Η ΠΟΛΗ-ΚΡΑΤΟΣ ΚΑI Η ΕΞΕΛIΞΗ ΤΟY

ΠΟΛIΤΕYΜΑΤΟΣ

Δημιουργία πόλης-κράτους Τον 8ο αι. π.Χ. το παλιό φυλετικό κράτος διασπάστηκε και τη θέση του πήρε η πόλη-κράτος. Πυρήνας του νέου θεσμού υπήρξε ο συνοικισμός. Ακολούθησε η ένωση των συνοικισμών σε μία πόλη (άστυ), γύρω από μία ισχυρή θέση, την ακρόπολη. Πάνω στην ακρόπολη χτίζονταν οι ναοί και τα δημόσια κτίρια. Κάτω και γύρω από αυτήν απλώνονταν οι κατοικίες και τα καταστήματα. Σταδιακά η πόλη περιβάλλεται από τείχη Στην ύπαιθρο εξακολούθησαν να μένουν όσοι ασχολούνταν με τη γεωργία και την κτηνοτροφία.

Ο πολίτης και η οπλιτική φάλαγγα

Στην πόλη-κράτος οι πολίτες: αισθάνονται ασφαλείς,

αναπτύσσουν δραστηριότητες νιώθουν ελεύθεροι

αποκτούν συνείδηση του ρόλου του ως μέλη μιας κοινότητας

μετέχουν ενεργά στη διακυβέρνηση

στρατεύονται για να υπηρετήσουν τις ανάγκες ενός νέου οργανικού συνόλου. Συγκροτούν την

«οπλιτική φάλαγγα»

Στην «οπλιτική φάλαγγα»: ● φορούν πανοπλία

● όλοι μαζί υπερασπίζονται την πόλη τους. ● η προσφορά είναι συλλογική

● ο σκοπός κοινός.

Στην οπλιτική φάλαγγα συμμετείχαν όσοι μπορούσαν να αγοράσουν τον οπλισμό τους.

Αυτή η συμμετοχή έφερε μια γενικότερη κοινωνική εξίσωση. Οι κοινωνικές διαφορές περιορίστηκαν.

Ωστόσο, δεν έλειψαν οι πολιτικοί ανταγωνισμοί για την άσκηση εξουσίας.

Ο πολίτης και η οπλιτική φάλαγγα

Το πολίτευμα

Όταν συγκροτήθηκε η Πόλη – Κράτος, η βασιλεία είχε ήδη παρακμάσει

Το πολίτευμα έγινε αριστοκρατικό: την εξουσία την πήραν στα χέρια τους οι ευγενείς, οι “άριστοι”, οι

ιδιοκτήτες γης, αυτοί που παλαιότερα αποτελούσαν το συμβούλιο του βασιλιά

Με την ανάπτυξη του εμπορίου και της χρήσης νομίσματος εμφανίστηκε μια νέα τάξη που αφαίρεσε

την εξουσία από τους αριστοκράτες. Κριτήριο για συμμετοχή στην εξουσία δεν ήταν πια η καταγωγή

(όπως στην αριστοκρατία) αλλά ο πλούτος. Το πολίτευμα έγινε ολιγαρχικό.

Τυραννίδα

Η ολιγαρχία δεν έλυσε τα προβλήματα του λαού, με αποτέλεσμα να ξεσπούν συχνά ταραχές. Την κοινωνική

δυσαρέσκεια και την ανασφάλεια εκμεταλλεύτηκαν φιλόδοξα άτομα, που κατάφεραν με λαϊκή πολλές φορές

υποστήριξη να επιβάλουν τυραννικό καθεστώς.

Οι τύραννοι άσκησαν την εξουσία αποβλέποντας στο δικό τους όφελος, χωρίς να λογοδοτούν για τις πράξεις

τους. Αν και κάποιοι συνέδεσαν το όνομά τους με μεγάλα έργα (ο Περίανδρος στην Κόρινθο, ο

Πολυκράτης στη Σάμο, o Φείδων στο Άργος κ.ά.) γενικά δεν κέρδισαν τη συμπάθεια του λαού.

"Eupalinian aqueduct" από τον Moumouza at Αγγλικά Wikipedia - Transferred from en.wikipedia to Commons.. Υπό την άδεια Κοινό Κτήμα μέσω Wikimedia Commons - https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Eupalinian_aqueduct.JPG#/media/File:Eupalinian_aqueduct.JPG

Το Ευπαλίνειο όρυγμα είναι μια σήραγγα μήκους 1036 μέτρων κοντά στο Πυθαγόρειο της Σάμου, η οποία κατασκευάστηκε κατά τον 6ο αιώνα π.Χ. για να χρησιμεύσει σαν υδραγωγείο.

Η κατασκευή του ορύγματος έγινε με εντολή του τυράννου Πολυκράτη και εκτιμάται ότι η κατασκευή του κράτησε 10 χρόνια.

"Diolkos, Western End. Pic 04" από τον Dan Diffendale - originally posted to Flickr as Diolkos, Western End. Υπό την άδεια CC BY-SA 2.0 μέσω Wikimedia Commons - https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Diolkos,_Western_End._Pic_04.jpg#/media/File:Diolkos,_Western_End._Pic_04.jpg

Το ανασκαμμένο δυτικό άκρο της Διόλκου, κοντά στον Κορινθιακό Κόλπο.

Ο/Η Δίολκος ήταν ο ειδικής κατασκευής πλακόστρωτος δρόμος που συνέδεε τις δύο άκρες του Ισθμού της Κορίνθου και πάνω στον οποίο σύρονταν κατά την αρχαιότητα από δούλους τα πλοία από τον Κορινθιακό στον Σαρωνικό Κόλπο και αντίστροφα. Η Δίολκος πρέπει να κατασκευάσθηκε είτε στα τέλη του 7ου αιώνα π.Χ., είτε, το πιθανότερο, στις αρχές του 6ου αιώνα π.Χ., όταν τύραννος στην Κόρινθο ήταν ο Περίανδρος.

Η εξέλιξη των πολιτευμάτων μέχρι τον 6ο αι.

Βασιλεία

Αριστοκρατία

Ολιγαρχία

Τυραννία