Κεφάλαιο Ε΄

Ο Β΄ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ

2. Η επικράτηση της Γερμανίας στην

ηπειρωτική Ευρώπη και η επέκταση του πολέμου

(1939 – 1942)

Μετά το τέλος του Α΄ παγκοσμίου πολέμου, η ηττημένη Γερμανία αναγκάζεται να υπογράψει την ταπεινωτική

συνθήκη των Βερσαλλιών, με την οποία:

• Έχανε αρκετά εδάφη και όλες τις αποικίες της • Ήταν υποχρεωμένη να καταβάλει τεράστιες

πολεμικές αποζημιώσεις• Αποστρατικοποιήθηκε η ανατολική όχθη του

Ρήνου σε βάθος 50 χιλ.

Επιπλέον η παγκόσμια οικονομική κρίση του 1929 έχει φέρει τη Γερμανία στην απόλυτη εξαθλίωση

Τότε στην πολιτική ζωή της Γερμανίας εμφανίζεται…

• Το Τρίτο Ράιχ (το γερμανικό κράτος) να «ξεπλύνει» την ντροπή του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου

• «Πρόγραμμα της εξωτερικής μας πολιτικής είναι να εξασφαλίσουμε στο γερμανικό λαό το ζωτικό χώρο που είναι απαραίτητος …»

Βασικές του επιδίωξη είναι…

ο Χίτλερ και αναλαμβάνει την εξουσία το 1933

Για να εξασφαλίσει τον ζωτικό του χώροΣυνάπτει συμμαχίες και συμφωνίες

Καταλαμβάνει τη Ρηνανία Προσαρτά την Αυστρία Απαιτεί από την Τσεχοσλαβακία τα εδάφη

όπου κατοικούν Σουδήτες Γερμανοί Διαλύει την Τσεχοσλαβακία Κηρύσσει τον πόλεμο εναντίον της Πολωνίας

Η Γερμανία πριν το 1939

Γαλλία

Μεγάλη Βρετανία

Τσεχοσλοβακία

Ελβετία

Βέλγιο Πολωνία

Ολλανδία

Ουγγαρία

Δανία

Σουηδία

Ντάντσιχ

Ρηνανία

Αυστρία

Σουδητία

Σλοβακία

1939

13891938

1939

1936

Βοημία

Η Γερμανία πριν το

1939

Αρχίζει να καταπατά τους όρους της συνθήκης των Βερσαλλιών

25 Οκτωβρίου 1936: Συνάπτεται συμμαχία μεταξύ

Χίτλερ και Μουσολίνι

24 Αυγούστου 1939: Υπογράφεται συνθήκη μη επίθεσης

με τη Σοβιετική ένωση (Σύμφωνο Μολότοφ –Ρίμπεντροπ)

• Η επέκταση της Χιτλερικής Γερμανίας στη Δυτική Ευρώπη– Κατάληψη Πολωνίας– Συνθηκολόγηση Γαλλίας

• Μάχη της Αγγλίας• Γερμανική εισβολή στη Σοβιετική Ένωση (ΕΣΣΔ)• Είσοδος των Ηνωμένων Πολιτειών (ΗΠΑ) στον

πόλεμο

2. Η επικράτηση της Γερμανίας στην ηπειρωτική Ευρώπη και η επέκταση του πολέμου (1939-1942)

Ανατολικό μέτωπο – Εισβολή στην Πολωνία

Διαμελισμός ΠολωνίαςΛίγες μέρες αργότερα εισβάλει και Ρωσία στην Πολωνία και έτσι το νεοσύστατο κράτος διαμελίζεται…

Ο ψεύτικος πόλεμος «Οι Γάλλοι φάνηκαν να παραλύουν καθώς παρακολουθούσαν την αστραπιαία κατάρρευση της Πολωνίας, λες και οι κυβερνήσεις τους δεν είχαν κηρύξει τον πόλεμο κατά της Γερμανίας στις 3 Σεπτεμβρίου 1939. Ούτε η Γερμανία όμως ανέλαβε κάποια δράση κατά των δύο κρατών. Οι 3 στρατοί παρατηρούσαν ο ένας τον άλλο από μακριά: οι Άγγλοι (B.E.F.) ήταν παραταγμένοι στη Φλάνδρα, οι Γερμανοί έτοιμοι να εφορμήσουν στους πρόποδες των Αρδενών και ο Γάλλοι στρατοπεδευμένοι στα περίχωρα της Γραμμής Μαζινό. Ήταν ο «drôle de guerre», o «παράξενος πόλεμος», ή ο «Sitzkrieg», ο «ψευτοπόλεμος»… Επί 7 μήνες ο κόσμος περίμενε να συμβεί κάτι.»

