ΑΣΥΜΜΕΤΡΗ ΑΠΕΙΛΗ, Ο εχθρός μέσα στο σπίτι μας

ΑΡΒΑΝΘΤΗ - ΠΡΕΒΕΖΑΝΟΥ ΕΥΓΕΝΘΑ

ΑΤΜΜΕΣΡΗ ΑΠΕΙΛΗ Ο εχθρός μέσα στο σπίτι μας

ΙΟΤΝΙΟ 2008

ΑΒΑΝΙΤΘ – ΡΕΒΕΗΑΝΟΥ ΕΥΓΕΝΙΑ_______________________

1

ΑΤΜΜΕΣΡΗ ΑΠΕΙΛΗ

Ο ετθρός μέσα στο σπίτι μας

ΑΣΥΜΜΕΤΘ ΑΡΕΙΛΘ, ο εχκρόσ μζςα ςτο ςπίτι μασ__________

2

Τίτλοσ πρωτοτφπου

ΑΣΥΜΜΕΤΘ ΑΡΕΙΛΘ Ο εχκρόσ μζςα ςτο ςπίτι μασ

Λοφνιοσ 2008

© Αρβανίτθ Ρρεβεηάνου Ευγενία

e-mail: [email protected]

www.evgenia.gr

ISBN 978-618-82177-1-3


3

ΑΒΑΝΛΤΘ - ΡΕΒΕΗΑΝΟΥ ΕΥΓΕΝΛΑ

ΑΤΜΜΕΣΡΗ ΑΠΕΙΛΗ

Ο ετθρός μέσα στο σπίτι μας

ΑΚΘΝΑ 2008


4

© Αρβανίτθ Ρρεβεηάνου Ευγενία

Κάκε εκτφπωςθ ι ανατφπωςθ τθσ παροφςασ μελζτθσ

πρζπει να φζρει το όνομα τθσ ςυγγραφζωσ,

ωσ ςτοιχειϊδθ αναγνϊριςθ τθσ προςπάκειασ.

www.evgenia.gr


5

Ν Ε Ο Ε Ι Δ Ο Σ Ρ Ο Λ Ε Μ Ο Υ

Μετά τθν κατάργθςθ του διπολιςμοφ το τζλοσ του

ψυχροφ πολζμου και τθν εξζλιξθ τθσ τεχνολογίασ,

παρά τισ αρχικζσ προβλζψεισ για μακρά περίοδο

ειρινθσ, ςτθ νζα χιλιετία βρεκικαμε αντιμζτωποι

με νζουσ κινδφνουσ για τθν αςφάλεια τθσ

ανκρωπότθτασ ςτθν ςφγχρονθ εποχι μασ. Ζνα νζο

είδοσ πολζμου εγκαινιάςτθκε με:

ΘΕΑΣΡΟ ΕΠΙΧΕΙΡΘΕΩΝ: Παγκόςμιο

ΠΕΔΙΟ ΜΑΧΘ: Παντοφ

ΕΧΘΡΟ: Αόρατοσ

ΣΟΧΟ: Ανυποψίαςτοσ

ΤΝΕΧΕΙΑ: Άγνωςτη

ΑΞΙΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΘ ΗΩΘ: Μηδαμινή

Ιοφνιοσ 2008


6


7

ΕΙΣΑΓΩΓΘ

ΡΕΙΕΧΟΜΕΝΑ

Νζο είδοσ πολζμου

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΡΩΤΟ

ΑΣΥΜΜΕΤΘ ΑΡΕΛΛΘ

Ρερί αςφμμετρθσ απειλισ

Αςφμμετροι αντίπαλοι

Το διεκνζσ περιβάλλον

Ροιεσ πράξεισ κεωροφνται είναι αςφμμετρεσ απειλζσ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΟ

ΤΟΜΟΚΑΤΛΑ

Ρερί τρομοκρατίασ

Νόμιμθ ι Ραράνομθ θ τρομοκρατία;

Μορφζσ και Τφποι τθσ Διεκνοφσ Τρομοκρατίασ

α. Ρολιτικι Τρομοκρατία

β. Κρατικι Τρομοκρατία

γ. Κρθςκευτικι Τρομοκρατία

Φονταμενταλιςτικζσ ομάδεσ

δ. Φυλετικι Τρομοκρατία

ε. Λςλαμικι Τρομοκρατία

Τρομοκράτθσ –καμικάηι

Λςλαμικζσ τρομοκρατικζσ οργανϊςεισ

Σεναριολογία τρομοκρατικϊν επικζςεων

Κυβερνοτρομοκρατία (Cyber-Terrorism)


8

Ρερί κυβερνοτρομοκρατίασ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΙΤΟ

ΟΡΛΑ ΜΑΗΛΚΘΣ ΚΑΤΑΣΤΟΦΘΣ (Ο.Μ.Κ.)

Χθμικά όπλα

Βιολογικά όπλα

Ρυρθνικά όπλα

Συμβατικζσ μεγάλεσ βόμβεσ

Ρίνακασ με πικανά ανκρϊπινα κφματα από Ο.Μ.Κ.

Διακεςιμότθτα Ππλων Μαηικισ Καταςτροφισ

Greenpeace και Ο.Μ.Κ.

Συμπεράςματα για Ο.Μ.Κ.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΤΟ

ΡΕΛΒΑΛΛΟΝΤΛΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΚΑΛ ΚΑΤΑΣΤΟΦΕΣ

Ρερί Κλίματοσ

Κλίμα – Καιρόσ - Κλιματικι αλλαγι

Γενικά για το κλίμα.

Σχζςθ ανκρϊπου με κλίμα

Κλιματικι Αλλαγι και Ανκρωπότθτα

Κίνδυνοι από κλιματικζσ αλλαγζσ

Αντιμετϊπιςθ των κινδφνων τθσ Κλιματικισ Αλλαγισ

Κλιματικι αλλαγι και Οικονομία

Ελλάδα και Κλιματικι αλλαγι

Κίνδυνοι για τθν Ραγκόςμια Αςφάλεια και Στακερότθτα


9

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΡΕΜΡΤΟ

Θ ΤΟΜΟΚΑΤΛΑ ΣΤΘΝ ΔΛΕΚΝΘ ΣΚΘΝΘ

Ραράγοντεσ αποςτακεροποίθςθσ Ραγκόςμιασ αςφάλειασ

α. Το Ν.Α.Τ.Ο ςτθ καταπολζμθςθ τθσ διεκνοφσ

τρομοκρατίασ

Άρκρο 5

β. Καταπολζμθςθ Τρομοκρατίασ ςε πλαίςιο Ο.Θ.Ε.

γ. Καταπολζμθςθ τρομοκρατίασ ςτο πλαίςιο

τθσ Ε.Ε.

δ. Ελλθνικζσ Κζςεισ

Συμπεράςματα για τισ αςφμμετρεσ απειλζσ

ΕΡΙΛΟΓΟΣ

ΒΙΒΛΙΟΓΑΦΙΑ


10


11

Α Σ Υ Μ Μ Ε Τ Θ Α Ρ Ε Ι Λ Θ

θ χριςθ μεκόδων που ςτοχεφουν όχι

τισ ιςχυρζσ, ςτρατιωτικζσ δυνάμεισ

του αντιπάλου, αλλά τα «μαλακά» και

τρωτά ςθμεία του όπωσ οι κοινωνικζσ

και οικονομικζσ δομζσ.

Για θκικοφσ λόγουσ ι για λόγουσ

κακαρισ αςυμμετρίασ των δομϊν και

των ςτόχων, θ ιςχυρότερθ πλευρά δεν

μπορεί να ανταποδϊςει με τον ίδιο

τρόπο.


12


13

Α Σ Υ Μ Μ Ε Τ Θ Α Ρ Ε Ι Λ Θ

Ωσ «αςφμμετρθ1» απειλι είναι θ χρθςιμοποίθςθ

«κατϊτερθσ2 ιςχφοσ εναντίον τρωτϊν3 ςθμείων ενόσ

κράτουσ, προσ επίτευξιν δυςανάλογα μεγάλου

αποτελζςματοσ, με ςκοπό τθν υπονόμευςθ τθσ κελιςεϊσ

του και τθν επίτευξθ του ςτόχου του ενεργοφντοσ.

Χαρακτθρίηεται από μεκόδουσ τρομοκρατίασ, χριςθ

όπλων μαηικισ καταςτροφισ κ.α. όπλα.»

Οι Θνωμζνεσ Ρολιτείεσ τθσ Αμερικισ (ΘΡΑ), ο Οργανιςμόσ

του Βορειοατλαντικοφ Συμφϊνου (ΝΑΤΟ) και θ Ευρωπαϊκι

Ζνωςθ (ΕΕ), τουσ νζουσ κινδφνουσ, που ενδεχομζνωσ, κα

αποςτακεροποιοφςαν το διεκνζσ ςφςτθμα τουσ ονόμαςαν

«Αςφμμετρεσ απειλζσ» που οδθγοφν ςε «Αςφμμετρο

πόλεμο».

1 Θάνοσ Π. Ντόκου ΝΕΕΣ ΜΟΦΕΣ ΤΟΜΟΚΑΤΛΑΣ

Αςφμμετρεσ απειλζσ - ΚΩΑΚΛΣΘ ΤΩΝ ΚΛΣΛΜΩΝ ΥΡΟΔΟΜΩΝ

http://www.diplomatia.gr/main.php?issueID=21&articleID=432 2 Κατά τον επιτικζμενο μπορεί τα κφματα να είναι άμαχοι, αλλά

δεν είναι και ακϊοι, αφοφ ανικουν ςτισ κοινωνίεσ του «εχκροφ» του. 3 Στόχοσ: Ραντοφ, από τθν Λαπωνία, ςτθ Νζα Υόρκθ και τθν

Ουάςιγκτον, ςτο Μπαλί, ςτθ Μόςχα


14

Α Σ Υ Μ Μ Ε Τ Ο Ι Α Ν Τ Ι Ρ Α Λ Ο Ι

Από τθν ςτιγμι λοιπόν που δεν υπάρχει πλζον θ «απειλι»

τθσ ΕΣΣΔ, θ ςχεδόν αυτόματθ αντίδραςθ των

ςτρατιωτικϊν οργανιςμϊν και υπθρεςιϊν αςφαλείασ είναι

να αναηθτιςουν νζεσ απειλζσ, ςυχνά υπερβάλλοντασ (ι

ςπανιότερα «καταςκευάηοντασ») κινδφνουσ για να

δικαιολογιςουν τθ ςυνεχιηόμενθ φπαρξθ των ιδίων των

γραφειοκρατικϊν οργανιςμϊν και να διατθριςουν ι και

να αυξιςουν τισ ςχετικζσ δαπάνεσ.

Στο φάςμα πικανϊν απειλϊν, των ΘΡΑ, τθσ Δφςθσ και

γενικά τθσ διεκνοφσ κοινότθτασ, είναι οι αντίπαλοι4, οι

οποίοι κζλουν να μεταβάλλουν τισ δομζσ και τθ

ςτρατθγικι τουσ για να εκμεταλλευκοφν δικτυακζσ δομζσ

ςτισ ανεπτυγμζνεσ (αντίπαλεσ) κοινωνίεσ.

4 π.χ. διεκνικζσ τρομοκρατικζσ οργανϊςεισ, λακρζμποροι

πυρθνικϊν υλικϊν, διεκνικά ςυνδικάτα του εγκλιματοσ, (κρθςκευτικά)

φονταμενταλιςτικά και ακραία εκνικιςτικά κινιματα, πειρατζσ

πνευματικισ περιουςίασ και πειρατζσ των καλαςςϊν, λακρζμποροι

ανκρϊπων ι προϊόντων/αγακϊν.


15

Τ Ο Δ Ι Ε Θ Ν Ε Σ Ρ Ε Ι Β Α Λ Λ Ο Ν

Θ μεγαλφτερθ αλλαγι ςτθν αρχι του 21ου αιϊνα, για τθν

διεκνι τρομοκρατία, είναι θ αυξθμζνθ

αποτελεςματικότθτα τθσ τεχνολογίασ5 και θ ικανότθτά τθσ

να προκαλζςει παγκόςμια αποτελζςματα από τοπικά

γεγονότα. Πςο αφορά τα ςθμερινά δεδομζνα υπάρχει μια

βίαιθ αντιπαράκεςθ6 θ οποία διεξάγεται μεταξφ

υπθρεςιϊν αςφαλείασ7 κυβερνιςεων ςτθ Δφςθ και Μζςθ

Ανατολι από τθ μια και ςε ζνα εξτρεμιςτικό ιςλαμικό

κίνθμα8, που χρθςιμοποιεί «αςφμμετρεσ» μεκόδουσ για να

πλιξουν τον αντίπαλο από τθν άλλθ.

5 Εμφάνιςθ κυβερνο-τρομοκρατίασ, θ χριςθ όπλων μαηικισ

καταςτροφισ, κακϊσ και ο ρόλοσ ΜΜΕ ςε μια αυξανόμενα

παγκοςμιοποιθμζνθ κοινωνία 6 Σε αρκετζσ περιπτϊςεισ εξυπθρετεί ςυμφζροντα των μεγάλων

δυνάμεων που ουδεμία ςχζςθ ζχουν με τθν τρομοκρατία 7 Μια υπερδφναμθ κζλει όχι μόνο να διατθριςει τθν κυρίαρχθ

κζςθ τθσ ςτο ςθμερινό διεκνζσ ςφςτθμα, αλλά και να αυξιςει τθν

κυριαρχία τθσ 8 Λςλαμικϊν τρομοκρατικϊν οργανϊςεων που αμφιςβθτοφν

τόςο τθν αμερικανικι και ευρφτερα δυτικι παρουςία ςτθ Μζςθ

Ανατολι και τον ιςλαμικό κόςμο, όςο και τθ δυτικι κυριαρχία ςτο

διεκνζσ ςφςτθμα


16

Το ενδιαφζρον ςτοιχείο του μεταψυχροπολεμικοφ

διεκνοφσ περιβάλλοντοσ αςφαλείασ αφορά τθν αυξθμζνθ

αποτελεςματικότθτα των «αςφμμετρων μεκόδων» που

χρθςιμοποιοφν ι ενδζχεται να χρθςιμοποιιςουν οριςμζνοι

μθ κρατικοί δρϊντεσ9, ενϊ τα κράτθ δεν ζχουν προλάβει

ακόμθ να ολοκλθρϊςουν τθ διαδικαςία κεςμικισ

μεταρρφκμιςθσ και δομικισ αλλαγισ του εκνικοφ

μθχανιςμοφ εκνικισ τουσ αςφαλείασ (security sector

reform).

9 Οι τρομοκρατικζσ και διεκνικζσ εγκλθματικζσ οργανϊςεισ


17

Θ μεγαλφτερθ τρομοκρατικι επίκεςθ ςτον κόςμο

11 Σεπτεμβρίου 2001. Οι τρομοκρατικζσ επικζςεισ

εναντίον ςτόχων ςτισ Θνωμζνεσ Ρολιτείεσ γίνονται πρϊτο

κζμα ςε όλα τα ΜΜΕ του κόςμου.

Σε τζςςερα αεροςκάφθ γίνεται αεροπειρατεία. Οι

αεροπειρατζσ οδθγοφν τα 3 από αυτά ςτουσ Δίδυμουσ

Ρφργουσ του Ραγκόςμιου Κζντρου Εμπορίου και ςτο

Ρεντάγωνο, ενϊ το τζταρτο ςυντρίβεται ςε ανοικτό χϊρο.

Οι Δίδυμοι Ρφργοι καταρρζουν λίγθ ϊρα μετά.

Χιλιάδεσ άψυχα ςϊματα, ανάμεςα ςε ςυντρίμμια και

ςκόνθ.

Ανάμεςά τουσ και 50 Ελλθνοαμερικανοί.

2.973 άνκρωποι ζχαςαν τθν ηωι τουσ.


18

ΡΟΙΕΣ ΡΑΞΕΙΣ ΘΕΩΟΥΝΤΑΙ ΕΙΝΑΙ ΑΣΥΜΜΕΤΕΣ

ΑΡΕΙΛΕΣ

Στισ αςφμμετρεσ απειλζσ οι Θ.Ρ.Α., Ν.Α.Τ.Ο και Ε.Ε.)

κατζταξαν:

τισ διάφορεσ μορφζσ τθσ διεκνοφσ10 τρομοκρατίασ

τθ διαςπορά όπλων μαηικισ καταςτροφισ

τον εκνικο11-κρθςκευτικό12 φανατιςμό και

ριηοςπαςτιςμό

10

Θ τρομοκρατία αναπτφςςεται τόςο ςτισ δυτικζσ μθτροπόλεισ,

όςο και ςτισ ίδιεσ τισ αναπτυςςόμενεσ χϊρεσ, ιδιαίτερα δε ςτισ χϊρεσ

του λεγομζνου ιςλαμικοφ τόξου, και τείνει να αποκτιςει τθ δικι τθσ

ιδεολογία, που κα μποροφςε να ςυνοψιςκεί ςε κζςεισ όπωσ ςφγχρονθ

μορφι του αναρχιςμοφ, αρνθτικι ςτάςθ απζναντι ςτθν ανοιχτι

κοινωνία, αντίκεςθ εναντίον όλων των δυτικϊν κοινωνιϊν

(αντιδυτικιςμόσ).

Θ τρομοκρατία δεν είναι παρά ζνα μζροσ του «διεκνοφσ

προβλιματοσ», ζνα διεκνζσ φαινόμενο που τρζφεται από αυτό και

τείνει να καταςτεί ανεξζλεγκτο. 11

Θ διάλυςθ τθσ Ενϊςεωσ Σοςιαλιςτικϊν Σοβιετικϊν

Δθμοκρατιϊν (ΕΣΣΔ) και του Συμφϊνου τθσ Βαρςοβίασ (ΣΒ)

αποδζςμευςε εκνικιςτικζσ τάςεισ ανεξαρτθςίασ ςε πολλζσ περιοχζσ,

πζραν των εν εξελίξει παγκοςμίωσ. Στθ ςυγκεκριμζνθ περίπτωςθ οι

ανταγωνιςμοί, γεωςτρατθγικοί και γεωοικονομιοί, για τθν παραγωγι,

μεταφορά και εν γζνει εκμετάλλευςθ των πθγϊν ενεργείασ του


19

το διεκνζσ οργανωμζνο ζγκλθμα, ςε οριςμζνεσ

περιπτϊςεισ

θ ανεξζλεγκτθ λακρομετανάςτευςθ από το Νότο

προσ τον Βορρά.

τισ απειλζσ από ςυςτιματα που βαςίηονται ςτθ

χριςθ του διαςτιματοσ

και τζλοσ τον πόλεμο των πλθροφοριϊν13

Καυκάςου και τθσ Καςπίασ, περιπλζκουν ζτι περιςςότερο τθν

κατάςταςθ ςτθν περιοχι. 12

Λςλαμικόσ φονταμενταλιςμόσ Θ παγκόςμια κοινότθτα

οδθγείται ςε ζνα παρατεταμζνο «τρόμο»-πόλεμο με τον Μπιν Λάντεν

και τον ιερό πόλεμο πόλεμο που διεξάγει μεταξφ Χριςτιανιςμοφ και

Λςλάμ ςε ςυνδυαςμό με τθν αλαηονεία τθσ μοναδικισ παγκόςμιασ

υπερδφναμθσ με τθν πλειονότθτα των απογοθτευμζνων του

υπόλοιπου κόςμου. 13

Ρειρατζσ των ςυςτθμάτων πλθροφορικισ


20


21

Τ Ο Μ Ο Κ Α Τ Ι Α

«τρομοκρατία» τθ χριςθ ι απόπειρα

χριςθσ βίασ, από μια ομάδα, που

αποβλζπει ςτθν επίτευξθ πολιτικϊν

ςτόχων, ενϊ απορρίπτει κάκε

εξομοίωςθ τθσ τρομοκρατίασ με τον

αραβικό και μουςουλμανικό κόςμο

γιατί πρζπει να καταπολεμθκεί κάκε

εκνικιςτικι, ρατςιςτικι και ξενόφοβθ

εκτροπι.


22


23

Τ Ο Μ Ο Κ Α Τ Ι Α

Ο όροσ τρομοκρατία14 χρθςιμοποιικθκε επίςθμα ςτισ

Βρυξζλλεσ το 1930 ςτθ διεκνι διάςκεψθ για τθν ενοποίθςθ

του Ροινικοφ Κϊδικα, χωρίσ ωςτόςο να αναλυκεί και να

ςτοιχειοκετθκεί ςαφϊσ επιςτθμονικόσ οριςμόσ.

Εννοιολογικά, τρομοκρατία είναι θ ανάπτυξθ

οποιαςδιποτε βίαιθσ και παράνομθσ δράςθσ, μιασ

οργανωμζνθσ ομάδασ, θ οποία επιδιϊκει να επιβάλλει τισ

πολιτικζσ ι κρθςκευτικζσ τθσ απόψεισ, ςε μια ευρφτερθ

κοινωνικι τάξθ ι χϊρα ι και παγκόςμια. Θ Ευρωπαϊκι

Ζνωςθ αποδζχεται ωσ οριςμό τθσ λζξθσ «τρομοκρατία» τθ

χριςθ ι απόπειρα χριςθσ βίασ, από μια ομάδα, που

αποβλζπει ςτθν επίτευξθ πολιτικϊν ςτόχων15, ενϊ

απορρίπτει κάκε εξομοίωςθ τθσ τρομοκρατίασ με τον

αραβικό και μουςουλμανικό κόςμο γιατί πρζπει να

14

Ακαναςίου Στρίγγα «Τρομοκράτεσ ςτθ Νζα Υόρκθ».

Ζκδοςθ «ΚΑΔΜΟΣ» Κεςςαλονίκθ Νοζμβριοσ 2001, ςελ. 9. 15

Εγχειρίδιο διδαςκόμενο ςτισ Σχολζσ Μετεκπαίδευςθσ τθσ

ΕΛ.ΑΣ με τίτλο «Τρομοκρατία»


24

καταπολεμθκεί κάκε εκνικιςτικι, ρατςιςτικι και

ξενόφοβθ εκτροπι16.

Μζχρι τθν 11θ Σεπτεμβρίου 2001, ο όροσ τρομοκρατία για

τουσ περιςςότερουσ ειδικοφσ και μθ, περικλείει μια ζννοια

θ απεικόνιςθ τθσ οποίασ –βάςει τθσ μζχρι τότε εμπειρίασ–

περιοριηόταν κυρίωσ, αν όχι αποκλειςτικά, ςτον τομζα του

κοινϊσ λεγόμενου «αντάρτικου των πόλεων». Δθλαδι ςε

εξτρεμιςτικζσ οργανϊςεισ, τα μζλθ των οποίων ζχοντασ

κρθςκευτικά, εκνικά, κοινωνικά, πολιτικά ι οικονομικά

κίνθτρα ςτρζφονταν κατά προςϊπων ι κεςμϊν

πραγματοποιϊντασ μια περιοριςμζνθ ζωσ προβλζψιμθ

πολλζσ φορζσ γκάμα τρόπων17 επίκεςθσ.

Μετά από το τζλοσ του Ψυχροφ Ρολζμου (1989) θ

τρομοκρατία ζχει αναχκεί ςε πρωτεφον διεκνζσ ηιτθμα

αςφαλείασ, με ανθςυχθτικζσ διαςτάςεισ.

Θ τρομοκρατία που πλιττει τισ ςφγχρονεσ και ιδιαίτερα τισ

δυτικζσ κοινωνίεσ είναι φαινόμενο που οι ρίηεσ του 16

Κζςθ τθσ Ε.Ε. που τζκθκε ςτθν ζκτακτθ ςφνοδο του

Ευρωπαϊκοφ Συμβουλίου, ςτισ 21 Σεπτεμβρίου 2001, με κζμα τθν

αντιτρομοκρατικι πολιτικι τθσ Κοινότθτασ. 17

Άρθ Δθμθτρίου «Τρομοκρατία: Εφιάλτθσ για τθν Ελλάδα –

Τροφι για τουσ επικριτζσ τθσ»


25

φκάνουν μζχρι τισ πρϊτεσ μορφζσ κοινωνικισ οργάνωςθσ,

με αίτια τα οποία άπτονται όλο το φάςμα των

ανκρωπίνων επιδιϊξεων.

