ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ, Η υψηλή στρατηγική της Ελλάδας

ΑΡΒΑΝΘΤΗ - ΠΡΕΒΕΖΑΝΟΥ ΕΥΓΕΝΘΑ

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2009

EΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η υψηλή στρατηγική της Ελλάδας

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ

2009 EΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η υψηλή στρατηγική της Ελλάδας

Η υψηλή στρατηγική της Eλλάδα

ΑΡΒΑΝΘΣΗ - ΠΡΕΒΕΖΑΝΟΤ ΕΤΓΕΝΘΑ

ΕΞΩΤΕΙΚΘ ΡΟΛΙΤΙΚΘ Θ υψθλι ςτρατθγικι τθσ Ελλάδασ

Εξωτερικι Ρολιτικι, Θ υψθλι ςτρατθγικι τθσ Ελλάδασ

2

Τίτλοσ πρωτοτφπου

« ΕΞΩΤΕΙΚΘ ΡΟΛΙΤΙΚΘ

Θ υψθλι ςτρατθγικι τθσ Ελλάδασ»

Φεβρουάριοσ 2009

© Αρβανίτθ Ρρεβεηάνου Ευγενία

e-mail: [email protected]

www.evgenia.gr

ISBN 978-618-82177-0-6


ΑΒΑΝΙΤΘ - ΡΕΒΕΗΑΝΟΥ ΕΥΓΕΝΙΑ

ΕΞΩΤΕΙΚΘ ΡΟΛΙΤΙΚΘ Θ υψθλι ςτρατθγικι τθσ Ελλάδασ

ΑΘΘΝΑ 2009


4

© Αρβανίτθ Ρρεβεηάνου Ευγενία

Κάκε εκτφπωςθ ι ανατφπωςθ τθσ παροφςασ μελζτθσ

πρζπει να φζρει το όνομα τθσ ςυγγραφζωσ,

ωσ ςτοιχειϊδθ αναγνϊριςθ τθσ προςπάκειασ.

www.evgenia.gr


Φεβρουάριοσ 2009

Η Ελλθνικι Eξωτερικι πολιτικι, κινοφμενθ ςε τρεισ άξονεσ,

τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ, το περιφερειακό υποςφςτθμα τθσ

Νοτιοανατολικισ Ευρϊπθσ και επθρεαηόμενο από το ευρφτερο

διεκνζσ παγκοςμιοποιθμζνο ςφςτθμα ζχει να αντιμετωπίςει

πολλαπλά ηθτιματα.

Η περιοχι τθσ Μεςογείου όπου βριςκόμαςτε ωσ χϊρα,

βρίςκεται ςε μεταβατικό ςτάδιο κακϊσ ηθτιματα όπωσ το

μεταναςτευτικό, θ πολυπολιτιςμικότθτα, τα περιβαλλοντικά

ηθτιματα και θ εκνικι μασ κυριαρχία απαιτοφν ενίςχυςθ κάκε

βιϊςιμου πλαιςίου ςυνεργαςίασ με τισ όμορεσ χϊρεσ τθσ

Ελλάδασ αλλά και διεκνϊσ.

Η εξωτερικι πολιτικι τθσ Ελλάδασ κα πρζπει να επενδφςει

εμπράκτωσ ςε ζναν πλουραλιςμό ςυμβίωςθσ ενϊ τα "καυτά

μζτωπα" τθσ ελλθνικισ εξωτερικισ πολιτικισ, όπωσ το Κυπριακό

και οι ςχζςεισ μασ με τθν Τουρκία ςε ςυνδυαςμό με τισ

διεκδικιςεισ τθσ ςτο Αιγαίο, τα Βαλκάνια και οι ςχζςεισ μασ με

τθ Σερβία και θ επίλυςθ του Σκοπιανοφ ηθτιματοσ και του

ονόματοσ του ςε ςχζςθ με το όνομα "Μακεδονία".

Συμπεραςματικά για τθν επίλυςθ και διευκζτθςθ των

παραπάνω, απαιτοφνται εκλεπτυςμζνοι χειριςμοί για μια

μακροχρόνιου ςχεδιαςμοφ ςτακερϊν κζςεων, ενεργι,

αποτελεςματικι και ςτακερι εξωτερικι πολιτικι για τθν

προάςπιςθ, των ελλθνικϊν εκνικϊν ςυμφερόντων.

http://strategy-geopolitics.blogspot.com/2008/08/t.html




6


ΕΙΣΑΓΩΓΘ

ΡΕΙΕΧΟΜΕΝΑ

EΞΩΤΕΙΚΘ ΡΟΛΙΤΙΚΘ ΣΕ ΔΙΕΘΝΘ ΚΑΙ ΕΥΩΡΑΪΚΘ ΖΝΩΣΘ

Θ ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΘΝ ΕΥΩΡΑΪΚΘ ΕΝΩΣΘ (Ε.Ε.)

Ιςτορικά ςτοιχεία

ΥΡΟΣΥΣΤΘΜΑ ΤΘΣ ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΘΣ ΕΥΩΡΘΣ

Ιςτορικά ςτοιχεία και παράμετροι

Ειρθνευτικι Διαδικαςία ςτθν Ραλαιςτίνθ (1991 – 2008)

Δεκζμβριοσ 2008: Θ Ελλθνικι προςζγγιςθ

ΔΙΕΘΝΕΣ ΡΑΓΚΟΣΜΙΟΡΟΙΘΜΕΝΟ ΣΥΣΤΘΜΑ

ΕΝΩΣΘ ΓΙΑ ΤΘ ΜΕΣΟΓΕΙΟ: το νζο ςτοίχθμα για τθν Ευρϊπθ

ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΘ

TΑ "ΚΑΥΤΑ ΜΕΤΩΡΑ" ΤΘΣ ΕΛΛΘΝΙΚΘΣ ΕΞΩΤΕΙΚΘΣ

ΡΟΛΙΤΙΚΘΣ

Τουρκία – Σκόπια -Σερβία

ΣΥΜΡΕΑΣΜΑΤΑ


8


EΞΩΤΕΙΚΘ ΡΟΛΙΤΙΚΘ

ΣΕ ΔΙΕΘΝΘ ΚΟΙΝΟΤΘΤΑ

ΚΑΙ ΕΥΩΡΑΪΚΘ ΖΝΩΣΘ


10


Θ ΘΕΣΘ ΤΘΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΤΘΝ ΕΥΩΡΘ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

Θ κζςθ τθσ Ελλάδασ ςτθν Ευρϊπθ και, γενικότερα, ςτον κόςμο

είναι ευνοϊκι, αφοφ Ελλάδα όχι μόνο είναι μζλοσ τθσ

Ευρωπαϊκισ Ενϊςεωσ αλλά και θ Κφπροσ που μασ ςτθρίηει ςαν

δεφτερο ελλθνικό κράτοσ, τθσ Ευρωπαϊκισ Ενϊςεωσ. Επιπλζον,

το γεγονόσ ότι, κράτθ με τα οποία παραδοςιακά είχαμε μια

ανταγωνιςτικι, παρά ςυνεργατικι ςχζςθ και τα οποία

προςπακοφν να γίνουν μζλθ τθσ Ευρωπαϊκισ Ενϊςεωσ, μασ

ενιςχφει, κατζχοντασ ζτςι θ Ελλάδα, μια κζςθ επιρροισ πολφ

ςθμαντικι και ευνοϊκι.

H ελλθνικι εξωτερικι πολιτικι κακορίηεται επιπρόςκετα, από τθ

κζςθ τθσ Ελλάδασ ςτο διεκνζσ ςφςτθμα και κινείται ςε τρεισ

άξονεσ:

Α) Τθν Ευρωπαϊκι Ζνωςθ, όπου θ Ελλάδα ανικει

οργανικά και κεςμικά ωσ πλιρεσ μζλοσ.

Β) Το περιφερειακό υποςφςτθμα τθσ Νοτιοανατολικισ

Ευρϊπθσ, όπου θ Ελλάδα βρίςκεται γεωγραφικά και

πολιτιςτικά και


12

Γ) Το ευρφτερο διεκνζσ παγκοςμιοποιθμζνο ςφςτθμα

(ΟHE, ανοιχτι οικονομία, διεκνι φόρα) όπου θ Ελλάδα

εντάςςεται με τθν ςυμμετοχι τθσ.

Θ Ελλάδα ωςτόςο, εκτόσ από ευρωπαϊκό κράτοσ, είναι και ζνα

κράτοσ με ατλαντικζσ δεςμεφςεισ. Αυτό ςθμαίνει ότι οι Θνωμζνεσ

Ρολιτείεσ μποροφν να επθρεάηουν τθν διευκζτθςθ εκνικϊν μασ

ηθτθμάτων, αφοφ διακζτουν βάςεισ και ςτθν Ελλάδα, πζραν τθσ

Τουρκίασ, Αλβανίασ, Σκόπια και με μετακίνθςθ νατοϊκϊν βάςεων

από τθν Κεντρικι Ευρϊπθ ςε Βουλγαρία και ουμανία, αφοφ

γινόμαςτε μζλοσ του Συμβουλίου Αςφαλείασ των Θνωμζνων

Εκνϊν.

