Συμμετείχαν οι μαθητές:Γιαννόγλου Χαρούλα

Γιαννέλη ΜαρίαΓιαταγανέλλη Μαρία

Κιόσια ΚριστίλβαΚαλατζή Μελίνα

Καλογήρου ΙωάνναΚαραευαγγέλου Παναγιώτης

Καλαγάνης Ουίλιαμ

Υπεύθυνη καθηγήτρια: Ανδρονίκη Σαββέλη

Παρουσίαση ΠλοίωνΑ’ Γ.Ε.Λ Πολιχνίτου

Δρόμων• Ο Δρόμων ή Δρόμωνας υπήρξε ο επικρατέστερος τύπος πλοίου του Βυζαντινού πολεμικού

ναυτικού. Ήταν πολύ γρήγορο και ευκίνητο πλοίο.• Ο Δρόμων έφερε δύο σειρές 50 κουπιών ανά πλευρά, με δυο κωπηλάτες ανά κουπί (ήταν δηλαδή

σύμφωνα με την αρχαία ναυτική ορολογία δίκροτη τε-τριήρης) με πλήρωμα περίπου 200 ερέτες (κωπηλάτες). Έφερε επίσης ιστίο (πανί) στον κύριο ιστό του (κατάρτι). Μπορούσε να φτάσει τα 55μ. σε μήκος και τα 6μ. σε πλάτος. Στο κατάστρωμά του επέβαιναν 100 έως 300 άνδρες που διακρίνονταν σε κωπηλάτες και πολεμιστές. Σε περίπτωση μάχης ωστόσο οι κωπηλάτες βοηθούσαν τους πολεμιστές.

• Κατά τον 6ο αι. μ.Χ. Οι δρόμωνες αποτελούσαν το μεγαλύτερο μέρος του βυζαντινού στόλου των Βελισαρίου και Ναρσή.

• Περί το τέλος του 7ου αιώνα τα πλοία αυτά έφεραν στη πλώρη τους ειδική συσκευή με την οποία εξακοντίζονταν το υγρό πυρ. Το καυστικό αυτό υγρό όμως μπορούσαν να εκτοξεύσουν και από την πρύμνη τους, ενώ διέθεταν και καταπέλτες και βαλλίστρες για τον ίδιο λόγο.

• Περί το τέλος του 7ου αιώνα τα πλοία αυτά έφεραν στη πλώρη τους ειδική συσκευή με την οποία εξακοντίζονταν το υγρό πυρ. Το καυστικό αυτό υγρό όμως μπορούσαν να εκτοξεύσουν και από την πρύμνη τους, ενώ διέθεταν και καταπέλτες και βαλλίστρες για τον ίδιο λόγο.

• Στη μάχη, το πλοίο μπορούσε να φθάσει ταχύτητα περίπου 7 κόμβων, ωστόσο ήταν απαραίτητες οι ευνοϊκές καιρικές συνθήκες.

Εύδρομον• Ο χαρακτηρισμός Εύδρομον (Ε/Δ) αφορά κυρίως τύπο πολεμικού πλοίου που συνδύαζε βαρύ πυροβολικό,

μεγάλη ταχύτητα και ελαφριά θωράκιση, αντίστοιχο δηλαδή με το καταδρομικό.• Η ονομασία εύδρομο που ήταν σε γενική χρήση παλαιότερα στο Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό κατέληξε από

την εποχή του Α΄ Βαλκανικού πολέμου να περιορισθεί για τα τότε εξοπλισμένα ταχύπλοα εμπορικά επίτακτα πλοία. που αποτελούσαν την πρώτη μοίρα υπό τον διοικητή μοίρας Ι. Δαμιανό.

Επίτακτο• Επίτακτο ονομάζεται κάθε Πολεμικό Πλοίο του Ναυτικού που εντάχθηκε μετά από επίταξη και μπορεί να

είναι επιβατηγό, φορτηγό ή βοηθητικό.• Επίτακτα πλοία του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού υπήρξαν τα:• Αττική, Ζάκυνθος, Ιωνία ΙΙ,

Ευκαιρία• Ως πολεμικό πλοίο νοείται "το σκάφος εκείνο όπερ ανήκει στις ένοπλες δυνάμεις μιας πολιτείας υπό την

διοίκηση αξιωματικού τοποθετουμένου από την κυβέρνηση του κράτους του οποίου φέρει τη σημαία και επανδρωμένο με πλήρωμα υπό στρατιωτική πειθαρχία".

• Τον αυτό ορισμό έδωσε και η Διακήρυξη του Προέδρου των ΗΠΑ στις 23 Μαρτίου 1917.• Έτσι σύμφωνα με το παραπάνω ορισμό το πολεμικό πλοίο ορίζεται να είναι σκάφος, με κυβερνήτη

Αξιωματικό των ενόπλων δυνάμεων χώρας και να διέπεται εσωτερικά από στρατιωτικούς κανονισμούς (χωρίς να γίνεται μνεία σε χωρητικότητα πλοίου, αυτοδυναμία κίνησης, εξοπλισμό ή οπλισμό)

Ημιολία• Εμπορικό ή Πολεμικό πλοίο που είχε δύο ιστούς (δικάταρτο) με τετραγωνικά ιστία (πανιά) στον

πρωραίο ιστό, δηλαδή ακάτιο, δολώνιο (απλό ή διπλό) και προΐστια: φωσώνιο, παραδολώνιο και αρτέμωνες, ενώ στον πρυμναίο ιστό έφερε τριγωνικά ιστία: επίδρομο και λαίφο. Οι Άγγλοι και οι Αμερικανοί τον τύπο αυτό τον ονομάζουν "σκούνερ", εμείς από παλαιότερα "γολέτα" ή "σκούνα" ή "γολετόβρικο" ή "μυοπάρωνα".Σήμερα αυτός ο τύπος πλοίου αν και τα τελευταία ήταν πετρελαιοκίνητα έχει εκλείψει.

Θαλαμηγός• Ως Θαλαμηγός (Θ/Γ) ή γιώτ εκ του αγγλικού «yacht» χαρακτηρίζονται κυρίως πλοία πολυτελούς

κατασκευής, αυξημένων μέσων διάσωσης και ναυτιλιακών οργάνων που χρησιμοποιούνται ιδιωτικά και περισσότερο για ψυχαγωγικούς σκοπούς. Σήμερα τα σύγχρονα σκάφη θαλαμηγοί είναι ως επί το πλείστον ταχύπλοα μεγάλα σκάφη που μπορούν να εκτελέσουν μακρυνά ταξίδια, τα λεγόμενα εκ του αγγλικού όρου «κρούιζιν γιώτς» (cruising yachts), πολλά εκ των οποίων νοικιάζονται σε τρίτους, είτε κατά ημέρα, είτε κατά εβδομάδα, ή κατά περίοδο.

• Τα σημαντικότερα εξ αυτών στον κόσμο φέρουν στον εξοπλισμό τους, επ΄ αυτών, μέχρι και δύο ελικόπτερα σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους των καταστρωμάτων τους. Αρκετός όμως αριθμός εξ αυτών προέρχεται από παλαιά ιστιοφόρα, ή ακτοπλοϊκά επιβατηγά που υπερέβησαν το όριο ηλικίας ενέργειας.

• Πολλές χώρες διατηρούν κρατικά τέτοια σκάφη ή νοικιάζουν για κάλυψη αναγκών φιλοξενίας υψηλών προσώπων, ή και για ψυχαγωγία των ίδιων των Πολιτειακών Αρχόντων τους. Οι κρατικές θαλαμηγοί υπάγονται επιχειρησιακά στις ναυτικές δυνάμεις των χωρών, έστω και αν δεν φέρουν πολεμικό οπλισμό, οι οποίες και επιφορτίζονται τη συντήρησή τους.

