ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΚΑΙ ΘΕΤΙΣ ΟΛΥΜΠΙΤΟΥ

ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΓΕΡΑΣΙΜΟΥ ΑΘΗΝΑ 2015

Η Πηνελόπη και η Θέτις Ολυμπίτου ήταν αδελφές της γιαγιάς μου από τη μητρική μου οικογένεια, δύο γυναίκες με εξέχουσα επιστημονική και επαγγελματική σταδιοδρομία. Καταγόμενες από την Κάλυμνο και μεγαλωμένες στην Αίγυπτο, στο Καφρ Ελ Ζαγιάτ, μεταξύ Καΐρου και Αλεξανδρείας, διακρίθηκαν με την υποστήριξη των γονιών τους Γρηγορίου Ολυμπίτου, ιατρού, και Καλλιόπης Κουρεμέτη, στην ιατρική και στην εκπαίδευση αντίστοιχα. Είχα την τύχη να τις γνωρίσω και να μεγαλώσω με τις αφηγήσεις τους στο διαμέρισμα που νοίκιαζαν στο Παλαιό Φάληρο, όταν πλέον είχαν συνταξιοδοτηθεί. Έχοντας ζήσει το σύνολο σχεδόν του εικοστού αιώνα εξέπεμπαν το κοσμοπολίτικο πνεύμα του ελληνισμού της Αιγύπτου με μια διάχυτη απλότητα και σεβασμό προς τον άνθρωπο. Έτσι λοιπόν, όταν το καλοκαίρι του 2014 γνώρισα στην Κάλυμνο τη δημοσιογράφο Νίκη Ρεΐση η οποία μου μοιράστηκε την πρόθεσή της να ξεκινήσει μια έρευνα για τις γυναίκες της Καλύμνου με έντονη επιστημονική ή επαγγελματική δραστηριότητα, σκέφτηκα να συλλέξω στοιχεία για τις δύο θείες μου. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποίησα πρωτογενές υλικό προερχόμενο από έγγραφα, φωτογραφίες και προφορικές συνεντεύξεις. Η δημοσίευση των βιογραφιών της Πηνελόπης και της Θέτιδος Ολυμπίτου στην ψηφιακή Βιβλιοθήκη Θεμάτων Ισότητας και Φύλου είναι μια μοναδική ευκαιρία να διατηρηθούν τα αποτελέσματα της έρευνας και να είναι προσιτά σε κάθε ενδιαφερόμενο.

Στέφανος Γερασίμου,

Νομικός – Εκπαιδευτικός, Δρ. Ε.Μ.Π.

Πηνελόπη Ολυμπίτου, μικροβιολόγος 1904 - 1977 Η Πηνελόπη Ολυμπίτου, μικροβιολόγος, κόρη του ιατρού Γρηγορίου Ολυμπίτου

και της Καλλιόπης Κουρεμέτη, γεννήθηκε στην Κάλυμνο το 1904. Ήταν η τρίτη αδελφή σε μια οικογένεια με πέντε κόρες και δύο γιούς. Τελείωσε το γαλλικό λύκειο Αλεξανδρείας και σπούδασε ιατρική αρχικά στο Παρίσι, όπου παρακολούθησε το πρώτο έτος, και στη συνέχεια, για λόγους υγείας, ολοκλήρωσε την ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Αποφοίτησε το 1932 και μετακόμισε στο Βερολίνο για την ειδικότητά της στη μικροβιολογία. Επιστρέφοντας στην Αθήνα, άνοιξε δικό της ιατρείο στην οδό Σόλωνος. Κατόπιν, εργάσθηκε ως μικροβιολόγος στο νοσοκομείο της Ξάνθης. Λίγο πριν την εισβολή των γερμανικών στρατευμάτων κατοχής, επέστρεψε στην Αθήνα και εργάσθηκε στο Ι.Κ.Α. (Χαλκοκονδύλη 17). Το Μάρτιο του 1947 γύρισε στην Αλεξάνδρεια, όπου εργάσθηκε στο μικροβιολογικό εργαστήριο του ιατρού Παπαδόπουλου. Μετά από μερικά χρόνια προσελήφθη ως διευθύντρια του μικροβιολογικού τμήματος στο Κοτσίκειο νοσοκομείο Αλεξανδρείας, απ’ όπου και συνταξιοδοτήθηκε. Επέστρεψε οριστικά στην Αθήνα το 1964 και απεβίωσε το 1977.

