Η ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ . Μυθιστορία πολλώv διαστάσεωv

< ' -υπο του

Έvτουιv Άμποτ

ΕΠΙΛΟΓtΙ'

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡ Α

Τίτλος Πρωτότuποu: FLATLAND

Copyright

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΕΠΙΛΟΓΉ

Βοισ. Ηροικλείοu 40, Θεσσαλονίκη 54623, τηλ. 236317

EDWIN Α. ΑΒΒΟΤΤ

,

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

Μuθιστορία πολλών διαστάσεων Με εικονογράφηση τοu Σuγγραφέ.α,

ενός ΊΈΤΡΑΓΩΝΟΥ

Μετάφραση: Τάσος Δαρβέρης

ΕΠΙΛΟΓtf

Ο "Εντοuιν "Αμποτ (1838- 1926) ήταν καθηγητής Φιλολογίας και οιευθυντής του City of London School. Εκτός από την «Επιπεδοχώρα», έχει γράφει την «Σαιξπηρική Γραμματική» (1870), έργο ποu αποτελεί σημαντική συνεισφορά στην Αγγλική Φιλολογία, καθώς και αρκετά θεολογικά έργα

- μεταξu των οποίων και άρθρα σχετικά με τα

Ευαγγέλια, που έχουν συμπεριληφθεί στην Εγκυκλοπαίδεια Britani~a.

FLATLAND SPACEI.AND

«Πώ, πώ, πόσο βιαστικά τετραγωνίζω τα λόγια μovf»

(Σ.Τ.Μ .: Τα ρητά είναι του Σαίξπηρ)

Αφιερώνεται

Στοuς κατοίκοuς τοu χώροu γενικά

Και ιδιαίτερα στον H.C. Από έναν ταπεινό κάτοικο της Επιπεδοχώρας

Με την Ελπίδα ότι Όπως εκείνος μuήθηκε στα Μuστήρια των

ΤΡΙΩΝ Διαστάσεων

Ενώ προηγοuμενα ήταν ενήμερος ΜΟΝΟ των Δuο

"Ετσι και οι Πολίτες εκείνης της Περιοχής τοu Σuμπαντος

Θα στρέ.Φοuν τις φιλοδοξίες τοuς όλο και φηλώτερα Στα μuστικά των τεσσάρων, πέντε ή ακόμα και έξι

διαστάσεων Σuνεισψέροντας έτσι

Στη διεuρuνση της ΦΑΝΤ ΑΣΙΑΣ Και την πιθανή ανάπτuξη

Εκείνοu τοu σπανιώτατοu και εξαιρετικοu δώροu, Της ΜΕΤΡΙΟΦΡΟΣΥΝΗΣ

Τ ων Ανωτέρων . Οντων Της ΠΟΛΥΔΙΑΣΤΑΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑΣ

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 11

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Να μια συναρπαστική περιπέτεια σε καθαρά μαθημα­

τικά, μια φαντασία περίεργων διαστημάτων που κατοι­κοiινται από γεωμετρικά σχήματα· γεωμετρικά σχήματα

που σκέφτονται και μιλούν και έχουν πολύ ανθρώπινα αισθήματα. Δεν πρόκειται για κάποια ιστορία επιστημο­

νικής φαντασίας της σειράς. Ο σκοπός της είναι να διδά­ξει, και είναι γραμμένη με λεπτή μαεστρία. Αρχίστε να τη διαβάζετε και θα αι'Χ}lαλωτιστείτε από τη μαγεία της. Αν είστε νέος στην καρδιά και η αίσθηση του θαυμασμού ακόμα σπαρταρά μέσα σας, θα τη διαβάστε χωρίς διακο­πή μέχρι να φτάσετε -δυστυχώς- στο τέλος. Ωστόσο, δεν θα μαντεiιατε οiιτε πότε γράφτηκε η ιστορία οiιτε α­

πό τι είδους ανθρώπους. Στις μέρες μας ο χωροχρόνοι; και η τέταρτη διάσταση

είναι συνηθισμένες λέξεις. Αλλά η Επιπεδοχώρα, με τις ζωντανές εικόνες της μιας, και δυο και τριών και περισ­σότερων διαστάσεων δεν ήταν έμπνευση της εποχής της Σχετικότητας. Γeάφτηκε εκατό πεeίπου χeόνια πeιν, ό­

ταν ο Αινστάιν δεν ήταν παρά ένα παιδί και η ιδέα του χωροχρόνου βρισκόταν ένα σχεδόν τέταρτο του αιώνα στο μέλλον. Σ' εκείνες τις μακρυνές μέρες, είναι σίγουρο πως οι ε­

παγγελματίες μαθηματικοί φαντάζονταν χώρους με ο­ποιοδήποτε αριθμό διαστάσεων. Οι φυσικοί επίσης, στις θεωρίες τους, δούλευαν με υποθετικές γραφικές παρα­

στάσεις διαστημάτων συμβατικής διαστατικότητας. Αλ­λά αυτά ήταν ζητήματα αφηρημένης θεωρίας. Δεν υ­πήρχε δημόσιος θόρυβος γύρω από τη διασάφησή τους· το κοινό είναι αμφίβολο αν γνώριζε την iιπαρξή τους.

* Tou διάσημοu Αμεριχαvοu φuσιχοu Banesh Hoffmann.

12 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

Θα σκεφτόταν κανένας, συνεΠώς, ότι, προκειμένου

να γράψει την «Επιπεδοχώρα», ο Εντουιν Α. Αμποττ πρέπει να ήταν μαθηματικός ή φυσικός. Δεν ήταν ούτε τό 'να ούτε τ' άλλο. Η αλήθεια είναι πως ήταν διευθυν­τής σχολείου - από τους πιο διακεκριμένους. Αλλά ο τομέας του ήταν η κλασσική φιλολιιγία και τα κυριώτερα ενδιαφέροντά του η λογοτεχνία και η θεολογία, γύρω α­πό τις οποίες είχε γράψεί μερικά βιβλία. Φαίνεται το εί­δος ανθρώπου που θα έγραφε μια συναρπαστική μαθη­ματική περιπέτεια; Ίσως ο ίδιος ο Αμποττ σκέφτηκε πως όχι, μια και δημοσίευσε την Επιπεδοχώρα με ψευ­δώνυμο, σαν να φοβόταν μήπως αμαυρώσει το κύρος των πιο επίσημων γραπτών του, για τα οποία δεν δίστα­ζε να γνωστοποιεί την ιδιότητά του, του συγγραφέα. Πολλά συνέβησαν στις ιδέες μας για το χώρο και το

χρόνο αφότου ο Αίvστάιν ήρθε στον κόσμο. Αλλά, παρ' όλες τις κουβέντες για μια τέταρτη διάστααη, οι Βάσεις της διαστατικότητας δεν έχουν αλλάξει. Πολύ πριν την έλευαr; της θεωρίας της σχετικότητας οι επιστήμονες έ­βλεπαν το χρόνο σαν μια επιπλέον διάσταση. Εκείνη την εποχή ωστόσο τον θεωρούσαν σαν μια μοναχική, απομο­νωμένη διάσταση που έστεκε μακρυά από τις τρεις δια­στάσεις του χώρου. Στη σχετικότητα, ο χρόνος δέθηκε ά­λυτα με το χώρο για να σχηματίσει έναν πραγματικά τε­τραδιάστατο κόσμο· κι αυτός ο τετραδιάστατος κόσμος αποδείχτηκε καμπύλος. Αυτές οι σύγχρονες εξελίξεις έχουν μικρότερη σημασία

απ' όάrj μπορεί να φανταστεί κανείς για την ιστορία της Επιπεδοχώρας. Έχουμε πραγματικά τέσσερεις διαστά­σεις. Αλλά, ακόμα και στη σχετικότητα, δεν είναι όλες του ίδιου εiδους. Μόνο τρεις είναι χωρικές. Η τέταρτη είναι χρονική· και είμαστε ανίκανοι να κινηθούμε ελεύ­

θερα στο χρόνο. Δεν μποροvμε να επιστρέψουμε σε μέ­ρες περασμένες, ούτε να αποφύγουμε τον ερχομό του αύ­

ριο. Δεν μπορούμε ούτε να επισπεύσουμε ούτε να καθυ­στερήσουμε το ταξίδι μας στο μέλλον. Είμαστε σαν άτυ-

χοι t:πιβάτις ινός γεμάτου ασανσέρ, που μας τραβά α-

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 13

μείλικτα προς τα πάνω, μέχρις ότου φτάσουμε στο πά­τωμά μας· εκεί βγαίνουμε σ' ένα μέρος όπου δεν υπάρχει χρόνος, ενώ το υλικό που συνέθετε τα σώματά μας συνε­χίζει το ταξίδι του στο αδυσώπητο ασανσέρ - ίσως για

πάντα.

Ο Χρόνος, ο τύραννος, κυβερνά την Επιπεδοχώρα ό­πως και το δικό μας κόσμο. Με σχετικότητα ή χωρίς, έ­χουμε μόνο μια διάσταση Παραπάνω από τα πλάσματα της φαντασίας του "Αμποττ · έχουμε τρεις μόνο διαστά­σεις σε σ~γκριση με τις δύο που έχουν εκείνα. Οι κάτοι­κοι της Επιπεδοχώρας είναι πλάσματα με αισθήματα, που προβληματίζονται με τα προβλήματά μας και συγκι­νούνται από τα συναισθήματά μας. Όσο κι αν είναι επί­πεδα, το μυαλό τους είναι αρκετά στρογγυλό . Είναι ίδια με μας, σάρκα από τη σάρκα μας και αίμα από το αίμα

μας. Χοροπηδάμε μαζί τους στην Επιπεδοχώρα. Και χο­ροπηδώντας, βρίσκουμε ξαφνικά τους εαυτούς μας να

βλέπουν διαφορετικά το δικό μας, εξίσου επίπεδο κόσμο, με τα ορθάνοιχτα μάτια της νιότης.

Στην Επιπεδοχώρα μπορούσαμε να δραπετεύσαυμε

από μια δισδιάστατη φυλακή βγαίνοντας στιγμιαία στην τρίτη διάσταση και ερχόμενοι στην άλλη μεριά του τοί­χου της φυλακής. Η τέταρτή μας διάσταση, ο χρόνος, ό­σο κι αν είναι αληθινή διάσταση, δεν μας επιτρέπει να

δραπετεύσουμε από μια τρισδιάστατη φυλακή. Μας επι ­τρέπει να βγούμε, είναι αλήθεια, αν περιμένουμε υπο­μονετικά το χρόνο να περάσει · θα εκτίσουμε την ποινή μας και θα aφεθούμε ελεύθεροι. Αυτό ωστόσο δεν λέγε­ται απόδράση. Για να δραπετεύσουμε θα πρέπει να ταξι­δεύσουμε μέσα στο χρόνο, σε κάποια στιγμή που η φυλα­κή είναι ορθάνοιχτη, ή γκρεμισμένη, ή δεν έχει χτιστεί ακόμα. Και τότε, έχοντας βρεθεί έξω, θα πρέπει να αντι­στρέψουμε την κατεύθυνση του ταξιδιού μας στο χρόνο

για να επιστρέψοvμε στο παρόν. Ούτε εμείς ούτε οι κά­

τοικοι της Επιπεδοχώρας μπορούν να ταξιδέψουν έτσι στο χρόνο.

Όσο κι αν τα στριμωγμένα χρόνια περνούν, αυτή η

14 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

σχεδόν εκατόχρονη ιστορία δεν δείχνει σημάδια ηλικίας. Παραμένει τόσο ζωηρή όσο πάντα, ένα εξωχρονικό κλασσικό έργο αιώνιας γοητείας που φαίνεται σαν νά 'χει γραφτεί για σήμερα. Ό~ως κάθε αριστούργημα, α­ψηφά τον τύραννο Χρόνο.

BANESH HOFFMANN

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΣΤΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΚΑΙ ΑΝΑΘΕΩΡΗΜΕΝΗ ΕΚΔΟΣΉ, 1884

• ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΚΔΟΤΗ •

15

Αν ο καημiνος φίλος μου από την Επιπεδοχώρα δια­τηρούσε τη διαύγεια πνεύματος που είχε όταν άρχισε να

γράφει αυτά τα απομνημονεύματα, δεν θα χρειάζονταν να τον aντιπροσωπεύσω σ' αυτό τον πρόλογο, με τον ο­ποίο επιθυμεί, πρώτα, να εκφράσει τις ευχαριστίες του στους αναγνώστες και κριτικο-ύς του στη Χωροχώρα ό­που, η ανταπόκρισή τους έχει, με απροσδόκητη ταχvτη­τα, απαιτήσει μια δεvτερη έκδοση της εργασίας του· δεύ­τερο, να ζητήσει συγγνώμη για μερικά λάθη, ανάμεσα στα οποία και τυπογραφικά, (για τα οποία δεν είναι εν• τελώς υπεύθυνος) · και, τρίτο, να διευκρινίσει μια δυο παρανοήσεις. Αλλά δεν είναι το Τετράγωνο που ήταν κάποτε. Χρόνια φυλάκισης, και το ακόμα βαρvτερο φορ­τίο της γενικής κακοπιστίας και ειρωνείας, έχουν συν­δυαστεί με τrι φυσική φθορά του γήρατος για να · σβήσουν από τη μνήμη του πολλές από τις σκέψεις και έννοιες, καθώς επίσης και πολλή από την ορολογία, που απόκτη­σε στη διάρκεια της μικρής παραμονής του στη Χωροχώ­ρα. Έχει, συνεπώς, ζητήσει από μiνα να απαντήσω εκ μiροvς του σε δύο ειδικές αντιρρήσεις, μιας διανοητικής και μιας ηθικής φύσης. Η πρώτη αντίρρηση είναι ότι, ένας Επιπεδοχωρίτης,

όταν βλέπει μια γραμμή, βλέπει κάτι που πρέπει να έ-χει πάχος στο μάτι όσο και μήκος (διαφορετικά δεν θα ήταν ορατό, αν δεν είχε κάποιο πάχος) · και κατά συνέπεια θα έπρεπε (υποστηρίζεται) να δεχτεί ότι οι συμπατριώτες του δεν είναι μόνο μακρείς και φαρδιοί, αλλά επίσης (αν και αναμφίβολα σε ελάχιστο βαθμό) χοντροί ή ψηλοί.

16 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

Αυτή η αντίρρηση είναι εύλογη και, για τους Χωροχωρί­τες, σχεδόν ακατανίκητη, έτσι ώστε, ομολογώ, πως ό­ταν την πρωτοάκουσα, δεν ήξερα τι να απαντήσω. Αλλά η απάντηση του καημένου του φίλου μου μου φαίνεται απόλυτα ικανοποιητική.

«Ομολογώ», είπε -όταν του ανάφερα αυτή την αντίρρηση- <<Ομολογώ την αλήθεια των δεδομένων των κριτικών σας, αλλά αρνούμαι τα συμπεράσματά τους. Είναι αλήθεια ότι έχουμε πραγματικά στην Επιπεδοχώ­

eα μια τeίτη Sιάσταση που λiyeτaι «ύψοr;», οπωr; είvaι αλήθεια ότι στην πραγματικότητα έχετε στη Χωροχώρα μια τέταρτη διάσταση που δεν αναγνωρίζετε, χωρίς όνο­μα προς το παρόν, αλλά που θα ονομάσω «υπερ-ύψος». Αλλά δεν μπορούμε να συνειδητοποιήσουμε το «ύψος» μας περισσότερο απ' ό,τι εσείς το «υπερ-ύψος» σας. Α­κόμα κι εγώ -που είχα έρθει στη Χωροχώρα και που εί­χα το προνόμιο να καταλάβω τη σημασία του «ύψοvς»­ακόμα κι εγώ δεν μπορώ τώρα να το συλλάβω, ούτε να το aντιληφθώ με την αίσθηση της όρασης ή με καμμιά διαδικασία της λογικής· δεν μπορώ παρά μόνο με την πί­στη να το δεχτώ.

«0 λόγος είναι προφανής. Η διάσταση συνεπάγεται κατεύθυνση, συνεπάγεται μέτρηση, συνεπάγεται το πε­ρισσότερο και το λιγώτερο. Αλλά όλες μας οι γραμμές εί­ναι ίσα και aπειροελάχιστα χοντρές (ή ψηλές, αν προτι­

μάτε) · συνεπώς, δεν έχουν τίποτα που θα μπορούσε να οδηγήσει τα μυαλά μας στην έννοια εκείνης της διάστα­σης. Κανένα «ευαίσθητο μικρόμετρο»- όπως πρότεινε ένας πολύ βιαστικός κριτικός από τη Χωροχώρα- δεν θα μπορούσε, έστω και στο ελάχιστο, να μας βοηθήσει·

γιατί δεν θα ξέραμε τi vα με.τρήσοuμε., χαι σε. ποια διε.ύ­θuvcτη. ·οταν βλέπουμε μια Γραμμή, βλέπουμε κάτι που είναι μακρύ και λαμπερό· η λαμπρότητα, όσο και τομή­κος, είναι απαραίτητη για την ύπαρξη μιας γραμμής· αν η λαμπρότητα εξαφανιστεί, η γραμμή χάνεται. Συνε­πώ~. όλοι οι φίλοι μου στ1)ν Επιπεδοχώρα - όταν του~

μιλώ για την απροσδιόριστη Διά~αση που κατά κά-

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 17

ποιον τρόπο είναι ορατή ως μια γραμμή- λένε, 'α, εν­νοείς τη λαμπρότητα'! Και όταν απαντώ 'όχι, εννοώ μια πραγματική διάσταση', τότε αμέσως απαντούν 'τότε μέ­τρησέ την, ή πες μας σε ποια διεύθυνση εκτείνεται,. και

αυτό με aποστομώνει, γιατί δεν μπορώ να κάνω Όύτε τόνα ούτε τ' άλλο. Μόλις χθες, όταν ο Αρχι-κύκλος (μ' άλλα λόγια ο Αρχιερέας) ήρθε να επισκεφτεί την κρατι­κή φυλακή κάνοντας την έβδομη ετήσια επίσκεψή του, και όταν για έβδομη φορά μου έθεσε την ερώτηση, 'εί­σαι καθόλου καλύτερα; ' προσπάθησα να του αποδείξω ότι ήταν τόσο «ψηλός» όσο και μακρύς και πλατύς, αν και δεν το ήξερε. Αλλά ποια ήταν η απάντησή του; 'Λες ότι είμαι «ψηλός» ·μέτρα το «ύψος» μου και θα σε πιστέ­ψω'. η μπορούσα να κάνω; πώς μπορούσα να αντιμε­τωπίσω την πρόκλησή του; είχα συντριβεί· και έφυγε θριαμβευτικά από το δωμάτιο.

«Σας φαίνεται περίεργο; Τότε βάλτε τον εαυτό σας σε μια παρόμοια θέση. Ας υποθέσουμε ότι ένα πρόσωπο της Τέταρτης Διάστασης που θα καταδεχόταν να σας επι­σκεφθεί, έλεγε 'Όποτε ανοίγετε τα μάτια σας βλέπετε έ­να Επίπεδο (που έχει δύο διαστάσεις) και συμπεραίνετε ένα Στερεό (που έχει τρεις) · αλλά στην πραγματικότητα βλέπετε ακόμα (αν και δεν το καταλαβαίνετε) μια τέ­ταρτη Διάσταση, που δεν είναι χρώμα, ούτε λαμπρότη­τα ούτε ο, τιδήποτε τέτοιο, αλλά μια πραγματική διάστα­ση, αν και δεν μπορώ να σας υποδείξω την κατεύθυνσή της ούτε μπορείτε πιθανώς να τη μετρήσετε. η θα λέγα­τε σ' έναν τέτοιον επισκέπτη; δεν θα τον κλείνατε μέσα; Λοιπόν, αυτή είναι η μοίρα μου: και είναι τόσο φυσικό

για μας του Επιπεδοχωρίτες να κλείσουμε μέσα ένα Τε­τράγωνο γιατί κήρυσσε την Τρίτη Διάσταση, όσο είναι για σας τους Χωροχωρίτες να κλείσετε μέσα έναν Κ ύβο που κηρύσσει την τέταρτη. Αλλοίμονο, πόσο δυνατή εί­ναι αυτή η ομοιότητα που παντού τρέχει στα τυφλά και καταδιώκει την ανθρωπότητα σ' όλες τις διαστάσεις: Σημ~iα, Γeαμμέr;, Τετράγωνα, Κύβοι, rπερ-κύβοι

-υποκείμεθα όλοι στα ίδια λάθη, όλοι το ίδιο σκλάβοι

18 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

των αντίστοιχων διαστασιακών προκαταλήψεών μας, ό­πως ένας από τους ποιητές της ΧωροχόJρας σας είπε κά­ποτε:

«Ένα άγγιγμα της Φύσης κάνει όλους τους κόσμους όμοιους». 1

Σ' αυτό το σημείο, η άμυνα του Τετραγώνου μου φαί­

νεται αδιαπέeαστη. Εύχομαι να μπορούσα να πω ότι και η απάντησή του στη δεύτερη (ηθική) αντίρρηση είναι ε­ξίσου σαφής και πειστική. Έχει υποστηριχθεί ότι είναι μισογύνης· και, καθώς αυτή η αντίρρηση λυσαλέα υπο­στηρίζεται από εκείνες που, σύμφωνα με Διάταγμα της Φύσης, συνιστούν το κάπως μεγαλύτερο μισό του Πλη­θυσμού της Χωροχώρας, θα ήθελα να την aπομακρύνω, στο βαθμό που μπορώ έντιμα να το κάνω. Αλλά το Τε­τράγωνο είναι τόσο ασυνήθιστο στη χρήση της ηθικής ο­ρολογίας της Χωροχώρας ώστε θα το αδικούσα αν μετέ­γραφα κυριολεκτικά την υπεράσπισή του εναντίον αυτής

της κατηγορίας. Ενεργώντας, συνεπώς, σαν διερμηνέας του και εκπρόσωπός του, πιστεύω ότι, στην πορεία μιας

φυλάκισης εφτά χρόνων έχει ο ίδιος αλλάξει τις προσω­πικές του απόψεις, και όσον αφορά τις γυναίκες και όσον

αφορά τα Ισοσκελή ή κατώτερες τάξεις. Προσωπικά,

κλίνει τώρα προς τη γνώμη της Σφαίρας, ότι οι Ευθείες είναι από πολλές σημαντικές απόψεις ανώτερες από το:υς Κύκλους. Αλλά, γράφοντας σαν ιστορικός, έχει ταυτίσει τον εαυτό rου (ίσως υπερβολικά) με τις από­

ψεις π;ου είναι γενικά αποδεκτές στην Επιπεδοχώρα και (όπως πληροφορήθηκε) ακόμα και από τους ιστορικούς της Χωροχώρας ·στα έργα των οποίων (μέχρι πολύ πρό-

1. Ο Συγγραφέας επιθυμεί να προσθέσω ότι η παρεξήγηση του ζη­τήματος αυτού από μέρους μερικών επικριτών τοv, τον ώθησε να βά­λει στο διάλογό τοv με τη Σφαίρα μερικές παρατηρήσεις που αναφέ­ρονται στο εν λόγω ζήτημα και ποv προηγούμενα είχαν παραληφθεί

σαν κουραστικές και περιττές.

