Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι...

80
Επιμέλεια : Χρήστος Χαρμπής Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3-4: ΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄ http://e-taksh.blogspot.gr/ Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.1

Transcript of Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι...

Page 1: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Επιμέλεια : Χρήστος Χαρμπής

Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3-4:

΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

http://e-taksh.blogspot.gr/

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.1

Page 2: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Ενότητα 6 «Οι φίλοι μας, οι φίλες ας» - © Γρηγόρης Ζερβός 1

Ε υ θ ύ ς ονοµάζεται ο λόγος κατά τον οποίο τα λόγια κάποιου µεταδίδονται αυτούσια, δηλαδή

όπως ακριβώς τα είπε. Στην περίπτωση αυτή τα λόγια του οµιλητή µπαίνουν σε εισαγωγικά («»)

και πριν από αυτά ή ανάµεσα από αυτά µπαίνει κάποιο λεκτικό ή ερωτηµατικό ρήµα ή κάποια

φράση µε παρόµοια σηµασία.

Π.χ.:

«Πού πήγες;» τον ρώτησε.

Κι εκείνος απάντησε: «Πήγα στο σπίτι του Κώστα».

Πλ ά γ ι ο ς ονοµάζεται ο λόγος κατά τον οποίο τα λόγια κάποιου µεταδίδονται έµµεσα, δηλα-

δή όχι ακριβώς όπως τα λέει το πρόσωπο που µιλάει, αλλά αλλαγµένα στη µορφή. Στην περί-

πτωση αυτή τα λόγια του οµιλητή δεν µπαίνουν εισαγωγικά («»).

Π.χ.:

Τον ρώτησε πού πήγε µετά το σχολείο.

Κι εκείνος του απάντησε ότι πήγε στο σπίτι του Κώστα.

Περ ισσότερες… λεπτοµέρε ιες

Όταν µας ζητείται να µετατρέψουµε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο, πρέπει να προσέξουµε κά-

ποιες αλλαγές που αφορούν:

� Τα πρόσωπα που µιλούν, τα οποία πρέπει να δηλώνονται είτε µε το όνοµά τους είτε µε

κάποια αντωνυµία.

Π.χ.

Ευθύς λόγος Πλάγιος λόγος

«Πότε θα φύγεις;»

«Θα φύγω αύριο». �

Η Μαρία ρώτησε το Νίκο πότε θα φύγει κι

εκείνος της απάντησε ότι θα φύγει αύριο.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.2

Page 3: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Ενότητα 6 «Οι φίλοι μας, οι φίλες ας» - © Γρηγόρης Ζερβός 2

� Τους συνδέσµους (ότι, πως, να, αν κ.ά.), που χρειάζεται να προστεθούν σε πολλές περι-

πτώσεις για να συνδεθούν οι προτάσεις µεταξύ τους.

Π.χ.:

Ευθύς λόγος Πλάγιος λόγος

«Θα φύγω αµέσως» του φώναξε.

«Θα φύγω όποτε θέλω» της είπε. �

Του φώναξε να φύγει αµέ-

σως κι εκείνος της είπε πως

θα έφευγε όποτε ήθελε.

� Τα ρήµατα που χρειάζεται να χρησιµοποιήσουµε, αν δε µας δίνονται, για να εισάγουµε

τον πλάγιο λόγο. Τα ρήµατα που χρησιµοποιούνται συνήθως σε µια τέτοια περίπτωση εί-

ναι: λέω, υποστηρίζω, αναφέρω, ρωτώ, απαντώ, διατάζω, παρακαλώ, ζητώ κ.ά.

Π.χ.

Ευθύς λόγος Πλάγιος λόγος

«Θα έρθεις µαζί µου;»

«Δεν ξέρω ακόµη». �

Τον ρώτησε αν θα έρθει µαζί της κι ε-

κείνος απάντησε πως δεν ήξερε ακόµη.

� Τα πρόσωπα των ρηµάτων, που, κατά κανόνα, αλλάζουν και µπαίνουν στο γ΄ ενικό ή

πληθυντικό, ανάλογα, πρόσωπο και τις αντωνυµίες.

Π.χ.

Ευθύς λόγος Πλάγιος λόγος

«Εγώ δε θέλω να έρθω» � Είπε ότι αυτή δε θέλει να έρθει.

Σηµείωση

Κατά τη µετατροπή του ευθύ λόγου σε πλάγιο µπορεί επίσης να υπάρξουν αλλαγές και

στους χρόνους των ρηµάτων, ανάλογα µε το τι θέλει κάθε φορά ο οµιλητής.

Π.χ.

Ευθύς λόγος Πλάγιος λόγος

«Πού πας;» µε ρώτησε. �

Με ρώτησε πού πάω.

Ή

Με ρώτησε πού πήγαινα.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.3

Page 4: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Ευθύς και πλάγιος λόγος Γιάννης Φερεντίνος

Γ.Φ. Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.4

Page 5: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ • Ο λόγος, κατά τον οποίο ακούμε, ή διαβάζουμε

τα λόγια κάποιου προσώπου, έτσι ακριβώς όπως τα είπε, λέγεται ευθύς λόγος.

• Στον ευθύ λόγο τα λόγια του προσώπου που μιλάει τα βάζουμε μέσα σε εισαγωγικά («» ) ή βάζουμε μπροστά τους μια παύλα ( - )

«Τι θα κάνουμε σήμερα στη μουσική;» ή

- Τι θα κάνουμε σήμερα στη μουσική;

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.5

Page 6: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ

• Ο λόγος κατά τον οποίο ακούμε ή διαβάζουμε τα λόγια κάποιου προσώπου όχι όπως ακριβώς τα είπε, αλλά όπως μας τα μεταφέρει ένα άλλο πρόσωπο λέγεται πλάγιος λόγος.

Τα παιδιά ρώτησαν τη δασκάλα τι θα κάνουν σήμερα στη

μουσική.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.6

Page 7: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Πώς μετατρέπουμε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο;

Όταν μετατρέπουμε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο, κάνουμε και ορισμένες αλλαγές σχετικά με: τα πρόσωπα που μιλούν τους συνδέσμους τα ρήματα τα πρόσωπα των ρημάτων

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.7

Page 8: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Μετατρέπουμε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο, αλλάζοντας:

τα πρόσωπα που μιλούν, τα οποία πρέπει να τα δηλώνουμε είτε με το όνομά τους είτε με κάποια αντωνυμία.

Ευθύς λόγος «Πότε θα φύγεις;» «Σε δυο μέρες θα φύγω».

Πλάγιος λόγος Η Μαρία ρώτησε το Νίκο πότε θα φύγει κι εκείνος απάντησε πως θα φύγει σε δυο μέρες

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.8

Page 9: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Μετατρέπουμε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο, αλλάζοντας:

τους συνδέσμους (ότι, πως, να ,αν κ.ά. ) που πολλές φορές είναι απαραίτητο να τους προσθέσουμε, για να συνδεθούν οι προτάσεις μεταξύ τους.

Ευθύς λόγος «Φύγε αμέσως» του φώναξε. «Θα φύγω όποτε θέλω» της είπε.

Πλάγιος λόγος Του φώναξε να φύγει αμέσως κι εκείνος είπε πως θα έφευγε όποτε ήθελε.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.9

Page 10: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

τα ρήματα που χρειάζεται να χρησιμοποιήσουμε, αν δε μας δίνονται, για να εισάγουμε τον πλάγιο λόγο.

• Τα ρήματα που χρησιμοποιούμε συνήθως είναι τα: λέω, υποστηρίζω, αναφέρω, απαντώ, ρωτώ, διατάζω, παρακαλώ, ζητώ κ.ά.

Μετατρέπουμε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο, αλλάζοντας:

Ευθύς λόγος «Θα έρθεις μαζί μου;» «Δεν ξέρω ακόμα»

Πλάγιος λόγος Τον ρώτησε αν θα έρθει μαζί της κι εκείνος απάντησε ότι δεν ήξερε ακόμα.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.10

Page 11: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Μετατρέπουμε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο, αλλάζοντας:

τα πρόσωπα των ρημάτων ( που αλλάζουν, μπαίνουν στο γ΄ ενικό ή πληθυντικό πρόσωπο) ή τις αντωνυμίες

Ευθύς λόγος «Εγώ δε θέλω να έρθω».

Πλάγιος λόγος Είπε ότι αυτή δεν θέλει να έρθει.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.11

Page 12: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Να θυμάσαι ότι:

A. Όταν μετατρέπουμε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο, μπορεί να υπάρξουν αλλαγές και στους χρόνους των ρημάτων, ανάλογα με το τι θέλει να πει κάθε φορά ο ομιλητής.

Ευθύς λόγος «Πού πας;» με ρώτησε.

Πλάγιος λόγος Με ρώτησε που πάω.

ή Με ρώτησε που πήγα.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.12

Page 13: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Να θυμάσαι ότι:

Β. Στον πλάγιο λόγο δε βάζουμε εισαγωγικά ή παύλες.

Πχ. Η μητέρα ρώτησε την Ελένη αν έγραψε τις ασκήσεις των

μαθηματικών κι εκείνη απάντησε ότι έχει τελειώσει τις μισές.

Γιάννης Φερεντίνος

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.13

Page 14: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

ΕΥΘΥΣ –

– ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.14

Xristos
Πλαίσιο κειμένου
zootnikos
Page 15: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

α. ΕΥΘΥΣΛΟΓΟΣ

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.15

Page 16: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

• Όταν ακούμε κάποιοννα μιλάει, λέμε ότι ακούμε«ευθύ λόγο».

• Όταν ακούμε τα λόγια κάποιου, απόκάποιον άλλον, ακριβώς όπως τα είπε, επίσης λέμε ότι τα ακούμε σε «ευθύλόγο».

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.16

Page 17: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Παραδείγματα:

• Τι κάνεις;• Είμαι κουρασμένος!• Είπε αυτό ακριβώς: «Ελπίζω να μην σεξαναδώ να πειράζεις τον αδελφό μου!»

• κλπ.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.17

Page 18: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Υπάρχουν, δηλαδή, δύο τρόποιγια να εκφραστούμεσε ευθύ λόγο:

1. Να γράψουμε απ’ ευθείας τα λόγιακάποιου:Άνοιξε το παράθυρο!

2. Να γράψουμε μέσα στο κείμενό μας ταλόγια κάποιου, ακριβώς όπως τα είπε, ταοποία τα ξεχωρίζουμε βάζοντας πρινάνω-κάτω τελεία και εισαγωγικά:Ο Πέτρος δήλωσε: «Δεν ξαναπάω εκεί!».

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.18

Page 19: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

β. ΠΛΑΓΙΟΣΛΟΓΟΣ

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.19

Page 20: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Εάν τα λόγια κάποιουδεν τα λέμε ακριβώς το ίδιο, αλλά τα περιγράφουμε, τότε λέμε πως έχουμεπλάγιο λόγο.

• Με ρώτησε να του πω τι ώρα είναι.• Τους ανακοίνωσε πως θα παντρευόταν

σε λίγο καιρό.• κλπ.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.20

Page 21: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Από ανεξάρτητη, δηλαδή, που είναι η πρότασηστον ευθύ λόγο, στον πλάγιο γίνεται εξαρτημένη:

• «Δώσε μου το βιβλίο μου!»«Του ζήτησε να της δώσει το βιβλίο της.»

• «Τα γατιά δεν έφαγαν το φαγητό τους!»«Διαπίστωσε πως τα γατιά δεν είχαν φάειτο φαγητό τους.»

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.21

Page 22: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Για να μετατρέψουμεευθύ λόγο σε πλάγιο...

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.22

Page 23: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

1. Γράφουμε τα ονόματατων προσώπων(Ο Γιάννης είπε πως..., η Μαρία πρότεινε να...).

2. Βάζουμε συνδέσμουςγια να ενώσουμε τις προτάσεις.

3. Χρησιμοποιούμε διαφορετικά ρήματα καιόχι μόνον το «είπε» (για ποικιλία), όπως: απάντησε, διέταξε, ρώτησε, ανακοίνωσε, πρότεινε, κλπ.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.23

Page 24: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

4. Μετατρέπουμετις κύριες προτάσειςσε εξαρτημένες:«Δώσε μου το ποτήρι!»«Του ζήτησε να του δώσει το ποτήρι.»«Θα πάω να δουλέψω!»Τους ανακοίνωσε πως θα πήγαινε ναδουλέψει.»

5. Αλλάζουμε το πρόσωπο των ρημάτων, από πρώτο (ή δεύτερο) σε τρίτο:Έλα, κοντά μου!»«Του ζήτησε να πάει κοντά του.»

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.24

Page 25: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

6. Τις περισσότερες φορέςαλλάζουμε τους χρόνουςτων ρημάτων(ο Ενεστώτας γίνεται Παρατατικός, ο Αόριστος και ο Παρακείμενοςγίνονται Υπερσυντέλικος, κλπ.).«Πηγαίνω σινεμά.»«Είπε πως πήγαινε σινεμά.»«Δεν πεινάω! Έχω φάει.»Είπε πως δεν πεινούσε επειδή είχεφάει.»

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.25

Page 26: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

•Ιστορίες με φίλους:

Ευθύς και πλάγιος λόγος Προσωπικές αντωνυμίες

Γιώργος Παπαδόπουλος

κεφάλαιο ιστορίες με φίλους

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.26

Page 27: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Ευθύς λόγος

Όταν κάποιος μιλάει ή γράφει παρουσιάζοντας δικές του σκέψεις, γνώμη κλπ είναι ευθύς λόγος. π.χ.: • Γιάννη, πέρασα πολύ όμορφα στην Αθήνα. • Κώστα είσαι καλά; • Σήμερα νομίζω ότι θα βρέξει.

Όταν θέλουμε να γράψουμε λόγια κάποιου όπως ακριβώς τα είπε ο ίδιος σε ευθύ λόγο, τα ξεχωρίζουμε από το υπόλοιπο κείμενο βάζοντας διπλή τελεία πριν από τα λόγια και ότι είπε το βάζουμε σε εισαγωγικά. π.χ.: • Ο Δημήτρης μου είπε: <<Δεν έχω διαβάσει σήμερα>>. • Ο πατέρας είπε: <<Αν δε διαβάσεις θα γίνεις τούβλο>>.

Κι εδώ πάλι έχουμε λοιπόν ευθύ λόγο.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.27

Page 28: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Πλάγιος λόγος

Εάν μεταφέρουμε τα λόγια κάποιου έτσι ώστε οι κυριες προτάσεις να γίνουν δευτερεύουσες τότε λέμε ότι έχουμε πλάγιο λόγο. π.χ.: • Ο Γιώργος είπε:<<Καλύτερα να μείνω φτωχός παρά κλέφτης>>

(Η πρόταση είναι σε ευθύ λόγο) • Ο Γιώργος είπε ότι καλύτερα θα ήταν να μείνει φτωχός παρά να

γίνει κλέφτης. (Εδώ έχουμε πλάγιο λόγο)

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.28

Page 29: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Προσωπικές αντωνυμίες Συχνά, αντί για τα ονόματα, βάζουμε λέξεις που τις λέμε αντωνυμίες (αντί+όνομα). Είναι πολύ χρήσιμες λέξεις γιατί μας βοηθούν να αναφερόμαστε σύντομα σε πρόσωπα και πράγματα. Οι αντωνυμίες είναι πολλές. Μια κατηγορία είναι οι προσωπικές αντωνυμίες. Αυτές φανερώνουν τα τρία πρόσωπα του λόγου: εγώ (α' πρόσωπο, τον ομιλητή) εσύ (β' πρόσωπο, το συνομιλητή) αυτός, -ή, -ό (γ' πρόσωπο, το πρόσωπο για το οποίο γίνεται λόγος) Οι προσωπικές αντωνυμίες κλίνονται στον ενικό και στον πληθυντικό και στις περισσότερες περιπτώσεις σχηματίζουν δυο τύπους, τους δυνατούς και τους αδύνατους. Οι δυνατοί έχουν δυο ή τρεις συλλαβές (π.χ.: εμένα φώναζαν) και οι αδύνατοι τύποι έχουν μία συλλαβή (π.χ.: με φώναζαν)

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.29

Page 30: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Α' ΠΡΟΣΩΠΟ Β' ΠΡΟΣΩΠΟ Τύποι Τύποι Δυνατοί Αδύνατοι Δυνατοί Αδύνατοι Ονομ. εγώ -- εσύ -- Γεν. εμένα μου εσένα σου Αιτ. εμένα με εσένα σε Κλητ. -- -- εσύ -- Ονομ.εμείς -- εσείς -- Γεν. εμάς μας εσάς σας Αιτ. εμάς μας εσάς σας Κλητ. -- -- εσείς --

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.30

Page 31: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Γ' ΠΡΟΣΩΠΟ Δυνατοί τύποι Αδύνατοι τύποι Ονομ. αυτός αυτή αυτό τον την το Γεν. αυτού αυτής αυτού του της του Αιτ. αυτόν αυτή(ν) αυτό τον τη(ν) το Ονομ. αυτοί αυτές αυτά τοι τες τα Γεν. αυτών αυτών αυτών τους τους τους Αιτ. αυτούς αυτές αυτά τους τις(τες) τα

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.31

Page 32: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

™™˘̆ÓÓııÓıÓı¤¤ÙÙˆ̂ ÊÊÊÚÚÚ¿¿ÛÛÂÂÈȘ̃̃ Îη·Î·ÈÈ ÚÚÚÚÔÔÔÙÙÙ¿¿¿Ù¿Ù¿ÛÂȘ̃

192

ÕÚ·, ÔÈ Î‡ÚȘ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÌÔÈ¿˙Ô˘Ó Ì ÙÔ ÈÛfiÁÂÈÔ ÌÈ·˜ ÔÏ˘Î·ÙÔÈΛ·˜.ªÔÚ› Ó· ÛÙ·ı› Î·È ÌfiÓÔ ÙÔ˘ ¯ˆÚ›˜ ÛÙ‹ÚÈÍË ·fi ¿ÏÏÔ˘˜ ÔÚfiÊÔ˘˜. √È ÂÍ·ÚÙË̤Ó˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘÌÔÈ¿˙Ô˘Ó Ù· ‰È·ÌÂÚ›ÛÌ·Ù· ÙˆÓ Â¿Óˆ ÔÚfiʈÓ. ¶Ú¤ÂÈ Ó· ÛÙËÚ›˙ÔÓÙ·È ¿Óˆ ÛÙÔ ÈÛfiÁÂÈÔ Î·È ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÛÙ·ıÔ‡Ó ·fi ÌfiÓ· ÙÔ˘˜!

