1

Η µπροσούρα αυτή είναι µια έκδοση της

Οµάδας Παιδείας στα πλαίσια του φεστιβάλ των αναιρέσεων

2015

Ιούνης 2015

2

Πίνακας περιεχομένων

1. Περίπτερο παιδείας ..................................................................................................... 3

2. Επιχειρηματικό Πανεπιστήμιο .................................................................................... 4

Γνώση και επιστήμη στο πέρασμα του χρόνου ........................................................ 4

Το Πανεπιστήμιο γρανάζι στα χέρια του κεφαλαίου ................................................. 5

Το πανεπιστήμιο - επιχείρηση του σήμερα ................................................................. 6

Η κατάσταση στα ΤΕΙ ...................................................................................................... 9

3. Για μια άλλη παιδεία σε μια άλλη κοινωνία ............................................................ 9

Ενιαία πανεπιστημιακή εκπαίδευση ........................................................................... 10

Δέκα θέσεις για μια απελευθερωτική παιδεία ........................................................... 10

4. Η απάντηση του φοιτητικού κινήματος ................................................................. 13

Κριτήρια για το πολιτικό περιεχόμενο του φοιτητικού κινήματος .......................... 13

Η πρόταση μας για το Νέο Πολίτικο Φοιτητικό Κίνημα. .......................................... 14

Μορφές οργάνωσης φοιτητικού κινήματος ............................................................ 17

5. Τι είναι η Ε.Α.Α.Κ ......................................................................................................... 20

Ε.Α.Α.Κ. ως πτέρυγα της αντικαπιταλιστικής αριστεράς ....................................... 20

Νέα κατάσταση - νέα καθηκοντα .............................................................................. 22

6. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ…………………………………………………………………………...23

α.Επιχειρηματικό Πανεπιστήμιο στην Πάτρα………………………………………...23

β.Σύγχρονη φοιτητική ταυτότητα………………………………………………………27

γ.Αγωνιστικό κάλεσμα για τη συγκρότηση σχήματος

Μεταπτυχιακών-Διδακτόρων………………………………………………………...……29

3

11.. ΠΠεερρίίππττεερροο ππααιιδδεείίααςς

Η παρούσα μπροσούρα αποτελεί μια συλλογική προσπάθεια του περιπτέρου παιδείας των ΑΝΑΙΡΕΣΕΩΝ

2015, χρησιμοποιώντας και τις αναλύσεις που έχουμε ως νΚΑ-ΝΑΡ, να αναλύσει τα ζητήματα της παιδείας σε

όλο τους το φάσμα, από το τι είναι η γνώση και η επιστήμη στο σήμερα, μέχρι την επίθεση που δέχονται όλες

οι βαθμίδες της εκπαίδευσης και ποιος και πώς πρέπει να απαντήσει.

Αρχίζοντας αυτήν την προσπάθεια δεν θα μπορούσε να λείπει ο κομβικός ρόλος που παίζει η

παγκόσμια δομικού χαρακτήρα καπιταλιστική κρίση, στην διαμόρφωση όλων των παραπάνω πλευρών

που προσπαθούμε να αναλύσουμε. Η καπιταλιστική κρίση και το ξεπέρασμα της από την πλευρά των

δυνάμεων του κεφαλαίου, παρουσιάζεται ως μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για να εξαπολύσει μια

πρωτόγνωρη και ολομέτωπη επίθεση στις δυνάμεις της εργασίας και της νεολαίας. Ήδη τα τελευταία χρόνια

με την κρίση στην Ελλάδα, όπως και συνολικότερα σε άλλες χώρες της Ευρώπης, βλέπουμε να

αξιοποιείται σαν ευκαιρία για την κλιμάκωση μιας επίθεσης, που πλήττει συθέμελα τους εργαζομένους και

την νεολαία. Ταυτόχρονα με αυτήν την επίθεση συνεχίζει και οξύνετε η εγγενής τάση του κεφαλαίου να

προσπαθεί να υποτάξει στην κερδοφορία του όλες τις πλευρές της ανθρώπινης ζωής. Από αυτήν την

επίθεση δεν θα μπορούσε να εξαιρεθεί η παιδεία, αλλά και η ολοένα και μεγαλύτερη υποταγή της γνώσης και

της επιστήμης στις ανάγκες της καπιταλιστικής κερδοφορίας.

Διαλεγόμενοι ακριβώς με αυτά τα ερωτήματα, εκτός από την ανάλυση που είναι αναγκαία, γίνεται ακόμα

πιο επιτακτική η αναγκαιότητα απάντησης αυτών των ερωτημάτων στο σήμερα. Ακριβώς για αυτό το λόγο

σε αυτήν την μπροσούρα γίνεται αρχικά μια ανάλυση του τι είναι και τι ρόλο παίζει στο σήμερα η γνώση και η

επιστήμη, αλλά και τις απελευθερωτικές της

δυνατότητες αν την ιδιοποιηθούν οι εργαζόμενοι και

η νεολαία. Στην συνέχεια ακολουθεί μια ανάλυση για

τον χαρακτήρα που έχει το σύγχρονο πανεπιστήμιο

(επιχειρηματικό πανεπιστήμιο/πανεπιστήμιο

επιχείρηση) σε σύνδεση με την ιστορική του εξέλιξη.

Ως απάντηση σε όλα αυτά ακολουθεί το πρόταγμα

για μια απελευθερωτική παιδεία, που θα διαπερνά το

σύνολο της εκπαίδευσης από το σχολείο μέχρι και το

πανεπιστήμιο, θα αρνείται την υπάρχουσα παιδεία

της αγοράς και θα προσανατολίζεται στην

ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών. Τέλος δεν

θα μπορούσαμε να μην τα συνδέσουμε με το ποιός

και πώς θα τα διεκδικήσει. Δηλαδή ποιο κίνημα

χρειάζεται σε πολιτικό περιεχόμενο και μορφές πάλης

και με ποιά πρωτοπορία στο εσωτερικό του. Για αυτό

ακριβώς τον λόγο αναλύουμε το τι είναι η ΕΑΑΚ, ως

την πρωτοπορία του φοιτητικού κινήματος, αλλά και

το αναγκαίο στο σήμερα φοιτητικό κίνημα για να

4

καταφέρει να αναχαιτίσει και να ανατρέψει την επίθεση, αλλά και να προτάξει το πανεπιστήμιο των

κοινωνικών αναγκών.

22.. ΕΕππιιχχεειιρρηημμααττιικκόό ΠΠααννεεππιισσττήήμμιιοο

Γνώση και επιστήμη στο πέρασμα του χρόνου

Στα νέα δεδομένα του ολοκληρωτικού καπιταλισμού, και εν μέσω της τεράστιας έκρηξης της τεχνολογίας

και των επιστημονικών ανακαλύψεων, εμφανίζεται ένα νέο κύμα σκοταδισμού, ανορθολογισμού,

αγνωστικισμού και παράδοσης σε μεταφυσικές αντιλήψεις και ερμηνείες του κόσμου. Από τη μία, σε μία

εποχή όπου τα πάντα υποτάσσονται στους νόμους της αγοράς, από την εργασία, τη φύση, την κοινωνία

μέχρι και την ίδια την ανθρώπινη ύπαρξη, ο πλήρης έλεγχος της γνώσης αποτελεί στοίχημα και καθοριστικό

όρο για την επιβίωση του σύγχρονου καπιταλισμού. Από την άλλη, οι νέες ιστορικά πρωτόγνωρες

δυνατότητες της επιστήμης, οι ασύγκριτες απελευθερωτικές ιδιότητες, δυνατότητες και δυνάμεις των νέων

τεχνολογιών, της εργασίας, των σύγχρονων παραγωγικών δυνάμεων που η ίδια η καπιταλιστική ανάπτυξη

δημιουργεί και ταυτόχρονα διαστρέφει, περιορίζει και καταπνίγει.

Τα ζητήματα της γνώσης και της τεχνολογίας απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή στην προσέγγισή τους,

χωρίς να εγκλωβιστούμε στα δύο άκρα: από τη μία στην αποθέωση της επιστήμης και της τεχνολογίας, σε

έναν άκρατο θετικισμό, που αντιλαμβάνεται την κοινωνική πρόοδο μονοσήμαντα, ως μια γραμμική πρόοδο

της επιστήμης και της τεχνολογίας που αυτόματα θα αλλάξει και την κοινωνία προς το καλύτερο. Από την

άλλη στην πλήρη απόρριψή τους ως απόλυτα ελεγχόμενες από τις κυρίαρχες τάξεις. (άποψη που και αυτή

έχει επηρεάσει την αριστερά).

Το σχηματισμό μιας επιστήμης δεν μπορούμε να τον δούμε έξω από την ιστορία. Η εξέλιξη της

επιστημονικής γνώσης πραγματώνεται μέσα σε καθορισμένες συνθήκες (οικονομικές, κοινωνικές και

ιδεολογικοπολιτικές), που επηρεάζουν τόσο το ίδιο το γίγνεσθαι της επιστήμης όσο και την κατανόησή του.

Η επιστημονική γνώση μπορεί καταρχάς να είναι προϊόν κοινωνικό και ως τέτοια, εκφράζει τις αντιθέσεις και

τις δυνατότητες της δοσμένης κοινωνίας. Έχει όμως και έναν αντικειμενικό-ορθολογικό πυρήνα, ο οποίος

έχει κάποιους βαθμούς ελευθερίας από το κοινωνικό γίγνεσθαι, και προσδίδει σε αυτή τον εν δυνάμει

απελευθερωτικό της χαρακτήρα. Ο αντικειμενικός της πυρήνας έγκειται στο γεγονός ότι μπορεί να

αποτυπώνει στο επίπεδο της ανθρώπινης νόησης αυτό που πραγματικά συμβαίνει ανεξαρτήτως των

ιδεολογικών επικαθορισμών. Π.χ. ο Λεονάρντο ντα βίντσι ένα από τα μεγαλύτερα μυαλά στην ιστορία του

ανθρώπινου πολιτισμού, ενώ δούλευε πάντα υπό τις οδηγίες και τη χρηματοδότηση ανώτερων στρωμάτων,

ακόμα και όταν ερευνούσε θέματα εξορισμού εχθρικά προς τον άνθρωπο, π.χ. πολεμικές μηχανές,

οχυρωματικά έργα κτλ, αυτό δεν αναιρούσε ότι ανακάλυπτε βασικούς νόμους της φυσικής, της μηχανικής

κτλ, όπου υπό άλλες συνθήκες θα μπορούσαν να βοηθήσουν την ανθρωπότητα.

Η ιδεολογία διαποτίζει το σώμα της επιστήμης και η επιστήμη παράγει ιδεολογία. Παράλληλα η

επιστήμη επαναστατικοποιεί την τεχνολογία, αλλά και οι επιδιώξεις της κυρίαρχης τάξης καθορίζουν την

ανάπτυξη της επιστήμης. Άρα, η επιστήμη δεν είναι ουδέτερη ούτε στο οικονομικό-παραγωγικό ούτε στο

ιδεολογικό επίπεδο. Επίσης, είναι σημαντικό να δούμε ότι δεν είναι η επιστήμη γενικά που δημιούργησε την

κεφαλαιοκρατική παραγωγή, αλλά είναι η κεφαλαιοκρατική παραγωγή που καθορίζει τη συγκεκριμένη

αστική επιστήμη. Επομένως, υπάρχει αλληλένδετη ιστορική εξέλιξη επιστήμης-τεχνολογιών-τρόπου

παραγωγής και ο χαρακτήρας της παρούσας σχέσης τους καθορίζεται από την καπιταλιστική ιδιοκτησία

των μέσων παραγωγής.

5

Στο σήμερα, η κριτική μας στάση πρέπει να εκκινεί από το ότι η επιστήμη καταρχήν εξυπηρετεί τον

καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής, αλλά και αναπαράγει την κυρίαρχη ιδεολογία. Έτσι, απαιτείται μία

συνολική και διττή αντιμετώπιση του ζητήματος. Αφενός πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι ότι ο αστικός

οικονομισμός-τεχνοκρατισμός εκφράζει την υστερική επιδίωξη ενός γερασμένου συστήματος να στραγγίξει

και την τελευταία σταγόνα για την άνοδο της κερδοφορίας του με τη βοήθεια των νεότατων επιστημονικών

ανακαλύψεων. Από την άλλη όμως, δεν πρέπει να απολυτοποιείται ο ιδεολογικός καθορισμός και η

αντιδραστική έως καταστροφική κοινωνική αξιοποίηση της επιστήμης από το κεφάλαιο και να

ισοπεδώνονται οι απελευθερωτικές κοινωνικές δυνατότητες, που δημιουργεί για τον κόσμο της εργασίας.

Τις δυνατότητες απαλλαγής από τον σύγχρονο σκοταδισμό αλλά και της απαλλαγής από τον ανθρώπινο

μόχθο μέσα από την εκρηκτική ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων.

Άλλωστε, η επιστήμη δεν είναι μία αμετακίνητη γνώση, αλλά ένα γίγνεσθαι με τις αντιφάσεις του. Κατ’

επέκταση, η κριτική στο εκπαιδευτικό σύστημα δεν πρέπει να περιορίζεται μόνο στις δομές του

πανεπιστημίου ή τα κυβερνητικά μέτρα, αλλά να επεκτείνεται στο περιεχόμενο της γνώσης και της έρευνας.

Απαιτείται για αυτό να επιδιώκεται η συνολική κριτική στο πρόγραμμα σπουδών και στην κατεύθυνση της

έρευνας, από τη σκοπιά της ιδιοποίησης της επιστήμης και της τεχνολογίας από την εργατική τάξη και τη

νεολαία, από τη σκοπιά της αλλαγής της κατεύθυνσής τους. Να θέσουμε την ανάγκη άλλου περιεχομένου:

σύγχρονου, μεθοδικά ανεπτυγμένου, θεμελιωμένου ιστορικά και ολόπλευρου, στη θέση της στενής

ειδίκευσης και του τεχνοκρατισμού. Εν τέλει, η μόνη εργατική-αντικαπιταλιστική απάντηση στη σημερινή

κατάσταση είναι ο έλεγχος και η ιδιοποίηση της γνώσης και της έρευνας από την εργατική τάξη, αλλά και η

επαναστατική σύνδεση εκπαίδευσης-παραγωγής, η έρευνα για τον επιστημονικό σχεδιασμό και την

εκπλήρωση των εργατικών και κοινωνικών αναγκών και όχι η υποταγή της στην ανάγκη κερδοφορίας του

κεφαλαίου.

Σαν κομμάτι αυτής της κατεύθυνσης και αυτής της απάντησης , τίθεται στο σήμερα και το ζήτημα της

πάλης για τα μορφωτικά δικαιώματα της νεολαίας .Η πάλη αυτή τίθεται αναγκαία στο σήμερα όπου η

εκπαίδευση παρέχει θραύσματα γνώσης, τα οποία σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα κομμάτια που

συνθέτουν την εργασιακή προοπτική της νεολαίας συντελούν στην διαμόρφωση ενός νέου μοντέλου

εργαζομένου, ποιοτικά και ποσοτικά περισσότερο εκμεταλλεύσιμου. Ειδικά στη περίοδο της οικονομικής

κρίσης, η επίθεση στα μορφωτικά δικαιώματα της νεολαίας αποτελεί απαράβατο όρο για να αξιοποιηθούν

με επικερδή τρόπο τα νέα, πιο περίπλοκα και πιο ακριβά μέσα παραγωγής και να τονωθεί αποφασιστικά η

απόσπαση σχετικής υπεραξίας από τη νέα βάρδια της εργατικής τάξης. Επιπρόσθετα, η κατάκτηση

μόρφωσης και γνώσης παρέχει στην εργατική τάξη μεγαλύτερη εποπτεία επί της εργασίας της και του

παραγόμενου προϊόντος και εν τέλει την κατανόηση του ποιος το ιδιοποιείται, καθώς και της δυνατότητας

ιδιοποίησης του από την ίδια.

Το Πανεπιστήμιο γρανάζι στα χέρια του κεφαλαίου

Ο καπιταλισμός εξαρχής συγκρότησε τους

εκπαιδευτικούς μηχανισμούς ως έναν αποφασιστικό

κρίκο του μοντέλου καπιταλιστικής

ανάπτυξης-συναίνεσης-κοινωνικοπολιτικής και εν

τέλει αναπαραγωγής του συστήματος στην

δοσμένη βαθμίδα ανάπτυξης του. Όπως κάθε

θεσμός του εποικοδομήματος καθορίζεται σε

περιεχομένου και μορφή από τις οικονομικές

ανάγκες του καπιταλισμού - με ένα γενικό αλλά όχι

αυτόματο τρόπο - έτσι και το πανεπιστήμιο, η

6

επιστήμη και η γνώση εξελίσσονται σε μια παράλληλη πορεία με αυτή της κοινωνικό- οικονομικής βάσης.

Η εμφάνιση του πανεπιστημίου ως ενός διακριτού θεσμού παραγωγής γνώσης και εκπαίδευσης

συμβαδίζει με την ανάδυση της αστικής κοινωνίας. Η τελευταία (σε σαφή διάκριση με τα προηγούμενα της

κοινωνικά συστήματα):

(α) συγκροτεί τον βασικό κορμό της κοινωνικής της γνώσης με βάση την επιστήμη και όχι διαφόρων

τύπων μίγματα ορθολογισμού και μεταφυσικής,

(β) αναθέτει την παραγωγή και την εκπαίδευση στην επιστήμη την οποία καλλιεργεί σε διακριτά από την

κοινωνική παραγωγή ιδρύματα

(γ) δημιουργεί συστήματα μαζικής εκπαίδευσης του συνόλου του πληθυσμού που οργανώνονται και

στελεχώνονται από τις ανώτατες βαθμίδες τους (τα πανεπιστήμια), που ορίζονται ως παραγωγοί και

θεματοφύλακες της επιστήμης.

Όσον αφορά τις άμεσα αναγκαίες γνώσεις για την παραγωγή, ο καπιταλισμός προωθεί τη

συγκρότηση-συστηματοποίηση τους σε επιστήμη και μαζί με αυτή και η εκπαίδευση πραγματοποιείται έξω

από την άμεση διαδικασία της παραγωγής. Η κίνηση αυτή βασίζεται σε μία τόσο τοπολογική όσο και

υποκειμενική μετατόπιση. Τοπολογική μετατόπιση γιατί η εργασιακή εμπειρία εξέρχεται από το εργοστάσιο και

εισέρχεται - με σκοπό την μετάλλαξη της - στο πανεπιστήμιο. Υποκειμενική μετατόπιση γιατί φορέας και

κάτοχος της παύει πλέον να είναι ο εργάτης και γίνεται ο κεφαλαιοκράτης και οι εντολοδόχοι του. Η

ουσιαστική βάση αυτής της μετατόπισης βρίσκεται στην ίδια την φύση της κεφαλαιοκρατικής διαδικασίας

εργασίας. Ο κεφαλαιοκράτης και οι εντολοδόχοι του (ειδικοί, τεχνικοί, διευθύνοντες κλπ.) οφείλουν να

υπεξαιρέσουν την εργασιακή εμπειρία του εργάτη, έτσι ώστε να την αποκαθάρουν από στοιχεία εκτός της

λογικής του κεφαλαίου και να την οργανώσουν και συστηματοποιήσουν σε πρακτικές τεχνικές εφαρμογές

και καινοτομίες. Στον καπιταλισμό ο άμεσος παραγωγός (ο εργάτης) δεν κατέχει τα μέσα παραγωγής και δεν

διευθύνει ο ίδιος την εργασιακή διαδικασία του, αλλά υπόκειται στον κεφαλαιοκρατικό έλεγχο και διεύθυνση.

Ταυτόχρονα, είναι ο μόνος που είναι σε θέση να έχει εργασιακή εμπειρία (η οποία είναι, κατά βάση,

εμπειρική-πρακτική) και να παράγει πρακτικές λύσεις σε εργασιακά προβλήματα. Πρόκειται, δηλαδή, για την

πείρα του συλλογικού εργάτη. Η πείρα αυτή δεν υπάγεται - τουλάχιστον καθ΄ ολοκληρία - στην λογική του

κεφαλαίου (που στοχεύει στην αύξηση της εκμετάλλευσης και της κερδοφορίας), αλλά αντιθέτως εμπεριέχει

πάμπολλα στοιχεία που διευκολύνουν την εκπλήρωση εργασιακών καθηκόντων με την λιγότερη δυνατή

κόπωση. Το κεφάλαιο πρέπει να αφομοιώσει εκ των έξω αυτή την γνώση - εφόσον ο ίδιος ο κεφαλαιοκράτης

δεν έχει άμεση συνάφεια με αυτήν - και ακολούθως να την εκκαθαρίσει από τα στοιχεία που αντίκεινται στην

βελτίωση της κερδοφορίας και στην αύξηση της εκμετάλλευσης. Η εκκαθάριση αυτή και η συνακόλουθη

συστηματοποίηση σε νέες μορφές οργάνωσης της εργασιακής διαδικασίας γίνονται, εν πολλοίς, εκτός της

άμεσης διαδικασίας της παραγωγής και επιπλέον οργανώνονται επιστημονικά.

