ΟΙ ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ Συν-ταξι-δεύοντασ με πίςτη ςτη

διαφορετικότητα

8ο Δ.Σχ. Κορυδαλλοφ Τμήμα Στ’1

Σχολική χρονιά 2015-2016

Δξεύλεζαλ δηαδηθηπαθά θαη ζπλέγξαψαλ νη:

Αλεμή Ρέλα, Βνξενπνύινπ έβε, Γαβξίιεο Γηώξγνο,

Γξόζνο ώδωλ, Γξνπιίζθνο Φώηεο, Εακπνπλίδε Ναηαιία,

Καηζνύια Γεωξγία, Λαδά Μαξία, Λνπθάο ηέιηνο,

Μεξεληίληεο Γηώξγνο, Νηθνιαθνπνύινπ Γεωξγία,

Νηθνιάνπ Φαίδωλ, Οπδνύξε Φξέλδη, Πεξνγηαλλάθε

Αλδξηαλή, Σάλθα Βεξνλίθε

Τπεύζπλε εθπαηδεπηηθόο - Δπηκέιεηα:

Άληδεια Σζίξνπ

ΠΡΟΟΙΜΙΟ

«[Ε] ακαγκχνηζε ηεξ αλημπνέπεηαξ, πμο είκαη ζφμθοηε ζε υια ηα μέιε ηεξ ακζνχπηκεξ μηθμγέκεηαξ, θαζχξ θαη ηςκ ίζςκ θαη ακαθαίνεηςκ δηθαηςμάηςκ ημοξ απμηειεί ημ ζεμέιημ ηεξ ειεοζενίαξ, ηεξ δηθαημζφκεξ θαη ηεξ εηνήκεξ ζημκ θυζμμ»

Πνμμίμημ, Οηθμομεκηθή Δηαθήνολε γηα ηα Ακζνχπηκα Δηθαηχμαηα

Ιε πίζηε, ιμηπυκ, ζηεκ αλία ‘όιμη ίζμη, όπη ίδημη’ εημημάζαμε μηα μηθνή πολίδα

-θαζμδεγεηή ζηηξ ζνεζθείεξ θαη ηςκ οπυιμηπςκ μειχκ ηεξ ακζνχπηκεξ

μηθμγέκεηαξ, ζέιμκηαξ ακάμεζα ζηα άιια κα μεηαθένμομε θαη ημ μήκομα πςξ

ε ηθακυηεηα ημο κα δμφμε μαδί ζε μηα δεμμθναηία με αλημπνέπεηα,

ακεθηηθυηεηα θαη ζεβαζμυ πνμξ ημοξ άιιμοξ, δεκ ένπεηαη εθ θφζεςξ. Ε

γκχζε, μη ηθακυηεηεξ θαη μη αλίεξ πμο απμηειμφκ ηηξ πνμτπμζέζεηξ γηα κα

δμφμε ζε μηα δεμμθναηία μαζαίκμκηαη μέζς εμπεηνηχκ θαη πναθηηθήξ, μέζς

βηχμαημξ θαη ζομμεημπήξ ζε έκα δεμμθναηηθυ πενηβάιιμκ θαη ζε υζμ ημ

δοκαηυ κεανυηενε ειηθία…

…θαη κα ηνμθμδμημφκηαη ζε μιυθιενε ηε δςή μαξ…

Ε δαζθάια

Ε ζνεζθεία παίδεη έκακ θεκηνηθυ νυιμ ζηεκ μνγάκςζε ηεξ δςήξ ηςκ πηζηχκ

απακηαπμφ ηεξ Γεξ. ε μιυθιενμ ημκ θυζμμ οπάνπμοκ ακανίζμεηεξ

ζνεζθείεξ, με ηηξ πενηζζυηενεξ ελ αοηχκ κα πενηιαμβάκμοκ πιήζμξ οπυ-

αηνέζεςκ. Γεκηθά μηιχκηαξ, υιεξ μη ζνεζθείεξ επηπεηνμφκ κα

κμεμαημδμηήζμοκ ημ ζθμπυ ηεξ φπανλεξ ηςκ ακζνχπςκ ζημκ θυζμμ, κα

ελεγήζμοκ ηη ζομβαίκεη ζηε μεηαζάκαημ δςή, θαζχξ θαη κα δειχζμοκ εάκ

οπάνπεη ζευξ, θαη ακ καη, πχξ ζοκδευμαζηε με Αοηυκ.

Ε ηζημνία ηεξ Θνεζθείαξ ανπίδεη ηαοηυπνμκα με ηεκ ηζημνία ημο ακζνχπμο.

Σμ πναγμαηηθυ κυεμα ηεξ ζνεζθείαξ ζα μπμνμφζε κα ζοκμρηζηεί ζε ηνεηξ

ιέλεηξ, ζηεκ Πίζηε, ζηε ιαηνεία θαη ζηεκ εζηθή.

Παναθάης ζα δμφμε πμηεξ είκαη μη πμιοπιεζέζηενεξ ζνεζθείεξ ζημκ θυζμμ,

δειαδή αοηέξ πμο ζογθεκηνχκμοκ ημοξ πενηζζυηενμοξ πηζημφξ. Ακ θαη ηα

πνάγμαηα, υζμκ αθμνά ζηηξ επηθναηέζηενεξ ζνεζθείεξ ζημ δοηηθυ θυζμμ είκαη

πημ απιά, θαζχξ μη δηάθμνεξ Γθθιεζίεξ θαη αηνέζεηξ έπμοκ πενηγναθεί

ιεπημμενέζηενα απυ ημοξ δοηηθμφξ Θεμιυγμοξ, δεκ ηζπφεη ημ ίδημ υζμ

πνμπςνάμε πνμξ ηεκ Ακαημιή.

ε ανθεηέξ πχνεξ ηεξ Αζίαξ, δεκ οπάνπεη μηα εκμπμηεμέκε ζνεζθεία ή έζης

μνηζμέκεξ λεθάζανα δηαπςνηζμέκεξ μεηαλφ ημοξ πεπμηζήζεηξ. Πανυια αοηά,

μη Δοηηθμί ηείκμοκ κα εκμπμημφκ ηηξ ιμγήξ ιμγήξ ζνεζθείεξ ζε μηα πενημπή

πνμθεημέκμο κα ηηξ θαηακμήζμοκ. Γηα πανάδεηγμα, ηεκ θονίανπε ζνεζθεία

ζηεκ Ζκδία, ηεκ μκμμάδμομε Ζκδμοηζμυ, ακ θαη ζηεκ πναγμαηηθυηεηα πνυθεηηαη

γηα πιήζμξ δηαθμνεηηθχκ δμλαζηχκ ακά πενημπή.

Αθυμε θαη έηζη, υμςξ, μπμνμφμε κα δμφμε θαηά πνμζέγγηζε ηηξ

«δεμμθηιέζηενεξ» ζνεζθείεξ ζημκ θυζμμ, δίπςξ κα πενηιαμβάκμομε ημοξ

αγκςζηηθηζηέξ, ημοξ άζεμοξ θαη ημοξ με ζνεζθεουμεκμοξ πμο ζοκμιηθά

απμηειμφκ θάηη ιηγυηενμ απυ 1,1 δηζ. ακζνχπςκ.

εμείωζε: Οη παναθάης ανηζμμί είκαη θαηά πνμζέγγηζε θαη πνμένπμκηαη απυ

ημκ ηζηυημπμ Adherents.com, πμο ζηυπμ έπεη ηε ζογθέκηνςζε θαη

πανμοζίαζε πιενμθμνηχκ ακαθμνηθά με ηα δεμμγναθηθά ζνεζθεοηηθά μεγέζε,

υζμ θαη απυ ηα δεδμμέκα ηςκ ίδηςκ ηςκ ζνεζθεηχκ.

Χνηζηηακμί - 2,2 δηζ. πηζημί

Οη πενηζζυηενμη δοηηθμί ζνεζθεουμεκμη αθμιμοζμφκ ηε μμκμζεσζηηθή

πνηζηηακηθή ζνεζθεία πμο βαζίδεηαη ζηε Βίβιμ. Ζδνοηήξ θαη θεκηνηθυ

πνυζςπμ ημο ζοκυιμο ηεξ δηδαζθαιίαξ είκαη μ Ζεζμφξ Υνηζηυξ, υπςξ

πανμοζηάδεηαη ζηα βηβιία ηεξ Ηαηκήξ Δηαζήθεξ.

Ημμβηθή γημνηή γηα ημοξ Υνηζηηακμφξ είκαη ε Ιεγάιε Παναζθεοή, μπυηε θαη μη

πηζημί ηημμφκ ηε ζηαφνςζε ημο Ζεζμφ Υνηζημφ. ηεκ Ζενμοζαιήμ, μάιηζηα, μη

Υνηζηηακμί ζομμεηέπμοκ ζηεκ ηειεηή θαηά μήθμξ ημο δνυμμο πμο μ Υνηζηυξ

πηζηεφεηαη υηη πενπάηεζε μέπνη ημ ζηαονυ

Καζμιηθηζμόξ - 1,2 δηζ. πηζημί

Ε Καζμιηθή ή Ρωμαημθαζμιηθή Γθθιεζία, είκαη ε πμιοπιεζέζηενε

Υνηζηηακηθή Γθθιεζία ζημκ θυζμμ. Ηεθαιή ηεξ Ηαζμιηθήξ Γθθιεζίαξ είκαη μ

Πάπαξ, μ Γπίζθμπμξ Ρχμεξ, με ηςνηκυ ημκ Αγηυηαημ Πάπα Φναγθίζθμ ημκ

1μ΄.

Ε Γθθιεζία ζεςνείηαη ςξ "ε Ηαζμιηθή Γθθιεζία, πμο θοβενκάηαη απυ ημκ δηάδμπμ ημο Απμζηυιμο Πέηνμο, ημκ Πάπα, θαη ημοξ επηζθυπμοξ ζε θμηκςκία θαη έκςζε με ηεκ Ρςμασθή Έδνα".

Ε Ηαζμιηθή Γθθιεζία δηδάζθεη υηη είκαη ε Ιία, Αγία, Ηαζμιηθή θαη

Απμζημιηθή Γθθιεζία πμο ηδνφζεθε απυ ημκ Ζεζμφ Υνηζηυ γηα ηεκ ζςηενία

υιςκ ηςκ ακζνχπςκ.