√È ÂÍ·ÚÙË̤Ó˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÍÂÎÈÓÔ‡Ó (‹ –fiˆ˜ ϤÌ– ÂÈÛ¿ÁÔÓÙ·È) Ì ÌÂÚÈΤ˜ ͯˆÚÈÛÙ¤˜Ï¤ÍÂȘ, ÙÔ˘˜ Û˘Ó‰¤ÛÌÔ˘˜ (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 14.1 µ). ∞˘Ù¤˜ ÔÈ Ï¤ÍÂȘ Û˘Ó‰¤Ô˘Ó ÙȘ ÂÍ·ÚÙË̤Ó˜ ÌÂÙȘ ·ÚȘ ÚÔÙ¿ÛÂȘ. √È Û‡Ó‰ÂÛÌÔÈ, ›Û˘, Ì·˜ ‰Â›¯ÓÔ˘Ó ÙÈ ÏÔÁ‹˜ Â›Ó·È ÔÈ ÂÍ·ÚÙË̤Ó˜ ÚÔ-Ù¿ÛÂȘ.

∞Ó ÔÈ ÂÍ·ÚÙË̤Ó˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Â›Ó·È Ù·‰È·ÌÂÚ›ÛÌ·Ù· ÙˆÓ Â¿Óˆ fiÚÔÊˆÓ ÌÈ·˜ÔÏ˘Î·ÙÔÈΛ·˜, ÔÈ Û‡Ó‰ÂÛÌÔÈ Ô˘ ÙȘÂÈÛ¿ÁÔ˘Ó Â›Ó·È Ù· ÎÏÂȉȿ! Èڛ˜ ÙÔηٿÏÏËÏÔ ÎÏÂȉ› ‰ÂÓ ÌÔÚԇ̠ӷÚÔ¯ˆÚ‹ÛÔ˘Ì ·fi ÙÔ ÈÛfiÁÂÈÔ Î·È Ó·Ìԇ̠۠¤Ó· ‰È·Ì¤ÚÈÛÌ· ÙÔ˘ ¿ӈÔÚfiÊÔ˘! ÕÚ·, οı ÂÍ·ÚÙË̤ÓË ÚfiÙ·ÛËÚ¤ÂÈ Ó· ÂÈÛ¿ÁÂÙ·È Ì ÙÔÓ Î·Ù¿ÏÏËÏÔÛ‡Ó‰ÂÛÌÔ.

√ ·ÚÈÔ˜ µÚ·Û›‰·˜ ·Ú·ÔÓÈfiÙ·Ó ˆ˜ Ô Î·ÈÚfi˜ ¯·ÏÔ‡Û οı ¯ÚfiÓÔ ÛÙȘ ‰È·ÎÔ¤˜ ÙÔ˘.√ ·ÚÈÔ˜ µÚ·Û›‰·˜ ÌÂÙ¿ÓȈÛ Ԣ ‰ÂÓ Â›¯Â Û˘Ì‚Ô˘Ï¢Ù› ÙËÓ ∂.ª.À.

√ ·ÚÈÔ˜ µÚ·Û›‰·˜ ÓÔÌ›˙ÂÈ fiÙÈ Ô Î·ÈÚfi˜ ı· ¯·Ï¿ÛÂÈ.√ √Ú¤ÛÙ˘ ͤÚÂÈ fiÙÈ Ô ı›Ԙ µÚ·Û›‰·˜ ı· ¿ÂÈ ‰È·ÎÔ¤˜.

1166..44 ∂∂ÍÍ··ÚÚÙÙËËÌ̤¤ÓÓ˜̃ // ‰‰Â¢̆ÙÙÂÂÚÚ‡‡ÔÔ˘̆ÛÛ˜̃ ÚÚÔÔÙÙ¿¿ÛÛÂÂÈȘ̃

∞∞.. ∂∂Èȉ‰ÈÈÎΤ¤˜̃ ÚÚÔÔÙÙ¿¿ÛÛÂÂÈȘ̃

√È ÂȉÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÂÈÛ¿ÁÔÓÙ·È Ì ÙÔ˘˜ Û˘Ó‰¤ÛÌÔ˘˜fiÙÈ, ˆ˜, Ô˘ Î·È Â›Ó·È ·ÓÙÈΛÌÂÓ· ÚËÌ¿ÙˆÓ fiˆ˜: Ϥˆ,ÈÛÙ‡ˆ, ÓÔÌ›˙ˆ, ͤڈ, ·ÈÛı¿ÓÔÌ·È, ˘ÔÛÙËÚ›˙ˆ Î.¿.

fiÙÈ·Ó ÁÈ· Ó· ÂÂȉ‹

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.32

Page 33: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

193

μμ.. ¶¶ÏÏ¿¿ÁÁÈȘ̃ ÂÂÚÚˆ̂ÙÙËËÌÌ··ÙÙÈÈÎΤ¤˜̃ ÚÚÔÔÙÙ¿¿ÛÛÂÂÈȘ̃

°°.. μμÔÔ˘̆ÏÏËËÙÙÈÈÎΤ¤˜̃ ÚÚÔÔÙÙ¿¿ÛÛÂÂÈȘ̃

√È Ï¿ÁȘ ÂÚˆÙËÌ·ÙÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Â›Ó·È ÂÍ·ÚÙË̤Ó˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Ô˘ ÂÎÊÚ¿˙Ô˘Ó ÂÚÒÙËÛË‹ ·ÔÚ›·. ∂›Ó·È ·ÓÙÈΛÌÂÓ· ÚËÌ¿ÙˆÓ fiˆ˜: ÚˆÙÒ, ·Ó·ÚˆÙȤ̷È, ·ÔÚÒ, ÛΤÊÙÔÌ·È,·ÌÊÈ‚¿Ïψ Î.¿. ∂›Û˘, Â›Ó·È ˘ÔΛÌÂÓ· ·ÚfiÛˆˆÓ ÚËÌ¿ÙˆÓ Î·È ·ÚfiÛˆˆÓ ÂÎÊÚ¿ÛˆÓÌ ·ÚfiÌÔÈ· ÛËÌ·Û›·. √È Ï¿ÁȘ ÂÚˆÙËÌ·ÙÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÂÈÛ¿ÁÔÓÙ·È Ì ÙÔ˘˜ Û˘Ó‰¤ÛÌÔ˘˜·Ó, Ì‹ˆ˜, Ì ÙȘ ÂÚˆÙËÌ·ÙÈΤ˜ ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜ Î·È Ì ٷ ÂÚˆÙËÌ·ÙÈο ÂÈÚÚ‹Ì·Ù·.

∂ÚÒÙËÛË – ·ÚÈ· ÚfiÙ·ÛË:∂˘ı›· ÂÚÒÙËÛË

∂ÚÒÙËÛË – ÂÍ·ÚÙË̤ÓËÚfiÙ·ÛË: ¶Ï¿ÁÈ· ÂÚÒÙËÛË(Ï¿ÁÈ· ÂÚˆÙËÌ·ÙÈ΋ ÚfiÙ·ÛË)

√È ÂȉÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÌÔÚ› Ó· Â›Ó·È Î·È ˘ÔΛÌÂÓ··ÚfiÛˆˆÓ ÚËÌ¿ÙˆÓ (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 10.2 ™Δ) Î·È ·Úfi-ÛˆˆÓ ÂÎÊÚ¿ÛˆÓ: ¶.¯. º·›ÓÂÙ·È fiÙÈ Ë ‚ÚÔ¯‹ ı· ÎÚ·Ù‹ÛÂÈ ·ÚÎÂÙ‹ ÒÚ·.

£· ¿ˆ ÙÂÏÈο ÛÙËÓ

ÕÓ‰ÚÔ ÁÈ· ‰È·ÎÔ¤˜;

¶fiÙ ı· ÛÙ·Ì·Ù‹ÛÂÈ Ë Î·ÎÔηÈÚ›·;

¶ÔÈÔ˜ ı· ÌÂ ‚ÔËı‹ÛÂÈ Ó·

·ÏϿ͈ Ù· ÂÈÛÈÙ‹ÚÈ·;

£· ÌÔÚÔ‡Û·ÙÂ ÓÓ·· ÌÌÔÔ˘̆

··ÏÏÏÏ¿¿ÍÍÂÂÙÙÂÂ ÙÙÔÔ ÂÂÈÈÛÛÈÈÙÙ‹‹ÚÚÈÈÔÔ ÁÁÈÈ·· ÙÙËËÓÓ

¶¶¤¤ÌÌÙÙËË; ¢Â ı¤Ïˆ ÓÓ·· ÙÙ··ÍÍÈȉ‰¤¤„„ˆ̂ ÌÌÂÂ

··˘̆ÙÙfifiÓÓ ÙÙÔÔÓÓ Îη·ÈÈÚÚfifi. ¶Ú¤ÂÈ ÓÓ··

ÚÚÔÔÛÛ¤¤¯̄ÂÂÈÈ Îη·ÓÓ››˜̃.

√ ı›Ԙ μÚ·Û›‰·˜ ·Ó·ÚˆÙȤٷÈ

··ÓÓ ıı·· ¿¿ÂÂÈÈ ÙÙÂÂÏÏÈÈÎο¿ ÛÛÙÙËËÓÓ ÕÕÓÓ‰‰ÚÚÔÔ ÁÁÈÈ·· ‰‰ÈÈ··ÎÎÔÔ--

¤¤˜̃. £¤ÏÂÈ Ó· Ì¿ıÂÈ fifiÙÙ ıı·· ÛÛÙÙ··ÌÌ··ÙÙ‹‹ÛÛÂÂÈÈ ËË

Îη·ÎÎÔÔÎη·ÈÈÚÚ››·· Î·È ÔÔÈÈÔÔ˜̃ ıı·· ÙÙÔÔÓÓ ‚‚ÔÔËËıı‹‹ÛÛÂÂÈÈ

ÓÓ·· ··ÏÏÏÏ¿¿ÍÍÂÂÈÈ ÙÙ·· ÂÂÈÈÛÛÈÈÙÙ‹‹ÚÚÈÈ··.

GRAMMATIKH E'-ST' DHM 24-05-04 06:29 Page 193

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.33

Page 34: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

™™˘̆ÓÓııÓıÓı¤¤ÙÙˆ̂ ÊÊÊÚÚÚ¿¿ÛÛÂÂÈȘ̃̃ Îη·Î·ÈÈ ÚÚÚÚÔÔÔÙÙÙ¿¿¿Ù¿Ù¿ÛÂȘ̃

194

√È ‚Ô˘ÏËÙÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Â›Ó·È ÂÍ·ÚÙË̤Ó˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Ô˘ ÂÎÊÚ¿˙Ô˘Ó ÂÈı˘Ì›·,ۯ‰ȷÛÌfi ‹ ¢¯‹. ∂›Ó·È ·ÓÙÈΛÌÂÓ· ÚËÌ¿ÙˆÓ fiˆ˜: ı¤Ïˆ, ÌÔÚÒ, ‡¯ÔÌ·È,·Ó·Áο˙ÔÌ·È, ÛÎÔ‡ˆ Î.¿. ∂›Û˘, Â›Ó·È ˘ÔΛÌÂÓ· ·ÚfiÛˆˆÓ ÚËÌ¿ÙˆÓ Î·È·ÚfiÛˆˆÓ ÂÎÊÚ¿ÛÂˆÓ fiˆ˜: Ú¤ÂÈ, ¯ÚÂÈ¿˙ÂÙ·È, ··ÁÔÚ‡ÂÙ·È, Â›Ó·È ·Ó¿ÁÎË, ›ӷȷ‰‡Ó·ÙÔÓ Î.¿. √È ‚Ô˘ÏËÙÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ¿ÓÙÔÙ Û ˘ÔÙ·ÎÙÈ΋ (ÁÈ’ ·˘Ùfi ηÈÍÂÎÈÓÔ‡Ó Ì ÙÔ ÌfiÚÈÔ Ó· Ù˘ ˘ÔÙ·ÎÙÈ΋˜).

√È ÂÓ‰ÔÈ·ÛÙÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Â›Ó·È ÂÍ·ÚÙË̤Ó˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Ô˘ ÂÎÊÚ¿˙Ô˘Ó ÙÔÓ Êfi‚Ô ‹ ÙÔÓ‰ÈÛÙ·ÁÌfi Ì·˜ ÁÈ· οÙÈ. ∂›Ó·È ·ÓÙÈΛÌÂÓ· ÚËÌ¿ÙˆÓ fiˆ˜: ÊÔ‚¿Ì·È, ·ÓËÛ˘¯Ò Î.¿. √ÈÚÔÙ¿ÛÂȘ ·˘Ù¤˜ ÂÈÛ¿ÁÔÓÙ·È Ì ÙÔ˘˜ Û˘Ó‰¤ÛÌÔ˘˜ Ì‹ˆ˜ Î·È ÌË(Ó).

¶ÚÔÛÔ¯‹!•Â¯ˆÚ›˙Ô˘Ì ÙȘ ‚Ô˘ÏËÙÈΤ˜ ·fi ÙȘ ÙÂÏÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ·16.4 π), ÁÈ·Ù› ÛÙȘ ‚Ô˘ÏËÙÈΤ˜ ‰ÂÓ ÌÔÚԇ̠ӷ ·ÓÙÈηٷÛÙ‹ÛÔ˘Ì ÙÔÓ· Ì ÙÔ ÁÈ· Ó·.

£¤Ïˆ Ó· ¿ˆ ÛÙÔÓ ÎÈÓËÌ·ÙÔÁÚ¿ÊÔ. ∞§§∞ √Ãπ £¤Ïˆ ÁÈ· Ó· ¿ˆ ÛÙÔÓ ÎÈÓËÌ·ÙÔÁÚ¿ÊÔ.

√ ı›Ԙ µÚ·Û›‰·˜ ·ÓËÛ˘¯Â› ÌË ¯·Ï¿ÛÂÈ ÎÈ ¿ÏÏÔ Ô Î·ÈÚfi˜.

ºÔ‚¿Ù·È Ì‹ˆ˜ ÙÔ ÔÓÙ›ÎÈ ÙË ‰·ÁÎÒÛÂÈ!

¢¢.. ∂∂ÓÓ‰‰ÔÔÈÈ··ÛÛÙÙÈÈÎΤ¤˜̃ ÚÚÔÔÙÙ¿¿ÛÛÂÂÈȘ̃

¡· Î·È Î¿ÙÈ Ô˘ Ú¤ÂÈ Ó· ͤÚÔ˘Ì ÁÈ· ÙȘ ÂÍ·ÚÙË̤Ó˜ÚÔÙ¿ÛÂȘ Ô˘ ¤¯Ô˘ÌÂ Û˘Ó·ÓÙ‹ÛÂÈ ˆ˜ ÙÒÚ·.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.34

Page 35: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

∂∂∂∂∂¡¡¡¡√√√√∆∆∆∆∆∆∏∏∏∏∆∆∆∆∞∞∞∞∞ 1111166666: ¶¶¶ÒÒÒ˜̃̃̃ ÛÛ˘̆Óı¤Ùˆ ÊÚ¿ÛÂȘ Î·È ÚÔÙ¿ÛÂȘ;

195

∏ ∂¶∂•∏°∏™∏ªÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÌÈ· ÚfiÙ·ÛË ÂÍËÁ› ηχÙÂÚ· ÙÔ ÓfiËÌ· οÔÈ·˜ Ϥ͢, Û˘Ó‹ıˆ˜ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈ-ÎÔ‡. ŒÙÛÈ ÔÈ ÂȉÈΤ˜, Ï¿ÁȘ ÂÚˆÙËÌ·ÙÈΤ˜, ‚Ô˘ÏËÙÈΤ˜ Î·È ÂÓ‰ÔÈ·ÛÙÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÌÔÚÂ›Î·È Ó· ¤¯Ô˘Ó ı¤ÛË ÂÂÍ‹ÁËÛ˘ (Ó· ÂÂÍËÁÔ‡Ó ‰ËÏ. οÔÈ· Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο):ª¿ı·Ù ÙÔ Ó¤Ô, fiÙÈ Ô Î. µÚ·Û›‰·˜ ΤډÈÛ ÙÔ ‚Ú·‚Â›Ô «°ÓÒÛË»;√ √Ú¤ÛÙ˘ ‚·Û·ÓÈ˙fiÙ·Ó ·fi ·˘Ù‹Ó ÙËÓ ·ÔÚ›·, ·Ó Ë ÎԤϷ ‰Ô‡Ï¢ ÛÙÔ Ì·Á·˙› Ì ٷ·ÁˆÙ¿.√ Î. µÚ·Û›‰·˜ ›¯Â Ì›· Î·È ÌfiÓÔ ÂÈı˘Ì›·, Ó· ÂÈÛÎÂÊı› ÙËÓ ÕÓ‰ÚÔ.∏ Î. ¢·Ó¿Ë Ú¤ÂÈ Ó· ··ÏÏ·Á› ·fi ÙÔÓ ÌÂÁ¿ÏÔ Ù˘ Êfi‚Ô, Ì‹ˆ˜ ÙË ‰·ÁÎÒÛÂÈ ÙÔ ÔÓÙ›ÎÈ.

√È ·Ó·ÊÔÚÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Â›Ó·È ÂÍ·ÚÙË̤Ó˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È ÛÂÌ›· ϤÍË ‹ ÊÚ¿ÛË Î¿ÔÈ·˜ ¿ÏÏ˘ ÚfiÙ·Û˘. √È ÚÔÙ¿ÛÂȘ ·˘Ù¤˜ ÂÈÛ¿ÁÔÓÙ·ÈÌ ÙȘ ·Ó·ÊÔÚÈΤ˜ ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜ (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 8.6) ‹ ÙÔ ¿ÎÏÈÙÔ Ô˘.

∂›‰· ÌÈ· ÎԤϷ. + ∏ ÎԤϷ ÌÔ˘ ›¯Â Ô˘Ï‹ÛÂÈ ¤Ó· ·ÁˆÙfi.

∂›‰· ÌÈ· ÎԤϷ Ë ÔÔ›·/Ô˘ ÌÔ˘ ›¯Â Ô˘Ï‹ÛÂÈ ¤Ó· ·ÁˆÙfi.