Είναι αναμφιςβιτθτο το γεγονόσ ότι, θ εκάςτοτε κυβζρνθςθ που

αςκεί εξουςία κλθρονομεί πολιτικζσ εξελίξεισ, θ οποίεσ ζχουν

ιδθ δρομολογθκεί1 από τθν προθγοφμενθ, κακϊσ θ ρευςτότθτα

1 Αρβανιτόπουλοσ Κωνςταντίνοσ: Κακθγθτισ Διεκνϊν Σχζςεων-

Ράντειο Ρανεπιςτιμιο, Γενικόσ Διευκυντισ ΙΔΚΚ ςε εκδιλωςθ

ειςιγθςθ του Ινςτιτοφτου Δθμοκρατίασ Κωνςταντίνοσ Καραμανλισ, ςτα

Ιωάννινα, ςτισ 11 Απριλίου 2005, με κζμα: «Η Ελληνική Εξωτερική

Πολιτική: προκλήςεισ και προοπτικέσ».


θ οποία επικρατεί ςτα γειτονικά περιφερειακά μασ

υποςυςτιματα, (Βαλκάνια και Μζςθ Ανατολι), παρουςιάηει

ιδιαίτερεσ προκλιςεισ.

Ραράλλθλα, ηθτιματα που χριηουν διαχείριςθσ ςτον τομζα τθσ

ελλθνικι εξωτερικισ πολιτικισ αναδφονται, που απειλοφν ακόμα

και τθν εκνικι μασ κυριαρχία όπωσ θ μετανάςτευςθ, τα

ανκρϊπινα δικαιϊματα, θ πολυπολιτιςμικότθτα, τα

περιβαλλοντικά ηθτιματα και κυρίωσ οι ςχζςεισ τθσ Ελλάδασ με

τισ γείτονεσ χϊρεσ.


14


Θ ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΘΝ ΕΥΩΡΑΪΚΘ ΕΝΩΣΘ (Ε.Ε.)

Θ Ελλάδα ανικει, οργανικά και κεςμικά, ωσ πλιρεσ μζλοσ ςτθν

Ευρωπαϊκι Ζνωςθ. Θ Ευρωπαϊκι Ζνωςθ λοιπόν, αποτελεί και τον

κφριο παράγοντα κακοριςμοφ του πλαιςίου διαμόρφωςθσ τθσ

εξωτερικισ τθσ πολιτικισ, όπου θ Ελλάδα αναπτφςςει

περιφερειακό και διεκνι ρόλο.

Ιςτορικά ςτοιχεία

Τον Ιοφλιο 1976 άρχιςαν οι τελικζσ διαπραγματεφςεισ για πλιρθ

ζνταξθ τθσ Ελλάδασ ςτθν Ευρωπαϊκι Κοινότθτα. Αρχικά υπιρχαν

αντιδράςεισ από τισ κυβερνιςεισ των εννζα χωρϊν – μελϊν και

ιδιαίτερα τθ Γαλλία και Γερμανία, αλλά με παρζμβαςθ του τότε

πρωκυπουργοφ Κ. Καραμανλι τελικά ολοκλθρϊκθκαν το Μάιο

1979 από το Ελλθνικό Κοινοβοφλιο το οποίο κφρωςε τθν Ρράξθ

Ρροςχϊρθςθσ τθσ Ελλάδασ ςτθν Ευρωπαϊκι Κοινότθτα ςτισ 28

Ιουνίου 1979.


16

Οι λόγοι ζνταξθσ τθσ Ελλάδοσ ςτθν Ευρωπαϊκι Κοινότθτα

μποροφν να ςυνοψιςκοφν ςτουσ εξισ2:

1. Θεϊρθςε τθν Κοινότθτα ωσ το κεςμικό πλαίςιο μζςα ςτο

οποίο κα μποροφςε να ςτακεροποιιςει το δθμοκρατικό

πολιτικό τθσ ςφςτθμα και κεςμοφσ.

2. Επεδίωκε τθν ενίςχυςθ τθσ ανεξαρτθςίασ και τθσ κζςθσ

τθσ ςτο περιφερειακό και διεκνζσ ςφςτθμα κακϊσ και τθσ

«διαπραγματευτικισ τθσ δφναμθσ», ιδιαίτερα ςε ςχζςθ με

τθν Τουρκία θ οποία εμφανιηόταν ωσ θ μείηων απειλι για

τθν Ελλάδα μετά τθν ειςβολι και κατάλθψθ μζρουσ τθσ

Κφπρου (Ιοφλιοσ 1974). Στα πλαίςια αυτά, θ Ελλάδα

επεδίωκε επίςθσ τθ χαλάρωςθ τθσ ζντονθσ εξάρτθςθσ

που είχε αναπτφξει μεταπολεμικά από τισ Θνωμζνεσ

Ρολιτείεσ (ΘΡΑ).

2 Από τθν ιςτοςελίδα του Υπουργείου Εξωτερικϊν

http://www.mfa.gr/www.mfa.gr/el-

GR/European+Policy/Greece+in+EU/


3. Θεϊρθςε τθν ζνταξθ ςτθν Κοινότθτα ωσ ιςχυρό

παράγοντα που κα ςυνζβαλε ςτθν ανάπτυξθ και

εκςυγχρονιςμό τθσ ελλθνικισ οικονομίασ και κοινωνίασ.

4. Επικυμοφςε ωσ ευρωπαϊκι χϊρα, να είναι «παροφςα» και

να επθρεάςει τισ διεργαςίεσ για τθν ευρωπαϊκι

ενοποίθςθ και το πρότυπο τθσ Ευρϊπθσ, ςτο οποίο θ

διαδικαςία αυτι κα μποροφςε να οδθγιςει.

5. Oι διαδικαςίεσ ολοκλθρϊκθκαν το Μάιο 1979 με τθν

υπογραφι τθσ Ρράξθσ Ρροςχϊρθςθσ ςτθν Ακινα (ςτο

Ηάππειο Μζγαρο). Το Ελλθνικό Κοινοβοφλιο κφρωςε τθν

Ρράξθ Ρροςχϊρθςθσ τθσ Ελλάδασ ςτθν Ευρωπαϊκι

Κοινότθτα ςτισ 28 Ιουνίου 1979.


18


ΥΡΟΣΥΣΤΘΜΑ ΤΘΣ ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΘΣ ΕΥΩΡΘΣ

Στο περιφερειακό υποςφςτθμα τθσ Νοτιοανατολικισ Ευρϊπθσ,

όπου θ Ελλάδα βρίςκεται γεωγραφικά και πολιτιςτικά ςθμαντικό

ηιτθμα είναι και θ διευκζτθςθ του Μεςο - Ανατολικοφ -

Ραλαιςτινιακοφ προβλιματοσ.

Ιςτορικά ςτοιχεία και παράμετροι (“Core Issues”) τθσ

προςπάκειασ τελικισ διευκζτθςθσ του Ραλαιςτινιακοφ3 ςτθ

Μζςθ Ανατολι:

1. Σφνορα (Δθμιουργία Ραλαιςτινιακοφ κράτουσ με

διαςφάλιςθ εδαφικισ ςυνοχισ (“contiguity”) του κράτουσ

τουσ με όςο το δυνατόν μεγαλφτερο ποςοςτό των

κατεχομζνων εδαφϊν τθσ Δυτικισ Πχκθσ, κακϊσ και το

ςφνολο τθσ Λωρίδασ τθσ Γάηασ.