Πνμηεζηακηηζμόξ - 800 εθαη. πηζημί

O Πνμηεζηακηηζμόξ απμηειεί έκακ απυ ημοξ μεγάιμοξ θιάδμοξ ημο

Υνηζηηακηζμμφ. Ωξ θίκεμα Ιεηαννφζμηζεξ εμθακίζηεθε ημ 16μ αηχκα ζηε

Γενμακία, με πνςηενγάηε ημο ημ Ιανηίκμ Θμφζενμ. Σμ υκμμα πνμένπεηαη

απυ ηεκ ιαηηκηθή "Protestantismus" πμο ζεμαίκεη δηαμανηονία, απ΄υπμο θαη

μη μκμμαζίεξ Δηαμανηονυμεκε Γθθιεζία, Δηαμανηονυμεκμη.

Η γέκεζε ημο Πνμηεζηακηηζμμύ

Σμ 1517 μ Ιανηίκμξ Θμφζενμξ άνπηζε ηε δηαμανηονία ημο θαηά ηεξ Ρςμασθήξ

Γθθιεζίαξ. Ύζηενα απυ μειέηε ηεξ πνμξ Ρςμαίμοξ επηζημιήξ ημο απμζηυιμο

Παφιμο, πείζηεθε πςξ ε ζςηενία ηεξ ροπήξ ημο ακζνχπμο ήηακ απμηέιεζμα

μυκμ ηεξ Θείαξ Υάνεξ θαη ηεξ πίζηεξ, θη υπη ηςκ αγαζχκ ή με ένγςκ. Γηα ημ

ιυγμ αοηυ ήνζε ζε ζφγθνμοζε με ημ ζεζμυ ημο ζογπςνμπανηημφ, πμο έδηκε

ηυηε ε Ηαζμιηθή Γθθιεζία γηα ηεκ άθεζε ηςκ αμανηηχκ, θαη πημ ζογθεθνημέκα

με ημκ Γηυπακ Σέηδει μ μπμίμξ πςιμφζε ζογπςνμπάνηηα ηεκ επμπή εθείκε

ζηε Γενμακία ςξ απεζηαιμέκμξ ημο Πάπα.

ηηξ 31 Οθηςβνίμο 1517 ζονμθυιιεζε ζηεκ ελχπμνηα ημο μεηνμπμιηηηθμφ

καμφ ηεξ Βηηεμβένγεξ ηηξ 95 Θέζεηξ ημο, πμο απμηειμφζακ μηα ακμηπηή

επίζεζε εκακηίμκ ημο παπηζμμφ. Οη Ακηηζέζεηξ, πμο θοθιμθυνεζε μ Γηυπακ

Σέηδει πνμζπαζχκηαξ κα ακηηθνμφζεη ημκ Θμφζενμ, δεκ είπακ θαμηά απήπεζε

θαη μάιηζηα μη θμηηεηέξ ηηξ έθαρακ δεμυζηα.

Ο Θμφζενμξ θιήζεθε ζε απμιμγία εκχπημκ ηεξ Δίαηηαξ (Βμοιήξ) ηεξ πυιεξ

Βμνμξ, ζηε Γενμακία, ημκ Απνίιημ ημο 1521. Ε απμιμγία ημο ηειείςζε με ηα

ελήξ ιυγηα:

«Γάκ δε με πείζμοκ, με επηπεηνήμαηα απυ ηεκ Αγία Γναθή ή με αδηάζεηζηε ιμγηθή, δεκ μπμνχ κα ακαηνέζς ηηξ ζέζεηξ μμο, γηαηί δεκ πηζηεφς ζημ αιάζεημ ημο πάπα, μφηε ζημ αιάζεημ ηςκ ζοκυδςκ, γηαηί υιμη γκςνίδμοκ υηη πμιιέξ θμνέξ θαη μη πάπεξ θαη μη ζφκμδμη έπμοκ ζθάιεη θαη έπμοκ πέζεη ζε ακηηθάζεηξ. Γγχ έπς πεηζηεί απυ ηα βηβιηθά επηπεηνήμαηα πμο έπς ήδε ακαθένεη, θαη είμαη απυιοηα εκςμέκμξ με ημ ιυγμ ημο Θεμφ. Δεκ μπμνχ θαη δε ζέις κα ακαθαιέζς ηίπμηα, γηαηί δεκ είκαη μνζυ, θαη ακηίζεηα είκαη επηθίκδοκμ κα πνάηηεη θακείξ ακηίζεηα με ηε θςκή ηεξ ζοκείδεζήξ ημο. Ο Θευξ αξ με βμεζήζεη».

Ιε ηα επυμεκα ένγα ημο μ Θμφζενμξ μεγάιςζε ημ πάζμα πμο ημκ πχνηδε με

ηεκ Ηαζμιηθή Γθθιεζία, εκχ βνήθε ηδηαίηενε απήπεζε ζηε Γενμακία, αιιά θαη

ζε άιιεξ πχνεξ ηεξ βυνεηαξ, θονίςξ, Γονχπεξ.

Ο Πάπαξ αθυνηζε ημ Θμφζενμ, εκχ αοηυξ έθαρε δεμυζηα ηηξ παπηθέξ

"βμφιεξ" πμο ημο είπακ απμζηαιεί. Έηζη άνπηζε μηα δηαμάπε, πμο έμειιε κα

ηειεηχζεη μυκμ με ηεκ απυζπαζε ηςκ Πνμηεζηακηχκ απυ ηεκ Ηαζμιηθή

Γθθιεζία. Έκα απυ αοηά πμο θαηάγγεηιε μ Θμφζενμξ, ήηακ θαη ε ακάμεηλε ηεξ

Ρςμαημθαζμιηθήξ Γθθιεζίαξ ζηεκ θμζμηθή ελμοζία.

Ακ θαη ανπηθά δεκ ζπεδίαδε μηα εονεία μεηαννφζμηζε, ημ πεηζμαηηθά

ακοπμπχνεημ ηεξ Ρςμαημθαζμιηθήξ Γθθιεζίαξ, αιιά θαη ε έκημκε

πνμζςπηθυηεηα ημο ίδημο ημο Θμφζενμο ελειίπζεθακ ζε μηα ακηηπανάζεζε

πμο μδήγεζε ζηε δεμημονγία εκυξ απυ ημοξ ηνεηξ μεγάιμοξ θιάδμοξ, ημο

Υνηζηηακηζμμφ, μαδί με ημκ Ρωμαημθαζμιηθηζμό θαη ηεκ Ονζμδμλία.

Βαζηθά δόγμαηα ημο Πνμηεζηακηηζμμύ

Σα βαζηθά δυγμαηα πμο δίδαλε μ Θμφζενμξ θαη δέπηεθακ μη μπαδμί ημο είκαη

ηα ελήξ πέκηε (μη πέκηε ανπέξ):

Solus Christus: Μόκμ μ Χνηζηόξ.

Οη Πνμηεζηάκηεξ παναθηενίδμοκ ηα δυγμαηα ηεξ Ρςμαημθαζμιηθήξ Γθθιεζίαξ

ζπεηηθά με ημκ Πάπα ςξ εθπνυζςπμ ημο Υνηζημφ επί ηεξ γεξ, ηεκ ανπή ηςκ

αγαζχκ ένγςκ, θαη ηεκ ηδέα γηα "αλημμηζζίεξ αγίςκ" μη μπμίεξ απμζεθεφμκηαη

θαη μη πηζημί μπμνμφκ κα επςθειεζμφκ απυ αοηέξ, ςξ άνκεζε ημο υηη μ

Υνηζηυξ είκαη μ μυκμξ μεζμιαβεηήξ μεηαλφ Θεμφ θαη ακζνχπςκ.

Sola scriptura: Μόκμ ε Γναθή.

Οη Πνμηεζηάκηεξ δέπμκηαη ςξ μυκε αοζεκηία ηεκ Αγία Γναθή, ηαοηίδμκηάξ

ηεκ με ηεκ Απμθάιορε ημο Θεμφ. Πηζηεφμοκ υηη μη δηδαζθαιίεξ ηεξ

Ρςμαημθαζμιηθήξ Γθθιεζίαξ (θαη θαη' επέθηαζε, ηεξ Ονζυδμλεξ)

ζοζθμηίδμοκ ηηξ δηδαζθαιίεξ ηεξ Αγίαξ Γναθήξ μπενδεφμκηάξ ηηξ με ηεκ

εθθιεζηαζηηθή ηζημνία θαη δυγμαηα πμο πνμέθορακ ζηε ζοκέπεηα.

Sola fide: Μόκμ ε πίζηε.

Οη Πνμηεζηάκηεξ πηζηεφμοκ υηη ε πίζηε ζημκ Υνηζηυ μμκάπα είκαη ανθεηή γηα

ηεκ αηχκηα ζςηενία, ζε ακηίζεζε με ημοξ Ηαζμιηθμφξ πμο ζεςνμφκ υηη ε

πίζηε πςνίξ ένγα είκαη κεθνή, θαη ζεςνμφκ υηη ε δηάπναλε θαιχκ ένγςκ

επηβεβαηχκεη ηεκ πίζηε ζημκ Υνηζηυ θαη ηε δηδαζθαιία Σμο.

Sola gratia: Μόκμ ε Χάνε.

Ε Ρςμαημθαζμιηθή πίζηε γηα ηα μέζα ηεξ ζςηενίαξ ζεςνείηαη απυ ημοξ

Πνμηεζηάκηεξ ςξ μείγμα εμπηζημζφκεξ ζηε Υάνε ημο Θεμφ θαη πεπμίζεζε

ζηα μθέιε ηςκ θαιχκ ένγςκ πμο θάκεη με αγάπε μ άκζνςπμξ απυ μυκμξ ημο.

Οη Ιεηαννοζμηζηέξ πήνακ ηε ζέζε υηη ε ζςηενία ελανηάηαη απμθιεηζηηθά απυ

ηα δχνα ημο Θεμφ, ηα μπμία δηακέμεη ημ Άγημ Πκεφμα ζφμθςκα με ημ

απμιοηνςηηθυ ένγμ ημο Ζεζμφ Υνηζημφ. φμθςκα με ημ Θμφζενμ, ε ζςηενία

είκαη δχνμ πμο μη άκζνςπμη δεκ ημ αλίδμοκ, θαη πμνεγείηαη απυ ημ έιεμξ ημο

Θεμφ, εκχ μ άκζνςπμξ δεκ μπμνεί κα θενδίζεη ηε ζςηενία.

Soli Deo gloria: Δόλα μόκμ ζημ Θεό.

Ε δυλα μθείιεηαη απμθιεηζηηθά ζημ Θευ, αθμφ ε ζςηενία μθείιεηαη

απμθιεηζηηθά ζημ δηθυ Σμο ζέιεμα θαη δνάζε - υπη μυκμ ζημ δχνμ ηεξ

εληιαζηήνηαξ ζοζίαξ ημο Υνηζημφ ζημ ζηαονυ, αιιά επίζεξ ζημ δχνμ ηεξ

πίζηεξ ζ' αοηήκ ηεκ εληιέςζε, ε μπμία δεμημονγείηαη ζηεκ θανδηά ημο Υνηζημφ

απυ ημ Άγημ Πκεφμα. Οη μεηαννοζμηζηέξ πίζηεοακ υηη ηα ακζνχπηκα υκηα, μη

Πάπεξ, αθυμα θαη μη άγημη, δεκ αλίδμοκ ηε δυλα πμο ημοξ απμδίδεηαη.