∂∂.. ∞∞ÓÓ··ÊÊÔÔÚÚÈÈÎΤ¤˜̃ ÚÚÔÔÙÙ¿¿ÛÛÂÂÈȘ̃

¶ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ Ë ·Ó·ÊÔÚÈ΋ ·ÓÙˆÓ˘Ì›· Ú¤ÂÈ Ó· ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Ì¤Û· Û¶ÚÔıÂÙÈ΋ ºÚ¿ÛË:√ √Ú¤ÛÙ˘ ‰È¿‚·˙ ¤Ó· ‚È‚Ï›Ô. ™ÙÔ ‚È‚Ï›Ô ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙÔ‡ÛÂ Ô ∏Ú·ÎÏ‹˜.√ √Ú¤ÛÙ˘ ‰È¿‚·˙ ¤Ó· ‚È‚Ï›Ô [ÛÙÔ ÔÔ›Ô] ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙÔ‡ÛÂ Ô ∏Ú·ÎÏ‹˜.

¶ÚÔıÂÙÈ΋ ºÚ¿ÛË

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.35

Page 36: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

™™˘̆ÓÓııÓıÓı¤¤ÙÙˆ̂ ÊÊÊÚÚÚ¿¿ÛÛÂÂÈȘ̃̃ Îη·Î·ÈÈ ÚÚÚÚÔÔÔÙÙÙ¿¿¿Ù¿Ù¿ÛÂȘ̃

196

™™∆∆.. ÀÀÔÔııÂÂÙÙÈÈÎΤ¤˜̃ ÚÚÔÔÙÙ¿¿ÛÛÂÂÈȘ̃

∑∑.. ÃÃÚÚÔÔÓÓÈÈÎΤ¤˜̃ ÚÚÔÔÙÙ¿¿ÛÛÂÂÈȘ̃

∞Ó ÙËÓ Í·Ó·‰Ò, ı· Ù˘ ˆ fiÙÈ ¤¯ÂÈ ˆÚ·›· Ì¿ÙÈ·.

∏ ÂÍ·ÚÙË̤ÓË ˘ÔıÂÙÈ΋ ÚfiÙ·ÛË (‹ ·ÏÏÈÒ˜ Ë ˘fiıÂÛË) Ì·˙› Ì ÙËÓ Î‡ÚÈ· ÚfiÙ·ÛË Ô˘ Û¯Â-Ù›˙ÂÙ·È Ì ·˘Ù‹Ó (ÙËÓ ·fi‰ÔÛË) Û¯ËÌ·Ù›˙ÂÈ ÙÔÓ ˘ÔıÂÙÈÎfi ÏfiÁÔ.

√È ˘ÔıÂÙÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ‰ËÏÒÓÔ˘Ó fiÙÈ Î¿ÙÈ Ú¤ÂÈ Ó· ÂÎÏË-Úˆı› ÁÈ· Ó· Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈËı› ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÙÔ ÂÚȯfiÌÂÓÔÙ˘ ·ÚÈ·˜ ÚfiÙ·Û˘. √È ÚÔÙ¿ÛÂȘ ·˘Ù¤˜ ÂÈÛ¿ÁÔÓÙ·È Ì ÙÔ˘˜˘ÔıÂÙÈÎÔ‡˜ Û˘Ó‰¤ÛÌÔ˘˜ (.¯. ·Ó, ¿Ì·, ›ÙÂ...›ÙÂ, ‚Ï. ÂÓfiÙËÙ·14.1 µ).

∞Ó ÙËÓ Í·Ó·‰Ò ı· Ù˘ ˆ fiÙÈ ¤¯ÂÈ ˆÚ·›· Ì¿ÙÈ·.

À¶√£∂™∏ ∞¶√¢√™∏

À¶√£∂∆π∫√™ §√°√™

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.36

Page 37: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

∂∂∂∂∂¡¡¡¡√√√√∆∆∆∆∆∆∏∏∏∏∆∆∆∆∞∞∞∞∞ 1111166666: ¶¶¶ÒÒÒ˜̃̃̃ ÛÛ˘̆Óı¤Ùˆ ÊÚ¿ÛÂȘ Î·È ÚÔÙ¿ÛÂȘ;

197

ŸÙ·Ó Í˘Ó¿ˆ οӈ Ù· ÂÍ‹˜:∞ÊÔ‡ χӈ ÙÔ ÚfiÛˆfi ÌÔ˘, ÓÙ‡ÓÔÌ·È Î·È ¯ÙÂÓ›˙ÔÌ·È. ªfiÏȘ ÙÂÏÂÈÒÛˆ, ÙÚÒˆ ÙÔ ÚˆÈÓfi ÌÔ˘,ÂÓÒ Ë ÌËÙ¤Ú· ÌÔ˘ ·Ú¯›˙ÂÈ Ó· Ì·ÁÂÈÚ‡ÂÈ ÙÔ ÌÂÛËÌÂÚÈ·Ófi Ê·ÁËÙfi. ŸÙ·Ó ÊÙ¿ÛÂÈ ÙÔ Û¯ÔÏÈÎfi,‚Á·›Óˆ ÛÙÔÓ ‰ÚfiÌÔ. ªÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÌfiÏȘ Ô˘ ÙÔ ÚÔÏ·‚·›Óˆ! flÛÔ˘ Ó· ¿ˆ ÛÙÔ Û¯ÔÏ›Ô,Û˘˙ËÙ¿ˆ Ì ÙÔ˘˜ Û˘ÌÌ·ıËÙ¤˜ ÌÔ˘.

√È ¯ÚÔÓÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÂÈÛ¿ÁÔÓÙ·È Ì ÙÔ˘˜ ¯ÚÔÓÈÎÔ‡˜ Û˘Ó‰¤ÛÌÔ˘˜(.¯. ·ÊÔ‡, fiÙ·Ó, ÂÓÒ, ‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 14.1 µ).

∫·Ó¤Ó· Úfi‚ÏËÌ·! ªÔÚÒ Ó· ÌÈÏ‹Ûˆ ÁÈ· ÙÔÓ ¯ÚfiÓÔ Ì ¤Ó· ÛˆÚfi ÙÚfi-Ô˘˜ Î·È Ó· ·ÊËÁËıÒ fiÏ· fiÛ· Û˘Ì‚·›ÓÔ˘Ó (‚Ï. ·Ê‹ÁËÛË, ÂÓfiÙËÙ· 2.1):Ì ¯ÚÔÓÈο ÂÈÚÚ‹Ì·Ù· (ÂÓfiÙËÙ· 12.1) (ÚÈÓ, ‡ÛÙÂÚ·, ¯Ù˜ Î.¿.), Ì √ÓÔÌ·ÙÈΤ˜ ºÚ¿ÛÂȘ (ÙÔ Úˆ›, ÙÔ ‚Ú¿‰˘), Ì ¶ÚÔıÂÙÈΤ˜ ºÚ¿ÛÂȘ (ÌÂÙ¿ ·fi ÙÔ Û¯ÔÏ›Ô, ÚÈÓ ·fi ÙÔ ÚˆÈÓfi, ηٿ

ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ Á‡̷ÙÔ˜), ·ÏÏ¿ ΢ڛˆ˜ Ì ÚÔÙ¿ÛÂȘ, ÙȘ ¯ÚÔÓÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ.

¢ƒ∞™∆∏ƒπ√∆∏∆∞ 37 ¶ÂÚÈÁڿʈ Û ÌÈ· ·Ú¿ÁÚ·ÊÔ ÌÈ· ‰È΋ ÌÔ˘ ̤ڷ. ¶ÚÔÛ¤¯ˆ Ó·‚¿Ïˆ ÛÙË ÛÂÈÚ¿ ÙȘ Ú¿ÍÂȘ ÌÔ˘ Î·È Ó· ‰ËÏÒÛˆ ÙË ÛÂÈÚ¿ ·˘Ù‹ ÌÂÂÍ·ÚÙË̤Ó˜ ¯ÚÔÓÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ.

£· Ì·˜ ÂÍËÁ‹ÛÂÙÂ...

¶Â›Ù ̷˜ ÁÈ·Ù› ˘ÔÛÙËڛͷÙÂ

fiÙÈ...

√È ‰ÂÈÓfiÛ·˘ÚÔÈ ÂÍ·Ê·Ó›ÛÙËηÓ, ÂÂÂÂÈȉ‰‹‹ ÍÍÂÂÎΛ›ÓÓËËÛÛÂÂÛÛÙÙËË ÁÁËË ËË ÂÂÔÔ¯̄‹‹ ÙÙˆ̂ÓÓ ··ÁÁÂÂÙÙÒÒÓÓˆ̂ÓÓ.

∏ ÁË ·Ú·Ì¤ÓÂÈ Û ÙÚԯȿ Á‡Úˆ ·fiÙÔÓ ‹ÏÈÔ, ‰‰ÈÈfifiÙÙÈÈ ËË ‰‰‡‡ÓÓ··ÌÌËË ÙÙˢ̃ ‚‚··ÚÚ‡‡ÙÙËËÙÙ··˜̃ ÙÙÔÔ˘̆ ËËÏÏ››ÔÔ˘̆

ÙÙËË ÛÛ˘̆ÁÁÎÎÚÚ··ÙÙ››.

Œ¯ÂȘ ÔÏÏ¿ Ú¿ÁÌ·Ù· Ó· οÓÂȘ,√Ú¤ÛÙË! ¶Ò˜ fï˜ ı· Ù· ‚¿ÏÂȘ ÛÙË ÛÂÈÚ¿, Ò˜

ı· Ì·˜ ÂÍËÁ‹ÛÂȘ fiÙ ı· ͢ӋÛÂȘ, fiÙ ı· Ê·˜ÚˆÈÓfi, fiÙ ı· ·˜ ÛÙÔ Û¯ÔÏ›Ô, fiÙ ı· ·›ÍÂȘ ÌÂ

ÙÔ˘˜ Ê›ÏÔ˘˜ ÛÔ˘;

¶Ò˜Î·Ù·Ï‹Í·ÙÂ

ÛÙÔÛ˘Ì¤Ú·ÛÌ·

fiÙÈ...

∏∏.. ∞∞ÈÈÙÙÈÈÔÔÏÏÔÔÁÁÈÈÎΤ¤˜̃ ÚÚÔÔÙÙ¿¿ÛÛÂÂÈȘ̃

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.37

Page 38: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

™™˘̆ÓÓııÓıÓı¤¤ÙÙˆ̂ ÊÊÊÚÚÚ¿¿ÛÛÂÂÈȘ̃̃ Îη·Î·ÈÈ ÚÚÚÚÔÔÔÙÙÙ¿¿¿Ù¿Ù¿ÛÂȘ̃

198

∞˘Ù‹ Â›Ó·È Ë ÌÔ›Ú· ÙÔ˘ ÂÈÛÙ‹ÌÔÓ·.ŸÏÔÈ ı¤ÏÔ˘Ó Ó· Ì¿ıÔ˘Ó Ò˜ ‚ڋη ÙȘ

··ÓÙ‹ÛÂȘ Û ·˘Ù¿ Ô˘ ˙ËÙÔ‡Û·. ŸÏÔ «ÁÈ·Ù›» Î·È «Ò˜» ÚˆÙ¿ÓÂ. ∂ÁÒ ¤¯ˆ ÙȘ ··ÓÙ‹ÛÂȘ, ͤڈ

Î·È Ò˜ Ó· ÙÔ˘˜ ÙȘ ˆ, Ò˜ Ó· ÙÔ˘˜ ‰Â›Íˆ ÙȘ ·Èٛ˜. ¢Â›¯Óˆ ÙËÓ ·ÈÙ›· Ì ÙȘ ·ÈÙÈÔÏÔÁÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ.

√È ·ÈÙÈÔÏÔÁÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÂÈÛ¿ÁÔÓÙ·È Ì ÙÔ˘˜ ·ÈÙÈÔÏÔÁÈÎÔ‡˜ Û˘Ó‰¤ÛÌÔ˘˜ (.¯. ÁÈ·Ù›,ÂÂȉ‹, ‰ÈfiÙÈ, ‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 14.1 µ). ∆Ș ¯ÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠fiÙ·Ó ı¤ÏÔ˘Ì ӷÂȯÂÈÚËÌ·ÙÔÏÔÁ‹ÛÔ˘Ì ÁÈ· οÙÈ (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 2.1).

√È ÂÓ·ÓÙȈ̷ÙÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó ·ÓÙ›ıÂÛË Û ·˘Ùfi Ô˘ ‰Â›¯ÓÂÈ Ë Î‡ÚÈ·ÚfiÙ·ÛË. ¶·Ú’ fiÏ· ·˘Ù¿, Ë Î‡ÚÈ· ÚfiÙ·ÛË ÈÛ¯‡ÂÈ. ∂ÈÛ¿ÁÔÓÙ·È Ì ÙÔ˘˜ Û˘Ó‰¤ÛÌÔ˘˜ ·ÓηÈ, ÂÓÒ, ÌÔÏÔÓfiÙÈ, ÎÈ ·˜.

√È ·Ú·¯ˆÚËÙÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÂÈÛ¿ÁÔÓÙ·È Ì ÙÔ˘˜Û˘Ó‰¤ÛÌÔ˘˜ Î·È ·Ó, Î·È Ó·, ÎÈ ·˜.

££.. ∂∂ÓÓ··ÓÓÙÙÈȈ̂ÌÌ··ÙÙÈÈÎΤ¤˜̃ ÚÚÔÔÙÙ¿¿ÛÛÂÂÈȘ̃ –– ¶¶··ÚÚ··¯̄ˆ̂ÚÚËËÙÙÈÈÎΤ¤˜̃ ÚÚÔÔÙÙ¿¿ÛÛÂÂÈȘ̃

¶‹Á·Ì ÂΉÚÔÌ‹, ·Ó Î·È ¤‚Ú¯Â.

£· ¿Ì ÂΉÚÔÌ‹, ÎÈ ·˜ ‚Ú¤ÍÂÈ.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.38

Page 39: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

∂∂∂∂∂¡¡¡¡√√√√∆∆∆∆∆∆∏∏∏∏∆∆∆∆∞∞∞∞∞ 1111166666: ¶¶¶ÒÒÒ˜̃̃̃ ÛÛ˘̆Óı¤Ùˆ ÊÚ¿ÛÂȘ Î·È ÚÔÙ¿ÛÂȘ;

199

√È ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ‰Â›¯ÓÔ˘Ó ÙÔ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ù˘ Ú¿Í˘ Ô˘ ‰ËÏÒÓÂÈ Ë·ÚÈ· ÚfiÙ·ÛË. ∂ÈÛ¿ÁÔÓÙ·È Ì ÙÔ˘˜ ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎÔ‡˜ Û˘Ó‰¤ÛÌÔ˘˜ ÒÛÙÂ, Ô˘.

£· ¿ˆ Ó· ÙË ‚Úˆ ÁÈ· Ó· Ù˘ ˆ fiÙÈ ¤¯ÂÈ fiÌÔÚÊ· Ì¿ÙÈ·.

ππ.. ∆∆ÂÂÏÏÈÈÎΤ¤˜̃ ÚÚÔÔÙÙ¿¿ÛÛÂÂÈȘ̃

ππ∞∞.. ∞∞ÔÔÙÙÂÂÏÏÂÂÛÛÌÌ··ÙÙÈÈÎΤ¤˜̃ ‹‹ ÛÛ˘̆ÌÌÂÂÚÚ··ÛÛÌÌ··ÙÙÈÈÎΤ¤˜̃ ÚÚÔÔÙÙ¿¿ÛÛÂÂÈȘ̃

√ ηÈÚfi˜ ÂȉÂÈÓÒıËΠÙfiÛÔ Ôχ, Ô˘ Ô ı›Ԙ µÚ·Û›‰·˜ ·Ó¤‚·Ï ÙȘ ‰È·ÎÔ¤˜ ÙÔ˘.

¶ÂÚ›ÌÂÓ ÙȘ ‰È·ÎÔ¤˜ ÙÔ˘ ÙfiÛ˜ ‚‰ÔÌ¿‰Â˜, ÒÛÙ ‰ÈηÈÔÏÔÁË̤ӷ ÛÙÂÓÔ¯ˆÚ‹ıËÎÂ.

ªÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜ (΢ڛˆ˜ ÌÂÙ¿ ·fi Ú‹Ì·Ù· Ô˘ ‰Â›¯ÓÔ˘Ó Î›ÓËÛË),ÔÈ ÙÂÏÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÂÈÛ¿ÁÔÓÙ·È ÌfiÓÔ Ì ÙÔ ÌfiÚÈÔ Ó·:¶.¯. ∆Ú¤¯ˆ Ó· ÚÔÏ¿‚ˆ ÙÔÓ √Ú¤ÛÙË.

ŸÙ·Ó ı¤ÏÔ˘Ì ӷ ‰Â›ÍÔ˘Ì ÁÈ· ÔÈÔ ÛÎÔfiÁ›ÓÂÙ·È Î¿ÙÈ, ¯ÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠ÙÂÏÈΤ˜ ÚÔ-Ù¿ÛÂȘ. ∞˘Ù¤˜ ÂÈÛ¿ÁÔÓÙ·È Ì ÙÔ ÁÈ· + ÙÔÌfiÚÈÔ Ù˘ ˘ÔÙ·ÎÙÈ΋˜ Ó·.

∆∆ÈÈ ÓÓ·· ıı˘̆ÌÌ¿¿ÌÌ··ÈÈ fifiÙÙ··ÓÓ ÁÁÚÚ¿¿Êʈ̂

Èڛ˙ˆ Ì ÎfiÌÌ· ÙȘ ÂÍ·ÚÙË̤Ó˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Ô˘ ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó ÛÙÂÓ‹Û¯¤ÛË Ì ÙËÓ Î‡ÚÈ· ÚfiÙ·ÛË Î·È ÌÔÚԇ̠ӷ ÙȘ ·Ú·Ï›„Ô˘ÌÂ.¶.¯. ∞ÊÔ‡ Ê¿ÂÈ ÙÔ ÚˆÈÓfi ÙÔ˘, Ô √Ú¤ÛÙ˘ ʇÁÂÈ ÁÈ· ÙÔ Û¯ÔÏ›Ô.

