Σταγόνες Πίστεως-Τεύχος 6ο

32

description

Τριμηνιαία περιοδική έκδοση του Μητροπολιτικού Ναού Αγίου Νικολάου Αλεξανδρουπόλεως.

Transcript of Σταγόνες Πίστεως-Τεύχος 6ο

Σταγόνες

Πίστεως

2

Τ Ρ Ι Μ Η Ν Ι Α Ι Ο Π Ε Ρ Ι Ο Δ Ι Κ ΟΙΕΡΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΝΑΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ - ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΗΣ 2012 ΤΕΥΧΟΣ 6ο ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2014

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΞΗΣΑρχιμ Ειρηναίος Λαφτσής Πρωτοσύγκελλος ΙΜ Αλεξανδρουπόλεως

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣΧρήστος Παπαναστασίου θεολόγος

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣΠλατεία Μητροπόλεως - 68100 Αλεξανδρούπολη

Τηλ 25510-26693 Fax 25510-36893 E-mail stagonespisteosgmailcomΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ

ΔΕΚΤΕΣ ΔΩΡΕΕΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΩΝ

Τιμία Κάρα μάρτυρος Νικολάουενός εκ των Τεσσαράκοντα μαρτύρων

Στον Μητροπολιτικό μας Ναό και σε προσκυνητάρι φυλάσσε-ται η Τιμία Κάρα του μάρτυρος Νικολάου ενός εκ των ΑγίωνΤεσσαράκοντα μαρτύρων που μαρτύρησαν στην λίμνη της Σε-βαστείας επί αυτοκράτορος Λικινίου (308-324) Η Τιμία Κάραμεταφέρθηκε στην πόλη μας από τους πρόσφυγες της ΜικράςΑσίας και θησαυρίσθηκε στον Μητροπολιτικό μας Ναό

Η μνήμη τους εορτάζεται κάθε χρόνο στις 9 Μαρτίου

Ώρα για microετάνοια 3Οι 12 microήνες 4Θεοφάνεια 6Άγιος Ιωάννης Πρόδροmicroος 8Ο Άγιος Αντώνιος και οmicroπαλωmicroατής της Αλεξάνδριας 10Μάθηmicroα από την κουκουβάγια 11Οι Τρεις Ιεράρχες 12Αφιέρωmicroα στην εορτήτης Υπαπαντής 14Οmicroιλία Μητροπολίτου 16Νύχτα Τσικνοπέmicroπτης 18Περί microετανοίας 20Η Θεία Λειτουργίατων Προηγιασmicroένων ∆ώρων 22Ο Ακάθιστος Ύmicroνος 24Ο πρώην microηχανόβιος 26Αφιέρωmicroα στην Επανάστασητου 1821 28Ο ίδιος ο Κύριοςθα microας διδάξει προσευχή 30ΠρόγραmicromicroαΜεγάλης Εβδοmicroάδας 31

περιεχόmicroενα

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

3

Αγαπητοί μας ενορίτες και αναγνώστες

Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι μία αγωνιστική πε-ρίοδος πνευματικής προετοιμασίας που σκοπό έχει ναπροετοιμάσει τον χριστιανό για να ζήσει την Ανάστασητου Χριστού Η προετοιμασία γίνεται με την νηστεία τηνπροσευχή τη μελέτη της Αγίας Γραφής τη μετάνοια τηνταπείνωση τη συμμετοχή στις μοναδικές ακολουθίες τηςπεριόδου και πάνω απ όλα με τη Θεία Κοινωνία Η Ανά-σταση του Χριστού για την οποία ο χριστιανός προετοι-μάζεται είναι το κέντρο της ζωής της Εκκλησίας Οιάνθρωποι όμως δεν ζούμε την Ανάσταση του Χριστούγι αυτό και ψάχνουμε την ουσία στην επανάσταση Αντίνα αναστηθούμε επαναστατούμεmiddot όπως βλέπουμε σή-μερα να συμβαίνει σε όλο τον κόσμο

Οι επαναστάτες αρέσουν στους ανθρώπους γιατί ηαλλαγή που προτείνουν δεν είναι μετάνοια προσωπικήΔεν μας καλούν να αλλάξουμε εμείς μέσα μας να γκρε-μίσουμε τον τρόπο σκέψης μας να χτυπήσουμε τον εγωι-σμό μας να παλέψουμε με την αλαζονεία και ναχτίσουμε έναν άλλον εαυτό με ταπείνωση και με αγάπηαλλά καλούν σε μια αλλαγή εξωτερικών δομών απρό-σωπα κοινωνικών ανώδυνα προσωπικών πιστεύονταςαυτόματα ότι θα προκαλέσει βελτίωση της ζωής μαςΠροσπαθούν να χτίσουν έναν άλλο κόσμο και όχι ένανάλλον άνθρωπο

Ένα δεύτερο στοιχείο τους είναι ότι επιθυμούν ναεξαναγκάσουν τον κόσμο να αλλάξει ενώ η Εκκλησίακαλεί -δεν αναγκάζει- (όστις θέλει Μαρκ 8 34) τονάνθρωπο να αλλάξει Αυτή η βία με το εκρηκτικό στοι-χείο της εκδίκησης (laquoδικαιοσύνηraquo είναι το όνομά της)επίσης γλυκαίνει τους ανθρώπους αλλά δεν είναι παράμια άλλη όψη του ίδιου νομίσματος Γι αυτό και οι επα-ναστάσεις ακόμη και αν επικρατήσουν κατά κανόνα κα-ταλήγουν σε λουτρό αίματος και καθιδρύουν ένα σκληρόκαθεστώς

Η Εκκλησία αυτές τις ημέρες προβάλλει και διδάσκειτην εσωτερική επανάσταση δηλαδή την μετάνοια πουείναι έννοια προσωπική και βιωματική Τι σημαίνει με-τάνοια

Στους εχθρούς συγχώρησηΣτους φίλους την καρδιά μαςΣτα παιδιά το παράδειγμά μαςΣτους διαφωνούντες με μας ανοχήΣτους γονείς υπακοήΣτους ηλικιωμένους τρυφερότηταΣτον εαυτό μας αυτοσεβασμόΣτους δοκιμασμένους κατανόησηΣε όλους αγάπηΓια όλους προσευχή

ΚΑΛΗ ΑΓΙΑΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ

Οι ιερείς του Ναού

Σταγόνες

Πίστεως

4

-Ο λο βρέχει βρέχει διακοπές είναιαυτές Κι έχει και κρύο δεν μπο-ρούμε να παίξουμε Αν χιόνιζε

κάτι θα γινόταν θα παίζαμε χιονοπόλεμοΟ Μανωλάκης κλότσησε τη μπάλα με

μανία και κείνη laquoέσκασεraquo κυριολεκτικά στοτζάμι της μπαλκονόπορτας Ευτυχώς που ηγιαγιά ήταν στο σπίτι κι όχι η μαμά κι ο μπαμ-πάς γιατί ποιος ξέρει τι laquoεξάψαλμοraquo θαάκουγε Η Δήμητρα είχε καθίσει κιόλας στονκαναπέ στην αγκαλιά της γιαγιάς και hellip

- Γιαγιά όλες οι εποχές δεν έχουν την ομορ-φάδα τους Έτσι δε λέει η κυρα-Καλή στο πα-ραμύθι Να το πούμε και στον Μανώλη για ναμη στενοχωριέται

- Η καημένη η κυρα-Καλή δούλευε στηνπλούσια κυρα-Κακή της έκανε όλες τις δου-λειές και της ζύμωνε και το ψωμί Κι όταν τέ-λειωνε με το ζύμωμα δεν έπλενε τα χέρια τηςαλλά με τα ζυμάρια στα χέρια πήγαινε σπίτιτης τα ξέπλενε με νερό μέσα σε μια κατσα-ρόλα κι έφτιαχνε μ΄ αυτό χυλό για τα παιδάκιατης

Ο Μανωλάκης ήδη στην αρχή κοιτώντας μεαπορία και μετά με ενδιαφέρον και περιέρ-γεια είχε καθίσει στην άλλη άκρη του καναπέκαι περίμενε τη συνέχεια της ιστορίας

- Κι εκείνα τα παιδάκια της συνέχισε η για-γιά στρουμπουλά στρουμπουλά γίνονταν καιμεγάλωναν με τη βοήθεια του Θεού και τηνυπομονή και την αγάπη της μάνας τους τηςκυρα-Καλής Μα η κυρα-Κακή η αρχόντισσατη ζήλεψε κι όταν έμαθε πως με τα ζυμάριαπου περίσσευαν στα χέρια της έθρεφε τα παι-διά της την πρόσταξε να πλύνει τα χέρια τηςεκεί μπροστά της στο σπίτι της

- Ακούς εκεί να ταΐζει τα παιδιά της μετο δικό μου το ζυμάρι

Η καημένη η κυρα-Καλή έφυγε πι-κραμένη κι άρχισε να περιπλανιέται

Πού θα έβρισκε λίγο φαγητό για ταπαιδάκια της μέρα που ήταν παρα-μονή πρωτοχρονιάς Ξαφνικά στοτέλος του δρόμου και στην αρχή του δά-σους είδε ένα παράξενο φως κι όταν πλησίασεβρέθηκε μπροστά σε μια φωτισμένη σπηλιάΕκεί την υποδέχτηκαν δώδεκα παλικάρια κιόταν τους είπε την ιστορία της τη λυπήθηκαντης έδωσαν ένα ζεστό να πιει και της υποσχέ-θηκαν πως θα της έδιναν φαγητό για τα παιδιάτης Μόνο ήθελαν να τους πει τη γνώμη τηςγια τους μήνες και τις εποχές του χρόνου

Η καλοσυνάτη κυρα-Καλή είχε να πει γιαόλους τους μήνες μόνο καλά Οι ανοιξιάτικοιστολίζουν τη γη με τα σπαρτά και τα λουλού-δια μας φέρνουν το Πάσχα και την Πρωτομα-γιά και με τις βροχούλες τους μεγαλώνουν καιπρασινίζουν τα στάχια και τα σπαρτά Αν πειςτο καλοκαίρι με τους ζεστούς μήνες μεγαλώ-νει η μέρα τα παιδιά παίζουν όλη μέρα ντυ-νόμαστε ελαφρά και πάμε διακοπές καιθερίζουμε τα στάχια κι έχουμε κι ένα σωρόφρούτα και λαχανικά Κι αν πεις για το φθινό-πωρο μαζεύουμε τα σταφύλια και κάνουμε τοκρασί αρχίζουν τα σχολεία και με όρεξη ταπαιδιά βρίσκουν τους φίλους τους και μαθαί-νουν γράμματα και σιγά σιγά με τα πρωτοβρό-χια δροσίζεται η γη που έμεινε ξερή τοκαλοκαίρι κι εμείς ετοιμαζόμαστε για τον χει-μώνα που θα έρθει Αλλά και ο χειμώνας δενέχει τη χάρη του Όλη η πλάση ξεκουράζεται κιοι σπόροι κάτω από τη γη τρέφονται με τα χιό-νια και τις βροχές για να πετάξουν τα μπουμ-πούκια τους την άνοιξη Κι η οικογένειαμαζεύεται στο σπίτι και γιορτάζουν όλοι μαζίΧριστούγεννα και Πρωτοχρονιά Υπάρχει καλύ-τερο από τη δεμένη οικογένεια

- Όλα καλά κι ευλογημένα τα έκαμε ο Πα-νάγαθος Θεός παιδιά μου

Οι δώδεκα μήνες γιατί αυτοί ήταν τα παλι-κάρια που συνάντησε η κυρα-Καλή εκτός απότο φαγητό της έδωσαν και ένα μεγάλο κανάτιβουλωμένο με μια τάπα όμως που της είπαννα μην το ανοίξει παρά μόνο όταν έφτανεσπίτι της στο δωμάτιό της

- Θεέ μεγαλοδύναμε φώναξε ηκυρα-Καλή και σταυροκοπήθηκε

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

5

όταν ανοίγοντας το κανάτι έπεσαν στο πάτωμααμέτρητα χρυσά νομίσματα

Όταν όμως η κυρα-Κακή είδε τα παιδάκια τηςκυρα-Καλής ομορφοντυμένα και καλοταϊσμέναανήμερα Πρωτοχρονιά την πίεσε κι έμαθε το μυ-στικό της Εξάλλου η κυρα-Καλή δεν της κρατούσεκακία αφού είχε ψυχή αγαθή για όλον τον κόσμο

- Ακούς εκεί φλουριά για την Καλή Μωρέτώρα θα δεις τι θα κερδίσω εγώ

Μια και δυο βρίσκει κι αυτή τους μήνες Μαπού καλή κουβέντα να βγει από το στόμα της Οιανοιξιάτικοι μήνες απαίσιοι και βροχεροί μέσαστις λάσπες και την υγρασία κι αν πεις για Πάσχακαι Πρωτομαγιά φασαρία και κούραση Οι καλο-καιρινοί καλύτεροι μαθές Mέσα στον ιδρώτα εί-μαστε και σκάμε από τη ζέστη κι όσο για τοφθινόπωρο και τους μήνες του σχολεία έξοδα τρε-χαλητό δουλειές στα χωράφια με το όργωμα μα-κριά μακριάhellip Ε για τον χειμώνα τι καλό να δειςμε τα κρύα που πουντιάζουμε πάρε τον Δεκέμ-

βρη χτύπα τον Γενάρη και δείρε τον Κουτσοφλέ-βαρο

- Γιαγιά πήρε κι αυτή σταμνί ρώτησε ο Μανώ-λης που είχε καθίσει πια στα πόδια της γιαγιάς

- Και βέβαια πήρε αλλά όταν το άνοιξε στοσπίτι της βρήκε μονάχα πέτρες κι έσκασε από τοκακό της και τη ζήλια της

- Εντάξει κατάλαβα είπε ο Μανωλάκης σκύ-βοντας το κεφάλι

- Μανωλάκη μου σ΄ όλα τα πράγματα υπάρχειη καλή πλευρά και πρέπει αυτή να βλέπουμε καινα αισθανόμαστε την ευτυχία για όσα καλάέχουμε Είδες τώρα που είμαστε μαζί αγαπημέ-νοι και χαιρόμαστε ό ένας τον άλλο Και η βροχήχρειάζεται και η ζέστη και τα λουλούδια και τακρύα Σ΄ όλα οι άνθρωποι βρίσκουμε την ευτυχίακαι την καλοσύνη αρκεί να την έχουμε μέσα μας

hellipΚαι μια ζεστή αγκαλιά περίμενε και τη Δήμη-τρα και τον Μανώλη

Σταγόνες

Πίστεως

6

Με την εορτή των Θεοφανείων ολοκληρώνεται έναςπλούσιος λατρευτικός κύκλος που η Εκκλησία μαςτον ονόμασε laquoΆγιο Δωδεκαήμεροraquo Τα γεγονότα

που εορτάζονται είναι η κατά σάρκα Γέννηση (25 Δεκεμ-βρίου) η Περιτομή (1 Ιανουαρίου) και η Βάπτιση (6 Ιανουα-ρίου) του Χριστού (Ματθ 2ο και 3ο κεφ)

Αρχικά οι γιορτές του Δωδεκαημέρου ήταν μία τα Θεο-φάνεια η οποία είναι η παλαιότερη Δεσποτική εορτή και απότον 4ο αιώνα αρχίζουν και υπάρχουν περιπτώσεις χωριστούεορτασμού των εορτών Χριστουγέννων και των Θεοφανείωνόπως μας πληροφορούν ο Μ Βασίλειος και ο Γρηγόριος οΘεολόγος Για τις εορτές και τις λατρευτικές τελετές των εορ-τών των δύο πρώτων αιώνων και για τον λόγο και τον ορισμόσε συγκεκριμένη ημέρα των εορτών μας πληροφορούν ο Ιγνά-

τιος Αντιοχείας ο Κλήμης Ρώμης και άλλοι χριστιανοί συγ-γραφείς του 2ου και 3ου αιώνα Σrsquo αυτά λοιπόν τα κείμεναφαίνεται ότι οι Χριστιανοί γιόρτασαν την ίδια μέρα Χριστού-γεννα και Θεοφάνεια καλύπτοντας κυρίως τρεις γιορτές πουείναι α) η φανέρωση του Θεού ως βρέφους στους ανθρώπουςγενικά β) η φανέρωση του Θεού στους Μάγους ειδικά καιγ) η φανέρωση της Αγίας Τριάδος στον Ιορδάνη

Από τον 4ο αιώνα όμως και μετά η Εκκλησία αποφασίζεινα χωρισθούν οι εορτές για να δώσει θρησκευτικό και σωτη-ριολογικό περιεχόμενο και να αντιταχθεί στις δυο μεγάλες ει-δωλολατρικές που ήταν στην μεν Δύση ο Θεός-Ήλιος στηνδε Ανατολή οι Επιφάνειες Η προέλευση πιθανότατα είναιεξωβιβλική είναι γνωστό ότι αιγύπτιοι λάτρεις ενός μυστη-ριακού θρησκεύματος εόρταζαν την εμφάνιση του Χρόνου ήΚρόνου μέσα από τα νερά του Νείλου στις 6 ΙανουαρίουΑυτή ήταν μια από τις πολλές ειδωλολατρικές laquoΕπιφάνειεςraquoΕίναι φανερό ότι οι Χριστιανοί ξεκίνησαν στην Αίγυπτο ναδίνουν τη δική τους απάντηση για το ποια είναι η πραγματικήlaquoΕπιφάνειαraquo του Θεού μέσα από τα νερά αυτή του βαπτι-ζομένου Ιησού Με το παράδειγμά Του και την εντολή Του

αργότερα για βάπτιση των πιστευόντων όχι μόνο πλέον laquoενύδατιraquo (όπως στην θρησκευτική πρακτική πολλών ανατολι-κομεσογειακών θρησκειών όπου το λιγοστό νερό θεωρείταιπάντα θεόσταλτο καθαρτήριο) αλλά και laquoεν Πνεύματιraquo οΧριστός αναδείκνυε τη μοναδική ιστορική laquoΕπιφάνειαraquo τουΘεού σε μια ιστορία ευθύγραμμη που δεν επαναλαμβάνεταιΑντίθετα η laquoΕπιφάνειαraquo των νερών ή του θεού-Ηλίου (solisinvicti) στη Δύση κατά το χειμερινό ηλιοστάσιο ήταν η απο-θέωση της κυκλικής φυσικής ροής του κόσμου

Στη Ρώμη είχε αρχίσει από τις πρώτες δεκαετίες του 4ουαιώνα (περί το 330-340) ο εορτασμός των Χριστουγέννων ωςαπάντηση στα ειδωλολατρικά Βρουμάλια ή Σατουρνάλιαπου ήταν η λατρεία του αναγεννώμενου Ηλίου όταν (περισ-σότερο εμφανώς στα βορειότερα κλίματα) άρχιζε να ξαναμε-

γαλώνει η μέρα μετά το χειμερινό ηλιοστάσιο Οι Χριστιανοίστη λατρεία του laquoξαναγεννημένου Ήλιουraquo του φυσικού κύ-κλου απαντούσαν με τη γέννηση του laquoνοητού Ηλίου της Δι-καιοσύνηςraquo Περί το 375 άρχισαν να εορτάζονται ταΧριστούγεννα και στη Συρία και το 386 ο Ιωάννης ο Χρυσό-στομος πρεσβύτερος στην Αντιόχεια εξέφρασε στο Λόγο τουlaquoΕις την γενέθλιον ημέρα του Σωτήροςraquo τη χαρά του πουεπιτέλους η 25η Δεκεμβρίου μπήκε επίσημα στο εορτολόγιοτης πόλης Μέχρι το 432 η εορτή είχε φθάσει και στην Αλε-ξάνδρεια

Εκτός της κύριας ονομασίας της εορτής ο κόσμος γνωρί-ζει την Βάπτιση του Κυρίου μας ως εορτή των Θεοφανείων ήτων Φώτων Το γνωστό σε όλους μας απολυτίκιο της Εορτήςπεριγράφει ακριβώς και δικαιολογεί τις δύο αυτές ονομασίεςΣας το παραθέτουμε σε μετάφραση

laquoΌταν βαπτιζόσουν στον Ιορδάνη Κύριε φανερώθηκε ηπροσκύνηση της Τριάδας η φωνή του Πατέρα το επικύρωνεκαθώς σε ονόμαζε Υιό αγαπητό Και το Πνεύμα με μορφή πε-ριστεριού βεβαίωνε την αλήθεια του Λόγου Δόξα σε ΕσέναΧριστέ Θεέ που φανερώθηκες και φώτισες τον κόσμοraquo (Απο-

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

7

λυτίκιο Θεοφανείων laquoΕν Ιορδάνη βαπτιζομένου σουΚύριεraquo)

Άρα λοιπόν ονομάζεται Θεοφάνεια επειδή η ΑγίαΤριάδα γίνεται αντιληπτή από τον άνθρωπο με τα αισθητήριαόργανά του δηλ με τα μάτια και τα αυτιά του Και ονομάζε-ται Φώτα επειδή όπως λέει στο τέλος το Απολυτίκιο της Εορ-τής ήλθε ο Χριστός για να φωτίσει τον κόσμο μπολιάζοντάςτον και πνευματικά δια του Βαπτίσματος και του ΧρίσματοςΤην παραμονή των Θεοφανείων την νύκτα γίνονταν οι βα-πτίσεις των Κατηχουμένων χριστιανών έτσι ώστε την επομένηημέρα των Θεοφανείων οι νεοφώτιστοι να κοινωνήσουν Πη-γαίνοντας προς το Βαπτιστήριο κρατούσαν στα χέρια τουςλαμπάδες συμβολίζοντας τον φωτισμό της ψυχής Εξ αιτίαςόλων αυτών των λαμπάδων και του φωτός η εορτή ονομά-σθηκε και Φώτα

Γνωρίζουμε όλοι μας το ιστορικό γεγονός της Βαπτίσεωςέτσι όπως το περιγράφει ο Ευαγγελιστής Ματθαίος στο 3ο

κεφάλαιο του Ευαγγελίου του (στιχ 13-17) Ο Χριστός βα-πτίσθηκε για τους εξής λόγους όπως μας τους παραθέτει οΆγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός

1ον Για να καθαρίσει από την αμαρτία το ανθρώπινο σώμαολόκληρης της ανθρωπότητας αλλά και του καθενόςμας προσωπικά

2ον Για να συντρίψει τα κεφάλια των δρακόντων που έμε-ναν στο νερό όπως πίστευαν οι αρχαίοι πολιτισμοί

3ον Για να πνίξει στο νερό πάθη και αδυναμίες επειδή οιΕβραίοι πίστευαν στην καταστρεπτική ιδιότητα τουνερού

4ον Για να αγιάσει και να ευλογήσει τον Ιωάννη τον Πρό-δρομο και Βαπτιστή

5ον Για να εκπληρώσει τον εβραϊκό Νόμο που όριζε ότι οΜεσσίας έπρεπε να αρχίσει την δημόσια δράση τουμε βάπτισμα

6ον Για να αποκαλύψει στους ανθρώπους το μυστήριο τηςΑγίας Τριάδος

7ον Για να εισαγάγει στην Εκκλησία τον τύπο του Βαπτί-σματος

Η σημασία του Ιορδάνη ποταμούΑυτές τις ημέρες ακούμε στίχους από τους Ψαλμούς του

Δαβίδ που λένε laquoο Ιορδάνης εστράφη εις τα οπίσωraquo ένα γε-γονός που συνέβη κατά την Βάπτιση του Κυρίου μας ότανκαι ανεστράφη η ροή του ποταμού Ο ποταμός Ιορδάνης ξε-κινάει από δύο πηγές την Ιόρ και την Δάν Αυτά τα δύο μικράποτάμια ενώνονται και σχηματίζουν τον Ιορδάνη που χύνεταιτελικά στην Νεκρά Θάλασσα Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσό-στομος μας αναφέρει πως ο Ιορδάνης ποταμός συμβολίζει τηναπαρχή του ανθρωπίνου γένους από τον Αδάμ και την Εύα(Ιορ και Δαν) Η πορεία τους οδηγεί προς την νέκρωση πουσυμβολίζεται με την Νεκρά Θάλασσα Ήλθε όμως ο Χριστόςκαι με την Βάπτισή του ανέστρεψε τη ροή του ποταμού και

των ανθρώπων που πλέον δεν τρέχουν προς τον θάνατο αλλάπρος την αφθαρσία και την αιωνιότητα

Ο Μέγας ΑγιασμόςΣrsquo ότι αφορά τον Αγιασμό υπάρχουν κάποιες παρανοή-

σεις ή λαθεμένες ευλαβείς παραδόσεις και γιrsquo αυτό κρίνουμεσκόπιμο προς άρση των παρεξηγήσεων να παρουσιασθεί ηορθή διδασκαλία περί του Αγιασμού

1 Κατrsquo αρχήν είναι λάθος η διάκριση του Αγιασμού που τε-λείται την 5η και 6η Ιανουαρίου σε Μικρό και ΜεγάλοΑγιασμό Και τις δύο ημέρες τελείται ο Μεγάλος Αγιασμόςκαι το Τυπικό της Εκκλησίας μας ορίζει την τέλεση Με-γάλου Αγιασμού μόνο κατrsquo αυτές τις δύο ημέρες ΜικρόςΑγιασμός ονομάζεται ο αγιασμός της πρώτης κάθε μήνακαι σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση τελείται Η τέλεσητου Μεγάλου Αγιασμού και την παραμονή των Θεοφα-νείων είναι νεότερη συνήθεια με μοναδικό σκοπό την εξυ-πηρέτηση των πιστών σε αγροτικές και απομακρυσμένεςπεριοχές

2 Ο Μέγας Αγιασμός μπορεί να φυλάσσεται στα σπίτια στοεικονοστάσι όπως αναφέρει και το κείμενο των ευχών τηςΑκολουθίας laquoγια να τον έχουν όλοι όσοι τον λαμβάνουνπρος θεραπεία των παθών προς αγιασμό των σπιτιών καιγια οποιαδήποτε πνευματική ωφέλειαraquo Το ίδιο αναφέρεικαι ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος στον Λόγο του για την εορτήτων Θεοφανείων

3 Δεν νηστεύουμε την παραμονή των Θεοφανείων για να πι-ούμε τον Μεγάλο Αγιασμό Δεν μαρτυρείται πουθενά αυτόαπό την παράδοση και την πράξη της Εκκλησίας μας Άλ-λωστε αυτό αποδεικνύεται ότι ο Αγιασμός και των δύοημερών είναι ο ίδιος αλλά ο πιστός δεν νηστεύει την πα-ραμονή της 5ης Ιανουαρίου Η νηστεία αφορούσε τον ομα-δικό βαπτισμό που γινόταν την νύκτα της 5ης Ιανουαρίουόπου νήστευε όλη η Εκκλησία για να υποδεχθεί τους νεο-φωτίστους οι οποίοι κοινωνούσαν στα Θεοφάνεια

4 Σε καμία περίπτωση ο Μέγας Αγιασμός δεν συγκρίνεταιμε την Θεία Κοινωνία και δεν μπορεί να την υποκαταστή-σει διότι η Θεία Κοινωνία είναι το Σώμα και το Αίμα τουΧριστού και ο Μέγας Αγιασμός είναι αγιασμένο νερόΠρωταρχικός σκοπός των Χριστιανών την ημέρα των Θε-οφανείων πρέπει να είναι πρώτα να κοινωνήσουν καιέπειτα να πάρουν τον Αγιασμό

Η Εκκλησία μας προσφέρει τον Μεγάλο Αγιασμό στουςχριστιανούς έτσι ώστε ο πιστός να χαριτώνεται να αγιάζεταικαι να παίρνει δύναμη στον πνευματικό του αγώνα Απαι-τείται όμως από όλους μας κληρικούς και λαϊκούς προσοχήστην τήρηση και στην ερμηνεία των Ιερών Παραδόσεωνούτως ώστε να αποφεύγονται παρερμηνείες και παρεξηγή-σεις

dagger Ε Λ

Σταγόνες

Πίστεως

8

Την δεύτερη ημέρα των Θεοφανείων και ηΕκκλησία μας τιμά ιδιαιτέρως τον άνθρωπο εκείνοπου έπαιξε τον σημαντικότερο ρόλο σε αυτό το

γεγονός μετά φυσικά από τον Χριστού Αυτό τοπρόσωπο δεν είναι άλλο από τον Άγιο Ιωάννη τονΠρόδρομο και Βαπτιστή του Κυρίου

Τον άγιο Ιωάννη δεν τιμούμε μόνο σήμερα δεν τονμνημονεύουμε μόνο τις ημέρες που ενθυμούμαστε τομαρτυρικό του τέλος Τον τιμούμε και τονεπικαλούμαστε σε κάθε λατρευτική σύναξη διότι όντωςόπως είπε και ο Χριστός laquoοὐκ ἐγήγερται ἐν γεννητοῖςγυναικῶν μείζων Ἰωάννουraquo

Ποια είναι όμως αδελφοί τα χαρακτηριστικά εκείναπου έκαναν τον Ιωάννη μέγα μεταξύ των ανθρώπωνΠοια είναι εκείνα τα χαρακτηριστικά που μεταμόρφω-σαν έναν χοϊκό άνθρωπο σε ένσαρκο άγγελο

Ο άγιος Ιωάννης είχε όλες τις αρετές όμως η ισχυρήθέληση η αυταπάρνηση και η ταπείνωση δέσποζαν σεόλη του την βιωτή

Ήταν τέτοια η θέλησή του να ενωθεί με τον Θεό πουαπό μικρή ηλικία έφυγε μέσα στην έρημο του ΙορδάνουΈκανε σκεπή του τα άστρα του ουρανού τροφή του τιςρίζες άγριων φυτών συντροφιά του το κρύο και τονκαύσωνα Τίποτα και κανείς δεν μπορούσε να σταθείεμπόδιο προς την επικοινωνία του με τον Θεό Αυτήήταν η μοναδική του ανησυχία το να ευαρεστεί τον Δη-μιουργό του

Η αυταπάρνηση ήταν άλλο ένα χαρακτηριστικό τηςζωής του Τι σημαίνει αυταπάρνηση Αυταπάρνησησημαίνει το να απαρνιέται κάποιος τον εαυτό του γιατους άλλους για το καλό των άλλων Δηλαδή να προ-σπαθεί να ζεί για τους άλλους και όχι εις βάρος τωνάλλων Να προσπαθεί να αναπαύει τους άλλους όχιόμως στην αμαρτία τους αλλά να τους οδηγεί σε μίαθεάρεστη ζωή

Όπως αναφέραμε και πιο πάνω ο άγιος Ιωάννηςήταν ταπεινός Και από πού το καταλαβαίνουμε αυτόΗ ταπείνωση είναι ο χαρακτήρας του δημιουργού μαςτου Θεού μας Όσοι ανήκουμε σrsquo αυτόν θα πρέπει ναέχουμε και το χαρακτήρα του Πατέρα μας laquoΜάθετεraquoλέγει laquoαπ εμού ότι πράος ειμί και ταπεινός τηκαρδίαraquo Δεν είναι λοιπόν δυνατόν ο Χριστός ηενσαρκωμένη ταπείνωση να τιμά και να επαινείκάποιον άνθρωπο ο οποίος δεν έχει ταπείνωση Ταπεί-νωση δεν σημαίνει αδελφοί μου αναγκαστικά καισιωπήδιότι βλέπουμε από τον βίο του Τιμίου Προδρό-μου να ομιλεί και να ελέγχει τους αμετανόητους Λέγειο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος ldquoΕάν αυτή η υπερη-φάνεια μερικούς από Αγγέλους τους μετέβαλε σε δαί-μονας εκείνη η ταπεινοφροσύνη οπωσδήποτε

μερικούς από δαίμονας μπορεί να τους μεταβάλη σεΑγγέλουςrdquo

Και ένας ένσαρκος άγγελος ήταν και ο ΤίμιοςΠρόδρομος Ο Βαπτιστής του Κυρίου μας ήταν δοχείοτης Χάρης του Θεού διότι όντως ο Θεός laquoταπεινοίςδίδωσι χάρινraquo

Διαβάζοντας κάποιος τα ιερά κείμενα μπορεί να πα-ρερμηνεύση την στάση του Αγίου Ιωάννου και να πειότι ο Άγιος ήταν εμπαθείς μιας και οργιζόταν με τουςΦαρισαίους με τους αμαρτωλούς και αυτή του η εμ-πάθεια και το νευρικό του χαρακτήρα του τον έκανε ναεναντιωθεί και στον ίδιο τον βασιλιά Όμως κάτι τέτοιοείναι λάθος

Ο άγιος Ιωάννης ήταν πράος ήταν τρυφερός καικαθαρός σαν βαμβάκι ήταν ο πλέον απαθείς άνθρωποςπου είχε περάσει πάνω από την γη Ήταν αυτός πουεφάρμοσε όμως και τον λόγο του ψαλμωδού που λέγειlaquoοργίζεσθε και μη αμαρτάνετεraquo Δηλαδή να κινείτε τηνοργή εναντίον των παθών σας και των πονηρών σκέ-ψεων και να μην αμαρτάνετε εκτελώντας ότι σας υπο-βάλλουν Να οργίζεσθε εναντίων της αμαρτίας και ναπροσπαθείτε να ζείτε θεάρεστα εν μετανοία

Κεντρικό κήρυγμα του Αγίου ήταν το laquoΜετανοείτεήγγικεν γαρ η Βασιλεία των Ουρανώνraquo Γιατί επέμενετόσο πολύ στην μετάνοια Διότι η μετάνοια αδελφοίμου γεννά την ταπείνωση Και η ταπείνωση με τηνσειρά της αναγεννά την μετάνοια Και αυτές οι δύοαρετές οδηγούν τον άνθρωπο στην τελείωση εν Χριστώ

Ρωτήθηκε κάποτε ο γέροντας Παϊσιος Γέρονταόποιος έχει ταπείνωση έχει όλες τις αρετές Και απάν-τησε Φυσικά Ο ταπεινός έχει όλα τα πνευματικά αρώ-ματα απλότητα πραότητα αγάπη χωρίς όριακαλοσύνη ανεξικακία θυσία διάκριση υπακοή

Και διαπιστώνουμε του λόγου το αληθες στον ση-μερινό τιμώμενο άγιο Ενώ είχε τόσους μαθητές πουκρεμόντουσαν από τα χείλη του ενώ τον φοβόντουσανακόμα και οι Ρωμαίοι για την επιρροή που είχε στονκόσμο και όμως αυτός κρατιόταν στην ταπείνωση Μετο που ήρθε ο Χριστός έγινε αυτό που είπε laquoἘκεῖνονδεῖ αὐξάνειν ἐμὲ δὲ ἐλαττοῦσθαιraquo αμέσως άρχισε νααποσύρεται να αποτραβιέται δεν χρειαζόταν πλέονείχε επιτελέσει το έργο του είχε ετοιμάσει τον δρόμοπρος την έλευση του Μεσσία είχε ετοιμάσει τις καρ-διές των ανθρώπων να δεχτούν τον Λόγο του Θεού δενστεναχωρήθηκε που ήρθε κάποιος άλλος να του πάρειτην δόξα αλλά αντιθέτως χαιρόταν που ήρθε επιτέλουςο Ενσαρκωμένος Λόγος χαιρόταν που επιτέλους θαμπορούσε να βρεθεί και πάλι στην αφάνεια και στο πε-ριθώριο

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΟΥ ΕΚΑΝΑΝΤΟΝ ΑΓΙΟ ΙΩΑΝΝΗ ΤΟΝ ΠΡΟ∆ΡΟΜΟ ΜΕΓΑ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ

Αρχιmicro Παύλου Παπαδόπουλου

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

9

ΕΟΡΤΕΣΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥΣτον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο είναιαφιερωμένες έξι ημέρες του χρόνου

7 Ιανουαρίου(Σύναξις Προφήτου Προδρόμου και Βα-πτιστού Ιωάννου) η αρχαιότερη εορτή

24 Φεβρουαρίου(1η amp 2η εύρεση της Τίμιας Κεφαλήςτου)

25 Μαΐου(3η εύρεση της Τίμιας Κεφαλής του)

24 Ιουνίου(Γενέθλιον του Τιμίου Προδρόμου καιΒαπτιστού Ιωάννου) ορίσθηκε μετά τονκαθορισμό των Χριστουγέννων

29 Αυγούστου(Αποτομή της Τίμιας Κεφαλής του)

23 Σεπτεμβρίου(Η σύλληψή του από την μητέρα τουΑγία Ελισάβετ)

Τα λόγια μας για τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο είναιπολύ λίγα μπροστά στην μεγαλοσύνη του γιrsquo αυτό αςσταματήσουμε εδώ

Ας προσευχόμαστε σε αυτόν που βάπτισε τον Αναμάρ-τητο ας επικαλούμαστε τις πρεσβείες του με ταπείνωσηκαι μετάνοια και να προσπαθούμε και εμείς στο μέτρο τουδυνατού να ζούμε όπως και εκείνος Με θεάρεστη καιισχυρή θέληση να ζούμε όπως θέλει ο Θεός με αυταπάρ-νηση και με ταπείνωση ώστε τα βήματα της ζωής μου ναπορεύονται με ειρήνη αγάπη και ομόνοια προς την Βασι-λεία του Θεού

Σταγόνες

Πίστεως

10

Ο Μέγας Αντώνιος υπήρξε από τους πρώτους μοναχούς που άφησαν τον κόσμο και κατέφυγαν στην έρημο Θε-ωρείται και είναι πατέρας της μοναχικής ζωής Συχνά στην Εκκλησία μας αναφέρεται ως καθηγητής της ερήμουΓύρω από την καλύβι του με τον καιρό μαζεύτηκαν πολλοί μοναχοί που έβρισκαν γαλήνη στο πρόσωπό τουΟ Μέγας Αντώνιος πολεμήθηκε από τον διάβολο όσο ελάχιστοι άγιοι Με διάφορα τεχνάσματα προσπαθούσε

να τον παγιδέψει Μα ο άνθρωπος του Θεού προσπαθούσε με κάθετρόπο να αντιμετωπίσει τα βέλη του πονηρού Κάποια μέρα ο διά-βολος προσπαθούσε να πείσει τον Αντώνιο πως τάχα η αρετή τουείχε φτάσει σε μέτρα πολύ μεγάλα Πως μέσα στην έρημο αλλά καισε όλη την πολιτεία δε βρέθηκε άλλος με τόση αρετή και προκοπή- Για δες Αντώνιε του ψιθύριζε ο διάβολος ποιός σαν κι εσένα έχειφτάσει σε τέτοια ώρυα Κανείς Ποιός νηστεύει ποιός προσεύχεταιποιός αγαπάει σαν κι εσένα ΚανείςΓια μια στιγμή φάνηκε ο Μέγας Αντώνιος νrsquo ακούει τον λογισμό τουμα γρήγορα κατάλαβε το πονηρό τέχνασμα Ο Θεός που δεν θέλησενα αμαρτήσει ο Μέγας Αντώνιος βρήκε έναν τρόπο για να διδαχθείο μεγάλος ασκητήςΕκείνο το βράδυ ο άνθρωπος του Θεού αφού τελείωσε τη θερμήπροσευχή του και χαμήλωσε το λαδοφάναρο έκλεισε σιγά τα βλέ-φαρά του Τότε άκουσε μια θεία φωνή που καθαρά του μηνούσε-Στον μικρό δρόμο που πηγαίνει στην Αλεξάνδρεια εκεί βρίσκεταιένας μπαλωματής που είναι μεγαλύτερος άγιος από σένα ΑντώνιεΠετάχτηκε ο Μέγας Αντώνιος από τον ύπνο του-Μπαλωματής Μα ήταν δυνατόν Μπαλωματής μεγαλύτερος σεάσκηση και σε αρετή από τον Μέγα Αντώνιο Όμως έτσι θα κάμωαποφάσισε Αύριο το πρωί θα πάω στην ΑλεξάνδρειαΑφού ξημέρωσε ο Θεός ο Μέγας Αντώνιος πήρε το ραβδί του καιτράβηξε για το μέρος που του είχε υποδείξει ο Θεός-Ένας μπαλωματής στην Αλεξάνδρεια μεγαλύτερος από τους ασκη-

τές της ερήμου έλεγε και ξανάλεγε ο Μέγας ΑντώνιοςΟ παράμερος δρόμος της Αλεξάνδρειας φιλοξενούσε στην άκρη του ένα μικρό μαγαζάκι Ένας γέρος μπαλωματήςχωρίς ιδιαίτερα χαρακτηριστικά απλός και λιγόλογος είχε ένα παπούτσι που το μπάλωνε με επιμέλεια -Ευλογείτε έκαμε ο μπαλωματής στον ταπεινό καλόγερο-Ο Κύριος απάντησε το ίδιο απλά ο Μέγας Αντώνιος Και ο μπαλωματής έσκυψε στο παπούτσι που μπάλωνε μουρμουρίζοντας ένα ψαλμό-Πες μου να χαρείς παιδί μου Πως περνάς τις μέρες της ζωής σου-Δεν ξέρω Αββά να έχω κάνει σε κανέναν καλό Ούτε έχω να θυμάμαι κάποια καλοσύνη-Και πως περνάει η ζωή σου τον έκοψε με απορία ο Αβάς-Να κάθε πρωί που σηκώνομαι λέω στο μυαλό μου πως όλοι οι άνθρωποι της Αλεξάνδρειας κι αυτοί που κα-τοικούν σε μακρινά μέρη κι οι άνθρωποι που δεν ξέρω θα σωθούν και μόνο εγώ για τις πολλές μου αμαρτίεςθα χαθώ Και μrsquo αυτήν τη σκέψη περνά η μέρα και το βράδυ πάλι ξανά το ίδιο συλλογίζομαι Ο Μέγας Αντώνιος σηκώθηκεπήρε στην αγκαλιά του τον φτωχό μπαλωματή και τον φίλησε στοργικά-Εσύ παιδί μου με λίγο κόπο αγόρασες τον πολύτιμο θησαυρό Εγώ γέρασα στην έρημο με αγώνες και νηστείεςαλλά την ταπεινοφροσύνη σου δεν την έφτασαΚαι πολύ ωφελημένος ο Μέγας ασκητής πήρε τον δρόμο της επιστροφής

Α Π Ο Τ Ο Γ Ε Ρ Ο Ν Τ Ι Κ Ο

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

11

Σ τα κείμενα του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου μαζίμε τα βαθιά θεολογικά νοήματα περιέχονται συχνάκαι διδακτικά παραδείγματα από φανταστικάυποτιθέμενα περιστατικά Ένα τέτοιο παρουσιάζουμε στησυνέχειαΚάποιος λοιπόν χλεύαζε μια κουκουβάγια για μερικά απότα ιδιαίτερα γνωρίσματά της που τη διαφοροποιούν από ταάλλα πουλιά Απαριθμούσε ένα ndash ένα από αυτά Η κουκου-βάγια αντί να τα παραδεχθεί προσπαθούσε να τα δικαιολο-γήσει και να τα αντικρούσει με εύστοχο λόγο και λογικοφανήεπιχειρήματα-Τι μεγάλο κεφάλι που έχεις Είσαι κεφάλα-Του Δία το κεφάλι να δεις τι μεγάλο που είναι απαντά ηκουκουβάγια-Τι γαλαζωπά μάτια που έχεις-Αυτά τα μάτια μου είναι όπως της γαλαζομάτας Αθηνάς-Και η φωνή σου είναι λυπητερή θλιβερή και στριγγιά όχιευχάριστη-Η φωνή όμως της καρακάξας είναι πιο άσχημη αντα-παντά πάλι η κουκουβάγια-Πω πω και κάτι ψιλοπόδαρα που έχεις-Ναι έτσι είναι τα δικά μου πόδια αλλά του ψαρονιού πώςσου φαίνονται-Πρόσεξε σοφή μου της λέει στο τέλος ο συνομιλητής τηςότι από αυτά ένα μόνο ελάττωμα έχει το καθένα τους Εσύόμως τα έχεις όλα μαζί και σε μεγάλο βαθμό κουκουβάγιαμεγαλοκέφαλη με τα γαλαζωπά σου μάτια και τη στριγγό-φωνη λυπητερή φωνή σου κουκουβάγια μου ψιλοπόδαρηΣκόνταψε η ταλαίπωρη κουκουβάγια και δεν ήξερε τι νααπαντήσει(Γρηγορίου Θεολόγου Ποίημα ΚΗ΄ Κατά πλουτούντων στιχ 235-262 ΕΠΕ τόμος 9ος σελ 362)

Α ς μη δικαιολογούμαστε όπως η κουκουβάγια μελογικοφανή επιχειρήματα ή με διάφορα ευφυολο-γήματα όταν μας υποδεικνύονται τα ελαττώματάμας Ούτε να αντιδρούμε με λόγους αποστομωτικούς καιγλώσσα γεμάτη από αντιρρήσεις laquoΤο μάτι βλέπει τα άλλατα ξένα δε βλέπει τον εαυτό του ούτε όμως και τα άλλα βλέ-πει σωστά εάν αρρωστήσει υπερβολικά Το χέρι έχει ανάγκηαπό άλλο χέρι και το πόδι από το άλλο πόδιraquo (Γρηγόριος Θε-ολόγος) Και ο καθένας μας έχει ανάγκη από κάποιο σύμ-βουλο για να αποκτήσει την αληθινή γνώση του εαυτού τουκαι προχωρήσει κατόπιν και στη διόρθωση των ελαττωμά-των του Διότι θα δώσουμε λόγο για τον εαυτό μας και όχιγια τους άλλους

Ποτέ μην δικαιολογείςτις πράξεις σου Οιφίλοι σου δεν χρει-άζονται κάτι τέτοιοκαι οι εχθροί σου δενθα σε πιστέψουνούτως ή άλλως

Ανωνύμου

Είναι καλό να είσαισημαντικός αλλάείναι πιο σημαντικόνα είσαι καλός

Ανωνύμου

Αξίζω όσο ζυγίζω καιζυγίζω όσο αγαπώ

Ιερός Αυγουστίνος

Η πιο αληθινήμορφή αυτοσεβα-σμού είναι να μησκέφτεσαι τονεαυτό

Henry Ward Beecher(1813-1887)

Ο άνθρωπος πουείναι εγωιστής υπερηφανεύεται ότιέμαθε πολλά οσοφός όμως λυπάταιπου δεν έμαθε πε-ρισσότερα

Αριστοτέλης

Σταγόνες

Πίστεως

12

Σ την ιστορική της πορεία ηΕκκλησία ανέδειξε υπέρο-χους ανθρώπους γεmicroάτους

σοφία και ανθρωπιά Ξεχωριστήθέση κατέχουν οι Τρεις ΙεράρχεςΒασίλειος ο Μέγας Γρηγόριος οΘεολόγος και Ιωάννης ο Χρυσόστο-microος

Οι Άγιοι Πατέρες έζησαν το ∆rsquo αισε microια εποχή όπου το βυζαντινό κρά-τος βρισκόταν στην αρχή της δηmicroι-ουργίας του ο Ελληνισmicroός σε microιαφάση αναδηmicroιουργίας και ο Χριστια-νισmicroός σε πάλη ανάmicroεσα στον παλιόκαι νέο κόσmicroο

Με την άρτια microόρφωση τους τηνπολύπλευρη δραστηριότητα τουψηλό ήθος και το φωτεινό παρά-δειγmicroα τους φωτίζουν το χριστιανικόκόσmicroο της εποχής τους και διαχρο-νικά τον κόσmicroο του σήmicroερα

laquoΠροπορευτές της ανθρωπότη-ταςraquo ποτέ δεν έγιναν παρελθόναλλά αποτελούν αιώνιο παρόναφού-αν όχι τα ίδια-παρόmicroοια προ-βλήmicroατα αντιmicroετώπιζαν στην εποχήτους

Πνεύmicroατα ανήσυχα σπούδασανστα γνωστά πνευmicroατικά κέντρα τηςεποχής και εκτίmicroησαν βαθύτατα τηνελληνική παιδεία Άρτια κλασσικήmicroόρφωση και χριστιανική πίστησυmicroπλέκονται στα έργα τους σrsquo ένααρmicroονικότατο σύνολο Θεωρούν τηνπαιδεία πρώτιστο αγαθό του ανθρώ-που και χαρακτηρίζουν laquoσκαιούςκαι απαίδευτουςraquo εκείνους που προ-σπαθούν να επιβάλλουν την αmicroάθειατους σαν κανόνα και microέτρο

Οι Άγιοι Πατέρες δεν ήταν απλάιερωmicroένοι ή microονοmicroερείς θεολόγοιαλλά ήταν laquoπανεπιστήmicroονεςraquo Νααναφερθεί κανείς στην laquoΕξαήmicroεροraquoτου Μ Βασιλείου για να θαυmicroάσειτις γνώσεις του στη φυσική τη βιο-λογία και την Αστρονοmicroία ΣταlaquoΈπη του Γρηγορίου Θεολόγουraquoγια να ταπεινωθεί microπροστά στο φιλό-λογο και φιλόσοφο Στους laquoΛόγουςτου Ιωάννη Χρυσοστόmicroουraquo για ναθαυmicroάσει το ψυχολόγο και τον κοι-νωνιολόγο της εποχής του

Γενικά σε θέmicroατα αγωγής τωννέων διαδραmicroάτισαν πρωταγωνι-στικό ρόλο γιrsquo αυτό δικαίως ονοmicroά-ζονται παιδαγωγοί της νεότηταςΤους απασχόλησε για παράδειγmicroα οσκοπός της αγωγής και η προσωπι-κότητα του δασκάλου

Ο Μ Βασίλειος κάνει λόγο γιατην αρχή της εποπτικότητας τηναmicroοιβή τον έπαινο την επίπληξηκαι την ποινή Προβάλλει την ιδέαότι ο microαθητής δεν πρέπει να είναιπαθητικός δέκτης της προσφερόmicroε-νης γνώσης αλλά να συmicromicroετέχειενεργά microε την έκφραση της απορίαςκαι microε τη διατύπωση της γνώmicroηςτου

Εκείνο όmicroως που κάνει τουςΤρεις Ιεράρχες πάντα επίκαιρουςείναι το ένθερmicroο κήρυγmicroα τους γιατα ανθρώπινα δικαιώmicroατα Μας χω-ρίζουν 17 αιώνες και παρrsquo όλα αυτάοι απόψεις τους είναι σύγχρονες καιριζοσπαστικές

Οι θεmicroελιώδεις αρχές της αξίαςτου ανθρώπινου προσώπου τηςελευθερίας και της ισότητας είναιιδέες που επίmicroονα προβλήθηκαν microεδύναmicroη για πρώτη φορά από τουςΆγιους Ιεράρχες Η ανθρωπολογίατους βασίζεται σε microια σειρά από επι-χειρήmicroατα που όλα στηρίζονται στηνπερί ανθρώπου διδασκαλία τηςΑγίας Γραφής Πιστοί στο κήρυγmicroατου Παύλου ότι laquoδεν υπάρχει Ιου-δαίος ούτε Έλληνας δεν υπάρχειδούλος ούτε ελεύθερος δεν υπάρχειάνδρας και γυναίκα γιατί όλοι γιατον Ιησού Χριστό είναι το ίδιο πρό-σωποraquo διακήρυξαν ότι οι θεmicroελιώ-δεις αρχές της ελευθερίας και τηςισότητας περιλαmicroβάνουν όλους ανε-ξαίρετου τους ανθρώπους Η διά-κριση των ανθρώπων σε πλούσιουςκαι φτωχούς ή σε ελεύθερους καιδούλους είναι καταστάσεις ξένες στοπνεύmicroα της Ορθοδοξίας

Οι Άγιοι Πατέρες δεν παράλειψανακόmicroα να διακηρύξουν και την ισό-τητα και ισονοmicroία ανάmicroεσα στονάντρα και τη γυναίκα Έτσι ο Γρηγό-ριος ο Θεολόγος αναφερόmicroενος

Οmicroι

λία

στην

Θεί

α Λ

ειτο

υργί

α τη

ς 30

ης Ι

ανου

αρίο

υ 20

14στ

ον Μ

ητρο

πολι

τικό

Ναό

του

Αγ

Νικ

ολάο

υ

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

13

στους νόmicroους της εποχής καταγγέλλει laquo∆ενεπαινώ τη συνήθεια αυτή ∆ε συmicroφωνώ microε τη νο-microοθεσία Άνδρες έκαναν τους νόmicroους και φέρονταικατά των γυναικώνraquo Στράφηκαν microε αποφασιστι-κότητα κατά της κοινωνικής αδικίας laquoΟ θεός απότην αρχή δεν έκανε τον ένα άνθρωπο πλούσιο καιτον άλλο φτωχό Με κάθε τρόπο microας αδελφώνειεmicroείς εν τούτοις χωριζόmicroαστε και λέmicroε τις ψυχρέςλέξεις laquoδικό microουraquo και laquoδικό σουraquo υπογραmicromicroίζειο Ιερός Χρυσόστοmicroος

Και συνεχίζοντας στρέφεται ενάντια στους γαι-οκτήmicroονες laquoπου κατέχουν τη γη και νοmicroίζονταιπιο δίκαιοι Αυτούς που καρπώνονται τον πλούτοτης και επινοούν καινούριους όρους τονισmicroούκαι κάνουν για τα δάνεια γραmicromicroάτια καταρα-microέναraquo

Έρχονται σε σύγκρουση microε την παντοδύναmicroηκρατική εξουσία κάθε φορά που η τελευταία πα-ραβίαζε τα δικαιώmicroατα του ανθρώπου Είναι γνω-στή η σύγκρουση του Χρυσοστόmicroου microε τηφιλόδοξη και σπάταλη αυτοκράτειρα Ευδοξία Μιασύγκρουση που τον οδήγησε στην εξορία και τοθάνατο

Τόσο προωθηmicroένος ήταν ο κοινωνικός προβλη-microατισmicroός του που φθάνει microέχρι του σηmicroείου να δι-καιολογεί ακόmicroα και τη χρήση βίας από lsquoκείνονπου πεινά χωρίς να χαρακτηρίζει την πράξη τουσα βία laquo∆ε φρίττεις άνθρωπε δεν κοκκινίζεις απόντροπή όταν χαρακτηρίζεις επιτιθέmicroενο αυτόν πουπαλεύει για το ψωmicroί τουraquo

Οι φωτισmicroένοι Ιεράρχες προσφέρουν τεράστιοφιλανθρωπικό έργο ο ΜΒασίλειος microε τη laquoΒασι-λειάδαraquo ο Γρηγόριος microε τα συσσίτια και ο Ιωάν-νης που microεταβάλει το πατριαρχικό microέγαρο σεφιλανθρωπικό ίδρυmicroα για το οποίο δε δίστασε ναδιαθέσει τους θησαυρούς της Εκκλησίας Είναιαυτός που microιλάει στους σύγχρονους του χριστια-

νούς για την αλήθινή λατρεία του Θεού προτάσ-σοντας το χορτασmicroό των φτωχών από τα αφιερώ-microατα στο ναό laquoΜη στολίζεις το ναό της στιγmicroήπου αδιαφορείς για τη θλίψη του αδελφού σουΑυτός είναι από εκείνον ανώτερος ναόςraquo

Οι Άγιοι ∆ιδάσκαλοι microιλούν για την ειρήνη τηνοποία θεωρούν microεγάλο αγαθό ∆ε τη βλέπουν σανεπιδίωξη αφηρηmicroένη και ακατόρθωτη για τις αν-θρώπινες δυνάmicroεις Αντίθετα ο κάθε άνθρωποςmicroπορεί να εργάζεται γιrsquo αυτήν αρχίζοντας από τονεαυτό του και τις σχέσεις microε τους γύρω του

Η ειρήνη της πόλης του έθνους του κόσmicroου-λένε- εξαρτάται από το πόσο στέρεη είναι ανάmicroεσαστις σχέσεις του άνδρα και της γυναίκας microέσα στηνοικογένεια Γιατί microέσα σrsquo αυτή εκπαιδεύονται ταπαιδιά νrsquo αγαπούν την ειρήνη ή αντίθετα συνηθί-ζουν να microαθαίνουν τον ανταγωνισmicroό και τη δια-microάχη

Στις microέρες microας που η πατρίδα microας κλυδωνίζεταιεπικίνδυνα θα ήταν ευλογία Κυρίου αυτοί πουκρατούν τις τύχες των παιδιών microας στα χέρια τουςνα φωτιστούν από το έργο και το κήρυγmicroα τωνΤριών αυτών Πατέρων

Γιατί για την έλλειψη οmicroόνοιας ειρήνης ισονο-microίας δικαιοσύνης ίσης κατανοmicroής των υλικώναγαθών δεν ευθύνονται οι καιροί οι εποχές ή οπολιτισmicroός

Τι φταίει λοιπόνΚαι ο Άγιος Γρηγόριος microας απαντά ας microην

αναζητούmicroε την αιτία στην πρόοδο Ας αναλογι-στούmicroε την αλλοτρίωση microας

Λεmicroονιά ΧαρισιάδουΚαθηγήτρια-θεολόγος 1ου Λυκείου

Αλεξανδρουπόλεως

Σταγόνες

Πίστεως

14

Ενας νεαρός άνδρας πήγε να υποβάλλει αίτησηγια μια διευθυντική θέση σε μια μεγάλη εται-ρεία Αφού πέρασε την αρχική συνέντευξη έπρεπε τώρα να συμφωνήσει και ο γενικός διευθυντήςγια την πρόσληψηΟ διευθυντής ανακάλυψε από το βιογραφικό του ότιο νεαρός είχε εξαιρετικές ακαδημαϊκές σπουδές ΡώτησεlaquoΠως κατάφερες να κάνεις αυτές τις σπουδές Μήπωςπήρες υποτροφίεςraquolaquoΌχιraquo του απάντησε ο νεαρόςlaquoΟ πατέρας σου κατέβαλλε όλα αυτά τα δίδακτραraquoρώτησε ξανά ο διευθυντήςlaquoΟ πατέρας μου κύριε πέθανε όταν ήμουν ενός έτουςη μητέρα μου ήταν αυτή που πλήρωνε τα δίδακτρά μουraquoαπάντησεlaquoΠου εργάζεται η μητέρα σουraquolaquoΗ μητέρα μου εργάζεται ως καθαρίστρια ρούχωνΠλένει ρούχα για άλλουςraquoΟ διευθυντής ζήτησε τότε από το νεαρό να του δείξειτα χέρια του Ο νεαρός έδειξε τα χέρια του τα οποία ήτανλεία και πολύ απαλάlaquoΈχεις βοηθήσει ποτέ τη μητέρα σου στο πλύσιμοτων ρούχωνraquolaquoΠοτέ η μητέρα μου ήθελε πάντα να μελετώ και ναδιαβάζω όσο το δυνατόν περισσότερο Εκτός αυτού ημητέρα μου πλένει τα ρούχα πιο γρήγορα από μέναΟ διευθυντής είπε laquoΘέλω να σου ζητήσω κάτι Ότανπας σπίτι σήμερα πήγαινε να καθαρίσεις τα χέρια τηςμητέρας σου και θα τα ξαναπούμε αύριο το πρωίraquoΟ νεαρός θεώρησε ότι οι πιθανότητες να πάρει τηθέση ήταν πολύ μεγάλες Όταν πήγε πίσω στο σπίτι ζή-τησε από τη μητέρα του να τον αφήσει να καθαρίσει ταχέρια της Η μητέρα παραξενεύτηκε και με ανάμεικτα συ-ναισθήματα άπλωσε τα χέρια της προς το γιο τηςΟ νεαρός άρχισε να πλένει τα χέρια της μητέρας τουσιγά-σιγά ενώ δάκρυα έσταζαν από τα μάτια του όσηώρα το έκανε αυτό Ήταν η πρώτη φορά που παρατή-ρησε ότι τα χέρια της μητέρας του ήταν τόσο ζαρωμένακαι ότι υπήρχαν τόσες πολλές μελανιές πάνω τους Με-ρικές μελανιές μάλιστα ήταν τόσο οδυνηρές που η μη-τέρα του βογκούσε όταν τις άγγιζεΉταν η πρώτη φορά που ο νεαρός συνειδητοποίησεότι ήταν αυτά τα χέρια που έπλεναν σε καθημερινή βάσηρούχα για να μπορέσει να πληρώσει τα δίδακτρά του Οιμελανιές στα χέρια της ήταν το τίμημα που η μητέραέπρεπε να πληρώσει για την εκπαίδευσή του και το μέλ-λον του παιδιού τηςΜετά τον καθαρισμό των χεριών της μητέρας του ονεαρός άρχισε να πλένει σιγά ndash σιγά όλα τα ρούχα πουείχαν στοιβαχτεί για πλύσιμο μονολογώντας laquoΜάννασυγγνώμη και σrsquo ευχαριστώ για όλαraquo laquoΜάννα συγγνώμηκαι σrsquo ευχαριστώ για όλαraquohellip ενώ δάκρυα συνέχιζαν νατρέχουν από τα μάτια του

Εκείνο το βράδυ μητέρα και ο γιος έκατσαν και κου-βέντιασαν για αρκετή ώρα Την άλλη μέρα το πρωί ότανο νεαρός πήγε στο γραφείο του διευθυντή συγκινημένοςκαι βουρκωμένος βλέποντάς τον έτσι τον ρώτησεlaquoΓια πες μου λοιπόν τι έγινε χθες στο σπίτι σου Τιέκανες Έμαθες κάτι καινούργιοraquoΟ νεαρός απάντησε laquoΚαθάρισα τα χέρια της μητέραςμου αλλά και έπλυνα τελικά όλα τα ρούχα που είχε γιαπλύσιμο Τώρα κατάλαβα και εκτίμησα την προσπάθειατης μητέρας μου Χωρίς τη μητέρα μου δεν θα ήμουναυτό που είμαι σήμερα Συνειδητοποίησα με την πράξηαυτή πόσο σημαντική είναι η βοήθεια που σου προσφέ-ρουν οι άλλοι Έχω καταλήξει να εκτιμώ την αξία και τησημασία που έχει το να βοηθά ο ένας τον άλλο στην οι-κογένεια και στην κοινωνίαraquoΟ διευθυντής τότε του είπε laquoΑυτό είναι που ψάχνωσε ένα συνεργάτη Θέλω να προσλάβω ένα άτομο πουδεν θα σκέφτεται μόνο το εαυτό του που μπορεί να γνω-ρίζει και να εκτιμά τη βοήθεια τις προσπάθειες και ταδεινά των άλλων για να επιτευχτούν κάποια πράγματαστη ζωή και δεν θα θέτει τα χρήματα ως μοναδικό στόχοτου στη ζωή του Έχεις προσληφθείraquoΑυτό το νεαρό άτομο εργάστηκε πολύ σκληρά έλαβεαξιώματα στην επιχείρηση και απολάμβανε το σεβασμότων υφισταμένων του Κάθε εργαζόμενος που είχε ερ-γάστηκε επιμελώς και ως ομάδα με τους υπόλοιπους Οιεπιδόσεις της εταιρίας βελτιώθηκαν σημαντικά

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

15

K αι λέω πως είναι επίκαιρα επειδή λόγωτης ανέχειας πολλά ζευγάρια που μέχριτώρα στέκονταν καλά οικονομικά αρχί-

ζουν τώρα να έχουν προστριβές και πολλές περιπτώ-σεις καταλήγουν στο διαζύγιο Ας ακούσουμε τονΆγιο

laquoΑλλά και η γυναίκα δεν πρέπει να περιφρονείτον άνδρα της για οποιονδήποτε λόγο προπαντόςαν είναι φτωχός Να μη βαρυγγομάει και να μην τονβρίζει λέγοντας λχ ldquoΑνανδρε και δειλέ τεμπέληκαι ακαμάτη ανάμελε και υπναρά Ο τάδε αν καικαταγόταν από φτωχή οικογένεια με πολλούς κό-πους και κινδύνους έκανε μεγάλη περιουσία Και ναη γυναίκα του φοράει πανάκριβα ρούχα κυκλοφο-ρεί με αμάξι έχει τόσους υπηρέτες ενώ εγώ πήραεσένα που είσαι ζαρωμένος από τη φτώχεια και ζειςάσκοπαrdquo

Δεν πρέπει η γυναίκα να λέει στον άνδρα της τέ-τοια λόγια

Το σώμα δεν εναντιώνεται στο κεφάλι αλλά τουπακούει Πώς όμως θα υποφέρει τη φτώχεια Απόπου θα βρει παρηγοριά Ας σκεφτεί τις φτωχότερεςγυναίκες Ας συλλογιστεί πόσες κοπέλες από καλέςοικογένειες όχι μόνο τίποτα δεν πήραν από τους άν-δρες τους αλλά και ξόδεψαν τη δική τους περιουσίαγιrsquo αυτούς Ας αναλογιστεί τους κινδύνους από έναντέτοιο πλούτο και θα προτιμήσει τότε τη φτωχικήαλλά ήσυχη ζωή

Γενικά αν αγαπάει τον άνδρα της δεν θα ξεστο-μίσει ποτέ παράπονο ή προσβλητικό λόγο γιrsquoαυτόν Θα προτιμήσει να τον έχει κοντά της χωρίςπλούτη παρά να είναι πλούσιος και αυτή να ζειμέσα στην ανασφάλεια και τις ανησυχίες που συ-νεπάγονται οι επιχειρηματικές δραστηριότητες

Ούτε και ο άνδρας όμως ακούγοντας τα πα-ράπονα ή τις επικρίσεις της γυναίκας του πρέπεινα τη βρίζει ή να τη χτυπάει επειδή έχει εξουσίαπάνω της Καλύτερα να τη συμβουλεύει και νατη νουθετεί ήρεμα χωρίς ποτέ να σηκώνει χέριεναντίον της

Ας τη διδάσκει την ουράνια φιλοσοφία τη χρι-στιανική που είναι ο αληθινός πλούτος Ας τη διδά-σκει όχι μόνο με τα λόγια αλλά και με τα έργα πως ηφτώχεια δεν είναι καθόλου κακό Ας τη διδάσκει ναπεριφρονεί τη δόξα και νrsquo αγαπά την ταπείνωσηmiddot καιτότε εκείνη ούτε παράπονο θα έχει ούτε χρήματαθα επιθυμεί Ας τη διδάσκει να μην αγαπάει ταχρυσά κοσμήματα και τα πολυτελή ρούχα και ταπολλά αρώματα ούτε να θέλει για το σπίτι ακριβάέπιπλα και περιττά στολίδια

Όλα τούτα φανερώνουν ματαιόδοξο φρόνημακαι κουφότητα Και της ίδιας και του σπιτιού στολι-σμός ας είναι η κοσμιότητα και η σεμνότητα Και ηίδια και το σπίτι ας μοσχοβολάνε το άρωμα της σω-φροσύνης και της αρετήςraquo

Αγ Ιωάννης ο Χρυσόστομος

Σταγόνες

Πίστεως

16

()

Ημετάνοια απαιτεί να έχει ο άνθρωπος δυ-νατό χαρακτήρα να αποδεχθεί ότι περπα-τάει σε λαθεμένο δρόμο και ότι ζει με

στραβό τρόπο κι έπειτα να αποφασίσει να τα διορ-θώσει Είναι χαρακτηριστικό των έξυπνων και ικα-νών ανθρώπων να αλλάζουν γνώμη και άποψη καινα διορθώνουν τα όσα έπραξαν όταν διαπιστώσουνότι δεν ήταν τα σωστά

Η Εκκλησία υποκλίνεται μπροστά σacute όποιοναμαρτωλό μετανοεί και βεβαιώνει ότι για τη μετά-νοιά του χαίρεται όλος ο ουρανός Είναι τόσο κακόπράγμα η αμετανοησία που η Εκκλησία την θεωρείldquoβλασφημίαrdquo κατά του Αγίου Πνεύματος laquoη μόνηαμαρτία που δεν θα συγχωρεθεί ποτέraquo (Μαρκ 329) είπε ο Χριστός και δεν θα συγχωρεθεί επειδήδεν το θέλει ο άνθρωπος όχι επειδή δεν το θέλει οΘεός Το Άγιο Πνεύμα ζεσταίνει και φωτίζει Είναιχάρις είναι σοφία είναι έμπνευση είναι χαρά κιευλογία στη ζωή του ανθρώπου όταν φυσικά τοθέλει ο άνθρωπος Όταν δεν το θέλει όταν απορρί-πτει τη μετάνοια και παραμένει αμετανόητος τότεβυθίζεται στο σκοτάδι στο ψύχος στη γρουσουζιάστην αποτυχία στη θλίψη

Η μετάνοια είναι ένας δρόμος μοναχικός ανηφο-ρικός που οδηγεί σrsquo ένα Γολγοθά όμως αμέσωςμετά ακολουθεί η Ανάσταση η λύτρωση η ελευθε-ρία από κάθε δεσμά

Η μετάνοια είναι ένας δρόμος κι ένας τρόποςπροσωπικός Μπορεί όμως να είναι ένας δρόμος κιένας τρόπος εθνικός Όταν αποφασίζει ένα έθνοςένας ολόκληρος λαός να μετανοήσει για τις αμαρ-τίες του και να λυτρωθεί από την γκρίνια από τηναποτυχία και από τον εξευτελισμό

()

Δεν αρκεί λοιπόν η διαπίστωση ldquoη κρίσηείναι ηθικήrdquo Χρειάζεται μετάνοια και διόρ-θωση χρειάζεται αποκατάσταση βελτίωση

και επανέναρξη Μόνο τότε η μετάνοια ως βίωματου λαού θα αναστείλει την καταστροφή και θααποτρέψει τον αφανισμό Πως μπορεί να γίνειαυτό Με αλλαγή νοοτροπίας που λέει κι ο Πρω-θυπουργός μας με μετάνοια που λέει η πίστη μαςΑπλές κινήσεις χρειάζονται

Τα σχολεία να διδάξουν αξιολογώτερα πράγ-ματα για τη ζωή των παιδιών μας και να απαντή-σουν στα πνευματικά τους ερωτηματικά Αν έναςδάσκαλος έχει μια κακή εμπειρία από ένα κληρικόας μην γκρεμίσει μέσα στη ψυχή των μαθητών τουτο Χριστό και την Πίστη γιατί τότε ο δάσκαλος δενμορφώνει πολίτες αλλά καλλιεργεί τρομοκράτες

Η οικογένεια να παραμερίσει τους εγωϊσμούς καινα ενδιαφερθεί για τα παιδιά της Φτάνουν πια ταναυάγια που δημιουργούνται με την ευκολία των δια-ζυγίων Αργούν σήμερα οι νέοι να προχωρήσουν σεγάμο επειδή δεν έχουν πρότυπα Και χωρίζουν εύ-

Απόσπασmicroα από την οmicroιλία του Μητροπολίτου Αλεξανδρουπόλεως ΑΝΘΙΜΟΥστον Αrsquo Κατανυκτικό-Συγχωρητικό Εσπερινό την 2α Μαρτίου 2014

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

17

κολα επειδή δεν έχουν υπομονή και αγωνιστική διά-θεση Συντρίμμιαmiddot τα παιδιά τους και οι μελλοντικέςτους οικογένειες

Οι κληρικοί να παλέψουμε τα πάθη μας να πα-ραδεχτούμε με ειλικρίνεια τις πτώσεις μας και νακατασταθούμε πατέρες του λαού μας με γνώμονατην ελευθερία του Ευαγγελίου και στόχο τη χαράκαι την τιμιότητα της laquoκατὰ Χριστὸνraquo ζωής

Το Κράτος να θεσμοθετήσει τις αρετές τιςαξίες την πίστη την παράδοση και τον υγιή πολι-τισμό του λαού μας Ας το καταλάβουν οι Κυβερ-νήσεις ότι άθεο Κράτος δεν μπορεί να υπάρξειΧωρισμό από την Εκκλησία δεν τον τολμά και ηπολεμική κατά της Εκκλησίας αποβαίνει υπέρ τηςΠίστεώς μας

Η τηλεόραση να διδάσκει τιμιότητα και να μηνδιαφθείρει τα ήθη

Ο λαός μας να ψηφίζει με κριτήρια κυρίωςπνευματικά κι όχι μόνο οικονομικά

Η κοινωνία να περπατάει στέρεα με βάση τηνδιαχρονική εμπειρία της και να μη ζαλίζεται με ταβρώμικα ακούσματα των σύγχρονων δυτικών Σει-ρήνων

Πές μου σας παρακαλώ εσείς έχετε αντιληφθείκάποια τέτοια συλλογική προσπάθεια στη Χώραμας Έστω κάποια παρόμοια διάθεση Όμως τίβλέπουμε Στην πόλη μας

Καταλάβατε ότι σιγά-σιγά εγκαθιδρύεται ως θε-σμός το καρναβάλι Άρχισε ήπια τάχα laquoμόνο γιατα παιδιάraquo λες κι αυτά δεν ζουν το δράμα των οι-κογενειών τους Πιέζει ο Δήμος τα Σχολεία οι δά-σκαλοι τους μαθητές οι μαθητές τους γονείς καικανείς δεν βρίσκει τη δύναμη να σταματήσει αυτότο ανούσιο πανηγύρι του μασκαρέματος Η τραγω-δία που βιώνουν σήμερα τα νέα παιδιά στην Ελ-λάδα δεν ομορφαίνει με το χαζό χορό και τοφτιασιδωμένο πρόσωπο της Αποκριάς

Καταλάβατε την παρουσία του Καζίνου στην πε-ριοχή μας Τούρκοι μπαινοβγαίνουν στον τόπο μαςσυνοδευόμενοι από laquoμπράβουςraquo για να κάνουνεδώ όσα δεν τους επιτρέπονται στη Χώρα τους καιπροετοιμάζονται απέναντι στο Καζίνο Κέντρα δια-σκέδασης με γυναίκες επί πληρωμή Τάχα το Κα-ζίνο θα ήταν μόνο για ξένους Ποιός μπορεί νααπαγορεύσει την είσοδο σε ντόπιους Σε κάποιασχετική συζήτηση μου είπε ο στρατηγός μας ldquoέχωνα χάσω στρατιωτικούς από το τζόγο σεβτεrdquo

Και για το Καρναβάλι και για το Καζίνο παρα-κάλεσα φώναξα έγραψα Τάχα όλοι συμφωνούσανμε μένα κι από πίσω έλεγαν άλλα Μάλιστα με ρώ-τησαν αν σας ζητήσουν να κάνετε αγιασμό στο κα-ζίνο θα πάτε Κι απάντησα ldquoθα πάω να κάνωαγιασμό όταν θα κλείσει και θα φύγει από τοντόπο μαςrdquo Βλέπετε όμως ότι πρυτάνευσε η έστω

σύντομη ελάχιστη οικονομική διευκόλυνση κάποιωνστην περιοχή σε βάρος του συνόλου του λαού μαςτης ζωής μας και της αξιοπρεπείας μας

()

Εμείς στην Ελλάδα σήμερα βιώνουμε μέσαμας μια ζοφερή κατάσταση Κούφιες διαπι-στώσεις λεκτικοί λεονταρισμοί δειλία απο-

ρία νωθρότητα αηδία απόρριψη διγλωσσία κακίακανιβαλισμό ενάντια σε πρόσωπα ομάδες και θε-σμούς απελπισία

Και γύρω μας laquoσυνοχὴ ἐθνῶν ἐν ἀπορίᾳ ἠχούσηςθαλάσσης και σάλου ἀποψυχόντων ἀνθρώπων ἀπὸφόβου καὶ προσδοκίας τῶν ἐπερχομένων τῇ οἰκου-μένῃraquo (Λουκ 2125-26)

Κανείς δεν ξέρει αύριο τί θα συμβεί στον τόπομας και πως θα διαμορφωθούν γεωπολιτικά οι συν-θήκες στην περιοχή αφού όλα τα αυτονόητα ανα-τρέπονται όλες οι παραδοσιακές συμμαχίεςεπαναπροσδιορίζονται και οι έμποροι των εθνώνστυγνά βυσσοδομούν στις πλάτες μας

Τουλάχιστον ας έχουμε εσωτερική ηρεμία καιψυχική γαλήνη Ας επιστρέψουμε ας ψάξουμε κιας βρούμε τη δύναμη που μας στήριξε επί αιώνεςστη μακραίωνη δουλεία Κι αυτή είναι η Χριστια-νική Πίστη μας και η Ορθόδοξη Παράδοσή μας

Ο Ελληνισμός ζει την Μεγάλη Σαρακοστή τουΑς τη ζήσουμε με συνέπεια ως λαός Όλοι μαζί ωςέθνος για το καλό όλων μας Για το μέλλον μαςΜας χρειάζεται μετάνοια νηστεία εγκράτεια προ-σευχή συγχωρητικότητα αγάπη μεταξύ μας τιμιό-τητα δικαιοσύνη εμπιστοσύνη στο Χριστό και στηνΕκκλησία του

Όταν οι λαοί σηκώνουν στους ώμους τους τοσταυρό της Σαρακοστής τότε δεν γνωρίζουν εξαν-δραποδισμό και αφάνεια Θεωρώ ότι ζούμε σε μιακρίσιμη καμπή της Ιστορίας μας Ο δρόμος μπρο-στά μας είναι εξαιρετικά δύσκολος και δύσβατοςΈχουμε τις ιδιορρυθμίες μας οι Έλληνες και ταπανάρχαια ελαττώματα της φυλής μας Οι φίλοιμας είναι αποδεδειγμένα λίγοι Η μόνη ζωντανή καιεναργής πνευματικότητα της Χώρας μας με ερεί-σματα μάλιστα και στη λαϊκή μας παράδοση είναιη Ορθόδοξη Χριστιανική μας Πίστη Ας την εμπι-στευθούμε κι ας στηριχτούμε επάνω της Ούτως ήάλλως βιώνουμε τη Μεγάλη μας εθνική Σαρακοστήκι αυτή θα διαρκέσει Ας τη ζήσουμε με την τάξημε την ευπρέπεια και με τη δυναμική της Ορθοδό-ξου Εκκλησίας μας

Και laquoδόξα τῷ Θεῷτῷ ἐν πικροῖς φαρμάκοις

κατεργαζομένῳ τὴν σωτηρίαν ἡμῶνraquoΑμήν

Σταγόνες

Πίστεως

18

laquoΠώς αγριεύουν έτσι οι άνθρωποι Πώςμεμιάς αφήνονται έρμαια στις ροπέςκαι στις τάσεις της φθαρτής ανθρώ-

πινης τους φύσης Πώς κατάντησε απόψεαυτή η ήσυχη επαρχιακή πόλη Θαρρείς καιδεν την κατοικούν άνθρωποι αλλά ανθρωπό-μορφα τέρατα που άλλος με κεφάλι γαϊδά-ρου άλλος λιονταριού άλλος πιθήκουτρέχουν να προλάβουν να γλεντήσουν να με-θύσουν να αμαρτήσουν όσο γίνεται περισσό-τερο

Γιατί απόψε είναι Τσικνοπέμπτη και γέμισεη πόλη μασκαράδες Απόψε κάθε λογικός άν-θρωπος δεν ξεμυτίζει από το σπίτι τουraquo Αυτάσκεφτόταν ο παπα-Θανάσης καθώς έμπαινεστο σπίτι του γυρνώντας από το ναό

- Α παπαδιά μου το κακό παράγινε ΟΘεός να μας συγχωρέσει είπε στη γυναίκατου μόλις μπήκε μέσα Εκείνη τον κοίταξε μεκατανόηση

- Ο Θεός να μας φυλάει είπε και άρχισε ναετοιμάζει το βραδινό φαγητό

Στο σπίτι του παπα-Θανάση περασμέναπια τα μεσάνυχτα επικρατεί ησυχία Τα παι-διά και η παπαδιά είχαν ήδη κοιμηθεί κι οπαπα-Θανάσης ετοιμαζότανε και κείνος ναπάει για ύπνο όταν ακούστηκε το κουδούνιτης πόρτας Τινάχτηκε μέσα στον ύπνο της ηπαπαδιά και βρέθηκε δίπλα στον παπα-Θα-νάση

- Μην ανοίγεις τέτοια νύχτα πάτερ μουτον παρακάλεσε φοβισμένη

- Γιατί φοβάσαι την καθησύχασε εκείνοςΕίναι η πρώτη φορά που μας κτυπούν τέτοιαώρα την πόρτα Αφού το ξέρεις το σπίτι τουΙερέα διανυκτερεύει κάθε βράδυ

- Ναι μα απόψεhellipΤης χαμογέλασε ο παπα-Θανάσης και

άνοιξε την πόρτα- Πάτερ μου με συγχωρείτε που ήρθα τέ-

τοια ώρα όμως η μάνα μου πεθαίνει και ζητάνα εξομολογηθεί και να κοινωνήσει

Ο άνθρωπος που στεκόταν μπροστά τουπαρόλο που ήταν άντρας έτρεμε ολόκληροςκι άφηνε τα δάκρυά του δίχως ντροπή να τρέ-χουν

- Πήγαινε εσύ κοντά της παιδί μου και γωπάω ως την εκκλησία να πάρω τη Θεία Κοινω-νία και έρχομαι αμέσως

Έφυγε ο άντρας αφήνοντας στον παπα-Θα-νάση τη διεύθυνσή του

- Που θα πας πάτερ μου μόνος σου τέτοιαώρα μια τέτοια νύχτα Δε φοβάσαι Γιατί δεντον κρατούσες να πάτε συντροφιάraquo

Η παπαδιά μιλούσε και κείνος την κοίταζεαυστηρά

- Μόνος είπες παπαδιά μόνος Κι ο Κύριοςπου θα κουβαλάω στα χέρια μου Α παπαδιάμου κάτι σrsquo έχει πιάσει απόψε και δε μιλάςγνωστικά

Ντύθηκε ο παπα-Θανάσης και βγήκε στοδρόμο Ξέχασε πως ήταν νύχτα Τσικνοπέμ-πτης Δεν τον απασχολούσαν καθόλου οι μα-σκαράδες που έβλεπε γύρω του Ένα μόνο τον

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

19

απασχολούσε να προλάβει να δώσει το laquoφάρ-μακο της αθανασίαςraquo στην ετοιμοθάνατη

Πήρε με δέος στα χέρια του το Σώμα και τοΑίμα του Χριστού και ξαναβγήκε στο δρόμο Δενκοιτούσε ούτε δεξιά ούτε αριστερά Μόνοέτρεχε να προλάβει Σε μια στροφή του δρόμουακούσε γέλια και φωνές Κάποιος φώναξε κοροϊ-δευτικά laquoΤην ευχή σου Δέσποταraquo μα δεν γύ-ρισε να κοιτάξει Και τότε δεν κατάλαβε πωςβρέθηκε κυκλωμένος από μια παρέα μασκαρά-δων που προσπαθούσαν να τον σταματήσουν

- Συνάδελφε πού πάμεΈνας νεαρός μασκαρεμένος σε παπά με

χνώτο που μύριζε ποτό στεκόταν μπροστά τουκρατώντας στο χέρι ένα σταυρό Τα lsquoχασε οπαπα-Θανάσης και πριν προλάβει να πει τίποταδέχτηκε την επίθεση όλου του τσούρμου Άλλοςτον τραβούσε από τα ράσα κι άλλος του έβγαζετο καλυμμαύχι

Ο παπα-Θανάσης έσφιξε στο στήθος του τrsquoάχραντα Μυστήρια και προσπάθησε να τους μι-λήσει μα κανένας δεν άκουγε Κάποιος τότε τουτράβηξε τη γενειάδα και -σαν να τον κτύπησεηλεκτρικό ρεύμα- άρχισε να φωνάζει

- Είναι αληθινός ρε είναι αληθινόςΗ παρέα κοκκάλωσε στη θέση της κι ο παπα-

Θανάσης με το πρόσωπο μουσκεμένο από τονιδρώτα της αγωνίας και τα δάκρυά του τους κοί-ταξε χωρίς να μιλά

- Συγγνώμη πάτερ είπε εκείνος που του τρά-βηξε τη γενειάδα Νομίζαμε πως ήσασταν ψεύ-τικος σαν κι αυτόν καιhellip

- Σας είδαμε και τέτοια ώρα έξω και ήμαστανσίγουροι πως ήσασταν μασκαρεμένος Συγχωρέ-στε μας είπε ένας άλλος

- Πάω να κοινωνήσω μια ετοιμοθάνατη παι-διά μου Ο θάνατος δεν έχει ώρες κατάλ ληλεςκαι ακατάλληλες κι εγώ τρέχω να τον προλάβωΚαι συ παιδί μου βγάλε τα ράσα τα τιμημέναΜην αμαρτάνεις άλλο ρεζιλεύοντάς τα Είναιπολύ ιερό το ράσο για να μασκαρεύεσαι μrsquoαυτό Τραβάτε στα σπίτια σας παιδιά μου κι οΘεός να σας συγχωρέσει

Άνοιξε το βήμα του ο παπα-Θανάσης για νακερδίσει το χαμένο χρόνο Ήταν πικραμένος ωςτα κατάβαθά του Τόσο πολύ λοιπόν χάλασανοι άνθρωποι ώστε μασκαρεύονται και ιερείς

- Πάτερ ΠάτερΗ φωνή που έφτασε στα αυτιά του ήταν γε-

μάτη αγωνία Σταμάτησε και περίμενε Ένας νε-αρός κατακόκκινος από την τρεχάλα και τηνντροπή έφτασε κοντά του λαχανιασμένος

- Πάτερ Είμαι κείνος που ντύθηκε παπάς Τοέκανα εντελώς απερίσκεπτα πάτερ καιhellip καιθέλω να lsquoρθω μαζί σας στο σπίτι της έτοιμοθά-νατης Δενhellip δεν θέλω να σας πάρουν κι άλλοιγια ψεύτικοhellip

Ο παπα-Θανάσης του έκανε νόημα να τονακολουθήσει Στα χέρια του ο νεαρός κρατούσετο σταυρό που είχε μαζί του Μπήκαν στο σπίτιτης ετοιμοθάνατης σιωπηλοί

- Χαίρομαι πάτερ που βρήκατε και παπαδάκικαι δεν ήρθατε μόνος είπε ο άντρας που τονείχε καλέσει

Ο νεαρός ξανακοκκίνησε και κοίταξε με αγω-νία τον παπα-Θανάση

Ναι ο Θεός μου τον έστειλε είπε εκείνος καιτα λόγια του καρφώθηκαν στην καρδιά του νεα-ρού

- Πάτερ δεν θα σας εγκαταλείψω ποτέ έλεγεο νεαρός λίγη ώρα αργότερα όταν ο παπα-Θα-νάσης κλείδωνε το ναό αφήνοντας ξανά μέσατο Σώμα και το Αίμα του Χριστού θα γίνω ο βοη-θός σας το παπαδάκι σας Ίσως έτσι με συγχω-ρήσει ο Θεός για την ιεροσυλία που έκανα

-Άμποτε παιδί μου να το φορέσεις το ράσοκι αληθινά είπε ο παπα-Θανάσης και τον ευλό-γησε με τα δυό του χέρια εκείνα που πριν απόλίγο κρατούσαν τον Ίδιο τον Κύριο Και παράξενοο παπα-Θανάσης είχε τη σιγουριά πως αυτό θαγινόταν κάποια μέρα Και ακόμα πιο παράξενοτην ίδια σιγουριά ένιωσε μέσα του κι ο νεαρός

Όσο πιό άρρωστος και πιοαμαρτωλός είσαι τόσο πιο

κατάλληλος είσαι για να σε πάρει σταχέρια του ο Χριστός

Όταν στο χέρι σου κρατάς σφυρίγύρω σου βλέπεις καρφιά

Όταν στα χέρια σου κρατάς ανθοδο-χείο γύρω σου βλέπεις λουλούδια

(Άγιος Νικόλαος Καβάσιλας)

Σταγόνες

Πίστεως

20

Ηταν δυο αδέλφιαmiddot τα οποία αφού μοιράστη-καν αναμεταξύ τους την πατρική περιουσίαο ένας έμεινε στο σπίτι ενώ ο άλλος έφυγεσε μακρινή χώρα Εκεί αφού κατέφαγε όλα όσατου δόθηκαν δυστύχησε και υπέφερε μη υπομέ-νοντας τη ντροπή από τη φτώχεια (Λουκά 15 11κε) Αυτή την παραβολή θέλησα να σας την πωγια να μάθετε ότι υπάρχει άφεση αμαρτημάτωνκαι μετά το Βάπτισμα εάν είμαστε προσεκτικοίΚαι το λέγω αυτό όχι για να σάς κάνω αδιάφο-ρους αλλά για να σας απομακρύνω από την από-γνωση Γιατί η απόγνωση μας προξενεί χειρότερακακά και από τη ραθυμίαΑυτός λοιπόν ο υιός αποτελεί την εικόνα εκεί-νων που αμάρτησαν μετά το Βάπτισμα Και ότιφανερώνει εκείνους που αμάρτησαν μετά το Βά-πτισμα αποδεικνύεται από το ότι ονομάζεται υιόςΓιατί κανένας δεν μπορεί να ονομασθεί υιόςχωρίς το Βάπτισμα Επίσης διέμενε στην πατρικήοικία και μοιράστηκε όλα τα πατρικά αγαθά ενώπριν από το Βάπτισμα δεν μπορεί κανείς να λάβειτην πατρική περιουσία ούτε να δεχθεί κληρονο-μία Ώστε με όλα αυτά μας υπαινίσσεται το σύ-νολο των πιστώνΕπί σης ήταν αδελφός εκείνου που είχε προκόψειΑδελφός όμως δεν θα μπορούσε να γίνει χωρίςτην πνευματική αναγέννηση Αυτός λοιπόν αφούέπεσε στη χειρότερη μορφή κακίας τι λέγει laquoΘαεπιστρέψω στον πατέρα μουraquo (Λουκά 1518) Γιαυτό ο πατέρας του τον άφησε και δεν τον εμπό-δισε να φύγει στην ξένη χώρα για να μάθει καλάμε την πείρα πόση ευεργεσία απολάμβανε ότανβρισκόταν στο σπίτι Γιατί πολλές φορές ο

Θεός όταν δεν πείθει με το λόγο του αφή-νει να διδαχθούμε από την πείρα των πραγ-μάτων πράγμα βέβαια που έλεγε και στουςΙουδαίουςΑ φού λοιπόν ο άσωτος έφυγε στην ξένη χώρα καιαπό τα ίδια τα πράγματα έμαθε πόσο μεγάλοκακό είναι να χάσει κανείς το πατρικό του σπίτιεπέστρεψε και ο πατέρας του τότε δεν του κρά-τησε κακία αλλά τον δέχτηκε με ανοιχτή αγκαλιάΓιατί άραγε Επειδή ήταν πατέρας και όχι δικα-στής Και στήθηκαν τότε χοροί και συμπόσια καιπανηγύρια και όλο το σπίτι ήταν φαιδρό και χα-ρούμενο Τι μου λες τώρα άνθρωπέ μου Αυτέςείναι οι αμοιβές της κακίας Όχι της κακίας άν-θρωπε αλλά της επιστροφής Όχι της πονηρίαςαλλά της μεταβολής προς το καλύτεροΚαι ακούστε και το σπουδαιότερο Αγανάκτησε γιrsquoαυτά ο μεγαλύτερος υιός Ο πατέρας όμως τονέπεισε κι αυτόν μιλώντας του με πραότητα και λέ-γοντας laquoσυ πάντοτε ζούσες μαζί μου ενώ αυτόςήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρός και ξανα-βρήκε τη ζωή τουraquo (Λουκά 1531-32) Όταν πρέπεινα διασώσει τον χαμένο λέγει laquoΔεν είναι ώρατώρα για δικαστήρια ούτε για λεπτομερή εξέ-ταση αλλά είναι ώρα μόνο φιλανθρωπίας καισυγγνώμηςraquo Κανένας ιατρός που έχει αμελήσει ο

ίδιος να δώσει φάρμακο στον ασθενή δεν ζητείευθύνες απ αυτόν για την αταξία του και ούτε τοντιμωρεί Και αν ακόμα χρειαζόταν να τιμωρηθεί οάσωτος τιμωρήθηκε αρκετά ζώντας στην ξένηχώραΤόσο λοιπόν χρόνο στερήθηκε τη συντροφιάμας και έζησε παλεύοντας με την πείνα την ατί-μωση και τα χειρότερα κακά Γιrsquo αυτό λέγει ο πα-τέρας laquoήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρόςκαι ξαναβρήκε τη ζωή τουraquo Μη βλέπεις λέγει ταπαρόντα αλλά σκέψου το μέγεθος της προηγού-μενης συμφοράς Αδελφό βλέπεις όχι ξένο Στονπατέρα του επέστρεψε που ξεχνάει τα περασμέναη καλύτερα που θυμάται εκείνα μόνο τα οποίαμπορούν να τον οδηγήσουν σε συμπάθεια καιέλεος σε στοργή και ευσπλαχνία τέτοια που ται-ριάζει στους γονείς Γι αυτό δεν είπε εκείνα πουέπραξε ο άσωτος αλλά εκείνα που έπαθε Δεν λυ-πήθηκε ότι κατέφαγε την περιουσία του αλλrsquo ότιπεριέπεσε σrsquo αμέτρητα κακά[] Ασκώντας την αρετή να φοβόμαστε μήπωςπέσουμε στηριζόμενοι στο θάρρος μας Και όταναμαρτάνουμε να μετανοούμε Και εκείνο που είπααρχίζοντας την ομιλία αυτό λέγω και τώρα Είναιπροδοσία της σωτηρίας μας αυτά τα δύο δηλαδήκαι το να έχουμε θάρρος όταν είμαστε ενάρετοικαι το να απελπιζόμαστε όταν είμαστε πεσμένοιστην κακίαΓιrsquo αυτό ο Παύλος για νrsquo ασφαλίσει εκείνουςπου ασκούν την αρετή έλεγε laquoΕκείνος που νομί-ζει ότι στέκεται ας προσέχει μήπως πέσειraquo (ΑrsquoΚορ 10 12) Και πάλι laquoΦοβάμαι μήπως ενώ κή-ρυξα σε άλλους εγώ ο ίδιος βρεθώ ανάξιοςraquo (ΒrsquoΚορ 11 3) Ανορθώνοντας πάλι τους πεσμένουςκαι διεγείροντάς τους σε μεγαλύτερη προθυμίαδιακήρυττε έντονα στους Κορινθίους γράφονταςτα εξής laquoΜήπως πενθήσω πολλούς που αμάρτη-σαν προηγουμένως και δεν μετανόησανraquo (Βrsquo Κορ12 21) Για να δείξει ότι είναι άξιοι θρήνων όχιτόσο εκείνοι που αμαρτάνουν όσο εκείνοι πουδεν μετανοούν για τα αμαρτήματά τους Και οπροφήτης πάλι λέγει laquoΜήπως εκείνος που πέφτειδεν σηκώνεται η εκείνος που παίρνει στραβόδρόμο δεν επιστρέφειraquo (Ιερ 8 4) Γι αυτό και οΔαυίδ παρακαλεί αυτούς ακριβώς λέγοντας laquoΣή-μερα εάν ακούσετε τη φωνή Αυτού μη σκληρύ-νετε τις καρδιές σας όπως τότε που Τονπαραπίκραναν οι πατέρες σαςraquo (Ψαλμ 94 8)Όσο λοιπόν θα υπάρχει το σήμερα ας μηαπελπιζόμαστε αλλrsquo έχοντας ελπίδα προς τονΚύριο και έχοντας κατά νουν το πέλαγος της φι-λανθρωπίας Του αφού αποτινάξουμε κάθε τι τοπονηρό από τη σκέψη μας ας ασκούμε με πολλήπροθυμία και ελπίδα την αρετή και ας επιδεί-ξουμε μετάνοια με όλη τη δύναμή μαςΆγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

21

Κ άποιος νέος κάποτε ζώντας ακό-λαστη ζωή θέλησε κάποια Κυ-ριακή να πάει στην εκκλησία απόπεριέργεια Στο κήρυγμά του ο λειτουργόςιερέας μίλησε για τη μετάνοια Ο νέος συγ-κλονίστηκε τόσο πολύ τόσο βαθειά ώστεαποφάσισε να αλλάξει ζωή Μετά το πέραςτης Θείας Λειτουργίας ζήτησε να εξομολο-γηθεί Εξομολογήθηκε και την επομένηαποσύρθηκε στην ερημική του εξοχική κα-τοικία και έκλαιγε νύχτα μέρα για τις αμαρ-τίες του Κατά παράδοξο όμως τρόπο δενμπορούσε να παρηγορηθείΜια νύχτα σαν σε όραμα βλέπει τον Κύριοτριγυρισμένο από ουράνιο φως και με κα-λοσύνη τον ρωτάει με την γλυκύτατηεκείνη φωνή Του- Τι έχεις παιδί μου και κλαις με τόσο πόνο- Κλαίω Κύριε γιατί έπεσα Έπεσα είπε μεαπόγνωση ο αμαρτωλός νέος- Ε τότε σήκω- Δεν μπορώ μόνος ΚύριεhellipΤότε άπλωσε το θεϊκό Του χέρι ο Βασιλεύςτης αγάπης ο φιλάνθρωπος Κύριος και τονβοήθησε να σηκωθεί Εκείνος όμως δενσταμάτησε να κλαίειhellipΚαι τον ρωτάει ο Κύ-ριος- Τώρα γιατί κλαίς- Πονώ Χριστέ μου γιατί σε λύπησα Ξό-δεψα τον πλούτον των χαρισμάτων σου καιτα νιάτα μου στις ασωτείεςΈβαλε τότε με στοργή το χέρι Του ο φιλάν-θρωπος Δεσπότης στο κεφάλι του πονεμέ-νου αμαρτωλού και του είπε με πολλήιλαρότητα- Αφού για μένα κλαις τόσο πολύ και lsquoγω ξέ-χασα όλες σου τις αμαρτίεςΟ νέος σήκωσε τα μάτια του για να ευχαρι-στήσει τον Σωτήρα του Χριστόν μα Εκείνοςείχε εξαφανιστείΛυτρωμένος πλέον από το βάρος της αμαρ-τίας και αναγεννημένος επέστρεψε στοσπίτι του Από τότε έγινε το πιο λαμπρό πα-ράδειγμα ενός πιστού χριστιανού μέσα καιέξω απrsquo το σπίτι του με λόγια και με έργα

Τα δάκρυατων μετανοούντων

είναι ο αίνοςτων αγγέλωνΖαν ντε λα Φοντέν

(Γάλλος ποιητής 1621-1695)

Η ικανότητανα συγχωρέσει

είναι η ιδιότητα

του δυνατού

Οι αδύναμοι ποτέ

δεν συγχωρούνε

Γκάντι

(Ινδός πολιτικός 1869-1948)

Σταγόνες

Πίστεως

22

ΗΘεία Λειτουργία των Προηγιασμένων (ή όπως την ονομάζουμε ηΛειτουργία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής) τελείται σήμερα στουςναούς μας το πρωί των καθημερινών της Τεσσαρακοστής ημερών

δηλαδή εργασίμων και γι᾿ αυτό λίγοι είναι εκείνοι που δεν δεσμεύονταικατά τις ώρες αυτές από τα επαγγέλματα η την υπηρεσία τους Τα τελευ-ταία χρόνια γίνεται μια πολύ επαινετή προσπάθεια αξιοποιήσεώς της Σεπολλούς ναούς τελείται κάθε Τετάρτη απόγευμα σε ώρες που πολλοί ανόχι όλοι οι πιστοί έχουν τη δυνατότητα να παρευρεθούν στην τέλεσή της

Το όνομά της η Λειτουργία αυτή το πήρε από την ίδια τη φύση τηςΕίναι στην κυριολεξία Λειτουργία laquoπροηγιασμένων δώρωνraquo Δεν είναι δη-λαδή λειτουργία όπως οι άλλες γνωστές λειτουργίες του Μεγάλου Βασι-λείου και του ιερού Χρυσοστόμου στις οποίες έχουμε προσφορά καικαθαγιασμό Τιμίων Δώρων Τα Δώρα είναι καθαγιασμένα προηγιασμένααπό άλλη Λειτουργία που τελέσθηκε σε άλλη ημέρα Τα προηγιασμέναδώρα προτίθενται κατά την λειτουργία των Προηγιασμένων για να κοι-νωνήσουν απ᾿ αυτά και να αγιασθούν οι πιστοί Με άλλα λόγια η λει-τουργία των προηγιασμένων είναι μετάληψη κοινωνία

Η Θεία Λειτουργία κατά την περίοδο της Μ Τεσσαρακοστής τελούντανμόνον κατά τα Σάββατα και τις Κυριακές Παλαιό έθιμο επικυρωμένο απόεκκλησιαστικούς κανόνες απαγόρευε την τέλεση της θείας λειτουργίαςκατά τις ημέρες της εβδομάδος γιατί αυτές ήσαν ημέρες νηστείας και πέν-θους Η τέλεση της Θείας Λειτουργίας ήταν κάτι το ασυμβίβαστο προςτον χαρακτήρα των ημερών αυτών Η Λειτουργία είναι πασχάλιο μυστή-ριο που έχει έντονο τον πανηγυρικό τον χαρμόσυνο τον επινίκιο χαρα-κτήρα Αυτό όμως γεννούσε ένα πρόβλημα Οι χριστιανοί έπρεπε νακοινωνήσουν δυο φορές τουλάχιστον ακόμη κατά την εβδομάδα το λιγό-τερο δηλαδή κατά τις ενδιάμεσες ημέρες την Τετάρτη και την Παρασκευήπου μνημονεύει και ο Μέγας Βασίλειος Η λύση ήδη υπήρχε Οι πιστοί θακοινωνούσαν από Προηγιασμένα Άγια Οι ημέρες αυτές ήσαν ημέρες νη-στείας Νηστεία την εποχή εκείνη σήμαινε πλήρη αποχή τροφής μέχρι τηνδύση του ηλίου Η κοινωνία λοιπόν θα έπρεπε να κατακλείσει την νη-στεία να γίνει δηλαδή μετά την ακολουθία του εσπερινού

Στο σημείο αυτό συνδέεται η ιστορία με την σημερινή πράξη Η Λει-τουργία των Προηγιασμένων είναι σήμερα ακολουθία εσπερινού στηνοποία προστίθεται η παράθεση των δώρων οι προπαρασκευαστικές ευχέςἡ θεία κοινωνία και η ευχαριστία ύστερα από αυτήν Η διαμόρφωσή τηςμέσα στο όλο πλαίσιο της Τεσσαρακοστής της έδωσε ένα έντονο laquoπεν-θηρόraquo κατά τον Θεόδωρο Στουδίτη χαρακτήρα (Ερμηνεία της Θείας Λει-τουργίας των Προηγιασμένων) Με τον εσπερινό συμπλέκονται τροπάριακατανυκτικά οι ιερείς φέρουν πένθιμα άμφια η αγία τράπεζα και τατίμια δώρα είναι σκεπασμένα με μαύρα καλύμματα οι ευχές είναι γεμάτεςταπείνωση και συντριβή laquoΜυστικωτέρα εις παν η τελετή γίνεταιraquo κατάτον ίδιο Πατέρα

Καιρός να ρίξουμε μια ματιά σ᾿ αυτήν την ίδια την Λειτουργία τωνΠροηγιασμένων στη μορφή που ύστερα από μακρά εξέλιξη αποκρυσταλ-λώθηκε και κατά την οποία τελείται σήμερα στους ναούς μας Ήδη επι-σημάναμε τα δυο λειτουργικά στοιχεία που την συνθέτουν τηνακολουθία του Εσπερινού και την Θεία Κοινωνία Το πρώτο μέρος τηςαποτελεί ο συνήθης εσπερινός της Τεσσαρακοστής με μικρές μόνο τροπο-ποιήσεις

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

23

Ο ιερεύς κατά την ψαλμωδία της Θrsquo ώρας εν-δύεται την ιερατική του στολή και θυμιά Ηέναρξη γίνεται με το laquoΕυλογημένη η βασιλείαhellipraquoκατά τον τύπο της Θείας Λειτουργίας Ανα-γινώσκεται ο προοιμιακός (103ος) δηλαδή ψαλμόςπου περιγράφει το δημιουργικό έργο του ΘεούlaquoEυλόγει η ψυχή μου τον Κύριονmiddot Κύριε ο Θεόςμου εμεγαλύνθης σφόδραhellipraquo Είναι το προοίμιοτου εσπερινού αλλά και όλης της ακολουθίας τουνυχθημέρου που αρχίζει ως γνωστό από το από-γευμα πρώτο μέρος του εικοσιτετραώρου θεωρεί-ται η νύκτα Ύστερα ο διάκονος ή εν απουσία τουο ιερέας θέτει στο στόμα των πιστών τα αιτήματατης προσευχής laquoΕν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμενraquoτα ειρηνικά Ακολουθεί η ανάγνωση του ΙΗrsquo κα-θίσματος του Ψαλτηρίου laquoΠρος Κύριον εν τωθλίβεσθαί με εκέκραξα και εισήκουσέ μουhellipraquo(Ψαλμοί 119-133) Είναι το τμήμα του Ψαλτηρίουπου έχει καθορισθεί να αναγινώσκεται κατά τουςεσπερινούς της Τεσσαρακοστής

Ο ιερεύς εν τω μεταξύ ετοιμάζει στην Πρόθεσητα Προηγιασμένα -από την Λειτουργία του προ-ηγουμένου Σαββάτου ή της Κυριακής- ΤίμιαΔώρα Αποθέτει τον Άγιο Άρτο στο Δισκάριο κάνειτην ένωση του οίνου και του ύδατος στο ΆγιοΠοτήριο και τα καλύπτει Ο εσπερινός συνεχίζεταιμε την ψαλμωδία των ψαλμών του λυχνικού καιτων κατανυκτικών τροπαρίων των εκάστοτε ημε-ρών που περιλαμβάνονται στους τελευταίους στί-χους των ψαλμών αυτών και γίνεται ἡ είσοδοςΔιαβάζονται δυο αναγνώσματα από την ΠαλαιάΔιαθήκη ένα από την Γένεση και ένα από το βι-βλίο των Παροιμιών Θα σταθούμε για λίγο στηνκατανυκτική ψαλμωδία του laquoΚατευθυνθήτωraquoτου δευτέρου στίχου του 140ου ψαλμού Ψάλλεταιμετά από τα αναγνώσματα έξι φορές από τονιερέα και τους χορούς ενώ ο ιερέας θυμιά τηνΑγία Τράπεζα

laquoΚατευθυνθήτω η προσευχή μουως θυμίαμα ενώπιόν σου

έπαρσις των χειρών μου θυσία εσπερινήraquoΚατόπιν γίνεται η εκτενής δέηση υπέρ των τά-

ξεων των μελών της Εκκλησίας των Κατηχουμέ-νων των ετοιμαζομένων για το άγιο Βάπτισμαlaquoτων προς το φώτισμα ευτρεπιζομένωνraquo και τωνπιστών Και μετά την απόλυση των Κατηχουμέ-νων έρχεται το δεύτερο μέρος η κοινωνία των μυ-στηρίων

Την μεταφορά των Προηγιασμένων Δώρων απότην Πρόθεση στο Θυσιαστήριο που γίνεται μεάκρα κατάνυξη ενώ οι πιστοί προσπίπτουν laquoμέ-χρις εδάφουςraquo συνοδεύει η ψαλμωδία του αρχαίουύμνου laquoΝυν αι δυνάμειςraquo

laquoΝῦν αἱ δυνάμεις τῶν οὐρανῶν σύν ἡμῖνἀοράτως λατρεύουσιν ἰδού γάρ εἰσπορεύεται ὁ

βασιλεύς τῆς δόξης Ἰδού θυσία μυστικήτετελειωμένη δορυφορεῖται Πίστει καί πόθῳ

προσέλθωμεν ἵνα μέτοχοι ζωῆς αἰωνίουγενόμεθα Ἀλληλούϊαraquo

Η προπαρασκευή για την Θεία Κοινωνία περι-λαμβάνει κυρίως την Κυριακή προσευχή (Πάτερημών) ακολουθεί η Κοινωνία και μετά από αυτήνη ευχαριστία Και η Λειτουργία κλείνει με την κα-τανυκτική οπισθάμβωνο ευχή Είναι δέηση πουσυνδέει την τέλεση της κατανυκτικής αυτής Λει-τουργίας προς την περίοδο των Νηστειών Ο πνευ-ματικός αγώνας της Τεσσαρακοστής είναισκληρός αλλά και η νίκη κατά των αοράτων εχ-θρών είναι βεβαία για τους αγωνιζομένους τονκαλόν αγώνα Η Ανάσταση δεν είναι μακράν Αςτην διαβάσουμε προσεκτικά Είναι από τα ωραι-ότερα εκκλησιαστικά κείμενα

laquoΔέσποτα παντοκράτορ ὁ πᾶσαν τήν κτίσιν ἐνσοφίᾳ δημιουργήσας ὁ διά τήν ἄφατόν σουπρόνοιαν καί πολλήν ἀγαθότητα ἀγαγών ἡμᾶς εἰςτά πανσέπτους ἡμέρας ταύτας πρός καθαρισμόνψυχῶν καί σωμάτων πρός ἐγκράτειαν παθῶνπρός ἐλπίδα ἀναστάσεως ὁ διά τεσσαράκονταἡμερῶν πλάκας χειρίσας τά θεοχάρακτα γράμματατῷ θεράποντί σου Μωσεῖ παράσχου καί ἡμῖνἀγαθέ τόν ἀγῶνα τόν καλόν ἀγωνίσασθαι τόνδρόμον τῆς νηστείας ἐκτελέσαι τήν πίστινἀδιαίρετον τηρῆσαι τάς κεφαλάς τῶν ἀοράτωνδρακόντων συνθλάσαι νικητάς τε τῆς ἁμαρτίαςἀναφανῆναι καί ἀκατακρίτως φθάσαιπροσκυνῆσαι καί τήν ἁγίαν ἀνάστασινraquo

Η Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων είναιμία από τις ωραιότερες και κατανυκτικότερες ακο-λουθίες της Εκκλησίας μας Αλλά συγχρόνως καιμία διαρκής πρόσκληση για την συχνή κοινωνίατων θείων μυστηρίων Μια φωνή από τα βάθητων αιώνων από την αρχαία ζωντανή παράδοσητης Εκκλησίας Φωνή που λέγει ότι ο πιστός δενμπορεί να ζει την ζωή του Χριστού αν δεν ανανε-ώνει διαρκώς την ένωσή του με την πηγή τηςζωής το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου Διότι οΧριστός είναι laquoη ζωή ημώνraquo (Κολοσ 3 4)

ΟΙ

24

ΟΙ

ΚΟ

ΙΣταγόνες

Πίστεως

24

Ι Σ Τ Ο Ρ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Αγγελος πρωτοστάτης οὐρανόθεν ἐπέμφθη εἰπεῖντῇ Θεοτόκῳ τὸ Χαῖρεmiddot καὶ σὺν τῇ ἀσωμάτῳ

φωνῇ σωματούμενόν σε θεωρῶν Κύριε ἐξίστατο καὶἵστατο κραυγάζων πρὸς Αὐτὴν τοιαῦτα

Ο αρχάγγελος Γαβριήλ έρ-χεται και φέρνει το θεϊκό

μήνυμα το laquoχαῖρεraquoστη Θεοτόκο

Αρχάγγελος Γαβριήλ

Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Βλέπουσα ἡ Ἁγία ἑαυτήν ἐν ἁγνείᾳ φησὶ τῷ Γα-βριὴλ θαρσαλέωςmiddot τὸ παράδοξόν σου τῆς φωνῆς

δυσπαράδεκτόν μου τῇ ψυχῇ φαίνεταιmiddot ἀσπόρου γὰρσυλλήψεως τὴν κύησιν πὼς λέγεις κράζων

Η Θεοτόκος απορείγια τον παράδοξο τρόπο

της συλλήψεως Ἀλληλούια

Γνῶσιν ἄγνωστον γνῶναι ἡ Παρθένος ζητοῦσαἐβόησε πρὸς τὸν λειτουργοῦνταmiddot ἐκ λαγόνων

ἁγνῶν υἷον πῶς ἔσται τεχθῆναι δυνατόνλέξον μοι Πρὸς ἥν ἐκεῖνος ἔφησεν ἐν φόβῳπλὴν κραυγάζων οὕτω

Ο Γαβριήλ της εξηγεί τηναπόρρητη βουλή του Θεού

ΑρχάγγελοςΓαβριήλ

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Δύναμις τοῦ Ὑψίστου ἐπεσκίασε τότε πρὸς σύλ-ληψιν τῇ Ἀπειρογάμῳmiddot καὶ τὴν εὔκαρπον ταύτης

νηδύν ὡς ἀγρὸν ὑπέδειξεν ἡδὺν ἅπασι τοῖς θέλουσιθερίζειν σωτηρίαν ἐν τῷ ψάλλειν οὕτως

Η δύναμη του Θεούεπισκιάζει την Παρθένο

και συλλαμβάνειτον Υιό του Θεού

Ἀλληλούια

Εχουσα θεοδόχον ἡ Παρθένος τὴν μήτραν ἀνέ-δραμε πρὸς τὴν Ἐλισάβετ Τὸ δὲ βρέφος ἐκείνης

εὐθὺς ἐπιγνόν τὸν ταύτης ἀσπασμὸν ἔχαιρε καὶἅλμασιν ὡς ἄσμασιν ἐβόα πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η Θεοτόκος επισκέπτεταιτη συγγενή της Ελισάβετ

η οποία κυοφορεί τον Πρό-δρομο και ανταλλάσσουν

προφητικούς λόγους

Ιωάννηςο Βαπτιστής(ως έμβρυο)

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ζάλην ἔνδοθεν ἔχων λογισμῶν ἀμφιβόλων ὁ σώ-φρων Ἰωσὴφ ἐταράχθηmiddot πρὸς τὴν ἄγαμόν σὲ θε-

ωρῶν καὶ κλεψίγαμον ὑπονοῶν Ἄμεμπτεmiddot μαθὼν δέσου τὴν σύλληψιν ἐκ Πνεύματος Ἁγίου ἔφη

Ο Ιωσήφ μνηστήρας τηςΠαρθένου αμφιβάλλειαλλά ενημερώνεται από

τον άγγελο για το μυστή-ριο της συλλήψεως

Ἀλληλούια

Ηκουσαν oἱ ποιμένες τῶν Ἀγγέλων ὑμνούντων τὴνἔνσαρκον Χριστοῦ παρουσίανmiddot καὶ δραμόντες ὡς

πρὸς ποιμένα θεωροῦσι τοῦτον ὡς ἀμνὸν ἄμωμον ἐνγαστρὶ τῆς Μαρίας βοσκηθένταἥν ὑμνοῦντες εἶπον

Ο Χριστός γεννιέται και οιποιμένες έρχονται και Τον

προσκυνούν οι ποιμένες Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Θεοδρόμον ἀστέρα θεωρήσαντες Μάγοι τῇ τού-του ἠκολούθησαν αἴγλῃmiddot καὶ ὡς λύχνον κρα-

τοῦντες αὐτόν διrsquo αὐτοῦ ἠρεύνων κραταιὸν Ἄνακτακαὶ φθάσαντες τὸν ἄφθαστονἐχάρησαν αὐτῷ βοῶντες

Το αστέρι δείχνειτον δρόμο στους μάγους

της Ανατολής Ἀλληλούια

Ιδον παῖδες Χαλδαίων ἐν χερσὶ τῆς Παρθένου τὸνπλάσαντα χειρὶ τοὺς ἀνθρώπουςmiddot καὶ Δεσπότην

νοοῦντες αὐτόν εἰ καὶ δούλου μορφὴν ἔλαβενἔσπευσαν τοῖς δώροις θεραπεῦσαικαὶ βοῆσαι τῇ Εὐλογημένῃ

Η προσκύνηση των μάγων οι Μάγοι Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Κήρυκες θεοφόροι γεγονότες οἱ Μάγοι ὑπέστρε-ψαν εἰς τὴν Βαβυλῶνα ἐκτελέσαντές σου τὸν

χρησμόν καὶ κηρύξαντές σε τὸν Χριστὸν ἅπασινἀφέντες τὸν Ἡρώδην ὡς ληρώδη μὴ εἰδότα ψάλλειν

Οι μάγοι(θεοφόροι κήρυκες)

επιστρέφουν από άλλοδρόμο στη Βαβυλώνα

Ἀλληλούια

Λάμψας ἐν τῇ Αἰγύπτῳ φωτισμὸν ἀληθείας ἐδίω-ξας τοῦ ψεύδους τὸ σκότοςmiddot τὰ γὰρ εἴδωλα ταύ-

της Σωτήρ μὴ ἐνέγκαντά σου τὴν ἰσχὺν πέπτωκεν οἱτούτων δὲ ῥυσθέντες ἐβόων πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η φυγή στην Αίγυπτοοι πιστοί που σώθηκαν

από τα είδωλα

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Μέλλοντος Συμεῶνος τοῦ παρόντος αἰῶνος μεθί-στασθαι τοῦ ἀπατεῶνος ἐπεδόθης ὡς βρέφος

αὐτῷ ἀλλrsquo ἐγνώσθης τούτω καὶ Θεὸς τέλειοςmiddot διόπερἐξεπλάγη σου τὴν ἄρρητον σοφίαν κράζων

Ο Συμεών δέχεταιστην αγκάλη του

ως βρέφος τον Χριστό Ἀλληλούια

ΤΟ

Υ Α

ΚΑ

ΘΙ

ΣΤ

ΟΥ

Υ

ΜΝ

ΟΥ

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

25

Δ Ο Γ Μ Α Τ Ι Κ Ο - Θ Ε Ο Λ Ο Γ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Nέαν ἔδειξε κτίσιν ἐμφανίσας ὁ Κτίστης ἡμῖν τοῖςὑπrsquo αὐτοῦ γενομένοιςmiddot ἐξ ἀσπόρου βλαστήσας

γαστρός καὶ φυλάξας ταύτην ὥσπερ ἦν ἄφθορον ἵνατὸ θαῦμα βλέποντες ὑμνήσωμεν αὐτὴν βοῶντες

Ο Λόγος του Θεούμε την σάρκωσή Τουδημιουργεί νέα κτίσηη οποία τον δοξολογεί

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ξένον τόκον ἰδόντες ξενωθῶμεν τοῦ κόσμου τὸννοῦν εἰς οὐρανὸν μεταθέντεςmiddot διὰ τοῦτο γὰρ ὁ

ὑψηλὸς Θεός ἐπὶ γῆς ἐφάνη ταπεινὸς ἄνθρωποςmiddot βου-λόμενος ἑλκύσαι πρὸς τὸ ὕψος τοὺς αὐτῷ βοώντας

Ο παράξενος -laquoὁ ξένοςraquo -τόκος προτρέπειτους ανθρώπους

να αποξενωθούν από τονκόσμο και να υψώσουν ο νου τους στον ουρανό

Ἀλληλούια

Ολως ἦν ἐν τοῖς κάτω καὶ τῶν ἄνω οὐδόλως ἀπῆν ὁἀπερίγραπτος Λόγοςmiddot συγκατάβασις γὰρ θεϊκή

οὐ μετάβασις τοπικὴ γέγονε καὶ τόκος ἐκ Παρθένουθεολήπτου ἀκουούσης ταῦτα

Όλος ήταν στην γη ο δοξο-λογούμενος Λόγος αλλάκαι από τον ουρανό δεν

απουσίαζε

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Πᾶσα φύσις Ἀγγέλων κατεπλάγη τὸ μέγα τῆς σῆςἐνανθρωπήσεως ἔργονmiddot τὸν ἀπρόσιτον γὰρ ὡς

Θεόν ἐθεώρει πᾶσι προσιτὸν ἄνθρωπον ἡμῖν μὲνσυνδιάγοντα ἀκούοντα δὲ παρὰ πάντων οὕτως

Οι άγγελοι θαύμασαν τοέργο της ενανθρώπησης τουΘεού και την κοινωνία του

με τους ανθρώπους

Ἀλληλούια

Ρήτορας πολυφθόγγους ὡς ἰχθύας ἀφώνουςὁρῶμεν ἐπὶ σοὶ Θεοτόκεmiddot ἀποροῦσι γὰρ λέγειν τὸ

πῶς καὶ Παρθένος μένεις καὶ τεκεῖν ἴσχυσαςmiddot ἡμεῖςδὲ τὸ μυστήριον θαυμάζοντες πιστῶς βοῶμεν

Οι σοφοί του κόσμουμένουν άφωνοιμη μπορώντας

νά εξηγήσουν το μυστήριοτης γεννήσεως

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Σῶσαι θέλων τὸν κόσμον ὁ τῶν ὅλων κοσμήτωρπρὸς τοῦτον αὐτεπάγγελτος ἦλθεmiddot καὶ ποιμὴν

ὑπάρχων ὡς Θεός διrsquo ἡμᾶς ἐφάνη καθrsquo ἡμᾶς ἄνθρω-ποςmiddot ὁμοίῳ γὰρ τὸ ὅμοιον καλέσας ὡς Θεὸς ἀκούει

Ο Ποιμένας-Θεός γίνεταιπρόβατο-άνθρωπος για να

σώσει τον κόσμο Ἀλληλούια

Τεῖχος εἶ τῶν παρθένων Θεοτόκε Παρθένε καὶπάντων τῶν εἰς σὲ προστρεχόντων Ὁ γὰρ τοῦ

οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς κατεσκεύασέ σε ποιητήςἌχραντε οἰκήσας ἐν τῇ μήτρᾳ σου καὶ πάντας σοιπροσφωνεῖν διδάξας

Η Παρθένος γίνεται τείχοςπου προστατεύει όλους

τους πιστούς οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Υμνος ἅπας ἡττᾶται συνεκτείνεσθαι σπεύδων τῷπλήθει τῶν πολλῶν οἰκτιρμῶν σουmiddot ἰσαρίθμους

γὰρ τῇ ψάμμῳ ὠδάς ἂν προσφέρωμέν σοι Βασιλεῦἅγιε οὐδὲν τελοῦμεν ἄξιον ὧν δέδωκας ἡμῖν τοῖς σοὶβοῶσιν

Κανένας ύμνος δεν επαρκείγια να υμνηθεί ο Σαρκωθείς

Βασιλέας Ἀλληλούια

Φωτοδόχον λαμπάδα τοῖς ἐν σκότει φανεῖσανὁρῶμεν τὴν ἁγίαν Παρθένονmiddot τὸ γὰρ ἄυλον

ἅπτουσα φῶς ὁδηγεῖ πρὸς γνῶσιν θεϊκὴν ἅπανταςαὐγῇ τὸν νοῦν φωτίζουσα κραυγῇ δὲ τιμωμένη ταῦτα

Η Θεοτόκος είναι η λαμ-πάδα που καθοδηγεί τους

πιστούς στη Θεογνωσία οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Χάριν δοῦναι θελήσας ὀφλημάτων ἀρχαίων ὁ πάν-των χρεωλύτης ἀνθρώπων ἐπεδήμησε διrsquoἑαυτοῦ

πρὸς τοὺς ἀποδήμους τῆς αὐτοῦ Χάριτοςmiddot καὶ σχίσαςτὸ χειρόγραφον ἀκούει παρὰ πάντων οὕτως

Ο Χριστός ήρθε στο κόσμογια να του δώσει χάρη Ἀλληλούια

Ψάλλοντές σου τὸν τόκον ἀνυμνοῦμέν σε πάντεςὡς ἔμψυχον ναόν Θεοτόκε Ἐν τῇ σῇ γὰρ οὶκή-

σας γαστρί ὁ συνέχων πάντα τῇ χειρὶ Κύριος ἡγία-σεν ἐδόξασεν ἐδίδαξε βοᾶν σοὶ πάντας

Η Θεοτόκος είναι έμψυχοςναός στον οποίο

δοξάζεται ο Χριστός οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Ωπανύμνητε Μῆτερ ἡ τεκοῦσα τὸν πάντων ἁγίωνἁγιώτατον Λόγονmiddot δεξαμένη γὰρ τὴν νῦν προ-

σφοράν ἀπὸ πάσης ῥῦσαι συμφορᾶς ἅπαντας καὶτῆς μελλούσης λύτρωσαι κολάσεως τοὺς σοὶ βοῶντας

Ύμνος και ικεσίαπρος την Παρθένο Ἀλληλούια

Σταγόνες

Πίστεως

26

Το να βελτιώνεσαισημαίνει να αλλά-ζεις Το να είσαιτέλειος σημαίνει νααλλάζεις συχνά

Winston Churchill (Πρωθυ-πουργός Μ Βρετανίας 1874-

1965)

Στις προσευχές μαςσυνήθως ζητάμε νrsquoαλλάξουν οι περι-στάσεις και ποτέ νrsquoαλλάξουμε εμείς οιίδιοι

Ανώνυμος

Ο καθένας ονει-ρεύεται να αλλάξειτον κόσμο αλλάκανένας δεν έχεισκοπό νrsquo αλλάξειτον εαυτό του Leo Tolstoy (Ρώσος συγγραφέ-

ας 1828-1910)

Η αρετή της νεό-τητας είναι εφόδιοτων γηρατειών

Μέγας Βασίλειος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

27

Ζ ούσε την τρέλα της νεότητός του μεμοτοσυκλέτα πολλών κυβικών καιαπό ταχύτητα μέγιστη 150 χιλιόμε-τρα ανά ώρα πού ήταν ρυθμισμένη μετάαπό μεταποίηση της μηχανής έφτασε νατρέχει με 230 χιλιόμετρα ανά ώραΕπιδιδόταν δε και σε αυτοσχέδιους συ-ναγωνισμούς με άλλους παρομοίους τουμε μεγάλα χρηματικά στοιχήματα 400 και500 χιλιάδες δραχμέςΌμως ένα απόγευμα στους ειδικούςδρόμους πού επέλεγαν να τρέξουν (αυτούςπου υποτίθεται είναι χωρίς μεγάλη κυκλο-φορία αυτοκινήτων) κατά την ώρα ενόςαυτοσχέδιου συναγωνισμού παρά τηνπροσπάθειά του να αποφύγει ένα αυτοκί-νητο έγινε σφοδρή σύγκρουση και πετά-χτηκε 10 μέτρα μακριά μέσα σε έναχαντάκι έξω από το δρόμοΗ μοτοσικλέτα βεβαίως διαλύθηκε και οίδιος υπέστη θανάσιμα τραύματα Τον πε-ρισυνέλεξαν και τον μετέφεραν στο νοσο-κομείο Μετά από την επιβεβαίωση τωνιατρών τον οδήγησαν κατευθείαν στο νε-κροτομείο όπου ένας νοσοκόμος ndash νεκρο-τόμος ανέλαβε να τον πλύνει και νατακτοποιήσει τα εγχυμένα σπλάχνα τουπροκειμένου να τον παραλάβει το γραφείοτελετών πού είχαν στείλει οι συγγενείςτουΕίχαν περάσει περίπου 8 ώρες από τοσυμβάν Εκείνη την στιγμή ανοίγει ταμάτια του σηκώνεται και κάθεται στομαρμάρινο τραπέζι του νεκροτομείου Ονοσοκόμος έντρομος βάζει τις φωνές καιαρχίζει να τρέχει προς την έξοδο πανικό-βλητοςΑμέσως καταφθάνουν οι ιατροί τον πα-ραλαμβάνουν και τον οδηγούν στο χει-ρουργείο όπου μετά από τις απαιτούμενεςπροσπάθειες laquoσυναρμολόγησηςraquo άρχισενα παρουσιάζει σημεία βελτίωσηςΠαρέμεινε αρκετό χρονικό διάστημαέως ότου θεραπεύτηκε πλήρως και εξήλθεαπό το νοσοκομείο υγιής Στη συνέχεια γιαάγνωστους λόγους εξεδήλωσε την επιθυ-μία να γίνει μοναχόςΟ ίδιος διηγείταιhellip όταν μετά την σύγ-κρουση τραυματίστηκα θανάσιμα (κατάτην δήλωση των ιατρών) ένοιωσα ότιβγήκα από το σώμα μου και αιωρούμενος

πέρασα κατά περίεργο τρόπο ανάμεσααπό μία κολόνα της ΔΕΗ χωρίς να συγ-κρουστώ μαζί τηςΣτη συνέχεια βρέθηκα σε ένα περιβάλ-λον με μισοσκόταδο και τελείως κενόΈνοιωθα πανάλαφρος σαν πούπουλο νααιωρούμαι σrsquo αυτό το κενό και πολύ πε-ρίεργος για το πού βρισκόμουν και τι μουείχε συμβείΕνώ περιπλανιόμουνα για αρκετόχρόνο άρχισα να διακρίνω μία φωτεινήγυναικεία μορφή να με πλησιάζει μέσα σrsquoένα ολόφωτο λευκό νέφος Όταν πλησίασεαρκετά διέκρινα ότι είχε μία υπερκόσμιαγλυκιά έκφρασηΑμέσως την συνέκρινα με τις αγιογρα-φίες πού είχα δει στους ιερούς ναούς ότανμε πήγαινε μικρό παιδί η μητέρα μου καισυμπέρανα ότι ήταν η μορφή της Ύπερα-γίας Θεοτόκου ldquohellipήρθα για τα δάκρυα τηςμάνας σουhellip εσύ θα ζήσεις θα ζήσεις καιθα Μας υπηρέτησηςhelliprdquo μού είπε με γλυκόκαι ειρηνικό ύφος και σιγά σιγά άρχισε ναχάνεταιΜετά από αυτό όλα σαν να έσβησανένοιωσα να διαλύομαι και μία δύναμη ναμε απορροφά με ορμή και να με κατευθύ-νει κάπουΑμέσως ένοιωσα σαν να ξύπνησα απόλήθαργο Βρέθηκα γυμνός με ένα πολυ-τραυματισμένο σώμα στο μαρμάρινο τρα-πέζι του νεκροτομείου ενώ ταυτόχροναάκουγα κάτι (σαν ουρλιαχτά) από έναν άν-θρωπο καθώς απομακρυνόταν τρέχονταςπρος την πόρταhellipΟ νέος αυτός μετά την πλήρη θεραπείατου ήλθε στο Άγιον Όρος σε κάποια Μονήόπου συνάντησε τον ηγούμενο και αφούτου διηγήθηκε το περιστατικό του ατυχή-ματός του εξεδήλωσε την επιθυμία να γίνειμοναχόςΠράγματι εκεί ο γέροντας μετά την απα-ραίτητη δοκιμασία τον έκειρε μοναχό καιτου έδωσε το πατερικό όνομα laquoΣωφρό-νιοςraquoΣήμερα είναι ένας ευλαβής μοναχός οοποίος δεν έπαυσε ποτέ να διηγείται τηνπαράξενη συνάμα και ψυχωφελή αυτήιστορία της ζωής του Στη συνέχεια αναχώ-ρησε για ένα ησυχαστήριο στην ιδιαίτερηπατρίδα του

Σταγόνες

Πίστεως

28

Η 25η Μαρτίου

Τέτοιαν ημέρα διάλεξενη σπλαχνική Μαρίανα ειπεί στον Κύριο του Παντόςπου τ άψυχα εμψυχώνει laquoΚοίτα στη γη τους Χριστια-νούς που μ άπειρη λατρείαεμέ γιορτάζουν σήμερα πόσησκλαβιά πλακώνειraquoΚαι πνεύμα θείο χύθηκε μεμιάςεις την Αγίαψυχή του ενδόξου Γερμανούπου ατρόμητος απλώνειτο ξακουστό το Λάβαρο κι απότην εκκλησίαπρώτος προβαίνει αγωνιστήςκαι πρώτος ξεσπαθώνειΦεύγουν απrsquo όλες τις μεριέςοι Τούρκοι τρομαγμένοι ενώ προφέρει ο Γερμανόςκι ηχολογούν οι άλλοιτον όρκο πrsquo όλην έσειε βαθιάτην οικουμένηΜέρα γλυκιά μέρα λαμπρήμέρα χαριτωμένη Κάθε φορά που η λάμψη σουστην εκκλησιά προβάλλει πάντα με δάφνη ελεύθερη θατην ιδείς σπαρμένηΓεώργιος Μαρτιννέλης

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ

ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ ΟΘΩΝΑ

Όταν ήρθε ως βασιλεύς στην Ελλάδα ό δε-καεπταετής ακόμη Όθων συνοδευόμενοςαπό τρεις Βαυαρούς αντιβασιλείς πού θα κυ-βερ νούσαν ως την ενηλικίωση του πολλοίΈλλη νες χαιρέτισαν με ενθουσιασμό τηνάφιξη του Μεταξύ αυτών και ό αγωνιστής τηςΕλληνικής Επαναστάσεως Ιωάννης Μακρυ-γιάννης Γρή γορα όμως διαψεύστηκαν οι ελ-πίδες του γνή σιου αυτού Έλληνα από τηντακτική πού ακολούθησε ή Αντιβασιλεία απέ-ναντι στους αγωνιστές Ό στρατός κύριο κέν-τρο της βαυαροκρατίας μεταβλήθηκε σετακτικός Στα τέλη του 1834 είχαν ενταχθεί σ᾽αυτόν 5000 περίπου Βαυαροί και ελάχιστοιΈλληνες ενώ απορρί φθηκαν με την πρόφασηότι ήταν υπεράριθμοι οι 10000 Έλληνες πούμέχρι τότε αποτε λούσαν τα στρατιωτικά σώ-ματα πού κατήγαγαν εκπλη κτικούς θριάμ-βους κατά των Τούρκων και των Αιγυπτίων

Οι αγωνιστές αυτοί στερούμενοι τακτικούεπαγγέλματος κατάντησαν ζητιάνοι ή και λη -στές Ό Μακρυγιάννης εκλεγμένος τότε δη-μο τικός σύμβουλος του Δήμου Αθηναίωναπευθύνει στον βασιλέα μια επιστολή πούφα νερώνει την ανιδιοτέλεια και το ψυχικότου με γαλείο Δεν διστάζει όχι μόνο να ασκή-σει αυστηρή κριτική στην Αντιβασιλεία αλλάκαι να παρακαλέσει να κοπεί ό μισθός τουόλος και να δοθεί σε δυστυχείς συναγωνι-στές του Λόγος με καταφανείς τις προεκτά-σεις στο παρόν

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

29

Βασιλεύ

Ως ένας και εγώ αγωνιστής εις τα περασμένα δεινά της πατρίδος μου έγνώρισα εις πολλά

μέρη ανδρείους στρατιωτικούς και τιμίους πολίτας όπου έθυσίαζον και την κατάστασίν τους

και την ιδίαν ζωήν τους με μεγάλην εύχαρίστησιν διά να ιδούν μίαν ήμέραν την πατρίδα τους

έλευθέραν Πολλοί από αυτούς έσκοτώθηκαν είς τόν πόλεμονrsquo άλλοι έμειναν αιχμάλωτοι και

άλλοι έπληγώθηκαν και τώρα μετά την έλευθέρωσιν της πατρίδος τούς βλέπω να περιπα-

τούν είς τούς δρόμους γυμνοί και ξυπόλυτοι βλέπω χήρας και ορφανά να ζητούν έλεος διά

να πα ρηγορήσουν την πείναν τους και με τα δάκρυα εις τα μάτια να περιφέρωνταί και να

προξενούν έντροπήν εις την άχάριστον πατρίδα διά την οποίαν έχασαν τούς άνδρας των

έχασαν τούς γονείς των Εκείνοι όπού τούς γνωρίζουν και ημπορούν να πληροφορήσουν την

Κυβέρνησιν κρύπτουν την άλήθειαν και φροντίζουν μόνον να δώσουν τας ανταμοιβάς είς

τούς δούλους και κόλακας των είς ανθρώπους αναξίους εις τούς οποίους ή πατρίς δέν γνω-

ρίζει κανένα χρέος Είς μέν τούς καλούς και δυστυχείς αγωνιστάς λέγουν ότι ή πατρίς είναι

πτωχή είς δέ τούς κόλακας των την αποδεικνύουν πλουσίαν Έάν είναι πτωχή καθώς και

είναι βέβαια έπρεπε να είναι πτωχή είς όλους και όχι μόνον διά εκείνους όπού έδοκίμασαν

τόσους αγώνας και ήλθαν είς έλεεινήν κατάστασίν διά την έλευθερίαν της Ή τοιαύτη αδικία

κάμνει σήμερον πολλούς Έλληνας να αγανακτούν εναντίον της πατρίδος και να βλέπουν ό

ένας τόν άλλον ως έχθρόν χειρότερον από τόν Τούρκον

Εγώ όμως Υψηλή Αντιβασιλεία δέν είμαι άδικος αλλά ως ευαίσθητος είς την δυστυχίαν

τόσων αγωνιστών παρακινούμαι να φανερώσω την άδικίαν πρός την κυβέρνησιν μου την

οποίαν μετά Θεόν σέβομαι και τιμώ και αγαπώ καθώς χρεωστεί να κάμνη κάθε άνθρωπος

άφωσιωμένος είς την πατρίδα του lsquoΆν ή πατρίς μας είναι πτωχή διατί ημείς μερικοί Έλληνες

να παίρνωμεν από χίλιες δραχμές και κάτω τόν μήνα οι δέ συνάδελφοι μας να ψωμοζητούν

και να περιπατούν γυμνοί και ξυπόλυτοι Διά την τιμήν και ύπόληψιν και της πατρίδος και

τού Βασιλέως μου κρίνω δίκαιον να κόψωμεν ένα μέρος από τόν μισθόν μας διά να δοθή

και είς αυτούς τούς δυστυχείς Εγώ όταν έπληγώθην είς τούς Μύλους τού Ναυπλίου έλαβα

δώρον από την πατρίδα μου το όποιον είναι περίπου εκατόν πενήντα δραχμάς τόν μήναrdquo

τώρα λαμβάνω πολύ περισσότερον μηνιαίον μισθόν δηλαδή σχε δόν τριακόσιας έβδομήκοντα

δραχμάς Όθεν εγώ πρώτος παρακαλώ την Άντιβασιλείαν να διάταξη να κοπή αυτός ό μι-

σθός μου όλος έως ότου ή Κυβέρνησις να λάβη καιρόν να εύθετήση τα πράγματα και να τα

θεραπεύση κατά το καλύτερον και να με δοθούν πάλιν κατά μήνα αί lsquoκατόν πενήντα δραχμαί

έκείναι καθώς έξ αρχής μrsquo έκρινεν άξιον ή πατρίς μουrdquo ό δέ μισθός μου άς δοθή είς άλλους

δυστυχείς συναγωνιστάς μου των οποίων ή γύμνωσις και απελπισία μά την πατρίδα μου

και μά τόν Βασιλέα μου δέν μrsquo αφήνει να κοιμηθώ ήσύχως όλην την νύχτα Άν δέν είχα τόσην

φαμιλίαν άν δέν ήμουν ασθενής τόν περισσότερον καιρόν και άν δέν είχα ικανά χρέη δέν

ήθελα να δώσω και αυτό το ολίγον βάρος είς την πατρίδα μου

Δεν είναι αμφι βολία ότι όλοι οι Έλληνες έχουν καλά αισθήματα και μεγάλην αγάπην

είς τόν Βασιλέα μας επιθυμώ όμως να μή ύπάρχη κανένας όπού να νομίζη ότι έχει

δίκαια παράπονα είς την αθωό τητα του και είς την καλωσύνην του επιθυμώ να είναι

όλοι ευχαριστημένοι από την πατρίδα και να μή είναι είς άλλους πτωχή ή πατρίς και

είς άλλους πλουσίαrsquo αλλά να άνταμείψη όλους εκείνους όπού έπαθαν διά την έλευ-

θερίαν της Παρακαλώ με το ανήκον σέβας την Άντιβασι λείαν αφού διάταξη από

το παρόν την παύσιν τού μισθού μου να διάταξη να με δίδεται το παλαιόν της

πατρίδος σιτηρέσιονΈν Αθήναις τή 15 Δεκεμβρίου 1834

Ιωάννης Μακρυγιάννης

Επιστολή προς Βασιλέα (1834)(Εκ της εφημερίδος laquoΕθνικήraquo άρ 22 23121834)

Σταγόνες

Πίστεως

30

ldquoΟάνθρωπος ζητάει στον ουρανό τη χαράκαι την ευτυχία Ζητάει το αιώνιο μα-κριά απ΄ όλους κι απ΄ όλα ζητάει να

βρει τη χαρά στον Θεό Ο Θεός είναι μυστήριοΕίναι σιωπή είναι άπειρος είναι το παν Τηντάση της ψυχής για τον ουρανό την έχει όλος οκόσμος όλοι ζητάνε κάτι το ουράνιο Σ΄Αυτόνστρέφονται όλα τα όντα έστω και ασυνειδήτως

Σ΄ Αυτόν να στρέφετε διαρκώς το νου σαςΑγαπήστε την προσευχή την κουβέντα με τονΚύριο Το παν είναι η αγάπη ο έρωτας με τονΚύριο τον Νυμφίο Χριστό Γίνετε άξιοι της αγά-πης του Χριστού Για να μη ζείτε στο σκοτάδιγυρίστε το διακόπτη της προσευχής ώστε ναέλθει το Θείο φως στην ψυχή σας Στο βάθος τουείναι σας θα φανεί ο Χριστός Εκεί στο βάθοςείναι η Βασιλεία του Θεού ldquoΗ Βασιλεία τουΘεού εντός υμών εστίνrdquo

Η προσευχή γίνεται μόνο με το Άγιον ΠνεύμαΑυτό διδάσκει την ψυχή πώς να προσεύχεταιldquoΤο γάρ τι προσευξόμεθα καθ΄ό δεί ούκ οίδα-μεν αλλ΄αυτό το Πνεύμα υπερεντυγχάνει υπέρημών στεναγμοίς αλαλήτοιςrdquo Εμείς δεν χρειάζε-ται να κάνουμε καμιά προσπάθεια Ν΄απευθυνό-μαστε στον Θεό με ύφος ταπεινού δούλου μεφωνή παρακλητική και ικετευτική Τότε η προ-σευχή μας είναι ευάρεστη στο Θεό Να στεκόμα-στε με ευλάβεια ενώπιον του Εσταυρωμένου καινα λέμε ldquoΚύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν μεrdquoΑυτό τα λέει όλα Όταν κινηθεί για προσευχή ονους του ανθρώπου στο δευτερόλεπτο τουδευτερολέπτου έρχεται η Θεία χάρις Τότε ο άν-θρωπος γίνεται χαριτωμένος και βλέπει με άλλαμάτια τα πάντα Το παν είναι ν΄αγαπήσουμε τονΧριστό την προσευχή τη μελέτη Παίρνουμεένα εκατομμύριο και το κόβουμε κομματάκιαΤου ανθρώπου η προσπάθεια είναι το ένα εκα-τομμυριοστό

Πριν από την προσευχή η ψυχή πρέπει να προ-ετοιμάζεται με προσευχή Προσευχή για τηνπροσευχή Ακούστε τι εύχεται ο ιερέας μυστικάτην ώρα που διαβάζεται ο Απόστολος κατά τηνΘεία Λειτουργία

ldquoΈλαμψον εν ταις καρδίαις ημών φιλάνθρωπεΔέσποτα το της Σης Θεογνωσίας ακήρατον φωςκαι τους της διανοίας ημών διάνοιξον οφθαλ-μούς εις την των ευαγγελικών Σου κηρυγμάτωνκατανόησιν Ένθες ημίν τον των μακαρίων Σουεντολών φόβον ίνα τάς σαρκικάς επιθυμίαςπάσας καταπατήσαντες πνευματικήν πολιτείαν

μετέλθωμεν πάντα τα προς ευαρέστησιν τηνσην και φρονούντες και πράττοντες Συ γαρ οφωτισμός των ψυχών και των σωμάτων ημώνΧριστέ ο Θεός και Σοί την δόξαν αναπέμπομενσυν τω ανάρχω Σου Πατρί και τω παναγίω καιαγαθώ και ζωοποιώ Σου Πνεύματι νυν και αείκαι εις τους αιώνας των αιώνωνrdquo

Στην προσευχή μπαίνουμε χωρίς να τοκαταλάβουμε Χρειάζεται να βρεθούμε και σεκατάλληλο κλίμα Η αναστροφή με τον Χριστό ησυζήτηση η μελέτη η ψαλτική το καντηλάκιτο θυμίαμα γίνονται το κατάλληλο κλίμα ώστεόλα να γίνουν απλά ldquoεν απλότητι καρδίαςrdquo Δια-βάζοντας τις ψαλμωδίες τις ακολουθίες μεέρωτα χωρίς να το καταλάβουμε γινόμαστεάγιοι Ευφραινόμαστε με τα Θεία λόγια Αυτή ηευφροσύνη αυτή η χαρά είναι η δική μας προ-σπάθεια για να μπούμε εύκολα στην ατμό-σφαιρα της προσευχής η προθέρμανση όπωςλέμε Μπορούμε και να φέρνουμε στο νου μαςωραίες εικόνες από τοπία που είδαμε Αυτή ηπροσπάθεια είναι απαλή αναίμακτη Αλλά μηνξεχνάμε αυτό που είπε ο Κύριος ldquoΧωρίς εμού ούδύνασθε ποιείν ουδένrdquo

Ο ίδιος ο Κύριος θα μας διδάξει την προσευχήΔεν θα τη μάθουμε μόνοι μας ούτε άλλος κανείςθα μας τη μάθει Μη λέμε ldquoέκανα τόσες μετά-νοιες εξασφάλισα τώρα την χάριrdquo αλλά ναζητούμε να λάμψει εντός μας το ακήρατον φωςτης θείας γνώσεως και να ανοίξει τα πνευματικάμας μάτια για να κατανοήσουμε τα θεία Τουλόγια

Με τον τρόπο αυτό χωρίς να το καταλάβουμεαγαπάμε τον Θεό χωρίς σφιξίματα προσπάθειακι αγώνα Αυτά που είναι δύσκολα στους ανθρώ-πους για τον Θεό είναι πολύ εύκολα Τον Θεόθα Τον αγαπήσουμε ξαφνικά όταν η χάρις θαμας επισκιάσει

Αν αγαπήσουμε πολύ τον Χριστό η ευχή θα λέ-γεται μόνη της Ο Χριστός θα είναι συνεχώς στομυαλό μας και στην καρδιά μας

Οσίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

31

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ ΑΙΕΡΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΩΝ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

Π Α Σ Χ Α 20 Α Π Ρ Ι Λ Ι Ο Υ 2 0 1 4

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ 700rsquo πμ Ὄρθρος- Θεία Λειτουργία730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία430rsquo μμ Ἱερὸν Εὐχέλαιον730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου

ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου700rsquo μμ Ἀκολουθία τῶν Ἁγίων Παθῶν

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 830rsquo πμ Ἀκολουθία Μεγάλων Ὡρῶνamp Ἑσπερινοῦ Ἀποκαθηλώσεως

730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Ἐπιταφίου

ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου1100rsquo μμ Τελετὴ Ἀναστάσεως Ὄρθρος

amp Ἀναστάσιμη Θεία Λειτουργία

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ 1000rsquo πμ Ἑσπερινός τῆς Ἀγάπηςστὸν Μητροπολιτικὸ Ναό

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ

Εμπροσθόφυλλο Ο Ευαγγελισμός (1600) έργο Δομίνικου Θεοτοκόπουλου (1541-1614)

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

3

Αγαπητοί μας ενορίτες και αναγνώστες

Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι μία αγωνιστική πε-ρίοδος πνευματικής προετοιμασίας που σκοπό έχει ναπροετοιμάσει τον χριστιανό για να ζήσει την Ανάστασητου Χριστού Η προετοιμασία γίνεται με την νηστεία τηνπροσευχή τη μελέτη της Αγίας Γραφής τη μετάνοια τηνταπείνωση τη συμμετοχή στις μοναδικές ακολουθίες τηςπεριόδου και πάνω απ όλα με τη Θεία Κοινωνία Η Ανά-σταση του Χριστού για την οποία ο χριστιανός προετοι-μάζεται είναι το κέντρο της ζωής της Εκκλησίας Οιάνθρωποι όμως δεν ζούμε την Ανάσταση του Χριστούγι αυτό και ψάχνουμε την ουσία στην επανάσταση Αντίνα αναστηθούμε επαναστατούμεmiddot όπως βλέπουμε σή-μερα να συμβαίνει σε όλο τον κόσμο

Οι επαναστάτες αρέσουν στους ανθρώπους γιατί ηαλλαγή που προτείνουν δεν είναι μετάνοια προσωπικήΔεν μας καλούν να αλλάξουμε εμείς μέσα μας να γκρε-μίσουμε τον τρόπο σκέψης μας να χτυπήσουμε τον εγωι-σμό μας να παλέψουμε με την αλαζονεία και ναχτίσουμε έναν άλλον εαυτό με ταπείνωση και με αγάπηαλλά καλούν σε μια αλλαγή εξωτερικών δομών απρό-σωπα κοινωνικών ανώδυνα προσωπικών πιστεύονταςαυτόματα ότι θα προκαλέσει βελτίωση της ζωής μαςΠροσπαθούν να χτίσουν έναν άλλο κόσμο και όχι ένανάλλον άνθρωπο

Ένα δεύτερο στοιχείο τους είναι ότι επιθυμούν ναεξαναγκάσουν τον κόσμο να αλλάξει ενώ η Εκκλησίακαλεί -δεν αναγκάζει- (όστις θέλει Μαρκ 8 34) τονάνθρωπο να αλλάξει Αυτή η βία με το εκρηκτικό στοι-χείο της εκδίκησης (laquoδικαιοσύνηraquo είναι το όνομά της)επίσης γλυκαίνει τους ανθρώπους αλλά δεν είναι παράμια άλλη όψη του ίδιου νομίσματος Γι αυτό και οι επα-ναστάσεις ακόμη και αν επικρατήσουν κατά κανόνα κα-ταλήγουν σε λουτρό αίματος και καθιδρύουν ένα σκληρόκαθεστώς

Η Εκκλησία αυτές τις ημέρες προβάλλει και διδάσκειτην εσωτερική επανάσταση δηλαδή την μετάνοια πουείναι έννοια προσωπική και βιωματική Τι σημαίνει με-τάνοια

Στους εχθρούς συγχώρησηΣτους φίλους την καρδιά μαςΣτα παιδιά το παράδειγμά μαςΣτους διαφωνούντες με μας ανοχήΣτους γονείς υπακοήΣτους ηλικιωμένους τρυφερότηταΣτον εαυτό μας αυτοσεβασμόΣτους δοκιμασμένους κατανόησηΣε όλους αγάπηΓια όλους προσευχή

ΚΑΛΗ ΑΓΙΑΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ

Οι ιερείς του Ναού

Σταγόνες

Πίστεως

4

-Ο λο βρέχει βρέχει διακοπές είναιαυτές Κι έχει και κρύο δεν μπο-ρούμε να παίξουμε Αν χιόνιζε

κάτι θα γινόταν θα παίζαμε χιονοπόλεμοΟ Μανωλάκης κλότσησε τη μπάλα με

μανία και κείνη laquoέσκασεraquo κυριολεκτικά στοτζάμι της μπαλκονόπορτας Ευτυχώς που ηγιαγιά ήταν στο σπίτι κι όχι η μαμά κι ο μπαμ-πάς γιατί ποιος ξέρει τι laquoεξάψαλμοraquo θαάκουγε Η Δήμητρα είχε καθίσει κιόλας στονκαναπέ στην αγκαλιά της γιαγιάς και hellip

- Γιαγιά όλες οι εποχές δεν έχουν την ομορ-φάδα τους Έτσι δε λέει η κυρα-Καλή στο πα-ραμύθι Να το πούμε και στον Μανώλη για ναμη στενοχωριέται

- Η καημένη η κυρα-Καλή δούλευε στηνπλούσια κυρα-Κακή της έκανε όλες τις δου-λειές και της ζύμωνε και το ψωμί Κι όταν τέ-λειωνε με το ζύμωμα δεν έπλενε τα χέρια τηςαλλά με τα ζυμάρια στα χέρια πήγαινε σπίτιτης τα ξέπλενε με νερό μέσα σε μια κατσα-ρόλα κι έφτιαχνε μ΄ αυτό χυλό για τα παιδάκιατης

Ο Μανωλάκης ήδη στην αρχή κοιτώντας μεαπορία και μετά με ενδιαφέρον και περιέρ-γεια είχε καθίσει στην άλλη άκρη του καναπέκαι περίμενε τη συνέχεια της ιστορίας

- Κι εκείνα τα παιδάκια της συνέχισε η για-γιά στρουμπουλά στρουμπουλά γίνονταν καιμεγάλωναν με τη βοήθεια του Θεού και τηνυπομονή και την αγάπη της μάνας τους τηςκυρα-Καλής Μα η κυρα-Κακή η αρχόντισσατη ζήλεψε κι όταν έμαθε πως με τα ζυμάριαπου περίσσευαν στα χέρια της έθρεφε τα παι-διά της την πρόσταξε να πλύνει τα χέρια τηςεκεί μπροστά της στο σπίτι της

- Ακούς εκεί να ταΐζει τα παιδιά της μετο δικό μου το ζυμάρι

Η καημένη η κυρα-Καλή έφυγε πι-κραμένη κι άρχισε να περιπλανιέται

Πού θα έβρισκε λίγο φαγητό για ταπαιδάκια της μέρα που ήταν παρα-μονή πρωτοχρονιάς Ξαφνικά στοτέλος του δρόμου και στην αρχή του δά-σους είδε ένα παράξενο φως κι όταν πλησίασεβρέθηκε μπροστά σε μια φωτισμένη σπηλιάΕκεί την υποδέχτηκαν δώδεκα παλικάρια κιόταν τους είπε την ιστορία της τη λυπήθηκαντης έδωσαν ένα ζεστό να πιει και της υποσχέ-θηκαν πως θα της έδιναν φαγητό για τα παιδιάτης Μόνο ήθελαν να τους πει τη γνώμη τηςγια τους μήνες και τις εποχές του χρόνου

Η καλοσυνάτη κυρα-Καλή είχε να πει γιαόλους τους μήνες μόνο καλά Οι ανοιξιάτικοιστολίζουν τη γη με τα σπαρτά και τα λουλού-δια μας φέρνουν το Πάσχα και την Πρωτομα-γιά και με τις βροχούλες τους μεγαλώνουν καιπρασινίζουν τα στάχια και τα σπαρτά Αν πειςτο καλοκαίρι με τους ζεστούς μήνες μεγαλώ-νει η μέρα τα παιδιά παίζουν όλη μέρα ντυ-νόμαστε ελαφρά και πάμε διακοπές καιθερίζουμε τα στάχια κι έχουμε κι ένα σωρόφρούτα και λαχανικά Κι αν πεις για το φθινό-πωρο μαζεύουμε τα σταφύλια και κάνουμε τοκρασί αρχίζουν τα σχολεία και με όρεξη ταπαιδιά βρίσκουν τους φίλους τους και μαθαί-νουν γράμματα και σιγά σιγά με τα πρωτοβρό-χια δροσίζεται η γη που έμεινε ξερή τοκαλοκαίρι κι εμείς ετοιμαζόμαστε για τον χει-μώνα που θα έρθει Αλλά και ο χειμώνας δενέχει τη χάρη του Όλη η πλάση ξεκουράζεται κιοι σπόροι κάτω από τη γη τρέφονται με τα χιό-νια και τις βροχές για να πετάξουν τα μπουμ-πούκια τους την άνοιξη Κι η οικογένειαμαζεύεται στο σπίτι και γιορτάζουν όλοι μαζίΧριστούγεννα και Πρωτοχρονιά Υπάρχει καλύ-τερο από τη δεμένη οικογένεια

- Όλα καλά κι ευλογημένα τα έκαμε ο Πα-νάγαθος Θεός παιδιά μου

Οι δώδεκα μήνες γιατί αυτοί ήταν τα παλι-κάρια που συνάντησε η κυρα-Καλή εκτός απότο φαγητό της έδωσαν και ένα μεγάλο κανάτιβουλωμένο με μια τάπα όμως που της είπαννα μην το ανοίξει παρά μόνο όταν έφτανεσπίτι της στο δωμάτιό της

- Θεέ μεγαλοδύναμε φώναξε ηκυρα-Καλή και σταυροκοπήθηκε

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

5

όταν ανοίγοντας το κανάτι έπεσαν στο πάτωμααμέτρητα χρυσά νομίσματα

Όταν όμως η κυρα-Κακή είδε τα παιδάκια τηςκυρα-Καλής ομορφοντυμένα και καλοταϊσμέναανήμερα Πρωτοχρονιά την πίεσε κι έμαθε το μυ-στικό της Εξάλλου η κυρα-Καλή δεν της κρατούσεκακία αφού είχε ψυχή αγαθή για όλον τον κόσμο

- Ακούς εκεί φλουριά για την Καλή Μωρέτώρα θα δεις τι θα κερδίσω εγώ

Μια και δυο βρίσκει κι αυτή τους μήνες Μαπού καλή κουβέντα να βγει από το στόμα της Οιανοιξιάτικοι μήνες απαίσιοι και βροχεροί μέσαστις λάσπες και την υγρασία κι αν πεις για Πάσχακαι Πρωτομαγιά φασαρία και κούραση Οι καλο-καιρινοί καλύτεροι μαθές Mέσα στον ιδρώτα εί-μαστε και σκάμε από τη ζέστη κι όσο για τοφθινόπωρο και τους μήνες του σχολεία έξοδα τρε-χαλητό δουλειές στα χωράφια με το όργωμα μα-κριά μακριάhellip Ε για τον χειμώνα τι καλό να δειςμε τα κρύα που πουντιάζουμε πάρε τον Δεκέμ-

βρη χτύπα τον Γενάρη και δείρε τον Κουτσοφλέ-βαρο

- Γιαγιά πήρε κι αυτή σταμνί ρώτησε ο Μανώ-λης που είχε καθίσει πια στα πόδια της γιαγιάς

- Και βέβαια πήρε αλλά όταν το άνοιξε στοσπίτι της βρήκε μονάχα πέτρες κι έσκασε από τοκακό της και τη ζήλια της

- Εντάξει κατάλαβα είπε ο Μανωλάκης σκύ-βοντας το κεφάλι

- Μανωλάκη μου σ΄ όλα τα πράγματα υπάρχειη καλή πλευρά και πρέπει αυτή να βλέπουμε καινα αισθανόμαστε την ευτυχία για όσα καλάέχουμε Είδες τώρα που είμαστε μαζί αγαπημέ-νοι και χαιρόμαστε ό ένας τον άλλο Και η βροχήχρειάζεται και η ζέστη και τα λουλούδια και τακρύα Σ΄ όλα οι άνθρωποι βρίσκουμε την ευτυχίακαι την καλοσύνη αρκεί να την έχουμε μέσα μας

hellipΚαι μια ζεστή αγκαλιά περίμενε και τη Δήμη-τρα και τον Μανώλη

Σταγόνες

Πίστεως

6

Με την εορτή των Θεοφανείων ολοκληρώνεται έναςπλούσιος λατρευτικός κύκλος που η Εκκλησία μαςτον ονόμασε laquoΆγιο Δωδεκαήμεροraquo Τα γεγονότα

που εορτάζονται είναι η κατά σάρκα Γέννηση (25 Δεκεμ-βρίου) η Περιτομή (1 Ιανουαρίου) και η Βάπτιση (6 Ιανουα-ρίου) του Χριστού (Ματθ 2ο και 3ο κεφ)

Αρχικά οι γιορτές του Δωδεκαημέρου ήταν μία τα Θεο-φάνεια η οποία είναι η παλαιότερη Δεσποτική εορτή και απότον 4ο αιώνα αρχίζουν και υπάρχουν περιπτώσεις χωριστούεορτασμού των εορτών Χριστουγέννων και των Θεοφανείωνόπως μας πληροφορούν ο Μ Βασίλειος και ο Γρηγόριος οΘεολόγος Για τις εορτές και τις λατρευτικές τελετές των εορ-τών των δύο πρώτων αιώνων και για τον λόγο και τον ορισμόσε συγκεκριμένη ημέρα των εορτών μας πληροφορούν ο Ιγνά-

τιος Αντιοχείας ο Κλήμης Ρώμης και άλλοι χριστιανοί συγ-γραφείς του 2ου και 3ου αιώνα Σrsquo αυτά λοιπόν τα κείμεναφαίνεται ότι οι Χριστιανοί γιόρτασαν την ίδια μέρα Χριστού-γεννα και Θεοφάνεια καλύπτοντας κυρίως τρεις γιορτές πουείναι α) η φανέρωση του Θεού ως βρέφους στους ανθρώπουςγενικά β) η φανέρωση του Θεού στους Μάγους ειδικά καιγ) η φανέρωση της Αγίας Τριάδος στον Ιορδάνη

Από τον 4ο αιώνα όμως και μετά η Εκκλησία αποφασίζεινα χωρισθούν οι εορτές για να δώσει θρησκευτικό και σωτη-ριολογικό περιεχόμενο και να αντιταχθεί στις δυο μεγάλες ει-δωλολατρικές που ήταν στην μεν Δύση ο Θεός-Ήλιος στηνδε Ανατολή οι Επιφάνειες Η προέλευση πιθανότατα είναιεξωβιβλική είναι γνωστό ότι αιγύπτιοι λάτρεις ενός μυστη-ριακού θρησκεύματος εόρταζαν την εμφάνιση του Χρόνου ήΚρόνου μέσα από τα νερά του Νείλου στις 6 ΙανουαρίουΑυτή ήταν μια από τις πολλές ειδωλολατρικές laquoΕπιφάνειεςraquoΕίναι φανερό ότι οι Χριστιανοί ξεκίνησαν στην Αίγυπτο ναδίνουν τη δική τους απάντηση για το ποια είναι η πραγματικήlaquoΕπιφάνειαraquo του Θεού μέσα από τα νερά αυτή του βαπτι-ζομένου Ιησού Με το παράδειγμά Του και την εντολή Του

αργότερα για βάπτιση των πιστευόντων όχι μόνο πλέον laquoενύδατιraquo (όπως στην θρησκευτική πρακτική πολλών ανατολι-κομεσογειακών θρησκειών όπου το λιγοστό νερό θεωρείταιπάντα θεόσταλτο καθαρτήριο) αλλά και laquoεν Πνεύματιraquo οΧριστός αναδείκνυε τη μοναδική ιστορική laquoΕπιφάνειαraquo τουΘεού σε μια ιστορία ευθύγραμμη που δεν επαναλαμβάνεταιΑντίθετα η laquoΕπιφάνειαraquo των νερών ή του θεού-Ηλίου (solisinvicti) στη Δύση κατά το χειμερινό ηλιοστάσιο ήταν η απο-θέωση της κυκλικής φυσικής ροής του κόσμου

Στη Ρώμη είχε αρχίσει από τις πρώτες δεκαετίες του 4ουαιώνα (περί το 330-340) ο εορτασμός των Χριστουγέννων ωςαπάντηση στα ειδωλολατρικά Βρουμάλια ή Σατουρνάλιαπου ήταν η λατρεία του αναγεννώμενου Ηλίου όταν (περισ-σότερο εμφανώς στα βορειότερα κλίματα) άρχιζε να ξαναμε-

γαλώνει η μέρα μετά το χειμερινό ηλιοστάσιο Οι Χριστιανοίστη λατρεία του laquoξαναγεννημένου Ήλιουraquo του φυσικού κύ-κλου απαντούσαν με τη γέννηση του laquoνοητού Ηλίου της Δι-καιοσύνηςraquo Περί το 375 άρχισαν να εορτάζονται ταΧριστούγεννα και στη Συρία και το 386 ο Ιωάννης ο Χρυσό-στομος πρεσβύτερος στην Αντιόχεια εξέφρασε στο Λόγο τουlaquoΕις την γενέθλιον ημέρα του Σωτήροςraquo τη χαρά του πουεπιτέλους η 25η Δεκεμβρίου μπήκε επίσημα στο εορτολόγιοτης πόλης Μέχρι το 432 η εορτή είχε φθάσει και στην Αλε-ξάνδρεια

Εκτός της κύριας ονομασίας της εορτής ο κόσμος γνωρί-ζει την Βάπτιση του Κυρίου μας ως εορτή των Θεοφανείων ήτων Φώτων Το γνωστό σε όλους μας απολυτίκιο της Εορτήςπεριγράφει ακριβώς και δικαιολογεί τις δύο αυτές ονομασίεςΣας το παραθέτουμε σε μετάφραση

laquoΌταν βαπτιζόσουν στον Ιορδάνη Κύριε φανερώθηκε ηπροσκύνηση της Τριάδας η φωνή του Πατέρα το επικύρωνεκαθώς σε ονόμαζε Υιό αγαπητό Και το Πνεύμα με μορφή πε-ριστεριού βεβαίωνε την αλήθεια του Λόγου Δόξα σε ΕσέναΧριστέ Θεέ που φανερώθηκες και φώτισες τον κόσμοraquo (Απο-

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

7

λυτίκιο Θεοφανείων laquoΕν Ιορδάνη βαπτιζομένου σουΚύριεraquo)

Άρα λοιπόν ονομάζεται Θεοφάνεια επειδή η ΑγίαΤριάδα γίνεται αντιληπτή από τον άνθρωπο με τα αισθητήριαόργανά του δηλ με τα μάτια και τα αυτιά του Και ονομάζε-ται Φώτα επειδή όπως λέει στο τέλος το Απολυτίκιο της Εορ-τής ήλθε ο Χριστός για να φωτίσει τον κόσμο μπολιάζοντάςτον και πνευματικά δια του Βαπτίσματος και του ΧρίσματοςΤην παραμονή των Θεοφανείων την νύκτα γίνονταν οι βα-πτίσεις των Κατηχουμένων χριστιανών έτσι ώστε την επομένηημέρα των Θεοφανείων οι νεοφώτιστοι να κοινωνήσουν Πη-γαίνοντας προς το Βαπτιστήριο κρατούσαν στα χέρια τουςλαμπάδες συμβολίζοντας τον φωτισμό της ψυχής Εξ αιτίαςόλων αυτών των λαμπάδων και του φωτός η εορτή ονομά-σθηκε και Φώτα

Γνωρίζουμε όλοι μας το ιστορικό γεγονός της Βαπτίσεωςέτσι όπως το περιγράφει ο Ευαγγελιστής Ματθαίος στο 3ο

κεφάλαιο του Ευαγγελίου του (στιχ 13-17) Ο Χριστός βα-πτίσθηκε για τους εξής λόγους όπως μας τους παραθέτει οΆγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός

1ον Για να καθαρίσει από την αμαρτία το ανθρώπινο σώμαολόκληρης της ανθρωπότητας αλλά και του καθενόςμας προσωπικά

2ον Για να συντρίψει τα κεφάλια των δρακόντων που έμε-ναν στο νερό όπως πίστευαν οι αρχαίοι πολιτισμοί

3ον Για να πνίξει στο νερό πάθη και αδυναμίες επειδή οιΕβραίοι πίστευαν στην καταστρεπτική ιδιότητα τουνερού

4ον Για να αγιάσει και να ευλογήσει τον Ιωάννη τον Πρό-δρομο και Βαπτιστή

5ον Για να εκπληρώσει τον εβραϊκό Νόμο που όριζε ότι οΜεσσίας έπρεπε να αρχίσει την δημόσια δράση τουμε βάπτισμα

6ον Για να αποκαλύψει στους ανθρώπους το μυστήριο τηςΑγίας Τριάδος

7ον Για να εισαγάγει στην Εκκλησία τον τύπο του Βαπτί-σματος

Η σημασία του Ιορδάνη ποταμούΑυτές τις ημέρες ακούμε στίχους από τους Ψαλμούς του

Δαβίδ που λένε laquoο Ιορδάνης εστράφη εις τα οπίσωraquo ένα γε-γονός που συνέβη κατά την Βάπτιση του Κυρίου μας ότανκαι ανεστράφη η ροή του ποταμού Ο ποταμός Ιορδάνης ξε-κινάει από δύο πηγές την Ιόρ και την Δάν Αυτά τα δύο μικράποτάμια ενώνονται και σχηματίζουν τον Ιορδάνη που χύνεταιτελικά στην Νεκρά Θάλασσα Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσό-στομος μας αναφέρει πως ο Ιορδάνης ποταμός συμβολίζει τηναπαρχή του ανθρωπίνου γένους από τον Αδάμ και την Εύα(Ιορ και Δαν) Η πορεία τους οδηγεί προς την νέκρωση πουσυμβολίζεται με την Νεκρά Θάλασσα Ήλθε όμως ο Χριστόςκαι με την Βάπτισή του ανέστρεψε τη ροή του ποταμού και

των ανθρώπων που πλέον δεν τρέχουν προς τον θάνατο αλλάπρος την αφθαρσία και την αιωνιότητα

Ο Μέγας ΑγιασμόςΣrsquo ότι αφορά τον Αγιασμό υπάρχουν κάποιες παρανοή-

σεις ή λαθεμένες ευλαβείς παραδόσεις και γιrsquo αυτό κρίνουμεσκόπιμο προς άρση των παρεξηγήσεων να παρουσιασθεί ηορθή διδασκαλία περί του Αγιασμού

1 Κατrsquo αρχήν είναι λάθος η διάκριση του Αγιασμού που τε-λείται την 5η και 6η Ιανουαρίου σε Μικρό και ΜεγάλοΑγιασμό Και τις δύο ημέρες τελείται ο Μεγάλος Αγιασμόςκαι το Τυπικό της Εκκλησίας μας ορίζει την τέλεση Με-γάλου Αγιασμού μόνο κατrsquo αυτές τις δύο ημέρες ΜικρόςΑγιασμός ονομάζεται ο αγιασμός της πρώτης κάθε μήνακαι σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση τελείται Η τέλεσητου Μεγάλου Αγιασμού και την παραμονή των Θεοφα-νείων είναι νεότερη συνήθεια με μοναδικό σκοπό την εξυ-πηρέτηση των πιστών σε αγροτικές και απομακρυσμένεςπεριοχές

2 Ο Μέγας Αγιασμός μπορεί να φυλάσσεται στα σπίτια στοεικονοστάσι όπως αναφέρει και το κείμενο των ευχών τηςΑκολουθίας laquoγια να τον έχουν όλοι όσοι τον λαμβάνουνπρος θεραπεία των παθών προς αγιασμό των σπιτιών καιγια οποιαδήποτε πνευματική ωφέλειαraquo Το ίδιο αναφέρεικαι ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος στον Λόγο του για την εορτήτων Θεοφανείων

3 Δεν νηστεύουμε την παραμονή των Θεοφανείων για να πι-ούμε τον Μεγάλο Αγιασμό Δεν μαρτυρείται πουθενά αυτόαπό την παράδοση και την πράξη της Εκκλησίας μας Άλ-λωστε αυτό αποδεικνύεται ότι ο Αγιασμός και των δύοημερών είναι ο ίδιος αλλά ο πιστός δεν νηστεύει την πα-ραμονή της 5ης Ιανουαρίου Η νηστεία αφορούσε τον ομα-δικό βαπτισμό που γινόταν την νύκτα της 5ης Ιανουαρίουόπου νήστευε όλη η Εκκλησία για να υποδεχθεί τους νεο-φωτίστους οι οποίοι κοινωνούσαν στα Θεοφάνεια

4 Σε καμία περίπτωση ο Μέγας Αγιασμός δεν συγκρίνεταιμε την Θεία Κοινωνία και δεν μπορεί να την υποκαταστή-σει διότι η Θεία Κοινωνία είναι το Σώμα και το Αίμα τουΧριστού και ο Μέγας Αγιασμός είναι αγιασμένο νερόΠρωταρχικός σκοπός των Χριστιανών την ημέρα των Θε-οφανείων πρέπει να είναι πρώτα να κοινωνήσουν καιέπειτα να πάρουν τον Αγιασμό

Η Εκκλησία μας προσφέρει τον Μεγάλο Αγιασμό στουςχριστιανούς έτσι ώστε ο πιστός να χαριτώνεται να αγιάζεταικαι να παίρνει δύναμη στον πνευματικό του αγώνα Απαι-τείται όμως από όλους μας κληρικούς και λαϊκούς προσοχήστην τήρηση και στην ερμηνεία των Ιερών Παραδόσεωνούτως ώστε να αποφεύγονται παρερμηνείες και παρεξηγή-σεις

dagger Ε Λ

Σταγόνες

Πίστεως

8

Την δεύτερη ημέρα των Θεοφανείων και ηΕκκλησία μας τιμά ιδιαιτέρως τον άνθρωπο εκείνοπου έπαιξε τον σημαντικότερο ρόλο σε αυτό το

γεγονός μετά φυσικά από τον Χριστού Αυτό τοπρόσωπο δεν είναι άλλο από τον Άγιο Ιωάννη τονΠρόδρομο και Βαπτιστή του Κυρίου

Τον άγιο Ιωάννη δεν τιμούμε μόνο σήμερα δεν τονμνημονεύουμε μόνο τις ημέρες που ενθυμούμαστε τομαρτυρικό του τέλος Τον τιμούμε και τονεπικαλούμαστε σε κάθε λατρευτική σύναξη διότι όντωςόπως είπε και ο Χριστός laquoοὐκ ἐγήγερται ἐν γεννητοῖςγυναικῶν μείζων Ἰωάννουraquo

Ποια είναι όμως αδελφοί τα χαρακτηριστικά εκείναπου έκαναν τον Ιωάννη μέγα μεταξύ των ανθρώπωνΠοια είναι εκείνα τα χαρακτηριστικά που μεταμόρφω-σαν έναν χοϊκό άνθρωπο σε ένσαρκο άγγελο

Ο άγιος Ιωάννης είχε όλες τις αρετές όμως η ισχυρήθέληση η αυταπάρνηση και η ταπείνωση δέσποζαν σεόλη του την βιωτή

Ήταν τέτοια η θέλησή του να ενωθεί με τον Θεό πουαπό μικρή ηλικία έφυγε μέσα στην έρημο του ΙορδάνουΈκανε σκεπή του τα άστρα του ουρανού τροφή του τιςρίζες άγριων φυτών συντροφιά του το κρύο και τονκαύσωνα Τίποτα και κανείς δεν μπορούσε να σταθείεμπόδιο προς την επικοινωνία του με τον Θεό Αυτήήταν η μοναδική του ανησυχία το να ευαρεστεί τον Δη-μιουργό του

Η αυταπάρνηση ήταν άλλο ένα χαρακτηριστικό τηςζωής του Τι σημαίνει αυταπάρνηση Αυταπάρνησησημαίνει το να απαρνιέται κάποιος τον εαυτό του γιατους άλλους για το καλό των άλλων Δηλαδή να προ-σπαθεί να ζεί για τους άλλους και όχι εις βάρος τωνάλλων Να προσπαθεί να αναπαύει τους άλλους όχιόμως στην αμαρτία τους αλλά να τους οδηγεί σε μίαθεάρεστη ζωή

Όπως αναφέραμε και πιο πάνω ο άγιος Ιωάννηςήταν ταπεινός Και από πού το καταλαβαίνουμε αυτόΗ ταπείνωση είναι ο χαρακτήρας του δημιουργού μαςτου Θεού μας Όσοι ανήκουμε σrsquo αυτόν θα πρέπει ναέχουμε και το χαρακτήρα του Πατέρα μας laquoΜάθετεraquoλέγει laquoαπ εμού ότι πράος ειμί και ταπεινός τηκαρδίαraquo Δεν είναι λοιπόν δυνατόν ο Χριστός ηενσαρκωμένη ταπείνωση να τιμά και να επαινείκάποιον άνθρωπο ο οποίος δεν έχει ταπείνωση Ταπεί-νωση δεν σημαίνει αδελφοί μου αναγκαστικά καισιωπήδιότι βλέπουμε από τον βίο του Τιμίου Προδρό-μου να ομιλεί και να ελέγχει τους αμετανόητους Λέγειο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος ldquoΕάν αυτή η υπερη-φάνεια μερικούς από Αγγέλους τους μετέβαλε σε δαί-μονας εκείνη η ταπεινοφροσύνη οπωσδήποτε

μερικούς από δαίμονας μπορεί να τους μεταβάλη σεΑγγέλουςrdquo

Και ένας ένσαρκος άγγελος ήταν και ο ΤίμιοςΠρόδρομος Ο Βαπτιστής του Κυρίου μας ήταν δοχείοτης Χάρης του Θεού διότι όντως ο Θεός laquoταπεινοίςδίδωσι χάρινraquo

Διαβάζοντας κάποιος τα ιερά κείμενα μπορεί να πα-ρερμηνεύση την στάση του Αγίου Ιωάννου και να πειότι ο Άγιος ήταν εμπαθείς μιας και οργιζόταν με τουςΦαρισαίους με τους αμαρτωλούς και αυτή του η εμ-πάθεια και το νευρικό του χαρακτήρα του τον έκανε ναεναντιωθεί και στον ίδιο τον βασιλιά Όμως κάτι τέτοιοείναι λάθος

Ο άγιος Ιωάννης ήταν πράος ήταν τρυφερός καικαθαρός σαν βαμβάκι ήταν ο πλέον απαθείς άνθρωποςπου είχε περάσει πάνω από την γη Ήταν αυτός πουεφάρμοσε όμως και τον λόγο του ψαλμωδού που λέγειlaquoοργίζεσθε και μη αμαρτάνετεraquo Δηλαδή να κινείτε τηνοργή εναντίον των παθών σας και των πονηρών σκέ-ψεων και να μην αμαρτάνετε εκτελώντας ότι σας υπο-βάλλουν Να οργίζεσθε εναντίων της αμαρτίας και ναπροσπαθείτε να ζείτε θεάρεστα εν μετανοία

Κεντρικό κήρυγμα του Αγίου ήταν το laquoΜετανοείτεήγγικεν γαρ η Βασιλεία των Ουρανώνraquo Γιατί επέμενετόσο πολύ στην μετάνοια Διότι η μετάνοια αδελφοίμου γεννά την ταπείνωση Και η ταπείνωση με τηνσειρά της αναγεννά την μετάνοια Και αυτές οι δύοαρετές οδηγούν τον άνθρωπο στην τελείωση εν Χριστώ

Ρωτήθηκε κάποτε ο γέροντας Παϊσιος Γέρονταόποιος έχει ταπείνωση έχει όλες τις αρετές Και απάν-τησε Φυσικά Ο ταπεινός έχει όλα τα πνευματικά αρώ-ματα απλότητα πραότητα αγάπη χωρίς όριακαλοσύνη ανεξικακία θυσία διάκριση υπακοή

Και διαπιστώνουμε του λόγου το αληθες στον ση-μερινό τιμώμενο άγιο Ενώ είχε τόσους μαθητές πουκρεμόντουσαν από τα χείλη του ενώ τον φοβόντουσανακόμα και οι Ρωμαίοι για την επιρροή που είχε στονκόσμο και όμως αυτός κρατιόταν στην ταπείνωση Μετο που ήρθε ο Χριστός έγινε αυτό που είπε laquoἘκεῖνονδεῖ αὐξάνειν ἐμὲ δὲ ἐλαττοῦσθαιraquo αμέσως άρχισε νααποσύρεται να αποτραβιέται δεν χρειαζόταν πλέονείχε επιτελέσει το έργο του είχε ετοιμάσει τον δρόμοπρος την έλευση του Μεσσία είχε ετοιμάσει τις καρ-διές των ανθρώπων να δεχτούν τον Λόγο του Θεού δενστεναχωρήθηκε που ήρθε κάποιος άλλος να του πάρειτην δόξα αλλά αντιθέτως χαιρόταν που ήρθε επιτέλουςο Ενσαρκωμένος Λόγος χαιρόταν που επιτέλους θαμπορούσε να βρεθεί και πάλι στην αφάνεια και στο πε-ριθώριο

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΟΥ ΕΚΑΝΑΝΤΟΝ ΑΓΙΟ ΙΩΑΝΝΗ ΤΟΝ ΠΡΟ∆ΡΟΜΟ ΜΕΓΑ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ

Αρχιmicro Παύλου Παπαδόπουλου

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

9

ΕΟΡΤΕΣΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥΣτον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο είναιαφιερωμένες έξι ημέρες του χρόνου

7 Ιανουαρίου(Σύναξις Προφήτου Προδρόμου και Βα-πτιστού Ιωάννου) η αρχαιότερη εορτή

24 Φεβρουαρίου(1η amp 2η εύρεση της Τίμιας Κεφαλήςτου)

25 Μαΐου(3η εύρεση της Τίμιας Κεφαλής του)

24 Ιουνίου(Γενέθλιον του Τιμίου Προδρόμου καιΒαπτιστού Ιωάννου) ορίσθηκε μετά τονκαθορισμό των Χριστουγέννων

29 Αυγούστου(Αποτομή της Τίμιας Κεφαλής του)

23 Σεπτεμβρίου(Η σύλληψή του από την μητέρα τουΑγία Ελισάβετ)

Τα λόγια μας για τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο είναιπολύ λίγα μπροστά στην μεγαλοσύνη του γιrsquo αυτό αςσταματήσουμε εδώ

Ας προσευχόμαστε σε αυτόν που βάπτισε τον Αναμάρ-τητο ας επικαλούμαστε τις πρεσβείες του με ταπείνωσηκαι μετάνοια και να προσπαθούμε και εμείς στο μέτρο τουδυνατού να ζούμε όπως και εκείνος Με θεάρεστη καιισχυρή θέληση να ζούμε όπως θέλει ο Θεός με αυταπάρ-νηση και με ταπείνωση ώστε τα βήματα της ζωής μου ναπορεύονται με ειρήνη αγάπη και ομόνοια προς την Βασι-λεία του Θεού

Σταγόνες

Πίστεως

10

Ο Μέγας Αντώνιος υπήρξε από τους πρώτους μοναχούς που άφησαν τον κόσμο και κατέφυγαν στην έρημο Θε-ωρείται και είναι πατέρας της μοναχικής ζωής Συχνά στην Εκκλησία μας αναφέρεται ως καθηγητής της ερήμουΓύρω από την καλύβι του με τον καιρό μαζεύτηκαν πολλοί μοναχοί που έβρισκαν γαλήνη στο πρόσωπό τουΟ Μέγας Αντώνιος πολεμήθηκε από τον διάβολο όσο ελάχιστοι άγιοι Με διάφορα τεχνάσματα προσπαθούσε

να τον παγιδέψει Μα ο άνθρωπος του Θεού προσπαθούσε με κάθετρόπο να αντιμετωπίσει τα βέλη του πονηρού Κάποια μέρα ο διά-βολος προσπαθούσε να πείσει τον Αντώνιο πως τάχα η αρετή τουείχε φτάσει σε μέτρα πολύ μεγάλα Πως μέσα στην έρημο αλλά καισε όλη την πολιτεία δε βρέθηκε άλλος με τόση αρετή και προκοπή- Για δες Αντώνιε του ψιθύριζε ο διάβολος ποιός σαν κι εσένα έχειφτάσει σε τέτοια ώρυα Κανείς Ποιός νηστεύει ποιός προσεύχεταιποιός αγαπάει σαν κι εσένα ΚανείςΓια μια στιγμή φάνηκε ο Μέγας Αντώνιος νrsquo ακούει τον λογισμό τουμα γρήγορα κατάλαβε το πονηρό τέχνασμα Ο Θεός που δεν θέλησενα αμαρτήσει ο Μέγας Αντώνιος βρήκε έναν τρόπο για να διδαχθείο μεγάλος ασκητήςΕκείνο το βράδυ ο άνθρωπος του Θεού αφού τελείωσε τη θερμήπροσευχή του και χαμήλωσε το λαδοφάναρο έκλεισε σιγά τα βλέ-φαρά του Τότε άκουσε μια θεία φωνή που καθαρά του μηνούσε-Στον μικρό δρόμο που πηγαίνει στην Αλεξάνδρεια εκεί βρίσκεταιένας μπαλωματής που είναι μεγαλύτερος άγιος από σένα ΑντώνιεΠετάχτηκε ο Μέγας Αντώνιος από τον ύπνο του-Μπαλωματής Μα ήταν δυνατόν Μπαλωματής μεγαλύτερος σεάσκηση και σε αρετή από τον Μέγα Αντώνιο Όμως έτσι θα κάμωαποφάσισε Αύριο το πρωί θα πάω στην ΑλεξάνδρειαΑφού ξημέρωσε ο Θεός ο Μέγας Αντώνιος πήρε το ραβδί του καιτράβηξε για το μέρος που του είχε υποδείξει ο Θεός-Ένας μπαλωματής στην Αλεξάνδρεια μεγαλύτερος από τους ασκη-

τές της ερήμου έλεγε και ξανάλεγε ο Μέγας ΑντώνιοςΟ παράμερος δρόμος της Αλεξάνδρειας φιλοξενούσε στην άκρη του ένα μικρό μαγαζάκι Ένας γέρος μπαλωματήςχωρίς ιδιαίτερα χαρακτηριστικά απλός και λιγόλογος είχε ένα παπούτσι που το μπάλωνε με επιμέλεια -Ευλογείτε έκαμε ο μπαλωματής στον ταπεινό καλόγερο-Ο Κύριος απάντησε το ίδιο απλά ο Μέγας Αντώνιος Και ο μπαλωματής έσκυψε στο παπούτσι που μπάλωνε μουρμουρίζοντας ένα ψαλμό-Πες μου να χαρείς παιδί μου Πως περνάς τις μέρες της ζωής σου-Δεν ξέρω Αββά να έχω κάνει σε κανέναν καλό Ούτε έχω να θυμάμαι κάποια καλοσύνη-Και πως περνάει η ζωή σου τον έκοψε με απορία ο Αβάς-Να κάθε πρωί που σηκώνομαι λέω στο μυαλό μου πως όλοι οι άνθρωποι της Αλεξάνδρειας κι αυτοί που κα-τοικούν σε μακρινά μέρη κι οι άνθρωποι που δεν ξέρω θα σωθούν και μόνο εγώ για τις πολλές μου αμαρτίεςθα χαθώ Και μrsquo αυτήν τη σκέψη περνά η μέρα και το βράδυ πάλι ξανά το ίδιο συλλογίζομαι Ο Μέγας Αντώνιος σηκώθηκεπήρε στην αγκαλιά του τον φτωχό μπαλωματή και τον φίλησε στοργικά-Εσύ παιδί μου με λίγο κόπο αγόρασες τον πολύτιμο θησαυρό Εγώ γέρασα στην έρημο με αγώνες και νηστείεςαλλά την ταπεινοφροσύνη σου δεν την έφτασαΚαι πολύ ωφελημένος ο Μέγας ασκητής πήρε τον δρόμο της επιστροφής

Α Π Ο Τ Ο Γ Ε Ρ Ο Ν Τ Ι Κ Ο

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

11

Σ τα κείμενα του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου μαζίμε τα βαθιά θεολογικά νοήματα περιέχονται συχνάκαι διδακτικά παραδείγματα από φανταστικάυποτιθέμενα περιστατικά Ένα τέτοιο παρουσιάζουμε στησυνέχειαΚάποιος λοιπόν χλεύαζε μια κουκουβάγια για μερικά απότα ιδιαίτερα γνωρίσματά της που τη διαφοροποιούν από ταάλλα πουλιά Απαριθμούσε ένα ndash ένα από αυτά Η κουκου-βάγια αντί να τα παραδεχθεί προσπαθούσε να τα δικαιολο-γήσει και να τα αντικρούσει με εύστοχο λόγο και λογικοφανήεπιχειρήματα-Τι μεγάλο κεφάλι που έχεις Είσαι κεφάλα-Του Δία το κεφάλι να δεις τι μεγάλο που είναι απαντά ηκουκουβάγια-Τι γαλαζωπά μάτια που έχεις-Αυτά τα μάτια μου είναι όπως της γαλαζομάτας Αθηνάς-Και η φωνή σου είναι λυπητερή θλιβερή και στριγγιά όχιευχάριστη-Η φωνή όμως της καρακάξας είναι πιο άσχημη αντα-παντά πάλι η κουκουβάγια-Πω πω και κάτι ψιλοπόδαρα που έχεις-Ναι έτσι είναι τα δικά μου πόδια αλλά του ψαρονιού πώςσου φαίνονται-Πρόσεξε σοφή μου της λέει στο τέλος ο συνομιλητής τηςότι από αυτά ένα μόνο ελάττωμα έχει το καθένα τους Εσύόμως τα έχεις όλα μαζί και σε μεγάλο βαθμό κουκουβάγιαμεγαλοκέφαλη με τα γαλαζωπά σου μάτια και τη στριγγό-φωνη λυπητερή φωνή σου κουκουβάγια μου ψιλοπόδαρηΣκόνταψε η ταλαίπωρη κουκουβάγια και δεν ήξερε τι νααπαντήσει(Γρηγορίου Θεολόγου Ποίημα ΚΗ΄ Κατά πλουτούντων στιχ 235-262 ΕΠΕ τόμος 9ος σελ 362)

Α ς μη δικαιολογούμαστε όπως η κουκουβάγια μελογικοφανή επιχειρήματα ή με διάφορα ευφυολο-γήματα όταν μας υποδεικνύονται τα ελαττώματάμας Ούτε να αντιδρούμε με λόγους αποστομωτικούς καιγλώσσα γεμάτη από αντιρρήσεις laquoΤο μάτι βλέπει τα άλλατα ξένα δε βλέπει τον εαυτό του ούτε όμως και τα άλλα βλέ-πει σωστά εάν αρρωστήσει υπερβολικά Το χέρι έχει ανάγκηαπό άλλο χέρι και το πόδι από το άλλο πόδιraquo (Γρηγόριος Θε-ολόγος) Και ο καθένας μας έχει ανάγκη από κάποιο σύμ-βουλο για να αποκτήσει την αληθινή γνώση του εαυτού τουκαι προχωρήσει κατόπιν και στη διόρθωση των ελαττωμά-των του Διότι θα δώσουμε λόγο για τον εαυτό μας και όχιγια τους άλλους

Ποτέ μην δικαιολογείςτις πράξεις σου Οιφίλοι σου δεν χρει-άζονται κάτι τέτοιοκαι οι εχθροί σου δενθα σε πιστέψουνούτως ή άλλως

Ανωνύμου

Είναι καλό να είσαισημαντικός αλλάείναι πιο σημαντικόνα είσαι καλός

Ανωνύμου

Αξίζω όσο ζυγίζω καιζυγίζω όσο αγαπώ

Ιερός Αυγουστίνος

Η πιο αληθινήμορφή αυτοσεβα-σμού είναι να μησκέφτεσαι τονεαυτό

Henry Ward Beecher(1813-1887)

Ο άνθρωπος πουείναι εγωιστής υπερηφανεύεται ότιέμαθε πολλά οσοφός όμως λυπάταιπου δεν έμαθε πε-ρισσότερα

Αριστοτέλης

Σταγόνες

Πίστεως

12

Σ την ιστορική της πορεία ηΕκκλησία ανέδειξε υπέρο-χους ανθρώπους γεmicroάτους

σοφία και ανθρωπιά Ξεχωριστήθέση κατέχουν οι Τρεις ΙεράρχεςΒασίλειος ο Μέγας Γρηγόριος οΘεολόγος και Ιωάννης ο Χρυσόστο-microος

Οι Άγιοι Πατέρες έζησαν το ∆rsquo αισε microια εποχή όπου το βυζαντινό κρά-τος βρισκόταν στην αρχή της δηmicroι-ουργίας του ο Ελληνισmicroός σε microιαφάση αναδηmicroιουργίας και ο Χριστια-νισmicroός σε πάλη ανάmicroεσα στον παλιόκαι νέο κόσmicroο

Με την άρτια microόρφωση τους τηνπολύπλευρη δραστηριότητα τουψηλό ήθος και το φωτεινό παρά-δειγmicroα τους φωτίζουν το χριστιανικόκόσmicroο της εποχής τους και διαχρο-νικά τον κόσmicroο του σήmicroερα

laquoΠροπορευτές της ανθρωπότη-ταςraquo ποτέ δεν έγιναν παρελθόναλλά αποτελούν αιώνιο παρόναφού-αν όχι τα ίδια-παρόmicroοια προ-βλήmicroατα αντιmicroετώπιζαν στην εποχήτους

Πνεύmicroατα ανήσυχα σπούδασανστα γνωστά πνευmicroατικά κέντρα τηςεποχής και εκτίmicroησαν βαθύτατα τηνελληνική παιδεία Άρτια κλασσικήmicroόρφωση και χριστιανική πίστησυmicroπλέκονται στα έργα τους σrsquo ένααρmicroονικότατο σύνολο Θεωρούν τηνπαιδεία πρώτιστο αγαθό του ανθρώ-που και χαρακτηρίζουν laquoσκαιούςκαι απαίδευτουςraquo εκείνους που προ-σπαθούν να επιβάλλουν την αmicroάθειατους σαν κανόνα και microέτρο

Οι Άγιοι Πατέρες δεν ήταν απλάιερωmicroένοι ή microονοmicroερείς θεολόγοιαλλά ήταν laquoπανεπιστήmicroονεςraquo Νααναφερθεί κανείς στην laquoΕξαήmicroεροraquoτου Μ Βασιλείου για να θαυmicroάσειτις γνώσεις του στη φυσική τη βιο-λογία και την Αστρονοmicroία ΣταlaquoΈπη του Γρηγορίου Θεολόγουraquoγια να ταπεινωθεί microπροστά στο φιλό-λογο και φιλόσοφο Στους laquoΛόγουςτου Ιωάννη Χρυσοστόmicroουraquo για ναθαυmicroάσει το ψυχολόγο και τον κοι-νωνιολόγο της εποχής του

Γενικά σε θέmicroατα αγωγής τωννέων διαδραmicroάτισαν πρωταγωνι-στικό ρόλο γιrsquo αυτό δικαίως ονοmicroά-ζονται παιδαγωγοί της νεότηταςΤους απασχόλησε για παράδειγmicroα οσκοπός της αγωγής και η προσωπι-κότητα του δασκάλου

Ο Μ Βασίλειος κάνει λόγο γιατην αρχή της εποπτικότητας τηναmicroοιβή τον έπαινο την επίπληξηκαι την ποινή Προβάλλει την ιδέαότι ο microαθητής δεν πρέπει να είναιπαθητικός δέκτης της προσφερόmicroε-νης γνώσης αλλά να συmicromicroετέχειενεργά microε την έκφραση της απορίαςκαι microε τη διατύπωση της γνώmicroηςτου

Εκείνο όmicroως που κάνει τουςΤρεις Ιεράρχες πάντα επίκαιρουςείναι το ένθερmicroο κήρυγmicroα τους γιατα ανθρώπινα δικαιώmicroατα Μας χω-ρίζουν 17 αιώνες και παρrsquo όλα αυτάοι απόψεις τους είναι σύγχρονες καιριζοσπαστικές

Οι θεmicroελιώδεις αρχές της αξίαςτου ανθρώπινου προσώπου τηςελευθερίας και της ισότητας είναιιδέες που επίmicroονα προβλήθηκαν microεδύναmicroη για πρώτη φορά από τουςΆγιους Ιεράρχες Η ανθρωπολογίατους βασίζεται σε microια σειρά από επι-χειρήmicroατα που όλα στηρίζονται στηνπερί ανθρώπου διδασκαλία τηςΑγίας Γραφής Πιστοί στο κήρυγmicroατου Παύλου ότι laquoδεν υπάρχει Ιου-δαίος ούτε Έλληνας δεν υπάρχειδούλος ούτε ελεύθερος δεν υπάρχειάνδρας και γυναίκα γιατί όλοι γιατον Ιησού Χριστό είναι το ίδιο πρό-σωποraquo διακήρυξαν ότι οι θεmicroελιώ-δεις αρχές της ελευθερίας και τηςισότητας περιλαmicroβάνουν όλους ανε-ξαίρετου τους ανθρώπους Η διά-κριση των ανθρώπων σε πλούσιουςκαι φτωχούς ή σε ελεύθερους καιδούλους είναι καταστάσεις ξένες στοπνεύmicroα της Ορθοδοξίας

Οι Άγιοι Πατέρες δεν παράλειψανακόmicroα να διακηρύξουν και την ισό-τητα και ισονοmicroία ανάmicroεσα στονάντρα και τη γυναίκα Έτσι ο Γρηγό-ριος ο Θεολόγος αναφερόmicroενος

Οmicroι

λία

στην

Θεί

α Λ

ειτο

υργί

α τη

ς 30

ης Ι

ανου

αρίο

υ 20

14στ

ον Μ

ητρο

πολι

τικό

Ναό

του

Αγ

Νικ

ολάο

υ

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

13

στους νόmicroους της εποχής καταγγέλλει laquo∆ενεπαινώ τη συνήθεια αυτή ∆ε συmicroφωνώ microε τη νο-microοθεσία Άνδρες έκαναν τους νόmicroους και φέρονταικατά των γυναικώνraquo Στράφηκαν microε αποφασιστι-κότητα κατά της κοινωνικής αδικίας laquoΟ θεός απότην αρχή δεν έκανε τον ένα άνθρωπο πλούσιο καιτον άλλο φτωχό Με κάθε τρόπο microας αδελφώνειεmicroείς εν τούτοις χωριζόmicroαστε και λέmicroε τις ψυχρέςλέξεις laquoδικό microουraquo και laquoδικό σουraquo υπογραmicromicroίζειο Ιερός Χρυσόστοmicroος

Και συνεχίζοντας στρέφεται ενάντια στους γαι-οκτήmicroονες laquoπου κατέχουν τη γη και νοmicroίζονταιπιο δίκαιοι Αυτούς που καρπώνονται τον πλούτοτης και επινοούν καινούριους όρους τονισmicroούκαι κάνουν για τα δάνεια γραmicromicroάτια καταρα-microέναraquo

Έρχονται σε σύγκρουση microε την παντοδύναmicroηκρατική εξουσία κάθε φορά που η τελευταία πα-ραβίαζε τα δικαιώmicroατα του ανθρώπου Είναι γνω-στή η σύγκρουση του Χρυσοστόmicroου microε τηφιλόδοξη και σπάταλη αυτοκράτειρα Ευδοξία Μιασύγκρουση που τον οδήγησε στην εξορία και τοθάνατο

Τόσο προωθηmicroένος ήταν ο κοινωνικός προβλη-microατισmicroός του που φθάνει microέχρι του σηmicroείου να δι-καιολογεί ακόmicroα και τη χρήση βίας από lsquoκείνονπου πεινά χωρίς να χαρακτηρίζει την πράξη τουσα βία laquo∆ε φρίττεις άνθρωπε δεν κοκκινίζεις απόντροπή όταν χαρακτηρίζεις επιτιθέmicroενο αυτόν πουπαλεύει για το ψωmicroί τουraquo

Οι φωτισmicroένοι Ιεράρχες προσφέρουν τεράστιοφιλανθρωπικό έργο ο ΜΒασίλειος microε τη laquoΒασι-λειάδαraquo ο Γρηγόριος microε τα συσσίτια και ο Ιωάν-νης που microεταβάλει το πατριαρχικό microέγαρο σεφιλανθρωπικό ίδρυmicroα για το οποίο δε δίστασε ναδιαθέσει τους θησαυρούς της Εκκλησίας Είναιαυτός που microιλάει στους σύγχρονους του χριστια-

νούς για την αλήθινή λατρεία του Θεού προτάσ-σοντας το χορτασmicroό των φτωχών από τα αφιερώ-microατα στο ναό laquoΜη στολίζεις το ναό της στιγmicroήπου αδιαφορείς για τη θλίψη του αδελφού σουΑυτός είναι από εκείνον ανώτερος ναόςraquo

Οι Άγιοι ∆ιδάσκαλοι microιλούν για την ειρήνη τηνοποία θεωρούν microεγάλο αγαθό ∆ε τη βλέπουν σανεπιδίωξη αφηρηmicroένη και ακατόρθωτη για τις αν-θρώπινες δυνάmicroεις Αντίθετα ο κάθε άνθρωποςmicroπορεί να εργάζεται γιrsquo αυτήν αρχίζοντας από τονεαυτό του και τις σχέσεις microε τους γύρω του

Η ειρήνη της πόλης του έθνους του κόσmicroου-λένε- εξαρτάται από το πόσο στέρεη είναι ανάmicroεσαστις σχέσεις του άνδρα και της γυναίκας microέσα στηνοικογένεια Γιατί microέσα σrsquo αυτή εκπαιδεύονται ταπαιδιά νrsquo αγαπούν την ειρήνη ή αντίθετα συνηθί-ζουν να microαθαίνουν τον ανταγωνισmicroό και τη δια-microάχη

Στις microέρες microας που η πατρίδα microας κλυδωνίζεταιεπικίνδυνα θα ήταν ευλογία Κυρίου αυτοί πουκρατούν τις τύχες των παιδιών microας στα χέρια τουςνα φωτιστούν από το έργο και το κήρυγmicroα τωνΤριών αυτών Πατέρων

Γιατί για την έλλειψη οmicroόνοιας ειρήνης ισονο-microίας δικαιοσύνης ίσης κατανοmicroής των υλικώναγαθών δεν ευθύνονται οι καιροί οι εποχές ή οπολιτισmicroός

Τι φταίει λοιπόνΚαι ο Άγιος Γρηγόριος microας απαντά ας microην

αναζητούmicroε την αιτία στην πρόοδο Ας αναλογι-στούmicroε την αλλοτρίωση microας

Λεmicroονιά ΧαρισιάδουΚαθηγήτρια-θεολόγος 1ου Λυκείου

Αλεξανδρουπόλεως

Σταγόνες

Πίστεως

14

Ενας νεαρός άνδρας πήγε να υποβάλλει αίτησηγια μια διευθυντική θέση σε μια μεγάλη εται-ρεία Αφού πέρασε την αρχική συνέντευξη έπρεπε τώρα να συμφωνήσει και ο γενικός διευθυντήςγια την πρόσληψηΟ διευθυντής ανακάλυψε από το βιογραφικό του ότιο νεαρός είχε εξαιρετικές ακαδημαϊκές σπουδές ΡώτησεlaquoΠως κατάφερες να κάνεις αυτές τις σπουδές Μήπωςπήρες υποτροφίεςraquolaquoΌχιraquo του απάντησε ο νεαρόςlaquoΟ πατέρας σου κατέβαλλε όλα αυτά τα δίδακτραraquoρώτησε ξανά ο διευθυντήςlaquoΟ πατέρας μου κύριε πέθανε όταν ήμουν ενός έτουςη μητέρα μου ήταν αυτή που πλήρωνε τα δίδακτρά μουraquoαπάντησεlaquoΠου εργάζεται η μητέρα σουraquolaquoΗ μητέρα μου εργάζεται ως καθαρίστρια ρούχωνΠλένει ρούχα για άλλουςraquoΟ διευθυντής ζήτησε τότε από το νεαρό να του δείξειτα χέρια του Ο νεαρός έδειξε τα χέρια του τα οποία ήτανλεία και πολύ απαλάlaquoΈχεις βοηθήσει ποτέ τη μητέρα σου στο πλύσιμοτων ρούχωνraquolaquoΠοτέ η μητέρα μου ήθελε πάντα να μελετώ και ναδιαβάζω όσο το δυνατόν περισσότερο Εκτός αυτού ημητέρα μου πλένει τα ρούχα πιο γρήγορα από μέναΟ διευθυντής είπε laquoΘέλω να σου ζητήσω κάτι Ότανπας σπίτι σήμερα πήγαινε να καθαρίσεις τα χέρια τηςμητέρας σου και θα τα ξαναπούμε αύριο το πρωίraquoΟ νεαρός θεώρησε ότι οι πιθανότητες να πάρει τηθέση ήταν πολύ μεγάλες Όταν πήγε πίσω στο σπίτι ζή-τησε από τη μητέρα του να τον αφήσει να καθαρίσει ταχέρια της Η μητέρα παραξενεύτηκε και με ανάμεικτα συ-ναισθήματα άπλωσε τα χέρια της προς το γιο τηςΟ νεαρός άρχισε να πλένει τα χέρια της μητέρας τουσιγά-σιγά ενώ δάκρυα έσταζαν από τα μάτια του όσηώρα το έκανε αυτό Ήταν η πρώτη φορά που παρατή-ρησε ότι τα χέρια της μητέρας του ήταν τόσο ζαρωμένακαι ότι υπήρχαν τόσες πολλές μελανιές πάνω τους Με-ρικές μελανιές μάλιστα ήταν τόσο οδυνηρές που η μη-τέρα του βογκούσε όταν τις άγγιζεΉταν η πρώτη φορά που ο νεαρός συνειδητοποίησεότι ήταν αυτά τα χέρια που έπλεναν σε καθημερινή βάσηρούχα για να μπορέσει να πληρώσει τα δίδακτρά του Οιμελανιές στα χέρια της ήταν το τίμημα που η μητέραέπρεπε να πληρώσει για την εκπαίδευσή του και το μέλ-λον του παιδιού τηςΜετά τον καθαρισμό των χεριών της μητέρας του ονεαρός άρχισε να πλένει σιγά ndash σιγά όλα τα ρούχα πουείχαν στοιβαχτεί για πλύσιμο μονολογώντας laquoΜάννασυγγνώμη και σrsquo ευχαριστώ για όλαraquo laquoΜάννα συγγνώμηκαι σrsquo ευχαριστώ για όλαraquohellip ενώ δάκρυα συνέχιζαν νατρέχουν από τα μάτια του

Εκείνο το βράδυ μητέρα και ο γιος έκατσαν και κου-βέντιασαν για αρκετή ώρα Την άλλη μέρα το πρωί ότανο νεαρός πήγε στο γραφείο του διευθυντή συγκινημένοςκαι βουρκωμένος βλέποντάς τον έτσι τον ρώτησεlaquoΓια πες μου λοιπόν τι έγινε χθες στο σπίτι σου Τιέκανες Έμαθες κάτι καινούργιοraquoΟ νεαρός απάντησε laquoΚαθάρισα τα χέρια της μητέραςμου αλλά και έπλυνα τελικά όλα τα ρούχα που είχε γιαπλύσιμο Τώρα κατάλαβα και εκτίμησα την προσπάθειατης μητέρας μου Χωρίς τη μητέρα μου δεν θα ήμουναυτό που είμαι σήμερα Συνειδητοποίησα με την πράξηαυτή πόσο σημαντική είναι η βοήθεια που σου προσφέ-ρουν οι άλλοι Έχω καταλήξει να εκτιμώ την αξία και τησημασία που έχει το να βοηθά ο ένας τον άλλο στην οι-κογένεια και στην κοινωνίαraquoΟ διευθυντής τότε του είπε laquoΑυτό είναι που ψάχνωσε ένα συνεργάτη Θέλω να προσλάβω ένα άτομο πουδεν θα σκέφτεται μόνο το εαυτό του που μπορεί να γνω-ρίζει και να εκτιμά τη βοήθεια τις προσπάθειες και ταδεινά των άλλων για να επιτευχτούν κάποια πράγματαστη ζωή και δεν θα θέτει τα χρήματα ως μοναδικό στόχοτου στη ζωή του Έχεις προσληφθείraquoΑυτό το νεαρό άτομο εργάστηκε πολύ σκληρά έλαβεαξιώματα στην επιχείρηση και απολάμβανε το σεβασμότων υφισταμένων του Κάθε εργαζόμενος που είχε ερ-γάστηκε επιμελώς και ως ομάδα με τους υπόλοιπους Οιεπιδόσεις της εταιρίας βελτιώθηκαν σημαντικά

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

15

K αι λέω πως είναι επίκαιρα επειδή λόγωτης ανέχειας πολλά ζευγάρια που μέχριτώρα στέκονταν καλά οικονομικά αρχί-

ζουν τώρα να έχουν προστριβές και πολλές περιπτώ-σεις καταλήγουν στο διαζύγιο Ας ακούσουμε τονΆγιο

laquoΑλλά και η γυναίκα δεν πρέπει να περιφρονείτον άνδρα της για οποιονδήποτε λόγο προπαντόςαν είναι φτωχός Να μη βαρυγγομάει και να μην τονβρίζει λέγοντας λχ ldquoΑνανδρε και δειλέ τεμπέληκαι ακαμάτη ανάμελε και υπναρά Ο τάδε αν καικαταγόταν από φτωχή οικογένεια με πολλούς κό-πους και κινδύνους έκανε μεγάλη περιουσία Και ναη γυναίκα του φοράει πανάκριβα ρούχα κυκλοφο-ρεί με αμάξι έχει τόσους υπηρέτες ενώ εγώ πήραεσένα που είσαι ζαρωμένος από τη φτώχεια και ζειςάσκοπαrdquo

Δεν πρέπει η γυναίκα να λέει στον άνδρα της τέ-τοια λόγια

Το σώμα δεν εναντιώνεται στο κεφάλι αλλά τουπακούει Πώς όμως θα υποφέρει τη φτώχεια Απόπου θα βρει παρηγοριά Ας σκεφτεί τις φτωχότερεςγυναίκες Ας συλλογιστεί πόσες κοπέλες από καλέςοικογένειες όχι μόνο τίποτα δεν πήραν από τους άν-δρες τους αλλά και ξόδεψαν τη δική τους περιουσίαγιrsquo αυτούς Ας αναλογιστεί τους κινδύνους από έναντέτοιο πλούτο και θα προτιμήσει τότε τη φτωχικήαλλά ήσυχη ζωή

Γενικά αν αγαπάει τον άνδρα της δεν θα ξεστο-μίσει ποτέ παράπονο ή προσβλητικό λόγο γιrsquoαυτόν Θα προτιμήσει να τον έχει κοντά της χωρίςπλούτη παρά να είναι πλούσιος και αυτή να ζειμέσα στην ανασφάλεια και τις ανησυχίες που συ-νεπάγονται οι επιχειρηματικές δραστηριότητες

Ούτε και ο άνδρας όμως ακούγοντας τα πα-ράπονα ή τις επικρίσεις της γυναίκας του πρέπεινα τη βρίζει ή να τη χτυπάει επειδή έχει εξουσίαπάνω της Καλύτερα να τη συμβουλεύει και νατη νουθετεί ήρεμα χωρίς ποτέ να σηκώνει χέριεναντίον της

Ας τη διδάσκει την ουράνια φιλοσοφία τη χρι-στιανική που είναι ο αληθινός πλούτος Ας τη διδά-σκει όχι μόνο με τα λόγια αλλά και με τα έργα πως ηφτώχεια δεν είναι καθόλου κακό Ας τη διδάσκει ναπεριφρονεί τη δόξα και νrsquo αγαπά την ταπείνωσηmiddot καιτότε εκείνη ούτε παράπονο θα έχει ούτε χρήματαθα επιθυμεί Ας τη διδάσκει να μην αγαπάει ταχρυσά κοσμήματα και τα πολυτελή ρούχα και ταπολλά αρώματα ούτε να θέλει για το σπίτι ακριβάέπιπλα και περιττά στολίδια

Όλα τούτα φανερώνουν ματαιόδοξο φρόνημακαι κουφότητα Και της ίδιας και του σπιτιού στολι-σμός ας είναι η κοσμιότητα και η σεμνότητα Και ηίδια και το σπίτι ας μοσχοβολάνε το άρωμα της σω-φροσύνης και της αρετήςraquo

Αγ Ιωάννης ο Χρυσόστομος

Σταγόνες

Πίστεως

16

()

Ημετάνοια απαιτεί να έχει ο άνθρωπος δυ-νατό χαρακτήρα να αποδεχθεί ότι περπα-τάει σε λαθεμένο δρόμο και ότι ζει με

στραβό τρόπο κι έπειτα να αποφασίσει να τα διορ-θώσει Είναι χαρακτηριστικό των έξυπνων και ικα-νών ανθρώπων να αλλάζουν γνώμη και άποψη καινα διορθώνουν τα όσα έπραξαν όταν διαπιστώσουνότι δεν ήταν τα σωστά

Η Εκκλησία υποκλίνεται μπροστά σacute όποιοναμαρτωλό μετανοεί και βεβαιώνει ότι για τη μετά-νοιά του χαίρεται όλος ο ουρανός Είναι τόσο κακόπράγμα η αμετανοησία που η Εκκλησία την θεωρείldquoβλασφημίαrdquo κατά του Αγίου Πνεύματος laquoη μόνηαμαρτία που δεν θα συγχωρεθεί ποτέraquo (Μαρκ 329) είπε ο Χριστός και δεν θα συγχωρεθεί επειδήδεν το θέλει ο άνθρωπος όχι επειδή δεν το θέλει οΘεός Το Άγιο Πνεύμα ζεσταίνει και φωτίζει Είναιχάρις είναι σοφία είναι έμπνευση είναι χαρά κιευλογία στη ζωή του ανθρώπου όταν φυσικά τοθέλει ο άνθρωπος Όταν δεν το θέλει όταν απορρί-πτει τη μετάνοια και παραμένει αμετανόητος τότεβυθίζεται στο σκοτάδι στο ψύχος στη γρουσουζιάστην αποτυχία στη θλίψη

Η μετάνοια είναι ένας δρόμος μοναχικός ανηφο-ρικός που οδηγεί σrsquo ένα Γολγοθά όμως αμέσωςμετά ακολουθεί η Ανάσταση η λύτρωση η ελευθε-ρία από κάθε δεσμά

Η μετάνοια είναι ένας δρόμος κι ένας τρόποςπροσωπικός Μπορεί όμως να είναι ένας δρόμος κιένας τρόπος εθνικός Όταν αποφασίζει ένα έθνοςένας ολόκληρος λαός να μετανοήσει για τις αμαρ-τίες του και να λυτρωθεί από την γκρίνια από τηναποτυχία και από τον εξευτελισμό

()

Δεν αρκεί λοιπόν η διαπίστωση ldquoη κρίσηείναι ηθικήrdquo Χρειάζεται μετάνοια και διόρ-θωση χρειάζεται αποκατάσταση βελτίωση

και επανέναρξη Μόνο τότε η μετάνοια ως βίωματου λαού θα αναστείλει την καταστροφή και θααποτρέψει τον αφανισμό Πως μπορεί να γίνειαυτό Με αλλαγή νοοτροπίας που λέει κι ο Πρω-θυπουργός μας με μετάνοια που λέει η πίστη μαςΑπλές κινήσεις χρειάζονται

Τα σχολεία να διδάξουν αξιολογώτερα πράγ-ματα για τη ζωή των παιδιών μας και να απαντή-σουν στα πνευματικά τους ερωτηματικά Αν έναςδάσκαλος έχει μια κακή εμπειρία από ένα κληρικόας μην γκρεμίσει μέσα στη ψυχή των μαθητών τουτο Χριστό και την Πίστη γιατί τότε ο δάσκαλος δενμορφώνει πολίτες αλλά καλλιεργεί τρομοκράτες

Η οικογένεια να παραμερίσει τους εγωϊσμούς καινα ενδιαφερθεί για τα παιδιά της Φτάνουν πια ταναυάγια που δημιουργούνται με την ευκολία των δια-ζυγίων Αργούν σήμερα οι νέοι να προχωρήσουν σεγάμο επειδή δεν έχουν πρότυπα Και χωρίζουν εύ-

Απόσπασmicroα από την οmicroιλία του Μητροπολίτου Αλεξανδρουπόλεως ΑΝΘΙΜΟΥστον Αrsquo Κατανυκτικό-Συγχωρητικό Εσπερινό την 2α Μαρτίου 2014

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

17

κολα επειδή δεν έχουν υπομονή και αγωνιστική διά-θεση Συντρίμμιαmiddot τα παιδιά τους και οι μελλοντικέςτους οικογένειες

Οι κληρικοί να παλέψουμε τα πάθη μας να πα-ραδεχτούμε με ειλικρίνεια τις πτώσεις μας και νακατασταθούμε πατέρες του λαού μας με γνώμονατην ελευθερία του Ευαγγελίου και στόχο τη χαράκαι την τιμιότητα της laquoκατὰ Χριστὸνraquo ζωής

Το Κράτος να θεσμοθετήσει τις αρετές τιςαξίες την πίστη την παράδοση και τον υγιή πολι-τισμό του λαού μας Ας το καταλάβουν οι Κυβερ-νήσεις ότι άθεο Κράτος δεν μπορεί να υπάρξειΧωρισμό από την Εκκλησία δεν τον τολμά και ηπολεμική κατά της Εκκλησίας αποβαίνει υπέρ τηςΠίστεώς μας

Η τηλεόραση να διδάσκει τιμιότητα και να μηνδιαφθείρει τα ήθη

Ο λαός μας να ψηφίζει με κριτήρια κυρίωςπνευματικά κι όχι μόνο οικονομικά

Η κοινωνία να περπατάει στέρεα με βάση τηνδιαχρονική εμπειρία της και να μη ζαλίζεται με ταβρώμικα ακούσματα των σύγχρονων δυτικών Σει-ρήνων

Πές μου σας παρακαλώ εσείς έχετε αντιληφθείκάποια τέτοια συλλογική προσπάθεια στη Χώραμας Έστω κάποια παρόμοια διάθεση Όμως τίβλέπουμε Στην πόλη μας

Καταλάβατε ότι σιγά-σιγά εγκαθιδρύεται ως θε-σμός το καρναβάλι Άρχισε ήπια τάχα laquoμόνο γιατα παιδιάraquo λες κι αυτά δεν ζουν το δράμα των οι-κογενειών τους Πιέζει ο Δήμος τα Σχολεία οι δά-σκαλοι τους μαθητές οι μαθητές τους γονείς καικανείς δεν βρίσκει τη δύναμη να σταματήσει αυτότο ανούσιο πανηγύρι του μασκαρέματος Η τραγω-δία που βιώνουν σήμερα τα νέα παιδιά στην Ελ-λάδα δεν ομορφαίνει με το χαζό χορό και τοφτιασιδωμένο πρόσωπο της Αποκριάς

Καταλάβατε την παρουσία του Καζίνου στην πε-ριοχή μας Τούρκοι μπαινοβγαίνουν στον τόπο μαςσυνοδευόμενοι από laquoμπράβουςraquo για να κάνουνεδώ όσα δεν τους επιτρέπονται στη Χώρα τους καιπροετοιμάζονται απέναντι στο Καζίνο Κέντρα δια-σκέδασης με γυναίκες επί πληρωμή Τάχα το Κα-ζίνο θα ήταν μόνο για ξένους Ποιός μπορεί νααπαγορεύσει την είσοδο σε ντόπιους Σε κάποιασχετική συζήτηση μου είπε ο στρατηγός μας ldquoέχωνα χάσω στρατιωτικούς από το τζόγο σεβτεrdquo

Και για το Καρναβάλι και για το Καζίνο παρα-κάλεσα φώναξα έγραψα Τάχα όλοι συμφωνούσανμε μένα κι από πίσω έλεγαν άλλα Μάλιστα με ρώ-τησαν αν σας ζητήσουν να κάνετε αγιασμό στο κα-ζίνο θα πάτε Κι απάντησα ldquoθα πάω να κάνωαγιασμό όταν θα κλείσει και θα φύγει από τοντόπο μαςrdquo Βλέπετε όμως ότι πρυτάνευσε η έστω

σύντομη ελάχιστη οικονομική διευκόλυνση κάποιωνστην περιοχή σε βάρος του συνόλου του λαού μαςτης ζωής μας και της αξιοπρεπείας μας

()

Εμείς στην Ελλάδα σήμερα βιώνουμε μέσαμας μια ζοφερή κατάσταση Κούφιες διαπι-στώσεις λεκτικοί λεονταρισμοί δειλία απο-

ρία νωθρότητα αηδία απόρριψη διγλωσσία κακίακανιβαλισμό ενάντια σε πρόσωπα ομάδες και θε-σμούς απελπισία

Και γύρω μας laquoσυνοχὴ ἐθνῶν ἐν ἀπορίᾳ ἠχούσηςθαλάσσης και σάλου ἀποψυχόντων ἀνθρώπων ἀπὸφόβου καὶ προσδοκίας τῶν ἐπερχομένων τῇ οἰκου-μένῃraquo (Λουκ 2125-26)

Κανείς δεν ξέρει αύριο τί θα συμβεί στον τόπομας και πως θα διαμορφωθούν γεωπολιτικά οι συν-θήκες στην περιοχή αφού όλα τα αυτονόητα ανα-τρέπονται όλες οι παραδοσιακές συμμαχίεςεπαναπροσδιορίζονται και οι έμποροι των εθνώνστυγνά βυσσοδομούν στις πλάτες μας

Τουλάχιστον ας έχουμε εσωτερική ηρεμία καιψυχική γαλήνη Ας επιστρέψουμε ας ψάξουμε κιας βρούμε τη δύναμη που μας στήριξε επί αιώνεςστη μακραίωνη δουλεία Κι αυτή είναι η Χριστια-νική Πίστη μας και η Ορθόδοξη Παράδοσή μας

Ο Ελληνισμός ζει την Μεγάλη Σαρακοστή τουΑς τη ζήσουμε με συνέπεια ως λαός Όλοι μαζί ωςέθνος για το καλό όλων μας Για το μέλλον μαςΜας χρειάζεται μετάνοια νηστεία εγκράτεια προ-σευχή συγχωρητικότητα αγάπη μεταξύ μας τιμιό-τητα δικαιοσύνη εμπιστοσύνη στο Χριστό και στηνΕκκλησία του

Όταν οι λαοί σηκώνουν στους ώμους τους τοσταυρό της Σαρακοστής τότε δεν γνωρίζουν εξαν-δραποδισμό και αφάνεια Θεωρώ ότι ζούμε σε μιακρίσιμη καμπή της Ιστορίας μας Ο δρόμος μπρο-στά μας είναι εξαιρετικά δύσκολος και δύσβατοςΈχουμε τις ιδιορρυθμίες μας οι Έλληνες και ταπανάρχαια ελαττώματα της φυλής μας Οι φίλοιμας είναι αποδεδειγμένα λίγοι Η μόνη ζωντανή καιεναργής πνευματικότητα της Χώρας μας με ερεί-σματα μάλιστα και στη λαϊκή μας παράδοση είναιη Ορθόδοξη Χριστιανική μας Πίστη Ας την εμπι-στευθούμε κι ας στηριχτούμε επάνω της Ούτως ήάλλως βιώνουμε τη Μεγάλη μας εθνική Σαρακοστήκι αυτή θα διαρκέσει Ας τη ζήσουμε με την τάξημε την ευπρέπεια και με τη δυναμική της Ορθοδό-ξου Εκκλησίας μας

Και laquoδόξα τῷ Θεῷτῷ ἐν πικροῖς φαρμάκοις

κατεργαζομένῳ τὴν σωτηρίαν ἡμῶνraquoΑμήν

Σταγόνες

Πίστεως

18

laquoΠώς αγριεύουν έτσι οι άνθρωποι Πώςμεμιάς αφήνονται έρμαια στις ροπέςκαι στις τάσεις της φθαρτής ανθρώ-

πινης τους φύσης Πώς κατάντησε απόψεαυτή η ήσυχη επαρχιακή πόλη Θαρρείς καιδεν την κατοικούν άνθρωποι αλλά ανθρωπό-μορφα τέρατα που άλλος με κεφάλι γαϊδά-ρου άλλος λιονταριού άλλος πιθήκουτρέχουν να προλάβουν να γλεντήσουν να με-θύσουν να αμαρτήσουν όσο γίνεται περισσό-τερο

Γιατί απόψε είναι Τσικνοπέμπτη και γέμισεη πόλη μασκαράδες Απόψε κάθε λογικός άν-θρωπος δεν ξεμυτίζει από το σπίτι τουraquo Αυτάσκεφτόταν ο παπα-Θανάσης καθώς έμπαινεστο σπίτι του γυρνώντας από το ναό

- Α παπαδιά μου το κακό παράγινε ΟΘεός να μας συγχωρέσει είπε στη γυναίκατου μόλις μπήκε μέσα Εκείνη τον κοίταξε μεκατανόηση

- Ο Θεός να μας φυλάει είπε και άρχισε ναετοιμάζει το βραδινό φαγητό

Στο σπίτι του παπα-Θανάση περασμέναπια τα μεσάνυχτα επικρατεί ησυχία Τα παι-διά και η παπαδιά είχαν ήδη κοιμηθεί κι οπαπα-Θανάσης ετοιμαζότανε και κείνος ναπάει για ύπνο όταν ακούστηκε το κουδούνιτης πόρτας Τινάχτηκε μέσα στον ύπνο της ηπαπαδιά και βρέθηκε δίπλα στον παπα-Θα-νάση

- Μην ανοίγεις τέτοια νύχτα πάτερ μουτον παρακάλεσε φοβισμένη

- Γιατί φοβάσαι την καθησύχασε εκείνοςΕίναι η πρώτη φορά που μας κτυπούν τέτοιαώρα την πόρτα Αφού το ξέρεις το σπίτι τουΙερέα διανυκτερεύει κάθε βράδυ

- Ναι μα απόψεhellipΤης χαμογέλασε ο παπα-Θανάσης και

άνοιξε την πόρτα- Πάτερ μου με συγχωρείτε που ήρθα τέ-

τοια ώρα όμως η μάνα μου πεθαίνει και ζητάνα εξομολογηθεί και να κοινωνήσει

Ο άνθρωπος που στεκόταν μπροστά τουπαρόλο που ήταν άντρας έτρεμε ολόκληροςκι άφηνε τα δάκρυά του δίχως ντροπή να τρέ-χουν

- Πήγαινε εσύ κοντά της παιδί μου και γωπάω ως την εκκλησία να πάρω τη Θεία Κοινω-νία και έρχομαι αμέσως

Έφυγε ο άντρας αφήνοντας στον παπα-Θα-νάση τη διεύθυνσή του

- Που θα πας πάτερ μου μόνος σου τέτοιαώρα μια τέτοια νύχτα Δε φοβάσαι Γιατί δεντον κρατούσες να πάτε συντροφιάraquo

Η παπαδιά μιλούσε και κείνος την κοίταζεαυστηρά

- Μόνος είπες παπαδιά μόνος Κι ο Κύριοςπου θα κουβαλάω στα χέρια μου Α παπαδιάμου κάτι σrsquo έχει πιάσει απόψε και δε μιλάςγνωστικά

Ντύθηκε ο παπα-Θανάσης και βγήκε στοδρόμο Ξέχασε πως ήταν νύχτα Τσικνοπέμ-πτης Δεν τον απασχολούσαν καθόλου οι μα-σκαράδες που έβλεπε γύρω του Ένα μόνο τον

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

19

απασχολούσε να προλάβει να δώσει το laquoφάρ-μακο της αθανασίαςraquo στην ετοιμοθάνατη

Πήρε με δέος στα χέρια του το Σώμα και τοΑίμα του Χριστού και ξαναβγήκε στο δρόμο Δενκοιτούσε ούτε δεξιά ούτε αριστερά Μόνοέτρεχε να προλάβει Σε μια στροφή του δρόμουακούσε γέλια και φωνές Κάποιος φώναξε κοροϊ-δευτικά laquoΤην ευχή σου Δέσποταraquo μα δεν γύ-ρισε να κοιτάξει Και τότε δεν κατάλαβε πωςβρέθηκε κυκλωμένος από μια παρέα μασκαρά-δων που προσπαθούσαν να τον σταματήσουν

- Συνάδελφε πού πάμεΈνας νεαρός μασκαρεμένος σε παπά με

χνώτο που μύριζε ποτό στεκόταν μπροστά τουκρατώντας στο χέρι ένα σταυρό Τα lsquoχασε οπαπα-Θανάσης και πριν προλάβει να πει τίποταδέχτηκε την επίθεση όλου του τσούρμου Άλλοςτον τραβούσε από τα ράσα κι άλλος του έβγαζετο καλυμμαύχι

Ο παπα-Θανάσης έσφιξε στο στήθος του τrsquoάχραντα Μυστήρια και προσπάθησε να τους μι-λήσει μα κανένας δεν άκουγε Κάποιος τότε τουτράβηξε τη γενειάδα και -σαν να τον κτύπησεηλεκτρικό ρεύμα- άρχισε να φωνάζει

- Είναι αληθινός ρε είναι αληθινόςΗ παρέα κοκκάλωσε στη θέση της κι ο παπα-

Θανάσης με το πρόσωπο μουσκεμένο από τονιδρώτα της αγωνίας και τα δάκρυά του τους κοί-ταξε χωρίς να μιλά

- Συγγνώμη πάτερ είπε εκείνος που του τρά-βηξε τη γενειάδα Νομίζαμε πως ήσασταν ψεύ-τικος σαν κι αυτόν καιhellip

- Σας είδαμε και τέτοια ώρα έξω και ήμαστανσίγουροι πως ήσασταν μασκαρεμένος Συγχωρέ-στε μας είπε ένας άλλος

- Πάω να κοινωνήσω μια ετοιμοθάνατη παι-διά μου Ο θάνατος δεν έχει ώρες κατάλ ληλεςκαι ακατάλληλες κι εγώ τρέχω να τον προλάβωΚαι συ παιδί μου βγάλε τα ράσα τα τιμημέναΜην αμαρτάνεις άλλο ρεζιλεύοντάς τα Είναιπολύ ιερό το ράσο για να μασκαρεύεσαι μrsquoαυτό Τραβάτε στα σπίτια σας παιδιά μου κι οΘεός να σας συγχωρέσει

Άνοιξε το βήμα του ο παπα-Θανάσης για νακερδίσει το χαμένο χρόνο Ήταν πικραμένος ωςτα κατάβαθά του Τόσο πολύ λοιπόν χάλασανοι άνθρωποι ώστε μασκαρεύονται και ιερείς

- Πάτερ ΠάτερΗ φωνή που έφτασε στα αυτιά του ήταν γε-

μάτη αγωνία Σταμάτησε και περίμενε Ένας νε-αρός κατακόκκινος από την τρεχάλα και τηνντροπή έφτασε κοντά του λαχανιασμένος

- Πάτερ Είμαι κείνος που ντύθηκε παπάς Τοέκανα εντελώς απερίσκεπτα πάτερ καιhellip καιθέλω να lsquoρθω μαζί σας στο σπίτι της έτοιμοθά-νατης Δενhellip δεν θέλω να σας πάρουν κι άλλοιγια ψεύτικοhellip

Ο παπα-Θανάσης του έκανε νόημα να τονακολουθήσει Στα χέρια του ο νεαρός κρατούσετο σταυρό που είχε μαζί του Μπήκαν στο σπίτιτης ετοιμοθάνατης σιωπηλοί

- Χαίρομαι πάτερ που βρήκατε και παπαδάκικαι δεν ήρθατε μόνος είπε ο άντρας που τονείχε καλέσει

Ο νεαρός ξανακοκκίνησε και κοίταξε με αγω-νία τον παπα-Θανάση

Ναι ο Θεός μου τον έστειλε είπε εκείνος καιτα λόγια του καρφώθηκαν στην καρδιά του νεα-ρού

- Πάτερ δεν θα σας εγκαταλείψω ποτέ έλεγεο νεαρός λίγη ώρα αργότερα όταν ο παπα-Θα-νάσης κλείδωνε το ναό αφήνοντας ξανά μέσατο Σώμα και το Αίμα του Χριστού θα γίνω ο βοη-θός σας το παπαδάκι σας Ίσως έτσι με συγχω-ρήσει ο Θεός για την ιεροσυλία που έκανα

-Άμποτε παιδί μου να το φορέσεις το ράσοκι αληθινά είπε ο παπα-Θανάσης και τον ευλό-γησε με τα δυό του χέρια εκείνα που πριν απόλίγο κρατούσαν τον Ίδιο τον Κύριο Και παράξενοο παπα-Θανάσης είχε τη σιγουριά πως αυτό θαγινόταν κάποια μέρα Και ακόμα πιο παράξενοτην ίδια σιγουριά ένιωσε μέσα του κι ο νεαρός

Όσο πιό άρρωστος και πιοαμαρτωλός είσαι τόσο πιο

κατάλληλος είσαι για να σε πάρει σταχέρια του ο Χριστός

Όταν στο χέρι σου κρατάς σφυρίγύρω σου βλέπεις καρφιά

Όταν στα χέρια σου κρατάς ανθοδο-χείο γύρω σου βλέπεις λουλούδια

(Άγιος Νικόλαος Καβάσιλας)

Σταγόνες

Πίστεως

20

Ηταν δυο αδέλφιαmiddot τα οποία αφού μοιράστη-καν αναμεταξύ τους την πατρική περιουσίαο ένας έμεινε στο σπίτι ενώ ο άλλος έφυγεσε μακρινή χώρα Εκεί αφού κατέφαγε όλα όσατου δόθηκαν δυστύχησε και υπέφερε μη υπομέ-νοντας τη ντροπή από τη φτώχεια (Λουκά 15 11κε) Αυτή την παραβολή θέλησα να σας την πωγια να μάθετε ότι υπάρχει άφεση αμαρτημάτωνκαι μετά το Βάπτισμα εάν είμαστε προσεκτικοίΚαι το λέγω αυτό όχι για να σάς κάνω αδιάφο-ρους αλλά για να σας απομακρύνω από την από-γνωση Γιατί η απόγνωση μας προξενεί χειρότερακακά και από τη ραθυμίαΑυτός λοιπόν ο υιός αποτελεί την εικόνα εκεί-νων που αμάρτησαν μετά το Βάπτισμα Και ότιφανερώνει εκείνους που αμάρτησαν μετά το Βά-πτισμα αποδεικνύεται από το ότι ονομάζεται υιόςΓιατί κανένας δεν μπορεί να ονομασθεί υιόςχωρίς το Βάπτισμα Επίσης διέμενε στην πατρικήοικία και μοιράστηκε όλα τα πατρικά αγαθά ενώπριν από το Βάπτισμα δεν μπορεί κανείς να λάβειτην πατρική περιουσία ούτε να δεχθεί κληρονο-μία Ώστε με όλα αυτά μας υπαινίσσεται το σύ-νολο των πιστώνΕπί σης ήταν αδελφός εκείνου που είχε προκόψειΑδελφός όμως δεν θα μπορούσε να γίνει χωρίςτην πνευματική αναγέννηση Αυτός λοιπόν αφούέπεσε στη χειρότερη μορφή κακίας τι λέγει laquoΘαεπιστρέψω στον πατέρα μουraquo (Λουκά 1518) Γιαυτό ο πατέρας του τον άφησε και δεν τον εμπό-δισε να φύγει στην ξένη χώρα για να μάθει καλάμε την πείρα πόση ευεργεσία απολάμβανε ότανβρισκόταν στο σπίτι Γιατί πολλές φορές ο

Θεός όταν δεν πείθει με το λόγο του αφή-νει να διδαχθούμε από την πείρα των πραγ-μάτων πράγμα βέβαια που έλεγε και στουςΙουδαίουςΑ φού λοιπόν ο άσωτος έφυγε στην ξένη χώρα καιαπό τα ίδια τα πράγματα έμαθε πόσο μεγάλοκακό είναι να χάσει κανείς το πατρικό του σπίτιεπέστρεψε και ο πατέρας του τότε δεν του κρά-τησε κακία αλλά τον δέχτηκε με ανοιχτή αγκαλιάΓιατί άραγε Επειδή ήταν πατέρας και όχι δικα-στής Και στήθηκαν τότε χοροί και συμπόσια καιπανηγύρια και όλο το σπίτι ήταν φαιδρό και χα-ρούμενο Τι μου λες τώρα άνθρωπέ μου Αυτέςείναι οι αμοιβές της κακίας Όχι της κακίας άν-θρωπε αλλά της επιστροφής Όχι της πονηρίαςαλλά της μεταβολής προς το καλύτεροΚαι ακούστε και το σπουδαιότερο Αγανάκτησε γιrsquoαυτά ο μεγαλύτερος υιός Ο πατέρας όμως τονέπεισε κι αυτόν μιλώντας του με πραότητα και λέ-γοντας laquoσυ πάντοτε ζούσες μαζί μου ενώ αυτόςήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρός και ξανα-βρήκε τη ζωή τουraquo (Λουκά 1531-32) Όταν πρέπεινα διασώσει τον χαμένο λέγει laquoΔεν είναι ώρατώρα για δικαστήρια ούτε για λεπτομερή εξέ-ταση αλλά είναι ώρα μόνο φιλανθρωπίας καισυγγνώμηςraquo Κανένας ιατρός που έχει αμελήσει ο

ίδιος να δώσει φάρμακο στον ασθενή δεν ζητείευθύνες απ αυτόν για την αταξία του και ούτε τοντιμωρεί Και αν ακόμα χρειαζόταν να τιμωρηθεί οάσωτος τιμωρήθηκε αρκετά ζώντας στην ξένηχώραΤόσο λοιπόν χρόνο στερήθηκε τη συντροφιάμας και έζησε παλεύοντας με την πείνα την ατί-μωση και τα χειρότερα κακά Γιrsquo αυτό λέγει ο πα-τέρας laquoήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρόςκαι ξαναβρήκε τη ζωή τουraquo Μη βλέπεις λέγει ταπαρόντα αλλά σκέψου το μέγεθος της προηγού-μενης συμφοράς Αδελφό βλέπεις όχι ξένο Στονπατέρα του επέστρεψε που ξεχνάει τα περασμέναη καλύτερα που θυμάται εκείνα μόνο τα οποίαμπορούν να τον οδηγήσουν σε συμπάθεια καιέλεος σε στοργή και ευσπλαχνία τέτοια που ται-ριάζει στους γονείς Γι αυτό δεν είπε εκείνα πουέπραξε ο άσωτος αλλά εκείνα που έπαθε Δεν λυ-πήθηκε ότι κατέφαγε την περιουσία του αλλrsquo ότιπεριέπεσε σrsquo αμέτρητα κακά[] Ασκώντας την αρετή να φοβόμαστε μήπωςπέσουμε στηριζόμενοι στο θάρρος μας Και όταναμαρτάνουμε να μετανοούμε Και εκείνο που είπααρχίζοντας την ομιλία αυτό λέγω και τώρα Είναιπροδοσία της σωτηρίας μας αυτά τα δύο δηλαδήκαι το να έχουμε θάρρος όταν είμαστε ενάρετοικαι το να απελπιζόμαστε όταν είμαστε πεσμένοιστην κακίαΓιrsquo αυτό ο Παύλος για νrsquo ασφαλίσει εκείνουςπου ασκούν την αρετή έλεγε laquoΕκείνος που νομί-ζει ότι στέκεται ας προσέχει μήπως πέσειraquo (ΑrsquoΚορ 10 12) Και πάλι laquoΦοβάμαι μήπως ενώ κή-ρυξα σε άλλους εγώ ο ίδιος βρεθώ ανάξιοςraquo (ΒrsquoΚορ 11 3) Ανορθώνοντας πάλι τους πεσμένουςκαι διεγείροντάς τους σε μεγαλύτερη προθυμίαδιακήρυττε έντονα στους Κορινθίους γράφονταςτα εξής laquoΜήπως πενθήσω πολλούς που αμάρτη-σαν προηγουμένως και δεν μετανόησανraquo (Βrsquo Κορ12 21) Για να δείξει ότι είναι άξιοι θρήνων όχιτόσο εκείνοι που αμαρτάνουν όσο εκείνοι πουδεν μετανοούν για τα αμαρτήματά τους Και οπροφήτης πάλι λέγει laquoΜήπως εκείνος που πέφτειδεν σηκώνεται η εκείνος που παίρνει στραβόδρόμο δεν επιστρέφειraquo (Ιερ 8 4) Γι αυτό και οΔαυίδ παρακαλεί αυτούς ακριβώς λέγοντας laquoΣή-μερα εάν ακούσετε τη φωνή Αυτού μη σκληρύ-νετε τις καρδιές σας όπως τότε που Τονπαραπίκραναν οι πατέρες σαςraquo (Ψαλμ 94 8)Όσο λοιπόν θα υπάρχει το σήμερα ας μηαπελπιζόμαστε αλλrsquo έχοντας ελπίδα προς τονΚύριο και έχοντας κατά νουν το πέλαγος της φι-λανθρωπίας Του αφού αποτινάξουμε κάθε τι τοπονηρό από τη σκέψη μας ας ασκούμε με πολλήπροθυμία και ελπίδα την αρετή και ας επιδεί-ξουμε μετάνοια με όλη τη δύναμή μαςΆγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

21

Κ άποιος νέος κάποτε ζώντας ακό-λαστη ζωή θέλησε κάποια Κυ-ριακή να πάει στην εκκλησία απόπεριέργεια Στο κήρυγμά του ο λειτουργόςιερέας μίλησε για τη μετάνοια Ο νέος συγ-κλονίστηκε τόσο πολύ τόσο βαθειά ώστεαποφάσισε να αλλάξει ζωή Μετά το πέραςτης Θείας Λειτουργίας ζήτησε να εξομολο-γηθεί Εξομολογήθηκε και την επομένηαποσύρθηκε στην ερημική του εξοχική κα-τοικία και έκλαιγε νύχτα μέρα για τις αμαρ-τίες του Κατά παράδοξο όμως τρόπο δενμπορούσε να παρηγορηθείΜια νύχτα σαν σε όραμα βλέπει τον Κύριοτριγυρισμένο από ουράνιο φως και με κα-λοσύνη τον ρωτάει με την γλυκύτατηεκείνη φωνή Του- Τι έχεις παιδί μου και κλαις με τόσο πόνο- Κλαίω Κύριε γιατί έπεσα Έπεσα είπε μεαπόγνωση ο αμαρτωλός νέος- Ε τότε σήκω- Δεν μπορώ μόνος ΚύριεhellipΤότε άπλωσε το θεϊκό Του χέρι ο Βασιλεύςτης αγάπης ο φιλάνθρωπος Κύριος και τονβοήθησε να σηκωθεί Εκείνος όμως δενσταμάτησε να κλαίειhellipΚαι τον ρωτάει ο Κύ-ριος- Τώρα γιατί κλαίς- Πονώ Χριστέ μου γιατί σε λύπησα Ξό-δεψα τον πλούτον των χαρισμάτων σου καιτα νιάτα μου στις ασωτείεςΈβαλε τότε με στοργή το χέρι Του ο φιλάν-θρωπος Δεσπότης στο κεφάλι του πονεμέ-νου αμαρτωλού και του είπε με πολλήιλαρότητα- Αφού για μένα κλαις τόσο πολύ και lsquoγω ξέ-χασα όλες σου τις αμαρτίεςΟ νέος σήκωσε τα μάτια του για να ευχαρι-στήσει τον Σωτήρα του Χριστόν μα Εκείνοςείχε εξαφανιστείΛυτρωμένος πλέον από το βάρος της αμαρ-τίας και αναγεννημένος επέστρεψε στοσπίτι του Από τότε έγινε το πιο λαμπρό πα-ράδειγμα ενός πιστού χριστιανού μέσα καιέξω απrsquo το σπίτι του με λόγια και με έργα

Τα δάκρυατων μετανοούντων

είναι ο αίνοςτων αγγέλωνΖαν ντε λα Φοντέν

(Γάλλος ποιητής 1621-1695)

Η ικανότητανα συγχωρέσει

είναι η ιδιότητα

του δυνατού

Οι αδύναμοι ποτέ

δεν συγχωρούνε

Γκάντι

(Ινδός πολιτικός 1869-1948)

Σταγόνες

Πίστεως

22

ΗΘεία Λειτουργία των Προηγιασμένων (ή όπως την ονομάζουμε ηΛειτουργία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής) τελείται σήμερα στουςναούς μας το πρωί των καθημερινών της Τεσσαρακοστής ημερών

δηλαδή εργασίμων και γι᾿ αυτό λίγοι είναι εκείνοι που δεν δεσμεύονταικατά τις ώρες αυτές από τα επαγγέλματα η την υπηρεσία τους Τα τελευ-ταία χρόνια γίνεται μια πολύ επαινετή προσπάθεια αξιοποιήσεώς της Σεπολλούς ναούς τελείται κάθε Τετάρτη απόγευμα σε ώρες που πολλοί ανόχι όλοι οι πιστοί έχουν τη δυνατότητα να παρευρεθούν στην τέλεσή της

Το όνομά της η Λειτουργία αυτή το πήρε από την ίδια τη φύση τηςΕίναι στην κυριολεξία Λειτουργία laquoπροηγιασμένων δώρωνraquo Δεν είναι δη-λαδή λειτουργία όπως οι άλλες γνωστές λειτουργίες του Μεγάλου Βασι-λείου και του ιερού Χρυσοστόμου στις οποίες έχουμε προσφορά καικαθαγιασμό Τιμίων Δώρων Τα Δώρα είναι καθαγιασμένα προηγιασμένααπό άλλη Λειτουργία που τελέσθηκε σε άλλη ημέρα Τα προηγιασμέναδώρα προτίθενται κατά την λειτουργία των Προηγιασμένων για να κοι-νωνήσουν απ᾿ αυτά και να αγιασθούν οι πιστοί Με άλλα λόγια η λει-τουργία των προηγιασμένων είναι μετάληψη κοινωνία

Η Θεία Λειτουργία κατά την περίοδο της Μ Τεσσαρακοστής τελούντανμόνον κατά τα Σάββατα και τις Κυριακές Παλαιό έθιμο επικυρωμένο απόεκκλησιαστικούς κανόνες απαγόρευε την τέλεση της θείας λειτουργίαςκατά τις ημέρες της εβδομάδος γιατί αυτές ήσαν ημέρες νηστείας και πέν-θους Η τέλεση της Θείας Λειτουργίας ήταν κάτι το ασυμβίβαστο προςτον χαρακτήρα των ημερών αυτών Η Λειτουργία είναι πασχάλιο μυστή-ριο που έχει έντονο τον πανηγυρικό τον χαρμόσυνο τον επινίκιο χαρα-κτήρα Αυτό όμως γεννούσε ένα πρόβλημα Οι χριστιανοί έπρεπε νακοινωνήσουν δυο φορές τουλάχιστον ακόμη κατά την εβδομάδα το λιγό-τερο δηλαδή κατά τις ενδιάμεσες ημέρες την Τετάρτη και την Παρασκευήπου μνημονεύει και ο Μέγας Βασίλειος Η λύση ήδη υπήρχε Οι πιστοί θακοινωνούσαν από Προηγιασμένα Άγια Οι ημέρες αυτές ήσαν ημέρες νη-στείας Νηστεία την εποχή εκείνη σήμαινε πλήρη αποχή τροφής μέχρι τηνδύση του ηλίου Η κοινωνία λοιπόν θα έπρεπε να κατακλείσει την νη-στεία να γίνει δηλαδή μετά την ακολουθία του εσπερινού

Στο σημείο αυτό συνδέεται η ιστορία με την σημερινή πράξη Η Λει-τουργία των Προηγιασμένων είναι σήμερα ακολουθία εσπερινού στηνοποία προστίθεται η παράθεση των δώρων οι προπαρασκευαστικές ευχέςἡ θεία κοινωνία και η ευχαριστία ύστερα από αυτήν Η διαμόρφωσή τηςμέσα στο όλο πλαίσιο της Τεσσαρακοστής της έδωσε ένα έντονο laquoπεν-θηρόraquo κατά τον Θεόδωρο Στουδίτη χαρακτήρα (Ερμηνεία της Θείας Λει-τουργίας των Προηγιασμένων) Με τον εσπερινό συμπλέκονται τροπάριακατανυκτικά οι ιερείς φέρουν πένθιμα άμφια η αγία τράπεζα και τατίμια δώρα είναι σκεπασμένα με μαύρα καλύμματα οι ευχές είναι γεμάτεςταπείνωση και συντριβή laquoΜυστικωτέρα εις παν η τελετή γίνεταιraquo κατάτον ίδιο Πατέρα

Καιρός να ρίξουμε μια ματιά σ᾿ αυτήν την ίδια την Λειτουργία τωνΠροηγιασμένων στη μορφή που ύστερα από μακρά εξέλιξη αποκρυσταλ-λώθηκε και κατά την οποία τελείται σήμερα στους ναούς μας Ήδη επι-σημάναμε τα δυο λειτουργικά στοιχεία που την συνθέτουν τηνακολουθία του Εσπερινού και την Θεία Κοινωνία Το πρώτο μέρος τηςαποτελεί ο συνήθης εσπερινός της Τεσσαρακοστής με μικρές μόνο τροπο-ποιήσεις

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

23

Ο ιερεύς κατά την ψαλμωδία της Θrsquo ώρας εν-δύεται την ιερατική του στολή και θυμιά Ηέναρξη γίνεται με το laquoΕυλογημένη η βασιλείαhellipraquoκατά τον τύπο της Θείας Λειτουργίας Ανα-γινώσκεται ο προοιμιακός (103ος) δηλαδή ψαλμόςπου περιγράφει το δημιουργικό έργο του ΘεούlaquoEυλόγει η ψυχή μου τον Κύριονmiddot Κύριε ο Θεόςμου εμεγαλύνθης σφόδραhellipraquo Είναι το προοίμιοτου εσπερινού αλλά και όλης της ακολουθίας τουνυχθημέρου που αρχίζει ως γνωστό από το από-γευμα πρώτο μέρος του εικοσιτετραώρου θεωρεί-ται η νύκτα Ύστερα ο διάκονος ή εν απουσία τουο ιερέας θέτει στο στόμα των πιστών τα αιτήματατης προσευχής laquoΕν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμενraquoτα ειρηνικά Ακολουθεί η ανάγνωση του ΙΗrsquo κα-θίσματος του Ψαλτηρίου laquoΠρος Κύριον εν τωθλίβεσθαί με εκέκραξα και εισήκουσέ μουhellipraquo(Ψαλμοί 119-133) Είναι το τμήμα του Ψαλτηρίουπου έχει καθορισθεί να αναγινώσκεται κατά τουςεσπερινούς της Τεσσαρακοστής

Ο ιερεύς εν τω μεταξύ ετοιμάζει στην Πρόθεσητα Προηγιασμένα -από την Λειτουργία του προ-ηγουμένου Σαββάτου ή της Κυριακής- ΤίμιαΔώρα Αποθέτει τον Άγιο Άρτο στο Δισκάριο κάνειτην ένωση του οίνου και του ύδατος στο ΆγιοΠοτήριο και τα καλύπτει Ο εσπερινός συνεχίζεταιμε την ψαλμωδία των ψαλμών του λυχνικού καιτων κατανυκτικών τροπαρίων των εκάστοτε ημε-ρών που περιλαμβάνονται στους τελευταίους στί-χους των ψαλμών αυτών και γίνεται ἡ είσοδοςΔιαβάζονται δυο αναγνώσματα από την ΠαλαιάΔιαθήκη ένα από την Γένεση και ένα από το βι-βλίο των Παροιμιών Θα σταθούμε για λίγο στηνκατανυκτική ψαλμωδία του laquoΚατευθυνθήτωraquoτου δευτέρου στίχου του 140ου ψαλμού Ψάλλεταιμετά από τα αναγνώσματα έξι φορές από τονιερέα και τους χορούς ενώ ο ιερέας θυμιά τηνΑγία Τράπεζα

laquoΚατευθυνθήτω η προσευχή μουως θυμίαμα ενώπιόν σου

έπαρσις των χειρών μου θυσία εσπερινήraquoΚατόπιν γίνεται η εκτενής δέηση υπέρ των τά-

ξεων των μελών της Εκκλησίας των Κατηχουμέ-νων των ετοιμαζομένων για το άγιο Βάπτισμαlaquoτων προς το φώτισμα ευτρεπιζομένωνraquo και τωνπιστών Και μετά την απόλυση των Κατηχουμέ-νων έρχεται το δεύτερο μέρος η κοινωνία των μυ-στηρίων

Την μεταφορά των Προηγιασμένων Δώρων απότην Πρόθεση στο Θυσιαστήριο που γίνεται μεάκρα κατάνυξη ενώ οι πιστοί προσπίπτουν laquoμέ-χρις εδάφουςraquo συνοδεύει η ψαλμωδία του αρχαίουύμνου laquoΝυν αι δυνάμειςraquo

laquoΝῦν αἱ δυνάμεις τῶν οὐρανῶν σύν ἡμῖνἀοράτως λατρεύουσιν ἰδού γάρ εἰσπορεύεται ὁ

βασιλεύς τῆς δόξης Ἰδού θυσία μυστικήτετελειωμένη δορυφορεῖται Πίστει καί πόθῳ

προσέλθωμεν ἵνα μέτοχοι ζωῆς αἰωνίουγενόμεθα Ἀλληλούϊαraquo

Η προπαρασκευή για την Θεία Κοινωνία περι-λαμβάνει κυρίως την Κυριακή προσευχή (Πάτερημών) ακολουθεί η Κοινωνία και μετά από αυτήνη ευχαριστία Και η Λειτουργία κλείνει με την κα-τανυκτική οπισθάμβωνο ευχή Είναι δέηση πουσυνδέει την τέλεση της κατανυκτικής αυτής Λει-τουργίας προς την περίοδο των Νηστειών Ο πνευ-ματικός αγώνας της Τεσσαρακοστής είναισκληρός αλλά και η νίκη κατά των αοράτων εχ-θρών είναι βεβαία για τους αγωνιζομένους τονκαλόν αγώνα Η Ανάσταση δεν είναι μακράν Αςτην διαβάσουμε προσεκτικά Είναι από τα ωραι-ότερα εκκλησιαστικά κείμενα

laquoΔέσποτα παντοκράτορ ὁ πᾶσαν τήν κτίσιν ἐνσοφίᾳ δημιουργήσας ὁ διά τήν ἄφατόν σουπρόνοιαν καί πολλήν ἀγαθότητα ἀγαγών ἡμᾶς εἰςτά πανσέπτους ἡμέρας ταύτας πρός καθαρισμόνψυχῶν καί σωμάτων πρός ἐγκράτειαν παθῶνπρός ἐλπίδα ἀναστάσεως ὁ διά τεσσαράκονταἡμερῶν πλάκας χειρίσας τά θεοχάρακτα γράμματατῷ θεράποντί σου Μωσεῖ παράσχου καί ἡμῖνἀγαθέ τόν ἀγῶνα τόν καλόν ἀγωνίσασθαι τόνδρόμον τῆς νηστείας ἐκτελέσαι τήν πίστινἀδιαίρετον τηρῆσαι τάς κεφαλάς τῶν ἀοράτωνδρακόντων συνθλάσαι νικητάς τε τῆς ἁμαρτίαςἀναφανῆναι καί ἀκατακρίτως φθάσαιπροσκυνῆσαι καί τήν ἁγίαν ἀνάστασινraquo

Η Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων είναιμία από τις ωραιότερες και κατανυκτικότερες ακο-λουθίες της Εκκλησίας μας Αλλά συγχρόνως καιμία διαρκής πρόσκληση για την συχνή κοινωνίατων θείων μυστηρίων Μια φωνή από τα βάθητων αιώνων από την αρχαία ζωντανή παράδοσητης Εκκλησίας Φωνή που λέγει ότι ο πιστός δενμπορεί να ζει την ζωή του Χριστού αν δεν ανανε-ώνει διαρκώς την ένωσή του με την πηγή τηςζωής το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου Διότι οΧριστός είναι laquoη ζωή ημώνraquo (Κολοσ 3 4)

ΟΙ

24

ΟΙ

ΚΟ

ΙΣταγόνες

Πίστεως

24

Ι Σ Τ Ο Ρ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Αγγελος πρωτοστάτης οὐρανόθεν ἐπέμφθη εἰπεῖντῇ Θεοτόκῳ τὸ Χαῖρεmiddot καὶ σὺν τῇ ἀσωμάτῳ

φωνῇ σωματούμενόν σε θεωρῶν Κύριε ἐξίστατο καὶἵστατο κραυγάζων πρὸς Αὐτὴν τοιαῦτα

Ο αρχάγγελος Γαβριήλ έρ-χεται και φέρνει το θεϊκό

μήνυμα το laquoχαῖρεraquoστη Θεοτόκο

Αρχάγγελος Γαβριήλ

Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Βλέπουσα ἡ Ἁγία ἑαυτήν ἐν ἁγνείᾳ φησὶ τῷ Γα-βριὴλ θαρσαλέωςmiddot τὸ παράδοξόν σου τῆς φωνῆς

δυσπαράδεκτόν μου τῇ ψυχῇ φαίνεταιmiddot ἀσπόρου γὰρσυλλήψεως τὴν κύησιν πὼς λέγεις κράζων

Η Θεοτόκος απορείγια τον παράδοξο τρόπο

της συλλήψεως Ἀλληλούια

Γνῶσιν ἄγνωστον γνῶναι ἡ Παρθένος ζητοῦσαἐβόησε πρὸς τὸν λειτουργοῦνταmiddot ἐκ λαγόνων

ἁγνῶν υἷον πῶς ἔσται τεχθῆναι δυνατόνλέξον μοι Πρὸς ἥν ἐκεῖνος ἔφησεν ἐν φόβῳπλὴν κραυγάζων οὕτω

Ο Γαβριήλ της εξηγεί τηναπόρρητη βουλή του Θεού

ΑρχάγγελοςΓαβριήλ

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Δύναμις τοῦ Ὑψίστου ἐπεσκίασε τότε πρὸς σύλ-ληψιν τῇ Ἀπειρογάμῳmiddot καὶ τὴν εὔκαρπον ταύτης

νηδύν ὡς ἀγρὸν ὑπέδειξεν ἡδὺν ἅπασι τοῖς θέλουσιθερίζειν σωτηρίαν ἐν τῷ ψάλλειν οὕτως

Η δύναμη του Θεούεπισκιάζει την Παρθένο

και συλλαμβάνειτον Υιό του Θεού

Ἀλληλούια

Εχουσα θεοδόχον ἡ Παρθένος τὴν μήτραν ἀνέ-δραμε πρὸς τὴν Ἐλισάβετ Τὸ δὲ βρέφος ἐκείνης

εὐθὺς ἐπιγνόν τὸν ταύτης ἀσπασμὸν ἔχαιρε καὶἅλμασιν ὡς ἄσμασιν ἐβόα πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η Θεοτόκος επισκέπτεταιτη συγγενή της Ελισάβετ

η οποία κυοφορεί τον Πρό-δρομο και ανταλλάσσουν

προφητικούς λόγους

Ιωάννηςο Βαπτιστής(ως έμβρυο)

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ζάλην ἔνδοθεν ἔχων λογισμῶν ἀμφιβόλων ὁ σώ-φρων Ἰωσὴφ ἐταράχθηmiddot πρὸς τὴν ἄγαμόν σὲ θε-

ωρῶν καὶ κλεψίγαμον ὑπονοῶν Ἄμεμπτεmiddot μαθὼν δέσου τὴν σύλληψιν ἐκ Πνεύματος Ἁγίου ἔφη

Ο Ιωσήφ μνηστήρας τηςΠαρθένου αμφιβάλλειαλλά ενημερώνεται από

τον άγγελο για το μυστή-ριο της συλλήψεως

Ἀλληλούια

Ηκουσαν oἱ ποιμένες τῶν Ἀγγέλων ὑμνούντων τὴνἔνσαρκον Χριστοῦ παρουσίανmiddot καὶ δραμόντες ὡς

πρὸς ποιμένα θεωροῦσι τοῦτον ὡς ἀμνὸν ἄμωμον ἐνγαστρὶ τῆς Μαρίας βοσκηθένταἥν ὑμνοῦντες εἶπον

Ο Χριστός γεννιέται και οιποιμένες έρχονται και Τον

προσκυνούν οι ποιμένες Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Θεοδρόμον ἀστέρα θεωρήσαντες Μάγοι τῇ τού-του ἠκολούθησαν αἴγλῃmiddot καὶ ὡς λύχνον κρα-

τοῦντες αὐτόν διrsquo αὐτοῦ ἠρεύνων κραταιὸν Ἄνακτακαὶ φθάσαντες τὸν ἄφθαστονἐχάρησαν αὐτῷ βοῶντες

Το αστέρι δείχνειτον δρόμο στους μάγους

της Ανατολής Ἀλληλούια

Ιδον παῖδες Χαλδαίων ἐν χερσὶ τῆς Παρθένου τὸνπλάσαντα χειρὶ τοὺς ἀνθρώπουςmiddot καὶ Δεσπότην

νοοῦντες αὐτόν εἰ καὶ δούλου μορφὴν ἔλαβενἔσπευσαν τοῖς δώροις θεραπεῦσαικαὶ βοῆσαι τῇ Εὐλογημένῃ

Η προσκύνηση των μάγων οι Μάγοι Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Κήρυκες θεοφόροι γεγονότες οἱ Μάγοι ὑπέστρε-ψαν εἰς τὴν Βαβυλῶνα ἐκτελέσαντές σου τὸν

χρησμόν καὶ κηρύξαντές σε τὸν Χριστὸν ἅπασινἀφέντες τὸν Ἡρώδην ὡς ληρώδη μὴ εἰδότα ψάλλειν

Οι μάγοι(θεοφόροι κήρυκες)

επιστρέφουν από άλλοδρόμο στη Βαβυλώνα

Ἀλληλούια

Λάμψας ἐν τῇ Αἰγύπτῳ φωτισμὸν ἀληθείας ἐδίω-ξας τοῦ ψεύδους τὸ σκότοςmiddot τὰ γὰρ εἴδωλα ταύ-

της Σωτήρ μὴ ἐνέγκαντά σου τὴν ἰσχὺν πέπτωκεν οἱτούτων δὲ ῥυσθέντες ἐβόων πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η φυγή στην Αίγυπτοοι πιστοί που σώθηκαν

από τα είδωλα

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Μέλλοντος Συμεῶνος τοῦ παρόντος αἰῶνος μεθί-στασθαι τοῦ ἀπατεῶνος ἐπεδόθης ὡς βρέφος

αὐτῷ ἀλλrsquo ἐγνώσθης τούτω καὶ Θεὸς τέλειοςmiddot διόπερἐξεπλάγη σου τὴν ἄρρητον σοφίαν κράζων

Ο Συμεών δέχεταιστην αγκάλη του

ως βρέφος τον Χριστό Ἀλληλούια

ΤΟ

Υ Α

ΚΑ

ΘΙ

ΣΤ

ΟΥ

Υ

ΜΝ

ΟΥ

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

25

Δ Ο Γ Μ Α Τ Ι Κ Ο - Θ Ε Ο Λ Ο Γ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Nέαν ἔδειξε κτίσιν ἐμφανίσας ὁ Κτίστης ἡμῖν τοῖςὑπrsquo αὐτοῦ γενομένοιςmiddot ἐξ ἀσπόρου βλαστήσας

γαστρός καὶ φυλάξας ταύτην ὥσπερ ἦν ἄφθορον ἵνατὸ θαῦμα βλέποντες ὑμνήσωμεν αὐτὴν βοῶντες

Ο Λόγος του Θεούμε την σάρκωσή Τουδημιουργεί νέα κτίσηη οποία τον δοξολογεί

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ξένον τόκον ἰδόντες ξενωθῶμεν τοῦ κόσμου τὸννοῦν εἰς οὐρανὸν μεταθέντεςmiddot διὰ τοῦτο γὰρ ὁ

ὑψηλὸς Θεός ἐπὶ γῆς ἐφάνη ταπεινὸς ἄνθρωποςmiddot βου-λόμενος ἑλκύσαι πρὸς τὸ ὕψος τοὺς αὐτῷ βοώντας

Ο παράξενος -laquoὁ ξένοςraquo -τόκος προτρέπειτους ανθρώπους

να αποξενωθούν από τονκόσμο και να υψώσουν ο νου τους στον ουρανό

Ἀλληλούια

Ολως ἦν ἐν τοῖς κάτω καὶ τῶν ἄνω οὐδόλως ἀπῆν ὁἀπερίγραπτος Λόγοςmiddot συγκατάβασις γὰρ θεϊκή

οὐ μετάβασις τοπικὴ γέγονε καὶ τόκος ἐκ Παρθένουθεολήπτου ἀκουούσης ταῦτα

Όλος ήταν στην γη ο δοξο-λογούμενος Λόγος αλλάκαι από τον ουρανό δεν

απουσίαζε

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Πᾶσα φύσις Ἀγγέλων κατεπλάγη τὸ μέγα τῆς σῆςἐνανθρωπήσεως ἔργονmiddot τὸν ἀπρόσιτον γὰρ ὡς

Θεόν ἐθεώρει πᾶσι προσιτὸν ἄνθρωπον ἡμῖν μὲνσυνδιάγοντα ἀκούοντα δὲ παρὰ πάντων οὕτως

Οι άγγελοι θαύμασαν τοέργο της ενανθρώπησης τουΘεού και την κοινωνία του

με τους ανθρώπους

Ἀλληλούια

Ρήτορας πολυφθόγγους ὡς ἰχθύας ἀφώνουςὁρῶμεν ἐπὶ σοὶ Θεοτόκεmiddot ἀποροῦσι γὰρ λέγειν τὸ

πῶς καὶ Παρθένος μένεις καὶ τεκεῖν ἴσχυσαςmiddot ἡμεῖςδὲ τὸ μυστήριον θαυμάζοντες πιστῶς βοῶμεν

Οι σοφοί του κόσμουμένουν άφωνοιμη μπορώντας

νά εξηγήσουν το μυστήριοτης γεννήσεως

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Σῶσαι θέλων τὸν κόσμον ὁ τῶν ὅλων κοσμήτωρπρὸς τοῦτον αὐτεπάγγελτος ἦλθεmiddot καὶ ποιμὴν

ὑπάρχων ὡς Θεός διrsquo ἡμᾶς ἐφάνη καθrsquo ἡμᾶς ἄνθρω-ποςmiddot ὁμοίῳ γὰρ τὸ ὅμοιον καλέσας ὡς Θεὸς ἀκούει

Ο Ποιμένας-Θεός γίνεταιπρόβατο-άνθρωπος για να

σώσει τον κόσμο Ἀλληλούια

Τεῖχος εἶ τῶν παρθένων Θεοτόκε Παρθένε καὶπάντων τῶν εἰς σὲ προστρεχόντων Ὁ γὰρ τοῦ

οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς κατεσκεύασέ σε ποιητήςἌχραντε οἰκήσας ἐν τῇ μήτρᾳ σου καὶ πάντας σοιπροσφωνεῖν διδάξας

Η Παρθένος γίνεται τείχοςπου προστατεύει όλους

τους πιστούς οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Υμνος ἅπας ἡττᾶται συνεκτείνεσθαι σπεύδων τῷπλήθει τῶν πολλῶν οἰκτιρμῶν σουmiddot ἰσαρίθμους

γὰρ τῇ ψάμμῳ ὠδάς ἂν προσφέρωμέν σοι Βασιλεῦἅγιε οὐδὲν τελοῦμεν ἄξιον ὧν δέδωκας ἡμῖν τοῖς σοὶβοῶσιν

Κανένας ύμνος δεν επαρκείγια να υμνηθεί ο Σαρκωθείς

Βασιλέας Ἀλληλούια

Φωτοδόχον λαμπάδα τοῖς ἐν σκότει φανεῖσανὁρῶμεν τὴν ἁγίαν Παρθένονmiddot τὸ γὰρ ἄυλον

ἅπτουσα φῶς ὁδηγεῖ πρὸς γνῶσιν θεϊκὴν ἅπανταςαὐγῇ τὸν νοῦν φωτίζουσα κραυγῇ δὲ τιμωμένη ταῦτα

Η Θεοτόκος είναι η λαμ-πάδα που καθοδηγεί τους

πιστούς στη Θεογνωσία οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Χάριν δοῦναι θελήσας ὀφλημάτων ἀρχαίων ὁ πάν-των χρεωλύτης ἀνθρώπων ἐπεδήμησε διrsquoἑαυτοῦ

πρὸς τοὺς ἀποδήμους τῆς αὐτοῦ Χάριτοςmiddot καὶ σχίσαςτὸ χειρόγραφον ἀκούει παρὰ πάντων οὕτως

Ο Χριστός ήρθε στο κόσμογια να του δώσει χάρη Ἀλληλούια

Ψάλλοντές σου τὸν τόκον ἀνυμνοῦμέν σε πάντεςὡς ἔμψυχον ναόν Θεοτόκε Ἐν τῇ σῇ γὰρ οὶκή-

σας γαστρί ὁ συνέχων πάντα τῇ χειρὶ Κύριος ἡγία-σεν ἐδόξασεν ἐδίδαξε βοᾶν σοὶ πάντας

Η Θεοτόκος είναι έμψυχοςναός στον οποίο

δοξάζεται ο Χριστός οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Ωπανύμνητε Μῆτερ ἡ τεκοῦσα τὸν πάντων ἁγίωνἁγιώτατον Λόγονmiddot δεξαμένη γὰρ τὴν νῦν προ-

σφοράν ἀπὸ πάσης ῥῦσαι συμφορᾶς ἅπαντας καὶτῆς μελλούσης λύτρωσαι κολάσεως τοὺς σοὶ βοῶντας

Ύμνος και ικεσίαπρος την Παρθένο Ἀλληλούια

Σταγόνες

Πίστεως

26

Το να βελτιώνεσαισημαίνει να αλλά-ζεις Το να είσαιτέλειος σημαίνει νααλλάζεις συχνά

Winston Churchill (Πρωθυ-πουργός Μ Βρετανίας 1874-

1965)

Στις προσευχές μαςσυνήθως ζητάμε νrsquoαλλάξουν οι περι-στάσεις και ποτέ νrsquoαλλάξουμε εμείς οιίδιοι

Ανώνυμος

Ο καθένας ονει-ρεύεται να αλλάξειτον κόσμο αλλάκανένας δεν έχεισκοπό νrsquo αλλάξειτον εαυτό του Leo Tolstoy (Ρώσος συγγραφέ-

ας 1828-1910)

Η αρετή της νεό-τητας είναι εφόδιοτων γηρατειών

Μέγας Βασίλειος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

27

Ζ ούσε την τρέλα της νεότητός του μεμοτοσυκλέτα πολλών κυβικών καιαπό ταχύτητα μέγιστη 150 χιλιόμε-τρα ανά ώρα πού ήταν ρυθμισμένη μετάαπό μεταποίηση της μηχανής έφτασε νατρέχει με 230 χιλιόμετρα ανά ώραΕπιδιδόταν δε και σε αυτοσχέδιους συ-ναγωνισμούς με άλλους παρομοίους τουμε μεγάλα χρηματικά στοιχήματα 400 και500 χιλιάδες δραχμέςΌμως ένα απόγευμα στους ειδικούςδρόμους πού επέλεγαν να τρέξουν (αυτούςπου υποτίθεται είναι χωρίς μεγάλη κυκλο-φορία αυτοκινήτων) κατά την ώρα ενόςαυτοσχέδιου συναγωνισμού παρά τηνπροσπάθειά του να αποφύγει ένα αυτοκί-νητο έγινε σφοδρή σύγκρουση και πετά-χτηκε 10 μέτρα μακριά μέσα σε έναχαντάκι έξω από το δρόμοΗ μοτοσικλέτα βεβαίως διαλύθηκε και οίδιος υπέστη θανάσιμα τραύματα Τον πε-ρισυνέλεξαν και τον μετέφεραν στο νοσο-κομείο Μετά από την επιβεβαίωση τωνιατρών τον οδήγησαν κατευθείαν στο νε-κροτομείο όπου ένας νοσοκόμος ndash νεκρο-τόμος ανέλαβε να τον πλύνει και νατακτοποιήσει τα εγχυμένα σπλάχνα τουπροκειμένου να τον παραλάβει το γραφείοτελετών πού είχαν στείλει οι συγγενείςτουΕίχαν περάσει περίπου 8 ώρες από τοσυμβάν Εκείνη την στιγμή ανοίγει ταμάτια του σηκώνεται και κάθεται στομαρμάρινο τραπέζι του νεκροτομείου Ονοσοκόμος έντρομος βάζει τις φωνές καιαρχίζει να τρέχει προς την έξοδο πανικό-βλητοςΑμέσως καταφθάνουν οι ιατροί τον πα-ραλαμβάνουν και τον οδηγούν στο χει-ρουργείο όπου μετά από τις απαιτούμενεςπροσπάθειες laquoσυναρμολόγησηςraquo άρχισενα παρουσιάζει σημεία βελτίωσηςΠαρέμεινε αρκετό χρονικό διάστημαέως ότου θεραπεύτηκε πλήρως και εξήλθεαπό το νοσοκομείο υγιής Στη συνέχεια γιαάγνωστους λόγους εξεδήλωσε την επιθυ-μία να γίνει μοναχόςΟ ίδιος διηγείταιhellip όταν μετά την σύγ-κρουση τραυματίστηκα θανάσιμα (κατάτην δήλωση των ιατρών) ένοιωσα ότιβγήκα από το σώμα μου και αιωρούμενος

πέρασα κατά περίεργο τρόπο ανάμεσααπό μία κολόνα της ΔΕΗ χωρίς να συγ-κρουστώ μαζί τηςΣτη συνέχεια βρέθηκα σε ένα περιβάλ-λον με μισοσκόταδο και τελείως κενόΈνοιωθα πανάλαφρος σαν πούπουλο νααιωρούμαι σrsquo αυτό το κενό και πολύ πε-ρίεργος για το πού βρισκόμουν και τι μουείχε συμβείΕνώ περιπλανιόμουνα για αρκετόχρόνο άρχισα να διακρίνω μία φωτεινήγυναικεία μορφή να με πλησιάζει μέσα σrsquoένα ολόφωτο λευκό νέφος Όταν πλησίασεαρκετά διέκρινα ότι είχε μία υπερκόσμιαγλυκιά έκφρασηΑμέσως την συνέκρινα με τις αγιογρα-φίες πού είχα δει στους ιερούς ναούς ότανμε πήγαινε μικρό παιδί η μητέρα μου καισυμπέρανα ότι ήταν η μορφή της Ύπερα-γίας Θεοτόκου ldquohellipήρθα για τα δάκρυα τηςμάνας σουhellip εσύ θα ζήσεις θα ζήσεις καιθα Μας υπηρέτησηςhelliprdquo μού είπε με γλυκόκαι ειρηνικό ύφος και σιγά σιγά άρχισε ναχάνεταιΜετά από αυτό όλα σαν να έσβησανένοιωσα να διαλύομαι και μία δύναμη ναμε απορροφά με ορμή και να με κατευθύ-νει κάπουΑμέσως ένοιωσα σαν να ξύπνησα απόλήθαργο Βρέθηκα γυμνός με ένα πολυ-τραυματισμένο σώμα στο μαρμάρινο τρα-πέζι του νεκροτομείου ενώ ταυτόχροναάκουγα κάτι (σαν ουρλιαχτά) από έναν άν-θρωπο καθώς απομακρυνόταν τρέχονταςπρος την πόρταhellipΟ νέος αυτός μετά την πλήρη θεραπείατου ήλθε στο Άγιον Όρος σε κάποια Μονήόπου συνάντησε τον ηγούμενο και αφούτου διηγήθηκε το περιστατικό του ατυχή-ματός του εξεδήλωσε την επιθυμία να γίνειμοναχόςΠράγματι εκεί ο γέροντας μετά την απα-ραίτητη δοκιμασία τον έκειρε μοναχό καιτου έδωσε το πατερικό όνομα laquoΣωφρό-νιοςraquoΣήμερα είναι ένας ευλαβής μοναχός οοποίος δεν έπαυσε ποτέ να διηγείται τηνπαράξενη συνάμα και ψυχωφελή αυτήιστορία της ζωής του Στη συνέχεια αναχώ-ρησε για ένα ησυχαστήριο στην ιδιαίτερηπατρίδα του

Σταγόνες

Πίστεως

28

Η 25η Μαρτίου

Τέτοιαν ημέρα διάλεξενη σπλαχνική Μαρίανα ειπεί στον Κύριο του Παντόςπου τ άψυχα εμψυχώνει laquoΚοίτα στη γη τους Χριστια-νούς που μ άπειρη λατρείαεμέ γιορτάζουν σήμερα πόσησκλαβιά πλακώνειraquoΚαι πνεύμα θείο χύθηκε μεμιάςεις την Αγίαψυχή του ενδόξου Γερμανούπου ατρόμητος απλώνειτο ξακουστό το Λάβαρο κι απότην εκκλησίαπρώτος προβαίνει αγωνιστήςκαι πρώτος ξεσπαθώνειΦεύγουν απrsquo όλες τις μεριέςοι Τούρκοι τρομαγμένοι ενώ προφέρει ο Γερμανόςκι ηχολογούν οι άλλοιτον όρκο πrsquo όλην έσειε βαθιάτην οικουμένηΜέρα γλυκιά μέρα λαμπρήμέρα χαριτωμένη Κάθε φορά που η λάμψη σουστην εκκλησιά προβάλλει πάντα με δάφνη ελεύθερη θατην ιδείς σπαρμένηΓεώργιος Μαρτιννέλης

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ

ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ ΟΘΩΝΑ

Όταν ήρθε ως βασιλεύς στην Ελλάδα ό δε-καεπταετής ακόμη Όθων συνοδευόμενοςαπό τρεις Βαυαρούς αντιβασιλείς πού θα κυ-βερ νούσαν ως την ενηλικίωση του πολλοίΈλλη νες χαιρέτισαν με ενθουσιασμό τηνάφιξη του Μεταξύ αυτών και ό αγωνιστής τηςΕλληνικής Επαναστάσεως Ιωάννης Μακρυ-γιάννης Γρή γορα όμως διαψεύστηκαν οι ελ-πίδες του γνή σιου αυτού Έλληνα από τηντακτική πού ακολούθησε ή Αντιβασιλεία απέ-ναντι στους αγωνιστές Ό στρατός κύριο κέν-τρο της βαυαροκρατίας μεταβλήθηκε σετακτικός Στα τέλη του 1834 είχαν ενταχθεί σ᾽αυτόν 5000 περίπου Βαυαροί και ελάχιστοιΈλληνες ενώ απορρί φθηκαν με την πρόφασηότι ήταν υπεράριθμοι οι 10000 Έλληνες πούμέχρι τότε αποτε λούσαν τα στρατιωτικά σώ-ματα πού κατήγαγαν εκπλη κτικούς θριάμ-βους κατά των Τούρκων και των Αιγυπτίων

Οι αγωνιστές αυτοί στερούμενοι τακτικούεπαγγέλματος κατάντησαν ζητιάνοι ή και λη -στές Ό Μακρυγιάννης εκλεγμένος τότε δη-μο τικός σύμβουλος του Δήμου Αθηναίωναπευθύνει στον βασιλέα μια επιστολή πούφα νερώνει την ανιδιοτέλεια και το ψυχικότου με γαλείο Δεν διστάζει όχι μόνο να ασκή-σει αυστηρή κριτική στην Αντιβασιλεία αλλάκαι να παρακαλέσει να κοπεί ό μισθός τουόλος και να δοθεί σε δυστυχείς συναγωνι-στές του Λόγος με καταφανείς τις προεκτά-σεις στο παρόν

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

29

Βασιλεύ

Ως ένας και εγώ αγωνιστής εις τα περασμένα δεινά της πατρίδος μου έγνώρισα εις πολλά

μέρη ανδρείους στρατιωτικούς και τιμίους πολίτας όπου έθυσίαζον και την κατάστασίν τους

και την ιδίαν ζωήν τους με μεγάλην εύχαρίστησιν διά να ιδούν μίαν ήμέραν την πατρίδα τους

έλευθέραν Πολλοί από αυτούς έσκοτώθηκαν είς τόν πόλεμονrsquo άλλοι έμειναν αιχμάλωτοι και

άλλοι έπληγώθηκαν και τώρα μετά την έλευθέρωσιν της πατρίδος τούς βλέπω να περιπα-

τούν είς τούς δρόμους γυμνοί και ξυπόλυτοι βλέπω χήρας και ορφανά να ζητούν έλεος διά

να πα ρηγορήσουν την πείναν τους και με τα δάκρυα εις τα μάτια να περιφέρωνταί και να

προξενούν έντροπήν εις την άχάριστον πατρίδα διά την οποίαν έχασαν τούς άνδρας των

έχασαν τούς γονείς των Εκείνοι όπού τούς γνωρίζουν και ημπορούν να πληροφορήσουν την

Κυβέρνησιν κρύπτουν την άλήθειαν και φροντίζουν μόνον να δώσουν τας ανταμοιβάς είς

τούς δούλους και κόλακας των είς ανθρώπους αναξίους εις τούς οποίους ή πατρίς δέν γνω-

ρίζει κανένα χρέος Είς μέν τούς καλούς και δυστυχείς αγωνιστάς λέγουν ότι ή πατρίς είναι

πτωχή είς δέ τούς κόλακας των την αποδεικνύουν πλουσίαν Έάν είναι πτωχή καθώς και

είναι βέβαια έπρεπε να είναι πτωχή είς όλους και όχι μόνον διά εκείνους όπού έδοκίμασαν

τόσους αγώνας και ήλθαν είς έλεεινήν κατάστασίν διά την έλευθερίαν της Ή τοιαύτη αδικία

κάμνει σήμερον πολλούς Έλληνας να αγανακτούν εναντίον της πατρίδος και να βλέπουν ό

ένας τόν άλλον ως έχθρόν χειρότερον από τόν Τούρκον

Εγώ όμως Υψηλή Αντιβασιλεία δέν είμαι άδικος αλλά ως ευαίσθητος είς την δυστυχίαν

τόσων αγωνιστών παρακινούμαι να φανερώσω την άδικίαν πρός την κυβέρνησιν μου την

οποίαν μετά Θεόν σέβομαι και τιμώ και αγαπώ καθώς χρεωστεί να κάμνη κάθε άνθρωπος

άφωσιωμένος είς την πατρίδα του lsquoΆν ή πατρίς μας είναι πτωχή διατί ημείς μερικοί Έλληνες

να παίρνωμεν από χίλιες δραχμές και κάτω τόν μήνα οι δέ συνάδελφοι μας να ψωμοζητούν

και να περιπατούν γυμνοί και ξυπόλυτοι Διά την τιμήν και ύπόληψιν και της πατρίδος και

τού Βασιλέως μου κρίνω δίκαιον να κόψωμεν ένα μέρος από τόν μισθόν μας διά να δοθή

και είς αυτούς τούς δυστυχείς Εγώ όταν έπληγώθην είς τούς Μύλους τού Ναυπλίου έλαβα

δώρον από την πατρίδα μου το όποιον είναι περίπου εκατόν πενήντα δραχμάς τόν μήναrdquo

τώρα λαμβάνω πολύ περισσότερον μηνιαίον μισθόν δηλαδή σχε δόν τριακόσιας έβδομήκοντα

δραχμάς Όθεν εγώ πρώτος παρακαλώ την Άντιβασιλείαν να διάταξη να κοπή αυτός ό μι-

σθός μου όλος έως ότου ή Κυβέρνησις να λάβη καιρόν να εύθετήση τα πράγματα και να τα

θεραπεύση κατά το καλύτερον και να με δοθούν πάλιν κατά μήνα αί lsquoκατόν πενήντα δραχμαί

έκείναι καθώς έξ αρχής μrsquo έκρινεν άξιον ή πατρίς μουrdquo ό δέ μισθός μου άς δοθή είς άλλους

δυστυχείς συναγωνιστάς μου των οποίων ή γύμνωσις και απελπισία μά την πατρίδα μου

και μά τόν Βασιλέα μου δέν μrsquo αφήνει να κοιμηθώ ήσύχως όλην την νύχτα Άν δέν είχα τόσην

φαμιλίαν άν δέν ήμουν ασθενής τόν περισσότερον καιρόν και άν δέν είχα ικανά χρέη δέν

ήθελα να δώσω και αυτό το ολίγον βάρος είς την πατρίδα μου

Δεν είναι αμφι βολία ότι όλοι οι Έλληνες έχουν καλά αισθήματα και μεγάλην αγάπην

είς τόν Βασιλέα μας επιθυμώ όμως να μή ύπάρχη κανένας όπού να νομίζη ότι έχει

δίκαια παράπονα είς την αθωό τητα του και είς την καλωσύνην του επιθυμώ να είναι

όλοι ευχαριστημένοι από την πατρίδα και να μή είναι είς άλλους πτωχή ή πατρίς και

είς άλλους πλουσίαrsquo αλλά να άνταμείψη όλους εκείνους όπού έπαθαν διά την έλευ-

θερίαν της Παρακαλώ με το ανήκον σέβας την Άντιβασι λείαν αφού διάταξη από

το παρόν την παύσιν τού μισθού μου να διάταξη να με δίδεται το παλαιόν της

πατρίδος σιτηρέσιονΈν Αθήναις τή 15 Δεκεμβρίου 1834

Ιωάννης Μακρυγιάννης

Επιστολή προς Βασιλέα (1834)(Εκ της εφημερίδος laquoΕθνικήraquo άρ 22 23121834)

Σταγόνες

Πίστεως

30

ldquoΟάνθρωπος ζητάει στον ουρανό τη χαράκαι την ευτυχία Ζητάει το αιώνιο μα-κριά απ΄ όλους κι απ΄ όλα ζητάει να

βρει τη χαρά στον Θεό Ο Θεός είναι μυστήριοΕίναι σιωπή είναι άπειρος είναι το παν Τηντάση της ψυχής για τον ουρανό την έχει όλος οκόσμος όλοι ζητάνε κάτι το ουράνιο Σ΄Αυτόνστρέφονται όλα τα όντα έστω και ασυνειδήτως

Σ΄ Αυτόν να στρέφετε διαρκώς το νου σαςΑγαπήστε την προσευχή την κουβέντα με τονΚύριο Το παν είναι η αγάπη ο έρωτας με τονΚύριο τον Νυμφίο Χριστό Γίνετε άξιοι της αγά-πης του Χριστού Για να μη ζείτε στο σκοτάδιγυρίστε το διακόπτη της προσευχής ώστε ναέλθει το Θείο φως στην ψυχή σας Στο βάθος τουείναι σας θα φανεί ο Χριστός Εκεί στο βάθοςείναι η Βασιλεία του Θεού ldquoΗ Βασιλεία τουΘεού εντός υμών εστίνrdquo