Ράςθσ μορφισ εκκρεμοφντα παγκόςμια και περιφερειακά

προβλιματα, π.χ. προςταςία περιβάλλοντοσ, διεκνζσ

εμπόριο, υπόκεςθ του Διεκνοφσ Ροινικοφ Δικαςτθρίου,

υποςτιριξθ κάκε λογισ αυταρχικϊν κακεςτϊτων κ.λπ.

εμπεδϊνουν το αίςκθμα τθσ αδικίασ. Ζτςι, πολιτικοί,

οικονομικοί, κρθςκευτικοί, φυλετικοί, εκνικοί, εκνοτικοί

και κοινωνικοί λόγοι ενοχοποιοφνται και ανάλογεσ είναι οι

μορφζσ18 που εμφανίηεται θ τρομοκρατία (όπωσ) αλλά και

οι αποχρϊςεισ19 τθσ.

Συνεχϊσ γίνεται όλο και περιςςότερο αποτελεςματικι

γιατί εκμεταλλεφεται τθν δθμοςιότθτα των ΜΜΕ και τθν

εξζλιξθ τθσ ςφγχρονθσ τεχνολογίασ που επιτρζπει ςε

μεμονωμζνα άτομα θ μικρζσ ομάδεσ ατόμων να

προκαλοφν μεγάλων διαςτάςεων καταςτροφζσ.

18

πολιτικι, κρθςκευτικι, κρατικι τρομοκρατία 19

νόμιμθ ι παράνομθ τρομοκρατία


26

Θ τρομοκρατία μεταφζρει τον πόλεμο, ςτθ ςφαίρα του

ςυμβολικοφ, δεν μάχεται με ιςοδφναμα όπλα αλλά με

δικοφσ τθσ όρουσ που είναι το χριμα, θ τεχνολογία, το

δίκτυο των μζςων μαηικισ ενθμζρωςθσ και το

ςπουδαιότερο με το κάνατο των τρομοκρατϊν όπου δεν

υπάρχει ςυμμετρικι απάντθςθ.


27

ΜΟΦΕΣ ΚΑΙ ΤΥΡΟΙ ΤΘΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ20 ΤΟΜΟΚΑΤΙΑΣ

Από τον 19ο αιϊνα, το κρατικό ζδαφοσ εκεωρείτο ίςωσ ο

ςθμαντικότεροσ παράγοντασ ιςχφοσ και αποτζλεςε το

αρχικό πλαίςιο τθσ οικονομικισ ανάπτυξθσ ενόσ κράτουσ

και ςτθ ςυνζχεια το εφαλτιριο για τθν κατάκτθςθ των

διεκνϊν αγορϊν. Μία από τισ ςθμαντικότερεσ αλλαγζσ που

ζχει επιφζρει θ παγκοςμιοποίθςθ ςτο χϊρο τθσ άμυνασ

είναι αυτι που αφορά ςτο ρόλο του εδάφουσ ςε ζνα

κράτοσ.

Με το άνοιγμα των αγορϊν και τθν ανάπτυξθ των

μεταφορϊν και επικοινωνιϊν, το κράτοσ άρχιςε να χάνει

τον οικονομικό ζλεγχο επάνω ςτο ζδαφόσ του και

αςφάλειασ ζχει υποβακμιςκεί θ αξία του εδάφουσ ωσ

φορζα, και μζςο τθσ άμυνασ.

Με τθν ανάπτυξθ των τεχνολογιϊν21 και τθσ θλεκτρονικισ

ςτα οπλικά ςυςτιματα ό πόλεμοσ ζχει αποεδαφοποιθκεί,

20

Ρλοιάρχου Λ.Σ. Ραπανικολόπουλου Νικόλαου - Αλεξανδροφπολθ

Απρίλιοσ 2003 ΤΟ ΡΟΒΛΘΜΑ ΤΘΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΤΟΜΟΚΑΤΙΑΣ

(ΛΣΛΑΜΛΚΘ ΤΟΜΟΚΑΤΛΑ)

http://www.poepls.gr/enimerwsi/ergasies1.htm


28

μετατρζποντασ τον ςε δραςτθριότθτα εκτόσ τόπου και

χρόνου και επικρατεί εκείνοσ που ζχει πρόςβαςθ ςε πιο

προχωρθμζνθ τεχνολογία.

Διάφορεσ μορφζσ τισ οποίεσ λαμβάνει θ διεκνισ

τρομοκρατία είναι θ Ρολιτικι, Κρατικι, Θρθςκευτικι,

Φυλετικι, Επαγγελματικι, Οικονομικι, Ιςλαμικι

τρομοκρατία.

21

Τα ραδιοφωνικά και τθλεοπτικά κφματα διειςδφουν

μεταφζροντασ ξζνεσ ιδζεσ και μθνφματα, οι δορυφόροι αναγνωρίηουν

το τι γίνεται μζςα ςε μία χϊρα.


29

Ρ Ο Λ Ι Τ Ι Κ Θ Τ Ο Μ Ο Κ Α Τ Ι Α

Θ πολιτικι τρομοκρατία οφείλεται ςτθ βία, τθν οποία

χρθςιμοποιοφν πολιτικζσ ιδεολογίεσ για να αλλάξουν τθ

κζςθ του κοινωνικοφ ςυνόλου ζναντι του κράτουσ και του

κοινωνικοοικονο-μικοφ ςυςτιματοσ. Συνικωσ ενεργείται

από:

ι) Οργανϊςεισ – ομάδεσ τθσ Άκρασ Αριςτεράσ 22

ιι) Οργανϊςεισ – ομάδεσ τθσ Άκρασ Δεξιάσ 23

ιιι) Εκνικο-απελευκερωτικά και Αυτονομιςτικά24

Κινιματα

22

Τροτςκιςτικζσ, Μαρξιςτικζσ, Λενινιςτικζσ κ.α. κακϊσ και του

Κινιματοσ τθσ «Νζασ Επαναςτατικισ Αριςτεράσ», όπωσ

«Κομμουνιςτικοί Ρυρινεσ» ςτο Βζλγιο, «Αντιιμπεριαλιςτι-κοί

Ρυρινεσ» ςτθ Γερμανία, «Μζτωπο Απελευκζρωςθσ τθσ Κορςικισ» ςτθ

Γαλλία και «Αντιφαςιςτικζσ Επαναςτατικζσ Ομάδεσ» ςτθν Λςπανία. 23

Νεοφαςιςτικζσ, Νεοεκνικοςοςιαλιςτικζσ, Νεοναηιςτικζσ κ.α.,

όπωσ οι «Γκρίηοι Λφκοι» ςτθν Τουρκία και θ «Νζα Τάξθ» ςτθν Λταλία. 24

Λαϊκό Μζτωπο για τθν Απελευκζρωςθ τθσ Ραλαιςτίνθσ –

«PFLP», Λρλανδικόσ Δθμο-κρατικόσ Στρατόσ – «I.R.A.», Βάςκων – «ΕΤΑ»,

Κοφρδων – «ΚΚ», ΦΩΤΕΛΝΟ ΜΟΝΟΡΑΤΛ ςτο Ρεροφ, ΗΑΡΑΤΛΣΤΑΣ ςτο

Μεξικό, ΦΑΑΜΡΟΥΤΟ ΜΑΤΛ ςτο Σαλβαδόρ και ςτθν Ονδοφρα,

ΕΡΑΝΑΣΤΑΤΛΚΕΣ ΕΝΟΡΛΕΣ ΔΥΝΑΜΕΛΣ ςτθν Κολομβία, ΡΑΤΛΩΤΛΚΟ

ΜΕΤΩΡΟ ΜΑΝΟΥΕΛ ΟΝΤΛΓΚΕΣ ςτθ Χιλι και ΕΚΝΛΚΟΣ

ΑΡΕΛΕΥΚΕΩΤΛΚΟΣ ΣΤΑΤΟΣ ςτθ Βολιβία.


30

Θ κρίςθ τθσ διεκνοφσ τρομοκρατίασ είναι περιςςότερο

πολιτικι παρά οικονομικι.

Κ Α Τ Ι Κ Θ Τ Ο Μ Ο Κ Α Τ Ι Α

Υπάρχουν ςοβαρζσ ενδείξεισ ότι οι κυβερνιςεισ οριςμζνων

κρατϊν παίηουν ςθμαντικό ρόλο ςτθ διεκνι τρομοκρατία.

Χαρακτθριςτικό είναι ότι 46 κράτθ, μζλθ του ΟΘΕ (από τα

189 ςυνολικά μζλθ του) κυρίωσ χϊρεσ του τρίτου κόςμου

δεν ανταποκρίκθκαν ςτο κάλεςμα του ΟΘΕ να υποβάλλουν

εκκζςεισ με τα «αποτρομοκρατικά μζτρα» τουσ

κατακζτοντασ γραπτζσ αποδείξεισ ότι δεν ςτθρίηουν με

οποιοδιποτε τρόπο τθ διεκνι τρομοκρατία, αλλά

αντικζτωσ τθν υπθρετοφν25.

Με τισ Μυςτικζσ Υπθρεςίεσ τουσ, αςκοφν πολιτικι βία και

τρομοκρατία ςε βάροσ αντιπάλων κρατϊν, για τθ

δθμιουργία εςωτερικϊν προβλθμάτων, αλλά και εναντίον

των ιδίων των υπθκόων τουσ, για τθν πρόλθψθ ι

καταςτολι αντικακεςτωτικϊν ενεργειϊν. Θ τρομοκρατία

ςτθν περίπτωςθ αυτι, ζχει, προφανϊσ, δραματικζσ

25

Εφθμερίδα «ΕΛ. ΤΥΡΟΣ» τθσ 17-04-2002 ςελ.33.


31

ςυνζπειεσ, κακϊσ παρζχει ςτουσ τρομοκράτεσ μζςα

(χριματα, ζγγραφα κ.λπ.) ϊςτε να μθν εξαρτϊνται τόςο

από μεμονωμζνα άτομα – ντόπιουσ ςυνεργάτεσ.

Κφριοι ςτόχοι των ομάδων που υποςτθρίηονται από

κυβερνιςεισ είναι οι Θ.Ρ.Α., το Λςραιλ και οι χϊρεσ τθσ Ε.Ε.

ΝΟΜΙΜΘ ι ΡΑΑΝΟΜΘ Θ ΚΑΤΙΚΘ ΤΟΜΟΚΑΤΙΑ;

Θ παράνομθ τρομοκρατία είναι ςυνζπεια μιασ ζννομθσ

τρομοκρατίασ που υπάρχει από τισ δυνάμεισ που

μποροφν να κυριαρχοφν ςτουσ λαοφσ τθσ γθσ με ζμμεςθ

και άμεςθ βία. Γιατί όποιοσ ζχει οικονομικά, πολιτικά,

κοινωνικά, οικογενειακά μζςα επιβάλλεται ςτουσ

αςκενζςκερουσ καλοφσ, επιβάλλοντασ το δίκαιο του

ιςχυρότερου.

Οι μεγάλεσ δυνάμεισ εκβιάηουν πότε οικονομικά και

άλλοτε δυναμικά, ο ίδιο και τα μεγάλα οικονομικά

ςυγκροτιματα και μάλιςτα «νόμιμα». Καταπατϊντασ κάκε

ζννοια θκικισ τάξθσ. Τζτοιεσ μορφζσ τρομοκρατίασ

κινοφνται κακθμερινά μζςα ςτθν ζννομθ κοινωνία. Ζτςι θ


32

νόμιμθ πολιτεία μπορεί να εκφράηει τθν πιο επικίνδυνθ

τρομοκρατία.

Οπότε ςαν φυςικό φαινόμενο, ςαν αντίδραςθ,

ξεπετάγονται οι άλλεσ μορφζσ τρομοκρατίασ. Οι ιςχυροί

τθσ γθσ, που επιβάλλουν ςτουσ μικροφσ λαοφσ τουσ δικοφσ

τουσ όρουσ ηωισ και τισ δικζσ τουσ εξουςίεσ εμμζςωσ ι

αμζςωσ, που κατευκφνουν τισ πολιτικζσ τουσ ςφμφωνα με

το δικό τουσ ςυμφζρον και εκμεταλλεφονται τα αγακά τθσ

γθσ που ο Κεόσ τα χάριςε για όλουσ τουσ ανκρϊπουσ,

γίνονται οι ίδιοι πθγι τρομοκρατίασ.


33

Θ Θ Σ Κ Ε Υ Τ Ι Κ Θ Τ Ο Μ Ο Κ Α Τ Ι Α

Θ τρομοκρατία που αναφζρεται ςτθ κρθςκεία ζχει

διαφορετικζσ μορφζσ εκδιλωςθσ από τθν τρομοκρατία

που εκπορεφεται από τισ ιδεολογικζσ οργανϊςεισ

πολιτικισ βίασ. Ραράλλθλα είναι γενικά αποδεκτό το

γεγονόσ τθσ χριςθσ βίασ ςτθν εξζλιξθ όλων των κρθςκειϊν

όπου αφκονοφν τα ςφμβολα καταςτροφισ και θ κυςία

κεωρείται ιερι πράξθ και υπζρτατθ αφοςίωςθ. Οριςμζνεσ

κρθςκευτικζσ ομάδεσ26 εφαρμόηουν κάκε είδουσ βίαιθ

δραςτθριότθτα, όχι μόνο κατά των μελϊν τουσ, αλλά και

κατά του κοινοφ γενικότερα.

Οι Φονταμενταλιςτικζσ ομάδεσ εδράηουν ςτισ παρακάτω

χϊρεσ:

ΑΙΓΥΡΤΟΣ ΑLGAMAYA AL ISLAMIYA και ISLAMIC JIHAD

ΑΛΓΕΙΑ ΕΝΟΡΛΘ ΛΣΛΑΜΛΚΘ ΟΜΑΔΑ – GROUPE,

ISLAMIQUE ARME (G.I.A.), ΛΣΛΑΜΛΚΟ ΜΕΤΩΡΟ ΣΩΤΘΛΑΣ

(F.I.S.), ΟΓΑΝΩΣΘ ΓΛΑ ΚΘΥΓΜΑ ΚΑΛ ΜΑΧΘ (GSPS),

GROUPE SALAFISTE POUR LA PREDICATION ET, LE COMBAT

26

AUM SHINRIKYO ςτθν Λαπωνία, ΤΑΓΜΑ ΤΟΥ ΘΛΛΑΚΟΥ ΝΑΟΥ

ςτθν Ελβετία και Γαλλία, ΜΑΤΥΕΣ ΤΟΥ ΔΑΥΛΔ ςτο Γουάκο του Τζξασ.


34

ΑΦΓΑΝΙΣΤΑΝ AL QAEDA

ΛΙΒΑΝΟΣ HIZBALLAH AMAL

ΡΑΛΑΙΣΤΙΝΘ 15 MAY και AL FATAH

ΣΑΟΥΔΙΚΘ ΑΑΒΙΑ ΤΛΓΕΛΣ ΤΟΥ ΚΟΛΡΟΥ και ΚΛΝΘΜΑ

ΛΣΛΑΜΛΚΘΣ ΑΛΛΑΓΘΣ

ΙΣΑΘΛ HAMAS και ΛΣΛΑΜΛΚΘ ΤΗΛΧΑΝΤ

ΤΟΥΚΙΑ ΓΚΛΗΟΛ ΛΥΚΟΛ και ΛΣΛΑΜΛΚΟ

ΜΕΤΩΡΟ των ΑΓΩΝΛΣΤΩΝ ΤΘΣ ΜΕΓΑΛΘΣ ΑΝΑΤΟΛΘΣ (IBDA

– C)

ΥΕΜΕΝΘ JAISH APEN ABIN AL ISLAM

Ραρόμοιεσ ομάδεσ δρουν επίςθσ τρομοκρατικά και ςε

άλλεσ χϊρεσ όπωσ Σομαλία, Σουδάν, Τυνθςία, Μαρόκο,

Καςμίρ, Μαυριτανία, Νιγθρία, Ρακιςτάν, Φιλιππίνεσ,

Τουρκεςτάν, Τατηικιςτάν και Ουημπεκιςτάν.


35

Ι Σ Λ Α Μ Ι Κ Θ Τ Ο Μ Ο Κ Α Τ Ι Α

Κυρίαρχθ ςτθν κατάταξι των καταλόγων τθσ διεκνοφσ

τρομοκρατικισ δραςτθριότθτασ27, ζχει καταςτεί τόςο

αρικμθτικά όςο και «ποιοτικά», θ Λςλαμικι τρομοκρατία.

Θ ιςλαμικι τρομοκρατία δανείηεται πολλά ςτοιχεία από τθ

λεγόμενθ ακροδεξιά τρομοκρατία28, όπου ο ςτόχοσ είναι

μαηικόσ, θ επιλογι μπορεί να είναι ενδεχομζνωσ τυχαία,

κακϊσ ςτοχεφει ςτθ γνωςτοποίθςθ του ςκοποφ, αλλά και

ςτθν «τιμωρία» του εχκροφ ι του «Σατανά» τον οποίο

αντιπροςωπεφει θ Δφςθ και οι κυβερνιςεισ τθσ. Ο

ιςλαμικόσ φανατιςμόσ λόγω ζχει του τηιχάντ ςτθρίηεται ςε

ςτοιχεία διαφορετικά από οποιονδιποτε άλλο

κρθςκευτικό φονταμενταλιςμό29 λόγω του μεγαλφτερου

27

Μαίρθ Μπόςθ, Επικεφαλισ Τομζα Εξωτερικισ Ρολιτικισ και

Άμυνασ του Λνςτιτοφτου Στρατθγικϊν και Αναπτυξιακϊν Μελετϊν

«Ανδρζασ Ραπανδρζου». Οι οργανϊςεισ του Λςλαμικοφ εξτρεμιςμοφ,

Ρεριοδικό ΓΕΩΡΟΛΛΤΛΚΘ 4 (2000), ςελ. 34. 28

Μαίρθ Μπόςθ, ςελ. 39. 29

Μαίρθ Μπόςθ, Επικεφαλισ Τομζα Εξωτερικισ Ρολιτικισ και

Άμυνασ του Λνςτιτοφτου Στρατθγικϊν και Αναπτυξιακϊν Μελετϊν

«Ανδρζασ Ραπανδρζου». Οι οργανϊςεισ του Λςλαμικοφ εξτρεμιςμοφ,

περιοδικό ΓΕΩΡΟΛΛΤΛΚΘ 4 (2000), ςελ. 34.


36

κοινωνικοφ υπόβακρου τθσ ιςλαμικισ κρθςκείασ και τθσ

μεγαλφτερθσ αρικμθτικισ εξάπλωςθ τθσ. Θ δράςθ και θ

εξάπλωςθ του εξτρεμιςτικοφ ιςλαμιςμοφ

φονταμενταλιςμοφ30 ςτθρίηεται ςτον τηιχάντ31(ιερό

πόλεμο) με μαχθτζσ τουσ Ταλιμπάν32 και Μουτηαχεντίν33.

30

Ο φονταμενταλιςμόσ ι κεμελιοκρατία (από τθ λατινικι ρίηα

funda-mentum = κεμζλιο, πάνω ςτο οποίο ςτθρίηεται ζνα ολόκλθρο

οικοδόμθμα και κεωρείται αμετακίνθτθ βάςθ τθσ ςτατικισ του

ιςορροπίασ) είναι αντίκετοσ προσ το μοντερνιςμό και τθν

εκκοςμίκευςθ, δθλϊνει «τισ κεμελιϊδεισ αρχζσ ι ιδζεσ ςτισ οποίεσ

κεμελιϊνεται μια κρθςκεία, ζνα πολιτικό ι κοινωνικό ςφςτθμα». «Ο

φονταμενταλιςμόσ είναι ςτθν κυριολεκτικι του ζννοια ζνασ ουδζτεροσ

όροσ, αποκτά όμωσ το ειδικότερο περιεχόμενό του είτε από τουσ

αναφερομζνουσ ςε αυτόν επικετικοφσ προςδιοριςμοφσ είτε από τθν

ιςτορικι του φαινο-μενολογία ι και από τισ περιςταςιακζσ του

φορτίςεισ.» (11) 31

Τηιχάντ (dschihad ι jihad) ςτα αραβικά ςθμαίνει

«προςπάκεια». Στο Κοράνιο είναι «ο ιερόσ πόλεμοσ» κατά των

απίςτων, ςτον οποίο ζχει υποχρζ-ωςθ να ςυμμετζχει κάκε

μουςουλμάνοσ. Ο Μωάμεκ δίνει ςτον «ιερό πόλεμο» και κεολογικι

κατοχφρωςθ γράφοντασ ότι δικεν ο Κεόσ τον διζταξε.

«Ω προφιτθ! Παρότρυνε τουσ πιςτοφσ ςτον πόλεμο. Αν

υπάρχουν είκοςι από ςασ (δθλ. τουσ μουςουλμάνουσ) που

υπομονετικά επιμζνουν, κα νικιςουν διακόςιουσ και αν από

ςασ είναι εκατό, κα


37

Αυτι θ φονταμενταλιςτικι διάκεςθ τθσ εναλλακτικισ

λφςθσ ςε μια νζα τάξθ εξουςίασ, δεν οφείλεται όχι μόνο

ςτο κεοκρατικό χαρακτιρα του Λςλάμ αλλά και ςτθν

αρνθτικι διάκεςι του ζναντι τθσ Χριςτιανικισ Δφςθσ – τθν

νικιςουν χίλιουσ από τουσ απίςτουσ, γιατί αυτοί είναι ζνασ

λαόσ χωρίσ κατανόθςθ» (Κοράνιο, Στάδιο 8, τα Λάφυρα εδάφ.

65).

Ακόμθ ο Μωάμεκ με όςα γράφει ςχετικά με το τηιχάντ ζχει κάνει τουσ

πιςτοφσ του να πιςτεφουν ότι, όςοι ςκοτϊςουν «απίςτουσ» (= μθ

μουςουλμάνουσ) ι ςκοτϊνονται από «απίςτουσ» ειςζρχονται ςτον

Ραράδειςο (Κοράνιο, Στάδιο 3, Θ οικογζνεια Λμράν εδάφ. 169-170 και

Στάδιο 4, οι γυναίκεσ εδάφ. 84, 95 και 96). Επίςθσ για τουσ πιςτοφσ του

Λςλάμ τα αποτελζςματα του τηιχάντ δεν αποτελοφν όνειδοσ, αλλά

αντικείμενο κομπαςμοφ (Κοράνιο, Στάδιο 58, Θ Συνάκροιςθ εδάφ. 5). 32

Ταλιμπάν: Αφγανοί με αυςτθρι κρθςκευτικι εκπαίδευςθ που

πρωτοεμφανίςτθκαν το 1994, μετά τθν πτϊςθ τθσ κομμουνιςτικισ

κυβζρνθςθσ του Αφγανιςτάν, οπότε αυτό άρχιςε να οδεφει ςτον πλιρθ

εξιςλαμιςμό του. Επικυμοφν να αναδείξουν το Αφγανιςτάν ςε

ιςλαμικό κράτοσ - πρότυπο γι’ αυτό εφαρμόηουν τον ιςλαμικό νόμο με

όλα τα επακόλουκά του (απαγόρευςθ τθλεόραςθσ, ραδιοφϊνου,

αντιμετϊπιςθ τθσ γυναίκασ ωσ ατόμου χωρίσ δικαιϊματα, επιβολι τθσ

«μποφργκασ» ςτισ γυναίκεσ με ποινι κανάτου κ.α.). 33

Μουτηαχεντίν: Αφγανοί ςτρατιϊτεσ που κατζφυγαν ςτα

βουνά εξοπλιςμζνοι με όπλα τθσ Κίνασ και τθσ Αμερικισ για να

πολεμοφν ωσ αντάρτεσ – ιεροί πολεμιςτζσ τουσ Σοβιετικοφσ ειςβολείσ

(Δεκζμβριοσ 1979 – Φεβρουάριοσ 1989). Θ κφρια δράςθ τουσ ιταν τα

ζτθ 1981 μζχρι 1986.


