Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

118
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής Γλώσσα Ε΄ Τάξης – Ενότητα 6 – Κεφάλαιο 2 ΄΄Ιστορίες με φίλους΄΄ - Ευθύς και πλάγιος λόγος - Είδη προτάσεων - Αντωνυμίες - Διάκριση αδύνατων τύπων προσωπικών αντωνυμιών με άρθρα

description

Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

Transcript of Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

Page 1: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής

Γλώσσα Ε΄ Τάξης – Ενότητα 6 – Κεφάλαιο 2

΄΄Ιστορίες με φίλους΄΄

- Ευθύς και πλάγιος λόγος

- Είδη προτάσεων

- Αντωνυμίες

- Διάκριση αδύνατων τύπων προσωπικών

αντωνυμιών με άρθρα

Page 2: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

Ενότητα 6η – Ιστορίες με φίλους

Παγκαλάκης Γεώργιος

1 Δεκ.

Γιατί ήρθες εδώ Μίκι ;

Για να σου φέρω

ένα δώρο Μίνι .

Η Μίνι ρώτησε τον Μίκι γιατί ήρθε και

αυτός απάντησε ότι ήρθε για να της δώσει

ένα δώρο .

Τι δώρο

θέλεις

Πλούτο ;

Θέλω να μου

φέρεις ένα

κόκαλο .

Όνομα : _____________________________________________________

Γραμματικό φαινόμενο : Ευθύς και πλάγιος λόγος

Όταν ακούμε τα λόγια όπως τα λέει το πρόσωπο που μιλάει έχουμε:

Ευθύ λόγο

Π.χ.

Όταν όμως ακούμε τα λόγια ενός προσώπου, όχι όπως τα είπε το ίδιο

το πρόσωπο , αλλά όπως τα μεταφέρει κάποιο άλλο πρόσωπο , τότε

έχουμε: Πλάγιο λόγο .

Π.χ.

Για να μετατρέψουμε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο προσθέτουμε τα

ονόματα των προσώπων που μιλάνε χρησιμοποιούμε συνδέσμους για

να ενώσουμε τις προτάσεις , χρησιμοποιούμε ρήματα όπως ( ρώτησε ,

απάντησε , είπε ) ή άλλο αντίστοιχο και αλλάζουμε το πρόσωπο των

ρημάτων από πρώτο σε τρίτο.

Άσκηση : Να μετατρέψετε τον ευθύ σε πλάγιο λόγο

Page 3: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

Ενότητα 6η – Ιστορίες με φίλους

Παγκαλάκης Γεώργιος

1 Δεκ.

Γραμματικό φαινόμενο : Προσωπικές Αντωνυμίες – Δυνατοί και

αδύνατοι τύποι .

Οι προσωπικές Αντωνυμίες φανερώνουν τα τρία πρόσωπα του

λόγου.

Ενικός Αριθμός

Ά πρόσωπο ΄Β πρόσωπο ΄Γ πρόσωπο

Ονομ. Εγώ Εσύ Αυτός (τος) Αυτή (τη) Αυτό (το)

Γεν. Εμένα (μου) Εσένα (σου) Αυτού (του) Αυτής (της)

Αυτού (του)

Αιτ. Εμένα (με) Εσένα (σε) Αυτόν (τον) Αυτήν(την) Αυτό (το)

Κλ. ---------- Εσύ -------------- ------------- --------

Πληθυντικός αριθμός

Ά πρόσωπο ΄Β πρόσωπο ΄Γ πρόσωπο

Ονομ. Εμείς Εσείς Αυτοί (τοι) Αυτές (τες) Αυτά(τα)

Γεν. Εμάς (μας) Εσάς (σας) Αυτών (τους)

Αυτών (τους)

Αυτών (τους)

Αιτ. Εμάς (μας) Εσάς (σας) Αυτούς (τους)

Αυτές (τες, τις)

Αυτά(τα)

Κλ. ---------- Εσείς -------------- ------------- --------

Πως ξεχωρίζουμε τις προσωπικές αντωνυμίες από τα άρθρα ;

Θυμόμαστε ότι οι αντωνυμίες συνοδεύουν ρήματα ενώ τα άρθρα

συνοδεύουν ουσιαστικά .

Π.χ. « Ενώ τα συλλογιζόταν όλα αυτά , τα πόδια της Κάτυ

γαντζώθηκαν στα κάγκελα του παραθύρου».

τα : προσωπική αντωνυμία συνοδεύει το ρήμα «συλλογιζόταν»

της : Άρθρο συνοδεύει το ουσιαστικό «Κάθυ» .

Page 4: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

Ενότητα 6η – Ιστορίες με φίλους

Παγκαλάκης Γεώργιος

1 Δεκ.

Άσκηση 2η : Αφού διαβάσεις προσεχτικά το κείμενο να υπογραμμίσεις

τα άρθρα και να βάλεις σε κύκλο τις προσωπικές αντωνυμίες.

« Κουβέντα δεν είχε πει για όλα αυτά σε κανένα. Δεν της αρέσει να

την παινεύουν και να την στολίζουν με γενναιόδωρους

χαρακτηρισμούς. Η χαρά και η ικανοποίηση που νιώθει από αυτό

που έκανε της φτάνει και της περισσεύει. Τώρα όμως τη λένε

εγωίστρια και μάλιστα η ίδια της η αδερφή! Γιατί ; Είναι άδικο !

Άφησε ότι έκανε και έτρεξε στο δωμάτιό της».

Άσκηση 3η : Αφού διαβάσεις καλά τον παρακάτω διάλογο να

χαρακτηρίσεις τις προτάσεις ως προς το περιεχόμενό τους.

Παρακαλώ ; (…………………………………..)

Γιάννη εσύ είσαι ; ( ……………………………………)

Επιτέλους μας θυμήθηκες ! ( ……………………………………….)

Μη με στενοχωρείς . (……………………………………………..)

Εγώ πάντα σας θυμάμαι . ( ……………………………………….)

Είχα φύγει όμως για δουλειές στην Κρήτη. ( ………………………………..)

Υπέροχη η Κρήτη ! ( …………………………………………….)

Να μας δείξεις τις φωτογραφίες που έβγαλες . ( ………………………………..)

Φωτογραφίες ; ( …………………………………………)

Δεν είχα μαζί ούτε τη φωτογραφική μου μηχανή. (……………………………)

Δεν πήγα πουθενά εκτός από το γραφείο μας στο Ηράκλειο .

(………………………………………….)

Ας πήγαινες τουλάχιστον στην Κνωσό . ( ………………………………………….)

Ήμουν πνιγμένος στη δουλειά . ( ……………………………………………..)

Την επόμενη φορά θα πάμε μαζί . ( ………………………………………..)

Page 5: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

Ενότητα 6 «Οι φίλοι μας, οι φίλες ας» - © Γρηγόρης Ζερβός 1

Ε υ θ ύ ς ονοµάζεται ο λόγος κατά τον οποίο τα λόγια κάποιου µεταδίδονται αυτούσια, δηλαδή

όπως ακριβώς τα είπε. Στην περίπτωση αυτή τα λόγια του οµιλητή µπαίνουν σε εισαγωγικά («»)

και πριν από αυτά ή ανάµεσα από αυτά µπαίνει κάποιο λεκτικό ή ερωτηµατικό ρήµα ή κάποια

φράση µε παρόµοια σηµασία.

Π.χ.:

«Πού πήγες;» τον ρώτησε.

Κι εκείνος απάντησε: «Πήγα στο σπίτι του Κώστα».

Πλ ά γ ι ο ς ονοµάζεται ο λόγος κατά τον οποίο τα λόγια κάποιου µεταδίδονται έµµεσα, δηλα-

δή όχι ακριβώς όπως τα λέει το πρόσωπο που µιλάει, αλλά αλλαγµένα στη µορφή. Στην περί-

πτωση αυτή τα λόγια του οµιλητή δεν µπαίνουν εισαγωγικά («»).

Π.χ.:

Τον ρώτησε πού πήγε µετά το σχολείο.

Κι εκείνος του απάντησε ότι πήγε στο σπίτι του Κώστα.

Περ ισσότερες… λεπτοµέρε ιες

Όταν µας ζητείται να µετατρέψουµε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο, πρέπει να προσέξουµε κά-

ποιες αλλαγές που αφορούν:

Τα πρόσωπα που µιλούν, τα οποία πρέπει να δηλώνονται είτε µε το όνοµά τους είτε µε

κάποια αντωνυµία.

Π.χ.

Ευθύς λόγος Πλάγιος λόγος

«Πότε θα φύγεις;»

«Θα φύγω αύριο».

Η Μαρία ρώτησε το Νίκο πότε θα φύγει κι

εκείνος της απάντησε ότι θα φύγει αύριο.

Page 6: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

Ενότητα 6 «Οι φίλοι μας, οι φίλες ας» - © Γρηγόρης Ζερβός 2

Τους συνδέσµους (ότι, πως, να, αν κ.ά.), που χρειάζεται να προστεθούν σε πολλές περι-

πτώσεις για να συνδεθούν οι προτάσεις µεταξύ τους.

Π.χ.:

Ευθύς λόγος Πλάγιος λόγος

«Θα φύγω αµέσως» του φώναξε.

«Θα φύγω όποτε θέλω» της είπε.

Του φώναξε να φύγει αµέ-

σως κι εκείνος της είπε πως

θα έφευγε όποτε ήθελε.

Τα ρήµατα που χρειάζεται να χρησιµοποιήσουµε, αν δε µας δίνονται, για να εισάγουµε

τον πλάγιο λόγο. Τα ρήµατα που χρησιµοποιούνται συνήθως σε µια τέτοια περίπτωση εί-

ναι: λέω, υποστηρίζω, αναφέρω, ρωτώ, απαντώ, διατάζω, παρακαλώ, ζητώ κ.ά.

Π.χ.

Ευθύς λόγος Πλάγιος λόγος

«Θα έρθεις µαζί µου;»

«Δεν ξέρω ακόµη».

Τον ρώτησε αν θα έρθει µαζί της κι ε-

κείνος απάντησε πως δεν ήξερε ακόµη.

Τα πρόσωπα των ρηµάτων, που, κατά κανόνα, αλλάζουν και µπαίνουν στο γ΄ ενικό ή

πληθυντικό, ανάλογα, πρόσωπο και τις αντωνυµίες.

Π.χ.

Ευθύς λόγος Πλάγιος λόγος

«Εγώ δε θέλω να έρθω» Είπε ότι αυτή δε θέλει να έρθει.

Σηµείωση

Κατά τη µετατροπή του ευθύ λόγου σε πλάγιο µπορεί επίσης να υπάρξουν αλλαγές και

στους χρόνους των ρηµάτων, ανάλογα µε το τι θέλει κάθε φορά ο οµιλητής.

Π.χ.

Ευθύς λόγος Πλάγιος λόγος

«Πού πας;» µε ρώτησε.

Με ρώτησε πού πάω.

Ή

Με ρώτησε πού πήγαινα.

Page 7: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

ΓΛΩΣΣΑ ΣΤ΄ - Ενότητα 6, «Οι φίλοι µας, οι φίλες µας» © Γρηγόρης Ζερβός 1

1) Μ ε τ α τ ρέ π ω τ ο ν ε υθ ύ λ ό γο σ ε πλάγ ι ο .

«Γιατί είσαι ακόµα εδώ;» τον ρώτησε ο Γιάννης.

Ο Γιάννης τον ρώτησε γιατί είναι ακόµα εκεί.

«Τι ώρα θα γυρίσεις;» ρώτησε ο πατέρας την Ελένη.

………………………………………………………………………………………………………..

«Εγώ θα φύγω σε λίγο» είπε η Μιµή.

………………………………………………………………………………………………………..

«Να προσέχεις όταν οδηγείς» τη συµβούλεψε ο δάσκαλος.

………………………………………………………………………………………………………

«Θα έρθουµε να σας δούµε το καλοκαίρι» είπαν τα παιδιά.

………………………………………………………………………………………………………..

2 ) Μ ε τ α τ ρέ π ω τ ο ν πλ άγ ι ο λό γο σ ε ε υθ ύ .

Ο Νίκος είπε ότι θα τελειώσει αργά απόψε.

«Θα τελειώσω αργά απόψε» είπε ο Νίκος.

Τη ρώτησε πόσο είχε αγοράσει το φόρεµα.

……………………………………………………………………………………………………

Μου είπε ότι, αν διαβάζω, θα περάσω.

………………………………………………………………………………………………………

Είπε ότι θα φύγει γιατί είναι κουρασµένος.

………………………………………………………………………………………………………..

3) Χ α ρ α κτ ηρ ίζ ω τ ις π αρ α κ άτ ω π ρ ο τ άσ ε ις ω ς π ρ ο ς τ ο π ε ρ ιε χ ό µ ε ν ό τ ο υς ( κ ρ ί -

σ ε ως , ε π ιθ υµ ία ς , ε π ιφ ω νη µ ατ ι κέ ς , ε ρω τ η µ α τ ι κέ ς ) .

Αύριο θα πάµε εκδροµή. (………………………………………………)

Πώς περάσατε στις διακοπές; (…………………………………………)

Αχ, πόσο άσχηµα νιώθω. (………………………………………………)

Μη λερώνεις το χαλί. (………………………………………………)

Ο διευθυντής λείπει στο εξωτερικό. (……………………………………)

Μήπως ξέρετε αυτή την οδό; (…………………………………………)

Όνοµα: …………………………………….. ΣΤ΄

……/……/……

Page 8: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

ΓΛΩΣΣΑ ΣΤ΄ - Ενότητα 6, «Οι φίλοι µας, οι φίλες µας» © Γρηγόρης Ζερβός 2

4 ) Υ π ο γ ρα µ µ ί ζω τ ο σ ωσ τ ό ε ί δο ς κάθ ε π ρ ό τ α σ η ς .

• Ο καιρός θα είναι καλός αύριο.

κρίσεως - επιθυµίας

• Επιτέλους ήρθες!

επιθυµίας - επιφωνηµατική

• Γύρνα πίσω το συντοµότερο δυνατό.

κρίσεως - επιθυµίας

• Πόσους θα καλέσεις στη γιορτή σου;

επιθυµίας - ερωτηµατική

• ∆εν έγραψα καλά στο διαγώνισµα της Ιστορίας.

κρίσεως - επιθυµίας

Page 9: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

© Γρηγόρης Ζερβός

1

Ε Ι Δ Η Π Ρ Ο Τ Α Σ Ε Ω Ν

Ως προς τη σχέση τους με τις άλλες

• Α ν ε ξ ά ρ τ η τ ε ς λέγονται οι προτάσεις που έχουν πλήρες νόημα και μπορούν να σταθούν

μόνες τους στο λόγο.

Π.χ. Θα πάμε βόλτα.

• Ε ξ α ρ τ η μ έ ν ε ς λέγονται οι προτάσεις που δεν μπορούν να σταθούν μόνες τους στο λόγο,

αλλά εξαρτώνται από την κύρια πρόταση.

Π.χ. Θα πάμε βόλτα, γιατί αύριο δεν έχουμε σχολείο.

Ως προς το περιεχόμενο

Ανάλογα με το τι εκφράζουν οι προτάσεις χωρίζονται σε:

• Π ρ ο τ ά σ ε ι ς κ ρ ί σ ε ω ς : εκφράζουν κάτι το πραγματικό, μία γνώμη ή κρίση.

Π.χ. Σήμερα είναι Δευτέρα.

• Π ρ ο τ ά σ ε ι ς ε π ι θ υ μ ί α ς : εκφράζουν μια επιθυμία ή ευχή.

Π.χ. Μακάρι να ήσουν εδώ.

• Π ρ ο τ ά σ ε ι ς ε ρ ω τ η μ α τ ι κ έ ς : εκφράζουν ερώτηση. Συνήθως στο τέλος έχουν ερωτημα-

τικό.

Π.χ. Τι ώρα είναι;

• Π ρ ο τ ά σ ε ι ς ε π ι φ ω ν η μ α τ ι κ έ ς : εκφράζουν θαυμασμό ή ευχαρίστηση. συνοδεύονται

συνήθως από θαυμαστικό.

Π.χ. Τι ωραία φαίνεσαι!

Page 10: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

© Γρηγόρης Ζερβός

2

Ως προς τη δομή

Ανάλογα με τους όρους της μιας πρότασης μπορεί να είναι:

• Α π λ ή : αποτελείται από ένα υποκείμενο και κατηγόρημα (ρήμα & αντικείμενο ή ρήμα &

κατηγορούμενο).

Π.χ.

Ο Ανδρέας διαβάζει εφημερίδα. (Υ + Ρ + Α)

Η Μαρία είναι αφηρημένη. (Υ + Ρ + Κ)

• Σ ύ ν θ ε τ η : έχει δύο ή περισσότερα υποκείμενα, αντικείμενα ή κατηγορούμενα.

Π.χ.

Ο αδελφός μου κι εγώ βλέπουμε τηλεόραση. (Υ1 + Υ2 + Ρ + Α)

Η Μαρία διαβάζει βιβλία, περιοδικά και εφημερίδες. (Υ + Ρ + Α1 + Α2)

• Ε λ λ ε ι π τ ι κ ή : λείπει ένας από τους κύριους όρους.

Π.χ.

Φεύγω.

Καλημέρα!

• Ε π α υ ξ η μ έ ν η : εκτός από τους κύριους όρους, έχει και προσδιορισμούς, δηλαδή λέξεις

που συμπληρώνουν την έννοια των κύριων όρων.

Π.χ.

Το σπίτι της γιαγιάς μου στο χωριό είναι πολύ παλιό.

Ως προς την ποιότητα

Κ α τ α φ α τ ι κ έ ς : εκφράζουν κατάφαση, όχι άρνηση.

Π.χ. Θα μείνουμε σπίτι.

Α ρ ν η τ ι κ έ ς : εκφράζουν άρνηση.

Π.χ. Δε θα πάμε πουθενά.

Page 11: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

1

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ

ΠΡΟΤΑΣΗ

Η οργανωμένη ομάδα λέξεων που εκφράζει μόνο ένα νόημα, με σύντομη συνήθως διατύπωση, λέγεται πρόταση.

Τα είδη των προτάσεων

Ως προς το περιεχόμενό τους

Ως προς την ποιότητά τους

Ως προς τη σχέση τους με άλλες

Ως προς τη δομή τους( τους όρους )

1) κρίσεως ο ομιλητής θέλει να πληροφορήσει, να δηλώσει κάτι, να διατυπώσει μια γνώμη ή να κρίνει κάτι: Αύριο φεύγουμε ταξίδι. Θα πάμε στην Κρήτη. Οι άλλες φωτογραφίες ήταν καλύτερες. 2) επιθυμίας ο ομιλητής θέλει να εκφράσει παράκληση, προτροπή, προσταγή, ευχή και γενικά μια επιθυμία του: Έλα τότε μαζί μας. Πάρε και το φαγητό σου μαζί. 3) επιφωνηματικές

προτάσεις με τις οποίες εκφράζεται έκπληξη ή θαυμασμός και γενικά έντονο συναίσθημα: Αυτό είναι υπέροχο! Θα επισκεφτείτε όλους τους αρχαιολογικούς χώρους ! Στο τέλος συνοδεύονται από θαυμαστικό ( ! ) 4) ερωτηματικές ο ομιλητής διατυπώνει μια ερώτηση, για να πληροφορηθεί κάτι που δεν ξέρει: Πού θα πάμε; Θα πάτε για φαγητό; Στο τέλος συνοδεύονται από ερωτηματικό ( ; )

1) καταφατική Κάθε πρόταση

( κρίσεως, επιθυμίας, ερωτηματική κτλ ) μπορεί να είναι καταφατική, δηλαδή το ρήμα της να είναι θετικό: Θα πάμε βόλτα. Έλα μαζί μας να παίξουμε.

2) αρνητική Κάθε πρόταση

( κρίσεως, επιθυμίας, ερωτηματική κτλ ) μπορεί να είναι

αρνητική, δηλαδή το ρήμα της να συνοδεύεται από άρνηση: Δε θα πάτε έξω. Δε θα πάμε βόλτα. Η αρνητική λέγεται και αποφατική.

1) κύρια ή ανεξάρτητη

Μία πρόταση που μπορεί να σταθεί μόνη της στο λόγο: Ήρθαμε χθες το βράδυ. Προσπάθησα πολύ. 2) δευτερεύουσα

ή εξαρτημένη Μία πρόταση, που δε μπορεί να σταθεί μόνη της στο λόγο, αλλά χρησιμεύει, για να προσδιορίσει μια άλλη πρόταση ή έναν όρο προτάσεως: Δεν πήγε σχολείο, γιατί ήταν άρρωστος. Πρόβαλε ένας άνδρας, που φορούσε σκούφο.

1) απλή Η πρόταση που αποτελείται μόνο από το υποκείμενο, και το κατηγόρημα μαζί λέγεται απλή: Τα παιδιά έπαιζαν. 2) σύνθετη Μία πρόταση που έχει περισσότερα από ένα υποκείμενα ή κατηγορούμενα λέγεται σύνθετη: Ο πατέρας, η μητέρα και η γιαγιά έφαγαν. Ο Γιώργος είναι τίμιος, και δίκαιος. 3) επαυξημένη Η πρόταση στην οποία υπάρχουν συμπληρώματα των κύριων όρων: Ο διευθυντής του σχολείου είναι καλός. Ο Σταύρος, ο φίλος του Γιώργου, είναι καλό παιδί. 4) ελλειπτική Η πρόταση που της λείπουν όροι. Συνήθως είναι μονολεκτικές: - Καλημέρα. - Καλημέρα. - Για πού; - Για καφέ. - Ωραία, πάμε.

Page 12: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

2

Παρατακτική Σύνδεση των προτάσεων

Παρατακτική σύνδεση έχουμε, όταν δύο ή περισσότερες προτάσεις συνδέονται μεταξύ τους με τους λεγόμενους παρατακτικούς / συμπλεκτικούς συνδέσμους ( και, ούτε ), τους διαχωριστικούς ( ή, είτε ) και τους αντιθετικούς ( αλλά, μα ).

Στην παρατακτική σύνδεση οι προτάσεις δε χωρίζονται με κόμμα. Μπροστά από τους συμπλεκτικούς και τους διαχωριστικούς συνδέσμους δε βάζουμε κόμμα. Βάζουμε κόμμα μπροστά από τους αντιθετικούς συνδέσμους, όταν αντιθέτουν προτάσεις όχι όταν αντιθέτουν όρους. Π.χ. Ο Θόδωρος παίζει και γελάει.

Διάβασα τα Μαθηματικά, αλλά δε τα κατάλαβα.

Υποτακτική Σύνδεση των προτάσεων

Υποτακτική σύνδεση έχουμε, όταν δευτερεύουσες προτάσεις συνδέονται με κύριες. Οι δευτερεύουσες προτάσεις συνδέονται με τις κύριες με τους υποτακτικούς συνδέσμους, με αντωνυμίες και με επιρρήματα. Στην υποτακτική σύνδεση οι προτάσεις χωρίζονται μεταξύ τους με κόμμα, εκτός από τις ειδικές, τις βουλητικές, τις διστακτικές ή ενδοιαστικές και τις πλάγιες ερωτηματικές.

Οι Δευτερεύουσες προτάσεις διακρίνονται σε :

Ονοματικές προτάσεις, δηλαδή αυτές που χρησιμοποιούνται, όπως συνήθως τα ονόματα, ως υποκείμενα, ως αντικείμενα, ονοματικοί προσδιορισμοί.

Τέτοιες είναι οι :

Ειδικές προτάσεις : η πρόταση αρχίζει με έναν από τους ειδικούς συνδέσμους πως, που ότι και χρησιμοποιείται ως αντικείμενο, υποκείμενο ή επεξήγηση. Π.χ. Ομολόγησε ότι έκανε λάθος. Αντικείμενο ( χωρίς κόμμα ). Φαίνεται πως θα χιονίσει. Υποκείμενο ( χωρίς κόμμα ). Πείθω τους άλλους, όταν μιλάω με επιχειρήματα. Επεξήγηση ( με κόμμα ).

Βουλητικές προτάσεις : εισάγονται με το να και χρησιμοποιούνται ως αντικείμενο, υποκείμενο ή επεξήγηση. Π.χ. Είχα σκοπό να φάω. Αντικείμενο ( χωρίς κόμμα ). Πρέπει να είμαι προσεκτικός. Υποκείμενο ( χωρίς κόμμα ). Ένα πράγμα δε ξέρω, να λέω ψέματα. Επεξήγηση ( με κόμμα ).

Ενδοιαστικές ή διστακτικές προτάσεις : εισάγονται με το μη ( ν ), μήπως και χρησιμοποιούνται ως αντικείμενο ή επεξήγηση. Π.χ. Πρόσεξε μη σε κοροϊδέψει. Αντικείμενο ( χωρίς κόμμα ).

Κάθε μέρα έχει άγχος, μήπως κάνει κάποιο λάθος. Επεξήγηση ( με κόμμα ).

Page 13: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

3

Πλάγιες ερωτηματικές προτάσεις : εξαρτώνται από ρήματα λεκτικά, γνωστικά όπως : λέω, ρωτώ, σκέφτομαι, αναρωτιέμαι, απορώ, αμφιβάλλω, καταλαβαίνω, γνωρίζω, ξέρω, θέλω να μάθω κτλ. Εισάγονται με ερωτηματικές αντωνυμίες ( ποιος, πόσος, τι κτλ. ) ερωτηματικά επιρρήματα ( πού, πότε, πώς κτλ. ) συνδέσμους ( αν, γιατί, μήπως, κτλ. ) και χρησιμοποιούνται κυρίως ως αντικείμενο, υποκείμενο ή επεξήγηση. Π.χ. Ρώτησε τι κάνουμε. Αντικείμενο ( χωρίς κόμμα ). Είναι ζήτημα αν διάβασε μία ώρα. Υποκείμενο ( χωρίς κόμμα ). Ένα πράγμα δε καταλαβαίνω, ποια είναι η διαφωνία μας. Επεξήγηση ( με κόμμα ).

Αναφορικές ονοματικές προτάσεις : ( Δε βάζουμε κόμμα ). Εισάγονται με αναφορικές αντωνυμίες ( που, όποιος, ο οποίος, ό,τι ) και χρησιμοποιούνται ως υποκείμενο, κατηγορούμενο, αντικείμενο, επιθετικός προσδιορισμός ή ετερόπτωτος προσδιορισμός. Π.χ. Όποιος βιάζεται σκοντάφτει.

Η βροχή είναι το μόνο πράγμα που με φοβίζει. Μην κάνεις ό,τι δεν πρέπει.

Επιρρηματικές προτάσεις, δηλαδή αυτές που προσδιορίζουν κυρίως το ρήμα μιας προτάσεως ως επιρρηματικοί προσδιορισμοί.