Η προσευχή γίνεται μόνο με το Άγιον ΠνεύμαΑυτό διδάσκει την ψυχή πώς να προσεύχεταιldquoΤο γάρ τι προσευξόμεθα καθ΄ό δεί ούκ οίδα-μεν αλλ΄αυτό το Πνεύμα υπερεντυγχάνει υπέρημών στεναγμοίς αλαλήτοιςrdquo Εμείς δεν χρειάζε-ται να κάνουμε καμιά προσπάθεια Ν΄απευθυνό-μαστε στον Θεό με ύφος ταπεινού δούλου μεφωνή παρακλητική και ικετευτική Τότε η προ-σευχή μας είναι ευάρεστη στο Θεό Να στεκόμα-στε με ευλάβεια ενώπιον του Εσταυρωμένου καινα λέμε ldquoΚύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν μεrdquoΑυτό τα λέει όλα Όταν κινηθεί για προσευχή ονους του ανθρώπου στο δευτερόλεπτο τουδευτερολέπτου έρχεται η Θεία χάρις Τότε ο άν-θρωπος γίνεται χαριτωμένος και βλέπει με άλλαμάτια τα πάντα Το παν είναι ν΄αγαπήσουμε τονΧριστό την προσευχή τη μελέτη Παίρνουμεένα εκατομμύριο και το κόβουμε κομματάκιαΤου ανθρώπου η προσπάθεια είναι το ένα εκα-τομμυριοστό

Πριν από την προσευχή η ψυχή πρέπει να προ-ετοιμάζεται με προσευχή Προσευχή για τηνπροσευχή Ακούστε τι εύχεται ο ιερέας μυστικάτην ώρα που διαβάζεται ο Απόστολος κατά τηνΘεία Λειτουργία

ldquoΈλαμψον εν ταις καρδίαις ημών φιλάνθρωπεΔέσποτα το της Σης Θεογνωσίας ακήρατον φωςκαι τους της διανοίας ημών διάνοιξον οφθαλ-μούς εις την των ευαγγελικών Σου κηρυγμάτωνκατανόησιν Ένθες ημίν τον των μακαρίων Σουεντολών φόβον ίνα τάς σαρκικάς επιθυμίαςπάσας καταπατήσαντες πνευματικήν πολιτείαν

μετέλθωμεν πάντα τα προς ευαρέστησιν τηνσην και φρονούντες και πράττοντες Συ γαρ οφωτισμός των ψυχών και των σωμάτων ημώνΧριστέ ο Θεός και Σοί την δόξαν αναπέμπομενσυν τω ανάρχω Σου Πατρί και τω παναγίω καιαγαθώ και ζωοποιώ Σου Πνεύματι νυν και αείκαι εις τους αιώνας των αιώνωνrdquo

Στην προσευχή μπαίνουμε χωρίς να τοκαταλάβουμε Χρειάζεται να βρεθούμε και σεκατάλληλο κλίμα Η αναστροφή με τον Χριστό ησυζήτηση η μελέτη η ψαλτική το καντηλάκιτο θυμίαμα γίνονται το κατάλληλο κλίμα ώστεόλα να γίνουν απλά ldquoεν απλότητι καρδίαςrdquo Δια-βάζοντας τις ψαλμωδίες τις ακολουθίες μεέρωτα χωρίς να το καταλάβουμε γινόμαστεάγιοι Ευφραινόμαστε με τα Θεία λόγια Αυτή ηευφροσύνη αυτή η χαρά είναι η δική μας προ-σπάθεια για να μπούμε εύκολα στην ατμό-σφαιρα της προσευχής η προθέρμανση όπωςλέμε Μπορούμε και να φέρνουμε στο νου μαςωραίες εικόνες από τοπία που είδαμε Αυτή ηπροσπάθεια είναι απαλή αναίμακτη Αλλά μηνξεχνάμε αυτό που είπε ο Κύριος ldquoΧωρίς εμού ούδύνασθε ποιείν ουδένrdquo

Ο ίδιος ο Κύριος θα μας διδάξει την προσευχήΔεν θα τη μάθουμε μόνοι μας ούτε άλλος κανείςθα μας τη μάθει Μη λέμε ldquoέκανα τόσες μετά-νοιες εξασφάλισα τώρα την χάριrdquo αλλά ναζητούμε να λάμψει εντός μας το ακήρατον φωςτης θείας γνώσεως και να ανοίξει τα πνευματικάμας μάτια για να κατανοήσουμε τα θεία Τουλόγια

Με τον τρόπο αυτό χωρίς να το καταλάβουμεαγαπάμε τον Θεό χωρίς σφιξίματα προσπάθειακι αγώνα Αυτά που είναι δύσκολα στους ανθρώ-πους για τον Θεό είναι πολύ εύκολα Τον Θεόθα Τον αγαπήσουμε ξαφνικά όταν η χάρις θαμας επισκιάσει

Αν αγαπήσουμε πολύ τον Χριστό η ευχή θα λέ-γεται μόνη της Ο Χριστός θα είναι συνεχώς στομυαλό μας και στην καρδιά μας

Οσίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

31

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ ΑΙΕΡΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΩΝ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

Π Α Σ Χ Α 20 Α Π Ρ Ι Λ Ι Ο Υ 2 0 1 4

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ 700rsquo πμ Ὄρθρος- Θεία Λειτουργία730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία430rsquo μμ Ἱερὸν Εὐχέλαιον730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου

ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου700rsquo μμ Ἀκολουθία τῶν Ἁγίων Παθῶν

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 830rsquo πμ Ἀκολουθία Μεγάλων Ὡρῶνamp Ἑσπερινοῦ Ἀποκαθηλώσεως

730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Ἐπιταφίου

ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου1100rsquo μμ Τελετὴ Ἀναστάσεως Ὄρθρος

amp Ἀναστάσιμη Θεία Λειτουργία

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ 1000rsquo πμ Ἑσπερινός τῆς Ἀγάπηςστὸν Μητροπολιτικὸ Ναό

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ

Εμπροσθόφυλλο Ο Ευαγγελισμός (1600) έργο Δομίνικου Θεοτοκόπουλου (1541-1614)

Σταγόνες

Πίστεως

4

-Ο λο βρέχει βρέχει διακοπές είναιαυτές Κι έχει και κρύο δεν μπο-ρούμε να παίξουμε Αν χιόνιζε

κάτι θα γινόταν θα παίζαμε χιονοπόλεμοΟ Μανωλάκης κλότσησε τη μπάλα με

μανία και κείνη laquoέσκασεraquo κυριολεκτικά στοτζάμι της μπαλκονόπορτας Ευτυχώς που ηγιαγιά ήταν στο σπίτι κι όχι η μαμά κι ο μπαμ-πάς γιατί ποιος ξέρει τι laquoεξάψαλμοraquo θαάκουγε Η Δήμητρα είχε καθίσει κιόλας στονκαναπέ στην αγκαλιά της γιαγιάς και hellip

- Γιαγιά όλες οι εποχές δεν έχουν την ομορ-φάδα τους Έτσι δε λέει η κυρα-Καλή στο πα-ραμύθι Να το πούμε και στον Μανώλη για ναμη στενοχωριέται

- Η καημένη η κυρα-Καλή δούλευε στηνπλούσια κυρα-Κακή της έκανε όλες τις δου-λειές και της ζύμωνε και το ψωμί Κι όταν τέ-λειωνε με το ζύμωμα δεν έπλενε τα χέρια τηςαλλά με τα ζυμάρια στα χέρια πήγαινε σπίτιτης τα ξέπλενε με νερό μέσα σε μια κατσα-ρόλα κι έφτιαχνε μ΄ αυτό χυλό για τα παιδάκιατης

Ο Μανωλάκης ήδη στην αρχή κοιτώντας μεαπορία και μετά με ενδιαφέρον και περιέρ-γεια είχε καθίσει στην άλλη άκρη του καναπέκαι περίμενε τη συνέχεια της ιστορίας

- Κι εκείνα τα παιδάκια της συνέχισε η για-γιά στρουμπουλά στρουμπουλά γίνονταν καιμεγάλωναν με τη βοήθεια του Θεού και τηνυπομονή και την αγάπη της μάνας τους τηςκυρα-Καλής Μα η κυρα-Κακή η αρχόντισσατη ζήλεψε κι όταν έμαθε πως με τα ζυμάριαπου περίσσευαν στα χέρια της έθρεφε τα παι-διά της την πρόσταξε να πλύνει τα χέρια τηςεκεί μπροστά της στο σπίτι της

- Ακούς εκεί να ταΐζει τα παιδιά της μετο δικό μου το ζυμάρι

Η καημένη η κυρα-Καλή έφυγε πι-κραμένη κι άρχισε να περιπλανιέται

Πού θα έβρισκε λίγο φαγητό για ταπαιδάκια της μέρα που ήταν παρα-μονή πρωτοχρονιάς Ξαφνικά στοτέλος του δρόμου και στην αρχή του δά-σους είδε ένα παράξενο φως κι όταν πλησίασεβρέθηκε μπροστά σε μια φωτισμένη σπηλιάΕκεί την υποδέχτηκαν δώδεκα παλικάρια κιόταν τους είπε την ιστορία της τη λυπήθηκαντης έδωσαν ένα ζεστό να πιει και της υποσχέ-θηκαν πως θα της έδιναν φαγητό για τα παιδιάτης Μόνο ήθελαν να τους πει τη γνώμη τηςγια τους μήνες και τις εποχές του χρόνου

Η καλοσυνάτη κυρα-Καλή είχε να πει γιαόλους τους μήνες μόνο καλά Οι ανοιξιάτικοιστολίζουν τη γη με τα σπαρτά και τα λουλού-δια μας φέρνουν το Πάσχα και την Πρωτομα-γιά και με τις βροχούλες τους μεγαλώνουν καιπρασινίζουν τα στάχια και τα σπαρτά Αν πειςτο καλοκαίρι με τους ζεστούς μήνες μεγαλώ-νει η μέρα τα παιδιά παίζουν όλη μέρα ντυ-νόμαστε ελαφρά και πάμε διακοπές καιθερίζουμε τα στάχια κι έχουμε κι ένα σωρόφρούτα και λαχανικά Κι αν πεις για το φθινό-πωρο μαζεύουμε τα σταφύλια και κάνουμε τοκρασί αρχίζουν τα σχολεία και με όρεξη ταπαιδιά βρίσκουν τους φίλους τους και μαθαί-νουν γράμματα και σιγά σιγά με τα πρωτοβρό-χια δροσίζεται η γη που έμεινε ξερή τοκαλοκαίρι κι εμείς ετοιμαζόμαστε για τον χει-μώνα που θα έρθει Αλλά και ο χειμώνας δενέχει τη χάρη του Όλη η πλάση ξεκουράζεται κιοι σπόροι κάτω από τη γη τρέφονται με τα χιό-νια και τις βροχές για να πετάξουν τα μπουμ-πούκια τους την άνοιξη Κι η οικογένειαμαζεύεται στο σπίτι και γιορτάζουν όλοι μαζίΧριστούγεννα και Πρωτοχρονιά Υπάρχει καλύ-τερο από τη δεμένη οικογένεια

- Όλα καλά κι ευλογημένα τα έκαμε ο Πα-νάγαθος Θεός παιδιά μου

Οι δώδεκα μήνες γιατί αυτοί ήταν τα παλι-κάρια που συνάντησε η κυρα-Καλή εκτός απότο φαγητό της έδωσαν και ένα μεγάλο κανάτιβουλωμένο με μια τάπα όμως που της είπαννα μην το ανοίξει παρά μόνο όταν έφτανεσπίτι της στο δωμάτιό της

- Θεέ μεγαλοδύναμε φώναξε ηκυρα-Καλή και σταυροκοπήθηκε

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

5

όταν ανοίγοντας το κανάτι έπεσαν στο πάτωμααμέτρητα χρυσά νομίσματα

Όταν όμως η κυρα-Κακή είδε τα παιδάκια τηςκυρα-Καλής ομορφοντυμένα και καλοταϊσμέναανήμερα Πρωτοχρονιά την πίεσε κι έμαθε το μυ-στικό της Εξάλλου η κυρα-Καλή δεν της κρατούσεκακία αφού είχε ψυχή αγαθή για όλον τον κόσμο

- Ακούς εκεί φλουριά για την Καλή Μωρέτώρα θα δεις τι θα κερδίσω εγώ

Μια και δυο βρίσκει κι αυτή τους μήνες Μαπού καλή κουβέντα να βγει από το στόμα της Οιανοιξιάτικοι μήνες απαίσιοι και βροχεροί μέσαστις λάσπες και την υγρασία κι αν πεις για Πάσχακαι Πρωτομαγιά φασαρία και κούραση Οι καλο-καιρινοί καλύτεροι μαθές Mέσα στον ιδρώτα εί-μαστε και σκάμε από τη ζέστη κι όσο για τοφθινόπωρο και τους μήνες του σχολεία έξοδα τρε-χαλητό δουλειές στα χωράφια με το όργωμα μα-κριά μακριάhellip Ε για τον χειμώνα τι καλό να δειςμε τα κρύα που πουντιάζουμε πάρε τον Δεκέμ-

βρη χτύπα τον Γενάρη και δείρε τον Κουτσοφλέ-βαρο

- Γιαγιά πήρε κι αυτή σταμνί ρώτησε ο Μανώ-λης που είχε καθίσει πια στα πόδια της γιαγιάς

- Και βέβαια πήρε αλλά όταν το άνοιξε στοσπίτι της βρήκε μονάχα πέτρες κι έσκασε από τοκακό της και τη ζήλια της

- Εντάξει κατάλαβα είπε ο Μανωλάκης σκύ-βοντας το κεφάλι

- Μανωλάκη μου σ΄ όλα τα πράγματα υπάρχειη καλή πλευρά και πρέπει αυτή να βλέπουμε καινα αισθανόμαστε την ευτυχία για όσα καλάέχουμε Είδες τώρα που είμαστε μαζί αγαπημέ-νοι και χαιρόμαστε ό ένας τον άλλο Και η βροχήχρειάζεται και η ζέστη και τα λουλούδια και τακρύα Σ΄ όλα οι άνθρωποι βρίσκουμε την ευτυχίακαι την καλοσύνη αρκεί να την έχουμε μέσα μας

hellipΚαι μια ζεστή αγκαλιά περίμενε και τη Δήμη-τρα και τον Μανώλη

Σταγόνες

Πίστεως

6

Με την εορτή των Θεοφανείων ολοκληρώνεται έναςπλούσιος λατρευτικός κύκλος που η Εκκλησία μαςτον ονόμασε laquoΆγιο Δωδεκαήμεροraquo Τα γεγονότα

που εορτάζονται είναι η κατά σάρκα Γέννηση (25 Δεκεμ-βρίου) η Περιτομή (1 Ιανουαρίου) και η Βάπτιση (6 Ιανουα-ρίου) του Χριστού (Ματθ 2ο και 3ο κεφ)

Αρχικά οι γιορτές του Δωδεκαημέρου ήταν μία τα Θεο-φάνεια η οποία είναι η παλαιότερη Δεσποτική εορτή και απότον 4ο αιώνα αρχίζουν και υπάρχουν περιπτώσεις χωριστούεορτασμού των εορτών Χριστουγέννων και των Θεοφανείωνόπως μας πληροφορούν ο Μ Βασίλειος και ο Γρηγόριος οΘεολόγος Για τις εορτές και τις λατρευτικές τελετές των εορ-τών των δύο πρώτων αιώνων και για τον λόγο και τον ορισμόσε συγκεκριμένη ημέρα των εορτών μας πληροφορούν ο Ιγνά-

τιος Αντιοχείας ο Κλήμης Ρώμης και άλλοι χριστιανοί συγ-γραφείς του 2ου και 3ου αιώνα Σrsquo αυτά λοιπόν τα κείμεναφαίνεται ότι οι Χριστιανοί γιόρτασαν την ίδια μέρα Χριστού-γεννα και Θεοφάνεια καλύπτοντας κυρίως τρεις γιορτές πουείναι α) η φανέρωση του Θεού ως βρέφους στους ανθρώπουςγενικά β) η φανέρωση του Θεού στους Μάγους ειδικά καιγ) η φανέρωση της Αγίας Τριάδος στον Ιορδάνη

Από τον 4ο αιώνα όμως και μετά η Εκκλησία αποφασίζεινα χωρισθούν οι εορτές για να δώσει θρησκευτικό και σωτη-ριολογικό περιεχόμενο και να αντιταχθεί στις δυο μεγάλες ει-δωλολατρικές που ήταν στην μεν Δύση ο Θεός-Ήλιος στηνδε Ανατολή οι Επιφάνειες Η προέλευση πιθανότατα είναιεξωβιβλική είναι γνωστό ότι αιγύπτιοι λάτρεις ενός μυστη-ριακού θρησκεύματος εόρταζαν την εμφάνιση του Χρόνου ήΚρόνου μέσα από τα νερά του Νείλου στις 6 ΙανουαρίουΑυτή ήταν μια από τις πολλές ειδωλολατρικές laquoΕπιφάνειεςraquoΕίναι φανερό ότι οι Χριστιανοί ξεκίνησαν στην Αίγυπτο ναδίνουν τη δική τους απάντηση για το ποια είναι η πραγματικήlaquoΕπιφάνειαraquo του Θεού μέσα από τα νερά αυτή του βαπτι-ζομένου Ιησού Με το παράδειγμά Του και την εντολή Του

αργότερα για βάπτιση των πιστευόντων όχι μόνο πλέον laquoενύδατιraquo (όπως στην θρησκευτική πρακτική πολλών ανατολι-κομεσογειακών θρησκειών όπου το λιγοστό νερό θεωρείταιπάντα θεόσταλτο καθαρτήριο) αλλά και laquoεν Πνεύματιraquo οΧριστός αναδείκνυε τη μοναδική ιστορική laquoΕπιφάνειαraquo τουΘεού σε μια ιστορία ευθύγραμμη που δεν επαναλαμβάνεταιΑντίθετα η laquoΕπιφάνειαraquo των νερών ή του θεού-Ηλίου (solisinvicti) στη Δύση κατά το χειμερινό ηλιοστάσιο ήταν η απο-θέωση της κυκλικής φυσικής ροής του κόσμου

Στη Ρώμη είχε αρχίσει από τις πρώτες δεκαετίες του 4ουαιώνα (περί το 330-340) ο εορτασμός των Χριστουγέννων ωςαπάντηση στα ειδωλολατρικά Βρουμάλια ή Σατουρνάλιαπου ήταν η λατρεία του αναγεννώμενου Ηλίου όταν (περισ-σότερο εμφανώς στα βορειότερα κλίματα) άρχιζε να ξαναμε-

γαλώνει η μέρα μετά το χειμερινό ηλιοστάσιο Οι Χριστιανοίστη λατρεία του laquoξαναγεννημένου Ήλιουraquo του φυσικού κύ-κλου απαντούσαν με τη γέννηση του laquoνοητού Ηλίου της Δι-καιοσύνηςraquo Περί το 375 άρχισαν να εορτάζονται ταΧριστούγεννα και στη Συρία και το 386 ο Ιωάννης ο Χρυσό-στομος πρεσβύτερος στην Αντιόχεια εξέφρασε στο Λόγο τουlaquoΕις την γενέθλιον ημέρα του Σωτήροςraquo τη χαρά του πουεπιτέλους η 25η Δεκεμβρίου μπήκε επίσημα στο εορτολόγιοτης πόλης Μέχρι το 432 η εορτή είχε φθάσει και στην Αλε-ξάνδρεια

Εκτός της κύριας ονομασίας της εορτής ο κόσμος γνωρί-ζει την Βάπτιση του Κυρίου μας ως εορτή των Θεοφανείων ήτων Φώτων Το γνωστό σε όλους μας απολυτίκιο της Εορτήςπεριγράφει ακριβώς και δικαιολογεί τις δύο αυτές ονομασίεςΣας το παραθέτουμε σε μετάφραση

laquoΌταν βαπτιζόσουν στον Ιορδάνη Κύριε φανερώθηκε ηπροσκύνηση της Τριάδας η φωνή του Πατέρα το επικύρωνεκαθώς σε ονόμαζε Υιό αγαπητό Και το Πνεύμα με μορφή πε-ριστεριού βεβαίωνε την αλήθεια του Λόγου Δόξα σε ΕσέναΧριστέ Θεέ που φανερώθηκες και φώτισες τον κόσμοraquo (Απο-

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

7

λυτίκιο Θεοφανείων laquoΕν Ιορδάνη βαπτιζομένου σουΚύριεraquo)

Άρα λοιπόν ονομάζεται Θεοφάνεια επειδή η ΑγίαΤριάδα γίνεται αντιληπτή από τον άνθρωπο με τα αισθητήριαόργανά του δηλ με τα μάτια και τα αυτιά του Και ονομάζε-ται Φώτα επειδή όπως λέει στο τέλος το Απολυτίκιο της Εορ-τής ήλθε ο Χριστός για να φωτίσει τον κόσμο μπολιάζοντάςτον και πνευματικά δια του Βαπτίσματος και του ΧρίσματοςΤην παραμονή των Θεοφανείων την νύκτα γίνονταν οι βα-πτίσεις των Κατηχουμένων χριστιανών έτσι ώστε την επομένηημέρα των Θεοφανείων οι νεοφώτιστοι να κοινωνήσουν Πη-γαίνοντας προς το Βαπτιστήριο κρατούσαν στα χέρια τουςλαμπάδες συμβολίζοντας τον φωτισμό της ψυχής Εξ αιτίαςόλων αυτών των λαμπάδων και του φωτός η εορτή ονομά-σθηκε και Φώτα

Γνωρίζουμε όλοι μας το ιστορικό γεγονός της Βαπτίσεωςέτσι όπως το περιγράφει ο Ευαγγελιστής Ματθαίος στο 3ο

κεφάλαιο του Ευαγγελίου του (στιχ 13-17) Ο Χριστός βα-πτίσθηκε για τους εξής λόγους όπως μας τους παραθέτει οΆγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός

1ον Για να καθαρίσει από την αμαρτία το ανθρώπινο σώμαολόκληρης της ανθρωπότητας αλλά και του καθενόςμας προσωπικά

2ον Για να συντρίψει τα κεφάλια των δρακόντων που έμε-ναν στο νερό όπως πίστευαν οι αρχαίοι πολιτισμοί

3ον Για να πνίξει στο νερό πάθη και αδυναμίες επειδή οιΕβραίοι πίστευαν στην καταστρεπτική ιδιότητα τουνερού

4ον Για να αγιάσει και να ευλογήσει τον Ιωάννη τον Πρό-δρομο και Βαπτιστή

5ον Για να εκπληρώσει τον εβραϊκό Νόμο που όριζε ότι οΜεσσίας έπρεπε να αρχίσει την δημόσια δράση τουμε βάπτισμα

6ον Για να αποκαλύψει στους ανθρώπους το μυστήριο τηςΑγίας Τριάδος

7ον Για να εισαγάγει στην Εκκλησία τον τύπο του Βαπτί-σματος

Η σημασία του Ιορδάνη ποταμούΑυτές τις ημέρες ακούμε στίχους από τους Ψαλμούς του

Δαβίδ που λένε laquoο Ιορδάνης εστράφη εις τα οπίσωraquo ένα γε-γονός που συνέβη κατά την Βάπτιση του Κυρίου μας ότανκαι ανεστράφη η ροή του ποταμού Ο ποταμός Ιορδάνης ξε-κινάει από δύο πηγές την Ιόρ και την Δάν Αυτά τα δύο μικράποτάμια ενώνονται και σχηματίζουν τον Ιορδάνη που χύνεταιτελικά στην Νεκρά Θάλασσα Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσό-στομος μας αναφέρει πως ο Ιορδάνης ποταμός συμβολίζει τηναπαρχή του ανθρωπίνου γένους από τον Αδάμ και την Εύα(Ιορ και Δαν) Η πορεία τους οδηγεί προς την νέκρωση πουσυμβολίζεται με την Νεκρά Θάλασσα Ήλθε όμως ο Χριστόςκαι με την Βάπτισή του ανέστρεψε τη ροή του ποταμού και

των ανθρώπων που πλέον δεν τρέχουν προς τον θάνατο αλλάπρος την αφθαρσία και την αιωνιότητα

Ο Μέγας ΑγιασμόςΣrsquo ότι αφορά τον Αγιασμό υπάρχουν κάποιες παρανοή-

σεις ή λαθεμένες ευλαβείς παραδόσεις και γιrsquo αυτό κρίνουμεσκόπιμο προς άρση των παρεξηγήσεων να παρουσιασθεί ηορθή διδασκαλία περί του Αγιασμού

1 Κατrsquo αρχήν είναι λάθος η διάκριση του Αγιασμού που τε-λείται την 5η και 6η Ιανουαρίου σε Μικρό και ΜεγάλοΑγιασμό Και τις δύο ημέρες τελείται ο Μεγάλος Αγιασμόςκαι το Τυπικό της Εκκλησίας μας ορίζει την τέλεση Με-γάλου Αγιασμού μόνο κατrsquo αυτές τις δύο ημέρες ΜικρόςΑγιασμός ονομάζεται ο αγιασμός της πρώτης κάθε μήνακαι σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση τελείται Η τέλεσητου Μεγάλου Αγιασμού και την παραμονή των Θεοφα-νείων είναι νεότερη συνήθεια με μοναδικό σκοπό την εξυ-πηρέτηση των πιστών σε αγροτικές και απομακρυσμένεςπεριοχές

2 Ο Μέγας Αγιασμός μπορεί να φυλάσσεται στα σπίτια στοεικονοστάσι όπως αναφέρει και το κείμενο των ευχών τηςΑκολουθίας laquoγια να τον έχουν όλοι όσοι τον λαμβάνουνπρος θεραπεία των παθών προς αγιασμό των σπιτιών καιγια οποιαδήποτε πνευματική ωφέλειαraquo Το ίδιο αναφέρεικαι ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος στον Λόγο του για την εορτήτων Θεοφανείων

3 Δεν νηστεύουμε την παραμονή των Θεοφανείων για να πι-ούμε τον Μεγάλο Αγιασμό Δεν μαρτυρείται πουθενά αυτόαπό την παράδοση και την πράξη της Εκκλησίας μας Άλ-λωστε αυτό αποδεικνύεται ότι ο Αγιασμός και των δύοημερών είναι ο ίδιος αλλά ο πιστός δεν νηστεύει την πα-ραμονή της 5ης Ιανουαρίου Η νηστεία αφορούσε τον ομα-δικό βαπτισμό που γινόταν την νύκτα της 5ης Ιανουαρίουόπου νήστευε όλη η Εκκλησία για να υποδεχθεί τους νεο-φωτίστους οι οποίοι κοινωνούσαν στα Θεοφάνεια

4 Σε καμία περίπτωση ο Μέγας Αγιασμός δεν συγκρίνεταιμε την Θεία Κοινωνία και δεν μπορεί να την υποκαταστή-σει διότι η Θεία Κοινωνία είναι το Σώμα και το Αίμα τουΧριστού και ο Μέγας Αγιασμός είναι αγιασμένο νερόΠρωταρχικός σκοπός των Χριστιανών την ημέρα των Θε-οφανείων πρέπει να είναι πρώτα να κοινωνήσουν καιέπειτα να πάρουν τον Αγιασμό

Η Εκκλησία μας προσφέρει τον Μεγάλο Αγιασμό στουςχριστιανούς έτσι ώστε ο πιστός να χαριτώνεται να αγιάζεταικαι να παίρνει δύναμη στον πνευματικό του αγώνα Απαι-τείται όμως από όλους μας κληρικούς και λαϊκούς προσοχήστην τήρηση και στην ερμηνεία των Ιερών Παραδόσεωνούτως ώστε να αποφεύγονται παρερμηνείες και παρεξηγή-σεις

dagger Ε Λ

Σταγόνες

Πίστεως

8

Την δεύτερη ημέρα των Θεοφανείων και ηΕκκλησία μας τιμά ιδιαιτέρως τον άνθρωπο εκείνοπου έπαιξε τον σημαντικότερο ρόλο σε αυτό το

γεγονός μετά φυσικά από τον Χριστού Αυτό τοπρόσωπο δεν είναι άλλο από τον Άγιο Ιωάννη τονΠρόδρομο και Βαπτιστή του Κυρίου

Τον άγιο Ιωάννη δεν τιμούμε μόνο σήμερα δεν τονμνημονεύουμε μόνο τις ημέρες που ενθυμούμαστε τομαρτυρικό του τέλος Τον τιμούμε και τονεπικαλούμαστε σε κάθε λατρευτική σύναξη διότι όντωςόπως είπε και ο Χριστός laquoοὐκ ἐγήγερται ἐν γεννητοῖςγυναικῶν μείζων Ἰωάννουraquo

Ποια είναι όμως αδελφοί τα χαρακτηριστικά εκείναπου έκαναν τον Ιωάννη μέγα μεταξύ των ανθρώπωνΠοια είναι εκείνα τα χαρακτηριστικά που μεταμόρφω-σαν έναν χοϊκό άνθρωπο σε ένσαρκο άγγελο

Ο άγιος Ιωάννης είχε όλες τις αρετές όμως η ισχυρήθέληση η αυταπάρνηση και η ταπείνωση δέσποζαν σεόλη του την βιωτή

Ήταν τέτοια η θέλησή του να ενωθεί με τον Θεό πουαπό μικρή ηλικία έφυγε μέσα στην έρημο του ΙορδάνουΈκανε σκεπή του τα άστρα του ουρανού τροφή του τιςρίζες άγριων φυτών συντροφιά του το κρύο και τονκαύσωνα Τίποτα και κανείς δεν μπορούσε να σταθείεμπόδιο προς την επικοινωνία του με τον Θεό Αυτήήταν η μοναδική του ανησυχία το να ευαρεστεί τον Δη-μιουργό του

Η αυταπάρνηση ήταν άλλο ένα χαρακτηριστικό τηςζωής του Τι σημαίνει αυταπάρνηση Αυταπάρνησησημαίνει το να απαρνιέται κάποιος τον εαυτό του γιατους άλλους για το καλό των άλλων Δηλαδή να προ-σπαθεί να ζεί για τους άλλους και όχι εις βάρος τωνάλλων Να προσπαθεί να αναπαύει τους άλλους όχιόμως στην αμαρτία τους αλλά να τους οδηγεί σε μίαθεάρεστη ζωή

Όπως αναφέραμε και πιο πάνω ο άγιος Ιωάννηςήταν ταπεινός Και από πού το καταλαβαίνουμε αυτόΗ ταπείνωση είναι ο χαρακτήρας του δημιουργού μαςτου Θεού μας Όσοι ανήκουμε σrsquo αυτόν θα πρέπει ναέχουμε και το χαρακτήρα του Πατέρα μας laquoΜάθετεraquoλέγει laquoαπ εμού ότι πράος ειμί και ταπεινός τηκαρδίαraquo Δεν είναι λοιπόν δυνατόν ο Χριστός ηενσαρκωμένη ταπείνωση να τιμά και να επαινείκάποιον άνθρωπο ο οποίος δεν έχει ταπείνωση Ταπεί-νωση δεν σημαίνει αδελφοί μου αναγκαστικά καισιωπήδιότι βλέπουμε από τον βίο του Τιμίου Προδρό-μου να ομιλεί και να ελέγχει τους αμετανόητους Λέγειο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος ldquoΕάν αυτή η υπερη-φάνεια μερικούς από Αγγέλους τους μετέβαλε σε δαί-μονας εκείνη η ταπεινοφροσύνη οπωσδήποτε

μερικούς από δαίμονας μπορεί να τους μεταβάλη σεΑγγέλουςrdquo

Και ένας ένσαρκος άγγελος ήταν και ο ΤίμιοςΠρόδρομος Ο Βαπτιστής του Κυρίου μας ήταν δοχείοτης Χάρης του Θεού διότι όντως ο Θεός laquoταπεινοίςδίδωσι χάρινraquo

Διαβάζοντας κάποιος τα ιερά κείμενα μπορεί να πα-ρερμηνεύση την στάση του Αγίου Ιωάννου και να πειότι ο Άγιος ήταν εμπαθείς μιας και οργιζόταν με τουςΦαρισαίους με τους αμαρτωλούς και αυτή του η εμ-πάθεια και το νευρικό του χαρακτήρα του τον έκανε ναεναντιωθεί και στον ίδιο τον βασιλιά Όμως κάτι τέτοιοείναι λάθος

Ο άγιος Ιωάννης ήταν πράος ήταν τρυφερός καικαθαρός σαν βαμβάκι ήταν ο πλέον απαθείς άνθρωποςπου είχε περάσει πάνω από την γη Ήταν αυτός πουεφάρμοσε όμως και τον λόγο του ψαλμωδού που λέγειlaquoοργίζεσθε και μη αμαρτάνετεraquo Δηλαδή να κινείτε τηνοργή εναντίον των παθών σας και των πονηρών σκέ-ψεων και να μην αμαρτάνετε εκτελώντας ότι σας υπο-βάλλουν Να οργίζεσθε εναντίων της αμαρτίας και ναπροσπαθείτε να ζείτε θεάρεστα εν μετανοία

Κεντρικό κήρυγμα του Αγίου ήταν το laquoΜετανοείτεήγγικεν γαρ η Βασιλεία των Ουρανώνraquo Γιατί επέμενετόσο πολύ στην μετάνοια Διότι η μετάνοια αδελφοίμου γεννά την ταπείνωση Και η ταπείνωση με τηνσειρά της αναγεννά την μετάνοια Και αυτές οι δύοαρετές οδηγούν τον άνθρωπο στην τελείωση εν Χριστώ

Ρωτήθηκε κάποτε ο γέροντας Παϊσιος Γέρονταόποιος έχει ταπείνωση έχει όλες τις αρετές Και απάν-τησε Φυσικά Ο ταπεινός έχει όλα τα πνευματικά αρώ-ματα απλότητα πραότητα αγάπη χωρίς όριακαλοσύνη ανεξικακία θυσία διάκριση υπακοή

Και διαπιστώνουμε του λόγου το αληθες στον ση-μερινό τιμώμενο άγιο Ενώ είχε τόσους μαθητές πουκρεμόντουσαν από τα χείλη του ενώ τον φοβόντουσανακόμα και οι Ρωμαίοι για την επιρροή που είχε στονκόσμο και όμως αυτός κρατιόταν στην ταπείνωση Μετο που ήρθε ο Χριστός έγινε αυτό που είπε laquoἘκεῖνονδεῖ αὐξάνειν ἐμὲ δὲ ἐλαττοῦσθαιraquo αμέσως άρχισε νααποσύρεται να αποτραβιέται δεν χρειαζόταν πλέονείχε επιτελέσει το έργο του είχε ετοιμάσει τον δρόμοπρος την έλευση του Μεσσία είχε ετοιμάσει τις καρ-διές των ανθρώπων να δεχτούν τον Λόγο του Θεού δενστεναχωρήθηκε που ήρθε κάποιος άλλος να του πάρειτην δόξα αλλά αντιθέτως χαιρόταν που ήρθε επιτέλουςο Ενσαρκωμένος Λόγος χαιρόταν που επιτέλους θαμπορούσε να βρεθεί και πάλι στην αφάνεια και στο πε-ριθώριο

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΟΥ ΕΚΑΝΑΝΤΟΝ ΑΓΙΟ ΙΩΑΝΝΗ ΤΟΝ ΠΡΟ∆ΡΟΜΟ ΜΕΓΑ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ

Αρχιmicro Παύλου Παπαδόπουλου

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

9

ΕΟΡΤΕΣΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥΣτον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο είναιαφιερωμένες έξι ημέρες του χρόνου

7 Ιανουαρίου(Σύναξις Προφήτου Προδρόμου και Βα-πτιστού Ιωάννου) η αρχαιότερη εορτή

24 Φεβρουαρίου(1η amp 2η εύρεση της Τίμιας Κεφαλήςτου)

25 Μαΐου(3η εύρεση της Τίμιας Κεφαλής του)

24 Ιουνίου(Γενέθλιον του Τιμίου Προδρόμου καιΒαπτιστού Ιωάννου) ορίσθηκε μετά τονκαθορισμό των Χριστουγέννων

29 Αυγούστου(Αποτομή της Τίμιας Κεφαλής του)

23 Σεπτεμβρίου(Η σύλληψή του από την μητέρα τουΑγία Ελισάβετ)

Τα λόγια μας για τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο είναιπολύ λίγα μπροστά στην μεγαλοσύνη του γιrsquo αυτό αςσταματήσουμε εδώ

Ας προσευχόμαστε σε αυτόν που βάπτισε τον Αναμάρ-τητο ας επικαλούμαστε τις πρεσβείες του με ταπείνωσηκαι μετάνοια και να προσπαθούμε και εμείς στο μέτρο τουδυνατού να ζούμε όπως και εκείνος Με θεάρεστη καιισχυρή θέληση να ζούμε όπως θέλει ο Θεός με αυταπάρ-νηση και με ταπείνωση ώστε τα βήματα της ζωής μου ναπορεύονται με ειρήνη αγάπη και ομόνοια προς την Βασι-λεία του Θεού

Σταγόνες

Πίστεως

10

Ο Μέγας Αντώνιος υπήρξε από τους πρώτους μοναχούς που άφησαν τον κόσμο και κατέφυγαν στην έρημο Θε-ωρείται και είναι πατέρας της μοναχικής ζωής Συχνά στην Εκκλησία μας αναφέρεται ως καθηγητής της ερήμουΓύρω από την καλύβι του με τον καιρό μαζεύτηκαν πολλοί μοναχοί που έβρισκαν γαλήνη στο πρόσωπό τουΟ Μέγας Αντώνιος πολεμήθηκε από τον διάβολο όσο ελάχιστοι άγιοι Με διάφορα τεχνάσματα προσπαθούσε

να τον παγιδέψει Μα ο άνθρωπος του Θεού προσπαθούσε με κάθετρόπο να αντιμετωπίσει τα βέλη του πονηρού Κάποια μέρα ο διά-βολος προσπαθούσε να πείσει τον Αντώνιο πως τάχα η αρετή τουείχε φτάσει σε μέτρα πολύ μεγάλα Πως μέσα στην έρημο αλλά καισε όλη την πολιτεία δε βρέθηκε άλλος με τόση αρετή και προκοπή- Για δες Αντώνιε του ψιθύριζε ο διάβολος ποιός σαν κι εσένα έχειφτάσει σε τέτοια ώρυα Κανείς Ποιός νηστεύει ποιός προσεύχεταιποιός αγαπάει σαν κι εσένα ΚανείςΓια μια στιγμή φάνηκε ο Μέγας Αντώνιος νrsquo ακούει τον λογισμό τουμα γρήγορα κατάλαβε το πονηρό τέχνασμα Ο Θεός που δεν θέλησενα αμαρτήσει ο Μέγας Αντώνιος βρήκε έναν τρόπο για να διδαχθείο μεγάλος ασκητήςΕκείνο το βράδυ ο άνθρωπος του Θεού αφού τελείωσε τη θερμήπροσευχή του και χαμήλωσε το λαδοφάναρο έκλεισε σιγά τα βλέ-φαρά του Τότε άκουσε μια θεία φωνή που καθαρά του μηνούσε-Στον μικρό δρόμο που πηγαίνει στην Αλεξάνδρεια εκεί βρίσκεταιένας μπαλωματής που είναι μεγαλύτερος άγιος από σένα ΑντώνιεΠετάχτηκε ο Μέγας Αντώνιος από τον ύπνο του-Μπαλωματής Μα ήταν δυνατόν Μπαλωματής μεγαλύτερος σεάσκηση και σε αρετή από τον Μέγα Αντώνιο Όμως έτσι θα κάμωαποφάσισε Αύριο το πρωί θα πάω στην ΑλεξάνδρειαΑφού ξημέρωσε ο Θεός ο Μέγας Αντώνιος πήρε το ραβδί του καιτράβηξε για το μέρος που του είχε υποδείξει ο Θεός-Ένας μπαλωματής στην Αλεξάνδρεια μεγαλύτερος από τους ασκη-

τές της ερήμου έλεγε και ξανάλεγε ο Μέγας ΑντώνιοςΟ παράμερος δρόμος της Αλεξάνδρειας φιλοξενούσε στην άκρη του ένα μικρό μαγαζάκι Ένας γέρος μπαλωματήςχωρίς ιδιαίτερα χαρακτηριστικά απλός και λιγόλογος είχε ένα παπούτσι που το μπάλωνε με επιμέλεια -Ευλογείτε έκαμε ο μπαλωματής στον ταπεινό καλόγερο-Ο Κύριος απάντησε το ίδιο απλά ο Μέγας Αντώνιος Και ο μπαλωματής έσκυψε στο παπούτσι που μπάλωνε μουρμουρίζοντας ένα ψαλμό-Πες μου να χαρείς παιδί μου Πως περνάς τις μέρες της ζωής σου-Δεν ξέρω Αββά να έχω κάνει σε κανέναν καλό Ούτε έχω να θυμάμαι κάποια καλοσύνη-Και πως περνάει η ζωή σου τον έκοψε με απορία ο Αβάς-Να κάθε πρωί που σηκώνομαι λέω στο μυαλό μου πως όλοι οι άνθρωποι της Αλεξάνδρειας κι αυτοί που κα-τοικούν σε μακρινά μέρη κι οι άνθρωποι που δεν ξέρω θα σωθούν και μόνο εγώ για τις πολλές μου αμαρτίεςθα χαθώ Και μrsquo αυτήν τη σκέψη περνά η μέρα και το βράδυ πάλι ξανά το ίδιο συλλογίζομαι Ο Μέγας Αντώνιος σηκώθηκεπήρε στην αγκαλιά του τον φτωχό μπαλωματή και τον φίλησε στοργικά-Εσύ παιδί μου με λίγο κόπο αγόρασες τον πολύτιμο θησαυρό Εγώ γέρασα στην έρημο με αγώνες και νηστείεςαλλά την ταπεινοφροσύνη σου δεν την έφτασαΚαι πολύ ωφελημένος ο Μέγας ασκητής πήρε τον δρόμο της επιστροφής

Α Π Ο Τ Ο Γ Ε Ρ Ο Ν Τ Ι Κ Ο

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

11

Σ τα κείμενα του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου μαζίμε τα βαθιά θεολογικά νοήματα περιέχονται συχνάκαι διδακτικά παραδείγματα από φανταστικάυποτιθέμενα περιστατικά Ένα τέτοιο παρουσιάζουμε στησυνέχειαΚάποιος λοιπόν χλεύαζε μια κουκουβάγια για μερικά απότα ιδιαίτερα γνωρίσματά της που τη διαφοροποιούν από ταάλλα πουλιά Απαριθμούσε ένα ndash ένα από αυτά Η κουκου-βάγια αντί να τα παραδεχθεί προσπαθούσε να τα δικαιολο-γήσει και να τα αντικρούσει με εύστοχο λόγο και λογικοφανήεπιχειρήματα-Τι μεγάλο κεφάλι που έχεις Είσαι κεφάλα-Του Δία το κεφάλι να δεις τι μεγάλο που είναι απαντά ηκουκουβάγια-Τι γαλαζωπά μάτια που έχεις-Αυτά τα μάτια μου είναι όπως της γαλαζομάτας Αθηνάς-Και η φωνή σου είναι λυπητερή θλιβερή και στριγγιά όχιευχάριστη-Η φωνή όμως της καρακάξας είναι πιο άσχημη αντα-παντά πάλι η κουκουβάγια-Πω πω και κάτι ψιλοπόδαρα που έχεις-Ναι έτσι είναι τα δικά μου πόδια αλλά του ψαρονιού πώςσου φαίνονται-Πρόσεξε σοφή μου της λέει στο τέλος ο συνομιλητής τηςότι από αυτά ένα μόνο ελάττωμα έχει το καθένα τους Εσύόμως τα έχεις όλα μαζί και σε μεγάλο βαθμό κουκουβάγιαμεγαλοκέφαλη με τα γαλαζωπά σου μάτια και τη στριγγό-φωνη λυπητερή φωνή σου κουκουβάγια μου ψιλοπόδαρηΣκόνταψε η ταλαίπωρη κουκουβάγια και δεν ήξερε τι νααπαντήσει(Γρηγορίου Θεολόγου Ποίημα ΚΗ΄ Κατά πλουτούντων στιχ 235-262 ΕΠΕ τόμος 9ος σελ 362)

Α ς μη δικαιολογούμαστε όπως η κουκουβάγια μελογικοφανή επιχειρήματα ή με διάφορα ευφυολο-γήματα όταν μας υποδεικνύονται τα ελαττώματάμας Ούτε να αντιδρούμε με λόγους αποστομωτικούς καιγλώσσα γεμάτη από αντιρρήσεις laquoΤο μάτι βλέπει τα άλλατα ξένα δε βλέπει τον εαυτό του ούτε όμως και τα άλλα βλέ-πει σωστά εάν αρρωστήσει υπερβολικά Το χέρι έχει ανάγκηαπό άλλο χέρι και το πόδι από το άλλο πόδιraquo (Γρηγόριος Θε-ολόγος) Και ο καθένας μας έχει ανάγκη από κάποιο σύμ-βουλο για να αποκτήσει την αληθινή γνώση του εαυτού τουκαι προχωρήσει κατόπιν και στη διόρθωση των ελαττωμά-των του Διότι θα δώσουμε λόγο για τον εαυτό μας και όχιγια τους άλλους

Ποτέ μην δικαιολογείςτις πράξεις σου Οιφίλοι σου δεν χρει-άζονται κάτι τέτοιοκαι οι εχθροί σου δενθα σε πιστέψουνούτως ή άλλως

Ανωνύμου

Είναι καλό να είσαισημαντικός αλλάείναι πιο σημαντικόνα είσαι καλός

Ανωνύμου

Αξίζω όσο ζυγίζω καιζυγίζω όσο αγαπώ

Ιερός Αυγουστίνος

Η πιο αληθινήμορφή αυτοσεβα-σμού είναι να μησκέφτεσαι τονεαυτό

Henry Ward Beecher(1813-1887)

Ο άνθρωπος πουείναι εγωιστής υπερηφανεύεται ότιέμαθε πολλά οσοφός όμως λυπάταιπου δεν έμαθε πε-ρισσότερα

Αριστοτέλης

Σταγόνες

Πίστεως

12

Σ την ιστορική της πορεία ηΕκκλησία ανέδειξε υπέρο-χους ανθρώπους γεmicroάτους

σοφία και ανθρωπιά Ξεχωριστήθέση κατέχουν οι Τρεις ΙεράρχεςΒασίλειος ο Μέγας Γρηγόριος οΘεολόγος και Ιωάννης ο Χρυσόστο-microος

Οι Άγιοι Πατέρες έζησαν το ∆rsquo αισε microια εποχή όπου το βυζαντινό κρά-τος βρισκόταν στην αρχή της δηmicroι-ουργίας του ο Ελληνισmicroός σε microιαφάση αναδηmicroιουργίας και ο Χριστια-νισmicroός σε πάλη ανάmicroεσα στον παλιόκαι νέο κόσmicroο

Με την άρτια microόρφωση τους τηνπολύπλευρη δραστηριότητα τουψηλό ήθος και το φωτεινό παρά-δειγmicroα τους φωτίζουν το χριστιανικόκόσmicroο της εποχής τους και διαχρο-νικά τον κόσmicroο του σήmicroερα

laquoΠροπορευτές της ανθρωπότη-ταςraquo ποτέ δεν έγιναν παρελθόναλλά αποτελούν αιώνιο παρόναφού-αν όχι τα ίδια-παρόmicroοια προ-βλήmicroατα αντιmicroετώπιζαν στην εποχήτους

Πνεύmicroατα ανήσυχα σπούδασανστα γνωστά πνευmicroατικά κέντρα τηςεποχής και εκτίmicroησαν βαθύτατα τηνελληνική παιδεία Άρτια κλασσικήmicroόρφωση και χριστιανική πίστησυmicroπλέκονται στα έργα τους σrsquo ένααρmicroονικότατο σύνολο Θεωρούν τηνπαιδεία πρώτιστο αγαθό του ανθρώ-που και χαρακτηρίζουν laquoσκαιούςκαι απαίδευτουςraquo εκείνους που προ-σπαθούν να επιβάλλουν την αmicroάθειατους σαν κανόνα και microέτρο

Οι Άγιοι Πατέρες δεν ήταν απλάιερωmicroένοι ή microονοmicroερείς θεολόγοιαλλά ήταν laquoπανεπιστήmicroονεςraquo Νααναφερθεί κανείς στην laquoΕξαήmicroεροraquoτου Μ Βασιλείου για να θαυmicroάσειτις γνώσεις του στη φυσική τη βιο-λογία και την Αστρονοmicroία ΣταlaquoΈπη του Γρηγορίου Θεολόγουraquoγια να ταπεινωθεί microπροστά στο φιλό-λογο και φιλόσοφο Στους laquoΛόγουςτου Ιωάννη Χρυσοστόmicroουraquo για ναθαυmicroάσει το ψυχολόγο και τον κοι-νωνιολόγο της εποχής του

Γενικά σε θέmicroατα αγωγής τωννέων διαδραmicroάτισαν πρωταγωνι-στικό ρόλο γιrsquo αυτό δικαίως ονοmicroά-ζονται παιδαγωγοί της νεότηταςΤους απασχόλησε για παράδειγmicroα οσκοπός της αγωγής και η προσωπι-κότητα του δασκάλου

Ο Μ Βασίλειος κάνει λόγο γιατην αρχή της εποπτικότητας τηναmicroοιβή τον έπαινο την επίπληξηκαι την ποινή Προβάλλει την ιδέαότι ο microαθητής δεν πρέπει να είναιπαθητικός δέκτης της προσφερόmicroε-νης γνώσης αλλά να συmicromicroετέχειενεργά microε την έκφραση της απορίαςκαι microε τη διατύπωση της γνώmicroηςτου

Εκείνο όmicroως που κάνει τουςΤρεις Ιεράρχες πάντα επίκαιρουςείναι το ένθερmicroο κήρυγmicroα τους γιατα ανθρώπινα δικαιώmicroατα Μας χω-ρίζουν 17 αιώνες και παρrsquo όλα αυτάοι απόψεις τους είναι σύγχρονες καιριζοσπαστικές

Οι θεmicroελιώδεις αρχές της αξίαςτου ανθρώπινου προσώπου τηςελευθερίας και της ισότητας είναιιδέες που επίmicroονα προβλήθηκαν microεδύναmicroη για πρώτη φορά από τουςΆγιους Ιεράρχες Η ανθρωπολογίατους βασίζεται σε microια σειρά από επι-χειρήmicroατα που όλα στηρίζονται στηνπερί ανθρώπου διδασκαλία τηςΑγίας Γραφής Πιστοί στο κήρυγmicroατου Παύλου ότι laquoδεν υπάρχει Ιου-δαίος ούτε Έλληνας δεν υπάρχειδούλος ούτε ελεύθερος δεν υπάρχειάνδρας και γυναίκα γιατί όλοι γιατον Ιησού Χριστό είναι το ίδιο πρό-σωποraquo διακήρυξαν ότι οι θεmicroελιώ-δεις αρχές της ελευθερίας και τηςισότητας περιλαmicroβάνουν όλους ανε-ξαίρετου τους ανθρώπους Η διά-κριση των ανθρώπων σε πλούσιουςκαι φτωχούς ή σε ελεύθερους καιδούλους είναι καταστάσεις ξένες στοπνεύmicroα της Ορθοδοξίας

Οι Άγιοι Πατέρες δεν παράλειψανακόmicroα να διακηρύξουν και την ισό-τητα και ισονοmicroία ανάmicroεσα στονάντρα και τη γυναίκα Έτσι ο Γρηγό-ριος ο Θεολόγος αναφερόmicroενος

Οmicroι

λία

στην

Θεί

α Λ

ειτο

υργί

α τη

ς 30

ης Ι

ανου

αρίο

υ 20

14στ

ον Μ

ητρο

πολι

τικό

Ναό

του

Αγ

Νικ

ολάο

υ

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

13

στους νόmicroους της εποχής καταγγέλλει laquo∆ενεπαινώ τη συνήθεια αυτή ∆ε συmicroφωνώ microε τη νο-microοθεσία Άνδρες έκαναν τους νόmicroους και φέρονταικατά των γυναικώνraquo Στράφηκαν microε αποφασιστι-κότητα κατά της κοινωνικής αδικίας laquoΟ θεός απότην αρχή δεν έκανε τον ένα άνθρωπο πλούσιο καιτον άλλο φτωχό Με κάθε τρόπο microας αδελφώνειεmicroείς εν τούτοις χωριζόmicroαστε και λέmicroε τις ψυχρέςλέξεις laquoδικό microουraquo και laquoδικό σουraquo υπογραmicromicroίζειο Ιερός Χρυσόστοmicroος

Και συνεχίζοντας στρέφεται ενάντια στους γαι-οκτήmicroονες laquoπου κατέχουν τη γη και νοmicroίζονταιπιο δίκαιοι Αυτούς που καρπώνονται τον πλούτοτης και επινοούν καινούριους όρους τονισmicroούκαι κάνουν για τα δάνεια γραmicromicroάτια καταρα-microέναraquo

Έρχονται σε σύγκρουση microε την παντοδύναmicroηκρατική εξουσία κάθε φορά που η τελευταία πα-ραβίαζε τα δικαιώmicroατα του ανθρώπου Είναι γνω-στή η σύγκρουση του Χρυσοστόmicroου microε τηφιλόδοξη και σπάταλη αυτοκράτειρα Ευδοξία Μιασύγκρουση που τον οδήγησε στην εξορία και τοθάνατο

Τόσο προωθηmicroένος ήταν ο κοινωνικός προβλη-microατισmicroός του που φθάνει microέχρι του σηmicroείου να δι-καιολογεί ακόmicroα και τη χρήση βίας από lsquoκείνονπου πεινά χωρίς να χαρακτηρίζει την πράξη τουσα βία laquo∆ε φρίττεις άνθρωπε δεν κοκκινίζεις απόντροπή όταν χαρακτηρίζεις επιτιθέmicroενο αυτόν πουπαλεύει για το ψωmicroί τουraquo

Οι φωτισmicroένοι Ιεράρχες προσφέρουν τεράστιοφιλανθρωπικό έργο ο ΜΒασίλειος microε τη laquoΒασι-λειάδαraquo ο Γρηγόριος microε τα συσσίτια και ο Ιωάν-νης που microεταβάλει το πατριαρχικό microέγαρο σεφιλανθρωπικό ίδρυmicroα για το οποίο δε δίστασε ναδιαθέσει τους θησαυρούς της Εκκλησίας Είναιαυτός που microιλάει στους σύγχρονους του χριστια-

νούς για την αλήθινή λατρεία του Θεού προτάσ-σοντας το χορτασmicroό των φτωχών από τα αφιερώ-microατα στο ναό laquoΜη στολίζεις το ναό της στιγmicroήπου αδιαφορείς για τη θλίψη του αδελφού σουΑυτός είναι από εκείνον ανώτερος ναόςraquo

Οι Άγιοι ∆ιδάσκαλοι microιλούν για την ειρήνη τηνοποία θεωρούν microεγάλο αγαθό ∆ε τη βλέπουν σανεπιδίωξη αφηρηmicroένη και ακατόρθωτη για τις αν-θρώπινες δυνάmicroεις Αντίθετα ο κάθε άνθρωποςmicroπορεί να εργάζεται γιrsquo αυτήν αρχίζοντας από τονεαυτό του και τις σχέσεις microε τους γύρω του

Η ειρήνη της πόλης του έθνους του κόσmicroου-λένε- εξαρτάται από το πόσο στέρεη είναι ανάmicroεσαστις σχέσεις του άνδρα και της γυναίκας microέσα στηνοικογένεια Γιατί microέσα σrsquo αυτή εκπαιδεύονται ταπαιδιά νrsquo αγαπούν την ειρήνη ή αντίθετα συνηθί-ζουν να microαθαίνουν τον ανταγωνισmicroό και τη δια-microάχη

Στις microέρες microας που η πατρίδα microας κλυδωνίζεταιεπικίνδυνα θα ήταν ευλογία Κυρίου αυτοί πουκρατούν τις τύχες των παιδιών microας στα χέρια τουςνα φωτιστούν από το έργο και το κήρυγmicroα τωνΤριών αυτών Πατέρων

Γιατί για την έλλειψη οmicroόνοιας ειρήνης ισονο-microίας δικαιοσύνης ίσης κατανοmicroής των υλικώναγαθών δεν ευθύνονται οι καιροί οι εποχές ή οπολιτισmicroός

Τι φταίει λοιπόνΚαι ο Άγιος Γρηγόριος microας απαντά ας microην

αναζητούmicroε την αιτία στην πρόοδο Ας αναλογι-στούmicroε την αλλοτρίωση microας

Λεmicroονιά ΧαρισιάδουΚαθηγήτρια-θεολόγος 1ου Λυκείου

Αλεξανδρουπόλεως

Σταγόνες

Πίστεως

14

Ενας νεαρός άνδρας πήγε να υποβάλλει αίτησηγια μια διευθυντική θέση σε μια μεγάλη εται-ρεία Αφού πέρασε την αρχική συνέντευξη έπρεπε τώρα να συμφωνήσει και ο γενικός διευθυντήςγια την πρόσληψηΟ διευθυντής ανακάλυψε από το βιογραφικό του ότιο νεαρός είχε εξαιρετικές ακαδημαϊκές σπουδές ΡώτησεlaquoΠως κατάφερες να κάνεις αυτές τις σπουδές Μήπωςπήρες υποτροφίεςraquolaquoΌχιraquo του απάντησε ο νεαρόςlaquoΟ πατέρας σου κατέβαλλε όλα αυτά τα δίδακτραraquoρώτησε ξανά ο διευθυντήςlaquoΟ πατέρας μου κύριε πέθανε όταν ήμουν ενός έτουςη μητέρα μου ήταν αυτή που πλήρωνε τα δίδακτρά μουraquoαπάντησεlaquoΠου εργάζεται η μητέρα σουraquolaquoΗ μητέρα μου εργάζεται ως καθαρίστρια ρούχωνΠλένει ρούχα για άλλουςraquoΟ διευθυντής ζήτησε τότε από το νεαρό να του δείξειτα χέρια του Ο νεαρός έδειξε τα χέρια του τα οποία ήτανλεία και πολύ απαλάlaquoΈχεις βοηθήσει ποτέ τη μητέρα σου στο πλύσιμοτων ρούχωνraquolaquoΠοτέ η μητέρα μου ήθελε πάντα να μελετώ και ναδιαβάζω όσο το δυνατόν περισσότερο Εκτός αυτού ημητέρα μου πλένει τα ρούχα πιο γρήγορα από μέναΟ διευθυντής είπε laquoΘέλω να σου ζητήσω κάτι Ότανπας σπίτι σήμερα πήγαινε να καθαρίσεις τα χέρια τηςμητέρας σου και θα τα ξαναπούμε αύριο το πρωίraquoΟ νεαρός θεώρησε ότι οι πιθανότητες να πάρει τηθέση ήταν πολύ μεγάλες Όταν πήγε πίσω στο σπίτι ζή-τησε από τη μητέρα του να τον αφήσει να καθαρίσει ταχέρια της Η μητέρα παραξενεύτηκε και με ανάμεικτα συ-ναισθήματα άπλωσε τα χέρια της προς το γιο τηςΟ νεαρός άρχισε να πλένει τα χέρια της μητέρας τουσιγά-σιγά ενώ δάκρυα έσταζαν από τα μάτια του όσηώρα το έκανε αυτό Ήταν η πρώτη φορά που παρατή-ρησε ότι τα χέρια της μητέρας του ήταν τόσο ζαρωμένακαι ότι υπήρχαν τόσες πολλές μελανιές πάνω τους Με-ρικές μελανιές μάλιστα ήταν τόσο οδυνηρές που η μη-τέρα του βογκούσε όταν τις άγγιζεΉταν η πρώτη φορά που ο νεαρός συνειδητοποίησεότι ήταν αυτά τα χέρια που έπλεναν σε καθημερινή βάσηρούχα για να μπορέσει να πληρώσει τα δίδακτρά του Οιμελανιές στα χέρια της ήταν το τίμημα που η μητέραέπρεπε να πληρώσει για την εκπαίδευσή του και το μέλ-λον του παιδιού τηςΜετά τον καθαρισμό των χεριών της μητέρας του ονεαρός άρχισε να πλένει σιγά ndash σιγά όλα τα ρούχα πουείχαν στοιβαχτεί για πλύσιμο μονολογώντας laquoΜάννασυγγνώμη και σrsquo ευχαριστώ για όλαraquo laquoΜάννα συγγνώμηκαι σrsquo ευχαριστώ για όλαraquohellip ενώ δάκρυα συνέχιζαν νατρέχουν από τα μάτια του

Εκείνο το βράδυ μητέρα και ο γιος έκατσαν και κου-βέντιασαν για αρκετή ώρα Την άλλη μέρα το πρωί ότανο νεαρός πήγε στο γραφείο του διευθυντή συγκινημένοςκαι βουρκωμένος βλέποντάς τον έτσι τον ρώτησεlaquoΓια πες μου λοιπόν τι έγινε χθες στο σπίτι σου Τιέκανες Έμαθες κάτι καινούργιοraquoΟ νεαρός απάντησε laquoΚαθάρισα τα χέρια της μητέραςμου αλλά και έπλυνα τελικά όλα τα ρούχα που είχε γιαπλύσιμο Τώρα κατάλαβα και εκτίμησα την προσπάθειατης μητέρας μου Χωρίς τη μητέρα μου δεν θα ήμουναυτό που είμαι σήμερα Συνειδητοποίησα με την πράξηαυτή πόσο σημαντική είναι η βοήθεια που σου προσφέ-ρουν οι άλλοι Έχω καταλήξει να εκτιμώ την αξία και τησημασία που έχει το να βοηθά ο ένας τον άλλο στην οι-κογένεια και στην κοινωνίαraquoΟ διευθυντής τότε του είπε laquoΑυτό είναι που ψάχνωσε ένα συνεργάτη Θέλω να προσλάβω ένα άτομο πουδεν θα σκέφτεται μόνο το εαυτό του που μπορεί να γνω-ρίζει και να εκτιμά τη βοήθεια τις προσπάθειες και ταδεινά των άλλων για να επιτευχτούν κάποια πράγματαστη ζωή και δεν θα θέτει τα χρήματα ως μοναδικό στόχοτου στη ζωή του Έχεις προσληφθείraquoΑυτό το νεαρό άτομο εργάστηκε πολύ σκληρά έλαβεαξιώματα στην επιχείρηση και απολάμβανε το σεβασμότων υφισταμένων του Κάθε εργαζόμενος που είχε ερ-γάστηκε επιμελώς και ως ομάδα με τους υπόλοιπους Οιεπιδόσεις της εταιρίας βελτιώθηκαν σημαντικά

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

15

K αι λέω πως είναι επίκαιρα επειδή λόγωτης ανέχειας πολλά ζευγάρια που μέχριτώρα στέκονταν καλά οικονομικά αρχί-

ζουν τώρα να έχουν προστριβές και πολλές περιπτώ-σεις καταλήγουν στο διαζύγιο Ας ακούσουμε τονΆγιο

laquoΑλλά και η γυναίκα δεν πρέπει να περιφρονείτον άνδρα της για οποιονδήποτε λόγο προπαντόςαν είναι φτωχός Να μη βαρυγγομάει και να μην τονβρίζει λέγοντας λχ ldquoΑνανδρε και δειλέ τεμπέληκαι ακαμάτη ανάμελε και υπναρά Ο τάδε αν καικαταγόταν από φτωχή οικογένεια με πολλούς κό-πους και κινδύνους έκανε μεγάλη περιουσία Και ναη γυναίκα του φοράει πανάκριβα ρούχα κυκλοφο-ρεί με αμάξι έχει τόσους υπηρέτες ενώ εγώ πήραεσένα που είσαι ζαρωμένος από τη φτώχεια και ζειςάσκοπαrdquo

Δεν πρέπει η γυναίκα να λέει στον άνδρα της τέ-τοια λόγια

Το σώμα δεν εναντιώνεται στο κεφάλι αλλά τουπακούει Πώς όμως θα υποφέρει τη φτώχεια Απόπου θα βρει παρηγοριά Ας σκεφτεί τις φτωχότερεςγυναίκες Ας συλλογιστεί πόσες κοπέλες από καλέςοικογένειες όχι μόνο τίποτα δεν πήραν από τους άν-δρες τους αλλά και ξόδεψαν τη δική τους περιουσίαγιrsquo αυτούς Ας αναλογιστεί τους κινδύνους από έναντέτοιο πλούτο και θα προτιμήσει τότε τη φτωχικήαλλά ήσυχη ζωή

Γενικά αν αγαπάει τον άνδρα της δεν θα ξεστο-μίσει ποτέ παράπονο ή προσβλητικό λόγο γιrsquoαυτόν Θα προτιμήσει να τον έχει κοντά της χωρίςπλούτη παρά να είναι πλούσιος και αυτή να ζειμέσα στην ανασφάλεια και τις ανησυχίες που συ-νεπάγονται οι επιχειρηματικές δραστηριότητες

Ούτε και ο άνδρας όμως ακούγοντας τα πα-ράπονα ή τις επικρίσεις της γυναίκας του πρέπεινα τη βρίζει ή να τη χτυπάει επειδή έχει εξουσίαπάνω της Καλύτερα να τη συμβουλεύει και νατη νουθετεί ήρεμα χωρίς ποτέ να σηκώνει χέριεναντίον της

Ας τη διδάσκει την ουράνια φιλοσοφία τη χρι-στιανική που είναι ο αληθινός πλούτος Ας τη διδά-σκει όχι μόνο με τα λόγια αλλά και με τα έργα πως ηφτώχεια δεν είναι καθόλου κακό Ας τη διδάσκει ναπεριφρονεί τη δόξα και νrsquo αγαπά την ταπείνωσηmiddot καιτότε εκείνη ούτε παράπονο θα έχει ούτε χρήματαθα επιθυμεί Ας τη διδάσκει να μην αγαπάει ταχρυσά κοσμήματα και τα πολυτελή ρούχα και ταπολλά αρώματα ούτε να θέλει για το σπίτι ακριβάέπιπλα και περιττά στολίδια

Όλα τούτα φανερώνουν ματαιόδοξο φρόνημακαι κουφότητα Και της ίδιας και του σπιτιού στολι-σμός ας είναι η κοσμιότητα και η σεμνότητα Και ηίδια και το σπίτι ας μοσχοβολάνε το άρωμα της σω-φροσύνης και της αρετήςraquo

Αγ Ιωάννης ο Χρυσόστομος

Σταγόνες

Πίστεως

16

()

Ημετάνοια απαιτεί να έχει ο άνθρωπος δυ-νατό χαρακτήρα να αποδεχθεί ότι περπα-τάει σε λαθεμένο δρόμο και ότι ζει με

στραβό τρόπο κι έπειτα να αποφασίσει να τα διορ-θώσει Είναι χαρακτηριστικό των έξυπνων και ικα-νών ανθρώπων να αλλάζουν γνώμη και άποψη καινα διορθώνουν τα όσα έπραξαν όταν διαπιστώσουνότι δεν ήταν τα σωστά

Η Εκκλησία υποκλίνεται μπροστά σacute όποιοναμαρτωλό μετανοεί και βεβαιώνει ότι για τη μετά-νοιά του χαίρεται όλος ο ουρανός Είναι τόσο κακόπράγμα η αμετανοησία που η Εκκλησία την θεωρείldquoβλασφημίαrdquo κατά του Αγίου Πνεύματος laquoη μόνηαμαρτία που δεν θα συγχωρεθεί ποτέraquo (Μαρκ 329) είπε ο Χριστός και δεν θα συγχωρεθεί επειδήδεν το θέλει ο άνθρωπος όχι επειδή δεν το θέλει οΘεός Το Άγιο Πνεύμα ζεσταίνει και φωτίζει Είναιχάρις είναι σοφία είναι έμπνευση είναι χαρά κιευλογία στη ζωή του ανθρώπου όταν φυσικά τοθέλει ο άνθρωπος Όταν δεν το θέλει όταν απορρί-πτει τη μετάνοια και παραμένει αμετανόητος τότεβυθίζεται στο σκοτάδι στο ψύχος στη γρουσουζιάστην αποτυχία στη θλίψη

Η μετάνοια είναι ένας δρόμος μοναχικός ανηφο-ρικός που οδηγεί σrsquo ένα Γολγοθά όμως αμέσωςμετά ακολουθεί η Ανάσταση η λύτρωση η ελευθε-ρία από κάθε δεσμά

Η μετάνοια είναι ένας δρόμος κι ένας τρόποςπροσωπικός Μπορεί όμως να είναι ένας δρόμος κιένας τρόπος εθνικός Όταν αποφασίζει ένα έθνοςένας ολόκληρος λαός να μετανοήσει για τις αμαρ-τίες του και να λυτρωθεί από την γκρίνια από τηναποτυχία και από τον εξευτελισμό

()

Δεν αρκεί λοιπόν η διαπίστωση ldquoη κρίσηείναι ηθικήrdquo Χρειάζεται μετάνοια και διόρ-θωση χρειάζεται αποκατάσταση βελτίωση

και επανέναρξη Μόνο τότε η μετάνοια ως βίωματου λαού θα αναστείλει την καταστροφή και θααποτρέψει τον αφανισμό Πως μπορεί να γίνειαυτό Με αλλαγή νοοτροπίας που λέει κι ο Πρω-θυπουργός μας με μετάνοια που λέει η πίστη μαςΑπλές κινήσεις χρειάζονται

Τα σχολεία να διδάξουν αξιολογώτερα πράγ-ματα για τη ζωή των παιδιών μας και να απαντή-σουν στα πνευματικά τους ερωτηματικά Αν έναςδάσκαλος έχει μια κακή εμπειρία από ένα κληρικόας μην γκρεμίσει μέσα στη ψυχή των μαθητών τουτο Χριστό και την Πίστη γιατί τότε ο δάσκαλος δενμορφώνει πολίτες αλλά καλλιεργεί τρομοκράτες

Η οικογένεια να παραμερίσει τους εγωϊσμούς καινα ενδιαφερθεί για τα παιδιά της Φτάνουν πια ταναυάγια που δημιουργούνται με την ευκολία των δια-ζυγίων Αργούν σήμερα οι νέοι να προχωρήσουν σεγάμο επειδή δεν έχουν πρότυπα Και χωρίζουν εύ-

Απόσπασmicroα από την οmicroιλία του Μητροπολίτου Αλεξανδρουπόλεως ΑΝΘΙΜΟΥστον Αrsquo Κατανυκτικό-Συγχωρητικό Εσπερινό την 2α Μαρτίου 2014

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

17

κολα επειδή δεν έχουν υπομονή και αγωνιστική διά-θεση Συντρίμμιαmiddot τα παιδιά τους και οι μελλοντικέςτους οικογένειες

Οι κληρικοί να παλέψουμε τα πάθη μας να πα-ραδεχτούμε με ειλικρίνεια τις πτώσεις μας και νακατασταθούμε πατέρες του λαού μας με γνώμονατην ελευθερία του Ευαγγελίου και στόχο τη χαράκαι την τιμιότητα της laquoκατὰ Χριστὸνraquo ζωής

Το Κράτος να θεσμοθετήσει τις αρετές τιςαξίες την πίστη την παράδοση και τον υγιή πολι-τισμό του λαού μας Ας το καταλάβουν οι Κυβερ-νήσεις ότι άθεο Κράτος δεν μπορεί να υπάρξειΧωρισμό από την Εκκλησία δεν τον τολμά και ηπολεμική κατά της Εκκλησίας αποβαίνει υπέρ τηςΠίστεώς μας

Η τηλεόραση να διδάσκει τιμιότητα και να μηνδιαφθείρει τα ήθη

Ο λαός μας να ψηφίζει με κριτήρια κυρίωςπνευματικά κι όχι μόνο οικονομικά

Η κοινωνία να περπατάει στέρεα με βάση τηνδιαχρονική εμπειρία της και να μη ζαλίζεται με ταβρώμικα ακούσματα των σύγχρονων δυτικών Σει-ρήνων

Πές μου σας παρακαλώ εσείς έχετε αντιληφθείκάποια τέτοια συλλογική προσπάθεια στη Χώραμας Έστω κάποια παρόμοια διάθεση Όμως τίβλέπουμε Στην πόλη μας

Καταλάβατε ότι σιγά-σιγά εγκαθιδρύεται ως θε-σμός το καρναβάλι Άρχισε ήπια τάχα laquoμόνο γιατα παιδιάraquo λες κι αυτά δεν ζουν το δράμα των οι-κογενειών τους Πιέζει ο Δήμος τα Σχολεία οι δά-σκαλοι τους μαθητές οι μαθητές τους γονείς καικανείς δεν βρίσκει τη δύναμη να σταματήσει αυτότο ανούσιο πανηγύρι του μασκαρέματος Η τραγω-δία που βιώνουν σήμερα τα νέα παιδιά στην Ελ-λάδα δεν ομορφαίνει με το χαζό χορό και τοφτιασιδωμένο πρόσωπο της Αποκριάς

Καταλάβατε την παρουσία του Καζίνου στην πε-ριοχή μας Τούρκοι μπαινοβγαίνουν στον τόπο μαςσυνοδευόμενοι από laquoμπράβουςraquo για να κάνουνεδώ όσα δεν τους επιτρέπονται στη Χώρα τους καιπροετοιμάζονται απέναντι στο Καζίνο Κέντρα δια-σκέδασης με γυναίκες επί πληρωμή Τάχα το Κα-ζίνο θα ήταν μόνο για ξένους Ποιός μπορεί νααπαγορεύσει την είσοδο σε ντόπιους Σε κάποιασχετική συζήτηση μου είπε ο στρατηγός μας ldquoέχωνα χάσω στρατιωτικούς από το τζόγο σεβτεrdquo

Και για το Καρναβάλι και για το Καζίνο παρα-κάλεσα φώναξα έγραψα Τάχα όλοι συμφωνούσανμε μένα κι από πίσω έλεγαν άλλα Μάλιστα με ρώ-τησαν αν σας ζητήσουν να κάνετε αγιασμό στο κα-ζίνο θα πάτε Κι απάντησα ldquoθα πάω να κάνωαγιασμό όταν θα κλείσει και θα φύγει από τοντόπο μαςrdquo Βλέπετε όμως ότι πρυτάνευσε η έστω

σύντομη ελάχιστη οικονομική διευκόλυνση κάποιωνστην περιοχή σε βάρος του συνόλου του λαού μαςτης ζωής μας και της αξιοπρεπείας μας

()

Εμείς στην Ελλάδα σήμερα βιώνουμε μέσαμας μια ζοφερή κατάσταση Κούφιες διαπι-στώσεις λεκτικοί λεονταρισμοί δειλία απο-

ρία νωθρότητα αηδία απόρριψη διγλωσσία κακίακανιβαλισμό ενάντια σε πρόσωπα ομάδες και θε-σμούς απελπισία

Και γύρω μας laquoσυνοχὴ ἐθνῶν ἐν ἀπορίᾳ ἠχούσηςθαλάσσης και σάλου ἀποψυχόντων ἀνθρώπων ἀπὸφόβου καὶ προσδοκίας τῶν ἐπερχομένων τῇ οἰκου-μένῃraquo (Λουκ 2125-26)

Κανείς δεν ξέρει αύριο τί θα συμβεί στον τόπομας και πως θα διαμορφωθούν γεωπολιτικά οι συν-θήκες στην περιοχή αφού όλα τα αυτονόητα ανα-τρέπονται όλες οι παραδοσιακές συμμαχίεςεπαναπροσδιορίζονται και οι έμποροι των εθνώνστυγνά βυσσοδομούν στις πλάτες μας

Τουλάχιστον ας έχουμε εσωτερική ηρεμία καιψυχική γαλήνη Ας επιστρέψουμε ας ψάξουμε κιας βρούμε τη δύναμη που μας στήριξε επί αιώνεςστη μακραίωνη δουλεία Κι αυτή είναι η Χριστια-νική Πίστη μας και η Ορθόδοξη Παράδοσή μας

Ο Ελληνισμός ζει την Μεγάλη Σαρακοστή τουΑς τη ζήσουμε με συνέπεια ως λαός Όλοι μαζί ωςέθνος για το καλό όλων μας Για το μέλλον μαςΜας χρειάζεται μετάνοια νηστεία εγκράτεια προ-σευχή συγχωρητικότητα αγάπη μεταξύ μας τιμιό-τητα δικαιοσύνη εμπιστοσύνη στο Χριστό και στηνΕκκλησία του

Όταν οι λαοί σηκώνουν στους ώμους τους τοσταυρό της Σαρακοστής τότε δεν γνωρίζουν εξαν-δραποδισμό και αφάνεια Θεωρώ ότι ζούμε σε μιακρίσιμη καμπή της Ιστορίας μας Ο δρόμος μπρο-στά μας είναι εξαιρετικά δύσκολος και δύσβατοςΈχουμε τις ιδιορρυθμίες μας οι Έλληνες και ταπανάρχαια ελαττώματα της φυλής μας Οι φίλοιμας είναι αποδεδειγμένα λίγοι Η μόνη ζωντανή καιεναργής πνευματικότητα της Χώρας μας με ερεί-σματα μάλιστα και στη λαϊκή μας παράδοση είναιη Ορθόδοξη Χριστιανική μας Πίστη Ας την εμπι-στευθούμε κι ας στηριχτούμε επάνω της Ούτως ήάλλως βιώνουμε τη Μεγάλη μας εθνική Σαρακοστήκι αυτή θα διαρκέσει Ας τη ζήσουμε με την τάξημε την ευπρέπεια και με τη δυναμική της Ορθοδό-ξου Εκκλησίας μας

Και laquoδόξα τῷ Θεῷτῷ ἐν πικροῖς φαρμάκοις

κατεργαζομένῳ τὴν σωτηρίαν ἡμῶνraquoΑμήν

Σταγόνες

Πίστεως

18

laquoΠώς αγριεύουν έτσι οι άνθρωποι Πώςμεμιάς αφήνονται έρμαια στις ροπέςκαι στις τάσεις της φθαρτής ανθρώ-

πινης τους φύσης Πώς κατάντησε απόψεαυτή η ήσυχη επαρχιακή πόλη Θαρρείς καιδεν την κατοικούν άνθρωποι αλλά ανθρωπό-μορφα τέρατα που άλλος με κεφάλι γαϊδά-ρου άλλος λιονταριού άλλος πιθήκουτρέχουν να προλάβουν να γλεντήσουν να με-θύσουν να αμαρτήσουν όσο γίνεται περισσό-τερο

Γιατί απόψε είναι Τσικνοπέμπτη και γέμισεη πόλη μασκαράδες Απόψε κάθε λογικός άν-θρωπος δεν ξεμυτίζει από το σπίτι τουraquo Αυτάσκεφτόταν ο παπα-Θανάσης καθώς έμπαινεστο σπίτι του γυρνώντας από το ναό

- Α παπαδιά μου το κακό παράγινε ΟΘεός να μας συγχωρέσει είπε στη γυναίκατου μόλις μπήκε μέσα Εκείνη τον κοίταξε μεκατανόηση

- Ο Θεός να μας φυλάει είπε και άρχισε ναετοιμάζει το βραδινό φαγητό

Στο σπίτι του παπα-Θανάση περασμέναπια τα μεσάνυχτα επικρατεί ησυχία Τα παι-διά και η παπαδιά είχαν ήδη κοιμηθεί κι οπαπα-Θανάσης ετοιμαζότανε και κείνος ναπάει για ύπνο όταν ακούστηκε το κουδούνιτης πόρτας Τινάχτηκε μέσα στον ύπνο της ηπαπαδιά και βρέθηκε δίπλα στον παπα-Θα-νάση

- Μην ανοίγεις τέτοια νύχτα πάτερ μουτον παρακάλεσε φοβισμένη

- Γιατί φοβάσαι την καθησύχασε εκείνοςΕίναι η πρώτη φορά που μας κτυπούν τέτοιαώρα την πόρτα Αφού το ξέρεις το σπίτι τουΙερέα διανυκτερεύει κάθε βράδυ

- Ναι μα απόψεhellipΤης χαμογέλασε ο παπα-Θανάσης και

άνοιξε την πόρτα- Πάτερ μου με συγχωρείτε που ήρθα τέ-

τοια ώρα όμως η μάνα μου πεθαίνει και ζητάνα εξομολογηθεί και να κοινωνήσει

Ο άνθρωπος που στεκόταν μπροστά τουπαρόλο που ήταν άντρας έτρεμε ολόκληροςκι άφηνε τα δάκρυά του δίχως ντροπή να τρέ-χουν

- Πήγαινε εσύ κοντά της παιδί μου και γωπάω ως την εκκλησία να πάρω τη Θεία Κοινω-νία και έρχομαι αμέσως

Έφυγε ο άντρας αφήνοντας στον παπα-Θα-νάση τη διεύθυνσή του

- Που θα πας πάτερ μου μόνος σου τέτοιαώρα μια τέτοια νύχτα Δε φοβάσαι Γιατί δεντον κρατούσες να πάτε συντροφιάraquo

Η παπαδιά μιλούσε και κείνος την κοίταζεαυστηρά

- Μόνος είπες παπαδιά μόνος Κι ο Κύριοςπου θα κουβαλάω στα χέρια μου Α παπαδιάμου κάτι σrsquo έχει πιάσει απόψε και δε μιλάςγνωστικά

Ντύθηκε ο παπα-Θανάσης και βγήκε στοδρόμο Ξέχασε πως ήταν νύχτα Τσικνοπέμ-πτης Δεν τον απασχολούσαν καθόλου οι μα-σκαράδες που έβλεπε γύρω του Ένα μόνο τον

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

19

απασχολούσε να προλάβει να δώσει το laquoφάρ-μακο της αθανασίαςraquo στην ετοιμοθάνατη

Πήρε με δέος στα χέρια του το Σώμα και τοΑίμα του Χριστού και ξαναβγήκε στο δρόμο Δενκοιτούσε ούτε δεξιά ούτε αριστερά Μόνοέτρεχε να προλάβει Σε μια στροφή του δρόμουακούσε γέλια και φωνές Κάποιος φώναξε κοροϊ-δευτικά laquoΤην ευχή σου Δέσποταraquo μα δεν γύ-ρισε να κοιτάξει Και τότε δεν κατάλαβε πωςβρέθηκε κυκλωμένος από μια παρέα μασκαρά-δων που προσπαθούσαν να τον σταματήσουν

- Συνάδελφε πού πάμεΈνας νεαρός μασκαρεμένος σε παπά με

χνώτο που μύριζε ποτό στεκόταν μπροστά τουκρατώντας στο χέρι ένα σταυρό Τα lsquoχασε οπαπα-Θανάσης και πριν προλάβει να πει τίποταδέχτηκε την επίθεση όλου του τσούρμου Άλλοςτον τραβούσε από τα ράσα κι άλλος του έβγαζετο καλυμμαύχι

Ο παπα-Θανάσης έσφιξε στο στήθος του τrsquoάχραντα Μυστήρια και προσπάθησε να τους μι-λήσει μα κανένας δεν άκουγε Κάποιος τότε τουτράβηξε τη γενειάδα και -σαν να τον κτύπησεηλεκτρικό ρεύμα- άρχισε να φωνάζει

- Είναι αληθινός ρε είναι αληθινόςΗ παρέα κοκκάλωσε στη θέση της κι ο παπα-

Θανάσης με το πρόσωπο μουσκεμένο από τονιδρώτα της αγωνίας και τα δάκρυά του τους κοί-ταξε χωρίς να μιλά

- Συγγνώμη πάτερ είπε εκείνος που του τρά-βηξε τη γενειάδα Νομίζαμε πως ήσασταν ψεύ-τικος σαν κι αυτόν καιhellip

- Σας είδαμε και τέτοια ώρα έξω και ήμαστανσίγουροι πως ήσασταν μασκαρεμένος Συγχωρέ-στε μας είπε ένας άλλος

- Πάω να κοινωνήσω μια ετοιμοθάνατη παι-διά μου Ο θάνατος δεν έχει ώρες κατάλ ληλεςκαι ακατάλληλες κι εγώ τρέχω να τον προλάβωΚαι συ παιδί μου βγάλε τα ράσα τα τιμημέναΜην αμαρτάνεις άλλο ρεζιλεύοντάς τα Είναιπολύ ιερό το ράσο για να μασκαρεύεσαι μrsquoαυτό Τραβάτε στα σπίτια σας παιδιά μου κι οΘεός να σας συγχωρέσει

Άνοιξε το βήμα του ο παπα-Θανάσης για νακερδίσει το χαμένο χρόνο Ήταν πικραμένος ωςτα κατάβαθά του Τόσο πολύ λοιπόν χάλασανοι άνθρωποι ώστε μασκαρεύονται και ιερείς

- Πάτερ ΠάτερΗ φωνή που έφτασε στα αυτιά του ήταν γε-

μάτη αγωνία Σταμάτησε και περίμενε Ένας νε-αρός κατακόκκινος από την τρεχάλα και τηνντροπή έφτασε κοντά του λαχανιασμένος

- Πάτερ Είμαι κείνος που ντύθηκε παπάς Τοέκανα εντελώς απερίσκεπτα πάτερ καιhellip καιθέλω να lsquoρθω μαζί σας στο σπίτι της έτοιμοθά-νατης Δενhellip δεν θέλω να σας πάρουν κι άλλοιγια ψεύτικοhellip

Ο παπα-Θανάσης του έκανε νόημα να τονακολουθήσει Στα χέρια του ο νεαρός κρατούσετο σταυρό που είχε μαζί του Μπήκαν στο σπίτιτης ετοιμοθάνατης σιωπηλοί

- Χαίρομαι πάτερ που βρήκατε και παπαδάκικαι δεν ήρθατε μόνος είπε ο άντρας που τονείχε καλέσει

Ο νεαρός ξανακοκκίνησε και κοίταξε με αγω-νία τον παπα-Θανάση

Ναι ο Θεός μου τον έστειλε είπε εκείνος καιτα λόγια του καρφώθηκαν στην καρδιά του νεα-ρού

- Πάτερ δεν θα σας εγκαταλείψω ποτέ έλεγεο νεαρός λίγη ώρα αργότερα όταν ο παπα-Θα-νάσης κλείδωνε το ναό αφήνοντας ξανά μέσατο Σώμα και το Αίμα του Χριστού θα γίνω ο βοη-θός σας το παπαδάκι σας Ίσως έτσι με συγχω-ρήσει ο Θεός για την ιεροσυλία που έκανα

-Άμποτε παιδί μου να το φορέσεις το ράσοκι αληθινά είπε ο παπα-Θανάσης και τον ευλό-γησε με τα δυό του χέρια εκείνα που πριν απόλίγο κρατούσαν τον Ίδιο τον Κύριο Και παράξενοο παπα-Θανάσης είχε τη σιγουριά πως αυτό θαγινόταν κάποια μέρα Και ακόμα πιο παράξενοτην ίδια σιγουριά ένιωσε μέσα του κι ο νεαρός

Όσο πιό άρρωστος και πιοαμαρτωλός είσαι τόσο πιο

κατάλληλος είσαι για να σε πάρει σταχέρια του ο Χριστός

Όταν στο χέρι σου κρατάς σφυρίγύρω σου βλέπεις καρφιά

Όταν στα χέρια σου κρατάς ανθοδο-χείο γύρω σου βλέπεις λουλούδια

(Άγιος Νικόλαος Καβάσιλας)

Σταγόνες

Πίστεως

20

Ηταν δυο αδέλφιαmiddot τα οποία αφού μοιράστη-καν αναμεταξύ τους την πατρική περιουσίαο ένας έμεινε στο σπίτι ενώ ο άλλος έφυγεσε μακρινή χώρα Εκεί αφού κατέφαγε όλα όσατου δόθηκαν δυστύχησε και υπέφερε μη υπομέ-νοντας τη ντροπή από τη φτώχεια (Λουκά 15 11κε) Αυτή την παραβολή θέλησα να σας την πωγια να μάθετε ότι υπάρχει άφεση αμαρτημάτωνκαι μετά το Βάπτισμα εάν είμαστε προσεκτικοίΚαι το λέγω αυτό όχι για να σάς κάνω αδιάφο-ρους αλλά για να σας απομακρύνω από την από-γνωση Γιατί η απόγνωση μας προξενεί χειρότερακακά και από τη ραθυμίαΑυτός λοιπόν ο υιός αποτελεί την εικόνα εκεί-νων που αμάρτησαν μετά το Βάπτισμα Και ότιφανερώνει εκείνους που αμάρτησαν μετά το Βά-πτισμα αποδεικνύεται από το ότι ονομάζεται υιόςΓιατί κανένας δεν μπορεί να ονομασθεί υιόςχωρίς το Βάπτισμα Επίσης διέμενε στην πατρικήοικία και μοιράστηκε όλα τα πατρικά αγαθά ενώπριν από το Βάπτισμα δεν μπορεί κανείς να λάβειτην πατρική περιουσία ούτε να δεχθεί κληρονο-μία Ώστε με όλα αυτά μας υπαινίσσεται το σύ-νολο των πιστώνΕπί σης ήταν αδελφός εκείνου που είχε προκόψειΑδελφός όμως δεν θα μπορούσε να γίνει χωρίςτην πνευματική αναγέννηση Αυτός λοιπόν αφούέπεσε στη χειρότερη μορφή κακίας τι λέγει laquoΘαεπιστρέψω στον πατέρα μουraquo (Λουκά 1518) Γιαυτό ο πατέρας του τον άφησε και δεν τον εμπό-δισε να φύγει στην ξένη χώρα για να μάθει καλάμε την πείρα πόση ευεργεσία απολάμβανε ότανβρισκόταν στο σπίτι Γιατί πολλές φορές ο

Θεός όταν δεν πείθει με το λόγο του αφή-νει να διδαχθούμε από την πείρα των πραγ-μάτων πράγμα βέβαια που έλεγε και στουςΙουδαίουςΑ φού λοιπόν ο άσωτος έφυγε στην ξένη χώρα καιαπό τα ίδια τα πράγματα έμαθε πόσο μεγάλοκακό είναι να χάσει κανείς το πατρικό του σπίτιεπέστρεψε και ο πατέρας του τότε δεν του κρά-τησε κακία αλλά τον δέχτηκε με ανοιχτή αγκαλιάΓιατί άραγε Επειδή ήταν πατέρας και όχι δικα-στής Και στήθηκαν τότε χοροί και συμπόσια καιπανηγύρια και όλο το σπίτι ήταν φαιδρό και χα-ρούμενο Τι μου λες τώρα άνθρωπέ μου Αυτέςείναι οι αμοιβές της κακίας Όχι της κακίας άν-θρωπε αλλά της επιστροφής Όχι της πονηρίαςαλλά της μεταβολής προς το καλύτεροΚαι ακούστε και το σπουδαιότερο Αγανάκτησε γιrsquoαυτά ο μεγαλύτερος υιός Ο πατέρας όμως τονέπεισε κι αυτόν μιλώντας του με πραότητα και λέ-γοντας laquoσυ πάντοτε ζούσες μαζί μου ενώ αυτόςήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρός και ξανα-βρήκε τη ζωή τουraquo (Λουκά 1531-32) Όταν πρέπεινα διασώσει τον χαμένο λέγει laquoΔεν είναι ώρατώρα για δικαστήρια ούτε για λεπτομερή εξέ-ταση αλλά είναι ώρα μόνο φιλανθρωπίας καισυγγνώμηςraquo Κανένας ιατρός που έχει αμελήσει ο

ίδιος να δώσει φάρμακο στον ασθενή δεν ζητείευθύνες απ αυτόν για την αταξία του και ούτε τοντιμωρεί Και αν ακόμα χρειαζόταν να τιμωρηθεί οάσωτος τιμωρήθηκε αρκετά ζώντας στην ξένηχώραΤόσο λοιπόν χρόνο στερήθηκε τη συντροφιάμας και έζησε παλεύοντας με την πείνα την ατί-μωση και τα χειρότερα κακά Γιrsquo αυτό λέγει ο πα-τέρας laquoήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρόςκαι ξαναβρήκε τη ζωή τουraquo Μη βλέπεις λέγει ταπαρόντα αλλά σκέψου το μέγεθος της προηγού-μενης συμφοράς Αδελφό βλέπεις όχι ξένο Στονπατέρα του επέστρεψε που ξεχνάει τα περασμέναη καλύτερα που θυμάται εκείνα μόνο τα οποίαμπορούν να τον οδηγήσουν σε συμπάθεια καιέλεος σε στοργή και ευσπλαχνία τέτοια που ται-ριάζει στους γονείς Γι αυτό δεν είπε εκείνα πουέπραξε ο άσωτος αλλά εκείνα που έπαθε Δεν λυ-πήθηκε ότι κατέφαγε την περιουσία του αλλrsquo ότιπεριέπεσε σrsquo αμέτρητα κακά[] Ασκώντας την αρετή να φοβόμαστε μήπωςπέσουμε στηριζόμενοι στο θάρρος μας Και όταναμαρτάνουμε να μετανοούμε Και εκείνο που είπααρχίζοντας την ομιλία αυτό λέγω και τώρα Είναιπροδοσία της σωτηρίας μας αυτά τα δύο δηλαδήκαι το να έχουμε θάρρος όταν είμαστε ενάρετοικαι το να απελπιζόμαστε όταν είμαστε πεσμένοιστην κακίαΓιrsquo αυτό ο Παύλος για νrsquo ασφαλίσει εκείνουςπου ασκούν την αρετή έλεγε laquoΕκείνος που νομί-ζει ότι στέκεται ας προσέχει μήπως πέσειraquo (ΑrsquoΚορ 10 12) Και πάλι laquoΦοβάμαι μήπως ενώ κή-ρυξα σε άλλους εγώ ο ίδιος βρεθώ ανάξιοςraquo (ΒrsquoΚορ 11 3) Ανορθώνοντας πάλι τους πεσμένουςκαι διεγείροντάς τους σε μεγαλύτερη προθυμίαδιακήρυττε έντονα στους Κορινθίους γράφονταςτα εξής laquoΜήπως πενθήσω πολλούς που αμάρτη-σαν προηγουμένως και δεν μετανόησανraquo (Βrsquo Κορ12 21) Για να δείξει ότι είναι άξιοι θρήνων όχιτόσο εκείνοι που αμαρτάνουν όσο εκείνοι πουδεν μετανοούν για τα αμαρτήματά τους Και οπροφήτης πάλι λέγει laquoΜήπως εκείνος που πέφτειδεν σηκώνεται η εκείνος που παίρνει στραβόδρόμο δεν επιστρέφειraquo (Ιερ 8 4) Γι αυτό και οΔαυίδ παρακαλεί αυτούς ακριβώς λέγοντας laquoΣή-μερα εάν ακούσετε τη φωνή Αυτού μη σκληρύ-νετε τις καρδιές σας όπως τότε που Τονπαραπίκραναν οι πατέρες σαςraquo (Ψαλμ 94 8)Όσο λοιπόν θα υπάρχει το σήμερα ας μηαπελπιζόμαστε αλλrsquo έχοντας ελπίδα προς τονΚύριο και έχοντας κατά νουν το πέλαγος της φι-λανθρωπίας Του αφού αποτινάξουμε κάθε τι τοπονηρό από τη σκέψη μας ας ασκούμε με πολλήπροθυμία και ελπίδα την αρετή και ας επιδεί-ξουμε μετάνοια με όλη τη δύναμή μαςΆγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

21

Κ άποιος νέος κάποτε ζώντας ακό-λαστη ζωή θέλησε κάποια Κυ-ριακή να πάει στην εκκλησία απόπεριέργεια Στο κήρυγμά του ο λειτουργόςιερέας μίλησε για τη μετάνοια Ο νέος συγ-κλονίστηκε τόσο πολύ τόσο βαθειά ώστεαποφάσισε να αλλάξει ζωή Μετά το πέραςτης Θείας Λειτουργίας ζήτησε να εξομολο-γηθεί Εξομολογήθηκε και την επομένηαποσύρθηκε στην ερημική του εξοχική κα-τοικία και έκλαιγε νύχτα μέρα για τις αμαρ-τίες του Κατά παράδοξο όμως τρόπο δενμπορούσε να παρηγορηθείΜια νύχτα σαν σε όραμα βλέπει τον Κύριοτριγυρισμένο από ουράνιο φως και με κα-λοσύνη τον ρωτάει με την γλυκύτατηεκείνη φωνή Του- Τι έχεις παιδί μου και κλαις με τόσο πόνο- Κλαίω Κύριε γιατί έπεσα Έπεσα είπε μεαπόγνωση ο αμαρτωλός νέος- Ε τότε σήκω- Δεν μπορώ μόνος ΚύριεhellipΤότε άπλωσε το θεϊκό Του χέρι ο Βασιλεύςτης αγάπης ο φιλάνθρωπος Κύριος και τονβοήθησε να σηκωθεί Εκείνος όμως δενσταμάτησε να κλαίειhellipΚαι τον ρωτάει ο Κύ-ριος- Τώρα γιατί κλαίς- Πονώ Χριστέ μου γιατί σε λύπησα Ξό-δεψα τον πλούτον των χαρισμάτων σου καιτα νιάτα μου στις ασωτείεςΈβαλε τότε με στοργή το χέρι Του ο φιλάν-θρωπος Δεσπότης στο κεφάλι του πονεμέ-νου αμαρτωλού και του είπε με πολλήιλαρότητα- Αφού για μένα κλαις τόσο πολύ και lsquoγω ξέ-χασα όλες σου τις αμαρτίεςΟ νέος σήκωσε τα μάτια του για να ευχαρι-στήσει τον Σωτήρα του Χριστόν μα Εκείνοςείχε εξαφανιστείΛυτρωμένος πλέον από το βάρος της αμαρ-τίας και αναγεννημένος επέστρεψε στοσπίτι του Από τότε έγινε το πιο λαμπρό πα-ράδειγμα ενός πιστού χριστιανού μέσα καιέξω απrsquo το σπίτι του με λόγια και με έργα

Τα δάκρυατων μετανοούντων

είναι ο αίνοςτων αγγέλωνΖαν ντε λα Φοντέν

(Γάλλος ποιητής 1621-1695)

Η ικανότητανα συγχωρέσει

είναι η ιδιότητα

του δυνατού

Οι αδύναμοι ποτέ

δεν συγχωρούνε

Γκάντι

(Ινδός πολιτικός 1869-1948)

Σταγόνες

Πίστεως

22

ΗΘεία Λειτουργία των Προηγιασμένων (ή όπως την ονομάζουμε ηΛειτουργία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής) τελείται σήμερα στουςναούς μας το πρωί των καθημερινών της Τεσσαρακοστής ημερών

δηλαδή εργασίμων και γι᾿ αυτό λίγοι είναι εκείνοι που δεν δεσμεύονταικατά τις ώρες αυτές από τα επαγγέλματα η την υπηρεσία τους Τα τελευ-ταία χρόνια γίνεται μια πολύ επαινετή προσπάθεια αξιοποιήσεώς της Σεπολλούς ναούς τελείται κάθε Τετάρτη απόγευμα σε ώρες που πολλοί ανόχι όλοι οι πιστοί έχουν τη δυνατότητα να παρευρεθούν στην τέλεσή της

Το όνομά της η Λειτουργία αυτή το πήρε από την ίδια τη φύση τηςΕίναι στην κυριολεξία Λειτουργία laquoπροηγιασμένων δώρωνraquo Δεν είναι δη-λαδή λειτουργία όπως οι άλλες γνωστές λειτουργίες του Μεγάλου Βασι-λείου και του ιερού Χρυσοστόμου στις οποίες έχουμε προσφορά καικαθαγιασμό Τιμίων Δώρων Τα Δώρα είναι καθαγιασμένα προηγιασμένααπό άλλη Λειτουργία που τελέσθηκε σε άλλη ημέρα Τα προηγιασμέναδώρα προτίθενται κατά την λειτουργία των Προηγιασμένων για να κοι-νωνήσουν απ᾿ αυτά και να αγιασθούν οι πιστοί Με άλλα λόγια η λει-τουργία των προηγιασμένων είναι μετάληψη κοινωνία

Η Θεία Λειτουργία κατά την περίοδο της Μ Τεσσαρακοστής τελούντανμόνον κατά τα Σάββατα και τις Κυριακές Παλαιό έθιμο επικυρωμένο απόεκκλησιαστικούς κανόνες απαγόρευε την τέλεση της θείας λειτουργίαςκατά τις ημέρες της εβδομάδος γιατί αυτές ήσαν ημέρες νηστείας και πέν-θους Η τέλεση της Θείας Λειτουργίας ήταν κάτι το ασυμβίβαστο προςτον χαρακτήρα των ημερών αυτών Η Λειτουργία είναι πασχάλιο μυστή-ριο που έχει έντονο τον πανηγυρικό τον χαρμόσυνο τον επινίκιο χαρα-κτήρα Αυτό όμως γεννούσε ένα πρόβλημα Οι χριστιανοί έπρεπε νακοινωνήσουν δυο φορές τουλάχιστον ακόμη κατά την εβδομάδα το λιγό-τερο δηλαδή κατά τις ενδιάμεσες ημέρες την Τετάρτη και την Παρασκευήπου μνημονεύει και ο Μέγας Βασίλειος Η λύση ήδη υπήρχε Οι πιστοί θακοινωνούσαν από Προηγιασμένα Άγια Οι ημέρες αυτές ήσαν ημέρες νη-στείας Νηστεία την εποχή εκείνη σήμαινε πλήρη αποχή τροφής μέχρι τηνδύση του ηλίου Η κοινωνία λοιπόν θα έπρεπε να κατακλείσει την νη-στεία να γίνει δηλαδή μετά την ακολουθία του εσπερινού

Στο σημείο αυτό συνδέεται η ιστορία με την σημερινή πράξη Η Λει-τουργία των Προηγιασμένων είναι σήμερα ακολουθία εσπερινού στηνοποία προστίθεται η παράθεση των δώρων οι προπαρασκευαστικές ευχέςἡ θεία κοινωνία και η ευχαριστία ύστερα από αυτήν Η διαμόρφωσή τηςμέσα στο όλο πλαίσιο της Τεσσαρακοστής της έδωσε ένα έντονο laquoπεν-θηρόraquo κατά τον Θεόδωρο Στουδίτη χαρακτήρα (Ερμηνεία της Θείας Λει-τουργίας των Προηγιασμένων) Με τον εσπερινό συμπλέκονται τροπάριακατανυκτικά οι ιερείς φέρουν πένθιμα άμφια η αγία τράπεζα και τατίμια δώρα είναι σκεπασμένα με μαύρα καλύμματα οι ευχές είναι γεμάτεςταπείνωση και συντριβή laquoΜυστικωτέρα εις παν η τελετή γίνεταιraquo κατάτον ίδιο Πατέρα

Καιρός να ρίξουμε μια ματιά σ᾿ αυτήν την ίδια την Λειτουργία τωνΠροηγιασμένων στη μορφή που ύστερα από μακρά εξέλιξη αποκρυσταλ-λώθηκε και κατά την οποία τελείται σήμερα στους ναούς μας Ήδη επι-σημάναμε τα δυο λειτουργικά στοιχεία που την συνθέτουν τηνακολουθία του Εσπερινού και την Θεία Κοινωνία Το πρώτο μέρος τηςαποτελεί ο συνήθης εσπερινός της Τεσσαρακοστής με μικρές μόνο τροπο-ποιήσεις

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

23

Ο ιερεύς κατά την ψαλμωδία της Θrsquo ώρας εν-δύεται την ιερατική του στολή και θυμιά Ηέναρξη γίνεται με το laquoΕυλογημένη η βασιλείαhellipraquoκατά τον τύπο της Θείας Λειτουργίας Ανα-γινώσκεται ο προοιμιακός (103ος) δηλαδή ψαλμόςπου περιγράφει το δημιουργικό έργο του ΘεούlaquoEυλόγει η ψυχή μου τον Κύριονmiddot Κύριε ο Θεόςμου εμεγαλύνθης σφόδραhellipraquo Είναι το προοίμιοτου εσπερινού αλλά και όλης της ακολουθίας τουνυχθημέρου που αρχίζει ως γνωστό από το από-γευμα πρώτο μέρος του εικοσιτετραώρου θεωρεί-ται η νύκτα Ύστερα ο διάκονος ή εν απουσία τουο ιερέας θέτει στο στόμα των πιστών τα αιτήματατης προσευχής laquoΕν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμενraquoτα ειρηνικά Ακολουθεί η ανάγνωση του ΙΗrsquo κα-θίσματος του Ψαλτηρίου laquoΠρος Κύριον εν τωθλίβεσθαί με εκέκραξα και εισήκουσέ μουhellipraquo(Ψαλμοί 119-133) Είναι το τμήμα του Ψαλτηρίουπου έχει καθορισθεί να αναγινώσκεται κατά τουςεσπερινούς της Τεσσαρακοστής

Ο ιερεύς εν τω μεταξύ ετοιμάζει στην Πρόθεσητα Προηγιασμένα -από την Λειτουργία του προ-ηγουμένου Σαββάτου ή της Κυριακής- ΤίμιαΔώρα Αποθέτει τον Άγιο Άρτο στο Δισκάριο κάνειτην ένωση του οίνου και του ύδατος στο ΆγιοΠοτήριο και τα καλύπτει Ο εσπερινός συνεχίζεταιμε την ψαλμωδία των ψαλμών του λυχνικού καιτων κατανυκτικών τροπαρίων των εκάστοτε ημε-ρών που περιλαμβάνονται στους τελευταίους στί-χους των ψαλμών αυτών και γίνεται ἡ είσοδοςΔιαβάζονται δυο αναγνώσματα από την ΠαλαιάΔιαθήκη ένα από την Γένεση και ένα από το βι-βλίο των Παροιμιών Θα σταθούμε για λίγο στηνκατανυκτική ψαλμωδία του laquoΚατευθυνθήτωraquoτου δευτέρου στίχου του 140ου ψαλμού Ψάλλεταιμετά από τα αναγνώσματα έξι φορές από τονιερέα και τους χορούς ενώ ο ιερέας θυμιά τηνΑγία Τράπεζα

laquoΚατευθυνθήτω η προσευχή μουως θυμίαμα ενώπιόν σου

έπαρσις των χειρών μου θυσία εσπερινήraquoΚατόπιν γίνεται η εκτενής δέηση υπέρ των τά-

ξεων των μελών της Εκκλησίας των Κατηχουμέ-νων των ετοιμαζομένων για το άγιο Βάπτισμαlaquoτων προς το φώτισμα ευτρεπιζομένωνraquo και τωνπιστών Και μετά την απόλυση των Κατηχουμέ-νων έρχεται το δεύτερο μέρος η κοινωνία των μυ-στηρίων

Την μεταφορά των Προηγιασμένων Δώρων απότην Πρόθεση στο Θυσιαστήριο που γίνεται μεάκρα κατάνυξη ενώ οι πιστοί προσπίπτουν laquoμέ-χρις εδάφουςraquo συνοδεύει η ψαλμωδία του αρχαίουύμνου laquoΝυν αι δυνάμειςraquo

laquoΝῦν αἱ δυνάμεις τῶν οὐρανῶν σύν ἡμῖνἀοράτως λατρεύουσιν ἰδού γάρ εἰσπορεύεται ὁ

βασιλεύς τῆς δόξης Ἰδού θυσία μυστικήτετελειωμένη δορυφορεῖται Πίστει καί πόθῳ

προσέλθωμεν ἵνα μέτοχοι ζωῆς αἰωνίουγενόμεθα Ἀλληλούϊαraquo

Η προπαρασκευή για την Θεία Κοινωνία περι-λαμβάνει κυρίως την Κυριακή προσευχή (Πάτερημών) ακολουθεί η Κοινωνία και μετά από αυτήνη ευχαριστία Και η Λειτουργία κλείνει με την κα-τανυκτική οπισθάμβωνο ευχή Είναι δέηση πουσυνδέει την τέλεση της κατανυκτικής αυτής Λει-τουργίας προς την περίοδο των Νηστειών Ο πνευ-ματικός αγώνας της Τεσσαρακοστής είναισκληρός αλλά και η νίκη κατά των αοράτων εχ-θρών είναι βεβαία για τους αγωνιζομένους τονκαλόν αγώνα Η Ανάσταση δεν είναι μακράν Αςτην διαβάσουμε προσεκτικά Είναι από τα ωραι-ότερα εκκλησιαστικά κείμενα

laquoΔέσποτα παντοκράτορ ὁ πᾶσαν τήν κτίσιν ἐνσοφίᾳ δημιουργήσας ὁ διά τήν ἄφατόν σουπρόνοιαν καί πολλήν ἀγαθότητα ἀγαγών ἡμᾶς εἰςτά πανσέπτους ἡμέρας ταύτας πρός καθαρισμόνψυχῶν καί σωμάτων πρός ἐγκράτειαν παθῶνπρός ἐλπίδα ἀναστάσεως ὁ διά τεσσαράκονταἡμερῶν πλάκας χειρίσας τά θεοχάρακτα γράμματατῷ θεράποντί σου Μωσεῖ παράσχου καί ἡμῖνἀγαθέ τόν ἀγῶνα τόν καλόν ἀγωνίσασθαι τόνδρόμον τῆς νηστείας ἐκτελέσαι τήν πίστινἀδιαίρετον τηρῆσαι τάς κεφαλάς τῶν ἀοράτωνδρακόντων συνθλάσαι νικητάς τε τῆς ἁμαρτίαςἀναφανῆναι καί ἀκατακρίτως φθάσαιπροσκυνῆσαι καί τήν ἁγίαν ἀνάστασινraquo

Η Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων είναιμία από τις ωραιότερες και κατανυκτικότερες ακο-λουθίες της Εκκλησίας μας Αλλά συγχρόνως καιμία διαρκής πρόσκληση για την συχνή κοινωνίατων θείων μυστηρίων Μια φωνή από τα βάθητων αιώνων από την αρχαία ζωντανή παράδοσητης Εκκλησίας Φωνή που λέγει ότι ο πιστός δενμπορεί να ζει την ζωή του Χριστού αν δεν ανανε-ώνει διαρκώς την ένωσή του με την πηγή τηςζωής το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου Διότι οΧριστός είναι laquoη ζωή ημώνraquo (Κολοσ 3 4)

ΟΙ

24

ΟΙ

ΚΟ

ΙΣταγόνες

Πίστεως

24

Ι Σ Τ Ο Ρ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Αγγελος πρωτοστάτης οὐρανόθεν ἐπέμφθη εἰπεῖντῇ Θεοτόκῳ τὸ Χαῖρεmiddot καὶ σὺν τῇ ἀσωμάτῳ

φωνῇ σωματούμενόν σε θεωρῶν Κύριε ἐξίστατο καὶἵστατο κραυγάζων πρὸς Αὐτὴν τοιαῦτα

Ο αρχάγγελος Γαβριήλ έρ-χεται και φέρνει το θεϊκό

μήνυμα το laquoχαῖρεraquoστη Θεοτόκο

Αρχάγγελος Γαβριήλ

Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Βλέπουσα ἡ Ἁγία ἑαυτήν ἐν ἁγνείᾳ φησὶ τῷ Γα-βριὴλ θαρσαλέωςmiddot τὸ παράδοξόν σου τῆς φωνῆς

δυσπαράδεκτόν μου τῇ ψυχῇ φαίνεταιmiddot ἀσπόρου γὰρσυλλήψεως τὴν κύησιν πὼς λέγεις κράζων

Η Θεοτόκος απορείγια τον παράδοξο τρόπο

της συλλήψεως Ἀλληλούια

Γνῶσιν ἄγνωστον γνῶναι ἡ Παρθένος ζητοῦσαἐβόησε πρὸς τὸν λειτουργοῦνταmiddot ἐκ λαγόνων

ἁγνῶν υἷον πῶς ἔσται τεχθῆναι δυνατόνλέξον μοι Πρὸς ἥν ἐκεῖνος ἔφησεν ἐν φόβῳπλὴν κραυγάζων οὕτω

Ο Γαβριήλ της εξηγεί τηναπόρρητη βουλή του Θεού

ΑρχάγγελοςΓαβριήλ

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Δύναμις τοῦ Ὑψίστου ἐπεσκίασε τότε πρὸς σύλ-ληψιν τῇ Ἀπειρογάμῳmiddot καὶ τὴν εὔκαρπον ταύτης

νηδύν ὡς ἀγρὸν ὑπέδειξεν ἡδὺν ἅπασι τοῖς θέλουσιθερίζειν σωτηρίαν ἐν τῷ ψάλλειν οὕτως

Η δύναμη του Θεούεπισκιάζει την Παρθένο

και συλλαμβάνειτον Υιό του Θεού

Ἀλληλούια

Εχουσα θεοδόχον ἡ Παρθένος τὴν μήτραν ἀνέ-δραμε πρὸς τὴν Ἐλισάβετ Τὸ δὲ βρέφος ἐκείνης

εὐθὺς ἐπιγνόν τὸν ταύτης ἀσπασμὸν ἔχαιρε καὶἅλμασιν ὡς ἄσμασιν ἐβόα πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η Θεοτόκος επισκέπτεταιτη συγγενή της Ελισάβετ

η οποία κυοφορεί τον Πρό-δρομο και ανταλλάσσουν

προφητικούς λόγους

Ιωάννηςο Βαπτιστής(ως έμβρυο)

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ζάλην ἔνδοθεν ἔχων λογισμῶν ἀμφιβόλων ὁ σώ-φρων Ἰωσὴφ ἐταράχθηmiddot πρὸς τὴν ἄγαμόν σὲ θε-

ωρῶν καὶ κλεψίγαμον ὑπονοῶν Ἄμεμπτεmiddot μαθὼν δέσου τὴν σύλληψιν ἐκ Πνεύματος Ἁγίου ἔφη

Ο Ιωσήφ μνηστήρας τηςΠαρθένου αμφιβάλλειαλλά ενημερώνεται από

τον άγγελο για το μυστή-ριο της συλλήψεως

Ἀλληλούια

Ηκουσαν oἱ ποιμένες τῶν Ἀγγέλων ὑμνούντων τὴνἔνσαρκον Χριστοῦ παρουσίανmiddot καὶ δραμόντες ὡς

πρὸς ποιμένα θεωροῦσι τοῦτον ὡς ἀμνὸν ἄμωμον ἐνγαστρὶ τῆς Μαρίας βοσκηθένταἥν ὑμνοῦντες εἶπον

Ο Χριστός γεννιέται και οιποιμένες έρχονται και Τον

προσκυνούν οι ποιμένες Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Θεοδρόμον ἀστέρα θεωρήσαντες Μάγοι τῇ τού-του ἠκολούθησαν αἴγλῃmiddot καὶ ὡς λύχνον κρα-

τοῦντες αὐτόν διrsquo αὐτοῦ ἠρεύνων κραταιὸν Ἄνακτακαὶ φθάσαντες τὸν ἄφθαστονἐχάρησαν αὐτῷ βοῶντες

Το αστέρι δείχνειτον δρόμο στους μάγους

της Ανατολής Ἀλληλούια

Ιδον παῖδες Χαλδαίων ἐν χερσὶ τῆς Παρθένου τὸνπλάσαντα χειρὶ τοὺς ἀνθρώπουςmiddot καὶ Δεσπότην

νοοῦντες αὐτόν εἰ καὶ δούλου μορφὴν ἔλαβενἔσπευσαν τοῖς δώροις θεραπεῦσαικαὶ βοῆσαι τῇ Εὐλογημένῃ

Η προσκύνηση των μάγων οι Μάγοι Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Κήρυκες θεοφόροι γεγονότες οἱ Μάγοι ὑπέστρε-ψαν εἰς τὴν Βαβυλῶνα ἐκτελέσαντές σου τὸν

χρησμόν καὶ κηρύξαντές σε τὸν Χριστὸν ἅπασινἀφέντες τὸν Ἡρώδην ὡς ληρώδη μὴ εἰδότα ψάλλειν

Οι μάγοι(θεοφόροι κήρυκες)

επιστρέφουν από άλλοδρόμο στη Βαβυλώνα

Ἀλληλούια

Λάμψας ἐν τῇ Αἰγύπτῳ φωτισμὸν ἀληθείας ἐδίω-ξας τοῦ ψεύδους τὸ σκότοςmiddot τὰ γὰρ εἴδωλα ταύ-

της Σωτήρ μὴ ἐνέγκαντά σου τὴν ἰσχὺν πέπτωκεν οἱτούτων δὲ ῥυσθέντες ἐβόων πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η φυγή στην Αίγυπτοοι πιστοί που σώθηκαν

από τα είδωλα

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Μέλλοντος Συμεῶνος τοῦ παρόντος αἰῶνος μεθί-στασθαι τοῦ ἀπατεῶνος ἐπεδόθης ὡς βρέφος

αὐτῷ ἀλλrsquo ἐγνώσθης τούτω καὶ Θεὸς τέλειοςmiddot διόπερἐξεπλάγη σου τὴν ἄρρητον σοφίαν κράζων

Ο Συμεών δέχεταιστην αγκάλη του

ως βρέφος τον Χριστό Ἀλληλούια

ΤΟ

Υ Α

ΚΑ

ΘΙ

ΣΤ

ΟΥ

Υ

ΜΝ

ΟΥ

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

25

Δ Ο Γ Μ Α Τ Ι Κ Ο - Θ Ε Ο Λ Ο Γ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Nέαν ἔδειξε κτίσιν ἐμφανίσας ὁ Κτίστης ἡμῖν τοῖςὑπrsquo αὐτοῦ γενομένοιςmiddot ἐξ ἀσπόρου βλαστήσας

γαστρός καὶ φυλάξας ταύτην ὥσπερ ἦν ἄφθορον ἵνατὸ θαῦμα βλέποντες ὑμνήσωμεν αὐτὴν βοῶντες

Ο Λόγος του Θεούμε την σάρκωσή Τουδημιουργεί νέα κτίσηη οποία τον δοξολογεί

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ξένον τόκον ἰδόντες ξενωθῶμεν τοῦ κόσμου τὸννοῦν εἰς οὐρανὸν μεταθέντεςmiddot διὰ τοῦτο γὰρ ὁ

ὑψηλὸς Θεός ἐπὶ γῆς ἐφάνη ταπεινὸς ἄνθρωποςmiddot βου-λόμενος ἑλκύσαι πρὸς τὸ ὕψος τοὺς αὐτῷ βοώντας

Ο παράξενος -laquoὁ ξένοςraquo -τόκος προτρέπειτους ανθρώπους

να αποξενωθούν από τονκόσμο και να υψώσουν ο νου τους στον ουρανό

Ἀλληλούια

Ολως ἦν ἐν τοῖς κάτω καὶ τῶν ἄνω οὐδόλως ἀπῆν ὁἀπερίγραπτος Λόγοςmiddot συγκατάβασις γὰρ θεϊκή

οὐ μετάβασις τοπικὴ γέγονε καὶ τόκος ἐκ Παρθένουθεολήπτου ἀκουούσης ταῦτα

Όλος ήταν στην γη ο δοξο-λογούμενος Λόγος αλλάκαι από τον ουρανό δεν

απουσίαζε

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Πᾶσα φύσις Ἀγγέλων κατεπλάγη τὸ μέγα τῆς σῆςἐνανθρωπήσεως ἔργονmiddot τὸν ἀπρόσιτον γὰρ ὡς

Θεόν ἐθεώρει πᾶσι προσιτὸν ἄνθρωπον ἡμῖν μὲνσυνδιάγοντα ἀκούοντα δὲ παρὰ πάντων οὕτως

Οι άγγελοι θαύμασαν τοέργο της ενανθρώπησης τουΘεού και την κοινωνία του

με τους ανθρώπους

Ἀλληλούια

Ρήτορας πολυφθόγγους ὡς ἰχθύας ἀφώνουςὁρῶμεν ἐπὶ σοὶ Θεοτόκεmiddot ἀποροῦσι γὰρ λέγειν τὸ

πῶς καὶ Παρθένος μένεις καὶ τεκεῖν ἴσχυσαςmiddot ἡμεῖςδὲ τὸ μυστήριον θαυμάζοντες πιστῶς βοῶμεν

Οι σοφοί του κόσμουμένουν άφωνοιμη μπορώντας

νά εξηγήσουν το μυστήριοτης γεννήσεως

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Σῶσαι θέλων τὸν κόσμον ὁ τῶν ὅλων κοσμήτωρπρὸς τοῦτον αὐτεπάγγελτος ἦλθεmiddot καὶ ποιμὴν

ὑπάρχων ὡς Θεός διrsquo ἡμᾶς ἐφάνη καθrsquo ἡμᾶς ἄνθρω-ποςmiddot ὁμοίῳ γὰρ τὸ ὅμοιον καλέσας ὡς Θεὸς ἀκούει

Ο Ποιμένας-Θεός γίνεταιπρόβατο-άνθρωπος για να

σώσει τον κόσμο Ἀλληλούια

Τεῖχος εἶ τῶν παρθένων Θεοτόκε Παρθένε καὶπάντων τῶν εἰς σὲ προστρεχόντων Ὁ γὰρ τοῦ

οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς κατεσκεύασέ σε ποιητήςἌχραντε οἰκήσας ἐν τῇ μήτρᾳ σου καὶ πάντας σοιπροσφωνεῖν διδάξας

Η Παρθένος γίνεται τείχοςπου προστατεύει όλους

τους πιστούς οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Υμνος ἅπας ἡττᾶται συνεκτείνεσθαι σπεύδων τῷπλήθει τῶν πολλῶν οἰκτιρμῶν σουmiddot ἰσαρίθμους

γὰρ τῇ ψάμμῳ ὠδάς ἂν προσφέρωμέν σοι Βασιλεῦἅγιε οὐδὲν τελοῦμεν ἄξιον ὧν δέδωκας ἡμῖν τοῖς σοὶβοῶσιν

Κανένας ύμνος δεν επαρκείγια να υμνηθεί ο Σαρκωθείς

Βασιλέας Ἀλληλούια

Φωτοδόχον λαμπάδα τοῖς ἐν σκότει φανεῖσανὁρῶμεν τὴν ἁγίαν Παρθένονmiddot τὸ γὰρ ἄυλον

ἅπτουσα φῶς ὁδηγεῖ πρὸς γνῶσιν θεϊκὴν ἅπανταςαὐγῇ τὸν νοῦν φωτίζουσα κραυγῇ δὲ τιμωμένη ταῦτα

Η Θεοτόκος είναι η λαμ-πάδα που καθοδηγεί τους

πιστούς στη Θεογνωσία οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Χάριν δοῦναι θελήσας ὀφλημάτων ἀρχαίων ὁ πάν-των χρεωλύτης ἀνθρώπων ἐπεδήμησε διrsquoἑαυτοῦ

πρὸς τοὺς ἀποδήμους τῆς αὐτοῦ Χάριτοςmiddot καὶ σχίσαςτὸ χειρόγραφον ἀκούει παρὰ πάντων οὕτως

Ο Χριστός ήρθε στο κόσμογια να του δώσει χάρη Ἀλληλούια

Ψάλλοντές σου τὸν τόκον ἀνυμνοῦμέν σε πάντεςὡς ἔμψυχον ναόν Θεοτόκε Ἐν τῇ σῇ γὰρ οὶκή-

σας γαστρί ὁ συνέχων πάντα τῇ χειρὶ Κύριος ἡγία-σεν ἐδόξασεν ἐδίδαξε βοᾶν σοὶ πάντας

Η Θεοτόκος είναι έμψυχοςναός στον οποίο

δοξάζεται ο Χριστός οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Ωπανύμνητε Μῆτερ ἡ τεκοῦσα τὸν πάντων ἁγίωνἁγιώτατον Λόγονmiddot δεξαμένη γὰρ τὴν νῦν προ-

σφοράν ἀπὸ πάσης ῥῦσαι συμφορᾶς ἅπαντας καὶτῆς μελλούσης λύτρωσαι κολάσεως τοὺς σοὶ βοῶντας

Ύμνος και ικεσίαπρος την Παρθένο Ἀλληλούια

Σταγόνες

Πίστεως

26

Το να βελτιώνεσαισημαίνει να αλλά-ζεις Το να είσαιτέλειος σημαίνει νααλλάζεις συχνά

Winston Churchill (Πρωθυ-πουργός Μ Βρετανίας 1874-

1965)

Στις προσευχές μαςσυνήθως ζητάμε νrsquoαλλάξουν οι περι-στάσεις και ποτέ νrsquoαλλάξουμε εμείς οιίδιοι

Ανώνυμος

Ο καθένας ονει-ρεύεται να αλλάξειτον κόσμο αλλάκανένας δεν έχεισκοπό νrsquo αλλάξειτον εαυτό του Leo Tolstoy (Ρώσος συγγραφέ-

ας 1828-1910)

Η αρετή της νεό-τητας είναι εφόδιοτων γηρατειών

Μέγας Βασίλειος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

27

Ζ ούσε την τρέλα της νεότητός του μεμοτοσυκλέτα πολλών κυβικών καιαπό ταχύτητα μέγιστη 150 χιλιόμε-τρα ανά ώρα πού ήταν ρυθμισμένη μετάαπό μεταποίηση της μηχανής έφτασε νατρέχει με 230 χιλιόμετρα ανά ώραΕπιδιδόταν δε και σε αυτοσχέδιους συ-ναγωνισμούς με άλλους παρομοίους τουμε μεγάλα χρηματικά στοιχήματα 400 και500 χιλιάδες δραχμέςΌμως ένα απόγευμα στους ειδικούςδρόμους πού επέλεγαν να τρέξουν (αυτούςπου υποτίθεται είναι χωρίς μεγάλη κυκλο-φορία αυτοκινήτων) κατά την ώρα ενόςαυτοσχέδιου συναγωνισμού παρά τηνπροσπάθειά του να αποφύγει ένα αυτοκί-νητο έγινε σφοδρή σύγκρουση και πετά-χτηκε 10 μέτρα μακριά μέσα σε έναχαντάκι έξω από το δρόμοΗ μοτοσικλέτα βεβαίως διαλύθηκε και οίδιος υπέστη θανάσιμα τραύματα Τον πε-ρισυνέλεξαν και τον μετέφεραν στο νοσο-κομείο Μετά από την επιβεβαίωση τωνιατρών τον οδήγησαν κατευθείαν στο νε-κροτομείο όπου ένας νοσοκόμος ndash νεκρο-τόμος ανέλαβε να τον πλύνει και νατακτοποιήσει τα εγχυμένα σπλάχνα τουπροκειμένου να τον παραλάβει το γραφείοτελετών πού είχαν στείλει οι συγγενείςτουΕίχαν περάσει περίπου 8 ώρες από τοσυμβάν Εκείνη την στιγμή ανοίγει ταμάτια του σηκώνεται και κάθεται στομαρμάρινο τραπέζι του νεκροτομείου Ονοσοκόμος έντρομος βάζει τις φωνές καιαρχίζει να τρέχει προς την έξοδο πανικό-βλητοςΑμέσως καταφθάνουν οι ιατροί τον πα-ραλαμβάνουν και τον οδηγούν στο χει-ρουργείο όπου μετά από τις απαιτούμενεςπροσπάθειες laquoσυναρμολόγησηςraquo άρχισενα παρουσιάζει σημεία βελτίωσηςΠαρέμεινε αρκετό χρονικό διάστημαέως ότου θεραπεύτηκε πλήρως και εξήλθεαπό το νοσοκομείο υγιής Στη συνέχεια γιαάγνωστους λόγους εξεδήλωσε την επιθυ-μία να γίνει μοναχόςΟ ίδιος διηγείταιhellip όταν μετά την σύγ-κρουση τραυματίστηκα θανάσιμα (κατάτην δήλωση των ιατρών) ένοιωσα ότιβγήκα από το σώμα μου και αιωρούμενος

πέρασα κατά περίεργο τρόπο ανάμεσααπό μία κολόνα της ΔΕΗ χωρίς να συγ-κρουστώ μαζί τηςΣτη συνέχεια βρέθηκα σε ένα περιβάλ-λον με μισοσκόταδο και τελείως κενόΈνοιωθα πανάλαφρος σαν πούπουλο νααιωρούμαι σrsquo αυτό το κενό και πολύ πε-ρίεργος για το πού βρισκόμουν και τι μουείχε συμβείΕνώ περιπλανιόμουνα για αρκετόχρόνο άρχισα να διακρίνω μία φωτεινήγυναικεία μορφή να με πλησιάζει μέσα σrsquoένα ολόφωτο λευκό νέφος Όταν πλησίασεαρκετά διέκρινα ότι είχε μία υπερκόσμιαγλυκιά έκφρασηΑμέσως την συνέκρινα με τις αγιογρα-φίες πού είχα δει στους ιερούς ναούς ότανμε πήγαινε μικρό παιδί η μητέρα μου καισυμπέρανα ότι ήταν η μορφή της Ύπερα-γίας Θεοτόκου ldquohellipήρθα για τα δάκρυα τηςμάνας σουhellip εσύ θα ζήσεις θα ζήσεις καιθα Μας υπηρέτησηςhelliprdquo μού είπε με γλυκόκαι ειρηνικό ύφος και σιγά σιγά άρχισε ναχάνεταιΜετά από αυτό όλα σαν να έσβησανένοιωσα να διαλύομαι και μία δύναμη ναμε απορροφά με ορμή και να με κατευθύ-νει κάπουΑμέσως ένοιωσα σαν να ξύπνησα απόλήθαργο Βρέθηκα γυμνός με ένα πολυ-τραυματισμένο σώμα στο μαρμάρινο τρα-πέζι του νεκροτομείου ενώ ταυτόχροναάκουγα κάτι (σαν ουρλιαχτά) από έναν άν-θρωπο καθώς απομακρυνόταν τρέχονταςπρος την πόρταhellipΟ νέος αυτός μετά την πλήρη θεραπείατου ήλθε στο Άγιον Όρος σε κάποια Μονήόπου συνάντησε τον ηγούμενο και αφούτου διηγήθηκε το περιστατικό του ατυχή-ματός του εξεδήλωσε την επιθυμία να γίνειμοναχόςΠράγματι εκεί ο γέροντας μετά την απα-ραίτητη δοκιμασία τον έκειρε μοναχό καιτου έδωσε το πατερικό όνομα laquoΣωφρό-νιοςraquoΣήμερα είναι ένας ευλαβής μοναχός οοποίος δεν έπαυσε ποτέ να διηγείται τηνπαράξενη συνάμα και ψυχωφελή αυτήιστορία της ζωής του Στη συνέχεια αναχώ-ρησε για ένα ησυχαστήριο στην ιδιαίτερηπατρίδα του

Σταγόνες

Πίστεως

28

Η 25η Μαρτίου

Τέτοιαν ημέρα διάλεξενη σπλαχνική Μαρίανα ειπεί στον Κύριο του Παντόςπου τ άψυχα εμψυχώνει laquoΚοίτα στη γη τους Χριστια-νούς που μ άπειρη λατρείαεμέ γιορτάζουν σήμερα πόσησκλαβιά πλακώνειraquoΚαι πνεύμα θείο χύθηκε μεμιάςεις την Αγίαψυχή του ενδόξου Γερμανούπου ατρόμητος απλώνειτο ξακουστό το Λάβαρο κι απότην εκκλησίαπρώτος προβαίνει αγωνιστήςκαι πρώτος ξεσπαθώνειΦεύγουν απrsquo όλες τις μεριέςοι Τούρκοι τρομαγμένοι ενώ προφέρει ο Γερμανόςκι ηχολογούν οι άλλοιτον όρκο πrsquo όλην έσειε βαθιάτην οικουμένηΜέρα γλυκιά μέρα λαμπρήμέρα χαριτωμένη Κάθε φορά που η λάμψη σουστην εκκλησιά προβάλλει πάντα με δάφνη ελεύθερη θατην ιδείς σπαρμένηΓεώργιος Μαρτιννέλης

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ

ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ ΟΘΩΝΑ

Όταν ήρθε ως βασιλεύς στην Ελλάδα ό δε-καεπταετής ακόμη Όθων συνοδευόμενοςαπό τρεις Βαυαρούς αντιβασιλείς πού θα κυ-βερ νούσαν ως την ενηλικίωση του πολλοίΈλλη νες χαιρέτισαν με ενθουσιασμό τηνάφιξη του Μεταξύ αυτών και ό αγωνιστής τηςΕλληνικής Επαναστάσεως Ιωάννης Μακρυ-γιάννης Γρή γορα όμως διαψεύστηκαν οι ελ-πίδες του γνή σιου αυτού Έλληνα από τηντακτική πού ακολούθησε ή Αντιβασιλεία απέ-ναντι στους αγωνιστές Ό στρατός κύριο κέν-τρο της βαυαροκρατίας μεταβλήθηκε σετακτικός Στα τέλη του 1834 είχαν ενταχθεί σ᾽αυτόν 5000 περίπου Βαυαροί και ελάχιστοιΈλληνες ενώ απορρί φθηκαν με την πρόφασηότι ήταν υπεράριθμοι οι 10000 Έλληνες πούμέχρι τότε αποτε λούσαν τα στρατιωτικά σώ-ματα πού κατήγαγαν εκπλη κτικούς θριάμ-βους κατά των Τούρκων και των Αιγυπτίων

Οι αγωνιστές αυτοί στερούμενοι τακτικούεπαγγέλματος κατάντησαν ζητιάνοι ή και λη -στές Ό Μακρυγιάννης εκλεγμένος τότε δη-μο τικός σύμβουλος του Δήμου Αθηναίωναπευθύνει στον βασιλέα μια επιστολή πούφα νερώνει την ανιδιοτέλεια και το ψυχικότου με γαλείο Δεν διστάζει όχι μόνο να ασκή-σει αυστηρή κριτική στην Αντιβασιλεία αλλάκαι να παρακαλέσει να κοπεί ό μισθός τουόλος και να δοθεί σε δυστυχείς συναγωνι-στές του Λόγος με καταφανείς τις προεκτά-σεις στο παρόν

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

29

Βασιλεύ

Ως ένας και εγώ αγωνιστής εις τα περασμένα δεινά της πατρίδος μου έγνώρισα εις πολλά

μέρη ανδρείους στρατιωτικούς και τιμίους πολίτας όπου έθυσίαζον και την κατάστασίν τους

και την ιδίαν ζωήν τους με μεγάλην εύχαρίστησιν διά να ιδούν μίαν ήμέραν την πατρίδα τους

έλευθέραν Πολλοί από αυτούς έσκοτώθηκαν είς τόν πόλεμονrsquo άλλοι έμειναν αιχμάλωτοι και

άλλοι έπληγώθηκαν και τώρα μετά την έλευθέρωσιν της πατρίδος τούς βλέπω να περιπα-

τούν είς τούς δρόμους γυμνοί και ξυπόλυτοι βλέπω χήρας και ορφανά να ζητούν έλεος διά

να πα ρηγορήσουν την πείναν τους και με τα δάκρυα εις τα μάτια να περιφέρωνταί και να

προξενούν έντροπήν εις την άχάριστον πατρίδα διά την οποίαν έχασαν τούς άνδρας των

έχασαν τούς γονείς των Εκείνοι όπού τούς γνωρίζουν και ημπορούν να πληροφορήσουν την

Κυβέρνησιν κρύπτουν την άλήθειαν και φροντίζουν μόνον να δώσουν τας ανταμοιβάς είς

τούς δούλους και κόλακας των είς ανθρώπους αναξίους εις τούς οποίους ή πατρίς δέν γνω-

ρίζει κανένα χρέος Είς μέν τούς καλούς και δυστυχείς αγωνιστάς λέγουν ότι ή πατρίς είναι

πτωχή είς δέ τούς κόλακας των την αποδεικνύουν πλουσίαν Έάν είναι πτωχή καθώς και

είναι βέβαια έπρεπε να είναι πτωχή είς όλους και όχι μόνον διά εκείνους όπού έδοκίμασαν

τόσους αγώνας και ήλθαν είς έλεεινήν κατάστασίν διά την έλευθερίαν της Ή τοιαύτη αδικία

κάμνει σήμερον πολλούς Έλληνας να αγανακτούν εναντίον της πατρίδος και να βλέπουν ό

ένας τόν άλλον ως έχθρόν χειρότερον από τόν Τούρκον

Εγώ όμως Υψηλή Αντιβασιλεία δέν είμαι άδικος αλλά ως ευαίσθητος είς την δυστυχίαν

τόσων αγωνιστών παρακινούμαι να φανερώσω την άδικίαν πρός την κυβέρνησιν μου την

οποίαν μετά Θεόν σέβομαι και τιμώ και αγαπώ καθώς χρεωστεί να κάμνη κάθε άνθρωπος

άφωσιωμένος είς την πατρίδα του lsquoΆν ή πατρίς μας είναι πτωχή διατί ημείς μερικοί Έλληνες

να παίρνωμεν από χίλιες δραχμές και κάτω τόν μήνα οι δέ συνάδελφοι μας να ψωμοζητούν

και να περιπατούν γυμνοί και ξυπόλυτοι Διά την τιμήν και ύπόληψιν και της πατρίδος και

τού Βασιλέως μου κρίνω δίκαιον να κόψωμεν ένα μέρος από τόν μισθόν μας διά να δοθή

και είς αυτούς τούς δυστυχείς Εγώ όταν έπληγώθην είς τούς Μύλους τού Ναυπλίου έλαβα

δώρον από την πατρίδα μου το όποιον είναι περίπου εκατόν πενήντα δραχμάς τόν μήναrdquo

τώρα λαμβάνω πολύ περισσότερον μηνιαίον μισθόν δηλαδή σχε δόν τριακόσιας έβδομήκοντα

δραχμάς Όθεν εγώ πρώτος παρακαλώ την Άντιβασιλείαν να διάταξη να κοπή αυτός ό μι-

σθός μου όλος έως ότου ή Κυβέρνησις να λάβη καιρόν να εύθετήση τα πράγματα και να τα

θεραπεύση κατά το καλύτερον και να με δοθούν πάλιν κατά μήνα αί lsquoκατόν πενήντα δραχμαί

έκείναι καθώς έξ αρχής μrsquo έκρινεν άξιον ή πατρίς μουrdquo ό δέ μισθός μου άς δοθή είς άλλους

δυστυχείς συναγωνιστάς μου των οποίων ή γύμνωσις και απελπισία μά την πατρίδα μου

και μά τόν Βασιλέα μου δέν μrsquo αφήνει να κοιμηθώ ήσύχως όλην την νύχτα Άν δέν είχα τόσην

φαμιλίαν άν δέν ήμουν ασθενής τόν περισσότερον καιρόν και άν δέν είχα ικανά χρέη δέν

ήθελα να δώσω και αυτό το ολίγον βάρος είς την πατρίδα μου

Δεν είναι αμφι βολία ότι όλοι οι Έλληνες έχουν καλά αισθήματα και μεγάλην αγάπην

είς τόν Βασιλέα μας επιθυμώ όμως να μή ύπάρχη κανένας όπού να νομίζη ότι έχει

δίκαια παράπονα είς την αθωό τητα του και είς την καλωσύνην του επιθυμώ να είναι

όλοι ευχαριστημένοι από την πατρίδα και να μή είναι είς άλλους πτωχή ή πατρίς και

είς άλλους πλουσίαrsquo αλλά να άνταμείψη όλους εκείνους όπού έπαθαν διά την έλευ-

θερίαν της Παρακαλώ με το ανήκον σέβας την Άντιβασι λείαν αφού διάταξη από

το παρόν την παύσιν τού μισθού μου να διάταξη να με δίδεται το παλαιόν της

πατρίδος σιτηρέσιονΈν Αθήναις τή 15 Δεκεμβρίου 1834

Ιωάννης Μακρυγιάννης

Επιστολή προς Βασιλέα (1834)(Εκ της εφημερίδος laquoΕθνικήraquo άρ 22 23121834)

Σταγόνες

Πίστεως

30

ldquoΟάνθρωπος ζητάει στον ουρανό τη χαράκαι την ευτυχία Ζητάει το αιώνιο μα-κριά απ΄ όλους κι απ΄ όλα ζητάει να

βρει τη χαρά στον Θεό Ο Θεός είναι μυστήριοΕίναι σιωπή είναι άπειρος είναι το παν Τηντάση της ψυχής για τον ουρανό την έχει όλος οκόσμος όλοι ζητάνε κάτι το ουράνιο Σ΄Αυτόνστρέφονται όλα τα όντα έστω και ασυνειδήτως

Σ΄ Αυτόν να στρέφετε διαρκώς το νου σαςΑγαπήστε την προσευχή την κουβέντα με τονΚύριο Το παν είναι η αγάπη ο έρωτας με τονΚύριο τον Νυμφίο Χριστό Γίνετε άξιοι της αγά-πης του Χριστού Για να μη ζείτε στο σκοτάδιγυρίστε το διακόπτη της προσευχής ώστε ναέλθει το Θείο φως στην ψυχή σας Στο βάθος τουείναι σας θα φανεί ο Χριστός Εκεί στο βάθοςείναι η Βασιλεία του Θεού ldquoΗ Βασιλεία τουΘεού εντός υμών εστίνrdquo

Η προσευχή γίνεται μόνο με το Άγιον ΠνεύμαΑυτό διδάσκει την ψυχή πώς να προσεύχεταιldquoΤο γάρ τι προσευξόμεθα καθ΄ό δεί ούκ οίδα-μεν αλλ΄αυτό το Πνεύμα υπερεντυγχάνει υπέρημών στεναγμοίς αλαλήτοιςrdquo Εμείς δεν χρειάζε-ται να κάνουμε καμιά προσπάθεια Ν΄απευθυνό-μαστε στον Θεό με ύφος ταπεινού δούλου μεφωνή παρακλητική και ικετευτική Τότε η προ-σευχή μας είναι ευάρεστη στο Θεό Να στεκόμα-στε με ευλάβεια ενώπιον του Εσταυρωμένου καινα λέμε ldquoΚύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν μεrdquoΑυτό τα λέει όλα Όταν κινηθεί για προσευχή ονους του ανθρώπου στο δευτερόλεπτο τουδευτερολέπτου έρχεται η Θεία χάρις Τότε ο άν-θρωπος γίνεται χαριτωμένος και βλέπει με άλλαμάτια τα πάντα Το παν είναι ν΄αγαπήσουμε τονΧριστό την προσευχή τη μελέτη Παίρνουμεένα εκατομμύριο και το κόβουμε κομματάκιαΤου ανθρώπου η προσπάθεια είναι το ένα εκα-τομμυριοστό

Πριν από την προσευχή η ψυχή πρέπει να προ-ετοιμάζεται με προσευχή Προσευχή για τηνπροσευχή Ακούστε τι εύχεται ο ιερέας μυστικάτην ώρα που διαβάζεται ο Απόστολος κατά τηνΘεία Λειτουργία

ldquoΈλαμψον εν ταις καρδίαις ημών φιλάνθρωπεΔέσποτα το της Σης Θεογνωσίας ακήρατον φωςκαι τους της διανοίας ημών διάνοιξον οφθαλ-μούς εις την των ευαγγελικών Σου κηρυγμάτωνκατανόησιν Ένθες ημίν τον των μακαρίων Σουεντολών φόβον ίνα τάς σαρκικάς επιθυμίαςπάσας καταπατήσαντες πνευματικήν πολιτείαν

μετέλθωμεν πάντα τα προς ευαρέστησιν τηνσην και φρονούντες και πράττοντες Συ γαρ οφωτισμός των ψυχών και των σωμάτων ημώνΧριστέ ο Θεός και Σοί την δόξαν αναπέμπομενσυν τω ανάρχω Σου Πατρί και τω παναγίω καιαγαθώ και ζωοποιώ Σου Πνεύματι νυν και αείκαι εις τους αιώνας των αιώνωνrdquo

Στην προσευχή μπαίνουμε χωρίς να τοκαταλάβουμε Χρειάζεται να βρεθούμε και σεκατάλληλο κλίμα Η αναστροφή με τον Χριστό ησυζήτηση η μελέτη η ψαλτική το καντηλάκιτο θυμίαμα γίνονται το κατάλληλο κλίμα ώστεόλα να γίνουν απλά ldquoεν απλότητι καρδίαςrdquo Δια-βάζοντας τις ψαλμωδίες τις ακολουθίες μεέρωτα χωρίς να το καταλάβουμε γινόμαστεάγιοι Ευφραινόμαστε με τα Θεία λόγια Αυτή ηευφροσύνη αυτή η χαρά είναι η δική μας προ-σπάθεια για να μπούμε εύκολα στην ατμό-σφαιρα της προσευχής η προθέρμανση όπωςλέμε Μπορούμε και να φέρνουμε στο νου μαςωραίες εικόνες από τοπία που είδαμε Αυτή ηπροσπάθεια είναι απαλή αναίμακτη Αλλά μηνξεχνάμε αυτό που είπε ο Κύριος ldquoΧωρίς εμού ούδύνασθε ποιείν ουδένrdquo

Ο ίδιος ο Κύριος θα μας διδάξει την προσευχήΔεν θα τη μάθουμε μόνοι μας ούτε άλλος κανείςθα μας τη μάθει Μη λέμε ldquoέκανα τόσες μετά-νοιες εξασφάλισα τώρα την χάριrdquo αλλά ναζητούμε να λάμψει εντός μας το ακήρατον φωςτης θείας γνώσεως και να ανοίξει τα πνευματικάμας μάτια για να κατανοήσουμε τα θεία Τουλόγια

Με τον τρόπο αυτό χωρίς να το καταλάβουμεαγαπάμε τον Θεό χωρίς σφιξίματα προσπάθειακι αγώνα Αυτά που είναι δύσκολα στους ανθρώ-πους για τον Θεό είναι πολύ εύκολα Τον Θεόθα Τον αγαπήσουμε ξαφνικά όταν η χάρις θαμας επισκιάσει

Αν αγαπήσουμε πολύ τον Χριστό η ευχή θα λέ-γεται μόνη της Ο Χριστός θα είναι συνεχώς στομυαλό μας και στην καρδιά μας

Οσίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

31

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ ΑΙΕΡΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΩΝ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

Π Α Σ Χ Α 20 Α Π Ρ Ι Λ Ι Ο Υ 2 0 1 4

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ 700rsquo πμ Ὄρθρος- Θεία Λειτουργία730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία430rsquo μμ Ἱερὸν Εὐχέλαιον730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου

ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου700rsquo μμ Ἀκολουθία τῶν Ἁγίων Παθῶν

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 830rsquo πμ Ἀκολουθία Μεγάλων Ὡρῶνamp Ἑσπερινοῦ Ἀποκαθηλώσεως

730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Ἐπιταφίου

ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου1100rsquo μμ Τελετὴ Ἀναστάσεως Ὄρθρος

amp Ἀναστάσιμη Θεία Λειτουργία

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ 1000rsquo πμ Ἑσπερινός τῆς Ἀγάπηςστὸν Μητροπολιτικὸ Ναό

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ

Εμπροσθόφυλλο Ο Ευαγγελισμός (1600) έργο Δομίνικου Θεοτοκόπουλου (1541-1614)

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

5

όταν ανοίγοντας το κανάτι έπεσαν στο πάτωμααμέτρητα χρυσά νομίσματα

Όταν όμως η κυρα-Κακή είδε τα παιδάκια τηςκυρα-Καλής ομορφοντυμένα και καλοταϊσμέναανήμερα Πρωτοχρονιά την πίεσε κι έμαθε το μυ-στικό της Εξάλλου η κυρα-Καλή δεν της κρατούσεκακία αφού είχε ψυχή αγαθή για όλον τον κόσμο

- Ακούς εκεί φλουριά για την Καλή Μωρέτώρα θα δεις τι θα κερδίσω εγώ

Μια και δυο βρίσκει κι αυτή τους μήνες Μαπού καλή κουβέντα να βγει από το στόμα της Οιανοιξιάτικοι μήνες απαίσιοι και βροχεροί μέσαστις λάσπες και την υγρασία κι αν πεις για Πάσχακαι Πρωτομαγιά φασαρία και κούραση Οι καλο-καιρινοί καλύτεροι μαθές Mέσα στον ιδρώτα εί-μαστε και σκάμε από τη ζέστη κι όσο για τοφθινόπωρο και τους μήνες του σχολεία έξοδα τρε-χαλητό δουλειές στα χωράφια με το όργωμα μα-κριά μακριάhellip Ε για τον χειμώνα τι καλό να δειςμε τα κρύα που πουντιάζουμε πάρε τον Δεκέμ-

βρη χτύπα τον Γενάρη και δείρε τον Κουτσοφλέ-βαρο

- Γιαγιά πήρε κι αυτή σταμνί ρώτησε ο Μανώ-λης που είχε καθίσει πια στα πόδια της γιαγιάς

- Και βέβαια πήρε αλλά όταν το άνοιξε στοσπίτι της βρήκε μονάχα πέτρες κι έσκασε από τοκακό της και τη ζήλια της

- Εντάξει κατάλαβα είπε ο Μανωλάκης σκύ-βοντας το κεφάλι

- Μανωλάκη μου σ΄ όλα τα πράγματα υπάρχειη καλή πλευρά και πρέπει αυτή να βλέπουμε καινα αισθανόμαστε την ευτυχία για όσα καλάέχουμε Είδες τώρα που είμαστε μαζί αγαπημέ-νοι και χαιρόμαστε ό ένας τον άλλο Και η βροχήχρειάζεται και η ζέστη και τα λουλούδια και τακρύα Σ΄ όλα οι άνθρωποι βρίσκουμε την ευτυχίακαι την καλοσύνη αρκεί να την έχουμε μέσα μας

hellipΚαι μια ζεστή αγκαλιά περίμενε και τη Δήμη-τρα και τον Μανώλη

Σταγόνες

Πίστεως

6

Με την εορτή των Θεοφανείων ολοκληρώνεται έναςπλούσιος λατρευτικός κύκλος που η Εκκλησία μαςτον ονόμασε laquoΆγιο Δωδεκαήμεροraquo Τα γεγονότα

που εορτάζονται είναι η κατά σάρκα Γέννηση (25 Δεκεμ-βρίου) η Περιτομή (1 Ιανουαρίου) και η Βάπτιση (6 Ιανουα-ρίου) του Χριστού (Ματθ 2ο και 3ο κεφ)

Αρχικά οι γιορτές του Δωδεκαημέρου ήταν μία τα Θεο-φάνεια η οποία είναι η παλαιότερη Δεσποτική εορτή και απότον 4ο αιώνα αρχίζουν και υπάρχουν περιπτώσεις χωριστούεορτασμού των εορτών Χριστουγέννων και των Θεοφανείωνόπως μας πληροφορούν ο Μ Βασίλειος και ο Γρηγόριος οΘεολόγος Για τις εορτές και τις λατρευτικές τελετές των εορ-τών των δύο πρώτων αιώνων και για τον λόγο και τον ορισμόσε συγκεκριμένη ημέρα των εορτών μας πληροφορούν ο Ιγνά-

τιος Αντιοχείας ο Κλήμης Ρώμης και άλλοι χριστιανοί συγ-γραφείς του 2ου και 3ου αιώνα Σrsquo αυτά λοιπόν τα κείμεναφαίνεται ότι οι Χριστιανοί γιόρτασαν την ίδια μέρα Χριστού-γεννα και Θεοφάνεια καλύπτοντας κυρίως τρεις γιορτές πουείναι α) η φανέρωση του Θεού ως βρέφους στους ανθρώπουςγενικά β) η φανέρωση του Θεού στους Μάγους ειδικά καιγ) η φανέρωση της Αγίας Τριάδος στον Ιορδάνη

Από τον 4ο αιώνα όμως και μετά η Εκκλησία αποφασίζεινα χωρισθούν οι εορτές για να δώσει θρησκευτικό και σωτη-ριολογικό περιεχόμενο και να αντιταχθεί στις δυο μεγάλες ει-δωλολατρικές που ήταν στην μεν Δύση ο Θεός-Ήλιος στηνδε Ανατολή οι Επιφάνειες Η προέλευση πιθανότατα είναιεξωβιβλική είναι γνωστό ότι αιγύπτιοι λάτρεις ενός μυστη-ριακού θρησκεύματος εόρταζαν την εμφάνιση του Χρόνου ήΚρόνου μέσα από τα νερά του Νείλου στις 6 ΙανουαρίουΑυτή ήταν μια από τις πολλές ειδωλολατρικές laquoΕπιφάνειεςraquoΕίναι φανερό ότι οι Χριστιανοί ξεκίνησαν στην Αίγυπτο ναδίνουν τη δική τους απάντηση για το ποια είναι η πραγματικήlaquoΕπιφάνειαraquo του Θεού μέσα από τα νερά αυτή του βαπτι-ζομένου Ιησού Με το παράδειγμά Του και την εντολή Του

αργότερα για βάπτιση των πιστευόντων όχι μόνο πλέον laquoενύδατιraquo (όπως στην θρησκευτική πρακτική πολλών ανατολι-κομεσογειακών θρησκειών όπου το λιγοστό νερό θεωρείταιπάντα θεόσταλτο καθαρτήριο) αλλά και laquoεν Πνεύματιraquo οΧριστός αναδείκνυε τη μοναδική ιστορική laquoΕπιφάνειαraquo τουΘεού σε μια ιστορία ευθύγραμμη που δεν επαναλαμβάνεταιΑντίθετα η laquoΕπιφάνειαraquo των νερών ή του θεού-Ηλίου (solisinvicti) στη Δύση κατά το χειμερινό ηλιοστάσιο ήταν η απο-θέωση της κυκλικής φυσικής ροής του κόσμου

Στη Ρώμη είχε αρχίσει από τις πρώτες δεκαετίες του 4ουαιώνα (περί το 330-340) ο εορτασμός των Χριστουγέννων ωςαπάντηση στα ειδωλολατρικά Βρουμάλια ή Σατουρνάλιαπου ήταν η λατρεία του αναγεννώμενου Ηλίου όταν (περισ-σότερο εμφανώς στα βορειότερα κλίματα) άρχιζε να ξαναμε-

γαλώνει η μέρα μετά το χειμερινό ηλιοστάσιο Οι Χριστιανοίστη λατρεία του laquoξαναγεννημένου Ήλιουraquo του φυσικού κύ-κλου απαντούσαν με τη γέννηση του laquoνοητού Ηλίου της Δι-καιοσύνηςraquo Περί το 375 άρχισαν να εορτάζονται ταΧριστούγεννα και στη Συρία και το 386 ο Ιωάννης ο Χρυσό-στομος πρεσβύτερος στην Αντιόχεια εξέφρασε στο Λόγο τουlaquoΕις την γενέθλιον ημέρα του Σωτήροςraquo τη χαρά του πουεπιτέλους η 25η Δεκεμβρίου μπήκε επίσημα στο εορτολόγιοτης πόλης Μέχρι το 432 η εορτή είχε φθάσει και στην Αλε-ξάνδρεια

Εκτός της κύριας ονομασίας της εορτής ο κόσμος γνωρί-ζει την Βάπτιση του Κυρίου μας ως εορτή των Θεοφανείων ήτων Φώτων Το γνωστό σε όλους μας απολυτίκιο της Εορτήςπεριγράφει ακριβώς και δικαιολογεί τις δύο αυτές ονομασίεςΣας το παραθέτουμε σε μετάφραση

laquoΌταν βαπτιζόσουν στον Ιορδάνη Κύριε φανερώθηκε ηπροσκύνηση της Τριάδας η φωνή του Πατέρα το επικύρωνεκαθώς σε ονόμαζε Υιό αγαπητό Και το Πνεύμα με μορφή πε-ριστεριού βεβαίωνε την αλήθεια του Λόγου Δόξα σε ΕσέναΧριστέ Θεέ που φανερώθηκες και φώτισες τον κόσμοraquo (Απο-

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

7

λυτίκιο Θεοφανείων laquoΕν Ιορδάνη βαπτιζομένου σουΚύριεraquo)

Άρα λοιπόν ονομάζεται Θεοφάνεια επειδή η ΑγίαΤριάδα γίνεται αντιληπτή από τον άνθρωπο με τα αισθητήριαόργανά του δηλ με τα μάτια και τα αυτιά του Και ονομάζε-ται Φώτα επειδή όπως λέει στο τέλος το Απολυτίκιο της Εορ-τής ήλθε ο Χριστός για να φωτίσει τον κόσμο μπολιάζοντάςτον και πνευματικά δια του Βαπτίσματος και του ΧρίσματοςΤην παραμονή των Θεοφανείων την νύκτα γίνονταν οι βα-πτίσεις των Κατηχουμένων χριστιανών έτσι ώστε την επομένηημέρα των Θεοφανείων οι νεοφώτιστοι να κοινωνήσουν Πη-γαίνοντας προς το Βαπτιστήριο κρατούσαν στα χέρια τουςλαμπάδες συμβολίζοντας τον φωτισμό της ψυχής Εξ αιτίαςόλων αυτών των λαμπάδων και του φωτός η εορτή ονομά-σθηκε και Φώτα

Γνωρίζουμε όλοι μας το ιστορικό γεγονός της Βαπτίσεωςέτσι όπως το περιγράφει ο Ευαγγελιστής Ματθαίος στο 3ο

κεφάλαιο του Ευαγγελίου του (στιχ 13-17) Ο Χριστός βα-πτίσθηκε για τους εξής λόγους όπως μας τους παραθέτει οΆγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός

1ον Για να καθαρίσει από την αμαρτία το ανθρώπινο σώμαολόκληρης της ανθρωπότητας αλλά και του καθενόςμας προσωπικά

2ον Για να συντρίψει τα κεφάλια των δρακόντων που έμε-ναν στο νερό όπως πίστευαν οι αρχαίοι πολιτισμοί

3ον Για να πνίξει στο νερό πάθη και αδυναμίες επειδή οιΕβραίοι πίστευαν στην καταστρεπτική ιδιότητα τουνερού

4ον Για να αγιάσει και να ευλογήσει τον Ιωάννη τον Πρό-δρομο και Βαπτιστή

5ον Για να εκπληρώσει τον εβραϊκό Νόμο που όριζε ότι οΜεσσίας έπρεπε να αρχίσει την δημόσια δράση τουμε βάπτισμα

6ον Για να αποκαλύψει στους ανθρώπους το μυστήριο τηςΑγίας Τριάδος

7ον Για να εισαγάγει στην Εκκλησία τον τύπο του Βαπτί-σματος

Η σημασία του Ιορδάνη ποταμούΑυτές τις ημέρες ακούμε στίχους από τους Ψαλμούς του

Δαβίδ που λένε laquoο Ιορδάνης εστράφη εις τα οπίσωraquo ένα γε-γονός που συνέβη κατά την Βάπτιση του Κυρίου μας ότανκαι ανεστράφη η ροή του ποταμού Ο ποταμός Ιορδάνης ξε-κινάει από δύο πηγές την Ιόρ και την Δάν Αυτά τα δύο μικράποτάμια ενώνονται και σχηματίζουν τον Ιορδάνη που χύνεταιτελικά στην Νεκρά Θάλασσα Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσό-στομος μας αναφέρει πως ο Ιορδάνης ποταμός συμβολίζει τηναπαρχή του ανθρωπίνου γένους από τον Αδάμ και την Εύα(Ιορ και Δαν) Η πορεία τους οδηγεί προς την νέκρωση πουσυμβολίζεται με την Νεκρά Θάλασσα Ήλθε όμως ο Χριστόςκαι με την Βάπτισή του ανέστρεψε τη ροή του ποταμού και

των ανθρώπων που πλέον δεν τρέχουν προς τον θάνατο αλλάπρος την αφθαρσία και την αιωνιότητα

Ο Μέγας ΑγιασμόςΣrsquo ότι αφορά τον Αγιασμό υπάρχουν κάποιες παρανοή-

σεις ή λαθεμένες ευλαβείς παραδόσεις και γιrsquo αυτό κρίνουμεσκόπιμο προς άρση των παρεξηγήσεων να παρουσιασθεί ηορθή διδασκαλία περί του Αγιασμού

1 Κατrsquo αρχήν είναι λάθος η διάκριση του Αγιασμού που τε-λείται την 5η και 6η Ιανουαρίου σε Μικρό και ΜεγάλοΑγιασμό Και τις δύο ημέρες τελείται ο Μεγάλος Αγιασμόςκαι το Τυπικό της Εκκλησίας μας ορίζει την τέλεση Με-γάλου Αγιασμού μόνο κατrsquo αυτές τις δύο ημέρες ΜικρόςΑγιασμός ονομάζεται ο αγιασμός της πρώτης κάθε μήνακαι σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση τελείται Η τέλεσητου Μεγάλου Αγιασμού και την παραμονή των Θεοφα-νείων είναι νεότερη συνήθεια με μοναδικό σκοπό την εξυ-πηρέτηση των πιστών σε αγροτικές και απομακρυσμένεςπεριοχές

2 Ο Μέγας Αγιασμός μπορεί να φυλάσσεται στα σπίτια στοεικονοστάσι όπως αναφέρει και το κείμενο των ευχών τηςΑκολουθίας laquoγια να τον έχουν όλοι όσοι τον λαμβάνουνπρος θεραπεία των παθών προς αγιασμό των σπιτιών καιγια οποιαδήποτε πνευματική ωφέλειαraquo Το ίδιο αναφέρεικαι ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος στον Λόγο του για την εορτήτων Θεοφανείων

3 Δεν νηστεύουμε την παραμονή των Θεοφανείων για να πι-ούμε τον Μεγάλο Αγιασμό Δεν μαρτυρείται πουθενά αυτόαπό την παράδοση και την πράξη της Εκκλησίας μας Άλ-λωστε αυτό αποδεικνύεται ότι ο Αγιασμός και των δύοημερών είναι ο ίδιος αλλά ο πιστός δεν νηστεύει την πα-ραμονή της 5ης Ιανουαρίου Η νηστεία αφορούσε τον ομα-δικό βαπτισμό που γινόταν την νύκτα της 5ης Ιανουαρίουόπου νήστευε όλη η Εκκλησία για να υποδεχθεί τους νεο-φωτίστους οι οποίοι κοινωνούσαν στα Θεοφάνεια

4 Σε καμία περίπτωση ο Μέγας Αγιασμός δεν συγκρίνεταιμε την Θεία Κοινωνία και δεν μπορεί να την υποκαταστή-σει διότι η Θεία Κοινωνία είναι το Σώμα και το Αίμα τουΧριστού και ο Μέγας Αγιασμός είναι αγιασμένο νερόΠρωταρχικός σκοπός των Χριστιανών την ημέρα των Θε-οφανείων πρέπει να είναι πρώτα να κοινωνήσουν καιέπειτα να πάρουν τον Αγιασμό

Η Εκκλησία μας προσφέρει τον Μεγάλο Αγιασμό στουςχριστιανούς έτσι ώστε ο πιστός να χαριτώνεται να αγιάζεταικαι να παίρνει δύναμη στον πνευματικό του αγώνα Απαι-τείται όμως από όλους μας κληρικούς και λαϊκούς προσοχήστην τήρηση και στην ερμηνεία των Ιερών Παραδόσεωνούτως ώστε να αποφεύγονται παρερμηνείες και παρεξηγή-σεις

dagger Ε Λ

Σταγόνες

Πίστεως

8

Την δεύτερη ημέρα των Θεοφανείων και ηΕκκλησία μας τιμά ιδιαιτέρως τον άνθρωπο εκείνοπου έπαιξε τον σημαντικότερο ρόλο σε αυτό το

γεγονός μετά φυσικά από τον Χριστού Αυτό τοπρόσωπο δεν είναι άλλο από τον Άγιο Ιωάννη τονΠρόδρομο και Βαπτιστή του Κυρίου

Τον άγιο Ιωάννη δεν τιμούμε μόνο σήμερα δεν τονμνημονεύουμε μόνο τις ημέρες που ενθυμούμαστε τομαρτυρικό του τέλος Τον τιμούμε και τονεπικαλούμαστε σε κάθε λατρευτική σύναξη διότι όντωςόπως είπε και ο Χριστός laquoοὐκ ἐγήγερται ἐν γεννητοῖςγυναικῶν μείζων Ἰωάννουraquo

Ποια είναι όμως αδελφοί τα χαρακτηριστικά εκείναπου έκαναν τον Ιωάννη μέγα μεταξύ των ανθρώπωνΠοια είναι εκείνα τα χαρακτηριστικά που μεταμόρφω-σαν έναν χοϊκό άνθρωπο σε ένσαρκο άγγελο

Ο άγιος Ιωάννης είχε όλες τις αρετές όμως η ισχυρήθέληση η αυταπάρνηση και η ταπείνωση δέσποζαν σεόλη του την βιωτή

Ήταν τέτοια η θέλησή του να ενωθεί με τον Θεό πουαπό μικρή ηλικία έφυγε μέσα στην έρημο του ΙορδάνουΈκανε σκεπή του τα άστρα του ουρανού τροφή του τιςρίζες άγριων φυτών συντροφιά του το κρύο και τονκαύσωνα Τίποτα και κανείς δεν μπορούσε να σταθείεμπόδιο προς την επικοινωνία του με τον Θεό Αυτήήταν η μοναδική του ανησυχία το να ευαρεστεί τον Δη-μιουργό του

Η αυταπάρνηση ήταν άλλο ένα χαρακτηριστικό τηςζωής του Τι σημαίνει αυταπάρνηση Αυταπάρνησησημαίνει το να απαρνιέται κάποιος τον εαυτό του γιατους άλλους για το καλό των άλλων Δηλαδή να προ-σπαθεί να ζεί για τους άλλους και όχι εις βάρος τωνάλλων Να προσπαθεί να αναπαύει τους άλλους όχιόμως στην αμαρτία τους αλλά να τους οδηγεί σε μίαθεάρεστη ζωή

Όπως αναφέραμε και πιο πάνω ο άγιος Ιωάννηςήταν ταπεινός Και από πού το καταλαβαίνουμε αυτόΗ ταπείνωση είναι ο χαρακτήρας του δημιουργού μαςτου Θεού μας Όσοι ανήκουμε σrsquo αυτόν θα πρέπει ναέχουμε και το χαρακτήρα του Πατέρα μας laquoΜάθετεraquoλέγει laquoαπ εμού ότι πράος ειμί και ταπεινός τηκαρδίαraquo Δεν είναι λοιπόν δυνατόν ο Χριστός ηενσαρκωμένη ταπείνωση να τιμά και να επαινείκάποιον άνθρωπο ο οποίος δεν έχει ταπείνωση Ταπεί-νωση δεν σημαίνει αδελφοί μου αναγκαστικά καισιωπήδιότι βλέπουμε από τον βίο του Τιμίου Προδρό-μου να ομιλεί και να ελέγχει τους αμετανόητους Λέγειο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος ldquoΕάν αυτή η υπερη-φάνεια μερικούς από Αγγέλους τους μετέβαλε σε δαί-μονας εκείνη η ταπεινοφροσύνη οπωσδήποτε

μερικούς από δαίμονας μπορεί να τους μεταβάλη σεΑγγέλουςrdquo

Και ένας ένσαρκος άγγελος ήταν και ο ΤίμιοςΠρόδρομος Ο Βαπτιστής του Κυρίου μας ήταν δοχείοτης Χάρης του Θεού διότι όντως ο Θεός laquoταπεινοίςδίδωσι χάρινraquo

Διαβάζοντας κάποιος τα ιερά κείμενα μπορεί να πα-ρερμηνεύση την στάση του Αγίου Ιωάννου και να πειότι ο Άγιος ήταν εμπαθείς μιας και οργιζόταν με τουςΦαρισαίους με τους αμαρτωλούς και αυτή του η εμ-πάθεια και το νευρικό του χαρακτήρα του τον έκανε ναεναντιωθεί και στον ίδιο τον βασιλιά Όμως κάτι τέτοιοείναι λάθος

Ο άγιος Ιωάννης ήταν πράος ήταν τρυφερός καικαθαρός σαν βαμβάκι ήταν ο πλέον απαθείς άνθρωποςπου είχε περάσει πάνω από την γη Ήταν αυτός πουεφάρμοσε όμως και τον λόγο του ψαλμωδού που λέγειlaquoοργίζεσθε και μη αμαρτάνετεraquo Δηλαδή να κινείτε τηνοργή εναντίον των παθών σας και των πονηρών σκέ-ψεων και να μην αμαρτάνετε εκτελώντας ότι σας υπο-βάλλουν Να οργίζεσθε εναντίων της αμαρτίας και ναπροσπαθείτε να ζείτε θεάρεστα εν μετανοία

Κεντρικό κήρυγμα του Αγίου ήταν το laquoΜετανοείτεήγγικεν γαρ η Βασιλεία των Ουρανώνraquo Γιατί επέμενετόσο πολύ στην μετάνοια Διότι η μετάνοια αδελφοίμου γεννά την ταπείνωση Και η ταπείνωση με τηνσειρά της αναγεννά την μετάνοια Και αυτές οι δύοαρετές οδηγούν τον άνθρωπο στην τελείωση εν Χριστώ

Ρωτήθηκε κάποτε ο γέροντας Παϊσιος Γέρονταόποιος έχει ταπείνωση έχει όλες τις αρετές Και απάν-τησε Φυσικά Ο ταπεινός έχει όλα τα πνευματικά αρώ-ματα απλότητα πραότητα αγάπη χωρίς όριακαλοσύνη ανεξικακία θυσία διάκριση υπακοή

Και διαπιστώνουμε του λόγου το αληθες στον ση-μερινό τιμώμενο άγιο Ενώ είχε τόσους μαθητές πουκρεμόντουσαν από τα χείλη του ενώ τον φοβόντουσανακόμα και οι Ρωμαίοι για την επιρροή που είχε στονκόσμο και όμως αυτός κρατιόταν στην ταπείνωση Μετο που ήρθε ο Χριστός έγινε αυτό που είπε laquoἘκεῖνονδεῖ αὐξάνειν ἐμὲ δὲ ἐλαττοῦσθαιraquo αμέσως άρχισε νααποσύρεται να αποτραβιέται δεν χρειαζόταν πλέονείχε επιτελέσει το έργο του είχε ετοιμάσει τον δρόμοπρος την έλευση του Μεσσία είχε ετοιμάσει τις καρ-διές των ανθρώπων να δεχτούν τον Λόγο του Θεού δενστεναχωρήθηκε που ήρθε κάποιος άλλος να του πάρειτην δόξα αλλά αντιθέτως χαιρόταν που ήρθε επιτέλουςο Ενσαρκωμένος Λόγος χαιρόταν που επιτέλους θαμπορούσε να βρεθεί και πάλι στην αφάνεια και στο πε-ριθώριο

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΟΥ ΕΚΑΝΑΝΤΟΝ ΑΓΙΟ ΙΩΑΝΝΗ ΤΟΝ ΠΡΟ∆ΡΟΜΟ ΜΕΓΑ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ

Αρχιmicro Παύλου Παπαδόπουλου

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

9

ΕΟΡΤΕΣΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥΣτον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο είναιαφιερωμένες έξι ημέρες του χρόνου

7 Ιανουαρίου(Σύναξις Προφήτου Προδρόμου και Βα-πτιστού Ιωάννου) η αρχαιότερη εορτή

24 Φεβρουαρίου(1η amp 2η εύρεση της Τίμιας Κεφαλήςτου)

25 Μαΐου(3η εύρεση της Τίμιας Κεφαλής του)

24 Ιουνίου(Γενέθλιον του Τιμίου Προδρόμου καιΒαπτιστού Ιωάννου) ορίσθηκε μετά τονκαθορισμό των Χριστουγέννων

29 Αυγούστου(Αποτομή της Τίμιας Κεφαλής του)

23 Σεπτεμβρίου(Η σύλληψή του από την μητέρα τουΑγία Ελισάβετ)

Τα λόγια μας για τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο είναιπολύ λίγα μπροστά στην μεγαλοσύνη του γιrsquo αυτό αςσταματήσουμε εδώ

Ας προσευχόμαστε σε αυτόν που βάπτισε τον Αναμάρ-τητο ας επικαλούμαστε τις πρεσβείες του με ταπείνωσηκαι μετάνοια και να προσπαθούμε και εμείς στο μέτρο τουδυνατού να ζούμε όπως και εκείνος Με θεάρεστη καιισχυρή θέληση να ζούμε όπως θέλει ο Θεός με αυταπάρ-νηση και με ταπείνωση ώστε τα βήματα της ζωής μου ναπορεύονται με ειρήνη αγάπη και ομόνοια προς την Βασι-λεία του Θεού

Σταγόνες

Πίστεως

10

Ο Μέγας Αντώνιος υπήρξε από τους πρώτους μοναχούς που άφησαν τον κόσμο και κατέφυγαν στην έρημο Θε-ωρείται και είναι πατέρας της μοναχικής ζωής Συχνά στην Εκκλησία μας αναφέρεται ως καθηγητής της ερήμουΓύρω από την καλύβι του με τον καιρό μαζεύτηκαν πολλοί μοναχοί που έβρισκαν γαλήνη στο πρόσωπό τουΟ Μέγας Αντώνιος πολεμήθηκε από τον διάβολο όσο ελάχιστοι άγιοι Με διάφορα τεχνάσματα προσπαθούσε

να τον παγιδέψει Μα ο άνθρωπος του Θεού προσπαθούσε με κάθετρόπο να αντιμετωπίσει τα βέλη του πονηρού Κάποια μέρα ο διά-βολος προσπαθούσε να πείσει τον Αντώνιο πως τάχα η αρετή τουείχε φτάσει σε μέτρα πολύ μεγάλα Πως μέσα στην έρημο αλλά καισε όλη την πολιτεία δε βρέθηκε άλλος με τόση αρετή και προκοπή- Για δες Αντώνιε του ψιθύριζε ο διάβολος ποιός σαν κι εσένα έχειφτάσει σε τέτοια ώρυα Κανείς Ποιός νηστεύει ποιός προσεύχεταιποιός αγαπάει σαν κι εσένα ΚανείςΓια μια στιγμή φάνηκε ο Μέγας Αντώνιος νrsquo ακούει τον λογισμό τουμα γρήγορα κατάλαβε το πονηρό τέχνασμα Ο Θεός που δεν θέλησενα αμαρτήσει ο Μέγας Αντώνιος βρήκε έναν τρόπο για να διδαχθείο μεγάλος ασκητήςΕκείνο το βράδυ ο άνθρωπος του Θεού αφού τελείωσε τη θερμήπροσευχή του και χαμήλωσε το λαδοφάναρο έκλεισε σιγά τα βλέ-φαρά του Τότε άκουσε μια θεία φωνή που καθαρά του μηνούσε-Στον μικρό δρόμο που πηγαίνει στην Αλεξάνδρεια εκεί βρίσκεταιένας μπαλωματής που είναι μεγαλύτερος άγιος από σένα ΑντώνιεΠετάχτηκε ο Μέγας Αντώνιος από τον ύπνο του-Μπαλωματής Μα ήταν δυνατόν Μπαλωματής μεγαλύτερος σεάσκηση και σε αρετή από τον Μέγα Αντώνιο Όμως έτσι θα κάμωαποφάσισε Αύριο το πρωί θα πάω στην ΑλεξάνδρειαΑφού ξημέρωσε ο Θεός ο Μέγας Αντώνιος πήρε το ραβδί του καιτράβηξε για το μέρος που του είχε υποδείξει ο Θεός-Ένας μπαλωματής στην Αλεξάνδρεια μεγαλύτερος από τους ασκη-

τές της ερήμου έλεγε και ξανάλεγε ο Μέγας ΑντώνιοςΟ παράμερος δρόμος της Αλεξάνδρειας φιλοξενούσε στην άκρη του ένα μικρό μαγαζάκι Ένας γέρος μπαλωματήςχωρίς ιδιαίτερα χαρακτηριστικά απλός και λιγόλογος είχε ένα παπούτσι που το μπάλωνε με επιμέλεια -Ευλογείτε έκαμε ο μπαλωματής στον ταπεινό καλόγερο-Ο Κύριος απάντησε το ίδιο απλά ο Μέγας Αντώνιος Και ο μπαλωματής έσκυψε στο παπούτσι που μπάλωνε μουρμουρίζοντας ένα ψαλμό-Πες μου να χαρείς παιδί μου Πως περνάς τις μέρες της ζωής σου-Δεν ξέρω Αββά να έχω κάνει σε κανέναν καλό Ούτε έχω να θυμάμαι κάποια καλοσύνη-Και πως περνάει η ζωή σου τον έκοψε με απορία ο Αβάς-Να κάθε πρωί που σηκώνομαι λέω στο μυαλό μου πως όλοι οι άνθρωποι της Αλεξάνδρειας κι αυτοί που κα-τοικούν σε μακρινά μέρη κι οι άνθρωποι που δεν ξέρω θα σωθούν και μόνο εγώ για τις πολλές μου αμαρτίεςθα χαθώ Και μrsquo αυτήν τη σκέψη περνά η μέρα και το βράδυ πάλι ξανά το ίδιο συλλογίζομαι Ο Μέγας Αντώνιος σηκώθηκεπήρε στην αγκαλιά του τον φτωχό μπαλωματή και τον φίλησε στοργικά-Εσύ παιδί μου με λίγο κόπο αγόρασες τον πολύτιμο θησαυρό Εγώ γέρασα στην έρημο με αγώνες και νηστείεςαλλά την ταπεινοφροσύνη σου δεν την έφτασαΚαι πολύ ωφελημένος ο Μέγας ασκητής πήρε τον δρόμο της επιστροφής

Α Π Ο Τ Ο Γ Ε Ρ Ο Ν Τ Ι Κ Ο

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

11

Σ τα κείμενα του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου μαζίμε τα βαθιά θεολογικά νοήματα περιέχονται συχνάκαι διδακτικά παραδείγματα από φανταστικάυποτιθέμενα περιστατικά Ένα τέτοιο παρουσιάζουμε στησυνέχειαΚάποιος λοιπόν χλεύαζε μια κουκουβάγια για μερικά απότα ιδιαίτερα γνωρίσματά της που τη διαφοροποιούν από ταάλλα πουλιά Απαριθμούσε ένα ndash ένα από αυτά Η κουκου-βάγια αντί να τα παραδεχθεί προσπαθούσε να τα δικαιολο-γήσει και να τα αντικρούσει με εύστοχο λόγο και λογικοφανήεπιχειρήματα-Τι μεγάλο κεφάλι που έχεις Είσαι κεφάλα-Του Δία το κεφάλι να δεις τι μεγάλο που είναι απαντά ηκουκουβάγια-Τι γαλαζωπά μάτια που έχεις-Αυτά τα μάτια μου είναι όπως της γαλαζομάτας Αθηνάς-Και η φωνή σου είναι λυπητερή θλιβερή και στριγγιά όχιευχάριστη-Η φωνή όμως της καρακάξας είναι πιο άσχημη αντα-παντά πάλι η κουκουβάγια-Πω πω και κάτι ψιλοπόδαρα που έχεις-Ναι έτσι είναι τα δικά μου πόδια αλλά του ψαρονιού πώςσου φαίνονται-Πρόσεξε σοφή μου της λέει στο τέλος ο συνομιλητής τηςότι από αυτά ένα μόνο ελάττωμα έχει το καθένα τους Εσύόμως τα έχεις όλα μαζί και σε μεγάλο βαθμό κουκουβάγιαμεγαλοκέφαλη με τα γαλαζωπά σου μάτια και τη στριγγό-φωνη λυπητερή φωνή σου κουκουβάγια μου ψιλοπόδαρηΣκόνταψε η ταλαίπωρη κουκουβάγια και δεν ήξερε τι νααπαντήσει(Γρηγορίου Θεολόγου Ποίημα ΚΗ΄ Κατά πλουτούντων στιχ 235-262 ΕΠΕ τόμος 9ος σελ 362)

Α ς μη δικαιολογούμαστε όπως η κουκουβάγια μελογικοφανή επιχειρήματα ή με διάφορα ευφυολο-γήματα όταν μας υποδεικνύονται τα ελαττώματάμας Ούτε να αντιδρούμε με λόγους αποστομωτικούς καιγλώσσα γεμάτη από αντιρρήσεις laquoΤο μάτι βλέπει τα άλλατα ξένα δε βλέπει τον εαυτό του ούτε όμως και τα άλλα βλέ-πει σωστά εάν αρρωστήσει υπερβολικά Το χέρι έχει ανάγκηαπό άλλο χέρι και το πόδι από το άλλο πόδιraquo (Γρηγόριος Θε-ολόγος) Και ο καθένας μας έχει ανάγκη από κάποιο σύμ-βουλο για να αποκτήσει την αληθινή γνώση του εαυτού τουκαι προχωρήσει κατόπιν και στη διόρθωση των ελαττωμά-των του Διότι θα δώσουμε λόγο για τον εαυτό μας και όχιγια τους άλλους

Ποτέ μην δικαιολογείςτις πράξεις σου Οιφίλοι σου δεν χρει-άζονται κάτι τέτοιοκαι οι εχθροί σου δενθα σε πιστέψουνούτως ή άλλως

Ανωνύμου

Είναι καλό να είσαισημαντικός αλλάείναι πιο σημαντικόνα είσαι καλός

Ανωνύμου

Αξίζω όσο ζυγίζω καιζυγίζω όσο αγαπώ

Ιερός Αυγουστίνος

Η πιο αληθινήμορφή αυτοσεβα-σμού είναι να μησκέφτεσαι τονεαυτό

Henry Ward Beecher(1813-1887)

Ο άνθρωπος πουείναι εγωιστής υπερηφανεύεται ότιέμαθε πολλά οσοφός όμως λυπάταιπου δεν έμαθε πε-ρισσότερα

Αριστοτέλης

Σταγόνες

Πίστεως

12

Σ την ιστορική της πορεία ηΕκκλησία ανέδειξε υπέρο-χους ανθρώπους γεmicroάτους

σοφία και ανθρωπιά Ξεχωριστήθέση κατέχουν οι Τρεις ΙεράρχεςΒασίλειος ο Μέγας Γρηγόριος οΘεολόγος και Ιωάννης ο Χρυσόστο-microος

Οι Άγιοι Πατέρες έζησαν το ∆rsquo αισε microια εποχή όπου το βυζαντινό κρά-τος βρισκόταν στην αρχή της δηmicroι-ουργίας του ο Ελληνισmicroός σε microιαφάση αναδηmicroιουργίας και ο Χριστια-νισmicroός σε πάλη ανάmicroεσα στον παλιόκαι νέο κόσmicroο

Με την άρτια microόρφωση τους τηνπολύπλευρη δραστηριότητα τουψηλό ήθος και το φωτεινό παρά-δειγmicroα τους φωτίζουν το χριστιανικόκόσmicroο της εποχής τους και διαχρο-νικά τον κόσmicroο του σήmicroερα

laquoΠροπορευτές της ανθρωπότη-ταςraquo ποτέ δεν έγιναν παρελθόναλλά αποτελούν αιώνιο παρόναφού-αν όχι τα ίδια-παρόmicroοια προ-βλήmicroατα αντιmicroετώπιζαν στην εποχήτους

Πνεύmicroατα ανήσυχα σπούδασανστα γνωστά πνευmicroατικά κέντρα τηςεποχής και εκτίmicroησαν βαθύτατα τηνελληνική παιδεία Άρτια κλασσικήmicroόρφωση και χριστιανική πίστησυmicroπλέκονται στα έργα τους σrsquo ένααρmicroονικότατο σύνολο Θεωρούν τηνπαιδεία πρώτιστο αγαθό του ανθρώ-που και χαρακτηρίζουν laquoσκαιούςκαι απαίδευτουςraquo εκείνους που προ-σπαθούν να επιβάλλουν την αmicroάθειατους σαν κανόνα και microέτρο

Οι Άγιοι Πατέρες δεν ήταν απλάιερωmicroένοι ή microονοmicroερείς θεολόγοιαλλά ήταν laquoπανεπιστήmicroονεςraquo Νααναφερθεί κανείς στην laquoΕξαήmicroεροraquoτου Μ Βασιλείου για να θαυmicroάσειτις γνώσεις του στη φυσική τη βιο-λογία και την Αστρονοmicroία ΣταlaquoΈπη του Γρηγορίου Θεολόγουraquoγια να ταπεινωθεί microπροστά στο φιλό-λογο και φιλόσοφο Στους laquoΛόγουςτου Ιωάννη Χρυσοστόmicroουraquo για ναθαυmicroάσει το ψυχολόγο και τον κοι-νωνιολόγο της εποχής του

Γενικά σε θέmicroατα αγωγής τωννέων διαδραmicroάτισαν πρωταγωνι-στικό ρόλο γιrsquo αυτό δικαίως ονοmicroά-ζονται παιδαγωγοί της νεότηταςΤους απασχόλησε για παράδειγmicroα οσκοπός της αγωγής και η προσωπι-κότητα του δασκάλου

Ο Μ Βασίλειος κάνει λόγο γιατην αρχή της εποπτικότητας τηναmicroοιβή τον έπαινο την επίπληξηκαι την ποινή Προβάλλει την ιδέαότι ο microαθητής δεν πρέπει να είναιπαθητικός δέκτης της προσφερόmicroε-νης γνώσης αλλά να συmicromicroετέχειενεργά microε την έκφραση της απορίαςκαι microε τη διατύπωση της γνώmicroηςτου

Εκείνο όmicroως που κάνει τουςΤρεις Ιεράρχες πάντα επίκαιρουςείναι το ένθερmicroο κήρυγmicroα τους γιατα ανθρώπινα δικαιώmicroατα Μας χω-ρίζουν 17 αιώνες και παρrsquo όλα αυτάοι απόψεις τους είναι σύγχρονες καιριζοσπαστικές

Οι θεmicroελιώδεις αρχές της αξίαςτου ανθρώπινου προσώπου τηςελευθερίας και της ισότητας είναιιδέες που επίmicroονα προβλήθηκαν microεδύναmicroη για πρώτη φορά από τουςΆγιους Ιεράρχες Η ανθρωπολογίατους βασίζεται σε microια σειρά από επι-χειρήmicroατα που όλα στηρίζονται στηνπερί ανθρώπου διδασκαλία τηςΑγίας Γραφής Πιστοί στο κήρυγmicroατου Παύλου ότι laquoδεν υπάρχει Ιου-δαίος ούτε Έλληνας δεν υπάρχειδούλος ούτε ελεύθερος δεν υπάρχειάνδρας και γυναίκα γιατί όλοι γιατον Ιησού Χριστό είναι το ίδιο πρό-σωποraquo διακήρυξαν ότι οι θεmicroελιώ-δεις αρχές της ελευθερίας και τηςισότητας περιλαmicroβάνουν όλους ανε-ξαίρετου τους ανθρώπους Η διά-κριση των ανθρώπων σε πλούσιουςκαι φτωχούς ή σε ελεύθερους καιδούλους είναι καταστάσεις ξένες στοπνεύmicroα της Ορθοδοξίας

Οι Άγιοι Πατέρες δεν παράλειψανακόmicroα να διακηρύξουν και την ισό-τητα και ισονοmicroία ανάmicroεσα στονάντρα και τη γυναίκα Έτσι ο Γρηγό-ριος ο Θεολόγος αναφερόmicroενος

Οmicroι

λία

στην

Θεί

α Λ

ειτο

υργί

α τη

ς 30

ης Ι

ανου

αρίο

υ 20

14στ

ον Μ

ητρο

πολι

τικό

Ναό

του

Αγ

Νικ

ολάο

υ

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

13

στους νόmicroους της εποχής καταγγέλλει laquo∆ενεπαινώ τη συνήθεια αυτή ∆ε συmicroφωνώ microε τη νο-microοθεσία Άνδρες έκαναν τους νόmicroους και φέρονταικατά των γυναικώνraquo Στράφηκαν microε αποφασιστι-κότητα κατά της κοινωνικής αδικίας laquoΟ θεός απότην αρχή δεν έκανε τον ένα άνθρωπο πλούσιο καιτον άλλο φτωχό Με κάθε τρόπο microας αδελφώνειεmicroείς εν τούτοις χωριζόmicroαστε και λέmicroε τις ψυχρέςλέξεις laquoδικό microουraquo και laquoδικό σουraquo υπογραmicromicroίζειο Ιερός Χρυσόστοmicroος

Και συνεχίζοντας στρέφεται ενάντια στους γαι-οκτήmicroονες laquoπου κατέχουν τη γη και νοmicroίζονταιπιο δίκαιοι Αυτούς που καρπώνονται τον πλούτοτης και επινοούν καινούριους όρους τονισmicroούκαι κάνουν για τα δάνεια γραmicromicroάτια καταρα-microέναraquo

Έρχονται σε σύγκρουση microε την παντοδύναmicroηκρατική εξουσία κάθε φορά που η τελευταία πα-ραβίαζε τα δικαιώmicroατα του ανθρώπου Είναι γνω-στή η σύγκρουση του Χρυσοστόmicroου microε τηφιλόδοξη και σπάταλη αυτοκράτειρα Ευδοξία Μιασύγκρουση που τον οδήγησε στην εξορία και τοθάνατο

Τόσο προωθηmicroένος ήταν ο κοινωνικός προβλη-microατισmicroός του που φθάνει microέχρι του σηmicroείου να δι-καιολογεί ακόmicroα και τη χρήση βίας από lsquoκείνονπου πεινά χωρίς να χαρακτηρίζει την πράξη τουσα βία laquo∆ε φρίττεις άνθρωπε δεν κοκκινίζεις απόντροπή όταν χαρακτηρίζεις επιτιθέmicroενο αυτόν πουπαλεύει για το ψωmicroί τουraquo

Οι φωτισmicroένοι Ιεράρχες προσφέρουν τεράστιοφιλανθρωπικό έργο ο ΜΒασίλειος microε τη laquoΒασι-λειάδαraquo ο Γρηγόριος microε τα συσσίτια και ο Ιωάν-νης που microεταβάλει το πατριαρχικό microέγαρο σεφιλανθρωπικό ίδρυmicroα για το οποίο δε δίστασε ναδιαθέσει τους θησαυρούς της Εκκλησίας Είναιαυτός που microιλάει στους σύγχρονους του χριστια-

νούς για την αλήθινή λατρεία του Θεού προτάσ-σοντας το χορτασmicroό των φτωχών από τα αφιερώ-microατα στο ναό laquoΜη στολίζεις το ναό της στιγmicroήπου αδιαφορείς για τη θλίψη του αδελφού σουΑυτός είναι από εκείνον ανώτερος ναόςraquo

Οι Άγιοι ∆ιδάσκαλοι microιλούν για την ειρήνη τηνοποία θεωρούν microεγάλο αγαθό ∆ε τη βλέπουν σανεπιδίωξη αφηρηmicroένη και ακατόρθωτη για τις αν-θρώπινες δυνάmicroεις Αντίθετα ο κάθε άνθρωποςmicroπορεί να εργάζεται γιrsquo αυτήν αρχίζοντας από τονεαυτό του και τις σχέσεις microε τους γύρω του

Η ειρήνη της πόλης του έθνους του κόσmicroου-λένε- εξαρτάται από το πόσο στέρεη είναι ανάmicroεσαστις σχέσεις του άνδρα και της γυναίκας microέσα στηνοικογένεια Γιατί microέσα σrsquo αυτή εκπαιδεύονται ταπαιδιά νrsquo αγαπούν την ειρήνη ή αντίθετα συνηθί-ζουν να microαθαίνουν τον ανταγωνισmicroό και τη δια-microάχη

Στις microέρες microας που η πατρίδα microας κλυδωνίζεταιεπικίνδυνα θα ήταν ευλογία Κυρίου αυτοί πουκρατούν τις τύχες των παιδιών microας στα χέρια τουςνα φωτιστούν από το έργο και το κήρυγmicroα τωνΤριών αυτών Πατέρων

Γιατί για την έλλειψη οmicroόνοιας ειρήνης ισονο-microίας δικαιοσύνης ίσης κατανοmicroής των υλικώναγαθών δεν ευθύνονται οι καιροί οι εποχές ή οπολιτισmicroός

Τι φταίει λοιπόνΚαι ο Άγιος Γρηγόριος microας απαντά ας microην

αναζητούmicroε την αιτία στην πρόοδο Ας αναλογι-στούmicroε την αλλοτρίωση microας

Λεmicroονιά ΧαρισιάδουΚαθηγήτρια-θεολόγος 1ου Λυκείου

Αλεξανδρουπόλεως

Σταγόνες

Πίστεως

14

Ενας νεαρός άνδρας πήγε να υποβάλλει αίτησηγια μια διευθυντική θέση σε μια μεγάλη εται-ρεία Αφού πέρασε την αρχική συνέντευξη έπρεπε τώρα να συμφωνήσει και ο γενικός διευθυντήςγια την πρόσληψηΟ διευθυντής ανακάλυψε από το βιογραφικό του ότιο νεαρός είχε εξαιρετικές ακαδημαϊκές σπουδές ΡώτησεlaquoΠως κατάφερες να κάνεις αυτές τις σπουδές Μήπωςπήρες υποτροφίεςraquolaquoΌχιraquo του απάντησε ο νεαρόςlaquoΟ πατέρας σου κατέβαλλε όλα αυτά τα δίδακτραraquoρώτησε ξανά ο διευθυντήςlaquoΟ πατέρας μου κύριε πέθανε όταν ήμουν ενός έτουςη μητέρα μου ήταν αυτή που πλήρωνε τα δίδακτρά μουraquoαπάντησεlaquoΠου εργάζεται η μητέρα σουraquolaquoΗ μητέρα μου εργάζεται ως καθαρίστρια ρούχωνΠλένει ρούχα για άλλουςraquoΟ διευθυντής ζήτησε τότε από το νεαρό να του δείξειτα χέρια του Ο νεαρός έδειξε τα χέρια του τα οποία ήτανλεία και πολύ απαλάlaquoΈχεις βοηθήσει ποτέ τη μητέρα σου στο πλύσιμοτων ρούχωνraquolaquoΠοτέ η μητέρα μου ήθελε πάντα να μελετώ και ναδιαβάζω όσο το δυνατόν περισσότερο Εκτός αυτού ημητέρα μου πλένει τα ρούχα πιο γρήγορα από μέναΟ διευθυντής είπε laquoΘέλω να σου ζητήσω κάτι Ότανπας σπίτι σήμερα πήγαινε να καθαρίσεις τα χέρια τηςμητέρας σου και θα τα ξαναπούμε αύριο το πρωίraquoΟ νεαρός θεώρησε ότι οι πιθανότητες να πάρει τηθέση ήταν πολύ μεγάλες Όταν πήγε πίσω στο σπίτι ζή-τησε από τη μητέρα του να τον αφήσει να καθαρίσει ταχέρια της Η μητέρα παραξενεύτηκε και με ανάμεικτα συ-ναισθήματα άπλωσε τα χέρια της προς το γιο τηςΟ νεαρός άρχισε να πλένει τα χέρια της μητέρας τουσιγά-σιγά ενώ δάκρυα έσταζαν από τα μάτια του όσηώρα το έκανε αυτό Ήταν η πρώτη φορά που παρατή-ρησε ότι τα χέρια της μητέρας του ήταν τόσο ζαρωμένακαι ότι υπήρχαν τόσες πολλές μελανιές πάνω τους Με-ρικές μελανιές μάλιστα ήταν τόσο οδυνηρές που η μη-τέρα του βογκούσε όταν τις άγγιζεΉταν η πρώτη φορά που ο νεαρός συνειδητοποίησεότι ήταν αυτά τα χέρια που έπλεναν σε καθημερινή βάσηρούχα για να μπορέσει να πληρώσει τα δίδακτρά του Οιμελανιές στα χέρια της ήταν το τίμημα που η μητέραέπρεπε να πληρώσει για την εκπαίδευσή του και το μέλ-λον του παιδιού τηςΜετά τον καθαρισμό των χεριών της μητέρας του ονεαρός άρχισε να πλένει σιγά ndash σιγά όλα τα ρούχα πουείχαν στοιβαχτεί για πλύσιμο μονολογώντας laquoΜάννασυγγνώμη και σrsquo ευχαριστώ για όλαraquo laquoΜάννα συγγνώμηκαι σrsquo ευχαριστώ για όλαraquohellip ενώ δάκρυα συνέχιζαν νατρέχουν από τα μάτια του

Εκείνο το βράδυ μητέρα και ο γιος έκατσαν και κου-βέντιασαν για αρκετή ώρα Την άλλη μέρα το πρωί ότανο νεαρός πήγε στο γραφείο του διευθυντή συγκινημένοςκαι βουρκωμένος βλέποντάς τον έτσι τον ρώτησεlaquoΓια πες μου λοιπόν τι έγινε χθες στο σπίτι σου Τιέκανες Έμαθες κάτι καινούργιοraquoΟ νεαρός απάντησε laquoΚαθάρισα τα χέρια της μητέραςμου αλλά και έπλυνα τελικά όλα τα ρούχα που είχε γιαπλύσιμο Τώρα κατάλαβα και εκτίμησα την προσπάθειατης μητέρας μου Χωρίς τη μητέρα μου δεν θα ήμουναυτό που είμαι σήμερα Συνειδητοποίησα με την πράξηαυτή πόσο σημαντική είναι η βοήθεια που σου προσφέ-ρουν οι άλλοι Έχω καταλήξει να εκτιμώ την αξία και τησημασία που έχει το να βοηθά ο ένας τον άλλο στην οι-κογένεια και στην κοινωνίαraquoΟ διευθυντής τότε του είπε laquoΑυτό είναι που ψάχνωσε ένα συνεργάτη Θέλω να προσλάβω ένα άτομο πουδεν θα σκέφτεται μόνο το εαυτό του που μπορεί να γνω-ρίζει και να εκτιμά τη βοήθεια τις προσπάθειες και ταδεινά των άλλων για να επιτευχτούν κάποια πράγματαστη ζωή και δεν θα θέτει τα χρήματα ως μοναδικό στόχοτου στη ζωή του Έχεις προσληφθείraquoΑυτό το νεαρό άτομο εργάστηκε πολύ σκληρά έλαβεαξιώματα στην επιχείρηση και απολάμβανε το σεβασμότων υφισταμένων του Κάθε εργαζόμενος που είχε ερ-γάστηκε επιμελώς και ως ομάδα με τους υπόλοιπους Οιεπιδόσεις της εταιρίας βελτιώθηκαν σημαντικά

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

15

K αι λέω πως είναι επίκαιρα επειδή λόγωτης ανέχειας πολλά ζευγάρια που μέχριτώρα στέκονταν καλά οικονομικά αρχί-

ζουν τώρα να έχουν προστριβές και πολλές περιπτώ-σεις καταλήγουν στο διαζύγιο Ας ακούσουμε τονΆγιο

laquoΑλλά και η γυναίκα δεν πρέπει να περιφρονείτον άνδρα της για οποιονδήποτε λόγο προπαντόςαν είναι φτωχός Να μη βαρυγγομάει και να μην τονβρίζει λέγοντας λχ ldquoΑνανδρε και δειλέ τεμπέληκαι ακαμάτη ανάμελε και υπναρά Ο τάδε αν καικαταγόταν από φτωχή οικογένεια με πολλούς κό-πους και κινδύνους έκανε μεγάλη περιουσία Και ναη γυναίκα του φοράει πανάκριβα ρούχα κυκλοφο-ρεί με αμάξι έχει τόσους υπηρέτες ενώ εγώ πήραεσένα που είσαι ζαρωμένος από τη φτώχεια και ζειςάσκοπαrdquo

Δεν πρέπει η γυναίκα να λέει στον άνδρα της τέ-τοια λόγια

Το σώμα δεν εναντιώνεται στο κεφάλι αλλά τουπακούει Πώς όμως θα υποφέρει τη φτώχεια Απόπου θα βρει παρηγοριά Ας σκεφτεί τις φτωχότερεςγυναίκες Ας συλλογιστεί πόσες κοπέλες από καλέςοικογένειες όχι μόνο τίποτα δεν πήραν από τους άν-δρες τους αλλά και ξόδεψαν τη δική τους περιουσίαγιrsquo αυτούς Ας αναλογιστεί τους κινδύνους από έναντέτοιο πλούτο και θα προτιμήσει τότε τη φτωχικήαλλά ήσυχη ζωή

Γενικά αν αγαπάει τον άνδρα της δεν θα ξεστο-μίσει ποτέ παράπονο ή προσβλητικό λόγο γιrsquoαυτόν Θα προτιμήσει να τον έχει κοντά της χωρίςπλούτη παρά να είναι πλούσιος και αυτή να ζειμέσα στην ανασφάλεια και τις ανησυχίες που συ-νεπάγονται οι επιχειρηματικές δραστηριότητες

Ούτε και ο άνδρας όμως ακούγοντας τα πα-ράπονα ή τις επικρίσεις της γυναίκας του πρέπεινα τη βρίζει ή να τη χτυπάει επειδή έχει εξουσίαπάνω της Καλύτερα να τη συμβουλεύει και νατη νουθετεί ήρεμα χωρίς ποτέ να σηκώνει χέριεναντίον της

Ας τη διδάσκει την ουράνια φιλοσοφία τη χρι-στιανική που είναι ο αληθινός πλούτος Ας τη διδά-σκει όχι μόνο με τα λόγια αλλά και με τα έργα πως ηφτώχεια δεν είναι καθόλου κακό Ας τη διδάσκει ναπεριφρονεί τη δόξα και νrsquo αγαπά την ταπείνωσηmiddot καιτότε εκείνη ούτε παράπονο θα έχει ούτε χρήματαθα επιθυμεί Ας τη διδάσκει να μην αγαπάει ταχρυσά κοσμήματα και τα πολυτελή ρούχα και ταπολλά αρώματα ούτε να θέλει για το σπίτι ακριβάέπιπλα και περιττά στολίδια

Όλα τούτα φανερώνουν ματαιόδοξο φρόνημακαι κουφότητα Και της ίδιας και του σπιτιού στολι-σμός ας είναι η κοσμιότητα και η σεμνότητα Και ηίδια και το σπίτι ας μοσχοβολάνε το άρωμα της σω-φροσύνης και της αρετήςraquo

Αγ Ιωάννης ο Χρυσόστομος

Σταγόνες

Πίστεως

16

()

Ημετάνοια απαιτεί να έχει ο άνθρωπος δυ-νατό χαρακτήρα να αποδεχθεί ότι περπα-τάει σε λαθεμένο δρόμο και ότι ζει με

στραβό τρόπο κι έπειτα να αποφασίσει να τα διορ-θώσει Είναι χαρακτηριστικό των έξυπνων και ικα-νών ανθρώπων να αλλάζουν γνώμη και άποψη καινα διορθώνουν τα όσα έπραξαν όταν διαπιστώσουνότι δεν ήταν τα σωστά

Η Εκκλησία υποκλίνεται μπροστά σacute όποιοναμαρτωλό μετανοεί και βεβαιώνει ότι για τη μετά-νοιά του χαίρεται όλος ο ουρανός Είναι τόσο κακόπράγμα η αμετανοησία που η Εκκλησία την θεωρείldquoβλασφημίαrdquo κατά του Αγίου Πνεύματος laquoη μόνηαμαρτία που δεν θα συγχωρεθεί ποτέraquo (Μαρκ 329) είπε ο Χριστός και δεν θα συγχωρεθεί επειδήδεν το θέλει ο άνθρωπος όχι επειδή δεν το θέλει οΘεός Το Άγιο Πνεύμα ζεσταίνει και φωτίζει Είναιχάρις είναι σοφία είναι έμπνευση είναι χαρά κιευλογία στη ζωή του ανθρώπου όταν φυσικά τοθέλει ο άνθρωπος Όταν δεν το θέλει όταν απορρί-πτει τη μετάνοια και παραμένει αμετανόητος τότεβυθίζεται στο σκοτάδι στο ψύχος στη γρουσουζιάστην αποτυχία στη θλίψη

Η μετάνοια είναι ένας δρόμος μοναχικός ανηφο-ρικός που οδηγεί σrsquo ένα Γολγοθά όμως αμέσωςμετά ακολουθεί η Ανάσταση η λύτρωση η ελευθε-ρία από κάθε δεσμά

Η μετάνοια είναι ένας δρόμος κι ένας τρόποςπροσωπικός Μπορεί όμως να είναι ένας δρόμος κιένας τρόπος εθνικός Όταν αποφασίζει ένα έθνοςένας ολόκληρος λαός να μετανοήσει για τις αμαρ-τίες του και να λυτρωθεί από την γκρίνια από τηναποτυχία και από τον εξευτελισμό

()

Δεν αρκεί λοιπόν η διαπίστωση ldquoη κρίσηείναι ηθικήrdquo Χρειάζεται μετάνοια και διόρ-θωση χρειάζεται αποκατάσταση βελτίωση

και επανέναρξη Μόνο τότε η μετάνοια ως βίωματου λαού θα αναστείλει την καταστροφή και θααποτρέψει τον αφανισμό Πως μπορεί να γίνειαυτό Με αλλαγή νοοτροπίας που λέει κι ο Πρω-θυπουργός μας με μετάνοια που λέει η πίστη μαςΑπλές κινήσεις χρειάζονται

Τα σχολεία να διδάξουν αξιολογώτερα πράγ-ματα για τη ζωή των παιδιών μας και να απαντή-σουν στα πνευματικά τους ερωτηματικά Αν έναςδάσκαλος έχει μια κακή εμπειρία από ένα κληρικόας μην γκρεμίσει μέσα στη ψυχή των μαθητών τουτο Χριστό και την Πίστη γιατί τότε ο δάσκαλος δενμορφώνει πολίτες αλλά καλλιεργεί τρομοκράτες

Η οικογένεια να παραμερίσει τους εγωϊσμούς καινα ενδιαφερθεί για τα παιδιά της Φτάνουν πια ταναυάγια που δημιουργούνται με την ευκολία των δια-ζυγίων Αργούν σήμερα οι νέοι να προχωρήσουν σεγάμο επειδή δεν έχουν πρότυπα Και χωρίζουν εύ-

Απόσπασmicroα από την οmicroιλία του Μητροπολίτου Αλεξανδρουπόλεως ΑΝΘΙΜΟΥστον Αrsquo Κατανυκτικό-Συγχωρητικό Εσπερινό την 2α Μαρτίου 2014

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

17

κολα επειδή δεν έχουν υπομονή και αγωνιστική διά-θεση Συντρίμμιαmiddot τα παιδιά τους και οι μελλοντικέςτους οικογένειες

Οι κληρικοί να παλέψουμε τα πάθη μας να πα-ραδεχτούμε με ειλικρίνεια τις πτώσεις μας και νακατασταθούμε πατέρες του λαού μας με γνώμονατην ελευθερία του Ευαγγελίου και στόχο τη χαράκαι την τιμιότητα της laquoκατὰ Χριστὸνraquo ζωής

Το Κράτος να θεσμοθετήσει τις αρετές τιςαξίες την πίστη την παράδοση και τον υγιή πολι-τισμό του λαού μας Ας το καταλάβουν οι Κυβερ-νήσεις ότι άθεο Κράτος δεν μπορεί να υπάρξειΧωρισμό από την Εκκλησία δεν τον τολμά και ηπολεμική κατά της Εκκλησίας αποβαίνει υπέρ τηςΠίστεώς μας

Η τηλεόραση να διδάσκει τιμιότητα και να μηνδιαφθείρει τα ήθη

Ο λαός μας να ψηφίζει με κριτήρια κυρίωςπνευματικά κι όχι μόνο οικονομικά

Η κοινωνία να περπατάει στέρεα με βάση τηνδιαχρονική εμπειρία της και να μη ζαλίζεται με ταβρώμικα ακούσματα των σύγχρονων δυτικών Σει-ρήνων

Πές μου σας παρακαλώ εσείς έχετε αντιληφθείκάποια τέτοια συλλογική προσπάθεια στη Χώραμας Έστω κάποια παρόμοια διάθεση Όμως τίβλέπουμε Στην πόλη μας

Καταλάβατε ότι σιγά-σιγά εγκαθιδρύεται ως θε-σμός το καρναβάλι Άρχισε ήπια τάχα laquoμόνο γιατα παιδιάraquo λες κι αυτά δεν ζουν το δράμα των οι-κογενειών τους Πιέζει ο Δήμος τα Σχολεία οι δά-σκαλοι τους μαθητές οι μαθητές τους γονείς καικανείς δεν βρίσκει τη δύναμη να σταματήσει αυτότο ανούσιο πανηγύρι του μασκαρέματος Η τραγω-δία που βιώνουν σήμερα τα νέα παιδιά στην Ελ-λάδα δεν ομορφαίνει με το χαζό χορό και τοφτιασιδωμένο πρόσωπο της Αποκριάς

Καταλάβατε την παρουσία του Καζίνου στην πε-ριοχή μας Τούρκοι μπαινοβγαίνουν στον τόπο μαςσυνοδευόμενοι από laquoμπράβουςraquo για να κάνουνεδώ όσα δεν τους επιτρέπονται στη Χώρα τους καιπροετοιμάζονται απέναντι στο Καζίνο Κέντρα δια-σκέδασης με γυναίκες επί πληρωμή Τάχα το Κα-ζίνο θα ήταν μόνο για ξένους Ποιός μπορεί νααπαγορεύσει την είσοδο σε ντόπιους Σε κάποιασχετική συζήτηση μου είπε ο στρατηγός μας ldquoέχωνα χάσω στρατιωτικούς από το τζόγο σεβτεrdquo

Και για το Καρναβάλι και για το Καζίνο παρα-κάλεσα φώναξα έγραψα Τάχα όλοι συμφωνούσανμε μένα κι από πίσω έλεγαν άλλα Μάλιστα με ρώ-τησαν αν σας ζητήσουν να κάνετε αγιασμό στο κα-ζίνο θα πάτε Κι απάντησα ldquoθα πάω να κάνωαγιασμό όταν θα κλείσει και θα φύγει από τοντόπο μαςrdquo Βλέπετε όμως ότι πρυτάνευσε η έστω

σύντομη ελάχιστη οικονομική διευκόλυνση κάποιωνστην περιοχή σε βάρος του συνόλου του λαού μαςτης ζωής μας και της αξιοπρεπείας μας

()

Εμείς στην Ελλάδα σήμερα βιώνουμε μέσαμας μια ζοφερή κατάσταση Κούφιες διαπι-στώσεις λεκτικοί λεονταρισμοί δειλία απο-

ρία νωθρότητα αηδία απόρριψη διγλωσσία κακίακανιβαλισμό ενάντια σε πρόσωπα ομάδες και θε-σμούς απελπισία

Και γύρω μας laquoσυνοχὴ ἐθνῶν ἐν ἀπορίᾳ ἠχούσηςθαλάσσης και σάλου ἀποψυχόντων ἀνθρώπων ἀπὸφόβου καὶ προσδοκίας τῶν ἐπερχομένων τῇ οἰκου-μένῃraquo (Λουκ 2125-26)

Κανείς δεν ξέρει αύριο τί θα συμβεί στον τόπομας και πως θα διαμορφωθούν γεωπολιτικά οι συν-θήκες στην περιοχή αφού όλα τα αυτονόητα ανα-τρέπονται όλες οι παραδοσιακές συμμαχίεςεπαναπροσδιορίζονται και οι έμποροι των εθνώνστυγνά βυσσοδομούν στις πλάτες μας

Τουλάχιστον ας έχουμε εσωτερική ηρεμία καιψυχική γαλήνη Ας επιστρέψουμε ας ψάξουμε κιας βρούμε τη δύναμη που μας στήριξε επί αιώνεςστη μακραίωνη δουλεία Κι αυτή είναι η Χριστια-νική Πίστη μας και η Ορθόδοξη Παράδοσή μας

Ο Ελληνισμός ζει την Μεγάλη Σαρακοστή τουΑς τη ζήσουμε με συνέπεια ως λαός Όλοι μαζί ωςέθνος για το καλό όλων μας Για το μέλλον μαςΜας χρειάζεται μετάνοια νηστεία εγκράτεια προ-σευχή συγχωρητικότητα αγάπη μεταξύ μας τιμιό-τητα δικαιοσύνη εμπιστοσύνη στο Χριστό και στηνΕκκλησία του

Όταν οι λαοί σηκώνουν στους ώμους τους τοσταυρό της Σαρακοστής τότε δεν γνωρίζουν εξαν-δραποδισμό και αφάνεια Θεωρώ ότι ζούμε σε μιακρίσιμη καμπή της Ιστορίας μας Ο δρόμος μπρο-στά μας είναι εξαιρετικά δύσκολος και δύσβατοςΈχουμε τις ιδιορρυθμίες μας οι Έλληνες και ταπανάρχαια ελαττώματα της φυλής μας Οι φίλοιμας είναι αποδεδειγμένα λίγοι Η μόνη ζωντανή καιεναργής πνευματικότητα της Χώρας μας με ερεί-σματα μάλιστα και στη λαϊκή μας παράδοση είναιη Ορθόδοξη Χριστιανική μας Πίστη Ας την εμπι-στευθούμε κι ας στηριχτούμε επάνω της Ούτως ήάλλως βιώνουμε τη Μεγάλη μας εθνική Σαρακοστήκι αυτή θα διαρκέσει Ας τη ζήσουμε με την τάξημε την ευπρέπεια και με τη δυναμική της Ορθοδό-ξου Εκκλησίας μας

Και laquoδόξα τῷ Θεῷτῷ ἐν πικροῖς φαρμάκοις

κατεργαζομένῳ τὴν σωτηρίαν ἡμῶνraquoΑμήν

Σταγόνες

Πίστεως

18

laquoΠώς αγριεύουν έτσι οι άνθρωποι Πώςμεμιάς αφήνονται έρμαια στις ροπέςκαι στις τάσεις της φθαρτής ανθρώ-

πινης τους φύσης Πώς κατάντησε απόψεαυτή η ήσυχη επαρχιακή πόλη Θαρρείς καιδεν την κατοικούν άνθρωποι αλλά ανθρωπό-μορφα τέρατα που άλλος με κεφάλι γαϊδά-ρου άλλος λιονταριού άλλος πιθήκουτρέχουν να προλάβουν να γλεντήσουν να με-θύσουν να αμαρτήσουν όσο γίνεται περισσό-τερο

Γιατί απόψε είναι Τσικνοπέμπτη και γέμισεη πόλη μασκαράδες Απόψε κάθε λογικός άν-θρωπος δεν ξεμυτίζει από το σπίτι τουraquo Αυτάσκεφτόταν ο παπα-Θανάσης καθώς έμπαινεστο σπίτι του γυρνώντας από το ναό

- Α παπαδιά μου το κακό παράγινε ΟΘεός να μας συγχωρέσει είπε στη γυναίκατου μόλις μπήκε μέσα Εκείνη τον κοίταξε μεκατανόηση

- Ο Θεός να μας φυλάει είπε και άρχισε ναετοιμάζει το βραδινό φαγητό

Στο σπίτι του παπα-Θανάση περασμέναπια τα μεσάνυχτα επικρατεί ησυχία Τα παι-διά και η παπαδιά είχαν ήδη κοιμηθεί κι οπαπα-Θανάσης ετοιμαζότανε και κείνος ναπάει για ύπνο όταν ακούστηκε το κουδούνιτης πόρτας Τινάχτηκε μέσα στον ύπνο της ηπαπαδιά και βρέθηκε δίπλα στον παπα-Θα-νάση

- Μην ανοίγεις τέτοια νύχτα πάτερ μουτον παρακάλεσε φοβισμένη

- Γιατί φοβάσαι την καθησύχασε εκείνοςΕίναι η πρώτη φορά που μας κτυπούν τέτοιαώρα την πόρτα Αφού το ξέρεις το σπίτι τουΙερέα διανυκτερεύει κάθε βράδυ

- Ναι μα απόψεhellipΤης χαμογέλασε ο παπα-Θανάσης και

άνοιξε την πόρτα- Πάτερ μου με συγχωρείτε που ήρθα τέ-

τοια ώρα όμως η μάνα μου πεθαίνει και ζητάνα εξομολογηθεί και να κοινωνήσει

Ο άνθρωπος που στεκόταν μπροστά τουπαρόλο που ήταν άντρας έτρεμε ολόκληροςκι άφηνε τα δάκρυά του δίχως ντροπή να τρέ-χουν

- Πήγαινε εσύ κοντά της παιδί μου και γωπάω ως την εκκλησία να πάρω τη Θεία Κοινω-νία και έρχομαι αμέσως

Έφυγε ο άντρας αφήνοντας στον παπα-Θα-νάση τη διεύθυνσή του

- Που θα πας πάτερ μου μόνος σου τέτοιαώρα μια τέτοια νύχτα Δε φοβάσαι Γιατί δεντον κρατούσες να πάτε συντροφιάraquo

Η παπαδιά μιλούσε και κείνος την κοίταζεαυστηρά

- Μόνος είπες παπαδιά μόνος Κι ο Κύριοςπου θα κουβαλάω στα χέρια μου Α παπαδιάμου κάτι σrsquo έχει πιάσει απόψε και δε μιλάςγνωστικά

Ντύθηκε ο παπα-Θανάσης και βγήκε στοδρόμο Ξέχασε πως ήταν νύχτα Τσικνοπέμ-πτης Δεν τον απασχολούσαν καθόλου οι μα-σκαράδες που έβλεπε γύρω του Ένα μόνο τον

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

19

απασχολούσε να προλάβει να δώσει το laquoφάρ-μακο της αθανασίαςraquo στην ετοιμοθάνατη

Πήρε με δέος στα χέρια του το Σώμα και τοΑίμα του Χριστού και ξαναβγήκε στο δρόμο Δενκοιτούσε ούτε δεξιά ούτε αριστερά Μόνοέτρεχε να προλάβει Σε μια στροφή του δρόμουακούσε γέλια και φωνές Κάποιος φώναξε κοροϊ-δευτικά laquoΤην ευχή σου Δέσποταraquo μα δεν γύ-ρισε να κοιτάξει Και τότε δεν κατάλαβε πωςβρέθηκε κυκλωμένος από μια παρέα μασκαρά-δων που προσπαθούσαν να τον σταματήσουν

- Συνάδελφε πού πάμεΈνας νεαρός μασκαρεμένος σε παπά με

χνώτο που μύριζε ποτό στεκόταν μπροστά τουκρατώντας στο χέρι ένα σταυρό Τα lsquoχασε οπαπα-Θανάσης και πριν προλάβει να πει τίποταδέχτηκε την επίθεση όλου του τσούρμου Άλλοςτον τραβούσε από τα ράσα κι άλλος του έβγαζετο καλυμμαύχι

Ο παπα-Θανάσης έσφιξε στο στήθος του τrsquoάχραντα Μυστήρια και προσπάθησε να τους μι-λήσει μα κανένας δεν άκουγε Κάποιος τότε τουτράβηξε τη γενειάδα και -σαν να τον κτύπησεηλεκτρικό ρεύμα- άρχισε να φωνάζει

- Είναι αληθινός ρε είναι αληθινόςΗ παρέα κοκκάλωσε στη θέση της κι ο παπα-

Θανάσης με το πρόσωπο μουσκεμένο από τονιδρώτα της αγωνίας και τα δάκρυά του τους κοί-ταξε χωρίς να μιλά

- Συγγνώμη πάτερ είπε εκείνος που του τρά-βηξε τη γενειάδα Νομίζαμε πως ήσασταν ψεύ-τικος σαν κι αυτόν καιhellip

- Σας είδαμε και τέτοια ώρα έξω και ήμαστανσίγουροι πως ήσασταν μασκαρεμένος Συγχωρέ-στε μας είπε ένας άλλος

- Πάω να κοινωνήσω μια ετοιμοθάνατη παι-διά μου Ο θάνατος δεν έχει ώρες κατάλ ληλεςκαι ακατάλληλες κι εγώ τρέχω να τον προλάβωΚαι συ παιδί μου βγάλε τα ράσα τα τιμημέναΜην αμαρτάνεις άλλο ρεζιλεύοντάς τα Είναιπολύ ιερό το ράσο για να μασκαρεύεσαι μrsquoαυτό Τραβάτε στα σπίτια σας παιδιά μου κι οΘεός να σας συγχωρέσει

Άνοιξε το βήμα του ο παπα-Θανάσης για νακερδίσει το χαμένο χρόνο Ήταν πικραμένος ωςτα κατάβαθά του Τόσο πολύ λοιπόν χάλασανοι άνθρωποι ώστε μασκαρεύονται και ιερείς

- Πάτερ ΠάτερΗ φωνή που έφτασε στα αυτιά του ήταν γε-

μάτη αγωνία Σταμάτησε και περίμενε Ένας νε-αρός κατακόκκινος από την τρεχάλα και τηνντροπή έφτασε κοντά του λαχανιασμένος

- Πάτερ Είμαι κείνος που ντύθηκε παπάς Τοέκανα εντελώς απερίσκεπτα πάτερ καιhellip καιθέλω να lsquoρθω μαζί σας στο σπίτι της έτοιμοθά-νατης Δενhellip δεν θέλω να σας πάρουν κι άλλοιγια ψεύτικοhellip

Ο παπα-Θανάσης του έκανε νόημα να τονακολουθήσει Στα χέρια του ο νεαρός κρατούσετο σταυρό που είχε μαζί του Μπήκαν στο σπίτιτης ετοιμοθάνατης σιωπηλοί

- Χαίρομαι πάτερ που βρήκατε και παπαδάκικαι δεν ήρθατε μόνος είπε ο άντρας που τονείχε καλέσει

Ο νεαρός ξανακοκκίνησε και κοίταξε με αγω-νία τον παπα-Θανάση

Ναι ο Θεός μου τον έστειλε είπε εκείνος καιτα λόγια του καρφώθηκαν στην καρδιά του νεα-ρού

- Πάτερ δεν θα σας εγκαταλείψω ποτέ έλεγεο νεαρός λίγη ώρα αργότερα όταν ο παπα-Θα-νάσης κλείδωνε το ναό αφήνοντας ξανά μέσατο Σώμα και το Αίμα του Χριστού θα γίνω ο βοη-θός σας το παπαδάκι σας Ίσως έτσι με συγχω-ρήσει ο Θεός για την ιεροσυλία που έκανα

-Άμποτε παιδί μου να το φορέσεις το ράσοκι αληθινά είπε ο παπα-Θανάσης και τον ευλό-γησε με τα δυό του χέρια εκείνα που πριν απόλίγο κρατούσαν τον Ίδιο τον Κύριο Και παράξενοο παπα-Θανάσης είχε τη σιγουριά πως αυτό θαγινόταν κάποια μέρα Και ακόμα πιο παράξενοτην ίδια σιγουριά ένιωσε μέσα του κι ο νεαρός

Όσο πιό άρρωστος και πιοαμαρτωλός είσαι τόσο πιο

κατάλληλος είσαι για να σε πάρει σταχέρια του ο Χριστός

Όταν στο χέρι σου κρατάς σφυρίγύρω σου βλέπεις καρφιά

Όταν στα χέρια σου κρατάς ανθοδο-χείο γύρω σου βλέπεις λουλούδια

(Άγιος Νικόλαος Καβάσιλας)

Σταγόνες

Πίστεως

20

Ηταν δυο αδέλφιαmiddot τα οποία αφού μοιράστη-καν αναμεταξύ τους την πατρική περιουσίαο ένας έμεινε στο σπίτι ενώ ο άλλος έφυγεσε μακρινή χώρα Εκεί αφού κατέφαγε όλα όσατου δόθηκαν δυστύχησε και υπέφερε μη υπομέ-νοντας τη ντροπή από τη φτώχεια (Λουκά 15 11κε) Αυτή την παραβολή θέλησα να σας την πωγια να μάθετε ότι υπάρχει άφεση αμαρτημάτωνκαι μετά το Βάπτισμα εάν είμαστε προσεκτικοίΚαι το λέγω αυτό όχι για να σάς κάνω αδιάφο-ρους αλλά για να σας απομακρύνω από την από-γνωση Γιατί η απόγνωση μας προξενεί χειρότερακακά και από τη ραθυμίαΑυτός λοιπόν ο υιός αποτελεί την εικόνα εκεί-νων που αμάρτησαν μετά το Βάπτισμα Και ότιφανερώνει εκείνους που αμάρτησαν μετά το Βά-πτισμα αποδεικνύεται από το ότι ονομάζεται υιόςΓιατί κανένας δεν μπορεί να ονομασθεί υιόςχωρίς το Βάπτισμα Επίσης διέμενε στην πατρικήοικία και μοιράστηκε όλα τα πατρικά αγαθά ενώπριν από το Βάπτισμα δεν μπορεί κανείς να λάβειτην πατρική περιουσία ούτε να δεχθεί κληρονο-μία Ώστε με όλα αυτά μας υπαινίσσεται το σύ-νολο των πιστώνΕπί σης ήταν αδελφός εκείνου που είχε προκόψειΑδελφός όμως δεν θα μπορούσε να γίνει χωρίςτην πνευματική αναγέννηση Αυτός λοιπόν αφούέπεσε στη χειρότερη μορφή κακίας τι λέγει laquoΘαεπιστρέψω στον πατέρα μουraquo (Λουκά 1518) Γιαυτό ο πατέρας του τον άφησε και δεν τον εμπό-δισε να φύγει στην ξένη χώρα για να μάθει καλάμε την πείρα πόση ευεργεσία απολάμβανε ότανβρισκόταν στο σπίτι Γιατί πολλές φορές ο

Θεός όταν δεν πείθει με το λόγο του αφή-νει να διδαχθούμε από την πείρα των πραγ-μάτων πράγμα βέβαια που έλεγε και στουςΙουδαίουςΑ φού λοιπόν ο άσωτος έφυγε στην ξένη χώρα καιαπό τα ίδια τα πράγματα έμαθε πόσο μεγάλοκακό είναι να χάσει κανείς το πατρικό του σπίτιεπέστρεψε και ο πατέρας του τότε δεν του κρά-τησε κακία αλλά τον δέχτηκε με ανοιχτή αγκαλιάΓιατί άραγε Επειδή ήταν πατέρας και όχι δικα-στής Και στήθηκαν τότε χοροί και συμπόσια καιπανηγύρια και όλο το σπίτι ήταν φαιδρό και χα-ρούμενο Τι μου λες τώρα άνθρωπέ μου Αυτέςείναι οι αμοιβές της κακίας Όχι της κακίας άν-θρωπε αλλά της επιστροφής Όχι της πονηρίαςαλλά της μεταβολής προς το καλύτεροΚαι ακούστε και το σπουδαιότερο Αγανάκτησε γιrsquoαυτά ο μεγαλύτερος υιός Ο πατέρας όμως τονέπεισε κι αυτόν μιλώντας του με πραότητα και λέ-γοντας laquoσυ πάντοτε ζούσες μαζί μου ενώ αυτόςήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρός και ξανα-βρήκε τη ζωή τουraquo (Λουκά 1531-32) Όταν πρέπεινα διασώσει τον χαμένο λέγει laquoΔεν είναι ώρατώρα για δικαστήρια ούτε για λεπτομερή εξέ-ταση αλλά είναι ώρα μόνο φιλανθρωπίας καισυγγνώμηςraquo Κανένας ιατρός που έχει αμελήσει ο

ίδιος να δώσει φάρμακο στον ασθενή δεν ζητείευθύνες απ αυτόν για την αταξία του και ούτε τοντιμωρεί Και αν ακόμα χρειαζόταν να τιμωρηθεί οάσωτος τιμωρήθηκε αρκετά ζώντας στην ξένηχώραΤόσο λοιπόν χρόνο στερήθηκε τη συντροφιάμας και έζησε παλεύοντας με την πείνα την ατί-μωση και τα χειρότερα κακά Γιrsquo αυτό λέγει ο πα-τέρας laquoήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρόςκαι ξαναβρήκε τη ζωή τουraquo Μη βλέπεις λέγει ταπαρόντα αλλά σκέψου το μέγεθος της προηγού-μενης συμφοράς Αδελφό βλέπεις όχι ξένο Στονπατέρα του επέστρεψε που ξεχνάει τα περασμέναη καλύτερα που θυμάται εκείνα μόνο τα οποίαμπορούν να τον οδηγήσουν σε συμπάθεια καιέλεος σε στοργή και ευσπλαχνία τέτοια που ται-ριάζει στους γονείς Γι αυτό δεν είπε εκείνα πουέπραξε ο άσωτος αλλά εκείνα που έπαθε Δεν λυ-πήθηκε ότι κατέφαγε την περιουσία του αλλrsquo ότιπεριέπεσε σrsquo αμέτρητα κακά[] Ασκώντας την αρετή να φοβόμαστε μήπωςπέσουμε στηριζόμενοι στο θάρρος μας Και όταναμαρτάνουμε να μετανοούμε Και εκείνο που είπααρχίζοντας την ομιλία αυτό λέγω και τώρα Είναιπροδοσία της σωτηρίας μας αυτά τα δύο δηλαδήκαι το να έχουμε θάρρος όταν είμαστε ενάρετοικαι το να απελπιζόμαστε όταν είμαστε πεσμένοιστην κακίαΓιrsquo αυτό ο Παύλος για νrsquo ασφαλίσει εκείνουςπου ασκούν την αρετή έλεγε laquoΕκείνος που νομί-ζει ότι στέκεται ας προσέχει μήπως πέσειraquo (ΑrsquoΚορ 10 12) Και πάλι laquoΦοβάμαι μήπως ενώ κή-ρυξα σε άλλους εγώ ο ίδιος βρεθώ ανάξιοςraquo (ΒrsquoΚορ 11 3) Ανορθώνοντας πάλι τους πεσμένουςκαι διεγείροντάς τους σε μεγαλύτερη προθυμίαδιακήρυττε έντονα στους Κορινθίους γράφονταςτα εξής laquoΜήπως πενθήσω πολλούς που αμάρτη-σαν προηγουμένως και δεν μετανόησανraquo (Βrsquo Κορ12 21) Για να δείξει ότι είναι άξιοι θρήνων όχιτόσο εκείνοι που αμαρτάνουν όσο εκείνοι πουδεν μετανοούν για τα αμαρτήματά τους Και οπροφήτης πάλι λέγει laquoΜήπως εκείνος που πέφτειδεν σηκώνεται η εκείνος που παίρνει στραβόδρόμο δεν επιστρέφειraquo (Ιερ 8 4) Γι αυτό και οΔαυίδ παρακαλεί αυτούς ακριβώς λέγοντας laquoΣή-μερα εάν ακούσετε τη φωνή Αυτού μη σκληρύ-νετε τις καρδιές σας όπως τότε που Τονπαραπίκραναν οι πατέρες σαςraquo (Ψαλμ 94 8)Όσο λοιπόν θα υπάρχει το σήμερα ας μηαπελπιζόμαστε αλλrsquo έχοντας ελπίδα προς τονΚύριο και έχοντας κατά νουν το πέλαγος της φι-λανθρωπίας Του αφού αποτινάξουμε κάθε τι τοπονηρό από τη σκέψη μας ας ασκούμε με πολλήπροθυμία και ελπίδα την αρετή και ας επιδεί-ξουμε μετάνοια με όλη τη δύναμή μαςΆγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

21

Κ άποιος νέος κάποτε ζώντας ακό-λαστη ζωή θέλησε κάποια Κυ-ριακή να πάει στην εκκλησία απόπεριέργεια Στο κήρυγμά του ο λειτουργόςιερέας μίλησε για τη μετάνοια Ο νέος συγ-κλονίστηκε τόσο πολύ τόσο βαθειά ώστεαποφάσισε να αλλάξει ζωή Μετά το πέραςτης Θείας Λειτουργίας ζήτησε να εξομολο-γηθεί Εξομολογήθηκε και την επομένηαποσύρθηκε στην ερημική του εξοχική κα-τοικία και έκλαιγε νύχτα μέρα για τις αμαρ-τίες του Κατά παράδοξο όμως τρόπο δενμπορούσε να παρηγορηθείΜια νύχτα σαν σε όραμα βλέπει τον Κύριοτριγυρισμένο από ουράνιο φως και με κα-λοσύνη τον ρωτάει με την γλυκύτατηεκείνη φωνή Του- Τι έχεις παιδί μου και κλαις με τόσο πόνο- Κλαίω Κύριε γιατί έπεσα Έπεσα είπε μεαπόγνωση ο αμαρτωλός νέος- Ε τότε σήκω- Δεν μπορώ μόνος ΚύριεhellipΤότε άπλωσε το θεϊκό Του χέρι ο Βασιλεύςτης αγάπης ο φιλάνθρωπος Κύριος και τονβοήθησε να σηκωθεί Εκείνος όμως δενσταμάτησε να κλαίειhellipΚαι τον ρωτάει ο Κύ-ριος- Τώρα γιατί κλαίς- Πονώ Χριστέ μου γιατί σε λύπησα Ξό-δεψα τον πλούτον των χαρισμάτων σου καιτα νιάτα μου στις ασωτείεςΈβαλε τότε με στοργή το χέρι Του ο φιλάν-θρωπος Δεσπότης στο κεφάλι του πονεμέ-νου αμαρτωλού και του είπε με πολλήιλαρότητα- Αφού για μένα κλαις τόσο πολύ και lsquoγω ξέ-χασα όλες σου τις αμαρτίεςΟ νέος σήκωσε τα μάτια του για να ευχαρι-στήσει τον Σωτήρα του Χριστόν μα Εκείνοςείχε εξαφανιστείΛυτρωμένος πλέον από το βάρος της αμαρ-τίας και αναγεννημένος επέστρεψε στοσπίτι του Από τότε έγινε το πιο λαμπρό πα-ράδειγμα ενός πιστού χριστιανού μέσα καιέξω απrsquo το σπίτι του με λόγια και με έργα

Τα δάκρυατων μετανοούντων

είναι ο αίνοςτων αγγέλωνΖαν ντε λα Φοντέν

(Γάλλος ποιητής 1621-1695)

Η ικανότητανα συγχωρέσει

είναι η ιδιότητα

του δυνατού

Οι αδύναμοι ποτέ

δεν συγχωρούνε

Γκάντι

(Ινδός πολιτικός 1869-1948)

Σταγόνες

Πίστεως

22

ΗΘεία Λειτουργία των Προηγιασμένων (ή όπως την ονομάζουμε ηΛειτουργία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής) τελείται σήμερα στουςναούς μας το πρωί των καθημερινών της Τεσσαρακοστής ημερών

δηλαδή εργασίμων και γι᾿ αυτό λίγοι είναι εκείνοι που δεν δεσμεύονταικατά τις ώρες αυτές από τα επαγγέλματα η την υπηρεσία τους Τα τελευ-ταία χρόνια γίνεται μια πολύ επαινετή προσπάθεια αξιοποιήσεώς της Σεπολλούς ναούς τελείται κάθε Τετάρτη απόγευμα σε ώρες που πολλοί ανόχι όλοι οι πιστοί έχουν τη δυνατότητα να παρευρεθούν στην τέλεσή της

Το όνομά της η Λειτουργία αυτή το πήρε από την ίδια τη φύση τηςΕίναι στην κυριολεξία Λειτουργία laquoπροηγιασμένων δώρωνraquo Δεν είναι δη-λαδή λειτουργία όπως οι άλλες γνωστές λειτουργίες του Μεγάλου Βασι-λείου και του ιερού Χρυσοστόμου στις οποίες έχουμε προσφορά καικαθαγιασμό Τιμίων Δώρων Τα Δώρα είναι καθαγιασμένα προηγιασμένααπό άλλη Λειτουργία που τελέσθηκε σε άλλη ημέρα Τα προηγιασμέναδώρα προτίθενται κατά την λειτουργία των Προηγιασμένων για να κοι-νωνήσουν απ᾿ αυτά και να αγιασθούν οι πιστοί Με άλλα λόγια η λει-τουργία των προηγιασμένων είναι μετάληψη κοινωνία

Η Θεία Λειτουργία κατά την περίοδο της Μ Τεσσαρακοστής τελούντανμόνον κατά τα Σάββατα και τις Κυριακές Παλαιό έθιμο επικυρωμένο απόεκκλησιαστικούς κανόνες απαγόρευε την τέλεση της θείας λειτουργίαςκατά τις ημέρες της εβδομάδος γιατί αυτές ήσαν ημέρες νηστείας και πέν-θους Η τέλεση της Θείας Λειτουργίας ήταν κάτι το ασυμβίβαστο προςτον χαρακτήρα των ημερών αυτών Η Λειτουργία είναι πασχάλιο μυστή-ριο που έχει έντονο τον πανηγυρικό τον χαρμόσυνο τον επινίκιο χαρα-κτήρα Αυτό όμως γεννούσε ένα πρόβλημα Οι χριστιανοί έπρεπε νακοινωνήσουν δυο φορές τουλάχιστον ακόμη κατά την εβδομάδα το λιγό-τερο δηλαδή κατά τις ενδιάμεσες ημέρες την Τετάρτη και την Παρασκευήπου μνημονεύει και ο Μέγας Βασίλειος Η λύση ήδη υπήρχε Οι πιστοί θακοινωνούσαν από Προηγιασμένα Άγια Οι ημέρες αυτές ήσαν ημέρες νη-στείας Νηστεία την εποχή εκείνη σήμαινε πλήρη αποχή τροφής μέχρι τηνδύση του ηλίου Η κοινωνία λοιπόν θα έπρεπε να κατακλείσει την νη-στεία να γίνει δηλαδή μετά την ακολουθία του εσπερινού

Στο σημείο αυτό συνδέεται η ιστορία με την σημερινή πράξη Η Λει-τουργία των Προηγιασμένων είναι σήμερα ακολουθία εσπερινού στηνοποία προστίθεται η παράθεση των δώρων οι προπαρασκευαστικές ευχέςἡ θεία κοινωνία και η ευχαριστία ύστερα από αυτήν Η διαμόρφωσή τηςμέσα στο όλο πλαίσιο της Τεσσαρακοστής της έδωσε ένα έντονο laquoπεν-θηρόraquo κατά τον Θεόδωρο Στουδίτη χαρακτήρα (Ερμηνεία της Θείας Λει-τουργίας των Προηγιασμένων) Με τον εσπερινό συμπλέκονται τροπάριακατανυκτικά οι ιερείς φέρουν πένθιμα άμφια η αγία τράπεζα και τατίμια δώρα είναι σκεπασμένα με μαύρα καλύμματα οι ευχές είναι γεμάτεςταπείνωση και συντριβή laquoΜυστικωτέρα εις παν η τελετή γίνεταιraquo κατάτον ίδιο Πατέρα

Καιρός να ρίξουμε μια ματιά σ᾿ αυτήν την ίδια την Λειτουργία τωνΠροηγιασμένων στη μορφή που ύστερα από μακρά εξέλιξη αποκρυσταλ-λώθηκε και κατά την οποία τελείται σήμερα στους ναούς μας Ήδη επι-σημάναμε τα δυο λειτουργικά στοιχεία που την συνθέτουν τηνακολουθία του Εσπερινού και την Θεία Κοινωνία Το πρώτο μέρος τηςαποτελεί ο συνήθης εσπερινός της Τεσσαρακοστής με μικρές μόνο τροπο-ποιήσεις

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

23

Ο ιερεύς κατά την ψαλμωδία της Θrsquo ώρας εν-δύεται την ιερατική του στολή και θυμιά Ηέναρξη γίνεται με το laquoΕυλογημένη η βασιλείαhellipraquoκατά τον τύπο της Θείας Λειτουργίας Ανα-γινώσκεται ο προοιμιακός (103ος) δηλαδή ψαλμόςπου περιγράφει το δημιουργικό έργο του ΘεούlaquoEυλόγει η ψυχή μου τον Κύριονmiddot Κύριε ο Θεόςμου εμεγαλύνθης σφόδραhellipraquo Είναι το προοίμιοτου εσπερινού αλλά και όλης της ακολουθίας τουνυχθημέρου που αρχίζει ως γνωστό από το από-γευμα πρώτο μέρος του εικοσιτετραώρου θεωρεί-ται η νύκτα Ύστερα ο διάκονος ή εν απουσία τουο ιερέας θέτει στο στόμα των πιστών τα αιτήματατης προσευχής laquoΕν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμενraquoτα ειρηνικά Ακολουθεί η ανάγνωση του ΙΗrsquo κα-θίσματος του Ψαλτηρίου laquoΠρος Κύριον εν τωθλίβεσθαί με εκέκραξα και εισήκουσέ μουhellipraquo(Ψαλμοί 119-133) Είναι το τμήμα του Ψαλτηρίουπου έχει καθορισθεί να αναγινώσκεται κατά τουςεσπερινούς της Τεσσαρακοστής

Ο ιερεύς εν τω μεταξύ ετοιμάζει στην Πρόθεσητα Προηγιασμένα -από την Λειτουργία του προ-ηγουμένου Σαββάτου ή της Κυριακής- ΤίμιαΔώρα Αποθέτει τον Άγιο Άρτο στο Δισκάριο κάνειτην ένωση του οίνου και του ύδατος στο ΆγιοΠοτήριο και τα καλύπτει Ο εσπερινός συνεχίζεταιμε την ψαλμωδία των ψαλμών του λυχνικού καιτων κατανυκτικών τροπαρίων των εκάστοτε ημε-ρών που περιλαμβάνονται στους τελευταίους στί-χους των ψαλμών αυτών και γίνεται ἡ είσοδοςΔιαβάζονται δυο αναγνώσματα από την ΠαλαιάΔιαθήκη ένα από την Γένεση και ένα από το βι-βλίο των Παροιμιών Θα σταθούμε για λίγο στηνκατανυκτική ψαλμωδία του laquoΚατευθυνθήτωraquoτου δευτέρου στίχου του 140ου ψαλμού Ψάλλεταιμετά από τα αναγνώσματα έξι φορές από τονιερέα και τους χορούς ενώ ο ιερέας θυμιά τηνΑγία Τράπεζα

laquoΚατευθυνθήτω η προσευχή μουως θυμίαμα ενώπιόν σου

έπαρσις των χειρών μου θυσία εσπερινήraquoΚατόπιν γίνεται η εκτενής δέηση υπέρ των τά-

ξεων των μελών της Εκκλησίας των Κατηχουμέ-νων των ετοιμαζομένων για το άγιο Βάπτισμαlaquoτων προς το φώτισμα ευτρεπιζομένωνraquo και τωνπιστών Και μετά την απόλυση των Κατηχουμέ-νων έρχεται το δεύτερο μέρος η κοινωνία των μυ-στηρίων

Την μεταφορά των Προηγιασμένων Δώρων απότην Πρόθεση στο Θυσιαστήριο που γίνεται μεάκρα κατάνυξη ενώ οι πιστοί προσπίπτουν laquoμέ-χρις εδάφουςraquo συνοδεύει η ψαλμωδία του αρχαίουύμνου laquoΝυν αι δυνάμειςraquo

laquoΝῦν αἱ δυνάμεις τῶν οὐρανῶν σύν ἡμῖνἀοράτως λατρεύουσιν ἰδού γάρ εἰσπορεύεται ὁ

βασιλεύς τῆς δόξης Ἰδού θυσία μυστικήτετελειωμένη δορυφορεῖται Πίστει καί πόθῳ

προσέλθωμεν ἵνα μέτοχοι ζωῆς αἰωνίουγενόμεθα Ἀλληλούϊαraquo

Η προπαρασκευή για την Θεία Κοινωνία περι-λαμβάνει κυρίως την Κυριακή προσευχή (Πάτερημών) ακολουθεί η Κοινωνία και μετά από αυτήνη ευχαριστία Και η Λειτουργία κλείνει με την κα-τανυκτική οπισθάμβωνο ευχή Είναι δέηση πουσυνδέει την τέλεση της κατανυκτικής αυτής Λει-τουργίας προς την περίοδο των Νηστειών Ο πνευ-ματικός αγώνας της Τεσσαρακοστής είναισκληρός αλλά και η νίκη κατά των αοράτων εχ-θρών είναι βεβαία για τους αγωνιζομένους τονκαλόν αγώνα Η Ανάσταση δεν είναι μακράν Αςτην διαβάσουμε προσεκτικά Είναι από τα ωραι-ότερα εκκλησιαστικά κείμενα

laquoΔέσποτα παντοκράτορ ὁ πᾶσαν τήν κτίσιν ἐνσοφίᾳ δημιουργήσας ὁ διά τήν ἄφατόν σουπρόνοιαν καί πολλήν ἀγαθότητα ἀγαγών ἡμᾶς εἰςτά πανσέπτους ἡμέρας ταύτας πρός καθαρισμόνψυχῶν καί σωμάτων πρός ἐγκράτειαν παθῶνπρός ἐλπίδα ἀναστάσεως ὁ διά τεσσαράκονταἡμερῶν πλάκας χειρίσας τά θεοχάρακτα γράμματατῷ θεράποντί σου Μωσεῖ παράσχου καί ἡμῖνἀγαθέ τόν ἀγῶνα τόν καλόν ἀγωνίσασθαι τόνδρόμον τῆς νηστείας ἐκτελέσαι τήν πίστινἀδιαίρετον τηρῆσαι τάς κεφαλάς τῶν ἀοράτωνδρακόντων συνθλάσαι νικητάς τε τῆς ἁμαρτίαςἀναφανῆναι καί ἀκατακρίτως φθάσαιπροσκυνῆσαι καί τήν ἁγίαν ἀνάστασινraquo

Η Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων είναιμία από τις ωραιότερες και κατανυκτικότερες ακο-λουθίες της Εκκλησίας μας Αλλά συγχρόνως καιμία διαρκής πρόσκληση για την συχνή κοινωνίατων θείων μυστηρίων Μια φωνή από τα βάθητων αιώνων από την αρχαία ζωντανή παράδοσητης Εκκλησίας Φωνή που λέγει ότι ο πιστός δενμπορεί να ζει την ζωή του Χριστού αν δεν ανανε-ώνει διαρκώς την ένωσή του με την πηγή τηςζωής το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου Διότι οΧριστός είναι laquoη ζωή ημώνraquo (Κολοσ 3 4)

ΟΙ

24

ΟΙ

ΚΟ

ΙΣταγόνες

Πίστεως

24

Ι Σ Τ Ο Ρ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Αγγελος πρωτοστάτης οὐρανόθεν ἐπέμφθη εἰπεῖντῇ Θεοτόκῳ τὸ Χαῖρεmiddot καὶ σὺν τῇ ἀσωμάτῳ

φωνῇ σωματούμενόν σε θεωρῶν Κύριε ἐξίστατο καὶἵστατο κραυγάζων πρὸς Αὐτὴν τοιαῦτα

Ο αρχάγγελος Γαβριήλ έρ-χεται και φέρνει το θεϊκό

μήνυμα το laquoχαῖρεraquoστη Θεοτόκο

Αρχάγγελος Γαβριήλ

Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Βλέπουσα ἡ Ἁγία ἑαυτήν ἐν ἁγνείᾳ φησὶ τῷ Γα-βριὴλ θαρσαλέωςmiddot τὸ παράδοξόν σου τῆς φωνῆς

δυσπαράδεκτόν μου τῇ ψυχῇ φαίνεταιmiddot ἀσπόρου γὰρσυλλήψεως τὴν κύησιν πὼς λέγεις κράζων

Η Θεοτόκος απορείγια τον παράδοξο τρόπο

της συλλήψεως Ἀλληλούια

Γνῶσιν ἄγνωστον γνῶναι ἡ Παρθένος ζητοῦσαἐβόησε πρὸς τὸν λειτουργοῦνταmiddot ἐκ λαγόνων

ἁγνῶν υἷον πῶς ἔσται τεχθῆναι δυνατόνλέξον μοι Πρὸς ἥν ἐκεῖνος ἔφησεν ἐν φόβῳπλὴν κραυγάζων οὕτω

Ο Γαβριήλ της εξηγεί τηναπόρρητη βουλή του Θεού

ΑρχάγγελοςΓαβριήλ

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Δύναμις τοῦ Ὑψίστου ἐπεσκίασε τότε πρὸς σύλ-ληψιν τῇ Ἀπειρογάμῳmiddot καὶ τὴν εὔκαρπον ταύτης

νηδύν ὡς ἀγρὸν ὑπέδειξεν ἡδὺν ἅπασι τοῖς θέλουσιθερίζειν σωτηρίαν ἐν τῷ ψάλλειν οὕτως

Η δύναμη του Θεούεπισκιάζει την Παρθένο

και συλλαμβάνειτον Υιό του Θεού

Ἀλληλούια

Εχουσα θεοδόχον ἡ Παρθένος τὴν μήτραν ἀνέ-δραμε πρὸς τὴν Ἐλισάβετ Τὸ δὲ βρέφος ἐκείνης

εὐθὺς ἐπιγνόν τὸν ταύτης ἀσπασμὸν ἔχαιρε καὶἅλμασιν ὡς ἄσμασιν ἐβόα πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η Θεοτόκος επισκέπτεταιτη συγγενή της Ελισάβετ

η οποία κυοφορεί τον Πρό-δρομο και ανταλλάσσουν

προφητικούς λόγους

Ιωάννηςο Βαπτιστής(ως έμβρυο)

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ζάλην ἔνδοθεν ἔχων λογισμῶν ἀμφιβόλων ὁ σώ-φρων Ἰωσὴφ ἐταράχθηmiddot πρὸς τὴν ἄγαμόν σὲ θε-

ωρῶν καὶ κλεψίγαμον ὑπονοῶν Ἄμεμπτεmiddot μαθὼν δέσου τὴν σύλληψιν ἐκ Πνεύματος Ἁγίου ἔφη

Ο Ιωσήφ μνηστήρας τηςΠαρθένου αμφιβάλλειαλλά ενημερώνεται από

τον άγγελο για το μυστή-ριο της συλλήψεως

Ἀλληλούια

Ηκουσαν oἱ ποιμένες τῶν Ἀγγέλων ὑμνούντων τὴνἔνσαρκον Χριστοῦ παρουσίανmiddot καὶ δραμόντες ὡς

πρὸς ποιμένα θεωροῦσι τοῦτον ὡς ἀμνὸν ἄμωμον ἐνγαστρὶ τῆς Μαρίας βοσκηθένταἥν ὑμνοῦντες εἶπον

Ο Χριστός γεννιέται και οιποιμένες έρχονται και Τον

προσκυνούν οι ποιμένες Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Θεοδρόμον ἀστέρα θεωρήσαντες Μάγοι τῇ τού-του ἠκολούθησαν αἴγλῃmiddot καὶ ὡς λύχνον κρα-

τοῦντες αὐτόν διrsquo αὐτοῦ ἠρεύνων κραταιὸν Ἄνακτακαὶ φθάσαντες τὸν ἄφθαστονἐχάρησαν αὐτῷ βοῶντες

Το αστέρι δείχνειτον δρόμο στους μάγους

της Ανατολής Ἀλληλούια

Ιδον παῖδες Χαλδαίων ἐν χερσὶ τῆς Παρθένου τὸνπλάσαντα χειρὶ τοὺς ἀνθρώπουςmiddot καὶ Δεσπότην

νοοῦντες αὐτόν εἰ καὶ δούλου μορφὴν ἔλαβενἔσπευσαν τοῖς δώροις θεραπεῦσαικαὶ βοῆσαι τῇ Εὐλογημένῃ

Η προσκύνηση των μάγων οι Μάγοι Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Κήρυκες θεοφόροι γεγονότες οἱ Μάγοι ὑπέστρε-ψαν εἰς τὴν Βαβυλῶνα ἐκτελέσαντές σου τὸν

χρησμόν καὶ κηρύξαντές σε τὸν Χριστὸν ἅπασινἀφέντες τὸν Ἡρώδην ὡς ληρώδη μὴ εἰδότα ψάλλειν

Οι μάγοι(θεοφόροι κήρυκες)

επιστρέφουν από άλλοδρόμο στη Βαβυλώνα

Ἀλληλούια

Λάμψας ἐν τῇ Αἰγύπτῳ φωτισμὸν ἀληθείας ἐδίω-ξας τοῦ ψεύδους τὸ σκότοςmiddot τὰ γὰρ εἴδωλα ταύ-

της Σωτήρ μὴ ἐνέγκαντά σου τὴν ἰσχὺν πέπτωκεν οἱτούτων δὲ ῥυσθέντες ἐβόων πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η φυγή στην Αίγυπτοοι πιστοί που σώθηκαν

από τα είδωλα

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Μέλλοντος Συμεῶνος τοῦ παρόντος αἰῶνος μεθί-στασθαι τοῦ ἀπατεῶνος ἐπεδόθης ὡς βρέφος

αὐτῷ ἀλλrsquo ἐγνώσθης τούτω καὶ Θεὸς τέλειοςmiddot διόπερἐξεπλάγη σου τὴν ἄρρητον σοφίαν κράζων

Ο Συμεών δέχεταιστην αγκάλη του

ως βρέφος τον Χριστό Ἀλληλούια

ΤΟ

Υ Α

ΚΑ

ΘΙ

ΣΤ

ΟΥ

Υ

ΜΝ

ΟΥ

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

25

Δ Ο Γ Μ Α Τ Ι Κ Ο - Θ Ε Ο Λ Ο Γ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Nέαν ἔδειξε κτίσιν ἐμφανίσας ὁ Κτίστης ἡμῖν τοῖςὑπrsquo αὐτοῦ γενομένοιςmiddot ἐξ ἀσπόρου βλαστήσας

γαστρός καὶ φυλάξας ταύτην ὥσπερ ἦν ἄφθορον ἵνατὸ θαῦμα βλέποντες ὑμνήσωμεν αὐτὴν βοῶντες

Ο Λόγος του Θεούμε την σάρκωσή Τουδημιουργεί νέα κτίσηη οποία τον δοξολογεί

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ξένον τόκον ἰδόντες ξενωθῶμεν τοῦ κόσμου τὸννοῦν εἰς οὐρανὸν μεταθέντεςmiddot διὰ τοῦτο γὰρ ὁ

ὑψηλὸς Θεός ἐπὶ γῆς ἐφάνη ταπεινὸς ἄνθρωποςmiddot βου-λόμενος ἑλκύσαι πρὸς τὸ ὕψος τοὺς αὐτῷ βοώντας

Ο παράξενος -laquoὁ ξένοςraquo -τόκος προτρέπειτους ανθρώπους

να αποξενωθούν από τονκόσμο και να υψώσουν ο νου τους στον ουρανό

Ἀλληλούια

Ολως ἦν ἐν τοῖς κάτω καὶ τῶν ἄνω οὐδόλως ἀπῆν ὁἀπερίγραπτος Λόγοςmiddot συγκατάβασις γὰρ θεϊκή

οὐ μετάβασις τοπικὴ γέγονε καὶ τόκος ἐκ Παρθένουθεολήπτου ἀκουούσης ταῦτα

Όλος ήταν στην γη ο δοξο-λογούμενος Λόγος αλλάκαι από τον ουρανό δεν

απουσίαζε

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Πᾶσα φύσις Ἀγγέλων κατεπλάγη τὸ μέγα τῆς σῆςἐνανθρωπήσεως ἔργονmiddot τὸν ἀπρόσιτον γὰρ ὡς

Θεόν ἐθεώρει πᾶσι προσιτὸν ἄνθρωπον ἡμῖν μὲνσυνδιάγοντα ἀκούοντα δὲ παρὰ πάντων οὕτως

Οι άγγελοι θαύμασαν τοέργο της ενανθρώπησης τουΘεού και την κοινωνία του

με τους ανθρώπους

Ἀλληλούια

Ρήτορας πολυφθόγγους ὡς ἰχθύας ἀφώνουςὁρῶμεν ἐπὶ σοὶ Θεοτόκεmiddot ἀποροῦσι γὰρ λέγειν τὸ

πῶς καὶ Παρθένος μένεις καὶ τεκεῖν ἴσχυσαςmiddot ἡμεῖςδὲ τὸ μυστήριον θαυμάζοντες πιστῶς βοῶμεν

Οι σοφοί του κόσμουμένουν άφωνοιμη μπορώντας

νά εξηγήσουν το μυστήριοτης γεννήσεως

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Σῶσαι θέλων τὸν κόσμον ὁ τῶν ὅλων κοσμήτωρπρὸς τοῦτον αὐτεπάγγελτος ἦλθεmiddot καὶ ποιμὴν

ὑπάρχων ὡς Θεός διrsquo ἡμᾶς ἐφάνη καθrsquo ἡμᾶς ἄνθρω-ποςmiddot ὁμοίῳ γὰρ τὸ ὅμοιον καλέσας ὡς Θεὸς ἀκούει

Ο Ποιμένας-Θεός γίνεταιπρόβατο-άνθρωπος για να

σώσει τον κόσμο Ἀλληλούια

Τεῖχος εἶ τῶν παρθένων Θεοτόκε Παρθένε καὶπάντων τῶν εἰς σὲ προστρεχόντων Ὁ γὰρ τοῦ

οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς κατεσκεύασέ σε ποιητήςἌχραντε οἰκήσας ἐν τῇ μήτρᾳ σου καὶ πάντας σοιπροσφωνεῖν διδάξας

Η Παρθένος γίνεται τείχοςπου προστατεύει όλους

τους πιστούς οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Υμνος ἅπας ἡττᾶται συνεκτείνεσθαι σπεύδων τῷπλήθει τῶν πολλῶν οἰκτιρμῶν σουmiddot ἰσαρίθμους

γὰρ τῇ ψάμμῳ ὠδάς ἂν προσφέρωμέν σοι Βασιλεῦἅγιε οὐδὲν τελοῦμεν ἄξιον ὧν δέδωκας ἡμῖν τοῖς σοὶβοῶσιν

Κανένας ύμνος δεν επαρκείγια να υμνηθεί ο Σαρκωθείς

Βασιλέας Ἀλληλούια

Φωτοδόχον λαμπάδα τοῖς ἐν σκότει φανεῖσανὁρῶμεν τὴν ἁγίαν Παρθένονmiddot τὸ γὰρ ἄυλον

ἅπτουσα φῶς ὁδηγεῖ πρὸς γνῶσιν θεϊκὴν ἅπανταςαὐγῇ τὸν νοῦν φωτίζουσα κραυγῇ δὲ τιμωμένη ταῦτα

Η Θεοτόκος είναι η λαμ-πάδα που καθοδηγεί τους

πιστούς στη Θεογνωσία οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Χάριν δοῦναι θελήσας ὀφλημάτων ἀρχαίων ὁ πάν-των χρεωλύτης ἀνθρώπων ἐπεδήμησε διrsquoἑαυτοῦ

πρὸς τοὺς ἀποδήμους τῆς αὐτοῦ Χάριτοςmiddot καὶ σχίσαςτὸ χειρόγραφον ἀκούει παρὰ πάντων οὕτως

Ο Χριστός ήρθε στο κόσμογια να του δώσει χάρη Ἀλληλούια

Ψάλλοντές σου τὸν τόκον ἀνυμνοῦμέν σε πάντεςὡς ἔμψυχον ναόν Θεοτόκε Ἐν τῇ σῇ γὰρ οὶκή-

σας γαστρί ὁ συνέχων πάντα τῇ χειρὶ Κύριος ἡγία-σεν ἐδόξασεν ἐδίδαξε βοᾶν σοὶ πάντας

Η Θεοτόκος είναι έμψυχοςναός στον οποίο

δοξάζεται ο Χριστός οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Ωπανύμνητε Μῆτερ ἡ τεκοῦσα τὸν πάντων ἁγίωνἁγιώτατον Λόγονmiddot δεξαμένη γὰρ τὴν νῦν προ-

σφοράν ἀπὸ πάσης ῥῦσαι συμφορᾶς ἅπαντας καὶτῆς μελλούσης λύτρωσαι κολάσεως τοὺς σοὶ βοῶντας

Ύμνος και ικεσίαπρος την Παρθένο Ἀλληλούια

Σταγόνες

Πίστεως

26

Το να βελτιώνεσαισημαίνει να αλλά-ζεις Το να είσαιτέλειος σημαίνει νααλλάζεις συχνά

Winston Churchill (Πρωθυ-πουργός Μ Βρετανίας 1874-

1965)

Στις προσευχές μαςσυνήθως ζητάμε νrsquoαλλάξουν οι περι-στάσεις και ποτέ νrsquoαλλάξουμε εμείς οιίδιοι

Ανώνυμος

Ο καθένας ονει-ρεύεται να αλλάξειτον κόσμο αλλάκανένας δεν έχεισκοπό νrsquo αλλάξειτον εαυτό του Leo Tolstoy (Ρώσος συγγραφέ-

ας 1828-1910)

Η αρετή της νεό-τητας είναι εφόδιοτων γηρατειών

Μέγας Βασίλειος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

27

Ζ ούσε την τρέλα της νεότητός του μεμοτοσυκλέτα πολλών κυβικών καιαπό ταχύτητα μέγιστη 150 χιλιόμε-τρα ανά ώρα πού ήταν ρυθμισμένη μετάαπό μεταποίηση της μηχανής έφτασε νατρέχει με 230 χιλιόμετρα ανά ώραΕπιδιδόταν δε και σε αυτοσχέδιους συ-ναγωνισμούς με άλλους παρομοίους τουμε μεγάλα χρηματικά στοιχήματα 400 και500 χιλιάδες δραχμέςΌμως ένα απόγευμα στους ειδικούςδρόμους πού επέλεγαν να τρέξουν (αυτούςπου υποτίθεται είναι χωρίς μεγάλη κυκλο-φορία αυτοκινήτων) κατά την ώρα ενόςαυτοσχέδιου συναγωνισμού παρά τηνπροσπάθειά του να αποφύγει ένα αυτοκί-νητο έγινε σφοδρή σύγκρουση και πετά-χτηκε 10 μέτρα μακριά μέσα σε έναχαντάκι έξω από το δρόμοΗ μοτοσικλέτα βεβαίως διαλύθηκε και οίδιος υπέστη θανάσιμα τραύματα Τον πε-ρισυνέλεξαν και τον μετέφεραν στο νοσο-κομείο Μετά από την επιβεβαίωση τωνιατρών τον οδήγησαν κατευθείαν στο νε-κροτομείο όπου ένας νοσοκόμος ndash νεκρο-τόμος ανέλαβε να τον πλύνει και νατακτοποιήσει τα εγχυμένα σπλάχνα τουπροκειμένου να τον παραλάβει το γραφείοτελετών πού είχαν στείλει οι συγγενείςτουΕίχαν περάσει περίπου 8 ώρες από τοσυμβάν Εκείνη την στιγμή ανοίγει ταμάτια του σηκώνεται και κάθεται στομαρμάρινο τραπέζι του νεκροτομείου Ονοσοκόμος έντρομος βάζει τις φωνές καιαρχίζει να τρέχει προς την έξοδο πανικό-βλητοςΑμέσως καταφθάνουν οι ιατροί τον πα-ραλαμβάνουν και τον οδηγούν στο χει-ρουργείο όπου μετά από τις απαιτούμενεςπροσπάθειες laquoσυναρμολόγησηςraquo άρχισενα παρουσιάζει σημεία βελτίωσηςΠαρέμεινε αρκετό χρονικό διάστημαέως ότου θεραπεύτηκε πλήρως και εξήλθεαπό το νοσοκομείο υγιής Στη συνέχεια γιαάγνωστους λόγους εξεδήλωσε την επιθυ-μία να γίνει μοναχόςΟ ίδιος διηγείταιhellip όταν μετά την σύγ-κρουση τραυματίστηκα θανάσιμα (κατάτην δήλωση των ιατρών) ένοιωσα ότιβγήκα από το σώμα μου και αιωρούμενος

πέρασα κατά περίεργο τρόπο ανάμεσααπό μία κολόνα της ΔΕΗ χωρίς να συγ-κρουστώ μαζί τηςΣτη συνέχεια βρέθηκα σε ένα περιβάλ-λον με μισοσκόταδο και τελείως κενόΈνοιωθα πανάλαφρος σαν πούπουλο νααιωρούμαι σrsquo αυτό το κενό και πολύ πε-ρίεργος για το πού βρισκόμουν και τι μουείχε συμβείΕνώ περιπλανιόμουνα για αρκετόχρόνο άρχισα να διακρίνω μία φωτεινήγυναικεία μορφή να με πλησιάζει μέσα σrsquoένα ολόφωτο λευκό νέφος Όταν πλησίασεαρκετά διέκρινα ότι είχε μία υπερκόσμιαγλυκιά έκφρασηΑμέσως την συνέκρινα με τις αγιογρα-φίες πού είχα δει στους ιερούς ναούς ότανμε πήγαινε μικρό παιδί η μητέρα μου καισυμπέρανα ότι ήταν η μορφή της Ύπερα-γίας Θεοτόκου ldquohellipήρθα για τα δάκρυα τηςμάνας σουhellip εσύ θα ζήσεις θα ζήσεις καιθα Μας υπηρέτησηςhelliprdquo μού είπε με γλυκόκαι ειρηνικό ύφος και σιγά σιγά άρχισε ναχάνεταιΜετά από αυτό όλα σαν να έσβησανένοιωσα να διαλύομαι και μία δύναμη ναμε απορροφά με ορμή και να με κατευθύ-νει κάπουΑμέσως ένοιωσα σαν να ξύπνησα απόλήθαργο Βρέθηκα γυμνός με ένα πολυ-τραυματισμένο σώμα στο μαρμάρινο τρα-πέζι του νεκροτομείου ενώ ταυτόχροναάκουγα κάτι (σαν ουρλιαχτά) από έναν άν-θρωπο καθώς απομακρυνόταν τρέχονταςπρος την πόρταhellipΟ νέος αυτός μετά την πλήρη θεραπείατου ήλθε στο Άγιον Όρος σε κάποια Μονήόπου συνάντησε τον ηγούμενο και αφούτου διηγήθηκε το περιστατικό του ατυχή-ματός του εξεδήλωσε την επιθυμία να γίνειμοναχόςΠράγματι εκεί ο γέροντας μετά την απα-ραίτητη δοκιμασία τον έκειρε μοναχό καιτου έδωσε το πατερικό όνομα laquoΣωφρό-νιοςraquoΣήμερα είναι ένας ευλαβής μοναχός οοποίος δεν έπαυσε ποτέ να διηγείται τηνπαράξενη συνάμα και ψυχωφελή αυτήιστορία της ζωής του Στη συνέχεια αναχώ-ρησε για ένα ησυχαστήριο στην ιδιαίτερηπατρίδα του

Σταγόνες

Πίστεως

28

Η 25η Μαρτίου

Τέτοιαν ημέρα διάλεξενη σπλαχνική Μαρίανα ειπεί στον Κύριο του Παντόςπου τ άψυχα εμψυχώνει laquoΚοίτα στη γη τους Χριστια-νούς που μ άπειρη λατρείαεμέ γιορτάζουν σήμερα πόσησκλαβιά πλακώνειraquoΚαι πνεύμα θείο χύθηκε μεμιάςεις την Αγίαψυχή του ενδόξου Γερμανούπου ατρόμητος απλώνειτο ξακουστό το Λάβαρο κι απότην εκκλησίαπρώτος προβαίνει αγωνιστήςκαι πρώτος ξεσπαθώνειΦεύγουν απrsquo όλες τις μεριέςοι Τούρκοι τρομαγμένοι ενώ προφέρει ο Γερμανόςκι ηχολογούν οι άλλοιτον όρκο πrsquo όλην έσειε βαθιάτην οικουμένηΜέρα γλυκιά μέρα λαμπρήμέρα χαριτωμένη Κάθε φορά που η λάμψη σουστην εκκλησιά προβάλλει πάντα με δάφνη ελεύθερη θατην ιδείς σπαρμένηΓεώργιος Μαρτιννέλης

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ

ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ ΟΘΩΝΑ

Όταν ήρθε ως βασιλεύς στην Ελλάδα ό δε-καεπταετής ακόμη Όθων συνοδευόμενοςαπό τρεις Βαυαρούς αντιβασιλείς πού θα κυ-βερ νούσαν ως την ενηλικίωση του πολλοίΈλλη νες χαιρέτισαν με ενθουσιασμό τηνάφιξη του Μεταξύ αυτών και ό αγωνιστής τηςΕλληνικής Επαναστάσεως Ιωάννης Μακρυ-γιάννης Γρή γορα όμως διαψεύστηκαν οι ελ-πίδες του γνή σιου αυτού Έλληνα από τηντακτική πού ακολούθησε ή Αντιβασιλεία απέ-ναντι στους αγωνιστές Ό στρατός κύριο κέν-τρο της βαυαροκρατίας μεταβλήθηκε σετακτικός Στα τέλη του 1834 είχαν ενταχθεί σ᾽αυτόν 5000 περίπου Βαυαροί και ελάχιστοιΈλληνες ενώ απορρί φθηκαν με την πρόφασηότι ήταν υπεράριθμοι οι 10000 Έλληνες πούμέχρι τότε αποτε λούσαν τα στρατιωτικά σώ-ματα πού κατήγαγαν εκπλη κτικούς θριάμ-βους κατά των Τούρκων και των Αιγυπτίων

Οι αγωνιστές αυτοί στερούμενοι τακτικούεπαγγέλματος κατάντησαν ζητιάνοι ή και λη -στές Ό Μακρυγιάννης εκλεγμένος τότε δη-μο τικός σύμβουλος του Δήμου Αθηναίωναπευθύνει στον βασιλέα μια επιστολή πούφα νερώνει την ανιδιοτέλεια και το ψυχικότου με γαλείο Δεν διστάζει όχι μόνο να ασκή-σει αυστηρή κριτική στην Αντιβασιλεία αλλάκαι να παρακαλέσει να κοπεί ό μισθός τουόλος και να δοθεί σε δυστυχείς συναγωνι-στές του Λόγος με καταφανείς τις προεκτά-σεις στο παρόν

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

29

Βασιλεύ

Ως ένας και εγώ αγωνιστής εις τα περασμένα δεινά της πατρίδος μου έγνώρισα εις πολλά

μέρη ανδρείους στρατιωτικούς και τιμίους πολίτας όπου έθυσίαζον και την κατάστασίν τους

και την ιδίαν ζωήν τους με μεγάλην εύχαρίστησιν διά να ιδούν μίαν ήμέραν την πατρίδα τους

έλευθέραν Πολλοί από αυτούς έσκοτώθηκαν είς τόν πόλεμονrsquo άλλοι έμειναν αιχμάλωτοι και

άλλοι έπληγώθηκαν και τώρα μετά την έλευθέρωσιν της πατρίδος τούς βλέπω να περιπα-

τούν είς τούς δρόμους γυμνοί και ξυπόλυτοι βλέπω χήρας και ορφανά να ζητούν έλεος διά

να πα ρηγορήσουν την πείναν τους και με τα δάκρυα εις τα μάτια να περιφέρωνταί και να

προξενούν έντροπήν εις την άχάριστον πατρίδα διά την οποίαν έχασαν τούς άνδρας των

έχασαν τούς γονείς των Εκείνοι όπού τούς γνωρίζουν και ημπορούν να πληροφορήσουν την

Κυβέρνησιν κρύπτουν την άλήθειαν και φροντίζουν μόνον να δώσουν τας ανταμοιβάς είς

τούς δούλους και κόλακας των είς ανθρώπους αναξίους εις τούς οποίους ή πατρίς δέν γνω-

ρίζει κανένα χρέος Είς μέν τούς καλούς και δυστυχείς αγωνιστάς λέγουν ότι ή πατρίς είναι

πτωχή είς δέ τούς κόλακας των την αποδεικνύουν πλουσίαν Έάν είναι πτωχή καθώς και

είναι βέβαια έπρεπε να είναι πτωχή είς όλους και όχι μόνον διά εκείνους όπού έδοκίμασαν

τόσους αγώνας και ήλθαν είς έλεεινήν κατάστασίν διά την έλευθερίαν της Ή τοιαύτη αδικία

κάμνει σήμερον πολλούς Έλληνας να αγανακτούν εναντίον της πατρίδος και να βλέπουν ό

ένας τόν άλλον ως έχθρόν χειρότερον από τόν Τούρκον

Εγώ όμως Υψηλή Αντιβασιλεία δέν είμαι άδικος αλλά ως ευαίσθητος είς την δυστυχίαν

τόσων αγωνιστών παρακινούμαι να φανερώσω την άδικίαν πρός την κυβέρνησιν μου την

οποίαν μετά Θεόν σέβομαι και τιμώ και αγαπώ καθώς χρεωστεί να κάμνη κάθε άνθρωπος

άφωσιωμένος είς την πατρίδα του lsquoΆν ή πατρίς μας είναι πτωχή διατί ημείς μερικοί Έλληνες

να παίρνωμεν από χίλιες δραχμές και κάτω τόν μήνα οι δέ συνάδελφοι μας να ψωμοζητούν

και να περιπατούν γυμνοί και ξυπόλυτοι Διά την τιμήν και ύπόληψιν και της πατρίδος και

τού Βασιλέως μου κρίνω δίκαιον να κόψωμεν ένα μέρος από τόν μισθόν μας διά να δοθή

και είς αυτούς τούς δυστυχείς Εγώ όταν έπληγώθην είς τούς Μύλους τού Ναυπλίου έλαβα

δώρον από την πατρίδα μου το όποιον είναι περίπου εκατόν πενήντα δραχμάς τόν μήναrdquo

τώρα λαμβάνω πολύ περισσότερον μηνιαίον μισθόν δηλαδή σχε δόν τριακόσιας έβδομήκοντα

δραχμάς Όθεν εγώ πρώτος παρακαλώ την Άντιβασιλείαν να διάταξη να κοπή αυτός ό μι-

σθός μου όλος έως ότου ή Κυβέρνησις να λάβη καιρόν να εύθετήση τα πράγματα και να τα

θεραπεύση κατά το καλύτερον και να με δοθούν πάλιν κατά μήνα αί lsquoκατόν πενήντα δραχμαί

έκείναι καθώς έξ αρχής μrsquo έκρινεν άξιον ή πατρίς μουrdquo ό δέ μισθός μου άς δοθή είς άλλους

δυστυχείς συναγωνιστάς μου των οποίων ή γύμνωσις και απελπισία μά την πατρίδα μου

και μά τόν Βασιλέα μου δέν μrsquo αφήνει να κοιμηθώ ήσύχως όλην την νύχτα Άν δέν είχα τόσην

φαμιλίαν άν δέν ήμουν ασθενής τόν περισσότερον καιρόν και άν δέν είχα ικανά χρέη δέν

ήθελα να δώσω και αυτό το ολίγον βάρος είς την πατρίδα μου

Δεν είναι αμφι βολία ότι όλοι οι Έλληνες έχουν καλά αισθήματα και μεγάλην αγάπην

είς τόν Βασιλέα μας επιθυμώ όμως να μή ύπάρχη κανένας όπού να νομίζη ότι έχει

δίκαια παράπονα είς την αθωό τητα του και είς την καλωσύνην του επιθυμώ να είναι

όλοι ευχαριστημένοι από την πατρίδα και να μή είναι είς άλλους πτωχή ή πατρίς και

είς άλλους πλουσίαrsquo αλλά να άνταμείψη όλους εκείνους όπού έπαθαν διά την έλευ-

θερίαν της Παρακαλώ με το ανήκον σέβας την Άντιβασι λείαν αφού διάταξη από

το παρόν την παύσιν τού μισθού μου να διάταξη να με δίδεται το παλαιόν της

πατρίδος σιτηρέσιονΈν Αθήναις τή 15 Δεκεμβρίου 1834

Ιωάννης Μακρυγιάννης

Επιστολή προς Βασιλέα (1834)(Εκ της εφημερίδος laquoΕθνικήraquo άρ 22 23121834)

Σταγόνες

Πίστεως

30

ldquoΟάνθρωπος ζητάει στον ουρανό τη χαράκαι την ευτυχία Ζητάει το αιώνιο μα-κριά απ΄ όλους κι απ΄ όλα ζητάει να

βρει τη χαρά στον Θεό Ο Θεός είναι μυστήριοΕίναι σιωπή είναι άπειρος είναι το παν Τηντάση της ψυχής για τον ουρανό την έχει όλος οκόσμος όλοι ζητάνε κάτι το ουράνιο Σ΄Αυτόνστρέφονται όλα τα όντα έστω και ασυνειδήτως

Σ΄ Αυτόν να στρέφετε διαρκώς το νου σαςΑγαπήστε την προσευχή την κουβέντα με τονΚύριο Το παν είναι η αγάπη ο έρωτας με τονΚύριο τον Νυμφίο Χριστό Γίνετε άξιοι της αγά-πης του Χριστού Για να μη ζείτε στο σκοτάδιγυρίστε το διακόπτη της προσευχής ώστε ναέλθει το Θείο φως στην ψυχή σας Στο βάθος τουείναι σας θα φανεί ο Χριστός Εκεί στο βάθοςείναι η Βασιλεία του Θεού ldquoΗ Βασιλεία τουΘεού εντός υμών εστίνrdquo

Η προσευχή γίνεται μόνο με το Άγιον ΠνεύμαΑυτό διδάσκει την ψυχή πώς να προσεύχεταιldquoΤο γάρ τι προσευξόμεθα καθ΄ό δεί ούκ οίδα-μεν αλλ΄αυτό το Πνεύμα υπερεντυγχάνει υπέρημών στεναγμοίς αλαλήτοιςrdquo Εμείς δεν χρειάζε-ται να κάνουμε καμιά προσπάθεια Ν΄απευθυνό-μαστε στον Θεό με ύφος ταπεινού δούλου μεφωνή παρακλητική και ικετευτική Τότε η προ-σευχή μας είναι ευάρεστη στο Θεό Να στεκόμα-στε με ευλάβεια ενώπιον του Εσταυρωμένου καινα λέμε ldquoΚύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν μεrdquoΑυτό τα λέει όλα Όταν κινηθεί για προσευχή ονους του ανθρώπου στο δευτερόλεπτο τουδευτερολέπτου έρχεται η Θεία χάρις Τότε ο άν-θρωπος γίνεται χαριτωμένος και βλέπει με άλλαμάτια τα πάντα Το παν είναι ν΄αγαπήσουμε τονΧριστό την προσευχή τη μελέτη Παίρνουμεένα εκατομμύριο και το κόβουμε κομματάκιαΤου ανθρώπου η προσπάθεια είναι το ένα εκα-τομμυριοστό

Πριν από την προσευχή η ψυχή πρέπει να προ-ετοιμάζεται με προσευχή Προσευχή για τηνπροσευχή Ακούστε τι εύχεται ο ιερέας μυστικάτην ώρα που διαβάζεται ο Απόστολος κατά τηνΘεία Λειτουργία

ldquoΈλαμψον εν ταις καρδίαις ημών φιλάνθρωπεΔέσποτα το της Σης Θεογνωσίας ακήρατον φωςκαι τους της διανοίας ημών διάνοιξον οφθαλ-μούς εις την των ευαγγελικών Σου κηρυγμάτωνκατανόησιν Ένθες ημίν τον των μακαρίων Σουεντολών φόβον ίνα τάς σαρκικάς επιθυμίαςπάσας καταπατήσαντες πνευματικήν πολιτείαν

μετέλθωμεν πάντα τα προς ευαρέστησιν τηνσην και φρονούντες και πράττοντες Συ γαρ οφωτισμός των ψυχών και των σωμάτων ημώνΧριστέ ο Θεός και Σοί την δόξαν αναπέμπομενσυν τω ανάρχω Σου Πατρί και τω παναγίω καιαγαθώ και ζωοποιώ Σου Πνεύματι νυν και αείκαι εις τους αιώνας των αιώνωνrdquo

Στην προσευχή μπαίνουμε χωρίς να τοκαταλάβουμε Χρειάζεται να βρεθούμε και σεκατάλληλο κλίμα Η αναστροφή με τον Χριστό ησυζήτηση η μελέτη η ψαλτική το καντηλάκιτο θυμίαμα γίνονται το κατάλληλο κλίμα ώστεόλα να γίνουν απλά ldquoεν απλότητι καρδίαςrdquo Δια-βάζοντας τις ψαλμωδίες τις ακολουθίες μεέρωτα χωρίς να το καταλάβουμε γινόμαστεάγιοι Ευφραινόμαστε με τα Θεία λόγια Αυτή ηευφροσύνη αυτή η χαρά είναι η δική μας προ-σπάθεια για να μπούμε εύκολα στην ατμό-σφαιρα της προσευχής η προθέρμανση όπωςλέμε Μπορούμε και να φέρνουμε στο νου μαςωραίες εικόνες από τοπία που είδαμε Αυτή ηπροσπάθεια είναι απαλή αναίμακτη Αλλά μηνξεχνάμε αυτό που είπε ο Κύριος ldquoΧωρίς εμού ούδύνασθε ποιείν ουδένrdquo

Ο ίδιος ο Κύριος θα μας διδάξει την προσευχήΔεν θα τη μάθουμε μόνοι μας ούτε άλλος κανείςθα μας τη μάθει Μη λέμε ldquoέκανα τόσες μετά-νοιες εξασφάλισα τώρα την χάριrdquo αλλά ναζητούμε να λάμψει εντός μας το ακήρατον φωςτης θείας γνώσεως και να ανοίξει τα πνευματικάμας μάτια για να κατανοήσουμε τα θεία Τουλόγια

Με τον τρόπο αυτό χωρίς να το καταλάβουμεαγαπάμε τον Θεό χωρίς σφιξίματα προσπάθειακι αγώνα Αυτά που είναι δύσκολα στους ανθρώ-πους για τον Θεό είναι πολύ εύκολα Τον Θεόθα Τον αγαπήσουμε ξαφνικά όταν η χάρις θαμας επισκιάσει

Αν αγαπήσουμε πολύ τον Χριστό η ευχή θα λέ-γεται μόνη της Ο Χριστός θα είναι συνεχώς στομυαλό μας και στην καρδιά μας

Οσίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

31

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ ΑΙΕΡΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΩΝ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

Π Α Σ Χ Α 20 Α Π Ρ Ι Λ Ι Ο Υ 2 0 1 4

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ 700rsquo πμ Ὄρθρος- Θεία Λειτουργία730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία430rsquo μμ Ἱερὸν Εὐχέλαιον730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου

ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου700rsquo μμ Ἀκολουθία τῶν Ἁγίων Παθῶν

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 830rsquo πμ Ἀκολουθία Μεγάλων Ὡρῶνamp Ἑσπερινοῦ Ἀποκαθηλώσεως

730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Ἐπιταφίου

ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου1100rsquo μμ Τελετὴ Ἀναστάσεως Ὄρθρος

amp Ἀναστάσιμη Θεία Λειτουργία

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ 1000rsquo πμ Ἑσπερινός τῆς Ἀγάπηςστὸν Μητροπολιτικὸ Ναό

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ

Εμπροσθόφυλλο Ο Ευαγγελισμός (1600) έργο Δομίνικου Θεοτοκόπουλου (1541-1614)

Σταγόνες

Πίστεως

6

Με την εορτή των Θεοφανείων ολοκληρώνεται έναςπλούσιος λατρευτικός κύκλος που η Εκκλησία μαςτον ονόμασε laquoΆγιο Δωδεκαήμεροraquo Τα γεγονότα

που εορτάζονται είναι η κατά σάρκα Γέννηση (25 Δεκεμ-βρίου) η Περιτομή (1 Ιανουαρίου) και η Βάπτιση (6 Ιανουα-ρίου) του Χριστού (Ματθ 2ο και 3ο κεφ)

Αρχικά οι γιορτές του Δωδεκαημέρου ήταν μία τα Θεο-φάνεια η οποία είναι η παλαιότερη Δεσποτική εορτή και απότον 4ο αιώνα αρχίζουν και υπάρχουν περιπτώσεις χωριστούεορτασμού των εορτών Χριστουγέννων και των Θεοφανείωνόπως μας πληροφορούν ο Μ Βασίλειος και ο Γρηγόριος οΘεολόγος Για τις εορτές και τις λατρευτικές τελετές των εορ-τών των δύο πρώτων αιώνων και για τον λόγο και τον ορισμόσε συγκεκριμένη ημέρα των εορτών μας πληροφορούν ο Ιγνά-

τιος Αντιοχείας ο Κλήμης Ρώμης και άλλοι χριστιανοί συγ-γραφείς του 2ου και 3ου αιώνα Σrsquo αυτά λοιπόν τα κείμεναφαίνεται ότι οι Χριστιανοί γιόρτασαν την ίδια μέρα Χριστού-γεννα και Θεοφάνεια καλύπτοντας κυρίως τρεις γιορτές πουείναι α) η φανέρωση του Θεού ως βρέφους στους ανθρώπουςγενικά β) η φανέρωση του Θεού στους Μάγους ειδικά καιγ) η φανέρωση της Αγίας Τριάδος στον Ιορδάνη

Από τον 4ο αιώνα όμως και μετά η Εκκλησία αποφασίζεινα χωρισθούν οι εορτές για να δώσει θρησκευτικό και σωτη-ριολογικό περιεχόμενο και να αντιταχθεί στις δυο μεγάλες ει-δωλολατρικές που ήταν στην μεν Δύση ο Θεός-Ήλιος στηνδε Ανατολή οι Επιφάνειες Η προέλευση πιθανότατα είναιεξωβιβλική είναι γνωστό ότι αιγύπτιοι λάτρεις ενός μυστη-ριακού θρησκεύματος εόρταζαν την εμφάνιση του Χρόνου ήΚρόνου μέσα από τα νερά του Νείλου στις 6 ΙανουαρίουΑυτή ήταν μια από τις πολλές ειδωλολατρικές laquoΕπιφάνειεςraquoΕίναι φανερό ότι οι Χριστιανοί ξεκίνησαν στην Αίγυπτο ναδίνουν τη δική τους απάντηση για το ποια είναι η πραγματικήlaquoΕπιφάνειαraquo του Θεού μέσα από τα νερά αυτή του βαπτι-ζομένου Ιησού Με το παράδειγμά Του και την εντολή Του

αργότερα για βάπτιση των πιστευόντων όχι μόνο πλέον laquoενύδατιraquo (όπως στην θρησκευτική πρακτική πολλών ανατολι-κομεσογειακών θρησκειών όπου το λιγοστό νερό θεωρείταιπάντα θεόσταλτο καθαρτήριο) αλλά και laquoεν Πνεύματιraquo οΧριστός αναδείκνυε τη μοναδική ιστορική laquoΕπιφάνειαraquo τουΘεού σε μια ιστορία ευθύγραμμη που δεν επαναλαμβάνεταιΑντίθετα η laquoΕπιφάνειαraquo των νερών ή του θεού-Ηλίου (solisinvicti) στη Δύση κατά το χειμερινό ηλιοστάσιο ήταν η απο-θέωση της κυκλικής φυσικής ροής του κόσμου

Στη Ρώμη είχε αρχίσει από τις πρώτες δεκαετίες του 4ουαιώνα (περί το 330-340) ο εορτασμός των Χριστουγέννων ωςαπάντηση στα ειδωλολατρικά Βρουμάλια ή Σατουρνάλιαπου ήταν η λατρεία του αναγεννώμενου Ηλίου όταν (περισ-σότερο εμφανώς στα βορειότερα κλίματα) άρχιζε να ξαναμε-