3 Από τθν ιςτοςελίδα του Υπουργείου Εξωτερικϊν


GR/Policy/Geographic+Regions/MediterraneanMiddle+East/Crises+and

+Regional+Issues/Major+parameters+in+the+effort+toward+definitive+

settlement+of+the+Middle+East+problem/


20

2. Αυτό ςθμαίνει οικονομικι βιωςιμότθτα του

Ραλαιςτινιακοφ κράτουσ, εγγυιςεισ αςφαλείασ για τουσ

Ιςραθλινοφσ, Ειρθνικι ςυμβίωςθ Ιςραιλ και

Ραλαιςτινιακοφ κράτουσ και οικοδόμθςθσ ενιαίου χϊρου

οικονομικισ δραςτθριότθτασ για τθν Διεκνι Κοινότθτα(=

buffer zones και ανάπτυξθ ειρθνευτικϊν δυνάμεων)

3. Ιςραθλινοί εποικιςμοί “settlements”, των 400.000

χιλιάδων ατόμων που διαμζνουν ςτθν Δυτικι Πχκθ, ιδίωσ

πζριξ τθσ Ιερουςαλιμ είναι ηιτθμα με μεγάλεσ κοινωνικζσ

και κρθςκευτικζσ διαςτάςεισ, καταδικάηεται από τθν

Ευρωπαϊκι Ζνωςθ, το Κουαρτζτο και τον Αραβικό

Σφνδεςμο

4. Θ επιςτροφι προςφφγων ενόσ εκατομμυρίου (1.000.000)

Ραλαιςτινίων τθσ περιόδου 1947-49, που κατζφυγαν ςτθ

Λωρίδα τθσ Γάηα, ςτθ Δυτικι Πχκθ τθσ τότε

Υπεριορδανίασ και ςτο Λίβανο, ςτισ αρχικζσ τουσ εςτίεσ,

όπωσ προζβλεψε θ απόφαςθ 181/49 των Θν. Εκνϊν,

αποτελεί κζμα αρχισ


5. Κακεςτϊσ Ιερουςαλιμ ωσ νόμιμθ πρωτεφουςά του

Ιςραιλ με κατοχικι δφναμθ τθσ Ανατολικισ Ιερουςαλιμ

(βλ. γνωμοδότθςθ Malcolm Rifkind (1996) προσ το

Ρροξενικό Σϊμα των Ιεροςολφμων), χωρίσ αναγνϊριςθ

αυτισ τθσ προςάρτθςθσ από κανζνα Ευρωπαϊκό κράτοσ

και τισ ΘΡΑ

6. Θ ιδεολογικι και ςθμειολογικι ςθμαςία τθσ ρφκμιςθσ

του κακεςτϊτοσ τθσ Ιερουςαλιμ για το ςφνολο του

Μουςουλμανικοφ, και Χριςτιανικοφ κόςμου κακϊσ και

των απανταχοφ Εβραίων (τα Ιερά Ρροςκυνιματα κάκε

κρθςκείασ), επιβάλλουν αυξθμζνθ εμπλοκι του διεκνοφσ

παράγοντα

7. Θ κατανομι των υδατίνων πόρων ςτθν Εγγφσ Ανατολι

και θ εξαςφάλιςθ των υδάτων. Από το 1947, παίηουν

κακοριςτικό ρόλο ςτθν Ιςραθλινό-Αραβικι ςφγκρουςθ τα

περιοριςμζνα αποκζματα νεροφ του ποταμοφ Ιορδάνθ

ςτθν Δ. Πχκθ ζχοντασ κακοριςτικι γεωςτρατθγικι

ςθμαςία, ϊςτε να παραμζνουν αντικείμενα, πολιτικισ και

όχι μόνο, διαμάχθσ.


22


ΡΑΛΑΙΣΤΙΝΘ (1991 – 2008)


24

Σφντομο ιςτορικό τθσ Ειρθνευτικισ Διαδικαςίασ

Με το τζλοσ του πρϊτου πολζμου του Κόλπου, θ δυναμικι τθσ

απελευκζρωςθσ του Κουβζιτ και θ ςυμπαράταξθ τθσ

πλειοψθφίασ των Αραβικϊν χωρϊν με τισ ΘΡΑ, δθμιοφργθςαν

ςυνκικεσ ςυνολικότερθσ διευκζτθςθσ τθσ Αραβο-Ιςραθλινισ

διαμάχθσ.

1. Θ Διάςκεψθ τθσ Μαδρίτθσ (30 Οκτωβρίου 1991) ζλθξε

δίχωσ να προκφψει ςυμφωνία.

2. «Διακιρυξθ Αρχϊν», κείμενο γνωςτό και ωσ «Πςλο Ι»

(1993) με διαμεςολάβθςθ τθσ Νορβθγίασ ςε μυςτικζσ

ςυνομιλίεσ Ιςραθλινϊν και Ραλαιςτινίων. Ρρόβλεψθ τθσ

δθμιουργίασ αυτόνομου Ραλαιςτινιακοφ κρατικοφ φορζα

(Ραλαιςτινιακι Αρχι) και ςφναψθ Συνκικθσ Ειρινθσ

(1994) μεταξφ Ιορδανίασ – Ιςραιλ.

3. «Ενδιάμεςθ Συμφωνία», γνωςτι και ωσ «Πςλο ΙΙ» (1995)

μεταξφ Ιςραιλ και θ PLO για κακοριςμό εδαφικισ

κυριαρχίασ. Ρολλά από τα εδάφθ των εποικιςμϊν

εξακολουκοφν να αποτελοφν νθςίδεσ αποκλειςτικισ

κυριαρχίασ του Ιςραιλ (φαινόμενο “κθλίδων τθσ

λεοπάρδαλθσ” – “leopard-spots effect”).


4. Διαμόρφωςθ άτυπου ςχιματοσ του Κουαρτζτου

(“Quartet” = ΘΡΑ, ωςία, ΕΕ, OHE) Δεκ. 2001 – Μάρτιοσ

2002 με ςτόχο τθν από κοινοφ (ΡΑ και

Ιςραιλ)αντιμετϊπιςθ των τρομοκρατικϊν βομβιςτικϊν

επικζςεων, ςε επίπεδο Υπθρεςιϊν Αςφαλείασ και, εν

ςυνεχεία, των λοιπϊν κυβερνθτικϊν δομϊν.

5. Θ επιχείρθςθ “Defensive Shield” (Μάρτιο 2002) και

οικοδόμθςθ ενόσ Τείχουσ Αςφαλείασ από το Ιςραιλ ςτθν

Δυτικι Πχκθ και ςτθν Ιερουςαλιμ (Ιοφνιο του 2002), που

μοιραία ςθματοδότθςε τθν μονομερι χάραξθ μιασ de

facto ςυνοριακισ γραμμισ, που ςυμπεριελάμβανε ςτο

Ιςραθλινό «ζδαφοσ» τθν πλειονότθτα των εποικιςμϊν ςτθ

Δυτικι Πχκθ.

6. Στθν Σφνοδο Κορυφισ του Αραβικοφ Συνδζςμου, ςτθν

Βθρυτό (28 Μαρτίου 2002), διατυπϊκθκε το Σχζδιο

ειρινευςθσ του Αραβικοφ Συνδζςμου (“Arab Peace

Initiative”), προςθλωμζνο ςτθν κεντρικι ιδζα τθσ

Διάςκεψθσ τθσ Μαδρίτθσ, («γθ αντί ειρινθσ»).

7. Τον Δεκζμβριο του 2002, το κείμενο “A Performance-

based Roadmap to a Permanent Two-State Solution to the

Israeli Palestinian Conflict”, γνωςτό και ωσ «Οδικόσ


26

Χάρτθσ» προβλζπει τα τθσ εφαρμογισ των ιδεϊν που

εξιγγειλε ο Ρρόεδροσ Bush τον Ιοφνιο του 2002.

8. Ο Οδικόσ Χάρτθσ = Permanent Status Agreement and the

end of the Israeli-Palestinian Conflict), με (Phase I), (Phase

II), (Phase III), προζβλεπε ότι μζχρι το 2004-2005 με

ομόφωνθ, εκτίμθςθ του Κουαρτζτου κα υπεγράφετο

Συνκικθ για το οριςτικό κακεςτϊσ τθσ Ραλαιςτίνθσ κακϊσ

και Γενικι Συνκικθ Ειρινθσ όλων των Αραβικϊν κρατϊν

με το Ιςραιλ.

9. Τον Ιοφλιο του 2006 το Ιςραιλ ειςζβαλε ςτον νότιο

Λίβανο, Το Συμβουλίου Αςφαλείασ των Θν Εκνϊν και τθν

ανάπτυξθ ςτον νότιο Λίβανο τθσ ενιςχυμζνθσ (ιδίωσ με

ιςχυρζσ δυνάμεισ από κράτθ-μζλθ τθσ ΕΕ) Ειρθνευτικισ

Δφναμθσ των Θν. Εκνϊν, γνωςτισ με το ακρωνφμιο UNIFIL

(Maritime Task Force).


Δεκζμβριοσ 2008: Θ Ελλθνικι προςζγγιςθ

Θ Ελλάδα ςτθν Ειρθνευτικι Διαδικαςία ςτθν Ραλαιςτίνθ μετζχει

με μία φρεγάτα, ςτο ναυτικό ςκζλοσ τθσ UNIFIL

Θ ςυμμετοχι τθσ Ελλάδοσ4 ςτθν Annapolis κατοχφρωςε τον ρόλο

τθσ Ελλάδοσ ωσ απόλυτα αποδεκτισ και από τισ δφο

αντιμαχόμενεσ πλευρζσ.

Κατζγραψε επίςθσ και το ιδιαίτερο Ελλθνικό ενδιαφζρον για τθν

προςταςία των δικαιωμάτων του Ελλθνο-ορκόδοξου

Ραλαιςτινιακοφ πλθκυςμοφ και ςυγχρόνωσ των κρθςκευτικϊν

του κεςμϊν από το Ρατριαρχείο των Ιεροςολφμων.

