Ερευνητική Εργασία στην

Τεχνολογία

Μια νέα αρχή στα ΕΠΑΛ

Αθανάσιος Κονταξής

Σχολικός Σύµβουλος ΠΕ12041-7-2016

Η συµβολή σας στην Α΄ τάξη• ∆ηµιουργία καθοδηγούµενων δραστηριοτήτων –έργων µαθητών ανά τοµέα (ειδικότητα) µε τηλογική των Ανοιχτών Εκπαιδευτικών Πόρων

• Στόχοι: • ∆ιερεύνηση βασικών θεµάτων του τοµέα• ∆ιερεύνηση τοπικών θεµάτων που άπτονται του

τοµέα / επαγγέλµατος• Έκφραση και δηµιουργία µε αφορµή πτυχές του

επαγγέλµατος (Ζώνη)• Ποιοτική αναβάθµιση πολίτη – καταναλωτή (Ζώνη)• Ανάπτυξη οριζόντιων δεξιοτήτων• Αξιοποίηση της πολλαπλής νοηµοσύνης

Χρήσιµες αναφορές• Σχολείο Εργασίας

• Πώς µαθαίνουν οι µαθητές - Βοσνιάδου• Μάθηση χωρίς όρια - Learning without limits -

Cambridge• UNESCO – Παιδαγωγικές δυνατότητες

επαγγελµατικής Εκπαίδευσης

• EC (2013) – Μαθητική διαρροή (Reducing early school leaving: Key messages)

• STEM (Science, Technology, Engineering, Mathematics)

• Ερευνητικές εργασίες – ΕΘ∆, ΤεχνολογίαΓυµνασίου (Θεωρία / Εµπειρία)

ΕΠΑΛ - Αντιφάσεις• Υψηλές απαιτήσεις από

τους µαθητές/ µαθήτριες

• Ενεργητική µάθηση -δηµιουργική σκέψη

• Συνεργατικό κλίµα, δηµιουργικότητα και

καινοτοµία

εκπαιδευτικών

• Σύνδεση µε κοινωνία

• ∆απανηρό σχολείο

• “Χαµηλό επίπεδο” πολλώνµαθητών/ µαθητριών

• Αποθάρρυνση µαθητών/ µαθητριών – αδιαφορία

• Συγκεντρωτική

εκπαίδευση, ελλιπήυποστήριξη, αβεβαιότηταεκπαιδευτικών

• “Κλειστό” σχολείο

• Οικονοµική κρίση

Μαθητές από κοινωνικά αδύναµες

οικογένειες και υστερούντες στα µαθηµατικά

∆είτε περισσότερα: http://users.sch.gr/kontaxis/paidagogika/1606mathematicsgap.htm

6

Γλωσσικές ικανότητες µαθητών Επαγγελµατικής

Kollias A. (2011) The intake of initial vocational orientation programmes and schools and student performance: Some

preliminary PISA 2009 findings http://e-demos.iacm.forth.gr/images/docs/vet_pisa2009.pdf

Στρατηγική για την ΕΕΚ

Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο για την αναβάθµιση της Επαγγελµατικής

Εκπαίδευσης και Κατάρτισης. Κατεβάστε το από goo.gl/nlVyA9

8

Αξιοποίηση δυνατοτήτων ΕΠΑΛ

• ∆ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ µε νόηµα - ΠΡΑΞΗ - Θεωρία

• Αξιοποίηση ΕΝ∆ΙΑΦΕΡΟΝΤΩΝ και ΕΜΠΕΙΡΙΩΝ

• ∆ΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ – ΡΟΛΟΙ (οµάδες- εργαστήρια) • ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΣ δραστηριότητες – ΕΝΘΑΡΡΥΝΣΗ