γαλώνει η μέρα μετά το χειμερινό ηλιοστάσιο Οι Χριστιανοίστη λατρεία του laquoξαναγεννημένου Ήλιουraquo του φυσικού κύ-κλου απαντούσαν με τη γέννηση του laquoνοητού Ηλίου της Δι-καιοσύνηςraquo Περί το 375 άρχισαν να εορτάζονται ταΧριστούγεννα και στη Συρία και το 386 ο Ιωάννης ο Χρυσό-στομος πρεσβύτερος στην Αντιόχεια εξέφρασε στο Λόγο τουlaquoΕις την γενέθλιον ημέρα του Σωτήροςraquo τη χαρά του πουεπιτέλους η 25η Δεκεμβρίου μπήκε επίσημα στο εορτολόγιοτης πόλης Μέχρι το 432 η εορτή είχε φθάσει και στην Αλε-ξάνδρεια

Εκτός της κύριας ονομασίας της εορτής ο κόσμος γνωρί-ζει την Βάπτιση του Κυρίου μας ως εορτή των Θεοφανείων ήτων Φώτων Το γνωστό σε όλους μας απολυτίκιο της Εορτήςπεριγράφει ακριβώς και δικαιολογεί τις δύο αυτές ονομασίεςΣας το παραθέτουμε σε μετάφραση

laquoΌταν βαπτιζόσουν στον Ιορδάνη Κύριε φανερώθηκε ηπροσκύνηση της Τριάδας η φωνή του Πατέρα το επικύρωνεκαθώς σε ονόμαζε Υιό αγαπητό Και το Πνεύμα με μορφή πε-ριστεριού βεβαίωνε την αλήθεια του Λόγου Δόξα σε ΕσέναΧριστέ Θεέ που φανερώθηκες και φώτισες τον κόσμοraquo (Απο-

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

7

λυτίκιο Θεοφανείων laquoΕν Ιορδάνη βαπτιζομένου σουΚύριεraquo)

Άρα λοιπόν ονομάζεται Θεοφάνεια επειδή η ΑγίαΤριάδα γίνεται αντιληπτή από τον άνθρωπο με τα αισθητήριαόργανά του δηλ με τα μάτια και τα αυτιά του Και ονομάζε-ται Φώτα επειδή όπως λέει στο τέλος το Απολυτίκιο της Εορ-τής ήλθε ο Χριστός για να φωτίσει τον κόσμο μπολιάζοντάςτον και πνευματικά δια του Βαπτίσματος και του ΧρίσματοςΤην παραμονή των Θεοφανείων την νύκτα γίνονταν οι βα-πτίσεις των Κατηχουμένων χριστιανών έτσι ώστε την επομένηημέρα των Θεοφανείων οι νεοφώτιστοι να κοινωνήσουν Πη-γαίνοντας προς το Βαπτιστήριο κρατούσαν στα χέρια τουςλαμπάδες συμβολίζοντας τον φωτισμό της ψυχής Εξ αιτίαςόλων αυτών των λαμπάδων και του φωτός η εορτή ονομά-σθηκε και Φώτα

Γνωρίζουμε όλοι μας το ιστορικό γεγονός της Βαπτίσεωςέτσι όπως το περιγράφει ο Ευαγγελιστής Ματθαίος στο 3ο

κεφάλαιο του Ευαγγελίου του (στιχ 13-17) Ο Χριστός βα-πτίσθηκε για τους εξής λόγους όπως μας τους παραθέτει οΆγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός

1ον Για να καθαρίσει από την αμαρτία το ανθρώπινο σώμαολόκληρης της ανθρωπότητας αλλά και του καθενόςμας προσωπικά

2ον Για να συντρίψει τα κεφάλια των δρακόντων που έμε-ναν στο νερό όπως πίστευαν οι αρχαίοι πολιτισμοί

3ον Για να πνίξει στο νερό πάθη και αδυναμίες επειδή οιΕβραίοι πίστευαν στην καταστρεπτική ιδιότητα τουνερού

4ον Για να αγιάσει και να ευλογήσει τον Ιωάννη τον Πρό-δρομο και Βαπτιστή

5ον Για να εκπληρώσει τον εβραϊκό Νόμο που όριζε ότι οΜεσσίας έπρεπε να αρχίσει την δημόσια δράση τουμε βάπτισμα

6ον Για να αποκαλύψει στους ανθρώπους το μυστήριο τηςΑγίας Τριάδος

7ον Για να εισαγάγει στην Εκκλησία τον τύπο του Βαπτί-σματος

Η σημασία του Ιορδάνη ποταμούΑυτές τις ημέρες ακούμε στίχους από τους Ψαλμούς του

Δαβίδ που λένε laquoο Ιορδάνης εστράφη εις τα οπίσωraquo ένα γε-γονός που συνέβη κατά την Βάπτιση του Κυρίου μας ότανκαι ανεστράφη η ροή του ποταμού Ο ποταμός Ιορδάνης ξε-κινάει από δύο πηγές την Ιόρ και την Δάν Αυτά τα δύο μικράποτάμια ενώνονται και σχηματίζουν τον Ιορδάνη που χύνεταιτελικά στην Νεκρά Θάλασσα Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσό-στομος μας αναφέρει πως ο Ιορδάνης ποταμός συμβολίζει τηναπαρχή του ανθρωπίνου γένους από τον Αδάμ και την Εύα(Ιορ και Δαν) Η πορεία τους οδηγεί προς την νέκρωση πουσυμβολίζεται με την Νεκρά Θάλασσα Ήλθε όμως ο Χριστόςκαι με την Βάπτισή του ανέστρεψε τη ροή του ποταμού και

των ανθρώπων που πλέον δεν τρέχουν προς τον θάνατο αλλάπρος την αφθαρσία και την αιωνιότητα

Ο Μέγας ΑγιασμόςΣrsquo ότι αφορά τον Αγιασμό υπάρχουν κάποιες παρανοή-

σεις ή λαθεμένες ευλαβείς παραδόσεις και γιrsquo αυτό κρίνουμεσκόπιμο προς άρση των παρεξηγήσεων να παρουσιασθεί ηορθή διδασκαλία περί του Αγιασμού

1 Κατrsquo αρχήν είναι λάθος η διάκριση του Αγιασμού που τε-λείται την 5η και 6η Ιανουαρίου σε Μικρό και ΜεγάλοΑγιασμό Και τις δύο ημέρες τελείται ο Μεγάλος Αγιασμόςκαι το Τυπικό της Εκκλησίας μας ορίζει την τέλεση Με-γάλου Αγιασμού μόνο κατrsquo αυτές τις δύο ημέρες ΜικρόςΑγιασμός ονομάζεται ο αγιασμός της πρώτης κάθε μήνακαι σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση τελείται Η τέλεσητου Μεγάλου Αγιασμού και την παραμονή των Θεοφα-νείων είναι νεότερη συνήθεια με μοναδικό σκοπό την εξυ-πηρέτηση των πιστών σε αγροτικές και απομακρυσμένεςπεριοχές

2 Ο Μέγας Αγιασμός μπορεί να φυλάσσεται στα σπίτια στοεικονοστάσι όπως αναφέρει και το κείμενο των ευχών τηςΑκολουθίας laquoγια να τον έχουν όλοι όσοι τον λαμβάνουνπρος θεραπεία των παθών προς αγιασμό των σπιτιών καιγια οποιαδήποτε πνευματική ωφέλειαraquo Το ίδιο αναφέρεικαι ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος στον Λόγο του για την εορτήτων Θεοφανείων

3 Δεν νηστεύουμε την παραμονή των Θεοφανείων για να πι-ούμε τον Μεγάλο Αγιασμό Δεν μαρτυρείται πουθενά αυτόαπό την παράδοση και την πράξη της Εκκλησίας μας Άλ-λωστε αυτό αποδεικνύεται ότι ο Αγιασμός και των δύοημερών είναι ο ίδιος αλλά ο πιστός δεν νηστεύει την πα-ραμονή της 5ης Ιανουαρίου Η νηστεία αφορούσε τον ομα-δικό βαπτισμό που γινόταν την νύκτα της 5ης Ιανουαρίουόπου νήστευε όλη η Εκκλησία για να υποδεχθεί τους νεο-φωτίστους οι οποίοι κοινωνούσαν στα Θεοφάνεια

4 Σε καμία περίπτωση ο Μέγας Αγιασμός δεν συγκρίνεταιμε την Θεία Κοινωνία και δεν μπορεί να την υποκαταστή-σει διότι η Θεία Κοινωνία είναι το Σώμα και το Αίμα τουΧριστού και ο Μέγας Αγιασμός είναι αγιασμένο νερόΠρωταρχικός σκοπός των Χριστιανών την ημέρα των Θε-οφανείων πρέπει να είναι πρώτα να κοινωνήσουν καιέπειτα να πάρουν τον Αγιασμό

Η Εκκλησία μας προσφέρει τον Μεγάλο Αγιασμό στουςχριστιανούς έτσι ώστε ο πιστός να χαριτώνεται να αγιάζεταικαι να παίρνει δύναμη στον πνευματικό του αγώνα Απαι-τείται όμως από όλους μας κληρικούς και λαϊκούς προσοχήστην τήρηση και στην ερμηνεία των Ιερών Παραδόσεωνούτως ώστε να αποφεύγονται παρερμηνείες και παρεξηγή-σεις

dagger Ε Λ

Σταγόνες

Πίστεως

8

Την δεύτερη ημέρα των Θεοφανείων και ηΕκκλησία μας τιμά ιδιαιτέρως τον άνθρωπο εκείνοπου έπαιξε τον σημαντικότερο ρόλο σε αυτό το

γεγονός μετά φυσικά από τον Χριστού Αυτό τοπρόσωπο δεν είναι άλλο από τον Άγιο Ιωάννη τονΠρόδρομο και Βαπτιστή του Κυρίου

Τον άγιο Ιωάννη δεν τιμούμε μόνο σήμερα δεν τονμνημονεύουμε μόνο τις ημέρες που ενθυμούμαστε τομαρτυρικό του τέλος Τον τιμούμε και τονεπικαλούμαστε σε κάθε λατρευτική σύναξη διότι όντωςόπως είπε και ο Χριστός laquoοὐκ ἐγήγερται ἐν γεννητοῖςγυναικῶν μείζων Ἰωάννουraquo

Ποια είναι όμως αδελφοί τα χαρακτηριστικά εκείναπου έκαναν τον Ιωάννη μέγα μεταξύ των ανθρώπωνΠοια είναι εκείνα τα χαρακτηριστικά που μεταμόρφω-σαν έναν χοϊκό άνθρωπο σε ένσαρκο άγγελο

Ο άγιος Ιωάννης είχε όλες τις αρετές όμως η ισχυρήθέληση η αυταπάρνηση και η ταπείνωση δέσποζαν σεόλη του την βιωτή

Ήταν τέτοια η θέλησή του να ενωθεί με τον Θεό πουαπό μικρή ηλικία έφυγε μέσα στην έρημο του ΙορδάνουΈκανε σκεπή του τα άστρα του ουρανού τροφή του τιςρίζες άγριων φυτών συντροφιά του το κρύο και τονκαύσωνα Τίποτα και κανείς δεν μπορούσε να σταθείεμπόδιο προς την επικοινωνία του με τον Θεό Αυτήήταν η μοναδική του ανησυχία το να ευαρεστεί τον Δη-μιουργό του

Η αυταπάρνηση ήταν άλλο ένα χαρακτηριστικό τηςζωής του Τι σημαίνει αυταπάρνηση Αυταπάρνησησημαίνει το να απαρνιέται κάποιος τον εαυτό του γιατους άλλους για το καλό των άλλων Δηλαδή να προ-σπαθεί να ζεί για τους άλλους και όχι εις βάρος τωνάλλων Να προσπαθεί να αναπαύει τους άλλους όχιόμως στην αμαρτία τους αλλά να τους οδηγεί σε μίαθεάρεστη ζωή

Όπως αναφέραμε και πιο πάνω ο άγιος Ιωάννηςήταν ταπεινός Και από πού το καταλαβαίνουμε αυτόΗ ταπείνωση είναι ο χαρακτήρας του δημιουργού μαςτου Θεού μας Όσοι ανήκουμε σrsquo αυτόν θα πρέπει ναέχουμε και το χαρακτήρα του Πατέρα μας laquoΜάθετεraquoλέγει laquoαπ εμού ότι πράος ειμί και ταπεινός τηκαρδίαraquo Δεν είναι λοιπόν δυνατόν ο Χριστός ηενσαρκωμένη ταπείνωση να τιμά και να επαινείκάποιον άνθρωπο ο οποίος δεν έχει ταπείνωση Ταπεί-νωση δεν σημαίνει αδελφοί μου αναγκαστικά καισιωπήδιότι βλέπουμε από τον βίο του Τιμίου Προδρό-μου να ομιλεί και να ελέγχει τους αμετανόητους Λέγειο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος ldquoΕάν αυτή η υπερη-φάνεια μερικούς από Αγγέλους τους μετέβαλε σε δαί-μονας εκείνη η ταπεινοφροσύνη οπωσδήποτε

μερικούς από δαίμονας μπορεί να τους μεταβάλη σεΑγγέλουςrdquo

Και ένας ένσαρκος άγγελος ήταν και ο ΤίμιοςΠρόδρομος Ο Βαπτιστής του Κυρίου μας ήταν δοχείοτης Χάρης του Θεού διότι όντως ο Θεός laquoταπεινοίςδίδωσι χάρινraquo

Διαβάζοντας κάποιος τα ιερά κείμενα μπορεί να πα-ρερμηνεύση την στάση του Αγίου Ιωάννου και να πειότι ο Άγιος ήταν εμπαθείς μιας και οργιζόταν με τουςΦαρισαίους με τους αμαρτωλούς και αυτή του η εμ-πάθεια και το νευρικό του χαρακτήρα του τον έκανε ναεναντιωθεί και στον ίδιο τον βασιλιά Όμως κάτι τέτοιοείναι λάθος

Ο άγιος Ιωάννης ήταν πράος ήταν τρυφερός καικαθαρός σαν βαμβάκι ήταν ο πλέον απαθείς άνθρωποςπου είχε περάσει πάνω από την γη Ήταν αυτός πουεφάρμοσε όμως και τον λόγο του ψαλμωδού που λέγειlaquoοργίζεσθε και μη αμαρτάνετεraquo Δηλαδή να κινείτε τηνοργή εναντίον των παθών σας και των πονηρών σκέ-ψεων και να μην αμαρτάνετε εκτελώντας ότι σας υπο-βάλλουν Να οργίζεσθε εναντίων της αμαρτίας και ναπροσπαθείτε να ζείτε θεάρεστα εν μετανοία

Κεντρικό κήρυγμα του Αγίου ήταν το laquoΜετανοείτεήγγικεν γαρ η Βασιλεία των Ουρανώνraquo Γιατί επέμενετόσο πολύ στην μετάνοια Διότι η μετάνοια αδελφοίμου γεννά την ταπείνωση Και η ταπείνωση με τηνσειρά της αναγεννά την μετάνοια Και αυτές οι δύοαρετές οδηγούν τον άνθρωπο στην τελείωση εν Χριστώ

Ρωτήθηκε κάποτε ο γέροντας Παϊσιος Γέρονταόποιος έχει ταπείνωση έχει όλες τις αρετές Και απάν-τησε Φυσικά Ο ταπεινός έχει όλα τα πνευματικά αρώ-ματα απλότητα πραότητα αγάπη χωρίς όριακαλοσύνη ανεξικακία θυσία διάκριση υπακοή

Και διαπιστώνουμε του λόγου το αληθες στον ση-μερινό τιμώμενο άγιο Ενώ είχε τόσους μαθητές πουκρεμόντουσαν από τα χείλη του ενώ τον φοβόντουσανακόμα και οι Ρωμαίοι για την επιρροή που είχε στονκόσμο και όμως αυτός κρατιόταν στην ταπείνωση Μετο που ήρθε ο Χριστός έγινε αυτό που είπε laquoἘκεῖνονδεῖ αὐξάνειν ἐμὲ δὲ ἐλαττοῦσθαιraquo αμέσως άρχισε νααποσύρεται να αποτραβιέται δεν χρειαζόταν πλέονείχε επιτελέσει το έργο του είχε ετοιμάσει τον δρόμοπρος την έλευση του Μεσσία είχε ετοιμάσει τις καρ-διές των ανθρώπων να δεχτούν τον Λόγο του Θεού δενστεναχωρήθηκε που ήρθε κάποιος άλλος να του πάρειτην δόξα αλλά αντιθέτως χαιρόταν που ήρθε επιτέλουςο Ενσαρκωμένος Λόγος χαιρόταν που επιτέλους θαμπορούσε να βρεθεί και πάλι στην αφάνεια και στο πε-ριθώριο

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΟΥ ΕΚΑΝΑΝΤΟΝ ΑΓΙΟ ΙΩΑΝΝΗ ΤΟΝ ΠΡΟ∆ΡΟΜΟ ΜΕΓΑ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ

Αρχιmicro Παύλου Παπαδόπουλου

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

9

ΕΟΡΤΕΣΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥΣτον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο είναιαφιερωμένες έξι ημέρες του χρόνου

7 Ιανουαρίου(Σύναξις Προφήτου Προδρόμου και Βα-πτιστού Ιωάννου) η αρχαιότερη εορτή

24 Φεβρουαρίου(1η amp 2η εύρεση της Τίμιας Κεφαλήςτου)

25 Μαΐου(3η εύρεση της Τίμιας Κεφαλής του)

24 Ιουνίου(Γενέθλιον του Τιμίου Προδρόμου καιΒαπτιστού Ιωάννου) ορίσθηκε μετά τονκαθορισμό των Χριστουγέννων

29 Αυγούστου(Αποτομή της Τίμιας Κεφαλής του)

23 Σεπτεμβρίου(Η σύλληψή του από την μητέρα τουΑγία Ελισάβετ)

Τα λόγια μας για τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο είναιπολύ λίγα μπροστά στην μεγαλοσύνη του γιrsquo αυτό αςσταματήσουμε εδώ

Ας προσευχόμαστε σε αυτόν που βάπτισε τον Αναμάρ-τητο ας επικαλούμαστε τις πρεσβείες του με ταπείνωσηκαι μετάνοια και να προσπαθούμε και εμείς στο μέτρο τουδυνατού να ζούμε όπως και εκείνος Με θεάρεστη καιισχυρή θέληση να ζούμε όπως θέλει ο Θεός με αυταπάρ-νηση και με ταπείνωση ώστε τα βήματα της ζωής μου ναπορεύονται με ειρήνη αγάπη και ομόνοια προς την Βασι-λεία του Θεού

Σταγόνες

Πίστεως

10

Ο Μέγας Αντώνιος υπήρξε από τους πρώτους μοναχούς που άφησαν τον κόσμο και κατέφυγαν στην έρημο Θε-ωρείται και είναι πατέρας της μοναχικής ζωής Συχνά στην Εκκλησία μας αναφέρεται ως καθηγητής της ερήμουΓύρω από την καλύβι του με τον καιρό μαζεύτηκαν πολλοί μοναχοί που έβρισκαν γαλήνη στο πρόσωπό τουΟ Μέγας Αντώνιος πολεμήθηκε από τον διάβολο όσο ελάχιστοι άγιοι Με διάφορα τεχνάσματα προσπαθούσε

να τον παγιδέψει Μα ο άνθρωπος του Θεού προσπαθούσε με κάθετρόπο να αντιμετωπίσει τα βέλη του πονηρού Κάποια μέρα ο διά-βολος προσπαθούσε να πείσει τον Αντώνιο πως τάχα η αρετή τουείχε φτάσει σε μέτρα πολύ μεγάλα Πως μέσα στην έρημο αλλά καισε όλη την πολιτεία δε βρέθηκε άλλος με τόση αρετή και προκοπή- Για δες Αντώνιε του ψιθύριζε ο διάβολος ποιός σαν κι εσένα έχειφτάσει σε τέτοια ώρυα Κανείς Ποιός νηστεύει ποιός προσεύχεταιποιός αγαπάει σαν κι εσένα ΚανείςΓια μια στιγμή φάνηκε ο Μέγας Αντώνιος νrsquo ακούει τον λογισμό τουμα γρήγορα κατάλαβε το πονηρό τέχνασμα Ο Θεός που δεν θέλησενα αμαρτήσει ο Μέγας Αντώνιος βρήκε έναν τρόπο για να διδαχθείο μεγάλος ασκητήςΕκείνο το βράδυ ο άνθρωπος του Θεού αφού τελείωσε τη θερμήπροσευχή του και χαμήλωσε το λαδοφάναρο έκλεισε σιγά τα βλέ-φαρά του Τότε άκουσε μια θεία φωνή που καθαρά του μηνούσε-Στον μικρό δρόμο που πηγαίνει στην Αλεξάνδρεια εκεί βρίσκεταιένας μπαλωματής που είναι μεγαλύτερος άγιος από σένα ΑντώνιεΠετάχτηκε ο Μέγας Αντώνιος από τον ύπνο του-Μπαλωματής Μα ήταν δυνατόν Μπαλωματής μεγαλύτερος σεάσκηση και σε αρετή από τον Μέγα Αντώνιο Όμως έτσι θα κάμωαποφάσισε Αύριο το πρωί θα πάω στην ΑλεξάνδρειαΑφού ξημέρωσε ο Θεός ο Μέγας Αντώνιος πήρε το ραβδί του καιτράβηξε για το μέρος που του είχε υποδείξει ο Θεός-Ένας μπαλωματής στην Αλεξάνδρεια μεγαλύτερος από τους ασκη-

τές της ερήμου έλεγε και ξανάλεγε ο Μέγας ΑντώνιοςΟ παράμερος δρόμος της Αλεξάνδρειας φιλοξενούσε στην άκρη του ένα μικρό μαγαζάκι Ένας γέρος μπαλωματήςχωρίς ιδιαίτερα χαρακτηριστικά απλός και λιγόλογος είχε ένα παπούτσι που το μπάλωνε με επιμέλεια -Ευλογείτε έκαμε ο μπαλωματής στον ταπεινό καλόγερο-Ο Κύριος απάντησε το ίδιο απλά ο Μέγας Αντώνιος Και ο μπαλωματής έσκυψε στο παπούτσι που μπάλωνε μουρμουρίζοντας ένα ψαλμό-Πες μου να χαρείς παιδί μου Πως περνάς τις μέρες της ζωής σου-Δεν ξέρω Αββά να έχω κάνει σε κανέναν καλό Ούτε έχω να θυμάμαι κάποια καλοσύνη-Και πως περνάει η ζωή σου τον έκοψε με απορία ο Αβάς-Να κάθε πρωί που σηκώνομαι λέω στο μυαλό μου πως όλοι οι άνθρωποι της Αλεξάνδρειας κι αυτοί που κα-τοικούν σε μακρινά μέρη κι οι άνθρωποι που δεν ξέρω θα σωθούν και μόνο εγώ για τις πολλές μου αμαρτίεςθα χαθώ Και μrsquo αυτήν τη σκέψη περνά η μέρα και το βράδυ πάλι ξανά το ίδιο συλλογίζομαι Ο Μέγας Αντώνιος σηκώθηκεπήρε στην αγκαλιά του τον φτωχό μπαλωματή και τον φίλησε στοργικά-Εσύ παιδί μου με λίγο κόπο αγόρασες τον πολύτιμο θησαυρό Εγώ γέρασα στην έρημο με αγώνες και νηστείεςαλλά την ταπεινοφροσύνη σου δεν την έφτασαΚαι πολύ ωφελημένος ο Μέγας ασκητής πήρε τον δρόμο της επιστροφής

Α Π Ο Τ Ο Γ Ε Ρ Ο Ν Τ Ι Κ Ο

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

11

Σ τα κείμενα του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου μαζίμε τα βαθιά θεολογικά νοήματα περιέχονται συχνάκαι διδακτικά παραδείγματα από φανταστικάυποτιθέμενα περιστατικά Ένα τέτοιο παρουσιάζουμε στησυνέχειαΚάποιος λοιπόν χλεύαζε μια κουκουβάγια για μερικά απότα ιδιαίτερα γνωρίσματά της που τη διαφοροποιούν από ταάλλα πουλιά Απαριθμούσε ένα ndash ένα από αυτά Η κουκου-βάγια αντί να τα παραδεχθεί προσπαθούσε να τα δικαιολο-γήσει και να τα αντικρούσει με εύστοχο λόγο και λογικοφανήεπιχειρήματα-Τι μεγάλο κεφάλι που έχεις Είσαι κεφάλα-Του Δία το κεφάλι να δεις τι μεγάλο που είναι απαντά ηκουκουβάγια-Τι γαλαζωπά μάτια που έχεις-Αυτά τα μάτια μου είναι όπως της γαλαζομάτας Αθηνάς-Και η φωνή σου είναι λυπητερή θλιβερή και στριγγιά όχιευχάριστη-Η φωνή όμως της καρακάξας είναι πιο άσχημη αντα-παντά πάλι η κουκουβάγια-Πω πω και κάτι ψιλοπόδαρα που έχεις-Ναι έτσι είναι τα δικά μου πόδια αλλά του ψαρονιού πώςσου φαίνονται-Πρόσεξε σοφή μου της λέει στο τέλος ο συνομιλητής τηςότι από αυτά ένα μόνο ελάττωμα έχει το καθένα τους Εσύόμως τα έχεις όλα μαζί και σε μεγάλο βαθμό κουκουβάγιαμεγαλοκέφαλη με τα γαλαζωπά σου μάτια και τη στριγγό-φωνη λυπητερή φωνή σου κουκουβάγια μου ψιλοπόδαρηΣκόνταψε η ταλαίπωρη κουκουβάγια και δεν ήξερε τι νααπαντήσει(Γρηγορίου Θεολόγου Ποίημα ΚΗ΄ Κατά πλουτούντων στιχ 235-262 ΕΠΕ τόμος 9ος σελ 362)

Α ς μη δικαιολογούμαστε όπως η κουκουβάγια μελογικοφανή επιχειρήματα ή με διάφορα ευφυολο-γήματα όταν μας υποδεικνύονται τα ελαττώματάμας Ούτε να αντιδρούμε με λόγους αποστομωτικούς καιγλώσσα γεμάτη από αντιρρήσεις laquoΤο μάτι βλέπει τα άλλατα ξένα δε βλέπει τον εαυτό του ούτε όμως και τα άλλα βλέ-πει σωστά εάν αρρωστήσει υπερβολικά Το χέρι έχει ανάγκηαπό άλλο χέρι και το πόδι από το άλλο πόδιraquo (Γρηγόριος Θε-ολόγος) Και ο καθένας μας έχει ανάγκη από κάποιο σύμ-βουλο για να αποκτήσει την αληθινή γνώση του εαυτού τουκαι προχωρήσει κατόπιν και στη διόρθωση των ελαττωμά-των του Διότι θα δώσουμε λόγο για τον εαυτό μας και όχιγια τους άλλους

Ποτέ μην δικαιολογείςτις πράξεις σου Οιφίλοι σου δεν χρει-άζονται κάτι τέτοιοκαι οι εχθροί σου δενθα σε πιστέψουνούτως ή άλλως

Ανωνύμου

Είναι καλό να είσαισημαντικός αλλάείναι πιο σημαντικόνα είσαι καλός

Ανωνύμου

Αξίζω όσο ζυγίζω καιζυγίζω όσο αγαπώ

Ιερός Αυγουστίνος

Η πιο αληθινήμορφή αυτοσεβα-σμού είναι να μησκέφτεσαι τονεαυτό

Henry Ward Beecher(1813-1887)

Ο άνθρωπος πουείναι εγωιστής υπερηφανεύεται ότιέμαθε πολλά οσοφός όμως λυπάταιπου δεν έμαθε πε-ρισσότερα

Αριστοτέλης

Σταγόνες

Πίστεως

12

Σ την ιστορική της πορεία ηΕκκλησία ανέδειξε υπέρο-χους ανθρώπους γεmicroάτους

σοφία και ανθρωπιά Ξεχωριστήθέση κατέχουν οι Τρεις ΙεράρχεςΒασίλειος ο Μέγας Γρηγόριος οΘεολόγος και Ιωάννης ο Χρυσόστο-microος

Οι Άγιοι Πατέρες έζησαν το ∆rsquo αισε microια εποχή όπου το βυζαντινό κρά-τος βρισκόταν στην αρχή της δηmicroι-ουργίας του ο Ελληνισmicroός σε microιαφάση αναδηmicroιουργίας και ο Χριστια-νισmicroός σε πάλη ανάmicroεσα στον παλιόκαι νέο κόσmicroο

Με την άρτια microόρφωση τους τηνπολύπλευρη δραστηριότητα τουψηλό ήθος και το φωτεινό παρά-δειγmicroα τους φωτίζουν το χριστιανικόκόσmicroο της εποχής τους και διαχρο-νικά τον κόσmicroο του σήmicroερα

laquoΠροπορευτές της ανθρωπότη-ταςraquo ποτέ δεν έγιναν παρελθόναλλά αποτελούν αιώνιο παρόναφού-αν όχι τα ίδια-παρόmicroοια προ-βλήmicroατα αντιmicroετώπιζαν στην εποχήτους

Πνεύmicroατα ανήσυχα σπούδασανστα γνωστά πνευmicroατικά κέντρα τηςεποχής και εκτίmicroησαν βαθύτατα τηνελληνική παιδεία Άρτια κλασσικήmicroόρφωση και χριστιανική πίστησυmicroπλέκονται στα έργα τους σrsquo ένααρmicroονικότατο σύνολο Θεωρούν τηνπαιδεία πρώτιστο αγαθό του ανθρώ-που και χαρακτηρίζουν laquoσκαιούςκαι απαίδευτουςraquo εκείνους που προ-σπαθούν να επιβάλλουν την αmicroάθειατους σαν κανόνα και microέτρο

Οι Άγιοι Πατέρες δεν ήταν απλάιερωmicroένοι ή microονοmicroερείς θεολόγοιαλλά ήταν laquoπανεπιστήmicroονεςraquo Νααναφερθεί κανείς στην laquoΕξαήmicroεροraquoτου Μ Βασιλείου για να θαυmicroάσειτις γνώσεις του στη φυσική τη βιο-λογία και την Αστρονοmicroία ΣταlaquoΈπη του Γρηγορίου Θεολόγουraquoγια να ταπεινωθεί microπροστά στο φιλό-λογο και φιλόσοφο Στους laquoΛόγουςτου Ιωάννη Χρυσοστόmicroουraquo για ναθαυmicroάσει το ψυχολόγο και τον κοι-νωνιολόγο της εποχής του

Γενικά σε θέmicroατα αγωγής τωννέων διαδραmicroάτισαν πρωταγωνι-στικό ρόλο γιrsquo αυτό δικαίως ονοmicroά-ζονται παιδαγωγοί της νεότηταςΤους απασχόλησε για παράδειγmicroα οσκοπός της αγωγής και η προσωπι-κότητα του δασκάλου

Ο Μ Βασίλειος κάνει λόγο γιατην αρχή της εποπτικότητας τηναmicroοιβή τον έπαινο την επίπληξηκαι την ποινή Προβάλλει την ιδέαότι ο microαθητής δεν πρέπει να είναιπαθητικός δέκτης της προσφερόmicroε-νης γνώσης αλλά να συmicromicroετέχειενεργά microε την έκφραση της απορίαςκαι microε τη διατύπωση της γνώmicroηςτου

Εκείνο όmicroως που κάνει τουςΤρεις Ιεράρχες πάντα επίκαιρουςείναι το ένθερmicroο κήρυγmicroα τους γιατα ανθρώπινα δικαιώmicroατα Μας χω-ρίζουν 17 αιώνες και παρrsquo όλα αυτάοι απόψεις τους είναι σύγχρονες καιριζοσπαστικές

Οι θεmicroελιώδεις αρχές της αξίαςτου ανθρώπινου προσώπου τηςελευθερίας και της ισότητας είναιιδέες που επίmicroονα προβλήθηκαν microεδύναmicroη για πρώτη φορά από τουςΆγιους Ιεράρχες Η ανθρωπολογίατους βασίζεται σε microια σειρά από επι-χειρήmicroατα που όλα στηρίζονται στηνπερί ανθρώπου διδασκαλία τηςΑγίας Γραφής Πιστοί στο κήρυγmicroατου Παύλου ότι laquoδεν υπάρχει Ιου-δαίος ούτε Έλληνας δεν υπάρχειδούλος ούτε ελεύθερος δεν υπάρχειάνδρας και γυναίκα γιατί όλοι γιατον Ιησού Χριστό είναι το ίδιο πρό-σωποraquo διακήρυξαν ότι οι θεmicroελιώ-δεις αρχές της ελευθερίας και τηςισότητας περιλαmicroβάνουν όλους ανε-ξαίρετου τους ανθρώπους Η διά-κριση των ανθρώπων σε πλούσιουςκαι φτωχούς ή σε ελεύθερους καιδούλους είναι καταστάσεις ξένες στοπνεύmicroα της Ορθοδοξίας

Οι Άγιοι Πατέρες δεν παράλειψανακόmicroα να διακηρύξουν και την ισό-τητα και ισονοmicroία ανάmicroεσα στονάντρα και τη γυναίκα Έτσι ο Γρηγό-ριος ο Θεολόγος αναφερόmicroενος

Οmicroι

λία

στην

Θεί

α Λ

ειτο

υργί

α τη

ς 30

ης Ι

ανου

αρίο

υ 20

14στ

ον Μ

ητρο

πολι

τικό

Ναό

του

Αγ

Νικ

ολάο

υ

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

13

στους νόmicroους της εποχής καταγγέλλει laquo∆ενεπαινώ τη συνήθεια αυτή ∆ε συmicroφωνώ microε τη νο-microοθεσία Άνδρες έκαναν τους νόmicroους και φέρονταικατά των γυναικώνraquo Στράφηκαν microε αποφασιστι-κότητα κατά της κοινωνικής αδικίας laquoΟ θεός απότην αρχή δεν έκανε τον ένα άνθρωπο πλούσιο καιτον άλλο φτωχό Με κάθε τρόπο microας αδελφώνειεmicroείς εν τούτοις χωριζόmicroαστε και λέmicroε τις ψυχρέςλέξεις laquoδικό microουraquo και laquoδικό σουraquo υπογραmicromicroίζειο Ιερός Χρυσόστοmicroος

Και συνεχίζοντας στρέφεται ενάντια στους γαι-οκτήmicroονες laquoπου κατέχουν τη γη και νοmicroίζονταιπιο δίκαιοι Αυτούς που καρπώνονται τον πλούτοτης και επινοούν καινούριους όρους τονισmicroούκαι κάνουν για τα δάνεια γραmicromicroάτια καταρα-microέναraquo

Έρχονται σε σύγκρουση microε την παντοδύναmicroηκρατική εξουσία κάθε φορά που η τελευταία πα-ραβίαζε τα δικαιώmicroατα του ανθρώπου Είναι γνω-στή η σύγκρουση του Χρυσοστόmicroου microε τηφιλόδοξη και σπάταλη αυτοκράτειρα Ευδοξία Μιασύγκρουση που τον οδήγησε στην εξορία και τοθάνατο

Τόσο προωθηmicroένος ήταν ο κοινωνικός προβλη-microατισmicroός του που φθάνει microέχρι του σηmicroείου να δι-καιολογεί ακόmicroα και τη χρήση βίας από lsquoκείνονπου πεινά χωρίς να χαρακτηρίζει την πράξη τουσα βία laquo∆ε φρίττεις άνθρωπε δεν κοκκινίζεις απόντροπή όταν χαρακτηρίζεις επιτιθέmicroενο αυτόν πουπαλεύει για το ψωmicroί τουraquo

Οι φωτισmicroένοι Ιεράρχες προσφέρουν τεράστιοφιλανθρωπικό έργο ο ΜΒασίλειος microε τη laquoΒασι-λειάδαraquo ο Γρηγόριος microε τα συσσίτια και ο Ιωάν-νης που microεταβάλει το πατριαρχικό microέγαρο σεφιλανθρωπικό ίδρυmicroα για το οποίο δε δίστασε ναδιαθέσει τους θησαυρούς της Εκκλησίας Είναιαυτός που microιλάει στους σύγχρονους του χριστια-

νούς για την αλήθινή λατρεία του Θεού προτάσ-σοντας το χορτασmicroό των φτωχών από τα αφιερώ-microατα στο ναό laquoΜη στολίζεις το ναό της στιγmicroήπου αδιαφορείς για τη θλίψη του αδελφού σουΑυτός είναι από εκείνον ανώτερος ναόςraquo

Οι Άγιοι ∆ιδάσκαλοι microιλούν για την ειρήνη τηνοποία θεωρούν microεγάλο αγαθό ∆ε τη βλέπουν σανεπιδίωξη αφηρηmicroένη και ακατόρθωτη για τις αν-θρώπινες δυνάmicroεις Αντίθετα ο κάθε άνθρωποςmicroπορεί να εργάζεται γιrsquo αυτήν αρχίζοντας από τονεαυτό του και τις σχέσεις microε τους γύρω του

Η ειρήνη της πόλης του έθνους του κόσmicroου-λένε- εξαρτάται από το πόσο στέρεη είναι ανάmicroεσαστις σχέσεις του άνδρα και της γυναίκας microέσα στηνοικογένεια Γιατί microέσα σrsquo αυτή εκπαιδεύονται ταπαιδιά νrsquo αγαπούν την ειρήνη ή αντίθετα συνηθί-ζουν να microαθαίνουν τον ανταγωνισmicroό και τη δια-microάχη

Στις microέρες microας που η πατρίδα microας κλυδωνίζεταιεπικίνδυνα θα ήταν ευλογία Κυρίου αυτοί πουκρατούν τις τύχες των παιδιών microας στα χέρια τουςνα φωτιστούν από το έργο και το κήρυγmicroα τωνΤριών αυτών Πατέρων

Γιατί για την έλλειψη οmicroόνοιας ειρήνης ισονο-microίας δικαιοσύνης ίσης κατανοmicroής των υλικώναγαθών δεν ευθύνονται οι καιροί οι εποχές ή οπολιτισmicroός

Τι φταίει λοιπόνΚαι ο Άγιος Γρηγόριος microας απαντά ας microην

αναζητούmicroε την αιτία στην πρόοδο Ας αναλογι-στούmicroε την αλλοτρίωση microας

Λεmicroονιά ΧαρισιάδουΚαθηγήτρια-θεολόγος 1ου Λυκείου

Αλεξανδρουπόλεως

Σταγόνες

Πίστεως

14

Ενας νεαρός άνδρας πήγε να υποβάλλει αίτησηγια μια διευθυντική θέση σε μια μεγάλη εται-ρεία Αφού πέρασε την αρχική συνέντευξη έπρεπε τώρα να συμφωνήσει και ο γενικός διευθυντήςγια την πρόσληψηΟ διευθυντής ανακάλυψε από το βιογραφικό του ότιο νεαρός είχε εξαιρετικές ακαδημαϊκές σπουδές ΡώτησεlaquoΠως κατάφερες να κάνεις αυτές τις σπουδές Μήπωςπήρες υποτροφίεςraquolaquoΌχιraquo του απάντησε ο νεαρόςlaquoΟ πατέρας σου κατέβαλλε όλα αυτά τα δίδακτραraquoρώτησε ξανά ο διευθυντήςlaquoΟ πατέρας μου κύριε πέθανε όταν ήμουν ενός έτουςη μητέρα μου ήταν αυτή που πλήρωνε τα δίδακτρά μουraquoαπάντησεlaquoΠου εργάζεται η μητέρα σουraquolaquoΗ μητέρα μου εργάζεται ως καθαρίστρια ρούχωνΠλένει ρούχα για άλλουςraquoΟ διευθυντής ζήτησε τότε από το νεαρό να του δείξειτα χέρια του Ο νεαρός έδειξε τα χέρια του τα οποία ήτανλεία και πολύ απαλάlaquoΈχεις βοηθήσει ποτέ τη μητέρα σου στο πλύσιμοτων ρούχωνraquolaquoΠοτέ η μητέρα μου ήθελε πάντα να μελετώ και ναδιαβάζω όσο το δυνατόν περισσότερο Εκτός αυτού ημητέρα μου πλένει τα ρούχα πιο γρήγορα από μέναΟ διευθυντής είπε laquoΘέλω να σου ζητήσω κάτι Ότανπας σπίτι σήμερα πήγαινε να καθαρίσεις τα χέρια τηςμητέρας σου και θα τα ξαναπούμε αύριο το πρωίraquoΟ νεαρός θεώρησε ότι οι πιθανότητες να πάρει τηθέση ήταν πολύ μεγάλες Όταν πήγε πίσω στο σπίτι ζή-τησε από τη μητέρα του να τον αφήσει να καθαρίσει ταχέρια της Η μητέρα παραξενεύτηκε και με ανάμεικτα συ-ναισθήματα άπλωσε τα χέρια της προς το γιο τηςΟ νεαρός άρχισε να πλένει τα χέρια της μητέρας τουσιγά-σιγά ενώ δάκρυα έσταζαν από τα μάτια του όσηώρα το έκανε αυτό Ήταν η πρώτη φορά που παρατή-ρησε ότι τα χέρια της μητέρας του ήταν τόσο ζαρωμένακαι ότι υπήρχαν τόσες πολλές μελανιές πάνω τους Με-ρικές μελανιές μάλιστα ήταν τόσο οδυνηρές που η μη-τέρα του βογκούσε όταν τις άγγιζεΉταν η πρώτη φορά που ο νεαρός συνειδητοποίησεότι ήταν αυτά τα χέρια που έπλεναν σε καθημερινή βάσηρούχα για να μπορέσει να πληρώσει τα δίδακτρά του Οιμελανιές στα χέρια της ήταν το τίμημα που η μητέραέπρεπε να πληρώσει για την εκπαίδευσή του και το μέλ-λον του παιδιού τηςΜετά τον καθαρισμό των χεριών της μητέρας του ονεαρός άρχισε να πλένει σιγά ndash σιγά όλα τα ρούχα πουείχαν στοιβαχτεί για πλύσιμο μονολογώντας laquoΜάννασυγγνώμη και σrsquo ευχαριστώ για όλαraquo laquoΜάννα συγγνώμηκαι σrsquo ευχαριστώ για όλαraquohellip ενώ δάκρυα συνέχιζαν νατρέχουν από τα μάτια του

Εκείνο το βράδυ μητέρα και ο γιος έκατσαν και κου-βέντιασαν για αρκετή ώρα Την άλλη μέρα το πρωί ότανο νεαρός πήγε στο γραφείο του διευθυντή συγκινημένοςκαι βουρκωμένος βλέποντάς τον έτσι τον ρώτησεlaquoΓια πες μου λοιπόν τι έγινε χθες στο σπίτι σου Τιέκανες Έμαθες κάτι καινούργιοraquoΟ νεαρός απάντησε laquoΚαθάρισα τα χέρια της μητέραςμου αλλά και έπλυνα τελικά όλα τα ρούχα που είχε γιαπλύσιμο Τώρα κατάλαβα και εκτίμησα την προσπάθειατης μητέρας μου Χωρίς τη μητέρα μου δεν θα ήμουναυτό που είμαι σήμερα Συνειδητοποίησα με την πράξηαυτή πόσο σημαντική είναι η βοήθεια που σου προσφέ-ρουν οι άλλοι Έχω καταλήξει να εκτιμώ την αξία και τησημασία που έχει το να βοηθά ο ένας τον άλλο στην οι-κογένεια και στην κοινωνίαraquoΟ διευθυντής τότε του είπε laquoΑυτό είναι που ψάχνωσε ένα συνεργάτη Θέλω να προσλάβω ένα άτομο πουδεν θα σκέφτεται μόνο το εαυτό του που μπορεί να γνω-ρίζει και να εκτιμά τη βοήθεια τις προσπάθειες και ταδεινά των άλλων για να επιτευχτούν κάποια πράγματαστη ζωή και δεν θα θέτει τα χρήματα ως μοναδικό στόχοτου στη ζωή του Έχεις προσληφθείraquoΑυτό το νεαρό άτομο εργάστηκε πολύ σκληρά έλαβεαξιώματα στην επιχείρηση και απολάμβανε το σεβασμότων υφισταμένων του Κάθε εργαζόμενος που είχε ερ-γάστηκε επιμελώς και ως ομάδα με τους υπόλοιπους Οιεπιδόσεις της εταιρίας βελτιώθηκαν σημαντικά

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

15

K αι λέω πως είναι επίκαιρα επειδή λόγωτης ανέχειας πολλά ζευγάρια που μέχριτώρα στέκονταν καλά οικονομικά αρχί-

ζουν τώρα να έχουν προστριβές και πολλές περιπτώ-σεις καταλήγουν στο διαζύγιο Ας ακούσουμε τονΆγιο

laquoΑλλά και η γυναίκα δεν πρέπει να περιφρονείτον άνδρα της για οποιονδήποτε λόγο προπαντόςαν είναι φτωχός Να μη βαρυγγομάει και να μην τονβρίζει λέγοντας λχ ldquoΑνανδρε και δειλέ τεμπέληκαι ακαμάτη ανάμελε και υπναρά Ο τάδε αν καικαταγόταν από φτωχή οικογένεια με πολλούς κό-πους και κινδύνους έκανε μεγάλη περιουσία Και ναη γυναίκα του φοράει πανάκριβα ρούχα κυκλοφο-ρεί με αμάξι έχει τόσους υπηρέτες ενώ εγώ πήραεσένα που είσαι ζαρωμένος από τη φτώχεια και ζειςάσκοπαrdquo

Δεν πρέπει η γυναίκα να λέει στον άνδρα της τέ-τοια λόγια

Το σώμα δεν εναντιώνεται στο κεφάλι αλλά τουπακούει Πώς όμως θα υποφέρει τη φτώχεια Απόπου θα βρει παρηγοριά Ας σκεφτεί τις φτωχότερεςγυναίκες Ας συλλογιστεί πόσες κοπέλες από καλέςοικογένειες όχι μόνο τίποτα δεν πήραν από τους άν-δρες τους αλλά και ξόδεψαν τη δική τους περιουσίαγιrsquo αυτούς Ας αναλογιστεί τους κινδύνους από έναντέτοιο πλούτο και θα προτιμήσει τότε τη φτωχικήαλλά ήσυχη ζωή

Γενικά αν αγαπάει τον άνδρα της δεν θα ξεστο-μίσει ποτέ παράπονο ή προσβλητικό λόγο γιrsquoαυτόν Θα προτιμήσει να τον έχει κοντά της χωρίςπλούτη παρά να είναι πλούσιος και αυτή να ζειμέσα στην ανασφάλεια και τις ανησυχίες που συ-νεπάγονται οι επιχειρηματικές δραστηριότητες

Ούτε και ο άνδρας όμως ακούγοντας τα πα-ράπονα ή τις επικρίσεις της γυναίκας του πρέπεινα τη βρίζει ή να τη χτυπάει επειδή έχει εξουσίαπάνω της Καλύτερα να τη συμβουλεύει και νατη νουθετεί ήρεμα χωρίς ποτέ να σηκώνει χέριεναντίον της

Ας τη διδάσκει την ουράνια φιλοσοφία τη χρι-στιανική που είναι ο αληθινός πλούτος Ας τη διδά-σκει όχι μόνο με τα λόγια αλλά και με τα έργα πως ηφτώχεια δεν είναι καθόλου κακό Ας τη διδάσκει ναπεριφρονεί τη δόξα και νrsquo αγαπά την ταπείνωσηmiddot καιτότε εκείνη ούτε παράπονο θα έχει ούτε χρήματαθα επιθυμεί Ας τη διδάσκει να μην αγαπάει ταχρυσά κοσμήματα και τα πολυτελή ρούχα και ταπολλά αρώματα ούτε να θέλει για το σπίτι ακριβάέπιπλα και περιττά στολίδια

Όλα τούτα φανερώνουν ματαιόδοξο φρόνημακαι κουφότητα Και της ίδιας και του σπιτιού στολι-σμός ας είναι η κοσμιότητα και η σεμνότητα Και ηίδια και το σπίτι ας μοσχοβολάνε το άρωμα της σω-φροσύνης και της αρετήςraquo

Αγ Ιωάννης ο Χρυσόστομος

Σταγόνες

Πίστεως

16

()

Ημετάνοια απαιτεί να έχει ο άνθρωπος δυ-νατό χαρακτήρα να αποδεχθεί ότι περπα-τάει σε λαθεμένο δρόμο και ότι ζει με

στραβό τρόπο κι έπειτα να αποφασίσει να τα διορ-θώσει Είναι χαρακτηριστικό των έξυπνων και ικα-νών ανθρώπων να αλλάζουν γνώμη και άποψη καινα διορθώνουν τα όσα έπραξαν όταν διαπιστώσουνότι δεν ήταν τα σωστά

Η Εκκλησία υποκλίνεται μπροστά σacute όποιοναμαρτωλό μετανοεί και βεβαιώνει ότι για τη μετά-νοιά του χαίρεται όλος ο ουρανός Είναι τόσο κακόπράγμα η αμετανοησία που η Εκκλησία την θεωρείldquoβλασφημίαrdquo κατά του Αγίου Πνεύματος laquoη μόνηαμαρτία που δεν θα συγχωρεθεί ποτέraquo (Μαρκ 329) είπε ο Χριστός και δεν θα συγχωρεθεί επειδήδεν το θέλει ο άνθρωπος όχι επειδή δεν το θέλει οΘεός Το Άγιο Πνεύμα ζεσταίνει και φωτίζει Είναιχάρις είναι σοφία είναι έμπνευση είναι χαρά κιευλογία στη ζωή του ανθρώπου όταν φυσικά τοθέλει ο άνθρωπος Όταν δεν το θέλει όταν απορρί-πτει τη μετάνοια και παραμένει αμετανόητος τότεβυθίζεται στο σκοτάδι στο ψύχος στη γρουσουζιάστην αποτυχία στη θλίψη

Η μετάνοια είναι ένας δρόμος μοναχικός ανηφο-ρικός που οδηγεί σrsquo ένα Γολγοθά όμως αμέσωςμετά ακολουθεί η Ανάσταση η λύτρωση η ελευθε-ρία από κάθε δεσμά

Η μετάνοια είναι ένας δρόμος κι ένας τρόποςπροσωπικός Μπορεί όμως να είναι ένας δρόμος κιένας τρόπος εθνικός Όταν αποφασίζει ένα έθνοςένας ολόκληρος λαός να μετανοήσει για τις αμαρ-τίες του και να λυτρωθεί από την γκρίνια από τηναποτυχία και από τον εξευτελισμό

()

Δεν αρκεί λοιπόν η διαπίστωση ldquoη κρίσηείναι ηθικήrdquo Χρειάζεται μετάνοια και διόρ-θωση χρειάζεται αποκατάσταση βελτίωση

και επανέναρξη Μόνο τότε η μετάνοια ως βίωματου λαού θα αναστείλει την καταστροφή και θααποτρέψει τον αφανισμό Πως μπορεί να γίνειαυτό Με αλλαγή νοοτροπίας που λέει κι ο Πρω-θυπουργός μας με μετάνοια που λέει η πίστη μαςΑπλές κινήσεις χρειάζονται

Τα σχολεία να διδάξουν αξιολογώτερα πράγ-ματα για τη ζωή των παιδιών μας και να απαντή-σουν στα πνευματικά τους ερωτηματικά Αν έναςδάσκαλος έχει μια κακή εμπειρία από ένα κληρικόας μην γκρεμίσει μέσα στη ψυχή των μαθητών τουτο Χριστό και την Πίστη γιατί τότε ο δάσκαλος δενμορφώνει πολίτες αλλά καλλιεργεί τρομοκράτες

Η οικογένεια να παραμερίσει τους εγωϊσμούς καινα ενδιαφερθεί για τα παιδιά της Φτάνουν πια ταναυάγια που δημιουργούνται με την ευκολία των δια-ζυγίων Αργούν σήμερα οι νέοι να προχωρήσουν σεγάμο επειδή δεν έχουν πρότυπα Και χωρίζουν εύ-

Απόσπασmicroα από την οmicroιλία του Μητροπολίτου Αλεξανδρουπόλεως ΑΝΘΙΜΟΥστον Αrsquo Κατανυκτικό-Συγχωρητικό Εσπερινό την 2α Μαρτίου 2014

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

17

κολα επειδή δεν έχουν υπομονή και αγωνιστική διά-θεση Συντρίμμιαmiddot τα παιδιά τους και οι μελλοντικέςτους οικογένειες

Οι κληρικοί να παλέψουμε τα πάθη μας να πα-ραδεχτούμε με ειλικρίνεια τις πτώσεις μας και νακατασταθούμε πατέρες του λαού μας με γνώμονατην ελευθερία του Ευαγγελίου και στόχο τη χαράκαι την τιμιότητα της laquoκατὰ Χριστὸνraquo ζωής

Το Κράτος να θεσμοθετήσει τις αρετές τιςαξίες την πίστη την παράδοση και τον υγιή πολι-τισμό του λαού μας Ας το καταλάβουν οι Κυβερ-νήσεις ότι άθεο Κράτος δεν μπορεί να υπάρξειΧωρισμό από την Εκκλησία δεν τον τολμά και ηπολεμική κατά της Εκκλησίας αποβαίνει υπέρ τηςΠίστεώς μας

Η τηλεόραση να διδάσκει τιμιότητα και να μηνδιαφθείρει τα ήθη

Ο λαός μας να ψηφίζει με κριτήρια κυρίωςπνευματικά κι όχι μόνο οικονομικά

Η κοινωνία να περπατάει στέρεα με βάση τηνδιαχρονική εμπειρία της και να μη ζαλίζεται με ταβρώμικα ακούσματα των σύγχρονων δυτικών Σει-ρήνων

Πές μου σας παρακαλώ εσείς έχετε αντιληφθείκάποια τέτοια συλλογική προσπάθεια στη Χώραμας Έστω κάποια παρόμοια διάθεση Όμως τίβλέπουμε Στην πόλη μας

Καταλάβατε ότι σιγά-σιγά εγκαθιδρύεται ως θε-σμός το καρναβάλι Άρχισε ήπια τάχα laquoμόνο γιατα παιδιάraquo λες κι αυτά δεν ζουν το δράμα των οι-κογενειών τους Πιέζει ο Δήμος τα Σχολεία οι δά-σκαλοι τους μαθητές οι μαθητές τους γονείς καικανείς δεν βρίσκει τη δύναμη να σταματήσει αυτότο ανούσιο πανηγύρι του μασκαρέματος Η τραγω-δία που βιώνουν σήμερα τα νέα παιδιά στην Ελ-λάδα δεν ομορφαίνει με το χαζό χορό και τοφτιασιδωμένο πρόσωπο της Αποκριάς

Καταλάβατε την παρουσία του Καζίνου στην πε-ριοχή μας Τούρκοι μπαινοβγαίνουν στον τόπο μαςσυνοδευόμενοι από laquoμπράβουςraquo για να κάνουνεδώ όσα δεν τους επιτρέπονται στη Χώρα τους καιπροετοιμάζονται απέναντι στο Καζίνο Κέντρα δια-σκέδασης με γυναίκες επί πληρωμή Τάχα το Κα-ζίνο θα ήταν μόνο για ξένους Ποιός μπορεί νααπαγορεύσει την είσοδο σε ντόπιους Σε κάποιασχετική συζήτηση μου είπε ο στρατηγός μας ldquoέχωνα χάσω στρατιωτικούς από το τζόγο σεβτεrdquo

Και για το Καρναβάλι και για το Καζίνο παρα-κάλεσα φώναξα έγραψα Τάχα όλοι συμφωνούσανμε μένα κι από πίσω έλεγαν άλλα Μάλιστα με ρώ-τησαν αν σας ζητήσουν να κάνετε αγιασμό στο κα-ζίνο θα πάτε Κι απάντησα ldquoθα πάω να κάνωαγιασμό όταν θα κλείσει και θα φύγει από τοντόπο μαςrdquo Βλέπετε όμως ότι πρυτάνευσε η έστω

σύντομη ελάχιστη οικονομική διευκόλυνση κάποιωνστην περιοχή σε βάρος του συνόλου του λαού μαςτης ζωής μας και της αξιοπρεπείας μας

()

Εμείς στην Ελλάδα σήμερα βιώνουμε μέσαμας μια ζοφερή κατάσταση Κούφιες διαπι-στώσεις λεκτικοί λεονταρισμοί δειλία απο-

ρία νωθρότητα αηδία απόρριψη διγλωσσία κακίακανιβαλισμό ενάντια σε πρόσωπα ομάδες και θε-σμούς απελπισία

Και γύρω μας laquoσυνοχὴ ἐθνῶν ἐν ἀπορίᾳ ἠχούσηςθαλάσσης και σάλου ἀποψυχόντων ἀνθρώπων ἀπὸφόβου καὶ προσδοκίας τῶν ἐπερχομένων τῇ οἰκου-μένῃraquo (Λουκ 2125-26)

Κανείς δεν ξέρει αύριο τί θα συμβεί στον τόπομας και πως θα διαμορφωθούν γεωπολιτικά οι συν-θήκες στην περιοχή αφού όλα τα αυτονόητα ανα-τρέπονται όλες οι παραδοσιακές συμμαχίεςεπαναπροσδιορίζονται και οι έμποροι των εθνώνστυγνά βυσσοδομούν στις πλάτες μας

Τουλάχιστον ας έχουμε εσωτερική ηρεμία καιψυχική γαλήνη Ας επιστρέψουμε ας ψάξουμε κιας βρούμε τη δύναμη που μας στήριξε επί αιώνεςστη μακραίωνη δουλεία Κι αυτή είναι η Χριστια-νική Πίστη μας και η Ορθόδοξη Παράδοσή μας

Ο Ελληνισμός ζει την Μεγάλη Σαρακοστή τουΑς τη ζήσουμε με συνέπεια ως λαός Όλοι μαζί ωςέθνος για το καλό όλων μας Για το μέλλον μαςΜας χρειάζεται μετάνοια νηστεία εγκράτεια προ-σευχή συγχωρητικότητα αγάπη μεταξύ μας τιμιό-τητα δικαιοσύνη εμπιστοσύνη στο Χριστό και στηνΕκκλησία του

Όταν οι λαοί σηκώνουν στους ώμους τους τοσταυρό της Σαρακοστής τότε δεν γνωρίζουν εξαν-δραποδισμό και αφάνεια Θεωρώ ότι ζούμε σε μιακρίσιμη καμπή της Ιστορίας μας Ο δρόμος μπρο-στά μας είναι εξαιρετικά δύσκολος και δύσβατοςΈχουμε τις ιδιορρυθμίες μας οι Έλληνες και ταπανάρχαια ελαττώματα της φυλής μας Οι φίλοιμας είναι αποδεδειγμένα λίγοι Η μόνη ζωντανή καιεναργής πνευματικότητα της Χώρας μας με ερεί-σματα μάλιστα και στη λαϊκή μας παράδοση είναιη Ορθόδοξη Χριστιανική μας Πίστη Ας την εμπι-στευθούμε κι ας στηριχτούμε επάνω της Ούτως ήάλλως βιώνουμε τη Μεγάλη μας εθνική Σαρακοστήκι αυτή θα διαρκέσει Ας τη ζήσουμε με την τάξημε την ευπρέπεια και με τη δυναμική της Ορθοδό-ξου Εκκλησίας μας

Και laquoδόξα τῷ Θεῷτῷ ἐν πικροῖς φαρμάκοις

κατεργαζομένῳ τὴν σωτηρίαν ἡμῶνraquoΑμήν

Σταγόνες

Πίστεως

18

laquoΠώς αγριεύουν έτσι οι άνθρωποι Πώςμεμιάς αφήνονται έρμαια στις ροπέςκαι στις τάσεις της φθαρτής ανθρώ-

πινης τους φύσης Πώς κατάντησε απόψεαυτή η ήσυχη επαρχιακή πόλη Θαρρείς καιδεν την κατοικούν άνθρωποι αλλά ανθρωπό-μορφα τέρατα που άλλος με κεφάλι γαϊδά-ρου άλλος λιονταριού άλλος πιθήκουτρέχουν να προλάβουν να γλεντήσουν να με-θύσουν να αμαρτήσουν όσο γίνεται περισσό-τερο

Γιατί απόψε είναι Τσικνοπέμπτη και γέμισεη πόλη μασκαράδες Απόψε κάθε λογικός άν-θρωπος δεν ξεμυτίζει από το σπίτι τουraquo Αυτάσκεφτόταν ο παπα-Θανάσης καθώς έμπαινεστο σπίτι του γυρνώντας από το ναό

- Α παπαδιά μου το κακό παράγινε ΟΘεός να μας συγχωρέσει είπε στη γυναίκατου μόλις μπήκε μέσα Εκείνη τον κοίταξε μεκατανόηση

- Ο Θεός να μας φυλάει είπε και άρχισε ναετοιμάζει το βραδινό φαγητό

Στο σπίτι του παπα-Θανάση περασμέναπια τα μεσάνυχτα επικρατεί ησυχία Τα παι-διά και η παπαδιά είχαν ήδη κοιμηθεί κι οπαπα-Θανάσης ετοιμαζότανε και κείνος ναπάει για ύπνο όταν ακούστηκε το κουδούνιτης πόρτας Τινάχτηκε μέσα στον ύπνο της ηπαπαδιά και βρέθηκε δίπλα στον παπα-Θα-νάση

- Μην ανοίγεις τέτοια νύχτα πάτερ μουτον παρακάλεσε φοβισμένη

- Γιατί φοβάσαι την καθησύχασε εκείνοςΕίναι η πρώτη φορά που μας κτυπούν τέτοιαώρα την πόρτα Αφού το ξέρεις το σπίτι τουΙερέα διανυκτερεύει κάθε βράδυ

- Ναι μα απόψεhellipΤης χαμογέλασε ο παπα-Θανάσης και

άνοιξε την πόρτα- Πάτερ μου με συγχωρείτε που ήρθα τέ-

τοια ώρα όμως η μάνα μου πεθαίνει και ζητάνα εξομολογηθεί και να κοινωνήσει

Ο άνθρωπος που στεκόταν μπροστά τουπαρόλο που ήταν άντρας έτρεμε ολόκληροςκι άφηνε τα δάκρυά του δίχως ντροπή να τρέ-χουν

- Πήγαινε εσύ κοντά της παιδί μου και γωπάω ως την εκκλησία να πάρω τη Θεία Κοινω-νία και έρχομαι αμέσως

Έφυγε ο άντρας αφήνοντας στον παπα-Θα-νάση τη διεύθυνσή του

- Που θα πας πάτερ μου μόνος σου τέτοιαώρα μια τέτοια νύχτα Δε φοβάσαι Γιατί δεντον κρατούσες να πάτε συντροφιάraquo

Η παπαδιά μιλούσε και κείνος την κοίταζεαυστηρά

- Μόνος είπες παπαδιά μόνος Κι ο Κύριοςπου θα κουβαλάω στα χέρια μου Α παπαδιάμου κάτι σrsquo έχει πιάσει απόψε και δε μιλάςγνωστικά

Ντύθηκε ο παπα-Θανάσης και βγήκε στοδρόμο Ξέχασε πως ήταν νύχτα Τσικνοπέμ-πτης Δεν τον απασχολούσαν καθόλου οι μα-σκαράδες που έβλεπε γύρω του Ένα μόνο τον

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

19

απασχολούσε να προλάβει να δώσει το laquoφάρ-μακο της αθανασίαςraquo στην ετοιμοθάνατη

Πήρε με δέος στα χέρια του το Σώμα και τοΑίμα του Χριστού και ξαναβγήκε στο δρόμο Δενκοιτούσε ούτε δεξιά ούτε αριστερά Μόνοέτρεχε να προλάβει Σε μια στροφή του δρόμουακούσε γέλια και φωνές Κάποιος φώναξε κοροϊ-δευτικά laquoΤην ευχή σου Δέσποταraquo μα δεν γύ-ρισε να κοιτάξει Και τότε δεν κατάλαβε πωςβρέθηκε κυκλωμένος από μια παρέα μασκαρά-δων που προσπαθούσαν να τον σταματήσουν

- Συνάδελφε πού πάμεΈνας νεαρός μασκαρεμένος σε παπά με

χνώτο που μύριζε ποτό στεκόταν μπροστά τουκρατώντας στο χέρι ένα σταυρό Τα lsquoχασε οπαπα-Θανάσης και πριν προλάβει να πει τίποταδέχτηκε την επίθεση όλου του τσούρμου Άλλοςτον τραβούσε από τα ράσα κι άλλος του έβγαζετο καλυμμαύχι

Ο παπα-Θανάσης έσφιξε στο στήθος του τrsquoάχραντα Μυστήρια και προσπάθησε να τους μι-λήσει μα κανένας δεν άκουγε Κάποιος τότε τουτράβηξε τη γενειάδα και -σαν να τον κτύπησεηλεκτρικό ρεύμα- άρχισε να φωνάζει

- Είναι αληθινός ρε είναι αληθινόςΗ παρέα κοκκάλωσε στη θέση της κι ο παπα-

Θανάσης με το πρόσωπο μουσκεμένο από τονιδρώτα της αγωνίας και τα δάκρυά του τους κοί-ταξε χωρίς να μιλά

- Συγγνώμη πάτερ είπε εκείνος που του τρά-βηξε τη γενειάδα Νομίζαμε πως ήσασταν ψεύ-τικος σαν κι αυτόν καιhellip

- Σας είδαμε και τέτοια ώρα έξω και ήμαστανσίγουροι πως ήσασταν μασκαρεμένος Συγχωρέ-στε μας είπε ένας άλλος

- Πάω να κοινωνήσω μια ετοιμοθάνατη παι-διά μου Ο θάνατος δεν έχει ώρες κατάλ ληλεςκαι ακατάλληλες κι εγώ τρέχω να τον προλάβωΚαι συ παιδί μου βγάλε τα ράσα τα τιμημέναΜην αμαρτάνεις άλλο ρεζιλεύοντάς τα Είναιπολύ ιερό το ράσο για να μασκαρεύεσαι μrsquoαυτό Τραβάτε στα σπίτια σας παιδιά μου κι οΘεός να σας συγχωρέσει

Άνοιξε το βήμα του ο παπα-Θανάσης για νακερδίσει το χαμένο χρόνο Ήταν πικραμένος ωςτα κατάβαθά του Τόσο πολύ λοιπόν χάλασανοι άνθρωποι ώστε μασκαρεύονται και ιερείς

- Πάτερ ΠάτερΗ φωνή που έφτασε στα αυτιά του ήταν γε-

μάτη αγωνία Σταμάτησε και περίμενε Ένας νε-αρός κατακόκκινος από την τρεχάλα και τηνντροπή έφτασε κοντά του λαχανιασμένος

- Πάτερ Είμαι κείνος που ντύθηκε παπάς Τοέκανα εντελώς απερίσκεπτα πάτερ καιhellip καιθέλω να lsquoρθω μαζί σας στο σπίτι της έτοιμοθά-νατης Δενhellip δεν θέλω να σας πάρουν κι άλλοιγια ψεύτικοhellip

Ο παπα-Θανάσης του έκανε νόημα να τονακολουθήσει Στα χέρια του ο νεαρός κρατούσετο σταυρό που είχε μαζί του Μπήκαν στο σπίτιτης ετοιμοθάνατης σιωπηλοί

- Χαίρομαι πάτερ που βρήκατε και παπαδάκικαι δεν ήρθατε μόνος είπε ο άντρας που τονείχε καλέσει

Ο νεαρός ξανακοκκίνησε και κοίταξε με αγω-νία τον παπα-Θανάση

Ναι ο Θεός μου τον έστειλε είπε εκείνος καιτα λόγια του καρφώθηκαν στην καρδιά του νεα-ρού

- Πάτερ δεν θα σας εγκαταλείψω ποτέ έλεγεο νεαρός λίγη ώρα αργότερα όταν ο παπα-Θα-νάσης κλείδωνε το ναό αφήνοντας ξανά μέσατο Σώμα και το Αίμα του Χριστού θα γίνω ο βοη-θός σας το παπαδάκι σας Ίσως έτσι με συγχω-ρήσει ο Θεός για την ιεροσυλία που έκανα

-Άμποτε παιδί μου να το φορέσεις το ράσοκι αληθινά είπε ο παπα-Θανάσης και τον ευλό-γησε με τα δυό του χέρια εκείνα που πριν απόλίγο κρατούσαν τον Ίδιο τον Κύριο Και παράξενοο παπα-Θανάσης είχε τη σιγουριά πως αυτό θαγινόταν κάποια μέρα Και ακόμα πιο παράξενοτην ίδια σιγουριά ένιωσε μέσα του κι ο νεαρός

Όσο πιό άρρωστος και πιοαμαρτωλός είσαι τόσο πιο

κατάλληλος είσαι για να σε πάρει σταχέρια του ο Χριστός

Όταν στο χέρι σου κρατάς σφυρίγύρω σου βλέπεις καρφιά

Όταν στα χέρια σου κρατάς ανθοδο-χείο γύρω σου βλέπεις λουλούδια

(Άγιος Νικόλαος Καβάσιλας)

Σταγόνες

Πίστεως

20

Ηταν δυο αδέλφιαmiddot τα οποία αφού μοιράστη-καν αναμεταξύ τους την πατρική περιουσίαο ένας έμεινε στο σπίτι ενώ ο άλλος έφυγεσε μακρινή χώρα Εκεί αφού κατέφαγε όλα όσατου δόθηκαν δυστύχησε και υπέφερε μη υπομέ-νοντας τη ντροπή από τη φτώχεια (Λουκά 15 11κε) Αυτή την παραβολή θέλησα να σας την πωγια να μάθετε ότι υπάρχει άφεση αμαρτημάτωνκαι μετά το Βάπτισμα εάν είμαστε προσεκτικοίΚαι το λέγω αυτό όχι για να σάς κάνω αδιάφο-ρους αλλά για να σας απομακρύνω από την από-γνωση Γιατί η απόγνωση μας προξενεί χειρότερακακά και από τη ραθυμίαΑυτός λοιπόν ο υιός αποτελεί την εικόνα εκεί-νων που αμάρτησαν μετά το Βάπτισμα Και ότιφανερώνει εκείνους που αμάρτησαν μετά το Βά-πτισμα αποδεικνύεται από το ότι ονομάζεται υιόςΓιατί κανένας δεν μπορεί να ονομασθεί υιόςχωρίς το Βάπτισμα Επίσης διέμενε στην πατρικήοικία και μοιράστηκε όλα τα πατρικά αγαθά ενώπριν από το Βάπτισμα δεν μπορεί κανείς να λάβειτην πατρική περιουσία ούτε να δεχθεί κληρονο-μία Ώστε με όλα αυτά μας υπαινίσσεται το σύ-νολο των πιστώνΕπί σης ήταν αδελφός εκείνου που είχε προκόψειΑδελφός όμως δεν θα μπορούσε να γίνει χωρίςτην πνευματική αναγέννηση Αυτός λοιπόν αφούέπεσε στη χειρότερη μορφή κακίας τι λέγει laquoΘαεπιστρέψω στον πατέρα μουraquo (Λουκά 1518) Γιαυτό ο πατέρας του τον άφησε και δεν τον εμπό-δισε να φύγει στην ξένη χώρα για να μάθει καλάμε την πείρα πόση ευεργεσία απολάμβανε ότανβρισκόταν στο σπίτι Γιατί πολλές φορές ο

Θεός όταν δεν πείθει με το λόγο του αφή-νει να διδαχθούμε από την πείρα των πραγ-μάτων πράγμα βέβαια που έλεγε και στουςΙουδαίουςΑ φού λοιπόν ο άσωτος έφυγε στην ξένη χώρα καιαπό τα ίδια τα πράγματα έμαθε πόσο μεγάλοκακό είναι να χάσει κανείς το πατρικό του σπίτιεπέστρεψε και ο πατέρας του τότε δεν του κρά-τησε κακία αλλά τον δέχτηκε με ανοιχτή αγκαλιάΓιατί άραγε Επειδή ήταν πατέρας και όχι δικα-στής Και στήθηκαν τότε χοροί και συμπόσια καιπανηγύρια και όλο το σπίτι ήταν φαιδρό και χα-ρούμενο Τι μου λες τώρα άνθρωπέ μου Αυτέςείναι οι αμοιβές της κακίας Όχι της κακίας άν-θρωπε αλλά της επιστροφής Όχι της πονηρίαςαλλά της μεταβολής προς το καλύτεροΚαι ακούστε και το σπουδαιότερο Αγανάκτησε γιrsquoαυτά ο μεγαλύτερος υιός Ο πατέρας όμως τονέπεισε κι αυτόν μιλώντας του με πραότητα και λέ-γοντας laquoσυ πάντοτε ζούσες μαζί μου ενώ αυτόςήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρός και ξανα-βρήκε τη ζωή τουraquo (Λουκά 1531-32) Όταν πρέπεινα διασώσει τον χαμένο λέγει laquoΔεν είναι ώρατώρα για δικαστήρια ούτε για λεπτομερή εξέ-ταση αλλά είναι ώρα μόνο φιλανθρωπίας καισυγγνώμηςraquo Κανένας ιατρός που έχει αμελήσει ο

ίδιος να δώσει φάρμακο στον ασθενή δεν ζητείευθύνες απ αυτόν για την αταξία του και ούτε τοντιμωρεί Και αν ακόμα χρειαζόταν να τιμωρηθεί οάσωτος τιμωρήθηκε αρκετά ζώντας στην ξένηχώραΤόσο λοιπόν χρόνο στερήθηκε τη συντροφιάμας και έζησε παλεύοντας με την πείνα την ατί-μωση και τα χειρότερα κακά Γιrsquo αυτό λέγει ο πα-τέρας laquoήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρόςκαι ξαναβρήκε τη ζωή τουraquo Μη βλέπεις λέγει ταπαρόντα αλλά σκέψου το μέγεθος της προηγού-μενης συμφοράς Αδελφό βλέπεις όχι ξένο Στονπατέρα του επέστρεψε που ξεχνάει τα περασμέναη καλύτερα που θυμάται εκείνα μόνο τα οποίαμπορούν να τον οδηγήσουν σε συμπάθεια καιέλεος σε στοργή και ευσπλαχνία τέτοια που ται-ριάζει στους γονείς Γι αυτό δεν είπε εκείνα πουέπραξε ο άσωτος αλλά εκείνα που έπαθε Δεν λυ-πήθηκε ότι κατέφαγε την περιουσία του αλλrsquo ότιπεριέπεσε σrsquo αμέτρητα κακά[] Ασκώντας την αρετή να φοβόμαστε μήπωςπέσουμε στηριζόμενοι στο θάρρος μας Και όταναμαρτάνουμε να μετανοούμε Και εκείνο που είπααρχίζοντας την ομιλία αυτό λέγω και τώρα Είναιπροδοσία της σωτηρίας μας αυτά τα δύο δηλαδήκαι το να έχουμε θάρρος όταν είμαστε ενάρετοικαι το να απελπιζόμαστε όταν είμαστε πεσμένοιστην κακίαΓιrsquo αυτό ο Παύλος για νrsquo ασφαλίσει εκείνουςπου ασκούν την αρετή έλεγε laquoΕκείνος που νομί-ζει ότι στέκεται ας προσέχει μήπως πέσειraquo (ΑrsquoΚορ 10 12) Και πάλι laquoΦοβάμαι μήπως ενώ κή-ρυξα σε άλλους εγώ ο ίδιος βρεθώ ανάξιοςraquo (ΒrsquoΚορ 11 3) Ανορθώνοντας πάλι τους πεσμένουςκαι διεγείροντάς τους σε μεγαλύτερη προθυμίαδιακήρυττε έντονα στους Κορινθίους γράφονταςτα εξής laquoΜήπως πενθήσω πολλούς που αμάρτη-σαν προηγουμένως και δεν μετανόησανraquo (Βrsquo Κορ12 21) Για να δείξει ότι είναι άξιοι θρήνων όχιτόσο εκείνοι που αμαρτάνουν όσο εκείνοι πουδεν μετανοούν για τα αμαρτήματά τους Και οπροφήτης πάλι λέγει laquoΜήπως εκείνος που πέφτειδεν σηκώνεται η εκείνος που παίρνει στραβόδρόμο δεν επιστρέφειraquo (Ιερ 8 4) Γι αυτό και οΔαυίδ παρακαλεί αυτούς ακριβώς λέγοντας laquoΣή-μερα εάν ακούσετε τη φωνή Αυτού μη σκληρύ-νετε τις καρδιές σας όπως τότε που Τονπαραπίκραναν οι πατέρες σαςraquo (Ψαλμ 94 8)Όσο λοιπόν θα υπάρχει το σήμερα ας μηαπελπιζόμαστε αλλrsquo έχοντας ελπίδα προς τονΚύριο και έχοντας κατά νουν το πέλαγος της φι-λανθρωπίας Του αφού αποτινάξουμε κάθε τι τοπονηρό από τη σκέψη μας ας ασκούμε με πολλήπροθυμία και ελπίδα την αρετή και ας επιδεί-ξουμε μετάνοια με όλη τη δύναμή μαςΆγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

21

Κ άποιος νέος κάποτε ζώντας ακό-λαστη ζωή θέλησε κάποια Κυ-ριακή να πάει στην εκκλησία απόπεριέργεια Στο κήρυγμά του ο λειτουργόςιερέας μίλησε για τη μετάνοια Ο νέος συγ-κλονίστηκε τόσο πολύ τόσο βαθειά ώστεαποφάσισε να αλλάξει ζωή Μετά το πέραςτης Θείας Λειτουργίας ζήτησε να εξομολο-γηθεί Εξομολογήθηκε και την επομένηαποσύρθηκε στην ερημική του εξοχική κα-τοικία και έκλαιγε νύχτα μέρα για τις αμαρ-τίες του Κατά παράδοξο όμως τρόπο δενμπορούσε να παρηγορηθείΜια νύχτα σαν σε όραμα βλέπει τον Κύριοτριγυρισμένο από ουράνιο φως και με κα-λοσύνη τον ρωτάει με την γλυκύτατηεκείνη φωνή Του- Τι έχεις παιδί μου και κλαις με τόσο πόνο- Κλαίω Κύριε γιατί έπεσα Έπεσα είπε μεαπόγνωση ο αμαρτωλός νέος- Ε τότε σήκω- Δεν μπορώ μόνος ΚύριεhellipΤότε άπλωσε το θεϊκό Του χέρι ο Βασιλεύςτης αγάπης ο φιλάνθρωπος Κύριος και τονβοήθησε να σηκωθεί Εκείνος όμως δενσταμάτησε να κλαίειhellipΚαι τον ρωτάει ο Κύ-ριος- Τώρα γιατί κλαίς- Πονώ Χριστέ μου γιατί σε λύπησα Ξό-δεψα τον πλούτον των χαρισμάτων σου καιτα νιάτα μου στις ασωτείεςΈβαλε τότε με στοργή το χέρι Του ο φιλάν-θρωπος Δεσπότης στο κεφάλι του πονεμέ-νου αμαρτωλού και του είπε με πολλήιλαρότητα- Αφού για μένα κλαις τόσο πολύ και lsquoγω ξέ-χασα όλες σου τις αμαρτίεςΟ νέος σήκωσε τα μάτια του για να ευχαρι-στήσει τον Σωτήρα του Χριστόν μα Εκείνοςείχε εξαφανιστείΛυτρωμένος πλέον από το βάρος της αμαρ-τίας και αναγεννημένος επέστρεψε στοσπίτι του Από τότε έγινε το πιο λαμπρό πα-ράδειγμα ενός πιστού χριστιανού μέσα καιέξω απrsquo το σπίτι του με λόγια και με έργα

Τα δάκρυατων μετανοούντων

είναι ο αίνοςτων αγγέλωνΖαν ντε λα Φοντέν

(Γάλλος ποιητής 1621-1695)

Η ικανότητανα συγχωρέσει

είναι η ιδιότητα

του δυνατού

Οι αδύναμοι ποτέ

δεν συγχωρούνε

Γκάντι

(Ινδός πολιτικός 1869-1948)

Σταγόνες

Πίστεως

22

ΗΘεία Λειτουργία των Προηγιασμένων (ή όπως την ονομάζουμε ηΛειτουργία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής) τελείται σήμερα στουςναούς μας το πρωί των καθημερινών της Τεσσαρακοστής ημερών

δηλαδή εργασίμων και γι᾿ αυτό λίγοι είναι εκείνοι που δεν δεσμεύονταικατά τις ώρες αυτές από τα επαγγέλματα η την υπηρεσία τους Τα τελευ-ταία χρόνια γίνεται μια πολύ επαινετή προσπάθεια αξιοποιήσεώς της Σεπολλούς ναούς τελείται κάθε Τετάρτη απόγευμα σε ώρες που πολλοί ανόχι όλοι οι πιστοί έχουν τη δυνατότητα να παρευρεθούν στην τέλεσή της

Το όνομά της η Λειτουργία αυτή το πήρε από την ίδια τη φύση τηςΕίναι στην κυριολεξία Λειτουργία laquoπροηγιασμένων δώρωνraquo Δεν είναι δη-λαδή λειτουργία όπως οι άλλες γνωστές λειτουργίες του Μεγάλου Βασι-λείου και του ιερού Χρυσοστόμου στις οποίες έχουμε προσφορά καικαθαγιασμό Τιμίων Δώρων Τα Δώρα είναι καθαγιασμένα προηγιασμένααπό άλλη Λειτουργία που τελέσθηκε σε άλλη ημέρα Τα προηγιασμέναδώρα προτίθενται κατά την λειτουργία των Προηγιασμένων για να κοι-νωνήσουν απ᾿ αυτά και να αγιασθούν οι πιστοί Με άλλα λόγια η λει-τουργία των προηγιασμένων είναι μετάληψη κοινωνία

Η Θεία Λειτουργία κατά την περίοδο της Μ Τεσσαρακοστής τελούντανμόνον κατά τα Σάββατα και τις Κυριακές Παλαιό έθιμο επικυρωμένο απόεκκλησιαστικούς κανόνες απαγόρευε την τέλεση της θείας λειτουργίαςκατά τις ημέρες της εβδομάδος γιατί αυτές ήσαν ημέρες νηστείας και πέν-θους Η τέλεση της Θείας Λειτουργίας ήταν κάτι το ασυμβίβαστο προςτον χαρακτήρα των ημερών αυτών Η Λειτουργία είναι πασχάλιο μυστή-ριο που έχει έντονο τον πανηγυρικό τον χαρμόσυνο τον επινίκιο χαρα-κτήρα Αυτό όμως γεννούσε ένα πρόβλημα Οι χριστιανοί έπρεπε νακοινωνήσουν δυο φορές τουλάχιστον ακόμη κατά την εβδομάδα το λιγό-τερο δηλαδή κατά τις ενδιάμεσες ημέρες την Τετάρτη και την Παρασκευήπου μνημονεύει και ο Μέγας Βασίλειος Η λύση ήδη υπήρχε Οι πιστοί θακοινωνούσαν από Προηγιασμένα Άγια Οι ημέρες αυτές ήσαν ημέρες νη-στείας Νηστεία την εποχή εκείνη σήμαινε πλήρη αποχή τροφής μέχρι τηνδύση του ηλίου Η κοινωνία λοιπόν θα έπρεπε να κατακλείσει την νη-στεία να γίνει δηλαδή μετά την ακολουθία του εσπερινού

Στο σημείο αυτό συνδέεται η ιστορία με την σημερινή πράξη Η Λει-τουργία των Προηγιασμένων είναι σήμερα ακολουθία εσπερινού στηνοποία προστίθεται η παράθεση των δώρων οι προπαρασκευαστικές ευχέςἡ θεία κοινωνία και η ευχαριστία ύστερα από αυτήν Η διαμόρφωσή τηςμέσα στο όλο πλαίσιο της Τεσσαρακοστής της έδωσε ένα έντονο laquoπεν-θηρόraquo κατά τον Θεόδωρο Στουδίτη χαρακτήρα (Ερμηνεία της Θείας Λει-τουργίας των Προηγιασμένων) Με τον εσπερινό συμπλέκονται τροπάριακατανυκτικά οι ιερείς φέρουν πένθιμα άμφια η αγία τράπεζα και τατίμια δώρα είναι σκεπασμένα με μαύρα καλύμματα οι ευχές είναι γεμάτεςταπείνωση και συντριβή laquoΜυστικωτέρα εις παν η τελετή γίνεταιraquo κατάτον ίδιο Πατέρα

Καιρός να ρίξουμε μια ματιά σ᾿ αυτήν την ίδια την Λειτουργία τωνΠροηγιασμένων στη μορφή που ύστερα από μακρά εξέλιξη αποκρυσταλ-λώθηκε και κατά την οποία τελείται σήμερα στους ναούς μας Ήδη επι-σημάναμε τα δυο λειτουργικά στοιχεία που την συνθέτουν τηνακολουθία του Εσπερινού και την Θεία Κοινωνία Το πρώτο μέρος τηςαποτελεί ο συνήθης εσπερινός της Τεσσαρακοστής με μικρές μόνο τροπο-ποιήσεις

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

23

Ο ιερεύς κατά την ψαλμωδία της Θrsquo ώρας εν-δύεται την ιερατική του στολή και θυμιά Ηέναρξη γίνεται με το laquoΕυλογημένη η βασιλείαhellipraquoκατά τον τύπο της Θείας Λειτουργίας Ανα-γινώσκεται ο προοιμιακός (103ος) δηλαδή ψαλμόςπου περιγράφει το δημιουργικό έργο του ΘεούlaquoEυλόγει η ψυχή μου τον Κύριονmiddot Κύριε ο Θεόςμου εμεγαλύνθης σφόδραhellipraquo Είναι το προοίμιοτου εσπερινού αλλά και όλης της ακολουθίας τουνυχθημέρου που αρχίζει ως γνωστό από το από-γευμα πρώτο μέρος του εικοσιτετραώρου θεωρεί-ται η νύκτα Ύστερα ο διάκονος ή εν απουσία τουο ιερέας θέτει στο στόμα των πιστών τα αιτήματατης προσευχής laquoΕν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμενraquoτα ειρηνικά Ακολουθεί η ανάγνωση του ΙΗrsquo κα-θίσματος του Ψαλτηρίου laquoΠρος Κύριον εν τωθλίβεσθαί με εκέκραξα και εισήκουσέ μουhellipraquo(Ψαλμοί 119-133) Είναι το τμήμα του Ψαλτηρίουπου έχει καθορισθεί να αναγινώσκεται κατά τουςεσπερινούς της Τεσσαρακοστής

Ο ιερεύς εν τω μεταξύ ετοιμάζει στην Πρόθεσητα Προηγιασμένα -από την Λειτουργία του προ-ηγουμένου Σαββάτου ή της Κυριακής- ΤίμιαΔώρα Αποθέτει τον Άγιο Άρτο στο Δισκάριο κάνειτην ένωση του οίνου και του ύδατος στο ΆγιοΠοτήριο και τα καλύπτει Ο εσπερινός συνεχίζεταιμε την ψαλμωδία των ψαλμών του λυχνικού καιτων κατανυκτικών τροπαρίων των εκάστοτε ημε-ρών που περιλαμβάνονται στους τελευταίους στί-χους των ψαλμών αυτών και γίνεται ἡ είσοδοςΔιαβάζονται δυο αναγνώσματα από την ΠαλαιάΔιαθήκη ένα από την Γένεση και ένα από το βι-βλίο των Παροιμιών Θα σταθούμε για λίγο στηνκατανυκτική ψαλμωδία του laquoΚατευθυνθήτωraquoτου δευτέρου στίχου του 140ου ψαλμού Ψάλλεταιμετά από τα αναγνώσματα έξι φορές από τονιερέα και τους χορούς ενώ ο ιερέας θυμιά τηνΑγία Τράπεζα

laquoΚατευθυνθήτω η προσευχή μουως θυμίαμα ενώπιόν σου

έπαρσις των χειρών μου θυσία εσπερινήraquoΚατόπιν γίνεται η εκτενής δέηση υπέρ των τά-

ξεων των μελών της Εκκλησίας των Κατηχουμέ-νων των ετοιμαζομένων για το άγιο Βάπτισμαlaquoτων προς το φώτισμα ευτρεπιζομένωνraquo και τωνπιστών Και μετά την απόλυση των Κατηχουμέ-νων έρχεται το δεύτερο μέρος η κοινωνία των μυ-στηρίων

Την μεταφορά των Προηγιασμένων Δώρων απότην Πρόθεση στο Θυσιαστήριο που γίνεται μεάκρα κατάνυξη ενώ οι πιστοί προσπίπτουν laquoμέ-χρις εδάφουςraquo συνοδεύει η ψαλμωδία του αρχαίουύμνου laquoΝυν αι δυνάμειςraquo

laquoΝῦν αἱ δυνάμεις τῶν οὐρανῶν σύν ἡμῖνἀοράτως λατρεύουσιν ἰδού γάρ εἰσπορεύεται ὁ

βασιλεύς τῆς δόξης Ἰδού θυσία μυστικήτετελειωμένη δορυφορεῖται Πίστει καί πόθῳ

προσέλθωμεν ἵνα μέτοχοι ζωῆς αἰωνίουγενόμεθα Ἀλληλούϊαraquo

Η προπαρασκευή για την Θεία Κοινωνία περι-λαμβάνει κυρίως την Κυριακή προσευχή (Πάτερημών) ακολουθεί η Κοινωνία και μετά από αυτήνη ευχαριστία Και η Λειτουργία κλείνει με την κα-τανυκτική οπισθάμβωνο ευχή Είναι δέηση πουσυνδέει την τέλεση της κατανυκτικής αυτής Λει-τουργίας προς την περίοδο των Νηστειών Ο πνευ-ματικός αγώνας της Τεσσαρακοστής είναισκληρός αλλά και η νίκη κατά των αοράτων εχ-θρών είναι βεβαία για τους αγωνιζομένους τονκαλόν αγώνα Η Ανάσταση δεν είναι μακράν Αςτην διαβάσουμε προσεκτικά Είναι από τα ωραι-ότερα εκκλησιαστικά κείμενα

laquoΔέσποτα παντοκράτορ ὁ πᾶσαν τήν κτίσιν ἐνσοφίᾳ δημιουργήσας ὁ διά τήν ἄφατόν σουπρόνοιαν καί πολλήν ἀγαθότητα ἀγαγών ἡμᾶς εἰςτά πανσέπτους ἡμέρας ταύτας πρός καθαρισμόνψυχῶν καί σωμάτων πρός ἐγκράτειαν παθῶνπρός ἐλπίδα ἀναστάσεως ὁ διά τεσσαράκονταἡμερῶν πλάκας χειρίσας τά θεοχάρακτα γράμματατῷ θεράποντί σου Μωσεῖ παράσχου καί ἡμῖνἀγαθέ τόν ἀγῶνα τόν καλόν ἀγωνίσασθαι τόνδρόμον τῆς νηστείας ἐκτελέσαι τήν πίστινἀδιαίρετον τηρῆσαι τάς κεφαλάς τῶν ἀοράτωνδρακόντων συνθλάσαι νικητάς τε τῆς ἁμαρτίαςἀναφανῆναι καί ἀκατακρίτως φθάσαιπροσκυνῆσαι καί τήν ἁγίαν ἀνάστασινraquo

Η Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων είναιμία από τις ωραιότερες και κατανυκτικότερες ακο-λουθίες της Εκκλησίας μας Αλλά συγχρόνως καιμία διαρκής πρόσκληση για την συχνή κοινωνίατων θείων μυστηρίων Μια φωνή από τα βάθητων αιώνων από την αρχαία ζωντανή παράδοσητης Εκκλησίας Φωνή που λέγει ότι ο πιστός δενμπορεί να ζει την ζωή του Χριστού αν δεν ανανε-ώνει διαρκώς την ένωσή του με την πηγή τηςζωής το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου Διότι οΧριστός είναι laquoη ζωή ημώνraquo (Κολοσ 3 4)

ΟΙ

24

ΟΙ

ΚΟ

ΙΣταγόνες

Πίστεως

24

Ι Σ Τ Ο Ρ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Αγγελος πρωτοστάτης οὐρανόθεν ἐπέμφθη εἰπεῖντῇ Θεοτόκῳ τὸ Χαῖρεmiddot καὶ σὺν τῇ ἀσωμάτῳ

φωνῇ σωματούμενόν σε θεωρῶν Κύριε ἐξίστατο καὶἵστατο κραυγάζων πρὸς Αὐτὴν τοιαῦτα

Ο αρχάγγελος Γαβριήλ έρ-χεται και φέρνει το θεϊκό

μήνυμα το laquoχαῖρεraquoστη Θεοτόκο

Αρχάγγελος Γαβριήλ

Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Βλέπουσα ἡ Ἁγία ἑαυτήν ἐν ἁγνείᾳ φησὶ τῷ Γα-βριὴλ θαρσαλέωςmiddot τὸ παράδοξόν σου τῆς φωνῆς

δυσπαράδεκτόν μου τῇ ψυχῇ φαίνεταιmiddot ἀσπόρου γὰρσυλλήψεως τὴν κύησιν πὼς λέγεις κράζων

Η Θεοτόκος απορείγια τον παράδοξο τρόπο

της συλλήψεως Ἀλληλούια

Γνῶσιν ἄγνωστον γνῶναι ἡ Παρθένος ζητοῦσαἐβόησε πρὸς τὸν λειτουργοῦνταmiddot ἐκ λαγόνων

ἁγνῶν υἷον πῶς ἔσται τεχθῆναι δυνατόνλέξον μοι Πρὸς ἥν ἐκεῖνος ἔφησεν ἐν φόβῳπλὴν κραυγάζων οὕτω

Ο Γαβριήλ της εξηγεί τηναπόρρητη βουλή του Θεού

ΑρχάγγελοςΓαβριήλ

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Δύναμις τοῦ Ὑψίστου ἐπεσκίασε τότε πρὸς σύλ-ληψιν τῇ Ἀπειρογάμῳmiddot καὶ τὴν εὔκαρπον ταύτης

νηδύν ὡς ἀγρὸν ὑπέδειξεν ἡδὺν ἅπασι τοῖς θέλουσιθερίζειν σωτηρίαν ἐν τῷ ψάλλειν οὕτως

Η δύναμη του Θεούεπισκιάζει την Παρθένο

και συλλαμβάνειτον Υιό του Θεού

Ἀλληλούια

Εχουσα θεοδόχον ἡ Παρθένος τὴν μήτραν ἀνέ-δραμε πρὸς τὴν Ἐλισάβετ Τὸ δὲ βρέφος ἐκείνης

εὐθὺς ἐπιγνόν τὸν ταύτης ἀσπασμὸν ἔχαιρε καὶἅλμασιν ὡς ἄσμασιν ἐβόα πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η Θεοτόκος επισκέπτεταιτη συγγενή της Ελισάβετ

η οποία κυοφορεί τον Πρό-δρομο και ανταλλάσσουν

προφητικούς λόγους

Ιωάννηςο Βαπτιστής(ως έμβρυο)

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ζάλην ἔνδοθεν ἔχων λογισμῶν ἀμφιβόλων ὁ σώ-φρων Ἰωσὴφ ἐταράχθηmiddot πρὸς τὴν ἄγαμόν σὲ θε-

ωρῶν καὶ κλεψίγαμον ὑπονοῶν Ἄμεμπτεmiddot μαθὼν δέσου τὴν σύλληψιν ἐκ Πνεύματος Ἁγίου ἔφη

Ο Ιωσήφ μνηστήρας τηςΠαρθένου αμφιβάλλειαλλά ενημερώνεται από

τον άγγελο για το μυστή-ριο της συλλήψεως

Ἀλληλούια

Ηκουσαν oἱ ποιμένες τῶν Ἀγγέλων ὑμνούντων τὴνἔνσαρκον Χριστοῦ παρουσίανmiddot καὶ δραμόντες ὡς

πρὸς ποιμένα θεωροῦσι τοῦτον ὡς ἀμνὸν ἄμωμον ἐνγαστρὶ τῆς Μαρίας βοσκηθένταἥν ὑμνοῦντες εἶπον

Ο Χριστός γεννιέται και οιποιμένες έρχονται και Τον

προσκυνούν οι ποιμένες Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Θεοδρόμον ἀστέρα θεωρήσαντες Μάγοι τῇ τού-του ἠκολούθησαν αἴγλῃmiddot καὶ ὡς λύχνον κρα-

τοῦντες αὐτόν διrsquo αὐτοῦ ἠρεύνων κραταιὸν Ἄνακτακαὶ φθάσαντες τὸν ἄφθαστονἐχάρησαν αὐτῷ βοῶντες

Το αστέρι δείχνειτον δρόμο στους μάγους

της Ανατολής Ἀλληλούια

Ιδον παῖδες Χαλδαίων ἐν χερσὶ τῆς Παρθένου τὸνπλάσαντα χειρὶ τοὺς ἀνθρώπουςmiddot καὶ Δεσπότην

νοοῦντες αὐτόν εἰ καὶ δούλου μορφὴν ἔλαβενἔσπευσαν τοῖς δώροις θεραπεῦσαικαὶ βοῆσαι τῇ Εὐλογημένῃ

Η προσκύνηση των μάγων οι Μάγοι Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Κήρυκες θεοφόροι γεγονότες οἱ Μάγοι ὑπέστρε-ψαν εἰς τὴν Βαβυλῶνα ἐκτελέσαντές σου τὸν

χρησμόν καὶ κηρύξαντές σε τὸν Χριστὸν ἅπασινἀφέντες τὸν Ἡρώδην ὡς ληρώδη μὴ εἰδότα ψάλλειν

Οι μάγοι(θεοφόροι κήρυκες)

επιστρέφουν από άλλοδρόμο στη Βαβυλώνα

Ἀλληλούια

Λάμψας ἐν τῇ Αἰγύπτῳ φωτισμὸν ἀληθείας ἐδίω-ξας τοῦ ψεύδους τὸ σκότοςmiddot τὰ γὰρ εἴδωλα ταύ-

της Σωτήρ μὴ ἐνέγκαντά σου τὴν ἰσχὺν πέπτωκεν οἱτούτων δὲ ῥυσθέντες ἐβόων πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η φυγή στην Αίγυπτοοι πιστοί που σώθηκαν

από τα είδωλα

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Μέλλοντος Συμεῶνος τοῦ παρόντος αἰῶνος μεθί-στασθαι τοῦ ἀπατεῶνος ἐπεδόθης ὡς βρέφος

αὐτῷ ἀλλrsquo ἐγνώσθης τούτω καὶ Θεὸς τέλειοςmiddot διόπερἐξεπλάγη σου τὴν ἄρρητον σοφίαν κράζων

Ο Συμεών δέχεταιστην αγκάλη του

ως βρέφος τον Χριστό Ἀλληλούια

ΤΟ

Υ Α

ΚΑ

ΘΙ

ΣΤ

ΟΥ

Υ

ΜΝ

ΟΥ

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

25

Δ Ο Γ Μ Α Τ Ι Κ Ο - Θ Ε Ο Λ Ο Γ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Nέαν ἔδειξε κτίσιν ἐμφανίσας ὁ Κτίστης ἡμῖν τοῖςὑπrsquo αὐτοῦ γενομένοιςmiddot ἐξ ἀσπόρου βλαστήσας

γαστρός καὶ φυλάξας ταύτην ὥσπερ ἦν ἄφθορον ἵνατὸ θαῦμα βλέποντες ὑμνήσωμεν αὐτὴν βοῶντες

Ο Λόγος του Θεούμε την σάρκωσή Τουδημιουργεί νέα κτίσηη οποία τον δοξολογεί

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ξένον τόκον ἰδόντες ξενωθῶμεν τοῦ κόσμου τὸννοῦν εἰς οὐρανὸν μεταθέντεςmiddot διὰ τοῦτο γὰρ ὁ

ὑψηλὸς Θεός ἐπὶ γῆς ἐφάνη ταπεινὸς ἄνθρωποςmiddot βου-λόμενος ἑλκύσαι πρὸς τὸ ὕψος τοὺς αὐτῷ βοώντας

Ο παράξενος -laquoὁ ξένοςraquo -τόκος προτρέπειτους ανθρώπους

να αποξενωθούν από τονκόσμο και να υψώσουν ο νου τους στον ουρανό

Ἀλληλούια

Ολως ἦν ἐν τοῖς κάτω καὶ τῶν ἄνω οὐδόλως ἀπῆν ὁἀπερίγραπτος Λόγοςmiddot συγκατάβασις γὰρ θεϊκή

οὐ μετάβασις τοπικὴ γέγονε καὶ τόκος ἐκ Παρθένουθεολήπτου ἀκουούσης ταῦτα

Όλος ήταν στην γη ο δοξο-λογούμενος Λόγος αλλάκαι από τον ουρανό δεν

απουσίαζε

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Πᾶσα φύσις Ἀγγέλων κατεπλάγη τὸ μέγα τῆς σῆςἐνανθρωπήσεως ἔργονmiddot τὸν ἀπρόσιτον γὰρ ὡς

Θεόν ἐθεώρει πᾶσι προσιτὸν ἄνθρωπον ἡμῖν μὲνσυνδιάγοντα ἀκούοντα δὲ παρὰ πάντων οὕτως

Οι άγγελοι θαύμασαν τοέργο της ενανθρώπησης τουΘεού και την κοινωνία του

με τους ανθρώπους

Ἀλληλούια

Ρήτορας πολυφθόγγους ὡς ἰχθύας ἀφώνουςὁρῶμεν ἐπὶ σοὶ Θεοτόκεmiddot ἀποροῦσι γὰρ λέγειν τὸ

πῶς καὶ Παρθένος μένεις καὶ τεκεῖν ἴσχυσαςmiddot ἡμεῖςδὲ τὸ μυστήριον θαυμάζοντες πιστῶς βοῶμεν

Οι σοφοί του κόσμουμένουν άφωνοιμη μπορώντας

νά εξηγήσουν το μυστήριοτης γεννήσεως

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Σῶσαι θέλων τὸν κόσμον ὁ τῶν ὅλων κοσμήτωρπρὸς τοῦτον αὐτεπάγγελτος ἦλθεmiddot καὶ ποιμὴν

ὑπάρχων ὡς Θεός διrsquo ἡμᾶς ἐφάνη καθrsquo ἡμᾶς ἄνθρω-ποςmiddot ὁμοίῳ γὰρ τὸ ὅμοιον καλέσας ὡς Θεὸς ἀκούει

Ο Ποιμένας-Θεός γίνεταιπρόβατο-άνθρωπος για να

σώσει τον κόσμο Ἀλληλούια

Τεῖχος εἶ τῶν παρθένων Θεοτόκε Παρθένε καὶπάντων τῶν εἰς σὲ προστρεχόντων Ὁ γὰρ τοῦ

οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς κατεσκεύασέ σε ποιητήςἌχραντε οἰκήσας ἐν τῇ μήτρᾳ σου καὶ πάντας σοιπροσφωνεῖν διδάξας

Η Παρθένος γίνεται τείχοςπου προστατεύει όλους

τους πιστούς οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Υμνος ἅπας ἡττᾶται συνεκτείνεσθαι σπεύδων τῷπλήθει τῶν πολλῶν οἰκτιρμῶν σουmiddot ἰσαρίθμους

γὰρ τῇ ψάμμῳ ὠδάς ἂν προσφέρωμέν σοι Βασιλεῦἅγιε οὐδὲν τελοῦμεν ἄξιον ὧν δέδωκας ἡμῖν τοῖς σοὶβοῶσιν

Κανένας ύμνος δεν επαρκείγια να υμνηθεί ο Σαρκωθείς

Βασιλέας Ἀλληλούια

Φωτοδόχον λαμπάδα τοῖς ἐν σκότει φανεῖσανὁρῶμεν τὴν ἁγίαν Παρθένονmiddot τὸ γὰρ ἄυλον

ἅπτουσα φῶς ὁδηγεῖ πρὸς γνῶσιν θεϊκὴν ἅπανταςαὐγῇ τὸν νοῦν φωτίζουσα κραυγῇ δὲ τιμωμένη ταῦτα

Η Θεοτόκος είναι η λαμ-πάδα που καθοδηγεί τους

πιστούς στη Θεογνωσία οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Χάριν δοῦναι θελήσας ὀφλημάτων ἀρχαίων ὁ πάν-των χρεωλύτης ἀνθρώπων ἐπεδήμησε διrsquoἑαυτοῦ

πρὸς τοὺς ἀποδήμους τῆς αὐτοῦ Χάριτοςmiddot καὶ σχίσαςτὸ χειρόγραφον ἀκούει παρὰ πάντων οὕτως

Ο Χριστός ήρθε στο κόσμογια να του δώσει χάρη Ἀλληλούια

Ψάλλοντές σου τὸν τόκον ἀνυμνοῦμέν σε πάντεςὡς ἔμψυχον ναόν Θεοτόκε Ἐν τῇ σῇ γὰρ οὶκή-

σας γαστρί ὁ συνέχων πάντα τῇ χειρὶ Κύριος ἡγία-σεν ἐδόξασεν ἐδίδαξε βοᾶν σοὶ πάντας

Η Θεοτόκος είναι έμψυχοςναός στον οποίο

δοξάζεται ο Χριστός οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Ωπανύμνητε Μῆτερ ἡ τεκοῦσα τὸν πάντων ἁγίωνἁγιώτατον Λόγονmiddot δεξαμένη γὰρ τὴν νῦν προ-

σφοράν ἀπὸ πάσης ῥῦσαι συμφορᾶς ἅπαντας καὶτῆς μελλούσης λύτρωσαι κολάσεως τοὺς σοὶ βοῶντας

Ύμνος και ικεσίαπρος την Παρθένο Ἀλληλούια

Σταγόνες

Πίστεως

26

Το να βελτιώνεσαισημαίνει να αλλά-ζεις Το να είσαιτέλειος σημαίνει νααλλάζεις συχνά

Winston Churchill (Πρωθυ-πουργός Μ Βρετανίας 1874-

1965)

Στις προσευχές μαςσυνήθως ζητάμε νrsquoαλλάξουν οι περι-στάσεις και ποτέ νrsquoαλλάξουμε εμείς οιίδιοι

Ανώνυμος

Ο καθένας ονει-ρεύεται να αλλάξειτον κόσμο αλλάκανένας δεν έχεισκοπό νrsquo αλλάξειτον εαυτό του Leo Tolstoy (Ρώσος συγγραφέ-

ας 1828-1910)

Η αρετή της νεό-τητας είναι εφόδιοτων γηρατειών

Μέγας Βασίλειος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

27

Ζ ούσε την τρέλα της νεότητός του μεμοτοσυκλέτα πολλών κυβικών καιαπό ταχύτητα μέγιστη 150 χιλιόμε-τρα ανά ώρα πού ήταν ρυθμισμένη μετάαπό μεταποίηση της μηχανής έφτασε νατρέχει με 230 χιλιόμετρα ανά ώραΕπιδιδόταν δε και σε αυτοσχέδιους συ-ναγωνισμούς με άλλους παρομοίους τουμε μεγάλα χρηματικά στοιχήματα 400 και500 χιλιάδες δραχμέςΌμως ένα απόγευμα στους ειδικούςδρόμους πού επέλεγαν να τρέξουν (αυτούςπου υποτίθεται είναι χωρίς μεγάλη κυκλο-φορία αυτοκινήτων) κατά την ώρα ενόςαυτοσχέδιου συναγωνισμού παρά τηνπροσπάθειά του να αποφύγει ένα αυτοκί-νητο έγινε σφοδρή σύγκρουση και πετά-χτηκε 10 μέτρα μακριά μέσα σε έναχαντάκι έξω από το δρόμοΗ μοτοσικλέτα βεβαίως διαλύθηκε και οίδιος υπέστη θανάσιμα τραύματα Τον πε-ρισυνέλεξαν και τον μετέφεραν στο νοσο-κομείο Μετά από την επιβεβαίωση τωνιατρών τον οδήγησαν κατευθείαν στο νε-κροτομείο όπου ένας νοσοκόμος ndash νεκρο-τόμος ανέλαβε να τον πλύνει και νατακτοποιήσει τα εγχυμένα σπλάχνα τουπροκειμένου να τον παραλάβει το γραφείοτελετών πού είχαν στείλει οι συγγενείςτουΕίχαν περάσει περίπου 8 ώρες από τοσυμβάν Εκείνη την στιγμή ανοίγει ταμάτια του σηκώνεται και κάθεται στομαρμάρινο τραπέζι του νεκροτομείου Ονοσοκόμος έντρομος βάζει τις φωνές καιαρχίζει να τρέχει προς την έξοδο πανικό-βλητοςΑμέσως καταφθάνουν οι ιατροί τον πα-ραλαμβάνουν και τον οδηγούν στο χει-ρουργείο όπου μετά από τις απαιτούμενεςπροσπάθειες laquoσυναρμολόγησηςraquo άρχισενα παρουσιάζει σημεία βελτίωσηςΠαρέμεινε αρκετό χρονικό διάστημαέως ότου θεραπεύτηκε πλήρως και εξήλθεαπό το νοσοκομείο υγιής Στη συνέχεια γιαάγνωστους λόγους εξεδήλωσε την επιθυ-μία να γίνει μοναχόςΟ ίδιος διηγείταιhellip όταν μετά την σύγ-κρουση τραυματίστηκα θανάσιμα (κατάτην δήλωση των ιατρών) ένοιωσα ότιβγήκα από το σώμα μου και αιωρούμενος

πέρασα κατά περίεργο τρόπο ανάμεσααπό μία κολόνα της ΔΕΗ χωρίς να συγ-κρουστώ μαζί τηςΣτη συνέχεια βρέθηκα σε ένα περιβάλ-λον με μισοσκόταδο και τελείως κενόΈνοιωθα πανάλαφρος σαν πούπουλο νααιωρούμαι σrsquo αυτό το κενό και πολύ πε-ρίεργος για το πού βρισκόμουν και τι μουείχε συμβείΕνώ περιπλανιόμουνα για αρκετόχρόνο άρχισα να διακρίνω μία φωτεινήγυναικεία μορφή να με πλησιάζει μέσα σrsquoένα ολόφωτο λευκό νέφος Όταν πλησίασεαρκετά διέκρινα ότι είχε μία υπερκόσμιαγλυκιά έκφρασηΑμέσως την συνέκρινα με τις αγιογρα-φίες πού είχα δει στους ιερούς ναούς ότανμε πήγαινε μικρό παιδί η μητέρα μου καισυμπέρανα ότι ήταν η μορφή της Ύπερα-γίας Θεοτόκου ldquohellipήρθα για τα δάκρυα τηςμάνας σουhellip εσύ θα ζήσεις θα ζήσεις καιθα Μας υπηρέτησηςhelliprdquo μού είπε με γλυκόκαι ειρηνικό ύφος και σιγά σιγά άρχισε ναχάνεταιΜετά από αυτό όλα σαν να έσβησανένοιωσα να διαλύομαι και μία δύναμη ναμε απορροφά με ορμή και να με κατευθύ-νει κάπουΑμέσως ένοιωσα σαν να ξύπνησα απόλήθαργο Βρέθηκα γυμνός με ένα πολυ-τραυματισμένο σώμα στο μαρμάρινο τρα-πέζι του νεκροτομείου ενώ ταυτόχροναάκουγα κάτι (σαν ουρλιαχτά) από έναν άν-θρωπο καθώς απομακρυνόταν τρέχονταςπρος την πόρταhellipΟ νέος αυτός μετά την πλήρη θεραπείατου ήλθε στο Άγιον Όρος σε κάποια Μονήόπου συνάντησε τον ηγούμενο και αφούτου διηγήθηκε το περιστατικό του ατυχή-ματός του εξεδήλωσε την επιθυμία να γίνειμοναχόςΠράγματι εκεί ο γέροντας μετά την απα-ραίτητη δοκιμασία τον έκειρε μοναχό καιτου έδωσε το πατερικό όνομα laquoΣωφρό-νιοςraquoΣήμερα είναι ένας ευλαβής μοναχός οοποίος δεν έπαυσε ποτέ να διηγείται τηνπαράξενη συνάμα και ψυχωφελή αυτήιστορία της ζωής του Στη συνέχεια αναχώ-ρησε για ένα ησυχαστήριο στην ιδιαίτερηπατρίδα του

Σταγόνες

Πίστεως

28

Η 25η Μαρτίου

Τέτοιαν ημέρα διάλεξενη σπλαχνική Μαρίανα ειπεί στον Κύριο του Παντόςπου τ άψυχα εμψυχώνει laquoΚοίτα στη γη τους Χριστια-νούς που μ άπειρη λατρείαεμέ γιορτάζουν σήμερα πόσησκλαβιά πλακώνειraquoΚαι πνεύμα θείο χύθηκε μεμιάςεις την Αγίαψυχή του ενδόξου Γερμανούπου ατρόμητος απλώνειτο ξακουστό το Λάβαρο κι απότην εκκλησίαπρώτος προβαίνει αγωνιστήςκαι πρώτος ξεσπαθώνειΦεύγουν απrsquo όλες τις μεριέςοι Τούρκοι τρομαγμένοι ενώ προφέρει ο Γερμανόςκι ηχολογούν οι άλλοιτον όρκο πrsquo όλην έσειε βαθιάτην οικουμένηΜέρα γλυκιά μέρα λαμπρήμέρα χαριτωμένη Κάθε φορά που η λάμψη σουστην εκκλησιά προβάλλει πάντα με δάφνη ελεύθερη θατην ιδείς σπαρμένηΓεώργιος Μαρτιννέλης

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ

ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ ΟΘΩΝΑ

Όταν ήρθε ως βασιλεύς στην Ελλάδα ό δε-καεπταετής ακόμη Όθων συνοδευόμενοςαπό τρεις Βαυαρούς αντιβασιλείς πού θα κυ-βερ νούσαν ως την ενηλικίωση του πολλοίΈλλη νες χαιρέτισαν με ενθουσιασμό τηνάφιξη του Μεταξύ αυτών και ό αγωνιστής τηςΕλληνικής Επαναστάσεως Ιωάννης Μακρυ-γιάννης Γρή γορα όμως διαψεύστηκαν οι ελ-πίδες του γνή σιου αυτού Έλληνα από τηντακτική πού ακολούθησε ή Αντιβασιλεία απέ-ναντι στους αγωνιστές Ό στρατός κύριο κέν-τρο της βαυαροκρατίας μεταβλήθηκε σετακτικός Στα τέλη του 1834 είχαν ενταχθεί σ᾽αυτόν 5000 περίπου Βαυαροί και ελάχιστοιΈλληνες ενώ απορρί φθηκαν με την πρόφασηότι ήταν υπεράριθμοι οι 10000 Έλληνες πούμέχρι τότε αποτε λούσαν τα στρατιωτικά σώ-ματα πού κατήγαγαν εκπλη κτικούς θριάμ-βους κατά των Τούρκων και των Αιγυπτίων

Οι αγωνιστές αυτοί στερούμενοι τακτικούεπαγγέλματος κατάντησαν ζητιάνοι ή και λη -στές Ό Μακρυγιάννης εκλεγμένος τότε δη-μο τικός σύμβουλος του Δήμου Αθηναίωναπευθύνει στον βασιλέα μια επιστολή πούφα νερώνει την ανιδιοτέλεια και το ψυχικότου με γαλείο Δεν διστάζει όχι μόνο να ασκή-σει αυστηρή κριτική στην Αντιβασιλεία αλλάκαι να παρακαλέσει να κοπεί ό μισθός τουόλος και να δοθεί σε δυστυχείς συναγωνι-στές του Λόγος με καταφανείς τις προεκτά-σεις στο παρόν

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

29

Βασιλεύ

Ως ένας και εγώ αγωνιστής εις τα περασμένα δεινά της πατρίδος μου έγνώρισα εις πολλά

μέρη ανδρείους στρατιωτικούς και τιμίους πολίτας όπου έθυσίαζον και την κατάστασίν τους

και την ιδίαν ζωήν τους με μεγάλην εύχαρίστησιν διά να ιδούν μίαν ήμέραν την πατρίδα τους

έλευθέραν Πολλοί από αυτούς έσκοτώθηκαν είς τόν πόλεμονrsquo άλλοι έμειναν αιχμάλωτοι και

άλλοι έπληγώθηκαν και τώρα μετά την έλευθέρωσιν της πατρίδος τούς βλέπω να περιπα-

τούν είς τούς δρόμους γυμνοί και ξυπόλυτοι βλέπω χήρας και ορφανά να ζητούν έλεος διά

να πα ρηγορήσουν την πείναν τους και με τα δάκρυα εις τα μάτια να περιφέρωνταί και να

προξενούν έντροπήν εις την άχάριστον πατρίδα διά την οποίαν έχασαν τούς άνδρας των

έχασαν τούς γονείς των Εκείνοι όπού τούς γνωρίζουν και ημπορούν να πληροφορήσουν την

Κυβέρνησιν κρύπτουν την άλήθειαν και φροντίζουν μόνον να δώσουν τας ανταμοιβάς είς

τούς δούλους και κόλακας των είς ανθρώπους αναξίους εις τούς οποίους ή πατρίς δέν γνω-

ρίζει κανένα χρέος Είς μέν τούς καλούς και δυστυχείς αγωνιστάς λέγουν ότι ή πατρίς είναι

πτωχή είς δέ τούς κόλακας των την αποδεικνύουν πλουσίαν Έάν είναι πτωχή καθώς και

είναι βέβαια έπρεπε να είναι πτωχή είς όλους και όχι μόνον διά εκείνους όπού έδοκίμασαν

τόσους αγώνας και ήλθαν είς έλεεινήν κατάστασίν διά την έλευθερίαν της Ή τοιαύτη αδικία

κάμνει σήμερον πολλούς Έλληνας να αγανακτούν εναντίον της πατρίδος και να βλέπουν ό

ένας τόν άλλον ως έχθρόν χειρότερον από τόν Τούρκον

Εγώ όμως Υψηλή Αντιβασιλεία δέν είμαι άδικος αλλά ως ευαίσθητος είς την δυστυχίαν

τόσων αγωνιστών παρακινούμαι να φανερώσω την άδικίαν πρός την κυβέρνησιν μου την

οποίαν μετά Θεόν σέβομαι και τιμώ και αγαπώ καθώς χρεωστεί να κάμνη κάθε άνθρωπος

άφωσιωμένος είς την πατρίδα του lsquoΆν ή πατρίς μας είναι πτωχή διατί ημείς μερικοί Έλληνες

να παίρνωμεν από χίλιες δραχμές και κάτω τόν μήνα οι δέ συνάδελφοι μας να ψωμοζητούν

και να περιπατούν γυμνοί και ξυπόλυτοι Διά την τιμήν και ύπόληψιν και της πατρίδος και

τού Βασιλέως μου κρίνω δίκαιον να κόψωμεν ένα μέρος από τόν μισθόν μας διά να δοθή

και είς αυτούς τούς δυστυχείς Εγώ όταν έπληγώθην είς τούς Μύλους τού Ναυπλίου έλαβα

δώρον από την πατρίδα μου το όποιον είναι περίπου εκατόν πενήντα δραχμάς τόν μήναrdquo

τώρα λαμβάνω πολύ περισσότερον μηνιαίον μισθόν δηλαδή σχε δόν τριακόσιας έβδομήκοντα

δραχμάς Όθεν εγώ πρώτος παρακαλώ την Άντιβασιλείαν να διάταξη να κοπή αυτός ό μι-

σθός μου όλος έως ότου ή Κυβέρνησις να λάβη καιρόν να εύθετήση τα πράγματα και να τα

θεραπεύση κατά το καλύτερον και να με δοθούν πάλιν κατά μήνα αί lsquoκατόν πενήντα δραχμαί

έκείναι καθώς έξ αρχής μrsquo έκρινεν άξιον ή πατρίς μουrdquo ό δέ μισθός μου άς δοθή είς άλλους

δυστυχείς συναγωνιστάς μου των οποίων ή γύμνωσις και απελπισία μά την πατρίδα μου

και μά τόν Βασιλέα μου δέν μrsquo αφήνει να κοιμηθώ ήσύχως όλην την νύχτα Άν δέν είχα τόσην

φαμιλίαν άν δέν ήμουν ασθενής τόν περισσότερον καιρόν και άν δέν είχα ικανά χρέη δέν

ήθελα να δώσω και αυτό το ολίγον βάρος είς την πατρίδα μου

Δεν είναι αμφι βολία ότι όλοι οι Έλληνες έχουν καλά αισθήματα και μεγάλην αγάπην

είς τόν Βασιλέα μας επιθυμώ όμως να μή ύπάρχη κανένας όπού να νομίζη ότι έχει

δίκαια παράπονα είς την αθωό τητα του και είς την καλωσύνην του επιθυμώ να είναι

όλοι ευχαριστημένοι από την πατρίδα και να μή είναι είς άλλους πτωχή ή πατρίς και

είς άλλους πλουσίαrsquo αλλά να άνταμείψη όλους εκείνους όπού έπαθαν διά την έλευ-

θερίαν της Παρακαλώ με το ανήκον σέβας την Άντιβασι λείαν αφού διάταξη από

το παρόν την παύσιν τού μισθού μου να διάταξη να με δίδεται το παλαιόν της

πατρίδος σιτηρέσιονΈν Αθήναις τή 15 Δεκεμβρίου 1834

Ιωάννης Μακρυγιάννης

Επιστολή προς Βασιλέα (1834)(Εκ της εφημερίδος laquoΕθνικήraquo άρ 22 23121834)

Σταγόνες

Πίστεως

30

ldquoΟάνθρωπος ζητάει στον ουρανό τη χαράκαι την ευτυχία Ζητάει το αιώνιο μα-κριά απ΄ όλους κι απ΄ όλα ζητάει να

βρει τη χαρά στον Θεό Ο Θεός είναι μυστήριοΕίναι σιωπή είναι άπειρος είναι το παν Τηντάση της ψυχής για τον ουρανό την έχει όλος οκόσμος όλοι ζητάνε κάτι το ουράνιο Σ΄Αυτόνστρέφονται όλα τα όντα έστω και ασυνειδήτως

Σ΄ Αυτόν να στρέφετε διαρκώς το νου σαςΑγαπήστε την προσευχή την κουβέντα με τονΚύριο Το παν είναι η αγάπη ο έρωτας με τονΚύριο τον Νυμφίο Χριστό Γίνετε άξιοι της αγά-πης του Χριστού Για να μη ζείτε στο σκοτάδιγυρίστε το διακόπτη της προσευχής ώστε ναέλθει το Θείο φως στην ψυχή σας Στο βάθος τουείναι σας θα φανεί ο Χριστός Εκεί στο βάθοςείναι η Βασιλεία του Θεού ldquoΗ Βασιλεία τουΘεού εντός υμών εστίνrdquo

Η προσευχή γίνεται μόνο με το Άγιον ΠνεύμαΑυτό διδάσκει την ψυχή πώς να προσεύχεταιldquoΤο γάρ τι προσευξόμεθα καθ΄ό δεί ούκ οίδα-μεν αλλ΄αυτό το Πνεύμα υπερεντυγχάνει υπέρημών στεναγμοίς αλαλήτοιςrdquo Εμείς δεν χρειάζε-ται να κάνουμε καμιά προσπάθεια Ν΄απευθυνό-μαστε στον Θεό με ύφος ταπεινού δούλου μεφωνή παρακλητική και ικετευτική Τότε η προ-σευχή μας είναι ευάρεστη στο Θεό Να στεκόμα-στε με ευλάβεια ενώπιον του Εσταυρωμένου καινα λέμε ldquoΚύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν μεrdquoΑυτό τα λέει όλα Όταν κινηθεί για προσευχή ονους του ανθρώπου στο δευτερόλεπτο τουδευτερολέπτου έρχεται η Θεία χάρις Τότε ο άν-θρωπος γίνεται χαριτωμένος και βλέπει με άλλαμάτια τα πάντα Το παν είναι ν΄αγαπήσουμε τονΧριστό την προσευχή τη μελέτη Παίρνουμεένα εκατομμύριο και το κόβουμε κομματάκιαΤου ανθρώπου η προσπάθεια είναι το ένα εκα-τομμυριοστό

Πριν από την προσευχή η ψυχή πρέπει να προ-ετοιμάζεται με προσευχή Προσευχή για τηνπροσευχή Ακούστε τι εύχεται ο ιερέας μυστικάτην ώρα που διαβάζεται ο Απόστολος κατά τηνΘεία Λειτουργία

ldquoΈλαμψον εν ταις καρδίαις ημών φιλάνθρωπεΔέσποτα το της Σης Θεογνωσίας ακήρατον φωςκαι τους της διανοίας ημών διάνοιξον οφθαλ-μούς εις την των ευαγγελικών Σου κηρυγμάτωνκατανόησιν Ένθες ημίν τον των μακαρίων Σουεντολών φόβον ίνα τάς σαρκικάς επιθυμίαςπάσας καταπατήσαντες πνευματικήν πολιτείαν

μετέλθωμεν πάντα τα προς ευαρέστησιν τηνσην και φρονούντες και πράττοντες Συ γαρ οφωτισμός των ψυχών και των σωμάτων ημώνΧριστέ ο Θεός και Σοί την δόξαν αναπέμπομενσυν τω ανάρχω Σου Πατρί και τω παναγίω καιαγαθώ και ζωοποιώ Σου Πνεύματι νυν και αείκαι εις τους αιώνας των αιώνωνrdquo

Στην προσευχή μπαίνουμε χωρίς να τοκαταλάβουμε Χρειάζεται να βρεθούμε και σεκατάλληλο κλίμα Η αναστροφή με τον Χριστό ησυζήτηση η μελέτη η ψαλτική το καντηλάκιτο θυμίαμα γίνονται το κατάλληλο κλίμα ώστεόλα να γίνουν απλά ldquoεν απλότητι καρδίαςrdquo Δια-βάζοντας τις ψαλμωδίες τις ακολουθίες μεέρωτα χωρίς να το καταλάβουμε γινόμαστεάγιοι Ευφραινόμαστε με τα Θεία λόγια Αυτή ηευφροσύνη αυτή η χαρά είναι η δική μας προ-σπάθεια για να μπούμε εύκολα στην ατμό-σφαιρα της προσευχής η προθέρμανση όπωςλέμε Μπορούμε και να φέρνουμε στο νου μαςωραίες εικόνες από τοπία που είδαμε Αυτή ηπροσπάθεια είναι απαλή αναίμακτη Αλλά μηνξεχνάμε αυτό που είπε ο Κύριος ldquoΧωρίς εμού ούδύνασθε ποιείν ουδένrdquo

Ο ίδιος ο Κύριος θα μας διδάξει την προσευχήΔεν θα τη μάθουμε μόνοι μας ούτε άλλος κανείςθα μας τη μάθει Μη λέμε ldquoέκανα τόσες μετά-νοιες εξασφάλισα τώρα την χάριrdquo αλλά ναζητούμε να λάμψει εντός μας το ακήρατον φωςτης θείας γνώσεως και να ανοίξει τα πνευματικάμας μάτια για να κατανοήσουμε τα θεία Τουλόγια

Με τον τρόπο αυτό χωρίς να το καταλάβουμεαγαπάμε τον Θεό χωρίς σφιξίματα προσπάθειακι αγώνα Αυτά που είναι δύσκολα στους ανθρώ-πους για τον Θεό είναι πολύ εύκολα Τον Θεόθα Τον αγαπήσουμε ξαφνικά όταν η χάρις θαμας επισκιάσει

Αν αγαπήσουμε πολύ τον Χριστό η ευχή θα λέ-γεται μόνη της Ο Χριστός θα είναι συνεχώς στομυαλό μας και στην καρδιά μας

Οσίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

31

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ ΑΙΕΡΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΩΝ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

Π Α Σ Χ Α 20 Α Π Ρ Ι Λ Ι Ο Υ 2 0 1 4

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ 700rsquo πμ Ὄρθρος- Θεία Λειτουργία730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία430rsquo μμ Ἱερὸν Εὐχέλαιον730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου

ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου700rsquo μμ Ἀκολουθία τῶν Ἁγίων Παθῶν

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 830rsquo πμ Ἀκολουθία Μεγάλων Ὡρῶνamp Ἑσπερινοῦ Ἀποκαθηλώσεως

730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Ἐπιταφίου

ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου1100rsquo μμ Τελετὴ Ἀναστάσεως Ὄρθρος

amp Ἀναστάσιμη Θεία Λειτουργία

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ 1000rsquo πμ Ἑσπερινός τῆς Ἀγάπηςστὸν Μητροπολιτικὸ Ναό

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ

Εμπροσθόφυλλο Ο Ευαγγελισμός (1600) έργο Δομίνικου Θεοτοκόπουλου (1541-1614)

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

7

λυτίκιο Θεοφανείων laquoΕν Ιορδάνη βαπτιζομένου σουΚύριεraquo)

Άρα λοιπόν ονομάζεται Θεοφάνεια επειδή η ΑγίαΤριάδα γίνεται αντιληπτή από τον άνθρωπο με τα αισθητήριαόργανά του δηλ με τα μάτια και τα αυτιά του Και ονομάζε-ται Φώτα επειδή όπως λέει στο τέλος το Απολυτίκιο της Εορ-τής ήλθε ο Χριστός για να φωτίσει τον κόσμο μπολιάζοντάςτον και πνευματικά δια του Βαπτίσματος και του ΧρίσματοςΤην παραμονή των Θεοφανείων την νύκτα γίνονταν οι βα-πτίσεις των Κατηχουμένων χριστιανών έτσι ώστε την επομένηημέρα των Θεοφανείων οι νεοφώτιστοι να κοινωνήσουν Πη-γαίνοντας προς το Βαπτιστήριο κρατούσαν στα χέρια τουςλαμπάδες συμβολίζοντας τον φωτισμό της ψυχής Εξ αιτίαςόλων αυτών των λαμπάδων και του φωτός η εορτή ονομά-σθηκε και Φώτα

Γνωρίζουμε όλοι μας το ιστορικό γεγονός της Βαπτίσεωςέτσι όπως το περιγράφει ο Ευαγγελιστής Ματθαίος στο 3ο

κεφάλαιο του Ευαγγελίου του (στιχ 13-17) Ο Χριστός βα-πτίσθηκε για τους εξής λόγους όπως μας τους παραθέτει οΆγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός

1ον Για να καθαρίσει από την αμαρτία το ανθρώπινο σώμαολόκληρης της ανθρωπότητας αλλά και του καθενόςμας προσωπικά

2ον Για να συντρίψει τα κεφάλια των δρακόντων που έμε-ναν στο νερό όπως πίστευαν οι αρχαίοι πολιτισμοί

3ον Για να πνίξει στο νερό πάθη και αδυναμίες επειδή οιΕβραίοι πίστευαν στην καταστρεπτική ιδιότητα τουνερού

4ον Για να αγιάσει και να ευλογήσει τον Ιωάννη τον Πρό-δρομο και Βαπτιστή

5ον Για να εκπληρώσει τον εβραϊκό Νόμο που όριζε ότι οΜεσσίας έπρεπε να αρχίσει την δημόσια δράση τουμε βάπτισμα

6ον Για να αποκαλύψει στους ανθρώπους το μυστήριο τηςΑγίας Τριάδος

7ον Για να εισαγάγει στην Εκκλησία τον τύπο του Βαπτί-σματος

Η σημασία του Ιορδάνη ποταμούΑυτές τις ημέρες ακούμε στίχους από τους Ψαλμούς του

Δαβίδ που λένε laquoο Ιορδάνης εστράφη εις τα οπίσωraquo ένα γε-γονός που συνέβη κατά την Βάπτιση του Κυρίου μας ότανκαι ανεστράφη η ροή του ποταμού Ο ποταμός Ιορδάνης ξε-κινάει από δύο πηγές την Ιόρ και την Δάν Αυτά τα δύο μικράποτάμια ενώνονται και σχηματίζουν τον Ιορδάνη που χύνεταιτελικά στην Νεκρά Θάλασσα Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσό-στομος μας αναφέρει πως ο Ιορδάνης ποταμός συμβολίζει τηναπαρχή του ανθρωπίνου γένους από τον Αδάμ και την Εύα(Ιορ και Δαν) Η πορεία τους οδηγεί προς την νέκρωση πουσυμβολίζεται με την Νεκρά Θάλασσα Ήλθε όμως ο Χριστόςκαι με την Βάπτισή του ανέστρεψε τη ροή του ποταμού και

των ανθρώπων που πλέον δεν τρέχουν προς τον θάνατο αλλάπρος την αφθαρσία και την αιωνιότητα

Ο Μέγας ΑγιασμόςΣrsquo ότι αφορά τον Αγιασμό υπάρχουν κάποιες παρανοή-

σεις ή λαθεμένες ευλαβείς παραδόσεις και γιrsquo αυτό κρίνουμεσκόπιμο προς άρση των παρεξηγήσεων να παρουσιασθεί ηορθή διδασκαλία περί του Αγιασμού

1 Κατrsquo αρχήν είναι λάθος η διάκριση του Αγιασμού που τε-λείται την 5η και 6η Ιανουαρίου σε Μικρό και ΜεγάλοΑγιασμό Και τις δύο ημέρες τελείται ο Μεγάλος Αγιασμόςκαι το Τυπικό της Εκκλησίας μας ορίζει την τέλεση Με-γάλου Αγιασμού μόνο κατrsquo αυτές τις δύο ημέρες ΜικρόςΑγιασμός ονομάζεται ο αγιασμός της πρώτης κάθε μήνακαι σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση τελείται Η τέλεσητου Μεγάλου Αγιασμού και την παραμονή των Θεοφα-νείων είναι νεότερη συνήθεια με μοναδικό σκοπό την εξυ-πηρέτηση των πιστών σε αγροτικές και απομακρυσμένεςπεριοχές

2 Ο Μέγας Αγιασμός μπορεί να φυλάσσεται στα σπίτια στοεικονοστάσι όπως αναφέρει και το κείμενο των ευχών τηςΑκολουθίας laquoγια να τον έχουν όλοι όσοι τον λαμβάνουνπρος θεραπεία των παθών προς αγιασμό των σπιτιών καιγια οποιαδήποτε πνευματική ωφέλειαraquo Το ίδιο αναφέρεικαι ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος στον Λόγο του για την εορτήτων Θεοφανείων

3 Δεν νηστεύουμε την παραμονή των Θεοφανείων για να πι-ούμε τον Μεγάλο Αγιασμό Δεν μαρτυρείται πουθενά αυτόαπό την παράδοση και την πράξη της Εκκλησίας μας Άλ-λωστε αυτό αποδεικνύεται ότι ο Αγιασμός και των δύοημερών είναι ο ίδιος αλλά ο πιστός δεν νηστεύει την πα-ραμονή της 5ης Ιανουαρίου Η νηστεία αφορούσε τον ομα-δικό βαπτισμό που γινόταν την νύκτα της 5ης Ιανουαρίουόπου νήστευε όλη η Εκκλησία για να υποδεχθεί τους νεο-φωτίστους οι οποίοι κοινωνούσαν στα Θεοφάνεια

4 Σε καμία περίπτωση ο Μέγας Αγιασμός δεν συγκρίνεταιμε την Θεία Κοινωνία και δεν μπορεί να την υποκαταστή-σει διότι η Θεία Κοινωνία είναι το Σώμα και το Αίμα τουΧριστού και ο Μέγας Αγιασμός είναι αγιασμένο νερόΠρωταρχικός σκοπός των Χριστιανών την ημέρα των Θε-οφανείων πρέπει να είναι πρώτα να κοινωνήσουν καιέπειτα να πάρουν τον Αγιασμό

Η Εκκλησία μας προσφέρει τον Μεγάλο Αγιασμό στουςχριστιανούς έτσι ώστε ο πιστός να χαριτώνεται να αγιάζεταικαι να παίρνει δύναμη στον πνευματικό του αγώνα Απαι-τείται όμως από όλους μας κληρικούς και λαϊκούς προσοχήστην τήρηση και στην ερμηνεία των Ιερών Παραδόσεωνούτως ώστε να αποφεύγονται παρερμηνείες και παρεξηγή-σεις

dagger Ε Λ

Σταγόνες

Πίστεως

8

Την δεύτερη ημέρα των Θεοφανείων και ηΕκκλησία μας τιμά ιδιαιτέρως τον άνθρωπο εκείνοπου έπαιξε τον σημαντικότερο ρόλο σε αυτό το

γεγονός μετά φυσικά από τον Χριστού Αυτό τοπρόσωπο δεν είναι άλλο από τον Άγιο Ιωάννη τονΠρόδρομο και Βαπτιστή του Κυρίου

Τον άγιο Ιωάννη δεν τιμούμε μόνο σήμερα δεν τονμνημονεύουμε μόνο τις ημέρες που ενθυμούμαστε τομαρτυρικό του τέλος Τον τιμούμε και τονεπικαλούμαστε σε κάθε λατρευτική σύναξη διότι όντωςόπως είπε και ο Χριστός laquoοὐκ ἐγήγερται ἐν γεννητοῖςγυναικῶν μείζων Ἰωάννουraquo

Ποια είναι όμως αδελφοί τα χαρακτηριστικά εκείναπου έκαναν τον Ιωάννη μέγα μεταξύ των ανθρώπωνΠοια είναι εκείνα τα χαρακτηριστικά που μεταμόρφω-σαν έναν χοϊκό άνθρωπο σε ένσαρκο άγγελο

Ο άγιος Ιωάννης είχε όλες τις αρετές όμως η ισχυρήθέληση η αυταπάρνηση και η ταπείνωση δέσποζαν σεόλη του την βιωτή

Ήταν τέτοια η θέλησή του να ενωθεί με τον Θεό πουαπό μικρή ηλικία έφυγε μέσα στην έρημο του ΙορδάνουΈκανε σκεπή του τα άστρα του ουρανού τροφή του τιςρίζες άγριων φυτών συντροφιά του το κρύο και τονκαύσωνα Τίποτα και κανείς δεν μπορούσε να σταθείεμπόδιο προς την επικοινωνία του με τον Θεό Αυτήήταν η μοναδική του ανησυχία το να ευαρεστεί τον Δη-μιουργό του

Η αυταπάρνηση ήταν άλλο ένα χαρακτηριστικό τηςζωής του Τι σημαίνει αυταπάρνηση Αυταπάρνησησημαίνει το να απαρνιέται κάποιος τον εαυτό του γιατους άλλους για το καλό των άλλων Δηλαδή να προ-σπαθεί να ζεί για τους άλλους και όχι εις βάρος τωνάλλων Να προσπαθεί να αναπαύει τους άλλους όχιόμως στην αμαρτία τους αλλά να τους οδηγεί σε μίαθεάρεστη ζωή

Όπως αναφέραμε και πιο πάνω ο άγιος Ιωάννηςήταν ταπεινός Και από πού το καταλαβαίνουμε αυτόΗ ταπείνωση είναι ο χαρακτήρας του δημιουργού μαςτου Θεού μας Όσοι ανήκουμε σrsquo αυτόν θα πρέπει ναέχουμε και το χαρακτήρα του Πατέρα μας laquoΜάθετεraquoλέγει laquoαπ εμού ότι πράος ειμί και ταπεινός τηκαρδίαraquo Δεν είναι λοιπόν δυνατόν ο Χριστός ηενσαρκωμένη ταπείνωση να τιμά και να επαινείκάποιον άνθρωπο ο οποίος δεν έχει ταπείνωση Ταπεί-νωση δεν σημαίνει αδελφοί μου αναγκαστικά καισιωπήδιότι βλέπουμε από τον βίο του Τιμίου Προδρό-μου να ομιλεί και να ελέγχει τους αμετανόητους Λέγειο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος ldquoΕάν αυτή η υπερη-φάνεια μερικούς από Αγγέλους τους μετέβαλε σε δαί-μονας εκείνη η ταπεινοφροσύνη οπωσδήποτε

μερικούς από δαίμονας μπορεί να τους μεταβάλη σεΑγγέλουςrdquo

Και ένας ένσαρκος άγγελος ήταν και ο ΤίμιοςΠρόδρομος Ο Βαπτιστής του Κυρίου μας ήταν δοχείοτης Χάρης του Θεού διότι όντως ο Θεός laquoταπεινοίςδίδωσι χάρινraquo

Διαβάζοντας κάποιος τα ιερά κείμενα μπορεί να πα-ρερμηνεύση την στάση του Αγίου Ιωάννου και να πειότι ο Άγιος ήταν εμπαθείς μιας και οργιζόταν με τουςΦαρισαίους με τους αμαρτωλούς και αυτή του η εμ-πάθεια και το νευρικό του χαρακτήρα του τον έκανε ναεναντιωθεί και στον ίδιο τον βασιλιά Όμως κάτι τέτοιοείναι λάθος

Ο άγιος Ιωάννης ήταν πράος ήταν τρυφερός καικαθαρός σαν βαμβάκι ήταν ο πλέον απαθείς άνθρωποςπου είχε περάσει πάνω από την γη Ήταν αυτός πουεφάρμοσε όμως και τον λόγο του ψαλμωδού που λέγειlaquoοργίζεσθε και μη αμαρτάνετεraquo Δηλαδή να κινείτε τηνοργή εναντίον των παθών σας και των πονηρών σκέ-ψεων και να μην αμαρτάνετε εκτελώντας ότι σας υπο-βάλλουν Να οργίζεσθε εναντίων της αμαρτίας και ναπροσπαθείτε να ζείτε θεάρεστα εν μετανοία

Κεντρικό κήρυγμα του Αγίου ήταν το laquoΜετανοείτεήγγικεν γαρ η Βασιλεία των Ουρανώνraquo Γιατί επέμενετόσο πολύ στην μετάνοια Διότι η μετάνοια αδελφοίμου γεννά την ταπείνωση Και η ταπείνωση με τηνσειρά της αναγεννά την μετάνοια Και αυτές οι δύοαρετές οδηγούν τον άνθρωπο στην τελείωση εν Χριστώ

Ρωτήθηκε κάποτε ο γέροντας Παϊσιος Γέρονταόποιος έχει ταπείνωση έχει όλες τις αρετές Και απάν-τησε Φυσικά Ο ταπεινός έχει όλα τα πνευματικά αρώ-ματα απλότητα πραότητα αγάπη χωρίς όριακαλοσύνη ανεξικακία θυσία διάκριση υπακοή

Και διαπιστώνουμε του λόγου το αληθες στον ση-μερινό τιμώμενο άγιο Ενώ είχε τόσους μαθητές πουκρεμόντουσαν από τα χείλη του ενώ τον φοβόντουσανακόμα και οι Ρωμαίοι για την επιρροή που είχε στονκόσμο και όμως αυτός κρατιόταν στην ταπείνωση Μετο που ήρθε ο Χριστός έγινε αυτό που είπε laquoἘκεῖνονδεῖ αὐξάνειν ἐμὲ δὲ ἐλαττοῦσθαιraquo αμέσως άρχισε νααποσύρεται να αποτραβιέται δεν χρειαζόταν πλέονείχε επιτελέσει το έργο του είχε ετοιμάσει τον δρόμοπρος την έλευση του Μεσσία είχε ετοιμάσει τις καρ-διές των ανθρώπων να δεχτούν τον Λόγο του Θεού δενστεναχωρήθηκε που ήρθε κάποιος άλλος να του πάρειτην δόξα αλλά αντιθέτως χαιρόταν που ήρθε επιτέλουςο Ενσαρκωμένος Λόγος χαιρόταν που επιτέλους θαμπορούσε να βρεθεί και πάλι στην αφάνεια και στο πε-ριθώριο

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΟΥ ΕΚΑΝΑΝΤΟΝ ΑΓΙΟ ΙΩΑΝΝΗ ΤΟΝ ΠΡΟ∆ΡΟΜΟ ΜΕΓΑ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ

Αρχιmicro Παύλου Παπαδόπουλου

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

9

ΕΟΡΤΕΣΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥΣτον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο είναιαφιερωμένες έξι ημέρες του χρόνου

7 Ιανουαρίου(Σύναξις Προφήτου Προδρόμου και Βα-πτιστού Ιωάννου) η αρχαιότερη εορτή

24 Φεβρουαρίου(1η amp 2η εύρεση της Τίμιας Κεφαλήςτου)

25 Μαΐου(3η εύρεση της Τίμιας Κεφαλής του)

24 Ιουνίου(Γενέθλιον του Τιμίου Προδρόμου καιΒαπτιστού Ιωάννου) ορίσθηκε μετά τονκαθορισμό των Χριστουγέννων

29 Αυγούστου(Αποτομή της Τίμιας Κεφαλής του)

23 Σεπτεμβρίου(Η σύλληψή του από την μητέρα τουΑγία Ελισάβετ)

Τα λόγια μας για τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο είναιπολύ λίγα μπροστά στην μεγαλοσύνη του γιrsquo αυτό αςσταματήσουμε εδώ

Ας προσευχόμαστε σε αυτόν που βάπτισε τον Αναμάρ-τητο ας επικαλούμαστε τις πρεσβείες του με ταπείνωσηκαι μετάνοια και να προσπαθούμε και εμείς στο μέτρο τουδυνατού να ζούμε όπως και εκείνος Με θεάρεστη καιισχυρή θέληση να ζούμε όπως θέλει ο Θεός με αυταπάρ-νηση και με ταπείνωση ώστε τα βήματα της ζωής μου ναπορεύονται με ειρήνη αγάπη και ομόνοια προς την Βασι-λεία του Θεού

Σταγόνες

Πίστεως

10

Ο Μέγας Αντώνιος υπήρξε από τους πρώτους μοναχούς που άφησαν τον κόσμο και κατέφυγαν στην έρημο Θε-ωρείται και είναι πατέρας της μοναχικής ζωής Συχνά στην Εκκλησία μας αναφέρεται ως καθηγητής της ερήμουΓύρω από την καλύβι του με τον καιρό μαζεύτηκαν πολλοί μοναχοί που έβρισκαν γαλήνη στο πρόσωπό τουΟ Μέγας Αντώνιος πολεμήθηκε από τον διάβολο όσο ελάχιστοι άγιοι Με διάφορα τεχνάσματα προσπαθούσε

να τον παγιδέψει Μα ο άνθρωπος του Θεού προσπαθούσε με κάθετρόπο να αντιμετωπίσει τα βέλη του πονηρού Κάποια μέρα ο διά-βολος προσπαθούσε να πείσει τον Αντώνιο πως τάχα η αρετή τουείχε φτάσει σε μέτρα πολύ μεγάλα Πως μέσα στην έρημο αλλά καισε όλη την πολιτεία δε βρέθηκε άλλος με τόση αρετή και προκοπή- Για δες Αντώνιε του ψιθύριζε ο διάβολος ποιός σαν κι εσένα έχειφτάσει σε τέτοια ώρυα Κανείς Ποιός νηστεύει ποιός προσεύχεταιποιός αγαπάει σαν κι εσένα ΚανείςΓια μια στιγμή φάνηκε ο Μέγας Αντώνιος νrsquo ακούει τον λογισμό τουμα γρήγορα κατάλαβε το πονηρό τέχνασμα Ο Θεός που δεν θέλησενα αμαρτήσει ο Μέγας Αντώνιος βρήκε έναν τρόπο για να διδαχθείο μεγάλος ασκητήςΕκείνο το βράδυ ο άνθρωπος του Θεού αφού τελείωσε τη θερμήπροσευχή του και χαμήλωσε το λαδοφάναρο έκλεισε σιγά τα βλέ-φαρά του Τότε άκουσε μια θεία φωνή που καθαρά του μηνούσε-Στον μικρό δρόμο που πηγαίνει στην Αλεξάνδρεια εκεί βρίσκεταιένας μπαλωματής που είναι μεγαλύτερος άγιος από σένα ΑντώνιεΠετάχτηκε ο Μέγας Αντώνιος από τον ύπνο του-Μπαλωματής Μα ήταν δυνατόν Μπαλωματής μεγαλύτερος σεάσκηση και σε αρετή από τον Μέγα Αντώνιο Όμως έτσι θα κάμωαποφάσισε Αύριο το πρωί θα πάω στην ΑλεξάνδρειαΑφού ξημέρωσε ο Θεός ο Μέγας Αντώνιος πήρε το ραβδί του καιτράβηξε για το μέρος που του είχε υποδείξει ο Θεός-Ένας μπαλωματής στην Αλεξάνδρεια μεγαλύτερος από τους ασκη-

τές της ερήμου έλεγε και ξανάλεγε ο Μέγας ΑντώνιοςΟ παράμερος δρόμος της Αλεξάνδρειας φιλοξενούσε στην άκρη του ένα μικρό μαγαζάκι Ένας γέρος μπαλωματήςχωρίς ιδιαίτερα χαρακτηριστικά απλός και λιγόλογος είχε ένα παπούτσι που το μπάλωνε με επιμέλεια -Ευλογείτε έκαμε ο μπαλωματής στον ταπεινό καλόγερο-Ο Κύριος απάντησε το ίδιο απλά ο Μέγας Αντώνιος Και ο μπαλωματής έσκυψε στο παπούτσι που μπάλωνε μουρμουρίζοντας ένα ψαλμό-Πες μου να χαρείς παιδί μου Πως περνάς τις μέρες της ζωής σου-Δεν ξέρω Αββά να έχω κάνει σε κανέναν καλό Ούτε έχω να θυμάμαι κάποια καλοσύνη-Και πως περνάει η ζωή σου τον έκοψε με απορία ο Αβάς-Να κάθε πρωί που σηκώνομαι λέω στο μυαλό μου πως όλοι οι άνθρωποι της Αλεξάνδρειας κι αυτοί που κα-τοικούν σε μακρινά μέρη κι οι άνθρωποι που δεν ξέρω θα σωθούν και μόνο εγώ για τις πολλές μου αμαρτίεςθα χαθώ Και μrsquo αυτήν τη σκέψη περνά η μέρα και το βράδυ πάλι ξανά το ίδιο συλλογίζομαι Ο Μέγας Αντώνιος σηκώθηκεπήρε στην αγκαλιά του τον φτωχό μπαλωματή και τον φίλησε στοργικά-Εσύ παιδί μου με λίγο κόπο αγόρασες τον πολύτιμο θησαυρό Εγώ γέρασα στην έρημο με αγώνες και νηστείεςαλλά την ταπεινοφροσύνη σου δεν την έφτασαΚαι πολύ ωφελημένος ο Μέγας ασκητής πήρε τον δρόμο της επιστροφής

Α Π Ο Τ Ο Γ Ε Ρ Ο Ν Τ Ι Κ Ο

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

11

Σ τα κείμενα του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου μαζίμε τα βαθιά θεολογικά νοήματα περιέχονται συχνάκαι διδακτικά παραδείγματα από φανταστικάυποτιθέμενα περιστατικά Ένα τέτοιο παρουσιάζουμε στησυνέχειαΚάποιος λοιπόν χλεύαζε μια κουκουβάγια για μερικά απότα ιδιαίτερα γνωρίσματά της που τη διαφοροποιούν από ταάλλα πουλιά Απαριθμούσε ένα ndash ένα από αυτά Η κουκου-βάγια αντί να τα παραδεχθεί προσπαθούσε να τα δικαιολο-γήσει και να τα αντικρούσει με εύστοχο λόγο και λογικοφανήεπιχειρήματα-Τι μεγάλο κεφάλι που έχεις Είσαι κεφάλα-Του Δία το κεφάλι να δεις τι μεγάλο που είναι απαντά ηκουκουβάγια-Τι γαλαζωπά μάτια που έχεις-Αυτά τα μάτια μου είναι όπως της γαλαζομάτας Αθηνάς-Και η φωνή σου είναι λυπητερή θλιβερή και στριγγιά όχιευχάριστη-Η φωνή όμως της καρακάξας είναι πιο άσχημη αντα-παντά πάλι η κουκουβάγια-Πω πω και κάτι ψιλοπόδαρα που έχεις-Ναι έτσι είναι τα δικά μου πόδια αλλά του ψαρονιού πώςσου φαίνονται-Πρόσεξε σοφή μου της λέει στο τέλος ο συνομιλητής τηςότι από αυτά ένα μόνο ελάττωμα έχει το καθένα τους Εσύόμως τα έχεις όλα μαζί και σε μεγάλο βαθμό κουκουβάγιαμεγαλοκέφαλη με τα γαλαζωπά σου μάτια και τη στριγγό-φωνη λυπητερή φωνή σου κουκουβάγια μου ψιλοπόδαρηΣκόνταψε η ταλαίπωρη κουκουβάγια και δεν ήξερε τι νααπαντήσει(Γρηγορίου Θεολόγου Ποίημα ΚΗ΄ Κατά πλουτούντων στιχ 235-262 ΕΠΕ τόμος 9ος σελ 362)

Α ς μη δικαιολογούμαστε όπως η κουκουβάγια μελογικοφανή επιχειρήματα ή με διάφορα ευφυολο-γήματα όταν μας υποδεικνύονται τα ελαττώματάμας Ούτε να αντιδρούμε με λόγους αποστομωτικούς καιγλώσσα γεμάτη από αντιρρήσεις laquoΤο μάτι βλέπει τα άλλατα ξένα δε βλέπει τον εαυτό του ούτε όμως και τα άλλα βλέ-πει σωστά εάν αρρωστήσει υπερβολικά Το χέρι έχει ανάγκηαπό άλλο χέρι και το πόδι από το άλλο πόδιraquo (Γρηγόριος Θε-ολόγος) Και ο καθένας μας έχει ανάγκη από κάποιο σύμ-βουλο για να αποκτήσει την αληθινή γνώση του εαυτού τουκαι προχωρήσει κατόπιν και στη διόρθωση των ελαττωμά-των του Διότι θα δώσουμε λόγο για τον εαυτό μας και όχιγια τους άλλους

Ποτέ μην δικαιολογείςτις πράξεις σου Οιφίλοι σου δεν χρει-άζονται κάτι τέτοιοκαι οι εχθροί σου δενθα σε πιστέψουνούτως ή άλλως

Ανωνύμου

Είναι καλό να είσαισημαντικός αλλάείναι πιο σημαντικόνα είσαι καλός

Ανωνύμου

Αξίζω όσο ζυγίζω καιζυγίζω όσο αγαπώ

Ιερός Αυγουστίνος

Η πιο αληθινήμορφή αυτοσεβα-σμού είναι να μησκέφτεσαι τονεαυτό

Henry Ward Beecher(1813-1887)

Ο άνθρωπος πουείναι εγωιστής υπερηφανεύεται ότιέμαθε πολλά οσοφός όμως λυπάταιπου δεν έμαθε πε-ρισσότερα

Αριστοτέλης

Σταγόνες

Πίστεως

12

Σ την ιστορική της πορεία ηΕκκλησία ανέδειξε υπέρο-χους ανθρώπους γεmicroάτους

σοφία και ανθρωπιά Ξεχωριστήθέση κατέχουν οι Τρεις ΙεράρχεςΒασίλειος ο Μέγας Γρηγόριος οΘεολόγος και Ιωάννης ο Χρυσόστο-microος

Οι Άγιοι Πατέρες έζησαν το ∆rsquo αισε microια εποχή όπου το βυζαντινό κρά-τος βρισκόταν στην αρχή της δηmicroι-ουργίας του ο Ελληνισmicroός σε microιαφάση αναδηmicroιουργίας και ο Χριστια-νισmicroός σε πάλη ανάmicroεσα στον παλιόκαι νέο κόσmicroο

Με την άρτια microόρφωση τους τηνπολύπλευρη δραστηριότητα τουψηλό ήθος και το φωτεινό παρά-δειγmicroα τους φωτίζουν το χριστιανικόκόσmicroο της εποχής τους και διαχρο-νικά τον κόσmicroο του σήmicroερα

laquoΠροπορευτές της ανθρωπότη-ταςraquo ποτέ δεν έγιναν παρελθόναλλά αποτελούν αιώνιο παρόναφού-αν όχι τα ίδια-παρόmicroοια προ-βλήmicroατα αντιmicroετώπιζαν στην εποχήτους

Πνεύmicroατα ανήσυχα σπούδασανστα γνωστά πνευmicroατικά κέντρα τηςεποχής και εκτίmicroησαν βαθύτατα τηνελληνική παιδεία Άρτια κλασσικήmicroόρφωση και χριστιανική πίστησυmicroπλέκονται στα έργα τους σrsquo ένααρmicroονικότατο σύνολο Θεωρούν τηνπαιδεία πρώτιστο αγαθό του ανθρώ-που και χαρακτηρίζουν laquoσκαιούςκαι απαίδευτουςraquo εκείνους που προ-σπαθούν να επιβάλλουν την αmicroάθειατους σαν κανόνα και microέτρο

Οι Άγιοι Πατέρες δεν ήταν απλάιερωmicroένοι ή microονοmicroερείς θεολόγοιαλλά ήταν laquoπανεπιστήmicroονεςraquo Νααναφερθεί κανείς στην laquoΕξαήmicroεροraquoτου Μ Βασιλείου για να θαυmicroάσειτις γνώσεις του στη φυσική τη βιο-λογία και την Αστρονοmicroία ΣταlaquoΈπη του Γρηγορίου Θεολόγουraquoγια να ταπεινωθεί microπροστά στο φιλό-λογο και φιλόσοφο Στους laquoΛόγουςτου Ιωάννη Χρυσοστόmicroουraquo για ναθαυmicroάσει το ψυχολόγο και τον κοι-νωνιολόγο της εποχής του

Γενικά σε θέmicroατα αγωγής τωννέων διαδραmicroάτισαν πρωταγωνι-στικό ρόλο γιrsquo αυτό δικαίως ονοmicroά-ζονται παιδαγωγοί της νεότηταςΤους απασχόλησε για παράδειγmicroα οσκοπός της αγωγής και η προσωπι-κότητα του δασκάλου

Ο Μ Βασίλειος κάνει λόγο γιατην αρχή της εποπτικότητας τηναmicroοιβή τον έπαινο την επίπληξηκαι την ποινή Προβάλλει την ιδέαότι ο microαθητής δεν πρέπει να είναιπαθητικός δέκτης της προσφερόmicroε-νης γνώσης αλλά να συmicromicroετέχειενεργά microε την έκφραση της απορίαςκαι microε τη διατύπωση της γνώmicroηςτου

Εκείνο όmicroως που κάνει τουςΤρεις Ιεράρχες πάντα επίκαιρουςείναι το ένθερmicroο κήρυγmicroα τους γιατα ανθρώπινα δικαιώmicroατα Μας χω-ρίζουν 17 αιώνες και παρrsquo όλα αυτάοι απόψεις τους είναι σύγχρονες καιριζοσπαστικές

Οι θεmicroελιώδεις αρχές της αξίαςτου ανθρώπινου προσώπου τηςελευθερίας και της ισότητας είναιιδέες που επίmicroονα προβλήθηκαν microεδύναmicroη για πρώτη φορά από τουςΆγιους Ιεράρχες Η ανθρωπολογίατους βασίζεται σε microια σειρά από επι-χειρήmicroατα που όλα στηρίζονται στηνπερί ανθρώπου διδασκαλία τηςΑγίας Γραφής Πιστοί στο κήρυγmicroατου Παύλου ότι laquoδεν υπάρχει Ιου-δαίος ούτε Έλληνας δεν υπάρχειδούλος ούτε ελεύθερος δεν υπάρχειάνδρας και γυναίκα γιατί όλοι γιατον Ιησού Χριστό είναι το ίδιο πρό-σωποraquo διακήρυξαν ότι οι θεmicroελιώ-δεις αρχές της ελευθερίας και τηςισότητας περιλαmicroβάνουν όλους ανε-ξαίρετου τους ανθρώπους Η διά-κριση των ανθρώπων σε πλούσιουςκαι φτωχούς ή σε ελεύθερους καιδούλους είναι καταστάσεις ξένες στοπνεύmicroα της Ορθοδοξίας

Οι Άγιοι Πατέρες δεν παράλειψανακόmicroα να διακηρύξουν και την ισό-τητα και ισονοmicroία ανάmicroεσα στονάντρα και τη γυναίκα Έτσι ο Γρηγό-ριος ο Θεολόγος αναφερόmicroενος

Οmicroι

λία

στην

Θεί

α Λ

ειτο

υργί

α τη

ς 30

ης Ι

ανου

αρίο

υ 20

14στ

ον Μ

ητρο

πολι

τικό

Ναό

του

Αγ

Νικ

ολάο

υ

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

13

στους νόmicroους της εποχής καταγγέλλει laquo∆ενεπαινώ τη συνήθεια αυτή ∆ε συmicroφωνώ microε τη νο-microοθεσία Άνδρες έκαναν τους νόmicroους και φέρονταικατά των γυναικώνraquo Στράφηκαν microε αποφασιστι-κότητα κατά της κοινωνικής αδικίας laquoΟ θεός απότην αρχή δεν έκανε τον ένα άνθρωπο πλούσιο καιτον άλλο φτωχό Με κάθε τρόπο microας αδελφώνειεmicroείς εν τούτοις χωριζόmicroαστε και λέmicroε τις ψυχρέςλέξεις laquoδικό microουraquo και laquoδικό σουraquo υπογραmicromicroίζειο Ιερός Χρυσόστοmicroος

Και συνεχίζοντας στρέφεται ενάντια στους γαι-οκτήmicroονες laquoπου κατέχουν τη γη και νοmicroίζονταιπιο δίκαιοι Αυτούς που καρπώνονται τον πλούτοτης και επινοούν καινούριους όρους τονισmicroούκαι κάνουν για τα δάνεια γραmicromicroάτια καταρα-microέναraquo

Έρχονται σε σύγκρουση microε την παντοδύναmicroηκρατική εξουσία κάθε φορά που η τελευταία πα-ραβίαζε τα δικαιώmicroατα του ανθρώπου Είναι γνω-στή η σύγκρουση του Χρυσοστόmicroου microε τηφιλόδοξη και σπάταλη αυτοκράτειρα Ευδοξία Μιασύγκρουση που τον οδήγησε στην εξορία και τοθάνατο

Τόσο προωθηmicroένος ήταν ο κοινωνικός προβλη-microατισmicroός του που φθάνει microέχρι του σηmicroείου να δι-καιολογεί ακόmicroα και τη χρήση βίας από lsquoκείνονπου πεινά χωρίς να χαρακτηρίζει την πράξη τουσα βία laquo∆ε φρίττεις άνθρωπε δεν κοκκινίζεις απόντροπή όταν χαρακτηρίζεις επιτιθέmicroενο αυτόν πουπαλεύει για το ψωmicroί τουraquo

Οι φωτισmicroένοι Ιεράρχες προσφέρουν τεράστιοφιλανθρωπικό έργο ο ΜΒασίλειος microε τη laquoΒασι-λειάδαraquo ο Γρηγόριος microε τα συσσίτια και ο Ιωάν-νης που microεταβάλει το πατριαρχικό microέγαρο σεφιλανθρωπικό ίδρυmicroα για το οποίο δε δίστασε ναδιαθέσει τους θησαυρούς της Εκκλησίας Είναιαυτός που microιλάει στους σύγχρονους του χριστια-

νούς για την αλήθινή λατρεία του Θεού προτάσ-σοντας το χορτασmicroό των φτωχών από τα αφιερώ-microατα στο ναό laquoΜη στολίζεις το ναό της στιγmicroήπου αδιαφορείς για τη θλίψη του αδελφού σουΑυτός είναι από εκείνον ανώτερος ναόςraquo

Οι Άγιοι ∆ιδάσκαλοι microιλούν για την ειρήνη τηνοποία θεωρούν microεγάλο αγαθό ∆ε τη βλέπουν σανεπιδίωξη αφηρηmicroένη και ακατόρθωτη για τις αν-θρώπινες δυνάmicroεις Αντίθετα ο κάθε άνθρωποςmicroπορεί να εργάζεται γιrsquo αυτήν αρχίζοντας από τονεαυτό του και τις σχέσεις microε τους γύρω του

Η ειρήνη της πόλης του έθνους του κόσmicroου-λένε- εξαρτάται από το πόσο στέρεη είναι ανάmicroεσαστις σχέσεις του άνδρα και της γυναίκας microέσα στηνοικογένεια Γιατί microέσα σrsquo αυτή εκπαιδεύονται ταπαιδιά νrsquo αγαπούν την ειρήνη ή αντίθετα συνηθί-ζουν να microαθαίνουν τον ανταγωνισmicroό και τη δια-microάχη

Στις microέρες microας που η πατρίδα microας κλυδωνίζεταιεπικίνδυνα θα ήταν ευλογία Κυρίου αυτοί πουκρατούν τις τύχες των παιδιών microας στα χέρια τουςνα φωτιστούν από το έργο και το κήρυγmicroα τωνΤριών αυτών Πατέρων

Γιατί για την έλλειψη οmicroόνοιας ειρήνης ισονο-microίας δικαιοσύνης ίσης κατανοmicroής των υλικώναγαθών δεν ευθύνονται οι καιροί οι εποχές ή οπολιτισmicroός

Τι φταίει λοιπόνΚαι ο Άγιος Γρηγόριος microας απαντά ας microην

αναζητούmicroε την αιτία στην πρόοδο Ας αναλογι-στούmicroε την αλλοτρίωση microας

Λεmicroονιά ΧαρισιάδουΚαθηγήτρια-θεολόγος 1ου Λυκείου

Αλεξανδρουπόλεως

Σταγόνες

Πίστεως

14

Ενας νεαρός άνδρας πήγε να υποβάλλει αίτησηγια μια διευθυντική θέση σε μια μεγάλη εται-ρεία Αφού πέρασε την αρχική συνέντευξη έπρεπε τώρα να συμφωνήσει και ο γενικός διευθυντήςγια την πρόσληψηΟ διευθυντής ανακάλυψε από το βιογραφικό του ότιο νεαρός είχε εξαιρετικές ακαδημαϊκές σπουδές ΡώτησεlaquoΠως κατάφερες να κάνεις αυτές τις σπουδές Μήπωςπήρες υποτροφίεςraquolaquoΌχιraquo του απάντησε ο νεαρόςlaquoΟ πατέρας σου κατέβαλλε όλα αυτά τα δίδακτραraquoρώτησε ξανά ο διευθυντήςlaquoΟ πατέρας μου κύριε πέθανε όταν ήμουν ενός έτουςη μητέρα μου ήταν αυτή που πλήρωνε τα δίδακτρά μουraquoαπάντησεlaquoΠου εργάζεται η μητέρα σουraquolaquoΗ μητέρα μου εργάζεται ως καθαρίστρια ρούχωνΠλένει ρούχα για άλλουςraquoΟ διευθυντής ζήτησε τότε από το νεαρό να του δείξειτα χέρια του Ο νεαρός έδειξε τα χέρια του τα οποία ήτανλεία και πολύ απαλάlaquoΈχεις βοηθήσει ποτέ τη μητέρα σου στο πλύσιμοτων ρούχωνraquolaquoΠοτέ η μητέρα μου ήθελε πάντα να μελετώ και ναδιαβάζω όσο το δυνατόν περισσότερο Εκτός αυτού ημητέρα μου πλένει τα ρούχα πιο γρήγορα από μέναΟ διευθυντής είπε laquoΘέλω να σου ζητήσω κάτι Ότανπας σπίτι σήμερα πήγαινε να καθαρίσεις τα χέρια τηςμητέρας σου και θα τα ξαναπούμε αύριο το πρωίraquoΟ νεαρός θεώρησε ότι οι πιθανότητες να πάρει τηθέση ήταν πολύ μεγάλες Όταν πήγε πίσω στο σπίτι ζή-τησε από τη μητέρα του να τον αφήσει να καθαρίσει ταχέρια της Η μητέρα παραξενεύτηκε και με ανάμεικτα συ-ναισθήματα άπλωσε τα χέρια της προς το γιο τηςΟ νεαρός άρχισε να πλένει τα χέρια της μητέρας τουσιγά-σιγά ενώ δάκρυα έσταζαν από τα μάτια του όσηώρα το έκανε αυτό Ήταν η πρώτη φορά που παρατή-ρησε ότι τα χέρια της μητέρας του ήταν τόσο ζαρωμένακαι ότι υπήρχαν τόσες πολλές μελανιές πάνω τους Με-ρικές μελανιές μάλιστα ήταν τόσο οδυνηρές που η μη-τέρα του βογκούσε όταν τις άγγιζεΉταν η πρώτη φορά που ο νεαρός συνειδητοποίησεότι ήταν αυτά τα χέρια που έπλεναν σε καθημερινή βάσηρούχα για να μπορέσει να πληρώσει τα δίδακτρά του Οιμελανιές στα χέρια της ήταν το τίμημα που η μητέραέπρεπε να πληρώσει για την εκπαίδευσή του και το μέλ-λον του παιδιού τηςΜετά τον καθαρισμό των χεριών της μητέρας του ονεαρός άρχισε να πλένει σιγά ndash σιγά όλα τα ρούχα πουείχαν στοιβαχτεί για πλύσιμο μονολογώντας laquoΜάννασυγγνώμη και σrsquo ευχαριστώ για όλαraquo laquoΜάννα συγγνώμηκαι σrsquo ευχαριστώ για όλαraquohellip ενώ δάκρυα συνέχιζαν νατρέχουν από τα μάτια του

Εκείνο το βράδυ μητέρα και ο γιος έκατσαν και κου-βέντιασαν για αρκετή ώρα Την άλλη μέρα το πρωί ότανο νεαρός πήγε στο γραφείο του διευθυντή συγκινημένοςκαι βουρκωμένος βλέποντάς τον έτσι τον ρώτησεlaquoΓια πες μου λοιπόν τι έγινε χθες στο σπίτι σου Τιέκανες Έμαθες κάτι καινούργιοraquoΟ νεαρός απάντησε laquoΚαθάρισα τα χέρια της μητέραςμου αλλά και έπλυνα τελικά όλα τα ρούχα που είχε γιαπλύσιμο Τώρα κατάλαβα και εκτίμησα την προσπάθειατης μητέρας μου Χωρίς τη μητέρα μου δεν θα ήμουναυτό που είμαι σήμερα Συνειδητοποίησα με την πράξηαυτή πόσο σημαντική είναι η βοήθεια που σου προσφέ-ρουν οι άλλοι Έχω καταλήξει να εκτιμώ την αξία και τησημασία που έχει το να βοηθά ο ένας τον άλλο στην οι-κογένεια και στην κοινωνίαraquoΟ διευθυντής τότε του είπε laquoΑυτό είναι που ψάχνωσε ένα συνεργάτη Θέλω να προσλάβω ένα άτομο πουδεν θα σκέφτεται μόνο το εαυτό του που μπορεί να γνω-ρίζει και να εκτιμά τη βοήθεια τις προσπάθειες και ταδεινά των άλλων για να επιτευχτούν κάποια πράγματαστη ζωή και δεν θα θέτει τα χρήματα ως μοναδικό στόχοτου στη ζωή του Έχεις προσληφθείraquoΑυτό το νεαρό άτομο εργάστηκε πολύ σκληρά έλαβεαξιώματα στην επιχείρηση και απολάμβανε το σεβασμότων υφισταμένων του Κάθε εργαζόμενος που είχε ερ-γάστηκε επιμελώς και ως ομάδα με τους υπόλοιπους Οιεπιδόσεις της εταιρίας βελτιώθηκαν σημαντικά

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

15

K αι λέω πως είναι επίκαιρα επειδή λόγωτης ανέχειας πολλά ζευγάρια που μέχριτώρα στέκονταν καλά οικονομικά αρχί-

ζουν τώρα να έχουν προστριβές και πολλές περιπτώ-σεις καταλήγουν στο διαζύγιο Ας ακούσουμε τονΆγιο

laquoΑλλά και η γυναίκα δεν πρέπει να περιφρονείτον άνδρα της για οποιονδήποτε λόγο προπαντόςαν είναι φτωχός Να μη βαρυγγομάει και να μην τονβρίζει λέγοντας λχ ldquoΑνανδρε και δειλέ τεμπέληκαι ακαμάτη ανάμελε και υπναρά Ο τάδε αν καικαταγόταν από φτωχή οικογένεια με πολλούς κό-πους και κινδύνους έκανε μεγάλη περιουσία Και ναη γυναίκα του φοράει πανάκριβα ρούχα κυκλοφο-ρεί με αμάξι έχει τόσους υπηρέτες ενώ εγώ πήραεσένα που είσαι ζαρωμένος από τη φτώχεια και ζειςάσκοπαrdquo

Δεν πρέπει η γυναίκα να λέει στον άνδρα της τέ-τοια λόγια

Το σώμα δεν εναντιώνεται στο κεφάλι αλλά τουπακούει Πώς όμως θα υποφέρει τη φτώχεια Απόπου θα βρει παρηγοριά Ας σκεφτεί τις φτωχότερεςγυναίκες Ας συλλογιστεί πόσες κοπέλες από καλέςοικογένειες όχι μόνο τίποτα δεν πήραν από τους άν-δρες τους αλλά και ξόδεψαν τη δική τους περιουσίαγιrsquo αυτούς Ας αναλογιστεί τους κινδύνους από έναντέτοιο πλούτο και θα προτιμήσει τότε τη φτωχικήαλλά ήσυχη ζωή

Γενικά αν αγαπάει τον άνδρα της δεν θα ξεστο-μίσει ποτέ παράπονο ή προσβλητικό λόγο γιrsquoαυτόν Θα προτιμήσει να τον έχει κοντά της χωρίςπλούτη παρά να είναι πλούσιος και αυτή να ζειμέσα στην ανασφάλεια και τις ανησυχίες που συ-νεπάγονται οι επιχειρηματικές δραστηριότητες

Ούτε και ο άνδρας όμως ακούγοντας τα πα-ράπονα ή τις επικρίσεις της γυναίκας του πρέπεινα τη βρίζει ή να τη χτυπάει επειδή έχει εξουσίαπάνω της Καλύτερα να τη συμβουλεύει και νατη νουθετεί ήρεμα χωρίς ποτέ να σηκώνει χέριεναντίον της

Ας τη διδάσκει την ουράνια φιλοσοφία τη χρι-στιανική που είναι ο αληθινός πλούτος Ας τη διδά-σκει όχι μόνο με τα λόγια αλλά και με τα έργα πως ηφτώχεια δεν είναι καθόλου κακό Ας τη διδάσκει ναπεριφρονεί τη δόξα και νrsquo αγαπά την ταπείνωσηmiddot καιτότε εκείνη ούτε παράπονο θα έχει ούτε χρήματαθα επιθυμεί Ας τη διδάσκει να μην αγαπάει ταχρυσά κοσμήματα και τα πολυτελή ρούχα και ταπολλά αρώματα ούτε να θέλει για το σπίτι ακριβάέπιπλα και περιττά στολίδια

Όλα τούτα φανερώνουν ματαιόδοξο φρόνημακαι κουφότητα Και της ίδιας και του σπιτιού στολι-σμός ας είναι η κοσμιότητα και η σεμνότητα Και ηίδια και το σπίτι ας μοσχοβολάνε το άρωμα της σω-φροσύνης και της αρετήςraquo

Αγ Ιωάννης ο Χρυσόστομος

Σταγόνες

Πίστεως

16

()

Ημετάνοια απαιτεί να έχει ο άνθρωπος δυ-νατό χαρακτήρα να αποδεχθεί ότι περπα-τάει σε λαθεμένο δρόμο και ότι ζει με

στραβό τρόπο κι έπειτα να αποφασίσει να τα διορ-θώσει Είναι χαρακτηριστικό των έξυπνων και ικα-νών ανθρώπων να αλλάζουν γνώμη και άποψη καινα διορθώνουν τα όσα έπραξαν όταν διαπιστώσουνότι δεν ήταν τα σωστά

Η Εκκλησία υποκλίνεται μπροστά σacute όποιοναμαρτωλό μετανοεί και βεβαιώνει ότι για τη μετά-νοιά του χαίρεται όλος ο ουρανός Είναι τόσο κακόπράγμα η αμετανοησία που η Εκκλησία την θεωρείldquoβλασφημίαrdquo κατά του Αγίου Πνεύματος laquoη μόνηαμαρτία που δεν θα συγχωρεθεί ποτέraquo (Μαρκ 329) είπε ο Χριστός και δεν θα συγχωρεθεί επειδήδεν το θέλει ο άνθρωπος όχι επειδή δεν το θέλει οΘεός Το Άγιο Πνεύμα ζεσταίνει και φωτίζει Είναιχάρις είναι σοφία είναι έμπνευση είναι χαρά κιευλογία στη ζωή του ανθρώπου όταν φυσικά τοθέλει ο άνθρωπος Όταν δεν το θέλει όταν απορρί-πτει τη μετάνοια και παραμένει αμετανόητος τότεβυθίζεται στο σκοτάδι στο ψύχος στη γρουσουζιάστην αποτυχία στη θλίψη

Η μετάνοια είναι ένας δρόμος μοναχικός ανηφο-ρικός που οδηγεί σrsquo ένα Γολγοθά όμως αμέσωςμετά ακολουθεί η Ανάσταση η λύτρωση η ελευθε-ρία από κάθε δεσμά

Η μετάνοια είναι ένας δρόμος κι ένας τρόποςπροσωπικός Μπορεί όμως να είναι ένας δρόμος κιένας τρόπος εθνικός Όταν αποφασίζει ένα έθνοςένας ολόκληρος λαός να μετανοήσει για τις αμαρ-τίες του και να λυτρωθεί από την γκρίνια από τηναποτυχία και από τον εξευτελισμό

()

Δεν αρκεί λοιπόν η διαπίστωση ldquoη κρίσηείναι ηθικήrdquo Χρειάζεται μετάνοια και διόρ-θωση χρειάζεται αποκατάσταση βελτίωση

και επανέναρξη Μόνο τότε η μετάνοια ως βίωματου λαού θα αναστείλει την καταστροφή και θααποτρέψει τον αφανισμό Πως μπορεί να γίνειαυτό Με αλλαγή νοοτροπίας που λέει κι ο Πρω-θυπουργός μας με μετάνοια που λέει η πίστη μαςΑπλές κινήσεις χρειάζονται

Τα σχολεία να διδάξουν αξιολογώτερα πράγ-ματα για τη ζωή των παιδιών μας και να απαντή-σουν στα πνευματικά τους ερωτηματικά Αν έναςδάσκαλος έχει μια κακή εμπειρία από ένα κληρικόας μην γκρεμίσει μέσα στη ψυχή των μαθητών τουτο Χριστό και την Πίστη γιατί τότε ο δάσκαλος δενμορφώνει πολίτες αλλά καλλιεργεί τρομοκράτες

Η οικογένεια να παραμερίσει τους εγωϊσμούς καινα ενδιαφερθεί για τα παιδιά της Φτάνουν πια ταναυάγια που δημιουργούνται με την ευκολία των δια-ζυγίων Αργούν σήμερα οι νέοι να προχωρήσουν σεγάμο επειδή δεν έχουν πρότυπα Και χωρίζουν εύ-

Απόσπασmicroα από την οmicroιλία του Μητροπολίτου Αλεξανδρουπόλεως ΑΝΘΙΜΟΥστον Αrsquo Κατανυκτικό-Συγχωρητικό Εσπερινό την 2α Μαρτίου 2014

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

17

κολα επειδή δεν έχουν υπομονή και αγωνιστική διά-θεση Συντρίμμιαmiddot τα παιδιά τους και οι μελλοντικέςτους οικογένειες

Οι κληρικοί να παλέψουμε τα πάθη μας να πα-ραδεχτούμε με ειλικρίνεια τις πτώσεις μας και νακατασταθούμε πατέρες του λαού μας με γνώμονατην ελευθερία του Ευαγγελίου και στόχο τη χαράκαι την τιμιότητα της laquoκατὰ Χριστὸνraquo ζωής

Το Κράτος να θεσμοθετήσει τις αρετές τιςαξίες την πίστη την παράδοση και τον υγιή πολι-τισμό του λαού μας Ας το καταλάβουν οι Κυβερ-νήσεις ότι άθεο Κράτος δεν μπορεί να υπάρξειΧωρισμό από την Εκκλησία δεν τον τολμά και ηπολεμική κατά της Εκκλησίας αποβαίνει υπέρ τηςΠίστεώς μας

Η τηλεόραση να διδάσκει τιμιότητα και να μηνδιαφθείρει τα ήθη

Ο λαός μας να ψηφίζει με κριτήρια κυρίωςπνευματικά κι όχι μόνο οικονομικά

Η κοινωνία να περπατάει στέρεα με βάση τηνδιαχρονική εμπειρία της και να μη ζαλίζεται με ταβρώμικα ακούσματα των σύγχρονων δυτικών Σει-ρήνων

Πές μου σας παρακαλώ εσείς έχετε αντιληφθείκάποια τέτοια συλλογική προσπάθεια στη Χώραμας Έστω κάποια παρόμοια διάθεση Όμως τίβλέπουμε Στην πόλη μας

Καταλάβατε ότι σιγά-σιγά εγκαθιδρύεται ως θε-σμός το καρναβάλι Άρχισε ήπια τάχα laquoμόνο γιατα παιδιάraquo λες κι αυτά δεν ζουν το δράμα των οι-κογενειών τους Πιέζει ο Δήμος τα Σχολεία οι δά-σκαλοι τους μαθητές οι μαθητές τους γονείς καικανείς δεν βρίσκει τη δύναμη να σταματήσει αυτότο ανούσιο πανηγύρι του μασκαρέματος Η τραγω-δία που βιώνουν σήμερα τα νέα παιδιά στην Ελ-λάδα δεν ομορφαίνει με το χαζό χορό και τοφτιασιδωμένο πρόσωπο της Αποκριάς

Καταλάβατε την παρουσία του Καζίνου στην πε-ριοχή μας Τούρκοι μπαινοβγαίνουν στον τόπο μαςσυνοδευόμενοι από laquoμπράβουςraquo για να κάνουνεδώ όσα δεν τους επιτρέπονται στη Χώρα τους καιπροετοιμάζονται απέναντι στο Καζίνο Κέντρα δια-σκέδασης με γυναίκες επί πληρωμή Τάχα το Κα-ζίνο θα ήταν μόνο για ξένους Ποιός μπορεί νααπαγορεύσει την είσοδο σε ντόπιους Σε κάποιασχετική συζήτηση μου είπε ο στρατηγός μας ldquoέχωνα χάσω στρατιωτικούς από το τζόγο σεβτεrdquo

Και για το Καρναβάλι και για το Καζίνο παρα-κάλεσα φώναξα έγραψα Τάχα όλοι συμφωνούσανμε μένα κι από πίσω έλεγαν άλλα Μάλιστα με ρώ-τησαν αν σας ζητήσουν να κάνετε αγιασμό στο κα-ζίνο θα πάτε Κι απάντησα ldquoθα πάω να κάνωαγιασμό όταν θα κλείσει και θα φύγει από τοντόπο μαςrdquo Βλέπετε όμως ότι πρυτάνευσε η έστω

σύντομη ελάχιστη οικονομική διευκόλυνση κάποιωνστην περιοχή σε βάρος του συνόλου του λαού μαςτης ζωής μας και της αξιοπρεπείας μας

()

Εμείς στην Ελλάδα σήμερα βιώνουμε μέσαμας μια ζοφερή κατάσταση Κούφιες διαπι-στώσεις λεκτικοί λεονταρισμοί δειλία απο-

ρία νωθρότητα αηδία απόρριψη διγλωσσία κακίακανιβαλισμό ενάντια σε πρόσωπα ομάδες και θε-σμούς απελπισία

Και γύρω μας laquoσυνοχὴ ἐθνῶν ἐν ἀπορίᾳ ἠχούσηςθαλάσσης και σάλου ἀποψυχόντων ἀνθρώπων ἀπὸφόβου καὶ προσδοκίας τῶν ἐπερχομένων τῇ οἰκου-μένῃraquo (Λουκ 2125-26)

Κανείς δεν ξέρει αύριο τί θα συμβεί στον τόπομας και πως θα διαμορφωθούν γεωπολιτικά οι συν-θήκες στην περιοχή αφού όλα τα αυτονόητα ανα-τρέπονται όλες οι παραδοσιακές συμμαχίεςεπαναπροσδιορίζονται και οι έμποροι των εθνώνστυγνά βυσσοδομούν στις πλάτες μας

Τουλάχιστον ας έχουμε εσωτερική ηρεμία καιψυχική γαλήνη Ας επιστρέψουμε ας ψάξουμε κιας βρούμε τη δύναμη που μας στήριξε επί αιώνεςστη μακραίωνη δουλεία Κι αυτή είναι η Χριστια-νική Πίστη μας και η Ορθόδοξη Παράδοσή μας

Ο Ελληνισμός ζει την Μεγάλη Σαρακοστή τουΑς τη ζήσουμε με συνέπεια ως λαός Όλοι μαζί ωςέθνος για το καλό όλων μας Για το μέλλον μαςΜας χρειάζεται μετάνοια νηστεία εγκράτεια προ-σευχή συγχωρητικότητα αγάπη μεταξύ μας τιμιό-τητα δικαιοσύνη εμπιστοσύνη στο Χριστό και στηνΕκκλησία του

Όταν οι λαοί σηκώνουν στους ώμους τους τοσταυρό της Σαρακοστής τότε δεν γνωρίζουν εξαν-δραποδισμό και αφάνεια Θεωρώ ότι ζούμε σε μιακρίσιμη καμπή της Ιστορίας μας Ο δρόμος μπρο-στά μας είναι εξαιρετικά δύσκολος και δύσβατοςΈχουμε τις ιδιορρυθμίες μας οι Έλληνες και ταπανάρχαια ελαττώματα της φυλής μας Οι φίλοιμας είναι αποδεδειγμένα λίγοι Η μόνη ζωντανή καιεναργής πνευματικότητα της Χώρας μας με ερεί-σματα μάλιστα και στη λαϊκή μας παράδοση είναιη Ορθόδοξη Χριστιανική μας Πίστη Ας την εμπι-στευθούμε κι ας στηριχτούμε επάνω της Ούτως ήάλλως βιώνουμε τη Μεγάλη μας εθνική Σαρακοστήκι αυτή θα διαρκέσει Ας τη ζήσουμε με την τάξημε την ευπρέπεια και με τη δυναμική της Ορθοδό-ξου Εκκλησίας μας

Και laquoδόξα τῷ Θεῷτῷ ἐν πικροῖς φαρμάκοις

κατεργαζομένῳ τὴν σωτηρίαν ἡμῶνraquoΑμήν

Σταγόνες

Πίστεως

18

laquoΠώς αγριεύουν έτσι οι άνθρωποι Πώςμεμιάς αφήνονται έρμαια στις ροπέςκαι στις τάσεις της φθαρτής ανθρώ-

πινης τους φύσης Πώς κατάντησε απόψεαυτή η ήσυχη επαρχιακή πόλη Θαρρείς καιδεν την κατοικούν άνθρωποι αλλά ανθρωπό-μορφα τέρατα που άλλος με κεφάλι γαϊδά-ρου άλλος λιονταριού άλλος πιθήκουτρέχουν να προλάβουν να γλεντήσουν να με-θύσουν να αμαρτήσουν όσο γίνεται περισσό-τερο

Γιατί απόψε είναι Τσικνοπέμπτη και γέμισεη πόλη μασκαράδες Απόψε κάθε λογικός άν-θρωπος δεν ξεμυτίζει από το σπίτι τουraquo Αυτάσκεφτόταν ο παπα-Θανάσης καθώς έμπαινεστο σπίτι του γυρνώντας από το ναό

- Α παπαδιά μου το κακό παράγινε ΟΘεός να μας συγχωρέσει είπε στη γυναίκατου μόλις μπήκε μέσα Εκείνη τον κοίταξε μεκατανόηση

- Ο Θεός να μας φυλάει είπε και άρχισε ναετοιμάζει το βραδινό φαγητό

Στο σπίτι του παπα-Θανάση περασμέναπια τα μεσάνυχτα επικρατεί ησυχία Τα παι-διά και η παπαδιά είχαν ήδη κοιμηθεί κι οπαπα-Θανάσης ετοιμαζότανε και κείνος ναπάει για ύπνο όταν ακούστηκε το κουδούνιτης πόρτας Τινάχτηκε μέσα στον ύπνο της ηπαπαδιά και βρέθηκε δίπλα στον παπα-Θα-νάση

- Μην ανοίγεις τέτοια νύχτα πάτερ μουτον παρακάλεσε φοβισμένη

- Γιατί φοβάσαι την καθησύχασε εκείνοςΕίναι η πρώτη φορά που μας κτυπούν τέτοιαώρα την πόρτα Αφού το ξέρεις το σπίτι τουΙερέα διανυκτερεύει κάθε βράδυ

- Ναι μα απόψεhellipΤης χαμογέλασε ο παπα-Θανάσης και

άνοιξε την πόρτα- Πάτερ μου με συγχωρείτε που ήρθα τέ-

τοια ώρα όμως η μάνα μου πεθαίνει και ζητάνα εξομολογηθεί και να κοινωνήσει

Ο άνθρωπος που στεκόταν μπροστά τουπαρόλο που ήταν άντρας έτρεμε ολόκληροςκι άφηνε τα δάκρυά του δίχως ντροπή να τρέ-χουν

- Πήγαινε εσύ κοντά της παιδί μου και γωπάω ως την εκκλησία να πάρω τη Θεία Κοινω-νία και έρχομαι αμέσως

Έφυγε ο άντρας αφήνοντας στον παπα-Θα-νάση τη διεύθυνσή του

- Που θα πας πάτερ μου μόνος σου τέτοιαώρα μια τέτοια νύχτα Δε φοβάσαι Γιατί δεντον κρατούσες να πάτε συντροφιάraquo

Η παπαδιά μιλούσε και κείνος την κοίταζεαυστηρά

- Μόνος είπες παπαδιά μόνος Κι ο Κύριοςπου θα κουβαλάω στα χέρια μου Α παπαδιάμου κάτι σrsquo έχει πιάσει απόψε και δε μιλάςγνωστικά

Ντύθηκε ο παπα-Θανάσης και βγήκε στοδρόμο Ξέχασε πως ήταν νύχτα Τσικνοπέμ-πτης Δεν τον απασχολούσαν καθόλου οι μα-σκαράδες που έβλεπε γύρω του Ένα μόνο τον

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

19

απασχολούσε να προλάβει να δώσει το laquoφάρ-μακο της αθανασίαςraquo στην ετοιμοθάνατη

Πήρε με δέος στα χέρια του το Σώμα και τοΑίμα του Χριστού και ξαναβγήκε στο δρόμο Δενκοιτούσε ούτε δεξιά ούτε αριστερά Μόνοέτρεχε να προλάβει Σε μια στροφή του δρόμουακούσε γέλια και φωνές Κάποιος φώναξε κοροϊ-δευτικά laquoΤην ευχή σου Δέσποταraquo μα δεν γύ-ρισε να κοιτάξει Και τότε δεν κατάλαβε πωςβρέθηκε κυκλωμένος από μια παρέα μασκαρά-δων που προσπαθούσαν να τον σταματήσουν

- Συνάδελφε πού πάμεΈνας νεαρός μασκαρεμένος σε παπά με

χνώτο που μύριζε ποτό στεκόταν μπροστά τουκρατώντας στο χέρι ένα σταυρό Τα lsquoχασε οπαπα-Θανάσης και πριν προλάβει να πει τίποταδέχτηκε την επίθεση όλου του τσούρμου Άλλοςτον τραβούσε από τα ράσα κι άλλος του έβγαζετο καλυμμαύχι

Ο παπα-Θανάσης έσφιξε στο στήθος του τrsquoάχραντα Μυστήρια και προσπάθησε να τους μι-λήσει μα κανένας δεν άκουγε Κάποιος τότε τουτράβηξε τη γενειάδα και -σαν να τον κτύπησεηλεκτρικό ρεύμα- άρχισε να φωνάζει

- Είναι αληθινός ρε είναι αληθινόςΗ παρέα κοκκάλωσε στη θέση της κι ο παπα-

Θανάσης με το πρόσωπο μουσκεμένο από τονιδρώτα της αγωνίας και τα δάκρυά του τους κοί-ταξε χωρίς να μιλά

- Συγγνώμη πάτερ είπε εκείνος που του τρά-βηξε τη γενειάδα Νομίζαμε πως ήσασταν ψεύ-τικος σαν κι αυτόν καιhellip

- Σας είδαμε και τέτοια ώρα έξω και ήμαστανσίγουροι πως ήσασταν μασκαρεμένος Συγχωρέ-στε μας είπε ένας άλλος

- Πάω να κοινωνήσω μια ετοιμοθάνατη παι-διά μου Ο θάνατος δεν έχει ώρες κατάλ ληλεςκαι ακατάλληλες κι εγώ τρέχω να τον προλάβωΚαι συ παιδί μου βγάλε τα ράσα τα τιμημέναΜην αμαρτάνεις άλλο ρεζιλεύοντάς τα Είναιπολύ ιερό το ράσο για να μασκαρεύεσαι μrsquoαυτό Τραβάτε στα σπίτια σας παιδιά μου κι οΘεός να σας συγχωρέσει

Άνοιξε το βήμα του ο παπα-Θανάσης για νακερδίσει το χαμένο χρόνο Ήταν πικραμένος ωςτα κατάβαθά του Τόσο πολύ λοιπόν χάλασανοι άνθρωποι ώστε μασκαρεύονται και ιερείς

- Πάτερ ΠάτερΗ φωνή που έφτασε στα αυτιά του ήταν γε-

μάτη αγωνία Σταμάτησε και περίμενε Ένας νε-αρός κατακόκκινος από την τρεχάλα και τηνντροπή έφτασε κοντά του λαχανιασμένος

- Πάτερ Είμαι κείνος που ντύθηκε παπάς Τοέκανα εντελώς απερίσκεπτα πάτερ καιhellip καιθέλω να lsquoρθω μαζί σας στο σπίτι της έτοιμοθά-νατης Δενhellip δεν θέλω να σας πάρουν κι άλλοιγια ψεύτικοhellip

Ο παπα-Θανάσης του έκανε νόημα να τονακολουθήσει Στα χέρια του ο νεαρός κρατούσετο σταυρό που είχε μαζί του Μπήκαν στο σπίτιτης ετοιμοθάνατης σιωπηλοί

- Χαίρομαι πάτερ που βρήκατε και παπαδάκικαι δεν ήρθατε μόνος είπε ο άντρας που τονείχε καλέσει

Ο νεαρός ξανακοκκίνησε και κοίταξε με αγω-νία τον παπα-Θανάση

Ναι ο Θεός μου τον έστειλε είπε εκείνος καιτα λόγια του καρφώθηκαν στην καρδιά του νεα-ρού

- Πάτερ δεν θα σας εγκαταλείψω ποτέ έλεγεο νεαρός λίγη ώρα αργότερα όταν ο παπα-Θα-νάσης κλείδωνε το ναό αφήνοντας ξανά μέσατο Σώμα και το Αίμα του Χριστού θα γίνω ο βοη-θός σας το παπαδάκι σας Ίσως έτσι με συγχω-ρήσει ο Θεός για την ιεροσυλία που έκανα

-Άμποτε παιδί μου να το φορέσεις το ράσοκι αληθινά είπε ο παπα-Θανάσης και τον ευλό-γησε με τα δυό του χέρια εκείνα που πριν απόλίγο κρατούσαν τον Ίδιο τον Κύριο Και παράξενοο παπα-Θανάσης είχε τη σιγουριά πως αυτό θαγινόταν κάποια μέρα Και ακόμα πιο παράξενοτην ίδια σιγουριά ένιωσε μέσα του κι ο νεαρός

Όσο πιό άρρωστος και πιοαμαρτωλός είσαι τόσο πιο

κατάλληλος είσαι για να σε πάρει σταχέρια του ο Χριστός

Όταν στο χέρι σου κρατάς σφυρίγύρω σου βλέπεις καρφιά

Όταν στα χέρια σου κρατάς ανθοδο-χείο γύρω σου βλέπεις λουλούδια

(Άγιος Νικόλαος Καβάσιλας)

Σταγόνες

Πίστεως

20

Ηταν δυο αδέλφιαmiddot τα οποία αφού μοιράστη-καν αναμεταξύ τους την πατρική περιουσίαο ένας έμεινε στο σπίτι ενώ ο άλλος έφυγεσε μακρινή χώρα Εκεί αφού κατέφαγε όλα όσατου δόθηκαν δυστύχησε και υπέφερε μη υπομέ-νοντας τη ντροπή από τη φτώχεια (Λουκά 15 11κε) Αυτή την παραβολή θέλησα να σας την πωγια να μάθετε ότι υπάρχει άφεση αμαρτημάτωνκαι μετά το Βάπτισμα εάν είμαστε προσεκτικοίΚαι το λέγω αυτό όχι για να σάς κάνω αδιάφο-ρους αλλά για να σας απομακρύνω από την από-γνωση Γιατί η απόγνωση μας προξενεί χειρότερακακά και από τη ραθυμίαΑυτός λοιπόν ο υιός αποτελεί την εικόνα εκεί-νων που αμάρτησαν μετά το Βάπτισμα Και ότιφανερώνει εκείνους που αμάρτησαν μετά το Βά-πτισμα αποδεικνύεται από το ότι ονομάζεται υιόςΓιατί κανένας δεν μπορεί να ονομασθεί υιόςχωρίς το Βάπτισμα Επίσης διέμενε στην πατρικήοικία και μοιράστηκε όλα τα πατρικά αγαθά ενώπριν από το Βάπτισμα δεν μπορεί κανείς να λάβειτην πατρική περιουσία ούτε να δεχθεί κληρονο-μία Ώστε με όλα αυτά μας υπαινίσσεται το σύ-νολο των πιστώνΕπί σης ήταν αδελφός εκείνου που είχε προκόψειΑδελφός όμως δεν θα μπορούσε να γίνει χωρίςτην πνευματική αναγέννηση Αυτός λοιπόν αφούέπεσε στη χειρότερη μορφή κακίας τι λέγει laquoΘαεπιστρέψω στον πατέρα μουraquo (Λουκά 1518) Γιαυτό ο πατέρας του τον άφησε και δεν τον εμπό-δισε να φύγει στην ξένη χώρα για να μάθει καλάμε την πείρα πόση ευεργεσία απολάμβανε ότανβρισκόταν στο σπίτι Γιατί πολλές φορές ο

Θεός όταν δεν πείθει με το λόγο του αφή-νει να διδαχθούμε από την πείρα των πραγ-μάτων πράγμα βέβαια που έλεγε και στουςΙουδαίουςΑ φού λοιπόν ο άσωτος έφυγε στην ξένη χώρα καιαπό τα ίδια τα πράγματα έμαθε πόσο μεγάλοκακό είναι να χάσει κανείς το πατρικό του σπίτιεπέστρεψε και ο πατέρας του τότε δεν του κρά-τησε κακία αλλά τον δέχτηκε με ανοιχτή αγκαλιάΓιατί άραγε Επειδή ήταν πατέρας και όχι δικα-στής Και στήθηκαν τότε χοροί και συμπόσια καιπανηγύρια και όλο το σπίτι ήταν φαιδρό και χα-ρούμενο Τι μου λες τώρα άνθρωπέ μου Αυτέςείναι οι αμοιβές της κακίας Όχι της κακίας άν-θρωπε αλλά της επιστροφής Όχι της πονηρίαςαλλά της μεταβολής προς το καλύτεροΚαι ακούστε και το σπουδαιότερο Αγανάκτησε γιrsquoαυτά ο μεγαλύτερος υιός Ο πατέρας όμως τονέπεισε κι αυτόν μιλώντας του με πραότητα και λέ-γοντας laquoσυ πάντοτε ζούσες μαζί μου ενώ αυτόςήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρός και ξανα-βρήκε τη ζωή τουraquo (Λουκά 1531-32) Όταν πρέπεινα διασώσει τον χαμένο λέγει laquoΔεν είναι ώρατώρα για δικαστήρια ούτε για λεπτομερή εξέ-ταση αλλά είναι ώρα μόνο φιλανθρωπίας καισυγγνώμηςraquo Κανένας ιατρός που έχει αμελήσει ο

ίδιος να δώσει φάρμακο στον ασθενή δεν ζητείευθύνες απ αυτόν για την αταξία του και ούτε τοντιμωρεί Και αν ακόμα χρειαζόταν να τιμωρηθεί οάσωτος τιμωρήθηκε αρκετά ζώντας στην ξένηχώραΤόσο λοιπόν χρόνο στερήθηκε τη συντροφιάμας και έζησε παλεύοντας με την πείνα την ατί-μωση και τα χειρότερα κακά Γιrsquo αυτό λέγει ο πα-τέρας laquoήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρόςκαι ξαναβρήκε τη ζωή τουraquo Μη βλέπεις λέγει ταπαρόντα αλλά σκέψου το μέγεθος της προηγού-μενης συμφοράς Αδελφό βλέπεις όχι ξένο Στονπατέρα του επέστρεψε που ξεχνάει τα περασμέναη καλύτερα που θυμάται εκείνα μόνο τα οποίαμπορούν να τον οδηγήσουν σε συμπάθεια καιέλεος σε στοργή και ευσπλαχνία τέτοια που ται-ριάζει στους γονείς Γι αυτό δεν είπε εκείνα πουέπραξε ο άσωτος αλλά εκείνα που έπαθε Δεν λυ-πήθηκε ότι κατέφαγε την περιουσία του αλλrsquo ότιπεριέπεσε σrsquo αμέτρητα κακά[] Ασκώντας την αρετή να φοβόμαστε μήπωςπέσουμε στηριζόμενοι στο θάρρος μας Και όταναμαρτάνουμε να μετανοούμε Και εκείνο που είπααρχίζοντας την ομιλία αυτό λέγω και τώρα Είναιπροδοσία της σωτηρίας μας αυτά τα δύο δηλαδήκαι το να έχουμε θάρρος όταν είμαστε ενάρετοικαι το να απελπιζόμαστε όταν είμαστε πεσμένοιστην κακίαΓιrsquo αυτό ο Παύλος για νrsquo ασφαλίσει εκείνουςπου ασκούν την αρετή έλεγε laquoΕκείνος που νομί-ζει ότι στέκεται ας προσέχει μήπως πέσειraquo (ΑrsquoΚορ 10 12) Και πάλι laquoΦοβάμαι μήπως ενώ κή-ρυξα σε άλλους εγώ ο ίδιος βρεθώ ανάξιοςraquo (ΒrsquoΚορ 11 3) Ανορθώνοντας πάλι τους πεσμένουςκαι διεγείροντάς τους σε μεγαλύτερη προθυμίαδιακήρυττε έντονα στους Κορινθίους γράφονταςτα εξής laquoΜήπως πενθήσω πολλούς που αμάρτη-σαν προηγουμένως και δεν μετανόησανraquo (Βrsquo Κορ12 21) Για να δείξει ότι είναι άξιοι θρήνων όχιτόσο εκείνοι που αμαρτάνουν όσο εκείνοι πουδεν μετανοούν για τα αμαρτήματά τους Και οπροφήτης πάλι λέγει laquoΜήπως εκείνος που πέφτειδεν σηκώνεται η εκείνος που παίρνει στραβόδρόμο δεν επιστρέφειraquo (Ιερ 8 4) Γι αυτό και οΔαυίδ παρακαλεί αυτούς ακριβώς λέγοντας laquoΣή-μερα εάν ακούσετε τη φωνή Αυτού μη σκληρύ-νετε τις καρδιές σας όπως τότε που Τονπαραπίκραναν οι πατέρες σαςraquo (Ψαλμ 94 8)Όσο λοιπόν θα υπάρχει το σήμερα ας μηαπελπιζόμαστε αλλrsquo έχοντας ελπίδα προς τονΚύριο και έχοντας κατά νουν το πέλαγος της φι-λανθρωπίας Του αφού αποτινάξουμε κάθε τι τοπονηρό από τη σκέψη μας ας ασκούμε με πολλήπροθυμία και ελπίδα την αρετή και ας επιδεί-ξουμε μετάνοια με όλη τη δύναμή μαςΆγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

21

Κ άποιος νέος κάποτε ζώντας ακό-λαστη ζωή θέλησε κάποια Κυ-ριακή να πάει στην εκκλησία απόπεριέργεια Στο κήρυγμά του ο λειτουργόςιερέας μίλησε για τη μετάνοια Ο νέος συγ-κλονίστηκε τόσο πολύ τόσο βαθειά ώστεαποφάσισε να αλλάξει ζωή Μετά το πέραςτης Θείας Λειτουργίας ζήτησε να εξομολο-γηθεί Εξομολογήθηκε και την επομένηαποσύρθηκε στην ερημική του εξοχική κα-τοικία και έκλαιγε νύχτα μέρα για τις αμαρ-τίες του Κατά παράδοξο όμως τρόπο δενμπορούσε να παρηγορηθείΜια νύχτα σαν σε όραμα βλέπει τον Κύριοτριγυρισμένο από ουράνιο φως και με κα-λοσύνη τον ρωτάει με την γλυκύτατηεκείνη φωνή Του- Τι έχεις παιδί μου και κλαις με τόσο πόνο- Κλαίω Κύριε γιατί έπεσα Έπεσα είπε μεαπόγνωση ο αμαρτωλός νέος- Ε τότε σήκω- Δεν μπορώ μόνος ΚύριεhellipΤότε άπλωσε το θεϊκό Του χέρι ο Βασιλεύςτης αγάπης ο φιλάνθρωπος Κύριος και τονβοήθησε να σηκωθεί Εκείνος όμως δενσταμάτησε να κλαίειhellipΚαι τον ρωτάει ο Κύ-ριος- Τώρα γιατί κλαίς- Πονώ Χριστέ μου γιατί σε λύπησα Ξό-δεψα τον πλούτον των χαρισμάτων σου καιτα νιάτα μου στις ασωτείεςΈβαλε τότε με στοργή το χέρι Του ο φιλάν-θρωπος Δεσπότης στο κεφάλι του πονεμέ-νου αμαρτωλού και του είπε με πολλήιλαρότητα- Αφού για μένα κλαις τόσο πολύ και lsquoγω ξέ-χασα όλες σου τις αμαρτίεςΟ νέος σήκωσε τα μάτια του για να ευχαρι-στήσει τον Σωτήρα του Χριστόν μα Εκείνοςείχε εξαφανιστείΛυτρωμένος πλέον από το βάρος της αμαρ-τίας και αναγεννημένος επέστρεψε στοσπίτι του Από τότε έγινε το πιο λαμπρό πα-ράδειγμα ενός πιστού χριστιανού μέσα καιέξω απrsquo το σπίτι του με λόγια και με έργα

Τα δάκρυατων μετανοούντων

είναι ο αίνοςτων αγγέλωνΖαν ντε λα Φοντέν

(Γάλλος ποιητής 1621-1695)

Η ικανότητανα συγχωρέσει

είναι η ιδιότητα

του δυνατού

Οι αδύναμοι ποτέ

δεν συγχωρούνε

Γκάντι

(Ινδός πολιτικός 1869-1948)

Σταγόνες

Πίστεως

22

ΗΘεία Λειτουργία των Προηγιασμένων (ή όπως την ονομάζουμε ηΛειτουργία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής) τελείται σήμερα στουςναούς μας το πρωί των καθημερινών της Τεσσαρακοστής ημερών

δηλαδή εργασίμων και γι᾿ αυτό λίγοι είναι εκείνοι που δεν δεσμεύονταικατά τις ώρες αυτές από τα επαγγέλματα η την υπηρεσία τους Τα τελευ-ταία χρόνια γίνεται μια πολύ επαινετή προσπάθεια αξιοποιήσεώς της Σεπολλούς ναούς τελείται κάθε Τετάρτη απόγευμα σε ώρες που πολλοί ανόχι όλοι οι πιστοί έχουν τη δυνατότητα να παρευρεθούν στην τέλεσή της

Το όνομά της η Λειτουργία αυτή το πήρε από την ίδια τη φύση τηςΕίναι στην κυριολεξία Λειτουργία laquoπροηγιασμένων δώρωνraquo Δεν είναι δη-λαδή λειτουργία όπως οι άλλες γνωστές λειτουργίες του Μεγάλου Βασι-λείου και του ιερού Χρυσοστόμου στις οποίες έχουμε προσφορά καικαθαγιασμό Τιμίων Δώρων Τα Δώρα είναι καθαγιασμένα προηγιασμένααπό άλλη Λειτουργία που τελέσθηκε σε άλλη ημέρα Τα προηγιασμέναδώρα προτίθενται κατά την λειτουργία των Προηγιασμένων για να κοι-νωνήσουν απ᾿ αυτά και να αγιασθούν οι πιστοί Με άλλα λόγια η λει-τουργία των προηγιασμένων είναι μετάληψη κοινωνία

Η Θεία Λειτουργία κατά την περίοδο της Μ Τεσσαρακοστής τελούντανμόνον κατά τα Σάββατα και τις Κυριακές Παλαιό έθιμο επικυρωμένο απόεκκλησιαστικούς κανόνες απαγόρευε την τέλεση της θείας λειτουργίαςκατά τις ημέρες της εβδομάδος γιατί αυτές ήσαν ημέρες νηστείας και πέν-θους Η τέλεση της Θείας Λειτουργίας ήταν κάτι το ασυμβίβαστο προςτον χαρακτήρα των ημερών αυτών Η Λειτουργία είναι πασχάλιο μυστή-ριο που έχει έντονο τον πανηγυρικό τον χαρμόσυνο τον επινίκιο χαρα-κτήρα Αυτό όμως γεννούσε ένα πρόβλημα Οι χριστιανοί έπρεπε νακοινωνήσουν δυο φορές τουλάχιστον ακόμη κατά την εβδομάδα το λιγό-τερο δηλαδή κατά τις ενδιάμεσες ημέρες την Τετάρτη και την Παρασκευήπου μνημονεύει και ο Μέγας Βασίλειος Η λύση ήδη υπήρχε Οι πιστοί θακοινωνούσαν από Προηγιασμένα Άγια Οι ημέρες αυτές ήσαν ημέρες νη-στείας Νηστεία την εποχή εκείνη σήμαινε πλήρη αποχή τροφής μέχρι τηνδύση του ηλίου Η κοινωνία λοιπόν θα έπρεπε να κατακλείσει την νη-στεία να γίνει δηλαδή μετά την ακολουθία του εσπερινού

Στο σημείο αυτό συνδέεται η ιστορία με την σημερινή πράξη Η Λει-τουργία των Προηγιασμένων είναι σήμερα ακολουθία εσπερινού στηνοποία προστίθεται η παράθεση των δώρων οι προπαρασκευαστικές ευχέςἡ θεία κοινωνία και η ευχαριστία ύστερα από αυτήν Η διαμόρφωσή τηςμέσα στο όλο πλαίσιο της Τεσσαρακοστής της έδωσε ένα έντονο laquoπεν-θηρόraquo κατά τον Θεόδωρο Στουδίτη χαρακτήρα (Ερμηνεία της Θείας Λει-τουργίας των Προηγιασμένων) Με τον εσπερινό συμπλέκονται τροπάριακατανυκτικά οι ιερείς φέρουν πένθιμα άμφια η αγία τράπεζα και τατίμια δώρα είναι σκεπασμένα με μαύρα καλύμματα οι ευχές είναι γεμάτεςταπείνωση και συντριβή laquoΜυστικωτέρα εις παν η τελετή γίνεταιraquo κατάτον ίδιο Πατέρα

Καιρός να ρίξουμε μια ματιά σ᾿ αυτήν την ίδια την Λειτουργία τωνΠροηγιασμένων στη μορφή που ύστερα από μακρά εξέλιξη αποκρυσταλ-λώθηκε και κατά την οποία τελείται σήμερα στους ναούς μας Ήδη επι-σημάναμε τα δυο λειτουργικά στοιχεία που την συνθέτουν τηνακολουθία του Εσπερινού και την Θεία Κοινωνία Το πρώτο μέρος τηςαποτελεί ο συνήθης εσπερινός της Τεσσαρακοστής με μικρές μόνο τροπο-ποιήσεις

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

23

Ο ιερεύς κατά την ψαλμωδία της Θrsquo ώρας εν-δύεται την ιερατική του στολή και θυμιά Ηέναρξη γίνεται με το laquoΕυλογημένη η βασιλείαhellipraquoκατά τον τύπο της Θείας Λειτουργίας Ανα-γινώσκεται ο προοιμιακός (103ος) δηλαδή ψαλμόςπου περιγράφει το δημιουργικό έργο του ΘεούlaquoEυλόγει η ψυχή μου τον Κύριονmiddot Κύριε ο Θεόςμου εμεγαλύνθης σφόδραhellipraquo Είναι το προοίμιοτου εσπερινού αλλά και όλης της ακολουθίας τουνυχθημέρου που αρχίζει ως γνωστό από το από-γευμα πρώτο μέρος του εικοσιτετραώρου θεωρεί-ται η νύκτα Ύστερα ο διάκονος ή εν απουσία τουο ιερέας θέτει στο στόμα των πιστών τα αιτήματατης προσευχής laquoΕν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμενraquoτα ειρηνικά Ακολουθεί η ανάγνωση του ΙΗrsquo κα-θίσματος του Ψαλτηρίου laquoΠρος Κύριον εν τωθλίβεσθαί με εκέκραξα και εισήκουσέ μουhellipraquo(Ψαλμοί 119-133) Είναι το τμήμα του Ψαλτηρίουπου έχει καθορισθεί να αναγινώσκεται κατά τουςεσπερινούς της Τεσσαρακοστής

Ο ιερεύς εν τω μεταξύ ετοιμάζει στην Πρόθεσητα Προηγιασμένα -από την Λειτουργία του προ-ηγουμένου Σαββάτου ή της Κυριακής- ΤίμιαΔώρα Αποθέτει τον Άγιο Άρτο στο Δισκάριο κάνειτην ένωση του οίνου και του ύδατος στο ΆγιοΠοτήριο και τα καλύπτει Ο εσπερινός συνεχίζεταιμε την ψαλμωδία των ψαλμών του λυχνικού καιτων κατανυκτικών τροπαρίων των εκάστοτε ημε-ρών που περιλαμβάνονται στους τελευταίους στί-χους των ψαλμών αυτών και γίνεται ἡ είσοδοςΔιαβάζονται δυο αναγνώσματα από την ΠαλαιάΔιαθήκη ένα από την Γένεση και ένα από το βι-βλίο των Παροιμιών Θα σταθούμε για λίγο στηνκατανυκτική ψαλμωδία του laquoΚατευθυνθήτωraquoτου δευτέρου στίχου του 140ου ψαλμού Ψάλλεταιμετά από τα αναγνώσματα έξι φορές από τονιερέα και τους χορούς ενώ ο ιερέας θυμιά τηνΑγία Τράπεζα

laquoΚατευθυνθήτω η προσευχή μουως θυμίαμα ενώπιόν σου

έπαρσις των χειρών μου θυσία εσπερινήraquoΚατόπιν γίνεται η εκτενής δέηση υπέρ των τά-

ξεων των μελών της Εκκλησίας των Κατηχουμέ-νων των ετοιμαζομένων για το άγιο Βάπτισμαlaquoτων προς το φώτισμα ευτρεπιζομένωνraquo και τωνπιστών Και μετά την απόλυση των Κατηχουμέ-νων έρχεται το δεύτερο μέρος η κοινωνία των μυ-στηρίων

Την μεταφορά των Προηγιασμένων Δώρων απότην Πρόθεση στο Θυσιαστήριο που γίνεται μεάκρα κατάνυξη ενώ οι πιστοί προσπίπτουν laquoμέ-χρις εδάφουςraquo συνοδεύει η ψαλμωδία του αρχαίουύμνου laquoΝυν αι δυνάμειςraquo

laquoΝῦν αἱ δυνάμεις τῶν οὐρανῶν σύν ἡμῖνἀοράτως λατρεύουσιν ἰδού γάρ εἰσπορεύεται ὁ

βασιλεύς τῆς δόξης Ἰδού θυσία μυστικήτετελειωμένη δορυφορεῖται Πίστει καί πόθῳ

προσέλθωμεν ἵνα μέτοχοι ζωῆς αἰωνίουγενόμεθα Ἀλληλούϊαraquo

Η προπαρασκευή για την Θεία Κοινωνία περι-λαμβάνει κυρίως την Κυριακή προσευχή (Πάτερημών) ακολουθεί η Κοινωνία και μετά από αυτήνη ευχαριστία Και η Λειτουργία κλείνει με την κα-τανυκτική οπισθάμβωνο ευχή Είναι δέηση πουσυνδέει την τέλεση της κατανυκτικής αυτής Λει-τουργίας προς την περίοδο των Νηστειών Ο πνευ-ματικός αγώνας της Τεσσαρακοστής είναισκληρός αλλά και η νίκη κατά των αοράτων εχ-θρών είναι βεβαία για τους αγωνιζομένους τονκαλόν αγώνα Η Ανάσταση δεν είναι μακράν Αςτην διαβάσουμε προσεκτικά Είναι από τα ωραι-ότερα εκκλησιαστικά κείμενα

laquoΔέσποτα παντοκράτορ ὁ πᾶσαν τήν κτίσιν ἐνσοφίᾳ δημιουργήσας ὁ διά τήν ἄφατόν σουπρόνοιαν καί πολλήν ἀγαθότητα ἀγαγών ἡμᾶς εἰςτά πανσέπτους ἡμέρας ταύτας πρός καθαρισμόνψυχῶν καί σωμάτων πρός ἐγκράτειαν παθῶνπρός ἐλπίδα ἀναστάσεως ὁ διά τεσσαράκονταἡμερῶν πλάκας χειρίσας τά θεοχάρακτα γράμματατῷ θεράποντί σου Μωσεῖ παράσχου καί ἡμῖνἀγαθέ τόν ἀγῶνα τόν καλόν ἀγωνίσασθαι τόνδρόμον τῆς νηστείας ἐκτελέσαι τήν πίστινἀδιαίρετον τηρῆσαι τάς κεφαλάς τῶν ἀοράτωνδρακόντων συνθλάσαι νικητάς τε τῆς ἁμαρτίαςἀναφανῆναι καί ἀκατακρίτως φθάσαιπροσκυνῆσαι καί τήν ἁγίαν ἀνάστασινraquo

Η Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων είναιμία από τις ωραιότερες και κατανυκτικότερες ακο-λουθίες της Εκκλησίας μας Αλλά συγχρόνως καιμία διαρκής πρόσκληση για την συχνή κοινωνίατων θείων μυστηρίων Μια φωνή από τα βάθητων αιώνων από την αρχαία ζωντανή παράδοσητης Εκκλησίας Φωνή που λέγει ότι ο πιστός δενμπορεί να ζει την ζωή του Χριστού αν δεν ανανε-ώνει διαρκώς την ένωσή του με την πηγή τηςζωής το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου Διότι οΧριστός είναι laquoη ζωή ημώνraquo (Κολοσ 3 4)

ΟΙ

24

ΟΙ

ΚΟ

ΙΣταγόνες

Πίστεως

24

Ι Σ Τ Ο Ρ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Αγγελος πρωτοστάτης οὐρανόθεν ἐπέμφθη εἰπεῖντῇ Θεοτόκῳ τὸ Χαῖρεmiddot καὶ σὺν τῇ ἀσωμάτῳ

φωνῇ σωματούμενόν σε θεωρῶν Κύριε ἐξίστατο καὶἵστατο κραυγάζων πρὸς Αὐτὴν τοιαῦτα

Ο αρχάγγελος Γαβριήλ έρ-χεται και φέρνει το θεϊκό

μήνυμα το laquoχαῖρεraquoστη Θεοτόκο

Αρχάγγελος Γαβριήλ

Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Βλέπουσα ἡ Ἁγία ἑαυτήν ἐν ἁγνείᾳ φησὶ τῷ Γα-βριὴλ θαρσαλέωςmiddot τὸ παράδοξόν σου τῆς φωνῆς

δυσπαράδεκτόν μου τῇ ψυχῇ φαίνεταιmiddot ἀσπόρου γὰρσυλλήψεως τὴν κύησιν πὼς λέγεις κράζων

Η Θεοτόκος απορείγια τον παράδοξο τρόπο

της συλλήψεως Ἀλληλούια

Γνῶσιν ἄγνωστον γνῶναι ἡ Παρθένος ζητοῦσαἐβόησε πρὸς τὸν λειτουργοῦνταmiddot ἐκ λαγόνων

ἁγνῶν υἷον πῶς ἔσται τεχθῆναι δυνατόνλέξον μοι Πρὸς ἥν ἐκεῖνος ἔφησεν ἐν φόβῳπλὴν κραυγάζων οὕτω

Ο Γαβριήλ της εξηγεί τηναπόρρητη βουλή του Θεού

ΑρχάγγελοςΓαβριήλ

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Δύναμις τοῦ Ὑψίστου ἐπεσκίασε τότε πρὸς σύλ-ληψιν τῇ Ἀπειρογάμῳmiddot καὶ τὴν εὔκαρπον ταύτης

νηδύν ὡς ἀγρὸν ὑπέδειξεν ἡδὺν ἅπασι τοῖς θέλουσιθερίζειν σωτηρίαν ἐν τῷ ψάλλειν οὕτως

Η δύναμη του Θεούεπισκιάζει την Παρθένο

και συλλαμβάνειτον Υιό του Θεού

Ἀλληλούια

Εχουσα θεοδόχον ἡ Παρθένος τὴν μήτραν ἀνέ-δραμε πρὸς τὴν Ἐλισάβετ Τὸ δὲ βρέφος ἐκείνης

εὐθὺς ἐπιγνόν τὸν ταύτης ἀσπασμὸν ἔχαιρε καὶἅλμασιν ὡς ἄσμασιν ἐβόα πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η Θεοτόκος επισκέπτεταιτη συγγενή της Ελισάβετ

η οποία κυοφορεί τον Πρό-δρομο και ανταλλάσσουν

προφητικούς λόγους

Ιωάννηςο Βαπτιστής(ως έμβρυο)

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ζάλην ἔνδοθεν ἔχων λογισμῶν ἀμφιβόλων ὁ σώ-φρων Ἰωσὴφ ἐταράχθηmiddot πρὸς τὴν ἄγαμόν σὲ θε-

ωρῶν καὶ κλεψίγαμον ὑπονοῶν Ἄμεμπτεmiddot μαθὼν δέσου τὴν σύλληψιν ἐκ Πνεύματος Ἁγίου ἔφη

Ο Ιωσήφ μνηστήρας τηςΠαρθένου αμφιβάλλειαλλά ενημερώνεται από

τον άγγελο για το μυστή-ριο της συλλήψεως

Ἀλληλούια

Ηκουσαν oἱ ποιμένες τῶν Ἀγγέλων ὑμνούντων τὴνἔνσαρκον Χριστοῦ παρουσίανmiddot καὶ δραμόντες ὡς

πρὸς ποιμένα θεωροῦσι τοῦτον ὡς ἀμνὸν ἄμωμον ἐνγαστρὶ τῆς Μαρίας βοσκηθένταἥν ὑμνοῦντες εἶπον

Ο Χριστός γεννιέται και οιποιμένες έρχονται και Τον

προσκυνούν οι ποιμένες Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Θεοδρόμον ἀστέρα θεωρήσαντες Μάγοι τῇ τού-του ἠκολούθησαν αἴγλῃmiddot καὶ ὡς λύχνον κρα-

τοῦντες αὐτόν διrsquo αὐτοῦ ἠρεύνων κραταιὸν Ἄνακτακαὶ φθάσαντες τὸν ἄφθαστονἐχάρησαν αὐτῷ βοῶντες

Το αστέρι δείχνειτον δρόμο στους μάγους

της Ανατολής Ἀλληλούια

Ιδον παῖδες Χαλδαίων ἐν χερσὶ τῆς Παρθένου τὸνπλάσαντα χειρὶ τοὺς ἀνθρώπουςmiddot καὶ Δεσπότην

νοοῦντες αὐτόν εἰ καὶ δούλου μορφὴν ἔλαβενἔσπευσαν τοῖς δώροις θεραπεῦσαικαὶ βοῆσαι τῇ Εὐλογημένῃ

Η προσκύνηση των μάγων οι Μάγοι Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Κήρυκες θεοφόροι γεγονότες οἱ Μάγοι ὑπέστρε-ψαν εἰς τὴν Βαβυλῶνα ἐκτελέσαντές σου τὸν

χρησμόν καὶ κηρύξαντές σε τὸν Χριστὸν ἅπασινἀφέντες τὸν Ἡρώδην ὡς ληρώδη μὴ εἰδότα ψάλλειν

Οι μάγοι(θεοφόροι κήρυκες)

επιστρέφουν από άλλοδρόμο στη Βαβυλώνα

Ἀλληλούια

Λάμψας ἐν τῇ Αἰγύπτῳ φωτισμὸν ἀληθείας ἐδίω-ξας τοῦ ψεύδους τὸ σκότοςmiddot τὰ γὰρ εἴδωλα ταύ-

της Σωτήρ μὴ ἐνέγκαντά σου τὴν ἰσχὺν πέπτωκεν οἱτούτων δὲ ῥυσθέντες ἐβόων πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η φυγή στην Αίγυπτοοι πιστοί που σώθηκαν

από τα είδωλα

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Μέλλοντος Συμεῶνος τοῦ παρόντος αἰῶνος μεθί-στασθαι τοῦ ἀπατεῶνος ἐπεδόθης ὡς βρέφος

αὐτῷ ἀλλrsquo ἐγνώσθης τούτω καὶ Θεὸς τέλειοςmiddot διόπερἐξεπλάγη σου τὴν ἄρρητον σοφίαν κράζων

Ο Συμεών δέχεταιστην αγκάλη του

ως βρέφος τον Χριστό Ἀλληλούια

ΤΟ

Υ Α

ΚΑ

ΘΙ

ΣΤ

ΟΥ

Υ

ΜΝ

ΟΥ

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

25

Δ Ο Γ Μ Α Τ Ι Κ Ο - Θ Ε Ο Λ Ο Γ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Nέαν ἔδειξε κτίσιν ἐμφανίσας ὁ Κτίστης ἡμῖν τοῖςὑπrsquo αὐτοῦ γενομένοιςmiddot ἐξ ἀσπόρου βλαστήσας

γαστρός καὶ φυλάξας ταύτην ὥσπερ ἦν ἄφθορον ἵνατὸ θαῦμα βλέποντες ὑμνήσωμεν αὐτὴν βοῶντες

Ο Λόγος του Θεούμε την σάρκωσή Τουδημιουργεί νέα κτίσηη οποία τον δοξολογεί

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ξένον τόκον ἰδόντες ξενωθῶμεν τοῦ κόσμου τὸννοῦν εἰς οὐρανὸν μεταθέντεςmiddot διὰ τοῦτο γὰρ ὁ

ὑψηλὸς Θεός ἐπὶ γῆς ἐφάνη ταπεινὸς ἄνθρωποςmiddot βου-λόμενος ἑλκύσαι πρὸς τὸ ὕψος τοὺς αὐτῷ βοώντας

Ο παράξενος -laquoὁ ξένοςraquo -τόκος προτρέπειτους ανθρώπους

να αποξενωθούν από τονκόσμο και να υψώσουν ο νου τους στον ουρανό

Ἀλληλούια

Ολως ἦν ἐν τοῖς κάτω καὶ τῶν ἄνω οὐδόλως ἀπῆν ὁἀπερίγραπτος Λόγοςmiddot συγκατάβασις γὰρ θεϊκή

οὐ μετάβασις τοπικὴ γέγονε καὶ τόκος ἐκ Παρθένουθεολήπτου ἀκουούσης ταῦτα

Όλος ήταν στην γη ο δοξο-λογούμενος Λόγος αλλάκαι από τον ουρανό δεν

απουσίαζε

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Πᾶσα φύσις Ἀγγέλων κατεπλάγη τὸ μέγα τῆς σῆςἐνανθρωπήσεως ἔργονmiddot τὸν ἀπρόσιτον γὰρ ὡς

Θεόν ἐθεώρει πᾶσι προσιτὸν ἄνθρωπον ἡμῖν μὲνσυνδιάγοντα ἀκούοντα δὲ παρὰ πάντων οὕτως

Οι άγγελοι θαύμασαν τοέργο της ενανθρώπησης τουΘεού και την κοινωνία του

με τους ανθρώπους

Ἀλληλούια

Ρήτορας πολυφθόγγους ὡς ἰχθύας ἀφώνουςὁρῶμεν ἐπὶ σοὶ Θεοτόκεmiddot ἀποροῦσι γὰρ λέγειν τὸ

πῶς καὶ Παρθένος μένεις καὶ τεκεῖν ἴσχυσαςmiddot ἡμεῖςδὲ τὸ μυστήριον θαυμάζοντες πιστῶς βοῶμεν

Οι σοφοί του κόσμουμένουν άφωνοιμη μπορώντας

νά εξηγήσουν το μυστήριοτης γεννήσεως

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Σῶσαι θέλων τὸν κόσμον ὁ τῶν ὅλων κοσμήτωρπρὸς τοῦτον αὐτεπάγγελτος ἦλθεmiddot καὶ ποιμὴν

ὑπάρχων ὡς Θεός διrsquo ἡμᾶς ἐφάνη καθrsquo ἡμᾶς ἄνθρω-ποςmiddot ὁμοίῳ γὰρ τὸ ὅμοιον καλέσας ὡς Θεὸς ἀκούει

Ο Ποιμένας-Θεός γίνεταιπρόβατο-άνθρωπος για να

σώσει τον κόσμο Ἀλληλούια

Τεῖχος εἶ τῶν παρθένων Θεοτόκε Παρθένε καὶπάντων τῶν εἰς σὲ προστρεχόντων Ὁ γὰρ τοῦ

οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς κατεσκεύασέ σε ποιητήςἌχραντε οἰκήσας ἐν τῇ μήτρᾳ σου καὶ πάντας σοιπροσφωνεῖν διδάξας

Η Παρθένος γίνεται τείχοςπου προστατεύει όλους

τους πιστούς οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Υμνος ἅπας ἡττᾶται συνεκτείνεσθαι σπεύδων τῷπλήθει τῶν πολλῶν οἰκτιρμῶν σουmiddot ἰσαρίθμους

γὰρ τῇ ψάμμῳ ὠδάς ἂν προσφέρωμέν σοι Βασιλεῦἅγιε οὐδὲν τελοῦμεν ἄξιον ὧν δέδωκας ἡμῖν τοῖς σοὶβοῶσιν

Κανένας ύμνος δεν επαρκείγια να υμνηθεί ο Σαρκωθείς

Βασιλέας Ἀλληλούια

Φωτοδόχον λαμπάδα τοῖς ἐν σκότει φανεῖσανὁρῶμεν τὴν ἁγίαν Παρθένονmiddot τὸ γὰρ ἄυλον

ἅπτουσα φῶς ὁδηγεῖ πρὸς γνῶσιν θεϊκὴν ἅπανταςαὐγῇ τὸν νοῦν φωτίζουσα κραυγῇ δὲ τιμωμένη ταῦτα

Η Θεοτόκος είναι η λαμ-πάδα που καθοδηγεί τους

πιστούς στη Θεογνωσία οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Χάριν δοῦναι θελήσας ὀφλημάτων ἀρχαίων ὁ πάν-των χρεωλύτης ἀνθρώπων ἐπεδήμησε διrsquoἑαυτοῦ

πρὸς τοὺς ἀποδήμους τῆς αὐτοῦ Χάριτοςmiddot καὶ σχίσαςτὸ χειρόγραφον ἀκούει παρὰ πάντων οὕτως

Ο Χριστός ήρθε στο κόσμογια να του δώσει χάρη Ἀλληλούια

Ψάλλοντές σου τὸν τόκον ἀνυμνοῦμέν σε πάντεςὡς ἔμψυχον ναόν Θεοτόκε Ἐν τῇ σῇ γὰρ οὶκή-

σας γαστρί ὁ συνέχων πάντα τῇ χειρὶ Κύριος ἡγία-σεν ἐδόξασεν ἐδίδαξε βοᾶν σοὶ πάντας

Η Θεοτόκος είναι έμψυχοςναός στον οποίο

δοξάζεται ο Χριστός οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Ωπανύμνητε Μῆτερ ἡ τεκοῦσα τὸν πάντων ἁγίωνἁγιώτατον Λόγονmiddot δεξαμένη γὰρ τὴν νῦν προ-

σφοράν ἀπὸ πάσης ῥῦσαι συμφορᾶς ἅπαντας καὶτῆς μελλούσης λύτρωσαι κολάσεως τοὺς σοὶ βοῶντας

Ύμνος και ικεσίαπρος την Παρθένο Ἀλληλούια

Σταγόνες

Πίστεως

26

Το να βελτιώνεσαισημαίνει να αλλά-ζεις Το να είσαιτέλειος σημαίνει νααλλάζεις συχνά

Winston Churchill (Πρωθυ-πουργός Μ Βρετανίας 1874-

1965)

Στις προσευχές μαςσυνήθως ζητάμε νrsquoαλλάξουν οι περι-στάσεις και ποτέ νrsquoαλλάξουμε εμείς οιίδιοι

Ανώνυμος

Ο καθένας ονει-ρεύεται να αλλάξειτον κόσμο αλλάκανένας δεν έχεισκοπό νrsquo αλλάξειτον εαυτό του Leo Tolstoy (Ρώσος συγγραφέ-

ας 1828-1910)

Η αρετή της νεό-τητας είναι εφόδιοτων γηρατειών

Μέγας Βασίλειος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

27

Ζ ούσε την τρέλα της νεότητός του μεμοτοσυκλέτα πολλών κυβικών καιαπό ταχύτητα μέγιστη 150 χιλιόμε-τρα ανά ώρα πού ήταν ρυθμισμένη μετάαπό μεταποίηση της μηχανής έφτασε νατρέχει με 230 χιλιόμετρα ανά ώραΕπιδιδόταν δε και σε αυτοσχέδιους συ-ναγωνισμούς με άλλους παρομοίους τουμε μεγάλα χρηματικά στοιχήματα 400 και500 χιλιάδες δραχμέςΌμως ένα απόγευμα στους ειδικούςδρόμους πού επέλεγαν να τρέξουν (αυτούςπου υποτίθεται είναι χωρίς μεγάλη κυκλο-φορία αυτοκινήτων) κατά την ώρα ενόςαυτοσχέδιου συναγωνισμού παρά τηνπροσπάθειά του να αποφύγει ένα αυτοκί-νητο έγινε σφοδρή σύγκρουση και πετά-χτηκε 10 μέτρα μακριά μέσα σε έναχαντάκι έξω από το δρόμοΗ μοτοσικλέτα βεβαίως διαλύθηκε και οίδιος υπέστη θανάσιμα τραύματα Τον πε-ρισυνέλεξαν και τον μετέφεραν στο νοσο-κομείο Μετά από την επιβεβαίωση τωνιατρών τον οδήγησαν κατευθείαν στο νε-κροτομείο όπου ένας νοσοκόμος ndash νεκρο-τόμος ανέλαβε να τον πλύνει και νατακτοποιήσει τα εγχυμένα σπλάχνα τουπροκειμένου να τον παραλάβει το γραφείοτελετών πού είχαν στείλει οι συγγενείςτουΕίχαν περάσει περίπου 8 ώρες από τοσυμβάν Εκείνη την στιγμή ανοίγει ταμάτια του σηκώνεται και κάθεται στομαρμάρινο τραπέζι του νεκροτομείου Ονοσοκόμος έντρομος βάζει τις φωνές καιαρχίζει να τρέχει προς την έξοδο πανικό-βλητοςΑμέσως καταφθάνουν οι ιατροί τον πα-ραλαμβάνουν και τον οδηγούν στο χει-ρουργείο όπου μετά από τις απαιτούμενεςπροσπάθειες laquoσυναρμολόγησηςraquo άρχισενα παρουσιάζει σημεία βελτίωσηςΠαρέμεινε αρκετό χρονικό διάστημαέως ότου θεραπεύτηκε πλήρως και εξήλθεαπό το νοσοκομείο υγιής Στη συνέχεια γιαάγνωστους λόγους εξεδήλωσε την επιθυ-μία να γίνει μοναχόςΟ ίδιος διηγείταιhellip όταν μετά την σύγ-κρουση τραυματίστηκα θανάσιμα (κατάτην δήλωση των ιατρών) ένοιωσα ότιβγήκα από το σώμα μου και αιωρούμενος

πέρασα κατά περίεργο τρόπο ανάμεσααπό μία κολόνα της ΔΕΗ χωρίς να συγ-κρουστώ μαζί τηςΣτη συνέχεια βρέθηκα σε ένα περιβάλ-λον με μισοσκόταδο και τελείως κενόΈνοιωθα πανάλαφρος σαν πούπουλο νααιωρούμαι σrsquo αυτό το κενό και πολύ πε-ρίεργος για το πού βρισκόμουν και τι μουείχε συμβείΕνώ περιπλανιόμουνα για αρκετόχρόνο άρχισα να διακρίνω μία φωτεινήγυναικεία μορφή να με πλησιάζει μέσα σrsquoένα ολόφωτο λευκό νέφος Όταν πλησίασεαρκετά διέκρινα ότι είχε μία υπερκόσμιαγλυκιά έκφρασηΑμέσως την συνέκρινα με τις αγιογρα-φίες πού είχα δει στους ιερούς ναούς ότανμε πήγαινε μικρό παιδί η μητέρα μου καισυμπέρανα ότι ήταν η μορφή της Ύπερα-γίας Θεοτόκου ldquohellipήρθα για τα δάκρυα τηςμάνας σουhellip εσύ θα ζήσεις θα ζήσεις καιθα Μας υπηρέτησηςhelliprdquo μού είπε με γλυκόκαι ειρηνικό ύφος και σιγά σιγά άρχισε ναχάνεταιΜετά από αυτό όλα σαν να έσβησανένοιωσα να διαλύομαι και μία δύναμη ναμε απορροφά με ορμή και να με κατευθύ-νει κάπουΑμέσως ένοιωσα σαν να ξύπνησα απόλήθαργο Βρέθηκα γυμνός με ένα πολυ-τραυματισμένο σώμα στο μαρμάρινο τρα-πέζι του νεκροτομείου ενώ ταυτόχροναάκουγα κάτι (σαν ουρλιαχτά) από έναν άν-θρωπο καθώς απομακρυνόταν τρέχονταςπρος την πόρταhellipΟ νέος αυτός μετά την πλήρη θεραπείατου ήλθε στο Άγιον Όρος σε κάποια Μονήόπου συνάντησε τον ηγούμενο και αφούτου διηγήθηκε το περιστατικό του ατυχή-ματός του εξεδήλωσε την επιθυμία να γίνειμοναχόςΠράγματι εκεί ο γέροντας μετά την απα-ραίτητη δοκιμασία τον έκειρε μοναχό καιτου έδωσε το πατερικό όνομα laquoΣωφρό-νιοςraquoΣήμερα είναι ένας ευλαβής μοναχός οοποίος δεν έπαυσε ποτέ να διηγείται τηνπαράξενη συνάμα και ψυχωφελή αυτήιστορία της ζωής του Στη συνέχεια αναχώ-ρησε για ένα ησυχαστήριο στην ιδιαίτερηπατρίδα του

Σταγόνες

Πίστεως

28

Η 25η Μαρτίου

Τέτοιαν ημέρα διάλεξενη σπλαχνική Μαρίανα ειπεί στον Κύριο του Παντόςπου τ άψυχα εμψυχώνει laquoΚοίτα στη γη τους Χριστια-νούς που μ άπειρη λατρείαεμέ γιορτάζουν σήμερα πόσησκλαβιά πλακώνειraquoΚαι πνεύμα θείο χύθηκε μεμιάςεις την Αγίαψυχή του ενδόξου Γερμανούπου ατρόμητος απλώνειτο ξακουστό το Λάβαρο κι απότην εκκλησίαπρώτος προβαίνει αγωνιστήςκαι πρώτος ξεσπαθώνειΦεύγουν απrsquo όλες τις μεριέςοι Τούρκοι τρομαγμένοι ενώ προφέρει ο Γερμανόςκι ηχολογούν οι άλλοιτον όρκο πrsquo όλην έσειε βαθιάτην οικουμένηΜέρα γλυκιά μέρα λαμπρήμέρα χαριτωμένη Κάθε φορά που η λάμψη σουστην εκκλησιά προβάλλει πάντα με δάφνη ελεύθερη θατην ιδείς σπαρμένηΓεώργιος Μαρτιννέλης

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ

ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ ΟΘΩΝΑ

Όταν ήρθε ως βασιλεύς στην Ελλάδα ό δε-καεπταετής ακόμη Όθων συνοδευόμενοςαπό τρεις Βαυαρούς αντιβασιλείς πού θα κυ-βερ νούσαν ως την ενηλικίωση του πολλοίΈλλη νες χαιρέτισαν με ενθουσιασμό τηνάφιξη του Μεταξύ αυτών και ό αγωνιστής τηςΕλληνικής Επαναστάσεως Ιωάννης Μακρυ-γιάννης Γρή γορα όμως διαψεύστηκαν οι ελ-πίδες του γνή σιου αυτού Έλληνα από τηντακτική πού ακολούθησε ή Αντιβασιλεία απέ-ναντι στους αγωνιστές Ό στρατός κύριο κέν-τρο της βαυαροκρατίας μεταβλήθηκε σετακτικός Στα τέλη του 1834 είχαν ενταχθεί σ᾽αυτόν 5000 περίπου Βαυαροί και ελάχιστοιΈλληνες ενώ απορρί φθηκαν με την πρόφασηότι ήταν υπεράριθμοι οι 10000 Έλληνες πούμέχρι τότε αποτε λούσαν τα στρατιωτικά σώ-ματα πού κατήγαγαν εκπλη κτικούς θριάμ-βους κατά των Τούρκων και των Αιγυπτίων

Οι αγωνιστές αυτοί στερούμενοι τακτικούεπαγγέλματος κατάντησαν ζητιάνοι ή και λη -στές Ό Μακρυγιάννης εκλεγμένος τότε δη-μο τικός σύμβουλος του Δήμου Αθηναίωναπευθύνει στον βασιλέα μια επιστολή πούφα νερώνει την ανιδιοτέλεια και το ψυχικότου με γαλείο Δεν διστάζει όχι μόνο να ασκή-σει αυστηρή κριτική στην Αντιβασιλεία αλλάκαι να παρακαλέσει να κοπεί ό μισθός τουόλος και να δοθεί σε δυστυχείς συναγωνι-στές του Λόγος με καταφανείς τις προεκτά-σεις στο παρόν

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

29

Βασιλεύ

Ως ένας και εγώ αγωνιστής εις τα περασμένα δεινά της πατρίδος μου έγνώρισα εις πολλά

μέρη ανδρείους στρατιωτικούς και τιμίους πολίτας όπου έθυσίαζον και την κατάστασίν τους

και την ιδίαν ζωήν τους με μεγάλην εύχαρίστησιν διά να ιδούν μίαν ήμέραν την πατρίδα τους

έλευθέραν Πολλοί από αυτούς έσκοτώθηκαν είς τόν πόλεμονrsquo άλλοι έμειναν αιχμάλωτοι και

άλλοι έπληγώθηκαν και τώρα μετά την έλευθέρωσιν της πατρίδος τούς βλέπω να περιπα-

τούν είς τούς δρόμους γυμνοί και ξυπόλυτοι βλέπω χήρας και ορφανά να ζητούν έλεος διά

να πα ρηγορήσουν την πείναν τους και με τα δάκρυα εις τα μάτια να περιφέρωνταί και να

προξενούν έντροπήν εις την άχάριστον πατρίδα διά την οποίαν έχασαν τούς άνδρας των

έχασαν τούς γονείς των Εκείνοι όπού τούς γνωρίζουν και ημπορούν να πληροφορήσουν την

Κυβέρνησιν κρύπτουν την άλήθειαν και φροντίζουν μόνον να δώσουν τας ανταμοιβάς είς

τούς δούλους και κόλακας των είς ανθρώπους αναξίους εις τούς οποίους ή πατρίς δέν γνω-

ρίζει κανένα χρέος Είς μέν τούς καλούς και δυστυχείς αγωνιστάς λέγουν ότι ή πατρίς είναι

πτωχή είς δέ τούς κόλακας των την αποδεικνύουν πλουσίαν Έάν είναι πτωχή καθώς και

είναι βέβαια έπρεπε να είναι πτωχή είς όλους και όχι μόνον διά εκείνους όπού έδοκίμασαν

τόσους αγώνας και ήλθαν είς έλεεινήν κατάστασίν διά την έλευθερίαν της Ή τοιαύτη αδικία

κάμνει σήμερον πολλούς Έλληνας να αγανακτούν εναντίον της πατρίδος και να βλέπουν ό

ένας τόν άλλον ως έχθρόν χειρότερον από τόν Τούρκον

Εγώ όμως Υψηλή Αντιβασιλεία δέν είμαι άδικος αλλά ως ευαίσθητος είς την δυστυχίαν

τόσων αγωνιστών παρακινούμαι να φανερώσω την άδικίαν πρός την κυβέρνησιν μου την

οποίαν μετά Θεόν σέβομαι και τιμώ και αγαπώ καθώς χρεωστεί να κάμνη κάθε άνθρωπος

άφωσιωμένος είς την πατρίδα του lsquoΆν ή πατρίς μας είναι πτωχή διατί ημείς μερικοί Έλληνες

να παίρνωμεν από χίλιες δραχμές και κάτω τόν μήνα οι δέ συνάδελφοι μας να ψωμοζητούν

και να περιπατούν γυμνοί και ξυπόλυτοι Διά την τιμήν και ύπόληψιν και της πατρίδος και

τού Βασιλέως μου κρίνω δίκαιον να κόψωμεν ένα μέρος από τόν μισθόν μας διά να δοθή

και είς αυτούς τούς δυστυχείς Εγώ όταν έπληγώθην είς τούς Μύλους τού Ναυπλίου έλαβα

δώρον από την πατρίδα μου το όποιον είναι περίπου εκατόν πενήντα δραχμάς τόν μήναrdquo

τώρα λαμβάνω πολύ περισσότερον μηνιαίον μισθόν δηλαδή σχε δόν τριακόσιας έβδομήκοντα

δραχμάς Όθεν εγώ πρώτος παρακαλώ την Άντιβασιλείαν να διάταξη να κοπή αυτός ό μι-

σθός μου όλος έως ότου ή Κυβέρνησις να λάβη καιρόν να εύθετήση τα πράγματα και να τα

θεραπεύση κατά το καλύτερον και να με δοθούν πάλιν κατά μήνα αί lsquoκατόν πενήντα δραχμαί

έκείναι καθώς έξ αρχής μrsquo έκρινεν άξιον ή πατρίς μουrdquo ό δέ μισθός μου άς δοθή είς άλλους

δυστυχείς συναγωνιστάς μου των οποίων ή γύμνωσις και απελπισία μά την πατρίδα μου

και μά τόν Βασιλέα μου δέν μrsquo αφήνει να κοιμηθώ ήσύχως όλην την νύχτα Άν δέν είχα τόσην

φαμιλίαν άν δέν ήμουν ασθενής τόν περισσότερον καιρόν και άν δέν είχα ικανά χρέη δέν

ήθελα να δώσω και αυτό το ολίγον βάρος είς την πατρίδα μου

Δεν είναι αμφι βολία ότι όλοι οι Έλληνες έχουν καλά αισθήματα και μεγάλην αγάπην

είς τόν Βασιλέα μας επιθυμώ όμως να μή ύπάρχη κανένας όπού να νομίζη ότι έχει

δίκαια παράπονα είς την αθωό τητα του και είς την καλωσύνην του επιθυμώ να είναι

όλοι ευχαριστημένοι από την πατρίδα και να μή είναι είς άλλους πτωχή ή πατρίς και

είς άλλους πλουσίαrsquo αλλά να άνταμείψη όλους εκείνους όπού έπαθαν διά την έλευ-

θερίαν της Παρακαλώ με το ανήκον σέβας την Άντιβασι λείαν αφού διάταξη από

το παρόν την παύσιν τού μισθού μου να διάταξη να με δίδεται το παλαιόν της

πατρίδος σιτηρέσιονΈν Αθήναις τή 15 Δεκεμβρίου 1834

Ιωάννης Μακρυγιάννης

Επιστολή προς Βασιλέα (1834)(Εκ της εφημερίδος laquoΕθνικήraquo άρ 22 23121834)

Σταγόνες

Πίστεως

30

ldquoΟάνθρωπος ζητάει στον ουρανό τη χαράκαι την ευτυχία Ζητάει το αιώνιο μα-κριά απ΄ όλους κι απ΄ όλα ζητάει να

βρει τη χαρά στον Θεό Ο Θεός είναι μυστήριοΕίναι σιωπή είναι άπειρος είναι το παν Τηντάση της ψυχής για τον ουρανό την έχει όλος οκόσμος όλοι ζητάνε κάτι το ουράνιο Σ΄Αυτόνστρέφονται όλα τα όντα έστω και ασυνειδήτως

Σ΄ Αυτόν να στρέφετε διαρκώς το νου σαςΑγαπήστε την προσευχή την κουβέντα με τονΚύριο Το παν είναι η αγάπη ο έρωτας με τονΚύριο τον Νυμφίο Χριστό Γίνετε άξιοι της αγά-πης του Χριστού Για να μη ζείτε στο σκοτάδιγυρίστε το διακόπτη της προσευχής ώστε ναέλθει το Θείο φως στην ψυχή σας Στο βάθος τουείναι σας θα φανεί ο Χριστός Εκεί στο βάθοςείναι η Βασιλεία του Θεού ldquoΗ Βασιλεία τουΘεού εντός υμών εστίνrdquo

Η προσευχή γίνεται μόνο με το Άγιον ΠνεύμαΑυτό διδάσκει την ψυχή πώς να προσεύχεταιldquoΤο γάρ τι προσευξόμεθα καθ΄ό δεί ούκ οίδα-μεν αλλ΄αυτό το Πνεύμα υπερεντυγχάνει υπέρημών στεναγμοίς αλαλήτοιςrdquo Εμείς δεν χρειάζε-ται να κάνουμε καμιά προσπάθεια Ν΄απευθυνό-μαστε στον Θεό με ύφος ταπεινού δούλου μεφωνή παρακλητική και ικετευτική Τότε η προ-σευχή μας είναι ευάρεστη στο Θεό Να στεκόμα-στε με ευλάβεια ενώπιον του Εσταυρωμένου καινα λέμε ldquoΚύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν μεrdquoΑυτό τα λέει όλα Όταν κινηθεί για προσευχή ονους του ανθρώπου στο δευτερόλεπτο τουδευτερολέπτου έρχεται η Θεία χάρις Τότε ο άν-θρωπος γίνεται χαριτωμένος και βλέπει με άλλαμάτια τα πάντα Το παν είναι ν΄αγαπήσουμε τονΧριστό την προσευχή τη μελέτη Παίρνουμεένα εκατομμύριο και το κόβουμε κομματάκιαΤου ανθρώπου η προσπάθεια είναι το ένα εκα-τομμυριοστό

Πριν από την προσευχή η ψυχή πρέπει να προ-ετοιμάζεται με προσευχή Προσευχή για τηνπροσευχή Ακούστε τι εύχεται ο ιερέας μυστικάτην ώρα που διαβάζεται ο Απόστολος κατά τηνΘεία Λειτουργία

ldquoΈλαμψον εν ταις καρδίαις ημών φιλάνθρωπεΔέσποτα το της Σης Θεογνωσίας ακήρατον φωςκαι τους της διανοίας ημών διάνοιξον οφθαλ-μούς εις την των ευαγγελικών Σου κηρυγμάτωνκατανόησιν Ένθες ημίν τον των μακαρίων Σουεντολών φόβον ίνα τάς σαρκικάς επιθυμίαςπάσας καταπατήσαντες πνευματικήν πολιτείαν

μετέλθωμεν πάντα τα προς ευαρέστησιν τηνσην και φρονούντες και πράττοντες Συ γαρ οφωτισμός των ψυχών και των σωμάτων ημώνΧριστέ ο Θεός και Σοί την δόξαν αναπέμπομενσυν τω ανάρχω Σου Πατρί και τω παναγίω καιαγαθώ και ζωοποιώ Σου Πνεύματι νυν και αείκαι εις τους αιώνας των αιώνωνrdquo

Στην προσευχή μπαίνουμε χωρίς να τοκαταλάβουμε Χρειάζεται να βρεθούμε και σεκατάλληλο κλίμα Η αναστροφή με τον Χριστό ησυζήτηση η μελέτη η ψαλτική το καντηλάκιτο θυμίαμα γίνονται το κατάλληλο κλίμα ώστεόλα να γίνουν απλά ldquoεν απλότητι καρδίαςrdquo Δια-βάζοντας τις ψαλμωδίες τις ακολουθίες μεέρωτα χωρίς να το καταλάβουμε γινόμαστεάγιοι Ευφραινόμαστε με τα Θεία λόγια Αυτή ηευφροσύνη αυτή η χαρά είναι η δική μας προ-σπάθεια για να μπούμε εύκολα στην ατμό-σφαιρα της προσευχής η προθέρμανση όπωςλέμε Μπορούμε και να φέρνουμε στο νου μαςωραίες εικόνες από τοπία που είδαμε Αυτή ηπροσπάθεια είναι απαλή αναίμακτη Αλλά μηνξεχνάμε αυτό που είπε ο Κύριος ldquoΧωρίς εμού ούδύνασθε ποιείν ουδένrdquo

Ο ίδιος ο Κύριος θα μας διδάξει την προσευχήΔεν θα τη μάθουμε μόνοι μας ούτε άλλος κανείςθα μας τη μάθει Μη λέμε ldquoέκανα τόσες μετά-νοιες εξασφάλισα τώρα την χάριrdquo αλλά ναζητούμε να λάμψει εντός μας το ακήρατον φωςτης θείας γνώσεως και να ανοίξει τα πνευματικάμας μάτια για να κατανοήσουμε τα θεία Τουλόγια

Με τον τρόπο αυτό χωρίς να το καταλάβουμεαγαπάμε τον Θεό χωρίς σφιξίματα προσπάθειακι αγώνα Αυτά που είναι δύσκολα στους ανθρώ-πους για τον Θεό είναι πολύ εύκολα Τον Θεόθα Τον αγαπήσουμε ξαφνικά όταν η χάρις θαμας επισκιάσει

Αν αγαπήσουμε πολύ τον Χριστό η ευχή θα λέ-γεται μόνη της Ο Χριστός θα είναι συνεχώς στομυαλό μας και στην καρδιά μας

Οσίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

31

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ ΑΙΕΡΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΩΝ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

Π Α Σ Χ Α 20 Α Π Ρ Ι Λ Ι Ο Υ 2 0 1 4

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ 700rsquo πμ Ὄρθρος- Θεία Λειτουργία730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία430rsquo μμ Ἱερὸν Εὐχέλαιον730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου

ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου700rsquo μμ Ἀκολουθία τῶν Ἁγίων Παθῶν

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 830rsquo πμ Ἀκολουθία Μεγάλων Ὡρῶνamp Ἑσπερινοῦ Ἀποκαθηλώσεως

730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Ἐπιταφίου

ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου1100rsquo μμ Τελετὴ Ἀναστάσεως Ὄρθρος

amp Ἀναστάσιμη Θεία Λειτουργία

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ 1000rsquo πμ Ἑσπερινός τῆς Ἀγάπηςστὸν Μητροπολιτικὸ Ναό

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ

Εμπροσθόφυλλο Ο Ευαγγελισμός (1600) έργο Δομίνικου Θεοτοκόπουλου (1541-1614)

Σταγόνες

Πίστεως

8

Την δεύτερη ημέρα των Θεοφανείων και ηΕκκλησία μας τιμά ιδιαιτέρως τον άνθρωπο εκείνοπου έπαιξε τον σημαντικότερο ρόλο σε αυτό το

γεγονός μετά φυσικά από τον Χριστού Αυτό τοπρόσωπο δεν είναι άλλο από τον Άγιο Ιωάννη τονΠρόδρομο και Βαπτιστή του Κυρίου

Τον άγιο Ιωάννη δεν τιμούμε μόνο σήμερα δεν τονμνημονεύουμε μόνο τις ημέρες που ενθυμούμαστε τομαρτυρικό του τέλος Τον τιμούμε και τονεπικαλούμαστε σε κάθε λατρευτική σύναξη διότι όντωςόπως είπε και ο Χριστός laquoοὐκ ἐγήγερται ἐν γεννητοῖςγυναικῶν μείζων Ἰωάννουraquo

Ποια είναι όμως αδελφοί τα χαρακτηριστικά εκείναπου έκαναν τον Ιωάννη μέγα μεταξύ των ανθρώπωνΠοια είναι εκείνα τα χαρακτηριστικά που μεταμόρφω-σαν έναν χοϊκό άνθρωπο σε ένσαρκο άγγελο

Ο άγιος Ιωάννης είχε όλες τις αρετές όμως η ισχυρήθέληση η αυταπάρνηση και η ταπείνωση δέσποζαν σεόλη του την βιωτή

Ήταν τέτοια η θέλησή του να ενωθεί με τον Θεό πουαπό μικρή ηλικία έφυγε μέσα στην έρημο του ΙορδάνουΈκανε σκεπή του τα άστρα του ουρανού τροφή του τιςρίζες άγριων φυτών συντροφιά του το κρύο και τονκαύσωνα Τίποτα και κανείς δεν μπορούσε να σταθείεμπόδιο προς την επικοινωνία του με τον Θεό Αυτήήταν η μοναδική του ανησυχία το να ευαρεστεί τον Δη-μιουργό του

Η αυταπάρνηση ήταν άλλο ένα χαρακτηριστικό τηςζωής του Τι σημαίνει αυταπάρνηση Αυταπάρνησησημαίνει το να απαρνιέται κάποιος τον εαυτό του γιατους άλλους για το καλό των άλλων Δηλαδή να προ-σπαθεί να ζεί για τους άλλους και όχι εις βάρος τωνάλλων Να προσπαθεί να αναπαύει τους άλλους όχιόμως στην αμαρτία τους αλλά να τους οδηγεί σε μίαθεάρεστη ζωή

Όπως αναφέραμε και πιο πάνω ο άγιος Ιωάννηςήταν ταπεινός Και από πού το καταλαβαίνουμε αυτόΗ ταπείνωση είναι ο χαρακτήρας του δημιουργού μαςτου Θεού μας Όσοι ανήκουμε σrsquo αυτόν θα πρέπει ναέχουμε και το χαρακτήρα του Πατέρα μας laquoΜάθετεraquoλέγει laquoαπ εμού ότι πράος ειμί και ταπεινός τηκαρδίαraquo Δεν είναι λοιπόν δυνατόν ο Χριστός ηενσαρκωμένη ταπείνωση να τιμά και να επαινείκάποιον άνθρωπο ο οποίος δεν έχει ταπείνωση Ταπεί-νωση δεν σημαίνει αδελφοί μου αναγκαστικά καισιωπήδιότι βλέπουμε από τον βίο του Τιμίου Προδρό-μου να ομιλεί και να ελέγχει τους αμετανόητους Λέγειο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος ldquoΕάν αυτή η υπερη-φάνεια μερικούς από Αγγέλους τους μετέβαλε σε δαί-μονας εκείνη η ταπεινοφροσύνη οπωσδήποτε

μερικούς από δαίμονας μπορεί να τους μεταβάλη σεΑγγέλουςrdquo

Και ένας ένσαρκος άγγελος ήταν και ο ΤίμιοςΠρόδρομος Ο Βαπτιστής του Κυρίου μας ήταν δοχείοτης Χάρης του Θεού διότι όντως ο Θεός laquoταπεινοίςδίδωσι χάρινraquo

Διαβάζοντας κάποιος τα ιερά κείμενα μπορεί να πα-ρερμηνεύση την στάση του Αγίου Ιωάννου και να πειότι ο Άγιος ήταν εμπαθείς μιας και οργιζόταν με τουςΦαρισαίους με τους αμαρτωλούς και αυτή του η εμ-πάθεια και το νευρικό του χαρακτήρα του τον έκανε ναεναντιωθεί και στον ίδιο τον βασιλιά Όμως κάτι τέτοιοείναι λάθος

Ο άγιος Ιωάννης ήταν πράος ήταν τρυφερός καικαθαρός σαν βαμβάκι ήταν ο πλέον απαθείς άνθρωποςπου είχε περάσει πάνω από την γη Ήταν αυτός πουεφάρμοσε όμως και τον λόγο του ψαλμωδού που λέγειlaquoοργίζεσθε και μη αμαρτάνετεraquo Δηλαδή να κινείτε τηνοργή εναντίον των παθών σας και των πονηρών σκέ-ψεων και να μην αμαρτάνετε εκτελώντας ότι σας υπο-βάλλουν Να οργίζεσθε εναντίων της αμαρτίας και ναπροσπαθείτε να ζείτε θεάρεστα εν μετανοία

Κεντρικό κήρυγμα του Αγίου ήταν το laquoΜετανοείτεήγγικεν γαρ η Βασιλεία των Ουρανώνraquo Γιατί επέμενετόσο πολύ στην μετάνοια Διότι η μετάνοια αδελφοίμου γεννά την ταπείνωση Και η ταπείνωση με τηνσειρά της αναγεννά την μετάνοια Και αυτές οι δύοαρετές οδηγούν τον άνθρωπο στην τελείωση εν Χριστώ

Ρωτήθηκε κάποτε ο γέροντας Παϊσιος Γέρονταόποιος έχει ταπείνωση έχει όλες τις αρετές Και απάν-τησε Φυσικά Ο ταπεινός έχει όλα τα πνευματικά αρώ-ματα απλότητα πραότητα αγάπη χωρίς όριακαλοσύνη ανεξικακία θυσία διάκριση υπακοή

Και διαπιστώνουμε του λόγου το αληθες στον ση-μερινό τιμώμενο άγιο Ενώ είχε τόσους μαθητές πουκρεμόντουσαν από τα χείλη του ενώ τον φοβόντουσανακόμα και οι Ρωμαίοι για την επιρροή που είχε στονκόσμο και όμως αυτός κρατιόταν στην ταπείνωση Μετο που ήρθε ο Χριστός έγινε αυτό που είπε laquoἘκεῖνονδεῖ αὐξάνειν ἐμὲ δὲ ἐλαττοῦσθαιraquo αμέσως άρχισε νααποσύρεται να αποτραβιέται δεν χρειαζόταν πλέονείχε επιτελέσει το έργο του είχε ετοιμάσει τον δρόμοπρος την έλευση του Μεσσία είχε ετοιμάσει τις καρ-διές των ανθρώπων να δεχτούν τον Λόγο του Θεού δενστεναχωρήθηκε που ήρθε κάποιος άλλος να του πάρειτην δόξα αλλά αντιθέτως χαιρόταν που ήρθε επιτέλουςο Ενσαρκωμένος Λόγος χαιρόταν που επιτέλους θαμπορούσε να βρεθεί και πάλι στην αφάνεια και στο πε-ριθώριο

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΟΥ ΕΚΑΝΑΝΤΟΝ ΑΓΙΟ ΙΩΑΝΝΗ ΤΟΝ ΠΡΟ∆ΡΟΜΟ ΜΕΓΑ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ

Αρχιmicro Παύλου Παπαδόπουλου

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

9

ΕΟΡΤΕΣΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥΣτον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο είναιαφιερωμένες έξι ημέρες του χρόνου

7 Ιανουαρίου(Σύναξις Προφήτου Προδρόμου και Βα-πτιστού Ιωάννου) η αρχαιότερη εορτή

24 Φεβρουαρίου(1η amp 2η εύρεση της Τίμιας Κεφαλήςτου)

25 Μαΐου(3η εύρεση της Τίμιας Κεφαλής του)

24 Ιουνίου(Γενέθλιον του Τιμίου Προδρόμου καιΒαπτιστού Ιωάννου) ορίσθηκε μετά τονκαθορισμό των Χριστουγέννων

29 Αυγούστου(Αποτομή της Τίμιας Κεφαλής του)

23 Σεπτεμβρίου(Η σύλληψή του από την μητέρα τουΑγία Ελισάβετ)

Τα λόγια μας για τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο είναιπολύ λίγα μπροστά στην μεγαλοσύνη του γιrsquo αυτό αςσταματήσουμε εδώ

Ας προσευχόμαστε σε αυτόν που βάπτισε τον Αναμάρ-τητο ας επικαλούμαστε τις πρεσβείες του με ταπείνωσηκαι μετάνοια και να προσπαθούμε και εμείς στο μέτρο τουδυνατού να ζούμε όπως και εκείνος Με θεάρεστη καιισχυρή θέληση να ζούμε όπως θέλει ο Θεός με αυταπάρ-νηση και με ταπείνωση ώστε τα βήματα της ζωής μου ναπορεύονται με ειρήνη αγάπη και ομόνοια προς την Βασι-λεία του Θεού

Σταγόνες

Πίστεως

10

Ο Μέγας Αντώνιος υπήρξε από τους πρώτους μοναχούς που άφησαν τον κόσμο και κατέφυγαν στην έρημο Θε-ωρείται και είναι πατέρας της μοναχικής ζωής Συχνά στην Εκκλησία μας αναφέρεται ως καθηγητής της ερήμουΓύρω από την καλύβι του με τον καιρό μαζεύτηκαν πολλοί μοναχοί που έβρισκαν γαλήνη στο πρόσωπό τουΟ Μέγας Αντώνιος πολεμήθηκε από τον διάβολο όσο ελάχιστοι άγιοι Με διάφορα τεχνάσματα προσπαθούσε

να τον παγιδέψει Μα ο άνθρωπος του Θεού προσπαθούσε με κάθετρόπο να αντιμετωπίσει τα βέλη του πονηρού Κάποια μέρα ο διά-βολος προσπαθούσε να πείσει τον Αντώνιο πως τάχα η αρετή τουείχε φτάσει σε μέτρα πολύ μεγάλα Πως μέσα στην έρημο αλλά καισε όλη την πολιτεία δε βρέθηκε άλλος με τόση αρετή και προκοπή- Για δες Αντώνιε του ψιθύριζε ο διάβολος ποιός σαν κι εσένα έχειφτάσει σε τέτοια ώρυα Κανείς Ποιός νηστεύει ποιός προσεύχεταιποιός αγαπάει σαν κι εσένα ΚανείςΓια μια στιγμή φάνηκε ο Μέγας Αντώνιος νrsquo ακούει τον λογισμό τουμα γρήγορα κατάλαβε το πονηρό τέχνασμα Ο Θεός που δεν θέλησενα αμαρτήσει ο Μέγας Αντώνιος βρήκε έναν τρόπο για να διδαχθείο μεγάλος ασκητήςΕκείνο το βράδυ ο άνθρωπος του Θεού αφού τελείωσε τη θερμήπροσευχή του και χαμήλωσε το λαδοφάναρο έκλεισε σιγά τα βλέ-φαρά του Τότε άκουσε μια θεία φωνή που καθαρά του μηνούσε-Στον μικρό δρόμο που πηγαίνει στην Αλεξάνδρεια εκεί βρίσκεταιένας μπαλωματής που είναι μεγαλύτερος άγιος από σένα ΑντώνιεΠετάχτηκε ο Μέγας Αντώνιος από τον ύπνο του-Μπαλωματής Μα ήταν δυνατόν Μπαλωματής μεγαλύτερος σεάσκηση και σε αρετή από τον Μέγα Αντώνιο Όμως έτσι θα κάμωαποφάσισε Αύριο το πρωί θα πάω στην ΑλεξάνδρειαΑφού ξημέρωσε ο Θεός ο Μέγας Αντώνιος πήρε το ραβδί του καιτράβηξε για το μέρος που του είχε υποδείξει ο Θεός-Ένας μπαλωματής στην Αλεξάνδρεια μεγαλύτερος από τους ασκη-

τές της ερήμου έλεγε και ξανάλεγε ο Μέγας ΑντώνιοςΟ παράμερος δρόμος της Αλεξάνδρειας φιλοξενούσε στην άκρη του ένα μικρό μαγαζάκι Ένας γέρος μπαλωματήςχωρίς ιδιαίτερα χαρακτηριστικά απλός και λιγόλογος είχε ένα παπούτσι που το μπάλωνε με επιμέλεια -Ευλογείτε έκαμε ο μπαλωματής στον ταπεινό καλόγερο-Ο Κύριος απάντησε το ίδιο απλά ο Μέγας Αντώνιος Και ο μπαλωματής έσκυψε στο παπούτσι που μπάλωνε μουρμουρίζοντας ένα ψαλμό-Πες μου να χαρείς παιδί μου Πως περνάς τις μέρες της ζωής σου-Δεν ξέρω Αββά να έχω κάνει σε κανέναν καλό Ούτε έχω να θυμάμαι κάποια καλοσύνη-Και πως περνάει η ζωή σου τον έκοψε με απορία ο Αβάς-Να κάθε πρωί που σηκώνομαι λέω στο μυαλό μου πως όλοι οι άνθρωποι της Αλεξάνδρειας κι αυτοί που κα-τοικούν σε μακρινά μέρη κι οι άνθρωποι που δεν ξέρω θα σωθούν και μόνο εγώ για τις πολλές μου αμαρτίεςθα χαθώ Και μrsquo αυτήν τη σκέψη περνά η μέρα και το βράδυ πάλι ξανά το ίδιο συλλογίζομαι Ο Μέγας Αντώνιος σηκώθηκεπήρε στην αγκαλιά του τον φτωχό μπαλωματή και τον φίλησε στοργικά-Εσύ παιδί μου με λίγο κόπο αγόρασες τον πολύτιμο θησαυρό Εγώ γέρασα στην έρημο με αγώνες και νηστείεςαλλά την ταπεινοφροσύνη σου δεν την έφτασαΚαι πολύ ωφελημένος ο Μέγας ασκητής πήρε τον δρόμο της επιστροφής

Α Π Ο Τ Ο Γ Ε Ρ Ο Ν Τ Ι Κ Ο

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

11

Σ τα κείμενα του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου μαζίμε τα βαθιά θεολογικά νοήματα περιέχονται συχνάκαι διδακτικά παραδείγματα από φανταστικάυποτιθέμενα περιστατικά Ένα τέτοιο παρουσιάζουμε στησυνέχειαΚάποιος λοιπόν χλεύαζε μια κουκουβάγια για μερικά απότα ιδιαίτερα γνωρίσματά της που τη διαφοροποιούν από ταάλλα πουλιά Απαριθμούσε ένα ndash ένα από αυτά Η κουκου-βάγια αντί να τα παραδεχθεί προσπαθούσε να τα δικαιολο-γήσει και να τα αντικρούσει με εύστοχο λόγο και λογικοφανήεπιχειρήματα-Τι μεγάλο κεφάλι που έχεις Είσαι κεφάλα-Του Δία το κεφάλι να δεις τι μεγάλο που είναι απαντά ηκουκουβάγια-Τι γαλαζωπά μάτια που έχεις-Αυτά τα μάτια μου είναι όπως της γαλαζομάτας Αθηνάς-Και η φωνή σου είναι λυπητερή θλιβερή και στριγγιά όχιευχάριστη-Η φωνή όμως της καρακάξας είναι πιο άσχημη αντα-παντά πάλι η κουκουβάγια-Πω πω και κάτι ψιλοπόδαρα που έχεις-Ναι έτσι είναι τα δικά μου πόδια αλλά του ψαρονιού πώςσου φαίνονται-Πρόσεξε σοφή μου της λέει στο τέλος ο συνομιλητής τηςότι από αυτά ένα μόνο ελάττωμα έχει το καθένα τους Εσύόμως τα έχεις όλα μαζί και σε μεγάλο βαθμό κουκουβάγιαμεγαλοκέφαλη με τα γαλαζωπά σου μάτια και τη στριγγό-φωνη λυπητερή φωνή σου κουκουβάγια μου ψιλοπόδαρηΣκόνταψε η ταλαίπωρη κουκουβάγια και δεν ήξερε τι νααπαντήσει(Γρηγορίου Θεολόγου Ποίημα ΚΗ΄ Κατά πλουτούντων στιχ 235-262 ΕΠΕ τόμος 9ος σελ 362)

Α ς μη δικαιολογούμαστε όπως η κουκουβάγια μελογικοφανή επιχειρήματα ή με διάφορα ευφυολο-γήματα όταν μας υποδεικνύονται τα ελαττώματάμας Ούτε να αντιδρούμε με λόγους αποστομωτικούς καιγλώσσα γεμάτη από αντιρρήσεις laquoΤο μάτι βλέπει τα άλλατα ξένα δε βλέπει τον εαυτό του ούτε όμως και τα άλλα βλέ-πει σωστά εάν αρρωστήσει υπερβολικά Το χέρι έχει ανάγκηαπό άλλο χέρι και το πόδι από το άλλο πόδιraquo (Γρηγόριος Θε-ολόγος) Και ο καθένας μας έχει ανάγκη από κάποιο σύμ-βουλο για να αποκτήσει την αληθινή γνώση του εαυτού τουκαι προχωρήσει κατόπιν και στη διόρθωση των ελαττωμά-των του Διότι θα δώσουμε λόγο για τον εαυτό μας και όχιγια τους άλλους

Ποτέ μην δικαιολογείςτις πράξεις σου Οιφίλοι σου δεν χρει-άζονται κάτι τέτοιοκαι οι εχθροί σου δενθα σε πιστέψουνούτως ή άλλως

Ανωνύμου

Είναι καλό να είσαισημαντικός αλλάείναι πιο σημαντικόνα είσαι καλός

Ανωνύμου

Αξίζω όσο ζυγίζω καιζυγίζω όσο αγαπώ

Ιερός Αυγουστίνος

Η πιο αληθινήμορφή αυτοσεβα-σμού είναι να μησκέφτεσαι τονεαυτό

Henry Ward Beecher(1813-1887)

Ο άνθρωπος πουείναι εγωιστής υπερηφανεύεται ότιέμαθε πολλά οσοφός όμως λυπάταιπου δεν έμαθε πε-ρισσότερα

Αριστοτέλης

Σταγόνες

Πίστεως

12

Σ την ιστορική της πορεία ηΕκκλησία ανέδειξε υπέρο-χους ανθρώπους γεmicroάτους

σοφία και ανθρωπιά Ξεχωριστήθέση κατέχουν οι Τρεις ΙεράρχεςΒασίλειος ο Μέγας Γρηγόριος οΘεολόγος και Ιωάννης ο Χρυσόστο-microος

Οι Άγιοι Πατέρες έζησαν το ∆rsquo αισε microια εποχή όπου το βυζαντινό κρά-τος βρισκόταν στην αρχή της δηmicroι-ουργίας του ο Ελληνισmicroός σε microιαφάση αναδηmicroιουργίας και ο Χριστια-νισmicroός σε πάλη ανάmicroεσα στον παλιόκαι νέο κόσmicroο

Με την άρτια microόρφωση τους τηνπολύπλευρη δραστηριότητα τουψηλό ήθος και το φωτεινό παρά-δειγmicroα τους φωτίζουν το χριστιανικόκόσmicroο της εποχής τους και διαχρο-νικά τον κόσmicroο του σήmicroερα

laquoΠροπορευτές της ανθρωπότη-ταςraquo ποτέ δεν έγιναν παρελθόναλλά αποτελούν αιώνιο παρόναφού-αν όχι τα ίδια-παρόmicroοια προ-βλήmicroατα αντιmicroετώπιζαν στην εποχήτους

Πνεύmicroατα ανήσυχα σπούδασανστα γνωστά πνευmicroατικά κέντρα τηςεποχής και εκτίmicroησαν βαθύτατα τηνελληνική παιδεία Άρτια κλασσικήmicroόρφωση και χριστιανική πίστησυmicroπλέκονται στα έργα τους σrsquo ένααρmicroονικότατο σύνολο Θεωρούν τηνπαιδεία πρώτιστο αγαθό του ανθρώ-που και χαρακτηρίζουν laquoσκαιούςκαι απαίδευτουςraquo εκείνους που προ-σπαθούν να επιβάλλουν την αmicroάθειατους σαν κανόνα και microέτρο

Οι Άγιοι Πατέρες δεν ήταν απλάιερωmicroένοι ή microονοmicroερείς θεολόγοιαλλά ήταν laquoπανεπιστήmicroονεςraquo Νααναφερθεί κανείς στην laquoΕξαήmicroεροraquoτου Μ Βασιλείου για να θαυmicroάσειτις γνώσεις του στη φυσική τη βιο-λογία και την Αστρονοmicroία ΣταlaquoΈπη του Γρηγορίου Θεολόγουraquoγια να ταπεινωθεί microπροστά στο φιλό-λογο και φιλόσοφο Στους laquoΛόγουςτου Ιωάννη Χρυσοστόmicroουraquo για ναθαυmicroάσει το ψυχολόγο και τον κοι-νωνιολόγο της εποχής του

Γενικά σε θέmicroατα αγωγής τωννέων διαδραmicroάτισαν πρωταγωνι-στικό ρόλο γιrsquo αυτό δικαίως ονοmicroά-ζονται παιδαγωγοί της νεότηταςΤους απασχόλησε για παράδειγmicroα οσκοπός της αγωγής και η προσωπι-κότητα του δασκάλου

Ο Μ Βασίλειος κάνει λόγο γιατην αρχή της εποπτικότητας τηναmicroοιβή τον έπαινο την επίπληξηκαι την ποινή Προβάλλει την ιδέαότι ο microαθητής δεν πρέπει να είναιπαθητικός δέκτης της προσφερόmicroε-νης γνώσης αλλά να συmicromicroετέχειενεργά microε την έκφραση της απορίαςκαι microε τη διατύπωση της γνώmicroηςτου

Εκείνο όmicroως που κάνει τουςΤρεις Ιεράρχες πάντα επίκαιρουςείναι το ένθερmicroο κήρυγmicroα τους γιατα ανθρώπινα δικαιώmicroατα Μας χω-ρίζουν 17 αιώνες και παρrsquo όλα αυτάοι απόψεις τους είναι σύγχρονες καιριζοσπαστικές

Οι θεmicroελιώδεις αρχές της αξίαςτου ανθρώπινου προσώπου τηςελευθερίας και της ισότητας είναιιδέες που επίmicroονα προβλήθηκαν microεδύναmicroη για πρώτη φορά από τουςΆγιους Ιεράρχες Η ανθρωπολογίατους βασίζεται σε microια σειρά από επι-χειρήmicroατα που όλα στηρίζονται στηνπερί ανθρώπου διδασκαλία τηςΑγίας Γραφής Πιστοί στο κήρυγmicroατου Παύλου ότι laquoδεν υπάρχει Ιου-δαίος ούτε Έλληνας δεν υπάρχειδούλος ούτε ελεύθερος δεν υπάρχειάνδρας και γυναίκα γιατί όλοι γιατον Ιησού Χριστό είναι το ίδιο πρό-σωποraquo διακήρυξαν ότι οι θεmicroελιώ-δεις αρχές της ελευθερίας και τηςισότητας περιλαmicroβάνουν όλους ανε-ξαίρετου τους ανθρώπους Η διά-κριση των ανθρώπων σε πλούσιουςκαι φτωχούς ή σε ελεύθερους καιδούλους είναι καταστάσεις ξένες στοπνεύmicroα της Ορθοδοξίας

Οι Άγιοι Πατέρες δεν παράλειψανακόmicroα να διακηρύξουν και την ισό-τητα και ισονοmicroία ανάmicroεσα στονάντρα και τη γυναίκα Έτσι ο Γρηγό-ριος ο Θεολόγος αναφερόmicroενος

Οmicroι

λία

στην

Θεί

α Λ

ειτο

υργί

α τη

ς 30

ης Ι

ανου

αρίο

υ 20

14στ

ον Μ

ητρο

πολι

τικό

Ναό

του

Αγ

Νικ

ολάο

υ

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

13

στους νόmicroους της εποχής καταγγέλλει laquo∆ενεπαινώ τη συνήθεια αυτή ∆ε συmicroφωνώ microε τη νο-microοθεσία Άνδρες έκαναν τους νόmicroους και φέρονταικατά των γυναικώνraquo Στράφηκαν microε αποφασιστι-κότητα κατά της κοινωνικής αδικίας laquoΟ θεός απότην αρχή δεν έκανε τον ένα άνθρωπο πλούσιο καιτον άλλο φτωχό Με κάθε τρόπο microας αδελφώνειεmicroείς εν τούτοις χωριζόmicroαστε και λέmicroε τις ψυχρέςλέξεις laquoδικό microουraquo και laquoδικό σουraquo υπογραmicromicroίζειο Ιερός Χρυσόστοmicroος

Και συνεχίζοντας στρέφεται ενάντια στους γαι-οκτήmicroονες laquoπου κατέχουν τη γη και νοmicroίζονταιπιο δίκαιοι Αυτούς που καρπώνονται τον πλούτοτης και επινοούν καινούριους όρους τονισmicroούκαι κάνουν για τα δάνεια γραmicromicroάτια καταρα-microέναraquo

Έρχονται σε σύγκρουση microε την παντοδύναmicroηκρατική εξουσία κάθε φορά που η τελευταία πα-ραβίαζε τα δικαιώmicroατα του ανθρώπου Είναι γνω-στή η σύγκρουση του Χρυσοστόmicroου microε τηφιλόδοξη και σπάταλη αυτοκράτειρα Ευδοξία Μιασύγκρουση που τον οδήγησε στην εξορία και τοθάνατο

Τόσο προωθηmicroένος ήταν ο κοινωνικός προβλη-microατισmicroός του που φθάνει microέχρι του σηmicroείου να δι-καιολογεί ακόmicroα και τη χρήση βίας από lsquoκείνονπου πεινά χωρίς να χαρακτηρίζει την πράξη τουσα βία laquo∆ε φρίττεις άνθρωπε δεν κοκκινίζεις απόντροπή όταν χαρακτηρίζεις επιτιθέmicroενο αυτόν πουπαλεύει για το ψωmicroί τουraquo

Οι φωτισmicroένοι Ιεράρχες προσφέρουν τεράστιοφιλανθρωπικό έργο ο ΜΒασίλειος microε τη laquoΒασι-λειάδαraquo ο Γρηγόριος microε τα συσσίτια και ο Ιωάν-νης που microεταβάλει το πατριαρχικό microέγαρο σεφιλανθρωπικό ίδρυmicroα για το οποίο δε δίστασε ναδιαθέσει τους θησαυρούς της Εκκλησίας Είναιαυτός που microιλάει στους σύγχρονους του χριστια-

νούς για την αλήθινή λατρεία του Θεού προτάσ-σοντας το χορτασmicroό των φτωχών από τα αφιερώ-microατα στο ναό laquoΜη στολίζεις το ναό της στιγmicroήπου αδιαφορείς για τη θλίψη του αδελφού σουΑυτός είναι από εκείνον ανώτερος ναόςraquo

Οι Άγιοι ∆ιδάσκαλοι microιλούν για την ειρήνη τηνοποία θεωρούν microεγάλο αγαθό ∆ε τη βλέπουν σανεπιδίωξη αφηρηmicroένη και ακατόρθωτη για τις αν-θρώπινες δυνάmicroεις Αντίθετα ο κάθε άνθρωποςmicroπορεί να εργάζεται γιrsquo αυτήν αρχίζοντας από τονεαυτό του και τις σχέσεις microε τους γύρω του

Η ειρήνη της πόλης του έθνους του κόσmicroου-λένε- εξαρτάται από το πόσο στέρεη είναι ανάmicroεσαστις σχέσεις του άνδρα και της γυναίκας microέσα στηνοικογένεια Γιατί microέσα σrsquo αυτή εκπαιδεύονται ταπαιδιά νrsquo αγαπούν την ειρήνη ή αντίθετα συνηθί-ζουν να microαθαίνουν τον ανταγωνισmicroό και τη δια-microάχη

Στις microέρες microας που η πατρίδα microας κλυδωνίζεταιεπικίνδυνα θα ήταν ευλογία Κυρίου αυτοί πουκρατούν τις τύχες των παιδιών microας στα χέρια τουςνα φωτιστούν από το έργο και το κήρυγmicroα τωνΤριών αυτών Πατέρων

Γιατί για την έλλειψη οmicroόνοιας ειρήνης ισονο-microίας δικαιοσύνης ίσης κατανοmicroής των υλικώναγαθών δεν ευθύνονται οι καιροί οι εποχές ή οπολιτισmicroός

Τι φταίει λοιπόνΚαι ο Άγιος Γρηγόριος microας απαντά ας microην

αναζητούmicroε την αιτία στην πρόοδο Ας αναλογι-στούmicroε την αλλοτρίωση microας