Θ Ελλθνικι πλευρά, επιμζνει να υπογραμμίηει τθν υποχρζωςθ

τθσ Διεκνοφσ Κοινότθτασ και ιδίωσ τθσ ΕΕ, να προςδϊςουν το

ςτοιχείο τθσ λειτουργικισ ςυμβίωςθσ (και όχι του οχυρωμζνου

διαχωριςμοφ) του Ραλαιςτινιακοφ κράτουσ με το κράτοσ του

Ιςραιλ.

4 Α6 Διεφκυνςθ Αραβικϊν χωρϊν & Μζςθσ Ανατολισ


GR/Policy/Geographic+Regions/Mediterranean

Middle+East/Crises+and+Regional+Issues/A+brief+history+of+the+peac

e+process+from+1991+to+2008

http://www.mfa.gr/www.mfa.gr/el-GR/Policy/Geographic+Regions/Mediterranean%20Middle+East/Crises+and+Regional+Issues/A+brief+history+of+the+peace+process+from+1991+to+2008





28

Κακϊσ το κλειδί τθσ ςυμβίωςθσ των δφο κρατϊν είναι θ

αςφάλεια, θ οποία κα προκφψει ςτθν βάςθ ενόσ αμοιβαία

επωφελοφσ ςυνεταιριςμοφ δφο διακριτϊν πολιτειακϊν δομϊν,

όπωσ μποροφν να είναι το Ιςραιλ με το Ραλαιςτινιακό κράτοσ.


ΔΙΕΘΝΕΣ

ΡΑΓΚΟΣΜΙΟΡΟΙΘΜΕΝΟ

ΣΥΣΤΘΜΑ


30


ωςία

Ανατολικι Ευρϊπθ

Κεντρικι Αςία

Το ευρφτερο διεκνζσ παγκοςμιοποιθμζνο ςφςτθμα (Ο.H.E,

ανοιχτι οικονομία, διεκνι φόρα) όπου θ Ελλάδα εντάςςεται

χάρθ ςτθ ςυμμετοχι τθσ.

Θ πολιτικι που ακολοφκθςε ο Ρρωκυπουργόσ Κϊςτασ

Καραμανλισ, δεν ιταν διόλου κακι5, διότι άνοιξε τθν ελλθνο-

ρωςικι ςυνεργαςία και τθν κατζςτθςε ςφμπραξθ, προβαίνοντασ

ςε κινιςεισ που κακιςτοφν Ακινα και Μόςχα ςτρατθγικοφσ

εταίρουσ και το ίδιο ιςχφει, ςε μικρότερο βακμό, για τον γαλλο-

γερμανικό άξονα. Σε αντίκεςθ με τθν επικετικότθτα των ΘΡΑ, θ

ωςία λειτουργεί ωσ παράγων ςτακερότθτασ ςτθν ευρφτερθ

περιοχι μασ. Διαρκϊσ ανερχόμενθ, εξιςορροπεί ωσ ζνα ςθμείο

τθν αναγκαιότθτα για περιοριςμό των αμερικανικϊν

τυχοδιωκτιςμϊν.

5 Εξωτερικι πολιτικι: ηθτείται διάρκεια Καρκαλζτςθ Σταφρου

ιςτορικοφ – ςυγγραφζα 1. Ιανουαρίου 2009

http://www.metopo.gr/article.php?id=3541



32

Επίςθσ, θ ζνταξθ των χωρϊν τθσ Kεντρικισ και Aνατολικισ

Eυρϊπθσ ςτθν E.E. φαίνεται να αποτελεί τθν απαραίτθτθ

προχπόκεςθ για τθν ενίςχυςθ τθσ δθμοκρατίασ, τθσ

ςτακερότθτασ και τθσ ευμάρειασ ςε μια πολιτικά ενωμζνθ

Ευρϊπθ.

Θ ζνταξθ ςτθν E.E. και όλων των βαλκανικϊν χϊρων,

ςυμπεριλαμβανομζνων εκείνων που προζκυψαν από τθ διάλυςθ

τθσ Γιουγκοςλαβίασ, είναι θ καλφτερθ κίνθςθ για να εξαλειφκοφν

οι πθγζσ αςτάκειασ ςτθν περιοχι.

Θ Μεςόγειοσ βρίςκεται ςτο επίκεντρο όλων των

προαναφερκζντων κακοριςτικϊν για το μζλλον τθσ ΕΕ

ηθτθμάτων, κακιςτϊντασ τθν «Ζνωςθ για τθ Μεςόγειο» το νζο

μεγάλο ςτοίχθμα τθσ ΕΕ μετά τθ διεφρυνςι τθσ προσ τθν

Κεντρικι και Ανατολικι Ευρϊπθ.


ΕΝΩΣΘ ΓΙΑ ΤΘ ΜΕΣΟΓΕΙΟ

ΤΟ ΝΕΟ ΣΤΟΙΧΘΜΑ ΓΙΑ ΤΘΝ ΕΥΩΡΘ

Το ιδιαιτζρωσ φιλόδοξο πρόγραμμα6 για τθν «Ζνωςθ για τθ

Μεςόγειο» επιδιϊκει τθν ςφςφιξθ των δεςμϊν μεταξφ τθσ ΕΕ και

των παροικοφντων τθ Μεςόγειο γειτόνων τθσ, προωκϊντασ τθν

ενεργό ςυμμετοχι (μζςω τθσ διπλισ προεδρίασ και κοινϊν

αρμοδιοτιτων -υποχρεϊςεων) και των 43 κρατϊν τθσ νζασ

«ζνωςθσ» ςε ζνα ευρφτερο πλαίςιο προςπακειϊν για τθν

εδραίωςθ τθσ ειρινθσ, του κράτουσ δικαίου, τθσ αλλθλεγγφθσ και

τθσ κοινωνικοοικονομικισ ανάπτυξθσ ςτθν περιοχι.

Σφμφωνα με τα αποτελζςματα τθσ Συνόδου Κορυφισ του

Ραριςιοφ, οι αρχικοί τομείσ τθσ νζασ πρωτοβουλίασ για τθν

ευρωμεςογειακι ςυνεργαςία αφοροφν:

τθν απορρφπανςθ τθσ Μεςογείου

6 Σταϊκοφρασ Χριςτοσ, Βουλευτισ Φκιϊτιδασ Ν.Δ. - Επίκουροσ

Κακθγθτισ Οικονομικοφ Ρανεπιςτθμίου Ακθνϊν άρκρο ςτθν

εφθμερίδα "Απογευματινι" τθσ Κυριακισ ςτισ 20/07/08


34

τθν ανάπτυξθ καλάςςιων και οδικϊν αξόνων για

ενδυνάμωςθ τθσ κινθτικότθτασ εμπορευμάτων και

πολιτϊν

τθν προϊκθςθ προγραμμάτων για τθν θλιακι ενζργεια

ςτα νότια παράλια τθσ Μεςογείου

τθν εκπαιδευτικι ςυνεργαςία

τθν υποςτιριξθ των μικρομεςαίων επιχειριςεων μζςω

τθσ Mediterranean Business Development Initiative, και

τθν πολιτικι προςταςία και αντιμετϊπιςθ φυςικϊν

καταςτροφϊν.

Θ Ελλάδα, από τθν πρϊτθ ςτιγμι, αποτζλεςε κερμόσ

υποςτθρικτισ τθσ πρωτοβουλίασ του Γάλλου Ρροζδρου, κακϊσ,

ωσ ζνα από τα μεςογειακά κράτθ-μζλθ τθσ ΕΕ, ζχει άμεςα

ςυμφζροντα ςτθν ευρφτερθ περιοχι και διατθρεί ιςτορικοφσ

δεςμοφσ φιλίασ με τουσ μεςογειακοφσ λαοφσ, ενϊ διαχρονικά

υποςτθρίηει και επιδιϊκει τθν ειρθνικι και πολιτικι επίλυςθ των

προβλθμάτων τθσ περιοχισ.

Συγκεκριμζνα, θ ανάπτυξθ ενόσ δικτφου καλάςςιων διαδρομϊν

ςτθ Μεςόγειο, και ιδιαίτερα ςτθν Ανατολικι Μεςόγειο, επιτρζπει

ςτθν χϊρα μασ να ενιςχφςει το ρόλο τθσ ςτισ καλάςςιεσ


μεταφορζσ και να καταςτεί κόμβοσ για τθ καλάςςια μετακίνθςθ

αγακϊν και προςϊπων, αξιοποιϊντασ τουσ λιμζνεσ τθσ, τισ

υποδομζσ τθσ και τθν ανεπτυγμζνθ ναυτιλιακι τθσ βιομθχανία.

