Σενάριο: «Κ. Π. Καβάφης : Γνωριμία με τον Αλεξανδρινό ποιητή»Kόλλια Γαρυφαλλιά ΠΕ02

TΑΞΗ Β΄: ΚΕΙΜΕΝΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣΣχολικό έτος: 2013-2014 Τμήμα Β35 ο Γυμνάσιο Θήβας

1. Το σενάριο αυτό εφαρμόστηκε στα πλαίσια του μαθήματος της Νεοελληνικής λογοτεχνίας το μήνα Μάιο του σχ. έτους 2013- 2014 στη Β΄ τάξη Γυμνασίου στο 5 ο Γυμνάσιο Θήβας από τη διδάσκουσα Κόλλια Γαρυφαλλιά (ΠΕ02) με αφορμή τη διδασκαλία του ποιήματος «Θερμοπύλες» του Κ. Π.Καβάφη. Το φύλλο εργασίας που προβλέπει γνωριμία με τον ποιητή (1 η και 2 η διδακτική ώρα) μπορεί να αξιοποιηθεί και στη Γ΄ γυμνασίου. Επίσης, το προαιρετικό φύλλο εργασίας για το «Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον» μπορεί να εφαρμοστεί στη Γ΄ γυμνασίου ως παράλληλο για το ποίημα «Όσο μπορείς».Σχετικά αντικείμενα :Λογοτεχνία , Ιστορία (Ρωμαϊκή), Πληροφορική Το σενάριο απαιτεί 5 με 6 διδακτικές ώρες και βασίζεται στην ομαδοσυνεργατική μέθοδο διδασκαλίας, όπου η παρουσία του καθηγητή είναι κατά κύριο λόγο υποστηρικτική . Γι΄ αυτό, αποτελεί προαπαιτούμενο η προηγούμενη εμπειρία της τάξης αναφορικά με την εργασία – μάθηση ανά ομάδες , διαφορετικά θα χρειαστούν περισσότερες διδακτικές ώρες.Απαραίτητα εργαλεία:1.Σχολικό εγχειρίδιο 2.τετράδιο σημειώσεων3. Διαδραστικός πίνακας4. Εργαστήριο πληροφορικής

2.Στο σενάριο αυτό επιδιώκεται μια ευρύτερη γνωριμία των μαθητών με τον Αλεξανδρινό ποιητή ,που δεν εξαντλείται σε αποσπασματική ανάλυση ενός και μόνο ποιήματος αλλά έχει ως σκοπό να έρθουν οι μαθητές σε επαφή με το ιδιαίτερο στυλ της καβαφικής ποίησης και να γνωρίσουν τη φιλοσοφία του ποιητή και την αγάπη του για το αρχαία και ελληνιστική εποχή όπως εκείνος κατόρθωνε να την αποτυπώνει. Επίσης, προαιρετικά επιχειρείται μέσα από τη μελέτη δυο ποιημάτων με κοινή αφετηρία να κατανοήσουν οι μαθητές πως ο Καβάφης δεν ασχολούνταν άπαξ με την ποιητική ιδέα , αλλά για χρόνια προβληματιζόταν πάνω σε αυτή και την τροποποιούσε , τη βελτίωνε ή την εγκατέλειπε με το πέρασμα των χρόνων. Δίνεται έμφαση στο μοντέλο της ανακαλυπτικής μάθησης ενώ οι μαθητές κινούνται με την εμβάθυνση σε ποιήματα άγνωστα σε αυτούς και την παραγωγή πρωτότυπων κειμένων στο 2 ο κύκλο μάθησης. Ακόμα , ξεκινώντας από μια γενική γνωριμία με τον ποιητή , αναλύουν ένα συγκεκριμένο ποίημα και με βάση αποκτηθείσες εμπειρίες –γνώσεις επιχειρούν μια ευρύτερη εποπτεία της ποιητικής τεχνικής του. Έτσι, χτίζουν σταδιακά τη γνώση (Vygotsky).Παράλληλα εξασκούνται στον ψηφιακό γραμματισμό.