Εικόνα 1: Πηνελόπη Ολυμπίτου (δεξιά) με την αδελφή της Θέτιδα

Εικόνα 2: Πτυχίο Ιατρικής Πηνελόπης Ολυμπίτου, 1932

Θέτις Ολυμπίτου, φιλόλογος 1908 - 1993 Η Θέτις Ολυμπίτου, φιλόλογος, κόρη του ιατρού Γρηγορίου Ολυμπίτου και της

Καλλιόπης Κουρεμέτη, γεννήθηκε το 1908 σε πλοίο που εκτελούσε το δρομολόγιο Αλεξάνδρεια Δωδεκάνησα με προορισμό την ιδιαίτερη πατρίδα της, την Κάλυμνο. Ήταν η μικρότερη αδελφή σε μια οικογένεια με πέντε κόρες και δύο γιούς. Τελείωσε το Αρσάκειο Αθηνών και σπούδασε φιλοσοφική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Αποφοίτησε το 1933. Από το 1934 έως το 1944 δίδαξε στο ελληνικό σχολείο του Καφρ Ελ Ζαγιάτ στην Αίγυπτο (α΄ γυμνασιακή τάξη). Το 1948 παντρεύτηκε τον Ιωάννη Ατσάλη, καθηγητή Χημείας. Το 1952 διορίστηκε δευτεροβάθμια καθηγήτρια στα Κοινοτικά σχολεία Αλεξανδρείας και δίδαξε στο Αβερώφειο Γυμνάσιο θηλέων.

Στα μέσα της δεκαετίας του πενήντα μετακόμισε στην Αθήνα λόγω του διορισμού του συζύγου της στο Κολλέγιο Αθηνών. Στην Ελλάδα η Θέτις εργάσθηκε ένα μικρό διάστημα στο Υπουργείο Συντονισμού, στο γραφείο σύνδεσης της Ελλάδας με την Ε.Ο.Κ. Το 1956 μετατάχθηκε στην Εθνική Βιβλιοθήκη με το βαθμό του βιβλιοφύλακα Β΄. Συνταξιοδοτήθηκε μετά από παραίτησή της το 1971 από τη θέση του βιβλιοφύλακα Α΄ (4ος βαθμός). Κατά τη θητεία της στην Εθνική βιβλιοθήκη είχε διακριθεί για το έργο της, όπως μαρτυρούν οι εκθέσεις υπηρεσιακής ικανότητας. Ενδεικτικά, το 1962 έλαβε εύφημο μνεία για την ανάδειξη από τα παραμελημένα αρχεία της Εθνικής Βιβλιοθήκης της αλληλογραφίας του Δημητρίου Βικέλα, πρώτου προέδρου της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής. Λόγω της ιδιαίτερης αγάπης της προς την Κάλυμνο, στις αρχές του 1960 συνέβαλε στην οργάνωση του τοπικού Αναγνωστηρίου «Αι μούσαι».

Στο πλαίσιο της επαγγελματικής της επιμόρφωσης το 1950 έλαβε την τιμητική διάκριση της αξιωματούχου της Γαλλικής Ακαδημίας από το Γαλλικό Υπουργείο Παιδείας (officier d’académie) και το 1954 είχε μια διεθνή συμμετοχή σε θερινά μαθήματα για εκπαιδευτικούς με θέμα την αγγλική εκπαίδευση στην πόλη Watford της Αγγλίας.

Γνώριζε αγγλικά, γαλλικά, μιλούσε αραβικά και κατανοούσε τα ιταλικά. Απεβίωσε στην Αθήνα το 1993.

Εικόνα 3: Θέτις Ολυμπίτου με το σύζυγό της Ιωάννη Ατσάλη

Εικόνα 4: Πτυχίο Φιλοσοφικής Θέτιδος Ολυμπίτου, 1933

Εικόνα 5: Πιστοποιητικό διδασκαλίας Καφρ Ελ Ζαγιάτ, 1946

Εικόνα 6: Ληξιαρχική πράξη γάμου, 1948

Εικόνα 7: Πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων, 1949

Εικόνα 8: Τιμητική διάκριση Officier d'académie, 1950

Εικόνα 9: Πιστοποιητικό θερινών σεμιναρίων στην αγγλική εκπαίδευση, 1954

Εικόνα 10: Υπαλληλική σταδιοδρομία 1960 – 1971

Εικόνα 11: Προσόντα (από τον Υπηρεσιακό Φάκελο)

Εικόνα 12: Εύφημος μνεία, 1962

Εικόνα 13: Έκθεση υπηρεσιακής ικανότητος, 1963

Εικόνα 14: Έκθεση υπηρεσιακής ικανότητος, 1967

Εικόνα 15: Έκθεση υπηρεσιακής ικανότητος, 1968