«η διδαχή της χειρωνακτικής δουλειάς σαν µέσο, προσδίδει στο ίδιοτο σχολείο την αυθεντική µορφή της ενεργού κοινοτικής ζωής. Όχιµονάχα γιατί οι ενασχολήσεις αυτές - που τις λέµε χειρωνακτική ήβιοµηχανική εργασία στο σχολείο – φέρνουν την επιστηµονικήγνώση, που τις φωτίζει, τις υλοποιεί, τους δίνει οντότητα, έτσι πουπαύουν να είναι απλές κατασκευές, αλλά και γιατί αυτή η γνώση, που κερδίζεται έτσι, γίνεται ένα απαραίτητο µέσο για την ελεύθερηκαι ενεργό συµµετοχή στη σύγχρονη κοινωνική ζωή»

Τζ. Ντιούι, Το σχολείο που µου αρέσει

Α΄ τάξη – Φάση µετάβασης

• ∆ιαφορετικό σχολείο αλλά ΣΧΟΛΕΙΟ

• Συλλογική αναγνώριση χαρακτηριστικών

µαθητών – Υποστήριξη

• Πολλαπλές ευκαιρίες για µια νέα αρχή

– Ενθάρρυνση, ανάδειξη και αξιοποίηση

ενδιαφερόντων, κλίσεων και εµπειριών–Έκφραση ως έφηβοι– Ανάπτυξη αίσθησης “του ανήκειν”– ∆ιερεύνηση και συνειδητή επιλογή

ειδικότητας - επαγγέλµατος

Τέσσερις ευκαιρίες διερεύνησης

• Μαθήµατα επιλογής

• Μαθήµατα προσανατολισµού

Αριθµ. Φ2/88938/∆4/ΦΕΚ 1567/τα Β΄/2-6-2016 http://goo.gl/xVR1Zh

Ερευνητική Εργασία στην

Τεχνολογία ( ΕΕΤ)– Σκοπός

ΕΕΤ – Μορφή• Όταν ο αριθµός των µαθητών/τριών του τµήµατος είναιµεγαλύτερος από δεκαέξι (16), κάθε τµήµα χωρίζεται

σε δύο οµάδες. Σε κάθε οµάδα διδάσκονται εναλλάξ τα

µαθήµατα «Πληροφορική» και «Ερευνητική Εργασίαστην Τεχνολογία» ένα συνεχόµενο δίωρο εβδοµαδιαίως. (i) Το πρώτο δίωρο διδασκαλίας των ανωτέρω µαθηµάτων ανά εβδοµάδα, η πρώτη

οµάδα θα διδάσκεται το µάθηµα «Πληροφορική» στο εργαστήριο Πληροφορικής και

η δεύτερη οµάδα θα διδάσκεται το µάθηµα «Ερευνητική Εργασία στην Τεχνολογία»στο αντίστοιχο εργαστήριο (ανάλογα µε το είδος της ερευνητικής εργασίας). (ii) Τοδεύτερο δίωρο… (συµβαίνει το αντίθετο)

• Όταν ο αριθµός των µαθητών/τριών δεν υπερβαίνει τουςδεκαέξι (16), ολόκληρο το τµήµα διδάσκεται το µάθηµα

«Πληροφορική» ένα συνεχόµενο δίωρο εβδοµαδιαίως

και το µάθηµα «Ερευνητική Εργασία στην Τεχνολογία»ένα συνεχόµενο δίωρο εβδοµαδιαίωςΠηγή: Προϋποθέσεις λειτουργίας Α και Β τάξης ΕΠΑΛ για το 2016-17 https://drive.google.com/file/d/0Bygca0919Ru2Z0drVzlaVGdEb00/view?usp=sharing

ΕΕΤ – Περιεχόµενο - ∆ιαδικασία• Επικεντρώνεται σε βασικές τεχνολογίες κάθε τοµέα

(ειδικότητας) και µε αυτόν τον τρόπο, ο κάθε µαθητής θα

έχει τη δυνατότητα διερεύνησης της ειδικότητας που

ενδιαφέρεται να ακολουθήσει, µέσω της Τεχνολογίας

που χρησιµοποιείται σε αυτήν την ειδικότητα

• ∆ιαδικασία ανάλογη µε αυτή των ερευνητικών εργασιών

αλλά µικρότερης διάρκειας έργα

• Επιλογή από κατάλογο δραστηριοτήτων – έργων που

θα περιλαµβάνουν αναλυτική περιγραφή της εργασίας

• Κάθε µαθητής συµµετέχει µέσα από οµάδες σε 3-4 δραστηριότητες – έργα. Τα 3 πρώτα θα επιλέγονται