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 19

σφατα) οι μοίρες των γυναικών και των μαζών της aν­θρωπότητας σπάνια θεωρήθηκαν άξιες λόγου και ποτέ

άξιες ιδιαίτερης προσοχής. Σ' ένα ακόμα πιο σκοτεινό εδάφιο επιθυμεί τώρα να

αποκηρύξει τις Κυκλικές ή aριστοκρατικές τάσεις με τις οποίες τον πίστωναν φυσικά μερικοί κριτικοί. Ενώ είναι δίκαιος προς στη διανοητική δύναμη με την οποία μερι­κοί Κύκλοι έχουν, για πολλές γενιές, διατηρήσει την υ­περοχή τους πάνω σε απέραντα πλήθη συμπατριωτών

τους, πιστεύει άτι τα δεδομένα της Επιπεδοχώρας, μι­λώντας από μόνα τους χωρίς σχόλια από μέρους του, δη­λώνουν ότι οι Επαναστάσεις δεν μπορούν πάντα να κα­ταπνίγονται με σφαγές και ότι η Φύση, καταδικάζοντας

τους Κύκλους σε σχεδόν πλήρη στειρότητα, τους καταδί­κασε σε τελική αποτυχία -«και εδώ», λέει, «βλέπω μια πραγμάτωση του μεγάλου Νόμου όλων των κόσμων, ότι δηλαδή ενώ η σοφία του Ανθρώπου νομίζει ότι λειτουρ­γεί σε μια κατεύθυνση, η σοφία της Φύσης την αναγκά­ζει να λειτουργήσει σε μιαν άλλη, εντελώς διαφορετική

και καλύτερη». Για τα υπόλοιπα, παρακαλεί τους ανα­γνώστες του να μην υποθέτουν ότι σε κάθε μικρή λεπτο­μέρεια της ζωής της Επιπεδοχώρας πρέπει να αντιστοι­χεί κάποια άλλη λεπτομέρεια της ζωής στην Χωροχώρα · κι ωστόσο ελπίζει ότι, σαν σύνολο, το έργο του μπορεί να αποδειχτεί τόσο διδαχτικά άσο και διασκεδαστικό σ' εκείνους τους Χωροχωρίτες μετριοπαθών και μετριοφρό­

νων αντιλήψεων που -μιλώντας για εκείνο που έχει τη μεγαλύτερη σημασία, αλλά βρίσκεται πέρα από την εμπειρία- αρνούνται να πουν, από τη μια, «Αυτό δεν μπορεί να συμβεί» και από την άλλη, «Πρέπει να είναι ακριβώς έτσι, και τα ξέρουμε όλα γύρω απ' αυτό».

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 21

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΜΕΡΟΣ Ι: ΑΥΤΟΣ Ο ΚΟΣΜΟΣ

1. Για τη φύση της Επιπεδοχώρας

2. Για το κλίμα και τα σπίτια της Επιπεδοχώρας

3. Αναψοριχά μ.t τοuς χατοίχοuς της Επιπtδοχώρας

4. Αναφορικά με τις Γuvαίκες

5. Για τις μtθόδοuς αναγνώρισης μεταξύ μας

6. Για την αναγνώριση με την όραση

7. Σχtτιχά μt τα ακανόνιστα σχήματα

8. Σχετικά με. την αρχαία πρακτική βαψίματος

9. Σχετιχά με τον Γενικό Νόμο « Πε.ρι Χρωμάτων »

10. Για την καταστολή της χρωματικής ανταρσίας

11. Σχtτιχά μ.ε τοuς Ιερείς μας

12. Σχετικά με το δόγμα των ιερέων μας

ΜΕΡΟΣ /1: ΑΛΛΟΙ ΚΟΣΜΟΙ

13. Πώς είχα μια ενόραση της Γραμμοχώpας

14. Πώς μ.&ταια προσπάθησα να εξηγήσω τη ψύση της Επιπεοοχώρας

15 . Αναφορικά μ.ε έναν Εένο από τη . Χωροχώρα

16. Πώς ο Ξ~νος μάταια προσπάθησε να μοu αποκαλύψει με λόγια τα

μuστήρια της Χωροχώρας

17. Πώς η Σφαίρα, ~χοντας μάταια δοκιμάσει τα λόγια, χατέψuγε. στις

πpάξεις

18. Πώς ήρθα στη Χωροχώρα χαι τι είδα εχεί

19. Πώς, αν χα ι η Σψαίρα μοu αποχάλuφε χι άλλα μuστήρια της Χωρο­

χώρας, ήθr1α περισσότερα' και πού χαταλήΕαμε

20. Πώς προσπάθησα να διδάξω στον εγγονό μοu τη θεωρία των Τριών

Διαστάσεων και με. τι επιτuχία

22. Πώς τότε δοκίμασα να διαδώσω τη Θεωρία των Τριών Διαστάσε­

ων με άλλα μέσα χαι με τι αποτελέσματα

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 23

ΜΕΡΟΣ Ι: ΑΥΤΟΣ Ο ΚΟΣΜΟΣ

"Υπομονή, γιατί ο κόσμος είναι φαρδύς και πλατύς"

1. Για τη φύση της Επιπεδοχώρας

Ονομάζω τον κόσμο μας Επιπεδοχώρα, όχι γιατί τοv ο­νομάζοuμε_ έτσι, αλλά για να χάνω τη φύση τοu σαφέστερη σε σας, εuτuχισμένοι αναγνώστες μοu ποu έχετε το προνό­

μιο να ζείτε στο Χώρο. Φανταστείτε ένα απέραντο φuλλο χαρτί όποu εuθείες

Γραμμές, Τρίγωνα, Τετράγωνα, Πεντάγωνα, Εξάγωνα και άλλα σχήματα? αντί να παραμένοuν ακίνητα στη θέση τοvς, κινούνται τριγύρω ελεύθερα, πάνω ή μέσα στην επι­φάνεια, αλλά χωρίς νά 'χοuν τη δuναμη να uψωθούν επόι­νω ή να βοuλιάξοuν κάτω απ' αuτήν, πολύ όμοια με σκιές -μ.όνο ποu 'ναι σκληρά και με ψωτεινές πλεuρές- και

τότε. θά 'χε.τε μια αρκετά σωστ~ εικόνα της χώρας μοu και

24 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

των σuμπατριωτών μοu. Αλλο~μονο, μερικά χρόνια πριν, θα έλεγα τοu «Σίιμπαντος» : αλλά τώρα το μuαλό μοu έχει ξανοιχτεί σε ανώτερες σκοπιές των πραγμάτων.

Σε μια τέτοια χώρα , θα αντιληφθε~τε αμέσως ότι ε~ναι αοuνατο να uπάρξει ο, τιοήποτε θα μποροίισt να χαρακτη­ριστεί «στερεάς » φvσης' αλλά τολμώ να πω ότι θα uποθέ­στε πως θα μποροίιμε τοuλάχιστο να διακρ~νοuμε με το βλέμμα μας τα τρ~γωνα, τετράγωνα και άλλα σχήματα ποu κινοuνται πέρα δώθε όπως τα έχω περιγράψει . Αντ~­θετα όμως, δεν μποροuμε να δοuμε τίποτε τέτοιο, οuτε,

τοuλάχιστον, τόσο όσο να ξεχωρίσοuμε ένα σχήμα από άλ­λο. Τ~ποτε δεν ήταν ορατό οuτε μποροuσε νά 'ναι ορατό σε μας εκτός από ευθύγραμμα τμήματα· και την αναγκαιότη ­τα αuτή αμέσως θα τη δείξω:

Βάλτε ένα νόμισμα σ' ένα από τα τραπέζια σας στο Χώ. ρο' και, γέρνοντας από πάνω τοu, κοιτάξτε το. Θα φανεί

σαν κύκλος. Αλλά τώρα, αφοίι τραβηχτείτε στην άκρη τοu τραπε­

ζιού, βαθμιαία χαμηλώστε το μάτι σας (φέρνοντας έτσι

τον εαuτό σας όλο και περισσότερο στην κατάσταση των κατοίκων της Επιπεδοχώpας) και θα δείτε ότι το νόμισμα γίνεται όλο και πιο οβάλ στο μάτι σας· και τελικά, όταν φτάσει το μάτι σας ακριβώς στην άκρη τοu τραπεζιοu (σαν να είσασταν πραγματικά ένας Επιπεδοχωρίτης) το νόμι­

σμα θα πάψει να φαίνεται οβάλ και θα έχει γίνει, στο βαθ­μό που μπορείτε να το δείτε, ένα εuθuγραμμο τμήμα. Το ίδιο πράγμα θα σuνέβαινε αν μεταχειριζόσασταν κα­

τά τον ίδιο τρόπο ένα Τρίγωνο, ένα Τετράγωνο, ή οποιο:

8ήποτε άλλο σχήμα κομμένο από χαρτόνι. Μόλις τα κοι­τάζατε με το μάτι σας στην άκρη τοu τραπεζιοu, θα βρί­

σκατε ότι παuει να φαίνεται σαν σχήμα, και θα εμφανιζό­ταν σαν εuθύγραμμο τμήμα. Πάρτε για παράδειγμα ένα ι~ σόπλεuρο τρίγωνο -ποu σε μας αντιπροσωπεuει έναν έμ­πορο της αξιότιμης τάξης. Το σχ . 1 δείχνει τον Έμπορο ό­πως θα τον βλέπατε αν σκύβατε από πάνω· τα σχ. 2 και 3 δείχνουν τον Έμπορο όπως θα τον βλέ.πetτε etν το μάτι σetς

ήταν κοντά στο επίπεδο, ή μόλις που δεν θα συνεπιπτε με

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 25

·~===--(3)

το επίπεδο τοu τραπεζιοu· χι αν το μάτι σας ήταν εντελώς στο επίπεδο του τραπεζιοίι (κι έτσι συμβαίνει με μας στην Επιπεδοχώρα) δεν θα βλέπατε τίποτε άλλο παρά μια ευ· θεία γραμμή.

" Οταν ήμουν στη Χωροχώρα, είχα ακοίισει ότι οι ναuτι­

κοί σας έχοuν πολίι παρόμοιες εμπειρίες ενόσω διασχίζοuν τις θάλασσές σας και διακρίνουν κάποιο μαχρuνό νησί ή α­κτή ποu βρίσκεται στον ορίζοντα. Η μαχρuνή γη μπορεί να έχει κόλπους, χερσονήσους, γωνίες μέσα χι έξω σ' οποιο­δήποτε αριθμό και έκταση" ωστόσο, από απόσταση δεν

βλέπετε τίποτε απ' όλα αuτά (εκτός πραγματικά αν ο ή­λιος σας λάμπει πάνω τοuς αποκαλίιπτοντας τις προεξοχές και εσοχές με τη μορφή φωτός και σκιάς) τίποτε, παρά μια

γκρίζα σuνεχή γραμμή πάνω στο νερό. Λοιπόν, αυτό ακριβώς βλέπουμε όταν μια από τις τρι·

γωνιχές ή άλλες γνωριμίες μας έρχεται προς τα εμάς στην

Επιπεδοχώρα. Μια και δεν έχοuμε οίιτε ήλιο, οίιτε κάποιο ψως ποu θα προχαλοuσε σκιές, δεν έχουμε κανένα βοήθημα στην όρασή μας όπως εσείς στη Χωροχώρα. Αν ο φίλος μας μας πλησιάζει, βλέποuμε τη γραμμή τοu να μεγαλώ ­

νει" αν απομαχρίινεται, μικραίνει· αλλά πάντα συνεχίζει να φαίνεται σαν εuθεία· είτε είναι Τρίγωνο, είτε Τετράγωνο,

Πεντάγωνο, Εξάγωνο, Κίιχλος, ο,τιδήποτε -σαν ευθεία φαίνεται και τίποτε άλλο.

Μπορείτε ίσως να ρωτήσετε πώς, κάτω από τέτοιες αν· τίξοες σuνθήκες, μποροίιμε να ξεχωρίσοuμε τοuς φίλοuς μας μεταξίι τους: αλλά η απάντηση σ' αυτή την πολίι φuσι­κή ερώτηση, .πιο ταιριαστά και πιο ε\ιχολα, θα δοθεί όταν ψτάσω στην περιγραφή των κατοίκων της Επιπεδοχώρας. Προς το παρόν, ας αναβάλοuμε το θέμα και ας ποuμε δuο

λόγια για -ro κλίμC< και τα σπίτια της χωρας μας.

26 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

2. Για το κλίμα και τα σπίτια της Επιπεδοχώρας

Όπως και σε σας, έτσι και σε μας, uπάρχοuν τέσσερα · σημεία στην πuξίδα ' Βορράς, Νότος, Ανατολή και Δuση. Μια και δεν uπάρχει ήλιος οuτε άλλα οuράνια σώματα,

είναι αδuνατο για μας να προσδιορίσοuμε το Βορρά με το σuνηθισμένο σε σας τρόπο' αλλά έχοuμε ωστόσο μια δική μας μέθοδο. Βάσει ενός Φuσικοu Νόμοu, έ.χοuμε μια στα­θερή έλξη προς το Νότο· και, παρόλο ποu στα εύκρατα

κλίματα είναι ασήμαντη -έτσι ώστε και μια Γuναίκα α­κόμα μ' ένα λογικό βαθμό uγείας μπορεί να ταξιδέΦ~.ι με­ρικές οργuές προς βορρά χωρίς πολλή δuσκολία- ωστόσο το παρεμποδιστικό αποτέλεσμα της προς το Νότο έλξης εί­ναι uπεραρκετό για να χρησιμεύσει σαν πuξίδα στις περισ­σότερες περιοχές της Γης μας . Επιπλέον, η βροχή {ποu πέφτει σε καθορισμένα διαστήματα) με προέλεuση πάντα από το Βορρά, είναι μια πρόσθετη βοήθεια' και στις πόλεις

έχοuμε το βοήθημα των σπιτιών, ποu, φuσικά, έχουν τα πλεuρικά τους τοιχώματα κατά τη διεuθuνση Βορρά- Νό­τοu στο μεγαλuτερο μέρος τους, έτσι ώστε οι στέγες να μας προστατεύοuν από τη βροχή ποu έρχεται από το Βορρά.

Στην εξοχή, όπου δεν υπάρχουν σπίτια, οι κορμοί των δέν­τρων χρησιμεuοuν σαν ένα είδος οδηγών. Γενικά, δεν δu­σκολεuόμαστε τόσο όσο θα περιμένατε στον καθορισμό των σημείων τοu ορίζοντα.

Ωστόσο στις περισσότερες εύκρατες περιοχές μας, όποu · η έλξη προς τα νότια μόλις γίνεται αισθητή, καθώς περπα­τοuσα μερικές φορές σε εντελώς έρημες πεδιάδες, όπου δεν uπήρχαν οuτε σπίτια οuτε δέντρα να με κατευθuνουν, α­ναγκαζόμοuν κάθε τόσο να μένω για ώρες ακίνητος περι­μένοντας τη βροχή προτού συνεχίσω το ταξίδι μου. Στους αδuναμους και ηλικιωμένους και, ιδιαίτερα, στα λεπτεπί­λεπτα θηλuκά, η δUναμη της έλξης μετράει πιο πολu απ' ό ­σο στους γεροδεμένους τοu Ανδρικού Φύλοu, έτσι ώστε εί­νοη μ.~οι ένδε~ξη κοιλής ανοπρσψής το να παραχωρήσετε τη

βόρεια πλευρά τοu δpόμοu σε μια κυρία που σuναντάτε στο

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 27

δρόμο -κάτι καθόλου είικολο νοι κάνετε ξοιψνιχά άν η υ­

γεία σοις βρίσκεται σε άσχημη κατάσταση και σ' ένα κλίμα όπου είναι δύσκολο να διακρίνετε το Βορρά από το Νότο.

Παράθυρα δεν υπάρχοuν στα σπίτια μας: γιατί το φως έρχεται σε μας τόσο τη μέρα όσο και τη νuχτα, τόσο στα

σπίτια μας όσο και έξω απ' αuτά, σ' όλες τις ώρες και σ' ό­λοι τοι μέρη, χωρίς νοι ξέρουμε από ποu. Στα παλιά χρόνια οι σοφοί μοις έθεσαν το ενδιαφέρον και σuχνά ερεuνημένο ε­

ρώτημα, «ποια είναι η πpοέλεuση τοu φωτός; » και η λύση του επανειλημμένα επιχειρήθηκε, με μοναδικό αποτέλε­σμα να γεμίσοuν τα άσυλα φρενοβλαβών με τους επίδοξους ' λίιτες. Κατά σuνέπειοι, μετά από άκαρπες απόπειρες οιποι­

γόpεuσης τέτοιων ερεuνών, μέσω της επιβολής βαρίιτατων φόρων, η Νομοθετική Εξοuσία, σε σχετικά πρόσφατες ε­ποχές, τις απαγόpεuσε απερίφραστα. Εγώ- αλλοίμονο, μόνον εγώ στην Επιπεοοχώροι- κατέχω την αληθινή λίι­ση οιuτοίι τοu μuστηριώδοuς προβλήματος· αλλά η γνώση μου δεν μπορεί νοι γίνει κατανοητή στοuς σuμπατριώτες μοu· και με ειρωνείιονται - εμένα, τον μόνο γνώστη της

Αλήθειας του Χώρου και της εισαγωγής τοu Φωτός από

τον κόσμο των Τριών Διαστάσεων- σαν να ήμοuν ο πιο

τρελός από τους τρελοίις! Αλλά, αρκε-.ά μ' αυ-.ές -.ις οδu-νηρές παρεμβολές: · Ε ας επιστρέφω σ-.α σπίτια μας.

Η Το πιο κοινό σχήμα σπι- • -Α'

::~ςε~:~ν:~α~ε;;::~~ι;~: \~~-' • ·. --~ι . Οι δuο βόρειες πλεuρές ΣΤΕΓΗ, σuνιστοuν -.η στέ- ~ ~ γη ποu, κοιτά κανόνα, δεν #\ έχει πόρτες" ανα-.ολ ικά uπάρχει μια μικρή πόρτα για τις Γuναίκες" δυτικά μια πολίι μεγαλίιτεpη για τοuς Άντρες" η

νότια πλεuρά ή πάτωμα σuνήθως δεν έχει πόρτες. Τετρά­γωνα και τριγωνικά σπίτια δεν επιτρέπονται, για τον ακό-

λοuθο λόγο. Επει8ή οι γωνίες ενός Τετραγώνοu (κι ακόμα

28 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

περισσότερο ενός ισόπλεuροu Τριγώνοu) ε.ίναι πολίι πιο μuτε.ρ~ς από κε.ίνε.ς τοu Πε.νταγώνοu και οι γραμμές των ά­

ψuχων αντικειμένων πολίι πιο θαμπ~ς από τις γραμμές Αν­δρών και Γuναικών, οι κορuψές ενός τετράγωνοu ή τριγω­νικού σπιτιού δεν παροuσιάζοuν μικρό κίνδuνο σοβαροί> τραuματισμοίι για έναν απρόσεκτο ή αφηρημένο ταξιδιώτη ποu θα έπεφτε ξαφνικά απάνω τοu-ς: και, ήδη από τον ενδέ-. κατο αιώνα της χρονολογίας μας τα τριγωνικά σπίτια α­παγορείιτηκοιν γενικά με νόμο, με μόνες εξαιρέσεις τα οχu ­ρά, τις αποθήκες πuρομαχικών, στρατώνες και άλλοι κρα­τικά κτίρια ποu δε.ν είναι επιθuμητό να τα πλησιάζει το κοινό χωρίς τη δέοuσα προσοχή.

Εκε.ίνη την περίοδο, τετράγωνα σπίτια επιτρέπονταν α­κόμα παντοίι, αν και αποθαρρίινονταν με ~ναν ειδικό φόρο. Αλλόι, περίπου τρεις αιώνες μετά, ο νόμος αποφάσισε ότι, σ' όλες τις πόλεις με πληθuσμό πάνω από οέκοι χιλιάδες κατοίκοuς, η γωνία τοu Πεντοιγώνοu θα ήταν η μικρότερη. επιτρεπτή για τη δημόσια ασφάλεια. Η λογική της κοινω­νίας uποστήριξε τις προσπάθειες της Νομοθετικής Εξοu­

σίας' και τώρα, ακόμα και στην ίιποιιθρο, η πενταγωνική κατασκεuή έχει uποκαταστήσει σε κάθε άλλη. Ποίι και ποίι μονάχα, σε κάποια πολίι απόμακρη και καθuστερημένη α­γροτική περιοχή, ένας αρχαιολόγος μπορεί να ανακαλίιψει ακόμα κάποιο τετράγωνο σπ.ίτι.

3. Σχετικά με τους κα-ίοίκους της Επιπεδοχwρας

Το μεγαλίιτερο μήκος ή πλάτος ενός πλήρως αναπτuγ­μένοu κατοίκοu της Επιπεδοχώρας μπορεί να uπολογιστεί σε. περίΠοu εικοσιοχτώ από τα εκατοστά σας. Τριάντα εκα­

τοστά θα ισοδuναμοίισαν με το μέγιστο. Οι Γuναίκες μας είναι Εuθείες Γραμμές. Οι στρατιώτες μας και οι κατώτερες τά!;ε.ις των ε.ργαζο­

μένων μας είναι ισοσκελή τρίγωνα, των οποίων οι ίσε.ς

πλεuρές έχοuν μήκος εικοσιοχτώ εκατοστών και η βάση

τοuς είναι τόσο μικρή ( σuχvά δεν ξεπερνά το ένtt εκατοστό)

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 29

ώστε σχηματίζοuν στην κορuφή τοuς μια πολύ αιχμηρή και φοβερή γωνία. Πραγματικά, όταν οι βάσεις τοuς είναι τοu πιο ελεεινοu τuποu (όχι παραπάνω από εικοσιπέντε χιλιο­στά) δuσκολα μπορούν να ξεχωρίσοuν από Εuθείες ή Γu­ναίκες· τόσο εξαιρετικά μuτερές είναι οι κορφές τοuς. Σε μας, όπως και σε. σας, αuτά τα τρίγωνα ξεχωρίζοuν από

άλλα με την ονομασία Ισοσκελή" και με το όνομα αuτό θα τα ονομάζω στις ε.πόμενες σελίδες.

Η Μεσαία Τάξη μ.ας αποτελε.ίται από Ισόπλεuρα Τρί· τωνοc;.

Οι Επαγγελματίε.ς μας και οι Κύριοι είναι Τε.τράγωνα (στην οποία τάξη και εγώ ανήκω) και Πεντάγωνα. Αμέσως μετά ακολοuθεί η Αριστοκρατία, η οποία διαι·

ρείται σε διάφορες βαθμίδες, αρχίζοντας από τα Εξάγωνα και, με την αύξηση τοu αριθμού των πλεuρών, φθάνοντας στον τιμητικό τίτλο τοu Πολuγώνοu. Τελικά, όταν ο αριθ­μός των πλεuρών γίνει τόσο μεγάλος και το μήκος των πλεuρών τόσο μικρό, έτσι ώστε το Σχήμα να μη μπορεί να ξεχωρίσε.ι από έναν κύκλο, πε.ριλαμβάνεται στην Κuκλική ή Ιερατική Τάξη" κι αuτή είναι η ανώτερη τάξη όλων. Εί­

ναι νόμος της Φύσης σε μας ότι, ένα αρσενικό παιδί θα έχει μια παραπάνω πλεuρά από τον πατέρα τοu, έτσι ώστε κάθε.

