Θεσσαλονίκη - Ο ναός της Αγίας Σοφίας

12
Ιερός Καθεδρικός Ναός της του Θεού Σοφίας Θεσσαλονίκης Κασσιανή Παπαγεωργίου Μαρία Κυριαφίνη Τάξη : Ε’1

Transcript of Θεσσαλονίκη - Ο ναός της Αγίας Σοφίας

Page 1: Θεσσαλονίκη - Ο ναός της Αγίας Σοφίας

Ιερός Καθεδρικός Ναός της του Θεού Σοφίας

Θεσσαλονίκης

Κασσιανή Παπαγεωργίου Μαρία Κυριαφίνη

Τάξη : Ε’1

Page 2: Θεσσαλονίκη - Ο ναός της Αγίας Σοφίας

Η ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΚΑΙ Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ

Ο ναός βρίσκεται στη συμβολή των οδών Αγίας Σοφίας και Ερμού. Αφιερωμένος στον Χριστό, τον αληθή Λόγο και τη Σοφία του Θεού, γιόρταζε στις 14 Σεπτεμβρίου την Ύψωση του Τιμίου Σταυρού.

Page 3: Θεσσαλονίκη - Ο ναός της Αγίας Σοφίας

Η ιστορία της• Η Αγία Σοφία Θεσσαλονίκης κτισμένη γύρω στα τέλη του 8ου αιώνα και έχοντας

περισσότερους από 16 αιώνες ιστορίας είναι από τα πιο σημαντικά μνημεία της Βόρειας Ελλάδας.

• Κτίστηκε προς τιμή του «Λόγου και της Σοφίας» του Θεού, όπως η Αγία Σοφία Κωνσταντινούπολης, με την οποία έχουν πολλά κοινά χαρακτηριστικά.

• Στο σημερινό σημείο του ναού της του Θεού Αγίας Σοφίας, υπήρχε εκκλησία από τον

3ο αιώνα.

• Ο σημερινός ναός κτίστηκε πάνω στα θεμέλια προϋπάρχουσας "βασιλικής" στα χρόνια της Εικονομαχίας, ίσως στο τελευταίο τέταρτο του 8ου αιώνα. Ο ναός ανεγέρθηκε, βασισμένος στην αρχιτεκτονική της Αγίας Σοφίας της Κωνσταντινούπολης αφού και οι δύο ναοί είναι χτισμένοι με τον ίδιο ρυθμό, βασιλική με τρούλο.

Page 4: Θεσσαλονίκη - Ο ναός της Αγίας Σοφίας

Η λειτουργία του ναού

• Το 1205 όταν κατά την τέταρτη σταυροφορία η πόλη καταλήφθηκε από τους Φράγκους, η Αγία Σοφία μετατράπηκε στον καθεδρικό ναό της Θεσσαλονίκης.

• Μετά από την κατάληψη της Θεσσαλονίκης από τον Οθωμανό Σουλτάνο Μουράτ τον 2ο στις 29 Μαρτίου 1430, η Αγία Σοφία μετατράπηκε σε τζαμί.

• Το 1913 μετατρέπεται πάλι σε χριστιανικό ναό που λειτουργεί κανονικά μέχρι και τις μέρες μας.

Page 5: Θεσσαλονίκη - Ο ναός της Αγίας Σοφίας

ΑΠΟΨΗ ΤΟΥ ΝΑΟΥ

• Το κτίριο του κυρίως ναού είναι σχεδόν τετράγωνο και διαχωρίζεται σε τρία κλίτη από εναλλασσόμενους κίονες και πεσσούς.

Page 6: Θεσσαλονίκη - Ο ναός της Αγίας Σοφίας

Τα ψηφιδωτά του ναού• Ο ανεικονικός διάκοσμος της καμάρας του

ιερού βήματος χρονολογείται ανάμεσα στα έτη 780-788, όπως πιστοποιούν τα σταυρόσχημα μονογράμματα του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Στ΄και η επιγραφή που αναφέρει τον επίσκοπο Θεσσαλονίκης Θεόφιλο.

• Ο ζωγραφικός διάκοσμος που μιμείται ορθομαρμάρωση οφείλεται στις επισκευές που έγιναν κατά την Οθωμανική περίοδο.

• Η ψηφιδωτή παράσταση της Παναγίας ανήκει σε μεταγενέστερη φάση του 11ου ή του 12ου αιώνα.

Page 7: Θεσσαλονίκη - Ο ναός της Αγίας Σοφίας

Στον τρούλο η μεγαλειώδης σύνθεση της Ανάληψης ανάγεται στα τέλη του 9ου αιώνα και αποτελεί κορυφαίο δείγμα της λεγόμενης ''Αναγέννησης της εποχής των Μακεδόνων αυτοκρατόρων''. Η επιγραφή στη βάση του τρούλου, που αναφέρει το όνομα του αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης Παύλου (880-885), δεν συσχετίζεται με την κατασκευή του ψηφιδωτού.

Page 8: Θεσσαλονίκη - Ο ναός της Αγίας Σοφίας

• Η μεγάλη μνημειακή παράσταση της Ανάληψης στο κέντρο του τρούλου τοποθετείται στα τέλη του 9ου αιώνα Η παράσταση εικονίζει τον Χριστό, στο κέντρο, που στηρίζουν ιπτάμενοι άγγελοι, ενώ στη βάση του τρούλου, διακρίνουμε βραχώδες τοπίο με ελιές στο οποίο κινούνται οι μορφές των αποστόλων. Ανάμεσά τους εικονίζεται η Παναγία, η οποία πλαισιώνεται από δύο αρχαγγέλους που δείχνουν τη Θεία Παρουσία στον ουράνιο θόλο.

Page 9: Θεσσαλονίκη - Ο ναός της Αγίας Σοφίας

Ο διάκοσμος του ναού• Μοναδικό το εσωτερικό του ναού εντυπωσιάζει με την πρώτη ματιά. Οι τοίχοι του

διακοσμούνται από ψηφιδωτά "μαρτυρώντας" ότι η κατασκευή του ναού έγινε την περίοδο της εικονομαχίας.

• Από τον γλυπτό διάκοσμο του ναού σώζονται μόνο οι κίονες και τα κιονόκρανα της βόρειας κιονοστοιχίας του ισογείου, τα οποίο κατά πάσα πιθανότητα προέρχονται από την παλαιότερη βασιλική, πάνω στην οποία οικοδομήθηκε η Αγία Σοφία.

Page 10: Θεσσαλονίκη - Ο ναός της Αγίας Σοφίας

Το τέμπλο• Το τέμπλο του ναού είναι εξαιρετικής τεχνικής και ομορφιάς.

Page 11: Θεσσαλονίκη - Ο ναός της Αγίας Σοφίας

Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΣΗΜΕΡΑ

• Η εκκλησία σήμερα λειτουργεί σαν ναός. • Έχει χαρακτηριστεί ως Μνημείο Παγκόσμιας

Κληρονομιάς της UNESCO.• Είναι ένα από τα σπουδαιότερα μνημεία της

πόλης. • Αποκαταστάθηκε από τις ζημίες του σεισμού

του 1978 μόλις το 1988.

Page 12: Θεσσαλονίκη - Ο ναός της Αγίας Σοφίας