Άιια βαζηθά δυγμαηα ημο Πνμηεζηακηηζμμφ είκαη ηα ελήξ:

Ε Αγία Γναθή μπμνεί κα ενμεκεφεηαη θαηά ζοκείδεζε.

Ε ηενμζφκε δεκ είκαη ηδηαίηενμ μοζηήνημ, αιιά θάζε Υνηζηηακυξ είκαη

ηενέαξ.

Ο γάμμξ είκαη ζεμηηυξ γηα ημοξ ιεηημονγμφξ ηεξ εθθιεζίαξ (πνάγμα

πμο ήδε ίζποε απυ ηα ανπαία πνυκηα ζηεκ Ονζυδμλε Γθθιεζία, αιιά

υπη ζηε Ρςμαημθαζμιηθή).

Ε Θεία Θεηημονγία πνέπεη κα γίκεηαη, υπη ζηε ιαηηκηθή γιχζζα, αιιά

ζηηξ ημπηθέξ, θαηακμεηέξ γηα ημκ απιυ θυζμμ, γιχζζεξ. (Άνκεζε ημο

θαζμιηθμφ δυγμαημξ γηα ηηξ "ηνεηξ ηενέξ γιχζζεξ". Ε ζέζε αοηή

ζομπίπηεη με ηε ζέζε ηεξ Ονζυδμλεξ Γθθιεζίαξ).

Σα μμκαδηθά μοζηήνηα πμο είκαη πναγμαηηθά θαη μιμθιενςμέκα είκαη ημ

Βάπηηζμα θαη ε Θεία Γοπανηζηία.

Δφμ απυ ημοξ πνςηενγάηεξ ηεξ Ιεηαννφζμηζεξ, μ Έναζμμξ θαη μ Θμφζενμξ,

ελέθναδακ δηαθμνεηηθέξ απυρεηξ απυ ηεκ Ηαζμιηθή Γθθιεζία ςξ πνμξ ημ

πνςηείμ ηςκ Γναθχκ. Ε Ηαζμιηθή ανπή (πμο είκαη θμηκή με ηεξ Ονζυδμλεξ

Γθθιεζίαξ) δίδαζθε ηεκ οπενμπή ηεξ Γθθιεζίαξ επί ηεξ Γναθήξ, θαζχξ ε

Ηαηκή Δηαζήθε γνάθηεθε γηα κα οπενεηεί ηεκ Γθθιεζία, ε μπμία θαηά ημ 2μ

μ.Υ. αηχκα, απμδέπηεθε μνηζμέκα θείμεκα ηεξ Γναθήξ θαη απέννηρε άιια

θαζχξ ζοκέηαζζε ημκ Ηακυκαξ ηεξ Αγίαξ Γναθήξ. φμθςκα υμςξ με ηεκ

θμηκή πανάδμζε ημο Έναζμμο θαη ημο Θμφζενμο, ε Γθθιεζία δεκ είκαη

αιάζεηε, εκχ πνέπεη κα είκαη δηάθμκμξ ημο ιυγμο ημο Θεμφ, μ μπμίμξ

ηαοηίδεηαη με ηεκ Αγία Γναθή θαη ζεςνείηαη υηη οπήνλε πνηκ απυ ηεκ

Γθθιεζία θαη είκαη ημ ζεμέιηυ ηεξ.

Γθεί πμο μ Έναζμμξ δηαθςκμφζε με ημ Θμφζενμ ήηακ ε δηδαζθαιία ημο

ηειεοηαίμο ςξ πνμξ ημκ πνμμνηζμυ ημο ακζνχπμο, δειαδή υηη υιμη μη

άκζνςπμη είκαη αμανηςιμί θαη ημοξ πνέπεη θαηαδίθε. φμθςκα με ημ

Θμφζενμ, ε ζςηενία είκαη δχνμ πμο δεκ ημ αλίδμοκ, θαη πμνεγείηαη απυ ημ

έιεμξ ημο Θεμφ, εκχ μ άκζνςπμξ δεκ μπμνεί κα θενδίζεη ηε ζςηενία.

Πίζηεοε υηη μη δηδαζθαιίεξ ηεξ Γθθιεζίαξ γηα ηα πκεομαηηθά μθέιε απυ ηε

κεζηεία, μη πςιήζεηξ αθέζεςκ, ηα πνμζθοκήμαηα, έηνεθακ ηεκ ακζνχπηκε

οπενεθάκεηα θαη οπενμρία θαη έθακακ ημκ πηζηυ κα κμηχζεη ζίγμονμξ γηα ηε

ζςηενία ημο.

Έηζη, μ Θμφζενμξ με ημκ Ζςάκκε Ηαιβίκμ θήνολακ υηη ε ακζνςπυηεηα είκαη

αμανηςιή θαη δηεθζανμέκε θαη ημ πάζμα μεηαλφ ακζνχπμο θαη Θεμφ είκαη

πμιφ μεγάιμ γηα κα οπενκηθεζεί απυ ακζνχπηκα ένγα. Ιυκμ μ Θευξ μπμνεί κα

ζχζεη ημκ άκζνςπμ εκχ μφηε θαη μ πημ πανηζμαηηθυξ δεκ αλίδεη μία ζέζε

μεηαλφ ηςκ εθιεθηχκ.

Γλέιηλε ημο Πνμηεζηακηηζμμύ

φκημμα μ Πνμηεζηακηηζμυξ έπαρε κα είκαη εκηαίμ δυγμα. Δεμημονγήζεθακ

δηάθμνεξ παναιιαγέξ ημο, απ' ηηξ μπμίεξ πημ ζεμακηηθέξ είκαη αοηή ηςκ

Δβηγγιηακχκ (απυ ημκ ηδνοηή ηεξ Δβίγγιημ) θαη ηςκ Ηαιβηκηζηχκ (απυ ημκ

Ηαιβίκμ). Οη παναιιαγέξ αοηέξ λεθίκεζακ απυ ηεκ Γιβεηία, αιιά δηαδυζεθακ

θαη ζε άιιεξ πχνεξ, υπςξ ζηε Γενμακία, Οιιακδία, Γαιιία θιπ.

Ιηα βαζηθή δηαθμνά ηςκ Δβηγγιηακχκ θαη Ηαιβηκηζηχκ με ημοξ Θμοζενακμφξ

είκαη πάκς ζημ ζέμα ηεξ ζςηενίαξ ημο αηυμμο. Οη Θμοζενακμί πηζηεφμοκ υηη

μ άκζνςπμξ ζχδεηαη με ηεκ πίζηε ημο, εκχ μη άιιμη ιέκε πςξ ζχδμκηαη μυκμ

εθείκμη πμο εθ ηςκ πνμηένςκ έπεη θαζμνίζεη μ Θευξ (Απυιοημξ

Πνμμνηζμυξ).

Ιηα άιιε δηαθμνά βνίζθεηαη ζηε ζεμαζία ηεξ Θείαξ Γοπανηζηίαξ. Ο Θμφζενμξ

έιεγε υηη μ άκζνςπμξ πναγμαηηθά πίκεη ημ αίμα θαη ημ ζχμα ημο Υνηζημφ, εκχ

μη Ηαιβηκηζηέξ θαη Δβηγγιηακμί πηζηεφμοκ πςξ αοηυ γίκεηαη μυκμ μεηαθμνηθά.

Πανάιιεια με αοηά ηα μεγάια (ζε ανηζμυ πηζηχκ) δυγμαηα, οπάνπμοκ θη

άιια, μηθνυηενεξ ζεμαζίαξ δυγμαηα, μέζα ζημοξ θυιπμοξ ημο

Πνμηεζηακηηζμμφ. Άιια είκαη παιαηά θαη άιια οπάγμκηαη ζημκ

Κεμπνμηεζηακηηζμυ

Ονζόδμλμη Χνηζηηακμί- 225-300 εθαη. πηζημί

Ε Ονζόδμλε Καζμιηθή θαη Απμζημιηθή Γθθιεζία είκαη ημ ζφκμιμ ηςκ

αοημθέθαιςκ θαη αοηυκμμςκ Υνηζηηακηθχκ Γθθιεζηχκ πμο δημηθμφκηαη θαηά

ζοιιμγηθυ ηνυπμ απυ οκυδμοξ θαη έπμοκ απμδεπηεί ημ πενηεπυμεκμ ηςκ

απμθάζεςκ ηςκ εκκηά πνχηςκ Οηθμομεκηθχκ οκυδςκ.

Γίκαη ε ηνίηε πμιοπιεζέζηενε πνηζηηακηθή Γθθιεζία θαη μη πενηζζυηενμη

πηζημί ηεξ δμοκ ζηεκ Ακαημιηθή Γονχπε, ηα Βαιθάκηα, ηεκ Ακαημιηθή

Ιεζυγεημ θαη ημκ Ηαφθαζμ. Δηδάζθεη υηη είκαη ε ζοκέπηζε ηεξ Ιίαξ, Αγίαξ,

Ηαζμιηθήξ θαη Απμζημιηθήξ Γθθιεζίαξ πμο ζεμειηχζεθε απυ ημκ Ζεζμφ

Υνηζηυ.

Ιζιάμ (Μμοζμοιμακηζμόξ ή Μωαμεζακηζμόξ) - 1,6 δηζ. πηζημί

Ε αναβηθή ιέλε «Ζζιάμ» (αναβηθά: سالم ζεμαίκεη «οπμηαγή» θαη κμείηαη απυ (إ

ημοξ μμοζμοιμάκμοξ ςξ «οπμηαγή ζημ Θευ». Γθείκμη πμο απμδέπμκηαη ηε

ζνεζθεία ημο ηζιάμ, (ηε ζηάζε οπαθμήξ, ελάνηεζεξ θαη αθμζίςζεξ ζημ Θευ)

μκμμάδμκηαη μμοζιίμ (muslim), πμο ζεμαίκεη «οπμηαγμέκμξ ζημκ Ύρηζημ».

Ε θφνηα θαη εηδμπμηυξ δηαθμνά ηεξ ζνεζθείαξ αοηήξ απυ ηηξ άιιεξ

μμκμζεσζηηθέξ, δεκ είκαη ε πίζηε θαη δηδαζθαιία πενί μμκαδηθυηεηαξ ημο

Θεμφ, αιιά ζηεκ πνμζήιςζε υηη «μ Ιςάμεζ είκαη μ πνμθήηεξ αοημφ»

(αναβηθά: ال ه ال إل هلل إ سول محمد ا هلل ر .(ا

Σμ άγημ βηβιίμ ηςκ πηζηχκ Ιμοζμοιμάκςκ είκαη ημ Ημνάκη.