Λεmicroονιά ΧαρισιάδουΚαθηγήτρια-θεολόγος 1ου Λυκείου

Αλεξανδρουπόλεως

Σταγόνες

Πίστεως

14

Ενας νεαρός άνδρας πήγε να υποβάλλει αίτησηγια μια διευθυντική θέση σε μια μεγάλη εται-ρεία Αφού πέρασε την αρχική συνέντευξη έπρεπε τώρα να συμφωνήσει και ο γενικός διευθυντήςγια την πρόσληψηΟ διευθυντής ανακάλυψε από το βιογραφικό του ότιο νεαρός είχε εξαιρετικές ακαδημαϊκές σπουδές ΡώτησεlaquoΠως κατάφερες να κάνεις αυτές τις σπουδές Μήπωςπήρες υποτροφίεςraquolaquoΌχιraquo του απάντησε ο νεαρόςlaquoΟ πατέρας σου κατέβαλλε όλα αυτά τα δίδακτραraquoρώτησε ξανά ο διευθυντήςlaquoΟ πατέρας μου κύριε πέθανε όταν ήμουν ενός έτουςη μητέρα μου ήταν αυτή που πλήρωνε τα δίδακτρά μουraquoαπάντησεlaquoΠου εργάζεται η μητέρα σουraquolaquoΗ μητέρα μου εργάζεται ως καθαρίστρια ρούχωνΠλένει ρούχα για άλλουςraquoΟ διευθυντής ζήτησε τότε από το νεαρό να του δείξειτα χέρια του Ο νεαρός έδειξε τα χέρια του τα οποία ήτανλεία και πολύ απαλάlaquoΈχεις βοηθήσει ποτέ τη μητέρα σου στο πλύσιμοτων ρούχωνraquolaquoΠοτέ η μητέρα μου ήθελε πάντα να μελετώ και ναδιαβάζω όσο το δυνατόν περισσότερο Εκτός αυτού ημητέρα μου πλένει τα ρούχα πιο γρήγορα από μέναΟ διευθυντής είπε laquoΘέλω να σου ζητήσω κάτι Ότανπας σπίτι σήμερα πήγαινε να καθαρίσεις τα χέρια τηςμητέρας σου και θα τα ξαναπούμε αύριο το πρωίraquoΟ νεαρός θεώρησε ότι οι πιθανότητες να πάρει τηθέση ήταν πολύ μεγάλες Όταν πήγε πίσω στο σπίτι ζή-τησε από τη μητέρα του να τον αφήσει να καθαρίσει ταχέρια της Η μητέρα παραξενεύτηκε και με ανάμεικτα συ-ναισθήματα άπλωσε τα χέρια της προς το γιο τηςΟ νεαρός άρχισε να πλένει τα χέρια της μητέρας τουσιγά-σιγά ενώ δάκρυα έσταζαν από τα μάτια του όσηώρα το έκανε αυτό Ήταν η πρώτη φορά που παρατή-ρησε ότι τα χέρια της μητέρας του ήταν τόσο ζαρωμένακαι ότι υπήρχαν τόσες πολλές μελανιές πάνω τους Με-ρικές μελανιές μάλιστα ήταν τόσο οδυνηρές που η μη-τέρα του βογκούσε όταν τις άγγιζεΉταν η πρώτη φορά που ο νεαρός συνειδητοποίησεότι ήταν αυτά τα χέρια που έπλεναν σε καθημερινή βάσηρούχα για να μπορέσει να πληρώσει τα δίδακτρά του Οιμελανιές στα χέρια της ήταν το τίμημα που η μητέραέπρεπε να πληρώσει για την εκπαίδευσή του και το μέλ-λον του παιδιού τηςΜετά τον καθαρισμό των χεριών της μητέρας του ονεαρός άρχισε να πλένει σιγά ndash σιγά όλα τα ρούχα πουείχαν στοιβαχτεί για πλύσιμο μονολογώντας laquoΜάννασυγγνώμη και σrsquo ευχαριστώ για όλαraquo laquoΜάννα συγγνώμηκαι σrsquo ευχαριστώ για όλαraquohellip ενώ δάκρυα συνέχιζαν νατρέχουν από τα μάτια του

Εκείνο το βράδυ μητέρα και ο γιος έκατσαν και κου-βέντιασαν για αρκετή ώρα Την άλλη μέρα το πρωί ότανο νεαρός πήγε στο γραφείο του διευθυντή συγκινημένοςκαι βουρκωμένος βλέποντάς τον έτσι τον ρώτησεlaquoΓια πες μου λοιπόν τι έγινε χθες στο σπίτι σου Τιέκανες Έμαθες κάτι καινούργιοraquoΟ νεαρός απάντησε laquoΚαθάρισα τα χέρια της μητέραςμου αλλά και έπλυνα τελικά όλα τα ρούχα που είχε γιαπλύσιμο Τώρα κατάλαβα και εκτίμησα την προσπάθειατης μητέρας μου Χωρίς τη μητέρα μου δεν θα ήμουναυτό που είμαι σήμερα Συνειδητοποίησα με την πράξηαυτή πόσο σημαντική είναι η βοήθεια που σου προσφέ-ρουν οι άλλοι Έχω καταλήξει να εκτιμώ την αξία και τησημασία που έχει το να βοηθά ο ένας τον άλλο στην οι-κογένεια και στην κοινωνίαraquoΟ διευθυντής τότε του είπε laquoΑυτό είναι που ψάχνωσε ένα συνεργάτη Θέλω να προσλάβω ένα άτομο πουδεν θα σκέφτεται μόνο το εαυτό του που μπορεί να γνω-ρίζει και να εκτιμά τη βοήθεια τις προσπάθειες και ταδεινά των άλλων για να επιτευχτούν κάποια πράγματαστη ζωή και δεν θα θέτει τα χρήματα ως μοναδικό στόχοτου στη ζωή του Έχεις προσληφθείraquoΑυτό το νεαρό άτομο εργάστηκε πολύ σκληρά έλαβεαξιώματα στην επιχείρηση και απολάμβανε το σεβασμότων υφισταμένων του Κάθε εργαζόμενος που είχε ερ-γάστηκε επιμελώς και ως ομάδα με τους υπόλοιπους Οιεπιδόσεις της εταιρίας βελτιώθηκαν σημαντικά

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

15

K αι λέω πως είναι επίκαιρα επειδή λόγωτης ανέχειας πολλά ζευγάρια που μέχριτώρα στέκονταν καλά οικονομικά αρχί-

ζουν τώρα να έχουν προστριβές και πολλές περιπτώ-σεις καταλήγουν στο διαζύγιο Ας ακούσουμε τονΆγιο

laquoΑλλά και η γυναίκα δεν πρέπει να περιφρονείτον άνδρα της για οποιονδήποτε λόγο προπαντόςαν είναι φτωχός Να μη βαρυγγομάει και να μην τονβρίζει λέγοντας λχ ldquoΑνανδρε και δειλέ τεμπέληκαι ακαμάτη ανάμελε και υπναρά Ο τάδε αν καικαταγόταν από φτωχή οικογένεια με πολλούς κό-πους και κινδύνους έκανε μεγάλη περιουσία Και ναη γυναίκα του φοράει πανάκριβα ρούχα κυκλοφο-ρεί με αμάξι έχει τόσους υπηρέτες ενώ εγώ πήραεσένα που είσαι ζαρωμένος από τη φτώχεια και ζειςάσκοπαrdquo

Δεν πρέπει η γυναίκα να λέει στον άνδρα της τέ-τοια λόγια

Το σώμα δεν εναντιώνεται στο κεφάλι αλλά τουπακούει Πώς όμως θα υποφέρει τη φτώχεια Απόπου θα βρει παρηγοριά Ας σκεφτεί τις φτωχότερεςγυναίκες Ας συλλογιστεί πόσες κοπέλες από καλέςοικογένειες όχι μόνο τίποτα δεν πήραν από τους άν-δρες τους αλλά και ξόδεψαν τη δική τους περιουσίαγιrsquo αυτούς Ας αναλογιστεί τους κινδύνους από έναντέτοιο πλούτο και θα προτιμήσει τότε τη φτωχικήαλλά ήσυχη ζωή

Γενικά αν αγαπάει τον άνδρα της δεν θα ξεστο-μίσει ποτέ παράπονο ή προσβλητικό λόγο γιrsquoαυτόν Θα προτιμήσει να τον έχει κοντά της χωρίςπλούτη παρά να είναι πλούσιος και αυτή να ζειμέσα στην ανασφάλεια και τις ανησυχίες που συ-νεπάγονται οι επιχειρηματικές δραστηριότητες

Ούτε και ο άνδρας όμως ακούγοντας τα πα-ράπονα ή τις επικρίσεις της γυναίκας του πρέπεινα τη βρίζει ή να τη χτυπάει επειδή έχει εξουσίαπάνω της Καλύτερα να τη συμβουλεύει και νατη νουθετεί ήρεμα χωρίς ποτέ να σηκώνει χέριεναντίον της

Ας τη διδάσκει την ουράνια φιλοσοφία τη χρι-στιανική που είναι ο αληθινός πλούτος Ας τη διδά-σκει όχι μόνο με τα λόγια αλλά και με τα έργα πως ηφτώχεια δεν είναι καθόλου κακό Ας τη διδάσκει ναπεριφρονεί τη δόξα και νrsquo αγαπά την ταπείνωσηmiddot καιτότε εκείνη ούτε παράπονο θα έχει ούτε χρήματαθα επιθυμεί Ας τη διδάσκει να μην αγαπάει ταχρυσά κοσμήματα και τα πολυτελή ρούχα και ταπολλά αρώματα ούτε να θέλει για το σπίτι ακριβάέπιπλα και περιττά στολίδια

Όλα τούτα φανερώνουν ματαιόδοξο φρόνημακαι κουφότητα Και της ίδιας και του σπιτιού στολι-σμός ας είναι η κοσμιότητα και η σεμνότητα Και ηίδια και το σπίτι ας μοσχοβολάνε το άρωμα της σω-φροσύνης και της αρετήςraquo

Αγ Ιωάννης ο Χρυσόστομος

Σταγόνες

Πίστεως

16

()

Ημετάνοια απαιτεί να έχει ο άνθρωπος δυ-νατό χαρακτήρα να αποδεχθεί ότι περπα-τάει σε λαθεμένο δρόμο και ότι ζει με

στραβό τρόπο κι έπειτα να αποφασίσει να τα διορ-θώσει Είναι χαρακτηριστικό των έξυπνων και ικα-νών ανθρώπων να αλλάζουν γνώμη και άποψη καινα διορθώνουν τα όσα έπραξαν όταν διαπιστώσουνότι δεν ήταν τα σωστά

Η Εκκλησία υποκλίνεται μπροστά σacute όποιοναμαρτωλό μετανοεί και βεβαιώνει ότι για τη μετά-νοιά του χαίρεται όλος ο ουρανός Είναι τόσο κακόπράγμα η αμετανοησία που η Εκκλησία την θεωρείldquoβλασφημίαrdquo κατά του Αγίου Πνεύματος laquoη μόνηαμαρτία που δεν θα συγχωρεθεί ποτέraquo (Μαρκ 329) είπε ο Χριστός και δεν θα συγχωρεθεί επειδήδεν το θέλει ο άνθρωπος όχι επειδή δεν το θέλει οΘεός Το Άγιο Πνεύμα ζεσταίνει και φωτίζει Είναιχάρις είναι σοφία είναι έμπνευση είναι χαρά κιευλογία στη ζωή του ανθρώπου όταν φυσικά τοθέλει ο άνθρωπος Όταν δεν το θέλει όταν απορρί-πτει τη μετάνοια και παραμένει αμετανόητος τότεβυθίζεται στο σκοτάδι στο ψύχος στη γρουσουζιάστην αποτυχία στη θλίψη

Η μετάνοια είναι ένας δρόμος μοναχικός ανηφο-ρικός που οδηγεί σrsquo ένα Γολγοθά όμως αμέσωςμετά ακολουθεί η Ανάσταση η λύτρωση η ελευθε-ρία από κάθε δεσμά

Η μετάνοια είναι ένας δρόμος κι ένας τρόποςπροσωπικός Μπορεί όμως να είναι ένας δρόμος κιένας τρόπος εθνικός Όταν αποφασίζει ένα έθνοςένας ολόκληρος λαός να μετανοήσει για τις αμαρ-τίες του και να λυτρωθεί από την γκρίνια από τηναποτυχία και από τον εξευτελισμό

()

Δεν αρκεί λοιπόν η διαπίστωση ldquoη κρίσηείναι ηθικήrdquo Χρειάζεται μετάνοια και διόρ-θωση χρειάζεται αποκατάσταση βελτίωση

και επανέναρξη Μόνο τότε η μετάνοια ως βίωματου λαού θα αναστείλει την καταστροφή και θααποτρέψει τον αφανισμό Πως μπορεί να γίνειαυτό Με αλλαγή νοοτροπίας που λέει κι ο Πρω-θυπουργός μας με μετάνοια που λέει η πίστη μαςΑπλές κινήσεις χρειάζονται

Τα σχολεία να διδάξουν αξιολογώτερα πράγ-ματα για τη ζωή των παιδιών μας και να απαντή-σουν στα πνευματικά τους ερωτηματικά Αν έναςδάσκαλος έχει μια κακή εμπειρία από ένα κληρικόας μην γκρεμίσει μέσα στη ψυχή των μαθητών τουτο Χριστό και την Πίστη γιατί τότε ο δάσκαλος δενμορφώνει πολίτες αλλά καλλιεργεί τρομοκράτες

Η οικογένεια να παραμερίσει τους εγωϊσμούς καινα ενδιαφερθεί για τα παιδιά της Φτάνουν πια ταναυάγια που δημιουργούνται με την ευκολία των δια-ζυγίων Αργούν σήμερα οι νέοι να προχωρήσουν σεγάμο επειδή δεν έχουν πρότυπα Και χωρίζουν εύ-

Απόσπασmicroα από την οmicroιλία του Μητροπολίτου Αλεξανδρουπόλεως ΑΝΘΙΜΟΥστον Αrsquo Κατανυκτικό-Συγχωρητικό Εσπερινό την 2α Μαρτίου 2014

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

17

κολα επειδή δεν έχουν υπομονή και αγωνιστική διά-θεση Συντρίμμιαmiddot τα παιδιά τους και οι μελλοντικέςτους οικογένειες

Οι κληρικοί να παλέψουμε τα πάθη μας να πα-ραδεχτούμε με ειλικρίνεια τις πτώσεις μας και νακατασταθούμε πατέρες του λαού μας με γνώμονατην ελευθερία του Ευαγγελίου και στόχο τη χαράκαι την τιμιότητα της laquoκατὰ Χριστὸνraquo ζωής

Το Κράτος να θεσμοθετήσει τις αρετές τιςαξίες την πίστη την παράδοση και τον υγιή πολι-τισμό του λαού μας Ας το καταλάβουν οι Κυβερ-νήσεις ότι άθεο Κράτος δεν μπορεί να υπάρξειΧωρισμό από την Εκκλησία δεν τον τολμά και ηπολεμική κατά της Εκκλησίας αποβαίνει υπέρ τηςΠίστεώς μας

Η τηλεόραση να διδάσκει τιμιότητα και να μηνδιαφθείρει τα ήθη

Ο λαός μας να ψηφίζει με κριτήρια κυρίωςπνευματικά κι όχι μόνο οικονομικά

Η κοινωνία να περπατάει στέρεα με βάση τηνδιαχρονική εμπειρία της και να μη ζαλίζεται με ταβρώμικα ακούσματα των σύγχρονων δυτικών Σει-ρήνων

Πές μου σας παρακαλώ εσείς έχετε αντιληφθείκάποια τέτοια συλλογική προσπάθεια στη Χώραμας Έστω κάποια παρόμοια διάθεση Όμως τίβλέπουμε Στην πόλη μας

Καταλάβατε ότι σιγά-σιγά εγκαθιδρύεται ως θε-σμός το καρναβάλι Άρχισε ήπια τάχα laquoμόνο γιατα παιδιάraquo λες κι αυτά δεν ζουν το δράμα των οι-κογενειών τους Πιέζει ο Δήμος τα Σχολεία οι δά-σκαλοι τους μαθητές οι μαθητές τους γονείς καικανείς δεν βρίσκει τη δύναμη να σταματήσει αυτότο ανούσιο πανηγύρι του μασκαρέματος Η τραγω-δία που βιώνουν σήμερα τα νέα παιδιά στην Ελ-λάδα δεν ομορφαίνει με το χαζό χορό και τοφτιασιδωμένο πρόσωπο της Αποκριάς

Καταλάβατε την παρουσία του Καζίνου στην πε-ριοχή μας Τούρκοι μπαινοβγαίνουν στον τόπο μαςσυνοδευόμενοι από laquoμπράβουςraquo για να κάνουνεδώ όσα δεν τους επιτρέπονται στη Χώρα τους καιπροετοιμάζονται απέναντι στο Καζίνο Κέντρα δια-σκέδασης με γυναίκες επί πληρωμή Τάχα το Κα-ζίνο θα ήταν μόνο για ξένους Ποιός μπορεί νααπαγορεύσει την είσοδο σε ντόπιους Σε κάποιασχετική συζήτηση μου είπε ο στρατηγός μας ldquoέχωνα χάσω στρατιωτικούς από το τζόγο σεβτεrdquo

Και για το Καρναβάλι και για το Καζίνο παρα-κάλεσα φώναξα έγραψα Τάχα όλοι συμφωνούσανμε μένα κι από πίσω έλεγαν άλλα Μάλιστα με ρώ-τησαν αν σας ζητήσουν να κάνετε αγιασμό στο κα-ζίνο θα πάτε Κι απάντησα ldquoθα πάω να κάνωαγιασμό όταν θα κλείσει και θα φύγει από τοντόπο μαςrdquo Βλέπετε όμως ότι πρυτάνευσε η έστω

σύντομη ελάχιστη οικονομική διευκόλυνση κάποιωνστην περιοχή σε βάρος του συνόλου του λαού μαςτης ζωής μας και της αξιοπρεπείας μας

()

Εμείς στην Ελλάδα σήμερα βιώνουμε μέσαμας μια ζοφερή κατάσταση Κούφιες διαπι-στώσεις λεκτικοί λεονταρισμοί δειλία απο-

ρία νωθρότητα αηδία απόρριψη διγλωσσία κακίακανιβαλισμό ενάντια σε πρόσωπα ομάδες και θε-σμούς απελπισία

Και γύρω μας laquoσυνοχὴ ἐθνῶν ἐν ἀπορίᾳ ἠχούσηςθαλάσσης και σάλου ἀποψυχόντων ἀνθρώπων ἀπὸφόβου καὶ προσδοκίας τῶν ἐπερχομένων τῇ οἰκου-μένῃraquo (Λουκ 2125-26)

Κανείς δεν ξέρει αύριο τί θα συμβεί στον τόπομας και πως θα διαμορφωθούν γεωπολιτικά οι συν-θήκες στην περιοχή αφού όλα τα αυτονόητα ανα-τρέπονται όλες οι παραδοσιακές συμμαχίεςεπαναπροσδιορίζονται και οι έμποροι των εθνώνστυγνά βυσσοδομούν στις πλάτες μας

Τουλάχιστον ας έχουμε εσωτερική ηρεμία καιψυχική γαλήνη Ας επιστρέψουμε ας ψάξουμε κιας βρούμε τη δύναμη που μας στήριξε επί αιώνεςστη μακραίωνη δουλεία Κι αυτή είναι η Χριστια-νική Πίστη μας και η Ορθόδοξη Παράδοσή μας

Ο Ελληνισμός ζει την Μεγάλη Σαρακοστή τουΑς τη ζήσουμε με συνέπεια ως λαός Όλοι μαζί ωςέθνος για το καλό όλων μας Για το μέλλον μαςΜας χρειάζεται μετάνοια νηστεία εγκράτεια προ-σευχή συγχωρητικότητα αγάπη μεταξύ μας τιμιό-τητα δικαιοσύνη εμπιστοσύνη στο Χριστό και στηνΕκκλησία του

Όταν οι λαοί σηκώνουν στους ώμους τους τοσταυρό της Σαρακοστής τότε δεν γνωρίζουν εξαν-δραποδισμό και αφάνεια Θεωρώ ότι ζούμε σε μιακρίσιμη καμπή της Ιστορίας μας Ο δρόμος μπρο-στά μας είναι εξαιρετικά δύσκολος και δύσβατοςΈχουμε τις ιδιορρυθμίες μας οι Έλληνες και ταπανάρχαια ελαττώματα της φυλής μας Οι φίλοιμας είναι αποδεδειγμένα λίγοι Η μόνη ζωντανή καιεναργής πνευματικότητα της Χώρας μας με ερεί-σματα μάλιστα και στη λαϊκή μας παράδοση είναιη Ορθόδοξη Χριστιανική μας Πίστη Ας την εμπι-στευθούμε κι ας στηριχτούμε επάνω της Ούτως ήάλλως βιώνουμε τη Μεγάλη μας εθνική Σαρακοστήκι αυτή θα διαρκέσει Ας τη ζήσουμε με την τάξημε την ευπρέπεια και με τη δυναμική της Ορθοδό-ξου Εκκλησίας μας

Και laquoδόξα τῷ Θεῷτῷ ἐν πικροῖς φαρμάκοις

κατεργαζομένῳ τὴν σωτηρίαν ἡμῶνraquoΑμήν

Σταγόνες

Πίστεως

18

laquoΠώς αγριεύουν έτσι οι άνθρωποι Πώςμεμιάς αφήνονται έρμαια στις ροπέςκαι στις τάσεις της φθαρτής ανθρώ-

πινης τους φύσης Πώς κατάντησε απόψεαυτή η ήσυχη επαρχιακή πόλη Θαρρείς καιδεν την κατοικούν άνθρωποι αλλά ανθρωπό-μορφα τέρατα που άλλος με κεφάλι γαϊδά-ρου άλλος λιονταριού άλλος πιθήκουτρέχουν να προλάβουν να γλεντήσουν να με-θύσουν να αμαρτήσουν όσο γίνεται περισσό-τερο

Γιατί απόψε είναι Τσικνοπέμπτη και γέμισεη πόλη μασκαράδες Απόψε κάθε λογικός άν-θρωπος δεν ξεμυτίζει από το σπίτι τουraquo Αυτάσκεφτόταν ο παπα-Θανάσης καθώς έμπαινεστο σπίτι του γυρνώντας από το ναό

- Α παπαδιά μου το κακό παράγινε ΟΘεός να μας συγχωρέσει είπε στη γυναίκατου μόλις μπήκε μέσα Εκείνη τον κοίταξε μεκατανόηση

- Ο Θεός να μας φυλάει είπε και άρχισε ναετοιμάζει το βραδινό φαγητό

Στο σπίτι του παπα-Θανάση περασμέναπια τα μεσάνυχτα επικρατεί ησυχία Τα παι-διά και η παπαδιά είχαν ήδη κοιμηθεί κι οπαπα-Θανάσης ετοιμαζότανε και κείνος ναπάει για ύπνο όταν ακούστηκε το κουδούνιτης πόρτας Τινάχτηκε μέσα στον ύπνο της ηπαπαδιά και βρέθηκε δίπλα στον παπα-Θα-νάση

- Μην ανοίγεις τέτοια νύχτα πάτερ μουτον παρακάλεσε φοβισμένη

- Γιατί φοβάσαι την καθησύχασε εκείνοςΕίναι η πρώτη φορά που μας κτυπούν τέτοιαώρα την πόρτα Αφού το ξέρεις το σπίτι τουΙερέα διανυκτερεύει κάθε βράδυ

- Ναι μα απόψεhellipΤης χαμογέλασε ο παπα-Θανάσης και

άνοιξε την πόρτα- Πάτερ μου με συγχωρείτε που ήρθα τέ-

τοια ώρα όμως η μάνα μου πεθαίνει και ζητάνα εξομολογηθεί και να κοινωνήσει

Ο άνθρωπος που στεκόταν μπροστά τουπαρόλο που ήταν άντρας έτρεμε ολόκληροςκι άφηνε τα δάκρυά του δίχως ντροπή να τρέ-χουν

- Πήγαινε εσύ κοντά της παιδί μου και γωπάω ως την εκκλησία να πάρω τη Θεία Κοινω-νία και έρχομαι αμέσως

Έφυγε ο άντρας αφήνοντας στον παπα-Θα-νάση τη διεύθυνσή του

- Που θα πας πάτερ μου μόνος σου τέτοιαώρα μια τέτοια νύχτα Δε φοβάσαι Γιατί δεντον κρατούσες να πάτε συντροφιάraquo

Η παπαδιά μιλούσε και κείνος την κοίταζεαυστηρά

- Μόνος είπες παπαδιά μόνος Κι ο Κύριοςπου θα κουβαλάω στα χέρια μου Α παπαδιάμου κάτι σrsquo έχει πιάσει απόψε και δε μιλάςγνωστικά

Ντύθηκε ο παπα-Θανάσης και βγήκε στοδρόμο Ξέχασε πως ήταν νύχτα Τσικνοπέμ-πτης Δεν τον απασχολούσαν καθόλου οι μα-σκαράδες που έβλεπε γύρω του Ένα μόνο τον

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

19

απασχολούσε να προλάβει να δώσει το laquoφάρ-μακο της αθανασίαςraquo στην ετοιμοθάνατη

Πήρε με δέος στα χέρια του το Σώμα και τοΑίμα του Χριστού και ξαναβγήκε στο δρόμο Δενκοιτούσε ούτε δεξιά ούτε αριστερά Μόνοέτρεχε να προλάβει Σε μια στροφή του δρόμουακούσε γέλια και φωνές Κάποιος φώναξε κοροϊ-δευτικά laquoΤην ευχή σου Δέσποταraquo μα δεν γύ-ρισε να κοιτάξει Και τότε δεν κατάλαβε πωςβρέθηκε κυκλωμένος από μια παρέα μασκαρά-δων που προσπαθούσαν να τον σταματήσουν

- Συνάδελφε πού πάμεΈνας νεαρός μασκαρεμένος σε παπά με

χνώτο που μύριζε ποτό στεκόταν μπροστά τουκρατώντας στο χέρι ένα σταυρό Τα lsquoχασε οπαπα-Θανάσης και πριν προλάβει να πει τίποταδέχτηκε την επίθεση όλου του τσούρμου Άλλοςτον τραβούσε από τα ράσα κι άλλος του έβγαζετο καλυμμαύχι

Ο παπα-Θανάσης έσφιξε στο στήθος του τrsquoάχραντα Μυστήρια και προσπάθησε να τους μι-λήσει μα κανένας δεν άκουγε Κάποιος τότε τουτράβηξε τη γενειάδα και -σαν να τον κτύπησεηλεκτρικό ρεύμα- άρχισε να φωνάζει

- Είναι αληθινός ρε είναι αληθινόςΗ παρέα κοκκάλωσε στη θέση της κι ο παπα-

Θανάσης με το πρόσωπο μουσκεμένο από τονιδρώτα της αγωνίας και τα δάκρυά του τους κοί-ταξε χωρίς να μιλά

- Συγγνώμη πάτερ είπε εκείνος που του τρά-βηξε τη γενειάδα Νομίζαμε πως ήσασταν ψεύ-τικος σαν κι αυτόν καιhellip

- Σας είδαμε και τέτοια ώρα έξω και ήμαστανσίγουροι πως ήσασταν μασκαρεμένος Συγχωρέ-στε μας είπε ένας άλλος

- Πάω να κοινωνήσω μια ετοιμοθάνατη παι-διά μου Ο θάνατος δεν έχει ώρες κατάλ ληλεςκαι ακατάλληλες κι εγώ τρέχω να τον προλάβωΚαι συ παιδί μου βγάλε τα ράσα τα τιμημέναΜην αμαρτάνεις άλλο ρεζιλεύοντάς τα Είναιπολύ ιερό το ράσο για να μασκαρεύεσαι μrsquoαυτό Τραβάτε στα σπίτια σας παιδιά μου κι οΘεός να σας συγχωρέσει

Άνοιξε το βήμα του ο παπα-Θανάσης για νακερδίσει το χαμένο χρόνο Ήταν πικραμένος ωςτα κατάβαθά του Τόσο πολύ λοιπόν χάλασανοι άνθρωποι ώστε μασκαρεύονται και ιερείς

- Πάτερ ΠάτερΗ φωνή που έφτασε στα αυτιά του ήταν γε-

μάτη αγωνία Σταμάτησε και περίμενε Ένας νε-αρός κατακόκκινος από την τρεχάλα και τηνντροπή έφτασε κοντά του λαχανιασμένος

- Πάτερ Είμαι κείνος που ντύθηκε παπάς Τοέκανα εντελώς απερίσκεπτα πάτερ καιhellip καιθέλω να lsquoρθω μαζί σας στο σπίτι της έτοιμοθά-νατης Δενhellip δεν θέλω να σας πάρουν κι άλλοιγια ψεύτικοhellip

Ο παπα-Θανάσης του έκανε νόημα να τονακολουθήσει Στα χέρια του ο νεαρός κρατούσετο σταυρό που είχε μαζί του Μπήκαν στο σπίτιτης ετοιμοθάνατης σιωπηλοί

- Χαίρομαι πάτερ που βρήκατε και παπαδάκικαι δεν ήρθατε μόνος είπε ο άντρας που τονείχε καλέσει

Ο νεαρός ξανακοκκίνησε και κοίταξε με αγω-νία τον παπα-Θανάση

Ναι ο Θεός μου τον έστειλε είπε εκείνος καιτα λόγια του καρφώθηκαν στην καρδιά του νεα-ρού

- Πάτερ δεν θα σας εγκαταλείψω ποτέ έλεγεο νεαρός λίγη ώρα αργότερα όταν ο παπα-Θα-νάσης κλείδωνε το ναό αφήνοντας ξανά μέσατο Σώμα και το Αίμα του Χριστού θα γίνω ο βοη-θός σας το παπαδάκι σας Ίσως έτσι με συγχω-ρήσει ο Θεός για την ιεροσυλία που έκανα

-Άμποτε παιδί μου να το φορέσεις το ράσοκι αληθινά είπε ο παπα-Θανάσης και τον ευλό-γησε με τα δυό του χέρια εκείνα που πριν απόλίγο κρατούσαν τον Ίδιο τον Κύριο Και παράξενοο παπα-Θανάσης είχε τη σιγουριά πως αυτό θαγινόταν κάποια μέρα Και ακόμα πιο παράξενοτην ίδια σιγουριά ένιωσε μέσα του κι ο νεαρός

Όσο πιό άρρωστος και πιοαμαρτωλός είσαι τόσο πιο

κατάλληλος είσαι για να σε πάρει σταχέρια του ο Χριστός

Όταν στο χέρι σου κρατάς σφυρίγύρω σου βλέπεις καρφιά

Όταν στα χέρια σου κρατάς ανθοδο-χείο γύρω σου βλέπεις λουλούδια

(Άγιος Νικόλαος Καβάσιλας)

Σταγόνες

Πίστεως

20

Ηταν δυο αδέλφιαmiddot τα οποία αφού μοιράστη-καν αναμεταξύ τους την πατρική περιουσίαο ένας έμεινε στο σπίτι ενώ ο άλλος έφυγεσε μακρινή χώρα Εκεί αφού κατέφαγε όλα όσατου δόθηκαν δυστύχησε και υπέφερε μη υπομέ-νοντας τη ντροπή από τη φτώχεια (Λουκά 15 11κε) Αυτή την παραβολή θέλησα να σας την πωγια να μάθετε ότι υπάρχει άφεση αμαρτημάτωνκαι μετά το Βάπτισμα εάν είμαστε προσεκτικοίΚαι το λέγω αυτό όχι για να σάς κάνω αδιάφο-ρους αλλά για να σας απομακρύνω από την από-γνωση Γιατί η απόγνωση μας προξενεί χειρότερακακά και από τη ραθυμίαΑυτός λοιπόν ο υιός αποτελεί την εικόνα εκεί-νων που αμάρτησαν μετά το Βάπτισμα Και ότιφανερώνει εκείνους που αμάρτησαν μετά το Βά-πτισμα αποδεικνύεται από το ότι ονομάζεται υιόςΓιατί κανένας δεν μπορεί να ονομασθεί υιόςχωρίς το Βάπτισμα Επίσης διέμενε στην πατρικήοικία και μοιράστηκε όλα τα πατρικά αγαθά ενώπριν από το Βάπτισμα δεν μπορεί κανείς να λάβειτην πατρική περιουσία ούτε να δεχθεί κληρονο-μία Ώστε με όλα αυτά μας υπαινίσσεται το σύ-νολο των πιστώνΕπί σης ήταν αδελφός εκείνου που είχε προκόψειΑδελφός όμως δεν θα μπορούσε να γίνει χωρίςτην πνευματική αναγέννηση Αυτός λοιπόν αφούέπεσε στη χειρότερη μορφή κακίας τι λέγει laquoΘαεπιστρέψω στον πατέρα μουraquo (Λουκά 1518) Γιαυτό ο πατέρας του τον άφησε και δεν τον εμπό-δισε να φύγει στην ξένη χώρα για να μάθει καλάμε την πείρα πόση ευεργεσία απολάμβανε ότανβρισκόταν στο σπίτι Γιατί πολλές φορές ο

Θεός όταν δεν πείθει με το λόγο του αφή-νει να διδαχθούμε από την πείρα των πραγ-μάτων πράγμα βέβαια που έλεγε και στουςΙουδαίουςΑ φού λοιπόν ο άσωτος έφυγε στην ξένη χώρα καιαπό τα ίδια τα πράγματα έμαθε πόσο μεγάλοκακό είναι να χάσει κανείς το πατρικό του σπίτιεπέστρεψε και ο πατέρας του τότε δεν του κρά-τησε κακία αλλά τον δέχτηκε με ανοιχτή αγκαλιάΓιατί άραγε Επειδή ήταν πατέρας και όχι δικα-στής Και στήθηκαν τότε χοροί και συμπόσια καιπανηγύρια και όλο το σπίτι ήταν φαιδρό και χα-ρούμενο Τι μου λες τώρα άνθρωπέ μου Αυτέςείναι οι αμοιβές της κακίας Όχι της κακίας άν-θρωπε αλλά της επιστροφής Όχι της πονηρίαςαλλά της μεταβολής προς το καλύτεροΚαι ακούστε και το σπουδαιότερο Αγανάκτησε γιrsquoαυτά ο μεγαλύτερος υιός Ο πατέρας όμως τονέπεισε κι αυτόν μιλώντας του με πραότητα και λέ-γοντας laquoσυ πάντοτε ζούσες μαζί μου ενώ αυτόςήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρός και ξανα-βρήκε τη ζωή τουraquo (Λουκά 1531-32) Όταν πρέπεινα διασώσει τον χαμένο λέγει laquoΔεν είναι ώρατώρα για δικαστήρια ούτε για λεπτομερή εξέ-ταση αλλά είναι ώρα μόνο φιλανθρωπίας καισυγγνώμηςraquo Κανένας ιατρός που έχει αμελήσει ο

ίδιος να δώσει φάρμακο στον ασθενή δεν ζητείευθύνες απ αυτόν για την αταξία του και ούτε τοντιμωρεί Και αν ακόμα χρειαζόταν να τιμωρηθεί οάσωτος τιμωρήθηκε αρκετά ζώντας στην ξένηχώραΤόσο λοιπόν χρόνο στερήθηκε τη συντροφιάμας και έζησε παλεύοντας με την πείνα την ατί-μωση και τα χειρότερα κακά Γιrsquo αυτό λέγει ο πα-τέρας laquoήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρόςκαι ξαναβρήκε τη ζωή τουraquo Μη βλέπεις λέγει ταπαρόντα αλλά σκέψου το μέγεθος της προηγού-μενης συμφοράς Αδελφό βλέπεις όχι ξένο Στονπατέρα του επέστρεψε που ξεχνάει τα περασμέναη καλύτερα που θυμάται εκείνα μόνο τα οποίαμπορούν να τον οδηγήσουν σε συμπάθεια καιέλεος σε στοργή και ευσπλαχνία τέτοια που ται-ριάζει στους γονείς Γι αυτό δεν είπε εκείνα πουέπραξε ο άσωτος αλλά εκείνα που έπαθε Δεν λυ-πήθηκε ότι κατέφαγε την περιουσία του αλλrsquo ότιπεριέπεσε σrsquo αμέτρητα κακά[] Ασκώντας την αρετή να φοβόμαστε μήπωςπέσουμε στηριζόμενοι στο θάρρος μας Και όταναμαρτάνουμε να μετανοούμε Και εκείνο που είπααρχίζοντας την ομιλία αυτό λέγω και τώρα Είναιπροδοσία της σωτηρίας μας αυτά τα δύο δηλαδήκαι το να έχουμε θάρρος όταν είμαστε ενάρετοικαι το να απελπιζόμαστε όταν είμαστε πεσμένοιστην κακίαΓιrsquo αυτό ο Παύλος για νrsquo ασφαλίσει εκείνουςπου ασκούν την αρετή έλεγε laquoΕκείνος που νομί-ζει ότι στέκεται ας προσέχει μήπως πέσειraquo (ΑrsquoΚορ 10 12) Και πάλι laquoΦοβάμαι μήπως ενώ κή-ρυξα σε άλλους εγώ ο ίδιος βρεθώ ανάξιοςraquo (ΒrsquoΚορ 11 3) Ανορθώνοντας πάλι τους πεσμένουςκαι διεγείροντάς τους σε μεγαλύτερη προθυμίαδιακήρυττε έντονα στους Κορινθίους γράφονταςτα εξής laquoΜήπως πενθήσω πολλούς που αμάρτη-σαν προηγουμένως και δεν μετανόησανraquo (Βrsquo Κορ12 21) Για να δείξει ότι είναι άξιοι θρήνων όχιτόσο εκείνοι που αμαρτάνουν όσο εκείνοι πουδεν μετανοούν για τα αμαρτήματά τους Και οπροφήτης πάλι λέγει laquoΜήπως εκείνος που πέφτειδεν σηκώνεται η εκείνος που παίρνει στραβόδρόμο δεν επιστρέφειraquo (Ιερ 8 4) Γι αυτό και οΔαυίδ παρακαλεί αυτούς ακριβώς λέγοντας laquoΣή-μερα εάν ακούσετε τη φωνή Αυτού μη σκληρύ-νετε τις καρδιές σας όπως τότε που Τονπαραπίκραναν οι πατέρες σαςraquo (Ψαλμ 94 8)Όσο λοιπόν θα υπάρχει το σήμερα ας μηαπελπιζόμαστε αλλrsquo έχοντας ελπίδα προς τονΚύριο και έχοντας κατά νουν το πέλαγος της φι-λανθρωπίας Του αφού αποτινάξουμε κάθε τι τοπονηρό από τη σκέψη μας ας ασκούμε με πολλήπροθυμία και ελπίδα την αρετή και ας επιδεί-ξουμε μετάνοια με όλη τη δύναμή μαςΆγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

21

Κ άποιος νέος κάποτε ζώντας ακό-λαστη ζωή θέλησε κάποια Κυ-ριακή να πάει στην εκκλησία απόπεριέργεια Στο κήρυγμά του ο λειτουργόςιερέας μίλησε για τη μετάνοια Ο νέος συγ-κλονίστηκε τόσο πολύ τόσο βαθειά ώστεαποφάσισε να αλλάξει ζωή Μετά το πέραςτης Θείας Λειτουργίας ζήτησε να εξομολο-γηθεί Εξομολογήθηκε και την επομένηαποσύρθηκε στην ερημική του εξοχική κα-τοικία και έκλαιγε νύχτα μέρα για τις αμαρ-τίες του Κατά παράδοξο όμως τρόπο δενμπορούσε να παρηγορηθείΜια νύχτα σαν σε όραμα βλέπει τον Κύριοτριγυρισμένο από ουράνιο φως και με κα-λοσύνη τον ρωτάει με την γλυκύτατηεκείνη φωνή Του- Τι έχεις παιδί μου και κλαις με τόσο πόνο- Κλαίω Κύριε γιατί έπεσα Έπεσα είπε μεαπόγνωση ο αμαρτωλός νέος- Ε τότε σήκω- Δεν μπορώ μόνος ΚύριεhellipΤότε άπλωσε το θεϊκό Του χέρι ο Βασιλεύςτης αγάπης ο φιλάνθρωπος Κύριος και τονβοήθησε να σηκωθεί Εκείνος όμως δενσταμάτησε να κλαίειhellipΚαι τον ρωτάει ο Κύ-ριος- Τώρα γιατί κλαίς- Πονώ Χριστέ μου γιατί σε λύπησα Ξό-δεψα τον πλούτον των χαρισμάτων σου καιτα νιάτα μου στις ασωτείεςΈβαλε τότε με στοργή το χέρι Του ο φιλάν-θρωπος Δεσπότης στο κεφάλι του πονεμέ-νου αμαρτωλού και του είπε με πολλήιλαρότητα- Αφού για μένα κλαις τόσο πολύ και lsquoγω ξέ-χασα όλες σου τις αμαρτίεςΟ νέος σήκωσε τα μάτια του για να ευχαρι-στήσει τον Σωτήρα του Χριστόν μα Εκείνοςείχε εξαφανιστείΛυτρωμένος πλέον από το βάρος της αμαρ-τίας και αναγεννημένος επέστρεψε στοσπίτι του Από τότε έγινε το πιο λαμπρό πα-ράδειγμα ενός πιστού χριστιανού μέσα καιέξω απrsquo το σπίτι του με λόγια και με έργα

Τα δάκρυατων μετανοούντων

είναι ο αίνοςτων αγγέλωνΖαν ντε λα Φοντέν

(Γάλλος ποιητής 1621-1695)

Η ικανότητανα συγχωρέσει

είναι η ιδιότητα

του δυνατού

Οι αδύναμοι ποτέ

δεν συγχωρούνε

Γκάντι

(Ινδός πολιτικός 1869-1948)

Σταγόνες

Πίστεως

22

ΗΘεία Λειτουργία των Προηγιασμένων (ή όπως την ονομάζουμε ηΛειτουργία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής) τελείται σήμερα στουςναούς μας το πρωί των καθημερινών της Τεσσαρακοστής ημερών

δηλαδή εργασίμων και γι᾿ αυτό λίγοι είναι εκείνοι που δεν δεσμεύονταικατά τις ώρες αυτές από τα επαγγέλματα η την υπηρεσία τους Τα τελευ-ταία χρόνια γίνεται μια πολύ επαινετή προσπάθεια αξιοποιήσεώς της Σεπολλούς ναούς τελείται κάθε Τετάρτη απόγευμα σε ώρες που πολλοί ανόχι όλοι οι πιστοί έχουν τη δυνατότητα να παρευρεθούν στην τέλεσή της

Το όνομά της η Λειτουργία αυτή το πήρε από την ίδια τη φύση τηςΕίναι στην κυριολεξία Λειτουργία laquoπροηγιασμένων δώρωνraquo Δεν είναι δη-λαδή λειτουργία όπως οι άλλες γνωστές λειτουργίες του Μεγάλου Βασι-λείου και του ιερού Χρυσοστόμου στις οποίες έχουμε προσφορά καικαθαγιασμό Τιμίων Δώρων Τα Δώρα είναι καθαγιασμένα προηγιασμένααπό άλλη Λειτουργία που τελέσθηκε σε άλλη ημέρα Τα προηγιασμέναδώρα προτίθενται κατά την λειτουργία των Προηγιασμένων για να κοι-νωνήσουν απ᾿ αυτά και να αγιασθούν οι πιστοί Με άλλα λόγια η λει-τουργία των προηγιασμένων είναι μετάληψη κοινωνία

Η Θεία Λειτουργία κατά την περίοδο της Μ Τεσσαρακοστής τελούντανμόνον κατά τα Σάββατα και τις Κυριακές Παλαιό έθιμο επικυρωμένο απόεκκλησιαστικούς κανόνες απαγόρευε την τέλεση της θείας λειτουργίαςκατά τις ημέρες της εβδομάδος γιατί αυτές ήσαν ημέρες νηστείας και πέν-θους Η τέλεση της Θείας Λειτουργίας ήταν κάτι το ασυμβίβαστο προςτον χαρακτήρα των ημερών αυτών Η Λειτουργία είναι πασχάλιο μυστή-ριο που έχει έντονο τον πανηγυρικό τον χαρμόσυνο τον επινίκιο χαρα-κτήρα Αυτό όμως γεννούσε ένα πρόβλημα Οι χριστιανοί έπρεπε νακοινωνήσουν δυο φορές τουλάχιστον ακόμη κατά την εβδομάδα το λιγό-τερο δηλαδή κατά τις ενδιάμεσες ημέρες την Τετάρτη και την Παρασκευήπου μνημονεύει και ο Μέγας Βασίλειος Η λύση ήδη υπήρχε Οι πιστοί θακοινωνούσαν από Προηγιασμένα Άγια Οι ημέρες αυτές ήσαν ημέρες νη-στείας Νηστεία την εποχή εκείνη σήμαινε πλήρη αποχή τροφής μέχρι τηνδύση του ηλίου Η κοινωνία λοιπόν θα έπρεπε να κατακλείσει την νη-στεία να γίνει δηλαδή μετά την ακολουθία του εσπερινού

Στο σημείο αυτό συνδέεται η ιστορία με την σημερινή πράξη Η Λει-τουργία των Προηγιασμένων είναι σήμερα ακολουθία εσπερινού στηνοποία προστίθεται η παράθεση των δώρων οι προπαρασκευαστικές ευχέςἡ θεία κοινωνία και η ευχαριστία ύστερα από αυτήν Η διαμόρφωσή τηςμέσα στο όλο πλαίσιο της Τεσσαρακοστής της έδωσε ένα έντονο laquoπεν-θηρόraquo κατά τον Θεόδωρο Στουδίτη χαρακτήρα (Ερμηνεία της Θείας Λει-τουργίας των Προηγιασμένων) Με τον εσπερινό συμπλέκονται τροπάριακατανυκτικά οι ιερείς φέρουν πένθιμα άμφια η αγία τράπεζα και τατίμια δώρα είναι σκεπασμένα με μαύρα καλύμματα οι ευχές είναι γεμάτεςταπείνωση και συντριβή laquoΜυστικωτέρα εις παν η τελετή γίνεταιraquo κατάτον ίδιο Πατέρα

Καιρός να ρίξουμε μια ματιά σ᾿ αυτήν την ίδια την Λειτουργία τωνΠροηγιασμένων στη μορφή που ύστερα από μακρά εξέλιξη αποκρυσταλ-λώθηκε και κατά την οποία τελείται σήμερα στους ναούς μας Ήδη επι-σημάναμε τα δυο λειτουργικά στοιχεία που την συνθέτουν τηνακολουθία του Εσπερινού και την Θεία Κοινωνία Το πρώτο μέρος τηςαποτελεί ο συνήθης εσπερινός της Τεσσαρακοστής με μικρές μόνο τροπο-ποιήσεις

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

23

Ο ιερεύς κατά την ψαλμωδία της Θrsquo ώρας εν-δύεται την ιερατική του στολή και θυμιά Ηέναρξη γίνεται με το laquoΕυλογημένη η βασιλείαhellipraquoκατά τον τύπο της Θείας Λειτουργίας Ανα-γινώσκεται ο προοιμιακός (103ος) δηλαδή ψαλμόςπου περιγράφει το δημιουργικό έργο του ΘεούlaquoEυλόγει η ψυχή μου τον Κύριονmiddot Κύριε ο Θεόςμου εμεγαλύνθης σφόδραhellipraquo Είναι το προοίμιοτου εσπερινού αλλά και όλης της ακολουθίας τουνυχθημέρου που αρχίζει ως γνωστό από το από-γευμα πρώτο μέρος του εικοσιτετραώρου θεωρεί-ται η νύκτα Ύστερα ο διάκονος ή εν απουσία τουο ιερέας θέτει στο στόμα των πιστών τα αιτήματατης προσευχής laquoΕν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμενraquoτα ειρηνικά Ακολουθεί η ανάγνωση του ΙΗrsquo κα-θίσματος του Ψαλτηρίου laquoΠρος Κύριον εν τωθλίβεσθαί με εκέκραξα και εισήκουσέ μουhellipraquo(Ψαλμοί 119-133) Είναι το τμήμα του Ψαλτηρίουπου έχει καθορισθεί να αναγινώσκεται κατά τουςεσπερινούς της Τεσσαρακοστής

Ο ιερεύς εν τω μεταξύ ετοιμάζει στην Πρόθεσητα Προηγιασμένα -από την Λειτουργία του προ-ηγουμένου Σαββάτου ή της Κυριακής- ΤίμιαΔώρα Αποθέτει τον Άγιο Άρτο στο Δισκάριο κάνειτην ένωση του οίνου και του ύδατος στο ΆγιοΠοτήριο και τα καλύπτει Ο εσπερινός συνεχίζεταιμε την ψαλμωδία των ψαλμών του λυχνικού καιτων κατανυκτικών τροπαρίων των εκάστοτε ημε-ρών που περιλαμβάνονται στους τελευταίους στί-χους των ψαλμών αυτών και γίνεται ἡ είσοδοςΔιαβάζονται δυο αναγνώσματα από την ΠαλαιάΔιαθήκη ένα από την Γένεση και ένα από το βι-βλίο των Παροιμιών Θα σταθούμε για λίγο στηνκατανυκτική ψαλμωδία του laquoΚατευθυνθήτωraquoτου δευτέρου στίχου του 140ου ψαλμού Ψάλλεταιμετά από τα αναγνώσματα έξι φορές από τονιερέα και τους χορούς ενώ ο ιερέας θυμιά τηνΑγία Τράπεζα

laquoΚατευθυνθήτω η προσευχή μουως θυμίαμα ενώπιόν σου

έπαρσις των χειρών μου θυσία εσπερινήraquoΚατόπιν γίνεται η εκτενής δέηση υπέρ των τά-

ξεων των μελών της Εκκλησίας των Κατηχουμέ-νων των ετοιμαζομένων για το άγιο Βάπτισμαlaquoτων προς το φώτισμα ευτρεπιζομένωνraquo και τωνπιστών Και μετά την απόλυση των Κατηχουμέ-νων έρχεται το δεύτερο μέρος η κοινωνία των μυ-στηρίων

Την μεταφορά των Προηγιασμένων Δώρων απότην Πρόθεση στο Θυσιαστήριο που γίνεται μεάκρα κατάνυξη ενώ οι πιστοί προσπίπτουν laquoμέ-χρις εδάφουςraquo συνοδεύει η ψαλμωδία του αρχαίουύμνου laquoΝυν αι δυνάμειςraquo

laquoΝῦν αἱ δυνάμεις τῶν οὐρανῶν σύν ἡμῖνἀοράτως λατρεύουσιν ἰδού γάρ εἰσπορεύεται ὁ

βασιλεύς τῆς δόξης Ἰδού θυσία μυστικήτετελειωμένη δορυφορεῖται Πίστει καί πόθῳ

προσέλθωμεν ἵνα μέτοχοι ζωῆς αἰωνίουγενόμεθα Ἀλληλούϊαraquo

Η προπαρασκευή για την Θεία Κοινωνία περι-λαμβάνει κυρίως την Κυριακή προσευχή (Πάτερημών) ακολουθεί η Κοινωνία και μετά από αυτήνη ευχαριστία Και η Λειτουργία κλείνει με την κα-τανυκτική οπισθάμβωνο ευχή Είναι δέηση πουσυνδέει την τέλεση της κατανυκτικής αυτής Λει-τουργίας προς την περίοδο των Νηστειών Ο πνευ-ματικός αγώνας της Τεσσαρακοστής είναισκληρός αλλά και η νίκη κατά των αοράτων εχ-θρών είναι βεβαία για τους αγωνιζομένους τονκαλόν αγώνα Η Ανάσταση δεν είναι μακράν Αςτην διαβάσουμε προσεκτικά Είναι από τα ωραι-ότερα εκκλησιαστικά κείμενα

laquoΔέσποτα παντοκράτορ ὁ πᾶσαν τήν κτίσιν ἐνσοφίᾳ δημιουργήσας ὁ διά τήν ἄφατόν σουπρόνοιαν καί πολλήν ἀγαθότητα ἀγαγών ἡμᾶς εἰςτά πανσέπτους ἡμέρας ταύτας πρός καθαρισμόνψυχῶν καί σωμάτων πρός ἐγκράτειαν παθῶνπρός ἐλπίδα ἀναστάσεως ὁ διά τεσσαράκονταἡμερῶν πλάκας χειρίσας τά θεοχάρακτα γράμματατῷ θεράποντί σου Μωσεῖ παράσχου καί ἡμῖνἀγαθέ τόν ἀγῶνα τόν καλόν ἀγωνίσασθαι τόνδρόμον τῆς νηστείας ἐκτελέσαι τήν πίστινἀδιαίρετον τηρῆσαι τάς κεφαλάς τῶν ἀοράτωνδρακόντων συνθλάσαι νικητάς τε τῆς ἁμαρτίαςἀναφανῆναι καί ἀκατακρίτως φθάσαιπροσκυνῆσαι καί τήν ἁγίαν ἀνάστασινraquo

Η Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων είναιμία από τις ωραιότερες και κατανυκτικότερες ακο-λουθίες της Εκκλησίας μας Αλλά συγχρόνως καιμία διαρκής πρόσκληση για την συχνή κοινωνίατων θείων μυστηρίων Μια φωνή από τα βάθητων αιώνων από την αρχαία ζωντανή παράδοσητης Εκκλησίας Φωνή που λέγει ότι ο πιστός δενμπορεί να ζει την ζωή του Χριστού αν δεν ανανε-ώνει διαρκώς την ένωσή του με την πηγή τηςζωής το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου Διότι οΧριστός είναι laquoη ζωή ημώνraquo (Κολοσ 3 4)

ΟΙ

24

ΟΙ

ΚΟ

ΙΣταγόνες

Πίστεως

24

Ι Σ Τ Ο Ρ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Αγγελος πρωτοστάτης οὐρανόθεν ἐπέμφθη εἰπεῖντῇ Θεοτόκῳ τὸ Χαῖρεmiddot καὶ σὺν τῇ ἀσωμάτῳ

φωνῇ σωματούμενόν σε θεωρῶν Κύριε ἐξίστατο καὶἵστατο κραυγάζων πρὸς Αὐτὴν τοιαῦτα

Ο αρχάγγελος Γαβριήλ έρ-χεται και φέρνει το θεϊκό

μήνυμα το laquoχαῖρεraquoστη Θεοτόκο

Αρχάγγελος Γαβριήλ

Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Βλέπουσα ἡ Ἁγία ἑαυτήν ἐν ἁγνείᾳ φησὶ τῷ Γα-βριὴλ θαρσαλέωςmiddot τὸ παράδοξόν σου τῆς φωνῆς

δυσπαράδεκτόν μου τῇ ψυχῇ φαίνεταιmiddot ἀσπόρου γὰρσυλλήψεως τὴν κύησιν πὼς λέγεις κράζων

Η Θεοτόκος απορείγια τον παράδοξο τρόπο

της συλλήψεως Ἀλληλούια

Γνῶσιν ἄγνωστον γνῶναι ἡ Παρθένος ζητοῦσαἐβόησε πρὸς τὸν λειτουργοῦνταmiddot ἐκ λαγόνων

ἁγνῶν υἷον πῶς ἔσται τεχθῆναι δυνατόνλέξον μοι Πρὸς ἥν ἐκεῖνος ἔφησεν ἐν φόβῳπλὴν κραυγάζων οὕτω

Ο Γαβριήλ της εξηγεί τηναπόρρητη βουλή του Θεού

ΑρχάγγελοςΓαβριήλ

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Δύναμις τοῦ Ὑψίστου ἐπεσκίασε τότε πρὸς σύλ-ληψιν τῇ Ἀπειρογάμῳmiddot καὶ τὴν εὔκαρπον ταύτης

νηδύν ὡς ἀγρὸν ὑπέδειξεν ἡδὺν ἅπασι τοῖς θέλουσιθερίζειν σωτηρίαν ἐν τῷ ψάλλειν οὕτως

Η δύναμη του Θεούεπισκιάζει την Παρθένο

και συλλαμβάνειτον Υιό του Θεού

Ἀλληλούια

Εχουσα θεοδόχον ἡ Παρθένος τὴν μήτραν ἀνέ-δραμε πρὸς τὴν Ἐλισάβετ Τὸ δὲ βρέφος ἐκείνης

εὐθὺς ἐπιγνόν τὸν ταύτης ἀσπασμὸν ἔχαιρε καὶἅλμασιν ὡς ἄσμασιν ἐβόα πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η Θεοτόκος επισκέπτεταιτη συγγενή της Ελισάβετ

η οποία κυοφορεί τον Πρό-δρομο και ανταλλάσσουν

προφητικούς λόγους

Ιωάννηςο Βαπτιστής(ως έμβρυο)

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ζάλην ἔνδοθεν ἔχων λογισμῶν ἀμφιβόλων ὁ σώ-φρων Ἰωσὴφ ἐταράχθηmiddot πρὸς τὴν ἄγαμόν σὲ θε-

ωρῶν καὶ κλεψίγαμον ὑπονοῶν Ἄμεμπτεmiddot μαθὼν δέσου τὴν σύλληψιν ἐκ Πνεύματος Ἁγίου ἔφη

Ο Ιωσήφ μνηστήρας τηςΠαρθένου αμφιβάλλειαλλά ενημερώνεται από

τον άγγελο για το μυστή-ριο της συλλήψεως

Ἀλληλούια

Ηκουσαν oἱ ποιμένες τῶν Ἀγγέλων ὑμνούντων τὴνἔνσαρκον Χριστοῦ παρουσίανmiddot καὶ δραμόντες ὡς

πρὸς ποιμένα θεωροῦσι τοῦτον ὡς ἀμνὸν ἄμωμον ἐνγαστρὶ τῆς Μαρίας βοσκηθένταἥν ὑμνοῦντες εἶπον

Ο Χριστός γεννιέται και οιποιμένες έρχονται και Τον

προσκυνούν οι ποιμένες Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Θεοδρόμον ἀστέρα θεωρήσαντες Μάγοι τῇ τού-του ἠκολούθησαν αἴγλῃmiddot καὶ ὡς λύχνον κρα-

τοῦντες αὐτόν διrsquo αὐτοῦ ἠρεύνων κραταιὸν Ἄνακτακαὶ φθάσαντες τὸν ἄφθαστονἐχάρησαν αὐτῷ βοῶντες

Το αστέρι δείχνειτον δρόμο στους μάγους

της Ανατολής Ἀλληλούια

Ιδον παῖδες Χαλδαίων ἐν χερσὶ τῆς Παρθένου τὸνπλάσαντα χειρὶ τοὺς ἀνθρώπουςmiddot καὶ Δεσπότην

νοοῦντες αὐτόν εἰ καὶ δούλου μορφὴν ἔλαβενἔσπευσαν τοῖς δώροις θεραπεῦσαικαὶ βοῆσαι τῇ Εὐλογημένῃ

Η προσκύνηση των μάγων οι Μάγοι Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Κήρυκες θεοφόροι γεγονότες οἱ Μάγοι ὑπέστρε-ψαν εἰς τὴν Βαβυλῶνα ἐκτελέσαντές σου τὸν

χρησμόν καὶ κηρύξαντές σε τὸν Χριστὸν ἅπασινἀφέντες τὸν Ἡρώδην ὡς ληρώδη μὴ εἰδότα ψάλλειν

Οι μάγοι(θεοφόροι κήρυκες)

επιστρέφουν από άλλοδρόμο στη Βαβυλώνα

Ἀλληλούια

Λάμψας ἐν τῇ Αἰγύπτῳ φωτισμὸν ἀληθείας ἐδίω-ξας τοῦ ψεύδους τὸ σκότοςmiddot τὰ γὰρ εἴδωλα ταύ-

της Σωτήρ μὴ ἐνέγκαντά σου τὴν ἰσχὺν πέπτωκεν οἱτούτων δὲ ῥυσθέντες ἐβόων πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η φυγή στην Αίγυπτοοι πιστοί που σώθηκαν

από τα είδωλα

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Μέλλοντος Συμεῶνος τοῦ παρόντος αἰῶνος μεθί-στασθαι τοῦ ἀπατεῶνος ἐπεδόθης ὡς βρέφος

αὐτῷ ἀλλrsquo ἐγνώσθης τούτω καὶ Θεὸς τέλειοςmiddot διόπερἐξεπλάγη σου τὴν ἄρρητον σοφίαν κράζων

Ο Συμεών δέχεταιστην αγκάλη του

ως βρέφος τον Χριστό Ἀλληλούια

ΤΟ

Υ Α

ΚΑ

ΘΙ

ΣΤ

ΟΥ

Υ

ΜΝ

ΟΥ

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

25

Δ Ο Γ Μ Α Τ Ι Κ Ο - Θ Ε Ο Λ Ο Γ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Nέαν ἔδειξε κτίσιν ἐμφανίσας ὁ Κτίστης ἡμῖν τοῖςὑπrsquo αὐτοῦ γενομένοιςmiddot ἐξ ἀσπόρου βλαστήσας

γαστρός καὶ φυλάξας ταύτην ὥσπερ ἦν ἄφθορον ἵνατὸ θαῦμα βλέποντες ὑμνήσωμεν αὐτὴν βοῶντες

Ο Λόγος του Θεούμε την σάρκωσή Τουδημιουργεί νέα κτίσηη οποία τον δοξολογεί

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ξένον τόκον ἰδόντες ξενωθῶμεν τοῦ κόσμου τὸννοῦν εἰς οὐρανὸν μεταθέντεςmiddot διὰ τοῦτο γὰρ ὁ

ὑψηλὸς Θεός ἐπὶ γῆς ἐφάνη ταπεινὸς ἄνθρωποςmiddot βου-λόμενος ἑλκύσαι πρὸς τὸ ὕψος τοὺς αὐτῷ βοώντας

Ο παράξενος -laquoὁ ξένοςraquo -τόκος προτρέπειτους ανθρώπους

να αποξενωθούν από τονκόσμο και να υψώσουν ο νου τους στον ουρανό

Ἀλληλούια

Ολως ἦν ἐν τοῖς κάτω καὶ τῶν ἄνω οὐδόλως ἀπῆν ὁἀπερίγραπτος Λόγοςmiddot συγκατάβασις γὰρ θεϊκή

οὐ μετάβασις τοπικὴ γέγονε καὶ τόκος ἐκ Παρθένουθεολήπτου ἀκουούσης ταῦτα

Όλος ήταν στην γη ο δοξο-λογούμενος Λόγος αλλάκαι από τον ουρανό δεν

απουσίαζε

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Πᾶσα φύσις Ἀγγέλων κατεπλάγη τὸ μέγα τῆς σῆςἐνανθρωπήσεως ἔργονmiddot τὸν ἀπρόσιτον γὰρ ὡς

Θεόν ἐθεώρει πᾶσι προσιτὸν ἄνθρωπον ἡμῖν μὲνσυνδιάγοντα ἀκούοντα δὲ παρὰ πάντων οὕτως

Οι άγγελοι θαύμασαν τοέργο της ενανθρώπησης τουΘεού και την κοινωνία του

με τους ανθρώπους

Ἀλληλούια

Ρήτορας πολυφθόγγους ὡς ἰχθύας ἀφώνουςὁρῶμεν ἐπὶ σοὶ Θεοτόκεmiddot ἀποροῦσι γὰρ λέγειν τὸ

πῶς καὶ Παρθένος μένεις καὶ τεκεῖν ἴσχυσαςmiddot ἡμεῖςδὲ τὸ μυστήριον θαυμάζοντες πιστῶς βοῶμεν

Οι σοφοί του κόσμουμένουν άφωνοιμη μπορώντας

νά εξηγήσουν το μυστήριοτης γεννήσεως

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Σῶσαι θέλων τὸν κόσμον ὁ τῶν ὅλων κοσμήτωρπρὸς τοῦτον αὐτεπάγγελτος ἦλθεmiddot καὶ ποιμὴν

ὑπάρχων ὡς Θεός διrsquo ἡμᾶς ἐφάνη καθrsquo ἡμᾶς ἄνθρω-ποςmiddot ὁμοίῳ γὰρ τὸ ὅμοιον καλέσας ὡς Θεὸς ἀκούει

Ο Ποιμένας-Θεός γίνεταιπρόβατο-άνθρωπος για να

σώσει τον κόσμο Ἀλληλούια

Τεῖχος εἶ τῶν παρθένων Θεοτόκε Παρθένε καὶπάντων τῶν εἰς σὲ προστρεχόντων Ὁ γὰρ τοῦ

οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς κατεσκεύασέ σε ποιητήςἌχραντε οἰκήσας ἐν τῇ μήτρᾳ σου καὶ πάντας σοιπροσφωνεῖν διδάξας

Η Παρθένος γίνεται τείχοςπου προστατεύει όλους

τους πιστούς οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Υμνος ἅπας ἡττᾶται συνεκτείνεσθαι σπεύδων τῷπλήθει τῶν πολλῶν οἰκτιρμῶν σουmiddot ἰσαρίθμους

γὰρ τῇ ψάμμῳ ὠδάς ἂν προσφέρωμέν σοι Βασιλεῦἅγιε οὐδὲν τελοῦμεν ἄξιον ὧν δέδωκας ἡμῖν τοῖς σοὶβοῶσιν

Κανένας ύμνος δεν επαρκείγια να υμνηθεί ο Σαρκωθείς

Βασιλέας Ἀλληλούια

Φωτοδόχον λαμπάδα τοῖς ἐν σκότει φανεῖσανὁρῶμεν τὴν ἁγίαν Παρθένονmiddot τὸ γὰρ ἄυλον

ἅπτουσα φῶς ὁδηγεῖ πρὸς γνῶσιν θεϊκὴν ἅπανταςαὐγῇ τὸν νοῦν φωτίζουσα κραυγῇ δὲ τιμωμένη ταῦτα

Η Θεοτόκος είναι η λαμ-πάδα που καθοδηγεί τους

πιστούς στη Θεογνωσία οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Χάριν δοῦναι θελήσας ὀφλημάτων ἀρχαίων ὁ πάν-των χρεωλύτης ἀνθρώπων ἐπεδήμησε διrsquoἑαυτοῦ

πρὸς τοὺς ἀποδήμους τῆς αὐτοῦ Χάριτοςmiddot καὶ σχίσαςτὸ χειρόγραφον ἀκούει παρὰ πάντων οὕτως

Ο Χριστός ήρθε στο κόσμογια να του δώσει χάρη Ἀλληλούια

Ψάλλοντές σου τὸν τόκον ἀνυμνοῦμέν σε πάντεςὡς ἔμψυχον ναόν Θεοτόκε Ἐν τῇ σῇ γὰρ οὶκή-

σας γαστρί ὁ συνέχων πάντα τῇ χειρὶ Κύριος ἡγία-σεν ἐδόξασεν ἐδίδαξε βοᾶν σοὶ πάντας

Η Θεοτόκος είναι έμψυχοςναός στον οποίο

δοξάζεται ο Χριστός οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Ωπανύμνητε Μῆτερ ἡ τεκοῦσα τὸν πάντων ἁγίωνἁγιώτατον Λόγονmiddot δεξαμένη γὰρ τὴν νῦν προ-

σφοράν ἀπὸ πάσης ῥῦσαι συμφορᾶς ἅπαντας καὶτῆς μελλούσης λύτρωσαι κολάσεως τοὺς σοὶ βοῶντας

Ύμνος και ικεσίαπρος την Παρθένο Ἀλληλούια

Σταγόνες

Πίστεως

26

Το να βελτιώνεσαισημαίνει να αλλά-ζεις Το να είσαιτέλειος σημαίνει νααλλάζεις συχνά

Winston Churchill (Πρωθυ-πουργός Μ Βρετανίας 1874-

1965)

Στις προσευχές μαςσυνήθως ζητάμε νrsquoαλλάξουν οι περι-στάσεις και ποτέ νrsquoαλλάξουμε εμείς οιίδιοι

Ανώνυμος

Ο καθένας ονει-ρεύεται να αλλάξειτον κόσμο αλλάκανένας δεν έχεισκοπό νrsquo αλλάξειτον εαυτό του Leo Tolstoy (Ρώσος συγγραφέ-

ας 1828-1910)

Η αρετή της νεό-τητας είναι εφόδιοτων γηρατειών

Μέγας Βασίλειος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

27

Ζ ούσε την τρέλα της νεότητός του μεμοτοσυκλέτα πολλών κυβικών καιαπό ταχύτητα μέγιστη 150 χιλιόμε-τρα ανά ώρα πού ήταν ρυθμισμένη μετάαπό μεταποίηση της μηχανής έφτασε νατρέχει με 230 χιλιόμετρα ανά ώραΕπιδιδόταν δε και σε αυτοσχέδιους συ-ναγωνισμούς με άλλους παρομοίους τουμε μεγάλα χρηματικά στοιχήματα 400 και500 χιλιάδες δραχμέςΌμως ένα απόγευμα στους ειδικούςδρόμους πού επέλεγαν να τρέξουν (αυτούςπου υποτίθεται είναι χωρίς μεγάλη κυκλο-φορία αυτοκινήτων) κατά την ώρα ενόςαυτοσχέδιου συναγωνισμού παρά τηνπροσπάθειά του να αποφύγει ένα αυτοκί-νητο έγινε σφοδρή σύγκρουση και πετά-χτηκε 10 μέτρα μακριά μέσα σε έναχαντάκι έξω από το δρόμοΗ μοτοσικλέτα βεβαίως διαλύθηκε και οίδιος υπέστη θανάσιμα τραύματα Τον πε-ρισυνέλεξαν και τον μετέφεραν στο νοσο-κομείο Μετά από την επιβεβαίωση τωνιατρών τον οδήγησαν κατευθείαν στο νε-κροτομείο όπου ένας νοσοκόμος ndash νεκρο-τόμος ανέλαβε να τον πλύνει και νατακτοποιήσει τα εγχυμένα σπλάχνα τουπροκειμένου να τον παραλάβει το γραφείοτελετών πού είχαν στείλει οι συγγενείςτουΕίχαν περάσει περίπου 8 ώρες από τοσυμβάν Εκείνη την στιγμή ανοίγει ταμάτια του σηκώνεται και κάθεται στομαρμάρινο τραπέζι του νεκροτομείου Ονοσοκόμος έντρομος βάζει τις φωνές καιαρχίζει να τρέχει προς την έξοδο πανικό-βλητοςΑμέσως καταφθάνουν οι ιατροί τον πα-ραλαμβάνουν και τον οδηγούν στο χει-ρουργείο όπου μετά από τις απαιτούμενεςπροσπάθειες laquoσυναρμολόγησηςraquo άρχισενα παρουσιάζει σημεία βελτίωσηςΠαρέμεινε αρκετό χρονικό διάστημαέως ότου θεραπεύτηκε πλήρως και εξήλθεαπό το νοσοκομείο υγιής Στη συνέχεια γιαάγνωστους λόγους εξεδήλωσε την επιθυ-μία να γίνει μοναχόςΟ ίδιος διηγείταιhellip όταν μετά την σύγ-κρουση τραυματίστηκα θανάσιμα (κατάτην δήλωση των ιατρών) ένοιωσα ότιβγήκα από το σώμα μου και αιωρούμενος

πέρασα κατά περίεργο τρόπο ανάμεσααπό μία κολόνα της ΔΕΗ χωρίς να συγ-κρουστώ μαζί τηςΣτη συνέχεια βρέθηκα σε ένα περιβάλ-λον με μισοσκόταδο και τελείως κενόΈνοιωθα πανάλαφρος σαν πούπουλο νααιωρούμαι σrsquo αυτό το κενό και πολύ πε-ρίεργος για το πού βρισκόμουν και τι μουείχε συμβείΕνώ περιπλανιόμουνα για αρκετόχρόνο άρχισα να διακρίνω μία φωτεινήγυναικεία μορφή να με πλησιάζει μέσα σrsquoένα ολόφωτο λευκό νέφος Όταν πλησίασεαρκετά διέκρινα ότι είχε μία υπερκόσμιαγλυκιά έκφρασηΑμέσως την συνέκρινα με τις αγιογρα-φίες πού είχα δει στους ιερούς ναούς ότανμε πήγαινε μικρό παιδί η μητέρα μου καισυμπέρανα ότι ήταν η μορφή της Ύπερα-γίας Θεοτόκου ldquohellipήρθα για τα δάκρυα τηςμάνας σουhellip εσύ θα ζήσεις θα ζήσεις καιθα Μας υπηρέτησηςhelliprdquo μού είπε με γλυκόκαι ειρηνικό ύφος και σιγά σιγά άρχισε ναχάνεταιΜετά από αυτό όλα σαν να έσβησανένοιωσα να διαλύομαι και μία δύναμη ναμε απορροφά με ορμή και να με κατευθύ-νει κάπουΑμέσως ένοιωσα σαν να ξύπνησα απόλήθαργο Βρέθηκα γυμνός με ένα πολυ-τραυματισμένο σώμα στο μαρμάρινο τρα-πέζι του νεκροτομείου ενώ ταυτόχροναάκουγα κάτι (σαν ουρλιαχτά) από έναν άν-θρωπο καθώς απομακρυνόταν τρέχονταςπρος την πόρταhellipΟ νέος αυτός μετά την πλήρη θεραπείατου ήλθε στο Άγιον Όρος σε κάποια Μονήόπου συνάντησε τον ηγούμενο και αφούτου διηγήθηκε το περιστατικό του ατυχή-ματός του εξεδήλωσε την επιθυμία να γίνειμοναχόςΠράγματι εκεί ο γέροντας μετά την απα-ραίτητη δοκιμασία τον έκειρε μοναχό καιτου έδωσε το πατερικό όνομα laquoΣωφρό-νιοςraquoΣήμερα είναι ένας ευλαβής μοναχός οοποίος δεν έπαυσε ποτέ να διηγείται τηνπαράξενη συνάμα και ψυχωφελή αυτήιστορία της ζωής του Στη συνέχεια αναχώ-ρησε για ένα ησυχαστήριο στην ιδιαίτερηπατρίδα του

Σταγόνες

Πίστεως

28

Η 25η Μαρτίου

Τέτοιαν ημέρα διάλεξενη σπλαχνική Μαρίανα ειπεί στον Κύριο του Παντόςπου τ άψυχα εμψυχώνει laquoΚοίτα στη γη τους Χριστια-νούς που μ άπειρη λατρείαεμέ γιορτάζουν σήμερα πόσησκλαβιά πλακώνειraquoΚαι πνεύμα θείο χύθηκε μεμιάςεις την Αγίαψυχή του ενδόξου Γερμανούπου ατρόμητος απλώνειτο ξακουστό το Λάβαρο κι απότην εκκλησίαπρώτος προβαίνει αγωνιστήςκαι πρώτος ξεσπαθώνειΦεύγουν απrsquo όλες τις μεριέςοι Τούρκοι τρομαγμένοι ενώ προφέρει ο Γερμανόςκι ηχολογούν οι άλλοιτον όρκο πrsquo όλην έσειε βαθιάτην οικουμένηΜέρα γλυκιά μέρα λαμπρήμέρα χαριτωμένη Κάθε φορά που η λάμψη σουστην εκκλησιά προβάλλει πάντα με δάφνη ελεύθερη θατην ιδείς σπαρμένηΓεώργιος Μαρτιννέλης

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ

ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ ΟΘΩΝΑ

Όταν ήρθε ως βασιλεύς στην Ελλάδα ό δε-καεπταετής ακόμη Όθων συνοδευόμενοςαπό τρεις Βαυαρούς αντιβασιλείς πού θα κυ-βερ νούσαν ως την ενηλικίωση του πολλοίΈλλη νες χαιρέτισαν με ενθουσιασμό τηνάφιξη του Μεταξύ αυτών και ό αγωνιστής τηςΕλληνικής Επαναστάσεως Ιωάννης Μακρυ-γιάννης Γρή γορα όμως διαψεύστηκαν οι ελ-πίδες του γνή σιου αυτού Έλληνα από τηντακτική πού ακολούθησε ή Αντιβασιλεία απέ-ναντι στους αγωνιστές Ό στρατός κύριο κέν-τρο της βαυαροκρατίας μεταβλήθηκε σετακτικός Στα τέλη του 1834 είχαν ενταχθεί σ᾽αυτόν 5000 περίπου Βαυαροί και ελάχιστοιΈλληνες ενώ απορρί φθηκαν με την πρόφασηότι ήταν υπεράριθμοι οι 10000 Έλληνες πούμέχρι τότε αποτε λούσαν τα στρατιωτικά σώ-ματα πού κατήγαγαν εκπλη κτικούς θριάμ-βους κατά των Τούρκων και των Αιγυπτίων

Οι αγωνιστές αυτοί στερούμενοι τακτικούεπαγγέλματος κατάντησαν ζητιάνοι ή και λη -στές Ό Μακρυγιάννης εκλεγμένος τότε δη-μο τικός σύμβουλος του Δήμου Αθηναίωναπευθύνει στον βασιλέα μια επιστολή πούφα νερώνει την ανιδιοτέλεια και το ψυχικότου με γαλείο Δεν διστάζει όχι μόνο να ασκή-σει αυστηρή κριτική στην Αντιβασιλεία αλλάκαι να παρακαλέσει να κοπεί ό μισθός τουόλος και να δοθεί σε δυστυχείς συναγωνι-στές του Λόγος με καταφανείς τις προεκτά-σεις στο παρόν

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

29

Βασιλεύ

Ως ένας και εγώ αγωνιστής εις τα περασμένα δεινά της πατρίδος μου έγνώρισα εις πολλά

μέρη ανδρείους στρατιωτικούς και τιμίους πολίτας όπου έθυσίαζον και την κατάστασίν τους

και την ιδίαν ζωήν τους με μεγάλην εύχαρίστησιν διά να ιδούν μίαν ήμέραν την πατρίδα τους

έλευθέραν Πολλοί από αυτούς έσκοτώθηκαν είς τόν πόλεμονrsquo άλλοι έμειναν αιχμάλωτοι και

άλλοι έπληγώθηκαν και τώρα μετά την έλευθέρωσιν της πατρίδος τούς βλέπω να περιπα-

τούν είς τούς δρόμους γυμνοί και ξυπόλυτοι βλέπω χήρας και ορφανά να ζητούν έλεος διά

να πα ρηγορήσουν την πείναν τους και με τα δάκρυα εις τα μάτια να περιφέρωνταί και να

προξενούν έντροπήν εις την άχάριστον πατρίδα διά την οποίαν έχασαν τούς άνδρας των

έχασαν τούς γονείς των Εκείνοι όπού τούς γνωρίζουν και ημπορούν να πληροφορήσουν την

Κυβέρνησιν κρύπτουν την άλήθειαν και φροντίζουν μόνον να δώσουν τας ανταμοιβάς είς

τούς δούλους και κόλακας των είς ανθρώπους αναξίους εις τούς οποίους ή πατρίς δέν γνω-

ρίζει κανένα χρέος Είς μέν τούς καλούς και δυστυχείς αγωνιστάς λέγουν ότι ή πατρίς είναι

πτωχή είς δέ τούς κόλακας των την αποδεικνύουν πλουσίαν Έάν είναι πτωχή καθώς και

είναι βέβαια έπρεπε να είναι πτωχή είς όλους και όχι μόνον διά εκείνους όπού έδοκίμασαν

τόσους αγώνας και ήλθαν είς έλεεινήν κατάστασίν διά την έλευθερίαν της Ή τοιαύτη αδικία

κάμνει σήμερον πολλούς Έλληνας να αγανακτούν εναντίον της πατρίδος και να βλέπουν ό

ένας τόν άλλον ως έχθρόν χειρότερον από τόν Τούρκον

Εγώ όμως Υψηλή Αντιβασιλεία δέν είμαι άδικος αλλά ως ευαίσθητος είς την δυστυχίαν

τόσων αγωνιστών παρακινούμαι να φανερώσω την άδικίαν πρός την κυβέρνησιν μου την

οποίαν μετά Θεόν σέβομαι και τιμώ και αγαπώ καθώς χρεωστεί να κάμνη κάθε άνθρωπος

άφωσιωμένος είς την πατρίδα του lsquoΆν ή πατρίς μας είναι πτωχή διατί ημείς μερικοί Έλληνες

να παίρνωμεν από χίλιες δραχμές και κάτω τόν μήνα οι δέ συνάδελφοι μας να ψωμοζητούν

και να περιπατούν γυμνοί και ξυπόλυτοι Διά την τιμήν και ύπόληψιν και της πατρίδος και

τού Βασιλέως μου κρίνω δίκαιον να κόψωμεν ένα μέρος από τόν μισθόν μας διά να δοθή

και είς αυτούς τούς δυστυχείς Εγώ όταν έπληγώθην είς τούς Μύλους τού Ναυπλίου έλαβα

δώρον από την πατρίδα μου το όποιον είναι περίπου εκατόν πενήντα δραχμάς τόν μήναrdquo

τώρα λαμβάνω πολύ περισσότερον μηνιαίον μισθόν δηλαδή σχε δόν τριακόσιας έβδομήκοντα

δραχμάς Όθεν εγώ πρώτος παρακαλώ την Άντιβασιλείαν να διάταξη να κοπή αυτός ό μι-

σθός μου όλος έως ότου ή Κυβέρνησις να λάβη καιρόν να εύθετήση τα πράγματα και να τα

θεραπεύση κατά το καλύτερον και να με δοθούν πάλιν κατά μήνα αί lsquoκατόν πενήντα δραχμαί

έκείναι καθώς έξ αρχής μrsquo έκρινεν άξιον ή πατρίς μουrdquo ό δέ μισθός μου άς δοθή είς άλλους

δυστυχείς συναγωνιστάς μου των οποίων ή γύμνωσις και απελπισία μά την πατρίδα μου

και μά τόν Βασιλέα μου δέν μrsquo αφήνει να κοιμηθώ ήσύχως όλην την νύχτα Άν δέν είχα τόσην

φαμιλίαν άν δέν ήμουν ασθενής τόν περισσότερον καιρόν και άν δέν είχα ικανά χρέη δέν

ήθελα να δώσω και αυτό το ολίγον βάρος είς την πατρίδα μου

Δεν είναι αμφι βολία ότι όλοι οι Έλληνες έχουν καλά αισθήματα και μεγάλην αγάπην

είς τόν Βασιλέα μας επιθυμώ όμως να μή ύπάρχη κανένας όπού να νομίζη ότι έχει

δίκαια παράπονα είς την αθωό τητα του και είς την καλωσύνην του επιθυμώ να είναι

όλοι ευχαριστημένοι από την πατρίδα και να μή είναι είς άλλους πτωχή ή πατρίς και

είς άλλους πλουσίαrsquo αλλά να άνταμείψη όλους εκείνους όπού έπαθαν διά την έλευ-

θερίαν της Παρακαλώ με το ανήκον σέβας την Άντιβασι λείαν αφού διάταξη από

το παρόν την παύσιν τού μισθού μου να διάταξη να με δίδεται το παλαιόν της

πατρίδος σιτηρέσιονΈν Αθήναις τή 15 Δεκεμβρίου 1834

Ιωάννης Μακρυγιάννης

Επιστολή προς Βασιλέα (1834)(Εκ της εφημερίδος laquoΕθνικήraquo άρ 22 23121834)

Σταγόνες

Πίστεως

30

ldquoΟάνθρωπος ζητάει στον ουρανό τη χαράκαι την ευτυχία Ζητάει το αιώνιο μα-κριά απ΄ όλους κι απ΄ όλα ζητάει να

βρει τη χαρά στον Θεό Ο Θεός είναι μυστήριοΕίναι σιωπή είναι άπειρος είναι το παν Τηντάση της ψυχής για τον ουρανό την έχει όλος οκόσμος όλοι ζητάνε κάτι το ουράνιο Σ΄Αυτόνστρέφονται όλα τα όντα έστω και ασυνειδήτως

Σ΄ Αυτόν να στρέφετε διαρκώς το νου σαςΑγαπήστε την προσευχή την κουβέντα με τονΚύριο Το παν είναι η αγάπη ο έρωτας με τονΚύριο τον Νυμφίο Χριστό Γίνετε άξιοι της αγά-πης του Χριστού Για να μη ζείτε στο σκοτάδιγυρίστε το διακόπτη της προσευχής ώστε ναέλθει το Θείο φως στην ψυχή σας Στο βάθος τουείναι σας θα φανεί ο Χριστός Εκεί στο βάθοςείναι η Βασιλεία του Θεού ldquoΗ Βασιλεία τουΘεού εντός υμών εστίνrdquo

Η προσευχή γίνεται μόνο με το Άγιον ΠνεύμαΑυτό διδάσκει την ψυχή πώς να προσεύχεταιldquoΤο γάρ τι προσευξόμεθα καθ΄ό δεί ούκ οίδα-μεν αλλ΄αυτό το Πνεύμα υπερεντυγχάνει υπέρημών στεναγμοίς αλαλήτοιςrdquo Εμείς δεν χρειάζε-ται να κάνουμε καμιά προσπάθεια Ν΄απευθυνό-μαστε στον Θεό με ύφος ταπεινού δούλου μεφωνή παρακλητική και ικετευτική Τότε η προ-σευχή μας είναι ευάρεστη στο Θεό Να στεκόμα-στε με ευλάβεια ενώπιον του Εσταυρωμένου καινα λέμε ldquoΚύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν μεrdquoΑυτό τα λέει όλα Όταν κινηθεί για προσευχή ονους του ανθρώπου στο δευτερόλεπτο τουδευτερολέπτου έρχεται η Θεία χάρις Τότε ο άν-θρωπος γίνεται χαριτωμένος και βλέπει με άλλαμάτια τα πάντα Το παν είναι ν΄αγαπήσουμε τονΧριστό την προσευχή τη μελέτη Παίρνουμεένα εκατομμύριο και το κόβουμε κομματάκιαΤου ανθρώπου η προσπάθεια είναι το ένα εκα-τομμυριοστό

Πριν από την προσευχή η ψυχή πρέπει να προ-ετοιμάζεται με προσευχή Προσευχή για τηνπροσευχή Ακούστε τι εύχεται ο ιερέας μυστικάτην ώρα που διαβάζεται ο Απόστολος κατά τηνΘεία Λειτουργία

ldquoΈλαμψον εν ταις καρδίαις ημών φιλάνθρωπεΔέσποτα το της Σης Θεογνωσίας ακήρατον φωςκαι τους της διανοίας ημών διάνοιξον οφθαλ-μούς εις την των ευαγγελικών Σου κηρυγμάτωνκατανόησιν Ένθες ημίν τον των μακαρίων Σουεντολών φόβον ίνα τάς σαρκικάς επιθυμίαςπάσας καταπατήσαντες πνευματικήν πολιτείαν

μετέλθωμεν πάντα τα προς ευαρέστησιν τηνσην και φρονούντες και πράττοντες Συ γαρ οφωτισμός των ψυχών και των σωμάτων ημώνΧριστέ ο Θεός και Σοί την δόξαν αναπέμπομενσυν τω ανάρχω Σου Πατρί και τω παναγίω καιαγαθώ και ζωοποιώ Σου Πνεύματι νυν και αείκαι εις τους αιώνας των αιώνωνrdquo

Στην προσευχή μπαίνουμε χωρίς να τοκαταλάβουμε Χρειάζεται να βρεθούμε και σεκατάλληλο κλίμα Η αναστροφή με τον Χριστό ησυζήτηση η μελέτη η ψαλτική το καντηλάκιτο θυμίαμα γίνονται το κατάλληλο κλίμα ώστεόλα να γίνουν απλά ldquoεν απλότητι καρδίαςrdquo Δια-βάζοντας τις ψαλμωδίες τις ακολουθίες μεέρωτα χωρίς να το καταλάβουμε γινόμαστεάγιοι Ευφραινόμαστε με τα Θεία λόγια Αυτή ηευφροσύνη αυτή η χαρά είναι η δική μας προ-σπάθεια για να μπούμε εύκολα στην ατμό-σφαιρα της προσευχής η προθέρμανση όπωςλέμε Μπορούμε και να φέρνουμε στο νου μαςωραίες εικόνες από τοπία που είδαμε Αυτή ηπροσπάθεια είναι απαλή αναίμακτη Αλλά μηνξεχνάμε αυτό που είπε ο Κύριος ldquoΧωρίς εμού ούδύνασθε ποιείν ουδένrdquo

Ο ίδιος ο Κύριος θα μας διδάξει την προσευχήΔεν θα τη μάθουμε μόνοι μας ούτε άλλος κανείςθα μας τη μάθει Μη λέμε ldquoέκανα τόσες μετά-νοιες εξασφάλισα τώρα την χάριrdquo αλλά ναζητούμε να λάμψει εντός μας το ακήρατον φωςτης θείας γνώσεως και να ανοίξει τα πνευματικάμας μάτια για να κατανοήσουμε τα θεία Τουλόγια

Με τον τρόπο αυτό χωρίς να το καταλάβουμεαγαπάμε τον Θεό χωρίς σφιξίματα προσπάθειακι αγώνα Αυτά που είναι δύσκολα στους ανθρώ-πους για τον Θεό είναι πολύ εύκολα Τον Θεόθα Τον αγαπήσουμε ξαφνικά όταν η χάρις θαμας επισκιάσει

Αν αγαπήσουμε πολύ τον Χριστό η ευχή θα λέ-γεται μόνη της Ο Χριστός θα είναι συνεχώς στομυαλό μας και στην καρδιά μας

Οσίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

31

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ ΑΙΕΡΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΩΝ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

Π Α Σ Χ Α 20 Α Π Ρ Ι Λ Ι Ο Υ 2 0 1 4

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ 700rsquo πμ Ὄρθρος- Θεία Λειτουργία730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία430rsquo μμ Ἱερὸν Εὐχέλαιον730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου

ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου700rsquo μμ Ἀκολουθία τῶν Ἁγίων Παθῶν

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 830rsquo πμ Ἀκολουθία Μεγάλων Ὡρῶνamp Ἑσπερινοῦ Ἀποκαθηλώσεως

730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Ἐπιταφίου

ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου1100rsquo μμ Τελετὴ Ἀναστάσεως Ὄρθρος

amp Ἀναστάσιμη Θεία Λειτουργία

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ 1000rsquo πμ Ἑσπερινός τῆς Ἀγάπηςστὸν Μητροπολιτικὸ Ναό

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ

Εμπροσθόφυλλο Ο Ευαγγελισμός (1600) έργο Δομίνικου Θεοτοκόπουλου (1541-1614)

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

9

ΕΟΡΤΕΣΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥΣτον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο είναιαφιερωμένες έξι ημέρες του χρόνου

7 Ιανουαρίου(Σύναξις Προφήτου Προδρόμου και Βα-πτιστού Ιωάννου) η αρχαιότερη εορτή

24 Φεβρουαρίου(1η amp 2η εύρεση της Τίμιας Κεφαλήςτου)

25 Μαΐου(3η εύρεση της Τίμιας Κεφαλής του)

24 Ιουνίου(Γενέθλιον του Τιμίου Προδρόμου καιΒαπτιστού Ιωάννου) ορίσθηκε μετά τονκαθορισμό των Χριστουγέννων

29 Αυγούστου(Αποτομή της Τίμιας Κεφαλής του)

23 Σεπτεμβρίου(Η σύλληψή του από την μητέρα τουΑγία Ελισάβετ)

Τα λόγια μας για τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο είναιπολύ λίγα μπροστά στην μεγαλοσύνη του γιrsquo αυτό αςσταματήσουμε εδώ

Ας προσευχόμαστε σε αυτόν που βάπτισε τον Αναμάρ-τητο ας επικαλούμαστε τις πρεσβείες του με ταπείνωσηκαι μετάνοια και να προσπαθούμε και εμείς στο μέτρο τουδυνατού να ζούμε όπως και εκείνος Με θεάρεστη καιισχυρή θέληση να ζούμε όπως θέλει ο Θεός με αυταπάρ-νηση και με ταπείνωση ώστε τα βήματα της ζωής μου ναπορεύονται με ειρήνη αγάπη και ομόνοια προς την Βασι-λεία του Θεού

Σταγόνες

Πίστεως

10

Ο Μέγας Αντώνιος υπήρξε από τους πρώτους μοναχούς που άφησαν τον κόσμο και κατέφυγαν στην έρημο Θε-ωρείται και είναι πατέρας της μοναχικής ζωής Συχνά στην Εκκλησία μας αναφέρεται ως καθηγητής της ερήμουΓύρω από την καλύβι του με τον καιρό μαζεύτηκαν πολλοί μοναχοί που έβρισκαν γαλήνη στο πρόσωπό τουΟ Μέγας Αντώνιος πολεμήθηκε από τον διάβολο όσο ελάχιστοι άγιοι Με διάφορα τεχνάσματα προσπαθούσε

να τον παγιδέψει Μα ο άνθρωπος του Θεού προσπαθούσε με κάθετρόπο να αντιμετωπίσει τα βέλη του πονηρού Κάποια μέρα ο διά-βολος προσπαθούσε να πείσει τον Αντώνιο πως τάχα η αρετή τουείχε φτάσει σε μέτρα πολύ μεγάλα Πως μέσα στην έρημο αλλά καισε όλη την πολιτεία δε βρέθηκε άλλος με τόση αρετή και προκοπή- Για δες Αντώνιε του ψιθύριζε ο διάβολος ποιός σαν κι εσένα έχειφτάσει σε τέτοια ώρυα Κανείς Ποιός νηστεύει ποιός προσεύχεταιποιός αγαπάει σαν κι εσένα ΚανείςΓια μια στιγμή φάνηκε ο Μέγας Αντώνιος νrsquo ακούει τον λογισμό τουμα γρήγορα κατάλαβε το πονηρό τέχνασμα Ο Θεός που δεν θέλησενα αμαρτήσει ο Μέγας Αντώνιος βρήκε έναν τρόπο για να διδαχθείο μεγάλος ασκητήςΕκείνο το βράδυ ο άνθρωπος του Θεού αφού τελείωσε τη θερμήπροσευχή του και χαμήλωσε το λαδοφάναρο έκλεισε σιγά τα βλέ-φαρά του Τότε άκουσε μια θεία φωνή που καθαρά του μηνούσε-Στον μικρό δρόμο που πηγαίνει στην Αλεξάνδρεια εκεί βρίσκεταιένας μπαλωματής που είναι μεγαλύτερος άγιος από σένα ΑντώνιεΠετάχτηκε ο Μέγας Αντώνιος από τον ύπνο του-Μπαλωματής Μα ήταν δυνατόν Μπαλωματής μεγαλύτερος σεάσκηση και σε αρετή από τον Μέγα Αντώνιο Όμως έτσι θα κάμωαποφάσισε Αύριο το πρωί θα πάω στην ΑλεξάνδρειαΑφού ξημέρωσε ο Θεός ο Μέγας Αντώνιος πήρε το ραβδί του καιτράβηξε για το μέρος που του είχε υποδείξει ο Θεός-Ένας μπαλωματής στην Αλεξάνδρεια μεγαλύτερος από τους ασκη-

τές της ερήμου έλεγε και ξανάλεγε ο Μέγας ΑντώνιοςΟ παράμερος δρόμος της Αλεξάνδρειας φιλοξενούσε στην άκρη του ένα μικρό μαγαζάκι Ένας γέρος μπαλωματήςχωρίς ιδιαίτερα χαρακτηριστικά απλός και λιγόλογος είχε ένα παπούτσι που το μπάλωνε με επιμέλεια -Ευλογείτε έκαμε ο μπαλωματής στον ταπεινό καλόγερο-Ο Κύριος απάντησε το ίδιο απλά ο Μέγας Αντώνιος Και ο μπαλωματής έσκυψε στο παπούτσι που μπάλωνε μουρμουρίζοντας ένα ψαλμό-Πες μου να χαρείς παιδί μου Πως περνάς τις μέρες της ζωής σου-Δεν ξέρω Αββά να έχω κάνει σε κανέναν καλό Ούτε έχω να θυμάμαι κάποια καλοσύνη-Και πως περνάει η ζωή σου τον έκοψε με απορία ο Αβάς-Να κάθε πρωί που σηκώνομαι λέω στο μυαλό μου πως όλοι οι άνθρωποι της Αλεξάνδρειας κι αυτοί που κα-τοικούν σε μακρινά μέρη κι οι άνθρωποι που δεν ξέρω θα σωθούν και μόνο εγώ για τις πολλές μου αμαρτίεςθα χαθώ Και μrsquo αυτήν τη σκέψη περνά η μέρα και το βράδυ πάλι ξανά το ίδιο συλλογίζομαι Ο Μέγας Αντώνιος σηκώθηκεπήρε στην αγκαλιά του τον φτωχό μπαλωματή και τον φίλησε στοργικά-Εσύ παιδί μου με λίγο κόπο αγόρασες τον πολύτιμο θησαυρό Εγώ γέρασα στην έρημο με αγώνες και νηστείεςαλλά την ταπεινοφροσύνη σου δεν την έφτασαΚαι πολύ ωφελημένος ο Μέγας ασκητής πήρε τον δρόμο της επιστροφής

Α Π Ο Τ Ο Γ Ε Ρ Ο Ν Τ Ι Κ Ο

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

11

Σ τα κείμενα του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου μαζίμε τα βαθιά θεολογικά νοήματα περιέχονται συχνάκαι διδακτικά παραδείγματα από φανταστικάυποτιθέμενα περιστατικά Ένα τέτοιο παρουσιάζουμε στησυνέχειαΚάποιος λοιπόν χλεύαζε μια κουκουβάγια για μερικά απότα ιδιαίτερα γνωρίσματά της που τη διαφοροποιούν από ταάλλα πουλιά Απαριθμούσε ένα ndash ένα από αυτά Η κουκου-βάγια αντί να τα παραδεχθεί προσπαθούσε να τα δικαιολο-γήσει και να τα αντικρούσει με εύστοχο λόγο και λογικοφανήεπιχειρήματα-Τι μεγάλο κεφάλι που έχεις Είσαι κεφάλα-Του Δία το κεφάλι να δεις τι μεγάλο που είναι απαντά ηκουκουβάγια-Τι γαλαζωπά μάτια που έχεις-Αυτά τα μάτια μου είναι όπως της γαλαζομάτας Αθηνάς-Και η φωνή σου είναι λυπητερή θλιβερή και στριγγιά όχιευχάριστη-Η φωνή όμως της καρακάξας είναι πιο άσχημη αντα-παντά πάλι η κουκουβάγια-Πω πω και κάτι ψιλοπόδαρα που έχεις-Ναι έτσι είναι τα δικά μου πόδια αλλά του ψαρονιού πώςσου φαίνονται-Πρόσεξε σοφή μου της λέει στο τέλος ο συνομιλητής τηςότι από αυτά ένα μόνο ελάττωμα έχει το καθένα τους Εσύόμως τα έχεις όλα μαζί και σε μεγάλο βαθμό κουκουβάγιαμεγαλοκέφαλη με τα γαλαζωπά σου μάτια και τη στριγγό-φωνη λυπητερή φωνή σου κουκουβάγια μου ψιλοπόδαρηΣκόνταψε η ταλαίπωρη κουκουβάγια και δεν ήξερε τι νααπαντήσει(Γρηγορίου Θεολόγου Ποίημα ΚΗ΄ Κατά πλουτούντων στιχ 235-262 ΕΠΕ τόμος 9ος σελ 362)

Α ς μη δικαιολογούμαστε όπως η κουκουβάγια μελογικοφανή επιχειρήματα ή με διάφορα ευφυολο-γήματα όταν μας υποδεικνύονται τα ελαττώματάμας Ούτε να αντιδρούμε με λόγους αποστομωτικούς καιγλώσσα γεμάτη από αντιρρήσεις laquoΤο μάτι βλέπει τα άλλατα ξένα δε βλέπει τον εαυτό του ούτε όμως και τα άλλα βλέ-πει σωστά εάν αρρωστήσει υπερβολικά Το χέρι έχει ανάγκηαπό άλλο χέρι και το πόδι από το άλλο πόδιraquo (Γρηγόριος Θε-ολόγος) Και ο καθένας μας έχει ανάγκη από κάποιο σύμ-βουλο για να αποκτήσει την αληθινή γνώση του εαυτού τουκαι προχωρήσει κατόπιν και στη διόρθωση των ελαττωμά-των του Διότι θα δώσουμε λόγο για τον εαυτό μας και όχιγια τους άλλους

Ποτέ μην δικαιολογείςτις πράξεις σου Οιφίλοι σου δεν χρει-άζονται κάτι τέτοιοκαι οι εχθροί σου δενθα σε πιστέψουνούτως ή άλλως

Ανωνύμου

Είναι καλό να είσαισημαντικός αλλάείναι πιο σημαντικόνα είσαι καλός

Ανωνύμου

Αξίζω όσο ζυγίζω καιζυγίζω όσο αγαπώ

Ιερός Αυγουστίνος

Η πιο αληθινήμορφή αυτοσεβα-σμού είναι να μησκέφτεσαι τονεαυτό

Henry Ward Beecher(1813-1887)

Ο άνθρωπος πουείναι εγωιστής υπερηφανεύεται ότιέμαθε πολλά οσοφός όμως λυπάταιπου δεν έμαθε πε-ρισσότερα

Αριστοτέλης

Σταγόνες

Πίστεως

12

Σ την ιστορική της πορεία ηΕκκλησία ανέδειξε υπέρο-χους ανθρώπους γεmicroάτους

σοφία και ανθρωπιά Ξεχωριστήθέση κατέχουν οι Τρεις ΙεράρχεςΒασίλειος ο Μέγας Γρηγόριος οΘεολόγος και Ιωάννης ο Χρυσόστο-microος

Οι Άγιοι Πατέρες έζησαν το ∆rsquo αισε microια εποχή όπου το βυζαντινό κρά-τος βρισκόταν στην αρχή της δηmicroι-ουργίας του ο Ελληνισmicroός σε microιαφάση αναδηmicroιουργίας και ο Χριστια-νισmicroός σε πάλη ανάmicroεσα στον παλιόκαι νέο κόσmicroο

Με την άρτια microόρφωση τους τηνπολύπλευρη δραστηριότητα τουψηλό ήθος και το φωτεινό παρά-δειγmicroα τους φωτίζουν το χριστιανικόκόσmicroο της εποχής τους και διαχρο-νικά τον κόσmicroο του σήmicroερα

laquoΠροπορευτές της ανθρωπότη-ταςraquo ποτέ δεν έγιναν παρελθόναλλά αποτελούν αιώνιο παρόναφού-αν όχι τα ίδια-παρόmicroοια προ-βλήmicroατα αντιmicroετώπιζαν στην εποχήτους

Πνεύmicroατα ανήσυχα σπούδασανστα γνωστά πνευmicroατικά κέντρα τηςεποχής και εκτίmicroησαν βαθύτατα τηνελληνική παιδεία Άρτια κλασσικήmicroόρφωση και χριστιανική πίστησυmicroπλέκονται στα έργα τους σrsquo ένααρmicroονικότατο σύνολο Θεωρούν τηνπαιδεία πρώτιστο αγαθό του ανθρώ-που και χαρακτηρίζουν laquoσκαιούςκαι απαίδευτουςraquo εκείνους που προ-σπαθούν να επιβάλλουν την αmicroάθειατους σαν κανόνα και microέτρο

Οι Άγιοι Πατέρες δεν ήταν απλάιερωmicroένοι ή microονοmicroερείς θεολόγοιαλλά ήταν laquoπανεπιστήmicroονεςraquo Νααναφερθεί κανείς στην laquoΕξαήmicroεροraquoτου Μ Βασιλείου για να θαυmicroάσειτις γνώσεις του στη φυσική τη βιο-λογία και την Αστρονοmicroία ΣταlaquoΈπη του Γρηγορίου Θεολόγουraquoγια να ταπεινωθεί microπροστά στο φιλό-λογο και φιλόσοφο Στους laquoΛόγουςτου Ιωάννη Χρυσοστόmicroουraquo για ναθαυmicroάσει το ψυχολόγο και τον κοι-νωνιολόγο της εποχής του

Γενικά σε θέmicroατα αγωγής τωννέων διαδραmicroάτισαν πρωταγωνι-στικό ρόλο γιrsquo αυτό δικαίως ονοmicroά-ζονται παιδαγωγοί της νεότηταςΤους απασχόλησε για παράδειγmicroα οσκοπός της αγωγής και η προσωπι-κότητα του δασκάλου

Ο Μ Βασίλειος κάνει λόγο γιατην αρχή της εποπτικότητας τηναmicroοιβή τον έπαινο την επίπληξηκαι την ποινή Προβάλλει την ιδέαότι ο microαθητής δεν πρέπει να είναιπαθητικός δέκτης της προσφερόmicroε-νης γνώσης αλλά να συmicromicroετέχειενεργά microε την έκφραση της απορίαςκαι microε τη διατύπωση της γνώmicroηςτου

Εκείνο όmicroως που κάνει τουςΤρεις Ιεράρχες πάντα επίκαιρουςείναι το ένθερmicroο κήρυγmicroα τους γιατα ανθρώπινα δικαιώmicroατα Μας χω-ρίζουν 17 αιώνες και παρrsquo όλα αυτάοι απόψεις τους είναι σύγχρονες καιριζοσπαστικές

Οι θεmicroελιώδεις αρχές της αξίαςτου ανθρώπινου προσώπου τηςελευθερίας και της ισότητας είναιιδέες που επίmicroονα προβλήθηκαν microεδύναmicroη για πρώτη φορά από τουςΆγιους Ιεράρχες Η ανθρωπολογίατους βασίζεται σε microια σειρά από επι-χειρήmicroατα που όλα στηρίζονται στηνπερί ανθρώπου διδασκαλία τηςΑγίας Γραφής Πιστοί στο κήρυγmicroατου Παύλου ότι laquoδεν υπάρχει Ιου-δαίος ούτε Έλληνας δεν υπάρχειδούλος ούτε ελεύθερος δεν υπάρχειάνδρας και γυναίκα γιατί όλοι γιατον Ιησού Χριστό είναι το ίδιο πρό-σωποraquo διακήρυξαν ότι οι θεmicroελιώ-δεις αρχές της ελευθερίας και τηςισότητας περιλαmicroβάνουν όλους ανε-ξαίρετου τους ανθρώπους Η διά-κριση των ανθρώπων σε πλούσιουςκαι φτωχούς ή σε ελεύθερους καιδούλους είναι καταστάσεις ξένες στοπνεύmicroα της Ορθοδοξίας

Οι Άγιοι Πατέρες δεν παράλειψανακόmicroα να διακηρύξουν και την ισό-τητα και ισονοmicroία ανάmicroεσα στονάντρα και τη γυναίκα Έτσι ο Γρηγό-ριος ο Θεολόγος αναφερόmicroενος

Οmicroι

λία

στην

Θεί

α Λ

ειτο

υργί

α τη

ς 30

ης Ι

ανου

αρίο

υ 20

14στ

ον Μ

ητρο

πολι

τικό

Ναό

του

Αγ

Νικ

ολάο

υ

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

13

στους νόmicroους της εποχής καταγγέλλει laquo∆ενεπαινώ τη συνήθεια αυτή ∆ε συmicroφωνώ microε τη νο-microοθεσία Άνδρες έκαναν τους νόmicroους και φέρονταικατά των γυναικώνraquo Στράφηκαν microε αποφασιστι-κότητα κατά της κοινωνικής αδικίας laquoΟ θεός απότην αρχή δεν έκανε τον ένα άνθρωπο πλούσιο καιτον άλλο φτωχό Με κάθε τρόπο microας αδελφώνειεmicroείς εν τούτοις χωριζόmicroαστε και λέmicroε τις ψυχρέςλέξεις laquoδικό microουraquo και laquoδικό σουraquo υπογραmicromicroίζειο Ιερός Χρυσόστοmicroος

Και συνεχίζοντας στρέφεται ενάντια στους γαι-οκτήmicroονες laquoπου κατέχουν τη γη και νοmicroίζονταιπιο δίκαιοι Αυτούς που καρπώνονται τον πλούτοτης και επινοούν καινούριους όρους τονισmicroούκαι κάνουν για τα δάνεια γραmicromicroάτια καταρα-microέναraquo

Έρχονται σε σύγκρουση microε την παντοδύναmicroηκρατική εξουσία κάθε φορά που η τελευταία πα-ραβίαζε τα δικαιώmicroατα του ανθρώπου Είναι γνω-στή η σύγκρουση του Χρυσοστόmicroου microε τηφιλόδοξη και σπάταλη αυτοκράτειρα Ευδοξία Μιασύγκρουση που τον οδήγησε στην εξορία και τοθάνατο

Τόσο προωθηmicroένος ήταν ο κοινωνικός προβλη-microατισmicroός του που φθάνει microέχρι του σηmicroείου να δι-καιολογεί ακόmicroα και τη χρήση βίας από lsquoκείνονπου πεινά χωρίς να χαρακτηρίζει την πράξη τουσα βία laquo∆ε φρίττεις άνθρωπε δεν κοκκινίζεις απόντροπή όταν χαρακτηρίζεις επιτιθέmicroενο αυτόν πουπαλεύει για το ψωmicroί τουraquo

Οι φωτισmicroένοι Ιεράρχες προσφέρουν τεράστιοφιλανθρωπικό έργο ο ΜΒασίλειος microε τη laquoΒασι-λειάδαraquo ο Γρηγόριος microε τα συσσίτια και ο Ιωάν-νης που microεταβάλει το πατριαρχικό microέγαρο σεφιλανθρωπικό ίδρυmicroα για το οποίο δε δίστασε ναδιαθέσει τους θησαυρούς της Εκκλησίας Είναιαυτός που microιλάει στους σύγχρονους του χριστια-

νούς για την αλήθινή λατρεία του Θεού προτάσ-σοντας το χορτασmicroό των φτωχών από τα αφιερώ-microατα στο ναό laquoΜη στολίζεις το ναό της στιγmicroήπου αδιαφορείς για τη θλίψη του αδελφού σουΑυτός είναι από εκείνον ανώτερος ναόςraquo

Οι Άγιοι ∆ιδάσκαλοι microιλούν για την ειρήνη τηνοποία θεωρούν microεγάλο αγαθό ∆ε τη βλέπουν σανεπιδίωξη αφηρηmicroένη και ακατόρθωτη για τις αν-θρώπινες δυνάmicroεις Αντίθετα ο κάθε άνθρωποςmicroπορεί να εργάζεται γιrsquo αυτήν αρχίζοντας από τονεαυτό του και τις σχέσεις microε τους γύρω του

Η ειρήνη της πόλης του έθνους του κόσmicroου-λένε- εξαρτάται από το πόσο στέρεη είναι ανάmicroεσαστις σχέσεις του άνδρα και της γυναίκας microέσα στηνοικογένεια Γιατί microέσα σrsquo αυτή εκπαιδεύονται ταπαιδιά νrsquo αγαπούν την ειρήνη ή αντίθετα συνηθί-ζουν να microαθαίνουν τον ανταγωνισmicroό και τη δια-microάχη

Στις microέρες microας που η πατρίδα microας κλυδωνίζεταιεπικίνδυνα θα ήταν ευλογία Κυρίου αυτοί πουκρατούν τις τύχες των παιδιών microας στα χέρια τουςνα φωτιστούν από το έργο και το κήρυγmicroα τωνΤριών αυτών Πατέρων

Γιατί για την έλλειψη οmicroόνοιας ειρήνης ισονο-microίας δικαιοσύνης ίσης κατανοmicroής των υλικώναγαθών δεν ευθύνονται οι καιροί οι εποχές ή οπολιτισmicroός

Τι φταίει λοιπόνΚαι ο Άγιος Γρηγόριος microας απαντά ας microην

αναζητούmicroε την αιτία στην πρόοδο Ας αναλογι-στούmicroε την αλλοτρίωση microας

Λεmicroονιά ΧαρισιάδουΚαθηγήτρια-θεολόγος 1ου Λυκείου

Αλεξανδρουπόλεως

Σταγόνες

Πίστεως

14

Ενας νεαρός άνδρας πήγε να υποβάλλει αίτησηγια μια διευθυντική θέση σε μια μεγάλη εται-ρεία Αφού πέρασε την αρχική συνέντευξη έπρεπε τώρα να συμφωνήσει και ο γενικός διευθυντήςγια την πρόσληψηΟ διευθυντής ανακάλυψε από το βιογραφικό του ότιο νεαρός είχε εξαιρετικές ακαδημαϊκές σπουδές ΡώτησεlaquoΠως κατάφερες να κάνεις αυτές τις σπουδές Μήπωςπήρες υποτροφίεςraquolaquoΌχιraquo του απάντησε ο νεαρόςlaquoΟ πατέρας σου κατέβαλλε όλα αυτά τα δίδακτραraquoρώτησε ξανά ο διευθυντήςlaquoΟ πατέρας μου κύριε πέθανε όταν ήμουν ενός έτουςη μητέρα μου ήταν αυτή που πλήρωνε τα δίδακτρά μουraquoαπάντησεlaquoΠου εργάζεται η μητέρα σουraquolaquoΗ μητέρα μου εργάζεται ως καθαρίστρια ρούχωνΠλένει ρούχα για άλλουςraquoΟ διευθυντής ζήτησε τότε από το νεαρό να του δείξειτα χέρια του Ο νεαρός έδειξε τα χέρια του τα οποία ήτανλεία και πολύ απαλάlaquoΈχεις βοηθήσει ποτέ τη μητέρα σου στο πλύσιμοτων ρούχωνraquolaquoΠοτέ η μητέρα μου ήθελε πάντα να μελετώ και ναδιαβάζω όσο το δυνατόν περισσότερο Εκτός αυτού ημητέρα μου πλένει τα ρούχα πιο γρήγορα από μέναΟ διευθυντής είπε laquoΘέλω να σου ζητήσω κάτι Ότανπας σπίτι σήμερα πήγαινε να καθαρίσεις τα χέρια τηςμητέρας σου και θα τα ξαναπούμε αύριο το πρωίraquoΟ νεαρός θεώρησε ότι οι πιθανότητες να πάρει τηθέση ήταν πολύ μεγάλες Όταν πήγε πίσω στο σπίτι ζή-τησε από τη μητέρα του να τον αφήσει να καθαρίσει ταχέρια της Η μητέρα παραξενεύτηκε και με ανάμεικτα συ-ναισθήματα άπλωσε τα χέρια της προς το γιο τηςΟ νεαρός άρχισε να πλένει τα χέρια της μητέρας τουσιγά-σιγά ενώ δάκρυα έσταζαν από τα μάτια του όσηώρα το έκανε αυτό Ήταν η πρώτη φορά που παρατή-ρησε ότι τα χέρια της μητέρας του ήταν τόσο ζαρωμένακαι ότι υπήρχαν τόσες πολλές μελανιές πάνω τους Με-ρικές μελανιές μάλιστα ήταν τόσο οδυνηρές που η μη-τέρα του βογκούσε όταν τις άγγιζεΉταν η πρώτη φορά που ο νεαρός συνειδητοποίησεότι ήταν αυτά τα χέρια που έπλεναν σε καθημερινή βάσηρούχα για να μπορέσει να πληρώσει τα δίδακτρά του Οιμελανιές στα χέρια της ήταν το τίμημα που η μητέραέπρεπε να πληρώσει για την εκπαίδευσή του και το μέλ-λον του παιδιού τηςΜετά τον καθαρισμό των χεριών της μητέρας του ονεαρός άρχισε να πλένει σιγά ndash σιγά όλα τα ρούχα πουείχαν στοιβαχτεί για πλύσιμο μονολογώντας laquoΜάννασυγγνώμη και σrsquo ευχαριστώ για όλαraquo laquoΜάννα συγγνώμηκαι σrsquo ευχαριστώ για όλαraquohellip ενώ δάκρυα συνέχιζαν νατρέχουν από τα μάτια του

Εκείνο το βράδυ μητέρα και ο γιος έκατσαν και κου-βέντιασαν για αρκετή ώρα Την άλλη μέρα το πρωί ότανο νεαρός πήγε στο γραφείο του διευθυντή συγκινημένοςκαι βουρκωμένος βλέποντάς τον έτσι τον ρώτησεlaquoΓια πες μου λοιπόν τι έγινε χθες στο σπίτι σου Τιέκανες Έμαθες κάτι καινούργιοraquoΟ νεαρός απάντησε laquoΚαθάρισα τα χέρια της μητέραςμου αλλά και έπλυνα τελικά όλα τα ρούχα που είχε γιαπλύσιμο Τώρα κατάλαβα και εκτίμησα την προσπάθειατης μητέρας μου Χωρίς τη μητέρα μου δεν θα ήμουναυτό που είμαι σήμερα Συνειδητοποίησα με την πράξηαυτή πόσο σημαντική είναι η βοήθεια που σου προσφέ-ρουν οι άλλοι Έχω καταλήξει να εκτιμώ την αξία και τησημασία που έχει το να βοηθά ο ένας τον άλλο στην οι-κογένεια και στην κοινωνίαraquoΟ διευθυντής τότε του είπε laquoΑυτό είναι που ψάχνωσε ένα συνεργάτη Θέλω να προσλάβω ένα άτομο πουδεν θα σκέφτεται μόνο το εαυτό του που μπορεί να γνω-ρίζει και να εκτιμά τη βοήθεια τις προσπάθειες και ταδεινά των άλλων για να επιτευχτούν κάποια πράγματαστη ζωή και δεν θα θέτει τα χρήματα ως μοναδικό στόχοτου στη ζωή του Έχεις προσληφθείraquoΑυτό το νεαρό άτομο εργάστηκε πολύ σκληρά έλαβεαξιώματα στην επιχείρηση και απολάμβανε το σεβασμότων υφισταμένων του Κάθε εργαζόμενος που είχε ερ-γάστηκε επιμελώς και ως ομάδα με τους υπόλοιπους Οιεπιδόσεις της εταιρίας βελτιώθηκαν σημαντικά

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

15

K αι λέω πως είναι επίκαιρα επειδή λόγωτης ανέχειας πολλά ζευγάρια που μέχριτώρα στέκονταν καλά οικονομικά αρχί-

ζουν τώρα να έχουν προστριβές και πολλές περιπτώ-σεις καταλήγουν στο διαζύγιο Ας ακούσουμε τονΆγιο

laquoΑλλά και η γυναίκα δεν πρέπει να περιφρονείτον άνδρα της για οποιονδήποτε λόγο προπαντόςαν είναι φτωχός Να μη βαρυγγομάει και να μην τονβρίζει λέγοντας λχ ldquoΑνανδρε και δειλέ τεμπέληκαι ακαμάτη ανάμελε και υπναρά Ο τάδε αν καικαταγόταν από φτωχή οικογένεια με πολλούς κό-πους και κινδύνους έκανε μεγάλη περιουσία Και ναη γυναίκα του φοράει πανάκριβα ρούχα κυκλοφο-ρεί με αμάξι έχει τόσους υπηρέτες ενώ εγώ πήραεσένα που είσαι ζαρωμένος από τη φτώχεια και ζειςάσκοπαrdquo

Δεν πρέπει η γυναίκα να λέει στον άνδρα της τέ-τοια λόγια

Το σώμα δεν εναντιώνεται στο κεφάλι αλλά τουπακούει Πώς όμως θα υποφέρει τη φτώχεια Απόπου θα βρει παρηγοριά Ας σκεφτεί τις φτωχότερεςγυναίκες Ας συλλογιστεί πόσες κοπέλες από καλέςοικογένειες όχι μόνο τίποτα δεν πήραν από τους άν-δρες τους αλλά και ξόδεψαν τη δική τους περιουσίαγιrsquo αυτούς Ας αναλογιστεί τους κινδύνους από έναντέτοιο πλούτο και θα προτιμήσει τότε τη φτωχικήαλλά ήσυχη ζωή

Γενικά αν αγαπάει τον άνδρα της δεν θα ξεστο-μίσει ποτέ παράπονο ή προσβλητικό λόγο γιrsquoαυτόν Θα προτιμήσει να τον έχει κοντά της χωρίςπλούτη παρά να είναι πλούσιος και αυτή να ζειμέσα στην ανασφάλεια και τις ανησυχίες που συ-νεπάγονται οι επιχειρηματικές δραστηριότητες

Ούτε και ο άνδρας όμως ακούγοντας τα πα-ράπονα ή τις επικρίσεις της γυναίκας του πρέπεινα τη βρίζει ή να τη χτυπάει επειδή έχει εξουσίαπάνω της Καλύτερα να τη συμβουλεύει και νατη νουθετεί ήρεμα χωρίς ποτέ να σηκώνει χέριεναντίον της

Ας τη διδάσκει την ουράνια φιλοσοφία τη χρι-στιανική που είναι ο αληθινός πλούτος Ας τη διδά-σκει όχι μόνο με τα λόγια αλλά και με τα έργα πως ηφτώχεια δεν είναι καθόλου κακό Ας τη διδάσκει ναπεριφρονεί τη δόξα και νrsquo αγαπά την ταπείνωσηmiddot καιτότε εκείνη ούτε παράπονο θα έχει ούτε χρήματαθα επιθυμεί Ας τη διδάσκει να μην αγαπάει ταχρυσά κοσμήματα και τα πολυτελή ρούχα και ταπολλά αρώματα ούτε να θέλει για το σπίτι ακριβάέπιπλα και περιττά στολίδια

Όλα τούτα φανερώνουν ματαιόδοξο φρόνημακαι κουφότητα Και της ίδιας και του σπιτιού στολι-σμός ας είναι η κοσμιότητα και η σεμνότητα Και ηίδια και το σπίτι ας μοσχοβολάνε το άρωμα της σω-φροσύνης και της αρετήςraquo

Αγ Ιωάννης ο Χρυσόστομος

Σταγόνες

Πίστεως

16

()

Ημετάνοια απαιτεί να έχει ο άνθρωπος δυ-νατό χαρακτήρα να αποδεχθεί ότι περπα-τάει σε λαθεμένο δρόμο και ότι ζει με

στραβό τρόπο κι έπειτα να αποφασίσει να τα διορ-θώσει Είναι χαρακτηριστικό των έξυπνων και ικα-νών ανθρώπων να αλλάζουν γνώμη και άποψη καινα διορθώνουν τα όσα έπραξαν όταν διαπιστώσουνότι δεν ήταν τα σωστά

Η Εκκλησία υποκλίνεται μπροστά σacute όποιοναμαρτωλό μετανοεί και βεβαιώνει ότι για τη μετά-νοιά του χαίρεται όλος ο ουρανός Είναι τόσο κακόπράγμα η αμετανοησία που η Εκκλησία την θεωρείldquoβλασφημίαrdquo κατά του Αγίου Πνεύματος laquoη μόνηαμαρτία που δεν θα συγχωρεθεί ποτέraquo (Μαρκ 329) είπε ο Χριστός και δεν θα συγχωρεθεί επειδήδεν το θέλει ο άνθρωπος όχι επειδή δεν το θέλει οΘεός Το Άγιο Πνεύμα ζεσταίνει και φωτίζει Είναιχάρις είναι σοφία είναι έμπνευση είναι χαρά κιευλογία στη ζωή του ανθρώπου όταν φυσικά τοθέλει ο άνθρωπος Όταν δεν το θέλει όταν απορρί-πτει τη μετάνοια και παραμένει αμετανόητος τότεβυθίζεται στο σκοτάδι στο ψύχος στη γρουσουζιάστην αποτυχία στη θλίψη

Η μετάνοια είναι ένας δρόμος μοναχικός ανηφο-ρικός που οδηγεί σrsquo ένα Γολγοθά όμως αμέσωςμετά ακολουθεί η Ανάσταση η λύτρωση η ελευθε-ρία από κάθε δεσμά

Η μετάνοια είναι ένας δρόμος κι ένας τρόποςπροσωπικός Μπορεί όμως να είναι ένας δρόμος κιένας τρόπος εθνικός Όταν αποφασίζει ένα έθνοςένας ολόκληρος λαός να μετανοήσει για τις αμαρ-τίες του και να λυτρωθεί από την γκρίνια από τηναποτυχία και από τον εξευτελισμό

()

Δεν αρκεί λοιπόν η διαπίστωση ldquoη κρίσηείναι ηθικήrdquo Χρειάζεται μετάνοια και διόρ-θωση χρειάζεται αποκατάσταση βελτίωση

και επανέναρξη Μόνο τότε η μετάνοια ως βίωματου λαού θα αναστείλει την καταστροφή και θααποτρέψει τον αφανισμό Πως μπορεί να γίνειαυτό Με αλλαγή νοοτροπίας που λέει κι ο Πρω-θυπουργός μας με μετάνοια που λέει η πίστη μαςΑπλές κινήσεις χρειάζονται

Τα σχολεία να διδάξουν αξιολογώτερα πράγ-ματα για τη ζωή των παιδιών μας και να απαντή-σουν στα πνευματικά τους ερωτηματικά Αν έναςδάσκαλος έχει μια κακή εμπειρία από ένα κληρικόας μην γκρεμίσει μέσα στη ψυχή των μαθητών τουτο Χριστό και την Πίστη γιατί τότε ο δάσκαλος δενμορφώνει πολίτες αλλά καλλιεργεί τρομοκράτες

Η οικογένεια να παραμερίσει τους εγωϊσμούς καινα ενδιαφερθεί για τα παιδιά της Φτάνουν πια ταναυάγια που δημιουργούνται με την ευκολία των δια-ζυγίων Αργούν σήμερα οι νέοι να προχωρήσουν σεγάμο επειδή δεν έχουν πρότυπα Και χωρίζουν εύ-

Απόσπασmicroα από την οmicroιλία του Μητροπολίτου Αλεξανδρουπόλεως ΑΝΘΙΜΟΥστον Αrsquo Κατανυκτικό-Συγχωρητικό Εσπερινό την 2α Μαρτίου 2014

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

17

κολα επειδή δεν έχουν υπομονή και αγωνιστική διά-θεση Συντρίμμιαmiddot τα παιδιά τους και οι μελλοντικέςτους οικογένειες

Οι κληρικοί να παλέψουμε τα πάθη μας να πα-ραδεχτούμε με ειλικρίνεια τις πτώσεις μας και νακατασταθούμε πατέρες του λαού μας με γνώμονατην ελευθερία του Ευαγγελίου και στόχο τη χαράκαι την τιμιότητα της laquoκατὰ Χριστὸνraquo ζωής

Το Κράτος να θεσμοθετήσει τις αρετές τιςαξίες την πίστη την παράδοση και τον υγιή πολι-τισμό του λαού μας Ας το καταλάβουν οι Κυβερ-νήσεις ότι άθεο Κράτος δεν μπορεί να υπάρξειΧωρισμό από την Εκκλησία δεν τον τολμά και ηπολεμική κατά της Εκκλησίας αποβαίνει υπέρ τηςΠίστεώς μας

Η τηλεόραση να διδάσκει τιμιότητα και να μηνδιαφθείρει τα ήθη

Ο λαός μας να ψηφίζει με κριτήρια κυρίωςπνευματικά κι όχι μόνο οικονομικά

Η κοινωνία να περπατάει στέρεα με βάση τηνδιαχρονική εμπειρία της και να μη ζαλίζεται με ταβρώμικα ακούσματα των σύγχρονων δυτικών Σει-ρήνων

Πές μου σας παρακαλώ εσείς έχετε αντιληφθείκάποια τέτοια συλλογική προσπάθεια στη Χώραμας Έστω κάποια παρόμοια διάθεση Όμως τίβλέπουμε Στην πόλη μας

Καταλάβατε ότι σιγά-σιγά εγκαθιδρύεται ως θε-σμός το καρναβάλι Άρχισε ήπια τάχα laquoμόνο γιατα παιδιάraquo λες κι αυτά δεν ζουν το δράμα των οι-κογενειών τους Πιέζει ο Δήμος τα Σχολεία οι δά-σκαλοι τους μαθητές οι μαθητές τους γονείς καικανείς δεν βρίσκει τη δύναμη να σταματήσει αυτότο ανούσιο πανηγύρι του μασκαρέματος Η τραγω-δία που βιώνουν σήμερα τα νέα παιδιά στην Ελ-λάδα δεν ομορφαίνει με το χαζό χορό και τοφτιασιδωμένο πρόσωπο της Αποκριάς

Καταλάβατε την παρουσία του Καζίνου στην πε-ριοχή μας Τούρκοι μπαινοβγαίνουν στον τόπο μαςσυνοδευόμενοι από laquoμπράβουςraquo για να κάνουνεδώ όσα δεν τους επιτρέπονται στη Χώρα τους καιπροετοιμάζονται απέναντι στο Καζίνο Κέντρα δια-σκέδασης με γυναίκες επί πληρωμή Τάχα το Κα-ζίνο θα ήταν μόνο για ξένους Ποιός μπορεί νααπαγορεύσει την είσοδο σε ντόπιους Σε κάποιασχετική συζήτηση μου είπε ο στρατηγός μας ldquoέχωνα χάσω στρατιωτικούς από το τζόγο σεβτεrdquo

Και για το Καρναβάλι και για το Καζίνο παρα-κάλεσα φώναξα έγραψα Τάχα όλοι συμφωνούσανμε μένα κι από πίσω έλεγαν άλλα Μάλιστα με ρώ-τησαν αν σας ζητήσουν να κάνετε αγιασμό στο κα-ζίνο θα πάτε Κι απάντησα ldquoθα πάω να κάνωαγιασμό όταν θα κλείσει και θα φύγει από τοντόπο μαςrdquo Βλέπετε όμως ότι πρυτάνευσε η έστω

σύντομη ελάχιστη οικονομική διευκόλυνση κάποιωνστην περιοχή σε βάρος του συνόλου του λαού μαςτης ζωής μας και της αξιοπρεπείας μας

()

Εμείς στην Ελλάδα σήμερα βιώνουμε μέσαμας μια ζοφερή κατάσταση Κούφιες διαπι-στώσεις λεκτικοί λεονταρισμοί δειλία απο-

ρία νωθρότητα αηδία απόρριψη διγλωσσία κακίακανιβαλισμό ενάντια σε πρόσωπα ομάδες και θε-σμούς απελπισία

Και γύρω μας laquoσυνοχὴ ἐθνῶν ἐν ἀπορίᾳ ἠχούσηςθαλάσσης και σάλου ἀποψυχόντων ἀνθρώπων ἀπὸφόβου καὶ προσδοκίας τῶν ἐπερχομένων τῇ οἰκου-μένῃraquo (Λουκ 2125-26)

Κανείς δεν ξέρει αύριο τί θα συμβεί στον τόπομας και πως θα διαμορφωθούν γεωπολιτικά οι συν-θήκες στην περιοχή αφού όλα τα αυτονόητα ανα-τρέπονται όλες οι παραδοσιακές συμμαχίεςεπαναπροσδιορίζονται και οι έμποροι των εθνώνστυγνά βυσσοδομούν στις πλάτες μας

Τουλάχιστον ας έχουμε εσωτερική ηρεμία καιψυχική γαλήνη Ας επιστρέψουμε ας ψάξουμε κιας βρούμε τη δύναμη που μας στήριξε επί αιώνεςστη μακραίωνη δουλεία Κι αυτή είναι η Χριστια-νική Πίστη μας και η Ορθόδοξη Παράδοσή μας

Ο Ελληνισμός ζει την Μεγάλη Σαρακοστή τουΑς τη ζήσουμε με συνέπεια ως λαός Όλοι μαζί ωςέθνος για το καλό όλων μας Για το μέλλον μαςΜας χρειάζεται μετάνοια νηστεία εγκράτεια προ-σευχή συγχωρητικότητα αγάπη μεταξύ μας τιμιό-τητα δικαιοσύνη εμπιστοσύνη στο Χριστό και στηνΕκκλησία του

Όταν οι λαοί σηκώνουν στους ώμους τους τοσταυρό της Σαρακοστής τότε δεν γνωρίζουν εξαν-δραποδισμό και αφάνεια Θεωρώ ότι ζούμε σε μιακρίσιμη καμπή της Ιστορίας μας Ο δρόμος μπρο-στά μας είναι εξαιρετικά δύσκολος και δύσβατοςΈχουμε τις ιδιορρυθμίες μας οι Έλληνες και ταπανάρχαια ελαττώματα της φυλής μας Οι φίλοιμας είναι αποδεδειγμένα λίγοι Η μόνη ζωντανή καιεναργής πνευματικότητα της Χώρας μας με ερεί-σματα μάλιστα και στη λαϊκή μας παράδοση είναιη Ορθόδοξη Χριστιανική μας Πίστη Ας την εμπι-στευθούμε κι ας στηριχτούμε επάνω της Ούτως ήάλλως βιώνουμε τη Μεγάλη μας εθνική Σαρακοστήκι αυτή θα διαρκέσει Ας τη ζήσουμε με την τάξημε την ευπρέπεια και με τη δυναμική της Ορθοδό-ξου Εκκλησίας μας

Και laquoδόξα τῷ Θεῷτῷ ἐν πικροῖς φαρμάκοις

κατεργαζομένῳ τὴν σωτηρίαν ἡμῶνraquoΑμήν

Σταγόνες

Πίστεως

18

laquoΠώς αγριεύουν έτσι οι άνθρωποι Πώςμεμιάς αφήνονται έρμαια στις ροπέςκαι στις τάσεις της φθαρτής ανθρώ-

πινης τους φύσης Πώς κατάντησε απόψεαυτή η ήσυχη επαρχιακή πόλη Θαρρείς καιδεν την κατοικούν άνθρωποι αλλά ανθρωπό-μορφα τέρατα που άλλος με κεφάλι γαϊδά-ρου άλλος λιονταριού άλλος πιθήκουτρέχουν να προλάβουν να γλεντήσουν να με-θύσουν να αμαρτήσουν όσο γίνεται περισσό-τερο

Γιατί απόψε είναι Τσικνοπέμπτη και γέμισεη πόλη μασκαράδες Απόψε κάθε λογικός άν-θρωπος δεν ξεμυτίζει από το σπίτι τουraquo Αυτάσκεφτόταν ο παπα-Θανάσης καθώς έμπαινεστο σπίτι του γυρνώντας από το ναό

- Α παπαδιά μου το κακό παράγινε ΟΘεός να μας συγχωρέσει είπε στη γυναίκατου μόλις μπήκε μέσα Εκείνη τον κοίταξε μεκατανόηση

- Ο Θεός να μας φυλάει είπε και άρχισε ναετοιμάζει το βραδινό φαγητό

Στο σπίτι του παπα-Θανάση περασμέναπια τα μεσάνυχτα επικρατεί ησυχία Τα παι-διά και η παπαδιά είχαν ήδη κοιμηθεί κι οπαπα-Θανάσης ετοιμαζότανε και κείνος ναπάει για ύπνο όταν ακούστηκε το κουδούνιτης πόρτας Τινάχτηκε μέσα στον ύπνο της ηπαπαδιά και βρέθηκε δίπλα στον παπα-Θα-νάση

- Μην ανοίγεις τέτοια νύχτα πάτερ μουτον παρακάλεσε φοβισμένη

- Γιατί φοβάσαι την καθησύχασε εκείνοςΕίναι η πρώτη φορά που μας κτυπούν τέτοιαώρα την πόρτα Αφού το ξέρεις το σπίτι τουΙερέα διανυκτερεύει κάθε βράδυ

- Ναι μα απόψεhellipΤης χαμογέλασε ο παπα-Θανάσης και

άνοιξε την πόρτα- Πάτερ μου με συγχωρείτε που ήρθα τέ-

τοια ώρα όμως η μάνα μου πεθαίνει και ζητάνα εξομολογηθεί και να κοινωνήσει

Ο άνθρωπος που στεκόταν μπροστά τουπαρόλο που ήταν άντρας έτρεμε ολόκληροςκι άφηνε τα δάκρυά του δίχως ντροπή να τρέ-χουν

- Πήγαινε εσύ κοντά της παιδί μου και γωπάω ως την εκκλησία να πάρω τη Θεία Κοινω-νία και έρχομαι αμέσως

Έφυγε ο άντρας αφήνοντας στον παπα-Θα-νάση τη διεύθυνσή του

- Που θα πας πάτερ μου μόνος σου τέτοιαώρα μια τέτοια νύχτα Δε φοβάσαι Γιατί δεντον κρατούσες να πάτε συντροφιάraquo

Η παπαδιά μιλούσε και κείνος την κοίταζεαυστηρά

- Μόνος είπες παπαδιά μόνος Κι ο Κύριοςπου θα κουβαλάω στα χέρια μου Α παπαδιάμου κάτι σrsquo έχει πιάσει απόψε και δε μιλάςγνωστικά

Ντύθηκε ο παπα-Θανάσης και βγήκε στοδρόμο Ξέχασε πως ήταν νύχτα Τσικνοπέμ-πτης Δεν τον απασχολούσαν καθόλου οι μα-σκαράδες που έβλεπε γύρω του Ένα μόνο τον

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

19

απασχολούσε να προλάβει να δώσει το laquoφάρ-μακο της αθανασίαςraquo στην ετοιμοθάνατη

Πήρε με δέος στα χέρια του το Σώμα και τοΑίμα του Χριστού και ξαναβγήκε στο δρόμο Δενκοιτούσε ούτε δεξιά ούτε αριστερά Μόνοέτρεχε να προλάβει Σε μια στροφή του δρόμουακούσε γέλια και φωνές Κάποιος φώναξε κοροϊ-δευτικά laquoΤην ευχή σου Δέσποταraquo μα δεν γύ-ρισε να κοιτάξει Και τότε δεν κατάλαβε πωςβρέθηκε κυκλωμένος από μια παρέα μασκαρά-δων που προσπαθούσαν να τον σταματήσουν

- Συνάδελφε πού πάμεΈνας νεαρός μασκαρεμένος σε παπά με

χνώτο που μύριζε ποτό στεκόταν μπροστά τουκρατώντας στο χέρι ένα σταυρό Τα lsquoχασε οπαπα-Θανάσης και πριν προλάβει να πει τίποταδέχτηκε την επίθεση όλου του τσούρμου Άλλοςτον τραβούσε από τα ράσα κι άλλος του έβγαζετο καλυμμαύχι

Ο παπα-Θανάσης έσφιξε στο στήθος του τrsquoάχραντα Μυστήρια και προσπάθησε να τους μι-λήσει μα κανένας δεν άκουγε Κάποιος τότε τουτράβηξε τη γενειάδα και -σαν να τον κτύπησεηλεκτρικό ρεύμα- άρχισε να φωνάζει

- Είναι αληθινός ρε είναι αληθινόςΗ παρέα κοκκάλωσε στη θέση της κι ο παπα-

Θανάσης με το πρόσωπο μουσκεμένο από τονιδρώτα της αγωνίας και τα δάκρυά του τους κοί-ταξε χωρίς να μιλά

- Συγγνώμη πάτερ είπε εκείνος που του τρά-βηξε τη γενειάδα Νομίζαμε πως ήσασταν ψεύ-τικος σαν κι αυτόν καιhellip

- Σας είδαμε και τέτοια ώρα έξω και ήμαστανσίγουροι πως ήσασταν μασκαρεμένος Συγχωρέ-στε μας είπε ένας άλλος

- Πάω να κοινωνήσω μια ετοιμοθάνατη παι-διά μου Ο θάνατος δεν έχει ώρες κατάλ ληλεςκαι ακατάλληλες κι εγώ τρέχω να τον προλάβωΚαι συ παιδί μου βγάλε τα ράσα τα τιμημέναΜην αμαρτάνεις άλλο ρεζιλεύοντάς τα Είναιπολύ ιερό το ράσο για να μασκαρεύεσαι μrsquoαυτό Τραβάτε στα σπίτια σας παιδιά μου κι οΘεός να σας συγχωρέσει

Άνοιξε το βήμα του ο παπα-Θανάσης για νακερδίσει το χαμένο χρόνο Ήταν πικραμένος ωςτα κατάβαθά του Τόσο πολύ λοιπόν χάλασανοι άνθρωποι ώστε μασκαρεύονται και ιερείς

- Πάτερ ΠάτερΗ φωνή που έφτασε στα αυτιά του ήταν γε-

μάτη αγωνία Σταμάτησε και περίμενε Ένας νε-αρός κατακόκκινος από την τρεχάλα και τηνντροπή έφτασε κοντά του λαχανιασμένος

- Πάτερ Είμαι κείνος που ντύθηκε παπάς Τοέκανα εντελώς απερίσκεπτα πάτερ καιhellip καιθέλω να lsquoρθω μαζί σας στο σπίτι της έτοιμοθά-νατης Δενhellip δεν θέλω να σας πάρουν κι άλλοιγια ψεύτικοhellip

Ο παπα-Θανάσης του έκανε νόημα να τονακολουθήσει Στα χέρια του ο νεαρός κρατούσετο σταυρό που είχε μαζί του Μπήκαν στο σπίτιτης ετοιμοθάνατης σιωπηλοί

- Χαίρομαι πάτερ που βρήκατε και παπαδάκικαι δεν ήρθατε μόνος είπε ο άντρας που τονείχε καλέσει

Ο νεαρός ξανακοκκίνησε και κοίταξε με αγω-νία τον παπα-Θανάση

Ναι ο Θεός μου τον έστειλε είπε εκείνος καιτα λόγια του καρφώθηκαν στην καρδιά του νεα-ρού

- Πάτερ δεν θα σας εγκαταλείψω ποτέ έλεγεο νεαρός λίγη ώρα αργότερα όταν ο παπα-Θα-νάσης κλείδωνε το ναό αφήνοντας ξανά μέσατο Σώμα και το Αίμα του Χριστού θα γίνω ο βοη-θός σας το παπαδάκι σας Ίσως έτσι με συγχω-ρήσει ο Θεός για την ιεροσυλία που έκανα

-Άμποτε παιδί μου να το φορέσεις το ράσοκι αληθινά είπε ο παπα-Θανάσης και τον ευλό-γησε με τα δυό του χέρια εκείνα που πριν απόλίγο κρατούσαν τον Ίδιο τον Κύριο Και παράξενοο παπα-Θανάσης είχε τη σιγουριά πως αυτό θαγινόταν κάποια μέρα Και ακόμα πιο παράξενοτην ίδια σιγουριά ένιωσε μέσα του κι ο νεαρός

Όσο πιό άρρωστος και πιοαμαρτωλός είσαι τόσο πιο

κατάλληλος είσαι για να σε πάρει σταχέρια του ο Χριστός

Όταν στο χέρι σου κρατάς σφυρίγύρω σου βλέπεις καρφιά

Όταν στα χέρια σου κρατάς ανθοδο-χείο γύρω σου βλέπεις λουλούδια

(Άγιος Νικόλαος Καβάσιλας)

Σταγόνες

Πίστεως

20

Ηταν δυο αδέλφιαmiddot τα οποία αφού μοιράστη-καν αναμεταξύ τους την πατρική περιουσίαο ένας έμεινε στο σπίτι ενώ ο άλλος έφυγεσε μακρινή χώρα Εκεί αφού κατέφαγε όλα όσατου δόθηκαν δυστύχησε και υπέφερε μη υπομέ-νοντας τη ντροπή από τη φτώχεια (Λουκά 15 11κε) Αυτή την παραβολή θέλησα να σας την πωγια να μάθετε ότι υπάρχει άφεση αμαρτημάτωνκαι μετά το Βάπτισμα εάν είμαστε προσεκτικοίΚαι το λέγω αυτό όχι για να σάς κάνω αδιάφο-ρους αλλά για να σας απομακρύνω από την από-γνωση Γιατί η απόγνωση μας προξενεί χειρότερακακά και από τη ραθυμίαΑυτός λοιπόν ο υιός αποτελεί την εικόνα εκεί-νων που αμάρτησαν μετά το Βάπτισμα Και ότιφανερώνει εκείνους που αμάρτησαν μετά το Βά-πτισμα αποδεικνύεται από το ότι ονομάζεται υιόςΓιατί κανένας δεν μπορεί να ονομασθεί υιόςχωρίς το Βάπτισμα Επίσης διέμενε στην πατρικήοικία και μοιράστηκε όλα τα πατρικά αγαθά ενώπριν από το Βάπτισμα δεν μπορεί κανείς να λάβειτην πατρική περιουσία ούτε να δεχθεί κληρονο-μία Ώστε με όλα αυτά μας υπαινίσσεται το σύ-νολο των πιστώνΕπί σης ήταν αδελφός εκείνου που είχε προκόψειΑδελφός όμως δεν θα μπορούσε να γίνει χωρίςτην πνευματική αναγέννηση Αυτός λοιπόν αφούέπεσε στη χειρότερη μορφή κακίας τι λέγει laquoΘαεπιστρέψω στον πατέρα μουraquo (Λουκά 1518) Γιαυτό ο πατέρας του τον άφησε και δεν τον εμπό-δισε να φύγει στην ξένη χώρα για να μάθει καλάμε την πείρα πόση ευεργεσία απολάμβανε ότανβρισκόταν στο σπίτι Γιατί πολλές φορές ο

Θεός όταν δεν πείθει με το λόγο του αφή-νει να διδαχθούμε από την πείρα των πραγ-μάτων πράγμα βέβαια που έλεγε και στουςΙουδαίουςΑ φού λοιπόν ο άσωτος έφυγε στην ξένη χώρα καιαπό τα ίδια τα πράγματα έμαθε πόσο μεγάλοκακό είναι να χάσει κανείς το πατρικό του σπίτιεπέστρεψε και ο πατέρας του τότε δεν του κρά-τησε κακία αλλά τον δέχτηκε με ανοιχτή αγκαλιάΓιατί άραγε Επειδή ήταν πατέρας και όχι δικα-στής Και στήθηκαν τότε χοροί και συμπόσια καιπανηγύρια και όλο το σπίτι ήταν φαιδρό και χα-ρούμενο Τι μου λες τώρα άνθρωπέ μου Αυτέςείναι οι αμοιβές της κακίας Όχι της κακίας άν-θρωπε αλλά της επιστροφής Όχι της πονηρίαςαλλά της μεταβολής προς το καλύτεροΚαι ακούστε και το σπουδαιότερο Αγανάκτησε γιrsquoαυτά ο μεγαλύτερος υιός Ο πατέρας όμως τονέπεισε κι αυτόν μιλώντας του με πραότητα και λέ-γοντας laquoσυ πάντοτε ζούσες μαζί μου ενώ αυτόςήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρός και ξανα-βρήκε τη ζωή τουraquo (Λουκά 1531-32) Όταν πρέπεινα διασώσει τον χαμένο λέγει laquoΔεν είναι ώρατώρα για δικαστήρια ούτε για λεπτομερή εξέ-ταση αλλά είναι ώρα μόνο φιλανθρωπίας καισυγγνώμηςraquo Κανένας ιατρός που έχει αμελήσει ο

ίδιος να δώσει φάρμακο στον ασθενή δεν ζητείευθύνες απ αυτόν για την αταξία του και ούτε τοντιμωρεί Και αν ακόμα χρειαζόταν να τιμωρηθεί οάσωτος τιμωρήθηκε αρκετά ζώντας στην ξένηχώραΤόσο λοιπόν χρόνο στερήθηκε τη συντροφιάμας και έζησε παλεύοντας με την πείνα την ατί-μωση και τα χειρότερα κακά Γιrsquo αυτό λέγει ο πα-τέρας laquoήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρόςκαι ξαναβρήκε τη ζωή τουraquo Μη βλέπεις λέγει ταπαρόντα αλλά σκέψου το μέγεθος της προηγού-μενης συμφοράς Αδελφό βλέπεις όχι ξένο Στονπατέρα του επέστρεψε που ξεχνάει τα περασμέναη καλύτερα που θυμάται εκείνα μόνο τα οποίαμπορούν να τον οδηγήσουν σε συμπάθεια καιέλεος σε στοργή και ευσπλαχνία τέτοια που ται-ριάζει στους γονείς Γι αυτό δεν είπε εκείνα πουέπραξε ο άσωτος αλλά εκείνα που έπαθε Δεν λυ-πήθηκε ότι κατέφαγε την περιουσία του αλλrsquo ότιπεριέπεσε σrsquo αμέτρητα κακά[] Ασκώντας την αρετή να φοβόμαστε μήπωςπέσουμε στηριζόμενοι στο θάρρος μας Και όταναμαρτάνουμε να μετανοούμε Και εκείνο που είπααρχίζοντας την ομιλία αυτό λέγω και τώρα Είναιπροδοσία της σωτηρίας μας αυτά τα δύο δηλαδήκαι το να έχουμε θάρρος όταν είμαστε ενάρετοικαι το να απελπιζόμαστε όταν είμαστε πεσμένοιστην κακίαΓιrsquo αυτό ο Παύλος για νrsquo ασφαλίσει εκείνουςπου ασκούν την αρετή έλεγε laquoΕκείνος που νομί-ζει ότι στέκεται ας προσέχει μήπως πέσειraquo (ΑrsquoΚορ 10 12) Και πάλι laquoΦοβάμαι μήπως ενώ κή-ρυξα σε άλλους εγώ ο ίδιος βρεθώ ανάξιοςraquo (ΒrsquoΚορ 11 3) Ανορθώνοντας πάλι τους πεσμένουςκαι διεγείροντάς τους σε μεγαλύτερη προθυμίαδιακήρυττε έντονα στους Κορινθίους γράφονταςτα εξής laquoΜήπως πενθήσω πολλούς που αμάρτη-σαν προηγουμένως και δεν μετανόησανraquo (Βrsquo Κορ12 21) Για να δείξει ότι είναι άξιοι θρήνων όχιτόσο εκείνοι που αμαρτάνουν όσο εκείνοι πουδεν μετανοούν για τα αμαρτήματά τους Και οπροφήτης πάλι λέγει laquoΜήπως εκείνος που πέφτειδεν σηκώνεται η εκείνος που παίρνει στραβόδρόμο δεν επιστρέφειraquo (Ιερ 8 4) Γι αυτό και οΔαυίδ παρακαλεί αυτούς ακριβώς λέγοντας laquoΣή-μερα εάν ακούσετε τη φωνή Αυτού μη σκληρύ-νετε τις καρδιές σας όπως τότε που Τονπαραπίκραναν οι πατέρες σαςraquo (Ψαλμ 94 8)Όσο λοιπόν θα υπάρχει το σήμερα ας μηαπελπιζόμαστε αλλrsquo έχοντας ελπίδα προς τονΚύριο και έχοντας κατά νουν το πέλαγος της φι-λανθρωπίας Του αφού αποτινάξουμε κάθε τι τοπονηρό από τη σκέψη μας ας ασκούμε με πολλήπροθυμία και ελπίδα την αρετή και ας επιδεί-ξουμε μετάνοια με όλη τη δύναμή μαςΆγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

21

Κ άποιος νέος κάποτε ζώντας ακό-λαστη ζωή θέλησε κάποια Κυ-ριακή να πάει στην εκκλησία απόπεριέργεια Στο κήρυγμά του ο λειτουργόςιερέας μίλησε για τη μετάνοια Ο νέος συγ-κλονίστηκε τόσο πολύ τόσο βαθειά ώστεαποφάσισε να αλλάξει ζωή Μετά το πέραςτης Θείας Λειτουργίας ζήτησε να εξομολο-γηθεί Εξομολογήθηκε και την επομένηαποσύρθηκε στην ερημική του εξοχική κα-τοικία και έκλαιγε νύχτα μέρα για τις αμαρ-τίες του Κατά παράδοξο όμως τρόπο δενμπορούσε να παρηγορηθείΜια νύχτα σαν σε όραμα βλέπει τον Κύριοτριγυρισμένο από ουράνιο φως και με κα-λοσύνη τον ρωτάει με την γλυκύτατηεκείνη φωνή Του- Τι έχεις παιδί μου και κλαις με τόσο πόνο- Κλαίω Κύριε γιατί έπεσα Έπεσα είπε μεαπόγνωση ο αμαρτωλός νέος- Ε τότε σήκω- Δεν μπορώ μόνος ΚύριεhellipΤότε άπλωσε το θεϊκό Του χέρι ο Βασιλεύςτης αγάπης ο φιλάνθρωπος Κύριος και τονβοήθησε να σηκωθεί Εκείνος όμως δενσταμάτησε να κλαίειhellipΚαι τον ρωτάει ο Κύ-ριος- Τώρα γιατί κλαίς- Πονώ Χριστέ μου γιατί σε λύπησα Ξό-δεψα τον πλούτον των χαρισμάτων σου καιτα νιάτα μου στις ασωτείεςΈβαλε τότε με στοργή το χέρι Του ο φιλάν-θρωπος Δεσπότης στο κεφάλι του πονεμέ-νου αμαρτωλού και του είπε με πολλήιλαρότητα- Αφού για μένα κλαις τόσο πολύ και lsquoγω ξέ-χασα όλες σου τις αμαρτίεςΟ νέος σήκωσε τα μάτια του για να ευχαρι-στήσει τον Σωτήρα του Χριστόν μα Εκείνοςείχε εξαφανιστείΛυτρωμένος πλέον από το βάρος της αμαρ-τίας και αναγεννημένος επέστρεψε στοσπίτι του Από τότε έγινε το πιο λαμπρό πα-ράδειγμα ενός πιστού χριστιανού μέσα καιέξω απrsquo το σπίτι του με λόγια και με έργα

Τα δάκρυατων μετανοούντων

είναι ο αίνοςτων αγγέλωνΖαν ντε λα Φοντέν

(Γάλλος ποιητής 1621-1695)

Η ικανότητανα συγχωρέσει

είναι η ιδιότητα

του δυνατού

Οι αδύναμοι ποτέ

δεν συγχωρούνε

Γκάντι

(Ινδός πολιτικός 1869-1948)

Σταγόνες

Πίστεως

22

ΗΘεία Λειτουργία των Προηγιασμένων (ή όπως την ονομάζουμε ηΛειτουργία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής) τελείται σήμερα στουςναούς μας το πρωί των καθημερινών της Τεσσαρακοστής ημερών

δηλαδή εργασίμων και γι᾿ αυτό λίγοι είναι εκείνοι που δεν δεσμεύονταικατά τις ώρες αυτές από τα επαγγέλματα η την υπηρεσία τους Τα τελευ-ταία χρόνια γίνεται μια πολύ επαινετή προσπάθεια αξιοποιήσεώς της Σεπολλούς ναούς τελείται κάθε Τετάρτη απόγευμα σε ώρες που πολλοί ανόχι όλοι οι πιστοί έχουν τη δυνατότητα να παρευρεθούν στην τέλεσή της

Το όνομά της η Λειτουργία αυτή το πήρε από την ίδια τη φύση τηςΕίναι στην κυριολεξία Λειτουργία laquoπροηγιασμένων δώρωνraquo Δεν είναι δη-λαδή λειτουργία όπως οι άλλες γνωστές λειτουργίες του Μεγάλου Βασι-λείου και του ιερού Χρυσοστόμου στις οποίες έχουμε προσφορά καικαθαγιασμό Τιμίων Δώρων Τα Δώρα είναι καθαγιασμένα προηγιασμένααπό άλλη Λειτουργία που τελέσθηκε σε άλλη ημέρα Τα προηγιασμέναδώρα προτίθενται κατά την λειτουργία των Προηγιασμένων για να κοι-νωνήσουν απ᾿ αυτά και να αγιασθούν οι πιστοί Με άλλα λόγια η λει-τουργία των προηγιασμένων είναι μετάληψη κοινωνία

Η Θεία Λειτουργία κατά την περίοδο της Μ Τεσσαρακοστής τελούντανμόνον κατά τα Σάββατα και τις Κυριακές Παλαιό έθιμο επικυρωμένο απόεκκλησιαστικούς κανόνες απαγόρευε την τέλεση της θείας λειτουργίαςκατά τις ημέρες της εβδομάδος γιατί αυτές ήσαν ημέρες νηστείας και πέν-θους Η τέλεση της Θείας Λειτουργίας ήταν κάτι το ασυμβίβαστο προςτον χαρακτήρα των ημερών αυτών Η Λειτουργία είναι πασχάλιο μυστή-ριο που έχει έντονο τον πανηγυρικό τον χαρμόσυνο τον επινίκιο χαρα-κτήρα Αυτό όμως γεννούσε ένα πρόβλημα Οι χριστιανοί έπρεπε νακοινωνήσουν δυο φορές τουλάχιστον ακόμη κατά την εβδομάδα το λιγό-τερο δηλαδή κατά τις ενδιάμεσες ημέρες την Τετάρτη και την Παρασκευήπου μνημονεύει και ο Μέγας Βασίλειος Η λύση ήδη υπήρχε Οι πιστοί θακοινωνούσαν από Προηγιασμένα Άγια Οι ημέρες αυτές ήσαν ημέρες νη-στείας Νηστεία την εποχή εκείνη σήμαινε πλήρη αποχή τροφής μέχρι τηνδύση του ηλίου Η κοινωνία λοιπόν θα έπρεπε να κατακλείσει την νη-στεία να γίνει δηλαδή μετά την ακολουθία του εσπερινού

Στο σημείο αυτό συνδέεται η ιστορία με την σημερινή πράξη Η Λει-τουργία των Προηγιασμένων είναι σήμερα ακολουθία εσπερινού στηνοποία προστίθεται η παράθεση των δώρων οι προπαρασκευαστικές ευχέςἡ θεία κοινωνία και η ευχαριστία ύστερα από αυτήν Η διαμόρφωσή τηςμέσα στο όλο πλαίσιο της Τεσσαρακοστής της έδωσε ένα έντονο laquoπεν-θηρόraquo κατά τον Θεόδωρο Στουδίτη χαρακτήρα (Ερμηνεία της Θείας Λει-τουργίας των Προηγιασμένων) Με τον εσπερινό συμπλέκονται τροπάριακατανυκτικά οι ιερείς φέρουν πένθιμα άμφια η αγία τράπεζα και τατίμια δώρα είναι σκεπασμένα με μαύρα καλύμματα οι ευχές είναι γεμάτεςταπείνωση και συντριβή laquoΜυστικωτέρα εις παν η τελετή γίνεταιraquo κατάτον ίδιο Πατέρα

Καιρός να ρίξουμε μια ματιά σ᾿ αυτήν την ίδια την Λειτουργία τωνΠροηγιασμένων στη μορφή που ύστερα από μακρά εξέλιξη αποκρυσταλ-λώθηκε και κατά την οποία τελείται σήμερα στους ναούς μας Ήδη επι-σημάναμε τα δυο λειτουργικά στοιχεία που την συνθέτουν τηνακολουθία του Εσπερινού και την Θεία Κοινωνία Το πρώτο μέρος τηςαποτελεί ο συνήθης εσπερινός της Τεσσαρακοστής με μικρές μόνο τροπο-ποιήσεις

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

23

Ο ιερεύς κατά την ψαλμωδία της Θrsquo ώρας εν-δύεται την ιερατική του στολή και θυμιά Ηέναρξη γίνεται με το laquoΕυλογημένη η βασιλείαhellipraquoκατά τον τύπο της Θείας Λειτουργίας Ανα-γινώσκεται ο προοιμιακός (103ος) δηλαδή ψαλμόςπου περιγράφει το δημιουργικό έργο του ΘεούlaquoEυλόγει η ψυχή μου τον Κύριονmiddot Κύριε ο Θεόςμου εμεγαλύνθης σφόδραhellipraquo Είναι το προοίμιοτου εσπερινού αλλά και όλης της ακολουθίας τουνυχθημέρου που αρχίζει ως γνωστό από το από-γευμα πρώτο μέρος του εικοσιτετραώρου θεωρεί-ται η νύκτα Ύστερα ο διάκονος ή εν απουσία τουο ιερέας θέτει στο στόμα των πιστών τα αιτήματατης προσευχής laquoΕν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμενraquoτα ειρηνικά Ακολουθεί η ανάγνωση του ΙΗrsquo κα-θίσματος του Ψαλτηρίου laquoΠρος Κύριον εν τωθλίβεσθαί με εκέκραξα και εισήκουσέ μουhellipraquo(Ψαλμοί 119-133) Είναι το τμήμα του Ψαλτηρίουπου έχει καθορισθεί να αναγινώσκεται κατά τουςεσπερινούς της Τεσσαρακοστής

Ο ιερεύς εν τω μεταξύ ετοιμάζει στην Πρόθεσητα Προηγιασμένα -από την Λειτουργία του προ-ηγουμένου Σαββάτου ή της Κυριακής- ΤίμιαΔώρα Αποθέτει τον Άγιο Άρτο στο Δισκάριο κάνειτην ένωση του οίνου και του ύδατος στο ΆγιοΠοτήριο και τα καλύπτει Ο εσπερινός συνεχίζεταιμε την ψαλμωδία των ψαλμών του λυχνικού καιτων κατανυκτικών τροπαρίων των εκάστοτε ημε-ρών που περιλαμβάνονται στους τελευταίους στί-χους των ψαλμών αυτών και γίνεται ἡ είσοδοςΔιαβάζονται δυο αναγνώσματα από την ΠαλαιάΔιαθήκη ένα από την Γένεση και ένα από το βι-βλίο των Παροιμιών Θα σταθούμε για λίγο στηνκατανυκτική ψαλμωδία του laquoΚατευθυνθήτωraquoτου δευτέρου στίχου του 140ου ψαλμού Ψάλλεταιμετά από τα αναγνώσματα έξι φορές από τονιερέα και τους χορούς ενώ ο ιερέας θυμιά τηνΑγία Τράπεζα

laquoΚατευθυνθήτω η προσευχή μουως θυμίαμα ενώπιόν σου

έπαρσις των χειρών μου θυσία εσπερινήraquoΚατόπιν γίνεται η εκτενής δέηση υπέρ των τά-

ξεων των μελών της Εκκλησίας των Κατηχουμέ-νων των ετοιμαζομένων για το άγιο Βάπτισμαlaquoτων προς το φώτισμα ευτρεπιζομένωνraquo και τωνπιστών Και μετά την απόλυση των Κατηχουμέ-νων έρχεται το δεύτερο μέρος η κοινωνία των μυ-στηρίων

Την μεταφορά των Προηγιασμένων Δώρων απότην Πρόθεση στο Θυσιαστήριο που γίνεται μεάκρα κατάνυξη ενώ οι πιστοί προσπίπτουν laquoμέ-χρις εδάφουςraquo συνοδεύει η ψαλμωδία του αρχαίουύμνου laquoΝυν αι δυνάμειςraquo

laquoΝῦν αἱ δυνάμεις τῶν οὐρανῶν σύν ἡμῖνἀοράτως λατρεύουσιν ἰδού γάρ εἰσπορεύεται ὁ

βασιλεύς τῆς δόξης Ἰδού θυσία μυστικήτετελειωμένη δορυφορεῖται Πίστει καί πόθῳ

προσέλθωμεν ἵνα μέτοχοι ζωῆς αἰωνίουγενόμεθα Ἀλληλούϊαraquo

Η προπαρασκευή για την Θεία Κοινωνία περι-λαμβάνει κυρίως την Κυριακή προσευχή (Πάτερημών) ακολουθεί η Κοινωνία και μετά από αυτήνη ευχαριστία Και η Λειτουργία κλείνει με την κα-τανυκτική οπισθάμβωνο ευχή Είναι δέηση πουσυνδέει την τέλεση της κατανυκτικής αυτής Λει-τουργίας προς την περίοδο των Νηστειών Ο πνευ-ματικός αγώνας της Τεσσαρακοστής είναισκληρός αλλά και η νίκη κατά των αοράτων εχ-θρών είναι βεβαία για τους αγωνιζομένους τονκαλόν αγώνα Η Ανάσταση δεν είναι μακράν Αςτην διαβάσουμε προσεκτικά Είναι από τα ωραι-ότερα εκκλησιαστικά κείμενα

laquoΔέσποτα παντοκράτορ ὁ πᾶσαν τήν κτίσιν ἐνσοφίᾳ δημιουργήσας ὁ διά τήν ἄφατόν σουπρόνοιαν καί πολλήν ἀγαθότητα ἀγαγών ἡμᾶς εἰςτά πανσέπτους ἡμέρας ταύτας πρός καθαρισμόνψυχῶν καί σωμάτων πρός ἐγκράτειαν παθῶνπρός ἐλπίδα ἀναστάσεως ὁ διά τεσσαράκονταἡμερῶν πλάκας χειρίσας τά θεοχάρακτα γράμματατῷ θεράποντί σου Μωσεῖ παράσχου καί ἡμῖνἀγαθέ τόν ἀγῶνα τόν καλόν ἀγωνίσασθαι τόνδρόμον τῆς νηστείας ἐκτελέσαι τήν πίστινἀδιαίρετον τηρῆσαι τάς κεφαλάς τῶν ἀοράτωνδρακόντων συνθλάσαι νικητάς τε τῆς ἁμαρτίαςἀναφανῆναι καί ἀκατακρίτως φθάσαιπροσκυνῆσαι καί τήν ἁγίαν ἀνάστασινraquo

Η Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων είναιμία από τις ωραιότερες και κατανυκτικότερες ακο-λουθίες της Εκκλησίας μας Αλλά συγχρόνως καιμία διαρκής πρόσκληση για την συχνή κοινωνίατων θείων μυστηρίων Μια φωνή από τα βάθητων αιώνων από την αρχαία ζωντανή παράδοσητης Εκκλησίας Φωνή που λέγει ότι ο πιστός δενμπορεί να ζει την ζωή του Χριστού αν δεν ανανε-ώνει διαρκώς την ένωσή του με την πηγή τηςζωής το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου Διότι οΧριστός είναι laquoη ζωή ημώνraquo (Κολοσ 3 4)

ΟΙ

24

ΟΙ

ΚΟ

ΙΣταγόνες

Πίστεως

24

Ι Σ Τ Ο Ρ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Αγγελος πρωτοστάτης οὐρανόθεν ἐπέμφθη εἰπεῖντῇ Θεοτόκῳ τὸ Χαῖρεmiddot καὶ σὺν τῇ ἀσωμάτῳ

φωνῇ σωματούμενόν σε θεωρῶν Κύριε ἐξίστατο καὶἵστατο κραυγάζων πρὸς Αὐτὴν τοιαῦτα

Ο αρχάγγελος Γαβριήλ έρ-χεται και φέρνει το θεϊκό

μήνυμα το laquoχαῖρεraquoστη Θεοτόκο

Αρχάγγελος Γαβριήλ

Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Βλέπουσα ἡ Ἁγία ἑαυτήν ἐν ἁγνείᾳ φησὶ τῷ Γα-βριὴλ θαρσαλέωςmiddot τὸ παράδοξόν σου τῆς φωνῆς

δυσπαράδεκτόν μου τῇ ψυχῇ φαίνεταιmiddot ἀσπόρου γὰρσυλλήψεως τὴν κύησιν πὼς λέγεις κράζων

Η Θεοτόκος απορείγια τον παράδοξο τρόπο

της συλλήψεως Ἀλληλούια

Γνῶσιν ἄγνωστον γνῶναι ἡ Παρθένος ζητοῦσαἐβόησε πρὸς τὸν λειτουργοῦνταmiddot ἐκ λαγόνων

ἁγνῶν υἷον πῶς ἔσται τεχθῆναι δυνατόνλέξον μοι Πρὸς ἥν ἐκεῖνος ἔφησεν ἐν φόβῳπλὴν κραυγάζων οὕτω

Ο Γαβριήλ της εξηγεί τηναπόρρητη βουλή του Θεού

ΑρχάγγελοςΓαβριήλ

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Δύναμις τοῦ Ὑψίστου ἐπεσκίασε τότε πρὸς σύλ-ληψιν τῇ Ἀπειρογάμῳmiddot καὶ τὴν εὔκαρπον ταύτης

νηδύν ὡς ἀγρὸν ὑπέδειξεν ἡδὺν ἅπασι τοῖς θέλουσιθερίζειν σωτηρίαν ἐν τῷ ψάλλειν οὕτως

Η δύναμη του Θεούεπισκιάζει την Παρθένο

και συλλαμβάνειτον Υιό του Θεού

Ἀλληλούια

Εχουσα θεοδόχον ἡ Παρθένος τὴν μήτραν ἀνέ-δραμε πρὸς τὴν Ἐλισάβετ Τὸ δὲ βρέφος ἐκείνης

εὐθὺς ἐπιγνόν τὸν ταύτης ἀσπασμὸν ἔχαιρε καὶἅλμασιν ὡς ἄσμασιν ἐβόα πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η Θεοτόκος επισκέπτεταιτη συγγενή της Ελισάβετ

η οποία κυοφορεί τον Πρό-δρομο και ανταλλάσσουν

προφητικούς λόγους

Ιωάννηςο Βαπτιστής(ως έμβρυο)

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ζάλην ἔνδοθεν ἔχων λογισμῶν ἀμφιβόλων ὁ σώ-φρων Ἰωσὴφ ἐταράχθηmiddot πρὸς τὴν ἄγαμόν σὲ θε-

ωρῶν καὶ κλεψίγαμον ὑπονοῶν Ἄμεμπτεmiddot μαθὼν δέσου τὴν σύλληψιν ἐκ Πνεύματος Ἁγίου ἔφη

Ο Ιωσήφ μνηστήρας τηςΠαρθένου αμφιβάλλειαλλά ενημερώνεται από

τον άγγελο για το μυστή-ριο της συλλήψεως

Ἀλληλούια

Ηκουσαν oἱ ποιμένες τῶν Ἀγγέλων ὑμνούντων τὴνἔνσαρκον Χριστοῦ παρουσίανmiddot καὶ δραμόντες ὡς

πρὸς ποιμένα θεωροῦσι τοῦτον ὡς ἀμνὸν ἄμωμον ἐνγαστρὶ τῆς Μαρίας βοσκηθένταἥν ὑμνοῦντες εἶπον

Ο Χριστός γεννιέται και οιποιμένες έρχονται και Τον

προσκυνούν οι ποιμένες Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Θεοδρόμον ἀστέρα θεωρήσαντες Μάγοι τῇ τού-του ἠκολούθησαν αἴγλῃmiddot καὶ ὡς λύχνον κρα-

τοῦντες αὐτόν διrsquo αὐτοῦ ἠρεύνων κραταιὸν Ἄνακτακαὶ φθάσαντες τὸν ἄφθαστονἐχάρησαν αὐτῷ βοῶντες

Το αστέρι δείχνειτον δρόμο στους μάγους

της Ανατολής Ἀλληλούια

Ιδον παῖδες Χαλδαίων ἐν χερσὶ τῆς Παρθένου τὸνπλάσαντα χειρὶ τοὺς ἀνθρώπουςmiddot καὶ Δεσπότην

νοοῦντες αὐτόν εἰ καὶ δούλου μορφὴν ἔλαβενἔσπευσαν τοῖς δώροις θεραπεῦσαικαὶ βοῆσαι τῇ Εὐλογημένῃ

Η προσκύνηση των μάγων οι Μάγοι Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Κήρυκες θεοφόροι γεγονότες οἱ Μάγοι ὑπέστρε-ψαν εἰς τὴν Βαβυλῶνα ἐκτελέσαντές σου τὸν

χρησμόν καὶ κηρύξαντές σε τὸν Χριστὸν ἅπασινἀφέντες τὸν Ἡρώδην ὡς ληρώδη μὴ εἰδότα ψάλλειν

Οι μάγοι(θεοφόροι κήρυκες)

επιστρέφουν από άλλοδρόμο στη Βαβυλώνα

Ἀλληλούια

Λάμψας ἐν τῇ Αἰγύπτῳ φωτισμὸν ἀληθείας ἐδίω-ξας τοῦ ψεύδους τὸ σκότοςmiddot τὰ γὰρ εἴδωλα ταύ-

της Σωτήρ μὴ ἐνέγκαντά σου τὴν ἰσχὺν πέπτωκεν οἱτούτων δὲ ῥυσθέντες ἐβόων πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η φυγή στην Αίγυπτοοι πιστοί που σώθηκαν

από τα είδωλα

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Μέλλοντος Συμεῶνος τοῦ παρόντος αἰῶνος μεθί-στασθαι τοῦ ἀπατεῶνος ἐπεδόθης ὡς βρέφος

αὐτῷ ἀλλrsquo ἐγνώσθης τούτω καὶ Θεὸς τέλειοςmiddot διόπερἐξεπλάγη σου τὴν ἄρρητον σοφίαν κράζων

Ο Συμεών δέχεταιστην αγκάλη του

ως βρέφος τον Χριστό Ἀλληλούια

ΤΟ

Υ Α

ΚΑ

ΘΙ

ΣΤ

ΟΥ

Υ

ΜΝ

ΟΥ

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

25

Δ Ο Γ Μ Α Τ Ι Κ Ο - Θ Ε Ο Λ Ο Γ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Nέαν ἔδειξε κτίσιν ἐμφανίσας ὁ Κτίστης ἡμῖν τοῖςὑπrsquo αὐτοῦ γενομένοιςmiddot ἐξ ἀσπόρου βλαστήσας

γαστρός καὶ φυλάξας ταύτην ὥσπερ ἦν ἄφθορον ἵνατὸ θαῦμα βλέποντες ὑμνήσωμεν αὐτὴν βοῶντες

Ο Λόγος του Θεούμε την σάρκωσή Τουδημιουργεί νέα κτίσηη οποία τον δοξολογεί

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ξένον τόκον ἰδόντες ξενωθῶμεν τοῦ κόσμου τὸννοῦν εἰς οὐρανὸν μεταθέντεςmiddot διὰ τοῦτο γὰρ ὁ

ὑψηλὸς Θεός ἐπὶ γῆς ἐφάνη ταπεινὸς ἄνθρωποςmiddot βου-λόμενος ἑλκύσαι πρὸς τὸ ὕψος τοὺς αὐτῷ βοώντας

Ο παράξενος -laquoὁ ξένοςraquo -τόκος προτρέπειτους ανθρώπους

να αποξενωθούν από τονκόσμο και να υψώσουν ο νου τους στον ουρανό

Ἀλληλούια

Ολως ἦν ἐν τοῖς κάτω καὶ τῶν ἄνω οὐδόλως ἀπῆν ὁἀπερίγραπτος Λόγοςmiddot συγκατάβασις γὰρ θεϊκή

οὐ μετάβασις τοπικὴ γέγονε καὶ τόκος ἐκ Παρθένουθεολήπτου ἀκουούσης ταῦτα

Όλος ήταν στην γη ο δοξο-λογούμενος Λόγος αλλάκαι από τον ουρανό δεν

απουσίαζε

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Πᾶσα φύσις Ἀγγέλων κατεπλάγη τὸ μέγα τῆς σῆςἐνανθρωπήσεως ἔργονmiddot τὸν ἀπρόσιτον γὰρ ὡς

Θεόν ἐθεώρει πᾶσι προσιτὸν ἄνθρωπον ἡμῖν μὲνσυνδιάγοντα ἀκούοντα δὲ παρὰ πάντων οὕτως

Οι άγγελοι θαύμασαν τοέργο της ενανθρώπησης τουΘεού και την κοινωνία του

με τους ανθρώπους

Ἀλληλούια

Ρήτορας πολυφθόγγους ὡς ἰχθύας ἀφώνουςὁρῶμεν ἐπὶ σοὶ Θεοτόκεmiddot ἀποροῦσι γὰρ λέγειν τὸ

πῶς καὶ Παρθένος μένεις καὶ τεκεῖν ἴσχυσαςmiddot ἡμεῖςδὲ τὸ μυστήριον θαυμάζοντες πιστῶς βοῶμεν

Οι σοφοί του κόσμουμένουν άφωνοιμη μπορώντας

νά εξηγήσουν το μυστήριοτης γεννήσεως

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Σῶσαι θέλων τὸν κόσμον ὁ τῶν ὅλων κοσμήτωρπρὸς τοῦτον αὐτεπάγγελτος ἦλθεmiddot καὶ ποιμὴν

ὑπάρχων ὡς Θεός διrsquo ἡμᾶς ἐφάνη καθrsquo ἡμᾶς ἄνθρω-ποςmiddot ὁμοίῳ γὰρ τὸ ὅμοιον καλέσας ὡς Θεὸς ἀκούει

Ο Ποιμένας-Θεός γίνεταιπρόβατο-άνθρωπος για να

σώσει τον κόσμο Ἀλληλούια

Τεῖχος εἶ τῶν παρθένων Θεοτόκε Παρθένε καὶπάντων τῶν εἰς σὲ προστρεχόντων Ὁ γὰρ τοῦ

οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς κατεσκεύασέ σε ποιητήςἌχραντε οἰκήσας ἐν τῇ μήτρᾳ σου καὶ πάντας σοιπροσφωνεῖν διδάξας

Η Παρθένος γίνεται τείχοςπου προστατεύει όλους

τους πιστούς οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Υμνος ἅπας ἡττᾶται συνεκτείνεσθαι σπεύδων τῷπλήθει τῶν πολλῶν οἰκτιρμῶν σουmiddot ἰσαρίθμους

γὰρ τῇ ψάμμῳ ὠδάς ἂν προσφέρωμέν σοι Βασιλεῦἅγιε οὐδὲν τελοῦμεν ἄξιον ὧν δέδωκας ἡμῖν τοῖς σοὶβοῶσιν

Κανένας ύμνος δεν επαρκείγια να υμνηθεί ο Σαρκωθείς

Βασιλέας Ἀλληλούια

Φωτοδόχον λαμπάδα τοῖς ἐν σκότει φανεῖσανὁρῶμεν τὴν ἁγίαν Παρθένονmiddot τὸ γὰρ ἄυλον

ἅπτουσα φῶς ὁδηγεῖ πρὸς γνῶσιν θεϊκὴν ἅπανταςαὐγῇ τὸν νοῦν φωτίζουσα κραυγῇ δὲ τιμωμένη ταῦτα

Η Θεοτόκος είναι η λαμ-πάδα που καθοδηγεί τους

πιστούς στη Θεογνωσία οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Χάριν δοῦναι θελήσας ὀφλημάτων ἀρχαίων ὁ πάν-των χρεωλύτης ἀνθρώπων ἐπεδήμησε διrsquoἑαυτοῦ

πρὸς τοὺς ἀποδήμους τῆς αὐτοῦ Χάριτοςmiddot καὶ σχίσαςτὸ χειρόγραφον ἀκούει παρὰ πάντων οὕτως

Ο Χριστός ήρθε στο κόσμογια να του δώσει χάρη Ἀλληλούια

Ψάλλοντές σου τὸν τόκον ἀνυμνοῦμέν σε πάντεςὡς ἔμψυχον ναόν Θεοτόκε Ἐν τῇ σῇ γὰρ οὶκή-

σας γαστρί ὁ συνέχων πάντα τῇ χειρὶ Κύριος ἡγία-σεν ἐδόξασεν ἐδίδαξε βοᾶν σοὶ πάντας

Η Θεοτόκος είναι έμψυχοςναός στον οποίο

δοξάζεται ο Χριστός οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Ωπανύμνητε Μῆτερ ἡ τεκοῦσα τὸν πάντων ἁγίωνἁγιώτατον Λόγονmiddot δεξαμένη γὰρ τὴν νῦν προ-

σφοράν ἀπὸ πάσης ῥῦσαι συμφορᾶς ἅπαντας καὶτῆς μελλούσης λύτρωσαι κολάσεως τοὺς σοὶ βοῶντας

Ύμνος και ικεσίαπρος την Παρθένο Ἀλληλούια

Σταγόνες

Πίστεως

26

Το να βελτιώνεσαισημαίνει να αλλά-ζεις Το να είσαιτέλειος σημαίνει νααλλάζεις συχνά

Winston Churchill (Πρωθυ-πουργός Μ Βρετανίας 1874-

1965)

Στις προσευχές μαςσυνήθως ζητάμε νrsquoαλλάξουν οι περι-στάσεις και ποτέ νrsquoαλλάξουμε εμείς οιίδιοι

Ανώνυμος

Ο καθένας ονει-ρεύεται να αλλάξειτον κόσμο αλλάκανένας δεν έχεισκοπό νrsquo αλλάξειτον εαυτό του Leo Tolstoy (Ρώσος συγγραφέ-

ας 1828-1910)

Η αρετή της νεό-τητας είναι εφόδιοτων γηρατειών

Μέγας Βασίλειος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

27

Ζ ούσε την τρέλα της νεότητός του μεμοτοσυκλέτα πολλών κυβικών καιαπό ταχύτητα μέγιστη 150 χιλιόμε-τρα ανά ώρα πού ήταν ρυθμισμένη μετάαπό μεταποίηση της μηχανής έφτασε νατρέχει με 230 χιλιόμετρα ανά ώραΕπιδιδόταν δε και σε αυτοσχέδιους συ-ναγωνισμούς με άλλους παρομοίους τουμε μεγάλα χρηματικά στοιχήματα 400 και500 χιλιάδες δραχμέςΌμως ένα απόγευμα στους ειδικούςδρόμους πού επέλεγαν να τρέξουν (αυτούςπου υποτίθεται είναι χωρίς μεγάλη κυκλο-φορία αυτοκινήτων) κατά την ώρα ενόςαυτοσχέδιου συναγωνισμού παρά τηνπροσπάθειά του να αποφύγει ένα αυτοκί-νητο έγινε σφοδρή σύγκρουση και πετά-χτηκε 10 μέτρα μακριά μέσα σε έναχαντάκι έξω από το δρόμοΗ μοτοσικλέτα βεβαίως διαλύθηκε και οίδιος υπέστη θανάσιμα τραύματα Τον πε-ρισυνέλεξαν και τον μετέφεραν στο νοσο-κομείο Μετά από την επιβεβαίωση τωνιατρών τον οδήγησαν κατευθείαν στο νε-κροτομείο όπου ένας νοσοκόμος ndash νεκρο-τόμος ανέλαβε να τον πλύνει και νατακτοποιήσει τα εγχυμένα σπλάχνα τουπροκειμένου να τον παραλάβει το γραφείοτελετών πού είχαν στείλει οι συγγενείςτουΕίχαν περάσει περίπου 8 ώρες από τοσυμβάν Εκείνη την στιγμή ανοίγει ταμάτια του σηκώνεται και κάθεται στομαρμάρινο τραπέζι του νεκροτομείου Ονοσοκόμος έντρομος βάζει τις φωνές καιαρχίζει να τρέχει προς την έξοδο πανικό-βλητοςΑμέσως καταφθάνουν οι ιατροί τον πα-ραλαμβάνουν και τον οδηγούν στο χει-ρουργείο όπου μετά από τις απαιτούμενεςπροσπάθειες laquoσυναρμολόγησηςraquo άρχισενα παρουσιάζει σημεία βελτίωσηςΠαρέμεινε αρκετό χρονικό διάστημαέως ότου θεραπεύτηκε πλήρως και εξήλθεαπό το νοσοκομείο υγιής Στη συνέχεια γιαάγνωστους λόγους εξεδήλωσε την επιθυ-μία να γίνει μοναχόςΟ ίδιος διηγείταιhellip όταν μετά την σύγ-κρουση τραυματίστηκα θανάσιμα (κατάτην δήλωση των ιατρών) ένοιωσα ότιβγήκα από το σώμα μου και αιωρούμενος

πέρασα κατά περίεργο τρόπο ανάμεσααπό μία κολόνα της ΔΕΗ χωρίς να συγ-κρουστώ μαζί τηςΣτη συνέχεια βρέθηκα σε ένα περιβάλ-λον με μισοσκόταδο και τελείως κενόΈνοιωθα πανάλαφρος σαν πούπουλο νααιωρούμαι σrsquo αυτό το κενό και πολύ πε-ρίεργος για το πού βρισκόμουν και τι μουείχε συμβείΕνώ περιπλανιόμουνα για αρκετόχρόνο άρχισα να διακρίνω μία φωτεινήγυναικεία μορφή να με πλησιάζει μέσα σrsquoένα ολόφωτο λευκό νέφος Όταν πλησίασεαρκετά διέκρινα ότι είχε μία υπερκόσμιαγλυκιά έκφρασηΑμέσως την συνέκρινα με τις αγιογρα-φίες πού είχα δει στους ιερούς ναούς ότανμε πήγαινε μικρό παιδί η μητέρα μου καισυμπέρανα ότι ήταν η μορφή της Ύπερα-γίας Θεοτόκου ldquohellipήρθα για τα δάκρυα τηςμάνας σουhellip εσύ θα ζήσεις θα ζήσεις καιθα Μας υπηρέτησηςhelliprdquo μού είπε με γλυκόκαι ειρηνικό ύφος και σιγά σιγά άρχισε ναχάνεταιΜετά από αυτό όλα σαν να έσβησανένοιωσα να διαλύομαι και μία δύναμη ναμε απορροφά με ορμή και να με κατευθύ-νει κάπουΑμέσως ένοιωσα σαν να ξύπνησα απόλήθαργο Βρέθηκα γυμνός με ένα πολυ-τραυματισμένο σώμα στο μαρμάρινο τρα-πέζι του νεκροτομείου ενώ ταυτόχροναάκουγα κάτι (σαν ουρλιαχτά) από έναν άν-θρωπο καθώς απομακρυνόταν τρέχονταςπρος την πόρταhellipΟ νέος αυτός μετά την πλήρη θεραπείατου ήλθε στο Άγιον Όρος σε κάποια Μονήόπου συνάντησε τον ηγούμενο και αφούτου διηγήθηκε το περιστατικό του ατυχή-ματός του εξεδήλωσε την επιθυμία να γίνειμοναχόςΠράγματι εκεί ο γέροντας μετά την απα-ραίτητη δοκιμασία τον έκειρε μοναχό καιτου έδωσε το πατερικό όνομα laquoΣωφρό-νιοςraquoΣήμερα είναι ένας ευλαβής μοναχός οοποίος δεν έπαυσε ποτέ να διηγείται τηνπαράξενη συνάμα και ψυχωφελή αυτήιστορία της ζωής του Στη συνέχεια αναχώ-ρησε για ένα ησυχαστήριο στην ιδιαίτερηπατρίδα του

Σταγόνες

Πίστεως

28

Η 25η Μαρτίου

Τέτοιαν ημέρα διάλεξενη σπλαχνική Μαρίανα ειπεί στον Κύριο του Παντόςπου τ άψυχα εμψυχώνει laquoΚοίτα στη γη τους Χριστια-νούς που μ άπειρη λατρείαεμέ γιορτάζουν σήμερα πόσησκλαβιά πλακώνειraquoΚαι πνεύμα θείο χύθηκε μεμιάςεις την Αγίαψυχή του ενδόξου Γερμανούπου ατρόμητος απλώνειτο ξακουστό το Λάβαρο κι απότην εκκλησίαπρώτος προβαίνει αγωνιστήςκαι πρώτος ξεσπαθώνειΦεύγουν απrsquo όλες τις μεριέςοι Τούρκοι τρομαγμένοι ενώ προφέρει ο Γερμανόςκι ηχολογούν οι άλλοιτον όρκο πrsquo όλην έσειε βαθιάτην οικουμένηΜέρα γλυκιά μέρα λαμπρήμέρα χαριτωμένη Κάθε φορά που η λάμψη σουστην εκκλησιά προβάλλει πάντα με δάφνη ελεύθερη θατην ιδείς σπαρμένηΓεώργιος Μαρτιννέλης

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ

ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ ΟΘΩΝΑ

Όταν ήρθε ως βασιλεύς στην Ελλάδα ό δε-καεπταετής ακόμη Όθων συνοδευόμενοςαπό τρεις Βαυαρούς αντιβασιλείς πού θα κυ-βερ νούσαν ως την ενηλικίωση του πολλοίΈλλη νες χαιρέτισαν με ενθουσιασμό τηνάφιξη του Μεταξύ αυτών και ό αγωνιστής τηςΕλληνικής Επαναστάσεως Ιωάννης Μακρυ-γιάννης Γρή γορα όμως διαψεύστηκαν οι ελ-πίδες του γνή σιου αυτού Έλληνα από τηντακτική πού ακολούθησε ή Αντιβασιλεία απέ-ναντι στους αγωνιστές Ό στρατός κύριο κέν-τρο της βαυαροκρατίας μεταβλήθηκε σετακτικός Στα τέλη του 1834 είχαν ενταχθεί σ᾽αυτόν 5000 περίπου Βαυαροί και ελάχιστοιΈλληνες ενώ απορρί φθηκαν με την πρόφασηότι ήταν υπεράριθμοι οι 10000 Έλληνες πούμέχρι τότε αποτε λούσαν τα στρατιωτικά σώ-ματα πού κατήγαγαν εκπλη κτικούς θριάμ-βους κατά των Τούρκων και των Αιγυπτίων

Οι αγωνιστές αυτοί στερούμενοι τακτικούεπαγγέλματος κατάντησαν ζητιάνοι ή και λη -στές Ό Μακρυγιάννης εκλεγμένος τότε δη-μο τικός σύμβουλος του Δήμου Αθηναίωναπευθύνει στον βασιλέα μια επιστολή πούφα νερώνει την ανιδιοτέλεια και το ψυχικότου με γαλείο Δεν διστάζει όχι μόνο να ασκή-σει αυστηρή κριτική στην Αντιβασιλεία αλλάκαι να παρακαλέσει να κοπεί ό μισθός τουόλος και να δοθεί σε δυστυχείς συναγωνι-στές του Λόγος με καταφανείς τις προεκτά-σεις στο παρόν

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

29

Βασιλεύ

Ως ένας και εγώ αγωνιστής εις τα περασμένα δεινά της πατρίδος μου έγνώρισα εις πολλά

μέρη ανδρείους στρατιωτικούς και τιμίους πολίτας όπου έθυσίαζον και την κατάστασίν τους

και την ιδίαν ζωήν τους με μεγάλην εύχαρίστησιν διά να ιδούν μίαν ήμέραν την πατρίδα τους

έλευθέραν Πολλοί από αυτούς έσκοτώθηκαν είς τόν πόλεμονrsquo άλλοι έμειναν αιχμάλωτοι και

άλλοι έπληγώθηκαν και τώρα μετά την έλευθέρωσιν της πατρίδος τούς βλέπω να περιπα-

τούν είς τούς δρόμους γυμνοί και ξυπόλυτοι βλέπω χήρας και ορφανά να ζητούν έλεος διά

να πα ρηγορήσουν την πείναν τους και με τα δάκρυα εις τα μάτια να περιφέρωνταί και να

προξενούν έντροπήν εις την άχάριστον πατρίδα διά την οποίαν έχασαν τούς άνδρας των

έχασαν τούς γονείς των Εκείνοι όπού τούς γνωρίζουν και ημπορούν να πληροφορήσουν την

Κυβέρνησιν κρύπτουν την άλήθειαν και φροντίζουν μόνον να δώσουν τας ανταμοιβάς είς

τούς δούλους και κόλακας των είς ανθρώπους αναξίους εις τούς οποίους ή πατρίς δέν γνω-

ρίζει κανένα χρέος Είς μέν τούς καλούς και δυστυχείς αγωνιστάς λέγουν ότι ή πατρίς είναι

πτωχή είς δέ τούς κόλακας των την αποδεικνύουν πλουσίαν Έάν είναι πτωχή καθώς και

είναι βέβαια έπρεπε να είναι πτωχή είς όλους και όχι μόνον διά εκείνους όπού έδοκίμασαν

τόσους αγώνας και ήλθαν είς έλεεινήν κατάστασίν διά την έλευθερίαν της Ή τοιαύτη αδικία

κάμνει σήμερον πολλούς Έλληνας να αγανακτούν εναντίον της πατρίδος και να βλέπουν ό

ένας τόν άλλον ως έχθρόν χειρότερον από τόν Τούρκον

Εγώ όμως Υψηλή Αντιβασιλεία δέν είμαι άδικος αλλά ως ευαίσθητος είς την δυστυχίαν

τόσων αγωνιστών παρακινούμαι να φανερώσω την άδικίαν πρός την κυβέρνησιν μου την

οποίαν μετά Θεόν σέβομαι και τιμώ και αγαπώ καθώς χρεωστεί να κάμνη κάθε άνθρωπος

άφωσιωμένος είς την πατρίδα του lsquoΆν ή πατρίς μας είναι πτωχή διατί ημείς μερικοί Έλληνες

να παίρνωμεν από χίλιες δραχμές και κάτω τόν μήνα οι δέ συνάδελφοι μας να ψωμοζητούν

και να περιπατούν γυμνοί και ξυπόλυτοι Διά την τιμήν και ύπόληψιν και της πατρίδος και

τού Βασιλέως μου κρίνω δίκαιον να κόψωμεν ένα μέρος από τόν μισθόν μας διά να δοθή

και είς αυτούς τούς δυστυχείς Εγώ όταν έπληγώθην είς τούς Μύλους τού Ναυπλίου έλαβα

δώρον από την πατρίδα μου το όποιον είναι περίπου εκατόν πενήντα δραχμάς τόν μήναrdquo

τώρα λαμβάνω πολύ περισσότερον μηνιαίον μισθόν δηλαδή σχε δόν τριακόσιας έβδομήκοντα

δραχμάς Όθεν εγώ πρώτος παρακαλώ την Άντιβασιλείαν να διάταξη να κοπή αυτός ό μι-

σθός μου όλος έως ότου ή Κυβέρνησις να λάβη καιρόν να εύθετήση τα πράγματα και να τα

θεραπεύση κατά το καλύτερον και να με δοθούν πάλιν κατά μήνα αί lsquoκατόν πενήντα δραχμαί

έκείναι καθώς έξ αρχής μrsquo έκρινεν άξιον ή πατρίς μουrdquo ό δέ μισθός μου άς δοθή είς άλλους

δυστυχείς συναγωνιστάς μου των οποίων ή γύμνωσις και απελπισία μά την πατρίδα μου

και μά τόν Βασιλέα μου δέν μrsquo αφήνει να κοιμηθώ ήσύχως όλην την νύχτα Άν δέν είχα τόσην

φαμιλίαν άν δέν ήμουν ασθενής τόν περισσότερον καιρόν και άν δέν είχα ικανά χρέη δέν

ήθελα να δώσω και αυτό το ολίγον βάρος είς την πατρίδα μου

Δεν είναι αμφι βολία ότι όλοι οι Έλληνες έχουν καλά αισθήματα και μεγάλην αγάπην

είς τόν Βασιλέα μας επιθυμώ όμως να μή ύπάρχη κανένας όπού να νομίζη ότι έχει

δίκαια παράπονα είς την αθωό τητα του και είς την καλωσύνην του επιθυμώ να είναι

όλοι ευχαριστημένοι από την πατρίδα και να μή είναι είς άλλους πτωχή ή πατρίς και

είς άλλους πλουσίαrsquo αλλά να άνταμείψη όλους εκείνους όπού έπαθαν διά την έλευ-

θερίαν της Παρακαλώ με το ανήκον σέβας την Άντιβασι λείαν αφού διάταξη από

το παρόν την παύσιν τού μισθού μου να διάταξη να με δίδεται το παλαιόν της

πατρίδος σιτηρέσιονΈν Αθήναις τή 15 Δεκεμβρίου 1834

Ιωάννης Μακρυγιάννης

Επιστολή προς Βασιλέα (1834)(Εκ της εφημερίδος laquoΕθνικήraquo άρ 22 23121834)

Σταγόνες

Πίστεως

30

ldquoΟάνθρωπος ζητάει στον ουρανό τη χαράκαι την ευτυχία Ζητάει το αιώνιο μα-κριά απ΄ όλους κι απ΄ όλα ζητάει να

βρει τη χαρά στον Θεό Ο Θεός είναι μυστήριοΕίναι σιωπή είναι άπειρος είναι το παν Τηντάση της ψυχής για τον ουρανό την έχει όλος οκόσμος όλοι ζητάνε κάτι το ουράνιο Σ΄Αυτόνστρέφονται όλα τα όντα έστω και ασυνειδήτως

Σ΄ Αυτόν να στρέφετε διαρκώς το νου σαςΑγαπήστε την προσευχή την κουβέντα με τονΚύριο Το παν είναι η αγάπη ο έρωτας με τονΚύριο τον Νυμφίο Χριστό Γίνετε άξιοι της αγά-πης του Χριστού Για να μη ζείτε στο σκοτάδιγυρίστε το διακόπτη της προσευχής ώστε ναέλθει το Θείο φως στην ψυχή σας Στο βάθος τουείναι σας θα φανεί ο Χριστός Εκεί στο βάθοςείναι η Βασιλεία του Θεού ldquoΗ Βασιλεία τουΘεού εντός υμών εστίνrdquo

Η προσευχή γίνεται μόνο με το Άγιον ΠνεύμαΑυτό διδάσκει την ψυχή πώς να προσεύχεταιldquoΤο γάρ τι προσευξόμεθα καθ΄ό δεί ούκ οίδα-μεν αλλ΄αυτό το Πνεύμα υπερεντυγχάνει υπέρημών στεναγμοίς αλαλήτοιςrdquo Εμείς δεν χρειάζε-ται να κάνουμε καμιά προσπάθεια Ν΄απευθυνό-μαστε στον Θεό με ύφος ταπεινού δούλου μεφωνή παρακλητική και ικετευτική Τότε η προ-σευχή μας είναι ευάρεστη στο Θεό Να στεκόμα-στε με ευλάβεια ενώπιον του Εσταυρωμένου καινα λέμε ldquoΚύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν μεrdquoΑυτό τα λέει όλα Όταν κινηθεί για προσευχή ονους του ανθρώπου στο δευτερόλεπτο τουδευτερολέπτου έρχεται η Θεία χάρις Τότε ο άν-θρωπος γίνεται χαριτωμένος και βλέπει με άλλαμάτια τα πάντα Το παν είναι ν΄αγαπήσουμε τονΧριστό την προσευχή τη μελέτη Παίρνουμεένα εκατομμύριο και το κόβουμε κομματάκιαΤου ανθρώπου η προσπάθεια είναι το ένα εκα-τομμυριοστό

Πριν από την προσευχή η ψυχή πρέπει να προ-ετοιμάζεται με προσευχή Προσευχή για τηνπροσευχή Ακούστε τι εύχεται ο ιερέας μυστικάτην ώρα που διαβάζεται ο Απόστολος κατά τηνΘεία Λειτουργία

ldquoΈλαμψον εν ταις καρδίαις ημών φιλάνθρωπεΔέσποτα το της Σης Θεογνωσίας ακήρατον φωςκαι τους της διανοίας ημών διάνοιξον οφθαλ-μούς εις την των ευαγγελικών Σου κηρυγμάτωνκατανόησιν Ένθες ημίν τον των μακαρίων Σουεντολών φόβον ίνα τάς σαρκικάς επιθυμίαςπάσας καταπατήσαντες πνευματικήν πολιτείαν

μετέλθωμεν πάντα τα προς ευαρέστησιν τηνσην και φρονούντες και πράττοντες Συ γαρ οφωτισμός των ψυχών και των σωμάτων ημώνΧριστέ ο Θεός και Σοί την δόξαν αναπέμπομενσυν τω ανάρχω Σου Πατρί και τω παναγίω καιαγαθώ και ζωοποιώ Σου Πνεύματι νυν και αείκαι εις τους αιώνας των αιώνωνrdquo

Στην προσευχή μπαίνουμε χωρίς να τοκαταλάβουμε Χρειάζεται να βρεθούμε και σεκατάλληλο κλίμα Η αναστροφή με τον Χριστό ησυζήτηση η μελέτη η ψαλτική το καντηλάκιτο θυμίαμα γίνονται το κατάλληλο κλίμα ώστεόλα να γίνουν απλά ldquoεν απλότητι καρδίαςrdquo Δια-βάζοντας τις ψαλμωδίες τις ακολουθίες μεέρωτα χωρίς να το καταλάβουμε γινόμαστεάγιοι Ευφραινόμαστε με τα Θεία λόγια Αυτή ηευφροσύνη αυτή η χαρά είναι η δική μας προ-σπάθεια για να μπούμε εύκολα στην ατμό-σφαιρα της προσευχής η προθέρμανση όπωςλέμε Μπορούμε και να φέρνουμε στο νου μαςωραίες εικόνες από τοπία που είδαμε Αυτή ηπροσπάθεια είναι απαλή αναίμακτη Αλλά μηνξεχνάμε αυτό που είπε ο Κύριος ldquoΧωρίς εμού ούδύνασθε ποιείν ουδένrdquo

Ο ίδιος ο Κύριος θα μας διδάξει την προσευχήΔεν θα τη μάθουμε μόνοι μας ούτε άλλος κανείςθα μας τη μάθει Μη λέμε ldquoέκανα τόσες μετά-νοιες εξασφάλισα τώρα την χάριrdquo αλλά ναζητούμε να λάμψει εντός μας το ακήρατον φωςτης θείας γνώσεως και να ανοίξει τα πνευματικάμας μάτια για να κατανοήσουμε τα θεία Τουλόγια

Με τον τρόπο αυτό χωρίς να το καταλάβουμεαγαπάμε τον Θεό χωρίς σφιξίματα προσπάθειακι αγώνα Αυτά που είναι δύσκολα στους ανθρώ-πους για τον Θεό είναι πολύ εύκολα Τον Θεόθα Τον αγαπήσουμε ξαφνικά όταν η χάρις θαμας επισκιάσει

Αν αγαπήσουμε πολύ τον Χριστό η ευχή θα λέ-γεται μόνη της Ο Χριστός θα είναι συνεχώς στομυαλό μας και στην καρδιά μας

Οσίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

31

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ ΑΙΕΡΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΩΝ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

Π Α Σ Χ Α 20 Α Π Ρ Ι Λ Ι Ο Υ 2 0 1 4

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ 700rsquo πμ Ὄρθρος- Θεία Λειτουργία730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία430rsquo μμ Ἱερὸν Εὐχέλαιον730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου

ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου700rsquo μμ Ἀκολουθία τῶν Ἁγίων Παθῶν

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 830rsquo πμ Ἀκολουθία Μεγάλων Ὡρῶνamp Ἑσπερινοῦ Ἀποκαθηλώσεως

730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Ἐπιταφίου

ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου1100rsquo μμ Τελετὴ Ἀναστάσεως Ὄρθρος

amp Ἀναστάσιμη Θεία Λειτουργία

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ 1000rsquo πμ Ἑσπερινός τῆς Ἀγάπηςστὸν Μητροπολιτικὸ Ναό

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ

Εμπροσθόφυλλο Ο Ευαγγελισμός (1600) έργο Δομίνικου Θεοτοκόπουλου (1541-1614)

Σταγόνες

Πίστεως

10

Ο Μέγας Αντώνιος υπήρξε από τους πρώτους μοναχούς που άφησαν τον κόσμο και κατέφυγαν στην έρημο Θε-ωρείται και είναι πατέρας της μοναχικής ζωής Συχνά στην Εκκλησία μας αναφέρεται ως καθηγητής της ερήμουΓύρω από την καλύβι του με τον καιρό μαζεύτηκαν πολλοί μοναχοί που έβρισκαν γαλήνη στο πρόσωπό τουΟ Μέγας Αντώνιος πολεμήθηκε από τον διάβολο όσο ελάχιστοι άγιοι Με διάφορα τεχνάσματα προσπαθούσε

να τον παγιδέψει Μα ο άνθρωπος του Θεού προσπαθούσε με κάθετρόπο να αντιμετωπίσει τα βέλη του πονηρού Κάποια μέρα ο διά-βολος προσπαθούσε να πείσει τον Αντώνιο πως τάχα η αρετή τουείχε φτάσει σε μέτρα πολύ μεγάλα Πως μέσα στην έρημο αλλά καισε όλη την πολιτεία δε βρέθηκε άλλος με τόση αρετή και προκοπή- Για δες Αντώνιε του ψιθύριζε ο διάβολος ποιός σαν κι εσένα έχειφτάσει σε τέτοια ώρυα Κανείς Ποιός νηστεύει ποιός προσεύχεταιποιός αγαπάει σαν κι εσένα ΚανείςΓια μια στιγμή φάνηκε ο Μέγας Αντώνιος νrsquo ακούει τον λογισμό τουμα γρήγορα κατάλαβε το πονηρό τέχνασμα Ο Θεός που δεν θέλησενα αμαρτήσει ο Μέγας Αντώνιος βρήκε έναν τρόπο για να διδαχθείο μεγάλος ασκητήςΕκείνο το βράδυ ο άνθρωπος του Θεού αφού τελείωσε τη θερμήπροσευχή του και χαμήλωσε το λαδοφάναρο έκλεισε σιγά τα βλέ-φαρά του Τότε άκουσε μια θεία φωνή που καθαρά του μηνούσε-Στον μικρό δρόμο που πηγαίνει στην Αλεξάνδρεια εκεί βρίσκεταιένας μπαλωματής που είναι μεγαλύτερος άγιος από σένα ΑντώνιεΠετάχτηκε ο Μέγας Αντώνιος από τον ύπνο του-Μπαλωματής Μα ήταν δυνατόν Μπαλωματής μεγαλύτερος σεάσκηση και σε αρετή από τον Μέγα Αντώνιο Όμως έτσι θα κάμωαποφάσισε Αύριο το πρωί θα πάω στην ΑλεξάνδρειαΑφού ξημέρωσε ο Θεός ο Μέγας Αντώνιος πήρε το ραβδί του καιτράβηξε για το μέρος που του είχε υποδείξει ο Θεός-Ένας μπαλωματής στην Αλεξάνδρεια μεγαλύτερος από τους ασκη-

τές της ερήμου έλεγε και ξανάλεγε ο Μέγας ΑντώνιοςΟ παράμερος δρόμος της Αλεξάνδρειας φιλοξενούσε στην άκρη του ένα μικρό μαγαζάκι Ένας γέρος μπαλωματήςχωρίς ιδιαίτερα χαρακτηριστικά απλός και λιγόλογος είχε ένα παπούτσι που το μπάλωνε με επιμέλεια -Ευλογείτε έκαμε ο μπαλωματής στον ταπεινό καλόγερο-Ο Κύριος απάντησε το ίδιο απλά ο Μέγας Αντώνιος Και ο μπαλωματής έσκυψε στο παπούτσι που μπάλωνε μουρμουρίζοντας ένα ψαλμό-Πες μου να χαρείς παιδί μου Πως περνάς τις μέρες της ζωής σου-Δεν ξέρω Αββά να έχω κάνει σε κανέναν καλό Ούτε έχω να θυμάμαι κάποια καλοσύνη-Και πως περνάει η ζωή σου τον έκοψε με απορία ο Αβάς-Να κάθε πρωί που σηκώνομαι λέω στο μυαλό μου πως όλοι οι άνθρωποι της Αλεξάνδρειας κι αυτοί που κα-τοικούν σε μακρινά μέρη κι οι άνθρωποι που δεν ξέρω θα σωθούν και μόνο εγώ για τις πολλές μου αμαρτίεςθα χαθώ Και μrsquo αυτήν τη σκέψη περνά η μέρα και το βράδυ πάλι ξανά το ίδιο συλλογίζομαι Ο Μέγας Αντώνιος σηκώθηκεπήρε στην αγκαλιά του τον φτωχό μπαλωματή και τον φίλησε στοργικά-Εσύ παιδί μου με λίγο κόπο αγόρασες τον πολύτιμο θησαυρό Εγώ γέρασα στην έρημο με αγώνες και νηστείεςαλλά την ταπεινοφροσύνη σου δεν την έφτασαΚαι πολύ ωφελημένος ο Μέγας ασκητής πήρε τον δρόμο της επιστροφής

Α Π Ο Τ Ο Γ Ε Ρ Ο Ν Τ Ι Κ Ο

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

11

Σ τα κείμενα του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου μαζίμε τα βαθιά θεολογικά νοήματα περιέχονται συχνάκαι διδακτικά παραδείγματα από φανταστικάυποτιθέμενα περιστατικά Ένα τέτοιο παρουσιάζουμε στησυνέχειαΚάποιος λοιπόν χλεύαζε μια κουκουβάγια για μερικά απότα ιδιαίτερα γνωρίσματά της που τη διαφοροποιούν από ταάλλα πουλιά Απαριθμούσε ένα ndash ένα από αυτά Η κουκου-βάγια αντί να τα παραδεχθεί προσπαθούσε να τα δικαιολο-γήσει και να τα αντικρούσει με εύστοχο λόγο και λογικοφανήεπιχειρήματα-Τι μεγάλο κεφάλι που έχεις Είσαι κεφάλα-Του Δία το κεφάλι να δεις τι μεγάλο που είναι απαντά ηκουκουβάγια-Τι γαλαζωπά μάτια που έχεις-Αυτά τα μάτια μου είναι όπως της γαλαζομάτας Αθηνάς-Και η φωνή σου είναι λυπητερή θλιβερή και στριγγιά όχιευχάριστη-Η φωνή όμως της καρακάξας είναι πιο άσχημη αντα-παντά πάλι η κουκουβάγια-Πω πω και κάτι ψιλοπόδαρα που έχεις-Ναι έτσι είναι τα δικά μου πόδια αλλά του ψαρονιού πώςσου φαίνονται-Πρόσεξε σοφή μου της λέει στο τέλος ο συνομιλητής τηςότι από αυτά ένα μόνο ελάττωμα έχει το καθένα τους Εσύόμως τα έχεις όλα μαζί και σε μεγάλο βαθμό κουκουβάγιαμεγαλοκέφαλη με τα γαλαζωπά σου μάτια και τη στριγγό-φωνη λυπητερή φωνή σου κουκουβάγια μου ψιλοπόδαρηΣκόνταψε η ταλαίπωρη κουκουβάγια και δεν ήξερε τι νααπαντήσει(Γρηγορίου Θεολόγου Ποίημα ΚΗ΄ Κατά πλουτούντων στιχ 235-262 ΕΠΕ τόμος 9ος σελ 362)

Α ς μη δικαιολογούμαστε όπως η κουκουβάγια μελογικοφανή επιχειρήματα ή με διάφορα ευφυολο-γήματα όταν μας υποδεικνύονται τα ελαττώματάμας Ούτε να αντιδρούμε με λόγους αποστομωτικούς καιγλώσσα γεμάτη από αντιρρήσεις laquoΤο μάτι βλέπει τα άλλατα ξένα δε βλέπει τον εαυτό του ούτε όμως και τα άλλα βλέ-πει σωστά εάν αρρωστήσει υπερβολικά Το χέρι έχει ανάγκηαπό άλλο χέρι και το πόδι από το άλλο πόδιraquo (Γρηγόριος Θε-ολόγος) Και ο καθένας μας έχει ανάγκη από κάποιο σύμ-βουλο για να αποκτήσει την αληθινή γνώση του εαυτού τουκαι προχωρήσει κατόπιν και στη διόρθωση των ελαττωμά-των του Διότι θα δώσουμε λόγο για τον εαυτό μας και όχιγια τους άλλους

Ποτέ μην δικαιολογείςτις πράξεις σου Οιφίλοι σου δεν χρει-άζονται κάτι τέτοιοκαι οι εχθροί σου δενθα σε πιστέψουνούτως ή άλλως

Ανωνύμου

Είναι καλό να είσαισημαντικός αλλάείναι πιο σημαντικόνα είσαι καλός

Ανωνύμου

Αξίζω όσο ζυγίζω καιζυγίζω όσο αγαπώ

Ιερός Αυγουστίνος

Η πιο αληθινήμορφή αυτοσεβα-σμού είναι να μησκέφτεσαι τονεαυτό

Henry Ward Beecher(1813-1887)

Ο άνθρωπος πουείναι εγωιστής υπερηφανεύεται ότιέμαθε πολλά οσοφός όμως λυπάταιπου δεν έμαθε πε-ρισσότερα

Αριστοτέλης

Σταγόνες

Πίστεως

12

Σ την ιστορική της πορεία ηΕκκλησία ανέδειξε υπέρο-χους ανθρώπους γεmicroάτους

σοφία και ανθρωπιά Ξεχωριστήθέση κατέχουν οι Τρεις ΙεράρχεςΒασίλειος ο Μέγας Γρηγόριος οΘεολόγος και Ιωάννης ο Χρυσόστο-microος

Οι Άγιοι Πατέρες έζησαν το ∆rsquo αισε microια εποχή όπου το βυζαντινό κρά-τος βρισκόταν στην αρχή της δηmicroι-ουργίας του ο Ελληνισmicroός σε microιαφάση αναδηmicroιουργίας και ο Χριστια-νισmicroός σε πάλη ανάmicroεσα στον παλιόκαι νέο κόσmicroο

Με την άρτια microόρφωση τους τηνπολύπλευρη δραστηριότητα τουψηλό ήθος και το φωτεινό παρά-δειγmicroα τους φωτίζουν το χριστιανικόκόσmicroο της εποχής τους και διαχρο-νικά τον κόσmicroο του σήmicroερα

laquoΠροπορευτές της ανθρωπότη-ταςraquo ποτέ δεν έγιναν παρελθόναλλά αποτελούν αιώνιο παρόναφού-αν όχι τα ίδια-παρόmicroοια προ-βλήmicroατα αντιmicroετώπιζαν στην εποχήτους

Πνεύmicroατα ανήσυχα σπούδασανστα γνωστά πνευmicroατικά κέντρα τηςεποχής και εκτίmicroησαν βαθύτατα τηνελληνική παιδεία Άρτια κλασσικήmicroόρφωση και χριστιανική πίστησυmicroπλέκονται στα έργα τους σrsquo ένααρmicroονικότατο σύνολο Θεωρούν τηνπαιδεία πρώτιστο αγαθό του ανθρώ-που και χαρακτηρίζουν laquoσκαιούςκαι απαίδευτουςraquo εκείνους που προ-σπαθούν να επιβάλλουν την αmicroάθειατους σαν κανόνα και microέτρο

Οι Άγιοι Πατέρες δεν ήταν απλάιερωmicroένοι ή microονοmicroερείς θεολόγοιαλλά ήταν laquoπανεπιστήmicroονεςraquo Νααναφερθεί κανείς στην laquoΕξαήmicroεροraquoτου Μ Βασιλείου για να θαυmicroάσειτις γνώσεις του στη φυσική τη βιο-λογία και την Αστρονοmicroία ΣταlaquoΈπη του Γρηγορίου Θεολόγουraquoγια να ταπεινωθεί microπροστά στο φιλό-λογο και φιλόσοφο Στους laquoΛόγουςτου Ιωάννη Χρυσοστόmicroουraquo για ναθαυmicroάσει το ψυχολόγο και τον κοι-νωνιολόγο της εποχής του

Γενικά σε θέmicroατα αγωγής τωννέων διαδραmicroάτισαν πρωταγωνι-στικό ρόλο γιrsquo αυτό δικαίως ονοmicroά-ζονται παιδαγωγοί της νεότηταςΤους απασχόλησε για παράδειγmicroα οσκοπός της αγωγής και η προσωπι-κότητα του δασκάλου

Ο Μ Βασίλειος κάνει λόγο γιατην αρχή της εποπτικότητας τηναmicroοιβή τον έπαινο την επίπληξηκαι την ποινή Προβάλλει την ιδέαότι ο microαθητής δεν πρέπει να είναιπαθητικός δέκτης της προσφερόmicroε-νης γνώσης αλλά να συmicromicroετέχειενεργά microε την έκφραση της απορίαςκαι microε τη διατύπωση της γνώmicroηςτου

Εκείνο όmicroως που κάνει τουςΤρεις Ιεράρχες πάντα επίκαιρουςείναι το ένθερmicroο κήρυγmicroα τους γιατα ανθρώπινα δικαιώmicroατα Μας χω-ρίζουν 17 αιώνες και παρrsquo όλα αυτάοι απόψεις τους είναι σύγχρονες καιριζοσπαστικές

Οι θεmicroελιώδεις αρχές της αξίαςτου ανθρώπινου προσώπου τηςελευθερίας και της ισότητας είναιιδέες που επίmicroονα προβλήθηκαν microεδύναmicroη για πρώτη φορά από τουςΆγιους Ιεράρχες Η ανθρωπολογίατους βασίζεται σε microια σειρά από επι-χειρήmicroατα που όλα στηρίζονται στηνπερί ανθρώπου διδασκαλία τηςΑγίας Γραφής Πιστοί στο κήρυγmicroατου Παύλου ότι laquoδεν υπάρχει Ιου-δαίος ούτε Έλληνας δεν υπάρχειδούλος ούτε ελεύθερος δεν υπάρχειάνδρας και γυναίκα γιατί όλοι γιατον Ιησού Χριστό είναι το ίδιο πρό-σωποraquo διακήρυξαν ότι οι θεmicroελιώ-δεις αρχές της ελευθερίας και τηςισότητας περιλαmicroβάνουν όλους ανε-ξαίρετου τους ανθρώπους Η διά-κριση των ανθρώπων σε πλούσιουςκαι φτωχούς ή σε ελεύθερους καιδούλους είναι καταστάσεις ξένες στοπνεύmicroα της Ορθοδοξίας

Οι Άγιοι Πατέρες δεν παράλειψανακόmicroα να διακηρύξουν και την ισό-τητα και ισονοmicroία ανάmicroεσα στονάντρα και τη γυναίκα Έτσι ο Γρηγό-ριος ο Θεολόγος αναφερόmicroενος

Οmicroι

λία

στην

Θεί

α Λ

ειτο

υργί

α τη

ς 30

ης Ι

ανου

αρίο

υ 20

14στ

ον Μ

ητρο

πολι

τικό

Ναό

του

Αγ

Νικ

ολάο

υ

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

13

στους νόmicroους της εποχής καταγγέλλει laquo∆ενεπαινώ τη συνήθεια αυτή ∆ε συmicroφωνώ microε τη νο-microοθεσία Άνδρες έκαναν τους νόmicroους και φέρονταικατά των γυναικώνraquo Στράφηκαν microε αποφασιστι-κότητα κατά της κοινωνικής αδικίας laquoΟ θεός απότην αρχή δεν έκανε τον ένα άνθρωπο πλούσιο καιτον άλλο φτωχό Με κάθε τρόπο microας αδελφώνειεmicroείς εν τούτοις χωριζόmicroαστε και λέmicroε τις ψυχρέςλέξεις laquoδικό microουraquo και laquoδικό σουraquo υπογραmicromicroίζειο Ιερός Χρυσόστοmicroος

Και συνεχίζοντας στρέφεται ενάντια στους γαι-οκτήmicroονες laquoπου κατέχουν τη γη και νοmicroίζονταιπιο δίκαιοι Αυτούς που καρπώνονται τον πλούτοτης και επινοούν καινούριους όρους τονισmicroούκαι κάνουν για τα δάνεια γραmicromicroάτια καταρα-microέναraquo

Έρχονται σε σύγκρουση microε την παντοδύναmicroηκρατική εξουσία κάθε φορά που η τελευταία πα-ραβίαζε τα δικαιώmicroατα του ανθρώπου Είναι γνω-στή η σύγκρουση του Χρυσοστόmicroου microε τηφιλόδοξη και σπάταλη αυτοκράτειρα Ευδοξία Μιασύγκρουση που τον οδήγησε στην εξορία και τοθάνατο

Τόσο προωθηmicroένος ήταν ο κοινωνικός προβλη-microατισmicroός του που φθάνει microέχρι του σηmicroείου να δι-καιολογεί ακόmicroα και τη χρήση βίας από lsquoκείνονπου πεινά χωρίς να χαρακτηρίζει την πράξη τουσα βία laquo∆ε φρίττεις άνθρωπε δεν κοκκινίζεις απόντροπή όταν χαρακτηρίζεις επιτιθέmicroενο αυτόν πουπαλεύει για το ψωmicroί τουraquo

Οι φωτισmicroένοι Ιεράρχες προσφέρουν τεράστιοφιλανθρωπικό έργο ο ΜΒασίλειος microε τη laquoΒασι-λειάδαraquo ο Γρηγόριος microε τα συσσίτια και ο Ιωάν-νης που microεταβάλει το πατριαρχικό microέγαρο σεφιλανθρωπικό ίδρυmicroα για το οποίο δε δίστασε ναδιαθέσει τους θησαυρούς της Εκκλησίας Είναιαυτός που microιλάει στους σύγχρονους του χριστια-

νούς για την αλήθινή λατρεία του Θεού προτάσ-σοντας το χορτασmicroό των φτωχών από τα αφιερώ-microατα στο ναό laquoΜη στολίζεις το ναό της στιγmicroήπου αδιαφορείς για τη θλίψη του αδελφού σουΑυτός είναι από εκείνον ανώτερος ναόςraquo

Οι Άγιοι ∆ιδάσκαλοι microιλούν για την ειρήνη τηνοποία θεωρούν microεγάλο αγαθό ∆ε τη βλέπουν σανεπιδίωξη αφηρηmicroένη και ακατόρθωτη για τις αν-θρώπινες δυνάmicroεις Αντίθετα ο κάθε άνθρωποςmicroπορεί να εργάζεται γιrsquo αυτήν αρχίζοντας από τονεαυτό του και τις σχέσεις microε τους γύρω του

Η ειρήνη της πόλης του έθνους του κόσmicroου-λένε- εξαρτάται από το πόσο στέρεη είναι ανάmicroεσαστις σχέσεις του άνδρα και της γυναίκας microέσα στηνοικογένεια Γιατί microέσα σrsquo αυτή εκπαιδεύονται ταπαιδιά νrsquo αγαπούν την ειρήνη ή αντίθετα συνηθί-ζουν να microαθαίνουν τον ανταγωνισmicroό και τη δια-microάχη

Στις microέρες microας που η πατρίδα microας κλυδωνίζεταιεπικίνδυνα θα ήταν ευλογία Κυρίου αυτοί πουκρατούν τις τύχες των παιδιών microας στα χέρια τουςνα φωτιστούν από το έργο και το κήρυγmicroα τωνΤριών αυτών Πατέρων

Γιατί για την έλλειψη οmicroόνοιας ειρήνης ισονο-microίας δικαιοσύνης ίσης κατανοmicroής των υλικώναγαθών δεν ευθύνονται οι καιροί οι εποχές ή οπολιτισmicroός

Τι φταίει λοιπόνΚαι ο Άγιος Γρηγόριος microας απαντά ας microην

αναζητούmicroε την αιτία στην πρόοδο Ας αναλογι-στούmicroε την αλλοτρίωση microας

Λεmicroονιά ΧαρισιάδουΚαθηγήτρια-θεολόγος 1ου Λυκείου

Αλεξανδρουπόλεως

Σταγόνες

Πίστεως

14

Ενας νεαρός άνδρας πήγε να υποβάλλει αίτησηγια μια διευθυντική θέση σε μια μεγάλη εται-ρεία Αφού πέρασε την αρχική συνέντευξη έπρεπε τώρα να συμφωνήσει και ο γενικός διευθυντήςγια την πρόσληψηΟ διευθυντής ανακάλυψε από το βιογραφικό του ότιο νεαρός είχε εξαιρετικές ακαδημαϊκές σπουδές ΡώτησεlaquoΠως κατάφερες να κάνεις αυτές τις σπουδές Μήπωςπήρες υποτροφίεςraquolaquoΌχιraquo του απάντησε ο νεαρόςlaquoΟ πατέρας σου κατέβαλλε όλα αυτά τα δίδακτραraquoρώτησε ξανά ο διευθυντήςlaquoΟ πατέρας μου κύριε πέθανε όταν ήμουν ενός έτουςη μητέρα μου ήταν αυτή που πλήρωνε τα δίδακτρά μουraquoαπάντησεlaquoΠου εργάζεται η μητέρα σουraquolaquoΗ μητέρα μου εργάζεται ως καθαρίστρια ρούχωνΠλένει ρούχα για άλλουςraquoΟ διευθυντής ζήτησε τότε από το νεαρό να του δείξειτα χέρια του Ο νεαρός έδειξε τα χέρια του τα οποία ήτανλεία και πολύ απαλάlaquoΈχεις βοηθήσει ποτέ τη μητέρα σου στο πλύσιμοτων ρούχωνraquolaquoΠοτέ η μητέρα μου ήθελε πάντα να μελετώ και ναδιαβάζω όσο το δυνατόν περισσότερο Εκτός αυτού ημητέρα μου πλένει τα ρούχα πιο γρήγορα από μέναΟ διευθυντής είπε laquoΘέλω να σου ζητήσω κάτι Ότανπας σπίτι σήμερα πήγαινε να καθαρίσεις τα χέρια τηςμητέρας σου και θα τα ξαναπούμε αύριο το πρωίraquoΟ νεαρός θεώρησε ότι οι πιθανότητες να πάρει τηθέση ήταν πολύ μεγάλες Όταν πήγε πίσω στο σπίτι ζή-τησε από τη μητέρα του να τον αφήσει να καθαρίσει ταχέρια της Η μητέρα παραξενεύτηκε και με ανάμεικτα συ-ναισθήματα άπλωσε τα χέρια της προς το γιο τηςΟ νεαρός άρχισε να πλένει τα χέρια της μητέρας τουσιγά-σιγά ενώ δάκρυα έσταζαν από τα μάτια του όσηώρα το έκανε αυτό Ήταν η πρώτη φορά που παρατή-ρησε ότι τα χέρια της μητέρας του ήταν τόσο ζαρωμένακαι ότι υπήρχαν τόσες πολλές μελανιές πάνω τους Με-ρικές μελανιές μάλιστα ήταν τόσο οδυνηρές που η μη-τέρα του βογκούσε όταν τις άγγιζεΉταν η πρώτη φορά που ο νεαρός συνειδητοποίησεότι ήταν αυτά τα χέρια που έπλεναν σε καθημερινή βάσηρούχα για να μπορέσει να πληρώσει τα δίδακτρά του Οιμελανιές στα χέρια της ήταν το τίμημα που η μητέραέπρεπε να πληρώσει για την εκπαίδευσή του και το μέλ-λον του παιδιού τηςΜετά τον καθαρισμό των χεριών της μητέρας του ονεαρός άρχισε να πλένει σιγά ndash σιγά όλα τα ρούχα πουείχαν στοιβαχτεί για πλύσιμο μονολογώντας laquoΜάννασυγγνώμη και σrsquo ευχαριστώ για όλαraquo laquoΜάννα συγγνώμηκαι σrsquo ευχαριστώ για όλαraquohellip ενώ δάκρυα συνέχιζαν νατρέχουν από τα μάτια του

Εκείνο το βράδυ μητέρα και ο γιος έκατσαν και κου-βέντιασαν για αρκετή ώρα Την άλλη μέρα το πρωί ότανο νεαρός πήγε στο γραφείο του διευθυντή συγκινημένοςκαι βουρκωμένος βλέποντάς τον έτσι τον ρώτησεlaquoΓια πες μου λοιπόν τι έγινε χθες στο σπίτι σου Τιέκανες Έμαθες κάτι καινούργιοraquoΟ νεαρός απάντησε laquoΚαθάρισα τα χέρια της μητέραςμου αλλά και έπλυνα τελικά όλα τα ρούχα που είχε γιαπλύσιμο Τώρα κατάλαβα και εκτίμησα την προσπάθειατης μητέρας μου Χωρίς τη μητέρα μου δεν θα ήμουναυτό που είμαι σήμερα Συνειδητοποίησα με την πράξηαυτή πόσο σημαντική είναι η βοήθεια που σου προσφέ-ρουν οι άλλοι Έχω καταλήξει να εκτιμώ την αξία και τησημασία που έχει το να βοηθά ο ένας τον άλλο στην οι-κογένεια και στην κοινωνίαraquoΟ διευθυντής τότε του είπε laquoΑυτό είναι που ψάχνωσε ένα συνεργάτη Θέλω να προσλάβω ένα άτομο πουδεν θα σκέφτεται μόνο το εαυτό του που μπορεί να γνω-ρίζει και να εκτιμά τη βοήθεια τις προσπάθειες και ταδεινά των άλλων για να επιτευχτούν κάποια πράγματαστη ζωή και δεν θα θέτει τα χρήματα ως μοναδικό στόχοτου στη ζωή του Έχεις προσληφθείraquoΑυτό το νεαρό άτομο εργάστηκε πολύ σκληρά έλαβεαξιώματα στην επιχείρηση και απολάμβανε το σεβασμότων υφισταμένων του Κάθε εργαζόμενος που είχε ερ-γάστηκε επιμελώς και ως ομάδα με τους υπόλοιπους Οιεπιδόσεις της εταιρίας βελτιώθηκαν σημαντικά

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

15

K αι λέω πως είναι επίκαιρα επειδή λόγωτης ανέχειας πολλά ζευγάρια που μέχριτώρα στέκονταν καλά οικονομικά αρχί-

ζουν τώρα να έχουν προστριβές και πολλές περιπτώ-σεις καταλήγουν στο διαζύγιο Ας ακούσουμε τονΆγιο

laquoΑλλά και η γυναίκα δεν πρέπει να περιφρονείτον άνδρα της για οποιονδήποτε λόγο προπαντόςαν είναι φτωχός Να μη βαρυγγομάει και να μην τονβρίζει λέγοντας λχ ldquoΑνανδρε και δειλέ τεμπέληκαι ακαμάτη ανάμελε και υπναρά Ο τάδε αν καικαταγόταν από φτωχή οικογένεια με πολλούς κό-πους και κινδύνους έκανε μεγάλη περιουσία Και ναη γυναίκα του φοράει πανάκριβα ρούχα κυκλοφο-ρεί με αμάξι έχει τόσους υπηρέτες ενώ εγώ πήραεσένα που είσαι ζαρωμένος από τη φτώχεια και ζειςάσκοπαrdquo

Δεν πρέπει η γυναίκα να λέει στον άνδρα της τέ-τοια λόγια

Το σώμα δεν εναντιώνεται στο κεφάλι αλλά τουπακούει Πώς όμως θα υποφέρει τη φτώχεια Απόπου θα βρει παρηγοριά Ας σκεφτεί τις φτωχότερεςγυναίκες Ας συλλογιστεί πόσες κοπέλες από καλέςοικογένειες όχι μόνο τίποτα δεν πήραν από τους άν-δρες τους αλλά και ξόδεψαν τη δική τους περιουσίαγιrsquo αυτούς Ας αναλογιστεί τους κινδύνους από έναντέτοιο πλούτο και θα προτιμήσει τότε τη φτωχικήαλλά ήσυχη ζωή

Γενικά αν αγαπάει τον άνδρα της δεν θα ξεστο-μίσει ποτέ παράπονο ή προσβλητικό λόγο γιrsquoαυτόν Θα προτιμήσει να τον έχει κοντά της χωρίςπλούτη παρά να είναι πλούσιος και αυτή να ζειμέσα στην ανασφάλεια και τις ανησυχίες που συ-νεπάγονται οι επιχειρηματικές δραστηριότητες

Ούτε και ο άνδρας όμως ακούγοντας τα πα-ράπονα ή τις επικρίσεις της γυναίκας του πρέπεινα τη βρίζει ή να τη χτυπάει επειδή έχει εξουσίαπάνω της Καλύτερα να τη συμβουλεύει και νατη νουθετεί ήρεμα χωρίς ποτέ να σηκώνει χέριεναντίον της

Ας τη διδάσκει την ουράνια φιλοσοφία τη χρι-στιανική που είναι ο αληθινός πλούτος Ας τη διδά-σκει όχι μόνο με τα λόγια αλλά και με τα έργα πως ηφτώχεια δεν είναι καθόλου κακό Ας τη διδάσκει ναπεριφρονεί τη δόξα και νrsquo αγαπά την ταπείνωσηmiddot καιτότε εκείνη ούτε παράπονο θα έχει ούτε χρήματαθα επιθυμεί Ας τη διδάσκει να μην αγαπάει ταχρυσά κοσμήματα και τα πολυτελή ρούχα και ταπολλά αρώματα ούτε να θέλει για το σπίτι ακριβάέπιπλα και περιττά στολίδια

Όλα τούτα φανερώνουν ματαιόδοξο φρόνημακαι κουφότητα Και της ίδιας και του σπιτιού στολι-σμός ας είναι η κοσμιότητα και η σεμνότητα Και ηίδια και το σπίτι ας μοσχοβολάνε το άρωμα της σω-φροσύνης και της αρετήςraquo

Αγ Ιωάννης ο Χρυσόστομος

Σταγόνες

Πίστεως

16

()

Ημετάνοια απαιτεί να έχει ο άνθρωπος δυ-νατό χαρακτήρα να αποδεχθεί ότι περπα-τάει σε λαθεμένο δρόμο και ότι ζει με

στραβό τρόπο κι έπειτα να αποφασίσει να τα διορ-θώσει Είναι χαρακτηριστικό των έξυπνων και ικα-νών ανθρώπων να αλλάζουν γνώμη και άποψη καινα διορθώνουν τα όσα έπραξαν όταν διαπιστώσουνότι δεν ήταν τα σωστά

Η Εκκλησία υποκλίνεται μπροστά σacute όποιοναμαρτωλό μετανοεί και βεβαιώνει ότι για τη μετά-νοιά του χαίρεται όλος ο ουρανός Είναι τόσο κακόπράγμα η αμετανοησία που η Εκκλησία την θεωρείldquoβλασφημίαrdquo κατά του Αγίου Πνεύματος laquoη μόνηαμαρτία που δεν θα συγχωρεθεί ποτέraquo (Μαρκ 329) είπε ο Χριστός και δεν θα συγχωρεθεί επειδήδεν το θέλει ο άνθρωπος όχι επειδή δεν το θέλει οΘεός Το Άγιο Πνεύμα ζεσταίνει και φωτίζει Είναιχάρις είναι σοφία είναι έμπνευση είναι χαρά κιευλογία στη ζωή του ανθρώπου όταν φυσικά τοθέλει ο άνθρωπος Όταν δεν το θέλει όταν απορρί-πτει τη μετάνοια και παραμένει αμετανόητος τότεβυθίζεται στο σκοτάδι στο ψύχος στη γρουσουζιάστην αποτυχία στη θλίψη

Η μετάνοια είναι ένας δρόμος μοναχικός ανηφο-ρικός που οδηγεί σrsquo ένα Γολγοθά όμως αμέσωςμετά ακολουθεί η Ανάσταση η λύτρωση η ελευθε-ρία από κάθε δεσμά

Η μετάνοια είναι ένας δρόμος κι ένας τρόποςπροσωπικός Μπορεί όμως να είναι ένας δρόμος κιένας τρόπος εθνικός Όταν αποφασίζει ένα έθνοςένας ολόκληρος λαός να μετανοήσει για τις αμαρ-τίες του και να λυτρωθεί από την γκρίνια από τηναποτυχία και από τον εξευτελισμό

()

Δεν αρκεί λοιπόν η διαπίστωση ldquoη κρίσηείναι ηθικήrdquo Χρειάζεται μετάνοια και διόρ-θωση χρειάζεται αποκατάσταση βελτίωση

και επανέναρξη Μόνο τότε η μετάνοια ως βίωματου λαού θα αναστείλει την καταστροφή και θααποτρέψει τον αφανισμό Πως μπορεί να γίνειαυτό Με αλλαγή νοοτροπίας που λέει κι ο Πρω-θυπουργός μας με μετάνοια που λέει η πίστη μαςΑπλές κινήσεις χρειάζονται

Τα σχολεία να διδάξουν αξιολογώτερα πράγ-ματα για τη ζωή των παιδιών μας και να απαντή-σουν στα πνευματικά τους ερωτηματικά Αν έναςδάσκαλος έχει μια κακή εμπειρία από ένα κληρικόας μην γκρεμίσει μέσα στη ψυχή των μαθητών τουτο Χριστό και την Πίστη γιατί τότε ο δάσκαλος δενμορφώνει πολίτες αλλά καλλιεργεί τρομοκράτες

Η οικογένεια να παραμερίσει τους εγωϊσμούς καινα ενδιαφερθεί για τα παιδιά της Φτάνουν πια ταναυάγια που δημιουργούνται με την ευκολία των δια-ζυγίων Αργούν σήμερα οι νέοι να προχωρήσουν σεγάμο επειδή δεν έχουν πρότυπα Και χωρίζουν εύ-

Απόσπασmicroα από την οmicroιλία του Μητροπολίτου Αλεξανδρουπόλεως ΑΝΘΙΜΟΥστον Αrsquo Κατανυκτικό-Συγχωρητικό Εσπερινό την 2α Μαρτίου 2014

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

17

κολα επειδή δεν έχουν υπομονή και αγωνιστική διά-θεση Συντρίμμιαmiddot τα παιδιά τους και οι μελλοντικέςτους οικογένειες

Οι κληρικοί να παλέψουμε τα πάθη μας να πα-ραδεχτούμε με ειλικρίνεια τις πτώσεις μας και νακατασταθούμε πατέρες του λαού μας με γνώμονατην ελευθερία του Ευαγγελίου και στόχο τη χαράκαι την τιμιότητα της laquoκατὰ Χριστὸνraquo ζωής

Το Κράτος να θεσμοθετήσει τις αρετές τιςαξίες την πίστη την παράδοση και τον υγιή πολι-τισμό του λαού μας Ας το καταλάβουν οι Κυβερ-νήσεις ότι άθεο Κράτος δεν μπορεί να υπάρξειΧωρισμό από την Εκκλησία δεν τον τολμά και ηπολεμική κατά της Εκκλησίας αποβαίνει υπέρ τηςΠίστεώς μας

Η τηλεόραση να διδάσκει τιμιότητα και να μηνδιαφθείρει τα ήθη

Ο λαός μας να ψηφίζει με κριτήρια κυρίωςπνευματικά κι όχι μόνο οικονομικά

Η κοινωνία να περπατάει στέρεα με βάση τηνδιαχρονική εμπειρία της και να μη ζαλίζεται με ταβρώμικα ακούσματα των σύγχρονων δυτικών Σει-ρήνων

Πές μου σας παρακαλώ εσείς έχετε αντιληφθείκάποια τέτοια συλλογική προσπάθεια στη Χώραμας Έστω κάποια παρόμοια διάθεση Όμως τίβλέπουμε Στην πόλη μας

Καταλάβατε ότι σιγά-σιγά εγκαθιδρύεται ως θε-σμός το καρναβάλι Άρχισε ήπια τάχα laquoμόνο γιατα παιδιάraquo λες κι αυτά δεν ζουν το δράμα των οι-κογενειών τους Πιέζει ο Δήμος τα Σχολεία οι δά-σκαλοι τους μαθητές οι μαθητές τους γονείς καικανείς δεν βρίσκει τη δύναμη να σταματήσει αυτότο ανούσιο πανηγύρι του μασκαρέματος Η τραγω-δία που βιώνουν σήμερα τα νέα παιδιά στην Ελ-λάδα δεν ομορφαίνει με το χαζό χορό και τοφτιασιδωμένο πρόσωπο της Αποκριάς

Καταλάβατε την παρουσία του Καζίνου στην πε-ριοχή μας Τούρκοι μπαινοβγαίνουν στον τόπο μαςσυνοδευόμενοι από laquoμπράβουςraquo για να κάνουνεδώ όσα δεν τους επιτρέπονται στη Χώρα τους καιπροετοιμάζονται απέναντι στο Καζίνο Κέντρα δια-σκέδασης με γυναίκες επί πληρωμή Τάχα το Κα-ζίνο θα ήταν μόνο για ξένους Ποιός μπορεί νααπαγορεύσει την είσοδο σε ντόπιους Σε κάποιασχετική συζήτηση μου είπε ο στρατηγός μας ldquoέχωνα χάσω στρατιωτικούς από το τζόγο σεβτεrdquo

Και για το Καρναβάλι και για το Καζίνο παρα-κάλεσα φώναξα έγραψα Τάχα όλοι συμφωνούσανμε μένα κι από πίσω έλεγαν άλλα Μάλιστα με ρώ-τησαν αν σας ζητήσουν να κάνετε αγιασμό στο κα-ζίνο θα πάτε Κι απάντησα ldquoθα πάω να κάνωαγιασμό όταν θα κλείσει και θα φύγει από τοντόπο μαςrdquo Βλέπετε όμως ότι πρυτάνευσε η έστω

σύντομη ελάχιστη οικονομική διευκόλυνση κάποιωνστην περιοχή σε βάρος του συνόλου του λαού μαςτης ζωής μας και της αξιοπρεπείας μας

()

Εμείς στην Ελλάδα σήμερα βιώνουμε μέσαμας μια ζοφερή κατάσταση Κούφιες διαπι-στώσεις λεκτικοί λεονταρισμοί δειλία απο-

ρία νωθρότητα αηδία απόρριψη διγλωσσία κακίακανιβαλισμό ενάντια σε πρόσωπα ομάδες και θε-σμούς απελπισία

Και γύρω μας laquoσυνοχὴ ἐθνῶν ἐν ἀπορίᾳ ἠχούσηςθαλάσσης και σάλου ἀποψυχόντων ἀνθρώπων ἀπὸφόβου καὶ προσδοκίας τῶν ἐπερχομένων τῇ οἰκου-μένῃraquo (Λουκ 2125-26)

Κανείς δεν ξέρει αύριο τί θα συμβεί στον τόπομας και πως θα διαμορφωθούν γεωπολιτικά οι συν-θήκες στην περιοχή αφού όλα τα αυτονόητα ανα-τρέπονται όλες οι παραδοσιακές συμμαχίεςεπαναπροσδιορίζονται και οι έμποροι των εθνώνστυγνά βυσσοδομούν στις πλάτες μας

Τουλάχιστον ας έχουμε εσωτερική ηρεμία καιψυχική γαλήνη Ας επιστρέψουμε ας ψάξουμε κιας βρούμε τη δύναμη που μας στήριξε επί αιώνεςστη μακραίωνη δουλεία Κι αυτή είναι η Χριστια-νική Πίστη μας και η Ορθόδοξη Παράδοσή μας

Ο Ελληνισμός ζει την Μεγάλη Σαρακοστή τουΑς τη ζήσουμε με συνέπεια ως λαός Όλοι μαζί ωςέθνος για το καλό όλων μας Για το μέλλον μαςΜας χρειάζεται μετάνοια νηστεία εγκράτεια προ-σευχή συγχωρητικότητα αγάπη μεταξύ μας τιμιό-τητα δικαιοσύνη εμπιστοσύνη στο Χριστό και στηνΕκκλησία του

Όταν οι λαοί σηκώνουν στους ώμους τους τοσταυρό της Σαρακοστής τότε δεν γνωρίζουν εξαν-δραποδισμό και αφάνεια Θεωρώ ότι ζούμε σε μιακρίσιμη καμπή της Ιστορίας μας Ο δρόμος μπρο-στά μας είναι εξαιρετικά δύσκολος και δύσβατοςΈχουμε τις ιδιορρυθμίες μας οι Έλληνες και ταπανάρχαια ελαττώματα της φυλής μας Οι φίλοιμας είναι αποδεδειγμένα λίγοι Η μόνη ζωντανή καιεναργής πνευματικότητα της Χώρας μας με ερεί-σματα μάλιστα και στη λαϊκή μας παράδοση είναιη Ορθόδοξη Χριστιανική μας Πίστη Ας την εμπι-στευθούμε κι ας στηριχτούμε επάνω της Ούτως ήάλλως βιώνουμε τη Μεγάλη μας εθνική Σαρακοστήκι αυτή θα διαρκέσει Ας τη ζήσουμε με την τάξημε την ευπρέπεια και με τη δυναμική της Ορθοδό-ξου Εκκλησίας μας

Και laquoδόξα τῷ Θεῷτῷ ἐν πικροῖς φαρμάκοις

κατεργαζομένῳ τὴν σωτηρίαν ἡμῶνraquoΑμήν

Σταγόνες

Πίστεως

18

laquoΠώς αγριεύουν έτσι οι άνθρωποι Πώςμεμιάς αφήνονται έρμαια στις ροπέςκαι στις τάσεις της φθαρτής ανθρώ-

πινης τους φύσης Πώς κατάντησε απόψεαυτή η ήσυχη επαρχιακή πόλη Θαρρείς καιδεν την κατοικούν άνθρωποι αλλά ανθρωπό-μορφα τέρατα που άλλος με κεφάλι γαϊδά-ρου άλλος λιονταριού άλλος πιθήκουτρέχουν να προλάβουν να γλεντήσουν να με-θύσουν να αμαρτήσουν όσο γίνεται περισσό-τερο

Γιατί απόψε είναι Τσικνοπέμπτη και γέμισεη πόλη μασκαράδες Απόψε κάθε λογικός άν-θρωπος δεν ξεμυτίζει από το σπίτι τουraquo Αυτάσκεφτόταν ο παπα-Θανάσης καθώς έμπαινεστο σπίτι του γυρνώντας από το ναό

- Α παπαδιά μου το κακό παράγινε ΟΘεός να μας συγχωρέσει είπε στη γυναίκατου μόλις μπήκε μέσα Εκείνη τον κοίταξε μεκατανόηση

- Ο Θεός να μας φυλάει είπε και άρχισε ναετοιμάζει το βραδινό φαγητό

Στο σπίτι του παπα-Θανάση περασμέναπια τα μεσάνυχτα επικρατεί ησυχία Τα παι-διά και η παπαδιά είχαν ήδη κοιμηθεί κι οπαπα-Θανάσης ετοιμαζότανε και κείνος ναπάει για ύπνο όταν ακούστηκε το κουδούνιτης πόρτας Τινάχτηκε μέσα στον ύπνο της ηπαπαδιά και βρέθηκε δίπλα στον παπα-Θα-νάση

- Μην ανοίγεις τέτοια νύχτα πάτερ μουτον παρακάλεσε φοβισμένη

- Γιατί φοβάσαι την καθησύχασε εκείνοςΕίναι η πρώτη φορά που μας κτυπούν τέτοιαώρα την πόρτα Αφού το ξέρεις το σπίτι τουΙερέα διανυκτερεύει κάθε βράδυ

- Ναι μα απόψεhellipΤης χαμογέλασε ο παπα-Θανάσης και

άνοιξε την πόρτα- Πάτερ μου με συγχωρείτε που ήρθα τέ-

τοια ώρα όμως η μάνα μου πεθαίνει και ζητάνα εξομολογηθεί και να κοινωνήσει

Ο άνθρωπος που στεκόταν μπροστά τουπαρόλο που ήταν άντρας έτρεμε ολόκληροςκι άφηνε τα δάκρυά του δίχως ντροπή να τρέ-χουν

- Πήγαινε εσύ κοντά της παιδί μου και γωπάω ως την εκκλησία να πάρω τη Θεία Κοινω-νία και έρχομαι αμέσως

Έφυγε ο άντρας αφήνοντας στον παπα-Θα-νάση τη διεύθυνσή του

- Που θα πας πάτερ μου μόνος σου τέτοιαώρα μια τέτοια νύχτα Δε φοβάσαι Γιατί δεντον κρατούσες να πάτε συντροφιάraquo

Η παπαδιά μιλούσε και κείνος την κοίταζεαυστηρά

- Μόνος είπες παπαδιά μόνος Κι ο Κύριοςπου θα κουβαλάω στα χέρια μου Α παπαδιάμου κάτι σrsquo έχει πιάσει απόψε και δε μιλάςγνωστικά

Ντύθηκε ο παπα-Θανάσης και βγήκε στοδρόμο Ξέχασε πως ήταν νύχτα Τσικνοπέμ-πτης Δεν τον απασχολούσαν καθόλου οι μα-σκαράδες που έβλεπε γύρω του Ένα μόνο τον

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

19

απασχολούσε να προλάβει να δώσει το laquoφάρ-μακο της αθανασίαςraquo στην ετοιμοθάνατη

Πήρε με δέος στα χέρια του το Σώμα και τοΑίμα του Χριστού και ξαναβγήκε στο δρόμο Δενκοιτούσε ούτε δεξιά ούτε αριστερά Μόνοέτρεχε να προλάβει Σε μια στροφή του δρόμουακούσε γέλια και φωνές Κάποιος φώναξε κοροϊ-δευτικά laquoΤην ευχή σου Δέσποταraquo μα δεν γύ-ρισε να κοιτάξει Και τότε δεν κατάλαβε πωςβρέθηκε κυκλωμένος από μια παρέα μασκαρά-δων που προσπαθούσαν να τον σταματήσουν

- Συνάδελφε πού πάμεΈνας νεαρός μασκαρεμένος σε παπά με

χνώτο που μύριζε ποτό στεκόταν μπροστά τουκρατώντας στο χέρι ένα σταυρό Τα lsquoχασε οπαπα-Θανάσης και πριν προλάβει να πει τίποταδέχτηκε την επίθεση όλου του τσούρμου Άλλοςτον τραβούσε από τα ράσα κι άλλος του έβγαζετο καλυμμαύχι

Ο παπα-Θανάσης έσφιξε στο στήθος του τrsquoάχραντα Μυστήρια και προσπάθησε να τους μι-λήσει μα κανένας δεν άκουγε Κάποιος τότε τουτράβηξε τη γενειάδα και -σαν να τον κτύπησεηλεκτρικό ρεύμα- άρχισε να φωνάζει

- Είναι αληθινός ρε είναι αληθινόςΗ παρέα κοκκάλωσε στη θέση της κι ο παπα-

Θανάσης με το πρόσωπο μουσκεμένο από τονιδρώτα της αγωνίας και τα δάκρυά του τους κοί-ταξε χωρίς να μιλά

- Συγγνώμη πάτερ είπε εκείνος που του τρά-βηξε τη γενειάδα Νομίζαμε πως ήσασταν ψεύ-τικος σαν κι αυτόν καιhellip

- Σας είδαμε και τέτοια ώρα έξω και ήμαστανσίγουροι πως ήσασταν μασκαρεμένος Συγχωρέ-στε μας είπε ένας άλλος

- Πάω να κοινωνήσω μια ετοιμοθάνατη παι-διά μου Ο θάνατος δεν έχει ώρες κατάλ ληλεςκαι ακατάλληλες κι εγώ τρέχω να τον προλάβωΚαι συ παιδί μου βγάλε τα ράσα τα τιμημέναΜην αμαρτάνεις άλλο ρεζιλεύοντάς τα Είναιπολύ ιερό το ράσο για να μασκαρεύεσαι μrsquoαυτό Τραβάτε στα σπίτια σας παιδιά μου κι οΘεός να σας συγχωρέσει

Άνοιξε το βήμα του ο παπα-Θανάσης για νακερδίσει το χαμένο χρόνο Ήταν πικραμένος ωςτα κατάβαθά του Τόσο πολύ λοιπόν χάλασανοι άνθρωποι ώστε μασκαρεύονται και ιερείς

- Πάτερ ΠάτερΗ φωνή που έφτασε στα αυτιά του ήταν γε-

μάτη αγωνία Σταμάτησε και περίμενε Ένας νε-αρός κατακόκκινος από την τρεχάλα και τηνντροπή έφτασε κοντά του λαχανιασμένος

- Πάτερ Είμαι κείνος που ντύθηκε παπάς Τοέκανα εντελώς απερίσκεπτα πάτερ καιhellip καιθέλω να lsquoρθω μαζί σας στο σπίτι της έτοιμοθά-νατης Δενhellip δεν θέλω να σας πάρουν κι άλλοιγια ψεύτικοhellip

Ο παπα-Θανάσης του έκανε νόημα να τονακολουθήσει Στα χέρια του ο νεαρός κρατούσετο σταυρό που είχε μαζί του Μπήκαν στο σπίτιτης ετοιμοθάνατης σιωπηλοί

- Χαίρομαι πάτερ που βρήκατε και παπαδάκικαι δεν ήρθατε μόνος είπε ο άντρας που τονείχε καλέσει

Ο νεαρός ξανακοκκίνησε και κοίταξε με αγω-νία τον παπα-Θανάση

Ναι ο Θεός μου τον έστειλε είπε εκείνος καιτα λόγια του καρφώθηκαν στην καρδιά του νεα-ρού

- Πάτερ δεν θα σας εγκαταλείψω ποτέ έλεγεο νεαρός λίγη ώρα αργότερα όταν ο παπα-Θα-νάσης κλείδωνε το ναό αφήνοντας ξανά μέσατο Σώμα και το Αίμα του Χριστού θα γίνω ο βοη-θός σας το παπαδάκι σας Ίσως έτσι με συγχω-ρήσει ο Θεός για την ιεροσυλία που έκανα

-Άμποτε παιδί μου να το φορέσεις το ράσοκι αληθινά είπε ο παπα-Θανάσης και τον ευλό-γησε με τα δυό του χέρια εκείνα που πριν απόλίγο κρατούσαν τον Ίδιο τον Κύριο Και παράξενοο παπα-Θανάσης είχε τη σιγουριά πως αυτό θαγινόταν κάποια μέρα Και ακόμα πιο παράξενοτην ίδια σιγουριά ένιωσε μέσα του κι ο νεαρός

Όσο πιό άρρωστος και πιοαμαρτωλός είσαι τόσο πιο

κατάλληλος είσαι για να σε πάρει σταχέρια του ο Χριστός

Όταν στο χέρι σου κρατάς σφυρίγύρω σου βλέπεις καρφιά

Όταν στα χέρια σου κρατάς ανθοδο-χείο γύρω σου βλέπεις λουλούδια

(Άγιος Νικόλαος Καβάσιλας)

Σταγόνες

Πίστεως

20

Ηταν δυο αδέλφιαmiddot τα οποία αφού μοιράστη-καν αναμεταξύ τους την πατρική περιουσίαο ένας έμεινε στο σπίτι ενώ ο άλλος έφυγεσε μακρινή χώρα Εκεί αφού κατέφαγε όλα όσατου δόθηκαν δυστύχησε και υπέφερε μη υπομέ-νοντας τη ντροπή από τη φτώχεια (Λουκά 15 11κε) Αυτή την παραβολή θέλησα να σας την πωγια να μάθετε ότι υπάρχει άφεση αμαρτημάτωνκαι μετά το Βάπτισμα εάν είμαστε προσεκτικοίΚαι το λέγω αυτό όχι για να σάς κάνω αδιάφο-ρους αλλά για να σας απομακρύνω από την από-γνωση Γιατί η απόγνωση μας προξενεί χειρότερακακά και από τη ραθυμίαΑυτός λοιπόν ο υιός αποτελεί την εικόνα εκεί-νων που αμάρτησαν μετά το Βάπτισμα Και ότιφανερώνει εκείνους που αμάρτησαν μετά το Βά-πτισμα αποδεικνύεται από το ότι ονομάζεται υιόςΓιατί κανένας δεν μπορεί να ονομασθεί υιόςχωρίς το Βάπτισμα Επίσης διέμενε στην πατρικήοικία και μοιράστηκε όλα τα πατρικά αγαθά ενώπριν από το Βάπτισμα δεν μπορεί κανείς να λάβειτην πατρική περιουσία ούτε να δεχθεί κληρονο-μία Ώστε με όλα αυτά μας υπαινίσσεται το σύ-νολο των πιστώνΕπί σης ήταν αδελφός εκείνου που είχε προκόψειΑδελφός όμως δεν θα μπορούσε να γίνει χωρίςτην πνευματική αναγέννηση Αυτός λοιπόν αφούέπεσε στη χειρότερη μορφή κακίας τι λέγει laquoΘαεπιστρέψω στον πατέρα μουraquo (Λουκά 1518) Γιαυτό ο πατέρας του τον άφησε και δεν τον εμπό-δισε να φύγει στην ξένη χώρα για να μάθει καλάμε την πείρα πόση ευεργεσία απολάμβανε ότανβρισκόταν στο σπίτι Γιατί πολλές φορές ο

Θεός όταν δεν πείθει με το λόγο του αφή-νει να διδαχθούμε από την πείρα των πραγ-μάτων πράγμα βέβαια που έλεγε και στουςΙουδαίουςΑ φού λοιπόν ο άσωτος έφυγε στην ξένη χώρα καιαπό τα ίδια τα πράγματα έμαθε πόσο μεγάλοκακό είναι να χάσει κανείς το πατρικό του σπίτιεπέστρεψε και ο πατέρας του τότε δεν του κρά-τησε κακία αλλά τον δέχτηκε με ανοιχτή αγκαλιάΓιατί άραγε Επειδή ήταν πατέρας και όχι δικα-στής Και στήθηκαν τότε χοροί και συμπόσια καιπανηγύρια και όλο το σπίτι ήταν φαιδρό και χα-ρούμενο Τι μου λες τώρα άνθρωπέ μου Αυτέςείναι οι αμοιβές της κακίας Όχι της κακίας άν-θρωπε αλλά της επιστροφής Όχι της πονηρίαςαλλά της μεταβολής προς το καλύτεροΚαι ακούστε και το σπουδαιότερο Αγανάκτησε γιrsquoαυτά ο μεγαλύτερος υιός Ο πατέρας όμως τονέπεισε κι αυτόν μιλώντας του με πραότητα και λέ-γοντας laquoσυ πάντοτε ζούσες μαζί μου ενώ αυτόςήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρός και ξανα-βρήκε τη ζωή τουraquo (Λουκά 1531-32) Όταν πρέπεινα διασώσει τον χαμένο λέγει laquoΔεν είναι ώρατώρα για δικαστήρια ούτε για λεπτομερή εξέ-ταση αλλά είναι ώρα μόνο φιλανθρωπίας καισυγγνώμηςraquo Κανένας ιατρός που έχει αμελήσει ο

ίδιος να δώσει φάρμακο στον ασθενή δεν ζητείευθύνες απ αυτόν για την αταξία του και ούτε τοντιμωρεί Και αν ακόμα χρειαζόταν να τιμωρηθεί οάσωτος τιμωρήθηκε αρκετά ζώντας στην ξένηχώραΤόσο λοιπόν χρόνο στερήθηκε τη συντροφιάμας και έζησε παλεύοντας με την πείνα την ατί-μωση και τα χειρότερα κακά Γιrsquo αυτό λέγει ο πα-τέρας laquoήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρόςκαι ξαναβρήκε τη ζωή τουraquo Μη βλέπεις λέγει ταπαρόντα αλλά σκέψου το μέγεθος της προηγού-μενης συμφοράς Αδελφό βλέπεις όχι ξένο Στονπατέρα του επέστρεψε που ξεχνάει τα περασμέναη καλύτερα που θυμάται εκείνα μόνο τα οποίαμπορούν να τον οδηγήσουν σε συμπάθεια καιέλεος σε στοργή και ευσπλαχνία τέτοια που ται-ριάζει στους γονείς Γι αυτό δεν είπε εκείνα πουέπραξε ο άσωτος αλλά εκείνα που έπαθε Δεν λυ-πήθηκε ότι κατέφαγε την περιουσία του αλλrsquo ότιπεριέπεσε σrsquo αμέτρητα κακά[] Ασκώντας την αρετή να φοβόμαστε μήπωςπέσουμε στηριζόμενοι στο θάρρος μας Και όταναμαρτάνουμε να μετανοούμε Και εκείνο που είπααρχίζοντας την ομιλία αυτό λέγω και τώρα Είναιπροδοσία της σωτηρίας μας αυτά τα δύο δηλαδήκαι το να έχουμε θάρρος όταν είμαστε ενάρετοικαι το να απελπιζόμαστε όταν είμαστε πεσμένοιστην κακίαΓιrsquo αυτό ο Παύλος για νrsquo ασφαλίσει εκείνουςπου ασκούν την αρετή έλεγε laquoΕκείνος που νομί-ζει ότι στέκεται ας προσέχει μήπως πέσειraquo (ΑrsquoΚορ 10 12) Και πάλι laquoΦοβάμαι μήπως ενώ κή-ρυξα σε άλλους εγώ ο ίδιος βρεθώ ανάξιοςraquo (ΒrsquoΚορ 11 3) Ανορθώνοντας πάλι τους πεσμένουςκαι διεγείροντάς τους σε μεγαλύτερη προθυμίαδιακήρυττε έντονα στους Κορινθίους γράφονταςτα εξής laquoΜήπως πενθήσω πολλούς που αμάρτη-σαν προηγουμένως και δεν μετανόησανraquo (Βrsquo Κορ12 21) Για να δείξει ότι είναι άξιοι θρήνων όχιτόσο εκείνοι που αμαρτάνουν όσο εκείνοι πουδεν μετανοούν για τα αμαρτήματά τους Και οπροφήτης πάλι λέγει laquoΜήπως εκείνος που πέφτειδεν σηκώνεται η εκείνος που παίρνει στραβόδρόμο δεν επιστρέφειraquo (Ιερ 8 4) Γι αυτό και οΔαυίδ παρακαλεί αυτούς ακριβώς λέγοντας laquoΣή-μερα εάν ακούσετε τη φωνή Αυτού μη σκληρύ-νετε τις καρδιές σας όπως τότε που Τονπαραπίκραναν οι πατέρες σαςraquo (Ψαλμ 94 8)Όσο λοιπόν θα υπάρχει το σήμερα ας μηαπελπιζόμαστε αλλrsquo έχοντας ελπίδα προς τονΚύριο και έχοντας κατά νουν το πέλαγος της φι-λανθρωπίας Του αφού αποτινάξουμε κάθε τι τοπονηρό από τη σκέψη μας ας ασκούμε με πολλήπροθυμία και ελπίδα την αρετή και ας επιδεί-ξουμε μετάνοια με όλη τη δύναμή μαςΆγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

21

Κ άποιος νέος κάποτε ζώντας ακό-λαστη ζωή θέλησε κάποια Κυ-ριακή να πάει στην εκκλησία απόπεριέργεια Στο κήρυγμά του ο λειτουργόςιερέας μίλησε για τη μετάνοια Ο νέος συγ-κλονίστηκε τόσο πολύ τόσο βαθειά ώστεαποφάσισε να αλλάξει ζωή Μετά το πέραςτης Θείας Λειτουργίας ζήτησε να εξομολο-γηθεί Εξομολογήθηκε και την επομένηαποσύρθηκε στην ερημική του εξοχική κα-τοικία και έκλαιγε νύχτα μέρα για τις αμαρ-τίες του Κατά παράδοξο όμως τρόπο δενμπορούσε να παρηγορηθείΜια νύχτα σαν σε όραμα βλέπει τον Κύριοτριγυρισμένο από ουράνιο φως και με κα-λοσύνη τον ρωτάει με την γλυκύτατηεκείνη φωνή Του- Τι έχεις παιδί μου και κλαις με τόσο πόνο- Κλαίω Κύριε γιατί έπεσα Έπεσα είπε μεαπόγνωση ο αμαρτωλός νέος- Ε τότε σήκω- Δεν μπορώ μόνος ΚύριεhellipΤότε άπλωσε το θεϊκό Του χέρι ο Βασιλεύςτης αγάπης ο φιλάνθρωπος Κύριος και τονβοήθησε να σηκωθεί Εκείνος όμως δενσταμάτησε να κλαίειhellipΚαι τον ρωτάει ο Κύ-ριος- Τώρα γιατί κλαίς- Πονώ Χριστέ μου γιατί σε λύπησα Ξό-δεψα τον πλούτον των χαρισμάτων σου καιτα νιάτα μου στις ασωτείεςΈβαλε τότε με στοργή το χέρι Του ο φιλάν-θρωπος Δεσπότης στο κεφάλι του πονεμέ-νου αμαρτωλού και του είπε με πολλήιλαρότητα- Αφού για μένα κλαις τόσο πολύ και lsquoγω ξέ-χασα όλες σου τις αμαρτίεςΟ νέος σήκωσε τα μάτια του για να ευχαρι-στήσει τον Σωτήρα του Χριστόν μα Εκείνοςείχε εξαφανιστείΛυτρωμένος πλέον από το βάρος της αμαρ-τίας και αναγεννημένος επέστρεψε στοσπίτι του Από τότε έγινε το πιο λαμπρό πα-ράδειγμα ενός πιστού χριστιανού μέσα καιέξω απrsquo το σπίτι του με λόγια και με έργα

Τα δάκρυατων μετανοούντων

είναι ο αίνοςτων αγγέλωνΖαν ντε λα Φοντέν

(Γάλλος ποιητής 1621-1695)

Η ικανότητανα συγχωρέσει

είναι η ιδιότητα

του δυνατού

Οι αδύναμοι ποτέ

δεν συγχωρούνε

Γκάντι

(Ινδός πολιτικός 1869-1948)

Σταγόνες

Πίστεως

22

ΗΘεία Λειτουργία των Προηγιασμένων (ή όπως την ονομάζουμε ηΛειτουργία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής) τελείται σήμερα στουςναούς μας το πρωί των καθημερινών της Τεσσαρακοστής ημερών

δηλαδή εργασίμων και γι᾿ αυτό λίγοι είναι εκείνοι που δεν δεσμεύονταικατά τις ώρες αυτές από τα επαγγέλματα η την υπηρεσία τους Τα τελευ-ταία χρόνια γίνεται μια πολύ επαινετή προσπάθεια αξιοποιήσεώς της Σεπολλούς ναούς τελείται κάθε Τετάρτη απόγευμα σε ώρες που πολλοί ανόχι όλοι οι πιστοί έχουν τη δυνατότητα να παρευρεθούν στην τέλεσή της

Το όνομά της η Λειτουργία αυτή το πήρε από την ίδια τη φύση τηςΕίναι στην κυριολεξία Λειτουργία laquoπροηγιασμένων δώρωνraquo Δεν είναι δη-λαδή λειτουργία όπως οι άλλες γνωστές λειτουργίες του Μεγάλου Βασι-λείου και του ιερού Χρυσοστόμου στις οποίες έχουμε προσφορά καικαθαγιασμό Τιμίων Δώρων Τα Δώρα είναι καθαγιασμένα προηγιασμένααπό άλλη Λειτουργία που τελέσθηκε σε άλλη ημέρα Τα προηγιασμέναδώρα προτίθενται κατά την λειτουργία των Προηγιασμένων για να κοι-νωνήσουν απ᾿ αυτά και να αγιασθούν οι πιστοί Με άλλα λόγια η λει-τουργία των προηγιασμένων είναι μετάληψη κοινωνία

Η Θεία Λειτουργία κατά την περίοδο της Μ Τεσσαρακοστής τελούντανμόνον κατά τα Σάββατα και τις Κυριακές Παλαιό έθιμο επικυρωμένο απόεκκλησιαστικούς κανόνες απαγόρευε την τέλεση της θείας λειτουργίαςκατά τις ημέρες της εβδομάδος γιατί αυτές ήσαν ημέρες νηστείας και πέν-θους Η τέλεση της Θείας Λειτουργίας ήταν κάτι το ασυμβίβαστο προςτον χαρακτήρα των ημερών αυτών Η Λειτουργία είναι πασχάλιο μυστή-ριο που έχει έντονο τον πανηγυρικό τον χαρμόσυνο τον επινίκιο χαρα-κτήρα Αυτό όμως γεννούσε ένα πρόβλημα Οι χριστιανοί έπρεπε νακοινωνήσουν δυο φορές τουλάχιστον ακόμη κατά την εβδομάδα το λιγό-τερο δηλαδή κατά τις ενδιάμεσες ημέρες την Τετάρτη και την Παρασκευήπου μνημονεύει και ο Μέγας Βασίλειος Η λύση ήδη υπήρχε Οι πιστοί θακοινωνούσαν από Προηγιασμένα Άγια Οι ημέρες αυτές ήσαν ημέρες νη-στείας Νηστεία την εποχή εκείνη σήμαινε πλήρη αποχή τροφής μέχρι τηνδύση του ηλίου Η κοινωνία λοιπόν θα έπρεπε να κατακλείσει την νη-στεία να γίνει δηλαδή μετά την ακολουθία του εσπερινού

Στο σημείο αυτό συνδέεται η ιστορία με την σημερινή πράξη Η Λει-τουργία των Προηγιασμένων είναι σήμερα ακολουθία εσπερινού στηνοποία προστίθεται η παράθεση των δώρων οι προπαρασκευαστικές ευχέςἡ θεία κοινωνία και η ευχαριστία ύστερα από αυτήν Η διαμόρφωσή τηςμέσα στο όλο πλαίσιο της Τεσσαρακοστής της έδωσε ένα έντονο laquoπεν-θηρόraquo κατά τον Θεόδωρο Στουδίτη χαρακτήρα (Ερμηνεία της Θείας Λει-τουργίας των Προηγιασμένων) Με τον εσπερινό συμπλέκονται τροπάριακατανυκτικά οι ιερείς φέρουν πένθιμα άμφια η αγία τράπεζα και τατίμια δώρα είναι σκεπασμένα με μαύρα καλύμματα οι ευχές είναι γεμάτεςταπείνωση και συντριβή laquoΜυστικωτέρα εις παν η τελετή γίνεταιraquo κατάτον ίδιο Πατέρα

Καιρός να ρίξουμε μια ματιά σ᾿ αυτήν την ίδια την Λειτουργία τωνΠροηγιασμένων στη μορφή που ύστερα από μακρά εξέλιξη αποκρυσταλ-λώθηκε και κατά την οποία τελείται σήμερα στους ναούς μας Ήδη επι-σημάναμε τα δυο λειτουργικά στοιχεία που την συνθέτουν τηνακολουθία του Εσπερινού και την Θεία Κοινωνία Το πρώτο μέρος τηςαποτελεί ο συνήθης εσπερινός της Τεσσαρακοστής με μικρές μόνο τροπο-ποιήσεις

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

23

Ο ιερεύς κατά την ψαλμωδία της Θrsquo ώρας εν-δύεται την ιερατική του στολή και θυμιά Ηέναρξη γίνεται με το laquoΕυλογημένη η βασιλείαhellipraquoκατά τον τύπο της Θείας Λειτουργίας Ανα-γινώσκεται ο προοιμιακός (103ος) δηλαδή ψαλμόςπου περιγράφει το δημιουργικό έργο του ΘεούlaquoEυλόγει η ψυχή μου τον Κύριονmiddot Κύριε ο Θεόςμου εμεγαλύνθης σφόδραhellipraquo Είναι το προοίμιοτου εσπερινού αλλά και όλης της ακολουθίας τουνυχθημέρου που αρχίζει ως γνωστό από το από-γευμα πρώτο μέρος του εικοσιτετραώρου θεωρεί-ται η νύκτα Ύστερα ο διάκονος ή εν απουσία τουο ιερέας θέτει στο στόμα των πιστών τα αιτήματατης προσευχής laquoΕν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμενraquoτα ειρηνικά Ακολουθεί η ανάγνωση του ΙΗrsquo κα-θίσματος του Ψαλτηρίου laquoΠρος Κύριον εν τωθλίβεσθαί με εκέκραξα και εισήκουσέ μουhellipraquo(Ψαλμοί 119-133) Είναι το τμήμα του Ψαλτηρίουπου έχει καθορισθεί να αναγινώσκεται κατά τουςεσπερινούς της Τεσσαρακοστής

Ο ιερεύς εν τω μεταξύ ετοιμάζει στην Πρόθεσητα Προηγιασμένα -από την Λειτουργία του προ-ηγουμένου Σαββάτου ή της Κυριακής- ΤίμιαΔώρα Αποθέτει τον Άγιο Άρτο στο Δισκάριο κάνειτην ένωση του οίνου και του ύδατος στο ΆγιοΠοτήριο και τα καλύπτει Ο εσπερινός συνεχίζεταιμε την ψαλμωδία των ψαλμών του λυχνικού καιτων κατανυκτικών τροπαρίων των εκάστοτε ημε-ρών που περιλαμβάνονται στους τελευταίους στί-χους των ψαλμών αυτών και γίνεται ἡ είσοδοςΔιαβάζονται δυο αναγνώσματα από την ΠαλαιάΔιαθήκη ένα από την Γένεση και ένα από το βι-βλίο των Παροιμιών Θα σταθούμε για λίγο στηνκατανυκτική ψαλμωδία του laquoΚατευθυνθήτωraquoτου δευτέρου στίχου του 140ου ψαλμού Ψάλλεταιμετά από τα αναγνώσματα έξι φορές από τονιερέα και τους χορούς ενώ ο ιερέας θυμιά τηνΑγία Τράπεζα

laquoΚατευθυνθήτω η προσευχή μουως θυμίαμα ενώπιόν σου

έπαρσις των χειρών μου θυσία εσπερινήraquoΚατόπιν γίνεται η εκτενής δέηση υπέρ των τά-

ξεων των μελών της Εκκλησίας των Κατηχουμέ-νων των ετοιμαζομένων για το άγιο Βάπτισμαlaquoτων προς το φώτισμα ευτρεπιζομένωνraquo και τωνπιστών Και μετά την απόλυση των Κατηχουμέ-νων έρχεται το δεύτερο μέρος η κοινωνία των μυ-στηρίων

Την μεταφορά των Προηγιασμένων Δώρων απότην Πρόθεση στο Θυσιαστήριο που γίνεται μεάκρα κατάνυξη ενώ οι πιστοί προσπίπτουν laquoμέ-χρις εδάφουςraquo συνοδεύει η ψαλμωδία του αρχαίουύμνου laquoΝυν αι δυνάμειςraquo

laquoΝῦν αἱ δυνάμεις τῶν οὐρανῶν σύν ἡμῖνἀοράτως λατρεύουσιν ἰδού γάρ εἰσπορεύεται ὁ

βασιλεύς τῆς δόξης Ἰδού θυσία μυστικήτετελειωμένη δορυφορεῖται Πίστει καί πόθῳ

προσέλθωμεν ἵνα μέτοχοι ζωῆς αἰωνίουγενόμεθα Ἀλληλούϊαraquo

Η προπαρασκευή για την Θεία Κοινωνία περι-λαμβάνει κυρίως την Κυριακή προσευχή (Πάτερημών) ακολουθεί η Κοινωνία και μετά από αυτήνη ευχαριστία Και η Λειτουργία κλείνει με την κα-τανυκτική οπισθάμβωνο ευχή Είναι δέηση πουσυνδέει την τέλεση της κατανυκτικής αυτής Λει-τουργίας προς την περίοδο των Νηστειών Ο πνευ-ματικός αγώνας της Τεσσαρακοστής είναισκληρός αλλά και η νίκη κατά των αοράτων εχ-θρών είναι βεβαία για τους αγωνιζομένους τονκαλόν αγώνα Η Ανάσταση δεν είναι μακράν Αςτην διαβάσουμε προσεκτικά Είναι από τα ωραι-ότερα εκκλησιαστικά κείμενα

laquoΔέσποτα παντοκράτορ ὁ πᾶσαν τήν κτίσιν ἐνσοφίᾳ δημιουργήσας ὁ διά τήν ἄφατόν σουπρόνοιαν καί πολλήν ἀγαθότητα ἀγαγών ἡμᾶς εἰςτά πανσέπτους ἡμέρας ταύτας πρός καθαρισμόνψυχῶν καί σωμάτων πρός ἐγκράτειαν παθῶνπρός ἐλπίδα ἀναστάσεως ὁ διά τεσσαράκονταἡμερῶν πλάκας χειρίσας τά θεοχάρακτα γράμματατῷ θεράποντί σου Μωσεῖ παράσχου καί ἡμῖνἀγαθέ τόν ἀγῶνα τόν καλόν ἀγωνίσασθαι τόνδρόμον τῆς νηστείας ἐκτελέσαι τήν πίστινἀδιαίρετον τηρῆσαι τάς κεφαλάς τῶν ἀοράτωνδρακόντων συνθλάσαι νικητάς τε τῆς ἁμαρτίαςἀναφανῆναι καί ἀκατακρίτως φθάσαιπροσκυνῆσαι καί τήν ἁγίαν ἀνάστασινraquo

Η Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων είναιμία από τις ωραιότερες και κατανυκτικότερες ακο-λουθίες της Εκκλησίας μας Αλλά συγχρόνως καιμία διαρκής πρόσκληση για την συχνή κοινωνίατων θείων μυστηρίων Μια φωνή από τα βάθητων αιώνων από την αρχαία ζωντανή παράδοσητης Εκκλησίας Φωνή που λέγει ότι ο πιστός δενμπορεί να ζει την ζωή του Χριστού αν δεν ανανε-ώνει διαρκώς την ένωσή του με την πηγή τηςζωής το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου Διότι οΧριστός είναι laquoη ζωή ημώνraquo (Κολοσ 3 4)

ΟΙ

24

ΟΙ

ΚΟ

ΙΣταγόνες

Πίστεως

24

Ι Σ Τ Ο Ρ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Αγγελος πρωτοστάτης οὐρανόθεν ἐπέμφθη εἰπεῖντῇ Θεοτόκῳ τὸ Χαῖρεmiddot καὶ σὺν τῇ ἀσωμάτῳ

φωνῇ σωματούμενόν σε θεωρῶν Κύριε ἐξίστατο καὶἵστατο κραυγάζων πρὸς Αὐτὴν τοιαῦτα

Ο αρχάγγελος Γαβριήλ έρ-χεται και φέρνει το θεϊκό

μήνυμα το laquoχαῖρεraquoστη Θεοτόκο

Αρχάγγελος Γαβριήλ

Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Βλέπουσα ἡ Ἁγία ἑαυτήν ἐν ἁγνείᾳ φησὶ τῷ Γα-βριὴλ θαρσαλέωςmiddot τὸ παράδοξόν σου τῆς φωνῆς

δυσπαράδεκτόν μου τῇ ψυχῇ φαίνεταιmiddot ἀσπόρου γὰρσυλλήψεως τὴν κύησιν πὼς λέγεις κράζων

Η Θεοτόκος απορείγια τον παράδοξο τρόπο

της συλλήψεως Ἀλληλούια

Γνῶσιν ἄγνωστον γνῶναι ἡ Παρθένος ζητοῦσαἐβόησε πρὸς τὸν λειτουργοῦνταmiddot ἐκ λαγόνων

ἁγνῶν υἷον πῶς ἔσται τεχθῆναι δυνατόνλέξον μοι Πρὸς ἥν ἐκεῖνος ἔφησεν ἐν φόβῳπλὴν κραυγάζων οὕτω

Ο Γαβριήλ της εξηγεί τηναπόρρητη βουλή του Θεού

ΑρχάγγελοςΓαβριήλ

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Δύναμις τοῦ Ὑψίστου ἐπεσκίασε τότε πρὸς σύλ-ληψιν τῇ Ἀπειρογάμῳmiddot καὶ τὴν εὔκαρπον ταύτης

νηδύν ὡς ἀγρὸν ὑπέδειξεν ἡδὺν ἅπασι τοῖς θέλουσιθερίζειν σωτηρίαν ἐν τῷ ψάλλειν οὕτως

Η δύναμη του Θεούεπισκιάζει την Παρθένο

και συλλαμβάνειτον Υιό του Θεού

Ἀλληλούια

Εχουσα θεοδόχον ἡ Παρθένος τὴν μήτραν ἀνέ-δραμε πρὸς τὴν Ἐλισάβετ Τὸ δὲ βρέφος ἐκείνης

εὐθὺς ἐπιγνόν τὸν ταύτης ἀσπασμὸν ἔχαιρε καὶἅλμασιν ὡς ἄσμασιν ἐβόα πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η Θεοτόκος επισκέπτεταιτη συγγενή της Ελισάβετ

η οποία κυοφορεί τον Πρό-δρομο και ανταλλάσσουν

προφητικούς λόγους

Ιωάννηςο Βαπτιστής(ως έμβρυο)

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ζάλην ἔνδοθεν ἔχων λογισμῶν ἀμφιβόλων ὁ σώ-φρων Ἰωσὴφ ἐταράχθηmiddot πρὸς τὴν ἄγαμόν σὲ θε-

ωρῶν καὶ κλεψίγαμον ὑπονοῶν Ἄμεμπτεmiddot μαθὼν δέσου τὴν σύλληψιν ἐκ Πνεύματος Ἁγίου ἔφη

Ο Ιωσήφ μνηστήρας τηςΠαρθένου αμφιβάλλειαλλά ενημερώνεται από

τον άγγελο για το μυστή-ριο της συλλήψεως

Ἀλληλούια

Ηκουσαν oἱ ποιμένες τῶν Ἀγγέλων ὑμνούντων τὴνἔνσαρκον Χριστοῦ παρουσίανmiddot καὶ δραμόντες ὡς

πρὸς ποιμένα θεωροῦσι τοῦτον ὡς ἀμνὸν ἄμωμον ἐνγαστρὶ τῆς Μαρίας βοσκηθένταἥν ὑμνοῦντες εἶπον

Ο Χριστός γεννιέται και οιποιμένες έρχονται και Τον

προσκυνούν οι ποιμένες Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Θεοδρόμον ἀστέρα θεωρήσαντες Μάγοι τῇ τού-του ἠκολούθησαν αἴγλῃmiddot καὶ ὡς λύχνον κρα-

τοῦντες αὐτόν διrsquo αὐτοῦ ἠρεύνων κραταιὸν Ἄνακτακαὶ φθάσαντες τὸν ἄφθαστονἐχάρησαν αὐτῷ βοῶντες

Το αστέρι δείχνειτον δρόμο στους μάγους

της Ανατολής Ἀλληλούια

Ιδον παῖδες Χαλδαίων ἐν χερσὶ τῆς Παρθένου τὸνπλάσαντα χειρὶ τοὺς ἀνθρώπουςmiddot καὶ Δεσπότην

νοοῦντες αὐτόν εἰ καὶ δούλου μορφὴν ἔλαβενἔσπευσαν τοῖς δώροις θεραπεῦσαικαὶ βοῆσαι τῇ Εὐλογημένῃ

Η προσκύνηση των μάγων οι Μάγοι Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Κήρυκες θεοφόροι γεγονότες οἱ Μάγοι ὑπέστρε-ψαν εἰς τὴν Βαβυλῶνα ἐκτελέσαντές σου τὸν

χρησμόν καὶ κηρύξαντές σε τὸν Χριστὸν ἅπασινἀφέντες τὸν Ἡρώδην ὡς ληρώδη μὴ εἰδότα ψάλλειν

Οι μάγοι(θεοφόροι κήρυκες)

επιστρέφουν από άλλοδρόμο στη Βαβυλώνα

Ἀλληλούια

Λάμψας ἐν τῇ Αἰγύπτῳ φωτισμὸν ἀληθείας ἐδίω-ξας τοῦ ψεύδους τὸ σκότοςmiddot τὰ γὰρ εἴδωλα ταύ-

της Σωτήρ μὴ ἐνέγκαντά σου τὴν ἰσχὺν πέπτωκεν οἱτούτων δὲ ῥυσθέντες ἐβόων πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η φυγή στην Αίγυπτοοι πιστοί που σώθηκαν

από τα είδωλα

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Μέλλοντος Συμεῶνος τοῦ παρόντος αἰῶνος μεθί-στασθαι τοῦ ἀπατεῶνος ἐπεδόθης ὡς βρέφος

αὐτῷ ἀλλrsquo ἐγνώσθης τούτω καὶ Θεὸς τέλειοςmiddot διόπερἐξεπλάγη σου τὴν ἄρρητον σοφίαν κράζων

Ο Συμεών δέχεταιστην αγκάλη του

ως βρέφος τον Χριστό Ἀλληλούια

ΤΟ

Υ Α

ΚΑ

ΘΙ

ΣΤ

ΟΥ

Υ

ΜΝ

ΟΥ

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

25

Δ Ο Γ Μ Α Τ Ι Κ Ο - Θ Ε Ο Λ Ο Γ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Nέαν ἔδειξε κτίσιν ἐμφανίσας ὁ Κτίστης ἡμῖν τοῖςὑπrsquo αὐτοῦ γενομένοιςmiddot ἐξ ἀσπόρου βλαστήσας

γαστρός καὶ φυλάξας ταύτην ὥσπερ ἦν ἄφθορον ἵνατὸ θαῦμα βλέποντες ὑμνήσωμεν αὐτὴν βοῶντες

Ο Λόγος του Θεούμε την σάρκωσή Τουδημιουργεί νέα κτίσηη οποία τον δοξολογεί

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ξένον τόκον ἰδόντες ξενωθῶμεν τοῦ κόσμου τὸννοῦν εἰς οὐρανὸν μεταθέντεςmiddot διὰ τοῦτο γὰρ ὁ

ὑψηλὸς Θεός ἐπὶ γῆς ἐφάνη ταπεινὸς ἄνθρωποςmiddot βου-λόμενος ἑλκύσαι πρὸς τὸ ὕψος τοὺς αὐτῷ βοώντας

Ο παράξενος -laquoὁ ξένοςraquo -τόκος προτρέπειτους ανθρώπους

να αποξενωθούν από τονκόσμο και να υψώσουν ο νου τους στον ουρανό

Ἀλληλούια

Ολως ἦν ἐν τοῖς κάτω καὶ τῶν ἄνω οὐδόλως ἀπῆν ὁἀπερίγραπτος Λόγοςmiddot συγκατάβασις γὰρ θεϊκή

οὐ μετάβασις τοπικὴ γέγονε καὶ τόκος ἐκ Παρθένουθεολήπτου ἀκουούσης ταῦτα

Όλος ήταν στην γη ο δοξο-λογούμενος Λόγος αλλάκαι από τον ουρανό δεν

απουσίαζε

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Πᾶσα φύσις Ἀγγέλων κατεπλάγη τὸ μέγα τῆς σῆςἐνανθρωπήσεως ἔργονmiddot τὸν ἀπρόσιτον γὰρ ὡς

Θεόν ἐθεώρει πᾶσι προσιτὸν ἄνθρωπον ἡμῖν μὲνσυνδιάγοντα ἀκούοντα δὲ παρὰ πάντων οὕτως

Οι άγγελοι θαύμασαν τοέργο της ενανθρώπησης τουΘεού και την κοινωνία του

με τους ανθρώπους

Ἀλληλούια

Ρήτορας πολυφθόγγους ὡς ἰχθύας ἀφώνουςὁρῶμεν ἐπὶ σοὶ Θεοτόκεmiddot ἀποροῦσι γὰρ λέγειν τὸ

πῶς καὶ Παρθένος μένεις καὶ τεκεῖν ἴσχυσαςmiddot ἡμεῖςδὲ τὸ μυστήριον θαυμάζοντες πιστῶς βοῶμεν

Οι σοφοί του κόσμουμένουν άφωνοιμη μπορώντας

νά εξηγήσουν το μυστήριοτης γεννήσεως

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Σῶσαι θέλων τὸν κόσμον ὁ τῶν ὅλων κοσμήτωρπρὸς τοῦτον αὐτεπάγγελτος ἦλθεmiddot καὶ ποιμὴν

ὑπάρχων ὡς Θεός διrsquo ἡμᾶς ἐφάνη καθrsquo ἡμᾶς ἄνθρω-ποςmiddot ὁμοίῳ γὰρ τὸ ὅμοιον καλέσας ὡς Θεὸς ἀκούει

Ο Ποιμένας-Θεός γίνεταιπρόβατο-άνθρωπος για να

σώσει τον κόσμο Ἀλληλούια

Τεῖχος εἶ τῶν παρθένων Θεοτόκε Παρθένε καὶπάντων τῶν εἰς σὲ προστρεχόντων Ὁ γὰρ τοῦ

οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς κατεσκεύασέ σε ποιητήςἌχραντε οἰκήσας ἐν τῇ μήτρᾳ σου καὶ πάντας σοιπροσφωνεῖν διδάξας

Η Παρθένος γίνεται τείχοςπου προστατεύει όλους

τους πιστούς οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Υμνος ἅπας ἡττᾶται συνεκτείνεσθαι σπεύδων τῷπλήθει τῶν πολλῶν οἰκτιρμῶν σουmiddot ἰσαρίθμους

γὰρ τῇ ψάμμῳ ὠδάς ἂν προσφέρωμέν σοι Βασιλεῦἅγιε οὐδὲν τελοῦμεν ἄξιον ὧν δέδωκας ἡμῖν τοῖς σοὶβοῶσιν

Κανένας ύμνος δεν επαρκείγια να υμνηθεί ο Σαρκωθείς

Βασιλέας Ἀλληλούια

Φωτοδόχον λαμπάδα τοῖς ἐν σκότει φανεῖσανὁρῶμεν τὴν ἁγίαν Παρθένονmiddot τὸ γὰρ ἄυλον

ἅπτουσα φῶς ὁδηγεῖ πρὸς γνῶσιν θεϊκὴν ἅπανταςαὐγῇ τὸν νοῦν φωτίζουσα κραυγῇ δὲ τιμωμένη ταῦτα

Η Θεοτόκος είναι η λαμ-πάδα που καθοδηγεί τους

πιστούς στη Θεογνωσία οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Χάριν δοῦναι θελήσας ὀφλημάτων ἀρχαίων ὁ πάν-των χρεωλύτης ἀνθρώπων ἐπεδήμησε διrsquoἑαυτοῦ

πρὸς τοὺς ἀποδήμους τῆς αὐτοῦ Χάριτοςmiddot καὶ σχίσαςτὸ χειρόγραφον ἀκούει παρὰ πάντων οὕτως