38

οποία κεωρεί επικετικι – λόγω τθσ ςυμπεριφοράσ τθσ

(ςταυροφορίεσ, ιεραποςτολζσ, αποικιοκρατία,

ίδρυςθ του κράτουσ του Λςραιλ, προβολι και επιβολι

δυτικϊν προτφπων και μοντζλων34»

Ο ιςλαμικόσ εξτρεμιςμόσ ζχει ονομαςκεί «τυφλόσ35»

κακϊσ ςτθν άςκθςθ βίασ που αςκεί δεν λαμβάνει υπόψθ

το πλικοσ των ατόμων ςτα οποία επιτίκεται, δεν

αναγνωρίηει ομάδα ςτόχου, όπωσ προαναφζρκθκε και δεν

κατακζτει τθν ζγγραφθ άποψι τθσ για τθν αιτιολόγθςθ τθσ

πράξθσ.

Ο ιςλαμικόσ φονταμενταλιςμόσ αποτελεί βαςικι αιτία

προκλιςεωσ και οργανϊςεωσ τθσ «ιςλαμικισ

τρομοκρατίασ». Αυτι είναι είτε ανεξάρτθτα είτε

κακεςτωτικά-κρατικά υποςτθριηόμενθ για δράςθ εντόσ

των ιςλαμικϊν χωρϊν ι εκτόσ αυτϊν κατά των δυτικϊν

κοινωνιϊν. Πςον αφορά τθν οικονομικι διάςταςθ αυτοφ

του είδουσ τθσ βίασ, θ οικονομικι εξακλίωςθ και φτϊχεια,

τα απολυταρχικά κακεςτϊτα και οι δικτατορίεσ τθσ μιασ ι

34

Νικολάου Βαςιλειάδθ, Ορκοδοξία, Λςλάμ και Ρολιτιςμόσ.

Εκδόςεισ «Ο ΣΩΤΘ» Ακινα, Μάρτιοσ 2000 ςελ. 335-336. 35

Μαίρθ Μπόςθ, ςελ. 39.


39

άλλθσ παραλλαγισ ι «επαναςτατικά κινιματα» ςτον

ιςλαμικό κόςμο επιτείνουν το φαινόμενο. Ο Bin Laden και

θ AL – QAEDA προςβλζπουν ςτθν ανόρκωςθ του αραβικοφ

και ιςλαμικοφ κόςμου, μζςω τθσ επιςτροφισ ςτθ

μεςαιωνικι «κακαρότθτά» του.


40

ΙΣΛΑΜΙΚΕΣ ΤΟΜΟΚΑΤΙΚΕΣ ΟΓΑΝΩΣΕΙΣ

Ρρζπει να μθ ξεχνοφμε ότι το Λςλάμ δεν είναι μόνο

κρθςκεία, είναι και πολιτικι γι’αυτό ζχουν δθμιουργθκεί

και πολλζσ δυνατζσ ιςλαμικζσ τρομοκρατικζσ οργανϊςεισ.

Αυτζσ είναι: AL – QAEDA36, HAMAS37 , HIZBALLAH38,

36

Ρροερχόμενθ από ζνα δίκτυο ςτρατολόγθςθσ και υποςτιριξθσ

ανταρτϊν για τον αγϊνα εναντίον των Σοβιετικϊν ςτο Αφγανιςτάν, θ

AL – QAEDA κεωρείται και ςιμερα, περιςςότερο ωσ ζνα δίκτυο

διαφόρων ςυνεργαηόμενων τρομοκρατικϊν οργανϊςεων διάςπαρτων

ςτον κόςμο παρά μια ενιαία οργάνωςθ.

Από τθν ίδρυςι τθσ, το 1988, θ AL – QAEDA, ελζγχεται από τον Usama

Bin Laden, ο οποίοσ είναι το πνεφμα και θ κινθτιρια δφναμθ τθσ

οργανϊςεωσ. Αμζςωσ κάτω από τον Μπιν Λάντεν υπάρχει μια

ςυμβουλευτικι επιτροπι, θ Σοφρα Ματηλίσ. Κάτω από τθν επιτροπι

και υπαγόμενεσ ςε αυτι υπάρχουν τζςςερισ επιτροπζσ, θ ςτρατιωτικι,

θ κρθςκευτικι – νομικι, θ οικονομικι και θ επιτροπι των Μ.Μ.Ε. Θ

οργάνωςθ διζκετε Γραφείο Τφπου και Δθμοςίων ςχζςεων ςτο Λονδίνο

μζχρι το 1998 οπότε ζκλειςε αφοφ ο διευκυντισ του Χάλεντ Αλ

Φάουαη ςυνελιφκθ ωσ ενεχόμενοσ ςτισ βομβιςτικζσ επικζςεισ τθσ 7θσ

Αυγοφςτου 1998 κατά των πρεςβειϊν των Θ.Ρ.Α. ςτο Νταρ Ελ – Σαλάμ

τθσ Τανηανίασ και το Ναϊρόμπι τθσ Κζνυασ. Τότε είχε απαγγελκεί

κατθγορία, από τισ Θ.Ρ.Α., κατά του Usama Bin Laden για τισ

παραπάνω βομβιςτικζσ επικζςεισ.

Ζκτοτε τόςο θ AL – QAEDA όςο και ο Bin Laden περιζπεςαν ςε μια

κατάςταςθ πλιρουσ μυςτικότθτασ και μζχρι πρόςφατα ακόμθ

εκεωρείτο ότι το νζο περιβάλλον αςφαλείασ μετά το 1998 είχε

αποτρζψει τα ςχζδιά του για περαιτζρω διεφρυνςθ των επιχειριςεων


41

τθσ οργανϊςεωσ. Θ επίκεςθ εναντίον του αντιτορπιλικοφ USS Cole (το

2000) και οι πολφνεκρεσ επικζςεισ ςτθ Νζα Υόρκθ και τθν Ουάςιγκτον

ςτισ 11 Σεπτεμβρίου 2001 ανζτρεψαν αυτζσ τισ εκτιμιςεισ διότι

απεδείχκθ ότι ο Bin Laden απλϊσ προετοίμαηε τθ μεγαλφτερθ

τρομοκρατικι ενζργεια όλων των εποχϊν.

Λζνε, ότι διακζτει, τουλάχιςτον 5.000 Αςςαςίνουσ (λζξθ που

κακιερϊκθκε για να ανταποδϊςει τον «επαγγελματία δολοφόνο» ςτισ

λατινογενείσ γλϊςςεσ) ςε όλον τον κόςμο.

Ο Bin Laden, πολλζσ φορζσ, ςτισ βιντεοςκοπθμζνεσ εμφανίςεισ του ςτο

τθλεοπτικό δίκτυο “Aljazzera” και τισ προκθρφξεισ του εμφανίηεται ωσ

υπεραςπιςτισ των Ραλαιςτινίων ςτρεφόμενοσ και εναντίων των

μετριοπακϊν αραβικϊν κυβερνιςεων που αρνοφνται να επιτρζψουν

ςτουσ λαοφσ τουσ να κθρφξουν ιερό πόλεμο κατά των Εβραίων.

Μαίρθ Μπόςθ, «Οι οργανϊςεισ του Λςλαμικοφ Εξτρεμιςμοφ».

Ρεριοδικό ΓΕΩΡΟΛΛΤΛΚΘ Τεφχοσ 4 (2000) ςελ. 36 37

Είναι θ μεγαλφτερθ, θ λιγότερο κρθςκευτικά φανατιςμζνθ

οργάνωςθ και θ καλφτερα οργανωμζνθ από όλεσ τισ απόψεισ. Στα

αραβικά ςθμαίνει “Ηιλοσ” και είναι τα αρχικά τθσ επωνυμίασ τθσ

Οργάνωςθσ “Λςλαμικό Κίνθμα Αντίςταςθσ”.

Στα πρϊτα χρόνια τθσ φπαρξισ τθσ θ οργάνωςθ επικεντρϊκθκε ςε

“αποςτολικζσ δραςτθριότθτεσ”. Μδρυςε ςχολεία, νοςοκομεία και

επζκτεινε το κοινωνικό τθσ ζργο κυρίωσ ςτισ φτωχζσ τάξεισ. Στόχο είχε

τθν “επιςτροφι” του πλθκυςμοφ ςτο Λςλάμ και τθν αφξθςθ τθσ

κρθςκευτικότθτασ του κόςμου.

Το τωρινό τθσ προφίλ κακιερϊκθκε μετά από τα επειςόδια ςτθ Γάηα

και τθ Σαμάρεια, το Δεκζμβριο του 1987. Κάτω από τθ ςθμαία του

Λςλάμ, το κίνθμα δε ςτράφθκε μόνο κατά του Λςραιλ αλλά και κατά

των Ραλαιςτινίων. Δρα κυρίωσ ςτα κατεχόμενα από το Λςραιλ εδάφθ.

Θ Χαμάσ αιςκάνεται ωσ θ νόμιμθ εκπρόςωποσ των Ραλαιςτινίων,

γεγονόσ που ζχει δθμιουργιςει πολλά προβλιματα ςτισ ςχζςεισ τθσ με

τον Αραφάτ, κακϊσ δεν αναγνωρίηει από τθ μια πλευρά τα ςφνορα του


42

κράτουσ του Λςραιλ μετά από τον πόλεμο του 1967 και από τθν άλλθ

δεν αναγνωρίηει το επίςθμο κράτοσ των Ραλαιςτινίων.

Θ οργάνωςθ κινείται ςε τζςςερα επίπεδα – κρθςκευτικό, κοινωνικό,

πολιτικό, ςτρατιωτικό – με αξιοςθμείωτθ παρουςία. Θ οικονομικι

υποςτιριξθ τθσ οργάνωςθσ εξαςφαλίηεται μζςω παροχϊν που

προζρχονται από τουσ Ραλαιςτινίουσ τθσ διαςποράσ, από εφπορουσ

Σαουδάραβεσ, αλλά και από άλλουσ εφπορουσ Άραβεσ που ηουν ςτθν

Ευρϊπθ ι ςτισ Θ.Ρ.Α. Το ανϊτατο διοικθτικό τθσ όργανο (Shura) δεν

εμφανίηεται ποτζ, οφτε είναι γνωςτόσ ο ακριβισ αρικμόσ των μελϊν

τθσ.



Θ Hizballah ςτα αραβικά ςθμαίνει «το κόμμα του Κεοφ».

Δθμιουργικθκε το 1982 με ζμψυχθ και οικονομικι υποςτιριξθ από το

Λράν και δρα ςτο Λίβανο. Θ οργάνωςθ δεν αποδζχεται το λιβανζηικο

τμιμα που υποςτιριηε τθν φπαρξθ του κράτουσ του Λςραιλ και το

επίκεντρό τθσ ςτθρίηεται ςτθ δθμιουργία ενόσ πανιςλαμικοφ Λιβάνου,

που κα περιςτοιχίηεται από Λςλαμικά κράτθ. Θ ιδεολογία τθσ

οργάνωςθσ ςτθρίηεται ςτα διδάγματα του Αγιατολάχ Χομεϊνί, γεγονόσ

που ςθμαίνει εν ολίγοισ οτιδιποτε είναι μθ ιςλαμικό είναι και

απορριπτζο. Θ ςυγκεκριμζνθ ιδεολογία αποτελεί ζναν ολοκλθρωμζνο

τρόπο ςκζψθσ και ηωισ κοινωνικοπολιτικά ακραίο, εάν λάβει κανείσ

υπόψθ του ότι θ γεωγραφικι αυτι περιοχι ζχει πολυεκνικό και

πολυκρθςκευτικό χαρακτιρα.

Θ Hizballah διατθρεί από το 1984, ζναν ιδιότυπο ςτρατό που

αποτελείται από μικρζσ ομάδεσ. Ο ςτρατόσ ονομάηεται «ιςλαμικι

αντίςταςθ», χρθματοδοτείται και ςυνεργάηεται πολφ ςτενά με τθν

Τεχεράνθ ςε επίπεδο ςτρατιωτικισ εκπαίδευςθσ, παροχισ

ςτρατιωτικοφ υλικοφ, τεχνογνωςίασ κ.λπ. Θ ςτρατολόγθςθ των μελϊν

του ςτρατοφ γίνεται ςυνικωσ από τον τοπικό πλθκυςμό και κυρίωσ

από τισ φανατιςμζνεσ κρθςκευτικζσ ομάδεσ. Θ διοίκθςθ τθσ


43

ΑΜΑΛ39, ISLAMIC JIHAD40 και

οργάνωςθσ ουςιαςτικά γίνεται από τθν Τεχεράνθ μζςω φανατικά

προςανατολιςμζνων ατόμων.

Θ οργάνωςθ ζχει υποςτθρικτζσ, φίλα προςκείμενουσ και χρθματοδότεσ

ςε όλεσ ςχεδόν τισ ευρωπαϊκζσ χϊρεσ και τισ Θ.Ρ.Α. Κακϊσ μάλιςτα

πολλζσ φορζσ τα μζλθ τθσ οργάνωςθσ διϊκονται από τθν πατρίδα

τουσ, βρίςκουν καταφφγιο ςτισ χϊρεσ τθσ Δφςθσ, όπου με ευκολία

μποροφν να ςτρατολογιςουν ι να χρθματοδοτιςουν τον αγϊνα τουσ.

Ο τρόποσ δράςθσ τθσ οργάνωςθσ κεωρείται εξαιρετικά βίαιοσ, ζχοντασ

αναλάβει ςθμαντικι δράςθ κατά των ιςραθλινϊν ςτρατευμάτων ςτο

Λίβανο, ενϊ ζχει επίςθσ αναλάβει τθν ευκφνθ και για πολλά βίαια

επειςόδια ςτο διεκνι χϊρο.

Το ανϊτερο όργανο διοίκθςθσ τθσ Hizballah είναι το Ανϊτατο

Συμβοφλιο, που αποτελείται από 17 υψθλόβακμουσ εκπροςϊπουσ τθσ

οργάνωςθσ. Εφόςον μάλιςτα θ οργάνωςθ ανικει αποκλειςτικά ςτο

δόγμα των Σιιτϊν, οι εκπρόςωποι είναι Σιίτεσ Ulama, δθλαδι δικαςτζσ,

κρθςκευτικοί αρχθγοί και ςτρατιωτικοί. Στο ανϊτατο αυτό όργανο

ςυμμετζχουν και οι εκπρόςωποι των περιοχϊν που διοικοφνται από

τθν οργάνωςθ, όπωσ είναι θ Βθρυτόσ, ο Νότιοσ Λίβανοσ και θ κοιλάδα

Μπεκάα.



Θ Λςλαμικι ΑΜΑΛ είναι μια μικρι, αλλά ιδιαίτερα μαχθτικι

οργάνωςθ, θ οποία διατθρεί ςτενζσ ςχζςεισ, τόςο πολιτικζσ όςο και

ιδεολογικζσ, με τθ Χεη-μπολάχ. Ζχει αναλάβει τθν ευκφνθ για πολλζσ

βίαιεσ ενζργειεσ, μία εκ των οποίων ιταν θ επίκεςθ κατά τθσ Ναυτικισ

Βάςθσ των Θ.Ρ.Α. ςτθ Βθρυτό το 1983. Θ Λςλαμικι Αμάλ, δθμιοφργθςε

τθν Λςλαμικι Τηιχάντ, θ οποία ανζλαβε τθν ευκφνθ των βίαιων

επειςοδίων κατά των Αμερικανϊν και Γάλλων το 1983 ςτθ Βθρυτό. Οι

δυο αυτζσ οργανϊςεισ, παρά το γεγονόσ ότι είναι αρικμθτικά


44

AL GAMAYA AL ISLAMIYA41

μικρότερεσ από τισ άλλεσ, επικροτοφν απόλυτα τθ βία ωσ τρόπο

ζκφραςθσ των ιδεολογικϊν, πολιτικϊν και κρθςκευτικϊν τουσ

πεποικιςεων.

Γιϊργου Τςιάρα, «Φουταμελιςτζσ, ποιεσ είναι οι εμπόλεμεσ

οργανϊςεισ του Λςλάμ» περιοδικό ΒΘΜΑGAZINO, ζνκετο ςτο ΒΘΜΑ

ΤΘΣ ΚΥΛΑΚΘΣ 21-10-01 ςελ.46 40

Θ ISLAMIC JIHAD (ιερόσ πόλεμοσ) είναι μια από τισ δφο

Λςλαμικζσ τρομοκρατικζσ οργανϊςεισ τθσ Αιγφπτου θ οποία κεωρείται

ότι ζχει ςτενζσ ςχζςεισ με τθν AL QAEDA τον Μπιν Λάντεν και το

κεοκρατικό κράτοσ του Λράν. Οι ςτόχοι τθσ είναι ςτρατιωτικοί και

πολιτικοί, με τθν ζννοια ότι δεν πλιττει τουρίςτεσ ι αμάχουσ.

Αναλυτικά οι ςτόχοι τθσ είναι, θ ανατροπι τθσ κοςμικισ

Αιγυπτιακισ κυβζρνθςθσ, θ εγκακίδρυςθ ιςλαμικοφ κράτουσ, θ

καταςτροφι του κράτουσ του Λςραιλ και θ καταςτροφι αμερικανικϊν

και ςυμμαχικϊν ςτόχων του Λςραιλ. Ζγινε παγκόςμια γνωςτό όταν

ανακαλφφκθκε ότι βριςκόταν πίςω από τθ δολοφονία του προζδρου

Αμουάρ Σαςτάτ, ο οποίοσ εκτελζςτθκε το 1980 από άνδρεσ τθσ

προςωπικισ του φρουράσ. Το 1998 αποκαλφφκθκε ςχζδιο τθσ για

επίκεςθ κατά τθσ αμερικανικισ πρεςβείασ ςτθν Αλβανία. Κεωρείται

ότι το δίκτυό τθσ απλϊνεται ςτο Αφγανιςτάν, ςτο Ρακιςτάν, ςτο

Σουδάν, ςτο Λίβανο, ςτθ Βρετανία και ςτθν Υεμζνθ.

Γιϊργου Τςιάρα, «Φουταμελιςτζσ, ποιεσ είναι οι εμπόλεμεσ

οργανϊςεισ του Λςλάμ» περιοδικό ΒΘΜΑGAZINO, ζνκετο ςτο ΒΘΜΑ

ΤΘΣ ΚΥΛΑΚΘΣ 21-10-01 ςελ.47 41

Νικολάου Βαςιλειάδθ, «Ορκοδοξία, Λςλάμ και Ρολιτιςμόσ».

Εκδόςεισ «Ο ΣΩΤΘ», Ακινα Θ AL GAMAYA AL ISLAMIYA (Λςλαμικι

ομάδα) είναι θ πιο ακραία Λςλαμιςτικι οργάνωςθ τθσ Αιγφπτου, θ

οποία πλιττει «τυφλά» οποιοδιποτε ςτόχο (πολιτικό, ςτρατιωτικό,

άμαχο πλθκυςμό, τουρίςτεσ). Εμφανίςτθκε ςτα τζλθ τθσ δεκαετίασ του


45

Τ Ο Μ Ο Κ Α Τ Θ Σ - Κ Α Μ Ι Κ Α Η Ι

Ο ιςτορικόσ αντιδυτικιςμόσ, που αναπτφχκθκε κατά τισ

τελευταίεσ δεκαετίεσ τθσ αποικιοκρατίασ και οπωςδιποτε

οριςμζνεσ κρίςιμεσ πολιτικζσ επιλογζσ των ΘΡΑ και τθσ

Δφςεωσ, ςυνολικά (Μεςανατολικό, χρθματοδότθςθ και

εκμετάλλευςθ εξτρεμιςτικϊν οργανϊςεων για ίδιουσ

ςκοποφσ κ.λπ.) ςε ςυνδυαςμό ι ανεξάρτθτα με τον

ιςλαμικό φονταμενταλιςμό, διαμορφϊνουν τθν

ψυχολογία του «καμικάηι (αυτόχειρα) τρομοκράτθ» και 1970 και κακοδθγθτισ τθσ είναι ο Σεΐχθσ Ομάρ Αμπντοφλ αχμάν, ο

οποίοσ ζχει καταδικαςτεί για τθν επίκεςθ κατά του Κζντρου

Ραγκοςμίου Εμπορίου το 1993.

Θ οργάνωςθ ευκφνεται για τον κάνατο πολλϊν Χριςτιανϊν (κοπτϊν)

και αντιςλαμιςτϊν αξιωματοφχων και για δεκάδεσ επικζςεισ ςε

τουριςτικά λεωφορεία και κρουαηιερόπλοια που μετζφεραν δυτικοφσ

τουρίςτεσ. Είναι υπεφκυνθ για τθν επίκεςθ και κατά Ελλινων

τουριςτϊν, που είχε ωσ αποτζλεςμα τον κάνατο 18 Ελλινων και τον

τραυματιςμό άλλων 15 το Ράςχα του 1996, ζξω από το ξενοδοχείο

«Ευρϊπθ» ςτο Κάιρο. Σφμφωνα με ανακοίνωςι τθσ θ Οργάνωςθ

κεϊρθςε ότι επρόκειτο για ιςραθλινοφσ τουρίςτεσ. Το πιο γνωςτό

πλιγμα τθσ διεκνϊσ ζγινε κατά τουριςτϊν ςτισ Ρυραμίδεσ του Λοφξορ

το Νοζμβριο του 1997 και κόςτιςε τθ ηωι ςε 58 άτομα


46

του αυταρχικοφ και επικετικοφ «θγζτου» με τα ςφνδρομά

του, που οι τοπικζσ κοινωνίεσ ανζχονται ι και

αναδεικνφουν.

Φ Υ Λ Ε Τ Ι Κ Θ Τ Ο Μ Ο Κ Α Τ Ι Α

Αυτι θ τρομοκρατία ενεργείται από ομάδεσ που αρνοφνται

τθν ζνταξθ κυρίωσ ατόμων που ανικουν ςτθ μαφρθ φυλι,

ςτισ κοινωνίεσ των λευκϊν42.

42

Κφριοσ εκφραςτισ τθσ φυλετικισ τρομοκρατίασ είναι θ

οργάνωςθ «ΚΟΥ-ΚΛΟΥΞ-ΚΛΑΝ» ςτθν Αμερικι.


47

ΣΕΝΑΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΜΟΚΑΤΙΚΩΝ ΕΡΙΘΕΣΕΩΝ

Μετά το τζλοσ του 1ου πολζμου κατά του Λράκ,

ανεπτφχκθκε ςτισ ΘΡΑ, μεταξφ αναλυτϊν και

κυβερνθτικϊν υπθρεςιϊν, μια ςεναριολογία ςχετικά με το

ενδεχόμενο μιασ τρομοκρατικισ ενζργειασ μεγάλθσ

κλίμακασ εναντίον των ΘΡΑ, θ οποία όπωσ ιταν φυςικό,

εντάκθκε μετά τθν 11θ Σεπτεμβρίου43 2001.