Οι πόλεμοι του 20ου αιώνα, εκδ. Καρακώτσογλου

Δυτικό μέτωπο

Η Γραμμή Μαζινό

ΓαλλίαΓαλλία

ΓερμανίαΒέλγιο

Δουνκέρκη

Παρίσι

Καλαί

Ασθενής Οχύρωση Δυνατή Οχύρωση

Δάσος

Αρδέννων

Απρίλιος 1940

10 Μαΐου 1940

Κατάληψη Δανίας και Νορβηγίας

από Χίτλερ

Αιφνιδιαστική επίθεση σε

Ολλανδία και Βέλγιο

Ήττα των συμμαχικών

στρατευμάτων και θαλάσσια

διαφυγή τους από τη Δουνκέρκη

Παράκαμψη της γραμμής Μαζινό και είσοδος των

γερμανικών δυνάμεων στο

Γαλλικό έδαφος από τις

«αδιαπέραστες» Αρδέννες

Γαλλία

Γερμανία

Βέλγιο

Παρίσι

ΔουνκέρκηΜάγχη

Δάσος

Αρδέννων

Κίνηση γερμανικών δυνάμεων

12 Μαΐου 1940

28 Μαΐου -3Ιουνίου-

1940

Η Γερμανική προέλαση στο δυτικό μέτωπο

Γαλλία

Γερμανία

Βέλγιο

Παρίσι

Δουνκέρκη

Δάσος

Αρδέννων

• Οι Γερμανικές δυνάμεις περικυκλώνουν τους συμμάχους που συγκεντρώνονται στην πόλη Δουνκέρκη.

• Η Βρετανική κυβέρνηση καλεί κάθε πολιτικό πλεούμενο να βοηθήσει στην εκκένωση των στρατευμάτων που έχουν «κολλήσει» στην παραλία, καθώς η γερμανική αεροπορία τους βομβαρδίζει συνεχώς.

• Χάρη στη βοήθεια εκατοντάδων πολιτών 340.000 στρατιώτες κατάφεραν να εκκενώσουν την περιοχή και να γυρίσουν με ασφάλεια πίσω στην Αγγλία.

Θάλασσα

της

Μάγχης

Το Θαύμα της Δουνκέρκης

Κίνηση γερμανικών δυνάμεων

Κίνηση συμμαχικών δυνάμεων

Αγγλικές ακτές

Η κατάληψη του Παρισιού και η παράδοση της Γαλλίας

Οι Γερμανοί στο ΠαρίσιΣτις 14 Ιουνίου, τα γερμανικά στρατεύματα παρέλασαν στους άδειους δρόμους της πόλης.Στις 21 Ιουνίου, ο Χίτλερ συναντήθηκε με τους Γάλλους εκπροσώπους για να ξεκινήσουν οι διαδικασίες για τη σύναψη ειρήνης.Επέλεξαν να υπογραφεί η παράδοση της Γαλλίας, στο ίδιο σημείο και στο ίδιο βαγόνι τρένου, που το 1918, οι Γερμανοί είχαν παραδοθεί στους Γάλλους.

http://www.mixanitouxronou.gr

Όροι παράδοσης της Γαλλίας• Η Γαλλία χωρίζεται σε δυο ζώνες: στην

κατεχόμενη και στη μη κατεχόμενη (καθεστώς Βισύ).

• Οι ένοπλες δυνάμεις έπρεπε να αφοπλιστούν και να αποστρατευτούν.

• Όλος ο οπλισμός και το πολεμικό υλικό έπρεπε να παραδοθούν.

• Ο πολεμικός στόλος και η αεροπορία θα έμεναν υπό περιορισμό, αλλά δε θα μεταβιβάζονταν στη Γερμανία.