Από τα παραπάνω προκύπτει η ανάγκη της απόσπασης των επιστημών από τον χώρο της κοινωνικής

παραγωγής και της οργάνωσης τους σε ένα ξεχωριστό χώρο, το πανεπιστήμιο. Τόσο τα γνωστικά πεδία

που αφορούν την ευρύτερη κοινωνική αναπαραγωγή (όπως πχ φιλολογία ,παιδαγωγικά) όσο όμως πλέον

και αυτά που αφορούν άμεσα την κοινωνική παραγωγή (όπως πχ μηχανικοί) διαχωρίζονται από αυτή την

σφαίρα.

Το πανεπιστήμιο - επιχείρηση του σήμερα

Το στάδιο του μονοπωλιακού καπιταλισμού –και μαζί η μορφή του πανεπιστήμιου που του

αντιστοιχούσε- μπαίνει σε κρίση στην περίοδο γύρω από την ταραγμένη 10ετία του ’60-‘70. Μαζί με την

κρίση ξεπρόβαλε μια νέα εργατική και νεολαιίστικη αμφισβήτηση και αντίσταση –που ξεδιπλώνεται σε μεγάλο

βαθμό με επίκεντρο τα πανεπιστήμια αναγκάζοντας το κεφάλαιο να βαθύνει την εκμετάλλευση ποσοτικά και

ποιοτικά για να μπορέσει να ανταποκριθεί στα νέα δεδομένα, μπαίνοντας πλέον σε ένα νέο

στάδιο ανάπτυξης και κρίσης, αυτό που εμείς ονομάζουμε ολοκληρωτικό καπιταλισμό. Έτσι, το

κεφάλαιο, ξεκινά τη σταυροφορία για την υπαγωγή των «νέων εργατικών δυνάμεων» στο κεφάλαιο και

7

την οικοδόμηση του σημερινού καθεστώτος εκμετάλλευσης έχοντας ως κομβικό σημείο, τη γνώση.

Ταυτόχρονα η παραγόμενη γνώση και τα αποτελέσματά της πρέπει να είναι απόλυτα υποταγμένα, τελικά,

στις οικονομικές, κοινωνικές, πολιτικές και ιδεολογικές ανάγκες της αγοράς, του κέρδους και της

κυριαρχίας των λίγων.

Ακρογωνιαίος λίθος της αντίληψης της ν.Κ.Α. για το πανεπιστήμιο στον ολοκληρωτικό καπιταλισμό είναι

ότι το πανεπιστήμιο συμβάλλει στη διαμόρφωση των συνολικών όρων αναπαραγωγής, κερδοφορίας και

κυριαρχίας του κεφαλαίου με το σύνολο των λειτουργιών του οικονομικών, κοινωνικών/κατανεμητικών,

πολιτικών/ιδεολογικών. Έρχεται, επομένως, υποτασσόμενο πλήρως στις ανάγκες της αγοράς να

διαμορφώσει νέα πεδία άμεσης και έμμεσης κερδοφορίας του κεφαλαίου, χαρακτηριστικό γνώρισμα του

ολοκληρωτικού καπιταλισμού, στο εσωτερικό του, αναγκαία για την ίδια την επιβίωση του κεφαλαίου.

Με βάση τα παραπάνω, για να προχωρήσουμε στην ανάλυση από την πλευρά μας, κωδικοποιούμε δύο

όρους: το Επιχειρηματικό Πανεπιστήμιο και το Πανεπιστήμιο Επιχείρηση.

Επιχειρηματικό Πανεπιστήμιο: Αποτελεί την προσπάθεια του κεφαλαίου να υποτάξει κάθε πτυχή του

Πανεπιστημίου στις ανάγκες της κερδοφορίας του. Αυτό περνά μέσα από την υποταγή και την ολοένα και

μεγαλύτερη σύνδεση της παραγόμενης γνώσης και επιστήμης, με τις ανάγκες της αγοράς και των

επιχειρήσεων και συνολικά με την καπιταλιστική κερδοφορία, ανάπτυξη και κυριαρχία. Ταυτόχρονα πολύ

σημαντικό κομμάτι στην ανάλυση αποτελεί το νέο μοντέλο εργαζόμενου που παράγεται από το

Πανεπιστήμιο. Πρόκειται για έναν εργαζόμενο φτηνό και περισσότερο εκμεταλλευόμενο, «διασπασμένο»,

ημί-καταρτισμένο, ευέλικτο χωρίς συνολική εποπτεία της παραγωγικής διαδικασίας και του γνωστικού του

αντικειμένου. Συγχρόνως πειθήνιο και πλήρως υποταγμένο στις ανάγκες του κεφαλαίο. Τέλος το

τελευταίο κομμάτι που συνθέτει το ΕΠ είναι η προσφορά, μέσα από την ιδιωτικοποίηση, κερδοφόρων

κομματιών του Πανεπιστημίου, όπως πχ η σίτιση και η στέγαση, σε ατομικούς κεφαλαιοκράτες.

Πανεπιστήμιο Επιχείρηση: Πρόκειται για τον αναγκαίο όρο που εξασφαλίζει εντείνει και τελειοποιεί την

ύπαρξη του επιχειρηματικού χαρακτήρα. Αποτελεί ουσιαστικά την αναγκαιότητα κάθε λειτουργία του

πανεπιστημίου να διαπερνάται με ιδιωτικοοικονομικά(επιχειρηματικά) και ανταποδοτικά κριτήρια, από τη

διοίκηση του πανεπιστημίου μέχρι την ερευνητική και ακαδημαϊκή λειτουργία. Η διαπλοκή του πανεπιστημίου

με τον ατομικό κεφαλαιοκράτη, χωρίς να απαιτείται η διαμεσολάβηση του κράτους. Με την έννοια της

διοίκησης του ίδιου του πανεπιστημίου με όρους «εσόδων-εξόδων», την ανάπτυξη και ένταση της

εκμετάλλευσης και της απόσπασης υπεραξίας στο εσωτερικό του, την μοντελοποίηση, διαχείριση και

πώληση της έρευνας αλλά και την εντατικοποίηση του ρυθμού σπουδών.

Στην εποχή της κρίσης, όμως, του ολοκληρωτικού καπιταλισμού παρατηρείται βάθεμα του χαρακτήρα

του επιχειρηματικού πανεπιστημίου. Στη διαμόρφωση του επιχειρηματικού πανεπιστημίου ήρθαν να

συμβάλουν και ο Νόμος – Πλαίσιο, το Σχέδιο Αθηνά και οι πρότυποι εσωτερικοί κανονισμοί, που σύμφωνα με

τις επιταγές της Ε.Ε (συνθήκη Μπολόνια) και τα πρότυπα του Κ.Ε.Χ.Α.Ε (κοινός ευρωπαϊκός χώρος ανώτατης

εκπαίδευσης) ήρθαν να υλοποιήσουν τον εκσυγχρονισμό του ελληνικού πανεπιστημίου στη βάση των

αναγκαίων στο σήμερα για τον καπιταλισμό προτύπων. Οι αντιδραστικές αλλαγές που προωθούνται για

την εκπαίδευση, εντάσσονται στη συνολική αντεργατική πολιτική που εφαρμόζεται και στις στρατηγικές

στοχεύσεις του κεφαλαίου, έχοντας ως στόχο το ξεπέρασμα της κρίσης του σε βάρος του κόσμου της

εργασίας.

Κομβικά θα μπορούσαμε να πούμε ότι το βάθεμα συνοψίζεται στα εξής επίπεδα:

Α)Στο κομμάτι της ερευνάς όπου ανατρέπεται η ισορροπία μεταξύ βασικής (έρευνα για θεμελιακά

επιστημονικά ζητήματα, με εκπαιδευτικά οφέλη) και εφαρμοσμένης (έρευνα με στόχο την άμεση

επιχειρηματική της αξιοποίηση), δίνοντας μεγαλύτερο βάρος στην διεξαγωγή της δεύτερης. Αυτό

αποκρυσταλλώνεται τόσο στα νέα προωθούμενα προγράμματα σπουδών τα οποία διασύνδεουν ακόμα

περισσότερο την λειτουργία των ιδρυμάτων με τα project ιδιωτικών επιχειρήσεων εισάγοντας τον θεσμό την

πρακτικής άσκησης, όσο και σε καινούργιες δομές σύμπραξης επιχειρήσεων με κομμάτια της

8

πανεπιστημιακής κοινότητας που έχουν ως σκοπό της καλύτερη απορρόφηση και εκμετάλλευση των

καινοτομιών από τις επιχειρήσεις (spin-off) και την απομάκρυνση του κράτους από την χρηματοδότηση των

ιδρυμάτων .

B) Στο κομμάτι της εκπαιδευτικής διαδικασίας παρατηρείται μια τάση τυποποίησης της γνώσης,

πλήρους απαξίωσης των πτυχίων και της εργασιακής προοπτικής, και τελικά αντικατάστασης του ενιαίου

γνωστικού αντικείμενου από ευέλικτα προγράμματα σπουδών. Ο προϋπάρχων διαχωρισμός των γνωστικών

αντικειμένων δεν είναι πλέον αρκετά λειτουργικός για τον σημερινό καπιταλισμό, με αποτέλεσμα να

προωθείται μια λογική πολυδιασπασμένων γνωστικών πεδίων σύμφωνα με τις ανάγκες του κεφαλαίου. Η

αποτύπωση αυτών στα καινούργια προγράμματα σπουδών συμβάλλουν ταχύτερα στη διαμόρφωση του

νέου μοντέλου εργαζομένου καθώς και στην ένταση των ταξικών φραγμών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Γ)Στο κομμάτι της διοίκησης παρατηρείται είτε η ξεκάθαρη διείσδυση του ιδιωτικού παράγοντα σε

διάφορες λειτουργίες του πανεπιστήμιου (πχ εργολαβίες στο κομμάτι των φοιτητικών παροχών) είτε η

λειτουργία ήδη υπαρχόντων διοικητικών δόμων με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια. Ενώ επί κυβέρνησης

ΝΔ-ΠΑΣΟΚ η συγκέντρωση των διοικητικών λειτουργιών περνούσε στα χέρια του Συμβούλιου Ιδρύματος, με

τα υπόλοιπα όργανα να έχουν κυρίως επικουρικό-συμβουλευτικό χαρακτήρα, πλέον με την αλλαγή της

κυβέρνησης οι διοικητικές λειτουργίες περνούν εκ νέου στα Τμήματα και την Πρυτανεία, και επαναφέρεται και

η συνδιοίκηση. Η συγκεκριμένη κίνηση γίνεται με σκοπό να βρεθούν συνένοχοι και συνομιλητές εντός του

Πανεπιστημίου (καθηγητές, πρυτάνεις κλπ), με την ψευδαίσθηση του «εκδημοκρατισμού» του Πανεπιστημίου.

Τέλος η σύσταση των Οργανισμών των πανεπιστημίων καθώς και οι νέοι πρότυποι κανονισμοί λειτουργίας

των ιδρυμάτων, αφενός δημιουργούν ένα πολύ ασφυκτικό πλαίσιο προώθησης όλων των παραπάνω

χαρακτηριστικών του επιχειρηματικού πανεπιστήμιου και αφετέρου κάνουν πολύ πιο δύσκολο το ζήτημα της

ανατροπής των μεταρρυθμίσεων που εφαρμόζονται μέσω του αποκεντρωμένου τρόπου εφαρμογής (ανά

τμήμα-ανά Ίδρυμα).

Παρόλο που η νέα κυβέρνηση επιχειρεί με το νέο πολυνομοσχέδιο να αλλάξει το χάρτη της τριτοβάθμιας

εκπαίδευσης, ο χαρακτήρας του Πανεπιστημίου παραμένει ως έχει. Και αυτό γιατί, πέρα από το κομμάτι της

συνδιοίκησης που αναφέρεται παραπάνω, το πολυνομοσχέδιο δεν κάνει λόγο για την υποχρηματοδότηση,

επομένως αφήνει ανοιχτό το δρόμο για τις επιχειρήσεις να εισβάλλουν στο Πανεπιστήμιο. Επιπλέον, δεν

προσεγγίζεται το ταξικό ζήτημα, αφενός γιατί το Πανεπιστήμιο παραμένει αυτό των λίγων και εκλεχτών, και

αφετέρου για τους υπάρχοντες φοιτητές δεν διευκολύνεται σε καμία περίπτωση η δυσμενής καθημερινότητα

τους (μέριμνα, εργαζόμενοι φοιτητές).

Εδώ πρέπει να σημειώσουμε ότι πρέπει να βλέπουμε την άρνηση προς το επιχειρηματικό

πανεπιστήμιο όχι ως κατάφαση προς τις προηγούμενες εποχές του. Από την στιγμή που το ΕΠ έρχεται

ως παρελκόμενο του ολοκληρωτικού καπιταλισμού για να ικανοποιήσει τις ιδιαίτερες ανάγκες

καπιταλιστικής συσσώρευσης και αναπαραγωγής στο νέο στάδιο μια αναπόληση σε παλαιότερες

περιόδους (κρατικομονοπωλιακό και ερασμιακό) δεν μπορεί να οργανώσει μια αντίθεση αφού

οι βάσεις συγκρότησης αυτών των περιόδων έχουν περάσει ανεπίστρεπτη. Ιδιαίτερα να

σημειώσουμε πως αυτή η αντίληψη συνήθως συμβαδίζει με μια ηθική επίκληση σε εποχές που το

πανεπιστήμιο δεν αναμιγνυόταν με «κακόφημες» διαδικασίες στην αγορά ξεχνώντας πως δεν γίνεται με

ηθικές επικλήσεις μόνο να αντιπαλέψουμε πιέσεις που γεννιούνται από βαθιές κοινωνικές αλλαγές.

Ακόμη όσον αφορά το κομμάτι της γνώσης, για μας δεν θα πρέπει να απολυτοποιείται ο ιδεολογικός

καθορισμός και η αντιδραστική έως καταστροφική κοινωνική αξιοποίηση της επιστήμης από το κεφάλαιο και

να ισοπεδώνονται οι απελευθερωτικές κοινωνικές δυνατότητες που δημιουργεί για τον κόσμο της εργασίας.

Τις δυνατότητες απαλλαγής από τον σύγχρονο σκοταδισμό αλλά και της απαλλαγής από τον ανθρώπινο

μόχθο μέσα από την εκρηκτική ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων. Η μάχη κόντρα στο επιχειρηματικό

πανεπιστήμιο δεν μπορεί να μην συμβαδίζει με τον αγώνα ενάντια στον ολοκληρωτικό καπιταλισμό, να είναι

αναπόσπαστο κομμάτι του συνολικού αντικαπιταλιστικού αγώνα. Το ρολόι της ιστορίας δεν μπορεί να

9

γυρίσει πίσω, και για αυτό η απελευθέρωση της γνώσης και της παιδείας από τα ασφυκτικά δεσμά του

κεφαλαίου δεν μπορεί να υλοποιηθεί παρά σε μια άλλη κοινωνία.

Η κατάσταση στα ΤΕΙ

Η υπάρχουσα κατάσταση στα Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, θα μπορούσε να περιγραφεί με μια

μόνο λέξη: Απελπιστική.

Όποιος ρίξει μια πρόχειρη, γρήγορη ματιά στα ΤΕΙ, εύκολα θα αναγνωρίσει μια κατάσταση διάλυσης,

δεκάδες σπουδαστές στοιβαγμένους στα εργαστήρια(και ακόμα περισσότερους έξω από αυτά),έλλειψη

εκπαιδευτικού προσωπικού, ελλιπής εργαστηριακός εξοπλισμός και υποδομές. Όλα αυτά δεν συνέβησαν μια

αποφράδα μέρα φυσικά, το Σχέδιο Αθηνά το 2013 αλλά και όλοι οι υπόλοιποι νόμοι πριν από αυτό

συντέλεσαν στο να δημιουργηθούν ανυπόφορες συνθήκες φοίτησης, οι οποίες οφείλονται κατά κύριο λόγο

στην υποχρηματόδοτηση, τις συνεχείς απολύσεις προσωπικού (τόσο εκπαιδευτικού όσο και διοικητικού) και

φυσικά, στις καταργήσεις-συγχωνεύσεις τμημάτων(με πρόσχημα την ίδια την υπολειτουργία τους!).

Όλα αυτά άνοιξαν διάπλατα τις πόρτες για την επιχειρηματική λειτουργιά των Τ.Ε.Ι. Η φοιτητική μέριμνα είναι

χρόνια τώρα στα χέρια ιδιωτών (σίτιση-καθαριότητα-security) οι όποιοι μάλιστα εναλλάσσονται κατά

καιρούς. Στα πλαίσια της βιωσιμότητας, ήδη εταιρίες έχουν εισχωρήσει στα ΤΕΙ και έχουν αναλάβει να

χρηματοδοτούν συγκεκριμένα εργαστήρια με αυτοτελή ερευνητική δραστηριότητα στα όποια μάλιστα

λειτούργει καθεστώς ιδιωτικού δικαίου.

Από τα παραπάνω και σε συνδυασμό με τους ταξικούς φραγμούς(η πλειονότητα των σπουδαστών

προέρχεται από φτωχές λαϊκές οικογένειες, επομένως έχει ξεκάθαρη ταξική προέλευση)που όλο και

εντείνονται, δημιουργούν μια εκρηκτική κατάσταση στις ζωές τους. Αναδεικνύεται όλο και πιο έντονα το

ζήτημα της επιβίωσης, το οποίο και μετά την κατάργηση της φοιτητική μέριμνας, παίρνει τεράστιες

διαστάσεις. Οι φοιτητές αναγκάζονται να δουλέψουν, όχι για να πάρουν ένα χαρτζιλίκι αλλά για να

μπορέσουν να εξασφαλίσουν την δυνατότητα να σπουδάσουν. Αν δεν βρουν δουλειά, τότε φεύγουν από

την πόλη και έρχονται μόνο μερικές φορές την εβδομάδα για την υποχρεωτική παρακολούθηση

(εργαστήρια-κλινικές) ή εγκαταλείπουν εντελώς τις σπουδές τους.

Όσο και αν ψάξει κανεις, δεν θα βρει κομμάτι της εκπαιδευτικής διαδικασίας που να είναι πιο άρρηκτα

συνδεδεμένο με την παραγωγή αλλά και την ίδια την εκπαίδευση. Για να μπορέσει οποιοσδήποτε

σπουδαστής ΤΕΙ να ολοκληρώσει τις σπουδές τους, είτε είναι στο τμήμα Νοσηλευτικής είτε Λογιστικής πρέπει

υποχρεωτικά να κάνει 6μηνη πρακτική ή υποχρεωτικά πλαίσια ανάλογα με την σχολή. Πρακτικές οι οποίες

στην καλύτερη πληρώνονται με ψίχουλα ή δεν πληρώνονται καθόλου. Έχοντας ζήσει λοιπόν ο νέος την

σημερινή κατάσταση ,την μαύρη και ανασφάλιστη εργασία ,την μη συνδικαλιστική ελευθερία και τις

ελαστικές σχέσεις εργασίας ,αντιλαμβάνεται την κατάσταση ως μονόδρομο από τον οποίο δεν μπορεί να

ξεφύγει, παρά μόνο να συνεχίζει να πορεύεται σε μια κούρσα επιβιωτισμού. Έτσι, επί της ουσίας, ο

πτυχιούχος ΤΕΙ, είναι ένας εργαζόμενος ο οποίος έχει ζήσει στο πετσί του τις μαύρες συνθήκες εργασίας πριν

καν πάρει πτυχίο.

33.. ΓΓιιαα μμιιαα άάλλλληη ππααιιδδεείίαα σσεε μμιιαα άάλλλληη κκοοιιννωωννίίαα

Απέναντι στις στρατηγικές στοχεύσεις του κεφαλαίου και στη βαθύτερη ανάγκη του για μια διαρκή μετάλλαξη

της εκπαίδευσης συνολικά, η νεολαία Κομμουνιστική Απελευθέρωση συμπυκνώνει την πολιτική της πρόταση

σε ένα εργατικό πρόγραμμα παιδείας. Αυτό αποτελεί εκείνο το πρόγραμμα πάλης που μπορεί να ενοποιεί την

πληττόμενη πλειοψηφία, τους φοιτητές/σπουδαστές-μελλοντικούς εργαζόμενους στη βάση των κοινών

συμφερόντων τους, βάζοντας στον αγώνα ενάντια στην συνολική εκπαιδευτική καπιταλιστική

αναδιάρθρωση σαφή επαναστατική- απελευθερωτική στρατηγική. Καταφέρνει έτσι όχι μόνο να συσπειρώσει

αγωνιστικά την πληττόμενη πλειοψηφία σύμφωνα με τις κοινωνικές ανάγκες, αλλά και να αναδείξει τις

αντικειμενικές απελευθερωτικές τάσεις που αναπτύσσονται μέσα στον καπιταλισμό και εγκλωβίζονται από

την υπάρχουσα τάξη πραγμάτων.