Θ ζμφαςθ των ςεναρίων ιταν ςε:

χριςθ Ρυρθνικϊν44, Βιολογικϊν και

Χθμικϊν45 (ΡΒΧ) Ουςιϊν/Ππλων46

43

Μζχρι τθν επίκεςθ τθσ 11θσ Σεπτεμβρίου, όπου αν ςτθν

οποία αν και χρθςιμοποιικθκαν ςυμβατικά μζςα, θ ιταν αρκετά

πρωτότυπθ μζκοδολογικά, οι επικζςεισ των τρομοκρατϊν ιταν

«κλαςικοφ τφπου». 44

Θ καταςκευι πυρθνικϊν όπλων κεωρείται πολφ δφςκολθ,

αλλά θ χριςθ μιασ «βρόμικθσ βόμβασ», δθλαδι μιασ ποςότθτασ

πυρθνικοφ υλικοφ (όχι ιδιαίτερα δφςκολο να βρεκεί από τουσ χιλιάδεσ

τόνουσ που βρίςκονται ςτθν πρϊθν ΕΣΣΔ ι ςε άλλεσ χϊρεσ με

περιοριςμζνα μζτρα φφλαξθσ και εδϊ κα πρζπει να αν υπάρξει

«διαπλοκι» μεταξφ διεκνικοφ οργανωμζνου εγκλιματοσ και

τρομοκρατίασ. Μια ζκρθξθ που κα διαςκόρπιηε ραδιενεργά υλικά ςε

μια απόςταςθ πολλϊν οικοδομικϊν τετραγϊνων, κα προκαλοφςε

ςχετικά μικρό αρικμό κυμάτων, αλλά κα μόλυνε τθν περιοχι για


48

ενζργειεσ «Κυβερνο-Τρομοκρατίασ» και

Σφγκρουςθ Ρολιτιςμϊν47

αρκετζσ εκατοντάδεσ χρόνια και κα είχε τεράςτιεσ οικονομικζσ και

ψυχολογικζσ ςυνζπειεσ. 45

Στα χθμικά και, κυρίωσ, τα βιολογικά όπλα, το πλιγμα κα

είναι κυρίωσ ψυχολογικό και μπορεί να οδθγιςει ςτθν πλιρθ

κατάρρευςθ μιασ

κοινωνίασ για απροςδιόριςτο χρονικό διάςτθμα, ενϊ και οι

οικονομικζσ ςυνζπειεσ κα είναι ανυπολόγιςτεσ. 46

Σεναριολογικά, θ πικανότθτα ενόσ τρομοκρατικοφ πλιγματοσ

με ΡΒΧ μζςα, είναι αρκετά χαμθλι αλλά ςαφϊσ υπαρκτι, αφοφ τα

τελευταία χρόνια ζγιναν περιςςότερεσ από 50 τζτοιεσ απόπειρεσ,

κυρίωσ ςτισ ΘΡΑ από παρακρθςκευτικζσ ι ακροδεξιζσ οργανϊςεισ. Το

1995 με τθ χριςθ νευροτοξικοφ αερίου ςτον υπόγειο ςιδθρόδρομο του

Τόκιο από τθν παρακρθςκευτικι οργάνωςθ Αοφμ Σινρίκιο, ενϊ το 2001

με τισ επιςτολζσ που περιείχαν ςπόρουσ άνκρακα ςτισ ΘΡΑ. 47

Κα υπάρξει ςοβαρό πρόβλθμα αν θ αντιπαράκεςθ μετατεκεί

και διεξαχκεί μεταξφ των λαϊν τθσ χριςτιανικισ Δφςθσ και του

μουςουλμανικοφ αραβικοφ κόςμου. Τότε το εφιαλτικό ςενάριο του

Σάμιουελ Χάντινγκτον περί «Σφγκρουςθ Ρολιτιςμϊν» κα

επαλθκευκεί. Αυτό όμωσ για να επιτευχκεί προυποκζτει επίκεςθ με

μζςα μαηικισ καταςτροφισ ι ςυςτθματικζσ επικζςεισ μικρότερθσ

κλίμακασ για ςθμαντικό χρονικό διάςτθμα ι τζλοσ κλιμάκωςθ μιασ

επικετικισ πολιτικισ από τθν κάποια υπερδφναμθ.


49

Κ Υ Β Ε Ν Ο - Τ Ο Μ Ο Κ Α Τ Ι Α (Cyber-Terrorism)

Μζχρι τϊρα, θ εκνικι αςφάλεια επικεντρωνόταν ςτο

παραδοςιακό τρωτό ςθμείο ενόσ κράτουσ, προςταςία ςε

απειλζσ εναντίον τθσ εδαφικισ του ακεραιότθτασ.

Με τθν παγκοςμιοποιθμζνθ πραγματικότθτα και τθν

ζκρθξθ των τεχνολογιϊν πλθροφορικισ, εμφανίηονται και

νζα αςυμμετρικά τρωτά ςθμεία, τα οποία μποροφν να

προζλκουν από ζνα αρκετά ευρφτερο φάςμα οργανϊςεων

ι και ατόμων και να τα εκμεταλλευκοφν διεκνικζσ

εγκλθματικζσ οργανϊςεισ48 και κάκε χϊρα κνδυνεφει να

πζςει κφμα άμεςθσ και πικανότατα «ανϊνυμθσ» επίκεςθσ

από ξζνεσ χϊρεσ, ι άλλουσ μθ κρατικοφσ παράγοντεσ49.

Θ κυβερνο-τρομοκρατία αφορά τθν χρθςιμοποίθςθ ιϊν

εναντίον των δικτφων υπολογιςτϊν με αποτζλεςμα θ

τρωτότθτα μιασ χϊρασ ςε τζτοιεσ επικζςεισ ν’αυξάνεται,

48

Απειλι για καταςτροφι ι παρενόχλθςθ -με θλεκτρονικά

μζςα- δικτφων επικοινωνιϊν ι ςυςτθμάτων πλθροφοριϊν ενόσ

κράτουσ όπωσ: τραπεηικό, φορολογικό, κοινωνικισ αςφάλιςθσ,

υπθρεςίεσ πλθροφοριϊν και αςφάλειασ, Ζνοπλεσ Δυνάμεισ κ.ά. 49

Εκνικζσ ομάδεσ που επιηθτοφν ανεξαρτθςία, τρομοκράτεσ κ.ά.


50

όςο επεκτείνεται θ μθχανοργάνωςι τθσ ςε διάφορουσ

τομείσ50 δθμιουργείται μια «ανερχόμενθ» ςε ςθμαςία

μορφι ςυγκροφςεων και εγκλθματικϊν δραςτθριοτιτων

ςε επίπεδο κοινωνίασ και ςυχρόνωσ χαμθλότερθσ ζνταςθσ

από τισ «παραδοςιακζσ» πολεμικζσ ςυγκροφςεισ.

Θ κυβερνο-τρομοκρατία αποκαλείται επίςθσ

«κυβερνοπόλεμοσ», «πλθροφορικόσ πόλεμοσ», «δικτυακόσ

πόλεμοσ». και Netwar .

50

Υπθρεςίεσ αςφαλείασ, εκνικι άμυνα, τράπεηεσ, εφορίεσ,

κοινωνικι αςφάλιςθ κ.λπ. περιοδικό ΓΕΩΡΟΛΛΤΛΚΘ 4


51

Ο Ρ Λ Α Μ Α Η Ι Κ Θ Σ

Κ A Τ Α Σ Τ Ο Φ Θ Σ


52


53

Ππλα μαηικισ καταςτροφισ51 (Ο.Μ.Κ.): είναι κάκε όπλο ι

μθχανιςμόσ που ζχει τθν δυνατότθτα να προκαλζςει τον

κάνατο ι ςοβαρό ςωματικό τραυματιςμό ςε μεγάλο

αρικμό ανκρϊπων μζςω απελευκζρωςθσ, διάδοςθσ,

επίδραςθσ:

Χθμικϊν ουςιϊν

Βιολογικϊν παραγόντων

αδιενεργϊν υλικϊν52

Μεγάλων ποςοτιτων εκρθκτικϊν υλϊν53

Τα όπλα μαηικισ καταςτροφισ ζχουν τθ δυνατότθτα να

ςκοτϊςουν ι να τραυματίςουν αδιακρίτωσ πολλζσ χιλιάδεσ

51

Awareness of Weapons of Mass Destruction. Diplomatic

Security Service, Antiterrorism Assistance Program.

http://www.geraki.net 52

Επίςθσ ςυμπεριλαμβάνονται οι Αυτοςχζδιοι πυρθνικοί

μθχανιςμοί και οι Μθχανιςμοί διαςποράσ ραδιενζργειασ. 53

Συμβατικζσ μεγάλεσ βόμβεσ Επίςθσ τα Ο.Μ.Κ. είναι δυνατό να

ενςωματϊνουν εκρθκτικά (βρϊμικεσ βόμβεσ και δευτερεφοντεσ

μθχανιςμοί) ςαν υλικά είτε για να χρθςιμοποιθκοφν ωσ μζςο

διαςποράσ είτε για τθν πρόκλθςθ επιπλζον απωλειϊν. Αντιχειριςτικοί

ι άλλοι δευτερεφοντεσ μθχανιςμοί είναι πικανό να υπάρχουν για τθν

πρόκλθςθ απωλειϊν ςτισ δυνάμεισ που ζχουν κλθκεί για τθν

αντιμετϊπιςι τουσ (πυροςβεςτικι, αςτυνομία), αν αυτό ζχει γίνει πριν

τθν προγραμματιςμζνθ ενζργεια.


54

, είναι μθ-εκρθκτικά και χρθςιμοποιοφν τεχνολογία,

ςτρατιωτικά μζςα κατάλλθλα για χθμικό ι βιολογικό

πόλεμο ι ραδιενεργά υλικά ωσ βαςικό ςυςτατικό.

Τα όπλα μαηικισ καταςτροφισ προξενοφν μαηικά κφματα,

αναπθρία ι ακινθτοποίθςθ μεγάλων πλθκυςμϊν και ζχουν

ςοβαρζσ ψυχολογικζσ επιπτϊςεισ ενϊ ζχουν τθν

δυνατότθτα για τθν καταςτροφι υποδομϊν ηωτικισ

ςθμαςίασ και ςθμαντικι ςυμβολι ςτθν οικονομικι

αποςτακεροποίθςθ και επιφζρουν ζλλειψθ εμπιςτοςφνθσ

των πολιτϊν ςτισ αρχζσ. Οι επικζςεισ δε χρειάηεται να είναι

επιτυχείσ ςτθ δθμιουργία απωλειϊν, αλλά να είναι

επιτυχείσ ςτθ ψυχολογικι φκορά τθσ κυβζρνθςθσ και του

πλθκυςμοφ γιατί δθμιουργείται μεγάλοσ φόβοσ για

πυρθνικι τρομοκρατία και αυξανόμενθ πικανότθτα για

επίκεςθ με χθμικά ι βιολογικά όπλα.


55

Χ Θ Μ Ι Κ Α Ο Ρ Λ Α

Οι φλεσ για χθμικά όπλα54 είναι πάρα πολφ εφκολο να

αποκτθκοφν και να καταςκευαςτοφν. Οι ουςίεσ των

χθμικϊν όπλων που χρθςιμοποιοφνται από τρομοκράτεσ

είναι γενικά ςτρατιωτικισ φφςεωσ και είναι παρόμοιεσ με

επικίνδυνα βιομθχανικά χθμικά, αλλά εκατοντάδεσ φορζσ

πιο τοξικζσ.

Τα χθμικά όπλα αποτελοφνται από δφο μζρθ:

54

Χθμικζσ επικζςεισ όπου χρθςιμοποιικθκαν από Ππλα

Μαηικισ Καταςτροφισ

1985 - Βρζκθκε ςτθ κατοχι ομάδασ από το Αρκάνςασ των Θ.Ρ.Α. με

τθν επωνυμία «Σφμφωνο», 129 λίτρα υδροκυανίου

1992 - Νεοναηί ςτθ Γερμανία ςτόχευςαν ςυναγωγι με υδροκυάνιο

1993 - Θ βόμβα που χρθςιμοποιικθκε εναντίον των Δίδυμων Ρφργων

περιελάμβανε υδροκυάνιο, που κάθκε εντελϊσ ςτθν ζκρθξθ

1994 - Σαρίν ςτο Μουατςαμότο, ςτθν Λαπωνία, ςκότωςε 8 και 200

νοςθλεφτθκαν

1995 - Ρεριςςότερθ ποςότθτα ςαρίν ςτον υπόγειο ςιδθρόδρομο του

Τόκυο, 12 νεκροί και 5.500 τραυματίεσ και πολλοί ψυχολογικά

προβλιματα

1995 - Επίκεςθ με ςαρίν ςτθ Ντίςνεχλάντ εμποδίςτθκε από το FBI

1995 - Επικζςεισ ςτθν Λαπωνία με υδροκυάνιο, φωςγζνιο και ςπρζυ με

πιπζρι

1997 - 2 επικζςεισ ςτθν Λαπωνία εναντίον εμπορικϊν κζντρων με

βόμβεσ χλωρίου


56

Τθν τοξικι ουςία55 που προκαλεί αναπθρία ι

κάνατο και

Το υγρό56 ι αζριο57 μζςο διαςποράσ για να

διαςκορπιςτεί ςε μεγάλθ ζκταςθ.

55

Νευροτοξικζσ ουςίεσ : Sarin-GB, Soman-GD, Tabun-

GA ;Καυςτικζσ ουςίεσ : Sulfur, Nitrogen Mustard, Lewisite)

Αιμοτοξικζσ ουςίεσ :AC, CK, AS

Αςφυξιογόνεσ ουςίεσ : Phosgene, Diphosgen, PS-Chloropicrin,

Chlorine Gas

Ουςίεσ ελζγχου : adamsite-DM, tear gases BBC, CAP

Ψυχοδυςλθπτικζσ-Αποδυνθτικζσ ουςίεσ: LSD, BZ-Buzz 56

Υδρομεταφερόμενθ μεταφορά 57

Αερομεταφερόμενθ μεταφορά


57

Β Ι Ο Λ Ο Γ Ι Κ Α Ο Ρ Λ Α

Οι φλεσ για τα βιολογικά58 όπλα είναι εφκολο να

αποκτθκοφν και να καταςκευαςτοφν. Ο ζλεγχοσ των

αποτελεςμάτων τουσ είναι δφςκολοσ αφοφ παρουςιάηουν

κακυςτερθμζνα κλινικά ςυμπτϊματα. Οι βιολογικοί59

58

Βιολογικζσ επικζςεισ όπου χρθςιμοποιικθκαν Ππλα

Μαηικισ Καταςτροφισ

1972 - Τα ςυςτιματα φδρευςθσ του Σικάγου και του St. Louis

μολφνκθκαν με 30-40! κιλά τυφοειδοφσ πυρετοφ

1978 - Βοφλγαροι ζριξαν ςφαίρα απελευκζρωςθσ ρικίνθσ από ομπρζλα

ςε ζνα αντιφρονοφντα που ζμενε ςε άλλθ χϊρα προκαλϊντασ το

κάνατο του τθν επόμενθ μζρα

1984 - Θ Δυτικογερμανικι «Φράξια Κόκκινοσ Στρατόσ» βρζκθκε να ζχει

αλλαντοτοξίνθ ςε ζνα επιςτθμονικό εργαςτιριο ςτο Ραρίςι, ςτθ

Γαλλία.

1986 - Θ παρακρθςκευτικι οργάνωςθ Μπάγκουαν δθλθτθρίαςε με

ςαλμονζλα ςαλάτεσ ςε αμερικανικά εςτιατόρια προκαλϊντασ

αςκζνεια ςε 750 ανκρϊπουσ

1995- Μζλοσ του “Aryan Nation” ςυνελιφκθ γιατί παριγγειλε τον ιό

τθσ πανϊλθσ 59

Ζνα παράδειγμα βιολογικισ επίκεςθσ είναι θ απελευκζρωςθ

ενόσ πολφ κανατθφόρου οργανιςμοφ ςε ζνα μεγάλο, ανυποψίαςτο και

απροετοίμαςτο περιβάλλον που είναι αγωγόσ τθσ απότομθσ διάδοςθσ

του οργανιςμοφ. Θ πλθγείςα περιοχι μολφνεται ςε υψθλό βακμό και

ςτόχο αποτελοφν οι άνκρωποι, οι ςοδειζσ, τα εκτρεφόμενα ηϊα κτλ.

ΕΙΔΘ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΟΡΛΩΝ


58

παράγοντεσ είναι ηωντανοί οργανιςμοί, τα βακτιρια60 οι

ιοί61 και οι βιοτοξίνεσ62.

Ιογενι όπλα : ευλογιά, κίτρινοσ πυρετόσ, ψιττάκωςθ,

δάγγειοσ πυρετόσ,εγκεφαλίτιδα από κρότωνεσ

Ππλα με ρικζτςια: πυρετόσ βραχωδϊν ορζων, πυρετόσ Q,

επιδθμικόσ τφφοσ

Βακτθριακά όπλα: άνκρακασ, πανϊλθ, τουλαραιμία,

βρουκζλλωςθ, χολζρα, τυφοειδισ πυρετόσ, δυςεντερία

Ππλα με μφκθτεσ: coccidiodes immitis, coccidioidomycosis 60

Τα βακτιρια είναι μικροςκοπικοί, μονοκφτταροι,

προκαρυωτικοί οργανιςμοί, που ςυναντοφνται ςε κάκε είδουσ

βιότοπο. http://el.wikipedia.org 61

Οι ιοί εννοοφνται εκείνεσ οι πακογόνεσ υπερμικροςκοπικζσ

οντότθτεσ που δε διακζτουν δικό τουσ μεταβολιςμό και μποροφν να

αναπαραχκοφν. μόνον μζςα ςε ηωντανά κφτταρα.

http://el.wikipedia.org 62

Βιοτοξίνεσ είναι βιολογικά υποπροϊόντα που προκαλοφν

αςκζνεια ςτον άνκρωπο http://el.wikipedia.org Οι βιοτοξίνεσ είναι

ειδικοί τφποι δθλθτθριωδϊν χθμικϊν, που χαρακτθρίηονται ωσ

βιολογικζσ ουςίεσ επειδι δθμιουργικθκαν από ηϊντεσ οργανιςμοφσ.

Οι βιοτοξίνεσ γενικά ςυμπεριφζρονται ωσ χθμικζσ ουςίεσ και

εξυπθρετοφν τθν ίδια λειτουργία, τθ δθλθτθρίαςθ ανκρϊπων.


59

Ρ Υ Θ Ν Ι Κ Α Ο Ρ Λ Α

Τα πυρθνικά63 όπλα64 αν και είναι δφςκολο να

προμθκευτοφν τρομοκράτεσ, αποτελοφν βραχυπρόκεςμθ

αλλά και μακροπρόκεςμθ απειλι για τθν ανκρωπότθτα.

Ωςτόςο, τα ραδιενεργά κατάλοιπα και άλλα είδθ

ραδιενεργϊν υλϊν είναι πιο εφκολο να αποκτθκοφν.

Κίνδυνοσ υπάρχει από κάκε δόςθ ραδιενζργειασ (ALARA),

ενϊ ςυγκεκριμζνοι τφποι ακτινοβολίασ, όπωσ οι ακτίνεσ Χ,

μποροφν να διαπεράςουν ςθμαντικά ςτρϊματα

προςτατευτικοφ υλικοφ Επίςθσ, το Καίςιο-137, ζνα

πυρθνικό υποπροϊόν που φυςιολογικά βρίςκεται ςε

πυρθνικά ιατρικά κατάλοιπα είναι ιδιαίτερα τοξικό και

είναι διακζςιμο ςτθν αγορά εδϊ και χρόνια. Θ χριςθ

ραδιενεργϊν υλϊν από τουσ τρομοκράτεσ είτε κλεμμζνα

63

αδιενεργι επίκεςθσ όπου χρθςιμοποιικθκαν Ππλα Μαηικισ

Καταςτροφισ

1995 - Τςετςζνοι τοποκζτθςαν ζνα πακζτο ραδιενεργοφ Καίςιου-137

14 κιλϊν και εκρθκτικά ςε ζνα πάρκο τθσ Μόςχασ 64

Είδθ πυρθνικϊν όπλων : Ρυρθνικοί μθχανιςμοί, αδιολογικοί

μθχανιςμοί διαςποράσ (βόμβεσ ραδιενζργειασ) και αδιολογικζσ

εκλφςεισ


60

πυρθνικά κατάλοιπα ι τοποκετοφμενα ςε μια περιοχι για

να προκαλζςει ραδιενεργι ζκκεςθ ςτο προτεινόμενο

ςτόχο ςτουσ πολίτεσ μπορεί να παρερμθνευκεί ωσ μια

πυρθνικι επίκεςθ, προκαλϊντασ πανικό και ηθμιά ςτθ

ςτακερότθτα τθσ κυβζρνθςθσ


61

Σ Υ Μ Β Α Τ Ι Κ Ε Σ Μ Ε Γ Α Λ Ε Σ Β Ο Μ Β Ε Σ

Μεγάλεσ βόμβεσ65 ζχουν χρθςιμοποιθκεί από

τρομοκράτεσ κακϊσ θ τεχνολογία αλλά και

Χρθςιμοποιοφνται πλθκϊρα υλικϊν και πθγϊν υψθλισ

ενζργειασ και μεγάλθ ποικιλία ςυςκευαςίασ

(δεξαμενοφόρα φορτθγά, μεγάλα αεροςκάφθ) ςε διάφορα

εκρθκτικά ςτρατιωτικοφ τφπου που είναι ςιμερα

περιςςότερο διακζςιμα. Επιπλζον οι εκριξεισ επιφζρουν

μεγαλφτερθ κάλυψθ από τα μζςα μαηικισ ενθμζρωςθσ

χάρθ ςτθν άμεςθ γνϊςθ του ςυμβάντοσ και τον εμφανι

τόπο του. Οι κίνδυνοι για τθν Ραγκόςμια Αςφάλεια και

Στακερότθτα από τθν Διαςπορά όπλων μαηικισ

καταςτροφισ άπτονται ςτα κίνθτρα των τρομοκρατϊν που

τα χρθςιμοποιοφν κακϊσ και τα δραματικά κοινωνικά και

οικονομικά προβλιματα που απορρζουν, από τθν χριςθ

τουσ. Ρζρα από τθν απϊλεια μαηικϊν κυμάτων είναι θ:

Υπερφόρτωςθ των ςυςτθμάτων απόκριςθσ

εκτάκτου ανάγκθσ

65

http://www.geraki.net/wiki


62

Αναςτάτωςθ τθσ κακθμερινότθτασ τθσ πόλθσ

Κλειςίματοσ και μόλυνςθσ των εγκαταςτάςεων

Δθμιουργία πανικοφ και ςφγχυςθσ

Δθμιουργία απϊλειασ εμπιςτοςφνθσ ςτθ

κυβζρνθςθ να προςτατζψει τον πλθκυςμό και να

εμποδίςει τθ τρομοκρατικι δραςτθριότθτα

εναντίον του

Δθμιουργία απϊλειασ εμπιςτοςφνθσ ςτα

ςυςτιματα άμεςθσ αντίδραςθσ.


63

ΔΙΑΘΕΣΙΜΟΤΘΤΑ ΠΡΛΩΝ ΜΑΗΙΚΘΣ ΚΑΤΑΣΤΟΦΘΣ

Θ διακεςιμότθτα Ππλων Μαηικισ Καταςτροφισ μπορεί να

γίνει από: Στρατιωτικζσ πθγζσ66, Βιομθχανικζσ και

Εμπορικζσ πθγζσ67, Ρανεπιςτιμια και ιατρικζσ

εγκαταςτάςεισ68.

66

10-12 χϊρεσ αναπτφςςουν βιολογικά όπλα και 22-24 χϊρεσ

αναπτφςςουν χθμικά όπλα .Άγνωςτεσ είναι οι ποςότθτεσ όπλων που

ζχουν καταλιξει ςτθ μαφρθ αγορά κατά τθ διάρκεια τθσ διάλυςθσ τθσ

Σοβιετικισ Ζνωςθσ και του Συμφϊνου τθσ Βαρςοβίασ. Επίςθσ οι

τρομοκρατικζσ οργανϊςεισ και οι χϊρεσ που τισ υποςτθρίηουν μπορεί

να ζχουν αποκτιςει ουςίεσ για Ππλα Μαηικισ Καταςτροφισ. Αυτά τα

προγράμματα είναι επικετικά προγράμματα αφοφ κάποιεσ από αυτζσ

τισ χϊρεσ υποςτθρίηουν τθ κρατικι χρθματοδότθςθ τθσ τρομοκρατίασ. 67

Ρολλά χθμικά είναι από μόνα τουσ επικίνδυνα ενϊ βαςικά

χθμικά που χρθςιμοποιοφνται ςε χθμικά όπλα μπορεί να αγοραςτοφν

με λίγο ι κανζναν ζλεγχο και μεταφζρονται ελεφκερα με φορτθγό,

πλοίο και ςιδθρόδρομο χωρίσ καμιά ιδιαίτερθ αςφάλεια π.χ.