Ο Χριστός ήρθε στο κόσμογια να του δώσει χάρη Ἀλληλούια

Ψάλλοντές σου τὸν τόκον ἀνυμνοῦμέν σε πάντεςὡς ἔμψυχον ναόν Θεοτόκε Ἐν τῇ σῇ γὰρ οὶκή-

σας γαστρί ὁ συνέχων πάντα τῇ χειρὶ Κύριος ἡγία-σεν ἐδόξασεν ἐδίδαξε βοᾶν σοὶ πάντας

Η Θεοτόκος είναι έμψυχοςναός στον οποίο

δοξάζεται ο Χριστός οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Ωπανύμνητε Μῆτερ ἡ τεκοῦσα τὸν πάντων ἁγίωνἁγιώτατον Λόγονmiddot δεξαμένη γὰρ τὴν νῦν προ-

σφοράν ἀπὸ πάσης ῥῦσαι συμφορᾶς ἅπαντας καὶτῆς μελλούσης λύτρωσαι κολάσεως τοὺς σοὶ βοῶντας

Ύμνος και ικεσίαπρος την Παρθένο Ἀλληλούια

Σταγόνες

Πίστεως

26

Το να βελτιώνεσαισημαίνει να αλλά-ζεις Το να είσαιτέλειος σημαίνει νααλλάζεις συχνά

Winston Churchill (Πρωθυ-πουργός Μ Βρετανίας 1874-

1965)

Στις προσευχές μαςσυνήθως ζητάμε νrsquoαλλάξουν οι περι-στάσεις και ποτέ νrsquoαλλάξουμε εμείς οιίδιοι

Ανώνυμος

Ο καθένας ονει-ρεύεται να αλλάξειτον κόσμο αλλάκανένας δεν έχεισκοπό νrsquo αλλάξειτον εαυτό του Leo Tolstoy (Ρώσος συγγραφέ-

ας 1828-1910)

Η αρετή της νεό-τητας είναι εφόδιοτων γηρατειών

Μέγας Βασίλειος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

27

Ζ ούσε την τρέλα της νεότητός του μεμοτοσυκλέτα πολλών κυβικών καιαπό ταχύτητα μέγιστη 150 χιλιόμε-τρα ανά ώρα πού ήταν ρυθμισμένη μετάαπό μεταποίηση της μηχανής έφτασε νατρέχει με 230 χιλιόμετρα ανά ώραΕπιδιδόταν δε και σε αυτοσχέδιους συ-ναγωνισμούς με άλλους παρομοίους τουμε μεγάλα χρηματικά στοιχήματα 400 και500 χιλιάδες δραχμέςΌμως ένα απόγευμα στους ειδικούςδρόμους πού επέλεγαν να τρέξουν (αυτούςπου υποτίθεται είναι χωρίς μεγάλη κυκλο-φορία αυτοκινήτων) κατά την ώρα ενόςαυτοσχέδιου συναγωνισμού παρά τηνπροσπάθειά του να αποφύγει ένα αυτοκί-νητο έγινε σφοδρή σύγκρουση και πετά-χτηκε 10 μέτρα μακριά μέσα σε έναχαντάκι έξω από το δρόμοΗ μοτοσικλέτα βεβαίως διαλύθηκε και οίδιος υπέστη θανάσιμα τραύματα Τον πε-ρισυνέλεξαν και τον μετέφεραν στο νοσο-κομείο Μετά από την επιβεβαίωση τωνιατρών τον οδήγησαν κατευθείαν στο νε-κροτομείο όπου ένας νοσοκόμος ndash νεκρο-τόμος ανέλαβε να τον πλύνει και νατακτοποιήσει τα εγχυμένα σπλάχνα τουπροκειμένου να τον παραλάβει το γραφείοτελετών πού είχαν στείλει οι συγγενείςτουΕίχαν περάσει περίπου 8 ώρες από τοσυμβάν Εκείνη την στιγμή ανοίγει ταμάτια του σηκώνεται και κάθεται στομαρμάρινο τραπέζι του νεκροτομείου Ονοσοκόμος έντρομος βάζει τις φωνές καιαρχίζει να τρέχει προς την έξοδο πανικό-βλητοςΑμέσως καταφθάνουν οι ιατροί τον πα-ραλαμβάνουν και τον οδηγούν στο χει-ρουργείο όπου μετά από τις απαιτούμενεςπροσπάθειες laquoσυναρμολόγησηςraquo άρχισενα παρουσιάζει σημεία βελτίωσηςΠαρέμεινε αρκετό χρονικό διάστημαέως ότου θεραπεύτηκε πλήρως και εξήλθεαπό το νοσοκομείο υγιής Στη συνέχεια γιαάγνωστους λόγους εξεδήλωσε την επιθυ-μία να γίνει μοναχόςΟ ίδιος διηγείταιhellip όταν μετά την σύγ-κρουση τραυματίστηκα θανάσιμα (κατάτην δήλωση των ιατρών) ένοιωσα ότιβγήκα από το σώμα μου και αιωρούμενος

πέρασα κατά περίεργο τρόπο ανάμεσααπό μία κολόνα της ΔΕΗ χωρίς να συγ-κρουστώ μαζί τηςΣτη συνέχεια βρέθηκα σε ένα περιβάλ-λον με μισοσκόταδο και τελείως κενόΈνοιωθα πανάλαφρος σαν πούπουλο νααιωρούμαι σrsquo αυτό το κενό και πολύ πε-ρίεργος για το πού βρισκόμουν και τι μουείχε συμβείΕνώ περιπλανιόμουνα για αρκετόχρόνο άρχισα να διακρίνω μία φωτεινήγυναικεία μορφή να με πλησιάζει μέσα σrsquoένα ολόφωτο λευκό νέφος Όταν πλησίασεαρκετά διέκρινα ότι είχε μία υπερκόσμιαγλυκιά έκφρασηΑμέσως την συνέκρινα με τις αγιογρα-φίες πού είχα δει στους ιερούς ναούς ότανμε πήγαινε μικρό παιδί η μητέρα μου καισυμπέρανα ότι ήταν η μορφή της Ύπερα-γίας Θεοτόκου ldquohellipήρθα για τα δάκρυα τηςμάνας σουhellip εσύ θα ζήσεις θα ζήσεις καιθα Μας υπηρέτησηςhelliprdquo μού είπε με γλυκόκαι ειρηνικό ύφος και σιγά σιγά άρχισε ναχάνεταιΜετά από αυτό όλα σαν να έσβησανένοιωσα να διαλύομαι και μία δύναμη ναμε απορροφά με ορμή και να με κατευθύ-νει κάπουΑμέσως ένοιωσα σαν να ξύπνησα απόλήθαργο Βρέθηκα γυμνός με ένα πολυ-τραυματισμένο σώμα στο μαρμάρινο τρα-πέζι του νεκροτομείου ενώ ταυτόχροναάκουγα κάτι (σαν ουρλιαχτά) από έναν άν-θρωπο καθώς απομακρυνόταν τρέχονταςπρος την πόρταhellipΟ νέος αυτός μετά την πλήρη θεραπείατου ήλθε στο Άγιον Όρος σε κάποια Μονήόπου συνάντησε τον ηγούμενο και αφούτου διηγήθηκε το περιστατικό του ατυχή-ματός του εξεδήλωσε την επιθυμία να γίνειμοναχόςΠράγματι εκεί ο γέροντας μετά την απα-ραίτητη δοκιμασία τον έκειρε μοναχό καιτου έδωσε το πατερικό όνομα laquoΣωφρό-νιοςraquoΣήμερα είναι ένας ευλαβής μοναχός οοποίος δεν έπαυσε ποτέ να διηγείται τηνπαράξενη συνάμα και ψυχωφελή αυτήιστορία της ζωής του Στη συνέχεια αναχώ-ρησε για ένα ησυχαστήριο στην ιδιαίτερηπατρίδα του

Σταγόνες

Πίστεως

28

Η 25η Μαρτίου

Τέτοιαν ημέρα διάλεξενη σπλαχνική Μαρίανα ειπεί στον Κύριο του Παντόςπου τ άψυχα εμψυχώνει laquoΚοίτα στη γη τους Χριστια-νούς που μ άπειρη λατρείαεμέ γιορτάζουν σήμερα πόσησκλαβιά πλακώνειraquoΚαι πνεύμα θείο χύθηκε μεμιάςεις την Αγίαψυχή του ενδόξου Γερμανούπου ατρόμητος απλώνειτο ξακουστό το Λάβαρο κι απότην εκκλησίαπρώτος προβαίνει αγωνιστήςκαι πρώτος ξεσπαθώνειΦεύγουν απrsquo όλες τις μεριέςοι Τούρκοι τρομαγμένοι ενώ προφέρει ο Γερμανόςκι ηχολογούν οι άλλοιτον όρκο πrsquo όλην έσειε βαθιάτην οικουμένηΜέρα γλυκιά μέρα λαμπρήμέρα χαριτωμένη Κάθε φορά που η λάμψη σουστην εκκλησιά προβάλλει πάντα με δάφνη ελεύθερη θατην ιδείς σπαρμένηΓεώργιος Μαρτιννέλης

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ

ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ ΟΘΩΝΑ

Όταν ήρθε ως βασιλεύς στην Ελλάδα ό δε-καεπταετής ακόμη Όθων συνοδευόμενοςαπό τρεις Βαυαρούς αντιβασιλείς πού θα κυ-βερ νούσαν ως την ενηλικίωση του πολλοίΈλλη νες χαιρέτισαν με ενθουσιασμό τηνάφιξη του Μεταξύ αυτών και ό αγωνιστής τηςΕλληνικής Επαναστάσεως Ιωάννης Μακρυ-γιάννης Γρή γορα όμως διαψεύστηκαν οι ελ-πίδες του γνή σιου αυτού Έλληνα από τηντακτική πού ακολούθησε ή Αντιβασιλεία απέ-ναντι στους αγωνιστές Ό στρατός κύριο κέν-τρο της βαυαροκρατίας μεταβλήθηκε σετακτικός Στα τέλη του 1834 είχαν ενταχθεί σ᾽αυτόν 5000 περίπου Βαυαροί και ελάχιστοιΈλληνες ενώ απορρί φθηκαν με την πρόφασηότι ήταν υπεράριθμοι οι 10000 Έλληνες πούμέχρι τότε αποτε λούσαν τα στρατιωτικά σώ-ματα πού κατήγαγαν εκπλη κτικούς θριάμ-βους κατά των Τούρκων και των Αιγυπτίων

Οι αγωνιστές αυτοί στερούμενοι τακτικούεπαγγέλματος κατάντησαν ζητιάνοι ή και λη -στές Ό Μακρυγιάννης εκλεγμένος τότε δη-μο τικός σύμβουλος του Δήμου Αθηναίωναπευθύνει στον βασιλέα μια επιστολή πούφα νερώνει την ανιδιοτέλεια και το ψυχικότου με γαλείο Δεν διστάζει όχι μόνο να ασκή-σει αυστηρή κριτική στην Αντιβασιλεία αλλάκαι να παρακαλέσει να κοπεί ό μισθός τουόλος και να δοθεί σε δυστυχείς συναγωνι-στές του Λόγος με καταφανείς τις προεκτά-σεις στο παρόν

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

29

Βασιλεύ

Ως ένας και εγώ αγωνιστής εις τα περασμένα δεινά της πατρίδος μου έγνώρισα εις πολλά

μέρη ανδρείους στρατιωτικούς και τιμίους πολίτας όπου έθυσίαζον και την κατάστασίν τους

και την ιδίαν ζωήν τους με μεγάλην εύχαρίστησιν διά να ιδούν μίαν ήμέραν την πατρίδα τους

έλευθέραν Πολλοί από αυτούς έσκοτώθηκαν είς τόν πόλεμονrsquo άλλοι έμειναν αιχμάλωτοι και

άλλοι έπληγώθηκαν και τώρα μετά την έλευθέρωσιν της πατρίδος τούς βλέπω να περιπα-

τούν είς τούς δρόμους γυμνοί και ξυπόλυτοι βλέπω χήρας και ορφανά να ζητούν έλεος διά

να πα ρηγορήσουν την πείναν τους και με τα δάκρυα εις τα μάτια να περιφέρωνταί και να

προξενούν έντροπήν εις την άχάριστον πατρίδα διά την οποίαν έχασαν τούς άνδρας των

έχασαν τούς γονείς των Εκείνοι όπού τούς γνωρίζουν και ημπορούν να πληροφορήσουν την

Κυβέρνησιν κρύπτουν την άλήθειαν και φροντίζουν μόνον να δώσουν τας ανταμοιβάς είς

τούς δούλους και κόλακας των είς ανθρώπους αναξίους εις τούς οποίους ή πατρίς δέν γνω-

ρίζει κανένα χρέος Είς μέν τούς καλούς και δυστυχείς αγωνιστάς λέγουν ότι ή πατρίς είναι

πτωχή είς δέ τούς κόλακας των την αποδεικνύουν πλουσίαν Έάν είναι πτωχή καθώς και

είναι βέβαια έπρεπε να είναι πτωχή είς όλους και όχι μόνον διά εκείνους όπού έδοκίμασαν

τόσους αγώνας και ήλθαν είς έλεεινήν κατάστασίν διά την έλευθερίαν της Ή τοιαύτη αδικία

κάμνει σήμερον πολλούς Έλληνας να αγανακτούν εναντίον της πατρίδος και να βλέπουν ό

ένας τόν άλλον ως έχθρόν χειρότερον από τόν Τούρκον

Εγώ όμως Υψηλή Αντιβασιλεία δέν είμαι άδικος αλλά ως ευαίσθητος είς την δυστυχίαν

τόσων αγωνιστών παρακινούμαι να φανερώσω την άδικίαν πρός την κυβέρνησιν μου την

οποίαν μετά Θεόν σέβομαι και τιμώ και αγαπώ καθώς χρεωστεί να κάμνη κάθε άνθρωπος

άφωσιωμένος είς την πατρίδα του lsquoΆν ή πατρίς μας είναι πτωχή διατί ημείς μερικοί Έλληνες

να παίρνωμεν από χίλιες δραχμές και κάτω τόν μήνα οι δέ συνάδελφοι μας να ψωμοζητούν

και να περιπατούν γυμνοί και ξυπόλυτοι Διά την τιμήν και ύπόληψιν και της πατρίδος και

τού Βασιλέως μου κρίνω δίκαιον να κόψωμεν ένα μέρος από τόν μισθόν μας διά να δοθή

και είς αυτούς τούς δυστυχείς Εγώ όταν έπληγώθην είς τούς Μύλους τού Ναυπλίου έλαβα

δώρον από την πατρίδα μου το όποιον είναι περίπου εκατόν πενήντα δραχμάς τόν μήναrdquo

τώρα λαμβάνω πολύ περισσότερον μηνιαίον μισθόν δηλαδή σχε δόν τριακόσιας έβδομήκοντα

δραχμάς Όθεν εγώ πρώτος παρακαλώ την Άντιβασιλείαν να διάταξη να κοπή αυτός ό μι-

σθός μου όλος έως ότου ή Κυβέρνησις να λάβη καιρόν να εύθετήση τα πράγματα και να τα

θεραπεύση κατά το καλύτερον και να με δοθούν πάλιν κατά μήνα αί lsquoκατόν πενήντα δραχμαί

έκείναι καθώς έξ αρχής μrsquo έκρινεν άξιον ή πατρίς μουrdquo ό δέ μισθός μου άς δοθή είς άλλους

δυστυχείς συναγωνιστάς μου των οποίων ή γύμνωσις και απελπισία μά την πατρίδα μου

και μά τόν Βασιλέα μου δέν μrsquo αφήνει να κοιμηθώ ήσύχως όλην την νύχτα Άν δέν είχα τόσην

φαμιλίαν άν δέν ήμουν ασθενής τόν περισσότερον καιρόν και άν δέν είχα ικανά χρέη δέν

ήθελα να δώσω και αυτό το ολίγον βάρος είς την πατρίδα μου

Δεν είναι αμφι βολία ότι όλοι οι Έλληνες έχουν καλά αισθήματα και μεγάλην αγάπην

είς τόν Βασιλέα μας επιθυμώ όμως να μή ύπάρχη κανένας όπού να νομίζη ότι έχει

δίκαια παράπονα είς την αθωό τητα του και είς την καλωσύνην του επιθυμώ να είναι

όλοι ευχαριστημένοι από την πατρίδα και να μή είναι είς άλλους πτωχή ή πατρίς και

είς άλλους πλουσίαrsquo αλλά να άνταμείψη όλους εκείνους όπού έπαθαν διά την έλευ-

θερίαν της Παρακαλώ με το ανήκον σέβας την Άντιβασι λείαν αφού διάταξη από

το παρόν την παύσιν τού μισθού μου να διάταξη να με δίδεται το παλαιόν της

πατρίδος σιτηρέσιονΈν Αθήναις τή 15 Δεκεμβρίου 1834

Ιωάννης Μακρυγιάννης

Επιστολή προς Βασιλέα (1834)(Εκ της εφημερίδος laquoΕθνικήraquo άρ 22 23121834)

Σταγόνες

Πίστεως

30

ldquoΟάνθρωπος ζητάει στον ουρανό τη χαράκαι την ευτυχία Ζητάει το αιώνιο μα-κριά απ΄ όλους κι απ΄ όλα ζητάει να

βρει τη χαρά στον Θεό Ο Θεός είναι μυστήριοΕίναι σιωπή είναι άπειρος είναι το παν Τηντάση της ψυχής για τον ουρανό την έχει όλος οκόσμος όλοι ζητάνε κάτι το ουράνιο Σ΄Αυτόνστρέφονται όλα τα όντα έστω και ασυνειδήτως

Σ΄ Αυτόν να στρέφετε διαρκώς το νου σαςΑγαπήστε την προσευχή την κουβέντα με τονΚύριο Το παν είναι η αγάπη ο έρωτας με τονΚύριο τον Νυμφίο Χριστό Γίνετε άξιοι της αγά-πης του Χριστού Για να μη ζείτε στο σκοτάδιγυρίστε το διακόπτη της προσευχής ώστε ναέλθει το Θείο φως στην ψυχή σας Στο βάθος τουείναι σας θα φανεί ο Χριστός Εκεί στο βάθοςείναι η Βασιλεία του Θεού ldquoΗ Βασιλεία τουΘεού εντός υμών εστίνrdquo

Η προσευχή γίνεται μόνο με το Άγιον ΠνεύμαΑυτό διδάσκει την ψυχή πώς να προσεύχεταιldquoΤο γάρ τι προσευξόμεθα καθ΄ό δεί ούκ οίδα-μεν αλλ΄αυτό το Πνεύμα υπερεντυγχάνει υπέρημών στεναγμοίς αλαλήτοιςrdquo Εμείς δεν χρειάζε-ται να κάνουμε καμιά προσπάθεια Ν΄απευθυνό-μαστε στον Θεό με ύφος ταπεινού δούλου μεφωνή παρακλητική και ικετευτική Τότε η προ-σευχή μας είναι ευάρεστη στο Θεό Να στεκόμα-στε με ευλάβεια ενώπιον του Εσταυρωμένου καινα λέμε ldquoΚύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν μεrdquoΑυτό τα λέει όλα Όταν κινηθεί για προσευχή ονους του ανθρώπου στο δευτερόλεπτο τουδευτερολέπτου έρχεται η Θεία χάρις Τότε ο άν-θρωπος γίνεται χαριτωμένος και βλέπει με άλλαμάτια τα πάντα Το παν είναι ν΄αγαπήσουμε τονΧριστό την προσευχή τη μελέτη Παίρνουμεένα εκατομμύριο και το κόβουμε κομματάκιαΤου ανθρώπου η προσπάθεια είναι το ένα εκα-τομμυριοστό

Πριν από την προσευχή η ψυχή πρέπει να προ-ετοιμάζεται με προσευχή Προσευχή για τηνπροσευχή Ακούστε τι εύχεται ο ιερέας μυστικάτην ώρα που διαβάζεται ο Απόστολος κατά τηνΘεία Λειτουργία

ldquoΈλαμψον εν ταις καρδίαις ημών φιλάνθρωπεΔέσποτα το της Σης Θεογνωσίας ακήρατον φωςκαι τους της διανοίας ημών διάνοιξον οφθαλ-μούς εις την των ευαγγελικών Σου κηρυγμάτωνκατανόησιν Ένθες ημίν τον των μακαρίων Σουεντολών φόβον ίνα τάς σαρκικάς επιθυμίαςπάσας καταπατήσαντες πνευματικήν πολιτείαν

μετέλθωμεν πάντα τα προς ευαρέστησιν τηνσην και φρονούντες και πράττοντες Συ γαρ οφωτισμός των ψυχών και των σωμάτων ημώνΧριστέ ο Θεός και Σοί την δόξαν αναπέμπομενσυν τω ανάρχω Σου Πατρί και τω παναγίω καιαγαθώ και ζωοποιώ Σου Πνεύματι νυν και αείκαι εις τους αιώνας των αιώνωνrdquo

Στην προσευχή μπαίνουμε χωρίς να τοκαταλάβουμε Χρειάζεται να βρεθούμε και σεκατάλληλο κλίμα Η αναστροφή με τον Χριστό ησυζήτηση η μελέτη η ψαλτική το καντηλάκιτο θυμίαμα γίνονται το κατάλληλο κλίμα ώστεόλα να γίνουν απλά ldquoεν απλότητι καρδίαςrdquo Δια-βάζοντας τις ψαλμωδίες τις ακολουθίες μεέρωτα χωρίς να το καταλάβουμε γινόμαστεάγιοι Ευφραινόμαστε με τα Θεία λόγια Αυτή ηευφροσύνη αυτή η χαρά είναι η δική μας προ-σπάθεια για να μπούμε εύκολα στην ατμό-σφαιρα της προσευχής η προθέρμανση όπωςλέμε Μπορούμε και να φέρνουμε στο νου μαςωραίες εικόνες από τοπία που είδαμε Αυτή ηπροσπάθεια είναι απαλή αναίμακτη Αλλά μηνξεχνάμε αυτό που είπε ο Κύριος ldquoΧωρίς εμού ούδύνασθε ποιείν ουδένrdquo

Ο ίδιος ο Κύριος θα μας διδάξει την προσευχήΔεν θα τη μάθουμε μόνοι μας ούτε άλλος κανείςθα μας τη μάθει Μη λέμε ldquoέκανα τόσες μετά-νοιες εξασφάλισα τώρα την χάριrdquo αλλά ναζητούμε να λάμψει εντός μας το ακήρατον φωςτης θείας γνώσεως και να ανοίξει τα πνευματικάμας μάτια για να κατανοήσουμε τα θεία Τουλόγια

Με τον τρόπο αυτό χωρίς να το καταλάβουμεαγαπάμε τον Θεό χωρίς σφιξίματα προσπάθειακι αγώνα Αυτά που είναι δύσκολα στους ανθρώ-πους για τον Θεό είναι πολύ εύκολα Τον Θεόθα Τον αγαπήσουμε ξαφνικά όταν η χάρις θαμας επισκιάσει

Αν αγαπήσουμε πολύ τον Χριστό η ευχή θα λέ-γεται μόνη της Ο Χριστός θα είναι συνεχώς στομυαλό μας και στην καρδιά μας

Οσίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

31

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ ΑΙΕΡΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΩΝ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

Π Α Σ Χ Α 20 Α Π Ρ Ι Λ Ι Ο Υ 2 0 1 4

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ 700rsquo πμ Ὄρθρος- Θεία Λειτουργία730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία430rsquo μμ Ἱερὸν Εὐχέλαιον730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου

ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου700rsquo μμ Ἀκολουθία τῶν Ἁγίων Παθῶν

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 830rsquo πμ Ἀκολουθία Μεγάλων Ὡρῶνamp Ἑσπερινοῦ Ἀποκαθηλώσεως

730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Ἐπιταφίου

ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου1100rsquo μμ Τελετὴ Ἀναστάσεως Ὄρθρος

amp Ἀναστάσιμη Θεία Λειτουργία

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ 1000rsquo πμ Ἑσπερινός τῆς Ἀγάπηςστὸν Μητροπολιτικὸ Ναό

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ

Εμπροσθόφυλλο Ο Ευαγγελισμός (1600) έργο Δομίνικου Θεοτοκόπουλου (1541-1614)

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

11

Σ τα κείμενα του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου μαζίμε τα βαθιά θεολογικά νοήματα περιέχονται συχνάκαι διδακτικά παραδείγματα από φανταστικάυποτιθέμενα περιστατικά Ένα τέτοιο παρουσιάζουμε στησυνέχειαΚάποιος λοιπόν χλεύαζε μια κουκουβάγια για μερικά απότα ιδιαίτερα γνωρίσματά της που τη διαφοροποιούν από ταάλλα πουλιά Απαριθμούσε ένα ndash ένα από αυτά Η κουκου-βάγια αντί να τα παραδεχθεί προσπαθούσε να τα δικαιολο-γήσει και να τα αντικρούσει με εύστοχο λόγο και λογικοφανήεπιχειρήματα-Τι μεγάλο κεφάλι που έχεις Είσαι κεφάλα-Του Δία το κεφάλι να δεις τι μεγάλο που είναι απαντά ηκουκουβάγια-Τι γαλαζωπά μάτια που έχεις-Αυτά τα μάτια μου είναι όπως της γαλαζομάτας Αθηνάς-Και η φωνή σου είναι λυπητερή θλιβερή και στριγγιά όχιευχάριστη-Η φωνή όμως της καρακάξας είναι πιο άσχημη αντα-παντά πάλι η κουκουβάγια-Πω πω και κάτι ψιλοπόδαρα που έχεις-Ναι έτσι είναι τα δικά μου πόδια αλλά του ψαρονιού πώςσου φαίνονται-Πρόσεξε σοφή μου της λέει στο τέλος ο συνομιλητής τηςότι από αυτά ένα μόνο ελάττωμα έχει το καθένα τους Εσύόμως τα έχεις όλα μαζί και σε μεγάλο βαθμό κουκουβάγιαμεγαλοκέφαλη με τα γαλαζωπά σου μάτια και τη στριγγό-φωνη λυπητερή φωνή σου κουκουβάγια μου ψιλοπόδαρηΣκόνταψε η ταλαίπωρη κουκουβάγια και δεν ήξερε τι νααπαντήσει(Γρηγορίου Θεολόγου Ποίημα ΚΗ΄ Κατά πλουτούντων στιχ 235-262 ΕΠΕ τόμος 9ος σελ 362)

Α ς μη δικαιολογούμαστε όπως η κουκουβάγια μελογικοφανή επιχειρήματα ή με διάφορα ευφυολο-γήματα όταν μας υποδεικνύονται τα ελαττώματάμας Ούτε να αντιδρούμε με λόγους αποστομωτικούς καιγλώσσα γεμάτη από αντιρρήσεις laquoΤο μάτι βλέπει τα άλλατα ξένα δε βλέπει τον εαυτό του ούτε όμως και τα άλλα βλέ-πει σωστά εάν αρρωστήσει υπερβολικά Το χέρι έχει ανάγκηαπό άλλο χέρι και το πόδι από το άλλο πόδιraquo (Γρηγόριος Θε-ολόγος) Και ο καθένας μας έχει ανάγκη από κάποιο σύμ-βουλο για να αποκτήσει την αληθινή γνώση του εαυτού τουκαι προχωρήσει κατόπιν και στη διόρθωση των ελαττωμά-των του Διότι θα δώσουμε λόγο για τον εαυτό μας και όχιγια τους άλλους

Ποτέ μην δικαιολογείςτις πράξεις σου Οιφίλοι σου δεν χρει-άζονται κάτι τέτοιοκαι οι εχθροί σου δενθα σε πιστέψουνούτως ή άλλως

Ανωνύμου

Είναι καλό να είσαισημαντικός αλλάείναι πιο σημαντικόνα είσαι καλός

Ανωνύμου

Αξίζω όσο ζυγίζω καιζυγίζω όσο αγαπώ

Ιερός Αυγουστίνος

Η πιο αληθινήμορφή αυτοσεβα-σμού είναι να μησκέφτεσαι τονεαυτό

Henry Ward Beecher(1813-1887)

Ο άνθρωπος πουείναι εγωιστής υπερηφανεύεται ότιέμαθε πολλά οσοφός όμως λυπάταιπου δεν έμαθε πε-ρισσότερα

Αριστοτέλης

Σταγόνες

Πίστεως

12

Σ την ιστορική της πορεία ηΕκκλησία ανέδειξε υπέρο-χους ανθρώπους γεmicroάτους

σοφία και ανθρωπιά Ξεχωριστήθέση κατέχουν οι Τρεις ΙεράρχεςΒασίλειος ο Μέγας Γρηγόριος οΘεολόγος και Ιωάννης ο Χρυσόστο-microος

Οι Άγιοι Πατέρες έζησαν το ∆rsquo αισε microια εποχή όπου το βυζαντινό κρά-τος βρισκόταν στην αρχή της δηmicroι-ουργίας του ο Ελληνισmicroός σε microιαφάση αναδηmicroιουργίας και ο Χριστια-νισmicroός σε πάλη ανάmicroεσα στον παλιόκαι νέο κόσmicroο

Με την άρτια microόρφωση τους τηνπολύπλευρη δραστηριότητα τουψηλό ήθος και το φωτεινό παρά-δειγmicroα τους φωτίζουν το χριστιανικόκόσmicroο της εποχής τους και διαχρο-νικά τον κόσmicroο του σήmicroερα

laquoΠροπορευτές της ανθρωπότη-ταςraquo ποτέ δεν έγιναν παρελθόναλλά αποτελούν αιώνιο παρόναφού-αν όχι τα ίδια-παρόmicroοια προ-βλήmicroατα αντιmicroετώπιζαν στην εποχήτους

Πνεύmicroατα ανήσυχα σπούδασανστα γνωστά πνευmicroατικά κέντρα τηςεποχής και εκτίmicroησαν βαθύτατα τηνελληνική παιδεία Άρτια κλασσικήmicroόρφωση και χριστιανική πίστησυmicroπλέκονται στα έργα τους σrsquo ένααρmicroονικότατο σύνολο Θεωρούν τηνπαιδεία πρώτιστο αγαθό του ανθρώ-που και χαρακτηρίζουν laquoσκαιούςκαι απαίδευτουςraquo εκείνους που προ-σπαθούν να επιβάλλουν την αmicroάθειατους σαν κανόνα και microέτρο

Οι Άγιοι Πατέρες δεν ήταν απλάιερωmicroένοι ή microονοmicroερείς θεολόγοιαλλά ήταν laquoπανεπιστήmicroονεςraquo Νααναφερθεί κανείς στην laquoΕξαήmicroεροraquoτου Μ Βασιλείου για να θαυmicroάσειτις γνώσεις του στη φυσική τη βιο-λογία και την Αστρονοmicroία ΣταlaquoΈπη του Γρηγορίου Θεολόγουraquoγια να ταπεινωθεί microπροστά στο φιλό-λογο και φιλόσοφο Στους laquoΛόγουςτου Ιωάννη Χρυσοστόmicroουraquo για ναθαυmicroάσει το ψυχολόγο και τον κοι-νωνιολόγο της εποχής του

Γενικά σε θέmicroατα αγωγής τωννέων διαδραmicroάτισαν πρωταγωνι-στικό ρόλο γιrsquo αυτό δικαίως ονοmicroά-ζονται παιδαγωγοί της νεότηταςΤους απασχόλησε για παράδειγmicroα οσκοπός της αγωγής και η προσωπι-κότητα του δασκάλου

Ο Μ Βασίλειος κάνει λόγο γιατην αρχή της εποπτικότητας τηναmicroοιβή τον έπαινο την επίπληξηκαι την ποινή Προβάλλει την ιδέαότι ο microαθητής δεν πρέπει να είναιπαθητικός δέκτης της προσφερόmicroε-νης γνώσης αλλά να συmicromicroετέχειενεργά microε την έκφραση της απορίαςκαι microε τη διατύπωση της γνώmicroηςτου

Εκείνο όmicroως που κάνει τουςΤρεις Ιεράρχες πάντα επίκαιρουςείναι το ένθερmicroο κήρυγmicroα τους γιατα ανθρώπινα δικαιώmicroατα Μας χω-ρίζουν 17 αιώνες και παρrsquo όλα αυτάοι απόψεις τους είναι σύγχρονες καιριζοσπαστικές

Οι θεmicroελιώδεις αρχές της αξίαςτου ανθρώπινου προσώπου τηςελευθερίας και της ισότητας είναιιδέες που επίmicroονα προβλήθηκαν microεδύναmicroη για πρώτη φορά από τουςΆγιους Ιεράρχες Η ανθρωπολογίατους βασίζεται σε microια σειρά από επι-χειρήmicroατα που όλα στηρίζονται στηνπερί ανθρώπου διδασκαλία τηςΑγίας Γραφής Πιστοί στο κήρυγmicroατου Παύλου ότι laquoδεν υπάρχει Ιου-δαίος ούτε Έλληνας δεν υπάρχειδούλος ούτε ελεύθερος δεν υπάρχειάνδρας και γυναίκα γιατί όλοι γιατον Ιησού Χριστό είναι το ίδιο πρό-σωποraquo διακήρυξαν ότι οι θεmicroελιώ-δεις αρχές της ελευθερίας και τηςισότητας περιλαmicroβάνουν όλους ανε-ξαίρετου τους ανθρώπους Η διά-κριση των ανθρώπων σε πλούσιουςκαι φτωχούς ή σε ελεύθερους καιδούλους είναι καταστάσεις ξένες στοπνεύmicroα της Ορθοδοξίας

Οι Άγιοι Πατέρες δεν παράλειψανακόmicroα να διακηρύξουν και την ισό-τητα και ισονοmicroία ανάmicroεσα στονάντρα και τη γυναίκα Έτσι ο Γρηγό-ριος ο Θεολόγος αναφερόmicroενος

Οmicroι

λία

στην

Θεί

α Λ

ειτο

υργί

α τη

ς 30

ης Ι

ανου

αρίο

υ 20

14στ

ον Μ

ητρο

πολι

τικό

Ναό

του

Αγ

Νικ

ολάο

υ

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

13

στους νόmicroους της εποχής καταγγέλλει laquo∆ενεπαινώ τη συνήθεια αυτή ∆ε συmicroφωνώ microε τη νο-microοθεσία Άνδρες έκαναν τους νόmicroους και φέρονταικατά των γυναικώνraquo Στράφηκαν microε αποφασιστι-κότητα κατά της κοινωνικής αδικίας laquoΟ θεός απότην αρχή δεν έκανε τον ένα άνθρωπο πλούσιο καιτον άλλο φτωχό Με κάθε τρόπο microας αδελφώνειεmicroείς εν τούτοις χωριζόmicroαστε και λέmicroε τις ψυχρέςλέξεις laquoδικό microουraquo και laquoδικό σουraquo υπογραmicromicroίζειο Ιερός Χρυσόστοmicroος

Και συνεχίζοντας στρέφεται ενάντια στους γαι-οκτήmicroονες laquoπου κατέχουν τη γη και νοmicroίζονταιπιο δίκαιοι Αυτούς που καρπώνονται τον πλούτοτης και επινοούν καινούριους όρους τονισmicroούκαι κάνουν για τα δάνεια γραmicromicroάτια καταρα-microέναraquo

Έρχονται σε σύγκρουση microε την παντοδύναmicroηκρατική εξουσία κάθε φορά που η τελευταία πα-ραβίαζε τα δικαιώmicroατα του ανθρώπου Είναι γνω-στή η σύγκρουση του Χρυσοστόmicroου microε τηφιλόδοξη και σπάταλη αυτοκράτειρα Ευδοξία Μιασύγκρουση που τον οδήγησε στην εξορία και τοθάνατο

Τόσο προωθηmicroένος ήταν ο κοινωνικός προβλη-microατισmicroός του που φθάνει microέχρι του σηmicroείου να δι-καιολογεί ακόmicroα και τη χρήση βίας από lsquoκείνονπου πεινά χωρίς να χαρακτηρίζει την πράξη τουσα βία laquo∆ε φρίττεις άνθρωπε δεν κοκκινίζεις απόντροπή όταν χαρακτηρίζεις επιτιθέmicroενο αυτόν πουπαλεύει για το ψωmicroί τουraquo

Οι φωτισmicroένοι Ιεράρχες προσφέρουν τεράστιοφιλανθρωπικό έργο ο ΜΒασίλειος microε τη laquoΒασι-λειάδαraquo ο Γρηγόριος microε τα συσσίτια και ο Ιωάν-νης που microεταβάλει το πατριαρχικό microέγαρο σεφιλανθρωπικό ίδρυmicroα για το οποίο δε δίστασε ναδιαθέσει τους θησαυρούς της Εκκλησίας Είναιαυτός που microιλάει στους σύγχρονους του χριστια-

νούς για την αλήθινή λατρεία του Θεού προτάσ-σοντας το χορτασmicroό των φτωχών από τα αφιερώ-microατα στο ναό laquoΜη στολίζεις το ναό της στιγmicroήπου αδιαφορείς για τη θλίψη του αδελφού σουΑυτός είναι από εκείνον ανώτερος ναόςraquo

Οι Άγιοι ∆ιδάσκαλοι microιλούν για την ειρήνη τηνοποία θεωρούν microεγάλο αγαθό ∆ε τη βλέπουν σανεπιδίωξη αφηρηmicroένη και ακατόρθωτη για τις αν-θρώπινες δυνάmicroεις Αντίθετα ο κάθε άνθρωποςmicroπορεί να εργάζεται γιrsquo αυτήν αρχίζοντας από τονεαυτό του και τις σχέσεις microε τους γύρω του

Η ειρήνη της πόλης του έθνους του κόσmicroου-λένε- εξαρτάται από το πόσο στέρεη είναι ανάmicroεσαστις σχέσεις του άνδρα και της γυναίκας microέσα στηνοικογένεια Γιατί microέσα σrsquo αυτή εκπαιδεύονται ταπαιδιά νrsquo αγαπούν την ειρήνη ή αντίθετα συνηθί-ζουν να microαθαίνουν τον ανταγωνισmicroό και τη δια-microάχη

Στις microέρες microας που η πατρίδα microας κλυδωνίζεταιεπικίνδυνα θα ήταν ευλογία Κυρίου αυτοί πουκρατούν τις τύχες των παιδιών microας στα χέρια τουςνα φωτιστούν από το έργο και το κήρυγmicroα τωνΤριών αυτών Πατέρων

Γιατί για την έλλειψη οmicroόνοιας ειρήνης ισονο-microίας δικαιοσύνης ίσης κατανοmicroής των υλικώναγαθών δεν ευθύνονται οι καιροί οι εποχές ή οπολιτισmicroός

Τι φταίει λοιπόνΚαι ο Άγιος Γρηγόριος microας απαντά ας microην

αναζητούmicroε την αιτία στην πρόοδο Ας αναλογι-στούmicroε την αλλοτρίωση microας

Λεmicroονιά ΧαρισιάδουΚαθηγήτρια-θεολόγος 1ου Λυκείου

Αλεξανδρουπόλεως

Σταγόνες

Πίστεως

14

Ενας νεαρός άνδρας πήγε να υποβάλλει αίτησηγια μια διευθυντική θέση σε μια μεγάλη εται-ρεία Αφού πέρασε την αρχική συνέντευξη έπρεπε τώρα να συμφωνήσει και ο γενικός διευθυντήςγια την πρόσληψηΟ διευθυντής ανακάλυψε από το βιογραφικό του ότιο νεαρός είχε εξαιρετικές ακαδημαϊκές σπουδές ΡώτησεlaquoΠως κατάφερες να κάνεις αυτές τις σπουδές Μήπωςπήρες υποτροφίεςraquolaquoΌχιraquo του απάντησε ο νεαρόςlaquoΟ πατέρας σου κατέβαλλε όλα αυτά τα δίδακτραraquoρώτησε ξανά ο διευθυντήςlaquoΟ πατέρας μου κύριε πέθανε όταν ήμουν ενός έτουςη μητέρα μου ήταν αυτή που πλήρωνε τα δίδακτρά μουraquoαπάντησεlaquoΠου εργάζεται η μητέρα σουraquolaquoΗ μητέρα μου εργάζεται ως καθαρίστρια ρούχωνΠλένει ρούχα για άλλουςraquoΟ διευθυντής ζήτησε τότε από το νεαρό να του δείξειτα χέρια του Ο νεαρός έδειξε τα χέρια του τα οποία ήτανλεία και πολύ απαλάlaquoΈχεις βοηθήσει ποτέ τη μητέρα σου στο πλύσιμοτων ρούχωνraquolaquoΠοτέ η μητέρα μου ήθελε πάντα να μελετώ και ναδιαβάζω όσο το δυνατόν περισσότερο Εκτός αυτού ημητέρα μου πλένει τα ρούχα πιο γρήγορα από μέναΟ διευθυντής είπε laquoΘέλω να σου ζητήσω κάτι Ότανπας σπίτι σήμερα πήγαινε να καθαρίσεις τα χέρια τηςμητέρας σου και θα τα ξαναπούμε αύριο το πρωίraquoΟ νεαρός θεώρησε ότι οι πιθανότητες να πάρει τηθέση ήταν πολύ μεγάλες Όταν πήγε πίσω στο σπίτι ζή-τησε από τη μητέρα του να τον αφήσει να καθαρίσει ταχέρια της Η μητέρα παραξενεύτηκε και με ανάμεικτα συ-ναισθήματα άπλωσε τα χέρια της προς το γιο τηςΟ νεαρός άρχισε να πλένει τα χέρια της μητέρας τουσιγά-σιγά ενώ δάκρυα έσταζαν από τα μάτια του όσηώρα το έκανε αυτό Ήταν η πρώτη φορά που παρατή-ρησε ότι τα χέρια της μητέρας του ήταν τόσο ζαρωμένακαι ότι υπήρχαν τόσες πολλές μελανιές πάνω τους Με-ρικές μελανιές μάλιστα ήταν τόσο οδυνηρές που η μη-τέρα του βογκούσε όταν τις άγγιζεΉταν η πρώτη φορά που ο νεαρός συνειδητοποίησεότι ήταν αυτά τα χέρια που έπλεναν σε καθημερινή βάσηρούχα για να μπορέσει να πληρώσει τα δίδακτρά του Οιμελανιές στα χέρια της ήταν το τίμημα που η μητέραέπρεπε να πληρώσει για την εκπαίδευσή του και το μέλ-λον του παιδιού τηςΜετά τον καθαρισμό των χεριών της μητέρας του ονεαρός άρχισε να πλένει σιγά ndash σιγά όλα τα ρούχα πουείχαν στοιβαχτεί για πλύσιμο μονολογώντας laquoΜάννασυγγνώμη και σrsquo ευχαριστώ για όλαraquo laquoΜάννα συγγνώμηκαι σrsquo ευχαριστώ για όλαraquohellip ενώ δάκρυα συνέχιζαν νατρέχουν από τα μάτια του

Εκείνο το βράδυ μητέρα και ο γιος έκατσαν και κου-βέντιασαν για αρκετή ώρα Την άλλη μέρα το πρωί ότανο νεαρός πήγε στο γραφείο του διευθυντή συγκινημένοςκαι βουρκωμένος βλέποντάς τον έτσι τον ρώτησεlaquoΓια πες μου λοιπόν τι έγινε χθες στο σπίτι σου Τιέκανες Έμαθες κάτι καινούργιοraquoΟ νεαρός απάντησε laquoΚαθάρισα τα χέρια της μητέραςμου αλλά και έπλυνα τελικά όλα τα ρούχα που είχε γιαπλύσιμο Τώρα κατάλαβα και εκτίμησα την προσπάθειατης μητέρας μου Χωρίς τη μητέρα μου δεν θα ήμουναυτό που είμαι σήμερα Συνειδητοποίησα με την πράξηαυτή πόσο σημαντική είναι η βοήθεια που σου προσφέ-ρουν οι άλλοι Έχω καταλήξει να εκτιμώ την αξία και τησημασία που έχει το να βοηθά ο ένας τον άλλο στην οι-κογένεια και στην κοινωνίαraquoΟ διευθυντής τότε του είπε laquoΑυτό είναι που ψάχνωσε ένα συνεργάτη Θέλω να προσλάβω ένα άτομο πουδεν θα σκέφτεται μόνο το εαυτό του που μπορεί να γνω-ρίζει και να εκτιμά τη βοήθεια τις προσπάθειες και ταδεινά των άλλων για να επιτευχτούν κάποια πράγματαστη ζωή και δεν θα θέτει τα χρήματα ως μοναδικό στόχοτου στη ζωή του Έχεις προσληφθείraquoΑυτό το νεαρό άτομο εργάστηκε πολύ σκληρά έλαβεαξιώματα στην επιχείρηση και απολάμβανε το σεβασμότων υφισταμένων του Κάθε εργαζόμενος που είχε ερ-γάστηκε επιμελώς και ως ομάδα με τους υπόλοιπους Οιεπιδόσεις της εταιρίας βελτιώθηκαν σημαντικά

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

15

K αι λέω πως είναι επίκαιρα επειδή λόγωτης ανέχειας πολλά ζευγάρια που μέχριτώρα στέκονταν καλά οικονομικά αρχί-

ζουν τώρα να έχουν προστριβές και πολλές περιπτώ-σεις καταλήγουν στο διαζύγιο Ας ακούσουμε τονΆγιο

laquoΑλλά και η γυναίκα δεν πρέπει να περιφρονείτον άνδρα της για οποιονδήποτε λόγο προπαντόςαν είναι φτωχός Να μη βαρυγγομάει και να μην τονβρίζει λέγοντας λχ ldquoΑνανδρε και δειλέ τεμπέληκαι ακαμάτη ανάμελε και υπναρά Ο τάδε αν καικαταγόταν από φτωχή οικογένεια με πολλούς κό-πους και κινδύνους έκανε μεγάλη περιουσία Και ναη γυναίκα του φοράει πανάκριβα ρούχα κυκλοφο-ρεί με αμάξι έχει τόσους υπηρέτες ενώ εγώ πήραεσένα που είσαι ζαρωμένος από τη φτώχεια και ζειςάσκοπαrdquo

Δεν πρέπει η γυναίκα να λέει στον άνδρα της τέ-τοια λόγια

Το σώμα δεν εναντιώνεται στο κεφάλι αλλά τουπακούει Πώς όμως θα υποφέρει τη φτώχεια Απόπου θα βρει παρηγοριά Ας σκεφτεί τις φτωχότερεςγυναίκες Ας συλλογιστεί πόσες κοπέλες από καλέςοικογένειες όχι μόνο τίποτα δεν πήραν από τους άν-δρες τους αλλά και ξόδεψαν τη δική τους περιουσίαγιrsquo αυτούς Ας αναλογιστεί τους κινδύνους από έναντέτοιο πλούτο και θα προτιμήσει τότε τη φτωχικήαλλά ήσυχη ζωή

Γενικά αν αγαπάει τον άνδρα της δεν θα ξεστο-μίσει ποτέ παράπονο ή προσβλητικό λόγο γιrsquoαυτόν Θα προτιμήσει να τον έχει κοντά της χωρίςπλούτη παρά να είναι πλούσιος και αυτή να ζειμέσα στην ανασφάλεια και τις ανησυχίες που συ-νεπάγονται οι επιχειρηματικές δραστηριότητες

Ούτε και ο άνδρας όμως ακούγοντας τα πα-ράπονα ή τις επικρίσεις της γυναίκας του πρέπεινα τη βρίζει ή να τη χτυπάει επειδή έχει εξουσίαπάνω της Καλύτερα να τη συμβουλεύει και νατη νουθετεί ήρεμα χωρίς ποτέ να σηκώνει χέριεναντίον της

Ας τη διδάσκει την ουράνια φιλοσοφία τη χρι-στιανική που είναι ο αληθινός πλούτος Ας τη διδά-σκει όχι μόνο με τα λόγια αλλά και με τα έργα πως ηφτώχεια δεν είναι καθόλου κακό Ας τη διδάσκει ναπεριφρονεί τη δόξα και νrsquo αγαπά την ταπείνωσηmiddot καιτότε εκείνη ούτε παράπονο θα έχει ούτε χρήματαθα επιθυμεί Ας τη διδάσκει να μην αγαπάει ταχρυσά κοσμήματα και τα πολυτελή ρούχα και ταπολλά αρώματα ούτε να θέλει για το σπίτι ακριβάέπιπλα και περιττά στολίδια

Όλα τούτα φανερώνουν ματαιόδοξο φρόνημακαι κουφότητα Και της ίδιας και του σπιτιού στολι-σμός ας είναι η κοσμιότητα και η σεμνότητα Και ηίδια και το σπίτι ας μοσχοβολάνε το άρωμα της σω-φροσύνης και της αρετήςraquo

Αγ Ιωάννης ο Χρυσόστομος

Σταγόνες

Πίστεως

16

()

Ημετάνοια απαιτεί να έχει ο άνθρωπος δυ-νατό χαρακτήρα να αποδεχθεί ότι περπα-τάει σε λαθεμένο δρόμο και ότι ζει με

στραβό τρόπο κι έπειτα να αποφασίσει να τα διορ-θώσει Είναι χαρακτηριστικό των έξυπνων και ικα-νών ανθρώπων να αλλάζουν γνώμη και άποψη καινα διορθώνουν τα όσα έπραξαν όταν διαπιστώσουνότι δεν ήταν τα σωστά

Η Εκκλησία υποκλίνεται μπροστά σacute όποιοναμαρτωλό μετανοεί και βεβαιώνει ότι για τη μετά-νοιά του χαίρεται όλος ο ουρανός Είναι τόσο κακόπράγμα η αμετανοησία που η Εκκλησία την θεωρείldquoβλασφημίαrdquo κατά του Αγίου Πνεύματος laquoη μόνηαμαρτία που δεν θα συγχωρεθεί ποτέraquo (Μαρκ 329) είπε ο Χριστός και δεν θα συγχωρεθεί επειδήδεν το θέλει ο άνθρωπος όχι επειδή δεν το θέλει οΘεός Το Άγιο Πνεύμα ζεσταίνει και φωτίζει Είναιχάρις είναι σοφία είναι έμπνευση είναι χαρά κιευλογία στη ζωή του ανθρώπου όταν φυσικά τοθέλει ο άνθρωπος Όταν δεν το θέλει όταν απορρί-πτει τη μετάνοια και παραμένει αμετανόητος τότεβυθίζεται στο σκοτάδι στο ψύχος στη γρουσουζιάστην αποτυχία στη θλίψη

Η μετάνοια είναι ένας δρόμος μοναχικός ανηφο-ρικός που οδηγεί σrsquo ένα Γολγοθά όμως αμέσωςμετά ακολουθεί η Ανάσταση η λύτρωση η ελευθε-ρία από κάθε δεσμά

Η μετάνοια είναι ένας δρόμος κι ένας τρόποςπροσωπικός Μπορεί όμως να είναι ένας δρόμος κιένας τρόπος εθνικός Όταν αποφασίζει ένα έθνοςένας ολόκληρος λαός να μετανοήσει για τις αμαρ-τίες του και να λυτρωθεί από την γκρίνια από τηναποτυχία και από τον εξευτελισμό

()

Δεν αρκεί λοιπόν η διαπίστωση ldquoη κρίσηείναι ηθικήrdquo Χρειάζεται μετάνοια και διόρ-θωση χρειάζεται αποκατάσταση βελτίωση

και επανέναρξη Μόνο τότε η μετάνοια ως βίωματου λαού θα αναστείλει την καταστροφή και θααποτρέψει τον αφανισμό Πως μπορεί να γίνειαυτό Με αλλαγή νοοτροπίας που λέει κι ο Πρω-θυπουργός μας με μετάνοια που λέει η πίστη μαςΑπλές κινήσεις χρειάζονται

Τα σχολεία να διδάξουν αξιολογώτερα πράγ-ματα για τη ζωή των παιδιών μας και να απαντή-σουν στα πνευματικά τους ερωτηματικά Αν έναςδάσκαλος έχει μια κακή εμπειρία από ένα κληρικόας μην γκρεμίσει μέσα στη ψυχή των μαθητών τουτο Χριστό και την Πίστη γιατί τότε ο δάσκαλος δενμορφώνει πολίτες αλλά καλλιεργεί τρομοκράτες

Η οικογένεια να παραμερίσει τους εγωϊσμούς καινα ενδιαφερθεί για τα παιδιά της Φτάνουν πια ταναυάγια που δημιουργούνται με την ευκολία των δια-ζυγίων Αργούν σήμερα οι νέοι να προχωρήσουν σεγάμο επειδή δεν έχουν πρότυπα Και χωρίζουν εύ-

Απόσπασmicroα από την οmicroιλία του Μητροπολίτου Αλεξανδρουπόλεως ΑΝΘΙΜΟΥστον Αrsquo Κατανυκτικό-Συγχωρητικό Εσπερινό την 2α Μαρτίου 2014

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

17

κολα επειδή δεν έχουν υπομονή και αγωνιστική διά-θεση Συντρίμμιαmiddot τα παιδιά τους και οι μελλοντικέςτους οικογένειες

Οι κληρικοί να παλέψουμε τα πάθη μας να πα-ραδεχτούμε με ειλικρίνεια τις πτώσεις μας και νακατασταθούμε πατέρες του λαού μας με γνώμονατην ελευθερία του Ευαγγελίου και στόχο τη χαράκαι την τιμιότητα της laquoκατὰ Χριστὸνraquo ζωής

Το Κράτος να θεσμοθετήσει τις αρετές τιςαξίες την πίστη την παράδοση και τον υγιή πολι-τισμό του λαού μας Ας το καταλάβουν οι Κυβερ-νήσεις ότι άθεο Κράτος δεν μπορεί να υπάρξειΧωρισμό από την Εκκλησία δεν τον τολμά και ηπολεμική κατά της Εκκλησίας αποβαίνει υπέρ τηςΠίστεώς μας

Η τηλεόραση να διδάσκει τιμιότητα και να μηνδιαφθείρει τα ήθη

Ο λαός μας να ψηφίζει με κριτήρια κυρίωςπνευματικά κι όχι μόνο οικονομικά

Η κοινωνία να περπατάει στέρεα με βάση τηνδιαχρονική εμπειρία της και να μη ζαλίζεται με ταβρώμικα ακούσματα των σύγχρονων δυτικών Σει-ρήνων

Πές μου σας παρακαλώ εσείς έχετε αντιληφθείκάποια τέτοια συλλογική προσπάθεια στη Χώραμας Έστω κάποια παρόμοια διάθεση Όμως τίβλέπουμε Στην πόλη μας

Καταλάβατε ότι σιγά-σιγά εγκαθιδρύεται ως θε-σμός το καρναβάλι Άρχισε ήπια τάχα laquoμόνο γιατα παιδιάraquo λες κι αυτά δεν ζουν το δράμα των οι-κογενειών τους Πιέζει ο Δήμος τα Σχολεία οι δά-σκαλοι τους μαθητές οι μαθητές τους γονείς καικανείς δεν βρίσκει τη δύναμη να σταματήσει αυτότο ανούσιο πανηγύρι του μασκαρέματος Η τραγω-δία που βιώνουν σήμερα τα νέα παιδιά στην Ελ-λάδα δεν ομορφαίνει με το χαζό χορό και τοφτιασιδωμένο πρόσωπο της Αποκριάς

Καταλάβατε την παρουσία του Καζίνου στην πε-ριοχή μας Τούρκοι μπαινοβγαίνουν στον τόπο μαςσυνοδευόμενοι από laquoμπράβουςraquo για να κάνουνεδώ όσα δεν τους επιτρέπονται στη Χώρα τους καιπροετοιμάζονται απέναντι στο Καζίνο Κέντρα δια-σκέδασης με γυναίκες επί πληρωμή Τάχα το Κα-ζίνο θα ήταν μόνο για ξένους Ποιός μπορεί νααπαγορεύσει την είσοδο σε ντόπιους Σε κάποιασχετική συζήτηση μου είπε ο στρατηγός μας ldquoέχωνα χάσω στρατιωτικούς από το τζόγο σεβτεrdquo

Και για το Καρναβάλι και για το Καζίνο παρα-κάλεσα φώναξα έγραψα Τάχα όλοι συμφωνούσανμε μένα κι από πίσω έλεγαν άλλα Μάλιστα με ρώ-τησαν αν σας ζητήσουν να κάνετε αγιασμό στο κα-ζίνο θα πάτε Κι απάντησα ldquoθα πάω να κάνωαγιασμό όταν θα κλείσει και θα φύγει από τοντόπο μαςrdquo Βλέπετε όμως ότι πρυτάνευσε η έστω

σύντομη ελάχιστη οικονομική διευκόλυνση κάποιωνστην περιοχή σε βάρος του συνόλου του λαού μαςτης ζωής μας και της αξιοπρεπείας μας

()

Εμείς στην Ελλάδα σήμερα βιώνουμε μέσαμας μια ζοφερή κατάσταση Κούφιες διαπι-στώσεις λεκτικοί λεονταρισμοί δειλία απο-

ρία νωθρότητα αηδία απόρριψη διγλωσσία κακίακανιβαλισμό ενάντια σε πρόσωπα ομάδες και θε-σμούς απελπισία

Και γύρω μας laquoσυνοχὴ ἐθνῶν ἐν ἀπορίᾳ ἠχούσηςθαλάσσης και σάλου ἀποψυχόντων ἀνθρώπων ἀπὸφόβου καὶ προσδοκίας τῶν ἐπερχομένων τῇ οἰκου-μένῃraquo (Λουκ 2125-26)

Κανείς δεν ξέρει αύριο τί θα συμβεί στον τόπομας και πως θα διαμορφωθούν γεωπολιτικά οι συν-θήκες στην περιοχή αφού όλα τα αυτονόητα ανα-τρέπονται όλες οι παραδοσιακές συμμαχίεςεπαναπροσδιορίζονται και οι έμποροι των εθνώνστυγνά βυσσοδομούν στις πλάτες μας

Τουλάχιστον ας έχουμε εσωτερική ηρεμία καιψυχική γαλήνη Ας επιστρέψουμε ας ψάξουμε κιας βρούμε τη δύναμη που μας στήριξε επί αιώνεςστη μακραίωνη δουλεία Κι αυτή είναι η Χριστια-νική Πίστη μας και η Ορθόδοξη Παράδοσή μας

Ο Ελληνισμός ζει την Μεγάλη Σαρακοστή τουΑς τη ζήσουμε με συνέπεια ως λαός Όλοι μαζί ωςέθνος για το καλό όλων μας Για το μέλλον μαςΜας χρειάζεται μετάνοια νηστεία εγκράτεια προ-σευχή συγχωρητικότητα αγάπη μεταξύ μας τιμιό-τητα δικαιοσύνη εμπιστοσύνη στο Χριστό και στηνΕκκλησία του

Όταν οι λαοί σηκώνουν στους ώμους τους τοσταυρό της Σαρακοστής τότε δεν γνωρίζουν εξαν-δραποδισμό και αφάνεια Θεωρώ ότι ζούμε σε μιακρίσιμη καμπή της Ιστορίας μας Ο δρόμος μπρο-στά μας είναι εξαιρετικά δύσκολος και δύσβατοςΈχουμε τις ιδιορρυθμίες μας οι Έλληνες και ταπανάρχαια ελαττώματα της φυλής μας Οι φίλοιμας είναι αποδεδειγμένα λίγοι Η μόνη ζωντανή καιεναργής πνευματικότητα της Χώρας μας με ερεί-σματα μάλιστα και στη λαϊκή μας παράδοση είναιη Ορθόδοξη Χριστιανική μας Πίστη Ας την εμπι-στευθούμε κι ας στηριχτούμε επάνω της Ούτως ήάλλως βιώνουμε τη Μεγάλη μας εθνική Σαρακοστήκι αυτή θα διαρκέσει Ας τη ζήσουμε με την τάξημε την ευπρέπεια και με τη δυναμική της Ορθοδό-ξου Εκκλησίας μας

Και laquoδόξα τῷ Θεῷτῷ ἐν πικροῖς φαρμάκοις

κατεργαζομένῳ τὴν σωτηρίαν ἡμῶνraquoΑμήν

Σταγόνες

Πίστεως

18

laquoΠώς αγριεύουν έτσι οι άνθρωποι Πώςμεμιάς αφήνονται έρμαια στις ροπέςκαι στις τάσεις της φθαρτής ανθρώ-

πινης τους φύσης Πώς κατάντησε απόψεαυτή η ήσυχη επαρχιακή πόλη Θαρρείς καιδεν την κατοικούν άνθρωποι αλλά ανθρωπό-μορφα τέρατα που άλλος με κεφάλι γαϊδά-ρου άλλος λιονταριού άλλος πιθήκουτρέχουν να προλάβουν να γλεντήσουν να με-θύσουν να αμαρτήσουν όσο γίνεται περισσό-τερο

Γιατί απόψε είναι Τσικνοπέμπτη και γέμισεη πόλη μασκαράδες Απόψε κάθε λογικός άν-θρωπος δεν ξεμυτίζει από το σπίτι τουraquo Αυτάσκεφτόταν ο παπα-Θανάσης καθώς έμπαινεστο σπίτι του γυρνώντας από το ναό

- Α παπαδιά μου το κακό παράγινε ΟΘεός να μας συγχωρέσει είπε στη γυναίκατου μόλις μπήκε μέσα Εκείνη τον κοίταξε μεκατανόηση

- Ο Θεός να μας φυλάει είπε και άρχισε ναετοιμάζει το βραδινό φαγητό

Στο σπίτι του παπα-Θανάση περασμέναπια τα μεσάνυχτα επικρατεί ησυχία Τα παι-διά και η παπαδιά είχαν ήδη κοιμηθεί κι οπαπα-Θανάσης ετοιμαζότανε και κείνος ναπάει για ύπνο όταν ακούστηκε το κουδούνιτης πόρτας Τινάχτηκε μέσα στον ύπνο της ηπαπαδιά και βρέθηκε δίπλα στον παπα-Θα-νάση

- Μην ανοίγεις τέτοια νύχτα πάτερ μουτον παρακάλεσε φοβισμένη

- Γιατί φοβάσαι την καθησύχασε εκείνοςΕίναι η πρώτη φορά που μας κτυπούν τέτοιαώρα την πόρτα Αφού το ξέρεις το σπίτι τουΙερέα διανυκτερεύει κάθε βράδυ

- Ναι μα απόψεhellipΤης χαμογέλασε ο παπα-Θανάσης και

άνοιξε την πόρτα- Πάτερ μου με συγχωρείτε που ήρθα τέ-

τοια ώρα όμως η μάνα μου πεθαίνει και ζητάνα εξομολογηθεί και να κοινωνήσει

Ο άνθρωπος που στεκόταν μπροστά τουπαρόλο που ήταν άντρας έτρεμε ολόκληροςκι άφηνε τα δάκρυά του δίχως ντροπή να τρέ-χουν

- Πήγαινε εσύ κοντά της παιδί μου και γωπάω ως την εκκλησία να πάρω τη Θεία Κοινω-νία και έρχομαι αμέσως

Έφυγε ο άντρας αφήνοντας στον παπα-Θα-νάση τη διεύθυνσή του

- Που θα πας πάτερ μου μόνος σου τέτοιαώρα μια τέτοια νύχτα Δε φοβάσαι Γιατί δεντον κρατούσες να πάτε συντροφιάraquo

Η παπαδιά μιλούσε και κείνος την κοίταζεαυστηρά

- Μόνος είπες παπαδιά μόνος Κι ο Κύριοςπου θα κουβαλάω στα χέρια μου Α παπαδιάμου κάτι σrsquo έχει πιάσει απόψε και δε μιλάςγνωστικά

Ντύθηκε ο παπα-Θανάσης και βγήκε στοδρόμο Ξέχασε πως ήταν νύχτα Τσικνοπέμ-πτης Δεν τον απασχολούσαν καθόλου οι μα-σκαράδες που έβλεπε γύρω του Ένα μόνο τον

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

19

απασχολούσε να προλάβει να δώσει το laquoφάρ-μακο της αθανασίαςraquo στην ετοιμοθάνατη

Πήρε με δέος στα χέρια του το Σώμα και τοΑίμα του Χριστού και ξαναβγήκε στο δρόμο Δενκοιτούσε ούτε δεξιά ούτε αριστερά Μόνοέτρεχε να προλάβει Σε μια στροφή του δρόμουακούσε γέλια και φωνές Κάποιος φώναξε κοροϊ-δευτικά laquoΤην ευχή σου Δέσποταraquo μα δεν γύ-ρισε να κοιτάξει Και τότε δεν κατάλαβε πωςβρέθηκε κυκλωμένος από μια παρέα μασκαρά-δων που προσπαθούσαν να τον σταματήσουν

- Συνάδελφε πού πάμεΈνας νεαρός μασκαρεμένος σε παπά με

χνώτο που μύριζε ποτό στεκόταν μπροστά τουκρατώντας στο χέρι ένα σταυρό Τα lsquoχασε οπαπα-Θανάσης και πριν προλάβει να πει τίποταδέχτηκε την επίθεση όλου του τσούρμου Άλλοςτον τραβούσε από τα ράσα κι άλλος του έβγαζετο καλυμμαύχι

Ο παπα-Θανάσης έσφιξε στο στήθος του τrsquoάχραντα Μυστήρια και προσπάθησε να τους μι-λήσει μα κανένας δεν άκουγε Κάποιος τότε τουτράβηξε τη γενειάδα και -σαν να τον κτύπησεηλεκτρικό ρεύμα- άρχισε να φωνάζει

- Είναι αληθινός ρε είναι αληθινόςΗ παρέα κοκκάλωσε στη θέση της κι ο παπα-

Θανάσης με το πρόσωπο μουσκεμένο από τονιδρώτα της αγωνίας και τα δάκρυά του τους κοί-ταξε χωρίς να μιλά

- Συγγνώμη πάτερ είπε εκείνος που του τρά-βηξε τη γενειάδα Νομίζαμε πως ήσασταν ψεύ-τικος σαν κι αυτόν καιhellip

- Σας είδαμε και τέτοια ώρα έξω και ήμαστανσίγουροι πως ήσασταν μασκαρεμένος Συγχωρέ-στε μας είπε ένας άλλος

- Πάω να κοινωνήσω μια ετοιμοθάνατη παι-διά μου Ο θάνατος δεν έχει ώρες κατάλ ληλεςκαι ακατάλληλες κι εγώ τρέχω να τον προλάβωΚαι συ παιδί μου βγάλε τα ράσα τα τιμημέναΜην αμαρτάνεις άλλο ρεζιλεύοντάς τα Είναιπολύ ιερό το ράσο για να μασκαρεύεσαι μrsquoαυτό Τραβάτε στα σπίτια σας παιδιά μου κι οΘεός να σας συγχωρέσει

Άνοιξε το βήμα του ο παπα-Θανάσης για νακερδίσει το χαμένο χρόνο Ήταν πικραμένος ωςτα κατάβαθά του Τόσο πολύ λοιπόν χάλασανοι άνθρωποι ώστε μασκαρεύονται και ιερείς

- Πάτερ ΠάτερΗ φωνή που έφτασε στα αυτιά του ήταν γε-

μάτη αγωνία Σταμάτησε και περίμενε Ένας νε-αρός κατακόκκινος από την τρεχάλα και τηνντροπή έφτασε κοντά του λαχανιασμένος

- Πάτερ Είμαι κείνος που ντύθηκε παπάς Τοέκανα εντελώς απερίσκεπτα πάτερ καιhellip καιθέλω να lsquoρθω μαζί σας στο σπίτι της έτοιμοθά-νατης Δενhellip δεν θέλω να σας πάρουν κι άλλοιγια ψεύτικοhellip

Ο παπα-Θανάσης του έκανε νόημα να τονακολουθήσει Στα χέρια του ο νεαρός κρατούσετο σταυρό που είχε μαζί του Μπήκαν στο σπίτιτης ετοιμοθάνατης σιωπηλοί

- Χαίρομαι πάτερ που βρήκατε και παπαδάκικαι δεν ήρθατε μόνος είπε ο άντρας που τονείχε καλέσει

Ο νεαρός ξανακοκκίνησε και κοίταξε με αγω-νία τον παπα-Θανάση

Ναι ο Θεός μου τον έστειλε είπε εκείνος καιτα λόγια του καρφώθηκαν στην καρδιά του νεα-ρού

- Πάτερ δεν θα σας εγκαταλείψω ποτέ έλεγεο νεαρός λίγη ώρα αργότερα όταν ο παπα-Θα-νάσης κλείδωνε το ναό αφήνοντας ξανά μέσατο Σώμα και το Αίμα του Χριστού θα γίνω ο βοη-θός σας το παπαδάκι σας Ίσως έτσι με συγχω-ρήσει ο Θεός για την ιεροσυλία που έκανα

-Άμποτε παιδί μου να το φορέσεις το ράσοκι αληθινά είπε ο παπα-Θανάσης και τον ευλό-γησε με τα δυό του χέρια εκείνα που πριν απόλίγο κρατούσαν τον Ίδιο τον Κύριο Και παράξενοο παπα-Θανάσης είχε τη σιγουριά πως αυτό θαγινόταν κάποια μέρα Και ακόμα πιο παράξενοτην ίδια σιγουριά ένιωσε μέσα του κι ο νεαρός

Όσο πιό άρρωστος και πιοαμαρτωλός είσαι τόσο πιο

κατάλληλος είσαι για να σε πάρει σταχέρια του ο Χριστός

Όταν στο χέρι σου κρατάς σφυρίγύρω σου βλέπεις καρφιά

Όταν στα χέρια σου κρατάς ανθοδο-χείο γύρω σου βλέπεις λουλούδια

(Άγιος Νικόλαος Καβάσιλας)

Σταγόνες

Πίστεως

20

Ηταν δυο αδέλφιαmiddot τα οποία αφού μοιράστη-καν αναμεταξύ τους την πατρική περιουσίαο ένας έμεινε στο σπίτι ενώ ο άλλος έφυγεσε μακρινή χώρα Εκεί αφού κατέφαγε όλα όσατου δόθηκαν δυστύχησε και υπέφερε μη υπομέ-νοντας τη ντροπή από τη φτώχεια (Λουκά 15 11κε) Αυτή την παραβολή θέλησα να σας την πωγια να μάθετε ότι υπάρχει άφεση αμαρτημάτωνκαι μετά το Βάπτισμα εάν είμαστε προσεκτικοίΚαι το λέγω αυτό όχι για να σάς κάνω αδιάφο-ρους αλλά για να σας απομακρύνω από την από-γνωση Γιατί η απόγνωση μας προξενεί χειρότερακακά και από τη ραθυμίαΑυτός λοιπόν ο υιός αποτελεί την εικόνα εκεί-νων που αμάρτησαν μετά το Βάπτισμα Και ότιφανερώνει εκείνους που αμάρτησαν μετά το Βά-πτισμα αποδεικνύεται από το ότι ονομάζεται υιόςΓιατί κανένας δεν μπορεί να ονομασθεί υιόςχωρίς το Βάπτισμα Επίσης διέμενε στην πατρικήοικία και μοιράστηκε όλα τα πατρικά αγαθά ενώπριν από το Βάπτισμα δεν μπορεί κανείς να λάβειτην πατρική περιουσία ούτε να δεχθεί κληρονο-μία Ώστε με όλα αυτά μας υπαινίσσεται το σύ-νολο των πιστώνΕπί σης ήταν αδελφός εκείνου που είχε προκόψειΑδελφός όμως δεν θα μπορούσε να γίνει χωρίςτην πνευματική αναγέννηση Αυτός λοιπόν αφούέπεσε στη χειρότερη μορφή κακίας τι λέγει laquoΘαεπιστρέψω στον πατέρα μουraquo (Λουκά 1518) Γιαυτό ο πατέρας του τον άφησε και δεν τον εμπό-δισε να φύγει στην ξένη χώρα για να μάθει καλάμε την πείρα πόση ευεργεσία απολάμβανε ότανβρισκόταν στο σπίτι Γιατί πολλές φορές ο

Θεός όταν δεν πείθει με το λόγο του αφή-νει να διδαχθούμε από την πείρα των πραγ-μάτων πράγμα βέβαια που έλεγε και στουςΙουδαίουςΑ φού λοιπόν ο άσωτος έφυγε στην ξένη χώρα καιαπό τα ίδια τα πράγματα έμαθε πόσο μεγάλοκακό είναι να χάσει κανείς το πατρικό του σπίτιεπέστρεψε και ο πατέρας του τότε δεν του κρά-τησε κακία αλλά τον δέχτηκε με ανοιχτή αγκαλιάΓιατί άραγε Επειδή ήταν πατέρας και όχι δικα-στής Και στήθηκαν τότε χοροί και συμπόσια καιπανηγύρια και όλο το σπίτι ήταν φαιδρό και χα-ρούμενο Τι μου λες τώρα άνθρωπέ μου Αυτέςείναι οι αμοιβές της κακίας Όχι της κακίας άν-θρωπε αλλά της επιστροφής Όχι της πονηρίαςαλλά της μεταβολής προς το καλύτεροΚαι ακούστε και το σπουδαιότερο Αγανάκτησε γιrsquoαυτά ο μεγαλύτερος υιός Ο πατέρας όμως τονέπεισε κι αυτόν μιλώντας του με πραότητα και λέ-γοντας laquoσυ πάντοτε ζούσες μαζί μου ενώ αυτόςήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρός και ξανα-βρήκε τη ζωή τουraquo (Λουκά 1531-32) Όταν πρέπεινα διασώσει τον χαμένο λέγει laquoΔεν είναι ώρατώρα για δικαστήρια ούτε για λεπτομερή εξέ-ταση αλλά είναι ώρα μόνο φιλανθρωπίας καισυγγνώμηςraquo Κανένας ιατρός που έχει αμελήσει ο

ίδιος να δώσει φάρμακο στον ασθενή δεν ζητείευθύνες απ αυτόν για την αταξία του και ούτε τοντιμωρεί Και αν ακόμα χρειαζόταν να τιμωρηθεί οάσωτος τιμωρήθηκε αρκετά ζώντας στην ξένηχώραΤόσο λοιπόν χρόνο στερήθηκε τη συντροφιάμας και έζησε παλεύοντας με την πείνα την ατί-μωση και τα χειρότερα κακά Γιrsquo αυτό λέγει ο πα-τέρας laquoήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρόςκαι ξαναβρήκε τη ζωή τουraquo Μη βλέπεις λέγει ταπαρόντα αλλά σκέψου το μέγεθος της προηγού-μενης συμφοράς Αδελφό βλέπεις όχι ξένο Στονπατέρα του επέστρεψε που ξεχνάει τα περασμέναη καλύτερα που θυμάται εκείνα μόνο τα οποίαμπορούν να τον οδηγήσουν σε συμπάθεια καιέλεος σε στοργή και ευσπλαχνία τέτοια που ται-ριάζει στους γονείς Γι αυτό δεν είπε εκείνα πουέπραξε ο άσωτος αλλά εκείνα που έπαθε Δεν λυ-πήθηκε ότι κατέφαγε την περιουσία του αλλrsquo ότιπεριέπεσε σrsquo αμέτρητα κακά[] Ασκώντας την αρετή να φοβόμαστε μήπωςπέσουμε στηριζόμενοι στο θάρρος μας Και όταναμαρτάνουμε να μετανοούμε Και εκείνο που είπααρχίζοντας την ομιλία αυτό λέγω και τώρα Είναιπροδοσία της σωτηρίας μας αυτά τα δύο δηλαδήκαι το να έχουμε θάρρος όταν είμαστε ενάρετοικαι το να απελπιζόμαστε όταν είμαστε πεσμένοιστην κακίαΓιrsquo αυτό ο Παύλος για νrsquo ασφαλίσει εκείνουςπου ασκούν την αρετή έλεγε laquoΕκείνος που νομί-ζει ότι στέκεται ας προσέχει μήπως πέσειraquo (ΑrsquoΚορ 10 12) Και πάλι laquoΦοβάμαι μήπως ενώ κή-ρυξα σε άλλους εγώ ο ίδιος βρεθώ ανάξιοςraquo (ΒrsquoΚορ 11 3) Ανορθώνοντας πάλι τους πεσμένουςκαι διεγείροντάς τους σε μεγαλύτερη προθυμίαδιακήρυττε έντονα στους Κορινθίους γράφονταςτα εξής laquoΜήπως πενθήσω πολλούς που αμάρτη-σαν προηγουμένως και δεν μετανόησανraquo (Βrsquo Κορ12 21) Για να δείξει ότι είναι άξιοι θρήνων όχιτόσο εκείνοι που αμαρτάνουν όσο εκείνοι πουδεν μετανοούν για τα αμαρτήματά τους Και οπροφήτης πάλι λέγει laquoΜήπως εκείνος που πέφτειδεν σηκώνεται η εκείνος που παίρνει στραβόδρόμο δεν επιστρέφειraquo (Ιερ 8 4) Γι αυτό και οΔαυίδ παρακαλεί αυτούς ακριβώς λέγοντας laquoΣή-μερα εάν ακούσετε τη φωνή Αυτού μη σκληρύ-νετε τις καρδιές σας όπως τότε που Τονπαραπίκραναν οι πατέρες σαςraquo (Ψαλμ 94 8)Όσο λοιπόν θα υπάρχει το σήμερα ας μηαπελπιζόμαστε αλλrsquo έχοντας ελπίδα προς τονΚύριο και έχοντας κατά νουν το πέλαγος της φι-λανθρωπίας Του αφού αποτινάξουμε κάθε τι τοπονηρό από τη σκέψη μας ας ασκούμε με πολλήπροθυμία και ελπίδα την αρετή και ας επιδεί-ξουμε μετάνοια με όλη τη δύναμή μαςΆγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

21

Κ άποιος νέος κάποτε ζώντας ακό-λαστη ζωή θέλησε κάποια Κυ-ριακή να πάει στην εκκλησία απόπεριέργεια Στο κήρυγμά του ο λειτουργόςιερέας μίλησε για τη μετάνοια Ο νέος συγ-κλονίστηκε τόσο πολύ τόσο βαθειά ώστεαποφάσισε να αλλάξει ζωή Μετά το πέραςτης Θείας Λειτουργίας ζήτησε να εξομολο-γηθεί Εξομολογήθηκε και την επομένηαποσύρθηκε στην ερημική του εξοχική κα-τοικία και έκλαιγε νύχτα μέρα για τις αμαρ-τίες του Κατά παράδοξο όμως τρόπο δενμπορούσε να παρηγορηθείΜια νύχτα σαν σε όραμα βλέπει τον Κύριοτριγυρισμένο από ουράνιο φως και με κα-λοσύνη τον ρωτάει με την γλυκύτατηεκείνη φωνή Του- Τι έχεις παιδί μου και κλαις με τόσο πόνο- Κλαίω Κύριε γιατί έπεσα Έπεσα είπε μεαπόγνωση ο αμαρτωλός νέος- Ε τότε σήκω- Δεν μπορώ μόνος ΚύριεhellipΤότε άπλωσε το θεϊκό Του χέρι ο Βασιλεύςτης αγάπης ο φιλάνθρωπος Κύριος και τονβοήθησε να σηκωθεί Εκείνος όμως δενσταμάτησε να κλαίειhellipΚαι τον ρωτάει ο Κύ-ριος- Τώρα γιατί κλαίς- Πονώ Χριστέ μου γιατί σε λύπησα Ξό-δεψα τον πλούτον των χαρισμάτων σου καιτα νιάτα μου στις ασωτείεςΈβαλε τότε με στοργή το χέρι Του ο φιλάν-θρωπος Δεσπότης στο κεφάλι του πονεμέ-νου αμαρτωλού και του είπε με πολλήιλαρότητα- Αφού για μένα κλαις τόσο πολύ και lsquoγω ξέ-χασα όλες σου τις αμαρτίεςΟ νέος σήκωσε τα μάτια του για να ευχαρι-στήσει τον Σωτήρα του Χριστόν μα Εκείνοςείχε εξαφανιστείΛυτρωμένος πλέον από το βάρος της αμαρ-τίας και αναγεννημένος επέστρεψε στοσπίτι του Από τότε έγινε το πιο λαμπρό πα-ράδειγμα ενός πιστού χριστιανού μέσα καιέξω απrsquo το σπίτι του με λόγια και με έργα

Τα δάκρυατων μετανοούντων

είναι ο αίνοςτων αγγέλωνΖαν ντε λα Φοντέν

(Γάλλος ποιητής 1621-1695)

Η ικανότητανα συγχωρέσει

είναι η ιδιότητα

του δυνατού

Οι αδύναμοι ποτέ

δεν συγχωρούνε

Γκάντι

(Ινδός πολιτικός 1869-1948)

Σταγόνες

Πίστεως

22

ΗΘεία Λειτουργία των Προηγιασμένων (ή όπως την ονομάζουμε ηΛειτουργία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής) τελείται σήμερα στουςναούς μας το πρωί των καθημερινών της Τεσσαρακοστής ημερών

δηλαδή εργασίμων και γι᾿ αυτό λίγοι είναι εκείνοι που δεν δεσμεύονταικατά τις ώρες αυτές από τα επαγγέλματα η την υπηρεσία τους Τα τελευ-ταία χρόνια γίνεται μια πολύ επαινετή προσπάθεια αξιοποιήσεώς της Σεπολλούς ναούς τελείται κάθε Τετάρτη απόγευμα σε ώρες που πολλοί ανόχι όλοι οι πιστοί έχουν τη δυνατότητα να παρευρεθούν στην τέλεσή της

Το όνομά της η Λειτουργία αυτή το πήρε από την ίδια τη φύση τηςΕίναι στην κυριολεξία Λειτουργία laquoπροηγιασμένων δώρωνraquo Δεν είναι δη-λαδή λειτουργία όπως οι άλλες γνωστές λειτουργίες του Μεγάλου Βασι-λείου και του ιερού Χρυσοστόμου στις οποίες έχουμε προσφορά καικαθαγιασμό Τιμίων Δώρων Τα Δώρα είναι καθαγιασμένα προηγιασμένααπό άλλη Λειτουργία που τελέσθηκε σε άλλη ημέρα Τα προηγιασμέναδώρα προτίθενται κατά την λειτουργία των Προηγιασμένων για να κοι-νωνήσουν απ᾿ αυτά και να αγιασθούν οι πιστοί Με άλλα λόγια η λει-τουργία των προηγιασμένων είναι μετάληψη κοινωνία

Η Θεία Λειτουργία κατά την περίοδο της Μ Τεσσαρακοστής τελούντανμόνον κατά τα Σάββατα και τις Κυριακές Παλαιό έθιμο επικυρωμένο απόεκκλησιαστικούς κανόνες απαγόρευε την τέλεση της θείας λειτουργίαςκατά τις ημέρες της εβδομάδος γιατί αυτές ήσαν ημέρες νηστείας και πέν-θους Η τέλεση της Θείας Λειτουργίας ήταν κάτι το ασυμβίβαστο προςτον χαρακτήρα των ημερών αυτών Η Λειτουργία είναι πασχάλιο μυστή-ριο που έχει έντονο τον πανηγυρικό τον χαρμόσυνο τον επινίκιο χαρα-κτήρα Αυτό όμως γεννούσε ένα πρόβλημα Οι χριστιανοί έπρεπε νακοινωνήσουν δυο φορές τουλάχιστον ακόμη κατά την εβδομάδα το λιγό-τερο δηλαδή κατά τις ενδιάμεσες ημέρες την Τετάρτη και την Παρασκευήπου μνημονεύει και ο Μέγας Βασίλειος Η λύση ήδη υπήρχε Οι πιστοί θακοινωνούσαν από Προηγιασμένα Άγια Οι ημέρες αυτές ήσαν ημέρες νη-στείας Νηστεία την εποχή εκείνη σήμαινε πλήρη αποχή τροφής μέχρι τηνδύση του ηλίου Η κοινωνία λοιπόν θα έπρεπε να κατακλείσει την νη-στεία να γίνει δηλαδή μετά την ακολουθία του εσπερινού

Στο σημείο αυτό συνδέεται η ιστορία με την σημερινή πράξη Η Λει-τουργία των Προηγιασμένων είναι σήμερα ακολουθία εσπερινού στηνοποία προστίθεται η παράθεση των δώρων οι προπαρασκευαστικές ευχέςἡ θεία κοινωνία και η ευχαριστία ύστερα από αυτήν Η διαμόρφωσή τηςμέσα στο όλο πλαίσιο της Τεσσαρακοστής της έδωσε ένα έντονο laquoπεν-θηρόraquo κατά τον Θεόδωρο Στουδίτη χαρακτήρα (Ερμηνεία της Θείας Λει-τουργίας των Προηγιασμένων) Με τον εσπερινό συμπλέκονται τροπάριακατανυκτικά οι ιερείς φέρουν πένθιμα άμφια η αγία τράπεζα και τατίμια δώρα είναι σκεπασμένα με μαύρα καλύμματα οι ευχές είναι γεμάτεςταπείνωση και συντριβή laquoΜυστικωτέρα εις παν η τελετή γίνεταιraquo κατάτον ίδιο Πατέρα

Καιρός να ρίξουμε μια ματιά σ᾿ αυτήν την ίδια την Λειτουργία τωνΠροηγιασμένων στη μορφή που ύστερα από μακρά εξέλιξη αποκρυσταλ-λώθηκε και κατά την οποία τελείται σήμερα στους ναούς μας Ήδη επι-σημάναμε τα δυο λειτουργικά στοιχεία που την συνθέτουν τηνακολουθία του Εσπερινού και την Θεία Κοινωνία Το πρώτο μέρος τηςαποτελεί ο συνήθης εσπερινός της Τεσσαρακοστής με μικρές μόνο τροπο-ποιήσεις

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

23

Ο ιερεύς κατά την ψαλμωδία της Θrsquo ώρας εν-δύεται την ιερατική του στολή και θυμιά Ηέναρξη γίνεται με το laquoΕυλογημένη η βασιλείαhellipraquoκατά τον τύπο της Θείας Λειτουργίας Ανα-γινώσκεται ο προοιμιακός (103ος) δηλαδή ψαλμόςπου περιγράφει το δημιουργικό έργο του ΘεούlaquoEυλόγει η ψυχή μου τον Κύριονmiddot Κύριε ο Θεόςμου εμεγαλύνθης σφόδραhellipraquo Είναι το προοίμιοτου εσπερινού αλλά και όλης της ακολουθίας τουνυχθημέρου που αρχίζει ως γνωστό από το από-γευμα πρώτο μέρος του εικοσιτετραώρου θεωρεί-ται η νύκτα Ύστερα ο διάκονος ή εν απουσία τουο ιερέας θέτει στο στόμα των πιστών τα αιτήματατης προσευχής laquoΕν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμενraquoτα ειρηνικά Ακολουθεί η ανάγνωση του ΙΗrsquo κα-θίσματος του Ψαλτηρίου laquoΠρος Κύριον εν τωθλίβεσθαί με εκέκραξα και εισήκουσέ μουhellipraquo(Ψαλμοί 119-133) Είναι το τμήμα του Ψαλτηρίουπου έχει καθορισθεί να αναγινώσκεται κατά τουςεσπερινούς της Τεσσαρακοστής

Ο ιερεύς εν τω μεταξύ ετοιμάζει στην Πρόθεσητα Προηγιασμένα -από την Λειτουργία του προ-ηγουμένου Σαββάτου ή της Κυριακής- ΤίμιαΔώρα Αποθέτει τον Άγιο Άρτο στο Δισκάριο κάνειτην ένωση του οίνου και του ύδατος στο ΆγιοΠοτήριο και τα καλύπτει Ο εσπερινός συνεχίζεταιμε την ψαλμωδία των ψαλμών του λυχνικού καιτων κατανυκτικών τροπαρίων των εκάστοτε ημε-ρών που περιλαμβάνονται στους τελευταίους στί-χους των ψαλμών αυτών και γίνεται ἡ είσοδοςΔιαβάζονται δυο αναγνώσματα από την ΠαλαιάΔιαθήκη ένα από την Γένεση και ένα από το βι-βλίο των Παροιμιών Θα σταθούμε για λίγο στηνκατανυκτική ψαλμωδία του laquoΚατευθυνθήτωraquoτου δευτέρου στίχου του 140ου ψαλμού Ψάλλεταιμετά από τα αναγνώσματα έξι φορές από τονιερέα και τους χορούς ενώ ο ιερέας θυμιά τηνΑγία Τράπεζα

laquoΚατευθυνθήτω η προσευχή μουως θυμίαμα ενώπιόν σου

έπαρσις των χειρών μου θυσία εσπερινήraquoΚατόπιν γίνεται η εκτενής δέηση υπέρ των τά-

ξεων των μελών της Εκκλησίας των Κατηχουμέ-νων των ετοιμαζομένων για το άγιο Βάπτισμαlaquoτων προς το φώτισμα ευτρεπιζομένωνraquo και τωνπιστών Και μετά την απόλυση των Κατηχουμέ-νων έρχεται το δεύτερο μέρος η κοινωνία των μυ-στηρίων

Την μεταφορά των Προηγιασμένων Δώρων απότην Πρόθεση στο Θυσιαστήριο που γίνεται μεάκρα κατάνυξη ενώ οι πιστοί προσπίπτουν laquoμέ-χρις εδάφουςraquo συνοδεύει η ψαλμωδία του αρχαίουύμνου laquoΝυν αι δυνάμειςraquo

laquoΝῦν αἱ δυνάμεις τῶν οὐρανῶν σύν ἡμῖνἀοράτως λατρεύουσιν ἰδού γάρ εἰσπορεύεται ὁ

βασιλεύς τῆς δόξης Ἰδού θυσία μυστικήτετελειωμένη δορυφορεῖται Πίστει καί πόθῳ

προσέλθωμεν ἵνα μέτοχοι ζωῆς αἰωνίουγενόμεθα Ἀλληλούϊαraquo

Η προπαρασκευή για την Θεία Κοινωνία περι-λαμβάνει κυρίως την Κυριακή προσευχή (Πάτερημών) ακολουθεί η Κοινωνία και μετά από αυτήνη ευχαριστία Και η Λειτουργία κλείνει με την κα-τανυκτική οπισθάμβωνο ευχή Είναι δέηση πουσυνδέει την τέλεση της κατανυκτικής αυτής Λει-τουργίας προς την περίοδο των Νηστειών Ο πνευ-ματικός αγώνας της Τεσσαρακοστής είναισκληρός αλλά και η νίκη κατά των αοράτων εχ-θρών είναι βεβαία για τους αγωνιζομένους τονκαλόν αγώνα Η Ανάσταση δεν είναι μακράν Αςτην διαβάσουμε προσεκτικά Είναι από τα ωραι-ότερα εκκλησιαστικά κείμενα

laquoΔέσποτα παντοκράτορ ὁ πᾶσαν τήν κτίσιν ἐνσοφίᾳ δημιουργήσας ὁ διά τήν ἄφατόν σουπρόνοιαν καί πολλήν ἀγαθότητα ἀγαγών ἡμᾶς εἰςτά πανσέπτους ἡμέρας ταύτας πρός καθαρισμόνψυχῶν καί σωμάτων πρός ἐγκράτειαν παθῶνπρός ἐλπίδα ἀναστάσεως ὁ διά τεσσαράκονταἡμερῶν πλάκας χειρίσας τά θεοχάρακτα γράμματατῷ θεράποντί σου Μωσεῖ παράσχου καί ἡμῖνἀγαθέ τόν ἀγῶνα τόν καλόν ἀγωνίσασθαι τόνδρόμον τῆς νηστείας ἐκτελέσαι τήν πίστινἀδιαίρετον τηρῆσαι τάς κεφαλάς τῶν ἀοράτωνδρακόντων συνθλάσαι νικητάς τε τῆς ἁμαρτίαςἀναφανῆναι καί ἀκατακρίτως φθάσαιπροσκυνῆσαι καί τήν ἁγίαν ἀνάστασινraquo

Η Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων είναιμία από τις ωραιότερες και κατανυκτικότερες ακο-λουθίες της Εκκλησίας μας Αλλά συγχρόνως καιμία διαρκής πρόσκληση για την συχνή κοινωνίατων θείων μυστηρίων Μια φωνή από τα βάθητων αιώνων από την αρχαία ζωντανή παράδοσητης Εκκλησίας Φωνή που λέγει ότι ο πιστός δενμπορεί να ζει την ζωή του Χριστού αν δεν ανανε-ώνει διαρκώς την ένωσή του με την πηγή τηςζωής το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου Διότι οΧριστός είναι laquoη ζωή ημώνraquo (Κολοσ 3 4)

ΟΙ

24

ΟΙ

ΚΟ

ΙΣταγόνες

Πίστεως

24

Ι Σ Τ Ο Ρ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Αγγελος πρωτοστάτης οὐρανόθεν ἐπέμφθη εἰπεῖντῇ Θεοτόκῳ τὸ Χαῖρεmiddot καὶ σὺν τῇ ἀσωμάτῳ

φωνῇ σωματούμενόν σε θεωρῶν Κύριε ἐξίστατο καὶἵστατο κραυγάζων πρὸς Αὐτὴν τοιαῦτα

Ο αρχάγγελος Γαβριήλ έρ-χεται και φέρνει το θεϊκό

μήνυμα το laquoχαῖρεraquoστη Θεοτόκο

Αρχάγγελος Γαβριήλ

Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Βλέπουσα ἡ Ἁγία ἑαυτήν ἐν ἁγνείᾳ φησὶ τῷ Γα-βριὴλ θαρσαλέωςmiddot τὸ παράδοξόν σου τῆς φωνῆς

δυσπαράδεκτόν μου τῇ ψυχῇ φαίνεταιmiddot ἀσπόρου γὰρσυλλήψεως τὴν κύησιν πὼς λέγεις κράζων

Η Θεοτόκος απορείγια τον παράδοξο τρόπο

της συλλήψεως Ἀλληλούια

Γνῶσιν ἄγνωστον γνῶναι ἡ Παρθένος ζητοῦσαἐβόησε πρὸς τὸν λειτουργοῦνταmiddot ἐκ λαγόνων

ἁγνῶν υἷον πῶς ἔσται τεχθῆναι δυνατόνλέξον μοι Πρὸς ἥν ἐκεῖνος ἔφησεν ἐν φόβῳπλὴν κραυγάζων οὕτω

Ο Γαβριήλ της εξηγεί τηναπόρρητη βουλή του Θεού

ΑρχάγγελοςΓαβριήλ

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Δύναμις τοῦ Ὑψίστου ἐπεσκίασε τότε πρὸς σύλ-ληψιν τῇ Ἀπειρογάμῳmiddot καὶ τὴν εὔκαρπον ταύτης

νηδύν ὡς ἀγρὸν ὑπέδειξεν ἡδὺν ἅπασι τοῖς θέλουσιθερίζειν σωτηρίαν ἐν τῷ ψάλλειν οὕτως

Η δύναμη του Θεούεπισκιάζει την Παρθένο

και συλλαμβάνειτον Υιό του Θεού

Ἀλληλούια

Εχουσα θεοδόχον ἡ Παρθένος τὴν μήτραν ἀνέ-δραμε πρὸς τὴν Ἐλισάβετ Τὸ δὲ βρέφος ἐκείνης

εὐθὺς ἐπιγνόν τὸν ταύτης ἀσπασμὸν ἔχαιρε καὶἅλμασιν ὡς ἄσμασιν ἐβόα πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η Θεοτόκος επισκέπτεταιτη συγγενή της Ελισάβετ

η οποία κυοφορεί τον Πρό-δρομο και ανταλλάσσουν

προφητικούς λόγους

Ιωάννηςο Βαπτιστής(ως έμβρυο)

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ζάλην ἔνδοθεν ἔχων λογισμῶν ἀμφιβόλων ὁ σώ-φρων Ἰωσὴφ ἐταράχθηmiddot πρὸς τὴν ἄγαμόν σὲ θε-

ωρῶν καὶ κλεψίγαμον ὑπονοῶν Ἄμεμπτεmiddot μαθὼν δέσου τὴν σύλληψιν ἐκ Πνεύματος Ἁγίου ἔφη

Ο Ιωσήφ μνηστήρας τηςΠαρθένου αμφιβάλλειαλλά ενημερώνεται από

τον άγγελο για το μυστή-ριο της συλλήψεως

Ἀλληλούια

Ηκουσαν oἱ ποιμένες τῶν Ἀγγέλων ὑμνούντων τὴνἔνσαρκον Χριστοῦ παρουσίανmiddot καὶ δραμόντες ὡς

πρὸς ποιμένα θεωροῦσι τοῦτον ὡς ἀμνὸν ἄμωμον ἐνγαστρὶ τῆς Μαρίας βοσκηθένταἥν ὑμνοῦντες εἶπον

Ο Χριστός γεννιέται και οιποιμένες έρχονται και Τον

προσκυνούν οι ποιμένες Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Θεοδρόμον ἀστέρα θεωρήσαντες Μάγοι τῇ τού-του ἠκολούθησαν αἴγλῃmiddot καὶ ὡς λύχνον κρα-

τοῦντες αὐτόν διrsquo αὐτοῦ ἠρεύνων κραταιὸν Ἄνακτακαὶ φθάσαντες τὸν ἄφθαστονἐχάρησαν αὐτῷ βοῶντες

Το αστέρι δείχνειτον δρόμο στους μάγους

της Ανατολής Ἀλληλούια

Ιδον παῖδες Χαλδαίων ἐν χερσὶ τῆς Παρθένου τὸνπλάσαντα χειρὶ τοὺς ἀνθρώπουςmiddot καὶ Δεσπότην

νοοῦντες αὐτόν εἰ καὶ δούλου μορφὴν ἔλαβενἔσπευσαν τοῖς δώροις θεραπεῦσαικαὶ βοῆσαι τῇ Εὐλογημένῃ

Η προσκύνηση των μάγων οι Μάγοι Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Κήρυκες θεοφόροι γεγονότες οἱ Μάγοι ὑπέστρε-ψαν εἰς τὴν Βαβυλῶνα ἐκτελέσαντές σου τὸν

χρησμόν καὶ κηρύξαντές σε τὸν Χριστὸν ἅπασινἀφέντες τὸν Ἡρώδην ὡς ληρώδη μὴ εἰδότα ψάλλειν

Οι μάγοι(θεοφόροι κήρυκες)

επιστρέφουν από άλλοδρόμο στη Βαβυλώνα

Ἀλληλούια

Λάμψας ἐν τῇ Αἰγύπτῳ φωτισμὸν ἀληθείας ἐδίω-ξας τοῦ ψεύδους τὸ σκότοςmiddot τὰ γὰρ εἴδωλα ταύ-

της Σωτήρ μὴ ἐνέγκαντά σου τὴν ἰσχὺν πέπτωκεν οἱτούτων δὲ ῥυσθέντες ἐβόων πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η φυγή στην Αίγυπτοοι πιστοί που σώθηκαν

από τα είδωλα

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Μέλλοντος Συμεῶνος τοῦ παρόντος αἰῶνος μεθί-στασθαι τοῦ ἀπατεῶνος ἐπεδόθης ὡς βρέφος

αὐτῷ ἀλλrsquo ἐγνώσθης τούτω καὶ Θεὸς τέλειοςmiddot διόπερἐξεπλάγη σου τὴν ἄρρητον σοφίαν κράζων

Ο Συμεών δέχεταιστην αγκάλη του

ως βρέφος τον Χριστό Ἀλληλούια

ΤΟ

Υ Α

ΚΑ

ΘΙ

ΣΤ

ΟΥ

Υ

ΜΝ

ΟΥ

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

25

Δ Ο Γ Μ Α Τ Ι Κ Ο - Θ Ε Ο Λ Ο Γ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Nέαν ἔδειξε κτίσιν ἐμφανίσας ὁ Κτίστης ἡμῖν τοῖςὑπrsquo αὐτοῦ γενομένοιςmiddot ἐξ ἀσπόρου βλαστήσας

γαστρός καὶ φυλάξας ταύτην ὥσπερ ἦν ἄφθορον ἵνατὸ θαῦμα βλέποντες ὑμνήσωμεν αὐτὴν βοῶντες

Ο Λόγος του Θεούμε την σάρκωσή Τουδημιουργεί νέα κτίσηη οποία τον δοξολογεί

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ξένον τόκον ἰδόντες ξενωθῶμεν τοῦ κόσμου τὸννοῦν εἰς οὐρανὸν μεταθέντεςmiddot διὰ τοῦτο γὰρ ὁ

ὑψηλὸς Θεός ἐπὶ γῆς ἐφάνη ταπεινὸς ἄνθρωποςmiddot βου-λόμενος ἑλκύσαι πρὸς τὸ ὕψος τοὺς αὐτῷ βοώντας

Ο παράξενος -laquoὁ ξένοςraquo -τόκος προτρέπειτους ανθρώπους

να αποξενωθούν από τονκόσμο και να υψώσουν ο νου τους στον ουρανό

Ἀλληλούια

Ολως ἦν ἐν τοῖς κάτω καὶ τῶν ἄνω οὐδόλως ἀπῆν ὁἀπερίγραπτος Λόγοςmiddot συγκατάβασις γὰρ θεϊκή

οὐ μετάβασις τοπικὴ γέγονε καὶ τόκος ἐκ Παρθένουθεολήπτου ἀκουούσης ταῦτα

Όλος ήταν στην γη ο δοξο-λογούμενος Λόγος αλλάκαι από τον ουρανό δεν

απουσίαζε

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Πᾶσα φύσις Ἀγγέλων κατεπλάγη τὸ μέγα τῆς σῆςἐνανθρωπήσεως ἔργονmiddot τὸν ἀπρόσιτον γὰρ ὡς

Θεόν ἐθεώρει πᾶσι προσιτὸν ἄνθρωπον ἡμῖν μὲνσυνδιάγοντα ἀκούοντα δὲ παρὰ πάντων οὕτως

Οι άγγελοι θαύμασαν τοέργο της ενανθρώπησης τουΘεού και την κοινωνία του

με τους ανθρώπους

Ἀλληλούια

Ρήτορας πολυφθόγγους ὡς ἰχθύας ἀφώνουςὁρῶμεν ἐπὶ σοὶ Θεοτόκεmiddot ἀποροῦσι γὰρ λέγειν τὸ

πῶς καὶ Παρθένος μένεις καὶ τεκεῖν ἴσχυσαςmiddot ἡμεῖςδὲ τὸ μυστήριον θαυμάζοντες πιστῶς βοῶμεν

Οι σοφοί του κόσμουμένουν άφωνοιμη μπορώντας

νά εξηγήσουν το μυστήριοτης γεννήσεως

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Σῶσαι θέλων τὸν κόσμον ὁ τῶν ὅλων κοσμήτωρπρὸς τοῦτον αὐτεπάγγελτος ἦλθεmiddot καὶ ποιμὴν

ὑπάρχων ὡς Θεός διrsquo ἡμᾶς ἐφάνη καθrsquo ἡμᾶς ἄνθρω-ποςmiddot ὁμοίῳ γὰρ τὸ ὅμοιον καλέσας ὡς Θεὸς ἀκούει

Ο Ποιμένας-Θεός γίνεταιπρόβατο-άνθρωπος για να

σώσει τον κόσμο Ἀλληλούια

Τεῖχος εἶ τῶν παρθένων Θεοτόκε Παρθένε καὶπάντων τῶν εἰς σὲ προστρεχόντων Ὁ γὰρ τοῦ

οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς κατεσκεύασέ σε ποιητήςἌχραντε οἰκήσας ἐν τῇ μήτρᾳ σου καὶ πάντας σοιπροσφωνεῖν διδάξας

Η Παρθένος γίνεται τείχοςπου προστατεύει όλους

τους πιστούς οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Υμνος ἅπας ἡττᾶται συνεκτείνεσθαι σπεύδων τῷπλήθει τῶν πολλῶν οἰκτιρμῶν σουmiddot ἰσαρίθμους

γὰρ τῇ ψάμμῳ ὠδάς ἂν προσφέρωμέν σοι Βασιλεῦἅγιε οὐδὲν τελοῦμεν ἄξιον ὧν δέδωκας ἡμῖν τοῖς σοὶβοῶσιν

Κανένας ύμνος δεν επαρκείγια να υμνηθεί ο Σαρκωθείς

Βασιλέας Ἀλληλούια

Φωτοδόχον λαμπάδα τοῖς ἐν σκότει φανεῖσανὁρῶμεν τὴν ἁγίαν Παρθένονmiddot τὸ γὰρ ἄυλον

ἅπτουσα φῶς ὁδηγεῖ πρὸς γνῶσιν θεϊκὴν ἅπανταςαὐγῇ τὸν νοῦν φωτίζουσα κραυγῇ δὲ τιμωμένη ταῦτα

Η Θεοτόκος είναι η λαμ-πάδα που καθοδηγεί τους

πιστούς στη Θεογνωσία οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Χάριν δοῦναι θελήσας ὀφλημάτων ἀρχαίων ὁ πάν-των χρεωλύτης ἀνθρώπων ἐπεδήμησε διrsquoἑαυτοῦ

πρὸς τοὺς ἀποδήμους τῆς αὐτοῦ Χάριτοςmiddot καὶ σχίσαςτὸ χειρόγραφον ἀκούει παρὰ πάντων οὕτως

Ο Χριστός ήρθε στο κόσμογια να του δώσει χάρη Ἀλληλούια

Ψάλλοντές σου τὸν τόκον ἀνυμνοῦμέν σε πάντεςὡς ἔμψυχον ναόν Θεοτόκε Ἐν τῇ σῇ γὰρ οὶκή-

σας γαστρί ὁ συνέχων πάντα τῇ χειρὶ Κύριος ἡγία-σεν ἐδόξασεν ἐδίδαξε βοᾶν σοὶ πάντας

Η Θεοτόκος είναι έμψυχοςναός στον οποίο

δοξάζεται ο Χριστός οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Ωπανύμνητε Μῆτερ ἡ τεκοῦσα τὸν πάντων ἁγίωνἁγιώτατον Λόγονmiddot δεξαμένη γὰρ τὴν νῦν προ-

σφοράν ἀπὸ πάσης ῥῦσαι συμφορᾶς ἅπαντας καὶτῆς μελλούσης λύτρωσαι κολάσεως τοὺς σοὶ βοῶντας

Ύμνος και ικεσίαπρος την Παρθένο Ἀλληλούια

Σταγόνες

Πίστεως

26

Το να βελτιώνεσαισημαίνει να αλλά-ζεις Το να είσαιτέλειος σημαίνει νααλλάζεις συχνά

Winston Churchill (Πρωθυ-πουργός Μ Βρετανίας 1874-

1965)

Στις προσευχές μαςσυνήθως ζητάμε νrsquoαλλάξουν οι περι-στάσεις και ποτέ νrsquoαλλάξουμε εμείς οιίδιοι

Ανώνυμος

Ο καθένας ονει-ρεύεται να αλλάξειτον κόσμο αλλάκανένας δεν έχεισκοπό νrsquo αλλάξειτον εαυτό του Leo Tolstoy (Ρώσος συγγραφέ-

ας 1828-1910)

Η αρετή της νεό-τητας είναι εφόδιοτων γηρατειών

Μέγας Βασίλειος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

27

Ζ ούσε την τρέλα της νεότητός του μεμοτοσυκλέτα πολλών κυβικών καιαπό ταχύτητα μέγιστη 150 χιλιόμε-τρα ανά ώρα πού ήταν ρυθμισμένη μετάαπό μεταποίηση της μηχανής έφτασε νατρέχει με 230 χιλιόμετρα ανά ώραΕπιδιδόταν δε και σε αυτοσχέδιους συ-ναγωνισμούς με άλλους παρομοίους τουμε μεγάλα χρηματικά στοιχήματα 400 και500 χιλιάδες δραχμέςΌμως ένα απόγευμα στους ειδικούςδρόμους πού επέλεγαν να τρέξουν (αυτούςπου υποτίθεται είναι χωρίς μεγάλη κυκλο-φορία αυτοκινήτων) κατά την ώρα ενόςαυτοσχέδιου συναγωνισμού παρά τηνπροσπάθειά του να αποφύγει ένα αυτοκί-νητο έγινε σφοδρή σύγκρουση και πετά-χτηκε 10 μέτρα μακριά μέσα σε έναχαντάκι έξω από το δρόμοΗ μοτοσικλέτα βεβαίως διαλύθηκε και οίδιος υπέστη θανάσιμα τραύματα Τον πε-ρισυνέλεξαν και τον μετέφεραν στο νοσο-κομείο Μετά από την επιβεβαίωση τωνιατρών τον οδήγησαν κατευθείαν στο νε-κροτομείο όπου ένας νοσοκόμος ndash νεκρο-τόμος ανέλαβε να τον πλύνει και νατακτοποιήσει τα εγχυμένα σπλάχνα τουπροκειμένου να τον παραλάβει το γραφείοτελετών πού είχαν στείλει οι συγγενείςτουΕίχαν περάσει περίπου 8 ώρες από τοσυμβάν Εκείνη την στιγμή ανοίγει ταμάτια του σηκώνεται και κάθεται στομαρμάρινο τραπέζι του νεκροτομείου Ονοσοκόμος έντρομος βάζει τις φωνές καιαρχίζει να τρέχει προς την έξοδο πανικό-βλητοςΑμέσως καταφθάνουν οι ιατροί τον πα-ραλαμβάνουν και τον οδηγούν στο χει-ρουργείο όπου μετά από τις απαιτούμενεςπροσπάθειες laquoσυναρμολόγησηςraquo άρχισενα παρουσιάζει σημεία βελτίωσηςΠαρέμεινε αρκετό χρονικό διάστημαέως ότου θεραπεύτηκε πλήρως και εξήλθεαπό το νοσοκομείο υγιής Στη συνέχεια γιαάγνωστους λόγους εξεδήλωσε την επιθυ-μία να γίνει μοναχόςΟ ίδιος διηγείταιhellip όταν μετά την σύγ-κρουση τραυματίστηκα θανάσιμα (κατάτην δήλωση των ιατρών) ένοιωσα ότιβγήκα από το σώμα μου και αιωρούμενος

πέρασα κατά περίεργο τρόπο ανάμεσααπό μία κολόνα της ΔΕΗ χωρίς να συγ-κρουστώ μαζί τηςΣτη συνέχεια βρέθηκα σε ένα περιβάλ-λον με μισοσκόταδο και τελείως κενόΈνοιωθα πανάλαφρος σαν πούπουλο νααιωρούμαι σrsquo αυτό το κενό και πολύ πε-ρίεργος για το πού βρισκόμουν και τι μουείχε συμβείΕνώ περιπλανιόμουνα για αρκετόχρόνο άρχισα να διακρίνω μία φωτεινήγυναικεία μορφή να με πλησιάζει μέσα σrsquoένα ολόφωτο λευκό νέφος Όταν πλησίασεαρκετά διέκρινα ότι είχε μία υπερκόσμιαγλυκιά έκφρασηΑμέσως την συνέκρινα με τις αγιογρα-φίες πού είχα δει στους ιερούς ναούς ότανμε πήγαινε μικρό παιδί η μητέρα μου καισυμπέρανα ότι ήταν η μορφή της Ύπερα-γίας Θεοτόκου ldquohellipήρθα για τα δάκρυα τηςμάνας σουhellip εσύ θα ζήσεις θα ζήσεις καιθα Μας υπηρέτησηςhelliprdquo μού είπε με γλυκόκαι ειρηνικό ύφος και σιγά σιγά άρχισε ναχάνεταιΜετά από αυτό όλα σαν να έσβησανένοιωσα να διαλύομαι και μία δύναμη ναμε απορροφά με ορμή και να με κατευθύ-νει κάπουΑμέσως ένοιωσα σαν να ξύπνησα απόλήθαργο Βρέθηκα γυμνός με ένα πολυ-τραυματισμένο σώμα στο μαρμάρινο τρα-πέζι του νεκροτομείου ενώ ταυτόχροναάκουγα κάτι (σαν ουρλιαχτά) από έναν άν-θρωπο καθώς απομακρυνόταν τρέχονταςπρος την πόρταhellipΟ νέος αυτός μετά την πλήρη θεραπείατου ήλθε στο Άγιον Όρος σε κάποια Μονήόπου συνάντησε τον ηγούμενο και αφούτου διηγήθηκε το περιστατικό του ατυχή-ματός του εξεδήλωσε την επιθυμία να γίνειμοναχόςΠράγματι εκεί ο γέροντας μετά την απα-ραίτητη δοκιμασία τον έκειρε μοναχό καιτου έδωσε το πατερικό όνομα laquoΣωφρό-νιοςraquoΣήμερα είναι ένας ευλαβής μοναχός οοποίος δεν έπαυσε ποτέ να διηγείται τηνπαράξενη συνάμα και ψυχωφελή αυτήιστορία της ζωής του Στη συνέχεια αναχώ-ρησε για ένα ησυχαστήριο στην ιδιαίτερηπατρίδα του

Σταγόνες

Πίστεως

28

Η 25η Μαρτίου

Τέτοιαν ημέρα διάλεξενη σπλαχνική Μαρίανα ειπεί στον Κύριο του Παντόςπου τ άψυχα εμψυχώνει laquoΚοίτα στη γη τους Χριστια-νούς που μ άπειρη λατρείαεμέ γιορτάζουν σήμερα πόσησκλαβιά πλακώνειraquoΚαι πνεύμα θείο χύθηκε μεμιάςεις την Αγίαψυχή του ενδόξου Γερμανούπου ατρόμητος απλώνειτο ξακουστό το Λάβαρο κι απότην εκκλησίαπρώτος προβαίνει αγωνιστήςκαι πρώτος ξεσπαθώνειΦεύγουν απrsquo όλες τις μεριέςοι Τούρκοι τρομαγμένοι ενώ προφέρει ο Γερμανόςκι ηχολογούν οι άλλοιτον όρκο πrsquo όλην έσειε βαθιάτην οικουμένηΜέρα γλυκιά μέρα λαμπρήμέρα χαριτωμένη Κάθε φορά που η λάμψη σουστην εκκλησιά προβάλλει πάντα με δάφνη ελεύθερη θατην ιδείς σπαρμένηΓεώργιος Μαρτιννέλης

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ

ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ ΟΘΩΝΑ

Όταν ήρθε ως βασιλεύς στην Ελλάδα ό δε-καεπταετής ακόμη Όθων συνοδευόμενοςαπό τρεις Βαυαρούς αντιβασιλείς πού θα κυ-βερ νούσαν ως την ενηλικίωση του πολλοίΈλλη νες χαιρέτισαν με ενθουσιασμό τηνάφιξη του Μεταξύ αυτών και ό αγωνιστής τηςΕλληνικής Επαναστάσεως Ιωάννης Μακρυ-γιάννης Γρή γορα όμως διαψεύστηκαν οι ελ-πίδες του γνή σιου αυτού Έλληνα από τηντακτική πού ακολούθησε ή Αντιβασιλεία απέ-ναντι στους αγωνιστές Ό στρατός κύριο κέν-τρο της βαυαροκρατίας μεταβλήθηκε σετακτικός Στα τέλη του 1834 είχαν ενταχθεί σ᾽αυτόν 5000 περίπου Βαυαροί και ελάχιστοιΈλληνες ενώ απορρί φθηκαν με την πρόφασηότι ήταν υπεράριθμοι οι 10000 Έλληνες πούμέχρι τότε αποτε λούσαν τα στρατιωτικά σώ-ματα πού κατήγαγαν εκπλη κτικούς θριάμ-βους κατά των Τούρκων και των Αιγυπτίων

Οι αγωνιστές αυτοί στερούμενοι τακτικούεπαγγέλματος κατάντησαν ζητιάνοι ή και λη -στές Ό Μακρυγιάννης εκλεγμένος τότε δη-μο τικός σύμβουλος του Δήμου Αθηναίωναπευθύνει στον βασιλέα μια επιστολή πούφα νερώνει την ανιδιοτέλεια και το ψυχικότου με γαλείο Δεν διστάζει όχι μόνο να ασκή-σει αυστηρή κριτική στην Αντιβασιλεία αλλάκαι να παρακαλέσει να κοπεί ό μισθός τουόλος και να δοθεί σε δυστυχείς συναγωνι-στές του Λόγος με καταφανείς τις προεκτά-σεις στο παρόν

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

29

Βασιλεύ

Ως ένας και εγώ αγωνιστής εις τα περασμένα δεινά της πατρίδος μου έγνώρισα εις πολλά

μέρη ανδρείους στρατιωτικούς και τιμίους πολίτας όπου έθυσίαζον και την κατάστασίν τους

και την ιδίαν ζωήν τους με μεγάλην εύχαρίστησιν διά να ιδούν μίαν ήμέραν την πατρίδα τους

έλευθέραν Πολλοί από αυτούς έσκοτώθηκαν είς τόν πόλεμονrsquo άλλοι έμειναν αιχμάλωτοι και

άλλοι έπληγώθηκαν και τώρα μετά την έλευθέρωσιν της πατρίδος τούς βλέπω να περιπα-

τούν είς τούς δρόμους γυμνοί και ξυπόλυτοι βλέπω χήρας και ορφανά να ζητούν έλεος διά

να πα ρηγορήσουν την πείναν τους και με τα δάκρυα εις τα μάτια να περιφέρωνταί και να

προξενούν έντροπήν εις την άχάριστον πατρίδα διά την οποίαν έχασαν τούς άνδρας των

έχασαν τούς γονείς των Εκείνοι όπού τούς γνωρίζουν και ημπορούν να πληροφορήσουν την

Κυβέρνησιν κρύπτουν την άλήθειαν και φροντίζουν μόνον να δώσουν τας ανταμοιβάς είς

τούς δούλους και κόλακας των είς ανθρώπους αναξίους εις τούς οποίους ή πατρίς δέν γνω-

ρίζει κανένα χρέος Είς μέν τούς καλούς και δυστυχείς αγωνιστάς λέγουν ότι ή πατρίς είναι

πτωχή είς δέ τούς κόλακας των την αποδεικνύουν πλουσίαν Έάν είναι πτωχή καθώς και

είναι βέβαια έπρεπε να είναι πτωχή είς όλους και όχι μόνον διά εκείνους όπού έδοκίμασαν

τόσους αγώνας και ήλθαν είς έλεεινήν κατάστασίν διά την έλευθερίαν της Ή τοιαύτη αδικία

κάμνει σήμερον πολλούς Έλληνας να αγανακτούν εναντίον της πατρίδος και να βλέπουν ό

ένας τόν άλλον ως έχθρόν χειρότερον από τόν Τούρκον

Εγώ όμως Υψηλή Αντιβασιλεία δέν είμαι άδικος αλλά ως ευαίσθητος είς την δυστυχίαν

τόσων αγωνιστών παρακινούμαι να φανερώσω την άδικίαν πρός την κυβέρνησιν μου την

οποίαν μετά Θεόν σέβομαι και τιμώ και αγαπώ καθώς χρεωστεί να κάμνη κάθε άνθρωπος

άφωσιωμένος είς την πατρίδα του lsquoΆν ή πατρίς μας είναι πτωχή διατί ημείς μερικοί Έλληνες

να παίρνωμεν από χίλιες δραχμές και κάτω τόν μήνα οι δέ συνάδελφοι μας να ψωμοζητούν

και να περιπατούν γυμνοί και ξυπόλυτοι Διά την τιμήν και ύπόληψιν και της πατρίδος και

τού Βασιλέως μου κρίνω δίκαιον να κόψωμεν ένα μέρος από τόν μισθόν μας διά να δοθή

και είς αυτούς τούς δυστυχείς Εγώ όταν έπληγώθην είς τούς Μύλους τού Ναυπλίου έλαβα

δώρον από την πατρίδα μου το όποιον είναι περίπου εκατόν πενήντα δραχμάς τόν μήναrdquo

τώρα λαμβάνω πολύ περισσότερον μηνιαίον μισθόν δηλαδή σχε δόν τριακόσιας έβδομήκοντα

δραχμάς Όθεν εγώ πρώτος παρακαλώ την Άντιβασιλείαν να διάταξη να κοπή αυτός ό μι-

σθός μου όλος έως ότου ή Κυβέρνησις να λάβη καιρόν να εύθετήση τα πράγματα και να τα

θεραπεύση κατά το καλύτερον και να με δοθούν πάλιν κατά μήνα αί lsquoκατόν πενήντα δραχμαί

έκείναι καθώς έξ αρχής μrsquo έκρινεν άξιον ή πατρίς μουrdquo ό δέ μισθός μου άς δοθή είς άλλους

δυστυχείς συναγωνιστάς μου των οποίων ή γύμνωσις και απελπισία μά την πατρίδα μου

και μά τόν Βασιλέα μου δέν μrsquo αφήνει να κοιμηθώ ήσύχως όλην την νύχτα Άν δέν είχα τόσην

φαμιλίαν άν δέν ήμουν ασθενής τόν περισσότερον καιρόν και άν δέν είχα ικανά χρέη δέν

ήθελα να δώσω και αυτό το ολίγον βάρος είς την πατρίδα μου

Δεν είναι αμφι βολία ότι όλοι οι Έλληνες έχουν καλά αισθήματα και μεγάλην αγάπην

είς τόν Βασιλέα μας επιθυμώ όμως να μή ύπάρχη κανένας όπού να νομίζη ότι έχει

δίκαια παράπονα είς την αθωό τητα του και είς την καλωσύνην του επιθυμώ να είναι

όλοι ευχαριστημένοι από την πατρίδα και να μή είναι είς άλλους πτωχή ή πατρίς και

είς άλλους πλουσίαrsquo αλλά να άνταμείψη όλους εκείνους όπού έπαθαν διά την έλευ-

θερίαν της Παρακαλώ με το ανήκον σέβας την Άντιβασι λείαν αφού διάταξη από

το παρόν την παύσιν τού μισθού μου να διάταξη να με δίδεται το παλαιόν της

πατρίδος σιτηρέσιονΈν Αθήναις τή 15 Δεκεμβρίου 1834

Ιωάννης Μακρυγιάννης

Επιστολή προς Βασιλέα (1834)(Εκ της εφημερίδος laquoΕθνικήraquo άρ 22 23121834)

Σταγόνες

Πίστεως

30

ldquoΟάνθρωπος ζητάει στον ουρανό τη χαράκαι την ευτυχία Ζητάει το αιώνιο μα-κριά απ΄ όλους κι απ΄ όλα ζητάει να

βρει τη χαρά στον Θεό Ο Θεός είναι μυστήριοΕίναι σιωπή είναι άπειρος είναι το παν Τηντάση της ψυχής για τον ουρανό την έχει όλος οκόσμος όλοι ζητάνε κάτι το ουράνιο Σ΄Αυτόνστρέφονται όλα τα όντα έστω και ασυνειδήτως

Σ΄ Αυτόν να στρέφετε διαρκώς το νου σαςΑγαπήστε την προσευχή την κουβέντα με τονΚύριο Το παν είναι η αγάπη ο έρωτας με τονΚύριο τον Νυμφίο Χριστό Γίνετε άξιοι της αγά-πης του Χριστού Για να μη ζείτε στο σκοτάδιγυρίστε το διακόπτη της προσευχής ώστε ναέλθει το Θείο φως στην ψυχή σας Στο βάθος τουείναι σας θα φανεί ο Χριστός Εκεί στο βάθοςείναι η Βασιλεία του Θεού ldquoΗ Βασιλεία τουΘεού εντός υμών εστίνrdquo

Η προσευχή γίνεται μόνο με το Άγιον ΠνεύμαΑυτό διδάσκει την ψυχή πώς να προσεύχεταιldquoΤο γάρ τι προσευξόμεθα καθ΄ό δεί ούκ οίδα-μεν αλλ΄αυτό το Πνεύμα υπερεντυγχάνει υπέρημών στεναγμοίς αλαλήτοιςrdquo Εμείς δεν χρειάζε-ται να κάνουμε καμιά προσπάθεια Ν΄απευθυνό-μαστε στον Θεό με ύφος ταπεινού δούλου μεφωνή παρακλητική και ικετευτική Τότε η προ-σευχή μας είναι ευάρεστη στο Θεό Να στεκόμα-στε με ευλάβεια ενώπιον του Εσταυρωμένου καινα λέμε ldquoΚύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν μεrdquoΑυτό τα λέει όλα Όταν κινηθεί για προσευχή ονους του ανθρώπου στο δευτερόλεπτο τουδευτερολέπτου έρχεται η Θεία χάρις Τότε ο άν-θρωπος γίνεται χαριτωμένος και βλέπει με άλλαμάτια τα πάντα Το παν είναι ν΄αγαπήσουμε τονΧριστό την προσευχή τη μελέτη Παίρνουμεένα εκατομμύριο και το κόβουμε κομματάκιαΤου ανθρώπου η προσπάθεια είναι το ένα εκα-τομμυριοστό

Πριν από την προσευχή η ψυχή πρέπει να προ-ετοιμάζεται με προσευχή Προσευχή για τηνπροσευχή Ακούστε τι εύχεται ο ιερέας μυστικάτην ώρα που διαβάζεται ο Απόστολος κατά τηνΘεία Λειτουργία

ldquoΈλαμψον εν ταις καρδίαις ημών φιλάνθρωπεΔέσποτα το της Σης Θεογνωσίας ακήρατον φωςκαι τους της διανοίας ημών διάνοιξον οφθαλ-μούς εις την των ευαγγελικών Σου κηρυγμάτωνκατανόησιν Ένθες ημίν τον των μακαρίων Σουεντολών φόβον ίνα τάς σαρκικάς επιθυμίαςπάσας καταπατήσαντες πνευματικήν πολιτείαν

μετέλθωμεν πάντα τα προς ευαρέστησιν τηνσην και φρονούντες και πράττοντες Συ γαρ οφωτισμός των ψυχών και των σωμάτων ημώνΧριστέ ο Θεός και Σοί την δόξαν αναπέμπομενσυν τω ανάρχω Σου Πατρί και τω παναγίω καιαγαθώ και ζωοποιώ Σου Πνεύματι νυν και αείκαι εις τους αιώνας των αιώνωνrdquo

Στην προσευχή μπαίνουμε χωρίς να τοκαταλάβουμε Χρειάζεται να βρεθούμε και σεκατάλληλο κλίμα Η αναστροφή με τον Χριστό ησυζήτηση η μελέτη η ψαλτική το καντηλάκιτο θυμίαμα γίνονται το κατάλληλο κλίμα ώστεόλα να γίνουν απλά ldquoεν απλότητι καρδίαςrdquo Δια-βάζοντας τις ψαλμωδίες τις ακολουθίες μεέρωτα χωρίς να το καταλάβουμε γινόμαστεάγιοι Ευφραινόμαστε με τα Θεία λόγια Αυτή ηευφροσύνη αυτή η χαρά είναι η δική μας προ-σπάθεια για να μπούμε εύκολα στην ατμό-σφαιρα της προσευχής η προθέρμανση όπωςλέμε Μπορούμε και να φέρνουμε στο νου μαςωραίες εικόνες από τοπία που είδαμε Αυτή ηπροσπάθεια είναι απαλή αναίμακτη Αλλά μηνξεχνάμε αυτό που είπε ο Κύριος ldquoΧωρίς εμού ούδύνασθε ποιείν ουδένrdquo

Ο ίδιος ο Κύριος θα μας διδάξει την προσευχήΔεν θα τη μάθουμε μόνοι μας ούτε άλλος κανείςθα μας τη μάθει Μη λέμε ldquoέκανα τόσες μετά-νοιες εξασφάλισα τώρα την χάριrdquo αλλά ναζητούμε να λάμψει εντός μας το ακήρατον φωςτης θείας γνώσεως και να ανοίξει τα πνευματικάμας μάτια για να κατανοήσουμε τα θεία Τουλόγια

Με τον τρόπο αυτό χωρίς να το καταλάβουμεαγαπάμε τον Θεό χωρίς σφιξίματα προσπάθειακι αγώνα Αυτά που είναι δύσκολα στους ανθρώ-πους για τον Θεό είναι πολύ εύκολα Τον Θεόθα Τον αγαπήσουμε ξαφνικά όταν η χάρις θαμας επισκιάσει

Αν αγαπήσουμε πολύ τον Χριστό η ευχή θα λέ-γεται μόνη της Ο Χριστός θα είναι συνεχώς στομυαλό μας και στην καρδιά μας

Οσίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

31

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ ΑΙΕΡΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΩΝ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

Π Α Σ Χ Α 20 Α Π Ρ Ι Λ Ι Ο Υ 2 0 1 4

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ 700rsquo πμ Ὄρθρος- Θεία Λειτουργία730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία430rsquo μμ Ἱερὸν Εὐχέλαιον730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου

ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου700rsquo μμ Ἀκολουθία τῶν Ἁγίων Παθῶν

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 830rsquo πμ Ἀκολουθία Μεγάλων Ὡρῶνamp Ἑσπερινοῦ Ἀποκαθηλώσεως

730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Ἐπιταφίου

ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου1100rsquo μμ Τελετὴ Ἀναστάσεως Ὄρθρος

amp Ἀναστάσιμη Θεία Λειτουργία

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ 1000rsquo πμ Ἑσπερινός τῆς Ἀγάπηςστὸν Μητροπολιτικὸ Ναό

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ

Εμπροσθόφυλλο Ο Ευαγγελισμός (1600) έργο Δομίνικου Θεοτοκόπουλου (1541-1614)

Σταγόνες

Πίστεως

12

Σ την ιστορική της πορεία ηΕκκλησία ανέδειξε υπέρο-χους ανθρώπους γεmicroάτους

σοφία και ανθρωπιά Ξεχωριστήθέση κατέχουν οι Τρεις ΙεράρχεςΒασίλειος ο Μέγας Γρηγόριος οΘεολόγος και Ιωάννης ο Χρυσόστο-microος

Οι Άγιοι Πατέρες έζησαν το ∆rsquo αισε microια εποχή όπου το βυζαντινό κρά-τος βρισκόταν στην αρχή της δηmicroι-ουργίας του ο Ελληνισmicroός σε microιαφάση αναδηmicroιουργίας και ο Χριστια-νισmicroός σε πάλη ανάmicroεσα στον παλιόκαι νέο κόσmicroο

Με την άρτια microόρφωση τους τηνπολύπλευρη δραστηριότητα τουψηλό ήθος και το φωτεινό παρά-δειγmicroα τους φωτίζουν το χριστιανικόκόσmicroο της εποχής τους και διαχρο-νικά τον κόσmicroο του σήmicroερα

laquoΠροπορευτές της ανθρωπότη-ταςraquo ποτέ δεν έγιναν παρελθόναλλά αποτελούν αιώνιο παρόναφού-αν όχι τα ίδια-παρόmicroοια προ-βλήmicroατα αντιmicroετώπιζαν στην εποχήτους

Πνεύmicroατα ανήσυχα σπούδασανστα γνωστά πνευmicroατικά κέντρα τηςεποχής και εκτίmicroησαν βαθύτατα τηνελληνική παιδεία Άρτια κλασσικήmicroόρφωση και χριστιανική πίστησυmicroπλέκονται στα έργα τους σrsquo ένααρmicroονικότατο σύνολο Θεωρούν τηνπαιδεία πρώτιστο αγαθό του ανθρώ-που και χαρακτηρίζουν laquoσκαιούςκαι απαίδευτουςraquo εκείνους που προ-σπαθούν να επιβάλλουν την αmicroάθειατους σαν κανόνα και microέτρο

Οι Άγιοι Πατέρες δεν ήταν απλάιερωmicroένοι ή microονοmicroερείς θεολόγοιαλλά ήταν laquoπανεπιστήmicroονεςraquo Νααναφερθεί κανείς στην laquoΕξαήmicroεροraquoτου Μ Βασιλείου για να θαυmicroάσειτις γνώσεις του στη φυσική τη βιο-λογία και την Αστρονοmicroία ΣταlaquoΈπη του Γρηγορίου Θεολόγουraquoγια να ταπεινωθεί microπροστά στο φιλό-λογο και φιλόσοφο Στους laquoΛόγουςτου Ιωάννη Χρυσοστόmicroουraquo για ναθαυmicroάσει το ψυχολόγο και τον κοι-νωνιολόγο της εποχής του

Γενικά σε θέmicroατα αγωγής τωννέων διαδραmicroάτισαν πρωταγωνι-στικό ρόλο γιrsquo αυτό δικαίως ονοmicroά-ζονται παιδαγωγοί της νεότηταςΤους απασχόλησε για παράδειγmicroα οσκοπός της αγωγής και η προσωπι-κότητα του δασκάλου

Ο Μ Βασίλειος κάνει λόγο γιατην αρχή της εποπτικότητας τηναmicroοιβή τον έπαινο την επίπληξηκαι την ποινή Προβάλλει την ιδέαότι ο microαθητής δεν πρέπει να είναιπαθητικός δέκτης της προσφερόmicroε-νης γνώσης αλλά να συmicromicroετέχειενεργά microε την έκφραση της απορίαςκαι microε τη διατύπωση της γνώmicroηςτου

Εκείνο όmicroως που κάνει τουςΤρεις Ιεράρχες πάντα επίκαιρουςείναι το ένθερmicroο κήρυγmicroα τους γιατα ανθρώπινα δικαιώmicroατα Μας χω-ρίζουν 17 αιώνες και παρrsquo όλα αυτάοι απόψεις τους είναι σύγχρονες καιριζοσπαστικές

Οι θεmicroελιώδεις αρχές της αξίαςτου ανθρώπινου προσώπου τηςελευθερίας και της ισότητας είναιιδέες που επίmicroονα προβλήθηκαν microεδύναmicroη για πρώτη φορά από τουςΆγιους Ιεράρχες Η ανθρωπολογίατους βασίζεται σε microια σειρά από επι-χειρήmicroατα που όλα στηρίζονται στηνπερί ανθρώπου διδασκαλία τηςΑγίας Γραφής Πιστοί στο κήρυγmicroατου Παύλου ότι laquoδεν υπάρχει Ιου-δαίος ούτε Έλληνας δεν υπάρχειδούλος ούτε ελεύθερος δεν υπάρχειάνδρας και γυναίκα γιατί όλοι γιατον Ιησού Χριστό είναι το ίδιο πρό-σωποraquo διακήρυξαν ότι οι θεmicroελιώ-δεις αρχές της ελευθερίας και τηςισότητας περιλαmicroβάνουν όλους ανε-ξαίρετου τους ανθρώπους Η διά-κριση των ανθρώπων σε πλούσιουςκαι φτωχούς ή σε ελεύθερους καιδούλους είναι καταστάσεις ξένες στοπνεύmicroα της Ορθοδοξίας

Οι Άγιοι Πατέρες δεν παράλειψανακόmicroα να διακηρύξουν και την ισό-τητα και ισονοmicroία ανάmicroεσα στονάντρα και τη γυναίκα Έτσι ο Γρηγό-ριος ο Θεολόγος αναφερόmicroενος

Οmicroι

λία

στην

Θεί

α Λ

ειτο

υργί

α τη

ς 30

ης Ι

ανου

αρίο

υ 20

14στ

ον Μ

ητρο

πολι

τικό

Ναό

του

Αγ

Νικ

ολάο

υ

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

13

στους νόmicroους της εποχής καταγγέλλει laquo∆ενεπαινώ τη συνήθεια αυτή ∆ε συmicroφωνώ microε τη νο-microοθεσία Άνδρες έκαναν τους νόmicroους και φέρονταικατά των γυναικώνraquo Στράφηκαν microε αποφασιστι-κότητα κατά της κοινωνικής αδικίας laquoΟ θεός απότην αρχή δεν έκανε τον ένα άνθρωπο πλούσιο καιτον άλλο φτωχό Με κάθε τρόπο microας αδελφώνειεmicroείς εν τούτοις χωριζόmicroαστε και λέmicroε τις ψυχρέςλέξεις laquoδικό microουraquo και laquoδικό σουraquo υπογραmicromicroίζειο Ιερός Χρυσόστοmicroος

Και συνεχίζοντας στρέφεται ενάντια στους γαι-οκτήmicroονες laquoπου κατέχουν τη γη και νοmicroίζονταιπιο δίκαιοι Αυτούς που καρπώνονται τον πλούτοτης και επινοούν καινούριους όρους τονισmicroούκαι κάνουν για τα δάνεια γραmicromicroάτια καταρα-microέναraquo

Έρχονται σε σύγκρουση microε την παντοδύναmicroηκρατική εξουσία κάθε φορά που η τελευταία πα-ραβίαζε τα δικαιώmicroατα του ανθρώπου Είναι γνω-στή η σύγκρουση του Χρυσοστόmicroου microε τηφιλόδοξη και σπάταλη αυτοκράτειρα Ευδοξία Μιασύγκρουση που τον οδήγησε στην εξορία και τοθάνατο

Τόσο προωθηmicroένος ήταν ο κοινωνικός προβλη-microατισmicroός του που φθάνει microέχρι του σηmicroείου να δι-καιολογεί ακόmicroα και τη χρήση βίας από lsquoκείνονπου πεινά χωρίς να χαρακτηρίζει την πράξη τουσα βία laquo∆ε φρίττεις άνθρωπε δεν κοκκινίζεις απόντροπή όταν χαρακτηρίζεις επιτιθέmicroενο αυτόν πουπαλεύει για το ψωmicroί τουraquo

Οι φωτισmicroένοι Ιεράρχες προσφέρουν τεράστιοφιλανθρωπικό έργο ο ΜΒασίλειος microε τη laquoΒασι-λειάδαraquo ο Γρηγόριος microε τα συσσίτια και ο Ιωάν-νης που microεταβάλει το πατριαρχικό microέγαρο σεφιλανθρωπικό ίδρυmicroα για το οποίο δε δίστασε ναδιαθέσει τους θησαυρούς της Εκκλησίας Είναιαυτός που microιλάει στους σύγχρονους του χριστια-

νούς για την αλήθινή λατρεία του Θεού προτάσ-σοντας το χορτασmicroό των φτωχών από τα αφιερώ-microατα στο ναό laquoΜη στολίζεις το ναό της στιγmicroήπου αδιαφορείς για τη θλίψη του αδελφού σουΑυτός είναι από εκείνον ανώτερος ναόςraquo

Οι Άγιοι ∆ιδάσκαλοι microιλούν για την ειρήνη τηνοποία θεωρούν microεγάλο αγαθό ∆ε τη βλέπουν σανεπιδίωξη αφηρηmicroένη και ακατόρθωτη για τις αν-θρώπινες δυνάmicroεις Αντίθετα ο κάθε άνθρωποςmicroπορεί να εργάζεται γιrsquo αυτήν αρχίζοντας από τονεαυτό του και τις σχέσεις microε τους γύρω του

Η ειρήνη της πόλης του έθνους του κόσmicroου-λένε- εξαρτάται από το πόσο στέρεη είναι ανάmicroεσαστις σχέσεις του άνδρα και της γυναίκας microέσα στηνοικογένεια Γιατί microέσα σrsquo αυτή εκπαιδεύονται ταπαιδιά νrsquo αγαπούν την ειρήνη ή αντίθετα συνηθί-ζουν να microαθαίνουν τον ανταγωνισmicroό και τη δια-microάχη

Στις microέρες microας που η πατρίδα microας κλυδωνίζεταιεπικίνδυνα θα ήταν ευλογία Κυρίου αυτοί πουκρατούν τις τύχες των παιδιών microας στα χέρια τουςνα φωτιστούν από το έργο και το κήρυγmicroα τωνΤριών αυτών Πατέρων

Γιατί για την έλλειψη οmicroόνοιας ειρήνης ισονο-microίας δικαιοσύνης ίσης κατανοmicroής των υλικώναγαθών δεν ευθύνονται οι καιροί οι εποχές ή οπολιτισmicroός

Τι φταίει λοιπόνΚαι ο Άγιος Γρηγόριος microας απαντά ας microην

αναζητούmicroε την αιτία στην πρόοδο Ας αναλογι-στούmicroε την αλλοτρίωση microας

Λεmicroονιά ΧαρισιάδουΚαθηγήτρια-θεολόγος 1ου Λυκείου

Αλεξανδρουπόλεως

Σταγόνες

Πίστεως

14

Ενας νεαρός άνδρας πήγε να υποβάλλει αίτησηγια μια διευθυντική θέση σε μια μεγάλη εται-ρεία Αφού πέρασε την αρχική συνέντευξη έπρεπε τώρα να συμφωνήσει και ο γενικός διευθυντήςγια την πρόσληψηΟ διευθυντής ανακάλυψε από το βιογραφικό του ότιο νεαρός είχε εξαιρετικές ακαδημαϊκές σπουδές ΡώτησεlaquoΠως κατάφερες να κάνεις αυτές τις σπουδές Μήπωςπήρες υποτροφίεςraquolaquoΌχιraquo του απάντησε ο νεαρόςlaquoΟ πατέρας σου κατέβαλλε όλα αυτά τα δίδακτραraquoρώτησε ξανά ο διευθυντήςlaquoΟ πατέρας μου κύριε πέθανε όταν ήμουν ενός έτουςη μητέρα μου ήταν αυτή που πλήρωνε τα δίδακτρά μουraquoαπάντησεlaquoΠου εργάζεται η μητέρα σουraquolaquoΗ μητέρα μου εργάζεται ως καθαρίστρια ρούχωνΠλένει ρούχα για άλλουςraquoΟ διευθυντής ζήτησε τότε από το νεαρό να του δείξειτα χέρια του Ο νεαρός έδειξε τα χέρια του τα οποία ήτανλεία και πολύ απαλάlaquoΈχεις βοηθήσει ποτέ τη μητέρα σου στο πλύσιμοτων ρούχωνraquolaquoΠοτέ η μητέρα μου ήθελε πάντα να μελετώ και ναδιαβάζω όσο το δυνατόν περισσότερο Εκτός αυτού ημητέρα μου πλένει τα ρούχα πιο γρήγορα από μέναΟ διευθυντής είπε laquoΘέλω να σου ζητήσω κάτι Ότανπας σπίτι σήμερα πήγαινε να καθαρίσεις τα χέρια τηςμητέρας σου και θα τα ξαναπούμε αύριο το πρωίraquoΟ νεαρός θεώρησε ότι οι πιθανότητες να πάρει τηθέση ήταν πολύ μεγάλες Όταν πήγε πίσω στο σπίτι ζή-τησε από τη μητέρα του να τον αφήσει να καθαρίσει ταχέρια της Η μητέρα παραξενεύτηκε και με ανάμεικτα συ-ναισθήματα άπλωσε τα χέρια της προς το γιο τηςΟ νεαρός άρχισε να πλένει τα χέρια της μητέρας τουσιγά-σιγά ενώ δάκρυα έσταζαν από τα μάτια του όσηώρα το έκανε αυτό Ήταν η πρώτη φορά που παρατή-ρησε ότι τα χέρια της μητέρας του ήταν τόσο ζαρωμένακαι ότι υπήρχαν τόσες πολλές μελανιές πάνω τους Με-ρικές μελανιές μάλιστα ήταν τόσο οδυνηρές που η μη-τέρα του βογκούσε όταν τις άγγιζεΉταν η πρώτη φορά που ο νεαρός συνειδητοποίησεότι ήταν αυτά τα χέρια που έπλεναν σε καθημερινή βάσηρούχα για να μπορέσει να πληρώσει τα δίδακτρά του Οιμελανιές στα χέρια της ήταν το τίμημα που η μητέραέπρεπε να πληρώσει για την εκπαίδευσή του και το μέλ-λον του παιδιού τηςΜετά τον καθαρισμό των χεριών της μητέρας του ονεαρός άρχισε να πλένει σιγά ndash σιγά όλα τα ρούχα πουείχαν στοιβαχτεί για πλύσιμο μονολογώντας laquoΜάννασυγγνώμη και σrsquo ευχαριστώ για όλαraquo laquoΜάννα συγγνώμηκαι σrsquo ευχαριστώ για όλαraquohellip ενώ δάκρυα συνέχιζαν νατρέχουν από τα μάτια του

Εκείνο το βράδυ μητέρα και ο γιος έκατσαν και κου-βέντιασαν για αρκετή ώρα Την άλλη μέρα το πρωί ότανο νεαρός πήγε στο γραφείο του διευθυντή συγκινημένοςκαι βουρκωμένος βλέποντάς τον έτσι τον ρώτησεlaquoΓια πες μου λοιπόν τι έγινε χθες στο σπίτι σου Τιέκανες Έμαθες κάτι καινούργιοraquoΟ νεαρός απάντησε laquoΚαθάρισα τα χέρια της μητέραςμου αλλά και έπλυνα τελικά όλα τα ρούχα που είχε γιαπλύσιμο Τώρα κατάλαβα και εκτίμησα την προσπάθειατης μητέρας μου Χωρίς τη μητέρα μου δεν θα ήμουναυτό που είμαι σήμερα Συνειδητοποίησα με την πράξηαυτή πόσο σημαντική είναι η βοήθεια που σου προσφέ-ρουν οι άλλοι Έχω καταλήξει να εκτιμώ την αξία και τησημασία που έχει το να βοηθά ο ένας τον άλλο στην οι-κογένεια και στην κοινωνίαraquoΟ διευθυντής τότε του είπε laquoΑυτό είναι που ψάχνωσε ένα συνεργάτη Θέλω να προσλάβω ένα άτομο πουδεν θα σκέφτεται μόνο το εαυτό του που μπορεί να γνω-ρίζει και να εκτιμά τη βοήθεια τις προσπάθειες και ταδεινά των άλλων για να επιτευχτούν κάποια πράγματαστη ζωή και δεν θα θέτει τα χρήματα ως μοναδικό στόχοτου στη ζωή του Έχεις προσληφθείraquoΑυτό το νεαρό άτομο εργάστηκε πολύ σκληρά έλαβεαξιώματα στην επιχείρηση και απολάμβανε το σεβασμότων υφισταμένων του Κάθε εργαζόμενος που είχε ερ-γάστηκε επιμελώς και ως ομάδα με τους υπόλοιπους Οιεπιδόσεις της εταιρίας βελτιώθηκαν σημαντικά

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

15

K αι λέω πως είναι επίκαιρα επειδή λόγωτης ανέχειας πολλά ζευγάρια που μέχριτώρα στέκονταν καλά οικονομικά αρχί-

ζουν τώρα να έχουν προστριβές και πολλές περιπτώ-σεις καταλήγουν στο διαζύγιο Ας ακούσουμε τονΆγιο

laquoΑλλά και η γυναίκα δεν πρέπει να περιφρονείτον άνδρα της για οποιονδήποτε λόγο προπαντόςαν είναι φτωχός Να μη βαρυγγομάει και να μην τονβρίζει λέγοντας λχ ldquoΑνανδρε και δειλέ τεμπέληκαι ακαμάτη ανάμελε και υπναρά Ο τάδε αν καικαταγόταν από φτωχή οικογένεια με πολλούς κό-πους και κινδύνους έκανε μεγάλη περιουσία Και ναη γυναίκα του φοράει πανάκριβα ρούχα κυκλοφο-ρεί με αμάξι έχει τόσους υπηρέτες ενώ εγώ πήραεσένα που είσαι ζαρωμένος από τη φτώχεια και ζειςάσκοπαrdquo

Δεν πρέπει η γυναίκα να λέει στον άνδρα της τέ-τοια λόγια

Το σώμα δεν εναντιώνεται στο κεφάλι αλλά τουπακούει Πώς όμως θα υποφέρει τη φτώχεια Απόπου θα βρει παρηγοριά Ας σκεφτεί τις φτωχότερεςγυναίκες Ας συλλογιστεί πόσες κοπέλες από καλέςοικογένειες όχι μόνο τίποτα δεν πήραν από τους άν-δρες τους αλλά και ξόδεψαν τη δική τους περιουσίαγιrsquo αυτούς Ας αναλογιστεί τους κινδύνους από έναντέτοιο πλούτο και θα προτιμήσει τότε τη φτωχικήαλλά ήσυχη ζωή

Γενικά αν αγαπάει τον άνδρα της δεν θα ξεστο-μίσει ποτέ παράπονο ή προσβλητικό λόγο γιrsquoαυτόν Θα προτιμήσει να τον έχει κοντά της χωρίςπλούτη παρά να είναι πλούσιος και αυτή να ζειμέσα στην ανασφάλεια και τις ανησυχίες που συ-νεπάγονται οι επιχειρηματικές δραστηριότητες

Ούτε και ο άνδρας όμως ακούγοντας τα πα-ράπονα ή τις επικρίσεις της γυναίκας του πρέπεινα τη βρίζει ή να τη χτυπάει επειδή έχει εξουσίαπάνω της Καλύτερα να τη συμβουλεύει και νατη νουθετεί ήρεμα χωρίς ποτέ να σηκώνει χέριεναντίον της

Ας τη διδάσκει την ουράνια φιλοσοφία τη χρι-στιανική που είναι ο αληθινός πλούτος Ας τη διδά-σκει όχι μόνο με τα λόγια αλλά και με τα έργα πως ηφτώχεια δεν είναι καθόλου κακό Ας τη διδάσκει ναπεριφρονεί τη δόξα και νrsquo αγαπά την ταπείνωσηmiddot καιτότε εκείνη ούτε παράπονο θα έχει ούτε χρήματαθα επιθυμεί Ας τη διδάσκει να μην αγαπάει ταχρυσά κοσμήματα και τα πολυτελή ρούχα και ταπολλά αρώματα ούτε να θέλει για το σπίτι ακριβάέπιπλα και περιττά στολίδια

Όλα τούτα φανερώνουν ματαιόδοξο φρόνημακαι κουφότητα Και της ίδιας και του σπιτιού στολι-σμός ας είναι η κοσμιότητα και η σεμνότητα Και ηίδια και το σπίτι ας μοσχοβολάνε το άρωμα της σω-φροσύνης και της αρετήςraquo

Αγ Ιωάννης ο Χρυσόστομος

Σταγόνες

Πίστεως

16

()

Ημετάνοια απαιτεί να έχει ο άνθρωπος δυ-νατό χαρακτήρα να αποδεχθεί ότι περπα-τάει σε λαθεμένο δρόμο και ότι ζει με

στραβό τρόπο κι έπειτα να αποφασίσει να τα διορ-θώσει Είναι χαρακτηριστικό των έξυπνων και ικα-νών ανθρώπων να αλλάζουν γνώμη και άποψη καινα διορθώνουν τα όσα έπραξαν όταν διαπιστώσουνότι δεν ήταν τα σωστά

Η Εκκλησία υποκλίνεται μπροστά σacute όποιοναμαρτωλό μετανοεί και βεβαιώνει ότι για τη μετά-νοιά του χαίρεται όλος ο ουρανός Είναι τόσο κακόπράγμα η αμετανοησία που η Εκκλησία την θεωρείldquoβλασφημίαrdquo κατά του Αγίου Πνεύματος laquoη μόνηαμαρτία που δεν θα συγχωρεθεί ποτέraquo (Μαρκ 329) είπε ο Χριστός και δεν θα συγχωρεθεί επειδήδεν το θέλει ο άνθρωπος όχι επειδή δεν το θέλει οΘεός Το Άγιο Πνεύμα ζεσταίνει και φωτίζει Είναιχάρις είναι σοφία είναι έμπνευση είναι χαρά κιευλογία στη ζωή του ανθρώπου όταν φυσικά τοθέλει ο άνθρωπος Όταν δεν το θέλει όταν απορρί-πτει τη μετάνοια και παραμένει αμετανόητος τότεβυθίζεται στο σκοτάδι στο ψύχος στη γρουσουζιάστην αποτυχία στη θλίψη

Η μετάνοια είναι ένας δρόμος μοναχικός ανηφο-ρικός που οδηγεί σrsquo ένα Γολγοθά όμως αμέσωςμετά ακολουθεί η Ανάσταση η λύτρωση η ελευθε-ρία από κάθε δεσμά

Η μετάνοια είναι ένας δρόμος κι ένας τρόποςπροσωπικός Μπορεί όμως να είναι ένας δρόμος κιένας τρόπος εθνικός Όταν αποφασίζει ένα έθνοςένας ολόκληρος λαός να μετανοήσει για τις αμαρ-τίες του και να λυτρωθεί από την γκρίνια από τηναποτυχία και από τον εξευτελισμό

()

Δεν αρκεί λοιπόν η διαπίστωση ldquoη κρίσηείναι ηθικήrdquo Χρειάζεται μετάνοια και διόρ-θωση χρειάζεται αποκατάσταση βελτίωση

και επανέναρξη Μόνο τότε η μετάνοια ως βίωματου λαού θα αναστείλει την καταστροφή και θααποτρέψει τον αφανισμό Πως μπορεί να γίνειαυτό Με αλλαγή νοοτροπίας που λέει κι ο Πρω-θυπουργός μας με μετάνοια που λέει η πίστη μαςΑπλές κινήσεις χρειάζονται

Τα σχολεία να διδάξουν αξιολογώτερα πράγ-ματα για τη ζωή των παιδιών μας και να απαντή-σουν στα πνευματικά τους ερωτηματικά Αν έναςδάσκαλος έχει μια κακή εμπειρία από ένα κληρικόας μην γκρεμίσει μέσα στη ψυχή των μαθητών τουτο Χριστό και την Πίστη γιατί τότε ο δάσκαλος δενμορφώνει πολίτες αλλά καλλιεργεί τρομοκράτες

Η οικογένεια να παραμερίσει τους εγωϊσμούς καινα ενδιαφερθεί για τα παιδιά της Φτάνουν πια ταναυάγια που δημιουργούνται με την ευκολία των δια-ζυγίων Αργούν σήμερα οι νέοι να προχωρήσουν σεγάμο επειδή δεν έχουν πρότυπα Και χωρίζουν εύ-

Απόσπασmicroα από την οmicroιλία του Μητροπολίτου Αλεξανδρουπόλεως ΑΝΘΙΜΟΥστον Αrsquo Κατανυκτικό-Συγχωρητικό Εσπερινό την 2α Μαρτίου 2014

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

17

κολα επειδή δεν έχουν υπομονή και αγωνιστική διά-θεση Συντρίμμιαmiddot τα παιδιά τους και οι μελλοντικέςτους οικογένειες

Οι κληρικοί να παλέψουμε τα πάθη μας να πα-ραδεχτούμε με ειλικρίνεια τις πτώσεις μας και νακατασταθούμε πατέρες του λαού μας με γνώμονατην ελευθερία του Ευαγγελίου και στόχο τη χαράκαι την τιμιότητα της laquoκατὰ Χριστὸνraquo ζωής

Το Κράτος να θεσμοθετήσει τις αρετές τιςαξίες την πίστη την παράδοση και τον υγιή πολι-τισμό του λαού μας Ας το καταλάβουν οι Κυβερ-νήσεις ότι άθεο Κράτος δεν μπορεί να υπάρξειΧωρισμό από την Εκκλησία δεν τον τολμά και ηπολεμική κατά της Εκκλησίας αποβαίνει υπέρ τηςΠίστεώς μας

Η τηλεόραση να διδάσκει τιμιότητα και να μηνδιαφθείρει τα ήθη

Ο λαός μας να ψηφίζει με κριτήρια κυρίωςπνευματικά κι όχι μόνο οικονομικά

Η κοινωνία να περπατάει στέρεα με βάση τηνδιαχρονική εμπειρία της και να μη ζαλίζεται με ταβρώμικα ακούσματα των σύγχρονων δυτικών Σει-ρήνων

Πές μου σας παρακαλώ εσείς έχετε αντιληφθείκάποια τέτοια συλλογική προσπάθεια στη Χώραμας Έστω κάποια παρόμοια διάθεση Όμως τίβλέπουμε Στην πόλη μας

Καταλάβατε ότι σιγά-σιγά εγκαθιδρύεται ως θε-σμός το καρναβάλι Άρχισε ήπια τάχα laquoμόνο γιατα παιδιάraquo λες κι αυτά δεν ζουν το δράμα των οι-κογενειών τους Πιέζει ο Δήμος τα Σχολεία οι δά-σκαλοι τους μαθητές οι μαθητές τους γονείς καικανείς δεν βρίσκει τη δύναμη να σταματήσει αυτότο ανούσιο πανηγύρι του μασκαρέματος Η τραγω-δία που βιώνουν σήμερα τα νέα παιδιά στην Ελ-λάδα δεν ομορφαίνει με το χαζό χορό και τοφτιασιδωμένο πρόσωπο της Αποκριάς

Καταλάβατε την παρουσία του Καζίνου στην πε-ριοχή μας Τούρκοι μπαινοβγαίνουν στον τόπο μαςσυνοδευόμενοι από laquoμπράβουςraquo για να κάνουνεδώ όσα δεν τους επιτρέπονται στη Χώρα τους καιπροετοιμάζονται απέναντι στο Καζίνο Κέντρα δια-σκέδασης με γυναίκες επί πληρωμή Τάχα το Κα-ζίνο θα ήταν μόνο για ξένους Ποιός μπορεί νααπαγορεύσει την είσοδο σε ντόπιους Σε κάποιασχετική συζήτηση μου είπε ο στρατηγός μας ldquoέχωνα χάσω στρατιωτικούς από το τζόγο σεβτεrdquo

Και για το Καρναβάλι και για το Καζίνο παρα-κάλεσα φώναξα έγραψα Τάχα όλοι συμφωνούσανμε μένα κι από πίσω έλεγαν άλλα Μάλιστα με ρώ-τησαν αν σας ζητήσουν να κάνετε αγιασμό στο κα-ζίνο θα πάτε Κι απάντησα ldquoθα πάω να κάνωαγιασμό όταν θα κλείσει και θα φύγει από τοντόπο μαςrdquo Βλέπετε όμως ότι πρυτάνευσε η έστω

σύντομη ελάχιστη οικονομική διευκόλυνση κάποιωνστην περιοχή σε βάρος του συνόλου του λαού μαςτης ζωής μας και της αξιοπρεπείας μας

()

Εμείς στην Ελλάδα σήμερα βιώνουμε μέσαμας μια ζοφερή κατάσταση Κούφιες διαπι-στώσεις λεκτικοί λεονταρισμοί δειλία απο-

ρία νωθρότητα αηδία απόρριψη διγλωσσία κακίακανιβαλισμό ενάντια σε πρόσωπα ομάδες και θε-σμούς απελπισία

Και γύρω μας laquoσυνοχὴ ἐθνῶν ἐν ἀπορίᾳ ἠχούσηςθαλάσσης και σάλου ἀποψυχόντων ἀνθρώπων ἀπὸφόβου καὶ προσδοκίας τῶν ἐπερχομένων τῇ οἰκου-μένῃraquo (Λουκ 2125-26)

Κανείς δεν ξέρει αύριο τί θα συμβεί στον τόπομας και πως θα διαμορφωθούν γεωπολιτικά οι συν-θήκες στην περιοχή αφού όλα τα αυτονόητα ανα-τρέπονται όλες οι παραδοσιακές συμμαχίεςεπαναπροσδιορίζονται και οι έμποροι των εθνώνστυγνά βυσσοδομούν στις πλάτες μας

Τουλάχιστον ας έχουμε εσωτερική ηρεμία καιψυχική γαλήνη Ας επιστρέψουμε ας ψάξουμε κιας βρούμε τη δύναμη που μας στήριξε επί αιώνεςστη μακραίωνη δουλεία Κι αυτή είναι η Χριστια-νική Πίστη μας και η Ορθόδοξη Παράδοσή μας

Ο Ελληνισμός ζει την Μεγάλη Σαρακοστή τουΑς τη ζήσουμε με συνέπεια ως λαός Όλοι μαζί ωςέθνος για το καλό όλων μας Για το μέλλον μαςΜας χρειάζεται μετάνοια νηστεία εγκράτεια προ-σευχή συγχωρητικότητα αγάπη μεταξύ μας τιμιό-τητα δικαιοσύνη εμπιστοσύνη στο Χριστό και στηνΕκκλησία του

Όταν οι λαοί σηκώνουν στους ώμους τους τοσταυρό της Σαρακοστής τότε δεν γνωρίζουν εξαν-δραποδισμό και αφάνεια Θεωρώ ότι ζούμε σε μιακρίσιμη καμπή της Ιστορίας μας Ο δρόμος μπρο-στά μας είναι εξαιρετικά δύσκολος και δύσβατοςΈχουμε τις ιδιορρυθμίες μας οι Έλληνες και ταπανάρχαια ελαττώματα της φυλής μας Οι φίλοιμας είναι αποδεδειγμένα λίγοι Η μόνη ζωντανή καιεναργής πνευματικότητα της Χώρας μας με ερεί-σματα μάλιστα και στη λαϊκή μας παράδοση είναιη Ορθόδοξη Χριστιανική μας Πίστη Ας την εμπι-στευθούμε κι ας στηριχτούμε επάνω της Ούτως ήάλλως βιώνουμε τη Μεγάλη μας εθνική Σαρακοστήκι αυτή θα διαρκέσει Ας τη ζήσουμε με την τάξημε την ευπρέπεια και με τη δυναμική της Ορθοδό-ξου Εκκλησίας μας

Και laquoδόξα τῷ Θεῷτῷ ἐν πικροῖς φαρμάκοις

κατεργαζομένῳ τὴν σωτηρίαν ἡμῶνraquoΑμήν

Σταγόνες

Πίστεως

18

laquoΠώς αγριεύουν έτσι οι άνθρωποι Πώςμεμιάς αφήνονται έρμαια στις ροπέςκαι στις τάσεις της φθαρτής ανθρώ-

πινης τους φύσης Πώς κατάντησε απόψεαυτή η ήσυχη επαρχιακή πόλη Θαρρείς καιδεν την κατοικούν άνθρωποι αλλά ανθρωπό-μορφα τέρατα που άλλος με κεφάλι γαϊδά-ρου άλλος λιονταριού άλλος πιθήκουτρέχουν να προλάβουν να γλεντήσουν να με-θύσουν να αμαρτήσουν όσο γίνεται περισσό-τερο

Γιατί απόψε είναι Τσικνοπέμπτη και γέμισεη πόλη μασκαράδες Απόψε κάθε λογικός άν-θρωπος δεν ξεμυτίζει από το σπίτι τουraquo Αυτάσκεφτόταν ο παπα-Θανάσης καθώς έμπαινεστο σπίτι του γυρνώντας από το ναό

- Α παπαδιά μου το κακό παράγινε ΟΘεός να μας συγχωρέσει είπε στη γυναίκατου μόλις μπήκε μέσα Εκείνη τον κοίταξε μεκατανόηση

- Ο Θεός να μας φυλάει είπε και άρχισε ναετοιμάζει το βραδινό φαγητό

Στο σπίτι του παπα-Θανάση περασμέναπια τα μεσάνυχτα επικρατεί ησυχία Τα παι-διά και η παπαδιά είχαν ήδη κοιμηθεί κι οπαπα-Θανάσης ετοιμαζότανε και κείνος ναπάει για ύπνο όταν ακούστηκε το κουδούνιτης πόρτας Τινάχτηκε μέσα στον ύπνο της ηπαπαδιά και βρέθηκε δίπλα στον παπα-Θα-νάση

- Μην ανοίγεις τέτοια νύχτα πάτερ μουτον παρακάλεσε φοβισμένη

- Γιατί φοβάσαι την καθησύχασε εκείνοςΕίναι η πρώτη φορά που μας κτυπούν τέτοιαώρα την πόρτα Αφού το ξέρεις το σπίτι τουΙερέα διανυκτερεύει κάθε βράδυ

- Ναι μα απόψεhellipΤης χαμογέλασε ο παπα-Θανάσης και

άνοιξε την πόρτα- Πάτερ μου με συγχωρείτε που ήρθα τέ-

τοια ώρα όμως η μάνα μου πεθαίνει και ζητάνα εξομολογηθεί και να κοινωνήσει

Ο άνθρωπος που στεκόταν μπροστά τουπαρόλο που ήταν άντρας έτρεμε ολόκληροςκι άφηνε τα δάκρυά του δίχως ντροπή να τρέ-χουν

- Πήγαινε εσύ κοντά της παιδί μου και γωπάω ως την εκκλησία να πάρω τη Θεία Κοινω-νία και έρχομαι αμέσως

Έφυγε ο άντρας αφήνοντας στον παπα-Θα-νάση τη διεύθυνσή του

- Που θα πας πάτερ μου μόνος σου τέτοιαώρα μια τέτοια νύχτα Δε φοβάσαι Γιατί δεντον κρατούσες να πάτε συντροφιάraquo

Η παπαδιά μιλούσε και κείνος την κοίταζεαυστηρά

- Μόνος είπες παπαδιά μόνος Κι ο Κύριοςπου θα κουβαλάω στα χέρια μου Α παπαδιάμου κάτι σrsquo έχει πιάσει απόψε και δε μιλάςγνωστικά

Ντύθηκε ο παπα-Θανάσης και βγήκε στοδρόμο Ξέχασε πως ήταν νύχτα Τσικνοπέμ-πτης Δεν τον απασχολούσαν καθόλου οι μα-σκαράδες που έβλεπε γύρω του Ένα μόνο τον

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

19

απασχολούσε να προλάβει να δώσει το laquoφάρ-μακο της αθανασίαςraquo στην ετοιμοθάνατη

Πήρε με δέος στα χέρια του το Σώμα και τοΑίμα του Χριστού και ξαναβγήκε στο δρόμο Δενκοιτούσε ούτε δεξιά ούτε αριστερά Μόνοέτρεχε να προλάβει Σε μια στροφή του δρόμουακούσε γέλια και φωνές Κάποιος φώναξε κοροϊ-δευτικά laquoΤην ευχή σου Δέσποταraquo μα δεν γύ-ρισε να κοιτάξει Και τότε δεν κατάλαβε πωςβρέθηκε κυκλωμένος από μια παρέα μασκαρά-δων που προσπαθούσαν να τον σταματήσουν

- Συνάδελφε πού πάμεΈνας νεαρός μασκαρεμένος σε παπά με

χνώτο που μύριζε ποτό στεκόταν μπροστά τουκρατώντας στο χέρι ένα σταυρό Τα lsquoχασε οπαπα-Θανάσης και πριν προλάβει να πει τίποταδέχτηκε την επίθεση όλου του τσούρμου Άλλοςτον τραβούσε από τα ράσα κι άλλος του έβγαζετο καλυμμαύχι

Ο παπα-Θανάσης έσφιξε στο στήθος του τrsquoάχραντα Μυστήρια και προσπάθησε να τους μι-λήσει μα κανένας δεν άκουγε Κάποιος τότε τουτράβηξε τη γενειάδα και -σαν να τον κτύπησεηλεκτρικό ρεύμα- άρχισε να φωνάζει

- Είναι αληθινός ρε είναι αληθινόςΗ παρέα κοκκάλωσε στη θέση της κι ο παπα-

Θανάσης με το πρόσωπο μουσκεμένο από τονιδρώτα της αγωνίας και τα δάκρυά του τους κοί-ταξε χωρίς να μιλά

- Συγγνώμη πάτερ είπε εκείνος που του τρά-βηξε τη γενειάδα Νομίζαμε πως ήσασταν ψεύ-τικος σαν κι αυτόν καιhellip

- Σας είδαμε και τέτοια ώρα έξω και ήμαστανσίγουροι πως ήσασταν μασκαρεμένος Συγχωρέ-στε μας είπε ένας άλλος

- Πάω να κοινωνήσω μια ετοιμοθάνατη παι-διά μου Ο θάνατος δεν έχει ώρες κατάλ ληλεςκαι ακατάλληλες κι εγώ τρέχω να τον προλάβωΚαι συ παιδί μου βγάλε τα ράσα τα τιμημέναΜην αμαρτάνεις άλλο ρεζιλεύοντάς τα Είναιπολύ ιερό το ράσο για να μασκαρεύεσαι μrsquoαυτό Τραβάτε στα σπίτια σας παιδιά μου κι οΘεός να σας συγχωρέσει

Άνοιξε το βήμα του ο παπα-Θανάσης για νακερδίσει το χαμένο χρόνο Ήταν πικραμένος ωςτα κατάβαθά του Τόσο πολύ λοιπόν χάλασανοι άνθρωποι ώστε μασκαρεύονται και ιερείς

- Πάτερ ΠάτερΗ φωνή που έφτασε στα αυτιά του ήταν γε-

μάτη αγωνία Σταμάτησε και περίμενε Ένας νε-αρός κατακόκκινος από την τρεχάλα και τηνντροπή έφτασε κοντά του λαχανιασμένος

- Πάτερ Είμαι κείνος που ντύθηκε παπάς Τοέκανα εντελώς απερίσκεπτα πάτερ καιhellip καιθέλω να lsquoρθω μαζί σας στο σπίτι της έτοιμοθά-νατης Δενhellip δεν θέλω να σας πάρουν κι άλλοιγια ψεύτικοhellip

Ο παπα-Θανάσης του έκανε νόημα να τονακολουθήσει Στα χέρια του ο νεαρός κρατούσετο σταυρό που είχε μαζί του Μπήκαν στο σπίτιτης ετοιμοθάνατης σιωπηλοί

- Χαίρομαι πάτερ που βρήκατε και παπαδάκικαι δεν ήρθατε μόνος είπε ο άντρας που τονείχε καλέσει

Ο νεαρός ξανακοκκίνησε και κοίταξε με αγω-νία τον παπα-Θανάση

Ναι ο Θεός μου τον έστειλε είπε εκείνος καιτα λόγια του καρφώθηκαν στην καρδιά του νεα-ρού

- Πάτερ δεν θα σας εγκαταλείψω ποτέ έλεγεο νεαρός λίγη ώρα αργότερα όταν ο παπα-Θα-νάσης κλείδωνε το ναό αφήνοντας ξανά μέσατο Σώμα και το Αίμα του Χριστού θα γίνω ο βοη-θός σας το παπαδάκι σας Ίσως έτσι με συγχω-ρήσει ο Θεός για την ιεροσυλία που έκανα

-Άμποτε παιδί μου να το φορέσεις το ράσοκι αληθινά είπε ο παπα-Θανάσης και τον ευλό-γησε με τα δυό του χέρια εκείνα που πριν απόλίγο κρατούσαν τον Ίδιο τον Κύριο Και παράξενοο παπα-Θανάσης είχε τη σιγουριά πως αυτό θαγινόταν κάποια μέρα Και ακόμα πιο παράξενοτην ίδια σιγουριά ένιωσε μέσα του κι ο νεαρός

Όσο πιό άρρωστος και πιοαμαρτωλός είσαι τόσο πιο

κατάλληλος είσαι για να σε πάρει σταχέρια του ο Χριστός

Όταν στο χέρι σου κρατάς σφυρίγύρω σου βλέπεις καρφιά

Όταν στα χέρια σου κρατάς ανθοδο-χείο γύρω σου βλέπεις λουλούδια

(Άγιος Νικόλαος Καβάσιλας)

Σταγόνες

Πίστεως

20

Ηταν δυο αδέλφιαmiddot τα οποία αφού μοιράστη-καν αναμεταξύ τους την πατρική περιουσίαο ένας έμεινε στο σπίτι ενώ ο άλλος έφυγεσε μακρινή χώρα Εκεί αφού κατέφαγε όλα όσατου δόθηκαν δυστύχησε και υπέφερε μη υπομέ-νοντας τη ντροπή από τη φτώχεια (Λουκά 15 11κε) Αυτή την παραβολή θέλησα να σας την πωγια να μάθετε ότι υπάρχει άφεση αμαρτημάτωνκαι μετά το Βάπτισμα εάν είμαστε προσεκτικοίΚαι το λέγω αυτό όχι για να σάς κάνω αδιάφο-ρους αλλά για να σας απομακρύνω από την από-γνωση Γιατί η απόγνωση μας προξενεί χειρότερακακά και από τη ραθυμίαΑυτός λοιπόν ο υιός αποτελεί την εικόνα εκεί-νων που αμάρτησαν μετά το Βάπτισμα Και ότιφανερώνει εκείνους που αμάρτησαν μετά το Βά-πτισμα αποδεικνύεται από το ότι ονομάζεται υιόςΓιατί κανένας δεν μπορεί να ονομασθεί υιόςχωρίς το Βάπτισμα Επίσης διέμενε στην πατρικήοικία και μοιράστηκε όλα τα πατρικά αγαθά ενώπριν από το Βάπτισμα δεν μπορεί κανείς να λάβειτην πατρική περιουσία ούτε να δεχθεί κληρονο-μία Ώστε με όλα αυτά μας υπαινίσσεται το σύ-νολο των πιστώνΕπί σης ήταν αδελφός εκείνου που είχε προκόψειΑδελφός όμως δεν θα μπορούσε να γίνει χωρίςτην πνευματική αναγέννηση Αυτός λοιπόν αφούέπεσε στη χειρότερη μορφή κακίας τι λέγει laquoΘαεπιστρέψω στον πατέρα μουraquo (Λουκά 1518) Γιαυτό ο πατέρας του τον άφησε και δεν τον εμπό-δισε να φύγει στην ξένη χώρα για να μάθει καλάμε την πείρα πόση ευεργεσία απολάμβανε ότανβρισκόταν στο σπίτι Γιατί πολλές φορές ο

Θεός όταν δεν πείθει με το λόγο του αφή-νει να διδαχθούμε από την πείρα των πραγ-μάτων πράγμα βέβαια που έλεγε και στουςΙουδαίουςΑ φού λοιπόν ο άσωτος έφυγε στην ξένη χώρα καιαπό τα ίδια τα πράγματα έμαθε πόσο μεγάλοκακό είναι να χάσει κανείς το πατρικό του σπίτιεπέστρεψε και ο πατέρας του τότε δεν του κρά-τησε κακία αλλά τον δέχτηκε με ανοιχτή αγκαλιάΓιατί άραγε Επειδή ήταν πατέρας και όχι δικα-στής Και στήθηκαν τότε χοροί και συμπόσια καιπανηγύρια και όλο το σπίτι ήταν φαιδρό και χα-ρούμενο Τι μου λες τώρα άνθρωπέ μου Αυτέςείναι οι αμοιβές της κακίας Όχι της κακίας άν-θρωπε αλλά της επιστροφής Όχι της πονηρίαςαλλά της μεταβολής προς το καλύτεροΚαι ακούστε και το σπουδαιότερο Αγανάκτησε γιrsquoαυτά ο μεγαλύτερος υιός Ο πατέρας όμως τονέπεισε κι αυτόν μιλώντας του με πραότητα και λέ-γοντας laquoσυ πάντοτε ζούσες μαζί μου ενώ αυτόςήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρός και ξανα-βρήκε τη ζωή τουraquo (Λουκά 1531-32) Όταν πρέπεινα διασώσει τον χαμένο λέγει laquoΔεν είναι ώρατώρα για δικαστήρια ούτε για λεπτομερή εξέ-ταση αλλά είναι ώρα μόνο φιλανθρωπίας καισυγγνώμηςraquo Κανένας ιατρός που έχει αμελήσει ο

ίδιος να δώσει φάρμακο στον ασθενή δεν ζητείευθύνες απ αυτόν για την αταξία του και ούτε τοντιμωρεί Και αν ακόμα χρειαζόταν να τιμωρηθεί οάσωτος τιμωρήθηκε αρκετά ζώντας στην ξένηχώραΤόσο λοιπόν χρόνο στερήθηκε τη συντροφιάμας και έζησε παλεύοντας με την πείνα την ατί-μωση και τα χειρότερα κακά Γιrsquo αυτό λέγει ο πα-τέρας laquoήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρόςκαι ξαναβρήκε τη ζωή τουraquo Μη βλέπεις λέγει ταπαρόντα αλλά σκέψου το μέγεθος της προηγού-μενης συμφοράς Αδελφό βλέπεις όχι ξένο Στονπατέρα του επέστρεψε που ξεχνάει τα περασμέναη καλύτερα που θυμάται εκείνα μόνο τα οποίαμπορούν να τον οδηγήσουν σε συμπάθεια καιέλεος σε στοργή και ευσπλαχνία τέτοια που ται-ριάζει στους γονείς Γι αυτό δεν είπε εκείνα πουέπραξε ο άσωτος αλλά εκείνα που έπαθε Δεν λυ-πήθηκε ότι κατέφαγε την περιουσία του αλλrsquo ότιπεριέπεσε σrsquo αμέτρητα κακά[] Ασκώντας την αρετή να φοβόμαστε μήπωςπέσουμε στηριζόμενοι στο θάρρος μας Και όταναμαρτάνουμε να μετανοούμε Και εκείνο που είπααρχίζοντας την ομιλία αυτό λέγω και τώρα Είναιπροδοσία της σωτηρίας μας αυτά τα δύο δηλαδήκαι το να έχουμε θάρρος όταν είμαστε ενάρετοικαι το να απελπιζόμαστε όταν είμαστε πεσμένοιστην κακίαΓιrsquo αυτό ο Παύλος για νrsquo ασφαλίσει εκείνουςπου ασκούν την αρετή έλεγε laquoΕκείνος που νομί-ζει ότι στέκεται ας προσέχει μήπως πέσειraquo (ΑrsquoΚορ 10 12) Και πάλι laquoΦοβάμαι μήπως ενώ κή-ρυξα σε άλλους εγώ ο ίδιος βρεθώ ανάξιοςraquo (ΒrsquoΚορ 11 3) Ανορθώνοντας πάλι τους πεσμένουςκαι διεγείροντάς τους σε μεγαλύτερη προθυμίαδιακήρυττε έντονα στους Κορινθίους γράφονταςτα εξής laquoΜήπως πενθήσω πολλούς που αμάρτη-σαν προηγουμένως και δεν μετανόησανraquo (Βrsquo Κορ12 21) Για να δείξει ότι είναι άξιοι θρήνων όχιτόσο εκείνοι που αμαρτάνουν όσο εκείνοι πουδεν μετανοούν για τα αμαρτήματά τους Και οπροφήτης πάλι λέγει laquoΜήπως εκείνος που πέφτειδεν σηκώνεται η εκείνος που παίρνει στραβόδρόμο δεν επιστρέφειraquo (Ιερ 8 4) Γι αυτό και οΔαυίδ παρακαλεί αυτούς ακριβώς λέγοντας laquoΣή-μερα εάν ακούσετε τη φωνή Αυτού μη σκληρύ-νετε τις καρδιές σας όπως τότε που Τονπαραπίκραναν οι πατέρες σαςraquo (Ψαλμ 94 8)Όσο λοιπόν θα υπάρχει το σήμερα ας μηαπελπιζόμαστε αλλrsquo έχοντας ελπίδα προς τονΚύριο και έχοντας κατά νουν το πέλαγος της φι-λανθρωπίας Του αφού αποτινάξουμε κάθε τι τοπονηρό από τη σκέψη μας ας ασκούμε με πολλήπροθυμία και ελπίδα την αρετή και ας επιδεί-ξουμε μετάνοια με όλη τη δύναμή μαςΆγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

21

Κ άποιος νέος κάποτε ζώντας ακό-λαστη ζωή θέλησε κάποια Κυ-ριακή να πάει στην εκκλησία απόπεριέργεια Στο κήρυγμά του ο λειτουργόςιερέας μίλησε για τη μετάνοια Ο νέος συγ-κλονίστηκε τόσο πολύ τόσο βαθειά ώστεαποφάσισε να αλλάξει ζωή Μετά το πέραςτης Θείας Λειτουργίας ζήτησε να εξομολο-γηθεί Εξομολογήθηκε και την επομένηαποσύρθηκε στην ερημική του εξοχική κα-τοικία και έκλαιγε νύχτα μέρα για τις αμαρ-τίες του Κατά παράδοξο όμως τρόπο δενμπορούσε να παρηγορηθείΜια νύχτα σαν σε όραμα βλέπει τον Κύριοτριγυρισμένο από ουράνιο φως και με κα-λοσύνη τον ρωτάει με την γλυκύτατηεκείνη φωνή Του- Τι έχεις παιδί μου και κλαις με τόσο πόνο- Κλαίω Κύριε γιατί έπεσα Έπεσα είπε μεαπόγνωση ο αμαρτωλός νέος- Ε τότε σήκω- Δεν μπορώ μόνος ΚύριεhellipΤότε άπλωσε το θεϊκό Του χέρι ο Βασιλεύςτης αγάπης ο φιλάνθρωπος Κύριος και τονβοήθησε να σηκωθεί Εκείνος όμως δενσταμάτησε να κλαίειhellipΚαι τον ρωτάει ο Κύ-ριος- Τώρα γιατί κλαίς- Πονώ Χριστέ μου γιατί σε λύπησα Ξό-δεψα τον πλούτον των χαρισμάτων σου καιτα νιάτα μου στις ασωτείεςΈβαλε τότε με στοργή το χέρι Του ο φιλάν-θρωπος Δεσπότης στο κεφάλι του πονεμέ-νου αμαρτωλού και του είπε με πολλήιλαρότητα- Αφού για μένα κλαις τόσο πολύ και lsquoγω ξέ-χασα όλες σου τις αμαρτίεςΟ νέος σήκωσε τα μάτια του για να ευχαρι-στήσει τον Σωτήρα του Χριστόν μα Εκείνοςείχε εξαφανιστείΛυτρωμένος πλέον από το βάρος της αμαρ-τίας και αναγεννημένος επέστρεψε στοσπίτι του Από τότε έγινε το πιο λαμπρό πα-ράδειγμα ενός πιστού χριστιανού μέσα καιέξω απrsquo το σπίτι του με λόγια και με έργα

Τα δάκρυατων μετανοούντων

είναι ο αίνοςτων αγγέλωνΖαν ντε λα Φοντέν

(Γάλλος ποιητής 1621-1695)

Η ικανότητανα συγχωρέσει

είναι η ιδιότητα

του δυνατού

Οι αδύναμοι ποτέ

δεν συγχωρούνε

Γκάντι

(Ινδός πολιτικός 1869-1948)

Σταγόνες

Πίστεως

22

ΗΘεία Λειτουργία των Προηγιασμένων (ή όπως την ονομάζουμε ηΛειτουργία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής) τελείται σήμερα στουςναούς μας το πρωί των καθημερινών της Τεσσαρακοστής ημερών

δηλαδή εργασίμων και γι᾿ αυτό λίγοι είναι εκείνοι που δεν δεσμεύονταικατά τις ώρες αυτές από τα επαγγέλματα η την υπηρεσία τους Τα τελευ-ταία χρόνια γίνεται μια πολύ επαινετή προσπάθεια αξιοποιήσεώς της Σεπολλούς ναούς τελείται κάθε Τετάρτη απόγευμα σε ώρες που πολλοί ανόχι όλοι οι πιστοί έχουν τη δυνατότητα να παρευρεθούν στην τέλεσή της

Το όνομά της η Λειτουργία αυτή το πήρε από την ίδια τη φύση τηςΕίναι στην κυριολεξία Λειτουργία laquoπροηγιασμένων δώρωνraquo Δεν είναι δη-λαδή λειτουργία όπως οι άλλες γνωστές λειτουργίες του Μεγάλου Βασι-λείου και του ιερού Χρυσοστόμου στις οποίες έχουμε προσφορά καικαθαγιασμό Τιμίων Δώρων Τα Δώρα είναι καθαγιασμένα προηγιασμένααπό άλλη Λειτουργία που τελέσθηκε σε άλλη ημέρα Τα προηγιασμέναδώρα προτίθενται κατά την λειτουργία των Προηγιασμένων για να κοι-νωνήσουν απ᾿ αυτά και να αγιασθούν οι πιστοί Με άλλα λόγια η λει-τουργία των προηγιασμένων είναι μετάληψη κοινωνία

Η Θεία Λειτουργία κατά την περίοδο της Μ Τεσσαρακοστής τελούντανμόνον κατά τα Σάββατα και τις Κυριακές Παλαιό έθιμο επικυρωμένο απόεκκλησιαστικούς κανόνες απαγόρευε την τέλεση της θείας λειτουργίαςκατά τις ημέρες της εβδομάδος γιατί αυτές ήσαν ημέρες νηστείας και πέν-θους Η τέλεση της Θείας Λειτουργίας ήταν κάτι το ασυμβίβαστο προςτον χαρακτήρα των ημερών αυτών Η Λειτουργία είναι πασχάλιο μυστή-ριο που έχει έντονο τον πανηγυρικό τον χαρμόσυνο τον επινίκιο χαρα-κτήρα Αυτό όμως γεννούσε ένα πρόβλημα Οι χριστιανοί έπρεπε νακοινωνήσουν δυο φορές τουλάχιστον ακόμη κατά την εβδομάδα το λιγό-τερο δηλαδή κατά τις ενδιάμεσες ημέρες την Τετάρτη και την Παρασκευήπου μνημονεύει και ο Μέγας Βασίλειος Η λύση ήδη υπήρχε Οι πιστοί θακοινωνούσαν από Προηγιασμένα Άγια Οι ημέρες αυτές ήσαν ημέρες νη-στείας Νηστεία την εποχή εκείνη σήμαινε πλήρη αποχή τροφής μέχρι τηνδύση του ηλίου Η κοινωνία λοιπόν θα έπρεπε να κατακλείσει την νη-στεία να γίνει δηλαδή μετά την ακολουθία του εσπερινού

Στο σημείο αυτό συνδέεται η ιστορία με την σημερινή πράξη Η Λει-τουργία των Προηγιασμένων είναι σήμερα ακολουθία εσπερινού στηνοποία προστίθεται η παράθεση των δώρων οι προπαρασκευαστικές ευχέςἡ θεία κοινωνία και η ευχαριστία ύστερα από αυτήν Η διαμόρφωσή τηςμέσα στο όλο πλαίσιο της Τεσσαρακοστής της έδωσε ένα έντονο laquoπεν-θηρόraquo κατά τον Θεόδωρο Στουδίτη χαρακτήρα (Ερμηνεία της Θείας Λει-τουργίας των Προηγιασμένων) Με τον εσπερινό συμπλέκονται τροπάριακατανυκτικά οι ιερείς φέρουν πένθιμα άμφια η αγία τράπεζα και τατίμια δώρα είναι σκεπασμένα με μαύρα καλύμματα οι ευχές είναι γεμάτεςταπείνωση και συντριβή laquoΜυστικωτέρα εις παν η τελετή γίνεταιraquo κατάτον ίδιο Πατέρα

Καιρός να ρίξουμε μια ματιά σ᾿ αυτήν την ίδια την Λειτουργία τωνΠροηγιασμένων στη μορφή που ύστερα από μακρά εξέλιξη αποκρυσταλ-λώθηκε και κατά την οποία τελείται σήμερα στους ναούς μας Ήδη επι-σημάναμε τα δυο λειτουργικά στοιχεία που την συνθέτουν τηνακολουθία του Εσπερινού και την Θεία Κοινωνία Το πρώτο μέρος τηςαποτελεί ο συνήθης εσπερινός της Τεσσαρακοστής με μικρές μόνο τροπο-ποιήσεις

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

23

Ο ιερεύς κατά την ψαλμωδία της Θrsquo ώρας εν-δύεται την ιερατική του στολή και θυμιά Ηέναρξη γίνεται με το laquoΕυλογημένη η βασιλείαhellipraquoκατά τον τύπο της Θείας Λειτουργίας Ανα-γινώσκεται ο προοιμιακός (103ος) δηλαδή ψαλμόςπου περιγράφει το δημιουργικό έργο του ΘεούlaquoEυλόγει η ψυχή μου τον Κύριονmiddot Κύριε ο Θεόςμου εμεγαλύνθης σφόδραhellipraquo Είναι το προοίμιοτου εσπερινού αλλά και όλης της ακολουθίας τουνυχθημέρου που αρχίζει ως γνωστό από το από-γευμα πρώτο μέρος του εικοσιτετραώρου θεωρεί-ται η νύκτα Ύστερα ο διάκονος ή εν απουσία τουο ιερέας θέτει στο στόμα των πιστών τα αιτήματατης προσευχής laquoΕν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμενraquoτα ειρηνικά Ακολουθεί η ανάγνωση του ΙΗrsquo κα-θίσματος του Ψαλτηρίου laquoΠρος Κύριον εν τωθλίβεσθαί με εκέκραξα και εισήκουσέ μουhellipraquo(Ψαλμοί 119-133) Είναι το τμήμα του Ψαλτηρίουπου έχει καθορισθεί να αναγινώσκεται κατά τουςεσπερινούς της Τεσσαρακοστής

Ο ιερεύς εν τω μεταξύ ετοιμάζει στην Πρόθεσητα Προηγιασμένα -από την Λειτουργία του προ-ηγουμένου Σαββάτου ή της Κυριακής- ΤίμιαΔώρα Αποθέτει τον Άγιο Άρτο στο Δισκάριο κάνειτην ένωση του οίνου και του ύδατος στο ΆγιοΠοτήριο και τα καλύπτει Ο εσπερινός συνεχίζεταιμε την ψαλμωδία των ψαλμών του λυχνικού καιτων κατανυκτικών τροπαρίων των εκάστοτε ημε-ρών που περιλαμβάνονται στους τελευταίους στί-χους των ψαλμών αυτών και γίνεται ἡ είσοδοςΔιαβάζονται δυο αναγνώσματα από την ΠαλαιάΔιαθήκη ένα από την Γένεση και ένα από το βι-βλίο των Παροιμιών Θα σταθούμε για λίγο στηνκατανυκτική ψαλμωδία του laquoΚατευθυνθήτωraquoτου δευτέρου στίχου του 140ου ψαλμού Ψάλλεταιμετά από τα αναγνώσματα έξι φορές από τονιερέα και τους χορούς ενώ ο ιερέας θυμιά τηνΑγία Τράπεζα

laquoΚατευθυνθήτω η προσευχή μουως θυμίαμα ενώπιόν σου

έπαρσις των χειρών μου θυσία εσπερινήraquoΚατόπιν γίνεται η εκτενής δέηση υπέρ των τά-

ξεων των μελών της Εκκλησίας των Κατηχουμέ-νων των ετοιμαζομένων για το άγιο Βάπτισμαlaquoτων προς το φώτισμα ευτρεπιζομένωνraquo και τωνπιστών Και μετά την απόλυση των Κατηχουμέ-νων έρχεται το δεύτερο μέρος η κοινωνία των μυ-στηρίων

Την μεταφορά των Προηγιασμένων Δώρων απότην Πρόθεση στο Θυσιαστήριο που γίνεται μεάκρα κατάνυξη ενώ οι πιστοί προσπίπτουν laquoμέ-χρις εδάφουςraquo συνοδεύει η ψαλμωδία του αρχαίουύμνου laquoΝυν αι δυνάμειςraquo

laquoΝῦν αἱ δυνάμεις τῶν οὐρανῶν σύν ἡμῖνἀοράτως λατρεύουσιν ἰδού γάρ εἰσπορεύεται ὁ

βασιλεύς τῆς δόξης Ἰδού θυσία μυστικήτετελειωμένη δορυφορεῖται Πίστει καί πόθῳ

προσέλθωμεν ἵνα μέτοχοι ζωῆς αἰωνίουγενόμεθα Ἀλληλούϊαraquo

Η προπαρασκευή για την Θεία Κοινωνία περι-λαμβάνει κυρίως την Κυριακή προσευχή (Πάτερημών) ακολουθεί η Κοινωνία και μετά από αυτήνη ευχαριστία Και η Λειτουργία κλείνει με την κα-τανυκτική οπισθάμβωνο ευχή Είναι δέηση πουσυνδέει την τέλεση της κατανυκτικής αυτής Λει-τουργίας προς την περίοδο των Νηστειών Ο πνευ-ματικός αγώνας της Τεσσαρακοστής είναισκληρός αλλά και η νίκη κατά των αοράτων εχ-θρών είναι βεβαία για τους αγωνιζομένους τονκαλόν αγώνα Η Ανάσταση δεν είναι μακράν Αςτην διαβάσουμε προσεκτικά Είναι από τα ωραι-ότερα εκκλησιαστικά κείμενα

laquoΔέσποτα παντοκράτορ ὁ πᾶσαν τήν κτίσιν ἐνσοφίᾳ δημιουργήσας ὁ διά τήν ἄφατόν σουπρόνοιαν καί πολλήν ἀγαθότητα ἀγαγών ἡμᾶς εἰςτά πανσέπτους ἡμέρας ταύτας πρός καθαρισμόνψυχῶν καί σωμάτων πρός ἐγκράτειαν παθῶνπρός ἐλπίδα ἀναστάσεως ὁ διά τεσσαράκονταἡμερῶν πλάκας χειρίσας τά θεοχάρακτα γράμματατῷ θεράποντί σου Μωσεῖ παράσχου καί ἡμῖνἀγαθέ τόν ἀγῶνα τόν καλόν ἀγωνίσασθαι τόνδρόμον τῆς νηστείας ἐκτελέσαι τήν πίστινἀδιαίρετον τηρῆσαι τάς κεφαλάς τῶν ἀοράτωνδρακόντων συνθλάσαι νικητάς τε τῆς ἁμαρτίαςἀναφανῆναι καί ἀκατακρίτως φθάσαιπροσκυνῆσαι καί τήν ἁγίαν ἀνάστασινraquo

Η Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων είναιμία από τις ωραιότερες και κατανυκτικότερες ακο-λουθίες της Εκκλησίας μας Αλλά συγχρόνως καιμία διαρκής πρόσκληση για την συχνή κοινωνίατων θείων μυστηρίων Μια φωνή από τα βάθητων αιώνων από την αρχαία ζωντανή παράδοσητης Εκκλησίας Φωνή που λέγει ότι ο πιστός δενμπορεί να ζει την ζωή του Χριστού αν δεν ανανε-ώνει διαρκώς την ένωσή του με την πηγή τηςζωής το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου Διότι οΧριστός είναι laquoη ζωή ημώνraquo (Κολοσ 3 4)

ΟΙ

24

ΟΙ

ΚΟ

ΙΣταγόνες

Πίστεως

24

Ι Σ Τ Ο Ρ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Αγγελος πρωτοστάτης οὐρανόθεν ἐπέμφθη εἰπεῖντῇ Θεοτόκῳ τὸ Χαῖρεmiddot καὶ σὺν τῇ ἀσωμάτῳ

φωνῇ σωματούμενόν σε θεωρῶν Κύριε ἐξίστατο καὶἵστατο κραυγάζων πρὸς Αὐτὴν τοιαῦτα

Ο αρχάγγελος Γαβριήλ έρ-χεται και φέρνει το θεϊκό

μήνυμα το laquoχαῖρεraquoστη Θεοτόκο

Αρχάγγελος Γαβριήλ

Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Βλέπουσα ἡ Ἁγία ἑαυτήν ἐν ἁγνείᾳ φησὶ τῷ Γα-βριὴλ θαρσαλέωςmiddot τὸ παράδοξόν σου τῆς φωνῆς

δυσπαράδεκτόν μου τῇ ψυχῇ φαίνεταιmiddot ἀσπόρου γὰρσυλλήψεως τὴν κύησιν πὼς λέγεις κράζων

Η Θεοτόκος απορείγια τον παράδοξο τρόπο

της συλλήψεως Ἀλληλούια

Γνῶσιν ἄγνωστον γνῶναι ἡ Παρθένος ζητοῦσαἐβόησε πρὸς τὸν λειτουργοῦνταmiddot ἐκ λαγόνων

ἁγνῶν υἷον πῶς ἔσται τεχθῆναι δυνατόνλέξον μοι Πρὸς ἥν ἐκεῖνος ἔφησεν ἐν φόβῳπλὴν κραυγάζων οὕτω

Ο Γαβριήλ της εξηγεί τηναπόρρητη βουλή του Θεού

ΑρχάγγελοςΓαβριήλ

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Δύναμις τοῦ Ὑψίστου ἐπεσκίασε τότε πρὸς σύλ-ληψιν τῇ Ἀπειρογάμῳmiddot καὶ τὴν εὔκαρπον ταύτης

νηδύν ὡς ἀγρὸν ὑπέδειξεν ἡδὺν ἅπασι τοῖς θέλουσιθερίζειν σωτηρίαν ἐν τῷ ψάλλειν οὕτως

Η δύναμη του Θεούεπισκιάζει την Παρθένο

και συλλαμβάνειτον Υιό του Θεού

Ἀλληλούια

Εχουσα θεοδόχον ἡ Παρθένος τὴν μήτραν ἀνέ-δραμε πρὸς τὴν Ἐλισάβετ Τὸ δὲ βρέφος ἐκείνης

εὐθὺς ἐπιγνόν τὸν ταύτης ἀσπασμὸν ἔχαιρε καὶἅλμασιν ὡς ἄσμασιν ἐβόα πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η Θεοτόκος επισκέπτεταιτη συγγενή της Ελισάβετ

η οποία κυοφορεί τον Πρό-δρομο και ανταλλάσσουν

προφητικούς λόγους

Ιωάννηςο Βαπτιστής(ως έμβρυο)

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ζάλην ἔνδοθεν ἔχων λογισμῶν ἀμφιβόλων ὁ σώ-φρων Ἰωσὴφ ἐταράχθηmiddot πρὸς τὴν ἄγαμόν σὲ θε-

ωρῶν καὶ κλεψίγαμον ὑπονοῶν Ἄμεμπτεmiddot μαθὼν δέσου τὴν σύλληψιν ἐκ Πνεύματος Ἁγίου ἔφη

Ο Ιωσήφ μνηστήρας τηςΠαρθένου αμφιβάλλειαλλά ενημερώνεται από

τον άγγελο για το μυστή-ριο της συλλήψεως

Ἀλληλούια

Ηκουσαν oἱ ποιμένες τῶν Ἀγγέλων ὑμνούντων τὴνἔνσαρκον Χριστοῦ παρουσίανmiddot καὶ δραμόντες ὡς

πρὸς ποιμένα θεωροῦσι τοῦτον ὡς ἀμνὸν ἄμωμον ἐνγαστρὶ τῆς Μαρίας βοσκηθένταἥν ὑμνοῦντες εἶπον

Ο Χριστός γεννιέται και οιποιμένες έρχονται και Τον

προσκυνούν οι ποιμένες Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Θεοδρόμον ἀστέρα θεωρήσαντες Μάγοι τῇ τού-του ἠκολούθησαν αἴγλῃmiddot καὶ ὡς λύχνον κρα-

τοῦντες αὐτόν διrsquo αὐτοῦ ἠρεύνων κραταιὸν Ἄνακτακαὶ φθάσαντες τὸν ἄφθαστονἐχάρησαν αὐτῷ βοῶντες

Το αστέρι δείχνειτον δρόμο στους μάγους

της Ανατολής Ἀλληλούια

Ιδον παῖδες Χαλδαίων ἐν χερσὶ τῆς Παρθένου τὸνπλάσαντα χειρὶ τοὺς ἀνθρώπουςmiddot καὶ Δεσπότην

νοοῦντες αὐτόν εἰ καὶ δούλου μορφὴν ἔλαβενἔσπευσαν τοῖς δώροις θεραπεῦσαικαὶ βοῆσαι τῇ Εὐλογημένῃ

Η προσκύνηση των μάγων οι Μάγοι Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Κήρυκες θεοφόροι γεγονότες οἱ Μάγοι ὑπέστρε-ψαν εἰς τὴν Βαβυλῶνα ἐκτελέσαντές σου τὸν

χρησμόν καὶ κηρύξαντές σε τὸν Χριστὸν ἅπασινἀφέντες τὸν Ἡρώδην ὡς ληρώδη μὴ εἰδότα ψάλλειν

Οι μάγοι(θεοφόροι κήρυκες)

επιστρέφουν από άλλοδρόμο στη Βαβυλώνα

Ἀλληλούια

Λάμψας ἐν τῇ Αἰγύπτῳ φωτισμὸν ἀληθείας ἐδίω-ξας τοῦ ψεύδους τὸ σκότοςmiddot τὰ γὰρ εἴδωλα ταύ-

της Σωτήρ μὴ ἐνέγκαντά σου τὴν ἰσχὺν πέπτωκεν οἱτούτων δὲ ῥυσθέντες ἐβόων πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η φυγή στην Αίγυπτοοι πιστοί που σώθηκαν

από τα είδωλα

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Μέλλοντος Συμεῶνος τοῦ παρόντος αἰῶνος μεθί-στασθαι τοῦ ἀπατεῶνος ἐπεδόθης ὡς βρέφος

αὐτῷ ἀλλrsquo ἐγνώσθης τούτω καὶ Θεὸς τέλειοςmiddot διόπερἐξεπλάγη σου τὴν ἄρρητον σοφίαν κράζων

Ο Συμεών δέχεταιστην αγκάλη του

ως βρέφος τον Χριστό Ἀλληλούια

ΤΟ

Υ Α

ΚΑ

ΘΙ

ΣΤ

ΟΥ

Υ

ΜΝ

ΟΥ

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

25

Δ Ο Γ Μ Α Τ Ι Κ Ο - Θ Ε Ο Λ Ο Γ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Nέαν ἔδειξε κτίσιν ἐμφανίσας ὁ Κτίστης ἡμῖν τοῖςὑπrsquo αὐτοῦ γενομένοιςmiddot ἐξ ἀσπόρου βλαστήσας

γαστρός καὶ φυλάξας ταύτην ὥσπερ ἦν ἄφθορον ἵνατὸ θαῦμα βλέποντες ὑμνήσωμεν αὐτὴν βοῶντες

Ο Λόγος του Θεούμε την σάρκωσή Τουδημιουργεί νέα κτίσηη οποία τον δοξολογεί

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ξένον τόκον ἰδόντες ξενωθῶμεν τοῦ κόσμου τὸννοῦν εἰς οὐρανὸν μεταθέντεςmiddot διὰ τοῦτο γὰρ ὁ

ὑψηλὸς Θεός ἐπὶ γῆς ἐφάνη ταπεινὸς ἄνθρωποςmiddot βου-λόμενος ἑλκύσαι πρὸς τὸ ὕψος τοὺς αὐτῷ βοώντας

Ο παράξενος -laquoὁ ξένοςraquo -τόκος προτρέπειτους ανθρώπους

να αποξενωθούν από τονκόσμο και να υψώσουν ο νου τους στον ουρανό

Ἀλληλούια

Ολως ἦν ἐν τοῖς κάτω καὶ τῶν ἄνω οὐδόλως ἀπῆν ὁἀπερίγραπτος Λόγοςmiddot συγκατάβασις γὰρ θεϊκή

οὐ μετάβασις τοπικὴ γέγονε καὶ τόκος ἐκ Παρθένουθεολήπτου ἀκουούσης ταῦτα

Όλος ήταν στην γη ο δοξο-λογούμενος Λόγος αλλάκαι από τον ουρανό δεν

απουσίαζε

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Πᾶσα φύσις Ἀγγέλων κατεπλάγη τὸ μέγα τῆς σῆςἐνανθρωπήσεως ἔργονmiddot τὸν ἀπρόσιτον γὰρ ὡς

Θεόν ἐθεώρει πᾶσι προσιτὸν ἄνθρωπον ἡμῖν μὲνσυνδιάγοντα ἀκούοντα δὲ παρὰ πάντων οὕτως

Οι άγγελοι θαύμασαν τοέργο της ενανθρώπησης τουΘεού και την κοινωνία του

με τους ανθρώπους

Ἀλληλούια

Ρήτορας πολυφθόγγους ὡς ἰχθύας ἀφώνουςὁρῶμεν ἐπὶ σοὶ Θεοτόκεmiddot ἀποροῦσι γὰρ λέγειν τὸ

πῶς καὶ Παρθένος μένεις καὶ τεκεῖν ἴσχυσαςmiddot ἡμεῖςδὲ τὸ μυστήριον θαυμάζοντες πιστῶς βοῶμεν

Οι σοφοί του κόσμουμένουν άφωνοιμη μπορώντας

νά εξηγήσουν το μυστήριοτης γεννήσεως

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Σῶσαι θέλων τὸν κόσμον ὁ τῶν ὅλων κοσμήτωρπρὸς τοῦτον αὐτεπάγγελτος ἦλθεmiddot καὶ ποιμὴν

ὑπάρχων ὡς Θεός διrsquo ἡμᾶς ἐφάνη καθrsquo ἡμᾶς ἄνθρω-ποςmiddot ὁμοίῳ γὰρ τὸ ὅμοιον καλέσας ὡς Θεὸς ἀκούει

Ο Ποιμένας-Θεός γίνεταιπρόβατο-άνθρωπος για να

σώσει τον κόσμο Ἀλληλούια

Τεῖχος εἶ τῶν παρθένων Θεοτόκε Παρθένε καὶπάντων τῶν εἰς σὲ προστρεχόντων Ὁ γὰρ τοῦ

οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς κατεσκεύασέ σε ποιητήςἌχραντε οἰκήσας ἐν τῇ μήτρᾳ σου καὶ πάντας σοιπροσφωνεῖν διδάξας

Η Παρθένος γίνεται τείχοςπου προστατεύει όλους

τους πιστούς οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Υμνος ἅπας ἡττᾶται συνεκτείνεσθαι σπεύδων τῷπλήθει τῶν πολλῶν οἰκτιρμῶν σουmiddot ἰσαρίθμους

γὰρ τῇ ψάμμῳ ὠδάς ἂν προσφέρωμέν σοι Βασιλεῦἅγιε οὐδὲν τελοῦμεν ἄξιον ὧν δέδωκας ἡμῖν τοῖς σοὶβοῶσιν

Κανένας ύμνος δεν επαρκείγια να υμνηθεί ο Σαρκωθείς

Βασιλέας Ἀλληλούια

Φωτοδόχον λαμπάδα τοῖς ἐν σκότει φανεῖσανὁρῶμεν τὴν ἁγίαν Παρθένονmiddot τὸ γὰρ ἄυλον

ἅπτουσα φῶς ὁδηγεῖ πρὸς γνῶσιν θεϊκὴν ἅπανταςαὐγῇ τὸν νοῦν φωτίζουσα κραυγῇ δὲ τιμωμένη ταῦτα

Η Θεοτόκος είναι η λαμ-πάδα που καθοδηγεί τους

πιστούς στη Θεογνωσία οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Χάριν δοῦναι θελήσας ὀφλημάτων ἀρχαίων ὁ πάν-των χρεωλύτης ἀνθρώπων ἐπεδήμησε διrsquoἑαυτοῦ

πρὸς τοὺς ἀποδήμους τῆς αὐτοῦ Χάριτοςmiddot καὶ σχίσαςτὸ χειρόγραφον ἀκούει παρὰ πάντων οὕτως

Ο Χριστός ήρθε στο κόσμογια να του δώσει χάρη Ἀλληλούια

Ψάλλοντές σου τὸν τόκον ἀνυμνοῦμέν σε πάντεςὡς ἔμψυχον ναόν Θεοτόκε Ἐν τῇ σῇ γὰρ οὶκή-

σας γαστρί ὁ συνέχων πάντα τῇ χειρὶ Κύριος ἡγία-σεν ἐδόξασεν ἐδίδαξε βοᾶν σοὶ πάντας

Η Θεοτόκος είναι έμψυχοςναός στον οποίο

δοξάζεται ο Χριστός οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Ωπανύμνητε Μῆτερ ἡ τεκοῦσα τὸν πάντων ἁγίωνἁγιώτατον Λόγονmiddot δεξαμένη γὰρ τὴν νῦν προ-

σφοράν ἀπὸ πάσης ῥῦσαι συμφορᾶς ἅπαντας καὶτῆς μελλούσης λύτρωσαι κολάσεως τοὺς σοὶ βοῶντας

Ύμνος και ικεσίαπρος την Παρθένο Ἀλληλούια

Σταγόνες

Πίστεως

26

Το να βελτιώνεσαισημαίνει να αλλά-ζεις Το να είσαιτέλειος σημαίνει νααλλάζεις συχνά

Winston Churchill (Πρωθυ-πουργός Μ Βρετανίας 1874-

1965)

Στις προσευχές μαςσυνήθως ζητάμε νrsquoαλλάξουν οι περι-στάσεις και ποτέ νrsquoαλλάξουμε εμείς οιίδιοι

Ανώνυμος

Ο καθένας ονει-ρεύεται να αλλάξειτον κόσμο αλλάκανένας δεν έχεισκοπό νrsquo αλλάξειτον εαυτό του Leo Tolstoy (Ρώσος συγγραφέ-

ας 1828-1910)

Η αρετή της νεό-τητας είναι εφόδιοτων γηρατειών

Μέγας Βασίλειος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

27

Ζ ούσε την τρέλα της νεότητός του μεμοτοσυκλέτα πολλών κυβικών καιαπό ταχύτητα μέγιστη 150 χιλιόμε-τρα ανά ώρα πού ήταν ρυθμισμένη μετάαπό μεταποίηση της μηχανής έφτασε νατρέχει με 230 χιλιόμετρα ανά ώραΕπιδιδόταν δε και σε αυτοσχέδιους συ-ναγωνισμούς με άλλους παρομοίους τουμε μεγάλα χρηματικά στοιχήματα 400 και500 χιλιάδες δραχμέςΌμως ένα απόγευμα στους ειδικούςδρόμους πού επέλεγαν να τρέξουν (αυτούςπου υποτίθεται είναι χωρίς μεγάλη κυκλο-φορία αυτοκινήτων) κατά την ώρα ενόςαυτοσχέδιου συναγωνισμού παρά τηνπροσπάθειά του να αποφύγει ένα αυτοκί-νητο έγινε σφοδρή σύγκρουση και πετά-χτηκε 10 μέτρα μακριά μέσα σε έναχαντάκι έξω από το δρόμοΗ μοτοσικλέτα βεβαίως διαλύθηκε και οίδιος υπέστη θανάσιμα τραύματα Τον πε-ρισυνέλεξαν και τον μετέφεραν στο νοσο-κομείο Μετά από την επιβεβαίωση τωνιατρών τον οδήγησαν κατευθείαν στο νε-κροτομείο όπου ένας νοσοκόμος ndash νεκρο-τόμος ανέλαβε να τον πλύνει και νατακτοποιήσει τα εγχυμένα σπλάχνα τουπροκειμένου να τον παραλάβει το γραφείοτελετών πού είχαν στείλει οι συγγενείςτουΕίχαν περάσει περίπου 8 ώρες από τοσυμβάν Εκείνη την στιγμή ανοίγει ταμάτια του σηκώνεται και κάθεται στομαρμάρινο τραπέζι του νεκροτομείου Ονοσοκόμος έντρομος βάζει τις φωνές καιαρχίζει να τρέχει προς την έξοδο πανικό-βλητοςΑμέσως καταφθάνουν οι ιατροί τον πα-ραλαμβάνουν και τον οδηγούν στο χει-ρουργείο όπου μετά από τις απαιτούμενεςπροσπάθειες laquoσυναρμολόγησηςraquo άρχισενα παρουσιάζει σημεία βελτίωσηςΠαρέμεινε αρκετό χρονικό διάστημαέως ότου θεραπεύτηκε πλήρως και εξήλθεαπό το νοσοκομείο υγιής Στη συνέχεια γιαάγνωστους λόγους εξεδήλωσε την επιθυ-μία να γίνει μοναχόςΟ ίδιος διηγείταιhellip όταν μετά την σύγ-κρουση τραυματίστηκα θανάσιμα (κατάτην δήλωση των ιατρών) ένοιωσα ότιβγήκα από το σώμα μου και αιωρούμενος

πέρασα κατά περίεργο τρόπο ανάμεσααπό μία κολόνα της ΔΕΗ χωρίς να συγ-κρουστώ μαζί τηςΣτη συνέχεια βρέθηκα σε ένα περιβάλ-λον με μισοσκόταδο και τελείως κενόΈνοιωθα πανάλαφρος σαν πούπουλο νααιωρούμαι σrsquo αυτό το κενό και πολύ πε-ρίεργος για το πού βρισκόμουν και τι μουείχε συμβείΕνώ περιπλανιόμουνα για αρκετόχρόνο άρχισα να διακρίνω μία φωτεινήγυναικεία μορφή να με πλησιάζει μέσα σrsquoένα ολόφωτο λευκό νέφος Όταν πλησίασεαρκετά διέκρινα ότι είχε μία υπερκόσμιαγλυκιά έκφρασηΑμέσως την συνέκρινα με τις αγιογρα-φίες πού είχα δει στους ιερούς ναούς ότανμε πήγαινε μικρό παιδί η μητέρα μου καισυμπέρανα ότι ήταν η μορφή της Ύπερα-γίας Θεοτόκου ldquohellipήρθα για τα δάκρυα τηςμάνας σουhellip εσύ θα ζήσεις θα ζήσεις καιθα Μας υπηρέτησηςhelliprdquo μού είπε με γλυκόκαι ειρηνικό ύφος και σιγά σιγά άρχισε ναχάνεταιΜετά από αυτό όλα σαν να έσβησανένοιωσα να διαλύομαι και μία δύναμη ναμε απορροφά με ορμή και να με κατευθύ-νει κάπουΑμέσως ένοιωσα σαν να ξύπνησα απόλήθαργο Βρέθηκα γυμνός με ένα πολυ-τραυματισμένο σώμα στο μαρμάρινο τρα-πέζι του νεκροτομείου ενώ ταυτόχροναάκουγα κάτι (σαν ουρλιαχτά) από έναν άν-θρωπο καθώς απομακρυνόταν τρέχονταςπρος την πόρταhellipΟ νέος αυτός μετά την πλήρη θεραπείατου ήλθε στο Άγιον Όρος σε κάποια Μονήόπου συνάντησε τον ηγούμενο και αφούτου διηγήθηκε το περιστατικό του ατυχή-ματός του εξεδήλωσε την επιθυμία να γίνειμοναχόςΠράγματι εκεί ο γέροντας μετά την απα-ραίτητη δοκιμασία τον έκειρε μοναχό καιτου έδωσε το πατερικό όνομα laquoΣωφρό-νιοςraquoΣήμερα είναι ένας ευλαβής μοναχός οοποίος δεν έπαυσε ποτέ να διηγείται τηνπαράξενη συνάμα και ψυχωφελή αυτήιστορία της ζωής του Στη συνέχεια αναχώ-ρησε για ένα ησυχαστήριο στην ιδιαίτερηπατρίδα του

Σταγόνες

Πίστεως

28

Η 25η Μαρτίου

Τέτοιαν ημέρα διάλεξενη σπλαχνική Μαρίανα ειπεί στον Κύριο του Παντόςπου τ άψυχα εμψυχώνει laquoΚοίτα στη γη τους Χριστια-νούς που μ άπειρη λατρείαεμέ γιορτάζουν σήμερα πόσησκλαβιά πλακώνειraquoΚαι πνεύμα θείο χύθηκε μεμιάςεις την Αγίαψυχή του ενδόξου Γερμανούπου ατρόμητος απλώνειτο ξακουστό το Λάβαρο κι απότην εκκλησίαπρώτος προβαίνει αγωνιστήςκαι πρώτος ξεσπαθώνειΦεύγουν απrsquo όλες τις μεριέςοι Τούρκοι τρομαγμένοι ενώ προφέρει ο Γερμανόςκι ηχολογούν οι άλλοιτον όρκο πrsquo όλην έσειε βαθιάτην οικουμένηΜέρα γλυκιά μέρα λαμπρήμέρα χαριτωμένη Κάθε φορά που η λάμψη σουστην εκκλησιά προβάλλει πάντα με δάφνη ελεύθερη θατην ιδείς σπαρμένηΓεώργιος Μαρτιννέλης

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ

ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ ΟΘΩΝΑ

Όταν ήρθε ως βασιλεύς στην Ελλάδα ό δε-καεπταετής ακόμη Όθων συνοδευόμενοςαπό τρεις Βαυαρούς αντιβασιλείς πού θα κυ-βερ νούσαν ως την ενηλικίωση του πολλοίΈλλη νες χαιρέτισαν με ενθουσιασμό τηνάφιξη του Μεταξύ αυτών και ό αγωνιστής τηςΕλληνικής Επαναστάσεως Ιωάννης Μακρυ-γιάννης Γρή γορα όμως διαψεύστηκαν οι ελ-πίδες του γνή σιου αυτού Έλληνα από τηντακτική πού ακολούθησε ή Αντιβασιλεία απέ-ναντι στους αγωνιστές Ό στρατός κύριο κέν-τρο της βαυαροκρατίας μεταβλήθηκε σετακτικός Στα τέλη του 1834 είχαν ενταχθεί σ᾽αυτόν 5000 περίπου Βαυαροί και ελάχιστοιΈλληνες ενώ απορρί φθηκαν με την πρόφασηότι ήταν υπεράριθμοι οι 10000 Έλληνες πούμέχρι τότε αποτε λούσαν τα στρατιωτικά σώ-ματα πού κατήγαγαν εκπλη κτικούς θριάμ-βους κατά των Τούρκων και των Αιγυπτίων

Οι αγωνιστές αυτοί στερούμενοι τακτικούεπαγγέλματος κατάντησαν ζητιάνοι ή και λη -στές Ό Μακρυγιάννης εκλεγμένος τότε δη-μο τικός σύμβουλος του Δήμου Αθηναίωναπευθύνει στον βασιλέα μια επιστολή πούφα νερώνει την ανιδιοτέλεια και το ψυχικότου με γαλείο Δεν διστάζει όχι μόνο να ασκή-σει αυστηρή κριτική στην Αντιβασιλεία αλλάκαι να παρακαλέσει να κοπεί ό μισθός τουόλος και να δοθεί σε δυστυχείς συναγωνι-στές του Λόγος με καταφανείς τις προεκτά-σεις στο παρόν

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

29

Βασιλεύ

Ως ένας και εγώ αγωνιστής εις τα περασμένα δεινά της πατρίδος μου έγνώρισα εις πολλά

μέρη ανδρείους στρατιωτικούς και τιμίους πολίτας όπου έθυσίαζον και την κατάστασίν τους

και την ιδίαν ζωήν τους με μεγάλην εύχαρίστησιν διά να ιδούν μίαν ήμέραν την πατρίδα τους

έλευθέραν Πολλοί από αυτούς έσκοτώθηκαν είς τόν πόλεμονrsquo άλλοι έμειναν αιχμάλωτοι και

άλλοι έπληγώθηκαν και τώρα μετά την έλευθέρωσιν της πατρίδος τούς βλέπω να περιπα-

τούν είς τούς δρόμους γυμνοί και ξυπόλυτοι βλέπω χήρας και ορφανά να ζητούν έλεος διά

να πα ρηγορήσουν την πείναν τους και με τα δάκρυα εις τα μάτια να περιφέρωνταί και να

προξενούν έντροπήν εις την άχάριστον πατρίδα διά την οποίαν έχασαν τούς άνδρας των

έχασαν τούς γονείς των Εκείνοι όπού τούς γνωρίζουν και ημπορούν να πληροφορήσουν την

Κυβέρνησιν κρύπτουν την άλήθειαν και φροντίζουν μόνον να δώσουν τας ανταμοιβάς είς

τούς δούλους και κόλακας των είς ανθρώπους αναξίους εις τούς οποίους ή πατρίς δέν γνω-

ρίζει κανένα χρέος Είς μέν τούς καλούς και δυστυχείς αγωνιστάς λέγουν ότι ή πατρίς είναι

πτωχή είς δέ τούς κόλακας των την αποδεικνύουν πλουσίαν Έάν είναι πτωχή καθώς και

είναι βέβαια έπρεπε να είναι πτωχή είς όλους και όχι μόνον διά εκείνους όπού έδοκίμασαν

τόσους αγώνας και ήλθαν είς έλεεινήν κατάστασίν διά την έλευθερίαν της Ή τοιαύτη αδικία

κάμνει σήμερον πολλούς Έλληνας να αγανακτούν εναντίον της πατρίδος και να βλέπουν ό

ένας τόν άλλον ως έχθρόν χειρότερον από τόν Τούρκον

Εγώ όμως Υψηλή Αντιβασιλεία δέν είμαι άδικος αλλά ως ευαίσθητος είς την δυστυχίαν

τόσων αγωνιστών παρακινούμαι να φανερώσω την άδικίαν πρός την κυβέρνησιν μου την

οποίαν μετά Θεόν σέβομαι και τιμώ και αγαπώ καθώς χρεωστεί να κάμνη κάθε άνθρωπος

άφωσιωμένος είς την πατρίδα του lsquoΆν ή πατρίς μας είναι πτωχή διατί ημείς μερικοί Έλληνες

να παίρνωμεν από χίλιες δραχμές και κάτω τόν μήνα οι δέ συνάδελφοι μας να ψωμοζητούν

και να περιπατούν γυμνοί και ξυπόλυτοι Διά την τιμήν και ύπόληψιν και της πατρίδος και

τού Βασιλέως μου κρίνω δίκαιον να κόψωμεν ένα μέρος από τόν μισθόν μας διά να δοθή

και είς αυτούς τούς δυστυχείς Εγώ όταν έπληγώθην είς τούς Μύλους τού Ναυπλίου έλαβα

δώρον από την πατρίδα μου το όποιον είναι περίπου εκατόν πενήντα δραχμάς τόν μήναrdquo

τώρα λαμβάνω πολύ περισσότερον μηνιαίον μισθόν δηλαδή σχε δόν τριακόσιας έβδομήκοντα

δραχμάς Όθεν εγώ πρώτος παρακαλώ την Άντιβασιλείαν να διάταξη να κοπή αυτός ό μι-

σθός μου όλος έως ότου ή Κυβέρνησις να λάβη καιρόν να εύθετήση τα πράγματα και να τα

θεραπεύση κατά το καλύτερον και να με δοθούν πάλιν κατά μήνα αί lsquoκατόν πενήντα δραχμαί

έκείναι καθώς έξ αρχής μrsquo έκρινεν άξιον ή πατρίς μουrdquo ό δέ μισθός μου άς δοθή είς άλλους

δυστυχείς συναγωνιστάς μου των οποίων ή γύμνωσις και απελπισία μά την πατρίδα μου

και μά τόν Βασιλέα μου δέν μrsquo αφήνει να κοιμηθώ ήσύχως όλην την νύχτα Άν δέν είχα τόσην

φαμιλίαν άν δέν ήμουν ασθενής τόν περισσότερον καιρόν και άν δέν είχα ικανά χρέη δέν

ήθελα να δώσω και αυτό το ολίγον βάρος είς την πατρίδα μου

Δεν είναι αμφι βολία ότι όλοι οι Έλληνες έχουν καλά αισθήματα και μεγάλην αγάπην

είς τόν Βασιλέα μας επιθυμώ όμως να μή ύπάρχη κανένας όπού να νομίζη ότι έχει

δίκαια παράπονα είς την αθωό τητα του και είς την καλωσύνην του επιθυμώ να είναι

όλοι ευχαριστημένοι από την πατρίδα και να μή είναι είς άλλους πτωχή ή πατρίς και

είς άλλους πλουσίαrsquo αλλά να άνταμείψη όλους εκείνους όπού έπαθαν διά την έλευ-

θερίαν της Παρακαλώ με το ανήκον σέβας την Άντιβασι λείαν αφού διάταξη από

το παρόν την παύσιν τού μισθού μου να διάταξη να με δίδεται το παλαιόν της

πατρίδος σιτηρέσιονΈν Αθήναις τή 15 Δεκεμβρίου 1834

Ιωάννης Μακρυγιάννης

Επιστολή προς Βασιλέα (1834)(Εκ της εφημερίδος laquoΕθνικήraquo άρ 22 23121834)

Σταγόνες

Πίστεως

30

ldquoΟάνθρωπος ζητάει στον ουρανό τη χαράκαι την ευτυχία Ζητάει το αιώνιο μα-κριά απ΄ όλους κι απ΄ όλα ζητάει να

βρει τη χαρά στον Θεό Ο Θεός είναι μυστήριοΕίναι σιωπή είναι άπειρος είναι το παν Τηντάση της ψυχής για τον ουρανό την έχει όλος οκόσμος όλοι ζητάνε κάτι το ουράνιο Σ΄Αυτόνστρέφονται όλα τα όντα έστω και ασυνειδήτως

Σ΄ Αυτόν να στρέφετε διαρκώς το νου σαςΑγαπήστε την προσευχή την κουβέντα με τονΚύριο Το παν είναι η αγάπη ο έρωτας με τονΚύριο τον Νυμφίο Χριστό Γίνετε άξιοι της αγά-πης του Χριστού Για να μη ζείτε στο σκοτάδιγυρίστε το διακόπτη της προσευχής ώστε ναέλθει το Θείο φως στην ψυχή σας Στο βάθος τουείναι σας θα φανεί ο Χριστός Εκεί στο βάθοςείναι η Βασιλεία του Θεού ldquoΗ Βασιλεία τουΘεού εντός υμών εστίνrdquo

Η προσευχή γίνεται μόνο με το Άγιον ΠνεύμαΑυτό διδάσκει την ψυχή πώς να προσεύχεταιldquoΤο γάρ τι προσευξόμεθα καθ΄ό δεί ούκ οίδα-μεν αλλ΄αυτό το Πνεύμα υπερεντυγχάνει υπέρημών στεναγμοίς αλαλήτοιςrdquo Εμείς δεν χρειάζε-ται να κάνουμε καμιά προσπάθεια Ν΄απευθυνό-μαστε στον Θεό με ύφος ταπεινού δούλου μεφωνή παρακλητική και ικετευτική Τότε η προ-σευχή μας είναι ευάρεστη στο Θεό Να στεκόμα-στε με ευλάβεια ενώπιον του Εσταυρωμένου καινα λέμε ldquoΚύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν μεrdquoΑυτό τα λέει όλα Όταν κινηθεί για προσευχή ονους του ανθρώπου στο δευτερόλεπτο τουδευτερολέπτου έρχεται η Θεία χάρις Τότε ο άν-θρωπος γίνεται χαριτωμένος και βλέπει με άλλαμάτια τα πάντα Το παν είναι ν΄αγαπήσουμε τονΧριστό την προσευχή τη μελέτη Παίρνουμεένα εκατομμύριο και το κόβουμε κομματάκιαΤου ανθρώπου η προσπάθεια είναι το ένα εκα-τομμυριοστό

Πριν από την προσευχή η ψυχή πρέπει να προ-ετοιμάζεται με προσευχή Προσευχή για τηνπροσευχή Ακούστε τι εύχεται ο ιερέας μυστικάτην ώρα που διαβάζεται ο Απόστολος κατά τηνΘεία Λειτουργία

ldquoΈλαμψον εν ταις καρδίαις ημών φιλάνθρωπεΔέσποτα το της Σης Θεογνωσίας ακήρατον φωςκαι τους της διανοίας ημών διάνοιξον οφθαλ-μούς εις την των ευαγγελικών Σου κηρυγμάτωνκατανόησιν Ένθες ημίν τον των μακαρίων Σουεντολών φόβον ίνα τάς σαρκικάς επιθυμίαςπάσας καταπατήσαντες πνευματικήν πολιτείαν

μετέλθωμεν πάντα τα προς ευαρέστησιν τηνσην και φρονούντες και πράττοντες Συ γαρ οφωτισμός των ψυχών και των σωμάτων ημώνΧριστέ ο Θεός και Σοί την δόξαν αναπέμπομενσυν τω ανάρχω Σου Πατρί και τω παναγίω καιαγαθώ και ζωοποιώ Σου Πνεύματι νυν και αείκαι εις τους αιώνας των αιώνωνrdquo

Στην προσευχή μπαίνουμε χωρίς να τοκαταλάβουμε Χρειάζεται να βρεθούμε και σεκατάλληλο κλίμα Η αναστροφή με τον Χριστό ησυζήτηση η μελέτη η ψαλτική το καντηλάκιτο θυμίαμα γίνονται το κατάλληλο κλίμα ώστεόλα να γίνουν απλά ldquoεν απλότητι καρδίαςrdquo Δια-βάζοντας τις ψαλμωδίες τις ακολουθίες μεέρωτα χωρίς να το καταλάβουμε γινόμαστεάγιοι Ευφραινόμαστε με τα Θεία λόγια Αυτή ηευφροσύνη αυτή η χαρά είναι η δική μας προ-σπάθεια για να μπούμε εύκολα στην ατμό-σφαιρα της προσευχής η προθέρμανση όπωςλέμε Μπορούμε και να φέρνουμε στο νου μαςωραίες εικόνες από τοπία που είδαμε Αυτή ηπροσπάθεια είναι απαλή αναίμακτη Αλλά μηνξεχνάμε αυτό που είπε ο Κύριος ldquoΧωρίς εμού ούδύνασθε ποιείν ουδένrdquo

Ο ίδιος ο Κύριος θα μας διδάξει την προσευχήΔεν θα τη μάθουμε μόνοι μας ούτε άλλος κανείςθα μας τη μάθει Μη λέμε ldquoέκανα τόσες μετά-νοιες εξασφάλισα τώρα την χάριrdquo αλλά ναζητούμε να λάμψει εντός μας το ακήρατον φωςτης θείας γνώσεως και να ανοίξει τα πνευματικάμας μάτια για να κατανοήσουμε τα θεία Τουλόγια

Με τον τρόπο αυτό χωρίς να το καταλάβουμεαγαπάμε τον Θεό χωρίς σφιξίματα προσπάθειακι αγώνα Αυτά που είναι δύσκολα στους ανθρώ-πους για τον Θεό είναι πολύ εύκολα Τον Θεόθα Τον αγαπήσουμε ξαφνικά όταν η χάρις θαμας επισκιάσει

Αν αγαπήσουμε πολύ τον Χριστό η ευχή θα λέ-γεται μόνη της Ο Χριστός θα είναι συνεχώς στομυαλό μας και στην καρδιά μας

Οσίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

31

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ ΑΙΕΡΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΩΝ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

Π Α Σ Χ Α 20 Α Π Ρ Ι Λ Ι Ο Υ 2 0 1 4

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ 700rsquo πμ Ὄρθρος- Θεία Λειτουργία730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία430rsquo μμ Ἱερὸν Εὐχέλαιον730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου

ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου700rsquo μμ Ἀκολουθία τῶν Ἁγίων Παθῶν

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 830rsquo πμ Ἀκολουθία Μεγάλων Ὡρῶνamp Ἑσπερινοῦ Ἀποκαθηλώσεως

730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Ἐπιταφίου

ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου1100rsquo μμ Τελετὴ Ἀναστάσεως Ὄρθρος

amp Ἀναστάσιμη Θεία Λειτουργία

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ 1000rsquo πμ Ἑσπερινός τῆς Ἀγάπηςστὸν Μητροπολιτικὸ Ναό

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ

Εμπροσθόφυλλο Ο Ευαγγελισμός (1600) έργο Δομίνικου Θεοτοκόπουλου (1541-1614)

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

13

στους νόmicroους της εποχής καταγγέλλει laquo∆ενεπαινώ τη συνήθεια αυτή ∆ε συmicroφωνώ microε τη νο-microοθεσία Άνδρες έκαναν τους νόmicroους και φέρονταικατά των γυναικώνraquo Στράφηκαν microε αποφασιστι-κότητα κατά της κοινωνικής αδικίας laquoΟ θεός απότην αρχή δεν έκανε τον ένα άνθρωπο πλούσιο καιτον άλλο φτωχό Με κάθε τρόπο microας αδελφώνειεmicroείς εν τούτοις χωριζόmicroαστε και λέmicroε τις ψυχρέςλέξεις laquoδικό microουraquo και laquoδικό σουraquo υπογραmicromicroίζειο Ιερός Χρυσόστοmicroος

Και συνεχίζοντας στρέφεται ενάντια στους γαι-οκτήmicroονες laquoπου κατέχουν τη γη και νοmicroίζονταιπιο δίκαιοι Αυτούς που καρπώνονται τον πλούτοτης και επινοούν καινούριους όρους τονισmicroούκαι κάνουν για τα δάνεια γραmicromicroάτια καταρα-microέναraquo

Έρχονται σε σύγκρουση microε την παντοδύναmicroηκρατική εξουσία κάθε φορά που η τελευταία πα-ραβίαζε τα δικαιώmicroατα του ανθρώπου Είναι γνω-στή η σύγκρουση του Χρυσοστόmicroου microε τηφιλόδοξη και σπάταλη αυτοκράτειρα Ευδοξία Μιασύγκρουση που τον οδήγησε στην εξορία και τοθάνατο

Τόσο προωθηmicroένος ήταν ο κοινωνικός προβλη-microατισmicroός του που φθάνει microέχρι του σηmicroείου να δι-καιολογεί ακόmicroα και τη χρήση βίας από lsquoκείνονπου πεινά χωρίς να χαρακτηρίζει την πράξη τουσα βία laquo∆ε φρίττεις άνθρωπε δεν κοκκινίζεις απόντροπή όταν χαρακτηρίζεις επιτιθέmicroενο αυτόν πουπαλεύει για το ψωmicroί τουraquo

Οι φωτισmicroένοι Ιεράρχες προσφέρουν τεράστιοφιλανθρωπικό έργο ο ΜΒασίλειος microε τη laquoΒασι-λειάδαraquo ο Γρηγόριος microε τα συσσίτια και ο Ιωάν-νης που microεταβάλει το πατριαρχικό microέγαρο σεφιλανθρωπικό ίδρυmicroα για το οποίο δε δίστασε ναδιαθέσει τους θησαυρούς της Εκκλησίας Είναιαυτός που microιλάει στους σύγχρονους του χριστια-

νούς για την αλήθινή λατρεία του Θεού προτάσ-σοντας το χορτασmicroό των φτωχών από τα αφιερώ-microατα στο ναό laquoΜη στολίζεις το ναό της στιγmicroήπου αδιαφορείς για τη θλίψη του αδελφού σουΑυτός είναι από εκείνον ανώτερος ναόςraquo

Οι Άγιοι ∆ιδάσκαλοι microιλούν για την ειρήνη τηνοποία θεωρούν microεγάλο αγαθό ∆ε τη βλέπουν σανεπιδίωξη αφηρηmicroένη και ακατόρθωτη για τις αν-θρώπινες δυνάmicroεις Αντίθετα ο κάθε άνθρωποςmicroπορεί να εργάζεται γιrsquo αυτήν αρχίζοντας από τονεαυτό του και τις σχέσεις microε τους γύρω του

Η ειρήνη της πόλης του έθνους του κόσmicroου-λένε- εξαρτάται από το πόσο στέρεη είναι ανάmicroεσαστις σχέσεις του άνδρα και της γυναίκας microέσα στηνοικογένεια Γιατί microέσα σrsquo αυτή εκπαιδεύονται ταπαιδιά νrsquo αγαπούν την ειρήνη ή αντίθετα συνηθί-ζουν να microαθαίνουν τον ανταγωνισmicroό και τη δια-microάχη

Στις microέρες microας που η πατρίδα microας κλυδωνίζεταιεπικίνδυνα θα ήταν ευλογία Κυρίου αυτοί πουκρατούν τις τύχες των παιδιών microας στα χέρια τουςνα φωτιστούν από το έργο και το κήρυγmicroα τωνΤριών αυτών Πατέρων

Γιατί για την έλλειψη οmicroόνοιας ειρήνης ισονο-microίας δικαιοσύνης ίσης κατανοmicroής των υλικώναγαθών δεν ευθύνονται οι καιροί οι εποχές ή οπολιτισmicroός

Τι φταίει λοιπόνΚαι ο Άγιος Γρηγόριος microας απαντά ας microην

αναζητούmicroε την αιτία στην πρόοδο Ας αναλογι-στούmicroε την αλλοτρίωση microας

Λεmicroονιά ΧαρισιάδουΚαθηγήτρια-θεολόγος 1ου Λυκείου

Αλεξανδρουπόλεως

Σταγόνες

Πίστεως

14

Ενας νεαρός άνδρας πήγε να υποβάλλει αίτησηγια μια διευθυντική θέση σε μια μεγάλη εται-ρεία Αφού πέρασε την αρχική συνέντευξη έπρεπε τώρα να συμφωνήσει και ο γενικός διευθυντήςγια την πρόσληψηΟ διευθυντής ανακάλυψε από το βιογραφικό του ότιο νεαρός είχε εξαιρετικές ακαδημαϊκές σπουδές ΡώτησεlaquoΠως κατάφερες να κάνεις αυτές τις σπουδές Μήπωςπήρες υποτροφίεςraquolaquoΌχιraquo του απάντησε ο νεαρόςlaquoΟ πατέρας σου κατέβαλλε όλα αυτά τα δίδακτραraquoρώτησε ξανά ο διευθυντήςlaquoΟ πατέρας μου κύριε πέθανε όταν ήμουν ενός έτουςη μητέρα μου ήταν αυτή που πλήρωνε τα δίδακτρά μουraquoαπάντησεlaquoΠου εργάζεται η μητέρα σουraquolaquoΗ μητέρα μου εργάζεται ως καθαρίστρια ρούχωνΠλένει ρούχα για άλλουςraquoΟ διευθυντής ζήτησε τότε από το νεαρό να του δείξειτα χέρια του Ο νεαρός έδειξε τα χέρια του τα οποία ήτανλεία και πολύ απαλάlaquoΈχεις βοηθήσει ποτέ τη μητέρα σου στο πλύσιμοτων ρούχωνraquolaquoΠοτέ η μητέρα μου ήθελε πάντα να μελετώ και ναδιαβάζω όσο το δυνατόν περισσότερο Εκτός αυτού ημητέρα μου πλένει τα ρούχα πιο γρήγορα από μέναΟ διευθυντής είπε laquoΘέλω να σου ζητήσω κάτι Ότανπας σπίτι σήμερα πήγαινε να καθαρίσεις τα χέρια τηςμητέρας σου και θα τα ξαναπούμε αύριο το πρωίraquoΟ νεαρός θεώρησε ότι οι πιθανότητες να πάρει τηθέση ήταν πολύ μεγάλες Όταν πήγε πίσω στο σπίτι ζή-τησε από τη μητέρα του να τον αφήσει να καθαρίσει ταχέρια της Η μητέρα παραξενεύτηκε και με ανάμεικτα συ-ναισθήματα άπλωσε τα χέρια της προς το γιο τηςΟ νεαρός άρχισε να πλένει τα χέρια της μητέρας τουσιγά-σιγά ενώ δάκρυα έσταζαν από τα μάτια του όσηώρα το έκανε αυτό Ήταν η πρώτη φορά που παρατή-ρησε ότι τα χέρια της μητέρας του ήταν τόσο ζαρωμένακαι ότι υπήρχαν τόσες πολλές μελανιές πάνω τους Με-ρικές μελανιές μάλιστα ήταν τόσο οδυνηρές που η μη-τέρα του βογκούσε όταν τις άγγιζεΉταν η πρώτη φορά που ο νεαρός συνειδητοποίησεότι ήταν αυτά τα χέρια που έπλεναν σε καθημερινή βάσηρούχα για να μπορέσει να πληρώσει τα δίδακτρά του Οιμελανιές στα χέρια της ήταν το τίμημα που η μητέραέπρεπε να πληρώσει για την εκπαίδευσή του και το μέλ-λον του παιδιού τηςΜετά τον καθαρισμό των χεριών της μητέρας του ονεαρός άρχισε να πλένει σιγά ndash σιγά όλα τα ρούχα πουείχαν στοιβαχτεί για πλύσιμο μονολογώντας laquoΜάννασυγγνώμη και σrsquo ευχαριστώ για όλαraquo laquoΜάννα συγγνώμηκαι σrsquo ευχαριστώ για όλαraquohellip ενώ δάκρυα συνέχιζαν νατρέχουν από τα μάτια του

Εκείνο το βράδυ μητέρα και ο γιος έκατσαν και κου-βέντιασαν για αρκετή ώρα Την άλλη μέρα το πρωί ότανο νεαρός πήγε στο γραφείο του διευθυντή συγκινημένοςκαι βουρκωμένος βλέποντάς τον έτσι τον ρώτησεlaquoΓια πες μου λοιπόν τι έγινε χθες στο σπίτι σου Τιέκανες Έμαθες κάτι καινούργιοraquoΟ νεαρός απάντησε laquoΚαθάρισα τα χέρια της μητέραςμου αλλά και έπλυνα τελικά όλα τα ρούχα που είχε γιαπλύσιμο Τώρα κατάλαβα και εκτίμησα την προσπάθειατης μητέρας μου Χωρίς τη μητέρα μου δεν θα ήμουναυτό που είμαι σήμερα Συνειδητοποίησα με την πράξηαυτή πόσο σημαντική είναι η βοήθεια που σου προσφέ-ρουν οι άλλοι Έχω καταλήξει να εκτιμώ την αξία και τησημασία που έχει το να βοηθά ο ένας τον άλλο στην οι-κογένεια και στην κοινωνίαraquoΟ διευθυντής τότε του είπε laquoΑυτό είναι που ψάχνωσε ένα συνεργάτη Θέλω να προσλάβω ένα άτομο πουδεν θα σκέφτεται μόνο το εαυτό του που μπορεί να γνω-ρίζει και να εκτιμά τη βοήθεια τις προσπάθειες και ταδεινά των άλλων για να επιτευχτούν κάποια πράγματαστη ζωή και δεν θα θέτει τα χρήματα ως μοναδικό στόχοτου στη ζωή του Έχεις προσληφθείraquoΑυτό το νεαρό άτομο εργάστηκε πολύ σκληρά έλαβεαξιώματα στην επιχείρηση και απολάμβανε το σεβασμότων υφισταμένων του Κάθε εργαζόμενος που είχε ερ-γάστηκε επιμελώς και ως ομάδα με τους υπόλοιπους Οιεπιδόσεις της εταιρίας βελτιώθηκαν σημαντικά

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

15

K αι λέω πως είναι επίκαιρα επειδή λόγωτης ανέχειας πολλά ζευγάρια που μέχριτώρα στέκονταν καλά οικονομικά αρχί-

ζουν τώρα να έχουν προστριβές και πολλές περιπτώ-σεις καταλήγουν στο διαζύγιο Ας ακούσουμε τονΆγιο

laquoΑλλά και η γυναίκα δεν πρέπει να περιφρονείτον άνδρα της για οποιονδήποτε λόγο προπαντόςαν είναι φτωχός Να μη βαρυγγομάει και να μην τονβρίζει λέγοντας λχ ldquoΑνανδρε και δειλέ τεμπέληκαι ακαμάτη ανάμελε και υπναρά Ο τάδε αν καικαταγόταν από φτωχή οικογένεια με πολλούς κό-πους και κινδύνους έκανε μεγάλη περιουσία Και ναη γυναίκα του φοράει πανάκριβα ρούχα κυκλοφο-ρεί με αμάξι έχει τόσους υπηρέτες ενώ εγώ πήραεσένα που είσαι ζαρωμένος από τη φτώχεια και ζειςάσκοπαrdquo

Δεν πρέπει η γυναίκα να λέει στον άνδρα της τέ-τοια λόγια

Το σώμα δεν εναντιώνεται στο κεφάλι αλλά τουπακούει Πώς όμως θα υποφέρει τη φτώχεια Απόπου θα βρει παρηγοριά Ας σκεφτεί τις φτωχότερεςγυναίκες Ας συλλογιστεί πόσες κοπέλες από καλέςοικογένειες όχι μόνο τίποτα δεν πήραν από τους άν-δρες τους αλλά και ξόδεψαν τη δική τους περιουσίαγιrsquo αυτούς Ας αναλογιστεί τους κινδύνους από έναντέτοιο πλούτο και θα προτιμήσει τότε τη φτωχικήαλλά ήσυχη ζωή

Γενικά αν αγαπάει τον άνδρα της δεν θα ξεστο-μίσει ποτέ παράπονο ή προσβλητικό λόγο γιrsquoαυτόν Θα προτιμήσει να τον έχει κοντά της χωρίςπλούτη παρά να είναι πλούσιος και αυτή να ζειμέσα στην ανασφάλεια και τις ανησυχίες που συ-νεπάγονται οι επιχειρηματικές δραστηριότητες

Ούτε και ο άνδρας όμως ακούγοντας τα πα-ράπονα ή τις επικρίσεις της γυναίκας του πρέπεινα τη βρίζει ή να τη χτυπάει επειδή έχει εξουσίαπάνω της Καλύτερα να τη συμβουλεύει και νατη νουθετεί ήρεμα χωρίς ποτέ να σηκώνει χέριεναντίον της

Ας τη διδάσκει την ουράνια φιλοσοφία τη χρι-στιανική που είναι ο αληθινός πλούτος Ας τη διδά-σκει όχι μόνο με τα λόγια αλλά και με τα έργα πως ηφτώχεια δεν είναι καθόλου κακό Ας τη διδάσκει ναπεριφρονεί τη δόξα και νrsquo αγαπά την ταπείνωσηmiddot καιτότε εκείνη ούτε παράπονο θα έχει ούτε χρήματαθα επιθυμεί Ας τη διδάσκει να μην αγαπάει ταχρυσά κοσμήματα και τα πολυτελή ρούχα και ταπολλά αρώματα ούτε να θέλει για το σπίτι ακριβάέπιπλα και περιττά στολίδια

Όλα τούτα φανερώνουν ματαιόδοξο φρόνημακαι κουφότητα Και της ίδιας και του σπιτιού στολι-σμός ας είναι η κοσμιότητα και η σεμνότητα Και ηίδια και το σπίτι ας μοσχοβολάνε το άρωμα της σω-φροσύνης και της αρετήςraquo

Αγ Ιωάννης ο Χρυσόστομος

Σταγόνες

Πίστεως

16

()

Ημετάνοια απαιτεί να έχει ο άνθρωπος δυ-νατό χαρακτήρα να αποδεχθεί ότι περπα-τάει σε λαθεμένο δρόμο και ότι ζει με

στραβό τρόπο κι έπειτα να αποφασίσει να τα διορ-θώσει Είναι χαρακτηριστικό των έξυπνων και ικα-νών ανθρώπων να αλλάζουν γνώμη και άποψη καινα διορθώνουν τα όσα έπραξαν όταν διαπιστώσουνότι δεν ήταν τα σωστά

Η Εκκλησία υποκλίνεται μπροστά σacute όποιοναμαρτωλό μετανοεί και βεβαιώνει ότι για τη μετά-νοιά του χαίρεται όλος ο ουρανός Είναι τόσο κακόπράγμα η αμετανοησία που η Εκκλησία την θεωρείldquoβλασφημίαrdquo κατά του Αγίου Πνεύματος laquoη μόνηαμαρτία που δεν θα συγχωρεθεί ποτέraquo (Μαρκ 329) είπε ο Χριστός και δεν θα συγχωρεθεί επειδήδεν το θέλει ο άνθρωπος όχι επειδή δεν το θέλει οΘεός Το Άγιο Πνεύμα ζεσταίνει και φωτίζει Είναιχάρις είναι σοφία είναι έμπνευση είναι χαρά κιευλογία στη ζωή του ανθρώπου όταν φυσικά τοθέλει ο άνθρωπος Όταν δεν το θέλει όταν απορρί-πτει τη μετάνοια και παραμένει αμετανόητος τότεβυθίζεται στο σκοτάδι στο ψύχος στη γρουσουζιάστην αποτυχία στη θλίψη

Η μετάνοια είναι ένας δρόμος μοναχικός ανηφο-ρικός που οδηγεί σrsquo ένα Γολγοθά όμως αμέσωςμετά ακολουθεί η Ανάσταση η λύτρωση η ελευθε-ρία από κάθε δεσμά

Η μετάνοια είναι ένας δρόμος κι ένας τρόποςπροσωπικός Μπορεί όμως να είναι ένας δρόμος κιένας τρόπος εθνικός Όταν αποφασίζει ένα έθνοςένας ολόκληρος λαός να μετανοήσει για τις αμαρ-τίες του και να λυτρωθεί από την γκρίνια από τηναποτυχία και από τον εξευτελισμό

()

Δεν αρκεί λοιπόν η διαπίστωση ldquoη κρίσηείναι ηθικήrdquo Χρειάζεται μετάνοια και διόρ-θωση χρειάζεται αποκατάσταση βελτίωση

και επανέναρξη Μόνο τότε η μετάνοια ως βίωματου λαού θα αναστείλει την καταστροφή και θααποτρέψει τον αφανισμό Πως μπορεί να γίνειαυτό Με αλλαγή νοοτροπίας που λέει κι ο Πρω-θυπουργός μας με μετάνοια που λέει η πίστη μαςΑπλές κινήσεις χρειάζονται

Τα σχολεία να διδάξουν αξιολογώτερα πράγ-ματα για τη ζωή των παιδιών μας και να απαντή-σουν στα πνευματικά τους ερωτηματικά Αν έναςδάσκαλος έχει μια κακή εμπειρία από ένα κληρικόας μην γκρεμίσει μέσα στη ψυχή των μαθητών τουτο Χριστό και την Πίστη γιατί τότε ο δάσκαλος δενμορφώνει πολίτες αλλά καλλιεργεί τρομοκράτες

Η οικογένεια να παραμερίσει τους εγωϊσμούς καινα ενδιαφερθεί για τα παιδιά της Φτάνουν πια ταναυάγια που δημιουργούνται με την ευκολία των δια-ζυγίων Αργούν σήμερα οι νέοι να προχωρήσουν σεγάμο επειδή δεν έχουν πρότυπα Και χωρίζουν εύ-

Απόσπασmicroα από την οmicroιλία του Μητροπολίτου Αλεξανδρουπόλεως ΑΝΘΙΜΟΥστον Αrsquo Κατανυκτικό-Συγχωρητικό Εσπερινό την 2α Μαρτίου 2014

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

17

κολα επειδή δεν έχουν υπομονή και αγωνιστική διά-θεση Συντρίμμιαmiddot τα παιδιά τους και οι μελλοντικέςτους οικογένειες

Οι κληρικοί να παλέψουμε τα πάθη μας να πα-ραδεχτούμε με ειλικρίνεια τις πτώσεις μας και νακατασταθούμε πατέρες του λαού μας με γνώμονατην ελευθερία του Ευαγγελίου και στόχο τη χαράκαι την τιμιότητα της laquoκατὰ Χριστὸνraquo ζωής

Το Κράτος να θεσμοθετήσει τις αρετές τιςαξίες την πίστη την παράδοση και τον υγιή πολι-τισμό του λαού μας Ας το καταλάβουν οι Κυβερ-νήσεις ότι άθεο Κράτος δεν μπορεί να υπάρξειΧωρισμό από την Εκκλησία δεν τον τολμά και ηπολεμική κατά της Εκκλησίας αποβαίνει υπέρ τηςΠίστεώς μας

Η τηλεόραση να διδάσκει τιμιότητα και να μηνδιαφθείρει τα ήθη

Ο λαός μας να ψηφίζει με κριτήρια κυρίωςπνευματικά κι όχι μόνο οικονομικά

Η κοινωνία να περπατάει στέρεα με βάση τηνδιαχρονική εμπειρία της και να μη ζαλίζεται με ταβρώμικα ακούσματα των σύγχρονων δυτικών Σει-ρήνων

Πές μου σας παρακαλώ εσείς έχετε αντιληφθείκάποια τέτοια συλλογική προσπάθεια στη Χώραμας Έστω κάποια παρόμοια διάθεση Όμως τίβλέπουμε Στην πόλη μας

Καταλάβατε ότι σιγά-σιγά εγκαθιδρύεται ως θε-σμός το καρναβάλι Άρχισε ήπια τάχα laquoμόνο γιατα παιδιάraquo λες κι αυτά δεν ζουν το δράμα των οι-κογενειών τους Πιέζει ο Δήμος τα Σχολεία οι δά-σκαλοι τους μαθητές οι μαθητές τους γονείς καικανείς δεν βρίσκει τη δύναμη να σταματήσει αυτότο ανούσιο πανηγύρι του μασκαρέματος Η τραγω-δία που βιώνουν σήμερα τα νέα παιδιά στην Ελ-λάδα δεν ομορφαίνει με το χαζό χορό και τοφτιασιδωμένο πρόσωπο της Αποκριάς

Καταλάβατε την παρουσία του Καζίνου στην πε-ριοχή μας Τούρκοι μπαινοβγαίνουν στον τόπο μαςσυνοδευόμενοι από laquoμπράβουςraquo για να κάνουνεδώ όσα δεν τους επιτρέπονται στη Χώρα τους καιπροετοιμάζονται απέναντι στο Καζίνο Κέντρα δια-σκέδασης με γυναίκες επί πληρωμή Τάχα το Κα-ζίνο θα ήταν μόνο για ξένους Ποιός μπορεί νααπαγορεύσει την είσοδο σε ντόπιους Σε κάποιασχετική συζήτηση μου είπε ο στρατηγός μας ldquoέχωνα χάσω στρατιωτικούς από το τζόγο σεβτεrdquo

Και για το Καρναβάλι και για το Καζίνο παρα-κάλεσα φώναξα έγραψα Τάχα όλοι συμφωνούσανμε μένα κι από πίσω έλεγαν άλλα Μάλιστα με ρώ-τησαν αν σας ζητήσουν να κάνετε αγιασμό στο κα-ζίνο θα πάτε Κι απάντησα ldquoθα πάω να κάνωαγιασμό όταν θα κλείσει και θα φύγει από τοντόπο μαςrdquo Βλέπετε όμως ότι πρυτάνευσε η έστω

σύντομη ελάχιστη οικονομική διευκόλυνση κάποιωνστην περιοχή σε βάρος του συνόλου του λαού μαςτης ζωής μας και της αξιοπρεπείας μας

()

Εμείς στην Ελλάδα σήμερα βιώνουμε μέσαμας μια ζοφερή κατάσταση Κούφιες διαπι-στώσεις λεκτικοί λεονταρισμοί δειλία απο-

ρία νωθρότητα αηδία απόρριψη διγλωσσία κακίακανιβαλισμό ενάντια σε πρόσωπα ομάδες και θε-σμούς απελπισία

Και γύρω μας laquoσυνοχὴ ἐθνῶν ἐν ἀπορίᾳ ἠχούσηςθαλάσσης και σάλου ἀποψυχόντων ἀνθρώπων ἀπὸφόβου καὶ προσδοκίας τῶν ἐπερχομένων τῇ οἰκου-μένῃraquo (Λουκ 2125-26)

Κανείς δεν ξέρει αύριο τί θα συμβεί στον τόπομας και πως θα διαμορφωθούν γεωπολιτικά οι συν-θήκες στην περιοχή αφού όλα τα αυτονόητα ανα-τρέπονται όλες οι παραδοσιακές συμμαχίεςεπαναπροσδιορίζονται και οι έμποροι των εθνώνστυγνά βυσσοδομούν στις πλάτες μας

Τουλάχιστον ας έχουμε εσωτερική ηρεμία καιψυχική γαλήνη Ας επιστρέψουμε ας ψάξουμε κιας βρούμε τη δύναμη που μας στήριξε επί αιώνεςστη μακραίωνη δουλεία Κι αυτή είναι η Χριστια-νική Πίστη μας και η Ορθόδοξη Παράδοσή μας

Ο Ελληνισμός ζει την Μεγάλη Σαρακοστή τουΑς τη ζήσουμε με συνέπεια ως λαός Όλοι μαζί ωςέθνος για το καλό όλων μας Για το μέλλον μαςΜας χρειάζεται μετάνοια νηστεία εγκράτεια προ-σευχή συγχωρητικότητα αγάπη μεταξύ μας τιμιό-τητα δικαιοσύνη εμπιστοσύνη στο Χριστό και στηνΕκκλησία του

Όταν οι λαοί σηκώνουν στους ώμους τους τοσταυρό της Σαρακοστής τότε δεν γνωρίζουν εξαν-δραποδισμό και αφάνεια Θεωρώ ότι ζούμε σε μιακρίσιμη καμπή της Ιστορίας μας Ο δρόμος μπρο-στά μας είναι εξαιρετικά δύσκολος και δύσβατοςΈχουμε τις ιδιορρυθμίες μας οι Έλληνες και ταπανάρχαια ελαττώματα της φυλής μας Οι φίλοιμας είναι αποδεδειγμένα λίγοι Η μόνη ζωντανή καιεναργής πνευματικότητα της Χώρας μας με ερεί-σματα μάλιστα και στη λαϊκή μας παράδοση είναιη Ορθόδοξη Χριστιανική μας Πίστη Ας την εμπι-στευθούμε κι ας στηριχτούμε επάνω της Ούτως ήάλλως βιώνουμε τη Μεγάλη μας εθνική Σαρακοστήκι αυτή θα διαρκέσει Ας τη ζήσουμε με την τάξημε την ευπρέπεια και με τη δυναμική της Ορθοδό-ξου Εκκλησίας μας

Και laquoδόξα τῷ Θεῷτῷ ἐν πικροῖς φαρμάκοις

κατεργαζομένῳ τὴν σωτηρίαν ἡμῶνraquoΑμήν

Σταγόνες

Πίστεως

18

laquoΠώς αγριεύουν έτσι οι άνθρωποι Πώςμεμιάς αφήνονται έρμαια στις ροπέςκαι στις τάσεις της φθαρτής ανθρώ-

πινης τους φύσης Πώς κατάντησε απόψεαυτή η ήσυχη επαρχιακή πόλη Θαρρείς καιδεν την κατοικούν άνθρωποι αλλά ανθρωπό-μορφα τέρατα που άλλος με κεφάλι γαϊδά-ρου άλλος λιονταριού άλλος πιθήκουτρέχουν να προλάβουν να γλεντήσουν να με-θύσουν να αμαρτήσουν όσο γίνεται περισσό-τερο

Γιατί απόψε είναι Τσικνοπέμπτη και γέμισεη πόλη μασκαράδες Απόψε κάθε λογικός άν-θρωπος δεν ξεμυτίζει από το σπίτι τουraquo Αυτάσκεφτόταν ο παπα-Θανάσης καθώς έμπαινεστο σπίτι του γυρνώντας από το ναό

- Α παπαδιά μου το κακό παράγινε ΟΘεός να μας συγχωρέσει είπε στη γυναίκατου μόλις μπήκε μέσα Εκείνη τον κοίταξε μεκατανόηση

- Ο Θεός να μας φυλάει είπε και άρχισε ναετοιμάζει το βραδινό φαγητό

Στο σπίτι του παπα-Θανάση περασμέναπια τα μεσάνυχτα επικρατεί ησυχία Τα παι-διά και η παπαδιά είχαν ήδη κοιμηθεί κι οπαπα-Θανάσης ετοιμαζότανε και κείνος ναπάει για ύπνο όταν ακούστηκε το κουδούνιτης πόρτας Τινάχτηκε μέσα στον ύπνο της ηπαπαδιά και βρέθηκε δίπλα στον παπα-Θα-νάση

- Μην ανοίγεις τέτοια νύχτα πάτερ μουτον παρακάλεσε φοβισμένη

- Γιατί φοβάσαι την καθησύχασε εκείνοςΕίναι η πρώτη φορά που μας κτυπούν τέτοιαώρα την πόρτα Αφού το ξέρεις το σπίτι τουΙερέα διανυκτερεύει κάθε βράδυ

- Ναι μα απόψεhellipΤης χαμογέλασε ο παπα-Θανάσης και

άνοιξε την πόρτα- Πάτερ μου με συγχωρείτε που ήρθα τέ-

τοια ώρα όμως η μάνα μου πεθαίνει και ζητάνα εξομολογηθεί και να κοινωνήσει

Ο άνθρωπος που στεκόταν μπροστά τουπαρόλο που ήταν άντρας έτρεμε ολόκληροςκι άφηνε τα δάκρυά του δίχως ντροπή να τρέ-χουν

- Πήγαινε εσύ κοντά της παιδί μου και γωπάω ως την εκκλησία να πάρω τη Θεία Κοινω-νία και έρχομαι αμέσως

Έφυγε ο άντρας αφήνοντας στον παπα-Θα-νάση τη διεύθυνσή του

- Που θα πας πάτερ μου μόνος σου τέτοιαώρα μια τέτοια νύχτα Δε φοβάσαι Γιατί δεντον κρατούσες να πάτε συντροφιάraquo

Η παπαδιά μιλούσε και κείνος την κοίταζεαυστηρά

- Μόνος είπες παπαδιά μόνος Κι ο Κύριοςπου θα κουβαλάω στα χέρια μου Α παπαδιάμου κάτι σrsquo έχει πιάσει απόψε και δε μιλάςγνωστικά

Ντύθηκε ο παπα-Θανάσης και βγήκε στοδρόμο Ξέχασε πως ήταν νύχτα Τσικνοπέμ-πτης Δεν τον απασχολούσαν καθόλου οι μα-σκαράδες που έβλεπε γύρω του Ένα μόνο τον

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

19

απασχολούσε να προλάβει να δώσει το laquoφάρ-μακο της αθανασίαςraquo στην ετοιμοθάνατη

Πήρε με δέος στα χέρια του το Σώμα και τοΑίμα του Χριστού και ξαναβγήκε στο δρόμο Δενκοιτούσε ούτε δεξιά ούτε αριστερά Μόνοέτρεχε να προλάβει Σε μια στροφή του δρόμουακούσε γέλια και φωνές Κάποιος φώναξε κοροϊ-δευτικά laquoΤην ευχή σου Δέσποταraquo μα δεν γύ-ρισε να κοιτάξει Και τότε δεν κατάλαβε πωςβρέθηκε κυκλωμένος από μια παρέα μασκαρά-δων που προσπαθούσαν να τον σταματήσουν

- Συνάδελφε πού πάμεΈνας νεαρός μασκαρεμένος σε παπά με

χνώτο που μύριζε ποτό στεκόταν μπροστά τουκρατώντας στο χέρι ένα σταυρό Τα lsquoχασε οπαπα-Θανάσης και πριν προλάβει να πει τίποταδέχτηκε την επίθεση όλου του τσούρμου Άλλοςτον τραβούσε από τα ράσα κι άλλος του έβγαζετο καλυμμαύχι

Ο παπα-Θανάσης έσφιξε στο στήθος του τrsquoάχραντα Μυστήρια και προσπάθησε να τους μι-λήσει μα κανένας δεν άκουγε Κάποιος τότε τουτράβηξε τη γενειάδα και -σαν να τον κτύπησεηλεκτρικό ρεύμα- άρχισε να φωνάζει

- Είναι αληθινός ρε είναι αληθινόςΗ παρέα κοκκάλωσε στη θέση της κι ο παπα-

Θανάσης με το πρόσωπο μουσκεμένο από τονιδρώτα της αγωνίας και τα δάκρυά του τους κοί-ταξε χωρίς να μιλά

- Συγγνώμη πάτερ είπε εκείνος που του τρά-βηξε τη γενειάδα Νομίζαμε πως ήσασταν ψεύ-τικος σαν κι αυτόν καιhellip

- Σας είδαμε και τέτοια ώρα έξω και ήμαστανσίγουροι πως ήσασταν μασκαρεμένος Συγχωρέ-στε μας είπε ένας άλλος

- Πάω να κοινωνήσω μια ετοιμοθάνατη παι-διά μου Ο θάνατος δεν έχει ώρες κατάλ ληλεςκαι ακατάλληλες κι εγώ τρέχω να τον προλάβωΚαι συ παιδί μου βγάλε τα ράσα τα τιμημέναΜην αμαρτάνεις άλλο ρεζιλεύοντάς τα Είναιπολύ ιερό το ράσο για να μασκαρεύεσαι μrsquoαυτό Τραβάτε στα σπίτια σας παιδιά μου κι οΘεός να σας συγχωρέσει

Άνοιξε το βήμα του ο παπα-Θανάσης για νακερδίσει το χαμένο χρόνο Ήταν πικραμένος ωςτα κατάβαθά του Τόσο πολύ λοιπόν χάλασανοι άνθρωποι ώστε μασκαρεύονται και ιερείς

- Πάτερ ΠάτερΗ φωνή που έφτασε στα αυτιά του ήταν γε-

μάτη αγωνία Σταμάτησε και περίμενε Ένας νε-αρός κατακόκκινος από την τρεχάλα και τηνντροπή έφτασε κοντά του λαχανιασμένος

- Πάτερ Είμαι κείνος που ντύθηκε παπάς Τοέκανα εντελώς απερίσκεπτα πάτερ καιhellip καιθέλω να lsquoρθω μαζί σας στο σπίτι της έτοιμοθά-νατης Δενhellip δεν θέλω να σας πάρουν κι άλλοιγια ψεύτικοhellip

Ο παπα-Θανάσης του έκανε νόημα να τονακολουθήσει Στα χέρια του ο νεαρός κρατούσετο σταυρό που είχε μαζί του Μπήκαν στο σπίτιτης ετοιμοθάνατης σιωπηλοί

- Χαίρομαι πάτερ που βρήκατε και παπαδάκικαι δεν ήρθατε μόνος είπε ο άντρας που τονείχε καλέσει

Ο νεαρός ξανακοκκίνησε και κοίταξε με αγω-νία τον παπα-Θανάση

Ναι ο Θεός μου τον έστειλε είπε εκείνος καιτα λόγια του καρφώθηκαν στην καρδιά του νεα-ρού

- Πάτερ δεν θα σας εγκαταλείψω ποτέ έλεγεο νεαρός λίγη ώρα αργότερα όταν ο παπα-Θα-νάσης κλείδωνε το ναό αφήνοντας ξανά μέσατο Σώμα και το Αίμα του Χριστού θα γίνω ο βοη-θός σας το παπαδάκι σας Ίσως έτσι με συγχω-ρήσει ο Θεός για την ιεροσυλία που έκανα

-Άμποτε παιδί μου να το φορέσεις το ράσοκι αληθινά είπε ο παπα-Θανάσης και τον ευλό-γησε με τα δυό του χέρια εκείνα που πριν απόλίγο κρατούσαν τον Ίδιο τον Κύριο Και παράξενοο παπα-Θανάσης είχε τη σιγουριά πως αυτό θαγινόταν κάποια μέρα Και ακόμα πιο παράξενοτην ίδια σιγουριά ένιωσε μέσα του κι ο νεαρός

Όσο πιό άρρωστος και πιοαμαρτωλός είσαι τόσο πιο

κατάλληλος είσαι για να σε πάρει σταχέρια του ο Χριστός

Όταν στο χέρι σου κρατάς σφυρίγύρω σου βλέπεις καρφιά

Όταν στα χέρια σου κρατάς ανθοδο-χείο γύρω σου βλέπεις λουλούδια

(Άγιος Νικόλαος Καβάσιλας)

Σταγόνες

Πίστεως

20

Ηταν δυο αδέλφιαmiddot τα οποία αφού μοιράστη-καν αναμεταξύ τους την πατρική περιουσίαο ένας έμεινε στο σπίτι ενώ ο άλλος έφυγεσε μακρινή χώρα Εκεί αφού κατέφαγε όλα όσατου δόθηκαν δυστύχησε και υπέφερε μη υπομέ-νοντας τη ντροπή από τη φτώχεια (Λουκά 15 11κε) Αυτή την παραβολή θέλησα να σας την πωγια να μάθετε ότι υπάρχει άφεση αμαρτημάτωνκαι μετά το Βάπτισμα εάν είμαστε προσεκτικοίΚαι το λέγω αυτό όχι για να σάς κάνω αδιάφο-ρους αλλά για να σας απομακρύνω από την από-γνωση Γιατί η απόγνωση μας προξενεί χειρότερακακά και από τη ραθυμίαΑυτός λοιπόν ο υιός αποτελεί την εικόνα εκεί-νων που αμάρτησαν μετά το Βάπτισμα Και ότιφανερώνει εκείνους που αμάρτησαν μετά το Βά-πτισμα αποδεικνύεται από το ότι ονομάζεται υιόςΓιατί κανένας δεν μπορεί να ονομασθεί υιόςχωρίς το Βάπτισμα Επίσης διέμενε στην πατρικήοικία και μοιράστηκε όλα τα πατρικά αγαθά ενώπριν από το Βάπτισμα δεν μπορεί κανείς να λάβειτην πατρική περιουσία ούτε να δεχθεί κληρονο-μία Ώστε με όλα αυτά μας υπαινίσσεται το σύ-νολο των πιστώνΕπί σης ήταν αδελφός εκείνου που είχε προκόψειΑδελφός όμως δεν θα μπορούσε να γίνει χωρίςτην πνευματική αναγέννηση Αυτός λοιπόν αφούέπεσε στη χειρότερη μορφή κακίας τι λέγει laquoΘαεπιστρέψω στον πατέρα μουraquo (Λουκά 1518) Γιαυτό ο πατέρας του τον άφησε και δεν τον εμπό-δισε να φύγει στην ξένη χώρα για να μάθει καλάμε την πείρα πόση ευεργεσία απολάμβανε ότανβρισκόταν στο σπίτι Γιατί πολλές φορές ο

Θεός όταν δεν πείθει με το λόγο του αφή-νει να διδαχθούμε από την πείρα των πραγ-μάτων πράγμα βέβαια που έλεγε και στουςΙουδαίουςΑ φού λοιπόν ο άσωτος έφυγε στην ξένη χώρα καιαπό τα ίδια τα πράγματα έμαθε πόσο μεγάλοκακό είναι να χάσει κανείς το πατρικό του σπίτιεπέστρεψε και ο πατέρας του τότε δεν του κρά-τησε κακία αλλά τον δέχτηκε με ανοιχτή αγκαλιάΓιατί άραγε Επειδή ήταν πατέρας και όχι δικα-στής Και στήθηκαν τότε χοροί και συμπόσια καιπανηγύρια και όλο το σπίτι ήταν φαιδρό και χα-ρούμενο Τι μου λες τώρα άνθρωπέ μου Αυτέςείναι οι αμοιβές της κακίας Όχι της κακίας άν-θρωπε αλλά της επιστροφής Όχι της πονηρίαςαλλά της μεταβολής προς το καλύτεροΚαι ακούστε και το σπουδαιότερο Αγανάκτησε γιrsquoαυτά ο μεγαλύτερος υιός Ο πατέρας όμως τονέπεισε κι αυτόν μιλώντας του με πραότητα και λέ-γοντας laquoσυ πάντοτε ζούσες μαζί μου ενώ αυτόςήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρός και ξανα-βρήκε τη ζωή τουraquo (Λουκά 1531-32) Όταν πρέπεινα διασώσει τον χαμένο λέγει laquoΔεν είναι ώρατώρα για δικαστήρια ούτε για λεπτομερή εξέ-ταση αλλά είναι ώρα μόνο φιλανθρωπίας καισυγγνώμηςraquo Κανένας ιατρός που έχει αμελήσει ο

ίδιος να δώσει φάρμακο στον ασθενή δεν ζητείευθύνες απ αυτόν για την αταξία του και ούτε τοντιμωρεί Και αν ακόμα χρειαζόταν να τιμωρηθεί οάσωτος τιμωρήθηκε αρκετά ζώντας στην ξένηχώραΤόσο λοιπόν χρόνο στερήθηκε τη συντροφιάμας και έζησε παλεύοντας με την πείνα την ατί-μωση και τα χειρότερα κακά Γιrsquo αυτό λέγει ο πα-τέρας laquoήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρόςκαι ξαναβρήκε τη ζωή τουraquo Μη βλέπεις λέγει ταπαρόντα αλλά σκέψου το μέγεθος της προηγού-μενης συμφοράς Αδελφό βλέπεις όχι ξένο Στονπατέρα του επέστρεψε που ξεχνάει τα περασμέναη καλύτερα που θυμάται εκείνα μόνο τα οποίαμπορούν να τον οδηγήσουν σε συμπάθεια καιέλεος σε στοργή και ευσπλαχνία τέτοια που ται-ριάζει στους γονείς Γι αυτό δεν είπε εκείνα πουέπραξε ο άσωτος αλλά εκείνα που έπαθε Δεν λυ-πήθηκε ότι κατέφαγε την περιουσία του αλλrsquo ότιπεριέπεσε σrsquo αμέτρητα κακά[] Ασκώντας την αρετή να φοβόμαστε μήπωςπέσουμε στηριζόμενοι στο θάρρος μας Και όταναμαρτάνουμε να μετανοούμε Και εκείνο που είπααρχίζοντας την ομιλία αυτό λέγω και τώρα Είναιπροδοσία της σωτηρίας μας αυτά τα δύο δηλαδήκαι το να έχουμε θάρρος όταν είμαστε ενάρετοικαι το να απελπιζόμαστε όταν είμαστε πεσμένοιστην κακίαΓιrsquo αυτό ο Παύλος για νrsquo ασφαλίσει εκείνουςπου ασκούν την αρετή έλεγε laquoΕκείνος που νομί-ζει ότι στέκεται ας προσέχει μήπως πέσειraquo (ΑrsquoΚορ 10 12) Και πάλι laquoΦοβάμαι μήπως ενώ κή-ρυξα σε άλλους εγώ ο ίδιος βρεθώ ανάξιοςraquo (ΒrsquoΚορ 11 3) Ανορθώνοντας πάλι τους πεσμένουςκαι διεγείροντάς τους σε μεγαλύτερη προθυμίαδιακήρυττε έντονα στους Κορινθίους γράφονταςτα εξής laquoΜήπως πενθήσω πολλούς που αμάρτη-σαν προηγουμένως και δεν μετανόησανraquo (Βrsquo Κορ12 21) Για να δείξει ότι είναι άξιοι θρήνων όχιτόσο εκείνοι που αμαρτάνουν όσο εκείνοι πουδεν μετανοούν για τα αμαρτήματά τους Και οπροφήτης πάλι λέγει laquoΜήπως εκείνος που πέφτειδεν σηκώνεται η εκείνος που παίρνει στραβόδρόμο δεν επιστρέφειraquo (Ιερ 8 4) Γι αυτό και οΔαυίδ παρακαλεί αυτούς ακριβώς λέγοντας laquoΣή-μερα εάν ακούσετε τη φωνή Αυτού μη σκληρύ-νετε τις καρδιές σας όπως τότε που Τονπαραπίκραναν οι πατέρες σαςraquo (Ψαλμ 94 8)Όσο λοιπόν θα υπάρχει το σήμερα ας μηαπελπιζόμαστε αλλrsquo έχοντας ελπίδα προς τονΚύριο και έχοντας κατά νουν το πέλαγος της φι-λανθρωπίας Του αφού αποτινάξουμε κάθε τι τοπονηρό από τη σκέψη μας ας ασκούμε με πολλήπροθυμία και ελπίδα την αρετή και ας επιδεί-ξουμε μετάνοια με όλη τη δύναμή μαςΆγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

21

Κ άποιος νέος κάποτε ζώντας ακό-λαστη ζωή θέλησε κάποια Κυ-ριακή να πάει στην εκκλησία απόπεριέργεια Στο κήρυγμά του ο λειτουργόςιερέας μίλησε για τη μετάνοια Ο νέος συγ-κλονίστηκε τόσο πολύ τόσο βαθειά ώστεαποφάσισε να αλλάξει ζωή Μετά το πέραςτης Θείας Λειτουργίας ζήτησε να εξομολο-γηθεί Εξομολογήθηκε και την επομένηαποσύρθηκε στην ερημική του εξοχική κα-τοικία και έκλαιγε νύχτα μέρα για τις αμαρ-τίες του Κατά παράδοξο όμως τρόπο δενμπορούσε να παρηγορηθείΜια νύχτα σαν σε όραμα βλέπει τον Κύριοτριγυρισμένο από ουράνιο φως και με κα-λοσύνη τον ρωτάει με την γλυκύτατηεκείνη φωνή Του- Τι έχεις παιδί μου και κλαις με τόσο πόνο- Κλαίω Κύριε γιατί έπεσα Έπεσα είπε μεαπόγνωση ο αμαρτωλός νέος- Ε τότε σήκω- Δεν μπορώ μόνος ΚύριεhellipΤότε άπλωσε το θεϊκό Του χέρι ο Βασιλεύςτης αγάπης ο φιλάνθρωπος Κύριος και τονβοήθησε να σηκωθεί Εκείνος όμως δενσταμάτησε να κλαίειhellipΚαι τον ρωτάει ο Κύ-ριος- Τώρα γιατί κλαίς- Πονώ Χριστέ μου γιατί σε λύπησα Ξό-δεψα τον πλούτον των χαρισμάτων σου καιτα νιάτα μου στις ασωτείεςΈβαλε τότε με στοργή το χέρι Του ο φιλάν-θρωπος Δεσπότης στο κεφάλι του πονεμέ-νου αμαρτωλού και του είπε με πολλήιλαρότητα- Αφού για μένα κλαις τόσο πολύ και lsquoγω ξέ-χασα όλες σου τις αμαρτίεςΟ νέος σήκωσε τα μάτια του για να ευχαρι-στήσει τον Σωτήρα του Χριστόν μα Εκείνοςείχε εξαφανιστείΛυτρωμένος πλέον από το βάρος της αμαρ-τίας και αναγεννημένος επέστρεψε στοσπίτι του Από τότε έγινε το πιο λαμπρό πα-ράδειγμα ενός πιστού χριστιανού μέσα καιέξω απrsquo το σπίτι του με λόγια και με έργα

Τα δάκρυατων μετανοούντων

είναι ο αίνοςτων αγγέλωνΖαν ντε λα Φοντέν

(Γάλλος ποιητής 1621-1695)

Η ικανότητανα συγχωρέσει

είναι η ιδιότητα

του δυνατού

Οι αδύναμοι ποτέ

δεν συγχωρούνε

Γκάντι

(Ινδός πολιτικός 1869-1948)

Σταγόνες

Πίστεως

22

ΗΘεία Λειτουργία των Προηγιασμένων (ή όπως την ονομάζουμε ηΛειτουργία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής) τελείται σήμερα στουςναούς μας το πρωί των καθημερινών της Τεσσαρακοστής ημερών

δηλαδή εργασίμων και γι᾿ αυτό λίγοι είναι εκείνοι που δεν δεσμεύονταικατά τις ώρες αυτές από τα επαγγέλματα η την υπηρεσία τους Τα τελευ-ταία χρόνια γίνεται μια πολύ επαινετή προσπάθεια αξιοποιήσεώς της Σεπολλούς ναούς τελείται κάθε Τετάρτη απόγευμα σε ώρες που πολλοί ανόχι όλοι οι πιστοί έχουν τη δυνατότητα να παρευρεθούν στην τέλεσή της

Το όνομά της η Λειτουργία αυτή το πήρε από την ίδια τη φύση τηςΕίναι στην κυριολεξία Λειτουργία laquoπροηγιασμένων δώρωνraquo Δεν είναι δη-λαδή λειτουργία όπως οι άλλες γνωστές λειτουργίες του Μεγάλου Βασι-λείου και του ιερού Χρυσοστόμου στις οποίες έχουμε προσφορά καικαθαγιασμό Τιμίων Δώρων Τα Δώρα είναι καθαγιασμένα προηγιασμένααπό άλλη Λειτουργία που τελέσθηκε σε άλλη ημέρα Τα προηγιασμέναδώρα προτίθενται κατά την λειτουργία των Προηγιασμένων για να κοι-νωνήσουν απ᾿ αυτά και να αγιασθούν οι πιστοί Με άλλα λόγια η λει-τουργία των προηγιασμένων είναι μετάληψη κοινωνία

Η Θεία Λειτουργία κατά την περίοδο της Μ Τεσσαρακοστής τελούντανμόνον κατά τα Σάββατα και τις Κυριακές Παλαιό έθιμο επικυρωμένο απόεκκλησιαστικούς κανόνες απαγόρευε την τέλεση της θείας λειτουργίαςκατά τις ημέρες της εβδομάδος γιατί αυτές ήσαν ημέρες νηστείας και πέν-θους Η τέλεση της Θείας Λειτουργίας ήταν κάτι το ασυμβίβαστο προςτον χαρακτήρα των ημερών αυτών Η Λειτουργία είναι πασχάλιο μυστή-ριο που έχει έντονο τον πανηγυρικό τον χαρμόσυνο τον επινίκιο χαρα-κτήρα Αυτό όμως γεννούσε ένα πρόβλημα Οι χριστιανοί έπρεπε νακοινωνήσουν δυο φορές τουλάχιστον ακόμη κατά την εβδομάδα το λιγό-τερο δηλαδή κατά τις ενδιάμεσες ημέρες την Τετάρτη και την Παρασκευήπου μνημονεύει και ο Μέγας Βασίλειος Η λύση ήδη υπήρχε Οι πιστοί θακοινωνούσαν από Προηγιασμένα Άγια Οι ημέρες αυτές ήσαν ημέρες νη-στείας Νηστεία την εποχή εκείνη σήμαινε πλήρη αποχή τροφής μέχρι τηνδύση του ηλίου Η κοινωνία λοιπόν θα έπρεπε να κατακλείσει την νη-στεία να γίνει δηλαδή μετά την ακολουθία του εσπερινού

Στο σημείο αυτό συνδέεται η ιστορία με την σημερινή πράξη Η Λει-τουργία των Προηγιασμένων είναι σήμερα ακολουθία εσπερινού στηνοποία προστίθεται η παράθεση των δώρων οι προπαρασκευαστικές ευχέςἡ θεία κοινωνία και η ευχαριστία ύστερα από αυτήν Η διαμόρφωσή τηςμέσα στο όλο πλαίσιο της Τεσσαρακοστής της έδωσε ένα έντονο laquoπεν-θηρόraquo κατά τον Θεόδωρο Στουδίτη χαρακτήρα (Ερμηνεία της Θείας Λει-τουργίας των Προηγιασμένων) Με τον εσπερινό συμπλέκονται τροπάριακατανυκτικά οι ιερείς φέρουν πένθιμα άμφια η αγία τράπεζα και τατίμια δώρα είναι σκεπασμένα με μαύρα καλύμματα οι ευχές είναι γεμάτεςταπείνωση και συντριβή laquoΜυστικωτέρα εις παν η τελετή γίνεταιraquo κατάτον ίδιο Πατέρα

Καιρός να ρίξουμε μια ματιά σ᾿ αυτήν την ίδια την Λειτουργία τωνΠροηγιασμένων στη μορφή που ύστερα από μακρά εξέλιξη αποκρυσταλ-λώθηκε και κατά την οποία τελείται σήμερα στους ναούς μας Ήδη επι-σημάναμε τα δυο λειτουργικά στοιχεία που την συνθέτουν τηνακολουθία του Εσπερινού και την Θεία Κοινωνία Το πρώτο μέρος τηςαποτελεί ο συνήθης εσπερινός της Τεσσαρακοστής με μικρές μόνο τροπο-ποιήσεις

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

23

Ο ιερεύς κατά την ψαλμωδία της Θrsquo ώρας εν-δύεται την ιερατική του στολή και θυμιά Ηέναρξη γίνεται με το laquoΕυλογημένη η βασιλείαhellipraquoκατά τον τύπο της Θείας Λειτουργίας Ανα-γινώσκεται ο προοιμιακός (103ος) δηλαδή ψαλμόςπου περιγράφει το δημιουργικό έργο του ΘεούlaquoEυλόγει η ψυχή μου τον Κύριονmiddot Κύριε ο Θεόςμου εμεγαλύνθης σφόδραhellipraquo Είναι το προοίμιοτου εσπερινού αλλά και όλης της ακολουθίας τουνυχθημέρου που αρχίζει ως γνωστό από το από-γευμα πρώτο μέρος του εικοσιτετραώρου θεωρεί-ται η νύκτα Ύστερα ο διάκονος ή εν απουσία τουο ιερέας θέτει στο στόμα των πιστών τα αιτήματατης προσευχής laquoΕν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμενraquoτα ειρηνικά Ακολουθεί η ανάγνωση του ΙΗrsquo κα-θίσματος του Ψαλτηρίου laquoΠρος Κύριον εν τωθλίβεσθαί με εκέκραξα και εισήκουσέ μουhellipraquo(Ψαλμοί 119-133) Είναι το τμήμα του Ψαλτηρίουπου έχει καθορισθεί να αναγινώσκεται κατά τουςεσπερινούς της Τεσσαρακοστής

Ο ιερεύς εν τω μεταξύ ετοιμάζει στην Πρόθεσητα Προηγιασμένα -από την Λειτουργία του προ-ηγουμένου Σαββάτου ή της Κυριακής- ΤίμιαΔώρα Αποθέτει τον Άγιο Άρτο στο Δισκάριο κάνειτην ένωση του οίνου και του ύδατος στο ΆγιοΠοτήριο και τα καλύπτει Ο εσπερινός συνεχίζεταιμε την ψαλμωδία των ψαλμών του λυχνικού καιτων κατανυκτικών τροπαρίων των εκάστοτε ημε-ρών που περιλαμβάνονται στους τελευταίους στί-χους των ψαλμών αυτών και γίνεται ἡ είσοδοςΔιαβάζονται δυο αναγνώσματα από την ΠαλαιάΔιαθήκη ένα από την Γένεση και ένα από το βι-βλίο των Παροιμιών Θα σταθούμε για λίγο στηνκατανυκτική ψαλμωδία του laquoΚατευθυνθήτωraquoτου δευτέρου στίχου του 140ου ψαλμού Ψάλλεταιμετά από τα αναγνώσματα έξι φορές από τονιερέα και τους χορούς ενώ ο ιερέας θυμιά τηνΑγία Τράπεζα

laquoΚατευθυνθήτω η προσευχή μουως θυμίαμα ενώπιόν σου

έπαρσις των χειρών μου θυσία εσπερινήraquoΚατόπιν γίνεται η εκτενής δέηση υπέρ των τά-

ξεων των μελών της Εκκλησίας των Κατηχουμέ-νων των ετοιμαζομένων για το άγιο Βάπτισμαlaquoτων προς το φώτισμα ευτρεπιζομένωνraquo και τωνπιστών Και μετά την απόλυση των Κατηχουμέ-νων έρχεται το δεύτερο μέρος η κοινωνία των μυ-στηρίων

Την μεταφορά των Προηγιασμένων Δώρων απότην Πρόθεση στο Θυσιαστήριο που γίνεται μεάκρα κατάνυξη ενώ οι πιστοί προσπίπτουν laquoμέ-χρις εδάφουςraquo συνοδεύει η ψαλμωδία του αρχαίουύμνου laquoΝυν αι δυνάμειςraquo

laquoΝῦν αἱ δυνάμεις τῶν οὐρανῶν σύν ἡμῖνἀοράτως λατρεύουσιν ἰδού γάρ εἰσπορεύεται ὁ