∞ÓÙ›ıÂÙ·, ‰ÂÓ ÌÔÚÒ Ó· ¯ˆÚ›Ûˆ Ì ÎfiÌÌ· ÂÍ·ÚÙË̤Ó˜ ÚÔÙ¿ÛÂÈ˜Ô˘ Û˘ÌÏËÚÒÓÔ˘Ó ÙÔ ÓfiËÌ· Ù˘ ·ÚÈ·˜ ÚfiÙ·Û˘ ηÈ, ÂÔ̤ӈ˜,Â›Ó·È ÛÙÂÓ¿ Û˘Ó‰Â‰Â̤Ó˜ Ì ·˘Ù‹. ¶.¯. √ µÚ·Û›‰·˜ › fiÙÈ ı· ¿ÂÈ ‰È·ÎÔ¤˜.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.39

Page 40: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

™™˘̆ÓÓııÓıÓı¤¤ÙÙˆ̂ ÊÊÊÚÚÚ¿¿ÛÛÂÂÈȘ̃̃ Îη·Î·ÈÈ ÚÚÚÚÔÔÔÙÙÙ¿¿¿Ù¿Ù¿ÛÂȘ̃

200

¢ƒ∞™∆∏ƒπ√∆∏∆∞ 38 µÚ›ÛΈ ÙȘ ÂÍ·ÚÙË̤Ó˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÛÙÔ ·Ú·Î¿Ùˆ ΛÌÂÓÔ Î·È·Ó·ÁÓˆÚ›˙ˆ Û ÔÈ· ›‰Ë ·Ó‹ÎÔ˘Ó:

√ ∞Ú›ˆÓ, Ô˘ ¤ÌÂÓ ÂΛÓÔ ÙÔÓ Î·ÈÚfi ÛÙËÓ ·˘Ï‹ ÙÔ˘ ¶ÂÚ›·Ó‰ÚÔ˘, ı¤ÏËÛ ӷ Ù·Íȉ¤„ÂÈÛÙËÓ πÙ·Ï›· Î·È ÙË ™ÈÎÂÏ›·. ∂Λ ÂÚÁ¿ÛÙËΠÔχ ηÈ, ·ÊÔ‡ ·¤ÎÙËÛ ÔÏÏ¿ ¯Ú‹Ì·Ù·,› ӷ Á˘Ú›ÛÂÈ ›Ûˆ ÛÙËÓ ∫fiÚÈÓıÔ. ¡·‡ÏˆÛ ¤Ó· ÎÔÚÈÓıÈ·Îfi ηڿ‚È, ÂÂȉ‹ ›¯Â ÂÌÈ-ÛÙÔÛ‡ÓË ÌfiÓÔ ÛÙÔ˘˜ ∫ÔÚ›ÓıÈÔ˘˜. øÛÙfiÛÔ, ÛÙË Ì¤ÛË ÙÔ˘ ÂÏ¿ÁÔ˘˜, ·˘ÙÔ› ÛΤÊÙËÎ·Ó Ó·ÙÔÓ Ú›ÍÔ˘Ó ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ· ÁÈ· Ó· ¿ÚÔ˘Ó Ù· ÏÔ‡ÙË ÙÔ˘. ∂ΛÓÔ˜, ÌÈ· Î·È ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡ÛÂÓ· οÓÂÈ Ù›ÔÙ ¿ÏÏÔ, Û˘ÌÊÒÓËÛÂ. ∆Ô˘˜ ÚÒÙËÛ fï˜ ·Ó ı· ÙÔÓ ¿ÊËÓ·Ó Ó· ÙÚ·ÁÔ˘‰‹-ÛÂÈ ÁÈ· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÊÔÚ¿ ÛÙÔ Î·Ù¿ÛÙڈ̷, ÊÔÚÒÓÙ·˜ Ù· ηϿ ÙÔ˘.

∏Úfi‰ÔÙÔ˜, √ ∞Ú›ˆÓ Î·È ÙÔ ‰ÂÏÊ›ÓÈ (¢È·Û΢‹)

– ∆È ÛÔ˘ Û˘Ó¤‚Ë;– ªÂ ¤ÚÈÍ·Ó ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ·, ·ÏÏ¿ ¤Ó· ‰ÂÏÊ›ÓÈ, Ô˘ Ì·Á‡ÙËΠ·fiÙÔ ÙÚ·ÁÔ‡‰È ÌÔ˘, Ì ¤‚Á·Ï ÛÙË ÛÙÂÚÈ¿.

∂˘ı‡˜ ÏfiÁÔ˜

√È „·Ú¿‰Â˜ ÚÒÙËÛ·Ó ÙÔÓ ∞Ú›ˆÓ· ÙÈ ÙÔ˘ ›¯Â Û˘Ì‚Â› ÎÈ ÂΛÓÔ˜ ·¿-ÓÙËÛ fiÙÈ ÙÔÓ Â›¯·Ó Ú›ÍÂÈ ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ·, ·ÏÏ¿ ¤Ó· ‰ÂÏÊ›ÓÈ, Ô˘ Ì·Á‡-ÙËΠ·fi ÙÔ ÙÚ·ÁÔ‡‰È ÙÔ˘, ÙÔÓ ¤‚Á·Ï ÛÙË ÛÙÂÚÈ¿.

¶Ï¿ÁÈÔ˜ ÏfiÁÔ˜

«£¤Ïˆ Ê·ÁËÙfi», Â›Â Ô ∞Ú›ˆÓ·˜.∆· ÏfiÁÈ· ÙÔ˘ ∞Ú›ˆÓ· ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È Ì¤Û· Û ÂÈÛ·ÁˆÁÈο, «…»,¿Ú·… ¤¯Ô˘Ì ¢ı‡ ÏfiÁÔ.

√ ∞Ú›ˆÓ·˜ › fiÙÈ ‹ıÂÏ ʷÁËÙfi.∂‰Ò ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ì ÂÈÛ·ÁˆÁÈο, ¿Ú·… ¤¯Ô˘Ì ϿÁÈÔ ÏfiÁÔ.

1166..55 ∂∂˘̆ıı‡‡˜̃ –– ÏÏ¿¿ÁÁÈÈÔÔ˜̃ ÏÏfifiÁÁÔÔ˜̃

AA,, Îη·ÈÈ

Îο¿ÙÙÈÈ ¿¿ÏÏÏÏÔÔ

™ÙÔÓ Â˘ı‡ ÏfiÁÔ ·Îԇ̠ٷ ÏfiÁÈ· οÔÈÔ˘ fiˆ˜ ·ÎÚÈ‚Ò˜ Ù· ϤÂÈ, ÂÓÒÛÙÔÓ Ï¿ÁÈÔ ÏfiÁÔ Ù· ÏfiÁÈ· ·˘Ù¿ Ù· ÌÂٷʤÚÂÈ Î¿ÔÈÔ ÙÚ›ÙÔ ÚfiÛˆÔ.°È· Ó· ÌÂÙ·ÙÚ¤„ˆ ÙÔÓ Â˘ı‡ Û ϿÁÈÔ ÏfiÁÔ:1. ¶ÚÔÛı¤Ùˆ Ù· ÔÓfiÌ·Ù· ÙˆÓ ÚÔÛÒˆÓ.2. µ¿˙ˆ Û˘Ó‰¤ÛÌÔ˘˜ ÁÈ· Ó· ÂÓÒÛˆ ÙȘ ÚÔÙ¿ÛÂȘ.3. ÃÚËÛÈÌÔÔÈÒ Ú‹Ì·Ù· fiˆ˜ ÚÒÙËÛÂ, ·¿ÓÙËÛÂ, › Î.¿.4. ªÂÙ·ÙÚ¤ˆ ÙȘ ·ÚȘ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Û ÂÍ·ÚÙË̤Ó˜.5. ∞ÏÏ¿˙ˆ ÙÔ ÚfiÛˆÔ ÙˆÓ ÚËÌ¿ÙˆÓ ·fi ÚÒÙÔ/‰Â‡ÙÂÚÔ Û ÙÚ›ÙÔ

(.¯. ‹ıÂÏ· → ‹ıÂÏÂ).6. ªÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜, ·ÏÏ¿˙ˆ Î·È ÙÔÓ ¯ÚfiÓÔ ÙÔ˘ Ú‹Ì·ÙÔ˜

(.¯. ¤ÚÈÍ·Ó → ›¯·Ó Ú›ÍÂÈ).

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.40

Page 41: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

201

¶·Ú·ÁˆÁÈ΋ ÌÔÚÊÔÏÔÁ›· - ™‡ÓıÂÛË - ™ËÌ·ÛÈÔÏÔÁ›·

µÚ›ÛΈ ÙȘ Û¯¤ÛÂȘ ÙˆÓ Ï¤ÍˆӶ∂ª¶∆√ ª∂ƒ√™

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.41

Page 42: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

202

¶Ò˜ ÊÙÈ¿¯Óˆ Ӥ˜ ϤÍÂȘ;EENNOOTTHHTTAA 1177

¶¶··ÚÚ··ÁÁˆ̂ÁÁÈÈÎ΋‹ ÌÌÔÔÚÚÊÊÔÔÏÏÔÔÁÁ››·· -- ™™‡‡ÓÓııÂÂÛÛËË

ŸÏÔÈÌ·˜ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÌÂÙÂÏÈο ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ϤÍÂȘ.

∞ÔÚÒ Ò˜ ÌÔÚԇ̠ηÈÙȘ ı˘ÌfiÌ·ÛÙÂ!

¡·È, ·ÏÏ¿ ÔÏϤ˜Ï¤ÍÂȘ ÊÙÈ¿¯ÓÔÓÙ·È ·fi

¿ÏϘ. ¡·, ‰Â˜, ÛÙÔ ÏÂÍÈÎfi ¤Ó·ÛˆÚfi Ú‹Ì·Ù· ÊÙÈ¿¯ÓÔÓÙ·È

·fi Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο.

°›ÓÂÙ·È, fï˜, ηÈÙÔ ·ÓÙ›ıÂÙÔ, ¤¯Ô˘ÌÂ

‰ËÏ·‰‹ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο ·fiÚ‹Ì·Ù·.

∫·Ù·Û΢¿˙Ô˘Ì ›Û˘ Î·È Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο ·fi

Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο.

ŸÙ·Ó ÊÙ¿Óˆ ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ → ÙÂÏÂÈÒÓˆ, fiÙ·Ó ÍÂÎÈÓÒ ·’ ÙËÓ ·Ú¯‹ → ·Ú¯›˙ˆ, fiÙ·Ó ‚Ϥˆ ¤Ó· fiÓÂÈÚÔ → ÔÓÂÈÚ‡ÔÌ·È, ÎÈ fiÙ·Ó È¿ÛÔ˘Ó ÔÈ ˙¤ÛÙ˜,  ÙfiÙ → ˙ÂÛÙ·›ÓÔÌ·È ÁÈ· Ù· ηϿ.

H ·‰ÂÏÊ‹ ÌÔ˘ Á˘ÌÓ¿˙ÂÙ·È → ÛÙÔ Á˘ÌÓ·ÛÙ‹ÚÈÔ.™˘¯Ó¿ ÎÔÏ˘Ì¿ÂÈ → Ù˘ ·Ú¤ÛÂÈ ‰ËÏ·‰‹ ÙÔ ÎÔχÌÈ.

∏ ÌÈÎÚ‹ Á¿Ù· ϤÁÂÙ·È → Á·Ù¿ÎÈ, Ô Û·ÏÔ˜ → ÛÎ˘Ï¿ÎÈ. ŒÓ· ÛÔ˘‰·›Ô ÁÎÔÏ Â›Ó·È → ÁÎÔÏ¿Ú·, ÌÈ· ¤ÎÙ·ÛË Ì ÂÏȤ˜ → ÂÏ·ÈÒÓ·˜, ÎÈ fiÙ·Ó Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÓÔÓÙ·È ÔÏÏ¿ ÛÎÔ˘›‰È· ÛÙÔ ‰ˆÌ¿ÙÈfi ÌÔ˘ Ë ÌËÙ¤Ú· ÌÔ˘ ϤÂÈ fiÙÈ ÌÔÈ¿˙ÂÈ Ì → ÛÎÔ˘È‰·ÚÈfi.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.42

Page 43: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

µÚ›ÛΈ ÙȘ Û¯¤ÛÂȘ ÙˆÓ Ï¤ÍˆÓ

203

∂›ıÂÙ·;

∫·È ›ıÂÙ· ÌÔÚÒ Ó·ÊÙȿ͈ Ì ÙȘ ηٿÏÏËϘ

ηٷϋÍÂȘ.

∞˘Ùfi˜ Ô˘ ÊÙÈ¿¯ÓÂÙ·È ·fi ·Û‹ÌÈ Â›Ó·È → ·ÛË̤ÓÈÔ˜, ÎÈ ·˘Ùfi˜ Ô˘ Ì·˜ ÂÓԯϛ → ÂÓÔ¯ÏËÙÈÎfi˜. √ Û˘ÌÌ·ıËÙ‹˜ ÌÔ˘, Ô ™Ù·‡ÚÔ˜, Ô˘ ÌÂÏÂÙ¿ Û˘ÛÙËÌ·ÙÈο,Â›Ó·È Ôχ → ÌÂÏÂÙËÚfi˜. ∂ÁÒ ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ͯÓÒ ÙȘ ·Û΋ÛÂȘ Ô˘ ¤¯ˆ ÁÈ· ·‡ÚÈÔ.∫È fiÙ·Ó ÊÙ¿ÓÂÈ Ë → ·˘ÚÈ·Ó‹ ̤ڷ ÙÚ¤¯ˆ ÁÈ· Ó· ÚÔÏ¿‚ˆ.

ŸÙ·Ó ¤Ó· Û¯‹Ì· Â›Ó·È ÛÙÂÓfi Î·È Ì·ÎÚ‡ ÙÔ Ï¤Ì → ÛÙÂÓfiÌ·ÎÚÔ. ŸÙ·Ó ·Ó‚·›Óˆ Î·È Î·Ù‚·›Óˆ ¿ÛÎÔ· ÙȘ ÛοϘ ÙÔ˘ ÛÈÙÈÔ‡ ÌÔ˘, fiÏÔÈ ·Ó·ÚˆÙÈÔ‡ÓÙ·ÈÁÈ·Ù› → ·Ó‚ÔηÙ‚·›Óˆ ¯ˆÚ›˜ ÏfiÁÔ.ŸÙ·Ó Ô ‹ÏÈÔ˜ ‚·ÛÈχÂÈ, ÌÔ˘ ·Ú¤ÛÂÈ Ó· ¯·˙‡ˆ ÙÔ → ËÏÈÔ‚·Û›ÏÂÌ·.

ªÔÚÒ Ó· ÊÙȿ͈ Ӥ˜ ϤÍÂȘ ÚÔÛı¤ÙÔÓÙ·˜ ηٷϋÍÂȘ Û ϤÍÂȘ Ô˘ ‹‰Ë ˘¿Ú¯Ô˘Ó. ∏ ‰È·‰Èηۛ· ·˘Ù‹ ϤÁÂÙ·È ·Ú·ÁˆÁ‹.

ªÔÚÒ Â›Û˘ Ó· ÂÓÒÛˆ ϤÍÂȘ Î·È Ó· ÊÙȿ͈ ·ÎfiÌ· ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚ˜. ∏ ‰È·‰Èηۛ· ·˘Ù‹Ï¤ÁÂÙ·È Û‡ÓıÂÛË.

1177..11 ¶¶··ÚÚ··ÁÁˆ̂ÁÁ‹‹

AA.. ¶¶··ÚÚ¿¿ÁÁˆ̂ÁÁ·· ÚÚ‹‹ÌÌ··ÙÙ··

Ó‡ÚÔ – Ó¢ÚÈ¿˙ˆ Ê˘Ùfi – Ê˘Ù‡ˆ ÎfiÔ˜ – ÎÔÈ¿˙ˆ Ù¤ÏÔ˜ – ÙÂÏÂÈÒÓˆ ˙¤ÛÙË – ˙ÂÛÙ·›Óˆ fiÌÔÚÊÔ˜ – ÔÌÔÚÊ·›Óˆ ÛËÌ¿‰È – ÛËÌ·‰Â‡ˆ ÎÏÂȉ› – ÎÏÂȉÒÓˆ

1) ∞fi ¿ÏÏ· Ú‹Ì·Ù·: ʤÁÁˆ – ÊÂÁÁ›˙ˆ ‚¿Êˆ – Í‚¿Êˆ‰È„Ò – ͉ȄÒ

2) ∞fi ¿ÎÏÈÙ· ̤ÚË ÙÔ˘ ÏfiÁÔ˘ (ÂÈÚÚ‹Ì·Ù·,ÂÈʈӋ̷ٷ ÎÙÏ.):Û˘¯Ó¿ – Û˘¯Ó¿˙ˆ ÛÈÌ¿ – ÛÈÌÒÓˆ ¯·ÌËÏ¿ – ¯·ÌËÏÒÓˆ

∫˘Ú›ˆ˜ ·fi Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο ‹ ›ıÂÙ·: ∞ÏÏ¿ ηÈ:

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.43

Page 44: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

µµÚÚÚ››ÛÛÎΈ̂ ÙÙÈȘ̃̃ ÛÛ¯̄¤¤ÛÛÂÂÈȘ̃̃ ÙÙˆ̂ÓÓ ÏÏϤ¤¤ÍÍÍ͈Ó

204

∂›Ó·È ·ÊËÚË̤ӷ Î·È Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó È‰ÈfiÙËÙ·¶.¯. ·ıÒÔ˜ – ·ıˆfiÙËÙ·, ·ÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜ – ·ÁÚ·ÌÌ·ÙÔÛ‡ÓË, Ì·‡ÚÔ˜ – Ì·˘Ú›Ï·, ÁÏ˘Îfi˜ –Áχη, ÎfiÎÎÈÓÔ˜ – ÎÔÎÎÈӛϷ, ‚·Ú‡˜ – ‚·Ú‡ÙËÙ·

∞fi Ú‹Ì·Ù·: ∞fi Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο:

∞fi ›ıÂÙ·:

µµ.. ¶¶··ÚÚ¿¿ÁÁˆ̂ÁÁ·· ÔÔ˘̆ÛÛÈÈ··ÛÛÙÙÈÈÎο¿

ÙÚ·ÁÔ˘‰Ò – ÙÚ·ÁÔ˘‰ÈÛÙ‹˜¤Ú¯ÔÌ·È – ÂÚ¯ÔÌfi˜ ÎÏ·‰Â‡ˆ – ÎÏ¿‰ÂÌ· ÙÚ¤¯ˆ – ÙÚ¤ÍÈÌÔ ·Ó·Û·›Óˆ – ·Ó¿Û· Á˘ÌÓ¿˙ˆ – Á˘ÌÓ·ÛÙ‹ÚÈÔ

·. ÀÔÎÔÚÈÛÙÈο¢Â›¯ÓÔ˘Ó fiÙÈ Î¿ÙÈ Â›Ó·È ÌÈÎÚfi ‹ fiÙÈ ÙÔ ÓÈÒıÔ˘Ì ˆ˜ ·Á·ËÙfi/ÔÈΛÔ. ¶.¯. ·È‰› – ·È‰¿ÎÈ∫·Ù·Ï‹ÍÂȘ: -¿ÎÈ, -›ÙÛ·, -¿ÎÔ˜, -¿Î˘, -ԇϷ, -Ô‡Ï˘, -Ô‡ÏÈ, -Ô‡‰·, -Ô‡‰È

