõ äåí Þìïõíá îáíèéÜ... ÊÜðïõ åß÷á áñãÞóåé ãéá ðñüâá Þ ã(ñéóìá êé Þìïõíá óôï

êáìáñßíé, üðïõ Þìáóôå óôñéìùãìÝíåò áñêåôÝò. ¹ñèå ëïéðüí ï âïçèüò ôïõ Äáëéáíß-

äç íá ìå öùíÜîåé. Ôïí öùíÜæáíå ÐáõëÜêç, Þôáíå êáé ðéôóéñéêÜò êáé ìéêñïêáìù-

ìÝíïò. Äåí îÝñù, áõôü ôï ÐáõëÜêçò ðïõ Üêïõãá ìïõ ôç âÜñáãå Üó÷çìá. Áñ÷Þ Ý-

ñùôá; Äåí îÝñù. ÊïëëÞóáìå ÷ùñßò íá ðÜñïõìå åßäçóç êáé öéëéüìáóôå þñá, áëëÜ

Äå ìáò Ýíïéáæå ðïõ ìáò ðåñßìåíáí. ÅÑÙÔÁÓ. Åß÷å ðïë( åõãåíéêÞ öõóéïãíùìßá êé

åìÝíá ìïõ Üñåóå åêôüò áðü ôïí ÔæÝéìò Íôçí êé ï Ìïíôãêüìåñõ Êëéöô. Ï Ðá(ëïò

ìï( Ýìïéáæå êÜðïõ óáí óõìðåñéöïñÜ óôïí Íôçí, óôï ÷Üóéìï óôïí Êëéöô. Åß÷á óï-

êáñéóôåß áðü ôç äïõëåéÜ ðïõ Ýñé÷íå, äï(ëåõå áðü ôá ÷áñÜìáôá, åñ÷üôáí áñãÜ ôç

í(÷ôá, Þìáóôå åñùôåõìÝíïé, äåí êïéìüìáóôå. 'áñÜìáôá, äïõëåéÜ ðÜëé. Ìï( 'ëåãå

ðùò äï(ëåõå ëáìüãéá, Ýêáíå äçëáäÞ ðùò øùíßæåé ãñáâÜôåò ãéá íá ìáóÞóïõíå ïé ðå-

ñáóôéêïß. Ìï( 'ëåãå ãéá êÜðïéá âÜñêá, ìï( 'ëåãå ðùò êïéìüôáíå óå ôáñÜôóá, ìïõ

åßðå ðùò ôçí åß÷å êïðáíÞóåé ðéôóéñßêé íá ö(ãåé Ýîù áð' ôá ó(íïñá êáé âÝâáéá Èåó-

óáëïíßêç.

ÁãáðçèÞêáìå, å, ÔÜóéå;

ÉÙÍ ÔÕÑÔÁÉÏÓ:

Óôï ðñïçãï)ìåíï ôå)÷ïò áíáöåñèÞ-

êáìå óõíïðôéêÜ óôç æùÞ êáé ôï Ýñãï

ôïõ ÉùÜííç Ôåñôéëßíç ìå áöïñìÞ ôç

óõìðëÞñùóç åíüò ÷ñüíïõ áðü ôï èÜ-

íáôü ôïõ. Åðáíåñ÷üìáóôå ìå ìéá öù-

ôïãñáößá, ðïõ áíáêáë)øáìå åíôùìå-

ôáî) êáé ëßãåò åðéðëÝïí ðëçñïöïñß-

åò. Ï ÉùÜííçò Ôåñôéëßíçò ëïéðüí öïß-

ôçóå óôï ÃõìíÜóéï Ðïëõã)ñïõ êáé

óôç óõíÝ÷åéá óôá åêðáéäåõôÞñéá ôçò

ÐïëõãõñéíÞò ×ñõóÞò ÄÝëëéïõ óôç

Èåóóáëïíßêç. Ðåñß ôï 1950 êáôÝâçêå

óôçí ÁèÞíá íá óðïõäÜóåé ÉáôñéêÞ,

áëëÜ ôá ðáñÜôçóå ÷Üñéí ôïõ ÈåÜ-

ôñïõ êáé ôçò Äçìïóéïãñáößáò. Åðß

ðïëëÜ ÷ñüíéá õðÞñîå ðáñáãùãüò êáé

ðáñïõóéáóôÞò ñáäéïöùíéêþí êáé ôç-

ëåïðôéêþí åêðïìðþí êáé ãéá ëßãá

÷ñüíéá ðáñïõóéáóôÞò ôïõ ÖåóôéâÜë

Ôñáãïõäéï) Èåóóáëïíßêçò. ¸ãñáøå

óåíÜñéá ãéá ôáéíßåò, ìõèéóôïñÞìáôá

êáé ðïéÞìáôá. ¼óïé ôïí èõìï)íôáé á-

ðü ôá ÷ñüíéá ôïõ åìöõëßïõ ôïí ðåñé-

ãñÜöïõí ùò êïéíùíéêü, äñáóôÞñéï

êáé éäéáßôåñá ãïçôåõôéêü íÝï.

44

«...Å, ÔÜóéå; Ï áãáðçìÝíïò, ï ößëïò,

ï ó�íôñïöïò, ï Üíôñáò ìïõ, ï ðáôÝ-

ñáò ôçò Ìõñôþò...»

Êáôåñßíá Ãþãïõ.

10 Éïõíßïõ 1948.

Ï ÉùÜííçò Ôåñôéëßíçò ìáæß ìå ôéò ×Üéäù Ëéüíôá, Êáßôç

Æá÷áñßá, ÓôÝëëá ÄåëéëÞ, Íï�ëá ÖõñãÜäç, Ìáñßá ÌðÜêç,

Åõè. ÔóáìïõñôæÞ, Ìáñßá Êõñêï�äç êáé Ëüëá ÊïóìÝôç.

Ôá íÝá ôïõ Ïìßëïõ

�ÑÉÓÔÏÕÃÅÍÍÉÁÔÉÊÅÓ ÅÊÄÇËÙÓÅÉÓ: Ôçí ÊõñéáêÞ, 18 Äåêåìâñßïõ, êáé

þñá 8 ì. ì. óôï Äçìïôéêü ÈÝáôñï Ðïëõã)ñïõ èá ðñáãìáôïðïéçèåß ç êåíôñéêÞ åê-

äÞëùóç ôïõ Ëáïãñáöéêï) Ïìßëïõ, óå... óõíÝ÷åéá ôçò ðåñóéíÞò. Èá êõñéáñ÷Þóïõí

ôá åõôñÜðåëá óêåôò, ï ÷ïñüò êáé ç ìïõóéêÞ. Ôç ÐÝìðôç, 22 Äåêåìâñßïõ, óôïí ßäéï

÷þñï êáé ôçí ßäéá þñá ïé ìéêñïß Ëáïãñáöéêïß èá ìáò ÷áñßóïõí áêüìá ìéá ÷áñìü-

óõíç ÷ñéóôïõãåííéÜôéêç âñáäéÜ ìå ôï êÝöé êáé ôç æùíôÜíéá ôïõò.

Ç 6ç ÓÕÍÁÍÔÇÓÇ ôùí óõíåñãáôþí ôïõ "Ð" èá ðñáãìáôïðïéçèåß óôéò "¸îé

Âñ)óåò" ôçí ÐáñáóêåõÞ 16 Äåêåìâñßïõ ðåñß ôéò 9.30´ ôï âñÜäõ, ìåôÜ ôçí ðáñïõóß-

áóç ôïõ âéâëßïõ "Ç äéêÞ ìïõ ÐáéäéáôñéêÞ - Éóôïñßåò ìéáò æùÞò" ôïõ ÃéÜííç Ôóß-

êïõëá. Ç ðáñïõóßá ôùí ôáêôéêþí êáé éäéáßôåñá ôùí... áôÜêôùí óõíåñãáôþí ìáò èå-

ùñåßôáé áðáñáßôçôç.