Αρματαγωγό• Το Αρματαγωγό είναι ειδικός τύπος πολεμικού πλοίου που αναπτύχθηκε κυρίως από τις ΗΠΑ κατά τον Β'

Παγκόσμιο Πόλεμο.• Πρόκειται για μεγάλα οχηματαγωγά "κλειστού τύπου" με ιδιαίτερα ισχυρής αντοχής καταστρώματα για

μεταφορά αρμάτων μάχης και άλλων βαρέων οχημάτων. Έχουν μικρό σχετικά βύθισμα κατάλληλα για προσγειαλώσεις. Η φορτοεκφόρτωσή τους γίνεται από ειδικούς ενισχυμένους καταπέλτες, παλαιότερα μόνο πρωραίους. Ο μόνιμος οπλισμός των πλοίων αυτών είναι σχετικά μικρός. Χρησιμοποιούνται σε αμφίβιες επιχειρήσεις.

• Τα Αρματαγωγά αποτελούν ιδιαίτερους στόλους "αποβατικούς" μαζί με τα οχηματαγωγά και τα οπλιταγωγά. Η φόρτωσή τους γίνεται κατ΄ αντίθετη σειρά εκφόρτωσης, έτσι ώστε οι μάχιμες μονάδες επιβιβαζόμενες τελευταίες να εξέλθουν πρώτες ακολουθούμενες από τις βοηθητικές, διοικητικής μέριμνας, υγειονομικού κ.λπ.

Αεροναυαγοσωστικό• Συνηθέστερα ο σύγχρονος όρος Αεροναυαγοσωστικό (Α/ΝΓ) αφορά κατάλληλα εξοπλισμένο αεροσκάφος

που χρησιμοποιείται είτε στην έρευνα και επισήμανση ναυαγών, ειδιοποιώντας τα αρμόδια συνεργεία - κλιμάκια διάσωσης, είτε και για την τροφοδοσία με σωστικά μέσα (λέμβους, σωσίβια κ.λπ.) των ναυαγών. Στη προκειμένη περίπτωση τα αεροσκάφη αυτά είναι ειδικά εξοπλισμένα προκειμένου ακόμη και ν΄ ανασύρουν ναυαγούς ή να προσφέρουν πρώτες βοήθειες. Για το λόγο αυτό χρησιμοποιούνται κυρίως υδροπλάνα, και ελικόπτερα όπου και η έδρα τους είναι συνήθως σε παράλια περιοχή και σε εικοσιτετράωρη ετοιμότητα.

• Παράλληλα, με την ίδια ονομασία φέρεται και ειδικά εξοπλισμένος τύπος πλοίου που χαρακτηρίζεται αεροναυτικής συνεργασίας. Πρόκειται για τύπο ταχύπλοου πολεμικού πλοίου. Σήμερα ο τύπος αυτός έχει αντικατασταθεί από το μεγάλο αριθμό ταχυπλόων σκαφών του Λιμενικού Σώματος που βρίσκονται σε κατάσταση εικοσιτετράωρης ετοιμότητας ιδίως σε αεροπορικές ή αεροναυτικές ασκήσεις.

Μερικά Αεροναυαγοσωστικά πλοία του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού ήταν:

● Αδαμίδης (Αεροναυαγοσωστικό) / Ρ-286 , Α/Ν 705

● ΑΝ-706 (Αεροναυαγοσωστικό)

● Δήλος ΙΙ (Αεροναυαγοσωστικό) / Ρ-267

● Ήρα (Αεροναυαγοσωστικό) / Ρ-289 , Α/Ν 709

Ακταιωρός-Ακτοφυλακίδα• Με τον επίσημο ελληνικό όρο ακταιωρός χαρακτηρίζονται διάφοροι τύποι πολεμικών πλοίων που λόγω του

μικρού τους εκτοπίσματος και τις περιορισμένες ναυτικές τους δυνατότητες είναι περισσότερο κατάλληλα για τη φρούρηση των ακτών, διαύλων, και συναφείς αποστολές, περιπολίες, συνοδείες, επείγουσες μεταφορές κ.λπ. που ενεργούνται κατά κανόνα σε μικρές αποστάσεις από τις ακτές, ή σε περιορισμένους θαλάσσιους χώρους.

• Τόσο κατά το Α' Παγκόσμιο Πόλεμο όσο και κατά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο όλες οι εμπόλεμες Χώρες χρησιμοποίησαν μεγάλη ποικιλία τέτοιων σκαφών διαφορετικών τύπων πλοίων με πολλές επιτυχίες. Σε τέτοια κατηγορία υπάγονται και οι τορπιλάκατοι αν και παρουσιάζουν χαρακτηριστική διαφορά λόγω της μεγάλης τους ταχύτητας που ξεπερνά τους 30 κόμβους και θεωρούνται σαφώς επιθετικά, ενώ οι συνήθεις ακταιωροί έχουν ταχύτητες μέχρι 25 κόμβους και ελαφρότερο οπλισμό.

• Ειδικά στο Β' Π.Π. οι Γερμανοί χρησιμοποίησαν μεγάλο αριθμό ακταιωρών στη Θάλασσα της Μάγχης καθώς και στη Βαλτική που χαρακτηρίζονταν με τα γράμματα Ε, L και R, ανάλογα του τύπου τους με αρκετές επιτυχίες σε βάρος κυρίως των αγγλικών πλοίων και νηοπομπών. Επίσης το αγγλικό και αμερικανικό ναυτικό χρησιμοποίησαν ακταιωρούς σε μεγάλο αριθμό. Εκ των αγγλικών αυτών ακταιωρών εφοδιάσθηκε και το τότε ελληνικό Βασιλικό Ναυτικό στη περίοδο 1945 μέχρι 1947 τα οποία και αποκρυσταλλώθηκαν τελικά σε δύο τύπους: ακταιωρούς και ακτοφυλακίδες.

• Σήμερα ο όρος ακταιωρός έχει δώσει περισσότερο τη θέση του στο γενικότερο όρο "περιπολικό". Έτσι ακταιωροί χαρακτηρίζονται σήμερα όλα τα μεγάλα σκάφη του Λιμενικού Σώματος και ακτοφυλακίδες τα άλλοτε σκάφη των τελωνειακών αρχών και της πρώην Θαλάσσιας Οικονομικής Αστυνομίας (ΘΟΑ). Το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό δεν διαθέτει ακτοφυλακίδες ή ακταιωρούς.

Αλιείς Τορπιλών• Τα Πλοία Αλιείας Τορπίλων (ΠΑΤ) είναι πολεμικά πλοία που έχουν αποστολή την αλιεία τορπιλών ύστερα

από τις εκπαιδευτικές βολές των πλοίων, των υποβρυχίων, των αεροσκαφών και των ελικοπτέρων τουστόλου.

Αντιτορπιλικό• Το αντιτορπιλικό (Α/Τ) είναι τύπος πολεμικού πλοίου που εμφανίστηκε στις αρχές του 20ού αι. για την

αντιμετώπιση αρχικά των τορπιλοβόλων και τορπιλακάτων. Σύντομα εξοπλίστηκε και το ίδιο και με τορπίλες, οπότε ανέλαβε το ρόλο να καταδιώκει κυρίως με τα πυροβόλα του τα ελαφρύτερα πολεμικά πλοία και με τις τορπίλες του κυρίως τα βαρύτερα. Αργότερα, με την εμφάνιση των υποβρυχίων και των αεροσκαφών στα θέατρα του πολέμου, ανέλαβε επίσης τον ανθυποβρυχιακό και τον αντιαεροπορικό ρόλο, τον τελευταίο κυρίως από τα μέσα του Β' ΠΠ. Εξελίχθηκε δηλαδή σε πολεμικό πλοίο μέσου μεγέθους και γενικών καθηκόντων. Επίσης, μεγάλωσε σταδιακά σε μέγεθος και ισχύ. Χαρακτηρίζεται από μεγάλη ευελιξία και ταχύτητα σε σχέση με άλλα πλοία του μεγέθους του. Φέρει βαρύ οπλισμό για την αντιμετώπιση τόσο θαλάσσιων, υποβρύχιων και εναέριων στόχων όπως πυροβόλα (4-5,5 ιντσών ως κύριο οπλισμό και έναν αριθμό από μικρότερα σε αντιαεροπορικό ρόλο), κατευθυνόμενους πυραύλους επιφάνειας-επιφάνειας και επιφανείας-αέρος, βόμβες βυθού και τορπιλοσωλήνες. Κάποια μεγάλα αντιτορπιλικά ορισμένων χωρών μεταφέρουν και ελικόπτερα.