‚. ªÂÁÂı˘ÓÙÈο¢Â›¯ÓÔ˘Ó fiÙÈ Î¿ÙÈ Â›Ó·È ÈÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ·fi ·˘Ùfi ÛÙÔ ÔԛԷӷʤÚÂÙ·È Ë Ï¤ÍË ·fi ÙËÓ ÔÔ›· ÚÔ¤Ú¯ÂÙ·È. ¶.¯. ÎÔÏÔ·ıÈ – ÎÔÏÔ·ı·∫·Ù·Ï‹ÍÂȘ: -·, -¿Ú·, -·Ú¿˜, -·ÚÔ˜

Á. ¶ÂÚÈÂÎÙÈο¢Â›¯ÓÔ˘Ó fiÙÈ ÔÏÏ¿ fiÌÔÈ· Ú¿ÁÌ·Ù· ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙÔ ›‰ÈÔ̤ÚÔ˜. ¶.¯. ¿ÌÌÔ˜ – ·ÌÌÔ˘‰È¿, ·Ì¤ÏÈ – ·ÌÂÏÒÓ·˜∫·Ù·Ï‹ÍÂȘ: -È·, -ÒÓ·˜, -ÈÒÓ·˜

‰. ∆ÔÈο¢Â›¯ÓÔ˘Ó ÙfiÔ. ¶.¯. ÂÛÙÈ¿ÙÔÚ·˜ – ÂÛÙÈ·ÙfiÚÈÔ, ¶·ÙÚȿگ˘ – ¶·ÙÚȷگ›Ô

Â. ∂ıÓÈο¢Â›¯ÓÔ˘Ó ÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔ Ô˘ ηٿÁÂÙ·È ·fi Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔÙfiÔ. Œ¯Ô˘Ó ÔÏÏ¿ ›‰Ë ηٷϋ͈Ó. ¶.¯. ∞Ó·ÙÔÏ‹ – ∞Ó·ÙÔÏ›Ù˘, æ·Ú¿ – æ·ÚÈ·Ófi˜

ÛÙ. ∂·ÁÁÂÏÌ·ÙÈο¢ËÏÒÓÔ˘Ó Â¿ÁÁÂÏÌ·. ¶.¯. ‚È‚ÏÈÔı‹ÎË – ‚È‚ÏÈÔıËοÚÈÔ˜,‚¿Úη – ‚·ÚοÚ˘, Á¿Ï· – Á·Ï·Ù¿˜

˙. ¢È¿ÊÔÚ· ¿ÏÏ·-·ÈÓ·: .¯. °ÈÒÚÁÔ˜ – °ÈÒÚÁ·ÈÓ·-ÈÓ·: .¯. ÁÈ·ÙÚfi˜ – ÁÈ·ÙÚ›Ó·-ÈÛÌÔ˜: .¯. ¯ÚÈÛÙÈ·Ófi˜ – ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌfi˜-È¿: .¯. Ó‡¯Ù· – Ó˘¯ÙÈ¿, Ï‚¤ÓÙ˘ – Ï‚ÂÓÙÈ¿

∆· Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο Ô˘ ·Ú¿ÁÔ-ÓÙ·È ·fi Ú‹Ì·Ù· ÛËÌ·›ÓÔ˘Ó΢ڛˆ˜:·) ÙÔ ÚfiÛˆÔ Ô˘ ÂÓÂÚÁ›(.¯. ÙÚ·ÁÔ˘‰ÈÛÙ‹˜)‚) ÙËÓ ÂÓ¤ÚÁÂÈ· ‹ ÙÔ ·ÔÙ¤-ÏÂÛÌ¿ Ù˘ (.¯. ÎÏ¿‰ÂÌ·)Á) ÙÔ fiÚÁ·ÓÔ, ÙÔ Ì¤ÛÔ ‹ÙÔÓ ÙfiÔ ÌÈ·˜ ÂÓ¤ÚÁÂÈ·˜(.¯. Á˘ÌÓ·ÛÙ‹ÚÈÔ)

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.44

Page 45: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

∂∂∂¡¡¡¡√√√√√√∆∆∆∏∏∏∆∆∆∞∞∞ 111777:: ¶¶¶Ò˜ ÊÙÈ¿¯Óˆ Ӥ˜ ϤÍÂȘ;

205

°°.. ¶¶··ÚÚ¿¿ÁÁˆ̂ÁÁ·· ››ııÂÂÙÙ··

¢¢.. ¶¶··ÚÚ¿¿ÁÁˆ̂ÁÁ·· ÂÂÈÈÚÚÚÚ‹‹ÌÌ··ÙÙ··

‰ÚÔÛ›˙ˆ – ‰ÚÔÛÈÛÙÈÎfi˜ ÌÂÏÂÙÒ – ÌÂÏÂÙËÚfi˜ Ͽ̈ – Ï·ÌÂÚfi˜ÎÈÓÒ – ÎÈÓËÙ‹ÚÈÔ˜

∆· ·Ú¿ÁˆÁ· ›ıÂÙ· Û -ÙԘϤÁÔÓÙ·È ÚËÌ·ÙÈο ›ıÂÙ·:Û·‚ˆ – Û΢ÊÙfi˜ ‚¿˙ˆ – ‚·ÏÙfi˜

˙‹ÏÈ· – ˙ËÏÈ¿Ú˘ ¿ÓÔÈÍË – ·ÓÔÈÍÈ¿ÙÈÎÔ˜ ÛÙ¿¯ÙË – ÛÙ·¯Ù‹˜·ÈÒÓ·˜ – ·ÈÒÓÈÔ˜ ‚ÚÔ¯‹ – ‚ÚÔ¯ÂÚfi˜ ÌÂÙ¿ÍÈ – ÌÂٷ͈Ùfi˜ ÎÔÚ›ÙÛÈ – ÎÔÚÈÙÛ›ÛÙÈÎÔ˜ ·ÚÓ› – ·ÚÓ›ÛÈÔ˜ Ì·ÏÏ› – Ì¿ÏÏÈÓÔ˜

∞fi Ú‹Ì·Ù·: ∞fi Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο:

∞˘Ù¿ Â›Ó·È Î˘Ú›ˆ˜ ˘ÔÎÔÚÈÛÙÈο:ÎÔÓÙfi˜ – ÎÔÓÙÔ‡Ï˘˙ÂÛÙfi˜ – ˙ÂÛÙÔ‡ÙÛÈÎÔ˜

◊ Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó È‰ÈfiÙËÙ·:¿ÁÚÈÔ˜ – ·ÁÚȈfi˜¿ÛÚÔ˜ – ·ÛÚȉÂÚfi˜·¯‡˜ – ·¯Ô˘Ïfi˜

∂›Û˘ Û¯ËÌ·Ù›˙ÔÓÙ·È Ì ÙÔ ÛÙÂÚËÙÈÎfi ·(Ó)-: ›ÛËÌÔ˜ – ·Ó›ÛËÌÔ˜ ·ÎÚÈ‚‹˜ – ·Ó·ÎÚÈ‚‹˜Èı·Ófi˜ – ·›ı·ÓÔ˜

ÎÔÓÙ¿ – ÎÔÓÙÈÓfi˜‚fiÚÂÈ· – ‚ÔÚÈÓfi˜·‡ÚÈÔ – ·˘ÚÈ·Ófi˜

∞fi ›ıÂÙ·: ∞fi ÂÈÚÚ‹Ì·Ù·:

∆· ·Ú¿ÁˆÁ· ÂÈÚÚ‹Ì·Ù· ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·È Î˘Ú›ˆ˜ ·fi ›ıÂÙ·.¶·Ú¿ÁÔÓÙ·È Ì ÙȘ ηٷϋÍÂȘ -· Î·È -ˆ˜ (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 12.2).fiÌÔÚÊÔ˜ – fiÌÔÚÊ· ÂÈÏÈÎÚÈÓ‹˜ – ÂÈÏÈÎÚÈÓÒ˜¿ÌÂÛÔ˜ – ¿ÌÂÛ· Î·È ·Ì¤Ûˆ˜

¶ÈÔ Û¿ÓÈ·, ÌÔÚ› Ó· ‚Úԇ̠ÂÈÚÚ‹Ì·Ù· Ô˘·Ú¿ÁÔÓÙ·È ·fi ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜ (.¯. ¿ÏÏÔ˜ – ·ÏÏÔ‡)‹ ·fi ¿ÏÏ· ÂÈÚÚ‹Ì·Ù· (.¯. ÂΛ – ÂΛıÂ).

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.45

Page 46: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

µµÚÚÚ››ÛÛÎΈ̂ ÙÙÈȘ̃̃ ÛÛ¯̄¤¤ÛÛÂÂÈȘ̃̃ ÙÙˆ̂ÓÓ ÏÏϤ¤¤ÍÍÍ͈Ó

206

1177..22 ™™‡‡ÓÓııÂÂÛÛËË

¶·Ú·Ù·ÎÙÈο Û‡ÓıÂÙ·: ∞˘Ù¿ ÛËÌ·›ÓÔ˘Ófi,ÙÈ Î·È Ù· Û˘ÓıÂÙÈο ÙÔ˘˜ Âӈ̤ӷ Ì ÙÔÓÛ‡Ó‰ÂÛÌÔ Î·È :·Ó‚ÔηÙ‚·›Óˆ – ·Ó‚·›Óˆ Î·È Î·Ù‚·›ÓˆÌ·¯·ÈÚÔ›ÚÔ˘Ó· – Ì·¯·›ÚÈ· Î·È ÈÚÔ‡ÓÈ·ÎÔÓÙfi¯ÔÓÙÚÔ˜ – ÎÔÓÙfi˜ Î·È ¯ÔÓÙÚfi˜

∫ÙËÙÈο Û‡ÓıÂÙ·: ∞˘Ù¿ ÛËÌ·›ÓÔ˘Ó fiÙÈοÔÈÔ˜ ¤¯ÂÈ Î¿ÙÈ ‰ÈÎfi ÙÔ˘.ÌÂÁ·ÏfiηډԘ – ·˘Ùfi˜ Ô˘ ¤¯ÂÈ ÌÂÁ¿ÏËηډȿ̷˘ÚÔÌ¿Ù· – ·˘Ù‹ Ô˘ ¤¯ÂÈ Ì·‡Ú· Ì¿ÙÈ·ÁÏ˘ÎfiʈÓÔ˜ – ·˘Ùfi˜ Ô˘ ¤¯ÂÈ ÁÏ˘ÎÈ¿ ʈӋ

¶ÚÔÛ‰ÈÔÚÈÛÙÈο Û‡ÓıÂÙ·: ™Â ·˘Ù¿ ÙÔ ÚÒÙÔ Û˘ÓıÂÙÈÎfi ÚÔÛ‰ÈÔÚ›˙ÂÈ ÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ:·ÁÚÈÔÏÔ‡ÏÔ˘‰Ô – ¿ÁÚÈÔ ÏÔ˘ÏÔ‡‰ÈËÏÈÔ‚·Û›ÏÂÌ· – ‚·Û›ÏÂÌ· ÙÔ˘ ‹ÏÈԢͷӷı˘Ì¿Ì·È – ı˘Ì¿Ì·È Í·Ó¿

∞ÓÙÈÎÂÈÌÂÓÈο Û‡ÓıÂÙ·: ™’ ·˘Ù¿ ÙÔ ¤Ó·Û˘ÓıÂÙÈÎfi Â›Ó·È Ú‹Ì· Î·È ÙÔ ¿ÏÏÔ Â›Ó·È ÙÔ·ÓÙÈΛÌÂÓÔ ÙÔ˘ Ú‹Ì·ÙÔ˜ ·˘ÙÔ‡.ıËÚÈÔ‰·Ì·ÛÙ‹˜ – ·˘Ùfi˜ Ô˘ ‰·Ì¿˙ÂÈ ıËÚ›·˙·¯·ÚÔÏ¿ÛÙ˘ – ·˘Ùfi˜ Ô˘ Ï¿ıÂÈ ˙·¯·ÚˆÙ¿ÁψÛÛÔ‰¤Ù˘ – ·˘Ùfi Ô˘ ‰¤ÓÂÈ ÙË ÁÏÒÛÛ·

¶Ò˜ Û¯ËÌ·Ù›˙ˆ Û‡ÓıÂÙ·;ªÔÚÒ Ó· Û¯ËÌ·Ù›Ûˆ Û‡ÓıÂÙ· ϤÍÂˆÓ Û¯Â‰fiÓ Ì ٷ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ̤ÚË ÙÔ˘ ÏfiÁÔ˘.∆Ô ∞ã Û˘ÓıÂÙÈÎfi ÌÔÚ› Ó· ›ӷÈ:

Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎfi (Ô‰fiÛÊ·ÈÚÔ) ›ıÂÙÔ (·ÁÚÈÔÁÔ‡ÚÔ˘ÓÔ) ·ÚÈıÌËÙÈÎfi (ÂÓÙ¿ÌÔÚÊË) Ú‹Ì· (·Ó‚ÔηÙ‚·›Óˆ) ›ÚÚËÌ· (ÈÛˆÁ˘Ú›˙ˆ)

∆Ô Bã Û˘ÓıÂÙÈÎfi ÌÔÚ› Ó· ›ӷÈ: Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎfi (ÂÍÒÊ˘ÏÏÔ) ›ıÂÙÔ (‚·ı˘Á¿Ï·ÓÔ˜)Ú‹Ì· (ÓÔÌÔıÂÙÒ)ÎÏÈÙ‹ ÌÂÙÔ¯‹ (ÎÔÛÌÔÁ˘ÚÈṲ̂ÓÔ˜)

ŸÙ·Ó Û˘Ó‰˘¿˙Ô˘Ì ÌÈ· ϤÍË Ì ÌÈ· ¿ÏÏË Ï¤ÍË ÁÈ· Ó· ÊÙÈ¿ÍÔ˘Ì ÌÈ· ηÈÓÔ‡ÚÈ· ϤÍË, ¤¯Ô˘ÌÂÛ‡ÓıÂÛË.

¿ÁÚÈÔ + ÏÔ˘ÏÔ‡‰È = ·ÁÚÈÔÏÔ‡ÏÔ˘‰Ô·Ó‚·›Óˆ + ηÙ‚·›Óˆ = ·Ó‚ÔηÙ‚·›Óˆ∞ã Û˘ÓıÂÙÈÎfi µã Û˘ÓıÂÙÈÎfi ™‡ÓıÂÙË Ï¤ÍË

™ÙË ÁÏÒÛÛ· Ì·˜ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ÔÏϤ˜ Û‡ÓıÂÙ˜ ÏÂÍÂȘ (Û‡ÓıÂÙ·).ªÂ ‚¿ÛË ÙË ÛËÌ·Û›· ÙÔ˘˜, Ù· Û‡ÓıÂÙ· ¯ˆÚ›˙ÔÓÙ·È ÛÂ:

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.46

Page 47: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

∂∂∂¡¡¡¡√√√√√√∆∆∆∏∏∏∆∆∆∞∞∞ 111777:: ¶¶¶Ò˜ ÊÙÈ¿¯Óˆ Ӥ˜ ϤÍÂȘ;

207

1177..33 ∞∞ÚÚÎÎÙÙÈÈÎÎfifiÏÏÂÂÍÍ·· –– ™™˘̆ÓÓÙÙÔÔÌÌÔÔÁÁÚÚ··ÊÊ››Â˜̃

Á˘Ó·›Î˜ + ·È‰È¿ → Á˘Ó·ÈÎ-fi-·È‰·Ó‡¯Ù· + Ô˘Ï› → Ó˘¯Ù-Ô-Ô‡ÏÈ·Ó¿‚ˆ + Û‚‹Óˆ → ·Ó·‚-Ô-Û‚‹ÓˆÈÎÚ‹ + ‰¿ÊÓË → ÈÎÚ-Ô-‰¿ÊÓË

¿ÁÚÈÔ˜ + ¿ÓıÚˆÔ˜ → ·ÁÚÈ¿ÓıÚˆÔ˜

ŸÙ·Ó ÙÔ ∞ã Û˘ÓıÂÙÈÎfi Â›Ó·È ÎÏÈÙ‹ ϤÍË, ÂÓÒÓˆ Ù· ‰‡Ô Û˘Ó-ıÂÙÈο Ì ÙÔ Û˘Ó‰ÂÙÈÎfi ʈӋÂÓ -Ô-, ÙÔ ÔÔ›Ô ‰ÂÓ ÚÔ¤Ú¯ÂÙ·È·fi ηӤӷ ·fi Ù· ‰‡Ô Û˘ÓıÂÙÈο.

ÕÚ·, ÌÔÚÒ Ó· ÊÙȿ͈ Û‡ÓıÂÙ˜ ϤÍÂȘ Ì ¤Ó· ÛˆÚfi ÙÚfiÔ˘˜!

ªÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜, fï˜, ÙÔ Û˘Ó-‰ÂÙÈÎfi ʈӋÂÓ ¯¿ÓÂÙ·È.

ªÂÚÈΤ˜ ÚÔı¤ÛÂȘ Ù˘ ÁÏÒÛÛ·˜ Ì·˜ Û˘Ó‰˘¿˙ÔÓÙ·È Ì ԢÛÈ·-ÛÙÈο, ›ıÂÙ·, Ú‹Ì·Ù· Î·È ÂÈÚÚ‹Ì·Ù·, Î·È Û¯ËÌ·Ù›˙Ô˘Ó Ó¤Â˜Ï¤ÍÂȘ: .¯. ·ÓÙÈÚfi‰ÚÔ˜, ηٷÎfiÎÎÈÓÔ˜, Û˘Ó˘¿Ú¯ˆ, ÚÔ-¯Ù¤˜. √È Ï¤ÍÂȘ ·˘Ù¤˜ ¿ÏÏÔÙ ÌÔÈ¿˙Ô˘Ó Ì ·Ú¿ÁˆÁ· Î·È ¿Ï-ÏÔÙ Ì ۇÓıÂÙ·.