3.Διδακτικοί στόχοι-Να γνωρίσουν οι μαθητές τον Καβάφη ως τον κορυφαίο νεοέλληνα ποιητή-Να ταξινομούν τα ποιήματά του σε ιστορικά, φιλοσοφικά ,αισθησιακά και να αντιληφθούν ότι είναι πάντα επίκαιρα τα θέματα που πραγματεύονται.-Να κατανοήσουν την τεχνοτροπία του ποιητή και ιδιαίτερα την καβαφική ειρωνεία μέσα από την ανακαλυπτική μάθηση-Να ασκηθούν στην μελέτη και κατανόηση παράλληλων κειμένων σχετικών με το ποίημα «Θερμοπύλες» -Να αντιληφθούν μέσα από τη βιωματικότητα ότι οι εξαίρετες πράξεις είναι αυτές που αλλάζουν τη ροή της ιστορίας και να συνδέσουν τις υψηλές αξίες με τη διαχρονική πορεία του ελληνισμού

Παιδαγωγικοί στόχοι-Να συνεργαστούν οι μαθητές πάνω σε ένα αντικείμενο που προϋποθέτει ότι θα το προσεγγίζουν με ευαισθησία-Να εργαστούν με βάση διακριτούς ρόλους που θα έχουν μέσα στην ομάδα προκειμένου να φέρουν σε πέρας την εργασία τους. -Να παράγουν μέσα από τις απαντήσεις τους πρωτότυπα κείμενα (2ος κύκλος μάθησης)-Να έρθουν σε επαφή με την ποίηση σε ένα επίπεδο περισσότερο σύνθετο που καλλιεργεί τη φιλαναγνωσία και απομακρύνει από τη μηχανιστική ανάλυση της βιβλιοκεντρικής προσέγγισης

Στόχοι αναφορικά με τις ΤΠΕ-Να αποκτήσουν οι μαθητές εμπειρία στη χρήση επεξεργαστή κειμένου και σε φύλλο excel (παράμετροι word , εισαγωγή πίνακα, χρονογραμμή excel)Εναλλακτικά θα μπορούσε να ζητηθεί από κάθε ομάδα η δημιουργία ενός Power point. -Να περιηγηθούν μέσα από συγκεκριμένες οδηγίες στο διαδίκτυο και να αντλήσουν πληροφορίες σχετικές με το γνωστικό αντικείμενο-Να μάθουν πως θα χρησιμοποιούν τις δυνατότητες που παρέχει η Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα και να επισκεφτούν την ιστοσελίδα του Σπουδαστηρίου Νέου Ελληνισμού (www.snhell.gr/)-Να επισκεφτούν την Ανεμόσκαλα – Πύλη για την ελληνική γλώσσα και μέσα από το παιχνίδι – αναζήτηση να έρθουν σε μια πρώτη επαφή με τους συμφραστικούς πίνακες για τους νεοέλληνες ποιητές. www.greek-language.gr/Resources/literature/tools/.../index.html-Να ασκηθούν στον ψηφιακό γραμματισμό και να συνδυάσουν τις νέες τεχνολογίες με τη μελέτη και το χτίσιμο της νέας γνώσης

4.Αρχικά χωρίζουμε τους μαθητές σε τέσσερις ομάδες ανομοιογενείς ως προς τις επιδόσεις ,φροντίζοντας ωστόσο κάθε ομάδα να διαθέτει ένα μαθητή με ευχέρεια στην χρήση επεξεργαστή κειμένουΤην πρώτη διδακτική ώρα επιχειρείται ένταξη του ποιητή στη νεοελληνική λογοτεχνία τόσο χρονολογικά όσο και από άποψη τεχνοτροπίας . Στο σημείο αυτό καλό είναι να τονιστεί ότι ο Καβάφης έδρασε στις παρυφές των ελληνικών γραμμάτων και δεν ακολούθησε το ιδεολογικό ρεύμα που καθόρισε το έργο των ομοτέχνων του την ίδια εποχή.1 η Φάση (υλοποιείται στο εργαστήριο σε μία διδακτική ώρα)Χρησιμοποιώντας οι μαθητές το εγχειρίδιο Ιστορία της Νεοελληνικής λογοτεχνίας σε ηλεκτρονική μορφή γνωρίζουν τα βασικά γεγονότα της ζωής του ποιητή και φτιάχνουν μια χρονογραμμή. Ωστόσο, ο διδάσκων δεν τους δίνει το υλικό έτοιμο αλλά τους αφήνει να κρίνουν εκείνοι ποια γεγονότα αποτέλεσαν σταθμό στη ζωή του Καβάφη. (Στόχος η καλλιέργεια αφαιρετικής ικανότητας , η διάκριση ουσιώδους και επουσιώδους)

