ΟΙ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΣΤΗΝ

ΚΛΑΣΙΚΗ ΕΠΟΧΗ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑ ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΠΙΛΟΓΟΣ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Κατά την κλασική περίοδο συστηματοποιήθηκαν οι γνώσεις για τη φύση και τον άνθρωπο. Οι περισσότεροι φιλόσοφοι ήταν και ειδικοί ερευνητές σε κάποιο τομέα της επιστήμης (π.χ. Μέτων ο Αθηναίος-μαθηματικά, Ιππόδαμος ο Μιλήσιος-πολεοδομία,Ιπποκράτης ο Κώος- ιατρική).

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ

Κατά την περίοδο της κλασικής εποχής, κύριος ερευνητής στον τομέα των μαθηματικών ήταν ο Μέτων ο Αθηναίος.

Ο Μέτων ήταν Έλληνας μαθηματικός, αστρονόμος, γεωμέτρης και μηχανικός, ο οποίος έζησε στην Αθήνα τον 5ο π.Χ. αιώνα. Είναι περισσότερο γνωστός για τους υπολογισμούς που αφορούν τον επώνυμο Μετωνικό κύκλο, τον οποίο εισήγαγε το 432 π.Χ. στο σεληνιακό Αττικό ημερολόγιο.

Ο αρχαιότερος γνωστός αστρονομικός υπολογιστής του κόσμου, ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων (2ος αιώνας π.Χ.), εκτελεί υπολογισμούς με βάση τόσο τον Μετωνικό όσο και τον κύκλο του Καλλίπου, με ξεχωριστό πίνακα για τον κάθε ένα.

O Μέτων προσδιόρισε τις ημερομηνίες των ισημεριών και τα ηλιοστάσια με βάση τη συγκεκριμένη θέση του ηλιοσκοπίου.

Οι λίγες πληροφορίες που γνωρίζουμε για τον Μέτωνα πηγάζουν από αρχαίους ιστορικούς. Σύμφωνα με τον Πτολεμαίο, ένας πίνακας, η «Στέλλα», που ανεγέρθη στην Αθήνα, περιείχε μια καταγραφή των παρατηρήσεων του Μέτωνα και μια περιγραφή του Μετωνικού κύκλου. Κανένα από τα έργα του Μέτωνα δε διασώθηκε.

ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑ

Οι ελληνικές πόλεις-κράτη της Αρχαϊκής και της Κλασικής περιόδου είχαν σχετικά περιορισμένη έκταση, σε αντίθεση με τα κράτη της Ανατολής.

Κατά την Κλασική εποχή δεν υπήρχαν τεράστιες μητροπόλεις, κατοικημένες από ανθρώπους διαφορετικών εθνοτήτων, αλλά περιορισμένου μεγέθους μονάδες, όπου συνήθως ο ένας γνώριζε τον άλλον.

Κύριος ερευνητής της πολεοδομίας της πόλης κράτους, κατά την κλασική εποχή, ήταν ο Ιππόδαμος ο Μιλήσιος.

Ο Ιππόδαμος ο Μιλήσιος ήταν αρχαίος Έλληνας αρχιτέκτονας, πολεοδόμος, φυσικός, μαθηματικός, μετεωρολόγος και φιλόσοφος, θεωρούμενος και ως ο «πατέρας της πολεοδομίας

 Έζησε τον 5ο αιώνα π.Χ., στην ακμή δηλαδή της κλασσικής εποχής. Εκπόνησε σχέδια ελληνικών αποικιών που είχαν τάξη και κανονικότητα, σε αντίθεση με τον συγκεχυμένο τρόπο με τον οποίο αναπτύσσονταν οι πόλεις μέχρι εκείνη την εποχή, ακόμα και η Αθήνα. Θεωρείται επίσης ο εισηγητής της ιδέας ότι ένα σχέδιο πόλεως μπορεί να ενσωματώνει μια λογική κοινωνική διάταξη.

Ο Ιππόδαμος σχεδίασε για λογαριασμό του Περικλέους το επίνειο του Πειραιώς στα μέσα του 5ου αιώνα π.Χ. (το 460 π.Χ.) και η οποία πολεοδομική μελέτη απετέλεσε πρότυπο για όλες τις πόλεις της κλασικής εποχής.

Η αγορά της Αιγείρας είναι οργανωμένη σύμφωνα με το ιπποδάμειο σύστημα, με προσανατολισμό Βορρά - Νότου το οποίο βασιζόταν στη χάραξη παράλληλων δρόμων, που τέμνονται κάθετα, ώστε να δημιουργούνται οικοδομικά τετράγωνα και κανονικές πλατείες και ονομάστηκε Ιπποδάμειος νέμησις.

Κατά τον Ιππόδαμο η ιδανική πόλη πρέπει να έχει 10.000 άνδρες κατοίκους, που με τον ανάλογο αριθμό γυναικών, παιδιών, δούλων και ξένων θα φτάνει τους 50.000 κατοίκους .