Υδρογοκυάνιο (αιμοτοξικι ουςία) Αζριο χλωρίου (αςφυξιογόνοσ

ουςία) Χλωριοφχο Καρβονφλιο (φωςγενικι αςφυξιογόνοσ ουςία)

Αρςενικό (λουϊςίτθσ καυςτικι ουςία). Συχνά είναι ευπρόςβλθτα ςε

κλοπι ι ςαμποτάη. 68

Μεγάλο μζροσ τθσ ιατρικισ ζρευνασ που χρθςιμοποιεί

επικίνδυνα βακτιρια, τοξίνεσ, χθμικά και ραδιενεργά υλικά. Τεμάχια

υπόκεινται ςε κλοπι ςτα νοςοκομεία, ςτα πανεπιςτιμια και ςε

μερικζσ τοποκεςίεσ αποκικευςθσ και διάκεςθσ τουσ, διότι υπάρχει

ανεπαρκισ αςφάλεια και υπευκυνότθτα Θ παραγωγι των Βιολογικϊν


64

ΡΙΘΑΝΑ ΑΝΘΩΡΙΝΑ ΘΥΜΑΤΑ69

Ππλο μαηικισ καταςτροφισ

Ρεριοχι επίδραςθσ

τ.χλμ

Ρροβλεπόμενοι κάνατοι ανά πυκνότθτα πλθκυςμοφ Άτομα ανά τετρ. χιλιόμετρο

3.000 10.000

Χθμικό 0,22 60 200

Βιολογικό 10 30.000 100.000

Ρυρθνικό 7,8 23.000 80.000

Βόμβα υδρογόνου 190 570.000 1.900.000

όπλων μπορεί εφκολα να κρφβεται πίςω από τθ νόμιμθ ιατρικι και

ανκρωπιςτικι ζρευνα. Ρολλά εργοςτάςια παραςιτοκτόνων μποροφν

εφκολα και γριγορα να τροποποιθκοφν ϊςτε να καταςκευάςουν

χθμικά όπλα, αφοφ πολλά παραςιτοκτόνα απαιτοφν ελάχιςτθ

τροποποίθςθ για να γίνουν πολφ τοξικά για τουσ ανκρϊπουσ. 69

http://www.geraki.net


65

GREENPEACE και Ο.Μ.Κ

Θ Greenpeace70 μζςα από τισ εκςτρατείεσ τθσ αγωνίηεται

και προτείνει πζντε βιματα που κα μασ οδθγιςουν από

τον εφιάλτθ των όπλων μαηικισ καταςτροφισ και του

πολζμου, ςτθν οικοδόμθςθ πραγματικισ αςφάλειασ για

τον πλανιτθ.

Ενδυνάμωςθ και πλιρθσ εφαρμογι τθσ Συνκικθσ

Μθ Εξάπλωςθσ των Ρυρθνικϊν (ΣΜΕΡ)71

Ταχφτατθ απόςυρςθ των λεγόμενων "ειρθνικϊν"

πυρθνικϊν72.

70

Ρθγι: Greenpeace 71

Αυτό ςθμαίνει ότι οι χϊρεσ που δεν ζχουν ακόμα υπογράψει

τθ Συνκικθ, κα το πράξουν, και όςεσ τθν ζχουν υπογράψει, κα

ανταποκρικοφν ςτισ υποχρεϊςεισ τουσ. Οι ΘΡΑ, θ Μεγάλθ Βρετανία, θ

Γαλλία, θ ωςία και θ Κίνα παραβιάηουν εδϊ και τρεισ δεκαετίεσ το

ςχετικό άρκρο τθσ διεκνοφσ νομοκεςίασ. 72

Χϊρεσ που κζλουν να αποκτιςουν πυρθνικά όπλα, το κάνουν

μζςα από προγράμματα πυρθνικισ ενζργειασ. Αυτό τουσ επιτρζπει να

ζχουν πρόςβαςθ ςτθν πρϊτθ φλθ και ταυτόχρονα να αποφεφγουν τουσ

ελζγχουσ (κακϊσ πολλά υλικά μποροφν να χρθςιμοποιθκοφν τόςο για

ςτρατιωτικοφσ όςο για ειρθνικοφσ ςκοποφσ). Πλα τα ραδιενεργά υλικά,

περιλαμβανομζνων των πυρθνικϊν αποβλιτων που παραμζνουν

ραδιενεργά για πολλζσ χιλιάδεσ χρόνια χωρίσ να υπάρχει αςφαλισ

τρόποσ απόκεςθσ, αποτελοφν εν δυνάμει ςυςτατικά πυρθνικϊν


66

Ελαχιςτοποίθςθ του κινδφνου από τα υπάρχοντα

πυρθνικά.73

Ενδυνάμωςθ των Συμβάςεων για τα Βιολογικά και

τα Χθμικά Ππλα74.

Απεξάρτθςθ από τθν πυρθνικι ενζργεια και τα

ορυκτά καφςιμα - Ρροϊκθςθ των ανανεϊςιμων

πθγϊν ενζργειασ.75

όπλων. Θ ςυνζχιςθ τθσ λειτουργίασ τθσ πυρθνικισ βιομθχανίασ είναι

παράλογθ. 73

Δυςτυχϊσ, ο πλανιτθσ ζχει ιδθ κλθρονομιςει ςθμαντικζσ

ποςότθτεσ ραδιενεργϊν υλικϊν από τθν ανεφκυνθ καταςκευι

πυρθνικϊν όπλων και ςτακμϊν παραγωγισ ενζργειασ κατά τισ

τελευταίεσ δεκαετίεσ. Ο πλζον παράλογοσ τρόποσ διαχείριςθσ των

πυρθνικϊν αποβλιτων, τονίηει θ Greenpeace, είναι θ επανεπεξεργαςία

τουσ. Με αυτι γίνεται δυνατόσ ο διαχωριςμόσ του ουρανίου και του

πλουτωνίου, με αποτζλεςμα να είναι περιςςότερο προςβάςιμα τα

υλικά που χρθςιμοποιοφνται ςτθν καταςκευι όπλων, ενϊ ταυτόχρονα

κατά τθν όλθ διεργαςία απελευκερϊνονται μεγάλεσ ποςότθτεσ

ραδιενζργειασ. Θ επανεπεξεργαςία πυρθνικϊν αποβλιτων πρζπει να

ςταματιςει τϊρα. 74

Αντί να ςυμβάλει ςτθν ενδυνάμωςθ των Συμβάςεων, θ

κυβζρνθςθ Μπουσ τισ υποςκάπτει: το 2001 άςκθςε βζτο ςτθν

υιοκζτθςθ του Ρρωτοκόλλου Τεκμθρίωςθσ τθσ Σφμβαςθσ για τα

Βιολογικά Ππλα, το οποίο κα δθμιουργοφςε ζνα κακεςτϊσ ελζγχου-

επαλικευςθσ, με τθ δικαιολογία ότι αυτό κα μποροφςε να

περιλαμβάνει αδιάκριτεσ επικεωριςεισ και ωσ εκ τοφτου να απειλεί τα

ςυμφζροντα των βιομθχανιϊν βιοτεχνολογίασ.


67

Συμπεράςματα για Ο.Μ.Κ.

Ο κίνδυνοσ τθσ διαςποράσ και χρθςιμοποίθςισ των δεν

ζχει εξαλειφτεί και οφείλουμε να διατθριςουμε ικανότθτα

πρόλθψθσ και αντιμετϊπιςθσ τζτοιων απειλϊν. Θ

αςφμμετρθ απειλι από τα ΟΜΚ είναι διαφορετικι για

κάκε χϊρα και θ αντιμετϊπιςι τθσ απαιτεί διεκνι

ςυνεργαςία.

Θ Ρρωτοβουλία Αςφάλειασ για τθ Μθ Διαςπορά Ππλων

Μαηικισ Καταςτροφισ (Proliferation Security Initiative

PSI)76 ςε ςυνδυαςμό με τα πλαίςια τθσ Διάςκεψθσ των

75

Θ εξάρτθςθ τθσ διεκνοφσ οικονομίασ από τα ορυκτά καφςιμα

και ιδίωσ από το πετρζλαιο παραμορφϊνει τισ ςχζςεισ μεταξφ χωρϊν

και ςυχνά πυροδοτεί ςυγκροφςεισ. Θ εξάρτθςθ από τα ορυκτά

καφςιμα πρζπει να ςταματιςει όχι μόνο ωσ ςυμβολι ςτθν παγκόςμια

ειρινθ αλλά και για τθν αντιμετϊπιςθ των κλιματικϊν αλλαγϊν. Δεν

χρειαηόμαςτε τα πυρθνικά για να αντικαταςτιςουν το πετρζλαιο. Με

τθν απαραίτθτθ πολιτικι βοφλθςθ και τισ αντίςτοιχεσ επενδφςεισ, οι

ανανεϊςιμεσ πθγζσ ενζργειασ παρζχουν τθ λφςθ: όχι μόνο θλεκτρικι

ενζργεια αλλά και ενζργεια για τθ βιομθχανία, τισ μεταφορζσ κ.λπ. 76

Ρρωτοβουλία Αςφαλείασ για τθν Αποτροπι Διαςποράσ

Ππλων Μαηικισ Καταςτροφισ Proliferation Security Initiative ( PSI ). Θ

PSI αποτελεί ζναν, πολιτικοφ χαρακτιρα, άτυπο, ςυναςπιςμό Κρατϊν

που επικυμοφν μια ςτενι και αποτελεςματικι ςυνεργαςία

προκειμζνου να προωκιςουν πρακτικά μζτρα που κα ςυμβάλουν ςτθν


68

Θνωμζνων Εκνϊν για τον Αφοπλιςμό, Συνκικθσ για τθ Μθ

Εξάπλωςθ των Ρυρθνικϊν, Συνκικθσ Απαγόρευςθσ των

Ρυρθνικϊν Δοκιμϊν, Σφμβαςθσ για τα Βιολογικά Ππλα,

Σφμβαςθσ για τα Χθμικά Ππλα.

Aπαιτείται, να λειτουργιςει ζνα διεκνζσ ςφςτθμα ελζγχου

των όπλων και αφοπλιςμοφ κακϊσ και ςτθν αντιμετϊπιςθ

τθσ απειλισ που προζρχεται από τθν ανεξζλεγκτθ

διαςπορά ΟΜΚ.

Κα πρζπει να υπάρχει θ πολιτικι βοφλθςθ για πλιρθ

αφοπλιςμό όλων των χωρϊν που διακζτουν Ππλα Μαηικισ

Καταςτροφισ (ΟΜΚ). Κινιςεισ γίνονται, αλλά πωσ μπορεί

να γίνει αυτό όταν δεν δεςμεφονται οι ςθμερινζσ

πυρθνικζσ δυνάμεισ ςτισ διαδικαςίεσ ελζγχου των όπλων,

μθ εξάπλωςθσ των πυρθνικϊν και αφοπλιςμοφ.

αποτροπι τθσ διαςποράσ Ππλων Μαηικισ Καταςτροφισ (ΟΜΚ). Θ

Ρρωτοβουλία αυτι, που εξαγγζλκθκε τον Μάιο 2003, δεν είναι ζνασ

νζοσ Διεκνισ Οργανιςμόσ και δεν αποςκοπεί Μζλθ Κράτθ που

ςυμμετζχουν είναι: Αυςτραλία, Αργεντινι, Γαλλία, Γερμανία, Δανία,

Ελλάδα, Θνωμζνο Βαςίλειο, ΘΡΑ, Λαπωνία, Λταλία, Λςπανία, Καναδάσ,

Νζα Ηθλανδία, Νορβθγία, Ολλανδία, Ρολωνία, Ρορτογαλία, ωςία,

Τουρκία, Σιγκαποφρθ.


69

Ρ Ε Ι Β Α Λ Λ Ο Ν Τ Ι Κ Ε Σ

Α Λ Λ Α Γ Ε Σ ΚΑΛ

Κ Α Τ Α Σ Τ Ο Φ Ε Σ


70


71

ΡΕΙ ΚΛΙΜΑΤΟΣ

Κλίμα77 ονομάηεται θ μζςθ καιρικι κατάςταςθ ι καλφτερα

ο μζςοσ καιρόσ μιασ περιοχισ, που προκφπτει από τισ

μακροχρόνιεσ παρατθριςεισ των διάφορων

μετεωρολογικϊν ςτοιχείων. Ραίηει ςπουδαιότατο ρόλο,

τόςο ςτο φυτικό όςο και ςτο ηωικό βαςίλειο. Από το κλίμα

ορίηονται οι ηϊνεσ τθσ βλάςτθςθσ κακϊσ και θ κατανομι

των ηϊων και των ανκρϊπων πάνω ςτθ γθ.

ΚΑΙΟΣ

Ο καιρόσ είναι κάτι διαφορετικό από το κλίμα και

χαρακτθρίηεται ςαν μια φυςικι κατάςταςθ τθσ

ατμόςφαιρασ78 κατά τθ διάρκεια μιασ μικρισ χρονικισ

περιόδου.

77

http://el.wikipedia.org 78

Ατμόςφαιρα καλείται το αεριϊδεσ περίβλθμα που περιβάλλει

τθ Γθ, το οποίο ςυγκρατείται λόγω τθσ βαρφτθτάσ τθσ, και φκάνει ςε

φψοσ περίπου 3.500 χλμ. Στθν ατμόςφαιρα τθσ Γθσ οφείλεται θ φπαρξθ

ηωισ, εφόςον ςε αυτιν οφείλονται θ απορρόφθςθ μεγάλου τμιματοσ

τθσ υπεριϊδουσ ακτινοβολίασ και θ μείωςθ τθσ διαφοράσ των ακραίων

κερμοκραςιϊν που κα υπιρχαν μεταξφ θμζρασ και νφχτασ χωρίσ

αυτιν.

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A7%CE%B9%CE%BB%CE%B9%CF%8C%CE%BC%CE%B5%CF%84%CF%81%CE%BF


72

Σφμφωνα με μετεωρολόγουσ και τον Ραγκόςμιο

Οργανιςμό Μετεωρολογίασ79, θ ζννοια του κλίματοσ είναι

δυναμικισ και όχι ςτατικισ μορφισ. Το κλίμα δεν είναι

ποτζ ςτακερό αλλά επθρεάηεται από τισ ςυνεχείσ

μεταβολζσ πολλϊν ςυςτατικϊν τθσ ατμόςφαιρασ και

περιλαμβάνει τισ κακθμερινζσ μεταβολζσ του καιροφ, τον

εποχικό κφκλο και τθσ μικρισ κλίμακασ μεταβολζσ των

ατμοςφαιρικϊν ςυνκθκϊν οι οποίεσ μετρϊνται για

περιόδουσ που κυμαίνονται από 2 ζωσ 25 χρόνια.

ΚΛΙΜΑΤΙΚΘ ΑΛΛΑΓΘ

Θ κλιματικι αλλαγι ορίηεται ωσ θ μεταβολι ςτο κλίμα που

οφείλεται άμεςα ι ζμμεςα ςε ανκρϊπινεσ

δραςτθριότθτεσ. Σφμφωνα με τθ «Σφμβαςθ-Ρλαίςιο των

79

Ο Ραγκόςμιοσ Μετεωρολογικόσ Οργανιςμόσ (World

Meteorological Organization, W.M.O.), ιδρφκθκε το 1951 και εδρεφει

ςτθ Γενεφθ. Ζχει μζλθ όλεσ ςχεδόν τισ χϊρεσ του κόςμου και κφριοσ

ςκοπόσ είναι θ μεταξφ των χωρϊν ςυνεργαςία για καλλίτερεσ και

πλθρζςτερεσ πλθροφορίεσ ςτουσ ενδιαφερομζνουσ και κυρίωσ ςτθ

Ναυτιλία και τθν Αεροπορία με τθν ανάπτυξθ δικτφων

Μετεωρολογικϊν Στακμϊν και τθν κατά τακτά διαςτιματα αναφορά

παρατθριςεων και ςτακεροποίθςθ αυτϊν.


73

Θνωμζνων Εκνϊν για τισ Κλιματικζσ Μεταβολζσ80»

(UNFCC), πρζπει να διακρίνεται από τον όρο κλιματικι

μεταβλθτότθτα που ζχει φυςικά αίτια.

Σχζςθ ανκρϊπου με κλίμα

Το κλίμα81 μζςω διαδικαςιϊν επιλογισ και προςαρμογισ

επθρεάηει τουσ ανκρϊπουσ και τισ δραςτθριότθτζσ82 τουσ,

τόςο απευκείασ με τθν ανάπτυξθ πολλϊν διαφορετικϊν

80

United Nations Framework Convention on Climate Change,

United Nations, 1992, Αρ.1, παρ.3. 81

Το κλίμα είναι άμεςθ ςυνάρτθςθ με τθν αφξθςθ ι μείωςθ τθσ

κερμοκραςίασ που υπάρχει ςε μια περιοχι. Οι πραγματικζσ και

ουςιαςτικζσ μεταβολζσ ςτον καιρό ςυμβαίνουν μζςα ςε χιλιάδεσ ι

εκατομμφρια χρόνια ενϊ θ κλίμακα τισ κλιματικισ ιςτορίασ είναι

αςτρονομικι. 82

Μελζτεσ ζδειξαν ότι οι άνκρωποι που ηουν ςε κλίματα όπου θ

μζςθ κερμοκραςία του κερμότερου μινα δεν υπερβαίνει τουσ 24

βακμοφσ Κελςίου περίπου και τον ψυχρότερο μινα δεν είναι

χαμθλότερθ από 0 βακμοφσ Κελςίου παρουςιάηουν τθν μεγαλφτερθ

ενεργθτικότθτα.

Τα κλίματα ςτα οποία οι άνκρωποι μποροφν να εργαςτοφν

χειρονακτικά με μεγαλφτερθ απόδοςθ είναι ψυχρότερα από αυτά που

είναι πιο ευχάριςτα για ανάπαυςθ ι ελαφρά εργαςία. Τζλοσ, θ

πνευματικι ικανότθτα του ανκρϊπου φαίνεται να αυξάνεται ςε

κλίματα που ζχουν πολλζσ μεταβολζσ και ςε μζρθ που ο ζξω χϊροσ

είναι ψυχρότεροσ από αυτόν τθσ εργαςίασ.


74

ανκρϊπινων φυλϊν (μζγεκοσ ςϊματοσ83–χρϊμα

δζρματοσ84) όςο και ζμμεςα από το περιβάλλον το οποίο

δθμιουργείται (τφποσ βλάςτθςθσ - ανάπτυξθ ηϊων).85

Ραρεμβάςεισ, των ανκρϊπινων δραςτθριοτιτων πάνω ςτο

μικροκλίμα και ςτο κλίμα γενικότερα του πλανιτθ86, είναι

83

Ππωσ όλα τα κερμόαιμα ηϊα, οι άνκρωποι που κατοικοφν ςτα

ψυχρότερα κλίματα τείνουν να είναι πιο μεγαλόςωμοι από αυτοφσ

που ηουν ςε κερμότερεσ περιοχζσ. Το μζςο βάροσ των ανκρϊπων τθσ

Βόρειασ Ευρϊπθσ είναι 70 ζωσ 80 κιλά. Ενϊ για τουσ αυτόχκονεσ τθσ

Μζςθσ Ανατολισ και τθσ Νότιασ Αςίασ είναι 50 ζωσ 60 κιλά. 84

1οσ

Τφποσ δζρματοσ: Λευκοί άνκρωποι, φυλι ςαν πρϊτοι

κάτοικοι τθσ Βορειοδυτικισ Ευρϊπθσ, που προςαρμόςτθκε καλφτερα

ςτα ψυχρά νεφελϊδθ κλίματα χωρίσ πολφ θλιοφάνεια αλλά το δζρμα

τουσ πακαίνει εφκολα εγκαφματα όταν εκτεκεί ςε ιςχυρι θλιακι

ακτινοβολία, ειδικά ςτθν υπεριϊδθ, αντίκετα από τισ:

2οσ

Τφποσ δζρματοσ: Μαφρεσ φυλζσ, που ηοφςαν ςτθν

τροπικι ηϊνθ των εριμων και των δαςϊν του Λςθμερινοφ ςτθν Αφρικι

και ςτθν Αςία και επίςθσ ιταν πολφ καλά προςαρμοςμζνοι ςτισ

ςυνκικεσ τθσ Αυςτραλίασ, ζχουν δζρμα πολφ ανκεκτικό ςε αυτόν τον

τφπο βλάβθσ.

3οσ

Τφποσ δζρματοσ: Ζχει πολλζσ αποχρϊςεισ του κίτρινου ι

του ελαιϊδουσ το οποίο μαυρίηει εφκολα αν εκτεκεί ςτθν θλιακι

ακτινοβολία ενϊ ξαναγίνεται ανοιχτότερο όταν πάψει θ επίδραςθ

αυτι. 858585

86

Ο πλανιτθσ μασ ζχει θλικία που αγγίηει τα 6 διςεκατομμφρια

χρόνια με πλθκυςμιακι δυνατότθτα κατοίκων τα 10 διςεκατομμφρια

ανκρϊπουσ.


75

ςυνυφαςμζνεσ με τον όρο οικονομία και αυτό, γιατί

αφορά τισ επιμζρουσ εκμεταλλεφςεισ των φυςικϊν πόρων

μιασ περιοχισ κακϊσ και τθν κατανομι τθσ ςτισ

πλθκυςμιακζσ οντότθτεσ.

ΚΛΙΜΑΤΙΚΘ ΑΛΛΑΓΘ ΚΑΙ ΑΝΘΩΡΟΤΘΤΑ

Σφμφωνα με τθν IPCC (ζκκεςθ τθσ Διακυβερνθτικισ

Ομάδασ Κλιματικισ Αλλαγισ) θ οποία αλλοίωςθ τθσ

κερμικισ υπόςταςισ του πλανιτθ μασ με αποτζλεςμα τθν

υπερκζρμανςθ τθσ ατμόςφαιρασ87 κατά τα τελευταία 50

χρόνια, ςε ποςοςτό 90%, ευκφνεται θ εκπομπι88

ρυπογόνων καυςαερίων (CO2).

87

Σφμφωνα με τθν ζκκεςθ του ΟΘΕ για τισ αλλαγζσ ςτο κλίμα, οι

επιπτϊςεισ ανάλογα με τθν αφξθςθ τθσ κερμοκραςίασ του πλανιτθ

είναι με:

+2.4oC ςχεδόν εξαφανίηονται οι κοραλλιογενείσ φφαλοι,

+3.4oC τα τροπικά δάςθ μετατρζπονται ςε ζρθμο,

+4.4oC εκατομμφρια άνκρωποι εκτοπίηονται κακϊσ λιϊνουν οι

πάγοι,

+5.4oC θ ςτάκμθ τθσ κάλαςςασ ανεβαίνει κατά πζντε μζτρα,

+6.4oC εξαφανίηονται τα περιςςότερα ηωικά είδθ.

88 Επίςθσ ονομάηεται: Εκπομπι ρυπογόνων καυςαερίων ι

Διοξειδίου του Άνκρακα (CO2) ι Αερίων του κερμοκθπίου


76

Αυτό είναι θ ηοφερι ςυνζπεια τθσ παρόρμθςθσ του

ανκρϊπου να κατακτιςει και να εποικίςει τον πλανιτθ με

αποτζλεςμα τθν αφξθςθ εκπομπϊν CO2 θ οποία ανζρχεται

ςε 7,2 διςεκατομμφρια τόνουσ κάκε χρόνο.

Θ πλανθτικι προοπτικι από τθν κλιματικι αλλαγι είναι

απελπιςτικι με περιβαλλοντικζσ αλλαγζσ και καταςτροφζσ

απρόβλεπτεσ.

Ιδθ, ο Ραγκόςμιοσ Άτλασ των Times89 ζχει καταγράψει τισ

επιπτϊςεισ του φαινομζνου του κερμοκθπίου ϊςτε να

89

Στισ 3 Σεπτεμβρίου εκδόκθκε ο νζοσ «Ραγκόςμιοσ Άτλαντασ»

των Times ο οποίοσ τροποποιικθκε ςε ςχζςθ με τθν προθγοφμενθ

ζκδοςθ του 2003 και οι χαρτογράφοι ςυμπεριζλαβαν ςτισ αλλαγζσ των

τελευταίων δεκαετιϊν όπου:

• Θ κάλαςςα τθσ Αράλθσ ςτθν Κεντρικι Αςία θ οποία ζχει

ςυρρικνωκεί κατά 75% από το 1967 κυρίωσ λόγω τθσ

υπερβολικισ άρδευςθσ.

