Αριστοτέλης, Ηθικά Νικομάχεια, ασκήσεις

63
ΑΡΙΣΟΣΕΛΗ - ΗΘΙΚΑ ΝΙΚΟΜΑΧΕΙΑ Ενότητα 1η (Β 1, 1-3) - Διανοητική και ηθική αρετή. Σαιριάζει στη φύση μας η ηθική αρετή Ερμηνευτικές ερωτήσεις ανοιχτού τύπου ΑΚΗΗ 1 Εκφώνηση ερμηνευτικής ερώτησης «ἡ μὲν διανοητικὴ … ἐξ ἔθους περιγίνεται»: αν αυτός είναι ο χαρακτήρας των διανοητικών και των ηθικών αρετών, ποιος έχει την κύρια ευθύνη για τη μετάδοση των πρώτων και ποιος για την απόκτηση των δεύτερων; (ερώτηση από το σχολικό εγχειρίδιο στη σελίδα 143) Απάντηση ερμηνευτικής ερώτησης Ο Αριστοτέλης στο κείμενο αυτό μας κάνει λόγο για τις διανοητικές και ηθικές αρετές, καθώς και για τον διαφορετικό τρόπο με τον οποίο κατακτάται η καθεμιά. Έτσι, οι παράγοντες που συμβάλλουν στη γένεση και την επαύξηση των διανοητικών αρετών είναι κατά κύριο λόγο η διδασκαλία, η οποία απαιτεί εμπειρία και χρόνο. Η φράση «τὸ πλεῖον» (= κατά κύριο λόγο) υποδηλώνει την ύπαρξη κι άλλων παραγόντων που δεν αναφέρονται στο κείμενο. Σην κύρια, λοιπόν, ευθύνη για τη μετάδοσή τους (πέρα από άλλους παράγοντες και το ίδιο το άτομο) την έχει ο δάσκαλος. Από την άλλη η κατάκτηση των ηθικών αρετών οφείλεται στον εθισμό («ἔθος»), δηλαδή στη συνήθεια που δημιουργείται με την επανάληψη μιας ενέργειας. Μάλιστα, ο Αριστοτέλης, για να στηρίξει αυτή του την άποψη, συνδέει ετυμολογικά τη λέξη «ἠθική», όρο τον οποίο δημιούργησε ο ίδιος, με τη λέξη «ἔθος». Ο ετυμολογικός συσχετισμός των λέξεων «ἦθος» και «ἔθος» είναι σωστός, καθώς το «ἦθος» είναι ο εκτεταμένος τύπος του όρου «ἔθος» (J.B.Hofmann, Ετυμολογικόν Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής). Οι δύο όροι συμπίπτουν και σημασιολογικά και μάλιστα με σχέση αιτίου - αποτελέσματος, γιατί το «ἔθος» (= συνήθεια, έθιμο) ως αίτιο οδηγεί στο «ἦθος» (= ο χαρακτήρας) που προκύπτει ως αποτέλεσμα. Ο χαρακτήρας του ανθρώπου και τα ποιοτικά γνωρίσματά του διαμορφώνονται με τη συνειδητή επανάληψη των ίδιων ενεργειών, με αποτέλεσμα να γίνονται αναπόσπαστο στοιχείο της προσωπικότητάς του. Άλλωστε στην αρχαία ελληνική γλώσσα είχε γίνει ήδη η διάκριση των εννοιών «ἔθος» και «ἦθος». Κατά

Transcript of Αριστοτέλης, Ηθικά Νικομάχεια, ασκήσεις

  • -

    1 ( 1, 1-3) - .

    1

    :

    ,

    ;

    ( 143)

    ,

    . ,

    , .

    (= )

    . , , (

    ) .

    (),

    . , ,

    , ,

    , .

    ,

    (J.B.Hofmann, ).

    - ,

    (= , ) (= )

    .

    ,

    .

    .

  • ,

    ,

    . .

    ,

    , .

    .

    ,

    . ,

    , ,

    . (

    792). , , ,

    . ,

    , .

  • 2

    :

    .

    ()

    .

    ( 143)

    ,

    ,

    ,

    . ,

    ,

    .

    = .

    , ,

    .

    .

