ΞΕΝΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΙ ΠΟΙΗΣΗ

Αθανασιάδης Δημήτρης Αναστασιάδου ΧριστίναΑραμπατζής ΓεράσιμοςΒαρλάμη Ελευθερία Ερμείδου Κατερίνα

Ποίηση Η ποίηση είναι μία από τις δύο βασικές κατηγορίες του

λόγου, του έμμετρου λόγου, έναντι του πεζού λόγου και του διαλόγου και κατ‘ επέκταση της λογοτεχνίας. Είναι το αρχαιότερο λογοτεχνικό είδος. Πριν την ανακάλυψη της γραφής, ο άνθρωπος ήταν αδύνατο να αναπτύξει την τέχνη του πεζού λόγου και να απομνημονεύσει ένα πεζογράφημα. Ποιήματα όμως έπλασε πολύ νωρίς ο πρωτόγονος άνθρωπος, συνδυασμένα με μουσική και χορό.

Αζίζ Νεσίν Ο Αζίζ Νεσίν γεννήθηκε στη νήσο Χάλκη της

Κωνσταντινούπολης στις 20 Δεκεμβρίου 1915. Μεγάλωσε σε ορφανοτροφείο.

Για να εξασφαλίσει τα προς το ζην άνοιξε μπακάλικο, αλλά γρήγορα αποφάσισε ότι του ταίριαζε καλύτερα η δημοσιογραφία. Το 1947 φυλακίστηκε επί δεκάμηνο για τις πολιτικές του ιδέες και εξορίστηκε για τέσσερις μήνες.

Συνολικά πέρασε πεντέμισι χρόνια στη φυλακή. Στις αρχές της δεκαετίας του '70 ο Νεσίν ήταν από τους δημοφιλέστερους συγγραφείς.

Συνολικά πέρασε πεντέμισι χρόνια στη φυλακή. Στις αρχές της δεκαετίας του '70 ο Νεσίν ήταν από τους δημοφιλέστερους συγγραφείς.

Το τέλος του

Ο Αζίζ Νεσίν με πολλά προβλήματα υγείας άφησε την τελευταία του πνοή στις 6 Ιουλίου 1995. Υπέστη καρδιακή προσβολή την ώρα που υπέγραφε βιβλία του σε βιβλιοπωλείο της Σμύρνης. Τιμήθηκε με πολλές διακρίσεις στην Τουρκία και το εξωτερικό. Έργα του έχουν μεταφραστεί σε τριάντα γλώσσες και στα ελληνικά.

Σώπα, μη μιλάς… Είναι ένα ποίημα, μέσω του οποίου ο ποιητής

εκφράζει την επιθυμία του να μιλήσει. Περιγράφει την καταπιεστική κοινωνία του 20ου αιώνα και το εσωτερικό «κλείσιμο» των ανθρώπων με βασική ανάγκη την επικοινωνία. Καταναγκασμός της εποχής σε σιωπή.

Στάσεις Ζωής Το ποιήμα γράφτηκε την περίοδο της

κατοχής γι αυτό και ο ποιητής βλέπει τη ζωή ως υποχρεωτική σιωπή και αποχή από τη συμμετοχή στα γεγονότα της εποχής του.

Παρατηρεί την εσωστρέφεια των ανθρώπων, ενώ ο ίδιος προσπαθεί να αντιδράσει, αλλά τον πνίγουν οι καταπιεστικές αντιλήψεις της κοινωνίας.

…Σε χρόνια δίσεκτα οι γονείς, οι γείτονες με συμβουλεύανε : «Μην ανακατεύεσαι, κάνε πως δεν είδες τίποτα. Σώπα» Μπορεί να μην είχαμε με δ’αύτους γνωριμίες ζηλευτές, με τους γείτονες, μας ένωνε , όμως, το Σώπα. Σώπα ο ένας,σώπα ο άλλος σώπα οι επάνω, σώπα η κάτω, σώπα όλη η πολυκατοικία και όλο το τετράγωνο. Σώπα οι δρόμοι οι κάθετοι και οι δρόμοι οι παράλληλοι. Κατάπιαμε τη γλώσσα μας. Στόμα έχουμε και μιλιά δεν έχουμε. Φτιάξαμε το σύλλογο του «Σώπα». και μαζευτήκαμε πολλοί μία πολιτεία ολόκληρη, μια δύναμη μεγάλη ,αλλά μουγκή!...

