Συμπληρώματα γαστρεντερικού (προβιοτικά κ πρεβιοτικά)

26
Συμπληρώματα διατροφής για την υγιή λειτουργία του πεπτικού συστήματος Προβιοτικά και Πρεβιοτικά

Transcript of Συμπληρώματα γαστρεντερικού (προβιοτικά κ πρεβιοτικά)

Συμπληρώματα διατροφής για την υγιή λειτουργία του πεπτικού συστήματος

Προβιοτικά και Πρεβιοτικά

Ρόλος πεπτικού συστήματος

Πεπτικό σύστημα

Πέψη Τροφών

Απορρόφηση Μικρο και μακρο

θρεπτικών συστατικών

Απορρόφηση Νερού

Όργανο Ανοσοποιητικού

συστήματοςΣωστή λειτουργία ανοσοποιητικού

Ρόλος πεπτικού συστήματος

Απορρόφηση θρεπτικών συστατικών

Βιταμίνες Μέταλλα Λίπη Πρωτείνες Υδατάνθρακες

Πέψη και απορρόφηση

Ρόλος πεπτικού συστήματοςΠέψη και απορρόφηση

Σωστή ανάπτυξη οργανισμού Σωστή λειτουργία οργανισμού

Σωστή λειτουργία ανοσοποιητικού

συστήματος (πχ σύνθεση

αντισωμάτων)

Πρόληψη Νοσημάτων

Σωστή πέψη και απορρόφηση θρεπτικών

συστατικών

Ρόλος πεπτικού συστήματοςΌργανο ανοσοποιητικού

Η λειτουργική αποστολή του εντερικού σωλήνα ως ανοσολογικού οργάνου συνίσταται στη ρύθμιση της ανοσολογικής του απάντησης με τέτοιον τρόπο ώστε:

1. αφενός μεν να προφυλάσσεται ο οργανισμός από τα παθογόνα μικρόβια,

2. αφετέρου να αποφεύγεται άσκοπη και επιβλαβής για τον οργανισμό αντίδραση είτε απέναντι στα μικρόβια που αποτελούν τη φυσιολογική εντερική χλωρίδα, είτε απέναντι στα αντιγόνα του εντερικού σωλήνα, είτε τέλος στα αντιγόνα που περιλαμβάνονται στις τροφές.

Η ανατροπή της ισορροπίας αυτής προς την μία ή την άλλη κατεύθυνση είναι σαφές ότι οδηγεί σε διάφορες παθολογικές καταστάσεις.

Όργανο ανοσοποιητικού

Ο γαστρεντερικός σωλήνας αναπτύσσει την άμυνά του σε τρία επίπεδα:

1. τον εντερικό αυλό και 2. το εντερικό τοίχωμα3. Την φυσιολογική

εντερική χλωρίδα

εντερικός αυλός

Ρόλος πεπτικού συστήματος

εντερικό τοίχωμα

εντερική χλωρίδα

Όργανο ανοσοποιητικού εντερικός

αυλός

Ρόλος πεπτικού συστήματος

περιλαμβάνει :1. την έκκριση γαστρικού οξέος, πεπτικών ενζύμων, τα οποία

είναι γνωστό ότι έχουν αντιμικροβιακή δράση (υπενθυμίζεται ότι αυτός είναι ο λόγος που το ανώτερο τμήμα του εντερικού σωλήνα είναι στείρο μικροβίων)

2. την έκκριση ουσιών (πεπτιδίων) με συγκεκριμένη αντιμικροβιακή δράση,

3. τις ανοσοσφαιρίνες που εκκρίνονται εντός του εντερικού αυλού,

οδηγούν στην καταστροφή και αποβολή στα κόπρανα σημαντικού αριθμού παθογόνων μικροοργανισμών, οι οποίοι δεν έρχονται έτσι σε επαφή με το εντερικό τοίχωμα.