• Θ λίμνθ Τςαντ ςτθν Αφρικι θ οποία ζχει ςυρρικνωκεί κατά

95% από το 1963 λόγω ςυνδυαςμοφ μείωςθσ των μουςϊνων

και ανκρϊπινθσ εκμετάλλευςθσ

• Θ ςτάκμθ τθσ Νεκράσ Θάλαςςασ είναι 25 μζτρα πιο χαμθλι

απ' ότι ιταν πριν 50 χρόνια όπου και πάλι θ ςυρρίκνωςθ είναι

λόγω υπερβολικισ άρδευςθσ

• Θ επζκταςθ των βαλτοτόπων τθσ Μεςοποταμίασ. Το 90%

τθσ περιοχισ αυτισ είχε καταςτραφεί ςτθ δεκαετία του 1990

λόγω τθσ εκτροπισ του νεροφ για γεωργικι άρδευςθ και τθν

εςκεμμζνθ αποξιρανςθ που διατάχκθκε από τον Σαντάμ


77

ςυμπεριλθφκοφν οι αλλαγζσ ςτθ γεωγραφία του πλανιτθ

λόγω των κλιματικϊν αλλαγϊν των τελευταίων χρόνων

αλλά και τθσ ανκρϊπινθσ παρζμβαςθσ ςτο περιβάλλον. με

αλλαγζσ ορατζσ ςτο τοπίο τθσ Γθσ ιδίωσ ςτισ παράκτιεσ

περιοχζσ90.

Χουςεϊν ωσ αντίποινα ςτουσ Άραβεσ των βάλτων για τθν

εξεγζρςι τουσ μετά τον πρϊτο Ρόλεμο του Κόλπου. Μετά το

τζλοσ τθσ διακυβζρνθςθσ του Χουςεϊν όμωσ, το 2003, οι

Άραβεσ των Βάλτων ζχουν επιςτρζψει ςτθν περιοχι και

δουλεφουν με επιτυχία για τθν επαναφορά των βαλτοτόπων.

Οι χαρτογράφοι προετοιμάηονται βζβαια και για άλλεσ μελλοντικζσ

αλλαγζσ. Επίςθσ, μζχρι το 2008, ο αρικμόσ των ανκρϊπων που μζνουν

ςε αςτικζσ περιοχζσ κα ξεπεράςει τον αρικμό αυτϊν που μζνουν ςτθν

επαρχία. 90

Υπάρχει για παράδειγμα ζνα χωριό Μνουιτ ςτουσ πάγουσ τθσ

Αλάςκα, το Σιςμαρζφ, το οποίο βρίςκεται ςε ζνα ςτενό νθςάκι κατα

μικοσ του Στενοφ Μπζρινγκ. Εκεί το λιϊςιμο των πάγων και θ αφξθςθ

τθσ ςτάκμθσ τθσ κάλαςςασ απειλοφν το κομμάτι τθσ γθσ πάνω ςτο

οποίο είναι χτιςμζνο το Σιςμαρζφ, που ενδζχεται να είναι θ πρϊτθ

αμερικανικι κοινότθτα που κα αναγκαςτεί να μεταναςτεφςει ςε πιο

ηεςτζσ περιοχζσ. Οι επιςτιμονεσ επίςθσ προειδοποιοφν πωσ

απειλοφνται με εξαφάνιςθ κοραλλιογενείσ φφαλοι (των οποίων το 40%

ζχει πλιρων καταςτραφεί), τροπικά δάςθ (κάκε χρόνο χάνεται

τουλάχιςτον το 1%), αλλά και ολόκλθρεσ παραλίεσ. Μεταβάλλονται

ανθςυχθτικά πολλζσ ακτογραμμζσ όπωσ του Μπαγκλαντζσ όπου θ

ςτάκμθ τθσ κάλαςςασ ανεβαίνει 3 χιλιοςτά κάκε χρόνο. Συνζπειεσ

μποροφν να υπάρξουν και ςτισ ακτογραμμζσ τθσ Κίνασ λόγω του ότι ο

δεφτεροσ μεγαλφτεροσ ποταμόσ τθσ χϊρασ, ο Χουάνγκ Χε ι Κίτρινοσ


78

Κίνδυνοι από κλιματικζσ αλλαγζσ

Υπάρχουν οκτϊ κατθγορίεσ κινδφνων91 για τθν

ανκρωπότθτα που προζρχονται από τισ κλιματικζσ

αλλαγζσ. Αυτοί είναι:

Ρεριςςότερεσ αςκζνειεσ από καφςωνεσ92

Συχνότερθ εμφάνιςθ επιδθμικϊν και μολυςματικϊν

αςκενειϊν

Κακι ποιότθτα του αζρα και τθσ ατμόςφαιρασ93

Άνοδοσ τθσ ςτάκμθσ των καλαςςϊν που κα

απειλιςει τισ υποδομζσ ςε όλον τον κόςμο94

Ελλείψεισ ςτα αποκζματα τροφίμων Ρεριςςότερα ατυχιματα και τραυματιςμοί από πλθμμφρεσ,

καταιγίδεσ και άλλα ακραία καιρικά φαινόμενα

Ροταμόσ, μπορεί να ξερακεί τόςο πολφ τα καλοκαίρια που να μθν

φτάνει πλζον μζχρι τθ κάλαςςα. 91

Δρ. Σίντι Ράρκερ, επικεφαλισ ζρευνασ τθσ Δθμόςιασ Σχολισ

Υγείασ John Hopkins Bloomberg School των ΘΡΑ 92

Ζωσ το τζλοσ του αιϊνα, ο μζςοσ όροσ αφξθςθσ τθσ

κερμοκραςίασ τθσ Ευρϊπθσ προβλζπεται να φτάνει 3.5 βακμοφσ

Κελςίου. 93

Οι επιπτϊςεισ από τισ δραςτθριότθτεσ των επόμενων 100

ετϊν, κα προκαλοφν υπερκζρμανςθ του πλανιτθ για άλλα 1000

χρόνια. 94

Θ ςτάκμθ τθσ κάλαςςασ ανεβαίνει 3.3 χιλιοςτά κάκε ζτοσ ςε

ςχζςθ με τα 1.7 χιλιοςτά πριν δζκα χρόνια. Μζχρι το 2100, τα

παγόβουνα αν εξακολουκιςουν να λιϊνουν κα εξαφανιςτοφν πλιρωσ

με αποτζλεςμα θ ςτάκμθ τθσ κάλαςςασ να ανζβει ζωσ 7 μζτρα.


79

Κακι ποιότθτα νεροφ και μεγάλθ ζλλειψθ

αποκεμάτων95 του

Ρίεςθ ςε όλα τα οικοςυςτιματα96 με κίνδυνο να

καταρρεφςουν.

95

Στο διάςτθμα 1996-2005, το 80% του ςυνόλου των φυςικϊν

καταςτροφϊν οφείλονταν ςε μετεωρολογικά ι φαινόμενα που

ςχετίηονταν με το νερό.

1. Ζνασ ςτουσ πζντε ανκρϊπουσ ςε όλον τον κόςμο δεν ζχει

πρόςβαςθ ςε αςφαλζσ πόςιμο νερό. Ιδθ, 500 εκατομμφρια

άνκρωποι ςτεροφνται πρόςβαςθ ςε καλι ποιότθτα πόςιμου

νεροφ και 300 εκατομμφρια άνκρωποι πίνουν νερό άκρωσ

επικίνδυνο για τθν υγεία τουσ, ενϊ ζχει αξιοποιθκεί μόνο το

3.8% των υδάτινων πόρων τθσ Αφρικισ.

2. Το 80% των αςκενειϊν που μαςτίηουν τον κόςμο οφείλονται

ςε κακζσ ςυνκικεσ υγιεινισ και ακατάλλθλο νερό.

3. Κάκε λίτρο οικιακϊν λυμάτων ρυπαίνει οκτϊ λίτρα κακαροφ

νεροφ.

4. Άμεςα και μζχρι το 2010, περιςςότεροι από 3.2

διςεκατομμφρια άνκρωποι κα πλθγοφν από λειψυδρία. 96

«Οι καταςτρεπτικζσ επιδράςεισ τθσ αλλαγισ κλίματοσ

αρχίηουν να ζχουν επιπτϊςεισ ςε μασ ςιμερα», λζει θ Δρ Lara

Hansen, επιςτιμονασ του προγράμματοσ αλλαγισ κλίματοσ του WWF.

Οι «πυρκαγιζσ των δαςϊν, θ λεφκανςθ των κοραλλιϊν, θ αποτυχθμζνθ

ςυγκομιδι γεωργικϊν προϊόντων και τα είδθ που εξαφανίηονται είναι

τα πρϊτα μθνφματα κινδφνου που μασ υπογράφουν μια χειρότερθ

ςυνζχεια.»


80

ΑΝΤΙΜΕΤΩΡΙΣΘ ΤΩΝ ΚΙΝΔΥΝΩΝ ΤΘΣ ΚΛΙΜΑΤΙΚΘΣ

ΑΛΛΑΓΘΣ

Το 1988 κακιερϊκθκε από το Ρεριβαλλοντικό Ρρόγραμμα

Θνωμζνων Εκνϊν97 (UNEP) και τθν Ραγκόςμια

Μετεωρολογικι Οργάνωςθ (WMO), θ Διακυβερνθτικι

Επιτροπι για τθν Αλλαγι Κλίματοσ98 για να αξιολογιςει

97

Ρεριβαλλοντικό Ρρόγραμμα των Θνωμζνων Εκνϊν (UNEP).

Λδρφκθκε το 1972, και λειτουργεί με ςκοπό να ενκαρρφνει τθν αειφόρο

ανάπτυξθ μζςω ορκϊν περιβαλλοντικϊν πρακτικϊν παντοφ. Οι

δραςτθριότθτεσ αυτζσ καλφπτουν ζνα ευρφ φάςμα κεμάτων, από τθν

ατμόςφαιρα και τα χερςαία οικοςυςτιματα, τθν προϊκθςθ τθσ

περιβαλλοντικισ επιςτιμθσ και ενθμζρωςθσ, ζωσ και για τθν

ικανότθτα ζγκαιρθσ προειδοποίθςθσ και απόκριςθσ ςτισ καταςτάςεισ

εκτάκτου ανάγκθσ για τθν αντιμετϊπιςθ περιβαλλοντικϊν

καταςτροφϊν και εκτάκτων αναγκϊν. 98

Διακυβερνθτικι Επιτροπι για τθν Αλλαγι του Κλίματοσ

(Intergovernmental Panel on Climate Change - IPCC). Λδρφκθκε το 1988

από τον Ραγκόςμιο Μετεωρολογικό Οργανιςμό (World Meteorological

Organization - WMO) και το Ρρόγραμμα Ρεριβάλλοντοσ (United

Nations Environment Programme - UNEP) του Οργανιςμοφ Θνωμζνων

Εκνϊν. Ο ςκοπόσ τθσ επιτροπισ είναι θ αξιολόγθςθ τθσ επιςτθμονικισ

γνωςτικισ βάςθσ και των ερευνϊν που διεξάγονται για τθ μελζτθ των

κλιματικϊν αλλαγϊν. Θ επιτροπι αξιολογεί επίςθσ τισ ςυνζπειεσ των

κλιματικϊν μεταβολϊν που προζρχονται από ανκρϊπινθ

δραςτθριότθτα, μελετϊντασ πικανζσ πολιτικζσ και δράςεισ για τθν

αντιμετϊπιςθ των ενδεχόμενων κινδφνων. http://el.wikipedia.org


81

τισ επιςτθμονικζσ, τεχνικζσ και κοινωνικοοικονομικζσ

πλθροφορίεσ ςχετικά με τθν κατανόθςθ τθσ αλλαγισ

κλίματοσ.

Θ Σφμβαςθ-πλαίςιο99 των Θνωμζνων Εκνϊν για τθν

αλλαγι του κλίματοσ, ιταν το πρϊτο διεκνζσ μζτρο με το

οποίο επιδιϊχκθκε να αντιμετωπιςτεί το πρόβλθμα.

Επιβάλλει ςε υποχρεϊνοντασ όλα τα ςυμβαλλόμενα μζρθ

να κεςπίςουν εκνικά προγράμματα για τον περιοριςμό

των εκπομπϊν των αερίων που προκαλοφν το φαινόμενο

του κερμοκθπίου. Στθ Σφμβαςθ-πλαίςιο αναγνωρίςτθκε το

γεγονόσ ότι οι βιομθχανικζσ χϊρεσ ευκφνονται για το

μεγαλφτερο μζροσ των παγκόςμιων εκπομπϊν αερίων του

φαινόμενου του κερμοκθπίου και ότι διακζτουν επίςθσ τθ

κεςμικι και χρθματοοικονομικι ικανότθτα να τισ

περιορίςουν. Ο ςτόχοσ αυτόσ, ωςτόςο, δεν είναι

δεςμευτικόσ.

Με τθ διάκριςθ ανάμεςα ςτισ βιομθχανικζσ και τισ

αναπτυςςόμενεσ χϊρεσ, θ Σφμβαςθ – τα ςυμβαλλόμενα

99

Θ Σφμβαςθ-πλαίςιο των Θνωμζνων Εκνϊν για τθν αλλαγι

του κλίματοσ, ςυνιφκθ το Μάιο του 1992 και άρχιςε να ιςχφει το

Μάρτιο του 1994


82

μζρθ ςυναντϊνται ετθςίωσ για μία επιςκόπθςθ τθσ

προόδου και για τθ ςυηιτθςθ νζων μζτρων, ενϊ ζχουν

κζςει ςε εφαρμογι οριςμζνουσ μθχανιςμοφσ πλανθτικισ

παρακολοφκθςθσ και υποβολισ εκκζςεων, ϊςτε να

καταγράφονται οι εκπομπζσ αερίων του φαινόμενου του

κερμοκθπίου.


83

ΚΛΙΜΑΤΙΚΘ ΑΛΛΑΓΘ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ100

Αν δοφμε τθν κλιματικι αλλαγι ςε ςχζςθ με τθν

οικονομικι διάςταςθ, μποροφμε να ποφμε ότι το λιϊςιμο

των πάγων του Αρκτικοφ κφκλου101 διευκολφνει

αφάνταςτα όλεσ αυτζσ τισ χϊρεσ που κα ζχουν άμεςθ

πρόςβαςθ Εάν το Βορειοανατολικό πζραςμα102 κατά

μικοσ των Καναδικϊν ακτϊν γίνει προςβάςιμο, κα

μειωκεί, κατά 7000 χιλιόμετρα θ απόςταςθ μεταξφ

Ευρϊπθσ και Λαπωνίασ και κατά 8000 χιλιόμετρα εκείνθ

100

ΡΑΝΑΓΙΩΤΘ ΧΙΣΤΟΔΟΥΛΑΚΘ ΡΟΕΔΟΥ ΤΟΥ ΡΑΝΕΛΛΘΝΛΟΥ

ΚΕΝΤΟΥ ΟΛΚΟΛΟΓΛΚΩΝ ΕΕΥΝΩΝ και από ΟΜΛΛΛΑ ΣΤΟ ΣΥΝΕΔΛΟ ΤΟΥ

ΡΑΝΔΟΛΚΟ, ΚΕΚΥΑ 05/09/2007ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΚΑΙ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

http://www.pakoe.gr/profile_gr/Sunedria-

Omilies/Omilia_Synedrio_PANDOIKO_05-09-2007.doc 101

Βάςθ υπολογιςμϊν, το εμπόριο μζςω τθσ Αρκτικισ πρόκειται

να αυξθκεί από 3 εκατομμφρια τόνουσ εμπορευμάτων το 2005 ςε 14

εκατομμφρια το 2015. Τάςθ θ οποία επιβεβαιϊνεται από τθν αναφορά

τθσ Αμερικάνικθσ επιτροπισ για τθν ζρευνα τθσ Αρκτικισ. Ρροβλζπει

ότι τα νερά κατά μικοσ των ακτϊν του Καναδά κα είναι ςχεδόν

ελεφκερα από πάγουσ κατά τθ κερινι περίοδο από το 2050 102

δθλαδι Το πζραςμα του Αρκτικοφ κφκλου


84

μεταξφ ΘΡΑ103 και Κίνασ104, ςυνεπϊσ το Βορειοανατολικό

πζραςμα αποτελεί αντικείμενο διαμάχθσ105. Θ ωςία106,

103

Οι Θνωμζνεσ Ρολιτείεσ για τισ οποίεσ υπολογίηεται ότι μζχρι

το 2015 κα είναι ςε κζςθ να παράγουν μόνο το 30% του πετρελαίου

που καταναλϊνουν ζναντι του 70% ςιμερα, ετοιμάηονται να

κατακζςουν αίτθμα με ςτόχο να τουσ παραχωρθκοφν τα κυριαρχικά

δικαιϊματα μιασ ηϊνθσ ζκταςθσ 600 μιλίων, 965 χιλιόμετρα ςτθν

ακτογραμμι τθσ Αλάςκασ. 104

Θ ανάπτυξθ τθσ Κίνασ βρίςκεται ςτο 11.9% και βαςίηεται 70%

ςε ενζργεια προερχόμενθ από καφςθ άνκρακα –λιγνίτθ, όπου

απελευκερϊνεται ςυγκριτικά με όλεσ τισ άλλεσ καφςιμεσ φλεσ τισ

μεγαλφτερεσ ποςότθτεσ CΟ2 και αιωροφμενα ςωματίδια που απειλοφν

τθν υγεία των κατοίκων, με μεγάλθ αφξθςθ ςτισ πακιςεισ του

αναπνευςτικοφ, με αποτζλεςμα 43 εκατομμφρια κινζηουσ αςκενείσ και

ζνα εκατομμφριο νεκροφσ κάκε χρόνο.

Ραρ’ ότι λοιπόν, ότι δεν ςυνορεφουν με τουσ πόλουσ θ Κίνα θ Λνδία και

θ Κορζα ξεκίνθςαν να ναυπθγοφν πλοία με ενιςχυμζνο ςκαρί τα οποία

προορίηονται για τθν πλοιγθςθ μζςω πάγων και αυτό δείχνει τισ

προκζςεισ τουσ για τθν Αρκτικι. 105

Τόςο θ Ευρωπαϊκι Ζνωςθ όςο και κυρίωσ οι ΘΡΑ

αμφιςβθτοφν τθν επικυριαρχία του Καναβά ςτθν Αρκτικι. Θ ΘΡΑ

κεωροφν ότι το ςυγκεκριμζνο κανάλι, που βρίςκεται ανάμεςα ςτα

καναδικά νθςιά και ςυνδζει τον Ατλαντικό με τον Ειρθνικό ανικει ςτα

ελεφκερα διεκνι φδατα. Ο Καναδάσ απ’ τθν άλλθ διατείνεται ότι

πρόκειται για τμιμα των εκνικϊν υδάτων του και υπεραςπίηεται με

νφχια και δόντια τόςο τθν κυριαρχία του όςο και τθν προςταςία του

περιβάλλοντοσ. 106

Οι ϊςοι ιδθ, διακζτουν 6 παγοκραυςτικά ικανά να

περιπολοφν διαρκϊσ ζναντι 1 για τισ ΘΡΑ και κανενόσ για τον Καναδά.

Ενϊ διενζργθςε ςυμβολικι ζπαρςθ τθσ ςθμαίασ ςτθν περιοχι. Αν και


85

οι Θνωμζνεσ Ρολιτείεσ, ο Καναδάσ107, θ Νορβθγία και θ

Δανία διεκδικοφν τθν εξαςφάλιςθ των κυριαρχικϊν

δικαιωμάτων ςτθν Αρκτικι κακϊσ μζςω των κλιματικϊν

αλλαγϊν και τθσ υπερκζρμανςθσ του κλίματοσ,

κακίςτανται δυνατζσ νζεσ οικονομικζσ δραςτθριότθτεσ108,

μια τζτοια πράξθ δεν κα τθσ εξαςφάλιηε κάποιου είδουσ υπεροχισ

ζκανε ςαφζσ ότι θ ωςία κα είναι πρωταγωνίςτρια ςτο μελλοντικό

ςενάριο ιςχφοσ επί των φυςικϊν πόρων, τθσ επιςτιμθσ και των

καλάςςιων μεταφορϊν του 21ου

αιϊνα. 107

Το ςχζδιο «Αρκτικι107

» του πρωκυπουργοφ του Καναδά

Χάρπερ, αναπτφχκθκε το 2006 προβλζπει τθν επιτιρθςθ των εν λόγω

εδαφϊν από μθ επανδρωμζνα οχιματα αζροσ, τθν αγορά 3

παγοκραυςτικϊν και τθ δθμιουργία λιμανιοφ και ςτακμοφ

ανεφοδιαςμοφ ςτο Ναβίςιβι κοντά ςτθν είςοδο του ΒΑ περάςματοσ,

όπωσ και μιασ ςτρατιωτικισ βάςθσ ςτον κόλπο ετηγουντ ςτθ νιςο

Κορνουάλθ θ οποία ςυνορεφει επίςθσ με το μυκικό πζραςμα. Ραρ’

όλο που μετά τθ ςχετικι ανακοίνωςθ τα 3 παγοκραυςτικά χάκθκαν

από τα ραντάρ του κρατικοφ προχπολογιςμοφ, το ςχζδιο αγοράσ τουσ

αντικαταςτάκθκε ςτισ αρχζσ Λουλίου του 2006 από τθν ναυπιγθςθ 6 ι

8 περιπολικϊν πλοίων εξοπλιςμζνων με ζνα κανόνι το κακζνα.

Από τθν πλευρά τουσ θ ΘΡΑ ζχουν προγραμματίςει τθν αγορά 3

καινοφργιων παγοκραυςτικϊν και επίςθσ το Κογκρζςο εξετάηουν το

ενδεχόμενο δωρεάσ 17 εκατομμυρίων δολαρίων ςτθν ακτοφυλακι. 108

Θ ελαχιςτοποίθςθ των αποςτάςεων μεταξφ των θπείρων κα

είναι μια οικονομικι διαδικαςία που κα εξυπθρετεί μόνο τουσ λίγουσ

και οι λίγοι δυςτυχϊσ είναι τα καρτζλ των πετρελαίων είναι τα καρτζλ

των μεταφορϊν είναι τα καρτζλ όλων των εμπορικϊν ςυναλλαγϊν που

κα γίνονται ς’ αυτι τθ διαδικαςία και όχι μόνο αυτά κα είναι και τα


86

επιτρζποντασ τθν εκμετάλλευςθ των κοιταςμάτων

πετρελαίου109 και ορυκτϊν110.

Πςοι ευνοοφνται111 από τισ κλιματικζσ αλλαγζσ δεν

ενδιαφζρονται για το γεγονόσ ότι πάρα πολλζσ περιοχζσ

τθσ Ευρϊπθσ112 και τθσ Αυςτραλίασ113 κα εξαφανιςτοφν

αποκζματα όπωσ είπαμε προθγουμζνωσ εκατοντάδων εκατομμφρια

τόνων ορυκτϊν καυςίμων και άλλων πολφ βαριϊν και ευγενϊν

μετάλλων που είναι πάρα πολφ αξιοποιιςιμα και φζρνουν τεράςτια

κζρδθ. 109

Υπολογίηεται ότι ςτισ Αρκτικζσ υποκαλάςςιεσ εκτάςεισ

υπάρχουν, 10 διςεκατομμφρια τόνοι υδρογονανκράκων ποςότθτα

ιςοδφναμθ με τα αποκζματα του Ρερςικοφ Κόλπου. Συνεπϊσ, θ

Αρκτικι καλφπτοντασ τισ αυξανόμενεσ ενεργειακζσ ανάγκεσ Κίνασ και

Λνδίασ, προςφζρεται ωσ μζςο παράκαμψθσ του οργανιςμοφ

πετρελαιοπαραγωγϊν χωρϊν του ΟΡΕΚ. 110

Υπάρχουν κοιτάςματα διαμαντιϊν, χρυςοφ, αργφρου, χαλκοφ,

ψευδαργφρου. 111

Από τισ κλιματικζσ αλλαγζσ ςτον πλανιτθ ευνοοφνται:

1. Εταιρείεσ αναηιτθςθσ παραγωγισ φυςικοφ αερίου από τθν

αφξθςθ τθσ κερμοκραςίασ

2. Αγροτικζσ επιχειριςεισ, εταιρείεσ πϊλθςθσ γεωργικϊν

εργαλείων, από τθν ξθραςία (αφξθςθ τιμισ των προϊόντων)

3. Κλάδοι διαχείριςθσ του νεροφ από τθν μόλυνςθ των υδάτινων

πόρων

4. Αυτοκινθτοβιομθχανίεσ και ενεργειακζσ εταιρίεσ από τθ

νομοκεςία για μείωςθ των εκπομπϊν ρφπων. 112

Το 19ο αιϊνα ηοφςε ςτθν Ευρϊπθ το 24% του παγκόςμιου

πλθκυςμοφ, ςιμερα ηει το 11% και ςε πενιντα χρόνια το 2-3%.