…Σώπα, μη μιλάς, είναι ντροπή κόψ” τη φωνή σου σώπασε επιτέλους κι αν ο λόγος είναι αργυρόςη σιωπή είναι χρυσός. Τα πρώτα λόγια που άκουσα από παιδί έκλαιγα, γέλαγα, έπαιζα μου λέγανε: «σώπα»…

Ναζίμ Χικμέτ Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη

στις 15 Ιανουαρίου 1902 και  ήταν Τούρκος ποιητής και δραματουργός, τα έργα του οποίου μεταφράστηκαν σε πολλές γλώσσες.

Υπήρξε μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος της Τουρκίας. Πέθανε από καρδιακή προσβολή σε ηλικία 61 ετών στη Μόσχα (3 Ιουνίου 1963)

Με υπουργικό διάταγμα ο ποιητής ανέκτησε, μετά θάνατον, την τουρκική υπηκοότητα που του αφαιρέθηκε το 1951 εξαιτίας των πολιτικών του

πεποιθήσεων. 

Αν και τα πρώτα του ποιήματα γράφτηκαν με παραδοσιακό μέτρο, σταδιακά απομακρύνθηκε από τα πλαίσια του μέτρου και της ομοιοκαταληξίας και άρχισε να αναζητεί νέα μορφή για τα ποιήματά του.

Προτίμησε τον ελεύθερο στίχο, ο οποίος ταίριαζε και με την πλούσια φωνολογία της τουρκικής γλώσσας. Επηρεάστηκε κυρίως από το Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι.

Πολλά από τα ποιήματά του μελοποιήθηκαν από τους Ζουλφού Λιβανελί, Μάνο Λοΐζο και Θάνο Μικρούτσικο.

Ποιήματά του: Για τη ζωή Τα τραγούδια των ανθρώπων Για τα τραγούδια μου Μονάκριβή μου Ο άνθρωπος με το γαρύφαλλο Το μικρό κορίτσι Όπως ο Κερέμ

Όπως ο ΚερέμΕίναι βαρύς ο αγέρας

σαν μολύβιΦωνάζω, φωνάζω,

φωνάζωΕλάτε γρήγορα σας

φωνάζωΝα λειώσουμε το μολύβι Κάποιος μου λέειΦωτιά θα πάρεις απ’

την ίδια σου φωνή

Θα γίνεις στάχτηΣτάχτη σαν τον ΚερέμΠου κάηκε απ’ τον έρωτά

του Και εγώ του λέωΑς καώ, ας γίνω στάχτη σαν

τον ΚερέμΑν δεν καώ εγώΑν δεν καείς εσύΑν δεν καούμε εμείςΠώς θα γενούν τα σκοτάδια

λάμψη

Στάση ζωής:«Αν δεν καώ εγώ, αν δεν καείς εσύ, αν δεν καούμε

εμείς, πώς θα γενούν τα σκοτάδια λάμψη». Με τους στίχους αυτούς ο ποιητής ουσιαστικά

δηλώνει την ευθύνη του ανθρώπου απέναντι στον κόσμο και το ότι πρέπει οι άνθρωποι να κάνουν θυσίες και ακόμα και αν αυτοί «καούν» θα βοηθήσουν να συνεχιστεί ένας αγώνας του ανθρώπου για έναν καλύτερο κόσμο.

ΑΝΑΛΥΣΗΕίναι βαρύς ο αγέρας σα μολύβι.Με το στίχο αυτό ο ποιητής υπονοεί τις δυσκολίες και τα βάσανα της ζωής και ότι τα πράγματα δεν έρχονται πάντα όπως κανείς τα περιμένει

Ελάτε γρήγορα σας φωνάζω/να λιώσουμε το μολύβιΕδώ ο ποιητής προκαλεί τους ανθρώπους να παλέψουν στη ζωή τους και να «λιώσουν» όπως λέει το μολύβι, να ξεπεράσουν δηλαδή τις δυσκολίες.

Κάποιος μου λέει/Φωτιά θα πάρεις απ’ την ίδια σου φωνή/Θα γίνεις στάχτηΣτους στίχους αυτούς ο Ναζίμ Χικμέτ αναφέρεται στους ανθρώπους που πάντα θα υπάρχουν και θα προσπαθούν να σε εμποδίσουν από το να πάρεις ένα ρίσκο απλά και μόνο επειδή είναι ρίσκο. Επειδή μπορεί η προσπάθειά σου να μην πετύχει και μα βγεις χαμένος.

