Ο πολιτιστικός προγραμματισμός στο πλαίσιο του επιχειρησιακού προγραμματισμού των Δήμων στην τρέχουσα συγκυρία

Κωνσταντίνα ΑγγελέτουΜαρία Ψαρρού

Τρέχον μοντέλο πολιτιστικής πολιτικής

Χαρακτηρίζεται ως μικτό. Περιλαμβάνει:

• Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, που θέτει προτεραιότητες κυρίως στο πεδίο της πολιτιστικής κληρονομιάς,

• περιφερειακούς και τοπικούς οργανισμούς, που επιφορτίζονται με την ανάπτυξη και υλοποίηση προγραμμάτων στην επικράτειά τους.

Την παρέμβαση της τοπικής αυτοδιοίκησης στο πεδίο του πολιτισμού καθορίζουν:

οι εθνικές στάσεις απέναντι στον πολιτισμό και την πολιτιστική πολιτική η ιδεολογία των τοπικών αρχόντωντα επίπεδα της τοπικής αυτονομίαςη ικανότητα προσέλκυσης επενδυτικών κεφαλαίων από την περιοχήη διαμόρφωση της γεωγραφίας των εθνικών πολιτιστικών οικονομιώντο μέγεθος και η φύση της τοπικής αγοράς η επίδραση ξένων μοντέλων πολιτιστικής πολιτικής (Bianchini, 1994:19).

Οι λειτουργίες που επιτελεί η τοπική αυτοδιοίκηση, σε σχέση με τον πολιτισμό, συνίστανται στις εξής:

οικονομική και ηθική στήριξη πολιτιστικών πρωτοβουλιών που αναλαμβάνουν ομόλογοι φορείς ή πρόσωπαάμεση ή έμμεση παραγωγή πολιτιστικών αγαθών και παροχή του πλαισίου για τη σύλληψη και την προώθηση ενός σχεδίου πολιτιστικής πολιτικής (Νούτσος, 2005:Β43).

Σύμφωνα με το νέο κώδικα δήμων και κοινοτήτων (άρθρο 75):

Ενθαρρύνεται η ίδρυση πολιτιστικών και πνευματικών κέντρων, καλλιτεχνικών συνόλων Ενθαρρύνονται: η μελέτη και εφαρμογή προγραμμάτων Ενθαρρύνεται η διοργάνωση συναυλιών, θεατρικών παραστάσεων και εκδηλώσεων προωθούνται οι πολιτιστικές ανταλλαγές σε διεθνές επίπεδοπροβλέπεται η αποφασιστική συμμετοχή της τοπικής αυτοδιοίκησης στην ανάπτυξη του τοπικού πολιτιστικού τουρισμούπαρέχεται η δυνατότητα ανάληψης της συντήρησης και αξιοποίησης παραδοσιακών και ιστορικών κτιρίων.

Με την εφαρμογή του Καλλικράτη:Συστήνεται υποχρεωτικά σε κάθε δήμο υπηρεσιακή μονάδα παιδείας, πολιτισμού, αθλητισμού και νέας γενιάς. Ανατίθεται επίσης στους δήμους:

• η χορήγηση αδειών ίδρυσης και λειτουργίας ιδιωτικών μουσικών ιδρυμάτων (ωδείων, μουσικών σχολών, χορωδιών, συμφωνικών ορχηστρών και συγκροτημάτων μουσικής δωματίου)

• η επιχορήγηση φορέων που αναπτύσσουν πολιτιστικού χαρακτήρα δραστηριότητες στη χωρική αρμοδιότητα του δήμου

• η χορήγηση άδειας λειτουργίας εκθέσεων βιβλίου

• η συμμετοχή εκπροσώπου του οικείου δήμου στην οργανωτική επιτροπή φεστιβάλ τοπικής εμβέλειας.

ΔιαπιστώσειςΑνάθεση αρμοδιοτήτων χωρίς αντίστοιχη μεταφορά πόρων. Διοικητική μεταρρύθμιση (υποχρεωτικές συγχωνεύσεις δημοτικών επιχειρήσεων και ΝΠΔΔ).Περιορισμός χρηματοοικονομικών πόρων (επιχορηγήσεις, χορηγίες, έλλειψη θεσμικού πλαισίου χορηγιών).Περιορισμός ανθρωπίνων πόρων (απολύσεις, εφεδρεία, διαθεσιμότητα, περιορισμός προσλήψεων).Απαιτείται ευέλικτος και ρεαλιστικός προγραμματισμός και διαχείριση της λειτουργίας των δήμων με γνώμονα τη βιώσιμη ανάπτυξη, τέταρτος πυλώνας της οποίας θεωρείται ο πολιτισμός.