γενιά θα ανεβαίνει -κατά κανόνα- ένα σκαλοπάτι στην κλίμακα της ανάπτuξης και της αριστοκρατίας. Έτσι, ο

γιος ενός Τετραγώνοu είναι Πεντάγωνο· ο γιος ενός Πεν· ταγώνοu Εξάγωνο, κ.ο.κ.

Αλλά αuτός ο κανόνας δεν εφαρμόζεται πάντα στοuς εμ­πόροuς, ι<ι ακόμα λιγότε.ρο στοuς στρατιώτες, και στοuς εργάτες οι οποίοι, πραγματικά, δuσκολα μπορούν να ποuν ότι αξίζοuν το όνομα των Ανθρώπινων Σχημάτων, μια και δεν έχοuν όλες τις πλεuρές τοuς ίσες. Σ' αuτούς λοιπόν, ο Νόμος της Φύσης δεν ισχύει· και ο γιος ενός Ισοσκελοuς παραμένει Ισοσκελής. Παρ' όλ' αuτά, δεν λείπει κάθε ελ­πίδα, ακόμα κι από έναν Ισοσκελή, ότι οι απόγονοί τοu θα μπορέσοuν τελικά να ξεπεράσοuν την άθλια κατάστασή τοu. Γιοιτί, vστερα από f-"'"Τό<λη σι;ψόι σ·ψοc;"tιωτιχών ε.πιτu-

χιών ή φιλόπονης και επιδέ.ζιαζ εpyασίαζ, ανακαλύπτεται

30 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

γενικά ότι οι εξuπνότεροι ανάμεσα στις τάξεις των Τεχνι­τών και των Στρατιωτών, εμφανίζοuν μια ελάχιστη αύξη­ση της βάσης τοl)ς και ελάττωση τοu μήχοuς των δύο άλ ­

λων πλεuρών τους. Γάμοι επιμιξίας, οργανωμένοι από τοuς Ιερείς, ανάμεσα στους γιοuς και τις κόρες εκείνων των περισσότερο διανοούμενων μελών των κατώτερων τάξεων,

γενικά καταλήγουν σε απογόνοuς που προσεγγίζουν περισ­σότερο ακόμα στον τύπο τοu Ισόπλεuροu Τριγώνοu.

Σπάνια -αναλογικά με τις ατέλειωτες γεννήσεις Ισοσκελών- βρίσκοuμε έναν γνήσιο και πιστοποιημένον Ισόπλευρο από Ισοσκελείς γονείς. 2

Μια τέτοια γέννηση απαιτεί, όπως οι προηγοvμενές

της, όχι μόνο μια σειρά προσεγμένων επιγαμιών, αλλά και μια μακρόχρονη, σl)νεχή άσκηση λιτότητας και αl)τοε­

λέγχου από μέρους των uποΦήφιων προγόνων τοu μελλον­τικού Ισόπλεuροu και μια uπομονετική, συστηματική και σuνe.χή ανάπτυζη της νοοτροπίας του Ισοσκελούς στη διάρ-κεια πολλών γενεών. _ Η γέννηση ενός πραγματικοu Ισόπλεuρου Τριγώνου α­

πό Ισοσκελείς γονείς, είναι στη χώρα μας χαρμόσuνο γε­γονός για πολλές οργιές τριγύρω. Μετά μια αuστηρή εξέ­ταση ποu διεξάγεται από το Υγειονομικό και Κοινωνικό Σuμβοvλιο, το νήπιο, εφόσον πιστοποιηθεί Κανονικό, σε μια σεμνή τελετή γίνεται δεχτό στην Τάξη των Ισόπλευ­ρων. Αμέσως μετά απομακρύνεται από τοuς περήφανοuς,

αν και λυπημένους γονείς και υιοθετείται από κάποιον άτε­χνο Ισόπλεuρο ποu δεσμεύεται με όρχο να μην επιτρέ.Φει ποτέ στο εξής στο παιδί να μπει στο πρώην σπίτι τοu, ούτε

2. << Τί χρειάζεται το πιστοποιητικό;» μπορεί να ρωτήσει ένας Χω­

ροχωρίτης κριτικός: <<Δεν είναι η γέννηση ενός Τετράγωνου γιου, πι­

στοποιητικό από την ίδια τη Φύση, που aποδείχνει την ισότητα των

πλευρών του πατέρα;_» Απαντώ ότι καμμιά Κυρία μι~ς κάποιας θέ­

σης δεν θα παντρευτεί έναν Τρίγωνο χωρίς πιστοποιητικό. Τετράγω­

να παιδιά προήλθαν μερικές φορές από ελαφρά aνισόπλευρους Τρί­γωνους. Αλλά σε όλες σχεδόν αυτές τις περιπτώσεις, η ανωμαλία της

πρώτης γενιάς επανεμφανίζεται στην τρίτη· που, είτε αποτυχαίνει να

πάρει την πενταγωνική μορφή, είτε ξαναπέφ'rει στην τριγωνική.

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 31

καν να ξαναδεί τοuς συγγενείς τοu, μήπως ο νεοσχηματι­σμέ.νος οργανισμός τοu, εξαιτίας ασuνείδητης μίμησης, ξα­ναπέσει στο προγονικό τοu επίπεδο. Η περιστασιακή ανάδειξη ενός Ισόπλεuροu από τις

γραμμέ.ς κολλήγων προγόνων καλωσορίζεται, όχι μόνο α­πό -touς ίδιοuς τοuς φτωχοuς κολλήγοuς, σαν μιαν αχτίδα φωτός στην μονότονη ρuπαρότητα της ύπαρξής τοuς, αλλά επίσης από την Αριστοκρατία στο σύνολό της· γιατί όλες οι ανώτερες τάξεις είναι εντελώς ενήμερες ότι, αuτά τα σπά­νια φαινόμενα, ενώ εκχuδαi"ζοuν τα προνόμιά τοuς ελάχι­στα ή καθόλοu, χρησιμεuοuν σαν αποτελεσματικότατος φραγμός ενάντια στην επανάσταση από τα κάτω.

Αν ο οξuγώνιος όχλος βρίσκονταν χωρίς απολuτως κα­μιά ελπίδα και φιλοδοξία, θα μποροuσε να έ.βρισκε ηγέ.τες

. σε μερικά από τα πολλά στασιαστικά ξεσπάσματά τοu, τό­σο ικανοuς ώστε να καταστήσει την αριθμητική τοu uπερο­

χή και δUναμη πανίσχuρη, ακόμα και για τη σοφία των Κuκλων. Αλλά, σύμφωνα με έ.να σοφό διάταγμα της Φύ­

σης, ανάλογα με την αuξηση της εuφuίας, της γνώσης και όλων των χαρισμάτων των εργαζόμενων τάξεων, η οξεία

γωνία τοuς (ποu τις καθιστά φuσικά τρομερές) θα αuξάνε­ται κατά την ίδια αναλογία και θα προσεγγίζει τη σχετικά αβλαβή γωνία τοu Ισόπλεuροu Τριγώνοu. Έτσι, όσον α­φορά τοuι; πιο κτηνώδεις και τpοfλε.pοvς της τάξης των

στρατιωτών -όντα σχεδόν τοu επιπέ.δοu των γuναικών α­ναφορικά με την έ.λλειψη εuφu"ί'ας- βρέ.θηκε ότι, όσο κερ­δίζοuν σε νοητική ικανότητα αναγκαία για να χρησιμοποι­

ήσοuν αποδοτικά την τεράστια διεισδυτική τους δύναμη, τόσο χάνοuν στη δύναμη της διείσδuσης αuτής καθεcχuτής.

Πόσο αξιοθαuμαστος αuτός ο Νόμος της Αντιστάθμι­σης! Και πόσο τέ.λe.ια απόδειξη της φuσικής προσαρμογής και, μπορώ να πω, της θείας προέ.λεuσης της αριστοκρατι­κής διάρθρωσης των κρατών στην Επιπεδόχωpα! Με τη συνετή χρήση αuτοu τόυ Φuσικοu Νόμου, οι Πολuγωνοι και οι Κύκλοι ήταν σχεδόν πάντα σε θέ.ση να καταστέλλουν την εξ~γεpση στο λίκνο της, επωψελοuμενοι από το ακρά-

τητο και απεριόριστα ελπιδοφόρο ανθρώπινο μυαλό. Αχό-

32 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

μα, η Τέχνη έρχε.τα~ σε. βοήθε.~α τοu Νόμοu χα~ της Τά­

ξηζ. Γενικά έχει αποδειχτεί δυνατό -μέσω λίγης τεχνη­τής συστολής ή διαστολής από μέρους των κρατικών γιατρών- να γίνουν μερ~κοί από τοuς πιο έξuπνοuς αρχη­

γοuς μιας εξέγερσης τέλεια Κανονικοί και να γίνουν αμέ­σως δεκτοί στις προνομιοuχες τάξεις' ένας πολu μεγαλuτε­ρος αριθμός, που βρίσκεται ακόμα κάτω από το όριο, δε­λεασμένος από την προοπτ~κή του τελ~κοu εξευγενισμοί> του, πείθεται να μπει στα κρατικά νοσοκομεία, όποu παρα­μένε.~ σε τιμητικό περιορ~σμό εφ' όρου ζωής· ένας- δυο μό­

νο από τους πιο πεισματάρηδες, ανόητους και αθεράπευτα ακανόν~στοuς οδηγοuντα~ για εκτέλεση.

Τότε, ο άθλιος όχλος των Ισοσκελών, χωρίς σχέδ~α χα~

ηγεσία, είτε ξεσκίζεται χωρίς αντίσταση από το μικρό σώ­μα των ομοίων τους που ο Αρχι-κuκλος πληρώνε~ καλά για ανάγκες τέτοιου είδους' είτε, συχνότερα, εξαιτίας ζη­λοτυπ~ών κα~ uποΦ~ών ποu ε.π~δέξ~α καλλ~εργοuνται ανά­μεσά τους από το Κuκλικό Κόμμα, κάταλήγουν σε αλλη­λοεξοντωτ~κό πόλεμο κα~ πεθαίνουν ο καθένας από τη γω­νία τοu συντρόφου του. Όχι λιγότερες από εκατόν είκοσι

εξεγέρσεις έχοuν καταγραφεί στα χρον~κά μας, εκτός από τις μικροανταρσίες που φτάνουν τ~ς δ~ακόσ~ες τρ~άντα πέν­τε· και όλες είχαν την παραπάνω κατάληξη.

4. Αναφορικά με τις Γυναίκες

Αν τα μuτερά μας Τρίγωνα της τάξης των Στρατ~ωτ~­

κών είναι τρομερά, μπορείτε αβίαστα να συμπεράνετε ότι πολu πιο τρομερές είνα~ ο~ Γuναίκε.ς μας. Γ~ατί, αν ο στρα­

τιώτης είναι σφήνα, η γυναίκα είναι βελόνα' όντας, να το ποuμε έτσι, ολόκληρη σημείο, τοuλάχ~στο στα δίιο άκρα της. κ~ αν προσθέσετε χα~ την ~κοινότητά της να γίνεται πρcχγματ~κά αόρατη κατά βοuληση, θα αντιληφθείτε. ότι έ­να θηλuκό στην Επιπεδοχώρα δεν είναι ένα πλάσμα ποu το παίρνει κανείς στ' αστεία.

Αλλά εδώ ίσως μερικοί από του~ νεώτερους αναγνώσ~ες

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 33

μοu ρωτήσοuν πώς μια γuναίκα στην Επιπεδοχώρα γίνε­ται αόρατη. Αuτό πρέπει, νομ~ζω, νά 'ναι ψανερό χωρίς

καμιά επεξήγηση. Ωστόσο, δuο λόγια θα το κάνοuν σαφές και στον πιο απροβλημάτιστο.

Βάλτε μια βελόνα στο τραπέζι. Τότε, με το μάτι σας στο επίπεδο τοu τραπεζιοu, κοιτάξτε την πλάγια και θα

την δείτε σ' όλο το μήκος της' αλλά αν την κοιτάξετε από την άκρη της δεν θα δείτε παρά ένα σημείο, θά 'χει γίνει α­

όpατ'Υ}. Έτσι ακpιβώζ γίvεται με τιζ Γυvαίχεζ μαζ. Όταν η πλεuρά της είναι στραμμένη σε μας, τη βλέποuμε σαν εu­θεία· όταν η άκρη της ποu περιέχει το μάτι και το στόμα

της -γιατί σε μας αuτά τα όργανα ταuτίζονται- σuναντά το μάτι μας, δεν βλέ.ποuμε παρά έ.να πολu ψωτεινό Ση­μείο· αλλά όταν τα οπίσθιά της είναι στραμμένα προς ε­μάς, τότε -όντας λίγο φωτεινά, σχεδόν τόσο θαμπά όσο και ένα άψuχο αντικείμενο- είναι σαν να φοράει ένα σκοu­φί ποu την κάνει αόρατη.

Οι χίνδuνοι στοuς οποίοuς είμαστε εκτεθειμένοι από τις

Γuναίκες μας πρέπει τώρα να είναι φανεροί στοuς Χωρο­

χωρίτες. Αν ακόμα και η γωνία ενός αξιότιμοu Τριγώνοu της Μεσαίας Τάξης δεν είναι τελείως ακίνοuνη' αν, το να πέσεις πάνω σ' έ.ναν Εργάτη σuνεπάγεται τραuματισμό' αν

η σuγκροuση μ' έναν Αξιωματικό της Στρατιωτικής Τάξης καταλήγει σε σοβαρή πληγή· αν το απλό άγγιγμα της κορ­φής ενός απλοί> Φαντάροu σε φέρνει αντιμέτωπο με τον χίνδuνο τοu θανάτοu -τi σημαίνει το να πέσεις πάνω σε ι-ι-ια Γuναίκα, παρά απόλuτο και όtι-ι-εσο θάνατο; και όταν

μια Γuναίχα είναι αόρατη, ή ορατή σαν ένα θαμπό σημείο, πόσο δίισχολο πρέπει νά 'ναι, ακόμα και για τον πιο προ­σεχτικό, να αποφεuγει πάντα τη σuγκροuση!

Πολλά είναι τα νομοθετήματα ποu εφcχρμόστηχαν κατά καιροuς στα διάφορα κράτη της Επιπεδοχώpας, προκειμέ­

νοu να ελαχιστοποιήσοuν αuτό τον χίνδuνο · και στα νότια και λιγότερο εuκρατα κλίματα όποu η δuναμη της βαρvτη­τας είναι μεγαλvτερη και οι άνθρωποι uπόκεινται περισσό­τερο σε περιορισ·ηκές κοι;ι ςχκοvσιες κινήσι:.ις, οι νqμοι γιςχ

τιζ γυvαίκεζ είvαι, φυσιχ&, πολύ πιο αυστ'Γjpοί. Αλλά μια

34 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡ Α

γενική άποφη τοu Κώδικα μπορεί να δοθεί από την οικό­λοuθη σuνοψη: 1. Κάθε σπίτι θα έχει μια είσοδο στην ανατολική πλεuρά γιοι τη χρήση των θηλέων μόνο· από την οποίοι όλοι τα θη­λuκά θα μποιίνοuν «με τον προσήκοντα εuπρεπή τρόπο» 3

και όχι από τη δuτική πόρτα των ανδρών. 2. Κανένα θηλuκό δεν θα περπατά σε δημόσιο χώρο χωρ(ς να φωνάζει σuνεχώς την Ειρηνική κροιuγή τοu· διαφορετι­κά θα τιμωρείται με. την ποινή τοu θανάτου. 3. Κάθε θηλuκό, γιοι το οποίο θα πιστοποιείται αρμόδιοι ό­τι uποψέρει από τη Χορεία τοu Αγ. Βίτοu, σπασμοuς, χρό­νιο κρύωμα σuνοδεuόμενο από βίαιο σuνάχι, ή οποιαδήπο­τε ασθένεια ποu προκαλεί οικοuσιες κινήσειζ, θα εξοντώνε­ται στιγμιαίοι.

Σε μερικά κράτη uπάρχει ένοιζ πρόσθετος νόμος ποu α­παγορεύει στα θηλuκά, επί ποινή θανάτοu, να περπατούν ή

να στέκονται σε οποιοδήποτε δημόσιο χώρο χωρίς να κοu­νάν τα οπίσθιά τοuς σuνεχώς από τα αριστερά προς τα δε­ξιά έτσι ώστε να επισημαίνεται η παροuσίοι τοuς σ' όσοuς

έρχονται από πίσω τοuς· μια γuναίκα ποu ταξιδεύει uπο­χρεώνεται να σuνοδεuεται από ένα γιό της, uπηρέτη της, ή ' τον άντρα της· σε άλλα κράτη περιορίζοuν τις γuναίκες εν­τελώς στα σπίτια εκτός από τις μέρες των θρησκευτικών ε­ορτών. "Εχει ωστόσο διαπιστωθεί, από τοuς σοφότεροuς

των Κύκλων μας, ότι ο πολλαπλασιασμός των απαγορεύ ­σεων ποu επιβάλλονται στα θηλuκά, τείνει, όχι μόνο στην αριθμητική ελάττωση και εξασθένηση της Φuλής, αλλά και στην αύξηση των εγκλημάτων μέσοι στα σπίτια σε τ~­

τοιο βαθμό ώστε ένα Κράτος χάνει περισσότερα από όσα κερδίζει με έναν uπερβολικά οιuστηρό κώδικα.

Γιατί, οποτεδήποτε η uπομονή των Γuνοιικών εξαντλεί-

3. Όταν ήμουν στη Χωροχώρα, διαπίστωσα ότι μερικοί από τους ιερατικούς κύκλους σας έχουν, κατά τον ίδιο τρόπο, μια χωριστή -εί­σοδο για χωρικούς, αγρότες και δασκάλους οικοτροφείων . (« Θεατής» ,

Σεπτ. 1884, σ. 1285) έτσι ώστε να «προσέρχονται με τον προσήκον­

τα ευπρεΠή τρόπο ι> .

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 35

't"αι με. 't"O κλε.ίσιμο σ't"ο σπίτι ή με τους βαρείς περιορισμοuς έξω, καταλήγουν να ξεσπάνε σ't"ους 'Ανψε.ς και 't"α Παιδιά 't"Ouς ' και , σ't"α λιγότερο εuκρατα κλίματα, ολόκληρος Ο αν· δρικός πληθυσμός ενός χωριοu έχει πολλές ψορέ.ς ε.ξον't"ω­θεί σε μια -δuο ώρες ταυ•όχρονων θηλυκών εξεγέρσεων. Κατά συνέπεια, οι Τρεις Νόμοι που αναφέρονται πιο πά­

νω, αρκοuν για τα πιο οργανωμένα κράτη και μπορούν να

γίνουν δεκτοί σαν γενικό σκιαγράφημα του Κώδικα περί Θηλέων .

Στο κάτω· κάτω , η προστασία μας κυρίως βρίσκεται ό­χι στη Νομοθε-σία, αλλά στο σuμψέρον των ίδιων των Γυ­

ναικών. Για't"ί, αν και μπορούν να προκαλέσουν ακαριαίο θάνατο με την όπισθεν κίνησή τους, 't"α λεπ't"επίλεπτα σώ­μα•ά τοuς κινδυνεύουν να θρυμματιστούν, αν δεν καταφέ· ρουν να βγάλουν αμέσως το κεντρί τους από το σώμα του θuματός τους που σπαρταρά.

Η δύναμη της μόδας βρίσκεται επίσης στο πλευρό μας. Υπογράμμισα ό"tι, σε. μερικά λιγότερο πολιτισμένα κράτη , κανένα θηλυκό δεν είναι ανεκτό σε δημόσιο χώρο αν δε.ν κουνά •α οπίσθιά του πέρα δώθε. Αυτή η πρακτική uπήρξε πάντα καθολική ανάμεσα στις κυρ ίες κάθε επιπέδου ανα­τροφής σε όλα τα καλοδιοικούμενα κράτη, όσο θυμάταί η μνήμη των Σχημάτων. Θεωρείται ντροπή για ένα Κράτος

το να επιστρατεύσει τη νομοθεσία για να επιβάλει ό,τι θά πρε.πε να είναι, για κάθε τίμιο θηλυκό, φυσικό ένστικτο. Ο ρυθμικός και, ας μου επιτραπεί να πω, χαλά ρυθμιζόμενος κυμα•~σμός των πισινών των Κυριών κυκλικοί> βαθμού,

ζηλε.uεται και γίνεται παράδειγμα προς μίμηση για τη Γυ­ναίκα ενός κοινού Ισόπλευρου, που δεν μπορεί να πετuχει τίποτε παραπάνω από ένα μονό't"ονο χοuνημα , σαν το τικ

't"ακ του εκκρεμούς ' και το κανονικό αυτό τικ τακ δεν θαυ­

μάζε-ται λιγότερο από τους προοδευτικούς και ελπιδοφό­ρους Ισοσκε.λε.ίς, · ποu στα θηλυκά των οικογενειών τους καμμία «οπίσθια κίνηση» δε.ν έχει γίνει ακόμα αναγκαιό­τητα ζωής . Συνε.πώς, σε. κάθε. οικογένεια μιας κάποιας θέ­σηζ και υπόληψης, η «οπίσθια κίνηση » είνα~ τόσο κupίαp·

χη όσο κα~ ο ίδως ο Χρόνοs· και οι γιοί και σuζυγοι σ ' εκεί-

36 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

να τα σπιτικά, χαίροuν τοuλάχιστον ασuλίας από αόρατες επιθέσεις. Αλλά ας μην uποτεθεί οuτε για μια στιγμή ότι οι Γuναi­

κες μας είναι άσχετες με την τρuφερότητα. Δuστuχώς ό­μως, το πάθος της στιγμής κuριαρχεi, στο Αδuνατο Φuλο,

πάνω σε κάθε λογική. Αuτό φuσικά είναι μια αναγκαιότη­

τα ποu προχuπτει από την άτuχη μορφή τους. Γιατί, εφ' ό­

σον δεν έχοuν οuτε την ελάχιστη γωνία, όντας κατώτερες από τοuς κατώτατοuς των Ισοσκελών, είναι κατά σuνέπεια ολοκληρωτικά κενές μuαλοu και δεν έχοuν οuτε σκέψη, οu­τε κρίση, οuτε πρόνοια· όσο για μνήμη, δεν έχοuν παρά ε­λάχιστη. Κατά σuνέπεια, στοuς σπασμοuς της μανίας τοuς,

δεν θυμοu\iται ισχυρισμοuς και δεν αναγνωρίζοuν διακρί­σεις. Γνώρισα προσωπικά την περίπτωση μιας Γυναίκας

ποu, αφοu εξόντωσε ολόκληρη την οικογένειά της, uστεpα από μισή ώρα, όταν η μανία της πέρασε και τα κομματια­

σμένα πτώματα απομακρuνθηκαν, ρωτούσε τί έγιναν ο άν-τρας και τα παιδιά της. ,

Προφανώς, δεν πρέπει να ερεθίζοuμε μια Γuναiκα όσο είναι σε θέση να κάνει μια ολόκληρη στροφή. Όταν τις έ­χουμε στα διαμερίσματά τοuς -ποu κατασκεuάζονται με σκοπό να τις στεpοuν αuτή τη δuνατότητα- μποροuμε να

λέμε και να κάνουμε ό,τι μας αρέσει γιατί τότε είναι εντε­λώς ανίκανες για φασαρία και δεν θα θuμοuνται, λίγα λε­

πτά αργότερα, το επεισόδιο για το οποίο ενδεχομένως μας

απειλοuσαν με θάνατο, οuτε τις υποσχέσεις που ίσως θεω­ρήσαμε αναγκαίες για να κατευνάσοuμε την οργή τους.

