2016 17 Επιμορφωτική συνάντηση εκπαιδευτικών ΠΕ19-20, ΤΕ01.13 Γυμνασίων, ΓΕΛ & ΕΠΑΛ (Αναθεωρημένο)
Επιμορφωτική Εσπερίδα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης...
Transcript of Επιμορφωτική Εσπερίδα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης...
«Η κλιματική αλλαγή στη Γη μετά το παράδειγμα της
Αφροδίτης»
Χρήστου Σ. ΖερεφούΑκαδημαϊκού
Πεντέλη, 28 Μαρτίου 2017
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ 2008 - ΧΡΗΣΤΟΣ Σ. ΖΕΡΕΦΟΣ
Χωρίς θερμοκηπικά αέρια η μέση θερμοκρασία της Γης θα ήταν περίπου -19οC, ενώ σήμερα είναι +14.5οC
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ 2008 - ΧΡΗΣΤΟΣ Σ. ΖΕΡΕΦΟΣ
Σχέση μεταξύ της επιφανειακής θερμοκρασίας της Γης και της Αφροδίτης με τη μερική πίεση (περιεκτικότητα) του διοξειδίου του άνθρακα (CO2) στην
ατμόσφαιρά τους
1
10
100
1000
0,0001 0,001 0,01 0,1 1 10 100
Μερική πίεση CO2 (bars)
Επιφ
ανει
ακή
θερμ
οκρα
σία
(oC)
Γη: σήμερα 400 ppm, 14.5οC
Αφροδίτη
Γη: 3 δις έτη πριν
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ 2008 - ΧΡΗΣΤΟΣ Σ. ΖΕΡΕΦΟΣ
«ΟΥΚ ΑΙΕΙ Δ’ ΟΙ ΑΥΤΟΙ ΤΟΠΟΙ ΤΗΣ ΓΗΣ ΕΝΥΓΡΟΙ ΕΙΝΑΙ
ΟΥΤΕ ΞΗΡΟΙ ΑΛΛΑ ΜΕΤΑΒΑΛΛΟΥΣΙΝ …
ΚΑΤΑ ΜΕΝΤΟΙ ΤΙΝΑ ΤΑΞΙΝ ΝΟΜΙΖΕΙΝ ΧΡΗ ΤΑΥΤΑ
ΓΙΓΝΕΣΘΑΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΔΟΝ …»
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΑΒιβλίον Ι Κεφ 14
Από τη «Σχολή των Αθηνών» του Ραφαήλ, ο Πλάτων και ο Αριστοτέλης
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ 2008 - ΧΡΗΣΤΟΣ Σ. ΖΕΡΕΦΟΣ
CO2 εγκλωβισμένο στους Παγετώνες
1850 μ.Χ.
2007 μ.Χ.
2100 μ.Χ.
Έτη
CO2
(ppm
)
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ 2008 - ΧΡΗΣΤΟΣ Σ. ΖΕΡΕΦΟΣ
Κυκλικές μεταβολές
Χιλιάδες Έτη πριν από σήμερα (2007)
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ 2008 - ΧΡΗΣΤΟΣ Σ. ΖΕΡΕΦΟΣ
Περίοδοι του MIlankovitchΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ 2008 - ΧΡΗΣΤΟΣ Σ. ΖΕΡΕΦΟΣ
ΚλίμαΜεταβολές της μέγιστης και τη ελάχιστης θερμοκρασίας θέρος στον σταθμό του Ε.Α.Α.