Ï 11ïò ÔÏÌÏÓ ôïõ "Ð" èá åßíáé Ýôïéìïò óå ëßãåò ìÝñåò êáé èá äéáôßèåôáé óôçí

ôéìÞ ôùí 40 åõñþ áðü ôïí åêäüôç ôïõ ðåñéïäéêï), ÃéÜííç ÊáíáôÜ. (ôçë: 6945-

822836). Ï ôüìïò ðåñéëáìâÜíåé ôá ôå)÷ç áðü ôï 61ï Ýùò ôï 66ï, üóá äçëáäÞ êõêëï-

öüñçóáí ôï 2011. ÕðÜñ÷ïõí åðßóçò åëÜ÷éóôïé ôüìïé ôùí 5 ôåëåõôáßùí åôþí ðïõ äéá-

ôßèåíôáé óôçí ôéìÞ ôùí 30 åõñþ.

ÔÏ ÇÌÅÑÏËÏÃÉÏ ÔÏÕ ÏÌÉËÏÕ ÌÁÓ:

¸ôïéìï ðñïò äéÜèåóç åßíáé ôï åðéôñáðÝæéï çìåñïëüãéï ôïõ Ïìßëïõ ìáò, ðïõ á-

ãêáëéÜæåôáé êÜèå ÷ñüíï áð' üëïõò ôïõò ößëïõò ìáò. Ôï êüóôïò ôïõ áíÝñ÷åôáé óôï

åëÜ÷éóôï ðïóü ôùí 5 åõñþ êáé ìðïñåßôå íá ôï ðñïìçèå)åóôå áðü ôá ìÝëç ôïõ Ïìß-

ëïõ ìáò. ÐåñéëáìâÜíåé öùôïãñáößåò üëùí ôùí ÷ïñåõôéêþí ìáò ïìÜäùí êáé üðùò

ðÜíôá åðéëåãìÝíåò ðáëéÝò öùôïãñáößåò ôïõ Ðïëõã)ñïõ.

ÄÉÏÑÈÙÓÇ ËÅÆÁÍÔÁÓ: Óôç öùôïãñáößá ôçò óåë. 17 ôïõ ðñïçãï)ìåíïõ ôå)-

÷ïõò (65ï), "...óôï åðßêåíôñï ôçò ðáñÝáò" äåí âñßóêåôáé ï Ã. Öéëéððáêüðïõëïò, ü-

ðùò ëáíèáóìÝíá áíáãñÜöïõìå, áëëÜ ï ðñüåäñïò Ðñùôïäéêþí ê. Èåïäïóüðïõëïò.

Äéáêñßíïíôáé áêüìç ïé Áè. ÊáñáãêÜíçò, ÁíáóôÜóéïò ÂÜëéïò Ðñùôïäßêçò ìå ôç

ó)æõãü ôïõ Óï)ëá, Åõèõìßá ÔóáìïõñôæÞ, Áíèï)ëá Âïõäï)ñç êáé ¢ííá Êáôóáï)-

íç, öáñìáêïðïéüò. Ç öùôïãñáößá ÷ñïíïëïãåßôáé ðåñß ôá 1951. Åõ÷áñéóôï)ìå ôçí

ê. Åõèõìßá ÔóáìïõñôæÞ ãéá ôç äéüñèùóç.

ÐÑÏÃÑÁÌÌÁ �ÏÑÅÕÔÉÊÙÍ ÔÌÇÌÁÔÙÍ:

Ç íÝá ÷ïñåõôéêÞ ÷ñïíéÜ Üñ÷éóå Þäç áðü ôïí ÓåðôÝìâñéï. Ãéá üóïõò äåí åíçìå-

ñþèçêáí ãéá ôï ðñüãñáììá, ôï ðáñáèÝôïõìå ðáñáêÜôù, ìå ôçí åðéóÞìáíóç, "ðïôÝ

äåí åßíáé áñãÜ"! Ðñïëáâáßíåôå áêüìá íá åíôá÷èåßôå óå Ýíá áðü ôá ôìÞìáôÜ ìáò.