Αποβατική Υποστήριξης• Ο όρος Αποβατική υποστήριξη είναι περισσότερο στρατιωτικός (ναυτικός) και χρησιμοποιείται για τον

προσδιορισμό μικρών σχετικά σκαφών που υποστηρίζουν τις στρατιωτικές αποβατικές δυνάμεις κατά τον χρόνο της επιχειρούμενης απόβασης.

• Τέτοια πλοία "αποβατικής υποστήριξης" μπορεί να είναι μικρά (μικρού βυθίσματος) αλλά και μεγάλα πολεμικά σκάφη που με το πυροβολικό τους καλύπτουν την αποβατική επιχείρηση. Επίσης με τον ίδιον όρο μπορεί να χαρακτηρισθούν επιπρόσθετα και ναρκαλιευτικά που επιχειρούν προηγουμένως καθαρισμό και διάνοιξη διαύλου σε ναρκοθετημένη προσγειάλια θαλάσια περιοχή, προκειμένου ν΄ ακολουθήσει επιχείρηση απόβαση.

Αποβατικό• Αποβατικό ή πλοίο αποβάσεων χαρακτηρίζεται ειδικός τύπος πολεμικού πλοίου με το οποίο επιχειρείται

αποβατική δραστηριότητα, του λεγόμενου αμφίβιου πολέμου. Τέτοιοι τύποι πλοίων διαφόρων μεγεθών άρχισαν να ναυπηγούνται ευρύτερα κατά τον Β' Π.Π. και ειδικότερα μετά την κατάληψη της Γαλλίας από τους Γερμανούς. Ποικίλοι τύποι αποβατικών σκαφών χρησιμοποιήθηκαν από τους κατά του Άξονα συμμάχους στην Απόβαση της Νορμανδίας στις 6 Ιουνίου 1944.

Ναρκαλιευτικό• Το Ναρκαλιευτικό είναι τύπος πολεμικού πλοίου, του οποίου τόσο η κατασκευή όσο και ο εξοπλισμός του

εξυπηρετούν το σκοπό της ναρκαλιείας, της εξεύρεσης, δηλαδή, ναρκών επί ή υπό την επιφάνεια της θάλασσας και στη συνέχεια της εξουδετέρωσής τους. Για το σκοπό αυτό φέρουν εξειδικευμένο εξοπλισμό. Γενικώς τα ναρκαλιευτικά ανήκουν στα πλοία του Ναρκοπολέμου, χαρακτηρίζονται δε στην ελληνική γλώσσα με τα γράμματα Ν/Α ή στην αγγλική ως MS (Minesweeper-Ship).

• Τα Ναρκαλιευτικά κατά αγγλικό πρότυπο διακρίνονται σε μικρά, μεσαία και μεγάλα ή ναρκαλιευτικά ανοικτής θαλάσσης.

• Το Ελληνικό πολεμικό ναυτικό ανέκαθεν εφοδιάζεται μόνο με μεσαίου τύπου ναρκαλιευτικά, γνωστότερα ως MMS.

Οχηματαγωγό• Οχηματαγωγό (Ο/Γ) (car carrier, car ferry) ονομάζεται ένας ειδικός τύπος πλοίου για μεταφορές οχημάτων.Υπάρχουν δύο τύποι οχηματαγωγών πλοίων:1. Ειδικά πλοία με πολλά κλειστά και χαμηλά καταστρώματα που χρησιμοποιούνται για μεταφορά άφορτων

οχημάτων, που αποτελούν το κύριο αντικείμενο του φορτίου τους και που συνήθως μεταφέρουν εργοστασιακές παραγωγές οχημάτων στις διάφορες αγορές διάθεσής τους. Αυτά είναι τα λεγόμενα "car carrier ships" και στην ελληνική δημώδη ναυτική γλώσσα "αυτοκινητάδικα".

2. Ειδικά πλοία που χρησιμοποιούνται ως πορθμεία (ferry boat) για τη μεταφορά έμφορτων αυτοκινήτων (car ferry) από λιμένα σε λιμένα. Αυτά τα πλοία διακρίνονται επιπρόσθετα σε "ανοικτού τύπου" οχηματαγωγά, που δρομολογούνται σε μικρές σχετικά αποστάσεις και "κλειστού τύπου" οχηματαγωγά που δρομολογούνται σε μεγαλύτερες αποστάσεις και σε ανοικτή θάλασσα.

• Συνδυασμός επιβατηγού πλοίου και οχηματαγωγού είναι το επιβατηγό - οχηματαγωγό (Ε/Γ-Ο/Γ)• Τέλος οχηματαγωγά καλούνται και ειδικά πλοία του Πολεμικού Ναυτικού για τη μεταφορά στρατιωτικών

οχημάτων. Αυτά συγκροτούν αποβατικές ναυτικές μοίρες ή αποβατικούς στόλους. Ισχυρότερης κατασκευής των καταστρωμάτων και μεγαλυτέρων διαστάσεων εκείνων των οχηματαγωγών είναι τα λεγόμενα Αρματαγωγά (Α/Γ).

Μυοπάρων• Μυοπάρων ήταν η επίσημη ελληνική ονομασία ιστιοφόρου πλοίου του κοινώς λεγόμενου "μεγάλου

βρικογολέτου" ή "μεγάλου γολετόμπρικου" ή "μεγάλης σκούνας" ή "μεγάλης ημιολίας" (επισημότερα).• Ήταν δικάταρτο ιστιοφόρο του οποίου το πρωραίο πέτασμα ιστίων (άνοιγμα πανιών) ήταν όμοιο του

Πάρωνα καθώς και όλα τα αναδρομικά ιστία του, που όμως στο μέγα ιστό του (πρυμναίο) δεν έφερε κεραία αλλά επίδρομο και λαίφο, ακριβώς όπως και ο Μυοδρόμων. Αυτή η διάταξη των ιστών και ιστίων έδινε μεγαλύτερη ευελιξία στο σκάφος ιδιαίτερα σε αναστροφές. Κι αυτή η ιδιότητά του ανάγαγε αυτό το τύπο ιστιοφόρου σε κυρίως πολεμικό πλοίο.

Νάβα• Με τον κοινό ναυτικό όρο Νάβα ονομάζονταν τα ιστιοφόρα εμπορικά πλοία που έφεραν τρεις ιστούς

(κατάρτια) και πλήρη εξαρτισμό του πολεμικού Δρόμωνα. Το εκτόπισμα αυτών των σκαφών ήταν από 500 μέχρι και τους 800 τόνους. Σε μικρότερο μέγεθος αυτών ήταν οι Ναβέτες.

• Αμφότεροι οι τύποι αυτοί εξέλιπαν μετά την ανάπτυξη των πρώτων σιδερένιων εμπορικών πλοίων που έλαβαν γενικά την ονομασία μπάρκο, εξ ου και το ρήμα μπαρκάρω (=ναυτολογούμαι) που απαντάται και σήμερα.

Παράκτιο Βοηθητικό• Πολεμικό Πλοίο ανεφοδιασμού.Τα Παράκτια βοηθηικά του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού:• Αγχίαλος • Βελεστίνον • Δίστομον

Πάρων• Ως πολεμικό πλοίο νοείται "το σκάφος εκείνο που ανήκει στις ένοπλες δυνάμεις μιας πολιτείας υπό την

διοίκηση αξιωματικού τοποθετουμένου από την κυβέρνηση του κράτους του οποίου φέρει τη σημαία και επανδρωμένο με πλήρωμα υπό στρατιωτική πειθαρχία".