Τέτοιες είναι οι :

Αιτιολογικές προτάσεις : χωρίζονται με κόμμα και εισάγονται με τους αιτιολογικούς συνδέσμους, ( γιατί, επειδή, αφού ) ή με αιτιολογικές λέξεις και φράσεις ( που, καθώς, μια και, μια που κ.ά. ) και φανερώνουν την αιτία για την οποία γίνεται αυτό που δηλώνει η πρόταση που προσδιορίζεται. Π.χ. Κοιμάμαι νωρίς το βράδυ, επειδή θα σηκωθώ νωρίς το πρωί. Χαίρομαι, που μου απάντησες αμέσως στο αίτημά μου.

Τελικές προτάσεις : ( μόνο το για να χωρίζεται με κόμμα ), εισάγονται με τους τελικούς συνδέσμους ( να, για να ) και δείχνουν σε ποιο σκοπό αποβλέπει αυτό που δηλώνει η πρόταση που προσδιορίζει. Π.χ. Πήγε να πάρει ένα τετράδιο.

Έτρεχε, για να μη χάσει το τρένο.

Αποτελεσματικές ή συμπερασματικές προτάσεις : ( χωρίζονται με κόμμα ), εισάγονται με τους συμπερασματικούς συνδέσμους ( ώστε, λοιπόν, άρα, επομένως, που ) ή με εκφράσεις που χρησιμοποιούνται ως αποτελεσματικοί σύνδεσμοι ( ώστε να, που να, για να ) και φανερώνουν ποιο είναι το αποτέλεσμα του περιεχομένου της πρότασης που προσδιορίζεται. Π.χ. Μιλά δυνατά, ώστε να ακούγεται σε όλη την αίθουσα. Είναι καλός άνθρωπος, που τον αγαπούν όλοι.

Υποθετικές προτάσεις : ( χωρίζονται με κόμμα ), εισάγονται με τον υποθετικό σύνδεσμο αν ( εάν ). Η υποθετική πρόταση λέγεται και υπόθεση, ενώ η πρόταση που προσδιορίζεται απ’ αυτή λέγεται απόδοση. Η υπόθεση και η απόδοση μαζί λέγονται υποθετικός λόγος. Π.χ. Αν θα έχει καλό καιρό, θα πάμε εκδρομή.

Page 14: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

4

Εναντιωματικές : εισάγονται με τους αντιθετικούς συνδέσμους αν και, ενώ, μολονότι, καθώς και με τα μόλο που, και που, που, και ας, ας κτλ και φανερώνουν ισχυρή αντίθεση προς αυτό που δηλώνει η πρόταση που προσδιορίζεται. Π.χ. Αν και ξέρει την απάντηση, δε μπορεί να την πει σωστά. Ζει δυστυχισμένος, και ας έχει πολλά λεφτά. Παραχωρητικές προτάσεις : εισάγονται με τα : και αν, και, να, που να, να, ας ….και και φανερώνουν εναντίωση και παραχώρηση. Π.χ. Και να μη μου το έλεγες, εγώ θα το έκανα. Δεν το έκανες ποτέ, ας ήταν και για μία φορά.

Χρονικές προτάσεις : ( χωρίζονται με κόμμα ), εισάγονται με τους χρονικούς συνδέσμους ή με λέξεις και εκφράσεις που χρησιμοποιούνται ως χρονικοί σύνδεσμοι ( όσο, ότι, εκεί που, όσο που να, έως ότου να ) και προσδιορίζουν χρονικά μια άλλη πρόταση. Π.χ. Όταν θυμάται, χαίρεται.

Πριν φύγει, είπε κι ένα τραγούδι.

Αναφορικές επιρρηματικές προτάσεις : εισάγονται με αναφορικά επιρρήματα (όπου, που, όπως, πως, όσο, καθώς, σαν, ωσάν ) ή με άλλους αναφορικούς επιρρηματικούς προσδιορισμούς και προσδιορίζουν ένα επίρρημα ή έναν άλλο επιρρηματικό προσδιορισμό μιας πρότασης. Οι προτάσεις αυτές δηλώνουν : τόπο, χρόνο, τρόπο, ποσό, συμφωνία, εναντίωση ή παραχώρηση, παρομοίωση. Π.χ. Να φας όποια ώρα θέλεις. Τακτοποίησε τα πράγματά σου όπως θέλεις.

Αμετάβατα και μεταβατικά ρήματα

Τα ρήματα που φανερώνουν ότι το υποκείμενό τους ενεργεί, λέγονται ενεργητικά και διακρίνονται :

σε αμετάβατα, που δείχνουν ότι το υποκείμενό τους ενεργεί, αλλά η ενέργειά του δεν πηγαίνει σε άλλο πρόσωπο ή πράγμα. Τα ρήματα αυτά δεν έχουν αντικείμενο. Π.χ. Τα ντραμς χτυπούν.

σε μεταβατικά, που δείχνουν ότι το υποκείμενό τους ενεργεί και η ενέργειά του πηγαίνει σε άλλο πρόσωπο ή πράγμα, ή το επηρεάζει. Τα ρήματα αυτά έχουν αντικείμενο. Π.χ. Ο γιατρός εξετάζει τον ασθενή. Ο μάστορας βάφει την αίθουσα.

Page 15: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

5

Ονοματικό – Ρηματικό σύνολο • Το λεκτικό σύνολο που έχει πυρήνα του ένα όνομα (ουσιαστικό ή

επίθετο) λέγεται ονοματικό σύνολο. ( Ο.Σ. ) • Το λεκτικό σύνολο που έχει πυρήνα του ένα ρήμα, λέγεται ρηματικό

σύνολο. ( Ρ. Σ. ) Η μαμά έκοψε το ψωμί με το μαχαίρι. Ο.Σ. Ρ.Σ. • Το Ο.Σ που φανερώνει ποιος ενεργεί ή δέχεται μια ενέργεια ή

βρίσκεται σε μια κατάσταση, λέγεται υποκείμενο του ρήματος. Το υποκείμενο είναι πάντοτε σε πτώση ονομαστική και το βρίσκουμε απαντώντας στην ερώτηση που σχηματίζεται με το ποιος ( ποια, ποιο, ποιοι, ποιες, ποια ) και το ρήμα της πρότασης.

• Το πρόσωπο ή το πράγμα στο οποίο πηγαίνει η ενέργεια του

υποκειμένου, λέγεται αντικείμενο. Το αντικείμενο μπαίνει συνήθως σε πτώση αιτιατική και το βρίσκουμε όταν ρωτήσουμε τι, ή ποιον, ή ποιανού, ή σε ποιον και το ρήμα της πρότασης.

• Τα ρήματα είμαι, γίνομαι, φαίνομαι κ.τ.λ. συνδέουν ονόματα με τα

υποκείμενά τους. Το όνομα σ’ αυτές τις περιπτώσεις, δίνει μια ιδιότητα στο υποκείμενο και λέγεται κατηγορούμενο. Τα ρήματα είμαι, γίνομαι, φαίνομαι κ.τ.λ. επειδή συνδέουν το κατηγορούμενο με το υποκείμενο, λέγονται συνδετικά. Το κατηγορούμενο κανονικά μπαίνει στην ίδια πτώση με το υποκείμενο, δηλαδή στην ονομαστική. Όταν όμως είναι ουσιαστικό, μπορεί να μπει και σε πτώση γενική. Το κατηγορούμενο το βρίσκουμε με την ερώτηση : τι είναι ; τι έγινε ; τι φαίνεται ;

• Απλό ρηματικό σύνολο είναι εκείνο που αποτελείται:

1. Από ένα ρήμα μόνο. 2. Από ένα ρήμα μαζί με το αντικείμενο. 3. Από ένα συνδετικό ρήμα μαζί με το κατηγορούμενο

Page 16: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

6

Η καθεμιά από τις τρεις απλές μορφές του ρηματικού συνόλου, λέγεται και κατηγόρημα.

• Η μητέρα έτρεξε.

υποκείμενο ρήμα ή κατηγόρημα Ο. Σ. Ρ. Σ.

• Ο Γιάννης χτύπησε την πόρτα. υποκείμενο ρήμα αντικείμενο Ο. Σ. κατηγόρημα Ρ. Σ. • Ο Γιώργος έδωσε τον αναπτήρα στον παππού.

υποκείμενο ρήμα αντικείμενο αντικείμενο Ο. Σ. Κατηγόρημα • Η Ελένη είναι αδύνατη. υποκείμενο συνδετικό κατηγορούμενο Ο. Σ. ρήμα κατηγόρημα • Η Μαρία έγινε δασκάλα. υποκείμενο συνδετικό κατηγορούμενο

Ο. Σ. ρήμα κατηγόρημα Η πρόταση που αποτελείται από ένα υποκείμενο και κατηγόρημα, λέγεται απλή. Το υποκείμενο και το κατηγόρημα, λέγονται κύριοι όροι της πρότασης. Η πρόταση που έχει εκτός από τους κύριους όρους και δευτερεύοντες όρους ή προσδιορισμούς, λέγεται επαυξημένη. Οι προσδιορισμοί είναι πληροφορίες που εξηγούν, καθορίζουν, αναπτύσσουν περισσότερο ή συμπληρώνουν την έννοια των κύριων όρων.

Page 17: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

ΤΣΑΠΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΠΕ02

Να μετατρέψεις τον ευθύ λόγο σε πλάγιο και τον πλάγιο σε ευθύ:

1. Ο καθηγητής μου είπε: «Γράψε πιο καθαρά»

……………………………………………………………………………………..

2. Άκουσα στο ράδιο πως στην Κίνα έγινε φοβερός σεισμός

……………………………………………………………….........................

3. Ο Γιάννης μου φώναξε από μακριά: «αν έλθεις νωρίς , θα πάμε στο

θέατρο»………………………………………………………………………….

4. Με ρώτησε τι θέλω………………………………………………………….

5. Με ρώτησε : «Θα πας ταξίδι;»

…………………………………………………………………………………………

6. Του φώναξε θυμωμένος : «Φύγε γρήγορα από εδώ»

………………………………………………………………………………………….

Να υπογραμμίσεις τις πλάγιες ερωτήσεις και να τις μετατρέψεις σε πλάγιες

ερωτήσεις κάνοντας τις αναγκαίες αλλαγές.

1. Κανένας δεν ξέρει για ποιο λόγο με τιμώρησαν.

…………………………………………………………………………………………………..

2. Ρώτησε τον αν θα μείνει στο σπίτι μας ή θα πάει στο ξενοδοχείο.

……………………………………………………………………………………………………

3. Απορώ πώς έγραψε τόσο καλά στις εξετάσεις.

……………………………………………………………………………………………………

4. Σκέψου γιατί συμπεριφέρθηκε έτσι.

…………………………………………………………………………………………………….

5. Όλοι νοιάζονταν πώς θα με βοηθήσουν.

……………………………………………………………………………………………………...

Τις παρακάτω ευθείες ερωτήσεις να τις μετατρέψετε σε πλάγιες , αφού τις

εξαρτήσετε από το ρήμα που βρίσκεται στη δεξιά στήλη.

1. Πήρες το γράμμα που σου έστειλα; Τον ρώτησε ................................................... ..........................................................................

2. Πώς ζει άραγε το παιδί μου; Αναρωτιόταν………………………………………………. …………………………………………………………………..

3. Πόσο θα μας κοστίσει αυτή η δουλεία;

Σκεφτόταν…………………………………………………….. ……………………………………………………………………..

4. Έχεις την πρόθεση να μας συμπαρασταθεί;

Αμφιβάλλω……………………………………………………. ………………………………………………………………………..

5. Τι θα κάνουμε αύριο; Σκέφτονται……………………………………………………… ………………………………………………………………………..

ΕΥΘΥΣ - ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ

Page 18: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

ΤΣΑΠΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΠΕ02

Στο κείμενο του Ηροδότου που ακολουθεί, οι δυο νέοι Σπαρτιάτες που πήγαν

στην Περσία, για να θυσιαστούν για την πατρίδα τους , είπαν τα εξής στον

Πέρση στρατηγό Υδάρνη, όταν τους πρότεινε να γίνουν υπήκοοι του Πέρση

βασιλιά.

«Υδάρνη, η συμβουλή που μας απευθύνεις δε δίνεται με ίσους όρους , γιατί

μας συμβουλεύεις έχοντας εμπειρία από το ένα , ενώ είσαι άπειρος από το

άλλο. Ξέρεις δηλ. καλά τι σημαίνει να είσαι δούλους , δε γνώρισες όμως ακόμη

την ελευθερία ούτε ξέρεις αν είναι ή δεν είναι ευχάριστη. Γιατί, αν την είχες

δοκιμάσει, θα μας συμβούλευες να πολεμάμε γι΄ αυτήν όχι μόνο με δόρατα

αλλά και τσεκούρια.»

Να μεταφέρετε το κείμενο που βρίσκεται μέσα σε εισαγωγικά από τον ευθύ

λόγο σε πλάγιο , εξαρτώντας το από τη φράση:

Οι δυο νέοι Σπαρτιάτες απάντησαν στον Υδάρνη……………………………………………

..…………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

Να μετατρέψεις το παρακάτω κείμενο σε διάλογο (τον πλάγιο λόγο σε ευθύ )

Ο μαθητής ζήτησε από τη μητέρα του να μαντέψει το βαθμό που πήρε στο

μάθημα της Ιστορίας. Εκείνη πρότεινε τον αριθμό 19 , όμως ο μαθητής την

ενημέρωσε ότι ήταν πολύ χαμηλότερος, δηλ. 11. Η μητέρα δήλωσε ότι είναι

απογοητευμένη από την επίδοση του παιδιού της, αφού η ίδια τον εξέτασε μια

μέρα πριν τη γραπτή δοκιμασία. Τότε ο μαθητής απάντησε ότι αγχώθηκε πολύ..

..…………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………..

Page 19: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

ΤΣΑΠΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΠΕ02

ΘΥΜΟΜΑΣΤΕ ΟΤΙ:

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ :Τα λόγια κάποιου που ακούγονται άμεσα(όπως

ο ίδιος τα απευθύνει) π.χ. θα σου απαντήσω…

ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ: Τα λόγια κάποιου , όπως μεταφέρονται

έμμεσα σε κάποιον άλλο π.χ. Μου είπε πως θα μου

απαντήσει…

ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΤΟΥ ΕΥΘΕΩΣ ΛΟΓΥ ΣΕ ΠΛΑΓΙΟ:

Ο ΚΥΡΙΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΚΡΙΣΕΩΣ ΜΕΤΑΤΡΕΠΟΝΤΑΙ ΣΕ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΕΙΔΙΚΕΣ

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ: π.χ.

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ: Δέχτηκα ένα σημαντικό τηλεφώνημα.

ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ: Είπε ότι δέχτηκε ένα σημαντικό τηλεφώνημα.(δ. ειδική προτ.)

(ρήμα εξάρτησης)

ΟΙ ΚΥΡΙΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΕΠΙΘΥΜΙΑΣ ΜΕΤΑΤΡΕΠΟΝΤΑΙ ΣΕ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ

ΒΟΥΛΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ: π.χ.

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ: Μην αποφεύγεις το θέμα

ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ: Τον προέτρεψε να μην αποφύγει το θέμα. (δ. βουλητική προτ.)

(ρήμα εξάρτησης)

ΟΙ ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΡΕΠΟΝΤΑΙ ΣΕ ΠΛΑΓΙΕΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΕΣ π.χ.

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ: Πού θα πας;

ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ: Τον ρώτησε πού θα πάει. (πλάγια ερώτηση)

(ρήμα εξάρτησης)

ΟΙ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΝ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ

ΙΔΙΟΥ ΕΙΔΟΥΣ π.χ.

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ: Το έκανα , επειδή τον σέβομαι (δευτερεύουσα αιτιολογική)

ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ: Είπε ότι το έκανε , επειδή τον σέβεται ( δ. αιτιολογική)

(ρήμα εξάρτησης) (δ. ειδική)

ΟΙ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΑΦΟΡΟΥΝ:

I. Στα ρηματικά πρόσωπα :συνήθως το α΄ και β΄ ενικό /πληθυντικό

πρόσωπο τρέπεται σε γ΄ πληθυντικό.

II. Στα πρόσωπα των αντωνυμιών: α, β΄ πρόσωπο τρέπεται σε γ΄ πρόσωπο.

III. Στους ρηματικούς χρόνους:

-Αν η εξάρτηση είναι αρκτικού χρόνου , ο χρόνος διατηρείται: π.χ.

Ε.Λ. : Είναι σίγουρο πως θα φύγει.

Π.Λ. Λέει ότι είναι σίγουρο πως θα φύγει

-Αν η εξάρτηση είναι ιστορικού χρόνου , έχουμε τις παρακάτω

αλλαγές:

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ

Ο ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ/ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ

ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ/ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ

ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ /ΘΑ +ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ

ΘΕΩΡΙΑ ΕΥΘΥ –ΠΛΑΓΙΟΥ ΛΟΓΟΥ

Page 20: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

ΤΣΑΠΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΠΕ02

IV. Στα τοπικά ή χρονικά επιρρήματα:

Τώρα τότε.

Αύριο την επομένη.

Σήμερα την ίδια ημέρα.

Χθες την προηγούμενη ημέρα.

Αυτή τη στιγμή εκείνη τη στιγμή.

Page 21: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

Ευθύς και πλάγιος λόγος Γιάννης Φερεντίνος

Γ.Φ.

Page 22: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ • Ο λόγος, κατά τον οποίο ακούμε, ή διαβάζουμε

τα λόγια κάποιου προσώπου, έτσι ακριβώς όπως τα είπε, λέγεται ευθύς λόγος.

• Στον ευθύ λόγο τα λόγια του προσώπου που μιλάει τα βάζουμε μέσα σε εισαγωγικά («» ) ή βάζουμε μπροστά τους μια παύλα ( - )

«Τι θα κάνουμε σήμερα στη μουσική;» ή

- Τι θα κάνουμε σήμερα στη μουσική;

Page 23: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ

• Ο λόγος κατά τον οποίο ακούμε ή διαβάζουμε τα λόγια κάποιου προσώπου όχι όπως ακριβώς τα είπε, αλλά όπως μας τα μεταφέρει ένα άλλο πρόσωπο λέγεται πλάγιος λόγος.

Τα παιδιά ρώτησαν τη δασκάλα τι θα κάνουν σήμερα στη

μουσική.

Page 24: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

Πώς μετατρέπουμε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο;

Όταν μετατρέπουμε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο, κάνουμε και ορισμένες αλλαγές σχετικά με: τα πρόσωπα που μιλούν τους συνδέσμους τα ρήματα τα πρόσωπα των ρημάτων

Page 25: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

Μετατρέπουμε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο, αλλάζοντας:

τα πρόσωπα που μιλούν, τα οποία πρέπει να τα δηλώνουμε είτε με το όνομά τους είτε με κάποια αντωνυμία.

Ευθύς λόγος «Πότε θα φύγεις;» «Σε δυο μέρες θα φύγω».

Πλάγιος λόγος Η Μαρία ρώτησε το Νίκο πότε θα φύγει κι εκείνος απάντησε πως θα φύγει σε δυο μέρες

Page 26: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

Μετατρέπουμε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο, αλλάζοντας:

τους συνδέσμους (ότι, πως, να ,αν κ.ά. ) που πολλές φορές είναι απαραίτητο να τους προσθέσουμε, για να συνδεθούν οι προτάσεις μεταξύ τους.

Ευθύς λόγος «Φύγε αμέσως» του φώναξε. «Θα φύγω όποτε θέλω» της είπε.

Πλάγιος λόγος Του φώναξε να φύγει αμέσως κι εκείνος είπε πως θα έφευγε όποτε ήθελε.

Page 27: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

τα ρήματα που χρειάζεται να χρησιμοποιήσουμε, αν δε μας δίνονται, για να εισάγουμε τον πλάγιο λόγο.

• Τα ρήματα που χρησιμοποιούμε συνήθως είναι τα: λέω, υποστηρίζω, αναφέρω, απαντώ, ρωτώ, διατάζω, παρακαλώ, ζητώ κ.ά.

Μετατρέπουμε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο, αλλάζοντας:

Ευθύς λόγος «Θα έρθεις μαζί μου;» «Δεν ξέρω ακόμα»

Πλάγιος λόγος Τον ρώτησε αν θα έρθει μαζί της κι εκείνος απάντησε ότι δεν ήξερε ακόμα.

Page 28: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

Μετατρέπουμε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο, αλλάζοντας:

τα πρόσωπα των ρημάτων ( που αλλάζουν, μπαίνουν στο γ΄ ενικό ή πληθυντικό πρόσωπο) ή τις αντωνυμίες

Ευθύς λόγος «Εγώ δε θέλω να έρθω».

Πλάγιος λόγος Είπε ότι αυτή δεν θέλει να έρθει.

Page 29: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

Να θυμάσαι ότι:

A. Όταν μετατρέπουμε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο, μπορεί να υπάρξουν αλλαγές και στους χρόνους των ρημάτων, ανάλογα με το τι θέλει να πει κάθε φορά ο ομιλητής.

Ευθύς λόγος «Πού πας;» με ρώτησε.

Πλάγιος λόγος Με ρώτησε που πάω.

ή Με ρώτησε που πήγα.

Page 30: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

Να θυμάσαι ότι:

Β. Στον πλάγιο λόγο δε βάζουμε εισαγωγικά ή παύλες.

Πχ. Η μητέρα ρώτησε την Ελένη αν έγραψε τις ασκήσεις των

μαθηματικών κι εκείνη απάντησε ότι έχει τελειώσει τις μισές.

Γιάννης Φερεντίνος

Page 31: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

ΕΥΘΥΣ –

– ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Πηγή: http://www.slideshare.net/zootnikos/ss-7885904
Page 32: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

α. ΕΥΘΥΣΛΟΓΟΣ

Page 33: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

• Όταν ακούμε κάποιοννα μιλάει, λέμε ότι ακούμε«ευθύ λόγο».

• Όταν ακούμε τα λόγια κάποιου, απόκάποιον άλλον, ακριβώς όπως τα είπε, επίσης λέμε ότι τα ακούμε σε «ευθύλόγο».

Page 34: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

Παραδείγματα:

• Τι κάνεις;• Είμαι κουρασμένος!• Είπε αυτό ακριβώς: «Ελπίζω να μην σεξαναδώ να πειράζεις τον αδελφό μου!»

• κλπ.

Page 35: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

Υπάρχουν, δηλαδή, δύο τρόποιγια να εκφραστούμεσε ευθύ λόγο:

1. Να γράψουμε απ’ ευθείας τα λόγιακάποιου:Άνοιξε το παράθυρο!

2. Να γράψουμε μέσα στο κείμενό μας ταλόγια κάποιου, ακριβώς όπως τα είπε, ταοποία τα ξεχωρίζουμε βάζοντας πρινάνω-κάτω τελεία και εισαγωγικά:Ο Πέτρος δήλωσε: «Δεν ξαναπάω εκεί!».

Page 36: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

β. ΠΛΑΓΙΟΣΛΟΓΟΣ

Page 37: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

Εάν τα λόγια κάποιουδεν τα λέμε ακριβώς το ίδιο, αλλά τα περιγράφουμε, τότε λέμε πως έχουμεπλάγιο λόγο.

• Με ρώτησε να του πω τι ώρα είναι.• Τους ανακοίνωσε πως θα παντρευόταν

σε λίγο καιρό.• κλπ.

Page 38: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

Από ανεξάρτητη, δηλαδή, που είναι η πρότασηστον ευθύ λόγο, στον πλάγιο γίνεται εξαρτημένη:

• «Δώσε μου το βιβλίο μου!»«Του ζήτησε να της δώσει το βιβλίο της.»

• «Τα γατιά δεν έφαγαν το φαγητό τους!»«Διαπίστωσε πως τα γατιά δεν είχαν φάειτο φαγητό τους.»

Page 39: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

Για να μετατρέψουμεευθύ λόγο σε πλάγιο...

Page 40: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

1. Γράφουμε τα ονόματατων προσώπων(Ο Γιάννης είπε πως..., η Μαρία πρότεινε να...).

2. Βάζουμε συνδέσμουςγια να ενώσουμε τις προτάσεις.

3. Χρησιμοποιούμε διαφορετικά ρήματα καιόχι μόνον το «είπε» (για ποικιλία), όπως: απάντησε, διέταξε, ρώτησε, ανακοίνωσε, πρότεινε, κλπ.

Page 41: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

4. Μετατρέπουμετις κύριες προτάσειςσε εξαρτημένες:«Δώσε μου το ποτήρι!»«Του ζήτησε να του δώσει το ποτήρι.»«Θα πάω να δουλέψω!»Τους ανακοίνωσε πως θα πήγαινε ναδουλέψει.»

5. Αλλάζουμε το πρόσωπο των ρημάτων, από πρώτο (ή δεύτερο) σε τρίτο:Έλα, κοντά μου!»«Του ζήτησε να πάει κοντά του.»

Page 42: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

6. Τις περισσότερες φορέςαλλάζουμε τους χρόνουςτων ρημάτων(ο Ενεστώτας γίνεται Παρατατικός, ο Αόριστος και ο Παρακείμενοςγίνονται Υπερσυντέλικος, κλπ.).«Πηγαίνω σινεμά.»«Είπε πως πήγαινε σινεμά.»«Δεν πεινάω! Έχω φάει.»Είπε πως δεν πεινούσε επειδή είχεφάει.»

Page 43: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ

Οι λέξεις που χρησιµοποιούνται αντί για τα ονόµατα (ουσιαστικά ή επίθετα).Οι λέξεις που χρησιµοποιούνται αντί για τα ονόµατα (ουσιαστικά ή επίθετα).Οι λέξεις που χρησιµοποιούνται αντί για τα ονόµατα (ουσιαστικά ή επίθετα).Οι λέξεις που χρησιµοποιούνται αντί για τα ονόµατα (ουσιαστικά ή επίθετα).

ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ Αυτές που φανερώνουν τα τρία πρόσωπα του λόγου

∆ΕΙΚΤ∆ΕΙΚΤ∆ΕΙΚΤ∆ΕΙΚΤΙΙΙΙΚΕΣΚΕΣΚΕΣΚΕΣ Αυτές που χρησιµοποιούµε όταν δείχνουµε

ΑΟΡΑΟΡΑΟΡΑΟΡΙΙΙΙΣΤΕΣΣΤΕΣΣΤΕΣΣΤΕΣ Αυτές που φανερώνουν αόριστα, χωρίς να το ονο-

µάζουν, ένα πρόσωπο, ζώο ή πράγµα

ΟΡΙΣΤΙΚΕΣΟΡΙΣΤΙΚΕΣΟΡΙΣΤΙΚΕΣΟΡΙΣΤΙΚΕΣ Αυτές που ξεχωρίζουν ένα πρόσωπο, ζώο

ή πράγµα από άλλα του ίδιου είδους

εγώ, εσύ, αυτός

αυτός, αυτή, αυτό

εκείνος, εκείνη. εκείνο

(ε)τούτος, (ε)τούτη, (ε)τούτο

τέτοιος, τέτοια, τέτοιο

τόσος, τόση, τόσο

ένας, µία, ένα

κανένας, καµία (καµιά), κανένα

καθένας, καθεµιά, καθένα

κάποιος, κάποια, κάποιο

κάµποσος, κάµποση, κάµποσο

µερικοί, µερικές, µερικά

άλλος, άλλη, άλλο

ο δείνα, η δείνα, το δείνα

ο τάδε, η τάδε, το τάδε

κάθε, καθετί

κάτι, κατιτί

τίποτε

ο ίδιος (-α, -ο)

µόνος, -η, -ο

ΚΤΗΤΚΤΗΤΚΤΗΤΚΤΗΤΙΙΙΙΚΕΣΚΕΣΚΕΣΚΕΣ Αυτές που φανερώνουν σε ποιον ανήκει κάτι

ΑΝΑΦΟΡΑΝΑΦΟΡΑΝΑΦΟΡΑΝΑΦΟΡΙΙΙΙΚΕΣΚΕΣΚΕΣΚΕΣ Αυτές µε τις οποίες ολόκληρη πρόταση ανα-

φέρεται σε µία λέξη

ΑΥΤΟΠΑΥΤΟΠΑΥΤΟΠΑΥΤΟΠΑΑΑΑΘΕΙΣΘΕΙΣΘΕΙΣΘΕΙΣ Αυτές που φανερώνουν πως το ίδιο πρόσωπο ενερ-

γεί και δέχεται την ενέργεια

ΕΡΩΤΗΜΑΤΕΡΩΤΗΜΑΤΕΡΩΤΗΜΑΤΕΡΩΤΗΜΑΤΙΙΙΙΚΕΣΚΕΣΚΕΣΚΕΣ Αυτές που χρησιµοποιούµε όταν ρωτάµε

γεν. αδύνατων τύπων προσωπικής αντωνυµίας

(µου, σου, του, µας, σας, τους…) όταν ακολουθούν

ουσιαστικό

δικός + γεν. αδύνατων τύπων

που

ο οποίος, η οποία, το οποίο

όποιος, όποια, όποιο

όσος, όση, όσο

ό,τι

τον εαυτό µου, τον εαυτό σου, τον εαυτό του τι;

ποιος; ποια; ποιο;

πόσος; πόση; πόσο;

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Γρηγόρης Ζερβός
Page 44: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

™™˘ÓÓııÓıÓı¤¤ÙÙˆ ÊÊÊÚÚÚ¿¿ÛÛÂÂÈȘ Îη·Î·ÈÈ ÚÚÚÚÔÔÔÙÙÙ¿¿¿Ù¿Ù¿ÛÂȘ

192

ÕÚ·, ÔÈ Î‡ÚȘ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÌÔÈ¿˙Ô˘Ó Ì ÙÔ ÈÛfiÁÂÈÔ ÌÈ·˜ ÔÏ˘Î·ÙÔÈΛ·˜.ªÔÚ› Ó· ÛÙ·ı› Î·È ÌfiÓÔ ÙÔ˘ ¯ˆÚ›˜ ÛÙ‹ÚÈÍË ·fi ¿ÏÏÔ˘˜ ÔÚfiÊÔ˘˜. √È ÂÍ·ÚÙË̤Ó˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘÌÔÈ¿˙Ô˘Ó Ù· ‰È·ÌÂÚ›ÛÌ·Ù· ÙˆÓ Â¿Óˆ ÔÚfiʈÓ. ¶Ú¤ÂÈ Ó· ÛÙËÚ›˙ÔÓÙ·È ¿Óˆ ÛÙÔ ÈÛfiÁÂÈÔ Î·È ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÛÙ·ıÔ‡Ó ·fi ÌfiÓ· ÙÔ˘˜!

√È ÂÍ·ÚÙË̤Ó˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÍÂÎÈÓÔ‡Ó (‹ –fiˆ˜ ϤÌ– ÂÈÛ¿ÁÔÓÙ·È) Ì ÌÂÚÈΤ˜ ͯˆÚÈÛÙ¤˜Ï¤ÍÂȘ, ÙÔ˘˜ Û˘Ó‰¤ÛÌÔ˘˜ (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 14.1 µ). ∞˘Ù¤˜ ÔÈ Ï¤ÍÂȘ Û˘Ó‰¤Ô˘Ó ÙȘ ÂÍ·ÚÙË̤Ó˜ ÌÂÙȘ ·ÚȘ ÚÔÙ¿ÛÂȘ. √È Û‡Ó‰ÂÛÌÔÈ, ›Û˘, Ì·˜ ‰Â›¯ÓÔ˘Ó ÙÈ ÏÔÁ‹˜ Â›Ó·È ÔÈ ÂÍ·ÚÙË̤Ó˜ ÚÔ-Ù¿ÛÂȘ.

∞Ó ÔÈ ÂÍ·ÚÙË̤Ó˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Â›Ó·È Ù·‰È·ÌÂÚ›ÛÌ·Ù· ÙˆÓ Â¿Óˆ fiÚÔÊˆÓ ÌÈ·˜ÔÏ˘Î·ÙÔÈΛ·˜, ÔÈ Û‡Ó‰ÂÛÌÔÈ Ô˘ ÙȘÂÈÛ¿ÁÔ˘Ó Â›Ó·È Ù· ÎÏÂȉȿ! Èڛ˜ ÙÔηٿÏÏËÏÔ ÎÏÂȉ› ‰ÂÓ ÌÔÚԇ̠ӷÚÔ¯ˆÚ‹ÛÔ˘Ì ·fi ÙÔ ÈÛfiÁÂÈÔ Î·È Ó·Ìԇ̠۠¤Ó· ‰È·Ì¤ÚÈÛÌ· ÙÔ˘ ¿ӈÔÚfiÊÔ˘! ÕÚ·, οı ÂÍ·ÚÙË̤ÓË ÚfiÙ·ÛËÚ¤ÂÈ Ó· ÂÈÛ¿ÁÂÙ·È Ì ÙÔÓ Î·Ù¿ÏÏËÏÔÛ‡Ó‰ÂÛÌÔ.

√ ·ÚÈÔ˜ µÚ·Û›‰·˜ ·Ú·ÔÓÈfiÙ·Ó ˆ˜ Ô Î·ÈÚfi˜ ¯·ÏÔ‡Û οı ¯ÚfiÓÔ ÛÙȘ ‰È·ÎÔ¤˜ ÙÔ˘.√ ·ÚÈÔ˜ µÚ·Û›‰·˜ ÌÂÙ¿ÓȈÛ Ԣ ‰ÂÓ Â›¯Â Û˘Ì‚Ô˘Ï¢Ù› ÙËÓ ∂.ª.À.

√ ·ÚÈÔ˜ µÚ·Û›‰·˜ ÓÔÌ›˙ÂÈ fiÙÈ Ô Î·ÈÚfi˜ ı· ¯·Ï¿ÛÂÈ.√ √Ú¤ÛÙ˘ ͤÚÂÈ fiÙÈ Ô ı›Ԙ µÚ·Û›‰·˜ ı· ¿ÂÈ ‰È·ÎÔ¤˜.

1166..44 ∂∂ÍÍ··ÚÚÙÙËËÌ̤¤ÓÓ˜ // ‰‰Â¢ÙÙÂÂÚÚ‡‡ÔÔ˘ÛÛ˜ ÚÚÔÔÙÙ¿¿ÛÛÂÂÈȘ

∞∞.. ∂∂Èȉ‰ÈÈÎΤ¤˜ ÚÚÔÔÙÙ¿¿ÛÛÂÂÈȘ

√È ÂȉÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÂÈÛ¿ÁÔÓÙ·È Ì ÙÔ˘˜ Û˘Ó‰¤ÛÌÔ˘˜fiÙÈ, ˆ˜, Ô˘ Î·È Â›Ó·È ·ÓÙÈΛÌÂÓ· ÚËÌ¿ÙˆÓ fiˆ˜: Ϥˆ,ÈÛÙ‡ˆ, ÓÔÌ›˙ˆ, ͤڈ, ·ÈÛı¿ÓÔÌ·È, ˘ÔÛÙËÚ›˙ˆ Î.¿.

fiÙÈ·Ó ÁÈ· Ó· ÂÂȉ‹

Page 45: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

193

μμ.. ¶¶ÏÏ¿¿ÁÁÈȘ ÂÂÚÚˆÙÙËËÌÌ··ÙÙÈÈÎΤ¤˜ ÚÚÔÔÙÙ¿¿ÛÛÂÂÈȘ

°°.. μμÔÔ˘ÏÏËËÙÙÈÈÎΤ¤˜ ÚÚÔÔÙÙ¿¿ÛÛÂÂÈȘ

√È Ï¿ÁȘ ÂÚˆÙËÌ·ÙÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Â›Ó·È ÂÍ·ÚÙË̤Ó˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Ô˘ ÂÎÊÚ¿˙Ô˘Ó ÂÚÒÙËÛË‹ ·ÔÚ›·. ∂›Ó·È ·ÓÙÈΛÌÂÓ· ÚËÌ¿ÙˆÓ fiˆ˜: ÚˆÙÒ, ·Ó·ÚˆÙȤ̷È, ·ÔÚÒ, ÛΤÊÙÔÌ·È,·ÌÊÈ‚¿Ïψ Î.¿. ∂›Û˘, Â›Ó·È ˘ÔΛÌÂÓ· ·ÚfiÛˆˆÓ ÚËÌ¿ÙˆÓ Î·È ·ÚfiÛˆˆÓ ÂÎÊÚ¿ÛˆÓÌ ·ÚfiÌÔÈ· ÛËÌ·Û›·. √È Ï¿ÁȘ ÂÚˆÙËÌ·ÙÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÂÈÛ¿ÁÔÓÙ·È Ì ÙÔ˘˜ Û˘Ó‰¤ÛÌÔ˘˜·Ó, Ì‹ˆ˜, Ì ÙȘ ÂÚˆÙËÌ·ÙÈΤ˜ ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜ Î·È Ì ٷ ÂÚˆÙËÌ·ÙÈο ÂÈÚÚ‹Ì·Ù·.

∂ÚÒÙËÛË – ·ÚÈ· ÚfiÙ·ÛË:∂˘ı›· ÂÚÒÙËÛË

∂ÚÒÙËÛË – ÂÍ·ÚÙË̤ÓËÚfiÙ·ÛË: ¶Ï¿ÁÈ· ÂÚÒÙËÛË(Ï¿ÁÈ· ÂÚˆÙËÌ·ÙÈ΋ ÚfiÙ·ÛË)

√È ÂȉÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÌÔÚ› Ó· Â›Ó·È Î·È ˘ÔΛÌÂÓ··ÚfiÛˆˆÓ ÚËÌ¿ÙˆÓ (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 10.2 ™Δ) Î·È ·Úfi-ÛˆˆÓ ÂÎÊÚ¿ÛˆÓ: ¶.¯. º·›ÓÂÙ·È fiÙÈ Ë ‚ÚÔ¯‹ ı· ÎÚ·Ù‹ÛÂÈ ·ÚÎÂÙ‹ ÒÚ·.

£· ¿ˆ ÙÂÏÈο ÛÙËÓ

ÕÓ‰ÚÔ ÁÈ· ‰È·ÎÔ¤˜;

¶fiÙ ı· ÛÙ·Ì·Ù‹ÛÂÈ Ë Î·ÎÔηÈÚ›·;

¶ÔÈÔ˜ ı· ÌÂ ‚ÔËı‹ÛÂÈ Ó·

·ÏϿ͈ Ù· ÂÈÛÈÙ‹ÚÈ·;

£· ÌÔÚÔ‡Û·ÙÂ ÓÓ·· ÌÌÔÔ˘

··ÏÏÏÏ¿¿ÍÍÂÂÙÙÂÂ ÙÙÔÔ ÂÂÈÈÛÛÈÈÙÙ‹‹ÚÚÈÈÔÔ ÁÁÈÈ·· ÙÙËËÓÓ

¶¶¤¤ÌÌÙÙËË; ¢Â ı¤Ïˆ ÓÓ·· ÙÙ··ÍÍÈȉ‰¤¤„„ˆ ÌÌÂÂ

··˘ÙÙfifiÓÓ ÙÙÔÔÓÓ Îη·ÈÈÚÚfifi. ¶Ú¤ÂÈ ÓÓ··

ÚÚÔÔÛÛ¤¤¯ÂÂÈÈ Îη·ÓÓ››˜.

√ ı›Ԙ μÚ·Û›‰·˜ ·Ó·ÚˆÙȤٷÈ

··ÓÓ ıı·· ¿¿ÂÂÈÈ ÙÙÂÂÏÏÈÈÎο¿ ÛÛÙÙËËÓÓ ÕÕÓÓ‰‰ÚÚÔÔ ÁÁÈÈ·· ‰‰ÈÈ··ÎÎÔÔ--

¤¤˜. £¤ÏÂÈ Ó· Ì¿ıÂÈ fifiÙÙ ıı·· ÛÛÙÙ··ÌÌ··ÙÙ‹‹ÛÛÂÂÈÈ ËË

Îη·ÎÎÔÔÎη·ÈÈÚÚ››·· Î·È ÔÔÈÈÔÔ˜ ıı·· ÙÙÔÔÓÓ ‚‚ÔÔËËıı‹‹ÛÛÂÂÈÈ

ÓÓ·· ··ÏÏÏÏ¿¿ÍÍÂÂÈÈ ÙÙ·· ÂÂÈÈÛÛÈÈÙÙ‹‹ÚÚÈÈ··.

GRAMMATIKH E'-ST' DHM 24-05-04 06:29 Page 193

Page 46: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

™™˘ÓÓııÓıÓı¤¤ÙÙˆ ÊÊÊÚÚÚ¿¿ÛÛÂÂÈȘ Îη·Î·ÈÈ ÚÚÚÚÔÔÔÙÙÙ¿¿¿Ù¿Ù¿ÛÂȘ

194

√È ‚Ô˘ÏËÙÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Â›Ó·È ÂÍ·ÚÙË̤Ó˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Ô˘ ÂÎÊÚ¿˙Ô˘Ó ÂÈı˘Ì›·,ۯ‰ȷÛÌfi ‹ ¢¯‹. ∂›Ó·È ·ÓÙÈΛÌÂÓ· ÚËÌ¿ÙˆÓ fiˆ˜: ı¤Ïˆ, ÌÔÚÒ, ‡¯ÔÌ·È,·Ó·Áο˙ÔÌ·È, ÛÎÔ‡ˆ Î.¿. ∂›Û˘, Â›Ó·È ˘ÔΛÌÂÓ· ·ÚfiÛˆˆÓ ÚËÌ¿ÙˆÓ Î·È·ÚfiÛˆˆÓ ÂÎÊÚ¿ÛÂˆÓ fiˆ˜: Ú¤ÂÈ, ¯ÚÂÈ¿˙ÂÙ·È, ··ÁÔÚ‡ÂÙ·È, Â›Ó·È ·Ó¿ÁÎË, ›ӷȷ‰‡Ó·ÙÔÓ Î.¿. √È ‚Ô˘ÏËÙÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ¿ÓÙÔÙ Û ˘ÔÙ·ÎÙÈ΋ (ÁÈ’ ·˘Ùfi ηÈÍÂÎÈÓÔ‡Ó Ì ÙÔ ÌfiÚÈÔ Ó· Ù˘ ˘ÔÙ·ÎÙÈ΋˜).

√È ÂÓ‰ÔÈ·ÛÙÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Â›Ó·È ÂÍ·ÚÙË̤Ó˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Ô˘ ÂÎÊÚ¿˙Ô˘Ó ÙÔÓ Êfi‚Ô ‹ ÙÔÓ‰ÈÛÙ·ÁÌfi Ì·˜ ÁÈ· οÙÈ. ∂›Ó·È ·ÓÙÈΛÌÂÓ· ÚËÌ¿ÙˆÓ fiˆ˜: ÊÔ‚¿Ì·È, ·ÓËÛ˘¯Ò Î.¿. √ÈÚÔÙ¿ÛÂȘ ·˘Ù¤˜ ÂÈÛ¿ÁÔÓÙ·È Ì ÙÔ˘˜ Û˘Ó‰¤ÛÌÔ˘˜ Ì‹ˆ˜ Î·È ÌË(Ó).

¶ÚÔÛÔ¯‹!•Â¯ˆÚ›˙Ô˘Ì ÙȘ ‚Ô˘ÏËÙÈΤ˜ ·fi ÙȘ ÙÂÏÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ·16.4 π), ÁÈ·Ù› ÛÙȘ ‚Ô˘ÏËÙÈΤ˜ ‰ÂÓ ÌÔÚԇ̠ӷ ·ÓÙÈηٷÛÙ‹ÛÔ˘Ì ÙÔÓ· Ì ÙÔ ÁÈ· Ó·.

£¤Ïˆ Ó· ¿ˆ ÛÙÔÓ ÎÈÓËÌ·ÙÔÁÚ¿ÊÔ. ∞§§∞ √Ãπ £¤Ïˆ ÁÈ· Ó· ¿ˆ ÛÙÔÓ ÎÈÓËÌ·ÙÔÁÚ¿ÊÔ.

√ ı›Ԙ µÚ·Û›‰·˜ ·ÓËÛ˘¯Â› ÌË ¯·Ï¿ÛÂÈ ÎÈ ¿ÏÏÔ Ô Î·ÈÚfi˜.

ºÔ‚¿Ù·È Ì‹ˆ˜ ÙÔ ÔÓÙ›ÎÈ ÙË ‰·ÁÎÒÛÂÈ!

¢¢.. ∂∂ÓÓ‰‰ÔÔÈÈ··ÛÛÙÙÈÈÎΤ¤˜ ÚÚÔÔÙÙ¿¿ÛÛÂÂÈȘ

¡· Î·È Î¿ÙÈ Ô˘ Ú¤ÂÈ Ó· ͤÚÔ˘Ì ÁÈ· ÙȘ ÂÍ·ÚÙË̤Ó˜ÚÔÙ¿ÛÂȘ Ô˘ ¤¯Ô˘ÌÂ Û˘Ó·ÓÙ‹ÛÂÈ ˆ˜ ÙÒÚ·.

Page 47: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

∂∂∂∂∂¡¡¡¡√√√√∆∆∆∆∆∆∏∏∏∏∆∆∆∆∞∞∞∞∞ 1111166666: ¶¶¶ÒÒÒ˜ ÛÛ˘Óı¤Ùˆ ÊÚ¿ÛÂȘ Î·È ÚÔÙ¿ÛÂȘ;

195

∏ ∂¶∂•∏°∏™∏ªÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÌÈ· ÚfiÙ·ÛË ÂÍËÁ› ηχÙÂÚ· ÙÔ ÓfiËÌ· οÔÈ·˜ Ϥ͢, Û˘Ó‹ıˆ˜ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈ-ÎÔ‡. ŒÙÛÈ ÔÈ ÂȉÈΤ˜, Ï¿ÁȘ ÂÚˆÙËÌ·ÙÈΤ˜, ‚Ô˘ÏËÙÈΤ˜ Î·È ÂÓ‰ÔÈ·ÛÙÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÌÔÚÂ›Î·È Ó· ¤¯Ô˘Ó ı¤ÛË ÂÂÍ‹ÁËÛ˘ (Ó· ÂÂÍËÁÔ‡Ó ‰ËÏ. οÔÈ· Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο):ª¿ı·Ù ÙÔ Ó¤Ô, fiÙÈ Ô Î. µÚ·Û›‰·˜ ΤډÈÛ ÙÔ ‚Ú·‚Â›Ô «°ÓÒÛË»;√ √Ú¤ÛÙ˘ ‚·Û·ÓÈ˙fiÙ·Ó ·fi ·˘Ù‹Ó ÙËÓ ·ÔÚ›·, ·Ó Ë ÎԤϷ ‰Ô‡Ï¢ ÛÙÔ Ì·Á·˙› Ì ٷ·ÁˆÙ¿.√ Î. µÚ·Û›‰·˜ ›¯Â Ì›· Î·È ÌfiÓÔ ÂÈı˘Ì›·, Ó· ÂÈÛÎÂÊı› ÙËÓ ÕÓ‰ÚÔ.∏ Î. ¢·Ó¿Ë Ú¤ÂÈ Ó· ··ÏÏ·Á› ·fi ÙÔÓ ÌÂÁ¿ÏÔ Ù˘ Êfi‚Ô, Ì‹ˆ˜ ÙË ‰·ÁÎÒÛÂÈ ÙÔ ÔÓÙ›ÎÈ.

√È ·Ó·ÊÔÚÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Â›Ó·È ÂÍ·ÚÙË̤Ó˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È ÛÂÌ›· ϤÍË ‹ ÊÚ¿ÛË Î¿ÔÈ·˜ ¿ÏÏ˘ ÚfiÙ·Û˘. √È ÚÔÙ¿ÛÂȘ ·˘Ù¤˜ ÂÈÛ¿ÁÔÓÙ·ÈÌ ÙȘ ·Ó·ÊÔÚÈΤ˜ ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜ (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 8.6) ‹ ÙÔ ¿ÎÏÈÙÔ Ô˘.

∂›‰· ÌÈ· ÎԤϷ. + ∏ ÎԤϷ ÌÔ˘ ›¯Â Ô˘Ï‹ÛÂÈ ¤Ó· ·ÁˆÙfi.

∂›‰· ÌÈ· ÎԤϷ Ë ÔÔ›·/Ô˘ ÌÔ˘ ›¯Â Ô˘Ï‹ÛÂÈ ¤Ó· ·ÁˆÙfi.

∂∂.. ∞∞ÓÓ··ÊÊÔÔÚÚÈÈÎΤ¤˜ ÚÚÔÔÙÙ¿¿ÛÛÂÂÈȘ

¶ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ Ë ·Ó·ÊÔÚÈ΋ ·ÓÙˆÓ˘Ì›· Ú¤ÂÈ Ó· ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Ì¤Û· Û¶ÚÔıÂÙÈ΋ ºÚ¿ÛË:√ √Ú¤ÛÙ˘ ‰È¿‚·˙ ¤Ó· ‚È‚Ï›Ô. ™ÙÔ ‚È‚Ï›Ô ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙÔ‡ÛÂ Ô ∏Ú·ÎÏ‹˜.√ √Ú¤ÛÙ˘ ‰È¿‚·˙ ¤Ó· ‚È‚Ï›Ô [ÛÙÔ ÔÔ›Ô] ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙÔ‡ÛÂ Ô ∏Ú·ÎÏ‹˜.

¶ÚÔıÂÙÈ΋ ºÚ¿ÛË

Page 48: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

™™˘ÓÓııÓıÓı¤¤ÙÙˆ ÊÊÊÚÚÚ¿¿ÛÛÂÂÈȘ Îη·Î·ÈÈ ÚÚÚÚÔÔÔÙÙÙ¿¿¿Ù¿Ù¿ÛÂȘ

196

™™∆∆.. ÀÀÔÔııÂÂÙÙÈÈÎΤ¤˜ ÚÚÔÔÙÙ¿¿ÛÛÂÂÈȘ

∑∑.. ÃÃÚÚÔÔÓÓÈÈÎΤ¤˜ ÚÚÔÔÙÙ¿¿ÛÛÂÂÈȘ

∞Ó ÙËÓ Í·Ó·‰Ò, ı· Ù˘ ˆ fiÙÈ ¤¯ÂÈ ˆÚ·›· Ì¿ÙÈ·.

∏ ÂÍ·ÚÙË̤ÓË ˘ÔıÂÙÈ΋ ÚfiÙ·ÛË (‹ ·ÏÏÈÒ˜ Ë ˘fiıÂÛË) Ì·˙› Ì ÙËÓ Î‡ÚÈ· ÚfiÙ·ÛË Ô˘ Û¯Â-Ù›˙ÂÙ·È Ì ·˘Ù‹Ó (ÙËÓ ·fi‰ÔÛË) Û¯ËÌ·Ù›˙ÂÈ ÙÔÓ ˘ÔıÂÙÈÎfi ÏfiÁÔ.

√È ˘ÔıÂÙÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ‰ËÏÒÓÔ˘Ó fiÙÈ Î¿ÙÈ Ú¤ÂÈ Ó· ÂÎÏË-Úˆı› ÁÈ· Ó· Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈËı› ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÙÔ ÂÚȯfiÌÂÓÔÙ˘ ·ÚÈ·˜ ÚfiÙ·Û˘. √È ÚÔÙ¿ÛÂȘ ·˘Ù¤˜ ÂÈÛ¿ÁÔÓÙ·È Ì ÙÔ˘˜˘ÔıÂÙÈÎÔ‡˜ Û˘Ó‰¤ÛÌÔ˘˜ (.¯. ·Ó, ¿Ì·, ›ÙÂ...›ÙÂ, ‚Ï. ÂÓfiÙËÙ·14.1 µ).

∞Ó ÙËÓ Í·Ó·‰Ò ı· Ù˘ ˆ fiÙÈ ¤¯ÂÈ ˆÚ·›· Ì¿ÙÈ·.

À¶√£∂™∏ ∞¶√¢√™∏

À¶√£∂∆π∫√™ §√°√™

Page 49: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

∂∂∂∂∂¡¡¡¡√√√√∆∆∆∆∆∆∏∏∏∏∆∆∆∆∞∞∞∞∞ 1111166666: ¶¶¶ÒÒÒ˜ ÛÛ˘Óı¤Ùˆ ÊÚ¿ÛÂȘ Î·È ÚÔÙ¿ÛÂȘ;

197

ŸÙ·Ó Í˘Ó¿ˆ οӈ Ù· ÂÍ‹˜:∞ÊÔ‡ χӈ ÙÔ ÚfiÛˆfi ÌÔ˘, ÓÙ‡ÓÔÌ·È Î·È ¯ÙÂÓ›˙ÔÌ·È. ªfiÏȘ ÙÂÏÂÈÒÛˆ, ÙÚÒˆ ÙÔ ÚˆÈÓfi ÌÔ˘,ÂÓÒ Ë ÌËÙ¤Ú· ÌÔ˘ ·Ú¯›˙ÂÈ Ó· Ì·ÁÂÈÚ‡ÂÈ ÙÔ ÌÂÛËÌÂÚÈ·Ófi Ê·ÁËÙfi. ŸÙ·Ó ÊÙ¿ÛÂÈ ÙÔ Û¯ÔÏÈÎfi,‚Á·›Óˆ ÛÙÔÓ ‰ÚfiÌÔ. ªÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÌfiÏȘ Ô˘ ÙÔ ÚÔÏ·‚·›Óˆ! flÛÔ˘ Ó· ¿ˆ ÛÙÔ Û¯ÔÏ›Ô,Û˘˙ËÙ¿ˆ Ì ÙÔ˘˜ Û˘ÌÌ·ıËÙ¤˜ ÌÔ˘.

√È ¯ÚÔÓÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÂÈÛ¿ÁÔÓÙ·È Ì ÙÔ˘˜ ¯ÚÔÓÈÎÔ‡˜ Û˘Ó‰¤ÛÌÔ˘˜(.¯. ·ÊÔ‡, fiÙ·Ó, ÂÓÒ, ‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 14.1 µ).