45

«Ìå öüíôï ôïí Äï�íáâç».

Áðü ôçí êáëïêáéñéíÞ åêäñïìÞ

ôïõ Ëáïãñáöéêï� óôçí Ïõããáñßá.

ÔìÞìá Íçðßùí: ÄåõôÝñá 6.00-7.00 ì. ì.

ÔìÞìá Á´ Äçìïôéêï : Ôñßôç 5.00-6.00 ì. ì.

ÔìÞìá ´& ô Äçìïôéêï : Ôñßôç 6.00-7.00 ì. ì.

ÔìÞìá ´& ô Äçìïôéêï : Ôñßôç 7.00-8.00 ì. ì.

ÔìÞìá ô& Ä´ Äçìïôéêï : ÐáñáóêåõÞ 4.30-5.30 ì. ì.

ÔìÞìá ô, Ä´& Å´ Äçìïôéêï : ÐáñáóêåõÞ 5.30-6.30 ì. ì.

ÔìÞìá Å´& ÓÔ´ Äçìïôéêï : ÐáñáóêåõÞ 6.30-7.30 ì. ì.

ÔìÞìá Á´& ´ Ãõìíáóßïõ: ÐáñáóêåõÞ 7.30-8.30 ì. ì.

ÔìÞìá ÍÝùí: ÐáñáóêåõÞ 8.30-9.30 ì. ì.

ÔìÞìá ÅöÞâùí: ÊõñéáêÞ 5.30-6.30 ì. ì.

ÔìÞìá Áñ÷áñßùí Åíçëßêùí: ÊõñéáêÞ 6.30-7.30 ì. ì.

ÔìÞìá Åíçëßêùí: ÊõñéáêÞ 7.30-8.30 ì. ì.

ÔìÞìá ÐáñáóôÜóåùí: ÊõñéáêÞ 8.30-10.30 ì. ì.

______________________

Ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá ï "Ðïë�ãõñïò" êõêëïöïñåß áðïêëåéóôéêÜ ÷Üñç óôçí áãÜðç êáé ôçí

ïéêïíïìéêÞ óôÞñéîç ôùí áíáãíùóôþí ôïõ. Ç áãÜðç áõôÞ Þôáí ðïõ ìáò Ýêáíå áðü ôçí áñ÷Þ

íá íéþóïõìå, ðùò ìðïñï�ìå íá ôá âãÜëïõìå ðÝñá ìüíïé ìáò ÷ùñßò äåóìå�óåéò êáé

õðï÷ñåþóåéò. Ãé áõôü äåí åßíáé õðåñâïëÞ íá ðï�ìå üôé ï "Ðïë�ãõñïò" áðïôåëåß Ýêäïóç ôùí

óõíäñïìçôþí ôïõ.

Åìåßò óå áíôáðüäïóç áõôÞò ôçò áãÜðçò åñãáæüìáóôå íõ÷èçìåñüí, þóôå íá

ðáñïõóéÜæïõìå êÜèå öïñÜ èÝìáôá åðßêáéñá êáé Üëëá ðïõ áöïñï�í ôçí éóôïñßá êáé ôçí

ðïëéôéóôéêÞ êëçñïíïìéÜ ôïõ ôüðïõ ìáò.

Óáò åõ÷áñéóôï�ìå üëïõò áðü êáñäéÜò - éäéáßôåñá ôïõò Ðïëõãõñéíï�ò ôçò äéáóðïñÜò - ãéá

ôç óõãêéíçôéêÞ áíôáðüêñéóç êáé êáëï�ìå ôïõò ößëïõò åðáããåëìáôßåò, íá äéáöçìßóïõí ôéò

åðé÷åéñÞóåéò ôïõò ìÝóá áðü ôéò óåëßäåò ôïõ ðåñéïäéêï� ìáò.