10

Ενιαία πανεπιστημιακή εκπαίδευση

Καταργώντας κάθε διαχωρισμό σε ΑΕΙ και ΤΕΙ, ΕΠΑΛ, ΕΠΑΣ, Ενιαίο Λύκειο, ΤΕΕ καθώς και καταργώντας

κάθε μορφή ιδιωτικών ή δημόσιων ΙΕΚ, ΚΕΚ, ΚΕΣ αλλά και ενάντια σε κάθε διαχωρισμό που αναπαράγει τις

κατηγοριοποιήσεις στο εσωτερικό της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Καταργώντας έτσι τους

απόφοιτους-εργαζόμενους πολλών ταχυτήτων, μειωμένων ή μηδενικών δικαιωμάτων και «σίγουρης»

εργασιακής ανασφάλειας.

Ενίσχυση και διεύρυνση του δημόσιου - δωρεάν χαρακτήρα της εκπαίδευσης. Πάλη για την κατάργηση

κάθε ιδιωτικοοικονομικού και ανταποδοτικού κριτηρίου και ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις. Δημόσιο δωρεάν

λοιπόν από την σκοπιά του «κοινωνικά αναγκαίου» και όχι της υπεράσπισης του «κρατικού». Με ελεύθερη

πρόσβαση σε αυτή για όλους. Η μόρφωση, η γνώση είναι ισότιμο και αναφαίρετο δικαίωμα όλων και όχι

μόνο των οικονομικά ισχυρών ή πιο «ικανών». Πλήρη κάλυψη των οικονομικών αναγκών των φοιτητών και

εργαζομένων στο πανεπιστήμιο από το κράτος. Δηλαδή σίτιση, στέγαση, μετακίνηση, εκπαιδευτικό υλικό

(βιβλία, όργανα, κλπ) να είναι δωρεάν, ενάντια σε κάθε επιβολή διδάκτρων και ανταποδοτικών κριτηρίων

στην παροχή τους. Σε αυτήν την κατεύθυνση οι ανοικτοί προϋπολογισμοί των ιδρυμάτων είναι απαραίτητοι,

ώστε να καλύπτουν τις ανάγκες των φοιτητών, των μεταπτυχιακών και των εργαζομένων μέσα σε αυτά.

Απέναντι στο κριτήριο του κέρδους για την έρευνα και για την ίδια την εξέλιξη των γνωστικών

αντικειμένων θα αντιπαραθέτει τις κοινωνικές ανάγκες, τις κοινωνικές προτεραιότητες και τη χρήση της

έρευνας για τη βελτίωση της ζωής και της εργασίας των ανθρώπων

Ενιαία πανεπιστημιακή εκπαίδευση χωρίς οριζόντιους και κάθετους διαχωρισμούς.

Ενάντια σε λογικές καταμερισμού της γνώσης με βάση τις άμεσες ή στρατηγικές ανάγκες της

καπιταλιστικής παραγωγής.

Ενιαία Πτυχία ανά Γνωστικό Αντικείμενο. Κατάργηση των προαπαιτούμενων, του ορίου λήψης

μαθημάτων, των προδιδακτορικών κύκλων μαθημάτων, των κατευθύνσεων που κατακερματίζουν το πτυχίο.

Γνώση ικανή για διεκδίκηση όλων των εργασιακών και επαγγελματικών δικαιωμάτων που θα αποτελούν

κατοχύρωση για αξιοπρεπή εργασία, ασφάλιση κτλ. Αυτά τα πτυχία θα πρέπει να αποτελούν το μόνο

προαπαιτούμενο για εργασία, να μην χρειάζεται καμία περαιτέρω πιστοποίηση, εξέταση ή οποιοσδήποτε

άλλος «προθάλαμος». Επίσης, τα επαγγελματικά και εργασιακά δικαιώματα να είναι ενιαία και αδιάσπαστα

να απονέμονται από τη πρώτη μέρα εργασίας και όχι τμηματικά με την προϋπηρεσία.

Προτάσσουμε μία παιδεία που αμφισβητεί ριζικά τον κατανεμητικό ρόλο της εκπαίδευσης, ο οποίος

παράγει και αναπαράγει τον διαχωρισμό διευθυντή- εργαζόμενου, ειδικευμένου- ανειδίκευτου, διανοητικής-

χειρωνακτικής εργασίας.

Μια παιδεία που προάγει τη συνολική μόρφωση όλης της νεολαίας στην κατεύθυνση άρσης του

καπιταλιστικού καταμερισμού εργασίας.

Δέκα θέσεις για μια απελευθερωτική παιδεία 1. Μία απελευθερωτική παιδεία πρέπει να υπερβαίνει το στείρο οικονομισμό και "επαγγελματισμό".

Οι νέοι, και όχι μόνο αυτοί, δεν χρειάζονται τη μόρφωση και την παιδεία μόνο για την επαγγελματική

τους αποκατάσταση και την απόκτηση «κατάλληλων» για την εξεύρεση εργασίας ικανοτήτων. Αντίθετα,

τους είναι απαραίτητη γιατί συμβάλει στη διαμόρφωση ελεύθερων, κριτικά σκεπτόμενων και ανήσυχων

προσωπικοτήτων, γιατί απελευθερώνει τον άνθρωπο από την άγνοια, τις προλήψεις, από τον

ανορθολογισμό. Αυτός ο ρόλος της μόρφωσης , η αυταξία της, δεν μπορεί να φυλακιστεί απλά και μόνο

στην προσφορά κάποιων επαγγελματικών δεξιοτήτων. Αυτό, άλλωστε, υπογραμμίζει και η λαϊκή θυμοσοφία:

"Άνθρωπος αγράμματος, ξύλο απελέκητο".

2. Μία απελευθερωτική παιδεία πρέπει να έρχεται σε ρήξη με την λογική που συνδέει - για την ακρίβεια

υποτάσσει - τη μόρφωση, την σχέση με την γνώση και την εκπαιδευτική διαδικασία με την "παραγωγική

διαδικασία", την "οικονομία" κλπ.

11

Η οριοθέτηση αυτή αφορά πρώτα από όλα τις κυρίαρχες συντηρητικές αντιλήψεις της επιχειρηματικής

παιδείας, την υποταγή της εκπαίδευσης στη λογική του κέρδους και της αγοράς, την ασφυκτική ένταξη της

μόρφωσης στη διαδικασία της καπιταλιστικής παραγωγής. Ωστόσο, αφορά και τις δήθεν προοδευτικές

παραλλαγές αυτής της υποταγής, που γίνονται στο όνομα της "νέου τύπου ανάπτυξης" ή των μοντέλων

"παραγωγικού εκσυγχρονισμού".

Οι νέοι και η κοινωνική πλειοψηφία έχουν ανάγκη την γνώση όχι για να θριαμβεύσει η αστική οικονομία

και παραγωγή. Την χρειάζονται ως ένα από τα μέσα της απελευθέρωσης του ανθρώπου από κάθε

αποξένωση, καταπίεση και εξουσία και όχι για να γίνουν αποτελεσματικά εξαρτήματα της καπιταλιστικής

παραγωγής και των προοδευτικών παραλλαγών της.

3. Μια απελευθερωτική μόρφωση και παιδεία δεν περιορίζεται μόνο στα πλαίσια του επίσημου

εκπαιδευτικού συστήματος και η διάρκειά της δεν εξαντλείται στην χρονική διάρκεια αυτού του συστήματος.

Χρειάζεται ασφαλώς ένα αποτελεσματικό και "πλούσια" εκπαιδευτικό σύστημα. Συνειδητοποιώντας ότι

μόρφωση και παιδεία δεν είναι μόνο η εκπαίδευση ούτε αποκτώνται μόνο μέσα στο εκπαιδευτικό σύστημα,

είναι απαραίτητη η διαμόρφωση μιας παιδείας που θα έρχεται σε σύγκρουση με την κυρίαρχη τάξη

πραγμάτων. Αυτή η μόρφωση και παιδεία πρέπει να αναβλύζουν από όλους τους κρίκους και τους θεσμούς

της κοινωνίας, ο πολιτισμός και η γνώση πρέπει να διαχέονται από κάθε κύτταρό της, διαμορφώνοντας ένα

κλίμα μαζικού διαφωτισμού και μορφωτικής ανάτασης.

Ταυτόχρονα, αυτό το κλίμα δεν πρέπει να σταματά στα συμβατικά εκπαιδευτικά χρόνια. Ζούμε σε μια

εποχή τεράστιων επιστημονικών ανακαλύψεων, όπου ο όγκος των γνώσεων αυξάνεται με ταχύτατους

ρυθμούς. Ότι μάθαμε στο σχολείο ή στο Πανεπιστήμιο "παλιώνει", απαξιώνεται γρήγορα. Να γιατί είναι

αναγκαία η δια βίου μόρφωση. Να γιατί πρέπει η κοινωνία να δίνει σε όλα τα μέλη της τη δυνατότητα

διαρκούς εμπλουτισμού, εκσυγχρονισμού και διεύρυνσης του μορφωτικού - πολιτιστικού τους ορίζοντα.

4. Μια απελευθερωτική παιδεία δεν μπορεί παρά να αμφισβητεί ριζικά τον κατανεμητικό ρόλο της

εκπαίδευσης, που παράγεται και αναπαράγει τον καπιταλιστικό καταμερισμό εργασίας. Αυτή η αμφισβήτηση

σήμερα είναι πολύ περισσότερο αναγκαία και αυτό γιατί οι εξελίξεις στην επιστήμη, την ειδίκευση, την τεχνική

αναβαθμίζουν το ρόλο της εκπαίδευση ως μηχανισμού ταξικού καθορισμού και ένταξης, ως μηχανισμού

που προετοιμάζει και διοχετεύει τους νέους στις διάφορες θέσεις του αστικού οικονομικού μηχανισμού και της

καπιταλιστικής ιεραρχίας. Η παιδεία, για να είναι απελευθερωτική, πρέπει να εξασφαλίζει ενιαία μορφωτικά

δικαιώματα για όλους και ίσες δυνατότητες κοινωνικής και παραγωγικής ένταξης ανάλογα με τις ανάγκες και

τις δυνάμεις του καθενός σε μια κοινωνία και σε μια παραγωγή απαλλαγμένες από την εκμετάλλευση, την

ατομική ιδιοκτησία, τους νόμους της αγοράς και του ανταγωνισμού.

5. Μια απελευθερωτική παιδεία είναι ασύμβατη και αντιπαραθετική με τους ταξικούς φραγμούς, τις

διακρίσεις, τις ανισότητες, τον αποκλεισμό. Η μόρφωση, η γνώση είναι ισότιμο δικαίωμα όλων των πολιτών

και όχι μόνο των οικονομικά ισχυρών, η πρόσβαση σε όλο τον πλούτο της ανθρώπινης σκέψης και του

πολιτισμού πρέπει να εξασφαλίζεται για όλους από την κοινωνία και να μην εξαρτάται από τις ταξικά

άλλωστε καθορισμένες - δυνατότητες της κάθε οικογένειας. Από αυτή την άποψη, είναι αυτονόητη η ανάγκη

για την εξάλειψη όλων αυτών των εκπαιδευτικών και μη μηχανισμών, που λειτουργούν ως φραγμοί καθώς και

ο πολλαπλασιασμός εκείνων που συμβάλλουν στο στόχο της κοινωνικά ισότιμης επαφής με την γνώση.

6. Μια απελευθερωτική παιδεία δεν αρκεί να ζητά περισσότερη ή καλύτερη γνώση για όλους. Το ζήτημα

της μόρφωσης δεν είναι ποσοτικό, είναι πρώτα και κύρια ζήτημα περιεχομένου. Μια άλλη παιδεία, λοιπόν,

θα ανακαλύπτει νέα πεδία γνώσης, θα διαμορφώνει νέους επιστημονικούς ορίζοντες, θα σπάζει τα σύνορα

που χαράζει η αγοραία αντίληψη, θα καταργεί τα εκπαιδευτικά - ερευνητικά νεκροταφεία της κοινωνίας του

κέρδους, θα αναπτύσσεται σε νέες κατευθύνσεις και τομείς, προσανατολισμένες από τις ανθρώπινες

ανάγκες και αναζητήσεις και όχι από τις απαιτήσεις της καπιταλιστικής κερδοφορίας. Μια τέτοια παιδεία είναι

ξένη με τον τεχνοκρατισμό, τις απόψεις για ουδετερότητα της επιστήμης και της γνώσης, αλλά και από αυτές

που θεωρούν την ανάπτυξή της αντικειμενικά προοδευτική διαδικασία, όπου το μόνο πρόβλημα είναι το πώς

και ποιος θα την χρησιμοποιήσει.

12

7. Μια απελευθερωτική παιδεία πρέπει να αμφισβητεί τη σημερινή "γεωγραφία" και τα "σύνορα" των

μαθημάτων, των σχολών, των επιστημονικών αντικειμένων, των επαγγελμάτων, να αντιμετωπίζει αυτό το

ζήτημα δυναμικά, να διαμορφώνει μια νέα "χάρτα" και φυσιογνωμία για όλα αυτά. Είναι άλλωστε κοινό

μυστικό ότι ο σημερινός διαχωρισμός κινείται ανάμεσα στις συμπληγάδες των επιστημονικών γνώσεων

προηγούμενων εποχών και απαιτήσεων της καπιταλιστικής αγοράς. Αυτές οι διαχωριστικές γραμμές, αλλά

και οι νέες, που διαμορφώνουν οι εξειδικεύσεις βίδας, οι κατατμήσεις γνωστικών αντικειμένων, κλπ.,

αδυνατούν να ανταποκριθούν στις σημερινές επιστημονικές τάσεις, στην ανάγκη διεπιστημονικής

προσέγγισης, για σύνθεση σε ανώτερο επίπεδο (συλλογικό και ατομικό) των εξειδικευμένων επιστημονικών

περιοχών και για μη διάσπαση του ενιαίου της γνώσης.

8. Η νέα απελευθερωτική παιδεία πρέπει να υπερβαίνει το σημερινό εκπαιδευτικό μοντέλο, τη σημερινή

δομή, τους κάθετους και οριζόντιους διαχωρισμούς σε βαθμίδες τομείς, θεσμούς - είτε αυτοί είναι νομικά

κατοχυρωμένοι, είτε στηρίζονται στον καταναγκασμό των κάθε λογής εξετάσεων. Οι έννοιες της βασικής

εκπαίδευσης, του Πανεπιστημίου, της μεταπτυχιακής παιδείας πρέπει να ανασυγκροτηθούν ριζικά. Όλοι

πρέπει να έχουν δυνατότητα πρόσβασης σε μια πολύ πιο διευρυμένη και πλούσια έννοια βασικής παιδείας,

αλλά και τη δυνατότητα απόκτησης της πανεπιστημιακής μόρφωσης.

Αν χτες η βασική παιδεία ήταν λίγο "κολλυβογράμματα", σήμερα σε αυτό τον όρο περιέχονται πολύ πιο

πολλά (πληροφορική, καλλιτεχνική παιδεία, ξένες γλώσσες κλπ.). Αυτή η πραγματικότητα και οι σύγχρονες

εξελίξεις, αλλά κυρίως οι μορφωτικές ανάγκες της κοινωνικής πλειοψηφίας ασφυκτιούν στη σημερινή

εκπαιδευτική δομή και διάρθρωση.

9. Μια νέα απελευθερωτική παιδεία θα οικοδομεί και ένα νέο τρόπο παροχής της γνώσης, νέας

μορφής επαφές με τις κατακτήσεις του ανθρώπινου μυαλού, νέες δημοκρατικές διαδικασίες προσέγγισης

της μόρφωσης εντός και εκτός εκπαίδευσης, νέους δρόμους ανάπτυξης της επιστήμης και της έρευνας.

Διαδικασίες όπως τα δεσμευτικά αναλυτικά προγράμματα, η αυθεντία του καθηγητή, ο μονόλογος, ο

παπαγαλισμός, η εξετασιομανία, η πειθάρχηση, ο πειθαναγκασμός, η μοναδικότητά του ενός

συγγράμματος, η φυλακή της βαθμολογίας και τόσες άλλες δεν μπορεί να έχουν σχέση με τέτοια παιδεία.

10. Μια απελευθερωτική παιδεία, τέλος, πρέπει να υπερβαίνει το δίλημμα "κρατική ή ιδιωτική εκπαίδευση".

Ούτε ο κρατικός "ναός της γνώσης" των καπιταλιστικών χωρών, ούτε το κρατικά ελεγχόμενο και

συγκεντρωτικό εκπαιδευτικό μοντέλο των πρώην ανατολικών χωρών, ούτε, πολύ περισσότερο, η

ιδιωτικοποιημένη - εμπορευματοποιημένη εκπαίδευση μπορεί να είναι ο "χώρος" μιας τέτοιας παιδείας.

Αντίθετα χρειάζονται νέοι θεσμοί, ορισμένοι αυτοτελώς συγκροτημένοι και αρκετοί διαχεόμενοι σε όλη την

κοινωνία, θεσμοί διαμορφωμένοι, ελεγχόμενοι και "εξαρτημένοι" από τις απαιτήσεις της κοινωνικής

πλειοψηφίας, θεσμοί λειτουργικοί, ευέλικτα αναπροσαρμοζόμενοι, αποκεντρωμένοι, συλλογικοί, ανεξάρτητοι

από το κράτος, την ΕΕ και τους ιδιώτες.

Η προοπτική μιας τέτοιας παιδείας φαίνεται ίσως μακρινή. Και όμως, είναι η πιο κοντινή με τις ανάγκες

των νέων και όλων των εργαζόμενων ανθρώπων.

Σήμερα, εν μέσω της παγκόσμιας δομικής καπιταλιστικής κρίσης, οι ανάγκες του κεφαλαίου για μαζική

δημιουργία ευέλικτων, εξειδικευμένων και αναλώσιμων εργαζομένων, για εφαρμοσμένη έρευνα η οποία θα

αυξάνει τη παραγωγικότητα της εργασίας, οδήγησε στο σύγχρονο επιχειρηματικό

πανεπιστήμιο-πανεπιστήμιο επιχείρηση, κάθε πτυχή του οποίου υποτάσσεται οργανικά στις ανάγκες του

κεφαλαίου. Στην ιδία κατεύθυνση διαμορφώνεται και το νέο σχολείο της αγοράς, ένα σχολείο

«συγχωνευμένο» που αντί για μόρφωση τεμαχίζει τη γνώση, εξειδικεύοντας την σε κατευθύνσεις. Στο πλαίσιο

της σχολικής επιχειρηματικότητας το νέο σχολείο της αγοράς προάγει τον ανταγωνισμό και οξύνει τις

μορφωτικές αντιθέσεις της νεολαίας. Η συνολική πρόταση της νεολαίας Κομμουνιστική Απελευθέρωση

συμπεριλαμβάνει μια εκπαίδευση με ελεύθερη και δωρεάν πρόσβαση σε όλες τις βαθμίδες της, που θα

βασίζεται και θα ικανοποιεί τις κοινωνικές ανάγκες.

13

44.. ΗΗ ααππάάννττηησσηη ττοουυ φφοοιιττηηττιικκοούύ κκιιννήήμμααττοοςς

Όλο το προηγούμενο διάστημα, το φοιτητικό κίνημα παρά τους μεμονωμένους αγώνες οι οποίοι είχαν

σημαντικές κατακτήσεις και άφησαν παρακαταθήκες, δεν κατάφερε να σταθεί αντάξιο των καιρών, να

σπάσει την αναμονή και την αδράνεια και να συνολικοποιήσει την υπόθεση της ανατροπής. Η κατάσταση

που διαμορφώθηκε στους φοιτητικούς συλλόγους τόσο πριν την κυβερνητική αλλαγή όσο και μέχρι σήμερα

θα λέγαμε ότι χαρακτηρίζεται από την αποστροφή του φοιτητικού σώματος από τους συλλογικούς αγώνες,

την απομαζικοποίηση των γενικών συνελεύσεων, την ενίσχυση του ατομικού δρόμου μέσα από ένα ρεύμα

επιβιωτισμού, την ανάθεση και τις μειωμένες προσδοκίες. Ποιοτική διαφορά ωστόσο είναι ότι ενώ οι

προηγούμενες κυβερνήσεις προσπαθούσαν να επιβάλλουν την αντιλαϊκή πολιτική μέσω του αυταρχισμού,

της τρομοκρατίας και της καταστολής, η νέα κυβέρνηση επιδιώκει την κοινωνική συναίνεση ψάχνοντας

συνομιλητές και συνενόχους στην προσπάθεια προώθησης των συμφερόντων του κεφαλαίου, από μια

σκοπιά αστικής διαχείρισης του υπάρχοντος συστήματος. Οφείλουμε να ψηλαφίσουμε τα καθήκοντα και την

αναγκαία ανασυγκρότηση του φοιτητικού κινήματος σε περιεχόμενο και μορφές πάλης τόσο για να

αντιπαλέψει τον κίνδυνο της ενσωμάτωσης και της συνδιαλλαγής, όσο και να χαράξει νέους δρόμους

αντεπίθεσης με βάση τις δυνατότητες που γεννάει η νέα κατάσταση.