∫·Ó¤Ó· Úfi‚ÏËÌ·! ªÔÚÒ Ó· ÌÈÏ‹Ûˆ ÁÈ· ÙÔÓ ¯ÚfiÓÔ Ì ¤Ó· ÛˆÚfi ÙÚfi-Ô˘˜ Î·È Ó· ·ÊËÁËıÒ fiÏ· fiÛ· Û˘Ì‚·›ÓÔ˘Ó (‚Ï. ·Ê‹ÁËÛË, ÂÓfiÙËÙ· 2.1):Ì ¯ÚÔÓÈο ÂÈÚÚ‹Ì·Ù· (ÂÓfiÙËÙ· 12.1) (ÚÈÓ, ‡ÛÙÂÚ·, ¯Ù˜ Î.¿.), Ì √ÓÔÌ·ÙÈΤ˜ ºÚ¿ÛÂȘ (ÙÔ Úˆ›, ÙÔ ‚Ú¿‰˘), Ì ¶ÚÔıÂÙÈΤ˜ ºÚ¿ÛÂȘ (ÌÂÙ¿ ·fi ÙÔ Û¯ÔÏ›Ô, ÚÈÓ ·fi ÙÔ ÚˆÈÓfi, ηٿ

ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ Á‡̷ÙÔ˜), ·ÏÏ¿ ΢ڛˆ˜ Ì ÚÔÙ¿ÛÂȘ, ÙȘ ¯ÚÔÓÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ.

¢ƒ∞™∆∏ƒπ√∆∏∆∞ 37 ¶ÂÚÈÁڿʈ Û ÌÈ· ·Ú¿ÁÚ·ÊÔ ÌÈ· ‰È΋ ÌÔ˘ ̤ڷ. ¶ÚÔÛ¤¯ˆ Ó·‚¿Ïˆ ÛÙË ÛÂÈÚ¿ ÙȘ Ú¿ÍÂȘ ÌÔ˘ Î·È Ó· ‰ËÏÒÛˆ ÙË ÛÂÈÚ¿ ·˘Ù‹ ÌÂÂÍ·ÚÙË̤Ó˜ ¯ÚÔÓÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ.

£· Ì·˜ ÂÍËÁ‹ÛÂÙÂ...

¶Â›Ù ̷˜ ÁÈ·Ù› ˘ÔÛÙËڛͷÙÂ

fiÙÈ...

√È ‰ÂÈÓfiÛ·˘ÚÔÈ ÂÍ·Ê·Ó›ÛÙËηÓ, ÂÂÂÂÈȉ‰‹‹ ÍÍÂÂÎΛ›ÓÓËËÛÛÂÂÛÛÙÙËË ÁÁËË ËË ÂÂÔÔ¯‹‹ ÙÙˆÓÓ ··ÁÁÂÂÙÙÒÒÓÓˆÓÓ.

∏ ÁË ·Ú·Ì¤ÓÂÈ Û ÙÚԯȿ Á‡Úˆ ·fiÙÔÓ ‹ÏÈÔ, ‰‰ÈÈfifiÙÙÈÈ ËË ‰‰‡‡ÓÓ··ÌÌËË ÙÙˢ ‚‚··ÚÚ‡‡ÙÙËËÙÙ··˜ ÙÙÔÔ˘ ËËÏÏ››ÔÔ˘

ÙÙËË ÛÛ˘ÁÁÎÎÚÚ··ÙÙ››.

Œ¯ÂȘ ÔÏÏ¿ Ú¿ÁÌ·Ù· Ó· οÓÂȘ,√Ú¤ÛÙË! ¶Ò˜ fï˜ ı· Ù· ‚¿ÏÂȘ ÛÙË ÛÂÈÚ¿, Ò˜

ı· Ì·˜ ÂÍËÁ‹ÛÂȘ fiÙ ı· ͢ӋÛÂȘ, fiÙ ı· Ê·˜ÚˆÈÓfi, fiÙ ı· ·˜ ÛÙÔ Û¯ÔÏ›Ô, fiÙ ı· ·›ÍÂȘ ÌÂ

ÙÔ˘˜ Ê›ÏÔ˘˜ ÛÔ˘;

¶Ò˜Î·Ù·Ï‹Í·ÙÂ

ÛÙÔÛ˘Ì¤Ú·ÛÌ·

fiÙÈ...

∏∏.. ∞∞ÈÈÙÙÈÈÔÔÏÏÔÔÁÁÈÈÎΤ¤˜ ÚÚÔÔÙÙ¿¿ÛÛÂÂÈȘ

Page 50: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

™™˘ÓÓııÓıÓı¤¤ÙÙˆ ÊÊÊÚÚÚ¿¿ÛÛÂÂÈȘ Îη·Î·ÈÈ ÚÚÚÚÔÔÔÙÙÙ¿¿¿Ù¿Ù¿ÛÂȘ

198

∞˘Ù‹ Â›Ó·È Ë ÌÔ›Ú· ÙÔ˘ ÂÈÛÙ‹ÌÔÓ·.ŸÏÔÈ ı¤ÏÔ˘Ó Ó· Ì¿ıÔ˘Ó Ò˜ ‚ڋη ÙȘ

··ÓÙ‹ÛÂȘ Û ·˘Ù¿ Ô˘ ˙ËÙÔ‡Û·. ŸÏÔ «ÁÈ·Ù›» Î·È «Ò˜» ÚˆÙ¿ÓÂ. ∂ÁÒ ¤¯ˆ ÙȘ ··ÓÙ‹ÛÂȘ, ͤڈ

Î·È Ò˜ Ó· ÙÔ˘˜ ÙȘ ˆ, Ò˜ Ó· ÙÔ˘˜ ‰Â›Íˆ ÙȘ ·Èٛ˜. ¢Â›¯Óˆ ÙËÓ ·ÈÙ›· Ì ÙȘ ·ÈÙÈÔÏÔÁÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ.

√È ·ÈÙÈÔÏÔÁÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÂÈÛ¿ÁÔÓÙ·È Ì ÙÔ˘˜ ·ÈÙÈÔÏÔÁÈÎÔ‡˜ Û˘Ó‰¤ÛÌÔ˘˜ (.¯. ÁÈ·Ù›,ÂÂȉ‹, ‰ÈfiÙÈ, ‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 14.1 µ). ∆Ș ¯ÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠fiÙ·Ó ı¤ÏÔ˘Ì ӷÂȯÂÈÚËÌ·ÙÔÏÔÁ‹ÛÔ˘Ì ÁÈ· οÙÈ (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 2.1).

√È ÂÓ·ÓÙȈ̷ÙÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó ·ÓÙ›ıÂÛË Û ·˘Ùfi Ô˘ ‰Â›¯ÓÂÈ Ë Î‡ÚÈ·ÚfiÙ·ÛË. ¶·Ú’ fiÏ· ·˘Ù¿, Ë Î‡ÚÈ· ÚfiÙ·ÛË ÈÛ¯‡ÂÈ. ∂ÈÛ¿ÁÔÓÙ·È Ì ÙÔ˘˜ Û˘Ó‰¤ÛÌÔ˘˜ ·ÓηÈ, ÂÓÒ, ÌÔÏÔÓfiÙÈ, ÎÈ ·˜.

√È ·Ú·¯ˆÚËÙÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÂÈÛ¿ÁÔÓÙ·È Ì ÙÔ˘˜Û˘Ó‰¤ÛÌÔ˘˜ Î·È ·Ó, Î·È Ó·, ÎÈ ·˜.

££.. ∂∂ÓÓ··ÓÓÙÙÈȈÌÌ··ÙÙÈÈÎΤ¤˜ ÚÚÔÔÙÙ¿¿ÛÛÂÂÈȘ –– ¶¶··ÚÚ··¯ˆÚÚËËÙÙÈÈÎΤ¤˜ ÚÚÔÔÙÙ¿¿ÛÛÂÂÈȘ

¶‹Á·Ì ÂΉÚÔÌ‹, ·Ó Î·È ¤‚Ú¯Â.

£· ¿Ì ÂΉÚÔÌ‹, ÎÈ ·˜ ‚Ú¤ÍÂÈ.

Page 51: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

∂∂∂∂∂¡¡¡¡√√√√∆∆∆∆∆∆∏∏∏∏∆∆∆∆∞∞∞∞∞ 1111166666: ¶¶¶ÒÒÒ˜ ÛÛ˘Óı¤Ùˆ ÊÚ¿ÛÂȘ Î·È ÚÔÙ¿ÛÂȘ;

199

√È ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ‰Â›¯ÓÔ˘Ó ÙÔ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ù˘ Ú¿Í˘ Ô˘ ‰ËÏÒÓÂÈ Ë·ÚÈ· ÚfiÙ·ÛË. ∂ÈÛ¿ÁÔÓÙ·È Ì ÙÔ˘˜ ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎÔ‡˜ Û˘Ó‰¤ÛÌÔ˘˜ ÒÛÙÂ, Ô˘.

£· ¿ˆ Ó· ÙË ‚Úˆ ÁÈ· Ó· Ù˘ ˆ fiÙÈ ¤¯ÂÈ fiÌÔÚÊ· Ì¿ÙÈ·.

ππ.. ∆∆ÂÂÏÏÈÈÎΤ¤˜ ÚÚÔÔÙÙ¿¿ÛÛÂÂÈȘ

ππ∞∞.. ∞∞ÔÔÙÙÂÂÏÏÂÂÛÛÌÌ··ÙÙÈÈÎΤ¤˜ ‹‹ ÛÛ˘ÌÌÂÂÚÚ··ÛÛÌÌ··ÙÙÈÈÎΤ¤˜ ÚÚÔÔÙÙ¿¿ÛÛÂÂÈȘ

√ ηÈÚfi˜ ÂȉÂÈÓÒıËΠÙfiÛÔ Ôχ, Ô˘ Ô ı›Ԙ µÚ·Û›‰·˜ ·Ó¤‚·Ï ÙȘ ‰È·ÎÔ¤˜ ÙÔ˘.

¶ÂÚ›ÌÂÓ ÙȘ ‰È·ÎÔ¤˜ ÙÔ˘ ÙfiÛ˜ ‚‰ÔÌ¿‰Â˜, ÒÛÙ ‰ÈηÈÔÏÔÁË̤ӷ ÛÙÂÓÔ¯ˆÚ‹ıËÎÂ.

ªÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜ (΢ڛˆ˜ ÌÂÙ¿ ·fi Ú‹Ì·Ù· Ô˘ ‰Â›¯ÓÔ˘Ó Î›ÓËÛË),ÔÈ ÙÂÏÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÂÈÛ¿ÁÔÓÙ·È ÌfiÓÔ Ì ÙÔ ÌfiÚÈÔ Ó·:¶.¯. ∆Ú¤¯ˆ Ó· ÚÔÏ¿‚ˆ ÙÔÓ √Ú¤ÛÙË.

ŸÙ·Ó ı¤ÏÔ˘Ì ӷ ‰Â›ÍÔ˘Ì ÁÈ· ÔÈÔ ÛÎÔfiÁ›ÓÂÙ·È Î¿ÙÈ, ¯ÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠ÙÂÏÈΤ˜ ÚÔ-Ù¿ÛÂȘ. ∞˘Ù¤˜ ÂÈÛ¿ÁÔÓÙ·È Ì ÙÔ ÁÈ· + ÙÔÌfiÚÈÔ Ù˘ ˘ÔÙ·ÎÙÈ΋˜ Ó·.

∆∆ÈÈ ÓÓ·· ıı˘ÌÌ¿¿ÌÌ··ÈÈ fifiÙÙ··ÓÓ ÁÁÚÚ¿¿Êʈ

Èڛ˙ˆ Ì ÎfiÌÌ· ÙȘ ÂÍ·ÚÙË̤Ó˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Ô˘ ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó ÛÙÂÓ‹Û¯¤ÛË Ì ÙËÓ Î‡ÚÈ· ÚfiÙ·ÛË Î·È ÌÔÚԇ̠ӷ ÙȘ ·Ú·Ï›„Ô˘ÌÂ.¶.¯. ∞ÊÔ‡ Ê¿ÂÈ ÙÔ ÚˆÈÓfi ÙÔ˘, Ô √Ú¤ÛÙ˘ ʇÁÂÈ ÁÈ· ÙÔ Û¯ÔÏ›Ô.

∞ÓÙ›ıÂÙ·, ‰ÂÓ ÌÔÚÒ Ó· ¯ˆÚ›Ûˆ Ì ÎfiÌÌ· ÂÍ·ÚÙË̤Ó˜ ÚÔÙ¿ÛÂÈ˜Ô˘ Û˘ÌÏËÚÒÓÔ˘Ó ÙÔ ÓfiËÌ· Ù˘ ·ÚÈ·˜ ÚfiÙ·Û˘ ηÈ, ÂÔ̤ӈ˜,Â›Ó·È ÛÙÂÓ¿ Û˘Ó‰Â‰Â̤Ó˜ Ì ·˘Ù‹. ¶.¯. √ µÚ·Û›‰·˜ › fiÙÈ ı· ¿ÂÈ ‰È·ÎÔ¤˜.

Page 52: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

™™˘ÓÓııÓıÓı¤¤ÙÙˆ ÊÊÊÚÚÚ¿¿ÛÛÂÂÈȘ Îη·Î·ÈÈ ÚÚÚÚÔÔÔÙÙÙ¿¿¿Ù¿Ù¿ÛÂȘ

200

¢ƒ∞™∆∏ƒπ√∆∏∆∞ 38 µÚ›ÛΈ ÙȘ ÂÍ·ÚÙË̤Ó˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÛÙÔ ·Ú·Î¿Ùˆ ΛÌÂÓÔ Î·È·Ó·ÁÓˆÚ›˙ˆ Û ÔÈ· ›‰Ë ·Ó‹ÎÔ˘Ó:

√ ∞Ú›ˆÓ, Ô˘ ¤ÌÂÓ ÂΛÓÔ ÙÔÓ Î·ÈÚfi ÛÙËÓ ·˘Ï‹ ÙÔ˘ ¶ÂÚ›·Ó‰ÚÔ˘, ı¤ÏËÛ ӷ Ù·Íȉ¤„ÂÈÛÙËÓ πÙ·Ï›· Î·È ÙË ™ÈÎÂÏ›·. ∂Λ ÂÚÁ¿ÛÙËΠÔχ ηÈ, ·ÊÔ‡ ·¤ÎÙËÛ ÔÏÏ¿ ¯Ú‹Ì·Ù·,› ӷ Á˘Ú›ÛÂÈ ›Ûˆ ÛÙËÓ ∫fiÚÈÓıÔ. ¡·‡ÏˆÛ ¤Ó· ÎÔÚÈÓıÈ·Îfi ηڿ‚È, ÂÂȉ‹ ›¯Â ÂÌÈ-ÛÙÔÛ‡ÓË ÌfiÓÔ ÛÙÔ˘˜ ∫ÔÚ›ÓıÈÔ˘˜. øÛÙfiÛÔ, ÛÙË Ì¤ÛË ÙÔ˘ ÂÏ¿ÁÔ˘˜, ·˘ÙÔ› ÛΤÊÙËÎ·Ó Ó·ÙÔÓ Ú›ÍÔ˘Ó ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ· ÁÈ· Ó· ¿ÚÔ˘Ó Ù· ÏÔ‡ÙË ÙÔ˘. ∂ΛÓÔ˜, ÌÈ· Î·È ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡ÛÂÓ· οÓÂÈ Ù›ÔÙ ¿ÏÏÔ, Û˘ÌÊÒÓËÛÂ. ∆Ô˘˜ ÚÒÙËÛ fï˜ ·Ó ı· ÙÔÓ ¿ÊËÓ·Ó Ó· ÙÚ·ÁÔ˘‰‹-ÛÂÈ ÁÈ· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÊÔÚ¿ ÛÙÔ Î·Ù¿ÛÙڈ̷, ÊÔÚÒÓÙ·˜ Ù· ηϿ ÙÔ˘.

∏Úfi‰ÔÙÔ˜, √ ∞Ú›ˆÓ Î·È ÙÔ ‰ÂÏÊ›ÓÈ (¢È·Û΢‹)

– ∆È ÛÔ˘ Û˘Ó¤‚Ë;– ªÂ ¤ÚÈÍ·Ó ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ·, ·ÏÏ¿ ¤Ó· ‰ÂÏÊ›ÓÈ, Ô˘ Ì·Á‡ÙËΠ·fiÙÔ ÙÚ·ÁÔ‡‰È ÌÔ˘, Ì ¤‚Á·Ï ÛÙË ÛÙÂÚÈ¿.

∂˘ı‡˜ ÏfiÁÔ˜

√È „·Ú¿‰Â˜ ÚÒÙËÛ·Ó ÙÔÓ ∞Ú›ˆÓ· ÙÈ ÙÔ˘ ›¯Â Û˘Ì‚Â› ÎÈ ÂΛÓÔ˜ ·¿-ÓÙËÛ fiÙÈ ÙÔÓ Â›¯·Ó Ú›ÍÂÈ ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ·, ·ÏÏ¿ ¤Ó· ‰ÂÏÊ›ÓÈ, Ô˘ Ì·Á‡-ÙËΠ·fi ÙÔ ÙÚ·ÁÔ‡‰È ÙÔ˘, ÙÔÓ ¤‚Á·Ï ÛÙË ÛÙÂÚÈ¿.

¶Ï¿ÁÈÔ˜ ÏfiÁÔ˜

«£¤Ïˆ Ê·ÁËÙfi», Â›Â Ô ∞Ú›ˆÓ·˜.∆· ÏfiÁÈ· ÙÔ˘ ∞Ú›ˆÓ· ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È Ì¤Û· Û ÂÈÛ·ÁˆÁÈο, «…»,¿Ú·… ¤¯Ô˘Ì ¢ı‡ ÏfiÁÔ.

√ ∞Ú›ˆÓ·˜ › fiÙÈ ‹ıÂÏ ʷÁËÙfi.∂‰Ò ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ì ÂÈÛ·ÁˆÁÈο, ¿Ú·… ¤¯Ô˘Ì ϿÁÈÔ ÏfiÁÔ.

1166..55 ∂∂˘ıı‡‡˜ –– ÏÏ¿¿ÁÁÈÈÔÔ˜ ÏÏfifiÁÁÔÔ˜

AA,, Îη·ÈÈ

Îο¿ÙÙÈÈ ¿¿ÏÏÏÏÔÔ

™ÙÔÓ Â˘ı‡ ÏfiÁÔ ·Îԇ̠ٷ ÏfiÁÈ· οÔÈÔ˘ fiˆ˜ ·ÎÚÈ‚Ò˜ Ù· ϤÂÈ, ÂÓÒÛÙÔÓ Ï¿ÁÈÔ ÏfiÁÔ Ù· ÏfiÁÈ· ·˘Ù¿ Ù· ÌÂٷʤÚÂÈ Î¿ÔÈÔ ÙÚ›ÙÔ ÚfiÛˆÔ.°È· Ó· ÌÂÙ·ÙÚ¤„ˆ ÙÔÓ Â˘ı‡ Û ϿÁÈÔ ÏfiÁÔ:1. ¶ÚÔÛı¤Ùˆ Ù· ÔÓfiÌ·Ù· ÙˆÓ ÚÔÛÒˆÓ.2. µ¿˙ˆ Û˘Ó‰¤ÛÌÔ˘˜ ÁÈ· Ó· ÂÓÒÛˆ ÙȘ ÚÔÙ¿ÛÂȘ.3. ÃÚËÛÈÌÔÔÈÒ Ú‹Ì·Ù· fiˆ˜ ÚÒÙËÛÂ, ·¿ÓÙËÛÂ, › Î.¿.4. ªÂÙ·ÙÚ¤ˆ ÙȘ ·ÚȘ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Û ÂÍ·ÚÙË̤Ó˜.5. ∞ÏÏ¿˙ˆ ÙÔ ÚfiÛˆÔ ÙˆÓ ÚËÌ¿ÙˆÓ ·fi ÚÒÙÔ/‰Â‡ÙÂÚÔ Û ÙÚ›ÙÔ

(.¯. ‹ıÂÏ· → ‹ıÂÏÂ).6. ªÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜, ·ÏÏ¿˙ˆ Î·È ÙÔÓ ¯ÚfiÓÔ ÙÔ˘ Ú‹Ì·ÙÔ˜

(.¯. ¤ÚÈÍ·Ó → ›¯·Ó Ú›ÍÂÈ).

Page 53: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

201

¶·Ú·ÁˆÁÈ΋ ÌÔÚÊÔÏÔÁ›· - ™‡ÓıÂÛË - ™ËÌ·ÛÈÔÏÔÁ›·

µÚ›ÛΈ ÙȘ Û¯¤ÛÂȘ ÙˆÓ Ï¤ÍˆӶ∂ª¶∆√ ª∂ƒ√™

Page 54: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

112

MÈÏÒ ÁÈ· ·ÓıÚÒÔ˘˜, ˙Ò·, Ú¿ÁÌ·Ù· Î·È Î·Ù·ÛÙ¿ÛÂȘ Ì ¿ÏÏÔ ÙÚfiÔ

EENNOOTTHHTTAA 88

√√ÈÈ ··ÓÓÙÙˆÓÓ˘ÌÌ››Â˜

ŒŒÓÓ··˜ ÂÂÚÚ¢ÓÓËËÙÙ‹‹˜ ··ÏÏÏÏÈÈÒÒÙÙÈÈÎÎÔÔ˜ ··fifi ÙÙÔÔ˘˜ ¿¿ÏÏÏÏÔÔ˘˜

µ√§√™

ŒÓ·˜ ·fi ÙÔ˘˜ÛÔ˘‰·ÈfiÙÂÚÔ˘˜ÂÚ¢ÓËÙ¤˜ ÙÔ˘·ÈÒÓ· ˙ÂÈ ·Ó¿ÌÂÛ¿ Ì·˜. O Û˘-ÌÔÏ›Ù˘ Ì·˜ µÚ·Û›‰·˜ ∞Ó·-ÁÓÒÛÙÔ˘ Â›Ó·È Ô ÊÂÙÈÓfi˜ οÙÔ-¯Ô˜ ÙÔ˘ ‚Ú·‚›Ԣ «°ÓÒÛË» Ì·ÊÔÚÌ‹ ÙÔ Ó¤Ô ‚È‚Ï›Ô ÙÔ˘.∆Ô ‚È‚Ï›Ô ÙÔ˘ ÂÚ¢ÓËÙ‹, Ì ٛÙ-ÏÔ «æ¿Í „¿Í ÌÔÚ› Ó· ÙÔ‚ÚÂȘ», ·Â˘ı‡ÓÂÙ·È Û fiÏÔ˘˜ÙÔ˘˜ ·Ó·ÁÓÒÛÙ˜: ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜Î·È ·È‰È¿, ÂÈÛÙ‹ÌÔÓ˜ Î·È ÌË,Ê·Ó·ÙÈÎÔ‡˜ ·Ó·ÁÓÒÛÙ˜ ηȷӷÁÓÒÛÙ˜ ÙÔ˘ ™·‚‚·ÙÔ·-ÚÈ·ÎÔ˘.ŸÙ·Ó ÙÔÓ ÚˆÙ‹Û·Ì Ҙ ÍÂΛ-ÓËÛ ÙËÓ ¤Ú¢ӷ, Ô Î. µÚ·Û›‰·˜Ì¿˜ ›Â: «ªÈÎÚfi˜ ›¯· ¤Ó· Ûˆ-Úfi ·Ôڛ˜. µÏ¤ÂÙÂ, Ù· ·È‰È¿·Á·¿Ó ÙȘ Û·˙ÔÎÂÊ·ÏȤ˜,·ÏÏ¿ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û· Ó· ÙȘ χ-Ûˆ ‡ÎÔÏ·. ªÈ· ̤ڷ ÏÔÈfiÓÎÔÈÙ¿¯ÙËη ÛÙÔÓ Î·ıÚ¤ÊÙË Î·È›·: «µÚ·Û›‰·, ·˘Ù‹ Â›Ó·È Ë‰Ô˘ÏÂÈ¿ ÛÔ˘ ·fi ‰ˆ Î·È ¤Ú·,Ó· ‚ÚÂȘ ··ÓÙ‹ÛÂȘ Û ·˘Ù¤˜ÙȘ ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ ÛÔ˘».

•¤ÚÂÈ Î·Ó›˜ÔÔÈÈÔÔ˜ ΤډÈÛÂ

ʤÙÔ˜ ÙÔ‚Ú·‚›ԫ°ÓÒÛË»;

ªÂ Ï›Á· ÏfiÁÈ·ÌÔÚ› Ó· ÙÔ

·ÁÔÚ¿ÛÂÈ fifiÔÔÈÈÔÔ˜ı¤ÏÂÈ!

∫È ÂÂÁÁÒÒ ·Á·¿ˆ ÙȘ Û·˙ÔÎÂÊ·ÏȤ˜!

¡ÔÌ›˙ˆ ˆ˜ fifiÏÏÔÔÈÈ ÙȘ·Á·¿ÓÂ!

ª· ··˘ÙÙfifi˜Â›Ó·È Ô ı›Ԙ

ÌÔ˘!

√ˆÛ‰‹ÔÙÂı· ·ÁÔÚ¿Ûˆ ÙÔ

‚È‚Ï›Ô ÙÙÔÔ˘!

µÚ ηÎfi Ì·˘ÙfiÓ ÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔ:flÚ˜ ÒÚ˜ ÌÈÏ¿ÂÈ ÌÂ

ÙÙÔÔÓÓ Â··˘ÙÙfifi ÙÙÔÔ˘!!

Page 55: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

113

™¯ËÌ·Ù›˙ˆ ϤÍÂȘ

∞¡∆ø¡Àªπ∂™ → ∂›Ó·È ÎÏÈÙ¤˜ ϤÍÂȘ Ô˘ ·ÓÙÈηıÈÛÙÔ‡Ó ÔÓÔÌ·ÙÈΤ˜ ÊÚ¿ÛÂȘ (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 16.2 ∞) Î·È Î¿ÓÔ˘Ó ÙËÓ ›‰È· «‰Ô˘ÏÂÈ¿» Ì ·˘Ù¤˜.

∞˜ ‰Ô‡Ì fiÛÔ ÈÔ ·Ïfi Â›Ó·È ÙÔ Î›ÌÂÓÔ 2, ÛÙÔ ÔÔ›Ô¯ÚËÛÈÌÔÔÈÒ ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜ ÛÙË ı¤ÛË ÔÚÈÛÌ¤ÓˆÓ ÔÓÔÌ·ÙÈ-ÎÒÓ ÊÚ¿ÛÂˆÓ ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ 1.

√È ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜ ‰›ÓÔ˘Ó ÛÙÔÓ ÏfiÁÔ Ì·˜ Û˘ÓÙÔÌ›· Î·È Û·Ê‹-ÓÂÈ·. ª·˜ ‚ÔËıÔ‡Ó Ó· ÌÈÏ¿Ì ÈÔ Â‡ÎÔÏ· ÁÈ· ÚfiÛˆ· ηÈÚ¿ÁÌ·Ù· ¯ˆÚ›˜ Ó· Ù· ·ӷϷ̂¿ÓÔ˘ÌÂ Û˘Ó¤¯ÂÈ·!