28
29
30
31
32
33
34
35
36
1890 1910 1930 1950 1970 1990 2010
Έτο ς
Μέγ
ιστη
θερ
μοκρ
ασία
καλ
οκαι
ριού
(ο) C
1920212223
2425262728
Ελά
χισ
τη θ
ερμο
κρασ
ία κ
αλοκ
αιρι
ού (o
) C
Μέγ ιστη θερμοκρασία
Ελάχιστη θερμοκρασ ία
r = -0.21 ( 95% conf. level)
r = -0.38 ( >99% conf. level)
r = -0.19 ( 90% conf. level)
Μεταβολές της Βροχόπτωσης στην Ελλάδα κατά τον 20ο αιώνα και σύνδεση
τους με τον δείκτη της κύμανσης του Βορείου
ΑτλαντικούNAOi
1880 1900 1920 1940 1960 1980 2000
200
400
600200
400
600
800
1000
1200
1400
1600
(OC
T-A
PR
) PR
EC
IPIT
ATI
ON
(mm
) W. Greece
E.Greece
E.Aegean
- 4
- 2
0
2
4NAO index
Μέση Θερμοκρασία Αέρα • 2021-2050, Σενάριο Α1Β : Άνοδος μέσης
ετήσιας θερμοκρασίας κατά 1,4 οC. • 2071-2100: Άνοδος θερμοκρασίας κατά 2,8 οC (Σενάριο
Β2) έως 3,9 οC (Σενάριο Α2).• Μεγαλύτερη άνοδος της θερμοκρασίας στις
ηπειρωτικές σε σύγκριση με τις νησιωτικές περιοχές της Ελλάδος.
• Μεγαλύτερη άνοδος της θερμοκρασίας το θέρος και το φθινόπωρο και μικρότερη την άνοιξη και το χειμώνα.
Σενάριο A1B: Μεταβολή της Μέσης Ετήσιας Θερμοκρασίας
μεταξύ των περιόδων 2071-2100 και 1961-1990
Μεταβολή της Μέσης Ετήσιας Θερμοκρασίας μεταξύ των περιόδων 2071-2100 και 1961-1990
00,5
11,5
22,5
33,5
44,5
5
Μετ
αβολ
ή Θ
ερμο
κρασ
ίας
(oC
)
ΣενάριοB2
ΣενάριοA1B
ΣενάριοA2
Σενάριο A1B: Μεταβολή της Μέσης Ετήσιας Θερμοκρασίας
μεταξύ των περιόδων 2021-2050 και 1961-1990
Σενάριο A1B: Εκατοστιαία Μεταβολή του Μέσου Ετήσιου Ύψους Βροχής μεταξύ των περιόδων 2021-
2050 και 1961-1990
Σενάριο A1B: Εκατοστιαία Μεταβολή του Μέσου Ετήσιου Ύψους Βροχής μεταξύ των περιόδων 2071-
2100 και 1961-1990
Ύψος Βροχής• 2021-2050, Σενάριο Α1Β: Μείωση του μέσου ετήσιου ύψους βροχής
για το σύνολο τις επικράτειας κατά 6.5% • 2071-2100: Μείωση του μέσου ετήσιου ύψους βροχής
για το σύνολο τις επικράτειας κατά 5% (Σενάριο Β2) κατά 19% (Σενάρια Α2, Α1Β)
-30
-25
-20
-15
-10
-5
0
Δυτ.-Κεντρική Μ
ακεδονία
Ανατ. Μ
ακεδονία/Θράκη
Δυτ. Ελλάδα
Κεντρική-Ανατ. Ελλάδα
Αττική
Δυτ. Πελοπόννησος
Ανατ. Π
ελοπόννησος Ιόνιο
Βόρειο Αιγαίο
Ανατ. Α
ιγαίο
Κυκλάδες
ΔωδεκάνησαΚρήτη
Ελλάδα
Εκατ
οστι
αία
Μετ
αβολ
ή το
υ
Ύ
ψου
ςΒ
ροχή
ς(%
) ΣενάριοB2
ΣενάριοA1B
ΣενάριοA2
Εκατοστιαία Μεταβολή του Μέσου Ετήσιου Ύψους Βροχής
μεταξύ των περιόδων 2071-2100 και 1961-1990
Σχετική ΥγρασίαΣενάριο Α1Β: Εκατοστιαία Μεταβολή
της Μέσης Ετήσιας τιμής της Σχετικής Υγρασίας μεταξύ των περιόδων 2021-2050 και 1961-1990
Σενάριο Α1Β: Εκατοστιαία Μεταβολή της Μέσης Ετήσιας τιμής της Σχετικής Υγρασίας μεταξύ των περιόδων 2071-2100 κα 1961-1990
• 2021-2050, Σενάριο Α1Β: Ποσοστιαία ελάττωση της μέσης ετήσιας
τιμής της σχετικής υγρασίας κατά 2% στην ηπειρωτική Ελλάδα
• 2071-2100: Ποσοστιαία ελάττωση της μέσης ετήσιας
τιμής της σχετικής υγρασίας στα ηπειρωτικά κατά 2.5% έως 4% (Σενάριο Β2)
κατά 6% έως 10% (Σενάριο Α2) • Μεγαλύτερη μείωση κατά το θέρος. • Στις νησιωτικές περιοχές η σχετική υγρασία
δεν θα μεταβληθεί.