Πολιτιστικός προγραμματισμός

Πολιτιστική χαρτογράφηση (καταγραφή των υλικών και άυλων πολιτιστικών πόρων)ΌραμαΣτρατηγικήΣυνεχής διαδικασία ενσωμάτωσης παραμέτρων του πολιτισμού σε όλες τις εκφάνσεις του δημοτικού προγραμματισμού και της λήψης αποφάσεων

Επιχειρησιακά προγράμματα Δήμων

Σκοπός

Η προώθηση της Δημοτικής και της εσωτερικής ανάπτυξης του Δήμου σε εναρμόνιση με τις κατευθύνσεις αναπτυξιακού σχεδιασμού σε τοπικό και εθνικό επίπεδο και τις νέες αρμοδιότητες που ορίζει το Πρόγραμμα Καλλικράτης

Κατευθύνσεις αναπτυξιακού σχεδιασμούΠροώθηση της τοπικής ανάπτυξηςΕσωτερική ανάπτυξη του Δήμου ως οργανισμούΑνάπτυξη των συνεργασιών του Δήμου

Προώθηση τοπικής ανάπτυξηςΠροστασία και αναβάθμιση του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος της περιοχής και διασφάλιση της ποιότητας ζωήςΒελτίωση της κοινωνικής και οικονομικής ευημερίας των κατοίκων Βελτίωση της τοπικής οικονομίας και απασχόλησης

Εσωτερική ανάπτυξη οργανισμού

Βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας των δραστηριοτήτων και καλύτερη εξυπηρέτηση του πολίτη Βελτίωση της παραγωγικής ικανότητας των υπηρεσιώνΒελτίωση της οικονομικής κατάστασης του Δήμου

Ανάπτυξη συνεργασιών Τοπικοί κοινωνικοί και οικονομικοί φορείς (ιδιωτικές επιχειρήσεις, σύλλογοι και μη κυβερνητικές οργανώσεις) Όμοροι Δήμοι Λοιποί φορείς του πολιτικο-διοικητικού συστήματος της χώρας (Κεντρικοί φορείς και Περιφέρεια)

Στόχος

Η διαδικασία του προγραμματισμού, της παρακολούθησης και της μέτρησης των αποτελεσμάτων των δράσεων του Ο.Τ.Α. να αποτελέσει μια σταθερή εσωτερική λειτουργία και διαδικασία, στην οποία θα συμμετέχει σε όλες τις φάσεις, με συγκεκριμένο ρόλο, το ανθρώπινο δυναμικό του

ΔιάρθρωσηΕνότητα Α’

Στρατηγικός ΣχεδιασμόςΕνότητα Β’

Επιχειρησιακός προγραμματισμός (πενταετής προγραμματισμός δράσεων οικονομικός προγραμματισμός)

Ενότητα Γ’Δείκτες παρακολούθησης και

αξιολόγησης του προγράμματος)

Μελέτη περίπτωσης Δήμου Σκοπέλου

Όραμα (επιχειρησιακό σχέδιο 2012)

«Η ανάγκη να δημιουργήσουμε ένα νέο βιώσιμο και ισόρροπο αναπτυξιακό πλαίσιο για το νησί µας, σήμερα, είναι µεγαλύτερη από ποτέ. το όραµα για το νησί µας είναι “να καταστεί η Σκόπελος ένας επιθυµητός προορισμός 12 µήνες το χρόνο»

Κοινωνική Πολιτική – Παιδεία - Υγεία –

Πολιτισμός - Αθλητισμός

Δράσεις που στοχεύουν στην ενίσχυση της κοινωνίας και την προαγωγή της ευημερίας

Υποστήριξη φορέων που απαιτούν τεχνολογικές και διοικητικές αναβαθμίσεις

Ενίσχυση των δομών εκπαίδευσης και κατάρτισης µε την απασχόληση και δια βίου μάθησης µε συμμετοχή ανέργων, εργαζομένων και επιχειρηματιών

Ενίσχυση των δράσεων υποστήριξης ευπαθών ομάδων (ηλικιωμένοι, παιδιά, ΑΜΕΑ, μονογονεϊκές οικογένειες, μετανάστες)