87

από το χάρτθ, οφτε βζβαια τουσ απαςχολεί θ οικονομικι

καταςτροφι που κα υποςτοφν κάποιεσ χϊρεσ και κα είναι

ςε βάροσ όλου του πλανιτθ. Συνεπϊσ, θ αφξθςθ τθσ

κερμοκραςίασ προζρχεται από ανκρωπογενείσ αιτίεσ με

ποςοςτά ευκφνθσ 2-3% ανικει ςτον απλό πολίτθ.

Αντίκετα τα μεγαλφτερα ποςοςτά ανικουν ςε αυτοφσ που

κυβερνοφν, που διευκφνουν μονοπϊλια και καρτζλ

εμπορικϊν ιςοηυγίων, τραπεηικϊν ιςοηυγίων, οι οποίοι

είναι υπεφκυνοι και πρζπει να επωμιςτοφν το κόςτοσ είτε

των δράςεων αποκατάςταςθσ (δθλαδι τθσ δραςτικισ και

άμεςθσ μείωςθσ των εκπομπϊν αερίων του φαινομζνου

του κερμοκθπίου) είτε το ςθμαντικά μεγαλφτερο μζροσ

των επιπτϊςεων ςτον πλανιτθ και ςτα ζμβια όντα που τον

κατοικοφν.

113

Ζκκεςθ τθσ Επιςτθμονικισ Υπθρεςίασ τθσ Κυβζρνθςθσ τθσ

Αυςτραλίασ: θ κερμοκραςία ςτο Σφδνεχ κα αυξθκεί κατά 4.8 βακμοφσ

Κελςίου, αρκετά πιο πάνω από τουσ 3-4 βακμοφσ που προβλζπεται

παγκοςμίωσ για τον πλανιτθ. Οι βροχοπτϊςεισ αναμζνεται να

μειωκοφν κατά 40% και οι κάνατοι από κερμοπλθξία ςε ανκρϊπουσ

άνω των 65 ετϊν αναμζνεται να αυξθκοφν κατά 800%.


88

“… αυτόσ είναι ο πλανιτθσ μασ: o πλανιτθσ Γθ.

Ρεριζχει μια καταπλθκτικι ποικιλία τοπίων και κλιμάτων.

Θ ηωι άρχιςε πριν από περίπου 4.000 εκατομμφρια ζτθ,

ζχει βιϊςει εξαιρετικζσ αλλαγζσ

τόςο ςτο κλίμα τθσ όςο και ςτα είδθ που ηουν ςε αυτιν.

Αλλά τϊρα φαίνεται ότι ο πλανιτθσ μασ μεταςχθματίηεται

- όχι από τα φυςικά γεγονότα, αλλά από τισ ενζργειεσ ενόσ

είδουσ:

του ανκρϊπου …”

~ David Attenborough~


89

ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΘ ΑΛΛΑΓΘ

Οι εκπομπζσ τθσ χϊρασ μασ το 2005 ξεπζραςαν κατά 24,5%

τισ εκπομπζσ βάςθσ. 111 εκατομμφρια τόνοι δθλαδι

ζφταςαν ςτο όριο τθσ δζςμευςισ μασ +25% ςτα πλαίςια

του πρωτοκόλλου του Κιότου για τθν πενταετία 2008-

2012.

Ωσ το 2020 εντοφτοισ οι εκτιμιςεισ είναι ότι οι εκπομπζσ

ςτθν Ελλάδα κα αυξθκοφν κατά 58% ςε ςχζςθ με το 1990.

Ενόψθ των ουςιαςτικϊν μειϊςεων που κα κλθκοφν να

επωμιςτοφν τα άλλα κράτθ μζλθ για να επιτευχκεί ο

ςυνολικόσ ςτόχοσ του -20% μζχρι το 2020, δεν είναι εφκολο

να γίνει αποδεκτι, ςτισ εςωτερικζσ διαπραγματεφςεισ τθσ

Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ θ ςυνζχιςθ τθσ αφξθςθσ των

εκπομπϊν μασ με τουσ ίδιουσ ρυκμοφσ και μετά το 2012.

Σε περίπτωςθ που οι εκπομπζσ του διοξειδίου του

άνκρακα αυξθκοφν ςτθν Ελλάδα κατά 62%, ςε 60 χρόνια

κα υπάρξει:

Mείωςθ κατά 35% τθσ παραγωγισ αραβόςιτου,

20% του ςιταριοφ και 18% του βαμβακιοφ,


90

Mείωςθ κατά 30% τθσ παραγωγισ των

υδροθλεκτρικϊν ςτακμϊν

Mείωςθ κατά 200 εκατομμφρια κυβικά μζτρα

νεροφ τθσ Ακινασ και

Ζντεκα (11) παράκτιεσ περιοχζσ κα πλθμμυρίςουν.

Αυτά κα ςυμβοφν από αιτίεσ όπωσ:

Ατμοςφαιρικι ρφπανςθ114

Κίνδυνοσ ερθμοποίθςθσ115

Ζλλειψθ νεροφ / Μείωςθ βροχοπτϊςεων116

114

Το μποτιλιάριςμα, θ κακι ποιότθτα των καυςίμων, θ

ανφπαρκτθ ςυντιρθςθ των αυτοκινιτων κα αυξιςουν τθν

ατμοςφαιρικι ρφπανςθ ειδικά όςον αφορά τα αιωροφμενα

μικροςωματίδια, το όηον, τα οξείδια του αηϊτου και το βενηόλιο.

Υπζρβαςθ κατά 10μg/m3 ςτισ εκπομπζσ CO2 ςτισ ςυγκεντρϊςεισ pm10

προκαλεί 5000 κανάτουσ ςτθν Ακινα 115

Σφμφωνα με τθν ζκκεςθ τθσ Εκνικισ Επιτροπισ για τθν

Καταπολζμθςθ τθσ Ερθμοποίθςθσ, το 35% των ελλθνικϊν εδαφϊν

αντιμετωπίηουν υψθλό κίνδυνο ερθμοποίθςθσ και 35% μζτριο κίνδυνο

ερθμοποίθςθσ. 116

Υπολογίηεται ότι το 84% του Ελλαδικοφ χϊρου απειλείται με

ερθμοποίθςθ λόγω τθσ υπερβολικισ κατανάλωςθσ φδατοσ για

άρδευςθ υδροβόρων καλλιεργειϊν, ενϊ οι βροχοπτϊςεισ ςτθν Ελλάδα

κα μειωκοφν τισ επόμενεσ δεκαετίεσ κατά 20%.


91

Συνεπϊσ, κα πρζπει να βροφμε τρόπουσ να μειϊςουμε τισ

εκπομπζσ μασ κατά 25-30 εκατομμφρια τόνουσ πράγμα

τεχνικά δφςκολο ι να αγοράηουμε τα αντίςτοιχα

δικαιϊματα δθλαδι με ςθμερινζσ τιμζσ ςχεδόν 300

εκατομμφρια ευρϊ το χρόνο.

Σε μια πολυςφνκετθ πρόκλθςθ όπωσ είναι θ κλιματικι

αλλαγι, οι λφςεισ που αφοροφν και τθν Ελλάδα κα πρζπει

να προκφψουν από διεκνείσ ςυνεργαςίεσ ολιςτικισ

αντιμετϊπιςθσ με πρϊτο κριτιριο τον άνκρωπο

προωκϊντασ αλλαγι των παρωχθμζνων αναπτυξιακϊν

πρότυπων που αφοροφν μόνο τα μεγάλα ζργα και τισ

υποδομζσ.

Θ ανάπτυξθ οφείλει να είναι ςυνδυαςμζνθ με τθν

προςταςία και τθν ανάδειξθ του περιβάλλοντοσ ωσ

βαςικοφ κεφαλαίου και ςυγκριτικοφ πλεονεκτιματοσ τθσ

χϊρασ μασ, το οποίο κα βαςίηεται ςε κακαρζσ πθγζσ

ενζργειασ (φυςικό περιβάλλον), αναπτφςςει δεξιότθτεσ

πάνω ςτισ νζεσ τεχνολογίεσ (επιςτθμονικό προςωπικό) και

καινοτομεί ςτισ φιλικζσ προσ το περιβάλλον τεχνολογίεσ.


92

«Το κλίμα αλλάηει... και το κλίμα, μασ αλλάηει117.»

Θ κλιματικι αλλαγι, πρζπει να κεωρεί πολιτικι πρόκλθςθ

ανάκτθςθσ για τον κάκε πολίτθ χωριςτά, μιασ νζασ

κοινωνικισ ταυτότθτασ και ςυλλογικότθτασ. Συνεπϊσ, αν

ακολουκιςουμε ζνα μοντζλο ανάπτυξθσ «πράςινθσ

οικονομίασ118», κα απαιτιςει ςχεδιαςμζνθ, μακρόχρονθ

πολιτικι με κριτιρια τθν ενεργειακι αςφάλεια τθσ χϊρασ,

τθν καταπολζμθςθ τθσ κλιματικισ αλλαγισ και τθν

προςταςία του περιβάλλοντοσ μζςω:

Ρροϊκθςθσ Ανανεϊςιμων Ρθγϊν Ενζργειασ

Σταδιακισ απομάκρυνςθσ από το πετρζλαιο και τα

ορυκτά καφςιμα και τθσ

Δθμιουργίασ νζων επιχειρθματικϊν ευκαιριϊν και

κζςεων απαςχόλθςθσ.

117

Γιϊργοσ Α. Ραπανδρζου, Ρρόεδροσ του ΡΑΣΟΚ και Ρρόεδροσ

τθσ Σοςιαλιςτικισ Διεκνοφσ. 118

Γιϊργοσ Α. Ραπανδρζου,, Ρρόεδροσ του ΡΑΣΟΚ και Ρρόεδροσ

τθσ Σοςιαλιςτικισ Διεκνοφσ.

Λφςθ θ «πράςινθ οικονομία» εφθμερίδα ΚΥΛΑΚΑΤΛΚΘ

ΕΛΕΥΚΕΟΤΥΡΛΑ - 11/05/2008


93

Κίνδυνοι για τθν Ραγκόςμια Αςφάλεια και Στακερότθτα

από τισ περιβαλλοντικζσ αλλαγζσ/καταςτροφζσ

Το γεγονόσ ότι ζχουν γίνει ςυςκζψεισ, ςυνζδρια, ςε

Κιότο119 και Μόντρεαλ, δείχνει ότι πρζπει οι εκπομπζσ

ρφπων να ςταματιςουν να αυξάνονται, διότι το κόςτοσ

αντιμετϊπιςθσ των επιπτϊςεων τθσ κλιματικισ αλλαγισ

ςτθν οικονομία και ςτθν κοινωνία κα είναι πολφ

μεγαλφτερο από το κόςτοσ τθσ πρόλθψθσ και ςχεδόν

δυςβάςτακτο για τθν ανάπτυξθ και τθν κοινωνικι ςυνοχι.

Οι επιπτϊςεισ τθσ κλιματικισ αλλαγισ, δεν είναι μόνον

οικολογικζσ, αλλά και κοινωνικζσ και μάσ φζρνει

αντιμζτωπουσ με νζεσ προκλιςεισ, ςε όλουσ τουσ τομείσ:

τθν οργάνωςθ τθσ παραγωγισ και τθσ κοινωνίασ, τισ

αναπτυξιακζσ προτεραιότθτεσ, τα καταναλωτικά πρότυπα.

Οι κυβερνιςεισ κα πρζπει να προετοιμαςτοφν για τισ

119

Ρρωτόκολλο του Κιότο: Το 1994, ιταν ιδθ παραδεκτό ότι οι

αρχικζσ δεςμεφςεισ βάςει τθσ Σφμβαςθσ –πλαίςιο δεν επρόκειτο να

επαρκζςουν για να αναχαιτιςτεί θ παγκόςμια αφξθςθ των εκπομπϊν

αερίων του φαινόμενου του κερμοκθπίου. Στισ 11 Δεκεμβρίου 1997, οι

κυβερνιςεισ προχϊρθςαν ζνα βιμα περιςςότερο, εγκρίνοντασ

πρωτόκολλο τθσ Σφμβαςθσ –πλαίςιο ςτθν ιαπωνικι πόλθ του Κιότο.


94

επιδράςεισ των κυελλϊν, τθν αφξθςθ τθσ ξθραςίασ, των

πλθμμυρϊν και τθσ ανόδου τθσ ςτακμθσ τθσ κάλαςςασ και

να προςτατεφςουν τουσ ανκρϊπουσ και τθ φφςθ.

Θ Διεκνισ Ομοςπονδία Ερυκροφ Σταυροφ και

Οργανϊςεων Ερυκράσ Θμιςελινου (IF-RC)120,

προχπολογίηει το κόςτοσ των ςωςτικϊν επιχειριςεων

εξαιτίασ φυςικϊν καταςτροφϊν, ςε 285 εκατ. δολάρια.

Ενεργειακι αςφάλεια και κλιματικι αλλαγι είναι μεταξφ

τουσ ζννοιεσ ςτενά ςυνδεδεμζνεσ και ζχουν τισ παρακάτω

αντιφατικζσ απαιτιςεισ, που πρζπει όμωσ, να

υπθρετθκοφν ταυτόχρονα:

Μζχρι το 2030, οι παγκόςμιεσ ενεργειακζσ ανάγκεσ

κα είναι κατά 50% μεγαλφτερεσ.

Οφείλουμε να μειϊςουμε κατά 50% τισ εκπομπζσ

των αερίων του κερμοκθπίου μζχρι το 2050.

120

Το Διεκνζσ Κίνθμα Ερυκροφ Σταυροφ και Ερυκράσ

Θμιςελινου, που ονομάηεται χάριν ςυντομίασ Ερυκρόσ Σταυρόσ,

αποτελεί ανκρωπιςτικό κίνθμα και περιλαμβάνει ςιμερα ζνα πλικοσ

οργανϊςεων με κοινοφσ ςκοποφσ. Το απαρτίηουν θ Διεκνισ Επιτροπι

Ερυκροφ Σταυροφ, θ Διεκνισ Ομοςπονδία Συλλόγων Ερυκροφ Σταυροφ

και Ερυκράσ Θμιςελινου και 175 Εκνικοί Σφλλογοι Ερυκροφ Σταυροφ

και Ερυκράσ Θμιςελινου. http://el.wikipedia.org


95

ΡΑΑΓΟΝΤΕΣ ΑΡΟΣΤΑΘΕΟΡΟΙΘΣΘΣ

τθσ ΡΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ

Οι τρεισ πλευρζσ που εμφανίηονται να διαμορφϊνουν το

τρίγωνο τθσ κλιματικισ αλλαγισ και να είναι οι

κακοριςτικοί παράγοντεσ αποςτακεροποίθςθσ ςτθν

εξίςωςθ τθσ παγκόςμιασ αςφάλειασ είναι:

Ενζργεια

Καφςιμα121 και

Επιςιτιςτικι κρίςθ122

Εάν υποβακμιςτοφν οι παραπάνω λόγοι τότε «θ κλιματικι

αλλαγι κα ζχει ςοβαρζσ επιπτϊςεισ για τθ διεκνι

αςφάλεια και ςτακερότθτα, πολφ μεγαλφτερεσ από

εκείνεσ τθσ οργανωμζνθσ τρομοκρατίασ123.»

121

Θ μαηικι ςτροφι ςτθν παραγωγι βιοκαυςίμων ςτζρθςε

πολφτιμεσ γαίεσ από τθν καλλιζργεια τροφίμων και ςυνζβαλε ζτςι

ςθμαντικά ςτθν αλματϊδθ αφξθςθ τθσ τιμισ τουσ. 122

Θ αφξθςθ των τιμϊν των τροφίμων απειλεί εκατοντάδεσ

εκατομμφρια ανκρϊπων που ηουν με λιγότερο από ζνα ευρϊ τθν

θμζρα Τα ςφνορα δεν κα ςταματιςουν τουσ πειναςμζνουσ και θ πίεςθ

ςτο διεκνζσ status quo κα καταςτεί αςφυκτικι, αν δεν αντιςτραφεί θ

εξζλιξθ που διαφαίνεται. 123

Ραναγιϊτθ Χριςτοδουλάκθ, Ρρόεδρου ΤΟΥ Ρανελλινιου

Κζντρου Οικολογικϊν Ερευνϊν Ομιλία ςτο ςυνζδριο του ΡΑΝΔΟΛΚΟ,

Κζρκυρα 05/09/2007 ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ


96

http://www.pakoe.gr/profile_gr/Sunedria-

Omilies/Omilia_Synedrio_PANDOIKO_05-09-2007.doc


97

Θ Τ Ο Μ Ο Κ Α Τ Ι Α

Σ Τ Θ Ν Δ Ι Ε Θ Ν Θ Σ Κ Θ Ν Θ


98


99

Το ΝΑΤΟ και θ καταπολζμθςθ τθσ τρομοκρατίασ

Από τισ 11 Σεπτεμβρίου 2001, που επιβατθγά αεροπλάνα

κακοδθγικθκαν ςκόπιμα πάνω ςτουσ δίδυμουσ πφργουσ

του Κζντρου Ραγκοςμίου Εμπορίου ςτθ Νζα Υόρκθ και ςτο

Ρεντάγωνο ςτθν Ουάςιγκτον, οι ςυηθτιςεισ για τθν

τρομοκρατία και οι τρόποι για να αντιμετωπιςτεί κατζχει

εξζχουςα ςτθν ατηζντα του ΝΑΤΟ124.

Μια θμζρα μετά τισ τρομοκρατικζσ επικζςεισ τθσ 11θσ

Σεπτεμβρίου 2001, θ Συμμαχία του ΝΑΤΟ, επικαλζςτθκε το

Άρκρο 5125 τθσ Συνκικθσ τθσ Ουάςινγκτον, του ιδρυτικοφ

124

Christopher Bennett: Θ καταπολζμθςθ τθσ τρομοκρατίασ Από

το Δελτίο του ΝΑΣΟ, που τιτλοφορείται Θ καταπολζμθςθ τθσ

τρομοκρατίασ

http://www.nato.int/docu/review/2005/issue3/greek/foreword.html 125

Το Άρκρο 5 τθσ Συνκικθσ τθσ Ουάςινγκτον, του ιδρυτικοφ

χάρτθ τθσ Συμμαχίασ., αφορά τον όρο τθσ ςυλλογικισ άμυνασ και

αςφάλειασ των μελϊν του αναφζρεται:

«Σα ςυμβαλλόμενα μζρθ ςυμφωνοφν ότι μια ζνοπλθ επίκεςθ

ενάντια ςε ζνα ι ςε περιςςότερα από αυτά ςτθν Ευρϊπθ ι τθ

Βόρεια Αμερικι κα κεωρθκεί ωσ μια επίκεςθ όλων τουσ και

ςυνεπϊσ ςυμφωνοφν ότι, εάν ςυμβεί μια τζτοια ζνοπλθ

επίκεςθ, κάκε ζνα από αυτά, ςτθν άςκθςθ του δικαιϊματοσ

τθσ μεμονωμζνθσ ι ςυλλογικισ αυτοάμυνασ που

αναγνωρίηεται από το άρκρο 51 του Χάρτθ των Θνωμζνων


100

χάρτθ τθσ Συμμαχίασ., που αφορά τον όρο τθσ ςυλλογικισ

άμυνασ και αςφάλειασ.

«Το ΝΑΤΟ και θ ωςία ςφυρθλατοφν ζναν αυξανόμενα

αποτελεςματικό ςυνεταιριςμό, αντιδρϊντασ ςτθν

τρομοκρατικι απειλι126.»

Θ καταπολζμθςθ τθσ Τρομοκρατίασ ςε πλαίςιο ΟΘΕ

Από το 1963 ωσ το 1999, δϊδεκα (12) Διεκνείσ Συμβάςεισ

ςχετικζσ με τθν καταπολζμθςθ τρομοκρατικϊν ενεργειϊν

Εκνϊν, κα βοθκιςουν το υμβαλλόμενο Μζροσ ι τα

υμβαλλόμενα Μζρθ που δζχκθκαν τθν επίκεςθ με το να

λάβουν αμζςωσ, χωριςτά και ςε ςυντονιςμό με τα άλλα

υμβαλλόμενα Μζρθ, τζτοια δράςθ όπωσ αυτι κρίνεται

απαραίτθτθ, ςυμπεριλαμβανομζνθσ τθσ χριςθσ ζνοπλθσ

δφναμθσ, για να αποκαταςτακεί και να διατθρθκεί θ

αςφάλεια του Βόρειου Ατλαντικοφ χϊρου. Οποιαδιποτε

τζτοια ζνοπλθ επίκεςθ και όλα τα μζτρα που λαμβάνονται εξ

αιτίασ αυτισ κα αναφερκοφν αμζςωσ ςτο υμβοφλιο

Αςφαλείασ. Σα μζτρα αυτά κα ςταματιςουν όταν το

υμβοφλιο Αςφαλείασ λάβει τα απαραίτθτα μζτρα να τθν

αποκατάςταςθ και τθ διατιρθςθ τθσ διεκνοφσ ειρινθσ και

αςφάλειασ.»

http://www.nato.int/docu/review/2006/issue2/greek/art1.html 126

Andrei Kelin, Διευκυντισ ςτο ρωςικό υπουργείο Εξωτερικϊν,

από το Δελτίο του ΝΑΣΟ: Θ καταπολζμθςθ τθσ τρομοκρατίασ


101

είχαν διαμορφωκεί και υιοκετθκεί ςτο πλαίςιο του

Ο.Θ.Ε127 και των τριϊν ειδικευμζνων Οργανιςμϊν του.

Μετά τθν 11θ Σεπτεμβρίου 2001, θ προςπάκεια

καταπολζμθςθσ τθσ τρομοκρατίασ και θ ανάγκθ

εφαρμογισ των ρυκμίςεων των προαναφερκειςϊν

Συμβάςεων, μζςω κατάλλθλων μζτρων, κεωρικθκε από τθ

Διεκνι Κοινότθτα, πολιτικι προτεραιότθτα για τθν

εδραίωςθ τθσ αςφάλειασ ςε παγκόςμιο επίπεδο.

Το Συμβοφλιο Αςφαλείασ (Σ.Α) τα τελευταία χρόνια

υιοκζτθςε μία ςειρά δεςμευτικϊν Αποφάςεων ςχετικά με

τθν τρομοκρατία, αρχίηοντασ από τθν Απόφαςθ

1373/2001, θ οποία και κεωρείται το βαςικό κείμενο του

ΟΘΕ για τθν καταπολζμθςθ τθσ τρομοκρατίασ. Το Σ.Α, ζχει

υιοκετιςει ςειρά άλλων καταδικαςτικϊν Αποφάςεων,

ςυχνά με αφορμι νεότερεσ τρομοκρατικζσ επικζςεισ, ενϊ

προςπάκειεσ καταβάλλονται για τθν ςφνταξθ μιασ

ςυνολικισ Σφμβαςθσ κατά τθσ τρομοκρατίασ

127

ΔΛΕΥΚΥΝΣΘ ΟΘΕ & ΔΛΕΚΝΩΝ ΕΛΔΛΚΕΥΜΕΝΩΝ ΟΓΑΝΛΣΜΩΝ &

ΔΛΑΣΚΕΨΕΩΝ- ΥΡΟΥΓΕΛΟ ΕΞΩΤΕΛΚΩΝ Θ Ελλάδα ςτον κόςμο

http://www.mfa.gr/www.mfa.gr/el-

GR/Policy/Multilateral+Diplomacy/International+Issues/Terrorism/


102

(comprehensive convention)128 και υπάρχει ομοφωνία με

τθ Στρατθγικι των Θνωμζνων Εκνϊν για τθν

καταπολζμθςθ τθσ τρομοκρατίασ.