    .

    ,

    (J.B.Hofmann, ).

    - ,

    (=, ) (= )

    .

    ,

    .

    .

    ,

    ,

  • . .

    ,

    , .

  • 3

    :

    .

    ( 143)

    .

    :

    .

    , .

    , , ,

    , , ,

    .

    ,, , ,

    .

    , ( :

    ).

    ,

    , .

  • , ,

    ( ). , ,

    .

    ( , ,

    , ).

    : ,

    . ,

    .

  • 4

    ,

    ;

    : .

    (.. , , ) ,

    , ,

    .

    , .

    . , , (

    ) .

    (.. , , ) ,

    , , , ,

    .

    . (),

    . ,

    , ,

    , , . ,

    ,

    .

    .

    ,

    . ,

    , ,

    . ( 792). , ,

    ,

    . ,

    , .

  • 5

    ;

    ,

    ( ),

    :

    . ,

    , .

    , . ,

    , .

    , ,

    ,

    . ,

    .

    ,

    ,

    .

    , ,

    .

    , .., ,

    ,

    . ,

    . , ,

    ;

  • 6

    ;

    , ,

    , ,

    . ,

    , ,

    (), ,

    () .

    , ()

    , . ,

    , , .

    ,

    . ,

    , . ,

    ,

    , , . ,

    , ,

    ,

    . , ,

    ,

    (2 ).

    ( =

    ), (

    = ) .

  • 7

    ;

    .

    :

    :

    : , , ,

    :

    : , ,

    :

    :

    (. , , )

    :

    : , , ,

    .

  • 8

    .

    : ,

    : ,

    : , , ,

    , , , , ,

    .

    , .

  • 1

    : ,

    , , , , .

    :

    :

    :

    :

    : ,

    :

    2

    ( )

    : , , .

    : , , , , ,

    : , , , , , , , , ,

    , , ,

    : , , , , , ,

    , , , , ,

  • 3

    :

    , , , , .

    , ,

    ,

  • 4

    :

    . .. .

    . .

    . .

    . ........... ..

    . ,

    .

    . ... .

    . .

    .

    . ... ...

    . ,

    .

    : 15/09/2014

  • - 2 ( 1, 4) -

    1

    . . ( 159)

    . : , ( ). . , , (: : ). . , , . ( , ).

    2

    , (), . . , , , ( ) . (!) . .

    ( 159)

    , , ( ), . , : , , , , , , , . , , , . , . , , .

    , (. 4 6) ( , ) ( , ).

    , , , . , , , . , , .

    3

    ;

  • ( ) . : ( .. ) ( , : , ). , = = . , . , , .

    4

    ; .

    .

    . ( ) . , , . , : , .

    . ( ) , , , , . , . , ( , ). , : , . , , , . , , , ( : , ): .

    : , .

    1 : , ( ) 2 : , . : , .

    5

  • .

    ( ) , (, , ). , ( -> ), , , , .

    , ( ) - - , :

    ()

    ()

    ()

    . , .

    6

    .

    . , , , , , , . , a priori . , , . , . , . , . , , , , . . : 1. , , , . 2. , . ( ) . , , . . 3. . , .

    :

    ) (.. ) , ) , (.. , )

  • ) (.. ) .

    7

    ; .

    , : )

    ) , ,

    ) :

    1 . ) . . ) .. . ) , . ) . ) .

    ) . . ) .. . ) , . ) . ) .

    2 : ; .

    < + / -

  • 3 : , , , , , .

    4 : , , , , .

    = = = = , =

    5 : , , , , .

    : , : : , : : ,

    6 ( ) : 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. .

    :

    1. .

    2. .

    3. .

    4. , , .

  • 5. , .

    6. , . (Michael Hardt)

    7. , , .

  • - 3 ( 1, 5-7) -

    1

    : (= ), "" (= ) ( "" ). , , ; ( 161)

    . , . , , . . , , , .

    2

    : , (= ). ; ( !)

    ( 161)

    .

    3 : . , , . ( 161)

    :

    . .

    .

    ( , ). .

    4 ;

    ( 161)

  • :

    ,

    , .

    5

    ;

    ( ) ( ) . ( , ). , . . : , , . . , , . , , .