Σε ζνεζθεία ημο Ζζιάμ ελαζθμφκ θονίςξ θάημηθμη ζε Ιέζε Ακαημιή, Βυνεηα

Αθνηθή, Δοηηθή Αθνηθή, Ηεκηνηθή Αζία, Κυηηα Αζία, ζηεκ ηκδηθή οπμήπεηνμ,

ζημ ζφμπιεγμα κεζηχκ Ιαιάη, θαζχξ θαη με ζογθεκηνχζεηξ πηζηχκ ζηεκ

Ακαημιηθή Αθνηθή, ηε Βαιθακηθή Υενζυκεζμ, ηε Ρςζία θαη ηεκ Ηίκα.

Ε μμκμζεσζηηθή ζνεζθεία δηαμμνθχζεθε με ημ θήνογμα θαη ηε δνάζε ημο

Πνμθήηε Ιςάμεζ, ζηηξ ανπέξ ημο 7μο αηχκα. Ζενυηενμξ ηυπμξ ημο Ζζιάμ,

είκαη ε Ηάαμπα ζηε Ιέθθα θαη πνμξ ηα εθεί ζηνέθμκηαη μη Ιμοζμοιμάκμη υηακ

πνμζεφπμκηαη.

μοκίηεξ θαη ζηίηεξ

Οη μμοζμοιμάκμη δηπάζηεθακ ζφκημμα

μεηά ημ ζάκαημ ημο Ιςάμεζ,

ελαηηίαξ ηεξ ζηάζεξ πμο θνάηεζακ

ζημ αθακζχδεξ ζέμα ηεξ δηαδμπήξ

ημο. Ε βαζηθή ακηίννεζε πνμήιζε

απυ υζμοξ πίζηεοακ υηη παιίθεξ

(ζνεζθεοηηθυξ εγέηεξ) μπμνεί κα

γίκεη μυκμ θάπμημξ άκζνςπμξ πμο

θαηάγεηαη απυ ηεκ μηθμγέκεηα ημο

πνμθήηε. Οκμμάζηεθακ ζηίηεξ, (ζη'αη

Αιή, «θυμμα ημο Αιή»· μ Αιή ήηακ

ελάδειθμξ ημο Ιςάμεζ θαη είπε

πακηνεοηεί ηεκ θυνε εθείκμο, ηε

Φαηημά).

Γπηθνάηεζακ ςζηυζμ μη ζμοκίηεξ, αοημί πμο δεκ

ζεχνεζακ απαναίηεηε αοηή ηεκ πνμτπυζεζε. Οη

ζμοκίηεξ ζεςνμφκ υηη παναμέκμοκ πηζημί ζηεκ πανάδμζε

(ζμφκα), ε μπμία θαη' αοημφξ απμηειείηαη απυ ηηξ έλη

Υακηίζ («Ακαθμνέξ») πμο ζοκηάπζεθακ ημκ 3μ αηχκα

μεηά ημ Ιςάμεζ (ημκ 9μ μ.Υ.). Οη ζηίηεξ απμδέπμκηαη ηε

δηθή ημοξ Υακηίζ. Γηα ηε γεςγναθηθή θαηακμμή ζηηηχκ

θαη ζμοκηηχκ μμοζμοιμάκςκ δείηε ημ ζπεηηθυ πάνηε.

Έκα αθυμα ζπίζμα δεμημονγήζεθε υηακ μη

επμκμμαδυμεκμη πανηδίηεξ μμοζμοιμάκμη (ή θα'ανηηδίηεξ,

απυ ημ νήμα θνηδ, «απμπςνχ») ανκήζεθακ κα

απμδεπημφκ ηεκ θαζηένςζε ηςκ δοκαζηεηχκ θαη

ηζπονίζηεθακ υηη ημ αλίςμα ημο παιίθε ζα έπνεπε κα

πενηένπεηαη ζημκ πημ εοζεβή μμοζμοιμάκμ, αθυμα θαη ζε

έκακ Αηζίμπα ζθιάβμ, υπςξ παναθηενηζηηθά είπακ.

Ημηκυηεηεξ πανηδηηχκ οπάνπμοκ ζήμενα ζηεκ Αιγενία,

ημ Ομάκ θαη ηε Δακδηβάνε.

Όπςξ ζοκέβε θαη θαηά ηα πνχηα πνυκηα ημο

πνηζηηακηζμμφ, με ημκ θαηνυ δηαηοπχζεθακ θαη άιιεξ

δηαθςκίεξ.

Ε ζεμακηηθυηενε μμάδα πηζηχκ πμο απμπχνεζακ απυ ημ ζχμα ηςκ ζηηηχκ είκαη μη

ηζμαειίηεξ ή επηαδηζηέξ ζηίηεξ, μη μπμίμη ζοκακηχκηαη ζήμενα ζηεκ Τεμέκε, ηεκ Ζκδία,

ημ Παθηζηάκ (μπαδμί ημο Αγά Υακ ΖΖΖ) θαη ζε μένε ημο Ζνάκ, ηεξ Αθνηθήξ θαη ηεξ

ονίαξ. Παναθιάδη ημοξ απμηειμφκ μη δνμφδμη πμο θαημηθμφκ ζήμενα ζημ κυηημ

Θίβακμ.

Ε κευηενε θαη πημ δναζηήνηα μμοζμοιμακηθή αίνεζε είκαη αοηή ηςκ απμακηίγηα, πμο

αθμιμοζμφκ ηε δηδαζθαιία ημο Ζκδμφ μμοζμοιμάκμο κεςηενηζηή αγίκη Απμάκη Υακ.

Γίκαη ηδηαίηενα γκςζημί ιυγς ηεξ μεγάιεξ ημοξ πνμπαγακδηζηηθήξ δναζηενηυηεηαξ θαη

ηςκ μεηαθνάζεςκ ημο Ημνακίμο ζε εονςπασθέξ γιχζζεξ. Ο Απμάκη Υακ πνμζπάζεζε

κα ζοκζέζεη υιεξ ηηξ ζνεζθείεξ ημο θυζμμο οπυ ημ ηζιάμ. Ζζπονίζηεθε υηη μ ίδημξ

απμηειμφζε ζφγπνμκε εθδήιςζε ημο Ιςάμεζ, ηεξ Δεοηέναξ Πανμοζίαξ ημο Ζεζμφ

θαη ημο Ηνίζκα ηςκ ηκδμοηζηχκ.

Οη ζμοκίηεξ μμοζμοιμάκμη θονηανπμφκ ζήμενα ζημ μμοζμοιμακηθυ θυζμμ

(πάνηεξ απυ ημκ World Atlas 2001 ηεξ Microsoft).

Ικδμοηζμόξ - 1 δηζ. Πηζημί

Οκμμαζία με ηεκ μπμία πενηγνάθμκηαη μη πάμπμιιεξ ημπηθέξ ζνεζθείεξ,

ζνεζθεοηηθέξ πναθηηθέξ θαη επημένμοξ ζπμιέξ (αηνέζεηξ) ηεξ Ζκδίαξ. Απυ

ημοξ ίδημοξ ημοξ πηζημφξ ηεξ, ε ζνεζθεία ηςκ Ζκδχκ πενηγνάθεηαη ζοκήζςξ

απυ ηε ζακζθνηηηθή έθθναζε ακαηάκα Κηάνμα, πμο ζεμαίκεη «αηχκημξ

κυμμξ», «αηχκηα ηάλε» ή «παηνηθή πίζηε».

Ακαθένεηαη ζοπκά ςξ ε ανπαηυηενε ζνεζθεία ημο θυζμμο, θαζχξ θάπμηεξ

απυ ηηξ νίδεξ ηεξ ακάγμκηαη ζηεκ Γπμπή ημο ηδήνμο. Ο Ζκδμοηζμυξ είκαη ε

ηνίηε μεγαιφηενε ζνεζθεία ημο θυζμμο ζε ανηζμυ πηζηχκ, μεηά ημ

Υνηζηηακηζμυ θαη ημ Ζζιάμ, με πενίπμο έκα δηζεθαημμμφνημ πηζημφξ, εθ ηςκ

μπμίςκ πάκς απυ ημ 90% θαημηθεί ζηεκ Ζκδία. Ζκδμοηζηηθέξ θμηκυηεηεξ

βνίζθμκηαη επίζεξ ζημ Κεπάι, ηε νη Θάκθα, ηε Ιαιαηζία, ηε ηγθαπμφνε, ημ

Ιαονίθημ, ηα Κεζηά Φίηδη, ηε μονηκάμ, ηε Γμοηάκα, ημ Σνηκηκηάκη θαη

Σμμπάγθμ, ημ Εκςμέκμ Βαζίιεημ, ημκ Ηακαδά θαη ηηξ Εκςμέκεξ Πμιηηείεξ.

Ο Ζκδμοηζμυξ βαζίδεηαη ζηα ηενά θείμεκα, ηηξ Βέδεξ, θαζχξ θαη ζηε

δηδαζθαιία ηςκ γθμονμφ (δαζθάιςκ).

Ιζημνία

Πνμβεδηθή πενίμδμξ

Έηζη μκμμάδεηαη ε πενίμδμξ ηεξ ηζημνίαξ ημο Ζκδμοηζμμφ πνηκ ηεκ εμθάκηζε

ηςκ ηενχκ θεημέκςκ, πμο μκμμάδμκηαη «Βέδεξ» («βέδα» ζηα ζακζθνηηηθά

ζεμαίκεη «ηενή γκχζε»). Ε πενίμδμξ αοηή, πμο λεθηκά απυ ηα βάζε ηεξ

ηζημνίαξ, θηάκεη μέπνη ηεκ θάζμδμ ηςκ Ανίςκ ζηε πενζυκεζμ ηεξ Ζκδίαξ, ε

ζνεζθεία ηςκ μπμίςκ ζηαδηαθά ζογπςκεφηεθε με αοηή ηςκ γεγεκχκ

θαημίθςκ.

Οη αοηυπζμκεξ Ζκδμί ήηακ ιαμί πηζακυκ κεγνμεηδείξ, μη μπμίμη είπακ

ακαπηφλεη αγνμηηθυ πμιηηηζμυ, με μεηνηανπηθά παναθηενηζηηθά. Απυ ηηξ

ζνεζθεοηηθέξ πναθηηθέξ ηςκ αοημπζυκςκ αοηχκ, εηζήπζεζακ ζημκ Ζκδμοηζμυ

θαη δηαηενμφκηαη μέπνη ζήμενα ζογθεθνημέκα ζημηπεία, υπςξ ε ιαηνεία ηςκ

ζεχκ ηεξ γμκημυηεηαξ.