Σαν σuνολο, πηγαίνουμε αρκετά καλά στις οικογενεια­κές μας σχέσεις, εκτός από τα κατώτερα στρώματα των

στρατιωτικών τάξεων. Εκεί, η έλλειψη τακτ και διακριτι­κότητας από μέροuς των ανδρών, προκαλεί κατά καφοuς απερίγραπτες συμφορές. Βασιζόμενοι υπερβολικά στα επι­θετικά όπλα των οξείων γωνιών τους αντί για τα αμυντικά της κοινής λογικής και της κατάλληλης προσποίησης, αu­τοί οι ριψοκίνδuvοι ανόητοι, πολu συχνά παραμελούν τις προδιαγραφέι; κατοισκεuής των γuνα:ιχε\ων διαμερισμά-

των, ή προκαλούν τιζ συζύγουζ τους με ακατάλληλες εκ-

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 37

φράσεις στο uποιιθρο, ποu αρνοuνται να ανακαλέσοuν. Επί πλέον, μια χοντροκομμένη και βλακώδης προσήλωση στο γράμμα της αλήθe.ιας τοuς αποψέπει από το να δίνοuν ε­

κείνες τις απλόχερες υποσχέσεις με τις οποίες οι σuνe.τοί Κuκλοι μποροuν σ' ένα λεπτό να ηρεμήσουν τις συμβίες τους. Το αποτέλεσμα είναι η σφαγή" όχι ωστόσο χωρίς τα πλεονεκτήματά της, μια και εξαλείφει τοuς πιο κτηνώδεις

ταραχοποιούς των Ισοσκελών· και από πολλοuς Κuκλους

μας, η φονική μανία τοu Λεπτοu Φuλοu θεωρείται σαν μια από τις πολλές προβλέΦe.ις της Θe.~ας Πρόνοιας για τον έ·

λεγχο τοu υπερπληθυσμοu και τοu κλαδέματος της επανά­στασης προτοu οιuτή ωριμάσe.ι.

Ωστόσο, ακόμα και στις καλuτερα ελεγχόμενες και κοι­τά τη μεγαλuτe.ρη προσέγγιση Κuκλικές οικογένειες, δεν μπορώ να πω ότι το ιδανικό της οικογενειακής ζωής βρί­σκεται τόσο φηλά όσο σε ε.σάς στη Χωροχώρα. Ειρήνη υ­πάρχει, στο βαθμό ποu η αποuσία σψαγής μπορεί να ονο­

μαστεί έτσι, αλλά κατ' ανάγκη υπάρχει λίγη αρμονία γού­στων και επιδιώξεων· και η προσe.κτική σοψ\α •ων Κύκλων

, έχει e.ξασψαλίσει •ην ασφάλεια σε βάρος της οικογενειακής άνεσης . Σε κάθε κuκλικό ή πολuγωνικό σπιτικό, uπάpχει η σuνήθεια από αρχαιοτάτων χρόνων -και τώρα έχει γίνει

ένα είδος ενστίκτοu στις Γuνα\κe.ς των ανω•έρών τάξεων -να κρατοuν οι μητέρe.ς και κόρες διαρκώς τα μάτια και

τα στόματά τοuς προς το μέρος •ou σuζuγοu τους και των αρσενικών τοu φίλων· και, για μια κuρία ποu οινήκe.ι σε.

διακεκριμένη οικογένe.ια, το να γuρίσει •α οπίσθιά της προς το σύζυγό της θεωρείται σαν ένα e.ίδος απe.ιλής, ποu σuνεπάγεται απώλεια κοινωνικής θέσης. Αλλά, όπως σuν­τομα θα δείξω, αυτό το έθιμο, αν και έχει το πλεονέκ•ημα της ασςράλe.ιοις, δεν e.\ναι χωρίς μειονε.κτήματα.

Στο σπίτι τοu Εργοιζόμενοu ή τοu οιξιότιμοu Εμπόροu, όποu η σuζuγος μπορe.ί να γuρίζει τα πισινά της στον άνδρα της ενόσω ασχολείται με τις δοuλειές τοu σπιτιοu - uπάρ­χοuν τοuλάχιστο διαστήματα ησuχίας, κατά τα οποίοι η σuζuγοc; ouτe. φαίνεται οuτε ακοuγεται, αν e.ξαιpέσe.ι κανείς

το βοι;~τό της Ειρηνικής Κραuγής · αλλά στα σπίτια των α-

38 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

νώτερων τάξεων σπάνια υπάρχει ησυχία. Εκεί, το ψλίιαρο στόμα και το φωτεινό, διαπεραστικό μάτι πάντα κατεuθίι­νονται προς τον κίιριο του σπιτιοu· και τίποτε δεν iίναι τό­σο επίμονο όσο ο χείμαρος της γυναικείας φλυαρίας. Το

τακτ και η δεξιοτεχνία που αρκοίιν για να απομακρuνουν το κεντρί μιας Γυναίκας είναι ανεπαρκή για να στcψατή­

σουν το στόμα της' και, καθώς η Γυναίκα δεν έχει απολu­τως τίποτε να πει και απολίιτως κανένα χαλινό μυαλοu, λογικής, ή συνείδησης που θα την εμποδίσει να μιλήσει, βρέθηκαν όχι λίγοι κυνικοί να βεβαιώσουν ότι προτιμοίιν τον κίνδυνο του θανατηφόρου, αλλά σιωπηλοu κεντριοu α­πό την ασφαλή φασαρία του άλλου άκρου της Γυναίκας.

Στους αναγνώστει;: μου στη Χωροχώρα, η κατάσταση των Γυναικών μας μπορεί να φαίνεται αξιολuπητη και πραγματικά έτσι είναι. Έναι;: Αρσενικός του κατώτατου τuπου των Ισοσκελών μπορεί να ελπίζει σε κάποια βελτίω­ση της γωνίας του και στην τελική ανuφωση του συνόλου της εξευτελισμένης κάστας του' αλλά καμμιά. Γυναίκα δεν μπορεί να τρέφει τέτοιες ελπίδες για το Φuλο της. «Η Γυ­ναίκα θα παραμείνει Γυναίκα», είναι ένα αξίωμα τηι;: Φu­σηι;' και οι ίδιοι οι Νόμοι τηι; Εξέλιξης φαίνονται να ατο­

νοuν σε βάρος της. Ωστόσο μποροuμε τουλάχιστο να θαυ­μάζουμε τη σοφή Πρόνοια που αποφάσισε πως, μια και δεν

έχοuν ελπίδες, δεν θά 'χουν από την άλλη οuτε μνήμη για να θυμοίινται, οίιτε προνοητικότητα για να προβλέπουν τις

αθλιότητες και τιι;: ταπεινώσειι;: που είναι ταυτόχρονα α­ναγκαιότητα της ίιπαρξής τοuς και βάση του Συντάγματος της Επιπεδοχώρας.

5. Για τις μεθόδους αναγνώρισης μεταξύ μας

Σε σας, που είστε ευλογημένοι με τη σκιά όσο και με το φως, σε. σαι; ποu είστε προικισμ.έ.νοι μ.ε Ouo μ.όιτια, έ.χε.τε. το δώρο της γνώσης της προοπτικής και γοητεuεστε με τη χοιρόι ποtχίΑωv χρωμ.όt-.ων: Σε ο-οις ποv μ.πορε(-.ι; τφatγμα;-

Ίίit~ νr;, δtίτε μι~χ γωνία και αντιχρύσετε την πλήρη περιφέ·

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 39

ρε.ια ε.νός χuχλοu στον ε.uτuχισμένο κόσμο των Τριών Δια· στάσεων, πώς θα μπορέσω να χάνω σαφές σε. σας την εξαι­

ρετική δuσκολία ποu δοχιμάζοuμε στην Επιπεδοχώρα στην προσπάθειά μας να αναγνωρίσοuμε το σχήμα τοu άλλοu;

Θuμηθε.ίτε. τι σας είπα παραπάνω: Όλα τα πράγματα της Επιπεδοχώρας, έμψυχα και άψυχα, ανεξάρτητα από το σχήμα τοuς, παροuσιάζουν στο βλέμμα μας την ίδια, ή σχεδόν την ίδια, εμφάνιση, δηλαδή μιας ευθείας Γραμμής. Πώς μποροίιν τότε να ξεχωρίζοuν μεταξύ τοuς, όταν φαί·

νον,αι ίοια;

Η απάντηση έχει τρεις πτuχές. Το πρώτο μέσο αναγνώ­

ρισης είναι η αίσθηση της ακοής " ποu σε ε.μάς είναι πολu περισσότερο αναπτuγμένη από ό,τι σε σας και μας επιτρέ­

πει να διαχρίνοuμε τις διαφορετικές τάξεις, τοuλάχιστον ό­

σον αφορά τις τρεις κατώτερες κατηγορίες, τους Ισόπλευ­ροuς, τοuς Τετράγωνοuς και τοuς Πε.ντάγωνοuς -γιατί με.

τοuς Ισοσκελείς δεν θα ασχοληθώ. Αλλά καθώς ανεβαί­νοuμε. στην κοινωνική κλίμακα, η διαδικασία της αναγνώ­

ρισης, τόσο των άλλων όσο και τοu εαuτού μας από τους άλλοuς, αuξάνει σε δυσκολία, ε.ν μέρει γιατί οι φωνές μοιά­ζοuν μεταξu τοuς, εν μέρει γιατί η ικανότητα της αναγνώ­

ρισης της φωνής είναι πληβειακή αρετή, λίγο αναπτuγμένη στην Αριστοκρατία. Και · όποu uπάρχει κίνδuνοι; εξαπάτη­σης, δεν μπορούμε να εμπιστε.uθούμε αuτή τη μέθοδο. Α· νάμεσα στις κατώτερες τάξεις, τα φωνητικά όργανα ανα­

πτύσσονται ως ένα βαθμό παραπάνω από εκείνα της ακοής μας, έτσι ώστε. ένας Ισοσκελής να μπορεί να μιμηθεί τη φωνή ενός Πολuγώνου και, με λίγη εξάσκηση, ακόμα και ενός Κύχλοu. Καταφεύγοuμε λοιπόν σuνήθως σε. μια δεύ· τερη μέθοδο. Η αφή είναι για τις Γuναίχες μας και τις κατώτερες τά­

ξεις -για τις ανώτερες θα μιλήσω στη σuνέχεια- η κu­ριώτερη μέθοδος αναγνώρισης, οπωσδήποτε μεταξu ξένων και, όταν δεν ενδιαφέρει τόσο το άτομο, όσο η τάξη όποu ανήκει. ·ο,τι είναι σuνεπώς οι «σuστάσεις» στις ανώτερες

τάξειι; στη Χωροχώρα, είναι η διαδικασία τηι; «αφήι; » σε

μας. «Επιτρ~ψτε μοu να σας ζητήσω να με ψηλαφίσετε και

40 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡ Α

να σας ψηλαφίσει ο φίλος μου κ. Τάδε» -είναι ακόμα, α­νάμεσα στους περισσότερο οπισθοδρομικούς κυρίους της υ­

παίθρου, σε απόμακρες από τις πόλεις περιοχές, ο συνηθι­σμένος τίιπος συστάσεων. Αλλά στις πόλεις, και μεταξύ ε­πιχειρηματιών, οι λέξεις «να σας αισθανθεί» παραλείπον­ται και η πρόταση συντομεύεται ως εξής: « Επιτρέψτε μου

να σας ζητήσω να ψηλαφίστε τον κ. Τάδε » , αν και εννοεί­ται ότι η «αφή » θα είναι αμοιβαία. Ανάμεσα στους ακόμα πιο μοντέρνους και ζωηρούς νεαροuς κυρίους μας -που α­

πεχθιiινοντδιι ι2>ιδιίτ~ρ<Χ τοu<ς πεpιττοvc; τvπouc; Κ<ΧL ι;;\ναι ι­

διαίτερα αδιάφοροι στην καθαρότητα της εθνικής τους γλώσσας- ο τuπος ψαλιδίζεται περισσότερο, καθώς προσ­

δίδεται στο ρήμα «ψηλαφίζω» μια τεχνική έννοια που ση­μαίνει «να σας συστήσω με σκοπό να νοιώσετε τον συστη­

νόμενο και να σας νοιώσει κι αυτός» · αλλά προς το παρόν, η «χαθομιλοuμενψ> της ευγενοuς και οuσκαμπτης κοινω­νίας των ανωτέρων τάξεων απαγορεύει ένα βαρβαρισμό ό­πως ο ακόλουθος: «κ . Σμιθ, αν επιτρέπετε ψηλαφίστε το κ. Τζόουνς» .

Ας μην υποθέσει ωστόσο ο αναγνώστης μου ότι η «αφή » για μας είναι η κουραστική διαδικασία που θα ήταν για σας, ή ότι μας είναι απαραίτητο να ακουμπήσουμε όλες τις πλευρές ενός <Χτόμοu πpo~ov πpοσόιοpίσοuμε την τάξη στην οποίαν ανήκει. Μακρόχρονη πρακτική και εκπαίδευση, που αρχίζει στα σχολεία και συνεχίζεται με την καθημερι­

νή μας εμπειρία , μας επιτρέπει να διακρίνουμε αμέσως, με την αίσθηση της αφής , τις γωνίες ενός Ισόπλευρου Τριγώ­

νου, ενός Τετραγώνου, ή Πενταγώνου· και δεν χρειάζεται να πω ότι η ξεροκέφαλη κορυφή ενός οξυγώνιου Ισοσκε­

λοuς γίνεται φανερή με το πρώτο άγγιγμα . Δεν είναι συνε­

πώς απαραίτητο , κατά κανόνα, να κάνουμε τίποτε περισ­

σότερο από ένα απλό άγγιγμα ενός ατόμου· κι αυτό, εφ' ό­σον γlνει, μας αποχαλuπτει την τάξη του προσώπου προς το οποίο απευθυνόμαστε, εκτό~ αν πραγματικά ανήκει σ-.α ανώτερα στρώματα της αριστοκρατίας. Τότε η δυσκολία είναι πολύ μεγαλύτερη. Ακόμα κι ένας πτuχιούχος του

ΠανΕ.πιστημίοu μας της Πφπατογέφuρας ήταν γνωστό ότι

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 41

μπέρδευε ένα Δεκάγωνο με έναν Δωδεκάγωνο' και μάλ­

λον δεν uπάρχει οuτε και Διδάκτωρ των Επιστημών τοu φημισμένου Πανεπιστημίου μας που να μπορεί να ξεχωρί­σει άμεσα και αβίαστα ένα Εικοσάγωνο από ένα Εικοσιτε­

τράγωνο μέλος της Αριστοκρατίας. Εκείνοι από τους αναγνώστες μου που θυμοuνται τα α­

ποσπάσματα της νομοθεσίας για τις Γυναίκες που παράθε­σα παραπάνω, θα αντιληφθούν αμέσως ότι η διαδικασία

των σuστάσεων μέσω επαφών σuνεπάγεται κάποια προσο­

χή και διακριτικότητα. Διαφορετικά, οι γωνίες μπορούν να προκαλέσοuν στον απρόσεκτο Ψηλαφητή ανεπανόρθω­το τραύμα. Είναι βασικό για την ασφάλεια του Ψηλαφη­τή, να κάθεται ο Ψηλαφοuμενος εντελώς ακίνητος. Μια α­πότομη κίνηση, μια νεuρική αλλαγή θέσης, ναι, ακόμα κι ένα δυνατό φτάρνισμα, έχουν αποβεί στο παρελθόν μοιραία για τους απρόσεκτους και διέλυσαν στη γέννεσή τους πολ­λές ελπιδοφόρες φιλίες. Αuτό είναι ιδιαίτερα αληθές ανά­μεσα στις κατώτερες τάξεις των Τριγώνων. Σ' αυτοuς, το

μάτι τοuς βρίσκεται τόσο μακρuά από την κορυφή τοuς.ώ­στε μετά βίας μποροuν να αντιλαμβάνονται τι συμβαίνει σ' εκείνο το άκρο του σώματός τους. Επί πλέον, είναι εκ φύ­σεως τραχειές και χοντροκομμένες, αναίσθητες στο λεπτό άγγιγμα του ανώτερα οργανωμένου Πολυγώνου. Δεν εί­ναι απορίας άξιο λοιπόν το ότι ένα ακοuσιο κοuνημα κεφα­λιού έχει μέχρι τώρα στερήσει το Κράτος από πολύτιμο

έμψuχο υλικό! Έχω ακοuσει ότι ο εξαίρετος Παππούς μου -ένας από

τοuς λιγότερο ακανόνιστοuς της δυστuχοuς Ισοσκελοuς τά­ξης του, που πραγματικά πήρε, λίγο πριν το θάνατό του, τέσσερεις ψήφοuς σε σuνολο εφτά από το Υγειονομικό και Κοινωνικό Σuμβοuλιο uπέρ της εισδοχής του στην τάξη των Ισοπλεύρων- συχνά διεκτραγωδούσε μ' ένα δάκρυ

στο σeβάσμιο μάτι τσυ, ένα τέτοιοu είδους ατuχημα που εί­χε συμβεί στον προ-προ-προ-πάππο του, έναν αξιοσέβαστο εργαζόμενο με γωνία -ή συντελεστή ευφυίας- πενηντα­εννιάμισυ μοιρών. Σύμφωνα με τη οιήγησή του, ο ατuχήι::

πρόγονός μοu, έχοντας προσβληθεί από ρεuματισμοuς, στη

42 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡ Α

διάρκεια της ψηλάφισής τοu από έναν Πολύγωνο, με μια ακοuσια απότομη κίνηση λόγω των πόνων του, κάρψωσε πέρα ως πέρα το Μεγάλο Άνδρα κατά μήκος της διαγω­

νίου τοu· και έτσι, εν μέρε.ι λόγω της μακρόχρονης ψuλάκι ·

σής τοu και τοu ε.ξεuτε.λισμού τοu και εν μέρει λόγω τοu η ­θικού σοκ ποu δοκίμασαν όλοι οι σuγγενε.ίς τοu Προγόνοu μοu, έρριξε. την οικογένε.ιά μας πίσω μιάμισu μοίρα. Το α­ποτέλεσμα ήταν ότι , την επόμενη γενιά, το μuαλό της οι­κογένε.ιας πιστοποιήθηκε. μόνο σε. πε.νηνταοχτώ μοίρε.ς και το χάσμα aεν καλuψθηκε παρά μόνο αψοu πέρασαν πέντε γενιές και επιτεuχθηκαν οι εξήντα μοίρες, οπότε πραγμα­

τοποιήθηκε τελικά η άνοδος από το Ισοσκελές στο Ισό­πλε.uρο . Κι όλη αuτή η σε.ιρά συμφορών , εξ αιτίας ενός α· τuχήματος στη διαδικασία της αψής.

Σ' αuτό το σημείο νομίζω πως ακοuω μερικοuς από τοuς πιο μορφωμένους αναγνώστες μοu να αναψωνούν, «πώς

μπορείτε στην Επιπεδοχώρα να ξέρετε. οτιδήποτε. για γω· νίε.ς, μοίρε.ς και λε.πτά; Εμε.ίς μπορούμε στην πραγματικό­τητα να δούμε μια γωνία -γιατί εμείς, μέσα στο χώρο, μποροuμε. να δοuμε. δύο ε.uθε.ίες σε. αμοιβαία κλίση' αλλά ε.· σείς, ποu δεν βλέπετε τίποτα. εκτός από μια ε.uθε.ία κάθε ψορά, ή, το πολύ , μόνο έναν αριθμό ε.uθuγρα.μμων τμημά­των που βρίσκονται όλα. σε μια. ε.uθε ία- πώς θα. μπορού­

σατε ποτέ να. διακρίνε.τε. μια γωνία., κα.ι, πολu πε.ρισσότε.­ρο, να. διακρίνετε. γωνίες διαφορε.τιχών μεγεθών » ;

Απαντώ ότι , αν και δε.ν μποροuμε. να δοuμε. .Υωνίε.ς, μπορούμε. να τις υπολογίσουμε. έμμεσα, χι αυτό με. μεγάλη

ακρtβεια. Η αίσθηση της αφής μας, οξuμένη κατ' ανάγκη και αναπτυγμένη από τη μακρόχρονη άσκηση, μα.ς επιτρέ­

πε.ι να διακρίνουμε. γωνίε.ς με. πολύ μεγαλύτε.ρη ακρίβε.ια

από την άίσθηση της όρασής σας, όταν δεν επιστρατεύετε κανόνα ή μοιρογνωμόνιο. Οuτε πρέπει να παραλείψω να ε­ξηγήσω ότι έχοuμε. μεγάλα ψuσικά βοηθήματα. Είναι φυ­σικός νόμος σε. μας, να αρχίζε.ι το μuαλό της τάξης των 1-σοσχε.λών από μισή μοίρα (τριάντα. λεπτά) και να. αυξάνε­ται (αν αuξάνε.ται) κατά μισή μοίρα σε. κάθε. γενιά ' μέχρι

να επιτευχθεί ο στόχος των εξήντα μοιρών, οπότε η ιδιότη-

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 43

τα του δουλουπάροικου παύει να υφίσταται και ο απελεύ· θερος μπαίνει στην τάξη των Κανονικών.