• Τον αυτό ορισμό έδωσε και η Διακήρυξη του Προέδρου των ΗΠΑ στις 23 Μαρτίου 1917. Τον ορισμό αυτό έχει υιοθετήσει και η Σύμβαση της Γενεύης "Περί ανοικτών θαλασσών" 1958 στο αρθρ. 8.2 όσο και στη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θαλάσσης 1982, στο άρθρο 29.

• Έτσι σύμφωνα με το παραπάνω ορισμό το πολεμικό πλοίο ορίζεται να είναι σκάφος, με κυβερνήτη Αξιωματικό των ενόπλων δυνάμεων χώρας και να διέπεται εσωτερικά από στρατιωτικούς κανονισμούς (χωρίς να γίνεται μνεία σε χωρητικότητα πλοίου, αυτοδυναμία κίνησης, εξοπλισμό ή οπλισμό)

Πέραμα• Κυκλαδίτικος τύπος πλοίου για μεταφορές επιβατών.Έφερε 2 ιστούς με τριγωνικά πανιά και 2 φλόκους. Σε

άπνοια χρησιμοποιούσε κουπιά

Πυρπολικό• Το λεγόμενο πυρπολικό πλοίο υπήρξε το κατεξοχήν ιστιοφόρο καταδρομικό πλοίο στις θαλάσσιες

πολεμικές επιχειρήσεις των Ελλήνων κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821.

• Τα πυρπολικά ήταν παλιά πλοία, ή πλοία πολύ φτηνής κατασκευής, γεμάτα με εύφλεκτα υλικά. Χρησιμοποιούνταν για να βάλουν φωτιά σε εχθρικά πλοία ή να προκαλέσουν πανικό στο πλήρωμα τους. Αγκιστρώνονταν πάνω στα εχθρικά πλοία και κατόπιν το πλήρωμα έβαζε φωτιά με αποτέλεσμα να ακολουθήσει έκρηξη ή μεγάλη πυρκαγιά. Το πλήρωμα του πυρπολικού εγκατέλειπε το πλοίο λίγο πριν αυτό εκραγεί.

Πλωτό νοσοκομείο• Το Πλωτό Νοσοκομείο (Π/Ν) είναι συνήθως επίτακτο επιβατηγό πλοίο που καλύπτει ανάγκες Υγειονομικού

προκεχωρημένων στρατιωτικών μονάδων. Ιδιαίτερα για το ελληνικό πολεμικό ναυτικό πάντοτε ήταν επίτακτα πλοία. Βεβαίως μεγάλοι πολεμικοί στόλοι διατηρούν τον τύπο αυτό (ΗΠΑ, Αγγλία κά) και κατασκευάζουν εξαρχής πλοία, πλωτά νοσοκομεία, ή μετασκευάζουν υπάρχοντα. Τα πλοία αυτά φέρουν χρώμα λευκό με ευδιάκριτους, μεγάλους ερυθρούς σταυρούς τόσο στα πλευρά όσο και στο κατάστρωμα ώστε να είναι άμεσα αντιληπτά από ξηρά, θάλασσα και αέρα και δεν φέρουν πολεμικό εξοπλισμό. Τα πλοία αυτά καλύπτονται (διέπονται) και υποστηρίζονται από Διεθνείς συμβάσεις πολέμου, όπως η Συνθήκη της Γενεύης χαρακτηριζόμενα ως "απυρόβλητα", καθιστάμενα σεβαστά και από τους εμπολέμους. Η επίθεση εναντίον ενός πλωτού νοσοκομείου θεωρείται έγκλημα πολέμου.

Ρυμουλκό• Ρυμουλκό (Ρ/Κ), είναι ένα μικρό μηχανοκίνητο πλοίο με ισχυρές μηχανές για ρυμουλκήσεις ή και προώσεις

διακρινόμενο σε μικρό ρυμουλκό λιμένος, ρυμουλκό ανοικτής θάλασσας , ρυμουλκό διώρυγας, ρυμουλκό δεξαμενών κ.ά

Πλωτό συνεργείο• Με τον όρο Πλωτό συνεργείο ή Πλοίο συνεργείο χαρακτηρίζεται τύπος πλοίου που είναι εξοπλισμένο με

κατάλληλα μηχανήματα και εργαλεία και επανδρωμένο με κατάλληλο προσωπικό, που χρησιμοποιείται κυρίως σε επισκευές σε άλλα πολεμικά πλοία .

• Συνήθως αυτά τα πλοία είναι τύπου φορτηγού με κατάλληλους χωρους μηχανουργείων, ηλεκτρολογείων ακόμη και ελασματουργείων και με αποθηκευτικούς χώρους πλείστων ανταλλακτικών μηχανών, μηχανημάτων, ελίκων, αγκυρών κ.λπ.

Σύνοδο Υποβρυχίων• Πλοίο διασκευασμένο για την παροχή υποστήριξης σε ομάδα Υ/Β όπως επισκευές, πυρομαχικά κ.α.

Πυραυλάκατος• Πυραυλάκατοι ή ταχέα περιπολικά κατευθυνομένων βλημάτων είναι πλοία με μικρό, σχετικά, εκτόπισμα

(βύθισμα) και μεγάλη ταχύτητα. Ο οπλισμός τους αποτελείται από κατευθυνόμενα βλήματα, πυροβόλα μεγάλης ταχυβολίας και τορπίλες.

Οπλιταγωγό• Πολεμικό πλοίο μεταγωγικό οπλιτών, συνήθως μετασκευασμένο ή επίτακτο επιβατηγό.Τα οπλιταγωγά του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού είναι:

1. Αιγαίον Ι 2. Κρήτη ΙΙ 3. Μπουμπουλίνα ΙΙ 4. Μυκάλη ΙΙΙ

Σύνοδος Στόλου• Ήταν πλοίο κατασκευασμένο για παροχή γενικής υποστήριξης στα πλοία του στόλου.

ΝαρκοθέτιςΝαρκοθέτις, και παλαιότερα ναυκλαστροθέτις, είναι ονομασία ειδικού τύπου πολεμικού πλοίου που

χρησιμοποιείται για την πόντιση ναρκών. Υπάρχουν πολλοί τύποι τέτοιων πλοίων που διακρίνονται όμως σε δύο μεγάλες κατηγορίες:

• Εκείνα στα οποία η πόντιση ναρκών είναι ο κύριος προορισμός τους και εκείνα στα οποία η πόντιση ναρκών αποτελεί δευτερεύοντα σκοπό.

• Στη πρώτη κατηγορία περιλαμβάνονται μικρά βοηθητικά πλοία του στόλου καθώς και μετατρεπόμενα εμπορικά σκάφη μέχρι και των επί τούτου ναυπηγημένα καταδρομικά – ναρκοθέτιδες, εύδρομα – καταδρομικά ναρκοθέτιδες καθώς και υποβρύχια – ναρκοθέτιδες. Από αυτά, τα μεν μικρά βοηθητικά προορίζονται κατά κανόνα στην εγκατάσταση αμυντικών ναρκοπεδίων εγγύς των βάσεων τους, ενώ "εν καιρώ ειρήνης" χρησιμοποιούνται ως συγκοινωνιακά μέσα (τέτοια ήταν τα ελληνικά Πάραλος και Τένεδος που βυθίστηκαν στον Β΄ Π.Π.). Τα πλοία αυτά φέρουν εγκατάσταση μεταλλικών σιδηροτροχιών επί των οποίων φέρονται οι νάρκες και σχετικά βαρούλκα πόντισης αυτών.

