Αλεξάνδρα Γερακίνη, ΠΕ02, 6ο Γυμνάσιο Καβάλας

Ενότητα 3: Η έκρηξη και η εξέλιξη της γαλλικής επανάστασης

Κοινωνικές τάξεις στη Γαλλία του 18ου αιώνα(με βάση την καταγωγή και

τα προνόμια)

Κλήρος(0,5% του πληθυσμού)

Ευγενείς(1,5% του πληθυσμού) Είχαν προνόμια, δεν πλήρωναν φόρους

Τρίτη τάξη(98% του πληθυσμού) Είχε μόνο υποχρεώσεις και

πλήρωνε το σύνολο των φόρων.

Αίτια της επανάστασης

Δυσαρέσκεια της τρίτης τάξης και κυρίως των αστών, η οποία δε μετείχε στη

λήψη των αποφάσεων.

Άσχημες συνθήκες ζωής.

Αφορμή της επανάστασης

Ο φοβερός χειμώνας του 1788-1789: πείνα και λεηλασίες πλούσιων σπιτιών

και κρατικών αποθηκών.

Α΄φάση της γαλλικής επανάστασης

1. Ο Λουδοβίκος καλεί συνέλευση των τάξεων στις Βερσαλλίες (5/5/1789).

2. Η τρίτη τάξη ζητά μεταρρυθμίσεις ενώ ο βασιλιάς φόρους.

3. Τρίτη τάξη: αυτοανακηρύσσεται σε εθνική συνέλευση αλλά ο βασιλιάς δεν τους

αναγνωρίζει.

4. Όρκος σφαιριστηρίου: οι αντιπρόσωποι της τρίτης τάξης ορκίστηκαν ότι θα

συντάξουν Σύνταγμα(20/6/1789).

5. Επιφανειακή υποχώρηση του βασιλιά και Συντακτική συνέλευση.

6. Κατάληψη της Βαστίλης από τον λαό του Παρισιού στις 14/7/1789 Εθνική

εορτή των Γάλλων.

7. Κατάργηση προνομίων και διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου και του

πολίτη, βασισμένη στις αρχές του Διαφωτισμού(Αύγουστος 1789).

8. Ο βασιλιάς αποδέχθηκε τις αποφάσεις μετά την κατάληψη των ανακτόρων από

των Βερσαλλιών από τον επαναστατημένο λαό.

9. Τρία πολιτικά ρεύματα:

Δεξιά: δεν επιθυμούσε περαιτέρω μεταβολές

Κέντρο: διατήρηση της μοναρχίας με την παράλληλη συμμετοχή

ευγενών και αστών στη λήψη των αποφάσεων.

Αριστερά: πολίτευμα σαν το αμερικανικό.

10. Σύνταγμα του 1791

Πολίτευμα: Συνταγματική μοναρχία

Λαϊκή κυριαρχία

Νομοθετικό σώμα(Βουλή): η νομοθετική συνέλευση που θα προέκυπτε

από εκλογές.

Δικαίωμα ψήφου: όσοι κατείχαν περιουσία και πλήρωναν φόρους.

Εκτελεστική εξουσία: βασιλιάς και έξι υπουργοί.

Δικαστική εξουσία: ανεξάρτητη

11. Μέτρα

Αλεξάνδρα Γερακίνη, ΠΕ02, 6ο Γυμνάσιο Καβάλας

Η περιουσία του κλήρου χρησιμοποιήθηκε για την έκδοση

χαρτονομίσματος.

Κληρικοί: κρατικοί λειτουργοί που όφειλαν υπακοή στο κράτος.

Κατάργηση συντεχνιών και απαγόρευση απεργιών.

Ρυθμίσεις όχι αποδεκτές από εκκλησία και βασιλιά και αποτυχημένη

προσπάθεια διαφυγής του βασιλιά στο εξωτερικό.

12. Νομοθετική συνέλευση μετά από εκλογές τον Σεπτέμβριο του 1791

Ελεγχόταν από τους Γιρονδίνους: μετριοπαθείς

Συνωμοσία βασιλιά, Αυστρίας και Πρωσίας εναντίον του επαναστατικού

καθεστώτος.

Ριζοσπαστικά κινήματα ζητούσαν την έκπτωση του βασιλιά.

Απρίλιος 1792: πόλεμος Γαλλίας εναντίον Αυστρίας και Ρωσίας:

αποτυχίες του γαλλικού στρατού, ύποπτη στάση του βασιλιά, πείνα,

κατάληψη των ανακτόρων του Κεραμεικού.

Ραγδαίες εξελίξεις: Η Νομοθετική συνέλευση:

o έθεσε υπό περιορισμό τον βασιλιά.

o ανέθεσε την εκτελεστική εξουσία σε συμβούλιο με επικεφαλής τον

Δαντόν.

o αναγνώρισε σε όλους τους άνδρες πολιτικά δικαιώματα.

o δήμευσε τις περιουσίες των αριστοκρατών που είχαν διαφύγει στο

εξωτερικό.

o θέσπισε τον διαχωρισμό εκκλησίας και κράτους.

o κήρυξε την πατρίδα σε κίνδυνο.

Β΄φάση της γαλλικής επανάστασης(1792-1794)

1. Εκλογές: Συμβατική συνέλευση

Κατάργηση μοναρχίας

Πολίτευμα αβασίλευτης δημοκρατίας

Καταδίκη βασιλιά και βασίλισσας και αποκεφαλισμός τους.

Συνέχιση του πολέμου και οικονομική επιδείνωση.

Σύσταση επιτροπής δημόσιας σωτηρίας και δημόσιας ασφάλειας

για την καταστολή των αντεπαναστατικών ενεργειών.

Σύλληψη ηγετών των Γιρονδίνων και σχηματισμός κυβέρνησης

από τους Ορεινούς με αρχηγό τον Ροβεσπιέρο.

2. Επαναστατική κυβέρνηση Ορεινών

Αναδιοργάνωση στρατού εναντίον εσωτερικών και εξωτερικών

εχθρών.

Εκτέλεση 40.000 περίπου ανθρώπων που θεωρήθηκαν ύποπτοι

για αντεπαναστατική δράση(περίοδος τρομοκρατίας).

Νέα ονόματα στους μήνες.

Λατρεία ανώτατου όντος.

3. 1794: Εκτέλεση Ροβεσπιέρου και 20 συνεργατών του.