Charles Bukowski Γεννήθηκε στις 16 Αυγούστου 1920 στην Γερμανία. Η οικογένεια του μετανάστευσε στο Λος Άντζελες, όταν ο

Τσαρλς ήταν 2 ετών. Έχει χαρακτηριστεί από πολλούς ως ο μεγαλύτερος

Αμερικάνος ποιητής, αν και η ίδια η Αμερική τον κατακρίνει.

Ήθελε να σπουδάσει δημοσιογραφία και λογοτεχνία, ώστε να γίνει συγγραφέας. Σύντομα έφυγε από το σπίτι του. Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, δεν θέλησε να πάει στον πόλεμο, ξεκινώντας έτσι μια ζωή περιφερόμενου αστέγου.

Το 1955 άρχισε να ασχολείται με την ποίηση.

Είχε κακό τρόπο ζωής, ήταν αλκοολικός και έμπλεκε συχνά σε καβγάδες.

Ασχολήθηκε κυρίως με αυτοβιογραφίες επηρεαζόμενος από τις αμέτρητες εμπειρίες του στον δρόμο.

Τέλος, πέθανε στις 9 Μαρτίου 1994 από λευχαιμία.

Το πρόσωπο ενός πολιτικού υποψηφίου σε ένα πίνακα διαφημίσεων της πόληςΝα τοςόχι πολλά μεθύσιαόχι πολλοί καυγάδες με

γυναίκεςόχι πολλά κλαταρισμένα

λάστιχαποτέ δε σκέφτηκε την

αυτοκτονίαόχι περισσότεροι από τρεις

πονόδοντοιποτέ δεν έχασε γεύμαποτέ δεν έκανε φυλακήποτέ δεν ερωτεύτηκε

 7 ζευγάρια παπούτσιαένας γιος στο

πανεπιστήμιοαμάξι ενός έτουςασφαλιστήρια συμβόλαιαένα πολύ πράσινο γρασίδικάδοι σκουπιδιών καλά

σφραγισμένοιθα εκλεγεί.

Στάσεις Ζωής:

Μέσα από αυτό το ποίημα, ο Charles Bukowski θέλει να δείξει την απελπισία του για τον κόσμο, κατακρίνοντας έτσι την κοινωνία αλλά και τον ίδιο του τον εαυτό. Συγκεκριμένα, δείχνει το πώς κρίνουμε ένα άνθρωπο από την εμφάνισή του και το ιστορικό του, κάτι που είναι αρκετά επιφανειακό και που μπορεί αρκετές φορές να οδηγήσει σε λάθος συμπεράσματα.

Πωλ Ελυάρ Ο Πωλ Ελυάρ (πραγματικό

όνομα Eugène Grindel) γεννήθηκε στην πόλη Σαιν-Ντενί  στις 14 Δεκεμβρίου 1895 και πέθανε στις18 Νοεμβρίου 1952.

Το 1917 παντρεύτηκε και απέκτησε μια κόρη.

Ενώ συνεχιζόταν ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος, φανέρωσε τις φιλειρηνικές πεποιθήσεις του με την ποιητική συλλογή Καθήκον και ανησυχία . Ανήκε στην ομάδα των Γάλλων ποιητών, που πρωτοστάτησαν στο κίνημα

του υπερρεαλισμού (1924). Θεωρείται ως ένας από τους σημαντικότερους ποιητές του υπερρεαλισμού.

Ήταν Γάλλος ποιητής που δραστηριοποιήθηκε στα καλλιτεχνικά ρεύματα του ντανταϊσμού και του υπερρεαλισμού.

Από τα εφτά ποιήματα της αγάπης στον πόλεμοΣτ' όνομα του τέλειου ψηλού μετώπουΣτ' όνομα των ματιών που κοιτάζωΚαι του στόματος που φιλώΓια σήμερα και για πάντα. Στ' όνομα της θαμμένης ελπίδαςΣτ' όνομα των δακρύων μέσα στη νύχταΣτ' όνομα των φυτών που φέρνουν γέλιοΣτ' όνομα του γέλιου που φέρνει φόβο. Στ' όνομα του γέλιου κάτω στο δρόμοΤης γλύκας που δένει τα χέρια μαςΣτ' όνομα της οπώρας σαν σκεπάζει το

λουλούδιΣε μια όμορφη γη και καρπερή. 