Χώρισε τους πολίτες σε τρεις τάξεις: γεωργούς, τεχνίτες και πολεμιστές και διαίρεσε τη γη σε τρεις μορφέςιδιοκτησίας:ιερή, δημόσια και ιδιωτική

ΙΑΤΡΙΚΗ

Η ιατρική αναπτύχθηκε με αργό ρυθμό μέχρι την κλασική εποχή κατά την οποία κυριολεκτικά απογειώθηκε και από πρακτική πλευρά αλλά κυρίως από θεωρητική, κάνοντας το πρώτο και συνεπώς τεράστιο βήμα της διαφοροποίησης της απ’ την θρησκεία, της απαλλαγής της από το μυστικισμό και τις προλήψεις και την καθιέρωση της λογικής ως βάση της επιστήμης αυτής.

Πατέρας της ιατρικής κατά την κλασική εποχή ήταν ο Ιπποκράτης ο Κώος και θεός της ο Ασκληπιός.

Ο Ιπποκράτης (Κως 460 π.Χ. - Λάρισα 377 π.Χ.) ήταν αρχαίος Έλληνας ιατρός και θεωρείται μία από τις πιο εξέχουσες προσωπικότητες στην ιστορία της ιατρικής.

Ο Ιπποκράτης είναι ο θεμελιωτής της ορθολογικής ιατρικής που κατόρθωσε να την απαλλάξει από τα μεταφυσικά στοιχεία, τις προλήψεις, τις προκαταλήψεις, τις δαιμονολογίες και τις δεισιδαιμονίες της εποχής.

Πέτυχε το αρμονικό συνταίριασμα της ανθρωποκεντρικής επιστήμης με την ιατρική τέχνη και τον φιλοσοφικό στοχασμό, ταυτίζοντας την επαγγελματική της άσκηση με τις ηθικοδεοντολογικές αρχές και τις ουμανιστικές αξίες.

Το πρωτοποριακό και σε σημαντικό βαθμό προβλεπτικό του έργο επηρέασε τις περισσότερες σύγχρονες ιατροβιολογικές ειδικότητες του δυτικού κόσμου που επάξια τον ονόμασε θεμελιωτή και στυλοβάτη της Ιατρικής Επιστήμης.

Τα Ιπποκρατικά κείμενα αναφέρονται διεξοδικά στην κλινική σημειολογία, τη διαγνωστική, την πρόληψη και την πρόγνωση. Τα κλινικά σημεία, τα συμπτώματα και μερικά από τα σύνδρομα, που περιγράφονται μέσα σ’ αυτά, αποτέλεσαν τη βάση για την κλινική εξέταση των αρρώστων.

Η Ιπποκρατική χειρουργική δεν υστέρησε απέναντι στην κλινική νοσολογία, παρά τις περιορισμένες ανατομικές γνώσεις. Η φράση «οκόσα φάρμακα ουκ ιήται σίδηρος ιήται» είναι προφητική, ακόμη και για τη σημερινή εποχή. Από τις χειρουργικές ειδικότητες πιο ανεπτυγμένη ήταν η ορθοπεδική.

Η Ιπποκρατική ιατρική ξεχώριζε για τον αυστηρό επαγγελματισμό της, την πειθαρχία, και την αυστηρή πρακτική.

Ο όρκος του Ιπποκράτη είναι ο όρκος που δίνεται από ιατρούς και αναφέρεται στην ηθική εξάσκηση της ιατρικής. Πιστεύεται πως ο όρκος γράφτηκε από τον Ιπποκράτη τον 4ο αιώνα π.Χ. ή από έναν από τους μαθητές του και έτσι περιλαμβάνεται στην Ιπποκρατική συλλογή.

Ο ιπποκρατικός όρκος –ανεξάρτητα από τις φιλολογικές συζητήσεις γύρω από τη γνησιότητά του- αποτελεί ένα αθάνατο κλασικό κείμενο.

Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, ο Ιπποκράτης ήταν γνωστός ως "Μέγας Ιπποκράτης". Το γεγονός ότι η Ιπποκρατική ιατρική άνθησε κατά την περίοδο του χρυσού αιώνα του Περικλή δεν αποτελεί τυχαίο ή συμπτωματικό γεγονός. Προάγγελοι του Ιπποκράτη, εκτός από τον Ασκληπιό και την ιερατική ιατρική των Ασκληπιείων, ήταν η λαϊκή-παραδοσιακή ιατρική και η Ιωνική φιλοσοφία.

Όπως διαφαίνεται από τα παραπάνω , η κλασική εποχή αποτέλεσε περίοδο ακμής και άνθισης όλων των επιστημών και ιδιαίτερα των μαθηματικών , της πολεοδομίας και της ιατρικής.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