από τον κατάλογο, ενώ το τελευταίο µπορεί να

διαµορφώνεται από τους µαθητές και τον διδάσκοντα

1η φάση – εισαγωγή

• ∆ιερεύνηση ετοιµότητας µαθητών στην

έρευνα (Γ΄ Γυµνασίου) ή και επανάληψη• ∆ιερεύνηση χαρακτηριστικών µαθητών/ µαθητριών (Συνεργασία – Συµβούλιο τάξης)

– κατ’ αρχήν ενδιαφέροντα για ειδικότητα,– εµπειρία, από το επάγγελµα

– δυνατότητα πρόσβασης στο επάγγελµα

– Άλλα ενδιαφέροντα (κλίσεις, δεξιότητες, κ.λπ.)– Ενδεικτικά 2-4 εβδοµάδες, ανάλογα µε το

βαθµό ετοιµότητας των µαθητών

2η φάση - επιλογή έργου

• ∆ηµιουργούνται οµάδες 3-5 ατόµων, αντίστοιχεςµε το ενδιαφέρον των µαθητών κατά τοµέα (έως9), αλλά προτείνονται µέχρι 4 διαφορετικέςοµάδες σε κάθε φάση .

• Κάθε οµάδα επιλέγει ένα έργο από τα

προτεινόµενα έργα του τοµέα

• ∆υνατότητα συνδυασµένων ή ατοµικών έργων

στην περίπτωση µικρού αριθµού πχ Ψηφιακή ή

γραφιστική υποστήριξη έργων και δραστηριοτήτων, Υγεία και ασφάλεια σε µία δραστηριότητα κλπ

• Ενδεικτικά 1-2 εβδοµάδες

3η φάση – Εκπόνηση εργασιών

• Οι µαθητές αναλαµβάνουν σαφείς ρόλους

ανάλογα µε τα χαρακτηριστικά τους

• Προετοιµάζονται στο σπίτι τους

• Συνθέτουν – κατασκευάζουν στο σχολείο, οµαδοσυνεργατικά

• Η γραπτή εργασία συντάσσεται βήµα – βήµα

από την αρχή της διαδικασίας

• Κάθε έργο έχει συγκεκριµένο τέχνηµα ή

πειραµατική συσκευή

• Ενδεικτικά 4-6 εβδοµάδες

Εναλλακτικές προσεγγίσεις

• Ατοµικά έργα για κάθε µαθητή

• Ίδιο θέµα ανά τµήµα σε οµάδες 3-5 ατόµων– Όλες οι οµάδες κάθε τµήµατος εκπονούν το ίδιο έργο

που έχουν επιλέξει κατά πλειοψηφία οι µαθητές του

τµήµατος

• Συνδυασµός των προηγούµενων

– οι οµάδες κάθε τάξης ίδια εργασία

– οι µαθητές που δεν καλύπτονται από την επιλογή

αναλαµβάνουν ατοµικά ή µε άλλους, διαφορετικήεργασία.

Τι να περιλαµβάνουν τα έργα; • Κατασκευή (Projects) – Βελτιστοποίηση κατασκευής

• Έρευνες Πεδίου – Ενδεικτικές επισκέψεις και φύλλα έργου για

την αξιοποίησή τους

• Μελέτες Περίπτωσης πχ περιγραφή και βελτίωση υφιστάµενης

δραστηριότητας ή επιχείρησης κάποιου γνωστού επαγγελµατία

• Επιµέρους αυθεντικές επαγγελµατικές δραστηριότητεςπου προσεγγίζουν ολοκληρωµένα ένα θέµα της ειδικότητας πχ

Βελτιστοποίηση διαδικασίας συντήρησης κλιµατιστικού, υποδοχήοχήµατος και αλλαγή λαδιών σύµφωνα µε οδηγίες ή όχι κλπ

• Αξιοποίηση ψηφιακής προσοµοίωσης (applet…)• Εικονική επιχείρηση – βελτίωση λογιστηρίου

• Παιχνίδι ρόλων πχ ή υποδοχή πελάτη ξενοδοχείου

• Άλλο …..