∆È Ú¤ÂÈ Ó· ͤÚÔ˘Ì ÁÈ· ÙȘ ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜;ñ √È ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ÛÙË ı¤ÛË ÔÓÔÌ·ÙÈÎÒÓ ÊÚ¿ÛˆÓ.ñ √È ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜ ‰Â Û¯ËÌ·Ù›˙Ô˘Ó ÎÏËÙÈ΋.

1.√ ¡›ÎÔ˜ ¿Ú¯ÈÛ ӷ ÂÎÓ¢ڛ˙ÂÈ ÙË ™ÔÊ›·.¢ÂÓ Î·Ù·Ï·‚·›Óˆ ÙÈ ÂÚ›ÌÂÓ ӷ ÂÈ ÙÔ˘¡›ÎÔ˘. ™ÙÔ Î¿Ùˆ οو Ë ™ÔÊ›· ›¯ÂÊÙÈ¿ÍÂÈ ÙÔ Ô‰‹Ï·ÙÔ ÙÔ˘ ¡›ÎÔ˘, ›¯Â·Ú¯›ÛÂÈ Ó· Ù·ÎÙÔÔÈ› ÁÈ· ¯¿ÚË ÙÔ˘¡›ÎÔ˘ Ù· Ú¿ÊÈ· Î·È ·ÊȤڈÓ ¤Ó·ÌÂÁ¿ÏÔ Ì¤ÚÔ˜ Ù˘ ̤ڷ˜ Ù˘ ™ÔÊ›·˜··ÓÙÒÓÙ·˜ ÛÙȘ ÂÈÛÙÔϤ˜ ÙÔ˘ ¡›ÎÔ˘.¢ÂÓ Í¤Úˆ ÁÈ·Ù› ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ÊÈÏÈÎfi˜ Ì ÙË™ÔÊ›·, ·ÏÏ¿ ı· ‹Ù·Ó ηχÙÂÚ· Ó· Ù·‚¿ÏÂÈ Ì ÙÔÓ ¡›ÎÔ, ÚÈÓ ÌÈÏ‹ÛÂÈ ÛÙË™ÔÊ›· ¤ÙÛÈ.

2.√ ¡›ÎÔ˜ ¿Ú¯ÈÛ ӷ ÙËÓ ÂÎÓ¢ڛ˙ÂÈ. ¢ÂÓηٷϷ‚·›Óˆ ÙÈ ÂÚ›ÌÂÓ ӷ ÙÔ˘ ÂÈ.™ÙÔ Î¿Ùˆ οو ÂΛÓË Â›¯Â ÊÙÈ¿ÍÂÈ ÙÔÔ‰‹Ï·Ùfi ÙÔ˘, ›¯Â ·Ú¯›ÛÂÈ Ó· ÙÔ˘Ù·ÎÙÔÔÈ› Ù· Ú¿ÊÈ· Î·È ·ÊȤڈÓ ¤Ó·ÌÂÁ¿ÏÔ Ì¤ÚÔ˜ Ù˘ ̤ڷ˜ Ù˘··ÓÙÒÓÙ·˜ ÛÙȘ ÂÈÛÙÔϤ˜ ÙÔ˘. ¢ÂÓ‹ÍÂÚ ÁÈ·Ù› ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ÊÈÏÈÎfi˜ Ì·˙› Ù˘,·ÏÏ¿ ı· ‹Ù·Ó ηχÙÂÚ· Ó· Ù· ‚¿ÏÂÈ ÌÂÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘, ÚÈÓ Ù˘ ÌÈÏ‹ÛÂÈ ¤ÙÛÈ.

GRAMMATIKH E'-ST' DHM 11-01-04 23:59 Page 113

Page 56: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

™™™¯ËËËÌÌÌ··ÙÙ››˙ˆ ÏϤ¤ÍÍÍÂÂÈȘ

114

88..11 ¶¶ÚÚÔÔÛÛˆÈÈÎΤ¤˜ ··ÓÓÙÙˆÓÓ˘ÌÌ››Â˜

ÃÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠ÙȘ ÚÔÛˆÈΤ˜ ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜ fiÙ·Ó ı¤ÏÔ˘Ì ӷ ÌÈÏ‹ÛÔ˘Ì ÁÈ· Ù· ÙÚ›·ÚfiÛˆ· Ô˘ Â›Ó·È ‰˘Ó·ÙfiÓ Ó· Ì·˜ ··Û¯ÔÏÔ‡Ó Û ÌÈ· Û˘˙‹ÙËÛË, ‰ËÏ·‰‹ ÁÈ· Â̤ӷ(ÚÒÙÔ ÚfiÛˆÔ), ÁÈ· ÂÛ¤Ó· (‰Â‡ÙÂÚÔ ÚfiÛˆÔ) Î·È ÁÈ· οÔÈÔÓ ¿ÏÏÔ (ÙÚ›ÙÔ ÚfiÛˆÔ).

√Ó. ÂÁÒ ÂÌ›˜

°ÂÓ. Â̤ӷ ÂÌ¿˜

∞ÈÙ. Â̤ӷ ÂÌ¿˜

∂ÓÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜ ¶ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜

∞ã ÚfiÛˆÔ

√Ó. ÂÛ‡ ÂÛ›˜

°ÂÓ. ÂÛ¤Ó· ÂÛ¿˜

∞ÈÙ. ÂÛ¤Ó· ÂÛ¿˜

∂ÓÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜ ¶ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜

µã ÚfiÛˆÔ

°ÂÓ. ÌÔ˘ Ì·˜

∞ÈÙ. Ì ̷˜

∂ÓÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜ ¶ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜

∞ã ÚfiÛˆÔ

°ÂÓ. ÛÔ˘ Û·˜

∞ÈÙ. Û ۷˜

∂ÓÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜ ¶ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜

µã ÚfiÛˆÔ

√Ó. ·˘Ùfi˜ ·˘Ù‹ ·˘Ùfi ·˘ÙÔ› ·˘Ù¤˜ ·˘Ù¿

°ÂÓ. ·˘ÙÔ‡ ·˘Ù‹˜ ·˘ÙÔ‡ ·˘ÙÒÓ ·˘ÙÒÓ ·˘ÙÒÓ

∞ÈÙ. ·˘ÙfiÓ ·˘Ù‹(Ó) ·˘Ùfi ·˘ÙÔ‡˜ ·˘Ù¤˜ ·˘Ù¿

∞ÚÛÂÓÈÎfi £ËÏ˘Îfi √˘‰¤ÙÂÚÔ ∞ÚÛÂÓÈÎfi £ËÏ˘Îfi √˘‰¤ÙÂÚÔ

∂ÓÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜ ¶ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜

°ã ÚfiÛˆÔ

Œ¯Ô˘Ó ‰˘Ó·ÙÔ‡˜ Ù‡Ô˘˜.

Œ¯Ô˘Ó Î·È ·‰‡Ó·ÙÔ˘˜ Ù‡-Ô˘˜, ÌÔÓÔÛ‡ÏÏ·‚Ô˘˜ ηȿÙÔÓÔ˘˜.

Page 57: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

∂∂∂∂∂∂∂¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡√√√√√√√√∆∆∆∆∆∆∏∏∏∏∏∏∆∆∆∆∆∆∆∞∞∞∞∞ 888::: MMMMMMÈÈÈÏÏÏÏÒÒÒÒÒ ÁÁÁÁÁÁÁÁÈÈ·· ··ÓÓıııÓıÓıÚÚÚÚÒÒÒÔ˘˜, ˙Ò·... Ì ¿ÏÏÔ ÙÚfiÔ

115

88..22 KKÙÙËËÙÙÈÈÎΤ¤˜ ··ÓÓÙÙˆÓÓ˘ÌÌ››Â˜

√Ó. ÙÔ˜ ÙË ÙÔ ÙÔÈ Ù˜ Ù·

°ÂÓ. ÙÔ˘ Ù˘ ÙÔ˘ ÙÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÙÔ˘˜

∞ÈÙ. ÙÔÓ ÙË(Ó) ÙÔ ÙÔ˘˜ ÙȘ/Ù˜ Ù·

∞ÚÛÂÓÈÎfi £ËÏ˘Îfi √˘‰¤ÙÂÚÔ ∞ÚÛÂÓÈÎfi £ËÏ˘Îfi √˘‰¤ÙÂÚÔ

∂ÓÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜ ¶ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜

°ã ÚfiÛˆÔ

ªfiÓÔ ÛÙȘ ÂÎÊÚ¿ÛÂȘ: «¡· ÙÔ˜», «¡· ÙË», «¡· ÙÔ», «¡· ÙÔÈ», «¡· Ù˜», «¡· Ù·»

(∂ÁÒ) ÙÚÒˆ ̷ηÚfiÓÈ·. (∂Ì›˜) ÙÚÒÌ ̷ηÚfiÓÈ·.(∂Û‡) ÙÚˆ˜ ̷ηÚfiÓÈ·. (∂Û›˜) ÙÚÒÙ ̷ηÚfiÓÈ·.(∞˘Ùfi˜) ÙÚÒÂÈ Ì·Î·ÚfiÓÈ·. (∞˘ÙÔ›) ÙÚÒÓ ̷ηÚfiÓÈ·.

∫ÙËÙÈΤ˜ ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜ Â›Ó·È ÔÈ ·‰‡Ó·ÙÔÈ Ù‡ÔÈ ÙˆÓ ÚÔÛˆÈÎÒÓ ·ÓÙˆÓ˘ÌÈÒÓ ÛÙË ÁÂÓÈ΋.

ñ ÃÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠ÙȘ ÎÙËÙÈΤ˜ ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜ ÁÈ· Ó· ‰ËÏÒÛÔ˘Ì Û ÔÈÔÓ ·Ó‹ÎÂÈ Î¿ÔÈÔÚ¿ÁÌ·.

ñ ∂›Û˘, ΢ڛˆ˜ fiÙ·Ó ı¤ÏÔ˘Ì ӷ ‰ÒÛÔ˘Ì ¤ÌÊ·ÛË, ¯ÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠ÙËÓ ·ÓÙˆÓ˘Ì›·‰ÈÎfi˜,-‹, -fi ÌÔ˘ (‰ÈÎfi˜, -‹, -fi + ÁÂÓÈ΋ ÙÔ˘ ·‰‡Ó·ÙÔ˘ Ù‡Ô˘ Ù˘ ÚÔÛˆÈ΋˜·ÓÙˆÓ˘Ì›·˜).

™˘Ó‹ıˆ˜, Ë ÔÓÔÌ·-ÛÙÈ΋ Ù˘ ÚÔÛˆÈ-΋˜ ·ÓÙˆÓ˘Ì›·˜ ‰Â¯ÚËÛÈÌÔÔÈ›ٷÈ.

∫·Ù·Ï·‚·›ÓÔ˘Ì ÙÔ ÚfiÛˆÔ ·fi ÙȘ ηٷϋÍÂȘ ÙÔ˘ Ú‹Ì·ÙÔ˜, ¿Ú· ›ӷÈÂÚÈÙÙfi Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÔ˘ÌÂ Î·È ÙËÓ ÚÔÛˆÈ΋ ·ÓÙˆÓ˘Ì›·. ∆ËÓ ÚÔÛˆ-È΋ ·ÓÙˆÓ˘Ì›· Û ÔÓÔÌ·ÛÙÈ΋, ÏÔÈfiÓ, ÙË ¯ÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠ÌfiÓÔ ÁÈ· Ó·ÙÔÓ›ÛÔ˘Ì ÔÈÔ˜ ¤Î·Ó ÙËÓ Ú¿ÍË Ô˘ ‰ËÏÒÓÂÈ ÙÔ Ú‹Ì·:

– ∂ÁÒ ¤Ê·Á· Ù· ̷ηÚfiÓÈ·, fi¯È Ë ª·Ú›·.– ¶¤ÙÚÔ, ÂÛ‡ Ú¤ÂÈ Ó· ÍÂηı·Ú›ÛÂȘ ÙÈ ı· οÓÂȘ ·fi Â‰Ò Î·È ¤Ú· ηÈ

fi¯È ÔÈ ÁÔÓ›˜ ÛÔ˘.

– ¢ÒÛ ÌÔ˘ ›Ûˆ ÙÔ ‚È‚Ï›Ô ÌÌÔÔ˘!– ∆Ô ‚È‚Ï›Ô ÌÌ··˜, ı¤ÏÂȘ Ó· ÂȘ...

– Ÿ¯È, ‰‰ÈÈÎÎfifi ÌÌÔÔ˘ ›ӷÈ.

Page 58: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

™™™¯ËËËÌÌÌ··ÙÙ››˙ˆ ÏϤ¤ÍÍÍÂÂÈȘ

116

88..33 AA˘ÙÙÔÔ··ıı››˜ ··ÓÓÙÙˆÓÓ˘ÌÌ››Â˜

¶Ú¤ÂÈ Ó· ÚÔÛ¤¯Ô˘Ì ÌË Ì·˜¯Ù˘‹ÛÂÈ Á˘Ú›˙ÔÓÙ·˜. ¢ÂÓ Í¤ÚÂȘ fiÛ˜ÊÔÚ¤˜ ¤¯ˆ ÙÚ·˘Ì·Ù›ÛÂÈ ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÌÔ˘

Ì ·˘Ùfi ÙÔ ÌÔ‡ÌÂÚ·ÓÁÎ.

√ ‰¿ÛηÏÔ˜ ‰ÈÔÚıÒÓÂÈÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘.

∏ ∆˙¤ÓË Î·Ì·ÚÒÓÂÈ ÙÔÓ Â·˘Ùfi Ù˘.

∆Ô ¯ÂψӿÎÈ ÊÚÔÓÙ›˙ÂÈ ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘.

√È ·˘ÙÔ·ı›˜ ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜ Ì¿˜ ‰Â›¯ÓÔ˘Ó fiÙÈ ÙÔ ›‰ÈÔ ÚfiÛˆÔÂÓÂÚÁ› ·ÏÏ¿ Î·È ‰¤¯ÂÙ·È ÙËÓ ÂÓ¤ÚÁÂÈ· ÙÔ˘ Ú‹Ì·ÙÔ˜.

∏ ·ÓÙˆÓ˘Ì›· Ô Â·˘Ùfi˜ ÌÔ˘ Û¯ËÌ·Ù›˙ÂÈ Î·È Ù· ÙÚ›· ÚfiÛˆ· ÛÙÔ˘˜‰‡Ô ·ÚÈıÌÔ‡˜:

√Ó. Ô Â·˘Ùfi˜ ÌÔ˘ Ô Â·˘Ùfi˜ ÛÔ˘ Ô Â·˘Ùfi˜ ÙÔ˘/Ù˘

°ÂÓ. ÙÔ˘ ·˘ÙÔ‡ ÌÔ˘ ÙÔ˘ ·˘ÙÔ‡ ÛÔ˘ ÙÔ˘ ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘/Ù˘

∞ÈÙ. ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÌÔ˘ ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÛÔ˘ ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘/Ù˘

∞ã ÚfiÛˆÔ µã ÚfiÛˆÔ °ã ÚfiÛˆÔ

∂ÓÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜

ÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓ

ÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓ

ÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓ

Page 59: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

88..44 √√ÚÚÈÈÛÛÙÙÈÈÎΤ¤˜ ··ÓÓÙÙˆÓÓ˘ÌÌ››Â˜

∏ ÊÚ¿ÛË Ô ›‰ÈÔ˜, Ë ›‰È·, ÙÔ ›‰ÈÔ Î·È ÙÔ Â›ıÂÙÔ ÌfiÓÔ˜, ÌfiÓË, ÌfiÓÔ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ˆ˜ ÔÚÈÛÙÈΤ˜ ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜. ¢Â›¯ÓÔ˘Ó ‰ËÏ·‰‹ fiÙÈ Î¿ÔÈÔ ÚfiÛˆÔ, ˙ÒÔ ‹ Ú¿ÁÌ· ͯˆÚ›˙ÂÈ ·fi ¿ÏÏ· ÚfiÛˆ·, ˙Ò· ‹ Ú¿ÁÌ·Ù· ÙÔ˘ ›‰Ô˘˜ ÙÔ˘.

ΔÔ ›‰ÈÔ˜ ÎÏ›ÓÂÙ·È Î·Ù¿ Ù· ›ıÂÙ· Û -Ô˜, -·, -Ô, ÂÓÒ ÙÔ ÌfiÓÔ˜ÎÏ›ÓÂÙ·È Î·Ù¿ Ù· ›ıÂÙ· Û -Ô˜, -Ë, -Ô (Î·È Û˘Óԉ‡ÂÙ·È ·fiÙË ÁÂÓÈ΋ ÙÔ˘ ·‰‡Ó·ÙÔ˘ Ù‡Ô˘ Ù˘ ÚÔÛˆÈ΋˜ ·ÓÙˆÓ˘Ì›·˜).

117

√Ó. Ô Â·˘Ùfi˜ Ì·˜ Ô Â·˘Ùfi˜ Û·˜ Ô Â·˘Ùfi˜ ÙÔ˘˜

°ÂÓ. ÙÔ˘ ·˘ÙÔ‡ Ì·˜ / ÙÔ˘ ·˘ÙÔ‡ Û·˜ / ÙÔ˘ ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘˜ /ÙˆÓ Â·˘ÙÒÓ Ì·˜ ÙˆÓ Â·˘ÙÒÓ Û·˜ ÙˆÓ Â·˘ÙÒÓ ÙÔ˘˜

∞ÈÙ. ÙÔÓ Â·˘Ùfi Ì·˜ / ÙÔÓ Â·˘Ùfi Û·˜ / ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘˜ /ÙÔ˘˜ ·˘ÙÔ‡˜ Ì·˜ ÙÔ˘˜ ·˘ÙÔ‡˜ Û·˜ ÙÔ˘˜ ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜

∞ã ÚfiÛˆÔ μã ÚfiÛˆÔ °ã ÚfiÛˆÔ

¶ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜

«√ ∂ÈıˆÚËÙ‹˜‹ıÂÏ ӷ ÂÍȯÓÈ¿-ÛÂÈ Ô ›‰ÈÔ˜ ÙÔ Ì˘-ÛÙ‹ÚÈÔ. ΔÈ ÎÈ ·Ó ÔÈÛ˘ÓÂÚÁ¿Ù˜ ÙÔ˘ÙÔÓ ‰È·‚‚·›ˆÓ·ÓfiÙÈ Ë Ï‡ÛË ‚ÚÈÛÎfi-Ù·Ó ÛÙ· ·ÔÙ˘Ò-

Ì·Ù· ÙˆÓ Û˘ÓÂÚÁÒÓÙÔ˘ ‰Ú¿ÛÙË. ∂ΛÓÔ˜›ÛÙ¢ fiÙÈ Ô ÂÚÈ-‚fiËÙÔ˜ ηÎÔÔÈfi˜•˘Ó›‰Ë˜ ‰ÚÔ‡Û Ìfi-ÓÔ˜ ÙÔ˘, ¯ˆÚ›˜ ÙË‚Ô‹ıÂÈ· ÙÚ›ÙˆÓ».

ªÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜, Ë ·˘ÙÔ¿ıÂÈ· ‰ËÏÒÓÂÙ·È Ì ÙËÓÂÈÏÔÁ‹ ÙÔ˘ ηٿÏÏËÏÔ˘ Ú‹Ì·ÙÔ˜ ÛÙËÓ ·ıËÙÈ΋ʈӋ.¶.¯. ÙÂÓ›˙ˆ ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÌÔ˘ = ÙÂÓ›˙ÔÌ·È

GRAMMATIKH E'-ST' DHM 24-05-04 02:30 Page 117

Page 60: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

118

88..55 ¢¢ÂÂÈÈÎÎÙÙÈÈÎΤ¤˜ ··ÓÓÙÙˆÓÓ˘ÌÌ››Â˜

√È ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜ ·˘Ùfi˜, -‹, -fi, ÙÔ‡ÙÔ˜, -Ë, -Ô, ÂΛÓÔ˜, -Ë, -Ô Ï¤ÁÔÓÙ·È ‰ÂÈÎÙÈΤ˜·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜. ΔȘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÌÂ Û˘Ó‹ıˆ˜ ÁÈ· Ó· ‰Â›ÍÔ˘Ì ÚfiÛˆ·, ˙Ò· ‹Ú¿ÁÌ·Ù· Ù· ÔÔ›· Â›Ó·È ÎÔÓÙ¿ Ì·˜ ‹ ÛÙ· ÔÔ›· ·Ó·ÊÂÚı‹Î·Ì ϛÁÔ ÚÈÓ.

∂, ÏÔÈfiÓ, ͤڈ ‰‡Ô Ú¿ÁÌ·Ù·. ¶ÚÒÙÔÓ, fiÙÈ ÙÔ Êˆ˜ Ù·Íȉ‡ÂÈÌ ٷ¯‡ÙËÙ· 300 ÈÏÈ¿‰ˆÓ ÈÏÈÔ̤ÙÚˆÓ ÙÔ ‰Â˘ÙÂÚfiÏÂÙÔ! Δfi-ÛÔ ÁÚ‹ÁÔÚ·. •¤Úˆ ·ÎfiÌ· fiÙÈ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÒ ÙË ‰ÂÈÎÙÈ΋ ·ÓÙˆ-Ó˘Ì›· ·˘Ùfi˜, -‹, -fi Î·È ÙÔ‡ÙÔ˜, -Ë, -Ô ÁÈ· Ó· ·Ó·ÊÂÚıÒ Û Úfi-Ûˆ·, ˙Ò· ‹ Ú¿ÁÌ·Ù· Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÎÔÓÙ¿, ÂÓÒ ÎÚ·ÙÒ ÙˉÂÈÎÙÈ΋ ·ÓÙˆÓ˘Ì›· ÂΛÓÔ˜, -Ë, -Ô ÁÈ· ÚfiÛˆ·, ˙Ò· ‹ Ú¿Á-Ì·Ù· Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È Ì·ÎÚÈ¿ ÌÔ˘.

¢ÂÈÎÙÈΤ˜ ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜ ›Û˘ Â›Ó·È Î·È Ù·Ù¤ÙÔÈÔ˜, -·, -Ô Î·È ÙfiÛÔ˜, -Ë, -Ô.

•¤ÚÂȘ

Ì ÔÈ· Ù·¯‡ÙËÙ·

Ù·Íȉ‡ÂÈ ÙÔ Êˆ˜;

ΔΔÔÔ‡‡ÙÙÔÔ

ÙÔ ‚È‚Ï›Ô ÂÚȤ¯ÂÈ

ÙËÓ ·¿ÓÙËÛË Ô˘

Á˘Ú‡ÂÙÂ.

Ÿ¯È, ·ÏÏ¿ ··˘ÙÙ‹‹

›Ûˆ˜ Ó· ͤÚÂÈ.

√‡ÙÂ

ÂÁÒ Í¤Úˆ, ·ÏÏ¿

ÓÔÌ›˙ˆ fiÙÈ Ë ·¿ÓÙËÛË

‚Ú›ÛÎÂÙ·È Û οÔÈÔ

·fi ÂÂÎΛ›ÓÓ·· Ù·

‚È‚Ï›·.

GRAMMATIKH E'-ST' DHM 24-05-04 03:08 Page 118

Page 61: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

∂∂∂∂∂∂∂¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡√√√√√√√√∆∆∆∆∆∆∏∏∏∏∏∏∆∆∆∆∆∆∆∞∞∞∞∞ 888::: MMMMMMÈÈÈÏÏÏÏÒÒÒÒÒ ÁÁÁÁÁÁÁÁÈÈ·· ··ÓÓıııÓıÓıÚÚÚÚÒÒÒÔ˘˜, ˙Ò·... Ì ¿ÏÏÔ ÙÚfiÔ

Ë ÔÔ›· / Ô˘

119

88..66 ∞∞ÓÓ··ÊÊÔÔÚÚÈÈÎΤ¤˜ ··ÓÓÙÙˆÓÓ˘ÌÌ››Â˜

ø˜ ·Ó·ÊÔÚÈο ÛÙÔȯ›· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÌÂ: ñ ∆Ô ¿ÎÏÈÙÔ Ô˘ñ ∆Ô ÎÏÈÙfi Ô ÔÔ›Ô˜, Ë ÔÔ›·, ÙÔ ÔÔ›Ô

ªÂÚÈο ›‰Ë ·Ó·ÊÔÚÈÎÒÓ ÚÔÙ¿ÛÂˆÓ ÍÂÎÈÓÔ‡Ó Î·È Ì ÙȘ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜:

fiÔÈÔ˜, -·, -ÔfiÛÔ˜, -Ë, -Ôfi,ÙÈ

√ √Ú¤ÛÙ˘ ÛΤÊÙÂÙ·È ÙËÓ ÎԤϷ. ∏ ÎԤϷ ¯fiÚ¢ ÛÙÔ ¿ÚÙÈ.

√È ·Ó·ÊÔÚÈΤ˜ ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜ Û˘Ó‰¤Ô˘Ó ÙË ‰Â˘ÙÂÚÂ‡Ô˘Û· ÚfiÙ·ÛË Ì ÌÈ· ¿ÏÏË Ï¤ÍË ÛÙËÓ ÔÔ›··Ó·Ê¤ÚÂÙ·È Ë ÚfiÙ·ÛË.

√ ¡›ÎÔ˜ › fiÙÈ ı· ¿ÂÈ ÛÙÔ ı¤·ÙÚÔ ·‡ÚÈÔ. (ÂȉÈÎfi)∏ ª¿Úı· ı˘Ì¿Ù·È fi,ÙÈ ÙË Û˘ÌʤÚÂÈ. (·Ó·ÊÔÚÈÎfi)(¢ËÏ·‰‹: ∏ ª¿Úı· ı˘Ì¿Ù·È ÔÙȉ‹ÔÙ ÙË Û˘ÌʤÚÂÈ.)

√ √Ú¤ÛÙ˘ ÛΤÊÙÂÙ·È ÙËÓ ÎԤϷ

√È ‰È·ÊÔÚ¤˜ Ì ÙÔÓ ÂȉÈÎfi Û‡Ó‰ÂÛÌÔfiÙÈ (ÂÓfiÙËÙ· 14) Â›Ó·È ˆ˜ ÙÔ ·Ó·ÊÔ-ÚÈÎfi fi,ÙÈ:·. ¶·›ÚÓÂÈ ˘Ô‰È·ÛÙÔÏ‹.‚. ªÔÚ› Ó· ·ÓÙÈηٷÛÙ·ı› ·fi ÙÔÔÙȉ‹ÔÙÂ.

¯fiÚ¢ ÛÙÔ ¿ÚÙÈ.