Ναυαρχίδα• Η ναυαρχίδα της ελληνικής ακτοπλοΐας και κάποτε το βαρύ πυροβολικό της, το απόλυτο θηρίο ,η πλωτή πολυκατοικία το

πλωτό νησί !• Μερικά καλά επιφωνήματα που έχουν υποθει για χάρη ενός πλοίου ! Του βαπορα ΕΛ.ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ !• Το δεύτερο έμελε να αγοραστεί από την ΑΝΕΚ και να γνωρίσει δόξα στην Ελλάδα. Έτσι το 1987 ξεκίνησε

μισοκατασκευασμενο από την Πολωνία με τα όνομα BONANZA για το μακρύ ταξίδι στην Ελλάδα οπού κι έφτασε στο πέραμα και ξεκίνησε να μετασκευάζετε. Σε σχέση με τα αδέλφια του η ανεκ έκανε το πλοίο ποιο ανώτερο .

• Η ΑΝΕΚ το αναμόρφωσε πολύ ωραία και του πρόσθεσε δίπατη ντίσκο πρίμα όπως και καμπίνες και με το όνομα του μεγάλου κρητικού ηγέτη ξεκάνει το 1992 στη γραμμή πάτρα Τεργέστη παρέα με το άλλο μικρό Βενιζέλο οπως αποκαλέσθηκε το ΤΑΛΩΣ (ΙΕΡΑΠΕΤΡΑ Λ.) .

Κότερο● Το Κότερο είναι μικρό ελαφρύ ιστιοφόρο με ένα συνήθως ιστό. Αυτός ο τύπος πλοίου ακολούθησε την εξέλιξη των

μηχανοκινήτων, οπότε σήμερα τα περισσότερα κότερα διαθέτουν εκτός από πανιά και κινητήρα.● Σήμερα ως κότερο χαρακτηρίζεται αφενός μεν ιστιοφόρο σκάφος αναψυχής, αφετέρου (κατά προέκταση) οποιοδήποτε "σκάφος

αναψυχής" ανεξάρτητα του μεγέθους και μέσου πρόωσης. Στην ελληνική γλώσσα χρησιμοποιούνται ευρύτατα ο αγγλικός όρος "γιώτ". Από το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό ο ελαφρύς αυτός τύπος πολεμικού πλοίου χρησιμοποιείται μόνο για μετακινήσεις Αρχηγών Ναυτικού κ.ά. σημαντικών προσώπων. Για τη βελτιστοποίηση της διάχυσης όρνιθος ο Ιωάννης ο Β' ο Κομνηνός, ο οποίος είχε διαδεχθεί τον Αλέξιο διέταξε την κατασκευή πλοίου για την ασφαλή και γρήγορη μεταφορά μεγάλων ποσοτήτων κατεψυγμένου κρέατος κότας στις χώρες της ανατολής, της Σκανδιναβίας και της νοτίου Αμερικής. Το πλοίο ονομάστηκε "Κότον" εξαιτίας του φορτίου που μετέφερε. Τα χρόνια που ακολούθησαν το κότον εξελίχθηκε, έγινε ταχύτερο και μεγαλύτερο και ονομάστηκε "κότερον", ενώ λίγα χρόνια πριν την άλωση της Πόλης κατασκευάστηκε το πρωτότυπο της τρίτης γενιάς κότου, το "κότατον", ένα τεράστιο πλοίο με ασύγκριτη για την εποχή εκείνη χωρητικότητα, το οποίο προοριζόταν για την κάλυψη των αναγκών εξαγωγής πουλερικών σε λαούς της δυτικής Αφρικής όπου έσφαζαν μεγάλες ποσότητες στα πλαίσια τελετών βουντού. Το κότατον παρέμεινε μόνο στη φάση του πρωτοτύπου, αφού οι Οθωμανοί απαγόρευσαν τη σχετική έρευνα και διέκοψαν τις σχέσεις με τους Ινδιάνους της Αμερικής (αργότερα και με τους Ινδιάνους της Αφρικής) αρνούμενοι να πιστέψουν ότι οι Έλληνες την ανακάλυψαν πριν από αυτούς. Αφού εκμεταλλεύτηκαν βραχυπρόθεσμα τα κότερα για την προμήθεια γύρου κοτόπουλου σε μαγαζιά με κεμπάπ της κεντρικής, βόρειας Ευρώπης και της Αγγλίας, αποφάσισαν να τα προσθέσουν στο στόλο της Πύλης ως κοσμικά πλοία και σκάφη αναψυχής, αφού διαπίστωσαν ότι ο γύρος είναι πιο νόστιμος αφού χαλάσει με συνέπεια να πραγματοποιούν τις διανομές τους με ιππήλατα οχήματα και κανό για τις παραποτάμιες περιοχές

Λιβύρνις● Η Λιβύρνις ή Λιβυρνίς ή Λιβυρνίδα ήταν τύπος ελαφρού και ταχέως πολεμικού πλοίου κατά την αρχαιότητα. Ονομάστηκε από

τη δαλματική φυλή των Λιβυρνών, που τα χρησιμοποιούσαν για πειρατεία. Υιοθετήθηκε ευρέως από το ρωμαϊκό ναυτικό και μετά τη ναυμαχία του Ακτίου άρχισε να αντικαθιστά τα βαρύτερα πολεμικά σκάφη (τετρήρεις, πεντήρεις κλπ.). Κατά τους 1ο με 3ο αιώνες μ.Χ. οι λιβυρνίδες (μονόκροτες ή και δίκροτες) αποτελούσαν τον όγκο των πολεμικών σκαφών του ρωμαϊκού ναυτικού, ειδικά στους επαρχιακούς στόλους. Εξέλιξή τους αποτελεί ο βυζαντινός δρόμων.

● Η ονομασία αναβίωσε τον 19ο αιώνα στο νεοσύστατο ελληνικό ναυτικό, όπου αποδόθηκε σε μικρά ταχύπλοα με ιστιοφορία, τύπου Βελλούς ή Μύστικου, που χρησιμοποιούνταν ως απόστολα πλοία και για καταδίωξη πειρατείας. Σήμερα έχει εκλείψει

Μύστικο● Τύπος πλοίων που εκτελούσε αποστολές ανίχνευσης και μεταφοράς σημαντικών προσώπων και πληροφοριών. Σχεδιάστηκαν

και κατασκευάστηκαν για πρώτη φορά στα χρόνια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Έκτοτε τα χαρακτηριστικά τους τροποποιήθηκαν μέσα στους αιώνες ανάλογα με τις κατά τόπους ιστορικές και γεωγραφικές συνθήκες. Είχε μήκος 20 με 30 μέτρα, αναλογία μήκους/πλάτους 7 προς 1 (κατά άλλους 6 προς 1) και εκτόπισμα που κυμαίνονταν από 40 εώς 100 τόνους. Άλλοτε είχαν 18 με 20 κωπηλάτες, άλλοτε μέχρι και 36. Η ιστιοφορία του αποτελούνταν από έναν Αρτέμονα (φλόκο) και τρία Λατίνια. Είχε κοινά χαρακτηριστικά με τη Γαλιότα και τη Φούστα. Φαίνεται να χρησιμοποιήθηκε και από άλλα Μεσογειακά κράτη με το ίδιο όνομα. Υπήρχε όμως μεγάλη ποικιλία πλοίων που χαρακτηρίστηκαν τελικά ως «Μύστικα». Μια από αυτές αποτελεί το Σεμπέκ, Σεμπέκο ή Ζεμπέκιο. Γενικότερα τα ονόματα γαλιότες, μύστικα και ζεμπέκια χρησιμοποιήθηκαν πολλές φορές για κάθε ελαφρύ και ευέλικτο πλοίο που έκανε καταδρομή, πειρατεία, αποβατικές επιχειρήσεις ή μεταφορά αγγελιοφόρων και μηνυμάτων. Στην κατασκευή των Μύστικων φαίνεται να είχαν προτίμηση και ιδιαίτερες γνώσεις οι Ψαριανοί. Λόγω της ιδιαίτερης κατασκευής τους χρησιμοποιήθηκαν με επιτυχία στον Ελληνικό απελευθερωτικό αγώνα του 1821. Τα Μύστικα αυτής της εποχής είναι μικρά ιστιοφόρα με στρογγυλή πρύμη όπως των μεγάλων ιστιοφόρων. Είχαν τρεις ιστούς, με μεγάλα λατινοειδή ή τραπεζοειδή ιστία, από τα οποία το πλωριό και το μεσαίο ιστίο, ήταν διπλάσια σε ύψος του πρυμνιού. Λόγω της ταχύτητάς τους ήταν κατάλληλα για καταδρομές και πειρατείες.