Η παραπάνω κατάσταση φέρνει στο προσκήνιο ένα σύνολο ζητημάτων για το φοιτητικό κίνημα. Ανακύπτει

εντονότερα από ποτέ το ερώτημα αν μπορούν τα εργαλεία και τα όπλα του παρελθόντος να δώσουν

απαντήσεις στην συγκεκριμένη φάση. Η καπιταλιστική κρίση και η πορεία του φοιτητικού κινήματος το

προηγούμενο διάστημα (μετά 06-07 εποχή) ανέδειξαν τα όρια των παραπάνω εργαλείων και θέτουν

επιτακτικά το ζήτημα αναγκαίων τομών στο περιεχόμενο και τις μορφές πάλης του φοιτητικού κινήματος.

Χωρίς να πηγαίνουμε σε μια διαδικασία αφορισμού των προηγούμενων αναπαραστάσεων του πρέπει να

δούμε με δημιουργικό τρόπο τη σύνδεση παλιών και νέων εργαλείων για την επανεμφάνιση του πάνω στους

κινδύνους και τις δυνατότητες της νέας φάσης.

Κριτήρια για το πολιτικό περιεχόμενο του φοιτητικού κινήματος

Αντικυβερνητικό: να ανατραπούν από τους αγώνες του λαού και της νεολαίας τα μέτρα, και οι

εκάστοτε πολιτικές που εκφράζονται από τις κυβερνήσεις, καθώς και οποιοσδήποτε διαχειριστής. Επίσης

είναι αναγκαίο να συγκροτήσουμε όρους και κίνημα το οποίο θα θέσει επί τάπητος το ζήτημα της

απονομιμοποίησης και εν τέλει της ανατροπής της κυβέρνησης. Σε αυτό το πλαίσιο πρέπει να εντάσσεται και

η πάλη για τα επιμέρους, όπως νόμος πλαίσιο, Διαμαντοπούλου, Νέο Πολυνομοσχέδιο. Αλλά και συνολικά

η πάλη ενάντια στην εκπαιδευτική αναδιάρθρωση.

Αντιαναδιαρθρωτικό: Σύγκρουση με τις επιταγές της Ε.Ε (Μπολόνια, ΚΕΧΑΕ κτλ). και των εκάστοτε

κυβερνήσεων που θέλουν να υποτάξουν την γνώση και την επιστήμη στις επιταγές του κεφαλαίου, να

καταργήσουν την δημόσια και δωρεάν παιδεία και να μετατρέψουν τα πανεπιστήμια σε επιχειρήσεις που θα

παράγουν στρατιές μισο-ειδικευμένων ανέργων. Δεν αντιπαρατιθέμαστε μόνο με τον εκάστοτε νόμο αλλά

συνολικά με την εκπαιδευτική αναδιάρθρωση και τα ιδεολογήματα του κεφαλαίου περί αξιολόγησης κτλ.

Ακόμη το νέο Πολυνομοσχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ, δεν αγγίζει σε καμία περίπτωση τον οικονομικό ρόλο του

Επιχειρηματικού Πανεπιστημίου, αφήνοντας άθικτο το θέμα της αύξησης της χρηματοδότησης, την στιγμή

κιόλας που τα αποθεματικά των Πανεπιστημίων υφαρπάζονται με ΠΝΠ. Το πολυνομοσχέδιο ενσωματώνει

πάγια αιτήματα του φ.κ., τα οποία σε καμία περίπτωση δεν αποτελούν «αριστερά δώρα» του υπουργείου,

αλλά κατακτήσεις που επιτεύχθηκαν με κόπο και ιδρώτα μέσα από τους αγώνες του φκ. Γι’ αυτό τον λόγο η

κριτική που γίνεται απέναντι στο Πολυνομοσχέδιο δεν θα μπορούσε να μην είναι κριτική στην συνολική

πολιτική που προσπαθεί να εφαρμόσει και όχι κριτική κοπτοραπτικής σημείων.

14

Αντί-ΕΕ, Αντί ΔΝΤ: Πέρα από την εναντίωση στις επιταγές της Ε.Ε. τόσο στην εκπαίδευση όσο και

γενικότερα, ζητούμενο είναι το ίδιο το φοιτητικό κίνημα να συνειδητοποιεί μέσα από τις διαδικασίες του πως

τα συμφέροντα και οι ανάγκες του είναι ασυμβίβαστες με την ύπαρξη αυτών των ολοκληρώσεων του

κεφαλαίου, και να εντάσσεται στην πάλη μαζί με το εργατικό κίνημα για την αντικαπιταλιστική αποδέσμευση

από αυτές.

Αντικαπιταλιστικό: Να αντιτίθεται συνολικά στην πολιτική του κεφαλαίου και στους εκφραστές της

και στο σύνολο των αναδιαρθρώσεων τους, κάνοντας σαφές ότι τα νέα μέτρα αποτελούν μονόδρομο για

το κεφάλαιο προκειμένου να υπερβεί την κρίση που είναι γέννημα- θρέμμα του ίδιου του καπιταλισμού.

Αντικαπιταλιστικό πρόγραμμα πάλης δεν σημαίνει μια σκόρπια σειρά από μπούλετ, αλλά την αναγκαία

ενιαία πολιτική απάντηση στο σύγχρονο μεσαίωνα του κεφαλαίου που πάνε να μας επιβάλλουν.

Κοινωνικά αναγκαίο: που με έναν επιθετικό τρόπο θα σκιαγραφεί πέρα από την ανατροπή των

μέτρων, μια άλλη παιδεία, άλλη εργασία άλλη ζωή συνολικά. Η αναβάθμιση της πάλης για μια

απελευθερωτική παιδεία κόντρα στην παιδεία της από-γνωσης και της ημιμάθειας που μας επιβάλλουν. Ο

στόχος για παράδειγμα της Ενιαίας Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης δημόσιας και δωρεάν σε αντιπαράθεση

με τα ιδιωτικά κέντρα φτηνής και ευέλικτης κατάρτισης που μας ετοιμάζουν. Ταυτόχρονα πρέπει να απαντά

και για τα πιο συγκεκριμένα ερωτήματα του κλάδου και της σχολής. Να πιάνει το πραγματικό ερώτημα των

φοιτητών (σε ότι αφορά τον οικονομικό αγώνα) όπως αυτό γεννάται από τη διαδικασία των σπουδών, στη

συγκεκριμένη σχολή στη συγκεκριμένη περίοδο (ανάγκη για φοιτητική μέριμνα, πάλη για επαγγελματικά

δικαιώματα, ανθρώπινοι ρυθμοί σπουδών κλπ)και να παλεύει γι αυτό, όχι με στείρα διεκδίκηση αλλά με

πραγματικούς όρους επιβολής. Συνολικότερα είναι αναγκαία η προσπάθεια συγκρότησης μιας σύγχρονης

χάρτας αναγκών και δικαιωμάτων (όχι με ένα εγκεφαλικό τρόπο αλλά σε άμεση σύνδεση με τα επίδικα της

πάλης της νεολαίας) που θα απαντάει και θα δίνει ελπίδα και προοπτική στην άβυσσο της ανασφάλειας της

εργασιακής περιπλάνησης και της μισής ζωής που νιώθει η νέα εργατική βάρδια ότι την περιμένει. Η

τελευταία πλευρά είναι ιδιαίτερα σημαντική, όχι μόνο για την «ολοκλήρωση» του προγράμματος πάλης, αλλά

για να ωθήσει στην επιλογή της μάχης διαρκείας την σπουδάζουσα νεολαία.

Ανεξάρτητο: Το ζήτημα της ανεξαρτησίας αναδεικνύεται με ιδιαίτερο τρόπο στη νέα φάση. Το

παραπάνω στοιχείο δεν έγκειται απλά στην αποκοπή των δεσμών του φκ από τις εκάστοτε κυβερνήσεις και

υπουργεία αλλά στην συνολική αποστροφή και σύγκρουση με τα αστικά σχέδια οποιουδήποτε διαχειριστή.

Είναι κρίσιμο σήμερα το φκ να συγκρουστεί με τις λογικές των ρεαλιστικών λύσεων και των χαμηλών

προσδοκιών, του εφησυχασμού και της ανάθεσης σε έναν «ευνοϊκότερο διαχειριστή» αλλά αντιθέτως πρέπει

να βγάλει στο προσκήνιο τις ανάγκες του με αυξημένη απαιτητικότητα κόντρα στην αναμονή και την

συναίνεση. Είναι απαραίτητος ο διαχωρισμός από την λογική της συνδιαχείρισης και τις συνδιαλλαγής με

τους κυβερνητικούς κύκλους σε μία προσπάθεια ενσωμάτωσης των μαχητικών φωνών που υπάρχουν εδώ

και αρκετά χρόνια στον χώρο του πανεπιστημίου και μετατροπής τους σε συνένοχο στα αστικά σχέδια.

Η πρόταση μας για το Νέο Πολίτικο Φοιτητικό Κίνημα.

Φαίνεται ότι ένα νικηφόρο ΦΚ δεν μπορεί να προκύψει απλά από την αλλαγή συσχετισμών σε εκλογικό

επίπεδο (η οποία σε ένα βαθμό ήδη συντελείται) αλλά ούτε είναι ζήτημα πραγματοποίησης περισσότερων

Γενικών Συνελεύσεων σε περισσότερες σχολές. Δεν είναι θέμα μιας «στροφής στην καθημερινότητα των

φοιτητών» αλλά και ούτε μιας γενικής επανάληψης ενός πολιτικού προγράμματος. Επιμένουμε στο

χαρακτηρισμό ΝΕΟ διδασκόμενοι από τις δυσκολίες που συναντά και ο πλέον μαχητικός φοιτητικός

σύλλογος για να εξασφαλίσει στοιχειώδη δικαιώματα αλλά και από τις δυσκολίες που συνάντησαν την

τελευταία τριετία και οι πλέον μαχητικοί και αποφασιστικοί αγώνες.

Για εμάς το φοιτητικό κίνημα:

1)Πρέπει να ενισχύει τον πολιτικό αγώνα! Να βάζει στο προσκήνιο τη λογική της αντικαπιταλιστικής

ανατροπής της επίθεσης. Να πιάνει και να απαντάει το σύνολο των πολιτικών ερωτημάτων με τα οποία

15

αναμετριέται μεγάλο κομμάτι της σπουδάζουσας νεολαίας, με τα καθημερνά προβλήματα που

αντιμετωπίζει στη σχολή, πιθανά στη δουλειά ή στην προσπάθεια να ορίσει τη ζωή του ώστε όχι απλά να

επιβιώνει αλλά να ζει με αξιοπρέπεια. Τα ερωτήματα αυτά κινούνται γύρω από ζητήματα όπως το αν μια

καλύτερη διαχείριση μπορεί αλλάξει ουσιαστικά τα πράγματα στη χώρα, τι γίνεται με την ΕΕ και αν μπορούμε

χωρίς αυτή, το χρέος αν πρέπει και αν μπορεί να πληρωθεί, αν έχει τελικά τη δύναμη ο λαός να καθορίσει τις

εξελίξεις και να παίξει πρωταρχικό ρόλο σε αυτές. Συνεπώς αναβαθμίζεται η ανάγκη ενός Πολιτικού

Φοιτητικού Κινήματος ικανό να ενσωματώνει πλευρές του αντικαπιταλιστικού προγράμματος πάλης και να

τις αξιοποιεί δημιουργικά, δένοντας τες με τις ιδιαίτερες πλευρές της πάλης ενάντια στην εκπαιδευτική

αναδιάρθρωση, αλλά και για να απαντά και να εκφράζει το άγχος και την τοποθέτηση των φοιτητών και των

σπουδαστών στα κεντρικά πολιτικά ερωτήματα της περιόδου που τίθενται αντικειμενικά από μόνα τους σε

πλειοψηφικά κομμάτια της νεολαίας και του λαού. Δεν πρόκειται αποκλειστικά για ζήτημα σύνδεσης

οικονομικού-πολιτικού αγώνα! Δεν αρκεί η απλή σύνδεση των ζητημάτων που ανακύπτουν με ξεχωριστό

τρόπο σε κάθε χώρο ( π.χ.φοιτητική μέριμνα, υποχρηματοδότηση) με το κεντρικό πολιτικό(ΕΕ,χρέος) όσο

αναγκαία και να είναι. Η διενέργεια αυτοτελούς πολιτικού αγώνα μαζί με την πολιτικοποίηση του οικονομικού

αγώνα αποκτούν καθοριστική σημασία στην κατεύθυνση του να μπορεί ο οργανωμέος λαός και άρα το

φοιτητικό κίνημα σαν αναπόσπαστο κομμάτι αυτού να σφραγίζει τις πολιτικές εξελίξεις. Υπό αυτό το πρίσμα

το ΦΚ πρέπει να υπερβαίνει τα αστικά και εκβιαστικά διλήμματα όπως «ευρώ ή χάος», «κυβερνητική

σταθερότητα ή επάνοδος της δεξιάς και της ακροδεξιάς». Με αυτόν τον τρόπο ενισχύονται οι τάσεις

χειραφέτησης και η απαιτητικότητα της νεολαίας. Ένα τέτοιο ΦΚ βάζει πλάτη για μια γενικευμένη αντεπίθεση

των αγώνων για την αντικαπιταλιστική ανατροπή της επίθεσης. Ανατροπή που απαιτεί την ύπαρξη και

δράση ενός ισχυρού, πολιτικά επικίνδυνου μαζικού συγκρουσιακού κινήματος της εργατικής τάξης και της

πλειοψηφίας της νεολαίας, με αυτοτελή πολιτικό ρόλο και όργανα εργατικής πολίτικης.

2)Να μην παζαρεύει λύσεις, να αντεπιτίθεται και να παλεύει για τις ανάγκες του. Το φκ δεν μπορεί να έχει ένα

συμπληρωματικό ρόλο προς τις κυβερνητικές εξαγγελίες, ειδικά σε μια περίοδο όπου τα κρίσιμα ζητήματα

για την πληττόμενη πλειοψηφία των φοιτητών μπαίνουν επιτακτικά στο προσκήνιο. Αντιθέτως πρέπει να

προβάλει ένα συνολικό πρόγραμμα πάλης για τις δωρεάν σπουδές και τη φοιτητική μεριμνά (σίτιση,

στέγαση, μεταφορές, συγγράμματα), για αξιοπρεπείς όρους και ρυθμούς σπουδών, για υψηλό επίπεδο

υλικοτεχνικών υποδομών στις σχολές με όσους καθηγητές και εργαζόμενους είναι απαραίτητοι για την καλή

λειτουργία των σχολών. Αυτά προφανώς κάθε φοιτητικός σύλλογος θα τα παλεύει και ειδικά σε κάθε σχολή

ώστε να γίνονται υλική πραγματικότητα για τους φοιτητές στο κάθε ίδρυμα. Τα παραπάνω πάνε μαζί με

πάγια αιτήματα του φοιτητικού κινήματος που πρέπει να ξαναβάλει πιο αποφασιστικά στις σημαίες του

αγώνα του (Κατάργηση του νόμου Διαμαντοπούλου, κατάργηση των ορίων φοίτησης, επαναφορά του

ασύλου κλπ). Ειδικά με το νέο πολυνομοσχέδιο αναβαθμίζεται η αναγκαιότητα για το φκ να καταθέτει

διαρκώς πρόταση για μία διαφορετική και αναγκαία προοπτική στην εκπαίδευση και την μόρφωση και ως

νΚΑ πρέπει να προσπαθήσουμε να συμβάλουμε σε αυτή την κατεύθυνση. Δεν μπορεί να εξαντλείται σε

πλαίσια διεκδικήσεων, όσο προωθημένα και αν είναι. Το ζήτημα του ποιος παράγει τη γνώση, σε ποιο

πλαίσιο και για ποιο συμφέρον πρέπει να τεθεί! Το ζήτημα της κατάργησης των διασπάσεων σε ΑΕΙ και ΤΕΙ και

την ύπαρξη ενός πτυχίου ανά γνωστικό αντικείμενο να μπει στην καθημερινή ατζέντα της πάλης. Σε κάθε

περίπτωση όμως όλα τα παραπάνω θα παραμένουν εξαγγελίες όσο δεν θα συνδέονται με μια πραγματική

μαχητική δράση ευρύτερων μαζών με ριζοσπαστικά χαρακτηριστικά και σε σύγκρουση με την αστική

νομιμότητα. Η δυνατότητα του Φ.Κ. να θέσει το δικό του πρόγραμμα στην ημερήσια διάταξη συναρτάται

άμεσα από την ανάπτυξη πραγματικών βημάτων επιβολής σε σύγκρουση με αντιδραστικά μπλοκ εντός και

εκτός σχολών.

3)Να είναι μπροστάρης στη μάχη της νέας γενιάς. Η σχετική υποχώρηση της σημασίας της φοιτητικής

ταυτότητας μέσα στην κρίση και την οξυμένη επίθεση δεν αναιρεί τον νεολαιίστικο χαρακτήρα του φοιτητικού

κινήματος αλλά, αντιθέτως, καθιστά την ανάδειξη του επιτακτική. Η επίθεση στη νέα γενιά επιχειρεί να

καθιερώσει ως δεδομένη πραγματικότητα την αβεβαιότητα και την ανασφάλεια όπου το μόνο σίγουρο θα

είναι ένα μέλλον εξαθλίωσης χωρίς πραγματικές προοπτικές βελτίωσης. Το νέο λύκειο, οι ταξικοί φραγμοί

στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, το όριο φοίτησης, οι ελαστικές σχέσεις εργασίας και το σύμφωνο πρώτης

απασχόλησης, τα voucher και οι πολύ μικροί μισθοί στους νέους εργαζόμενους διαπερνώντας από μια

κοινή συνισταμένη : θέτουν το νεολαίο ως υπεύθυνο της κατάστασης που βιώνει και επιχειρούν να τον

ενοχοποιήσουν. Μια γενιά που θα γίνει αλοιφή στις μυλόπετρες της κρίσης. Η αντιστροφή αυτής της

16

κατάστασης, η ανάδειξη των πραγματικών υπαίτιων και η ενίσχυσης της οργάνωσης της νεολαίας απέναντι

σε αυτή την κατάσταση είναι ζητήματα που πρέπει να διαπερνούν την πάλη του φοιτητικού κινήματος. Η

ανάπτυξη κοινωνικών συμμαχιών θα εξαρτηθεί (και) από την ικανότητα των συλλόγων να βγουν μπροστά

παίρνοντας θέση συνολικά για τη γενιά «των αποτυχημένων».

4)Πρέπει να ενισχύσει την εργατική του κατεύθυνση. Να γίνει κομμάτι της εργατικής λαϊκής αντεπίθεσης! Η

κατάσταση που διαμορφώνεται στους χώρους που ζει, σπουδάζει και εργάζεται η νεολαία, καθώς και

συνολικά ο εργασιακός μεσαίωνας μέσα στο αντιδραστικό, αντιδημοκρατικό φόντο που επικρατεί και

αποτελεί το αύριο στο οποίο καλείται να ζήσει ο σημερινός νεολαίος, κάνει φανερό πως η συντριπτική

πλειοψηφία της νεολαίας προσεγγίζει από άποψη ταξικής καταγωγής, θέσεις αλλά ακόμη περισσότερο και

προοπτικής την εργατική τάξη. Η εργαζόμενη και εργατική νεολαία έγινε και γίνεται το πειραματόζωο και ο

πολιορκητικός κριός για τη συνολική επιβολή της ελαστικής εργασίας, για τη μείωση των εργατικών

αποδοχών, για τη συντριβή της κοινωνικής ασφάλισης. Ταυτόχρονα όλο και μαζικότερα φοιτητές

παράλληλα με τις σπουδές τους αναγκάζονται να δουλεύουν.

Κοινό συμφέρον της πλειοψηφίας της νεολαίας και της εργατικής τάξης είναι η πάλη για την αλλαγή των

ταξικών συσχετισμών σε οικονομικό, πολιτικό και ιδεολογικό επίπεδο υπέρ των δυνάμεων της εργασίας. Ο

αγώνας για λιγότερη κλεμμένη υπεραξία και αξιοπρεπής όρους εργασίας, η πάλη ενάντια στην ανεργία και

τη μετανάστευση είναι κοινό συμφέρον, καθώς για τη νέα βάρδια της εργατικής τάξης προετοιμάζεται ένα

μέλλον στην ανεργία, στη μετανάστευση και στην ολοκληρωτική εκμετάλλευση. Ο αγώνας ενάντια στα νέα

μέτρα, τις ιμπεριαλιστικές ολοκληρώσεις, την κυβερνητική πολιτική και τα αστικά πολιτικά κόμματα ως

φορείς της αντεργατικής επίθεσης που τσακίζει το λαό και τη νεολαία. Η πάλη για τη διαγραφή του χρέους. Η

πάλη ενάντια στο αστικό κράτος τη βία του οποίου τη ζουν καθημερινά εργαζόμενοι και νεολαία από την

καταστολή των απεργιών και των νεολαιίστικων κινητοποιήσεων, την τρομοκρατία της απόλυσης, των

πολιτικών διώξεων, την περιστολή των συνδικαλιστικών ελευθεριών. Ο αγώνας για δημοκρατικά δικαιώματα

και τις λαϊκές ελευθερίες. Η πάλη ενάντια στο «σκοταδισμό», το ρατσισμό και το φασισμό, την καταλήστευση

και καταστροφή της φύσης, τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο.