Page 62: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

™™™¯ËËËÌÌÌ··ÙÙ››˙ˆ ÏϤ¤ÍÍÍÂÂÈȘ

120

¢ƒ∞™∆∏ƒπ√∆∏∆∞ 26 •Â¯ˆÚ›˙ˆ ÙËÓ ·Ó·ÊÔÚÈ΋ ·ÓÙˆÓ˘Ì›· fi,ÙÈ ·fi ÙÔÓ ÂȉÈÎfi Û‡Ó‰Â-ÛÌÔ fiÙÈ Û˘ÌÏËÚÒÓÔÓÙ·˜ ÛˆÛÙ¿ ÙȘ ·Ú·Î¿Ùˆ ÚÔÙ¿ÛÂȘ.

1. ªÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜ Ô °È¿ÓÓ˘ οÓÂÈ ________ ÙÔ˘ η٤‚ÂÈ.2. ______ Î·È Ó· Ù˘ ÂȘ, ÂΛÓË ¤¯ÂÈ ÂÈϤÍÂÈ ÙÔÓ ‰ÚfiÌÔ Ù˘.3. ______ Ô Ì·ıËÙ‹˜ Ú¤ÂÈ Ó· ‰È·‚¿˙ÂÈ, ÙÔ Í¤ÚÔ˘Ó fiÏÔÈ.4. √ ηıËÁËÙ‹˜ Ì¿˜ ÂÍ‹ÁËÛ ______ Ô Î·ı¤Ó·˜ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ¿ÚÂÈ Ì·˙› ÙÔ˘ ÛÙËÓ ÂΉÚÔ-

Ì‹ ______ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÎÔ˘‚·Ï‹ÛÂÈ Î·È Ù›ÔÙ· ·Ú·¿Óˆ.5. ∆Ô ÂÚÁ·ÛÙ‹ÚÈÔ ÙÔ˘ µÚ·Û›‰· ¤¯ÂÈ ______ ‚¿˙ÂÈ Ô ÓÔ˘˜ ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘.6. ŸÙ·Ó ¤¯ˆ ÙȘ ηΤ˜ ÌÔ˘, ͤڈ _____ _____ Î·È Ó· οӈ ı· ÌÔ˘ ¿Ó fiÏ· ÛÙÚ·‚¿.

88..77 EEÚÚˆÙÙËËÌÌ··ÙÙÈÈÎΤ¤˜ ··ÓÓÙÙˆÓÓ˘ÌÌ››Â˜

√ ÂÚˆÙËÌ·ÙÈΤ˜ ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜ Â›Ó·È ÙÚÂȘ:

ÔÔÈÈÔÔ˜ –– ÔÔÈÈ·· –– ÔÔÈÈÔÔ∫Ï›ÓÂÙ·È fiˆ˜ Ù· ›ıÂÙ· Û -Ô˜, -·, -Ô,·ÏÏ¿ ÛÙËÓ ·ÈÙÈ·ÙÈ΋ ÙÔ˘ ·ÚÛÂÓÈÎÔ‡ Á¤ÓÔ˘˜ Û¯ËÌ·Ù›˙ÂÈ Î·È Ù‡Ô ÔÈÔÓ.¶ÚÔÛÔ¯‹! ∏ ·ÓÙˆÓ˘Ì›· ·˘Ù‹ ‰ÂÓ ÙÔÓ›˙ÂÙ·È!

ÙÙÈÈÕÎÏÈÙÔ – ¢ÂÓ ÙÔÓ›˙ÂÙ·È.

fifiÛÛÔÔ˜ –– fifiÛÛËË –– fifiÛÛÔÔ∫Ï›ÓÂÙ·È fiˆ˜ Ù· ›ıÂÙ· Û -Ô˜, -Ë, -Ô.

ªÂډ‡ÙËη! ¶¶ÔÔÈÈÔÔ˜ ÙÔ ¤ÁÚ·„ ·˘Ùfi ÙÔ‚È‚Ï›Ô Î·È ÙÙÈÈ ÂÓÓÔ›; ∏ ˘fiıÂÛ‹ ÙÔ˘ Â›Ó·È ‚·ÚÂÙ‹ Î·È ÛÂ

ÔÚÈṲ̂ӷ ÛËÌ›· ‰ÂÓ ÙÔ Î·Ù·Ï·‚·›Óˆ ηıfiÏÔ˘. ÿÛˆ˜, ·Ó‰È·‚¿Ûˆ Ï›ÁÔ ·Ú·¿Óˆ, Ó· ηٷϿ‚ˆ ÔÔÈÈÔÔ˜ Â›Ó·È Ô ‰Ú¿-

ÛÙ˘ Î·È fifiÛÛÔÔÈÈ Â›Ó·È Ú·ÁÌ·ÙÈο ÔÈ Û˘ÓÂÚÁÔ› ÙÔ˘.

∏ ·ÓÙˆÓ˘Ì›· ÔÈÔ˜ – ÔÈ· – ÔÈÔÛ¯ËÌ·Ù›˙ÂÈ ÛÙË ÁÂÓÈ΋ Î·È ÙÔ˘˜ Ù‡Ô˘˜: ñ ÔÈ·ÓÔ‡ – ÔÈ·Ó‹˜ – ÔÈ·ÓÔ‡ (ÂÓÈÎfi˜)

ÔÈ·ÓÒÓ (ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜)ñ ªÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜ fï˜ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È Î·È

ÁÈ· Ù· ÙÚ›· Á¤ÓË Ë ·ÓÙˆÓ˘Ì›· Ù›ÓÔ˜.

Page 63: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

∂∂∂∂∂∂∂¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡√√√√√√√√∆∆∆∆∆∆∏∏∏∏∏∏∆∆∆∆∆∆∆∞∞∞∞∞ 888::: MMMMMMÈÈÈÏÏÏÏÒÒÒÒÒ ÁÁÁÁÁÁÁÁÈÈ·· ··ÓÓıııÓıÓıÚÚÚÚÒÒÒÔ˘˜, ˙Ò·... Ì ¿ÏÏÔ ÙÚfiÔ

121

88..88 AAfifiÚÚÈÈÛÛÙÙ˜ ··ÓÓÙÙˆÓÓ˘ÌÌ››Â˜

¤Ó·˜ – Ì›· – ¤Ó·Î¿ÔÈÔ˜ – οÔÈ· – οÔÈÔ

οıÂ, ηı¤Ó·˜ – ηıÂÌÈ¿ (ηıÂÌ›·) – ηı¤Ó·Ô Ù¿‰Â

Ô ‰Â›Ó·Î·Ó¤Ó·˜ (ηÓ›˜) – η̛· (ηÌÈ¿) – ηӤӷ

ηıÂÙ›Ù›ÔÙ· (Ù›ÔÙÂ)

ÌÂÚÈÎÔ› – ÌÂÚÈΤ˜ – ÌÂÚÈο¿ÏÏÔ˜ – ¿ÏÏË – ¿ÏÏÔ

οÌÔÛÔ˜ – οÌÔÛË – οÌÔÛÔ

∆È ·Ú¿ÍÂÓË fiÏË ÙÔ§ÔÓ‰›ÓÔ! ¢ÂÓ ÌÔÚ›˜ Ó· ‰ÂȘ ÙË

̇ÙË ÛÔ˘ ·fi ÙËÓ ÔÌ›¯ÏË. °ÂÌ¿ÙÔ ÎfiÛÌÔ,fï˜. ∫∫¿¿ÔÔÈÈÔÔÈÈ ËÁ·›ÓÔ˘Ó ÁÚ‹ÁÔÚ· ÛÙȘ

‰Ô˘ÏÂȤ˜ ÙÔ˘˜. ÕÕÏÏÏÏÔÔÈÈ ¯·˙Â‡Ô˘Ó ÙȘ ‚ÈÙÚ›Ó˜,ÁÂÌ¿Ù˜ ·ÎÚÈ‚¿ ÚÔ‡¯·. ∫∫¿¿ÌÌÔÔÛÛÔÔÈÈ Û˘˙ËÙ¿Ó ÌÂ

Ê›ÏÔ˘˜ Î·È Û¯ÔÏÈ¿˙Ô˘Ó ÙÔ Îη·ııÂÂÙÙ››. ªªÂÂÚÚÈÈÎÎÔÔ››¿ÏÏÔÈ ÁÂ˘Ì·Ù›˙Ô˘Ó Û ÂÛÙÈ·ÙfiÚÈ·. ∞! ∫È

¤¤ÓÓ··˜ ·Ú·ÙËÚ› Ì ÙÔ ÛÙfiÌ··ÓÔȯÙfi. ∂°ø!

∞˘Ù¤˜ ÔÈ ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜ ϤÁÔÓÙ·È·fiÚÈÛÙ˜, ÂÂȉ‹ ‰ÂÓ ÔÚ›˙Ô˘Ó·ÎÚÈ‚Ò˜ ÁÈ· ÔÈÔÓ ¿ÓıÚˆÔ, ÔÈÔ˙ÒÔ ‹ ÔÈÔ Ú¿ÁÌ· ÌÈÏ¿ÌÂ.

∆∆ÈÈ ÓÓ·· ıı˘ÌÌ¿¿ÌÌ··ÈÈ fifiÙÙ··ÓÓ ÁÁÚÚ¿¿Êʈ

ñ ∏ ·Ó·ÊÔÚÈ΋ ·ÓÙˆÓ˘Ì›· fi,ÙÈ ·›ÚÓÂÈ ¿ÓÙÔÙ ˘Ô‰È·ÛÙÔÏ‹, ÂÓÒ ÔÂȉÈÎfi˜ Û‡Ó‰ÂÛÌÔ˜ fiÙÈ ‰ÂÓ ·›ÚÓÂÈ ÔÙ¤ ˘Ô‰È·ÛÙÔÏ‹.

ñ ∏ ÂÚˆÙËÌ·ÙÈ΋ ·ÓÙˆÓ˘Ì›· ÔÈÔ˜ – ÔÈ· – ÔÈÔ Î·ıÒ˜ Î·È Ë ¿ÎÏÈÙËÂÚˆÙËÌ·ÙÈ΋ ·ÓÙˆÓ˘Ì›· ÙÈ ‰ÂÓ ÙÔÓ›˙ÔÓÙ·È.

ñ √È ·fiÚÈÛÙ˜ ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜ ηı¤Ó·˜ – ηıÂÌÈ¿ (ηıÂÌ›·) – ηı¤Ó·,ηӤӷ˜ (ηÓ›˜) – η̛· (ηÌÈ¿) – ηӤӷ Î·È Î·ıÂÙ› ÁÚ¿ÊÔÓÙ·ÈÛ·Ó ÌÈ· ϤÍË.

∆∆ÈÈ ıı·· ıı˘ÌÌ¿¿ÌÌ··ÈÈ ÁÁÈÈ··...... ÙÙÈȘ ··ÓÓÙÙˆÓÓ˘ÌÌ››Â˜

1. √È ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜ ·ÓÙÈηıÈÛÙÔ‡Ó ÔÓÔÌ·ÙÈΤ˜ ÊÚ¿ÛÂȘ.

2. √È ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜ ‰Â Û¯ËÌ·Ù›˙Ô˘Ó ÎÏËÙÈ΋.

3. √È ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜ Â›Ó·È ÔÎÙÒ ÂȉÒÓ: ÚÔÛˆÈΤ˜, ÎÙËÙÈΤ˜, ·˘-ÙÔ·ı›˜, ‰ÂÈÎÙÈΤ˜, ÔÚÈÛÙÈΤ˜, ·Ó·ÊÔÚÈΤ˜, ÂÚˆÙËÌ·ÙÈΤ˜Î·È ·fiÚÈÛÙ˜.

Page 64: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

56

ΔΔÈÈ ıı·· ıı˘ÌÌ¿¿ÌÌ··ÈÈ ÁÁÈÈ··...... ÙÙÔÔ˘˜ ÊÊııfifiÁÁÁÁÔÔ˘˜,,

ÙÙ·· ÁÁÚÚ¿¿ÌÌÌÌ··ÙÙ·· Îη·ÈÈ ÙÙÈȘ ÛÛ˘ÏÏÏÏ··‚‚¤¤˜

1. √È ÊıfiÁÁÔÈ Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ÁÏÒÛÛ·˜ ˆÚ›˙ÔÓÙ·È Û ʈӋ-ÂÓÙ· ([·], [Â], [È], [Ô], [Ô˘]) Î·È Û‡Ìʈӷ ([Î], [], [Ù],[ÁÎ], [Ì], [ÓÙ], [Á], [‚], [‰], [¯], [Ê], [ı], [Ï], [Ú], [˙],[Û], [Ì], [Ó]).

2. ∏ ÂÏÏËÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ· ¤¯ÂÈ 24 ÁÚ¿ÌÌ·Ù·. ∞˘Ù¿ ›ӷÈ: ·, ‚, Á,‰, Â, , Ë, ı, È, Î, Ï, Ì, Ó, Í, Ô, , Ú, Û/˜, Ù, , Ê, , „, .

3. ¢›„ËÊ· ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·È ‰‡Ô ÁÚ¿ÌÌ·Ù· Ì·˙› Ô˘ ·ÚÈÛÙ¿ÓÔ˘Ó¤Ó·Ó ÊıfiÁÁÔ. ∞˘Ù¿ Â›Ó·È Ù· ÂÍ‹˜: ¢›„ËÊ· ʈӋÂÓÙ·: Ô˘,·È, ÂÈ, ÔÈ, È. ¢›„ËÊ· Û‡Ìʈӷ: Ì, ÓÙ, ÁÎ/ÁÁ

4. ∫·Ù¿ ÙËÓ ··ÏÔÈÊ‹ ʈӋÂÓÙÔ˜ ¿ÓÂÙ·È ¤Ó· ʈӋÂÓ Ô˘‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÎÔÓÙ¿ Û ¤Ó· ¿ÏÏÔ ÊˆÓ‹ÂÓ ‹ ·Ó¿ÌÂÛ· Û ‰‡ÔÛ‡Ìʈӷ (.¯. ʤÚ ÙÔ →ʤڒ ÙÔ, ‰Âη¤ÍÈ → ‰ÂοÍÈ).

5. ŸÙ·Ó Û˘Ó‰˘¿˙Ô˘Ì ÌÈ· ÚÔ·ÚÔ͇ÙÔÓË Ï¤ÍË Ì ̛· ‹ Â-ÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ·ÛıÂÓ›˜ ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜, ÙfiÙ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÌÂ¤Ó·Ó ÂÈϤÔÓ ÙfiÓÔ. ∞˘Ùfi ϤÁÂÙ·È ¤ÁÎÏÈÛË ÙÔ˘ ÙfiÓÔ˘ (.¯.Ô ‰¿ÛηÏÔ˜ + Ì·˜ → Ô ‰¿ÛηÏfi˜ Ì·˜).

6. Δ· ÛËÌ›· ÛÙ›Í˘ Â›Ó·È Ë ÙÂÏ›·, Ë ¿Óˆ ÙÂÏ›·, Ë ‰ÈÏ‹ ÙÂ-Ï›·, ÙÔ ÎfiÌÌ·, Ù· ÂÈÛ·ÁˆÁÈο, Ù· ·ÔÛȈËÙÈο, Ë ·-Ú¤ÓıÂÛË, ÙÔ ÂÓˆÙÈÎfi, Ë ·‡Ï·, Ë ‰ÈÏ‹ ·‡Ï·, ÙÔ ÂÚˆÙË-Ì·ÙÈÎfi Î·È ÙÔ ı·˘Ì·ÛÙÈÎfi.

ΔΔÈÈ ÓÓ·· ıı˘ÌÌ¿¿ÌÌ··ÈÈ fifiÙÙ··ÓÓ ÁÁÚÚ¿¿Êʈ

μ¿˙ˆ ÙfiÓÔ: ñ ™Â οı ‰ÈÛ‡ÏÏ·‚Ë, ÙÚÈÛ‡ÏÏ·‚Ë ‹ ÔÏ˘Û‡ÏÏ·‚Ë Ï¤ÍË.ñ ™ÙÔ Ô‡ Î·È ÙÔ Ò˜ fiÙ·Ó Â›Ó·È ÂÚˆÙËÌ·ÙÈο. ™ÙÔ ‰È·˙¢ÎÙÈÎfi ‹.

¶Ô‡ ¤‚·Ï˜ ÙÔ ·˙Ï, √Ú¤ÛÙË; ¶Ò˜ ı· ·›Íˆ Ì ÙȘ ʛϘ ÌÔ˘;£· ÌÔ˘ ÂȘ ‹ fi¯È;

ñ ™ÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ ÊˆÓ‹ÂÓ fiÙ·Ó ¤¯ˆ ‰›„ËÊ· ʈӋÂÓÙ· ‹ ÙÔ˘˜ Û˘Ó‰˘·ÛÌÔ‡˜ ·˘ Î·È Â˘: ›‰·, Ó·‡Ù˘, Á‡ÛË

¶Ò˜ ‚¿˙ˆ ÙËÓ ·fiÛÙÚÔÊÔ:ñ ŸÙ·Ó ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È Ë ·fiÛÙÚÔÊÔ˜, ÔÈ ‰˘Ô ϤÍÂȘ ¯ˆÚ›˙ÔÓÙ·È

Ì ¤Ó· ‰È¿ÛÙËÌ·:Ù’ ¿ÏÔÁÔ, ÌÔ˘ ’ÚÈÍÂ, ʤڒ ÙÔ

¢ÂÓ ÌÂډ‡ˆ:ñ ΔÔ ÂÓˆÙÈÎfi (-) Ì ÙËÓ ·‡Ï· (–).

GRAMMATIKH E'-ST' DHM 23-05-04 23:59 Page 56

Page 65: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

∫ÏÈÙÈ΋ ÌÔÚÊÔÏÔÁ›·™¯ËÌ·Ù›˙ˆ ϤÍÂȘ∆ƒπ∆√ ª∂ƒ√™

Page 66: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

58

¶Ò˜ Û¯ËÌ·Ù›˙ˆ ϤÍÂȘ;EENNOOTTHHTTAA 55

55..11 ∆∆·· Ì̤¤ÚÚËË ÙÙÔÔ˘ ÏÏfifiÁÁÔÔ˘

ŸÙ·Ó ÌÈÏ¿Ì ηÈfiÙ·Ó ÁÚ¿ÊÔ˘ÌÂ

¯ÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠‰È¿ÊÔڷ›‰Ë ϤÍÂˆÓ Ô˘ ϤÁÔÓÙ·È

̤ÚË ÙÔ˘ ÏfiÁÔ˘.

∫È ÂÁÒ ı’ ·Ú¯›Ûˆ Ó· „¿¯ÓˆÏ¤ÍÂȘ, ÁÈ· Ó· ÁÂ̛ۈ Ù· ÌÔ˘Î·Ï¿ÎÈ·.

°È’ ·˘Ùfi ı· ¿Úˆ ÙÔÓ Ê·Îfi ÙÔ˘ı›Ԣ µÚ·Û›‰·!

∆· ̤ÚË ÙÔ˘ ÏfiÁÔ˘ Â›Ó·È ‰¤Î· Î·È Û’ ·˘Ù¿ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È fiϘ ÔÈ Ï¤ÍÂȘ Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ÁÏÒÛÛ·˜. ∫¿ÔÈ· ̤ÚË ÙÔ˘ ÏfiÁÔ˘ ·ÏÏ¿˙Ô˘Ó ÌÔÚÊ‹ ̤۷ ÛÙÔÓ ÏfiÁÔ Î·È Ù· ÔÓÔÌ¿˙Ô˘ÌÂÎÏÈÙ¿ (¿ÚıÚÔ, Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎfi, ›ıÂÙÔ, ·ÓÙˆÓ˘Ì›·, Ú‹Ì·, ÎÏÈÙ‹ ÌÂÙÔ¯‹), ÂÓÒ Î¿ÔÈ· ¿ÏϷ̤ÓÔ˘Ó ¿ÓÙ· Ù· ›‰È· Î·È Ù· ÔÓÔÌ¿˙Ô˘Ì ¿ÎÏÈÙ· (›ÚÚËÌ·, Û‡Ó‰ÂÛÌÔ˜, ÚfiıÂÛË,ÂÈÊÒÓËÌ·, ¿ÎÏÈÙË ÌÂÙÔ¯‹). ¶ÚÔÛÔ¯‹! Œ¯Ô˘Ì ‰‡Ô ›‰Ë ÌÂÙÔ¯ÒÓ. ∏ ÌÂÙÔ¯‹, ¤ÙÛÈ,·Ó‹ÎÂÈ Î·È ÛÙ· ÎÏÈÙ¿ Î·È ÛÙ· ¿ÎÏÈÙ· ̤ÚË ÙÔ˘ ÏfiÁÔ˘.

ÔÔ˘ÛÛÈÈ··ÛÛÙÙÈÈÎÎfifi››ııÂÂÙÙÔÔ

··ÓÓÙÙˆÓÓ˘ÌÌ››··ÚÚ‹‹ÌÌ··

¿¿ÚÚııÚÚÔÔ

TTaa Ì̤¤ÚÚËË ÙÙÔÔ˘ ÏÏfifiÁÁÔÔ˘

∫∫§§ππ∆∆∞∞¿¿ÚÚııÚÚÔÔ

ÔÔ˘ÛÛÈÈ··ÛÛÙÙÈÈÎÎfifi››ııÂÂÙÙÔÔ

··ÓÓÙÙˆÓÓ˘ÌÌ››··ÚÚ‹‹ÌÌ··

ÎÎÏÏÈÈÙÙ‹‹ ÌÌÂÂÙÙÔÔ¯‹‹ ∞∞∫∫§§ππ∆∆∞∞››ÚÚÚÚËËÌÌ··

ÛÛ‡‡ÓÓ‰‰ÂÂÛÛÌÌÔÔ˜ÚÚfifiııÂÂÛÛËË

ÂÂÈÈÊÊÒÒÓÓËËÌÌ··¿¿ÎÎÏÏÈÈÙÙËË ÌÌÂÂÙÙÔÔ¯‹‹

››ÚÚÚÚËËÌÌ·· ÛÛ‡‡ÓÓ‰‰ÂÂÛÛÌÌÔÔ˜ ÚÚfifiııÂÂÛÛËËÂÂÈÈÊÊÒÒÓÓËËÌÌ··

ÌÌÂÂÙÙÔÔ¯‹‹

Page 67: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

™¯ËÌ·Ù›˙ˆ ϤÍÂȘ

59

55..22 ∆∆‡‡ÔÔÈÈ ÙÙˆÓÓ ÏϤ¤Í͈ÓÓ –– ££¤¤ÌÌ··,, Îη·ÙÙ¿¿ÏÏËËÍÍËË

55..33 °°¤¤ÓÓÔÔ˜,, ··ÚÚÈÈııÌÌfifi˜,, ÙÙÒÒÛÛËË

√È ÎÏÈÙ¤˜ ϤÍÂȘ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÔÓÙ·È Ì¤Û·

ÛÙÔÓ ÏfiÁÔ Ì ‰È¿ÊÔÚÔ˘˜ Ù‡Ô˘˜.

√ ηÏ-fi˜ ÂÚ¢ÓËÙ-‹˜ „¿¯Ó-ÂÈ ·ÓÙÔ‡.

√È Î·Ï-Ô› ÂÚ¢ÓËÙ-¤˜ „¿¯Ó-Ô˘Ó ·ÓÙÔ‡.

ı¤Ì· ÌÈ·˜ Ϥ͢ → ÙÔ Ì¤ÚÔ˜ Ù˘ Ϥ͢ Ô˘ ‰ÂÓ ·ÏÏ¿˙ÂÈ

ηٿÏËÍË ÌÈ·˜ Ϥ͢ → ÙÔ Ì¤ÚÔ˜ Ù˘ Ϥ͢ Ô˘ ·ÏÏ¿˙ÂÈ

ÂÚ¢ÓËÙ-‹˜ ÂÈÛÙ‹ÌÔÓ-˜

√À¢∂∆∂ƒ√£∏§À∫√∞ƒ™∂¡π∫√

∆· ÎÏÈÙ¿ ̤ÚË ÙÔ˘ ÏfiÁÔ˘ ÂÌÊ·Ó›˙ÔÓÙ·È Û ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎÔ‡˜Ù‡Ô˘˜. √È Ù‡ÔÈ Ô˘ Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó fiÙÈ ÌÈÏ¿Ì ÁÈ· ¤Ó·Ú¿ÁÌ· ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÙÔÓ ÂÓÈÎfi ·ÚÈıÌfi. √È Ù‡ÔÈ Ô˘Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó fiÙÈ ÌÈÏ¿Ì ÁÈ· ÔÏÏ¿ Ú¿ÁÌ·Ù· ·ÔÙÂÏÔ‡ÓÙÔÓ ÏËı˘ÓÙÈÎfi ·ÚÈıÌfi.

∆· ÎÏÈÙ¿ ̤ÚË ÙÔ˘ ÏfiÁÔ˘, Ì ÂÍ·›ÚÂÛË ÙÔ Ú‹Ì·, ¤¯Ô˘Ó Á¤ÓÔ˜: ∞ÚÛÂÓÈο Â›Ó·È fiÛ· Û˘Óԉ‡ÔÓÙ·È ·fi ÙÔ ¿ÚıÚÔ Ô.£ËÏ˘Î¿ Â›Ó·È fiÛ· Û˘Óԉ‡ÔÓÙ·È ·fi ÙÔ ¿ÚıÚÔ Ë.√˘‰¤ÙÂÚ· Â›Ó·È fiÛ· Û˘Óԉ‡ÔÓÙ·È ·fi ÙÔ ¿ÚıÚÔ ÙÔ.

··ÚÚÈÈııÌÌfifi˜

ÁÁ¤¤ÓÓÔÔ˜

∆È Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó ÔÈ Î·Ù·Ï‹ÍÂȘ ÙˆÓ ÎÏÈÙÒÓ ÌÂÚÒÓ ÙÔ˘ ÏfiÁÔ˘;

Ô Î·Ïfi˜ ÂÚ¢ÓËÙ‹˜, Ë Î·Ï‹ ÂÚ¢ӋÙÚÈ·, ÙÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ¤ÚÁÔ

ÔÈ Î·ÏÔ› ÂÚ¢ÓËÙ¤˜, ÔÈ Î·Ï¤˜ ÂÚ¢ӋÙÚȘ, Ù· ÛËÌ·ÓÙÈο ¤ÚÁ· ¶§∏£À¡∆π∫√™ (ÔÏÏ¿)

∂¡π∫√™ (¤Ó·)

Page 68: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

60

Δ· ̤ÚË ÙÔ˘ ÏfiÁÔ˘ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó Á¤ÓË Û¯ËÌ·Ù›˙Ô˘ÓÔÚÈṲ̂ÓÔ˘˜ Ù‡Ô˘˜, ÙȘ ÙÒÛÂȘ. √È Ù‡ÔÈ ·˘ÙÔ› Ì·˜‰Â›¯ÓÔ˘Ó ÙȘ ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›Â˜ ÙÔ˘˜ ̤۷ ÛÙËÓÚfiÙ·ÛË (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 16). √È ÙÒÛÂȘ Â›Ó·È Ù¤ÛÛÂÚȘ: Ë√ÓÔÌ·ÛÙÈ΋, Ë °ÂÓÈ΋, Ë ∞ÈÙÈ·ÙÈ΋ Î·È Ë ∫ÏËÙÈ΋ ηÈηıÂÌÈ¿ ·fi ·˘Ù¤˜ ··ÓÙ¿ Û ‰È·ÊÔÚÂÙÈ΋ ÂÚÒÙËÛË, fiˆ˜ÛÙÔÓ ›Ó·Î·:

ÙÙÒÒÛÛËË

ÔÈÔ˜;

ÔÈÔÓ;

ÙÈ;

√ÓÔÌ·ÛÙÈ΋ √ ÂÚ¢ÓËÙ‹˜ ¿ÓÙ· ÂÚÂ˘Ó¿.(ÔÈÔ˜; ÙÈ;)

°ÂÓÈ΋ ∂ÚÁ·ÏÂ›Ô ÙÔ˘ ÂÚ¢ÓËÙ‹ Â›Ó·È ÌfiÓÔ… Ë ˘ÔÌÔÓ‹.(Ù›ÓÔ˜; ÔÈ·ÓÔ‡;)

∞ÈÙÈ·ÙÈ΋ ¢ÂÓ ·ÚÈÛÙ¿Óˆ ÙÔÓ ÂÚ¢ÓËÙ‹, ·ÏÒ˜ Â›Ì·È ·Ó‹Û˘¯Ô˜(ÔÈÔÓ; ÙÈ;) ¿ÓıÚˆÔ˜.