Ανία ή βεδηθή πενίμδμξ

Σε δεφηενε πηιηεηία π.Υ. έθηαζακ ζηεκ Ζκδία μη Άνημη, πενκχκηαξ ηα βμοκά

ηεξ βμνεημδοηηθήξ Ζκδίαξ θαη εθημπίδμκηαξ ημοξ αοηυπζμκεξ πνμξ ημ κυημ.

Ήηακ ιαυξ πμιεμηθυξ θαη είπε μηα πιήνε ζνεζθεία με πμιιμφξ ζεμφξ. Ε

ζνεζθεία ημοξ παναθηενίδεηαη εκμζεσζηηθή, θαζχξ δηαθμνεηηθμί ζεμί

ιαηνεφμκηαη λεπςνηζηά ςξ Τπένηαημ Οκ, πςνίξ υμςξ κα παναγκςνίδεηαη ε

φπανλε θαη άιιςκ ζεχκ.

Πνμπςνχκηαξ μη Άνημη πνμξ ημ κυημ, θαηέθηεζακ μοζηαζηηθά ηα εδάθε ηςκ

αοημπζυκςκ θαη εηζήγαγακ γηα πνχηε θμνά ημ ζφζηεμα ηςκ θαζηχκ. Οη ίδημη

ζογθνυηεζακ ηηξ ηνεηξ πνχηεξ θάζηεξ, μεηαλφ αοηχκ θαη ηεκ θάζηα ηςκ

βναπμάκςκ, εκχ μη αοηυπζμκεξ απμηέιεζακ ηεκ ηέηανηε θάζηα, ηεκ θάζηα

ηςκ «μφκηνα». Ε θάζηα ηςκ βναπμάκςκ απέθηεζε μεγάιε δφκαμε, ζε βαζμυ

πμο δεκ οπάνπεη ζε θαμία άιιε ζνεζθεία, θαζχξ ηζπονίδμκηαη υηη αθυμε θαη

μη ζεμί οπμηάζζμκηαη ζηε γκχζε ημοξ. Σμ μμκμπχιημ ηεξ γκχζεξ είκαη έκα

δηθαίςμα ηεξ θάζηαξ ηςκ βναπμάκςκ πμο δηαηενείηαη μέπνη θαη ζήμενα ζημκ

Ζκδμοηζμυ.

Κιαζηθή πενίμδμξ

Ηαηά ηεκ θιαζηθή πενίμδμ, απυ ημ 500 π.Υ. θαη μεηά, μ Ζκδμοηζμυξ πήνε ηε

ζεμενηκή μμνθή ημο θαη ελαπιχζεθε ναγδαία, με ηε βμήζεηα θαη ηεξ

ζακζθνηηηθήξ γιχζζαξ. Απυ αοηή ηεκ πενίμδμ θαη μεηά, μη ηειεηέξ πνμξ ηημήκ

ηςκ ζεχκ δε γίκμκηακ πιέμκ οπαίζνηα, αιιά ζε καμφξ με αγάιμαηα ηςκ ζεχκ,

μπνμζηά ζηα μπμία μη πηζημί άθεκακ ηηξ πνμζθμνέξ ημοξ.

Ιεηά ημκ 4μ αηχκα π.Υ., μ Ζκδμοηζμυξ απεηιήζεθε απυ ηεκ ελάπιςζε ημο

Βμοδηζμμφ, αιιά θαζχξ μ ηειεοηαίμξ ελαπιχζεθε ηειηθά πνμξ ηα ακαημιηθά,

μ Ζκδμοηζμυξ ακέθαμρε ζεμακηηθά θαη ημκ 4μ μ.Υ. αηχκα ακαγκςνίζηεθε

επίζεμα.

Ιζιαμηθή θονηανπία

Ιεηά ημκ 8μ αηχκα, ημ Ζζιάμ είπε ελαπιςζεί ζηε βυνεηα Ζκδία, θαη πμιιμί

Ζκδμοηζηέξ είπακ μεηαζηναθεί ζε αοηυ. Σεκ ίδηα επμπή, μμάδεξ πηζηχκ, οπυ

ηεκ επηννμή ημο μμκμζεσζηηθμφ Ζζιάμ επηπείνεζακ κα εηζάγμοκ ημ μμκμζεσζμυ

θαη ζημκ Ζκδμοηζμυ. Σεκ ίδηα επμπή ζπεμαηίζηεθε θαη ε «αίνεζε» ηςκ ηπ, μη

μπμίμη είκαη μμκμζεσζηέξ θαη ζεςνμφκ υηη είκαη εκηειχξ δηαθμνεηηθή

ζνεζθεία, θαζχξ πηζηεφμοκ ζε έκα μείγμα ηκδμοηζηηθχκ θαη ηζιαμηθχκ

δμγμάηςκ.

Βνεηακηθή θονηανπία

Ηαηά ηεκ πενίμδμ ηεξ βεηακηθήξ θονηανπίαξ, μεηά ημ 1877, δηάθμνμη

μεηαννοζμηζηέξ, οπυ ηεκ επίδναζε ηςκ κέςκ ηεπκμιμγηχκ θαη θηιμζμθηθχκ

νεομάηςκ, πνμζπάζεζακ κα ζομθηιηχζμοκ ημκ Ζκδμοηζμυ με ηηξ άιιεξ

ζνεζθείεξ, ζεςνχκηαξ υηη μ Ζκδμοηζμυξ είκαη δοκαηυκ κα έπεη πχνμ γηα ηε

ιαηνεία θαη άιιςκ πνμθεηχκ θαη ζνεζθεοηηθχκ δαζθάιςκ.

Ικδηθή ακελανηεζία

Ιεηά ηεκ ακελανηεζία ηεξ Ζκδίαξ, ημ 1947, πνμέθορακ πνμβιήμαηα ζηε

ζοκφπανλε ηκδμοηζηχκ θαη μμοζμοιμάκςκ, ηα μπμία μδήγεζακ ζηεκ απυζπηζε

ηςκ μμοζμοιμάκςκ, μη μπμίμη δεμημφνγεζακ ημ Παθηζηάκ. Έηζη ε Ζκδία έγηκε

έκα θνάημξ με ζπεδυκ αμηγή ηκδμοηζηηθυ πιεζοζμυ.

Χαναθηενηζηηθα

Ζκδυξ ηενέαξ ζε ηειεηή ιαηνείαξ ημο ίβα, ζηε μμνθή ιίκγθαμ. Σμ ιίκγθαμ είκαη ημ

μαφνμ ακηηθείμεκμ πμο θαίκεηαη δεληά.

Σνία είκαη ηα βαζηθά παναθηενηζηηθά ημο Ζκδμοηζμμφ:

Ακοπανλία ηδνοηή

Ε «Αηχκηα Θνεζθεία» (ακαηάκα Κηάνμα) δεκ έπεη ηδνοηή, μφηε οπάνπεη

ζογθεθνημέκμ πνυζςπμ-ζςηήναξ. Ο πηζηυξ μπμνεί κα έπεη έκακ πνμζςπηθυ

Θευ-δεμημονγυ, ή κα πηζηεφεη απιά ζηεκ ηδέα εκυξ κυμμο πμο δηέπεη ημκ

θυζμμ. ε δηάθμνεξ επμπέξ εμθακίζηεθακ δηδάζθαιμη θαη ζμθμί άκδνεξ, μη

μπμίμη με ηα θενφγμαηα θαη ηε δηδαζθαιία ημοξ έδςζακ κέα θαηεφζοκζε θαη

κέα πκμή ζηα ζνεζθεοηηθά πηζηεφς ημο ηκδμοηζμμφ.

Με ζηαζενό δόγμα

Ο Ζκδμοηζμυξ είκαη μηα εκηοπςζηαθά εοπνμζάνμμζηε ζηηξ ζοκζήθεξ θάζε

επμπήξ ζνεζθεία. Πενηιαμβάκεη μεγάιε πμηθηιία ζνεζθεοηηθχκ πναθηηθχκ

θαη ελειίζζεηαη ζοκεπχξ, απυ ηεκ ανπαηυηεηα μέπνη ζήμενα. Δεκ έπεη θάπμημ

ηενυ θείμεκμ, εκχ μη θαηά θαηνμφξ δηδάζθαιμη έδεηλακ κέμοξ «δνυμμοξ

ζςηενίαξ». Ανπηθά, ςξ ζνεζθεία ηςκ αοημπζυκςκ Ζκδχκ, ήηακ μοζηαζηηθά

ιαηνεία ηεξ θφζεξ. Ανγυηενα ελειίπζεθε θαη ζοζηεμαημπμηήζεθε απυ ημοξ

βναπμάκμοξ. Απέθηεζε ηεκ ηδέα υηη μ θυζμμξ δηέπεηαη απυ θάπμημ θαζμιηθυ

κυμμ (κηάνμα), ε επίγεηα έθθακζε ημο μπμίμο είκαη ημ αοζηενυ, ηενανπηθυ

θμηκςκηθυ ζφζηεμα ηςκ θαζηχκ, θαζχξ θαη ηεκ ηδέα υηη μ θυζμμξ ζοκεπχξ

θηάκεη ζε έκα ηέιμξ θαη λεθηκάεη απυ ηεκ ανπή (αοηή ε ζοκεπήξ θοθιηθή

θίκεζε ημο πχνμο θαη ημο πνυκμο μκμμάδεηαη Samsara θαη πνμθφπηεη απμ

ηεκ πίζηε ηςκ Ζκδχκ ζηεκ μεηεκζάνθςζε) .

Παναδμζηαθή θηκέδηθε ζνεζθεία - 394 εθαη. πηζημί

Ακ θαη μνηζμέκμη εκηάζζμοκ ημοξ θηκέδμοξ πηζημφξ ζε δηάθμνεξ ζνεζθείεξ,

οπάνπεη ε άπμρε υηη ε ζνεζθεία ζηεκ Ηίκα απμηειεί μηα θαηεγμνία μυκε ηεξ

θαη μκμμάδεηαη Shenism. Πενηγνάθεηαη ςξ «ε θμηκή ζνεζθεία ηεξ θηκεδηθήξ

θμοιημφναξ» θαη απμηειεί έκα ζοκδοαζμυ Ημμθμοθηακηζμμφ, Βμοδηζμμφ θαη

Σαμσζμμφ, θαζχξ θαη ηεκ παναδμζηαθχκ, με θαηαγεγναμμέκςκ πναθηηθχκ θαη

πεπμηζήζεςκ.

