Γιώργος Παρασχάκης

Ειρήνη Παρασχάκη

Δέσποινα Τσίτου

Το μυστήριο της Εξομολόγησης στον Ρωμαιοκαθολικισμό

Η σημασία του Μυστηρίου Η εξομολόγηση είναι θεοσύστατη και το μυστήριο

αυτό συνέστησε ο Κύριος με αγαθότητα και φιλανθρωπία, για να συγχωρούνται οι αμαρτίες των ανθρώπων. Γι’ αυτό και καλείται δεύτερο βάπτισμα. Από την ονομασία αυτή καταλαβαίνει ο καθένας ποιοι είναι οι ουσιώδεις και απαραίτητοι όροι του μυστηρίου αυτού.

Πρώτον η μετάνοια, δηλαδή εσωτερική μεταβολή των σκέψεων και φρονημάτων και αισθημάτων. Πλήρης αναγνώριση της ευθύνης και ενοχής για όσα κακά διέπραξε ο αμαρτωλός. Δεύτερον εξομολόγηση, δηλαδή ενώπιον του πνευματικού, του ιερέα και λειτουργού του μυστηρίου, ομολογία της ενοχής του και εκζήτηση του θείου ελέους και της άφεσης των αμαρτιών του, και τρίτον, η εξαγόρευση των αμαρτιών του, το οποίο δεν διαφέρει από την εξομολόγηση και το οποίο θα πει να μην κρύβει κανένας τα αμαρτήματά του.

Αφού έχει ομολογήσει ότι αυτός είναι ο ένοχος όλων των κακών που έπραξε, ζητήσει την άφεση από το Θεό για το κάθε αμάρτημά του, και έχει ζητήσει οδηγίες και συμβουλές από τον πνευματικό εξομολογητή του, ώστε να μην υποπέσει πάλι στα ίδια παραπτώματα, είναι στοιχείο που θα του εξασφαλίσει την περαιτέρω χριστιανική ζωή, τη ζωή της συνεχούς μετάνοιας και προόδου στην αρετή. Τότε όντως μετανοεί ο αμαρτωλός.

Πρέπει να τονιστεί ότι η εξομολόγηση ενώπιον του ιερέως, του πνευματικού πρέπει να γίνει, διότι αυτός είναι εντεταλμένος λειτουργός του μυστηρίου, μιας και ο Κύριος μεταβίβασε την εξουσία της άφεσης στους Αποστόλους. Έπειτα, για να μείνει η εξουσία του στην Εκκλησία του, μέσω των Αποστόλων την μεταβίβασε στους διαδόχους τους, τους ποιμένες της Εκκλησίας, τους επισκόπους και πρεσβυτέρους. Και μόνο αυτοί ως κανονικοί διάδοχοι των Αποστόλων έχουν την εξουσία να παρέχουν άφεση.

Σύμφωνα με τη Ρωμαιοκαθολική εκκλησία μέσω της μετανοίας συγχωρούνται οι αιώνιες ποινές, όχι όμως και οι πρόσκαιρες οι οποίες επιβάλλονται από το Θεό για τις αμαρτίες του ανθρώπου. Κατά τη Ρωμαιοκαθολική μάλιστα εκκλησία τα επιτίμια έχουν χαρακτήρα ικανοποιήσεως της θείας δικαιοσύνης, και υπομένοντάς τα ο αμαρτωλός μετριάζει τις πρόσκαιρες ποινές. Αν όμως δεν προλάβει να ικανοποιήσει τη θεία δικαιοσύνη ο άνθρωπος, τότε θα υποστεί ποινές μετά θάνατον, όπως το καθαρτήριο πυρ της μέσης καταστάσεως.

Επιπρόσθετα οι σχολαστικοί πράττουν και μία ακόμα αιρετική δογματική προσέγγιση, αφού κατ’ αυτούς η εκκλησία παρεμβαίνει ή αίρει ολοτελώςτις πρόσκαιρες ποινές, αντλώντας εκ του θησαυρού των περισσευουσών αξιομισθιών του Χριστού και των Αγίων. Αποτέλεσμα του γεγονότος αυτού είναι οι παπικοί να διακρίνουν την άφεση από το μυστήριο, χαρακτηρίζοντάς τη ουσιαστικά μια δικαστική πράξη.