Το φκ μαζί με το εργατικό κίνημα πρέπει να καταλάβει πως δεν γίνεται να είναι γεμάτες οι τσέπες και του

αφεντικού και του λαού και πως χρειάζεται διαρκής ανυποχώρητος αγώνας για να πάρεις πλούτο και

εξουσία από τα αφεντικά. Σε αυτή την κατεύθυνση πρέπει να εξετάσουμε και τη συγκρότηση νέων δομών

που θα δρουν ενισχυτικά με τα παραπάνω ενώ παράλληλα θα προωθούν την ανασυγκρότηση των

συλλόγων σε μία άλλη βάση.Η ανασυγκρότηση των φοιτητικών συλλόγων για τις δυνάμεις μας το επόμενο

διάστημα αποτελεί μια μεγάλη πρόκληση. Πρέπει ωστόσο να ξεφύγουμε από μια απλή διακήρυξη για

συλλόγους σωματεία και να ψηλαφίσουμε τους τρόπους με τους οποίους η παραπάνω διαδικασία θα

αποκτήσει σάρκα και οστά.

5)Πρέπει να καλύψει το σύνολο αναγκών της σπουδάζουσας νεολαίας. Η κρίση δεν φέρει μόνο υλική

υποβάθμιση της ζωής της νεολαίας αλλά συνοδεύεται, είτε άμεσα είτε έμμεσα με ένα σοβαρό πλήγμα στη

δυνατότητα ικανοποίησης ενός συνόλου κοινωνικών αναγκών. Ο φοιτητής δεν στερείται μόνο το δικαίωμα

στις σπουδές και την εργασία αλλά αποκόπτεται από την πολιτιστική παραγωγή, απομονώνεται σε ότι

επιτάσσει η αστική πολιτιστική παραγωγή. Ταυτόχρονα, η πίεση για τάχιστη ολοκλήρωση των σπουδών

διαλύει τη σχολή σαν χώρο κοινωνικοποίησης της νεολαίας, αποκόπτει τους φοιτητές από τον κοινωνικό

τους χώρο και οδηγεί κατά χιλιάδες τους νέους στον εγκλεισμό στα socialmedia. Η κατεύθυνση της

ανατρεπτικής αλληλεγγύης είναι αυτή που συνδέει την μερική, παροδική ανακούφιση από άμεσα

προβλήματα σε συνδυασμό για την πάλη με τη συνολική ανατροπή. Μια τέτοια κατεύθυνση επιδιώκουμε να

ζυμώνεται μέσα στους συλλόγους αλλά και να βρίσκει υλικές αποτυπώσεις στη λειτουργία τους. Χρειάζεται

με πρωτοβουλία των συλλόγων να προχωρήσει η αναζωογόνηση στεκιών πολιτισμού και δημιουργικής

αξιοποίησης του (συμπιεσμένου) ελεύθερου χρόνου. Η υποτίμηση από την Αριστερά της σημασίας της

πολιτιστικής παρέμβασης αλλά και της ιδιαίτερης σχέσης της νεολαίας με αυτή, αφήνει ένα ολόκληρο πεδίο

διαπάλης στις αστικές δυνάμεις

6)Πρέπει να είναι πολύμορφο-μαχητικό και να διαχειρίζεται σωστά τις δυνατότητες της διεκδίκησης και της

επιβολής. Από τη στιγμή που ο πυρήνας του επιχειρηματικού πανεπιστημίου βαθαίνει, γεννιέται η ανάγκη του

ΦΚ με πρωτοπορία την αντικαπιταλιστική πτέρυγα της ΕΑΑΚ να χαρτογραφήσει κάθε σπιθαμή της

λειτουργίας εντός αυτού, να μπλοκάρει-σαμποτάρει με όρους μαχητικής επιβολής πλευρές της λειτουργείας

17

του πανεπιστημίου προς όφελος του φκ και του λαού. Πιστεύουμε ότι πρέπει να αποτελέσει επιτακτικό αίτημα

των φοιτητικών συλλόγων η δημοσιοποίηση των στοιχείων του ΕΛΚΕ όσον αφορά τα κάθε είδους έσοδα του

πανεπιστημίου (ειδικότερα των εργαστηρίων στις τεχνολογικές σχολές). Η δημόσια εμφάνιση των πηγών της

χρηματοδότησης των σχολών θα βοηθήσει στο μπλοκάρισμα κάθε ερευνητικής διαδικασίας που

πραγματοποιείται εντός του πανεπιστημίου με γνώμονα τα συμφέροντα του ιδιωτικού παράγοντα και όχι της

κοινωνίας. Μέσα από τις γενικές συνελεύσεις αλλά και από πρωτοβουλιακές δράσεις η κάθε κίνηση των

ιθυνόντων για την επιχειρηματική λειτουργία του πανεπιστημίου (διαπλεκόμενο καθηγητικό κατεστημένο,

πρυτανεία, επιχειρηματίες) πρέπει να απαντιέται-αντικρούεται δυναμικά μέσα από παραστάσεις

διαμαρτυρίας, καταλήψεις κτλ, από τη βάση του. Με αντίστοιχο τρόπο ο κάθε σύλλογος οφείλει να

χαρτογραφήσει τις υλικές ανάγκες (σίτιση, στέγαση συγράμματακτλ) της πληττόμενης πλειοψηφίας και να

προβεί σε ενέργειες που θα τις διασφαλίζουν με αυτοδίκαιο τρόπο. Στο φόντο αυτό κινούνται οι καταλήψεις

δημοσίων κτηρίων και η μετατροπή τους σε φοιτητικές εστίες, η τύπωση συγγραμμάτων και η έκδοση

καρτών σίτισής από τους φοιτητικούς συλλόγους. Η εμπειρία του Ρεθύμνου και ο αγώνας των φοιτητικών

συλλόγων για τα ζητήματα της μέριμνας καθώς και τα αποτελέσματα που έφερε πρέπει να αξιοποιηθούν

σε αυτήν την κατεύθυνση. Σε αντιπαράθεση με λογικές πίστωσης χρόνου στη νέα κυβέρνηση και παθητικής

αναμονής η οποία πιθανότατα να κυριαρχήσει το επόμενο διάστημα στη φοιτητιώσα νεολαία, η ΕΑΑΚ και οι

δυνάμεις της νΚΑ ως πρωτοπορίες μέσα στο ΦΚ, οφείλουν να σπάσουν την αναμονή και να αναδείξουν την

αναγκαιότητα του αγώνα διαρκείας στο σήμερα.

7)Χρειάζεται συλλόγους ανεξάρτητα και ζωντανά κύτταρα του. Συλλόγους σωματεία με στόχο την κάλυψη

των αναγκών της σπουδάζουσας νεολαίας. Να ζει και να αναπνέει με όργανα εργατικής πολιτικής. Στον

αγώνα του φκ πέρα από συνθήματα, πρόγραμμα και μορφές πάλης προϋποθέτει την ενεργή την διαδικασία

ανασυγκρότησης του και τη δημιουργία οχημάτων μάχης και οργάνων εργατικής πολίτικης. Είναι αναγκαίο

να καταλάβουμε την ανάγκη των φοιτητών και των σπουδαστών για δημιουργική εμπλοκή στη

διαμόρφωση του αγωνιστικού σχεδίου, η οποία είναι κάθε φορά ικανή να εμπλουτίσει τις συλλογικές

διαδικασίες. Τα υποκείμενα του αγώνα που κάθε φορά ξεπετιούνται, πρέπει μπορούν να δράσουν σε

ανάλογες δομές, όπως επιτροπές των συλλόγων, πρωτοβουλίες αγώνα, συνελεύσεις ετών ή τμημάτων

(όπου κρίνεται ότι εξυπηρετούνται κινηματικές διαδικασίες) οι οποίες είναι ικανές να εξυπηρετήσουν την

άμεση ανάγκη για οικονομικό αγώνα και θα είναι έφορο έδαφος για την εργατική πολιτική. Γίνεται σαφές ότι

δεν αρκεί μία αγωνιστική απόφαση για να κατορθώσει να βελτιώσει άμεσα τη ζωή της πλειοψηφίας των

φοιτητών. Υπάρχει ανάγκη να μπορέσει να επεκταθεί και να ριζώσει η παρέμβαση των συλλόγων μέσα

στους φοιτητές προκειμένου να γίνουν αναγνωρίσιμοι ως το υποκείμενο εκείνο που διασφαλίζει τα

δικαιώματα τους. Επιδιώκουμε κάθε αγώνας να αφήνει παρακαταθήκες στην πολιτική ζύμωση του συλλόγου

αλλά και στην ανάπτυξη των προγραμμάτων πάλης και στο οργανωτικό «ζωντάνεμα» των διαδικασιών.

Πρέπει, λοιπόν με αναβαθμισμένο τρόπο να δούμε λειτουργία των γενικών συνελεύσεων, να δώσουμε τα

καύσιμα ούτως ώστε να αποτελέσουν καρδία των φοιτητικών συλλόγων, διαδικασία στην οποία κάθε

φοιτητής θα μπορεί να παρέμβει και να συμβάλλει στην παραγωγή πολιτικής γραμμής και ενός μάχιμου

σχεδίου καθώς επίσης και συνολικά στην πολιτική κουβέντα του συλλόγου. Είναι κρίσιμο σε αυτήν την

προσπάθεια οι γενικές συνελεύσεις να αποτελούν διαδικασίες που θα σφραγίζουν την αγωνιστική ταυτότητα

των συλλόγων και θα διασφαλίζουν με σταθερό βηματισμό μια συνέχεια και αναβάθμιση στο επίπεδο της

πολιτικής κουβέντας ζύμωσης και δράσης που καθορίζουν την πολιτική ζωή του συλλόγου.

Μορφές οργάνωσης φοιτητικού κινήματος Η συζήτηση για τις μορφές οργάνωσης του φοιτητικού κινήματος προβάλει ακόμα πιο αναγκαία στην

σημερινή περίοδο, καθώς βρισκόμαστε σε ένα κρίσιμο σημείο που εγκυμονεί κινδύνους αλλά και δυνατότηες

για το φκ. Είναι όμως πολύ περισσότερο αναγκαία γιατί έρχεται να δεθεί με την συνολική ανάγκη

αναβάθμισης του κινήματος σε περιεχόμενο, μορφές πάλης και δομές συγκρότησης, καθώς η μάχη που

δίνει το φ.κ. (ως κομμάτι του λαϊκού κινήματος) στο έδαφος της εντεινόμενης κρίσης ξεφεύγει από την

αντιπαράθεση με νομοσχέδια και αποκτά μεγαλύτερο βάθος και διάρκεια. Άρα λοιπόν η συζήτηση μας για

τις δομές δεν αποτελεί μόνο μια προσπάθεια βαθέματος της δημοκρατίας τους (χωρίς ποτέ να μπορεί να

υποτιμηθεί αυτή η πλευρά), αλλά μια πολύ πιο δύσκολη προσπάθεια συγκρότησης των οργάνων του

κινήματος που θα μπορούν να ανταποκρίνονται στην μεγάλη αναγκαιότητα, τώρα που ο αντίπαλος παίρνει

18

στρατηγικές επιλογές για την επόμενη του μέρα, το κίνημα να μπορέσει να περιγράψει το δικό του στρατηγικό

αύριο.

Σε αυτή τη περίοδο, αναδεικνύεται η ανάγκη για ανασυγκρότηση των συλλόγων σε σωματειακή βάση

ανάγκη η οποία προϋποθέτει την ανάπτυξη και το ρίζωμα εργατικής πολιτικής στους συλλόγους από τη

σκοπιά της μετατροπής του αυθόρμητου και ημισυνειδητού σε συνειδητό και δρών υποκείμενο αλλά και την

δυνατότητα μετεξέλιξης του φκ σε αδιαμφισβήτητη δύναμη αντίστασης και ανατροπής.

Υπό αυτή τη σκοπιά εξετάζουμε αυτοτελώς κάθε διαδικασία εντός των φοιτητικών συλλόγων

προσπαθώντας συμβάλλουμε στην αναβάθμιση τους καθώς και την δημιουργία νέων δομών στην

κατεύθυνση ανασυγκρότησης των συλλόγων.

ΓΕΝΙΚΕΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΕΙΣ: Πρέπει το φοιτητικό κίνημα να αναδείξει τις γενικές συνελεύσεις ως όργανα

ελέγχου αλλά και χάραξης πολιτικής από τους ίδιους του φοιτητές αλλά και γενικότερα. Να παλέψει για την

αναβάθμισή τους, ανεβάζοντας το πολιτικό επίπεδο της κουβέντας ξεπερνώντας του κινηματικούς

συναισθηματισμούς και βάζοντας τα κρίσιμα ερωτήματα για το περιεχόμενο του κινήματος, της εκπαίδευσης

αλλά και της εργασίας στο επίκεντρο. Έντονη προσπάθεια πρέπει να καταβληθεί στην μαζικοποίηση και

πολιτικοποίηση τους, ξεφεύγοντας από λογικές παραταξιακών στρατών, αλλά και περισσότερης

συμμετοχής και πολιτικής ζύμωσης σε αυτές μεγαλύτερων κομματιών των φοιτητών - σπουδαστών. Τέλος η

ολοένα και συχνότερη διενέργεια συνελεύσεων με τα παραπάνω χαρακτηριστικά είναι διαρκής στόχος για

την πάλη μας αλλά και για το φοιτητικό κίνημα εν γένει, έτσι ώστε το «μάθημα» της εργατικής δημοκρατίας

να «δίνεται» από το ίδιο το κίνημα. Στόχος μας είναι να γίνουν άμεσα οι ΓΣ πραγματικά εργαζόμενα σώματα.

Αυτό δε θα γίνει μόνο με μια επίκληση στο όλη η εξουσία στις Γενικές Συνελεύσεις, αλλά και μέσα από τη

προσπάθεια μας στη πράξη να γίνουν τέτοιες σήμερα. Το επόμενο διάστημα πρέπει να μπουν μπροστά

τέτοια ζητήματα όπως ο έλεγχος των καθηγητών από τις Γενικές Συνελεύσεις, ο έλεγχος της έρευνας,

αντί-μαθήματα, κτλ, το φοιτητικό-εργατικό έλεγχο της σχολής και του Πανεπιστημίου, τις Συντονιστικές

Επιτροπές Υλοποίησης Πλαισίου και Συντονιστικά Γενικών Συνελεύσεων.

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΠΛΑΙΣΙΟΥ: Στο πλαίσιο της αντίληψης μας που θέλει την

πολιτική, τις αποφάσεις του κινήματος και την υλοποίηση στα χέρια των άμεσα πληττόμενων, εντάσσονται

και οι συντονιστικές επιτροπές. Δεν επιδιώκουμε να είναι άλλη μια φανέλα των σχημάτων ή να τα

αντικαθιστά αλλά να εμπλέκεται σε αυτή όλο το αγωνιστικό δυναμικό ανεξάρτητα του αν ψήφισε το

πλαίσιο. Προφανώς συγκροτούνται πάνω στην βάση της απόφασης του συλλόγου και δεσμεύονται από

αυτή αλλά πρέπει να έχουν και το στοιχείο της εμβάθυνσης, εμπλουτισμού και προώθησης της απόφασης

κόντρα στις λογικές της ανάθεσης. Ένα στοιχείο που πρέπει να κρατήσουμε είναι ότι πέρα από την άμεση

εφαρμογή της απόφασης (π.χ. κλείσιμο της σχολής, εκδηλώσεις εντός της ) πρέπει να αποτελούν πολιτικά

εργαστήρια συζητήσεων και ζυμώσεων και να συμβάλλουν στην πιο βαθιά πολιτικοποίηση ενός δυναμικού.

Υπόθεση της ίδιας της επιτροπής είναι να μπορεί να διαμορφώσει την πρόταση και το πολιτικό πλαίσιο που

θα τεθεί προς ψηφοφορία στην επομένη συνέλευση.

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΟ ΓΕΝΙΚΩΝ ΣΥΝΕΛΕΥΣΕΩΝ : Για μας ο συντονισμός του κινήματος σε περιόδους έξαρσης ή

μη, κινείται με τις αρχές της εργατικής δημοκρατίας που θέλει τον άνθρωπο να γίνεται κοινωνός της πολιτικής

σε κάθε φάση και στιγμή είτε σε έξαρση είτε σε ύφεση, μακριά από λογικές «ειδικών» ή «πεφωτισμένων» υπό

την σκέπη μαζικών και πραγματικά αμεσοδημοκρατικών διαδικασιών όπως θέλουμε να είναι οι ΓΣ και τα

συντονιστικά τους. Ειδικά το επόμενο διάστημα τόσο λόγω της αναγκαιότητας για ένα φ.κ. που θα

οργανώνεται μέσα από τέτοιες δομές αλλά και απέναντι σε σενάρια νεκρανάστασης της Ε.Φ.Ε.Ε. είναι

αναγκαία μια τέτοια πρόταση για τον συντονισμό του κινήματος. Άρα η υπέρβαση των προβληματικών των

συντονιστικών είναι μονόδρομος και άμεσα συνδεδεμένη με τις ίδιες τις γενικές συνελεύσεις, «εικόνα» των

οποίων θα είναι και τα συντονιστικά. Άρα καταρχάς θέλουμε ένα φ.κ. που θα συγκροτείται σε όργανα

19

εργατικής πολιτικής, αντιπαραθετικά με τα όργανα αστικής αντιπροσώπευσης. Άρα παλεύουμε για όλη την

εξουσία στις γενικές συνελεύσεις και για συντονιστικό τους ως καθολικό όργανο του φ.κ. που θα δεσμεύεται

αποκλειστικά από τις συνελεύσεις των συλλόγων. Θέλουμε μόνιμο συντονιστικό τόσο σε περιόδους ύφεσης

όσο και έξαρσης, και ενιαίο για ΑΕΙ-ΤΕΙ αλλά και να επιδιώκει το συντονισμό με εργατικά

σωματεία-συλλόγους.

Στόχος μας είναι να λειτουργεί στη βάση αιρετών και ανακλητών αντιπροσώπων, ώστε να εξασφαλίζεται

με όρους εργατικής δημοκρατίας ο πραγματικός συντονισμός του κινήματος . Οι αιρετοί και ανακλητοί θα

βγαίνουν από την συνέλευση και λογοδοτούν σε αυτή. Δεν διαχειρίζονται εν λευκώ τα πλαίσια αλλά

δεσμεύονται από την απόφαση της συνέλευσης. Η λειτουργία με αιρετούς και ανακλητούς αντιπροσώπους

θα μπορεί να μην είναι γραφειοκρατική μόνο όταν οι ίδιες οι συνελεύσεις δεν είναι τέτοιες, άρα για να

μπορέσει να αναπνεύσει ένα τέτοιο μοντέλο οργάνωσης και συντονισμού είναι στοίχημα η κυριαρχία της

εργατικής πολιτικής στις ΓΣ. Στοίχημα για το συντονιστικό είναι οι αντιπρόσωποι να είναι σε θέση να

συγκροτούν εργαζόμενο σώμα το οποίο θα αποφασίζει.

ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΑΓΩΝΑ: Έχουν ως βασικό στοιχείο ενότητας τη συσπείρωση γύρω από το περιεχόμενο και τη

δράση που καθορίζει ο κόσμος που συμμετέχει σε αυτές και στόχος τους πρέπει να είναι η ώθηση και

ενίσχυση κινηματικών διαδικασιών. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την ανεξάρτητη και αμεσοδημοκρατική

λειτουργία, τη δυνατότητα τους να αποφασίζουν και την πλειοψηφική τους απεύθυνση. Οι επιτροπές αγώνα

αποτελούν πεδίο συνεύρεσης με αγωνιστές των σχολών, άλλα και άλλες οργανωμένες πολιτικές δυνάμεις,

και εργαλείο στην κατεύθυνση συγκρότησης κινηματικών διαδικασιών, αναβάθμισης και μαζικοποίησής

τους. Στόχος τους δεν είναι να υποκαταστήσουν ούτε τα σχήματα, ούτε βέβαια τις συλλογικές διαδικασίες των

γενικών συνελεύσεων. Κριτήριο για την ύπαρξη οποιουδήποτε μορφώματος μεταξύ των συνελεύσεων και

των πολιτικοσυνδικαλιστικών συσπειρώσεων είναι το κατά πόσο αυτές δρουν προωθητικά για την πολιτική

συζήτηση στις σχολές, επιδιώκουν κινηματική απόληξη και εμπλέκουν ευρύτερα κομμάτια φοιτητών. Δεν

επιδιώκουμε να έχουν μόνιμο χαρακτήρα και δε θα πρέπει να δημιουργούνται σε σχολές που έχουν πάρει

αγωνιστικές αποφάσεις από συνελεύσεις. Δεν επιδιώκουμε να είναι όργανα με στόχο την αυτόκεντρη

αναφορά πολιτικών δυνάμεων, που δε θα έχουν ρόλο ενεργοποίησης αλλά καταμέτρησης δυνάμεων, όπως

η λογική με την οποία τις ερμηνεύει η ΠΚΣ. Αποτελεί μορφή οργάνωσης η οποία μπορεί να λειτουργήσει σε

περίπτωση αδυναμίας διεξαγωγής γενικής συνέλευσης, είτε επικράτησης σε αυτή μιας αντιδραστικής

αντίληψης, και βέβαια πάντα έχοντας σαν βασική επιδίωξη να οδηγήσει το σύλλογο σε νέα γενική συνέλευση.

ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΦΟΙΤΗΤΩΝ: Η κατάσταση στους συλλόγους εχει αλλάξει άρδιν το

προηγούμενο διάστημα. Η κρίση και η αναβάθμιση του ζητήματος της επιβίωσης οδηγούν ένα πολύ μεγάλο

κομμάτι της σπουδάζουσας νεολαίας στην εργασία παράλληλα με τις σπουδές. Πρόκειται για ένα ρεύμα

που εδράζεται στον επιβιωτισμό και στην ανάγκη της νεολαίας να ανταπεξέλθει στο κόστος των σπουδών

και σε καμία περίπτωση στην ανάγκη για την ενίσχυση του χαρτζιλικιού. Με αυτόν τον τρόπο αλλοιώνεται η

συλλογική ταυτότητα της σπουδάζουσας νεολαίας με τον σημερινό φοιτητή –εργαζόμενο να χάνεται μεταξύ

αμφιθεάτρου και χώρου εργασίας και να αποστασιοποιείται από τις συλλογικές διαδικασίες. Σε αυτό το

φόντο προκύπτει επιτακτικά η ανάγκη συλλογικής απάντησης στα παραπάνω ζητήματα από τους φς. Σε

αυτήν την κατεύθυνση πρέπει να δούμε με δημιουργικό τρόπο την συγκρότηση επιτροπών εργαζομένων

φοιτητών οι οποίες θα προκύπτουν από τις γενικές συνελεύσεις κατόπιν συνεδρίασης τους και θα

λογοδοτούν σε αυτές αποτελώντας δομή ενισχυτική και όχι αντιπαραθετική. Σε πλαίσιο τέτοιο ώστε ο

σύλλογος να παλεύει για τις ειδικές ανάγκες που μπορεί να έχουν είτε στις σχολές, είτε στη δουλεία οι

εργαζόμενοι φοιτητές μαζί με το αντίστοιχο σωματείο αν υπάρχει. Ταυτόχρονα μαζί με τα σωματεία του

κλάδου αλλά και με συλλογικότητες γειτονιάς και νεολαίας οι σύλλογοι πρέπει να πάρουν πρωτοβουλίες για

την διεύρυνση των εργατικών και νεολαιίστικων κατακτήσεων. Οι επιτροπές αυτές αρχικά με ευθύνη των

σχημάτων της ΕΑΑΚ θα χαρτογραφούν τα άτομα εκείνα τα οποία εργάζονται. Στη συνέχεια ο ρόλος τους

είναι να υπερασπίζονται και να εξασφαλίζουν τα συμφέροντα των εργαζομένων φοιτητών (ελαστικότητα

στις παρακολουθήσεις τα εργαστήρια στις εξετάσεις κλπ). Είναι αναγκαίο να μπορέσουμε να διασφαλίσουμε

20

τις ανάγκες των εργαζομένων φοιτητών ώστε να μπορέσουν να τελειώσουν τις σπουδές τους μια και είναι τα

πιο ταξικά κομμάτια μέσα στις σχολές. Οι επιτροπές θα αποτελούν σε ένα επόμενο επίπεδο το συνδετικό

κρίκο αυτών των ατόμων με τα σωματεία και την πρωτοβουλία της αττακ.

55.. ΤΤιι εείίννααιι ηη ΕΕ..ΑΑ..ΑΑ..ΚΚ

Τέσσερις λέξεις, μια ολόκληρη ιστορία, μια πτέρυγα αντικαπιταλιστική, ανατρεπτική, επαναστατική που

δρα εδώ και 23 χρόνια στα ελληνικά ΑΕΙ-ΤΕΙ και έχει καταφέρει πολλά. Έχει καταφέρει να στήνει κινήματα, να

δημιουργεί ρήγματα, να γεννά συνειδήσεις, να βάζει θεμέλια για την ανατροπή. Ιδιαίτερα σε αυτή την κρίσιμη

περίοδο, που σημαδεύεται από κινηματική νηνεμία και τάσεις υποταγής της νεολαίας, η υπόθεση της

συγκρότησης μιας μάχιμης αντικαπιταλιστικής παρέμβασης στο ελληνικό πανεπιστήμιο πέφτει πάνω στην

ΕΑΑΚ.

Είναι μια πολιτική δύναμη που γεννήθηκε το 1990 μέσα στο πανεπιστήμιο, Η δημιουργία της πάτησε

πάνω στα οδοφράγματα που στήθηκαν με τις κινητοποιήσεις του ’90-’91 απέναντι στον εκπαιδευτικό νόμο

Κοντογιαννόπουλου, τότε Υπουργό Παιδείας της ΝΔ ,καθώς και στην οριστική ενσωμάτωση της επίσημης

αριστεράς, όταν εργαζόμενοι και φοιτητές σήκωσαν ξανά τη σημαία της κοινωνικής αλλαγής και του

αντικαπιταλιστικού αγώνα. Η Ε.Α.Α.Κ πρωτοστάτησε στους μεγάλους αγώνες που σημάδεψαν τα τελευταία

χρόνια (ΠΣΕ, ΑΣΕΠ, ΑΕΙ-ΤΕΙ, Αντιπολεμικό Κίνημα, Αξιολόγηση, Αναθεώρηση Συντάγματος- Ν. Πλαίσιο,

Δεκέμβριος 2008,Ν.Διαματοπουλου,σχ.ΑΘΗΝΑ,απεργία Διοικητικών) σαν ένωση και συντονισμός

ανεξάρτητων αριστερών σχημάτων. Έχει Πανελλαδικές συναντήσεις (τα διήμερα στην αρχή και στη μέση του

χρόνου), αλλά και συναντήσεις ανά πόλεις, οι οποίες έχουν σκοπό την όλο και βαθύτερη συζήτηση και

σύνθεση απόψεων μεταξύ των σχημάτων και των αγωνιστών και τη χάραξη κοινής πολιτικής για τα μέτωπα

που ανοίγονται σε όλο το πανεπιστήμιο και την κοινωνία (π.χ. φοιτητική μέριμνα, νομοσχέδια, αντιπολεμικό

κίνημα κτλ).

Η Ε.Α.Α.Κ. είναι ένα πετυχημένο πείραμα της ανεξάρτητης αντικαπιταλιστικής Αριστεράς. Πρεσβεύει την

ανάγκη για μια Άλλη Αριστερά ανεξάρτητη, ενωτική, αμεσοδημοκρατική, αντικαπιταλιστική. Έχει καταφέρει να

συσπειρώσει δυνάμεις και αγωνιστές της ανεξάρτητης ριζοσπαστικής Αριστεράς που καμία φοιτητική

παράταξη δεν κατάφερε ποτέ. Είναι πεδίο διαλόγου και ενωτικής δράσης για πολλές διαφορετικές απόψεις και

συλλογικότητες. Είναι η αριστερά με τους ανυποχώρητους και νικηφόρους αγώνες που τολμά να κάνει

αυτοκριτική και μαθαίνει από τα λάθη της.

Ε.Α.Α.Κ. ως πτέρυγα της αντικαπιταλιστικής αριστεράς

Σαν νΚΑ επιδιώκουμε την συνεχή και βαθύτερη συγκρότηση της ΕΑΑΚ ως την αριστερή αντικαπιταλιστική

πτέρυγα του φοιτητικού κινήματος. Γενικά, η αριστερή αντικαπιταλιστική πτέρυγα του κινήματος έχει ως

κυρίαρχο στοιχείο της την ιδιαίτερη δυνατότητα να αναπτύξει πολιτικούς δεσμούς, με άμεσο και καθημερινό

τρόπο μέσα από τους κοινωνικούς αγώνες, με τον κόσμο όπου αναφέρεται. Αποτελεί

πολιτικο-συνδικαλιστική δύναμη. Ανήκει σε ένα ευρύτερο πολιτικό χώρο, αυτόν της αντικαπιταλιστικής

αριστεράς με στόχευση τον γενικευμένο αντικαπιταλιστικό αγώνα του λαού και της νεολαίας ενάντια στις

κυρίαρχες αστικές πολιτικές, θέτοντας ως στόχο τη δημιουργία και το βάθεμα των ρηγμάτων που θα

οδηγήσουν στη συνολική ανατροπή. Βάσει αυτού, μέσω του αντικαπιταλιστικού προγράμματος και της

εξειδίκευσης του στα ειδικά ζητήματα ανά χώρους(εν προκειμένω στο πανεπιστήμιο αλλά και στην κάθε

σχολή), πρέπει να έχει τα «πόδια» της στο συνδικαλιστικό κίνημα εντός των σχολών, το οποίο συγκροτείται

από αγωνιστές που συνειδητά, ημισυνειδητά ή αυθόρμητα προσπαθούν να εκφράσουν τις τάσεις

χειραφέτησης και συγχρόνως, να προσπαθεί να τροφοδοτεί τους αγώνες και να τους μετασχηματίζει σε

συνολική, αντικαπιταλιστική κατεύθυνση. Έτσι, πρέπει να αποτελεί κρίκο σύνδεσης της αγωνιστικής

σπουδάζουσας νεολαίας με τα πιο επαναστατικά κομμάτια της κοινωνίας συνδέοντας τον

οικονομικό-κοινωνικό με τον πολιτικό αγώνα. Να διαπνέεται από μια ευρύτερη ριζοσπαστική λογική, με

ξεκάθαρη αριστερή-αντικαπιταλιστική τοποθέτηση και δράση που συγκρούεται με τις κυρίαρχες αστικές

επιλογές στο χώρο και γενικά, απαιτώντας μέτρα που συνδυάζουν τη γενική και την ειδική πολιτική ισχύ. Η

21

ΕΑΑΚ πρέπει να είναι το πραγματικό εκείνο μέσο επικοινωνίας και αλληλεπίδρασης των κομμουνιστών με όλο

το αγωνιζόμενων ρεύμα των φοιτητών.

Στη βάση ,λοιπόν, αυτή, είναι αναγκαία μια ΕΑΑΚ που θα συσπειρώνει όλο και περισσότερους

αγωνιστές στο εσωτερικό της ώστε να διευρύνει και να βαθαίνει συνεχώς, την πολιτική της δράση. Για να

μπορέσει να συμβεί αυτό, αλλά και να καταφέρει συνολικά, η ΕΑΑΚ να φανεί αντάξια των δυνατοτήτων και

των καθηκόντων που επιτάσσει η εποχή, κρίνεται απαραίτητη και μια συγκεκριμένη εσωτερική λειτουργία,

συζήτηση και κουλτούρα.

Στο σημείο αυτό, πρέπει να προσεγγίσουμε ένα ακόμα κομβικό χαρακτηριστικό της

αντικαπιταλιστικής πτέρυγας που είναι η πολιτική ενοποίηση και ο συντονισμός των σχημάτων, με σκοπό την

ενιαία πολιτική δράση και το βάθεμα της πολιτικής συμφωνίας εντός την ΕΑΑΚ. Προς αυτή τη κατεύθυνση,

σημαντικό ρόλο διαδραματίζει ο οργανωμένος,ανοιχτός και συντροφικός διάλογος και η ενεργός

πολιτική εμπλοκή όλων των σχημάτων σε όλες τις εσωτερικές διαδικασίες. Μέσα από την σαφή πολιτική θέση

και φυσιογνωμία της αντικαπιταλιστικής πτέρυγας και το διαρκές ανοιχτό κάλεσμα συστράτευσης των

αγωνιζόμενων φοιτητών, δημιουργείται πρόσφορο έδαφος για την ΕΑΑΚ, ώστε να αλληλεπιδράσει με τα πιο

αγωνιστικά κομμάτια της σπουδάζουσας νεολαίας με σκοπό τη συνεχή πολιτικοποίηση και

ριζοσπατικοποίησή τους.

Συγκεκριμένα:

Σχήματα : Όπως κάθε μέλος μας θέλουμε να είναι πρωτοπόρος αγωνιστής στον χώρο του, έτσι

θέλουμε και να πρωτοστατεί στην «μάχη» μετατροπής των σχημάτων σε πραγματικό πολιτικό κύτταρο της

ΕΑΑΚ.. Σχήματα ζωντανές μάχιμες συλλογικότητες, που θα συνενώνουν όλο εκείνο το δυναμικό της σχολής,

που αγωνίζεται για να ανατρέψει από την εντατικοποίηση σε ένα εργαστήριο μέχρι το ίδιο το καπιταλιστικό

σύστημα της βαρβαρότητας και της εκμετάλλευσης. Σχήματα που θα έχουν λόγο για την κατεύθυνση την

γραμμή και την φυσιογνωμία της ΕΑΑΚ συνολικά , αλλά και ευρύτερα για την αριστερά που έχει ανάγκη η

εποχή μας. Για την υπόθεση αυτή η ίδια η διαδικασία του σχήματος οφείλει να είναι αμεσοδημοκρατική να

εμπλέκει με τον ίδιο σεβασμό οργανωμένους και ανένταχτους χωρίς ηγεμονισμούς, ιεραρχίες,

οργανωτίστικες πλειοψηφίες και μειοψηφίες

Ε.Α.Α.Κ. Πόλης: Η ΕΑΑΚ εκτός από τις διαδικασίες των σχημάτων έχει και διαδικασίες στο επίπεδο της

κάθε πόλης, αυτή είναι η διαδικασία του συντονιστικού της ΕΑΑΚ. Η διαδικασία του συντονιστικού Ε.Α.Α.Κ.

επιδιώκουμε να είναι μια μάχιμη πολιτική διαδικασία, συνέλευση όλου του δυναμικού της ΕΑΑΚ, όπου ενώ

δίνεται το βάρος στον ρόλο των σχημάτων, εξασφαλίζεται ταυτόχρονα και η ισότιμη συμμετοχή των

ανένταχτων αλλά και όλων των οργανωμένων αντιλήψεων. Θέλουμε την ΕΑΑΚ σε κάθε πόλη να ενοποιείται

πάνω στην ενιαία πάλη στις σχόλες (και έξω από αυτές) και στην κατάκτηση μιας ανώτερης

συντροφικότητας.

ΔΙΗΜΕΡΟ: Τέλος η ΕΑΑΚ έχει και πανελλαδικές διαδικασίες συντονισμού τα πανελλαδικά Διήμερα της

ΕΑΑΚ, όπου πραγματοποιούνται δύο φορές τον χρόνο. Στην ίδια λογική με πριν επιδιώκουμε και το

διήμερο της ΕΑΑΚ να αποτελεί μια διαδικασία, όπου δεν θα φοβάται την αναγκαία αντιπαράθεση και

συζήτηση στο εσωτερικό της. Μια αποφασιστική διαδικασία ανώτερης πολιτικής συγκρότησης του

αντικαπιταλιστικού δυναμικού, που θέτουν την βάση ουσιαστικής πολιτικής και οργανωτικής αναβάθμισης

της ΕΑΑΚ, όπου εκτός από την τρέχουσα ανάγκη για πολιτική και κινηματική δέσμευση, μπορούν να έχουν και

θεματικές συζητήσεις. Θέλουμε τα διήμερα να εμπλέκουν όλα τα σχήματα, αλλά και όλο το δυναμικό της

ΕΑΑΚ. Διήμερα που να βασίζονται και σε έναν ουσιαστικό και βαθύ προδιημεριακό διάλογο. (Προδιημεριακά

ΕΑΑΚ πόλεων, δελτίο συζήτησης της ΕΑΑΚ, κατάθεση των κειμένων κατάληξης του διημέρου κ.α.).

22

Νέα κατάσταση - νέα καθήκοντα ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΣΤΡΟΦΗ

Η κατάσταση στους χώρους που ζει, σπουδάζει και εργάζεται η νεολαία, ο κοινωνικός και εργασιακός

μεσαίωνας που επηρεάζει όλο και πιο έντονα τις ζωές των φοιτητών με όλο και περισσότερους να

αναγκάζονται να δουλεύουν για να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους, κάνουν αναγκαία την εργατική

στροφή της ΕΑΑΚ σε μορφή και περιεχόμενο. Σήμερα περισσότερο από ποτέ, πρέπει η ΕΑΑΚ να προσεγγίσει

τα πιο σκληρά πληττόμενα και ταξικά κομμάτια της σπουδάζουσας νεολαίας καθώς και να αναδείξει τις

κοινές ανάγκες και τους κοινούς εχθρούς φοιτητών και εργαζομένων, νεολαίας και λάου. Στο επίπεδο των

μορφών, με επιτροπές εργαζομένων φοιτητών, με συντονισμό όλων των αγωνιζομένων κομματιών στο

κίνημα και στους χώρους, με πολύμορφη και πρωτότυπη δράση. Στο επίπεδο του περιεχομένου,

αναδεικνύοντας εκείνα τα αιτήματα κόμβους που θα φέρουν στην πρώτη γραμμή του αγώνα και θα

ενοποιήσουν όλα τα πληττόμενα κομμάτια της κοινωνίας.

ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΕ ΚΑΘΕ ΕΠΙΔΟΞΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗ

Οι εξελίξεις της τελευταίας διετίας με αποκορύφωμα την εκλογή της συγκυβέρνησης σύριζα-ανέλ αποτελούν

μια νέα συνθήκη στην οποία η ΕΑΑΚ καλείται να ανταποκριθεί άμεσα ,ειδικότερα αυτή την κρίσιμη περίοδο

που το φοιτητικό κίνημα βρίσκεται σε μια καινούρια φάση μετασχηματισμού . Η ΕΑΑΚ θα είναι αυτή που θα

παλέψει για την μη μετατροπή του φοιτητικού κινήματος σε κυβερνητικό εταίρο, για να μην κυριαρχήσει η

λογική της ήττας και της αναμονής. Θα έρθει να παίξει το ρολό της εργατικής, λαϊκής αντιπολίτευσης στα

πανεπιστήμια, σε σύγκρουση με τη νέα συγκυβέρνηση, τα πολυνομοσχέδια και τα μνημόνια της. Απέναντι

λοιπόν, σε κυβέρνηση-ΕΕ-ΔΝΤ-κεφάλαιο, θα είναι αυτή που θα συμβάλλει στην ενεργητική κινητοποίηση του

φ.κ. με στόχο να αποσπάσει κατακτήσεις, να βαθύνει υπάρχοντα ρήγματα και να παρέμβει στις εξελίξεις από

την σκοπιά των αναγκών της νεολαίας.

23

Παραρτήματα

α. Επιχειρηματικό Πανεπιστήμιο στην Πάτρα

Το κείμενο αυτό έχει ως σκοπό την εξειδίκευση σε σχέση με την επιχειρηματική λειτουργία του

Πανεπιστημίου στην Πάτρα. Αφορά πέρα από τον αυτοτελή ρόλο επιχειρηματικών ομίλων στο

Πανεπιστήμιο, την σχέση έρευνας επιχειρήσεων, την επιρροή των επιχειρηματικών συμφερόντων στα

προγράμματα σπουδών καθώς επίσης και την παρουσία φορέων επιχειρηματικότητας στις σχολές.