Σθμαντικό είναι το ελλθνικό ενδιαφζρον για τθν προϊκθςθ

προγραμμάτων και ςχεδίων ςυνεργαςίασ ςτον τομζα τθσ θλιακισ

ενζργειασ ςτο πλαίςιο των προςπακειϊν για τθν ανάπτυξθσ

εναλλακτικϊν πθγϊν ενζργειασ.

Επίςθσ, είναι αυτονόθτο το ζντονο ενδιαφζρον τθσ Ελλάδασ για

κάκε πρωτοβουλία που αφορά τθν περιβαλλοντικι προςταςία

τθσ Μεςογείου και τθν ευρωμεςογειακι ςυνεργαςία ςε κζματα

πολιτικισ προςταςίασ ςε περιπτϊςεισ φυςικϊν καταςτροφϊν -

των οποίων θ χϊρα μασ είναι ςυχνά κφμα.


36


ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΘ


38


Το μεταναςτευτικό ηιτθμα

Θ μετανάςτευςθ, ωσ ανεξάρτθτθ μεταβλθτι που ςυμβάλλει ςτθν

διαμόρφωςθ μιασ διαπολιτιςμικισ κοινωνίασ ζχει άμεςεσ

επιπτϊςεισ ςτθν εξωτερικι πολιτικι μιασ χϊρασ υποδοχισ

δθμιουργϊντασ μια πολυπολιτιςμικι κοινωνία και όςο αφορά

τθν Ελλάδα μια εκ νζου διαμόρφωςθ τθσ εξωτερικισ πολιτικισ

τθσ.

Θ εξωτερικι πολιτικι ολοζνα και περιςςότερο κα επθρεάηεται

από τθν παρουςία διαφόρων οργανϊςεων που κα εκπροςωποφν

τα αιτιματα των μεταναςτϊν και κυρίωσ επειδι κα υπάρξουν:

δθμιουργία Lobbies ιδιαίτερα όταν αποκτιςουν οι

μετανάςτεσ ελλθνικι υπθκοότθτα

άςκθςθ επιρροισ μζςω εκλεγμζνων αντιπροςϊπων και

δυνατότθτα άςκθςθσ πιζςεων από τισ χϊρεσ προζλευςθσ

Θ πολυπλθκισ και ανεξζλεγκτθ μετανάςτευςθ κα αλλάηει με

γοργοφσ ρυκμοφσ τθν ελλθνικι κοινωνία. Διαφαίνεται ςτον

ελλαδικό χϊρο μια βίαιθ ανάδυςθ μιασ πολυπολιτιςτικισ

κοινωνίασ, από τθν οποία υπάρχει κίνδυνοσ να απορρυκμίςει και

κα διαρριξει τον ελλθνικό κοινωνικό ιςτό με εςωτερικζσ

ςυγκροφςεισ.


40

Θ αρνθτικι αυτι προοπτικι, επανατοποκετεί τθν εξωτερικι

πολιτικι ςε νζεσ βάςεισ ειςάγοντασ νζεσ αντιλιψεισ, ενιςχφοντασ

το ρόλο των μεταναςτϊν ςτθ διαμόρφωςθ τθσ εξωτερικισ

πολιτικισ και κζτοντασ ερωτιματα για τθ διατιρθςθ τθσ εκνικισ

Ταυτότθτασ

Μζςα μεταναςτευτικισ πολιτικισ

Θ μετακίνθςθ-ετεγκατάςταςθ μεταναςτϊν από χϊρεσ

προζλευςθσ και υποδοχισ δθμιουργοφν ηθτιματα διατιρθςθσ

εκνικισ ταυτότθτασ, πολιτικισ ςτακερότθτασ, δθμόςιασ τάξθσ

κακϊσ και οικονομικισ, κοινωνικισ ςυνοχισ.

Για αποφυγι δυςμενϊν επιπτϊςεων ςτθν Ελλθνικι κοινωνίασ κα

πρζπει να υπάρχουν οι απαραίτθτεσ ρυκμίςεισ και μζςα

μεταναςτευτικισ πολιτικισ ςτθν Ελλάδα κα πρζπει να είναι:

Αυςτθρότεροι ςυνοριακοί ζλεγχοι με κακοριςμό

χερςαίων και υδάτινων ςυνόρων

Εξαναγκαςτικόσ επαναπατριςμόσ

Κυρϊςεισ και κίνθτρα αποφυγισ ειςόδου ςτθν χϊρα


Χρθςιμοποίθςθ κινιτρων από τισ χϊρεσ προοριςμοφ-

μετεγκατάςταςθσ αλλά και προζλευςθσ

Κακοριςμόσ διαδικαςιϊν Νομιμοποίθςθσ

Μεταναςτευτικι – προςφυγικι κάρτα

Κοινι Ευρωπαϊκι μεταναςτευτικι πολίτικι Κακοριςμόσ

Ροςόςτωςθσ χϊρα-μετανάςτεσ

Τιρθςθ Σχεδίων άμυνασ τθσ χϊρασ

Σαφείσ αντιλιψεισ για εκνικι ταυτότθτα

Συμμετοχι τθσ Ευρϊπθσ ςτθν διαδικαςία απϊκθςθσ

παράτυπων μεταναςτϊν (FRONDEX)

Σφμφωνα με τα παραπάνω, αυτό ςθμαίνει ότι με ανεξζλεγκτθ

είςοδοσ μεταναςτϊν κα υπάρξει μεταβολι τθσ οικονομικισ

ιςορροπίασ και τθσ κοινωνικισ ςυνοχισ. Κακϊσ υπάρχει κίνδυνοσ

για τθν εςωτερικι αςφάλεια, είναι απαραίτθτθ θ ιπια και υπό

όρουσ, ζνταξθ των μεταναςτϊν ϊςτε να εξιςορροποφνται οι

αςκοφμενεσ πιζςεισ ςτο πολιτικό – κοινωνικό ςφςτθμα και να

εξομαλυνκοφν τυχόν φαινόμενα ξενοφοβίασ εξαιτίασ μιασ

πικανισ απειλισ από τθν δθμιουργία μιασ πολφ-πολιτιςτικισ

κοινωνίασ


42


TΑ "ΚΑΥΤΑ ΜΕΤΩΡΑ"

ΤΘΣ ΕΛΛΘΝΙΚΘΣ

ΕΞΩΤΕΙΚΘΣ ΡΟΛΙΤΙΚΘΣ


44


Καταιγιςμό επικζςεων ςε όλα τα μζτωπα τθσ εξωτερικισ

πολιτικισ δζχεται και κα δεχτεί ςτο άμεςο μζλλον, θ χϊρα μασ.

Πχι μόνο από τθν Τουρκία αλλά και τθν Ευρωπαϊκι Ζνωςθ.

Οι δφο είναι οι μεγαλφτερεσ κεματικζσ ενότθτεσ που κα

προβλθματίςουν ζντονα τα επόμενα χρόνια τθν εξωτερικι

πολιτικι τθσ Ελλάδασ:

1. Διμερείσ ςχζςεισ Ελλάδασ- Τουρκίασ

Θράκθ

Κυπριακό

2. Σχζςεισ γειτνίαςθσ ςτα Βαλκάνια

Σκόπια

Σερβία


46

ΕΛΛΘΝΟΤΟΥΚΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ

Θ Ελλάδα επικυμεί να ζχει ειρθνικζσ διμερείσ ςχζςεισ με τθν

Τουρκία. Ωςτόςο ανεδαφικζσ ιταν οι προςδοκίεσ τθσ ελλθνικισ

κυβζρνθςθσ, μετά από ςτρατθγικζσ κινιςεισ φιλίασ, πωσ θ

πολιτικι κυριαρχία του Ταγίπ Ερντογάν κα μείωνε τθν

επικετικότθτα τθσ Τουρκίασ.

Οι προκλιςεισ τθσ Τουρκίασ ςυνεχίηουν να δοκιμάηουν τισ

αντοχζσ και ανοχζσ τθσ ελλθνικισ εξωτερικισ πολιτικισ ςε όλο

το φάςμα των διμερϊν ςχζςεων των δφο χωρϊν.

Εκδθλϊνονται ςτο Αιγαίο, ςτθ Θράκθ, αλλά και ςτθν παρουςία

τθσ χϊρασ μασ ςε διεκνι φόρα, ενϊ οι απαντιςεισ που δίνονται

δεν φαίνεται να είναι πειςτικζσ για ςχζςεισ καλισ γειτονίασ .

Θ ελλθνικι διπλωματία ωςτόςο, πρζπει να παραμείνει

εξαιρετικά προςεκτικι, ς’ ζνα μεγάλο φάςμα που καλφπτουν οι

ελλθνοτουρκικζσ ςχζςεισ και ιδιαίτερα ςτο Κυπριακό ηιτθμα.