™ÙË ÁÏÒÛÛ· Ì·˜ ˘¿Ú¯Ô˘Ó Î·È Û‡ÓıÂÙ· Ù· ÔÔ›· ÌÔÈ¿˙Ô˘Ó ÌÂÔÏfiÎÏËÚ˜ ÔÓÔÌ·ÙÈΤ˜ ÊÚ¿ÛÂȘ. ∞˘Ù¿ ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·È ÔÏ˘ÏÂÎÙÈ-ο Û‡ÓıÂÙ·.¶.¯. ·È‰È΋ ¯·Ú¿, Ï·˚΋ ·ÁÔÚ¿, ÙÚ›ÙË ËÏÈΛ·, ˙ÒÓË ·ÛÊ·Ï›·˜

¶¿ˆ Ó· ÏËÚÒÛˆÙÔÓ ÏÔÁ·ÚÈ·ÛÌfi Ù˘¢.∂.∏. Î·È ÙÔ˘ √.∆.∂.

∂ÁÒ ¿ˆ ÛÙÔπ.∫.∞.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.47

Page 48: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

µÚ›ÛΈ ÙȘ Û¯¤ÛÂȘ ÙˆÓ Ï¤ÍˆÓ

208

À¿Ú¯Ô˘Ó ÔÓfiÌ·Ù·ÔÚÁ·ÓÈÛÌÒÓ, ÂȯÂÈÚ‹ÛˆÓ,

Û˘ÏÏfiÁˆÓ ÎÙÏ. Ù· ÔÔ›· ·ÔÙÂÏÔ‡ÓÙ·È·fi ÔÏϤ˜ ϤÍÂȘ. ™ÙË ı¤ÛË ÙÔ˘˜

¯ÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠ٷ ··ÚÚÎÎÙÙÈÈÎÎfifiÏÏÂÂÍÍ··, ‰ËÏ·‰‹·ÎÚÔÛÙȯ›‰Â˜ Ô˘ Û¯ËÌ·Ù›˙ÔÓÙ·È Û˘Ó‹ıˆ˜ ·fi

ÙÔ ÚÒÙÔ ÁÚ¿ÌÌ· Ù˘ οı Ϥ͢. ¢ËÏ·‰‹:¢¢ËÌfiÛÈ· √√ÚÁ·ÓÈÛÌfi˜ ∂∂ȯ›ÚËÛË ∆∆ËÏÂÈÎÔÈÓˆÓÈÒÓ ∏∏ÏÂÎÙÚÈÛÌÔ‡ ∂∂ÏÏ¿‰Ô˜

ÿÿ ‰Ú˘Ì·∫∫ÔÈÓˆÓÈÎÒÓ∞∞ÛʷϛۈÓ

Y¿Ú¯Ô˘Ó Î·È ÔÈÛÛ˘̆ÓÓÙÙÔÔÌÌÔÔÁÁÚÚ··ÊÊ››Â˜̃. ™Â ·˘Ù¤˜, ·ÓÙ›

Ó· ÁÚ¿„Ô˘Ì ÌÈ· ϤÍË ÔÏfiÎÏËÚË,ÁÚ¿ÊÔ˘Ì ÌÂÚÈο ÁÚ¿ÌÌ·Ù¿ Ù˘ ÁÈ·

Û˘ÓÙÔÌ›·. ŒÙÛÈ, ÁÚ¿ÊÔ˘ÌÂ, .¯.:

‰ËÏ. = «‰ËÏ·‰‹»ÎÙÏ. = «Î·È Ù· ÏÔÈ¿»

‚Ï. = «‚Ϥ»ÛÂÏ. = «ÛÂÏ›‰·»

ª· ÙÈ Â›Ó·È·˘Ù¿;

¢ƒ∞™∆∏ƒπ√∆∏∆∞ 39 ƒˆÙÒ Î·È Ì·ı·›Óˆ ÙÈ ÛËÌ·›ÓÔ˘Ó Ù· ·Ú·Î¿Ùˆ ·ÚÎÙÈÎfiÏÂÍ·:

√.∂.¢.µ., ∂.ƒ.∆., √.™.∂., ∂.¶.√., ∫.∂.¶., ∂.ª.À., ∂.∫.∞.µ., √.∏.∂., ∂.√.∆.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.48

Page 49: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

209

∆È ÛËÌ·›ÓÔ˘Ó ÔÈ Ï¤ÍÂȘ;EENNOOTTHHTTAA 1188

√√ÈÈ ÛÛËËÌÌ··ÛÛ››Â˜̃ ÙÙˆ̂ÓÓ ÏϤ¤Í͈̂ÓÓ

∏ Ô˘Ú¿ Ù˘ ··ÏÏÂÂÔÔ‡‡˜̃ ÌÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜

Â›Ó·È ÌÌ··‡‡ÚÚËË.

∂ÁÒ ÛÙÔ ’¯· ÂÈ,∫·Ú·ÁÎÈfi˙Ë. ªËÓ ÙÔÓ

ÂÌÈÛÙ‡ÂÛ·È ÙÔÓ ¡ÈfiÓÈÔ.∂›Ó·È ··ÏÏÂÂÔÔ‡‡.¢ÂÓ ·ÓÙ¤¯ˆ È·! ∏

˙ˆ‹ ÌÔ˘ Â›Ó·È ÌÌ··‡‡ÚÚËË! ¶¿ÏÈÓËÛÙÈÎfi˜ ı· Ì›ӈ.

1188..11 ∫∫˘̆ÚÚÈÈÔÔÏÏÂÂÍÍ››·· -- ªªÂÂÙÙ··ÊÊÔÔÚÚ¿¿

∫˘ÚÈÔÏÂÍ›· ¤¯Ô˘Ì fiÙ·Ó ¯ÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠ٷ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο, Ù· ›ıÂÙ·, Ù· Ú‹Ì·Ù·, Ù· ÂÈÚÚ‹Ì·-Ù· Î·È ÙȘ ÌÂÙÔ¯¤˜ Ì ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈ΋ ÙÔ˘˜ ÛËÌ·Û›·.

ªÂÙ·ÊÔÚ¿ ¤¯Ô˘Ì fiÙ·Ó ¯ÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠ÌÈ· ϤÍË Ì ·ÏÏ·Á̤ÓË ÛËÌ·Û›·, Ë ÔÔ›· fï˜ Û˘Ó-‰¤ÂÙ·È Ì ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈ΋ Ù˘ ÛËÌ·Û›·.

¢ƒ∞™∆∏ƒπ√∆∏∆∞ 40 ™Â ÔȘ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ¤¯Ô˘Ì ΢ÚÈÔÏÂÍ›· Î·È Û ÔȘ ÌÂÙ·ÊÔÚ¿;

1. ¢ÂÓ ÌÔÚÒ Ó· Ȉ ·˘Ùfi ÙÔ Ê¿ÚÌ·ÎÔ. ∂›Ó·È Ôχ ÈÎÚfi.2. ª¿ÙˆÛ·Ó Ù· fi‰È· ÙÔ˘ ÛÙȘ ÛÎÏËÚ¤˜ ¤ÙÚ˜.3. ªÂ ÙÔ ÍË̤ڈ̷ ÈÎÚ¿ Ó¤· ¤ÊÙ·Û·Ó ÛÙÔ ÓËÛ›.4. ™Ù·Ì¿Ù· Ó· ÌÈÏ¿˜ fiÙ·Ó ÙÚˆ˜ Î·È Ì¿Û· ηϿ ÙÔ Ê·ÁËÙfi ÛÔ˘.5. ¢ÂÓ Î·Ù¿Ï·‚· ÙÈ Â›Â. ª·ÛÔ‡Û ٷ ÏfiÁÈ· ÙÔ˘.6. ∆ÔÓ ·Ú·Î¿ÏÂÛ· Ó· Ì ‚ÔËı‹ÛÂÈ, ·ÏÏ¿ ›¯Â ÛÎÏËÚ‹ ηډȿ Î·È Ì ·ÁÓfiËÛÂ.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.49

Page 50: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

µµÚÚÚ››ÛÛÎΈ̂ ÙÙÈȘ̃̃ ÛÛ¯̄¤¤ÛÛÂÂÈȘ̃̃ ÙÙˆ̂ÓÓ ÏÏϤ¤¤ÍÍÍ͈Ó

210

1188..22 ™™˘̆ÓÓÒÒÓÓ˘̆ÌÌ·· –– ∞∞ÓÓÙÙÒÒÓÓ˘̆ÌÌ·· ((··ÓÓÙÙ››ııÂÂÙÙ··))

1188..33 √√ÌÌÒÒÓÓ˘̆ÌÌ·· –– ¶¶··ÚÚÒÒÓÓ˘̆ÌÌ··

™˘ÓÒÓ˘Ì· ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·È ÔÈ ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ Ϥ-ÍÂȘ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ÂÚ›Ô˘ ÙËÓ ›‰È· ÛËÌ·Û›·.

∞ÓÙÒÓ˘Ì· (·ÓÙ›ıÂÙ·) ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·È ÔÈ Ï¤ÍÂÈ˜Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ·ÓÙ›ıÂÙË ÛËÌ·Û›·.

·¿˜ – ÈÂÚ¤·˜Ï¢Îfi˜ – ¿ÛÚԘ̷̿˜ – ·Ù¤Ú·˜Î.¿.

„ËÏfi˜ – ÎÔÓÙfi˜ÏÔ‡ÛÈÔ˜ – ÊÙˆ¯fi˜fiÌÔÚÊÔ˜ – ¿Û¯ËÌÔ˜¿Óˆ – οوÁÂÌ›˙ˆ – ·‰ÂÈ¿˙ˆ·Ó‚·›Óˆ – ηÙ‚·›ÓˆÎ.¿.

Ô ‰·ÓÂÈÎfi˜ – Ô ‰·ÓÈÎfi˜ (·fi ÙË ¢·Ó›·)ÙÔ ‰È¿ÏÂÈÌÌ· (ÛÙÔ Û¯ÔÏ›Ô) – ÙÔ ‰È¿Ï˘Ì· (˘ÁÚÔ‡)ۋΈ (¿Óˆ) – Û‡ÎÔ (ÊÚÔ‡ÙÔ)‹Ú· (οÙÈ) – (·˘Ùfi˜ ¤¯ÂÈ) Â›Ú·Ë ÂÊÔÚ›· (ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ˘ËÚÂÛ›·) – Ë Â˘ÊÔÚ›· (ÏÔ‡ÛÈ· ·Ú·ÁˆÁ‹)ÎÏ›ӈ ÙËÓ fiÚÙ· – Îϛӈ ¤Ó· Ú‹Ì·ÙÔ Îϛ̷ Ù˘ ¯ÒÚ·˜ – ÙÔ ÎÏ‹Ì· ÛÙËÓ ·˘Ï‹ Ì·˜ (ÎÏËÌ·Ù·ÚÈ¿, ·Ì¤ÏÈ)Ô ÎÚÈÙÈÎfi˜ (·˘Ùfi˜ Ô˘ ·ÛΛ ÎÚÈÙÈ΋) – Ô ÎÚËÙÈÎfi˜ (·fi ÙËÓ ∫Ú‹ÙË)Ë Ï›Ú· (ÓfiÌÈÛÌ·) – Ë Ï‡Ú· (ÌÔ˘ÛÈÎfi fiÚÁ·ÓÔ)Ô ÏÈÌfi˜ (›ӷ) – Ô ÏÔÈÌfi˜ (·ÚÚÒÛÙÂÈ·)Ô fiÚÔ˜ (Û˘Ìʈӛ·) – ÙÔ fiÚÔ˜ (‚Ô˘Ófi)ۋΈ (Ú‹Ì·) – Û‡ÎÔ (ÙÔ ÊÚÔ‡ÙÔ)Ô ÙÔ›¯Ô˜ (ÛÈÙÈÔ‡) – ÙÔ Ù›¯Ô˜ (Ù˘ fiÏ˘)ÙÔ Ê‡ÏÏÔ (‰¤ÓÙÚÔ˘) – ÙÔ Ê‡ÏÔ (·ÚÛÂÓÈÎfi ‹ ıËÏ˘Îfi)Ô „ËÏfi˜ (Ô˘ ¤¯ÂÈ ‡„Ô˜) – Ô „ÈÏfi˜ (ÏÂÙfi˜)Î.¿.

√ÌÒÓ˘Ì· Â›Ó·È ÔÈ Ï¤ÍÂȘ Ô˘ ÚÔʤÚÔÓÙ·È ÙÔ ›‰ÈÔ·ÏÏ¿ ¤¯Ô˘Ó ‰È·ÊÔÚÂÙÈ΋ ÛËÌ·Û›·.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.50

Page 51: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

∂∂∂∂¡¡¡¡¡√√√√√∆∆∆∏∏∏∆∆∆∞∞∞ 111888:: TÈ ÛËÌ·›ÓÔ˘Ó ÔÈ Ï¤ÍÂȘ;

211

1188..33 ¶¶ÔÔÏχ‡ÛÛËËÌÌ··

∆ÔÓÈο ·ÚÒÓ˘Ì·: ªÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜, ÌÔÚÒ Ó· ͯˆÚ›-Ûˆ ÙȘ ϤÍÂȘ ·˘Ù¤˜ ·fi ÙË ı¤ÛË ÙÔ˘ ÙfiÓÔ˘.

Á¤ÚÓˆ – ÁÂÚÓÒÁ¤ÚÔ˜ – ÁÂÚfi˜ÓfiÌÔ˜ – ÓÔÌfi˜ ·›ÚÓˆ – ÂÚÓÒ›Óˆ – ÂÈÓÒÛ¯ÔÏÂ›Ô – Û¯fiÏÈÔ¯ÒÚÔ˜ – ¯ÔÚfi˜

ÌÂÁ¿ÏÔ˜ (= ÌÂÁ·ÏfiÛˆÌÔ˜, ËÏÈÎȈ̤ÓÔ˜, ÛÔ˘‰·›Ô˜)ÚfiÛˆÔ (ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘, ÙÔ˘ ÎÙ›ÛÌ·ÙÔ˜, ÛÙË ÁÚ·ÌÌ·ÙÈ΋)ÙÔ ¯Â›ÏÔ˜ (ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘, ÙÔ˘ ÔÙËÚÈÔ‡, ÙÔ˘ ÁÎÚÂÌÔ‡)fi‰È (ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘, ÙÔ˘ ÙÚ·Â˙ÈÔ‡ ÎÙÏ.)

ÔÈ ·Ì˘Á‰·ÏȤ˜ (‰¤ÓÙÚ·) – ÔÈ ·Ì˘Á‰·Ï¤˜ (·‰¤Ó˜)Ô ·Ì·ÚÙˆÏfi˜ (·˘Ùfi˜ Ô˘ ¤¯ÂÈ ·Ì·Úٛ˜) – Ô ·ÚÌ·ÙÔÏfi˜ (·˘Ùfi˜ Ô˘ ÎÚ·Ù¿ÂÈ ¿ÚÌ·Ù·)ÂÁÎÏËÌ·ÙÒ (οӈ ¤ÁÎÏËÌ·) – ÂÁÎÏÈÌ·Ù›˙ˆ (ÂÈÛ¿Áˆ οÔÈÔÓ Ì ÔÌ·Ïfi ÙÚfiÔ ÛÙȘ

ÎÏÈÌ·ÙÈΤ˜ ‹ ¿ÏϘ Û˘Óı‹Î˜)Ô πÓ‰fi˜ (·fi ÙËÓ πÓ‰›·) – Ô πӉȿÓÔ˜ (Èı·ÁÂÓ‹˜ Ù˘ ∞ÌÂÚÈ΋˜)ÛÙÂÚÒ (·›ÚÓˆ οÙÈ Ô˘ ·Ó‹ÎÂÈ Û ¿ÏÏÔÓ) – ˘ÛÙÂÚÒ (̤ӈ ›Ûˆ)Ë ÛÙ‹ÏË (ÂÈه̂ȷ) – Ô ÛÙ‡ÏÔ˜ (Ë ÎÔÏfiÓ·)Ë Ûʋη (¤ÓÙÔÌÔ) – Ë ÛÊ›ÁÁ· (Ì˘ıÔÏÔÁÈÎfi Ù¤Ú·˜)Ô Ù¯ÓÈÎfi˜ (Û ۯ¤ÛË Ì ÌÈ· Ù¤¯ÓË) – Ô Ù¯ÓËÙfi˜ (·˘Ùfi˜ Ô˘ ‰ÂÓ Â›Ó·È Ê˘ÛÈÎfi˜)Î.¿.

¶ÚÔÛÔ¯‹! ∂Âȉ‹ Ù· ·ÚÒÓ˘Ì· ÌÔÈ¿˙Ô˘Ó ÛÙËÓ ÚÔÊÔÚ¿, Ú¤-ÂÈ Ó· ›̷ÛÙ Ôχ ÚÔÛÂÎÙÈÎÔ› ÌËÓ Ù˘¯fiÓ Ù· ÌÂÚ‰¤„Ô˘ÌÂ!

¶·ÚÒÓ˘Ì· ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·È ÔÈ Ï¤ÍÂȘ Ô˘ ÌÔÈ¿˙Ô˘ÓÛÙËÓ ÚÔÊÔÚ¿, ·ÏÏ¿ ¤¯Ô˘Ó ‰È·ÊÔÚÂÙÈ΋ ÛËÌ·Û›·.

¶ÔχÛËÌÔ: ªÈ· ϤÍË Ì ·Ú·¿Óˆ ·fi Ì›· ÛË̷ۛ˜,ÔÈ Ôԛ˜ ¤¯Ô˘Ó Û¯¤ÛË ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜ Î·È ÚÔ·ÙÔ˘ÓÛ˘Ó‹ıˆ˜ ·fi ÌÂÙ·ÊÔÚ¿.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.51

Page 52: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Β’ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΛΑΤΣΙΩΝ

Θέμα: Οι φίλοι γιορτάζουν (Ακτύπη … τα γενέθλια)

Ημερομηνία: 05/12/2006

Τάξη: Ε’

Δασκάλα: Δέσπω Χατζηστεφάνου

Σύμβουλος Γλώσσας: Ευρυδίκη Παπαγεωργίου

Διευθύντρια: Κλεονίκη Κύπρου

Επιθεωρητής: Μιχάλης Χαπέσιης

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.52

Page 53: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Προγραμματισμός εργασίας για το μάθημα

των Ελληνικών

Θέμα: Οι φίλοι γιορτάζουν (Ακτύπη … τα γενέθλια)

Ημερομηνία: 05/12/2006 Τάξη: Ε’2

Διάρκεια: 2 x 80 λεπτά

Στόχοι Κατανόησης και επεξεργασίας του κειμένου.