2 η Φάση (υλοποιείται στο εργαστήριο σε μία διδακτική ώρα ή σε δυο αν κριθεί απαραίτητο)Στη συνέχεια κάθε ομάδα καλείται μέσα από ιστοεξερεύνηση να διαβάσει και να παρουσιάσει από δυο ποιήματα του Καβάφη (προτεινόμενα στη νεοελληνική γραμματολογία/ εναλλακτικά θα μπορούσαμε να ζητήσουμε από τις ομάδες να παρουσιάσουν ποιήματα που έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση κατά την ιστοεξερεύνηση.) Ο ρόλος του καθηγητή είναι απλά υποστηρικτικός – συντονιστικός και όχι καθοδηγητικός .

3 η Φάση (μπορεί να υλοποιηθεί στην τάξη και το εργαστήριο διαδοχικά)Οι δυο επόμενες διδακτικές ώρες εστιάζουν στο ποίημα Θερμοπύλες και βασικό κριτήριο για την επιτυχία της διδασκαλίας είναι η αυτενέργεια των μαθητών. Εδώ ο διδάσκων , μέσα από κατευθυνόμενο διάλογο καλείται να ξεκλειδώσει το κείμενο όχι όμως να δώσει έτοιμη την ανάλυση .(Αυτενέργεια, αποφυγή μετωπικής διδασκαλίας)-Μπορούν οι μαθητές να εντοπίσουν κάποια χαρακτηριστικά της καβαφικής ποίησης;-Αντιλαμβάνονται τους συμβολισμούς;-Κατανοούν το διαχωρισμό των ποιημάτων του Καβάφη σε ιστορικά, φιλοσοφικά αισθησιακά;-Εντοπίζουν τα στοιχεία που είχαν οι ήρωες των Θερμοπυλών ;-Τι καθιστά ξεχωριστή τη θυσία τους κατά τον ποιητή; Την πρώτη διδακτική ώρα μπορούμε να αναλύσουμε το ποίημα στην αίθουσα διδασκαλίας ενώ τη δεύτερη η επεξεργασία και συμπλήρωση του φύλλου εργασίας γίνεται στο εργαστήριο πληροφορικής. Έπειτα δίνονται στους μαθητές συγκεκριμένες ιστοσελίδες και λέξεις -κλειδιά προκειμένου να ασχοληθούν με τη διαθεματική εργασία του σχολικού βιβλίου.Η παρουσίαση των αποτελεσμάτων της ιστοεξερεύνησης τονίζεται στις ομάδες ότι πρέπει να γίνει με δικό τους πρωτότυπο κείμενο. Γι ΄ αυτό και αφιερώνεται ξεχωριστή διδακτική ώρα για την παρουσίαση των εργασιών που μπορεί να γίνει και στη σχολική αίθουσα.

4 η Φάση Προαιρετική Κατά την ώρα αυτή επιχειρείται ένα ταξίδι- επίσκεψη στο χρόνο καθώς οι μαθητές καλούνται α) να κατανοήσουν πόσο πολύ παίδευε τον ποιητή η ίδια ποιητική ιδέα μέχρι να πάρει την τελική μορφή της β) κάθε ιστορικό πρόσωπο είχε το δικό του μικρόκοσμο στη σκέψη του ποιητή για παράδειγμα ο Αντώνιος η Κλεοπάτρα , ο Καισαρίων γ) ενώ τον μαγνήτιζαν ιδιαίτερα κάποιες σελίδες της ιστορίας ,όπως π. χ. η ελληνιστική εποχή.

