Αντικείμενο διδασκαλίας: οι Θηριωδίες του χιτλερικού καθεστώτος.

Προτεινόμενος χρόνος διδασκαλίας:20 λεπτά

Γενικός σκοπός της διδακτικής πρακτικής είναι οι μαθητές να γνωρίσουν τις συνέπειες του πολέμου με την προσέγγιση (περιγραφή -κατανόηση-ερμηνεία) δυο διαφορετικών ειδών πηγής:

1. Πίνακας,2. Φωτογραφία

Α.Γνωστικοί:1. Να γνωρίσουν οι μαθητές δύο γεγονότα της

ναζιστικής θηριωδίας :τον βομβαρδισμό της Γκουέρνικα στη διάρκεια του ισπανικού εμφυλίου πολέμου και το ολοκαύτωμα στο Δίστομο της Φθιώτιδας.

2. Να αντιληφθούν τις οδυνηρές συνέπειες του πολέμου σε συλλογικό και ατομικό επίπεδο.

3. Να κατανοήσουν τις μεθόδους που χρησιμοποιούν τα ολοκληρωτικά καθεστώτα για να επιβληθούν.

Β.Σε επίπεδο δεξιοτήτων: 1.να καλλιεργήσουν οι μαθητές την ιστορική

σκέψη 2.να καλλιεργήσουν οι μαθητές την κριτική σκέψη 3.να ασκηθούν και να αναπτύξουν τον «οπτικό

εναλφαβητισμό» :αποκωδικοποίηση και κριτική παρατήρηση εικονιστικών/παραστατικών πηγών(πίνακας, φωτογραφία)

4.Να συνεργαστούν και να συμβάλουν ενεργητικά στο μάθημα.

Γ. Σε επίπεδο στάσεων:1. Να καλλιεργήσουν την ενσυναίσθηση:

ευαισθητοποίηση απέναντι στις βίαιες και απάνθρωπες τακτικές των ολοκληρωτικών καθεστώτων-καλλιέργεια φιλειρηνικού πνεύματος.

2. Να καλλιεργήσουν το αισθητικό τους κριτήριο μέσα από καλλιτεχνικές δημιουργίες

Όταν στις 26 Απριλίου 1937, στα πλαίσια του Ισπανικού Εμφυλίου γερμανοί και ιταλοί πιλότοι βομβάρδισαν την κωμόπολη Guernica στη χώρα των Βάσκων της Ισπανίας, ο Pablo Picasso βρήκε στο τραγικό αυτό γεγονός, το οποίο κόστισε τη ζωή σε 1,650 ανθρώπους και ισοπέδωσε το 70% της πόλης, μια πηγή έμπνευσης. Τις ημέρες, λοιπόν, εκείνες του βομβαρδισμού, ο Picasso ετοίμαζε έναν πίνακα, παραγγελία της Δημοκρατικής κυβέρνησης της Μαδρίτης για τη Διεθνή Έκθεση του Παρισιού. Μόλις έμαθε για την τύχη της Guernica είχε βρει τόσο το θέμα, όσο και τον τίτλο του έργου του. Λέγεται, τέλος, ότι όταν κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο οι Γερμανοί εισέβαλαν στο Παρίσι, με στόχο την κατάσχεση καλλιτεχνικών θησαυρών, ένας Γερμανός αξιωματικός έδειξε στον Πικάσο τον πίνακα αυτόν και τον ρώτησε: «δικό σας έργο;», «Όχι, δικό σας!» ήταν η απάντηση.

Ποιο είναι το θέμα του πίνακα ; Τι εικονίζεται;    Ποια δυσκολία αντιμετωπίζετε στην «ανάγνωση» του πίνακα:;  Σύμφωνα με τους αναλυτές του πίνακα οι πρωταγωνιστές χωρίζονται σε δύο ομάδες: η πρώτη αποτελείται από

τρία ζώα και η δεύτερη από τα ανθρώπινα όντα .Εστιάζοντας σε κάθε ομάδα ξεχωριστά ποια συναισθήματα αποδίδονται ;

  Ποια συναισθήματα σας δημιουργήθηκαν ,όταν είδατε τον πίνακα;  Λέγεται ότι, όταν κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο οι Γερμανοί εισέβαλαν στο Παρίσι, με στόχο την κατάσχεση

καλλιτεχνικών θησαυρών, ένας Γερμανός αξιωματικός έδειξε στον Πικάσο τον πίνακα αυτόν και τον ρώτησε: «δικό σας έργο;», «Όχι, δικό σας!» ήταν η απάντηση.

Σχολιάστε την απάντηση του ζωγράφου σε συνάρτηση με το μήνυμα που εσείς προσλάβατε από την πηγή   Πιστεύετε ότι το σημερινό κοινό θα συγκινούνταν από τα μηνύματα του πίνακα;  Αν σας ζητούσαν να δώσετε ένα δικό σας τίτλο στον πίνακα του Πικάσο ,ποιος θα ήταν αυτός;    

Αναφέρετε σύντομα τι εικονίζει η φωτογραφία  Το πρόσωπο που εικονίζεται είναι επώνυμο ή όχι  Περιγράψτε το χώρο που αποτελεί το φόντο της φωτογραφίας  Περιγράψτε το πρόσωπο (ενδυμασία ,έκφραση προσώπου ,στάση σώματος)  Ποιο συναίσθημα θέλησε να απαθανατίσει ο φωτογράφος;  Ποια συναισθήματα νιώσατε βλέποντας την;  Λαμβάνοντας υπόψη το περιοδικό στο οποίο εκδόθηκε σε ποιο κοινό νομίζετε ότι απευθυνόταν ο φωτογράφος

και ποιος ήταν ο στόχος του;    Εστιάζοντας στην έκφραση του προσώπου έχετε παρόμοιες προσλαμβάνουσες από γεγονότα της

επικαιρότητας;  

Φτάσαμε με την αδερφή μου στο σπίτι της γιαγιάς. Κλεισμένο, έρημο. Μας μάζεψε ο γέρο Λουκάς Καΐλης που ζούσε ανήμπορος στο σπίτι του Μιλτιάδη Καΐλη. Μας ρώτησε τι πάθαμε και του είπα πως σκότωσαν τους γονείς και τον αδερφό μου. Ύστερα, ήρθε ο αδερφός της μάνας μου Χαράλαμπος Καρούζος που μας πήρε και διανυκτερεύσαμε έξω από το χωριό στη μεγάλη λάκκα. Εκεί άκουγα όλη νύχτα τα κλάματα, τα μοιρολόγια των πατριωτών μου. Άκουγα τους λυγμούς της Νίτσας Καΐλη (Νίτσα Σφοντούρη σήμερα) που της είχαν σκοτώσει τους γονείς της.