Οι μαθητές:

- να βρουν τα πρόσωπα του κειμένου

- να αναφέρουν πού και πότε εξελίχθηκαν τα γεγονότα. - να εμβαθύνουν στο κείμενο και να κατανοούν φράσεις του κειμένου, όπως

«Γέμισε η κουζίνα αγκαλιές, φιλιά και χαρτιά περιτυλίγματος». Επικοινωνιακοί

Οι μαθητές:

- να αναφέρουν εμπειρίες και βιώματα από τη δική τους ζωή, όσον αφορά

τα γενέθλια.

- νa εντοπίζουν λέξεις ή φράσεις του κειμένου που εκφράζουν

συναισθήματα.

- να εντοπίζουν τα δομικά χαρακτηριστικά του κειμένου και να

αναπαράγουν τη δομή του.

- να εξοικειωθούν με το κειμενικό είδος της πρόσκλησης, δίνοντας έμφαση

στην αλλαγή του ύφους ανάλογα με το είδος της πρόσκλησης (επίσημο –

ανεπίσημο).

Λεξικογραμματικοί

Οι μαθητές:

- να συνειδητοποιήσουν τις διαφορές ανάμεσα στον ευθύ και πλάγιο λόγο.

- Να φτιάχνουν σύνθετες λέξεις με πρώτο συνθετικό τη λέξη «φίλος»,

χρησιμοποιώντας και το λεξικό τους.

- Να συμπληρώνουν ακροστιχίδες με το λεξιλόγιο του κειμένου

(ΓΕΝΕΘΛΙΑ, ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ).

Αφόρμηση Οι μαθητές βλέπουν μια φωτογραφία που απεικονίζει πάρτι γενεθλίων ενώ

παράλληλα ακούνε και το ανάλογο τραγούδι.

Όσα παιδιά έχουν φωτογραφίες από τα γενέθλιά τους εκφράζονται προφορικά για

το πώς πέρασαν τη συγκεκριμένη μέρα.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.53

Page 54: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Επεξεργασία

Γίνεται μεγαλόφωνη ανάγνωση από την εκπαιδευτικό και τα παιδιά εντοπίζουν

τα πρόσωπα, το χώρο και το χρόνο διεξαγωγής των γεγονότων.

Τα παιδιά καλούνται να εντοπίσουν στο κείμενο λέξεις ή φράσεις που

δείχνουν τα συναισθήματα που ένιωσε ο Ακτύπης από την αρχή μέχρι το

τέλος του κειμένου.

Παράλληλα γίνονται ερωτήσεις κατανόησης του κειμένου.

Τα παιδιά βλέπουν σε προβολή την κάρτα γενεθλίων που βρίσκεται στη σελ.

82 και απαντούν στις πιο κάτω ερωτήσεις:

- Ποιος προσκαλεί;

- Ποιος προσκαλείται;

- Ποια μέρα θα γίνει το γεγονός;

- Ποια ώρα;

- Πού;

Αναφέρεται ότι αυτά είναι τα βασικά στοιχεία της πρόσκλησης (γίνεται και

προβολή τους ). Τα παιδιά αναφέρουν άλλες περιπτώσεις που χρησιμοποιούμε

προσκλήσεις.

Τίθεται στα παιδιά ο ακόλουθος προβληματισμός: «Είναι άραγε όλες οι

προσκλήσεις οι ίδιες ή έχουν κάποιες διαφορές;»

Τα παιδιά κρατούν στις ομάδες τους διάφορα είδη προσκλήσεων (επίσημες και

ανεπίσημες) και καλούνται να τις παρατηρήσουν και να συμπληρώσουν φύλλο

εργασίας στο οποίο θα εντοπίσουν τις ομοιότητες και τις διαφορές.

Δίνεται το Φύλλο Εργασίας 2 και τα παιδιά καλούνται να φτιάξουν την

πρόσκληση για τη χριστουγεννιάτικη γιορτή του σχολείου , με βάση τις

πληροφορίες που τους δίνονται.

Μετά το τέλος της εργασίας, γίνεται αξιολόγηση των προσκλήσεων των

παιδιών και επιλέγεται η πιο καλή πρόσκληση, η οποία θα επεξεργαστεί στον

υπολογιστή για να δοθεί στους γονείς των παιδιών της τάξης.

Όποιος μαθητής τελειώνει φτιάχνει στο τετράδιό των ελληνικών του την

ακροστιχίδα της λέξης ΓΕΝΕΘΛΙΑ ή ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ, μέχρι να τελειώσουν

όλοι για να γίνει η αξιολόγηση των προσκλήσεων.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.54

Page 55: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Ακτύπη … τα γενέθλια Φύλλο εργασίας 1

Όνομα: …………………………………………………………………………. Τάξη: ……………………… Ημερομηνία: …………………………… Συζητώ με τα παιδιά της ομάδας μου και βρίσκω ομοιότητες

και διαφορές ανάμεσα στις προσκλήσεις που βρίσκονται μπροστά μου.

ΟΜΟΙΟΤΗΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ

Ακτύπη … τα γενέθλια Φύλλο εργασίας 2

Όνομα: ………………………………………………………………………

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.55

Page 56: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Τάξη: …………………. Ημερομηνία: ………………………… Πλησιάζουν Χριστούγεννα. Με βάση τις πληροφορίες που

δίνονται πιο κάτω, καθώς και ό,τι άλλο χρειαστεί, ετοίμασε την πρόσκληση για τη χριστουγεννιάτικη γιορτή του σχολείου μας. Χώρος: Α’ Δημοτικό Λατσιών Ημερομηνία: 19/ 12/ 2006 Ώρα: 19:30

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.56

Page 57: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.57

Page 58: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Πρόσωπα: Ακτύπης, Κος και κα Ακτυπίδη, Βαλάντης, Άκης, Παυλίνα, Λία, Μαρία, Γρηγόρης, Μάνια, Ευριπίδης, Μανόλης . Χώρος: Το σπίτι του Ακτύπη Χρόνος: Η μέρα των γενεθλίων του Ακτύπη

Ακτύπη… τα γενέθλια

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.58

Page 59: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.59

Page 60: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Ποιος προσκαλείται Τη μέρα που θα γίνει το γεγονός Την ώρα Το χώρο διεξαγωγής Το τηλέφωνο (προαιρετικό) Ποιος προσκαλεί

Τι πρέπει να περιέχει το κείμενο της πρόσκλησης

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.60

Page 61: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Πότε χρησιμοποιώ προσκλήσεις

Γενέθλια Γάμο Αρραβώνες Βαφτίσια Εγκαίνια Διάφορες εκδηλώσεις

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.61

Page 62: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.62

Page 63: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.63

Page 64: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

1

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Σχολείο: Β΄ Δημοτικό Σχολείο Πάφου «ΔΗΜΗΤΡΕΙΟΝ»

Τάξη: Ε ,Τμήμα: 1

Δάσκαλος: Νικόλαος Λεκκός

Μαθητές: 21

Μάθημα: Ελληνικά

Θέμα: Οι φίλοι γιορτάζουν – Ακτύπη... τα γενέθλια (από το βιβλίο

«Της γλώσσας ρόδα και ροδάνι» της Πέμπτης Δημοτικού, 2006,

Αθήνα: ΟΕΔΒ, Μέρος Α΄, ενότητα 6η , σελίδες 82-86)

Είδος λόγου: Κατευθυντικός1

Είδος κειμένου: Προσκλήσεις (επίσημες και ανεπίσημες)

Γραμματική: Ευθύς και πλάγιος λόγος (επαναφορά). Ορθογραφία.

Οικογένειες λέξεων.

Διάρκεια: 1 Χ 80΄.

Ημερομηνία: Τετάρτη 13 Δεκεμβρίου 2006

Εισαγωγή

Στο κείμενο αυτό υπάρχει η αφήγηση των γενεθλίων ενός μικρού αγοριού,

του Ακτύπη. O Ακτύπης γίνεται δέκα χρονών και περιμένει να ξημερώσει η

μέρα των γενεθλίων του. Όταν ξημερώνει, η εσκεμμένη αδιαφορία των

δικών του τον απογοητεύει. Η κατάσταση όμως αλλάζει άμεσα, όταν του

παρουσιάζουν το ποδήλατο που τόσο αγαπούσε.. Το πάρτι εξελίσσεται σε

πραγματική απόλαυση για τον εορτάζοντα και τους καλεσμένους του, που

ακόμα και οι μικροτραυματισμοί που τυχαίνουν, περνούν απαρατήρητοι.

Διδακτικοί στόχοι

Τα παιδιά:

1. Να αναφέρουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά μιας πρόσκλησης.

2. Αφού αντιληφθούν, να εντοπίσουν τις διαφορές μεταξύ μιας επίσημης

γραπτής πρόσκλησης από τη μια και μιας ανεπίσημης (γενεθλίων εν

προκειμένω από την άλλη)

1« ...Ο κατευθυντικός λόγος παράγεται με στόχο να οδηγήσει τον παραλήπτη σε μια ορισμένη

ενέργεια, συμπεριφορά ή αντίληψη (επιχειρηματολογικά κείμενα, οδηγίες προσκλήσεις κλπ.)» [

Βιβλίο του δασκάλου σελ. 26]

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.64

Page 65: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

2

3. Να αντιληφθούν τη χρηστική αξία των προσκλήσεων στην κοινωνική

μας καθημερινότητα.

4. Να εντοπίσουν τις βασικές πληροφορίες που πρέπει να υπάρχουν σε

μια πρόσκληση (επίσημη ή ανεπίσημη), ώστε αυτή να είναι άρτια και

βοηθητική.

5. Να μπορέσουν να φτιάξουν τις δικές τους προσκλήσεις κάνοντας

χρήση των προαναφερθέντων σημείων.

6. Να είναι σε θέση να αυτοαξιολογήσουν το γραπτό τους λόγο με βάση

δοσμένα κριτήρια.

7. Να μεταφέρουν προτάσεις από τον ευθύ στο πλάγιο λόγο και

αντίστροφα.2

Προϋπάρχουσες γνώσεις

Στις προηγούμενες υποενότητες τα παιδιά εργάστηκαν πάνω στη σύνταξη

επιστολών, επίσημων και ανεπίσημων. Έχουν ήδη αντιληφθεί τη

διαφοροποίηση που επιτάσσει η ταυτότητα του παραλήπτη της επιστολής.

Αυτή τους η ικανότητα θα χρησιμοποιηθεί και κατά τη σύνταξη των

προσκλήσεων. Επίσης είναι σε θέση, με εύλογη ευχέρεια, να μεταφέρουν

προτάσεις από τον ευθύ στον πλάγιο λόγο και αντίστροφα.

Οργάνωση τάξης – Τρόπος εργασίας.

Θα γίνει προσπάθεια για αξιοποίηση της κειμενοκεντρικής

προσέγγισης του μαθήματος των ελληνικών.3

Οι μαθητές θα εργαστούν χωρισμένοι σε ομάδες.

Πορεία διδασκαλίας.

Χρησιμοποιώντας, ως αφόρμηση, την προβολή διαφανειών από

εικόνες γενεθλίων στον υπολογιστή, αλλά και τις εμπειρίες των

παιδιών από τα δικά τους γενέθλια (συναισθήματα, γεγονότα,

ευτράπελα κλπ), περνάμε στη μεγαλόφωνη ανάγνωση του κειμένου

απ’ το δάσκαλο. (Οι άγνωστες λέξεις ερμηνεύονται από τους μαθητές

με τη βοήθεια του λεξικού τους.)

2 Το αντικείμενο έχει εξεταστεί σε βάθος στην υποενότητα «Ιστορίες με φίλους», σελίδες 77-80

3 Βιβλίο του δασκάλου σελίδες 9-15

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.65

Page 66: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

3

Οι μαθητές , ανατρέχοντας στο κείμενο, απαντούν στις ερωτήσεις του

βιβλίου και σε αυτές του δασκάλου.

Κάνοντας χρήση των προσκλήσεων που παρατίθενται στο βιβλίο και

αυτών που έχουν μεταφερθεί απ’ το σπίτι τους, οι μαθητές

εντοπίζουν τα βασικά στοιχεία μιας πρόσκλησης και τη

διαφοροποίηση του ύφους της ανάλογα με το θέμα.

Τα κύρια σημεία μιας πρόσκλησης προβάλλονται από διαφάνεια στον

πίνακα. Υπογραμμίζονται και σχολιάζονται.

Οι μαθητές κατασκευάζουν τις δικές τους προσκλήσεις ομαδικά.

Αξιολογούν την ποιότητα των εργασιών τους με βάση τα κριτήρια

που αναγράφονται στη σελίδα 85 του βιβλίου τους.

Αναγράφονται στον πίνακα προτάσεις που μόλις λέχθηκαν από τους

μαθητές και καλούνται να τις μεταφέρουν στον πλάγιο λόγο. (Η

διαδικασία μπορεί να ξεκινήσει και αντίστροφα).

Επέκταση

Οι μαθητές μπορούν να αναπαραστήσουν στο λογισμικό

Kindspiration τα βασικά στοιχεία μιας πρόσκλησης και να

κατασκευάσουν μια δική τους σε διαφάνεια του power point.

Οι μαθητές κατασκευάζουν τις δικές τους προσκλήσεις και τις

διακοσμούν (σε χαρτί)

Μέσα σε διαφορετικά, φανταστικά ή πραγματικά σενάρια που έχουν

σχέση με πάρτι γενεθλίων, οι μαθητές καλούνται να υποδυθούν

χαρακτήρες οι οποίοι νιώθουν απογοήτευση, χαρά, αναστάτωση.

Μέσα – Υλικά.

Το βιβλίο του μαθητή.

Προσκλήσεις

Λεξικό

Πίνακας

Ηλεκτρονικός υπολογιστής (κατά την αφόρμηση από τον δάσκαλο,

κατά την επέκταση από τους μαθητές).

Φυλλάδιο με τα σημεία που πρέπει να προσεχθούν κατά την

αυτοαξιολόγηση.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.66

Page 67: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

4

Σημείωση

Συνάδελφοι,

Το μάθημα στο οποίο αναφέρεται το σχέδιο μαθήματος, είναι απλά και μόνο

μια διδακτική πρόταση. Σχεδιάστηκε με τέτοιο τρόπο, ώστε να μην ξεφεύγει

από τα εφικτά προς πραγματοποίηση κατά τη διάρκεια ενός μαθήματος

ελληνικών από τη μια, αλλά και να είναι σύμφωνο με τη φιλοσοφία που

προωθούν τα νέα σχολικά εγχειρίδια. Δε διεκδικεί ούτε την αυθεντία ούτε την

αρτιότητα ούτε την απόλυτη πρωτοτυπία. Θερμή μας παράκληση λοιπόν να το

αντιμετωπίσετε ως τέτοιο. Η αποδοχή του, πλήρης ή μερική αλλά και η

απόρριψη του, πλήρης ή μερική και πάλι, είναι αναμενόμενα ενδεχόμενα. Οι

εισηγήσεις σας και οι παρατηρήσεις σας είναι παραπάνω από

καλοδεχούμενες.

Σας ευχαριστώ εκ των προτέρων για ανοχή και τη συνεργασία σας.

Νικόλαος Λεκκός

Δάσκαλος

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.67

Page 68: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

5

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

ΕΝΤΥΠΟ ΑΥΤΟΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

ΔΙΟΡΘΩΝΩ ΤΟ ΓΡΑΠΤΟ ΜΟΥ

Κοίταξε προσεκτικά τα πιο κάτω σημεία και βάλε ν εκεί που νομίζεις ότι

τα έχεις καταφέρει.

Ποιος ήταν ο σκοπός μου; Τον πέτυχα;...............

Ποιος προσκαλείται; .........

Πότε; (Ημέρα, ημερομηνία και ώρα)..............

Ποιος προσκαλεί;..........

Υπάρχει η διεύθυνση και το τηλέφωνο;........

Πώς είναι η ορθογραφία μου;.....

Χρησιμοποίησα σωστά τελείες και κόμματα;......

Πώς είναι η συνολική εμφάνιση της δουλειάς μου.....

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.68

Page 69: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.69

Page 70: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.70

Page 71: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.71

Page 72: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Ενότητα 6 Οι φίλοι μας, οι φίλες μας Οι φίλοι γιορτάζουν

Ασκήσεις εμπέδωσης

1. Υπογραμμίζω τις προσωπικές αντωνυμίες στον παρακάτω διάλογο :

- Μου έφερες το βιβλίο που σου ζήτησα ;

- Ναι. Πού θέλεις να το αφήσω ;

- Βάλ’ το εκεί που είναι και τα άλλα βιβλία .

- Εμένα και της αδερφής μου μας άρεσε πολύ .

- Το διάβασες όλο ;

- Ναι. Α ! σου στέλνουν χαιρετίσματα και τα παιδιά.

- Να τους πεις « ευχαριστώ » . Όταν γίνω καλά, θα σας δω όλους. Μου έχετε λείψει

πολύ . 2. Να αντικαταστήσεις τα ουσιαστικά των παρακάτω προτάσεων με τους αδύνατους τύπους της προσωπικής αντωνυμίας.

Διάβασα το βιβλίο. ………………………………

Τηλεφώνησες του Γιώργου; ………………………………

Παρακολουθούμε τις εξελίξεις. ………………………………

Δε μοιάζει της μητέρας. ………………………………

Να αγαπάς τους γονείς σου. ……………………………… 3. Να χαρακτηρίσεις τις παρακάτω προτάσεις ως προς το περιεχόμενο τους.

Ο καιρός θα είναι καλός αύριο. ( ………………… )

Επιτέλους ήρθες! ( ………………… )

Γύρνα πίσω το συντομότερο δυνατό. ( ………………… )

Πόσους θα καλέσεις στη γιορτή σου; ( ………………… )

Δεν έγραψα καλά στο διαγώνισμα της ιστορίας. ( ………………… )

Μπράβο, τα κατάφερες! ( ………………… )

Να με περιμένεις έξω από το σπίτι. ( ………………… ) 4. Αφού διαβάσεις τον παρακάτω διάλογο, να χαρακτηρίσεις τις προτάσεις ως προς το περιεχόμενό τους.

- Τι νόστιμη κολοκυθόπιτα! Δεν έχω φάει καλύτερη. Εσύ την έφτιαξες;

- Η αδερφή μου την έφτιαξε. Παρακολουθεί μαθήματα μαγειρικής σε σχολή.

- Αλήθεια! Βάλε μου λίγη ακόμα. Α! Είναι εξαιρετική! Πρέπει να μου δώσεις

τη συνταγή.