-10
-8
-6
-4
-2
0
Εκατ
οστι
αία
Μετ
αβολ
ήτη
ς Σχ
ετικ
ήw Υ
γρασ
ίας(
%)
ΣενάριοB2
ΣενάριοA1B
ΣενάριοA2
Εκατοστιαία Μεταβολή της Μέσης Ετήσιας τιμής της Σχετικής Υγρασίας μεταξύ των περιόδων 2071-2100 κα 1961-1990
Ταχύτητα ανέμουΣενάριο A1B: Εκατοστιαία Μεταβολή της Μέσης Ετήσιας τιμής της Ταχύτητας του Ανέμου μεταξύ των περιόδων
2021-2050 και 1961-1990
Σενάριο A1B: Εκατοστιαία Μεταβολή της Μέσης Ετήσιας τιμής της Ταχύτητας του Ανέμου μεταξύ των περιόδων 2071-2100
και 1961-1990
• Η μέση ετήσια τιμή της ταχύτητας του ανέμου στην επικράτεια δεν θα μεταβληθεί κατά των 21ο αιώνα
• Αύξηση της μέσης ετήσιας τιμής της ταχύτητας του ανέμου την περίοδο 2071-2100 έως και κατά 5% στο Αιγαίο και αντίστοιχη μείωση στο Ιόνιο (σε σύγκριση με την περίοδο 1961-1990)
• Σημαντική Ενίσχυση των Ετησίων Ανέμων το θέρος έως και κατά 10%.
-6
-4
-2
0
2
4
6
Δυτ.-Κεντρική Μ
ακεδ
ονία
Ανατ. Μ
ακεδονία/Θράκη
Δυτ. Ελλάδα
Κεντρική-Ανατ. Ελλ
άδαΑττι
κή
Δυτ. Πελοπόννησος
Ανατ. Π
ελοπόννησος Ιόνιο
Βόρειο Αιγαίο
Ανατ. Α
ιγαίο
Κυκλάδες
ΔωδεκάνησαΚρήτη
Ελλάδα
Εκατ
οστι
αία
Μετ
αβολ
ήτη
ς Τα
χύτη
τας
του
Ανέ
μου
(%)
ΣενάριοΒ2
ΣενάριοΑ1Β
ΣενάριοΑ2
Εκατοστιαία Μεταβολή της Μέσης Ετήσιας τιμής της Ταχύτητας του Ανέμου μεταξύ των περιόδων 2071-2100 και
1961-1990
ΝεφοκάλυψηΣενάριο A1B: Εκατοστιαία Μεταβολή της Μέσης Ετήσιας Τιμής της Νεφοκάλυψης μεταξύ των περιόδων 2021-2050
και 1961-1990
Σενάριο A1B: Εκατοστιαία Μεταβολή της Μέσης Ετήσιας Τιμής της Νεφοκάλυψης μεταξύ των περιόδων 2071-2100
και 1961-1990
• 2021-2050, Σενάριο Α1Β: Ομοιόμορφη μείωση της νεφοκάλυψης στην
Ελλάδα κατά 6%• 2071-2100: Ομοιόμορφη μείωση της νεφοκάλυψης στην
Ελλάδα κατά 8% (Σενάριο Β2) κατά 12% (Σενάριο Α1Β) κατά 14% (Σενάριο Α2)
-18-16-14-12-10
-8-6-4-20
Δυτ.-Κεντρική Μ
ακεδονία
Ανατ. Μακεδ
ονία/Θράκη
Δυτ. Ελλάδα