• Να παραδοθούν στη Γερμανία όλοι οι Γερμανοί πολιτικοί πρόσφυγες και οι Γερμανοι αιχμαλώτοι πολέμου.

Κυβέρνηση του ΒισύΣτη Γαλλία ουσιαστικά υπάρχουν 3 κυβερνήσεις

• Η κυβέρνηση Ντε Γκόλ που έχει καταφύγει στο Λονδίνο

• Η κυβέρνηση Πεταίν με έδρα την πόλη Βισύ (Ν. Γαλλία), υπό την έμμεση διοίκηση των κατακτητών

• Το βόρειο τμήμα της χώρας βρίσκεται υπό γερμανική κατοχή και διοίκηση

Ιούνιος 1940, μετά τη συνθηκολόγηση της Γαλλίας

Μάιος 1940, πριν τη συνθηκολόγηση της Γαλλίας

Η βύθιση του Γαλλικού στόλουΗ βρετανική αντίδραση στη συνθηκολόγηση του Πεταίν ήταν απροσδόκητη: το βασιλικό ναυτικό, αφού διέταξε το βασιλικό ναυτικό, αφού διέταξε τον γαλλικό στόλο να συγκεντρωθεί στα αλγερινά ύδατα έξω από το Μερσ-ελ-Κεμπίρ, βομβάρδισε τις μονάδες που μέχρι χθες ήταν σύμμαχοι σκοτώνοντας 1500 άνδρες.

Οι πόλεμοι του 20ου αιώνα, εκδ. Καρακώτσογλου

Το γαλλικό θωρηκτό Βρετάνη  καιόμενο μετά από βολές του βρετανικού ναυτικού. Η φωτογραφία είναι λίγες  στιγμές πριν από την έκρηξη του, αποτέλεσμα της οποίας θα είναι ο θάνατος περίπου 1.000 Γάλλων ναυτών από τους 1.300 που σκοτώθηκαν την  3η Ιουλίου 1940.

Η αυτοβύθιση του Γαλλικού στόλουΤο διάστημα 1940-42 ο Χίτλερ δεν "ενόχλησε" το Γαλλικό στόλο που βρισκόταν στην Τουλόν και περιλάμβανε περίπου 135 σκάφη κάθε τύπου, από τα οποία 80 ήταν πολεμικά σκάφη ανοικτής θαλάσσης. Ο επικεφαλής του Γαλλικού Ναυαρχείου έχει δώσει σαφείς εντολές Διοικητή του Στόλου ανοικτής θαλάσσης, ότι σε καμία περίπτωση δεν πρέπει τα γαλλικά σκάφη να πέσουν σε χέρια διαφορετικά από γαλλικά. Σε περίπτωση που δεν είναι δυνατό τα σκάφη να παραμείνουν υπό γαλλική κατοχή, έπρεπε να αυτοβυθιστούν. Έτσι όταν ο Χίτλερ παίρνει την απόφαση να τελειώνει με ό,τι αξιόμαχο έχει απομείνει από τη Γαλλία,… εκπέμπεται - έστω και την τελευταία στιγμή – από το γαλλικό ναυαρχείο διαταγή αυτοβύθισης, η οποία εκτελείται αριστοτεχνικά. Σε λιγότερο από δέκα λεπτά, το καμάρι της Τουλόν, ο νεότευκτος Γαλλικός στόλος καταλήγει μια μάζα από παλιοσίδερα.

http://pluton22.blogspot.com.cy/2015/04/blog-post_15.html

Η Μάχη της ΑγγλίαςΚαθώς η πολιτική «κατευνασμού» του Τσάμπερλαιν είχε αποτύχει και μετά την παραίτησή του νέος πρωθυπουργός της χώρας χρίζεται ο Ουίστον Τσόρτσιλ, που αναλαμβάνει να αντιμετωπίσει τον επερχόμενο ναζιστικό κίνδυνο.