βασιλεύς τῆς δόξης Ἰδού θυσία μυστικήτετελειωμένη δορυφορεῖται Πίστει καί πόθῳ

προσέλθωμεν ἵνα μέτοχοι ζωῆς αἰωνίουγενόμεθα Ἀλληλούϊαraquo

Η προπαρασκευή για την Θεία Κοινωνία περι-λαμβάνει κυρίως την Κυριακή προσευχή (Πάτερημών) ακολουθεί η Κοινωνία και μετά από αυτήνη ευχαριστία Και η Λειτουργία κλείνει με την κα-τανυκτική οπισθάμβωνο ευχή Είναι δέηση πουσυνδέει την τέλεση της κατανυκτικής αυτής Λει-τουργίας προς την περίοδο των Νηστειών Ο πνευ-ματικός αγώνας της Τεσσαρακοστής είναισκληρός αλλά και η νίκη κατά των αοράτων εχ-θρών είναι βεβαία για τους αγωνιζομένους τονκαλόν αγώνα Η Ανάσταση δεν είναι μακράν Αςτην διαβάσουμε προσεκτικά Είναι από τα ωραι-ότερα εκκλησιαστικά κείμενα

laquoΔέσποτα παντοκράτορ ὁ πᾶσαν τήν κτίσιν ἐνσοφίᾳ δημιουργήσας ὁ διά τήν ἄφατόν σουπρόνοιαν καί πολλήν ἀγαθότητα ἀγαγών ἡμᾶς εἰςτά πανσέπτους ἡμέρας ταύτας πρός καθαρισμόνψυχῶν καί σωμάτων πρός ἐγκράτειαν παθῶνπρός ἐλπίδα ἀναστάσεως ὁ διά τεσσαράκονταἡμερῶν πλάκας χειρίσας τά θεοχάρακτα γράμματατῷ θεράποντί σου Μωσεῖ παράσχου καί ἡμῖνἀγαθέ τόν ἀγῶνα τόν καλόν ἀγωνίσασθαι τόνδρόμον τῆς νηστείας ἐκτελέσαι τήν πίστινἀδιαίρετον τηρῆσαι τάς κεφαλάς τῶν ἀοράτωνδρακόντων συνθλάσαι νικητάς τε τῆς ἁμαρτίαςἀναφανῆναι καί ἀκατακρίτως φθάσαιπροσκυνῆσαι καί τήν ἁγίαν ἀνάστασινraquo

Η Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων είναιμία από τις ωραιότερες και κατανυκτικότερες ακο-λουθίες της Εκκλησίας μας Αλλά συγχρόνως καιμία διαρκής πρόσκληση για την συχνή κοινωνίατων θείων μυστηρίων Μια φωνή από τα βάθητων αιώνων από την αρχαία ζωντανή παράδοσητης Εκκλησίας Φωνή που λέγει ότι ο πιστός δενμπορεί να ζει την ζωή του Χριστού αν δεν ανανε-ώνει διαρκώς την ένωσή του με την πηγή τηςζωής το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου Διότι οΧριστός είναι laquoη ζωή ημώνraquo (Κολοσ 3 4)

ΟΙ

24

ΟΙ

ΚΟ

ΙΣταγόνες

Πίστεως

24

Ι Σ Τ Ο Ρ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Αγγελος πρωτοστάτης οὐρανόθεν ἐπέμφθη εἰπεῖντῇ Θεοτόκῳ τὸ Χαῖρεmiddot καὶ σὺν τῇ ἀσωμάτῳ

φωνῇ σωματούμενόν σε θεωρῶν Κύριε ἐξίστατο καὶἵστατο κραυγάζων πρὸς Αὐτὴν τοιαῦτα

Ο αρχάγγελος Γαβριήλ έρ-χεται και φέρνει το θεϊκό

μήνυμα το laquoχαῖρεraquoστη Θεοτόκο

Αρχάγγελος Γαβριήλ

Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Βλέπουσα ἡ Ἁγία ἑαυτήν ἐν ἁγνείᾳ φησὶ τῷ Γα-βριὴλ θαρσαλέωςmiddot τὸ παράδοξόν σου τῆς φωνῆς

δυσπαράδεκτόν μου τῇ ψυχῇ φαίνεταιmiddot ἀσπόρου γὰρσυλλήψεως τὴν κύησιν πὼς λέγεις κράζων

Η Θεοτόκος απορείγια τον παράδοξο τρόπο

της συλλήψεως Ἀλληλούια

Γνῶσιν ἄγνωστον γνῶναι ἡ Παρθένος ζητοῦσαἐβόησε πρὸς τὸν λειτουργοῦνταmiddot ἐκ λαγόνων

ἁγνῶν υἷον πῶς ἔσται τεχθῆναι δυνατόνλέξον μοι Πρὸς ἥν ἐκεῖνος ἔφησεν ἐν φόβῳπλὴν κραυγάζων οὕτω

Ο Γαβριήλ της εξηγεί τηναπόρρητη βουλή του Θεού

ΑρχάγγελοςΓαβριήλ

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Δύναμις τοῦ Ὑψίστου ἐπεσκίασε τότε πρὸς σύλ-ληψιν τῇ Ἀπειρογάμῳmiddot καὶ τὴν εὔκαρπον ταύτης

νηδύν ὡς ἀγρὸν ὑπέδειξεν ἡδὺν ἅπασι τοῖς θέλουσιθερίζειν σωτηρίαν ἐν τῷ ψάλλειν οὕτως

Η δύναμη του Θεούεπισκιάζει την Παρθένο

και συλλαμβάνειτον Υιό του Θεού

Ἀλληλούια

Εχουσα θεοδόχον ἡ Παρθένος τὴν μήτραν ἀνέ-δραμε πρὸς τὴν Ἐλισάβετ Τὸ δὲ βρέφος ἐκείνης

εὐθὺς ἐπιγνόν τὸν ταύτης ἀσπασμὸν ἔχαιρε καὶἅλμασιν ὡς ἄσμασιν ἐβόα πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η Θεοτόκος επισκέπτεταιτη συγγενή της Ελισάβετ

η οποία κυοφορεί τον Πρό-δρομο και ανταλλάσσουν

προφητικούς λόγους

Ιωάννηςο Βαπτιστής(ως έμβρυο)

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ζάλην ἔνδοθεν ἔχων λογισμῶν ἀμφιβόλων ὁ σώ-φρων Ἰωσὴφ ἐταράχθηmiddot πρὸς τὴν ἄγαμόν σὲ θε-

ωρῶν καὶ κλεψίγαμον ὑπονοῶν Ἄμεμπτεmiddot μαθὼν δέσου τὴν σύλληψιν ἐκ Πνεύματος Ἁγίου ἔφη

Ο Ιωσήφ μνηστήρας τηςΠαρθένου αμφιβάλλειαλλά ενημερώνεται από

τον άγγελο για το μυστή-ριο της συλλήψεως

Ἀλληλούια

Ηκουσαν oἱ ποιμένες τῶν Ἀγγέλων ὑμνούντων τὴνἔνσαρκον Χριστοῦ παρουσίανmiddot καὶ δραμόντες ὡς

πρὸς ποιμένα θεωροῦσι τοῦτον ὡς ἀμνὸν ἄμωμον ἐνγαστρὶ τῆς Μαρίας βοσκηθένταἥν ὑμνοῦντες εἶπον

Ο Χριστός γεννιέται και οιποιμένες έρχονται και Τον

προσκυνούν οι ποιμένες Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Θεοδρόμον ἀστέρα θεωρήσαντες Μάγοι τῇ τού-του ἠκολούθησαν αἴγλῃmiddot καὶ ὡς λύχνον κρα-

τοῦντες αὐτόν διrsquo αὐτοῦ ἠρεύνων κραταιὸν Ἄνακτακαὶ φθάσαντες τὸν ἄφθαστονἐχάρησαν αὐτῷ βοῶντες

Το αστέρι δείχνειτον δρόμο στους μάγους

της Ανατολής Ἀλληλούια

Ιδον παῖδες Χαλδαίων ἐν χερσὶ τῆς Παρθένου τὸνπλάσαντα χειρὶ τοὺς ἀνθρώπουςmiddot καὶ Δεσπότην

νοοῦντες αὐτόν εἰ καὶ δούλου μορφὴν ἔλαβενἔσπευσαν τοῖς δώροις θεραπεῦσαικαὶ βοῆσαι τῇ Εὐλογημένῃ

Η προσκύνηση των μάγων οι Μάγοι Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Κήρυκες θεοφόροι γεγονότες οἱ Μάγοι ὑπέστρε-ψαν εἰς τὴν Βαβυλῶνα ἐκτελέσαντές σου τὸν

χρησμόν καὶ κηρύξαντές σε τὸν Χριστὸν ἅπασινἀφέντες τὸν Ἡρώδην ὡς ληρώδη μὴ εἰδότα ψάλλειν

Οι μάγοι(θεοφόροι κήρυκες)

επιστρέφουν από άλλοδρόμο στη Βαβυλώνα

Ἀλληλούια

Λάμψας ἐν τῇ Αἰγύπτῳ φωτισμὸν ἀληθείας ἐδίω-ξας τοῦ ψεύδους τὸ σκότοςmiddot τὰ γὰρ εἴδωλα ταύ-

της Σωτήρ μὴ ἐνέγκαντά σου τὴν ἰσχὺν πέπτωκεν οἱτούτων δὲ ῥυσθέντες ἐβόων πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η φυγή στην Αίγυπτοοι πιστοί που σώθηκαν

από τα είδωλα

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Μέλλοντος Συμεῶνος τοῦ παρόντος αἰῶνος μεθί-στασθαι τοῦ ἀπατεῶνος ἐπεδόθης ὡς βρέφος

αὐτῷ ἀλλrsquo ἐγνώσθης τούτω καὶ Θεὸς τέλειοςmiddot διόπερἐξεπλάγη σου τὴν ἄρρητον σοφίαν κράζων

Ο Συμεών δέχεταιστην αγκάλη του

ως βρέφος τον Χριστό Ἀλληλούια

ΤΟ

Υ Α

ΚΑ

ΘΙ

ΣΤ

ΟΥ

Υ

ΜΝ

ΟΥ

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

25

Δ Ο Γ Μ Α Τ Ι Κ Ο - Θ Ε Ο Λ Ο Γ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Nέαν ἔδειξε κτίσιν ἐμφανίσας ὁ Κτίστης ἡμῖν τοῖςὑπrsquo αὐτοῦ γενομένοιςmiddot ἐξ ἀσπόρου βλαστήσας

γαστρός καὶ φυλάξας ταύτην ὥσπερ ἦν ἄφθορον ἵνατὸ θαῦμα βλέποντες ὑμνήσωμεν αὐτὴν βοῶντες

Ο Λόγος του Θεούμε την σάρκωσή Τουδημιουργεί νέα κτίσηη οποία τον δοξολογεί

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ξένον τόκον ἰδόντες ξενωθῶμεν τοῦ κόσμου τὸννοῦν εἰς οὐρανὸν μεταθέντεςmiddot διὰ τοῦτο γὰρ ὁ

ὑψηλὸς Θεός ἐπὶ γῆς ἐφάνη ταπεινὸς ἄνθρωποςmiddot βου-λόμενος ἑλκύσαι πρὸς τὸ ὕψος τοὺς αὐτῷ βοώντας

Ο παράξενος -laquoὁ ξένοςraquo -τόκος προτρέπειτους ανθρώπους

να αποξενωθούν από τονκόσμο και να υψώσουν ο νου τους στον ουρανό

Ἀλληλούια

Ολως ἦν ἐν τοῖς κάτω καὶ τῶν ἄνω οὐδόλως ἀπῆν ὁἀπερίγραπτος Λόγοςmiddot συγκατάβασις γὰρ θεϊκή

οὐ μετάβασις τοπικὴ γέγονε καὶ τόκος ἐκ Παρθένουθεολήπτου ἀκουούσης ταῦτα

Όλος ήταν στην γη ο δοξο-λογούμενος Λόγος αλλάκαι από τον ουρανό δεν

απουσίαζε

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Πᾶσα φύσις Ἀγγέλων κατεπλάγη τὸ μέγα τῆς σῆςἐνανθρωπήσεως ἔργονmiddot τὸν ἀπρόσιτον γὰρ ὡς

Θεόν ἐθεώρει πᾶσι προσιτὸν ἄνθρωπον ἡμῖν μὲνσυνδιάγοντα ἀκούοντα δὲ παρὰ πάντων οὕτως

Οι άγγελοι θαύμασαν τοέργο της ενανθρώπησης τουΘεού και την κοινωνία του

με τους ανθρώπους

Ἀλληλούια

Ρήτορας πολυφθόγγους ὡς ἰχθύας ἀφώνουςὁρῶμεν ἐπὶ σοὶ Θεοτόκεmiddot ἀποροῦσι γὰρ λέγειν τὸ

πῶς καὶ Παρθένος μένεις καὶ τεκεῖν ἴσχυσαςmiddot ἡμεῖςδὲ τὸ μυστήριον θαυμάζοντες πιστῶς βοῶμεν

Οι σοφοί του κόσμουμένουν άφωνοιμη μπορώντας

νά εξηγήσουν το μυστήριοτης γεννήσεως

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Σῶσαι θέλων τὸν κόσμον ὁ τῶν ὅλων κοσμήτωρπρὸς τοῦτον αὐτεπάγγελτος ἦλθεmiddot καὶ ποιμὴν

ὑπάρχων ὡς Θεός διrsquo ἡμᾶς ἐφάνη καθrsquo ἡμᾶς ἄνθρω-ποςmiddot ὁμοίῳ γὰρ τὸ ὅμοιον καλέσας ὡς Θεὸς ἀκούει

Ο Ποιμένας-Θεός γίνεταιπρόβατο-άνθρωπος για να

σώσει τον κόσμο Ἀλληλούια

Τεῖχος εἶ τῶν παρθένων Θεοτόκε Παρθένε καὶπάντων τῶν εἰς σὲ προστρεχόντων Ὁ γὰρ τοῦ

οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς κατεσκεύασέ σε ποιητήςἌχραντε οἰκήσας ἐν τῇ μήτρᾳ σου καὶ πάντας σοιπροσφωνεῖν διδάξας

Η Παρθένος γίνεται τείχοςπου προστατεύει όλους

τους πιστούς οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Υμνος ἅπας ἡττᾶται συνεκτείνεσθαι σπεύδων τῷπλήθει τῶν πολλῶν οἰκτιρμῶν σουmiddot ἰσαρίθμους

γὰρ τῇ ψάμμῳ ὠδάς ἂν προσφέρωμέν σοι Βασιλεῦἅγιε οὐδὲν τελοῦμεν ἄξιον ὧν δέδωκας ἡμῖν τοῖς σοὶβοῶσιν

Κανένας ύμνος δεν επαρκείγια να υμνηθεί ο Σαρκωθείς

Βασιλέας Ἀλληλούια

Φωτοδόχον λαμπάδα τοῖς ἐν σκότει φανεῖσανὁρῶμεν τὴν ἁγίαν Παρθένονmiddot τὸ γὰρ ἄυλον

ἅπτουσα φῶς ὁδηγεῖ πρὸς γνῶσιν θεϊκὴν ἅπανταςαὐγῇ τὸν νοῦν φωτίζουσα κραυγῇ δὲ τιμωμένη ταῦτα

Η Θεοτόκος είναι η λαμ-πάδα που καθοδηγεί τους

πιστούς στη Θεογνωσία οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Χάριν δοῦναι θελήσας ὀφλημάτων ἀρχαίων ὁ πάν-των χρεωλύτης ἀνθρώπων ἐπεδήμησε διrsquoἑαυτοῦ

πρὸς τοὺς ἀποδήμους τῆς αὐτοῦ Χάριτοςmiddot καὶ σχίσαςτὸ χειρόγραφον ἀκούει παρὰ πάντων οὕτως

Ο Χριστός ήρθε στο κόσμογια να του δώσει χάρη Ἀλληλούια

Ψάλλοντές σου τὸν τόκον ἀνυμνοῦμέν σε πάντεςὡς ἔμψυχον ναόν Θεοτόκε Ἐν τῇ σῇ γὰρ οὶκή-

σας γαστρί ὁ συνέχων πάντα τῇ χειρὶ Κύριος ἡγία-σεν ἐδόξασεν ἐδίδαξε βοᾶν σοὶ πάντας

Η Θεοτόκος είναι έμψυχοςναός στον οποίο

δοξάζεται ο Χριστός οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Ωπανύμνητε Μῆτερ ἡ τεκοῦσα τὸν πάντων ἁγίωνἁγιώτατον Λόγονmiddot δεξαμένη γὰρ τὴν νῦν προ-

σφοράν ἀπὸ πάσης ῥῦσαι συμφορᾶς ἅπαντας καὶτῆς μελλούσης λύτρωσαι κολάσεως τοὺς σοὶ βοῶντας

Ύμνος και ικεσίαπρος την Παρθένο Ἀλληλούια

Σταγόνες

Πίστεως

26

Το να βελτιώνεσαισημαίνει να αλλά-ζεις Το να είσαιτέλειος σημαίνει νααλλάζεις συχνά

Winston Churchill (Πρωθυ-πουργός Μ Βρετανίας 1874-

1965)

Στις προσευχές μαςσυνήθως ζητάμε νrsquoαλλάξουν οι περι-στάσεις και ποτέ νrsquoαλλάξουμε εμείς οιίδιοι

Ανώνυμος

Ο καθένας ονει-ρεύεται να αλλάξειτον κόσμο αλλάκανένας δεν έχεισκοπό νrsquo αλλάξειτον εαυτό του Leo Tolstoy (Ρώσος συγγραφέ-

ας 1828-1910)

Η αρετή της νεό-τητας είναι εφόδιοτων γηρατειών

Μέγας Βασίλειος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

27

Ζ ούσε την τρέλα της νεότητός του μεμοτοσυκλέτα πολλών κυβικών καιαπό ταχύτητα μέγιστη 150 χιλιόμε-τρα ανά ώρα πού ήταν ρυθμισμένη μετάαπό μεταποίηση της μηχανής έφτασε νατρέχει με 230 χιλιόμετρα ανά ώραΕπιδιδόταν δε και σε αυτοσχέδιους συ-ναγωνισμούς με άλλους παρομοίους τουμε μεγάλα χρηματικά στοιχήματα 400 και500 χιλιάδες δραχμέςΌμως ένα απόγευμα στους ειδικούςδρόμους πού επέλεγαν να τρέξουν (αυτούςπου υποτίθεται είναι χωρίς μεγάλη κυκλο-φορία αυτοκινήτων) κατά την ώρα ενόςαυτοσχέδιου συναγωνισμού παρά τηνπροσπάθειά του να αποφύγει ένα αυτοκί-νητο έγινε σφοδρή σύγκρουση και πετά-χτηκε 10 μέτρα μακριά μέσα σε έναχαντάκι έξω από το δρόμοΗ μοτοσικλέτα βεβαίως διαλύθηκε και οίδιος υπέστη θανάσιμα τραύματα Τον πε-ρισυνέλεξαν και τον μετέφεραν στο νοσο-κομείο Μετά από την επιβεβαίωση τωνιατρών τον οδήγησαν κατευθείαν στο νε-κροτομείο όπου ένας νοσοκόμος ndash νεκρο-τόμος ανέλαβε να τον πλύνει και νατακτοποιήσει τα εγχυμένα σπλάχνα τουπροκειμένου να τον παραλάβει το γραφείοτελετών πού είχαν στείλει οι συγγενείςτουΕίχαν περάσει περίπου 8 ώρες από τοσυμβάν Εκείνη την στιγμή ανοίγει ταμάτια του σηκώνεται και κάθεται στομαρμάρινο τραπέζι του νεκροτομείου Ονοσοκόμος έντρομος βάζει τις φωνές καιαρχίζει να τρέχει προς την έξοδο πανικό-βλητοςΑμέσως καταφθάνουν οι ιατροί τον πα-ραλαμβάνουν και τον οδηγούν στο χει-ρουργείο όπου μετά από τις απαιτούμενεςπροσπάθειες laquoσυναρμολόγησηςraquo άρχισενα παρουσιάζει σημεία βελτίωσηςΠαρέμεινε αρκετό χρονικό διάστημαέως ότου θεραπεύτηκε πλήρως και εξήλθεαπό το νοσοκομείο υγιής Στη συνέχεια γιαάγνωστους λόγους εξεδήλωσε την επιθυ-μία να γίνει μοναχόςΟ ίδιος διηγείταιhellip όταν μετά την σύγ-κρουση τραυματίστηκα θανάσιμα (κατάτην δήλωση των ιατρών) ένοιωσα ότιβγήκα από το σώμα μου και αιωρούμενος

πέρασα κατά περίεργο τρόπο ανάμεσααπό μία κολόνα της ΔΕΗ χωρίς να συγ-κρουστώ μαζί τηςΣτη συνέχεια βρέθηκα σε ένα περιβάλ-λον με μισοσκόταδο και τελείως κενόΈνοιωθα πανάλαφρος σαν πούπουλο νααιωρούμαι σrsquo αυτό το κενό και πολύ πε-ρίεργος για το πού βρισκόμουν και τι μουείχε συμβείΕνώ περιπλανιόμουνα για αρκετόχρόνο άρχισα να διακρίνω μία φωτεινήγυναικεία μορφή να με πλησιάζει μέσα σrsquoένα ολόφωτο λευκό νέφος Όταν πλησίασεαρκετά διέκρινα ότι είχε μία υπερκόσμιαγλυκιά έκφρασηΑμέσως την συνέκρινα με τις αγιογρα-φίες πού είχα δει στους ιερούς ναούς ότανμε πήγαινε μικρό παιδί η μητέρα μου καισυμπέρανα ότι ήταν η μορφή της Ύπερα-γίας Θεοτόκου ldquohellipήρθα για τα δάκρυα τηςμάνας σουhellip εσύ θα ζήσεις θα ζήσεις καιθα Μας υπηρέτησηςhelliprdquo μού είπε με γλυκόκαι ειρηνικό ύφος και σιγά σιγά άρχισε ναχάνεταιΜετά από αυτό όλα σαν να έσβησανένοιωσα να διαλύομαι και μία δύναμη ναμε απορροφά με ορμή και να με κατευθύ-νει κάπουΑμέσως ένοιωσα σαν να ξύπνησα απόλήθαργο Βρέθηκα γυμνός με ένα πολυ-τραυματισμένο σώμα στο μαρμάρινο τρα-πέζι του νεκροτομείου ενώ ταυτόχροναάκουγα κάτι (σαν ουρλιαχτά) από έναν άν-θρωπο καθώς απομακρυνόταν τρέχονταςπρος την πόρταhellipΟ νέος αυτός μετά την πλήρη θεραπείατου ήλθε στο Άγιον Όρος σε κάποια Μονήόπου συνάντησε τον ηγούμενο και αφούτου διηγήθηκε το περιστατικό του ατυχή-ματός του εξεδήλωσε την επιθυμία να γίνειμοναχόςΠράγματι εκεί ο γέροντας μετά την απα-ραίτητη δοκιμασία τον έκειρε μοναχό καιτου έδωσε το πατερικό όνομα laquoΣωφρό-νιοςraquoΣήμερα είναι ένας ευλαβής μοναχός οοποίος δεν έπαυσε ποτέ να διηγείται τηνπαράξενη συνάμα και ψυχωφελή αυτήιστορία της ζωής του Στη συνέχεια αναχώ-ρησε για ένα ησυχαστήριο στην ιδιαίτερηπατρίδα του

Σταγόνες

Πίστεως

28

Η 25η Μαρτίου

Τέτοιαν ημέρα διάλεξενη σπλαχνική Μαρίανα ειπεί στον Κύριο του Παντόςπου τ άψυχα εμψυχώνει laquoΚοίτα στη γη τους Χριστια-νούς που μ άπειρη λατρείαεμέ γιορτάζουν σήμερα πόσησκλαβιά πλακώνειraquoΚαι πνεύμα θείο χύθηκε μεμιάςεις την Αγίαψυχή του ενδόξου Γερμανούπου ατρόμητος απλώνειτο ξακουστό το Λάβαρο κι απότην εκκλησίαπρώτος προβαίνει αγωνιστήςκαι πρώτος ξεσπαθώνειΦεύγουν απrsquo όλες τις μεριέςοι Τούρκοι τρομαγμένοι ενώ προφέρει ο Γερμανόςκι ηχολογούν οι άλλοιτον όρκο πrsquo όλην έσειε βαθιάτην οικουμένηΜέρα γλυκιά μέρα λαμπρήμέρα χαριτωμένη Κάθε φορά που η λάμψη σουστην εκκλησιά προβάλλει πάντα με δάφνη ελεύθερη θατην ιδείς σπαρμένηΓεώργιος Μαρτιννέλης

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ

ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ ΟΘΩΝΑ

Όταν ήρθε ως βασιλεύς στην Ελλάδα ό δε-καεπταετής ακόμη Όθων συνοδευόμενοςαπό τρεις Βαυαρούς αντιβασιλείς πού θα κυ-βερ νούσαν ως την ενηλικίωση του πολλοίΈλλη νες χαιρέτισαν με ενθουσιασμό τηνάφιξη του Μεταξύ αυτών και ό αγωνιστής τηςΕλληνικής Επαναστάσεως Ιωάννης Μακρυ-γιάννης Γρή γορα όμως διαψεύστηκαν οι ελ-πίδες του γνή σιου αυτού Έλληνα από τηντακτική πού ακολούθησε ή Αντιβασιλεία απέ-ναντι στους αγωνιστές Ό στρατός κύριο κέν-τρο της βαυαροκρατίας μεταβλήθηκε σετακτικός Στα τέλη του 1834 είχαν ενταχθεί σ᾽αυτόν 5000 περίπου Βαυαροί και ελάχιστοιΈλληνες ενώ απορρί φθηκαν με την πρόφασηότι ήταν υπεράριθμοι οι 10000 Έλληνες πούμέχρι τότε αποτε λούσαν τα στρατιωτικά σώ-ματα πού κατήγαγαν εκπλη κτικούς θριάμ-βους κατά των Τούρκων και των Αιγυπτίων

Οι αγωνιστές αυτοί στερούμενοι τακτικούεπαγγέλματος κατάντησαν ζητιάνοι ή και λη -στές Ό Μακρυγιάννης εκλεγμένος τότε δη-μο τικός σύμβουλος του Δήμου Αθηναίωναπευθύνει στον βασιλέα μια επιστολή πούφα νερώνει την ανιδιοτέλεια και το ψυχικότου με γαλείο Δεν διστάζει όχι μόνο να ασκή-σει αυστηρή κριτική στην Αντιβασιλεία αλλάκαι να παρακαλέσει να κοπεί ό μισθός τουόλος και να δοθεί σε δυστυχείς συναγωνι-στές του Λόγος με καταφανείς τις προεκτά-σεις στο παρόν

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

29

Βασιλεύ

Ως ένας και εγώ αγωνιστής εις τα περασμένα δεινά της πατρίδος μου έγνώρισα εις πολλά

μέρη ανδρείους στρατιωτικούς και τιμίους πολίτας όπου έθυσίαζον και την κατάστασίν τους

και την ιδίαν ζωήν τους με μεγάλην εύχαρίστησιν διά να ιδούν μίαν ήμέραν την πατρίδα τους

έλευθέραν Πολλοί από αυτούς έσκοτώθηκαν είς τόν πόλεμονrsquo άλλοι έμειναν αιχμάλωτοι και

άλλοι έπληγώθηκαν και τώρα μετά την έλευθέρωσιν της πατρίδος τούς βλέπω να περιπα-

τούν είς τούς δρόμους γυμνοί και ξυπόλυτοι βλέπω χήρας και ορφανά να ζητούν έλεος διά

να πα ρηγορήσουν την πείναν τους και με τα δάκρυα εις τα μάτια να περιφέρωνταί και να

προξενούν έντροπήν εις την άχάριστον πατρίδα διά την οποίαν έχασαν τούς άνδρας των

έχασαν τούς γονείς των Εκείνοι όπού τούς γνωρίζουν και ημπορούν να πληροφορήσουν την

Κυβέρνησιν κρύπτουν την άλήθειαν και φροντίζουν μόνον να δώσουν τας ανταμοιβάς είς

τούς δούλους και κόλακας των είς ανθρώπους αναξίους εις τούς οποίους ή πατρίς δέν γνω-

ρίζει κανένα χρέος Είς μέν τούς καλούς και δυστυχείς αγωνιστάς λέγουν ότι ή πατρίς είναι

πτωχή είς δέ τούς κόλακας των την αποδεικνύουν πλουσίαν Έάν είναι πτωχή καθώς και

είναι βέβαια έπρεπε να είναι πτωχή είς όλους και όχι μόνον διά εκείνους όπού έδοκίμασαν

τόσους αγώνας και ήλθαν είς έλεεινήν κατάστασίν διά την έλευθερίαν της Ή τοιαύτη αδικία

κάμνει σήμερον πολλούς Έλληνας να αγανακτούν εναντίον της πατρίδος και να βλέπουν ό

ένας τόν άλλον ως έχθρόν χειρότερον από τόν Τούρκον

Εγώ όμως Υψηλή Αντιβασιλεία δέν είμαι άδικος αλλά ως ευαίσθητος είς την δυστυχίαν

τόσων αγωνιστών παρακινούμαι να φανερώσω την άδικίαν πρός την κυβέρνησιν μου την

οποίαν μετά Θεόν σέβομαι και τιμώ και αγαπώ καθώς χρεωστεί να κάμνη κάθε άνθρωπος

άφωσιωμένος είς την πατρίδα του lsquoΆν ή πατρίς μας είναι πτωχή διατί ημείς μερικοί Έλληνες

να παίρνωμεν από χίλιες δραχμές και κάτω τόν μήνα οι δέ συνάδελφοι μας να ψωμοζητούν

και να περιπατούν γυμνοί και ξυπόλυτοι Διά την τιμήν και ύπόληψιν και της πατρίδος και

τού Βασιλέως μου κρίνω δίκαιον να κόψωμεν ένα μέρος από τόν μισθόν μας διά να δοθή

και είς αυτούς τούς δυστυχείς Εγώ όταν έπληγώθην είς τούς Μύλους τού Ναυπλίου έλαβα

δώρον από την πατρίδα μου το όποιον είναι περίπου εκατόν πενήντα δραχμάς τόν μήναrdquo

τώρα λαμβάνω πολύ περισσότερον μηνιαίον μισθόν δηλαδή σχε δόν τριακόσιας έβδομήκοντα

δραχμάς Όθεν εγώ πρώτος παρακαλώ την Άντιβασιλείαν να διάταξη να κοπή αυτός ό μι-

σθός μου όλος έως ότου ή Κυβέρνησις να λάβη καιρόν να εύθετήση τα πράγματα και να τα

θεραπεύση κατά το καλύτερον και να με δοθούν πάλιν κατά μήνα αί lsquoκατόν πενήντα δραχμαί

έκείναι καθώς έξ αρχής μrsquo έκρινεν άξιον ή πατρίς μουrdquo ό δέ μισθός μου άς δοθή είς άλλους

δυστυχείς συναγωνιστάς μου των οποίων ή γύμνωσις και απελπισία μά την πατρίδα μου

και μά τόν Βασιλέα μου δέν μrsquo αφήνει να κοιμηθώ ήσύχως όλην την νύχτα Άν δέν είχα τόσην

φαμιλίαν άν δέν ήμουν ασθενής τόν περισσότερον καιρόν και άν δέν είχα ικανά χρέη δέν

ήθελα να δώσω και αυτό το ολίγον βάρος είς την πατρίδα μου

Δεν είναι αμφι βολία ότι όλοι οι Έλληνες έχουν καλά αισθήματα και μεγάλην αγάπην

είς τόν Βασιλέα μας επιθυμώ όμως να μή ύπάρχη κανένας όπού να νομίζη ότι έχει

δίκαια παράπονα είς την αθωό τητα του και είς την καλωσύνην του επιθυμώ να είναι

όλοι ευχαριστημένοι από την πατρίδα και να μή είναι είς άλλους πτωχή ή πατρίς και

είς άλλους πλουσίαrsquo αλλά να άνταμείψη όλους εκείνους όπού έπαθαν διά την έλευ-

θερίαν της Παρακαλώ με το ανήκον σέβας την Άντιβασι λείαν αφού διάταξη από

το παρόν την παύσιν τού μισθού μου να διάταξη να με δίδεται το παλαιόν της

πατρίδος σιτηρέσιονΈν Αθήναις τή 15 Δεκεμβρίου 1834

Ιωάννης Μακρυγιάννης

Επιστολή προς Βασιλέα (1834)(Εκ της εφημερίδος laquoΕθνικήraquo άρ 22 23121834)

Σταγόνες

Πίστεως

30

ldquoΟάνθρωπος ζητάει στον ουρανό τη χαράκαι την ευτυχία Ζητάει το αιώνιο μα-κριά απ΄ όλους κι απ΄ όλα ζητάει να

βρει τη χαρά στον Θεό Ο Θεός είναι μυστήριοΕίναι σιωπή είναι άπειρος είναι το παν Τηντάση της ψυχής για τον ουρανό την έχει όλος οκόσμος όλοι ζητάνε κάτι το ουράνιο Σ΄Αυτόνστρέφονται όλα τα όντα έστω και ασυνειδήτως

Σ΄ Αυτόν να στρέφετε διαρκώς το νου σαςΑγαπήστε την προσευχή την κουβέντα με τονΚύριο Το παν είναι η αγάπη ο έρωτας με τονΚύριο τον Νυμφίο Χριστό Γίνετε άξιοι της αγά-πης του Χριστού Για να μη ζείτε στο σκοτάδιγυρίστε το διακόπτη της προσευχής ώστε ναέλθει το Θείο φως στην ψυχή σας Στο βάθος τουείναι σας θα φανεί ο Χριστός Εκεί στο βάθοςείναι η Βασιλεία του Θεού ldquoΗ Βασιλεία τουΘεού εντός υμών εστίνrdquo

Η προσευχή γίνεται μόνο με το Άγιον ΠνεύμαΑυτό διδάσκει την ψυχή πώς να προσεύχεταιldquoΤο γάρ τι προσευξόμεθα καθ΄ό δεί ούκ οίδα-μεν αλλ΄αυτό το Πνεύμα υπερεντυγχάνει υπέρημών στεναγμοίς αλαλήτοιςrdquo Εμείς δεν χρειάζε-ται να κάνουμε καμιά προσπάθεια Ν΄απευθυνό-μαστε στον Θεό με ύφος ταπεινού δούλου μεφωνή παρακλητική και ικετευτική Τότε η προ-σευχή μας είναι ευάρεστη στο Θεό Να στεκόμα-στε με ευλάβεια ενώπιον του Εσταυρωμένου καινα λέμε ldquoΚύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν μεrdquoΑυτό τα λέει όλα Όταν κινηθεί για προσευχή ονους του ανθρώπου στο δευτερόλεπτο τουδευτερολέπτου έρχεται η Θεία χάρις Τότε ο άν-θρωπος γίνεται χαριτωμένος και βλέπει με άλλαμάτια τα πάντα Το παν είναι ν΄αγαπήσουμε τονΧριστό την προσευχή τη μελέτη Παίρνουμεένα εκατομμύριο και το κόβουμε κομματάκιαΤου ανθρώπου η προσπάθεια είναι το ένα εκα-τομμυριοστό

Πριν από την προσευχή η ψυχή πρέπει να προ-ετοιμάζεται με προσευχή Προσευχή για τηνπροσευχή Ακούστε τι εύχεται ο ιερέας μυστικάτην ώρα που διαβάζεται ο Απόστολος κατά τηνΘεία Λειτουργία

ldquoΈλαμψον εν ταις καρδίαις ημών φιλάνθρωπεΔέσποτα το της Σης Θεογνωσίας ακήρατον φωςκαι τους της διανοίας ημών διάνοιξον οφθαλ-μούς εις την των ευαγγελικών Σου κηρυγμάτωνκατανόησιν Ένθες ημίν τον των μακαρίων Σουεντολών φόβον ίνα τάς σαρκικάς επιθυμίαςπάσας καταπατήσαντες πνευματικήν πολιτείαν

μετέλθωμεν πάντα τα προς ευαρέστησιν τηνσην και φρονούντες και πράττοντες Συ γαρ οφωτισμός των ψυχών και των σωμάτων ημώνΧριστέ ο Θεός και Σοί την δόξαν αναπέμπομενσυν τω ανάρχω Σου Πατρί και τω παναγίω καιαγαθώ και ζωοποιώ Σου Πνεύματι νυν και αείκαι εις τους αιώνας των αιώνωνrdquo

Στην προσευχή μπαίνουμε χωρίς να τοκαταλάβουμε Χρειάζεται να βρεθούμε και σεκατάλληλο κλίμα Η αναστροφή με τον Χριστό ησυζήτηση η μελέτη η ψαλτική το καντηλάκιτο θυμίαμα γίνονται το κατάλληλο κλίμα ώστεόλα να γίνουν απλά ldquoεν απλότητι καρδίαςrdquo Δια-βάζοντας τις ψαλμωδίες τις ακολουθίες μεέρωτα χωρίς να το καταλάβουμε γινόμαστεάγιοι Ευφραινόμαστε με τα Θεία λόγια Αυτή ηευφροσύνη αυτή η χαρά είναι η δική μας προ-σπάθεια για να μπούμε εύκολα στην ατμό-σφαιρα της προσευχής η προθέρμανση όπωςλέμε Μπορούμε και να φέρνουμε στο νου μαςωραίες εικόνες από τοπία που είδαμε Αυτή ηπροσπάθεια είναι απαλή αναίμακτη Αλλά μηνξεχνάμε αυτό που είπε ο Κύριος ldquoΧωρίς εμού ούδύνασθε ποιείν ουδένrdquo

Ο ίδιος ο Κύριος θα μας διδάξει την προσευχήΔεν θα τη μάθουμε μόνοι μας ούτε άλλος κανείςθα μας τη μάθει Μη λέμε ldquoέκανα τόσες μετά-νοιες εξασφάλισα τώρα την χάριrdquo αλλά ναζητούμε να λάμψει εντός μας το ακήρατον φωςτης θείας γνώσεως και να ανοίξει τα πνευματικάμας μάτια για να κατανοήσουμε τα θεία Τουλόγια

Με τον τρόπο αυτό χωρίς να το καταλάβουμεαγαπάμε τον Θεό χωρίς σφιξίματα προσπάθειακι αγώνα Αυτά που είναι δύσκολα στους ανθρώ-πους για τον Θεό είναι πολύ εύκολα Τον Θεόθα Τον αγαπήσουμε ξαφνικά όταν η χάρις θαμας επισκιάσει

Αν αγαπήσουμε πολύ τον Χριστό η ευχή θα λέ-γεται μόνη της Ο Χριστός θα είναι συνεχώς στομυαλό μας και στην καρδιά μας

Οσίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

31

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ ΑΙΕΡΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΩΝ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

Π Α Σ Χ Α 20 Α Π Ρ Ι Λ Ι Ο Υ 2 0 1 4

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ 700rsquo πμ Ὄρθρος- Θεία Λειτουργία730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία430rsquo μμ Ἱερὸν Εὐχέλαιον730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου

ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου700rsquo μμ Ἀκολουθία τῶν Ἁγίων Παθῶν

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 830rsquo πμ Ἀκολουθία Μεγάλων Ὡρῶνamp Ἑσπερινοῦ Ἀποκαθηλώσεως

730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Ἐπιταφίου

ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου1100rsquo μμ Τελετὴ Ἀναστάσεως Ὄρθρος

amp Ἀναστάσιμη Θεία Λειτουργία

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ 1000rsquo πμ Ἑσπερινός τῆς Ἀγάπηςστὸν Μητροπολιτικὸ Ναό

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ

Εμπροσθόφυλλο Ο Ευαγγελισμός (1600) έργο Δομίνικου Θεοτοκόπουλου (1541-1614)

Σταγόνες

Πίστεως

14

Ενας νεαρός άνδρας πήγε να υποβάλλει αίτησηγια μια διευθυντική θέση σε μια μεγάλη εται-ρεία Αφού πέρασε την αρχική συνέντευξη έπρεπε τώρα να συμφωνήσει και ο γενικός διευθυντήςγια την πρόσληψηΟ διευθυντής ανακάλυψε από το βιογραφικό του ότιο νεαρός είχε εξαιρετικές ακαδημαϊκές σπουδές ΡώτησεlaquoΠως κατάφερες να κάνεις αυτές τις σπουδές Μήπωςπήρες υποτροφίεςraquolaquoΌχιraquo του απάντησε ο νεαρόςlaquoΟ πατέρας σου κατέβαλλε όλα αυτά τα δίδακτραraquoρώτησε ξανά ο διευθυντήςlaquoΟ πατέρας μου κύριε πέθανε όταν ήμουν ενός έτουςη μητέρα μου ήταν αυτή που πλήρωνε τα δίδακτρά μουraquoαπάντησεlaquoΠου εργάζεται η μητέρα σουraquolaquoΗ μητέρα μου εργάζεται ως καθαρίστρια ρούχωνΠλένει ρούχα για άλλουςraquoΟ διευθυντής ζήτησε τότε από το νεαρό να του δείξειτα χέρια του Ο νεαρός έδειξε τα χέρια του τα οποία ήτανλεία και πολύ απαλάlaquoΈχεις βοηθήσει ποτέ τη μητέρα σου στο πλύσιμοτων ρούχωνraquolaquoΠοτέ η μητέρα μου ήθελε πάντα να μελετώ και ναδιαβάζω όσο το δυνατόν περισσότερο Εκτός αυτού ημητέρα μου πλένει τα ρούχα πιο γρήγορα από μέναΟ διευθυντής είπε laquoΘέλω να σου ζητήσω κάτι Ότανπας σπίτι σήμερα πήγαινε να καθαρίσεις τα χέρια τηςμητέρας σου και θα τα ξαναπούμε αύριο το πρωίraquoΟ νεαρός θεώρησε ότι οι πιθανότητες να πάρει τηθέση ήταν πολύ μεγάλες Όταν πήγε πίσω στο σπίτι ζή-τησε από τη μητέρα του να τον αφήσει να καθαρίσει ταχέρια της Η μητέρα παραξενεύτηκε και με ανάμεικτα συ-ναισθήματα άπλωσε τα χέρια της προς το γιο τηςΟ νεαρός άρχισε να πλένει τα χέρια της μητέρας τουσιγά-σιγά ενώ δάκρυα έσταζαν από τα μάτια του όσηώρα το έκανε αυτό Ήταν η πρώτη φορά που παρατή-ρησε ότι τα χέρια της μητέρας του ήταν τόσο ζαρωμένακαι ότι υπήρχαν τόσες πολλές μελανιές πάνω τους Με-ρικές μελανιές μάλιστα ήταν τόσο οδυνηρές που η μη-τέρα του βογκούσε όταν τις άγγιζεΉταν η πρώτη φορά που ο νεαρός συνειδητοποίησεότι ήταν αυτά τα χέρια που έπλεναν σε καθημερινή βάσηρούχα για να μπορέσει να πληρώσει τα δίδακτρά του Οιμελανιές στα χέρια της ήταν το τίμημα που η μητέραέπρεπε να πληρώσει για την εκπαίδευσή του και το μέλ-λον του παιδιού τηςΜετά τον καθαρισμό των χεριών της μητέρας του ονεαρός άρχισε να πλένει σιγά ndash σιγά όλα τα ρούχα πουείχαν στοιβαχτεί για πλύσιμο μονολογώντας laquoΜάννασυγγνώμη και σrsquo ευχαριστώ για όλαraquo laquoΜάννα συγγνώμηκαι σrsquo ευχαριστώ για όλαraquohellip ενώ δάκρυα συνέχιζαν νατρέχουν από τα μάτια του

Εκείνο το βράδυ μητέρα και ο γιος έκατσαν και κου-βέντιασαν για αρκετή ώρα Την άλλη μέρα το πρωί ότανο νεαρός πήγε στο γραφείο του διευθυντή συγκινημένοςκαι βουρκωμένος βλέποντάς τον έτσι τον ρώτησεlaquoΓια πες μου λοιπόν τι έγινε χθες στο σπίτι σου Τιέκανες Έμαθες κάτι καινούργιοraquoΟ νεαρός απάντησε laquoΚαθάρισα τα χέρια της μητέραςμου αλλά και έπλυνα τελικά όλα τα ρούχα που είχε γιαπλύσιμο Τώρα κατάλαβα και εκτίμησα την προσπάθειατης μητέρας μου Χωρίς τη μητέρα μου δεν θα ήμουναυτό που είμαι σήμερα Συνειδητοποίησα με την πράξηαυτή πόσο σημαντική είναι η βοήθεια που σου προσφέ-ρουν οι άλλοι Έχω καταλήξει να εκτιμώ την αξία και τησημασία που έχει το να βοηθά ο ένας τον άλλο στην οι-κογένεια και στην κοινωνίαraquoΟ διευθυντής τότε του είπε laquoΑυτό είναι που ψάχνωσε ένα συνεργάτη Θέλω να προσλάβω ένα άτομο πουδεν θα σκέφτεται μόνο το εαυτό του που μπορεί να γνω-ρίζει και να εκτιμά τη βοήθεια τις προσπάθειες και ταδεινά των άλλων για να επιτευχτούν κάποια πράγματαστη ζωή και δεν θα θέτει τα χρήματα ως μοναδικό στόχοτου στη ζωή του Έχεις προσληφθείraquoΑυτό το νεαρό άτομο εργάστηκε πολύ σκληρά έλαβεαξιώματα στην επιχείρηση και απολάμβανε το σεβασμότων υφισταμένων του Κάθε εργαζόμενος που είχε ερ-γάστηκε επιμελώς και ως ομάδα με τους υπόλοιπους Οιεπιδόσεις της εταιρίας βελτιώθηκαν σημαντικά

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

15

K αι λέω πως είναι επίκαιρα επειδή λόγωτης ανέχειας πολλά ζευγάρια που μέχριτώρα στέκονταν καλά οικονομικά αρχί-

ζουν τώρα να έχουν προστριβές και πολλές περιπτώ-σεις καταλήγουν στο διαζύγιο Ας ακούσουμε τονΆγιο

laquoΑλλά και η γυναίκα δεν πρέπει να περιφρονείτον άνδρα της για οποιονδήποτε λόγο προπαντόςαν είναι φτωχός Να μη βαρυγγομάει και να μην τονβρίζει λέγοντας λχ ldquoΑνανδρε και δειλέ τεμπέληκαι ακαμάτη ανάμελε και υπναρά Ο τάδε αν καικαταγόταν από φτωχή οικογένεια με πολλούς κό-πους και κινδύνους έκανε μεγάλη περιουσία Και ναη γυναίκα του φοράει πανάκριβα ρούχα κυκλοφο-ρεί με αμάξι έχει τόσους υπηρέτες ενώ εγώ πήραεσένα που είσαι ζαρωμένος από τη φτώχεια και ζειςάσκοπαrdquo

Δεν πρέπει η γυναίκα να λέει στον άνδρα της τέ-τοια λόγια

Το σώμα δεν εναντιώνεται στο κεφάλι αλλά τουπακούει Πώς όμως θα υποφέρει τη φτώχεια Απόπου θα βρει παρηγοριά Ας σκεφτεί τις φτωχότερεςγυναίκες Ας συλλογιστεί πόσες κοπέλες από καλέςοικογένειες όχι μόνο τίποτα δεν πήραν από τους άν-δρες τους αλλά και ξόδεψαν τη δική τους περιουσίαγιrsquo αυτούς Ας αναλογιστεί τους κινδύνους από έναντέτοιο πλούτο και θα προτιμήσει τότε τη φτωχικήαλλά ήσυχη ζωή

Γενικά αν αγαπάει τον άνδρα της δεν θα ξεστο-μίσει ποτέ παράπονο ή προσβλητικό λόγο γιrsquoαυτόν Θα προτιμήσει να τον έχει κοντά της χωρίςπλούτη παρά να είναι πλούσιος και αυτή να ζειμέσα στην ανασφάλεια και τις ανησυχίες που συ-νεπάγονται οι επιχειρηματικές δραστηριότητες

Ούτε και ο άνδρας όμως ακούγοντας τα πα-ράπονα ή τις επικρίσεις της γυναίκας του πρέπεινα τη βρίζει ή να τη χτυπάει επειδή έχει εξουσίαπάνω της Καλύτερα να τη συμβουλεύει και νατη νουθετεί ήρεμα χωρίς ποτέ να σηκώνει χέριεναντίον της

Ας τη διδάσκει την ουράνια φιλοσοφία τη χρι-στιανική που είναι ο αληθινός πλούτος Ας τη διδά-σκει όχι μόνο με τα λόγια αλλά και με τα έργα πως ηφτώχεια δεν είναι καθόλου κακό Ας τη διδάσκει ναπεριφρονεί τη δόξα και νrsquo αγαπά την ταπείνωσηmiddot καιτότε εκείνη ούτε παράπονο θα έχει ούτε χρήματαθα επιθυμεί Ας τη διδάσκει να μην αγαπάει ταχρυσά κοσμήματα και τα πολυτελή ρούχα και ταπολλά αρώματα ούτε να θέλει για το σπίτι ακριβάέπιπλα και περιττά στολίδια

Όλα τούτα φανερώνουν ματαιόδοξο φρόνημακαι κουφότητα Και της ίδιας και του σπιτιού στολι-σμός ας είναι η κοσμιότητα και η σεμνότητα Και ηίδια και το σπίτι ας μοσχοβολάνε το άρωμα της σω-φροσύνης και της αρετήςraquo

Αγ Ιωάννης ο Χρυσόστομος

Σταγόνες

Πίστεως

16

()

Ημετάνοια απαιτεί να έχει ο άνθρωπος δυ-νατό χαρακτήρα να αποδεχθεί ότι περπα-τάει σε λαθεμένο δρόμο και ότι ζει με

στραβό τρόπο κι έπειτα να αποφασίσει να τα διορ-θώσει Είναι χαρακτηριστικό των έξυπνων και ικα-νών ανθρώπων να αλλάζουν γνώμη και άποψη καινα διορθώνουν τα όσα έπραξαν όταν διαπιστώσουνότι δεν ήταν τα σωστά

Η Εκκλησία υποκλίνεται μπροστά σacute όποιοναμαρτωλό μετανοεί και βεβαιώνει ότι για τη μετά-νοιά του χαίρεται όλος ο ουρανός Είναι τόσο κακόπράγμα η αμετανοησία που η Εκκλησία την θεωρείldquoβλασφημίαrdquo κατά του Αγίου Πνεύματος laquoη μόνηαμαρτία που δεν θα συγχωρεθεί ποτέraquo (Μαρκ 329) είπε ο Χριστός και δεν θα συγχωρεθεί επειδήδεν το θέλει ο άνθρωπος όχι επειδή δεν το θέλει οΘεός Το Άγιο Πνεύμα ζεσταίνει και φωτίζει Είναιχάρις είναι σοφία είναι έμπνευση είναι χαρά κιευλογία στη ζωή του ανθρώπου όταν φυσικά τοθέλει ο άνθρωπος Όταν δεν το θέλει όταν απορρί-πτει τη μετάνοια και παραμένει αμετανόητος τότεβυθίζεται στο σκοτάδι στο ψύχος στη γρουσουζιάστην αποτυχία στη θλίψη

Η μετάνοια είναι ένας δρόμος μοναχικός ανηφο-ρικός που οδηγεί σrsquo ένα Γολγοθά όμως αμέσωςμετά ακολουθεί η Ανάσταση η λύτρωση η ελευθε-ρία από κάθε δεσμά

Η μετάνοια είναι ένας δρόμος κι ένας τρόποςπροσωπικός Μπορεί όμως να είναι ένας δρόμος κιένας τρόπος εθνικός Όταν αποφασίζει ένα έθνοςένας ολόκληρος λαός να μετανοήσει για τις αμαρ-τίες του και να λυτρωθεί από την γκρίνια από τηναποτυχία και από τον εξευτελισμό

()

Δεν αρκεί λοιπόν η διαπίστωση ldquoη κρίσηείναι ηθικήrdquo Χρειάζεται μετάνοια και διόρ-θωση χρειάζεται αποκατάσταση βελτίωση

και επανέναρξη Μόνο τότε η μετάνοια ως βίωματου λαού θα αναστείλει την καταστροφή και θααποτρέψει τον αφανισμό Πως μπορεί να γίνειαυτό Με αλλαγή νοοτροπίας που λέει κι ο Πρω-θυπουργός μας με μετάνοια που λέει η πίστη μαςΑπλές κινήσεις χρειάζονται

Τα σχολεία να διδάξουν αξιολογώτερα πράγ-ματα για τη ζωή των παιδιών μας και να απαντή-σουν στα πνευματικά τους ερωτηματικά Αν έναςδάσκαλος έχει μια κακή εμπειρία από ένα κληρικόας μην γκρεμίσει μέσα στη ψυχή των μαθητών τουτο Χριστό και την Πίστη γιατί τότε ο δάσκαλος δενμορφώνει πολίτες αλλά καλλιεργεί τρομοκράτες

Η οικογένεια να παραμερίσει τους εγωϊσμούς καινα ενδιαφερθεί για τα παιδιά της Φτάνουν πια ταναυάγια που δημιουργούνται με την ευκολία των δια-ζυγίων Αργούν σήμερα οι νέοι να προχωρήσουν σεγάμο επειδή δεν έχουν πρότυπα Και χωρίζουν εύ-

Απόσπασmicroα από την οmicroιλία του Μητροπολίτου Αλεξανδρουπόλεως ΑΝΘΙΜΟΥστον Αrsquo Κατανυκτικό-Συγχωρητικό Εσπερινό την 2α Μαρτίου 2014

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

17

κολα επειδή δεν έχουν υπομονή και αγωνιστική διά-θεση Συντρίμμιαmiddot τα παιδιά τους και οι μελλοντικέςτους οικογένειες

Οι κληρικοί να παλέψουμε τα πάθη μας να πα-ραδεχτούμε με ειλικρίνεια τις πτώσεις μας και νακατασταθούμε πατέρες του λαού μας με γνώμονατην ελευθερία του Ευαγγελίου και στόχο τη χαράκαι την τιμιότητα της laquoκατὰ Χριστὸνraquo ζωής

Το Κράτος να θεσμοθετήσει τις αρετές τιςαξίες την πίστη την παράδοση και τον υγιή πολι-τισμό του λαού μας Ας το καταλάβουν οι Κυβερ-νήσεις ότι άθεο Κράτος δεν μπορεί να υπάρξειΧωρισμό από την Εκκλησία δεν τον τολμά και ηπολεμική κατά της Εκκλησίας αποβαίνει υπέρ τηςΠίστεώς μας

Η τηλεόραση να διδάσκει τιμιότητα και να μηνδιαφθείρει τα ήθη

Ο λαός μας να ψηφίζει με κριτήρια κυρίωςπνευματικά κι όχι μόνο οικονομικά

Η κοινωνία να περπατάει στέρεα με βάση τηνδιαχρονική εμπειρία της και να μη ζαλίζεται με ταβρώμικα ακούσματα των σύγχρονων δυτικών Σει-ρήνων

Πές μου σας παρακαλώ εσείς έχετε αντιληφθείκάποια τέτοια συλλογική προσπάθεια στη Χώραμας Έστω κάποια παρόμοια διάθεση Όμως τίβλέπουμε Στην πόλη μας

Καταλάβατε ότι σιγά-σιγά εγκαθιδρύεται ως θε-σμός το καρναβάλι Άρχισε ήπια τάχα laquoμόνο γιατα παιδιάraquo λες κι αυτά δεν ζουν το δράμα των οι-κογενειών τους Πιέζει ο Δήμος τα Σχολεία οι δά-σκαλοι τους μαθητές οι μαθητές τους γονείς καικανείς δεν βρίσκει τη δύναμη να σταματήσει αυτότο ανούσιο πανηγύρι του μασκαρέματος Η τραγω-δία που βιώνουν σήμερα τα νέα παιδιά στην Ελ-λάδα δεν ομορφαίνει με το χαζό χορό και τοφτιασιδωμένο πρόσωπο της Αποκριάς

Καταλάβατε την παρουσία του Καζίνου στην πε-ριοχή μας Τούρκοι μπαινοβγαίνουν στον τόπο μαςσυνοδευόμενοι από laquoμπράβουςraquo για να κάνουνεδώ όσα δεν τους επιτρέπονται στη Χώρα τους καιπροετοιμάζονται απέναντι στο Καζίνο Κέντρα δια-σκέδασης με γυναίκες επί πληρωμή Τάχα το Κα-ζίνο θα ήταν μόνο για ξένους Ποιός μπορεί νααπαγορεύσει την είσοδο σε ντόπιους Σε κάποιασχετική συζήτηση μου είπε ο στρατηγός μας ldquoέχωνα χάσω στρατιωτικούς από το τζόγο σεβτεrdquo

Και για το Καρναβάλι και για το Καζίνο παρα-κάλεσα φώναξα έγραψα Τάχα όλοι συμφωνούσανμε μένα κι από πίσω έλεγαν άλλα Μάλιστα με ρώ-τησαν αν σας ζητήσουν να κάνετε αγιασμό στο κα-ζίνο θα πάτε Κι απάντησα ldquoθα πάω να κάνωαγιασμό όταν θα κλείσει και θα φύγει από τοντόπο μαςrdquo Βλέπετε όμως ότι πρυτάνευσε η έστω

σύντομη ελάχιστη οικονομική διευκόλυνση κάποιωνστην περιοχή σε βάρος του συνόλου του λαού μαςτης ζωής μας και της αξιοπρεπείας μας

()

Εμείς στην Ελλάδα σήμερα βιώνουμε μέσαμας μια ζοφερή κατάσταση Κούφιες διαπι-στώσεις λεκτικοί λεονταρισμοί δειλία απο-

ρία νωθρότητα αηδία απόρριψη διγλωσσία κακίακανιβαλισμό ενάντια σε πρόσωπα ομάδες και θε-σμούς απελπισία

Και γύρω μας laquoσυνοχὴ ἐθνῶν ἐν ἀπορίᾳ ἠχούσηςθαλάσσης και σάλου ἀποψυχόντων ἀνθρώπων ἀπὸφόβου καὶ προσδοκίας τῶν ἐπερχομένων τῇ οἰκου-μένῃraquo (Λουκ 2125-26)

Κανείς δεν ξέρει αύριο τί θα συμβεί στον τόπομας και πως θα διαμορφωθούν γεωπολιτικά οι συν-θήκες στην περιοχή αφού όλα τα αυτονόητα ανα-τρέπονται όλες οι παραδοσιακές συμμαχίεςεπαναπροσδιορίζονται και οι έμποροι των εθνώνστυγνά βυσσοδομούν στις πλάτες μας

Τουλάχιστον ας έχουμε εσωτερική ηρεμία καιψυχική γαλήνη Ας επιστρέψουμε ας ψάξουμε κιας βρούμε τη δύναμη που μας στήριξε επί αιώνεςστη μακραίωνη δουλεία Κι αυτή είναι η Χριστια-νική Πίστη μας και η Ορθόδοξη Παράδοσή μας

Ο Ελληνισμός ζει την Μεγάλη Σαρακοστή τουΑς τη ζήσουμε με συνέπεια ως λαός Όλοι μαζί ωςέθνος για το καλό όλων μας Για το μέλλον μαςΜας χρειάζεται μετάνοια νηστεία εγκράτεια προ-σευχή συγχωρητικότητα αγάπη μεταξύ μας τιμιό-τητα δικαιοσύνη εμπιστοσύνη στο Χριστό και στηνΕκκλησία του

Όταν οι λαοί σηκώνουν στους ώμους τους τοσταυρό της Σαρακοστής τότε δεν γνωρίζουν εξαν-δραποδισμό και αφάνεια Θεωρώ ότι ζούμε σε μιακρίσιμη καμπή της Ιστορίας μας Ο δρόμος μπρο-στά μας είναι εξαιρετικά δύσκολος και δύσβατοςΈχουμε τις ιδιορρυθμίες μας οι Έλληνες και ταπανάρχαια ελαττώματα της φυλής μας Οι φίλοιμας είναι αποδεδειγμένα λίγοι Η μόνη ζωντανή καιεναργής πνευματικότητα της Χώρας μας με ερεί-σματα μάλιστα και στη λαϊκή μας παράδοση είναιη Ορθόδοξη Χριστιανική μας Πίστη Ας την εμπι-στευθούμε κι ας στηριχτούμε επάνω της Ούτως ήάλλως βιώνουμε τη Μεγάλη μας εθνική Σαρακοστήκι αυτή θα διαρκέσει Ας τη ζήσουμε με την τάξημε την ευπρέπεια και με τη δυναμική της Ορθοδό-ξου Εκκλησίας μας

Και laquoδόξα τῷ Θεῷτῷ ἐν πικροῖς φαρμάκοις

κατεργαζομένῳ τὴν σωτηρίαν ἡμῶνraquoΑμήν

Σταγόνες

Πίστεως

18

laquoΠώς αγριεύουν έτσι οι άνθρωποι Πώςμεμιάς αφήνονται έρμαια στις ροπέςκαι στις τάσεις της φθαρτής ανθρώ-

πινης τους φύσης Πώς κατάντησε απόψεαυτή η ήσυχη επαρχιακή πόλη Θαρρείς καιδεν την κατοικούν άνθρωποι αλλά ανθρωπό-μορφα τέρατα που άλλος με κεφάλι γαϊδά-ρου άλλος λιονταριού άλλος πιθήκουτρέχουν να προλάβουν να γλεντήσουν να με-θύσουν να αμαρτήσουν όσο γίνεται περισσό-τερο

Γιατί απόψε είναι Τσικνοπέμπτη και γέμισεη πόλη μασκαράδες Απόψε κάθε λογικός άν-θρωπος δεν ξεμυτίζει από το σπίτι τουraquo Αυτάσκεφτόταν ο παπα-Θανάσης καθώς έμπαινεστο σπίτι του γυρνώντας από το ναό

- Α παπαδιά μου το κακό παράγινε ΟΘεός να μας συγχωρέσει είπε στη γυναίκατου μόλις μπήκε μέσα Εκείνη τον κοίταξε μεκατανόηση

- Ο Θεός να μας φυλάει είπε και άρχισε ναετοιμάζει το βραδινό φαγητό

Στο σπίτι του παπα-Θανάση περασμέναπια τα μεσάνυχτα επικρατεί ησυχία Τα παι-διά και η παπαδιά είχαν ήδη κοιμηθεί κι οπαπα-Θανάσης ετοιμαζότανε και κείνος ναπάει για ύπνο όταν ακούστηκε το κουδούνιτης πόρτας Τινάχτηκε μέσα στον ύπνο της ηπαπαδιά και βρέθηκε δίπλα στον παπα-Θα-νάση

- Μην ανοίγεις τέτοια νύχτα πάτερ μουτον παρακάλεσε φοβισμένη

- Γιατί φοβάσαι την καθησύχασε εκείνοςΕίναι η πρώτη φορά που μας κτυπούν τέτοιαώρα την πόρτα Αφού το ξέρεις το σπίτι τουΙερέα διανυκτερεύει κάθε βράδυ

- Ναι μα απόψεhellipΤης χαμογέλασε ο παπα-Θανάσης και

άνοιξε την πόρτα- Πάτερ μου με συγχωρείτε που ήρθα τέ-

τοια ώρα όμως η μάνα μου πεθαίνει και ζητάνα εξομολογηθεί και να κοινωνήσει

Ο άνθρωπος που στεκόταν μπροστά τουπαρόλο που ήταν άντρας έτρεμε ολόκληροςκι άφηνε τα δάκρυά του δίχως ντροπή να τρέ-χουν

- Πήγαινε εσύ κοντά της παιδί μου και γωπάω ως την εκκλησία να πάρω τη Θεία Κοινω-νία και έρχομαι αμέσως

Έφυγε ο άντρας αφήνοντας στον παπα-Θα-νάση τη διεύθυνσή του

- Που θα πας πάτερ μου μόνος σου τέτοιαώρα μια τέτοια νύχτα Δε φοβάσαι Γιατί δεντον κρατούσες να πάτε συντροφιάraquo

Η παπαδιά μιλούσε και κείνος την κοίταζεαυστηρά

- Μόνος είπες παπαδιά μόνος Κι ο Κύριοςπου θα κουβαλάω στα χέρια μου Α παπαδιάμου κάτι σrsquo έχει πιάσει απόψε και δε μιλάςγνωστικά

Ντύθηκε ο παπα-Θανάσης και βγήκε στοδρόμο Ξέχασε πως ήταν νύχτα Τσικνοπέμ-πτης Δεν τον απασχολούσαν καθόλου οι μα-σκαράδες που έβλεπε γύρω του Ένα μόνο τον

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

19

απασχολούσε να προλάβει να δώσει το laquoφάρ-μακο της αθανασίαςraquo στην ετοιμοθάνατη

Πήρε με δέος στα χέρια του το Σώμα και τοΑίμα του Χριστού και ξαναβγήκε στο δρόμο Δενκοιτούσε ούτε δεξιά ούτε αριστερά Μόνοέτρεχε να προλάβει Σε μια στροφή του δρόμουακούσε γέλια και φωνές Κάποιος φώναξε κοροϊ-δευτικά laquoΤην ευχή σου Δέσποταraquo μα δεν γύ-ρισε να κοιτάξει Και τότε δεν κατάλαβε πωςβρέθηκε κυκλωμένος από μια παρέα μασκαρά-δων που προσπαθούσαν να τον σταματήσουν

- Συνάδελφε πού πάμεΈνας νεαρός μασκαρεμένος σε παπά με

χνώτο που μύριζε ποτό στεκόταν μπροστά τουκρατώντας στο χέρι ένα σταυρό Τα lsquoχασε οπαπα-Θανάσης και πριν προλάβει να πει τίποταδέχτηκε την επίθεση όλου του τσούρμου Άλλοςτον τραβούσε από τα ράσα κι άλλος του έβγαζετο καλυμμαύχι

Ο παπα-Θανάσης έσφιξε στο στήθος του τrsquoάχραντα Μυστήρια και προσπάθησε να τους μι-λήσει μα κανένας δεν άκουγε Κάποιος τότε τουτράβηξε τη γενειάδα και -σαν να τον κτύπησεηλεκτρικό ρεύμα- άρχισε να φωνάζει

- Είναι αληθινός ρε είναι αληθινόςΗ παρέα κοκκάλωσε στη θέση της κι ο παπα-

Θανάσης με το πρόσωπο μουσκεμένο από τονιδρώτα της αγωνίας και τα δάκρυά του τους κοί-ταξε χωρίς να μιλά

- Συγγνώμη πάτερ είπε εκείνος που του τρά-βηξε τη γενειάδα Νομίζαμε πως ήσασταν ψεύ-τικος σαν κι αυτόν καιhellip

- Σας είδαμε και τέτοια ώρα έξω και ήμαστανσίγουροι πως ήσασταν μασκαρεμένος Συγχωρέ-στε μας είπε ένας άλλος

- Πάω να κοινωνήσω μια ετοιμοθάνατη παι-διά μου Ο θάνατος δεν έχει ώρες κατάλ ληλεςκαι ακατάλληλες κι εγώ τρέχω να τον προλάβωΚαι συ παιδί μου βγάλε τα ράσα τα τιμημέναΜην αμαρτάνεις άλλο ρεζιλεύοντάς τα Είναιπολύ ιερό το ράσο για να μασκαρεύεσαι μrsquoαυτό Τραβάτε στα σπίτια σας παιδιά μου κι οΘεός να σας συγχωρέσει

Άνοιξε το βήμα του ο παπα-Θανάσης για νακερδίσει το χαμένο χρόνο Ήταν πικραμένος ωςτα κατάβαθά του Τόσο πολύ λοιπόν χάλασανοι άνθρωποι ώστε μασκαρεύονται και ιερείς

- Πάτερ ΠάτερΗ φωνή που έφτασε στα αυτιά του ήταν γε-

μάτη αγωνία Σταμάτησε και περίμενε Ένας νε-αρός κατακόκκινος από την τρεχάλα και τηνντροπή έφτασε κοντά του λαχανιασμένος

- Πάτερ Είμαι κείνος που ντύθηκε παπάς Τοέκανα εντελώς απερίσκεπτα πάτερ καιhellip καιθέλω να lsquoρθω μαζί σας στο σπίτι της έτοιμοθά-νατης Δενhellip δεν θέλω να σας πάρουν κι άλλοιγια ψεύτικοhellip

Ο παπα-Θανάσης του έκανε νόημα να τονακολουθήσει Στα χέρια του ο νεαρός κρατούσετο σταυρό που είχε μαζί του Μπήκαν στο σπίτιτης ετοιμοθάνατης σιωπηλοί

- Χαίρομαι πάτερ που βρήκατε και παπαδάκικαι δεν ήρθατε μόνος είπε ο άντρας που τονείχε καλέσει

Ο νεαρός ξανακοκκίνησε και κοίταξε με αγω-νία τον παπα-Θανάση

Ναι ο Θεός μου τον έστειλε είπε εκείνος καιτα λόγια του καρφώθηκαν στην καρδιά του νεα-ρού

- Πάτερ δεν θα σας εγκαταλείψω ποτέ έλεγεο νεαρός λίγη ώρα αργότερα όταν ο παπα-Θα-νάσης κλείδωνε το ναό αφήνοντας ξανά μέσατο Σώμα και το Αίμα του Χριστού θα γίνω ο βοη-θός σας το παπαδάκι σας Ίσως έτσι με συγχω-ρήσει ο Θεός για την ιεροσυλία που έκανα

-Άμποτε παιδί μου να το φορέσεις το ράσοκι αληθινά είπε ο παπα-Θανάσης και τον ευλό-γησε με τα δυό του χέρια εκείνα που πριν απόλίγο κρατούσαν τον Ίδιο τον Κύριο Και παράξενοο παπα-Θανάσης είχε τη σιγουριά πως αυτό θαγινόταν κάποια μέρα Και ακόμα πιο παράξενοτην ίδια σιγουριά ένιωσε μέσα του κι ο νεαρός

Όσο πιό άρρωστος και πιοαμαρτωλός είσαι τόσο πιο

κατάλληλος είσαι για να σε πάρει σταχέρια του ο Χριστός

Όταν στο χέρι σου κρατάς σφυρίγύρω σου βλέπεις καρφιά

Όταν στα χέρια σου κρατάς ανθοδο-χείο γύρω σου βλέπεις λουλούδια

(Άγιος Νικόλαος Καβάσιλας)

Σταγόνες

Πίστεως

20

Ηταν δυο αδέλφιαmiddot τα οποία αφού μοιράστη-καν αναμεταξύ τους την πατρική περιουσίαο ένας έμεινε στο σπίτι ενώ ο άλλος έφυγεσε μακρινή χώρα Εκεί αφού κατέφαγε όλα όσατου δόθηκαν δυστύχησε και υπέφερε μη υπομέ-νοντας τη ντροπή από τη φτώχεια (Λουκά 15 11κε) Αυτή την παραβολή θέλησα να σας την πωγια να μάθετε ότι υπάρχει άφεση αμαρτημάτωνκαι μετά το Βάπτισμα εάν είμαστε προσεκτικοίΚαι το λέγω αυτό όχι για να σάς κάνω αδιάφο-ρους αλλά για να σας απομακρύνω από την από-γνωση Γιατί η απόγνωση μας προξενεί χειρότερακακά και από τη ραθυμίαΑυτός λοιπόν ο υιός αποτελεί την εικόνα εκεί-νων που αμάρτησαν μετά το Βάπτισμα Και ότιφανερώνει εκείνους που αμάρτησαν μετά το Βά-πτισμα αποδεικνύεται από το ότι ονομάζεται υιόςΓιατί κανένας δεν μπορεί να ονομασθεί υιόςχωρίς το Βάπτισμα Επίσης διέμενε στην πατρικήοικία και μοιράστηκε όλα τα πατρικά αγαθά ενώπριν από το Βάπτισμα δεν μπορεί κανείς να λάβειτην πατρική περιουσία ούτε να δεχθεί κληρονο-μία Ώστε με όλα αυτά μας υπαινίσσεται το σύ-νολο των πιστώνΕπί σης ήταν αδελφός εκείνου που είχε προκόψειΑδελφός όμως δεν θα μπορούσε να γίνει χωρίςτην πνευματική αναγέννηση Αυτός λοιπόν αφούέπεσε στη χειρότερη μορφή κακίας τι λέγει laquoΘαεπιστρέψω στον πατέρα μουraquo (Λουκά 1518) Γιαυτό ο πατέρας του τον άφησε και δεν τον εμπό-δισε να φύγει στην ξένη χώρα για να μάθει καλάμε την πείρα πόση ευεργεσία απολάμβανε ότανβρισκόταν στο σπίτι Γιατί πολλές φορές ο

Θεός όταν δεν πείθει με το λόγο του αφή-νει να διδαχθούμε από την πείρα των πραγ-μάτων πράγμα βέβαια που έλεγε και στουςΙουδαίουςΑ φού λοιπόν ο άσωτος έφυγε στην ξένη χώρα καιαπό τα ίδια τα πράγματα έμαθε πόσο μεγάλοκακό είναι να χάσει κανείς το πατρικό του σπίτιεπέστρεψε και ο πατέρας του τότε δεν του κρά-τησε κακία αλλά τον δέχτηκε με ανοιχτή αγκαλιάΓιατί άραγε Επειδή ήταν πατέρας και όχι δικα-στής Και στήθηκαν τότε χοροί και συμπόσια καιπανηγύρια και όλο το σπίτι ήταν φαιδρό και χα-ρούμενο Τι μου λες τώρα άνθρωπέ μου Αυτέςείναι οι αμοιβές της κακίας Όχι της κακίας άν-θρωπε αλλά της επιστροφής Όχι της πονηρίαςαλλά της μεταβολής προς το καλύτεροΚαι ακούστε και το σπουδαιότερο Αγανάκτησε γιrsquoαυτά ο μεγαλύτερος υιός Ο πατέρας όμως τονέπεισε κι αυτόν μιλώντας του με πραότητα και λέ-γοντας laquoσυ πάντοτε ζούσες μαζί μου ενώ αυτόςήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρός και ξανα-βρήκε τη ζωή τουraquo (Λουκά 1531-32) Όταν πρέπεινα διασώσει τον χαμένο λέγει laquoΔεν είναι ώρατώρα για δικαστήρια ούτε για λεπτομερή εξέ-ταση αλλά είναι ώρα μόνο φιλανθρωπίας καισυγγνώμηςraquo Κανένας ιατρός που έχει αμελήσει ο

ίδιος να δώσει φάρμακο στον ασθενή δεν ζητείευθύνες απ αυτόν για την αταξία του και ούτε τοντιμωρεί Και αν ακόμα χρειαζόταν να τιμωρηθεί οάσωτος τιμωρήθηκε αρκετά ζώντας στην ξένηχώραΤόσο λοιπόν χρόνο στερήθηκε τη συντροφιάμας και έζησε παλεύοντας με την πείνα την ατί-μωση και τα χειρότερα κακά Γιrsquo αυτό λέγει ο πα-τέρας laquoήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρόςκαι ξαναβρήκε τη ζωή τουraquo Μη βλέπεις λέγει ταπαρόντα αλλά σκέψου το μέγεθος της προηγού-μενης συμφοράς Αδελφό βλέπεις όχι ξένο Στονπατέρα του επέστρεψε που ξεχνάει τα περασμέναη καλύτερα που θυμάται εκείνα μόνο τα οποίαμπορούν να τον οδηγήσουν σε συμπάθεια καιέλεος σε στοργή και ευσπλαχνία τέτοια που ται-ριάζει στους γονείς Γι αυτό δεν είπε εκείνα πουέπραξε ο άσωτος αλλά εκείνα που έπαθε Δεν λυ-πήθηκε ότι κατέφαγε την περιουσία του αλλrsquo ότιπεριέπεσε σrsquo αμέτρητα κακά[] Ασκώντας την αρετή να φοβόμαστε μήπωςπέσουμε στηριζόμενοι στο θάρρος μας Και όταναμαρτάνουμε να μετανοούμε Και εκείνο που είπααρχίζοντας την ομιλία αυτό λέγω και τώρα Είναιπροδοσία της σωτηρίας μας αυτά τα δύο δηλαδήκαι το να έχουμε θάρρος όταν είμαστε ενάρετοικαι το να απελπιζόμαστε όταν είμαστε πεσμένοιστην κακίαΓιrsquo αυτό ο Παύλος για νrsquo ασφαλίσει εκείνουςπου ασκούν την αρετή έλεγε laquoΕκείνος που νομί-ζει ότι στέκεται ας προσέχει μήπως πέσειraquo (ΑrsquoΚορ 10 12) Και πάλι laquoΦοβάμαι μήπως ενώ κή-ρυξα σε άλλους εγώ ο ίδιος βρεθώ ανάξιοςraquo (ΒrsquoΚορ 11 3) Ανορθώνοντας πάλι τους πεσμένουςκαι διεγείροντάς τους σε μεγαλύτερη προθυμίαδιακήρυττε έντονα στους Κορινθίους γράφονταςτα εξής laquoΜήπως πενθήσω πολλούς που αμάρτη-σαν προηγουμένως και δεν μετανόησανraquo (Βrsquo Κορ12 21) Για να δείξει ότι είναι άξιοι θρήνων όχιτόσο εκείνοι που αμαρτάνουν όσο εκείνοι πουδεν μετανοούν για τα αμαρτήματά τους Και οπροφήτης πάλι λέγει laquoΜήπως εκείνος που πέφτειδεν σηκώνεται η εκείνος που παίρνει στραβόδρόμο δεν επιστρέφειraquo (Ιερ 8 4) Γι αυτό και οΔαυίδ παρακαλεί αυτούς ακριβώς λέγοντας laquoΣή-μερα εάν ακούσετε τη φωνή Αυτού μη σκληρύ-νετε τις καρδιές σας όπως τότε που Τονπαραπίκραναν οι πατέρες σαςraquo (Ψαλμ 94 8)Όσο λοιπόν θα υπάρχει το σήμερα ας μηαπελπιζόμαστε αλλrsquo έχοντας ελπίδα προς τονΚύριο και έχοντας κατά νουν το πέλαγος της φι-λανθρωπίας Του αφού αποτινάξουμε κάθε τι τοπονηρό από τη σκέψη μας ας ασκούμε με πολλήπροθυμία και ελπίδα την αρετή και ας επιδεί-ξουμε μετάνοια με όλη τη δύναμή μαςΆγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

21

Κ άποιος νέος κάποτε ζώντας ακό-λαστη ζωή θέλησε κάποια Κυ-ριακή να πάει στην εκκλησία απόπεριέργεια Στο κήρυγμά του ο λειτουργόςιερέας μίλησε για τη μετάνοια Ο νέος συγ-κλονίστηκε τόσο πολύ τόσο βαθειά ώστεαποφάσισε να αλλάξει ζωή Μετά το πέραςτης Θείας Λειτουργίας ζήτησε να εξομολο-γηθεί Εξομολογήθηκε και την επομένηαποσύρθηκε στην ερημική του εξοχική κα-τοικία και έκλαιγε νύχτα μέρα για τις αμαρ-τίες του Κατά παράδοξο όμως τρόπο δενμπορούσε να παρηγορηθείΜια νύχτα σαν σε όραμα βλέπει τον Κύριοτριγυρισμένο από ουράνιο φως και με κα-λοσύνη τον ρωτάει με την γλυκύτατηεκείνη φωνή Του- Τι έχεις παιδί μου και κλαις με τόσο πόνο- Κλαίω Κύριε γιατί έπεσα Έπεσα είπε μεαπόγνωση ο αμαρτωλός νέος- Ε τότε σήκω- Δεν μπορώ μόνος ΚύριεhellipΤότε άπλωσε το θεϊκό Του χέρι ο Βασιλεύςτης αγάπης ο φιλάνθρωπος Κύριος και τονβοήθησε να σηκωθεί Εκείνος όμως δενσταμάτησε να κλαίειhellipΚαι τον ρωτάει ο Κύ-ριος- Τώρα γιατί κλαίς- Πονώ Χριστέ μου γιατί σε λύπησα Ξό-δεψα τον πλούτον των χαρισμάτων σου καιτα νιάτα μου στις ασωτείεςΈβαλε τότε με στοργή το χέρι Του ο φιλάν-θρωπος Δεσπότης στο κεφάλι του πονεμέ-νου αμαρτωλού και του είπε με πολλήιλαρότητα- Αφού για μένα κλαις τόσο πολύ και lsquoγω ξέ-χασα όλες σου τις αμαρτίεςΟ νέος σήκωσε τα μάτια του για να ευχαρι-στήσει τον Σωτήρα του Χριστόν μα Εκείνοςείχε εξαφανιστείΛυτρωμένος πλέον από το βάρος της αμαρ-τίας και αναγεννημένος επέστρεψε στοσπίτι του Από τότε έγινε το πιο λαμπρό πα-ράδειγμα ενός πιστού χριστιανού μέσα καιέξω απrsquo το σπίτι του με λόγια και με έργα

Τα δάκρυατων μετανοούντων

είναι ο αίνοςτων αγγέλωνΖαν ντε λα Φοντέν

(Γάλλος ποιητής 1621-1695)

Η ικανότητανα συγχωρέσει

είναι η ιδιότητα

του δυνατού

Οι αδύναμοι ποτέ

δεν συγχωρούνε

Γκάντι

(Ινδός πολιτικός 1869-1948)

Σταγόνες

Πίστεως

22

ΗΘεία Λειτουργία των Προηγιασμένων (ή όπως την ονομάζουμε ηΛειτουργία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής) τελείται σήμερα στουςναούς μας το πρωί των καθημερινών της Τεσσαρακοστής ημερών

δηλαδή εργασίμων και γι᾿ αυτό λίγοι είναι εκείνοι που δεν δεσμεύονταικατά τις ώρες αυτές από τα επαγγέλματα η την υπηρεσία τους Τα τελευ-ταία χρόνια γίνεται μια πολύ επαινετή προσπάθεια αξιοποιήσεώς της Σεπολλούς ναούς τελείται κάθε Τετάρτη απόγευμα σε ώρες που πολλοί ανόχι όλοι οι πιστοί έχουν τη δυνατότητα να παρευρεθούν στην τέλεσή της

Το όνομά της η Λειτουργία αυτή το πήρε από την ίδια τη φύση τηςΕίναι στην κυριολεξία Λειτουργία laquoπροηγιασμένων δώρωνraquo Δεν είναι δη-λαδή λειτουργία όπως οι άλλες γνωστές λειτουργίες του Μεγάλου Βασι-λείου και του ιερού Χρυσοστόμου στις οποίες έχουμε προσφορά καικαθαγιασμό Τιμίων Δώρων Τα Δώρα είναι καθαγιασμένα προηγιασμένααπό άλλη Λειτουργία που τελέσθηκε σε άλλη ημέρα Τα προηγιασμέναδώρα προτίθενται κατά την λειτουργία των Προηγιασμένων για να κοι-νωνήσουν απ᾿ αυτά και να αγιασθούν οι πιστοί Με άλλα λόγια η λει-τουργία των προηγιασμένων είναι μετάληψη κοινωνία

Η Θεία Λειτουργία κατά την περίοδο της Μ Τεσσαρακοστής τελούντανμόνον κατά τα Σάββατα και τις Κυριακές Παλαιό έθιμο επικυρωμένο απόεκκλησιαστικούς κανόνες απαγόρευε την τέλεση της θείας λειτουργίαςκατά τις ημέρες της εβδομάδος γιατί αυτές ήσαν ημέρες νηστείας και πέν-θους Η τέλεση της Θείας Λειτουργίας ήταν κάτι το ασυμβίβαστο προςτον χαρακτήρα των ημερών αυτών Η Λειτουργία είναι πασχάλιο μυστή-ριο που έχει έντονο τον πανηγυρικό τον χαρμόσυνο τον επινίκιο χαρα-κτήρα Αυτό όμως γεννούσε ένα πρόβλημα Οι χριστιανοί έπρεπε νακοινωνήσουν δυο φορές τουλάχιστον ακόμη κατά την εβδομάδα το λιγό-τερο δηλαδή κατά τις ενδιάμεσες ημέρες την Τετάρτη και την Παρασκευήπου μνημονεύει και ο Μέγας Βασίλειος Η λύση ήδη υπήρχε Οι πιστοί θακοινωνούσαν από Προηγιασμένα Άγια Οι ημέρες αυτές ήσαν ημέρες νη-στείας Νηστεία την εποχή εκείνη σήμαινε πλήρη αποχή τροφής μέχρι τηνδύση του ηλίου Η κοινωνία λοιπόν θα έπρεπε να κατακλείσει την νη-στεία να γίνει δηλαδή μετά την ακολουθία του εσπερινού

Στο σημείο αυτό συνδέεται η ιστορία με την σημερινή πράξη Η Λει-τουργία των Προηγιασμένων είναι σήμερα ακολουθία εσπερινού στηνοποία προστίθεται η παράθεση των δώρων οι προπαρασκευαστικές ευχέςἡ θεία κοινωνία και η ευχαριστία ύστερα από αυτήν Η διαμόρφωσή τηςμέσα στο όλο πλαίσιο της Τεσσαρακοστής της έδωσε ένα έντονο laquoπεν-θηρόraquo κατά τον Θεόδωρο Στουδίτη χαρακτήρα (Ερμηνεία της Θείας Λει-τουργίας των Προηγιασμένων) Με τον εσπερινό συμπλέκονται τροπάριακατανυκτικά οι ιερείς φέρουν πένθιμα άμφια η αγία τράπεζα και τατίμια δώρα είναι σκεπασμένα με μαύρα καλύμματα οι ευχές είναι γεμάτεςταπείνωση και συντριβή laquoΜυστικωτέρα εις παν η τελετή γίνεταιraquo κατάτον ίδιο Πατέρα

Καιρός να ρίξουμε μια ματιά σ᾿ αυτήν την ίδια την Λειτουργία τωνΠροηγιασμένων στη μορφή που ύστερα από μακρά εξέλιξη αποκρυσταλ-λώθηκε και κατά την οποία τελείται σήμερα στους ναούς μας Ήδη επι-σημάναμε τα δυο λειτουργικά στοιχεία που την συνθέτουν τηνακολουθία του Εσπερινού και την Θεία Κοινωνία Το πρώτο μέρος τηςαποτελεί ο συνήθης εσπερινός της Τεσσαρακοστής με μικρές μόνο τροπο-ποιήσεις

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

23

Ο ιερεύς κατά την ψαλμωδία της Θrsquo ώρας εν-δύεται την ιερατική του στολή και θυμιά Ηέναρξη γίνεται με το laquoΕυλογημένη η βασιλείαhellipraquoκατά τον τύπο της Θείας Λειτουργίας Ανα-γινώσκεται ο προοιμιακός (103ος) δηλαδή ψαλμόςπου περιγράφει το δημιουργικό έργο του ΘεούlaquoEυλόγει η ψυχή μου τον Κύριονmiddot Κύριε ο Θεόςμου εμεγαλύνθης σφόδραhellipraquo Είναι το προοίμιοτου εσπερινού αλλά και όλης της ακολουθίας τουνυχθημέρου που αρχίζει ως γνωστό από το από-γευμα πρώτο μέρος του εικοσιτετραώρου θεωρεί-ται η νύκτα Ύστερα ο διάκονος ή εν απουσία τουο ιερέας θέτει στο στόμα των πιστών τα αιτήματατης προσευχής laquoΕν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμενraquoτα ειρηνικά Ακολουθεί η ανάγνωση του ΙΗrsquo κα-θίσματος του Ψαλτηρίου laquoΠρος Κύριον εν τωθλίβεσθαί με εκέκραξα και εισήκουσέ μουhellipraquo(Ψαλμοί 119-133) Είναι το τμήμα του Ψαλτηρίουπου έχει καθορισθεί να αναγινώσκεται κατά τουςεσπερινούς της Τεσσαρακοστής

Ο ιερεύς εν τω μεταξύ ετοιμάζει στην Πρόθεσητα Προηγιασμένα -από την Λειτουργία του προ-ηγουμένου Σαββάτου ή της Κυριακής- ΤίμιαΔώρα Αποθέτει τον Άγιο Άρτο στο Δισκάριο κάνειτην ένωση του οίνου και του ύδατος στο ΆγιοΠοτήριο και τα καλύπτει Ο εσπερινός συνεχίζεταιμε την ψαλμωδία των ψαλμών του λυχνικού καιτων κατανυκτικών τροπαρίων των εκάστοτε ημε-ρών που περιλαμβάνονται στους τελευταίους στί-χους των ψαλμών αυτών και γίνεται ἡ είσοδοςΔιαβάζονται δυο αναγνώσματα από την ΠαλαιάΔιαθήκη ένα από την Γένεση και ένα από το βι-βλίο των Παροιμιών Θα σταθούμε για λίγο στηνκατανυκτική ψαλμωδία του laquoΚατευθυνθήτωraquoτου δευτέρου στίχου του 140ου ψαλμού Ψάλλεταιμετά από τα αναγνώσματα έξι φορές από τονιερέα και τους χορούς ενώ ο ιερέας θυμιά τηνΑγία Τράπεζα

laquoΚατευθυνθήτω η προσευχή μουως θυμίαμα ενώπιόν σου

έπαρσις των χειρών μου θυσία εσπερινήraquoΚατόπιν γίνεται η εκτενής δέηση υπέρ των τά-

ξεων των μελών της Εκκλησίας των Κατηχουμέ-νων των ετοιμαζομένων για το άγιο Βάπτισμαlaquoτων προς το φώτισμα ευτρεπιζομένωνraquo και τωνπιστών Και μετά την απόλυση των Κατηχουμέ-νων έρχεται το δεύτερο μέρος η κοινωνία των μυ-στηρίων

Την μεταφορά των Προηγιασμένων Δώρων απότην Πρόθεση στο Θυσιαστήριο που γίνεται μεάκρα κατάνυξη ενώ οι πιστοί προσπίπτουν laquoμέ-χρις εδάφουςraquo συνοδεύει η ψαλμωδία του αρχαίουύμνου laquoΝυν αι δυνάμειςraquo

laquoΝῦν αἱ δυνάμεις τῶν οὐρανῶν σύν ἡμῖνἀοράτως λατρεύουσιν ἰδού γάρ εἰσπορεύεται ὁ

βασιλεύς τῆς δόξης Ἰδού θυσία μυστικήτετελειωμένη δορυφορεῖται Πίστει καί πόθῳ

προσέλθωμεν ἵνα μέτοχοι ζωῆς αἰωνίουγενόμεθα Ἀλληλούϊαraquo

Η προπαρασκευή για την Θεία Κοινωνία περι-λαμβάνει κυρίως την Κυριακή προσευχή (Πάτερημών) ακολουθεί η Κοινωνία και μετά από αυτήνη ευχαριστία Και η Λειτουργία κλείνει με την κα-τανυκτική οπισθάμβωνο ευχή Είναι δέηση πουσυνδέει την τέλεση της κατανυκτικής αυτής Λει-τουργίας προς την περίοδο των Νηστειών Ο πνευ-ματικός αγώνας της Τεσσαρακοστής είναισκληρός αλλά και η νίκη κατά των αοράτων εχ-θρών είναι βεβαία για τους αγωνιζομένους τονκαλόν αγώνα Η Ανάσταση δεν είναι μακράν Αςτην διαβάσουμε προσεκτικά Είναι από τα ωραι-ότερα εκκλησιαστικά κείμενα

laquoΔέσποτα παντοκράτορ ὁ πᾶσαν τήν κτίσιν ἐνσοφίᾳ δημιουργήσας ὁ διά τήν ἄφατόν σουπρόνοιαν καί πολλήν ἀγαθότητα ἀγαγών ἡμᾶς εἰςτά πανσέπτους ἡμέρας ταύτας πρός καθαρισμόνψυχῶν καί σωμάτων πρός ἐγκράτειαν παθῶνπρός ἐλπίδα ἀναστάσεως ὁ διά τεσσαράκονταἡμερῶν πλάκας χειρίσας τά θεοχάρακτα γράμματατῷ θεράποντί σου Μωσεῖ παράσχου καί ἡμῖνἀγαθέ τόν ἀγῶνα τόν καλόν ἀγωνίσασθαι τόνδρόμον τῆς νηστείας ἐκτελέσαι τήν πίστινἀδιαίρετον τηρῆσαι τάς κεφαλάς τῶν ἀοράτωνδρακόντων συνθλάσαι νικητάς τε τῆς ἁμαρτίαςἀναφανῆναι καί ἀκατακρίτως φθάσαιπροσκυνῆσαι καί τήν ἁγίαν ἀνάστασινraquo

Η Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων είναιμία από τις ωραιότερες και κατανυκτικότερες ακο-λουθίες της Εκκλησίας μας Αλλά συγχρόνως καιμία διαρκής πρόσκληση για την συχνή κοινωνίατων θείων μυστηρίων Μια φωνή από τα βάθητων αιώνων από την αρχαία ζωντανή παράδοσητης Εκκλησίας Φωνή που λέγει ότι ο πιστός δενμπορεί να ζει την ζωή του Χριστού αν δεν ανανε-ώνει διαρκώς την ένωσή του με την πηγή τηςζωής το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου Διότι οΧριστός είναι laquoη ζωή ημώνraquo (Κολοσ 3 4)

ΟΙ

24

ΟΙ

ΚΟ

ΙΣταγόνες

Πίστεως

24

Ι Σ Τ Ο Ρ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Αγγελος πρωτοστάτης οὐρανόθεν ἐπέμφθη εἰπεῖντῇ Θεοτόκῳ τὸ Χαῖρεmiddot καὶ σὺν τῇ ἀσωμάτῳ

φωνῇ σωματούμενόν σε θεωρῶν Κύριε ἐξίστατο καὶἵστατο κραυγάζων πρὸς Αὐτὴν τοιαῦτα

Ο αρχάγγελος Γαβριήλ έρ-χεται και φέρνει το θεϊκό

μήνυμα το laquoχαῖρεraquoστη Θεοτόκο

Αρχάγγελος Γαβριήλ

Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Βλέπουσα ἡ Ἁγία ἑαυτήν ἐν ἁγνείᾳ φησὶ τῷ Γα-βριὴλ θαρσαλέωςmiddot τὸ παράδοξόν σου τῆς φωνῆς

δυσπαράδεκτόν μου τῇ ψυχῇ φαίνεταιmiddot ἀσπόρου γὰρσυλλήψεως τὴν κύησιν πὼς λέγεις κράζων

Η Θεοτόκος απορείγια τον παράδοξο τρόπο

της συλλήψεως Ἀλληλούια

Γνῶσιν ἄγνωστον γνῶναι ἡ Παρθένος ζητοῦσαἐβόησε πρὸς τὸν λειτουργοῦνταmiddot ἐκ λαγόνων

ἁγνῶν υἷον πῶς ἔσται τεχθῆναι δυνατόνλέξον μοι Πρὸς ἥν ἐκεῖνος ἔφησεν ἐν φόβῳπλὴν κραυγάζων οὕτω

Ο Γαβριήλ της εξηγεί τηναπόρρητη βουλή του Θεού

ΑρχάγγελοςΓαβριήλ

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Δύναμις τοῦ Ὑψίστου ἐπεσκίασε τότε πρὸς σύλ-ληψιν τῇ Ἀπειρογάμῳmiddot καὶ τὴν εὔκαρπον ταύτης

νηδύν ὡς ἀγρὸν ὑπέδειξεν ἡδὺν ἅπασι τοῖς θέλουσιθερίζειν σωτηρίαν ἐν τῷ ψάλλειν οὕτως

Η δύναμη του Θεούεπισκιάζει την Παρθένο

και συλλαμβάνειτον Υιό του Θεού

Ἀλληλούια

Εχουσα θεοδόχον ἡ Παρθένος τὴν μήτραν ἀνέ-δραμε πρὸς τὴν Ἐλισάβετ Τὸ δὲ βρέφος ἐκείνης

εὐθὺς ἐπιγνόν τὸν ταύτης ἀσπασμὸν ἔχαιρε καὶἅλμασιν ὡς ἄσμασιν ἐβόα πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η Θεοτόκος επισκέπτεταιτη συγγενή της Ελισάβετ

η οποία κυοφορεί τον Πρό-δρομο και ανταλλάσσουν

προφητικούς λόγους

Ιωάννηςο Βαπτιστής(ως έμβρυο)

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ζάλην ἔνδοθεν ἔχων λογισμῶν ἀμφιβόλων ὁ σώ-φρων Ἰωσὴφ ἐταράχθηmiddot πρὸς τὴν ἄγαμόν σὲ θε-

ωρῶν καὶ κλεψίγαμον ὑπονοῶν Ἄμεμπτεmiddot μαθὼν δέσου τὴν σύλληψιν ἐκ Πνεύματος Ἁγίου ἔφη

Ο Ιωσήφ μνηστήρας τηςΠαρθένου αμφιβάλλειαλλά ενημερώνεται από

τον άγγελο για το μυστή-ριο της συλλήψεως

Ἀλληλούια

Ηκουσαν oἱ ποιμένες τῶν Ἀγγέλων ὑμνούντων τὴνἔνσαρκον Χριστοῦ παρουσίανmiddot καὶ δραμόντες ὡς

πρὸς ποιμένα θεωροῦσι τοῦτον ὡς ἀμνὸν ἄμωμον ἐνγαστρὶ τῆς Μαρίας βοσκηθένταἥν ὑμνοῦντες εἶπον

Ο Χριστός γεννιέται και οιποιμένες έρχονται και Τον

προσκυνούν οι ποιμένες Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Θεοδρόμον ἀστέρα θεωρήσαντες Μάγοι τῇ τού-του ἠκολούθησαν αἴγλῃmiddot καὶ ὡς λύχνον κρα-

τοῦντες αὐτόν διrsquo αὐτοῦ ἠρεύνων κραταιὸν Ἄνακτακαὶ φθάσαντες τὸν ἄφθαστονἐχάρησαν αὐτῷ βοῶντες

Το αστέρι δείχνειτον δρόμο στους μάγους

της Ανατολής Ἀλληλούια

Ιδον παῖδες Χαλδαίων ἐν χερσὶ τῆς Παρθένου τὸνπλάσαντα χειρὶ τοὺς ἀνθρώπουςmiddot καὶ Δεσπότην

νοοῦντες αὐτόν εἰ καὶ δούλου μορφὴν ἔλαβενἔσπευσαν τοῖς δώροις θεραπεῦσαικαὶ βοῆσαι τῇ Εὐλογημένῃ

Η προσκύνηση των μάγων οι Μάγοι Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Κήρυκες θεοφόροι γεγονότες οἱ Μάγοι ὑπέστρε-ψαν εἰς τὴν Βαβυλῶνα ἐκτελέσαντές σου τὸν

χρησμόν καὶ κηρύξαντές σε τὸν Χριστὸν ἅπασινἀφέντες τὸν Ἡρώδην ὡς ληρώδη μὴ εἰδότα ψάλλειν

Οι μάγοι(θεοφόροι κήρυκες)

επιστρέφουν από άλλοδρόμο στη Βαβυλώνα

Ἀλληλούια

Λάμψας ἐν τῇ Αἰγύπτῳ φωτισμὸν ἀληθείας ἐδίω-ξας τοῦ ψεύδους τὸ σκότοςmiddot τὰ γὰρ εἴδωλα ταύ-

της Σωτήρ μὴ ἐνέγκαντά σου τὴν ἰσχὺν πέπτωκεν οἱτούτων δὲ ῥυσθέντες ἐβόων πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η φυγή στην Αίγυπτοοι πιστοί που σώθηκαν

από τα είδωλα

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Μέλλοντος Συμεῶνος τοῦ παρόντος αἰῶνος μεθί-στασθαι τοῦ ἀπατεῶνος ἐπεδόθης ὡς βρέφος

αὐτῷ ἀλλrsquo ἐγνώσθης τούτω καὶ Θεὸς τέλειοςmiddot διόπερἐξεπλάγη σου τὴν ἄρρητον σοφίαν κράζων

Ο Συμεών δέχεταιστην αγκάλη του

ως βρέφος τον Χριστό Ἀλληλούια

ΤΟ

Υ Α

ΚΑ

ΘΙ

ΣΤ

ΟΥ

Υ

ΜΝ

ΟΥ

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

25

Δ Ο Γ Μ Α Τ Ι Κ Ο - Θ Ε Ο Λ Ο Γ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Nέαν ἔδειξε κτίσιν ἐμφανίσας ὁ Κτίστης ἡμῖν τοῖςὑπrsquo αὐτοῦ γενομένοιςmiddot ἐξ ἀσπόρου βλαστήσας

γαστρός καὶ φυλάξας ταύτην ὥσπερ ἦν ἄφθορον ἵνατὸ θαῦμα βλέποντες ὑμνήσωμεν αὐτὴν βοῶντες

Ο Λόγος του Θεούμε την σάρκωσή Τουδημιουργεί νέα κτίσηη οποία τον δοξολογεί

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ξένον τόκον ἰδόντες ξενωθῶμεν τοῦ κόσμου τὸννοῦν εἰς οὐρανὸν μεταθέντεςmiddot διὰ τοῦτο γὰρ ὁ

ὑψηλὸς Θεός ἐπὶ γῆς ἐφάνη ταπεινὸς ἄνθρωποςmiddot βου-λόμενος ἑλκύσαι πρὸς τὸ ὕψος τοὺς αὐτῷ βοώντας

Ο παράξενος -laquoὁ ξένοςraquo -τόκος προτρέπειτους ανθρώπους

να αποξενωθούν από τονκόσμο και να υψώσουν ο νου τους στον ουρανό

Ἀλληλούια

Ολως ἦν ἐν τοῖς κάτω καὶ τῶν ἄνω οὐδόλως ἀπῆν ὁἀπερίγραπτος Λόγοςmiddot συγκατάβασις γὰρ θεϊκή

οὐ μετάβασις τοπικὴ γέγονε καὶ τόκος ἐκ Παρθένουθεολήπτου ἀκουούσης ταῦτα

Όλος ήταν στην γη ο δοξο-λογούμενος Λόγος αλλάκαι από τον ουρανό δεν

απουσίαζε

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Πᾶσα φύσις Ἀγγέλων κατεπλάγη τὸ μέγα τῆς σῆςἐνανθρωπήσεως ἔργονmiddot τὸν ἀπρόσιτον γὰρ ὡς

Θεόν ἐθεώρει πᾶσι προσιτὸν ἄνθρωπον ἡμῖν μὲνσυνδιάγοντα ἀκούοντα δὲ παρὰ πάντων οὕτως

Οι άγγελοι θαύμασαν τοέργο της ενανθρώπησης τουΘεού και την κοινωνία του

με τους ανθρώπους

Ἀλληλούια

Ρήτορας πολυφθόγγους ὡς ἰχθύας ἀφώνουςὁρῶμεν ἐπὶ σοὶ Θεοτόκεmiddot ἀποροῦσι γὰρ λέγειν τὸ

πῶς καὶ Παρθένος μένεις καὶ τεκεῖν ἴσχυσαςmiddot ἡμεῖςδὲ τὸ μυστήριον θαυμάζοντες πιστῶς βοῶμεν

Οι σοφοί του κόσμουμένουν άφωνοιμη μπορώντας

νά εξηγήσουν το μυστήριοτης γεννήσεως

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Σῶσαι θέλων τὸν κόσμον ὁ τῶν ὅλων κοσμήτωρπρὸς τοῦτον αὐτεπάγγελτος ἦλθεmiddot καὶ ποιμὴν

ὑπάρχων ὡς Θεός διrsquo ἡμᾶς ἐφάνη καθrsquo ἡμᾶς ἄνθρω-ποςmiddot ὁμοίῳ γὰρ τὸ ὅμοιον καλέσας ὡς Θεὸς ἀκούει

Ο Ποιμένας-Θεός γίνεταιπρόβατο-άνθρωπος για να

σώσει τον κόσμο Ἀλληλούια

Τεῖχος εἶ τῶν παρθένων Θεοτόκε Παρθένε καὶπάντων τῶν εἰς σὲ προστρεχόντων Ὁ γὰρ τοῦ

οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς κατεσκεύασέ σε ποιητήςἌχραντε οἰκήσας ἐν τῇ μήτρᾳ σου καὶ πάντας σοιπροσφωνεῖν διδάξας

Η Παρθένος γίνεται τείχοςπου προστατεύει όλους

τους πιστούς οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Υμνος ἅπας ἡττᾶται συνεκτείνεσθαι σπεύδων τῷπλήθει τῶν πολλῶν οἰκτιρμῶν σουmiddot ἰσαρίθμους

γὰρ τῇ ψάμμῳ ὠδάς ἂν προσφέρωμέν σοι Βασιλεῦἅγιε οὐδὲν τελοῦμεν ἄξιον ὧν δέδωκας ἡμῖν τοῖς σοὶβοῶσιν

Κανένας ύμνος δεν επαρκείγια να υμνηθεί ο Σαρκωθείς

Βασιλέας Ἀλληλούια

Φωτοδόχον λαμπάδα τοῖς ἐν σκότει φανεῖσανὁρῶμεν τὴν ἁγίαν Παρθένονmiddot τὸ γὰρ ἄυλον

ἅπτουσα φῶς ὁδηγεῖ πρὸς γνῶσιν θεϊκὴν ἅπανταςαὐγῇ τὸν νοῦν φωτίζουσα κραυγῇ δὲ τιμωμένη ταῦτα

Η Θεοτόκος είναι η λαμ-πάδα που καθοδηγεί τους

πιστούς στη Θεογνωσία οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Χάριν δοῦναι θελήσας ὀφλημάτων ἀρχαίων ὁ πάν-των χρεωλύτης ἀνθρώπων ἐπεδήμησε διrsquoἑαυτοῦ

πρὸς τοὺς ἀποδήμους τῆς αὐτοῦ Χάριτοςmiddot καὶ σχίσαςτὸ χειρόγραφον ἀκούει παρὰ πάντων οὕτως

Ο Χριστός ήρθε στο κόσμογια να του δώσει χάρη Ἀλληλούια

Ψάλλοντές σου τὸν τόκον ἀνυμνοῦμέν σε πάντεςὡς ἔμψυχον ναόν Θεοτόκε Ἐν τῇ σῇ γὰρ οὶκή-

σας γαστρί ὁ συνέχων πάντα τῇ χειρὶ Κύριος ἡγία-σεν ἐδόξασεν ἐδίδαξε βοᾶν σοὶ πάντας

Η Θεοτόκος είναι έμψυχοςναός στον οποίο

δοξάζεται ο Χριστός οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Ωπανύμνητε Μῆτερ ἡ τεκοῦσα τὸν πάντων ἁγίωνἁγιώτατον Λόγονmiddot δεξαμένη γὰρ τὴν νῦν προ-

σφοράν ἀπὸ πάσης ῥῦσαι συμφορᾶς ἅπαντας καὶτῆς μελλούσης λύτρωσαι κολάσεως τοὺς σοὶ βοῶντας

Ύμνος και ικεσίαπρος την Παρθένο Ἀλληλούια

Σταγόνες

Πίστεως

26

Το να βελτιώνεσαισημαίνει να αλλά-ζεις Το να είσαιτέλειος σημαίνει νααλλάζεις συχνά

Winston Churchill (Πρωθυ-πουργός Μ Βρετανίας 1874-

1965)

Στις προσευχές μαςσυνήθως ζητάμε νrsquoαλλάξουν οι περι-στάσεις και ποτέ νrsquoαλλάξουμε εμείς οιίδιοι

Ανώνυμος

Ο καθένας ονει-ρεύεται να αλλάξειτον κόσμο αλλάκανένας δεν έχεισκοπό νrsquo αλλάξειτον εαυτό του Leo Tolstoy (Ρώσος συγγραφέ-

ας 1828-1910)

Η αρετή της νεό-τητας είναι εφόδιοτων γηρατειών

Μέγας Βασίλειος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

27

Ζ ούσε την τρέλα της νεότητός του μεμοτοσυκλέτα πολλών κυβικών καιαπό ταχύτητα μέγιστη 150 χιλιόμε-τρα ανά ώρα πού ήταν ρυθμισμένη μετάαπό μεταποίηση της μηχανής έφτασε νατρέχει με 230 χιλιόμετρα ανά ώραΕπιδιδόταν δε και σε αυτοσχέδιους συ-ναγωνισμούς με άλλους παρομοίους τουμε μεγάλα χρηματικά στοιχήματα 400 και500 χιλιάδες δραχμέςΌμως ένα απόγευμα στους ειδικούςδρόμους πού επέλεγαν να τρέξουν (αυτούςπου υποτίθεται είναι χωρίς μεγάλη κυκλο-φορία αυτοκινήτων) κατά την ώρα ενόςαυτοσχέδιου συναγωνισμού παρά τηνπροσπάθειά του να αποφύγει ένα αυτοκί-νητο έγινε σφοδρή σύγκρουση και πετά-χτηκε 10 μέτρα μακριά μέσα σε έναχαντάκι έξω από το δρόμοΗ μοτοσικλέτα βεβαίως διαλύθηκε και οίδιος υπέστη θανάσιμα τραύματα Τον πε-ρισυνέλεξαν και τον μετέφεραν στο νοσο-κομείο Μετά από την επιβεβαίωση τωνιατρών τον οδήγησαν κατευθείαν στο νε-κροτομείο όπου ένας νοσοκόμος ndash νεκρο-τόμος ανέλαβε να τον πλύνει και νατακτοποιήσει τα εγχυμένα σπλάχνα τουπροκειμένου να τον παραλάβει το γραφείοτελετών πού είχαν στείλει οι συγγενείςτουΕίχαν περάσει περίπου 8 ώρες από τοσυμβάν Εκείνη την στιγμή ανοίγει ταμάτια του σηκώνεται και κάθεται στομαρμάρινο τραπέζι του νεκροτομείου Ονοσοκόμος έντρομος βάζει τις φωνές καιαρχίζει να τρέχει προς την έξοδο πανικό-βλητοςΑμέσως καταφθάνουν οι ιατροί τον πα-ραλαμβάνουν και τον οδηγούν στο χει-ρουργείο όπου μετά από τις απαιτούμενεςπροσπάθειες laquoσυναρμολόγησηςraquo άρχισενα παρουσιάζει σημεία βελτίωσηςΠαρέμεινε αρκετό χρονικό διάστημαέως ότου θεραπεύτηκε πλήρως και εξήλθεαπό το νοσοκομείο υγιής Στη συνέχεια γιαάγνωστους λόγους εξεδήλωσε την επιθυ-μία να γίνει μοναχόςΟ ίδιος διηγείταιhellip όταν μετά την σύγ-κρουση τραυματίστηκα θανάσιμα (κατάτην δήλωση των ιατρών) ένοιωσα ότιβγήκα από το σώμα μου και αιωρούμενος

πέρασα κατά περίεργο τρόπο ανάμεσααπό μία κολόνα της ΔΕΗ χωρίς να συγ-κρουστώ μαζί τηςΣτη συνέχεια βρέθηκα σε ένα περιβάλ-λον με μισοσκόταδο και τελείως κενόΈνοιωθα πανάλαφρος σαν πούπουλο νααιωρούμαι σrsquo αυτό το κενό και πολύ πε-ρίεργος για το πού βρισκόμουν και τι μουείχε συμβείΕνώ περιπλανιόμουνα για αρκετόχρόνο άρχισα να διακρίνω μία φωτεινήγυναικεία μορφή να με πλησιάζει μέσα σrsquoένα ολόφωτο λευκό νέφος Όταν πλησίασεαρκετά διέκρινα ότι είχε μία υπερκόσμιαγλυκιά έκφρασηΑμέσως την συνέκρινα με τις αγιογρα-φίες πού είχα δει στους ιερούς ναούς ότανμε πήγαινε μικρό παιδί η μητέρα μου καισυμπέρανα ότι ήταν η μορφή της Ύπερα-γίας Θεοτόκου ldquohellipήρθα για τα δάκρυα τηςμάνας σουhellip εσύ θα ζήσεις θα ζήσεις καιθα Μας υπηρέτησηςhelliprdquo μού είπε με γλυκόκαι ειρηνικό ύφος και σιγά σιγά άρχισε ναχάνεταιΜετά από αυτό όλα σαν να έσβησανένοιωσα να διαλύομαι και μία δύναμη ναμε απορροφά με ορμή και να με κατευθύ-νει κάπουΑμέσως ένοιωσα σαν να ξύπνησα απόλήθαργο Βρέθηκα γυμνός με ένα πολυ-τραυματισμένο σώμα στο μαρμάρινο τρα-πέζι του νεκροτομείου ενώ ταυτόχροναάκουγα κάτι (σαν ουρλιαχτά) από έναν άν-θρωπο καθώς απομακρυνόταν τρέχονταςπρος την πόρταhellipΟ νέος αυτός μετά την πλήρη θεραπείατου ήλθε στο Άγιον Όρος σε κάποια Μονήόπου συνάντησε τον ηγούμενο και αφούτου διηγήθηκε το περιστατικό του ατυχή-ματός του εξεδήλωσε την επιθυμία να γίνειμοναχόςΠράγματι εκεί ο γέροντας μετά την απα-ραίτητη δοκιμασία τον έκειρε μοναχό καιτου έδωσε το πατερικό όνομα laquoΣωφρό-νιοςraquoΣήμερα είναι ένας ευλαβής μοναχός οοποίος δεν έπαυσε ποτέ να διηγείται τηνπαράξενη συνάμα και ψυχωφελή αυτήιστορία της ζωής του Στη συνέχεια αναχώ-ρησε για ένα ησυχαστήριο στην ιδιαίτερηπατρίδα του

Σταγόνες

Πίστεως

28

Η 25η Μαρτίου

Τέτοιαν ημέρα διάλεξενη σπλαχνική Μαρίανα ειπεί στον Κύριο του Παντόςπου τ άψυχα εμψυχώνει laquoΚοίτα στη γη τους Χριστια-νούς που μ άπειρη λατρείαεμέ γιορτάζουν σήμερα πόσησκλαβιά πλακώνειraquoΚαι πνεύμα θείο χύθηκε μεμιάςεις την Αγίαψυχή του ενδόξου Γερμανούπου ατρόμητος απλώνειτο ξακουστό το Λάβαρο κι απότην εκκλησίαπρώτος προβαίνει αγωνιστήςκαι πρώτος ξεσπαθώνειΦεύγουν απrsquo όλες τις μεριέςοι Τούρκοι τρομαγμένοι ενώ προφέρει ο Γερμανόςκι ηχολογούν οι άλλοιτον όρκο πrsquo όλην έσειε βαθιάτην οικουμένηΜέρα γλυκιά μέρα λαμπρήμέρα χαριτωμένη Κάθε φορά που η λάμψη σουστην εκκλησιά προβάλλει πάντα με δάφνη ελεύθερη θατην ιδείς σπαρμένηΓεώργιος Μαρτιννέλης

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ

ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ ΟΘΩΝΑ

Όταν ήρθε ως βασιλεύς στην Ελλάδα ό δε-καεπταετής ακόμη Όθων συνοδευόμενοςαπό τρεις Βαυαρούς αντιβασιλείς πού θα κυ-βερ νούσαν ως την ενηλικίωση του πολλοίΈλλη νες χαιρέτισαν με ενθουσιασμό τηνάφιξη του Μεταξύ αυτών και ό αγωνιστής τηςΕλληνικής Επαναστάσεως Ιωάννης Μακρυ-γιάννης Γρή γορα όμως διαψεύστηκαν οι ελ-πίδες του γνή σιου αυτού Έλληνα από τηντακτική πού ακολούθησε ή Αντιβασιλεία απέ-ναντι στους αγωνιστές Ό στρατός κύριο κέν-τρο της βαυαροκρατίας μεταβλήθηκε σετακτικός Στα τέλη του 1834 είχαν ενταχθεί σ᾽αυτόν 5000 περίπου Βαυαροί και ελάχιστοιΈλληνες ενώ απορρί φθηκαν με την πρόφασηότι ήταν υπεράριθμοι οι 10000 Έλληνες πούμέχρι τότε αποτε λούσαν τα στρατιωτικά σώ-ματα πού κατήγαγαν εκπλη κτικούς θριάμ-βους κατά των Τούρκων και των Αιγυπτίων

Οι αγωνιστές αυτοί στερούμενοι τακτικούεπαγγέλματος κατάντησαν ζητιάνοι ή και λη -στές Ό Μακρυγιάννης εκλεγμένος τότε δη-μο τικός σύμβουλος του Δήμου Αθηναίωναπευθύνει στον βασιλέα μια επιστολή πούφα νερώνει την ανιδιοτέλεια και το ψυχικότου με γαλείο Δεν διστάζει όχι μόνο να ασκή-σει αυστηρή κριτική στην Αντιβασιλεία αλλάκαι να παρακαλέσει να κοπεί ό μισθός τουόλος και να δοθεί σε δυστυχείς συναγωνι-στές του Λόγος με καταφανείς τις προεκτά-σεις στο παρόν

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

29

Βασιλεύ

Ως ένας και εγώ αγωνιστής εις τα περασμένα δεινά της πατρίδος μου έγνώρισα εις πολλά

μέρη ανδρείους στρατιωτικούς και τιμίους πολίτας όπου έθυσίαζον και την κατάστασίν τους

και την ιδίαν ζωήν τους με μεγάλην εύχαρίστησιν διά να ιδούν μίαν ήμέραν την πατρίδα τους

έλευθέραν Πολλοί από αυτούς έσκοτώθηκαν είς τόν πόλεμονrsquo άλλοι έμειναν αιχμάλωτοι και

άλλοι έπληγώθηκαν και τώρα μετά την έλευθέρωσιν της πατρίδος τούς βλέπω να περιπα-

τούν είς τούς δρόμους γυμνοί και ξυπόλυτοι βλέπω χήρας και ορφανά να ζητούν έλεος διά

να πα ρηγορήσουν την πείναν τους και με τα δάκρυα εις τα μάτια να περιφέρωνταί και να

προξενούν έντροπήν εις την άχάριστον πατρίδα διά την οποίαν έχασαν τούς άνδρας των

έχασαν τούς γονείς των Εκείνοι όπού τούς γνωρίζουν και ημπορούν να πληροφορήσουν την

Κυβέρνησιν κρύπτουν την άλήθειαν και φροντίζουν μόνον να δώσουν τας ανταμοιβάς είς

τούς δούλους και κόλακας των είς ανθρώπους αναξίους εις τούς οποίους ή πατρίς δέν γνω-

ρίζει κανένα χρέος Είς μέν τούς καλούς και δυστυχείς αγωνιστάς λέγουν ότι ή πατρίς είναι

πτωχή είς δέ τούς κόλακας των την αποδεικνύουν πλουσίαν Έάν είναι πτωχή καθώς και

είναι βέβαια έπρεπε να είναι πτωχή είς όλους και όχι μόνον διά εκείνους όπού έδοκίμασαν

τόσους αγώνας και ήλθαν είς έλεεινήν κατάστασίν διά την έλευθερίαν της Ή τοιαύτη αδικία

κάμνει σήμερον πολλούς Έλληνας να αγανακτούν εναντίον της πατρίδος και να βλέπουν ό

ένας τόν άλλον ως έχθρόν χειρότερον από τόν Τούρκον

Εγώ όμως Υψηλή Αντιβασιλεία δέν είμαι άδικος αλλά ως ευαίσθητος είς την δυστυχίαν

τόσων αγωνιστών παρακινούμαι να φανερώσω την άδικίαν πρός την κυβέρνησιν μου την

οποίαν μετά Θεόν σέβομαι και τιμώ και αγαπώ καθώς χρεωστεί να κάμνη κάθε άνθρωπος

άφωσιωμένος είς την πατρίδα του lsquoΆν ή πατρίς μας είναι πτωχή διατί ημείς μερικοί Έλληνες

να παίρνωμεν από χίλιες δραχμές και κάτω τόν μήνα οι δέ συνάδελφοι μας να ψωμοζητούν

και να περιπατούν γυμνοί και ξυπόλυτοι Διά την τιμήν και ύπόληψιν και της πατρίδος και

τού Βασιλέως μου κρίνω δίκαιον να κόψωμεν ένα μέρος από τόν μισθόν μας διά να δοθή

και είς αυτούς τούς δυστυχείς Εγώ όταν έπληγώθην είς τούς Μύλους τού Ναυπλίου έλαβα

δώρον από την πατρίδα μου το όποιον είναι περίπου εκατόν πενήντα δραχμάς τόν μήναrdquo

τώρα λαμβάνω πολύ περισσότερον μηνιαίον μισθόν δηλαδή σχε δόν τριακόσιας έβδομήκοντα

δραχμάς Όθεν εγώ πρώτος παρακαλώ την Άντιβασιλείαν να διάταξη να κοπή αυτός ό μι-

σθός μου όλος έως ότου ή Κυβέρνησις να λάβη καιρόν να εύθετήση τα πράγματα και να τα

θεραπεύση κατά το καλύτερον και να με δοθούν πάλιν κατά μήνα αί lsquoκατόν πενήντα δραχμαί

έκείναι καθώς έξ αρχής μrsquo έκρινεν άξιον ή πατρίς μουrdquo ό δέ μισθός μου άς δοθή είς άλλους

δυστυχείς συναγωνιστάς μου των οποίων ή γύμνωσις και απελπισία μά την πατρίδα μου

και μά τόν Βασιλέα μου δέν μrsquo αφήνει να κοιμηθώ ήσύχως όλην την νύχτα Άν δέν είχα τόσην

φαμιλίαν άν δέν ήμουν ασθενής τόν περισσότερον καιρόν και άν δέν είχα ικανά χρέη δέν

ήθελα να δώσω και αυτό το ολίγον βάρος είς την πατρίδα μου

Δεν είναι αμφι βολία ότι όλοι οι Έλληνες έχουν καλά αισθήματα και μεγάλην αγάπην

είς τόν Βασιλέα μας επιθυμώ όμως να μή ύπάρχη κανένας όπού να νομίζη ότι έχει

δίκαια παράπονα είς την αθωό τητα του και είς την καλωσύνην του επιθυμώ να είναι

όλοι ευχαριστημένοι από την πατρίδα και να μή είναι είς άλλους πτωχή ή πατρίς και

είς άλλους πλουσίαrsquo αλλά να άνταμείψη όλους εκείνους όπού έπαθαν διά την έλευ-

θερίαν της Παρακαλώ με το ανήκον σέβας την Άντιβασι λείαν αφού διάταξη από

το παρόν την παύσιν τού μισθού μου να διάταξη να με δίδεται το παλαιόν της

πατρίδος σιτηρέσιονΈν Αθήναις τή 15 Δεκεμβρίου 1834

Ιωάννης Μακρυγιάννης

Επιστολή προς Βασιλέα (1834)(Εκ της εφημερίδος laquoΕθνικήraquo άρ 22 23121834)

Σταγόνες

Πίστεως

30

ldquoΟάνθρωπος ζητάει στον ουρανό τη χαράκαι την ευτυχία Ζητάει το αιώνιο μα-κριά απ΄ όλους κι απ΄ όλα ζητάει να

βρει τη χαρά στον Θεό Ο Θεός είναι μυστήριοΕίναι σιωπή είναι άπειρος είναι το παν Τηντάση της ψυχής για τον ουρανό την έχει όλος οκόσμος όλοι ζητάνε κάτι το ουράνιο Σ΄Αυτόνστρέφονται όλα τα όντα έστω και ασυνειδήτως

Σ΄ Αυτόν να στρέφετε διαρκώς το νου σαςΑγαπήστε την προσευχή την κουβέντα με τονΚύριο Το παν είναι η αγάπη ο έρωτας με τονΚύριο τον Νυμφίο Χριστό Γίνετε άξιοι της αγά-πης του Χριστού Για να μη ζείτε στο σκοτάδιγυρίστε το διακόπτη της προσευχής ώστε ναέλθει το Θείο φως στην ψυχή σας Στο βάθος τουείναι σας θα φανεί ο Χριστός Εκεί στο βάθοςείναι η Βασιλεία του Θεού ldquoΗ Βασιλεία τουΘεού εντός υμών εστίνrdquo

Η προσευχή γίνεται μόνο με το Άγιον ΠνεύμαΑυτό διδάσκει την ψυχή πώς να προσεύχεταιldquoΤο γάρ τι προσευξόμεθα καθ΄ό δεί ούκ οίδα-μεν αλλ΄αυτό το Πνεύμα υπερεντυγχάνει υπέρημών στεναγμοίς αλαλήτοιςrdquo Εμείς δεν χρειάζε-ται να κάνουμε καμιά προσπάθεια Ν΄απευθυνό-μαστε στον Θεό με ύφος ταπεινού δούλου μεφωνή παρακλητική και ικετευτική Τότε η προ-σευχή μας είναι ευάρεστη στο Θεό Να στεκόμα-στε με ευλάβεια ενώπιον του Εσταυρωμένου καινα λέμε ldquoΚύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν μεrdquoΑυτό τα λέει όλα Όταν κινηθεί για προσευχή ονους του ανθρώπου στο δευτερόλεπτο τουδευτερολέπτου έρχεται η Θεία χάρις Τότε ο άν-θρωπος γίνεται χαριτωμένος και βλέπει με άλλαμάτια τα πάντα Το παν είναι ν΄αγαπήσουμε τονΧριστό την προσευχή τη μελέτη Παίρνουμεένα εκατομμύριο και το κόβουμε κομματάκιαΤου ανθρώπου η προσπάθεια είναι το ένα εκα-τομμυριοστό

Πριν από την προσευχή η ψυχή πρέπει να προ-ετοιμάζεται με προσευχή Προσευχή για τηνπροσευχή Ακούστε τι εύχεται ο ιερέας μυστικάτην ώρα που διαβάζεται ο Απόστολος κατά τηνΘεία Λειτουργία

ldquoΈλαμψον εν ταις καρδίαις ημών φιλάνθρωπεΔέσποτα το της Σης Θεογνωσίας ακήρατον φωςκαι τους της διανοίας ημών διάνοιξον οφθαλ-μούς εις την των ευαγγελικών Σου κηρυγμάτωνκατανόησιν Ένθες ημίν τον των μακαρίων Σουεντολών φόβον ίνα τάς σαρκικάς επιθυμίαςπάσας καταπατήσαντες πνευματικήν πολιτείαν

μετέλθωμεν πάντα τα προς ευαρέστησιν τηνσην και φρονούντες και πράττοντες Συ γαρ οφωτισμός των ψυχών και των σωμάτων ημώνΧριστέ ο Θεός και Σοί την δόξαν αναπέμπομενσυν τω ανάρχω Σου Πατρί και τω παναγίω καιαγαθώ και ζωοποιώ Σου Πνεύματι νυν και αείκαι εις τους αιώνας των αιώνωνrdquo

Στην προσευχή μπαίνουμε χωρίς να τοκαταλάβουμε Χρειάζεται να βρεθούμε και σεκατάλληλο κλίμα Η αναστροφή με τον Χριστό ησυζήτηση η μελέτη η ψαλτική το καντηλάκιτο θυμίαμα γίνονται το κατάλληλο κλίμα ώστεόλα να γίνουν απλά ldquoεν απλότητι καρδίαςrdquo Δια-βάζοντας τις ψαλμωδίες τις ακολουθίες μεέρωτα χωρίς να το καταλάβουμε γινόμαστεάγιοι Ευφραινόμαστε με τα Θεία λόγια Αυτή ηευφροσύνη αυτή η χαρά είναι η δική μας προ-σπάθεια για να μπούμε εύκολα στην ατμό-σφαιρα της προσευχής η προθέρμανση όπωςλέμε Μπορούμε και να φέρνουμε στο νου μαςωραίες εικόνες από τοπία που είδαμε Αυτή ηπροσπάθεια είναι απαλή αναίμακτη Αλλά μηνξεχνάμε αυτό που είπε ο Κύριος ldquoΧωρίς εμού ούδύνασθε ποιείν ουδένrdquo

Ο ίδιος ο Κύριος θα μας διδάξει την προσευχήΔεν θα τη μάθουμε μόνοι μας ούτε άλλος κανείςθα μας τη μάθει Μη λέμε ldquoέκανα τόσες μετά-νοιες εξασφάλισα τώρα την χάριrdquo αλλά ναζητούμε να λάμψει εντός μας το ακήρατον φωςτης θείας γνώσεως και να ανοίξει τα πνευματικάμας μάτια για να κατανοήσουμε τα θεία Τουλόγια

Με τον τρόπο αυτό χωρίς να το καταλάβουμεαγαπάμε τον Θεό χωρίς σφιξίματα προσπάθειακι αγώνα Αυτά που είναι δύσκολα στους ανθρώ-πους για τον Θεό είναι πολύ εύκολα Τον Θεόθα Τον αγαπήσουμε ξαφνικά όταν η χάρις θαμας επισκιάσει

Αν αγαπήσουμε πολύ τον Χριστό η ευχή θα λέ-γεται μόνη της Ο Χριστός θα είναι συνεχώς στομυαλό μας και στην καρδιά μας

Οσίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

31

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ ΑΙΕΡΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΩΝ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

Π Α Σ Χ Α 20 Α Π Ρ Ι Λ Ι Ο Υ 2 0 1 4

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ 700rsquo πμ Ὄρθρος- Θεία Λειτουργία730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία430rsquo μμ Ἱερὸν Εὐχέλαιον730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου

ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου700rsquo μμ Ἀκολουθία τῶν Ἁγίων Παθῶν

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 830rsquo πμ Ἀκολουθία Μεγάλων Ὡρῶνamp Ἑσπερινοῦ Ἀποκαθηλώσεως

730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Ἐπιταφίου

ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου1100rsquo μμ Τελετὴ Ἀναστάσεως Ὄρθρος

amp Ἀναστάσιμη Θεία Λειτουργία

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ 1000rsquo πμ Ἑσπερινός τῆς Ἀγάπηςστὸν Μητροπολιτικὸ Ναό

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ

Εμπροσθόφυλλο Ο Ευαγγελισμός (1600) έργο Δομίνικου Θεοτοκόπουλου (1541-1614)

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

15

K αι λέω πως είναι επίκαιρα επειδή λόγωτης ανέχειας πολλά ζευγάρια που μέχριτώρα στέκονταν καλά οικονομικά αρχί-

ζουν τώρα να έχουν προστριβές και πολλές περιπτώ-σεις καταλήγουν στο διαζύγιο Ας ακούσουμε τονΆγιο

laquoΑλλά και η γυναίκα δεν πρέπει να περιφρονείτον άνδρα της για οποιονδήποτε λόγο προπαντόςαν είναι φτωχός Να μη βαρυγγομάει και να μην τονβρίζει λέγοντας λχ ldquoΑνανδρε και δειλέ τεμπέληκαι ακαμάτη ανάμελε και υπναρά Ο τάδε αν καικαταγόταν από φτωχή οικογένεια με πολλούς κό-πους και κινδύνους έκανε μεγάλη περιουσία Και ναη γυναίκα του φοράει πανάκριβα ρούχα κυκλοφο-ρεί με αμάξι έχει τόσους υπηρέτες ενώ εγώ πήραεσένα που είσαι ζαρωμένος από τη φτώχεια και ζειςάσκοπαrdquo

Δεν πρέπει η γυναίκα να λέει στον άνδρα της τέ-τοια λόγια

Το σώμα δεν εναντιώνεται στο κεφάλι αλλά τουπακούει Πώς όμως θα υποφέρει τη φτώχεια Απόπου θα βρει παρηγοριά Ας σκεφτεί τις φτωχότερεςγυναίκες Ας συλλογιστεί πόσες κοπέλες από καλέςοικογένειες όχι μόνο τίποτα δεν πήραν από τους άν-δρες τους αλλά και ξόδεψαν τη δική τους περιουσίαγιrsquo αυτούς Ας αναλογιστεί τους κινδύνους από έναντέτοιο πλούτο και θα προτιμήσει τότε τη φτωχικήαλλά ήσυχη ζωή

Γενικά αν αγαπάει τον άνδρα της δεν θα ξεστο-μίσει ποτέ παράπονο ή προσβλητικό λόγο γιrsquoαυτόν Θα προτιμήσει να τον έχει κοντά της χωρίςπλούτη παρά να είναι πλούσιος και αυτή να ζειμέσα στην ανασφάλεια και τις ανησυχίες που συ-νεπάγονται οι επιχειρηματικές δραστηριότητες

Ούτε και ο άνδρας όμως ακούγοντας τα πα-ράπονα ή τις επικρίσεις της γυναίκας του πρέπεινα τη βρίζει ή να τη χτυπάει επειδή έχει εξουσίαπάνω της Καλύτερα να τη συμβουλεύει και νατη νουθετεί ήρεμα χωρίς ποτέ να σηκώνει χέριεναντίον της

Ας τη διδάσκει την ουράνια φιλοσοφία τη χρι-στιανική που είναι ο αληθινός πλούτος Ας τη διδά-σκει όχι μόνο με τα λόγια αλλά και με τα έργα πως ηφτώχεια δεν είναι καθόλου κακό Ας τη διδάσκει ναπεριφρονεί τη δόξα και νrsquo αγαπά την ταπείνωσηmiddot καιτότε εκείνη ούτε παράπονο θα έχει ούτε χρήματαθα επιθυμεί Ας τη διδάσκει να μην αγαπάει ταχρυσά κοσμήματα και τα πολυτελή ρούχα και ταπολλά αρώματα ούτε να θέλει για το σπίτι ακριβάέπιπλα και περιττά στολίδια

Όλα τούτα φανερώνουν ματαιόδοξο φρόνημακαι κουφότητα Και της ίδιας και του σπιτιού στολι-σμός ας είναι η κοσμιότητα και η σεμνότητα Και ηίδια και το σπίτι ας μοσχοβολάνε το άρωμα της σω-φροσύνης και της αρετήςraquo

Αγ Ιωάννης ο Χρυσόστομος

Σταγόνες

Πίστεως

16

()

Ημετάνοια απαιτεί να έχει ο άνθρωπος δυ-νατό χαρακτήρα να αποδεχθεί ότι περπα-τάει σε λαθεμένο δρόμο και ότι ζει με

στραβό τρόπο κι έπειτα να αποφασίσει να τα διορ-θώσει Είναι χαρακτηριστικό των έξυπνων και ικα-νών ανθρώπων να αλλάζουν γνώμη και άποψη καινα διορθώνουν τα όσα έπραξαν όταν διαπιστώσουνότι δεν ήταν τα σωστά

Η Εκκλησία υποκλίνεται μπροστά σacute όποιοναμαρτωλό μετανοεί και βεβαιώνει ότι για τη μετά-νοιά του χαίρεται όλος ο ουρανός Είναι τόσο κακόπράγμα η αμετανοησία που η Εκκλησία την θεωρείldquoβλασφημίαrdquo κατά του Αγίου Πνεύματος laquoη μόνηαμαρτία που δεν θα συγχωρεθεί ποτέraquo (Μαρκ 329) είπε ο Χριστός και δεν θα συγχωρεθεί επειδήδεν το θέλει ο άνθρωπος όχι επειδή δεν το θέλει οΘεός Το Άγιο Πνεύμα ζεσταίνει και φωτίζει Είναιχάρις είναι σοφία είναι έμπνευση είναι χαρά κιευλογία στη ζωή του ανθρώπου όταν φυσικά τοθέλει ο άνθρωπος Όταν δεν το θέλει όταν απορρί-πτει τη μετάνοια και παραμένει αμετανόητος τότεβυθίζεται στο σκοτάδι στο ψύχος στη γρουσουζιάστην αποτυχία στη θλίψη

Η μετάνοια είναι ένας δρόμος μοναχικός ανηφο-ρικός που οδηγεί σrsquo ένα Γολγοθά όμως αμέσωςμετά ακολουθεί η Ανάσταση η λύτρωση η ελευθε-ρία από κάθε δεσμά

Η μετάνοια είναι ένας δρόμος κι ένας τρόποςπροσωπικός Μπορεί όμως να είναι ένας δρόμος κιένας τρόπος εθνικός Όταν αποφασίζει ένα έθνοςένας ολόκληρος λαός να μετανοήσει για τις αμαρ-τίες του και να λυτρωθεί από την γκρίνια από τηναποτυχία και από τον εξευτελισμό

()

Δεν αρκεί λοιπόν η διαπίστωση ldquoη κρίσηείναι ηθικήrdquo Χρειάζεται μετάνοια και διόρ-θωση χρειάζεται αποκατάσταση βελτίωση

και επανέναρξη Μόνο τότε η μετάνοια ως βίωματου λαού θα αναστείλει την καταστροφή και θααποτρέψει τον αφανισμό Πως μπορεί να γίνειαυτό Με αλλαγή νοοτροπίας που λέει κι ο Πρω-θυπουργός μας με μετάνοια που λέει η πίστη μαςΑπλές κινήσεις χρειάζονται

Τα σχολεία να διδάξουν αξιολογώτερα πράγ-ματα για τη ζωή των παιδιών μας και να απαντή-σουν στα πνευματικά τους ερωτηματικά Αν έναςδάσκαλος έχει μια κακή εμπειρία από ένα κληρικόας μην γκρεμίσει μέσα στη ψυχή των μαθητών τουτο Χριστό και την Πίστη γιατί τότε ο δάσκαλος δενμορφώνει πολίτες αλλά καλλιεργεί τρομοκράτες

Η οικογένεια να παραμερίσει τους εγωϊσμούς καινα ενδιαφερθεί για τα παιδιά της Φτάνουν πια ταναυάγια που δημιουργούνται με την ευκολία των δια-ζυγίων Αργούν σήμερα οι νέοι να προχωρήσουν σεγάμο επειδή δεν έχουν πρότυπα Και χωρίζουν εύ-

Απόσπασmicroα από την οmicroιλία του Μητροπολίτου Αλεξανδρουπόλεως ΑΝΘΙΜΟΥστον Αrsquo Κατανυκτικό-Συγχωρητικό Εσπερινό την 2α Μαρτίου 2014

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

17

κολα επειδή δεν έχουν υπομονή και αγωνιστική διά-θεση Συντρίμμιαmiddot τα παιδιά τους και οι μελλοντικέςτους οικογένειες

Οι κληρικοί να παλέψουμε τα πάθη μας να πα-ραδεχτούμε με ειλικρίνεια τις πτώσεις μας και νακατασταθούμε πατέρες του λαού μας με γνώμονατην ελευθερία του Ευαγγελίου και στόχο τη χαράκαι την τιμιότητα της laquoκατὰ Χριστὸνraquo ζωής

Το Κράτος να θεσμοθετήσει τις αρετές τιςαξίες την πίστη την παράδοση και τον υγιή πολι-τισμό του λαού μας Ας το καταλάβουν οι Κυβερ-νήσεις ότι άθεο Κράτος δεν μπορεί να υπάρξειΧωρισμό από την Εκκλησία δεν τον τολμά και ηπολεμική κατά της Εκκλησίας αποβαίνει υπέρ τηςΠίστεώς μας

Η τηλεόραση να διδάσκει τιμιότητα και να μηνδιαφθείρει τα ήθη

Ο λαός μας να ψηφίζει με κριτήρια κυρίωςπνευματικά κι όχι μόνο οικονομικά

Η κοινωνία να περπατάει στέρεα με βάση τηνδιαχρονική εμπειρία της και να μη ζαλίζεται με ταβρώμικα ακούσματα των σύγχρονων δυτικών Σει-ρήνων

Πές μου σας παρακαλώ εσείς έχετε αντιληφθείκάποια τέτοια συλλογική προσπάθεια στη Χώραμας Έστω κάποια παρόμοια διάθεση Όμως τίβλέπουμε Στην πόλη μας

Καταλάβατε ότι σιγά-σιγά εγκαθιδρύεται ως θε-σμός το καρναβάλι Άρχισε ήπια τάχα laquoμόνο γιατα παιδιάraquo λες κι αυτά δεν ζουν το δράμα των οι-κογενειών τους Πιέζει ο Δήμος τα Σχολεία οι δά-σκαλοι τους μαθητές οι μαθητές τους γονείς καικανείς δεν βρίσκει τη δύναμη να σταματήσει αυτότο ανούσιο πανηγύρι του μασκαρέματος Η τραγω-δία που βιώνουν σήμερα τα νέα παιδιά στην Ελ-λάδα δεν ομορφαίνει με το χαζό χορό και τοφτιασιδωμένο πρόσωπο της Αποκριάς

Καταλάβατε την παρουσία του Καζίνου στην πε-ριοχή μας Τούρκοι μπαινοβγαίνουν στον τόπο μαςσυνοδευόμενοι από laquoμπράβουςraquo για να κάνουνεδώ όσα δεν τους επιτρέπονται στη Χώρα τους καιπροετοιμάζονται απέναντι στο Καζίνο Κέντρα δια-σκέδασης με γυναίκες επί πληρωμή Τάχα το Κα-ζίνο θα ήταν μόνο για ξένους Ποιός μπορεί νααπαγορεύσει την είσοδο σε ντόπιους Σε κάποιασχετική συζήτηση μου είπε ο στρατηγός μας ldquoέχωνα χάσω στρατιωτικούς από το τζόγο σεβτεrdquo

Και για το Καρναβάλι και για το Καζίνο παρα-κάλεσα φώναξα έγραψα Τάχα όλοι συμφωνούσανμε μένα κι από πίσω έλεγαν άλλα Μάλιστα με ρώ-τησαν αν σας ζητήσουν να κάνετε αγιασμό στο κα-ζίνο θα πάτε Κι απάντησα ldquoθα πάω να κάνωαγιασμό όταν θα κλείσει και θα φύγει από τοντόπο μαςrdquo Βλέπετε όμως ότι πρυτάνευσε η έστω

σύντομη ελάχιστη οικονομική διευκόλυνση κάποιωνστην περιοχή σε βάρος του συνόλου του λαού μαςτης ζωής μας και της αξιοπρεπείας μας

()

Εμείς στην Ελλάδα σήμερα βιώνουμε μέσαμας μια ζοφερή κατάσταση Κούφιες διαπι-στώσεις λεκτικοί λεονταρισμοί δειλία απο-

ρία νωθρότητα αηδία απόρριψη διγλωσσία κακίακανιβαλισμό ενάντια σε πρόσωπα ομάδες και θε-σμούς απελπισία

Και γύρω μας laquoσυνοχὴ ἐθνῶν ἐν ἀπορίᾳ ἠχούσηςθαλάσσης και σάλου ἀποψυχόντων ἀνθρώπων ἀπὸφόβου καὶ προσδοκίας τῶν ἐπερχομένων τῇ οἰκου-μένῃraquo (Λουκ 2125-26)

Κανείς δεν ξέρει αύριο τί θα συμβεί στον τόπομας και πως θα διαμορφωθούν γεωπολιτικά οι συν-θήκες στην περιοχή αφού όλα τα αυτονόητα ανα-τρέπονται όλες οι παραδοσιακές συμμαχίεςεπαναπροσδιορίζονται και οι έμποροι των εθνώνστυγνά βυσσοδομούν στις πλάτες μας

Τουλάχιστον ας έχουμε εσωτερική ηρεμία καιψυχική γαλήνη Ας επιστρέψουμε ας ψάξουμε κιας βρούμε τη δύναμη που μας στήριξε επί αιώνεςστη μακραίωνη δουλεία Κι αυτή είναι η Χριστια-νική Πίστη μας και η Ορθόδοξη Παράδοσή μας

Ο Ελληνισμός ζει την Μεγάλη Σαρακοστή τουΑς τη ζήσουμε με συνέπεια ως λαός Όλοι μαζί ωςέθνος για το καλό όλων μας Για το μέλλον μαςΜας χρειάζεται μετάνοια νηστεία εγκράτεια προ-σευχή συγχωρητικότητα αγάπη μεταξύ μας τιμιό-τητα δικαιοσύνη εμπιστοσύνη στο Χριστό και στηνΕκκλησία του

Όταν οι λαοί σηκώνουν στους ώμους τους τοσταυρό της Σαρακοστής τότε δεν γνωρίζουν εξαν-δραποδισμό και αφάνεια Θεωρώ ότι ζούμε σε μιακρίσιμη καμπή της Ιστορίας μας Ο δρόμος μπρο-στά μας είναι εξαιρετικά δύσκολος και δύσβατοςΈχουμε τις ιδιορρυθμίες μας οι Έλληνες και ταπανάρχαια ελαττώματα της φυλής μας Οι φίλοιμας είναι αποδεδειγμένα λίγοι Η μόνη ζωντανή καιεναργής πνευματικότητα της Χώρας μας με ερεί-σματα μάλιστα και στη λαϊκή μας παράδοση είναιη Ορθόδοξη Χριστιανική μας Πίστη Ας την εμπι-στευθούμε κι ας στηριχτούμε επάνω της Ούτως ήάλλως βιώνουμε τη Μεγάλη μας εθνική Σαρακοστήκι αυτή θα διαρκέσει Ας τη ζήσουμε με την τάξημε την ευπρέπεια και με τη δυναμική της Ορθοδό-ξου Εκκλησίας μας

Και laquoδόξα τῷ Θεῷτῷ ἐν πικροῖς φαρμάκοις

κατεργαζομένῳ τὴν σωτηρίαν ἡμῶνraquoΑμήν

Σταγόνες

Πίστεως

18

laquoΠώς αγριεύουν έτσι οι άνθρωποι Πώςμεμιάς αφήνονται έρμαια στις ροπέςκαι στις τάσεις της φθαρτής ανθρώ-

πινης τους φύσης Πώς κατάντησε απόψεαυτή η ήσυχη επαρχιακή πόλη Θαρρείς καιδεν την κατοικούν άνθρωποι αλλά ανθρωπό-μορφα τέρατα που άλλος με κεφάλι γαϊδά-ρου άλλος λιονταριού άλλος πιθήκουτρέχουν να προλάβουν να γλεντήσουν να με-θύσουν να αμαρτήσουν όσο γίνεται περισσό-τερο

Γιατί απόψε είναι Τσικνοπέμπτη και γέμισεη πόλη μασκαράδες Απόψε κάθε λογικός άν-θρωπος δεν ξεμυτίζει από το σπίτι τουraquo Αυτάσκεφτόταν ο παπα-Θανάσης καθώς έμπαινεστο σπίτι του γυρνώντας από το ναό

- Α παπαδιά μου το κακό παράγινε ΟΘεός να μας συγχωρέσει είπε στη γυναίκατου μόλις μπήκε μέσα Εκείνη τον κοίταξε μεκατανόηση

- Ο Θεός να μας φυλάει είπε και άρχισε ναετοιμάζει το βραδινό φαγητό

Στο σπίτι του παπα-Θανάση περασμέναπια τα μεσάνυχτα επικρατεί ησυχία Τα παι-διά και η παπαδιά είχαν ήδη κοιμηθεί κι οπαπα-Θανάσης ετοιμαζότανε και κείνος ναπάει για ύπνο όταν ακούστηκε το κουδούνιτης πόρτας Τινάχτηκε μέσα στον ύπνο της ηπαπαδιά και βρέθηκε δίπλα στον παπα-Θα-νάση

- Μην ανοίγεις τέτοια νύχτα πάτερ μουτον παρακάλεσε φοβισμένη

- Γιατί φοβάσαι την καθησύχασε εκείνοςΕίναι η πρώτη φορά που μας κτυπούν τέτοιαώρα την πόρτα Αφού το ξέρεις το σπίτι τουΙερέα διανυκτερεύει κάθε βράδυ

- Ναι μα απόψεhellipΤης χαμογέλασε ο παπα-Θανάσης και

άνοιξε την πόρτα- Πάτερ μου με συγχωρείτε που ήρθα τέ-

τοια ώρα όμως η μάνα μου πεθαίνει και ζητάνα εξομολογηθεί και να κοινωνήσει

Ο άνθρωπος που στεκόταν μπροστά τουπαρόλο που ήταν άντρας έτρεμε ολόκληροςκι άφηνε τα δάκρυά του δίχως ντροπή να τρέ-χουν

- Πήγαινε εσύ κοντά της παιδί μου και γωπάω ως την εκκλησία να πάρω τη Θεία Κοινω-νία και έρχομαι αμέσως

Έφυγε ο άντρας αφήνοντας στον παπα-Θα-νάση τη διεύθυνσή του

- Που θα πας πάτερ μου μόνος σου τέτοιαώρα μια τέτοια νύχτα Δε φοβάσαι Γιατί δεντον κρατούσες να πάτε συντροφιάraquo

Η παπαδιά μιλούσε και κείνος την κοίταζεαυστηρά

- Μόνος είπες παπαδιά μόνος Κι ο Κύριοςπου θα κουβαλάω στα χέρια μου Α παπαδιάμου κάτι σrsquo έχει πιάσει απόψε και δε μιλάςγνωστικά

Ντύθηκε ο παπα-Θανάσης και βγήκε στοδρόμο Ξέχασε πως ήταν νύχτα Τσικνοπέμ-πτης Δεν τον απασχολούσαν καθόλου οι μα-σκαράδες που έβλεπε γύρω του Ένα μόνο τον

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

19

απασχολούσε να προλάβει να δώσει το laquoφάρ-μακο της αθανασίαςraquo στην ετοιμοθάνατη

Πήρε με δέος στα χέρια του το Σώμα και τοΑίμα του Χριστού και ξαναβγήκε στο δρόμο Δενκοιτούσε ούτε δεξιά ούτε αριστερά Μόνοέτρεχε να προλάβει Σε μια στροφή του δρόμουακούσε γέλια και φωνές Κάποιος φώναξε κοροϊ-δευτικά laquoΤην ευχή σου Δέσποταraquo μα δεν γύ-ρισε να κοιτάξει Και τότε δεν κατάλαβε πωςβρέθηκε κυκλωμένος από μια παρέα μασκαρά-δων που προσπαθούσαν να τον σταματήσουν

- Συνάδελφε πού πάμεΈνας νεαρός μασκαρεμένος σε παπά με

χνώτο που μύριζε ποτό στεκόταν μπροστά τουκρατώντας στο χέρι ένα σταυρό Τα lsquoχασε οπαπα-Θανάσης και πριν προλάβει να πει τίποταδέχτηκε την επίθεση όλου του τσούρμου Άλλοςτον τραβούσε από τα ράσα κι άλλος του έβγαζετο καλυμμαύχι

Ο παπα-Θανάσης έσφιξε στο στήθος του τrsquoάχραντα Μυστήρια και προσπάθησε να τους μι-λήσει μα κανένας δεν άκουγε Κάποιος τότε τουτράβηξε τη γενειάδα και -σαν να τον κτύπησεηλεκτρικό ρεύμα- άρχισε να φωνάζει

- Είναι αληθινός ρε είναι αληθινόςΗ παρέα κοκκάλωσε στη θέση της κι ο παπα-

Θανάσης με το πρόσωπο μουσκεμένο από τονιδρώτα της αγωνίας και τα δάκρυά του τους κοί-ταξε χωρίς να μιλά

- Συγγνώμη πάτερ είπε εκείνος που του τρά-βηξε τη γενειάδα Νομίζαμε πως ήσασταν ψεύ-τικος σαν κι αυτόν καιhellip

- Σας είδαμε και τέτοια ώρα έξω και ήμαστανσίγουροι πως ήσασταν μασκαρεμένος Συγχωρέ-στε μας είπε ένας άλλος

- Πάω να κοινωνήσω μια ετοιμοθάνατη παι-διά μου Ο θάνατος δεν έχει ώρες κατάλ ληλεςκαι ακατάλληλες κι εγώ τρέχω να τον προλάβωΚαι συ παιδί μου βγάλε τα ράσα τα τιμημέναΜην αμαρτάνεις άλλο ρεζιλεύοντάς τα Είναιπολύ ιερό το ράσο για να μασκαρεύεσαι μrsquoαυτό Τραβάτε στα σπίτια σας παιδιά μου κι οΘεός να σας συγχωρέσει

Άνοιξε το βήμα του ο παπα-Θανάσης για νακερδίσει το χαμένο χρόνο Ήταν πικραμένος ωςτα κατάβαθά του Τόσο πολύ λοιπόν χάλασανοι άνθρωποι ώστε μασκαρεύονται και ιερείς

- Πάτερ ΠάτερΗ φωνή που έφτασε στα αυτιά του ήταν γε-

μάτη αγωνία Σταμάτησε και περίμενε Ένας νε-αρός κατακόκκινος από την τρεχάλα και τηνντροπή έφτασε κοντά του λαχανιασμένος

- Πάτερ Είμαι κείνος που ντύθηκε παπάς Τοέκανα εντελώς απερίσκεπτα πάτερ καιhellip καιθέλω να lsquoρθω μαζί σας στο σπίτι της έτοιμοθά-νατης Δενhellip δεν θέλω να σας πάρουν κι άλλοιγια ψεύτικοhellip

Ο παπα-Θανάσης του έκανε νόημα να τονακολουθήσει Στα χέρια του ο νεαρός κρατούσετο σταυρό που είχε μαζί του Μπήκαν στο σπίτιτης ετοιμοθάνατης σιωπηλοί

- Χαίρομαι πάτερ που βρήκατε και παπαδάκικαι δεν ήρθατε μόνος είπε ο άντρας που τονείχε καλέσει

Ο νεαρός ξανακοκκίνησε και κοίταξε με αγω-νία τον παπα-Θανάση

Ναι ο Θεός μου τον έστειλε είπε εκείνος καιτα λόγια του καρφώθηκαν στην καρδιά του νεα-ρού

- Πάτερ δεν θα σας εγκαταλείψω ποτέ έλεγεο νεαρός λίγη ώρα αργότερα όταν ο παπα-Θα-νάσης κλείδωνε το ναό αφήνοντας ξανά μέσατο Σώμα και το Αίμα του Χριστού θα γίνω ο βοη-θός σας το παπαδάκι σας Ίσως έτσι με συγχω-ρήσει ο Θεός για την ιεροσυλία που έκανα

-Άμποτε παιδί μου να το φορέσεις το ράσοκι αληθινά είπε ο παπα-Θανάσης και τον ευλό-γησε με τα δυό του χέρια εκείνα που πριν απόλίγο κρατούσαν τον Ίδιο τον Κύριο Και παράξενοο παπα-Θανάσης είχε τη σιγουριά πως αυτό θαγινόταν κάποια μέρα Και ακόμα πιο παράξενοτην ίδια σιγουριά ένιωσε μέσα του κι ο νεαρός

Όσο πιό άρρωστος και πιοαμαρτωλός είσαι τόσο πιο

κατάλληλος είσαι για να σε πάρει σταχέρια του ο Χριστός

Όταν στο χέρι σου κρατάς σφυρίγύρω σου βλέπεις καρφιά

Όταν στα χέρια σου κρατάς ανθοδο-χείο γύρω σου βλέπεις λουλούδια

(Άγιος Νικόλαος Καβάσιλας)

Σταγόνες

Πίστεως

20

Ηταν δυο αδέλφιαmiddot τα οποία αφού μοιράστη-καν αναμεταξύ τους την πατρική περιουσίαο ένας έμεινε στο σπίτι ενώ ο άλλος έφυγεσε μακρινή χώρα Εκεί αφού κατέφαγε όλα όσατου δόθηκαν δυστύχησε και υπέφερε μη υπομέ-νοντας τη ντροπή από τη φτώχεια (Λουκά 15 11κε) Αυτή την παραβολή θέλησα να σας την πωγια να μάθετε ότι υπάρχει άφεση αμαρτημάτωνκαι μετά το Βάπτισμα εάν είμαστε προσεκτικοίΚαι το λέγω αυτό όχι για να σάς κάνω αδιάφο-ρους αλλά για να σας απομακρύνω από την από-γνωση Γιατί η απόγνωση μας προξενεί χειρότερακακά και από τη ραθυμίαΑυτός λοιπόν ο υιός αποτελεί την εικόνα εκεί-νων που αμάρτησαν μετά το Βάπτισμα Και ότιφανερώνει εκείνους που αμάρτησαν μετά το Βά-πτισμα αποδεικνύεται από το ότι ονομάζεται υιόςΓιατί κανένας δεν μπορεί να ονομασθεί υιόςχωρίς το Βάπτισμα Επίσης διέμενε στην πατρικήοικία και μοιράστηκε όλα τα πατρικά αγαθά ενώπριν από το Βάπτισμα δεν μπορεί κανείς να λάβειτην πατρική περιουσία ούτε να δεχθεί κληρονο-μία Ώστε με όλα αυτά μας υπαινίσσεται το σύ-νολο των πιστώνΕπί σης ήταν αδελφός εκείνου που είχε προκόψειΑδελφός όμως δεν θα μπορούσε να γίνει χωρίςτην πνευματική αναγέννηση Αυτός λοιπόν αφούέπεσε στη χειρότερη μορφή κακίας τι λέγει laquoΘαεπιστρέψω στον πατέρα μουraquo (Λουκά 1518) Γιαυτό ο πατέρας του τον άφησε και δεν τον εμπό-δισε να φύγει στην ξένη χώρα για να μάθει καλάμε την πείρα πόση ευεργεσία απολάμβανε ότανβρισκόταν στο σπίτι Γιατί πολλές φορές ο

Θεός όταν δεν πείθει με το λόγο του αφή-νει να διδαχθούμε από την πείρα των πραγ-μάτων πράγμα βέβαια που έλεγε και στουςΙουδαίουςΑ φού λοιπόν ο άσωτος έφυγε στην ξένη χώρα καιαπό τα ίδια τα πράγματα έμαθε πόσο μεγάλοκακό είναι να χάσει κανείς το πατρικό του σπίτιεπέστρεψε και ο πατέρας του τότε δεν του κρά-τησε κακία αλλά τον δέχτηκε με ανοιχτή αγκαλιάΓιατί άραγε Επειδή ήταν πατέρας και όχι δικα-στής Και στήθηκαν τότε χοροί και συμπόσια καιπανηγύρια και όλο το σπίτι ήταν φαιδρό και χα-ρούμενο Τι μου λες τώρα άνθρωπέ μου Αυτέςείναι οι αμοιβές της κακίας Όχι της κακίας άν-θρωπε αλλά της επιστροφής Όχι της πονηρίαςαλλά της μεταβολής προς το καλύτεροΚαι ακούστε και το σπουδαιότερο Αγανάκτησε γιrsquoαυτά ο μεγαλύτερος υιός Ο πατέρας όμως τονέπεισε κι αυτόν μιλώντας του με πραότητα και λέ-γοντας laquoσυ πάντοτε ζούσες μαζί μου ενώ αυτόςήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρός και ξανα-βρήκε τη ζωή τουraquo (Λουκά 1531-32) Όταν πρέπεινα διασώσει τον χαμένο λέγει laquoΔεν είναι ώρατώρα για δικαστήρια ούτε για λεπτομερή εξέ-ταση αλλά είναι ώρα μόνο φιλανθρωπίας καισυγγνώμηςraquo Κανένας ιατρός που έχει αμελήσει ο

ίδιος να δώσει φάρμακο στον ασθενή δεν ζητείευθύνες απ αυτόν για την αταξία του και ούτε τοντιμωρεί Και αν ακόμα χρειαζόταν να τιμωρηθεί οάσωτος τιμωρήθηκε αρκετά ζώντας στην ξένηχώραΤόσο λοιπόν χρόνο στερήθηκε τη συντροφιάμας και έζησε παλεύοντας με την πείνα την ατί-μωση και τα χειρότερα κακά Γιrsquo αυτό λέγει ο πα-τέρας laquoήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρόςκαι ξαναβρήκε τη ζωή τουraquo Μη βλέπεις λέγει ταπαρόντα αλλά σκέψου το μέγεθος της προηγού-μενης συμφοράς Αδελφό βλέπεις όχι ξένο Στονπατέρα του επέστρεψε που ξεχνάει τα περασμέναη καλύτερα που θυμάται εκείνα μόνο τα οποίαμπορούν να τον οδηγήσουν σε συμπάθεια καιέλεος σε στοργή και ευσπλαχνία τέτοια που ται-ριάζει στους γονείς Γι αυτό δεν είπε εκείνα πουέπραξε ο άσωτος αλλά εκείνα που έπαθε Δεν λυ-πήθηκε ότι κατέφαγε την περιουσία του αλλrsquo ότιπεριέπεσε σrsquo αμέτρητα κακά[] Ασκώντας την αρετή να φοβόμαστε μήπωςπέσουμε στηριζόμενοι στο θάρρος μας Και όταναμαρτάνουμε να μετανοούμε Και εκείνο που είπααρχίζοντας την ομιλία αυτό λέγω και τώρα Είναιπροδοσία της σωτηρίας μας αυτά τα δύο δηλαδήκαι το να έχουμε θάρρος όταν είμαστε ενάρετοικαι το να απελπιζόμαστε όταν είμαστε πεσμένοιστην κακίαΓιrsquo αυτό ο Παύλος για νrsquo ασφαλίσει εκείνουςπου ασκούν την αρετή έλεγε laquoΕκείνος που νομί-ζει ότι στέκεται ας προσέχει μήπως πέσειraquo (ΑrsquoΚορ 10 12) Και πάλι laquoΦοβάμαι μήπως ενώ κή-ρυξα σε άλλους εγώ ο ίδιος βρεθώ ανάξιοςraquo (ΒrsquoΚορ 11 3) Ανορθώνοντας πάλι τους πεσμένουςκαι διεγείροντάς τους σε μεγαλύτερη προθυμίαδιακήρυττε έντονα στους Κορινθίους γράφονταςτα εξής laquoΜήπως πενθήσω πολλούς που αμάρτη-σαν προηγουμένως και δεν μετανόησανraquo (Βrsquo Κορ12 21) Για να δείξει ότι είναι άξιοι θρήνων όχιτόσο εκείνοι που αμαρτάνουν όσο εκείνοι πουδεν μετανοούν για τα αμαρτήματά τους Και οπροφήτης πάλι λέγει laquoΜήπως εκείνος που πέφτειδεν σηκώνεται η εκείνος που παίρνει στραβόδρόμο δεν επιστρέφειraquo (Ιερ 8 4) Γι αυτό και οΔαυίδ παρακαλεί αυτούς ακριβώς λέγοντας laquoΣή-μερα εάν ακούσετε τη φωνή Αυτού μη σκληρύ-νετε τις καρδιές σας όπως τότε που Τονπαραπίκραναν οι πατέρες σαςraquo (Ψαλμ 94 8)Όσο λοιπόν θα υπάρχει το σήμερα ας μηαπελπιζόμαστε αλλrsquo έχοντας ελπίδα προς τονΚύριο και έχοντας κατά νουν το πέλαγος της φι-λανθρωπίας Του αφού αποτινάξουμε κάθε τι τοπονηρό από τη σκέψη μας ας ασκούμε με πολλήπροθυμία και ελπίδα την αρετή και ας επιδεί-ξουμε μετάνοια με όλη τη δύναμή μαςΆγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

21

Κ άποιος νέος κάποτε ζώντας ακό-λαστη ζωή θέλησε κάποια Κυ-ριακή να πάει στην εκκλησία απόπεριέργεια Στο κήρυγμά του ο λειτουργόςιερέας μίλησε για τη μετάνοια Ο νέος συγ-κλονίστηκε τόσο πολύ τόσο βαθειά ώστεαποφάσισε να αλλάξει ζωή Μετά το πέραςτης Θείας Λειτουργίας ζήτησε να εξομολο-γηθεί Εξομολογήθηκε και την επομένηαποσύρθηκε στην ερημική του εξοχική κα-τοικία και έκλαιγε νύχτα μέρα για τις αμαρ-τίες του Κατά παράδοξο όμως τρόπο δενμπορούσε να παρηγορηθείΜια νύχτα σαν σε όραμα βλέπει τον Κύριοτριγυρισμένο από ουράνιο φως και με κα-λοσύνη τον ρωτάει με την γλυκύτατηεκείνη φωνή Του- Τι έχεις παιδί μου και κλαις με τόσο πόνο- Κλαίω Κύριε γιατί έπεσα Έπεσα είπε μεαπόγνωση ο αμαρτωλός νέος- Ε τότε σήκω- Δεν μπορώ μόνος ΚύριεhellipΤότε άπλωσε το θεϊκό Του χέρι ο Βασιλεύςτης αγάπης ο φιλάνθρωπος Κύριος και τονβοήθησε να σηκωθεί Εκείνος όμως δενσταμάτησε να κλαίειhellipΚαι τον ρωτάει ο Κύ-ριος- Τώρα γιατί κλαίς- Πονώ Χριστέ μου γιατί σε λύπησα Ξό-δεψα τον πλούτον των χαρισμάτων σου καιτα νιάτα μου στις ασωτείεςΈβαλε τότε με στοργή το χέρι Του ο φιλάν-θρωπος Δεσπότης στο κεφάλι του πονεμέ-νου αμαρτωλού και του είπε με πολλήιλαρότητα- Αφού για μένα κλαις τόσο πολύ και lsquoγω ξέ-χασα όλες σου τις αμαρτίεςΟ νέος σήκωσε τα μάτια του για να ευχαρι-στήσει τον Σωτήρα του Χριστόν μα Εκείνοςείχε εξαφανιστείΛυτρωμένος πλέον από το βάρος της αμαρ-τίας και αναγεννημένος επέστρεψε στοσπίτι του Από τότε έγινε το πιο λαμπρό πα-ράδειγμα ενός πιστού χριστιανού μέσα καιέξω απrsquo το σπίτι του με λόγια και με έργα

Τα δάκρυατων μετανοούντων

είναι ο αίνοςτων αγγέλωνΖαν ντε λα Φοντέν

(Γάλλος ποιητής 1621-1695)

Η ικανότητανα συγχωρέσει

είναι η ιδιότητα

του δυνατού

Οι αδύναμοι ποτέ

δεν συγχωρούνε

Γκάντι

(Ινδός πολιτικός 1869-1948)

Σταγόνες

Πίστεως

22

ΗΘεία Λειτουργία των Προηγιασμένων (ή όπως την ονομάζουμε ηΛειτουργία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής) τελείται σήμερα στουςναούς μας το πρωί των καθημερινών της Τεσσαρακοστής ημερών

δηλαδή εργασίμων και γι᾿ αυτό λίγοι είναι εκείνοι που δεν δεσμεύονταικατά τις ώρες αυτές από τα επαγγέλματα η την υπηρεσία τους Τα τελευ-ταία χρόνια γίνεται μια πολύ επαινετή προσπάθεια αξιοποιήσεώς της Σεπολλούς ναούς τελείται κάθε Τετάρτη απόγευμα σε ώρες που πολλοί ανόχι όλοι οι πιστοί έχουν τη δυνατότητα να παρευρεθούν στην τέλεσή της

Το όνομά της η Λειτουργία αυτή το πήρε από την ίδια τη φύση τηςΕίναι στην κυριολεξία Λειτουργία laquoπροηγιασμένων δώρωνraquo Δεν είναι δη-λαδή λειτουργία όπως οι άλλες γνωστές λειτουργίες του Μεγάλου Βασι-λείου και του ιερού Χρυσοστόμου στις οποίες έχουμε προσφορά καικαθαγιασμό Τιμίων Δώρων Τα Δώρα είναι καθαγιασμένα προηγιασμένααπό άλλη Λειτουργία που τελέσθηκε σε άλλη ημέρα Τα προηγιασμέναδώρα προτίθενται κατά την λειτουργία των Προηγιασμένων για να κοι-νωνήσουν απ᾿ αυτά και να αγιασθούν οι πιστοί Με άλλα λόγια η λει-τουργία των προηγιασμένων είναι μετάληψη κοινωνία

Η Θεία Λειτουργία κατά την περίοδο της Μ Τεσσαρακοστής τελούντανμόνον κατά τα Σάββατα και τις Κυριακές Παλαιό έθιμο επικυρωμένο απόεκκλησιαστικούς κανόνες απαγόρευε την τέλεση της θείας λειτουργίαςκατά τις ημέρες της εβδομάδος γιατί αυτές ήσαν ημέρες νηστείας και πέν-θους Η τέλεση της Θείας Λειτουργίας ήταν κάτι το ασυμβίβαστο προςτον χαρακτήρα των ημερών αυτών Η Λειτουργία είναι πασχάλιο μυστή-ριο που έχει έντονο τον πανηγυρικό τον χαρμόσυνο τον επινίκιο χαρα-κτήρα Αυτό όμως γεννούσε ένα πρόβλημα Οι χριστιανοί έπρεπε νακοινωνήσουν δυο φορές τουλάχιστον ακόμη κατά την εβδομάδα το λιγό-τερο δηλαδή κατά τις ενδιάμεσες ημέρες την Τετάρτη και την Παρασκευήπου μνημονεύει και ο Μέγας Βασίλειος Η λύση ήδη υπήρχε Οι πιστοί θακοινωνούσαν από Προηγιασμένα Άγια Οι ημέρες αυτές ήσαν ημέρες νη-στείας Νηστεία την εποχή εκείνη σήμαινε πλήρη αποχή τροφής μέχρι τηνδύση του ηλίου Η κοινωνία λοιπόν θα έπρεπε να κατακλείσει την νη-στεία να γίνει δηλαδή μετά την ακολουθία του εσπερινού

Στο σημείο αυτό συνδέεται η ιστορία με την σημερινή πράξη Η Λει-τουργία των Προηγιασμένων είναι σήμερα ακολουθία εσπερινού στηνοποία προστίθεται η παράθεση των δώρων οι προπαρασκευαστικές ευχέςἡ θεία κοινωνία και η ευχαριστία ύστερα από αυτήν Η διαμόρφωσή τηςμέσα στο όλο πλαίσιο της Τεσσαρακοστής της έδωσε ένα έντονο laquoπεν-θηρόraquo κατά τον Θεόδωρο Στουδίτη χαρακτήρα (Ερμηνεία της Θείας Λει-τουργίας των Προηγιασμένων) Με τον εσπερινό συμπλέκονται τροπάριακατανυκτικά οι ιερείς φέρουν πένθιμα άμφια η αγία τράπεζα και τατίμια δώρα είναι σκεπασμένα με μαύρα καλύμματα οι ευχές είναι γεμάτεςταπείνωση και συντριβή laquoΜυστικωτέρα εις παν η τελετή γίνεταιraquo κατάτον ίδιο Πατέρα

Καιρός να ρίξουμε μια ματιά σ᾿ αυτήν την ίδια την Λειτουργία τωνΠροηγιασμένων στη μορφή που ύστερα από μακρά εξέλιξη αποκρυσταλ-λώθηκε και κατά την οποία τελείται σήμερα στους ναούς μας Ήδη επι-σημάναμε τα δυο λειτουργικά στοιχεία που την συνθέτουν τηνακολουθία του Εσπερινού και την Θεία Κοινωνία Το πρώτο μέρος τηςαποτελεί ο συνήθης εσπερινός της Τεσσαρακοστής με μικρές μόνο τροπο-ποιήσεις

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

23

Ο ιερεύς κατά την ψαλμωδία της Θrsquo ώρας εν-δύεται την ιερατική του στολή και θυμιά Ηέναρξη γίνεται με το laquoΕυλογημένη η βασιλείαhellipraquoκατά τον τύπο της Θείας Λειτουργίας Ανα-γινώσκεται ο προοιμιακός (103ος) δηλαδή ψαλμόςπου περιγράφει το δημιουργικό έργο του ΘεούlaquoEυλόγει η ψυχή μου τον Κύριονmiddot Κύριε ο Θεόςμου εμεγαλύνθης σφόδραhellipraquo Είναι το προοίμιοτου εσπερινού αλλά και όλης της ακολουθίας τουνυχθημέρου που αρχίζει ως γνωστό από το από-γευμα πρώτο μέρος του εικοσιτετραώρου θεωρεί-ται η νύκτα Ύστερα ο διάκονος ή εν απουσία τουο ιερέας θέτει στο στόμα των πιστών τα αιτήματατης προσευχής laquoΕν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμενraquoτα ειρηνικά Ακολουθεί η ανάγνωση του ΙΗrsquo κα-θίσματος του Ψαλτηρίου laquoΠρος Κύριον εν τωθλίβεσθαί με εκέκραξα και εισήκουσέ μουhellipraquo(Ψαλμοί 119-133) Είναι το τμήμα του Ψαλτηρίουπου έχει καθορισθεί να αναγινώσκεται κατά τουςεσπερινούς της Τεσσαρακοστής

Ο ιερεύς εν τω μεταξύ ετοιμάζει στην Πρόθεσητα Προηγιασμένα -από την Λειτουργία του προ-ηγουμένου Σαββάτου ή της Κυριακής- ΤίμιαΔώρα Αποθέτει τον Άγιο Άρτο στο Δισκάριο κάνειτην ένωση του οίνου και του ύδατος στο ΆγιοΠοτήριο και τα καλύπτει Ο εσπερινός συνεχίζεταιμε την ψαλμωδία των ψαλμών του λυχνικού καιτων κατανυκτικών τροπαρίων των εκάστοτε ημε-ρών που περιλαμβάνονται στους τελευταίους στί-χους των ψαλμών αυτών και γίνεται ἡ είσοδοςΔιαβάζονται δυο αναγνώσματα από την ΠαλαιάΔιαθήκη ένα από την Γένεση και ένα από το βι-βλίο των Παροιμιών Θα σταθούμε για λίγο στηνκατανυκτική ψαλμωδία του laquoΚατευθυνθήτωraquoτου δευτέρου στίχου του 140ου ψαλμού Ψάλλεταιμετά από τα αναγνώσματα έξι φορές από τονιερέα και τους χορούς ενώ ο ιερέας θυμιά τηνΑγία Τράπεζα

laquoΚατευθυνθήτω η προσευχή μουως θυμίαμα ενώπιόν σου

έπαρσις των χειρών μου θυσία εσπερινήraquoΚατόπιν γίνεται η εκτενής δέηση υπέρ των τά-

ξεων των μελών της Εκκλησίας των Κατηχουμέ-νων των ετοιμαζομένων για το άγιο Βάπτισμαlaquoτων προς το φώτισμα ευτρεπιζομένωνraquo και τωνπιστών Και μετά την απόλυση των Κατηχουμέ-νων έρχεται το δεύτερο μέρος η κοινωνία των μυ-στηρίων

Την μεταφορά των Προηγιασμένων Δώρων απότην Πρόθεση στο Θυσιαστήριο που γίνεται μεάκρα κατάνυξη ενώ οι πιστοί προσπίπτουν laquoμέ-χρις εδάφουςraquo συνοδεύει η ψαλμωδία του αρχαίουύμνου laquoΝυν αι δυνάμειςraquo

laquoΝῦν αἱ δυνάμεις τῶν οὐρανῶν σύν ἡμῖνἀοράτως λατρεύουσιν ἰδού γάρ εἰσπορεύεται ὁ

βασιλεύς τῆς δόξης Ἰδού θυσία μυστικήτετελειωμένη δορυφορεῖται Πίστει καί πόθῳ

προσέλθωμεν ἵνα μέτοχοι ζωῆς αἰωνίουγενόμεθα Ἀλληλούϊαraquo

Η προπαρασκευή για την Θεία Κοινωνία περι-λαμβάνει κυρίως την Κυριακή προσευχή (Πάτερημών) ακολουθεί η Κοινωνία και μετά από αυτήνη ευχαριστία Και η Λειτουργία κλείνει με την κα-τανυκτική οπισθάμβωνο ευχή Είναι δέηση πουσυνδέει την τέλεση της κατανυκτικής αυτής Λει-τουργίας προς την περίοδο των Νηστειών Ο πνευ-ματικός αγώνας της Τεσσαρακοστής είναισκληρός αλλά και η νίκη κατά των αοράτων εχ-θρών είναι βεβαία για τους αγωνιζομένους τονκαλόν αγώνα Η Ανάσταση δεν είναι μακράν Αςτην διαβάσουμε προσεκτικά Είναι από τα ωραι-ότερα εκκλησιαστικά κείμενα

laquoΔέσποτα παντοκράτορ ὁ πᾶσαν τήν κτίσιν ἐνσοφίᾳ δημιουργήσας ὁ διά τήν ἄφατόν σουπρόνοιαν καί πολλήν ἀγαθότητα ἀγαγών ἡμᾶς εἰςτά πανσέπτους ἡμέρας ταύτας πρός καθαρισμόνψυχῶν καί σωμάτων πρός ἐγκράτειαν παθῶνπρός ἐλπίδα ἀναστάσεως ὁ διά τεσσαράκονταἡμερῶν πλάκας χειρίσας τά θεοχάρακτα γράμματατῷ θεράποντί σου Μωσεῖ παράσχου καί ἡμῖνἀγαθέ τόν ἀγῶνα τόν καλόν ἀγωνίσασθαι τόνδρόμον τῆς νηστείας ἐκτελέσαι τήν πίστινἀδιαίρετον τηρῆσαι τάς κεφαλάς τῶν ἀοράτωνδρακόντων συνθλάσαι νικητάς τε τῆς ἁμαρτίαςἀναφανῆναι καί ἀκατακρίτως φθάσαιπροσκυνῆσαι καί τήν ἁγίαν ἀνάστασινraquo

Η Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων είναιμία από τις ωραιότερες και κατανυκτικότερες ακο-λουθίες της Εκκλησίας μας Αλλά συγχρόνως καιμία διαρκής πρόσκληση για την συχνή κοινωνίατων θείων μυστηρίων Μια φωνή από τα βάθητων αιώνων από την αρχαία ζωντανή παράδοσητης Εκκλησίας Φωνή που λέγει ότι ο πιστός δενμπορεί να ζει την ζωή του Χριστού αν δεν ανανε-ώνει διαρκώς την ένωσή του με την πηγή τηςζωής το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου Διότι οΧριστός είναι laquoη ζωή ημώνraquo (Κολοσ 3 4)

ΟΙ

24

ΟΙ

ΚΟ

ΙΣταγόνες

Πίστεως

24

Ι Σ Τ Ο Ρ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Αγγελος πρωτοστάτης οὐρανόθεν ἐπέμφθη εἰπεῖντῇ Θεοτόκῳ τὸ Χαῖρεmiddot καὶ σὺν τῇ ἀσωμάτῳ

φωνῇ σωματούμενόν σε θεωρῶν Κύριε ἐξίστατο καὶἵστατο κραυγάζων πρὸς Αὐτὴν τοιαῦτα

Ο αρχάγγελος Γαβριήλ έρ-χεται και φέρνει το θεϊκό

μήνυμα το laquoχαῖρεraquoστη Θεοτόκο

Αρχάγγελος Γαβριήλ

Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Βλέπουσα ἡ Ἁγία ἑαυτήν ἐν ἁγνείᾳ φησὶ τῷ Γα-βριὴλ θαρσαλέωςmiddot τὸ παράδοξόν σου τῆς φωνῆς

δυσπαράδεκτόν μου τῇ ψυχῇ φαίνεταιmiddot ἀσπόρου γὰρσυλλήψεως τὴν κύησιν πὼς λέγεις κράζων

Η Θεοτόκος απορείγια τον παράδοξο τρόπο

της συλλήψεως Ἀλληλούια

Γνῶσιν ἄγνωστον γνῶναι ἡ Παρθένος ζητοῦσαἐβόησε πρὸς τὸν λειτουργοῦνταmiddot ἐκ λαγόνων

ἁγνῶν υἷον πῶς ἔσται τεχθῆναι δυνατόνλέξον μοι Πρὸς ἥν ἐκεῖνος ἔφησεν ἐν φόβῳπλὴν κραυγάζων οὕτω

Ο Γαβριήλ της εξηγεί τηναπόρρητη βουλή του Θεού

ΑρχάγγελοςΓαβριήλ

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Δύναμις τοῦ Ὑψίστου ἐπεσκίασε τότε πρὸς σύλ-ληψιν τῇ Ἀπειρογάμῳmiddot καὶ τὴν εὔκαρπον ταύτης

νηδύν ὡς ἀγρὸν ὑπέδειξεν ἡδὺν ἅπασι τοῖς θέλουσιθερίζειν σωτηρίαν ἐν τῷ ψάλλειν οὕτως

Η δύναμη του Θεούεπισκιάζει την Παρθένο

και συλλαμβάνειτον Υιό του Θεού

Ἀλληλούια

Εχουσα θεοδόχον ἡ Παρθένος τὴν μήτραν ἀνέ-δραμε πρὸς τὴν Ἐλισάβετ Τὸ δὲ βρέφος ἐκείνης

εὐθὺς ἐπιγνόν τὸν ταύτης ἀσπασμὸν ἔχαιρε καὶἅλμασιν ὡς ἄσμασιν ἐβόα πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η Θεοτόκος επισκέπτεταιτη συγγενή της Ελισάβετ

η οποία κυοφορεί τον Πρό-δρομο και ανταλλάσσουν

προφητικούς λόγους

Ιωάννηςο Βαπτιστής(ως έμβρυο)

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ζάλην ἔνδοθεν ἔχων λογισμῶν ἀμφιβόλων ὁ σώ-φρων Ἰωσὴφ ἐταράχθηmiddot πρὸς τὴν ἄγαμόν σὲ θε-

ωρῶν καὶ κλεψίγαμον ὑπονοῶν Ἄμεμπτεmiddot μαθὼν δέσου τὴν σύλληψιν ἐκ Πνεύματος Ἁγίου ἔφη

Ο Ιωσήφ μνηστήρας τηςΠαρθένου αμφιβάλλειαλλά ενημερώνεται από

τον άγγελο για το μυστή-ριο της συλλήψεως

Ἀλληλούια

Ηκουσαν oἱ ποιμένες τῶν Ἀγγέλων ὑμνούντων τὴνἔνσαρκον Χριστοῦ παρουσίανmiddot καὶ δραμόντες ὡς

πρὸς ποιμένα θεωροῦσι τοῦτον ὡς ἀμνὸν ἄμωμον ἐνγαστρὶ τῆς Μαρίας βοσκηθένταἥν ὑμνοῦντες εἶπον

Ο Χριστός γεννιέται και οιποιμένες έρχονται και Τον

προσκυνούν οι ποιμένες Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Θεοδρόμον ἀστέρα θεωρήσαντες Μάγοι τῇ τού-του ἠκολούθησαν αἴγλῃmiddot καὶ ὡς λύχνον κρα-

τοῦντες αὐτόν διrsquo αὐτοῦ ἠρεύνων κραταιὸν Ἄνακτακαὶ φθάσαντες τὸν ἄφθαστονἐχάρησαν αὐτῷ βοῶντες

Το αστέρι δείχνειτον δρόμο στους μάγους

της Ανατολής Ἀλληλούια

Ιδον παῖδες Χαλδαίων ἐν χερσὶ τῆς Παρθένου τὸνπλάσαντα χειρὶ τοὺς ἀνθρώπουςmiddot καὶ Δεσπότην

νοοῦντες αὐτόν εἰ καὶ δούλου μορφὴν ἔλαβενἔσπευσαν τοῖς δώροις θεραπεῦσαικαὶ βοῆσαι τῇ Εὐλογημένῃ

Η προσκύνηση των μάγων οι Μάγοι Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Κήρυκες θεοφόροι γεγονότες οἱ Μάγοι ὑπέστρε-ψαν εἰς τὴν Βαβυλῶνα ἐκτελέσαντές σου τὸν

χρησμόν καὶ κηρύξαντές σε τὸν Χριστὸν ἅπασινἀφέντες τὸν Ἡρώδην ὡς ληρώδη μὴ εἰδότα ψάλλειν

Οι μάγοι(θεοφόροι κήρυκες)

επιστρέφουν από άλλοδρόμο στη Βαβυλώνα

Ἀλληλούια

Λάμψας ἐν τῇ Αἰγύπτῳ φωτισμὸν ἀληθείας ἐδίω-ξας τοῦ ψεύδους τὸ σκότοςmiddot τὰ γὰρ εἴδωλα ταύ-

της Σωτήρ μὴ ἐνέγκαντά σου τὴν ἰσχὺν πέπτωκεν οἱτούτων δὲ ῥυσθέντες ἐβόων πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η φυγή στην Αίγυπτοοι πιστοί που σώθηκαν

από τα είδωλα

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Μέλλοντος Συμεῶνος τοῦ παρόντος αἰῶνος μεθί-στασθαι τοῦ ἀπατεῶνος ἐπεδόθης ὡς βρέφος

αὐτῷ ἀλλrsquo ἐγνώσθης τούτω καὶ Θεὸς τέλειοςmiddot διόπερἐξεπλάγη σου τὴν ἄρρητον σοφίαν κράζων

Ο Συμεών δέχεταιστην αγκάλη του

ως βρέφος τον Χριστό Ἀλληλούια

ΤΟ

Υ Α

ΚΑ

ΘΙ

ΣΤ

ΟΥ

Υ

ΜΝ

ΟΥ

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

25

Δ Ο Γ Μ Α Τ Ι Κ Ο - Θ Ε Ο Λ Ο Γ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Nέαν ἔδειξε κτίσιν ἐμφανίσας ὁ Κτίστης ἡμῖν τοῖςὑπrsquo αὐτοῦ γενομένοιςmiddot ἐξ ἀσπόρου βλαστήσας

γαστρός καὶ φυλάξας ταύτην ὥσπερ ἦν ἄφθορον ἵνατὸ θαῦμα βλέποντες ὑμνήσωμεν αὐτὴν βοῶντες

Ο Λόγος του Θεούμε την σάρκωσή Τουδημιουργεί νέα κτίσηη οποία τον δοξολογεί

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ξένον τόκον ἰδόντες ξενωθῶμεν τοῦ κόσμου τὸννοῦν εἰς οὐρανὸν μεταθέντεςmiddot διὰ τοῦτο γὰρ ὁ

ὑψηλὸς Θεός ἐπὶ γῆς ἐφάνη ταπεινὸς ἄνθρωποςmiddot βου-λόμενος ἑλκύσαι πρὸς τὸ ὕψος τοὺς αὐτῷ βοώντας

Ο παράξενος -laquoὁ ξένοςraquo -τόκος προτρέπειτους ανθρώπους

να αποξενωθούν από τονκόσμο και να υψώσουν ο νου τους στον ουρανό

Ἀλληλούια

Ολως ἦν ἐν τοῖς κάτω καὶ τῶν ἄνω οὐδόλως ἀπῆν ὁἀπερίγραπτος Λόγοςmiddot συγκατάβασις γὰρ θεϊκή

οὐ μετάβασις τοπικὴ γέγονε καὶ τόκος ἐκ Παρθένουθεολήπτου ἀκουούσης ταῦτα

Όλος ήταν στην γη ο δοξο-λογούμενος Λόγος αλλάκαι από τον ουρανό δεν

απουσίαζε

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Πᾶσα φύσις Ἀγγέλων κατεπλάγη τὸ μέγα τῆς σῆςἐνανθρωπήσεως ἔργονmiddot τὸν ἀπρόσιτον γὰρ ὡς

Θεόν ἐθεώρει πᾶσι προσιτὸν ἄνθρωπον ἡμῖν μὲνσυνδιάγοντα ἀκούοντα δὲ παρὰ πάντων οὕτως

Οι άγγελοι θαύμασαν τοέργο της ενανθρώπησης τουΘεού και την κοινωνία του

με τους ανθρώπους

Ἀλληλούια

Ρήτορας πολυφθόγγους ὡς ἰχθύας ἀφώνουςὁρῶμεν ἐπὶ σοὶ Θεοτόκεmiddot ἀποροῦσι γὰρ λέγειν τὸ

πῶς καὶ Παρθένος μένεις καὶ τεκεῖν ἴσχυσαςmiddot ἡμεῖςδὲ τὸ μυστήριον θαυμάζοντες πιστῶς βοῶμεν

Οι σοφοί του κόσμουμένουν άφωνοιμη μπορώντας

νά εξηγήσουν το μυστήριοτης γεννήσεως

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Σῶσαι θέλων τὸν κόσμον ὁ τῶν ὅλων κοσμήτωρπρὸς τοῦτον αὐτεπάγγελτος ἦλθεmiddot καὶ ποιμὴν

ὑπάρχων ὡς Θεός διrsquo ἡμᾶς ἐφάνη καθrsquo ἡμᾶς ἄνθρω-ποςmiddot ὁμοίῳ γὰρ τὸ ὅμοιον καλέσας ὡς Θεὸς ἀκούει

Ο Ποιμένας-Θεός γίνεταιπρόβατο-άνθρωπος για να

σώσει τον κόσμο Ἀλληλούια

Τεῖχος εἶ τῶν παρθένων Θεοτόκε Παρθένε καὶπάντων τῶν εἰς σὲ προστρεχόντων Ὁ γὰρ τοῦ

οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς κατεσκεύασέ σε ποιητήςἌχραντε οἰκήσας ἐν τῇ μήτρᾳ σου καὶ πάντας σοιπροσφωνεῖν διδάξας

Η Παρθένος γίνεται τείχοςπου προστατεύει όλους

τους πιστούς οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Υμνος ἅπας ἡττᾶται συνεκτείνεσθαι σπεύδων τῷπλήθει τῶν πολλῶν οἰκτιρμῶν σουmiddot ἰσαρίθμους

γὰρ τῇ ψάμμῳ ὠδάς ἂν προσφέρωμέν σοι Βασιλεῦἅγιε οὐδὲν τελοῦμεν ἄξιον ὧν δέδωκας ἡμῖν τοῖς σοὶβοῶσιν

Κανένας ύμνος δεν επαρκείγια να υμνηθεί ο Σαρκωθείς

Βασιλέας Ἀλληλούια

Φωτοδόχον λαμπάδα τοῖς ἐν σκότει φανεῖσανὁρῶμεν τὴν ἁγίαν Παρθένονmiddot τὸ γὰρ ἄυλον

ἅπτουσα φῶς ὁδηγεῖ πρὸς γνῶσιν θεϊκὴν ἅπανταςαὐγῇ τὸν νοῦν φωτίζουσα κραυγῇ δὲ τιμωμένη ταῦτα

Η Θεοτόκος είναι η λαμ-πάδα που καθοδηγεί τους

πιστούς στη Θεογνωσία οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Χάριν δοῦναι θελήσας ὀφλημάτων ἀρχαίων ὁ πάν-των χρεωλύτης ἀνθρώπων ἐπεδήμησε διrsquoἑαυτοῦ

πρὸς τοὺς ἀποδήμους τῆς αὐτοῦ Χάριτοςmiddot καὶ σχίσαςτὸ χειρόγραφον ἀκούει παρὰ πάντων οὕτως

Ο Χριστός ήρθε στο κόσμογια να του δώσει χάρη Ἀλληλούια

Ψάλλοντές σου τὸν τόκον ἀνυμνοῦμέν σε πάντεςὡς ἔμψυχον ναόν Θεοτόκε Ἐν τῇ σῇ γὰρ οὶκή-

σας γαστρί ὁ συνέχων πάντα τῇ χειρὶ Κύριος ἡγία-σεν ἐδόξασεν ἐδίδαξε βοᾶν σοὶ πάντας

Η Θεοτόκος είναι έμψυχοςναός στον οποίο

δοξάζεται ο Χριστός οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Ωπανύμνητε Μῆτερ ἡ τεκοῦσα τὸν πάντων ἁγίωνἁγιώτατον Λόγονmiddot δεξαμένη γὰρ τὴν νῦν προ-

σφοράν ἀπὸ πάσης ῥῦσαι συμφορᾶς ἅπαντας καὶτῆς μελλούσης λύτρωσαι κολάσεως τοὺς σοὶ βοῶντας

Ύμνος και ικεσίαπρος την Παρθένο Ἀλληλούια

Σταγόνες

Πίστεως

26

Το να βελτιώνεσαισημαίνει να αλλά-ζεις Το να είσαιτέλειος σημαίνει νααλλάζεις συχνά

Winston Churchill (Πρωθυ-πουργός Μ Βρετανίας 1874-

1965)

Στις προσευχές μαςσυνήθως ζητάμε νrsquoαλλάξουν οι περι-στάσεις και ποτέ νrsquoαλλάξουμε εμείς οιίδιοι

Ανώνυμος

Ο καθένας ονει-ρεύεται να αλλάξειτον κόσμο αλλάκανένας δεν έχεισκοπό νrsquo αλλάξειτον εαυτό του Leo Tolstoy (Ρώσος συγγραφέ-

ας 1828-1910)

Η αρετή της νεό-τητας είναι εφόδιοτων γηρατειών

Μέγας Βασίλειος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

27

Ζ ούσε την τρέλα της νεότητός του μεμοτοσυκλέτα πολλών κυβικών καιαπό ταχύτητα μέγιστη 150 χιλιόμε-τρα ανά ώρα πού ήταν ρυθμισμένη μετάαπό μεταποίηση της μηχανής έφτασε νατρέχει με 230 χιλιόμετρα ανά ώραΕπιδιδόταν δε και σε αυτοσχέδιους συ-ναγωνισμούς με άλλους παρομοίους τουμε μεγάλα χρηματικά στοιχήματα 400 και500 χιλιάδες δραχμέςΌμως ένα απόγευμα στους ειδικούςδρόμους πού επέλεγαν να τρέξουν (αυτούςπου υποτίθεται είναι χωρίς μεγάλη κυκλο-φορία αυτοκινήτων) κατά την ώρα ενόςαυτοσχέδιου συναγωνισμού παρά τηνπροσπάθειά του να αποφύγει ένα αυτοκί-νητο έγινε σφοδρή σύγκρουση και πετά-χτηκε 10 μέτρα μακριά μέσα σε έναχαντάκι έξω από το δρόμοΗ μοτοσικλέτα βεβαίως διαλύθηκε και οίδιος υπέστη θανάσιμα τραύματα Τον πε-ρισυνέλεξαν και τον μετέφεραν στο νοσο-κομείο Μετά από την επιβεβαίωση τωνιατρών τον οδήγησαν κατευθείαν στο νε-κροτομείο όπου ένας νοσοκόμος ndash νεκρο-τόμος ανέλαβε να τον πλύνει και νατακτοποιήσει τα εγχυμένα σπλάχνα τουπροκειμένου να τον παραλάβει το γραφείοτελετών πού είχαν στείλει οι συγγενείςτουΕίχαν περάσει περίπου 8 ώρες από τοσυμβάν Εκείνη την στιγμή ανοίγει ταμάτια του σηκώνεται και κάθεται στομαρμάρινο τραπέζι του νεκροτομείου Ονοσοκόμος έντρομος βάζει τις φωνές καιαρχίζει να τρέχει προς την έξοδο πανικό-βλητοςΑμέσως καταφθάνουν οι ιατροί τον πα-ραλαμβάνουν και τον οδηγούν στο χει-ρουργείο όπου μετά από τις απαιτούμενεςπροσπάθειες laquoσυναρμολόγησηςraquo άρχισενα παρουσιάζει σημεία βελτίωσηςΠαρέμεινε αρκετό χρονικό διάστημαέως ότου θεραπεύτηκε πλήρως και εξήλθεαπό το νοσοκομείο υγιής Στη συνέχεια γιαάγνωστους λόγους εξεδήλωσε την επιθυ-μία να γίνει μοναχόςΟ ίδιος διηγείταιhellip όταν μετά την σύγ-κρουση τραυματίστηκα θανάσιμα (κατάτην δήλωση των ιατρών) ένοιωσα ότιβγήκα από το σώμα μου και αιωρούμενος

πέρασα κατά περίεργο τρόπο ανάμεσααπό μία κολόνα της ΔΕΗ χωρίς να συγ-κρουστώ μαζί τηςΣτη συνέχεια βρέθηκα σε ένα περιβάλ-λον με μισοσκόταδο και τελείως κενόΈνοιωθα πανάλαφρος σαν πούπουλο νααιωρούμαι σrsquo αυτό το κενό και πολύ πε-ρίεργος για το πού βρισκόμουν και τι μουείχε συμβείΕνώ περιπλανιόμουνα για αρκετόχρόνο άρχισα να διακρίνω μία φωτεινήγυναικεία μορφή να με πλησιάζει μέσα σrsquoένα ολόφωτο λευκό νέφος Όταν πλησίασεαρκετά διέκρινα ότι είχε μία υπερκόσμιαγλυκιά έκφρασηΑμέσως την συνέκρινα με τις αγιογρα-φίες πού είχα δει στους ιερούς ναούς ότανμε πήγαινε μικρό παιδί η μητέρα μου καισυμπέρανα ότι ήταν η μορφή της Ύπερα-γίας Θεοτόκου ldquohellipήρθα για τα δάκρυα τηςμάνας σουhellip εσύ θα ζήσεις θα ζήσεις καιθα Μας υπηρέτησηςhelliprdquo μού είπε με γλυκόκαι ειρηνικό ύφος και σιγά σιγά άρχισε ναχάνεταιΜετά από αυτό όλα σαν να έσβησανένοιωσα να διαλύομαι και μία δύναμη ναμε απορροφά με ορμή και να με κατευθύ-νει κάπουΑμέσως ένοιωσα σαν να ξύπνησα απόλήθαργο Βρέθηκα γυμνός με ένα πολυ-τραυματισμένο σώμα στο μαρμάρινο τρα-πέζι του νεκροτομείου ενώ ταυτόχροναάκουγα κάτι (σαν ουρλιαχτά) από έναν άν-θρωπο καθώς απομακρυνόταν τρέχονταςπρος την πόρταhellipΟ νέος αυτός μετά την πλήρη θεραπείατου ήλθε στο Άγιον Όρος σε κάποια Μονήόπου συνάντησε τον ηγούμενο και αφούτου διηγήθηκε το περιστατικό του ατυχή-ματός του εξεδήλωσε την επιθυμία να γίνειμοναχόςΠράγματι εκεί ο γέροντας μετά την απα-ραίτητη δοκιμασία τον έκειρε μοναχό καιτου έδωσε το πατερικό όνομα laquoΣωφρό-νιοςraquoΣήμερα είναι ένας ευλαβής μοναχός οοποίος δεν έπαυσε ποτέ να διηγείται τηνπαράξενη συνάμα και ψυχωφελή αυτήιστορία της ζωής του Στη συνέχεια αναχώ-ρησε για ένα ησυχαστήριο στην ιδιαίτερηπατρίδα του

Σταγόνες

Πίστεως

28

Η 25η Μαρτίου

Τέτοιαν ημέρα διάλεξενη σπλαχνική Μαρίανα ειπεί στον Κύριο του Παντόςπου τ άψυχα εμψυχώνει laquoΚοίτα στη γη τους Χριστια-νούς που μ άπειρη λατρείαεμέ γιορτάζουν σήμερα πόσησκλαβιά πλακώνειraquoΚαι πνεύμα θείο χύθηκε μεμιάςεις την Αγίαψυχή του ενδόξου Γερμανούπου ατρόμητος απλώνειτο ξακουστό το Λάβαρο κι απότην εκκλησίαπρώτος προβαίνει αγωνιστήςκαι πρώτος ξεσπαθώνειΦεύγουν απrsquo όλες τις μεριέςοι Τούρκοι τρομαγμένοι ενώ προφέρει ο Γερμανόςκι ηχολογούν οι άλλοιτον όρκο πrsquo όλην έσειε βαθιάτην οικουμένηΜέρα γλυκιά μέρα λαμπρήμέρα χαριτωμένη Κάθε φορά που η λάμψη σουστην εκκλησιά προβάλλει πάντα με δάφνη ελεύθερη θατην ιδείς σπαρμένηΓεώργιος Μαρτιννέλης

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ

ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ ΟΘΩΝΑ

Όταν ήρθε ως βασιλεύς στην Ελλάδα ό δε-καεπταετής ακόμη Όθων συνοδευόμενοςαπό τρεις Βαυαρούς αντιβασιλείς πού θα κυ-βερ νούσαν ως την ενηλικίωση του πολλοίΈλλη νες χαιρέτισαν με ενθουσιασμό τηνάφιξη του Μεταξύ αυτών και ό αγωνιστής τηςΕλληνικής Επαναστάσεως Ιωάννης Μακρυ-γιάννης Γρή γορα όμως διαψεύστηκαν οι ελ-πίδες του γνή σιου αυτού Έλληνα από τηντακτική πού ακολούθησε ή Αντιβασιλεία απέ-ναντι στους αγωνιστές Ό στρατός κύριο κέν-τρο της βαυαροκρατίας μεταβλήθηκε σετακτικός Στα τέλη του 1834 είχαν ενταχθεί σ᾽αυτόν 5000 περίπου Βαυαροί και ελάχιστοιΈλληνες ενώ απορρί φθηκαν με την πρόφασηότι ήταν υπεράριθμοι οι 10000 Έλληνες πούμέχρι τότε αποτε λούσαν τα στρατιωτικά σώ-ματα πού κατήγαγαν εκπλη κτικούς θριάμ-βους κατά των Τούρκων και των Αιγυπτίων

Οι αγωνιστές αυτοί στερούμενοι τακτικούεπαγγέλματος κατάντησαν ζητιάνοι ή και λη -στές Ό Μακρυγιάννης εκλεγμένος τότε δη-μο τικός σύμβουλος του Δήμου Αθηναίωναπευθύνει στον βασιλέα μια επιστολή πούφα νερώνει την ανιδιοτέλεια και το ψυχικότου με γαλείο Δεν διστάζει όχι μόνο να ασκή-σει αυστηρή κριτική στην Αντιβασιλεία αλλάκαι να παρακαλέσει να κοπεί ό μισθός τουόλος και να δοθεί σε δυστυχείς συναγωνι-στές του Λόγος με καταφανείς τις προεκτά-σεις στο παρόν

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

29

Βασιλεύ

Ως ένας και εγώ αγωνιστής εις τα περασμένα δεινά της πατρίδος μου έγνώρισα εις πολλά

μέρη ανδρείους στρατιωτικούς και τιμίους πολίτας όπου έθυσίαζον και την κατάστασίν τους

και την ιδίαν ζωήν τους με μεγάλην εύχαρίστησιν διά να ιδούν μίαν ήμέραν την πατρίδα τους

έλευθέραν Πολλοί από αυτούς έσκοτώθηκαν είς τόν πόλεμονrsquo άλλοι έμειναν αιχμάλωτοι και

άλλοι έπληγώθηκαν και τώρα μετά την έλευθέρωσιν της πατρίδος τούς βλέπω να περιπα-

τούν είς τούς δρόμους γυμνοί και ξυπόλυτοι βλέπω χήρας και ορφανά να ζητούν έλεος διά

να πα ρηγορήσουν την πείναν τους και με τα δάκρυα εις τα μάτια να περιφέρωνταί και να

προξενούν έντροπήν εις την άχάριστον πατρίδα διά την οποίαν έχασαν τούς άνδρας των

έχασαν τούς γονείς των Εκείνοι όπού τούς γνωρίζουν και ημπορούν να πληροφορήσουν την

Κυβέρνησιν κρύπτουν την άλήθειαν και φροντίζουν μόνον να δώσουν τας ανταμοιβάς είς

τούς δούλους και κόλακας των είς ανθρώπους αναξίους εις τούς οποίους ή πατρίς δέν γνω-

ρίζει κανένα χρέος Είς μέν τούς καλούς και δυστυχείς αγωνιστάς λέγουν ότι ή πατρίς είναι

πτωχή είς δέ τούς κόλακας των την αποδεικνύουν πλουσίαν Έάν είναι πτωχή καθώς και

είναι βέβαια έπρεπε να είναι πτωχή είς όλους και όχι μόνον διά εκείνους όπού έδοκίμασαν

τόσους αγώνας και ήλθαν είς έλεεινήν κατάστασίν διά την έλευθερίαν της Ή τοιαύτη αδικία

κάμνει σήμερον πολλούς Έλληνας να αγανακτούν εναντίον της πατρίδος και να βλέπουν ό

ένας τόν άλλον ως έχθρόν χειρότερον από τόν Τούρκον

Εγώ όμως Υψηλή Αντιβασιλεία δέν είμαι άδικος αλλά ως ευαίσθητος είς την δυστυχίαν

τόσων αγωνιστών παρακινούμαι να φανερώσω την άδικίαν πρός την κυβέρνησιν μου την

οποίαν μετά Θεόν σέβομαι και τιμώ και αγαπώ καθώς χρεωστεί να κάμνη κάθε άνθρωπος

άφωσιωμένος είς την πατρίδα του lsquoΆν ή πατρίς μας είναι πτωχή διατί ημείς μερικοί Έλληνες

να παίρνωμεν από χίλιες δραχμές και κάτω τόν μήνα οι δέ συνάδελφοι μας να ψωμοζητούν

και να περιπατούν γυμνοί και ξυπόλυτοι Διά την τιμήν και ύπόληψιν και της πατρίδος και

τού Βασιλέως μου κρίνω δίκαιον να κόψωμεν ένα μέρος από τόν μισθόν μας διά να δοθή

και είς αυτούς τούς δυστυχείς Εγώ όταν έπληγώθην είς τούς Μύλους τού Ναυπλίου έλαβα

δώρον από την πατρίδα μου το όποιον είναι περίπου εκατόν πενήντα δραχμάς τόν μήναrdquo

τώρα λαμβάνω πολύ περισσότερον μηνιαίον μισθόν δηλαδή σχε δόν τριακόσιας έβδομήκοντα

δραχμάς Όθεν εγώ πρώτος παρακαλώ την Άντιβασιλείαν να διάταξη να κοπή αυτός ό μι-

σθός μου όλος έως ότου ή Κυβέρνησις να λάβη καιρόν να εύθετήση τα πράγματα και να τα

θεραπεύση κατά το καλύτερον και να με δοθούν πάλιν κατά μήνα αί lsquoκατόν πενήντα δραχμαί

έκείναι καθώς έξ αρχής μrsquo έκρινεν άξιον ή πατρίς μουrdquo ό δέ μισθός μου άς δοθή είς άλλους

δυστυχείς συναγωνιστάς μου των οποίων ή γύμνωσις και απελπισία μά την πατρίδα μου

και μά τόν Βασιλέα μου δέν μrsquo αφήνει να κοιμηθώ ήσύχως όλην την νύχτα Άν δέν είχα τόσην

φαμιλίαν άν δέν ήμουν ασθενής τόν περισσότερον καιρόν και άν δέν είχα ικανά χρέη δέν

ήθελα να δώσω και αυτό το ολίγον βάρος είς την πατρίδα μου

Δεν είναι αμφι βολία ότι όλοι οι Έλληνες έχουν καλά αισθήματα και μεγάλην αγάπην

είς τόν Βασιλέα μας επιθυμώ όμως να μή ύπάρχη κανένας όπού να νομίζη ότι έχει

δίκαια παράπονα είς την αθωό τητα του και είς την καλωσύνην του επιθυμώ να είναι

όλοι ευχαριστημένοι από την πατρίδα και να μή είναι είς άλλους πτωχή ή πατρίς και

είς άλλους πλουσίαrsquo αλλά να άνταμείψη όλους εκείνους όπού έπαθαν διά την έλευ-

θερίαν της Παρακαλώ με το ανήκον σέβας την Άντιβασι λείαν αφού διάταξη από

το παρόν την παύσιν τού μισθού μου να διάταξη να με δίδεται το παλαιόν της

πατρίδος σιτηρέσιονΈν Αθήναις τή 15 Δεκεμβρίου 1834

Ιωάννης Μακρυγιάννης

Επιστολή προς Βασιλέα (1834)(Εκ της εφημερίδος laquoΕθνικήraquo άρ 22 23121834)

Σταγόνες

Πίστεως

30

ldquoΟάνθρωπος ζητάει στον ουρανό τη χαράκαι την ευτυχία Ζητάει το αιώνιο μα-κριά απ΄ όλους κι απ΄ όλα ζητάει να

βρει τη χαρά στον Θεό Ο Θεός είναι μυστήριοΕίναι σιωπή είναι άπειρος είναι το παν Τηντάση της ψυχής για τον ουρανό την έχει όλος οκόσμος όλοι ζητάνε κάτι το ουράνιο Σ΄Αυτόνστρέφονται όλα τα όντα έστω και ασυνειδήτως

Σ΄ Αυτόν να στρέφετε διαρκώς το νου σαςΑγαπήστε την προσευχή την κουβέντα με τονΚύριο Το παν είναι η αγάπη ο έρωτας με τονΚύριο τον Νυμφίο Χριστό Γίνετε άξιοι της αγά-πης του Χριστού Για να μη ζείτε στο σκοτάδιγυρίστε το διακόπτη της προσευχής ώστε ναέλθει το Θείο φως στην ψυχή σας Στο βάθος τουείναι σας θα φανεί ο Χριστός Εκεί στο βάθοςείναι η Βασιλεία του Θεού ldquoΗ Βασιλεία τουΘεού εντός υμών εστίνrdquo

Η προσευχή γίνεται μόνο με το Άγιον ΠνεύμαΑυτό διδάσκει την ψυχή πώς να προσεύχεταιldquoΤο γάρ τι προσευξόμεθα καθ΄ό δεί ούκ οίδα-μεν αλλ΄αυτό το Πνεύμα υπερεντυγχάνει υπέρημών στεναγμοίς αλαλήτοιςrdquo Εμείς δεν χρειάζε-ται να κάνουμε καμιά προσπάθεια Ν΄απευθυνό-μαστε στον Θεό με ύφος ταπεινού δούλου μεφωνή παρακλητική και ικετευτική Τότε η προ-σευχή μας είναι ευάρεστη στο Θεό Να στεκόμα-στε με ευλάβεια ενώπιον του Εσταυρωμένου καινα λέμε ldquoΚύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν μεrdquoΑυτό τα λέει όλα Όταν κινηθεί για προσευχή ονους του ανθρώπου στο δευτερόλεπτο τουδευτερολέπτου έρχεται η Θεία χάρις Τότε ο άν-θρωπος γίνεται χαριτωμένος και βλέπει με άλλαμάτια τα πάντα Το παν είναι ν΄αγαπήσουμε τονΧριστό την προσευχή τη μελέτη Παίρνουμεένα εκατομμύριο και το κόβουμε κομματάκιαΤου ανθρώπου η προσπάθεια είναι το ένα εκα-τομμυριοστό

Πριν από την προσευχή η ψυχή πρέπει να προ-ετοιμάζεται με προσευχή Προσευχή για τηνπροσευχή Ακούστε τι εύχεται ο ιερέας μυστικάτην ώρα που διαβάζεται ο Απόστολος κατά τηνΘεία Λειτουργία

ldquoΈλαμψον εν ταις καρδίαις ημών φιλάνθρωπεΔέσποτα το της Σης Θεογνωσίας ακήρατον φωςκαι τους της διανοίας ημών διάνοιξον οφθαλ-μούς εις την των ευαγγελικών Σου κηρυγμάτωνκατανόησιν Ένθες ημίν τον των μακαρίων Σουεντολών φόβον ίνα τάς σαρκικάς επιθυμίαςπάσας καταπατήσαντες πνευματικήν πολιτείαν

μετέλθωμεν πάντα τα προς ευαρέστησιν τηνσην και φρονούντες και πράττοντες Συ γαρ οφωτισμός των ψυχών και των σωμάτων ημώνΧριστέ ο Θεός και Σοί την δόξαν αναπέμπομενσυν τω ανάρχω Σου Πατρί και τω παναγίω καιαγαθώ και ζωοποιώ Σου Πνεύματι νυν και αείκαι εις τους αιώνας των αιώνωνrdquo

Στην προσευχή μπαίνουμε χωρίς να τοκαταλάβουμε Χρειάζεται να βρεθούμε και σεκατάλληλο κλίμα Η αναστροφή με τον Χριστό ησυζήτηση η μελέτη η ψαλτική το καντηλάκιτο θυμίαμα γίνονται το κατάλληλο κλίμα ώστεόλα να γίνουν απλά ldquoεν απλότητι καρδίαςrdquo Δια-βάζοντας τις ψαλμωδίες τις ακολουθίες μεέρωτα χωρίς να το καταλάβουμε γινόμαστεάγιοι Ευφραινόμαστε με τα Θεία λόγια Αυτή ηευφροσύνη αυτή η χαρά είναι η δική μας προ-σπάθεια για να μπούμε εύκολα στην ατμό-σφαιρα της προσευχής η προθέρμανση όπωςλέμε Μπορούμε και να φέρνουμε στο νου μαςωραίες εικόνες από τοπία που είδαμε Αυτή ηπροσπάθεια είναι απαλή αναίμακτη Αλλά μηνξεχνάμε αυτό που είπε ο Κύριος ldquoΧωρίς εμού ούδύνασθε ποιείν ουδένrdquo

Ο ίδιος ο Κύριος θα μας διδάξει την προσευχήΔεν θα τη μάθουμε μόνοι μας ούτε άλλος κανείςθα μας τη μάθει Μη λέμε ldquoέκανα τόσες μετά-νοιες εξασφάλισα τώρα την χάριrdquo αλλά ναζητούμε να λάμψει εντός μας το ακήρατον φωςτης θείας γνώσεως και να ανοίξει τα πνευματικάμας μάτια για να κατανοήσουμε τα θεία Τουλόγια

Με τον τρόπο αυτό χωρίς να το καταλάβουμεαγαπάμε τον Θεό χωρίς σφιξίματα προσπάθειακι αγώνα Αυτά που είναι δύσκολα στους ανθρώ-πους για τον Θεό είναι πολύ εύκολα Τον Θεόθα Τον αγαπήσουμε ξαφνικά όταν η χάρις θαμας επισκιάσει

Αν αγαπήσουμε πολύ τον Χριστό η ευχή θα λέ-γεται μόνη της Ο Χριστός θα είναι συνεχώς στομυαλό μας και στην καρδιά μας

Οσίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

31

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ ΑΙΕΡΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΩΝ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

Π Α Σ Χ Α 20 Α Π Ρ Ι Λ Ι Ο Υ 2 0 1 4

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ 700rsquo πμ Ὄρθρος- Θεία Λειτουργία730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία430rsquo μμ Ἱερὸν Εὐχέλαιον730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου

ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου700rsquo μμ Ἀκολουθία τῶν Ἁγίων Παθῶν

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 830rsquo πμ Ἀκολουθία Μεγάλων Ὡρῶνamp Ἑσπερινοῦ Ἀποκαθηλώσεως

730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Ἐπιταφίου

ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου1100rsquo μμ Τελετὴ Ἀναστάσεως Ὄρθρος

amp Ἀναστάσιμη Θεία Λειτουργία

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ 1000rsquo πμ Ἑσπερινός τῆς Ἀγάπηςστὸν Μητροπολιτικὸ Ναό

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ

Εμπροσθόφυλλο Ο Ευαγγελισμός (1600) έργο Δομίνικου Θεοτοκόπουλου (1541-1614)

Σταγόνες

Πίστεως

16

()

Ημετάνοια απαιτεί να έχει ο άνθρωπος δυ-νατό χαρακτήρα να αποδεχθεί ότι περπα-τάει σε λαθεμένο δρόμο και ότι ζει με

στραβό τρόπο κι έπειτα να αποφασίσει να τα διορ-θώσει Είναι χαρακτηριστικό των έξυπνων και ικα-νών ανθρώπων να αλλάζουν γνώμη και άποψη καινα διορθώνουν τα όσα έπραξαν όταν διαπιστώσουνότι δεν ήταν τα σωστά

Η Εκκλησία υποκλίνεται μπροστά σacute όποιοναμαρτωλό μετανοεί και βεβαιώνει ότι για τη μετά-νοιά του χαίρεται όλος ο ουρανός Είναι τόσο κακόπράγμα η αμετανοησία που η Εκκλησία την θεωρείldquoβλασφημίαrdquo κατά του Αγίου Πνεύματος laquoη μόνηαμαρτία που δεν θα συγχωρεθεί ποτέraquo (Μαρκ 329) είπε ο Χριστός και δεν θα συγχωρεθεί επειδήδεν το θέλει ο άνθρωπος όχι επειδή δεν το θέλει οΘεός Το Άγιο Πνεύμα ζεσταίνει και φωτίζει Είναιχάρις είναι σοφία είναι έμπνευση είναι χαρά κιευλογία στη ζωή του ανθρώπου όταν φυσικά τοθέλει ο άνθρωπος Όταν δεν το θέλει όταν απορρί-πτει τη μετάνοια και παραμένει αμετανόητος τότεβυθίζεται στο σκοτάδι στο ψύχος στη γρουσουζιάστην αποτυχία στη θλίψη

Η μετάνοια είναι ένας δρόμος μοναχικός ανηφο-ρικός που οδηγεί σrsquo ένα Γολγοθά όμως αμέσωςμετά ακολουθεί η Ανάσταση η λύτρωση η ελευθε-ρία από κάθε δεσμά

Η μετάνοια είναι ένας δρόμος κι ένας τρόποςπροσωπικός Μπορεί όμως να είναι ένας δρόμος κιένας τρόπος εθνικός Όταν αποφασίζει ένα έθνοςένας ολόκληρος λαός να μετανοήσει για τις αμαρ-τίες του και να λυτρωθεί από την γκρίνια από τηναποτυχία και από τον εξευτελισμό

()

Δεν αρκεί λοιπόν η διαπίστωση ldquoη κρίσηείναι ηθικήrdquo Χρειάζεται μετάνοια και διόρ-θωση χρειάζεται αποκατάσταση βελτίωση

και επανέναρξη Μόνο τότε η μετάνοια ως βίωματου λαού θα αναστείλει την καταστροφή και θααποτρέψει τον αφανισμό Πως μπορεί να γίνειαυτό Με αλλαγή νοοτροπίας που λέει κι ο Πρω-θυπουργός μας με μετάνοια που λέει η πίστη μαςΑπλές κινήσεις χρειάζονται

Τα σχολεία να διδάξουν αξιολογώτερα πράγ-ματα για τη ζωή των παιδιών μας και να απαντή-σουν στα πνευματικά τους ερωτηματικά Αν έναςδάσκαλος έχει μια κακή εμπειρία από ένα κληρικόας μην γκρεμίσει μέσα στη ψυχή των μαθητών τουτο Χριστό και την Πίστη γιατί τότε ο δάσκαλος δενμορφώνει πολίτες αλλά καλλιεργεί τρομοκράτες

Η οικογένεια να παραμερίσει τους εγωϊσμούς καινα ενδιαφερθεί για τα παιδιά της Φτάνουν πια ταναυάγια που δημιουργούνται με την ευκολία των δια-ζυγίων Αργούν σήμερα οι νέοι να προχωρήσουν σεγάμο επειδή δεν έχουν πρότυπα Και χωρίζουν εύ-

Απόσπασmicroα από την οmicroιλία του Μητροπολίτου Αλεξανδρουπόλεως ΑΝΘΙΜΟΥστον Αrsquo Κατανυκτικό-Συγχωρητικό Εσπερινό την 2α Μαρτίου 2014

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

17

κολα επειδή δεν έχουν υπομονή και αγωνιστική διά-θεση Συντρίμμιαmiddot τα παιδιά τους και οι μελλοντικέςτους οικογένειες

Οι κληρικοί να παλέψουμε τα πάθη μας να πα-ραδεχτούμε με ειλικρίνεια τις πτώσεις μας και νακατασταθούμε πατέρες του λαού μας με γνώμονατην ελευθερία του Ευαγγελίου και στόχο τη χαράκαι την τιμιότητα της laquoκατὰ Χριστὸνraquo ζωής

Το Κράτος να θεσμοθετήσει τις αρετές τιςαξίες την πίστη την παράδοση και τον υγιή πολι-τισμό του λαού μας Ας το καταλάβουν οι Κυβερ-νήσεις ότι άθεο Κράτος δεν μπορεί να υπάρξειΧωρισμό από την Εκκλησία δεν τον τολμά και ηπολεμική κατά της Εκκλησίας αποβαίνει υπέρ τηςΠίστεώς μας

Η τηλεόραση να διδάσκει τιμιότητα και να μηνδιαφθείρει τα ήθη

Ο λαός μας να ψηφίζει με κριτήρια κυρίωςπνευματικά κι όχι μόνο οικονομικά

Η κοινωνία να περπατάει στέρεα με βάση τηνδιαχρονική εμπειρία της και να μη ζαλίζεται με ταβρώμικα ακούσματα των σύγχρονων δυτικών Σει-ρήνων

Πές μου σας παρακαλώ εσείς έχετε αντιληφθείκάποια τέτοια συλλογική προσπάθεια στη Χώραμας Έστω κάποια παρόμοια διάθεση Όμως τίβλέπουμε Στην πόλη μας

Καταλάβατε ότι σιγά-σιγά εγκαθιδρύεται ως θε-σμός το καρναβάλι Άρχισε ήπια τάχα laquoμόνο γιατα παιδιάraquo λες κι αυτά δεν ζουν το δράμα των οι-κογενειών τους Πιέζει ο Δήμος τα Σχολεία οι δά-σκαλοι τους μαθητές οι μαθητές τους γονείς καικανείς δεν βρίσκει τη δύναμη να σταματήσει αυτότο ανούσιο πανηγύρι του μασκαρέματος Η τραγω-δία που βιώνουν σήμερα τα νέα παιδιά στην Ελ-λάδα δεν ομορφαίνει με το χαζό χορό και τοφτιασιδωμένο πρόσωπο της Αποκριάς

Καταλάβατε την παρουσία του Καζίνου στην πε-ριοχή μας Τούρκοι μπαινοβγαίνουν στον τόπο μαςσυνοδευόμενοι από laquoμπράβουςraquo για να κάνουνεδώ όσα δεν τους επιτρέπονται στη Χώρα τους καιπροετοιμάζονται απέναντι στο Καζίνο Κέντρα δια-σκέδασης με γυναίκες επί πληρωμή Τάχα το Κα-ζίνο θα ήταν μόνο για ξένους Ποιός μπορεί νααπαγορεύσει την είσοδο σε ντόπιους Σε κάποιασχετική συζήτηση μου είπε ο στρατηγός μας ldquoέχωνα χάσω στρατιωτικούς από το τζόγο σεβτεrdquo

Και για το Καρναβάλι και για το Καζίνο παρα-κάλεσα φώναξα έγραψα Τάχα όλοι συμφωνούσανμε μένα κι από πίσω έλεγαν άλλα Μάλιστα με ρώ-τησαν αν σας ζητήσουν να κάνετε αγιασμό στο κα-ζίνο θα πάτε Κι απάντησα ldquoθα πάω να κάνωαγιασμό όταν θα κλείσει και θα φύγει από τοντόπο μαςrdquo Βλέπετε όμως ότι πρυτάνευσε η έστω

σύντομη ελάχιστη οικονομική διευκόλυνση κάποιωνστην περιοχή σε βάρος του συνόλου του λαού μαςτης ζωής μας και της αξιοπρεπείας μας

()

Εμείς στην Ελλάδα σήμερα βιώνουμε μέσαμας μια ζοφερή κατάσταση Κούφιες διαπι-στώσεις λεκτικοί λεονταρισμοί δειλία απο-

ρία νωθρότητα αηδία απόρριψη διγλωσσία κακίακανιβαλισμό ενάντια σε πρόσωπα ομάδες και θε-σμούς απελπισία

Και γύρω μας laquoσυνοχὴ ἐθνῶν ἐν ἀπορίᾳ ἠχούσηςθαλάσσης και σάλου ἀποψυχόντων ἀνθρώπων ἀπὸφόβου καὶ προσδοκίας τῶν ἐπερχομένων τῇ οἰκου-μένῃraquo (Λουκ 2125-26)

Κανείς δεν ξέρει αύριο τί θα συμβεί στον τόπομας και πως θα διαμορφωθούν γεωπολιτικά οι συν-θήκες στην περιοχή αφού όλα τα αυτονόητα ανα-τρέπονται όλες οι παραδοσιακές συμμαχίεςεπαναπροσδιορίζονται και οι έμποροι των εθνώνστυγνά βυσσοδομούν στις πλάτες μας

Τουλάχιστον ας έχουμε εσωτερική ηρεμία καιψυχική γαλήνη Ας επιστρέψουμε ας ψάξουμε κιας βρούμε τη δύναμη που μας στήριξε επί αιώνεςστη μακραίωνη δουλεία Κι αυτή είναι η Χριστια-νική Πίστη μας και η Ορθόδοξη Παράδοσή μας

Ο Ελληνισμός ζει την Μεγάλη Σαρακοστή τουΑς τη ζήσουμε με συνέπεια ως λαός Όλοι μαζί ωςέθνος για το καλό όλων μας Για το μέλλον μαςΜας χρειάζεται μετάνοια νηστεία εγκράτεια προ-σευχή συγχωρητικότητα αγάπη μεταξύ μας τιμιό-τητα δικαιοσύνη εμπιστοσύνη στο Χριστό και στηνΕκκλησία του

Όταν οι λαοί σηκώνουν στους ώμους τους τοσταυρό της Σαρακοστής τότε δεν γνωρίζουν εξαν-δραποδισμό και αφάνεια Θεωρώ ότι ζούμε σε μιακρίσιμη καμπή της Ιστορίας μας Ο δρόμος μπρο-στά μας είναι εξαιρετικά δύσκολος και δύσβατοςΈχουμε τις ιδιορρυθμίες μας οι Έλληνες και ταπανάρχαια ελαττώματα της φυλής μας Οι φίλοιμας είναι αποδεδειγμένα λίγοι Η μόνη ζωντανή καιεναργής πνευματικότητα της Χώρας μας με ερεί-σματα μάλιστα και στη λαϊκή μας παράδοση είναιη Ορθόδοξη Χριστιανική μας Πίστη Ας την εμπι-στευθούμε κι ας στηριχτούμε επάνω της Ούτως ήάλλως βιώνουμε τη Μεγάλη μας εθνική Σαρακοστήκι αυτή θα διαρκέσει Ας τη ζήσουμε με την τάξημε την ευπρέπεια και με τη δυναμική της Ορθοδό-ξου Εκκλησίας μας

Και laquoδόξα τῷ Θεῷτῷ ἐν πικροῖς φαρμάκοις

κατεργαζομένῳ τὴν σωτηρίαν ἡμῶνraquoΑμήν

Σταγόνες

Πίστεως

18

laquoΠώς αγριεύουν έτσι οι άνθρωποι Πώςμεμιάς αφήνονται έρμαια στις ροπέςκαι στις τάσεις της φθαρτής ανθρώ-

πινης τους φύσης Πώς κατάντησε απόψεαυτή η ήσυχη επαρχιακή πόλη Θαρρείς καιδεν την κατοικούν άνθρωποι αλλά ανθρωπό-μορφα τέρατα που άλλος με κεφάλι γαϊδά-ρου άλλος λιονταριού άλλος πιθήκουτρέχουν να προλάβουν να γλεντήσουν να με-θύσουν να αμαρτήσουν όσο γίνεται περισσό-τερο

Γιατί απόψε είναι Τσικνοπέμπτη και γέμισεη πόλη μασκαράδες Απόψε κάθε λογικός άν-θρωπος δεν ξεμυτίζει από το σπίτι τουraquo Αυτάσκεφτόταν ο παπα-Θανάσης καθώς έμπαινεστο σπίτι του γυρνώντας από το ναό

- Α παπαδιά μου το κακό παράγινε ΟΘεός να μας συγχωρέσει είπε στη γυναίκατου μόλις μπήκε μέσα Εκείνη τον κοίταξε μεκατανόηση

- Ο Θεός να μας φυλάει είπε και άρχισε ναετοιμάζει το βραδινό φαγητό

Στο σπίτι του παπα-Θανάση περασμέναπια τα μεσάνυχτα επικρατεί ησυχία Τα παι-διά και η παπαδιά είχαν ήδη κοιμηθεί κι οπαπα-Θανάσης ετοιμαζότανε και κείνος ναπάει για ύπνο όταν ακούστηκε το κουδούνιτης πόρτας Τινάχτηκε μέσα στον ύπνο της ηπαπαδιά και βρέθηκε δίπλα στον παπα-Θα-νάση

- Μην ανοίγεις τέτοια νύχτα πάτερ μουτον παρακάλεσε φοβισμένη

- Γιατί φοβάσαι την καθησύχασε εκείνοςΕίναι η πρώτη φορά που μας κτυπούν τέτοιαώρα την πόρτα Αφού το ξέρεις το σπίτι τουΙερέα διανυκτερεύει κάθε βράδυ

- Ναι μα απόψεhellipΤης χαμογέλασε ο παπα-Θανάσης και

άνοιξε την πόρτα- Πάτερ μου με συγχωρείτε που ήρθα τέ-

τοια ώρα όμως η μάνα μου πεθαίνει και ζητάνα εξομολογηθεί και να κοινωνήσει

Ο άνθρωπος που στεκόταν μπροστά τουπαρόλο που ήταν άντρας έτρεμε ολόκληροςκι άφηνε τα δάκρυά του δίχως ντροπή να τρέ-χουν

- Πήγαινε εσύ κοντά της παιδί μου και γωπάω ως την εκκλησία να πάρω τη Θεία Κοινω-νία και έρχομαι αμέσως

Έφυγε ο άντρας αφήνοντας στον παπα-Θα-νάση τη διεύθυνσή του

- Που θα πας πάτερ μου μόνος σου τέτοιαώρα μια τέτοια νύχτα Δε φοβάσαι Γιατί δεντον κρατούσες να πάτε συντροφιάraquo

Η παπαδιά μιλούσε και κείνος την κοίταζεαυστηρά

- Μόνος είπες παπαδιά μόνος Κι ο Κύριοςπου θα κουβαλάω στα χέρια μου Α παπαδιάμου κάτι σrsquo έχει πιάσει απόψε και δε μιλάςγνωστικά

Ντύθηκε ο παπα-Θανάσης και βγήκε στοδρόμο Ξέχασε πως ήταν νύχτα Τσικνοπέμ-πτης Δεν τον απασχολούσαν καθόλου οι μα-σκαράδες που έβλεπε γύρω του Ένα μόνο τον

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

19

απασχολούσε να προλάβει να δώσει το laquoφάρ-μακο της αθανασίαςraquo στην ετοιμοθάνατη

Πήρε με δέος στα χέρια του το Σώμα και τοΑίμα του Χριστού και ξαναβγήκε στο δρόμο Δενκοιτούσε ούτε δεξιά ούτε αριστερά Μόνοέτρεχε να προλάβει Σε μια στροφή του δρόμουακούσε γέλια και φωνές Κάποιος φώναξε κοροϊ-δευτικά laquoΤην ευχή σου Δέσποταraquo μα δεν γύ-ρισε να κοιτάξει Και τότε δεν κατάλαβε πωςβρέθηκε κυκλωμένος από μια παρέα μασκαρά-δων που προσπαθούσαν να τον σταματήσουν

- Συνάδελφε πού πάμεΈνας νεαρός μασκαρεμένος σε παπά με

χνώτο που μύριζε ποτό στεκόταν μπροστά τουκρατώντας στο χέρι ένα σταυρό Τα lsquoχασε οπαπα-Θανάσης και πριν προλάβει να πει τίποταδέχτηκε την επίθεση όλου του τσούρμου Άλλοςτον τραβούσε από τα ράσα κι άλλος του έβγαζετο καλυμμαύχι

Ο παπα-Θανάσης έσφιξε στο στήθος του τrsquoάχραντα Μυστήρια και προσπάθησε να τους μι-λήσει μα κανένας δεν άκουγε Κάποιος τότε τουτράβηξε τη γενειάδα και -σαν να τον κτύπησεηλεκτρικό ρεύμα- άρχισε να φωνάζει

- Είναι αληθινός ρε είναι αληθινόςΗ παρέα κοκκάλωσε στη θέση της κι ο παπα-

Θανάσης με το πρόσωπο μουσκεμένο από τονιδρώτα της αγωνίας και τα δάκρυά του τους κοί-ταξε χωρίς να μιλά

- Συγγνώμη πάτερ είπε εκείνος που του τρά-βηξε τη γενειάδα Νομίζαμε πως ήσασταν ψεύ-τικος σαν κι αυτόν καιhellip

- Σας είδαμε και τέτοια ώρα έξω και ήμαστανσίγουροι πως ήσασταν μασκαρεμένος Συγχωρέ-στε μας είπε ένας άλλος

- Πάω να κοινωνήσω μια ετοιμοθάνατη παι-διά μου Ο θάνατος δεν έχει ώρες κατάλ ληλεςκαι ακατάλληλες κι εγώ τρέχω να τον προλάβωΚαι συ παιδί μου βγάλε τα ράσα τα τιμημέναΜην αμαρτάνεις άλλο ρεζιλεύοντάς τα Είναιπολύ ιερό το ράσο για να μασκαρεύεσαι μrsquoαυτό Τραβάτε στα σπίτια σας παιδιά μου κι οΘεός να σας συγχωρέσει

Άνοιξε το βήμα του ο παπα-Θανάσης για νακερδίσει το χαμένο χρόνο Ήταν πικραμένος ωςτα κατάβαθά του Τόσο πολύ λοιπόν χάλασανοι άνθρωποι ώστε μασκαρεύονται και ιερείς

- Πάτερ ΠάτερΗ φωνή που έφτασε στα αυτιά του ήταν γε-

μάτη αγωνία Σταμάτησε και περίμενε Ένας νε-αρός κατακόκκινος από την τρεχάλα και τηνντροπή έφτασε κοντά του λαχανιασμένος

- Πάτερ Είμαι κείνος που ντύθηκε παπάς Τοέκανα εντελώς απερίσκεπτα πάτερ καιhellip καιθέλω να lsquoρθω μαζί σας στο σπίτι της έτοιμοθά-νατης Δενhellip δεν θέλω να σας πάρουν κι άλλοιγια ψεύτικοhellip

Ο παπα-Θανάσης του έκανε νόημα να τονακολουθήσει Στα χέρια του ο νεαρός κρατούσετο σταυρό που είχε μαζί του Μπήκαν στο σπίτιτης ετοιμοθάνατης σιωπηλοί

- Χαίρομαι πάτερ που βρήκατε και παπαδάκικαι δεν ήρθατε μόνος είπε ο άντρας που τονείχε καλέσει

Ο νεαρός ξανακοκκίνησε και κοίταξε με αγω-νία τον παπα-Θανάση

Ναι ο Θεός μου τον έστειλε είπε εκείνος καιτα λόγια του καρφώθηκαν στην καρδιά του νεα-ρού

- Πάτερ δεν θα σας εγκαταλείψω ποτέ έλεγεο νεαρός λίγη ώρα αργότερα όταν ο παπα-Θα-νάσης κλείδωνε το ναό αφήνοντας ξανά μέσατο Σώμα και το Αίμα του Χριστού θα γίνω ο βοη-θός σας το παπαδάκι σας Ίσως έτσι με συγχω-ρήσει ο Θεός για την ιεροσυλία που έκανα

-Άμποτε παιδί μου να το φορέσεις το ράσοκι αληθινά είπε ο παπα-Θανάσης και τον ευλό-γησε με τα δυό του χέρια εκείνα που πριν απόλίγο κρατούσαν τον Ίδιο τον Κύριο Και παράξενοο παπα-Θανάσης είχε τη σιγουριά πως αυτό θαγινόταν κάποια μέρα Και ακόμα πιο παράξενοτην ίδια σιγουριά ένιωσε μέσα του κι ο νεαρός

Όσο πιό άρρωστος και πιοαμαρτωλός είσαι τόσο πιο

κατάλληλος είσαι για να σε πάρει σταχέρια του ο Χριστός

Όταν στο χέρι σου κρατάς σφυρίγύρω σου βλέπεις καρφιά

Όταν στα χέρια σου κρατάς ανθοδο-χείο γύρω σου βλέπεις λουλούδια

(Άγιος Νικόλαος Καβάσιλας)

Σταγόνες

Πίστεως

20

Ηταν δυο αδέλφιαmiddot τα οποία αφού μοιράστη-καν αναμεταξύ τους την πατρική περιουσίαο ένας έμεινε στο σπίτι ενώ ο άλλος έφυγεσε μακρινή χώρα Εκεί αφού κατέφαγε όλα όσατου δόθηκαν δυστύχησε και υπέφερε μη υπομέ-νοντας τη ντροπή από τη φτώχεια (Λουκά 15 11κε) Αυτή την παραβολή θέλησα να σας την πωγια να μάθετε ότι υπάρχει άφεση αμαρτημάτωνκαι μετά το Βάπτισμα εάν είμαστε προσεκτικοίΚαι το λέγω αυτό όχι για να σάς κάνω αδιάφο-ρους αλλά για να σας απομακρύνω από την από-γνωση Γιατί η απόγνωση μας προξενεί χειρότερακακά και από τη ραθυμίαΑυτός λοιπόν ο υιός αποτελεί την εικόνα εκεί-νων που αμάρτησαν μετά το Βάπτισμα Και ότιφανερώνει εκείνους που αμάρτησαν μετά το Βά-πτισμα αποδεικνύεται από το ότι ονομάζεται υιόςΓιατί κανένας δεν μπορεί να ονομασθεί υιόςχωρίς το Βάπτισμα Επίσης διέμενε στην πατρικήοικία και μοιράστηκε όλα τα πατρικά αγαθά ενώπριν από το Βάπτισμα δεν μπορεί κανείς να λάβειτην πατρική περιουσία ούτε να δεχθεί κληρονο-μία Ώστε με όλα αυτά μας υπαινίσσεται το σύ-νολο των πιστώνΕπί σης ήταν αδελφός εκείνου που είχε προκόψειΑδελφός όμως δεν θα μπορούσε να γίνει χωρίςτην πνευματική αναγέννηση Αυτός λοιπόν αφούέπεσε στη χειρότερη μορφή κακίας τι λέγει laquoΘαεπιστρέψω στον πατέρα μουraquo (Λουκά 1518) Γιαυτό ο πατέρας του τον άφησε και δεν τον εμπό-δισε να φύγει στην ξένη χώρα για να μάθει καλάμε την πείρα πόση ευεργεσία απολάμβανε ότανβρισκόταν στο σπίτι Γιατί πολλές φορές ο

Θεός όταν δεν πείθει με το λόγο του αφή-νει να διδαχθούμε από την πείρα των πραγ-μάτων πράγμα βέβαια που έλεγε και στουςΙουδαίουςΑ φού λοιπόν ο άσωτος έφυγε στην ξένη χώρα καιαπό τα ίδια τα πράγματα έμαθε πόσο μεγάλοκακό είναι να χάσει κανείς το πατρικό του σπίτιεπέστρεψε και ο πατέρας του τότε δεν του κρά-τησε κακία αλλά τον δέχτηκε με ανοιχτή αγκαλιάΓιατί άραγε Επειδή ήταν πατέρας και όχι δικα-στής Και στήθηκαν τότε χοροί και συμπόσια καιπανηγύρια και όλο το σπίτι ήταν φαιδρό και χα-ρούμενο Τι μου λες τώρα άνθρωπέ μου Αυτέςείναι οι αμοιβές της κακίας Όχι της κακίας άν-θρωπε αλλά της επιστροφής Όχι της πονηρίαςαλλά της μεταβολής προς το καλύτεροΚαι ακούστε και το σπουδαιότερο Αγανάκτησε γιrsquoαυτά ο μεγαλύτερος υιός Ο πατέρας όμως τονέπεισε κι αυτόν μιλώντας του με πραότητα και λέ-γοντας laquoσυ πάντοτε ζούσες μαζί μου ενώ αυτόςήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρός και ξανα-βρήκε τη ζωή τουraquo (Λουκά 1531-32) Όταν πρέπεινα διασώσει τον χαμένο λέγει laquoΔεν είναι ώρατώρα για δικαστήρια ούτε για λεπτομερή εξέ-ταση αλλά είναι ώρα μόνο φιλανθρωπίας καισυγγνώμηςraquo Κανένας ιατρός που έχει αμελήσει ο

ίδιος να δώσει φάρμακο στον ασθενή δεν ζητείευθύνες απ αυτόν για την αταξία του και ούτε τοντιμωρεί Και αν ακόμα χρειαζόταν να τιμωρηθεί οάσωτος τιμωρήθηκε αρκετά ζώντας στην ξένηχώραΤόσο λοιπόν χρόνο στερήθηκε τη συντροφιάμας και έζησε παλεύοντας με την πείνα την ατί-μωση και τα χειρότερα κακά Γιrsquo αυτό λέγει ο πα-τέρας laquoήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρόςκαι ξαναβρήκε τη ζωή τουraquo Μη βλέπεις λέγει ταπαρόντα αλλά σκέψου το μέγεθος της προηγού-μενης συμφοράς Αδελφό βλέπεις όχι ξένο Στονπατέρα του επέστρεψε που ξεχνάει τα περασμέναη καλύτερα που θυμάται εκείνα μόνο τα οποίαμπορούν να τον οδηγήσουν σε συμπάθεια καιέλεος σε στοργή και ευσπλαχνία τέτοια που ται-ριάζει στους γονείς Γι αυτό δεν είπε εκείνα πουέπραξε ο άσωτος αλλά εκείνα που έπαθε Δεν λυ-πήθηκε ότι κατέφαγε την περιουσία του αλλrsquo ότιπεριέπεσε σrsquo αμέτρητα κακά[] Ασκώντας την αρετή να φοβόμαστε μήπωςπέσουμε στηριζόμενοι στο θάρρος μας Και όταναμαρτάνουμε να μετανοούμε Και εκείνο που είπααρχίζοντας την ομιλία αυτό λέγω και τώρα Είναιπροδοσία της σωτηρίας μας αυτά τα δύο δηλαδήκαι το να έχουμε θάρρος όταν είμαστε ενάρετοικαι το να απελπιζόμαστε όταν είμαστε πεσμένοιστην κακίαΓιrsquo αυτό ο Παύλος για νrsquo ασφαλίσει εκείνουςπου ασκούν την αρετή έλεγε laquoΕκείνος που νομί-ζει ότι στέκεται ας προσέχει μήπως πέσειraquo (ΑrsquoΚορ 10 12) Και πάλι laquoΦοβάμαι μήπως ενώ κή-ρυξα σε άλλους εγώ ο ίδιος βρεθώ ανάξιοςraquo (ΒrsquoΚορ 11 3) Ανορθώνοντας πάλι τους πεσμένουςκαι διεγείροντάς τους σε μεγαλύτερη προθυμίαδιακήρυττε έντονα στους Κορινθίους γράφονταςτα εξής laquoΜήπως πενθήσω πολλούς που αμάρτη-σαν προηγουμένως και δεν μετανόησανraquo (Βrsquo Κορ12 21) Για να δείξει ότι είναι άξιοι θρήνων όχιτόσο εκείνοι που αμαρτάνουν όσο εκείνοι πουδεν μετανοούν για τα αμαρτήματά τους Και οπροφήτης πάλι λέγει laquoΜήπως εκείνος που πέφτειδεν σηκώνεται η εκείνος που παίρνει στραβόδρόμο δεν επιστρέφειraquo (Ιερ 8 4) Γι αυτό και οΔαυίδ παρακαλεί αυτούς ακριβώς λέγοντας laquoΣή-μερα εάν ακούσετε τη φωνή Αυτού μη σκληρύ-νετε τις καρδιές σας όπως τότε που Τονπαραπίκραναν οι πατέρες σαςraquo (Ψαλμ 94 8)Όσο λοιπόν θα υπάρχει το σήμερα ας μηαπελπιζόμαστε αλλrsquo έχοντας ελπίδα προς τονΚύριο και έχοντας κατά νουν το πέλαγος της φι-λανθρωπίας Του αφού αποτινάξουμε κάθε τι τοπονηρό από τη σκέψη μας ας ασκούμε με πολλήπροθυμία και ελπίδα την αρετή και ας επιδεί-ξουμε μετάνοια με όλη τη δύναμή μαςΆγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

21

Κ άποιος νέος κάποτε ζώντας ακό-λαστη ζωή θέλησε κάποια Κυ-ριακή να πάει στην εκκλησία απόπεριέργεια Στο κήρυγμά του ο λειτουργόςιερέας μίλησε για τη μετάνοια Ο νέος συγ-κλονίστηκε τόσο πολύ τόσο βαθειά ώστεαποφάσισε να αλλάξει ζωή Μετά το πέραςτης Θείας Λειτουργίας ζήτησε να εξομολο-γηθεί Εξομολογήθηκε και την επομένηαποσύρθηκε στην ερημική του εξοχική κα-τοικία και έκλαιγε νύχτα μέρα για τις αμαρ-τίες του Κατά παράδοξο όμως τρόπο δενμπορούσε να παρηγορηθείΜια νύχτα σαν σε όραμα βλέπει τον Κύριοτριγυρισμένο από ουράνιο φως και με κα-λοσύνη τον ρωτάει με την γλυκύτατηεκείνη φωνή Του- Τι έχεις παιδί μου και κλαις με τόσο πόνο- Κλαίω Κύριε γιατί έπεσα Έπεσα είπε μεαπόγνωση ο αμαρτωλός νέος- Ε τότε σήκω- Δεν μπορώ μόνος ΚύριεhellipΤότε άπλωσε το θεϊκό Του χέρι ο Βασιλεύςτης αγάπης ο φιλάνθρωπος Κύριος και τονβοήθησε να σηκωθεί Εκείνος όμως δενσταμάτησε να κλαίειhellipΚαι τον ρωτάει ο Κύ-ριος- Τώρα γιατί κλαίς- Πονώ Χριστέ μου γιατί σε λύπησα Ξό-δεψα τον πλούτον των χαρισμάτων σου καιτα νιάτα μου στις ασωτείεςΈβαλε τότε με στοργή το χέρι Του ο φιλάν-θρωπος Δεσπότης στο κεφάλι του πονεμέ-νου αμαρτωλού και του είπε με πολλήιλαρότητα- Αφού για μένα κλαις τόσο πολύ και lsquoγω ξέ-χασα όλες σου τις αμαρτίεςΟ νέος σήκωσε τα μάτια του για να ευχαρι-στήσει τον Σωτήρα του Χριστόν μα Εκείνοςείχε εξαφανιστείΛυτρωμένος πλέον από το βάρος της αμαρ-τίας και αναγεννημένος επέστρεψε στοσπίτι του Από τότε έγινε το πιο λαμπρό πα-ράδειγμα ενός πιστού χριστιανού μέσα καιέξω απrsquo το σπίτι του με λόγια και με έργα

Τα δάκρυατων μετανοούντων

είναι ο αίνοςτων αγγέλωνΖαν ντε λα Φοντέν

(Γάλλος ποιητής 1621-1695)

Η ικανότητανα συγχωρέσει

είναι η ιδιότητα

του δυνατού

Οι αδύναμοι ποτέ

δεν συγχωρούνε

Γκάντι

(Ινδός πολιτικός 1869-1948)

Σταγόνες

Πίστεως

22

ΗΘεία Λειτουργία των Προηγιασμένων (ή όπως την ονομάζουμε ηΛειτουργία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής) τελείται σήμερα στουςναούς μας το πρωί των καθημερινών της Τεσσαρακοστής ημερών

δηλαδή εργασίμων και γι᾿ αυτό λίγοι είναι εκείνοι που δεν δεσμεύονταικατά τις ώρες αυτές από τα επαγγέλματα η την υπηρεσία τους Τα τελευ-ταία χρόνια γίνεται μια πολύ επαινετή προσπάθεια αξιοποιήσεώς της Σεπολλούς ναούς τελείται κάθε Τετάρτη απόγευμα σε ώρες που πολλοί ανόχι όλοι οι πιστοί έχουν τη δυνατότητα να παρευρεθούν στην τέλεσή της

Το όνομά της η Λειτουργία αυτή το πήρε από την ίδια τη φύση τηςΕίναι στην κυριολεξία Λειτουργία laquoπροηγιασμένων δώρωνraquo Δεν είναι δη-λαδή λειτουργία όπως οι άλλες γνωστές λειτουργίες του Μεγάλου Βασι-λείου και του ιερού Χρυσοστόμου στις οποίες έχουμε προσφορά καικαθαγιασμό Τιμίων Δώρων Τα Δώρα είναι καθαγιασμένα προηγιασμένααπό άλλη Λειτουργία που τελέσθηκε σε άλλη ημέρα Τα προηγιασμέναδώρα προτίθενται κατά την λειτουργία των Προηγιασμένων για να κοι-νωνήσουν απ᾿ αυτά και να αγιασθούν οι πιστοί Με άλλα λόγια η λει-τουργία των προηγιασμένων είναι μετάληψη κοινωνία

Η Θεία Λειτουργία κατά την περίοδο της Μ Τεσσαρακοστής τελούντανμόνον κατά τα Σάββατα και τις Κυριακές Παλαιό έθιμο επικυρωμένο απόεκκλησιαστικούς κανόνες απαγόρευε την τέλεση της θείας λειτουργίαςκατά τις ημέρες της εβδομάδος γιατί αυτές ήσαν ημέρες νηστείας και πέν-θους Η τέλεση της Θείας Λειτουργίας ήταν κάτι το ασυμβίβαστο προςτον χαρακτήρα των ημερών αυτών Η Λειτουργία είναι πασχάλιο μυστή-ριο που έχει έντονο τον πανηγυρικό τον χαρμόσυνο τον επινίκιο χαρα-κτήρα Αυτό όμως γεννούσε ένα πρόβλημα Οι χριστιανοί έπρεπε νακοινωνήσουν δυο φορές τουλάχιστον ακόμη κατά την εβδομάδα το λιγό-τερο δηλαδή κατά τις ενδιάμεσες ημέρες την Τετάρτη και την Παρασκευήπου μνημονεύει και ο Μέγας Βασίλειος Η λύση ήδη υπήρχε Οι πιστοί θακοινωνούσαν από Προηγιασμένα Άγια Οι ημέρες αυτές ήσαν ημέρες νη-στείας Νηστεία την εποχή εκείνη σήμαινε πλήρη αποχή τροφής μέχρι τηνδύση του ηλίου Η κοινωνία λοιπόν θα έπρεπε να κατακλείσει την νη-στεία να γίνει δηλαδή μετά την ακολουθία του εσπερινού

Στο σημείο αυτό συνδέεται η ιστορία με την σημερινή πράξη Η Λει-τουργία των Προηγιασμένων είναι σήμερα ακολουθία εσπερινού στηνοποία προστίθεται η παράθεση των δώρων οι προπαρασκευαστικές ευχέςἡ θεία κοινωνία και η ευχαριστία ύστερα από αυτήν Η διαμόρφωσή τηςμέσα στο όλο πλαίσιο της Τεσσαρακοστής της έδωσε ένα έντονο laquoπεν-θηρόraquo κατά τον Θεόδωρο Στουδίτη χαρακτήρα (Ερμηνεία της Θείας Λει-τουργίας των Προηγιασμένων) Με τον εσπερινό συμπλέκονται τροπάριακατανυκτικά οι ιερείς φέρουν πένθιμα άμφια η αγία τράπεζα και τατίμια δώρα είναι σκεπασμένα με μαύρα καλύμματα οι ευχές είναι γεμάτεςταπείνωση και συντριβή laquoΜυστικωτέρα εις παν η τελετή γίνεταιraquo κατάτον ίδιο Πατέρα

Καιρός να ρίξουμε μια ματιά σ᾿ αυτήν την ίδια την Λειτουργία τωνΠροηγιασμένων στη μορφή που ύστερα από μακρά εξέλιξη αποκρυσταλ-λώθηκε και κατά την οποία τελείται σήμερα στους ναούς μας Ήδη επι-σημάναμε τα δυο λειτουργικά στοιχεία που την συνθέτουν τηνακολουθία του Εσπερινού και την Θεία Κοινωνία Το πρώτο μέρος τηςαποτελεί ο συνήθης εσπερινός της Τεσσαρακοστής με μικρές μόνο τροπο-ποιήσεις

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

23

Ο ιερεύς κατά την ψαλμωδία της Θrsquo ώρας εν-δύεται την ιερατική του στολή και θυμιά Ηέναρξη γίνεται με το laquoΕυλογημένη η βασιλείαhellipraquoκατά τον τύπο της Θείας Λειτουργίας Ανα-γινώσκεται ο προοιμιακός (103ος) δηλαδή ψαλμόςπου περιγράφει το δημιουργικό έργο του ΘεούlaquoEυλόγει η ψυχή μου τον Κύριονmiddot Κύριε ο Θεόςμου εμεγαλύνθης σφόδραhellipraquo Είναι το προοίμιοτου εσπερινού αλλά και όλης της ακολουθίας τουνυχθημέρου που αρχίζει ως γνωστό από το από-γευμα πρώτο μέρος του εικοσιτετραώρου θεωρεί-ται η νύκτα Ύστερα ο διάκονος ή εν απουσία τουο ιερέας θέτει στο στόμα των πιστών τα αιτήματατης προσευχής laquoΕν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμενraquoτα ειρηνικά Ακολουθεί η ανάγνωση του ΙΗrsquo κα-θίσματος του Ψαλτηρίου laquoΠρος Κύριον εν τωθλίβεσθαί με εκέκραξα και εισήκουσέ μουhellipraquo(Ψαλμοί 119-133) Είναι το τμήμα του Ψαλτηρίουπου έχει καθορισθεί να αναγινώσκεται κατά τουςεσπερινούς της Τεσσαρακοστής

Ο ιερεύς εν τω μεταξύ ετοιμάζει στην Πρόθεσητα Προηγιασμένα -από την Λειτουργία του προ-ηγουμένου Σαββάτου ή της Κυριακής- ΤίμιαΔώρα Αποθέτει τον Άγιο Άρτο στο Δισκάριο κάνειτην ένωση του οίνου και του ύδατος στο ΆγιοΠοτήριο και τα καλύπτει Ο εσπερινός συνεχίζεταιμε την ψαλμωδία των ψαλμών του λυχνικού καιτων κατανυκτικών τροπαρίων των εκάστοτε ημε-ρών που περιλαμβάνονται στους τελευταίους στί-χους των ψαλμών αυτών και γίνεται ἡ είσοδοςΔιαβάζονται δυο αναγνώσματα από την ΠαλαιάΔιαθήκη ένα από την Γένεση και ένα από το βι-βλίο των Παροιμιών Θα σταθούμε για λίγο στηνκατανυκτική ψαλμωδία του laquoΚατευθυνθήτωraquoτου δευτέρου στίχου του 140ου ψαλμού Ψάλλεταιμετά από τα αναγνώσματα έξι φορές από τονιερέα και τους χορούς ενώ ο ιερέας θυμιά τηνΑγία Τράπεζα

laquoΚατευθυνθήτω η προσευχή μουως θυμίαμα ενώπιόν σου

έπαρσις των χειρών μου θυσία εσπερινήraquoΚατόπιν γίνεται η εκτενής δέηση υπέρ των τά-

ξεων των μελών της Εκκλησίας των Κατηχουμέ-νων των ετοιμαζομένων για το άγιο Βάπτισμαlaquoτων προς το φώτισμα ευτρεπιζομένωνraquo και τωνπιστών Και μετά την απόλυση των Κατηχουμέ-νων έρχεται το δεύτερο μέρος η κοινωνία των μυ-στηρίων

Την μεταφορά των Προηγιασμένων Δώρων απότην Πρόθεση στο Θυσιαστήριο που γίνεται μεάκρα κατάνυξη ενώ οι πιστοί προσπίπτουν laquoμέ-χρις εδάφουςraquo συνοδεύει η ψαλμωδία του αρχαίουύμνου laquoΝυν αι δυνάμειςraquo

laquoΝῦν αἱ δυνάμεις τῶν οὐρανῶν σύν ἡμῖνἀοράτως λατρεύουσιν ἰδού γάρ εἰσπορεύεται ὁ

βασιλεύς τῆς δόξης Ἰδού θυσία μυστικήτετελειωμένη δορυφορεῖται Πίστει καί πόθῳ

προσέλθωμεν ἵνα μέτοχοι ζωῆς αἰωνίουγενόμεθα Ἀλληλούϊαraquo

Η προπαρασκευή για την Θεία Κοινωνία περι-λαμβάνει κυρίως την Κυριακή προσευχή (Πάτερημών) ακολουθεί η Κοινωνία και μετά από αυτήνη ευχαριστία Και η Λειτουργία κλείνει με την κα-τανυκτική οπισθάμβωνο ευχή Είναι δέηση πουσυνδέει την τέλεση της κατανυκτικής αυτής Λει-τουργίας προς την περίοδο των Νηστειών Ο πνευ-ματικός αγώνας της Τεσσαρακοστής είναισκληρός αλλά και η νίκη κατά των αοράτων εχ-θρών είναι βεβαία για τους αγωνιζομένους τονκαλόν αγώνα Η Ανάσταση δεν είναι μακράν Αςτην διαβάσουμε προσεκτικά Είναι από τα ωραι-ότερα εκκλησιαστικά κείμενα

laquoΔέσποτα παντοκράτορ ὁ πᾶσαν τήν κτίσιν ἐνσοφίᾳ δημιουργήσας ὁ διά τήν ἄφατόν σουπρόνοιαν καί πολλήν ἀγαθότητα ἀγαγών ἡμᾶς εἰςτά πανσέπτους ἡμέρας ταύτας πρός καθαρισμόνψυχῶν καί σωμάτων πρός ἐγκράτειαν παθῶνπρός ἐλπίδα ἀναστάσεως ὁ διά τεσσαράκονταἡμερῶν πλάκας χειρίσας τά θεοχάρακτα γράμματατῷ θεράποντί σου Μωσεῖ παράσχου καί ἡμῖνἀγαθέ τόν ἀγῶνα τόν καλόν ἀγωνίσασθαι τόνδρόμον τῆς νηστείας ἐκτελέσαι τήν πίστινἀδιαίρετον τηρῆσαι τάς κεφαλάς τῶν ἀοράτωνδρακόντων συνθλάσαι νικητάς τε τῆς ἁμαρτίαςἀναφανῆναι καί ἀκατακρίτως φθάσαιπροσκυνῆσαι καί τήν ἁγίαν ἀνάστασινraquo

Η Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων είναιμία από τις ωραιότερες και κατανυκτικότερες ακο-λουθίες της Εκκλησίας μας Αλλά συγχρόνως καιμία διαρκής πρόσκληση για την συχνή κοινωνίατων θείων μυστηρίων Μια φωνή από τα βάθητων αιώνων από την αρχαία ζωντανή παράδοσητης Εκκλησίας Φωνή που λέγει ότι ο πιστός δενμπορεί να ζει την ζωή του Χριστού αν δεν ανανε-ώνει διαρκώς την ένωσή του με την πηγή τηςζωής το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου Διότι οΧριστός είναι laquoη ζωή ημώνraquo (Κολοσ 3 4)

ΟΙ

24

ΟΙ

ΚΟ

ΙΣταγόνες

Πίστεως

24

Ι Σ Τ Ο Ρ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Αγγελος πρωτοστάτης οὐρανόθεν ἐπέμφθη εἰπεῖντῇ Θεοτόκῳ τὸ Χαῖρεmiddot καὶ σὺν τῇ ἀσωμάτῳ

φωνῇ σωματούμενόν σε θεωρῶν Κύριε ἐξίστατο καὶἵστατο κραυγάζων πρὸς Αὐτὴν τοιαῦτα

Ο αρχάγγελος Γαβριήλ έρ-χεται και φέρνει το θεϊκό

μήνυμα το laquoχαῖρεraquoστη Θεοτόκο

Αρχάγγελος Γαβριήλ

Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Βλέπουσα ἡ Ἁγία ἑαυτήν ἐν ἁγνείᾳ φησὶ τῷ Γα-βριὴλ θαρσαλέωςmiddot τὸ παράδοξόν σου τῆς φωνῆς

δυσπαράδεκτόν μου τῇ ψυχῇ φαίνεταιmiddot ἀσπόρου γὰρσυλλήψεως τὴν κύησιν πὼς λέγεις κράζων

Η Θεοτόκος απορείγια τον παράδοξο τρόπο

της συλλήψεως Ἀλληλούια

Γνῶσιν ἄγνωστον γνῶναι ἡ Παρθένος ζητοῦσαἐβόησε πρὸς τὸν λειτουργοῦνταmiddot ἐκ λαγόνων

ἁγνῶν υἷον πῶς ἔσται τεχθῆναι δυνατόνλέξον μοι Πρὸς ἥν ἐκεῖνος ἔφησεν ἐν φόβῳπλὴν κραυγάζων οὕτω

Ο Γαβριήλ της εξηγεί τηναπόρρητη βουλή του Θεού

ΑρχάγγελοςΓαβριήλ

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Δύναμις τοῦ Ὑψίστου ἐπεσκίασε τότε πρὸς σύλ-ληψιν τῇ Ἀπειρογάμῳmiddot καὶ τὴν εὔκαρπον ταύτης

νηδύν ὡς ἀγρὸν ὑπέδειξεν ἡδὺν ἅπασι τοῖς θέλουσιθερίζειν σωτηρίαν ἐν τῷ ψάλλειν οὕτως

Η δύναμη του Θεούεπισκιάζει την Παρθένο

και συλλαμβάνειτον Υιό του Θεού

Ἀλληλούια

Εχουσα θεοδόχον ἡ Παρθένος τὴν μήτραν ἀνέ-δραμε πρὸς τὴν Ἐλισάβετ Τὸ δὲ βρέφος ἐκείνης

εὐθὺς ἐπιγνόν τὸν ταύτης ἀσπασμὸν ἔχαιρε καὶἅλμασιν ὡς ἄσμασιν ἐβόα πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η Θεοτόκος επισκέπτεταιτη συγγενή της Ελισάβετ

η οποία κυοφορεί τον Πρό-δρομο και ανταλλάσσουν

προφητικούς λόγους

Ιωάννηςο Βαπτιστής(ως έμβρυο)

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ζάλην ἔνδοθεν ἔχων λογισμῶν ἀμφιβόλων ὁ σώ-φρων Ἰωσὴφ ἐταράχθηmiddot πρὸς τὴν ἄγαμόν σὲ θε-

ωρῶν καὶ κλεψίγαμον ὑπονοῶν Ἄμεμπτεmiddot μαθὼν δέσου τὴν σύλληψιν ἐκ Πνεύματος Ἁγίου ἔφη

Ο Ιωσήφ μνηστήρας τηςΠαρθένου αμφιβάλλειαλλά ενημερώνεται από

τον άγγελο για το μυστή-ριο της συλλήψεως

Ἀλληλούια

Ηκουσαν oἱ ποιμένες τῶν Ἀγγέλων ὑμνούντων τὴνἔνσαρκον Χριστοῦ παρουσίανmiddot καὶ δραμόντες ὡς

πρὸς ποιμένα θεωροῦσι τοῦτον ὡς ἀμνὸν ἄμωμον ἐνγαστρὶ τῆς Μαρίας βοσκηθένταἥν ὑμνοῦντες εἶπον

Ο Χριστός γεννιέται και οιποιμένες έρχονται και Τον

προσκυνούν οι ποιμένες Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Θεοδρόμον ἀστέρα θεωρήσαντες Μάγοι τῇ τού-του ἠκολούθησαν αἴγλῃmiddot καὶ ὡς λύχνον κρα-

τοῦντες αὐτόν διrsquo αὐτοῦ ἠρεύνων κραταιὸν Ἄνακτακαὶ φθάσαντες τὸν ἄφθαστονἐχάρησαν αὐτῷ βοῶντες

Το αστέρι δείχνειτον δρόμο στους μάγους

της Ανατολής Ἀλληλούια

Ιδον παῖδες Χαλδαίων ἐν χερσὶ τῆς Παρθένου τὸνπλάσαντα χειρὶ τοὺς ἀνθρώπουςmiddot καὶ Δεσπότην

νοοῦντες αὐτόν εἰ καὶ δούλου μορφὴν ἔλαβενἔσπευσαν τοῖς δώροις θεραπεῦσαικαὶ βοῆσαι τῇ Εὐλογημένῃ

Η προσκύνηση των μάγων οι Μάγοι Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Κήρυκες θεοφόροι γεγονότες οἱ Μάγοι ὑπέστρε-ψαν εἰς τὴν Βαβυλῶνα ἐκτελέσαντές σου τὸν

χρησμόν καὶ κηρύξαντές σε τὸν Χριστὸν ἅπασινἀφέντες τὸν Ἡρώδην ὡς ληρώδη μὴ εἰδότα ψάλλειν

Οι μάγοι(θεοφόροι κήρυκες)

επιστρέφουν από άλλοδρόμο στη Βαβυλώνα

Ἀλληλούια

Λάμψας ἐν τῇ Αἰγύπτῳ φωτισμὸν ἀληθείας ἐδίω-ξας τοῦ ψεύδους τὸ σκότοςmiddot τὰ γὰρ εἴδωλα ταύ-

της Σωτήρ μὴ ἐνέγκαντά σου τὴν ἰσχὺν πέπτωκεν οἱτούτων δὲ ῥυσθέντες ἐβόων πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η φυγή στην Αίγυπτοοι πιστοί που σώθηκαν

από τα είδωλα

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Μέλλοντος Συμεῶνος τοῦ παρόντος αἰῶνος μεθί-στασθαι τοῦ ἀπατεῶνος ἐπεδόθης ὡς βρέφος

αὐτῷ ἀλλrsquo ἐγνώσθης τούτω καὶ Θεὸς τέλειοςmiddot διόπερἐξεπλάγη σου τὴν ἄρρητον σοφίαν κράζων

Ο Συμεών δέχεταιστην αγκάλη του

ως βρέφος τον Χριστό Ἀλληλούια

ΤΟ

Υ Α

ΚΑ

ΘΙ

ΣΤ

ΟΥ

Υ

ΜΝ

ΟΥ

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

25

Δ Ο Γ Μ Α Τ Ι Κ Ο - Θ Ε Ο Λ Ο Γ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Nέαν ἔδειξε κτίσιν ἐμφανίσας ὁ Κτίστης ἡμῖν τοῖςὑπrsquo αὐτοῦ γενομένοιςmiddot ἐξ ἀσπόρου βλαστήσας

γαστρός καὶ φυλάξας ταύτην ὥσπερ ἦν ἄφθορον ἵνατὸ θαῦμα βλέποντες ὑμνήσωμεν αὐτὴν βοῶντες

Ο Λόγος του Θεούμε την σάρκωσή Τουδημιουργεί νέα κτίσηη οποία τον δοξολογεί

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ξένον τόκον ἰδόντες ξενωθῶμεν τοῦ κόσμου τὸννοῦν εἰς οὐρανὸν μεταθέντεςmiddot διὰ τοῦτο γὰρ ὁ

ὑψηλὸς Θεός ἐπὶ γῆς ἐφάνη ταπεινὸς ἄνθρωποςmiddot βου-λόμενος ἑλκύσαι πρὸς τὸ ὕψος τοὺς αὐτῷ βοώντας

Ο παράξενος -laquoὁ ξένοςraquo -τόκος προτρέπειτους ανθρώπους

να αποξενωθούν από τονκόσμο και να υψώσουν ο νου τους στον ουρανό

Ἀλληλούια

Ολως ἦν ἐν τοῖς κάτω καὶ τῶν ἄνω οὐδόλως ἀπῆν ὁἀπερίγραπτος Λόγοςmiddot συγκατάβασις γὰρ θεϊκή

οὐ μετάβασις τοπικὴ γέγονε καὶ τόκος ἐκ Παρθένουθεολήπτου ἀκουούσης ταῦτα

Όλος ήταν στην γη ο δοξο-λογούμενος Λόγος αλλάκαι από τον ουρανό δεν

απουσίαζε

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Πᾶσα φύσις Ἀγγέλων κατεπλάγη τὸ μέγα τῆς σῆςἐνανθρωπήσεως ἔργονmiddot τὸν ἀπρόσιτον γὰρ ὡς

Θεόν ἐθεώρει πᾶσι προσιτὸν ἄνθρωπον ἡμῖν μὲνσυνδιάγοντα ἀκούοντα δὲ παρὰ πάντων οὕτως

Οι άγγελοι θαύμασαν τοέργο της ενανθρώπησης τουΘεού και την κοινωνία του

με τους ανθρώπους

Ἀλληλούια

Ρήτορας πολυφθόγγους ὡς ἰχθύας ἀφώνουςὁρῶμεν ἐπὶ σοὶ Θεοτόκεmiddot ἀποροῦσι γὰρ λέγειν τὸ

πῶς καὶ Παρθένος μένεις καὶ τεκεῖν ἴσχυσαςmiddot ἡμεῖςδὲ τὸ μυστήριον θαυμάζοντες πιστῶς βοῶμεν

Οι σοφοί του κόσμουμένουν άφωνοιμη μπορώντας

νά εξηγήσουν το μυστήριοτης γεννήσεως

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Σῶσαι θέλων τὸν κόσμον ὁ τῶν ὅλων κοσμήτωρπρὸς τοῦτον αὐτεπάγγελτος ἦλθεmiddot καὶ ποιμὴν

ὑπάρχων ὡς Θεός διrsquo ἡμᾶς ἐφάνη καθrsquo ἡμᾶς ἄνθρω-ποςmiddot ὁμοίῳ γὰρ τὸ ὅμοιον καλέσας ὡς Θεὸς ἀκούει

Ο Ποιμένας-Θεός γίνεταιπρόβατο-άνθρωπος για να

σώσει τον κόσμο Ἀλληλούια

Τεῖχος εἶ τῶν παρθένων Θεοτόκε Παρθένε καὶπάντων τῶν εἰς σὲ προστρεχόντων Ὁ γὰρ τοῦ

οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς κατεσκεύασέ σε ποιητήςἌχραντε οἰκήσας ἐν τῇ μήτρᾳ σου καὶ πάντας σοιπροσφωνεῖν διδάξας

Η Παρθένος γίνεται τείχοςπου προστατεύει όλους

τους πιστούς οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Υμνος ἅπας ἡττᾶται συνεκτείνεσθαι σπεύδων τῷπλήθει τῶν πολλῶν οἰκτιρμῶν σουmiddot ἰσαρίθμους

γὰρ τῇ ψάμμῳ ὠδάς ἂν προσφέρωμέν σοι Βασιλεῦἅγιε οὐδὲν τελοῦμεν ἄξιον ὧν δέδωκας ἡμῖν τοῖς σοὶβοῶσιν

Κανένας ύμνος δεν επαρκείγια να υμνηθεί ο Σαρκωθείς

Βασιλέας Ἀλληλούια

Φωτοδόχον λαμπάδα τοῖς ἐν σκότει φανεῖσανὁρῶμεν τὴν ἁγίαν Παρθένονmiddot τὸ γὰρ ἄυλον

ἅπτουσα φῶς ὁδηγεῖ πρὸς γνῶσιν θεϊκὴν ἅπανταςαὐγῇ τὸν νοῦν φωτίζουσα κραυγῇ δὲ τιμωμένη ταῦτα

Η Θεοτόκος είναι η λαμ-πάδα που καθοδηγεί τους

πιστούς στη Θεογνωσία οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Χάριν δοῦναι θελήσας ὀφλημάτων ἀρχαίων ὁ πάν-των χρεωλύτης ἀνθρώπων ἐπεδήμησε διrsquoἑαυτοῦ

πρὸς τοὺς ἀποδήμους τῆς αὐτοῦ Χάριτοςmiddot καὶ σχίσαςτὸ χειρόγραφον ἀκούει παρὰ πάντων οὕτως

Ο Χριστός ήρθε στο κόσμογια να του δώσει χάρη Ἀλληλούια

Ψάλλοντές σου τὸν τόκον ἀνυμνοῦμέν σε πάντεςὡς ἔμψυχον ναόν Θεοτόκε Ἐν τῇ σῇ γὰρ οὶκή-

σας γαστρί ὁ συνέχων πάντα τῇ χειρὶ Κύριος ἡγία-σεν ἐδόξασεν ἐδίδαξε βοᾶν σοὶ πάντας

Η Θεοτόκος είναι έμψυχοςναός στον οποίο

δοξάζεται ο Χριστός οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Ωπανύμνητε Μῆτερ ἡ τεκοῦσα τὸν πάντων ἁγίωνἁγιώτατον Λόγονmiddot δεξαμένη γὰρ τὴν νῦν προ-

σφοράν ἀπὸ πάσης ῥῦσαι συμφορᾶς ἅπαντας καὶτῆς μελλούσης λύτρωσαι κολάσεως τοὺς σοὶ βοῶντας

Ύμνος και ικεσίαπρος την Παρθένο Ἀλληλούια

Σταγόνες

Πίστεως

26

Το να βελτιώνεσαισημαίνει να αλλά-ζεις Το να είσαιτέλειος σημαίνει νααλλάζεις συχνά

Winston Churchill (Πρωθυ-πουργός Μ Βρετανίας 1874-

1965)

Στις προσευχές μαςσυνήθως ζητάμε νrsquoαλλάξουν οι περι-στάσεις και ποτέ νrsquoαλλάξουμε εμείς οιίδιοι

Ανώνυμος

Ο καθένας ονει-ρεύεται να αλλάξειτον κόσμο αλλάκανένας δεν έχεισκοπό νrsquo αλλάξειτον εαυτό του Leo Tolstoy (Ρώσος συγγραφέ-

ας 1828-1910)

Η αρετή της νεό-τητας είναι εφόδιοτων γηρατειών

Μέγας Βασίλειος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

27

Ζ ούσε την τρέλα της νεότητός του μεμοτοσυκλέτα πολλών κυβικών καιαπό ταχύτητα μέγιστη 150 χιλιόμε-τρα ανά ώρα πού ήταν ρυθμισμένη μετάαπό μεταποίηση της μηχανής έφτασε νατρέχει με 230 χιλιόμετρα ανά ώραΕπιδιδόταν δε και σε αυτοσχέδιους συ-ναγωνισμούς με άλλους παρομοίους τουμε μεγάλα χρηματικά στοιχήματα 400 και500 χιλιάδες δραχμέςΌμως ένα απόγευμα στους ειδικούςδρόμους πού επέλεγαν να τρέξουν (αυτούςπου υποτίθεται είναι χωρίς μεγάλη κυκλο-φορία αυτοκινήτων) κατά την ώρα ενόςαυτοσχέδιου συναγωνισμού παρά τηνπροσπάθειά του να αποφύγει ένα αυτοκί-νητο έγινε σφοδρή σύγκρουση και πετά-χτηκε 10 μέτρα μακριά μέσα σε έναχαντάκι έξω από το δρόμοΗ μοτοσικλέτα βεβαίως διαλύθηκε και οίδιος υπέστη θανάσιμα τραύματα Τον πε-ρισυνέλεξαν και τον μετέφεραν στο νοσο-κομείο Μετά από την επιβεβαίωση τωνιατρών τον οδήγησαν κατευθείαν στο νε-κροτομείο όπου ένας νοσοκόμος ndash νεκρο-τόμος ανέλαβε να τον πλύνει και νατακτοποιήσει τα εγχυμένα σπλάχνα τουπροκειμένου να τον παραλάβει το γραφείοτελετών πού είχαν στείλει οι συγγενείςτουΕίχαν περάσει περίπου 8 ώρες από τοσυμβάν Εκείνη την στιγμή ανοίγει ταμάτια του σηκώνεται και κάθεται στομαρμάρινο τραπέζι του νεκροτομείου Ονοσοκόμος έντρομος βάζει τις φωνές καιαρχίζει να τρέχει προς την έξοδο πανικό-βλητοςΑμέσως καταφθάνουν οι ιατροί τον πα-ραλαμβάνουν και τον οδηγούν στο χει-ρουργείο όπου μετά από τις απαιτούμενεςπροσπάθειες laquoσυναρμολόγησηςraquo άρχισενα παρουσιάζει σημεία βελτίωσηςΠαρέμεινε αρκετό χρονικό διάστημαέως ότου θεραπεύτηκε πλήρως και εξήλθεαπό το νοσοκομείο υγιής Στη συνέχεια γιαάγνωστους λόγους εξεδήλωσε την επιθυ-μία να γίνει μοναχόςΟ ίδιος διηγείταιhellip όταν μετά την σύγ-κρουση τραυματίστηκα θανάσιμα (κατάτην δήλωση των ιατρών) ένοιωσα ότιβγήκα από το σώμα μου και αιωρούμενος

πέρασα κατά περίεργο τρόπο ανάμεσααπό μία κολόνα της ΔΕΗ χωρίς να συγ-κρουστώ μαζί τηςΣτη συνέχεια βρέθηκα σε ένα περιβάλ-λον με μισοσκόταδο και τελείως κενόΈνοιωθα πανάλαφρος σαν πούπουλο νααιωρούμαι σrsquo αυτό το κενό και πολύ πε-ρίεργος για το πού βρισκόμουν και τι μουείχε συμβείΕνώ περιπλανιόμουνα για αρκετόχρόνο άρχισα να διακρίνω μία φωτεινήγυναικεία μορφή να με πλησιάζει μέσα σrsquoένα ολόφωτο λευκό νέφος Όταν πλησίασεαρκετά διέκρινα ότι είχε μία υπερκόσμιαγλυκιά έκφρασηΑμέσως την συνέκρινα με τις αγιογρα-φίες πού είχα δει στους ιερούς ναούς ότανμε πήγαινε μικρό παιδί η μητέρα μου καισυμπέρανα ότι ήταν η μορφή της Ύπερα-γίας Θεοτόκου ldquohellipήρθα για τα δάκρυα τηςμάνας σουhellip εσύ θα ζήσεις θα ζήσεις καιθα Μας υπηρέτησηςhelliprdquo μού είπε με γλυκόκαι ειρηνικό ύφος και σιγά σιγά άρχισε ναχάνεταιΜετά από αυτό όλα σαν να έσβησανένοιωσα να διαλύομαι και μία δύναμη ναμε απορροφά με ορμή και να με κατευθύ-νει κάπουΑμέσως ένοιωσα σαν να ξύπνησα απόλήθαργο Βρέθηκα γυμνός με ένα πολυ-τραυματισμένο σώμα στο μαρμάρινο τρα-πέζι του νεκροτομείου ενώ ταυτόχροναάκουγα κάτι (σαν ουρλιαχτά) από έναν άν-θρωπο καθώς απομακρυνόταν τρέχονταςπρος την πόρταhellipΟ νέος αυτός μετά την πλήρη θεραπείατου ήλθε στο Άγιον Όρος σε κάποια Μονήόπου συνάντησε τον ηγούμενο και αφούτου διηγήθηκε το περιστατικό του ατυχή-ματός του εξεδήλωσε την επιθυμία να γίνειμοναχόςΠράγματι εκεί ο γέροντας μετά την απα-ραίτητη δοκιμασία τον έκειρε μοναχό καιτου έδωσε το πατερικό όνομα laquoΣωφρό-νιοςraquoΣήμερα είναι ένας ευλαβής μοναχός οοποίος δεν έπαυσε ποτέ να διηγείται τηνπαράξενη συνάμα και ψυχωφελή αυτήιστορία της ζωής του Στη συνέχεια αναχώ-ρησε για ένα ησυχαστήριο στην ιδιαίτερηπατρίδα του

Σταγόνες

Πίστεως

28

Η 25η Μαρτίου

Τέτοιαν ημέρα διάλεξενη σπλαχνική Μαρίανα ειπεί στον Κύριο του Παντόςπου τ άψυχα εμψυχώνει laquoΚοίτα στη γη τους Χριστια-νούς που μ άπειρη λατρείαεμέ γιορτάζουν σήμερα πόσησκλαβιά πλακώνειraquoΚαι πνεύμα θείο χύθηκε μεμιάςεις την Αγίαψυχή του ενδόξου Γερμανούπου ατρόμητος απλώνειτο ξακουστό το Λάβαρο κι απότην εκκλησίαπρώτος προβαίνει αγωνιστήςκαι πρώτος ξεσπαθώνειΦεύγουν απrsquo όλες τις μεριέςοι Τούρκοι τρομαγμένοι ενώ προφέρει ο Γερμανόςκι ηχολογούν οι άλλοιτον όρκο πrsquo όλην έσειε βαθιάτην οικουμένηΜέρα γλυκιά μέρα λαμπρήμέρα χαριτωμένη Κάθε φορά που η λάμψη σουστην εκκλησιά προβάλλει πάντα με δάφνη ελεύθερη θατην ιδείς σπαρμένηΓεώργιος Μαρτιννέλης

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ

ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ ΟΘΩΝΑ

Όταν ήρθε ως βασιλεύς στην Ελλάδα ό δε-καεπταετής ακόμη Όθων συνοδευόμενοςαπό τρεις Βαυαρούς αντιβασιλείς πού θα κυ-βερ νούσαν ως την ενηλικίωση του πολλοίΈλλη νες χαιρέτισαν με ενθουσιασμό τηνάφιξη του Μεταξύ αυτών και ό αγωνιστής τηςΕλληνικής Επαναστάσεως Ιωάννης Μακρυ-γιάννης Γρή γορα όμως διαψεύστηκαν οι ελ-πίδες του γνή σιου αυτού Έλληνα από τηντακτική πού ακολούθησε ή Αντιβασιλεία απέ-ναντι στους αγωνιστές Ό στρατός κύριο κέν-τρο της βαυαροκρατίας μεταβλήθηκε σετακτικός Στα τέλη του 1834 είχαν ενταχθεί σ᾽αυτόν 5000 περίπου Βαυαροί και ελάχιστοιΈλληνες ενώ απορρί φθηκαν με την πρόφασηότι ήταν υπεράριθμοι οι 10000 Έλληνες πούμέχρι τότε αποτε λούσαν τα στρατιωτικά σώ-ματα πού κατήγαγαν εκπλη κτικούς θριάμ-βους κατά των Τούρκων και των Αιγυπτίων

Οι αγωνιστές αυτοί στερούμενοι τακτικούεπαγγέλματος κατάντησαν ζητιάνοι ή και λη -στές Ό Μακρυγιάννης εκλεγμένος τότε δη-μο τικός σύμβουλος του Δήμου Αθηναίωναπευθύνει στον βασιλέα μια επιστολή πούφα νερώνει την ανιδιοτέλεια και το ψυχικότου με γαλείο Δεν διστάζει όχι μόνο να ασκή-σει αυστηρή κριτική στην Αντιβασιλεία αλλάκαι να παρακαλέσει να κοπεί ό μισθός τουόλος και να δοθεί σε δυστυχείς συναγωνι-στές του Λόγος με καταφανείς τις προεκτά-σεις στο παρόν

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

29

Βασιλεύ

Ως ένας και εγώ αγωνιστής εις τα περασμένα δεινά της πατρίδος μου έγνώρισα εις πολλά

μέρη ανδρείους στρατιωτικούς και τιμίους πολίτας όπου έθυσίαζον και την κατάστασίν τους

και την ιδίαν ζωήν τους με μεγάλην εύχαρίστησιν διά να ιδούν μίαν ήμέραν την πατρίδα τους

έλευθέραν Πολλοί από αυτούς έσκοτώθηκαν είς τόν πόλεμονrsquo άλλοι έμειναν αιχμάλωτοι και

άλλοι έπληγώθηκαν και τώρα μετά την έλευθέρωσιν της πατρίδος τούς βλέπω να περιπα-

τούν είς τούς δρόμους γυμνοί και ξυπόλυτοι βλέπω χήρας και ορφανά να ζητούν έλεος διά

να πα ρηγορήσουν την πείναν τους και με τα δάκρυα εις τα μάτια να περιφέρωνταί και να

προξενούν έντροπήν εις την άχάριστον πατρίδα διά την οποίαν έχασαν τούς άνδρας των

έχασαν τούς γονείς των Εκείνοι όπού τούς γνωρίζουν και ημπορούν να πληροφορήσουν την

Κυβέρνησιν κρύπτουν την άλήθειαν και φροντίζουν μόνον να δώσουν τας ανταμοιβάς είς

τούς δούλους και κόλακας των είς ανθρώπους αναξίους εις τούς οποίους ή πατρίς δέν γνω-

ρίζει κανένα χρέος Είς μέν τούς καλούς και δυστυχείς αγωνιστάς λέγουν ότι ή πατρίς είναι

πτωχή είς δέ τούς κόλακας των την αποδεικνύουν πλουσίαν Έάν είναι πτωχή καθώς και

είναι βέβαια έπρεπε να είναι πτωχή είς όλους και όχι μόνον διά εκείνους όπού έδοκίμασαν

τόσους αγώνας και ήλθαν είς έλεεινήν κατάστασίν διά την έλευθερίαν της Ή τοιαύτη αδικία

κάμνει σήμερον πολλούς Έλληνας να αγανακτούν εναντίον της πατρίδος και να βλέπουν ό

ένας τόν άλλον ως έχθρόν χειρότερον από τόν Τούρκον

Εγώ όμως Υψηλή Αντιβασιλεία δέν είμαι άδικος αλλά ως ευαίσθητος είς την δυστυχίαν

τόσων αγωνιστών παρακινούμαι να φανερώσω την άδικίαν πρός την κυβέρνησιν μου την

οποίαν μετά Θεόν σέβομαι και τιμώ και αγαπώ καθώς χρεωστεί να κάμνη κάθε άνθρωπος

άφωσιωμένος είς την πατρίδα του lsquoΆν ή πατρίς μας είναι πτωχή διατί ημείς μερικοί Έλληνες

να παίρνωμεν από χίλιες δραχμές και κάτω τόν μήνα οι δέ συνάδελφοι μας να ψωμοζητούν

και να περιπατούν γυμνοί και ξυπόλυτοι Διά την τιμήν και ύπόληψιν και της πατρίδος και

τού Βασιλέως μου κρίνω δίκαιον να κόψωμεν ένα μέρος από τόν μισθόν μας διά να δοθή

και είς αυτούς τούς δυστυχείς Εγώ όταν έπληγώθην είς τούς Μύλους τού Ναυπλίου έλαβα

δώρον από την πατρίδα μου το όποιον είναι περίπου εκατόν πενήντα δραχμάς τόν μήναrdquo

τώρα λαμβάνω πολύ περισσότερον μηνιαίον μισθόν δηλαδή σχε δόν τριακόσιας έβδομήκοντα

δραχμάς Όθεν εγώ πρώτος παρακαλώ την Άντιβασιλείαν να διάταξη να κοπή αυτός ό μι-

σθός μου όλος έως ότου ή Κυβέρνησις να λάβη καιρόν να εύθετήση τα πράγματα και να τα

θεραπεύση κατά το καλύτερον και να με δοθούν πάλιν κατά μήνα αί lsquoκατόν πενήντα δραχμαί

έκείναι καθώς έξ αρχής μrsquo έκρινεν άξιον ή πατρίς μουrdquo ό δέ μισθός μου άς δοθή είς άλλους

δυστυχείς συναγωνιστάς μου των οποίων ή γύμνωσις και απελπισία μά την πατρίδα μου

και μά τόν Βασιλέα μου δέν μrsquo αφήνει να κοιμηθώ ήσύχως όλην την νύχτα Άν δέν είχα τόσην

φαμιλίαν άν δέν ήμουν ασθενής τόν περισσότερον καιρόν και άν δέν είχα ικανά χρέη δέν

ήθελα να δώσω και αυτό το ολίγον βάρος είς την πατρίδα μου

Δεν είναι αμφι βολία ότι όλοι οι Έλληνες έχουν καλά αισθήματα και μεγάλην αγάπην

είς τόν Βασιλέα μας επιθυμώ όμως να μή ύπάρχη κανένας όπού να νομίζη ότι έχει

δίκαια παράπονα είς την αθωό τητα του και είς την καλωσύνην του επιθυμώ να είναι

όλοι ευχαριστημένοι από την πατρίδα και να μή είναι είς άλλους πτωχή ή πατρίς και