Μυοδρόμων● Γαβάρα ή Μπάρκο (Μυοδρόμων)● Χαρακτηρίζεται η ιστιοφορία ενός τρικάταρτου (τρίστηλου) σκαριού το οποίο εκτός από φλόκους, τα δύο από την πλώρη

κατάρτια (τουρκέτο και μεγάλος ιστός) έφεραν σταυρώσεις ενώ το τρίτο (πρυμναίος ιστός) έφερε αντί σταυρώσεων, πανί μπούμα (επίδρομο) με φλίσι.

● Μεταξύ των ιστών παρεμβάλλοντο πανιά λεγόμενα βελαστράλια.● Το όνομα γαβάρα ή γαμπάρα προέρχεται από το του Ιταλικό cabara ενώ η επίσημη Ελληνική ονομασία τέτοιου ιστιοφόρου,

ήταν Μυοδρόμων.

Μεταγωγικό● Ως πολεμικό πλοίο νοείται "το σκάφος εκείνο όπερ ανήκει στις ένοπλες δυνάμεις μιας πολιτείας υπό την διοίκηση αξιωματικού

τοποθετουμένου από την κυβέρνηση του κράτους του οποίου φέρει τη σημαία και επανδρωμένο με πλήρωμα υπό στρατιωτική πειθαρχία".

● Τον αυτό ορισμό έδωσε και η Διακήρυξη του Προέδρου των ΗΠΑ στις 23 Μαρτίου 1917. Τον ορισμό αυτό έχει υιοθετήσει και η Σύμβαση της Γενεύης "Περί ανοικτών θαλασσών" 1958 στο αρθρ. 8.2 όσο και στη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θαλάσσης 1982, στο άρθρο 29.

● Έτσι σύμφωνα με το παραπάνω ορισμό το πολεμικό πλοίο ορίζεται να είναι σκάφος, με κυβερνήτη Αξιωματικό των ενόπλων δυνάμεων χώρας και να διέπεται εσωτερικά από στρατιωτικούς κανονισμούς (χωρίς να γίνεται μνεία σε χωρητικότητα πλοίου, αυτοδυναμία κίνησης, εξοπλισμό ή οπλισμό).

Ατμοτελώνης● Πρόκειται για μικρό πολεμικό πλοίο (παράκτιο περιπολικό) χρήσης κυρίως Τελωνείων και Λιμεναρχείων.● Μήκος 22 περίπου μέτρα,

πλάτος 4,25 μ.βύθισμα 1,8 μ. καιεκτόπισμα 66 τόνων.

Ατμοφρεγάτα● Τρικάταρτο πολεμικό πλοίο με ιστιοφορία μεγάλου δρόμωνος και ατμομηχανή για βοηθητική πρόωση.

Οι Ατμοφρεγάτες του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού είναι: Αμαλία ΙΙ

Βελλού● Η Βελλού ήταν θαλάσσιο σκάφος του 18-19ου αιώνα. Ήταν εξελιγμένη μορφή Μύστικου, ονομασία μάλλον τουρκική

(=ευκίνητο). Χρησιμοποιήθηκε πριν το 1821 ως πειρατικό και στη συνέχεια για καταδίωξη της πειρατείας. Ο τύπος αυτός πολεμικού πλοίου είχε μεγάλη ευστάθεια και αντοχές στις καταπονήσεις. Σήμερα έχει εκλείψει.

Βοηθητικό Βάσης● Χρησιμεύουν για τη μεταφορά προσωπικού. Ονομάζονται διαφορετικά ΒΒ ή Ναυστάθμου.

Βομβάρδα● Βομβάρδα (ή Μπουμπάρδα): (εκ του ιταλικού Bombarda).Πολεμικό πλοίο μεγαλύτερο από καΐκι με δύο ιστούς (κατάρτια), ο

δεύτερος μικρότερος με κλίση προς τη πρύμη, ενώ στη πλώρη έφερε πρόβολο (μπαστούνι). Στο πλωριό ιστό έφερε τετράγωνα ιστία (πανιά), στο πρυμναίο τραπεζοειδή επίδρομο και στο πρόβολο 2,3 φλόκους (σφαιροειδή τριγωνικά πανιά). Σήμερα έχει εκλείψει.

Βρατσέρα▪ H Βρατσέρα ή Μπρατσέρα, από το ιταλικό Bracciera ή brazzera ήταν τύπος μικρού ιστιοφόρου πλοίου με δύο ιστούς

(κατάρτια), τον πρωραίο με κλίση προς την πλώρη και τον μέγα με κλίση προς τη πρύμνη, με δύο τριγωνικά ιστία και δύο φλόκους στον πρόβολο (μπομπρέσο). Επίσης ο μέγας ιστός έφερε στο πάνω μέρος μικτό τετράγωνο ιστίο (δολωνίσκο ή κοινώς γαπιόνι).

▪ Ο τύπος αυτού του ιστιοφόρου ήταν πολύ διαδεδομένος στην Αδριατική και στο Αιγαίο Πέλαγος ως επιβατηγό και αλιευτικό που παρέμεινε σε χρήση (με βενζινοκινητήρα) μέχρι την δεκαετία του 1950. Οι συνήθεις διαστάσεις του τύπου αυτού ήταν μήκους 49 πόδια, πλάτους 19 και βάθους κυτών 3 πόδια. Το κατάστρωμα είχε έντονη πλευρική κλίση (βερέμι). Το πηδάλιο φέρονταν εξωτερικά από την πρύμνη και χειριζόταν (μανουβράρονταν) με "οίακα" , όπως στις λέμβους.

▪ Παλαιότερα χρησιμοποιήθηκε και ως πολεμικό πλοίο. Το όνομα θεωρείται ακόμη και ως παραφθορά του ονόματος της αρχαίας Βραττίας.

Βρικιόν▪ Αυτός ο τύπος ιστιοφόρου έφερε στη πλώρη «πρόβολο» (το κοινώς λεγόμενο "μπαστούνι" ή "μπαμπρέσο") για τους τρεις

"αρτέμωνές" του (3 κατάπλωρα τριγωνικά ιστία), "ακάτιο ιστό" και τον "μέγα ιστό" (δεύτερος από πλώρη και ψηλότερος) για τα "τετράγωνα" ιστία, τα τριγωνικά (λεγόμενα και "προίστια") και για τον "επίδρομο" (πρυμναίο τραπεζοειδές ιστίο). Ήταν πανομοιότυπος με τον εμπορικό Δρόμωνα ή "νάβα" και του εμπορικού Μυοδρόμωνα (Μπάρκου ή Γαβάρας) αν λογισθεί ο τρίτος και πρυμναίος ιστός τους ως να μη υπάρχει. Το αντίστοιχο πολεμικό πλοίο του τύπου αυτού λέγεται Πάρων.

▪ Τα Βρίκια λόγω των ναυτικών αρετών τους θεωρήθηκαν τα προσφιλέστερα των Ελλήνων ναυμάχων πλοία κατά την διάρκεια του Αγώνα της Ανεξαρτησίας. Επειδή κατά την Εθνεγερσία βρέθηκαν τα περισσότερα με πλείστα πυροβόλα λόγω των πολύ συχνών μικροναυμαχιών με πειρατές, καμία διαφορά ουσιαστική, ακόμα και τυπική δεν υπήρχε μεταξύ του Βρικίου και του πολεμικού Βρικίου δηλαδή του Πάρωνα, που πρόσθετα έφερε 12 - 18 πυροβόλα (κανόνια) στο κατάστρωμα και πλήρωμα 100 άνδρες.