Συνεπώς, η ίδια η Φύση μας παρέχει μια αυξανόμενη κλίμακα ή αλφάβητο γωνιών με βαθμίδες μισής μοίρας μέχρι τις 60°, δείγματα των οποίων βρίσκονται σε κάθε δημοτικό σχολείο σ' ολόκληρη τη χώρα. Εζ αιτίας περι·

στασιακών οπισθοδρομήσεων, ή, ακόμα συχνότερα, ηθι­κού και διανοητικού λιμνάσματος, καθώς και της εξαιρετι­κής γονιμότητας των Εγκληματικών και Αλήτικων Τάξε­ων, uπάρχει πάντα ένα σuντριπτιχό πλεόνασμα ατόμων

της κατηγορίας της μισής ή μιας μοίρας, και μια σχετική

αφθονία ειδών μέχρι 10° . Αuτοί είναι απολύτως στερημέ· νοι πολιτικών δικαιωμάτων · και, ένας μεγάλος αριθμός

τους, μη έχοντας οuτε και την εuφυία που χρειάζεται νά

'χει ένας πολεμιστής, αφιερώνονται από τα Κράτη στους σκοπούς της εκπαίδεuσης. Αλuσσοδεμένοι και ακίνητοι, έ­

τσι ώστε να παραμεριστεί και το παραμικρό ενδεχόμενο . χινδύνοu, τοποθετούνται στις αίθοuσες των νηπιαγωγείων μαι;; και χρησιμοποιούνται από τα Υ πουpγεία Παιδείας με σκοπό να μεταδοθούν στοuς γόνοuς της Αστικής Τάξης το

τακτ και η εξυπνάδα, από τα οποία τα άθλια εκείνα πλά­σματα δεν έχοuν ίχνος. Σε μερικά Κράτη τα Δείγματα αuτά τρέφονται περιστα­

σιακά και καταδικάζονται να ζοuν μερικά χρόνια· αλλά στα περισσότερο εύκρατα και περισσότερο οργανωμένα, έ­

χει ανακαλυφθεί ότι, μακροπρόθεσμα, είναι επωφελέστερο για τα εκπαιδεuτικά σuμφέροντα των παιδιών, να καταρ­

γήσουν εντελώς την τροφή και να ανανεώνοuν τα Δείγμα· τα κάθε μήνα, ποu είναι η μέση διάρκεια ζωής χωρίς τροφή

της Εγκληματικής τάζης. Στα φτηνότερα σχολεία, ό,τι κερδίζεται με τη μεγαλύτερη διάρκεια ύπαρξης τοu Δείγ­ματοι;; χάνεται, εν μέρει εξ αιτίας τηι;; δαπάνης για τροφή και εν μέρει εξ αιτίας της ελαττούμενης ακρίβειας των γω· νιών, ποu καταστρέφονται μετά μερικέι; εβδομάδει; σuνε­

χούς «αγγίγματος». Δεν πρέπε.ι να ξε.χάσοuμε. να προσθέ­σουμε, απαpιθμώντα.; τα πλεονεκτήματα τοu δαπανηρώτε-

ρου συστήματος, ότι τείνει, αργά αλλά αισθητά, στην ε·

44 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

λάττωση τοu άφθονοu Ισοσκελοuς πληθuσμοu, ένα στόχο ποu κανένας πολιτικός στην Επιπεδοχώρα δεν χάνει ποτέ από τα μάτια τοu. Στο σuνολό τοu σuνεπώς -αν και δεν αγνοώ ότι, σε πολλά δημοκρατικά εκλεγμένα σuμβοuλια σχολείων, uπάρχει αντίδραση uπέρ τοu «φτηνού σuστήμα­τος » , όπως λέγεται- εγώ προσωπικά είμαι διατεθειμένος να δεχτώ ότι αυτή είναι μια από τις πολλές περιπτώσεις ό­ποu η ακρίβεια είναι η αληθινή οικονομία.. Αλλά δεν πρέπει να επιτρέψω στα εκπαιδεuτικά ζητή­

ματα να με αποσπάσοuν από το θέμα. μοu. Αρκετά λέχθη­καν, ελπίζω, για να δείξοuν ότι η Αναγνώριση με την Αφή δεν είναι τόσο βασανιστική ή αβέβαιη όσο θα. μπορούσε να uποτεθεϊ και είναι σίγοuρα πιο αξιόπιστη από την Ανα­γνώριση με την Ακοή. Παραμένει ωστόσο, όπως έδειξα

πιο πάνω, η αντίρρηση ότι αuτή η μέθοδος δεν είναι ακίν­δuνη. Για το λόγο αυτό, πολλοί στη Μέση και Κατώτερη

Τάξη, καθώς και όλοι χωρίς καμιά εξαίρεση σ·πς Πολuγω· νικές και Κuκλικές Τάξεις, προτιμοuν μια τρίτη μέθοδο,

την περιγραφή της οποίας θα κάνω στην επόμενη παρά­γραφο.

6. Για την οπτική αναγνώριση

Πρόκειται να φανώ ασuνεπέστατος. Σε προηγοuμενα κεφάλαια έχω πει ότι, όλα τα Σχήματα στην επιπεδοχώ­ρα, παροuσιάζοuν την εμφάνιση μια.ς ευθείας γραμμής και προστέθηκε ή uπονοήθηκε ότι είναι κατά σuνέπεια αδuνα.το να. γίνει με το οπτικό όργανο διάκριση μεταξu ατόμων δια­φορε.τικών τάξεων' ωστόσο τώρα πρόκε.ιται να εξηγήσω στοuς Χωροχωρίτες κριτικοuς μοu πώς μποροuμε να ανα­

γνωρίζοuμε. ο ένας τον άλλο με την αίσθηση της όρασης. Αν ωστόσο ο Αναγνώστης χάνει τον κόπο να ανατρέξει

στο εδάψιο όποu δηλώνεται πως η Αναγνώριση με την Α­φή είναι καθολική, θα βρε.ι την διεuχρίνηση: «ανάμεσα στις κατώτερε ι; τάξειι; » . Μόνο στους κόλπους τωv αvώτεpωv

τάξεων στα εύκρατα κλίματα εφαρμόζεται η Οπτική Ανα-

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 45

γνώριση.

Αuτή η ικανότητα uπάρχε.ι σε. κάθε. πε.ρωχή και για κάθε τάξη σαν αποτέλεσμα τηι; Ομίχλης, ποu επικρατεί στη διάρκεια τοu μεγαλuτεροu μέροuς τοu χρόνοu σ' όλα τα

πλάτη εκτόι; από τιι; διακεκαυμένες ζώνες. Εκείνο ποu στη Χωροχώρα θε.ωρε.ίται αμιγές κακό, ποu θολώνει το τοπίο,

καταθλίβει τη διάθεση, αδυνατίζει την uγεία, αναγνωρίζε.­ται από ε.μάς σαν ευλογία ελάχιστα κατώτερη από τον ίδιο

τον αέρα που αναπνέουμε, σαν Μοuσα των Τεχνών και Μητέρα των Επιστημών. Αλλά ας σας εξηγήσω τι εννοώ, χωρίς περισσότεροuς ε.παίνοuς αuτοu τοu ε.uε.ργε.τικοu στοι-

χείου. . Αν η Ομίχλη ήταν ανuπαρκτη, όλε.ς οι γραμμές θα φαί­

νονταν εξ ίσου και αδιάκριτα σαφείς· και αuτό πράγματι σuμβαίνε.ι σε. χε.ίνες τις δuστuχε.ίς χώρε.ς όποu η ατμόσφαι­ρα είναι εντελώς ξερή και διαφανής. Αλλά όποu uπάρχει

πλοuσια παροχή ομίχλης, τα αντικείμενα ποu βρίσκονται σε απόσταση, ας πούμε ενός μέτροu, είναι αισθητά πιο θαμπά από ε.κε.ίνα ποu βρίσκονται σε απόσταση ενάμισu μέτρου· το αποτέλεσμα είναι ότι, με προσε.κτιχές και σuνε­χε.ίς πειραματικές παρατηρήσεις σuγκριτιχήι; θαμπότηται;

και φωτεινότητας, αποκτήσαμε την ικανότητα να uπολογί­ζοuμε. με. μεγάλη ακρίβε.ια το σχήμα του αντικειμένου που

παρατηρούμε.

Ένα παράδειγμα θα χάνει, περισσότερο από ότι ένας

τόμος γενικοτήτων, σαφές το νόημα των λε.γομένων μοu.

Αι; υποθέσουμε ότι βλέπω δuο άτομα να πλησιάζοuν, των οποίων το βαθμό θέλω να αναχαλύφω. Θα uποθέσοu­με ότι είναι έναι; έμποροι; και ένας γιατρός ή, με άλλα λό­για, ένα Iσόπλευρο Τρίγωνο και ένα Πεντάγωνο. Πώς θα τους ξεχωρίσω; Θα είναι φανερό σε κάθε παιδί στη Χωροχώρα που έχει

αγγίξει το κατώφλι των Γεωμετρικών Σπουδών ότι, αν το μάτι μοu έχει μια τέτοια θέση ώστε η γραμμή του βλέμμα ­τός του να διχοτομεί μια γωνία (Α) του ξένου ποu πλησιά­ζει, θα απέ.χει εξ ίσοu από τα αντίστοιχα σημεία των δύο

πλευρών της γωνίας αuτής (8ηλ. CA και ΑΒ) , έτσι ώστε

46 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

..... -_-_-_ "':::. ~ _ .... ---

και τ ις δύο θα τις βλ~πω ίσε.ς . Τώρα, στην περίπτωση (l), του Εμπόρου, τί θα δω; έ­

να ε.υθuγραμμο τμήμα DAE της οποίας το μ~σο (Α) θα ε.ί­ναι πολu φωτεινό γιατί θάναι πιο κοντά σε. μένα· αλλά, χι απ' τις δuο πλε.uρ~ς, η γραμμή θα σκοτε.ινιάζε.ι γρήγορα , γιατί οι πλωρ~ς AC και ΑΒ απομακρuνονται ταχuτατα στην ομίχλη και τα σημεία που μου φαίνονται σαν άκρα του Εμπόρου θα είναι πραγματικά πολu θαμπά.

Από τ' άλλο μέρος, στην περίπτωση (2) του Γιατροί>, αν και θα βλέπω χι ε.δώ μια γραμμή (D"A"E") με ένα φω­τεινό μέσο (Α " ), θα σκοτεινιάζει λιγότερο γρήγορα γιατί οι πλευρές (A·c ·, ΑΉ") απομαχρuνονται πιο αργά στην ομί­χλη" και τα σημεία που θα μου φαίνονται σαν άκρα του Γιατρού, δηλ. D" και Ε", δεν θα είναι τόσο σκοτεινά όσο τα άκρα του Εμπόρου . Ο Αναγνώστης πιθανώς θα χαταλάβε.ι μετά από τα δuο

αυτά παραδείγματα, πώς -μετά μια μακρόχρονη εκπαί­δευση βοηθούμενη με τη συνε.χή εμπειρία- είναι δuνατό, για τις μορφωμένες τάξεις ανάμεσά μας να διακρίνοuν, με αρκετή ακρίβεια, τα μέλη των κατώτερων και μέσων τάξε-

ων, με την αίσθηση της όρασης. Αν οι Χωροχωρίτες uπο-

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 4;7

στηρ~κτές μοu έχοuν σuλλάβε~ αuτή τη γεν~κή έννο~α, τόσο όσο να 8εχτοuν τη 8uνατότητά της και να [λην απορρίφοuν ·

τη δ~ήγησή μοu σαν ολοκληρωτ~κά απίστεuτη, θα έχω πε­τuχε~ όλα όσα θα μποροuσα λογ~κά να περιμένω. Αν επ~­χειpοuσα να προχωρήσω σε παραπέρα λεπτομέρε~ες , δεν

θα προκαλοuσα παρά σuγχ~ση. Ωστόσο, γ~α χάρη των νέ­ων και άπειρων, ποu πιθανώς να σuνάγοuν -από τα δύο απλά παραδείγματα ποu παράθεσα παραπάνω, τον τρόπο

κατά τον οποίο θα αναγνώριζα τον πατέρα μοu και τοuς γιοuς μοu- ότι η Οπτική Αναγνώριση είναι μ~α εuκολη υ­πόθεση, θά 'ναι χρήσιμο να επισημάνω ότι, στην πραγμα­τικότητα της ζωής, πολλά από τα προβλήματα της Ανα­

γνώρισης με την . Οραση είναι πολu πιο λεπτά χα~ σuνθε­τα.

Αν, γ~α παράδειγμα, όταν ο πατέρας μου, ο Τρίγωνος , με πλησιάζει, τuχαίνει να έχει προς το μέρος μοu την πλεuρά τοu αντί τη γωνία τοu, τότε, μέχρ~ να τοu ζητήσω να περιστραφεί, ή μΕ.χρι να γuρίσω γύρω τοu το βλέμμα

μοu, παραμένω προς στ~γμή αβέβαιος αν είνα~ ή όχι ευθεία γραμμή, ή, με άλλα λόγια, Γuναίκα. Ακόμα, όταν βρί­σκομαι με τη σuντροφ~ά ενός από τοuς δυο μοu Εξάγωνοuς

εγγονοuς, αντικρuζοντας μια από τις πλεuρές τοu (ΑΒ) κα­τά πρόσωπο, θα είναι φανερό από το επόμενο διάγραμμα ότι θα δω μόνο ένα ολόκληρο εuθuγραμμο τμήμα (ΑΒ) με σχετ~κή φωτε~νότητα (που σκοτε~ν~άζει ελάχιστα στα ά­κρα) και δuο μικρότερες γραμμές (CA και BD) θαμπές σ'

όλο το μήκος τοuς ποu σκοτε~νιάζοuν περισσότερο προς τα άκρα C και D.

-·-- .. __ _ -·---··--·--~ .... -.---··-

~~-

,.,--

48 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

Αλλά δεν πρέπει να υποχωρήσω στον πεφασμό να πλα­τειάσω σ' οηηά τα θ~ματα. Και ο πιο κακόπιστος μαθημα· τικός της Χωροχώρας θα με πιστέψει αμέσως όταν βε­βαιώσω ότι τα προβλήματα της καθημερινής ζωής ποu πα· ρουσιάζονται στους μορφωμένους -όταν κινοuνται, περι­

στρέφονται, προχωροuν ή υποχωροuν, ενώ ταυτόχρονα

δοκιμάζουν να διακρίνουν με την όραση έναν αριθμό Πολυ­γώνων ανώτερης τάξης που κινοuνται σε διαφορετικές κα­

τεuθuνσεις, όπως για παράδειγμα σ' έναν χορό ή μια βεγγέρα- πρέπει να είναι μιας φuσης που θα παίρνει υπό­ψη της τη γωνιότητα των πιο διανοοuμ~νων και θα δι­καιώσει τα πλοuσια χαρίσματα των σπουδαγμένων Καθη­γητών τοu Πανεπιστημίοu της Περπατογέφuρας, όποu η

Τέχνη και η Επιστήμη της Οπτικής Αναγνώρισης διδά­σκονται σuνεχώς σε μεγάλες τάξεις της ελίτ των Κρατών.

Λίγοι μόνο από τους βλαστοuς των εuγενέ.στερων και

πλοuσιώτερων σπιτιών μποροuν να αφιερώσουν το χρόνο και τα χρήματα ποu είναι απαραίτητα για την εμπεριστα­

τωμένη μάθηση αυτής της ευγενοuς και πολuτιμης τέ­χνης. Ακόμα και για μένα, ~ναν Μαθηματικό όχι μ~τριοu

επιπέδοu και παπποu δuο πολu φερέλπιδων και απόλυτα κανονικών Εξαγώνων, το να βρεθώ στο μέσο ενός πλήθους

περιστρεφόμενων Πολυγώνων των ανώτερων τάξεων, μου προκαλεί περιστασιακά μεγάλη αμηχανία. Και, φuσικά, για έναν κοινόν Έμπορο ή Κολλήγο, ένα τέτοιο θέαμα εί­ναι σχεδόν τόσο αδιανόητο όσο θα ήταν για σένα, Αναγνώ­στη μου, αν ξαφνικά μεταφερόσουν στη χώρα μας. Μέσα σ' ένα τέτοιο πλήθος, δεν θα βλέπατε τίποτε γu·

ρω σας εκτός από μια γραμ!J.ή, φαινομενικά εuθεία, ποu ό­μως τα τμήματά της θα ποικίλαν ακανόνιστα σε λαμπρό· τητα ή αμυδρότητα. Ακόμα χι αν είχατε σuμπληpώσει τον τρίτο χρόνο σας στις Πενταγωνικ~ς και Εξαιωνικ~ς τάξεις τοu Πανεπιστημίοu, και ήσασταν τέλειοι στη θεωρία τοu αντιχειμ.ένοu, θα βρίσκατε ότι χρειάζεστε ακόμα πολλά χρόνια πείρας πpοτοu μπορέσετε να κινηθείτε μέσα σ' ένα πλή6ος της καλής κοινωνίας χωρίς να σπpώχνετε τοuς α-

νω'>~pοuς σας, '>ΟUς ΟΠΟiοuς εεν χόιvει, σtjμψωvα με 10

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 49

πρωτόκολλο, να ζητάτε να «ψηλαφίσετε» και οι οποίοι, με την ανώτερη καλλιέργειά τοuς και ανατροφή, γνωρίζοuν τα πάντα για τις κινήσεις σας, ενώ εσείς γνωρίζετε λίγα ή τίποτε για τις δικές τοuς. Με μια λέξη, για να αισθάνεται κανείς άνετα με την κοσμιότητα των Πολuγώνων, πρέπει να e.ίναι και ο ίδιος Πολίιγωνος. Τοuλάχιστον τέτοιο e.ίναι το οδuνηρό σuμπέρασμα της εμπειρίας μοu.

Είναι εκπληκτικό πόσο η Τέχνη -ή θα πρέπει μάλλον να το πω Ένστικτο- της Οπτικής Αναγνώρισης, ανα­πτύσσεται με την καθημερινή πρακτική της και με την α­ποφuγή της σuνήθειας της «αφής». · Οπως και στον κόσμο σας, με τοuς κωφάλαλοuς, ποu αν μια φορά αφεθούν να συ­νεννοηθούν με χειρονομίες και να χρησιμοποιήσοuν το

«αλφάβητο τοu χεριού», ποτέ δεν θα μάθοuν την πιο πολύ­τιμη τέχνη της «ομιλίας με τα χείλια» και τοu «διαβάσμα­τος των χειλιών», έτσι σuμβαίνει και σε εμάς με την « Ό­ραση» και την «Αφή». Κανένας από όσοuς έμαθαν από νω­ρίς στη ζωή τοuς να καταφεuγοuν στην «αφή» δεν θα μά­θοuν να «βλέποuν» στην εντέλεια.

Για το λόγο αuτό, στις ανώτερες τάξεις μας, η «αφή» α­ποθαρρύνεται ή και απαγορεύεται απόλuτα. Από το λίκνο τοuς τα παιδιά, αντί να πηγαίνοuν στα Δημόσια Δημοτικά Σχολεία (όποu διδάσκεται η τέχνη της Αφής) στέλνονται σε ανώτερα Σεμινάρια· και στο λαμπρό Πανεπιστήμιό μας

η «Φηλάφιση» θεωρείται σοβαρώτατο σφάλμα, ποu σuνε­πάγεται για πρώτη φορά προσωρινή και, για οεuτερη,

διαρκή αποβολή. Αλλά ανάμεσα στις κατώτερες τάξεις, η τέχνη της Ανα­

γνώρισης με την Όραση θεωρείται ανεπίτεuκτη πολuτέ­λεια. Ένας κοινός Έμπορος δεν είναι σε θέση να αφήσει το

γιο τοu να δαπανήσει το τρίτο της ζωής τοu σε αφηρημένες σποuδές. Τα παιδιά των φτωχών έχοuν σuνεπώς το δι­καίωμα να «ψηλαφοuν» από τα πρώτα χρόνια τοuς και έ­τσι κερδίζοuν μια πρόωρη ανάπτuξη και ζωντάνια ποu,

κατ' αρχή, έρχεται σε αντίθεση με την αδρανή, uπανάπτu­κτη κοι:t οιτάλοιντη σufLπ~pt'f'opά των η[LtfLοιθών γόνων της

Πολυγωνικής τάςης· αλλά όταν οι τε.λε.uταίοι επιτιλοuς

50 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

τελειώσοuν τις Πανεπιστημιακ~ς σποuδ~ς τοuς και είναι ~­τοιμοι να βάλοuν τη θεωρία τοuς σε εψαρμογή, η αλλαγή ποu επέρχεται πάνω τοuς μπορεί να περιγραφεί σαν μια

καινούρια γ~ννηση και, σε κάθε τ~χνη, επιστήμη, κοινωνι­κή επιδίωξη, γρήγορα προσπερνούν και αφήνοuν πίσω τοuς τοuς Τριγωνικούς ανταγωνιστές τοuς.

Μόνο λίγοι από την Πολuγωνιχή Τάξη αποτuχαίνοuν να περάσοuν την τελική δοκιμασία των απολuτηρίων εξε­τάσεων από το Πανεπιστήμιο. Η θ~ση της αποτuχημ~νης μ.ειοψηc:ρ\ας είναι πραγματικά οικτρή. Αποδιωγμένη από την ανώτερη τάξη, αισθάνεται την απέχθεια της κατώτε­ρης. Δεν ~χοuν ούτε τις ώριμες και σuστηματικά εξασκημέ­νες ικανότητες των Πολuγωνικών Πτuχιούχων, ούτε από το άλλο μ~ρος την πρώιμη ανάπτuξη και την uδραργuριχή εuχινησία τοu νεαρού Εμπόροu. Τα επαγγέλματα, οι δη­

μόσιες uπηρεσίες, είναι κλειστές γι' αuτούς' και, αν και στα

περισσότερα Κράτη τοuς επιτρέπεται να παντρεuτούν, σu­ναντούν πολύ μεγάλη δuσκολία στο σχηματισμό κατάλλη­λων δεσμών γιατί, όπως δείχνει η εμπειρία, οι καρποί τέ­τοιων δύστuχων και ανεπαρκών γονέων είναι γενικά χι οι

ίδιοι δuστuχείς, αν όχι αναμφίβολα Ακανόνιστοι. Από τα αποβράσματα αuτά της Αριστοχρατίας, οι με­

γάλες αναστατώσεις και εξεγέρσεις των περασμένων επο­χών άντλησαν κατά κανόνα τouc; ηγέ.τεc; τοuς· και είναι τό­

ση η ανωμαλία ποu προκαλούν, ώστε μια αuξανόμενη μειοψηφία των προοδεuτιχότερων πολιτικών μας είναι της

γνώμης ότι, η αληθινή επιείκεια επιβάλλει την ολοκληρω­τική τοuς εξάλειψη, εφ' όσον uπόφξει νόμος ποu θα ορίζει ότι όσοι αποτuχαίνοuν στις Πτuχιαχές Εξετάσεις τοu Πα­

νεπιστημίοu, είτε να φuλαχίζονται ισόβια, είτε να εξοντώ­

νονται με ανώδuνο θάνατο. Αλλά σuλλαμ.βάνω τον εαuτό μοu να εκτρ~πομαι στο

θέμα των Ακανόνιστων, ένα θέμα τέτοιας ζωτικής σημα­σίας, ποu απαιτεί ξεχωριστό κεψάλαιο.

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 51

7. Σχετικά με τα Ακανόνιστα Σχήματα

Στις προηγοuμενες σελίδες υπέθετα -πράγμα που ίσως θα έπρεπε από την αρχή να δια.τuπωνότα.ν σαν ξεχωριστή και θεμελιακή πρόταση- ότι κάθε ανθρώπινο ον στην Ε­πιπεδοχώρα. είναι Κα.νονικοu Σχήματος, δηλαδή κα.νονι·

κής γεωμετρικής κατασκευής. Μ' αυτό εννοώ ότι, μια Γu ­ναίκα δεν πρέπει μόνο να είναι Γραμμή, αλλά και Εuθε.ία

Γραμμή· ότι ένας Τεχνίτης ή Στρατιώτης πρέπει να έχει

δυο πλευρές τοu ίσες' οι Δικηγόροι (της τάξης των οποίων είμαι ένα ταπεινό μέλος) τέσσερεις πλεuρές ίσες και, γενι­κά , ότι σε κάθε Πολuγωνο όλες οι πλεuρές πρέπει να είναι ίσες .