Εκσυγχρονισμός και βελτίωση της κοινωνικής προστασίας Ενίσχυση κοινωνικών υποδομών υγείας και πρόνοιας Δομές εθελοντικής κοινωνικής προσφοράς Ενίσχυση πολιτιστικών υποδομών, Βιβλιοθήκες Προϊόντα πολιτισμού και ανάδειξης της τοπικής

δημιουργίας Ανάδειξη της ιστορίας και της παράδοσης Νεολαία και δημιουργικότητα Ενίσχυση δράσεων συμμετοχής στη γνώση Ενίσχυση εκπαιδευτικών υποδομών, Μαθήματά Αξιοποίηση υποδομών (αθλητικών, πολιτιστικών) Αθλητικές δράσεις διεύρυνσης της συμμετοχής των πολιτών

Πλέγμα Πολιτιστικών Δραστηριοτήτων

Ιδρύθηκε το 2014 με έδρα τη ΣκόπελοΣκοπός:

• η πολιτιστική διαχείριση• οι πολιτιστικές δραστηριότητες• η πολιτιστική δικτύωση• η διοργάνωση σεμιναρίων και εκπαιδευτικών, πολιτιστικών

και τουριστικών εκδηλώσεων και • η διοργάνωση θεατρικών παραστάσεων.

www.plegma.org

Πολιτιστική Χαρτογράφηση Σκοπέλου

Φεστιβάλ Παραδοσιακών Χορών «Διαμαντής Παλαιολόγος»

www.dancefestival.gr#dancefestivalGR

Όραμα

«Όραμα των διοργανωτών και της μεγάλης ομάδας των εθελοντών του είναι η καθιέρωση του φεστιβάλ ως μιας ανοικτής γιορτής που θα φέρνει κοντά χορευτές και συγκροτήματα από ολόκληρο τον κόσμο και η ανάδειξη της Σκοπέλου ως κέντρου λαϊκού πολιτισμού και παράδοσης».

Ταυτότητα 3ης διοργάνωσης

Χρόνος: 23-25 ΑυγούστουΥπό την αιγίδα: Διοργάνωση: Πλέγμα Συνδιοργάνωση: Περιφέρεια Θεσσαλίας

Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Πολιτισμού

Ελληνικού Οργανισμού ΤουρισμούΔήμου ΣκοπέλουΈνωσης Ξενοδόχων Σκοπέλου

4ο Φεστιβάλ: Αιγίδα Unesco – Δήμου Σκοπέλου

Συμμετοχή

17 συγκροτήματα600 χορευτέςΑπό Ελλάδα, Κύπρο και Νεπάλ7.000 θεατές (συνολικά)60 εθελοντές

Χορηγοί Hellenic SeawaysΕΨΑΡετσίνα ΜαλαματίναΤοπικές Επιχειρήσεις (Κανέλα, ACS, Hotel Dionyssos)Χορηγοί Επικοινωνίας:

Έρα Δίκτυο Metropolis Press Dancepress.gr Skopelosonline.gr

Όμιλος Σπύρου χορηγός του διαγωνισμού «Γίνε μέρος του Φεστιβάλ» με τα hashtag #dancefestivalGR #skopelos #spyrouhotels.

Ταινία μικρού μήκους «We are waiting for you»

30.000 προβολές στο YouTube Σκηνοθέτες: Νικόλας Μακρής και Μιχάλης Γιγιντής Προετοιμασία ανθρώπων του νησιού ενόψει του

φεστιβάλ 60 συμμετέχοντες Παράδειγμα συνεργειών Καλές κριτικές Παρακολουθήστε την ταινία εδώ:

https://youtu.be/c90lEFqinhs

Συνεργασίες με ακαδημαϊκά ιδρύματα

Αντικείμενο έρευνας του Παντείου πανεπιστημίου Πρακτική άσκηση φοιτητών από Universidad

Complutense de Madrid

Συνεργασίες με ακαδημαϊκά ιδρύματα

Αντικείμενο έρευνας του Παντείου πανεπιστημίου Πρακτική άσκηση φοιτητών από Universidad

Complutense de Madrid

Νέες τεχνολογίες

Δωρεάν εφαρμογή για iPhone and iPad DancefestivalGR την οποία εγκατέστησαν στις συσκευές τους 75 συμμετέχοντες και αντλούσαν πληροφορίες από αυτή

Ανάπτυξη δημιουργικής βιομηχανίας – ενίσχυση της απασχόλησηςΟ σχεδιαστής Κώστας Κρίτσαλος (Urban Steel

Craft) φιλοτέχνησε το αναμνηστικό του φεστιβάλ.Η γραφίστρια Εύη Μαρούλη σχεδίασε το λογότυπο

και το προωθητικό υλικό του.Στο φεστιβάλ απασχολήθηκαν επίσης έξι

 επαγγελματίες μουσικοί, τρείς ηχολήπτες, δύο σκηνοθέτες / κάμεραμαν και ένας φωτογράφος.