∫ÏËÙÈ΋ ∫‡ÚÈ ÂÚ¢ÓËÙ‹, Û·˜ ·Í›˙ÂÈ ¤Ó· ÌÂÁ¿ÏÔ ÌÚ¿‚Ô!(·Â˘ı˘ÓfiÌ·ÛÙ Û οÔÈÔÓ)

∂¡π∫√™ ∞ƒπ£ª√™

√ÓÔÌ·ÛÙÈ΋ √È ÂÚ¢ÓËÙ¤˜ Ú¤ÂÈ Ó· ·Ì›‚ÔÓÙ·È ÁÈ· ÙȘ ÚÔÛ¿ıÂȤ˜(ÔÈÔ˜; ÙÈ;) ÙÔ˘˜.

°ÂÓÈ΋ ΔÔ ¤ÚÁÔ ÙˆÓ ÂÚ¢ÓËÙÒÓ ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ̤ÓÂÈ (Ù›ÓÔ˜; ÔÈ·ÓÔ‡;) ͯ·Ṳ̂ÓÔ.

∞ÈÙÈ·ÙÈ΋ ∫¿ÏÂÛ·Ó fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÂÚ¢ÓËÙ¤˜ Ó· Ô˘Ó ÙË ÁÓÒÌË ÙÔ˘˜.(ÔÈÔÓ; ÙÈ;)

∫ÏËÙÈ΋ º›ÏÔÈ ÂÚ¢ÓËÙ¤˜, ηÏÒ˜ ‹Úı·ÙÂ!(·Â˘ı˘ÓfiÌ·ÛÙ Û οÔÈÔÓ)

¶§∏£À¡Δπ∫√™ ∞ƒπ£ª√™

55..44 ΔΔ·· ¿¿ÚÚııÚÚ··ΔÔ ·ÚÓ›

Î·È Ô Ï‡ÎÔ˜

ŒÓ·˜ χÎÔ˜Î˘ÓËÁÔ‡Û ¤Ó· ·ÚÓ›ÎÈ ·˘Ùfi ηٿÊÂÚ ӷÙÚ˘ÒÛÂÈ Û ¤Ó·ÓÓ·fi Î·È Ó· ÁÏÈÙÒÛÂÈ.(...) √ χÎÔ˜ ÛÙ¿ıËÎÂ

¤Íˆ ·fi ÙÔÓ Ó·fi ηÈÚÔÛ·ıÔ‡Û ӷ›ÛÂÈ ÙÔ ·ÚÓ› Ó· ‚ÁÂȤ͈, ÁÈ· Ó· ÙÔ Ê¿ÂÈ.

ŒÏÏË ∞ÏÂ͛Ԣ «ª‡ıÔÈ ÙÔ˘ ∞ÈÛÒÔ˘»,

ÂΉ. ∫·ÛÙ·ÓÈÒÙË(‰È·Û΢‹)

GRAMMATIKH E'-ST' DHM 24-05-04 00:11 Page 60

Page 69: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

∂∂∂¡¡¡√√√∆∆∆∏∏∏∆∆∆∞∞∞ 5: ¶Ò˜ Û¯ËÌ·Ù›˙ˆ ϤÍÂȘ;

61

ŒÓ·˜ χÎÔ˜ ÂÚ·ÙÔ‡Û ÛÙÔ ÏÈ‚¿‰È. √ χÎÔ˜, ÏÔÈfiÓ, ‹Ù·Ó Ôχ ÂÈÓ·Ṳ̂ÓÔ˜.ªÈ· ·ÏÂÔ‡ ÙÔÓ ÏËÛ›·ÛÂ. ∏ ·ÏÂÔ‡ ‰ÂÓ ¿ÚÁËÛ ӷ ηٷϿ‚ÂÈ ˆ˜ Ô Ï‡ÎÔ˜ ÂÈÓÔ‡Û Ôχ.

∞ƒ£ƒ∞ → ∂›Ó·È ÔÈ ÌÈÎÚ¤˜ ϤÍÂȘ Ô˘ Ì·›ÓÔ˘Ó ÌÚÔÛÙ¿ ·fi Ù· Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο, Ù· ›ıÂÙ·, ÙȘ ÎÏÈÙ¤˜ ÌÂÙÔ¯¤˜ Î·È ÔÚÈṲ̂Ó˜ ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜. ª·˜ ‰ËÏÒÓÔ˘Ó ·Ó Ë Ï¤ÍË Ô˘·ÎÔÏÔ˘ı› Â›Ó·È ·ÚÛÂÓÈÎfi, ıËÏ˘Îfi ‹ Ô˘‰¤ÙÂÚÔ (Á¤ÓÔ˜), ·Ó ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ¤Ó· ‹ ÔÏÏ¿(·ÚÈıÌfi), Û ÔÈ· ÙÒÛË ‚Ú›ÛÎÂÙ·È, Î·È Î·Ù¿ fiÛÔÓ Î¿ÙÈ Â›Ó·È ÔÚÈṲ̂ÓÔ ‹ ·fiÚÈÛÙÔ.

∞fiÚÈÛÙÔ ¿ÚıÚÔ: ¤¤ÓÓ··˜,, ÌÌÈÈ··,, ¤¤ÓÓ··

¢ËÏÒÓÂÈ fiÙÈ Ë Ï¤ÍË Ô˘·ÎÔÏÔ˘ı› ‰ÂÓ Â›Ó·ÈÛ˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË ‹ fiÙÈ ‰ÂÓ¤¯Ô˘Ì ÌÈÏ‹ÛÂÈÚÔËÁÔ˘Ì¤Óˆ˜ ÁÈ’·˘Ù‹Ó.

ŒŒÓÓ··˜ χÎÔ˜ Î·È ÌÌÈÈ···ÏÂÔ‡ ˙Ô‡Û·Ó Û ¤¤ÓÓ··ÏÈ‚¿‰È.

√ÚÈÛÙÈÎfi ¿ÚıÚÔ: ÔÔ,, ËË,, ÙÙÔÔ

¢ËÏÒÓÂÈ fiÙÈ Ë Ï¤ÍË Ô˘·ÎÔÏÔ˘ı› Â›Ó·È Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓËÎ·È ÁÓˆÛÙ‹.√√ χÎÔ˜ Ì·˜, Ô˘ ϤÙÂ, ›¯ÂÓ· Ê¿ÂÈ ÙÚÂȘ ̤Ú˜. ∆∆ÔÔ ·ÚÓ›,fï˜, ‰ÂÓ ¤ÏÂÁ ӷ ÍÂÌ˘Ù›ÛÂÈ·fi ÙÙÔÔÓÓ Ó·fi.

∆Ô ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÒ Î·È fiÙ·Óı¤Ïˆ Ó· οӈ οÔÈ· ÁÂÓÈ΋‰‹ÏˆÛË.∆∆·· ·Ú·Ì‡ıÈ· Ì ÙÙÔÔ˘˜Ï‡ÎÔ˘˜ Î·È ÙȘ ·ÏÂÔ‡‰Â˜·Ú¤ÛÔ˘Ó Ôχ ÛÛÙÙ·· ÌÈÎÚ¿·È‰È¿.

¶·Ú·ÙËÚÒ ÙȘ ηٷϋÍÂȘ...

Ô ÂÈÓ·Ṳ̂ÓÔ˜ χÎÔ˜ – ÙÔ˘ ÂÈÓ·Ṳ̂ÓÔ˘ χÎÔ˘ – ÔÈ ÂÈÓ·Ṳ̂ÓÔÈ Ï‡ÎÔÈË ÔÓËÚ‹ ·ÏÂÔ‡ – Ù˘ ÔÓËÚ‹˜ ·ÏÂÔ‡˜ – ÔÈ ÔÓËÚ¤˜ ·ÏÂÔ‡‰Â˜ÙÔ ¿ÛÚÔ ·ÚÓ› – ÙÔ˘ ¿ÛÚÔ˘ ·ÚÓÈÔ‡ – Ù· ¿ÛÚ· ·ÚÓÈ¿

™Â ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚ· ÎÔÌÌ¿ÙÈ· ÏfiÁÔ˘, ÙÔ ·fiÚÈÛÙÔ ¿Ú-ıÚÔ Ô˘ ¿Ú¯ÂÈ ÛÙËÓ ·Ú¯‹ ·ÓÙÈηı›ÛÙ·Ù·È ÛÙË Û˘-Ó¤¯ÂÈ· ·fi ÙÔ ÔÚÈÛÙÈÎfi.

Œ¯Ô˘Ì ÏÔÈfiÓ‰‡Ô ›‰Ë ¿ÚıÚˆÓ.

Page 70: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

™¯ËÌ·Ù›˙ˆ ϤÍÂȘ

62

– µÔ‹ıÂÈ·! ∞ÏÂÔ‡!– ¢ÂÓ Â›Ó·È ·ÏÂÔ‡, χÎÔ˜ ›ӷÈ.

À¿Ú¯Ô˘Ó, fï˜, Î·È ÌÂÚÈΤ˜ ÂÚÈÙÒÛÂȘ ÛÙȘ Ôԛ˜ ‰Â¯ÚÂÈ¿˙ÂÙ·È ¿ÚıÚÔ.

∆· ¿ÚıÚ· Û˘ÌʈÓÔ‡Ó Ì ٷ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο, Ù· ›ıÂÙ· Î·È ÙȘ ÎÏÈÙ¤˜ ÌÂÙÔ¯¤˜ Ô˘Û˘ÓÔ‰Â‡Ô˘Ó Û Á¤ÓÔ˜, ·ÚÈıÌfi Î·È ÙÒÛË.

∂ÁÒ Í¤Úˆ Ò˜ ÎÏ›ÓÔÓÙ·È Ù· ¿ÚıÚ·!

√ÓÔÌ·ÛÙÈ΋ Ô Ë ÙÔ ÔÈ ÔÈ Ù·

°ÂÓÈ΋ ÙÔ˘ Ù˘ ÙÔ˘ ÙˆÓ ÙˆÓ ÙˆÓ

∞ÈÙÈ·ÙÈ΋ ÙÔÓ ÙË(Ó) ÙÔ ÙÔ˘˜ ÙȘ Ù·

√ÚÈÛÙÈÎfi ¿ÚıÚÔ

∂ÓÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜ ¶ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜

√ÓÔÌ·ÛÙÈ΋ ¤Ó·˜ ÌÈ· ¤Ó·

°ÂÓÈ΋ ÂÓfi˜ ÌÈ·˜ ÂÓfi˜

∞ÈÙÈ·ÙÈ΋ ¤Ó·Ó ÌÈ·(Ó) ¤Ó·

∞fiÚÈÛÙÔ ¿ÚıÚÔ

∂ÓÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜

∆∆ÈÈ ıı·· ıı˘ÌÌ¿¿ÌÌ··ÈÈ ÁÁÈÈ··...... ÙÙaa ¿¿ÚÚııÚÚ··

1. √ÚÈÛÙÈÎfi ¿ÚıÚÔ Ô, Ë, ÙÔ

2. ∞fiÚÈÛÙÔ ¿ÚıÚÔ ¤Ó·˜, ÌÈ·, ¤Ó·

3. ∆Ô ¿ÚıÚÔ Û˘Óԉ‡ÂÈ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο, ›ıÂÙ·, ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜, ÎÏÈÙ¤˜ÌÂÙÔ¯¤˜.

4. ¶Ú¤ÂÈ Ó· Û˘ÌʈÓ› Ì·˙› ÙÔ˘˜ Û Á¤ÓÔ˜, ·ÚÈıÌfi Î·È ÙÒÛË.

5. ÃÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠ÙÔ ·fiÚÈÛÙÔ ¿ÚıÚÔ ÙËÓ ÚÒÙË ÊÔÚ¿ Ô˘ ·Ó·-ÊÂÚfiÌ·ÛÙ Û οÙÈ Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠ÙÔ ÔÚÈ-ÛÙÈÎfi ¿ÚıÚÔ.

6. ∆Ô ¿ÚıÚÔ ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ ÎÏËÙÈ΋.

7. ∆Ô ·fiÚÈÛÙÔ ¿ÚıÚÔ ‰Â Û¯ËÌ·Ù›˙ÂÈ ÏËı˘ÓÙÈÎfi.

8. ™Â οÔȘ ÂÚÈÙÒÛÂȘ, ÌÂÚÈΤ˜ ϤÍÂȘ ‰Â ÚÂÈ¿˙ÔÓÙ·È ¿ÚıÚÔ.

Page 71: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

63

ªÈÏÒ ÁÈ· ·ÓıÚÒÔ˘˜, ˙Ò·, Ú¿ÁÌ·Ù·, ÂÓ¤ÚÁÂȘ,

ηٷÛÙ¿ÛÂȘ Î·È È‰ÈfiÙËÙ˜

EENNOOTTHHTTAA 66

∆∆ÔÔ ÔÔ˘ÛÛÈÈ··ÛÛÙÙÈÈÎÎfifi

¶ÂÚȤÙÂÈ· ÛÙÔ Ù·¯˘‰ÚÔÌ›Ԗ °ÂÈ· Û·˜! £· ‹ıÂÏ· Ó· ÛÙ›ψ ·˘Ùfi ÙÔ‰¤Ì·, ·Ú·Î·ÏÒ. ¶fiÛÔ ÎÔÛÙ›˙Ô˘Ó Ù· ÁÚ·Ì-Ì·ÙfiÛËÌ·;– ªÈÛfi ÏÂÙfi, ·Ú·Î·ÏÒ, Ó· Û·˜ ÙÔ ˙˘Á›Ûˆ.– ªÂ ÙËÓ ËÛ˘¯›· Û·˜.– §ÔÈfiÓ, ˙˘Á›˙ÂÈ ‰‡Ô ÎÈÏ¿. ¶Ô‡ ı¤ÏÂÙ ӷ ÙÔÛÙ›ÏÂÙÂ;– ™ÙËÓ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· ÙÔ˘ ı›Ԣ ÌÔ˘ ÙÔ˘¶¤ÙÚÔ˘, ÛÙÔ µÂÚÔÏ›ÓÔ. ∂›Ó·È ¤Ó· ÛÈÙ¿ÎÈ ÁÈ·ÙÔÓ Û·ÏÔ ÙÔ˘˜.– ∞, ·ÊÔ‡ ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ·ÔÛÙÔÏ‹ ÛÙË °ÂÚ-Ì·Ó›·, ÙfiÙ ı· Â›Ó·È Î¿ˆ˜ ·ÎÚÈ‚fi. ∂›ÎÔÛȤÓÙ ¢ÚÒ, ·Ú·Î·ÏÒ.

– ªÔÚÒ Ó· ÙÔ ÛÙ›ψ ˆ˜ ηÙ›ÁÔÓ;– ¡·È, ¿ÏÏ· ÙfiÙ ı· Û·˜ ÛÙÔȯ›ÛÂÈ ÙÚ›· ¢ÚÒ ÂÈϤÔÓ.– ¢Â Ì ÂÈÚ¿˙ÂÈ. £¤Ïˆ Ó· ÊÙ¿ÛÂÈ ÚÈÓ ·fi ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ Ù˘ ‚‰ÔÌ¿‰·˜.– ªË ÊÔ‚¿ÛÙÂ, Ë ˘ËÚÂÛ›· Ì·˜ ı· ÊÚÔÓÙ›ÛÂÈ Ó· ÊÙ¿ÛÂÈ ÛÙÔÓ ÚÔÔÚÈÛÌfi ÙÔ˘ Ì ٷ¯‡ÙËÙ· ηȷÛÊ¿ÏÂÈ·. £· ÙÔ ÛÙ›ψ Û‹ÌÂÚ· ÎÈfiÏ·˜. ∂Í¿ÏÏÔ˘, ¤¯ˆ ÔÏÏ¿ ‰¤Ì·Ù· ÁÈ· ÙË °ÂÚÌ·Ó›·. – ∂˘¯·ÚÈÛÙÒ Ôχ.

√À™π∞™∆π∫∞ → ∂›Ó·È ÔÈ Ï¤ÍÂȘ Ô˘ ‰ËÏÒÓÔ˘Ó:ÚfiÛˆ· (ı›Ԙ, ¶¤ÙÚÔ˜)˙Ò· (Û·ÏÔ˜)ÙfiÔ˘˜ (µÂÚÔÏ›ÓÔ, °ÂÚÌ·Ó›·)Ú¿ÁÌ·Ù· (‰¤Ì·, ÁÚ·ÌÌ·ÙfiÛËÌ·)ÂÓ¤ÚÁÂȘ (·ÔÛÙÔÏ‹)ηٷÛÙ¿ÛÂȘ (ËÛ˘¯›·) ȉÈfiÙËÙ˜ (Ù·¯‡ÙËÙ·, ·ÛÊ¿ÏÂÈ·)ÃÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠ٷ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο ÏÔÈfiÓ ÁÈ· Ó· ·Ó·ÊÂÚıԇ̠۠οÔÈ· ·fi ÙȘ ·Ú·¿Óˆ ÔÓÙfiÙËÙ˜ ‹ ¤ÓÓÔȘ ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘ Á‡Úˆ Ì·˜.

Page 72: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

™™™¯ËËËÌÌÌ··ÙÙ››˙ˆ ÏϤ¤ÍÍÍÂÂÈȘ

64

66..11 ∂∂››‰‰ËË ÔÔ˘ÛÛÈÈ··ÛÛÙÙÈÈÎÎÒÒÓÓ

66..22 KKÏÏ››ÛÛËË ÔÔ˘ÛÛÈÈ··ÛÛÙÙÈÈÎÎÒÒÓÓ

∫Àƒπ∞ (µÂÚÔÏ›ÓÔ, ¶¤ÙÚÔ˜)√À™π∞™∆π∫∞ ™À°∫∂∫ƒπª∂¡∞ (‰¤Ì·, Û·ÏÔ˜)

∫√π¡∞∞º∏ƒ∏ª∂¡∞ (Ù·¯‡ÙËÙ·, ·ÛÊ¿ÏÂÈ·)¶∂ƒπ§∏¶∆π∫∞ (ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·)

∆∆ÈÈ ÓÓ·· ıı˘ÌÌ¿¿ÌÌ··ÈÈ fifiÙÙ··ÓÓ ÁÁÚÚ¿¿Êʈ

°Ú¿Êˆ Ì ÎÂÊ·Ï·›Ô: ñ Ù· ·ÚÈ· ÔÓfiÌ·Ù· (¶¤ÙÚÔ˜, µÂÚÔÏ›ÓÔ)ñ Ù· ÔÓfiÌ·Ù· ÙˆÓ ÌËÓÒÓ (ª¿ÚÙÈÔ˜, ∞Ú›ÏÈÔ˜), ÙˆÓ ËÌÂÚÒÓ

(™¿‚‚·ÙÔ, ∫˘Úȷ΋) Î·È ÙˆÓ ÂÔÚÙÒÓ (¶¿Û¯·, ÃÚÈÛÙÔ‡ÁÂÓÓ·)ñ Ù· ÂıÓÈο (ŒÏÏËÓ·˜, πÛ·Ófi˜) ñ ÙÔ˘˜ Ù›ÙÏÔ˘˜ ÏÔÁÔÙ¯ÓÈÎÒÓ ¤ÚÁˆÓ Î·È ¤ÚÁˆÓ Ù¤¯Ó˘ (ÙÔ «ÕÍÈÔÓ

∂ÛÙ›» ÙÔ˘ √‰˘ÛÛ¤· ∂χÙË, Ë «¡›ÎË Ù˘ ™·ÌÔıÚ¿Î˘»)ñ ÙÔ˘˜ ÙÈÌËÙÈÎÔ‡˜ Ù›ÙÏÔ˘˜ (.¯. ∂ÍÔ¯fiÙ·ÙÔ˜, ª·Î·ÚÈfiÙ·ÙÔ˜)

∆· Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο ‰È·ÎÚ›ÓÔÓÙ·È Î·È ˆ˜ ÚÔ˜ ÙÔÓ ·ÚÈıÌfi ÙˆÓ Û˘ÏÏ·‚ÒÓ ÙÔ˘˜. ªÂÙÚ¿Ì ÙÔÓ·ÚÈıÌfi ÙˆÓ Û˘ÏÏ·‚ÒÓ ÛÙÔÓ ÂÓÈÎfi Î·È ÛÙÔÓ ÏËı˘ÓÙÈÎfi ·ÚÈıÌfi. ∞Ó Â›Ó·È Ô ›‰ÈÔ˜, ÙfiÙÂ Ù·Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο Â›Ó·È ÈÛÔÛ‡ÏÏ·‚·Ø ·Ó fi¯È, Â›Ó·È ·ÓÈÛÔÛ‡ÏÏ·‚·.

∂¡π∫√™ÈÛÔÛ‡ÏÏ·‚Ô

¶§∏£À¡∆π∫√™

∂¡π∫√™

·ÓÈÛÔÛ‡ÏÏ·‚Ô

¶§∏£À¡∆π∫√™ÁÈ· ÁÈ¿ ‰Â˜

ÁÈ· ÁÈ¿

1 2 3

Ì· ıË Ù¤˜

Ì· ıË Ù‹˜

1 2 3

Page 73: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

∂∂∂∂∂∂¡¡¡¡¡¡¡¡√√√√√√√√∆∆∆∆∆∆∆∆∆∆∏∏∏∏∏∏∏∏∆∆∆∆∆∆∞∞∞∞∞∞ 6666666:::: MMMMÈÈÈÏÏÏÏÏÒÒÒÒ ÁÁÁÁÁÁÁÈÈÈÈ····· ··ÓÓıııÓıÓıÚÚÚÚÒÒÒÔÔ˘˜, ˙Ò·, Ú¿ÁÌ·Ù·, ÂÓ¤ÚÁÂȘ...

65

ºÔÈÙËÙ‹˜È·ÙÚÈ΋˜ ·Ó·Î¿Ï˘„Â

ÙÔÓ Èfi MS15.ŒÏÏËÓ·˜ ·ıÏËÙ‹˜ ÙÚ·˘Ì·Ù›ÛÙËÎÂ

ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ÚÔfiÓËÛ˘.

√Ó. Ô ·ıÏËÙ‹˜ ÂÚÁ¿Ù˘ ÔÈ ·ıÏËÙ¤˜ ÂÚÁ¿Ù˜

°ÂÓ. ÙÔ˘ ·ıÏËÙ‹ ÂÚÁ¿ÙË ÙˆÓ ·ıÏËÙÒÓ ÂÚÁ·ÙÒÓ

∞ÈÙ. ÙÔÓ ·ıÏËÙ‹ ÂÚÁ¿ÙË ÙÔ˘˜ ·ıÏËÙ¤˜ ÂÚÁ¿Ù˜

∫Ï. – ·ıÏËÙ‹ ÂÚÁ¿ÙË – ·ıÏËÙ¤˜ ÂÚÁ¿Ù˜

∂ÓÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜ ¶ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜

√ ·ıÏËÙ‹˜ ¿Ú¯ÈÛ ÙÔ ÙÚ¤ÍÈÌÔ.∆Ô ÚfiÛˆÔ ÙÔ˘ ·ıÏËÙ‹ ¤‰ÂȯÓ ÙË ÌÂÁ¿ÏË ÙÔ˘ ÚÔÛ¿ıÂÈ·.√ ÎfiÛÌÔ˜ ¯ÂÈÚÔÎÚÔÙÔ‡Û Ì ÂÓıÔ˘ÛÈ·ÛÌfi ÙÔÓ ·ıÏËÙ‹.

√È ·ıÏËÙ¤˜ Ì‹Î·Ó ÙÚ¤¯ÔÓÙ·˜ ÛÙÔ Á‹Â‰Ô.∆· ÚfiÛˆ· ÙˆÓ ·ıÏËÙÒÓ ¤‰ÂÈ¯Ó·Ó ÎÔ˘Ú·Ṳ̂ӷ, ·ÏÏ¿ ÂΛÓÔÈ Û˘Ó¤¯È˙·Ó.√ Úˆı˘Ô˘ÚÁfi˜ οÏÂÛ fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ·ıÏËÙ¤˜ ÁÈ· Ó· ÙÔ˘˜ Û˘Á¯·Ú›.

ŒÙÛÈ ÎÏ›ÓÔÓÙ·È Î·È Ù·:

Ó·‡Ù˘, ÔÏ›Ù˘, ÂÈ‚¿Ù˘ Î.¿.·ÁÔÚ·ÛÙ‹˜, ‰·ÓÂÈÛÙ‹˜, ÏÔÁÈÛÙ‹˜, Ì·ıËÙ‹˜ Î.¿.

∞∞.. ∞∞ÚÚÛÛÂÂÓÓÈÈÎο¿

∞∞..11 ππÛÛÔÔÛÛ‡‡ÏÏÏÏ··‚‚··

·) ™Â -˘

Page 74: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

Δειγματικό Μάθημα Ελληνικών Ε΄ τάξης

Ενότητα 6: Οι φίλοι μας, οι φίλες μας Θέμα: Ιστορίες με φίλους

Δασκάλα: Στέλλα Ιωαννίδου Σύμβουλος: Ευρυδίκη Παπαγεωργίου

Διευθυντής: Σοφοκλής Λάμπρου Επιθεωρητής: Αλέξανδρος Ταπάκης

Τετάρτη, 22 Νοεμβρίου 2006

Page 75: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

Α΄ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΤΙΣΣΑΣ

ΣΤΕΛΛΑ ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ, ΔΑΣΚΑΛΑ

ΘΕΜΑ: «Ιστορίες με Φίλους»

ΤΑΞΗ: Ε΄ 1

ΧΡΟΝΟΣ: 2 ογδοντάλεπτα

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΠΡΟΗΓΗΘΕΙ:

Οι μαθητές έχουν διδαχτεί από την έκτη ενότητα το κεφάλαιο «Φίλοι από άλλες χώρες».