Ε ζνεζθεία αοηή βαζίδεηαη ζηε ιαηνεία ημο «εκ» (shen) πμο μπμνεί κα είκαη

είηε θοζηθέξ ζευηεηεξ ηεξ πυιεξ ή άιιεξ ζευηεηεξ ηςκ ακζνχπηκςκ

μηθηζμχκ, πνυγμκμη θαη ζευηεηεξ ζογγεκχκ. Οη ηενέξ αθεγήζεηξ ζπεηηθά με

μνηζμέκεξ απυ αοηέξ ηηξ ζευηεηεξ έπμοκ θςδηθμπμηεζεί ζημ ζφκμιμ ηεξ

θηκεδηθήξ μοζμιμγίαξ

ύμθωκα με ηεκ Παναδμζηαθή Κηκέδηθε Θεωνία, όια ηα θαηκόμεκα ζημ ζύμπακ απανηίδμκηαη από δύμ ακηίζεηεξ θαη ζομπιενωμαηηθέξ δοκάμεηξ, ημ Γηκ θαη ημ Γηακγθ.

ε άμεζε μεηάθναζε ημ Γηκ παναθηενίδεηαη ωξ "ε ζθμηεηκή πιεονά ημο βμοκμύ" θαη ακηηπνμζωπεύεη ακάιμγεξ έκκμηεξ θαη θαηαζηάζεηξ όπωξ ημ θνύμ, ημ γαιήκημ, ημ παζεηηθό, ημ εζωηενηθό, ημ θαηώηενμ, ημ ζθμηάδη, ημ αδνακέξ, ηεκ γε. Σμ Γηακγθ παναθηενίδεηαη ωξ "ε θωηεηκή πιεονά ημο βμοκμύ" θαη ακηηπνμζωπεύεη ακάιμγεξ έκκμηεξ θαη θαηαζηάζεηξ όπωξ ημ ζενμό, ημ ακήζοπμ, ημ εκενγεηηθό, ημ ελωηενηθό, ημ ακώηενμ, ημ θωξ, ημ δναζηήνημ, ημκ μονακό. Σμ Γηκ θαη ημ Γηακγθ απμηειμύκ ηηξ δύμ ακηίζεηεξ θαη ζοκάμα αιιειελανηεμέκεξ μμνθέξ ηεξ δωηηθήξ εκένγεηαξ Σζη, μη μπμίεξ ζογθνμημύκ όια ηα θαηκόμεκα, ηα όκηα θαη ηα πνάγμαηα ημο θοζηθμύ θόζμμο. Οη δοκάμεηξ αοηέξ βνίζθμκηαη ζε δηανθή αιιειελάνηεζε θαη αιιειμεπίδναζε, μεηαμμνθώκμκηαη, ακαπανάγμκηαη θαη ηζμννμπμύκ, δίδμκηαξ ώζεζε ζηε δεμημονγία θαη ελέιηλε ηωκ πάκηωκ. Η ανμμκηθή ηζμννμπία ημο Γηκ θαη ημο Γηακγθ ελαζθαιίδεη ηεκ ογεία. Όηακ οπενηζπύεη ημ έκα ζημ άιιμ, έπμομε ηε κόζμ. Απόιοημ Γηκ ή απόιοημ Γηακγθ ηζμδοκαμεί με ημ ηέιμξ.

Σαμϊζμόξ

Ιζημνηθά ζημηπεία

Ο Σαμσζμυξ είκαη μία απυ ηηξ ηνεηξ μεγάιεξ ζνεζθείεξ ηεξ Ηίκαξ

μεηά ημ Βμοδηζμυ θαη ημκ Ημμθμοθηακηζμυ. Ε μκμμαζία ημο μθείιεηαη

ζηε ιέλε Σάμ πμο ζεμαίκεη μδυξ. Ε ζεςνία ημο Σαμσζμμφ

δηαηοπχζεθε ημκ 4μ αηχκα π.Υ. απυ ημκ Σάμ - Σε - Σζίγγθ.

Δηδαζθαιία ημο Σαμϊζμμύ

Ο Σαμσζμυξ μνγακχζεθε ζακ ζνεζθεία

ζφμθςκα με ηα πνυηοπα ημο Βμοδηζμμφ.

Πνηκ απυ ηηξ δηάθμνεξ ηειεηέξ, μη μπαδμί

ημο Σαμσζμμφ οπμβάιιμκηαη ζε κεζηείεξ

θαη απμμμκχζεηξ, μη μπμίεξ θνίκμκηαη

ακαγθαίεξ γηα ηεκ άθεζε ηςκ αμανηηχκ.

ηε ιαηνεία ημο Σαμσζμμφ

πνεζημμπμημφκηαη δηάθμνεξ πναθηηθέξ,

υπςξ μ πκεομαηηζμυξ, ε γεςμακηία, μη

ελμνθηζμμί θαζχξ θαη θάζε είδμοξ μαγεία.

Οη μπαδμί ημο Σαμσζμμφ δηαθνίκμκηαη

ηδηαίηενα γηα ημ μοζηηθηζμυ ημοξ.

Κμμθμοθηακηζμόξ

Ο Ημμθμοθηακηζμυξ είκαη ε πημ δηαδεδμμέκε ζνεζθεία ζηεκ Ηίκα. Βαζίδεηαη

ζηεκ εζηθή δηδαζθαιία ημο Ημμθμφθημο (551 - 479 π.Υ.) θαζχξ θαη ζε

παναδμζηαθυ οιηθυ ζνεζθεοηηθυ θαη εζηθμφ παναθηήνα πμο μειέηεζακ αοηυξ

θαη μη μαζεηέξ ημο. Ε ζνεζθεία αοηή έπεη δηαδμζεί θονίςξ ζηεκ Ηίκα, ζηεκ

Ζαπςκία, ζηεκ Ημνέα θαη ζημ Βηεηκάμ.

ηεκ επμπή ημο μ θηκεδηθυξ ιαυξ ζπαναζζυηακ απυ εμθφιημοξ πμιέμμοξ

ζημοξ μπμίμοξ ε θεκηνηθή ελμοζία ηεξ δοκαζηείαξ Σζε αδοκαημφζε κα

επηβιεζεί, μ Ημμθμφθημξ αθηένςζε ηεκ δςή ημο ζηε δηαμυνθςζε εζηθυ-

ζνεζθεοηηθμφ ζοζηήμαημξ πμο ζα επέθενε ηηξ βάζεηξ γηα μηα ανμμκηθή

θμηκςκία.

Ε βάζε αοηή ήηακ πενηζζυηενμ εζηθή πανά ζνεζθεοηηθή. Ήηακ ακηίζεημξ με

ηηξ δεηζηδαημμκίεξ με ηηξ μπμίεξ ημ πιήζμξ είπε ηαοηηζηεί. Πίζηεοε υηη ε

θμζμηθή ηάλε ηαοηίδεηαη με ηεκ εζηθή ηάλε, δίδαλε ηεκ ανεηή ςξ πνμτπυζεζε

γηα ηε ζοκηήνεζε ηεξ θμηκςκίαξ.

φμθςκα με ηε δηδαζθαιία ημο ε «αοηάνθεξ πναγμαηηθυηεηα» (ηάμ ε κηάμ)

απυ ηεκ μπμία έπμοκ δεμημονγεζεί ηα πάκηα, απμηειεί δεμημφνγεμα ημο

Οονακμφ. Ο Οονακυξ ζεςνείηε μ ζεμειηςηήξ ηεξ ανεηήξ , ε μπμία ζηεκ

πιέμκ απυιοηε μμνθή ηεξ είκαη ε θαιμζφκε, «μεηένα» υιςκ ηςκ ανεηχκ.

Αοηή μκμμάδεηαη Δεκ. Ε ζεμαζία ηεξ ιέλεξ αοηήξ είκαη ηεξ αοημεπηβμιήξ,

πμο πνμτπμζέηεη ημκ πιήνε αοημέιεγπμ γηα ηεκ ελάιεηρε υιςκ ηςκ

επηζεηηθχκ εκζηίθηςκ θαη ανκεηηθχκ ζοκαηζζεμάηςκ, πμο βνίζθμκηαη μέζα

ζημκ άκζνςπμ. Ε εκάνεηε ζομπενηθμνά επηβάιιεη ηεκ αγάπε ζημκ πιεζίμκ, με

ζογθεθνημέκμ ηνυπμ. Έηζη υ άκζνςπμξ πνέπεη κα μάζεη κα αγαπά πνχηα ηεκ

μηθμγέκεηα ημο, αθυιμοζμξ κα ηεκ επεθηείκεη ζηα μέιε ηεξ θμηκςκίαξ θαη

ηέιμξ κα ζομπενηιάβεη θαη ηεκ πμιηηεία ηεξ μπμίαξ μ εγεμυκαξ είκαη μ γημξ

ημο Οονακμφ θαη παηέναξ υιςκ ηςκ οπεθυςκ ημο.

Βμοδηζμόξ - 300 εθαη. πηζημί

Ιε ημκ υνμ Βμοδηζμόξ ή Βμοδδηζμόξ εκκμείηαη μία απυ ηηξ μεγάιεξ ζνεζθείεξ

ημο θυζμμο με θεκηνηθυ πνυζςπμ ημο μοζμιμγηθμφ οιηθμφ ηεξ ηε δςή θαη ηε

δηδαζθαιία ημο ηκηάη(π)α Γθμηάμα (ηκηάνηα Γθαμοηάμα ζακζθνηηηθά)

Ιπμφκηπα (Buddha) ή Βμφδα ή Βμφδδα, ημο Πεθςηηζμέκμο υπςξ

απμθαιείηαη εκίμηε.

Ο Βμοδηζμυξ είκαη έκα απυ ηα ανπαηυηενα ζνεζθεφμαηα Πενηιαμβάκεη έκα

εονφ θάζμα ζνεζθεοηηθχκ δμλαζηχκ, θηιμζμθηθχκ ανπχκ, εζίμςκ, ζεζμχκ

θαη εζηθχκ θακυκςκ πμο απμδίδμκηαη ζημκ Βμφδα. ήμενα οπμιμγίδεηαη υηη

πενίπμο μηζυ δηζεθαημμμφνημ άκζνςπμη αθμιμοζμφκ ημκ Βμοδηζμυ.

Ακαγκςνίδμκηαη γεκηθά δφμ ζπμιέξ Βμοδηζμμφ: ε Ιαπαγηάκα θαη ε Σεναβάκηα.

Ε θάζε ζπμιή δηαθένεη ζπεηηθά με ηεκ αθνηβή θφζε ηεξ Κηνβάκα, ηε

ζεμακηηθυηεηα θαη θακμκηθυηεηα ηςκ δηαθυνςκ δηδαζθαιηχκ θαη θεημέκςκ

θαζχξ θαη ηηξ μμκαζηηθέξ θαη ηηξ ιεηημονγηθέξ πναθηηθέξ.