Στ' όνομα των ανθρώπων που σαπίζουνε στη φυλακή

Στ' όνομα τιυν εξορισμένων γυναικών.

Στ' όνομα όλων των συντρόφων μας

Που μαρτύρησαν και σφαγιάστηκανΓια να μη δεχτούν τον ίσκιο. Πρέπει να στραγγίξουμε την ορμήΚαι να σηκώσουμε το ξίφοςΓια να φυλάξουμε την ιερή εικόναΤων αθώων που κυνηγήθηκαν

παντούΚαι που παντού θα θριαμβεύσουν.

Στάση ζωής: Μέσω του ποιήματος, ο ποιητής δείχνει την αγάπη του για

τους ανθρώπους που αγωνίζονται, φυλακίζονται- εξορίζονται, σφαγιάζονται για να μην δεχθούν τίποτα που θα απειλήσει τον κόσμο,( «Για να μην δεχθούν τον ίσκιο.»), καθώς επίσης και αγάπης για τον έρωτα ( «Στ’ όνομα των ματιών που κοιτάζω και του στόματος που φιλώ»). Κρατά αντιπολεμική στάση και έχει φιλειρηνικές πεποιθήσεις.

Πάμπλο Νερούδα Χιλιανός λογοτέχνης

βραβευμένος με Νόμπελ και ο σημαντικότερος ποιητής της Ν. Αμερικής μέσα στον 20ο αιώνα.

Είναι γνωστός για τα ερωτικά του ποιήματα αλλά και για πολλά ακόμα που κρύβουν μέσα τους τη σπίθα της επανάστασης.

Πέθανε στη διάρκεια της δικτατορίας του Πινοσέτ, ο οποίος απαγόρεψε να γίνει ακολουθία στην κηδεία του ποιητή.

 Χιλιάδες άνθρωποι μετέτρεψαν την ταφή του Νερούδα στην πρώτη δημόσια διαμαρτυρία ενάντια στην στρατιά.

Η γραφή του, παράξενα ρυθμική, κρύβει την πραγματική του διάθεση για ζωή, για ένταση

Προσωπική στάση ζωής του ποιητή

«Έχω για τη ζωή μιαν αντίληψη δραματική και ρομαντική. Ό,τι δεν αγγίζει βαθιά την ευαισθησία μου δεν με ενδιαφέρει. Όσον αφορά την ποίηση, στην πραγματικότητα καταλαβαίνω πολύ λίγα πράγματα. Γι' αυτό συνεχίζω με τις αναμνήσεις της παιδικής ηλικίας. Ίσως απ' αυτά τα φυτά, τη μοναξιά, τη σκληρή ζωή, βγαίνουν οι μυστικές, αληθινά βαθιές "Ποιητικές Πραμάτειες" που κανείς δεν μπορεί να διαβάσει, γιατί κανείς δεν τις έγραψε. Η ποίηση διδάσκεται βήμα βήμα ανάμεσα στα πράγματα και στις υπάρξεις, χωρίς να τα χωρίσουμε, αλλά ενώνοντάς τα με την ανιδιοτελή απλωσιά της αγάπης.» 

Αργοπεθαίνει Αργοπεθαίνει όποιος γίνεται σκλάβος της συνήθειας,

επαναλαμβάνοντας κάθε μέρα τις ίδιες διαδρομές, όποιος δεν αλλάζει περπατησιά,

όποιος δεν διακινδυνεύει και δεν αλλάζει χρώμα στα ρούχα του, όποιος δεν μιλεί σε όποιον δεν γνωρίζει.Αργοπεθαίνει όποιος αποφεύγει ένα πάθος,

όποιος προτιμά το μαύρο για το άσπρο και τα διαλυτικά σημεία στο " ι " αντί ενός συνόλου συγκινήσεων που κάνουν να λάμπουν τα μάτια ,

που μετατρέπουν ένα χασμουρητό σε ένα χαμόγελο, που κάνουν την καρδιά να κτυπά στο λάθος και στα συναισθήματα.

Αργοπεθαίνει όποιος δεν αναποδογυρίζει το τραπέζι, όποιος δεν είναι ευτυχισμένος στη δουλειά του,

όποιος δεν διακινδυνεύει τη βεβαιότητα για την αβεβαιότητα για να κυνηγήσει ένα όνειρο,

όποιος δεν επιτρέπει στον εαυτό του τουλάχιστον μια φορά στη ζωή του να αποφύγει τις εχέφρονες συμβουλές.