Με τι µπορεί να συνδυαστεί

• ΣΕΠ – Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία –∆ιερεύνηση εαυτού και επαγγέλµατος

• Πληροφορική – Συνθετικές εργασίες

• Ζώνη ∆ηµιουργικής ∆ραστηριότητας –∆ηµιουργική έκφραση- αποτύπωση των αποτελεσµάτωντου έργου πχ ραδιοφωνική ή τηλεοπτική εκποµπή, φωτογραφική συλλογή σε χώρους εργασίας, παιχνίδιρόλων κλπ

• Μάθηµα επιλογής – Συνθετικές εργασίες

• Μαθήµατα Γενικής Παιδείας – Συνθετικές

εργασίες

Προγραµµατισµός

• Έως 11 Ιουλίου Καθορισµός τίτλων προτεινόµενωνεργασιών

• 11 έως 25 Ιουλίου Περιγραφή δραστηριοτήτων καιυποβολή τους σε δηµόσιο διάλογο

• 1-9 Σεπτεµβρίου - ∆ιαµόρφωση τελικών προτάσεων

και ανάρτησή τους προς χρήση από τους εκπαιδευτικούς

• 9-30 Σεπτεµβρίου Σεµινάρια σε στελέχη και

εκπαιδευτικούς

• ∆εκέµβριος – Εκπαιδευτική Έρευνα σχετικά µε την

υλοποίηση των αλλαγών στην Α΄τάξη

• Φεβρουάριος – Υποβολή συµπερασµάτων –προτάσεων για αλλαγές

Στις τάξεις µας;

Παραδείγµατα - Teach engineering https://www.teachengineering.org

• Πολλαπλά παραδείγµατα έργων –πειραµάτων έρευνας στην τεχνολογία για

διάφορα επίπεδα µαθητών µε τη

συνεργασία πανεπιστηµίων της Αµερικής.• Περιλαµβάνει εκτός από µάθηση, δραστηριότητες, πειράµατα και

διασύνδεση µε µαθηµατικές ασκήσεις. Οικατασκευές βασίζονται σε απλά και

ανακυκλώσιµα υλικά.

Ηλιακός Θερµοσίφωνας• Κατασκευή µοντέλου

ηλιακού θερµοσίφωνα µε

χωρίς κόστος υλικά

• Μετρήσεις ικανότητας

θέρµανσης νερού, ανάλογα µε διάφορες

µεταβλητές

• Φύλλα έργου

• Επεκτάσεις κατασκευών

και έρευνας

• Μετρήσεις για την οικιακή

κατανάλωση νερού

• Μαθηµατικά και γλώσσα

∆είτε αναλυτικά την πρόταση

https://www.teachengineering.org/activities/view/cub_energy2_lesson09_activity2

Γέφυρες Γ. Τζωρτζάκης Σχ. Σύµβουλος

• Σχεδίαση δικτυωτής

γέφυρας µε προσοµοίωση

• Κατασκευή γέφυρας από

απλά υλικά (πχ µακαρόνια ή

καλαµάκια)• ∆οκιµή αντοχής και

διερεύνηση ανθεκτικότερης

γέφυρας (διαγωνιστικό)• Αναζήτηση θεωρίας που

ερµηνεύει τις βελτιώσεις

∆είτε αναλυτικά την πρόταση: https://drive.google.com/file/d/0Bygca0919Ru2RG5ZMWpKY3hzOVk/view?usp=sharing

Ύψος υδροστροβίλου και ηλεκτρική ενέργειαΓ. Τούρλος Πρόεδρος ΠΕΚΑΤΕ

• Yλικά: Ξύλινη βάση 50Χ50 εκ., σανίδα 10Χ2Χ100 εκ., µεταλλικές γωνίες 4Χ4εκ., νοβοπανόβιδες, πλαστικόδοχείο, πλαστικός σωλήνας 1 µέτρο µε διάµετρο 1 εκ.