Το μέγεθος των πλευρών εξαρτάται φυσικά από την η­λικία τοu ατόμοu . ' Ενα θηλuκό τη στιγμή της γέννησής τοu έχει μήκος περίποu δυόμισυ πόντοuς, ενώ μια φηλή ε· νήλικη Γuνα.ίκα μπορεί να φτάνει τοuς τριάντα πόντοuς. ·οσο για τοuς Αρσενικοuς κάθε τάξης, μπορεί να λεχθεί ότι' το σuνολικό μήκος των πλεuρών ενός ενήλικα είναι περί·

που εξήντα πόντοι ή λίγο περισσότερο, Αλλά το μέγεθος των πλεuρών μας δεν αποτελεί κανενός είδοuς κρηήριο.

Μιλώ για την ισότητα των πλεuρών και δεν χρειάζεται πολλή σκέψη ώστε να δοuμε. ότι >Ο σuνολο >ης κοινωνικής

ζωής της Επιπεδοχώρας βασίζεται στο θεμελιακό γεγονός ότι η Φuση επιθuμεί όλα τα Σχήματα να έχοuν τις πλεuρές τους ίσες.

Αν οι πλεuρές μας ήταν άνισες, άνισες θα ήταν και οι

γωνίες μας. Αντί να. αρκοuσε η φηλάφιση μιας κορuφής για

να γίνει αντιληπτό το σχήμα ενός ατόμου, θα χρειαζόταν να ψηλαφηθεί κάθε γωνία. Αλλά η ζωή είναι πολu μικρή για τόσο βασανιστικές διαδικασίες. Ολόκληρη η τέχνη και επιστήμη της Αναγνώρισης με την · οραση θα εξαψανίζον·

ταν · η Ψηλάφιση, στο βαθμό που είναι τέχνη, δεν θα επι· βίωνε για πολu · η επικοινωνία θα γινόταν επικίνδuνη ή α· δuνατη· θα χανόταν κάθε εμπιστοσuνη, κάθε πρόνοια· κα-

νένας δεν θα ήταν ασφαλής κάνοντας τις απλοίιστερες χοι-

52 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

νωνικές δι~υθ~τήσ~ις' με μια λέξτj, ο πολιτισμός θα κατρα­κυλούσε στη βαρβαρότητα . Προχωρώ πολύ γρήγορα για να μεταφέρω τους ανα­

γνώστες μου σε τούτα τα προφανή συμπεράσματα. Είμαι

βέβαιος ότι χαι μια στιγμιαία σκέψη, και μια στιγμή της καθημερινής ζωής, π~ίθει τον καθένα ότι ολόκληρο το κοι­νωνικό μας σύστημα βασίζεται στην Κανονικότητα, και στην Ισότητα των Γωνιών. Συναντάτε, για παράδ~ιγμα,

δυο τρεις Εμπόρους στο δρόμο, τους οποίους αναγνωρίζετε

αμέσως σαν Εμπόρους μ' ένα βλέμμα στις γωνίες τους και τις πλευρές τους που γρήγορα σκοτεινιάζουν προς τα άκρα, και τους καλείτε σπίτι σας για φαγητό. Αυτό το χάνετε σή­μερα με απόλυτη εμπιστοσύνη, γιατί όλοι ξέρουν, με ακρί­β~ια τ~σσάρων- πέντε τετραγωνικών εκατοστών, το εμβα­

δόν ενός ενήλικα Τριγώνου' φανταστείτε όμως τον Έμπο­ρό σας να σέρνει πίσω από την κανονική και αξιότιμη κορυ­

φή το'? ένα παραλληλόγραμμο με ~ιαγώνιο ~ιχοσιπέντ~ ή εικοσιοχτώ εκατοστών' τί θα κάνατε με ένα τέτοιο τέρας που θα έμπαινε στην πόρτα σας;

Αλλδι .. pο.οβδι)..)...,., "'"! vοημ.οσuνη τc.uν "'-""' yvc.uo•ώv μ.uv

συσσωρεύοντας λεπτομέρειες που πρέπει να είναι φανερές σε. κάθε. έναν που γεύεται τα πλεονεκτήματα της διαμονής στη Χωροχώρα. Προφανώς, η μέτρηση μιας μόνο γωνίας

δεν θα αρκούσε κάτω από τέτοιες απειλητικές συνθήκες' η

ζωή μας ολόκληρη θα περνούσε με την ψηλάφιση ή παρα­τήρηση της περιμέτρου των γνωριμιών μας. Ίfδη, οι δυ­σκολίες της αποφυγής των σuγκρούσεων σ' ένα πλήθος εί­ναι αρκετές για να δοκιμάσουν σοβαρά την οξύνοια ακόμα

και ενός μορφωμένου Τετραγώνου' αλλά αν κανείς δεν θα μπορούσε να υπολογίσει την Κανονικότητα ~νός και μόνου Σχήματος στην παρέα, όλα θα ήταν χάος και σύγχιση και ο ελάχιστος πανικός θα προκαλούσε σοβαρούς τραυματι­σμούς ή -αν τύχαινε να είναι Γυναίκες ή Στρατιώτες- ί­

σως σημαντικό αριθμό θανάτων. Η Σκοπιμότητα συνεπώς συμφωνεί με τη Φύση ως προς

την έγκριση της Κανονικότητας του Σχήματος · αλλά ούτε

ο νόμοζ καθuστ~ρησε. να ακολοuθήσε.ι την ίδια κατεύθυνση.

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 53

«Ακανόνιστο Σχήμα» σημαίνιι σι εμάς ό,τι, ή και κάτι

περισσότερο από, συνδυασμός ηθικής χαλάρωσης και εγ­κληματικότητας σι ισάς και υφίσταται ανάλογη μιταχιίρι­ση. Δεν λείπουν, είναι αλήθεια, μερικοί κήρυκες παραδο­

ξοτήτων που υποστηρίζουν ότι οιν υπάρχει απαραίτητα σχέση ανάμεσα στη γεωμετρική και ηθική Ανωμαλία. «0 Ακανόνιστος » , λένε, «από τη γ~ννησή του καταφρονείται

από τους ίδιους τους γονιίς του , ιξευτιλίζεται από τους α­

δερφούς και τις αδερφές του, παραμελείται από τους υπη­ρέτες, υφίσταται την περιφρόνηση και τις υποΦίες της κοι­νωνίας και αποκλείεται από όλες τις θέσεις ευθuνης, εμ.πι­

στοσuνης και χρήσιμης δραστηριότητας. Η κάθε του κίνη­ση ζηλόφθονα παρακολουθείται από την αστυνομία μέχρι να ενηλικιωθεί και να παρουσιαστεί για επιθιώρηση · τότε, είτε εξοντώνεται, αν βρεθεί ότι ξεπερνά τα καθορισμένα ό­ρια παρέκκλισης , είτε φυλακίζεται σ ' ένα κρατικό γραφείο σαν υπάλληλος έβδομης τάξης· απαγορεuεται να παντρευ­

τεί· υποχρεώνεται να μαραζώνει σε μια ελεεινή εργασία με άθλιο μισθό. υποχρεώνεται να ζει στο γραφείο του και να

χάνει και τις διακοπές του ακόμα κάτω από αυστηρή επί­βλεφη· καθόλου παράξενο που η ανθρώπινη φuση, ακόμα

χι αν είχε την χαλuτερη δυνατή και αγνότερη ποιότητα, δηλητηριάζεται και διαστpέφεται σε τέτοιες συνθήκες » .

· Ολοι; αυτός ο πολu ευλογοφανής συλλογισμός δεν με πείθει, όπως δεν έχει πείσει τους σοφώτερους από τους

Πολιτικοuζ μας, ότι οι πρόγονοί μας λάθεΦαν θεσμοθε­τώντας σαν αξίωμα της πολιτικής τους ότιη ανοχή της Α­νωμαλίας είναι ασυμβίβαστη με την Ασφάλεια του Κρά ­

τους . Αναμψίβολα, η ζωή ενός Ακανόνιστου είναι σκληρή · αλλά τα συμφέροντα της πλειοφηφίας απαιτοuν να είναι

σκληρή. Αν, σ' έναν άνθρωπο με τριγωνικό πρόσωπο και πολυ­

γωνικά οπίσθια, επιτρεπόταν να υπάρχει και να τεκνοποι­ήσει ακόμα πιο ακανόνιστους απογόνους, τί θα γίνονταν οι

τέχνες της ζωής; Θά 'πρεπε να τροποπσιηθοuν οι πόρτες, τα σπίτια, οι εκκλησίεζ τηζ Επιπεδοχώpαζ για χάρη τέ­

τοιωu το.pάτωv ; Θά 'προ.π•- nι ταμί>-ς va μ>-τpnύv τηv περί·

54 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

μετρο κάθε ανθρώποu προτοu τοu επιτρέφοuν να μπει σ' έ­να θέατρο ή μια αίθοuσα διαλέξεων . Θα αποκλείονταν οι

Ακανόνιστοι από την Εθνοφuλακή; Κι αν όχι, πώς θα εμ­ποδίζονταν να σπείροuν τη διάλuση στις τάξεις των σuνα­

δέλφων τοuς; Ακόμα, από τί ακαταμάχητοuς πειρασμοuς για εξωφρενικές απάτες θα κuριεuεται αναγκαστικά ένα τέ­

τοιο πλάσμα; Πόσο εuκολο γι' αυτό να μπει σ' ένα μαγαζί με πρώτο το πολυγωνικό του μέτωπο και να παραγγείλει οποιαδήποτε ποσότητα αγαθών από έναν εuχολόπιστο έμ­πορο; Ας αφήσουμε τοuς συνηγόρους ενός κiβδηλοu ανθρω­πισμού να συνηγορούν όσο θέλουν για την κατάργηση των Ποινικών Νόμων για τοuς Ακανόνιστοuς· εγώ, από μέροuς

μου, δεν γνώρισα ποτέ έναν Ακανόνιστο που να μην ήταν εκείνο ποu η Φύση προφανώς τον προόρισε να είναι, υπο­κριτής, μισάνθρωπος και, στα όρια των δυνατοτήτων του,

δράστης κάθε είδοuς εγκλημάτων . Όχι πως είμαι διατεθειμένος να συστήσω (προς το πα­

ρόν) τα ακραία μέτρα που υιοθετήθηκαν σε μερικά Κράτη, σύμφωνα με τα οποία, αν η γωνία ενός νεογέννητοu παρεκ­

κλίνει κατά μισή μοίρα από το σωστό άνοιγμα , το νεογέν­νητο εξοντώνεται uστερα από σuνοπτική διαδικασία κατά

τη γέννησή του. Μερικοί από τους μεγαλύτερους και ικα­νότεροuς άνδρες μ.ας, άνδρες πραγμ.ατικής μεγαλοψuίας, είχαν, στη διάρκεια των πρώτων χρόνων της ζωής τοuς,

εργαστεί έχοντας παρεκκλίσεις γωνιών μ.έχρι σαρανταπέν­τε λεπτών! Η απώλεια των πολύτιμων ζωών τους θα ήταν ανεπανόρθωτο πλήγμ.α στο Κράτος. Η θεραπεuτική τέχνη επί πλέον έχει πετύχει μ.εpικοuς από τους ενδοξότεροuς

θριόψβοuς της στις σuμ.πιέσεις και διεuρuνσεις γωνιών με πριονισμούς, συγκολλήσεις και άλλες χειρουργικές ή και διαιτητικές μεθόδους με τις οποίες η Γεωμετρική Ανωμα­λία θεραπεύεται μ.εριχά ή ολικά. Σuνηγορώντας λοιπόν u­πέρ μιας «μέσης οδοu » , δεν θα προσδιόριζα σταθερή και α­πόλυτη διαχωριστική γραμμ.ή· αλλά, για την πe.ρίοδο που ο σκελετός αρχίζει να δένει, και αν το Υγe.ιονομικό Συμ­βοuλιο αναψέpε ι ότι η θεραπεία είναι απίθανη , θα σuνι-

στούσα να εξοντωθεί το Ακανόνιστο παιδί ανώδυνα και

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 55

σπλαχνικά.

8. Σχετικά με την Αρχαία Πρακτική του Βαψίματος

Αν οι αναγνώστες μοu με παρακολοίιθησαν με κάποια ε­λάχιστη προσοχή μέχρις εδώ, δεν θα εκπλαγοuν αν ακοu­σοuν ότι η ζωή είναι κάπως ανιαρή στην Επιπεδοχώρα . Δεν εννοώ βέβαια, ότι δεν συμβαίνουν μάχες,συνωμοσίες,

ταραχές, αποσχίσεις, και όλα εκείνα τα φαινόμενα που κά­νοuν την Ιστορία ενδιαφέρουσα,οίιτε θα αρνηθώ ότι το πε­ρίεργο μίγμα προβλημάτων της ζωής και των Μαθηματι­κών, συνεχώς παρακινεί σε υποθέσεις στις οποίες δίνει την ευκαιρία άμεσης επαλήθευσης, δίνοντας στην ίιπαρξή μας μια γείιση ποu εσείς στη Χωροχώρα δίισκολα αντιλαμβά­νεστε. Αναφέρομαι στην αισθητική και καλλιτεχνική σκο­

πιά όταν λέω ότι η ζωή μας είναι ανιαρή αισθητικά και καλλιτεχνικά, πολίι ανιαρή πραγματικά. Πώς θα μποροίισε νά 'ναι διαφορετικά, όταν όλες οι

προοπτικές, όλα τα τοπία, ιστορικές τοποθεσίες, πορτραί­τα, λουλοίιδια, νεκρή φίιση, δεν είναι παρά μιά και μόνη γραμμή, χωρίς παραλλαγές εκτός από βαθμοίις φωτεινό­τητας και σκοτεινιάς;

Δεν ήταν πάντα έτσι. Το Χρώμα, αν η Παράδοση αλη­θείιει, για έξι αιώνες ή και παραπάνω, χάρισε μια περαστι­κή αίγλη στις ζωές των προγόνων μας σε πανάρχαια επο­χή. Κάποιος ιδιώτης · ένας Πεντάγωνος που αναφέρεται με διάφορα ονόματα · έχοντας τυχαία ανακαλύψει τα συ­στατικά των απλοίιστερων χρωμάτων και μια στοιχειώδη μέθοδο βαψίματος, λέγεται ότι άρχισε να βάφει πρώτα το

σπίτι του, μετά τους οοίιλους του, μετά τον πατέρα του, τους γιοίις τοu· και τους εγγονοίις του και στο τέλος έβαψε τον εαuτό τοu. Η χρησιμότητα του αποτελέσματος, όσο και η ομορφιά τοu, έκαναν χι άλλοuς να τον μιμ.ηθοuν. Ο-

πουδήποτε ο Χρωματιστήζ ·γιατί μ' αυτό το όνομα τον α-

56 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

ναφέροuν οι πιο αξιόπιστοι ιστορικοί - μετέφερε την πολU­χρωμη περίμετρό τοu, αμέσως τραβοuσε προσοχή και προ­καλοuσε σεβασμό. Κανείς πια δεν χρειάζονταν να τον «Φη­λαcρήσει» · κανείς δεν μπέρδεuε το πρόσωπό τοu με τα πισι­νά τοu· όλες τοu οι κινήσεις βεβαιώνονταν αμέσως από τοuς γείτονές τοu χωρίς την παραμικρή επιστράτεuση των

uπολογιστικών ικανοτήτων τοuς· κανείς δεν τον έσπρωχνε ή δεν παρέλειπε να τοu ανοίγει δρόμο' η ψωνή τοu απαλ­

λάχτηκε από την αγγαρεία να διαλαλεί την ιδιότητά τοu, όπως αναγκαζόμαστε να κάνοuμε εμείς, οι άχρωμοι Τε­

τράγωνοι και Πεντάγωνοι όταν κινοuμαστε σ' ένα πλήθος αδαών Ισοσκελών.

Η μόδα διαδόθηκε σαν ψωτιά στον κάμπο. Πριν περάσει μια βδομάδα, κάθε Τετράγωνος και Τρίγωνος στην περιο­

χή, είχε μιμηθεί το παράδειγμα τοu Χρωματιστή και μόνο λίγοι από τοuς σuντηρητικώτεροuς Πεντάγωνοuς αντι­

δρούσαν ακόμα. Μετά ένα · δύο μήνες, ακόμα και οι Δω­δεκάγωνοι μολuνθηκαν με το μικρόβιο τοu νεωτερισμοί>.

Δεν είχε κλείσει χρόνος και η σuνήθεια είχε επεκταθεί σ' ο­λόκληρη την Αριστοκρατία εκτός από την κορuψή της. Δεν χρειάζεται να λεχθεί ότι το έθιμο σύντομα επεκτάθηκε από την περιοχή τοu Χρωματιστή στις γuρω περιοχές· και, σε διάστημα δuο γενεών, κανείς στην Επιπεδοχώρα δεν ήταν άχρωμος εκτός από τις Γuναίκες και τοuς Ιερείς.

Εδώ η Φuση η ίδια ψαινόταν να uψώνει ένα τείχος και

να σuνηγορεί κατά της επέκτασης τοu νεωτερισμοί~ στις

δuο αuτές τάξεις. Ο μεγάλος αριθμός πλεuρών ήταν σχε­δόν βασικός σαν πρόσχημα για τοuς Ανανεωτές. «Η διά­

κριση των πλεuρών προορίζεται από τη Φuση να σuνεπά­

γεται διάκριση χρωμάτων» - αuτό ήταν το σόφισμα ποu ε­κείνες τις μέρες πετοuσε από στόμα σε στόμα προσηλuτί­

ζοντας κάθε ψορά ολόκληρες πόλεις στη νέα κοuλτοuρα. Αλλά, προφανώς, για τοuς Ιερείς μας και τις Γuναίκες,

αuτό το ρητό δεν είχε ισχu. Οι τελέuταίες είχαν μια μόνο πλεuρά και, σuνεπώς - ακριβολογώντας - δεν είχαν καθό­λοv πλο.vρές. Οι πρώ•οι - αν •οvλάχισ•ο ο.πιβο.βαiωναν •ον

ισχupισμό τοu~ πω~ ήταv πpαγματιχοί και αληθιvοί Κύ-

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡ Α 57

κλοι και όχι απλώς ανώτερης τάξης ΠολUγωνοι με άπειρα μεγάλο αριθμό πλευρών και άπειρα μικρές πλευρές -είχαν

τη σuνήθεια να καuχώνται για ό,τι οι Γuναίκες αντίθετα ντρέπονταν και διεκτραγωδοίισαν, πως δεν είχαν πλευρές, όντας εuλογημένοι με περίμετρο μιας γραμμής, ή, με άλ­λα λόγια, με περιφέρεια. Κοιτά συνέπεια, οι δίιο αuτές Τά­

ξεις δεν έβλεπαν περιεχόμενο στο λεγόμενο αξίωμα κατά το οποίο «διάκριση πλευρών σuνεπάγεται διάκριση χρώ­

ματος» και όταν όλοι οι άλλοι είχαν uποκύΦει στη γοητεία της σωματικής διακόσμησης, οι Ιερείς και οι Γυναίκες μό­

νο παρέμεναν αγνοί από τη μόλυνση της μπογιάς. Ανήθικες, ασελγείς, αναρχικές αντιεπιστημονικές - πέ­

στε τες όπως θέλετε - ωστόσο, από αισθητική θεώρηση, ε­κείνες οι αρχαίες μέρες της Χρωματικής Ανταρσίας ήταν η

ένδοξη παιδική ηλικία της Τέχνης στην Επιπεδοχώρα -μια

παιδική ηλικία, αλίμονο, που ποτέ δεν ωρίμασε για να

φτάσει στην ανδρική, οίιτε καν έφτασε τον ανθό της νιότης.

Η ζωή τότε ήταν καθ' εαuτή εuχαρίστηση, γιατί να ζεις σήμαινε να βλέπεις. Η πλοίισια ποικιλία αποχρώσεων τοu πλήθοuς σε μιαν εκκλησία ή θέατρο λέγεται ότι πολίι συ­χνά αποσποίισαν uπερβολικά την προσοχή των μεγαλυτέ­ρων ιερέων και ηθοποιών αλλά το γοητευτικώτεpο θέαμα από όλα λέγεται ότι ήταν η απερίγραπτη μεγαλοπρέπεια των στρατιωτικών επιθεώρησεων.

Η εικόνα της γραμμής μάχης είκοσι χιλιάδων ισοσκε­λών ποu έκαναν ξαφνικά μεταβολή, ανταλλάσσονται; το σκοτεινό μαίιρο των βάσεών τους με το πορτοκαλί και πορ­φυρό των δίιο πλευρών που σχημάτιζαν την οξεία γωνιά, η

εθνοφυλακή των ισοπλείιρων τριγώνων στην τριχρωμία τοu κόκκινου, άσπρου κοιι γαλάζιου, το μώβ, θαλασσί, κί­τρινο και λαδί των τετράγωνων πuροβολητών ποu περι­στρέφονταν γρήγορα γίιρω από τα άλικα πυροβόλα τους, οι ορμητικοί και αστραφτεροί πεντάχρωμοι και εξάχρωμοι Πεντάγωνοι και Εξάγωνοι γιατροί, τοπογράφοι, υπασπι­

στές που ροβολοίισαν στο πεδίο της μάχης πάνω στις άμα­ξές; τοuς; όλα αuτά είν<Χι πάνω οι;πό οψχε-ι-ό\ -yια να χαταστή-

σοuν 1tιστεuτή την ιστορία ενός ένδοξοu Κuκλοu, ποu κατα-

58 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

κτημένος από την ομορφιά των δυνάμεων που διοικοίισε, πέταξε πέρα τη στραταρχική του ράβδο και το βασιλικό του στέμμα, φωνάζοντας ότι θα τα αντικαταστοίισε με. το

πινέλο του καλλιτέχνη. Το πόσο μεγάλη και λαμπρή ήταν η αισθητική ανάπτυξη εκείνων των ημερών φαίνε.ται εν μέ­ρει από την ίδια τη γλώσσα και το λεξιλόγιο της περιόδου.

Οι κοινότερες εκφράσεις των κοινότερων πολιτών της επο­χής της Χρωματικής Ανταρσίας φαίνονται να είχαν χρισθεί

με πλουσιότατη λεκτική και νοηματική χροιά και σ' ~κ~ίνη την εποχή χρωστοίιμε μέχρι τώρα την ωραιότερη ποίησή

μας και οποιοδήποτε ρυθμό διατηρεί ακόμα η ~πιστημονι­

κώτερη έκφραση των σίιγχροvων ημερών.