    6 ;

    , . . .

    , . , .

    7 , ;

    . , , ( , , ) , . , , . , , , .

    , ,

  • , , , , . : , , , . , , , , .

    8

    , . , .

    . : () () . , , , . , . , , , , , . . . . , .

    9 , 1 ;

    1 , . 3 . , , , . , , , . .

    1 : , , , , , .

    : : : :

  • : :

    2 : , , , .

    = = = =

    3 ( ) : ( ), , , ( ),.

    : , : , : , : , : ,

    4 : -: -: -: -: -:

    -: , , , -: , , , , , , , , -: , , -: -: ,

    5 : -: -: -:

    -: , , , , , , -: , , , -: , ,

  • 6 ( ) : 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. .

    :

    1. , .

    2. , .

    3. , , , .

    4. .

    5. , , ;

    6. ( ) .

    7. , .

  • - 4 ( 1, 7-8) - ()

    1 : ; : ;

    ( 163)

    , , . , , .

    2

    : . , . : .

    ( 163)

    , . - > h- > + -, .

    .

    : , . . . (. , , , , , ) . , , . , . , , .

    , .

    3

    : ; , : ; ( 163)

    , (=) (= ) . , , , .

  • : ) , ) , .

    , . . , , , . , , . , , , . , , . .

    4

    ;

    . , . : , ( ). , . , .

    5 : ;

    , , , . . , , , . . , : , . :

    ) ( ), , , , ( ),

    ) ( ), , ( ),

    ) ( ), , ( ),

    ) ( ), , (( ) ( ) ).

  • 6

    ;

    : . , , . , , . () . , . ( 2, 6 10 .)

    7

    .

    , (=) (= ) . , , , . : ) , ) , . , . . , , . , , . , , , . , , . . , ( ) , :

    : : - : : : -> ->

    8 .

    :

  • () , () , () , ( ) , :

    : : : : : -> ->

    1 : , , , , , .

    : : : : : :

    2 ( ) : , , , , .

    : , : , : , : , : ,

    3 : , , , , .

    = , = = , = =

  • 4 ( ) : 1. , 2. , 3. , 4. , 5. , 6. , 7. , 8. , 9. .

    :

    1. .

    2. .

    3. .

    4. .

    5. .

    6. .

    7. .

    8. .

    9. , .

  • - 5 ( 3, 1-2) -

    1

    : . . , .

    , , . , . : , ! = . : , , . , , , ! ( ). : 1 ( ): , , , . , . , . , :

    : , , . , .

    ( ), , , . , , .

    : .

    : , , . , .

    : . , , . , .

    2 ( ): , . , . , , . , , , . :

    : , , . , .

  • : , , . . .

    :

    ) , , , , ,

    ) , , , , ,

    ) , , , , , .

    , . , , , . , . , , , . .

    2

    . .

    , ( ), . , 2 : , , , , , , , . , , , , (. , , ).

    , , (.. 2 : ()). .

    , 4 6 ( , ) ( , ).

    , , , . , , , . , , .

    , . , , .

    3

    . ;

  • , , , . , , . , . , . , , , .

    4

    ( ) ) , ) ( ).

    (653b - c). , , , . , , , , : , , , , , , ! ( ) . ( ), , , . , , . , . , . , - , , . , :

    . , .

    : . . , . , , . .

    5

    ; ;

    . . . . . . , .

  • ; . : 1 ( ): , , , . , . , . , :

    : , , . , .

    ( ), , , . , , .

    : .

    : , , . , .

    : . , , . , .

    2 ( ): , . , . , , . , , , . :

    : , , . , .

    : , , . . .

    :

    ) , , , , ,

    ) , , , , ,

    ) , , , , , .

    , . , , , . , . , ,

  • , . .

    6

    .

    - ' , - ( )

    - - .

    7 ;

    , ( ), . , , , :

    ,

    ,

    - .

    8

    ;

    (653b - c). , , , . , , , , : , , , , , , !

    ( ) . ( ), , , . , , . , . , . , - , , .

  • 1 ( ) . ) , . ) .. ) .. ) .. . ) . .

    ) , . ) .. ) .. ) .. . ) . .