Κςωσ τελικι και κυρίωσ δυναμικι επιλογι να διαφαίνεται θ

ςυνολικι διευκζτθςθ των ελλθνοτουρκικϊν ςχζςεων, μζςω του

Δικαςτθρίου τθσ Χάγθσ.


Υποβάκμιςθ τουρκικϊν προκλιςεων

Εντυπωςιακι είναι θ προςπάκεια που καταβάλλεται από τθν

Ελλάδα, να υποβακμίςει -αν όχι να αποκρφψει- τισ τουρκικζσ

προκλιςεισ αντί να επιδοκεί ςε διεκνι καμπάνια, ϊςτε να

εξθγθκεί θ ελλθνικι κζςθ ζναντι τθσ τουρκικισ επικετικότθτασ

ςτο Αιγαίο.

Τα επειςόδια παράνομθσ ειςόδου τουρκικϊν αεροςκαφϊν ςτον

ελλθνικό εναζριο χϊρο και υπερπτιςθσ ελλθνικϊν κατοικθμζνων

νθςιϊν. Αφοροφν παραβίαςθ κυριαρχικϊν δικαιωμάτων και

εδαφικισ κυριαρχίασ,

Θ υπερπτιςθ των τουρκικϊν μαχθτικϊν ςτο Φαρμακονιςι και

κυρίωσ ο τρόποσ με τον οποίο μεκοδεφτθκε, ζφεραν τθν ελλθνικι

πλευρά μπροςτά ςε νζα δεδομζνα, άςχετα αν υποβακμίηονται ςε

«πόλεμο τθσ τςιποφρασ».

Το πρόβλθμα αμφιςβιτθςθσ ελλθνικισ κυριαρχίασ που κζτει θ

Τουρκία και δεν αφοροφν φυςικά μόνο τισ ςυγκεκριμζνεσ

βραχονθςίδεσ, αλλά ςχεδόν ολόκλθρο το Αιγαίο, κακϊσ αφορά

περιοχζσ εντόσ τθσ ηϊνθσ των 6 ν.μ. τα οποία αμφιςβθτεί

επιςιμωσ θ Τουρκία.

Επίςθσ, για τα Κμια, το τουρκικό ΑΓΕΕΘΑ εκδίδει επίςθμεσ

ανακοινϊςεισ κατθγορϊντασ τθν... Ελλάδα για παραβιάςεισ. Θ


48

ελλθνικι αντίδραςθ που ζχει υιοκετθκεί είναι θ τακτικι

περιοδικι υποβολι διαβθμάτων ςυνολικά για αρικμό

παραβιάςεων χωρίσ καμία δθμόςια επίςθμθ ανακοίνωςθ. Ζτςι

δθμιουργείται θ εντφπωςθ, ςτθ διεκνι κοινι γνϊμθ, ότι το δίκιο

είναι τθσ Τουρκίασ, αφοφ διαμαρτφρεται επιςιμωσ και δθμοςίωσ

για τθν παράνομθ δραςτθριότθτα τθσ ελλθνικισ αεροπορίασ και

τθν είςοδο ελλθνικϊν ακταιωρϊν και αλιευτικϊν ςτθν περιοχι

των «τοφρκικων νθςίδων Καρντάκ».

Χτυποφν ξανά τθν ελλθνικι προεδρία

Επιπρόςκετα θ Τουρκία ςε ςυντονιςμζνθ προςπάκεια

ςυκοφάντθςθσ τθσ Ελλάδασ ωσ χϊρασ που δεν ςζβεται τα

μειονοτικά δικαιϊματα, ςυνεργάηεται με μθ κυβερνθτικζσ

οργανϊςεισ (μ.κ.ο.) για τθν καταπολζμθςθ του ρατςιςμοφ, τθσ

ξενοφοβίασ και των διακρίςεων εναντίον των μουςουλμάνων.

Κρατϊντασ ψθλά το μειονοτικό κζμα, τα Χριςτοφγεννα 2008, θ

τουρκικι θγεςία κάλεςε ςτθν Άγκυρα τθν πολιτικι θγεςία τθσ

μειονότθτασ τθσ Θράκθσ. Στθν αντιπροςωπεία

ςυμπεριελιφκθςαν εκτόσ των ενεργϊν βουλευτϊν και όλοι οι

πρϊθν μειονοτικοί βουλευτζσ. Ζκαναν ιδιαίτερθ αναφορά για τθν


κατάςταςθ τθσ μειονότθτασ και κυρίωσ για τθν απαράδεκτθ

μειονοτικι εκπαίδευςθ, τον νόμο για τθ διαχείριςθ των

βακουφικϊν περιουςιϊν και επζμειναν ςτθν διαδικαςία εκλογισ

μουφτιδων, όπου με τθ ςυμπαράςταςθ και τουρκικϊν

παραγόντων υιοκετείται θ διεκδίκθςθ εκλογισ των, χωρίσ

προθγοφμενθ κατάργθςθ των δικαςτικϊν αρμοδιοτιτων τουσ.

Θ 11μελισ αντιπροςωπεία με επικεφαλισ τουσ βουλευτζσ

Ξάνκθσ και οδόπθσ του ςχετίηεται με τον γενικότερο ςχεδιαςμό

τθσ τουρκικισ κυβζρνθςθσ για το δφςκολο διπλωματικά 2009,

όπου αναμζνεται να επαναξιολογθκεί θ ευρωπαϊκι πορεία τθσ

Τουρκίασ και εκ των πραγμάτων κα υπάρχει κλίμα

αντιπαράκεςθσ με τθν Ελλάδα.

Στο υπουργείο Εξωτερικϊν, πάντωσ, γνωρίηουν ότι αυτό δεν

ςθμαίνει ότι θ ευρωπαϊκι πορεία τθσ Τουρκίασ κα αποκτιςει μια

νζα δυναμικι ι ότι κα αρκοφν οι επιφυλάξεισ των Ευρωπαίων

εταίρων, οφτωσ ι άλλωσ θ πολιτικι τθσ διεφρυνςθσ τθσ Ε.Ε.

κεωρείται μετά το ιρλανδικό δθμοψιφιςμα «κλινικά νεκρι».


50


Κυπριακι Δθμοκρατία

Kıbrıs Cumhuriyeti (τουρκικά)

Κφπροσ

Τθν επίλυςθ του Κυπριακοφ προβλιματοσ. αποδζχτθκαν ςτο

παρελκόν να ςυηθτιςουν οι επιμζρουσ πλευρζσ ςτθν Ελβετία ςτθ

βάςθ του Σχεδίου Ανάν και να το κζςουν ςε δθμοψιφιςμα. Αυτό

είχε ωσ κετικό αποτζλεςμα τθν ενταξιακι πορεία τθσ Κφπρου,

ςτθν Ευρωπαϊκι Ζνωςθ, ςθμείο που αποτελεί ςτρατθγικι νίκθ

για τον Ελλθνιςμό για δφο λόγουσ.

Θ Κφπροσ, ωσ ιςότιμοσ εταίροσ τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ,

διαςφαλίηει οικονομικι ευθμερία, πολιτικοφσ κεςμοφσ

και αςφάλεια για τον κυπριακό Ελλθνιςμό.

Σθμαντικζσ ενζργειεσ από τθν πλευρά τθσ Ευρωπαϊκισ

Ζνωςθσ για μια νζα πολιτικι πρωτοβουλία επίλυςθσ του

Κυπριακοφ, με διαφορετικι φόρμα από το Σχζδιο Ανάν το

οποίο δεν ζγινε αποδεκτό από τθν ςυντριπτικι

πλειοψθφία των Ελλθνοκυπρίων και ίςωσ με καλφτερεσ

προοπτικζσ μετά το 1974.

Από μζρουσ τθσ Ελλθνικισ Εξωτερικισ πολιτικισ επιχειροφνται

χαμθλοί κατευναςτικοί τόνοι με αμφίβολο όμωσ αποτζλεςμα,


52

κακϊσ το κλίμα που δθμιουργείται είναι ιδιαίτερα ανθςυχθτικό,

κακϊσ το 2009 αποτελεί κομβικό ςθμείο για τθν ευρωπαϊκι

πορεία τθσ Τουρκίασ.

Ζκκλθςθ ςτισ δφο κοινότθτεσ τθσ Κφπρου να αδράξουν τθ

μοναδικι ευκαιρία που παρουςιάηεται φζτοσ για τθν επίλυςθ

του Κυπριακοφ και τθν επανζνωςθ τθσ νιςου, απθφκυνε ο

αρμόδιοσ για τθ Διεφρυνςθ Επίτροποσ τθσ Ε.Ε., Ολι εν7.