9. Σχετικά με τον Γενικό Νόμο περί Χρωμάτων

Αλλά στο μεταξίι οι διανοητικές Τέχνες παρήκμαζαν. Η Τέχνη της Αναγνώρισης με την Όραση, μια και δε.ν

ήταν πια απαραίτητη, δεν χρησιμοποιοίινταν πια · οι σπου­δές Γε.ωμε.τρίας, Στα'tικής, Κινητικής, και άλλων συνα­φών αντικ~ιμένων, σύντομα κατέληξαν να θεωρούνται πε­ριττές και ξέπε.σαν σε. ανυποληψία και παραμ~λήθηκαν α­κόμα και στο Πανεπιστήμιο. Η κατώτε.ρη Τέχνη της Αφής γρήγορα ακολοuθησε. την ίδια μοίρα στα Δημοτικά Σχο­

λεία. Τότε οι Ισοσκελείς Τάξεις, βεβαιώνοντας ότι τα

Δείγματα δεν χρησιμοποιούνταν ούτε χρειαζόνταν πια, αρνήθηκαν να πληρώσουν την παραδοσιακή εισφορΟι των Εγκληματικών Τάξεων στην Υπηρε.σία της Εκπαίδευσης,

αυξάνονταν καθημερινά σε. αριθμό - και σε θράσος - εξαι­τίας της απαλλαγής τους από το παλιό βάρος που είχε δι­πλό αποτέλεσμα: δάμαζε την κτηνώδη φίιση τους από τη

μια και ταυτόχρονα περιόριζε τον υπερβολικό αριθμό τους. Χρόνο με χρόνο, οι Στρατιώτες και οι Τεχνίτες άρχιζαν

όλο και πιο βίαια να βεβαιώνουν - με αυξανόμενη δόση α­λήθειας -ότι δεν υπήρχε μεγάλη διαφορά ανάμεσα στους ί­διοuς και στην ανώ'tα'tη 'tόιξη 'tων Πολυγώνων, εφόσον α -

ναόε.ικνίιονταν ίσοι με. εκείνους και ήταν σε. θέση να παλέ-'

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 59

Φοuν με όλες τ~ς δuσχολίες χα~ να λuσοuν όλα τα προβλή­ματα της ζωής, είτε Στατικά είτε Κινητ~χά, με την απλή διαδικασία της Χρωματικής Αναγνώρ~σης. Μη όντας αρ­

κετά ευχαρ~στημένο~ με τη φuσ~χή ανuποληφία όποu ξέπε­φτε η Οπτική Αναγνώριση, άρχ~σαν με θράσος να απαι­τούν την απαγόρευση με νόμο όλων των «μονοπωλιακών χα~ αρ~στοχρατιχών Τεχνών» και τη συνεπαγόμενη κα­

τάργηση κάθε χονδuλίοu γ~α σποuδές Αναγνώρισης δια της Όρασης, των Μαθηματικών, και της Αφής. Γρήγορα άρ­

χ~σαν να επ~μένοuν ότι εφόσον το Χρώμα, ποu ήταν μια

δεύτερη Φuση, είχι; ι;ξοιλι;iψι:.ι την ανάγκη οι.ριστοχρατικών

διακρίσεων, ο Νόμος έπρεπε να αχολουθήσε~ τον ίδιο δρό­

μο, συνεπώς, όλα τα άτομα και όλες οι τάξεις θα έπρεπε να αναγνωριστούν σαν απόλυτα ίσες και με ίσα δικα~ώματα. Με τ~ς ανώτερες Τάξεις ταλαντεuόμενες χα~ αναποφάσι­

στες, οι ηγέτες της Επανάστασης προχώρησαν ακόμα πε­

ρ~σσότερο στις απαιτήσε~ς τοuς χα~, τελ~κά, ζήτησαν να α­ποτίσοuν όλες ο~ Τάξε~ς φόρο τιμής στο Χρώμα, χωρίς την εξαίρεση οuτε των Ιερέ.ων οuτε των Γυναικών, και να δε­

χτοuν να βαφούν. Όταν προβλήθηκε η αντίρρηση ότι οι Iερείς χα~ ο~ Γuναίχες δεν είχαν πλεuρές, αντέταξαν ότι η Φuση και η Σκοπιμότητα σuμφωνούσαν στην υπαγόρευση πως το μπροστινό μισό κάθε ανθρώποu (δηλαδή εκείνο το μισό ποu περιλαμβάνει το μάτι και το στόμα) θα πρέπε~ να διακρίνεται από το άλλο μισό. Υπέβαλαν λοιπόν σε μια γενική και έκτακτη Σuνέλεuση όλων των κρατών της Επι­πεδοχώρας, ένα νομοσχέδιο σuμφωνα με το οποίο, το μισό

· κάθε Γuναίκας που περιλάμβανε το μάτι και το στόμα θα βάφονταν κόχκ~νο χα~ το άλλο μ~σό πράσ~νο. Οι Ιερείς θα βάφονταν κατά τον ίδιο τρόπο, δηλ. το ημικύκλιο που πε­ριείχε το μάτι και το στόμα θα αποτελοuσε το μέσο τοu

κόκκινου ημιχuχλιου, ενώ το πισινό ημικύκλιο θα βάφον­ταν πράσινο.

Δεν ήταν μικρή η πονηριά αuτής της πρότασης, που,

πραγματικά, δεν προέ.ρχονταν από κάποιο Ισοσκελές -γιατί κανένα πλάσμα τόσο κατώτερο οι;ν ι;ίχι; αρχο.τή γω­

νιότητα ώσ-.ι; να αντιΑηφGtί, πολύ περισσότερο να επινοή-

60 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

σει, ένα τέτοιο πρότυπο πολιτικής πaινουργ~ας · αλλά από έναν Ακανόνισ·ω Κuκλο ποu, αντί να εξοντωθεί στη γέννη­σή τοu, διατηρήθηκε στη ζωή εξαιτίας μιας ανόητης εu­σπλαχνίας, για να ερημώσει την πατρίδα του και να επιφέ­

ρει καταστροφή σε μυριάδες οπαδοuς τοu. Από το ένα μέρος, η πρόταση υπολόγιζε να φέρει τις Γυ­

ναίκες όλων των τάξεων στο πλεuρό της Χρωματικής Ε­πανάστασης. Γιατί, δίνοντας στις Γυναίκες τα ίδια χρώμα­

τα ποu θα είχαν οι Ιερείς, οι Επαναστάτες εξασφάλιζαν το ότι, σε ορισμένες θέσεις, οι Γυναίκες θα φαίνονταν σαν Ιε­ρείς και θα aιντιμετωπ~ζονταν με τον αντίστοιχο σεβασμό και uπακοή, μια προοπτική που δεν θα αποτuγχανε να προσελκuσει το Γuναικείο Φuλο κατά μάζες. Αλλά για μερικοuς από τους αναγνώστες μου, ίσως να

μην αναγνωρίζεται η δuνατότητα της πανομοιότυπης εμ­

φάνισης Ιερέων και Γυναικών, σuμφωνα με την νέα Νομο­θεσία' αν είναι έτσι, ένα - δuο λόγιοι θα την aιποσαφηνί­

σοuν.

Φανταστείτε μια Γuναίκα στολισμένη σuμφωνα με το νέο Κώδικα με το μπροστινό μισό βαμμένο κόκκινο· και το

πισινό πράσινο. Κοιτάξτε την από τη μια πλευρά. Προφα­νώς θα δείτε μια ευθεία γραμμή, μισή κόκκινη, μισή πρά­σινη.

Τώρα φανταστείτε έναν Ιερέα, με το στόμα τοu στο Μ,

έτσι ώστε το μπροστινό του ημικύκλιο (ΑΜΒ) να είναι κα­τά συνέπεια χρωματισμένο κόκκινο ενώ το πισινό του πρά­

σινο· έτσι ώστε η διάμετρος ΑΒ να χωρίζει το πράσινο από το κόΚΚ\νΟ. Αν βλέπετε τον Μεγάλο Άνδρα με το μάτι σας στην προέκταση της διαχωριστικής διαμέτροu (ΑΒ), θα δείτε μια ευθεία (CBD) της οποίας το ένα μισό (CB) θα είναι κόκκινο και το άλλο (BD) πράσινο. Ολόκληρο το εuθuγραμμο τμήμα (CD) θα είναι μάλλον μικρότερο από το μήκος μιας κανονικής Γυναίκας και θα σκοτεινιάζει πολu γρηγορώτερα προς τα άκρα' αλλά η ταυτότητα χρωμάτων θα σας έδινε μια άμεση εντuπωση ταυτότητας Τάξεων, που θα επισκίαζε τις άλλες λεπτομέρειες. Σημειώστε ότι η πα-

ρακμή της Αναγνώρισης με την Όραση απειλοuσε την χοι·

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 61

Α

νωνία την εποχή της Χρωματικής Ανταρσίας' προσθέστε την βεβαιότητα ότι οι Γuναίκες γρήγορα θα μάθαιναν να σκοτεινιάζοuν τα άκρα τοuς για να μιμηθοuν τοuς κuκλοuς' θα γίνει σίγοuρα φανερό σε σας τότε, αγαπητέ αναγνώστη, ότι με το Νομοσχέδιο περί Χρωμάτων θα αντιμετωπίζαμε τον μεγάλο κίνδuνο να μπερδεuοuμε έναν Ιερέα με μια νεα­

ρή Γuναίκα .

Το πόσο ελκuστική θα πρέπει να ήταν η προοπτική αuτή για το Αδuνατο Φuλο μπορεί άνετα να γίνει αντιληπτό. Πρόβλεπαν με ηδονή τη σuγχuση ποu θα προέκuπτε. Στα σπίτια τοuς θα άκοuγαν πολιτικά και εκκλησιαστικά μu­στικά ποu δεν θα προορίζονταν γι ' αuτές αλλά για τοuς σu­ζuγοuς και αδε.ρφοuς τοuς · ίσως ακόμα να εξέδιδαν διατα­

γές στο όνομα κάποιοu Κuκλοu Ιερέα' στο ίιπαιθρο, ο εκ­πληκτικός σuνδuασμός κόκκινοu καi πράσινοu χωρίς άλλα χρώματα, σίγοuρα θα οδηγοuσε τοuς απλοuς ανθρώποuς

σε αμέτρητα λάθη και οι Γuναίκες θα κέρδιζαν ό,τι θα έχα­ναν οι Κuκλοι από το σεβασμό των περαστικών. ·Ο σο για το σκάνδαλο ποu θα ξεσπούσε σε βάρος της Κuκλικής Τά­ξης, όταν η επιπόλαια και απρεπής διαγωγή των Γuναι­κών θα αποδίδονταν σ' αuτούς καθώς και για τη σuνεπαγό­μενη ανατροπή τοu Σuντάγματος, δε.ν μποροuσε. να αναμέ.­νε.ται η ε.λάχιστη πε.ρίσχε.ψη από το Γuναιχε.ίο Φuλο. Αχό­

μα και στα νοικοκuριά των Κuκλων, οι Γuναίκες ήταν u­πέp του Γε.νιχού Νόμου περί Χρωμάτων.

Ο δεuτφος στόχος τοu Ν ομοσχεδίοu ήταν η βαθμιαία

62 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡ Α

διαφθορά των ίδιων των Κuκλων. Μέσα στη γενική δια­νοητική σήψη διατηροuσαν ακόμα την αρχαία καθαρότητά τους και ικανότητα νόησης. Από την αρχή της παιδικής

τους ηλικίας, εξοικειωμένοι στα Κυκλικά σπιτικά τους με την ολοκληρωτική απουσία Χρωμάτων, οι Ευγενείς μόνο διατήρησαν την Ιερή Τέχνη της Αναγνώρισης με την ·ο.

ραση, με όλα τα πλεονεκτήματα που πηγάζουν από εκείνη την θαυμάσια άσκηση της νόησης. Συνεπώς, μέχρι την η­μερομηνία της εισαγωγής του Γενικοί! Νόμου περί Χρω­μάτων, οι Κuκλοι είχαν, όχι μόνο διατηρήσει τη θέση

τους, αλλά και είχαν αυξήσει την απόστασή τους από τις

άλλες τάξεις με την αποχή τους από τη λα·ίκή μόδα . Ο πανοuργος λοιπόν ακανόνιστος που αποκάλυψα πιο

πάνω σαν τον πραγματικό συντάκτη αυτοu του Διαβολικοu

Νομοσχεδίου, σχεδίαζε. κατά συνέπεια, δια μιας να υπο­βαθμίσει τη θέση της Ιεραρχίας υποχρεώνοντάς την να υ­ποταχθεί στη μόλυνση του Χρώματος· ταυτόχρονα θα κα­τάστρεφε τις εγγενείς τους δυνατότητες εΚπαίδευσης στην Τέχνη της Οπτικής Αναγνώρισης, έτσι ώστε να εξασθενί­

ό"ει τις διάνοιές τους αποστερώντας τες από τα αγνά, ά­

χρωμα σπίτια τους. Από τη στιγμή που θα υποτάσσονταν στο χρωματικό μίασμα, τόσο οι γονικοί όσο και οι παιδι­

κοί Κuκλοι θα διέφθειραν ο ένας τον άλλο. Ακόμα και στη διάκριση Πατέρα και Μητέρας, το Κυκλικό νήπιο θα συ­

ναντοuσε προβλήματα στην άσκηση της κατανόησής του -προβλήματα ποu, πολu σuχνά, θα εντείνονταν από μητρι­

κές απάτες με αποτιλεσμα να κλονίσουν την πίστη του παιδιοu σε κάθε λογικό σuμπέρασμα. Έτσι, βαθμιαία, η διανοητική λάμψη της Ιερατικής Τάξης θα έφθινε., οπότε. ο δρόμος θα έμενε ανοιχτός για μια ολοκληρωτική κατα­

στροφή ολόκληρης της Αριστοκρατικής Νομοθεσίας και την ανατροπή των Προνομιούχων Τάξεών μας.

10. Για τrιν καταστολή τrις Χρωματικής Ανταρσίας

Η αναστάτωση γuρω από το Γενικό Νόμο περί Χρωμά-

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡ Α 63

των συνεχίστηκε για τρία χρόνια' και μέχρι την τελευταία στιγμή εκείνης της περιόδου, φαινόταν ότι η Αναρχία ήταν προορισμένη να θριαμβεύσει.

Μια ολόκληρη στρατιά Πολυγώνων, που πήγαν να πο­λεμήσουν σαν απλοί στρατιώτες, εξοντώθηκε ολοκληρωτι­

κά από μια ανώτερη οuναμη Ισοσκελών Τριγώνων - ενώ οι Τετράγωνοι και οι Πεντάγωνοι έμειναν οuδέ"tε.pοι. Το χειρότερο απ' όλα ήταν ότι μερικοί από τους ικανώτεροuς Κύκλοuς έπεσαν θuματα της μανίας των σuζuγων τοuς. Μανιασμένες από τα πολιτικά πάθη, οι Γuναίκες πολλών

αριστοκρατικών σπιτικών εξάντλησαν τοuς κuρίοuς τους με παρακλήσεις να τερματίσουν την αντίθεσή τοuς στο Χρω­

ματικό Νομοσχέδιο' και , μερικές, βρίσκοντας τις ικεσίες τους άκαρπες, όρμησαν και κατέσφαξαν τα αθώα παιδιά και τοuς σuζuγοuς τοuς, πεθαίνοντας και οι ίδιες καθώς προέβαιναν στην πράξη της σφαγής. Η ιστορία αναφέρει ό­τι, στη διάρκεια της τρίχρονης εκείνης ταραχής, όχι λιγό­τεροι από εικοσιτρείς Κύκλοι σκοτώθηκαν σε σuζuγικοuς καυγάδες.

Ήταν πραγματικά μεγάλος ο κίνδuνος. Φαινόταν σάμ­πως οι Ιερείς να μην είχαν άλλη εχλογή πέρα από την υπο­ταγή ή την εξόντωση' αλλά ξαφνικά η πορεία των γεγονό­των άλλαξε εντελώς με ένα από εκείνα τα γραφικά γεγονό­-.α ποv οι Ποληιχοi οι:.ν πρέπει ΠΟ'tέ να ποφαβλέπουν, άλ­λοτε να προβλέποuν και, συχνά ίσως, να προκαλοuν, εξαι­τίας της ανόητοι δυσανάλογης έντασης με την οποία προ­

σελκuουν τις συμπάθειες του πληθυσμοu.

Το γεγονός ποu σuνέβη τότε ήταν ότι ένα Ισοσκελές κα­τώτερου τύποu, fλε fλUαλό ελάχιστα, αν όχι χαθόλοu, πα­

ραπάνω από τέσσερεις μοίρες, τσαλαβουτώντας τuχαία στις μπογιές κόιποιοu Εμπόροu τοu οποίου 'tO fλαγαζί είχε λεηλατήσει, βάφτηκε, τuχαία ή σκόπιμα (γιατί οι εκδοχές ποιχίλοuν) με τα δώδεκα χρώfλα'tα ενός Δωδεκάγωνου. Πηγαίνοντας στην αγορά, αποτάθηκε με προσποιητή φωνή σε fλιόι παρθένα, την ορφανή κόρη ενός εuγενοuς Πολυγώ­νοu, της οποίας το χέρι είχε fλόιταια ζητήσει' και με σειρά

απατών, και uστtρα από μια αλuσίδα τuχερών σuμβάντων

64 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

που θα μας έπαιρνε πολύ να παραθέσουμε, και από την άλ­λη, ε.ξ' αιτίας μιάς απίστε.υτης βλακε.ίας και έλλε.ιφης στοι­χειωδών προφυλάξεων από μέρους των συγγενών της νu­φης - πέτυχε να πραγματοποιήσει το γάμο. Η δυστυχής κόρη αυτοκτόνησε αναχαλuπτονται; την απάτη τηι; οποίας είχε πέσει θίιμα.

· Οταν τα νέα αυτής της καταστροφής διαδόθηκαν από Κράτος σε Κράτος, τα μυαλά των Γυναικών ταράχθηκαν βίαια. Η αλληλε.γγίιη προ~ το κακόμοιρο θίιμα και οι προ­

βλέψεις παρόμοιων απατών σε βάρος τους, σε βάρος των

αδε.ρφών και των θυγατέρων τους, τις έκανε να βλέπουν το Χρωματικό Νομοσχέδιο από μιά εντελώς νέα σκοπιά. Ό­

χι λίγε.ς, ανοιχτά τάχθηκαν με. τους πολέμιοuς του· οι υπό­λοιπες, δεν ήθελαν παρά ένα ελάχιστο ερέθισμα για να δη­λώσουν την εχθρότητά τους. Αρπάζοντας αυτή την ευνο·ίκή

ευκαιρία, οι Κuκλοι βιαστικά συγκάλεσαν μιάν έκτακτη

Συνέλευση Κρατών· και, εκτός από τη συνηθισμένη φρου­

ρά καταδίκων, εξασφάλισαν την παρουσία μεγάλου αριθ­μοίι αντιδραστικών Γυναικών.

Μπροστά σε μιά ανε.πανάληπτη συγκέντρωση, ο οφχι­Κύκλος εκείνων των ημερών -Παντόκυκλος με το όνομα­

σηκώθηκε να πάρε.ι το λόγο και βρέθηκε να γιουχάρεται

και να σφυρίζεται από εκατόν είκοσι χιλιάδες Ισοσκελή. Εξασφάλισε. ησυχία ωστόσο δηλώνοντας ότι, στο εξής οι

Κuκλοι θα ακολουθούσαν πολιτική παραχωρήσεων· υπο­

χωρώντας στις ε.πιθυμίες της πλειοφηφίας, θα δεχόταν το Χρωματικό Νομοσχέδιο. Η κατακραυγή με μιάς μετα­τράπηκε. σε χειροκρότημα και ο Παντόκυκλος κάλεσε τον

Χρωματιστή, τον ηγέτη της εξέγερσης στο κέντρο της αί­

θουσας για να δε.χτεί, στο όνομα των οπαδών του, την υ­ποταγή της Ιεραρχίας. Ακολούθησε τότε μιά ομιλία, ένα αριστούργημα ρητορικής, που κράτησε μιά μέρα και που

καμμιά της περίληφη δεν μπορεί να μην την αδικήσει. Με πειστικά αμερόληπτο ύφος, διακήρυξε ότι, εφ' όσον

επιτέλοuς στράτεuαν τοuς εαυτοuς τοuς στην υπηρεσία της

Με.ταρρύθμισης και της Ανανέωσης, ήταν επιθuμητό να

κάvουv μιά τελωταία ανασκόπηση όλου του θ~ματο~, τωv

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 65

μειονεκτημάτων καθώς και των πλι:.ονι:.χτημάτων του. Α­

ναπτύσσοντας βαθμιαία τους κινδύνους προς τους Εμπό­ροuς, τις Επαγγελματικές Τάξεις και τοuς Κuρίους, έθεσε τέρμα στο αυξανόμενο μουρμουρητό των Ισοσκελών υπεν­θυμίζοντάς τοuς ότι, παρ' όλα τοuτα τα μεωνεκτήματα, ή­ταν διατεθειμένος να δεχτεί το Νομοσχέδω αν εγκρίνονταν από την Πλειοψηφία . Αλλά ήταν φανερό ότι όλοι, εκτός α­

πό τους Ισοσκελείς, προβληματίζονταν από τα λόγια του

χ~Ι ήτ~ν είτε οvδέτεροι είΊε εχθρικοί προς ΊΟ Νομοσχέδιο. Στρεφόμενος τώρα προς τους Εργάτες , διαβεβαίωσε ότι

Ία συμφέροντά τους δεν θα πρέπει να παραμεληθούν" αν εί­χαν την πρόθεση να δεχτοuν το Χρωματικό Νομοσχέδιο, θά 'πρεπε τουλάχιστον να το κάνουν με πλήρη επίγνωση των σuνεπειών. Πολλοί απ' αυτοuς, είπε, βρίσκονταν στο στάδιο όποu θα γίνονταν δεχτοί στην Τάξη των Ισοσκελών Τριγώνων· άλλοι πρόβλεπαν για τα παιδιά τους μιά διά­κριση που δεν έλπιζαν για τους εαυτοίις τους. Αυτή η ευγε­

νής φιλοδοξία θά 'πρεπε τώρα να θuσιαστεί. Με την καθο­λική υωθέτηση του Χρώματος , όλες ω διακρίσεις θα έ­παuαν · η Κανονικότητα θα σuγχεόταν με την Ανωμαλία" η ανάπτυξη θα έδινε τόπο στην οπισθοδρόμηση" ο Εργαζόμε­νος, σε λίγες γενεές, θα uποβαθμίζονταν στο επίπεδο της Στρατιωτικής, ή ακόμα και τηι; Εγκληματικής Τάξης· η πολιτική εξοuσία θα έπεφτε στα χέρια της πλειοψηφίας, δηλαδή των Εγκληματικών Τάξεων, ποu ήταν ήδη πο­

λuαριθμότερες από τοuς Εργαζόμενους και σuντομα θα ξε­περνοuσαν σε αριθμό όλες τις άλλες τάξεις μαζί όταν θα παραβιάζονταν οι γνωστοί Αντισταθμιστικοί Νόμοι της Φuσης. Μιά υπόκωφη βοή επιδοκιμασίας διέτρεξε τις γραμμές

των Τεχνιτών και ο Χρωματιστής, αναστατωμένος, δοκί ­μασε να προχωρήσει μπροστά και να τους μιλήσει. Αλλά βρέθηκε πεpικuκλωμένος από φpoupouς και uποχρεώθηκε να σιωπήσει ενόσω ο αpχι-Κίικλος, με λίγα παθιασμένα

λόγια, έκανε μιά τελική έκκληση στιι; Γuναίκει;, αναcpω­νών>οι;ς ό>ι, οι;ν >Ο Χpωμοι;>ιχό Νοfλοοσχtθιο "~'ι;,pόισι;.ι , χανt-

ν~ς γάμος 8εν θάταν στο εξής ασφαλής, καμμιάς γυναίκας

66 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

η τιμή εξασψαλ~σμένη: απάτη και uποκρισία θα κuβε.ρνού­σαν κάθε σπιτικό" η οικογενειακή θαλπωρή θα μοιραζόταν την τύχη του Συντάγματος και θα οδηγούνταν σε γρήγορη

εξαφάνιση. " "Απ' όλα αuτά " ", φώναξε, · ·προτιμώτερος ο θάνατος·· .