    2 ( ) : , , , , .

    : , : , : , : , : ,

    3 : , , , , , .

    : : , , : : : : ,

    4 : , , , , , .

    < < ( - > ) < + () < < - < <

  • 5 , : , , , , .

    :

    1. .

    2. .

    3. , , .

    4. , , , , .

    5. , , , - .

  • - 6 ( 6, 1-4) -

    1 . ( ). , ; ( , , ).

    ( 167)

    . ( ), , . , , , . , . , , :

    ) ,

    ) / / .

    , .

    2 ;

    . , , , , .

    , , :

    ) ,

    ) / / .

    3

    .

    , . , .

    1 : , .

    2 : , , .

    ,

  • ( ) . , , . , .

    4

    6 ;

    . , . , , . , .

    5

    ;

    , :

    ) , ( ) (= ). , , , . (= ). . . ) , : . (= , ). , , , . , , , ( ). , , , , . (, , ), , , .

    6

    ( ) ( );

    ( ) . , . , , . , ( ) . , , . , , , , , , , . ,

  • , , .

    1 : , , , , , .

    = ,

    = ,

    =

    = ,

    =

    =

    2 : , , , , , .

    3 , : , , , , , .

    =

    =

    =

    = ,

    =

    =

    4

  • ( ) . . .. . .. . . . . . . . .

    . ... . ... . . . . ... . . .

    5 .

    6

    (= ).

    , , , , , , , , , .

  • - 7 ( 6, 4-8) - . ""

    1 , :

    .

    ( 170)

    . 2 10, , 10 , 6, , , , 4 , 2 10, . .

    2

    , . , , , . , , ( !) . , , ;

    ( 170)

    . . : . , , , .

    3 ;

    . , , , . , , , , , , . ( ), ( ) ( ). , , . :

  • , , : . ) ( ): . . , , , . ) ( ): , , . , , , , , , .

    4 ;

    , , .

    ) . 2 10, , 10 , 6, , , , 4 , 2 10, . .

    ) . , , , . , , , , . , , , . , , , , .

    5 ; , 4 .

    , . 4 , . , , , , , , , , . :

  • , , 4 , .

    , , , .

    6 - - ;

    : ( ), , , (), ( ).

    : , , , .

    : , , , .

    7

    ; .

    , , () . , . , , , . . , .

    8

    ;

    , , . , , , . , , . , , , . , , . ,

  • . :

    ) , , .

    ) ( ).

    , , : , , (= , ). , , , . , , , , , , , . , . , , . , , , ... , . ) ( ).

    ) , ( ). , () () .

    9 1, 2 3, ;

    , . , 1, 2 3. , , , , , , , . , , .

    10 .

    . , , . , , . , , .

    1 : , , , , .

  • ,

    2 : , , , , , .

    : : : , , , : , , ,

    3 ( ) :

    -: -: -: -:

    -: , , , , , , , , , , -: , , -: , , , , , , , -: , , , , , , , , , , , .

    4 ( ) :

    -: -: -: -: -: -:

    -: , , , , , , , , , , , , -: , , , , , , -: , , , , , , , , -: , , , , , , -: , -: ,

    5

  • .

    : , , , , : , ,

    6 : . ) .. , . ) . ) .. . ) . . . ) ., .

    ) .. , . ) . ) .. . ) . . . ) ., .

    7 : , , , , .

    :

    1. ( ) , .

    2. , .

    3. , , .

    4. , .

    5. .

  • - 8 ( 6, 9-10) - ,

    1

    : : . ; , ! , , ,

    ) ,

    ) (=;) .

    ( 172)

    , . , , . , . , , . , . (, , 1981, . 260), , . , .

    2

    ;

    , . ( ), , ( ), . , (), (). , .

    3

    - - . ;

    , ( ), , . . . , :

    ) ,

    )

    ) .

    , . , ,

  • , . , , , , . , . : , ( , 639b, 19-21). , , , (= ), . , , . , , , . , , , : > >

    4

    ( ) .

    , : 1 : ( ) 2 : ( )

    : ( ).

    5

    ( ) , ; ;

    , , , , . , . , , . ( ) , , , .