Κορβέτα● Κατασκευάστηκε στον Ναύσταθμο Πόρου μεταξύ 1837-1838. Σχεδιασμός ναυπήγησης και εποπτεία από τον

Ναυπηγό Γεώργιο Τομπάζη. Καθελκύστηκε μετά από προσπάθειες 2 ημερών των τεχνιτών και των ναυτών – παρουσία του Βασιλέως Όθωνα. Για αρκετά χρόνια παροπλίσθηκε ως ακατάλληλο λόγω μεγέθους. Διαστάσεις 44,1Χ11,7Χ4,5 μέτρα. Το 1845 αποφασίστηκε να οπλιστεί και τοποθετήθηκαν 2 πυροβόλα 22 και 24, καρονάδες των 32 λιβρών. Πλήρωμα : 182 άνδρες (11 Αξιωματικοί, 13 Υπαξιωματικοί, και 158 Ναύτες).

● Το 1846 λειτούργησε για πρώτη φορά ‘ΝΑΥΤΙΚΟΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΟΝ’ με 5 Ναυτικούς Δοκίμους. Από το 1846 έως το 1854 και από το 1865 έως το 1871 χρησιμοποιήθηκε ως η πρώτη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων. Το 1862 εξοπλίστηκε με το πυροβόλο των παλαιών Βρικίων ‘ΟΡΦΕΥΣ’ και ‘ΠΕΡΣΕΥΣ’ και παραχώρησε τον πιο σύγχρονο οπλισμό του στο ‘ΑΜΑΛΙΑ’. Μέχρι το 1873 αναφέρεται σε πλήρη δραστηριότητα στην σύνθεση του Στόλου. Με την μεταπολίτευση του 1862 μετονομάστηκε σε ‘ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΝ’

Κέρκουρος

● Ως πολεμικό πλοίο νοείται "το σκάφος εκείνο που ανήκει στις ένοπλες δυνάμεις μιας πολιτείας υπό την διοίκηση αξιωματικού τοποθετουμένου από την κυβέρνηση του κράτους του οποίου φέρει τη σημαία και επανδρωμένο με πλήρωμα υπό στρατιωτική πειθαρχία". Τον αυτό ορισμό έδωσε και η Διακήρυξη του Προέδρου των ΗΠΑ στις 23 Μαρτίου 1917. Τον ορισμό αυτό έχει υιοθετήσει και η Σύμβαση της Γενεύης "Περί ανοικτών θαλασσών" 1958 στο αρθρ. 8.2 όσο και στη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θαλάσσης 1982, στο άρθρο 29. Έτσι σύμφωνα με το παραπάνω ορισμό το πολεμικό πλοίο ορίζεται να είναι σκάφος, με κυβερνήτη Αξιωματικό των ενόπλων δυνάμεων χώρας και να διέπεται εσωτερικά από στρατιωτικούς κανονισμούς (χωρίς να γίνεται μνεία σε χωρητικότητα πλοίου, αυτοδυναμία κίνησης, εξοπλισμό ή οπλισμό)

Ατμοβάρις● Η ατμοβάρις Άκτιον ήταν σκάφος του Ελληνικού Βασιλικού Ναυτικού που έδρασε στο τέλος του 19ου και

στις αρχές του 20ού αιώνα. Ναυπηγήθηκε το 1881 στα ναυπηγεία Blackwall του Ηνωμένου Βασιλείου, μαζί με το ομοίου τύπου σκάφος Αμβρακία ΙΙ ειδικά για επιχειρήσεις στον Αμβρακικό κόλπο. Ήταν εξοπλισμένη με ένα σταθερό πυροβόλο Krupp 270 χιλιοστών / L30, η σκόπευση του οποίου γίνονταν με στροφή του πλοίου.

Αποβατικόν Εφόδου● Αποβατικό ή πλοίο αποβάσεων χαρακτηρίζεται ειδικός τύπος πολεμικού πλοίου με το οποίο επιχειρείται

αποβατική δραστηριότητα, του λεγόμενου αμφίβιου πολέμου. Τέτοιοι τύποι πλοίων διαφόρων μεγεθών άρχισαν να ναυπηγούνται ευρύτερα κατά τον Β' Π.Π. και ειδικότερα μετά την κατάληψη της Γαλλίας από τους Γερμανούς. Ποικίλοι τύποι αποβατικών σκαφών χρησιμοποιήθηκαν από τους κατά του Άξονα συμμάχους στην Απόβαση της Νορμανδίας στις 6 Ιουνίου 1944.

Ατμόπλοιο● Το ατμόπλοιο είναι πλοίο εφοδιασμένο με ατμομηχανή, δηλαδή κινητήρα που χρησιμοποιεί ατμό ως

κινητήρια δύναμη, και με τη βοήθεια της οποίας εξασφαλίζει την κίνησή του.

Τορπιλάκατος● Σύγχρονο μικρό και ευέλικτο πολεμικό πλοίο με κύριο οπλισμό τορπίλες που φέρει στο

κατάστρωμα. Μέγ. ταχ. 50 κόμβοι.● Πρόκειται για ξύλινο ταχύπλοο σκάφος Νορβηγικής κατασκευής, με μέγιστη συνεχή ταχύτητα

40 κόμβους, μήκος 24,5 μέτρων και πλάτος 7,5 μέτρων. Το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό στο διάστημα 1966 – 1967 παράγγειλε έξι (6) τορπιλακάτους που τους δόθηκαν τα παρακάτω ονόματα:

1. Ανδρομέδα2. Ηνίοχος3. Κάστωρ4. Κύκνος5. Πήγασος6. Τοξότης

● Τα σκάφη αυτά αποτέλεσαν τον πρώτο Στολίσκο Ταχέων Σκαφών του Πολεμικού Ναυτικού. Ήταν τα πρώτα σκάφη μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο που αγοράστηκαν με χρήματα του Ελληνικού Δημοσίου.

● Η τορπιλάκατος (Τ/Α) Ηνίοχος βυθίσθηκε το 1968 μετά από πρόσκρουση στη νησίδα Δωρούσα. Η Τ/Α Κάστωρ παροπλίστηκε το 1983, ενώ οι υπόλοιπες Τ/Α μετατράπηκαν σε Παράκτια Περιπολικά αφού τους αφαιρέθηκαν οι τορπιλοσωλήνες.

Τράτα● Η Τράτα είναι ένα αρκετά ιδιαίτερο σκαρί το οποίο στις αρχές και μέχρι τα μέσα του 20ου

αιώνα ήταν στο Αιγαίο ένα πολύ γνωστό αλιευτικό σκάφος (ψαράδικο). Το ξύλινο στοιχείο στο πλωριό ποδόστημα, το οποίο έμοιαζε με έμβολο, ήταν και το κύριο διακριτικό της γνώρισμα. Η "γκάγκα" ή το "κατσούλι", όπως συνηθίζει να λέγεται το ξύλινο αυτό στοιχείο, σχέση είχε με το ψάρεμα και για το λόγο αυτό συναντάται και σε δημοσιευμένα σκίτσα παραδοσιακών αλιευτικών σκαφών - καϊκιών άλλων περιοχών όπως της Πορτογαλίας.

● Η Τράτα, σκάφος που συνήθως έφθανε τα 10 με 12 μέτρα μήκος, ανήκει στην κατηγορία των οξύπρυμνων σκαφών, όταν δηλαδή η πλώρη και η πρύμνη έχουν συγκλίνουσα μορφή ως προς τα ποδοστήματά τους. Θεωρείται αρκετά στενή συγκριτικά με τα συγγενικά της αλιευτικά σκάφη και αβαθή για να πλέει σε ρηχά νερά. Η κουβέρτα στο μέρος της πρύμνης κατασκευαζόταν με νομείς έντονου κοίλου σχήματος, ώστε να προκύπτει φαρδιά για να τοποθετούνται τα δίχτυα του ψαρέματος. Έχει αναφερθεί και η ύπαρξη ενός μικρού τάκου στην πρύμνη για να το σκοπό αυτό.