Ïé ÷ïñçãïß ôïõ ðåñéïäéêï� ìáò ãéá ôï íÝï Ýôïò 2011 åßíáé:

ÉÁÍÏÕÁÑÉÏÓ - ÖÅÂÑÏÕÁÑÉÏÓ: Èåïäïóßá Ìïäéêï� 250, ÓôáìÜôá Ê. Áèáíáóßïõ

(¢ìöéóóá) 200, ×ñßóôïò Ãåñï÷ñßóôïò 200, ÁèáíÜóéïò ÌðÜêçò 200, Êùí/íïò Êïõãéþíçò

100, Áðüóôïëïò ÊåëéáöÜíïò 100, Óð�ñïò Äáó�ëëáò 50, ÓôÝëéïò ÄÝáò 100, Êùí/íïò

ÌåñéâÜíçò 70, ÃéÜííçò Ôóßêïõëáò 100, ÁèáíÜóéïò ×ïõ÷ï�ôáò 100, ÁèáíÜóéïò ÊïóìÜò 100,

Ìáñßíïò ÆÝñâáò 50, Éùáêåßì ØáèÜò 50, ÂÜíá Óôáõñéíï� 30, Öùôï�ëá Äçìïðï�ëïõ 50,

Íï�ëá ÄÝëéïõ 50, Ìé÷Üëçò Æáìðï�íçò 50, Åñéö�ëç Äáìéáíï� 50, ¢ííá Ôæçñßôç 50, Ìáßñç

ÔóïõãêñÜíç 100, ÂÝñá Ìðüìðá 100, ÄçìÞôñéïò Ãï�ôáò 50, ÄçìÞôñéïò Áíô. ÌðáíÜâáò 50,

46

ÃéÜííçò Êáñáìß÷ïò 40, Êåßìçò ÔóåñâåëÞò 20, Áíáóôáóßá ËáíáñÜ 50, Ôáóï�ëá ÐáñáèõñÜ-

ÌáæáñÜêç 50, ÃéÜííçò ×áäéÜò 20, ÊïóìÜò ×ëéÜðáò 70, Ìé÷Üëçò ÐéðÝñêïò 50, Áñãõñþ

ÊáôåñôæÞ-Âáëáôóï� 50, Ìáñßá ÊáóôñÝôóéïõ 50, Âáóßëåéïò Êßôóéïò 50, Ðáíáãéþôçò

ÓåñÝôçò 20, Âáóßëåéïò Áè. Åõáããåëéíüò 50, ÅëÝíç ÔÜóéïõ 100, ¢ííá Ôóßêïõëá 20, ÈùìÜò

ÁíäñùíÜò (Áõóôñáëßá) 100 $, Ãéþñãïò ÈÜíïò 50, Åëâßñá ÌåëÜ 80, Ãéþñãïò ÆùãñáöÜêçò

50, Ìáñßá ÆùãñáöÜêç 20, Íßêç ÓïõëéíÜñç 20, ÃéÜííçò Æïãëïðßôçò 50, Åõñéðßäçò

×áôæç÷ñÞóôïò 50, ¢ííá Êõñãéáößíç (ÂÝëãéï) 100, ×ñÞóôïò ÓáñÜöçò 50, Ãéþñãïò & ÌÜñù

ÖñÝñç 50, ÄÞìçôñá ÁóâåóôÜ 50, ÐÝôñïò ÁíáãíùóôÜñáò 50, Ìáñßá ÌÜíôç 50, Èåïäüóçò

ÌïñÝíïò (Áõóôñáëßá) 50, Åõèõìßá ÌáãäÜëç 40, Áíáóôáóßá ÌáíáóóÞ-ÂáëáóÜêç 50,

ÃáëÜôåéá ÌáíáóÞ-ÁîáñëÞ 50, Ãåþñãéïò ×áëÜôçò 20, Êáôåñßíá ÌðáíÜâá 50.