Φύλλο εργασίας για την 1 η (2/5/2014) και 2 η (7/5/2014) διδακτική ώρα Χώρος διεξαγωγής του σεναρίου : Εργαστήριο Πληροφορικής

Βήμα 1 ο: Χωριζόμαστε σε 4 ομάδες Oνοματεπώνυμο μαθητών κάθε ομάδας:1……………………………………………..2……………………………………………..3……………………………………………..4……………………………………………..5…………………………………………….. Βήμα 2 ο:Κάθε ομάδα ανοίγει στην επιφάνεια εργασίας του Η/Υ (με δεξί κλικ – δημιουργία – φάκελος ) ένα φάκελο με τίτλο Κ.Π. Καβάφης. Εν συνεχεία ανοίξτε ένα έγγραφο με επεξεργαστή κειμένου ( Word) με τίτλο Απαντήσεις και ένα φύλλο Excel με τίτλο Χρονογραμμή.

Φύλλο εργασίας για την 1 η (2/5/2014) και 2 η (7/5/2014) διδακτική ώρα Χώρος διεξαγωγής του σεναρίου : Εργαστήριο Πληροφορικής

1. Αφού επισκεφτείτε την ιστοσελίδα του ψηφιακού σχολείου Digitalschool.minedu.gov.gr → ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΑ ΣΧΟΛΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ→ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΥΛΙΚΟ ΑΝΑ ΤΑΞΗ→ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Β→ βιβλία μαθητή μη εμπλουτισμένα επιλέξτε ΙΣΤΟΡΙΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Α΄ Β΄ Γ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ(http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL105/583/) και πάνω δεξιά στα περιεχόμενα επιλέξτε β) Η ποίηση μέχρι το 1930.Ο γραμματέας κάθε ομάδας κρατά σημειώσεις για τις βασικές ημερομηνίες τις σχετικές με τη ζωή και το έργο του ποιητή. -Κατόπιν ανοίξτε το φύλλο Excel και με το εικονίδιο συγχώνευση κελιών και στοίχιση στο κέντρο δημιουργείστε τίτλο για τη χρονογραμμή της ζωής του ποιητή.- Με επιλογή κελιών όπου γράφετε τις χρονολογίες και εισαγωγή βέλους προχωράτε τη χρονογραμμή- Πατώντας με δεξί κλικ πάνω σε κάθε κελί εισάγετε σχόλιο και γράφετε τη σχετική σημείωση για κάθε ημερομηνία.-με δεξί κλικ στο πλαίσιο κάθε σχολίου πατάτε στοίχιση κειμένου και δίνετε κάθετη διάταξη-Αντιγράψτε από το διαδίκτυο μια φωτογραφία σχετική με τον ποιητή ή το έργο του -Χρωματίστε αν θέλετε τα κελιά και το πλαίσιο του τίτλου ή τα σχόλια

Φύλλο εργασίας για την 1 η (2/5/2014) και 2 η (7/5/2014) διδακτική ώρα Χώρος διεξαγωγής του σεναρίου : Εργαστήριο Πληροφορικής

2. Αφού επιλέξετε κάποια από τις παρακάτω ιστοσελίδες http://www.kavafis.gr/http://www.snhell.gr/lections/writer.asp?id=60http://cavafis.compupress.gr/index3.htmνα βρείτε τα παρακάτω ποιήματα του ποιητή και να τα αντιγράψετε στο έγγραφο Απαντήσεις ως εξής:1 η ομάδα : τα Τείχη (1896) ,Τα Κεριά (1899)2 η ομάδα : Η πόλις, το Πρώτο σκαλί 3 η ομάδα : Περιμένοντας τους βαρβάρους, Εις τα περίχωρα της Αντιοχείας (1933)4 η ομάδα : Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον , η Ιθάκη. Οι ομάδες θα συνεννοηθούν μεταξύ τους και θα παρουσιάσουν με συντομία το κάθε ποίημα καθώς και τι τους έκανε εντύπωση . Σε λίγες γραμμές στο έγγραφο Απαντήσεις θα γράψουν ποιο θέμα πιστεύουν ότι αγγίζει κάθε ποίημα και θα το κατατάξουν σε μια κατηγορία(σε περίπτωση που δεν ολοκληρωθεί η δεύτερη δραστηριότητα τα παιδιά όπως είναι χωρισμένα σε ομάδες θα τελειώσουν την εργασία στο σπίτι τους γράφοντας στα τετράδια και την επόμενη ώρα που θα έρθουν στο εργαστήριο θα αντιγράψουν μια κοινή απάντηση στο Word)