● Κωπήλατο κυρίως σκάφος, δεν απέκλειε το γεγονός να φέρει και μία ελαφρά ιστιοφορία με χρήση ενός μικρού λατινιού ή σακολέβας. Κατασκευάζονταν στη Σάμο, στην Ικαρία, στην Κάλυμνο, στη Λήμνο, στη Σύρο, στις Σπέτσες, στη Σκιάθο, καθώς και ενδεχομένως σε άλλες περιοχές της Ελλάδας. Όσα από αυτά τα σκάφη υπάρχουν σήμερα ή απόγονους αυτών, τα συναντάμε στη Σάμο και στη Μυτιλήνη(Παναγιούδα) ενώ οι βασικές διαστάσεις τους μοιάζουν περισσότερο με αυτές των τρεχαντηριών, παρά με τις τράτες του πρώτου μισού του 20ου αιώνα.

Τρεχαντήρι● Tο τρεχαντήρι είναι ιστιοφόρο σκάφος και αποτελεί το κατ' εξοχήν Yδραίικο σκαρί. O πρώτος τύπος

καϊκιού που ναυπηγήθηκε από τους Έλληνες ήταν το τρεχαντήρι. Σύμφωνα με τον Γ.Δ.Kριεζή το 1658 γύρισαν στην Yδρα ,μετά από ένα διάστημα αιχμαλωσίας τους από τους πειρατές, οι Δέντες, Kριεζής, Γκίκας, Γκιώνης κ.α. Δύο από αυτούς που είχαν μάθει την τέχνη στην Kρήτη, κατασκεύασαν τότε τα πρώτα τρεχαντήρια που εμφανίστηκαν στην Eλλάδα. H ναυπήγησή τους είναι δύσκολη και τα κατασκεύαζαν ειδικοί ναυπηγοί. Σήμερα έχει απομείνει μόνο ένας άνθρωπος που ναυπηγεί τρεχαντήρια, ο μάστρο-Λευτέρης ο Γρυπαίος. Aυτός ζει στην Ύδρα και υπήρξε μαθητής αξιόλογων ναυπηγών τρεχαντηριών.

● Tο τρεχαντήρι είναι σκάφος με πλώρη που σχηματίζει έντονη καμπύλη. H πρύμνη του είναι οξεία και απολήγει σε κεκλιμένη ευθεία. Aπό τον 17ο αιώνα μέχρι και σήμερα η μορφή του δεν έχει υποστεί σοβαρές μεταβολέs.

Υδρογραφικό

● Υδρογραφικό χαρακτηρίζεται το πλοίο εκείνο που κύριο αντικείμενο έχει την υδρογραφική έρευνα, εφοδιασμένο με κατάλληλα επιστημονικά όργανα και προσωπικό. Τα πλοία αυτά ανήκουν κυρίως στις Υδρογραφικές υπηρεσίες των ναυτικών χωρών, καθώς επίσης και σε κρατικά ή ιδιωτικά ινστιτούτα «κέντρα» θαλάσσιας έρευνας. Όταν η δραστηριότητα αυτών των πλοίων επεκτείνεται σε ανοικτές θάλασσες χαρακτηρίζονται «ωκεανογραφικά» τα οποία είναι εξοπλισμένα με περισσότερα όργανα, βαθυσκάφη, καθώς και με ελικοδρόμιο.

● Και οι δύο αυτοί τύποι πλοίων ανήκουν γενικά στη κατηγορία των βοηθητικών πλοίων και ειδικότερα των επιστημονικών ερευνών. Ένα από τα ιστορικά υδρογραφικά πλοία που επιχείρησαν τον περίπλου της Γης ήταν το ρωσικό Βίτιαζ (ιστιοφόρο).

● Στην Ελλάδα υδρογραφικά πλοία διαθέτουν τόσο η Υδρογραφική Υπηρεσία του Πολεμικού Ναυτικού όσο και το ΕΛΚΕΘΕ.

Τροχήλατο● Το πρώτο ατμοκίνητο τροχήλατο πλοίο που ναυπηγήθηκε δοκιμαστικά ήταν το «Σαρλότ Ντάντας» (Charlotte Dundas), στη

Σκωτία το 1802, που ήταν ταυτόχρονα και ιστιοφόρο. Ακολουθεί το 1807 το «Κλερμόντ» (Clermont) του Ροβέρτου Φούλτον και αυτού το 1812 η καθέλκυση του «Κομήτη» (SS Comet) επίσης στη Σκωτία από τους Μπελ, Ναπίρ και Ρόμπερτσον (Bell, Napier, Robertson) το οποίο και επέφερε μεγάλη εμπορική επιτυχία. Από τότε άρχισε η σταδιακή βιομηχανική ναυπηγική ανάπτυξη του τύπου τέτοιων πλοίων.

● Έτσι το πρώτο τροχήλατο πλοίο που διέσχισε τον Ατλαντικό Ωκεανό ήταν το γερμανικό «Κουρασάο», (SS Curaçao), που καθελκύστηκε το 1826 και που απέπλευσε από το Ρότερνταμ τον Απρίλιο του 1827, συμπληρώνοντας ακριβώς ένα μήνα για να τον διασχίσει. Αυτού ακολούθησε ο «Ρόουγιαλ Ουίλιαμ», (SS Royal William), που το 1833σε 17 ημέρες κάλυψε την απόσταση Κεμπέκ-Λονδίνο. Μάλιστα όταν πλησίαζε τις αγγλικές ακτές, από τα παράλια πυροβολεία βλέποντας οι σκοποί για πρώτη φορά ιστιοφόρο να βγάζει καπνό και να κινείται με ρόδες σήμαναν συναγερμό και λίγο έλειψε, το υποτιθέμενο «θηρίο», να δεχθεί καταιγισμό πυρός.

Τορπιλοφόρο● Πριν από ένα αιώνα περίπου εμφανίστηκε μια νέα απειλή για τα πλοία επιφανείας και τα οποία μετέβαλαν

τα μέχρι τότε ισχύοντα στο ναυτικό πόλεμο δημιουργώντας αναγκαιότητα για αλλαγή των ισχυόντων δογμάτων. Ήταν μικρά,ευέλικτα ,ταχέως κινούμενα σκάφη που έφεραν σαν κύριο όπλο τους τορπίλες και η αρχική τους ονομασία ήταν Τορπιλοβόλα. Αυτά ήταν λοιπόν τα πλοία τα οποία αποτέλεσαν τον προπομπό των Ταχέων Σκαφών.Το πρώτο ταχύ σκάφος του Πολεμικού Nαυτικού ήταν το Τορπιλοβόλο «ΙΩΝΙΑ» το οποίο μετά oνoμάστηκε Τορπιλοβόλο Νο 18. Εντάχθηκε στο Π.Ν. το 1881, ήταν Γαλλικής Kατασκευής, εκτοπίσματος 40 τόνων με μέγιστη ταχύτητα 19 κόμβων. Την εποχή εκείνη αποκτήθηκαν επίσης πέν τε (5) Τορπιλoβόλα της ίδιας κλάσεως. Μέσα στην επόμενη τετραετία το Π.Ν. πρόσθεσε στην δύναμη του έξι (6) Τορπιλοβόλα Αγγλικής κατασκευ ής (Νo 6, 7, 8, 9, 10, 17) 48 τόνων τα οποία εκτός, από ένα περιστρεφόμενο τoρπιλλoσωλήνα (Τ /Σ) έφεραν και πυροβόλα των 37 χιλ. Τα τορπιλοβόλα αυτά χρησιμοποιήθηκαν κυρίως για άμυνα των ακτών και δίωξη λαθρεμπορίου.

Τέλος εργασίας● Ευχαριστούμε για την προσοχή σας

Η παρουσίαση έγινε από τους μαθητές:Αρμενάκης ΜανώληςΠονηρός Δημήτρης