I. Ανταποδοτική έρευνα:

ΕΛΚΕ και Επιτροπή Ερευνών

Ο ΕΛΚΕ (Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Έρευνα) Βασικός σκοπός του ΕΛΚΕ είναι η διαχείριση

κονδυλίων που προέρχονται από οποιαδήποτε πηγή και προορίζονται για την υλοποίηση ερευνητικών

προγραμμάτων, επιμορφωτικών και αναπτυξιακών έργων και εκπόνηση μελετών, σύμφωνα με τους

κανόνες του φορέα χρηματοδότησης, του Οδηγού χρηματοδότησης του Πανεπιστημίου Πατρών και

του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου. Το ΕΛΚΕ τον διαχειρίζεται η επιτροπή ερευνών η οποία έχει

υπεραρμοδιότητες και πολλους βαθμούς ελευθερίας για να είναι ευέλικτη σε μια τέτοια εποχή. Ο ΕΛΚΕ

διαχειρίστηκε κονδύλια ύψους 264 εκ. ευρώ τα τελευταία 10 χρόνια (2004- 2013). Η απομάκρυνση και η

σταδιακή μείωση της κρατικής επιχορήγησης για την λειτουργία των Πανεπιστημίων «εξωθεί» τα

Ιδρύματα στην αναζήτηση πόρων για να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις ανάγκες τους. Έτσι ο

ΕΛΚΕ και η επιτροπή ερευνών προσελκύουν επιχειρηματικούς ομίλους με σκοπό να καλύπτονται

ανάγκες. Έτσι το κεφάλαιο επιδρά ουσιαστικά στο τι έρευνα θα παράγεται με χαρακτηριστικό

παράδειγμα την Interamerican και τη συμφωνία συνεργασίας που υπέγραψε με τον όμιλο και

συγκεκριμένα με τη συμφωνία συνεργασίας για την ανάπτυξη εφαρμογών προηγμένης τεχνολογίας

στις επιχειρησιακές λειτουργίες από το Τμήμα Μηχανικών Η/Υ, καθώς επίσης σε τεχνολογίες μεγάλων

δεδομένων.1

Εκατοντάδες εταιρείες απασχολούν το ερευνητικό έργο του Πανεπιστημίου Πατρών και αυτό φαίνεται

από τις πηγές χρηματοδότησης (βλ. παρακάτω γράφημα). Οι διεθνείς πηγές χρηματοδοτήσεις

αποτελούν εταιρείες οι οποίες έχουν διεθνή ταυτότητα.

(πηγ

ή2)

Η διαχρονική εξέλιξη χρηματοδοτήσεων του ΕΛΚΕ από την ίδρυση του το 1984 ως σήμερα

1 Τετ, 04/12/2013/ Ριζοσπάστης 2 http://research.upatras.gr/public/UserFiles/File/Research_Upatras_gr.pdf

24

Τμήματα με την μεγαλύτερη εξωτερική έρευνα

Το ΝΠΙΔ

To ΝΠΙΔ(Νομικό πρόσωπο ιδιωτικού

δικαίου) αφορά την ίδρυση μιας ανώνυμης

εταιρείας εντός κάθε ΑΕΙ, που θα καταγράψει το

σύνολο της κινητής και ακίνητης περιουσίας του

ιδρύματος (εκτός των κτιρίων όπου στεγάζονται

εκπαιδευτικές, ερευνητικές και διοικητικές

λειτουργίες) και θα την αξιοποιήσει

με επιχειρηματική λογική και με στόχο την «αύξηση

της κεφαλαιακής αξίας και των εισοδηματικών

αποδόσεων της περιουσίας αυτής»!

Έτσι, όπως προβλέπει ο νόμος-πλαίσιο, στο

Πανεπιστήμιο Πάτρας το ΝΠΙΔ (το οποίο έχει

συσταθεί από τον Δεκέμβρη του 2013) θα

απορροφήσει την Εταιρεία Διαχείρισης και

Αξιοποίησης της Περιουσίας του ιδρύματος που υπήρχε και όποια άλλα σχετικά «παραμάγαζα»

υπήρχαν για τις μπίζνες του πανεπιστημίου, αλλά το Συμβούλιο του ιδρύματος άφησε εκτός της νέας ΑΕ

τον Ειδικό Λογαριασμό Κονδυλίων Έρευνας (ΕΛΚΕ) και την Επιτροπή Ερευνών, εκτιμώντας

χαρακτηριστικά ότι «το ζήτημα της ενσωμάτωσής τους στο ΝΠΙΔ του Πανεπιστημίου είναι από τη μια

πλευρά νομικά και διαδικαστικά πολύπλοκο και από την άλλη χρειάζεται λεπτή και συστηματική

οικονομοτεχνική διερεύνηση για το στόχο και τα ενδεχόμενα οφέλη του Ιδρύματος από μια τέτοια

ενέργεια». Πρακτικά, το Συμβούλιο παραδέχεται ότι με επιχειρηματική λογική, με τη λογική του κέρδους,

θα εξετάσει αν συμφέρει καλύτερα το ίδρυμα να παραμείνει ανεξάρτητος ο ΕΛΚΕ ή αν θα είναι πιο

προσοδοφόρο να ενταχθεί στο ΝΠΙΔ.

Το Συμβούλιο μάλιστα λέει ότι πήρε την απόφαση της σύστασης ΝΠΙΔ μετά από ενημέρωση και

επικοινωνία με τα υπόλοιπα πανεπιστήμια, πράγμα που σημαίνει ότι οι αντίστοιχες διαδικασίες

υλοποίησης του νόμου-πλαισίου που εντείνουν την επιχειρηματική λειτουργία των ιδρυμάτων

βρίσκονται στα σκαριά ή έχουν προχωρήσει και σε άλλα ιδρύματα.

Ανάμεσα στους σκοπούς του ΝΠΙΔ (όπως περιγράφονται στο νόμο), που έχουν όλοι

επιχειρηματικό πνεύμα, είναι και η «διαχείριση και διάθεση κονδυλίων για τη φύλαξη του ΑΕΙ και τη

βελτίωση των υπηρεσιών φοιτητικής μέριμνας». Είναι τυχαίο άραγε ότι τα ΝΠΙΔ εμφανίζονται τώρα που

ουσιαστικά καταργούνται οι υπηρεσίες φύλαξης των πανεπιστημίων με τις διαθεσιμότητες των

διοικητικών υπαλλήλων και που οι υπηρεσίες φοιτητικής μέριμνας φυτοζωούν περνώντας από την

κρατική ευθύνη στην ευθύνη του κάθε ιδρύματος; Η συγκεκριμένη πρόβλεψη του νόμου φαίνεται να

έρχεται σε αντίθεση με όλους τους άλλους επιχειρηματικούς σκοπούς του ΝΠΙΔ, αλλά δεν είναι έτσι. Ίσα -

ίσα επιβεβαιώνεται ότι και αυτές οι λειτουργίες των ιδρυμάτων (φύλαξη, μέριμνα) θα λειτουργούν

ανταποδοτικά, με επιχειρηματικά κριτήρια και με σκοπό όχι την εξυπηρέτηση των φοιτητών, αλλά το να

αυξάνεται η περιουσία των ιδρυμάτων.

II. Εκμετάλλευση ερευνητικών καινοτομιών μέσω τεχνοβλαστών(spin-off companies)

Τι είναι οι τεχνοβλαστοί: Εταιρίες Spin Off ή Τεχνοβλαστοί ονομάζονται οι εταιρείες-και γενικότερα

νομικά πρόσωπα- έντασης γνώσης που συστήνονται για την εμπορική εκμετάλλευση πνευματικής

ιδιοκτησίας ενός Πανεπιστημίου ή ερευνητικού φορέα με συμμετοχή των μελών της ακαδημαϊκής

κοινότητας (Καθηγητών, ερευνητών, φοιτητών) που συνεισέφεραν στην δημιουργία της πνευματικής

αυτής ιδιοκτησίας.

25

Η ίδρυση μιας τέτοιας εταιρίας συνήθως έπεται μιας καινοτόμου ιδέας, προϊόντος κάποιας

ερευνητικής δραστηριότητας που επιδέχεται εμπορικής εκμετάλλευσης και πολύ συχνά κατοχυρώνεται

με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας.

Οι εταιρείες αυτές, κατά κανόνα, στα πρώτα τους βήματα επιδιώκουν την ολοκλήρωση των

ερευνητικών εργασιών με στόχο το πέρασμα από την "ιδέα" στο προϊόν, ενώ παράλληλα διερευνούν την

αγορά για συμπράξεις με επιχειρηματικούς φορείς ώστε να επιτευχθεί ο τελικός στόχος της διασύνδεσης

της έρευνας με την παραγωγική διαδικασία. Η διασύνδεση αυτή ευνοείται και ενισχύεται μέσω

προγραμμάτων της ΕΕ με σημαντικά ποσά, (που φθάνουν το 1.000.000Ε). Κατά το έτος 2010

εγκρίθηκαν 15 προτάσεις που επιδοτήθηκαν με το ποσό των 6.000.000Ε αφήνοντας διαθέσιμα

19.000.000Ε...

Μέσω λοιπόν τέτοιων εταιρειών τα αποτελέσματα της έρευνας πατεντάρονται και αξιοποιούνται

εμπορικά. Η έρευνα γίνεται εμπόρευμα και οι σκοποί της ολοένα και περισσότερο υποτάσσονται στις

ανάγκες της καπιταλιστικής κερδοφορίας. Οι εταιρείες αυτές ενώ αξιοποιούν το ερευνητικό προσωπικό

και τις εγκαταστάσεις των Πανεπιστημίων μέσω των εταιρειών αυτών (που το νομικό τους πλαίσιο έχει

κατοχυρωθεί ήδη από τον ν. Γιαννάκου) αυτονομούνται από την «παραδοσιακή» εκπαιδευτική και

παραγωγική διαδικασία.

Οι spin-off εταιρείες στο Πανεπιστήμιο Πάτρας:

Σύμφωνα με τα στοιχεία τα οποία υπάρχουν και είναι δημοσιευμένα στην Πάτρα υπάρχουν 7

εταιρείες3 οι οποίες δραστηριοποιούνται στους τομείς των υπολογιστών και της μηχανικής κυρίαρχα.

ADVENT TECHNOLOGIES S.A., ANALOGIES S.A., BEM S&S, ENBIO Ltd, ELDRUG S.A., HELBIO S.A, EYELEAD

SOFTWARE. Όλες οι εταιρείες είχαν θετικά οικονομικά αποτελέσματα την προηγούμενη τριετία. Οι

περισσότερες από τις spin-off εταιρείες έχουν την έδρα τους στο Ερευνητικό Πάρκο του Πανεπιστημίου.

Κλάστερς

Ο σχηματισμός των κλάστερ αποτελεί μια προσπάθεια

ανταπόκρισης του καπιταλισμού στην τάση για κεντρικό κοινωνικό

σχεδιασμό των αναγκών και της παραγωγής, ο οποίος ωστόσο,

ποτέ δεν μπορεί να ολοκληρωθεί κάτω από την κυριαρχία του

ανταγωνισμού4. Στο πλαίσιο του κλάστερ ενοποιούνται οργανικά

ανταγωνιστικές και παραπληρωματικές επιχειρήσεις, εκπαιδευτικά

ιδρύματα, ερευνητικά κέντρα, κεντρικό και τοπικό κράτος και

χρηματοπιστωτικός τομέας σε μία ολοκλήρωση της παραγωγής σε

μια παραγωγική αλυσίδα σε έναν ιδιαίτερο βιομηχανικό κλάδο.

Στην Ελλάδα, την τελευταία δεκαετία και ιδιαίτερα από την

κρίση και ύστερα, υπάρχει έντονη προώθηση της συγκρότησης σε

κλάστερ του τουριστικού τομέα και του αγροτοδιατροφικού τομέα,

ενώ έχει συγκροτηθεί και το κλάστερ υψηλής τεχνολογίας Corallia με κέντρο το πανεπιστήμιο της

Πάτρας. Το πρώτο μνημόνιο αναφέρεται ρητά στην προώθησή τους.

Στο πλαίσιο του κλάστερ, ζητούμενο δεν είναι πλέον η αποδοτικότερη εκμετάλλευση των

επιτευγμάτων της επιστήμης στην παραγωγή, αλλά η ενσωμάτωση της επιστήμης στην άμεση

παραγωγική διαδικασία.

Οι αστικές εφημερίδες χαρακτηρίζουν το Corallia ως την ελληνική Σίλικον Βάλευ όπου:

«προσφέρει την υποδομή για την περαιτέρω εξέλιξη μιας ενδιαφέρουσας επιχειρηματικής ιδέας.

«Επωμιζόμαστε τον ρόλο συντονιστή, προσφέρουμε εγκαταστάσεις, υπηρεσίες εξωστρέφειας, νομική

και φορολογική υποστήριξη, ενώ παράλληλα μεταφέρουμε την τεχνογνωσία μας στις εταιρείες», εξηγεί

στην «Κ» η κ. Τζούλια Φωκά, υπεύθυνη επικοινωνίας του Corallia. Οι νέοι «εφευρέτες» είναι συνήθως

εξαιρετικοί επιστήμονες, που δυσκολεύονται όμως να επικοινωνήσουν την ιδέα τους στους

ενδιαφερόμενους επενδυτές. Σε αυτούς απευθύνονται τα σεμινάρια μάνατζμεντ, για την καλλιέργεια των

3 http://research.upatras.gr/public/UserFiles/File/Spin_offs_document.pdf 4 Νικήτας Γεράνης, Κώστας Μάρκου, Θοδωρής Μουγιάκος

Αρχική δημοσίευση: ΠΡΙΝ 22/12/2013

26

ανάλογων δεξιοτήτων. Παράλληλα, καθώς οι περισσότερες εταιρείες συνυπάρχουν γεωγραφικά είτε

στα κτίρια του Corallia στο Μαρούσι είτε στο παράρτημα της Πάτρας (μόνο για εταιρείες

μικροηλεκτρονικής), προκύπτει και η πολυπόθητη αλληλεπίδραση μεταξύ τους. «Όντας μέρος ενός

συστήματος, αποκομίζεις πολλά οφέλη», σημειώνει η κ. Φωκά· «το ανήκειν είναι μια αίσθηση που

αναζητούμε όλοι σήμερα περισσότερο από ποτέ». Είναι, άλλωστε, χαρακτηριστικό ότι το Corallia

«μετράει» μόνο νέες αφίξεις και σχεδόν καμία αποχώρηση - ακόμα και όταν οι εταιρείες «στεριώσουν τα

πόδια» τους στην ελληνική, αλλά και στη διεθνή αγορά.»5

Οι ρυθμοί ανάπτυξης των προγραμμάτων του μοναδικού κλάστερ στην Ελλάδα όπου

συνεργάζεται με το Πανεπιστήμιο Πάτρας, είναι τρομακτικοί συνυπολογίζοντας και την κρίση του

συστήματος:

Κύκλος εργασιών των επιχειρήσεων: +145,34%

Απασχόληση στις επιχειρήσεις: +69,70%

Εξαγωγές των επιχειρήσεων: +108,45%

Επενδύσεις από ιδιώτες επενδυτές: +269,34%

Αιτήσεις διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας: +177,27%

Εκπόνηση διπλωματικών και διδακτορικών διατριβών σε συνεργασία επιχειρήσεων και

ακαδημαϊκών/ερευνητικών φορέων: +106,00%

(πηγή: από το corallia.org)

III. Φορείς προώθησης της επιχειρηματικότητας στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας

Στην πορεία διαμόρφωσης επιχειρηματικής κουλτούρας αλλά και προφίλ προσέλκυσης επιχειρήσεων

και εταιρειών υπάρχουν διάφορες ομάδες αλλά και φορείς που υλοποιούν αυτή την προσπάθεια. Οι

γνωστές σε πολλούς επιχειρηματικές ομάδες φοιτητών (ebec patras, tedx upatras, aiesec, comVos,

thinbizz Κλπ.) βρίσκονται σε αλληλοδιαπλοκή με το κλάστερ της Corallia αλλά και με το επιχειρηματικό

κατεστημένο των σχολών διενεργώντας σεμινάρια και ημερίδες προετοιμάζοντας έδαφος για τα

συμφέροντα στις σχολές. Παράλληλα με «θεσμικό» τρόπο το ΜΟΚΕ(Μονάδα Καινοτομίας και

Επιχειρηματικότητας) επιτελούν τον ίδιο ακριβώς ρόλο από την σκοπιά όμως των πρυτανικών αρχών

και των αντιδραστικών καθηγητών.

M.O.K.E.

«Το έργο «Μονάδα Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας» υλοποιείται στο πλαίσιο του

Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου

Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή

Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από Εθνικούς

Πόρους.

Η Μονάδα Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας

(ΜΟΚΕ) του Πανεπιστημίου Πατρών πραγματοποίησε την

έναρξη των δραστηριοτήτων της τον Ιανουάριο του 2012,

θέτοντας ως στόχο τη δημιουργία ενός

θετικού περιβάλλοντος στο Πανεπιστήμιο Πατρών για την

ενθάρρυνση καινοτόμων ιδεών και επιχειρηματικών

πρωτοβουλιών των νέων ανθρώπων, που διαδραματίζει

καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας,

της καινοτομίας και της ανταγωνιστικότητας των νέων

επιχειρήσεων»6.

Η μονάδα αυτή συνεργάζεται και διαπλέκεται με μια σειρά ΜΚΟ, επιχειρήσεις και οργανισμούς(

όπως η AIESEC, το Corallia, η INTRACOM) , προωθώντας εκεί φοιτητές και ερευνητικές, επιχειρηματικές

ιδέες. Αποτελεί μια ακόμα προσπάθεια σύνδεσης του χώρου του Πανεπιστημίου με τις ανάγκες της

5 από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 13/02/2012 6 http://ps.innovation.upatras.gr/profil

27

αγοράς και των εκάστοτε επιχειρήσεων και ταυτόχρονα, εμπεδώνει βαθύτερα την επιχειρηματικότητα

στους φοιτητές. Φαίνεται στην πράξη η σύμφυση σε ανώτερο ποιοτικά επίπεδο εκπαίδευσης και

παραγωγής, με την παραγωγή να έρχεται στο χώρο της εκπαίδευσης και την εκπαίδευση να

καθορίζεται πλήρως από τις ανάγκες της παραγωγής.

Α α

Β. ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ Προκειμένου να μπορέσουμε να σχεδιάσουμε την παρέμβαση μας στους συλλόγους, είναι

αναγκαία η ψηλάφηση βασικών χαρακτηριστικών της σύγχρονης φοιτητικής ταυτότητας καθώς και

των νέων στοιχείων που αναπτύσσονται σε αυτήν. Στην βάση του ότι η συνείδηση αποτελεί

αντανάκλαση της υλικής πραγματικότητας, χρειάζεται να επεξεργαστούμε πως αυτό

συγκεκριμενοποιείται στο φοιτητικό σώμα. Δεδομένης της έλλειψης συγκεκριμένης θέσης στην

παραγωγή, το κυρίαρχο στοιχείο όσον αφορά την υλική βάση διαμόρφωσης συνείδησης αποτελεί η

ταξική προοπτική, με πολύ σημαντικό το ρόλο βέβαια, της ταξικής προέλευσης αλλά και της σημερινής

κοινωνικής κατάστασης και της εξειδίκευσής της στην τριτοβάθμια.

Η κοινωνική καταστροφή που συντελείται στα χρόνια της καπιταλιστικής κρίσης, δημιουργεί ένα

ασφυκτικό περιβάλλον για την νεολαία, αλλά ταυτόχρονα διαμορφώνει κι ένα ευρύ πεδίο δυνατοτήτων.

Αξιοποιώντας και μελετώντας το μεθοδολογικό σχήμα των τάσεων υποταγής-χειραφέτησης, χρειάζεται

να αναλύσουμε το πώς αυτές αλληλοδιαπλέκονται και να κατανοήσουμε πως συνυπάρχουν

αντιφατικά και συγκρούονται στο ίδιο άτομο αλλά και σε ένα κοινωνικό σώμα. Αποτελεί καθήκον μιας

σύγχρονα κομμουνιστικής αριστεράς να συγκρουστεί με τις τάσεις υποταγής και μετατρέψει -όσες

υπάρχει η δυνατότητα- σε τάσεις χειραφέτησης και ταυτόχρονα να απελευθερώσει τις τάσεις

χειραφέτησης και να τις μετασχηματίσει σε επαναστατική σκοπιά.

Τάσεις υποταγής Ατομικός δρόμος-Επιβιωτισμός-Αποστροφή από τις συλλογικές διαδικασίες-εντατικοποίηση

Στη ζοφερή κοινωνική κατάσταση που διαμορφώνεται, άμεσο αντανακλαστικό πολλών

φοιτητών, λόγω και της κυριαρχίας της αστικής ιδεολογίας, είναι η επιλογή του ατομικού δρόμου, ως

το δρόμο που θα τους διασφαλίσει την επιβίωση.

Το γεγονός αυτό οδηγεί και σε μια γενικευμένη αποστροφή από τις συλλογικές διαδικασίες, ως

μορφής διεκδίκησης και επιβολής των αναγκών μας, κάτι το οποίο εντείνεται και από τους αρνητικούς

συσχετισμούς μέσα στο φοιτητικό κίνημα, αλλά και από μια λογική ανάθεσης και αυταπατών που

καλλιέργησε και καλλιεργεί ο ΣΥΡΙΖΑ για κοινοβουλευτικές και διαχειριστικές λύσεις.

Ακόμα, ο παροξυσμός της εντατικοποίησης των ρυθμών σπουδών και λόγω της εκπαιδευτικής

αναδιάρθρωσης αλλά και λόγω της κοινωνικής, οικονομικής ανέχειας, που μας πιέζει να τελειώσουμε

τις σπουδές μας για να βγούμε στην αγορά εργασίας κάνει την κατάσταση αφόρητη.