Φύλλο εργασίας για την 3 η (9/5/2014) και 4 η διδακτική ώρα (παρουσίαση των εργασιών) Χώρος διεξαγωγής του σεναρίου : Εργαστήριο ΠληροφορικήςOνοματεπώνυμο μαθητών κάθε ομάδας:1……………………………………………..2……………………………………………..3……………………………………………..4……………………………………………..5…………………………………………….. ΑΝΑΛΥΣΗ –ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΟΙΗΜΑΤΟΣ «ΘΕΡΜΟΠΥΛΕΣ»1. Αφού επισκεφτείτε την ιστοσελίδα του ψηφιακού σχολείου Digitalschool.minedu.gov.gr → ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΑ ΣΧΟΛΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ→ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΥΛΙΚΟ ΑΝΑ ΤΑΞΗ→ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Β→ βιβλία μαθητή εμπλουτισμένα επιλέξτε ΚΕΙΜΕΝΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ και πάνω δεξιά στα περιεχόμενα ανοίγετε το ποίημα «Θερμοπύλες» .Κάθε ομάδα θα μελετήσει για λίγο το ποίημα και μετά θα απαντήσει σε κείμενο Word (στο ήδη ανοιγμένο έγγραφο Απαντήσεις) στα παρακάτω ερωτήματα:α. Σε ποιο ιστορικό γεγονός αναφέρεται το ποίημα;

β. Αφού ανοίξετε τον πρώτο σύνδεσμο του ψηφιακού σχολείου

Η οριστική απομάκρυνση της περσικής επίθεσης [Αρχαία Ιστορία Α' Γυμνασίου] να μελετήσετε το επίγραμμα του Σιμωνίδη και να εντοπίσετε την κύρια αρετή που προβάλλει για τους υπερασπιστές των Θερμοπυλών. γ. αφού επισκεφτείτε την Πύλη για την Ελληνική γλώσσα (αρχική σελίδα) http://www.greek-language.gr/greekLang/index.html πληκτρολογήστε τη λέξη επίγραμμα στο πλαίσιο Αναζήτηση στα Λεξικά και βρείτε τη σημασία της.

2.Να εντοπίσετε τις μετοχές που υπάρχουν στο ποίημα και αναφέρονται στους ήρωες των Θερμοπυλών. Κατόπιν να πάτε στο έγγραφο Απαντήσεις και επιλέγετε την εφαρμογή Εισαγωγή με αριστερό κλικ Επιλέγετε Πίνακας και μετά επιλέγετε δυο στήλες και πέντε γραμμές. Στην πρώτη στήλη δίνουμε στο πρώτο κελί τίτλο «Μετοχή» και στη δεύτερη «Χαρακτηριστικά που αποδίδονται».

Μετοχή Χαρακτηριστικά που αποδίδονται

 μη κινούντες·

συντρέχοντες όσο μπορούνε

την αλήθεια ομιλούντες

3.αΣε ένα δεύτερο πινακάκι πάλι με την ίδια διαδικασία της 2 ης δραστηριότητας καταγράφετε τι συμβολίζουν στο ποίημα τα παρακάτω: Θερμοπύλες , Μήδοι , Εφιάλτηςβ Να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα: el.wikipedia.org/wiki/Εφιάλτης_ο_Ευρυδήμου και να αντλήσετε πληροφορίες για τον Εφιάλτη και το ρόλο του.4.Αφού μελετήσετε τη δεύτερη στροφή του ποιήματος σε μια μικρή παράγραφο 60 περίπου λέξεων να αποδώσετε το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των ηρώων αυτών.Κατόπιν δείτε τη διαθεματική δραστηριότητα που προτείνει το σχολικό βιβλίο και αφού επισκεφτείτε τις παρακάτω ιστοσελίδες κάθε ομάδα θα συντάξει τη δική της απάντηση με τα στοιχεία που θα βρει. Αναφερθείτε σε ένα άλλο περιστατικό της ελληνικής ή της παγκόσμιας ιστορίας και εξηγήστε τους λόγους για τους οποίους αξίζει να τιμηθούν οι άνθρωποι που έλαβαν μέρος σε αυτό. http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A7%CE%BF%CF%81%CF%8C%CF%82_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%96%CE%B1%CE%BB%CF%8C%CE%B3%CE%B3%CE%BF%CF%85el.wikipedia.org/wiki/Έξοδος_του_Μεσολογγίουwww.sansimera.gr/articles/243el.wikipedia.org/wiki/Ρούπελ

