Η ΠΟΛIΤIΣΜIΚΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ

Το Αλφάβητο

Η Γραμμική γραφή Β είχε εξαφανιστεί με την πτώση των μυκηναϊκών ανακτόρων.

Το β' μισό του 8ου αι. π.Χ. μία νέα γραφή εμφανίζεται στον ελληνικό κόσμο.

Το νέο αλφάβητο προέρχεται από το φοινικικό, αλλά με πολλές προσαρμογές και παραλλαγές.

Το Αλφάβητο

Οι φοίνικες χρησιμοποιούσαν μόνο σύμφωνα (στη δική τους γλώσσα αυτό ήταν εφικτό)

Τα ελληνικά δεν μπορούσαν να αποδοθούν μόνο με σύμφωνα.

Έτσι πήραν μερικά σύμφωνα από το φοινικικό αλφάβητο και τα μετέτρεψαν σε φωνήεντα.

Το Αλφάβητο

Με το σύστημα αυτό συντελείται μια σημαντική πρόοδος:

για πρώτη φορά, στη γραφή, οι ήχοι μεταδίδονται με φωνήεντα και σύμφωνα.

δημιουργήθηκαν προϋποθέσεις, ώστε η γραφή να γίνει κτήμα περισσότερων ανθρώπων και όχι μόνο

λίγων γραφέων. Τώρα αρκετοί άνθρωποι αποκτούν τη δυνατότητα να διαβάζουν, να γράφουν, να

συμμετέχουν στη γνώση και στον πολιτισμό. Από το ελληνικό αλφάβητο γεννήθηκε το λατινικό.

Πηγή: http://www.greek-language.gr/

Για να δηλώσουν τα φωνήεντα οι Έλληνες χρησιμοποίησαν σύμφωνα του σημιτικού αλφαβήτου που δεν υπήρχαν στην

Ελληνική. Έτσι, το σύμφωνο alef, που δήλωνε απλά το άνοιγμα του στόματος, έγινε ένα φωνήεν (α) με το όνομα

άλφα. Η απλή δάσυνση h δήλωσε τον ήχο του φωνήεντος é(e), που είναι ταυτόχρονα ε και η στην παλιά μορφή του

αττικού αλφαβήτου (πριν από το 403 π.Χ.). Το σύμφωνο γιώδ (j) έγινε απλά το φωνήεν ι. Το λαρυγγικό σύμφωνο ayn

χρησίμευσε για το (ο), μακρό και βραχύ, χωρίς αρχικά να υπάρχει διάκριση μεταξύ τους. Έπειτα ξεχώρισαν το (ο)

μακρό υπογραμμίζοντας το, δημιουργώντας έτσι το ωμέγα. Αυτό το πρώτο αλφάβητο δεν περιελάμβανε και δεν θα

συμπεριλάβει μέχρι τον 9ο μ.Χ. αι. παρά μόνο μια σειρά από γράμματα, τα κεφαλαία.

Πηγή: Α. Σιγάλας, Ιστορία της ελληνικής γραφής, Θεσσαλονίκη: ΑΠΘ, 1934

http://www.greek-language.gr/

Γεωμετρική Τέχνη

Η τέχνη που δημιουργήθηκε από τον 11ο έως και τον 8ο αιώνα π.Χ. ονομάζεται γεωμετρική

από τα γεωμετρικά σχέδια στα πήλινα αγγεία. Γεωμετρικές είναι, επίσης, και οι μορφές των

ανθρώπων και των ζώων, είτε είναι ζωγραφισμένες επάνω σε αγγεία είτε είναι

πήλινα ή χάλκινα ειδώλια.

Επίπεδη πυξίδα

Κρατήρας

Οι απλές κυματιστές γραμμές και οι σπείρες που ζωγραφίζονταν με το χέρι πάνω στα αγγεία της μυκηναϊκής

εποχής μετατρέπονται σε ομόκεντρους κύκλους και ημικύκλια ζωγραφισμένα με μεγάλη ακρίβεια με τη βοήθεια

του διαβήτη. Σταδιακά τρίγωνα, ρόμβοι, μαίανδροι, κλιμακωτά σχέδια και άλλα απλώνονται σε ολόκληρη την επιφάνεια των αγγείων, σχηματίζοντας ένα πυκνό δίχτυ.

Αργότερα, σειρές ομοιόμορφων ζώων, καθώς και παραστάσεις σχετικές με το θάνατο μαζί με γεωμετρικά

κοσμήματα διακοσμούν τα μεγαλύτερα αγγεία που χρησιμοποιούνταν σαν σήματα τάφων. Προς το τέλος της εποχής εμφανίζονται δειλά-δειλά και μυθολογικά θέματα.

Ασκός με μορφή πουλιού 11ος αιώναςΕθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

http://www.namuseum.gr/

Πρωτογεωμετρικός αμφορεύς

(περίπου 950 π.Χ.)

Λεπτομέρεια από αγγείο της ύστερης Γεωμετρικής εποχής