 

Αργοπεθαίνει όποιος δεν ταξιδεύει, όποιος δεν διαβάζει, όποιος δεν ακούει μουσική, όποιος δεν βρίσκει σαγήνη στον

εαυτό τουΑργοπεθαίνει όποιος καταστρέφει τον έρωτά του, όποιος δεν επιτρέπει να τον βοηθήσουν, όποιος περνάει τις μέρες

του παραπονούμενος για τη τύχη του ή για την ασταμάτητη βροχή.

Αργοπεθαίνει όποιος εγκαταλείπει μια ιδέα του πριν την αρχίσει, όποιος δεν ρωτά για πράγματα που δεν γνωρίζει.

Αποφεύγουμε τον θάνατο σε μικρές δόσεις, όταν θυμόμαστε πάντοτε ότι για να είσαι ζωντανός χρειάζεται μια

προσπάθεια πολύ μεγαλύτερη από το απλό γεγονός της αναπνοής.

Μόνο η ένθερμη υπομονή θα οδηγήσει στην επίτευξη μιας λαμπρής ευτυχίας

Στάσεις Ζωής: Στο ποίημα αργοπεθαίνει ο ποιητής επεξηγεί πως πρέπει να

ζούμε τη ζωή μας ώστε να την απολαύσουμε. Μιλά για μια ζωή που δε φοβόμαστε να πάρουμε ρίσκα, που φροντίζουμε να την αλλάξουμε προς το καλύτερο ώστε να ζήσουμε όλες τις πτυχές της, για μια ζωή γεμάτη πάθη, γεμάτη με αξέχαστες στιγμές, για μια ζωή που θα κάναμε τα πάντα για να πραγματοποιήσουμε τα όνειρα μας. Θεωρεί ουσιαστικά νεκρούς τους ανθρώπους που δεν τολμούν για το καλύτερο και ζουν με τη βεβαιότητα .Χαρακτηριστική είναι η φράση " για να είσαι ζωντανός χρειάζεται μια προσπάθεια πολύ μεγαλύτερη από το απλό γεγονός της αναπνοής." εννοώντας όλα τα παραπάνω. 

Rainer Maria Rilke Γεννήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 1875 στην Πράγα και πέθανε

στις 29 Δεκεμβρίου 1926 στο Μοντρέ απο λευχαιμία σε ηλικία 51 ετών. Ήταν λυρικός ποιητής και πεζογράφος του 20ού αιώνα. Οι εικόνες του εστιάζονται στη δυσκολία της κοινωνίας σε μια εποχή δυσπιστίας, μοναξιάς, και βαθιάς ανησυχίας, θέματα που τον τοποθετούν ως ποιητή μεταξύ της παραδοσιακής και νεότερης ποίησης. Τα δύο διασημότερα έργα του είναι τα Σονέτα στον Ορφέα και οι Ελεγείες του Ντουίνο. Έγραψε επίσης περισσότερα από 400 ποιήματα στα γαλλικά

Σβήσε τα μάτια μουΣβήσε τα μάτια μου- μπορώ να σε κοιτάζω, τ' αυτιά μου σφράγισε τα, να σ’ ακούω μπορώ. Χωρίς τα πόδια μου μπορώ να 'ρθω σ’ εσένα, και δίχως στόμα, θα μπορώ να σε παρακαλώ. Κόψε τα χέρια μου, θα σε σφιχταγκαλιάζω, σαν να ήταν χέρια, όμοια καλά, με την καρδιά. Σταμάτησε μου την καρδιά, και θα καρδιοχτυπώμε το κεφάλι. Κι αν κάμεις το κεφάλι μου σύντριμμα, στάχτη, εγώ μέσα στο αίμα μου θα σ' έχω πάλι.

Στάσεις Ζωής: Ο έρωτας, που απ' όλες τις εμπειρίες του

ανθρώπου είναι ίσως η μόνη που μπορεί να τον οδηγήσει πέρα από τα όριά του, νοθεύεται από την επιθυμία του ερωτευμένου να κάνει δικό του το αγαπημένο πρόσωπο. Ο άνθρωπος που μιλάει στο ποίημα νιώθει ότι ο έρωτας δεν εξαρτάται από το αίσθημα της ανταπόδοσης, αλλά είναι μια υπέρτατη δύναμη που ωθεί τον άνθρωπο να υπερβεί τον εαυτό του.