ηκηάνηα Γθαμοηάμα Βμύδαξ

Ο Βμφδαξ γεκκήζεθε ςξ ηκηάνηα Γθμηάμα, πνίγθηπαξ ηεξ θοιήξ άθοα ημο

Κεπάι (αθοαμμφκη) ημ 563 π.Υ. ηε ειηθία ηςκ 30 εηχκ εγθαηέιεηρε ηηξ

ακέζεηξ ημο βαζηιηθμφ μίθμο, γηα κα ακαδεηήζεη ημ κυεμα ηεξ μδφκεξ πμο

ακηίθνηδε γφνς ημο. Ιεηά απυ 6 πνυκηα ζθιενήξ εθπαίδεοζεξ θαη πεηζανπίαξ

εγθαηέιεηρε ηεκ μδυ ημο αζθεηηζμμφ θαη θάζηζε θάης απυ ημ δέκηνμ

Ιπυκηπη, ζε γαιήκημ δηαιμγηζμυ.

Σεκ πακζέιεκμ ημο Ιαΐμο, με ηεκ ακαημιή ημο πνςηκμφ άζηνμο, μ ηκηάνηα

Γθμηάμα έγηκε Βμφδαξ (Ιπμφκηπα) μ Πεθςηηζμέκμξ. Ηαηυπηκ πενηπιακήζεθε

ζηηξ πεδηάδεξ ηεξ βμνεημακαημιηθήξ Αζίαξ επί 45 πενίπμο πνυκηα,

δηδάζθμκηαξ ηεκ αηναπυ ημο Κηάνμα. Γφνς ημο ακαπηφπζεθε μηα θμηκυηεηα ή

άγθπα μμκαπχκ -ακελανηήηςξ θφιμο απυ θάζε θάζηα θαη θάζε θοιή-

αθμζηςμέκςκ ζηεκ άζθεζε ηεξ αηναπμφ ημο Βμφδα. Σμ ηζημνηθυ πνυζςπμ πμο

έιαβε ημκ ηίηιμ Βμφδαξ πέζακε, ζφμθςκα με ηηξ εθηημήζεηξ ζφγπνμκςκ

ηζημνηθχκ, ημ 486 π.Υ, ζηεκ ειηθία ηςκ 80 εηχκ πενίπμο.

Η ηζημνία ημο Βμοδηζμμύ

φκημμα μεηά απυ ημ ζάκαημ ημο Βμφδα (πμο ζεμαίκεη «αοηυξ πμο

αθοπκίζηεθε») ή πανηκηνβάκα, πεκηαθυζημη μμκαπμί ζοκακηήζεθακ ζημ πνχημ

ζομβμφιημ ηεξ Ραηδάγθν(π)α, οπυ ηεκ εγεζία ημο Ηαζοάπα, (Kashyapa). Ο

Οοπάιη (Upali) απήγγεηιε ημκ YO μμκαζηηθυ θχδηθα (Βηκάγηα), υπςξ ημκ

ζομυηακ. Ο Ακάκηα (Ananda), ελάδειθμξ, θίιμξ θαη αγαπεμέκμξ μαζεηήξ ημο

ηκηάηα -άημμμ με θαηαπιεθηηθή μκήμε- απήγγεηιε ηα μαζήμαηα ημο Βμφδα

(μφηνα). Οη μμκαπμί ζοδήηεζακ ηηξ ιεπημμένεηεξ θαη ρήθηζακ γηα ηεκ ηειηθή

μμνθή ημο θεημέκμο. Ηαηυπηκ δεζμεφηεθακ κα απμμκεμμκεφζμοκ ημ θείμεκμ

θαη κα ημ μεηαθένμοκ ζε άιιμοξ μμκαπμφξ, θαζχξ επίζεξ θαη κα ημ

μεηαθνάζμοκ ζε πμιοάνηζμεξ γιχζζεξ θαη δηαιέθημοξ ηςκ ηκδηθχκ πεδηάδςκ.

Ο Βμοδηζμυξ πανέμεηκε πνμθμνηθή πανάδμζε ζπεδυκ γηα 200 πνυκηα.

ημοξ επυμεκμοξ αηχκεξ, ε ανπηθή εκυηεηα ημο Βμοδηζμμφ άνπηζε κα

θμμμαηηάδεηαη. Ε ζεμακηηθυηενε δηάζπαζε εμθακίζηεθε μεηά απυ ημ δεφηενμ

ζομβμφιημ, πμο έγηκε ζημ Βασζπάιη (Vaishali) 100 πνυκηα μεηά απυ ημ πνχημ

(δειαδή πνμξ ηα μέζα ημο 4μο αηχκα π.Υ). Ιεηά απυ ανθεηέξ ζοδεηήζεηξ

μεηαλφ μηαξ ακακεςηηθήξ μμάδαξ θαη ηςκ παναδμζηαθχκ μμκαπχκ ημο

Βμοδηζμμφ μη ακακεςηέξ έθογακ δηαμμνθχκμκηαξ ηεκ Ιαπαζάκγθ(π)α.

ημ πέναζμα ημο πνυκμο απυ αοηή ηεκ ακακεςηηθή μμάδα δηαμμνθχζεθε ε

πανάδμζε Ιαπαγηάκα ηεξ βυνεηαξ Αζίαξ. Ε εγθαζίδνοζε ηεξ Ιαπαγηάκα ςξ

δηαθνηηήξ πανάδμζεξ ή θιάδμο ημπμζεηείηαη ζημκ 1μ αηχκα μ.Υ.. Ιία ανθεηά

γκςζηή (ζηε Δφζε) ζπμιή Ιαπαγηάκα είκαη μ δεκ βμοδηζμυξ.

Οη παναδμζηαθμί Βμοδηζηέξ, πμο ακαθένμκηαη πιέμκ ςξ η(π)αβηναβάκηα

(Sthaviravada) ή «αηναπυξ ηςκ πνεζβφηενςκ» (Σ(π)εναβάκηα ζηε δηάιεθημ

Πάιη), ακέπηολακ έκα ζφκζεημ ζφκμιμ θηιμζμθηθχκ ηδεχκ πένα απυ εθείκεξ

πμο δηεοθνίκηζε μ ίδημξ μ Βμφδαξ. Αοηέξ μη ηδέεξ ζοιιέπζεζακ θαη

θαηαγνάθεθακ με ημκ γεκηθυ ηίηιμ Αμπηκηάνμα (Abhidharma) ή «ακχηενεξ

δηδαζθαιίεξ». Ωζηυζμ θαη εδχ πνμέθορακ αιιεπάιιειεξ δηαθςκίεξ, με

απμηέιεζμα ηε δηάζπαζε ηεξ ανπηθήξ παναδμζηαθήξ μμάδαξ ζε 18

δηαθμνεηηθέξ ζπμιέξ πμο ακέπηολακ ε θαζεμία ηε δηθή ηεξ ακελάνηεηε

ενμεκεία επί δηαθυνςκ ζεμάηςκ. Αοηέξ μη ζπμιέξ με ηε ζεηνά ημοξ

ελαπιχζεθακ ζε υιε ηεκ Ζκδία θαη ηε κυηημ Αζία. ήμενα, μυκμ ε ζπμιή ηεξ

νη Θάκθα Σεναβάκηα επηβηχκεη.

Οη δφμ ζπμιέξ, Ιαπαγηάκα θαη Σεναβάκηα, πενηγνάθμκηαη απυ ημοξ

μειεηεηέξ ημο Βμοδηζμμφ ςξ μη δφμ αηναπμί (μδμί ή μμκμπάηηα) πνμξ ηεκ

επίηεολε ηεξ Φχηηζεξ. Γπίζεξ, μεηαλφ 3μο θαη 7μο αηχκα μ.Υ. ακαπηφπζεθε ε

ηνίηε αηναπυξ μκμμαδυμεκε Βαηδναγηάκα θαη ε μπμία απμηειεί μοζηαζηηθά ημκ

Βμοδηζμυ Σάκηνα. φμθςκα με θάπμηεξ θαηαηάλεηξ ε Βαηδναγηάκα ακήθεη θαη

εκηάζζεηαη ζηε ζπμιή Ιαπαγηάκα, εκχ ζφμθςκα με άιιεξ ζεςνείηαη δηαθνηηή

ζπμιή. Ε αηναπυξ ημο Σάκηνα αθμνά ζηεκ ηαπεία επίηεολε ηεξ Φχηηζεξ μέζς

εηδηθχκ μμνθχκ δηαιμγηζμμφ πμο θάκμοκ εονεία πνήζε κμεηχκ μπηηθχκ

ζπεμάηςκ θαη εηθυκςκ. Ο Βμοδηζμυξ Βαηδναγηάκα απακηάηαη θονίςξ ζημ

Θηβέη, ημ Κεπάι θαη ηε βυνεηα Ζκδία.

Χαναθηενηζηηθά ημο Βμοδηζμμύ

Όπςξ ζε υιεξ ηηξ ζνεζθείεξ, έηζη θαη ζημ Βμοδηζμυ οπάνπμοκ πμηθίια

«δυγμαηα», με δηαθμνέξ ζε θάπμηα ζεμεία ηεξ πίζηεξ. Δεδμμέκμο μάιηζηα υηη

γεκηθά γηα ημοξ βμοδηζηέξ δεκ οθίζηαηαη έκαξ (ή πενηζζυηενμη)

πνμζςπμπαγήξ(-εηξ) Θευξ(-μη), οπάνπμοκ δηαθμνεηηθά πηζηεφς αθυμα θαη

ζπεηηθά με ηε ζεσθυηεηα ημο πνμζχπμο ημο Γθαμοηάμα Βμφδα. Ηεκηνηθυ

ζεμείμ ηεξ πίζηεξ, ακελανηήηςξ δυγμαημξ είκαη άιιςζηε ημ με-Γγχ

(anātman), ε απυιοηε με-φπανλε ημο αημμηθμφ πνμζχπμο. Γηα ημοξ

βμοδηζηέξ ημ θεκηνηθυ δήηεμα δεκ είκαη ε Θευηεηα ή με ημο Βμφδα αιιά ε

Αιήζεηα ηεξ Οδφκεξ (dukkha) θαη ε Δηδαζθαιία γηα ημκ ηενμαηηζμυ ηεξ. Σμ

ζεμέιημ ηεξ βμοδηζηηθήξ πανάδμζεξ θαη πναθηηθήξ είκαη μη Σνεηξ Θεζαονμί: μ

Βμφδαξ, ημ Κηάνμα (ε Δηδαζθαιία) θαη ε άκγθα (ε Ιμκαζηηθή Ημηκυηεηα).