• Eργαλεία και συσκευές: Μοντέλο υδροστροβίλου, κινητήρας συνεχούς 6 v, αναλογικό βολτόµετρο, κατσαβίδι, δράπανο, γωνίαξυλουργού, µαρκαδόρος.

∆είτε αναλυτικά την πρόταση: https://drive.google.com/file/d/0Bygca0919Ru2VGVTaDFvWERlZG8/view?usp=sharing

Περιβάλλον – ΑειφορίαΘέµατα ΕΕΤ σε συνεργασία µε άλλα µαθήµατα

• Μηχανολογικός, Ηλεκτρολογικός, Κατασκευών –Τεχνολογικές λύσεις στις διαδικασίες παραγωγής, κατασκευής καισυντήρησης, ΑΠΕ, διαχείριση αποβλήτων (πχ καυσαέρια, λάδια, οικοδοµικά υλικά κλπ), ενεργειακό αποτύπωµα κλπ

• Κατασκευών και εφαρµοσµένων τεχνών – Αισθητική

περιβάλλοντος, κατασκευών και προϊόντων, Προστασία και

αξιοποίηση ανθρωπογενούς περιβάλλοντος πχ πολιτιστική

κληρονοµιά.

• Γεωπονικός τοµέας: Τεχνικές διαχείρισης, περιοχές Natura, Προστασία βιοποικιλότητας, εξοικονόµηση νερού, βιολογικήπαραγωγή φυτών και ζώων, ενεργειακές καλλιέργειες, διαχείρισηβιοµάζας κλπ

• Ναυτικός τοµέας Προστασία Θαλάσσιου περιβάλλοντος –HELMEPA, νοµοθεσία κλπ

Περιβάλλον – ΑειφορίαΘέµατα ΕΕΤ σε συνεργασία µε άλλα µαθήµατα

• Οικονοµίας ∆ιοίκησης: Περιβαλλοντική διαχείριση επιχειρήσεων

(συµπεριλαµβανοµένων των τουριστικών επιχειρήσεων), περιβαλλοντική επιχειρηµατικότητα (οριζόντια), οικοαγροτουρισµός, οικοξεναγήσεις κλπ

• Πληροφορικής: Ανακύκλωση συσκευών, εξοικονόµησηενέργειας, υποστήριξη συστηµάτων περιβαλλοντικής διαχείρισης-εξοικονόµησης ενέργειας πχ BMS, υποστήριξη εφαρµογών τωνυπολοίπων

• Υγείας Πρόνοιας κλπ : ∆ιαχείριση αποβλήτων νοσοκοµείων, Χρήση κατάλληλων υλικών, ανακύκλωση υλικών, Υγιεινήεπαγγελµατικών χώρων Υγεία και Ασφάλεια Εργαζοµένων, Υγιεινήδιατροφή, Υγιεινή ζωή, οικολογική συνείδηση κλπ

Ανάδειξη κοινωνικού ρόλου ΕΠΑΛ

UNESCO (2015) "Recommendation concerning Technical

and Vocational Education and Training (2015)" (παρ. 7)

Προϋποθέσεις επιτυχίας

• Συστηµατική συνεργασία εκπαιδευτικών Α΄

τάξης

• Συλλογικός καθορισµός καθηκόντων –υποχρεώσεων

• Συλλογική αναγνώριση ιδιαίτερων

χαρακτηριστικών

• Παρέµβαση ανά µαθητή – ένταξη

• Αίσθηση του ανήκειν

• Επιµόρφωση και Ψυχοκοινωνική υποστήριξη∆είτε περισσότερα στο: Εργασίες και ∆ραστηριότητες µαθητών ως «Εναλλακτικοί τρόποι

προσέγγισης και αξιολόγησης της γνώσης»http://users.sch.gr/kontaxis/paidagogika/1502egasies.htm