Κ. Π. Καβάφης

Βιογραφία

Εργογραφία

Αρχείο

Φύλλο εργασίας για την 5 η διδακτική ώρα (συγκριτική μελέτη ποιημάτων με κοινή αφετηρία) Χώρος διεξαγωγής του σεναρίου : Εργαστήριο ΠληροφορικήςOνοματεπώνυμο μαθητών κάθε ομάδας:1……………………………………………..2……………………………………………..3……………………………………………..4……………………………………………..5……………………………………………..1.Αφού επισκεφτείτε τη ιστοσελίδα του Σπουδαστηρίου Νέου Ελληνισμού http://www.snhell.gr/ πατήστε πάνω δεξιά στο πλαίσιο Κ. Π. Καβάφης και στην ένδειξη Εργογραφία.

Κατόπιν στο πινακάκι κείμενο πληκτρολογήστε τον τίτλο «Το τέλος του Αντωνίου» και πατήστε δίπλα στο εικονίδιο με το φακό

για να εμφανιστεί η σελίδα με το ποίημα ανοίγετε στο φάκελο που προϋπάρχει για τον Καβάφη και δημιουργείτε νέο έγγραφο Word με τίτλο Συγκριτική μελέτη ποιημάτων και αντιγράφετε το ποίημα ( Copy – Paste). Με την ίδια διαδικασία αφού πάνω αριστερά πατήσετε το βελάκι επιστροφής πληκτρολογήστε στο πινακάκι κείμενο τον τίτλο «Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον» και αντιγράψτε το στο ίδιο word.

2.Εισάγετε πίνακα με τρεις στήλες και έξι γραμμές και απαντήστε ,αφού μελετήσετε τα ποιήματα ως εξής:

Το τέλος του Αντωνίου

Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον

ΣυλλογήΈτος συγγραφής ΠρωταγωνιστήςΑφηγητής

- Πώς αντιλαμβάνεστε τις έννοιες κρυμμένο και αναγνωρισμένο ποίημα;-Τι άλλαξε στη δεύτερη ποιητική απόπειρα ; -Σε ποιο από τα δυο ποιήματα αποτυπώνεται καλύτερα η στάση ζωής που θέλει να προβάλλει ο ποιητής; Μπορείτε στην ίδια ιστοσελίδα να βρείτε και το ποίημα «Όσο μπορείς». Να δώσετε τις απαντήσεις σας στον επεξεργαστή κειμένου.

3.Ας εξερευνήσουμε παίζοντας: Πληκτρολογήστε Ανεμόσκαλα- Η πύλη για την ελληνική γλώσσα http://www.greek-language.gr/Resources/literature/tools/concordance/index.html και κάντε κλικ στη φωτογραφία του Καβάφη κάτω από την καταχώρηση Συμφραστικοί πίνακες λέξεων και σώματα κειμένων. Αφού ανοίξει η σελίδα του ποιητή εισάγετε τις λέξεις Αντώνιος, Κλεοπάτρα , Καισαρίων , Αλεξάνδρεια. Πόσο συχνά επανέρχονται τα ίδια πρόσωπα σε διαφορετικά ποιήματα του ποιητή

ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΜΑΣ ΕΦΤΑΣΕ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ Η ΜΗΠΩΣ ΟΧΙ; ΝΑ ΕΥΧΕΣΤΕ ΝΑ ‘ΝΑΙ ΜΑΚΡΥΣ Ο ΔΡΟΜΟΣ!

Βιβλιογραφία▪ Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Β΄ Γυμνασίου (σχολικό εγχειρίδιο)▪ Επιμορφωτικό υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στα Κέντρα στήριξης Επιμόρφωσης ΚλάδοςΠΕ02 (ειδικό μέρος)Γ΄ έκδοση αναθεωρημένη▪ΙΣΤΟΡΙΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Α΄, Β΄, Γ΄, ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ (ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ)▪ Βιβλίο καθηγητή Κειμένων Νεοελληνικής λογοτεχνίας Β΄ Γυμνασίου▪ΑΡΧΑΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