Όργανο ανοσοποιητικού εντερικό τοίχωμα

Ρόλος πεπτικού συστήματος

περιλαμβάνει :1. Τον εντερικό επιθηλιακό φραγμό (αποτελεί τον φραγμό εκείνο

μεταξύ του περιεχομένου του εντερου και του αίματος) 2. Τον λεμφικό ιστό του εντερικού τοιχώματος (αποτελεί το

σημείο της εξειδικευμένης απάντησης του οργανισμού απέναντι στα εξωτερικά αντιγονικά ερεθίσματα

Όργανο ανοσοποιητικού εντερική χλωρίδα

Ρόλος πεπτικού συστήματος

Η αποστολή της φυσιολογικής μικροβιακής εντερικής χλωρίδας συνίσταται στη: 1. Μείωση αριθμού και εξασθένιση δυνητικά παθογόνων

μικροοργανισμών2. Μείωση ή εξασθένιση τοξινών, μιτογόνων, καρκινογόνων ουσιών3. Διαμόρφωση ενδογενούς και επίκτητου ανοσολογικού μηχανισμού4. Εξασφάλιση φυσιολογικής αποπτωτικής διαδικασίας5. Απελευθέρωση, απορρόφηση και χρησιμοποίηση από τον

οργανισμό διατροφικών, αντιοξειδωτικών, αυξητικών και άλλων παραγόντων

Συμπληρώματα διατροφής για την υγιή λειτουργία του πεπτικού συστήματος

Προβιοτικά

Συμπληρώματα διατροφής για την υγιή λειτουργία του πεπτικού συστήματος

Η λέξη προβιοτικό είναι σύνθετη από τη λατινική λέξη pro που σημαίνει υπέρ και την ελληνική λέξη βίος ή ζωή. Σε ελεύθερη

μετάφραση λοιπόν τα προβιοτικά είναι μικροοργανισμοί «υπέρ της ζωής».

Αν και πολλοί διαφορετικοί ορισμοί

έχουν αποδοθεί σε αυτά τις τελευταίες

δεκαετίες, σύμφωνα με τον παγκόσμιο

οργανισμό υγείας ο όρος χρησιμοποιείται

για να προσδιορίσει ένα βακτηριακό προϊόν το οποίο

πρόκειται να ευεργετήσει την

υγεία του ανθρώπου-ξενιστή.

Συμπληρώματα διατροφής για την υγιή λειτουργία του πεπτικού συστήματος

Προβιοτικά Αποικισμός Εντέρου

Αποκατάσταση Ισορροπίας εντερικής Χλωρίδας

Ρύθμιση ανοσιακής απόκκρισης.

Παρεμπόδιση εν δυνάμει παθογόνων όπως: -E . coli./Candida -Cl. perfringens .

-Ιοί Ρότα / Σαλμονέλα

Βελτίωση περισταλτικότητας

εντέρου

Βελτίωση αριθμού κενώσεων και αποκατάσταση της

φυσιολογικής εντερικής λειτουργίας

Βελτίωση μεταβολικών διεργασιών

εντέρου

- Παραγωγή βιταμινών όπως η Κ, η Β1, η Β2. - Απορρόφηση μεταλλικών στοιχείων και ιδιαίτερα ασβεστίου. - Μεταβολισμός της λακτόζης.

Συμπληρώματα διατροφής για την υγιή λειτουργία του πεπτικού συστήματοςΣύγχρονες ενδείξεις χορήγησης προβιοτικών

•Χρόνια δυσκοιλιότητα•Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου•Χρήση Αντιβιοτικών•Γυναίκες με μυκητιασική κολπίτιδα•Δυσανεξία στην λακτόζη•Διάρροια οιασδήποτε αιτιολογίας (λοιμώδης,από αντιβιοτικά, των ταξιδιωτών κτλ)•Ελκώδης Κολίτιδα και Νόσος Του Crohn

Συμπληρώματα διατροφής για την υγιή λειτουργία του πεπτικού συστήματοςΣύγχρονες ενδείξεις χορήγησης προβιοτικών

Τα τελευταία χρόνια το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας έχει στραφεί στην διερεύνηση του ρόλου των προβιοτικών στην ρύθμιση της ανοσιακής απόκκρισης και την αντιμετώπιση των αλλεργιών.