- Θα τη ζητήσω από την αδερφή μου και θα στη δώσω.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.72

Page 73: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

5. Μπορείς να συμπληρώσεις τα γράμματα που λείπουν από τις ομώνυμες λέξεις των παρακάτω προτάσεων;

Κλ…νω το παράθυρο. - Κλ ... νω το ουσιαστικό ή το ρήμα.

Το κλ...μα του παππού. - Το κλ ... μα της Ελλάδας είναι μεσογειακό.

Ο σκύλος φ…λάει το σπίτι. - Κάθε πρωί πριν φύγω φ ... λάω τη μητέρα μου.

Ο κυρ-Μιχάλης είναι χ…ρος. - Ο μπαρμπα-Τάκης έχει ένα χ....ρο στην αυλή του.

Η λ…ρα είναι μουσικό όργανο. - Η λ...ρα είναι νόμισμα.

Στην Ελλάδα έχουμε ψ…λά βουνά. - Δεν έχω ψ....λά μαζί μου για τσίχλες.

Τα τ…χη της Τροίας ήταν θεόρατα. - Ο τ....χος του δωματίου του ήταν γεμάτος

αφίσες.

6. Μια νεράιδα και μια μάγισσα ψάχνοντας να βρουν τα’ αστέρια που χάνονται, καβγαδίζουν για τις μύτες τους. Μπορείς να μεταφέρεις το μεταξύ τους διάλογο σε πλάγιο λόγο; Νεράιδα: Εδώ πρέπει να ‘πεσε.

Μάγισσα: αποκλείεται. Σίγουρα από ‘δω.

Νεράιδα: μα το είδα από τούτη τη μεριά.

Μάγισσα: σιγά μην το είδες! Εσύ τη νύχτα δε βλέπεις ούτε τη μύτη σου.

Νεράιδα: αν είχα μια μυτάρα σαν τη δική σου, θα την έβλεπα.

Μάγισσα: Αχά! Οι νεράιδες ζηλεύουν τις μάγισσες επειδή οι καημένες έχουν μια

τόση δα, μικρή, κολοβή, άχρηστη χαζομυτούλα… Νεράιδα: Μπερδεύτηκες! Θες να πεις οι μάγισσες ζηλεύουν τις νεράιδες. Και με το

δίκιο τους! Όλες οι μάγισσες έχουν μια μύτη σαν πρησμένη μελιτζάνα! Εν πάση

περιπτώσει … εγώ δεν χρειάζεται να βλέπω κάτι. Εγώ το ακούω… Μάγισσα: μπορείς ν’ ακούσεις ένα αστέρι να πέφτει; Αν είναι δυνατόν! 7. Να συμπληρωθεί ο πίνακας.

Ενεστώτας ΟΡΙΣΤΙΚΗΣ α’ πρόσωπο

Πρόσωπα ΑΟΡΙΣΤΟΣ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗΣ

ΑΟΡΙΣΤΟΣ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗΣ

β ‘ ενικού Δουλεύω

β ‘ πληθυντικού β ‘ ενικού

Μαθαίνω β ‘ πληθυντικού β ‘ ενικού

Γλεντώ β ‘ πληθυντικού

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.73

Page 74: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

8. Διάβασε προσεκτικά το παρακάτω κείμενο και υπογράμμισε τις τελικές προτάσεις.

Έκανε φοβερή παγωνιά, χιόνιζε κι είχε αρχίσει ήδη να σκοτεινιάζει εκείνο το

τελευταίο βράδυ του χρόνου, παραμονή Πρωτοχρονιάς. Μέσα στο τσουχτερό κρύο

περιπλανιόταν στους δρόμους ένα μικρό, φτωχό κοριτσάκι, ξυπόλυτο. Η αλήθεια

είναι ότι φεύγοντας από το σπίτι είχε φορέσει ένα ζευγάρι παντόφλες. Η μια

παντόφλα της χάθηκε όταν έτρεξε για να αποφύγει δυο άμαξες και την ΄΄άλλη της την

άρπαξε ένα χαμίνι που είπε κοροϊδευτικά ότι την ήθελε για … να την κάνει κούνια! Η

μικρούλα δεν είχε τίποτα πια να προφυλάξει τα ποδαράκια της που είχαν μελανιάσει

από το κρύο. Η φθαρμένη της ποδιά ήταν γεμάτη από σπίρτα που τα πουλ0ούσε. Μα

την παραμονή του νέου έτους όλοι ήταν βιαστικοί, κανείς δε σταματούσε για να

κοιτάξει το προσωπάκι της μικρής που ικέτευε χωρίς να μιλάει, κανείς δε σταματούσε

ν’ αγοράσει σπίρτα.

Κρύωνε πολύ … Δεν τολμούσε, όμως, να γυρίσει σπίτι της χωρίς να έχει

πουλήσει ούτε ένα σπίρτο.

Τα χεράκια ήταν ξυλιασμένα. Αχ, να πάρω ένα σπίρτο, σκέφτηκε, να το

ανάψω να ζεστάνω τα δάχτυλα μου; Αυτό έκανε. Άναψε ένα σπίρτο και πήγε ν’

απλώσει τα ποδάρια της να τα ζεστάνει, όταν ξαφνικά η φλόγα έσβησε.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.74

Page 75: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

ΤΣΑΠΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΠΕ02

Να μετατρέψεις τον ευθύ λόγο σε πλάγιο και τον πλάγιο σε ευθύ:

1. Ο καθηγητής μου είπε: «Γράψε πιο καθαρά»

……………………………………………………………………………………..

2. Άκουσα στο ράδιο πως στην Κίνα έγινε φοβερός σεισμός

……………………………………………………………….........................

3. Ο Γιάννης μου φώναξε από μακριά: «αν έλθεις νωρίς , θα πάμε στο

θέατρο»………………………………………………………………………….

4. Με ρώτησε τι θέλω………………………………………………………….

5. Με ρώτησε : «Θα πας ταξίδι;»

…………………………………………………………………………………………

6. Του φώναξε θυμωμένος : «Φύγε γρήγορα από εδώ»

………………………………………………………………………………………….

Να υπογραμμίσεις τις πλάγιες ερωτήσεις και να τις μετατρέψεις σε πλάγιες

ερωτήσεις κάνοντας τις αναγκαίες αλλαγές.

1. Κανένας δεν ξέρει για ποιο λόγο με τιμώρησαν.

…………………………………………………………………………………………………..

2. Ρώτησε τον αν θα μείνει στο σπίτι μας ή θα πάει στο ξενοδοχείο.

……………………………………………………………………………………………………

3. Απορώ πώς έγραψε τόσο καλά στις εξετάσεις.

……………………………………………………………………………………………………

4. Σκέψου γιατί συμπεριφέρθηκε έτσι.

…………………………………………………………………………………………………….

5. Όλοι νοιάζονταν πώς θα με βοηθήσουν.

……………………………………………………………………………………………………...

Τις παρακάτω ευθείες ερωτήσεις να τις μετατρέψετε σε πλάγιες , αφού τις

εξαρτήσετε από το ρήμα που βρίσκεται στη δεξιά στήλη.

1. Πήρες το γράμμα που σου έστειλα; Τον ρώτησε ................................................... ..........................................................................

2. Πώς ζει άραγε το παιδί μου; Αναρωτιόταν………………………………………………. …………………………………………………………………..

3. Πόσο θα μας κοστίσει αυτή η δουλεία;

Σκεφτόταν…………………………………………………….. ……………………………………………………………………..

4. Έχεις την πρόθεση να μας συμπαρασταθεί;

Αμφιβάλλω……………………………………………………. ………………………………………………………………………..

5. Τι θα κάνουμε αύριο; Σκέφτονται……………………………………………………… ………………………………………………………………………..

ΕΥΘΥΣ - ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.75

Page 76: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

ΤΣΑΠΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΠΕ02

Στο κείμενο του Ηροδότου που ακολουθεί, οι δυο νέοι Σπαρτιάτες που πήγαν

στην Περσία, για να θυσιαστούν για την πατρίδα τους , είπαν τα εξής στον

Πέρση στρατηγό Υδάρνη, όταν τους πρότεινε να γίνουν υπήκοοι του Πέρση

βασιλιά.

«Υδάρνη, η συμβουλή που μας απευθύνεις δε δίνεται με ίσους όρους , γιατί

μας συμβουλεύεις έχοντας εμπειρία από το ένα , ενώ είσαι άπειρος από το

άλλο. Ξέρεις δηλ. καλά τι σημαίνει να είσαι δούλους , δε γνώρισες όμως ακόμη

την ελευθερία ούτε ξέρεις αν είναι ή δεν είναι ευχάριστη. Γιατί, αν την είχες

δοκιμάσει, θα μας συμβούλευες να πολεμάμε γι΄ αυτήν όχι μόνο με δόρατα

αλλά και τσεκούρια.»

Να μεταφέρετε το κείμενο που βρίσκεται μέσα σε εισαγωγικά από τον ευθύ

λόγο σε πλάγιο , εξαρτώντας το από τη φράση:

Οι δυο νέοι Σπαρτιάτες απάντησαν στον Υδάρνη……………………………………………

..…………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

Να μετατρέψεις το παρακάτω κείμενο σε διάλογο (τον πλάγιο λόγο σε ευθύ )

Ο μαθητής ζήτησε από τη μητέρα του να μαντέψει το βαθμό που πήρε στο

μάθημα της Ιστορίας. Εκείνη πρότεινε τον αριθμό 19 , όμως ο μαθητής την

ενημέρωσε ότι ήταν πολύ χαμηλότερος, δηλ. 11. Η μητέρα δήλωσε ότι είναι

απογοητευμένη από την επίδοση του παιδιού της, αφού η ίδια τον εξέτασε μια

μέρα πριν τη γραπτή δοκιμασία. Τότε ο μαθητής απάντησε ότι αγχώθηκε πολύ..

..…………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………..

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.76

Page 77: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

ΤΣΑΠΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΠΕ02

ΘΥΜΟΜΑΣΤΕ ΟΤΙ:

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ :Τα λόγια κάποιου που ακούγονται άμεσα(όπως

ο ίδιος τα απευθύνει) π.χ. θα σου απαντήσω…

ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ: Τα λόγια κάποιου , όπως μεταφέρονται

έμμεσα σε κάποιον άλλο π.χ. Μου είπε πως θα μου

απαντήσει…

ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΤΟΥ ΕΥΘΕΩΣ ΛΟΓΥ ΣΕ ΠΛΑΓΙΟ:

Ο ΚΥΡΙΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΚΡΙΣΕΩΣ ΜΕΤΑΤΡΕΠΟΝΤΑΙ ΣΕ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΕΙΔΙΚΕΣ

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ: π.χ.

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ: Δέχτηκα ένα σημαντικό τηλεφώνημα.

ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ: Είπε ότι δέχτηκε ένα σημαντικό τηλεφώνημα.(δ. ειδική προτ.)

(ρήμα εξάρτησης)

ΟΙ ΚΥΡΙΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΕΠΙΘΥΜΙΑΣ ΜΕΤΑΤΡΕΠΟΝΤΑΙ ΣΕ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ

ΒΟΥΛΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ: π.χ.

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ: Μην αποφεύγεις το θέμα

ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ: Τον προέτρεψε να μην αποφύγει το θέμα. (δ. βουλητική προτ.)

(ρήμα εξάρτησης)

ΟΙ ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΡΕΠΟΝΤΑΙ ΣΕ ΠΛΑΓΙΕΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΕΣ π.χ.

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ: Πού θα πας;

ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ: Τον ρώτησε πού θα πάει. (πλάγια ερώτηση)

(ρήμα εξάρτησης)

ΟΙ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΝ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ

ΙΔΙΟΥ ΕΙΔΟΥΣ π.χ.

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ: Το έκανα , επειδή τον σέβομαι (δευτερεύουσα αιτιολογική)

ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ: Είπε ότι το έκανε , επειδή τον σέβεται ( δ. αιτιολογική)

(ρήμα εξάρτησης) (δ. ειδική)

ΟΙ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΑΦΟΡΟΥΝ:

I. Στα ρηματικά πρόσωπα :συνήθως το α΄ και β΄ ενικό /πληθυντικό

πρόσωπο τρέπεται σε γ΄ πληθυντικό.

II. Στα πρόσωπα των αντωνυμιών: α, β΄ πρόσωπο τρέπεται σε γ΄ πρόσωπο.

III. Στους ρηματικούς χρόνους:

-Αν η εξάρτηση είναι αρκτικού χρόνου , ο χρόνος διατηρείται: π.χ.

Ε.Λ. : Είναι σίγουρο πως θα φύγει.

Π.Λ. Λέει ότι είναι σίγουρο πως θα φύγει

-Αν η εξάρτηση είναι ιστορικού χρόνου , έχουμε τις παρακάτω

αλλαγές:

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ

Ο ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ/ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ

ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ/ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ

ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ /ΘΑ +ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ

ΘΕΩΡΙΑ ΕΥΘΥ –ΠΛΑΓΙΟΥ ΛΟΓΟΥ

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.77

Page 78: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

ΤΣΑΠΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΠΕ02

IV. Στα τοπικά ή χρονικά επιρρήματα:

Τώρα τότε.

Αύριο την επομένη.

Σήμερα την ίδια ημέρα.

Χθες την προηγούμενη ημέρα.

Αυτή τη στιγμή εκείνη τη στιγμή.

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.78

Page 79: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Ενότητα 6η – Οι φίλοι τραγουδάνε

2 Δεκ.

Όνομα : __________________________________

1. Διάβασε προσεκτικά το παρακάτω κείμενο και υπογράμμισε μόνο τις τελικές

δευτερεύουσες προτάσεις .

« Έκανε φοβερή παγωνιά, χιόνιζε και είχε αρχίσει να σκοτεινιάζει εκείνο το

τελευταίο βράδυ του χρόνου , παραμονή Πρωτοχρονιάς. Μέσα στο τσουχτερό κρύο

περιπλανιόταν στους δρόμους ένα μικρό φτωχό κοριτσάκι , ξυπόλυτο. Η αλήθεια

είναι ότι φεύγοντας από το σπίτι είχε φορέσει ένα ζευγάρι παντόφλες . Η μια

παντόφλα της χάθηκε όταν έτρεξε για να αποφύγει δυο άμαξες και την άλλη της

την άρπαξε ένα χαμίνι που είπε κοροϊδευτικά ότι την ήθελε για να την κάνει κούνια.

Η μικρούλα δεν είχε τίποτα πια να προφυλάξει τα ποδαράκια της που είχαν

μελανιάσει από το κρύο. Η φθαρμένη της ποδιά ήταν γεμάτη από σπίρτα που τα

πουλούσε. Μα την παραμονή του νέου έτους όλοι ήταν βιαστικοί, κανείς δε

σταματούσε για να κοιτάξει το προσωπάκι της μικρής που ικέτευε χωρίς να μιλάει ,

κανείς δε σταματούσε ν ΄ αγοράσει σπίρτα.

Κρύωνε πολύ ……… Δεν τολμούσε , όμως να γυρίσει σπίτι της χωρίς να έχει

πουλήσει ούτε ένα σπίρτο.

Τα χεράκια της ήταν ξυλιασμένα . Αχ , να πάρω ένα σπίρτο , σκέφτηκε , να το

ανάψω να ζεστάνω τα δάχτυλά μου ; Αυτό έκανε . Άναψε το σπίρτο και πήγε να

απλώσει τα ποδαράκια της να τα ζεστάνει , όταν ξαφνικά η φλόγα έσβησε.

(Χανς Κρίστιαν Άντερσεν , Το κοριτσάκι με τα σπίρτα , Εκδόσεις Καστανιώτη )

2. Αφού διαβάσει τον παρακάτω διάλογο να χαρακτηρίσεις τις προτάσεις ως

προς το περιεχόμενό τους .

Τι νόστιμη τυρόπιτα ! Δεν έχω φάει καλύτερη . Μόνη σου την έφτιαξες ;

__________________ __________________ _____________________

Η αδερφή μου την έφτιαξε . Παρακολουθεί μαθήματα μαγειρικής .

_____________________ ____________________________________

Αλήθεια ; Βάλε μου λίγη ακόμα. Α!! Είναι εξαιρετική .

____________ ___________________ _______________________

Θα ζητήσω από την αδερφή μου την συνταγή και θα σου τη δώσω.

________________________________________________________

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.79

Page 80: Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 6 - Κεφάλαια 3 - 4:΄΄Οι φίλοι τραγουδάνε - Οι φίλοι γιορτάζουν΄΄

Ενότητα 6η – Οι φίλοι τραγουδάνε

2 Δεκ.

3. Διάβασε προσεκτικά τις παρακάτω προτάσεις και χαρακτήρισε τις ως

τελικές προτάσεις ή ως προτάσεις σε ρόλο αντικειμένου ρήματος .

Ήρθε στο σπίτι για να πάρει την τσάντα της .

( ………………………………………..)

Ήθελα να ερχόμουν στην συναυλία να σε έβλεπα να τραγουδάς .

(………………………………………………..)

Η μητέρα πήγε να ψωνίσει στο σουπερ μάρκετ .

(……………………………………..)

Για να ανοίξεις το μπουκάλι βγάλε πρώτα την ταινία ασφαλείας .

( …………………………………………………)

Θέλω να πάω στην Αθήνα να δω τον Παρθενώνα.

( ………………………………….)

Δεν άργησα να γυρίσω μη θυμώνεις . ( ………………………………..)

Άνοιξε τα καλοριφέρ να ζεσταθεί το σπίτι. (

…………………………………………)

Έφυγα για να μην τον δω. (………………………………………………..)

4. Οι μαντινάδες είναι δίστιχα με δεκαπεντασύλλαβους ομοιοκατάληκτους

στίχους που φτιάχνουν αυθόρμητα οι Κρητικοί και σχολιάζουν κάτι που

υπάρχει γύρω τους ή περιγράφουν αυτό που αισθάνονται. Δείτε το

παράδειγμα και προσπαθήστε να συμπληρώσετε τις άλλες μαντινάδες.

« Ο μερακλής ο άνθρωπος Ένα μαχαίρι κρητικό

φαίνεται απ΄την καρδιά του για δώρο θα σου κάνω

που αγαπά τους φίλους του ………………………………………..

σαν να΄τανε παιδιά του». ………………………………………….

« Μέσα στον κήπο της καρδιάς Τι μαντινάδα να σου πω

στη πιο μεγάλη μπάντα τι γράμμα να σου στείλω

εκειά ΄χω την φιλία μας …………………………………………

να κατοικεί για πάντα». ……………………………………………

Παγκαλάκης Γεώργιος

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.80