Εργασιακή προοπτική-Απώλεια συλλογικής

Η συνείδηση του σημερινού φοιτητή σφραγίζεται από την εργασιακή του προοπτική. Σε μια

περίοδο που οι πόθοι για κοινωνική ανέλιξη έχουν πάψει να υπάρχουν προ πολλού λόγω του δύσβατου

πεδίου που διαμορφώνει η κρίση, η πραγματικότητα της ανεργίας, της ελαστική εργασίας και της

επισφάλειας έρχεται να αλλάξει σε καθοριστικό βαθμό την φοιτητική ταυτότητα.

Ειδικότερα, για τον όλο και αυξανόμενο αριθμό των φοιτητών που εργάζονται, αυτό είναι ακόμα

πιο εξόφθαλμο, αφού έρχονται σε επαφή με την ανεργία και τις τραγικές σχέσεις εργασίας, που θα

αντιμετωπίσουν και στο μέλλον. Δημιουργείται λοιπόν, μια διάχυτη απαισιοδοξία λόγω της αδυναμίας

του φοιτητή να φανταστεί μια θετική αλλαγή στο παρόν και το μέλλον του. Λόγω και του γεγονότος

αυτού, ένα πολύ μεγάλο κομμάτι των φοιτητών στοχεύει να μεταναστεύσει μετά το πέρας των σπουδών

του, οπότε αδιαφορεί για την κοινωνική κατάσταση στην Ελλάδα και για το πώς μπορεί αυτή να αλλάξει.

Σε ένα δεύτερο επίπεδο, η αύξηση αυτή του αριθμού των φοιτητών που εργάζονται και το

γεγονός ότι δεν εργάζονται απλά για να «ενισχύσουν το χαρτζιλίκι» τους αλλά για να καταφέρουν να

συνεχίσουν και να τελειώσουν τις σπουδές τους οδηγεί σε μια κατάσταση σύγχυσης, καθώς ο

φοιτητής δεν αισθάνεται αναπόσπαστο μέρος ενός σώματος (φοιτητικό ή νέα εργατική βάρδια). Η

28

κατάσταση αυτή οξύνεται περαιτέρω λόγω του κατακερματισμού της εργασιακής προοπτικής και της

διαμόρφωσης εργαζομένων πολλών διαφορετικών ταχυτήτων. Συνεπώς, ο φοιτητής δεν μπορεί να

αντιληφθεί τα κοινά συμφέροντα που έχει με την πληττόμενη πλειοψηφία του φοιτητικού σώματος

βάσει της κοινής ταξικής προοπτικής τους. Έτσι, αντιλαμβάνεται τον εαυτό του απομονωμένο, με μόνη

επιλογή τον ατομικό δρόμο.

Πολύ βασική επισήμανση που πρέπει να γίνει, είναι ότι παρόλο που οι τάσεις υποταγής

ηγεμονεύουν και διαμορφώνουν τα κυρίαρχα χαρακτηριστικά της φοιτητικής ταυτότητας, η ηγεμονία

αυτή δεν συνοδεύεται από την στράτευση στα σχέδια της αστικής πολιτικής, αφού η αστική τάξη

αδυνατεί να προτάξει ένα θετικό όραμα που θα πείσει την νεολαία ότι σε αυτό βρίσκεται η επίλυση των

προβλημάτων της. Λογική συνέχεια, είναι το φαινόμενο της παθητικής αποδοχής της κυρίαρχης

πολιτικής. Αυτό το κενό θετικού προτάγματος, χαράσσει λίγο-πολύ και τα δικά μας καθήκοντα. Για να

καταφέρουμε αυτό, καλούμαστε να ψηλαφίσουμε τις ριζοσπαστικές τάσεις που κυοφορούνται μέσα

στο φοιτητικό σώμα, είτε λόγω των αντικειμενικών αντιφάσεων του καπιταλισμού, είτε λόγω των

δυνατοτήτων που εμφανίζονται βάσει της διαμορφωμένης κοινωνικής συνείδησης, ώστε να

μετατρέψουμε την παθητική αποδοχή σε ενεργητική καταδίκη

Τάσεις χειραφέτησης Όλο το προηγούμενο διάστημα, εμφανίστηκαν μέσα στους φοιτητικούς συλλόγους, ρεύματα

αμφισβήτησης και η αγανάκτηση που ενυπάρχει στο φοιτητικό σώμα, λόγω της δύσκολης κατάστασης

της πλειοψηφίας των φοιτητών, απέκτησε πολλές φορές ενεργή θέση και αντίδραση. Το κίνημα

αλληλεγγύης στον απεργό πείνας Ν.Ρωμανό, ίσως αποτελεί την πιο τρανταχτή απόδειξη, ειδικά στις 6

Δεκέμβρη που η πορεία ήταν από τις πιο μαζικές των τελευταίων χρόνων. Ακόμα, το σχέδιο όξυνσης

που κατέθεσε η νΚΑ στους φοιτητικούς συλλόγους, μέσω των σχημάτων που παρεμβαίνει, βρήκε

ανταπόκριση και εξέφρασε την αγανάκτηση πολλών φοιτητών για την πραγματικότητα που βιώνουν, με

αποτέλεσμα και την πανελλαδική εμφάνιση του φοιτητικού κινήματος για πρώτη φορά μετά το

Σχ.Αθηνά, σε μια πολύ μαζική πορεία και σε συντονιστικό γενικών συνελεύσεων που ακολούθησε.

Παρόλο που αυτή την στιγμή, οι τάσεις χειραφέτησης εκφράζουν ένα μειοψηφικό ρεύμα μέσα στους

συλλόγους, οφείλουμε να τις εντοπίσουμε, να τις αναλύσουμε αλλά και να χαράξουμε δρόμους

ενίσχυσης, ηγεμονίας αλλά και συνολικοποίησής τους.

Με την δομική κρίση του καπιταλισμού να βαθαίνει και να μην διαφαίνεται ορίζοντας

ξεπεράσματός της, παρατηρείται ένταση της εκμετάλλευσης και της επίθεσης συνολικά, γεγονός που

συμβάλλει στην σχετική ανάδειξη των δύο αντιμαχόμενων πόλων της ταξικής πάλης. Υπάρχει λοιπόν,

μια διάχυτη τάση αμφισβήτησης του συστήματος, τόσο στο επίπεδο της κοινωνίας όσο και στο επίπεδο

της σπουδάζουσας, που γεννάται και από την πιο ορατή πλέον ανάγκη για σύγκρουση με τους

πυλώνες του συστήματος ακόμα και για την επίλυση άμεσων, οικονομικών ή και επιμέρους

προβλημάτων. Ωστόσο, η τάση αυτή δεν έχει αποκτήσει ακόμα χαρακτηριστικά συγκροτημένης

αντικαπιταλιστικής πάλης. Μια συγκεκριμένη έκφραση της αμφισβήτησης, είναι και οι μειωμένες

προσδοκίες που υπάρχουν απέναντι στον εκάστοτε διαχειριστή, καθώς δεν υπάρχει πίστη ότι μπορεί να

αλλάξει τα πράγματα.

Χρέος δικό μας είναι να συγκροτήσουμε την διάχυτη αμφισβήτηση και απογοήτευση, μέσω της

ταξικής ενοποίησης της πληττόμενης πλειοψηφίας. Πιο συγκεκριμένα, απαραίτητο βήμα σε αυτή την

κατεύθυνση είναι η ενοποίηση στη βάση της κοινής ταξικής προοπτικής της πλειοψηφίας των

φοιτητών. Παρά το γεγονός του κατακερματισμού και της διαμόρφωσης εργαζομένων πολλών

ταχυτήτων και παρότι μπορεί να υπάρχουν σχετικά διαφορετικές ταξικές προελεύσεις, στο έδαφος της

κοινωνικής καταστροφής και με δεδομένη τη βίαιη εξαφάνιση και φτωχοποίηση των μεσαίων

στρωμάτων, η ταξική προοπτική της ανεργίας, των επισφαλών και ανασφάλιστων εργαζομένων με

μισθούς πείνας ορθώνεται ζοφερή και φαντάζει αναπόδραστη. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο,

δημιουργείται η αναβαθμισμένη δυνατότητα για το βήμα αυτό, το οποίο αποτελεί αναγκαία

προϋπόθεση αλλά και λογική συνέχεια της ενοποίησης φοιτητικού-νεολαιίστικου-εργατικού κινήματος

στη βάση των κοινών τους συμφερόντων με στόχο τη συνολική ανατροπή των συσχετισμών σε

αντικαπιταλιστική κατεύθυνση. Σε αυτό το σημείο, πρέπει να επισημάνουμε πως η σύγχυση της

ταυτότητας του σύγχρονου φοιτητή, όπως αναλύθηκε παραπάνω, τον φέρνει πολύ πιο κοντά στην

29

πραγματικότητα της νέας εργατικής βάρδιας και αναδεικνύει με ποιοτικά ανώτερο τρόπο και

περιεχόμενο την αναγκαιότητα αλλά και τη δυνατότητα ενοποίησης φοιτητικού-νεολαιίστικου-εργατικού

κινήματος. Γίνεται όλο και πιο ξεκάθαρο πως για να πετύχουμε νίκες στο σήμερα, είναι επιτακτική η

ενότητα των πληττόμενων, είναι επιτακτική η σύγκρουση και η ρήξη με όλο το πλαίσιο της αντιδραστικής

επίθεσης από ΕΕ-ΔΝΤ-κεφάλαιο.

Σημαντικό στοιχείο για να καταφέρουμε να αναγνώσουμε τις τάσεις χειραφέτησης εντός του

φοιτητικού σώματος, είναι να αντιληφθούμε την οξυμένη ευαισθητοποίηση που ενυπάρχει και

αποτυπώνεται σε πλευρές της κοινωνικής συνείδησης.

Το ζήτημα των δημοκρατικών δικαιωμάτων συνολικά, καθώς και διάφορες επιμέρους πλευρές

του έχουν λειτουργήσει ιστορικά σαν πυροκροτητής για το φοιτητικό κίνημα. Τα αντανακλαστικά της

ελληνικής κοινωνίας και ιδιαίτερα του φοιτητικού σώματος ήταν πάντα οξυμένα όταν θίγονταν τέτοια

θέματα, λόγω και της ιστορικής πορείας που έχει το φοιτητικό-νεολαιίστικο κίνημα, από τη χούντα και το

Πολυτεχνείο το ’73 μέχρι και το Δεκέμβρη του ’08. Οι ιδιαίτερα μαζικές αντικατασταλτικές πορείες που

έγιναν πανελλαδικά τον Νοέμβρη και ιδιαίτερα στην Αθήνα, κόντρα με αφορμή την αυταρχικότητα του

Φορτσάκη και το ξύλο των ΜΑΤ έξω από την Νομική, έρχονται να το μαρτυρήσουν. Βέβαια, αυτά τα

χαρακτηριστικά αντίδρασης και αμφισβήτησης αναπτύσσονται πάντα με αντιφατικό τρόπο. Πάρα

ταύτα, αυτή η αυθόρμητη και αντιφατική αμφισβήτηση διαμορφώνει τη δυνατότητα συνολικοποίησης

του αγώνα για τα δημοκρατικά δικαιώματα και μετατροπή του αυθόρμητου σε συνειδητή,

συγκροτημένη, πολιτική πάλη ενάντια στο σύστημα.

Συνοψίζοντας, βασιζόμενοι στην ανάλυση της φοιτητικής ταυτότητας σύμφωνα με το σχήμα των

τάσεων υποταγής-χειραφέτησης, αναγνωρίζουμε και τα καθήκοντα που αναλογούν σε εμάς. Είναι

αναγκαίο σήμερα περισσότερο από ποτέ, να αναδείξουμε την ταξικότητα της επίθεσης και να

καταφέρουμε να συμβάλλουμε στη συγκρότηση του φοιτητικού κινήματος σε οργανωμένη, πολιτική

δύναμη ανατροπής πάνω στην υλική βάση της κοινής ταξικής προοπτικής. Ακόμα, λόγω της όλο

εντεινόμενης επιρροής της κοινωνικής κατάστασης στο φοιτητικό σώμα, αναδεικνύεται το καθήκον της

οργανικής σύνδεσης του φοιτητικού-νεολαιίστικου-εργατικού κινήματος, αξιοποιώντας όλα εκείνα τα

αυθόρμητα αντανακλαστικά και δίνοντας τους συνειδητή υπόσταση μέσω της κατάδειξης της μήτρας

του προβλήματος και του κοινού εχθρού. Του καπιταλισμού.

Α α

Γ. ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ ΚΑΛΕΣΜΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΣΧΗΜΑΤΟΣ

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ-ΔΙΔΑΚΤΟΡΩΝ

Με το βάθεμα της καπιταλιστικής κρίσης παγκοσμίως, το κεφάλαιο θέλοντας να μπει σε ένα νέο γύρο

καπιταλιστικής ανάπτυξης έχει εντείνει την εκμετάλλευση της εργατικής τάξης μέσω της πληθώρας

αντεργατικών μέτρων που την εξαθλιώνουν και την υποτάσσουν καθολικά.

Μέσα σε αυτό το δύσβατο τοπίο της καπιταλιστικής κρίσης, η νεολαία έχει βρεθεί στο επίκεντρο των

αντεργατικών πολιτικών, καθώς βιώνει με τον πιο σκληρό τρόπο τις αντιδραστικές τομές σε εκπαίδευση

και εργασία. Η νέα γενιά βρίσκεται καθημερινά αντιμέτωπη με τη βάρβαρη αυτή πολιτική που την οδηγεί

στην ανεργία, στην ανασφάλιστη και ελαστική εργασία και στη μετανάστευση. Η συνεχής αίσθηση της

παροδικότητας σε συνδυασμό με την έλλειψη συλλογικών μορφών διεκδίκησης προάγει από τη μία τον

ατομικό δρόμο και από την άλλη την απογοήτευση και την απουσία θετικού οράματος για τη γενιά μας.

Κομμάτι αυτής της πληττόμενης νεολαίας αποτελεί όλο το εργαζόμενο φοιτητικό δυναμικό από τον

πρακτικάριο του 3ου έτους μέχρι τον υποψήφιο διδάκτορα που παράγει έρευνα προσδίδοντας στο

κεφάλαιο υπεραξία. Γι’ αυτό η έρευνα στο πανεπιστήμιο, έτσι όπως έχει διαμορφωθεί, δεν είναι ταξικά

αχρωμάτιστη. Πραγματοποιείται με τέτοιο τρόπο και τέτοιο περιεχόμενο που να διασφαλίζει τα

30

συμφέροντα της αγοράς. Το ήδη «επιχειρηματικό-πανεπιστήμιο πανεπιστήμιο-επιχείρηση, αποτελεί ένα

σημαντικό πεδίο κερδοφορίας του κεφαλαίου και συνεπώς, δε θα μπορούσε να μείνει έξω από την

προωθούμενη αντεργατική λαίλαπα. Εναρμονίζεται λοιπόν, με αυτή, από τη μία παράγοντας

προϊόντα -έρευνας, υπηρεσιών αλλά και υλικά, εφαρμόζοντας τον καπιταλιστικό καταμερισμό

εργασίας και από την άλλη δημιουργώντας ένα μοντέλο εργαζομένου με όλα τα χαρακτηριστικά που

χρειάζεται το κεφάλαιο .

Με βάση την παραπάνω ανάλυση για την σχέση γνώσης-έρευνας-αγοράς που περιγράφεται,

αναπτύσσονται και συγκεκριμένα χαρακτηριστικά στο επίπεδο των μεταπτυχιακών και διδακτορικών

σπουδών. Αρχικά, ο υποψήφιος διδάκτορας-μεταπτυχιακός φοιτητής δεν έχει ιδιαίτερο λόγο πάνω

στο αντικείμενο της έρευνας του, δεν γνωρίζει επ’ ακριβώς το σκοπό του ερευνητικού του έργου, με

αποτέλεσμα αυτός να μετατρέπεται σε ένα πειθαρχημένο «ρομπότ» πλήρως εντατικοποιημένο, με

ατέλειωτες ώρες έρευνας, με άθλια ή και μηδαμινή αμοιβή τις περισσότερες φορές χωρίς ασφάλιση.

Όλα αυτά επιβεβαιώνουν το πόσο εκμεταλλεύσιμος είναι ο σημερινός ερευνητής από το κεφάλαιο.

Πέρα από αυτά το κεφάλαιο για την περαιτέρω κερδοφορία του μέσω της καταβολής διδάκτρων στα

master προωθεί την πλήρη αυτονόμηση των ΑΕΙ από την κρατική χρηματοδότηση και εντείνει τους

ταξικούς φραγμούς μέσα στο πανεπιστήμιο. Τέλος, έχουμε τη γενίκευση και στην Ελλάδα του θεσμού

του post-doc και των ερευνητικών εταιριών μέσα στα ΑΕΙ που θα ενισχύσει την διάδοση των ελαστικών

μορφών εργασιακής εκμετάλλευσης όπως περιγράφηκαν και παραπάνω και ειδικά όσον αφορά τη

διανοητική εργασία.

Τέλος, έχουμε τη γενίκευση και στην Ελλάδα του θεσμού του post-doc και των ερευνητικών εταιριών

μέσα στα ΑΕΙ που θα ενισχύσει την διάδοση των ελαστικών μορφών εργασιακής εκμετάλλευσης, ειδικά

όσον αφορά τη διανοητική εργασία.

Η νέα γενιά είναι πιο μορφωμένη και πιο αμόρφωτη από ποτέ και αυτό γιατί ενώ το μεγαλύτερο κομμάτι

της έχει πρόσβαση στη γνώση και στο πανεπιστήμιο, παρ’ όλα αυτά η γνώση αυτή είναι

κατακερματισμένη, μερική, αποσπασματική και καθόλου εναρμονισμένη με τις ανάγκες της κοινωνίας.

Θεωρούμε πως σκοπός της γνώσης είναι η καθολική εποπτεία του τι παράγουμε, πως το παράγουμε

και για ποιον το παράγουμε, έτσι ώστε η γνώση και η έρευνα να αναπτύσσεται σε ανάδραση με την

κοινωνία, εξυπηρετώντας τις ανάγκες της.

Με βάση την ανάλυση μας για το ότι ο μεταπτυχιακός - υπ. διδάκτορας είναι εργαζόμενος, αλλά και για

το χαρακτήρα του πανεπιστημίου έτσι όπως έχει διαμορφωθεί, θεωρούμε αναγκαία τη συγκρότηση του

δυναμικού των μεταπτυχιακών και συνολικά των εργαζόμενων στην έρευνα, για να διεκδικήσουμε όλα

τα εργασιακά μας δικαιώματα (π.χ. σταθερές σχέσεις εργασίας μέσω της υπογραφής συλλογικών

συμβάσεων, πλήρη ιατροφαρμακευτική κάλυψη και ασφάλιση). Θεωρούμε αναγκαίο το εργαζόμενο

ερευνητικό δυναμικό να έχει κατεύθυνση τη συγκρότηση ενός ταξικού σωματείου βάσης, ανεξάρτητου

από την συνδικαλιστική γραφειοκρατία και οποιασδήποτε αστικής διαχείρισης.

Με αυτή τη λογική κρίνουμε απαραίτητη και την εμφάνιση παρέμβασης των αντικαπιταλιστικών

δυνάμεων στο σύλλογο μεταπτυχιακών και διδακτόρων μέσα από τη δημιουργία ενός σχήματος που

θα είναι:

Αντικαπιταλιστικό, γιατί οι ανάγκες μας για μια άλλη γνώση, ερεύνα και γενικότερα

παιδεία-εργασία-δημοκρατία δε συμβιβάζονται με τις ανάγκες του κεφαλαίου.

31

Αντικυβερνητικό, αντι-διαχειριστικό, , γιατί θεωρούμε πως οι ανάγκες και τα δικαιώματα μας δε θα

μας χαριστούν από κεφάλαιο και κανένα διαχειριστή του, αλλά θα τα κατακτήσουμε μέσα από

συλλογικούς, ανυποχώρητους

αντι-Ε.Ε, αντι-αναδιαρθρωτικό , γιατί αντιτιθόμαστε σε κάθε συνθήκη και κανονισμό της Ε.Ε που

θέλει ένα πανεπιστήμιο στα μέτρα του κέρδους των αγορών.

Η λήψη των αποφάσεων του θα είναι βασισμένη στη λογική της εργατικής δημοκρατίας και της

θέσης-αντίθεσης- σύνθεσης.

Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων καλούμε κάθε μεταπτυχιακό - υπ. διδάκτορα που

αντιλαμβάνεται την υπάρχουσα κατάσταση έτσι όπως περιγράφεται και αναγνωρίζει την ανάγκη της

πάλης μέσα στο πανεπιστήμιο αλλά και οργανωμένες δυνάμεις που κινούνται στην λογική του

αντικαπιταλιστικού αγώνα, στη δημιουργία μιας ταξικής κίνησης που θα παλεύει καθημερινά από το

πιο μικρό μέχρι το πιο μεγάλο, πάντα με γνώμονα τις κοινωνικές ανάγκες.

Αγωνιστές για τη δημιουργία ταξικής κίνησης στα μεταπτυχιακά