Επεςιμανε δε, ςε ςυνζντευξθ Τφπου μετά από τισ χωριςτζσ

ςυναντιςεισ που είχε με τον πρόεδρο Χριςτόφια και το Μεχμζτ

Αλί Ταλάτ, πωσ:

- «Αυτι θ ευκαιρία δεν πρζπει να χακεί. Υπάρχει μια

μοναδικι ευκαιρία φζτοσ, για επανζνωςθ τθσ Κφπρου και

τερματιςμό αυτισ τθσ μακρόχρονθσ διαμάχθσ ςε

ευρωπαϊκό ζδαφοσ. Είναι απαραίτθτο θ επανενωμζνθ

Κφπροσ να μπορεί να μιλά με μια φωνι ςτισ δομζσ λιψθσ

αποφάςεων τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ»

και διαβεβαίωςε ότι

7 http://earthquake.pblogs.gr/2008/12/dokimazoyn-tis-antohes-ths-

ellhnikhs-exwterikhs-politikhs.html

http://earthquake.pblogs.gr/2008/12/dokimazoyn-tis-antohes-ths-ellhnikhs-exwterikhs-politikhs.html



- «θ Ε.Ε. και θ Ευρωπαϊκι Επιτροπι ςτθρίηουν πλιρωσ αυτι

τθ διαδικαςία των διαπραγματεφςεων για ςυνολικι

διευκζτθςθ».

Ο Φινλανδόσ Επίτροποσ, από τθν άλλθ, πρόςκεςε πωσ είναι υπζρ

μιασ διηωνικισ δικοινοτικισ ομοςπονδίασ, με πολιτικι ιςότθτα,

όπωσ κακορίηεται ςτα ψθφίςματα του ΟΘΕ. Σε ερϊτθςθ για το τι

μπορεί να πράξει θ Ε.Ε. ϊςτε να ςυμβάλει ςτθ γεφφρωςθ τθσ

διαφοράσ ςτθν προςζγγιςθ των δφο κοινοτιτων και τθσ

Τουρκίασ, απάντθςε ότι

- «Οι δφο θγζτεσ ςτθν Κφπρο ζχουν βρει κοινό ζδαφοσ για

τθ βάςθ τθσ λφςθσ ςε ό,τι αφορά τθ διακυβζρνθςθ και

αυτό είναι ςίγουρα καλοδεχοφμενο, αν και ίςωσ κάποια

κζματα παραμζνουν ακόμα ανοικτά αναφορικά με αυτό

το κεφάλαιο».

http://www.naftemporiki.gr/search/search.asp?smode=news&q=��%20��


54


Σκόπια

Поранешна Југословенска Република Македонија (ПЈРМ)

Poranešna Jugoslovenska Republika Makedonija (PJRM)

Ish Republika Jugosllave e Maqedonisë (IRJM)

Ρρϊθν Γιουγκοςλαβικι Δθμοκρατία τθσ Μακεδονίασ (ΡΓΔΜ)

Θ ενςωμάτωςθ τθσ Βαλκανικισ Χερςονιςου ςτουσ Ευρωπαϊκοφσ

δυτικοφσ κεςμοφσ δεν είναι ίδια με αυτι τθσ απαρχισ του 20οφ

αιϊνα. Και τον βουλγαρικό εκνικιςμό. Συνεπϊσ το κρατίδιο των

Σκοπίων δεν πρζπει να αποτελζςει απειλι για τθν ευθμεροφςα

Ελλάδα που είναι μζλοσ τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ και του ΝΑΤΟ

και κατατάςςεται, ςτα πρϊτα 20-258 ευθμεροφντα κράτθ του

κόςμου.

Στο ηιτθμα τθσ ονομαςίασ των Σκοπίων, εφλογα θ Ελλάδα

αντζδραςε για ςτθν υφαρπαγι τθσ ονομαςίασ «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ»

ωςτόςο δεν αποτελεί ζναυςμα για να εκδθλωκοφν απειλζσ κατά

τθσ εδαφικισ ακεραιότθτασ τθσ Ελλάδασ από άλλα βαλκανικά

όμορα κράτθ.

8 Αρβανιτόπουλοσ Κωνςταντίνοσ Κακθγθτισ Διεκνϊν Σχζςεων-

Ράντειο Ρανεπιςτιμιο


56

Δυςτυχϊσ, θ ανάδειξθ ηθτθμάτων «μειονότθτασ» και «γλϊςςασ»

από τον Γκροφεφςκι δείχνει ότι οι διαπραγματεφςεισ για το

όνομα πολφ δφςκολα κα καταλιξουν. Ραρά τισ εςωτερικζσ

αντιδράςεισ και τθν κριτικι που υφίςταται από τον πρόεδρο

Τςερβζνκοφςκι, ο οποίοσ τθσ καταλογίηει λαϊκιςμό, θ κυβζρνθςθ

τθσ ΡΓΔΜ επιμζνει ςτθν αδιάλλακτθ ςτάςθ τθσ.

Ο ΥΡΕΞ Μιλόςοςκι τόνιςε ότι θ χϊρα του ςε καμία περίπτωςθ

δεν κα αποδεχκεί επίλυςθ τθσ εκκρεμότθτασ τθσ ονομαςίασ υπό

οποιοδιποτε τίμθμα.

- « Θ ΡΓΔΜ «δεν διαπραγματεφεται τθν εκνικι τθσ

ταυτότθτα και τθ “μακεδονικι” γλϊςςα».

Μπορεί θ Ελλάδα, να υποςτθρίηει ότι θ ΡΓΔΜ είναι εκείνθ που

επείγεται για τουσ ευρωατλαντικοφσ κεςμοφσ, το βζτο πάντωσ

δεν πζτυχε ακόμα τον ςτόχο του, που ιταν θ επίλυςθ του

ηθτιματοσ τθσ ονομαςίασ.

Το πρόβλθμα ςτθ χριςθ του όρου «Μακεδονία», διαφαίνεται να

αφορά τον πολιτιςμό, τα προϊόντα, και λιγότερο τθ

γεωςτρατθγικι και εδαφικι ζννοια που ίςχυε ςτισ αρχζσ του

20οφ αιϊνα. Ο ειδικόσ απεςταλμζνοσ του Γενικοφ Γραμματζα του


ΟΘΕ, Μάκιου Νίμιτσ, προτάςςει ότι ωσ βάςθ για

διαπραγμάτευςθ κα πρζπει να τεκεί ζνασ γεωικονομικόσ παρά

γεωςτρατθγικόσ χαρακτιρασ.

Θ διαμάχθ ςτο μζλλον ανάμεςα ςτα κράτθ τθσ Βαλκανικισ για

τθν χριςθ τθσ ονομαςίασ FYROM και θ χριςθ του ονόματοσ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ φαίνεται να λαμβάνει μεγάλεσ διαςτάςεισ και κα

πρζπει να βρεκεί, το ςυντομότερο λφςθ, για τθν Ελλάδα, εκνικά

επωφελισ.

Σερβία

Θ ςφλλθψθ του άντοβαν Κάρατηιτσ και θ παραπομπι του ςτο

Διεκνζσ Δικαςτιριο τθσ Χάγθσ, εξαςκζνθςε τον ςερβικό

εκνικιςμό και λφνει τα χζρια τθσ ελλθνικισ διπλωματίασ, ϊςτε

να προωκιςει τθν επαναπροςζγγιςθ τθσ χϊρασ αυτισ με τθν

Ευρϊπθ και να εκτονϊςει ςε μεγάλο βακμό το πρόβλθμα-αγκάκι

για τθν ελλθνικι διπλωματία του Κοςςυφοπζδιου δθλ τθν

αναγνϊριςθ ι όχι του Κόςςοβου.

Ρικανόσ κίνδυνοσ ςτο εγγφσ μζλλον οι Σζρβοι να προτιμιςουν να

προςεγγίςουν και ςε οικονομικό επίπεδο, χϊρεσ με μεγαλφτερθ

ιςχφ και κφροσ από τθ δικι μασ, ςτα ευρωπαϊκά κζντρα λιψθσ

αποφάςεων.


58


ΣΥΜΡΕΑΣΜΑΤΑ

Οι προκλιςεισ ςτθν εξωτερικι πολιτικι που

αντιμετωπίηει θ Ελλάδα ςτισ απαρχζσ τθσ νζασ

χιλιετίασ, κακορίηουν τθν ανάγκθ να

μεταςχθματιςτεί θ εξωτερικι πολιτικι τθσ

Ελλάδοσ ςε ζνα λειτουργικό εργαλείο για τθν

προϊκθςθ των ςυμφερόντων τθσ, με διάρκεια

που κα κακοδθγείται από τισ βαςικζσ αρχζσ του

διεκνοφσ δικαίου, του ςεβαςμοφ των

ανκρωπίνων δικαιωμάτων, τθσ ςυνεργαςίασ και

τθσ ειρινθσ.