Προώθηση τουριστικής βιομηχανίαςΤο φεστιβάλ επιμηκύνει της τουριστική περίοδο της

Σκοπέλου. Φέτος, κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ σημειώθηκε πληρότητα στα καταλύματα 99%. Αναγνωρίζοντας τα οφέλη που απορρέουν για τον τουρισμό της Σκοπέλου από τη διοργάνωση του φεστιβάλ, ο Σύλλογος Ιδιοκτητών Ενοικιαζομένων Δωματίων Σκοπέλου παραχώρησε την έδρα του για την λειτουργία του γραφείου του φεστιβάλ, ενώ η Ένωση Ξενοδόχων Σκοπέλου, το έθεσε υπό την αιγίδα της.

Προώθηση ελληνικών προϊόντων Στο χώρο του φεστιβάλ λειτούργησε κυλικείο, το

οποίο διέθετε αποκλειστικά προϊόντα ΕΨΑ και Μαλαματίνα, σε μια προσπάθεια προώθησης των ελληνικών επώνυμων προϊόντων και τη συνεργασία με επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην επικράτεια της Περιφέρειας Θεσσαλίας και ευρύτερα.

Προβολή Το φεστιβάλ συγκέντρωσε το ενδιαφέρον των

ΜΜΕ, ενώ υπήρξε σημαντική δραστηριότητα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

 

Αξιολόγηση 2 ερωτηματολόγια για τους συμμετέχοντες:

Χορευτές Εθελοντές – Συνεργάτες.

Δείγμα: 12% Εμπειρίας συνολικά: 8,5/10 Εθελοντές: 9,5/10 Αναμνηστικά: 8,6/10 Παράλληλες Δραστηριότητες: 8,3-8,7/10

97% απάντησε ότι θα επιθυμούσε να συμμετάσχει σε επόμενη διοργάνωση ενώ το ίδιο ποσοστό είπε ότι ευχαρίστως θα σύστηνε το φεστιβάλ σε τρίτους.

Οικονομικός Απολογισμός

Το Φεστιβάλ είχε προϋπολογισμό 77.000€. Οι συμμετέχοντες πλήρωσαν το μεγαλύτερο μέρος του (95%) και τα υπόλοιπα προήλθαν από χορηγίες. 

Από τις πραγματοποιηθείσες δαπάνες συνολικού ύψους 77.000€:

• 22.000€ διατέθηκαν για ακτοπλοϊκά εισιτήρια προς την εταιρεία Hellenic Seaways η οποία μας είχε εξασφαλίσει έκπτωση 50%

• 32.000€ διατέθηκαν για  διαμονή προς τα ξενοδοχεία και καταλύματα της Σκοπέλου

• 23.000€ διατέθηκαν για διάφορα λειτουργικά έξοδα (π.χ. αμοιβές, διαμονές συνεργατών, catering, αναμνηστικά συμμετεχόντων) προς τοπικές ως επί το πλείστον επιχειρήσεις.

Συμπεράσματα Ο αναθεωρημένος ρόλος των δημοτικών αρχών

καθιστά επιτακτική την εναρμόνιση της ατζέντας και των πόρων μεταξύ του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα.

Απαιτούνται πιο ευέλικτα και ευαίσθητα συστήματα δημοτικού προγραμματισμού και ικανότητες για να ξεπεραστούν τα διοικητικά εμπόδια και οι γραφειοκρατικοί ύφαλοι.

Εξάλλου, ο στόχος της ολοκληρωμένης περιφερειακής ανάπτυξης μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο μέσα από γνήσια περιφερειακή πολιτιστική ζωή και με όχημα την τοπική αυτοδιοίκηση και τις παράλληλες πρωτοβουλίες μελών της τοπικής κοινωνίας (Μπιτσάνη, 2004:120).

ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ – ΟΜΑΔΙΚΟΤΗΤΑ – ΣΥΝΕΡΓΕΙΕΣ

Ευχαριστούμε Μαρία Ψαρρού - Κωνσταντίνα Αγγελέτου m.psar@plegma.org - K.ang@plegma.org www.plegma.org www.dancefestival.gr https://www.facebook.com/plegma/ T: https://twitter.com/DancefestivalGR