είς άλλους πλουσίαrsquo αλλά να άνταμείψη όλους εκείνους όπού έπαθαν διά την έλευ-

θερίαν της Παρακαλώ με το ανήκον σέβας την Άντιβασι λείαν αφού διάταξη από

το παρόν την παύσιν τού μισθού μου να διάταξη να με δίδεται το παλαιόν της

πατρίδος σιτηρέσιονΈν Αθήναις τή 15 Δεκεμβρίου 1834

Ιωάννης Μακρυγιάννης

Επιστολή προς Βασιλέα (1834)(Εκ της εφημερίδος laquoΕθνικήraquo άρ 22 23121834)

Σταγόνες

Πίστεως

30

ldquoΟάνθρωπος ζητάει στον ουρανό τη χαράκαι την ευτυχία Ζητάει το αιώνιο μα-κριά απ΄ όλους κι απ΄ όλα ζητάει να

βρει τη χαρά στον Θεό Ο Θεός είναι μυστήριοΕίναι σιωπή είναι άπειρος είναι το παν Τηντάση της ψυχής για τον ουρανό την έχει όλος οκόσμος όλοι ζητάνε κάτι το ουράνιο Σ΄Αυτόνστρέφονται όλα τα όντα έστω και ασυνειδήτως

Σ΄ Αυτόν να στρέφετε διαρκώς το νου σαςΑγαπήστε την προσευχή την κουβέντα με τονΚύριο Το παν είναι η αγάπη ο έρωτας με τονΚύριο τον Νυμφίο Χριστό Γίνετε άξιοι της αγά-πης του Χριστού Για να μη ζείτε στο σκοτάδιγυρίστε το διακόπτη της προσευχής ώστε ναέλθει το Θείο φως στην ψυχή σας Στο βάθος τουείναι σας θα φανεί ο Χριστός Εκεί στο βάθοςείναι η Βασιλεία του Θεού ldquoΗ Βασιλεία τουΘεού εντός υμών εστίνrdquo

Η προσευχή γίνεται μόνο με το Άγιον ΠνεύμαΑυτό διδάσκει την ψυχή πώς να προσεύχεταιldquoΤο γάρ τι προσευξόμεθα καθ΄ό δεί ούκ οίδα-μεν αλλ΄αυτό το Πνεύμα υπερεντυγχάνει υπέρημών στεναγμοίς αλαλήτοιςrdquo Εμείς δεν χρειάζε-ται να κάνουμε καμιά προσπάθεια Ν΄απευθυνό-μαστε στον Θεό με ύφος ταπεινού δούλου μεφωνή παρακλητική και ικετευτική Τότε η προ-σευχή μας είναι ευάρεστη στο Θεό Να στεκόμα-στε με ευλάβεια ενώπιον του Εσταυρωμένου καινα λέμε ldquoΚύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν μεrdquoΑυτό τα λέει όλα Όταν κινηθεί για προσευχή ονους του ανθρώπου στο δευτερόλεπτο τουδευτερολέπτου έρχεται η Θεία χάρις Τότε ο άν-θρωπος γίνεται χαριτωμένος και βλέπει με άλλαμάτια τα πάντα Το παν είναι ν΄αγαπήσουμε τονΧριστό την προσευχή τη μελέτη Παίρνουμεένα εκατομμύριο και το κόβουμε κομματάκιαΤου ανθρώπου η προσπάθεια είναι το ένα εκα-τομμυριοστό

Πριν από την προσευχή η ψυχή πρέπει να προ-ετοιμάζεται με προσευχή Προσευχή για τηνπροσευχή Ακούστε τι εύχεται ο ιερέας μυστικάτην ώρα που διαβάζεται ο Απόστολος κατά τηνΘεία Λειτουργία

ldquoΈλαμψον εν ταις καρδίαις ημών φιλάνθρωπεΔέσποτα το της Σης Θεογνωσίας ακήρατον φωςκαι τους της διανοίας ημών διάνοιξον οφθαλ-μούς εις την των ευαγγελικών Σου κηρυγμάτωνκατανόησιν Ένθες ημίν τον των μακαρίων Σουεντολών φόβον ίνα τάς σαρκικάς επιθυμίαςπάσας καταπατήσαντες πνευματικήν πολιτείαν

μετέλθωμεν πάντα τα προς ευαρέστησιν τηνσην και φρονούντες και πράττοντες Συ γαρ οφωτισμός των ψυχών και των σωμάτων ημώνΧριστέ ο Θεός και Σοί την δόξαν αναπέμπομενσυν τω ανάρχω Σου Πατρί και τω παναγίω καιαγαθώ και ζωοποιώ Σου Πνεύματι νυν και αείκαι εις τους αιώνας των αιώνωνrdquo

Στην προσευχή μπαίνουμε χωρίς να τοκαταλάβουμε Χρειάζεται να βρεθούμε και σεκατάλληλο κλίμα Η αναστροφή με τον Χριστό ησυζήτηση η μελέτη η ψαλτική το καντηλάκιτο θυμίαμα γίνονται το κατάλληλο κλίμα ώστεόλα να γίνουν απλά ldquoεν απλότητι καρδίαςrdquo Δια-βάζοντας τις ψαλμωδίες τις ακολουθίες μεέρωτα χωρίς να το καταλάβουμε γινόμαστεάγιοι Ευφραινόμαστε με τα Θεία λόγια Αυτή ηευφροσύνη αυτή η χαρά είναι η δική μας προ-σπάθεια για να μπούμε εύκολα στην ατμό-σφαιρα της προσευχής η προθέρμανση όπωςλέμε Μπορούμε και να φέρνουμε στο νου μαςωραίες εικόνες από τοπία που είδαμε Αυτή ηπροσπάθεια είναι απαλή αναίμακτη Αλλά μηνξεχνάμε αυτό που είπε ο Κύριος ldquoΧωρίς εμού ούδύνασθε ποιείν ουδένrdquo

Ο ίδιος ο Κύριος θα μας διδάξει την προσευχήΔεν θα τη μάθουμε μόνοι μας ούτε άλλος κανείςθα μας τη μάθει Μη λέμε ldquoέκανα τόσες μετά-νοιες εξασφάλισα τώρα την χάριrdquo αλλά ναζητούμε να λάμψει εντός μας το ακήρατον φωςτης θείας γνώσεως και να ανοίξει τα πνευματικάμας μάτια για να κατανοήσουμε τα θεία Τουλόγια

Με τον τρόπο αυτό χωρίς να το καταλάβουμεαγαπάμε τον Θεό χωρίς σφιξίματα προσπάθειακι αγώνα Αυτά που είναι δύσκολα στους ανθρώ-πους για τον Θεό είναι πολύ εύκολα Τον Θεόθα Τον αγαπήσουμε ξαφνικά όταν η χάρις θαμας επισκιάσει

Αν αγαπήσουμε πολύ τον Χριστό η ευχή θα λέ-γεται μόνη της Ο Χριστός θα είναι συνεχώς στομυαλό μας και στην καρδιά μας

Οσίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

31

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ ΑΙΕΡΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΩΝ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

Π Α Σ Χ Α 20 Α Π Ρ Ι Λ Ι Ο Υ 2 0 1 4

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ 700rsquo πμ Ὄρθρος- Θεία Λειτουργία730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία430rsquo μμ Ἱερὸν Εὐχέλαιον730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου

ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου700rsquo μμ Ἀκολουθία τῶν Ἁγίων Παθῶν

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 830rsquo πμ Ἀκολουθία Μεγάλων Ὡρῶνamp Ἑσπερινοῦ Ἀποκαθηλώσεως

730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Ἐπιταφίου

ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου1100rsquo μμ Τελετὴ Ἀναστάσεως Ὄρθρος

amp Ἀναστάσιμη Θεία Λειτουργία

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ 1000rsquo πμ Ἑσπερινός τῆς Ἀγάπηςστὸν Μητροπολιτικὸ Ναό

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ

Εμπροσθόφυλλο Ο Ευαγγελισμός (1600) έργο Δομίνικου Θεοτοκόπουλου (1541-1614)

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

17

κολα επειδή δεν έχουν υπομονή και αγωνιστική διά-θεση Συντρίμμιαmiddot τα παιδιά τους και οι μελλοντικέςτους οικογένειες

Οι κληρικοί να παλέψουμε τα πάθη μας να πα-ραδεχτούμε με ειλικρίνεια τις πτώσεις μας και νακατασταθούμε πατέρες του λαού μας με γνώμονατην ελευθερία του Ευαγγελίου και στόχο τη χαράκαι την τιμιότητα της laquoκατὰ Χριστὸνraquo ζωής

Το Κράτος να θεσμοθετήσει τις αρετές τιςαξίες την πίστη την παράδοση και τον υγιή πολι-τισμό του λαού μας Ας το καταλάβουν οι Κυβερ-νήσεις ότι άθεο Κράτος δεν μπορεί να υπάρξειΧωρισμό από την Εκκλησία δεν τον τολμά και ηπολεμική κατά της Εκκλησίας αποβαίνει υπέρ τηςΠίστεώς μας

Η τηλεόραση να διδάσκει τιμιότητα και να μηνδιαφθείρει τα ήθη

Ο λαός μας να ψηφίζει με κριτήρια κυρίωςπνευματικά κι όχι μόνο οικονομικά

Η κοινωνία να περπατάει στέρεα με βάση τηνδιαχρονική εμπειρία της και να μη ζαλίζεται με ταβρώμικα ακούσματα των σύγχρονων δυτικών Σει-ρήνων

Πές μου σας παρακαλώ εσείς έχετε αντιληφθείκάποια τέτοια συλλογική προσπάθεια στη Χώραμας Έστω κάποια παρόμοια διάθεση Όμως τίβλέπουμε Στην πόλη μας

Καταλάβατε ότι σιγά-σιγά εγκαθιδρύεται ως θε-σμός το καρναβάλι Άρχισε ήπια τάχα laquoμόνο γιατα παιδιάraquo λες κι αυτά δεν ζουν το δράμα των οι-κογενειών τους Πιέζει ο Δήμος τα Σχολεία οι δά-σκαλοι τους μαθητές οι μαθητές τους γονείς καικανείς δεν βρίσκει τη δύναμη να σταματήσει αυτότο ανούσιο πανηγύρι του μασκαρέματος Η τραγω-δία που βιώνουν σήμερα τα νέα παιδιά στην Ελ-λάδα δεν ομορφαίνει με το χαζό χορό και τοφτιασιδωμένο πρόσωπο της Αποκριάς

Καταλάβατε την παρουσία του Καζίνου στην πε-ριοχή μας Τούρκοι μπαινοβγαίνουν στον τόπο μαςσυνοδευόμενοι από laquoμπράβουςraquo για να κάνουνεδώ όσα δεν τους επιτρέπονται στη Χώρα τους καιπροετοιμάζονται απέναντι στο Καζίνο Κέντρα δια-σκέδασης με γυναίκες επί πληρωμή Τάχα το Κα-ζίνο θα ήταν μόνο για ξένους Ποιός μπορεί νααπαγορεύσει την είσοδο σε ντόπιους Σε κάποιασχετική συζήτηση μου είπε ο στρατηγός μας ldquoέχωνα χάσω στρατιωτικούς από το τζόγο σεβτεrdquo

Και για το Καρναβάλι και για το Καζίνο παρα-κάλεσα φώναξα έγραψα Τάχα όλοι συμφωνούσανμε μένα κι από πίσω έλεγαν άλλα Μάλιστα με ρώ-τησαν αν σας ζητήσουν να κάνετε αγιασμό στο κα-ζίνο θα πάτε Κι απάντησα ldquoθα πάω να κάνωαγιασμό όταν θα κλείσει και θα φύγει από τοντόπο μαςrdquo Βλέπετε όμως ότι πρυτάνευσε η έστω

σύντομη ελάχιστη οικονομική διευκόλυνση κάποιωνστην περιοχή σε βάρος του συνόλου του λαού μαςτης ζωής μας και της αξιοπρεπείας μας

()

Εμείς στην Ελλάδα σήμερα βιώνουμε μέσαμας μια ζοφερή κατάσταση Κούφιες διαπι-στώσεις λεκτικοί λεονταρισμοί δειλία απο-

ρία νωθρότητα αηδία απόρριψη διγλωσσία κακίακανιβαλισμό ενάντια σε πρόσωπα ομάδες και θε-σμούς απελπισία

Και γύρω μας laquoσυνοχὴ ἐθνῶν ἐν ἀπορίᾳ ἠχούσηςθαλάσσης και σάλου ἀποψυχόντων ἀνθρώπων ἀπὸφόβου καὶ προσδοκίας τῶν ἐπερχομένων τῇ οἰκου-μένῃraquo (Λουκ 2125-26)

Κανείς δεν ξέρει αύριο τί θα συμβεί στον τόπομας και πως θα διαμορφωθούν γεωπολιτικά οι συν-θήκες στην περιοχή αφού όλα τα αυτονόητα ανα-τρέπονται όλες οι παραδοσιακές συμμαχίεςεπαναπροσδιορίζονται και οι έμποροι των εθνώνστυγνά βυσσοδομούν στις πλάτες μας

Τουλάχιστον ας έχουμε εσωτερική ηρεμία καιψυχική γαλήνη Ας επιστρέψουμε ας ψάξουμε κιας βρούμε τη δύναμη που μας στήριξε επί αιώνεςστη μακραίωνη δουλεία Κι αυτή είναι η Χριστια-νική Πίστη μας και η Ορθόδοξη Παράδοσή μας

Ο Ελληνισμός ζει την Μεγάλη Σαρακοστή τουΑς τη ζήσουμε με συνέπεια ως λαός Όλοι μαζί ωςέθνος για το καλό όλων μας Για το μέλλον μαςΜας χρειάζεται μετάνοια νηστεία εγκράτεια προ-σευχή συγχωρητικότητα αγάπη μεταξύ μας τιμιό-τητα δικαιοσύνη εμπιστοσύνη στο Χριστό και στηνΕκκλησία του

Όταν οι λαοί σηκώνουν στους ώμους τους τοσταυρό της Σαρακοστής τότε δεν γνωρίζουν εξαν-δραποδισμό και αφάνεια Θεωρώ ότι ζούμε σε μιακρίσιμη καμπή της Ιστορίας μας Ο δρόμος μπρο-στά μας είναι εξαιρετικά δύσκολος και δύσβατοςΈχουμε τις ιδιορρυθμίες μας οι Έλληνες και ταπανάρχαια ελαττώματα της φυλής μας Οι φίλοιμας είναι αποδεδειγμένα λίγοι Η μόνη ζωντανή καιεναργής πνευματικότητα της Χώρας μας με ερεί-σματα μάλιστα και στη λαϊκή μας παράδοση είναιη Ορθόδοξη Χριστιανική μας Πίστη Ας την εμπι-στευθούμε κι ας στηριχτούμε επάνω της Ούτως ήάλλως βιώνουμε τη Μεγάλη μας εθνική Σαρακοστήκι αυτή θα διαρκέσει Ας τη ζήσουμε με την τάξημε την ευπρέπεια και με τη δυναμική της Ορθοδό-ξου Εκκλησίας μας

Και laquoδόξα τῷ Θεῷτῷ ἐν πικροῖς φαρμάκοις

κατεργαζομένῳ τὴν σωτηρίαν ἡμῶνraquoΑμήν

Σταγόνες

Πίστεως

18

laquoΠώς αγριεύουν έτσι οι άνθρωποι Πώςμεμιάς αφήνονται έρμαια στις ροπέςκαι στις τάσεις της φθαρτής ανθρώ-

πινης τους φύσης Πώς κατάντησε απόψεαυτή η ήσυχη επαρχιακή πόλη Θαρρείς καιδεν την κατοικούν άνθρωποι αλλά ανθρωπό-μορφα τέρατα που άλλος με κεφάλι γαϊδά-ρου άλλος λιονταριού άλλος πιθήκουτρέχουν να προλάβουν να γλεντήσουν να με-θύσουν να αμαρτήσουν όσο γίνεται περισσό-τερο

Γιατί απόψε είναι Τσικνοπέμπτη και γέμισεη πόλη μασκαράδες Απόψε κάθε λογικός άν-θρωπος δεν ξεμυτίζει από το σπίτι τουraquo Αυτάσκεφτόταν ο παπα-Θανάσης καθώς έμπαινεστο σπίτι του γυρνώντας από το ναό

- Α παπαδιά μου το κακό παράγινε ΟΘεός να μας συγχωρέσει είπε στη γυναίκατου μόλις μπήκε μέσα Εκείνη τον κοίταξε μεκατανόηση

- Ο Θεός να μας φυλάει είπε και άρχισε ναετοιμάζει το βραδινό φαγητό

Στο σπίτι του παπα-Θανάση περασμέναπια τα μεσάνυχτα επικρατεί ησυχία Τα παι-διά και η παπαδιά είχαν ήδη κοιμηθεί κι οπαπα-Θανάσης ετοιμαζότανε και κείνος ναπάει για ύπνο όταν ακούστηκε το κουδούνιτης πόρτας Τινάχτηκε μέσα στον ύπνο της ηπαπαδιά και βρέθηκε δίπλα στον παπα-Θα-νάση

- Μην ανοίγεις τέτοια νύχτα πάτερ μουτον παρακάλεσε φοβισμένη

- Γιατί φοβάσαι την καθησύχασε εκείνοςΕίναι η πρώτη φορά που μας κτυπούν τέτοιαώρα την πόρτα Αφού το ξέρεις το σπίτι τουΙερέα διανυκτερεύει κάθε βράδυ

- Ναι μα απόψεhellipΤης χαμογέλασε ο παπα-Θανάσης και

άνοιξε την πόρτα- Πάτερ μου με συγχωρείτε που ήρθα τέ-

τοια ώρα όμως η μάνα μου πεθαίνει και ζητάνα εξομολογηθεί και να κοινωνήσει

Ο άνθρωπος που στεκόταν μπροστά τουπαρόλο που ήταν άντρας έτρεμε ολόκληροςκι άφηνε τα δάκρυά του δίχως ντροπή να τρέ-χουν

- Πήγαινε εσύ κοντά της παιδί μου και γωπάω ως την εκκλησία να πάρω τη Θεία Κοινω-νία και έρχομαι αμέσως

Έφυγε ο άντρας αφήνοντας στον παπα-Θα-νάση τη διεύθυνσή του

- Που θα πας πάτερ μου μόνος σου τέτοιαώρα μια τέτοια νύχτα Δε φοβάσαι Γιατί δεντον κρατούσες να πάτε συντροφιάraquo

Η παπαδιά μιλούσε και κείνος την κοίταζεαυστηρά

- Μόνος είπες παπαδιά μόνος Κι ο Κύριοςπου θα κουβαλάω στα χέρια μου Α παπαδιάμου κάτι σrsquo έχει πιάσει απόψε και δε μιλάςγνωστικά

Ντύθηκε ο παπα-Θανάσης και βγήκε στοδρόμο Ξέχασε πως ήταν νύχτα Τσικνοπέμ-πτης Δεν τον απασχολούσαν καθόλου οι μα-σκαράδες που έβλεπε γύρω του Ένα μόνο τον

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

19

απασχολούσε να προλάβει να δώσει το laquoφάρ-μακο της αθανασίαςraquo στην ετοιμοθάνατη

Πήρε με δέος στα χέρια του το Σώμα και τοΑίμα του Χριστού και ξαναβγήκε στο δρόμο Δενκοιτούσε ούτε δεξιά ούτε αριστερά Μόνοέτρεχε να προλάβει Σε μια στροφή του δρόμουακούσε γέλια και φωνές Κάποιος φώναξε κοροϊ-δευτικά laquoΤην ευχή σου Δέσποταraquo μα δεν γύ-ρισε να κοιτάξει Και τότε δεν κατάλαβε πωςβρέθηκε κυκλωμένος από μια παρέα μασκαρά-δων που προσπαθούσαν να τον σταματήσουν

- Συνάδελφε πού πάμεΈνας νεαρός μασκαρεμένος σε παπά με

χνώτο που μύριζε ποτό στεκόταν μπροστά τουκρατώντας στο χέρι ένα σταυρό Τα lsquoχασε οπαπα-Θανάσης και πριν προλάβει να πει τίποταδέχτηκε την επίθεση όλου του τσούρμου Άλλοςτον τραβούσε από τα ράσα κι άλλος του έβγαζετο καλυμμαύχι

Ο παπα-Θανάσης έσφιξε στο στήθος του τrsquoάχραντα Μυστήρια και προσπάθησε να τους μι-λήσει μα κανένας δεν άκουγε Κάποιος τότε τουτράβηξε τη γενειάδα και -σαν να τον κτύπησεηλεκτρικό ρεύμα- άρχισε να φωνάζει

- Είναι αληθινός ρε είναι αληθινόςΗ παρέα κοκκάλωσε στη θέση της κι ο παπα-

Θανάσης με το πρόσωπο μουσκεμένο από τονιδρώτα της αγωνίας και τα δάκρυά του τους κοί-ταξε χωρίς να μιλά

- Συγγνώμη πάτερ είπε εκείνος που του τρά-βηξε τη γενειάδα Νομίζαμε πως ήσασταν ψεύ-τικος σαν κι αυτόν καιhellip

- Σας είδαμε και τέτοια ώρα έξω και ήμαστανσίγουροι πως ήσασταν μασκαρεμένος Συγχωρέ-στε μας είπε ένας άλλος

- Πάω να κοινωνήσω μια ετοιμοθάνατη παι-διά μου Ο θάνατος δεν έχει ώρες κατάλ ληλεςκαι ακατάλληλες κι εγώ τρέχω να τον προλάβωΚαι συ παιδί μου βγάλε τα ράσα τα τιμημέναΜην αμαρτάνεις άλλο ρεζιλεύοντάς τα Είναιπολύ ιερό το ράσο για να μασκαρεύεσαι μrsquoαυτό Τραβάτε στα σπίτια σας παιδιά μου κι οΘεός να σας συγχωρέσει

Άνοιξε το βήμα του ο παπα-Θανάσης για νακερδίσει το χαμένο χρόνο Ήταν πικραμένος ωςτα κατάβαθά του Τόσο πολύ λοιπόν χάλασανοι άνθρωποι ώστε μασκαρεύονται και ιερείς

- Πάτερ ΠάτερΗ φωνή που έφτασε στα αυτιά του ήταν γε-

μάτη αγωνία Σταμάτησε και περίμενε Ένας νε-αρός κατακόκκινος από την τρεχάλα και τηνντροπή έφτασε κοντά του λαχανιασμένος

- Πάτερ Είμαι κείνος που ντύθηκε παπάς Τοέκανα εντελώς απερίσκεπτα πάτερ καιhellip καιθέλω να lsquoρθω μαζί σας στο σπίτι της έτοιμοθά-νατης Δενhellip δεν θέλω να σας πάρουν κι άλλοιγια ψεύτικοhellip

Ο παπα-Θανάσης του έκανε νόημα να τονακολουθήσει Στα χέρια του ο νεαρός κρατούσετο σταυρό που είχε μαζί του Μπήκαν στο σπίτιτης ετοιμοθάνατης σιωπηλοί

- Χαίρομαι πάτερ που βρήκατε και παπαδάκικαι δεν ήρθατε μόνος είπε ο άντρας που τονείχε καλέσει

Ο νεαρός ξανακοκκίνησε και κοίταξε με αγω-νία τον παπα-Θανάση

Ναι ο Θεός μου τον έστειλε είπε εκείνος καιτα λόγια του καρφώθηκαν στην καρδιά του νεα-ρού

- Πάτερ δεν θα σας εγκαταλείψω ποτέ έλεγεο νεαρός λίγη ώρα αργότερα όταν ο παπα-Θα-νάσης κλείδωνε το ναό αφήνοντας ξανά μέσατο Σώμα και το Αίμα του Χριστού θα γίνω ο βοη-θός σας το παπαδάκι σας Ίσως έτσι με συγχω-ρήσει ο Θεός για την ιεροσυλία που έκανα

-Άμποτε παιδί μου να το φορέσεις το ράσοκι αληθινά είπε ο παπα-Θανάσης και τον ευλό-γησε με τα δυό του χέρια εκείνα που πριν απόλίγο κρατούσαν τον Ίδιο τον Κύριο Και παράξενοο παπα-Θανάσης είχε τη σιγουριά πως αυτό θαγινόταν κάποια μέρα Και ακόμα πιο παράξενοτην ίδια σιγουριά ένιωσε μέσα του κι ο νεαρός

Όσο πιό άρρωστος και πιοαμαρτωλός είσαι τόσο πιο

κατάλληλος είσαι για να σε πάρει σταχέρια του ο Χριστός

Όταν στο χέρι σου κρατάς σφυρίγύρω σου βλέπεις καρφιά

Όταν στα χέρια σου κρατάς ανθοδο-χείο γύρω σου βλέπεις λουλούδια

(Άγιος Νικόλαος Καβάσιλας)

Σταγόνες

Πίστεως

20

Ηταν δυο αδέλφιαmiddot τα οποία αφού μοιράστη-καν αναμεταξύ τους την πατρική περιουσίαο ένας έμεινε στο σπίτι ενώ ο άλλος έφυγεσε μακρινή χώρα Εκεί αφού κατέφαγε όλα όσατου δόθηκαν δυστύχησε και υπέφερε μη υπομέ-νοντας τη ντροπή από τη φτώχεια (Λουκά 15 11κε) Αυτή την παραβολή θέλησα να σας την πωγια να μάθετε ότι υπάρχει άφεση αμαρτημάτωνκαι μετά το Βάπτισμα εάν είμαστε προσεκτικοίΚαι το λέγω αυτό όχι για να σάς κάνω αδιάφο-ρους αλλά για να σας απομακρύνω από την από-γνωση Γιατί η απόγνωση μας προξενεί χειρότερακακά και από τη ραθυμίαΑυτός λοιπόν ο υιός αποτελεί την εικόνα εκεί-νων που αμάρτησαν μετά το Βάπτισμα Και ότιφανερώνει εκείνους που αμάρτησαν μετά το Βά-πτισμα αποδεικνύεται από το ότι ονομάζεται υιόςΓιατί κανένας δεν μπορεί να ονομασθεί υιόςχωρίς το Βάπτισμα Επίσης διέμενε στην πατρικήοικία και μοιράστηκε όλα τα πατρικά αγαθά ενώπριν από το Βάπτισμα δεν μπορεί κανείς να λάβειτην πατρική περιουσία ούτε να δεχθεί κληρονο-μία Ώστε με όλα αυτά μας υπαινίσσεται το σύ-νολο των πιστώνΕπί σης ήταν αδελφός εκείνου που είχε προκόψειΑδελφός όμως δεν θα μπορούσε να γίνει χωρίςτην πνευματική αναγέννηση Αυτός λοιπόν αφούέπεσε στη χειρότερη μορφή κακίας τι λέγει laquoΘαεπιστρέψω στον πατέρα μουraquo (Λουκά 1518) Γιαυτό ο πατέρας του τον άφησε και δεν τον εμπό-δισε να φύγει στην ξένη χώρα για να μάθει καλάμε την πείρα πόση ευεργεσία απολάμβανε ότανβρισκόταν στο σπίτι Γιατί πολλές φορές ο

Θεός όταν δεν πείθει με το λόγο του αφή-νει να διδαχθούμε από την πείρα των πραγ-μάτων πράγμα βέβαια που έλεγε και στουςΙουδαίουςΑ φού λοιπόν ο άσωτος έφυγε στην ξένη χώρα καιαπό τα ίδια τα πράγματα έμαθε πόσο μεγάλοκακό είναι να χάσει κανείς το πατρικό του σπίτιεπέστρεψε και ο πατέρας του τότε δεν του κρά-τησε κακία αλλά τον δέχτηκε με ανοιχτή αγκαλιάΓιατί άραγε Επειδή ήταν πατέρας και όχι δικα-στής Και στήθηκαν τότε χοροί και συμπόσια καιπανηγύρια και όλο το σπίτι ήταν φαιδρό και χα-ρούμενο Τι μου λες τώρα άνθρωπέ μου Αυτέςείναι οι αμοιβές της κακίας Όχι της κακίας άν-θρωπε αλλά της επιστροφής Όχι της πονηρίαςαλλά της μεταβολής προς το καλύτεροΚαι ακούστε και το σπουδαιότερο Αγανάκτησε γιrsquoαυτά ο μεγαλύτερος υιός Ο πατέρας όμως τονέπεισε κι αυτόν μιλώντας του με πραότητα και λέ-γοντας laquoσυ πάντοτε ζούσες μαζί μου ενώ αυτόςήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρός και ξανα-βρήκε τη ζωή τουraquo (Λουκά 1531-32) Όταν πρέπεινα διασώσει τον χαμένο λέγει laquoΔεν είναι ώρατώρα για δικαστήρια ούτε για λεπτομερή εξέ-ταση αλλά είναι ώρα μόνο φιλανθρωπίας καισυγγνώμηςraquo Κανένας ιατρός που έχει αμελήσει ο

ίδιος να δώσει φάρμακο στον ασθενή δεν ζητείευθύνες απ αυτόν για την αταξία του και ούτε τοντιμωρεί Και αν ακόμα χρειαζόταν να τιμωρηθεί οάσωτος τιμωρήθηκε αρκετά ζώντας στην ξένηχώραΤόσο λοιπόν χρόνο στερήθηκε τη συντροφιάμας και έζησε παλεύοντας με την πείνα την ατί-μωση και τα χειρότερα κακά Γιrsquo αυτό λέγει ο πα-τέρας laquoήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρόςκαι ξαναβρήκε τη ζωή τουraquo Μη βλέπεις λέγει ταπαρόντα αλλά σκέψου το μέγεθος της προηγού-μενης συμφοράς Αδελφό βλέπεις όχι ξένο Στονπατέρα του επέστρεψε που ξεχνάει τα περασμέναη καλύτερα που θυμάται εκείνα μόνο τα οποίαμπορούν να τον οδηγήσουν σε συμπάθεια καιέλεος σε στοργή και ευσπλαχνία τέτοια που ται-ριάζει στους γονείς Γι αυτό δεν είπε εκείνα πουέπραξε ο άσωτος αλλά εκείνα που έπαθε Δεν λυ-πήθηκε ότι κατέφαγε την περιουσία του αλλrsquo ότιπεριέπεσε σrsquo αμέτρητα κακά[] Ασκώντας την αρετή να φοβόμαστε μήπωςπέσουμε στηριζόμενοι στο θάρρος μας Και όταναμαρτάνουμε να μετανοούμε Και εκείνο που είπααρχίζοντας την ομιλία αυτό λέγω και τώρα Είναιπροδοσία της σωτηρίας μας αυτά τα δύο δηλαδήκαι το να έχουμε θάρρος όταν είμαστε ενάρετοικαι το να απελπιζόμαστε όταν είμαστε πεσμένοιστην κακίαΓιrsquo αυτό ο Παύλος για νrsquo ασφαλίσει εκείνουςπου ασκούν την αρετή έλεγε laquoΕκείνος που νομί-ζει ότι στέκεται ας προσέχει μήπως πέσειraquo (ΑrsquoΚορ 10 12) Και πάλι laquoΦοβάμαι μήπως ενώ κή-ρυξα σε άλλους εγώ ο ίδιος βρεθώ ανάξιοςraquo (ΒrsquoΚορ 11 3) Ανορθώνοντας πάλι τους πεσμένουςκαι διεγείροντάς τους σε μεγαλύτερη προθυμίαδιακήρυττε έντονα στους Κορινθίους γράφονταςτα εξής laquoΜήπως πενθήσω πολλούς που αμάρτη-σαν προηγουμένως και δεν μετανόησανraquo (Βrsquo Κορ12 21) Για να δείξει ότι είναι άξιοι θρήνων όχιτόσο εκείνοι που αμαρτάνουν όσο εκείνοι πουδεν μετανοούν για τα αμαρτήματά τους Και οπροφήτης πάλι λέγει laquoΜήπως εκείνος που πέφτειδεν σηκώνεται η εκείνος που παίρνει στραβόδρόμο δεν επιστρέφειraquo (Ιερ 8 4) Γι αυτό και οΔαυίδ παρακαλεί αυτούς ακριβώς λέγοντας laquoΣή-μερα εάν ακούσετε τη φωνή Αυτού μη σκληρύ-νετε τις καρδιές σας όπως τότε που Τονπαραπίκραναν οι πατέρες σαςraquo (Ψαλμ 94 8)Όσο λοιπόν θα υπάρχει το σήμερα ας μηαπελπιζόμαστε αλλrsquo έχοντας ελπίδα προς τονΚύριο και έχοντας κατά νουν το πέλαγος της φι-λανθρωπίας Του αφού αποτινάξουμε κάθε τι τοπονηρό από τη σκέψη μας ας ασκούμε με πολλήπροθυμία και ελπίδα την αρετή και ας επιδεί-ξουμε μετάνοια με όλη τη δύναμή μαςΆγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

21

Κ άποιος νέος κάποτε ζώντας ακό-λαστη ζωή θέλησε κάποια Κυ-ριακή να πάει στην εκκλησία απόπεριέργεια Στο κήρυγμά του ο λειτουργόςιερέας μίλησε για τη μετάνοια Ο νέος συγ-κλονίστηκε τόσο πολύ τόσο βαθειά ώστεαποφάσισε να αλλάξει ζωή Μετά το πέραςτης Θείας Λειτουργίας ζήτησε να εξομολο-γηθεί Εξομολογήθηκε και την επομένηαποσύρθηκε στην ερημική του εξοχική κα-τοικία και έκλαιγε νύχτα μέρα για τις αμαρ-τίες του Κατά παράδοξο όμως τρόπο δενμπορούσε να παρηγορηθείΜια νύχτα σαν σε όραμα βλέπει τον Κύριοτριγυρισμένο από ουράνιο φως και με κα-λοσύνη τον ρωτάει με την γλυκύτατηεκείνη φωνή Του- Τι έχεις παιδί μου και κλαις με τόσο πόνο- Κλαίω Κύριε γιατί έπεσα Έπεσα είπε μεαπόγνωση ο αμαρτωλός νέος- Ε τότε σήκω- Δεν μπορώ μόνος ΚύριεhellipΤότε άπλωσε το θεϊκό Του χέρι ο Βασιλεύςτης αγάπης ο φιλάνθρωπος Κύριος και τονβοήθησε να σηκωθεί Εκείνος όμως δενσταμάτησε να κλαίειhellipΚαι τον ρωτάει ο Κύ-ριος- Τώρα γιατί κλαίς- Πονώ Χριστέ μου γιατί σε λύπησα Ξό-δεψα τον πλούτον των χαρισμάτων σου καιτα νιάτα μου στις ασωτείεςΈβαλε τότε με στοργή το χέρι Του ο φιλάν-θρωπος Δεσπότης στο κεφάλι του πονεμέ-νου αμαρτωλού και του είπε με πολλήιλαρότητα- Αφού για μένα κλαις τόσο πολύ και lsquoγω ξέ-χασα όλες σου τις αμαρτίεςΟ νέος σήκωσε τα μάτια του για να ευχαρι-στήσει τον Σωτήρα του Χριστόν μα Εκείνοςείχε εξαφανιστείΛυτρωμένος πλέον από το βάρος της αμαρ-τίας και αναγεννημένος επέστρεψε στοσπίτι του Από τότε έγινε το πιο λαμπρό πα-ράδειγμα ενός πιστού χριστιανού μέσα καιέξω απrsquo το σπίτι του με λόγια και με έργα

Τα δάκρυατων μετανοούντων

είναι ο αίνοςτων αγγέλωνΖαν ντε λα Φοντέν

(Γάλλος ποιητής 1621-1695)

Η ικανότητανα συγχωρέσει

είναι η ιδιότητα

του δυνατού

Οι αδύναμοι ποτέ

δεν συγχωρούνε

Γκάντι

(Ινδός πολιτικός 1869-1948)

Σταγόνες

Πίστεως

22

ΗΘεία Λειτουργία των Προηγιασμένων (ή όπως την ονομάζουμε ηΛειτουργία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής) τελείται σήμερα στουςναούς μας το πρωί των καθημερινών της Τεσσαρακοστής ημερών

δηλαδή εργασίμων και γι᾿ αυτό λίγοι είναι εκείνοι που δεν δεσμεύονταικατά τις ώρες αυτές από τα επαγγέλματα η την υπηρεσία τους Τα τελευ-ταία χρόνια γίνεται μια πολύ επαινετή προσπάθεια αξιοποιήσεώς της Σεπολλούς ναούς τελείται κάθε Τετάρτη απόγευμα σε ώρες που πολλοί ανόχι όλοι οι πιστοί έχουν τη δυνατότητα να παρευρεθούν στην τέλεσή της

Το όνομά της η Λειτουργία αυτή το πήρε από την ίδια τη φύση τηςΕίναι στην κυριολεξία Λειτουργία laquoπροηγιασμένων δώρωνraquo Δεν είναι δη-λαδή λειτουργία όπως οι άλλες γνωστές λειτουργίες του Μεγάλου Βασι-λείου και του ιερού Χρυσοστόμου στις οποίες έχουμε προσφορά καικαθαγιασμό Τιμίων Δώρων Τα Δώρα είναι καθαγιασμένα προηγιασμένααπό άλλη Λειτουργία που τελέσθηκε σε άλλη ημέρα Τα προηγιασμέναδώρα προτίθενται κατά την λειτουργία των Προηγιασμένων για να κοι-νωνήσουν απ᾿ αυτά και να αγιασθούν οι πιστοί Με άλλα λόγια η λει-τουργία των προηγιασμένων είναι μετάληψη κοινωνία

Η Θεία Λειτουργία κατά την περίοδο της Μ Τεσσαρακοστής τελούντανμόνον κατά τα Σάββατα και τις Κυριακές Παλαιό έθιμο επικυρωμένο απόεκκλησιαστικούς κανόνες απαγόρευε την τέλεση της θείας λειτουργίαςκατά τις ημέρες της εβδομάδος γιατί αυτές ήσαν ημέρες νηστείας και πέν-θους Η τέλεση της Θείας Λειτουργίας ήταν κάτι το ασυμβίβαστο προςτον χαρακτήρα των ημερών αυτών Η Λειτουργία είναι πασχάλιο μυστή-ριο που έχει έντονο τον πανηγυρικό τον χαρμόσυνο τον επινίκιο χαρα-κτήρα Αυτό όμως γεννούσε ένα πρόβλημα Οι χριστιανοί έπρεπε νακοινωνήσουν δυο φορές τουλάχιστον ακόμη κατά την εβδομάδα το λιγό-τερο δηλαδή κατά τις ενδιάμεσες ημέρες την Τετάρτη και την Παρασκευήπου μνημονεύει και ο Μέγας Βασίλειος Η λύση ήδη υπήρχε Οι πιστοί θακοινωνούσαν από Προηγιασμένα Άγια Οι ημέρες αυτές ήσαν ημέρες νη-στείας Νηστεία την εποχή εκείνη σήμαινε πλήρη αποχή τροφής μέχρι τηνδύση του ηλίου Η κοινωνία λοιπόν θα έπρεπε να κατακλείσει την νη-στεία να γίνει δηλαδή μετά την ακολουθία του εσπερινού

Στο σημείο αυτό συνδέεται η ιστορία με την σημερινή πράξη Η Λει-τουργία των Προηγιασμένων είναι σήμερα ακολουθία εσπερινού στηνοποία προστίθεται η παράθεση των δώρων οι προπαρασκευαστικές ευχέςἡ θεία κοινωνία και η ευχαριστία ύστερα από αυτήν Η διαμόρφωσή τηςμέσα στο όλο πλαίσιο της Τεσσαρακοστής της έδωσε ένα έντονο laquoπεν-θηρόraquo κατά τον Θεόδωρο Στουδίτη χαρακτήρα (Ερμηνεία της Θείας Λει-τουργίας των Προηγιασμένων) Με τον εσπερινό συμπλέκονται τροπάριακατανυκτικά οι ιερείς φέρουν πένθιμα άμφια η αγία τράπεζα και τατίμια δώρα είναι σκεπασμένα με μαύρα καλύμματα οι ευχές είναι γεμάτεςταπείνωση και συντριβή laquoΜυστικωτέρα εις παν η τελετή γίνεταιraquo κατάτον ίδιο Πατέρα

Καιρός να ρίξουμε μια ματιά σ᾿ αυτήν την ίδια την Λειτουργία τωνΠροηγιασμένων στη μορφή που ύστερα από μακρά εξέλιξη αποκρυσταλ-λώθηκε και κατά την οποία τελείται σήμερα στους ναούς μας Ήδη επι-σημάναμε τα δυο λειτουργικά στοιχεία που την συνθέτουν τηνακολουθία του Εσπερινού και την Θεία Κοινωνία Το πρώτο μέρος τηςαποτελεί ο συνήθης εσπερινός της Τεσσαρακοστής με μικρές μόνο τροπο-ποιήσεις

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

23

Ο ιερεύς κατά την ψαλμωδία της Θrsquo ώρας εν-δύεται την ιερατική του στολή και θυμιά Ηέναρξη γίνεται με το laquoΕυλογημένη η βασιλείαhellipraquoκατά τον τύπο της Θείας Λειτουργίας Ανα-γινώσκεται ο προοιμιακός (103ος) δηλαδή ψαλμόςπου περιγράφει το δημιουργικό έργο του ΘεούlaquoEυλόγει η ψυχή μου τον Κύριονmiddot Κύριε ο Θεόςμου εμεγαλύνθης σφόδραhellipraquo Είναι το προοίμιοτου εσπερινού αλλά και όλης της ακολουθίας τουνυχθημέρου που αρχίζει ως γνωστό από το από-γευμα πρώτο μέρος του εικοσιτετραώρου θεωρεί-ται η νύκτα Ύστερα ο διάκονος ή εν απουσία τουο ιερέας θέτει στο στόμα των πιστών τα αιτήματατης προσευχής laquoΕν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμενraquoτα ειρηνικά Ακολουθεί η ανάγνωση του ΙΗrsquo κα-θίσματος του Ψαλτηρίου laquoΠρος Κύριον εν τωθλίβεσθαί με εκέκραξα και εισήκουσέ μουhellipraquo(Ψαλμοί 119-133) Είναι το τμήμα του Ψαλτηρίουπου έχει καθορισθεί να αναγινώσκεται κατά τουςεσπερινούς της Τεσσαρακοστής

Ο ιερεύς εν τω μεταξύ ετοιμάζει στην Πρόθεσητα Προηγιασμένα -από την Λειτουργία του προ-ηγουμένου Σαββάτου ή της Κυριακής- ΤίμιαΔώρα Αποθέτει τον Άγιο Άρτο στο Δισκάριο κάνειτην ένωση του οίνου και του ύδατος στο ΆγιοΠοτήριο και τα καλύπτει Ο εσπερινός συνεχίζεταιμε την ψαλμωδία των ψαλμών του λυχνικού καιτων κατανυκτικών τροπαρίων των εκάστοτε ημε-ρών που περιλαμβάνονται στους τελευταίους στί-χους των ψαλμών αυτών και γίνεται ἡ είσοδοςΔιαβάζονται δυο αναγνώσματα από την ΠαλαιάΔιαθήκη ένα από την Γένεση και ένα από το βι-βλίο των Παροιμιών Θα σταθούμε για λίγο στηνκατανυκτική ψαλμωδία του laquoΚατευθυνθήτωraquoτου δευτέρου στίχου του 140ου ψαλμού Ψάλλεταιμετά από τα αναγνώσματα έξι φορές από τονιερέα και τους χορούς ενώ ο ιερέας θυμιά τηνΑγία Τράπεζα

laquoΚατευθυνθήτω η προσευχή μουως θυμίαμα ενώπιόν σου

έπαρσις των χειρών μου θυσία εσπερινήraquoΚατόπιν γίνεται η εκτενής δέηση υπέρ των τά-

ξεων των μελών της Εκκλησίας των Κατηχουμέ-νων των ετοιμαζομένων για το άγιο Βάπτισμαlaquoτων προς το φώτισμα ευτρεπιζομένωνraquo και τωνπιστών Και μετά την απόλυση των Κατηχουμέ-νων έρχεται το δεύτερο μέρος η κοινωνία των μυ-στηρίων

Την μεταφορά των Προηγιασμένων Δώρων απότην Πρόθεση στο Θυσιαστήριο που γίνεται μεάκρα κατάνυξη ενώ οι πιστοί προσπίπτουν laquoμέ-χρις εδάφουςraquo συνοδεύει η ψαλμωδία του αρχαίουύμνου laquoΝυν αι δυνάμειςraquo

laquoΝῦν αἱ δυνάμεις τῶν οὐρανῶν σύν ἡμῖνἀοράτως λατρεύουσιν ἰδού γάρ εἰσπορεύεται ὁ

βασιλεύς τῆς δόξης Ἰδού θυσία μυστικήτετελειωμένη δορυφορεῖται Πίστει καί πόθῳ

προσέλθωμεν ἵνα μέτοχοι ζωῆς αἰωνίουγενόμεθα Ἀλληλούϊαraquo

Η προπαρασκευή για την Θεία Κοινωνία περι-λαμβάνει κυρίως την Κυριακή προσευχή (Πάτερημών) ακολουθεί η Κοινωνία και μετά από αυτήνη ευχαριστία Και η Λειτουργία κλείνει με την κα-τανυκτική οπισθάμβωνο ευχή Είναι δέηση πουσυνδέει την τέλεση της κατανυκτικής αυτής Λει-τουργίας προς την περίοδο των Νηστειών Ο πνευ-ματικός αγώνας της Τεσσαρακοστής είναισκληρός αλλά και η νίκη κατά των αοράτων εχ-θρών είναι βεβαία για τους αγωνιζομένους τονκαλόν αγώνα Η Ανάσταση δεν είναι μακράν Αςτην διαβάσουμε προσεκτικά Είναι από τα ωραι-ότερα εκκλησιαστικά κείμενα

laquoΔέσποτα παντοκράτορ ὁ πᾶσαν τήν κτίσιν ἐνσοφίᾳ δημιουργήσας ὁ διά τήν ἄφατόν σουπρόνοιαν καί πολλήν ἀγαθότητα ἀγαγών ἡμᾶς εἰςτά πανσέπτους ἡμέρας ταύτας πρός καθαρισμόνψυχῶν καί σωμάτων πρός ἐγκράτειαν παθῶνπρός ἐλπίδα ἀναστάσεως ὁ διά τεσσαράκονταἡμερῶν πλάκας χειρίσας τά θεοχάρακτα γράμματατῷ θεράποντί σου Μωσεῖ παράσχου καί ἡμῖνἀγαθέ τόν ἀγῶνα τόν καλόν ἀγωνίσασθαι τόνδρόμον τῆς νηστείας ἐκτελέσαι τήν πίστινἀδιαίρετον τηρῆσαι τάς κεφαλάς τῶν ἀοράτωνδρακόντων συνθλάσαι νικητάς τε τῆς ἁμαρτίαςἀναφανῆναι καί ἀκατακρίτως φθάσαιπροσκυνῆσαι καί τήν ἁγίαν ἀνάστασινraquo

Η Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων είναιμία από τις ωραιότερες και κατανυκτικότερες ακο-λουθίες της Εκκλησίας μας Αλλά συγχρόνως καιμία διαρκής πρόσκληση για την συχνή κοινωνίατων θείων μυστηρίων Μια φωνή από τα βάθητων αιώνων από την αρχαία ζωντανή παράδοσητης Εκκλησίας Φωνή που λέγει ότι ο πιστός δενμπορεί να ζει την ζωή του Χριστού αν δεν ανανε-ώνει διαρκώς την ένωσή του με την πηγή τηςζωής το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου Διότι οΧριστός είναι laquoη ζωή ημώνraquo (Κολοσ 3 4)

ΟΙ

24

ΟΙ

ΚΟ

ΙΣταγόνες

Πίστεως

24

Ι Σ Τ Ο Ρ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Αγγελος πρωτοστάτης οὐρανόθεν ἐπέμφθη εἰπεῖντῇ Θεοτόκῳ τὸ Χαῖρεmiddot καὶ σὺν τῇ ἀσωμάτῳ

φωνῇ σωματούμενόν σε θεωρῶν Κύριε ἐξίστατο καὶἵστατο κραυγάζων πρὸς Αὐτὴν τοιαῦτα

Ο αρχάγγελος Γαβριήλ έρ-χεται και φέρνει το θεϊκό

μήνυμα το laquoχαῖρεraquoστη Θεοτόκο

Αρχάγγελος Γαβριήλ

Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Βλέπουσα ἡ Ἁγία ἑαυτήν ἐν ἁγνείᾳ φησὶ τῷ Γα-βριὴλ θαρσαλέωςmiddot τὸ παράδοξόν σου τῆς φωνῆς

δυσπαράδεκτόν μου τῇ ψυχῇ φαίνεταιmiddot ἀσπόρου γὰρσυλλήψεως τὴν κύησιν πὼς λέγεις κράζων

Η Θεοτόκος απορείγια τον παράδοξο τρόπο

της συλλήψεως Ἀλληλούια

Γνῶσιν ἄγνωστον γνῶναι ἡ Παρθένος ζητοῦσαἐβόησε πρὸς τὸν λειτουργοῦνταmiddot ἐκ λαγόνων

ἁγνῶν υἷον πῶς ἔσται τεχθῆναι δυνατόνλέξον μοι Πρὸς ἥν ἐκεῖνος ἔφησεν ἐν φόβῳπλὴν κραυγάζων οὕτω

Ο Γαβριήλ της εξηγεί τηναπόρρητη βουλή του Θεού

ΑρχάγγελοςΓαβριήλ

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Δύναμις τοῦ Ὑψίστου ἐπεσκίασε τότε πρὸς σύλ-ληψιν τῇ Ἀπειρογάμῳmiddot καὶ τὴν εὔκαρπον ταύτης

νηδύν ὡς ἀγρὸν ὑπέδειξεν ἡδὺν ἅπασι τοῖς θέλουσιθερίζειν σωτηρίαν ἐν τῷ ψάλλειν οὕτως

Η δύναμη του Θεούεπισκιάζει την Παρθένο

και συλλαμβάνειτον Υιό του Θεού

Ἀλληλούια

Εχουσα θεοδόχον ἡ Παρθένος τὴν μήτραν ἀνέ-δραμε πρὸς τὴν Ἐλισάβετ Τὸ δὲ βρέφος ἐκείνης

εὐθὺς ἐπιγνόν τὸν ταύτης ἀσπασμὸν ἔχαιρε καὶἅλμασιν ὡς ἄσμασιν ἐβόα πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η Θεοτόκος επισκέπτεταιτη συγγενή της Ελισάβετ

η οποία κυοφορεί τον Πρό-δρομο και ανταλλάσσουν

προφητικούς λόγους

Ιωάννηςο Βαπτιστής(ως έμβρυο)

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ζάλην ἔνδοθεν ἔχων λογισμῶν ἀμφιβόλων ὁ σώ-φρων Ἰωσὴφ ἐταράχθηmiddot πρὸς τὴν ἄγαμόν σὲ θε-

ωρῶν καὶ κλεψίγαμον ὑπονοῶν Ἄμεμπτεmiddot μαθὼν δέσου τὴν σύλληψιν ἐκ Πνεύματος Ἁγίου ἔφη

Ο Ιωσήφ μνηστήρας τηςΠαρθένου αμφιβάλλειαλλά ενημερώνεται από

τον άγγελο για το μυστή-ριο της συλλήψεως

Ἀλληλούια

Ηκουσαν oἱ ποιμένες τῶν Ἀγγέλων ὑμνούντων τὴνἔνσαρκον Χριστοῦ παρουσίανmiddot καὶ δραμόντες ὡς

πρὸς ποιμένα θεωροῦσι τοῦτον ὡς ἀμνὸν ἄμωμον ἐνγαστρὶ τῆς Μαρίας βοσκηθένταἥν ὑμνοῦντες εἶπον

Ο Χριστός γεννιέται και οιποιμένες έρχονται και Τον

προσκυνούν οι ποιμένες Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Θεοδρόμον ἀστέρα θεωρήσαντες Μάγοι τῇ τού-του ἠκολούθησαν αἴγλῃmiddot καὶ ὡς λύχνον κρα-

τοῦντες αὐτόν διrsquo αὐτοῦ ἠρεύνων κραταιὸν Ἄνακτακαὶ φθάσαντες τὸν ἄφθαστονἐχάρησαν αὐτῷ βοῶντες

Το αστέρι δείχνειτον δρόμο στους μάγους

της Ανατολής Ἀλληλούια

Ιδον παῖδες Χαλδαίων ἐν χερσὶ τῆς Παρθένου τὸνπλάσαντα χειρὶ τοὺς ἀνθρώπουςmiddot καὶ Δεσπότην

νοοῦντες αὐτόν εἰ καὶ δούλου μορφὴν ἔλαβενἔσπευσαν τοῖς δώροις θεραπεῦσαικαὶ βοῆσαι τῇ Εὐλογημένῃ

Η προσκύνηση των μάγων οι Μάγοι Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Κήρυκες θεοφόροι γεγονότες οἱ Μάγοι ὑπέστρε-ψαν εἰς τὴν Βαβυλῶνα ἐκτελέσαντές σου τὸν

χρησμόν καὶ κηρύξαντές σε τὸν Χριστὸν ἅπασινἀφέντες τὸν Ἡρώδην ὡς ληρώδη μὴ εἰδότα ψάλλειν

Οι μάγοι(θεοφόροι κήρυκες)

επιστρέφουν από άλλοδρόμο στη Βαβυλώνα

Ἀλληλούια

Λάμψας ἐν τῇ Αἰγύπτῳ φωτισμὸν ἀληθείας ἐδίω-ξας τοῦ ψεύδους τὸ σκότοςmiddot τὰ γὰρ εἴδωλα ταύ-

της Σωτήρ μὴ ἐνέγκαντά σου τὴν ἰσχὺν πέπτωκεν οἱτούτων δὲ ῥυσθέντες ἐβόων πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η φυγή στην Αίγυπτοοι πιστοί που σώθηκαν

από τα είδωλα

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Μέλλοντος Συμεῶνος τοῦ παρόντος αἰῶνος μεθί-στασθαι τοῦ ἀπατεῶνος ἐπεδόθης ὡς βρέφος

αὐτῷ ἀλλrsquo ἐγνώσθης τούτω καὶ Θεὸς τέλειοςmiddot διόπερἐξεπλάγη σου τὴν ἄρρητον σοφίαν κράζων

Ο Συμεών δέχεταιστην αγκάλη του

ως βρέφος τον Χριστό Ἀλληλούια

ΤΟ

Υ Α

ΚΑ

ΘΙ

ΣΤ

ΟΥ

Υ

ΜΝ

ΟΥ

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

25

Δ Ο Γ Μ Α Τ Ι Κ Ο - Θ Ε Ο Λ Ο Γ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Nέαν ἔδειξε κτίσιν ἐμφανίσας ὁ Κτίστης ἡμῖν τοῖςὑπrsquo αὐτοῦ γενομένοιςmiddot ἐξ ἀσπόρου βλαστήσας

γαστρός καὶ φυλάξας ταύτην ὥσπερ ἦν ἄφθορον ἵνατὸ θαῦμα βλέποντες ὑμνήσωμεν αὐτὴν βοῶντες

Ο Λόγος του Θεούμε την σάρκωσή Τουδημιουργεί νέα κτίσηη οποία τον δοξολογεί

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ξένον τόκον ἰδόντες ξενωθῶμεν τοῦ κόσμου τὸννοῦν εἰς οὐρανὸν μεταθέντεςmiddot διὰ τοῦτο γὰρ ὁ

ὑψηλὸς Θεός ἐπὶ γῆς ἐφάνη ταπεινὸς ἄνθρωποςmiddot βου-λόμενος ἑλκύσαι πρὸς τὸ ὕψος τοὺς αὐτῷ βοώντας

Ο παράξενος -laquoὁ ξένοςraquo -τόκος προτρέπειτους ανθρώπους

να αποξενωθούν από τονκόσμο και να υψώσουν ο νου τους στον ουρανό

Ἀλληλούια

Ολως ἦν ἐν τοῖς κάτω καὶ τῶν ἄνω οὐδόλως ἀπῆν ὁἀπερίγραπτος Λόγοςmiddot συγκατάβασις γὰρ θεϊκή

οὐ μετάβασις τοπικὴ γέγονε καὶ τόκος ἐκ Παρθένουθεολήπτου ἀκουούσης ταῦτα

Όλος ήταν στην γη ο δοξο-λογούμενος Λόγος αλλάκαι από τον ουρανό δεν

απουσίαζε

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Πᾶσα φύσις Ἀγγέλων κατεπλάγη τὸ μέγα τῆς σῆςἐνανθρωπήσεως ἔργονmiddot τὸν ἀπρόσιτον γὰρ ὡς

Θεόν ἐθεώρει πᾶσι προσιτὸν ἄνθρωπον ἡμῖν μὲνσυνδιάγοντα ἀκούοντα δὲ παρὰ πάντων οὕτως

Οι άγγελοι θαύμασαν τοέργο της ενανθρώπησης τουΘεού και την κοινωνία του

με τους ανθρώπους

Ἀλληλούια

Ρήτορας πολυφθόγγους ὡς ἰχθύας ἀφώνουςὁρῶμεν ἐπὶ σοὶ Θεοτόκεmiddot ἀποροῦσι γὰρ λέγειν τὸ

πῶς καὶ Παρθένος μένεις καὶ τεκεῖν ἴσχυσαςmiddot ἡμεῖςδὲ τὸ μυστήριον θαυμάζοντες πιστῶς βοῶμεν

Οι σοφοί του κόσμουμένουν άφωνοιμη μπορώντας

νά εξηγήσουν το μυστήριοτης γεννήσεως

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Σῶσαι θέλων τὸν κόσμον ὁ τῶν ὅλων κοσμήτωρπρὸς τοῦτον αὐτεπάγγελτος ἦλθεmiddot καὶ ποιμὴν

ὑπάρχων ὡς Θεός διrsquo ἡμᾶς ἐφάνη καθrsquo ἡμᾶς ἄνθρω-ποςmiddot ὁμοίῳ γὰρ τὸ ὅμοιον καλέσας ὡς Θεὸς ἀκούει

Ο Ποιμένας-Θεός γίνεταιπρόβατο-άνθρωπος για να

σώσει τον κόσμο Ἀλληλούια

Τεῖχος εἶ τῶν παρθένων Θεοτόκε Παρθένε καὶπάντων τῶν εἰς σὲ προστρεχόντων Ὁ γὰρ τοῦ

οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς κατεσκεύασέ σε ποιητήςἌχραντε οἰκήσας ἐν τῇ μήτρᾳ σου καὶ πάντας σοιπροσφωνεῖν διδάξας

Η Παρθένος γίνεται τείχοςπου προστατεύει όλους

τους πιστούς οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Υμνος ἅπας ἡττᾶται συνεκτείνεσθαι σπεύδων τῷπλήθει τῶν πολλῶν οἰκτιρμῶν σουmiddot ἰσαρίθμους

γὰρ τῇ ψάμμῳ ὠδάς ἂν προσφέρωμέν σοι Βασιλεῦἅγιε οὐδὲν τελοῦμεν ἄξιον ὧν δέδωκας ἡμῖν τοῖς σοὶβοῶσιν

Κανένας ύμνος δεν επαρκείγια να υμνηθεί ο Σαρκωθείς

Βασιλέας Ἀλληλούια

Φωτοδόχον λαμπάδα τοῖς ἐν σκότει φανεῖσανὁρῶμεν τὴν ἁγίαν Παρθένονmiddot τὸ γὰρ ἄυλον

ἅπτουσα φῶς ὁδηγεῖ πρὸς γνῶσιν θεϊκὴν ἅπανταςαὐγῇ τὸν νοῦν φωτίζουσα κραυγῇ δὲ τιμωμένη ταῦτα

Η Θεοτόκος είναι η λαμ-πάδα που καθοδηγεί τους

πιστούς στη Θεογνωσία οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Χάριν δοῦναι θελήσας ὀφλημάτων ἀρχαίων ὁ πάν-των χρεωλύτης ἀνθρώπων ἐπεδήμησε διrsquoἑαυτοῦ

πρὸς τοὺς ἀποδήμους τῆς αὐτοῦ Χάριτοςmiddot καὶ σχίσαςτὸ χειρόγραφον ἀκούει παρὰ πάντων οὕτως

Ο Χριστός ήρθε στο κόσμογια να του δώσει χάρη Ἀλληλούια

Ψάλλοντές σου τὸν τόκον ἀνυμνοῦμέν σε πάντεςὡς ἔμψυχον ναόν Θεοτόκε Ἐν τῇ σῇ γὰρ οὶκή-

σας γαστρί ὁ συνέχων πάντα τῇ χειρὶ Κύριος ἡγία-σεν ἐδόξασεν ἐδίδαξε βοᾶν σοὶ πάντας

Η Θεοτόκος είναι έμψυχοςναός στον οποίο

δοξάζεται ο Χριστός οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Ωπανύμνητε Μῆτερ ἡ τεκοῦσα τὸν πάντων ἁγίωνἁγιώτατον Λόγονmiddot δεξαμένη γὰρ τὴν νῦν προ-

σφοράν ἀπὸ πάσης ῥῦσαι συμφορᾶς ἅπαντας καὶτῆς μελλούσης λύτρωσαι κολάσεως τοὺς σοὶ βοῶντας

Ύμνος και ικεσίαπρος την Παρθένο Ἀλληλούια

Σταγόνες

Πίστεως

26

Το να βελτιώνεσαισημαίνει να αλλά-ζεις Το να είσαιτέλειος σημαίνει νααλλάζεις συχνά

Winston Churchill (Πρωθυ-πουργός Μ Βρετανίας 1874-

1965)

Στις προσευχές μαςσυνήθως ζητάμε νrsquoαλλάξουν οι περι-στάσεις και ποτέ νrsquoαλλάξουμε εμείς οιίδιοι

Ανώνυμος

Ο καθένας ονει-ρεύεται να αλλάξειτον κόσμο αλλάκανένας δεν έχεισκοπό νrsquo αλλάξειτον εαυτό του Leo Tolstoy (Ρώσος συγγραφέ-

ας 1828-1910)

Η αρετή της νεό-τητας είναι εφόδιοτων γηρατειών

Μέγας Βασίλειος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

27

Ζ ούσε την τρέλα της νεότητός του μεμοτοσυκλέτα πολλών κυβικών καιαπό ταχύτητα μέγιστη 150 χιλιόμε-τρα ανά ώρα πού ήταν ρυθμισμένη μετάαπό μεταποίηση της μηχανής έφτασε νατρέχει με 230 χιλιόμετρα ανά ώραΕπιδιδόταν δε και σε αυτοσχέδιους συ-ναγωνισμούς με άλλους παρομοίους τουμε μεγάλα χρηματικά στοιχήματα 400 και500 χιλιάδες δραχμέςΌμως ένα απόγευμα στους ειδικούςδρόμους πού επέλεγαν να τρέξουν (αυτούςπου υποτίθεται είναι χωρίς μεγάλη κυκλο-φορία αυτοκινήτων) κατά την ώρα ενόςαυτοσχέδιου συναγωνισμού παρά τηνπροσπάθειά του να αποφύγει ένα αυτοκί-νητο έγινε σφοδρή σύγκρουση και πετά-χτηκε 10 μέτρα μακριά μέσα σε έναχαντάκι έξω από το δρόμοΗ μοτοσικλέτα βεβαίως διαλύθηκε και οίδιος υπέστη θανάσιμα τραύματα Τον πε-ρισυνέλεξαν και τον μετέφεραν στο νοσο-κομείο Μετά από την επιβεβαίωση τωνιατρών τον οδήγησαν κατευθείαν στο νε-κροτομείο όπου ένας νοσοκόμος ndash νεκρο-τόμος ανέλαβε να τον πλύνει και νατακτοποιήσει τα εγχυμένα σπλάχνα τουπροκειμένου να τον παραλάβει το γραφείοτελετών πού είχαν στείλει οι συγγενείςτουΕίχαν περάσει περίπου 8 ώρες από τοσυμβάν Εκείνη την στιγμή ανοίγει ταμάτια του σηκώνεται και κάθεται στομαρμάρινο τραπέζι του νεκροτομείου Ονοσοκόμος έντρομος βάζει τις φωνές καιαρχίζει να τρέχει προς την έξοδο πανικό-βλητοςΑμέσως καταφθάνουν οι ιατροί τον πα-ραλαμβάνουν και τον οδηγούν στο χει-ρουργείο όπου μετά από τις απαιτούμενεςπροσπάθειες laquoσυναρμολόγησηςraquo άρχισενα παρουσιάζει σημεία βελτίωσηςΠαρέμεινε αρκετό χρονικό διάστημαέως ότου θεραπεύτηκε πλήρως και εξήλθεαπό το νοσοκομείο υγιής Στη συνέχεια γιαάγνωστους λόγους εξεδήλωσε την επιθυ-μία να γίνει μοναχόςΟ ίδιος διηγείταιhellip όταν μετά την σύγ-κρουση τραυματίστηκα θανάσιμα (κατάτην δήλωση των ιατρών) ένοιωσα ότιβγήκα από το σώμα μου και αιωρούμενος

πέρασα κατά περίεργο τρόπο ανάμεσααπό μία κολόνα της ΔΕΗ χωρίς να συγ-κρουστώ μαζί τηςΣτη συνέχεια βρέθηκα σε ένα περιβάλ-λον με μισοσκόταδο και τελείως κενόΈνοιωθα πανάλαφρος σαν πούπουλο νααιωρούμαι σrsquo αυτό το κενό και πολύ πε-ρίεργος για το πού βρισκόμουν και τι μουείχε συμβείΕνώ περιπλανιόμουνα για αρκετόχρόνο άρχισα να διακρίνω μία φωτεινήγυναικεία μορφή να με πλησιάζει μέσα σrsquoένα ολόφωτο λευκό νέφος Όταν πλησίασεαρκετά διέκρινα ότι είχε μία υπερκόσμιαγλυκιά έκφρασηΑμέσως την συνέκρινα με τις αγιογρα-φίες πού είχα δει στους ιερούς ναούς ότανμε πήγαινε μικρό παιδί η μητέρα μου καισυμπέρανα ότι ήταν η μορφή της Ύπερα-γίας Θεοτόκου ldquohellipήρθα για τα δάκρυα τηςμάνας σουhellip εσύ θα ζήσεις θα ζήσεις καιθα Μας υπηρέτησηςhelliprdquo μού είπε με γλυκόκαι ειρηνικό ύφος και σιγά σιγά άρχισε ναχάνεταιΜετά από αυτό όλα σαν να έσβησανένοιωσα να διαλύομαι και μία δύναμη ναμε απορροφά με ορμή και να με κατευθύ-νει κάπουΑμέσως ένοιωσα σαν να ξύπνησα απόλήθαργο Βρέθηκα γυμνός με ένα πολυ-τραυματισμένο σώμα στο μαρμάρινο τρα-πέζι του νεκροτομείου ενώ ταυτόχροναάκουγα κάτι (σαν ουρλιαχτά) από έναν άν-θρωπο καθώς απομακρυνόταν τρέχονταςπρος την πόρταhellipΟ νέος αυτός μετά την πλήρη θεραπείατου ήλθε στο Άγιον Όρος σε κάποια Μονήόπου συνάντησε τον ηγούμενο και αφούτου διηγήθηκε το περιστατικό του ατυχή-ματός του εξεδήλωσε την επιθυμία να γίνειμοναχόςΠράγματι εκεί ο γέροντας μετά την απα-ραίτητη δοκιμασία τον έκειρε μοναχό καιτου έδωσε το πατερικό όνομα laquoΣωφρό-νιοςraquoΣήμερα είναι ένας ευλαβής μοναχός οοποίος δεν έπαυσε ποτέ να διηγείται τηνπαράξενη συνάμα και ψυχωφελή αυτήιστορία της ζωής του Στη συνέχεια αναχώ-ρησε για ένα ησυχαστήριο στην ιδιαίτερηπατρίδα του

Σταγόνες

Πίστεως

28

Η 25η Μαρτίου

Τέτοιαν ημέρα διάλεξενη σπλαχνική Μαρίανα ειπεί στον Κύριο του Παντόςπου τ άψυχα εμψυχώνει laquoΚοίτα στη γη τους Χριστια-νούς που μ άπειρη λατρείαεμέ γιορτάζουν σήμερα πόσησκλαβιά πλακώνειraquoΚαι πνεύμα θείο χύθηκε μεμιάςεις την Αγίαψυχή του ενδόξου Γερμανούπου ατρόμητος απλώνειτο ξακουστό το Λάβαρο κι απότην εκκλησίαπρώτος προβαίνει αγωνιστήςκαι πρώτος ξεσπαθώνειΦεύγουν απrsquo όλες τις μεριέςοι Τούρκοι τρομαγμένοι ενώ προφέρει ο Γερμανόςκι ηχολογούν οι άλλοιτον όρκο πrsquo όλην έσειε βαθιάτην οικουμένηΜέρα γλυκιά μέρα λαμπρήμέρα χαριτωμένη Κάθε φορά που η λάμψη σουστην εκκλησιά προβάλλει πάντα με δάφνη ελεύθερη θατην ιδείς σπαρμένηΓεώργιος Μαρτιννέλης

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ

ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ ΟΘΩΝΑ

Όταν ήρθε ως βασιλεύς στην Ελλάδα ό δε-καεπταετής ακόμη Όθων συνοδευόμενοςαπό τρεις Βαυαρούς αντιβασιλείς πού θα κυ-βερ νούσαν ως την ενηλικίωση του πολλοίΈλλη νες χαιρέτισαν με ενθουσιασμό τηνάφιξη του Μεταξύ αυτών και ό αγωνιστής τηςΕλληνικής Επαναστάσεως Ιωάννης Μακρυ-γιάννης Γρή γορα όμως διαψεύστηκαν οι ελ-πίδες του γνή σιου αυτού Έλληνα από τηντακτική πού ακολούθησε ή Αντιβασιλεία απέ-ναντι στους αγωνιστές Ό στρατός κύριο κέν-τρο της βαυαροκρατίας μεταβλήθηκε σετακτικός Στα τέλη του 1834 είχαν ενταχθεί σ᾽αυτόν 5000 περίπου Βαυαροί και ελάχιστοιΈλληνες ενώ απορρί φθηκαν με την πρόφασηότι ήταν υπεράριθμοι οι 10000 Έλληνες πούμέχρι τότε αποτε λούσαν τα στρατιωτικά σώ-ματα πού κατήγαγαν εκπλη κτικούς θριάμ-βους κατά των Τούρκων και των Αιγυπτίων

Οι αγωνιστές αυτοί στερούμενοι τακτικούεπαγγέλματος κατάντησαν ζητιάνοι ή και λη -στές Ό Μακρυγιάννης εκλεγμένος τότε δη-μο τικός σύμβουλος του Δήμου Αθηναίωναπευθύνει στον βασιλέα μια επιστολή πούφα νερώνει την ανιδιοτέλεια και το ψυχικότου με γαλείο Δεν διστάζει όχι μόνο να ασκή-σει αυστηρή κριτική στην Αντιβασιλεία αλλάκαι να παρακαλέσει να κοπεί ό μισθός τουόλος και να δοθεί σε δυστυχείς συναγωνι-στές του Λόγος με καταφανείς τις προεκτά-σεις στο παρόν

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

29

Βασιλεύ

Ως ένας και εγώ αγωνιστής εις τα περασμένα δεινά της πατρίδος μου έγνώρισα εις πολλά

μέρη ανδρείους στρατιωτικούς και τιμίους πολίτας όπου έθυσίαζον και την κατάστασίν τους

και την ιδίαν ζωήν τους με μεγάλην εύχαρίστησιν διά να ιδούν μίαν ήμέραν την πατρίδα τους

έλευθέραν Πολλοί από αυτούς έσκοτώθηκαν είς τόν πόλεμονrsquo άλλοι έμειναν αιχμάλωτοι και

άλλοι έπληγώθηκαν και τώρα μετά την έλευθέρωσιν της πατρίδος τούς βλέπω να περιπα-

τούν είς τούς δρόμους γυμνοί και ξυπόλυτοι βλέπω χήρας και ορφανά να ζητούν έλεος διά

να πα ρηγορήσουν την πείναν τους και με τα δάκρυα εις τα μάτια να περιφέρωνταί και να

προξενούν έντροπήν εις την άχάριστον πατρίδα διά την οποίαν έχασαν τούς άνδρας των

έχασαν τούς γονείς των Εκείνοι όπού τούς γνωρίζουν και ημπορούν να πληροφορήσουν την

Κυβέρνησιν κρύπτουν την άλήθειαν και φροντίζουν μόνον να δώσουν τας ανταμοιβάς είς

τούς δούλους και κόλακας των είς ανθρώπους αναξίους εις τούς οποίους ή πατρίς δέν γνω-

ρίζει κανένα χρέος Είς μέν τούς καλούς και δυστυχείς αγωνιστάς λέγουν ότι ή πατρίς είναι

πτωχή είς δέ τούς κόλακας των την αποδεικνύουν πλουσίαν Έάν είναι πτωχή καθώς και

είναι βέβαια έπρεπε να είναι πτωχή είς όλους και όχι μόνον διά εκείνους όπού έδοκίμασαν

τόσους αγώνας και ήλθαν είς έλεεινήν κατάστασίν διά την έλευθερίαν της Ή τοιαύτη αδικία

κάμνει σήμερον πολλούς Έλληνας να αγανακτούν εναντίον της πατρίδος και να βλέπουν ό

ένας τόν άλλον ως έχθρόν χειρότερον από τόν Τούρκον

Εγώ όμως Υψηλή Αντιβασιλεία δέν είμαι άδικος αλλά ως ευαίσθητος είς την δυστυχίαν

τόσων αγωνιστών παρακινούμαι να φανερώσω την άδικίαν πρός την κυβέρνησιν μου την

οποίαν μετά Θεόν σέβομαι και τιμώ και αγαπώ καθώς χρεωστεί να κάμνη κάθε άνθρωπος

άφωσιωμένος είς την πατρίδα του lsquoΆν ή πατρίς μας είναι πτωχή διατί ημείς μερικοί Έλληνες

να παίρνωμεν από χίλιες δραχμές και κάτω τόν μήνα οι δέ συνάδελφοι μας να ψωμοζητούν

και να περιπατούν γυμνοί και ξυπόλυτοι Διά την τιμήν και ύπόληψιν και της πατρίδος και

τού Βασιλέως μου κρίνω δίκαιον να κόψωμεν ένα μέρος από τόν μισθόν μας διά να δοθή

και είς αυτούς τούς δυστυχείς Εγώ όταν έπληγώθην είς τούς Μύλους τού Ναυπλίου έλαβα

δώρον από την πατρίδα μου το όποιον είναι περίπου εκατόν πενήντα δραχμάς τόν μήναrdquo

τώρα λαμβάνω πολύ περισσότερον μηνιαίον μισθόν δηλαδή σχε δόν τριακόσιας έβδομήκοντα

δραχμάς Όθεν εγώ πρώτος παρακαλώ την Άντιβασιλείαν να διάταξη να κοπή αυτός ό μι-

σθός μου όλος έως ότου ή Κυβέρνησις να λάβη καιρόν να εύθετήση τα πράγματα και να τα

θεραπεύση κατά το καλύτερον και να με δοθούν πάλιν κατά μήνα αί lsquoκατόν πενήντα δραχμαί

έκείναι καθώς έξ αρχής μrsquo έκρινεν άξιον ή πατρίς μουrdquo ό δέ μισθός μου άς δοθή είς άλλους

δυστυχείς συναγωνιστάς μου των οποίων ή γύμνωσις και απελπισία μά την πατρίδα μου

και μά τόν Βασιλέα μου δέν μrsquo αφήνει να κοιμηθώ ήσύχως όλην την νύχτα Άν δέν είχα τόσην

φαμιλίαν άν δέν ήμουν ασθενής τόν περισσότερον καιρόν και άν δέν είχα ικανά χρέη δέν

ήθελα να δώσω και αυτό το ολίγον βάρος είς την πατρίδα μου

Δεν είναι αμφι βολία ότι όλοι οι Έλληνες έχουν καλά αισθήματα και μεγάλην αγάπην

είς τόν Βασιλέα μας επιθυμώ όμως να μή ύπάρχη κανένας όπού να νομίζη ότι έχει

δίκαια παράπονα είς την αθωό τητα του και είς την καλωσύνην του επιθυμώ να είναι

όλοι ευχαριστημένοι από την πατρίδα και να μή είναι είς άλλους πτωχή ή πατρίς και

είς άλλους πλουσίαrsquo αλλά να άνταμείψη όλους εκείνους όπού έπαθαν διά την έλευ-

θερίαν της Παρακαλώ με το ανήκον σέβας την Άντιβασι λείαν αφού διάταξη από

το παρόν την παύσιν τού μισθού μου να διάταξη να με δίδεται το παλαιόν της

πατρίδος σιτηρέσιονΈν Αθήναις τή 15 Δεκεμβρίου 1834

Ιωάννης Μακρυγιάννης

Επιστολή προς Βασιλέα (1834)(Εκ της εφημερίδος laquoΕθνικήraquo άρ 22 23121834)

Σταγόνες

Πίστεως

30

ldquoΟάνθρωπος ζητάει στον ουρανό τη χαράκαι την ευτυχία Ζητάει το αιώνιο μα-κριά απ΄ όλους κι απ΄ όλα ζητάει να

βρει τη χαρά στον Θεό Ο Θεός είναι μυστήριοΕίναι σιωπή είναι άπειρος είναι το παν Τηντάση της ψυχής για τον ουρανό την έχει όλος οκόσμος όλοι ζητάνε κάτι το ουράνιο Σ΄Αυτόνστρέφονται όλα τα όντα έστω και ασυνειδήτως

Σ΄ Αυτόν να στρέφετε διαρκώς το νου σαςΑγαπήστε την προσευχή την κουβέντα με τονΚύριο Το παν είναι η αγάπη ο έρωτας με τονΚύριο τον Νυμφίο Χριστό Γίνετε άξιοι της αγά-πης του Χριστού Για να μη ζείτε στο σκοτάδιγυρίστε το διακόπτη της προσευχής ώστε ναέλθει το Θείο φως στην ψυχή σας Στο βάθος τουείναι σας θα φανεί ο Χριστός Εκεί στο βάθοςείναι η Βασιλεία του Θεού ldquoΗ Βασιλεία τουΘεού εντός υμών εστίνrdquo

Η προσευχή γίνεται μόνο με το Άγιον ΠνεύμαΑυτό διδάσκει την ψυχή πώς να προσεύχεταιldquoΤο γάρ τι προσευξόμεθα καθ΄ό δεί ούκ οίδα-μεν αλλ΄αυτό το Πνεύμα υπερεντυγχάνει υπέρημών στεναγμοίς αλαλήτοιςrdquo Εμείς δεν χρειάζε-ται να κάνουμε καμιά προσπάθεια Ν΄απευθυνό-μαστε στον Θεό με ύφος ταπεινού δούλου μεφωνή παρακλητική και ικετευτική Τότε η προ-σευχή μας είναι ευάρεστη στο Θεό Να στεκόμα-στε με ευλάβεια ενώπιον του Εσταυρωμένου καινα λέμε ldquoΚύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν μεrdquoΑυτό τα λέει όλα Όταν κινηθεί για προσευχή ονους του ανθρώπου στο δευτερόλεπτο τουδευτερολέπτου έρχεται η Θεία χάρις Τότε ο άν-θρωπος γίνεται χαριτωμένος και βλέπει με άλλαμάτια τα πάντα Το παν είναι ν΄αγαπήσουμε τονΧριστό την προσευχή τη μελέτη Παίρνουμεένα εκατομμύριο και το κόβουμε κομματάκιαΤου ανθρώπου η προσπάθεια είναι το ένα εκα-τομμυριοστό

Πριν από την προσευχή η ψυχή πρέπει να προ-ετοιμάζεται με προσευχή Προσευχή για τηνπροσευχή Ακούστε τι εύχεται ο ιερέας μυστικάτην ώρα που διαβάζεται ο Απόστολος κατά τηνΘεία Λειτουργία

ldquoΈλαμψον εν ταις καρδίαις ημών φιλάνθρωπεΔέσποτα το της Σης Θεογνωσίας ακήρατον φωςκαι τους της διανοίας ημών διάνοιξον οφθαλ-μούς εις την των ευαγγελικών Σου κηρυγμάτωνκατανόησιν Ένθες ημίν τον των μακαρίων Σουεντολών φόβον ίνα τάς σαρκικάς επιθυμίαςπάσας καταπατήσαντες πνευματικήν πολιτείαν

μετέλθωμεν πάντα τα προς ευαρέστησιν τηνσην και φρονούντες και πράττοντες Συ γαρ οφωτισμός των ψυχών και των σωμάτων ημώνΧριστέ ο Θεός και Σοί την δόξαν αναπέμπομενσυν τω ανάρχω Σου Πατρί και τω παναγίω καιαγαθώ και ζωοποιώ Σου Πνεύματι νυν και αείκαι εις τους αιώνας των αιώνωνrdquo

Στην προσευχή μπαίνουμε χωρίς να τοκαταλάβουμε Χρειάζεται να βρεθούμε και σεκατάλληλο κλίμα Η αναστροφή με τον Χριστό ησυζήτηση η μελέτη η ψαλτική το καντηλάκιτο θυμίαμα γίνονται το κατάλληλο κλίμα ώστεόλα να γίνουν απλά ldquoεν απλότητι καρδίαςrdquo Δια-βάζοντας τις ψαλμωδίες τις ακολουθίες μεέρωτα χωρίς να το καταλάβουμε γινόμαστεάγιοι Ευφραινόμαστε με τα Θεία λόγια Αυτή ηευφροσύνη αυτή η χαρά είναι η δική μας προ-σπάθεια για να μπούμε εύκολα στην ατμό-σφαιρα της προσευχής η προθέρμανση όπωςλέμε Μπορούμε και να φέρνουμε στο νου μαςωραίες εικόνες από τοπία που είδαμε Αυτή ηπροσπάθεια είναι απαλή αναίμακτη Αλλά μηνξεχνάμε αυτό που είπε ο Κύριος ldquoΧωρίς εμού ούδύνασθε ποιείν ουδένrdquo

Ο ίδιος ο Κύριος θα μας διδάξει την προσευχήΔεν θα τη μάθουμε μόνοι μας ούτε άλλος κανείςθα μας τη μάθει Μη λέμε ldquoέκανα τόσες μετά-νοιες εξασφάλισα τώρα την χάριrdquo αλλά ναζητούμε να λάμψει εντός μας το ακήρατον φωςτης θείας γνώσεως και να ανοίξει τα πνευματικάμας μάτια για να κατανοήσουμε τα θεία Τουλόγια

Με τον τρόπο αυτό χωρίς να το καταλάβουμεαγαπάμε τον Θεό χωρίς σφιξίματα προσπάθειακι αγώνα Αυτά που είναι δύσκολα στους ανθρώ-πους για τον Θεό είναι πολύ εύκολα Τον Θεόθα Τον αγαπήσουμε ξαφνικά όταν η χάρις θαμας επισκιάσει

Αν αγαπήσουμε πολύ τον Χριστό η ευχή θα λέ-γεται μόνη της Ο Χριστός θα είναι συνεχώς στομυαλό μας και στην καρδιά μας

Οσίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

31

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ ΑΙΕΡΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΩΝ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

Π Α Σ Χ Α 20 Α Π Ρ Ι Λ Ι Ο Υ 2 0 1 4

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ 700rsquo πμ Ὄρθρος- Θεία Λειτουργία730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία430rsquo μμ Ἱερὸν Εὐχέλαιον730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου

ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου700rsquo μμ Ἀκολουθία τῶν Ἁγίων Παθῶν

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 830rsquo πμ Ἀκολουθία Μεγάλων Ὡρῶνamp Ἑσπερινοῦ Ἀποκαθηλώσεως

730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Ἐπιταφίου

ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου1100rsquo μμ Τελετὴ Ἀναστάσεως Ὄρθρος

amp Ἀναστάσιμη Θεία Λειτουργία

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ 1000rsquo πμ Ἑσπερινός τῆς Ἀγάπηςστὸν Μητροπολιτικὸ Ναό

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ

Εμπροσθόφυλλο Ο Ευαγγελισμός (1600) έργο Δομίνικου Θεοτοκόπουλου (1541-1614)

Σταγόνες

Πίστεως

18

laquoΠώς αγριεύουν έτσι οι άνθρωποι Πώςμεμιάς αφήνονται έρμαια στις ροπέςκαι στις τάσεις της φθαρτής ανθρώ-

πινης τους φύσης Πώς κατάντησε απόψεαυτή η ήσυχη επαρχιακή πόλη Θαρρείς καιδεν την κατοικούν άνθρωποι αλλά ανθρωπό-μορφα τέρατα που άλλος με κεφάλι γαϊδά-ρου άλλος λιονταριού άλλος πιθήκουτρέχουν να προλάβουν να γλεντήσουν να με-θύσουν να αμαρτήσουν όσο γίνεται περισσό-τερο

Γιατί απόψε είναι Τσικνοπέμπτη και γέμισεη πόλη μασκαράδες Απόψε κάθε λογικός άν-θρωπος δεν ξεμυτίζει από το σπίτι τουraquo Αυτάσκεφτόταν ο παπα-Θανάσης καθώς έμπαινεστο σπίτι του γυρνώντας από το ναό

- Α παπαδιά μου το κακό παράγινε ΟΘεός να μας συγχωρέσει είπε στη γυναίκατου μόλις μπήκε μέσα Εκείνη τον κοίταξε μεκατανόηση

- Ο Θεός να μας φυλάει είπε και άρχισε ναετοιμάζει το βραδινό φαγητό

Στο σπίτι του παπα-Θανάση περασμέναπια τα μεσάνυχτα επικρατεί ησυχία Τα παι-διά και η παπαδιά είχαν ήδη κοιμηθεί κι οπαπα-Θανάσης ετοιμαζότανε και κείνος ναπάει για ύπνο όταν ακούστηκε το κουδούνιτης πόρτας Τινάχτηκε μέσα στον ύπνο της ηπαπαδιά και βρέθηκε δίπλα στον παπα-Θα-νάση

- Μην ανοίγεις τέτοια νύχτα πάτερ μουτον παρακάλεσε φοβισμένη

- Γιατί φοβάσαι την καθησύχασε εκείνοςΕίναι η πρώτη φορά που μας κτυπούν τέτοιαώρα την πόρτα Αφού το ξέρεις το σπίτι τουΙερέα διανυκτερεύει κάθε βράδυ

- Ναι μα απόψεhellipΤης χαμογέλασε ο παπα-Θανάσης και

άνοιξε την πόρτα- Πάτερ μου με συγχωρείτε που ήρθα τέ-

τοια ώρα όμως η μάνα μου πεθαίνει και ζητάνα εξομολογηθεί και να κοινωνήσει

Ο άνθρωπος που στεκόταν μπροστά τουπαρόλο που ήταν άντρας έτρεμε ολόκληροςκι άφηνε τα δάκρυά του δίχως ντροπή να τρέ-χουν

- Πήγαινε εσύ κοντά της παιδί μου και γωπάω ως την εκκλησία να πάρω τη Θεία Κοινω-νία και έρχομαι αμέσως

Έφυγε ο άντρας αφήνοντας στον παπα-Θα-νάση τη διεύθυνσή του

- Που θα πας πάτερ μου μόνος σου τέτοιαώρα μια τέτοια νύχτα Δε φοβάσαι Γιατί δεντον κρατούσες να πάτε συντροφιάraquo

Η παπαδιά μιλούσε και κείνος την κοίταζεαυστηρά

- Μόνος είπες παπαδιά μόνος Κι ο Κύριοςπου θα κουβαλάω στα χέρια μου Α παπαδιάμου κάτι σrsquo έχει πιάσει απόψε και δε μιλάςγνωστικά

Ντύθηκε ο παπα-Θανάσης και βγήκε στοδρόμο Ξέχασε πως ήταν νύχτα Τσικνοπέμ-πτης Δεν τον απασχολούσαν καθόλου οι μα-σκαράδες που έβλεπε γύρω του Ένα μόνο τον

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

19

απασχολούσε να προλάβει να δώσει το laquoφάρ-μακο της αθανασίαςraquo στην ετοιμοθάνατη

Πήρε με δέος στα χέρια του το Σώμα και τοΑίμα του Χριστού και ξαναβγήκε στο δρόμο Δενκοιτούσε ούτε δεξιά ούτε αριστερά Μόνοέτρεχε να προλάβει Σε μια στροφή του δρόμουακούσε γέλια και φωνές Κάποιος φώναξε κοροϊ-δευτικά laquoΤην ευχή σου Δέσποταraquo μα δεν γύ-ρισε να κοιτάξει Και τότε δεν κατάλαβε πωςβρέθηκε κυκλωμένος από μια παρέα μασκαρά-δων που προσπαθούσαν να τον σταματήσουν

- Συνάδελφε πού πάμεΈνας νεαρός μασκαρεμένος σε παπά με

χνώτο που μύριζε ποτό στεκόταν μπροστά τουκρατώντας στο χέρι ένα σταυρό Τα lsquoχασε οπαπα-Θανάσης και πριν προλάβει να πει τίποταδέχτηκε την επίθεση όλου του τσούρμου Άλλοςτον τραβούσε από τα ράσα κι άλλος του έβγαζετο καλυμμαύχι

Ο παπα-Θανάσης έσφιξε στο στήθος του τrsquoάχραντα Μυστήρια και προσπάθησε να τους μι-λήσει μα κανένας δεν άκουγε Κάποιος τότε τουτράβηξε τη γενειάδα και -σαν να τον κτύπησεηλεκτρικό ρεύμα- άρχισε να φωνάζει

- Είναι αληθινός ρε είναι αληθινόςΗ παρέα κοκκάλωσε στη θέση της κι ο παπα-

Θανάσης με το πρόσωπο μουσκεμένο από τονιδρώτα της αγωνίας και τα δάκρυά του τους κοί-ταξε χωρίς να μιλά

- Συγγνώμη πάτερ είπε εκείνος που του τρά-βηξε τη γενειάδα Νομίζαμε πως ήσασταν ψεύ-τικος σαν κι αυτόν καιhellip

- Σας είδαμε και τέτοια ώρα έξω και ήμαστανσίγουροι πως ήσασταν μασκαρεμένος Συγχωρέ-στε μας είπε ένας άλλος

- Πάω να κοινωνήσω μια ετοιμοθάνατη παι-διά μου Ο θάνατος δεν έχει ώρες κατάλ ληλεςκαι ακατάλληλες κι εγώ τρέχω να τον προλάβωΚαι συ παιδί μου βγάλε τα ράσα τα τιμημέναΜην αμαρτάνεις άλλο ρεζιλεύοντάς τα Είναιπολύ ιερό το ράσο για να μασκαρεύεσαι μrsquoαυτό Τραβάτε στα σπίτια σας παιδιά μου κι οΘεός να σας συγχωρέσει

Άνοιξε το βήμα του ο παπα-Θανάσης για νακερδίσει το χαμένο χρόνο Ήταν πικραμένος ωςτα κατάβαθά του Τόσο πολύ λοιπόν χάλασανοι άνθρωποι ώστε μασκαρεύονται και ιερείς

- Πάτερ ΠάτερΗ φωνή που έφτασε στα αυτιά του ήταν γε-

μάτη αγωνία Σταμάτησε και περίμενε Ένας νε-αρός κατακόκκινος από την τρεχάλα και τηνντροπή έφτασε κοντά του λαχανιασμένος

- Πάτερ Είμαι κείνος που ντύθηκε παπάς Τοέκανα εντελώς απερίσκεπτα πάτερ καιhellip καιθέλω να lsquoρθω μαζί σας στο σπίτι της έτοιμοθά-νατης Δενhellip δεν θέλω να σας πάρουν κι άλλοιγια ψεύτικοhellip

Ο παπα-Θανάσης του έκανε νόημα να τονακολουθήσει Στα χέρια του ο νεαρός κρατούσετο σταυρό που είχε μαζί του Μπήκαν στο σπίτιτης ετοιμοθάνατης σιωπηλοί

- Χαίρομαι πάτερ που βρήκατε και παπαδάκικαι δεν ήρθατε μόνος είπε ο άντρας που τονείχε καλέσει

Ο νεαρός ξανακοκκίνησε και κοίταξε με αγω-νία τον παπα-Θανάση

Ναι ο Θεός μου τον έστειλε είπε εκείνος καιτα λόγια του καρφώθηκαν στην καρδιά του νεα-ρού

- Πάτερ δεν θα σας εγκαταλείψω ποτέ έλεγεο νεαρός λίγη ώρα αργότερα όταν ο παπα-Θα-νάσης κλείδωνε το ναό αφήνοντας ξανά μέσατο Σώμα και το Αίμα του Χριστού θα γίνω ο βοη-θός σας το παπαδάκι σας Ίσως έτσι με συγχω-ρήσει ο Θεός για την ιεροσυλία που έκανα

-Άμποτε παιδί μου να το φορέσεις το ράσοκι αληθινά είπε ο παπα-Θανάσης και τον ευλό-γησε με τα δυό του χέρια εκείνα που πριν απόλίγο κρατούσαν τον Ίδιο τον Κύριο Και παράξενοο παπα-Θανάσης είχε τη σιγουριά πως αυτό θαγινόταν κάποια μέρα Και ακόμα πιο παράξενοτην ίδια σιγουριά ένιωσε μέσα του κι ο νεαρός

Όσο πιό άρρωστος και πιοαμαρτωλός είσαι τόσο πιο

κατάλληλος είσαι για να σε πάρει σταχέρια του ο Χριστός

Όταν στο χέρι σου κρατάς σφυρίγύρω σου βλέπεις καρφιά

Όταν στα χέρια σου κρατάς ανθοδο-χείο γύρω σου βλέπεις λουλούδια

(Άγιος Νικόλαος Καβάσιλας)

Σταγόνες

Πίστεως

20

Ηταν δυο αδέλφιαmiddot τα οποία αφού μοιράστη-καν αναμεταξύ τους την πατρική περιουσίαο ένας έμεινε στο σπίτι ενώ ο άλλος έφυγεσε μακρινή χώρα Εκεί αφού κατέφαγε όλα όσατου δόθηκαν δυστύχησε και υπέφερε μη υπομέ-νοντας τη ντροπή από τη φτώχεια (Λουκά 15 11κε) Αυτή την παραβολή θέλησα να σας την πωγια να μάθετε ότι υπάρχει άφεση αμαρτημάτωνκαι μετά το Βάπτισμα εάν είμαστε προσεκτικοίΚαι το λέγω αυτό όχι για να σάς κάνω αδιάφο-ρους αλλά για να σας απομακρύνω από την από-γνωση Γιατί η απόγνωση μας προξενεί χειρότερακακά και από τη ραθυμίαΑυτός λοιπόν ο υιός αποτελεί την εικόνα εκεί-νων που αμάρτησαν μετά το Βάπτισμα Και ότιφανερώνει εκείνους που αμάρτησαν μετά το Βά-πτισμα αποδεικνύεται από το ότι ονομάζεται υιόςΓιατί κανένας δεν μπορεί να ονομασθεί υιόςχωρίς το Βάπτισμα Επίσης διέμενε στην πατρικήοικία και μοιράστηκε όλα τα πατρικά αγαθά ενώπριν από το Βάπτισμα δεν μπορεί κανείς να λάβειτην πατρική περιουσία ούτε να δεχθεί κληρονο-μία Ώστε με όλα αυτά μας υπαινίσσεται το σύ-νολο των πιστώνΕπί σης ήταν αδελφός εκείνου που είχε προκόψειΑδελφός όμως δεν θα μπορούσε να γίνει χωρίςτην πνευματική αναγέννηση Αυτός λοιπόν αφούέπεσε στη χειρότερη μορφή κακίας τι λέγει laquoΘαεπιστρέψω στον πατέρα μουraquo (Λουκά 1518) Γιαυτό ο πατέρας του τον άφησε και δεν τον εμπό-δισε να φύγει στην ξένη χώρα για να μάθει καλάμε την πείρα πόση ευεργεσία απολάμβανε ότανβρισκόταν στο σπίτι Γιατί πολλές φορές ο

Θεός όταν δεν πείθει με το λόγο του αφή-νει να διδαχθούμε από την πείρα των πραγ-μάτων πράγμα βέβαια που έλεγε και στουςΙουδαίουςΑ φού λοιπόν ο άσωτος έφυγε στην ξένη χώρα καιαπό τα ίδια τα πράγματα έμαθε πόσο μεγάλοκακό είναι να χάσει κανείς το πατρικό του σπίτιεπέστρεψε και ο πατέρας του τότε δεν του κρά-τησε κακία αλλά τον δέχτηκε με ανοιχτή αγκαλιάΓιατί άραγε Επειδή ήταν πατέρας και όχι δικα-στής Και στήθηκαν τότε χοροί και συμπόσια καιπανηγύρια και όλο το σπίτι ήταν φαιδρό και χα-ρούμενο Τι μου λες τώρα άνθρωπέ μου Αυτέςείναι οι αμοιβές της κακίας Όχι της κακίας άν-θρωπε αλλά της επιστροφής Όχι της πονηρίαςαλλά της μεταβολής προς το καλύτεροΚαι ακούστε και το σπουδαιότερο Αγανάκτησε γιrsquoαυτά ο μεγαλύτερος υιός Ο πατέρας όμως τονέπεισε κι αυτόν μιλώντας του με πραότητα και λέ-γοντας laquoσυ πάντοτε ζούσες μαζί μου ενώ αυτόςήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρός και ξανα-βρήκε τη ζωή τουraquo (Λουκά 1531-32) Όταν πρέπεινα διασώσει τον χαμένο λέγει laquoΔεν είναι ώρατώρα για δικαστήρια ούτε για λεπτομερή εξέ-ταση αλλά είναι ώρα μόνο φιλανθρωπίας καισυγγνώμηςraquo Κανένας ιατρός που έχει αμελήσει ο

ίδιος να δώσει φάρμακο στον ασθενή δεν ζητείευθύνες απ αυτόν για την αταξία του και ούτε τοντιμωρεί Και αν ακόμα χρειαζόταν να τιμωρηθεί οάσωτος τιμωρήθηκε αρκετά ζώντας στην ξένηχώραΤόσο λοιπόν χρόνο στερήθηκε τη συντροφιάμας και έζησε παλεύοντας με την πείνα την ατί-μωση και τα χειρότερα κακά Γιrsquo αυτό λέγει ο πα-τέρας laquoήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρόςκαι ξαναβρήκε τη ζωή τουraquo Μη βλέπεις λέγει ταπαρόντα αλλά σκέψου το μέγεθος της προηγού-μενης συμφοράς Αδελφό βλέπεις όχι ξένο Στονπατέρα του επέστρεψε που ξεχνάει τα περασμέναη καλύτερα που θυμάται εκείνα μόνο τα οποίαμπορούν να τον οδηγήσουν σε συμπάθεια καιέλεος σε στοργή και ευσπλαχνία τέτοια που ται-ριάζει στους γονείς Γι αυτό δεν είπε εκείνα πουέπραξε ο άσωτος αλλά εκείνα που έπαθε Δεν λυ-πήθηκε ότι κατέφαγε την περιουσία του αλλrsquo ότιπεριέπεσε σrsquo αμέτρητα κακά[] Ασκώντας την αρετή να φοβόμαστε μήπωςπέσουμε στηριζόμενοι στο θάρρος μας Και όταναμαρτάνουμε να μετανοούμε Και εκείνο που είπααρχίζοντας την ομιλία αυτό λέγω και τώρα Είναιπροδοσία της σωτηρίας μας αυτά τα δύο δηλαδήκαι το να έχουμε θάρρος όταν είμαστε ενάρετοικαι το να απελπιζόμαστε όταν είμαστε πεσμένοιστην κακίαΓιrsquo αυτό ο Παύλος για νrsquo ασφαλίσει εκείνουςπου ασκούν την αρετή έλεγε laquoΕκείνος που νομί-ζει ότι στέκεται ας προσέχει μήπως πέσειraquo (ΑrsquoΚορ 10 12) Και πάλι laquoΦοβάμαι μήπως ενώ κή-ρυξα σε άλλους εγώ ο ίδιος βρεθώ ανάξιοςraquo (ΒrsquoΚορ 11 3) Ανορθώνοντας πάλι τους πεσμένουςκαι διεγείροντάς τους σε μεγαλύτερη προθυμίαδιακήρυττε έντονα στους Κορινθίους γράφονταςτα εξής laquoΜήπως πενθήσω πολλούς που αμάρτη-σαν προηγουμένως και δεν μετανόησανraquo (Βrsquo Κορ12 21) Για να δείξει ότι είναι άξιοι θρήνων όχιτόσο εκείνοι που αμαρτάνουν όσο εκείνοι πουδεν μετανοούν για τα αμαρτήματά τους Και οπροφήτης πάλι λέγει laquoΜήπως εκείνος που πέφτειδεν σηκώνεται η εκείνος που παίρνει στραβόδρόμο δεν επιστρέφειraquo (Ιερ 8 4) Γι αυτό και οΔαυίδ παρακαλεί αυτούς ακριβώς λέγοντας laquoΣή-μερα εάν ακούσετε τη φωνή Αυτού μη σκληρύ-νετε τις καρδιές σας όπως τότε που Τονπαραπίκραναν οι πατέρες σαςraquo (Ψαλμ 94 8)Όσο λοιπόν θα υπάρχει το σήμερα ας μηαπελπιζόμαστε αλλrsquo έχοντας ελπίδα προς τονΚύριο και έχοντας κατά νουν το πέλαγος της φι-λανθρωπίας Του αφού αποτινάξουμε κάθε τι τοπονηρό από τη σκέψη μας ας ασκούμε με πολλήπροθυμία και ελπίδα την αρετή και ας επιδεί-ξουμε μετάνοια με όλη τη δύναμή μαςΆγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

21

Κ άποιος νέος κάποτε ζώντας ακό-λαστη ζωή θέλησε κάποια Κυ-ριακή να πάει στην εκκλησία απόπεριέργεια Στο κήρυγμά του ο λειτουργόςιερέας μίλησε για τη μετάνοια Ο νέος συγ-κλονίστηκε τόσο πολύ τόσο βαθειά ώστεαποφάσισε να αλλάξει ζωή Μετά το πέραςτης Θείας Λειτουργίας ζήτησε να εξομολο-γηθεί Εξομολογήθηκε και την επομένηαποσύρθηκε στην ερημική του εξοχική κα-τοικία και έκλαιγε νύχτα μέρα για τις αμαρ-τίες του Κατά παράδοξο όμως τρόπο δενμπορούσε να παρηγορηθείΜια νύχτα σαν σε όραμα βλέπει τον Κύριοτριγυρισμένο από ουράνιο φως και με κα-λοσύνη τον ρωτάει με την γλυκύτατηεκείνη φωνή Του- Τι έχεις παιδί μου και κλαις με τόσο πόνο- Κλαίω Κύριε γιατί έπεσα Έπεσα είπε μεαπόγνωση ο αμαρτωλός νέος- Ε τότε σήκω- Δεν μπορώ μόνος ΚύριεhellipΤότε άπλωσε το θεϊκό Του χέρι ο Βασιλεύςτης αγάπης ο φιλάνθρωπος Κύριος και τονβοήθησε να σηκωθεί Εκείνος όμως δενσταμάτησε να κλαίειhellipΚαι τον ρωτάει ο Κύ-ριος- Τώρα γιατί κλαίς- Πονώ Χριστέ μου γιατί σε λύπησα Ξό-δεψα τον πλούτον των χαρισμάτων σου καιτα νιάτα μου στις ασωτείεςΈβαλε τότε με στοργή το χέρι Του ο φιλάν-θρωπος Δεσπότης στο κεφάλι του πονεμέ-νου αμαρτωλού και του είπε με πολλήιλαρότητα- Αφού για μένα κλαις τόσο πολύ και lsquoγω ξέ-χασα όλες σου τις αμαρτίεςΟ νέος σήκωσε τα μάτια του για να ευχαρι-στήσει τον Σωτήρα του Χριστόν μα Εκείνοςείχε εξαφανιστείΛυτρωμένος πλέον από το βάρος της αμαρ-τίας και αναγεννημένος επέστρεψε στοσπίτι του Από τότε έγινε το πιο λαμπρό πα-ράδειγμα ενός πιστού χριστιανού μέσα καιέξω απrsquo το σπίτι του με λόγια και με έργα

Τα δάκρυατων μετανοούντων

είναι ο αίνοςτων αγγέλωνΖαν ντε λα Φοντέν

(Γάλλος ποιητής 1621-1695)

Η ικανότητανα συγχωρέσει

είναι η ιδιότητα

του δυνατού

Οι αδύναμοι ποτέ

δεν συγχωρούνε

Γκάντι

(Ινδός πολιτικός 1869-1948)

Σταγόνες

Πίστεως

22

ΗΘεία Λειτουργία των Προηγιασμένων (ή όπως την ονομάζουμε ηΛειτουργία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής) τελείται σήμερα στουςναούς μας το πρωί των καθημερινών της Τεσσαρακοστής ημερών

δηλαδή εργασίμων και γι᾿ αυτό λίγοι είναι εκείνοι που δεν δεσμεύονταικατά τις ώρες αυτές από τα επαγγέλματα η την υπηρεσία τους Τα τελευ-ταία χρόνια γίνεται μια πολύ επαινετή προσπάθεια αξιοποιήσεώς της Σεπολλούς ναούς τελείται κάθε Τετάρτη απόγευμα σε ώρες που πολλοί ανόχι όλοι οι πιστοί έχουν τη δυνατότητα να παρευρεθούν στην τέλεσή της

Το όνομά της η Λειτουργία αυτή το πήρε από την ίδια τη φύση τηςΕίναι στην κυριολεξία Λειτουργία laquoπροηγιασμένων δώρωνraquo Δεν είναι δη-λαδή λειτουργία όπως οι άλλες γνωστές λειτουργίες του Μεγάλου Βασι-λείου και του ιερού Χρυσοστόμου στις οποίες έχουμε προσφορά καικαθαγιασμό Τιμίων Δώρων Τα Δώρα είναι καθαγιασμένα προηγιασμένααπό άλλη Λειτουργία που τελέσθηκε σε άλλη ημέρα Τα προηγιασμέναδώρα προτίθενται κατά την λειτουργία των Προηγιασμένων για να κοι-νωνήσουν απ᾿ αυτά και να αγιασθούν οι πιστοί Με άλλα λόγια η λει-τουργία των προηγιασμένων είναι μετάληψη κοινωνία

Η Θεία Λειτουργία κατά την περίοδο της Μ Τεσσαρακοστής τελούντανμόνον κατά τα Σάββατα και τις Κυριακές Παλαιό έθιμο επικυρωμένο απόεκκλησιαστικούς κανόνες απαγόρευε την τέλεση της θείας λειτουργίαςκατά τις ημέρες της εβδομάδος γιατί αυτές ήσαν ημέρες νηστείας και πέν-θους Η τέλεση της Θείας Λειτουργίας ήταν κάτι το ασυμβίβαστο προςτον χαρακτήρα των ημερών αυτών Η Λειτουργία είναι πασχάλιο μυστή-ριο που έχει έντονο τον πανηγυρικό τον χαρμόσυνο τον επινίκιο χαρα-κτήρα Αυτό όμως γεννούσε ένα πρόβλημα Οι χριστιανοί έπρεπε νακοινωνήσουν δυο φορές τουλάχιστον ακόμη κατά την εβδομάδα το λιγό-τερο δηλαδή κατά τις ενδιάμεσες ημέρες την Τετάρτη και την Παρασκευήπου μνημονεύει και ο Μέγας Βασίλειος Η λύση ήδη υπήρχε Οι πιστοί θακοινωνούσαν από Προηγιασμένα Άγια Οι ημέρες αυτές ήσαν ημέρες νη-στείας Νηστεία την εποχή εκείνη σήμαινε πλήρη αποχή τροφής μέχρι τηνδύση του ηλίου Η κοινωνία λοιπόν θα έπρεπε να κατακλείσει την νη-στεία να γίνει δηλαδή μετά την ακολουθία του εσπερινού

Στο σημείο αυτό συνδέεται η ιστορία με την σημερινή πράξη Η Λει-τουργία των Προηγιασμένων είναι σήμερα ακολουθία εσπερινού στηνοποία προστίθεται η παράθεση των δώρων οι προπαρασκευαστικές ευχέςἡ θεία κοινωνία και η ευχαριστία ύστερα από αυτήν Η διαμόρφωσή τηςμέσα στο όλο πλαίσιο της Τεσσαρακοστής της έδωσε ένα έντονο laquoπεν-θηρόraquo κατά τον Θεόδωρο Στουδίτη χαρακτήρα (Ερμηνεία της Θείας Λει-τουργίας των Προηγιασμένων) Με τον εσπερινό συμπλέκονται τροπάριακατανυκτικά οι ιερείς φέρουν πένθιμα άμφια η αγία τράπεζα και τατίμια δώρα είναι σκεπασμένα με μαύρα καλύμματα οι ευχές είναι γεμάτεςταπείνωση και συντριβή laquoΜυστικωτέρα εις παν η τελετή γίνεταιraquo κατάτον ίδιο Πατέρα

Καιρός να ρίξουμε μια ματιά σ᾿ αυτήν την ίδια την Λειτουργία τωνΠροηγιασμένων στη μορφή που ύστερα από μακρά εξέλιξη αποκρυσταλ-λώθηκε και κατά την οποία τελείται σήμερα στους ναούς μας Ήδη επι-σημάναμε τα δυο λειτουργικά στοιχεία που την συνθέτουν τηνακολουθία του Εσπερινού και την Θεία Κοινωνία Το πρώτο μέρος τηςαποτελεί ο συνήθης εσπερινός της Τεσσαρακοστής με μικρές μόνο τροπο-ποιήσεις

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

23

Ο ιερεύς κατά την ψαλμωδία της Θrsquo ώρας εν-δύεται την ιερατική του στολή και θυμιά Ηέναρξη γίνεται με το laquoΕυλογημένη η βασιλείαhellipraquoκατά τον τύπο της Θείας Λειτουργίας Ανα-γινώσκεται ο προοιμιακός (103ος) δηλαδή ψαλμόςπου περιγράφει το δημιουργικό έργο του ΘεούlaquoEυλόγει η ψυχή μου τον Κύριονmiddot Κύριε ο Θεόςμου εμεγαλύνθης σφόδραhellipraquo Είναι το προοίμιοτου εσπερινού αλλά και όλης της ακολουθίας τουνυχθημέρου που αρχίζει ως γνωστό από το από-γευμα πρώτο μέρος του εικοσιτετραώρου θεωρεί-ται η νύκτα Ύστερα ο διάκονος ή εν απουσία τουο ιερέας θέτει στο στόμα των πιστών τα αιτήματατης προσευχής laquoΕν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμενraquoτα ειρηνικά Ακολουθεί η ανάγνωση του ΙΗrsquo κα-θίσματος του Ψαλτηρίου laquoΠρος Κύριον εν τωθλίβεσθαί με εκέκραξα και εισήκουσέ μουhellipraquo(Ψαλμοί 119-133) Είναι το τμήμα του Ψαλτηρίουπου έχει καθορισθεί να αναγινώσκεται κατά τουςεσπερινούς της Τεσσαρακοστής

Ο ιερεύς εν τω μεταξύ ετοιμάζει στην Πρόθεσητα Προηγιασμένα -από την Λειτουργία του προ-ηγουμένου Σαββάτου ή της Κυριακής- ΤίμιαΔώρα Αποθέτει τον Άγιο Άρτο στο Δισκάριο κάνειτην ένωση του οίνου και του ύδατος στο ΆγιοΠοτήριο και τα καλύπτει Ο εσπερινός συνεχίζεταιμε την ψαλμωδία των ψαλμών του λυχνικού καιτων κατανυκτικών τροπαρίων των εκάστοτε ημε-ρών που περιλαμβάνονται στους τελευταίους στί-χους των ψαλμών αυτών και γίνεται ἡ είσοδοςΔιαβάζονται δυο αναγνώσματα από την ΠαλαιάΔιαθήκη ένα από την Γένεση και ένα από το βι-βλίο των Παροιμιών Θα σταθούμε για λίγο στηνκατανυκτική ψαλμωδία του laquoΚατευθυνθήτωraquoτου δευτέρου στίχου του 140ου ψαλμού Ψάλλεταιμετά από τα αναγνώσματα έξι φορές από τονιερέα και τους χορούς ενώ ο ιερέας θυμιά τηνΑγία Τράπεζα

laquoΚατευθυνθήτω η προσευχή μουως θυμίαμα ενώπιόν σου

έπαρσις των χειρών μου θυσία εσπερινήraquoΚατόπιν γίνεται η εκτενής δέηση υπέρ των τά-

ξεων των μελών της Εκκλησίας των Κατηχουμέ-νων των ετοιμαζομένων για το άγιο Βάπτισμαlaquoτων προς το φώτισμα ευτρεπιζομένωνraquo και τωνπιστών Και μετά την απόλυση των Κατηχουμέ-νων έρχεται το δεύτερο μέρος η κοινωνία των μυ-στηρίων

Την μεταφορά των Προηγιασμένων Δώρων απότην Πρόθεση στο Θυσιαστήριο που γίνεται μεάκρα κατάνυξη ενώ οι πιστοί προσπίπτουν laquoμέ-χρις εδάφουςraquo συνοδεύει η ψαλμωδία του αρχαίουύμνου laquoΝυν αι δυνάμειςraquo

laquoΝῦν αἱ δυνάμεις τῶν οὐρανῶν σύν ἡμῖνἀοράτως λατρεύουσιν ἰδού γάρ εἰσπορεύεται ὁ

βασιλεύς τῆς δόξης Ἰδού θυσία μυστικήτετελειωμένη δορυφορεῖται Πίστει καί πόθῳ

προσέλθωμεν ἵνα μέτοχοι ζωῆς αἰωνίουγενόμεθα Ἀλληλούϊαraquo

Η προπαρασκευή για την Θεία Κοινωνία περι-λαμβάνει κυρίως την Κυριακή προσευχή (Πάτερημών) ακολουθεί η Κοινωνία και μετά από αυτήνη ευχαριστία Και η Λειτουργία κλείνει με την κα-τανυκτική οπισθάμβωνο ευχή Είναι δέηση πουσυνδέει την τέλεση της κατανυκτικής αυτής Λει-τουργίας προς την περίοδο των Νηστειών Ο πνευ-ματικός αγώνας της Τεσσαρακοστής είναισκληρός αλλά και η νίκη κατά των αοράτων εχ-θρών είναι βεβαία για τους αγωνιζομένους τονκαλόν αγώνα Η Ανάσταση δεν είναι μακράν Αςτην διαβάσουμε προσεκτικά Είναι από τα ωραι-ότερα εκκλησιαστικά κείμενα

laquoΔέσποτα παντοκράτορ ὁ πᾶσαν τήν κτίσιν ἐνσοφίᾳ δημιουργήσας ὁ διά τήν ἄφατόν σουπρόνοιαν καί πολλήν ἀγαθότητα ἀγαγών ἡμᾶς εἰςτά πανσέπτους ἡμέρας ταύτας πρός καθαρισμόνψυχῶν καί σωμάτων πρός ἐγκράτειαν παθῶνπρός ἐλπίδα ἀναστάσεως ὁ διά τεσσαράκονταἡμερῶν πλάκας χειρίσας τά θεοχάρακτα γράμματατῷ θεράποντί σου Μωσεῖ παράσχου καί ἡμῖνἀγαθέ τόν ἀγῶνα τόν καλόν ἀγωνίσασθαι τόνδρόμον τῆς νηστείας ἐκτελέσαι τήν πίστινἀδιαίρετον τηρῆσαι τάς κεφαλάς τῶν ἀοράτωνδρακόντων συνθλάσαι νικητάς τε τῆς ἁμαρτίαςἀναφανῆναι καί ἀκατακρίτως φθάσαιπροσκυνῆσαι καί τήν ἁγίαν ἀνάστασινraquo

Η Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων είναιμία από τις ωραιότερες και κατανυκτικότερες ακο-λουθίες της Εκκλησίας μας Αλλά συγχρόνως καιμία διαρκής πρόσκληση για την συχνή κοινωνίατων θείων μυστηρίων Μια φωνή από τα βάθητων αιώνων από την αρχαία ζωντανή παράδοσητης Εκκλησίας Φωνή που λέγει ότι ο πιστός δενμπορεί να ζει την ζωή του Χριστού αν δεν ανανε-ώνει διαρκώς την ένωσή του με την πηγή τηςζωής το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου Διότι οΧριστός είναι laquoη ζωή ημώνraquo (Κολοσ 3 4)

ΟΙ

24

ΟΙ

ΚΟ

ΙΣταγόνες

Πίστεως

24

Ι Σ Τ Ο Ρ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Αγγελος πρωτοστάτης οὐρανόθεν ἐπέμφθη εἰπεῖντῇ Θεοτόκῳ τὸ Χαῖρεmiddot καὶ σὺν τῇ ἀσωμάτῳ

φωνῇ σωματούμενόν σε θεωρῶν Κύριε ἐξίστατο καὶἵστατο κραυγάζων πρὸς Αὐτὴν τοιαῦτα

Ο αρχάγγελος Γαβριήλ έρ-χεται και φέρνει το θεϊκό

μήνυμα το laquoχαῖρεraquoστη Θεοτόκο

Αρχάγγελος Γαβριήλ

Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Βλέπουσα ἡ Ἁγία ἑαυτήν ἐν ἁγνείᾳ φησὶ τῷ Γα-βριὴλ θαρσαλέωςmiddot τὸ παράδοξόν σου τῆς φωνῆς

δυσπαράδεκτόν μου τῇ ψυχῇ φαίνεταιmiddot ἀσπόρου γὰρσυλλήψεως τὴν κύησιν πὼς λέγεις κράζων

Η Θεοτόκος απορείγια τον παράδοξο τρόπο

της συλλήψεως Ἀλληλούια

Γνῶσιν ἄγνωστον γνῶναι ἡ Παρθένος ζητοῦσαἐβόησε πρὸς τὸν λειτουργοῦνταmiddot ἐκ λαγόνων

ἁγνῶν υἷον πῶς ἔσται τεχθῆναι δυνατόνλέξον μοι Πρὸς ἥν ἐκεῖνος ἔφησεν ἐν φόβῳπλὴν κραυγάζων οὕτω

Ο Γαβριήλ της εξηγεί τηναπόρρητη βουλή του Θεού

ΑρχάγγελοςΓαβριήλ

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Δύναμις τοῦ Ὑψίστου ἐπεσκίασε τότε πρὸς σύλ-ληψιν τῇ Ἀπειρογάμῳmiddot καὶ τὴν εὔκαρπον ταύτης

νηδύν ὡς ἀγρὸν ὑπέδειξεν ἡδὺν ἅπασι τοῖς θέλουσιθερίζειν σωτηρίαν ἐν τῷ ψάλλειν οὕτως

Η δύναμη του Θεούεπισκιάζει την Παρθένο

και συλλαμβάνειτον Υιό του Θεού

Ἀλληλούια

Εχουσα θεοδόχον ἡ Παρθένος τὴν μήτραν ἀνέ-δραμε πρὸς τὴν Ἐλισάβετ Τὸ δὲ βρέφος ἐκείνης

εὐθὺς ἐπιγνόν τὸν ταύτης ἀσπασμὸν ἔχαιρε καὶἅλμασιν ὡς ἄσμασιν ἐβόα πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η Θεοτόκος επισκέπτεταιτη συγγενή της Ελισάβετ

η οποία κυοφορεί τον Πρό-δρομο και ανταλλάσσουν

προφητικούς λόγους

Ιωάννηςο Βαπτιστής(ως έμβρυο)

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ζάλην ἔνδοθεν ἔχων λογισμῶν ἀμφιβόλων ὁ σώ-φρων Ἰωσὴφ ἐταράχθηmiddot πρὸς τὴν ἄγαμόν σὲ θε-

ωρῶν καὶ κλεψίγαμον ὑπονοῶν Ἄμεμπτεmiddot μαθὼν δέσου τὴν σύλληψιν ἐκ Πνεύματος Ἁγίου ἔφη

Ο Ιωσήφ μνηστήρας τηςΠαρθένου αμφιβάλλειαλλά ενημερώνεται από

τον άγγελο για το μυστή-ριο της συλλήψεως

Ἀλληλούια

Ηκουσαν oἱ ποιμένες τῶν Ἀγγέλων ὑμνούντων τὴνἔνσαρκον Χριστοῦ παρουσίανmiddot καὶ δραμόντες ὡς

πρὸς ποιμένα θεωροῦσι τοῦτον ὡς ἀμνὸν ἄμωμον ἐνγαστρὶ τῆς Μαρίας βοσκηθένταἥν ὑμνοῦντες εἶπον

Ο Χριστός γεννιέται και οιποιμένες έρχονται και Τον

προσκυνούν οι ποιμένες Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Θεοδρόμον ἀστέρα θεωρήσαντες Μάγοι τῇ τού-του ἠκολούθησαν αἴγλῃmiddot καὶ ὡς λύχνον κρα-

τοῦντες αὐτόν διrsquo αὐτοῦ ἠρεύνων κραταιὸν Ἄνακτακαὶ φθάσαντες τὸν ἄφθαστονἐχάρησαν αὐτῷ βοῶντες

Το αστέρι δείχνειτον δρόμο στους μάγους

της Ανατολής Ἀλληλούια

Ιδον παῖδες Χαλδαίων ἐν χερσὶ τῆς Παρθένου τὸνπλάσαντα χειρὶ τοὺς ἀνθρώπουςmiddot καὶ Δεσπότην

νοοῦντες αὐτόν εἰ καὶ δούλου μορφὴν ἔλαβενἔσπευσαν τοῖς δώροις θεραπεῦσαικαὶ βοῆσαι τῇ Εὐλογημένῃ

Η προσκύνηση των μάγων οι Μάγοι Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Κήρυκες θεοφόροι γεγονότες οἱ Μάγοι ὑπέστρε-ψαν εἰς τὴν Βαβυλῶνα ἐκτελέσαντές σου τὸν

χρησμόν καὶ κηρύξαντές σε τὸν Χριστὸν ἅπασινἀφέντες τὸν Ἡρώδην ὡς ληρώδη μὴ εἰδότα ψάλλειν

Οι μάγοι(θεοφόροι κήρυκες)

επιστρέφουν από άλλοδρόμο στη Βαβυλώνα

Ἀλληλούια

Λάμψας ἐν τῇ Αἰγύπτῳ φωτισμὸν ἀληθείας ἐδίω-ξας τοῦ ψεύδους τὸ σκότοςmiddot τὰ γὰρ εἴδωλα ταύ-

της Σωτήρ μὴ ἐνέγκαντά σου τὴν ἰσχὺν πέπτωκεν οἱτούτων δὲ ῥυσθέντες ἐβόων πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η φυγή στην Αίγυπτοοι πιστοί που σώθηκαν

από τα είδωλα

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Μέλλοντος Συμεῶνος τοῦ παρόντος αἰῶνος μεθί-στασθαι τοῦ ἀπατεῶνος ἐπεδόθης ὡς βρέφος

αὐτῷ ἀλλrsquo ἐγνώσθης τούτω καὶ Θεὸς τέλειοςmiddot διόπερἐξεπλάγη σου τὴν ἄρρητον σοφίαν κράζων

Ο Συμεών δέχεταιστην αγκάλη του

ως βρέφος τον Χριστό Ἀλληλούια

ΤΟ

Υ Α

ΚΑ

ΘΙ

ΣΤ

ΟΥ

Υ

ΜΝ

ΟΥ

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

25

Δ Ο Γ Μ Α Τ Ι Κ Ο - Θ Ε Ο Λ Ο Γ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Nέαν ἔδειξε κτίσιν ἐμφανίσας ὁ Κτίστης ἡμῖν τοῖςὑπrsquo αὐτοῦ γενομένοιςmiddot ἐξ ἀσπόρου βλαστήσας

γαστρός καὶ φυλάξας ταύτην ὥσπερ ἦν ἄφθορον ἵνατὸ θαῦμα βλέποντες ὑμνήσωμεν αὐτὴν βοῶντες

Ο Λόγος του Θεούμε την σάρκωσή Τουδημιουργεί νέα κτίσηη οποία τον δοξολογεί

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ξένον τόκον ἰδόντες ξενωθῶμεν τοῦ κόσμου τὸννοῦν εἰς οὐρανὸν μεταθέντεςmiddot διὰ τοῦτο γὰρ ὁ

ὑψηλὸς Θεός ἐπὶ γῆς ἐφάνη ταπεινὸς ἄνθρωποςmiddot βου-λόμενος ἑλκύσαι πρὸς τὸ ὕψος τοὺς αὐτῷ βοώντας

Ο παράξενος -laquoὁ ξένοςraquo -τόκος προτρέπειτους ανθρώπους

να αποξενωθούν από τονκόσμο και να υψώσουν ο νου τους στον ουρανό

Ἀλληλούια

Ολως ἦν ἐν τοῖς κάτω καὶ τῶν ἄνω οὐδόλως ἀπῆν ὁἀπερίγραπτος Λόγοςmiddot συγκατάβασις γὰρ θεϊκή

οὐ μετάβασις τοπικὴ γέγονε καὶ τόκος ἐκ Παρθένουθεολήπτου ἀκουούσης ταῦτα

Όλος ήταν στην γη ο δοξο-λογούμενος Λόγος αλλάκαι από τον ουρανό δεν

απουσίαζε

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Πᾶσα φύσις Ἀγγέλων κατεπλάγη τὸ μέγα τῆς σῆςἐνανθρωπήσεως ἔργονmiddot τὸν ἀπρόσιτον γὰρ ὡς

Θεόν ἐθεώρει πᾶσι προσιτὸν ἄνθρωπον ἡμῖν μὲνσυνδιάγοντα ἀκούοντα δὲ παρὰ πάντων οὕτως

Οι άγγελοι θαύμασαν τοέργο της ενανθρώπησης τουΘεού και την κοινωνία του

με τους ανθρώπους

Ἀλληλούια

Ρήτορας πολυφθόγγους ὡς ἰχθύας ἀφώνουςὁρῶμεν ἐπὶ σοὶ Θεοτόκεmiddot ἀποροῦσι γὰρ λέγειν τὸ

πῶς καὶ Παρθένος μένεις καὶ τεκεῖν ἴσχυσαςmiddot ἡμεῖςδὲ τὸ μυστήριον θαυμάζοντες πιστῶς βοῶμεν

Οι σοφοί του κόσμουμένουν άφωνοιμη μπορώντας

νά εξηγήσουν το μυστήριοτης γεννήσεως

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Σῶσαι θέλων τὸν κόσμον ὁ τῶν ὅλων κοσμήτωρπρὸς τοῦτον αὐτεπάγγελτος ἦλθεmiddot καὶ ποιμὴν

ὑπάρχων ὡς Θεός διrsquo ἡμᾶς ἐφάνη καθrsquo ἡμᾶς ἄνθρω-ποςmiddot ὁμοίῳ γὰρ τὸ ὅμοιον καλέσας ὡς Θεὸς ἀκούει

Ο Ποιμένας-Θεός γίνεταιπρόβατο-άνθρωπος για να

σώσει τον κόσμο Ἀλληλούια

Τεῖχος εἶ τῶν παρθένων Θεοτόκε Παρθένε καὶπάντων τῶν εἰς σὲ προστρεχόντων Ὁ γὰρ τοῦ

οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς κατεσκεύασέ σε ποιητήςἌχραντε οἰκήσας ἐν τῇ μήτρᾳ σου καὶ πάντας σοιπροσφωνεῖν διδάξας

Η Παρθένος γίνεται τείχοςπου προστατεύει όλους

τους πιστούς οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Υμνος ἅπας ἡττᾶται συνεκτείνεσθαι σπεύδων τῷπλήθει τῶν πολλῶν οἰκτιρμῶν σουmiddot ἰσαρίθμους

γὰρ τῇ ψάμμῳ ὠδάς ἂν προσφέρωμέν σοι Βασιλεῦἅγιε οὐδὲν τελοῦμεν ἄξιον ὧν δέδωκας ἡμῖν τοῖς σοὶβοῶσιν

Κανένας ύμνος δεν επαρκείγια να υμνηθεί ο Σαρκωθείς

Βασιλέας Ἀλληλούια

Φωτοδόχον λαμπάδα τοῖς ἐν σκότει φανεῖσανὁρῶμεν τὴν ἁγίαν Παρθένονmiddot τὸ γὰρ ἄυλον

ἅπτουσα φῶς ὁδηγεῖ πρὸς γνῶσιν θεϊκὴν ἅπανταςαὐγῇ τὸν νοῦν φωτίζουσα κραυγῇ δὲ τιμωμένη ταῦτα

Η Θεοτόκος είναι η λαμ-πάδα που καθοδηγεί τους

πιστούς στη Θεογνωσία οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Χάριν δοῦναι θελήσας ὀφλημάτων ἀρχαίων ὁ πάν-των χρεωλύτης ἀνθρώπων ἐπεδήμησε διrsquoἑαυτοῦ

πρὸς τοὺς ἀποδήμους τῆς αὐτοῦ Χάριτοςmiddot καὶ σχίσαςτὸ χειρόγραφον ἀκούει παρὰ πάντων οὕτως

Ο Χριστός ήρθε στο κόσμογια να του δώσει χάρη Ἀλληλούια

Ψάλλοντές σου τὸν τόκον ἀνυμνοῦμέν σε πάντεςὡς ἔμψυχον ναόν Θεοτόκε Ἐν τῇ σῇ γὰρ οὶκή-

σας γαστρί ὁ συνέχων πάντα τῇ χειρὶ Κύριος ἡγία-σεν ἐδόξασεν ἐδίδαξε βοᾶν σοὶ πάντας

Η Θεοτόκος είναι έμψυχοςναός στον οποίο

δοξάζεται ο Χριστός οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Ωπανύμνητε Μῆτερ ἡ τεκοῦσα τὸν πάντων ἁγίωνἁγιώτατον Λόγονmiddot δεξαμένη γὰρ τὴν νῦν προ-

σφοράν ἀπὸ πάσης ῥῦσαι συμφορᾶς ἅπαντας καὶτῆς μελλούσης λύτρωσαι κολάσεως τοὺς σοὶ βοῶντας

Ύμνος και ικεσίαπρος την Παρθένο Ἀλληλούια

Σταγόνες

Πίστεως

26

Το να βελτιώνεσαισημαίνει να αλλά-ζεις Το να είσαιτέλειος σημαίνει νααλλάζεις συχνά

Winston Churchill (Πρωθυ-πουργός Μ Βρετανίας 1874-

1965)

Στις προσευχές μαςσυνήθως ζητάμε νrsquoαλλάξουν οι περι-στάσεις και ποτέ νrsquoαλλάξουμε εμείς οιίδιοι

Ανώνυμος

Ο καθένας ονει-ρεύεται να αλλάξειτον κόσμο αλλάκανένας δεν έχεισκοπό νrsquo αλλάξειτον εαυτό του Leo Tolstoy (Ρώσος συγγραφέ-

ας 1828-1910)

Η αρετή της νεό-τητας είναι εφόδιοτων γηρατειών

Μέγας Βασίλειος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

27

Ζ ούσε την τρέλα της νεότητός του μεμοτοσυκλέτα πολλών κυβικών καιαπό ταχύτητα μέγιστη 150 χιλιόμε-τρα ανά ώρα πού ήταν ρυθμισμένη μετάαπό μεταποίηση της μηχανής έφτασε νατρέχει με 230 χιλιόμετρα ανά ώραΕπιδιδόταν δε και σε αυτοσχέδιους συ-ναγωνισμούς με άλλους παρομοίους τουμε μεγάλα χρηματικά στοιχήματα 400 και500 χιλιάδες δραχμέςΌμως ένα απόγευμα στους ειδικούςδρόμους πού επέλεγαν να τρέξουν (αυτούςπου υποτίθεται είναι χωρίς μεγάλη κυκλο-φορία αυτοκινήτων) κατά την ώρα ενόςαυτοσχέδιου συναγωνισμού παρά τηνπροσπάθειά του να αποφύγει ένα αυτοκί-νητο έγινε σφοδρή σύγκρουση και πετά-χτηκε 10 μέτρα μακριά μέσα σε έναχαντάκι έξω από το δρόμοΗ μοτοσικλέτα βεβαίως διαλύθηκε και οίδιος υπέστη θανάσιμα τραύματα Τον πε-ρισυνέλεξαν και τον μετέφεραν στο νοσο-κομείο Μετά από την επιβεβαίωση τωνιατρών τον οδήγησαν κατευθείαν στο νε-κροτομείο όπου ένας νοσοκόμος ndash νεκρο-τόμος ανέλαβε να τον πλύνει και νατακτοποιήσει τα εγχυμένα σπλάχνα τουπροκειμένου να τον παραλάβει το γραφείοτελετών πού είχαν στείλει οι συγγενείςτουΕίχαν περάσει περίπου 8 ώρες από τοσυμβάν Εκείνη την στιγμή ανοίγει ταμάτια του σηκώνεται και κάθεται στομαρμάρινο τραπέζι του νεκροτομείου Ονοσοκόμος έντρομος βάζει τις φωνές καιαρχίζει να τρέχει προς την έξοδο πανικό-βλητοςΑμέσως καταφθάνουν οι ιατροί τον πα-ραλαμβάνουν και τον οδηγούν στο χει-ρουργείο όπου μετά από τις απαιτούμενεςπροσπάθειες laquoσυναρμολόγησηςraquo άρχισενα παρουσιάζει σημεία βελτίωσηςΠαρέμεινε αρκετό χρονικό διάστημαέως ότου θεραπεύτηκε πλήρως και εξήλθεαπό το νοσοκομείο υγιής Στη συνέχεια γιαάγνωστους λόγους εξεδήλωσε την επιθυ-μία να γίνει μοναχόςΟ ίδιος διηγείταιhellip όταν μετά την σύγ-κρουση τραυματίστηκα θανάσιμα (κατάτην δήλωση των ιατρών) ένοιωσα ότιβγήκα από το σώμα μου και αιωρούμενος

πέρασα κατά περίεργο τρόπο ανάμεσααπό μία κολόνα της ΔΕΗ χωρίς να συγ-κρουστώ μαζί τηςΣτη συνέχεια βρέθηκα σε ένα περιβάλ-λον με μισοσκόταδο και τελείως κενόΈνοιωθα πανάλαφρος σαν πούπουλο νααιωρούμαι σrsquo αυτό το κενό και πολύ πε-ρίεργος για το πού βρισκόμουν και τι μουείχε συμβείΕνώ περιπλανιόμουνα για αρκετόχρόνο άρχισα να διακρίνω μία φωτεινήγυναικεία μορφή να με πλησιάζει μέσα σrsquoένα ολόφωτο λευκό νέφος Όταν πλησίασεαρκετά διέκρινα ότι είχε μία υπερκόσμιαγλυκιά έκφρασηΑμέσως την συνέκρινα με τις αγιογρα-φίες πού είχα δει στους ιερούς ναούς ότανμε πήγαινε μικρό παιδί η μητέρα μου καισυμπέρανα ότι ήταν η μορφή της Ύπερα-γίας Θεοτόκου ldquohellipήρθα για τα δάκρυα τηςμάνας σουhellip εσύ θα ζήσεις θα ζήσεις καιθα Μας υπηρέτησηςhelliprdquo μού είπε με γλυκόκαι ειρηνικό ύφος και σιγά σιγά άρχισε ναχάνεταιΜετά από αυτό όλα σαν να έσβησανένοιωσα να διαλύομαι και μία δύναμη ναμε απορροφά με ορμή και να με κατευθύ-νει κάπουΑμέσως ένοιωσα σαν να ξύπνησα απόλήθαργο Βρέθηκα γυμνός με ένα πολυ-τραυματισμένο σώμα στο μαρμάρινο τρα-πέζι του νεκροτομείου ενώ ταυτόχροναάκουγα κάτι (σαν ουρλιαχτά) από έναν άν-θρωπο καθώς απομακρυνόταν τρέχονταςπρος την πόρταhellipΟ νέος αυτός μετά την πλήρη θεραπείατου ήλθε στο Άγιον Όρος σε κάποια Μονήόπου συνάντησε τον ηγούμενο και αφούτου διηγήθηκε το περιστατικό του ατυχή-ματός του εξεδήλωσε την επιθυμία να γίνειμοναχόςΠράγματι εκεί ο γέροντας μετά την απα-ραίτητη δοκιμασία τον έκειρε μοναχό καιτου έδωσε το πατερικό όνομα laquoΣωφρό-νιοςraquoΣήμερα είναι ένας ευλαβής μοναχός οοποίος δεν έπαυσε ποτέ να διηγείται τηνπαράξενη συνάμα και ψυχωφελή αυτήιστορία της ζωής του Στη συνέχεια αναχώ-ρησε για ένα ησυχαστήριο στην ιδιαίτερηπατρίδα του

Σταγόνες

Πίστεως

28

Η 25η Μαρτίου

Τέτοιαν ημέρα διάλεξενη σπλαχνική Μαρίανα ειπεί στον Κύριο του Παντόςπου τ άψυχα εμψυχώνει laquoΚοίτα στη γη τους Χριστια-νούς που μ άπειρη λατρείαεμέ γιορτάζουν σήμερα πόσησκλαβιά πλακώνειraquoΚαι πνεύμα θείο χύθηκε μεμιάςεις την Αγίαψυχή του ενδόξου Γερμανούπου ατρόμητος απλώνειτο ξακουστό το Λάβαρο κι απότην εκκλησίαπρώτος προβαίνει αγωνιστήςκαι πρώτος ξεσπαθώνειΦεύγουν απrsquo όλες τις μεριέςοι Τούρκοι τρομαγμένοι ενώ προφέρει ο Γερμανόςκι ηχολογούν οι άλλοιτον όρκο πrsquo όλην έσειε βαθιάτην οικουμένηΜέρα γλυκιά μέρα λαμπρήμέρα χαριτωμένη Κάθε φορά που η λάμψη σουστην εκκλησιά προβάλλει πάντα με δάφνη ελεύθερη θατην ιδείς σπαρμένηΓεώργιος Μαρτιννέλης

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ

ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ ΟΘΩΝΑ

Όταν ήρθε ως βασιλεύς στην Ελλάδα ό δε-καεπταετής ακόμη Όθων συνοδευόμενοςαπό τρεις Βαυαρούς αντιβασιλείς πού θα κυ-βερ νούσαν ως την ενηλικίωση του πολλοίΈλλη νες χαιρέτισαν με ενθουσιασμό τηνάφιξη του Μεταξύ αυτών και ό αγωνιστής τηςΕλληνικής Επαναστάσεως Ιωάννης Μακρυ-γιάννης Γρή γορα όμως διαψεύστηκαν οι ελ-πίδες του γνή σιου αυτού Έλληνα από τηντακτική πού ακολούθησε ή Αντιβασιλεία απέ-ναντι στους αγωνιστές Ό στρατός κύριο κέν-τρο της βαυαροκρατίας μεταβλήθηκε σετακτικός Στα τέλη του 1834 είχαν ενταχθεί σ᾽αυτόν 5000 περίπου Βαυαροί και ελάχιστοιΈλληνες ενώ απορρί φθηκαν με την πρόφασηότι ήταν υπεράριθμοι οι 10000 Έλληνες πούμέχρι τότε αποτε λούσαν τα στρατιωτικά σώ-ματα πού κατήγαγαν εκπλη κτικούς θριάμ-βους κατά των Τούρκων και των Αιγυπτίων

Οι αγωνιστές αυτοί στερούμενοι τακτικούεπαγγέλματος κατάντησαν ζητιάνοι ή και λη -στές Ό Μακρυγιάννης εκλεγμένος τότε δη-μο τικός σύμβουλος του Δήμου Αθηναίωναπευθύνει στον βασιλέα μια επιστολή πούφα νερώνει την ανιδιοτέλεια και το ψυχικότου με γαλείο Δεν διστάζει όχι μόνο να ασκή-σει αυστηρή κριτική στην Αντιβασιλεία αλλάκαι να παρακαλέσει να κοπεί ό μισθός τουόλος και να δοθεί σε δυστυχείς συναγωνι-στές του Λόγος με καταφανείς τις προεκτά-σεις στο παρόν

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

29

Βασιλεύ

Ως ένας και εγώ αγωνιστής εις τα περασμένα δεινά της πατρίδος μου έγνώρισα εις πολλά

μέρη ανδρείους στρατιωτικούς και τιμίους πολίτας όπου έθυσίαζον και την κατάστασίν τους

και την ιδίαν ζωήν τους με μεγάλην εύχαρίστησιν διά να ιδούν μίαν ήμέραν την πατρίδα τους

έλευθέραν Πολλοί από αυτούς έσκοτώθηκαν είς τόν πόλεμονrsquo άλλοι έμειναν αιχμάλωτοι και

άλλοι έπληγώθηκαν και τώρα μετά την έλευθέρωσιν της πατρίδος τούς βλέπω να περιπα-

τούν είς τούς δρόμους γυμνοί και ξυπόλυτοι βλέπω χήρας και ορφανά να ζητούν έλεος διά

να πα ρηγορήσουν την πείναν τους και με τα δάκρυα εις τα μάτια να περιφέρωνταί και να

προξενούν έντροπήν εις την άχάριστον πατρίδα διά την οποίαν έχασαν τούς άνδρας των

έχασαν τούς γονείς των Εκείνοι όπού τούς γνωρίζουν και ημπορούν να πληροφορήσουν την

Κυβέρνησιν κρύπτουν την άλήθειαν και φροντίζουν μόνον να δώσουν τας ανταμοιβάς είς

τούς δούλους και κόλακας των είς ανθρώπους αναξίους εις τούς οποίους ή πατρίς δέν γνω-

ρίζει κανένα χρέος Είς μέν τούς καλούς και δυστυχείς αγωνιστάς λέγουν ότι ή πατρίς είναι

πτωχή είς δέ τούς κόλακας των την αποδεικνύουν πλουσίαν Έάν είναι πτωχή καθώς και

είναι βέβαια έπρεπε να είναι πτωχή είς όλους και όχι μόνον διά εκείνους όπού έδοκίμασαν

τόσους αγώνας και ήλθαν είς έλεεινήν κατάστασίν διά την έλευθερίαν της Ή τοιαύτη αδικία

κάμνει σήμερον πολλούς Έλληνας να αγανακτούν εναντίον της πατρίδος και να βλέπουν ό

ένας τόν άλλον ως έχθρόν χειρότερον από τόν Τούρκον

Εγώ όμως Υψηλή Αντιβασιλεία δέν είμαι άδικος αλλά ως ευαίσθητος είς την δυστυχίαν

τόσων αγωνιστών παρακινούμαι να φανερώσω την άδικίαν πρός την κυβέρνησιν μου την

οποίαν μετά Θεόν σέβομαι και τιμώ και αγαπώ καθώς χρεωστεί να κάμνη κάθε άνθρωπος

άφωσιωμένος είς την πατρίδα του lsquoΆν ή πατρίς μας είναι πτωχή διατί ημείς μερικοί Έλληνες

να παίρνωμεν από χίλιες δραχμές και κάτω τόν μήνα οι δέ συνάδελφοι μας να ψωμοζητούν

και να περιπατούν γυμνοί και ξυπόλυτοι Διά την τιμήν και ύπόληψιν και της πατρίδος και

τού Βασιλέως μου κρίνω δίκαιον να κόψωμεν ένα μέρος από τόν μισθόν μας διά να δοθή

και είς αυτούς τούς δυστυχείς Εγώ όταν έπληγώθην είς τούς Μύλους τού Ναυπλίου έλαβα

δώρον από την πατρίδα μου το όποιον είναι περίπου εκατόν πενήντα δραχμάς τόν μήναrdquo

τώρα λαμβάνω πολύ περισσότερον μηνιαίον μισθόν δηλαδή σχε δόν τριακόσιας έβδομήκοντα

δραχμάς Όθεν εγώ πρώτος παρακαλώ την Άντιβασιλείαν να διάταξη να κοπή αυτός ό μι-

σθός μου όλος έως ότου ή Κυβέρνησις να λάβη καιρόν να εύθετήση τα πράγματα και να τα

θεραπεύση κατά το καλύτερον και να με δοθούν πάλιν κατά μήνα αί lsquoκατόν πενήντα δραχμαί

έκείναι καθώς έξ αρχής μrsquo έκρινεν άξιον ή πατρίς μουrdquo ό δέ μισθός μου άς δοθή είς άλλους

δυστυχείς συναγωνιστάς μου των οποίων ή γύμνωσις και απελπισία μά την πατρίδα μου

και μά τόν Βασιλέα μου δέν μrsquo αφήνει να κοιμηθώ ήσύχως όλην την νύχτα Άν δέν είχα τόσην

φαμιλίαν άν δέν ήμουν ασθενής τόν περισσότερον καιρόν και άν δέν είχα ικανά χρέη δέν

ήθελα να δώσω και αυτό το ολίγον βάρος είς την πατρίδα μου

Δεν είναι αμφι βολία ότι όλοι οι Έλληνες έχουν καλά αισθήματα και μεγάλην αγάπην

είς τόν Βασιλέα μας επιθυμώ όμως να μή ύπάρχη κανένας όπού να νομίζη ότι έχει

δίκαια παράπονα είς την αθωό τητα του και είς την καλωσύνην του επιθυμώ να είναι

όλοι ευχαριστημένοι από την πατρίδα και να μή είναι είς άλλους πτωχή ή πατρίς και

είς άλλους πλουσίαrsquo αλλά να άνταμείψη όλους εκείνους όπού έπαθαν διά την έλευ-

θερίαν της Παρακαλώ με το ανήκον σέβας την Άντιβασι λείαν αφού διάταξη από

το παρόν την παύσιν τού μισθού μου να διάταξη να με δίδεται το παλαιόν της

πατρίδος σιτηρέσιονΈν Αθήναις τή 15 Δεκεμβρίου 1834

Ιωάννης Μακρυγιάννης

Επιστολή προς Βασιλέα (1834)(Εκ της εφημερίδος laquoΕθνικήraquo άρ 22 23121834)

Σταγόνες

Πίστεως

30

ldquoΟάνθρωπος ζητάει στον ουρανό τη χαράκαι την ευτυχία Ζητάει το αιώνιο μα-κριά απ΄ όλους κι απ΄ όλα ζητάει να

βρει τη χαρά στον Θεό Ο Θεός είναι μυστήριοΕίναι σιωπή είναι άπειρος είναι το παν Τηντάση της ψυχής για τον ουρανό την έχει όλος οκόσμος όλοι ζητάνε κάτι το ουράνιο Σ΄Αυτόνστρέφονται όλα τα όντα έστω και ασυνειδήτως

Σ΄ Αυτόν να στρέφετε διαρκώς το νου σαςΑγαπήστε την προσευχή την κουβέντα με τονΚύριο Το παν είναι η αγάπη ο έρωτας με τονΚύριο τον Νυμφίο Χριστό Γίνετε άξιοι της αγά-πης του Χριστού Για να μη ζείτε στο σκοτάδιγυρίστε το διακόπτη της προσευχής ώστε ναέλθει το Θείο φως στην ψυχή σας Στο βάθος τουείναι σας θα φανεί ο Χριστός Εκεί στο βάθοςείναι η Βασιλεία του Θεού ldquoΗ Βασιλεία τουΘεού εντός υμών εστίνrdquo

Η προσευχή γίνεται μόνο με το Άγιον ΠνεύμαΑυτό διδάσκει την ψυχή πώς να προσεύχεταιldquoΤο γάρ τι προσευξόμεθα καθ΄ό δεί ούκ οίδα-μεν αλλ΄αυτό το Πνεύμα υπερεντυγχάνει υπέρημών στεναγμοίς αλαλήτοιςrdquo Εμείς δεν χρειάζε-ται να κάνουμε καμιά προσπάθεια Ν΄απευθυνό-μαστε στον Θεό με ύφος ταπεινού δούλου μεφωνή παρακλητική και ικετευτική Τότε η προ-σευχή μας είναι ευάρεστη στο Θεό Να στεκόμα-στε με ευλάβεια ενώπιον του Εσταυρωμένου καινα λέμε ldquoΚύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν μεrdquoΑυτό τα λέει όλα Όταν κινηθεί για προσευχή ονους του ανθρώπου στο δευτερόλεπτο τουδευτερολέπτου έρχεται η Θεία χάρις Τότε ο άν-θρωπος γίνεται χαριτωμένος και βλέπει με άλλαμάτια τα πάντα Το παν είναι ν΄αγαπήσουμε τονΧριστό την προσευχή τη μελέτη Παίρνουμεένα εκατομμύριο και το κόβουμε κομματάκιαΤου ανθρώπου η προσπάθεια είναι το ένα εκα-τομμυριοστό

Πριν από την προσευχή η ψυχή πρέπει να προ-ετοιμάζεται με προσευχή Προσευχή για τηνπροσευχή Ακούστε τι εύχεται ο ιερέας μυστικάτην ώρα που διαβάζεται ο Απόστολος κατά τηνΘεία Λειτουργία

ldquoΈλαμψον εν ταις καρδίαις ημών φιλάνθρωπεΔέσποτα το της Σης Θεογνωσίας ακήρατον φωςκαι τους της διανοίας ημών διάνοιξον οφθαλ-μούς εις την των ευαγγελικών Σου κηρυγμάτωνκατανόησιν Ένθες ημίν τον των μακαρίων Σουεντολών φόβον ίνα τάς σαρκικάς επιθυμίαςπάσας καταπατήσαντες πνευματικήν πολιτείαν

μετέλθωμεν πάντα τα προς ευαρέστησιν τηνσην και φρονούντες και πράττοντες Συ γαρ οφωτισμός των ψυχών και των σωμάτων ημώνΧριστέ ο Θεός και Σοί την δόξαν αναπέμπομενσυν τω ανάρχω Σου Πατρί και τω παναγίω καιαγαθώ και ζωοποιώ Σου Πνεύματι νυν και αείκαι εις τους αιώνας των αιώνωνrdquo

Στην προσευχή μπαίνουμε χωρίς να τοκαταλάβουμε Χρειάζεται να βρεθούμε και σεκατάλληλο κλίμα Η αναστροφή με τον Χριστό ησυζήτηση η μελέτη η ψαλτική το καντηλάκιτο θυμίαμα γίνονται το κατάλληλο κλίμα ώστεόλα να γίνουν απλά ldquoεν απλότητι καρδίαςrdquo Δια-βάζοντας τις ψαλμωδίες τις ακολουθίες μεέρωτα χωρίς να το καταλάβουμε γινόμαστεάγιοι Ευφραινόμαστε με τα Θεία λόγια Αυτή ηευφροσύνη αυτή η χαρά είναι η δική μας προ-σπάθεια για να μπούμε εύκολα στην ατμό-σφαιρα της προσευχής η προθέρμανση όπωςλέμε Μπορούμε και να φέρνουμε στο νου μαςωραίες εικόνες από τοπία που είδαμε Αυτή ηπροσπάθεια είναι απαλή αναίμακτη Αλλά μηνξεχνάμε αυτό που είπε ο Κύριος ldquoΧωρίς εμού ούδύνασθε ποιείν ουδένrdquo

Ο ίδιος ο Κύριος θα μας διδάξει την προσευχήΔεν θα τη μάθουμε μόνοι μας ούτε άλλος κανείςθα μας τη μάθει Μη λέμε ldquoέκανα τόσες μετά-νοιες εξασφάλισα τώρα την χάριrdquo αλλά ναζητούμε να λάμψει εντός μας το ακήρατον φωςτης θείας γνώσεως και να ανοίξει τα πνευματικάμας μάτια για να κατανοήσουμε τα θεία Τουλόγια

Με τον τρόπο αυτό χωρίς να το καταλάβουμεαγαπάμε τον Θεό χωρίς σφιξίματα προσπάθειακι αγώνα Αυτά που είναι δύσκολα στους ανθρώ-πους για τον Θεό είναι πολύ εύκολα Τον Θεόθα Τον αγαπήσουμε ξαφνικά όταν η χάρις θαμας επισκιάσει

Αν αγαπήσουμε πολύ τον Χριστό η ευχή θα λέ-γεται μόνη της Ο Χριστός θα είναι συνεχώς στομυαλό μας και στην καρδιά μας

Οσίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

31

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ ΑΙΕΡΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΩΝ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

Π Α Σ Χ Α 20 Α Π Ρ Ι Λ Ι Ο Υ 2 0 1 4

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ 700rsquo πμ Ὄρθρος- Θεία Λειτουργία730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία430rsquo μμ Ἱερὸν Εὐχέλαιον730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου

ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου700rsquo μμ Ἀκολουθία τῶν Ἁγίων Παθῶν

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 830rsquo πμ Ἀκολουθία Μεγάλων Ὡρῶνamp Ἑσπερινοῦ Ἀποκαθηλώσεως

730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Ἐπιταφίου

ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου1100rsquo μμ Τελετὴ Ἀναστάσεως Ὄρθρος

amp Ἀναστάσιμη Θεία Λειτουργία

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ 1000rsquo πμ Ἑσπερινός τῆς Ἀγάπηςστὸν Μητροπολιτικὸ Ναό

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ

Εμπροσθόφυλλο Ο Ευαγγελισμός (1600) έργο Δομίνικου Θεοτοκόπουλου (1541-1614)

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

19

απασχολούσε να προλάβει να δώσει το laquoφάρ-μακο της αθανασίαςraquo στην ετοιμοθάνατη

Πήρε με δέος στα χέρια του το Σώμα και τοΑίμα του Χριστού και ξαναβγήκε στο δρόμο Δενκοιτούσε ούτε δεξιά ούτε αριστερά Μόνοέτρεχε να προλάβει Σε μια στροφή του δρόμουακούσε γέλια και φωνές Κάποιος φώναξε κοροϊ-δευτικά laquoΤην ευχή σου Δέσποταraquo μα δεν γύ-ρισε να κοιτάξει Και τότε δεν κατάλαβε πωςβρέθηκε κυκλωμένος από μια παρέα μασκαρά-δων που προσπαθούσαν να τον σταματήσουν

- Συνάδελφε πού πάμεΈνας νεαρός μασκαρεμένος σε παπά με

χνώτο που μύριζε ποτό στεκόταν μπροστά τουκρατώντας στο χέρι ένα σταυρό Τα lsquoχασε οπαπα-Θανάσης και πριν προλάβει να πει τίποταδέχτηκε την επίθεση όλου του τσούρμου Άλλοςτον τραβούσε από τα ράσα κι άλλος του έβγαζετο καλυμμαύχι

Ο παπα-Θανάσης έσφιξε στο στήθος του τrsquoάχραντα Μυστήρια και προσπάθησε να τους μι-λήσει μα κανένας δεν άκουγε Κάποιος τότε τουτράβηξε τη γενειάδα και -σαν να τον κτύπησεηλεκτρικό ρεύμα- άρχισε να φωνάζει

- Είναι αληθινός ρε είναι αληθινόςΗ παρέα κοκκάλωσε στη θέση της κι ο παπα-

Θανάσης με το πρόσωπο μουσκεμένο από τονιδρώτα της αγωνίας και τα δάκρυά του τους κοί-ταξε χωρίς να μιλά

- Συγγνώμη πάτερ είπε εκείνος που του τρά-βηξε τη γενειάδα Νομίζαμε πως ήσασταν ψεύ-τικος σαν κι αυτόν καιhellip

- Σας είδαμε και τέτοια ώρα έξω και ήμαστανσίγουροι πως ήσασταν μασκαρεμένος Συγχωρέ-στε μας είπε ένας άλλος

- Πάω να κοινωνήσω μια ετοιμοθάνατη παι-διά μου Ο θάνατος δεν έχει ώρες κατάλ ληλεςκαι ακατάλληλες κι εγώ τρέχω να τον προλάβωΚαι συ παιδί μου βγάλε τα ράσα τα τιμημέναΜην αμαρτάνεις άλλο ρεζιλεύοντάς τα Είναιπολύ ιερό το ράσο για να μασκαρεύεσαι μrsquoαυτό Τραβάτε στα σπίτια σας παιδιά μου κι οΘεός να σας συγχωρέσει

Άνοιξε το βήμα του ο παπα-Θανάσης για νακερδίσει το χαμένο χρόνο Ήταν πικραμένος ωςτα κατάβαθά του Τόσο πολύ λοιπόν χάλασανοι άνθρωποι ώστε μασκαρεύονται και ιερείς

- Πάτερ ΠάτερΗ φωνή που έφτασε στα αυτιά του ήταν γε-

μάτη αγωνία Σταμάτησε και περίμενε Ένας νε-αρός κατακόκκινος από την τρεχάλα και τηνντροπή έφτασε κοντά του λαχανιασμένος

- Πάτερ Είμαι κείνος που ντύθηκε παπάς Τοέκανα εντελώς απερίσκεπτα πάτερ καιhellip καιθέλω να lsquoρθω μαζί σας στο σπίτι της έτοιμοθά-νατης Δενhellip δεν θέλω να σας πάρουν κι άλλοιγια ψεύτικοhellip

Ο παπα-Θανάσης του έκανε νόημα να τονακολουθήσει Στα χέρια του ο νεαρός κρατούσετο σταυρό που είχε μαζί του Μπήκαν στο σπίτιτης ετοιμοθάνατης σιωπηλοί

- Χαίρομαι πάτερ που βρήκατε και παπαδάκικαι δεν ήρθατε μόνος είπε ο άντρας που τονείχε καλέσει

Ο νεαρός ξανακοκκίνησε και κοίταξε με αγω-νία τον παπα-Θανάση

Ναι ο Θεός μου τον έστειλε είπε εκείνος καιτα λόγια του καρφώθηκαν στην καρδιά του νεα-ρού

- Πάτερ δεν θα σας εγκαταλείψω ποτέ έλεγεο νεαρός λίγη ώρα αργότερα όταν ο παπα-Θα-νάσης κλείδωνε το ναό αφήνοντας ξανά μέσατο Σώμα και το Αίμα του Χριστού θα γίνω ο βοη-θός σας το παπαδάκι σας Ίσως έτσι με συγχω-ρήσει ο Θεός για την ιεροσυλία που έκανα

-Άμποτε παιδί μου να το φορέσεις το ράσοκι αληθινά είπε ο παπα-Θανάσης και τον ευλό-γησε με τα δυό του χέρια εκείνα που πριν απόλίγο κρατούσαν τον Ίδιο τον Κύριο Και παράξενοο παπα-Θανάσης είχε τη σιγουριά πως αυτό θαγινόταν κάποια μέρα Και ακόμα πιο παράξενοτην ίδια σιγουριά ένιωσε μέσα του κι ο νεαρός

Όσο πιό άρρωστος και πιοαμαρτωλός είσαι τόσο πιο

κατάλληλος είσαι για να σε πάρει σταχέρια του ο Χριστός

Όταν στο χέρι σου κρατάς σφυρίγύρω σου βλέπεις καρφιά

Όταν στα χέρια σου κρατάς ανθοδο-χείο γύρω σου βλέπεις λουλούδια

(Άγιος Νικόλαος Καβάσιλας)

Σταγόνες

Πίστεως

20

Ηταν δυο αδέλφιαmiddot τα οποία αφού μοιράστη-καν αναμεταξύ τους την πατρική περιουσίαο ένας έμεινε στο σπίτι ενώ ο άλλος έφυγεσε μακρινή χώρα Εκεί αφού κατέφαγε όλα όσατου δόθηκαν δυστύχησε και υπέφερε μη υπομέ-νοντας τη ντροπή από τη φτώχεια (Λουκά 15 11κε) Αυτή την παραβολή θέλησα να σας την πωγια να μάθετε ότι υπάρχει άφεση αμαρτημάτωνκαι μετά το Βάπτισμα εάν είμαστε προσεκτικοίΚαι το λέγω αυτό όχι για να σάς κάνω αδιάφο-ρους αλλά για να σας απομακρύνω από την από-γνωση Γιατί η απόγνωση μας προξενεί χειρότερακακά και από τη ραθυμίαΑυτός λοιπόν ο υιός αποτελεί την εικόνα εκεί-νων που αμάρτησαν μετά το Βάπτισμα Και ότιφανερώνει εκείνους που αμάρτησαν μετά το Βά-πτισμα αποδεικνύεται από το ότι ονομάζεται υιόςΓιατί κανένας δεν μπορεί να ονομασθεί υιόςχωρίς το Βάπτισμα Επίσης διέμενε στην πατρικήοικία και μοιράστηκε όλα τα πατρικά αγαθά ενώπριν από το Βάπτισμα δεν μπορεί κανείς να λάβειτην πατρική περιουσία ούτε να δεχθεί κληρονο-μία Ώστε με όλα αυτά μας υπαινίσσεται το σύ-νολο των πιστώνΕπί σης ήταν αδελφός εκείνου που είχε προκόψειΑδελφός όμως δεν θα μπορούσε να γίνει χωρίςτην πνευματική αναγέννηση Αυτός λοιπόν αφούέπεσε στη χειρότερη μορφή κακίας τι λέγει laquoΘαεπιστρέψω στον πατέρα μουraquo (Λουκά 1518) Γιαυτό ο πατέρας του τον άφησε και δεν τον εμπό-δισε να φύγει στην ξένη χώρα για να μάθει καλάμε την πείρα πόση ευεργεσία απολάμβανε ότανβρισκόταν στο σπίτι Γιατί πολλές φορές ο

Θεός όταν δεν πείθει με το λόγο του αφή-νει να διδαχθούμε από την πείρα των πραγ-μάτων πράγμα βέβαια που έλεγε και στουςΙουδαίουςΑ φού λοιπόν ο άσωτος έφυγε στην ξένη χώρα καιαπό τα ίδια τα πράγματα έμαθε πόσο μεγάλοκακό είναι να χάσει κανείς το πατρικό του σπίτιεπέστρεψε και ο πατέρας του τότε δεν του κρά-τησε κακία αλλά τον δέχτηκε με ανοιχτή αγκαλιάΓιατί άραγε Επειδή ήταν πατέρας και όχι δικα-στής Και στήθηκαν τότε χοροί και συμπόσια καιπανηγύρια και όλο το σπίτι ήταν φαιδρό και χα-ρούμενο Τι μου λες τώρα άνθρωπέ μου Αυτέςείναι οι αμοιβές της κακίας Όχι της κακίας άν-θρωπε αλλά της επιστροφής Όχι της πονηρίαςαλλά της μεταβολής προς το καλύτεροΚαι ακούστε και το σπουδαιότερο Αγανάκτησε γιrsquoαυτά ο μεγαλύτερος υιός Ο πατέρας όμως τονέπεισε κι αυτόν μιλώντας του με πραότητα και λέ-γοντας laquoσυ πάντοτε ζούσες μαζί μου ενώ αυτόςήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρός και ξανα-βρήκε τη ζωή τουraquo (Λουκά 1531-32) Όταν πρέπεινα διασώσει τον χαμένο λέγει laquoΔεν είναι ώρατώρα για δικαστήρια ούτε για λεπτομερή εξέ-ταση αλλά είναι ώρα μόνο φιλανθρωπίας καισυγγνώμηςraquo Κανένας ιατρός που έχει αμελήσει ο

ίδιος να δώσει φάρμακο στον ασθενή δεν ζητείευθύνες απ αυτόν για την αταξία του και ούτε τοντιμωρεί Και αν ακόμα χρειαζόταν να τιμωρηθεί οάσωτος τιμωρήθηκε αρκετά ζώντας στην ξένηχώραΤόσο λοιπόν χρόνο στερήθηκε τη συντροφιάμας και έζησε παλεύοντας με την πείνα την ατί-μωση και τα χειρότερα κακά Γιrsquo αυτό λέγει ο πα-τέρας laquoήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρόςκαι ξαναβρήκε τη ζωή τουraquo Μη βλέπεις λέγει ταπαρόντα αλλά σκέψου το μέγεθος της προηγού-μενης συμφοράς Αδελφό βλέπεις όχι ξένο Στονπατέρα του επέστρεψε που ξεχνάει τα περασμέναη καλύτερα που θυμάται εκείνα μόνο τα οποίαμπορούν να τον οδηγήσουν σε συμπάθεια καιέλεος σε στοργή και ευσπλαχνία τέτοια που ται-ριάζει στους γονείς Γι αυτό δεν είπε εκείνα πουέπραξε ο άσωτος αλλά εκείνα που έπαθε Δεν λυ-πήθηκε ότι κατέφαγε την περιουσία του αλλrsquo ότιπεριέπεσε σrsquo αμέτρητα κακά[] Ασκώντας την αρετή να φοβόμαστε μήπωςπέσουμε στηριζόμενοι στο θάρρος μας Και όταναμαρτάνουμε να μετανοούμε Και εκείνο που είπααρχίζοντας την ομιλία αυτό λέγω και τώρα Είναιπροδοσία της σωτηρίας μας αυτά τα δύο δηλαδήκαι το να έχουμε θάρρος όταν είμαστε ενάρετοικαι το να απελπιζόμαστε όταν είμαστε πεσμένοιστην κακίαΓιrsquo αυτό ο Παύλος για νrsquo ασφαλίσει εκείνουςπου ασκούν την αρετή έλεγε laquoΕκείνος που νομί-ζει ότι στέκεται ας προσέχει μήπως πέσειraquo (ΑrsquoΚορ 10 12) Και πάλι laquoΦοβάμαι μήπως ενώ κή-ρυξα σε άλλους εγώ ο ίδιος βρεθώ ανάξιοςraquo (ΒrsquoΚορ 11 3) Ανορθώνοντας πάλι τους πεσμένουςκαι διεγείροντάς τους σε μεγαλύτερη προθυμίαδιακήρυττε έντονα στους Κορινθίους γράφονταςτα εξής laquoΜήπως πενθήσω πολλούς που αμάρτη-σαν προηγουμένως και δεν μετανόησανraquo (Βrsquo Κορ12 21) Για να δείξει ότι είναι άξιοι θρήνων όχιτόσο εκείνοι που αμαρτάνουν όσο εκείνοι πουδεν μετανοούν για τα αμαρτήματά τους Και οπροφήτης πάλι λέγει laquoΜήπως εκείνος που πέφτειδεν σηκώνεται η εκείνος που παίρνει στραβόδρόμο δεν επιστρέφειraquo (Ιερ 8 4) Γι αυτό και οΔαυίδ παρακαλεί αυτούς ακριβώς λέγοντας laquoΣή-μερα εάν ακούσετε τη φωνή Αυτού μη σκληρύ-νετε τις καρδιές σας όπως τότε που Τονπαραπίκραναν οι πατέρες σαςraquo (Ψαλμ 94 8)Όσο λοιπόν θα υπάρχει το σήμερα ας μηαπελπιζόμαστε αλλrsquo έχοντας ελπίδα προς τονΚύριο και έχοντας κατά νουν το πέλαγος της φι-λανθρωπίας Του αφού αποτινάξουμε κάθε τι τοπονηρό από τη σκέψη μας ας ασκούμε με πολλήπροθυμία και ελπίδα την αρετή και ας επιδεί-ξουμε μετάνοια με όλη τη δύναμή μαςΆγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

21

Κ άποιος νέος κάποτε ζώντας ακό-λαστη ζωή θέλησε κάποια Κυ-ριακή να πάει στην εκκλησία απόπεριέργεια Στο κήρυγμά του ο λειτουργόςιερέας μίλησε για τη μετάνοια Ο νέος συγ-κλονίστηκε τόσο πολύ τόσο βαθειά ώστεαποφάσισε να αλλάξει ζωή Μετά το πέραςτης Θείας Λειτουργίας ζήτησε να εξομολο-γηθεί Εξομολογήθηκε και την επομένηαποσύρθηκε στην ερημική του εξοχική κα-τοικία και έκλαιγε νύχτα μέρα για τις αμαρ-τίες του Κατά παράδοξο όμως τρόπο δενμπορούσε να παρηγορηθείΜια νύχτα σαν σε όραμα βλέπει τον Κύριοτριγυρισμένο από ουράνιο φως και με κα-λοσύνη τον ρωτάει με την γλυκύτατηεκείνη φωνή Του- Τι έχεις παιδί μου και κλαις με τόσο πόνο- Κλαίω Κύριε γιατί έπεσα Έπεσα είπε μεαπόγνωση ο αμαρτωλός νέος- Ε τότε σήκω- Δεν μπορώ μόνος ΚύριεhellipΤότε άπλωσε το θεϊκό Του χέρι ο Βασιλεύςτης αγάπης ο φιλάνθρωπος Κύριος και τονβοήθησε να σηκωθεί Εκείνος όμως δενσταμάτησε να κλαίειhellipΚαι τον ρωτάει ο Κύ-ριος- Τώρα γιατί κλαίς- Πονώ Χριστέ μου γιατί σε λύπησα Ξό-δεψα τον πλούτον των χαρισμάτων σου καιτα νιάτα μου στις ασωτείεςΈβαλε τότε με στοργή το χέρι Του ο φιλάν-θρωπος Δεσπότης στο κεφάλι του πονεμέ-νου αμαρτωλού και του είπε με πολλήιλαρότητα- Αφού για μένα κλαις τόσο πολύ και lsquoγω ξέ-χασα όλες σου τις αμαρτίεςΟ νέος σήκωσε τα μάτια του για να ευχαρι-στήσει τον Σωτήρα του Χριστόν μα Εκείνοςείχε εξαφανιστείΛυτρωμένος πλέον από το βάρος της αμαρ-τίας και αναγεννημένος επέστρεψε στοσπίτι του Από τότε έγινε το πιο λαμπρό πα-ράδειγμα ενός πιστού χριστιανού μέσα καιέξω απrsquo το σπίτι του με λόγια και με έργα

Τα δάκρυατων μετανοούντων

είναι ο αίνοςτων αγγέλωνΖαν ντε λα Φοντέν

(Γάλλος ποιητής 1621-1695)

Η ικανότητανα συγχωρέσει

είναι η ιδιότητα

του δυνατού

Οι αδύναμοι ποτέ

δεν συγχωρούνε

Γκάντι

(Ινδός πολιτικός 1869-1948)

Σταγόνες

Πίστεως

22

ΗΘεία Λειτουργία των Προηγιασμένων (ή όπως την ονομάζουμε ηΛειτουργία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής) τελείται σήμερα στουςναούς μας το πρωί των καθημερινών της Τεσσαρακοστής ημερών

δηλαδή εργασίμων και γι᾿ αυτό λίγοι είναι εκείνοι που δεν δεσμεύονταικατά τις ώρες αυτές από τα επαγγέλματα η την υπηρεσία τους Τα τελευ-ταία χρόνια γίνεται μια πολύ επαινετή προσπάθεια αξιοποιήσεώς της Σεπολλούς ναούς τελείται κάθε Τετάρτη απόγευμα σε ώρες που πολλοί ανόχι όλοι οι πιστοί έχουν τη δυνατότητα να παρευρεθούν στην τέλεσή της

Το όνομά της η Λειτουργία αυτή το πήρε από την ίδια τη φύση τηςΕίναι στην κυριολεξία Λειτουργία laquoπροηγιασμένων δώρωνraquo Δεν είναι δη-λαδή λειτουργία όπως οι άλλες γνωστές λειτουργίες του Μεγάλου Βασι-λείου και του ιερού Χρυσοστόμου στις οποίες έχουμε προσφορά καικαθαγιασμό Τιμίων Δώρων Τα Δώρα είναι καθαγιασμένα προηγιασμένααπό άλλη Λειτουργία που τελέσθηκε σε άλλη ημέρα Τα προηγιασμέναδώρα προτίθενται κατά την λειτουργία των Προηγιασμένων για να κοι-νωνήσουν απ᾿ αυτά και να αγιασθούν οι πιστοί Με άλλα λόγια η λει-τουργία των προηγιασμένων είναι μετάληψη κοινωνία

Η Θεία Λειτουργία κατά την περίοδο της Μ Τεσσαρακοστής τελούντανμόνον κατά τα Σάββατα και τις Κυριακές Παλαιό έθιμο επικυρωμένο απόεκκλησιαστικούς κανόνες απαγόρευε την τέλεση της θείας λειτουργίαςκατά τις ημέρες της εβδομάδος γιατί αυτές ήσαν ημέρες νηστείας και πέν-θους Η τέλεση της Θείας Λειτουργίας ήταν κάτι το ασυμβίβαστο προςτον χαρακτήρα των ημερών αυτών Η Λειτουργία είναι πασχάλιο μυστή-ριο που έχει έντονο τον πανηγυρικό τον χαρμόσυνο τον επινίκιο χαρα-κτήρα Αυτό όμως γεννούσε ένα πρόβλημα Οι χριστιανοί έπρεπε νακοινωνήσουν δυο φορές τουλάχιστον ακόμη κατά την εβδομάδα το λιγό-τερο δηλαδή κατά τις ενδιάμεσες ημέρες την Τετάρτη και την Παρασκευήπου μνημονεύει και ο Μέγας Βασίλειος Η λύση ήδη υπήρχε Οι πιστοί θακοινωνούσαν από Προηγιασμένα Άγια Οι ημέρες αυτές ήσαν ημέρες νη-στείας Νηστεία την εποχή εκείνη σήμαινε πλήρη αποχή τροφής μέχρι τηνδύση του ηλίου Η κοινωνία λοιπόν θα έπρεπε να κατακλείσει την νη-στεία να γίνει δηλαδή μετά την ακολουθία του εσπερινού

Στο σημείο αυτό συνδέεται η ιστορία με την σημερινή πράξη Η Λει-τουργία των Προηγιασμένων είναι σήμερα ακολουθία εσπερινού στηνοποία προστίθεται η παράθεση των δώρων οι προπαρασκευαστικές ευχέςἡ θεία κοινωνία και η ευχαριστία ύστερα από αυτήν Η διαμόρφωσή τηςμέσα στο όλο πλαίσιο της Τεσσαρακοστής της έδωσε ένα έντονο laquoπεν-θηρόraquo κατά τον Θεόδωρο Στουδίτη χαρακτήρα (Ερμηνεία της Θείας Λει-τουργίας των Προηγιασμένων) Με τον εσπερινό συμπλέκονται τροπάριακατανυκτικά οι ιερείς φέρουν πένθιμα άμφια η αγία τράπεζα και τατίμια δώρα είναι σκεπασμένα με μαύρα καλύμματα οι ευχές είναι γεμάτεςταπείνωση και συντριβή laquoΜυστικωτέρα εις παν η τελετή γίνεταιraquo κατάτον ίδιο Πατέρα

Καιρός να ρίξουμε μια ματιά σ᾿ αυτήν την ίδια την Λειτουργία τωνΠροηγιασμένων στη μορφή που ύστερα από μακρά εξέλιξη αποκρυσταλ-λώθηκε και κατά την οποία τελείται σήμερα στους ναούς μας Ήδη επι-σημάναμε τα δυο λειτουργικά στοιχεία που την συνθέτουν τηνακολουθία του Εσπερινού και την Θεία Κοινωνία Το πρώτο μέρος τηςαποτελεί ο συνήθης εσπερινός της Τεσσαρακοστής με μικρές μόνο τροπο-ποιήσεις

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

23

Ο ιερεύς κατά την ψαλμωδία της Θrsquo ώρας εν-δύεται την ιερατική του στολή και θυμιά Ηέναρξη γίνεται με το laquoΕυλογημένη η βασιλείαhellipraquoκατά τον τύπο της Θείας Λειτουργίας Ανα-γινώσκεται ο προοιμιακός (103ος) δηλαδή ψαλμόςπου περιγράφει το δημιουργικό έργο του ΘεούlaquoEυλόγει η ψυχή μου τον Κύριονmiddot Κύριε ο Θεόςμου εμεγαλύνθης σφόδραhellipraquo Είναι το προοίμιοτου εσπερινού αλλά και όλης της ακολουθίας τουνυχθημέρου που αρχίζει ως γνωστό από το από-γευμα πρώτο μέρος του εικοσιτετραώρου θεωρεί-ται η νύκτα Ύστερα ο διάκονος ή εν απουσία τουο ιερέας θέτει στο στόμα των πιστών τα αιτήματατης προσευχής laquoΕν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμενraquoτα ειρηνικά Ακολουθεί η ανάγνωση του ΙΗrsquo κα-θίσματος του Ψαλτηρίου laquoΠρος Κύριον εν τωθλίβεσθαί με εκέκραξα και εισήκουσέ μουhellipraquo(Ψαλμοί 119-133) Είναι το τμήμα του Ψαλτηρίουπου έχει καθορισθεί να αναγινώσκεται κατά τουςεσπερινούς της Τεσσαρακοστής

Ο ιερεύς εν τω μεταξύ ετοιμάζει στην Πρόθεσητα Προηγιασμένα -από την Λειτουργία του προ-ηγουμένου Σαββάτου ή της Κυριακής- ΤίμιαΔώρα Αποθέτει τον Άγιο Άρτο στο Δισκάριο κάνειτην ένωση του οίνου και του ύδατος στο ΆγιοΠοτήριο και τα καλύπτει Ο εσπερινός συνεχίζεταιμε την ψαλμωδία των ψαλμών του λυχνικού καιτων κατανυκτικών τροπαρίων των εκάστοτε ημε-ρών που περιλαμβάνονται στους τελευταίους στί-χους των ψαλμών αυτών και γίνεται ἡ είσοδοςΔιαβάζονται δυο αναγνώσματα από την ΠαλαιάΔιαθήκη ένα από την Γένεση και ένα από το βι-βλίο των Παροιμιών Θα σταθούμε για λίγο στηνκατανυκτική ψαλμωδία του laquoΚατευθυνθήτωraquoτου δευτέρου στίχου του 140ου ψαλμού Ψάλλεταιμετά από τα αναγνώσματα έξι φορές από τονιερέα και τους χορούς ενώ ο ιερέας θυμιά τηνΑγία Τράπεζα

laquoΚατευθυνθήτω η προσευχή μουως θυμίαμα ενώπιόν σου

έπαρσις των χειρών μου θυσία εσπερινήraquoΚατόπιν γίνεται η εκτενής δέηση υπέρ των τά-

ξεων των μελών της Εκκλησίας των Κατηχουμέ-νων των ετοιμαζομένων για το άγιο Βάπτισμαlaquoτων προς το φώτισμα ευτρεπιζομένωνraquo και τωνπιστών Και μετά την απόλυση των Κατηχουμέ-νων έρχεται το δεύτερο μέρος η κοινωνία των μυ-στηρίων

Την μεταφορά των Προηγιασμένων Δώρων απότην Πρόθεση στο Θυσιαστήριο που γίνεται μεάκρα κατάνυξη ενώ οι πιστοί προσπίπτουν laquoμέ-χρις εδάφουςraquo συνοδεύει η ψαλμωδία του αρχαίουύμνου laquoΝυν αι δυνάμειςraquo

laquoΝῦν αἱ δυνάμεις τῶν οὐρανῶν σύν ἡμῖνἀοράτως λατρεύουσιν ἰδού γάρ εἰσπορεύεται ὁ

βασιλεύς τῆς δόξης Ἰδού θυσία μυστικήτετελειωμένη δορυφορεῖται Πίστει καί πόθῳ

προσέλθωμεν ἵνα μέτοχοι ζωῆς αἰωνίουγενόμεθα Ἀλληλούϊαraquo

Η προπαρασκευή για την Θεία Κοινωνία περι-λαμβάνει κυρίως την Κυριακή προσευχή (Πάτερημών) ακολουθεί η Κοινωνία και μετά από αυτήνη ευχαριστία Και η Λειτουργία κλείνει με την κα-τανυκτική οπισθάμβωνο ευχή Είναι δέηση πουσυνδέει την τέλεση της κατανυκτικής αυτής Λει-τουργίας προς την περίοδο των Νηστειών Ο πνευ-ματικός αγώνας της Τεσσαρακοστής είναισκληρός αλλά και η νίκη κατά των αοράτων εχ-θρών είναι βεβαία για τους αγωνιζομένους τονκαλόν αγώνα Η Ανάσταση δεν είναι μακράν Αςτην διαβάσουμε προσεκτικά Είναι από τα ωραι-ότερα εκκλησιαστικά κείμενα

laquoΔέσποτα παντοκράτορ ὁ πᾶσαν τήν κτίσιν ἐνσοφίᾳ δημιουργήσας ὁ διά τήν ἄφατόν σουπρόνοιαν καί πολλήν ἀγαθότητα ἀγαγών ἡμᾶς εἰςτά πανσέπτους ἡμέρας ταύτας πρός καθαρισμόνψυχῶν καί σωμάτων πρός ἐγκράτειαν παθῶνπρός ἐλπίδα ἀναστάσεως ὁ διά τεσσαράκονταἡμερῶν πλάκας χειρίσας τά θεοχάρακτα γράμματατῷ θεράποντί σου Μωσεῖ παράσχου καί ἡμῖνἀγαθέ τόν ἀγῶνα τόν καλόν ἀγωνίσασθαι τόνδρόμον τῆς νηστείας ἐκτελέσαι τήν πίστινἀδιαίρετον τηρῆσαι τάς κεφαλάς τῶν ἀοράτωνδρακόντων συνθλάσαι νικητάς τε τῆς ἁμαρτίαςἀναφανῆναι καί ἀκατακρίτως φθάσαιπροσκυνῆσαι καί τήν ἁγίαν ἀνάστασινraquo

Η Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων είναιμία από τις ωραιότερες και κατανυκτικότερες ακο-λουθίες της Εκκλησίας μας Αλλά συγχρόνως καιμία διαρκής πρόσκληση για την συχνή κοινωνίατων θείων μυστηρίων Μια φωνή από τα βάθητων αιώνων από την αρχαία ζωντανή παράδοσητης Εκκλησίας Φωνή που λέγει ότι ο πιστός δενμπορεί να ζει την ζωή του Χριστού αν δεν ανανε-ώνει διαρκώς την ένωσή του με την πηγή τηςζωής το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου Διότι οΧριστός είναι laquoη ζωή ημώνraquo (Κολοσ 3 4)

ΟΙ

24

ΟΙ

ΚΟ

ΙΣταγόνες

Πίστεως

24

Ι Σ Τ Ο Ρ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Αγγελος πρωτοστάτης οὐρανόθεν ἐπέμφθη εἰπεῖντῇ Θεοτόκῳ τὸ Χαῖρεmiddot καὶ σὺν τῇ ἀσωμάτῳ

φωνῇ σωματούμενόν σε θεωρῶν Κύριε ἐξίστατο καὶἵστατο κραυγάζων πρὸς Αὐτὴν τοιαῦτα

Ο αρχάγγελος Γαβριήλ έρ-χεται και φέρνει το θεϊκό

μήνυμα το laquoχαῖρεraquoστη Θεοτόκο

Αρχάγγελος Γαβριήλ

Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Βλέπουσα ἡ Ἁγία ἑαυτήν ἐν ἁγνείᾳ φησὶ τῷ Γα-βριὴλ θαρσαλέωςmiddot τὸ παράδοξόν σου τῆς φωνῆς

δυσπαράδεκτόν μου τῇ ψυχῇ φαίνεταιmiddot ἀσπόρου γὰρσυλλήψεως τὴν κύησιν πὼς λέγεις κράζων

Η Θεοτόκος απορείγια τον παράδοξο τρόπο

της συλλήψεως Ἀλληλούια

Γνῶσιν ἄγνωστον γνῶναι ἡ Παρθένος ζητοῦσαἐβόησε πρὸς τὸν λειτουργοῦνταmiddot ἐκ λαγόνων

ἁγνῶν υἷον πῶς ἔσται τεχθῆναι δυνατόνλέξον μοι Πρὸς ἥν ἐκεῖνος ἔφησεν ἐν φόβῳπλὴν κραυγάζων οὕτω

Ο Γαβριήλ της εξηγεί τηναπόρρητη βουλή του Θεού

ΑρχάγγελοςΓαβριήλ

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Δύναμις τοῦ Ὑψίστου ἐπεσκίασε τότε πρὸς σύλ-ληψιν τῇ Ἀπειρογάμῳmiddot καὶ τὴν εὔκαρπον ταύτης

νηδύν ὡς ἀγρὸν ὑπέδειξεν ἡδὺν ἅπασι τοῖς θέλουσιθερίζειν σωτηρίαν ἐν τῷ ψάλλειν οὕτως

Η δύναμη του Θεούεπισκιάζει την Παρθένο

και συλλαμβάνειτον Υιό του Θεού

Ἀλληλούια

Εχουσα θεοδόχον ἡ Παρθένος τὴν μήτραν ἀνέ-δραμε πρὸς τὴν Ἐλισάβετ Τὸ δὲ βρέφος ἐκείνης

εὐθὺς ἐπιγνόν τὸν ταύτης ἀσπασμὸν ἔχαιρε καὶἅλμασιν ὡς ἄσμασιν ἐβόα πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η Θεοτόκος επισκέπτεταιτη συγγενή της Ελισάβετ

η οποία κυοφορεί τον Πρό-δρομο και ανταλλάσσουν

προφητικούς λόγους

Ιωάννηςο Βαπτιστής(ως έμβρυο)

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ζάλην ἔνδοθεν ἔχων λογισμῶν ἀμφιβόλων ὁ σώ-φρων Ἰωσὴφ ἐταράχθηmiddot πρὸς τὴν ἄγαμόν σὲ θε-

ωρῶν καὶ κλεψίγαμον ὑπονοῶν Ἄμεμπτεmiddot μαθὼν δέσου τὴν σύλληψιν ἐκ Πνεύματος Ἁγίου ἔφη

Ο Ιωσήφ μνηστήρας τηςΠαρθένου αμφιβάλλειαλλά ενημερώνεται από

τον άγγελο για το μυστή-ριο της συλλήψεως

Ἀλληλούια

Ηκουσαν oἱ ποιμένες τῶν Ἀγγέλων ὑμνούντων τὴνἔνσαρκον Χριστοῦ παρουσίανmiddot καὶ δραμόντες ὡς

πρὸς ποιμένα θεωροῦσι τοῦτον ὡς ἀμνὸν ἄμωμον ἐνγαστρὶ τῆς Μαρίας βοσκηθένταἥν ὑμνοῦντες εἶπον

Ο Χριστός γεννιέται και οιποιμένες έρχονται και Τον

προσκυνούν οι ποιμένες Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Θεοδρόμον ἀστέρα θεωρήσαντες Μάγοι τῇ τού-του ἠκολούθησαν αἴγλῃmiddot καὶ ὡς λύχνον κρα-

τοῦντες αὐτόν διrsquo αὐτοῦ ἠρεύνων κραταιὸν Ἄνακτακαὶ φθάσαντες τὸν ἄφθαστονἐχάρησαν αὐτῷ βοῶντες

Το αστέρι δείχνειτον δρόμο στους μάγους

της Ανατολής Ἀλληλούια

Ιδον παῖδες Χαλδαίων ἐν χερσὶ τῆς Παρθένου τὸνπλάσαντα χειρὶ τοὺς ἀνθρώπουςmiddot καὶ Δεσπότην

νοοῦντες αὐτόν εἰ καὶ δούλου μορφὴν ἔλαβενἔσπευσαν τοῖς δώροις θεραπεῦσαικαὶ βοῆσαι τῇ Εὐλογημένῃ

Η προσκύνηση των μάγων οι Μάγοι Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Κήρυκες θεοφόροι γεγονότες οἱ Μάγοι ὑπέστρε-ψαν εἰς τὴν Βαβυλῶνα ἐκτελέσαντές σου τὸν

χρησμόν καὶ κηρύξαντές σε τὸν Χριστὸν ἅπασινἀφέντες τὸν Ἡρώδην ὡς ληρώδη μὴ εἰδότα ψάλλειν

Οι μάγοι(θεοφόροι κήρυκες)

επιστρέφουν από άλλοδρόμο στη Βαβυλώνα

Ἀλληλούια

Λάμψας ἐν τῇ Αἰγύπτῳ φωτισμὸν ἀληθείας ἐδίω-ξας τοῦ ψεύδους τὸ σκότοςmiddot τὰ γὰρ εἴδωλα ταύ-

της Σωτήρ μὴ ἐνέγκαντά σου τὴν ἰσχὺν πέπτωκεν οἱτούτων δὲ ῥυσθέντες ἐβόων πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η φυγή στην Αίγυπτοοι πιστοί που σώθηκαν

από τα είδωλα

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Μέλλοντος Συμεῶνος τοῦ παρόντος αἰῶνος μεθί-στασθαι τοῦ ἀπατεῶνος ἐπεδόθης ὡς βρέφος

αὐτῷ ἀλλrsquo ἐγνώσθης τούτω καὶ Θεὸς τέλειοςmiddot διόπερἐξεπλάγη σου τὴν ἄρρητον σοφίαν κράζων

Ο Συμεών δέχεταιστην αγκάλη του

ως βρέφος τον Χριστό Ἀλληλούια

ΤΟ

Υ Α

ΚΑ

ΘΙ

ΣΤ

ΟΥ

Υ

ΜΝ

ΟΥ

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

25

Δ Ο Γ Μ Α Τ Ι Κ Ο - Θ Ε Ο Λ Ο Γ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Nέαν ἔδειξε κτίσιν ἐμφανίσας ὁ Κτίστης ἡμῖν τοῖςὑπrsquo αὐτοῦ γενομένοιςmiddot ἐξ ἀσπόρου βλαστήσας

γαστρός καὶ φυλάξας ταύτην ὥσπερ ἦν ἄφθορον ἵνατὸ θαῦμα βλέποντες ὑμνήσωμεν αὐτὴν βοῶντες

Ο Λόγος του Θεούμε την σάρκωσή Τουδημιουργεί νέα κτίσηη οποία τον δοξολογεί

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ξένον τόκον ἰδόντες ξενωθῶμεν τοῦ κόσμου τὸννοῦν εἰς οὐρανὸν μεταθέντεςmiddot διὰ τοῦτο γὰρ ὁ

ὑψηλὸς Θεός ἐπὶ γῆς ἐφάνη ταπεινὸς ἄνθρωποςmiddot βου-λόμενος ἑλκύσαι πρὸς τὸ ὕψος τοὺς αὐτῷ βοώντας

Ο παράξενος -laquoὁ ξένοςraquo -τόκος προτρέπειτους ανθρώπους

να αποξενωθούν από τονκόσμο και να υψώσουν ο νου τους στον ουρανό

Ἀλληλούια

Ολως ἦν ἐν τοῖς κάτω καὶ τῶν ἄνω οὐδόλως ἀπῆν ὁἀπερίγραπτος Λόγοςmiddot συγκατάβασις γὰρ θεϊκή

οὐ μετάβασις τοπικὴ γέγονε καὶ τόκος ἐκ Παρθένουθεολήπτου ἀκουούσης ταῦτα

Όλος ήταν στην γη ο δοξο-λογούμενος Λόγος αλλάκαι από τον ουρανό δεν

απουσίαζε

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Πᾶσα φύσις Ἀγγέλων κατεπλάγη τὸ μέγα τῆς σῆςἐνανθρωπήσεως ἔργονmiddot τὸν ἀπρόσιτον γὰρ ὡς

Θεόν ἐθεώρει πᾶσι προσιτὸν ἄνθρωπον ἡμῖν μὲνσυνδιάγοντα ἀκούοντα δὲ παρὰ πάντων οὕτως

Οι άγγελοι θαύμασαν τοέργο της ενανθρώπησης τουΘεού και την κοινωνία του

με τους ανθρώπους

Ἀλληλούια

Ρήτορας πολυφθόγγους ὡς ἰχθύας ἀφώνουςὁρῶμεν ἐπὶ σοὶ Θεοτόκεmiddot ἀποροῦσι γὰρ λέγειν τὸ

πῶς καὶ Παρθένος μένεις καὶ τεκεῖν ἴσχυσαςmiddot ἡμεῖςδὲ τὸ μυστήριον θαυμάζοντες πιστῶς βοῶμεν

Οι σοφοί του κόσμουμένουν άφωνοιμη μπορώντας

νά εξηγήσουν το μυστήριοτης γεννήσεως

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Σῶσαι θέλων τὸν κόσμον ὁ τῶν ὅλων κοσμήτωρπρὸς τοῦτον αὐτεπάγγελτος ἦλθεmiddot καὶ ποιμὴν

ὑπάρχων ὡς Θεός διrsquo ἡμᾶς ἐφάνη καθrsquo ἡμᾶς ἄνθρω-ποςmiddot ὁμοίῳ γὰρ τὸ ὅμοιον καλέσας ὡς Θεὸς ἀκούει

Ο Ποιμένας-Θεός γίνεταιπρόβατο-άνθρωπος για να

σώσει τον κόσμο Ἀλληλούια

Τεῖχος εἶ τῶν παρθένων Θεοτόκε Παρθένε καὶπάντων τῶν εἰς σὲ προστρεχόντων Ὁ γὰρ τοῦ

οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς κατεσκεύασέ σε ποιητήςἌχραντε οἰκήσας ἐν τῇ μήτρᾳ σου καὶ πάντας σοιπροσφωνεῖν διδάξας

Η Παρθένος γίνεται τείχοςπου προστατεύει όλους

τους πιστούς οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Υμνος ἅπας ἡττᾶται συνεκτείνεσθαι σπεύδων τῷπλήθει τῶν πολλῶν οἰκτιρμῶν σουmiddot ἰσαρίθμους

γὰρ τῇ ψάμμῳ ὠδάς ἂν προσφέρωμέν σοι Βασιλεῦἅγιε οὐδὲν τελοῦμεν ἄξιον ὧν δέδωκας ἡμῖν τοῖς σοὶβοῶσιν

Κανένας ύμνος δεν επαρκείγια να υμνηθεί ο Σαρκωθείς

Βασιλέας Ἀλληλούια

Φωτοδόχον λαμπάδα τοῖς ἐν σκότει φανεῖσανὁρῶμεν τὴν ἁγίαν Παρθένονmiddot τὸ γὰρ ἄυλον

ἅπτουσα φῶς ὁδηγεῖ πρὸς γνῶσιν θεϊκὴν ἅπανταςαὐγῇ τὸν νοῦν φωτίζουσα κραυγῇ δὲ τιμωμένη ταῦτα

Η Θεοτόκος είναι η λαμ-πάδα που καθοδηγεί τους

πιστούς στη Θεογνωσία οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Χάριν δοῦναι θελήσας ὀφλημάτων ἀρχαίων ὁ πάν-των χρεωλύτης ἀνθρώπων ἐπεδήμησε διrsquoἑαυτοῦ

πρὸς τοὺς ἀποδήμους τῆς αὐτοῦ Χάριτοςmiddot καὶ σχίσαςτὸ χειρόγραφον ἀκούει παρὰ πάντων οὕτως

Ο Χριστός ήρθε στο κόσμογια να του δώσει χάρη Ἀλληλούια

Ψάλλοντές σου τὸν τόκον ἀνυμνοῦμέν σε πάντεςὡς ἔμψυχον ναόν Θεοτόκε Ἐν τῇ σῇ γὰρ οὶκή-

σας γαστρί ὁ συνέχων πάντα τῇ χειρὶ Κύριος ἡγία-σεν ἐδόξασεν ἐδίδαξε βοᾶν σοὶ πάντας

Η Θεοτόκος είναι έμψυχοςναός στον οποίο

δοξάζεται ο Χριστός οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Ωπανύμνητε Μῆτερ ἡ τεκοῦσα τὸν πάντων ἁγίωνἁγιώτατον Λόγονmiddot δεξαμένη γὰρ τὴν νῦν προ-

σφοράν ἀπὸ πάσης ῥῦσαι συμφορᾶς ἅπαντας καὶτῆς μελλούσης λύτρωσαι κολάσεως τοὺς σοὶ βοῶντας

Ύμνος και ικεσίαπρος την Παρθένο Ἀλληλούια

Σταγόνες

Πίστεως

26

Το να βελτιώνεσαισημαίνει να αλλά-ζεις Το να είσαιτέλειος σημαίνει νααλλάζεις συχνά

Winston Churchill (Πρωθυ-πουργός Μ Βρετανίας 1874-

1965)

Στις προσευχές μαςσυνήθως ζητάμε νrsquoαλλάξουν οι περι-στάσεις και ποτέ νrsquoαλλάξουμε εμείς οιίδιοι

Ανώνυμος

Ο καθένας ονει-ρεύεται να αλλάξειτον κόσμο αλλάκανένας δεν έχεισκοπό νrsquo αλλάξειτον εαυτό του Leo Tolstoy (Ρώσος συγγραφέ-

ας 1828-1910)

Η αρετή της νεό-τητας είναι εφόδιοτων γηρατειών

Μέγας Βασίλειος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

27

Ζ ούσε την τρέλα της νεότητός του μεμοτοσυκλέτα πολλών κυβικών καιαπό ταχύτητα μέγιστη 150 χιλιόμε-τρα ανά ώρα πού ήταν ρυθμισμένη μετάαπό μεταποίηση της μηχανής έφτασε νατρέχει με 230 χιλιόμετρα ανά ώραΕπιδιδόταν δε και σε αυτοσχέδιους συ-ναγωνισμούς με άλλους παρομοίους τουμε μεγάλα χρηματικά στοιχήματα 400 και500 χιλιάδες δραχμέςΌμως ένα απόγευμα στους ειδικούςδρόμους πού επέλεγαν να τρέξουν (αυτούςπου υποτίθεται είναι χωρίς μεγάλη κυκλο-φορία αυτοκινήτων) κατά την ώρα ενόςαυτοσχέδιου συναγωνισμού παρά τηνπροσπάθειά του να αποφύγει ένα αυτοκί-νητο έγινε σφοδρή σύγκρουση και πετά-χτηκε 10 μέτρα μακριά μέσα σε έναχαντάκι έξω από το δρόμοΗ μοτοσικλέτα βεβαίως διαλύθηκε και οίδιος υπέστη θανάσιμα τραύματα Τον πε-ρισυνέλεξαν και τον μετέφεραν στο νοσο-κομείο Μετά από την επιβεβαίωση τωνιατρών τον οδήγησαν κατευθείαν στο νε-κροτομείο όπου ένας νοσοκόμος ndash νεκρο-τόμος ανέλαβε να τον πλύνει και νατακτοποιήσει τα εγχυμένα σπλάχνα τουπροκειμένου να τον παραλάβει το γραφείοτελετών πού είχαν στείλει οι συγγενείςτουΕίχαν περάσει περίπου 8 ώρες από τοσυμβάν Εκείνη την στιγμή ανοίγει ταμάτια του σηκώνεται και κάθεται στομαρμάρινο τραπέζι του νεκροτομείου Ονοσοκόμος έντρομος βάζει τις φωνές καιαρχίζει να τρέχει προς την έξοδο πανικό-βλητοςΑμέσως καταφθάνουν οι ιατροί τον πα-ραλαμβάνουν και τον οδηγούν στο χει-ρουργείο όπου μετά από τις απαιτούμενεςπροσπάθειες laquoσυναρμολόγησηςraquo άρχισενα παρουσιάζει σημεία βελτίωσηςΠαρέμεινε αρκετό χρονικό διάστημαέως ότου θεραπεύτηκε πλήρως και εξήλθεαπό το νοσοκομείο υγιής Στη συνέχεια γιαάγνωστους λόγους εξεδήλωσε την επιθυ-μία να γίνει μοναχόςΟ ίδιος διηγείταιhellip όταν μετά την σύγ-κρουση τραυματίστηκα θανάσιμα (κατάτην δήλωση των ιατρών) ένοιωσα ότιβγήκα από το σώμα μου και αιωρούμενος

πέρασα κατά περίεργο τρόπο ανάμεσααπό μία κολόνα της ΔΕΗ χωρίς να συγ-κρουστώ μαζί τηςΣτη συνέχεια βρέθηκα σε ένα περιβάλ-λον με μισοσκόταδο και τελείως κενόΈνοιωθα πανάλαφρος σαν πούπουλο νααιωρούμαι σrsquo αυτό το κενό και πολύ πε-ρίεργος για το πού βρισκόμουν και τι μουείχε συμβείΕνώ περιπλανιόμουνα για αρκετόχρόνο άρχισα να διακρίνω μία φωτεινήγυναικεία μορφή να με πλησιάζει μέσα σrsquoένα ολόφωτο λευκό νέφος Όταν πλησίασεαρκετά διέκρινα ότι είχε μία υπερκόσμιαγλυκιά έκφρασηΑμέσως την συνέκρινα με τις αγιογρα-φίες πού είχα δει στους ιερούς ναούς ότανμε πήγαινε μικρό παιδί η μητέρα μου καισυμπέρανα ότι ήταν η μορφή της Ύπερα-γίας Θεοτόκου ldquohellipήρθα για τα δάκρυα τηςμάνας σουhellip εσύ θα ζήσεις θα ζήσεις καιθα Μας υπηρέτησηςhelliprdquo μού είπε με γλυκόκαι ειρηνικό ύφος και σιγά σιγά άρχισε ναχάνεταιΜετά από αυτό όλα σαν να έσβησανένοιωσα να διαλύομαι και μία δύναμη ναμε απορροφά με ορμή και να με κατευθύ-νει κάπουΑμέσως ένοιωσα σαν να ξύπνησα απόλήθαργο Βρέθηκα γυμνός με ένα πολυ-τραυματισμένο σώμα στο μαρμάρινο τρα-πέζι του νεκροτομείου ενώ ταυτόχροναάκουγα κάτι (σαν ουρλιαχτά) από έναν άν-θρωπο καθώς απομακρυνόταν τρέχονταςπρος την πόρταhellipΟ νέος αυτός μετά την πλήρη θεραπείατου ήλθε στο Άγιον Όρος σε κάποια Μονήόπου συνάντησε τον ηγούμενο και αφούτου διηγήθηκε το περιστατικό του ατυχή-ματός του εξεδήλωσε την επιθυμία να γίνειμοναχόςΠράγματι εκεί ο γέροντας μετά την απα-ραίτητη δοκιμασία τον έκειρε μοναχό καιτου έδωσε το πατερικό όνομα laquoΣωφρό-νιοςraquoΣήμερα είναι ένας ευλαβής μοναχός οοποίος δεν έπαυσε ποτέ να διηγείται τηνπαράξενη συνάμα και ψυχωφελή αυτήιστορία της ζωής του Στη συνέχεια αναχώ-ρησε για ένα ησυχαστήριο στην ιδιαίτερηπατρίδα του

Σταγόνες

Πίστεως

28

Η 25η Μαρτίου

Τέτοιαν ημέρα διάλεξενη σπλαχνική Μαρίανα ειπεί στον Κύριο του Παντόςπου τ άψυχα εμψυχώνει laquoΚοίτα στη γη τους Χριστια-νούς που μ άπειρη λατρείαεμέ γιορτάζουν σήμερα πόσησκλαβιά πλακώνειraquoΚαι πνεύμα θείο χύθηκε μεμιάςεις την Αγίαψυχή του ενδόξου Γερμανούπου ατρόμητος απλώνειτο ξακουστό το Λάβαρο κι απότην εκκλησίαπρώτος προβαίνει αγωνιστήςκαι πρώτος ξεσπαθώνειΦεύγουν απrsquo όλες τις μεριέςοι Τούρκοι τρομαγμένοι ενώ προφέρει ο Γερμανόςκι ηχολογούν οι άλλοιτον όρκο πrsquo όλην έσειε βαθιάτην οικουμένηΜέρα γλυκιά μέρα λαμπρήμέρα χαριτωμένη Κάθε φορά που η λάμψη σουστην εκκλησιά προβάλλει πάντα με δάφνη ελεύθερη θατην ιδείς σπαρμένηΓεώργιος Μαρτιννέλης

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ

ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ ΟΘΩΝΑ

Όταν ήρθε ως βασιλεύς στην Ελλάδα ό δε-καεπταετής ακόμη Όθων συνοδευόμενοςαπό τρεις Βαυαρούς αντιβασιλείς πού θα κυ-βερ νούσαν ως την ενηλικίωση του πολλοίΈλλη νες χαιρέτισαν με ενθουσιασμό τηνάφιξη του Μεταξύ αυτών και ό αγωνιστής τηςΕλληνικής Επαναστάσεως Ιωάννης Μακρυ-γιάννης Γρή γορα όμως διαψεύστηκαν οι ελ-πίδες του γνή σιου αυτού Έλληνα από τηντακτική πού ακολούθησε ή Αντιβασιλεία απέ-ναντι στους αγωνιστές Ό στρατός κύριο κέν-τρο της βαυαροκρατίας μεταβλήθηκε σετακτικός Στα τέλη του 1834 είχαν ενταχθεί σ᾽αυτόν 5000 περίπου Βαυαροί και ελάχιστοιΈλληνες ενώ απορρί φθηκαν με την πρόφασηότι ήταν υπεράριθμοι οι 10000 Έλληνες πούμέχρι τότε αποτε λούσαν τα στρατιωτικά σώ-ματα πού κατήγαγαν εκπλη κτικούς θριάμ-βους κατά των Τούρκων και των Αιγυπτίων

Οι αγωνιστές αυτοί στερούμενοι τακτικούεπαγγέλματος κατάντησαν ζητιάνοι ή και λη -στές Ό Μακρυγιάννης εκλεγμένος τότε δη-μο τικός σύμβουλος του Δήμου Αθηναίωναπευθύνει στον βασιλέα μια επιστολή πούφα νερώνει την ανιδιοτέλεια και το ψυχικότου με γαλείο Δεν διστάζει όχι μόνο να ασκή-σει αυστηρή κριτική στην Αντιβασιλεία αλλάκαι να παρακαλέσει να κοπεί ό μισθός τουόλος και να δοθεί σε δυστυχείς συναγωνι-στές του Λόγος με καταφανείς τις προεκτά-σεις στο παρόν

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

29

Βασιλεύ

Ως ένας και εγώ αγωνιστής εις τα περασμένα δεινά της πατρίδος μου έγνώρισα εις πολλά

μέρη ανδρείους στρατιωτικούς και τιμίους πολίτας όπου έθυσίαζον και την κατάστασίν τους

και την ιδίαν ζωήν τους με μεγάλην εύχαρίστησιν διά να ιδούν μίαν ήμέραν την πατρίδα τους

έλευθέραν Πολλοί από αυτούς έσκοτώθηκαν είς τόν πόλεμονrsquo άλλοι έμειναν αιχμάλωτοι και

άλλοι έπληγώθηκαν και τώρα μετά την έλευθέρωσιν της πατρίδος τούς βλέπω να περιπα-

τούν είς τούς δρόμους γυμνοί και ξυπόλυτοι βλέπω χήρας και ορφανά να ζητούν έλεος διά

να πα ρηγορήσουν την πείναν τους και με τα δάκρυα εις τα μάτια να περιφέρωνταί και να

προξενούν έντροπήν εις την άχάριστον πατρίδα διά την οποίαν έχασαν τούς άνδρας των

έχασαν τούς γονείς των Εκείνοι όπού τούς γνωρίζουν και ημπορούν να πληροφορήσουν την

Κυβέρνησιν κρύπτουν την άλήθειαν και φροντίζουν μόνον να δώσουν τας ανταμοιβάς είς

τούς δούλους και κόλακας των είς ανθρώπους αναξίους εις τούς οποίους ή πατρίς δέν γνω-

ρίζει κανένα χρέος Είς μέν τούς καλούς και δυστυχείς αγωνιστάς λέγουν ότι ή πατρίς είναι

πτωχή είς δέ τούς κόλακας των την αποδεικνύουν πλουσίαν Έάν είναι πτωχή καθώς και

είναι βέβαια έπρεπε να είναι πτωχή είς όλους και όχι μόνον διά εκείνους όπού έδοκίμασαν

τόσους αγώνας και ήλθαν είς έλεεινήν κατάστασίν διά την έλευθερίαν της Ή τοιαύτη αδικία

κάμνει σήμερον πολλούς Έλληνας να αγανακτούν εναντίον της πατρίδος και να βλέπουν ό

ένας τόν άλλον ως έχθρόν χειρότερον από τόν Τούρκον

Εγώ όμως Υψηλή Αντιβασιλεία δέν είμαι άδικος αλλά ως ευαίσθητος είς την δυστυχίαν

τόσων αγωνιστών παρακινούμαι να φανερώσω την άδικίαν πρός την κυβέρνησιν μου την

οποίαν μετά Θεόν σέβομαι και τιμώ και αγαπώ καθώς χρεωστεί να κάμνη κάθε άνθρωπος

άφωσιωμένος είς την πατρίδα του lsquoΆν ή πατρίς μας είναι πτωχή διατί ημείς μερικοί Έλληνες

να παίρνωμεν από χίλιες δραχμές και κάτω τόν μήνα οι δέ συνάδελφοι μας να ψωμοζητούν

και να περιπατούν γυμνοί και ξυπόλυτοι Διά την τιμήν και ύπόληψιν και της πατρίδος και

τού Βασιλέως μου κρίνω δίκαιον να κόψωμεν ένα μέρος από τόν μισθόν μας διά να δοθή

και είς αυτούς τούς δυστυχείς Εγώ όταν έπληγώθην είς τούς Μύλους τού Ναυπλίου έλαβα

δώρον από την πατρίδα μου το όποιον είναι περίπου εκατόν πενήντα δραχμάς τόν μήναrdquo

τώρα λαμβάνω πολύ περισσότερον μηνιαίον μισθόν δηλαδή σχε δόν τριακόσιας έβδομήκοντα

δραχμάς Όθεν εγώ πρώτος παρακαλώ την Άντιβασιλείαν να διάταξη να κοπή αυτός ό μι-

σθός μου όλος έως ότου ή Κυβέρνησις να λάβη καιρόν να εύθετήση τα πράγματα και να τα

θεραπεύση κατά το καλύτερον και να με δοθούν πάλιν κατά μήνα αί lsquoκατόν πενήντα δραχμαί

έκείναι καθώς έξ αρχής μrsquo έκρινεν άξιον ή πατρίς μουrdquo ό δέ μισθός μου άς δοθή είς άλλους

δυστυχείς συναγωνιστάς μου των οποίων ή γύμνωσις και απελπισία μά την πατρίδα μου

και μά τόν Βασιλέα μου δέν μrsquo αφήνει να κοιμηθώ ήσύχως όλην την νύχτα Άν δέν είχα τόσην

φαμιλίαν άν δέν ήμουν ασθενής τόν περισσότερον καιρόν και άν δέν είχα ικανά χρέη δέν

ήθελα να δώσω και αυτό το ολίγον βάρος είς την πατρίδα μου

Δεν είναι αμφι βολία ότι όλοι οι Έλληνες έχουν καλά αισθήματα και μεγάλην αγάπην

είς τόν Βασιλέα μας επιθυμώ όμως να μή ύπάρχη κανένας όπού να νομίζη ότι έχει

δίκαια παράπονα είς την αθωό τητα του και είς την καλωσύνην του επιθυμώ να είναι

όλοι ευχαριστημένοι από την πατρίδα και να μή είναι είς άλλους πτωχή ή πατρίς και

είς άλλους πλουσίαrsquo αλλά να άνταμείψη όλους εκείνους όπού έπαθαν διά την έλευ-

θερίαν της Παρακαλώ με το ανήκον σέβας την Άντιβασι λείαν αφού διάταξη από

το παρόν την παύσιν τού μισθού μου να διάταξη να με δίδεται το παλαιόν της

πατρίδος σιτηρέσιονΈν Αθήναις τή 15 Δεκεμβρίου 1834

Ιωάννης Μακρυγιάννης

Επιστολή προς Βασιλέα (1834)(Εκ της εφημερίδος laquoΕθνικήraquo άρ 22 23121834)

Σταγόνες

Πίστεως

30

ldquoΟάνθρωπος ζητάει στον ουρανό τη χαράκαι την ευτυχία Ζητάει το αιώνιο μα-κριά απ΄ όλους κι απ΄ όλα ζητάει να

βρει τη χαρά στον Θεό Ο Θεός είναι μυστήριοΕίναι σιωπή είναι άπειρος είναι το παν Τηντάση της ψυχής για τον ουρανό την έχει όλος οκόσμος όλοι ζητάνε κάτι το ουράνιο Σ΄Αυτόνστρέφονται όλα τα όντα έστω και ασυνειδήτως

Σ΄ Αυτόν να στρέφετε διαρκώς το νου σαςΑγαπήστε την προσευχή την κουβέντα με τονΚύριο Το παν είναι η αγάπη ο έρωτας με τονΚύριο τον Νυμφίο Χριστό Γίνετε άξιοι της αγά-πης του Χριστού Για να μη ζείτε στο σκοτάδιγυρίστε το διακόπτη της προσευχής ώστε ναέλθει το Θείο φως στην ψυχή σας Στο βάθος τουείναι σας θα φανεί ο Χριστός Εκεί στο βάθοςείναι η Βασιλεία του Θεού ldquoΗ Βασιλεία τουΘεού εντός υμών εστίνrdquo

Η προσευχή γίνεται μόνο με το Άγιον ΠνεύμαΑυτό διδάσκει την ψυχή πώς να προσεύχεταιldquoΤο γάρ τι προσευξόμεθα καθ΄ό δεί ούκ οίδα-μεν αλλ΄αυτό το Πνεύμα υπερεντυγχάνει υπέρημών στεναγμοίς αλαλήτοιςrdquo Εμείς δεν χρειάζε-ται να κάνουμε καμιά προσπάθεια Ν΄απευθυνό-μαστε στον Θεό με ύφος ταπεινού δούλου μεφωνή παρακλητική και ικετευτική Τότε η προ-σευχή μας είναι ευάρεστη στο Θεό Να στεκόμα-στε με ευλάβεια ενώπιον του Εσταυρωμένου καινα λέμε ldquoΚύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν μεrdquoΑυτό τα λέει όλα Όταν κινηθεί για προσευχή ονους του ανθρώπου στο δευτερόλεπτο τουδευτερολέπτου έρχεται η Θεία χάρις Τότε ο άν-θρωπος γίνεται χαριτωμένος και βλέπει με άλλαμάτια τα πάντα Το παν είναι ν΄αγαπήσουμε τονΧριστό την προσευχή τη μελέτη Παίρνουμεένα εκατομμύριο και το κόβουμε κομματάκιαΤου ανθρώπου η προσπάθεια είναι το ένα εκα-τομμυριοστό

Πριν από την προσευχή η ψυχή πρέπει να προ-ετοιμάζεται με προσευχή Προσευχή για τηνπροσευχή Ακούστε τι εύχεται ο ιερέας μυστικάτην ώρα που διαβάζεται ο Απόστολος κατά τηνΘεία Λειτουργία

ldquoΈλαμψον εν ταις καρδίαις ημών φιλάνθρωπεΔέσποτα το της Σης Θεογνωσίας ακήρατον φωςκαι τους της διανοίας ημών διάνοιξον οφθαλ-μούς εις την των ευαγγελικών Σου κηρυγμάτωνκατανόησιν Ένθες ημίν τον των μακαρίων Σουεντολών φόβον ίνα τάς σαρκικάς επιθυμίαςπάσας καταπατήσαντες πνευματικήν πολιτείαν

μετέλθωμεν πάντα τα προς ευαρέστησιν τηνσην και φρονούντες και πράττοντες Συ γαρ οφωτισμός των ψυχών και των σωμάτων ημώνΧριστέ ο Θεός και Σοί την δόξαν αναπέμπομενσυν τω ανάρχω Σου Πατρί και τω παναγίω καιαγαθώ και ζωοποιώ Σου Πνεύματι νυν και αείκαι εις τους αιώνας των αιώνωνrdquo

Στην προσευχή μπαίνουμε χωρίς να τοκαταλάβουμε Χρειάζεται να βρεθούμε και σεκατάλληλο κλίμα Η αναστροφή με τον Χριστό ησυζήτηση η μελέτη η ψαλτική το καντηλάκιτο θυμίαμα γίνονται το κατάλληλο κλίμα ώστεόλα να γίνουν απλά ldquoεν απλότητι καρδίαςrdquo Δια-βάζοντας τις ψαλμωδίες τις ακολουθίες μεέρωτα χωρίς να το καταλάβουμε γινόμαστεάγιοι Ευφραινόμαστε με τα Θεία λόγια Αυτή ηευφροσύνη αυτή η χαρά είναι η δική μας προ-σπάθεια για να μπούμε εύκολα στην ατμό-σφαιρα της προσευχής η προθέρμανση όπωςλέμε Μπορούμε και να φέρνουμε στο νου μαςωραίες εικόνες από τοπία που είδαμε Αυτή ηπροσπάθεια είναι απαλή αναίμακτη Αλλά μηνξεχνάμε αυτό που είπε ο Κύριος ldquoΧωρίς εμού ούδύνασθε ποιείν ουδένrdquo

Ο ίδιος ο Κύριος θα μας διδάξει την προσευχήΔεν θα τη μάθουμε μόνοι μας ούτε άλλος κανείςθα μας τη μάθει Μη λέμε ldquoέκανα τόσες μετά-νοιες εξασφάλισα τώρα την χάριrdquo αλλά ναζητούμε να λάμψει εντός μας το ακήρατον φωςτης θείας γνώσεως και να ανοίξει τα πνευματικάμας μάτια για να κατανοήσουμε τα θεία Τουλόγια

Με τον τρόπο αυτό χωρίς να το καταλάβουμεαγαπάμε τον Θεό χωρίς σφιξίματα προσπάθειακι αγώνα Αυτά που είναι δύσκολα στους ανθρώ-πους για τον Θεό είναι πολύ εύκολα Τον Θεόθα Τον αγαπήσουμε ξαφνικά όταν η χάρις θαμας επισκιάσει

Αν αγαπήσουμε πολύ τον Χριστό η ευχή θα λέ-γεται μόνη της Ο Χριστός θα είναι συνεχώς στομυαλό μας και στην καρδιά μας

Οσίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

31

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ ΑΙΕΡΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΩΝ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

Π Α Σ Χ Α 20 Α Π Ρ Ι Λ Ι Ο Υ 2 0 1 4

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ 700rsquo πμ Ὄρθρος- Θεία Λειτουργία730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία430rsquo μμ Ἱερὸν Εὐχέλαιον730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου

ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου700rsquo μμ Ἀκολουθία τῶν Ἁγίων Παθῶν

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 830rsquo πμ Ἀκολουθία Μεγάλων Ὡρῶνamp Ἑσπερινοῦ Ἀποκαθηλώσεως

730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Ἐπιταφίου

ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου1100rsquo μμ Τελετὴ Ἀναστάσεως Ὄρθρος

amp Ἀναστάσιμη Θεία Λειτουργία

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ 1000rsquo πμ Ἑσπερινός τῆς Ἀγάπηςστὸν Μητροπολιτικὸ Ναό

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ

Εμπροσθόφυλλο Ο Ευαγγελισμός (1600) έργο Δομίνικου Θεοτοκόπουλου (1541-1614)

Σταγόνες

Πίστεως

20

Ηταν δυο αδέλφιαmiddot τα οποία αφού μοιράστη-καν αναμεταξύ τους την πατρική περιουσίαο ένας έμεινε στο σπίτι ενώ ο άλλος έφυγεσε μακρινή χώρα Εκεί αφού κατέφαγε όλα όσατου δόθηκαν δυστύχησε και υπέφερε μη υπομέ-νοντας τη ντροπή από τη φτώχεια (Λουκά 15 11κε) Αυτή την παραβολή θέλησα να σας την πωγια να μάθετε ότι υπάρχει άφεση αμαρτημάτωνκαι μετά το Βάπτισμα εάν είμαστε προσεκτικοίΚαι το λέγω αυτό όχι για να σάς κάνω αδιάφο-ρους αλλά για να σας απομακρύνω από την από-γνωση Γιατί η απόγνωση μας προξενεί χειρότερακακά και από τη ραθυμίαΑυτός λοιπόν ο υιός αποτελεί την εικόνα εκεί-νων που αμάρτησαν μετά το Βάπτισμα Και ότιφανερώνει εκείνους που αμάρτησαν μετά το Βά-πτισμα αποδεικνύεται από το ότι ονομάζεται υιόςΓιατί κανένας δεν μπορεί να ονομασθεί υιόςχωρίς το Βάπτισμα Επίσης διέμενε στην πατρικήοικία και μοιράστηκε όλα τα πατρικά αγαθά ενώπριν από το Βάπτισμα δεν μπορεί κανείς να λάβειτην πατρική περιουσία ούτε να δεχθεί κληρονο-μία Ώστε με όλα αυτά μας υπαινίσσεται το σύ-νολο των πιστώνΕπί σης ήταν αδελφός εκείνου που είχε προκόψειΑδελφός όμως δεν θα μπορούσε να γίνει χωρίςτην πνευματική αναγέννηση Αυτός λοιπόν αφούέπεσε στη χειρότερη μορφή κακίας τι λέγει laquoΘαεπιστρέψω στον πατέρα μουraquo (Λουκά 1518) Γιαυτό ο πατέρας του τον άφησε και δεν τον εμπό-δισε να φύγει στην ξένη χώρα για να μάθει καλάμε την πείρα πόση ευεργεσία απολάμβανε ότανβρισκόταν στο σπίτι Γιατί πολλές φορές ο

Θεός όταν δεν πείθει με το λόγο του αφή-νει να διδαχθούμε από την πείρα των πραγ-μάτων πράγμα βέβαια που έλεγε και στουςΙουδαίουςΑ φού λοιπόν ο άσωτος έφυγε στην ξένη χώρα καιαπό τα ίδια τα πράγματα έμαθε πόσο μεγάλοκακό είναι να χάσει κανείς το πατρικό του σπίτιεπέστρεψε και ο πατέρας του τότε δεν του κρά-τησε κακία αλλά τον δέχτηκε με ανοιχτή αγκαλιάΓιατί άραγε Επειδή ήταν πατέρας και όχι δικα-στής Και στήθηκαν τότε χοροί και συμπόσια καιπανηγύρια και όλο το σπίτι ήταν φαιδρό και χα-ρούμενο Τι μου λες τώρα άνθρωπέ μου Αυτέςείναι οι αμοιβές της κακίας Όχι της κακίας άν-θρωπε αλλά της επιστροφής Όχι της πονηρίαςαλλά της μεταβολής προς το καλύτεροΚαι ακούστε και το σπουδαιότερο Αγανάκτησε γιrsquoαυτά ο μεγαλύτερος υιός Ο πατέρας όμως τονέπεισε κι αυτόν μιλώντας του με πραότητα και λέ-γοντας laquoσυ πάντοτε ζούσες μαζί μου ενώ αυτόςήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρός και ξανα-βρήκε τη ζωή τουraquo (Λουκά 1531-32) Όταν πρέπεινα διασώσει τον χαμένο λέγει laquoΔεν είναι ώρατώρα για δικαστήρια ούτε για λεπτομερή εξέ-ταση αλλά είναι ώρα μόνο φιλανθρωπίας καισυγγνώμηςraquo Κανένας ιατρός που έχει αμελήσει ο

ίδιος να δώσει φάρμακο στον ασθενή δεν ζητείευθύνες απ αυτόν για την αταξία του και ούτε τοντιμωρεί Και αν ακόμα χρειαζόταν να τιμωρηθεί οάσωτος τιμωρήθηκε αρκετά ζώντας στην ξένηχώραΤόσο λοιπόν χρόνο στερήθηκε τη συντροφιάμας και έζησε παλεύοντας με την πείνα την ατί-μωση και τα χειρότερα κακά Γιrsquo αυτό λέγει ο πα-τέρας laquoήταν χαμένος και βρέθηκε ήταν νεκρόςκαι ξαναβρήκε τη ζωή τουraquo Μη βλέπεις λέγει ταπαρόντα αλλά σκέψου το μέγεθος της προηγού-μενης συμφοράς Αδελφό βλέπεις όχι ξένο Στονπατέρα του επέστρεψε που ξεχνάει τα περασμέναη καλύτερα που θυμάται εκείνα μόνο τα οποίαμπορούν να τον οδηγήσουν σε συμπάθεια καιέλεος σε στοργή και ευσπλαχνία τέτοια που ται-ριάζει στους γονείς Γι αυτό δεν είπε εκείνα πουέπραξε ο άσωτος αλλά εκείνα που έπαθε Δεν λυ-πήθηκε ότι κατέφαγε την περιουσία του αλλrsquo ότιπεριέπεσε σrsquo αμέτρητα κακά[] Ασκώντας την αρετή να φοβόμαστε μήπωςπέσουμε στηριζόμενοι στο θάρρος μας Και όταναμαρτάνουμε να μετανοούμε Και εκείνο που είπααρχίζοντας την ομιλία αυτό λέγω και τώρα Είναιπροδοσία της σωτηρίας μας αυτά τα δύο δηλαδήκαι το να έχουμε θάρρος όταν είμαστε ενάρετοικαι το να απελπιζόμαστε όταν είμαστε πεσμένοιστην κακίαΓιrsquo αυτό ο Παύλος για νrsquo ασφαλίσει εκείνουςπου ασκούν την αρετή έλεγε laquoΕκείνος που νομί-ζει ότι στέκεται ας προσέχει μήπως πέσειraquo (ΑrsquoΚορ 10 12) Και πάλι laquoΦοβάμαι μήπως ενώ κή-ρυξα σε άλλους εγώ ο ίδιος βρεθώ ανάξιοςraquo (ΒrsquoΚορ 11 3) Ανορθώνοντας πάλι τους πεσμένουςκαι διεγείροντάς τους σε μεγαλύτερη προθυμίαδιακήρυττε έντονα στους Κορινθίους γράφονταςτα εξής laquoΜήπως πενθήσω πολλούς που αμάρτη-σαν προηγουμένως και δεν μετανόησανraquo (Βrsquo Κορ12 21) Για να δείξει ότι είναι άξιοι θρήνων όχιτόσο εκείνοι που αμαρτάνουν όσο εκείνοι πουδεν μετανοούν για τα αμαρτήματά τους Και οπροφήτης πάλι λέγει laquoΜήπως εκείνος που πέφτειδεν σηκώνεται η εκείνος που παίρνει στραβόδρόμο δεν επιστρέφειraquo (Ιερ 8 4) Γι αυτό και οΔαυίδ παρακαλεί αυτούς ακριβώς λέγοντας laquoΣή-μερα εάν ακούσετε τη φωνή Αυτού μη σκληρύ-νετε τις καρδιές σας όπως τότε που Τονπαραπίκραναν οι πατέρες σαςraquo (Ψαλμ 94 8)Όσο λοιπόν θα υπάρχει το σήμερα ας μηαπελπιζόμαστε αλλrsquo έχοντας ελπίδα προς τονΚύριο και έχοντας κατά νουν το πέλαγος της φι-λανθρωπίας Του αφού αποτινάξουμε κάθε τι τοπονηρό από τη σκέψη μας ας ασκούμε με πολλήπροθυμία και ελπίδα την αρετή και ας επιδεί-ξουμε μετάνοια με όλη τη δύναμή μαςΆγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

21

Κ άποιος νέος κάποτε ζώντας ακό-λαστη ζωή θέλησε κάποια Κυ-ριακή να πάει στην εκκλησία απόπεριέργεια Στο κήρυγμά του ο λειτουργόςιερέας μίλησε για τη μετάνοια Ο νέος συγ-κλονίστηκε τόσο πολύ τόσο βαθειά ώστεαποφάσισε να αλλάξει ζωή Μετά το πέραςτης Θείας Λειτουργίας ζήτησε να εξομολο-γηθεί Εξομολογήθηκε και την επομένηαποσύρθηκε στην ερημική του εξοχική κα-τοικία και έκλαιγε νύχτα μέρα για τις αμαρ-τίες του Κατά παράδοξο όμως τρόπο δενμπορούσε να παρηγορηθείΜια νύχτα σαν σε όραμα βλέπει τον Κύριοτριγυρισμένο από ουράνιο φως και με κα-λοσύνη τον ρωτάει με την γλυκύτατηεκείνη φωνή Του- Τι έχεις παιδί μου και κλαις με τόσο πόνο- Κλαίω Κύριε γιατί έπεσα Έπεσα είπε μεαπόγνωση ο αμαρτωλός νέος- Ε τότε σήκω- Δεν μπορώ μόνος ΚύριεhellipΤότε άπλωσε το θεϊκό Του χέρι ο Βασιλεύςτης αγάπης ο φιλάνθρωπος Κύριος και τονβοήθησε να σηκωθεί Εκείνος όμως δενσταμάτησε να κλαίειhellipΚαι τον ρωτάει ο Κύ-ριος- Τώρα γιατί κλαίς- Πονώ Χριστέ μου γιατί σε λύπησα Ξό-δεψα τον πλούτον των χαρισμάτων σου καιτα νιάτα μου στις ασωτείεςΈβαλε τότε με στοργή το χέρι Του ο φιλάν-θρωπος Δεσπότης στο κεφάλι του πονεμέ-νου αμαρτωλού και του είπε με πολλήιλαρότητα- Αφού για μένα κλαις τόσο πολύ και lsquoγω ξέ-χασα όλες σου τις αμαρτίεςΟ νέος σήκωσε τα μάτια του για να ευχαρι-στήσει τον Σωτήρα του Χριστόν μα Εκείνοςείχε εξαφανιστείΛυτρωμένος πλέον από το βάρος της αμαρ-τίας και αναγεννημένος επέστρεψε στοσπίτι του Από τότε έγινε το πιο λαμπρό πα-ράδειγμα ενός πιστού χριστιανού μέσα καιέξω απrsquo το σπίτι του με λόγια και με έργα

Τα δάκρυατων μετανοούντων

είναι ο αίνοςτων αγγέλωνΖαν ντε λα Φοντέν

(Γάλλος ποιητής 1621-1695)

Η ικανότητανα συγχωρέσει

είναι η ιδιότητα

του δυνατού

Οι αδύναμοι ποτέ

δεν συγχωρούνε

Γκάντι

(Ινδός πολιτικός 1869-1948)

Σταγόνες

Πίστεως

22

ΗΘεία Λειτουργία των Προηγιασμένων (ή όπως την ονομάζουμε ηΛειτουργία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής) τελείται σήμερα στουςναούς μας το πρωί των καθημερινών της Τεσσαρακοστής ημερών

δηλαδή εργασίμων και γι᾿ αυτό λίγοι είναι εκείνοι που δεν δεσμεύονταικατά τις ώρες αυτές από τα επαγγέλματα η την υπηρεσία τους Τα τελευ-ταία χρόνια γίνεται μια πολύ επαινετή προσπάθεια αξιοποιήσεώς της Σεπολλούς ναούς τελείται κάθε Τετάρτη απόγευμα σε ώρες που πολλοί ανόχι όλοι οι πιστοί έχουν τη δυνατότητα να παρευρεθούν στην τέλεσή της

Το όνομά της η Λειτουργία αυτή το πήρε από την ίδια τη φύση τηςΕίναι στην κυριολεξία Λειτουργία laquoπροηγιασμένων δώρωνraquo Δεν είναι δη-λαδή λειτουργία όπως οι άλλες γνωστές λειτουργίες του Μεγάλου Βασι-λείου και του ιερού Χρυσοστόμου στις οποίες έχουμε προσφορά καικαθαγιασμό Τιμίων Δώρων Τα Δώρα είναι καθαγιασμένα προηγιασμένααπό άλλη Λειτουργία που τελέσθηκε σε άλλη ημέρα Τα προηγιασμέναδώρα προτίθενται κατά την λειτουργία των Προηγιασμένων για να κοι-νωνήσουν απ᾿ αυτά και να αγιασθούν οι πιστοί Με άλλα λόγια η λει-τουργία των προηγιασμένων είναι μετάληψη κοινωνία

Η Θεία Λειτουργία κατά την περίοδο της Μ Τεσσαρακοστής τελούντανμόνον κατά τα Σάββατα και τις Κυριακές Παλαιό έθιμο επικυρωμένο απόεκκλησιαστικούς κανόνες απαγόρευε την τέλεση της θείας λειτουργίαςκατά τις ημέρες της εβδομάδος γιατί αυτές ήσαν ημέρες νηστείας και πέν-θους Η τέλεση της Θείας Λειτουργίας ήταν κάτι το ασυμβίβαστο προςτον χαρακτήρα των ημερών αυτών Η Λειτουργία είναι πασχάλιο μυστή-ριο που έχει έντονο τον πανηγυρικό τον χαρμόσυνο τον επινίκιο χαρα-κτήρα Αυτό όμως γεννούσε ένα πρόβλημα Οι χριστιανοί έπρεπε νακοινωνήσουν δυο φορές τουλάχιστον ακόμη κατά την εβδομάδα το λιγό-τερο δηλαδή κατά τις ενδιάμεσες ημέρες την Τετάρτη και την Παρασκευήπου μνημονεύει και ο Μέγας Βασίλειος Η λύση ήδη υπήρχε Οι πιστοί θακοινωνούσαν από Προηγιασμένα Άγια Οι ημέρες αυτές ήσαν ημέρες νη-στείας Νηστεία την εποχή εκείνη σήμαινε πλήρη αποχή τροφής μέχρι τηνδύση του ηλίου Η κοινωνία λοιπόν θα έπρεπε να κατακλείσει την νη-στεία να γίνει δηλαδή μετά την ακολουθία του εσπερινού

Στο σημείο αυτό συνδέεται η ιστορία με την σημερινή πράξη Η Λει-τουργία των Προηγιασμένων είναι σήμερα ακολουθία εσπερινού στηνοποία προστίθεται η παράθεση των δώρων οι προπαρασκευαστικές ευχέςἡ θεία κοινωνία και η ευχαριστία ύστερα από αυτήν Η διαμόρφωσή τηςμέσα στο όλο πλαίσιο της Τεσσαρακοστής της έδωσε ένα έντονο laquoπεν-θηρόraquo κατά τον Θεόδωρο Στουδίτη χαρακτήρα (Ερμηνεία της Θείας Λει-τουργίας των Προηγιασμένων) Με τον εσπερινό συμπλέκονται τροπάριακατανυκτικά οι ιερείς φέρουν πένθιμα άμφια η αγία τράπεζα και τατίμια δώρα είναι σκεπασμένα με μαύρα καλύμματα οι ευχές είναι γεμάτεςταπείνωση και συντριβή laquoΜυστικωτέρα εις παν η τελετή γίνεταιraquo κατάτον ίδιο Πατέρα

Καιρός να ρίξουμε μια ματιά σ᾿ αυτήν την ίδια την Λειτουργία τωνΠροηγιασμένων στη μορφή που ύστερα από μακρά εξέλιξη αποκρυσταλ-λώθηκε και κατά την οποία τελείται σήμερα στους ναούς μας Ήδη επι-σημάναμε τα δυο λειτουργικά στοιχεία που την συνθέτουν τηνακολουθία του Εσπερινού και την Θεία Κοινωνία Το πρώτο μέρος τηςαποτελεί ο συνήθης εσπερινός της Τεσσαρακοστής με μικρές μόνο τροπο-ποιήσεις

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

23

Ο ιερεύς κατά την ψαλμωδία της Θrsquo ώρας εν-δύεται την ιερατική του στολή και θυμιά Ηέναρξη γίνεται με το laquoΕυλογημένη η βασιλείαhellipraquoκατά τον τύπο της Θείας Λειτουργίας Ανα-γινώσκεται ο προοιμιακός (103ος) δηλαδή ψαλμόςπου περιγράφει το δημιουργικό έργο του ΘεούlaquoEυλόγει η ψυχή μου τον Κύριονmiddot Κύριε ο Θεόςμου εμεγαλύνθης σφόδραhellipraquo Είναι το προοίμιοτου εσπερινού αλλά και όλης της ακολουθίας τουνυχθημέρου που αρχίζει ως γνωστό από το από-γευμα πρώτο μέρος του εικοσιτετραώρου θεωρεί-ται η νύκτα Ύστερα ο διάκονος ή εν απουσία τουο ιερέας θέτει στο στόμα των πιστών τα αιτήματατης προσευχής laquoΕν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμενraquoτα ειρηνικά Ακολουθεί η ανάγνωση του ΙΗrsquo κα-θίσματος του Ψαλτηρίου laquoΠρος Κύριον εν τωθλίβεσθαί με εκέκραξα και εισήκουσέ μουhellipraquo(Ψαλμοί 119-133) Είναι το τμήμα του Ψαλτηρίουπου έχει καθορισθεί να αναγινώσκεται κατά τουςεσπερινούς της Τεσσαρακοστής

Ο ιερεύς εν τω μεταξύ ετοιμάζει στην Πρόθεσητα Προηγιασμένα -από την Λειτουργία του προ-ηγουμένου Σαββάτου ή της Κυριακής- ΤίμιαΔώρα Αποθέτει τον Άγιο Άρτο στο Δισκάριο κάνειτην ένωση του οίνου και του ύδατος στο ΆγιοΠοτήριο και τα καλύπτει Ο εσπερινός συνεχίζεταιμε την ψαλμωδία των ψαλμών του λυχνικού καιτων κατανυκτικών τροπαρίων των εκάστοτε ημε-ρών που περιλαμβάνονται στους τελευταίους στί-χους των ψαλμών αυτών και γίνεται ἡ είσοδοςΔιαβάζονται δυο αναγνώσματα από την ΠαλαιάΔιαθήκη ένα από την Γένεση και ένα από το βι-βλίο των Παροιμιών Θα σταθούμε για λίγο στηνκατανυκτική ψαλμωδία του laquoΚατευθυνθήτωraquoτου δευτέρου στίχου του 140ου ψαλμού Ψάλλεταιμετά από τα αναγνώσματα έξι φορές από τονιερέα και τους χορούς ενώ ο ιερέας θυμιά τηνΑγία Τράπεζα

laquoΚατευθυνθήτω η προσευχή μουως θυμίαμα ενώπιόν σου

έπαρσις των χειρών μου θυσία εσπερινήraquoΚατόπιν γίνεται η εκτενής δέηση υπέρ των τά-

ξεων των μελών της Εκκλησίας των Κατηχουμέ-νων των ετοιμαζομένων για το άγιο Βάπτισμαlaquoτων προς το φώτισμα ευτρεπιζομένωνraquo και τωνπιστών Και μετά την απόλυση των Κατηχουμέ-νων έρχεται το δεύτερο μέρος η κοινωνία των μυ-στηρίων

Την μεταφορά των Προηγιασμένων Δώρων απότην Πρόθεση στο Θυσιαστήριο που γίνεται μεάκρα κατάνυξη ενώ οι πιστοί προσπίπτουν laquoμέ-χρις εδάφουςraquo συνοδεύει η ψαλμωδία του αρχαίουύμνου laquoΝυν αι δυνάμειςraquo

laquoΝῦν αἱ δυνάμεις τῶν οὐρανῶν σύν ἡμῖνἀοράτως λατρεύουσιν ἰδού γάρ εἰσπορεύεται ὁ

βασιλεύς τῆς δόξης Ἰδού θυσία μυστικήτετελειωμένη δορυφορεῖται Πίστει καί πόθῳ

προσέλθωμεν ἵνα μέτοχοι ζωῆς αἰωνίουγενόμεθα Ἀλληλούϊαraquo

Η προπαρασκευή για την Θεία Κοινωνία περι-λαμβάνει κυρίως την Κυριακή προσευχή (Πάτερημών) ακολουθεί η Κοινωνία και μετά από αυτήνη ευχαριστία Και η Λειτουργία κλείνει με την κα-τανυκτική οπισθάμβωνο ευχή Είναι δέηση πουσυνδέει την τέλεση της κατανυκτικής αυτής Λει-τουργίας προς την περίοδο των Νηστειών Ο πνευ-ματικός αγώνας της Τεσσαρακοστής είναισκληρός αλλά και η νίκη κατά των αοράτων εχ-θρών είναι βεβαία για τους αγωνιζομένους τονκαλόν αγώνα Η Ανάσταση δεν είναι μακράν Αςτην διαβάσουμε προσεκτικά Είναι από τα ωραι-ότερα εκκλησιαστικά κείμενα

laquoΔέσποτα παντοκράτορ ὁ πᾶσαν τήν κτίσιν ἐνσοφίᾳ δημιουργήσας ὁ διά τήν ἄφατόν σουπρόνοιαν καί πολλήν ἀγαθότητα ἀγαγών ἡμᾶς εἰςτά πανσέπτους ἡμέρας ταύτας πρός καθαρισμόνψυχῶν καί σωμάτων πρός ἐγκράτειαν παθῶνπρός ἐλπίδα ἀναστάσεως ὁ διά τεσσαράκονταἡμερῶν πλάκας χειρίσας τά θεοχάρακτα γράμματατῷ θεράποντί σου Μωσεῖ παράσχου καί ἡμῖνἀγαθέ τόν ἀγῶνα τόν καλόν ἀγωνίσασθαι τόνδρόμον τῆς νηστείας ἐκτελέσαι τήν πίστινἀδιαίρετον τηρῆσαι τάς κεφαλάς τῶν ἀοράτωνδρακόντων συνθλάσαι νικητάς τε τῆς ἁμαρτίαςἀναφανῆναι καί ἀκατακρίτως φθάσαιπροσκυνῆσαι καί τήν ἁγίαν ἀνάστασινraquo

Η Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων είναιμία από τις ωραιότερες και κατανυκτικότερες ακο-λουθίες της Εκκλησίας μας Αλλά συγχρόνως καιμία διαρκής πρόσκληση για την συχνή κοινωνίατων θείων μυστηρίων Μια φωνή από τα βάθητων αιώνων από την αρχαία ζωντανή παράδοσητης Εκκλησίας Φωνή που λέγει ότι ο πιστός δενμπορεί να ζει την ζωή του Χριστού αν δεν ανανε-ώνει διαρκώς την ένωσή του με την πηγή τηςζωής το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου Διότι οΧριστός είναι laquoη ζωή ημώνraquo (Κολοσ 3 4)

ΟΙ

24

ΟΙ

ΚΟ

ΙΣταγόνες

Πίστεως

24

Ι Σ Τ Ο Ρ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Αγγελος πρωτοστάτης οὐρανόθεν ἐπέμφθη εἰπεῖντῇ Θεοτόκῳ τὸ Χαῖρεmiddot καὶ σὺν τῇ ἀσωμάτῳ

φωνῇ σωματούμενόν σε θεωρῶν Κύριε ἐξίστατο καὶἵστατο κραυγάζων πρὸς Αὐτὴν τοιαῦτα

Ο αρχάγγελος Γαβριήλ έρ-χεται και φέρνει το θεϊκό

μήνυμα το laquoχαῖρεraquoστη Θεοτόκο

Αρχάγγελος Γαβριήλ

Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Βλέπουσα ἡ Ἁγία ἑαυτήν ἐν ἁγνείᾳ φησὶ τῷ Γα-βριὴλ θαρσαλέωςmiddot τὸ παράδοξόν σου τῆς φωνῆς

δυσπαράδεκτόν μου τῇ ψυχῇ φαίνεταιmiddot ἀσπόρου γὰρσυλλήψεως τὴν κύησιν πὼς λέγεις κράζων

Η Θεοτόκος απορείγια τον παράδοξο τρόπο

της συλλήψεως Ἀλληλούια

Γνῶσιν ἄγνωστον γνῶναι ἡ Παρθένος ζητοῦσαἐβόησε πρὸς τὸν λειτουργοῦνταmiddot ἐκ λαγόνων

ἁγνῶν υἷον πῶς ἔσται τεχθῆναι δυνατόνλέξον μοι Πρὸς ἥν ἐκεῖνος ἔφησεν ἐν φόβῳπλὴν κραυγάζων οὕτω

Ο Γαβριήλ της εξηγεί τηναπόρρητη βουλή του Θεού

ΑρχάγγελοςΓαβριήλ

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Δύναμις τοῦ Ὑψίστου ἐπεσκίασε τότε πρὸς σύλ-ληψιν τῇ Ἀπειρογάμῳmiddot καὶ τὴν εὔκαρπον ταύτης

νηδύν ὡς ἀγρὸν ὑπέδειξεν ἡδὺν ἅπασι τοῖς θέλουσιθερίζειν σωτηρίαν ἐν τῷ ψάλλειν οὕτως

Η δύναμη του Θεούεπισκιάζει την Παρθένο

και συλλαμβάνειτον Υιό του Θεού

Ἀλληλούια

Εχουσα θεοδόχον ἡ Παρθένος τὴν μήτραν ἀνέ-δραμε πρὸς τὴν Ἐλισάβετ Τὸ δὲ βρέφος ἐκείνης

εὐθὺς ἐπιγνόν τὸν ταύτης ἀσπασμὸν ἔχαιρε καὶἅλμασιν ὡς ἄσμασιν ἐβόα πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η Θεοτόκος επισκέπτεταιτη συγγενή της Ελισάβετ

η οποία κυοφορεί τον Πρό-δρομο και ανταλλάσσουν

προφητικούς λόγους

Ιωάννηςο Βαπτιστής(ως έμβρυο)

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ζάλην ἔνδοθεν ἔχων λογισμῶν ἀμφιβόλων ὁ σώ-φρων Ἰωσὴφ ἐταράχθηmiddot πρὸς τὴν ἄγαμόν σὲ θε-

ωρῶν καὶ κλεψίγαμον ὑπονοῶν Ἄμεμπτεmiddot μαθὼν δέσου τὴν σύλληψιν ἐκ Πνεύματος Ἁγίου ἔφη

Ο Ιωσήφ μνηστήρας τηςΠαρθένου αμφιβάλλειαλλά ενημερώνεται από

τον άγγελο για το μυστή-ριο της συλλήψεως

Ἀλληλούια

Ηκουσαν oἱ ποιμένες τῶν Ἀγγέλων ὑμνούντων τὴνἔνσαρκον Χριστοῦ παρουσίανmiddot καὶ δραμόντες ὡς

πρὸς ποιμένα θεωροῦσι τοῦτον ὡς ἀμνὸν ἄμωμον ἐνγαστρὶ τῆς Μαρίας βοσκηθένταἥν ὑμνοῦντες εἶπον

Ο Χριστός γεννιέται και οιποιμένες έρχονται και Τον

προσκυνούν οι ποιμένες Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Θεοδρόμον ἀστέρα θεωρήσαντες Μάγοι τῇ τού-του ἠκολούθησαν αἴγλῃmiddot καὶ ὡς λύχνον κρα-

τοῦντες αὐτόν διrsquo αὐτοῦ ἠρεύνων κραταιὸν Ἄνακτακαὶ φθάσαντες τὸν ἄφθαστονἐχάρησαν αὐτῷ βοῶντες

Το αστέρι δείχνειτον δρόμο στους μάγους

της Ανατολής Ἀλληλούια

Ιδον παῖδες Χαλδαίων ἐν χερσὶ τῆς Παρθένου τὸνπλάσαντα χειρὶ τοὺς ἀνθρώπουςmiddot καὶ Δεσπότην

νοοῦντες αὐτόν εἰ καὶ δούλου μορφὴν ἔλαβενἔσπευσαν τοῖς δώροις θεραπεῦσαικαὶ βοῆσαι τῇ Εὐλογημένῃ

Η προσκύνηση των μάγων οι Μάγοι Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Κήρυκες θεοφόροι γεγονότες οἱ Μάγοι ὑπέστρε-ψαν εἰς τὴν Βαβυλῶνα ἐκτελέσαντές σου τὸν

χρησμόν καὶ κηρύξαντές σε τὸν Χριστὸν ἅπασινἀφέντες τὸν Ἡρώδην ὡς ληρώδη μὴ εἰδότα ψάλλειν

Οι μάγοι(θεοφόροι κήρυκες)

επιστρέφουν από άλλοδρόμο στη Βαβυλώνα

Ἀλληλούια

Λάμψας ἐν τῇ Αἰγύπτῳ φωτισμὸν ἀληθείας ἐδίω-ξας τοῦ ψεύδους τὸ σκότοςmiddot τὰ γὰρ εἴδωλα ταύ-

της Σωτήρ μὴ ἐνέγκαντά σου τὴν ἰσχὺν πέπτωκεν οἱτούτων δὲ ῥυσθέντες ἐβόων πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η φυγή στην Αίγυπτοοι πιστοί που σώθηκαν

από τα είδωλα

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Μέλλοντος Συμεῶνος τοῦ παρόντος αἰῶνος μεθί-στασθαι τοῦ ἀπατεῶνος ἐπεδόθης ὡς βρέφος

αὐτῷ ἀλλrsquo ἐγνώσθης τούτω καὶ Θεὸς τέλειοςmiddot διόπερἐξεπλάγη σου τὴν ἄρρητον σοφίαν κράζων

Ο Συμεών δέχεταιστην αγκάλη του

ως βρέφος τον Χριστό Ἀλληλούια

ΤΟ

Υ Α

ΚΑ

ΘΙ

ΣΤ

ΟΥ

Υ

ΜΝ

ΟΥ

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

25

Δ Ο Γ Μ Α Τ Ι Κ Ο - Θ Ε Ο Λ Ο Γ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Nέαν ἔδειξε κτίσιν ἐμφανίσας ὁ Κτίστης ἡμῖν τοῖςὑπrsquo αὐτοῦ γενομένοιςmiddot ἐξ ἀσπόρου βλαστήσας

γαστρός καὶ φυλάξας ταύτην ὥσπερ ἦν ἄφθορον ἵνατὸ θαῦμα βλέποντες ὑμνήσωμεν αὐτὴν βοῶντες

Ο Λόγος του Θεούμε την σάρκωσή Τουδημιουργεί νέα κτίσηη οποία τον δοξολογεί

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ξένον τόκον ἰδόντες ξενωθῶμεν τοῦ κόσμου τὸννοῦν εἰς οὐρανὸν μεταθέντεςmiddot διὰ τοῦτο γὰρ ὁ

ὑψηλὸς Θεός ἐπὶ γῆς ἐφάνη ταπεινὸς ἄνθρωποςmiddot βου-λόμενος ἑλκύσαι πρὸς τὸ ὕψος τοὺς αὐτῷ βοώντας

Ο παράξενος -laquoὁ ξένοςraquo -τόκος προτρέπειτους ανθρώπους

να αποξενωθούν από τονκόσμο και να υψώσουν ο νου τους στον ουρανό

Ἀλληλούια

Ολως ἦν ἐν τοῖς κάτω καὶ τῶν ἄνω οὐδόλως ἀπῆν ὁἀπερίγραπτος Λόγοςmiddot συγκατάβασις γὰρ θεϊκή

οὐ μετάβασις τοπικὴ γέγονε καὶ τόκος ἐκ Παρθένουθεολήπτου ἀκουούσης ταῦτα

Όλος ήταν στην γη ο δοξο-λογούμενος Λόγος αλλάκαι από τον ουρανό δεν

απουσίαζε

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Πᾶσα φύσις Ἀγγέλων κατεπλάγη τὸ μέγα τῆς σῆςἐνανθρωπήσεως ἔργονmiddot τὸν ἀπρόσιτον γὰρ ὡς

Θεόν ἐθεώρει πᾶσι προσιτὸν ἄνθρωπον ἡμῖν μὲνσυνδιάγοντα ἀκούοντα δὲ παρὰ πάντων οὕτως

Οι άγγελοι θαύμασαν τοέργο της ενανθρώπησης τουΘεού και την κοινωνία του

με τους ανθρώπους

Ἀλληλούια

Ρήτορας πολυφθόγγους ὡς ἰχθύας ἀφώνουςὁρῶμεν ἐπὶ σοὶ Θεοτόκεmiddot ἀποροῦσι γὰρ λέγειν τὸ

πῶς καὶ Παρθένος μένεις καὶ τεκεῖν ἴσχυσαςmiddot ἡμεῖςδὲ τὸ μυστήριον θαυμάζοντες πιστῶς βοῶμεν

Οι σοφοί του κόσμουμένουν άφωνοιμη μπορώντας

νά εξηγήσουν το μυστήριοτης γεννήσεως

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Σῶσαι θέλων τὸν κόσμον ὁ τῶν ὅλων κοσμήτωρπρὸς τοῦτον αὐτεπάγγελτος ἦλθεmiddot καὶ ποιμὴν

ὑπάρχων ὡς Θεός διrsquo ἡμᾶς ἐφάνη καθrsquo ἡμᾶς ἄνθρω-ποςmiddot ὁμοίῳ γὰρ τὸ ὅμοιον καλέσας ὡς Θεὸς ἀκούει

Ο Ποιμένας-Θεός γίνεταιπρόβατο-άνθρωπος για να

σώσει τον κόσμο Ἀλληλούια

Τεῖχος εἶ τῶν παρθένων Θεοτόκε Παρθένε καὶπάντων τῶν εἰς σὲ προστρεχόντων Ὁ γὰρ τοῦ

οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς κατεσκεύασέ σε ποιητήςἌχραντε οἰκήσας ἐν τῇ μήτρᾳ σου καὶ πάντας σοιπροσφωνεῖν διδάξας

Η Παρθένος γίνεται τείχοςπου προστατεύει όλους

τους πιστούς οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Υμνος ἅπας ἡττᾶται συνεκτείνεσθαι σπεύδων τῷπλήθει τῶν πολλῶν οἰκτιρμῶν σουmiddot ἰσαρίθμους

γὰρ τῇ ψάμμῳ ὠδάς ἂν προσφέρωμέν σοι Βασιλεῦἅγιε οὐδὲν τελοῦμεν ἄξιον ὧν δέδωκας ἡμῖν τοῖς σοὶβοῶσιν

Κανένας ύμνος δεν επαρκείγια να υμνηθεί ο Σαρκωθείς

Βασιλέας Ἀλληλούια

Φωτοδόχον λαμπάδα τοῖς ἐν σκότει φανεῖσανὁρῶμεν τὴν ἁγίαν Παρθένονmiddot τὸ γὰρ ἄυλον

ἅπτουσα φῶς ὁδηγεῖ πρὸς γνῶσιν θεϊκὴν ἅπανταςαὐγῇ τὸν νοῦν φωτίζουσα κραυγῇ δὲ τιμωμένη ταῦτα

Η Θεοτόκος είναι η λαμ-πάδα που καθοδηγεί τους

πιστούς στη Θεογνωσία οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Χάριν δοῦναι θελήσας ὀφλημάτων ἀρχαίων ὁ πάν-των χρεωλύτης ἀνθρώπων ἐπεδήμησε διrsquoἑαυτοῦ

πρὸς τοὺς ἀποδήμους τῆς αὐτοῦ Χάριτοςmiddot καὶ σχίσαςτὸ χειρόγραφον ἀκούει παρὰ πάντων οὕτως

Ο Χριστός ήρθε στο κόσμογια να του δώσει χάρη Ἀλληλούια

Ψάλλοντές σου τὸν τόκον ἀνυμνοῦμέν σε πάντεςὡς ἔμψυχον ναόν Θεοτόκε Ἐν τῇ σῇ γὰρ οὶκή-

σας γαστρί ὁ συνέχων πάντα τῇ χειρὶ Κύριος ἡγία-σεν ἐδόξασεν ἐδίδαξε βοᾶν σοὶ πάντας

Η Θεοτόκος είναι έμψυχοςναός στον οποίο

δοξάζεται ο Χριστός οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Ωπανύμνητε Μῆτερ ἡ τεκοῦσα τὸν πάντων ἁγίωνἁγιώτατον Λόγονmiddot δεξαμένη γὰρ τὴν νῦν προ-

σφοράν ἀπὸ πάσης ῥῦσαι συμφορᾶς ἅπαντας καὶτῆς μελλούσης λύτρωσαι κολάσεως τοὺς σοὶ βοῶντας

Ύμνος και ικεσίαπρος την Παρθένο Ἀλληλούια

Σταγόνες

Πίστεως

26

Το να βελτιώνεσαισημαίνει να αλλά-ζεις Το να είσαιτέλειος σημαίνει νααλλάζεις συχνά

Winston Churchill (Πρωθυ-πουργός Μ Βρετανίας 1874-

1965)

Στις προσευχές μαςσυνήθως ζητάμε νrsquoαλλάξουν οι περι-στάσεις και ποτέ νrsquoαλλάξουμε εμείς οιίδιοι

Ανώνυμος

Ο καθένας ονει-ρεύεται να αλλάξειτον κόσμο αλλάκανένας δεν έχεισκοπό νrsquo αλλάξειτον εαυτό του Leo Tolstoy (Ρώσος συγγραφέ-

ας 1828-1910)

Η αρετή της νεό-τητας είναι εφόδιοτων γηρατειών

Μέγας Βασίλειος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

27

Ζ ούσε την τρέλα της νεότητός του μεμοτοσυκλέτα πολλών κυβικών καιαπό ταχύτητα μέγιστη 150 χιλιόμε-τρα ανά ώρα πού ήταν ρυθμισμένη μετάαπό μεταποίηση της μηχανής έφτασε νατρέχει με 230 χιλιόμετρα ανά ώραΕπιδιδόταν δε και σε αυτοσχέδιους συ-ναγωνισμούς με άλλους παρομοίους τουμε μεγάλα χρηματικά στοιχήματα 400 και500 χιλιάδες δραχμέςΌμως ένα απόγευμα στους ειδικούςδρόμους πού επέλεγαν να τρέξουν (αυτούςπου υποτίθεται είναι χωρίς μεγάλη κυκλο-φορία αυτοκινήτων) κατά την ώρα ενόςαυτοσχέδιου συναγωνισμού παρά τηνπροσπάθειά του να αποφύγει ένα αυτοκί-νητο έγινε σφοδρή σύγκρουση και πετά-χτηκε 10 μέτρα μακριά μέσα σε έναχαντάκι έξω από το δρόμοΗ μοτοσικλέτα βεβαίως διαλύθηκε και οίδιος υπέστη θανάσιμα τραύματα Τον πε-ρισυνέλεξαν και τον μετέφεραν στο νοσο-κομείο Μετά από την επιβεβαίωση τωνιατρών τον οδήγησαν κατευθείαν στο νε-κροτομείο όπου ένας νοσοκόμος ndash νεκρο-τόμος ανέλαβε να τον πλύνει και νατακτοποιήσει τα εγχυμένα σπλάχνα τουπροκειμένου να τον παραλάβει το γραφείοτελετών πού είχαν στείλει οι συγγενείςτουΕίχαν περάσει περίπου 8 ώρες από τοσυμβάν Εκείνη την στιγμή ανοίγει ταμάτια του σηκώνεται και κάθεται στομαρμάρινο τραπέζι του νεκροτομείου Ονοσοκόμος έντρομος βάζει τις φωνές καιαρχίζει να τρέχει προς την έξοδο πανικό-βλητοςΑμέσως καταφθάνουν οι ιατροί τον πα-ραλαμβάνουν και τον οδηγούν στο χει-ρουργείο όπου μετά από τις απαιτούμενεςπροσπάθειες laquoσυναρμολόγησηςraquo άρχισενα παρουσιάζει σημεία βελτίωσηςΠαρέμεινε αρκετό χρονικό διάστημαέως ότου θεραπεύτηκε πλήρως και εξήλθεαπό το νοσοκομείο υγιής Στη συνέχεια γιαάγνωστους λόγους εξεδήλωσε την επιθυ-μία να γίνει μοναχόςΟ ίδιος διηγείταιhellip όταν μετά την σύγ-κρουση τραυματίστηκα θανάσιμα (κατάτην δήλωση των ιατρών) ένοιωσα ότιβγήκα από το σώμα μου και αιωρούμενος

πέρασα κατά περίεργο τρόπο ανάμεσααπό μία κολόνα της ΔΕΗ χωρίς να συγ-κρουστώ μαζί τηςΣτη συνέχεια βρέθηκα σε ένα περιβάλ-λον με μισοσκόταδο και τελείως κενόΈνοιωθα πανάλαφρος σαν πούπουλο νααιωρούμαι σrsquo αυτό το κενό και πολύ πε-ρίεργος για το πού βρισκόμουν και τι μουείχε συμβείΕνώ περιπλανιόμουνα για αρκετόχρόνο άρχισα να διακρίνω μία φωτεινήγυναικεία μορφή να με πλησιάζει μέσα σrsquoένα ολόφωτο λευκό νέφος Όταν πλησίασεαρκετά διέκρινα ότι είχε μία υπερκόσμιαγλυκιά έκφρασηΑμέσως την συνέκρινα με τις αγιογρα-φίες πού είχα δει στους ιερούς ναούς ότανμε πήγαινε μικρό παιδί η μητέρα μου καισυμπέρανα ότι ήταν η μορφή της Ύπερα-γίας Θεοτόκου ldquohellipήρθα για τα δάκρυα τηςμάνας σουhellip εσύ θα ζήσεις θα ζήσεις καιθα Μας υπηρέτησηςhelliprdquo μού είπε με γλυκόκαι ειρηνικό ύφος και σιγά σιγά άρχισε ναχάνεταιΜετά από αυτό όλα σαν να έσβησανένοιωσα να διαλύομαι και μία δύναμη ναμε απορροφά με ορμή και να με κατευθύ-νει κάπουΑμέσως ένοιωσα σαν να ξύπνησα απόλήθαργο Βρέθηκα γυμνός με ένα πολυ-τραυματισμένο σώμα στο μαρμάρινο τρα-πέζι του νεκροτομείου ενώ ταυτόχροναάκουγα κάτι (σαν ουρλιαχτά) από έναν άν-θρωπο καθώς απομακρυνόταν τρέχονταςπρος την πόρταhellipΟ νέος αυτός μετά την πλήρη θεραπείατου ήλθε στο Άγιον Όρος σε κάποια Μονήόπου συνάντησε τον ηγούμενο και αφούτου διηγήθηκε το περιστατικό του ατυχή-ματός του εξεδήλωσε την επιθυμία να γίνειμοναχόςΠράγματι εκεί ο γέροντας μετά την απα-ραίτητη δοκιμασία τον έκειρε μοναχό καιτου έδωσε το πατερικό όνομα laquoΣωφρό-νιοςraquoΣήμερα είναι ένας ευλαβής μοναχός οοποίος δεν έπαυσε ποτέ να διηγείται τηνπαράξενη συνάμα και ψυχωφελή αυτήιστορία της ζωής του Στη συνέχεια αναχώ-ρησε για ένα ησυχαστήριο στην ιδιαίτερηπατρίδα του

Σταγόνες

Πίστεως

28

Η 25η Μαρτίου

Τέτοιαν ημέρα διάλεξενη σπλαχνική Μαρίανα ειπεί στον Κύριο του Παντόςπου τ άψυχα εμψυχώνει laquoΚοίτα στη γη τους Χριστια-νούς που μ άπειρη λατρείαεμέ γιορτάζουν σήμερα πόσησκλαβιά πλακώνειraquoΚαι πνεύμα θείο χύθηκε μεμιάςεις την Αγίαψυχή του ενδόξου Γερμανούπου ατρόμητος απλώνειτο ξακουστό το Λάβαρο κι απότην εκκλησίαπρώτος προβαίνει αγωνιστήςκαι πρώτος ξεσπαθώνειΦεύγουν απrsquo όλες τις μεριέςοι Τούρκοι τρομαγμένοι ενώ προφέρει ο Γερμανόςκι ηχολογούν οι άλλοιτον όρκο πrsquo όλην έσειε βαθιάτην οικουμένηΜέρα γλυκιά μέρα λαμπρήμέρα χαριτωμένη Κάθε φορά που η λάμψη σουστην εκκλησιά προβάλλει πάντα με δάφνη ελεύθερη θατην ιδείς σπαρμένηΓεώργιος Μαρτιννέλης

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ

ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ ΟΘΩΝΑ

Όταν ήρθε ως βασιλεύς στην Ελλάδα ό δε-καεπταετής ακόμη Όθων συνοδευόμενοςαπό τρεις Βαυαρούς αντιβασιλείς πού θα κυ-βερ νούσαν ως την ενηλικίωση του πολλοίΈλλη νες χαιρέτισαν με ενθουσιασμό τηνάφιξη του Μεταξύ αυτών και ό αγωνιστής τηςΕλληνικής Επαναστάσεως Ιωάννης Μακρυ-γιάννης Γρή γορα όμως διαψεύστηκαν οι ελ-πίδες του γνή σιου αυτού Έλληνα από τηντακτική πού ακολούθησε ή Αντιβασιλεία απέ-ναντι στους αγωνιστές Ό στρατός κύριο κέν-τρο της βαυαροκρατίας μεταβλήθηκε σετακτικός Στα τέλη του 1834 είχαν ενταχθεί σ᾽αυτόν 5000 περίπου Βαυαροί και ελάχιστοιΈλληνες ενώ απορρί φθηκαν με την πρόφασηότι ήταν υπεράριθμοι οι 10000 Έλληνες πούμέχρι τότε αποτε λούσαν τα στρατιωτικά σώ-ματα πού κατήγαγαν εκπλη κτικούς θριάμ-βους κατά των Τούρκων και των Αιγυπτίων

Οι αγωνιστές αυτοί στερούμενοι τακτικούεπαγγέλματος κατάντησαν ζητιάνοι ή και λη -στές Ό Μακρυγιάννης εκλεγμένος τότε δη-μο τικός σύμβουλος του Δήμου Αθηναίωναπευθύνει στον βασιλέα μια επιστολή πούφα νερώνει την ανιδιοτέλεια και το ψυχικότου με γαλείο Δεν διστάζει όχι μόνο να ασκή-σει αυστηρή κριτική στην Αντιβασιλεία αλλάκαι να παρακαλέσει να κοπεί ό μισθός τουόλος και να δοθεί σε δυστυχείς συναγωνι-στές του Λόγος με καταφανείς τις προεκτά-σεις στο παρόν

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

29

Βασιλεύ

Ως ένας και εγώ αγωνιστής εις τα περασμένα δεινά της πατρίδος μου έγνώρισα εις πολλά

μέρη ανδρείους στρατιωτικούς και τιμίους πολίτας όπου έθυσίαζον και την κατάστασίν τους

και την ιδίαν ζωήν τους με μεγάλην εύχαρίστησιν διά να ιδούν μίαν ήμέραν την πατρίδα τους

έλευθέραν Πολλοί από αυτούς έσκοτώθηκαν είς τόν πόλεμονrsquo άλλοι έμειναν αιχμάλωτοι και

άλλοι έπληγώθηκαν και τώρα μετά την έλευθέρωσιν της πατρίδος τούς βλέπω να περιπα-

τούν είς τούς δρόμους γυμνοί και ξυπόλυτοι βλέπω χήρας και ορφανά να ζητούν έλεος διά

να πα ρηγορήσουν την πείναν τους και με τα δάκρυα εις τα μάτια να περιφέρωνταί και να

προξενούν έντροπήν εις την άχάριστον πατρίδα διά την οποίαν έχασαν τούς άνδρας των

έχασαν τούς γονείς των Εκείνοι όπού τούς γνωρίζουν και ημπορούν να πληροφορήσουν την

Κυβέρνησιν κρύπτουν την άλήθειαν και φροντίζουν μόνον να δώσουν τας ανταμοιβάς είς

τούς δούλους και κόλακας των είς ανθρώπους αναξίους εις τούς οποίους ή πατρίς δέν γνω-

ρίζει κανένα χρέος Είς μέν τούς καλούς και δυστυχείς αγωνιστάς λέγουν ότι ή πατρίς είναι

πτωχή είς δέ τούς κόλακας των την αποδεικνύουν πλουσίαν Έάν είναι πτωχή καθώς και

είναι βέβαια έπρεπε να είναι πτωχή είς όλους και όχι μόνον διά εκείνους όπού έδοκίμασαν

τόσους αγώνας και ήλθαν είς έλεεινήν κατάστασίν διά την έλευθερίαν της Ή τοιαύτη αδικία

κάμνει σήμερον πολλούς Έλληνας να αγανακτούν εναντίον της πατρίδος και να βλέπουν ό

ένας τόν άλλον ως έχθρόν χειρότερον από τόν Τούρκον

Εγώ όμως Υψηλή Αντιβασιλεία δέν είμαι άδικος αλλά ως ευαίσθητος είς την δυστυχίαν

τόσων αγωνιστών παρακινούμαι να φανερώσω την άδικίαν πρός την κυβέρνησιν μου την

οποίαν μετά Θεόν σέβομαι και τιμώ και αγαπώ καθώς χρεωστεί να κάμνη κάθε άνθρωπος

άφωσιωμένος είς την πατρίδα του lsquoΆν ή πατρίς μας είναι πτωχή διατί ημείς μερικοί Έλληνες

να παίρνωμεν από χίλιες δραχμές και κάτω τόν μήνα οι δέ συνάδελφοι μας να ψωμοζητούν

και να περιπατούν γυμνοί και ξυπόλυτοι Διά την τιμήν και ύπόληψιν και της πατρίδος και

τού Βασιλέως μου κρίνω δίκαιον να κόψωμεν ένα μέρος από τόν μισθόν μας διά να δοθή

και είς αυτούς τούς δυστυχείς Εγώ όταν έπληγώθην είς τούς Μύλους τού Ναυπλίου έλαβα

δώρον από την πατρίδα μου το όποιον είναι περίπου εκατόν πενήντα δραχμάς τόν μήναrdquo

τώρα λαμβάνω πολύ περισσότερον μηνιαίον μισθόν δηλαδή σχε δόν τριακόσιας έβδομήκοντα

δραχμάς Όθεν εγώ πρώτος παρακαλώ την Άντιβασιλείαν να διάταξη να κοπή αυτός ό μι-

σθός μου όλος έως ότου ή Κυβέρνησις να λάβη καιρόν να εύθετήση τα πράγματα και να τα

θεραπεύση κατά το καλύτερον και να με δοθούν πάλιν κατά μήνα αί lsquoκατόν πενήντα δραχμαί

έκείναι καθώς έξ αρχής μrsquo έκρινεν άξιον ή πατρίς μουrdquo ό δέ μισθός μου άς δοθή είς άλλους

δυστυχείς συναγωνιστάς μου των οποίων ή γύμνωσις και απελπισία μά την πατρίδα μου

και μά τόν Βασιλέα μου δέν μrsquo αφήνει να κοιμηθώ ήσύχως όλην την νύχτα Άν δέν είχα τόσην

φαμιλίαν άν δέν ήμουν ασθενής τόν περισσότερον καιρόν και άν δέν είχα ικανά χρέη δέν

ήθελα να δώσω και αυτό το ολίγον βάρος είς την πατρίδα μου

Δεν είναι αμφι βολία ότι όλοι οι Έλληνες έχουν καλά αισθήματα και μεγάλην αγάπην

είς τόν Βασιλέα μας επιθυμώ όμως να μή ύπάρχη κανένας όπού να νομίζη ότι έχει

δίκαια παράπονα είς την αθωό τητα του και είς την καλωσύνην του επιθυμώ να είναι

όλοι ευχαριστημένοι από την πατρίδα και να μή είναι είς άλλους πτωχή ή πατρίς και

είς άλλους πλουσίαrsquo αλλά να άνταμείψη όλους εκείνους όπού έπαθαν διά την έλευ-

θερίαν της Παρακαλώ με το ανήκον σέβας την Άντιβασι λείαν αφού διάταξη από

το παρόν την παύσιν τού μισθού μου να διάταξη να με δίδεται το παλαιόν της

πατρίδος σιτηρέσιονΈν Αθήναις τή 15 Δεκεμβρίου 1834

Ιωάννης Μακρυγιάννης

Επιστολή προς Βασιλέα (1834)(Εκ της εφημερίδος laquoΕθνικήraquo άρ 22 23121834)

Σταγόνες

Πίστεως

30

ldquoΟάνθρωπος ζητάει στον ουρανό τη χαράκαι την ευτυχία Ζητάει το αιώνιο μα-κριά απ΄ όλους κι απ΄ όλα ζητάει να

βρει τη χαρά στον Θεό Ο Θεός είναι μυστήριοΕίναι σιωπή είναι άπειρος είναι το παν Τηντάση της ψυχής για τον ουρανό την έχει όλος οκόσμος όλοι ζητάνε κάτι το ουράνιο Σ΄Αυτόνστρέφονται όλα τα όντα έστω και ασυνειδήτως

Σ΄ Αυτόν να στρέφετε διαρκώς το νου σαςΑγαπήστε την προσευχή την κουβέντα με τονΚύριο Το παν είναι η αγάπη ο έρωτας με τονΚύριο τον Νυμφίο Χριστό Γίνετε άξιοι της αγά-πης του Χριστού Για να μη ζείτε στο σκοτάδιγυρίστε το διακόπτη της προσευχής ώστε ναέλθει το Θείο φως στην ψυχή σας Στο βάθος τουείναι σας θα φανεί ο Χριστός Εκεί στο βάθοςείναι η Βασιλεία του Θεού ldquoΗ Βασιλεία τουΘεού εντός υμών εστίνrdquo

Η προσευχή γίνεται μόνο με το Άγιον ΠνεύμαΑυτό διδάσκει την ψυχή πώς να προσεύχεταιldquoΤο γάρ τι προσευξόμεθα καθ΄ό δεί ούκ οίδα-μεν αλλ΄αυτό το Πνεύμα υπερεντυγχάνει υπέρημών στεναγμοίς αλαλήτοιςrdquo Εμείς δεν χρειάζε-ται να κάνουμε καμιά προσπάθεια Ν΄απευθυνό-μαστε στον Θεό με ύφος ταπεινού δούλου μεφωνή παρακλητική και ικετευτική Τότε η προ-σευχή μας είναι ευάρεστη στο Θεό Να στεκόμα-στε με ευλάβεια ενώπιον του Εσταυρωμένου καινα λέμε ldquoΚύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν μεrdquoΑυτό τα λέει όλα Όταν κινηθεί για προσευχή ονους του ανθρώπου στο δευτερόλεπτο τουδευτερολέπτου έρχεται η Θεία χάρις Τότε ο άν-θρωπος γίνεται χαριτωμένος και βλέπει με άλλαμάτια τα πάντα Το παν είναι ν΄αγαπήσουμε τονΧριστό την προσευχή τη μελέτη Παίρνουμεένα εκατομμύριο και το κόβουμε κομματάκιαΤου ανθρώπου η προσπάθεια είναι το ένα εκα-τομμυριοστό

Πριν από την προσευχή η ψυχή πρέπει να προ-ετοιμάζεται με προσευχή Προσευχή για τηνπροσευχή Ακούστε τι εύχεται ο ιερέας μυστικάτην ώρα που διαβάζεται ο Απόστολος κατά τηνΘεία Λειτουργία

ldquoΈλαμψον εν ταις καρδίαις ημών φιλάνθρωπεΔέσποτα το της Σης Θεογνωσίας ακήρατον φωςκαι τους της διανοίας ημών διάνοιξον οφθαλ-μούς εις την των ευαγγελικών Σου κηρυγμάτωνκατανόησιν Ένθες ημίν τον των μακαρίων Σουεντολών φόβον ίνα τάς σαρκικάς επιθυμίαςπάσας καταπατήσαντες πνευματικήν πολιτείαν

μετέλθωμεν πάντα τα προς ευαρέστησιν τηνσην και φρονούντες και πράττοντες Συ γαρ οφωτισμός των ψυχών και των σωμάτων ημώνΧριστέ ο Θεός και Σοί την δόξαν αναπέμπομενσυν τω ανάρχω Σου Πατρί και τω παναγίω καιαγαθώ και ζωοποιώ Σου Πνεύματι νυν και αείκαι εις τους αιώνας των αιώνωνrdquo

Στην προσευχή μπαίνουμε χωρίς να τοκαταλάβουμε Χρειάζεται να βρεθούμε και σεκατάλληλο κλίμα Η αναστροφή με τον Χριστό ησυζήτηση η μελέτη η ψαλτική το καντηλάκιτο θυμίαμα γίνονται το κατάλληλο κλίμα ώστεόλα να γίνουν απλά ldquoεν απλότητι καρδίαςrdquo Δια-βάζοντας τις ψαλμωδίες τις ακολουθίες μεέρωτα χωρίς να το καταλάβουμε γινόμαστεάγιοι Ευφραινόμαστε με τα Θεία λόγια Αυτή ηευφροσύνη αυτή η χαρά είναι η δική μας προ-σπάθεια για να μπούμε εύκολα στην ατμό-σφαιρα της προσευχής η προθέρμανση όπωςλέμε Μπορούμε και να φέρνουμε στο νου μαςωραίες εικόνες από τοπία που είδαμε Αυτή ηπροσπάθεια είναι απαλή αναίμακτη Αλλά μηνξεχνάμε αυτό που είπε ο Κύριος ldquoΧωρίς εμού ούδύνασθε ποιείν ουδένrdquo

Ο ίδιος ο Κύριος θα μας διδάξει την προσευχήΔεν θα τη μάθουμε μόνοι μας ούτε άλλος κανείςθα μας τη μάθει Μη λέμε ldquoέκανα τόσες μετά-νοιες εξασφάλισα τώρα την χάριrdquo αλλά ναζητούμε να λάμψει εντός μας το ακήρατον φωςτης θείας γνώσεως και να ανοίξει τα πνευματικάμας μάτια για να κατανοήσουμε τα θεία Τουλόγια

Με τον τρόπο αυτό χωρίς να το καταλάβουμεαγαπάμε τον Θεό χωρίς σφιξίματα προσπάθειακι αγώνα Αυτά που είναι δύσκολα στους ανθρώ-πους για τον Θεό είναι πολύ εύκολα Τον Θεόθα Τον αγαπήσουμε ξαφνικά όταν η χάρις θαμας επισκιάσει

Αν αγαπήσουμε πολύ τον Χριστό η ευχή θα λέ-γεται μόνη της Ο Χριστός θα είναι συνεχώς στομυαλό μας και στην καρδιά μας

Οσίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

31

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ ΑΙΕΡΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΩΝ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

Π Α Σ Χ Α 20 Α Π Ρ Ι Λ Ι Ο Υ 2 0 1 4

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ 700rsquo πμ Ὄρθρος- Θεία Λειτουργία730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία430rsquo μμ Ἱερὸν Εὐχέλαιον730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου

ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου700rsquo μμ Ἀκολουθία τῶν Ἁγίων Παθῶν

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 830rsquo πμ Ἀκολουθία Μεγάλων Ὡρῶνamp Ἑσπερινοῦ Ἀποκαθηλώσεως

730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Ἐπιταφίου

ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου1100rsquo μμ Τελετὴ Ἀναστάσεως Ὄρθρος

amp Ἀναστάσιμη Θεία Λειτουργία

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ 1000rsquo πμ Ἑσπερινός τῆς Ἀγάπηςστὸν Μητροπολιτικὸ Ναό

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ

Εμπροσθόφυλλο Ο Ευαγγελισμός (1600) έργο Δομίνικου Θεοτοκόπουλου (1541-1614)

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

21

Κ άποιος νέος κάποτε ζώντας ακό-λαστη ζωή θέλησε κάποια Κυ-ριακή να πάει στην εκκλησία απόπεριέργεια Στο κήρυγμά του ο λειτουργόςιερέας μίλησε για τη μετάνοια Ο νέος συγ-κλονίστηκε τόσο πολύ τόσο βαθειά ώστεαποφάσισε να αλλάξει ζωή Μετά το πέραςτης Θείας Λειτουργίας ζήτησε να εξομολο-γηθεί Εξομολογήθηκε και την επομένηαποσύρθηκε στην ερημική του εξοχική κα-τοικία και έκλαιγε νύχτα μέρα για τις αμαρ-τίες του Κατά παράδοξο όμως τρόπο δενμπορούσε να παρηγορηθείΜια νύχτα σαν σε όραμα βλέπει τον Κύριοτριγυρισμένο από ουράνιο φως και με κα-λοσύνη τον ρωτάει με την γλυκύτατηεκείνη φωνή Του- Τι έχεις παιδί μου και κλαις με τόσο πόνο- Κλαίω Κύριε γιατί έπεσα Έπεσα είπε μεαπόγνωση ο αμαρτωλός νέος- Ε τότε σήκω- Δεν μπορώ μόνος ΚύριεhellipΤότε άπλωσε το θεϊκό Του χέρι ο Βασιλεύςτης αγάπης ο φιλάνθρωπος Κύριος και τονβοήθησε να σηκωθεί Εκείνος όμως δενσταμάτησε να κλαίειhellipΚαι τον ρωτάει ο Κύ-ριος- Τώρα γιατί κλαίς- Πονώ Χριστέ μου γιατί σε λύπησα Ξό-δεψα τον πλούτον των χαρισμάτων σου καιτα νιάτα μου στις ασωτείεςΈβαλε τότε με στοργή το χέρι Του ο φιλάν-θρωπος Δεσπότης στο κεφάλι του πονεμέ-νου αμαρτωλού και του είπε με πολλήιλαρότητα- Αφού για μένα κλαις τόσο πολύ και lsquoγω ξέ-χασα όλες σου τις αμαρτίεςΟ νέος σήκωσε τα μάτια του για να ευχαρι-στήσει τον Σωτήρα του Χριστόν μα Εκείνοςείχε εξαφανιστείΛυτρωμένος πλέον από το βάρος της αμαρ-τίας και αναγεννημένος επέστρεψε στοσπίτι του Από τότε έγινε το πιο λαμπρό πα-ράδειγμα ενός πιστού χριστιανού μέσα καιέξω απrsquo το σπίτι του με λόγια και με έργα

Τα δάκρυατων μετανοούντων

είναι ο αίνοςτων αγγέλωνΖαν ντε λα Φοντέν

(Γάλλος ποιητής 1621-1695)

Η ικανότητανα συγχωρέσει

είναι η ιδιότητα

του δυνατού

Οι αδύναμοι ποτέ

δεν συγχωρούνε

Γκάντι

(Ινδός πολιτικός 1869-1948)

Σταγόνες

Πίστεως

22

ΗΘεία Λειτουργία των Προηγιασμένων (ή όπως την ονομάζουμε ηΛειτουργία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής) τελείται σήμερα στουςναούς μας το πρωί των καθημερινών της Τεσσαρακοστής ημερών

δηλαδή εργασίμων και γι᾿ αυτό λίγοι είναι εκείνοι που δεν δεσμεύονταικατά τις ώρες αυτές από τα επαγγέλματα η την υπηρεσία τους Τα τελευ-ταία χρόνια γίνεται μια πολύ επαινετή προσπάθεια αξιοποιήσεώς της Σεπολλούς ναούς τελείται κάθε Τετάρτη απόγευμα σε ώρες που πολλοί ανόχι όλοι οι πιστοί έχουν τη δυνατότητα να παρευρεθούν στην τέλεσή της

Το όνομά της η Λειτουργία αυτή το πήρε από την ίδια τη φύση τηςΕίναι στην κυριολεξία Λειτουργία laquoπροηγιασμένων δώρωνraquo Δεν είναι δη-λαδή λειτουργία όπως οι άλλες γνωστές λειτουργίες του Μεγάλου Βασι-λείου και του ιερού Χρυσοστόμου στις οποίες έχουμε προσφορά καικαθαγιασμό Τιμίων Δώρων Τα Δώρα είναι καθαγιασμένα προηγιασμένααπό άλλη Λειτουργία που τελέσθηκε σε άλλη ημέρα Τα προηγιασμέναδώρα προτίθενται κατά την λειτουργία των Προηγιασμένων για να κοι-νωνήσουν απ᾿ αυτά και να αγιασθούν οι πιστοί Με άλλα λόγια η λει-τουργία των προηγιασμένων είναι μετάληψη κοινωνία

Η Θεία Λειτουργία κατά την περίοδο της Μ Τεσσαρακοστής τελούντανμόνον κατά τα Σάββατα και τις Κυριακές Παλαιό έθιμο επικυρωμένο απόεκκλησιαστικούς κανόνες απαγόρευε την τέλεση της θείας λειτουργίαςκατά τις ημέρες της εβδομάδος γιατί αυτές ήσαν ημέρες νηστείας και πέν-θους Η τέλεση της Θείας Λειτουργίας ήταν κάτι το ασυμβίβαστο προςτον χαρακτήρα των ημερών αυτών Η Λειτουργία είναι πασχάλιο μυστή-ριο που έχει έντονο τον πανηγυρικό τον χαρμόσυνο τον επινίκιο χαρα-κτήρα Αυτό όμως γεννούσε ένα πρόβλημα Οι χριστιανοί έπρεπε νακοινωνήσουν δυο φορές τουλάχιστον ακόμη κατά την εβδομάδα το λιγό-τερο δηλαδή κατά τις ενδιάμεσες ημέρες την Τετάρτη και την Παρασκευήπου μνημονεύει και ο Μέγας Βασίλειος Η λύση ήδη υπήρχε Οι πιστοί θακοινωνούσαν από Προηγιασμένα Άγια Οι ημέρες αυτές ήσαν ημέρες νη-στείας Νηστεία την εποχή εκείνη σήμαινε πλήρη αποχή τροφής μέχρι τηνδύση του ηλίου Η κοινωνία λοιπόν θα έπρεπε να κατακλείσει την νη-στεία να γίνει δηλαδή μετά την ακολουθία του εσπερινού

Στο σημείο αυτό συνδέεται η ιστορία με την σημερινή πράξη Η Λει-τουργία των Προηγιασμένων είναι σήμερα ακολουθία εσπερινού στηνοποία προστίθεται η παράθεση των δώρων οι προπαρασκευαστικές ευχέςἡ θεία κοινωνία και η ευχαριστία ύστερα από αυτήν Η διαμόρφωσή τηςμέσα στο όλο πλαίσιο της Τεσσαρακοστής της έδωσε ένα έντονο laquoπεν-θηρόraquo κατά τον Θεόδωρο Στουδίτη χαρακτήρα (Ερμηνεία της Θείας Λει-τουργίας των Προηγιασμένων) Με τον εσπερινό συμπλέκονται τροπάριακατανυκτικά οι ιερείς φέρουν πένθιμα άμφια η αγία τράπεζα και τατίμια δώρα είναι σκεπασμένα με μαύρα καλύμματα οι ευχές είναι γεμάτεςταπείνωση και συντριβή laquoΜυστικωτέρα εις παν η τελετή γίνεταιraquo κατάτον ίδιο Πατέρα

Καιρός να ρίξουμε μια ματιά σ᾿ αυτήν την ίδια την Λειτουργία τωνΠροηγιασμένων στη μορφή που ύστερα από μακρά εξέλιξη αποκρυσταλ-λώθηκε και κατά την οποία τελείται σήμερα στους ναούς μας Ήδη επι-σημάναμε τα δυο λειτουργικά στοιχεία που την συνθέτουν τηνακολουθία του Εσπερινού και την Θεία Κοινωνία Το πρώτο μέρος τηςαποτελεί ο συνήθης εσπερινός της Τεσσαρακοστής με μικρές μόνο τροπο-ποιήσεις