Συμπληρώματα διατροφής για την υγιή λειτουργία του πεπτικού συστήματοςΣύγχρονες ενδείξεις χορήγησης προβιοτικών

Η θεραπεία με προβιοτικά στηρίζεται 1. στην αποκατάσταση της

μικροοικολογίας και της διαπερατότητας του εντέρου,

2. στη βελτίωση της αμυντικής του λειτουργίας και

3. στην εξάλειψη της φλεγμονώδους απόκρισης (Isolauri et al. 2001).

Συμπληρώματα διατροφής για την υγιή λειτουργία του πεπτικού συστήματος

Τι πρέπει να προσέχουμε όταν επιλέγουμε ένα σκεύασμα με προβιοτικά;

Συμπληρώματα διατροφής για την υγιή λειτουργία του πεπτικού συστήματος

σύμφωνα με τον ορισμό του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας τα προβιοτικά πρέπει:

α)να είναι ζωντανοί βακτηριδιακοί οργανισμοί με αποδεδειγμένα ευεργετική δράση για την εντερική λειτουργία

β)να λαμβάνονται από του στόματος και

γ)να μπορούν να φθάνουν στο έντερο προκαλώντας τον αποικισμό του.

Συμπληρώματα διατροφής για την υγιή λειτουργία του πεπτικού συστήματος

Ο καταναλωτής πρέπει να προσέχει:

1. Το στέλεχος του βακτηρίου (να έχει αποδεδειγμένα ωφέλιμη δράση)

2. Την βιωσιμότητα του στελέχους (να είναι ζωντανό)

3. Την δυνατότητα του στελέχους να αποικεί το έντερο.

Συμπληρώματα διατροφής για την υγιή λειτουργία του πεπτικού συστήματος

Πρεβιοτικά

Συμπληρώματα διατροφής για την υγιή λειτουργία του πεπτικού συστήματοςΔυσαπορρόφητα συστατικά των τροφίμων που επιδρούν ευεργετικά στον καταναλωτή διεγείροντας την ανάπτυξη και την αύξηση της δραστηριότητας ενός ή ορισμένων ειδών βακτηρίων στο παχύ έντερο, βελτιώνοντας έτσι την υγεία του ανθρώπου-ξενιστή τους (Gibson and Roberfroid, 1995).

Ο ορισμός δεν δίνει έμφαση σε μία συγκεκριμένη ομάδα βακτηρίων. Ωστόσο συχνά θεωρείται ότι ένα πρεβιοτικό πρέπει να αυξάνει τον αριθμό και την δραστηριότητα των δισχιδών βακτηρίων (Bifidus) και των oξυγαλακτικών (Αcidophilus), καθώς αυτές οι ομάδες θεωρούνται ότι επιφέρουν ευεργετικές επιδράσεις στον ξενιστή τους.

Συμπληρώματα διατροφής για την υγιή λειτουργία του πεπτικού συστήματοςΔιαφορές με προβιοτικά

1. Πρεβιοτικό = δυσαπορρόφητη ίνα // Προβιοτικό= ζωντανό βακτήριο

2. τα προβιοτικά ασκούν ευεργετική δράση κυρίως στην χλωρίδα του λεπτού εντέρου, τα πρεβιοτικά δρουν κυρίως στην χλωρίδα του παχέος εντέρου.

3. τα πρεβιοτικά συμβάλλουν στην αύξηση της ζύμωσης των υδατανθράκων και στη μείωση της ζύμωσης των πρωτεϊνών στο παχύ έντερο.

Συμπληρώματα διατροφής για την υγιή λειτουργία του πεπτικού συστήματος

Η μεγαλύτερη κατηγορία πρεβιοτικών είναι οι φρουκτο-

ολιγο-πολυσακχαρίτες (FOS) που αποτελούν μη αφομοιώσιμους

ολιγοσακχαρίτες (ΜΑΟ) ,δηλαδή υδατάνθρακες με μικρή αλυσίδα

ανθράκων που δεν απορροφώνται στο λεπτό έντερο

και φτάνουν στο παχύ έντερο αναλλοίωτοι όπου

καταναλώνονται από τα βακτήρια της εντερικής

χλωρίδας, συμβάλοντας στην ανάπτυξη της.