ÌÁÑÔÉÏÓ - ÁÐÑÉËÉÏÓ: É. Ì. Óßìùíïò ÐÝôñáò 30, Ãåþñãéïò Äçìï�äçò 250, ËÝíá

Êõñéáêï�-ÆÞãñá 200, Èåüäùñïò Áõãåñéíüò 20, ÄÜöíç Âïñäï�-ÃêáñÜ 50, Óôá�ñïò

Óêõëßôóçò 50, ÁñåôÞ ÐáëáìÞäïõò 100, Ãñçãüñçò Óôéâá÷ôÜñçò 50, ÊõñéáêÞ ØáèÜ-ÌáñÝôç

50, Áíáóôáóßá Í. ØáèÜ 50, Åõìïñößá ÌðáíÜâá-Ñïìðüãëïõ 50, ×ñÞóôïò ÑáíôáâÝëáò 50,

Íßêïò ×. Ìðüëìáôçò 100, Áéêáôåñßíç ØáèÜ-ÃåñïãéÜííç 100, Ãñçãüñçò ÊåëéáöÜíïò 50,

ÄçìÞôñéïò É. ÌÜíôçò 50, Âéñãéíßá Öõóßêá 50, Ìáñßá ÃéáííáêÜñç-Ðáðáãéáííïðï�ëïõ 50,

Áíáóôáóßá ÐáñáèõñÜ 50, Åõáããåëßá Ìáíùëï�ôóéïõ-Ôïõìáíßäïõ 100.

ÌÁÉÏÓ - ÉÏÕÍÉÏÓ: Ãåùñãßá Áñãõñïðï�ëïõ 200, ÓùôÞñçò Áëåâßæïò 150, Íßêç

Êïõãéþíç-Êïíôáñßíç (ÊáíáäÜò) 100, ÄÝóðïéíá ÄçìçíÜ-Ëßôïõ 100, Êùí/íïò

Êïíôïãéáííüðïõëïò 70, Íéêüëáïò Ã. Êõñêï�äçò (Áõóôñáëßá) 50, ÄÞìçôñá ÖáñäïãéÜííç 50,

×ñÞóôïò ÐéðÝñêïò 30, Öþôçò Æïãëïðßôçò 70, ÄÞìçôñá Ãáâñßëç 50, Ôáóï�ëá ÊåëéáöÜíïõ

20, Ößëéððïò Í. ÓôñÜôïò 100, ×Üéäù Í. ÔáìðÜëç 50, ÓôÝëëá ÊáÀóç-Ëáìðñßäïõ 100, ×éïíßá

ÓáìáñÜ 50, Ìáßñç Äáñáâßãêá-Êõñéáêßäïõ 100, ÓïõëôÜíá ÓáìáñÜ 50, ÌÜñêïò ÊáñáìÝñçò

80, ¢ííá ÊáñíÞ 50, ÁííÝôá ÄåëÞìðáóç 50, Ãåþñãéïò ÌïñÝíïò 100.

ÉÏÕËÉÏÓ - ÁÕÃÏÕÓÔÏÓ: Íßêïò Ëáìíßäçò 200, Ãéþñãïò ÄáìáëÜò (Ãáëëßá) 150,

ÄçìÞôñçò ÌðïõëÜêçò 100, Åõìïñößá ÐáëáìÞäïõò-×ñéóôéáíïðï�ëïõ 100, Ãéþñãïò

Ëõðçñßäçò 100, Íßíïò Ðï�ëéïò (Áõóôñáëßá) 50$, Ðá�ëïò ÅììáíïõÞë 50, ÊëÝùí ÂáóéëÜêçò