Δφο ςθμαντικζσ και μεγάλεσ προκλιςεισ, τθν

ςταδιακι ενςωμάτωςθ των δυτικϊν Βαλκανίων

ςτθν Ευρωπαϊκι Ζνωςθ και τθν κετικι επίλυςθ

του Κυπριακοφ προβλιματοσ με εξομάλυνςθ των

ελλθνοτουρκικϊν ςχζςεων με άξονα και μοχλό

τθν Ευρωπαϊκι πορεία τθσ Τουρκίασ πάντοτε


60

επωφελϊσ για τα δικά μασ ςυμφζροντα και θ

κετικι ςυμβολι τθσ Ελλάδασ.

Η Ελλάδα, ωσ μζλοσ τθσ E.E. και ςυνάμα χϊρα τθσ

Νοτιοανατολικισ Ευρϊπθσ, κα πρζπει να πείςει

τουσ ςυμμάχουσ τθσ ότι άςχετα κυβερνθτικϊν

αλλαγϊν, ζχει βαςικοφσ ςτόχουσ και

προτεραιότθτεσ ςτθν εκνικι εξωτερικι τθσ

πολιτικι, κυρίωσ όςο αφορά τθν εκνικι τθσ

υπόςταςθ και εδαφικι τθσ ακεραιότθτα και κα

υπεραςπίηεται με τθν ενεργι ςυμμετοχι τθσ, ςτα

κζντρα εξουςίασ, προωκϊντασ και διεκδικϊντασ

ειρινθ, ςτακερότθτα και ςυνεργαςία όχι μόνο

ςτα Βαλκάνια αλλά και ςτθν ευρφτερθ περιοχι

τθσ Ανατολικισ Μεςογείου.


ΒΙΒΛΙΟΓΑΦΙΑ – ΡΘΓΕΣ

Από τθν ιςτοςελίδα του Υπουργείου Εξωτερικϊν http://www.mfa.gr/www.mfa.gr/el-

GR/European+Policy/Greece+in+EU/ Από τθν ιςτοςελίδα του Υπουργείου Εξωτερικϊν http://www.mfa.gr/www.mfa.gr/el-GR/Policy/Geographic+Regions/MediterraneanMiddle+East/Crises+and+Regional+Issues/Major+parameters+in+the+effort+toward+definitive+settlement+of+the+Middle+East+problem/

Α6 Διεφκυνςθ Αραβικϊν χωρϊν & Μζςθσ Ανατολισ http://www.mfa.gr/www.mfa.gr/el-GR/Policy/Geographic+Regions/Mediterranean Middle+East/Crises+and+Regional+Issues/A+brief+history+of+the+peace+process+from+1991+to+2008 Καρκαλζτςθ Σταφρου ιςτορικοφ – ςυγγραφζα

«Εξωτερικι πολιτικι: ηθτείται διάρκεια» 1 Ιανουαρίου 2009 http://www.metopo.gr/article.php?id=3541

Σταϊκοφρασ Χριςτοσ, Βουλευτισ Φκιϊτιδασ Ν.Δ. - Επίκουροσ Κακθγθτισ Οικονομικοφ Ρανεπιςτθμίου Ακθνϊν άρκρο ςτθν εφθμερίδα "Απογευματινι" τθσ Κυριακισ ςτισ 20/07/08 Οι προκλιςεισ για τθν ελλθνικι εξωτερικι πολιτικι (εφθμερίδα "Ελεφκεροσ Τφποσ

http://strategy-geopolitics.blogspot.com/2008/08/t.html http://earthquake.pblogs.gr/2008/12/dokimazoyn-tis-antohes-ths-

ellhnikhs-exwterikhs-politikhs.html Καρκαλζτςθ Σταφρου ιςτορικοφ – ςυγγραφζα Εξωτερικι πολιτικι: ηθτείται διάρκεια 1 Ιανουαρίου 2009

http://www.metopo.gr/article.php?id=3541 http://www.mjourney.com/news/News_from_Greece/781.basikoi_st

oxoi_ellhnikhs_e3_politikhs.shtml «Ρυρ ομαδόν ΕΕ-ϋΑγκυρασ» Δελαςτίκ Γιϊργοσ Δθμοςιογράφοσ Εφθμερίδα «ϋΕκνοσ τθσ Κυριακισ», 25-1-2009, ς. 58.










62


Β Ι Ο Γ Α Φ Ι Κ Ο

ΑΒΑΝΙΤΘ - ΡΕΒΕΗΑΝΟΥ ΕΥΓΕΝΙΑ

ύμβοσλος στρατηγικής – σγγραυέας

Γεννικθκε ςτθν Ιερι Ρόλθ Μεςολογγίου Αιτωλοακαρνανίασ.

Αποφοίτθςε ωσ αξιωματικόσ Ρλοίαρχοσ, Αρχθγόσ Τάξθσ Γυναικϊν από τθν

Σχολι Εμπορικοφ Ναυτικοφ (Α.Δ.Σ.Ε.Ν.) Αςπροπφργου και ζχει ςπουδζσ

δθμοςιογραφίασ από το τμιμα Επικοινωνίασ, μζςων. και πολιτιςμοφ του

Ράντειου Ρανεπιςτιμιου.

Ειδικι ςφμβουλοσ, εκπαιδευμζνθ εκελοντισ πυροςβζςτθσ και πιςτοποιθμζνθ

ομαδάρχθσ ομάδων Ρολιτικισ Ρροςταςίασ ςτθν Διαχείριςθ κινδφνων και

κρίςεων. Επικεφαλισ εκελοντικϊν ομάδων, ςυμμετζχει ςε δράςεισ

ςυλλογικοτιτων που υπεραςπίηονται τα ανκρϊπινα δικαιϊματα κυρίωσ ςε

ευπακείσ ομάδεσ, όπωσ γυναίκεσ παιδιά και ΑμεΑ.

Δυναμικι ακτιβίςτρια αλλά και με ζντονθ πολιτικι δράςθ, οι προτεραιότθτεσ

που κζτει είναι θ υπεράςπιςθ των εκνικϊν ςυμφερόντων και τα δικαιϊματα

των Ελλινων πολιτϊν, διεκνϊσ.

Ζχει λάβει τιμθτικζσ διακρίςεισ για τισ δράςεισ τθσ που προωκοφν τον

εκελοντιςμό, τθν αλλθλοβοικεια με ανκρϊπινθ αξιοπρζπεια και τθν ανάδειξθ

τθσ Κοινωνίασ των πολιτϊν. Αναδείχτθκε "Ενεργόσ Ρολίτθσ τθσ χρονιάσ 2008".

Ραρουςιάηει ςυγγραφικό ζργο, μονογραφίεσ, μελζτεσ και αρκρογραφία, ενϊ

είναι υπεφκυνθ ζκδοςθσ βιβλίων και εφθμερίδων ςε ζντυπο και διαδικτυακό

τφπο.


64

ΑΡΒΑΝΘΣΗ - ΠΡΕΒΕΖΑΝΟΤ ΕΤΓΕΝΘΑ ύκβνπινο ζηξαηεγηθήο – πγγξαθέαο

ISBN 978-618-82177-0-6

Οη πξνθιήζεηο ζηελ εμωηεξηθή πνιηηηθή πνπ

αληηκεηωπίδεη ε Ειιάδα ζηηο απαξρέο ηεο λέαο

ρηιηεηίαο, θαζνξίδνπλ ηελ αλάγθε λα κεηαζρεκαηηζηεί ε

εμωηεξηθή πνιηηηθή ηεο Ειιάδνο ζε έλα ιεηηνπξγηθό

εξγαιείν γηα ηελ πξνώζεζε ηωλ ζπκθεξόληωλ ηεο, κε

δηάξθεηα πνπ ζα θαζνδεγείηαη από ηηο βαζηθέο αξρέο

ηνπ δηεζλνύο δηθαίνπ, ηνπ ζεβαζκνύ ηωλ αλζξωπίλωλ

δηθαηωκάηωλ, ηεο ζπλεξγαζίαο θαη ηεο εηξήλεο

Η Ειιάδα, ωο κέινο ηεο E.E. θαη ζπλάκα ρώξα ηεο

Ννηηναλαηνιηθήο Επξώπεο, νθείιεη λα ζέζεη

καθξνρξόληνπο βαζηθνύο ζηόρνπο θαη πξνηεξαηόηεηεο

ζηελ εζληθή εμωηεξηθή πνιηηηθή κε απαξαίηεηε ηελ

ελεξγή ζπκκεηνρή ηεο ζηελ πξνώζεζε ηωλ αξρώλ

ηεο εηξήλεο, ηεο ζηαζεξόηεηαο θαη ηεο ζπλεξγαζίαο

όρη κόλν γηα ηα Βαιθάληα αιιά θαη γηα ηελ επξύηεξε

πεξηνρή ηεο Αλαηνιηθήο Μεζνγείνπ.

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2009

EΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η υψηλή στρατηγική της Ελλάδας

ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ, Η υψηλή στρατηγική της Ελλάδας

Documents

Transcript of ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ, Η υψηλή στρατηγική της Ελλάδας