10ο Γυμνάσιο Νίκαιας: Ημέρα Μνήμης Ελλήνων Εβραίων Μαρτύρων και Ηρώων του Ολοκαυτώματος.

Με τον όρο Ολοκαύτωμα περιγράφεται ο υποκινούμενος από το κράτος

συστηματικός διωγμός και η γενοκτονία

διαφόρων εθνικών, θρησκευτικών, κοινωνικών και πολιτικών ομάδων κατά

τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Πριν από τον B΄ Παγκόσµιο πόλεµο

ζούσαν στην Ελλάδα περισσότεροι από 79.000 Εβραίοι σε 31 κοινότητες, που

ως τότε λειτουργούσαν από τα αρχαία χρόνια σε όλα σχεδόν τα αστικά κέντρα

της χώρας. Μετά το Ολοκαύτωµα το 87% των Ελλήνων Εβραίων εξοντώθηκε

και στη χώρα απέµειναν λιγότερα από 5.000 άτοµα, που σήµερα είναι µέλη

των οκτώ εβραϊκών κοινοτήτων που διασώθηκαν.

Οι Εβραίοι της Ευρώπης ήταν τα κύρια θύματα του Ολοκαυτώματος, μέσω

αυτού που οι Ναζί ονόμαζαν «Τελική Λύση του Εβραϊκού Ζητήματος». Ο

αριθμός των θυμάτων του εβραϊκού πληθυσμού συνήθως προσδιορίζεται στα

έξι εκατομμύρια, αν και οι τυπικές εκτιμήσεις από τους ιστορικούς για το εύρος

των θυμάτων κυμαίνονται από πέντε εκατομμύρια ως και πάνω από έξι.

εκατομμύρια.

Oι Εβραϊκές κοινότητες της Ελλάδος ήταν οι παλαιότερες σε διάρκεια και

συνέχεια στην Ευρώπη. Οι κοινότητες, αυτές, μαζί με κείνες που

ιδρύθηκαν μετά την εκδίωξη των Εβραίων από την Ισπανία το 1492 μ.Χ.

καταστράφηκαν σχεδόν ολοκληρωτικά από το Ολοκαύτωμα. Την άνοιξη

του 1941, οι Γερμανοί νίκησαν τον Ελληνικό στρατό και κατέλαβαν την

Ελλάδα. Oι Ελληνικές αντιστασιακές ομάδες, κομουνιστικές και μη,

πολέμησαν τους κατακτητές σε μια προσπάθεια, όχι μόνο να σώσουν

την Ελλάδα, αλλά και τους Εβραίους που ζούσαν στη χώρα. Παρόλες

τις προσπάθειές τους μόνο 8.000 με 10.000 Ελληνο-Εβραίοι επέζησαν

από το Ολοκαύτωμα. Η διάσωσή τους οφείλεται, ως ένα βαθμό, στην

άρνηση των Ελλήνων, καθώς και της ηγεσίας της Ελληνικής Ορθόδοξης

εκκλησίας, να εφαρμόσουν τα σχέδια των Γερμανών για την

απέλαση τους. Μόνο 5.000 Εβραίοι ζουν σήμερα στην Ελλάδα, κυρίως

στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη.

Οι Γερμανοί μπαίνουν στη Θεσσαλονίκη στις 9.4.41. Λίγες μέρες αργότερα

απαγορεύουν την είσοδο των Εβραίων σε καφενεία, ζαχαροπλαστεία κ.λπ.,

επιτάσσουν το νοσοκομείο Χιρς και πολλά εβραϊκά σπίτια, φυλακίζουν τα

μέλη του κοινοτικού Συμβουλίου, διατάζουν τουs Εβραίους να παραδώσουν

τα ραδιόφωνα τους και λεηλατούν τα γραφεία της Κοινότητας και τις

πλουσιότερες εβραϊκές βιβλιοθήκες. Στις 11.7.1942 οι άνδρες Εβραίοι

ηλικίας 18 - 45 ετών διατάζονται να παρουσιαστούν στην πλατεία

Ελευθερίας. Εκεί αφού υφίστανται απερίγραπτα μαρτύρια καταγράφονται

και οδηγούνται σε καταναγκαστικά έργα. Η Κοινότητα θα καταβάλει στους

ναζί 2,5 δισ. δρχ. για να τους απελευθερώσει. Στο τέλος του ίδιου χρόνου,

οι ναζί κατάσχουν τις ανθούσες εβραϊκές επιχειρήσεις και καταστρέφουν το

Ισραηλιτικό Νεκροταφείο. Το 96% των μελών της εβραϊκής κοινότητας της

Θεσσαλονίκης, δηλαδή 46.091 άνθρωποι, εστάλησαν στο Άουσβιτς. Μόνο

1950 επέστρεψαν και βρήκαν τις περισσότερες από τις

εξήντα συναγωγές τους κατεστραμμένες, το νεκροταφείο τους συλημένο και

τα σχολεία τους ερειπωμένα. Αρκετοί επιζώντες μετανάστευσαν

στο Ισραήλ και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η εβραϊκή κοινότητα της

Θεσσαλονίκης αριθμεί σήμερα περίπου 1.000 μέλη και διατηρεί τέσσερις

συναγωγές.

ΕΤΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ

ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ

ΕΒΡΑΪΚΟΣ

ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ

ΠΟΣΟΣΤΟ

ΕΒΡΑΙΩΝ

1842 70,000 36,000 51%

1870 90,000 50,000 56%

1882/84 85,000 48,000 56%

1902 126,000 62,000 49%

1913 157,889 61,439 39%

1943 53,000

2000 363,987 1,000 0.3%

Στις 15 Μαρτίου 1943 αναχωρεί ο πρώτος συρμός με προορισμό τα στρατόπεδα

του θανάτου Aουσβιτς και Μπιρκενάου. Διαδοχικές αποστολές που αναχωρούν η μια

μετά την άλλη θα μεταφέρουν σε λίγες εβδομάδες τους Εβραίους της Θεσσαλονίκης

στοιβαγμένους σε βαγόνια που προορίζονταν για ζώα, στον τόπο της εξόντωσης.

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να εξαρθεί η αυτοθυσία εκείνων των Χριστιανών

αδελφών μας, που με κίνδυνο της ζωής τους πρόσφεραν φιλόστοργο άσυλο

σε πολλούς Εβραίους. Στην πρωτοπορεία βρέθηκαν ο κλήρος, η εθνική

αντίσταση και τα σώματα ασφαλείας. Αλλά και ολόκληρος ο ελληνικός λαός

που συμπαραστάθηκε όπου και όπως μπορούσε, νιώθοντας από την πρώτη

στιγμή φρίκη απέναντι στο έγκλημα, έστω και αν δεν το είχε συλλάβει σε όλη

του την έκταση, όπως άλλωστε δεν το είχαν συλλάβει και τα θύματα.

Στις 21 Νοεμβρίου 2003 η ελληνική Κυβέρνηση, διά του Υφυπουργού Εσωτερικών,

ανακήρυξε την 27η Ιανουαρίου «Ημέρα μνήμης των Ελλήνων Εβραίων μαρτύρων και

ηρώων του Ολοκαυτώματος» στη χώρα και εξέφρασε την αφοσίωσή της στη

συνεργασία όλων των πολιτών, ανεξαρτήτως καταγωγής, για την καταπολέμηση

του αντισημιτισμού στην Ελλάδα.