50, ×ñ�óá Æáñßöç 50, ÌÜñéïò Ðõñðáóüðïõëïò 50, Íßêç Ëáóêáñßäïõ 50, Êáôåñßíá

ÌðáíÜâá 50, Éùáêåßì ÐáíôÜëçò (Áõóôñáëßá) 50, Åõñéðßäçò ×áôæç÷ñÞóôïò 50, Êþóôáò

Êáìðï�ñçò 50, Åõèáëßá ÅììáíïõÞë 50, ÃéÜííçò ËïãïèÝôçò 50, Ìáñßá ÊáóôñÝôóéïõ 25,

Åõáããåëßá ÄáìáëÜ-ÃáâñéëÜêç 50, ×áñßêëåéá ÄáìáëÜ-ÁëåîÜíäñïõ 50, Óïößá ×ëéáñÜ 50,

ÈùìÜò ÁíäñùíÜò (Áõóôñáëßá) 50, ×áñÜ ÓÜêêç 20, Áíáóôáóßá Ëáìíßäïõ 100.

ÓÅÐÔÅÌÂÑÉÏÓ - ÏÊÔÙÂÑÉÏÓ: Êùí/íïò ÁóçìéíÜñçò 100, Ìßíá Óôéâá÷ôÜñç 50,

Ìáñßá ÌðáëÞ 40, Âáóßëåéïò Ôóéþíçò (Ìåëâï�ñíç) 50, Ìáñßá Ôïóóßäïõ 50, ÅëÝíç

Ìé÷áëÜêç-ÔóÜôóáñç 50, Áèáíáóßá Ôóßêïõëá 50, ÄÞìçôñá ÁóâåóôÜ 50, Åõìïñößá

ÌïñÝíïõ 50, ¢ííá Ôóßêïõëá 20, ÊïóìÜò ×ëéÜðáò 50, ÄçìÞôñçò Æï�íçò 40, Óïößá ÓÝöåñ

50, Âáóßëåéïò Êïõãéþíçò 50, ÃéÜííçò ÄéìçíÜò 50, ÁñãõñÞ ÄçìçíÜ 50, ÓïõëôÜíá ÊïôóéÜíïõ

50, ÃéÜííçò ÔóÜôóáñçò 50, ÓôÝñãéïò Áããåëßäçò 50, ÄçìÞôñéïò Ãåùñãáêï�äçò 50, ×ñÞóôïò

ÁóçìéíÜñçò 50, ÓïõæÜíá Ôæçñßôç 50, ÄçìÞôñçò (ÔÜêçò) ØáèÜò 50, Áíáóôáóßá ÐáñáèõñÜ-

ÌáæáñÜêç 50, ×ñÞóôïò ØáèÜò 20, ÅëÝíç ËõêÜñôóç 50, ÉùÜííçò ÔÜóéïò 50.

ÍÏÅÌÂÑÉÏÓ - ÄÅÊÅÌÂÑÉÏÓ: ÁóôÝñéïò ÃñáììÝíïò 100, ÁèáíÜóéïò

ÔóáìïõñôæÞò 100, ÄÞìçôñá Ñáâáíï -ÓôåöÜíïõ 100, Åõèõìßá ÐáðáóôåöÜíïõ 50,

Íï ëá ÖõñãÜäç 50, Öùôï ëá Äçìïðï ëïõ 50, Áóçìßíá ÊáæÜíç 50, Ìáñßôóá

ÊáæÜíç 50, �ñÞóôïò ÓáñÜöçò 40, Ìïñöï ëá �ñõóÜöç 50, Âéñãéíßá Öõóßêá 50,

Íéêüëáïò Âëá÷Üâáò 50, Áèáíáóßá ÌðáíÜâá 50, Áíáóôáóßá Ó÷ïéíÜ 50, Íôßíïò

Ðáðáèáíáóßïõ 50, Áñã ñçò ÊåëéáöÜíïò 50, Áëßêç ÐáðáúùÜííïõ 50, ÁèáíÜóéïò

Ö. ÄÝëéïò 50, Ãåþñãéïò �áäéÜò 30, ¢ííá Ôæçñßôç 50, ÐÝôñïò Êõñêï äçò 50.

47