Έχουμε συνδέσει όσα αναφέρονται με το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Socrates-Comenius 1 στο

οποίο έχουμε κάνει αίτηση για να συμμετάσχουμε μαζί με σχολεία από τη Γερμανία, Σουηδία,

Τσεχία και Ουαλία.

Μιλήσαμε για τη σημασία της φιλίας και περιγράψαμε δραστηριότητες με φίλους.

Εργαστήκαμε ομαδικά και φτιάξαμε το «Αλφαβητάρι της Φιλίας»

Διεξήγαμε έρευνα στο διαδίκτυο και βρήκαμε πληροφορίες για τους τσιγγάνους.

ΓΕΝΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ:

1. Να επικρατεί δημοκρατικό κλίμα στην τάξη, σεβασμός της προσωπικότητας του κάθε παιδιού,

ώστε να νιώθουν άνετα να εκφράζονται ελεύθερα.

2. Να αποκτήσουν ομαδικό πνεύμα και δημιουργική σκέψη και να εργαστούν στις ομάδες τους σε

πνεύμα συνεργασίας, αλληλοβοήθειας, αποδεχόμενοι διαφορετικές απόψεις από τις δικές

τους και δίνοντας ή/και παίρνοντας βοήθεια, όταν χρειαστεί.

3. Να ευαισθητοποιηθούν απέναντι στο γεγονός πως οι φίλοι μας μπορεί να προέρχονται από

διαφορετική ομάδα, ή φυλή ανθρώπων, με διαφορετική κουλτούρα και τρόπο ζωής από το

δικό μας.

4. Να συνειδητοποιήσουν τη σημασία του να αποδεχόμαστε τους άλλους όπως είναι.

5. Να βάζουν υποθετικά τον εαυτό τους σε καταστάσεις ζωής και να παράγουν επικοινωνιακό

λόγο.

ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ:

1. Να αναγνωρίζουν ότι το κείμενο που θα επεξεργαστούμε ανήκει στην κατηγορία οποία της

αφήγησης.

2. Να εντοπίζουν και να παρουσιάζουν πληροφορίες που υπάρχουν στο κείμενο, εστιάζοντας

την προσοχή τους στα δομικά στοιχεία του κειμένου.

3. Να διαπιστώνουν και συνειδητοποιούν τις διαφορές ανάμεσα στον ευθύ και στον πλάγιο λόγο

(που αποτελεί το κύριο γραμματικό φαινόμενο του κεφαλαίου).

4. Να αλλάζουν τον ευθύ σε πλάγιο λόγο και τον πλάγιο σε ευθύ.

5. Να ξεχωρίζουν τις ανεξάρτητες προτάσεις ενός κειμένου σε: α) προτάσεις κρίσεως,

β) επιφωνηματικές, γ) προτάσεις επιθυμίας και δ) ερωτηματικές.

6. Να εμπεδώσουν την κλίση και τη λειτουργία των προσωπικών αντωνυμιών.

Page 76: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΑΞΗΣ:

Η τάξη αποτελείται από 28 μαθητές, οι οποίοι είναι χωρισμένοι σε τέσσερις εξαμελείς ομάδες και

μία τετραμελή.

ΜΕΣΑ ΠΟΥ ΘΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΟΥΝ:

Το βιβλίο «Της γλώσσας ρόδι και ροδάνι» για την Ε΄ Δημοτικού, 2006, α΄ τεύχος. Ενότητα 6,

σελ. 77-80

Το τετράδιο εργασιών «Της γλώσσας ρόδι και ροδάνι» για την Ε΄ Δημοτικού, 2006, α΄ τεύχος.

Ενότητα 6, σελ.41-42

Φύλλα εργασίας

Λεξικά

Βιβλίο «Νεοελληνική Γραμματική της ε΄ και στ΄ δημοτικού», Χρίστου Τσολάκη, σελ. 6

Βιντεοπροβολέας και Ηλεκτρονικός Υπολογιστής

CD player

ΠΟΡΕΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ:

1. Aφόρμηση:

Συνδέουν τον τίτλο του βιβλίου «Σαν τα χελιδόνια» (Ελένης Κατσαμά, εκδ. Πατάκη, Αθήνα

1997), από το οποίο το σημερινό μας κείμενο είναι ένα απόσπασμα, με τις γνώσεις που

απέκτησαν για τους τσιγγάνους. Προσπαθούν να δικαιολογήσουν γιατί η συγγραφέας έδωσε

αυτό τον τίτλο στο βιβλίο της. Τους τίθεται η ερώτηση αν είναι εύκολο για τους τσιγγάνους

να δημιουργήσουν φιλίες με ανθρώπους που δεν ανήκουν στη φυλή τους. Αφού

προβληματιστούν καλούνται να ακούσουν το κείμενο και να απαντήσουν ξανά στην ερώτηση.

2. Δραστηριότητες:

Ανάγνωση του κειμένου από τη δασκάλα. Οι μαθητές έχουν τα βιβλία τους κλειστά.

Γίνεται επαλήθευση των υποθέσεων που έκαναν για το πόσο εύκολο είναι για τους

τσιγγάνους να δημιουργήσουν φιλίες με ανθρώπους που δεν ανήκουν στη φυλή τους.

Αναφέρονται στα δομικά στοιχεία του κειμένου. Γίνονται ερωτήσεις κατανόησης.

Σύντομη σιωπηρή ανάγνωση. Αρχικά σημειώνουν τυχόν άγνωστες λέξεις και

χρησιμοποιούν τα λεξικά τους για να βρουν τη σημασία τους.

Ακολούθως εντοπίζουν στο κείμενο τις λέξεις ή τις φράσεις που αναφέρονται στα

συναισθήματα του Δημήτρη και της μικρής Τσιγγάνας. Η κάθε ομάδα καταγράφει σε

φυλλάδιο τα συναισθήματα των δύο παιδιών.

Δραματοποίηση: Δύο μαθητές από κάθε ομάδα διαβάζουν το κείμενο. Δύο άλλοι δείχνουν

τα συναισθήματα των δύο παιδιών, χωρίς να χρησιμοποιούν λόγια (βουβή

δραματοποίηση). Οι άλλοι δύο μαθητές γράφουν τις λέξεις που δείχνουν τα συναισθήματα

των παιδιών στον πίνακα, έτσι ώστε να φαίνεται η κορύφωση των συναισθημάτων.

Γίνεται αναφορά στο γεγονός πως οι φίλοι μας μπορεί να ανήκουν σε διαφορετική φυλή.

Αναφέρονται τρόποι με τους οποίους εκφράζουμε τη φιλία μας. Με αφορμή το τι χάρισε η

μικρή Τσιγγάνα στο Δημήτρη και τι ο Δημήτρης σ’ αυτήν και γιατί διάλεξαν αυτά τα

αντικείμενα ο καθένας, γίνεται συζήτηση με θέμα «Τι θα χάριζα εγώ σε ένα αγαπημένο

μου φίλο και γιατί;». Καθοδηγούνται στο να αναφέρουν αντικείμενα που δε θα

αγοραστούν για να χαριστούν, αλλά να είναι κάτι πολύ δικό τους και συμβολικό.

Page 77: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

Μια κατάσταση επικοινωνίας που αναφέρεται στο κείμενο είναι ο αποχαιρετισμός. Αφού

συζητηθεί ο τρόπος που αποχαιρετίστηκαν τα παιδιά, δίνεται στις ομάδες από μία

διαφορετική περίπτωση αποχαιρετισμού, συζητούν μεταξύ τους και ακολούθως

παρουσιάζει η κάθε ομάδα τα δικά της αποτελέσματα.

Ομαδική Εργασία: Εντοπίζουν στην τελευταία παράγραφο του κειμένου τις προτάσεις

«…Την είδε που στεκόταν στα κάγκελα του πλοίου. Τον είδε και σήκωσε το χέρι της. Κάτι φάνηκε να του λέει, όμως εκείνος δεν την άκουγε…» Συζητούν στην ομάδα

τους για το τι μπορεί να είπε η μικρή Τσιγγάνα στον Δημήτρη και τι να της απάντησε

εκείνος. Το γράφουν σε μορφή διαλόγου. Γράφεται ένας διάλογος στον πίνακα.

Ακολούθως τους τίθεται το ερώτημα: «Αν κάποιος από κει στο λιμάνι, άκουγε αυτά που

είπαν μεταξύ τους και συναντούσε μετά το φίλο τους το Θωμά, πώς θα του ανέφερε αυτά

που ειπώθηκαν;» Συζητούν στις ομάδες και γίνεται μια πρώτη προσπάθεια μετατροπής

του ευθύ λόγου σε πλάγιο. Ανακοινώνονται τα αποτελέσματα και γίνεται έλεγχος της

ορθότητας της μετατροπής αυτής από τα όσα αναφέρονται στο βιβλίο για τον ευθύ και

πλάγιο λόγο (σελ. 78-79). Αφού αναφερθούν τα όσα πρέπει να έχουμε υπόψη όταν

μετατρέπουμε τον ευθύ σε πλάγιο λόγο, γίνεται η άσκηση 2 στο βιβλίο (σελ. 79)

Προβάλλονται στον βιντεοπροβολέα φιλμάκια όπου παρουσιάζεται ευθύς ή πλάγιος λόγος

και καλούνται να μετατρέψουν σε πλάγιο ή ευθύ λόγο αντίστοιχα.

Από το βιβλίο της γραμματικής τους διαβάζουν από τη σελίδα 6 για τα είδη των

προτάσεων. Στο κείμενο τους (σελ. 77) εντοπίζουν το κομμάτι «Τα μάτια της μικρής

άρχισαν τώρα να βουρκώνουν … Περίμενε.» Χαρακτηρίζουν τα είδη των προτάσεων στο

κομμάτι αυτό.

Γίνεται η άσκηση 4 του βιβλίου (σελ. 80), αφού διαβάσουν όσα αναφέρονται στις

αντωνυμίες.

Η άσκηση 1 (σελ. 42) από το τετράδιο εργασιών καθώς και ένα φυλλάδιο με ασκήσεις για

τα γραμματικά φαινόμενα του κειμένου (ευθύς- πλάγιος λόγος, είδη προτάσεων και

αντωνυμίες) θα γίνουν στο σπίτι ως κατ’ οίκον εργασία.

3. Αξιολόγηση

Η αξιολόγηση είναι συντρέχουσα.

Στα πλαίσια της τελικής αξιολόγησης παρουσιάζεται ένα παράδειγμα όπου ο

δάσκαλος που διδάσκει το μάθημα της Γυμναστικής συνεργάζεται με τη δασκάλα της

τάξης, στα πλαίσια της διαθεματικής προσέγγισης των μαθημάτων. Τα παιδιά

ακολουθούν οδηγίες που τους δίνονται σε ευθύ και πλάγιο λόγο, αναγνωρίζοντας τα

δύο είδη (π.χ. τα αγόρια ακολουθούν μόνο τις οδηγίες που τους δίνονται σε ευθύ

λόγο και τα κορίτσια τις οδηγίες που τους δίνονται σε πλάγιο λόγο)

Επίσης, σε συνεργασία με τη δασκάλα της μουσικής, τα παιδιά θα ασχοληθούν με

τραγούδια που αφορούν τη φιλία.

Τελική: Ακούνε το τραγούδι «Παίξε βραχνή μου φυσαρμόνικα» των Κατσιμιχαίων. Δίνονται οι

παρακάτω οδηγίες για συζήτηση στις ομάδες:

Η μια ομάδα αλλάζει το τέλος της ιστορίας

Μια άλλη ομάδα συζητά για το ποια φαντάζονται να είναι η συνέχεια της ιστορίας.

Page 78: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

Άλλη ομάδα συζητά για το τι θα έγραφε ο Δημήτρης αν μπορούσε να στείλει ένα γράμμα

στη μικρή Τσιγγάνα.

Μια άλλη ομάδα συζητά για το τι θα έγραφε η μικρή Τσιγγάνα αν μπορούσε να στείλει

ένα γράμμα στο Δημήτρη.

Η τελευταία ομάδα συζητά το τι θα συζητούσε ο Δημήτρης με το φίλο του το Θωμά,

φεύγοντας από το λιμάνι, όταν πια το πλοίο με τη μικρή Τσιγγάνα χάνεται από τον

ορίζοντα.

Τα θέματα αυτό θα γίνουν και ως γραπτή εργασία στο τετράδιο «Μικροί Συγγραφείς»

(Σκέφτομαι και Γράφω)

Page 79: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ

Oμάδα A΄: Αν ο Δημήτρης και η μικρή Τσιγγάνα μπορούσαν να αποχαιρετιστούν με λόγια τι

θα έλεγαν μεταξύ τους; Συζητήστε το στην ομάδα σας.

Oμάδα Β΄: Μια μητέρα αποχαιρετά το παιδί της που θα πάει στο εξωτερικό για σπουδές.

Συζητήστε τι θα πούνε.

Oμάδα Γ΄: Αποχαιρετάτε ένα φίλο / μια φίλη σας που πάνε για διακοπές. Δε θα τους δείτε

για λίγο καιρό. Τι λέτε μεταξύ σας;

Oμάδα Δ΄: Ένας συγγενής από το εξωτερικό ήρθε για διακοπές κι έμεινε μαζί σας για ένα

ολόκληρο μήνα! Περιμένετε την ώρα και τη στιγμή που θα σας ανακοινώσει ότι θα

επιστρέψει πίσω. Τι λέτε την ώρα του αποχαιρετισμού;

Oμάδα Ε΄: Είστε στην Στ΄ τάξη του δημοτικού και αποχαιρετάτε το δημοτικό και τους

δασκάλους σας. Τι θα πείτε;

ΑΛΛΑΖΩ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

Oμάδα A΄: Συζητήστε στην ομάδα σας για το πώς θα μπορούσε να αλλάξει το τέλος της

ιστορίας μας. Δώστε ένα δικό σας τέλος, όπως εσείς θα θέλατε να είναι αυτό.

Oμάδα Β΄: Φανταστείτε τι έγινε στη συνέχεια της ιστορίας. Η μικρή Τσιγγάνα έφυγε με την

οικογένεια της, ο Δημήτρης έμεινε στο νησί. Τι να έγινε ύστερα;

Oμάδα Γ΄: Τι θα έγραφε ο Δημήτρης αν μπορούσε να στείλει ένα γράμμα στη μικρή

Τσιγγάνα;

Oμάδα Δ΄: Τι θα έγραφε η μικρή Τσιγγάνα αν μπορούσε να στείλει ένα γράμμα στο

Δημήτρη;

Oμάδα Ε΄: Το πλοίο έχει πια χαθεί από τον ορίζοντα. Ο Δημήτρης φεύγει από το λιμάνι και

βρίσκει το φίλο του το Θωμά. Τι να λένε μεταξύ τους;

Page 80: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

Δομικά Στοιχεία

Χώρος: Σε ένα νησί ή μια παραθαλάσσια πόλη της Ελλάδας

Χρόνος: Μια φθινοπωρινή μέρα

Πρόσωπα: Δημήτρης, Μικρή Τσιγγάνα, Γιαγιά

Page 81: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

Υπόθεση: Η μικρή Τσιγγάνα φτάνει στο σπίτι του Δημήτρη. Η γιαγιά του Δημήτρη την υποδέχεται και φωνάζει στον εγγονό της να κατεβεί. Το κορίτσι χαρίζει στο Δημήτρη μια φυσαρμόνικα. Είναι ασημένια με σκαλιστά γράμματα και την έχει από τον παππού της. Αυτός δέχεται έκπληκτος το ξαφνικό δώρο και δείχνει να μην

Page 82: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

καταλαβαίνει το λόγο της προσφοράς αυτής. Ευχαριστεί τη μικρή Τσιγγάνα και της αποκαλύπτει ότι κι αυτός έχει ένα δώρο για εκείνη. Μια χρωματιστή πέτρα της θάλασσας, που μόλις το κορίτσι την παίρνει στα χέρια του, ενθουσιάζεται από την ομορφιά της.

Page 83: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

Τα παιδιά αποχαιρετιούνται όπως κάθε μέρα, αφήνοντας μας να πιστέψουμε ότι θα συναντηθούν και πάλι αργότερα.

Αργότερα, όμως, όταν ο Δημήτρης πηγαίνει στο μέρος όπου έμενε η μικρή Τσιγγάνα με τους δικούς της ανθρώπους, δε βρίσκει κανέναν. Ξαφνικά καταλαβαίνει ότι ήρθε ο καιρός να φύγουν οι Τσιγγάνοι γι’ άλλον τόπο. Έτσι… σαν τα χελιδόνια.

Αμέσως τρέχει στο λιμάνι. Εκεί βλέπει

Page 84: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

καράβι να ξεμακραίνει και πάνω σε αυτό τη μικρή του φίλη να τον αποχαιρετά κουνώντας το χέρι της και φωνάζοντας κάποια λόγια που χάνονται λόγω της απόστασης.

Ο Δημήτρης μένει στην προκυμαία σφίγγοντας στα χέρια του τη φυσαρμόνικα, το πολύτιμο δώρο της φιλίας τους. Και τότε ο αέρας που φυσά περνάει μέσα από τις τρύπες της φυσαρμόνικας και την κάνει να βγάλει έναν ήχο…

Page 85: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους
Page 86: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους
Page 87: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους
Page 88: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους
Page 89: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους
Page 90: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους
Page 91: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους
Page 92: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους
Page 93: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους
Page 94: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους
Page 95: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους
Page 96: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους
Page 97: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους
Page 98: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους
Page 99: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους
Page 100: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους
Page 101: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους
Page 102: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους
Page 103: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

Μετατρέψτε τον ευθύ σε πλάγιο λόγο και αντίστροφα:

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ

Νικόλ: Τι θα φας σήμερα;

Μαργαρίτα: Θα φάω κοτόπουλο με

πατάτες.

Μαριέλλα: Θέλετε να πάμε εκδρομή;

Βανέσσα και Κατερίνα: Βεβαίως!

Δέσποινα: Μόλις άκουσα πως ήρθε στην

πόλη μας ένα τσίρκο.

Αντρέας: Αλήθεια; Θα πάμε να το δούμε;

Δέσποινα: Όποτε θέλεις.

Αντρέας: Θα πάω να δω μια ταινία στο

σινεμά. Θέλεις να έρθεις;

Λεωνίδας: Εγώ δεν μπορώ να έρθω.

Αντρέας: Γιατί;

Λεωνίδας: Πρέπει να κάνω τα μαθήματά

μου.

(Μαίρη) Ρώτησα τον Αντρέα και μου είπε

πως δεν του αρέσει το ποδόσφαιρο, αλλά

το τένις.

(Δανάη) Ρώτησα τη Μαίρη αν έχει ζώα και

μου είπε ότι έχει δύο.

(Φοίβος) Ρώτησα τον Ιάκωβο γιατί δεν

ήρθε την Παρασκευή στο σχολείο και μου

είπε πως πήγε στην Αθήνα.

(Παναγιώτης) Είπα στο Λεωνίδα να

θυμηθεί να φέρει τα υλικά της Τέχνης κι

αυτός ρώτησε τι έπρεπε να φέρουμε, γιατί

είχε ξεχάσει να τα σημειώσει.

Page 104: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

1. Προσπάθησε να μεταφέρεις τις παρακάτω προτάσεις από τον ευθύ λόγο σε πλάγιο και

αντίστροφα:

«Να μου γράψεις σύντομα», είπε ο Κώστας.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Παρακάλεσα τη Μαρία να μου πει τι έγινε.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

«Μην ξεχάσεις να αγοράσεις δώρο για τη Γιάννα», μου είπε η μητέρα.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Τον απείλησα ότι αν δε σταματούσε να φωνάζει, θα τον τιμωρούσα.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Ρώτησα τη Μαρία πόσο είχε αγοράσει εκείνη την υπέροχη τσάντα.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. Να χαρακτηρίσεις τις παρακάτω προτάσεις ως προς το περιεχόμενό τους, γράφοντας

στις παρενθέσεις αν πρόκειται για προτάσεις κρίσεως, επιθυμίας, ερωτηματικές ή επιφωνηματικές.

Εκείνη τη μέρα ήταν τα Χριστούγεννα. Με πόσο πόθο την περιμέναμε μικροί και μεγάλοι!

(……………………………………………………… / ………………………………………………………)

Τι ώρα θα γυρίσεις το βράδυ; Καλύτερα να μην αργήσεις πολύ. Απόψε θα φάμε σχετικά

νωρίς. (……………………………………………………… / ……………………………………………………… /

………………………………………………………)

Έλα γρήγορα. Κοίτα λίγο έξω. Δεν είναι υπέροχα; Σίγουρα απόψε θα χιονίσει.

(……………………………………………………… / ……………………………………………………… /

………………………………………………………)

Μείναμε τρεις ολόκληρες μέρες. Θα ξαναπάμε μάλλον τον επόμενο μήνα. Να έρθεις κι εσύ.

Είναι τόσο ωραία! (……………………………………………………… / ………………………………………………………

/ ……………………………………………………… / ………………………………………………………)

Δεν σου μιλάει; Να μην του μιλάς κι εσύ. Τελικά είναι πολύ ανάποδος άνθρωπος.

(……………………………………………………… / ……………………………………………………… /

………………………………………………………)

Page 105: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

3. Διάβασε προσεκτικά το παρακάτω κείμενο και κύκλωσε όλες τις προσωπικές αντωνυμίες

με κόκκινο. Μετά κύκλωσε τα οριστικά άρθρα με πράσινο χρώμα.

Κουβέντα δεν είχε πει για όλα αυτά σε κανέναν. Δεν της αρέσει να την

παιδεύουν και να τη στολίζουν με γενναιόδωρους χαρακτηρισμούς. Η χαρά

και η ικανοποίηση που νιώθει από αυτό που έκανε, της φτάνει, και της

περισσεύει. Τώρα όμως, τη λένε εγωίστρια και μάλιστα η ίδια της η

αδερφή. Γιατί; Είναι άδικο! Θα έκανε λοιπόν αυτό που έπρεπε. Έτρεξε στο

δωμάτιό της. Άρπαξε την κούκλα από το ράφι και την έσφιξε στην αγκαλιά

της. «Δε σε δίνω, Σοφία μου, κουκλίτσα μου. Εσύ είσαι το παιδάκι μου».

Τη φίλησε πολλές φορές. Την πήγε στην κουζίνα. «Κοίτα! Η γιαγιά σου μας

έφτιαξε γαλακτομπούρεκο. Όταν γυρίσει από το γιατρό θα σου δώσει κι εσένα ένα κομμάτι».

Κάθισε στο χαμηλό σκαμνάκι κρατώντας στην αγκαλιά της την κούκλα. Άρχισε να τη χαϊδεύει

και να της λέει παραμύθια.

Κατερίνα Μουρίκη, Το ξεχασμένο συρτάρι, εκδ. Άγκυρα (διασκευή)

4. Ζωγράφισε πώς φαντάζεσαι τη σκηνή που ο Δημήτρης αποχαιρετά τη μικρή Τσιγγάνα

την ώρα που φεύγει το πλοίο από το λιμάνι

Όνομα: _______________________________________ Ημερομηνία: _________

ΘΥΜΗΣΟΥ: Οι

αντωνυμίες είναι

πριν από τα ρήματα, ενώ τα

άρθρα πριν από τα ουσιαστικά.

Page 106: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

Oμάδα A΄: Συζητήστε στην ομάδα σας για το

πώς θα μπορούσε να αλλάξει το τέλος της

ιστορίας μας. Δώστε ένα δικό σας τέλος, όπως

εσείς θα θέλατε να είναι αυτό.

Oμάδα Β΄: Φανταστείτε τι έγινε στη συνέχεια

της ιστορίας. Η μικρή Τσιγγάνα έφυγε με την

οικογένεια της, ο Δημήτρης έμεινε στο νησί. Τι

να έγινε ύστερα;

Oμάδα Γ΄: Τι θα έγραφε ο Δημήτρης αν

μπορούσε να στείλει ένα γράμμα στη μικρή

Τσιγγάνα;

Oμάδα Δ΄: Τι θα έγραφε η μικρή Τσιγγάνα αν

μπορούσε να στείλει ένα γράμμα στο Δημήτρη;

Oμάδα Ε΄: Το πλοίο έχει πια χαθεί από τον

ορίζοντα. Ο Δημήτρης φεύγει από το λιμάνι και

βρίσκει το φίλο του το Θωμά. Τι να λένε

μεταξύ τους;

Page 107: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

Oμάδα A΄: Αν ο Δημήτρης και η μικρή

Τσιγγάνα μπορούσαν να αποχαιρετιστούν με

λόγια τι θα έλεγαν μεταξύ τους; Συζητήστε το

στην ομάδα σας.

Oμάδα Β΄: Μια μητέρα αποχαιρετά το παιδί της

που θα πάει στο εξωτερικό για σπουδές.

Συζητήστε τι θα πούνε.

Oμάδα Γ΄: Αποχαιρετάτε ένα φίλο / μια φίλη

σας που πάνε για διακοπές. Δε θα τους δείτε

για λίγο καιρό. Τι λέτε μεταξύ σας;

Oμάδα Δ΄: Ένας συγγενής από το εξωτερικό

ήρθε για διακοπές κι έμεινε μαζί σας για ένα

ολόκληρο μήνα! Περιμένετε την ώρα και τη

στιγμή που θα σας ανακοινώσει ότι θα

επιστρέψει πίσω. Τι λέτε την ώρα του

αποχαιρετισμού;

Oμάδα Ε΄: Είστε στην Στ΄ τάξη του δημοτικού

και αποχαιρετάτε το δημοτικό και τους

δασκάλους σας. Τι θα πείτε;

Page 108: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

Διαβάστε το κείμενο και καταγράψτε τα συναισθήματα που ένιωθε ο Δημήτρης και η μικρή Τσιγγάνα

Page 109: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους
Page 110: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους
Page 111: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους
Page 112: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους
Page 113: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους
Page 114: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους
Page 115: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους
Page 116: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους
Page 117: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους
Page 118: Γλώσσα Ε΄ 6.2. Ιστορίες με φίλους

ΦΙΛΟΙ

ΔΙΑΛΟΓΟΣ

ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ

ΠΑΙΧΝΙΔΙ

ΧΑΡΑ

ΔΙΑΛΟΓΟΣ

ΠΑΡΗΓΟΡΙΑ

ΑΛΛΗΛΟΒΟΗΘΕΙΑ

ΖΑΒΟΛΙΕΣ

ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ

ΑΣΤΕΙΑ

ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ

ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ

ΑΓΑΠΗ

ΕΥΤΥΧΙΑ

ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ

ΣΥΜΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΑΠΟΛΑΥΣΗ

ΜΟΙΡΑΖΟΜΑΙ ΜΥΣΤΙΚΑ