Κεντρική-Ανατ. Ελλάδα
Αττική
Δυτ. Πελοπόννησος
Ανατ. Πελοπόννησος
Ιόνιο
Βόρειο Αιγαίο
Ανατ. Αιγαίο
Κυκλάδες
ΔωδεκάνησαΚρήτη
Ελλάδα
Εκατ
οστι
αία
Μετ
αβολ
ή τη
ςΝε
φοκά
λυψ
ης(%
) ΣενάριοΒ2
ΣενάριοΑ1Β
ΣενάριοΑ2
Εκατοστιαία Μεταβολή της Μέσης Ετήσιας τιμής της Νεφοκάλυψης
μεταξύ των περιόδων 2071-2100 και 1961-1990
Εισερχόμενη Ηλιακή ΑκτινοβολίαΣενάριο Α1Β: Μεταβολή της Εισερχόμενης στην επιφάνεια
Ηλιακής Ακτινοβολίας μεταξύ των περιόδων 2021-2050 και 1961-1990
Σενάριο Α1Β: Μεταβολή της Εισερχόμενης στην επιφάνεια Ηλιακής Ακτινοβολίας
μεταξύ των περιόδων 2071-2100 και 1961-1990
Μεταβολή της Εισερχόμενης στην επιφάνεια Ηλιακής Ακτινοβολίας
μεταξύ των περιόδων 2071-2100 και 1961-1990
• 2021-2050, Σενάριο Α1Β : Αύξηση της Εισερχόμενης ηλιακής
ακτινοβολίας κατά 1,3 W/μ2, στο σύνολο της επικράτειας
• 2071-2100: Στο σύνολο της επικράτειας, αύξηση της Εισερχόμενης ηλιακής ακτινοβολίας κατά 3,1 W/μ2 (Σενάριο Β2)
κατά 4,1 W/μ2 (Σενάριο Α2) • Μεγαλύτερη αύξηση στις ηπειρωτικές
περιοχές και ιδιαίτερα στα Δυτικά και Βόρεια.
0
1
2
3
4
5
6
7
8
Δυτ.-Κεντρική Μ
ακεδονία
Ανατ. Μακεδ
ονία/Θράκη
Δυτ. Ελλάδα
Κεντρική-Ανατ. Ελλάδα
Αττική
Δυτ. Πελοπόννησος
Ανατ. Πελοπόννησος
Ιόνιο
Βόρειο Αιγαίο
Ανατ. Αιγαίο
Κυκλάδες
ΔωδεκάνησαΚρήτη
Ελλάδα
Μετ
αβολ
ήτη
ςΚα
τερχ
όμεν
ηςστ
ηνεπ
ιφάν
εια
Ηλi
ακής
Ακτ
ινοβ
ολία
ς (W
/m2 )
ΣενάριοΒ2
ΣενάριοΑ1Β
ΣενάριοΑ2
ΚλίμαΚατά το τέλος του 21ου αιώνα, λόγω της ανθρωπογενούς
παρέμβασης:
η βροχή θα μειωθεί μεταξύ 5% και 19% σε επίπεδο επικράτειας. η θερμοκρασία του αέρα θα αυξηθεί μεταξύ 3,0 ºC και 4,5 ºC
η σχετική υγρασία θα μειωθεί μεταξύ 1% έως 4% αύξηση της έντασης των ετησίων ανέμων κατά 10% προς το τέλος του
21ου αιώναμείωση της νεφοκάλυψης μεταξύ 8% και 14%
αύξηση της μέσης προσπίπτουσας ηλιακής ακτινοβολίας μεταξύ 2,3 W/τετρ. μ. και 4,5 W/τετρ. μ.