Από τισ πρϊτεσ χϊρεσ που υιοκζτθςαν, τον Σεπτζμβριο

2005, τθ Διεκνι Σφμβαςθ για τθν καταπολζμθςθ τθσ

Ρυρθνικισ Τρομοκρατίασ, από Κράτθ-Μζλθ του ΟΘΕ ιταν

και θ Ελλάδα.

Θ καταπολζμθςθ τθσ τρομοκρατίασ ςτο πλαίςιο τθσ Ε.Ε.

Τθν 21θ Σεπτεμβρίου 2001, ςτο Ζκτακτο Ευρωπαϊκό

Συμβοφλιο που ζγινε ςτο πλαίςιο Διεκνϊν Συμβάςεων και

Αποφάςεων του Συμβουλίου Αςφαλείασ, θ ΕΕ, ζχει

υιοκετιςει ςειρά Κοινϊν Κζςεων, Αποφάςεων και

ςχετικϊν Κανονιςμϊν, που αναφζρονται ςτθν υιοκζτθςθ

μζτρων (πρόλθψθ και καταςτολι),για τθν καταπολζμθςθ

τθσ τρομοκρατίασ. Τα μζτρα αφοροφν τόςον τισ

τρομοκρατικζσ πράξεισ κακαυτζσ, όςο και τα αίτια τουσ,

όπωσ π.χ. τα προβλιματα ανάπτυξθσ, ανεργίασ και

κρθςκευτικοφ φονταμενταλιςμοφ.

128

ςτο πλαίςιο τθσ 6θσ Επιτροπισ τθσ Γενικισ Συνζλευςθσ Σ.Α.

του 2006


103

ΟΙ ΕΛΛΘΝΙΚΕΣ ΘΕΣΕΙΣ

Θ Ελλάδα129 καταδικάηοντασ απερίφραςτα όλεσ τισ

τρομοκρατικζσ ενζργειεσ ωσ εγκλθματικζσ και

αδικαιολόγθτεσ πράξεισ ανεξάρτθτα από τα κίνθτρα και τισ

μορφζσ τουσ, ςυντάςςεται ςε διεκνζσ επίπεδο υπό τθν

θγεςία των Θνωμζνων Εκνϊν και ςυνεργάηεται ςτενά με τα

Κράτθ-Μζλθ τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ για τθν

καταπολζμθςθ τθσ και υποςτθρίηει, τθν προςπάκεια τθσ

διεκνοφσ κοινότθτασ για τθν καταπολζμθςθ τθσ

τρομοκρατίασ ςε επίπεδο και άλλων Διεκνϊν Οργανιςμϊν

(ΟΑΣΕ, Συμβοφλιο τθσ Ευρϊπθσ, κλπ.), που

δραςτθριοποιοφνται ςτο κζμα αυτό.

Θ Ελλάδα ζχει επικυρϊςει και τισ 12 Διεκνείσ Συμβάςεισ

κατά τθσ τρομοκρατίασ, ενϊ ζχει υπογράψει τθ Διεκνι

Σφμβαςθ για τθν Καταπολζμθςθ τθσ Ρυρθνικισ

Τρομοκρατίασ ενϊ ζχει κάνει τισ αναγκαίεσ 129

Θ Ελλάδα ςτον κόςμο: ΥΡΟΥΓΕΛΟ ΕΞΩΤΕΛΚΩΝ Ενθμζρωςθ:

28.02.2007 Δ1 ΔΛΕΥΚΥΝΣΘ ΟΘΕ & ΔΛΕΚΝΩΝ ΕΛΔΛΚΕΥΜΕΝΩΝ

ΟΓΑΝΛΣΜΩΝ & ΔΛΑΣΚΕΨΕΩΝ

http://www.mfa.gr/www.mfa.gr/el-

GR/Policy/Multilateral+Diplomacy/International+Issues/Weapons/


104

μεταρρυκμίςεισ νομικζσ/διοικθτικζσ για τθν πρόλθψθ

τρομοκρατικϊν επικζςεων όςο και για τθν αντιμετϊπιςι

τουσ. Επίςθσ, λαμβάνει μζτρα για τον ςυνοριακό ζλεγχο

και τον εντοπιςμό πλαςτϊν εγγράφων αλλά και τθν

καταπολζμθςθ τθσ χρθματοδότθςθσ τθσ τρομοκρατίασ

και του ξεπλφματοσ χριματοσ.

Θ χϊρα μασ κεωρεί ότι είναι ςθμαντικό, ςτθν λιψθ και

εφαρμογι αντιτρομοκρατικϊν μζτρων, να αντιμετωπιςκεί

το ηιτθμα με ςυντονιςμζνθ δράςθ και, προπαντόσ, με

τρόπο, ο οποίοσ διαςφαλίηει το ςεβαςμό των ανκρωπίνων

δικαιωμάτων και των κεμελιωδϊν ελευκεριϊν.


105

Δ Ι Ε Θ Ν Θ Σ Τ Ο Μ Ο Κ Α Τ Ι Α

Θ διεκνισ τρομοκρατία είναι ο

αρικμόσ 1 κίνδυνοσ αςφαλείασ ςτον

ανεπτυγμζνο και μθ κόςμο.

Σίποτε δεν είναι κακαρά εκνικό,

εςωτερικό ηιτθμα ι κακαρά

διεκνζσ.»


106


107

Σ Υ Μ Ρ Ε Α Σ Μ Α Τ Α

Θ κατάρρευςθ τθσ τζωσ Σοβιετικισ Ζνωςθσ προκάλεςε μια

δραματικι αλλαγι ςε ζνα μικρό χρονικό διάςτθμα αλλά

υπάρχουν και άλλεσ εξελίξεισ που πραγματοποιικθκαν και

πραγματοποιοφνται με πολφ αργοφσ ρυκμοφσ

μεταβάλλοντεσ τον κόςμο ςτον οποίο ηοφμε.

Θ παγκοςμιοποίθςθ που εκφράηει ζνα μεγάλο μζροσ από

αυτζσ τισ μεταβολζσ και καλφπτει όλουσ τουσ τομείσ τθσ

ηωισ όπωσ οικονομία, πολιτιςμό, πολιτικι, άμυνα κ.λπ.

κάνει τον κόςμο πολφ πιο δυςνόθτο αφοφ είναι ολοζνα και

δυςκολότερο να απομονϊςουμε επιμζρουσ

πραγματικότθτεσ και να τισ αναλφςουμε ξεχωριςτά.

Ο πολλαπλαςιαςμόσ των αλλθλοεπιδράςεων μασ οδθγεί

ςε ςυςτιματα ολοζνα πιο ςφνκετα και περίπλοκα. Εάν

ςϋαυτά προςκζςουμε και τθν ρευςτότθτα που επικρατεί

γφρω μασ αντιλαμβανόμαςτε ότι όλοι οι παράγοντεσ τθσ

διεκνοφσ ηωισ βρίςκονται ςε δυςκολία και ςφγχυςθ

διαφορετικισ κλίμακασ.

Το πλιγμα τθσ 11 Σεπτεμβρίου 2001 ανζδειξε ότι :


108

Οι ςυνζπειεσ τθσ διεκνοφσ τρομοκρατίασ

Αναηθτϊντασ τισ ςυνζπειεσ διαπιςτϊνουμε ότι:

1. Επθρεάςκθκε θ πορεία τθσ οικονομίασ130 και

ειδικότερα θ προοπτικι αναπτφξεωσ και θ εξζλιξθ

τθσ υφζςεωσ.

2. Θ παγκοςμιοποιθμζνθ τρομοκρατία131 αποτελεί

ζναν αόρατο εχκρό, που διαχζεται ωσ δίκτυο ςε

πολλά κράτθ.

3. Διακυβεφεται132 θ αποδόμθςθ των ςυμμαχιϊν των

ΘΡΑ και τθσ Δφςεωσ, ςυνολικά, με τα μετριοπακι

αραβικά κράτθ.

130

Υπιρξαν άμεςεσ ςυνζπειεσ ςτουσ κλάδουσ των αεροπορικϊν

εταιρειϊν, των αςφαλειϊν και του τουριςμοφ. Αξίηει επίςθσ να

αναφζρουμε τθν απειλι για τα ςυςτιματα πλθρωμϊν, τθσ αγοράσ

χριματοσ και κεφαλαίου, κακϊσ και για τισ επενδφςεισ. Οι

καταςτροφικζσ δυνατότθτεσ των τρομοκρατϊν ςτισ ςφγχρονεσ

οικονομίεσ είναι πολφ μεγάλεσ. Θ «γενικευμζνθ αβεβαιότθτα»

ςυντθρεί τισ αρνθτικζσ οικονομικζσ επιδράςεισ, που πλιττουν και τισ

αςκενζςτερεσ, οικονομικά, χϊρεσ. 131

Το γεγονόσ αυτό κακιςτά δφςκολο τον εντοπιςμό του και

περιορίηει το ςυγκριτικό πλεονζκτθμα των κρατϊν, που ςυνίςταται

ςτον ζλεγχο των μζςων καταςτολισ και των γνωςτϊν μζςων

διεξαγωγισ του πολζμου.


109

4. Δεν μετεβλικθ ριηικά θ κατανομι τθσ ιςχφοσ

μεταξφ των πρωταγωνιςτϊν τθσ διεκνοφσ ςκθνισ,

αλλά κα υπάρξουν ςθμαντικζσ επιπτϊςεισ ςτο

διεκνζσ ςφςτθμα και ςτθν εξωτερικι και εςωτερικι

πολιτικι των κρατϊν.

5. Θ υψθλι ςτρατθγικι τθσ «πρωτοκακεδρίασ», του

«νζο-απομονωτιςμοφ» ι τθσ «επιλεκτικισ

εμπλοκισ» των ΘΡΑ μάλλον χάνουν ςε αξιοπιςτία

και αναβακμίηεται θ πρακτικι τθσ «ςυλλογικισ,

ςυνεργατικισ αςφαλείασ» υπό τθν αιγίδα του

ΟΘΕ133.

6. Θ ΕΕ με τθν Κοινι Ευρωπαϊκι Ρολιτικι Αςφαλείασ

και Αμφνθσ (ΚΕΡΑΑ) και τθ ςυγκρότθςθ τθσ

Ευρωπαϊκισ Δυνάμεωσ Ταχείασ Αντιδράςεωσ

132

Οι εκατζρωκεν μονομερείσ, μθ κατάλλθλοι χειριςμοί

ενδζχεται, μακρόπνοα, να οδθγιςουν ςε ςφγκρουςθ Λςλάμ-Δφςεωσ. 133

Θ προςζγγιςθ των ΘΡΑ με τθν ωςία κατά τθν εκςτρατεία ςτο

Αφγανιςτάν κατζλθξε ςτο τζλοσ του Μαίου του 2002 ςτο Συμβοφλιο

ΝΑΤΟ-ωςίασ, που εγγίηει τθν ζνταξθ τθσ Μόςχασ ςτθ Συμμαχία. Μετά

από δεκαετι αναηιτθςθ, θ τρομοκρατία και το οργανωμζνο ζγκλθμα

αποτελοφν πλζον τον «νζο εχκρό» του ΝΑΤΟ και ζτςι δικαιολογείται θ

ςυνζχιςθ τθσ υπάρξεϊσ του και θ προςαρμογι του ςτα νζα δεδομζνα.


110

(ΕΔΤΑ), γνωςτισ και ωσ «Ευρωςτρατόσ134»,

προςπακεί να αχκεί, ςυν τοισ άλλοισ, ςε ζνα

αποτελεςματικότερο ςφςτθμα αςτυνομεφςεωσ, να

κεςπίςει κοινοφσ κανόνεσ για τθ μετανάςτευςθ, το

άςυλο, τουσ πρόςφυγεσ και τισ μειονότθτεσ.

134

Ζργο δφςκολο, αφοφ αντιπαρατίκενται θ κοινι αντίλθψθ με

τισ εκνικζσ ιδιαιτερότθτεσ και επιλογζσ, κακϊσ και το παραδοςιακό

δίλθμμα τθσ ΕΕ : «ευρωπαϊκι ανεξαρτθςία» ι υπαγωγι ςτισ

«ατλαντικζσ δομζσ». Με τον τρόπο αυτό δοκιμάηεται, βεβαίωσ, και το

εγχείρθμα για τθ δθμιουργία μιασ Κοινισ Εξωτερικισ Ρολιτικισ και

Ρολιτικισ Αςφαλείασ (ΚΕΡΡΑ) από κζςθ ιςοτιμίασ.


111

Θ τρομοκρατία, λειτουργεί ωσ «ςυςτθματικι επίκεςθ»

κατά των δθμοκρατικϊν δομϊν των δυτικϊν κρατϊν και

αυτό προξενεί «πολιτικι αςτάκεια».

Θ πολιτικι αςτάκεια, με τθν ςειρά τθσ, φκείρει τουσ όρουσ

τθσ ομαλισ δθμοκρατικισ διακυβζρνθςθσ, π.χ. με ανάδειξθ

τυχαίων θγετϊν, με ανατροπι των κατακτιςεων του

κράτουσ δικαίου και των κεμελιωδϊν δικαιωμάτων, που

ςυγκροτοφν τθ βάςθ του πολιτιςμοφ μασ.

Οι κυβερνιςεισ ενϊπιον του διλιμματοσ τρομοκρατία ι

πολιτικι αςτάκεια κα πρζπει ι να κεςμοκετιςουν και να

αςκιςουν αποτελεςματικι καταςτολι τθσ τρομοκρατίασ ι

κα κεωρθκοφν ανίκανεσ να τθν αντιμετωπίςουν με

αποτζλεςμα αλλοιϊνεται το φρόνθμα των πολιτϊν.


112


113

Ε Ρ Ι Λ Ο Γ Ο Σ

Θ ςοβαρότθτα των ςυνεπειϊν τθσ δράςεωσ

τθσ διεκνοφσ τρομοκρατίασ επιβάλλει ςτθ

διεκνι κοινότθτα τθν άμεςθ επζμβαςι τθσ.

Θ Ομάδα των Πλουςίων με Ρωςία (G8), ΘΠΑ

και Ε.Ε. αναηθτεί τθ δικι τθσ ταυτότθτα ςτον

κόςμο κακϊσ οι οποία μζχρι τϊρα,

λανκαςμζνοι χειριςμοί τουσ ςε αςφμμετρεσ

κρίςεισ, ανζδειξαν τα «ελλείμματα» τθσ.

Οφείλει, ςτα πλαίςια του ΟΘΕ και του

διεκνοφσ δικαίου :

Να ανοίξουν τθν πολιτικι ςυηιτθςθ

και να επιδιϊξουν άμεςα τθν επίλυςθ

διεκνϊν πολιτικϊν προβλθμάτων που

χρονίηουν.


114

Να ελζγξουν τισ διεκνείσ οικονομικζσ

εξελίξεισ (ανιςότθτεσ, αςτάκεια,

αβεβαιότθτεσ), που ςυνδζονται με το

εξελιςςόμενο παγκοςμιοποιθμζνο

πλαίςιο διακυβζρνθςθσ και κυρίωσ

τθσ ρφκμιςθσ τθσ παγκόςμιασ

οικονομίασ.

Να επανεξετάςουν τθν εςωτερικι

τουσ πολιτικι ςε ςυνδυαςμό με το

παγκόςμιο γίγνεςκαι, κεςμικά και

πρακτικά.

Για να πάψει θ περιοριςμζνθ οπτικι

των αςφμμετρων απειλϊν και τθσ

τρομοκρατίασ, να είναι ηιτθμα

μονομεροφσ αςφαλείασ ςε ζνα

κράτοσ που εςτιάηει για τθν επίλυςθ

του ςτθν πρόλθψθ, πρζπει να


115

ςχεδιαςτεί νζα, ςυνολικι ςτρατθγικι

κρατϊν, πζρα από γεωγραφικά

ςφνορα.

Να ενταχκοφν οι αςφμμετρεσ

αντιδράςεισ, ςτα πλαίςια του ΟΘΕ, ωσ

«διεκνζσ πρόβλθμα» ςυλλογικισ

διαχείριςθσ των παγκοςμίων

υποκζςεων.

ΑΡΒΑΝΙΣΘ - ΠΡΕΒΕΗΑΝΟΤ ΕΤΓΕΝΙΑ


116


117

Β Ι Β Λ Ι Ο Γ Α Φ Ι Α

1. ΝΕΕΣ ΜΟΦΕΣ ΤΟΜΟΚΑΤΙΑΣ - ΑΣΥΜΜΕΤΕΣ

ΑΡΕΙΛΕΣ - ΘΩΑΚΙΣΘ ΤΩΝ ΚΙΣΙΜΩΝ ΥΡΟΔΟΜΩΝ

του Κάνου Ρ. Ντόκου

http://www.diplomatia.gr/main.php?issueID=21&articleID=

432

2. ΤΟ ΡΟΒΛΘΜΑ ΤΘΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΤΟΜΟΚΑΤΙΑΣ του

“ΡΛΟΛΑΧΟΥ Λ.Σ. ΡΑΡΑΝΛΚΟΛΟΡΟΥΛΟΥ ΝΛΚΟΛΑΟΥ”

ΑΛΕΞΑΝΔΟΥΡΟΛΘ ΑΡΛΛΛΟΣ 2003 (ΙΣΛΑΜΙΚΘ

ΤΟΜΟΚΑΤΙΑ)

http://www.poepls.gr/enimerwsi/ergasies1.htm

3.. Θ ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ Ενθμζρωςθ: 28.02.2007

από το ΥΡΟΥΓΕΛΟ ΕΞΩΤΕΛΚΩΝ Δ1 ΔΛΕΥΚΥΝΣΘ ΟΘΕ &

ΔΛΕΚΝΩΝ ΕΛΔΛΚΕΥΜΕΝΩΝ ΟΓΑΝΛΣΜΩΝ & ΔΛΑΣΚΕΨΕΩΝ

http://www.mfa.gr/www.mfa.gr/elGR/Policy/Multilateral+

Diplomacy/International+Issues/Weapons/

http://www.diplomatia.gr/main.php?issueID=21&articleID=432

http://www.diplomatia.gr/main.php?issueID=21&articleID=432


118

4. Θ ΔΙΕΘΝΘΣ ΤΟΜΟΚΑΤΙΑ, ΑΙΤΙΑ – ΕΜΘΝΕΙΕΣ –

ΣΥΝΕΡΕΙΕΣ του Στρατθγοφ ε.α. Ε. ΚΑΡΑΒΕΛΟΥ Επιτίμου

Αρχθγοφ Γ.Ε.Σ. μζλοσ τθσ Ελλθνικισ Εταιρείασ Στρατθγϊν

Μελετϊν –

http://www.apodimos.com/arthra/05/Jul/H_DIETHNHS_TR

OMOKRATIA_AITIA_KAI_SYNEPEIES/index.htm

5. ΟΙ ΟΓΑΝΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΙΣΛΑΜΙΚΟΥ ΕΞΤΕΜΙΣΜΟΥ,

περιοδικό ΓΕΩΡΟΛΛΤΛΚΘ 4 (2000) τθσ Μαίρθ Μπόςθ,

Επικεφαλισ Τομζα Εξωτερικισ Ρολιτικισ και Άμυνασ του

Λνςτιτοφτου Στρατθγικϊν και Αναπτυξιακϊν Μελετϊν

«Ανδρζασ Ραπανδρζου».

6. http://www.apodimos.com/

arthra/05/Jul/H_DIETHNHS_TROMOKRATIA_AITIA_KAI_SYN

EPEIES/index.htm

http://www.apodimos.com/


119

Β Λ Ο Γ Α Φ Λ Κ Ο

ΑΒΑΝΙΤΘ - ΡΕΒΕΗΑΝΟΥ ΕΥΓΕΝΙΑ Σφμβουλοσ ςτρατθγικισ – Συγγραφζασ

Γεννικθκε ςτθν Λερι Ρόλθ Μεςολογγίου

Αιτωλοακαρνανίασ.

Αποφοίτθςε ωσ αξιωματικόσ Ρλοίαρχοσ, Αρχθγόσ Τάξθσ

Γυναικϊν από τθν Σχολι Εμπορικοφ Ναυτικοφ (Α.Δ.Σ.Ε.Ν.)

Αςπροπφργου. Αςπροπφργου και ζχει ςπουδζσ

δθμοςιογραφίασ από το τμιμα Επικοινωνίασ, μζςων. και

πολιτιςμοφ του Ράντειου Ρανεπιςτιμιου


120

.Εργάηεται ςτθν Υπθρεςία Ρολιτικισ Αεροπορίασ.

Ειδικι ςφμβουλοσ, εκπαιδευμζνθ εκελοντισ πυροςβζςτθσ

και πιςτοποιθμζνθ ομαδάρχθσ ομάδων Ρολιτικισ

Ρροςταςίασ ςτθν Διαχείριςθ κινδφνων και κρίςεων.

Επικεφαλισ εκελοντικϊν ομάδων, ςυμμετζχει ςε δράςεισ

ςυλλογικοτιτων που υπεραςπίηονται τα ανκρϊπινα

δικαιϊματα κυρίωσ ςε ευπακείσ ομάδεσ, όπωσ γυναίκεσ

παιδιά και ΑμεΑ.

Δυναμικι ακτιβίςτρια αλλά και με ζντονθ πολιτικι δράςθ,

οι προτεραιότθτεσ που κζτει είναι θ υπεράςπιςθ των

εκνικϊν ςυμφερόντων και τα δικαιϊματα των Ελλινων

πολιτϊν, διεκνϊσ. Ζχει λάβει τιμθτικζσ διακρίςεισ για τισ

δράςεισ τθσ που προωκοφν τον εκελοντιςμό, τθν

αλλθλοβοικεια με ανκρϊπινθ αξιοπρζπεια και τθν

ανάδειξθ τθσ Κοινωνίασ των πολιτϊν. Αναδείχτθκε

"Ενεργόσ Ρολίτθσ τθσ χρονιάσ 2008". Ραρουςιάηει

ςυγγραφικό ζργο, μονογραφίεσ, μελζτεσ και αρκρογραφία,

ενϊ είναι υπεφκυνθ ζκδοςθσ βιβλίων και εφθμερίδων ςε

ζντυπο και διαδικτυακό τφπο.


121

ΑΡΒΑΝΘΤΗ - ΠΡΕΒΕΖΑΝΟΥ ΕΥΓΕΝΘΑ Επηθνηλσληνιόγνο ύκβνπινο ζηξαηεγηθήο πγγξαθέαο

ISBN 978-618-82177-1-3

Μεηά ηελ θαηάξγεζε ηνπ δηπνιηζκνύ ην ηέινο ηνπ

ςπρξνύ πνιέκνπ θαη ηελ εμέιημε ηεο ηερλνινγίαο,

παξά ηηο αξρηθέο πξνβιέςεηο γηα καθξά πεξίνδν

εηξήλεο, ζηε λέα ρηιηεηία βξεζήθακε αληηκέησπνη κε

λένπο θηλδύλνπο γηα ηελ αζθάιεηα ηεο αλζξσπόηεηαο

ζηελ ζύγρξνλε επνρή καο.

Η ΑΤΜΜΕΣΡΗ ΑΠΕΘΛΗ, είλαη ν ερζξόο πνπ

ηξππώλεη κέζα ζην ζπίηη καο θαη καο ηξνκνθξαηεί.

Έλα λέν «είδος πολέμοσ» εγθαηληάδεηαη κε:

ΘΕΑΣΡΟ ΕΠΘΥΕΘΡΗΕΩΝ: Παγκόζμιο

ΠΕΔΘΟ ΜΑΥΗ: Πανηού

EΥΘΡΟ: Αόραηος

ΣΟΥΟ: Ανσποψίαζηος

ΤΝΕΥΕΘΑ: Άγνωζηη

ΑΞΘΑ ΑΝΘΡΩΠΘΝΗ ΖΩΗ: Μηδαμινή

ΙΟΤΝΙΟ 2008

ΑΤΜΜΕΣΡΗ ΑΠΕΙΛΗ Ο ερζξόο κέζα ζην ζπίηη καο

ΑΣΥΜΜΕΤΡΗ ΑΠΕΙΛΗ, Ο εχθρός μέσα στο σπίτι μας

News & Politics

Transcript of ΑΣΥΜΜΕΤΡΗ ΑΠΕΙΛΗ, Ο εχθρός μέσα στο σπίτι μας