Κατ’ αυτούς το μυστήριο συγχωρεί τελικά την αθέτηση και την ενοχή του θείου νόμου. Έτσι και ο Πάπας έχει απόλυτη εξουσία επί των αφέσεων, έχοντας δικαίωμα απεριόριστης παροχής αφέσεων, ενώ κάθε επίσκοπος έχει δικαίωμα να παρέχει λυσίποινα ή αφέσεις 50 ημερών, οι μητροπολίτες 100 ημερών και οι καρδινάλιοι 200 ημερών. Το περί αφέσεως δόγμα στην Ρωμαιοκαθολική εκκλησία πρώτη φορά θεσμοθετήθηκε τον 11ο αιώνα.

Η παραπάνω αντίληψη της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας περί τόπου καθάρσεως και ποινών τις οποίες πρέπει να εκτίσει η ψυχή που βρίσκεται σ' αυτό, ώστε να ικανοποιηθεί η θεία δικαιοσύνη, είναι ακριβώς το πεδίο στο οποίο εφαρμόζεται από την Δυτική Εκκλησία η πρακτική των λυσιποίνωναφέσεων ή αλλιώς συγχωροχαρτιών, τις οποίες χορηγεί ο Πάπας στους πιστούς.

Αυτό γίνεται επειδή ο ίδιος μπορεί να παρέμβει υπέρ των καθαιρομένων ψυχών στη διαδικασία καθάρσεως της ψυχής, για να συντομεύσει ή και να άρει παντελώς το χρόνο της καθάρσεως. Ο κανονικός τρόπος διανομής συγχωροχαρτιών είναι με διαδικασίες ευλάβειας και αγιότητας , σύμφωνα με απόφαση της Συνόδου του Τριδέντου στα 1567.

Συγχωροχάρτια Το συγχωροχάρτι, συγχωρητήριο ή έγγραφο/επιστολή

άφεσης ήταν ένα έγγραφο το οποίο βεβαίωνε άφεση αμαρτιών και το οποίο χορηγούνταν έναντι χρημάτων, υποσχέσεων ή άλλων παραχωρήσεων από εκκλησιαστική αρχή. Θεολογικό έρεισμα των συγχωροχαρτιών αποτελούσε η αντίληψη της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας, ότι η εξομολόγηση δεν αρκεί για να άρει όλες τις συνέπειες της αμαρτίας, αλλά ότι κάποιες από αυτές παρέμεναν και μετά, μπορούσαν όμως να αντισταθμιστούν από το «πλεόνασμα» καλοσύνης των αγίων, το οποίο διαχειριζόταν η Εκκλησία και συγκεκριμένα ο Πάπας. Η πρακτική της πώλησης συγχωροχαρτιών βρήκε ευρεία εφαρμογή στη Δύση ιδίως κατά τον Μεσαίωνα. Αν και καταδικάστηκε επίσημα, η πρακτική αυτή μαρτυρείται στην πράξη έως και τον 20ό αιώνα.

Πηγέςhttp://www.xfd.gr/%CE%B5%CE%BA%CE%BA%CE%BB

%CE%B7%CF%83%CE%AF%CE%B1/%CE%B4%CE%BF

%CE%B3%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA

%CE%AE/%CF%84%CE%BF%CE%BC%CF%85%CF%83

%CF%84%CE%AE%CF%81%CE%B9%CE%BF%CE%BC

%CE%B5%CF%84%CE%AC%CE%BD%CE%BF%CE%B9

%CE%B1%CF%82%CE%B5%CE%BE%CE%BF%CE%BC

%CE%BF%CE%BB%CF%8C%CE%B3%CE%B7%CF%83

%CE%B7%CF%82

http://el.orthodoxwiki.org/%CE%9C%CF%85%CF%83%

CF%84%CE%AE%CF%81%CE%B9%CE%BF_%CF%84%

CE%B7%CF%82_%CE%9C%CE%B5%CF%84%CE%B1%

CE%BD%CE%BF%CE%AF%CE%B1%CF%82#.CE.97_.C

F.84.CE.AD.CE.BB.CE.B5.CF.83.CE.B7_.CF.84.CE.BF.CF.

85_.CE.BC.CF.85.CF.83.CF.84.CE.B7.CF.81.CE.AF.CE.BF

.CF.85

http://el.orthodoxwiki.org/%CE%A3%CF%85%CE%B3

%CF%87%CF%89%CF%81%CE%BF%CF%87%CE%AC%

CF%81%CF%84%CE%B9