    6

    , , . ;

    . . , , . 6 . , , , , , , , , , , , . , . (, , ). - .

  • . , , . , . : , , (= ( ) , ). , .

    1 ( ) . . , . . . . .. . . . . . .. . . .. , .

    . , . . . . . . . . . . , .

    2

    ( ) .

    , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , .

    3 : , , , , , .

    : ,

    :

    :

    :

    :

    :

    4

  • ( ) : , , , , , .

    : ,

    : ,

    : ,

    : ,

    : ,

    : ,

    5 , , , , : , ( ) .

    :

    1. : . , , , , .

    2. : . , .

    3. : . , , .

    4. : . .

    5. : . .

  • - 9 ( 6, 10-13) - ""

    1 : ; , , : , , . ; ( 174)

    . ( , , (), (), ()), . , .

    2 , ( - ); : ( ) ; , , . ( 174)

    ( ( ), , (), (), (), ), . ; . -, . , , : . -: , , ,

    . : , , , ,

    . , : ( 10 ).

    . , , .

    3

    , , . ;

    8 , . , , , . , . (),

  • , , (), . , ( ), , .

    4 ;

    , , , . , - . . :

    . : , . (): , , . (): , . (): , . : .

    5 ;

    , , , . , . . :

    . : , . (): , , . (): , . (): , . : .

    ( , , (), (), ()), . , .

    6

    ;

    1 :

    ( )

    2 :

    ( )

    : ,

    ( )

  • , , () , . , (), .

    7

    ; ;

    ( , ), ( (), (), ()), ( ( )) , . , . , , , . , . , , , , , . , .

    8

    , 8 9 ;

    . 8 ( : , () ) ( : ) . 9 . ( ), . , , , . , .

    1 : , , , , , , .

    2

  • : , , , , , .

    < + < + < + < < + - < + -

    3 ( ) : , , , , .

    : , : , : , / : , : ,

    4 : , , , , , .

    : : : : : :

    5

    , , , , (), , : , .

    :

    1. : . , , .

    2. : . 13 14 .

    3. : . , , .

    4. : .

  • ;

    5. (): . , .

    6. : , . .

    7. : .

    .

  • - 10 ( 6, 14-16) -

    1

    : , . , , ; ;

    ( 176)

    . , , , . : , ( 1141 b 10).

    2

    ( ) .

    ( 176)

    , - , 10 () . , , . . , . , , , . , , , , , . , , , :

    : :

    . : () . : . , , . , , , , .

  • . : ( , 1111b-1112a), , . , , . , , . , , . :

    ()

    ( ). , : , , , ( , 1105 a 30-31).

    :

    . : . , .

    ( ): . , , , , , , ...

    . : . : , , , , .

    . : . , , , . : , ( 1141 b 10). , :

    : - , . , . , .

    : , . , . , , . , , , .

    3

    . ;

    , , . () (), , . :

    (, ) () ,

  • . , .

    , (, ) () , . .

    4 , , , . ;

    , , . , :

    , , , . , , . , . , , .

    , - - . , , , , . ( , ) , .

    5

    () () . ;

    , . , :

    -

  • , () , . , , .

    6

    , .

    , - , 10 () . , , . . , . , , , . , , , , , . , , , :

    : :

    . : () . : . , , . , , , , . . : ( , 1111b-1112a), , . , , . , , . , , . :

    ()

    ( ). , : , , , ( , 1105 a 30-31).

    :

    . : . , .

  • ( ): . , , , , , , ...

    . : . : , , , , .

    . : . , , , . : , ( 1141 b 10). , :

    : - , . , . , .

    : , . , . , , . , , , .

    7

    ;

    : ( 1111 b 4), , . , , . , , . , , . :

    () ( ).

    , , , , , , ( , 1105 a 30-31).

    1 : , , , , , .

  • 2 .

    3 ( ) : , , , , , .

    : , : , : , : , : , : ,

    4 : , , , , , .

    : , : , : , : : , :

    5 : , , , , , .

  • < - + < + - < - < (. ) < <

    6 , , , , , , : , .

    :

    1. : . , .

    2. : , . , , .

    3. : . , , .

    4. : . 2012 , .

    5. : . , .

    6. : . , .

    7. : .

    , .