Συμπληρώματα διατροφής για την υγιή λειτουργία του πεπτικού συστήματος

Οι ολιγο-πολυσακχαρίτες διέρχονται από το λεπτό έντερο χωρίς να υποστούν πέψη και απορρόφηση και οδεύουν στο παχύ έντερο, όπου καταναλώνονται από τα βακτήρια του παχέος εντέρου συμβάλλοντας στην αύξηση του αριθμού τους και στην αποκατάσταση της ισορροπίας της εντερικής χλωρίδας, ενώ συγχρόνως συμβάλλουν στην αύξηση της ζύμωσης των υδατανθράκων και στη μείωση της ζύμωσης των πρωτεϊνών στο παχύ έντερο. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την μείωση της παραγωγής των καταλοίπων της πρωτεϊνικής ζύμωσης όπως τα λιπαρά οξέα διακλαδισμένης αλύσου, η αμμωνία (ΝΗ3), οι αμίνες, οι φαινόλες και οι ινδόλες που αποτελούν ερεθιστικές ουσίες για τα εντερικά κύτταρα, πιθανώς μεταλλαξιογόνες ή μπορεί να έχουν αρνητική επίδραση στο ανοσοποιητικό σύστημα σε μεγάλες συγκεντρώσεις.

FOS

Αύξηση αριθμού βακτηρίων

Αποκατάσταση εντερικής χλωρίδας

Μείωση Ζύμωσης

πρωτεϊνών

Μείωση παραγωγής ουσιών με

τοξική επίδραση

Συμπληρώματα διατροφής για την υγιή λειτουργία του πεπτικού συστήματοςΚλινικές εφαρμογές

Αντιμετώπιση χρόνιας δυσκοιλιότητας (Αυτή είναι μία τεκμηριωμένη επίδραση, που είναι παρόμοια με την επίδραση των διαιτητικών ινών. Η δυσκοιλιότητα είναι το αποτέλεσμα του πολύ αργού περάσματος των υπολειμμάτων της τροφής από τον εντερικό σωλήνα (μεγάλος χρόνος διέλευσης). Οι ολιγο-πολυσακχαρίτες είναι υδατάνθρακες που ζυμώνονται στο παχύ έντερο. Με αυτή τη ζύμωση παράγονται αέρια, που αυξάνουν τον όγκο και μειώνουν τον χρόνο παραμονής των πεπτόμενων τροφών στο έντερο. Επιπροσθέτως οι ολιγο-πολυσακχαρίτες, αυξάνουν το υδατικό περιεχόμενο του εντέρου και τα παραγόμενα οξέα προκαλούν αύξηση της κινητικότητας του εντέρου. Τέλος η αύξηση των υγιών βακτηρίων της εντερική χλωρίδας αυξάνει τον εντερικό περισταλτισμό. Η μείωση του χρόνου διέλευσης βοηθά έτσι στην καταπολέμηση της δυσκοιλιότητας.)

Συμπληρώματα διατροφής για την υγιή λειτουργία του πεπτικού συστήματοςΚλινικές εφαρμογές

Μείωση του pH του εντερικού βλεννογόνου (Η επίδραση αυτή οφείλεται επίσης στην αλλαγή του μεταβολισμού από τη ζύμωση των πρωτεϊνών (που οδηγεί στην παραγωγή αμμωνίας και σε υψηλό pH) σε πιο εκτεταμένη ζύμωση των υδατανθράκων (που οδηγεί στην παραγωγή οξέος). Αρκετές παθήσεις του εντέρου, όπως η νόσος του Crohn και το ΣΕΕ (σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου), χαρακτηρίζονται από υψηλό pH . Μείωση του pH κατ' αυτόν τον τρόπο ελαττώνει τα συμπτώματα της νόσου, ενώ η σύγχρονη αύξηση της φυσιολογικής εντερικής χλωρίδας μειώνει τις επιπλοκές των παθήσεων αυτών, όπως η δυσαπορρόφηση των θρεπτικών συστατικών και η ευαισθησία σε λοιμώξεις.

Ευχαριστώ πολύ!