Η Μάχη της Αγγλίας

Η Μάχη της Αγγλίας

http://www.theatlantic.com/photo/2011/07/world-war-ii-the-battle-of-britain/100102/

Κήρυξη πολέμου στην Ελλάδα

Πώς εξελίσσεται;

Πώς θα αποφευχθεί η ταπεινωτική ήττα ενός μέλους του άξονα;

Η Γερμανική εισβολή στη Σοβιετική Ένωση

• Καταπάτηση του Συμφώνου Μολότοφ –Ρίμπεντροπ από τους Γερμανούς

• Επιχείρηση Μπαρπαρόσα (22 Ιουνίου 1941)• Στόχοι:

– Λένινγκραντ– Μόσχα – Στάλιγκραντ

Σύμφωνο Μολότοφ -ΡίμπεντορπΗ ανάγκη της Σοβιετικής Ένωσης ( ΕΣΣΔ) για εξασφάλιση χρόνου προετοιμασίας για τον επικείμενο πόλεμο και η αποτυχία συνεννόησής με τις δυτικές δυνάμεις για κοινή αντιμετώπιση του ναζιστικού κινδύνου, αλλά και της Γερμανίας να εξασφαλίσει τα ανατολικά σύνορά της οδηγούν τις δύο αυτές χώρες στην υπογραφή Συμφωνίας μη επίθεσης.Μυστικό πρωτόκολλο της συμφωνίας αναφερόταν στο ενδεχόμενο διαμελισμού της Πολωνίας μεταξύ των δύο δυνάμεων.

Γελοιογραφία που αντικατοπτρίζει την παγκόσμια έκπληξη για αυτήν την «ανίερη»

συμμαχία

Επίθεση Ιαπώνων στο Πέρλ Χάρμπορ

“Ξυπνήσαμε ένα κοιμώμενο γίγαντα...”

Ο αρχηγός του ιαπωνικού στόλου, ναύαρχος Ιζορόκου Γιαμαμότο, προτείνει στην ηγεσία του Τόκιο την καταστροφή του αμερικανικού στόλου του Ειρηνικού, που εδρεύει στο Περλ Χάρμπορ, χωρίς να προηγηθεί κήρυξη πολέμου. Και αυτό πριν εξαντληθούν τα αποθέματα πετρελαίου και πριν οι ΗΠΑ ολοκληρώσουν το ναυτικό τους πρόγραμμα, που προέβλεπε τον διπλασιασμό και εκσυγχρονισμό του πολεμικού τους ναυτικού. Αν ο στόχος επιτευχθεί, η Ιαπωνία θα έχει απόλυτη ελευθερία κινήσεων σε όλο τον Ειρηνικό. Ο Γιαμαμότο υποστήριζε ότι, μετά την επίθεση στο Περλ Χάρμπορ, οι ΗΠΑ θα χρειάζονταν 1-2 χρόνια για την επισκευή του στόλου τους. Το διάστημα αυτό η Ιαπωνία θα προχωρούσε στην κατάληψη της ΝΑ Ασίας και θα διαπραγματευόταν με την Ουάσιγκτον από θέση ισχύος. Μετά από αρκετούς δισταγμούς, το Γενικό Επιτελείο αποδέχεται το σχέδιο του Γιαμαμότο για επίθεση στο Περλ Χάρμπορ.

http://history-pages.blogspot.com.cy/2012/08/blog-post_25.html

Ο Ιάπωνας ναύαρχος και εμπνευστής της επίθεσης Ιζιρότο Γιαμαμότο δεν πανηγύρισε όπως όλοι οι συμπατριώτες του. Ήταν σκεπτικός αφού δεν είχαν βυθιστεί τα αεροπλανοφόρα. Μετά το “TORA TORA TORA” (tora στα γιαπωνέζικα σημαίνει τίγρης) που ενθουσιασμένος φώναζε από τον ασύρματο, προς τους πιλότους του την ώρα της επίθεσης, τώρα μονολογούσε: “Ξυπνήσαμε ένα κοιμώμενο γίγαντα...”

http://www.onalert.gr/stories/TORA_TORA_TORAEpithesh_sto_PerlXarmporspanies_fotografies_kai_binteo_70_xronia_meta/5991

Ανακεφαλαίωση

• Αστραπιαίος πόλεμος• Γραμμή Μαζινό• Το Θαύμα της Δουνκέρκης• Η μάχη της Αγγλίας • Επιχείρηση Μπαρπαρόσα• Επίθεση στο Πέρλ Χάρμπορ