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

23

Ο ιερεύς κατά την ψαλμωδία της Θrsquo ώρας εν-δύεται την ιερατική του στολή και θυμιά Ηέναρξη γίνεται με το laquoΕυλογημένη η βασιλείαhellipraquoκατά τον τύπο της Θείας Λειτουργίας Ανα-γινώσκεται ο προοιμιακός (103ος) δηλαδή ψαλμόςπου περιγράφει το δημιουργικό έργο του ΘεούlaquoEυλόγει η ψυχή μου τον Κύριονmiddot Κύριε ο Θεόςμου εμεγαλύνθης σφόδραhellipraquo Είναι το προοίμιοτου εσπερινού αλλά και όλης της ακολουθίας τουνυχθημέρου που αρχίζει ως γνωστό από το από-γευμα πρώτο μέρος του εικοσιτετραώρου θεωρεί-ται η νύκτα Ύστερα ο διάκονος ή εν απουσία τουο ιερέας θέτει στο στόμα των πιστών τα αιτήματατης προσευχής laquoΕν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμενraquoτα ειρηνικά Ακολουθεί η ανάγνωση του ΙΗrsquo κα-θίσματος του Ψαλτηρίου laquoΠρος Κύριον εν τωθλίβεσθαί με εκέκραξα και εισήκουσέ μουhellipraquo(Ψαλμοί 119-133) Είναι το τμήμα του Ψαλτηρίουπου έχει καθορισθεί να αναγινώσκεται κατά τουςεσπερινούς της Τεσσαρακοστής

Ο ιερεύς εν τω μεταξύ ετοιμάζει στην Πρόθεσητα Προηγιασμένα -από την Λειτουργία του προ-ηγουμένου Σαββάτου ή της Κυριακής- ΤίμιαΔώρα Αποθέτει τον Άγιο Άρτο στο Δισκάριο κάνειτην ένωση του οίνου και του ύδατος στο ΆγιοΠοτήριο και τα καλύπτει Ο εσπερινός συνεχίζεταιμε την ψαλμωδία των ψαλμών του λυχνικού καιτων κατανυκτικών τροπαρίων των εκάστοτε ημε-ρών που περιλαμβάνονται στους τελευταίους στί-χους των ψαλμών αυτών και γίνεται ἡ είσοδοςΔιαβάζονται δυο αναγνώσματα από την ΠαλαιάΔιαθήκη ένα από την Γένεση και ένα από το βι-βλίο των Παροιμιών Θα σταθούμε για λίγο στηνκατανυκτική ψαλμωδία του laquoΚατευθυνθήτωraquoτου δευτέρου στίχου του 140ου ψαλμού Ψάλλεταιμετά από τα αναγνώσματα έξι φορές από τονιερέα και τους χορούς ενώ ο ιερέας θυμιά τηνΑγία Τράπεζα

laquoΚατευθυνθήτω η προσευχή μουως θυμίαμα ενώπιόν σου

έπαρσις των χειρών μου θυσία εσπερινήraquoΚατόπιν γίνεται η εκτενής δέηση υπέρ των τά-

ξεων των μελών της Εκκλησίας των Κατηχουμέ-νων των ετοιμαζομένων για το άγιο Βάπτισμαlaquoτων προς το φώτισμα ευτρεπιζομένωνraquo και τωνπιστών Και μετά την απόλυση των Κατηχουμέ-νων έρχεται το δεύτερο μέρος η κοινωνία των μυ-στηρίων

Την μεταφορά των Προηγιασμένων Δώρων απότην Πρόθεση στο Θυσιαστήριο που γίνεται μεάκρα κατάνυξη ενώ οι πιστοί προσπίπτουν laquoμέ-χρις εδάφουςraquo συνοδεύει η ψαλμωδία του αρχαίουύμνου laquoΝυν αι δυνάμειςraquo

laquoΝῦν αἱ δυνάμεις τῶν οὐρανῶν σύν ἡμῖνἀοράτως λατρεύουσιν ἰδού γάρ εἰσπορεύεται ὁ

βασιλεύς τῆς δόξης Ἰδού θυσία μυστικήτετελειωμένη δορυφορεῖται Πίστει καί πόθῳ

προσέλθωμεν ἵνα μέτοχοι ζωῆς αἰωνίουγενόμεθα Ἀλληλούϊαraquo

Η προπαρασκευή για την Θεία Κοινωνία περι-λαμβάνει κυρίως την Κυριακή προσευχή (Πάτερημών) ακολουθεί η Κοινωνία και μετά από αυτήνη ευχαριστία Και η Λειτουργία κλείνει με την κα-τανυκτική οπισθάμβωνο ευχή Είναι δέηση πουσυνδέει την τέλεση της κατανυκτικής αυτής Λει-τουργίας προς την περίοδο των Νηστειών Ο πνευ-ματικός αγώνας της Τεσσαρακοστής είναισκληρός αλλά και η νίκη κατά των αοράτων εχ-θρών είναι βεβαία για τους αγωνιζομένους τονκαλόν αγώνα Η Ανάσταση δεν είναι μακράν Αςτην διαβάσουμε προσεκτικά Είναι από τα ωραι-ότερα εκκλησιαστικά κείμενα

laquoΔέσποτα παντοκράτορ ὁ πᾶσαν τήν κτίσιν ἐνσοφίᾳ δημιουργήσας ὁ διά τήν ἄφατόν σουπρόνοιαν καί πολλήν ἀγαθότητα ἀγαγών ἡμᾶς εἰςτά πανσέπτους ἡμέρας ταύτας πρός καθαρισμόνψυχῶν καί σωμάτων πρός ἐγκράτειαν παθῶνπρός ἐλπίδα ἀναστάσεως ὁ διά τεσσαράκονταἡμερῶν πλάκας χειρίσας τά θεοχάρακτα γράμματατῷ θεράποντί σου Μωσεῖ παράσχου καί ἡμῖνἀγαθέ τόν ἀγῶνα τόν καλόν ἀγωνίσασθαι τόνδρόμον τῆς νηστείας ἐκτελέσαι τήν πίστινἀδιαίρετον τηρῆσαι τάς κεφαλάς τῶν ἀοράτωνδρακόντων συνθλάσαι νικητάς τε τῆς ἁμαρτίαςἀναφανῆναι καί ἀκατακρίτως φθάσαιπροσκυνῆσαι καί τήν ἁγίαν ἀνάστασινraquo

Η Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων είναιμία από τις ωραιότερες και κατανυκτικότερες ακο-λουθίες της Εκκλησίας μας Αλλά συγχρόνως καιμία διαρκής πρόσκληση για την συχνή κοινωνίατων θείων μυστηρίων Μια φωνή από τα βάθητων αιώνων από την αρχαία ζωντανή παράδοσητης Εκκλησίας Φωνή που λέγει ότι ο πιστός δενμπορεί να ζει την ζωή του Χριστού αν δεν ανανε-ώνει διαρκώς την ένωσή του με την πηγή τηςζωής το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου Διότι οΧριστός είναι laquoη ζωή ημώνraquo (Κολοσ 3 4)

ΟΙ

24

ΟΙ

ΚΟ

ΙΣταγόνες

Πίστεως

24

Ι Σ Τ Ο Ρ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Αγγελος πρωτοστάτης οὐρανόθεν ἐπέμφθη εἰπεῖντῇ Θεοτόκῳ τὸ Χαῖρεmiddot καὶ σὺν τῇ ἀσωμάτῳ

φωνῇ σωματούμενόν σε θεωρῶν Κύριε ἐξίστατο καὶἵστατο κραυγάζων πρὸς Αὐτὴν τοιαῦτα

Ο αρχάγγελος Γαβριήλ έρ-χεται και φέρνει το θεϊκό

μήνυμα το laquoχαῖρεraquoστη Θεοτόκο

Αρχάγγελος Γαβριήλ

Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Βλέπουσα ἡ Ἁγία ἑαυτήν ἐν ἁγνείᾳ φησὶ τῷ Γα-βριὴλ θαρσαλέωςmiddot τὸ παράδοξόν σου τῆς φωνῆς

δυσπαράδεκτόν μου τῇ ψυχῇ φαίνεταιmiddot ἀσπόρου γὰρσυλλήψεως τὴν κύησιν πὼς λέγεις κράζων

Η Θεοτόκος απορείγια τον παράδοξο τρόπο

της συλλήψεως Ἀλληλούια

Γνῶσιν ἄγνωστον γνῶναι ἡ Παρθένος ζητοῦσαἐβόησε πρὸς τὸν λειτουργοῦνταmiddot ἐκ λαγόνων

ἁγνῶν υἷον πῶς ἔσται τεχθῆναι δυνατόνλέξον μοι Πρὸς ἥν ἐκεῖνος ἔφησεν ἐν φόβῳπλὴν κραυγάζων οὕτω

Ο Γαβριήλ της εξηγεί τηναπόρρητη βουλή του Θεού

ΑρχάγγελοςΓαβριήλ

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Δύναμις τοῦ Ὑψίστου ἐπεσκίασε τότε πρὸς σύλ-ληψιν τῇ Ἀπειρογάμῳmiddot καὶ τὴν εὔκαρπον ταύτης

νηδύν ὡς ἀγρὸν ὑπέδειξεν ἡδὺν ἅπασι τοῖς θέλουσιθερίζειν σωτηρίαν ἐν τῷ ψάλλειν οὕτως

Η δύναμη του Θεούεπισκιάζει την Παρθένο

και συλλαμβάνειτον Υιό του Θεού

Ἀλληλούια

Εχουσα θεοδόχον ἡ Παρθένος τὴν μήτραν ἀνέ-δραμε πρὸς τὴν Ἐλισάβετ Τὸ δὲ βρέφος ἐκείνης

εὐθὺς ἐπιγνόν τὸν ταύτης ἀσπασμὸν ἔχαιρε καὶἅλμασιν ὡς ἄσμασιν ἐβόα πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η Θεοτόκος επισκέπτεταιτη συγγενή της Ελισάβετ

η οποία κυοφορεί τον Πρό-δρομο και ανταλλάσσουν

προφητικούς λόγους

Ιωάννηςο Βαπτιστής(ως έμβρυο)

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ζάλην ἔνδοθεν ἔχων λογισμῶν ἀμφιβόλων ὁ σώ-φρων Ἰωσὴφ ἐταράχθηmiddot πρὸς τὴν ἄγαμόν σὲ θε-

ωρῶν καὶ κλεψίγαμον ὑπονοῶν Ἄμεμπτεmiddot μαθὼν δέσου τὴν σύλληψιν ἐκ Πνεύματος Ἁγίου ἔφη

Ο Ιωσήφ μνηστήρας τηςΠαρθένου αμφιβάλλειαλλά ενημερώνεται από

τον άγγελο για το μυστή-ριο της συλλήψεως

Ἀλληλούια

Ηκουσαν oἱ ποιμένες τῶν Ἀγγέλων ὑμνούντων τὴνἔνσαρκον Χριστοῦ παρουσίανmiddot καὶ δραμόντες ὡς

πρὸς ποιμένα θεωροῦσι τοῦτον ὡς ἀμνὸν ἄμωμον ἐνγαστρὶ τῆς Μαρίας βοσκηθένταἥν ὑμνοῦντες εἶπον

Ο Χριστός γεννιέται και οιποιμένες έρχονται και Τον

προσκυνούν οι ποιμένες Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Θεοδρόμον ἀστέρα θεωρήσαντες Μάγοι τῇ τού-του ἠκολούθησαν αἴγλῃmiddot καὶ ὡς λύχνον κρα-

τοῦντες αὐτόν διrsquo αὐτοῦ ἠρεύνων κραταιὸν Ἄνακτακαὶ φθάσαντες τὸν ἄφθαστονἐχάρησαν αὐτῷ βοῶντες

Το αστέρι δείχνειτον δρόμο στους μάγους

της Ανατολής Ἀλληλούια

Ιδον παῖδες Χαλδαίων ἐν χερσὶ τῆς Παρθένου τὸνπλάσαντα χειρὶ τοὺς ἀνθρώπουςmiddot καὶ Δεσπότην

νοοῦντες αὐτόν εἰ καὶ δούλου μορφὴν ἔλαβενἔσπευσαν τοῖς δώροις θεραπεῦσαικαὶ βοῆσαι τῇ Εὐλογημένῃ

Η προσκύνηση των μάγων οι Μάγοι Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Κήρυκες θεοφόροι γεγονότες οἱ Μάγοι ὑπέστρε-ψαν εἰς τὴν Βαβυλῶνα ἐκτελέσαντές σου τὸν

χρησμόν καὶ κηρύξαντές σε τὸν Χριστὸν ἅπασινἀφέντες τὸν Ἡρώδην ὡς ληρώδη μὴ εἰδότα ψάλλειν

Οι μάγοι(θεοφόροι κήρυκες)

επιστρέφουν από άλλοδρόμο στη Βαβυλώνα

Ἀλληλούια

Λάμψας ἐν τῇ Αἰγύπτῳ φωτισμὸν ἀληθείας ἐδίω-ξας τοῦ ψεύδους τὸ σκότοςmiddot τὰ γὰρ εἴδωλα ταύ-

της Σωτήρ μὴ ἐνέγκαντά σου τὴν ἰσχὺν πέπτωκεν οἱτούτων δὲ ῥυσθέντες ἐβόων πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η φυγή στην Αίγυπτοοι πιστοί που σώθηκαν

από τα είδωλα

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Μέλλοντος Συμεῶνος τοῦ παρόντος αἰῶνος μεθί-στασθαι τοῦ ἀπατεῶνος ἐπεδόθης ὡς βρέφος

αὐτῷ ἀλλrsquo ἐγνώσθης τούτω καὶ Θεὸς τέλειοςmiddot διόπερἐξεπλάγη σου τὴν ἄρρητον σοφίαν κράζων

Ο Συμεών δέχεταιστην αγκάλη του

ως βρέφος τον Χριστό Ἀλληλούια

ΤΟ

Υ Α

ΚΑ

ΘΙ

ΣΤ

ΟΥ

Υ

ΜΝ

ΟΥ

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

25

Δ Ο Γ Μ Α Τ Ι Κ Ο - Θ Ε Ο Λ Ο Γ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Nέαν ἔδειξε κτίσιν ἐμφανίσας ὁ Κτίστης ἡμῖν τοῖςὑπrsquo αὐτοῦ γενομένοιςmiddot ἐξ ἀσπόρου βλαστήσας

γαστρός καὶ φυλάξας ταύτην ὥσπερ ἦν ἄφθορον ἵνατὸ θαῦμα βλέποντες ὑμνήσωμεν αὐτὴν βοῶντες

Ο Λόγος του Θεούμε την σάρκωσή Τουδημιουργεί νέα κτίσηη οποία τον δοξολογεί

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ξένον τόκον ἰδόντες ξενωθῶμεν τοῦ κόσμου τὸννοῦν εἰς οὐρανὸν μεταθέντεςmiddot διὰ τοῦτο γὰρ ὁ

ὑψηλὸς Θεός ἐπὶ γῆς ἐφάνη ταπεινὸς ἄνθρωποςmiddot βου-λόμενος ἑλκύσαι πρὸς τὸ ὕψος τοὺς αὐτῷ βοώντας

Ο παράξενος -laquoὁ ξένοςraquo -τόκος προτρέπειτους ανθρώπους

να αποξενωθούν από τονκόσμο και να υψώσουν ο νου τους στον ουρανό

Ἀλληλούια

Ολως ἦν ἐν τοῖς κάτω καὶ τῶν ἄνω οὐδόλως ἀπῆν ὁἀπερίγραπτος Λόγοςmiddot συγκατάβασις γὰρ θεϊκή

οὐ μετάβασις τοπικὴ γέγονε καὶ τόκος ἐκ Παρθένουθεολήπτου ἀκουούσης ταῦτα

Όλος ήταν στην γη ο δοξο-λογούμενος Λόγος αλλάκαι από τον ουρανό δεν

απουσίαζε

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Πᾶσα φύσις Ἀγγέλων κατεπλάγη τὸ μέγα τῆς σῆςἐνανθρωπήσεως ἔργονmiddot τὸν ἀπρόσιτον γὰρ ὡς

Θεόν ἐθεώρει πᾶσι προσιτὸν ἄνθρωπον ἡμῖν μὲνσυνδιάγοντα ἀκούοντα δὲ παρὰ πάντων οὕτως

Οι άγγελοι θαύμασαν τοέργο της ενανθρώπησης τουΘεού και την κοινωνία του

με τους ανθρώπους

Ἀλληλούια

Ρήτορας πολυφθόγγους ὡς ἰχθύας ἀφώνουςὁρῶμεν ἐπὶ σοὶ Θεοτόκεmiddot ἀποροῦσι γὰρ λέγειν τὸ

πῶς καὶ Παρθένος μένεις καὶ τεκεῖν ἴσχυσαςmiddot ἡμεῖςδὲ τὸ μυστήριον θαυμάζοντες πιστῶς βοῶμεν

Οι σοφοί του κόσμουμένουν άφωνοιμη μπορώντας

νά εξηγήσουν το μυστήριοτης γεννήσεως

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Σῶσαι θέλων τὸν κόσμον ὁ τῶν ὅλων κοσμήτωρπρὸς τοῦτον αὐτεπάγγελτος ἦλθεmiddot καὶ ποιμὴν

ὑπάρχων ὡς Θεός διrsquo ἡμᾶς ἐφάνη καθrsquo ἡμᾶς ἄνθρω-ποςmiddot ὁμοίῳ γὰρ τὸ ὅμοιον καλέσας ὡς Θεὸς ἀκούει

Ο Ποιμένας-Θεός γίνεταιπρόβατο-άνθρωπος για να

σώσει τον κόσμο Ἀλληλούια

Τεῖχος εἶ τῶν παρθένων Θεοτόκε Παρθένε καὶπάντων τῶν εἰς σὲ προστρεχόντων Ὁ γὰρ τοῦ

οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς κατεσκεύασέ σε ποιητήςἌχραντε οἰκήσας ἐν τῇ μήτρᾳ σου καὶ πάντας σοιπροσφωνεῖν διδάξας

Η Παρθένος γίνεται τείχοςπου προστατεύει όλους

τους πιστούς οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Υμνος ἅπας ἡττᾶται συνεκτείνεσθαι σπεύδων τῷπλήθει τῶν πολλῶν οἰκτιρμῶν σουmiddot ἰσαρίθμους

γὰρ τῇ ψάμμῳ ὠδάς ἂν προσφέρωμέν σοι Βασιλεῦἅγιε οὐδὲν τελοῦμεν ἄξιον ὧν δέδωκας ἡμῖν τοῖς σοὶβοῶσιν

Κανένας ύμνος δεν επαρκείγια να υμνηθεί ο Σαρκωθείς

Βασιλέας Ἀλληλούια

Φωτοδόχον λαμπάδα τοῖς ἐν σκότει φανεῖσανὁρῶμεν τὴν ἁγίαν Παρθένονmiddot τὸ γὰρ ἄυλον

ἅπτουσα φῶς ὁδηγεῖ πρὸς γνῶσιν θεϊκὴν ἅπανταςαὐγῇ τὸν νοῦν φωτίζουσα κραυγῇ δὲ τιμωμένη ταῦτα

Η Θεοτόκος είναι η λαμ-πάδα που καθοδηγεί τους

πιστούς στη Θεογνωσία οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Χάριν δοῦναι θελήσας ὀφλημάτων ἀρχαίων ὁ πάν-των χρεωλύτης ἀνθρώπων ἐπεδήμησε διrsquoἑαυτοῦ

πρὸς τοὺς ἀποδήμους τῆς αὐτοῦ Χάριτοςmiddot καὶ σχίσαςτὸ χειρόγραφον ἀκούει παρὰ πάντων οὕτως

Ο Χριστός ήρθε στο κόσμογια να του δώσει χάρη Ἀλληλούια

Ψάλλοντές σου τὸν τόκον ἀνυμνοῦμέν σε πάντεςὡς ἔμψυχον ναόν Θεοτόκε Ἐν τῇ σῇ γὰρ οὶκή-

σας γαστρί ὁ συνέχων πάντα τῇ χειρὶ Κύριος ἡγία-σεν ἐδόξασεν ἐδίδαξε βοᾶν σοὶ πάντας

Η Θεοτόκος είναι έμψυχοςναός στον οποίο

δοξάζεται ο Χριστός οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Ωπανύμνητε Μῆτερ ἡ τεκοῦσα τὸν πάντων ἁγίωνἁγιώτατον Λόγονmiddot δεξαμένη γὰρ τὴν νῦν προ-

σφοράν ἀπὸ πάσης ῥῦσαι συμφορᾶς ἅπαντας καὶτῆς μελλούσης λύτρωσαι κολάσεως τοὺς σοὶ βοῶντας

Ύμνος και ικεσίαπρος την Παρθένο Ἀλληλούια

Σταγόνες

Πίστεως

26

Το να βελτιώνεσαισημαίνει να αλλά-ζεις Το να είσαιτέλειος σημαίνει νααλλάζεις συχνά

Winston Churchill (Πρωθυ-πουργός Μ Βρετανίας 1874-

1965)

Στις προσευχές μαςσυνήθως ζητάμε νrsquoαλλάξουν οι περι-στάσεις και ποτέ νrsquoαλλάξουμε εμείς οιίδιοι

Ανώνυμος

Ο καθένας ονει-ρεύεται να αλλάξειτον κόσμο αλλάκανένας δεν έχεισκοπό νrsquo αλλάξειτον εαυτό του Leo Tolstoy (Ρώσος συγγραφέ-

ας 1828-1910)

Η αρετή της νεό-τητας είναι εφόδιοτων γηρατειών

Μέγας Βασίλειος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

27

Ζ ούσε την τρέλα της νεότητός του μεμοτοσυκλέτα πολλών κυβικών καιαπό ταχύτητα μέγιστη 150 χιλιόμε-τρα ανά ώρα πού ήταν ρυθμισμένη μετάαπό μεταποίηση της μηχανής έφτασε νατρέχει με 230 χιλιόμετρα ανά ώραΕπιδιδόταν δε και σε αυτοσχέδιους συ-ναγωνισμούς με άλλους παρομοίους τουμε μεγάλα χρηματικά στοιχήματα 400 και500 χιλιάδες δραχμέςΌμως ένα απόγευμα στους ειδικούςδρόμους πού επέλεγαν να τρέξουν (αυτούςπου υποτίθεται είναι χωρίς μεγάλη κυκλο-φορία αυτοκινήτων) κατά την ώρα ενόςαυτοσχέδιου συναγωνισμού παρά τηνπροσπάθειά του να αποφύγει ένα αυτοκί-νητο έγινε σφοδρή σύγκρουση και πετά-χτηκε 10 μέτρα μακριά μέσα σε έναχαντάκι έξω από το δρόμοΗ μοτοσικλέτα βεβαίως διαλύθηκε και οίδιος υπέστη θανάσιμα τραύματα Τον πε-ρισυνέλεξαν και τον μετέφεραν στο νοσο-κομείο Μετά από την επιβεβαίωση τωνιατρών τον οδήγησαν κατευθείαν στο νε-κροτομείο όπου ένας νοσοκόμος ndash νεκρο-τόμος ανέλαβε να τον πλύνει και νατακτοποιήσει τα εγχυμένα σπλάχνα τουπροκειμένου να τον παραλάβει το γραφείοτελετών πού είχαν στείλει οι συγγενείςτουΕίχαν περάσει περίπου 8 ώρες από τοσυμβάν Εκείνη την στιγμή ανοίγει ταμάτια του σηκώνεται και κάθεται στομαρμάρινο τραπέζι του νεκροτομείου Ονοσοκόμος έντρομος βάζει τις φωνές καιαρχίζει να τρέχει προς την έξοδο πανικό-βλητοςΑμέσως καταφθάνουν οι ιατροί τον πα-ραλαμβάνουν και τον οδηγούν στο χει-ρουργείο όπου μετά από τις απαιτούμενεςπροσπάθειες laquoσυναρμολόγησηςraquo άρχισενα παρουσιάζει σημεία βελτίωσηςΠαρέμεινε αρκετό χρονικό διάστημαέως ότου θεραπεύτηκε πλήρως και εξήλθεαπό το νοσοκομείο υγιής Στη συνέχεια γιαάγνωστους λόγους εξεδήλωσε την επιθυ-μία να γίνει μοναχόςΟ ίδιος διηγείταιhellip όταν μετά την σύγ-κρουση τραυματίστηκα θανάσιμα (κατάτην δήλωση των ιατρών) ένοιωσα ότιβγήκα από το σώμα μου και αιωρούμενος

πέρασα κατά περίεργο τρόπο ανάμεσααπό μία κολόνα της ΔΕΗ χωρίς να συγ-κρουστώ μαζί τηςΣτη συνέχεια βρέθηκα σε ένα περιβάλ-λον με μισοσκόταδο και τελείως κενόΈνοιωθα πανάλαφρος σαν πούπουλο νααιωρούμαι σrsquo αυτό το κενό και πολύ πε-ρίεργος για το πού βρισκόμουν και τι μουείχε συμβείΕνώ περιπλανιόμουνα για αρκετόχρόνο άρχισα να διακρίνω μία φωτεινήγυναικεία μορφή να με πλησιάζει μέσα σrsquoένα ολόφωτο λευκό νέφος Όταν πλησίασεαρκετά διέκρινα ότι είχε μία υπερκόσμιαγλυκιά έκφρασηΑμέσως την συνέκρινα με τις αγιογρα-φίες πού είχα δει στους ιερούς ναούς ότανμε πήγαινε μικρό παιδί η μητέρα μου καισυμπέρανα ότι ήταν η μορφή της Ύπερα-γίας Θεοτόκου ldquohellipήρθα για τα δάκρυα τηςμάνας σουhellip εσύ θα ζήσεις θα ζήσεις καιθα Μας υπηρέτησηςhelliprdquo μού είπε με γλυκόκαι ειρηνικό ύφος και σιγά σιγά άρχισε ναχάνεταιΜετά από αυτό όλα σαν να έσβησανένοιωσα να διαλύομαι και μία δύναμη ναμε απορροφά με ορμή και να με κατευθύ-νει κάπουΑμέσως ένοιωσα σαν να ξύπνησα απόλήθαργο Βρέθηκα γυμνός με ένα πολυ-τραυματισμένο σώμα στο μαρμάρινο τρα-πέζι του νεκροτομείου ενώ ταυτόχροναάκουγα κάτι (σαν ουρλιαχτά) από έναν άν-θρωπο καθώς απομακρυνόταν τρέχονταςπρος την πόρταhellipΟ νέος αυτός μετά την πλήρη θεραπείατου ήλθε στο Άγιον Όρος σε κάποια Μονήόπου συνάντησε τον ηγούμενο και αφούτου διηγήθηκε το περιστατικό του ατυχή-ματός του εξεδήλωσε την επιθυμία να γίνειμοναχόςΠράγματι εκεί ο γέροντας μετά την απα-ραίτητη δοκιμασία τον έκειρε μοναχό καιτου έδωσε το πατερικό όνομα laquoΣωφρό-νιοςraquoΣήμερα είναι ένας ευλαβής μοναχός οοποίος δεν έπαυσε ποτέ να διηγείται τηνπαράξενη συνάμα και ψυχωφελή αυτήιστορία της ζωής του Στη συνέχεια αναχώ-ρησε για ένα ησυχαστήριο στην ιδιαίτερηπατρίδα του

Σταγόνες

Πίστεως

28

Η 25η Μαρτίου

Τέτοιαν ημέρα διάλεξενη σπλαχνική Μαρίανα ειπεί στον Κύριο του Παντόςπου τ άψυχα εμψυχώνει laquoΚοίτα στη γη τους Χριστια-νούς που μ άπειρη λατρείαεμέ γιορτάζουν σήμερα πόσησκλαβιά πλακώνειraquoΚαι πνεύμα θείο χύθηκε μεμιάςεις την Αγίαψυχή του ενδόξου Γερμανούπου ατρόμητος απλώνειτο ξακουστό το Λάβαρο κι απότην εκκλησίαπρώτος προβαίνει αγωνιστήςκαι πρώτος ξεσπαθώνειΦεύγουν απrsquo όλες τις μεριέςοι Τούρκοι τρομαγμένοι ενώ προφέρει ο Γερμανόςκι ηχολογούν οι άλλοιτον όρκο πrsquo όλην έσειε βαθιάτην οικουμένηΜέρα γλυκιά μέρα λαμπρήμέρα χαριτωμένη Κάθε φορά που η λάμψη σουστην εκκλησιά προβάλλει πάντα με δάφνη ελεύθερη θατην ιδείς σπαρμένηΓεώργιος Μαρτιννέλης

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ

ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ ΟΘΩΝΑ

Όταν ήρθε ως βασιλεύς στην Ελλάδα ό δε-καεπταετής ακόμη Όθων συνοδευόμενοςαπό τρεις Βαυαρούς αντιβασιλείς πού θα κυ-βερ νούσαν ως την ενηλικίωση του πολλοίΈλλη νες χαιρέτισαν με ενθουσιασμό τηνάφιξη του Μεταξύ αυτών και ό αγωνιστής τηςΕλληνικής Επαναστάσεως Ιωάννης Μακρυ-γιάννης Γρή γορα όμως διαψεύστηκαν οι ελ-πίδες του γνή σιου αυτού Έλληνα από τηντακτική πού ακολούθησε ή Αντιβασιλεία απέ-ναντι στους αγωνιστές Ό στρατός κύριο κέν-τρο της βαυαροκρατίας μεταβλήθηκε σετακτικός Στα τέλη του 1834 είχαν ενταχθεί σ᾽αυτόν 5000 περίπου Βαυαροί και ελάχιστοιΈλληνες ενώ απορρί φθηκαν με την πρόφασηότι ήταν υπεράριθμοι οι 10000 Έλληνες πούμέχρι τότε αποτε λούσαν τα στρατιωτικά σώ-ματα πού κατήγαγαν εκπλη κτικούς θριάμ-βους κατά των Τούρκων και των Αιγυπτίων

Οι αγωνιστές αυτοί στερούμενοι τακτικούεπαγγέλματος κατάντησαν ζητιάνοι ή και λη -στές Ό Μακρυγιάννης εκλεγμένος τότε δη-μο τικός σύμβουλος του Δήμου Αθηναίωναπευθύνει στον βασιλέα μια επιστολή πούφα νερώνει την ανιδιοτέλεια και το ψυχικότου με γαλείο Δεν διστάζει όχι μόνο να ασκή-σει αυστηρή κριτική στην Αντιβασιλεία αλλάκαι να παρακαλέσει να κοπεί ό μισθός τουόλος και να δοθεί σε δυστυχείς συναγωνι-στές του Λόγος με καταφανείς τις προεκτά-σεις στο παρόν

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

29

Βασιλεύ

Ως ένας και εγώ αγωνιστής εις τα περασμένα δεινά της πατρίδος μου έγνώρισα εις πολλά

μέρη ανδρείους στρατιωτικούς και τιμίους πολίτας όπου έθυσίαζον και την κατάστασίν τους

και την ιδίαν ζωήν τους με μεγάλην εύχαρίστησιν διά να ιδούν μίαν ήμέραν την πατρίδα τους

έλευθέραν Πολλοί από αυτούς έσκοτώθηκαν είς τόν πόλεμονrsquo άλλοι έμειναν αιχμάλωτοι και

άλλοι έπληγώθηκαν και τώρα μετά την έλευθέρωσιν της πατρίδος τούς βλέπω να περιπα-

τούν είς τούς δρόμους γυμνοί και ξυπόλυτοι βλέπω χήρας και ορφανά να ζητούν έλεος διά

να πα ρηγορήσουν την πείναν τους και με τα δάκρυα εις τα μάτια να περιφέρωνταί και να

προξενούν έντροπήν εις την άχάριστον πατρίδα διά την οποίαν έχασαν τούς άνδρας των

έχασαν τούς γονείς των Εκείνοι όπού τούς γνωρίζουν και ημπορούν να πληροφορήσουν την

Κυβέρνησιν κρύπτουν την άλήθειαν και φροντίζουν μόνον να δώσουν τας ανταμοιβάς είς

τούς δούλους και κόλακας των είς ανθρώπους αναξίους εις τούς οποίους ή πατρίς δέν γνω-

ρίζει κανένα χρέος Είς μέν τούς καλούς και δυστυχείς αγωνιστάς λέγουν ότι ή πατρίς είναι

πτωχή είς δέ τούς κόλακας των την αποδεικνύουν πλουσίαν Έάν είναι πτωχή καθώς και

είναι βέβαια έπρεπε να είναι πτωχή είς όλους και όχι μόνον διά εκείνους όπού έδοκίμασαν

τόσους αγώνας και ήλθαν είς έλεεινήν κατάστασίν διά την έλευθερίαν της Ή τοιαύτη αδικία

κάμνει σήμερον πολλούς Έλληνας να αγανακτούν εναντίον της πατρίδος και να βλέπουν ό

ένας τόν άλλον ως έχθρόν χειρότερον από τόν Τούρκον

Εγώ όμως Υψηλή Αντιβασιλεία δέν είμαι άδικος αλλά ως ευαίσθητος είς την δυστυχίαν

τόσων αγωνιστών παρακινούμαι να φανερώσω την άδικίαν πρός την κυβέρνησιν μου την

οποίαν μετά Θεόν σέβομαι και τιμώ και αγαπώ καθώς χρεωστεί να κάμνη κάθε άνθρωπος

άφωσιωμένος είς την πατρίδα του lsquoΆν ή πατρίς μας είναι πτωχή διατί ημείς μερικοί Έλληνες

να παίρνωμεν από χίλιες δραχμές και κάτω τόν μήνα οι δέ συνάδελφοι μας να ψωμοζητούν

και να περιπατούν γυμνοί και ξυπόλυτοι Διά την τιμήν και ύπόληψιν και της πατρίδος και

τού Βασιλέως μου κρίνω δίκαιον να κόψωμεν ένα μέρος από τόν μισθόν μας διά να δοθή

και είς αυτούς τούς δυστυχείς Εγώ όταν έπληγώθην είς τούς Μύλους τού Ναυπλίου έλαβα

δώρον από την πατρίδα μου το όποιον είναι περίπου εκατόν πενήντα δραχμάς τόν μήναrdquo

τώρα λαμβάνω πολύ περισσότερον μηνιαίον μισθόν δηλαδή σχε δόν τριακόσιας έβδομήκοντα

δραχμάς Όθεν εγώ πρώτος παρακαλώ την Άντιβασιλείαν να διάταξη να κοπή αυτός ό μι-

σθός μου όλος έως ότου ή Κυβέρνησις να λάβη καιρόν να εύθετήση τα πράγματα και να τα

θεραπεύση κατά το καλύτερον και να με δοθούν πάλιν κατά μήνα αί lsquoκατόν πενήντα δραχμαί

έκείναι καθώς έξ αρχής μrsquo έκρινεν άξιον ή πατρίς μουrdquo ό δέ μισθός μου άς δοθή είς άλλους

δυστυχείς συναγωνιστάς μου των οποίων ή γύμνωσις και απελπισία μά την πατρίδα μου

και μά τόν Βασιλέα μου δέν μrsquo αφήνει να κοιμηθώ ήσύχως όλην την νύχτα Άν δέν είχα τόσην

φαμιλίαν άν δέν ήμουν ασθενής τόν περισσότερον καιρόν και άν δέν είχα ικανά χρέη δέν

ήθελα να δώσω και αυτό το ολίγον βάρος είς την πατρίδα μου

Δεν είναι αμφι βολία ότι όλοι οι Έλληνες έχουν καλά αισθήματα και μεγάλην αγάπην

είς τόν Βασιλέα μας επιθυμώ όμως να μή ύπάρχη κανένας όπού να νομίζη ότι έχει

δίκαια παράπονα είς την αθωό τητα του και είς την καλωσύνην του επιθυμώ να είναι

όλοι ευχαριστημένοι από την πατρίδα και να μή είναι είς άλλους πτωχή ή πατρίς και

είς άλλους πλουσίαrsquo αλλά να άνταμείψη όλους εκείνους όπού έπαθαν διά την έλευ-

θερίαν της Παρακαλώ με το ανήκον σέβας την Άντιβασι λείαν αφού διάταξη από

το παρόν την παύσιν τού μισθού μου να διάταξη να με δίδεται το παλαιόν της

πατρίδος σιτηρέσιονΈν Αθήναις τή 15 Δεκεμβρίου 1834

Ιωάννης Μακρυγιάννης

Επιστολή προς Βασιλέα (1834)(Εκ της εφημερίδος laquoΕθνικήraquo άρ 22 23121834)

Σταγόνες

Πίστεως

30

ldquoΟάνθρωπος ζητάει στον ουρανό τη χαράκαι την ευτυχία Ζητάει το αιώνιο μα-κριά απ΄ όλους κι απ΄ όλα ζητάει να

βρει τη χαρά στον Θεό Ο Θεός είναι μυστήριοΕίναι σιωπή είναι άπειρος είναι το παν Τηντάση της ψυχής για τον ουρανό την έχει όλος οκόσμος όλοι ζητάνε κάτι το ουράνιο Σ΄Αυτόνστρέφονται όλα τα όντα έστω και ασυνειδήτως

Σ΄ Αυτόν να στρέφετε διαρκώς το νου σαςΑγαπήστε την προσευχή την κουβέντα με τονΚύριο Το παν είναι η αγάπη ο έρωτας με τονΚύριο τον Νυμφίο Χριστό Γίνετε άξιοι της αγά-πης του Χριστού Για να μη ζείτε στο σκοτάδιγυρίστε το διακόπτη της προσευχής ώστε ναέλθει το Θείο φως στην ψυχή σας Στο βάθος τουείναι σας θα φανεί ο Χριστός Εκεί στο βάθοςείναι η Βασιλεία του Θεού ldquoΗ Βασιλεία τουΘεού εντός υμών εστίνrdquo

Η προσευχή γίνεται μόνο με το Άγιον ΠνεύμαΑυτό διδάσκει την ψυχή πώς να προσεύχεταιldquoΤο γάρ τι προσευξόμεθα καθ΄ό δεί ούκ οίδα-μεν αλλ΄αυτό το Πνεύμα υπερεντυγχάνει υπέρημών στεναγμοίς αλαλήτοιςrdquo Εμείς δεν χρειάζε-ται να κάνουμε καμιά προσπάθεια Ν΄απευθυνό-μαστε στον Θεό με ύφος ταπεινού δούλου μεφωνή παρακλητική και ικετευτική Τότε η προ-σευχή μας είναι ευάρεστη στο Θεό Να στεκόμα-στε με ευλάβεια ενώπιον του Εσταυρωμένου καινα λέμε ldquoΚύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν μεrdquoΑυτό τα λέει όλα Όταν κινηθεί για προσευχή ονους του ανθρώπου στο δευτερόλεπτο τουδευτερολέπτου έρχεται η Θεία χάρις Τότε ο άν-θρωπος γίνεται χαριτωμένος και βλέπει με άλλαμάτια τα πάντα Το παν είναι ν΄αγαπήσουμε τονΧριστό την προσευχή τη μελέτη Παίρνουμεένα εκατομμύριο και το κόβουμε κομματάκιαΤου ανθρώπου η προσπάθεια είναι το ένα εκα-τομμυριοστό

Πριν από την προσευχή η ψυχή πρέπει να προ-ετοιμάζεται με προσευχή Προσευχή για τηνπροσευχή Ακούστε τι εύχεται ο ιερέας μυστικάτην ώρα που διαβάζεται ο Απόστολος κατά τηνΘεία Λειτουργία

ldquoΈλαμψον εν ταις καρδίαις ημών φιλάνθρωπεΔέσποτα το της Σης Θεογνωσίας ακήρατον φωςκαι τους της διανοίας ημών διάνοιξον οφθαλ-μούς εις την των ευαγγελικών Σου κηρυγμάτωνκατανόησιν Ένθες ημίν τον των μακαρίων Σουεντολών φόβον ίνα τάς σαρκικάς επιθυμίαςπάσας καταπατήσαντες πνευματικήν πολιτείαν

μετέλθωμεν πάντα τα προς ευαρέστησιν τηνσην και φρονούντες και πράττοντες Συ γαρ οφωτισμός των ψυχών και των σωμάτων ημώνΧριστέ ο Θεός και Σοί την δόξαν αναπέμπομενσυν τω ανάρχω Σου Πατρί και τω παναγίω καιαγαθώ και ζωοποιώ Σου Πνεύματι νυν και αείκαι εις τους αιώνας των αιώνωνrdquo

Στην προσευχή μπαίνουμε χωρίς να τοκαταλάβουμε Χρειάζεται να βρεθούμε και σεκατάλληλο κλίμα Η αναστροφή με τον Χριστό ησυζήτηση η μελέτη η ψαλτική το καντηλάκιτο θυμίαμα γίνονται το κατάλληλο κλίμα ώστεόλα να γίνουν απλά ldquoεν απλότητι καρδίαςrdquo Δια-βάζοντας τις ψαλμωδίες τις ακολουθίες μεέρωτα χωρίς να το καταλάβουμε γινόμαστεάγιοι Ευφραινόμαστε με τα Θεία λόγια Αυτή ηευφροσύνη αυτή η χαρά είναι η δική μας προ-σπάθεια για να μπούμε εύκολα στην ατμό-σφαιρα της προσευχής η προθέρμανση όπωςλέμε Μπορούμε και να φέρνουμε στο νου μαςωραίες εικόνες από τοπία που είδαμε Αυτή ηπροσπάθεια είναι απαλή αναίμακτη Αλλά μηνξεχνάμε αυτό που είπε ο Κύριος ldquoΧωρίς εμού ούδύνασθε ποιείν ουδένrdquo

Ο ίδιος ο Κύριος θα μας διδάξει την προσευχήΔεν θα τη μάθουμε μόνοι μας ούτε άλλος κανείςθα μας τη μάθει Μη λέμε ldquoέκανα τόσες μετά-νοιες εξασφάλισα τώρα την χάριrdquo αλλά ναζητούμε να λάμψει εντός μας το ακήρατον φωςτης θείας γνώσεως και να ανοίξει τα πνευματικάμας μάτια για να κατανοήσουμε τα θεία Τουλόγια

Με τον τρόπο αυτό χωρίς να το καταλάβουμεαγαπάμε τον Θεό χωρίς σφιξίματα προσπάθειακι αγώνα Αυτά που είναι δύσκολα στους ανθρώ-πους για τον Θεό είναι πολύ εύκολα Τον Θεόθα Τον αγαπήσουμε ξαφνικά όταν η χάρις θαμας επισκιάσει

Αν αγαπήσουμε πολύ τον Χριστό η ευχή θα λέ-γεται μόνη της Ο Χριστός θα είναι συνεχώς στομυαλό μας και στην καρδιά μας

Οσίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

31

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ ΑΙΕΡΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΩΝ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

Π Α Σ Χ Α 20 Α Π Ρ Ι Λ Ι Ο Υ 2 0 1 4

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ 700rsquo πμ Ὄρθρος- Θεία Λειτουργία730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία430rsquo μμ Ἱερὸν Εὐχέλαιον730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου

ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου700rsquo μμ Ἀκολουθία τῶν Ἁγίων Παθῶν

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 830rsquo πμ Ἀκολουθία Μεγάλων Ὡρῶνamp Ἑσπερινοῦ Ἀποκαθηλώσεως

730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Ἐπιταφίου

ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου1100rsquo μμ Τελετὴ Ἀναστάσεως Ὄρθρος

amp Ἀναστάσιμη Θεία Λειτουργία

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ 1000rsquo πμ Ἑσπερινός τῆς Ἀγάπηςστὸν Μητροπολιτικὸ Ναό

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ

Εμπροσθόφυλλο Ο Ευαγγελισμός (1600) έργο Δομίνικου Θεοτοκόπουλου (1541-1614)

Σταγόνες

Πίστεως

22

ΗΘεία Λειτουργία των Προηγιασμένων (ή όπως την ονομάζουμε ηΛειτουργία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής) τελείται σήμερα στουςναούς μας το πρωί των καθημερινών της Τεσσαρακοστής ημερών

δηλαδή εργασίμων και γι᾿ αυτό λίγοι είναι εκείνοι που δεν δεσμεύονταικατά τις ώρες αυτές από τα επαγγέλματα η την υπηρεσία τους Τα τελευ-ταία χρόνια γίνεται μια πολύ επαινετή προσπάθεια αξιοποιήσεώς της Σεπολλούς ναούς τελείται κάθε Τετάρτη απόγευμα σε ώρες που πολλοί ανόχι όλοι οι πιστοί έχουν τη δυνατότητα να παρευρεθούν στην τέλεσή της

Το όνομά της η Λειτουργία αυτή το πήρε από την ίδια τη φύση τηςΕίναι στην κυριολεξία Λειτουργία laquoπροηγιασμένων δώρωνraquo Δεν είναι δη-λαδή λειτουργία όπως οι άλλες γνωστές λειτουργίες του Μεγάλου Βασι-λείου και του ιερού Χρυσοστόμου στις οποίες έχουμε προσφορά καικαθαγιασμό Τιμίων Δώρων Τα Δώρα είναι καθαγιασμένα προηγιασμένααπό άλλη Λειτουργία που τελέσθηκε σε άλλη ημέρα Τα προηγιασμέναδώρα προτίθενται κατά την λειτουργία των Προηγιασμένων για να κοι-νωνήσουν απ᾿ αυτά και να αγιασθούν οι πιστοί Με άλλα λόγια η λει-τουργία των προηγιασμένων είναι μετάληψη κοινωνία

Η Θεία Λειτουργία κατά την περίοδο της Μ Τεσσαρακοστής τελούντανμόνον κατά τα Σάββατα και τις Κυριακές Παλαιό έθιμο επικυρωμένο απόεκκλησιαστικούς κανόνες απαγόρευε την τέλεση της θείας λειτουργίαςκατά τις ημέρες της εβδομάδος γιατί αυτές ήσαν ημέρες νηστείας και πέν-θους Η τέλεση της Θείας Λειτουργίας ήταν κάτι το ασυμβίβαστο προςτον χαρακτήρα των ημερών αυτών Η Λειτουργία είναι πασχάλιο μυστή-ριο που έχει έντονο τον πανηγυρικό τον χαρμόσυνο τον επινίκιο χαρα-κτήρα Αυτό όμως γεννούσε ένα πρόβλημα Οι χριστιανοί έπρεπε νακοινωνήσουν δυο φορές τουλάχιστον ακόμη κατά την εβδομάδα το λιγό-τερο δηλαδή κατά τις ενδιάμεσες ημέρες την Τετάρτη και την Παρασκευήπου μνημονεύει και ο Μέγας Βασίλειος Η λύση ήδη υπήρχε Οι πιστοί θακοινωνούσαν από Προηγιασμένα Άγια Οι ημέρες αυτές ήσαν ημέρες νη-στείας Νηστεία την εποχή εκείνη σήμαινε πλήρη αποχή τροφής μέχρι τηνδύση του ηλίου Η κοινωνία λοιπόν θα έπρεπε να κατακλείσει την νη-στεία να γίνει δηλαδή μετά την ακολουθία του εσπερινού

Στο σημείο αυτό συνδέεται η ιστορία με την σημερινή πράξη Η Λει-τουργία των Προηγιασμένων είναι σήμερα ακολουθία εσπερινού στηνοποία προστίθεται η παράθεση των δώρων οι προπαρασκευαστικές ευχέςἡ θεία κοινωνία και η ευχαριστία ύστερα από αυτήν Η διαμόρφωσή τηςμέσα στο όλο πλαίσιο της Τεσσαρακοστής της έδωσε ένα έντονο laquoπεν-θηρόraquo κατά τον Θεόδωρο Στουδίτη χαρακτήρα (Ερμηνεία της Θείας Λει-τουργίας των Προηγιασμένων) Με τον εσπερινό συμπλέκονται τροπάριακατανυκτικά οι ιερείς φέρουν πένθιμα άμφια η αγία τράπεζα και τατίμια δώρα είναι σκεπασμένα με μαύρα καλύμματα οι ευχές είναι γεμάτεςταπείνωση και συντριβή laquoΜυστικωτέρα εις παν η τελετή γίνεταιraquo κατάτον ίδιο Πατέρα

Καιρός να ρίξουμε μια ματιά σ᾿ αυτήν την ίδια την Λειτουργία τωνΠροηγιασμένων στη μορφή που ύστερα από μακρά εξέλιξη αποκρυσταλ-λώθηκε και κατά την οποία τελείται σήμερα στους ναούς μας Ήδη επι-σημάναμε τα δυο λειτουργικά στοιχεία που την συνθέτουν τηνακολουθία του Εσπερινού και την Θεία Κοινωνία Το πρώτο μέρος τηςαποτελεί ο συνήθης εσπερινός της Τεσσαρακοστής με μικρές μόνο τροπο-ποιήσεις

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

23

Ο ιερεύς κατά την ψαλμωδία της Θrsquo ώρας εν-δύεται την ιερατική του στολή και θυμιά Ηέναρξη γίνεται με το laquoΕυλογημένη η βασιλείαhellipraquoκατά τον τύπο της Θείας Λειτουργίας Ανα-γινώσκεται ο προοιμιακός (103ος) δηλαδή ψαλμόςπου περιγράφει το δημιουργικό έργο του ΘεούlaquoEυλόγει η ψυχή μου τον Κύριονmiddot Κύριε ο Θεόςμου εμεγαλύνθης σφόδραhellipraquo Είναι το προοίμιοτου εσπερινού αλλά και όλης της ακολουθίας τουνυχθημέρου που αρχίζει ως γνωστό από το από-γευμα πρώτο μέρος του εικοσιτετραώρου θεωρεί-ται η νύκτα Ύστερα ο διάκονος ή εν απουσία τουο ιερέας θέτει στο στόμα των πιστών τα αιτήματατης προσευχής laquoΕν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμενraquoτα ειρηνικά Ακολουθεί η ανάγνωση του ΙΗrsquo κα-θίσματος του Ψαλτηρίου laquoΠρος Κύριον εν τωθλίβεσθαί με εκέκραξα και εισήκουσέ μουhellipraquo(Ψαλμοί 119-133) Είναι το τμήμα του Ψαλτηρίουπου έχει καθορισθεί να αναγινώσκεται κατά τουςεσπερινούς της Τεσσαρακοστής

Ο ιερεύς εν τω μεταξύ ετοιμάζει στην Πρόθεσητα Προηγιασμένα -από την Λειτουργία του προ-ηγουμένου Σαββάτου ή της Κυριακής- ΤίμιαΔώρα Αποθέτει τον Άγιο Άρτο στο Δισκάριο κάνειτην ένωση του οίνου και του ύδατος στο ΆγιοΠοτήριο και τα καλύπτει Ο εσπερινός συνεχίζεταιμε την ψαλμωδία των ψαλμών του λυχνικού καιτων κατανυκτικών τροπαρίων των εκάστοτε ημε-ρών που περιλαμβάνονται στους τελευταίους στί-χους των ψαλμών αυτών και γίνεται ἡ είσοδοςΔιαβάζονται δυο αναγνώσματα από την ΠαλαιάΔιαθήκη ένα από την Γένεση και ένα από το βι-βλίο των Παροιμιών Θα σταθούμε για λίγο στηνκατανυκτική ψαλμωδία του laquoΚατευθυνθήτωraquoτου δευτέρου στίχου του 140ου ψαλμού Ψάλλεταιμετά από τα αναγνώσματα έξι φορές από τονιερέα και τους χορούς ενώ ο ιερέας θυμιά τηνΑγία Τράπεζα

laquoΚατευθυνθήτω η προσευχή μουως θυμίαμα ενώπιόν σου

έπαρσις των χειρών μου θυσία εσπερινήraquoΚατόπιν γίνεται η εκτενής δέηση υπέρ των τά-

ξεων των μελών της Εκκλησίας των Κατηχουμέ-νων των ετοιμαζομένων για το άγιο Βάπτισμαlaquoτων προς το φώτισμα ευτρεπιζομένωνraquo και τωνπιστών Και μετά την απόλυση των Κατηχουμέ-νων έρχεται το δεύτερο μέρος η κοινωνία των μυ-στηρίων

Την μεταφορά των Προηγιασμένων Δώρων απότην Πρόθεση στο Θυσιαστήριο που γίνεται μεάκρα κατάνυξη ενώ οι πιστοί προσπίπτουν laquoμέ-χρις εδάφουςraquo συνοδεύει η ψαλμωδία του αρχαίουύμνου laquoΝυν αι δυνάμειςraquo

laquoΝῦν αἱ δυνάμεις τῶν οὐρανῶν σύν ἡμῖνἀοράτως λατρεύουσιν ἰδού γάρ εἰσπορεύεται ὁ

βασιλεύς τῆς δόξης Ἰδού θυσία μυστικήτετελειωμένη δορυφορεῖται Πίστει καί πόθῳ

προσέλθωμεν ἵνα μέτοχοι ζωῆς αἰωνίουγενόμεθα Ἀλληλούϊαraquo

Η προπαρασκευή για την Θεία Κοινωνία περι-λαμβάνει κυρίως την Κυριακή προσευχή (Πάτερημών) ακολουθεί η Κοινωνία και μετά από αυτήνη ευχαριστία Και η Λειτουργία κλείνει με την κα-τανυκτική οπισθάμβωνο ευχή Είναι δέηση πουσυνδέει την τέλεση της κατανυκτικής αυτής Λει-τουργίας προς την περίοδο των Νηστειών Ο πνευ-ματικός αγώνας της Τεσσαρακοστής είναισκληρός αλλά και η νίκη κατά των αοράτων εχ-θρών είναι βεβαία για τους αγωνιζομένους τονκαλόν αγώνα Η Ανάσταση δεν είναι μακράν Αςτην διαβάσουμε προσεκτικά Είναι από τα ωραι-ότερα εκκλησιαστικά κείμενα

laquoΔέσποτα παντοκράτορ ὁ πᾶσαν τήν κτίσιν ἐνσοφίᾳ δημιουργήσας ὁ διά τήν ἄφατόν σουπρόνοιαν καί πολλήν ἀγαθότητα ἀγαγών ἡμᾶς εἰςτά πανσέπτους ἡμέρας ταύτας πρός καθαρισμόνψυχῶν καί σωμάτων πρός ἐγκράτειαν παθῶνπρός ἐλπίδα ἀναστάσεως ὁ διά τεσσαράκονταἡμερῶν πλάκας χειρίσας τά θεοχάρακτα γράμματατῷ θεράποντί σου Μωσεῖ παράσχου καί ἡμῖνἀγαθέ τόν ἀγῶνα τόν καλόν ἀγωνίσασθαι τόνδρόμον τῆς νηστείας ἐκτελέσαι τήν πίστινἀδιαίρετον τηρῆσαι τάς κεφαλάς τῶν ἀοράτωνδρακόντων συνθλάσαι νικητάς τε τῆς ἁμαρτίαςἀναφανῆναι καί ἀκατακρίτως φθάσαιπροσκυνῆσαι καί τήν ἁγίαν ἀνάστασινraquo

Η Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων είναιμία από τις ωραιότερες και κατανυκτικότερες ακο-λουθίες της Εκκλησίας μας Αλλά συγχρόνως καιμία διαρκής πρόσκληση για την συχνή κοινωνίατων θείων μυστηρίων Μια φωνή από τα βάθητων αιώνων από την αρχαία ζωντανή παράδοσητης Εκκλησίας Φωνή που λέγει ότι ο πιστός δενμπορεί να ζει την ζωή του Χριστού αν δεν ανανε-ώνει διαρκώς την ένωσή του με την πηγή τηςζωής το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου Διότι οΧριστός είναι laquoη ζωή ημώνraquo (Κολοσ 3 4)

ΟΙ

24

ΟΙ

ΚΟ

ΙΣταγόνες

Πίστεως

24

Ι Σ Τ Ο Ρ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Αγγελος πρωτοστάτης οὐρανόθεν ἐπέμφθη εἰπεῖντῇ Θεοτόκῳ τὸ Χαῖρεmiddot καὶ σὺν τῇ ἀσωμάτῳ

φωνῇ σωματούμενόν σε θεωρῶν Κύριε ἐξίστατο καὶἵστατο κραυγάζων πρὸς Αὐτὴν τοιαῦτα

Ο αρχάγγελος Γαβριήλ έρ-χεται και φέρνει το θεϊκό

μήνυμα το laquoχαῖρεraquoστη Θεοτόκο

Αρχάγγελος Γαβριήλ

Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Βλέπουσα ἡ Ἁγία ἑαυτήν ἐν ἁγνείᾳ φησὶ τῷ Γα-βριὴλ θαρσαλέωςmiddot τὸ παράδοξόν σου τῆς φωνῆς

δυσπαράδεκτόν μου τῇ ψυχῇ φαίνεταιmiddot ἀσπόρου γὰρσυλλήψεως τὴν κύησιν πὼς λέγεις κράζων

Η Θεοτόκος απορείγια τον παράδοξο τρόπο

της συλλήψεως Ἀλληλούια

Γνῶσιν ἄγνωστον γνῶναι ἡ Παρθένος ζητοῦσαἐβόησε πρὸς τὸν λειτουργοῦνταmiddot ἐκ λαγόνων

ἁγνῶν υἷον πῶς ἔσται τεχθῆναι δυνατόνλέξον μοι Πρὸς ἥν ἐκεῖνος ἔφησεν ἐν φόβῳπλὴν κραυγάζων οὕτω

Ο Γαβριήλ της εξηγεί τηναπόρρητη βουλή του Θεού

ΑρχάγγελοςΓαβριήλ

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Δύναμις τοῦ Ὑψίστου ἐπεσκίασε τότε πρὸς σύλ-ληψιν τῇ Ἀπειρογάμῳmiddot καὶ τὴν εὔκαρπον ταύτης

νηδύν ὡς ἀγρὸν ὑπέδειξεν ἡδὺν ἅπασι τοῖς θέλουσιθερίζειν σωτηρίαν ἐν τῷ ψάλλειν οὕτως

Η δύναμη του Θεούεπισκιάζει την Παρθένο

και συλλαμβάνειτον Υιό του Θεού

Ἀλληλούια

Εχουσα θεοδόχον ἡ Παρθένος τὴν μήτραν ἀνέ-δραμε πρὸς τὴν Ἐλισάβετ Τὸ δὲ βρέφος ἐκείνης

εὐθὺς ἐπιγνόν τὸν ταύτης ἀσπασμὸν ἔχαιρε καὶἅλμασιν ὡς ἄσμασιν ἐβόα πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η Θεοτόκος επισκέπτεταιτη συγγενή της Ελισάβετ

η οποία κυοφορεί τον Πρό-δρομο και ανταλλάσσουν

προφητικούς λόγους

Ιωάννηςο Βαπτιστής(ως έμβρυο)

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ζάλην ἔνδοθεν ἔχων λογισμῶν ἀμφιβόλων ὁ σώ-φρων Ἰωσὴφ ἐταράχθηmiddot πρὸς τὴν ἄγαμόν σὲ θε-

ωρῶν καὶ κλεψίγαμον ὑπονοῶν Ἄμεμπτεmiddot μαθὼν δέσου τὴν σύλληψιν ἐκ Πνεύματος Ἁγίου ἔφη

Ο Ιωσήφ μνηστήρας τηςΠαρθένου αμφιβάλλειαλλά ενημερώνεται από

τον άγγελο για το μυστή-ριο της συλλήψεως

Ἀλληλούια

Ηκουσαν oἱ ποιμένες τῶν Ἀγγέλων ὑμνούντων τὴνἔνσαρκον Χριστοῦ παρουσίανmiddot καὶ δραμόντες ὡς

πρὸς ποιμένα θεωροῦσι τοῦτον ὡς ἀμνὸν ἄμωμον ἐνγαστρὶ τῆς Μαρίας βοσκηθένταἥν ὑμνοῦντες εἶπον

Ο Χριστός γεννιέται και οιποιμένες έρχονται και Τον

προσκυνούν οι ποιμένες Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Θεοδρόμον ἀστέρα θεωρήσαντες Μάγοι τῇ τού-του ἠκολούθησαν αἴγλῃmiddot καὶ ὡς λύχνον κρα-

τοῦντες αὐτόν διrsquo αὐτοῦ ἠρεύνων κραταιὸν Ἄνακτακαὶ φθάσαντες τὸν ἄφθαστονἐχάρησαν αὐτῷ βοῶντες

Το αστέρι δείχνειτον δρόμο στους μάγους

της Ανατολής Ἀλληλούια

Ιδον παῖδες Χαλδαίων ἐν χερσὶ τῆς Παρθένου τὸνπλάσαντα χειρὶ τοὺς ἀνθρώπουςmiddot καὶ Δεσπότην

νοοῦντες αὐτόν εἰ καὶ δούλου μορφὴν ἔλαβενἔσπευσαν τοῖς δώροις θεραπεῦσαικαὶ βοῆσαι τῇ Εὐλογημένῃ

Η προσκύνηση των μάγων οι Μάγοι Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Κήρυκες θεοφόροι γεγονότες οἱ Μάγοι ὑπέστρε-ψαν εἰς τὴν Βαβυλῶνα ἐκτελέσαντές σου τὸν

χρησμόν καὶ κηρύξαντές σε τὸν Χριστὸν ἅπασινἀφέντες τὸν Ἡρώδην ὡς ληρώδη μὴ εἰδότα ψάλλειν

Οι μάγοι(θεοφόροι κήρυκες)

επιστρέφουν από άλλοδρόμο στη Βαβυλώνα

Ἀλληλούια

Λάμψας ἐν τῇ Αἰγύπτῳ φωτισμὸν ἀληθείας ἐδίω-ξας τοῦ ψεύδους τὸ σκότοςmiddot τὰ γὰρ εἴδωλα ταύ-

της Σωτήρ μὴ ἐνέγκαντά σου τὴν ἰσχὺν πέπτωκεν οἱτούτων δὲ ῥυσθέντες ἐβόων πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η φυγή στην Αίγυπτοοι πιστοί που σώθηκαν

από τα είδωλα

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Μέλλοντος Συμεῶνος τοῦ παρόντος αἰῶνος μεθί-στασθαι τοῦ ἀπατεῶνος ἐπεδόθης ὡς βρέφος

αὐτῷ ἀλλrsquo ἐγνώσθης τούτω καὶ Θεὸς τέλειοςmiddot διόπερἐξεπλάγη σου τὴν ἄρρητον σοφίαν κράζων

Ο Συμεών δέχεταιστην αγκάλη του

ως βρέφος τον Χριστό Ἀλληλούια

ΤΟ

Υ Α

ΚΑ

ΘΙ

ΣΤ

ΟΥ

Υ

ΜΝ

ΟΥ

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

25

Δ Ο Γ Μ Α Τ Ι Κ Ο - Θ Ε Ο Λ Ο Γ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Nέαν ἔδειξε κτίσιν ἐμφανίσας ὁ Κτίστης ἡμῖν τοῖςὑπrsquo αὐτοῦ γενομένοιςmiddot ἐξ ἀσπόρου βλαστήσας

γαστρός καὶ φυλάξας ταύτην ὥσπερ ἦν ἄφθορον ἵνατὸ θαῦμα βλέποντες ὑμνήσωμεν αὐτὴν βοῶντες

Ο Λόγος του Θεούμε την σάρκωσή Τουδημιουργεί νέα κτίσηη οποία τον δοξολογεί

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ξένον τόκον ἰδόντες ξενωθῶμεν τοῦ κόσμου τὸννοῦν εἰς οὐρανὸν μεταθέντεςmiddot διὰ τοῦτο γὰρ ὁ

ὑψηλὸς Θεός ἐπὶ γῆς ἐφάνη ταπεινὸς ἄνθρωποςmiddot βου-λόμενος ἑλκύσαι πρὸς τὸ ὕψος τοὺς αὐτῷ βοώντας

Ο παράξενος -laquoὁ ξένοςraquo -τόκος προτρέπειτους ανθρώπους

να αποξενωθούν από τονκόσμο και να υψώσουν ο νου τους στον ουρανό

Ἀλληλούια

Ολως ἦν ἐν τοῖς κάτω καὶ τῶν ἄνω οὐδόλως ἀπῆν ὁἀπερίγραπτος Λόγοςmiddot συγκατάβασις γὰρ θεϊκή

οὐ μετάβασις τοπικὴ γέγονε καὶ τόκος ἐκ Παρθένουθεολήπτου ἀκουούσης ταῦτα

Όλος ήταν στην γη ο δοξο-λογούμενος Λόγος αλλάκαι από τον ουρανό δεν

απουσίαζε

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Πᾶσα φύσις Ἀγγέλων κατεπλάγη τὸ μέγα τῆς σῆςἐνανθρωπήσεως ἔργονmiddot τὸν ἀπρόσιτον γὰρ ὡς

Θεόν ἐθεώρει πᾶσι προσιτὸν ἄνθρωπον ἡμῖν μὲνσυνδιάγοντα ἀκούοντα δὲ παρὰ πάντων οὕτως

Οι άγγελοι θαύμασαν τοέργο της ενανθρώπησης τουΘεού και την κοινωνία του

με τους ανθρώπους

Ἀλληλούια

Ρήτορας πολυφθόγγους ὡς ἰχθύας ἀφώνουςὁρῶμεν ἐπὶ σοὶ Θεοτόκεmiddot ἀποροῦσι γὰρ λέγειν τὸ

πῶς καὶ Παρθένος μένεις καὶ τεκεῖν ἴσχυσαςmiddot ἡμεῖςδὲ τὸ μυστήριον θαυμάζοντες πιστῶς βοῶμεν

Οι σοφοί του κόσμουμένουν άφωνοιμη μπορώντας

νά εξηγήσουν το μυστήριοτης γεννήσεως

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Σῶσαι θέλων τὸν κόσμον ὁ τῶν ὅλων κοσμήτωρπρὸς τοῦτον αὐτεπάγγελτος ἦλθεmiddot καὶ ποιμὴν

ὑπάρχων ὡς Θεός διrsquo ἡμᾶς ἐφάνη καθrsquo ἡμᾶς ἄνθρω-ποςmiddot ὁμοίῳ γὰρ τὸ ὅμοιον καλέσας ὡς Θεὸς ἀκούει

Ο Ποιμένας-Θεός γίνεταιπρόβατο-άνθρωπος για να

σώσει τον κόσμο Ἀλληλούια

Τεῖχος εἶ τῶν παρθένων Θεοτόκε Παρθένε καὶπάντων τῶν εἰς σὲ προστρεχόντων Ὁ γὰρ τοῦ

οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς κατεσκεύασέ σε ποιητήςἌχραντε οἰκήσας ἐν τῇ μήτρᾳ σου καὶ πάντας σοιπροσφωνεῖν διδάξας

Η Παρθένος γίνεται τείχοςπου προστατεύει όλους

τους πιστούς οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Υμνος ἅπας ἡττᾶται συνεκτείνεσθαι σπεύδων τῷπλήθει τῶν πολλῶν οἰκτιρμῶν σουmiddot ἰσαρίθμους

γὰρ τῇ ψάμμῳ ὠδάς ἂν προσφέρωμέν σοι Βασιλεῦἅγιε οὐδὲν τελοῦμεν ἄξιον ὧν δέδωκας ἡμῖν τοῖς σοὶβοῶσιν

Κανένας ύμνος δεν επαρκείγια να υμνηθεί ο Σαρκωθείς

Βασιλέας Ἀλληλούια

Φωτοδόχον λαμπάδα τοῖς ἐν σκότει φανεῖσανὁρῶμεν τὴν ἁγίαν Παρθένονmiddot τὸ γὰρ ἄυλον

ἅπτουσα φῶς ὁδηγεῖ πρὸς γνῶσιν θεϊκὴν ἅπανταςαὐγῇ τὸν νοῦν φωτίζουσα κραυγῇ δὲ τιμωμένη ταῦτα

Η Θεοτόκος είναι η λαμ-πάδα που καθοδηγεί τους

πιστούς στη Θεογνωσία οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Χάριν δοῦναι θελήσας ὀφλημάτων ἀρχαίων ὁ πάν-των χρεωλύτης ἀνθρώπων ἐπεδήμησε διrsquoἑαυτοῦ

πρὸς τοὺς ἀποδήμους τῆς αὐτοῦ Χάριτοςmiddot καὶ σχίσαςτὸ χειρόγραφον ἀκούει παρὰ πάντων οὕτως

Ο Χριστός ήρθε στο κόσμογια να του δώσει χάρη Ἀλληλούια

Ψάλλοντές σου τὸν τόκον ἀνυμνοῦμέν σε πάντεςὡς ἔμψυχον ναόν Θεοτόκε Ἐν τῇ σῇ γὰρ οὶκή-

σας γαστρί ὁ συνέχων πάντα τῇ χειρὶ Κύριος ἡγία-σεν ἐδόξασεν ἐδίδαξε βοᾶν σοὶ πάντας

Η Θεοτόκος είναι έμψυχοςναός στον οποίο

δοξάζεται ο Χριστός οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Ωπανύμνητε Μῆτερ ἡ τεκοῦσα τὸν πάντων ἁγίωνἁγιώτατον Λόγονmiddot δεξαμένη γὰρ τὴν νῦν προ-

σφοράν ἀπὸ πάσης ῥῦσαι συμφορᾶς ἅπαντας καὶτῆς μελλούσης λύτρωσαι κολάσεως τοὺς σοὶ βοῶντας

Ύμνος και ικεσίαπρος την Παρθένο Ἀλληλούια

Σταγόνες

Πίστεως

26

Το να βελτιώνεσαισημαίνει να αλλά-ζεις Το να είσαιτέλειος σημαίνει νααλλάζεις συχνά

Winston Churchill (Πρωθυ-πουργός Μ Βρετανίας 1874-

1965)

Στις προσευχές μαςσυνήθως ζητάμε νrsquoαλλάξουν οι περι-στάσεις και ποτέ νrsquoαλλάξουμε εμείς οιίδιοι

Ανώνυμος

Ο καθένας ονει-ρεύεται να αλλάξειτον κόσμο αλλάκανένας δεν έχεισκοπό νrsquo αλλάξειτον εαυτό του Leo Tolstoy (Ρώσος συγγραφέ-

ας 1828-1910)

Η αρετή της νεό-τητας είναι εφόδιοτων γηρατειών

Μέγας Βασίλειος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

27

Ζ ούσε την τρέλα της νεότητός του μεμοτοσυκλέτα πολλών κυβικών καιαπό ταχύτητα μέγιστη 150 χιλιόμε-τρα ανά ώρα πού ήταν ρυθμισμένη μετάαπό μεταποίηση της μηχανής έφτασε νατρέχει με 230 χιλιόμετρα ανά ώραΕπιδιδόταν δε και σε αυτοσχέδιους συ-ναγωνισμούς με άλλους παρομοίους τουμε μεγάλα χρηματικά στοιχήματα 400 και500 χιλιάδες δραχμέςΌμως ένα απόγευμα στους ειδικούςδρόμους πού επέλεγαν να τρέξουν (αυτούςπου υποτίθεται είναι χωρίς μεγάλη κυκλο-φορία αυτοκινήτων) κατά την ώρα ενόςαυτοσχέδιου συναγωνισμού παρά τηνπροσπάθειά του να αποφύγει ένα αυτοκί-νητο έγινε σφοδρή σύγκρουση και πετά-χτηκε 10 μέτρα μακριά μέσα σε έναχαντάκι έξω από το δρόμοΗ μοτοσικλέτα βεβαίως διαλύθηκε και οίδιος υπέστη θανάσιμα τραύματα Τον πε-ρισυνέλεξαν και τον μετέφεραν στο νοσο-κομείο Μετά από την επιβεβαίωση τωνιατρών τον οδήγησαν κατευθείαν στο νε-κροτομείο όπου ένας νοσοκόμος ndash νεκρο-τόμος ανέλαβε να τον πλύνει και νατακτοποιήσει τα εγχυμένα σπλάχνα τουπροκειμένου να τον παραλάβει το γραφείοτελετών πού είχαν στείλει οι συγγενείςτουΕίχαν περάσει περίπου 8 ώρες από τοσυμβάν Εκείνη την στιγμή ανοίγει ταμάτια του σηκώνεται και κάθεται στομαρμάρινο τραπέζι του νεκροτομείου Ονοσοκόμος έντρομος βάζει τις φωνές καιαρχίζει να τρέχει προς την έξοδο πανικό-βλητοςΑμέσως καταφθάνουν οι ιατροί τον πα-ραλαμβάνουν και τον οδηγούν στο χει-ρουργείο όπου μετά από τις απαιτούμενεςπροσπάθειες laquoσυναρμολόγησηςraquo άρχισενα παρουσιάζει σημεία βελτίωσηςΠαρέμεινε αρκετό χρονικό διάστημαέως ότου θεραπεύτηκε πλήρως και εξήλθεαπό το νοσοκομείο υγιής Στη συνέχεια γιαάγνωστους λόγους εξεδήλωσε την επιθυ-μία να γίνει μοναχόςΟ ίδιος διηγείταιhellip όταν μετά την σύγ-κρουση τραυματίστηκα θανάσιμα (κατάτην δήλωση των ιατρών) ένοιωσα ότιβγήκα από το σώμα μου και αιωρούμενος

πέρασα κατά περίεργο τρόπο ανάμεσααπό μία κολόνα της ΔΕΗ χωρίς να συγ-κρουστώ μαζί τηςΣτη συνέχεια βρέθηκα σε ένα περιβάλ-λον με μισοσκόταδο και τελείως κενόΈνοιωθα πανάλαφρος σαν πούπουλο νααιωρούμαι σrsquo αυτό το κενό και πολύ πε-ρίεργος για το πού βρισκόμουν και τι μουείχε συμβείΕνώ περιπλανιόμουνα για αρκετόχρόνο άρχισα να διακρίνω μία φωτεινήγυναικεία μορφή να με πλησιάζει μέσα σrsquoένα ολόφωτο λευκό νέφος Όταν πλησίασεαρκετά διέκρινα ότι είχε μία υπερκόσμιαγλυκιά έκφρασηΑμέσως την συνέκρινα με τις αγιογρα-φίες πού είχα δει στους ιερούς ναούς ότανμε πήγαινε μικρό παιδί η μητέρα μου καισυμπέρανα ότι ήταν η μορφή της Ύπερα-γίας Θεοτόκου ldquohellipήρθα για τα δάκρυα τηςμάνας σουhellip εσύ θα ζήσεις θα ζήσεις καιθα Μας υπηρέτησηςhelliprdquo μού είπε με γλυκόκαι ειρηνικό ύφος και σιγά σιγά άρχισε ναχάνεταιΜετά από αυτό όλα σαν να έσβησανένοιωσα να διαλύομαι και μία δύναμη ναμε απορροφά με ορμή και να με κατευθύ-νει κάπουΑμέσως ένοιωσα σαν να ξύπνησα απόλήθαργο Βρέθηκα γυμνός με ένα πολυ-τραυματισμένο σώμα στο μαρμάρινο τρα-πέζι του νεκροτομείου ενώ ταυτόχροναάκουγα κάτι (σαν ουρλιαχτά) από έναν άν-θρωπο καθώς απομακρυνόταν τρέχονταςπρος την πόρταhellipΟ νέος αυτός μετά την πλήρη θεραπείατου ήλθε στο Άγιον Όρος σε κάποια Μονήόπου συνάντησε τον ηγούμενο και αφούτου διηγήθηκε το περιστατικό του ατυχή-ματός του εξεδήλωσε την επιθυμία να γίνειμοναχόςΠράγματι εκεί ο γέροντας μετά την απα-ραίτητη δοκιμασία τον έκειρε μοναχό καιτου έδωσε το πατερικό όνομα laquoΣωφρό-νιοςraquoΣήμερα είναι ένας ευλαβής μοναχός οοποίος δεν έπαυσε ποτέ να διηγείται τηνπαράξενη συνάμα και ψυχωφελή αυτήιστορία της ζωής του Στη συνέχεια αναχώ-ρησε για ένα ησυχαστήριο στην ιδιαίτερηπατρίδα του

Σταγόνες

Πίστεως

28

Η 25η Μαρτίου

Τέτοιαν ημέρα διάλεξενη σπλαχνική Μαρίανα ειπεί στον Κύριο του Παντόςπου τ άψυχα εμψυχώνει laquoΚοίτα στη γη τους Χριστια-νούς που μ άπειρη λατρείαεμέ γιορτάζουν σήμερα πόσησκλαβιά πλακώνειraquoΚαι πνεύμα θείο χύθηκε μεμιάςεις την Αγίαψυχή του ενδόξου Γερμανούπου ατρόμητος απλώνειτο ξακουστό το Λάβαρο κι απότην εκκλησίαπρώτος προβαίνει αγωνιστήςκαι πρώτος ξεσπαθώνειΦεύγουν απrsquo όλες τις μεριέςοι Τούρκοι τρομαγμένοι ενώ προφέρει ο Γερμανόςκι ηχολογούν οι άλλοιτον όρκο πrsquo όλην έσειε βαθιάτην οικουμένηΜέρα γλυκιά μέρα λαμπρήμέρα χαριτωμένη Κάθε φορά που η λάμψη σουστην εκκλησιά προβάλλει πάντα με δάφνη ελεύθερη θατην ιδείς σπαρμένηΓεώργιος Μαρτιννέλης

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ

ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ ΟΘΩΝΑ

Όταν ήρθε ως βασιλεύς στην Ελλάδα ό δε-καεπταετής ακόμη Όθων συνοδευόμενοςαπό τρεις Βαυαρούς αντιβασιλείς πού θα κυ-βερ νούσαν ως την ενηλικίωση του πολλοίΈλλη νες χαιρέτισαν με ενθουσιασμό τηνάφιξη του Μεταξύ αυτών και ό αγωνιστής τηςΕλληνικής Επαναστάσεως Ιωάννης Μακρυ-γιάννης Γρή γορα όμως διαψεύστηκαν οι ελ-πίδες του γνή σιου αυτού Έλληνα από τηντακτική πού ακολούθησε ή Αντιβασιλεία απέ-ναντι στους αγωνιστές Ό στρατός κύριο κέν-τρο της βαυαροκρατίας μεταβλήθηκε σετακτικός Στα τέλη του 1834 είχαν ενταχθεί σ᾽αυτόν 5000 περίπου Βαυαροί και ελάχιστοιΈλληνες ενώ απορρί φθηκαν με την πρόφασηότι ήταν υπεράριθμοι οι 10000 Έλληνες πούμέχρι τότε αποτε λούσαν τα στρατιωτικά σώ-ματα πού κατήγαγαν εκπλη κτικούς θριάμ-βους κατά των Τούρκων και των Αιγυπτίων

Οι αγωνιστές αυτοί στερούμενοι τακτικούεπαγγέλματος κατάντησαν ζητιάνοι ή και λη -στές Ό Μακρυγιάννης εκλεγμένος τότε δη-μο τικός σύμβουλος του Δήμου Αθηναίωναπευθύνει στον βασιλέα μια επιστολή πούφα νερώνει την ανιδιοτέλεια και το ψυχικότου με γαλείο Δεν διστάζει όχι μόνο να ασκή-σει αυστηρή κριτική στην Αντιβασιλεία αλλάκαι να παρακαλέσει να κοπεί ό μισθός τουόλος και να δοθεί σε δυστυχείς συναγωνι-στές του Λόγος με καταφανείς τις προεκτά-σεις στο παρόν

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

29

Βασιλεύ

Ως ένας και εγώ αγωνιστής εις τα περασμένα δεινά της πατρίδος μου έγνώρισα εις πολλά

μέρη ανδρείους στρατιωτικούς και τιμίους πολίτας όπου έθυσίαζον και την κατάστασίν τους

και την ιδίαν ζωήν τους με μεγάλην εύχαρίστησιν διά να ιδούν μίαν ήμέραν την πατρίδα τους

έλευθέραν Πολλοί από αυτούς έσκοτώθηκαν είς τόν πόλεμονrsquo άλλοι έμειναν αιχμάλωτοι και

άλλοι έπληγώθηκαν και τώρα μετά την έλευθέρωσιν της πατρίδος τούς βλέπω να περιπα-

τούν είς τούς δρόμους γυμνοί και ξυπόλυτοι βλέπω χήρας και ορφανά να ζητούν έλεος διά

να πα ρηγορήσουν την πείναν τους και με τα δάκρυα εις τα μάτια να περιφέρωνταί και να

προξενούν έντροπήν εις την άχάριστον πατρίδα διά την οποίαν έχασαν τούς άνδρας των

έχασαν τούς γονείς των Εκείνοι όπού τούς γνωρίζουν και ημπορούν να πληροφορήσουν την

Κυβέρνησιν κρύπτουν την άλήθειαν και φροντίζουν μόνον να δώσουν τας ανταμοιβάς είς

τούς δούλους και κόλακας των είς ανθρώπους αναξίους εις τούς οποίους ή πατρίς δέν γνω-

ρίζει κανένα χρέος Είς μέν τούς καλούς και δυστυχείς αγωνιστάς λέγουν ότι ή πατρίς είναι

πτωχή είς δέ τούς κόλακας των την αποδεικνύουν πλουσίαν Έάν είναι πτωχή καθώς και

είναι βέβαια έπρεπε να είναι πτωχή είς όλους και όχι μόνον διά εκείνους όπού έδοκίμασαν

τόσους αγώνας και ήλθαν είς έλεεινήν κατάστασίν διά την έλευθερίαν της Ή τοιαύτη αδικία

κάμνει σήμερον πολλούς Έλληνας να αγανακτούν εναντίον της πατρίδος και να βλέπουν ό

ένας τόν άλλον ως έχθρόν χειρότερον από τόν Τούρκον

Εγώ όμως Υψηλή Αντιβασιλεία δέν είμαι άδικος αλλά ως ευαίσθητος είς την δυστυχίαν

τόσων αγωνιστών παρακινούμαι να φανερώσω την άδικίαν πρός την κυβέρνησιν μου την

οποίαν μετά Θεόν σέβομαι και τιμώ και αγαπώ καθώς χρεωστεί να κάμνη κάθε άνθρωπος

άφωσιωμένος είς την πατρίδα του lsquoΆν ή πατρίς μας είναι πτωχή διατί ημείς μερικοί Έλληνες

να παίρνωμεν από χίλιες δραχμές και κάτω τόν μήνα οι δέ συνάδελφοι μας να ψωμοζητούν

και να περιπατούν γυμνοί και ξυπόλυτοι Διά την τιμήν και ύπόληψιν και της πατρίδος και

τού Βασιλέως μου κρίνω δίκαιον να κόψωμεν ένα μέρος από τόν μισθόν μας διά να δοθή

και είς αυτούς τούς δυστυχείς Εγώ όταν έπληγώθην είς τούς Μύλους τού Ναυπλίου έλαβα

δώρον από την πατρίδα μου το όποιον είναι περίπου εκατόν πενήντα δραχμάς τόν μήναrdquo

τώρα λαμβάνω πολύ περισσότερον μηνιαίον μισθόν δηλαδή σχε δόν τριακόσιας έβδομήκοντα

δραχμάς Όθεν εγώ πρώτος παρακαλώ την Άντιβασιλείαν να διάταξη να κοπή αυτός ό μι-

σθός μου όλος έως ότου ή Κυβέρνησις να λάβη καιρόν να εύθετήση τα πράγματα και να τα

θεραπεύση κατά το καλύτερον και να με δοθούν πάλιν κατά μήνα αί lsquoκατόν πενήντα δραχμαί

έκείναι καθώς έξ αρχής μrsquo έκρινεν άξιον ή πατρίς μουrdquo ό δέ μισθός μου άς δοθή είς άλλους

δυστυχείς συναγωνιστάς μου των οποίων ή γύμνωσις και απελπισία μά την πατρίδα μου

και μά τόν Βασιλέα μου δέν μrsquo αφήνει να κοιμηθώ ήσύχως όλην την νύχτα Άν δέν είχα τόσην

φαμιλίαν άν δέν ήμουν ασθενής τόν περισσότερον καιρόν και άν δέν είχα ικανά χρέη δέν

ήθελα να δώσω και αυτό το ολίγον βάρος είς την πατρίδα μου

Δεν είναι αμφι βολία ότι όλοι οι Έλληνες έχουν καλά αισθήματα και μεγάλην αγάπην

είς τόν Βασιλέα μας επιθυμώ όμως να μή ύπάρχη κανένας όπού να νομίζη ότι έχει

δίκαια παράπονα είς την αθωό τητα του και είς την καλωσύνην του επιθυμώ να είναι

όλοι ευχαριστημένοι από την πατρίδα και να μή είναι είς άλλους πτωχή ή πατρίς και

είς άλλους πλουσίαrsquo αλλά να άνταμείψη όλους εκείνους όπού έπαθαν διά την έλευ-

θερίαν της Παρακαλώ με το ανήκον σέβας την Άντιβασι λείαν αφού διάταξη από

το παρόν την παύσιν τού μισθού μου να διάταξη να με δίδεται το παλαιόν της

πατρίδος σιτηρέσιονΈν Αθήναις τή 15 Δεκεμβρίου 1834

Ιωάννης Μακρυγιάννης

Επιστολή προς Βασιλέα (1834)(Εκ της εφημερίδος laquoΕθνικήraquo άρ 22 23121834)

Σταγόνες

Πίστεως

30

ldquoΟάνθρωπος ζητάει στον ουρανό τη χαράκαι την ευτυχία Ζητάει το αιώνιο μα-κριά απ΄ όλους κι απ΄ όλα ζητάει να

βρει τη χαρά στον Θεό Ο Θεός είναι μυστήριοΕίναι σιωπή είναι άπειρος είναι το παν Τηντάση της ψυχής για τον ουρανό την έχει όλος οκόσμος όλοι ζητάνε κάτι το ουράνιο Σ΄Αυτόνστρέφονται όλα τα όντα έστω και ασυνειδήτως

Σ΄ Αυτόν να στρέφετε διαρκώς το νου σαςΑγαπήστε την προσευχή την κουβέντα με τονΚύριο Το παν είναι η αγάπη ο έρωτας με τονΚύριο τον Νυμφίο Χριστό Γίνετε άξιοι της αγά-πης του Χριστού Για να μη ζείτε στο σκοτάδιγυρίστε το διακόπτη της προσευχής ώστε ναέλθει το Θείο φως στην ψυχή σας Στο βάθος τουείναι σας θα φανεί ο Χριστός Εκεί στο βάθοςείναι η Βασιλεία του Θεού ldquoΗ Βασιλεία τουΘεού εντός υμών εστίνrdquo

Η προσευχή γίνεται μόνο με το Άγιον ΠνεύμαΑυτό διδάσκει την ψυχή πώς να προσεύχεταιldquoΤο γάρ τι προσευξόμεθα καθ΄ό δεί ούκ οίδα-μεν αλλ΄αυτό το Πνεύμα υπερεντυγχάνει υπέρημών στεναγμοίς αλαλήτοιςrdquo Εμείς δεν χρειάζε-ται να κάνουμε καμιά προσπάθεια Ν΄απευθυνό-μαστε στον Θεό με ύφος ταπεινού δούλου μεφωνή παρακλητική και ικετευτική Τότε η προ-σευχή μας είναι ευάρεστη στο Θεό Να στεκόμα-στε με ευλάβεια ενώπιον του Εσταυρωμένου καινα λέμε ldquoΚύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν μεrdquoΑυτό τα λέει όλα Όταν κινηθεί για προσευχή ονους του ανθρώπου στο δευτερόλεπτο τουδευτερολέπτου έρχεται η Θεία χάρις Τότε ο άν-θρωπος γίνεται χαριτωμένος και βλέπει με άλλαμάτια τα πάντα Το παν είναι ν΄αγαπήσουμε τονΧριστό την προσευχή τη μελέτη Παίρνουμεένα εκατομμύριο και το κόβουμε κομματάκιαΤου ανθρώπου η προσπάθεια είναι το ένα εκα-τομμυριοστό

Πριν από την προσευχή η ψυχή πρέπει να προ-ετοιμάζεται με προσευχή Προσευχή για τηνπροσευχή Ακούστε τι εύχεται ο ιερέας μυστικάτην ώρα που διαβάζεται ο Απόστολος κατά τηνΘεία Λειτουργία

ldquoΈλαμψον εν ταις καρδίαις ημών φιλάνθρωπεΔέσποτα το της Σης Θεογνωσίας ακήρατον φωςκαι τους της διανοίας ημών διάνοιξον οφθαλ-μούς εις την των ευαγγελικών Σου κηρυγμάτωνκατανόησιν Ένθες ημίν τον των μακαρίων Σουεντολών φόβον ίνα τάς σαρκικάς επιθυμίαςπάσας καταπατήσαντες πνευματικήν πολιτείαν

μετέλθωμεν πάντα τα προς ευαρέστησιν τηνσην και φρονούντες και πράττοντες Συ γαρ οφωτισμός των ψυχών και των σωμάτων ημώνΧριστέ ο Θεός και Σοί την δόξαν αναπέμπομενσυν τω ανάρχω Σου Πατρί και τω παναγίω καιαγαθώ και ζωοποιώ Σου Πνεύματι νυν και αείκαι εις τους αιώνας των αιώνωνrdquo

Στην προσευχή μπαίνουμε χωρίς να τοκαταλάβουμε Χρειάζεται να βρεθούμε και σεκατάλληλο κλίμα Η αναστροφή με τον Χριστό ησυζήτηση η μελέτη η ψαλτική το καντηλάκιτο θυμίαμα γίνονται το κατάλληλο κλίμα ώστεόλα να γίνουν απλά ldquoεν απλότητι καρδίαςrdquo Δια-βάζοντας τις ψαλμωδίες τις ακολουθίες μεέρωτα χωρίς να το καταλάβουμε γινόμαστεάγιοι Ευφραινόμαστε με τα Θεία λόγια Αυτή ηευφροσύνη αυτή η χαρά είναι η δική μας προ-σπάθεια για να μπούμε εύκολα στην ατμό-σφαιρα της προσευχής η προθέρμανση όπωςλέμε Μπορούμε και να φέρνουμε στο νου μαςωραίες εικόνες από τοπία που είδαμε Αυτή ηπροσπάθεια είναι απαλή αναίμακτη Αλλά μηνξεχνάμε αυτό που είπε ο Κύριος ldquoΧωρίς εμού ούδύνασθε ποιείν ουδένrdquo

Ο ίδιος ο Κύριος θα μας διδάξει την προσευχήΔεν θα τη μάθουμε μόνοι μας ούτε άλλος κανείςθα μας τη μάθει Μη λέμε ldquoέκανα τόσες μετά-νοιες εξασφάλισα τώρα την χάριrdquo αλλά ναζητούμε να λάμψει εντός μας το ακήρατον φωςτης θείας γνώσεως και να ανοίξει τα πνευματικάμας μάτια για να κατανοήσουμε τα θεία Τουλόγια

Με τον τρόπο αυτό χωρίς να το καταλάβουμεαγαπάμε τον Θεό χωρίς σφιξίματα προσπάθειακι αγώνα Αυτά που είναι δύσκολα στους ανθρώ-πους για τον Θεό είναι πολύ εύκολα Τον Θεόθα Τον αγαπήσουμε ξαφνικά όταν η χάρις θαμας επισκιάσει

Αν αγαπήσουμε πολύ τον Χριστό η ευχή θα λέ-γεται μόνη της Ο Χριστός θα είναι συνεχώς στομυαλό μας και στην καρδιά μας

Οσίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

31

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ ΑΙΕΡΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΩΝ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

Π Α Σ Χ Α 20 Α Π Ρ Ι Λ Ι Ο Υ 2 0 1 4

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ 700rsquo πμ Ὄρθρος- Θεία Λειτουργία730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία430rsquo μμ Ἱερὸν Εὐχέλαιον730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου

ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου700rsquo μμ Ἀκολουθία τῶν Ἁγίων Παθῶν

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 830rsquo πμ Ἀκολουθία Μεγάλων Ὡρῶνamp Ἑσπερινοῦ Ἀποκαθηλώσεως

730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Ἐπιταφίου

ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου1100rsquo μμ Τελετὴ Ἀναστάσεως Ὄρθρος

amp Ἀναστάσιμη Θεία Λειτουργία

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ 1000rsquo πμ Ἑσπερινός τῆς Ἀγάπηςστὸν Μητροπολιτικὸ Ναό

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ

Εμπροσθόφυλλο Ο Ευαγγελισμός (1600) έργο Δομίνικου Θεοτοκόπουλου (1541-1614)

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

23

Ο ιερεύς κατά την ψαλμωδία της Θrsquo ώρας εν-δύεται την ιερατική του στολή και θυμιά Ηέναρξη γίνεται με το laquoΕυλογημένη η βασιλείαhellipraquoκατά τον τύπο της Θείας Λειτουργίας Ανα-γινώσκεται ο προοιμιακός (103ος) δηλαδή ψαλμόςπου περιγράφει το δημιουργικό έργο του ΘεούlaquoEυλόγει η ψυχή μου τον Κύριονmiddot Κύριε ο Θεόςμου εμεγαλύνθης σφόδραhellipraquo Είναι το προοίμιοτου εσπερινού αλλά και όλης της ακολουθίας τουνυχθημέρου που αρχίζει ως γνωστό από το από-γευμα πρώτο μέρος του εικοσιτετραώρου θεωρεί-ται η νύκτα Ύστερα ο διάκονος ή εν απουσία τουο ιερέας θέτει στο στόμα των πιστών τα αιτήματατης προσευχής laquoΕν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμενraquoτα ειρηνικά Ακολουθεί η ανάγνωση του ΙΗrsquo κα-θίσματος του Ψαλτηρίου laquoΠρος Κύριον εν τωθλίβεσθαί με εκέκραξα και εισήκουσέ μουhellipraquo(Ψαλμοί 119-133) Είναι το τμήμα του Ψαλτηρίουπου έχει καθορισθεί να αναγινώσκεται κατά τουςεσπερινούς της Τεσσαρακοστής

Ο ιερεύς εν τω μεταξύ ετοιμάζει στην Πρόθεσητα Προηγιασμένα -από την Λειτουργία του προ-ηγουμένου Σαββάτου ή της Κυριακής- ΤίμιαΔώρα Αποθέτει τον Άγιο Άρτο στο Δισκάριο κάνειτην ένωση του οίνου και του ύδατος στο ΆγιοΠοτήριο και τα καλύπτει Ο εσπερινός συνεχίζεταιμε την ψαλμωδία των ψαλμών του λυχνικού καιτων κατανυκτικών τροπαρίων των εκάστοτε ημε-ρών που περιλαμβάνονται στους τελευταίους στί-χους των ψαλμών αυτών και γίνεται ἡ είσοδοςΔιαβάζονται δυο αναγνώσματα από την ΠαλαιάΔιαθήκη ένα από την Γένεση και ένα από το βι-βλίο των Παροιμιών Θα σταθούμε για λίγο στηνκατανυκτική ψαλμωδία του laquoΚατευθυνθήτωraquoτου δευτέρου στίχου του 140ου ψαλμού Ψάλλεταιμετά από τα αναγνώσματα έξι φορές από τονιερέα και τους χορούς ενώ ο ιερέας θυμιά τηνΑγία Τράπεζα

laquoΚατευθυνθήτω η προσευχή μουως θυμίαμα ενώπιόν σου

έπαρσις των χειρών μου θυσία εσπερινήraquoΚατόπιν γίνεται η εκτενής δέηση υπέρ των τά-

ξεων των μελών της Εκκλησίας των Κατηχουμέ-νων των ετοιμαζομένων για το άγιο Βάπτισμαlaquoτων προς το φώτισμα ευτρεπιζομένωνraquo και τωνπιστών Και μετά την απόλυση των Κατηχουμέ-νων έρχεται το δεύτερο μέρος η κοινωνία των μυ-στηρίων

Την μεταφορά των Προηγιασμένων Δώρων απότην Πρόθεση στο Θυσιαστήριο που γίνεται μεάκρα κατάνυξη ενώ οι πιστοί προσπίπτουν laquoμέ-χρις εδάφουςraquo συνοδεύει η ψαλμωδία του αρχαίουύμνου laquoΝυν αι δυνάμειςraquo

laquoΝῦν αἱ δυνάμεις τῶν οὐρανῶν σύν ἡμῖνἀοράτως λατρεύουσιν ἰδού γάρ εἰσπορεύεται ὁ

βασιλεύς τῆς δόξης Ἰδού θυσία μυστικήτετελειωμένη δορυφορεῖται Πίστει καί πόθῳ

προσέλθωμεν ἵνα μέτοχοι ζωῆς αἰωνίουγενόμεθα Ἀλληλούϊαraquo

Η προπαρασκευή για την Θεία Κοινωνία περι-λαμβάνει κυρίως την Κυριακή προσευχή (Πάτερημών) ακολουθεί η Κοινωνία και μετά από αυτήνη ευχαριστία Και η Λειτουργία κλείνει με την κα-τανυκτική οπισθάμβωνο ευχή Είναι δέηση πουσυνδέει την τέλεση της κατανυκτικής αυτής Λει-τουργίας προς την περίοδο των Νηστειών Ο πνευ-ματικός αγώνας της Τεσσαρακοστής είναισκληρός αλλά και η νίκη κατά των αοράτων εχ-θρών είναι βεβαία για τους αγωνιζομένους τονκαλόν αγώνα Η Ανάσταση δεν είναι μακράν Αςτην διαβάσουμε προσεκτικά Είναι από τα ωραι-ότερα εκκλησιαστικά κείμενα

laquoΔέσποτα παντοκράτορ ὁ πᾶσαν τήν κτίσιν ἐνσοφίᾳ δημιουργήσας ὁ διά τήν ἄφατόν σουπρόνοιαν καί πολλήν ἀγαθότητα ἀγαγών ἡμᾶς εἰςτά πανσέπτους ἡμέρας ταύτας πρός καθαρισμόνψυχῶν καί σωμάτων πρός ἐγκράτειαν παθῶνπρός ἐλπίδα ἀναστάσεως ὁ διά τεσσαράκονταἡμερῶν πλάκας χειρίσας τά θεοχάρακτα γράμματατῷ θεράποντί σου Μωσεῖ παράσχου καί ἡμῖνἀγαθέ τόν ἀγῶνα τόν καλόν ἀγωνίσασθαι τόνδρόμον τῆς νηστείας ἐκτελέσαι τήν πίστινἀδιαίρετον τηρῆσαι τάς κεφαλάς τῶν ἀοράτωνδρακόντων συνθλάσαι νικητάς τε τῆς ἁμαρτίαςἀναφανῆναι καί ἀκατακρίτως φθάσαιπροσκυνῆσαι καί τήν ἁγίαν ἀνάστασινraquo

Η Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων είναιμία από τις ωραιότερες και κατανυκτικότερες ακο-λουθίες της Εκκλησίας μας Αλλά συγχρόνως καιμία διαρκής πρόσκληση για την συχνή κοινωνίατων θείων μυστηρίων Μια φωνή από τα βάθητων αιώνων από την αρχαία ζωντανή παράδοσητης Εκκλησίας Φωνή που λέγει ότι ο πιστός δενμπορεί να ζει την ζωή του Χριστού αν δεν ανανε-ώνει διαρκώς την ένωσή του με την πηγή τηςζωής το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου Διότι οΧριστός είναι laquoη ζωή ημώνraquo (Κολοσ 3 4)

ΟΙ

24

ΟΙ

ΚΟ

ΙΣταγόνες

Πίστεως

24

Ι Σ Τ Ο Ρ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Αγγελος πρωτοστάτης οὐρανόθεν ἐπέμφθη εἰπεῖντῇ Θεοτόκῳ τὸ Χαῖρεmiddot καὶ σὺν τῇ ἀσωμάτῳ

φωνῇ σωματούμενόν σε θεωρῶν Κύριε ἐξίστατο καὶἵστατο κραυγάζων πρὸς Αὐτὴν τοιαῦτα

Ο αρχάγγελος Γαβριήλ έρ-χεται και φέρνει το θεϊκό

μήνυμα το laquoχαῖρεraquoστη Θεοτόκο

Αρχάγγελος Γαβριήλ

Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Βλέπουσα ἡ Ἁγία ἑαυτήν ἐν ἁγνείᾳ φησὶ τῷ Γα-βριὴλ θαρσαλέωςmiddot τὸ παράδοξόν σου τῆς φωνῆς

δυσπαράδεκτόν μου τῇ ψυχῇ φαίνεταιmiddot ἀσπόρου γὰρσυλλήψεως τὴν κύησιν πὼς λέγεις κράζων

Η Θεοτόκος απορείγια τον παράδοξο τρόπο

της συλλήψεως Ἀλληλούια

Γνῶσιν ἄγνωστον γνῶναι ἡ Παρθένος ζητοῦσαἐβόησε πρὸς τὸν λειτουργοῦνταmiddot ἐκ λαγόνων

ἁγνῶν υἷον πῶς ἔσται τεχθῆναι δυνατόνλέξον μοι Πρὸς ἥν ἐκεῖνος ἔφησεν ἐν φόβῳπλὴν κραυγάζων οὕτω

Ο Γαβριήλ της εξηγεί τηναπόρρητη βουλή του Θεού

ΑρχάγγελοςΓαβριήλ

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Δύναμις τοῦ Ὑψίστου ἐπεσκίασε τότε πρὸς σύλ-ληψιν τῇ Ἀπειρογάμῳmiddot καὶ τὴν εὔκαρπον ταύτης

νηδύν ὡς ἀγρὸν ὑπέδειξεν ἡδὺν ἅπασι τοῖς θέλουσιθερίζειν σωτηρίαν ἐν τῷ ψάλλειν οὕτως

Η δύναμη του Θεούεπισκιάζει την Παρθένο

και συλλαμβάνειτον Υιό του Θεού

Ἀλληλούια

Εχουσα θεοδόχον ἡ Παρθένος τὴν μήτραν ἀνέ-δραμε πρὸς τὴν Ἐλισάβετ Τὸ δὲ βρέφος ἐκείνης

εὐθὺς ἐπιγνόν τὸν ταύτης ἀσπασμὸν ἔχαιρε καὶἅλμασιν ὡς ἄσμασιν ἐβόα πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η Θεοτόκος επισκέπτεταιτη συγγενή της Ελισάβετ

η οποία κυοφορεί τον Πρό-δρομο και ανταλλάσσουν

προφητικούς λόγους

Ιωάννηςο Βαπτιστής(ως έμβρυο)

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ζάλην ἔνδοθεν ἔχων λογισμῶν ἀμφιβόλων ὁ σώ-φρων Ἰωσὴφ ἐταράχθηmiddot πρὸς τὴν ἄγαμόν σὲ θε-

ωρῶν καὶ κλεψίγαμον ὑπονοῶν Ἄμεμπτεmiddot μαθὼν δέσου τὴν σύλληψιν ἐκ Πνεύματος Ἁγίου ἔφη

Ο Ιωσήφ μνηστήρας τηςΠαρθένου αμφιβάλλειαλλά ενημερώνεται από

τον άγγελο για το μυστή-ριο της συλλήψεως

Ἀλληλούια

Ηκουσαν oἱ ποιμένες τῶν Ἀγγέλων ὑμνούντων τὴνἔνσαρκον Χριστοῦ παρουσίανmiddot καὶ δραμόντες ὡς

πρὸς ποιμένα θεωροῦσι τοῦτον ὡς ἀμνὸν ἄμωμον ἐνγαστρὶ τῆς Μαρίας βοσκηθένταἥν ὑμνοῦντες εἶπον

Ο Χριστός γεννιέται και οιποιμένες έρχονται και Τον

προσκυνούν οι ποιμένες Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Θεοδρόμον ἀστέρα θεωρήσαντες Μάγοι τῇ τού-του ἠκολούθησαν αἴγλῃmiddot καὶ ὡς λύχνον κρα-

τοῦντες αὐτόν διrsquo αὐτοῦ ἠρεύνων κραταιὸν Ἄνακτακαὶ φθάσαντες τὸν ἄφθαστονἐχάρησαν αὐτῷ βοῶντες

Το αστέρι δείχνειτον δρόμο στους μάγους

της Ανατολής Ἀλληλούια

Ιδον παῖδες Χαλδαίων ἐν χερσὶ τῆς Παρθένου τὸνπλάσαντα χειρὶ τοὺς ἀνθρώπουςmiddot καὶ Δεσπότην

νοοῦντες αὐτόν εἰ καὶ δούλου μορφὴν ἔλαβενἔσπευσαν τοῖς δώροις θεραπεῦσαικαὶ βοῆσαι τῇ Εὐλογημένῃ

Η προσκύνηση των μάγων οι Μάγοι Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Κήρυκες θεοφόροι γεγονότες οἱ Μάγοι ὑπέστρε-ψαν εἰς τὴν Βαβυλῶνα ἐκτελέσαντές σου τὸν

χρησμόν καὶ κηρύξαντές σε τὸν Χριστὸν ἅπασινἀφέντες τὸν Ἡρώδην ὡς ληρώδη μὴ εἰδότα ψάλλειν

Οι μάγοι(θεοφόροι κήρυκες)

επιστρέφουν από άλλοδρόμο στη Βαβυλώνα

Ἀλληλούια

Λάμψας ἐν τῇ Αἰγύπτῳ φωτισμὸν ἀληθείας ἐδίω-ξας τοῦ ψεύδους τὸ σκότοςmiddot τὰ γὰρ εἴδωλα ταύ-

της Σωτήρ μὴ ἐνέγκαντά σου τὴν ἰσχὺν πέπτωκεν οἱτούτων δὲ ῥυσθέντες ἐβόων πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η φυγή στην Αίγυπτοοι πιστοί που σώθηκαν

από τα είδωλα

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Μέλλοντος Συμεῶνος τοῦ παρόντος αἰῶνος μεθί-στασθαι τοῦ ἀπατεῶνος ἐπεδόθης ὡς βρέφος

αὐτῷ ἀλλrsquo ἐγνώσθης τούτω καὶ Θεὸς τέλειοςmiddot διόπερἐξεπλάγη σου τὴν ἄρρητον σοφίαν κράζων

Ο Συμεών δέχεταιστην αγκάλη του

ως βρέφος τον Χριστό Ἀλληλούια

ΤΟ

Υ Α

ΚΑ

ΘΙ

ΣΤ

ΟΥ

Υ

ΜΝ

ΟΥ

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

25

Δ Ο Γ Μ Α Τ Ι Κ Ο - Θ Ε Ο Λ Ο Γ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Nέαν ἔδειξε κτίσιν ἐμφανίσας ὁ Κτίστης ἡμῖν τοῖςὑπrsquo αὐτοῦ γενομένοιςmiddot ἐξ ἀσπόρου βλαστήσας

γαστρός καὶ φυλάξας ταύτην ὥσπερ ἦν ἄφθορον ἵνατὸ θαῦμα βλέποντες ὑμνήσωμεν αὐτὴν βοῶντες

Ο Λόγος του Θεούμε την σάρκωσή Τουδημιουργεί νέα κτίσηη οποία τον δοξολογεί

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ξένον τόκον ἰδόντες ξενωθῶμεν τοῦ κόσμου τὸννοῦν εἰς οὐρανὸν μεταθέντεςmiddot διὰ τοῦτο γὰρ ὁ

ὑψηλὸς Θεός ἐπὶ γῆς ἐφάνη ταπεινὸς ἄνθρωποςmiddot βου-λόμενος ἑλκύσαι πρὸς τὸ ὕψος τοὺς αὐτῷ βοώντας

Ο παράξενος -laquoὁ ξένοςraquo -τόκος προτρέπειτους ανθρώπους

να αποξενωθούν από τονκόσμο και να υψώσουν ο νου τους στον ουρανό

Ἀλληλούια

Ολως ἦν ἐν τοῖς κάτω καὶ τῶν ἄνω οὐδόλως ἀπῆν ὁἀπερίγραπτος Λόγοςmiddot συγκατάβασις γὰρ θεϊκή

οὐ μετάβασις τοπικὴ γέγονε καὶ τόκος ἐκ Παρθένουθεολήπτου ἀκουούσης ταῦτα

Όλος ήταν στην γη ο δοξο-λογούμενος Λόγος αλλάκαι από τον ουρανό δεν

απουσίαζε

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Πᾶσα φύσις Ἀγγέλων κατεπλάγη τὸ μέγα τῆς σῆςἐνανθρωπήσεως ἔργονmiddot τὸν ἀπρόσιτον γὰρ ὡς

Θεόν ἐθεώρει πᾶσι προσιτὸν ἄνθρωπον ἡμῖν μὲνσυνδιάγοντα ἀκούοντα δὲ παρὰ πάντων οὕτως

Οι άγγελοι θαύμασαν τοέργο της ενανθρώπησης τουΘεού και την κοινωνία του

με τους ανθρώπους

Ἀλληλούια

Ρήτορας πολυφθόγγους ὡς ἰχθύας ἀφώνουςὁρῶμεν ἐπὶ σοὶ Θεοτόκεmiddot ἀποροῦσι γὰρ λέγειν τὸ

πῶς καὶ Παρθένος μένεις καὶ τεκεῖν ἴσχυσαςmiddot ἡμεῖςδὲ τὸ μυστήριον θαυμάζοντες πιστῶς βοῶμεν

Οι σοφοί του κόσμουμένουν άφωνοιμη μπορώντας

νά εξηγήσουν το μυστήριοτης γεννήσεως

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Σῶσαι θέλων τὸν κόσμον ὁ τῶν ὅλων κοσμήτωρπρὸς τοῦτον αὐτεπάγγελτος ἦλθεmiddot καὶ ποιμὴν

ὑπάρχων ὡς Θεός διrsquo ἡμᾶς ἐφάνη καθrsquo ἡμᾶς ἄνθρω-ποςmiddot ὁμοίῳ γὰρ τὸ ὅμοιον καλέσας ὡς Θεὸς ἀκούει

Ο Ποιμένας-Θεός γίνεταιπρόβατο-άνθρωπος για να

σώσει τον κόσμο Ἀλληλούια

Τεῖχος εἶ τῶν παρθένων Θεοτόκε Παρθένε καὶπάντων τῶν εἰς σὲ προστρεχόντων Ὁ γὰρ τοῦ

οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς κατεσκεύασέ σε ποιητήςἌχραντε οἰκήσας ἐν τῇ μήτρᾳ σου καὶ πάντας σοιπροσφωνεῖν διδάξας

Η Παρθένος γίνεται τείχοςπου προστατεύει όλους

τους πιστούς οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Υμνος ἅπας ἡττᾶται συνεκτείνεσθαι σπεύδων τῷπλήθει τῶν πολλῶν οἰκτιρμῶν σουmiddot ἰσαρίθμους

γὰρ τῇ ψάμμῳ ὠδάς ἂν προσφέρωμέν σοι Βασιλεῦἅγιε οὐδὲν τελοῦμεν ἄξιον ὧν δέδωκας ἡμῖν τοῖς σοὶβοῶσιν

Κανένας ύμνος δεν επαρκείγια να υμνηθεί ο Σαρκωθείς

Βασιλέας Ἀλληλούια

Φωτοδόχον λαμπάδα τοῖς ἐν σκότει φανεῖσανὁρῶμεν τὴν ἁγίαν Παρθένονmiddot τὸ γὰρ ἄυλον

ἅπτουσα φῶς ὁδηγεῖ πρὸς γνῶσιν θεϊκὴν ἅπανταςαὐγῇ τὸν νοῦν φωτίζουσα κραυγῇ δὲ τιμωμένη ταῦτα

Η Θεοτόκος είναι η λαμ-πάδα που καθοδηγεί τους

πιστούς στη Θεογνωσία οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Χάριν δοῦναι θελήσας ὀφλημάτων ἀρχαίων ὁ πάν-των χρεωλύτης ἀνθρώπων ἐπεδήμησε διrsquoἑαυτοῦ

πρὸς τοὺς ἀποδήμους τῆς αὐτοῦ Χάριτοςmiddot καὶ σχίσαςτὸ χειρόγραφον ἀκούει παρὰ πάντων οὕτως

Ο Χριστός ήρθε στο κόσμογια να του δώσει χάρη Ἀλληλούια

Ψάλλοντές σου τὸν τόκον ἀνυμνοῦμέν σε πάντεςὡς ἔμψυχον ναόν Θεοτόκε Ἐν τῇ σῇ γὰρ οὶκή-

σας γαστρί ὁ συνέχων πάντα τῇ χειρὶ Κύριος ἡγία-σεν ἐδόξασεν ἐδίδαξε βοᾶν σοὶ πάντας

Η Θεοτόκος είναι έμψυχοςναός στον οποίο

δοξάζεται ο Χριστός οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Ωπανύμνητε Μῆτερ ἡ τεκοῦσα τὸν πάντων ἁγίωνἁγιώτατον Λόγονmiddot δεξαμένη γὰρ τὴν νῦν προ-

σφοράν ἀπὸ πάσης ῥῦσαι συμφορᾶς ἅπαντας καὶτῆς μελλούσης λύτρωσαι κολάσεως τοὺς σοὶ βοῶντας

Ύμνος και ικεσίαπρος την Παρθένο Ἀλληλούια

Σταγόνες

Πίστεως

26

Το να βελτιώνεσαισημαίνει να αλλά-ζεις Το να είσαιτέλειος σημαίνει νααλλάζεις συχνά

Winston Churchill (Πρωθυ-πουργός Μ Βρετανίας 1874-

1965)

Στις προσευχές μαςσυνήθως ζητάμε νrsquoαλλάξουν οι περι-στάσεις και ποτέ νrsquoαλλάξουμε εμείς οιίδιοι

Ανώνυμος

Ο καθένας ονει-ρεύεται να αλλάξειτον κόσμο αλλάκανένας δεν έχεισκοπό νrsquo αλλάξειτον εαυτό του Leo Tolstoy (Ρώσος συγγραφέ-

ας 1828-1910)

Η αρετή της νεό-τητας είναι εφόδιοτων γηρατειών

Μέγας Βασίλειος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

27

Ζ ούσε την τρέλα της νεότητός του μεμοτοσυκλέτα πολλών κυβικών καιαπό ταχύτητα μέγιστη 150 χιλιόμε-τρα ανά ώρα πού ήταν ρυθμισμένη μετάαπό μεταποίηση της μηχανής έφτασε νατρέχει με 230 χιλιόμετρα ανά ώραΕπιδιδόταν δε και σε αυτοσχέδιους συ-ναγωνισμούς με άλλους παρομοίους τουμε μεγάλα χρηματικά στοιχήματα 400 και500 χιλιάδες δραχμέςΌμως ένα απόγευμα στους ειδικούςδρόμους πού επέλεγαν να τρέξουν (αυτούςπου υποτίθεται είναι χωρίς μεγάλη κυκλο-φορία αυτοκινήτων) κατά την ώρα ενόςαυτοσχέδιου συναγωνισμού παρά τηνπροσπάθειά του να αποφύγει ένα αυτοκί-νητο έγινε σφοδρή σύγκρουση και πετά-χτηκε 10 μέτρα μακριά μέσα σε έναχαντάκι έξω από το δρόμοΗ μοτοσικλέτα βεβαίως διαλύθηκε και οίδιος υπέστη θανάσιμα τραύματα Τον πε-ρισυνέλεξαν και τον μετέφεραν στο νοσο-κομείο Μετά από την επιβεβαίωση τωνιατρών τον οδήγησαν κατευθείαν στο νε-κροτομείο όπου ένας νοσοκόμος ndash νεκρο-τόμος ανέλαβε να τον πλύνει και νατακτοποιήσει τα εγχυμένα σπλάχνα τουπροκειμένου να τον παραλάβει το γραφείοτελετών πού είχαν στείλει οι συγγενείςτουΕίχαν περάσει περίπου 8 ώρες από τοσυμβάν Εκείνη την στιγμή ανοίγει ταμάτια του σηκώνεται και κάθεται στομαρμάρινο τραπέζι του νεκροτομείου Ονοσοκόμος έντρομος βάζει τις φωνές καιαρχίζει να τρέχει προς την έξοδο πανικό-βλητοςΑμέσως καταφθάνουν οι ιατροί τον πα-ραλαμβάνουν και τον οδηγούν στο χει-ρουργείο όπου μετά από τις απαιτούμενεςπροσπάθειες laquoσυναρμολόγησηςraquo άρχισενα παρουσιάζει σημεία βελτίωσηςΠαρέμεινε αρκετό χρονικό διάστημαέως ότου θεραπεύτηκε πλήρως και εξήλθεαπό το νοσοκομείο υγιής Στη συνέχεια γιαάγνωστους λόγους εξεδήλωσε την επιθυ-μία να γίνει μοναχόςΟ ίδιος διηγείταιhellip όταν μετά την σύγ-κρουση τραυματίστηκα θανάσιμα (κατάτην δήλωση των ιατρών) ένοιωσα ότιβγήκα από το σώμα μου και αιωρούμενος

πέρασα κατά περίεργο τρόπο ανάμεσααπό μία κολόνα της ΔΕΗ χωρίς να συγ-κρουστώ μαζί τηςΣτη συνέχεια βρέθηκα σε ένα περιβάλ-λον με μισοσκόταδο και τελείως κενόΈνοιωθα πανάλαφρος σαν πούπουλο νααιωρούμαι σrsquo αυτό το κενό και πολύ πε-ρίεργος για το πού βρισκόμουν και τι μουείχε συμβείΕνώ περιπλανιόμουνα για αρκετόχρόνο άρχισα να διακρίνω μία φωτεινήγυναικεία μορφή να με πλησιάζει μέσα σrsquoένα ολόφωτο λευκό νέφος Όταν πλησίασεαρκετά διέκρινα ότι είχε μία υπερκόσμιαγλυκιά έκφρασηΑμέσως την συνέκρινα με τις αγιογρα-φίες πού είχα δει στους ιερούς ναούς ότανμε πήγαινε μικρό παιδί η μητέρα μου καισυμπέρανα ότι ήταν η μορφή της Ύπερα-γίας Θεοτόκου ldquohellipήρθα για τα δάκρυα τηςμάνας σουhellip εσύ θα ζήσεις θα ζήσεις καιθα Μας υπηρέτησηςhelliprdquo μού είπε με γλυκόκαι ειρηνικό ύφος και σιγά σιγά άρχισε ναχάνεταιΜετά από αυτό όλα σαν να έσβησανένοιωσα να διαλύομαι και μία δύναμη ναμε απορροφά με ορμή και να με κατευθύ-νει κάπουΑμέσως ένοιωσα σαν να ξύπνησα απόλήθαργο Βρέθηκα γυμνός με ένα πολυ-τραυματισμένο σώμα στο μαρμάρινο τρα-πέζι του νεκροτομείου ενώ ταυτόχροναάκουγα κάτι (σαν ουρλιαχτά) από έναν άν-θρωπο καθώς απομακρυνόταν τρέχονταςπρος την πόρταhellipΟ νέος αυτός μετά την πλήρη θεραπείατου ήλθε στο Άγιον Όρος σε κάποια Μονήόπου συνάντησε τον ηγούμενο και αφούτου διηγήθηκε το περιστατικό του ατυχή-ματός του εξεδήλωσε την επιθυμία να γίνειμοναχόςΠράγματι εκεί ο γέροντας μετά την απα-ραίτητη δοκιμασία τον έκειρε μοναχό καιτου έδωσε το πατερικό όνομα laquoΣωφρό-νιοςraquoΣήμερα είναι ένας ευλαβής μοναχός οοποίος δεν έπαυσε ποτέ να διηγείται τηνπαράξενη συνάμα και ψυχωφελή αυτήιστορία της ζωής του Στη συνέχεια αναχώ-ρησε για ένα ησυχαστήριο στην ιδιαίτερηπατρίδα του

Σταγόνες

Πίστεως

28

Η 25η Μαρτίου

Τέτοιαν ημέρα διάλεξενη σπλαχνική Μαρίανα ειπεί στον Κύριο του Παντόςπου τ άψυχα εμψυχώνει laquoΚοίτα στη γη τους Χριστια-νούς που μ άπειρη λατρείαεμέ γιορτάζουν σήμερα πόσησκλαβιά πλακώνειraquoΚαι πνεύμα θείο χύθηκε μεμιάςεις την Αγίαψυχή του ενδόξου Γερμανούπου ατρόμητος απλώνειτο ξακουστό το Λάβαρο κι απότην εκκλησίαπρώτος προβαίνει αγωνιστήςκαι πρώτος ξεσπαθώνειΦεύγουν απrsquo όλες τις μεριέςοι Τούρκοι τρομαγμένοι ενώ προφέρει ο Γερμανόςκι ηχολογούν οι άλλοιτον όρκο πrsquo όλην έσειε βαθιάτην οικουμένηΜέρα γλυκιά μέρα λαμπρήμέρα χαριτωμένη Κάθε φορά που η λάμψη σουστην εκκλησιά προβάλλει πάντα με δάφνη ελεύθερη θατην ιδείς σπαρμένηΓεώργιος Μαρτιννέλης

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ

ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ ΟΘΩΝΑ

Όταν ήρθε ως βασιλεύς στην Ελλάδα ό δε-καεπταετής ακόμη Όθων συνοδευόμενοςαπό τρεις Βαυαρούς αντιβασιλείς πού θα κυ-βερ νούσαν ως την ενηλικίωση του πολλοίΈλλη νες χαιρέτισαν με ενθουσιασμό τηνάφιξη του Μεταξύ αυτών και ό αγωνιστής τηςΕλληνικής Επαναστάσεως Ιωάννης Μακρυ-γιάννης Γρή γορα όμως διαψεύστηκαν οι ελ-πίδες του γνή σιου αυτού Έλληνα από τηντακτική πού ακολούθησε ή Αντιβασιλεία απέ-ναντι στους αγωνιστές Ό στρατός κύριο κέν-τρο της βαυαροκρατίας μεταβλήθηκε σετακτικός Στα τέλη του 1834 είχαν ενταχθεί σ᾽αυτόν 5000 περίπου Βαυαροί και ελάχιστοιΈλληνες ενώ απορρί φθηκαν με την πρόφασηότι ήταν υπεράριθμοι οι 10000 Έλληνες πούμέχρι τότε αποτε λούσαν τα στρατιωτικά σώ-ματα πού κατήγαγαν εκπλη κτικούς θριάμ-βους κατά των Τούρκων και των Αιγυπτίων

Οι αγωνιστές αυτοί στερούμενοι τακτικούεπαγγέλματος κατάντησαν ζητιάνοι ή και λη -στές Ό Μακρυγιάννης εκλεγμένος τότε δη-μο τικός σύμβουλος του Δήμου Αθηναίωναπευθύνει στον βασιλέα μια επιστολή πούφα νερώνει την ανιδιοτέλεια και το ψυχικότου με γαλείο Δεν διστάζει όχι μόνο να ασκή-σει αυστηρή κριτική στην Αντιβασιλεία αλλάκαι να παρακαλέσει να κοπεί ό μισθός τουόλος και να δοθεί σε δυστυχείς συναγωνι-στές του Λόγος με καταφανείς τις προεκτά-σεις στο παρόν

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

29

Βασιλεύ

Ως ένας και εγώ αγωνιστής εις τα περασμένα δεινά της πατρίδος μου έγνώρισα εις πολλά

μέρη ανδρείους στρατιωτικούς και τιμίους πολίτας όπου έθυσίαζον και την κατάστασίν τους

και την ιδίαν ζωήν τους με μεγάλην εύχαρίστησιν διά να ιδούν μίαν ήμέραν την πατρίδα τους

έλευθέραν Πολλοί από αυτούς έσκοτώθηκαν είς τόν πόλεμονrsquo άλλοι έμειναν αιχμάλωτοι και

άλλοι έπληγώθηκαν και τώρα μετά την έλευθέρωσιν της πατρίδος τούς βλέπω να περιπα-

τούν είς τούς δρόμους γυμνοί και ξυπόλυτοι βλέπω χήρας και ορφανά να ζητούν έλεος διά

να πα ρηγορήσουν την πείναν τους και με τα δάκρυα εις τα μάτια να περιφέρωνταί και να

προξενούν έντροπήν εις την άχάριστον πατρίδα διά την οποίαν έχασαν τούς άνδρας των

έχασαν τούς γονείς των Εκείνοι όπού τούς γνωρίζουν και ημπορούν να πληροφορήσουν την

Κυβέρνησιν κρύπτουν την άλήθειαν και φροντίζουν μόνον να δώσουν τας ανταμοιβάς είς

τούς δούλους και κόλακας των είς ανθρώπους αναξίους εις τούς οποίους ή πατρίς δέν γνω-

ρίζει κανένα χρέος Είς μέν τούς καλούς και δυστυχείς αγωνιστάς λέγουν ότι ή πατρίς είναι

πτωχή είς δέ τούς κόλακας των την αποδεικνύουν πλουσίαν Έάν είναι πτωχή καθώς και

είναι βέβαια έπρεπε να είναι πτωχή είς όλους και όχι μόνον διά εκείνους όπού έδοκίμασαν

τόσους αγώνας και ήλθαν είς έλεεινήν κατάστασίν διά την έλευθερίαν της Ή τοιαύτη αδικία

κάμνει σήμερον πολλούς Έλληνας να αγανακτούν εναντίον της πατρίδος και να βλέπουν ό

ένας τόν άλλον ως έχθρόν χειρότερον από τόν Τούρκον

Εγώ όμως Υψηλή Αντιβασιλεία δέν είμαι άδικος αλλά ως ευαίσθητος είς την δυστυχίαν

τόσων αγωνιστών παρακινούμαι να φανερώσω την άδικίαν πρός την κυβέρνησιν μου την

οποίαν μετά Θεόν σέβομαι και τιμώ και αγαπώ καθώς χρεωστεί να κάμνη κάθε άνθρωπος

άφωσιωμένος είς την πατρίδα του lsquoΆν ή πατρίς μας είναι πτωχή διατί ημείς μερικοί Έλληνες

να παίρνωμεν από χίλιες δραχμές και κάτω τόν μήνα οι δέ συνάδελφοι μας να ψωμοζητούν

και να περιπατούν γυμνοί και ξυπόλυτοι Διά την τιμήν και ύπόληψιν και της πατρίδος και

τού Βασιλέως μου κρίνω δίκαιον να κόψωμεν ένα μέρος από τόν μισθόν μας διά να δοθή

και είς αυτούς τούς δυστυχείς Εγώ όταν έπληγώθην είς τούς Μύλους τού Ναυπλίου έλαβα

δώρον από την πατρίδα μου το όποιον είναι περίπου εκατόν πενήντα δραχμάς τόν μήναrdquo

τώρα λαμβάνω πολύ περισσότερον μηνιαίον μισθόν δηλαδή σχε δόν τριακόσιας έβδομήκοντα

δραχμάς Όθεν εγώ πρώτος παρακαλώ την Άντιβασιλείαν να διάταξη να κοπή αυτός ό μι-

σθός μου όλος έως ότου ή Κυβέρνησις να λάβη καιρόν να εύθετήση τα πράγματα και να τα

θεραπεύση κατά το καλύτερον και να με δοθούν πάλιν κατά μήνα αί lsquoκατόν πενήντα δραχμαί

έκείναι καθώς έξ αρχής μrsquo έκρινεν άξιον ή πατρίς μουrdquo ό δέ μισθός μου άς δοθή είς άλλους

δυστυχείς συναγωνιστάς μου των οποίων ή γύμνωσις και απελπισία μά την πατρίδα μου

και μά τόν Βασιλέα μου δέν μrsquo αφήνει να κοιμηθώ ήσύχως όλην την νύχτα Άν δέν είχα τόσην

φαμιλίαν άν δέν ήμουν ασθενής τόν περισσότερον καιρόν και άν δέν είχα ικανά χρέη δέν

ήθελα να δώσω και αυτό το ολίγον βάρος είς την πατρίδα μου

Δεν είναι αμφι βολία ότι όλοι οι Έλληνες έχουν καλά αισθήματα και μεγάλην αγάπην

είς τόν Βασιλέα μας επιθυμώ όμως να μή ύπάρχη κανένας όπού να νομίζη ότι έχει

δίκαια παράπονα είς την αθωό τητα του και είς την καλωσύνην του επιθυμώ να είναι

όλοι ευχαριστημένοι από την πατρίδα και να μή είναι είς άλλους πτωχή ή πατρίς και

είς άλλους πλουσίαrsquo αλλά να άνταμείψη όλους εκείνους όπού έπαθαν διά την έλευ-

θερίαν της Παρακαλώ με το ανήκον σέβας την Άντιβασι λείαν αφού διάταξη από

το παρόν την παύσιν τού μισθού μου να διάταξη να με δίδεται το παλαιόν της

πατρίδος σιτηρέσιονΈν Αθήναις τή 15 Δεκεμβρίου 1834

Ιωάννης Μακρυγιάννης

Επιστολή προς Βασιλέα (1834)(Εκ της εφημερίδος laquoΕθνικήraquo άρ 22 23121834)

Σταγόνες

Πίστεως

30

ldquoΟάνθρωπος ζητάει στον ουρανό τη χαράκαι την ευτυχία Ζητάει το αιώνιο μα-κριά απ΄ όλους κι απ΄ όλα ζητάει να

βρει τη χαρά στον Θεό Ο Θεός είναι μυστήριοΕίναι σιωπή είναι άπειρος είναι το παν Τηντάση της ψυχής για τον ουρανό την έχει όλος οκόσμος όλοι ζητάνε κάτι το ουράνιο Σ΄Αυτόνστρέφονται όλα τα όντα έστω και ασυνειδήτως

Σ΄ Αυτόν να στρέφετε διαρκώς το νου σαςΑγαπήστε την προσευχή την κουβέντα με τονΚύριο Το παν είναι η αγάπη ο έρωτας με τονΚύριο τον Νυμφίο Χριστό Γίνετε άξιοι της αγά-πης του Χριστού Για να μη ζείτε στο σκοτάδιγυρίστε το διακόπτη της προσευχής ώστε ναέλθει το Θείο φως στην ψυχή σας Στο βάθος τουείναι σας θα φανεί ο Χριστός Εκεί στο βάθοςείναι η Βασιλεία του Θεού ldquoΗ Βασιλεία τουΘεού εντός υμών εστίνrdquo

Η προσευχή γίνεται μόνο με το Άγιον ΠνεύμαΑυτό διδάσκει την ψυχή πώς να προσεύχεταιldquoΤο γάρ τι προσευξόμεθα καθ΄ό δεί ούκ οίδα-μεν αλλ΄αυτό το Πνεύμα υπερεντυγχάνει υπέρημών στεναγμοίς αλαλήτοιςrdquo Εμείς δεν χρειάζε-ται να κάνουμε καμιά προσπάθεια Ν΄απευθυνό-μαστε στον Θεό με ύφος ταπεινού δούλου μεφωνή παρακλητική και ικετευτική Τότε η προ-σευχή μας είναι ευάρεστη στο Θεό Να στεκόμα-στε με ευλάβεια ενώπιον του Εσταυρωμένου καινα λέμε ldquoΚύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν μεrdquoΑυτό τα λέει όλα Όταν κινηθεί για προσευχή ονους του ανθρώπου στο δευτερόλεπτο τουδευτερολέπτου έρχεται η Θεία χάρις Τότε ο άν-θρωπος γίνεται χαριτωμένος και βλέπει με άλλαμάτια τα πάντα Το παν είναι ν΄αγαπήσουμε τονΧριστό την προσευχή τη μελέτη Παίρνουμεένα εκατομμύριο και το κόβουμε κομματάκιαΤου ανθρώπου η προσπάθεια είναι το ένα εκα-τομμυριοστό

Πριν από την προσευχή η ψυχή πρέπει να προ-ετοιμάζεται με προσευχή Προσευχή για τηνπροσευχή Ακούστε τι εύχεται ο ιερέας μυστικάτην ώρα που διαβάζεται ο Απόστολος κατά τηνΘεία Λειτουργία

ldquoΈλαμψον εν ταις καρδίαις ημών φιλάνθρωπεΔέσποτα το της Σης Θεογνωσίας ακήρατον φωςκαι τους της διανοίας ημών διάνοιξον οφθαλ-μούς εις την των ευαγγελικών Σου κηρυγμάτωνκατανόησιν Ένθες ημίν τον των μακαρίων Σουεντολών φόβον ίνα τάς σαρκικάς επιθυμίαςπάσας καταπατήσαντες πνευματικήν πολιτείαν

μετέλθωμεν πάντα τα προς ευαρέστησιν τηνσην και φρονούντες και πράττοντες Συ γαρ οφωτισμός των ψυχών και των σωμάτων ημώνΧριστέ ο Θεός και Σοί την δόξαν αναπέμπομενσυν τω ανάρχω Σου Πατρί και τω παναγίω καιαγαθώ και ζωοποιώ Σου Πνεύματι νυν και αείκαι εις τους αιώνας των αιώνωνrdquo

Στην προσευχή μπαίνουμε χωρίς να τοκαταλάβουμε Χρειάζεται να βρεθούμε και σεκατάλληλο κλίμα Η αναστροφή με τον Χριστό ησυζήτηση η μελέτη η ψαλτική το καντηλάκιτο θυμίαμα γίνονται το κατάλληλο κλίμα ώστεόλα να γίνουν απλά ldquoεν απλότητι καρδίαςrdquo Δια-βάζοντας τις ψαλμωδίες τις ακολουθίες μεέρωτα χωρίς να το καταλάβουμε γινόμαστεάγιοι Ευφραινόμαστε με τα Θεία λόγια Αυτή ηευφροσύνη αυτή η χαρά είναι η δική μας προ-σπάθεια για να μπούμε εύκολα στην ατμό-σφαιρα της προσευχής η προθέρμανση όπωςλέμε Μπορούμε και να φέρνουμε στο νου μαςωραίες εικόνες από τοπία που είδαμε Αυτή ηπροσπάθεια είναι απαλή αναίμακτη Αλλά μηνξεχνάμε αυτό που είπε ο Κύριος ldquoΧωρίς εμού ούδύνασθε ποιείν ουδένrdquo

Ο ίδιος ο Κύριος θα μας διδάξει την προσευχήΔεν θα τη μάθουμε μόνοι μας ούτε άλλος κανείςθα μας τη μάθει Μη λέμε ldquoέκανα τόσες μετά-νοιες εξασφάλισα τώρα την χάριrdquo αλλά ναζητούμε να λάμψει εντός μας το ακήρατον φωςτης θείας γνώσεως και να ανοίξει τα πνευματικάμας μάτια για να κατανοήσουμε τα θεία Τουλόγια

Με τον τρόπο αυτό χωρίς να το καταλάβουμεαγαπάμε τον Θεό χωρίς σφιξίματα προσπάθειακι αγώνα Αυτά που είναι δύσκολα στους ανθρώ-πους για τον Θεό είναι πολύ εύκολα Τον Θεόθα Τον αγαπήσουμε ξαφνικά όταν η χάρις θαμας επισκιάσει

Αν αγαπήσουμε πολύ τον Χριστό η ευχή θα λέ-γεται μόνη της Ο Χριστός θα είναι συνεχώς στομυαλό μας και στην καρδιά μας

Οσίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

31

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ ΑΙΕΡΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΩΝ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

Π Α Σ Χ Α 20 Α Π Ρ Ι Λ Ι Ο Υ 2 0 1 4

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ 700rsquo πμ Ὄρθρος- Θεία Λειτουργία730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία430rsquo μμ Ἱερὸν Εὐχέλαιον730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου

ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου700rsquo μμ Ἀκολουθία τῶν Ἁγίων Παθῶν

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 830rsquo πμ Ἀκολουθία Μεγάλων Ὡρῶνamp Ἑσπερινοῦ Ἀποκαθηλώσεως

730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Ἐπιταφίου

ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου1100rsquo μμ Τελετὴ Ἀναστάσεως Ὄρθρος

amp Ἀναστάσιμη Θεία Λειτουργία

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ 1000rsquo πμ Ἑσπερινός τῆς Ἀγάπηςστὸν Μητροπολιτικὸ Ναό

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ

Εμπροσθόφυλλο Ο Ευαγγελισμός (1600) έργο Δομίνικου Θεοτοκόπουλου (1541-1614)

ΟΙ

24

ΟΙ

ΚΟ

ΙΣταγόνες

Πίστεως

24

Ι Σ Τ Ο Ρ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Αγγελος πρωτοστάτης οὐρανόθεν ἐπέμφθη εἰπεῖντῇ Θεοτόκῳ τὸ Χαῖρεmiddot καὶ σὺν τῇ ἀσωμάτῳ

φωνῇ σωματούμενόν σε θεωρῶν Κύριε ἐξίστατο καὶἵστατο κραυγάζων πρὸς Αὐτὴν τοιαῦτα

Ο αρχάγγελος Γαβριήλ έρ-χεται και φέρνει το θεϊκό

μήνυμα το laquoχαῖρεraquoστη Θεοτόκο

Αρχάγγελος Γαβριήλ

Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Βλέπουσα ἡ Ἁγία ἑαυτήν ἐν ἁγνείᾳ φησὶ τῷ Γα-βριὴλ θαρσαλέωςmiddot τὸ παράδοξόν σου τῆς φωνῆς

δυσπαράδεκτόν μου τῇ ψυχῇ φαίνεταιmiddot ἀσπόρου γὰρσυλλήψεως τὴν κύησιν πὼς λέγεις κράζων

Η Θεοτόκος απορείγια τον παράδοξο τρόπο

της συλλήψεως Ἀλληλούια

Γνῶσιν ἄγνωστον γνῶναι ἡ Παρθένος ζητοῦσαἐβόησε πρὸς τὸν λειτουργοῦνταmiddot ἐκ λαγόνων

ἁγνῶν υἷον πῶς ἔσται τεχθῆναι δυνατόνλέξον μοι Πρὸς ἥν ἐκεῖνος ἔφησεν ἐν φόβῳπλὴν κραυγάζων οὕτω

Ο Γαβριήλ της εξηγεί τηναπόρρητη βουλή του Θεού

ΑρχάγγελοςΓαβριήλ

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Δύναμις τοῦ Ὑψίστου ἐπεσκίασε τότε πρὸς σύλ-ληψιν τῇ Ἀπειρογάμῳmiddot καὶ τὴν εὔκαρπον ταύτης

νηδύν ὡς ἀγρὸν ὑπέδειξεν ἡδὺν ἅπασι τοῖς θέλουσιθερίζειν σωτηρίαν ἐν τῷ ψάλλειν οὕτως

Η δύναμη του Θεούεπισκιάζει την Παρθένο

και συλλαμβάνειτον Υιό του Θεού

Ἀλληλούια

Εχουσα θεοδόχον ἡ Παρθένος τὴν μήτραν ἀνέ-δραμε πρὸς τὴν Ἐλισάβετ Τὸ δὲ βρέφος ἐκείνης

εὐθὺς ἐπιγνόν τὸν ταύτης ἀσπασμὸν ἔχαιρε καὶἅλμασιν ὡς ἄσμασιν ἐβόα πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η Θεοτόκος επισκέπτεταιτη συγγενή της Ελισάβετ

η οποία κυοφορεί τον Πρό-δρομο και ανταλλάσσουν

προφητικούς λόγους

Ιωάννηςο Βαπτιστής(ως έμβρυο)

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ζάλην ἔνδοθεν ἔχων λογισμῶν ἀμφιβόλων ὁ σώ-φρων Ἰωσὴφ ἐταράχθηmiddot πρὸς τὴν ἄγαμόν σὲ θε-

ωρῶν καὶ κλεψίγαμον ὑπονοῶν Ἄμεμπτεmiddot μαθὼν δέσου τὴν σύλληψιν ἐκ Πνεύματος Ἁγίου ἔφη

Ο Ιωσήφ μνηστήρας τηςΠαρθένου αμφιβάλλειαλλά ενημερώνεται από

τον άγγελο για το μυστή-ριο της συλλήψεως

Ἀλληλούια

Ηκουσαν oἱ ποιμένες τῶν Ἀγγέλων ὑμνούντων τὴνἔνσαρκον Χριστοῦ παρουσίανmiddot καὶ δραμόντες ὡς

πρὸς ποιμένα θεωροῦσι τοῦτον ὡς ἀμνὸν ἄμωμον ἐνγαστρὶ τῆς Μαρίας βοσκηθένταἥν ὑμνοῦντες εἶπον

Ο Χριστός γεννιέται και οιποιμένες έρχονται και Τον

προσκυνούν οι ποιμένες Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Θεοδρόμον ἀστέρα θεωρήσαντες Μάγοι τῇ τού-του ἠκολούθησαν αἴγλῃmiddot καὶ ὡς λύχνον κρα-

τοῦντες αὐτόν διrsquo αὐτοῦ ἠρεύνων κραταιὸν Ἄνακτακαὶ φθάσαντες τὸν ἄφθαστονἐχάρησαν αὐτῷ βοῶντες

Το αστέρι δείχνειτον δρόμο στους μάγους

της Ανατολής Ἀλληλούια

Ιδον παῖδες Χαλδαίων ἐν χερσὶ τῆς Παρθένου τὸνπλάσαντα χειρὶ τοὺς ἀνθρώπουςmiddot καὶ Δεσπότην

νοοῦντες αὐτόν εἰ καὶ δούλου μορφὴν ἔλαβενἔσπευσαν τοῖς δώροις θεραπεῦσαικαὶ βοῆσαι τῇ Εὐλογημένῃ

Η προσκύνηση των μάγων οι Μάγοι Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Κήρυκες θεοφόροι γεγονότες οἱ Μάγοι ὑπέστρε-ψαν εἰς τὴν Βαβυλῶνα ἐκτελέσαντές σου τὸν

χρησμόν καὶ κηρύξαντές σε τὸν Χριστὸν ἅπασινἀφέντες τὸν Ἡρώδην ὡς ληρώδη μὴ εἰδότα ψάλλειν

Οι μάγοι(θεοφόροι κήρυκες)

επιστρέφουν από άλλοδρόμο στη Βαβυλώνα

Ἀλληλούια

Λάμψας ἐν τῇ Αἰγύπτῳ φωτισμὸν ἀληθείας ἐδίω-ξας τοῦ ψεύδους τὸ σκότοςmiddot τὰ γὰρ εἴδωλα ταύ-

της Σωτήρ μὴ ἐνέγκαντά σου τὴν ἰσχὺν πέπτωκεν οἱτούτων δὲ ῥυσθέντες ἐβόων πρὸς τὴν Θεοτόκον

Η φυγή στην Αίγυπτοοι πιστοί που σώθηκαν

από τα είδωλα

Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Μέλλοντος Συμεῶνος τοῦ παρόντος αἰῶνος μεθί-στασθαι τοῦ ἀπατεῶνος ἐπεδόθης ὡς βρέφος

αὐτῷ ἀλλrsquo ἐγνώσθης τούτω καὶ Θεὸς τέλειοςmiddot διόπερἐξεπλάγη σου τὴν ἄρρητον σοφίαν κράζων

Ο Συμεών δέχεταιστην αγκάλη του

ως βρέφος τον Χριστό Ἀλληλούια

ΤΟ

Υ Α

ΚΑ

ΘΙ

ΣΤ

ΟΥ

Υ

ΜΝ

ΟΥ

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

25

Δ Ο Γ Μ Α Τ Ι Κ Ο - Θ Ε Ο Λ Ο Γ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Nέαν ἔδειξε κτίσιν ἐμφανίσας ὁ Κτίστης ἡμῖν τοῖςὑπrsquo αὐτοῦ γενομένοιςmiddot ἐξ ἀσπόρου βλαστήσας

γαστρός καὶ φυλάξας ταύτην ὥσπερ ἦν ἄφθορον ἵνατὸ θαῦμα βλέποντες ὑμνήσωμεν αὐτὴν βοῶντες

Ο Λόγος του Θεούμε την σάρκωσή Τουδημιουργεί νέα κτίσηη οποία τον δοξολογεί

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ξένον τόκον ἰδόντες ξενωθῶμεν τοῦ κόσμου τὸννοῦν εἰς οὐρανὸν μεταθέντεςmiddot διὰ τοῦτο γὰρ ὁ

ὑψηλὸς Θεός ἐπὶ γῆς ἐφάνη ταπεινὸς ἄνθρωποςmiddot βου-λόμενος ἑλκύσαι πρὸς τὸ ὕψος τοὺς αὐτῷ βοώντας

Ο παράξενος -laquoὁ ξένοςraquo -τόκος προτρέπειτους ανθρώπους

να αποξενωθούν από τονκόσμο και να υψώσουν ο νου τους στον ουρανό

Ἀλληλούια

Ολως ἦν ἐν τοῖς κάτω καὶ τῶν ἄνω οὐδόλως ἀπῆν ὁἀπερίγραπτος Λόγοςmiddot συγκατάβασις γὰρ θεϊκή

οὐ μετάβασις τοπικὴ γέγονε καὶ τόκος ἐκ Παρθένουθεολήπτου ἀκουούσης ταῦτα

Όλος ήταν στην γη ο δοξο-λογούμενος Λόγος αλλάκαι από τον ουρανό δεν

απουσίαζε

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Πᾶσα φύσις Ἀγγέλων κατεπλάγη τὸ μέγα τῆς σῆςἐνανθρωπήσεως ἔργονmiddot τὸν ἀπρόσιτον γὰρ ὡς

Θεόν ἐθεώρει πᾶσι προσιτὸν ἄνθρωπον ἡμῖν μὲνσυνδιάγοντα ἀκούοντα δὲ παρὰ πάντων οὕτως

Οι άγγελοι θαύμασαν τοέργο της ενανθρώπησης τουΘεού και την κοινωνία του

με τους ανθρώπους

Ἀλληλούια

Ρήτορας πολυφθόγγους ὡς ἰχθύας ἀφώνουςὁρῶμεν ἐπὶ σοὶ Θεοτόκεmiddot ἀποροῦσι γὰρ λέγειν τὸ

πῶς καὶ Παρθένος μένεις καὶ τεκεῖν ἴσχυσαςmiddot ἡμεῖςδὲ τὸ μυστήριον θαυμάζοντες πιστῶς βοῶμεν

Οι σοφοί του κόσμουμένουν άφωνοιμη μπορώντας

νά εξηγήσουν το μυστήριοτης γεννήσεως

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Σῶσαι θέλων τὸν κόσμον ὁ τῶν ὅλων κοσμήτωρπρὸς τοῦτον αὐτεπάγγελτος ἦλθεmiddot καὶ ποιμὴν

ὑπάρχων ὡς Θεός διrsquo ἡμᾶς ἐφάνη καθrsquo ἡμᾶς ἄνθρω-ποςmiddot ὁμοίῳ γὰρ τὸ ὅμοιον καλέσας ὡς Θεὸς ἀκούει

Ο Ποιμένας-Θεός γίνεταιπρόβατο-άνθρωπος για να

σώσει τον κόσμο Ἀλληλούια

Τεῖχος εἶ τῶν παρθένων Θεοτόκε Παρθένε καὶπάντων τῶν εἰς σὲ προστρεχόντων Ὁ γὰρ τοῦ

οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς κατεσκεύασέ σε ποιητήςἌχραντε οἰκήσας ἐν τῇ μήτρᾳ σου καὶ πάντας σοιπροσφωνεῖν διδάξας

Η Παρθένος γίνεται τείχοςπου προστατεύει όλους

τους πιστούς οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Υμνος ἅπας ἡττᾶται συνεκτείνεσθαι σπεύδων τῷπλήθει τῶν πολλῶν οἰκτιρμῶν σουmiddot ἰσαρίθμους

γὰρ τῇ ψάμμῳ ὠδάς ἂν προσφέρωμέν σοι Βασιλεῦἅγιε οὐδὲν τελοῦμεν ἄξιον ὧν δέδωκας ἡμῖν τοῖς σοὶβοῶσιν

Κανένας ύμνος δεν επαρκείγια να υμνηθεί ο Σαρκωθείς

Βασιλέας Ἀλληλούια

Φωτοδόχον λαμπάδα τοῖς ἐν σκότει φανεῖσανὁρῶμεν τὴν ἁγίαν Παρθένονmiddot τὸ γὰρ ἄυλον

ἅπτουσα φῶς ὁδηγεῖ πρὸς γνῶσιν θεϊκὴν ἅπανταςαὐγῇ τὸν νοῦν φωτίζουσα κραυγῇ δὲ τιμωμένη ταῦτα

Η Θεοτόκος είναι η λαμ-πάδα που καθοδηγεί τους

πιστούς στη Θεογνωσία οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Χάριν δοῦναι θελήσας ὀφλημάτων ἀρχαίων ὁ πάν-των χρεωλύτης ἀνθρώπων ἐπεδήμησε διrsquoἑαυτοῦ

πρὸς τοὺς ἀποδήμους τῆς αὐτοῦ Χάριτοςmiddot καὶ σχίσαςτὸ χειρόγραφον ἀκούει παρὰ πάντων οὕτως

Ο Χριστός ήρθε στο κόσμογια να του δώσει χάρη Ἀλληλούια

Ψάλλοντές σου τὸν τόκον ἀνυμνοῦμέν σε πάντεςὡς ἔμψυχον ναόν Θεοτόκε Ἐν τῇ σῇ γὰρ οὶκή-

σας γαστρί ὁ συνέχων πάντα τῇ χειρὶ Κύριος ἡγία-σεν ἐδόξασεν ἐδίδαξε βοᾶν σοὶ πάντας

Η Θεοτόκος είναι έμψυχοςναός στον οποίο

δοξάζεται ο Χριστός οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Ωπανύμνητε Μῆτερ ἡ τεκοῦσα τὸν πάντων ἁγίωνἁγιώτατον Λόγονmiddot δεξαμένη γὰρ τὴν νῦν προ-

σφοράν ἀπὸ πάσης ῥῦσαι συμφορᾶς ἅπαντας καὶτῆς μελλούσης λύτρωσαι κολάσεως τοὺς σοὶ βοῶντας

Ύμνος και ικεσίαπρος την Παρθένο Ἀλληλούια

Σταγόνες

Πίστεως

26

Το να βελτιώνεσαισημαίνει να αλλά-ζεις Το να είσαιτέλειος σημαίνει νααλλάζεις συχνά

Winston Churchill (Πρωθυ-πουργός Μ Βρετανίας 1874-

1965)

Στις προσευχές μαςσυνήθως ζητάμε νrsquoαλλάξουν οι περι-στάσεις και ποτέ νrsquoαλλάξουμε εμείς οιίδιοι

Ανώνυμος

Ο καθένας ονει-ρεύεται να αλλάξειτον κόσμο αλλάκανένας δεν έχεισκοπό νrsquo αλλάξειτον εαυτό του Leo Tolstoy (Ρώσος συγγραφέ-

ας 1828-1910)

Η αρετή της νεό-τητας είναι εφόδιοτων γηρατειών

Μέγας Βασίλειος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

27

Ζ ούσε την τρέλα της νεότητός του μεμοτοσυκλέτα πολλών κυβικών καιαπό ταχύτητα μέγιστη 150 χιλιόμε-τρα ανά ώρα πού ήταν ρυθμισμένη μετάαπό μεταποίηση της μηχανής έφτασε νατρέχει με 230 χιλιόμετρα ανά ώραΕπιδιδόταν δε και σε αυτοσχέδιους συ-ναγωνισμούς με άλλους παρομοίους τουμε μεγάλα χρηματικά στοιχήματα 400 και500 χιλιάδες δραχμέςΌμως ένα απόγευμα στους ειδικούςδρόμους πού επέλεγαν να τρέξουν (αυτούςπου υποτίθεται είναι χωρίς μεγάλη κυκλο-φορία αυτοκινήτων) κατά την ώρα ενόςαυτοσχέδιου συναγωνισμού παρά τηνπροσπάθειά του να αποφύγει ένα αυτοκί-νητο έγινε σφοδρή σύγκρουση και πετά-χτηκε 10 μέτρα μακριά μέσα σε έναχαντάκι έξω από το δρόμοΗ μοτοσικλέτα βεβαίως διαλύθηκε και οίδιος υπέστη θανάσιμα τραύματα Τον πε-ρισυνέλεξαν και τον μετέφεραν στο νοσο-κομείο Μετά από την επιβεβαίωση τωνιατρών τον οδήγησαν κατευθείαν στο νε-κροτομείο όπου ένας νοσοκόμος ndash νεκρο-τόμος ανέλαβε να τον πλύνει και νατακτοποιήσει τα εγχυμένα σπλάχνα τουπροκειμένου να τον παραλάβει το γραφείοτελετών πού είχαν στείλει οι συγγενείςτουΕίχαν περάσει περίπου 8 ώρες από τοσυμβάν Εκείνη την στιγμή ανοίγει ταμάτια του σηκώνεται και κάθεται στομαρμάρινο τραπέζι του νεκροτομείου Ονοσοκόμος έντρομος βάζει τις φωνές καιαρχίζει να τρέχει προς την έξοδο πανικό-βλητοςΑμέσως καταφθάνουν οι ιατροί τον πα-ραλαμβάνουν και τον οδηγούν στο χει-ρουργείο όπου μετά από τις απαιτούμενεςπροσπάθειες laquoσυναρμολόγησηςraquo άρχισενα παρουσιάζει σημεία βελτίωσηςΠαρέμεινε αρκετό χρονικό διάστημαέως ότου θεραπεύτηκε πλήρως και εξήλθεαπό το νοσοκομείο υγιής Στη συνέχεια γιαάγνωστους λόγους εξεδήλωσε την επιθυ-μία να γίνει μοναχόςΟ ίδιος διηγείταιhellip όταν μετά την σύγ-κρουση τραυματίστηκα θανάσιμα (κατάτην δήλωση των ιατρών) ένοιωσα ότιβγήκα από το σώμα μου και αιωρούμενος

πέρασα κατά περίεργο τρόπο ανάμεσααπό μία κολόνα της ΔΕΗ χωρίς να συγ-κρουστώ μαζί τηςΣτη συνέχεια βρέθηκα σε ένα περιβάλ-λον με μισοσκόταδο και τελείως κενόΈνοιωθα πανάλαφρος σαν πούπουλο νααιωρούμαι σrsquo αυτό το κενό και πολύ πε-ρίεργος για το πού βρισκόμουν και τι μουείχε συμβείΕνώ περιπλανιόμουνα για αρκετόχρόνο άρχισα να διακρίνω μία φωτεινήγυναικεία μορφή να με πλησιάζει μέσα σrsquoένα ολόφωτο λευκό νέφος Όταν πλησίασεαρκετά διέκρινα ότι είχε μία υπερκόσμιαγλυκιά έκφρασηΑμέσως την συνέκρινα με τις αγιογρα-φίες πού είχα δει στους ιερούς ναούς ότανμε πήγαινε μικρό παιδί η μητέρα μου καισυμπέρανα ότι ήταν η μορφή της Ύπερα-γίας Θεοτόκου ldquohellipήρθα για τα δάκρυα τηςμάνας σουhellip εσύ θα ζήσεις θα ζήσεις καιθα Μας υπηρέτησηςhelliprdquo μού είπε με γλυκόκαι ειρηνικό ύφος και σιγά σιγά άρχισε ναχάνεταιΜετά από αυτό όλα σαν να έσβησανένοιωσα να διαλύομαι και μία δύναμη ναμε απορροφά με ορμή και να με κατευθύ-νει κάπουΑμέσως ένοιωσα σαν να ξύπνησα απόλήθαργο Βρέθηκα γυμνός με ένα πολυ-τραυματισμένο σώμα στο μαρμάρινο τρα-πέζι του νεκροτομείου ενώ ταυτόχροναάκουγα κάτι (σαν ουρλιαχτά) από έναν άν-θρωπο καθώς απομακρυνόταν τρέχονταςπρος την πόρταhellipΟ νέος αυτός μετά την πλήρη θεραπείατου ήλθε στο Άγιον Όρος σε κάποια Μονήόπου συνάντησε τον ηγούμενο και αφούτου διηγήθηκε το περιστατικό του ατυχή-ματός του εξεδήλωσε την επιθυμία να γίνειμοναχόςΠράγματι εκεί ο γέροντας μετά την απα-ραίτητη δοκιμασία τον έκειρε μοναχό καιτου έδωσε το πατερικό όνομα laquoΣωφρό-νιοςraquoΣήμερα είναι ένας ευλαβής μοναχός οοποίος δεν έπαυσε ποτέ να διηγείται τηνπαράξενη συνάμα και ψυχωφελή αυτήιστορία της ζωής του Στη συνέχεια αναχώ-ρησε για ένα ησυχαστήριο στην ιδιαίτερηπατρίδα του

Σταγόνες

Πίστεως

28

Η 25η Μαρτίου

Τέτοιαν ημέρα διάλεξενη σπλαχνική Μαρίανα ειπεί στον Κύριο του Παντόςπου τ άψυχα εμψυχώνει laquoΚοίτα στη γη τους Χριστια-νούς που μ άπειρη λατρείαεμέ γιορτάζουν σήμερα πόσησκλαβιά πλακώνειraquoΚαι πνεύμα θείο χύθηκε μεμιάςεις την Αγίαψυχή του ενδόξου Γερμανούπου ατρόμητος απλώνειτο ξακουστό το Λάβαρο κι απότην εκκλησίαπρώτος προβαίνει αγωνιστήςκαι πρώτος ξεσπαθώνειΦεύγουν απrsquo όλες τις μεριέςοι Τούρκοι τρομαγμένοι ενώ προφέρει ο Γερμανόςκι ηχολογούν οι άλλοιτον όρκο πrsquo όλην έσειε βαθιάτην οικουμένηΜέρα γλυκιά μέρα λαμπρήμέρα χαριτωμένη Κάθε φορά που η λάμψη σουστην εκκλησιά προβάλλει πάντα με δάφνη ελεύθερη θατην ιδείς σπαρμένηΓεώργιος Μαρτιννέλης

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ

ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ ΟΘΩΝΑ

Όταν ήρθε ως βασιλεύς στην Ελλάδα ό δε-καεπταετής ακόμη Όθων συνοδευόμενοςαπό τρεις Βαυαρούς αντιβασιλείς πού θα κυ-βερ νούσαν ως την ενηλικίωση του πολλοίΈλλη νες χαιρέτισαν με ενθουσιασμό τηνάφιξη του Μεταξύ αυτών και ό αγωνιστής τηςΕλληνικής Επαναστάσεως Ιωάννης Μακρυ-γιάννης Γρή γορα όμως διαψεύστηκαν οι ελ-πίδες του γνή σιου αυτού Έλληνα από τηντακτική πού ακολούθησε ή Αντιβασιλεία απέ-ναντι στους αγωνιστές Ό στρατός κύριο κέν-τρο της βαυαροκρατίας μεταβλήθηκε σετακτικός Στα τέλη του 1834 είχαν ενταχθεί σ᾽αυτόν 5000 περίπου Βαυαροί και ελάχιστοιΈλληνες ενώ απορρί φθηκαν με την πρόφασηότι ήταν υπεράριθμοι οι 10000 Έλληνες πούμέχρι τότε αποτε λούσαν τα στρατιωτικά σώ-ματα πού κατήγαγαν εκπλη κτικούς θριάμ-βους κατά των Τούρκων και των Αιγυπτίων

Οι αγωνιστές αυτοί στερούμενοι τακτικούεπαγγέλματος κατάντησαν ζητιάνοι ή και λη -στές Ό Μακρυγιάννης εκλεγμένος τότε δη-μο τικός σύμβουλος του Δήμου Αθηναίωναπευθύνει στον βασιλέα μια επιστολή πούφα νερώνει την ανιδιοτέλεια και το ψυχικότου με γαλείο Δεν διστάζει όχι μόνο να ασκή-σει αυστηρή κριτική στην Αντιβασιλεία αλλάκαι να παρακαλέσει να κοπεί ό μισθός τουόλος και να δοθεί σε δυστυχείς συναγωνι-στές του Λόγος με καταφανείς τις προεκτά-σεις στο παρόν

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

29

Βασιλεύ

Ως ένας και εγώ αγωνιστής εις τα περασμένα δεινά της πατρίδος μου έγνώρισα εις πολλά

μέρη ανδρείους στρατιωτικούς και τιμίους πολίτας όπου έθυσίαζον και την κατάστασίν τους

και την ιδίαν ζωήν τους με μεγάλην εύχαρίστησιν διά να ιδούν μίαν ήμέραν την πατρίδα τους

έλευθέραν Πολλοί από αυτούς έσκοτώθηκαν είς τόν πόλεμονrsquo άλλοι έμειναν αιχμάλωτοι και

άλλοι έπληγώθηκαν και τώρα μετά την έλευθέρωσιν της πατρίδος τούς βλέπω να περιπα-

τούν είς τούς δρόμους γυμνοί και ξυπόλυτοι βλέπω χήρας και ορφανά να ζητούν έλεος διά

να πα ρηγορήσουν την πείναν τους και με τα δάκρυα εις τα μάτια να περιφέρωνταί και να

προξενούν έντροπήν εις την άχάριστον πατρίδα διά την οποίαν έχασαν τούς άνδρας των

έχασαν τούς γονείς των Εκείνοι όπού τούς γνωρίζουν και ημπορούν να πληροφορήσουν την

Κυβέρνησιν κρύπτουν την άλήθειαν και φροντίζουν μόνον να δώσουν τας ανταμοιβάς είς

τούς δούλους και κόλακας των είς ανθρώπους αναξίους εις τούς οποίους ή πατρίς δέν γνω-

ρίζει κανένα χρέος Είς μέν τούς καλούς και δυστυχείς αγωνιστάς λέγουν ότι ή πατρίς είναι

πτωχή είς δέ τούς κόλακας των την αποδεικνύουν πλουσίαν Έάν είναι πτωχή καθώς και

είναι βέβαια έπρεπε να είναι πτωχή είς όλους και όχι μόνον διά εκείνους όπού έδοκίμασαν

τόσους αγώνας και ήλθαν είς έλεεινήν κατάστασίν διά την έλευθερίαν της Ή τοιαύτη αδικία

κάμνει σήμερον πολλούς Έλληνας να αγανακτούν εναντίον της πατρίδος και να βλέπουν ό

ένας τόν άλλον ως έχθρόν χειρότερον από τόν Τούρκον

Εγώ όμως Υψηλή Αντιβασιλεία δέν είμαι άδικος αλλά ως ευαίσθητος είς την δυστυχίαν

τόσων αγωνιστών παρακινούμαι να φανερώσω την άδικίαν πρός την κυβέρνησιν μου την

οποίαν μετά Θεόν σέβομαι και τιμώ και αγαπώ καθώς χρεωστεί να κάμνη κάθε άνθρωπος

άφωσιωμένος είς την πατρίδα του lsquoΆν ή πατρίς μας είναι πτωχή διατί ημείς μερικοί Έλληνες

να παίρνωμεν από χίλιες δραχμές και κάτω τόν μήνα οι δέ συνάδελφοι μας να ψωμοζητούν

και να περιπατούν γυμνοί και ξυπόλυτοι Διά την τιμήν και ύπόληψιν και της πατρίδος και

τού Βασιλέως μου κρίνω δίκαιον να κόψωμεν ένα μέρος από τόν μισθόν μας διά να δοθή

και είς αυτούς τούς δυστυχείς Εγώ όταν έπληγώθην είς τούς Μύλους τού Ναυπλίου έλαβα

δώρον από την πατρίδα μου το όποιον είναι περίπου εκατόν πενήντα δραχμάς τόν μήναrdquo

τώρα λαμβάνω πολύ περισσότερον μηνιαίον μισθόν δηλαδή σχε δόν τριακόσιας έβδομήκοντα

δραχμάς Όθεν εγώ πρώτος παρακαλώ την Άντιβασιλείαν να διάταξη να κοπή αυτός ό μι-

σθός μου όλος έως ότου ή Κυβέρνησις να λάβη καιρόν να εύθετήση τα πράγματα και να τα

θεραπεύση κατά το καλύτερον και να με δοθούν πάλιν κατά μήνα αί lsquoκατόν πενήντα δραχμαί

έκείναι καθώς έξ αρχής μrsquo έκρινεν άξιον ή πατρίς μουrdquo ό δέ μισθός μου άς δοθή είς άλλους

δυστυχείς συναγωνιστάς μου των οποίων ή γύμνωσις και απελπισία μά την πατρίδα μου

και μά τόν Βασιλέα μου δέν μrsquo αφήνει να κοιμηθώ ήσύχως όλην την νύχτα Άν δέν είχα τόσην

φαμιλίαν άν δέν ήμουν ασθενής τόν περισσότερον καιρόν και άν δέν είχα ικανά χρέη δέν

ήθελα να δώσω και αυτό το ολίγον βάρος είς την πατρίδα μου

Δεν είναι αμφι βολία ότι όλοι οι Έλληνες έχουν καλά αισθήματα και μεγάλην αγάπην

είς τόν Βασιλέα μας επιθυμώ όμως να μή ύπάρχη κανένας όπού να νομίζη ότι έχει

δίκαια παράπονα είς την αθωό τητα του και είς την καλωσύνην του επιθυμώ να είναι

όλοι ευχαριστημένοι από την πατρίδα και να μή είναι είς άλλους πτωχή ή πατρίς και

είς άλλους πλουσίαrsquo αλλά να άνταμείψη όλους εκείνους όπού έπαθαν διά την έλευ-

θερίαν της Παρακαλώ με το ανήκον σέβας την Άντιβασι λείαν αφού διάταξη από

το παρόν την παύσιν τού μισθού μου να διάταξη να με δίδεται το παλαιόν της

πατρίδος σιτηρέσιονΈν Αθήναις τή 15 Δεκεμβρίου 1834

Ιωάννης Μακρυγιάννης

Επιστολή προς Βασιλέα (1834)(Εκ της εφημερίδος laquoΕθνικήraquo άρ 22 23121834)

Σταγόνες

Πίστεως

30

ldquoΟάνθρωπος ζητάει στον ουρανό τη χαράκαι την ευτυχία Ζητάει το αιώνιο μα-κριά απ΄ όλους κι απ΄ όλα ζητάει να

βρει τη χαρά στον Θεό Ο Θεός είναι μυστήριοΕίναι σιωπή είναι άπειρος είναι το παν Τηντάση της ψυχής για τον ουρανό την έχει όλος οκόσμος όλοι ζητάνε κάτι το ουράνιο Σ΄Αυτόνστρέφονται όλα τα όντα έστω και ασυνειδήτως

Σ΄ Αυτόν να στρέφετε διαρκώς το νου σαςΑγαπήστε την προσευχή την κουβέντα με τονΚύριο Το παν είναι η αγάπη ο έρωτας με τονΚύριο τον Νυμφίο Χριστό Γίνετε άξιοι της αγά-πης του Χριστού Για να μη ζείτε στο σκοτάδιγυρίστε το διακόπτη της προσευχής ώστε ναέλθει το Θείο φως στην ψυχή σας Στο βάθος τουείναι σας θα φανεί ο Χριστός Εκεί στο βάθοςείναι η Βασιλεία του Θεού ldquoΗ Βασιλεία τουΘεού εντός υμών εστίνrdquo

Η προσευχή γίνεται μόνο με το Άγιον ΠνεύμαΑυτό διδάσκει την ψυχή πώς να προσεύχεταιldquoΤο γάρ τι προσευξόμεθα καθ΄ό δεί ούκ οίδα-μεν αλλ΄αυτό το Πνεύμα υπερεντυγχάνει υπέρημών στεναγμοίς αλαλήτοιςrdquo Εμείς δεν χρειάζε-ται να κάνουμε καμιά προσπάθεια Ν΄απευθυνό-μαστε στον Θεό με ύφος ταπεινού δούλου μεφωνή παρακλητική και ικετευτική Τότε η προ-σευχή μας είναι ευάρεστη στο Θεό Να στεκόμα-στε με ευλάβεια ενώπιον του Εσταυρωμένου καινα λέμε ldquoΚύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν μεrdquoΑυτό τα λέει όλα Όταν κινηθεί για προσευχή ονους του ανθρώπου στο δευτερόλεπτο τουδευτερολέπτου έρχεται η Θεία χάρις Τότε ο άν-θρωπος γίνεται χαριτωμένος και βλέπει με άλλαμάτια τα πάντα Το παν είναι ν΄αγαπήσουμε τονΧριστό την προσευχή τη μελέτη Παίρνουμεένα εκατομμύριο και το κόβουμε κομματάκιαΤου ανθρώπου η προσπάθεια είναι το ένα εκα-τομμυριοστό

Πριν από την προσευχή η ψυχή πρέπει να προ-ετοιμάζεται με προσευχή Προσευχή για τηνπροσευχή Ακούστε τι εύχεται ο ιερέας μυστικάτην ώρα που διαβάζεται ο Απόστολος κατά τηνΘεία Λειτουργία

ldquoΈλαμψον εν ταις καρδίαις ημών φιλάνθρωπεΔέσποτα το της Σης Θεογνωσίας ακήρατον φωςκαι τους της διανοίας ημών διάνοιξον οφθαλ-μούς εις την των ευαγγελικών Σου κηρυγμάτωνκατανόησιν Ένθες ημίν τον των μακαρίων Σουεντολών φόβον ίνα τάς σαρκικάς επιθυμίαςπάσας καταπατήσαντες πνευματικήν πολιτείαν

μετέλθωμεν πάντα τα προς ευαρέστησιν τηνσην και φρονούντες και πράττοντες Συ γαρ οφωτισμός των ψυχών και των σωμάτων ημώνΧριστέ ο Θεός και Σοί την δόξαν αναπέμπομενσυν τω ανάρχω Σου Πατρί και τω παναγίω καιαγαθώ και ζωοποιώ Σου Πνεύματι νυν και αείκαι εις τους αιώνας των αιώνωνrdquo

Στην προσευχή μπαίνουμε χωρίς να τοκαταλάβουμε Χρειάζεται να βρεθούμε και σεκατάλληλο κλίμα Η αναστροφή με τον Χριστό ησυζήτηση η μελέτη η ψαλτική το καντηλάκιτο θυμίαμα γίνονται το κατάλληλο κλίμα ώστεόλα να γίνουν απλά ldquoεν απλότητι καρδίαςrdquo Δια-βάζοντας τις ψαλμωδίες τις ακολουθίες μεέρωτα χωρίς να το καταλάβουμε γινόμαστεάγιοι Ευφραινόμαστε με τα Θεία λόγια Αυτή ηευφροσύνη αυτή η χαρά είναι η δική μας προ-σπάθεια για να μπούμε εύκολα στην ατμό-σφαιρα της προσευχής η προθέρμανση όπωςλέμε Μπορούμε και να φέρνουμε στο νου μαςωραίες εικόνες από τοπία που είδαμε Αυτή ηπροσπάθεια είναι απαλή αναίμακτη Αλλά μηνξεχνάμε αυτό που είπε ο Κύριος ldquoΧωρίς εμού ούδύνασθε ποιείν ουδένrdquo

Ο ίδιος ο Κύριος θα μας διδάξει την προσευχήΔεν θα τη μάθουμε μόνοι μας ούτε άλλος κανείςθα μας τη μάθει Μη λέμε ldquoέκανα τόσες μετά-νοιες εξασφάλισα τώρα την χάριrdquo αλλά ναζητούμε να λάμψει εντός μας το ακήρατον φωςτης θείας γνώσεως και να ανοίξει τα πνευματικάμας μάτια για να κατανοήσουμε τα θεία Τουλόγια

Με τον τρόπο αυτό χωρίς να το καταλάβουμεαγαπάμε τον Θεό χωρίς σφιξίματα προσπάθειακι αγώνα Αυτά που είναι δύσκολα στους ανθρώ-πους για τον Θεό είναι πολύ εύκολα Τον Θεόθα Τον αγαπήσουμε ξαφνικά όταν η χάρις θαμας επισκιάσει

Αν αγαπήσουμε πολύ τον Χριστό η ευχή θα λέ-γεται μόνη της Ο Χριστός θα είναι συνεχώς στομυαλό μας και στην καρδιά μας

Οσίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

31

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ ΑΙΕΡΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΩΝ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

Π Α Σ Χ Α 20 Α Π Ρ Ι Λ Ι Ο Υ 2 0 1 4

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ 700rsquo πμ Ὄρθρος- Θεία Λειτουργία730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία430rsquo μμ Ἱερὸν Εὐχέλαιον730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου

ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου700rsquo μμ Ἀκολουθία τῶν Ἁγίων Παθῶν

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 830rsquo πμ Ἀκολουθία Μεγάλων Ὡρῶνamp Ἑσπερινοῦ Ἀποκαθηλώσεως

730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Ἐπιταφίου

ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου1100rsquo μμ Τελετὴ Ἀναστάσεως Ὄρθρος

amp Ἀναστάσιμη Θεία Λειτουργία

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ 1000rsquo πμ Ἑσπερινός τῆς Ἀγάπηςστὸν Μητροπολιτικὸ Ναό

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ

Εμπροσθόφυλλο Ο Ευαγγελισμός (1600) έργο Δομίνικου Θεοτοκόπουλου (1541-1614)

ΤΟ

Υ Α

ΚΑ

ΘΙ

ΣΤ

ΟΥ

Υ

ΜΝ

ΟΥ

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

25

Δ Ο Γ Μ Α Τ Ι Κ Ο - Θ Ε Ο Λ Ο Γ Ι Κ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ

Διήγηση Θέμα Χαιρετισμόαπευθύνει Εφύμνιο

Nέαν ἔδειξε κτίσιν ἐμφανίσας ὁ Κτίστης ἡμῖν τοῖςὑπrsquo αὐτοῦ γενομένοιςmiddot ἐξ ἀσπόρου βλαστήσας

γαστρός καὶ φυλάξας ταύτην ὥσπερ ἦν ἄφθορον ἵνατὸ θαῦμα βλέποντες ὑμνήσωμεν αὐτὴν βοῶντες

Ο Λόγος του Θεούμε την σάρκωσή Τουδημιουργεί νέα κτίσηη οποία τον δοξολογεί

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Ξένον τόκον ἰδόντες ξενωθῶμεν τοῦ κόσμου τὸννοῦν εἰς οὐρανὸν μεταθέντεςmiddot διὰ τοῦτο γὰρ ὁ

ὑψηλὸς Θεός ἐπὶ γῆς ἐφάνη ταπεινὸς ἄνθρωποςmiddot βου-λόμενος ἑλκύσαι πρὸς τὸ ὕψος τοὺς αὐτῷ βοώντας

Ο παράξενος -laquoὁ ξένοςraquo -τόκος προτρέπειτους ανθρώπους

να αποξενωθούν από τονκόσμο και να υψώσουν ο νου τους στον ουρανό

Ἀλληλούια

Ολως ἦν ἐν τοῖς κάτω καὶ τῶν ἄνω οὐδόλως ἀπῆν ὁἀπερίγραπτος Λόγοςmiddot συγκατάβασις γὰρ θεϊκή

οὐ μετάβασις τοπικὴ γέγονε καὶ τόκος ἐκ Παρθένουθεολήπτου ἀκουούσης ταῦτα

Όλος ήταν στην γη ο δοξο-λογούμενος Λόγος αλλάκαι από τον ουρανό δεν

απουσίαζε

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Πᾶσα φύσις Ἀγγέλων κατεπλάγη τὸ μέγα τῆς σῆςἐνανθρωπήσεως ἔργονmiddot τὸν ἀπρόσιτον γὰρ ὡς

Θεόν ἐθεώρει πᾶσι προσιτὸν ἄνθρωπον ἡμῖν μὲνσυνδιάγοντα ἀκούοντα δὲ παρὰ πάντων οὕτως

Οι άγγελοι θαύμασαν τοέργο της ενανθρώπησης τουΘεού και την κοινωνία του

με τους ανθρώπους

Ἀλληλούια

Ρήτορας πολυφθόγγους ὡς ἰχθύας ἀφώνουςὁρῶμεν ἐπὶ σοὶ Θεοτόκεmiddot ἀποροῦσι γὰρ λέγειν τὸ

πῶς καὶ Παρθένος μένεις καὶ τεκεῖν ἴσχυσαςmiddot ἡμεῖςδὲ τὸ μυστήριον θαυμάζοντες πιστῶς βοῶμεν

Οι σοφοί του κόσμουμένουν άφωνοιμη μπορώντας

νά εξηγήσουν το μυστήριοτης γεννήσεως

οι πιστοί Χαῖρε νύμφηἀνύμφευτε

Σῶσαι θέλων τὸν κόσμον ὁ τῶν ὅλων κοσμήτωρπρὸς τοῦτον αὐτεπάγγελτος ἦλθεmiddot καὶ ποιμὴν

ὑπάρχων ὡς Θεός διrsquo ἡμᾶς ἐφάνη καθrsquo ἡμᾶς ἄνθρω-ποςmiddot ὁμοίῳ γὰρ τὸ ὅμοιον καλέσας ὡς Θεὸς ἀκούει

Ο Ποιμένας-Θεός γίνεταιπρόβατο-άνθρωπος για να

σώσει τον κόσμο Ἀλληλούια

Τεῖχος εἶ τῶν παρθένων Θεοτόκε Παρθένε καὶπάντων τῶν εἰς σὲ προστρεχόντων Ὁ γὰρ τοῦ

οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς κατεσκεύασέ σε ποιητήςἌχραντε οἰκήσας ἐν τῇ μήτρᾳ σου καὶ πάντας σοιπροσφωνεῖν διδάξας

Η Παρθένος γίνεται τείχοςπου προστατεύει όλους

τους πιστούς οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Υμνος ἅπας ἡττᾶται συνεκτείνεσθαι σπεύδων τῷπλήθει τῶν πολλῶν οἰκτιρμῶν σουmiddot ἰσαρίθμους

γὰρ τῇ ψάμμῳ ὠδάς ἂν προσφέρωμέν σοι Βασιλεῦἅγιε οὐδὲν τελοῦμεν ἄξιον ὧν δέδωκας ἡμῖν τοῖς σοὶβοῶσιν

Κανένας ύμνος δεν επαρκείγια να υμνηθεί ο Σαρκωθείς

Βασιλέας Ἀλληλούια

Φωτοδόχον λαμπάδα τοῖς ἐν σκότει φανεῖσανὁρῶμεν τὴν ἁγίαν Παρθένονmiddot τὸ γὰρ ἄυλον

ἅπτουσα φῶς ὁδηγεῖ πρὸς γνῶσιν θεϊκὴν ἅπανταςαὐγῇ τὸν νοῦν φωτίζουσα κραυγῇ δὲ τιμωμένη ταῦτα

Η Θεοτόκος είναι η λαμ-πάδα που καθοδηγεί τους

πιστούς στη Θεογνωσία οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Χάριν δοῦναι θελήσας ὀφλημάτων ἀρχαίων ὁ πάν-των χρεωλύτης ἀνθρώπων ἐπεδήμησε διrsquoἑαυτοῦ

πρὸς τοὺς ἀποδήμους τῆς αὐτοῦ Χάριτοςmiddot καὶ σχίσαςτὸ χειρόγραφον ἀκούει παρὰ πάντων οὕτως

Ο Χριστός ήρθε στο κόσμογια να του δώσει χάρη Ἀλληλούια

Ψάλλοντές σου τὸν τόκον ἀνυμνοῦμέν σε πάντεςὡς ἔμψυχον ναόν Θεοτόκε Ἐν τῇ σῇ γὰρ οὶκή-

σας γαστρί ὁ συνέχων πάντα τῇ χειρὶ Κύριος ἡγία-σεν ἐδόξασεν ἐδίδαξε βοᾶν σοὶ πάντας

Η Θεοτόκος είναι έμψυχοςναός στον οποίο

δοξάζεται ο Χριστός οι πιστοί Χαῖρε νύμφη

ἀνύμφευτε

Ωπανύμνητε Μῆτερ ἡ τεκοῦσα τὸν πάντων ἁγίωνἁγιώτατον Λόγονmiddot δεξαμένη γὰρ τὴν νῦν προ-

σφοράν ἀπὸ πάσης ῥῦσαι συμφορᾶς ἅπαντας καὶτῆς μελλούσης λύτρωσαι κολάσεως τοὺς σοὶ βοῶντας

Ύμνος και ικεσίαπρος την Παρθένο Ἀλληλούια

Σταγόνες

Πίστεως

26

Το να βελτιώνεσαισημαίνει να αλλά-ζεις Το να είσαιτέλειος σημαίνει νααλλάζεις συχνά

Winston Churchill (Πρωθυ-πουργός Μ Βρετανίας 1874-

1965)

Στις προσευχές μαςσυνήθως ζητάμε νrsquoαλλάξουν οι περι-στάσεις και ποτέ νrsquoαλλάξουμε εμείς οιίδιοι

Ανώνυμος

Ο καθένας ονει-ρεύεται να αλλάξειτον κόσμο αλλάκανένας δεν έχεισκοπό νrsquo αλλάξειτον εαυτό του Leo Tolstoy (Ρώσος συγγραφέ-

ας 1828-1910)

Η αρετή της νεό-τητας είναι εφόδιοτων γηρατειών

Μέγας Βασίλειος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

27

Ζ ούσε την τρέλα της νεότητός του μεμοτοσυκλέτα πολλών κυβικών καιαπό ταχύτητα μέγιστη 150 χιλιόμε-τρα ανά ώρα πού ήταν ρυθμισμένη μετάαπό μεταποίηση της μηχανής έφτασε νατρέχει με 230 χιλιόμετρα ανά ώραΕπιδιδόταν δε και σε αυτοσχέδιους συ-ναγωνισμούς με άλλους παρομοίους τουμε μεγάλα χρηματικά στοιχήματα 400 και500 χιλιάδες δραχμέςΌμως ένα απόγευμα στους ειδικούςδρόμους πού επέλεγαν να τρέξουν (αυτούςπου υποτίθεται είναι χωρίς μεγάλη κυκλο-φορία αυτοκινήτων) κατά την ώρα ενόςαυτοσχέδιου συναγωνισμού παρά τηνπροσπάθειά του να αποφύγει ένα αυτοκί-νητο έγινε σφοδρή σύγκρουση και πετά-χτηκε 10 μέτρα μακριά μέσα σε έναχαντάκι έξω από το δρόμοΗ μοτοσικλέτα βεβαίως διαλύθηκε και οίδιος υπέστη θανάσιμα τραύματα Τον πε-ρισυνέλεξαν και τον μετέφεραν στο νοσο-κομείο Μετά από την επιβεβαίωση τωνιατρών τον οδήγησαν κατευθείαν στο νε-κροτομείο όπου ένας νοσοκόμος ndash νεκρο-τόμος ανέλαβε να τον πλύνει και νατακτοποιήσει τα εγχυμένα σπλάχνα τουπροκειμένου να τον παραλάβει το γραφείοτελετών πού είχαν στείλει οι συγγενείςτουΕίχαν περάσει περίπου 8 ώρες από τοσυμβάν Εκείνη την στιγμή ανοίγει ταμάτια του σηκώνεται και κάθεται στομαρμάρινο τραπέζι του νεκροτομείου Ονοσοκόμος έντρομος βάζει τις φωνές καιαρχίζει να τρέχει προς την έξοδο πανικό-βλητοςΑμέσως καταφθάνουν οι ιατροί τον πα-ραλαμβάνουν και τον οδηγούν στο χει-ρουργείο όπου μετά από τις απαιτούμενεςπροσπάθειες laquoσυναρμολόγησηςraquo άρχισενα παρουσιάζει σημεία βελτίωσηςΠαρέμεινε αρκετό χρονικό διάστημαέως ότου θεραπεύτηκε πλήρως και εξήλθεαπό το νοσοκομείο υγιής Στη συνέχεια γιαάγνωστους λόγους εξεδήλωσε την επιθυ-μία να γίνει μοναχόςΟ ίδιος διηγείταιhellip όταν μετά την σύγ-κρουση τραυματίστηκα θανάσιμα (κατάτην δήλωση των ιατρών) ένοιωσα ότιβγήκα από το σώμα μου και αιωρούμενος

πέρασα κατά περίεργο τρόπο ανάμεσααπό μία κολόνα της ΔΕΗ χωρίς να συγ-κρουστώ μαζί τηςΣτη συνέχεια βρέθηκα σε ένα περιβάλ-λον με μισοσκόταδο και τελείως κενόΈνοιωθα πανάλαφρος σαν πούπουλο νααιωρούμαι σrsquo αυτό το κενό και πολύ πε-ρίεργος για το πού βρισκόμουν και τι μουείχε συμβείΕνώ περιπλανιόμουνα για αρκετόχρόνο άρχισα να διακρίνω μία φωτεινήγυναικεία μορφή να με πλησιάζει μέσα σrsquoένα ολόφωτο λευκό νέφος Όταν πλησίασεαρκετά διέκρινα ότι είχε μία υπερκόσμιαγλυκιά έκφρασηΑμέσως την συνέκρινα με τις αγιογρα-φίες πού είχα δει στους ιερούς ναούς ότανμε πήγαινε μικρό παιδί η μητέρα μου καισυμπέρανα ότι ήταν η μορφή της Ύπερα-γίας Θεοτόκου ldquohellipήρθα για τα δάκρυα τηςμάνας σουhellip εσύ θα ζήσεις θα ζήσεις καιθα Μας υπηρέτησηςhelliprdquo μού είπε με γλυκόκαι ειρηνικό ύφος και σιγά σιγά άρχισε ναχάνεταιΜετά από αυτό όλα σαν να έσβησανένοιωσα να διαλύομαι και μία δύναμη ναμε απορροφά με ορμή και να με κατευθύ-νει κάπουΑμέσως ένοιωσα σαν να ξύπνησα απόλήθαργο Βρέθηκα γυμνός με ένα πολυ-τραυματισμένο σώμα στο μαρμάρινο τρα-πέζι του νεκροτομείου ενώ ταυτόχροναάκουγα κάτι (σαν ουρλιαχτά) από έναν άν-θρωπο καθώς απομακρυνόταν τρέχονταςπρος την πόρταhellipΟ νέος αυτός μετά την πλήρη θεραπείατου ήλθε στο Άγιον Όρος σε κάποια Μονήόπου συνάντησε τον ηγούμενο και αφούτου διηγήθηκε το περιστατικό του ατυχή-ματός του εξεδήλωσε την επιθυμία να γίνειμοναχόςΠράγματι εκεί ο γέροντας μετά την απα-ραίτητη δοκιμασία τον έκειρε μοναχό καιτου έδωσε το πατερικό όνομα laquoΣωφρό-νιοςraquoΣήμερα είναι ένας ευλαβής μοναχός οοποίος δεν έπαυσε ποτέ να διηγείται τηνπαράξενη συνάμα και ψυχωφελή αυτήιστορία της ζωής του Στη συνέχεια αναχώ-ρησε για ένα ησυχαστήριο στην ιδιαίτερηπατρίδα του

Σταγόνες

Πίστεως

28

Η 25η Μαρτίου

Τέτοιαν ημέρα διάλεξενη σπλαχνική Μαρίανα ειπεί στον Κύριο του Παντόςπου τ άψυχα εμψυχώνει laquoΚοίτα στη γη τους Χριστια-νούς που μ άπειρη λατρείαεμέ γιορτάζουν σήμερα πόσησκλαβιά πλακώνειraquoΚαι πνεύμα θείο χύθηκε μεμιάςεις την Αγίαψυχή του ενδόξου Γερμανούπου ατρόμητος απλώνειτο ξακουστό το Λάβαρο κι απότην εκκλησίαπρώτος προβαίνει αγωνιστήςκαι πρώτος ξεσπαθώνειΦεύγουν απrsquo όλες τις μεριέςοι Τούρκοι τρομαγμένοι ενώ προφέρει ο Γερμανόςκι ηχολογούν οι άλλοιτον όρκο πrsquo όλην έσειε βαθιάτην οικουμένηΜέρα γλυκιά μέρα λαμπρήμέρα χαριτωμένη Κάθε φορά που η λάμψη σουστην εκκλησιά προβάλλει πάντα με δάφνη ελεύθερη θατην ιδείς σπαρμένηΓεώργιος Μαρτιννέλης

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ

ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ ΟΘΩΝΑ

Όταν ήρθε ως βασιλεύς στην Ελλάδα ό δε-καεπταετής ακόμη Όθων συνοδευόμενοςαπό τρεις Βαυαρούς αντιβασιλείς πού θα κυ-βερ νούσαν ως την ενηλικίωση του πολλοίΈλλη νες χαιρέτισαν με ενθουσιασμό τηνάφιξη του Μεταξύ αυτών και ό αγωνιστής τηςΕλληνικής Επαναστάσεως Ιωάννης Μακρυ-γιάννης Γρή γορα όμως διαψεύστηκαν οι ελ-πίδες του γνή σιου αυτού Έλληνα από τηντακτική πού ακολούθησε ή Αντιβασιλεία απέ-ναντι στους αγωνιστές Ό στρατός κύριο κέν-τρο της βαυαροκρατίας μεταβλήθηκε σετακτικός Στα τέλη του 1834 είχαν ενταχθεί σ᾽αυτόν 5000 περίπου Βαυαροί και ελάχιστοιΈλληνες ενώ απορρί φθηκαν με την πρόφασηότι ήταν υπεράριθμοι οι 10000 Έλληνες πούμέχρι τότε αποτε λούσαν τα στρατιωτικά σώ-ματα πού κατήγαγαν εκπλη κτικούς θριάμ-βους κατά των Τούρκων και των Αιγυπτίων

Οι αγωνιστές αυτοί στερούμενοι τακτικούεπαγγέλματος κατάντησαν ζητιάνοι ή και λη -στές Ό Μακρυγιάννης εκλεγμένος τότε δη-μο τικός σύμβουλος του Δήμου Αθηναίωναπευθύνει στον βασιλέα μια επιστολή πούφα νερώνει την ανιδιοτέλεια και το ψυχικότου με γαλείο Δεν διστάζει όχι μόνο να ασκή-σει αυστηρή κριτική στην Αντιβασιλεία αλλάκαι να παρακαλέσει να κοπεί ό μισθός τουόλος και να δοθεί σε δυστυχείς συναγωνι-στές του Λόγος με καταφανείς τις προεκτά-σεις στο παρόν

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

29

Βασιλεύ

Ως ένας και εγώ αγωνιστής εις τα περασμένα δεινά της πατρίδος μου έγνώρισα εις πολλά

μέρη ανδρείους στρατιωτικούς και τιμίους πολίτας όπου έθυσίαζον και την κατάστασίν τους

και την ιδίαν ζωήν τους με μεγάλην εύχαρίστησιν διά να ιδούν μίαν ήμέραν την πατρίδα τους

έλευθέραν Πολλοί από αυτούς έσκοτώθηκαν είς τόν πόλεμονrsquo άλλοι έμειναν αιχμάλωτοι και

άλλοι έπληγώθηκαν και τώρα μετά την έλευθέρωσιν της πατρίδος τούς βλέπω να περιπα-

τούν είς τούς δρόμους γυμνοί και ξυπόλυτοι βλέπω χήρας και ορφανά να ζητούν έλεος διά

να πα ρηγορήσουν την πείναν τους και με τα δάκρυα εις τα μάτια να περιφέρωνταί και να

προξενούν έντροπήν εις την άχάριστον πατρίδα διά την οποίαν έχασαν τούς άνδρας των

έχασαν τούς γονείς των Εκείνοι όπού τούς γνωρίζουν και ημπορούν να πληροφορήσουν την

Κυβέρνησιν κρύπτουν την άλήθειαν και φροντίζουν μόνον να δώσουν τας ανταμοιβάς είς

τούς δούλους και κόλακας των είς ανθρώπους αναξίους εις τούς οποίους ή πατρίς δέν γνω-

ρίζει κανένα χρέος Είς μέν τούς καλούς και δυστυχείς αγωνιστάς λέγουν ότι ή πατρίς είναι

πτωχή είς δέ τούς κόλακας των την αποδεικνύουν πλουσίαν Έάν είναι πτωχή καθώς και

είναι βέβαια έπρεπε να είναι πτωχή είς όλους και όχι μόνον διά εκείνους όπού έδοκίμασαν

τόσους αγώνας και ήλθαν είς έλεεινήν κατάστασίν διά την έλευθερίαν της Ή τοιαύτη αδικία

κάμνει σήμερον πολλούς Έλληνας να αγανακτούν εναντίον της πατρίδος και να βλέπουν ό

ένας τόν άλλον ως έχθρόν χειρότερον από τόν Τούρκον

Εγώ όμως Υψηλή Αντιβασιλεία δέν είμαι άδικος αλλά ως ευαίσθητος είς την δυστυχίαν

τόσων αγωνιστών παρακινούμαι να φανερώσω την άδικίαν πρός την κυβέρνησιν μου την

οποίαν μετά Θεόν σέβομαι και τιμώ και αγαπώ καθώς χρεωστεί να κάμνη κάθε άνθρωπος

άφωσιωμένος είς την πατρίδα του lsquoΆν ή πατρίς μας είναι πτωχή διατί ημείς μερικοί Έλληνες

να παίρνωμεν από χίλιες δραχμές και κάτω τόν μήνα οι δέ συνάδελφοι μας να ψωμοζητούν

και να περιπατούν γυμνοί και ξυπόλυτοι Διά την τιμήν και ύπόληψιν και της πατρίδος και

τού Βασιλέως μου κρίνω δίκαιον να κόψωμεν ένα μέρος από τόν μισθόν μας διά να δοθή

και είς αυτούς τούς δυστυχείς Εγώ όταν έπληγώθην είς τούς Μύλους τού Ναυπλίου έλαβα

δώρον από την πατρίδα μου το όποιον είναι περίπου εκατόν πενήντα δραχμάς τόν μήναrdquo

τώρα λαμβάνω πολύ περισσότερον μηνιαίον μισθόν δηλαδή σχε δόν τριακόσιας έβδομήκοντα

δραχμάς Όθεν εγώ πρώτος παρακαλώ την Άντιβασιλείαν να διάταξη να κοπή αυτός ό μι-

σθός μου όλος έως ότου ή Κυβέρνησις να λάβη καιρόν να εύθετήση τα πράγματα και να τα

θεραπεύση κατά το καλύτερον και να με δοθούν πάλιν κατά μήνα αί lsquoκατόν πενήντα δραχμαί

έκείναι καθώς έξ αρχής μrsquo έκρινεν άξιον ή πατρίς μουrdquo ό δέ μισθός μου άς δοθή είς άλλους

δυστυχείς συναγωνιστάς μου των οποίων ή γύμνωσις και απελπισία μά την πατρίδα μου

και μά τόν Βασιλέα μου δέν μrsquo αφήνει να κοιμηθώ ήσύχως όλην την νύχτα Άν δέν είχα τόσην

φαμιλίαν άν δέν ήμουν ασθενής τόν περισσότερον καιρόν και άν δέν είχα ικανά χρέη δέν

ήθελα να δώσω και αυτό το ολίγον βάρος είς την πατρίδα μου

Δεν είναι αμφι βολία ότι όλοι οι Έλληνες έχουν καλά αισθήματα και μεγάλην αγάπην

είς τόν Βασιλέα μας επιθυμώ όμως να μή ύπάρχη κανένας όπού να νομίζη ότι έχει

δίκαια παράπονα είς την αθωό τητα του και είς την καλωσύνην του επιθυμώ να είναι

όλοι ευχαριστημένοι από την πατρίδα και να μή είναι είς άλλους πτωχή ή πατρίς και

είς άλλους πλουσίαrsquo αλλά να άνταμείψη όλους εκείνους όπού έπαθαν διά την έλευ-

θερίαν της Παρακαλώ με το ανήκον σέβας την Άντιβασι λείαν αφού διάταξη από

το παρόν την παύσιν τού μισθού μου να διάταξη να με δίδεται το παλαιόν της

πατρίδος σιτηρέσιονΈν Αθήναις τή 15 Δεκεμβρίου 1834

Ιωάννης Μακρυγιάννης

Επιστολή προς Βασιλέα (1834)(Εκ της εφημερίδος laquoΕθνικήraquo άρ 22 23121834)

Σταγόνες

Πίστεως

30

ldquoΟάνθρωπος ζητάει στον ουρανό τη χαράκαι την ευτυχία Ζητάει το αιώνιο μα-κριά απ΄ όλους κι απ΄ όλα ζητάει να

βρει τη χαρά στον Θεό Ο Θεός είναι μυστήριοΕίναι σιωπή είναι άπειρος είναι το παν Τηντάση της ψυχής για τον ουρανό την έχει όλος οκόσμος όλοι ζητάνε κάτι το ουράνιο Σ΄Αυτόνστρέφονται όλα τα όντα έστω και ασυνειδήτως

Σ΄ Αυτόν να στρέφετε διαρκώς το νου σαςΑγαπήστε την προσευχή την κουβέντα με τονΚύριο Το παν είναι η αγάπη ο έρωτας με τονΚύριο τον Νυμφίο Χριστό Γίνετε άξιοι της αγά-πης του Χριστού Για να μη ζείτε στο σκοτάδιγυρίστε το διακόπτη της προσευχής ώστε ναέλθει το Θείο φως στην ψυχή σας Στο βάθος τουείναι σας θα φανεί ο Χριστός Εκεί στο βάθοςείναι η Βασιλεία του Θεού ldquoΗ Βασιλεία τουΘεού εντός υμών εστίνrdquo

Η προσευχή γίνεται μόνο με το Άγιον ΠνεύμαΑυτό διδάσκει την ψυχή πώς να προσεύχεταιldquoΤο γάρ τι προσευξόμεθα καθ΄ό δεί ούκ οίδα-μεν αλλ΄αυτό το Πνεύμα υπερεντυγχάνει υπέρημών στεναγμοίς αλαλήτοιςrdquo Εμείς δεν χρειάζε-ται να κάνουμε καμιά προσπάθεια Ν΄απευθυνό-μαστε στον Θεό με ύφος ταπεινού δούλου μεφωνή παρακλητική και ικετευτική Τότε η προ-σευχή μας είναι ευάρεστη στο Θεό Να στεκόμα-στε με ευλάβεια ενώπιον του Εσταυρωμένου καινα λέμε ldquoΚύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν μεrdquoΑυτό τα λέει όλα Όταν κινηθεί για προσευχή ονους του ανθρώπου στο δευτερόλεπτο τουδευτερολέπτου έρχεται η Θεία χάρις Τότε ο άν-θρωπος γίνεται χαριτωμένος και βλέπει με άλλαμάτια τα πάντα Το παν είναι ν΄αγαπήσουμε τονΧριστό την προσευχή τη μελέτη Παίρνουμεένα εκατομμύριο και το κόβουμε κομματάκιαΤου ανθρώπου η προσπάθεια είναι το ένα εκα-τομμυριοστό

Πριν από την προσευχή η ψυχή πρέπει να προ-ετοιμάζεται με προσευχή Προσευχή για τηνπροσευχή Ακούστε τι εύχεται ο ιερέας μυστικάτην ώρα που διαβάζεται ο Απόστολος κατά τηνΘεία Λειτουργία

ldquoΈλαμψον εν ταις καρδίαις ημών φιλάνθρωπεΔέσποτα το της Σης Θεογνωσίας ακήρατον φωςκαι τους της διανοίας ημών διάνοιξον οφθαλ-μούς εις την των ευαγγελικών Σου κηρυγμάτωνκατανόησιν Ένθες ημίν τον των μακαρίων Σουεντολών φόβον ίνα τάς σαρκικάς επιθυμίαςπάσας καταπατήσαντες πνευματικήν πολιτείαν

μετέλθωμεν πάντα τα προς ευαρέστησιν τηνσην και φρονούντες και πράττοντες Συ γαρ οφωτισμός των ψυχών και των σωμάτων ημώνΧριστέ ο Θεός και Σοί την δόξαν αναπέμπομενσυν τω ανάρχω Σου Πατρί και τω παναγίω καιαγαθώ και ζωοποιώ Σου Πνεύματι νυν και αείκαι εις τους αιώνας των αιώνωνrdquo

Στην προσευχή μπαίνουμε χωρίς να τοκαταλάβουμε Χρειάζεται να βρεθούμε και σεκατάλληλο κλίμα Η αναστροφή με τον Χριστό ησυζήτηση η μελέτη η ψαλτική το καντηλάκιτο θυμίαμα γίνονται το κατάλληλο κλίμα ώστεόλα να γίνουν απλά ldquoεν απλότητι καρδίαςrdquo Δια-βάζοντας τις ψαλμωδίες τις ακολουθίες μεέρωτα χωρίς να το καταλάβουμε γινόμαστεάγιοι Ευφραινόμαστε με τα Θεία λόγια Αυτή ηευφροσύνη αυτή η χαρά είναι η δική μας προ-σπάθεια για να μπούμε εύκολα στην ατμό-σφαιρα της προσευχής η προθέρμανση όπωςλέμε Μπορούμε και να φέρνουμε στο νου μαςωραίες εικόνες από τοπία που είδαμε Αυτή ηπροσπάθεια είναι απαλή αναίμακτη Αλλά μηνξεχνάμε αυτό που είπε ο Κύριος ldquoΧωρίς εμού ούδύνασθε ποιείν ουδένrdquo

Ο ίδιος ο Κύριος θα μας διδάξει την προσευχήΔεν θα τη μάθουμε μόνοι μας ούτε άλλος κανείςθα μας τη μάθει Μη λέμε ldquoέκανα τόσες μετά-νοιες εξασφάλισα τώρα την χάριrdquo αλλά ναζητούμε να λάμψει εντός μας το ακήρατον φωςτης θείας γνώσεως και να ανοίξει τα πνευματικάμας μάτια για να κατανοήσουμε τα θεία Τουλόγια

Με τον τρόπο αυτό χωρίς να το καταλάβουμεαγαπάμε τον Θεό χωρίς σφιξίματα προσπάθειακι αγώνα Αυτά που είναι δύσκολα στους ανθρώ-πους για τον Θεό είναι πολύ εύκολα Τον Θεόθα Τον αγαπήσουμε ξαφνικά όταν η χάρις θαμας επισκιάσει

Αν αγαπήσουμε πολύ τον Χριστό η ευχή θα λέ-γεται μόνη της Ο Χριστός θα είναι συνεχώς στομυαλό μας και στην καρδιά μας

Οσίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

31

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ ΑΙΕΡΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΩΝ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

Π Α Σ Χ Α 20 Α Π Ρ Ι Λ Ι Ο Υ 2 0 1 4

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ 700rsquo πμ Ὄρθρος- Θεία Λειτουργία730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία430rsquo μμ Ἱερὸν Εὐχέλαιον730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου

ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου700rsquo μμ Ἀκολουθία τῶν Ἁγίων Παθῶν

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 830rsquo πμ Ἀκολουθία Μεγάλων Ὡρῶνamp Ἑσπερινοῦ Ἀποκαθηλώσεως

730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Ἐπιταφίου

ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου1100rsquo μμ Τελετὴ Ἀναστάσεως Ὄρθρος

amp Ἀναστάσιμη Θεία Λειτουργία

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ 1000rsquo πμ Ἑσπερινός τῆς Ἀγάπηςστὸν Μητροπολιτικὸ Ναό

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ

Εμπροσθόφυλλο Ο Ευαγγελισμός (1600) έργο Δομίνικου Θεοτοκόπουλου (1541-1614)

Σταγόνες

Πίστεως

26

Το να βελτιώνεσαισημαίνει να αλλά-ζεις Το να είσαιτέλειος σημαίνει νααλλάζεις συχνά

Winston Churchill (Πρωθυ-πουργός Μ Βρετανίας 1874-

1965)

Στις προσευχές μαςσυνήθως ζητάμε νrsquoαλλάξουν οι περι-στάσεις και ποτέ νrsquoαλλάξουμε εμείς οιίδιοι

Ανώνυμος

Ο καθένας ονει-ρεύεται να αλλάξειτον κόσμο αλλάκανένας δεν έχεισκοπό νrsquo αλλάξειτον εαυτό του Leo Tolstoy (Ρώσος συγγραφέ-

ας 1828-1910)

Η αρετή της νεό-τητας είναι εφόδιοτων γηρατειών

Μέγας Βασίλειος

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

27

Ζ ούσε την τρέλα της νεότητός του μεμοτοσυκλέτα πολλών κυβικών καιαπό ταχύτητα μέγιστη 150 χιλιόμε-τρα ανά ώρα πού ήταν ρυθμισμένη μετάαπό μεταποίηση της μηχανής έφτασε νατρέχει με 230 χιλιόμετρα ανά ώραΕπιδιδόταν δε και σε αυτοσχέδιους συ-ναγωνισμούς με άλλους παρομοίους τουμε μεγάλα χρηματικά στοιχήματα 400 και500 χιλιάδες δραχμέςΌμως ένα απόγευμα στους ειδικούςδρόμους πού επέλεγαν να τρέξουν (αυτούςπου υποτίθεται είναι χωρίς μεγάλη κυκλο-φορία αυτοκινήτων) κατά την ώρα ενόςαυτοσχέδιου συναγωνισμού παρά τηνπροσπάθειά του να αποφύγει ένα αυτοκί-νητο έγινε σφοδρή σύγκρουση και πετά-χτηκε 10 μέτρα μακριά μέσα σε έναχαντάκι έξω από το δρόμοΗ μοτοσικλέτα βεβαίως διαλύθηκε και οίδιος υπέστη θανάσιμα τραύματα Τον πε-ρισυνέλεξαν και τον μετέφεραν στο νοσο-κομείο Μετά από την επιβεβαίωση τωνιατρών τον οδήγησαν κατευθείαν στο νε-κροτομείο όπου ένας νοσοκόμος ndash νεκρο-τόμος ανέλαβε να τον πλύνει και νατακτοποιήσει τα εγχυμένα σπλάχνα τουπροκειμένου να τον παραλάβει το γραφείοτελετών πού είχαν στείλει οι συγγενείςτουΕίχαν περάσει περίπου 8 ώρες από τοσυμβάν Εκείνη την στιγμή ανοίγει ταμάτια του σηκώνεται και κάθεται στομαρμάρινο τραπέζι του νεκροτομείου Ονοσοκόμος έντρομος βάζει τις φωνές καιαρχίζει να τρέχει προς την έξοδο πανικό-βλητοςΑμέσως καταφθάνουν οι ιατροί τον πα-ραλαμβάνουν και τον οδηγούν στο χει-ρουργείο όπου μετά από τις απαιτούμενεςπροσπάθειες laquoσυναρμολόγησηςraquo άρχισενα παρουσιάζει σημεία βελτίωσηςΠαρέμεινε αρκετό χρονικό διάστημαέως ότου θεραπεύτηκε πλήρως και εξήλθεαπό το νοσοκομείο υγιής Στη συνέχεια γιαάγνωστους λόγους εξεδήλωσε την επιθυ-μία να γίνει μοναχόςΟ ίδιος διηγείταιhellip όταν μετά την σύγ-κρουση τραυματίστηκα θανάσιμα (κατάτην δήλωση των ιατρών) ένοιωσα ότιβγήκα από το σώμα μου και αιωρούμενος

πέρασα κατά περίεργο τρόπο ανάμεσααπό μία κολόνα της ΔΕΗ χωρίς να συγ-κρουστώ μαζί τηςΣτη συνέχεια βρέθηκα σε ένα περιβάλ-λον με μισοσκόταδο και τελείως κενόΈνοιωθα πανάλαφρος σαν πούπουλο νααιωρούμαι σrsquo αυτό το κενό και πολύ πε-ρίεργος για το πού βρισκόμουν και τι μουείχε συμβείΕνώ περιπλανιόμουνα για αρκετόχρόνο άρχισα να διακρίνω μία φωτεινήγυναικεία μορφή να με πλησιάζει μέσα σrsquoένα ολόφωτο λευκό νέφος Όταν πλησίασεαρκετά διέκρινα ότι είχε μία υπερκόσμιαγλυκιά έκφρασηΑμέσως την συνέκρινα με τις αγιογρα-φίες πού είχα δει στους ιερούς ναούς ότανμε πήγαινε μικρό παιδί η μητέρα μου καισυμπέρανα ότι ήταν η μορφή της Ύπερα-γίας Θεοτόκου ldquohellipήρθα για τα δάκρυα τηςμάνας σουhellip εσύ θα ζήσεις θα ζήσεις καιθα Μας υπηρέτησηςhelliprdquo μού είπε με γλυκόκαι ειρηνικό ύφος και σιγά σιγά άρχισε ναχάνεταιΜετά από αυτό όλα σαν να έσβησανένοιωσα να διαλύομαι και μία δύναμη ναμε απορροφά με ορμή και να με κατευθύ-νει κάπουΑμέσως ένοιωσα σαν να ξύπνησα απόλήθαργο Βρέθηκα γυμνός με ένα πολυ-τραυματισμένο σώμα στο μαρμάρινο τρα-πέζι του νεκροτομείου ενώ ταυτόχροναάκουγα κάτι (σαν ουρλιαχτά) από έναν άν-θρωπο καθώς απομακρυνόταν τρέχονταςπρος την πόρταhellipΟ νέος αυτός μετά την πλήρη θεραπείατου ήλθε στο Άγιον Όρος σε κάποια Μονήόπου συνάντησε τον ηγούμενο και αφούτου διηγήθηκε το περιστατικό του ατυχή-ματός του εξεδήλωσε την επιθυμία να γίνειμοναχόςΠράγματι εκεί ο γέροντας μετά την απα-ραίτητη δοκιμασία τον έκειρε μοναχό καιτου έδωσε το πατερικό όνομα laquoΣωφρό-νιοςraquoΣήμερα είναι ένας ευλαβής μοναχός οοποίος δεν έπαυσε ποτέ να διηγείται τηνπαράξενη συνάμα και ψυχωφελή αυτήιστορία της ζωής του Στη συνέχεια αναχώ-ρησε για ένα ησυχαστήριο στην ιδιαίτερηπατρίδα του

Σταγόνες

Πίστεως

28

Η 25η Μαρτίου

Τέτοιαν ημέρα διάλεξενη σπλαχνική Μαρίανα ειπεί στον Κύριο του Παντόςπου τ άψυχα εμψυχώνει laquoΚοίτα στη γη τους Χριστια-νούς που μ άπειρη λατρείαεμέ γιορτάζουν σήμερα πόσησκλαβιά πλακώνειraquoΚαι πνεύμα θείο χύθηκε μεμιάςεις την Αγίαψυχή του ενδόξου Γερμανούπου ατρόμητος απλώνειτο ξακουστό το Λάβαρο κι απότην εκκλησίαπρώτος προβαίνει αγωνιστήςκαι πρώτος ξεσπαθώνειΦεύγουν απrsquo όλες τις μεριέςοι Τούρκοι τρομαγμένοι ενώ προφέρει ο Γερμανόςκι ηχολογούν οι άλλοιτον όρκο πrsquo όλην έσειε βαθιάτην οικουμένηΜέρα γλυκιά μέρα λαμπρήμέρα χαριτωμένη Κάθε φορά που η λάμψη σουστην εκκλησιά προβάλλει πάντα με δάφνη ελεύθερη θατην ιδείς σπαρμένηΓεώργιος Μαρτιννέλης

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ

ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ ΟΘΩΝΑ

Όταν ήρθε ως βασιλεύς στην Ελλάδα ό δε-καεπταετής ακόμη Όθων συνοδευόμενοςαπό τρεις Βαυαρούς αντιβασιλείς πού θα κυ-βερ νούσαν ως την ενηλικίωση του πολλοίΈλλη νες χαιρέτισαν με ενθουσιασμό τηνάφιξη του Μεταξύ αυτών και ό αγωνιστής τηςΕλληνικής Επαναστάσεως Ιωάννης Μακρυ-γιάννης Γρή γορα όμως διαψεύστηκαν οι ελ-πίδες του γνή σιου αυτού Έλληνα από τηντακτική πού ακολούθησε ή Αντιβασιλεία απέ-ναντι στους αγωνιστές Ό στρατός κύριο κέν-τρο της βαυαροκρατίας μεταβλήθηκε σετακτικός Στα τέλη του 1834 είχαν ενταχθεί σ᾽αυτόν 5000 περίπου Βαυαροί και ελάχιστοιΈλληνες ενώ απορρί φθηκαν με την πρόφασηότι ήταν υπεράριθμοι οι 10000 Έλληνες πούμέχρι τότε αποτε λούσαν τα στρατιωτικά σώ-ματα πού κατήγαγαν εκπλη κτικούς θριάμ-βους κατά των Τούρκων και των Αιγυπτίων

Οι αγωνιστές αυτοί στερούμενοι τακτικούεπαγγέλματος κατάντησαν ζητιάνοι ή και λη -στές Ό Μακρυγιάννης εκλεγμένος τότε δη-μο τικός σύμβουλος του Δήμου Αθηναίωναπευθύνει στον βασιλέα μια επιστολή πούφα νερώνει την ανιδιοτέλεια και το ψυχικότου με γαλείο Δεν διστάζει όχι μόνο να ασκή-σει αυστηρή κριτική στην Αντιβασιλεία αλλάκαι να παρακαλέσει να κοπεί ό μισθός τουόλος και να δοθεί σε δυστυχείς συναγωνι-στές του Λόγος με καταφανείς τις προεκτά-σεις στο παρόν

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

29

Βασιλεύ

Ως ένας και εγώ αγωνιστής εις τα περασμένα δεινά της πατρίδος μου έγνώρισα εις πολλά

μέρη ανδρείους στρατιωτικούς και τιμίους πολίτας όπου έθυσίαζον και την κατάστασίν τους

και την ιδίαν ζωήν τους με μεγάλην εύχαρίστησιν διά να ιδούν μίαν ήμέραν την πατρίδα τους

έλευθέραν Πολλοί από αυτούς έσκοτώθηκαν είς τόν πόλεμονrsquo άλλοι έμειναν αιχμάλωτοι και

άλλοι έπληγώθηκαν και τώρα μετά την έλευθέρωσιν της πατρίδος τούς βλέπω να περιπα-

τούν είς τούς δρόμους γυμνοί και ξυπόλυτοι βλέπω χήρας και ορφανά να ζητούν έλεος διά

να πα ρηγορήσουν την πείναν τους και με τα δάκρυα εις τα μάτια να περιφέρωνταί και να

προξενούν έντροπήν εις την άχάριστον πατρίδα διά την οποίαν έχασαν τούς άνδρας των

έχασαν τούς γονείς των Εκείνοι όπού τούς γνωρίζουν και ημπορούν να πληροφορήσουν την

Κυβέρνησιν κρύπτουν την άλήθειαν και φροντίζουν μόνον να δώσουν τας ανταμοιβάς είς

τούς δούλους και κόλακας των είς ανθρώπους αναξίους εις τούς οποίους ή πατρίς δέν γνω-

ρίζει κανένα χρέος Είς μέν τούς καλούς και δυστυχείς αγωνιστάς λέγουν ότι ή πατρίς είναι

πτωχή είς δέ τούς κόλακας των την αποδεικνύουν πλουσίαν Έάν είναι πτωχή καθώς και

είναι βέβαια έπρεπε να είναι πτωχή είς όλους και όχι μόνον διά εκείνους όπού έδοκίμασαν

τόσους αγώνας και ήλθαν είς έλεεινήν κατάστασίν διά την έλευθερίαν της Ή τοιαύτη αδικία

κάμνει σήμερον πολλούς Έλληνας να αγανακτούν εναντίον της πατρίδος και να βλέπουν ό

ένας τόν άλλον ως έχθρόν χειρότερον από τόν Τούρκον

Εγώ όμως Υψηλή Αντιβασιλεία δέν είμαι άδικος αλλά ως ευαίσθητος είς την δυστυχίαν

τόσων αγωνιστών παρακινούμαι να φανερώσω την άδικίαν πρός την κυβέρνησιν μου την

οποίαν μετά Θεόν σέβομαι και τιμώ και αγαπώ καθώς χρεωστεί να κάμνη κάθε άνθρωπος

άφωσιωμένος είς την πατρίδα του lsquoΆν ή πατρίς μας είναι πτωχή διατί ημείς μερικοί Έλληνες

να παίρνωμεν από χίλιες δραχμές και κάτω τόν μήνα οι δέ συνάδελφοι μας να ψωμοζητούν

και να περιπατούν γυμνοί και ξυπόλυτοι Διά την τιμήν και ύπόληψιν και της πατρίδος και

τού Βασιλέως μου κρίνω δίκαιον να κόψωμεν ένα μέρος από τόν μισθόν μας διά να δοθή

και είς αυτούς τούς δυστυχείς Εγώ όταν έπληγώθην είς τούς Μύλους τού Ναυπλίου έλαβα

δώρον από την πατρίδα μου το όποιον είναι περίπου εκατόν πενήντα δραχμάς τόν μήναrdquo

τώρα λαμβάνω πολύ περισσότερον μηνιαίον μισθόν δηλαδή σχε δόν τριακόσιας έβδομήκοντα

δραχμάς Όθεν εγώ πρώτος παρακαλώ την Άντιβασιλείαν να διάταξη να κοπή αυτός ό μι-

σθός μου όλος έως ότου ή Κυβέρνησις να λάβη καιρόν να εύθετήση τα πράγματα και να τα

θεραπεύση κατά το καλύτερον και να με δοθούν πάλιν κατά μήνα αί lsquoκατόν πενήντα δραχμαί

έκείναι καθώς έξ αρχής μrsquo έκρινεν άξιον ή πατρίς μουrdquo ό δέ μισθός μου άς δοθή είς άλλους

δυστυχείς συναγωνιστάς μου των οποίων ή γύμνωσις και απελπισία μά την πατρίδα μου

και μά τόν Βασιλέα μου δέν μrsquo αφήνει να κοιμηθώ ήσύχως όλην την νύχτα Άν δέν είχα τόσην

φαμιλίαν άν δέν ήμουν ασθενής τόν περισσότερον καιρόν και άν δέν είχα ικανά χρέη δέν

ήθελα να δώσω και αυτό το ολίγον βάρος είς την πατρίδα μου

Δεν είναι αμφι βολία ότι όλοι οι Έλληνες έχουν καλά αισθήματα και μεγάλην αγάπην

είς τόν Βασιλέα μας επιθυμώ όμως να μή ύπάρχη κανένας όπού να νομίζη ότι έχει

δίκαια παράπονα είς την αθωό τητα του και είς την καλωσύνην του επιθυμώ να είναι

όλοι ευχαριστημένοι από την πατρίδα και να μή είναι είς άλλους πτωχή ή πατρίς και

είς άλλους πλουσίαrsquo αλλά να άνταμείψη όλους εκείνους όπού έπαθαν διά την έλευ-

θερίαν της Παρακαλώ με το ανήκον σέβας την Άντιβασι λείαν αφού διάταξη από

το παρόν την παύσιν τού μισθού μου να διάταξη να με δίδεται το παλαιόν της

πατρίδος σιτηρέσιονΈν Αθήναις τή 15 Δεκεμβρίου 1834

Ιωάννης Μακρυγιάννης

Επιστολή προς Βασιλέα (1834)(Εκ της εφημερίδος laquoΕθνικήraquo άρ 22 23121834)

Σταγόνες

Πίστεως

30

ldquoΟάνθρωπος ζητάει στον ουρανό τη χαράκαι την ευτυχία Ζητάει το αιώνιο μα-κριά απ΄ όλους κι απ΄ όλα ζητάει να

βρει τη χαρά στον Θεό Ο Θεός είναι μυστήριοΕίναι σιωπή είναι άπειρος είναι το παν Τηντάση της ψυχής για τον ουρανό την έχει όλος οκόσμος όλοι ζητάνε κάτι το ουράνιο Σ΄Αυτόνστρέφονται όλα τα όντα έστω και ασυνειδήτως

Σ΄ Αυτόν να στρέφετε διαρκώς το νου σαςΑγαπήστε την προσευχή την κουβέντα με τονΚύριο Το παν είναι η αγάπη ο έρωτας με τονΚύριο τον Νυμφίο Χριστό Γίνετε άξιοι της αγά-πης του Χριστού Για να μη ζείτε στο σκοτάδιγυρίστε το διακόπτη της προσευχής ώστε ναέλθει το Θείο φως στην ψυχή σας Στο βάθος τουείναι σας θα φανεί ο Χριστός Εκεί στο βάθοςείναι η Βασιλεία του Θεού ldquoΗ Βασιλεία τουΘεού εντός υμών εστίνrdquo

Η προσευχή γίνεται μόνο με το Άγιον ΠνεύμαΑυτό διδάσκει την ψυχή πώς να προσεύχεταιldquoΤο γάρ τι προσευξόμεθα καθ΄ό δεί ούκ οίδα-μεν αλλ΄αυτό το Πνεύμα υπερεντυγχάνει υπέρημών στεναγμοίς αλαλήτοιςrdquo Εμείς δεν χρειάζε-ται να κάνουμε καμιά προσπάθεια Ν΄απευθυνό-μαστε στον Θεό με ύφος ταπεινού δούλου μεφωνή παρακλητική και ικετευτική Τότε η προ-σευχή μας είναι ευάρεστη στο Θεό Να στεκόμα-στε με ευλάβεια ενώπιον του Εσταυρωμένου καινα λέμε ldquoΚύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν μεrdquoΑυτό τα λέει όλα Όταν κινηθεί για προσευχή ονους του ανθρώπου στο δευτερόλεπτο τουδευτερολέπτου έρχεται η Θεία χάρις Τότε ο άν-θρωπος γίνεται χαριτωμένος και βλέπει με άλλαμάτια τα πάντα Το παν είναι ν΄αγαπήσουμε τονΧριστό την προσευχή τη μελέτη Παίρνουμεένα εκατομμύριο και το κόβουμε κομματάκιαΤου ανθρώπου η προσπάθεια είναι το ένα εκα-τομμυριοστό

Πριν από την προσευχή η ψυχή πρέπει να προ-ετοιμάζεται με προσευχή Προσευχή για τηνπροσευχή Ακούστε τι εύχεται ο ιερέας μυστικάτην ώρα που διαβάζεται ο Απόστολος κατά τηνΘεία Λειτουργία

ldquoΈλαμψον εν ταις καρδίαις ημών φιλάνθρωπεΔέσποτα το της Σης Θεογνωσίας ακήρατον φωςκαι τους της διανοίας ημών διάνοιξον οφθαλ-μούς εις την των ευαγγελικών Σου κηρυγμάτωνκατανόησιν Ένθες ημίν τον των μακαρίων Σουεντολών φόβον ίνα τάς σαρκικάς επιθυμίαςπάσας καταπατήσαντες πνευματικήν πολιτείαν

μετέλθωμεν πάντα τα προς ευαρέστησιν τηνσην και φρονούντες και πράττοντες Συ γαρ οφωτισμός των ψυχών και των σωμάτων ημώνΧριστέ ο Θεός και Σοί την δόξαν αναπέμπομενσυν τω ανάρχω Σου Πατρί και τω παναγίω καιαγαθώ και ζωοποιώ Σου Πνεύματι νυν και αείκαι εις τους αιώνας των αιώνωνrdquo

Στην προσευχή μπαίνουμε χωρίς να τοκαταλάβουμε Χρειάζεται να βρεθούμε και σεκατάλληλο κλίμα Η αναστροφή με τον Χριστό ησυζήτηση η μελέτη η ψαλτική το καντηλάκιτο θυμίαμα γίνονται το κατάλληλο κλίμα ώστεόλα να γίνουν απλά ldquoεν απλότητι καρδίαςrdquo Δια-βάζοντας τις ψαλμωδίες τις ακολουθίες μεέρωτα χωρίς να το καταλάβουμε γινόμαστεάγιοι Ευφραινόμαστε με τα Θεία λόγια Αυτή ηευφροσύνη αυτή η χαρά είναι η δική μας προ-σπάθεια για να μπούμε εύκολα στην ατμό-σφαιρα της προσευχής η προθέρμανση όπωςλέμε Μπορούμε και να φέρνουμε στο νου μαςωραίες εικόνες από τοπία που είδαμε Αυτή ηπροσπάθεια είναι απαλή αναίμακτη Αλλά μηνξεχνάμε αυτό που είπε ο Κύριος ldquoΧωρίς εμού ούδύνασθε ποιείν ουδένrdquo

Ο ίδιος ο Κύριος θα μας διδάξει την προσευχήΔεν θα τη μάθουμε μόνοι μας ούτε άλλος κανείςθα μας τη μάθει Μη λέμε ldquoέκανα τόσες μετά-νοιες εξασφάλισα τώρα την χάριrdquo αλλά ναζητούμε να λάμψει εντός μας το ακήρατον φωςτης θείας γνώσεως και να ανοίξει τα πνευματικάμας μάτια για να κατανοήσουμε τα θεία Τουλόγια

Με τον τρόπο αυτό χωρίς να το καταλάβουμεαγαπάμε τον Θεό χωρίς σφιξίματα προσπάθειακι αγώνα Αυτά που είναι δύσκολα στους ανθρώ-πους για τον Θεό είναι πολύ εύκολα Τον Θεόθα Τον αγαπήσουμε ξαφνικά όταν η χάρις θαμας επισκιάσει

Αν αγαπήσουμε πολύ τον Χριστό η ευχή θα λέ-γεται μόνη της Ο Χριστός θα είναι συνεχώς στομυαλό μας και στην καρδιά μας

Οσίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

31

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ ΑΙΕΡΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΩΝ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

Π Α Σ Χ Α 20 Α Π Ρ Ι Λ Ι Ο Υ 2 0 1 4

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ 700rsquo πμ Ὄρθρος- Θεία Λειτουργία730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία430rsquo μμ Ἱερὸν Εὐχέλαιον730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου

ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου700rsquo μμ Ἀκολουθία τῶν Ἁγίων Παθῶν

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 830rsquo πμ Ἀκολουθία Μεγάλων Ὡρῶνamp Ἑσπερινοῦ Ἀποκαθηλώσεως

730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Ἐπιταφίου

ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου1100rsquo μμ Τελετὴ Ἀναστάσεως Ὄρθρος

amp Ἀναστάσιμη Θεία Λειτουργία

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ 1000rsquo πμ Ἑσπερινός τῆς Ἀγάπηςστὸν Μητροπολιτικὸ Ναό

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ

Εμπροσθόφυλλο Ο Ευαγγελισμός (1600) έργο Δομίνικου Θεοτοκόπουλου (1541-1614)

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

27

Ζ ούσε την τρέλα της νεότητός του μεμοτοσυκλέτα πολλών κυβικών καιαπό ταχύτητα μέγιστη 150 χιλιόμε-τρα ανά ώρα πού ήταν ρυθμισμένη μετάαπό μεταποίηση της μηχανής έφτασε νατρέχει με 230 χιλιόμετρα ανά ώραΕπιδιδόταν δε και σε αυτοσχέδιους συ-ναγωνισμούς με άλλους παρομοίους τουμε μεγάλα χρηματικά στοιχήματα 400 και500 χιλιάδες δραχμέςΌμως ένα απόγευμα στους ειδικούςδρόμους πού επέλεγαν να τρέξουν (αυτούςπου υποτίθεται είναι χωρίς μεγάλη κυκλο-φορία αυτοκινήτων) κατά την ώρα ενόςαυτοσχέδιου συναγωνισμού παρά τηνπροσπάθειά του να αποφύγει ένα αυτοκί-νητο έγινε σφοδρή σύγκρουση και πετά-χτηκε 10 μέτρα μακριά μέσα σε έναχαντάκι έξω από το δρόμοΗ μοτοσικλέτα βεβαίως διαλύθηκε και οίδιος υπέστη θανάσιμα τραύματα Τον πε-ρισυνέλεξαν και τον μετέφεραν στο νοσο-κομείο Μετά από την επιβεβαίωση τωνιατρών τον οδήγησαν κατευθείαν στο νε-κροτομείο όπου ένας νοσοκόμος ndash νεκρο-τόμος ανέλαβε να τον πλύνει και νατακτοποιήσει τα εγχυμένα σπλάχνα τουπροκειμένου να τον παραλάβει το γραφείοτελετών πού είχαν στείλει οι συγγενείςτουΕίχαν περάσει περίπου 8 ώρες από τοσυμβάν Εκείνη την στιγμή ανοίγει ταμάτια του σηκώνεται και κάθεται στομαρμάρινο τραπέζι του νεκροτομείου Ονοσοκόμος έντρομος βάζει τις φωνές καιαρχίζει να τρέχει προς την έξοδο πανικό-βλητοςΑμέσως καταφθάνουν οι ιατροί τον πα-ραλαμβάνουν και τον οδηγούν στο χει-ρουργείο όπου μετά από τις απαιτούμενεςπροσπάθειες laquoσυναρμολόγησηςraquo άρχισενα παρουσιάζει σημεία βελτίωσηςΠαρέμεινε αρκετό χρονικό διάστημαέως ότου θεραπεύτηκε πλήρως και εξήλθεαπό το νοσοκομείο υγιής Στη συνέχεια γιαάγνωστους λόγους εξεδήλωσε την επιθυ-μία να γίνει μοναχόςΟ ίδιος διηγείταιhellip όταν μετά την σύγ-κρουση τραυματίστηκα θανάσιμα (κατάτην δήλωση των ιατρών) ένοιωσα ότιβγήκα από το σώμα μου και αιωρούμενος

πέρασα κατά περίεργο τρόπο ανάμεσααπό μία κολόνα της ΔΕΗ χωρίς να συγ-κρουστώ μαζί τηςΣτη συνέχεια βρέθηκα σε ένα περιβάλ-λον με μισοσκόταδο και τελείως κενόΈνοιωθα πανάλαφρος σαν πούπουλο νααιωρούμαι σrsquo αυτό το κενό και πολύ πε-ρίεργος για το πού βρισκόμουν και τι μουείχε συμβείΕνώ περιπλανιόμουνα για αρκετόχρόνο άρχισα να διακρίνω μία φωτεινήγυναικεία μορφή να με πλησιάζει μέσα σrsquoένα ολόφωτο λευκό νέφος Όταν πλησίασεαρκετά διέκρινα ότι είχε μία υπερκόσμιαγλυκιά έκφρασηΑμέσως την συνέκρινα με τις αγιογρα-φίες πού είχα δει στους ιερούς ναούς ότανμε πήγαινε μικρό παιδί η μητέρα μου καισυμπέρανα ότι ήταν η μορφή της Ύπερα-γίας Θεοτόκου ldquohellipήρθα για τα δάκρυα τηςμάνας σουhellip εσύ θα ζήσεις θα ζήσεις καιθα Μας υπηρέτησηςhelliprdquo μού είπε με γλυκόκαι ειρηνικό ύφος και σιγά σιγά άρχισε ναχάνεταιΜετά από αυτό όλα σαν να έσβησανένοιωσα να διαλύομαι και μία δύναμη ναμε απορροφά με ορμή και να με κατευθύ-νει κάπουΑμέσως ένοιωσα σαν να ξύπνησα απόλήθαργο Βρέθηκα γυμνός με ένα πολυ-τραυματισμένο σώμα στο μαρμάρινο τρα-πέζι του νεκροτομείου ενώ ταυτόχροναάκουγα κάτι (σαν ουρλιαχτά) από έναν άν-θρωπο καθώς απομακρυνόταν τρέχονταςπρος την πόρταhellipΟ νέος αυτός μετά την πλήρη θεραπείατου ήλθε στο Άγιον Όρος σε κάποια Μονήόπου συνάντησε τον ηγούμενο και αφούτου διηγήθηκε το περιστατικό του ατυχή-ματός του εξεδήλωσε την επιθυμία να γίνειμοναχόςΠράγματι εκεί ο γέροντας μετά την απα-ραίτητη δοκιμασία τον έκειρε μοναχό καιτου έδωσε το πατερικό όνομα laquoΣωφρό-νιοςraquoΣήμερα είναι ένας ευλαβής μοναχός οοποίος δεν έπαυσε ποτέ να διηγείται τηνπαράξενη συνάμα και ψυχωφελή αυτήιστορία της ζωής του Στη συνέχεια αναχώ-ρησε για ένα ησυχαστήριο στην ιδιαίτερηπατρίδα του

Σταγόνες

Πίστεως

28

Η 25η Μαρτίου

Τέτοιαν ημέρα διάλεξενη σπλαχνική Μαρίανα ειπεί στον Κύριο του Παντόςπου τ άψυχα εμψυχώνει laquoΚοίτα στη γη τους Χριστια-νούς που μ άπειρη λατρείαεμέ γιορτάζουν σήμερα πόσησκλαβιά πλακώνειraquoΚαι πνεύμα θείο χύθηκε μεμιάςεις την Αγίαψυχή του ενδόξου Γερμανούπου ατρόμητος απλώνειτο ξακουστό το Λάβαρο κι απότην εκκλησίαπρώτος προβαίνει αγωνιστήςκαι πρώτος ξεσπαθώνειΦεύγουν απrsquo όλες τις μεριέςοι Τούρκοι τρομαγμένοι ενώ προφέρει ο Γερμανόςκι ηχολογούν οι άλλοιτον όρκο πrsquo όλην έσειε βαθιάτην οικουμένηΜέρα γλυκιά μέρα λαμπρήμέρα χαριτωμένη Κάθε φορά που η λάμψη σουστην εκκλησιά προβάλλει πάντα με δάφνη ελεύθερη θατην ιδείς σπαρμένηΓεώργιος Μαρτιννέλης

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ

ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ ΟΘΩΝΑ

Όταν ήρθε ως βασιλεύς στην Ελλάδα ό δε-καεπταετής ακόμη Όθων συνοδευόμενοςαπό τρεις Βαυαρούς αντιβασιλείς πού θα κυ-βερ νούσαν ως την ενηλικίωση του πολλοίΈλλη νες χαιρέτισαν με ενθουσιασμό τηνάφιξη του Μεταξύ αυτών και ό αγωνιστής τηςΕλληνικής Επαναστάσεως Ιωάννης Μακρυ-γιάννης Γρή γορα όμως διαψεύστηκαν οι ελ-πίδες του γνή σιου αυτού Έλληνα από τηντακτική πού ακολούθησε ή Αντιβασιλεία απέ-ναντι στους αγωνιστές Ό στρατός κύριο κέν-τρο της βαυαροκρατίας μεταβλήθηκε σετακτικός Στα τέλη του 1834 είχαν ενταχθεί σ᾽αυτόν 5000 περίπου Βαυαροί και ελάχιστοιΈλληνες ενώ απορρί φθηκαν με την πρόφασηότι ήταν υπεράριθμοι οι 10000 Έλληνες πούμέχρι τότε αποτε λούσαν τα στρατιωτικά σώ-ματα πού κατήγαγαν εκπλη κτικούς θριάμ-βους κατά των Τούρκων και των Αιγυπτίων

Οι αγωνιστές αυτοί στερούμενοι τακτικούεπαγγέλματος κατάντησαν ζητιάνοι ή και λη -στές Ό Μακρυγιάννης εκλεγμένος τότε δη-μο τικός σύμβουλος του Δήμου Αθηναίωναπευθύνει στον βασιλέα μια επιστολή πούφα νερώνει την ανιδιοτέλεια και το ψυχικότου με γαλείο Δεν διστάζει όχι μόνο να ασκή-σει αυστηρή κριτική στην Αντιβασιλεία αλλάκαι να παρακαλέσει να κοπεί ό μισθός τουόλος και να δοθεί σε δυστυχείς συναγωνι-στές του Λόγος με καταφανείς τις προεκτά-σεις στο παρόν

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

29

Βασιλεύ

Ως ένας και εγώ αγωνιστής εις τα περασμένα δεινά της πατρίδος μου έγνώρισα εις πολλά

μέρη ανδρείους στρατιωτικούς και τιμίους πολίτας όπου έθυσίαζον και την κατάστασίν τους

και την ιδίαν ζωήν τους με μεγάλην εύχαρίστησιν διά να ιδούν μίαν ήμέραν την πατρίδα τους

έλευθέραν Πολλοί από αυτούς έσκοτώθηκαν είς τόν πόλεμονrsquo άλλοι έμειναν αιχμάλωτοι και

άλλοι έπληγώθηκαν και τώρα μετά την έλευθέρωσιν της πατρίδος τούς βλέπω να περιπα-

τούν είς τούς δρόμους γυμνοί και ξυπόλυτοι βλέπω χήρας και ορφανά να ζητούν έλεος διά

να πα ρηγορήσουν την πείναν τους και με τα δάκρυα εις τα μάτια να περιφέρωνταί και να

προξενούν έντροπήν εις την άχάριστον πατρίδα διά την οποίαν έχασαν τούς άνδρας των

έχασαν τούς γονείς των Εκείνοι όπού τούς γνωρίζουν και ημπορούν να πληροφορήσουν την

Κυβέρνησιν κρύπτουν την άλήθειαν και φροντίζουν μόνον να δώσουν τας ανταμοιβάς είς

τούς δούλους και κόλακας των είς ανθρώπους αναξίους εις τούς οποίους ή πατρίς δέν γνω-

ρίζει κανένα χρέος Είς μέν τούς καλούς και δυστυχείς αγωνιστάς λέγουν ότι ή πατρίς είναι

πτωχή είς δέ τούς κόλακας των την αποδεικνύουν πλουσίαν Έάν είναι πτωχή καθώς και

είναι βέβαια έπρεπε να είναι πτωχή είς όλους και όχι μόνον διά εκείνους όπού έδοκίμασαν

τόσους αγώνας και ήλθαν είς έλεεινήν κατάστασίν διά την έλευθερίαν της Ή τοιαύτη αδικία

κάμνει σήμερον πολλούς Έλληνας να αγανακτούν εναντίον της πατρίδος και να βλέπουν ό

ένας τόν άλλον ως έχθρόν χειρότερον από τόν Τούρκον

Εγώ όμως Υψηλή Αντιβασιλεία δέν είμαι άδικος αλλά ως ευαίσθητος είς την δυστυχίαν

τόσων αγωνιστών παρακινούμαι να φανερώσω την άδικίαν πρός την κυβέρνησιν μου την

οποίαν μετά Θεόν σέβομαι και τιμώ και αγαπώ καθώς χρεωστεί να κάμνη κάθε άνθρωπος

άφωσιωμένος είς την πατρίδα του lsquoΆν ή πατρίς μας είναι πτωχή διατί ημείς μερικοί Έλληνες

να παίρνωμεν από χίλιες δραχμές και κάτω τόν μήνα οι δέ συνάδελφοι μας να ψωμοζητούν

και να περιπατούν γυμνοί και ξυπόλυτοι Διά την τιμήν και ύπόληψιν και της πατρίδος και

τού Βασιλέως μου κρίνω δίκαιον να κόψωμεν ένα μέρος από τόν μισθόν μας διά να δοθή

και είς αυτούς τούς δυστυχείς Εγώ όταν έπληγώθην είς τούς Μύλους τού Ναυπλίου έλαβα

δώρον από την πατρίδα μου το όποιον είναι περίπου εκατόν πενήντα δραχμάς τόν μήναrdquo

τώρα λαμβάνω πολύ περισσότερον μηνιαίον μισθόν δηλαδή σχε δόν τριακόσιας έβδομήκοντα

δραχμάς Όθεν εγώ πρώτος παρακαλώ την Άντιβασιλείαν να διάταξη να κοπή αυτός ό μι-

σθός μου όλος έως ότου ή Κυβέρνησις να λάβη καιρόν να εύθετήση τα πράγματα και να τα

θεραπεύση κατά το καλύτερον και να με δοθούν πάλιν κατά μήνα αί lsquoκατόν πενήντα δραχμαί

έκείναι καθώς έξ αρχής μrsquo έκρινεν άξιον ή πατρίς μουrdquo ό δέ μισθός μου άς δοθή είς άλλους

δυστυχείς συναγωνιστάς μου των οποίων ή γύμνωσις και απελπισία μά την πατρίδα μου

και μά τόν Βασιλέα μου δέν μrsquo αφήνει να κοιμηθώ ήσύχως όλην την νύχτα Άν δέν είχα τόσην

φαμιλίαν άν δέν ήμουν ασθενής τόν περισσότερον καιρόν και άν δέν είχα ικανά χρέη δέν

ήθελα να δώσω και αυτό το ολίγον βάρος είς την πατρίδα μου

Δεν είναι αμφι βολία ότι όλοι οι Έλληνες έχουν καλά αισθήματα και μεγάλην αγάπην

είς τόν Βασιλέα μας επιθυμώ όμως να μή ύπάρχη κανένας όπού να νομίζη ότι έχει

δίκαια παράπονα είς την αθωό τητα του και είς την καλωσύνην του επιθυμώ να είναι

όλοι ευχαριστημένοι από την πατρίδα και να μή είναι είς άλλους πτωχή ή πατρίς και

είς άλλους πλουσίαrsquo αλλά να άνταμείψη όλους εκείνους όπού έπαθαν διά την έλευ-

θερίαν της Παρακαλώ με το ανήκον σέβας την Άντιβασι λείαν αφού διάταξη από

το παρόν την παύσιν τού μισθού μου να διάταξη να με δίδεται το παλαιόν της

πατρίδος σιτηρέσιονΈν Αθήναις τή 15 Δεκεμβρίου 1834

Ιωάννης Μακρυγιάννης

Επιστολή προς Βασιλέα (1834)(Εκ της εφημερίδος laquoΕθνικήraquo άρ 22 23121834)

Σταγόνες

Πίστεως

30

ldquoΟάνθρωπος ζητάει στον ουρανό τη χαράκαι την ευτυχία Ζητάει το αιώνιο μα-κριά απ΄ όλους κι απ΄ όλα ζητάει να

βρει τη χαρά στον Θεό Ο Θεός είναι μυστήριοΕίναι σιωπή είναι άπειρος είναι το παν Τηντάση της ψυχής για τον ουρανό την έχει όλος οκόσμος όλοι ζητάνε κάτι το ουράνιο Σ΄Αυτόνστρέφονται όλα τα όντα έστω και ασυνειδήτως

Σ΄ Αυτόν να στρέφετε διαρκώς το νου σαςΑγαπήστε την προσευχή την κουβέντα με τονΚύριο Το παν είναι η αγάπη ο έρωτας με τονΚύριο τον Νυμφίο Χριστό Γίνετε άξιοι της αγά-πης του Χριστού Για να μη ζείτε στο σκοτάδιγυρίστε το διακόπτη της προσευχής ώστε ναέλθει το Θείο φως στην ψυχή σας Στο βάθος τουείναι σας θα φανεί ο Χριστός Εκεί στο βάθοςείναι η Βασιλεία του Θεού ldquoΗ Βασιλεία τουΘεού εντός υμών εστίνrdquo

Η προσευχή γίνεται μόνο με το Άγιον ΠνεύμαΑυτό διδάσκει την ψυχή πώς να προσεύχεταιldquoΤο γάρ τι προσευξόμεθα καθ΄ό δεί ούκ οίδα-μεν αλλ΄αυτό το Πνεύμα υπερεντυγχάνει υπέρημών στεναγμοίς αλαλήτοιςrdquo Εμείς δεν χρειάζε-ται να κάνουμε καμιά προσπάθεια Ν΄απευθυνό-μαστε στον Θεό με ύφος ταπεινού δούλου μεφωνή παρακλητική και ικετευτική Τότε η προ-σευχή μας είναι ευάρεστη στο Θεό Να στεκόμα-στε με ευλάβεια ενώπιον του Εσταυρωμένου καινα λέμε ldquoΚύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν μεrdquoΑυτό τα λέει όλα Όταν κινηθεί για προσευχή ονους του ανθρώπου στο δευτερόλεπτο τουδευτερολέπτου έρχεται η Θεία χάρις Τότε ο άν-θρωπος γίνεται χαριτωμένος και βλέπει με άλλαμάτια τα πάντα Το παν είναι ν΄αγαπήσουμε τονΧριστό την προσευχή τη μελέτη Παίρνουμεένα εκατομμύριο και το κόβουμε κομματάκιαΤου ανθρώπου η προσπάθεια είναι το ένα εκα-τομμυριοστό

Πριν από την προσευχή η ψυχή πρέπει να προ-ετοιμάζεται με προσευχή Προσευχή για τηνπροσευχή Ακούστε τι εύχεται ο ιερέας μυστικάτην ώρα που διαβάζεται ο Απόστολος κατά τηνΘεία Λειτουργία

ldquoΈλαμψον εν ταις καρδίαις ημών φιλάνθρωπεΔέσποτα το της Σης Θεογνωσίας ακήρατον φωςκαι τους της διανοίας ημών διάνοιξον οφθαλ-μούς εις την των ευαγγελικών Σου κηρυγμάτωνκατανόησιν Ένθες ημίν τον των μακαρίων Σουεντολών φόβον ίνα τάς σαρκικάς επιθυμίαςπάσας καταπατήσαντες πνευματικήν πολιτείαν

μετέλθωμεν πάντα τα προς ευαρέστησιν τηνσην και φρονούντες και πράττοντες Συ γαρ οφωτισμός των ψυχών και των σωμάτων ημώνΧριστέ ο Θεός και Σοί την δόξαν αναπέμπομενσυν τω ανάρχω Σου Πατρί και τω παναγίω καιαγαθώ και ζωοποιώ Σου Πνεύματι νυν και αείκαι εις τους αιώνας των αιώνωνrdquo

Στην προσευχή μπαίνουμε χωρίς να τοκαταλάβουμε Χρειάζεται να βρεθούμε και σεκατάλληλο κλίμα Η αναστροφή με τον Χριστό ησυζήτηση η μελέτη η ψαλτική το καντηλάκιτο θυμίαμα γίνονται το κατάλληλο κλίμα ώστεόλα να γίνουν απλά ldquoεν απλότητι καρδίαςrdquo Δια-βάζοντας τις ψαλμωδίες τις ακολουθίες μεέρωτα χωρίς να το καταλάβουμε γινόμαστεάγιοι Ευφραινόμαστε με τα Θεία λόγια Αυτή ηευφροσύνη αυτή η χαρά είναι η δική μας προ-σπάθεια για να μπούμε εύκολα στην ατμό-σφαιρα της προσευχής η προθέρμανση όπωςλέμε Μπορούμε και να φέρνουμε στο νου μαςωραίες εικόνες από τοπία που είδαμε Αυτή ηπροσπάθεια είναι απαλή αναίμακτη Αλλά μηνξεχνάμε αυτό που είπε ο Κύριος ldquoΧωρίς εμού ούδύνασθε ποιείν ουδένrdquo

Ο ίδιος ο Κύριος θα μας διδάξει την προσευχήΔεν θα τη μάθουμε μόνοι μας ούτε άλλος κανείςθα μας τη μάθει Μη λέμε ldquoέκανα τόσες μετά-νοιες εξασφάλισα τώρα την χάριrdquo αλλά ναζητούμε να λάμψει εντός μας το ακήρατον φωςτης θείας γνώσεως και να ανοίξει τα πνευματικάμας μάτια για να κατανοήσουμε τα θεία Τουλόγια

Με τον τρόπο αυτό χωρίς να το καταλάβουμεαγαπάμε τον Θεό χωρίς σφιξίματα προσπάθειακι αγώνα Αυτά που είναι δύσκολα στους ανθρώ-πους για τον Θεό είναι πολύ εύκολα Τον Θεόθα Τον αγαπήσουμε ξαφνικά όταν η χάρις θαμας επισκιάσει

Αν αγαπήσουμε πολύ τον Χριστό η ευχή θα λέ-γεται μόνη της Ο Χριστός θα είναι συνεχώς στομυαλό μας και στην καρδιά μας

Οσίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

31

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ ΑΙΕΡΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΩΝ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

Π Α Σ Χ Α 20 Α Π Ρ Ι Λ Ι Ο Υ 2 0 1 4

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ 700rsquo πμ Ὄρθρος- Θεία Λειτουργία730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία430rsquo μμ Ἱερὸν Εὐχέλαιον730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου

ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου700rsquo μμ Ἀκολουθία τῶν Ἁγίων Παθῶν

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 830rsquo πμ Ἀκολουθία Μεγάλων Ὡρῶνamp Ἑσπερινοῦ Ἀποκαθηλώσεως

730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Ἐπιταφίου

ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου1100rsquo μμ Τελετὴ Ἀναστάσεως Ὄρθρος

amp Ἀναστάσιμη Θεία Λειτουργία

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ 1000rsquo πμ Ἑσπερινός τῆς Ἀγάπηςστὸν Μητροπολιτικὸ Ναό

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ

Εμπροσθόφυλλο Ο Ευαγγελισμός (1600) έργο Δομίνικου Θεοτοκόπουλου (1541-1614)

Σταγόνες

Πίστεως

28

Η 25η Μαρτίου

Τέτοιαν ημέρα διάλεξενη σπλαχνική Μαρίανα ειπεί στον Κύριο του Παντόςπου τ άψυχα εμψυχώνει laquoΚοίτα στη γη τους Χριστια-νούς που μ άπειρη λατρείαεμέ γιορτάζουν σήμερα πόσησκλαβιά πλακώνειraquoΚαι πνεύμα θείο χύθηκε μεμιάςεις την Αγίαψυχή του ενδόξου Γερμανούπου ατρόμητος απλώνειτο ξακουστό το Λάβαρο κι απότην εκκλησίαπρώτος προβαίνει αγωνιστήςκαι πρώτος ξεσπαθώνειΦεύγουν απrsquo όλες τις μεριέςοι Τούρκοι τρομαγμένοι ενώ προφέρει ο Γερμανόςκι ηχολογούν οι άλλοιτον όρκο πrsquo όλην έσειε βαθιάτην οικουμένηΜέρα γλυκιά μέρα λαμπρήμέρα χαριτωμένη Κάθε φορά που η λάμψη σουστην εκκλησιά προβάλλει πάντα με δάφνη ελεύθερη θατην ιδείς σπαρμένηΓεώργιος Μαρτιννέλης

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ

ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ ΟΘΩΝΑ

Όταν ήρθε ως βασιλεύς στην Ελλάδα ό δε-καεπταετής ακόμη Όθων συνοδευόμενοςαπό τρεις Βαυαρούς αντιβασιλείς πού θα κυ-βερ νούσαν ως την ενηλικίωση του πολλοίΈλλη νες χαιρέτισαν με ενθουσιασμό τηνάφιξη του Μεταξύ αυτών και ό αγωνιστής τηςΕλληνικής Επαναστάσεως Ιωάννης Μακρυ-γιάννης Γρή γορα όμως διαψεύστηκαν οι ελ-πίδες του γνή σιου αυτού Έλληνα από τηντακτική πού ακολούθησε ή Αντιβασιλεία απέ-ναντι στους αγωνιστές Ό στρατός κύριο κέν-τρο της βαυαροκρατίας μεταβλήθηκε σετακτικός Στα τέλη του 1834 είχαν ενταχθεί σ᾽αυτόν 5000 περίπου Βαυαροί και ελάχιστοιΈλληνες ενώ απορρί φθηκαν με την πρόφασηότι ήταν υπεράριθμοι οι 10000 Έλληνες πούμέχρι τότε αποτε λούσαν τα στρατιωτικά σώ-ματα πού κατήγαγαν εκπλη κτικούς θριάμ-βους κατά των Τούρκων και των Αιγυπτίων

Οι αγωνιστές αυτοί στερούμενοι τακτικούεπαγγέλματος κατάντησαν ζητιάνοι ή και λη -στές Ό Μακρυγιάννης εκλεγμένος τότε δη-μο τικός σύμβουλος του Δήμου Αθηναίωναπευθύνει στον βασιλέα μια επιστολή πούφα νερώνει την ανιδιοτέλεια και το ψυχικότου με γαλείο Δεν διστάζει όχι μόνο να ασκή-σει αυστηρή κριτική στην Αντιβασιλεία αλλάκαι να παρακαλέσει να κοπεί ό μισθός τουόλος και να δοθεί σε δυστυχείς συναγωνι-στές του Λόγος με καταφανείς τις προεκτά-σεις στο παρόν

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

29

Βασιλεύ

Ως ένας και εγώ αγωνιστής εις τα περασμένα δεινά της πατρίδος μου έγνώρισα εις πολλά

μέρη ανδρείους στρατιωτικούς και τιμίους πολίτας όπου έθυσίαζον και την κατάστασίν τους

και την ιδίαν ζωήν τους με μεγάλην εύχαρίστησιν διά να ιδούν μίαν ήμέραν την πατρίδα τους

έλευθέραν Πολλοί από αυτούς έσκοτώθηκαν είς τόν πόλεμονrsquo άλλοι έμειναν αιχμάλωτοι και

άλλοι έπληγώθηκαν και τώρα μετά την έλευθέρωσιν της πατρίδος τούς βλέπω να περιπα-

τούν είς τούς δρόμους γυμνοί και ξυπόλυτοι βλέπω χήρας και ορφανά να ζητούν έλεος διά

να πα ρηγορήσουν την πείναν τους και με τα δάκρυα εις τα μάτια να περιφέρωνταί και να

προξενούν έντροπήν εις την άχάριστον πατρίδα διά την οποίαν έχασαν τούς άνδρας των

έχασαν τούς γονείς των Εκείνοι όπού τούς γνωρίζουν και ημπορούν να πληροφορήσουν την

Κυβέρνησιν κρύπτουν την άλήθειαν και φροντίζουν μόνον να δώσουν τας ανταμοιβάς είς

τούς δούλους και κόλακας των είς ανθρώπους αναξίους εις τούς οποίους ή πατρίς δέν γνω-

ρίζει κανένα χρέος Είς μέν τούς καλούς και δυστυχείς αγωνιστάς λέγουν ότι ή πατρίς είναι

πτωχή είς δέ τούς κόλακας των την αποδεικνύουν πλουσίαν Έάν είναι πτωχή καθώς και

είναι βέβαια έπρεπε να είναι πτωχή είς όλους και όχι μόνον διά εκείνους όπού έδοκίμασαν

τόσους αγώνας και ήλθαν είς έλεεινήν κατάστασίν διά την έλευθερίαν της Ή τοιαύτη αδικία

κάμνει σήμερον πολλούς Έλληνας να αγανακτούν εναντίον της πατρίδος και να βλέπουν ό

ένας τόν άλλον ως έχθρόν χειρότερον από τόν Τούρκον

Εγώ όμως Υψηλή Αντιβασιλεία δέν είμαι άδικος αλλά ως ευαίσθητος είς την δυστυχίαν

τόσων αγωνιστών παρακινούμαι να φανερώσω την άδικίαν πρός την κυβέρνησιν μου την

οποίαν μετά Θεόν σέβομαι και τιμώ και αγαπώ καθώς χρεωστεί να κάμνη κάθε άνθρωπος

άφωσιωμένος είς την πατρίδα του lsquoΆν ή πατρίς μας είναι πτωχή διατί ημείς μερικοί Έλληνες

να παίρνωμεν από χίλιες δραχμές και κάτω τόν μήνα οι δέ συνάδελφοι μας να ψωμοζητούν

και να περιπατούν γυμνοί και ξυπόλυτοι Διά την τιμήν και ύπόληψιν και της πατρίδος και

τού Βασιλέως μου κρίνω δίκαιον να κόψωμεν ένα μέρος από τόν μισθόν μας διά να δοθή

και είς αυτούς τούς δυστυχείς Εγώ όταν έπληγώθην είς τούς Μύλους τού Ναυπλίου έλαβα

δώρον από την πατρίδα μου το όποιον είναι περίπου εκατόν πενήντα δραχμάς τόν μήναrdquo

τώρα λαμβάνω πολύ περισσότερον μηνιαίον μισθόν δηλαδή σχε δόν τριακόσιας έβδομήκοντα

δραχμάς Όθεν εγώ πρώτος παρακαλώ την Άντιβασιλείαν να διάταξη να κοπή αυτός ό μι-

σθός μου όλος έως ότου ή Κυβέρνησις να λάβη καιρόν να εύθετήση τα πράγματα και να τα

θεραπεύση κατά το καλύτερον και να με δοθούν πάλιν κατά μήνα αί lsquoκατόν πενήντα δραχμαί

έκείναι καθώς έξ αρχής μrsquo έκρινεν άξιον ή πατρίς μουrdquo ό δέ μισθός μου άς δοθή είς άλλους

δυστυχείς συναγωνιστάς μου των οποίων ή γύμνωσις και απελπισία μά την πατρίδα μου

και μά τόν Βασιλέα μου δέν μrsquo αφήνει να κοιμηθώ ήσύχως όλην την νύχτα Άν δέν είχα τόσην

φαμιλίαν άν δέν ήμουν ασθενής τόν περισσότερον καιρόν και άν δέν είχα ικανά χρέη δέν

ήθελα να δώσω και αυτό το ολίγον βάρος είς την πατρίδα μου

Δεν είναι αμφι βολία ότι όλοι οι Έλληνες έχουν καλά αισθήματα και μεγάλην αγάπην

είς τόν Βασιλέα μας επιθυμώ όμως να μή ύπάρχη κανένας όπού να νομίζη ότι έχει

δίκαια παράπονα είς την αθωό τητα του και είς την καλωσύνην του επιθυμώ να είναι

όλοι ευχαριστημένοι από την πατρίδα και να μή είναι είς άλλους πτωχή ή πατρίς και

είς άλλους πλουσίαrsquo αλλά να άνταμείψη όλους εκείνους όπού έπαθαν διά την έλευ-

θερίαν της Παρακαλώ με το ανήκον σέβας την Άντιβασι λείαν αφού διάταξη από

το παρόν την παύσιν τού μισθού μου να διάταξη να με δίδεται το παλαιόν της

πατρίδος σιτηρέσιονΈν Αθήναις τή 15 Δεκεμβρίου 1834

Ιωάννης Μακρυγιάννης

Επιστολή προς Βασιλέα (1834)(Εκ της εφημερίδος laquoΕθνικήraquo άρ 22 23121834)

Σταγόνες

Πίστεως

30

ldquoΟάνθρωπος ζητάει στον ουρανό τη χαράκαι την ευτυχία Ζητάει το αιώνιο μα-κριά απ΄ όλους κι απ΄ όλα ζητάει να

βρει τη χαρά στον Θεό Ο Θεός είναι μυστήριοΕίναι σιωπή είναι άπειρος είναι το παν Τηντάση της ψυχής για τον ουρανό την έχει όλος οκόσμος όλοι ζητάνε κάτι το ουράνιο Σ΄Αυτόνστρέφονται όλα τα όντα έστω και ασυνειδήτως

Σ΄ Αυτόν να στρέφετε διαρκώς το νου σαςΑγαπήστε την προσευχή την κουβέντα με τονΚύριο Το παν είναι η αγάπη ο έρωτας με τονΚύριο τον Νυμφίο Χριστό Γίνετε άξιοι της αγά-πης του Χριστού Για να μη ζείτε στο σκοτάδιγυρίστε το διακόπτη της προσευχής ώστε ναέλθει το Θείο φως στην ψυχή σας Στο βάθος τουείναι σας θα φανεί ο Χριστός Εκεί στο βάθοςείναι η Βασιλεία του Θεού ldquoΗ Βασιλεία τουΘεού εντός υμών εστίνrdquo

Η προσευχή γίνεται μόνο με το Άγιον ΠνεύμαΑυτό διδάσκει την ψυχή πώς να προσεύχεταιldquoΤο γάρ τι προσευξόμεθα καθ΄ό δεί ούκ οίδα-μεν αλλ΄αυτό το Πνεύμα υπερεντυγχάνει υπέρημών στεναγμοίς αλαλήτοιςrdquo Εμείς δεν χρειάζε-ται να κάνουμε καμιά προσπάθεια Ν΄απευθυνό-μαστε στον Θεό με ύφος ταπεινού δούλου μεφωνή παρακλητική και ικετευτική Τότε η προ-σευχή μας είναι ευάρεστη στο Θεό Να στεκόμα-στε με ευλάβεια ενώπιον του Εσταυρωμένου καινα λέμε ldquoΚύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν μεrdquoΑυτό τα λέει όλα Όταν κινηθεί για προσευχή ονους του ανθρώπου στο δευτερόλεπτο τουδευτερολέπτου έρχεται η Θεία χάρις Τότε ο άν-θρωπος γίνεται χαριτωμένος και βλέπει με άλλαμάτια τα πάντα Το παν είναι ν΄αγαπήσουμε τονΧριστό την προσευχή τη μελέτη Παίρνουμεένα εκατομμύριο και το κόβουμε κομματάκιαΤου ανθρώπου η προσπάθεια είναι το ένα εκα-τομμυριοστό

Πριν από την προσευχή η ψυχή πρέπει να προ-ετοιμάζεται με προσευχή Προσευχή για τηνπροσευχή Ακούστε τι εύχεται ο ιερέας μυστικάτην ώρα που διαβάζεται ο Απόστολος κατά τηνΘεία Λειτουργία

ldquoΈλαμψον εν ταις καρδίαις ημών φιλάνθρωπεΔέσποτα το της Σης Θεογνωσίας ακήρατον φωςκαι τους της διανοίας ημών διάνοιξον οφθαλ-μούς εις την των ευαγγελικών Σου κηρυγμάτωνκατανόησιν Ένθες ημίν τον των μακαρίων Σουεντολών φόβον ίνα τάς σαρκικάς επιθυμίαςπάσας καταπατήσαντες πνευματικήν πολιτείαν

μετέλθωμεν πάντα τα προς ευαρέστησιν τηνσην και φρονούντες και πράττοντες Συ γαρ οφωτισμός των ψυχών και των σωμάτων ημώνΧριστέ ο Θεός και Σοί την δόξαν αναπέμπομενσυν τω ανάρχω Σου Πατρί και τω παναγίω καιαγαθώ και ζωοποιώ Σου Πνεύματι νυν και αείκαι εις τους αιώνας των αιώνωνrdquo

Στην προσευχή μπαίνουμε χωρίς να τοκαταλάβουμε Χρειάζεται να βρεθούμε και σεκατάλληλο κλίμα Η αναστροφή με τον Χριστό ησυζήτηση η μελέτη η ψαλτική το καντηλάκιτο θυμίαμα γίνονται το κατάλληλο κλίμα ώστεόλα να γίνουν απλά ldquoεν απλότητι καρδίαςrdquo Δια-βάζοντας τις ψαλμωδίες τις ακολουθίες μεέρωτα χωρίς να το καταλάβουμε γινόμαστεάγιοι Ευφραινόμαστε με τα Θεία λόγια Αυτή ηευφροσύνη αυτή η χαρά είναι η δική μας προ-σπάθεια για να μπούμε εύκολα στην ατμό-σφαιρα της προσευχής η προθέρμανση όπωςλέμε Μπορούμε και να φέρνουμε στο νου μαςωραίες εικόνες από τοπία που είδαμε Αυτή ηπροσπάθεια είναι απαλή αναίμακτη Αλλά μηνξεχνάμε αυτό που είπε ο Κύριος ldquoΧωρίς εμού ούδύνασθε ποιείν ουδένrdquo

Ο ίδιος ο Κύριος θα μας διδάξει την προσευχήΔεν θα τη μάθουμε μόνοι μας ούτε άλλος κανείςθα μας τη μάθει Μη λέμε ldquoέκανα τόσες μετά-νοιες εξασφάλισα τώρα την χάριrdquo αλλά ναζητούμε να λάμψει εντός μας το ακήρατον φωςτης θείας γνώσεως και να ανοίξει τα πνευματικάμας μάτια για να κατανοήσουμε τα θεία Τουλόγια

Με τον τρόπο αυτό χωρίς να το καταλάβουμεαγαπάμε τον Θεό χωρίς σφιξίματα προσπάθειακι αγώνα Αυτά που είναι δύσκολα στους ανθρώ-πους για τον Θεό είναι πολύ εύκολα Τον Θεόθα Τον αγαπήσουμε ξαφνικά όταν η χάρις θαμας επισκιάσει

Αν αγαπήσουμε πολύ τον Χριστό η ευχή θα λέ-γεται μόνη της Ο Χριστός θα είναι συνεχώς στομυαλό μας και στην καρδιά μας

Οσίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

31

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ ΑΙΕΡΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΩΝ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

Π Α Σ Χ Α 20 Α Π Ρ Ι Λ Ι Ο Υ 2 0 1 4

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ 700rsquo πμ Ὄρθρος- Θεία Λειτουργία730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία430rsquo μμ Ἱερὸν Εὐχέλαιον730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου

ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου700rsquo μμ Ἀκολουθία τῶν Ἁγίων Παθῶν

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 830rsquo πμ Ἀκολουθία Μεγάλων Ὡρῶνamp Ἑσπερινοῦ Ἀποκαθηλώσεως

730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Ἐπιταφίου

ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου1100rsquo μμ Τελετὴ Ἀναστάσεως Ὄρθρος

amp Ἀναστάσιμη Θεία Λειτουργία

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ 1000rsquo πμ Ἑσπερινός τῆς Ἀγάπηςστὸν Μητροπολιτικὸ Ναό

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ

Εμπροσθόφυλλο Ο Ευαγγελισμός (1600) έργο Δομίνικου Θεοτοκόπουλου (1541-1614)

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

29

Βασιλεύ

Ως ένας και εγώ αγωνιστής εις τα περασμένα δεινά της πατρίδος μου έγνώρισα εις πολλά

μέρη ανδρείους στρατιωτικούς και τιμίους πολίτας όπου έθυσίαζον και την κατάστασίν τους

και την ιδίαν ζωήν τους με μεγάλην εύχαρίστησιν διά να ιδούν μίαν ήμέραν την πατρίδα τους

έλευθέραν Πολλοί από αυτούς έσκοτώθηκαν είς τόν πόλεμονrsquo άλλοι έμειναν αιχμάλωτοι και

άλλοι έπληγώθηκαν και τώρα μετά την έλευθέρωσιν της πατρίδος τούς βλέπω να περιπα-

τούν είς τούς δρόμους γυμνοί και ξυπόλυτοι βλέπω χήρας και ορφανά να ζητούν έλεος διά

να πα ρηγορήσουν την πείναν τους και με τα δάκρυα εις τα μάτια να περιφέρωνταί και να

προξενούν έντροπήν εις την άχάριστον πατρίδα διά την οποίαν έχασαν τούς άνδρας των

έχασαν τούς γονείς των Εκείνοι όπού τούς γνωρίζουν και ημπορούν να πληροφορήσουν την

Κυβέρνησιν κρύπτουν την άλήθειαν και φροντίζουν μόνον να δώσουν τας ανταμοιβάς είς

τούς δούλους και κόλακας των είς ανθρώπους αναξίους εις τούς οποίους ή πατρίς δέν γνω-

ρίζει κανένα χρέος Είς μέν τούς καλούς και δυστυχείς αγωνιστάς λέγουν ότι ή πατρίς είναι

πτωχή είς δέ τούς κόλακας των την αποδεικνύουν πλουσίαν Έάν είναι πτωχή καθώς και

είναι βέβαια έπρεπε να είναι πτωχή είς όλους και όχι μόνον διά εκείνους όπού έδοκίμασαν

τόσους αγώνας και ήλθαν είς έλεεινήν κατάστασίν διά την έλευθερίαν της Ή τοιαύτη αδικία

κάμνει σήμερον πολλούς Έλληνας να αγανακτούν εναντίον της πατρίδος και να βλέπουν ό

ένας τόν άλλον ως έχθρόν χειρότερον από τόν Τούρκον

Εγώ όμως Υψηλή Αντιβασιλεία δέν είμαι άδικος αλλά ως ευαίσθητος είς την δυστυχίαν

τόσων αγωνιστών παρακινούμαι να φανερώσω την άδικίαν πρός την κυβέρνησιν μου την

οποίαν μετά Θεόν σέβομαι και τιμώ και αγαπώ καθώς χρεωστεί να κάμνη κάθε άνθρωπος

άφωσιωμένος είς την πατρίδα του lsquoΆν ή πατρίς μας είναι πτωχή διατί ημείς μερικοί Έλληνες

να παίρνωμεν από χίλιες δραχμές και κάτω τόν μήνα οι δέ συνάδελφοι μας να ψωμοζητούν

και να περιπατούν γυμνοί και ξυπόλυτοι Διά την τιμήν και ύπόληψιν και της πατρίδος και

τού Βασιλέως μου κρίνω δίκαιον να κόψωμεν ένα μέρος από τόν μισθόν μας διά να δοθή

και είς αυτούς τούς δυστυχείς Εγώ όταν έπληγώθην είς τούς Μύλους τού Ναυπλίου έλαβα

δώρον από την πατρίδα μου το όποιον είναι περίπου εκατόν πενήντα δραχμάς τόν μήναrdquo

τώρα λαμβάνω πολύ περισσότερον μηνιαίον μισθόν δηλαδή σχε δόν τριακόσιας έβδομήκοντα

δραχμάς Όθεν εγώ πρώτος παρακαλώ την Άντιβασιλείαν να διάταξη να κοπή αυτός ό μι-

σθός μου όλος έως ότου ή Κυβέρνησις να λάβη καιρόν να εύθετήση τα πράγματα και να τα

θεραπεύση κατά το καλύτερον και να με δοθούν πάλιν κατά μήνα αί lsquoκατόν πενήντα δραχμαί

έκείναι καθώς έξ αρχής μrsquo έκρινεν άξιον ή πατρίς μουrdquo ό δέ μισθός μου άς δοθή είς άλλους

δυστυχείς συναγωνιστάς μου των οποίων ή γύμνωσις και απελπισία μά την πατρίδα μου

και μά τόν Βασιλέα μου δέν μrsquo αφήνει να κοιμηθώ ήσύχως όλην την νύχτα Άν δέν είχα τόσην

φαμιλίαν άν δέν ήμουν ασθενής τόν περισσότερον καιρόν και άν δέν είχα ικανά χρέη δέν

ήθελα να δώσω και αυτό το ολίγον βάρος είς την πατρίδα μου

Δεν είναι αμφι βολία ότι όλοι οι Έλληνες έχουν καλά αισθήματα και μεγάλην αγάπην

είς τόν Βασιλέα μας επιθυμώ όμως να μή ύπάρχη κανένας όπού να νομίζη ότι έχει

δίκαια παράπονα είς την αθωό τητα του και είς την καλωσύνην του επιθυμώ να είναι

όλοι ευχαριστημένοι από την πατρίδα και να μή είναι είς άλλους πτωχή ή πατρίς και

είς άλλους πλουσίαrsquo αλλά να άνταμείψη όλους εκείνους όπού έπαθαν διά την έλευ-

θερίαν της Παρακαλώ με το ανήκον σέβας την Άντιβασι λείαν αφού διάταξη από

το παρόν την παύσιν τού μισθού μου να διάταξη να με δίδεται το παλαιόν της

πατρίδος σιτηρέσιονΈν Αθήναις τή 15 Δεκεμβρίου 1834

Ιωάννης Μακρυγιάννης

Επιστολή προς Βασιλέα (1834)(Εκ της εφημερίδος laquoΕθνικήraquo άρ 22 23121834)

Σταγόνες

Πίστεως

30

ldquoΟάνθρωπος ζητάει στον ουρανό τη χαράκαι την ευτυχία Ζητάει το αιώνιο μα-κριά απ΄ όλους κι απ΄ όλα ζητάει να

βρει τη χαρά στον Θεό Ο Θεός είναι μυστήριοΕίναι σιωπή είναι άπειρος είναι το παν Τηντάση της ψυχής για τον ουρανό την έχει όλος οκόσμος όλοι ζητάνε κάτι το ουράνιο Σ΄Αυτόνστρέφονται όλα τα όντα έστω και ασυνειδήτως

Σ΄ Αυτόν να στρέφετε διαρκώς το νου σαςΑγαπήστε την προσευχή την κουβέντα με τονΚύριο Το παν είναι η αγάπη ο έρωτας με τονΚύριο τον Νυμφίο Χριστό Γίνετε άξιοι της αγά-πης του Χριστού Για να μη ζείτε στο σκοτάδιγυρίστε το διακόπτη της προσευχής ώστε ναέλθει το Θείο φως στην ψυχή σας Στο βάθος τουείναι σας θα φανεί ο Χριστός Εκεί στο βάθοςείναι η Βασιλεία του Θεού ldquoΗ Βασιλεία τουΘεού εντός υμών εστίνrdquo

Η προσευχή γίνεται μόνο με το Άγιον ΠνεύμαΑυτό διδάσκει την ψυχή πώς να προσεύχεταιldquoΤο γάρ τι προσευξόμεθα καθ΄ό δεί ούκ οίδα-μεν αλλ΄αυτό το Πνεύμα υπερεντυγχάνει υπέρημών στεναγμοίς αλαλήτοιςrdquo Εμείς δεν χρειάζε-ται να κάνουμε καμιά προσπάθεια Ν΄απευθυνό-μαστε στον Θεό με ύφος ταπεινού δούλου μεφωνή παρακλητική και ικετευτική Τότε η προ-σευχή μας είναι ευάρεστη στο Θεό Να στεκόμα-στε με ευλάβεια ενώπιον του Εσταυρωμένου καινα λέμε ldquoΚύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν μεrdquoΑυτό τα λέει όλα Όταν κινηθεί για προσευχή ονους του ανθρώπου στο δευτερόλεπτο τουδευτερολέπτου έρχεται η Θεία χάρις Τότε ο άν-θρωπος γίνεται χαριτωμένος και βλέπει με άλλαμάτια τα πάντα Το παν είναι ν΄αγαπήσουμε τονΧριστό την προσευχή τη μελέτη Παίρνουμεένα εκατομμύριο και το κόβουμε κομματάκιαΤου ανθρώπου η προσπάθεια είναι το ένα εκα-τομμυριοστό

Πριν από την προσευχή η ψυχή πρέπει να προ-ετοιμάζεται με προσευχή Προσευχή για τηνπροσευχή Ακούστε τι εύχεται ο ιερέας μυστικάτην ώρα που διαβάζεται ο Απόστολος κατά τηνΘεία Λειτουργία

ldquoΈλαμψον εν ταις καρδίαις ημών φιλάνθρωπεΔέσποτα το της Σης Θεογνωσίας ακήρατον φωςκαι τους της διανοίας ημών διάνοιξον οφθαλ-μούς εις την των ευαγγελικών Σου κηρυγμάτωνκατανόησιν Ένθες ημίν τον των μακαρίων Σουεντολών φόβον ίνα τάς σαρκικάς επιθυμίαςπάσας καταπατήσαντες πνευματικήν πολιτείαν

μετέλθωμεν πάντα τα προς ευαρέστησιν τηνσην και φρονούντες και πράττοντες Συ γαρ οφωτισμός των ψυχών και των σωμάτων ημώνΧριστέ ο Θεός και Σοί την δόξαν αναπέμπομενσυν τω ανάρχω Σου Πατρί και τω παναγίω καιαγαθώ και ζωοποιώ Σου Πνεύματι νυν και αείκαι εις τους αιώνας των αιώνωνrdquo

Στην προσευχή μπαίνουμε χωρίς να τοκαταλάβουμε Χρειάζεται να βρεθούμε και σεκατάλληλο κλίμα Η αναστροφή με τον Χριστό ησυζήτηση η μελέτη η ψαλτική το καντηλάκιτο θυμίαμα γίνονται το κατάλληλο κλίμα ώστεόλα να γίνουν απλά ldquoεν απλότητι καρδίαςrdquo Δια-βάζοντας τις ψαλμωδίες τις ακολουθίες μεέρωτα χωρίς να το καταλάβουμε γινόμαστεάγιοι Ευφραινόμαστε με τα Θεία λόγια Αυτή ηευφροσύνη αυτή η χαρά είναι η δική μας προ-σπάθεια για να μπούμε εύκολα στην ατμό-σφαιρα της προσευχής η προθέρμανση όπωςλέμε Μπορούμε και να φέρνουμε στο νου μαςωραίες εικόνες από τοπία που είδαμε Αυτή ηπροσπάθεια είναι απαλή αναίμακτη Αλλά μηνξεχνάμε αυτό που είπε ο Κύριος ldquoΧωρίς εμού ούδύνασθε ποιείν ουδένrdquo

Ο ίδιος ο Κύριος θα μας διδάξει την προσευχήΔεν θα τη μάθουμε μόνοι μας ούτε άλλος κανείςθα μας τη μάθει Μη λέμε ldquoέκανα τόσες μετά-νοιες εξασφάλισα τώρα την χάριrdquo αλλά ναζητούμε να λάμψει εντός μας το ακήρατον φωςτης θείας γνώσεως και να ανοίξει τα πνευματικάμας μάτια για να κατανοήσουμε τα θεία Τουλόγια

Με τον τρόπο αυτό χωρίς να το καταλάβουμεαγαπάμε τον Θεό χωρίς σφιξίματα προσπάθειακι αγώνα Αυτά που είναι δύσκολα στους ανθρώ-πους για τον Θεό είναι πολύ εύκολα Τον Θεόθα Τον αγαπήσουμε ξαφνικά όταν η χάρις θαμας επισκιάσει

Αν αγαπήσουμε πολύ τον Χριστό η ευχή θα λέ-γεται μόνη της Ο Χριστός θα είναι συνεχώς στομυαλό μας και στην καρδιά μας

Οσίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

31

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ ΑΙΕΡΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΩΝ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

Π Α Σ Χ Α 20 Α Π Ρ Ι Λ Ι Ο Υ 2 0 1 4

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ 700rsquo πμ Ὄρθρος- Θεία Λειτουργία730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία430rsquo μμ Ἱερὸν Εὐχέλαιον730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου

ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου700rsquo μμ Ἀκολουθία τῶν Ἁγίων Παθῶν

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 830rsquo πμ Ἀκολουθία Μεγάλων Ὡρῶνamp Ἑσπερινοῦ Ἀποκαθηλώσεως

730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Ἐπιταφίου

ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου1100rsquo μμ Τελετὴ Ἀναστάσεως Ὄρθρος

amp Ἀναστάσιμη Θεία Λειτουργία

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ 1000rsquo πμ Ἑσπερινός τῆς Ἀγάπηςστὸν Μητροπολιτικὸ Ναό

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ

Εμπροσθόφυλλο Ο Ευαγγελισμός (1600) έργο Δομίνικου Θεοτοκόπουλου (1541-1614)

Σταγόνες

Πίστεως

30

ldquoΟάνθρωπος ζητάει στον ουρανό τη χαράκαι την ευτυχία Ζητάει το αιώνιο μα-κριά απ΄ όλους κι απ΄ όλα ζητάει να

βρει τη χαρά στον Θεό Ο Θεός είναι μυστήριοΕίναι σιωπή είναι άπειρος είναι το παν Τηντάση της ψυχής για τον ουρανό την έχει όλος οκόσμος όλοι ζητάνε κάτι το ουράνιο Σ΄Αυτόνστρέφονται όλα τα όντα έστω και ασυνειδήτως

Σ΄ Αυτόν να στρέφετε διαρκώς το νου σαςΑγαπήστε την προσευχή την κουβέντα με τονΚύριο Το παν είναι η αγάπη ο έρωτας με τονΚύριο τον Νυμφίο Χριστό Γίνετε άξιοι της αγά-πης του Χριστού Για να μη ζείτε στο σκοτάδιγυρίστε το διακόπτη της προσευχής ώστε ναέλθει το Θείο φως στην ψυχή σας Στο βάθος τουείναι σας θα φανεί ο Χριστός Εκεί στο βάθοςείναι η Βασιλεία του Θεού ldquoΗ Βασιλεία τουΘεού εντός υμών εστίνrdquo

Η προσευχή γίνεται μόνο με το Άγιον ΠνεύμαΑυτό διδάσκει την ψυχή πώς να προσεύχεταιldquoΤο γάρ τι προσευξόμεθα καθ΄ό δεί ούκ οίδα-μεν αλλ΄αυτό το Πνεύμα υπερεντυγχάνει υπέρημών στεναγμοίς αλαλήτοιςrdquo Εμείς δεν χρειάζε-ται να κάνουμε καμιά προσπάθεια Ν΄απευθυνό-μαστε στον Θεό με ύφος ταπεινού δούλου μεφωνή παρακλητική και ικετευτική Τότε η προ-σευχή μας είναι ευάρεστη στο Θεό Να στεκόμα-στε με ευλάβεια ενώπιον του Εσταυρωμένου καινα λέμε ldquoΚύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν μεrdquoΑυτό τα λέει όλα Όταν κινηθεί για προσευχή ονους του ανθρώπου στο δευτερόλεπτο τουδευτερολέπτου έρχεται η Θεία χάρις Τότε ο άν-θρωπος γίνεται χαριτωμένος και βλέπει με άλλαμάτια τα πάντα Το παν είναι ν΄αγαπήσουμε τονΧριστό την προσευχή τη μελέτη Παίρνουμεένα εκατομμύριο και το κόβουμε κομματάκιαΤου ανθρώπου η προσπάθεια είναι το ένα εκα-τομμυριοστό

Πριν από την προσευχή η ψυχή πρέπει να προ-ετοιμάζεται με προσευχή Προσευχή για τηνπροσευχή Ακούστε τι εύχεται ο ιερέας μυστικάτην ώρα που διαβάζεται ο Απόστολος κατά τηνΘεία Λειτουργία

ldquoΈλαμψον εν ταις καρδίαις ημών φιλάνθρωπεΔέσποτα το της Σης Θεογνωσίας ακήρατον φωςκαι τους της διανοίας ημών διάνοιξον οφθαλ-μούς εις την των ευαγγελικών Σου κηρυγμάτωνκατανόησιν Ένθες ημίν τον των μακαρίων Σουεντολών φόβον ίνα τάς σαρκικάς επιθυμίαςπάσας καταπατήσαντες πνευματικήν πολιτείαν

μετέλθωμεν πάντα τα προς ευαρέστησιν τηνσην και φρονούντες και πράττοντες Συ γαρ οφωτισμός των ψυχών και των σωμάτων ημώνΧριστέ ο Θεός και Σοί την δόξαν αναπέμπομενσυν τω ανάρχω Σου Πατρί και τω παναγίω καιαγαθώ και ζωοποιώ Σου Πνεύματι νυν και αείκαι εις τους αιώνας των αιώνωνrdquo

Στην προσευχή μπαίνουμε χωρίς να τοκαταλάβουμε Χρειάζεται να βρεθούμε και σεκατάλληλο κλίμα Η αναστροφή με τον Χριστό ησυζήτηση η μελέτη η ψαλτική το καντηλάκιτο θυμίαμα γίνονται το κατάλληλο κλίμα ώστεόλα να γίνουν απλά ldquoεν απλότητι καρδίαςrdquo Δια-βάζοντας τις ψαλμωδίες τις ακολουθίες μεέρωτα χωρίς να το καταλάβουμε γινόμαστεάγιοι Ευφραινόμαστε με τα Θεία λόγια Αυτή ηευφροσύνη αυτή η χαρά είναι η δική μας προ-σπάθεια για να μπούμε εύκολα στην ατμό-σφαιρα της προσευχής η προθέρμανση όπωςλέμε Μπορούμε και να φέρνουμε στο νου μαςωραίες εικόνες από τοπία που είδαμε Αυτή ηπροσπάθεια είναι απαλή αναίμακτη Αλλά μηνξεχνάμε αυτό που είπε ο Κύριος ldquoΧωρίς εμού ούδύνασθε ποιείν ουδένrdquo

Ο ίδιος ο Κύριος θα μας διδάξει την προσευχήΔεν θα τη μάθουμε μόνοι μας ούτε άλλος κανείςθα μας τη μάθει Μη λέμε ldquoέκανα τόσες μετά-νοιες εξασφάλισα τώρα την χάριrdquo αλλά ναζητούμε να λάμψει εντός μας το ακήρατον φωςτης θείας γνώσεως και να ανοίξει τα πνευματικάμας μάτια για να κατανοήσουμε τα θεία Τουλόγια

Με τον τρόπο αυτό χωρίς να το καταλάβουμεαγαπάμε τον Θεό χωρίς σφιξίματα προσπάθειακι αγώνα Αυτά που είναι δύσκολα στους ανθρώ-πους για τον Θεό είναι πολύ εύκολα Τον Θεόθα Τον αγαπήσουμε ξαφνικά όταν η χάρις θαμας επισκιάσει

Αν αγαπήσουμε πολύ τον Χριστό η ευχή θα λέ-γεται μόνη της Ο Χριστός θα είναι συνεχώς στομυαλό μας και στην καρδιά μας

Οσίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

31

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ ΑΙΕΡΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΩΝ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

Π Α Σ Χ Α 20 Α Π Ρ Ι Λ Ι Ο Υ 2 0 1 4

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ 700rsquo πμ Ὄρθρος- Θεία Λειτουργία730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία430rsquo μμ Ἱερὸν Εὐχέλαιον730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου

ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου700rsquo μμ Ἀκολουθία τῶν Ἁγίων Παθῶν

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 830rsquo πμ Ἀκολουθία Μεγάλων Ὡρῶνamp Ἑσπερινοῦ Ἀποκαθηλώσεως

730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Ἐπιταφίου

ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου1100rsquo μμ Τελετὴ Ἀναστάσεως Ὄρθρος

amp Ἀναστάσιμη Θεία Λειτουργία

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ 1000rsquo πμ Ἑσπερινός τῆς Ἀγάπηςστὸν Μητροπολιτικὸ Ναό

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ

Εμπροσθόφυλλο Ο Ευαγγελισμός (1600) έργο Δομίνικου Θεοτοκόπουλου (1541-1614)

ΤΕΥΧ

ΟΣ

6οΙΑ

ΝΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΦΕΒ

ΡΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ -

ΜΑΡ

ΤΙΟ

Σ 2

014

31

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ ΑΙΕΡΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΩΝ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

Π Α Σ Χ Α 20 Α Π Ρ Ι Λ Ι Ο Υ 2 0 1 4

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ 700rsquo πμ Ὄρθρος- Θεία Λειτουργία730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία 730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου

ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ 700rsquo πμ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία430rsquo μμ Ἱερὸν Εὐχέλαιον730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου

ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου700rsquo μμ Ἀκολουθία τῶν Ἁγίων Παθῶν

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 830rsquo πμ Ἀκολουθία Μεγάλων Ὡρῶνamp Ἑσπερινοῦ Ἀποκαθηλώσεως

730rsquo μμ Ἀκολουθία τοῦ Ἐπιταφίου

ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 700rsquo πμ Θεία Λειτουργία Μ Βασιλείου1100rsquo μμ Τελετὴ Ἀναστάσεως Ὄρθρος

amp Ἀναστάσιμη Θεία Λειτουργία

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ 1000rsquo πμ Ἑσπερινός τῆς Ἀγάπηςστὸν Μητροπολιτικὸ Ναό

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ

Εμπροσθόφυλλο Ο Ευαγγελισμός (1600) έργο Δομίνικου Θεοτοκόπουλου (1541-1614)