Σμ κα έπεηξ θαηαθφγημ ζημοξ ηνεηξ ζεζαονμφξ έπεη παναδμζηαθά απμηειέζεη

δήιςζε θαη δέζμεοζε υηη αθμιμοζείξ ηεκ αηναπυ ημο Βμφδα, θαη δηαθνίκεη

έκακ Βμοδηζηή απυ έκακ με-Βμοδηζηή.

Παναδμζηαθέξ αθνηθακηθέξ ζνεζθείεξ - 100 εθαη. πηζημί

Οη παναδμζηαθέξ πεπμηζήζεηξ θαη πναθηηθέξ ηςκ Αθνηθακχκ είκαη θονίςξ

πνμθμνηθέξ θαη πενηιαμβάκμοκ ηεκ πίζηε ζε έκακ ακχηενμ δεμημονγυ, ζε

πκεφμαηα, ζε πνμγυκμοξ θαζχξ θαη ηε πνήζε μαγείαξ θαη παναδμζηαθήξ

ηαηνηθήξ. φμθςκα με ηηξ αθνηθακηθέξ πεπμηζήζεηξ, μ νυιμξ ηεξ

ακζνςπυηεηαξ γίκεηαη ακηηιεπηυξ ζακ μηα πνμζπάζεηα εκανμυκηζεξ ημο

θοζηθμφ με ημ οπενθοζηθυ.

Ο ανηζμυξ ηςκ πηζηχκ ηέημηςκ δμλαζηχκ είκαη δφζθμιμ κα οπμιμγηζηεί

ελαηηίαξ ηεξ εμθάκηζεξ θαη άιιςκ ζνεζθεηχκ ζηεκ απακή ήπεηνμ, ςζηυζμ

οπμιμγίδεηαη ζε πενίπμο 100 εθαη., ή ημοιάπηζημκ ζημ 10% ηςκ θαημίθςκ ηεξ

Αθνηθήξ. Πανάιιεια, ηηξ πναθηηθέξ αοηέξ εθανμυδμοκ θαη Αθνηθακμί ηεξ

δηαζπμνάξ ζηεκ αμενηθακηθή ήπεηνμ.

ηπηζμόξ – 25,8 εθαημμμύνηα πηζημί

Ο ηπηζμόξ είκαη μμκμζεσζηηθή ζνεζθεία, ε μπμία λεθίκεζε ημκ 15μ αηχκα μ.Υ.

ζηε βυνεηα Ζκδία, με επηννμέξ θονίςξ απυ ημκ Ζκδμοηζμυ θαη ημ Ζζιάμ.

Βαζίδεηαη ζηηξ δηδαζθαιίεξ ημο Κάκαθ Κεβ θαη ηςκ εκκέα δηαδυπςκ ημο. Σμ

ζφζηεμα αοηυ ζνεζθεοηηθχκ θηιμζμθηχκ είκαη γκςζηυ παναδμζηαθά με ημ

υκμμα Gurmat (δειαδή μη δηδαζθαιίεξ ηςκ γθμονμφ) ή Sikh Dharma. Ε

μκμμαζία "ηπηζμυξ" πνμένπεηαη απυ ηε ιέλε Sikh (ηπ), ε μπμία πνμένπεηαη

απυ ηε ζακζθνηηηθή νίδα śiṣya πμο ζεμαίκεη "απυζημιμξ" ή "ανπάνημξ", ή

śikṣa πμο ζεμαίκεη «δηδαζθαιία». Οη πηζημί ημο ηπηΣμ θφνημ δυγμα ημο

ηπηζμμφ είκαη ε πίζηε ζημκ Vāhigurū (Θευ). Ο ηπηζμυξ απαηηεί ηεκ

ακαδήηεζε ηεξ ζςηενίαξ μέζς ηεξ πεηζανπεμέκεξ, πνμζςπηθήξ

πενηζοιιμγήξ, ζημ υκμμα θαη ζημ μήκομα ημο Θεμφ. Ο εγςηζμυξ, μ ζομυξ, ε

απιεζηία, ε πνμζθυιιεζε θαη ε ιαγκεία είκαη γκςζηά ςξ "Σα Πέκηε Ηαθά", ηα

μπμία επηθένμοκ πςνηζμυ απυ ημ Θευ θαη μπμνμφκ κα ζεναπεοζμφκ μυκμ με

ηεκ έκημκε θαη αδηάθμπε αθμζίςζε πνμξ αοηυκ. Οη μπαδμί ημο ηπηζμμφ

πνέπεη κα αθμιμοζμφκ ηηξ δηδαζθαιίεξ ηςκ δέθα γθμονμφ (δηαθςηηζμέκμη

εγέηεξ).

Οη παναδυζεηξ θαη μη δηδαζθαιίεξ ημο ηπηζμμφ ζοκδέμκηαη εοδηάθνηηα με ηεκ

ηζημνία, ηεκ θμηκςκία θαη ημκ πμιηηηζμυ ημο Πακηδάμπ, υπμο δεη ημ 75% ηςκ

ηπ ζήμενα, εκχ ανηζμμφκ 25,8 εθαημμμφνηα παγθμζμίςξ. Πμιιμί ηπ

ζοκακηχκηαη ζε πχνεξ ημο δοηηθμφ θυζμμο, υπςξ μ Ηακαδάξ, ημ Εκςμέκμ

Βαζίιεημ, ε Αοζηναιία θαη ε Κέα Δειακδία, εκχ ζηηξ ανπέξ ημο 20μο αηχκα

δεμημονγήζεθε μηα ζεμακηηθή θμηκυηεηα ζηε Δοηηθή Αθηή ηςκ Εκςμέκςκ

Πμιηηεηχκ. Γπίζεξ, ζεμακηηθμί πιεζοζμμί οπάνπμοκ ζηεκ Ακαημιηθή Αθνηθή,

ηε Ιέζε Ακαημιή θαη ηε Κμηημακαημιηθή Αζία.μοξ γναθή, ηεκ Gurū Granth

Sāhib.ζμμφ είκαη γκςζημί ςξ ηπ.

Ιμοδαϊζμόξ - 14 εθαη. πηζημί

Ο Ζμοδασζμυξ πνμένπεηαη απυ ηεκ εβνασθή Βίβιμ, ημ Σακάθ, ε μπμία

ζομπιενχκεηαη θαη ελεγείηαη ζηα επυμεκα ηενά θείμεκα, υπςξ είκαη ημ

Σαιμμφδ.

φμθςκα με ηεκ παναδμζηαθή εβνασθή πίζηε, μ Θευξ πμο δεμημφνγεζε ημκ

θυζμμ, εγθαζίδνοζε μηα δηαζήθε με ημκ εβνασθυ ιαυ θαη μη κυμμη θαη μη

εκημιέξ Σμο απμθαιφθζεθακ ζημ Ιςοζή ζημ υνμξ ηκά, ηυζμ ζε γναπηή υζμ

θαη ζε πνμθμνηθή Σμνά. Ε άζθεζε ημο Ζμοδασζμμφ είκαη αθηενςμέκε ζηε

μειέηε ηεξ Σμνά θαη ηεκ ηήνεζε ηςκ κυμςκ θαη ηςκ εκημιχκ, έηζη υπςξ είκαη

θαηαπςνεμέκμη εθεί.

ηκημϊζμόξ – 4-5 εθαημμμύνηα πηζημί

ηκημϊζμόξ ή ίκημ (ηαπςκηθά: 神道, πνμθένεηαη ζίκ'ημμο) είκαη αοηυπζμκε

ζνεζθεία ηεξ Ζαπςκίαξ θαη γηα έκα δηάζηεμα θναηηθή ηεξ ζνεζθεία. ηα

Ζαπςκηθά ίκημ (Shintō) ζεμαίκεη «μ Δνυμμξ (ηνυπμξ) ηςκ Θεχκ».ημ

θέκηνμ ημο ηκημσζμμφ βνίζθεηαη ε ιαηνεία ηςκ θάμη (神), ηαπςκηθυξ υνμξ

πμο ζεμαίκεη ζευξ, ζευηεηα ή πκεφμα. Οη θάμη μπμνεί κα ακηηζημηπμφκ ζε

ζευηεηεξ ηςκ θοζηθχκ ζημηπείςκ (π.π. Αμαηενάζμο, ε ζεά ημο Ήιημο) αιιά

θαη ζε πκεφμαηα πμο θαημηθμφκ ζε έκακ ηυπμ (π.π. ζπειηά, δέκηνμ ή νοάθη).

Ηάζε δςκηακυ πιάζμα θαη θάζε με-δςκηακυ ακηηθείμεκμ πενηέπεη έκα θάμη.

Σμ ζφκμιμ υιςκ ηςκ θάμη απμθαιείηαη "γηαμγμνυηζμο κμ θάμη" (八百万の神)

πμο θαηά ιέλε ζεμαίκεη 8 εθαημμμφνηα θάμη (μπμνεί κα μεηαθναζηεί "άπεηνα

θάμη"). Ηαηαηάζζεηαη ζηηξ ακημηζηηθέξ ζνεζθείεξ. Ε πνμέιεοζε ημο

ηκημσζμμφ πάκεηαη ζηηξ απανπέξ ηεξ ηαπςκηθήξ ηζημνίαξ. Ωξ ε μμκαδηθή

ζνεζθεία ςξ ημκ 6μ μ.Υ. αηχκα θαη φζηενα μαδί με ημκ εηζαπζέκηα απυ ηεκ

Ημνέα Βμοδηζμυ, είκαη ζοκοθαζμέκε με ηεκ ελέιηλε ημο ηαπςκηθμφ πμιηηηζμμφ

θαη με ηε μμκαδηθυηεηα ημο ηαπςκηθμφ ηνυπμο ζθέρεξ θαη δςήξ.

Απυ ημ ηέιμξ ημο Β' Παγθμζμίμο Πμιέμμο, μπυηε θαη έπαρε κα είκαη θναηηθή

ζνεζθεία θαη με ηηξ πνςημθακείξ μεηαβμιέξ πμο γκχνηζε ε ηαπςκηθή

θμηκςκία, μ νυιμξ ημο έπεη πενημνηζζεί ζηα πιαίζηα ηεξ εζημμηοπίαξ. Γκχ 4

με 5 εθαημμμφνηα Ζάπςκεξ εθηημάηαη υηη αζθμφκ εκενγά ημκ ηκημσζμυ, μ

ανηζμυξ ηςκ έζης θαη πενηζηαζηαθά ζομμεηεπυκηςκ οπμιμγίδεηαη γηα ημ

2003 ζημοξ 107.559.000,

EΠΙΛΟΓΟ

…πμο ηειεία δε βάδεη, πανά μυκμ απμζηςπεηηθά…

…