Με τα λόγια αuτά, ποu ήταν το καθορισμένο σύνθημα για δράση, οι Ισοσκελείς Κατάδικο~ όρμησαν κα~ ξέσκ~σαν τον άμοιρο Χρωματιστή" οι Κανονικές Τάξεις, ανοίγοντας τις γραμμές τοuς, έχαναν τόπο σε μιά ομάδα Γuναικών ποu, με την χαθο8ήγηση των Κuχλων, έτρεξαν προτάσ­

σοντας τα οπίσθιά τοuς, αόρατες και αλάνθαστες, καταπά­νω στοuς ανuποπτοuς στρατιώτες· οι Τεχνίτες, μιμούμενοι

το παράδειγμα των καλυτέρων τους, άνο~ξαν χι' εκείνοι τις

γραμμές τοuς. Στο μεταξύ, σuμμορίες Καταδίκων κατέλα­βαν κάθε είσοδο με αδιαπέραστες ψάλαγγες.

Η μάχη, ή μάλλον η σφαγή, ήταν μ~κρής διάρκειας. Κάτω από την επιδέξια καθοδήγηση των Κύκλων, σχεδόν κάθε Γuναίχας έφοδος ήταν θανατηφόρα και πάρα πολλές έβγαλαν το κεντρί τους άθιχτο, έτοιμο για δεύτερο φόνο. Αλλά δεν χρειάστηκε δεύτερο χτύπημα" ο όχλος των l~o- , σκελών έχανε τα uπόλοιπα: Ξαφνιασμένοι, ακέφαλοι, χτu­πημένοι από αόρατοuς εχθρούς και με τις εξόδους κλε~σμέ­νες από τοuς Εγκληματίες πίσω τοuς, αμέσως -κατά τη σuνήθειά τοuς- έχασαν κάθε ίχνος λογικής και ύψωσαν την κραυγή · ·προδοσία··. Αuτό σφράγισε τη μοίρα τους .

Κάθε Ισοσκελής τότε είδε και ένοιωσε έναν εχθρό σε κάθε όμοιό τοu. Σε μισή ώρα ούτε ένας από το απέραντο πλήθος δεν βρισκόταν στη ζωή· και τα κομμάτια εκατόν σαράντα χιλ~άδων μέλών της Εγκληματικής Τάξης που σκοτώθη­

καν μεταξύ τοuς, πιστοποιούσαν τον θρίαμβο τοu Νόμοu κα~ της Τάξης.

Οι Κύκλοι δεν άργησαν να προχωρήσοuν τη νίκη τοuς στα άκρα. Φείσθηκαν της ζωής των Εργατών αλλά αποδε­χάτισαν τους ηγέτες· τοuς. Κάλεσαν αμέσως την Εθνοφυ­λακή των Ισοπλεύρων· κάθε Τρίγωνος για τον οποίον u­πήρχαν βάσψες uποψlες Ανωμαλίας, καταδικαζόταν από

Στρατοδικείο και εκτελούνταν, χωρί~ την πολuτέλεια της

ΕΠΙΠΕΔΟ.ΧΩΡΑ 67

ακριβούς μέτρησης από το Κοινωνικό Συμβούλιο. Τα σπί­

τια των Στρατιωτικών και Τεχνιτών ερεuνήθηκαν σε διά­στημα ενός χρόνου· στη διάρκεια της περιόδοu αuτής, κάθε

πόλη, χωριό και χωριοuδάκι σuστηματικά εκκαθαρίστηκε από το πλεόνασμα των κατώτερων τάξεων που προκλήθη­

κε από την άρνηση πληρωμής εισφοράς Εγκληματιών στα σχολεία και το Πανεπιστήμιο καθώς και από την παραβία­ση των άλλων Φuσικών Νόμων τοu Συντάγματος της Ε­πιπεοοχώρας. Έτσι η ισορροπία των Τάξεων αποκατα­στάθηκε.

Δεν χρειάζεται να λεχθεί ότι η χρήση τοu Χρώματος α­παγορεύθηκε, καθώς και η κατοχή του. Ακόμα και η προ­

φορά κάθε λέξης ποu uπονοοuσε Χρώμα, εκτός από μέροuς των Κuκλων ή ειδικών επιστημονικών δασκάλων, τιμω­ροuνταν με αuστηρές ποινές.

Μόνο στο Πανεπιστήμιό μας, σε μερικές από τις ανώτε­

ρες και περισσότερο κλειστές τάξεις -ποu εγώ δεν είχα ποτέ το προνόμιο να παρακολουθήσω- είναι ανεκτή η πε­ριορισμένη χρήση τοu Χρώματος με σκοπό τη διασάφηση

των βαθuτερων μαθηματικών προβλημάτων. Αλλά για τοuτο μπορώ μόνο να βασιστώ σε διαδόσεις.

Οποuδήποτε αλλοu στην Επιπεδοχώρα, το Χρώμα εί­ναι ανύπαρκτο. Η τέχνη της παρασκεuήc; τοu είναι γνωστή

σε ένα μόνο ζωντανό πρόσωπο, τον εκάστοτε Αρχι-Κuκλο'

και από εκείνον παραδίνεται, στο κρεβάτι τοu θανάτοu του, στον διάδοχό του και μόνο. Ένα μόνο εργαστήριο το

παράγει· και, για να μην προδοθεί το μυστικό, οι εργάτες

κάθε χρόνο εξοντώνονται και αντικαθίστανται με καινοuρ­γιους. Τόσο μεγάλος είναι ο τρόμος με τον οποίο ακόμα

και τώρα η Αριστοκρατία μας βλέπει τις μακρt>νές μέρες της αναταραχής γuρω από το Γενικό Νόμο περί Χρωμά­

των.

11. Αναφορικά με τους Ιερείς μας

Είναι πιόι καιρός να περάσω από τοuτα τα σuντομα και

68 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

παρεκβατικά σημειώματα γuρω από τα πράγματα της Ε­πιπεδοχώρας, στο κεντρικό θέμα του βιβλίου τοuτου: τη μuησή μο~.ι σ"t"α μ~.ισ"t"ήpια "t"OV Χώροu. Αυτό ~ίναι το αντι ­

κείμενό μου · όλα τα προηγούμενα δεν είναι παρά προλεγό­μενα.

Για το λόγο τούτο πρέπει να παραλείψω πολλά ζητήμα­τα των οποίων η ερμηνεία, ευελπιστώ, δεν θα ήταν χωρίς ενδιαφέρον για τοuς αναγνώστες μοu· όπως, για παράδειγ­

μα, η μέθοδός μας να κινούμαστε και να σταματάμε., δεδο­μένοu ότι δεν έχοuμε πόδια· "t"α μέσα με τα οποία σuναρμο­

λογοuμε κατασκευές ξuλου, πέτρας ή τούβλου, αν και φυ­σικά δεν έχοuμε χέρια, ou"t"ε μποροuμε να κ-.ίσοuμε θεμι­λια όπως εσείς, οuτε να απαλλαγοuμε από την πλεuρική

πίεση της γης" ο τρόπος κατά τον οποίο σχηματίζεται η βροχή στα διαστήματα ανάμεσα στις διάφορες γεωγραφι­κές ζώνες, έτσι ώστε να συμβαίνει, οι βόρειες περιοχές να μην ε.μποδίζοuν τη βροχή να πέσει σ"t"ις νόηες· η φuση >ων

λόφων και >ων ορuχείων μας, των δέντρων και λαχανι­κών, των εποχών και των εσοδειών · το αλψάβη-.ό μας και

ο τρόπος γραφής, προσαρμοσμένα στους γραμμικοuς πίνα­

κές μας · όλα αυτά και εκατό άλλες λεπρομέρειες της ψuσι­κής μας uπαρξης πρέπει να παρακάμψω, και δεν τα αναφέ­ρω τώρα παρά μόνο για να vποδείξω στοuς αναγνώστες μου ότι η παράλειψή τους δεν οφείλεται σε αμέλεια από

μέ.ροuς τοu σuγγραφέα, αλλά στο σεβασμό προς το χρόνο του Αναγνώστη .

Πριν ωστόσο προχωρήσω στο κuρίως θέμα μου, λίγες τελικές παρατηρήσεις αναμφίβολα θα αναμένονται από τους Αναγνώστες μοu σχετικά με τις βάσεις και τα στηρίγ­ματα του Συντάγματος της Επιπεδοχώρας, τους ελεγκτές της διαγωγής μας και διαμορφωτές του πεπρωμένου μας, αντικείμενα καθολικοu φόροu τιμής και σχεδόν λατρείας·

χρειάζεται να πω ότι εννοώ τους Κuκλους Ιερείς μας; · οταν τους ονομάζω « Iερείς » , ας κατανοηθεί ότι εννοώ

πολu περισσότερα από ό,τι η λέξη αυτή σημαίνει για σας. Για εμάς, οι Ιερείς είvαι οι Ι θuvοvτες της Οιχονοfλικής

Δραστηριότητας, της Τέχνηζ και τηζ Επιστ~μη~ · Στελέχη

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 69

του Εμπορίου, του Στρατού, της Αρχιτεκτονικής, της Πο­

λεοδομ-ίας, της Εκπαίδεuσης, της Πολιτικής· είναι οι Νο­

μοθέτες μαι;;, οι Θε.ματοφύλακε.ι;; των Ηθών μαι;;, οι κεφα­λές της θρησκείας μας· αν και οι ίδιοι δεν κάνοuν τίποτε,

είναι η Αιτία του κάθε. πράγματοι;; ποu αξίζει να γίνεται και γίνεται από τοuς άλλους.

Αν και το κοινό θεωρεί Κύκλο οποιονδήποτε ονομάζεται Κίικλος, στις περισσότερο μορφωμένες τάξεις είναι γνωστό ότι κανένας Κίικλος δεν είναι πραγματικά Κίικλος, αλλά μόνο Πολίιγωνος με πολίι μεγάλο αριθμό πολύ μικρών πλε.uρών. Καθώς ο αριθμ.ός των πλεuρών αuξάνεται, το

Πολύγωνο προσεγγίζει την οριακή μορφή του Κύκλου· και, όταν ο αριθμός τοuς είναι πολίι μεγάλος πράγματι, ας πούμε για παράδειγμα τριακόσιες ή τετρακόσιες, είναι ε­

ξαιρετικά δίισκολο, ακόμα και για την πιό εuαίσθητη αφή,

να αντιληφθεί οποιαδήποτε γωνία. Ας πω καλύτερα, θα ή­ταν δίισκολο: γιατί, όπως ανέφερα πιό πάνω, η ψηλάφιση ενός Κίικλοu θεωρείται θρασίιτατη προσβολή. Αuτή η σu­νήθεια της αποχής από την αφή, στην κοινωνική αφρόκρε­

μα, επιτρέπει σ' έναν Κύκλο να διατηρεί εuκολώτερα το πέπλο μυστηρίου όπου, από τα πρώτα χρόνια του συνηθί­ζει να τuλίγει την ακριβή φίιση της περψέτροu ή περιφέ­ρειάς τοu . · Ενα μέτρο είναι η μέση περίμετρος, πράγμα

ποu σuνεπάγεται ότι, σ' ένα Πολίιγωνο τριακοσίων πλεu­

ρών, κάθε πλευρά δεν θα είναι μεγαλύτερη από το ένα τριακοσιοστό τοu μ.έτροu σε μήκος, ή από το ένα τρίτο τοu

ε.κατοστομέτρου· κο:ι σ' ένα Πολύγωνο εξακοσίων ή εφτα­κοσίων πλεuρών, οι πλευρές είναι λίγο μεγαλίιτερες από τη διάμετρο του κεφαλιού μιάι;; καρφίτσας της Χωροχώ­ρας. Υποτίθεται πάντα, τιμής ένεκεν, ότι ο εκάστοτε Αρχι­

Κuκλος έχει δέκα χιλιάδες πλευρές. Η άνοδος των απογόνων των Κύκλων στην κοινωνική

κλίμακα δεν περιορίζεται, όπως στις κατώτερες κοινωνικές τάξεις, από το νόμο τηι;; φίισης που περιορίζει την αίιξηση

τοu αριθμ.οίι των πλεuρών κατά μία σε κάθε γενιά. Αν ήταν έ.τσι, ο αριθμ.ός των πλεupών ενός Κuκλου θα ήταν απλώς

ζήτημα γεγεαλογίας και αριθμητικής και, ο τετρακοσιο·

70 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡ Α

στός ενενηκοστός έβδομος απόγονοι; ενός Ισόπλεuροu Τρι­γώνοu θα ήταν αναγκαστικά ένας Πολuγωνος με πεντακό­σιες πλεuρές. Αλλά δεν είναι τέτοια η περίπτωση. Ο Νό­μος της Φuσης προδιαγράφει δtιο ανταγωνιστικά διατάγ­ματα ποu επηρεάζοuν τον πολλαπλασιασμό των Κuκλων· πρώτο, καθώς η φuλή αναρριχάται ψηλότερα στην κλίμα­χα της ανάπτuξης, η ανάπτuξη θα προχωρεί με επιταχuνό­

μενο βήμα· δεuτερο, κατά την ίδια αναλογία, η φuλή θα

γίνεται λιγότερο γόνιμη. Κατά σuνέπεια, στο σπίτι ενός Πολuγώνοu τετρακοσίων ή πεντακοσίων πλεuρών, είναι

σπάνιο να uπάρχει γιός· περισσότεροι δε από ένας δεν u­πάρχοuν ποτέ. Από τ' άλλο μέρος, ο γιός ενός Πολuγώνοu με πεντακόσιες πλεuρές σuχνά κατέχει πεντακόσιες πενήν­τα ή ακόμη χαι εξακόσιες πλεuρές.

Ακόμα και η Τέχνη προστρέχει στη βοήθεια της προό­δοu της Ανώτερης Εξέλιξης. Οι γιατροί μας έχοuν αναχα­

λuψει ότι οι μικρές και τρuφερές πλεuρές ενός νήπιοu Πο­λuγώνοu μποροuν να σπάσοuν, έτσι ώστε να αναδιαμορφω­θεί ολόκληρη η κατανομή τοu με τέτοια ακρίβεια ποu, ένα Πολuγωνο διακοσίων ή τριακοσίων πλεuρών, μερικές φο­ρές -οπωσδήποτε όχι πάντα, γιατί η επέμβαση σuνεπάγε­

ται σοβαροuς κινόuνοuς- uπερπηδά διακόσιες ή τριακόσιες γενιές και, φαίνεται να διπλασιάζει με μιάς τον αριθμό των προγόνων 't"Ou χα ι 'ην ι;.uγένι;.ια "t"ης κα-.αγωγής -.ou.

Πολuάριθμα πολλά uποσχόμενα παιδιά θuσιάστηκαν κατ' αuτόν τον τρόπο. Μόλις το ένα στα δέκα επιζεί. Ω­στόσο, τόσο δuνατή είναι η γονική φιλοδοξία στοuς κόλ­ποuς εκείνων των Πολuγώνων ποu βρίσκονται, για να το ποuμε έτσι, στις παρuφές της Κuκλικής Τάξης, ώσ-.ε είναι πολu σπάνιο να βρεθεί Εuγενής εκείνης της κοινωνικής θέ­

σης ποu να παραμελήσει να στείλει το νεογέννητό τοu στο Κuκλικό Νεοθεραπεuτικό Γuμνάσιο πριν κλείσει μήνα ζω­ής.

Στον ένα χρόνο θα φανεί η επιτuχία ή η αποτuχία. Στο τέλος αu"t"οίι 't"OV διαστήματος το παιδί θα έχει, κατά πάσα πιθανότητα, προσθέσει άλλη μ.ιά "t"αψόπε"t"ρα σ"t"ις σ't"ρψωγ-

μένες ταφόπετρες τοu ΝεοθεραπΕuτικοu Κοιμητηρίοu· αλ-

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 71

λά, σε σπάνιες περιστάσεις, μιά χαρούμενη πομπή φέρνει το μ~κρό πίσω στους γεμάτους αγαλλίαση γονείς του -που δεν είναι πιά Πολύγωνο, αλλά Κύκλος, τουλάχι­

στον νομ~κά: και μ~ά μοναδ~κή περίπτωση ενός τόσο πολυ­

πόθητου αποτελέσματος, παρακ~νεί πλήθη πολυγων~κών γονέων να υποβληθοuν σε παρόμοιες οικογενειακές θυσίες που έχουν κατά κανόνα δυσάρεστη κατάληξη.

12. Σχετικά με το δόγμα των Ιερέων μας

Όσο για το δόγμα των Κύκλων, μπορεί να συνοψ~σθεί σ' ένα μοναδ~κό σύνθημα: ··Σταθείτε στο uψος του Σχήμα­τόζ σαζ··. Είτε πολιτική είτε εκκλησιαστική, είτε ηθ~κή, ο­λόκληρη η δ~δασκαλία τους έχε~ αντ~κείμενο τη βελτίωση του ατομ~κού χα~ συλλογικού Σχήματος - με. ειδική ανα­

φορά στο σχήμα των Κuκλων, στους οποίους υποτάσσον­ται όλοι οι άλλοι σκοποί.

Η αρετή των Κuκλων είναι ότι έχουν τελέσφορα εξαλεί­ψει εκείνες τις αρχαίες αιρέσεις που οδήγησαν τους ανθρώ­πους να σπαταλήσουν ενέργεια και συναίσθημα στη μάταιη πεποίθηση ότι η αξία τους εξαρτάτα~ από τη θέλησή τους, την εκπαίδευσή τουζ, ενθάρρυνση, εκτίμηση, ή ο,τιδήποτε άλλο εκτός από το σχήμα τους. "Ηταν ο Παντόκυκλος -ο ένδοξος κύκλοζ που ανάφερα πιό πάνω, σαν δαμαστή τηζ Χρωματικής Εξέγερσης- που πρώτος έπεισε την Ανθρω­πότητα ότι το Σχήμα κάνει τον "Άνθρωπο· ότι, αν για πα­ράδε.ιγμα, γεννηθείς Ισοσκελής με δύο ελαφρά άν~σες

πλευρές, σίγουρα δεν θα κάνεις τίποτε σωστό εκτός εάν τις κάνεις ίσες- για τον οποίο σκοπό θά 'πρεπε να πας στο Νο­σοκομείο των Ισοσκελών· παρόμοια, αν ήσουν Τρίγωνος ή

Τετράγωνος, ή ακόμη και Πολuγωνος, με κάποια ανωμα­

λία εκ γενετής, θα πρέπει να μεταφερθείς σε ένα από τα Νοσοκομεία Κανονικών για να θεραπευθεί η ανωμαλία σου · διαφορε.τικά θα τελειώσεις τις μέρες σου στην Κρατι­κή Φvλαχή ή θα πε.θάνεις από τη γωνια του Κρατικοv Δή-

μιου.

72 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

Όλα τα σφάλματα και ελαττώματα, από το αθωότερο πταίσμα μέχρι το μιαρότερο έγκλημα, ο Παντόκuκλος τα απέδιδε σε κάποια εκτροπή από την τέλεια Κανονικότητα στο σωματικό σχήμα, ποu, αν δεν ήταν έμψuτη, μποροvσε να έχει προέλθει από κάποια σuγκροuση μέσα στο πλήθος·

ακόμα, κι' από παραμέληση της σωματικής άσκησης, ή, αντίθετα, από uπερβολική · από μιά απότομη αλλαγή θερ· μοχρασίας, με αποτέλεσμα σuστολή ή διαστολή ενός ιδιαί· τερα επιδεκτικού τμήματος της περιμέτροu. Σuνεπώς, σUfλΠέpαν~ Ο έvθοξος ~χ~(vος φιλόσοψος, οuτε η Καλή Ούτε η κακή διαγωγή αποτελεί βάσιμη αιτία επαίνοu ή μομφής . Για ποιό λόγο θα πρέπει να επαινείτε για παράδειγμα, την ακεραιότητα ενός Τετράγωνοv Διχηγόροu ποu vπερασπί ­

ζεται πιστά τα σuμφέροντα τοu πελάτη τοu, όταν θά 'πρεπε στην πραγματικότητα να θαuμάζετε την απόλuτη ακρίβεια των ορθών γωνιών τοu; ·Η πάλι, γιατί να μεμφθείτε έναν ψεuτη και κλέψτη Iσοσκελή, όταν θά. 'πρεπε να διεκτραγω­

δήσετε την αθεράπεuτη ανισότητα των πλεuρών τοu; Θεωρητικά, αuτό το δόγμα είναι αναμφισβήτητο' αλλά

έχει πρακτικά μειονεκτήματα. Αντιμετωπίζοντας έναν I· σοσκελή, αν ο παλιάνθρωπος αuτός ομολογεί ότι δεν μπο· ρεί να σταματήσει να κλέβει εξαιτίας της ανισότητάς των πλεuρών τοu, απαντάτε ότι, για τον ίδιο λόγο, επειδή δεν μπορεί να πάψει να αποτελεί ενόχληση για τοuς σuμπολί­

τες τοu, εσείς, ο Δικαστής, δεν μπορείτε να μην τον κατα· δικάσετε σε θάνατο -και το ζήτημα τελειώνει εδώ. Αλλά στις καθημερινές οικογενειακές μικροδuσκολίες, όποu η ποινή τοv θQινάτοv είναι εκτός σuζψήσεως, αuτή η «Σχη­ματική » θεωρία δεν είναι πρακτική· και, οφείλω να ομολο· γήσω ότι, όταν περιστασιακά ο ίδιος ο Εξάγωνος εγγονός μοu προβάλλει σαν δικαιολογία ότι μια ξαφνική αλλαγή

θερμοκρασίας uπήρξε αβάσταχτη για την περίμετρό τοu, και ότι δεν θά. 'πρεπε να ρίξω το φταίξιμο σ' εκείνον αλλά. στο Σχήμα τοu, ποu μπορεί να τελειοποιηθεί μόνο με την αφθονία των εκλεκτώτερων ζαχαρωτών, δεν βρίσκω λογι­κό να απορρίψω, οvτε πραγματικά να αποδεχτώ, τα σuμ-

πεpάσματά τοu.

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 73

Από πλευράς μου, βρίσκω καλύτερο να υποθέσω ότι ένα γερό μάλωμα ή ένα καλό ξύλο έχει κάποια λανθάνουσα ενισχυτική επίδραση στην πρόοδο του σχήματος του εγγο­νοu μου· αν και προσωπικά, θεωρώ πως δεν έχω λόγους να το πιστεύω. Και, εν πάσει περιπτώσε.ι, δε.ν είμαι μόνος στη θεώρησή μου της λuσης του διλήμματος· γιατί ανακαλu­

πτω ότι πολλοί από τους ανώτερους Κύκλους, που ως δι­καστές προεδρεUουν στα δικαστήρια, χρησιμοποιούν τη διάζε.uξη « έπαινος ή μ.ομ.φή» για να σuνε.τίσουν τα Κανονι­κά και Ανώμαλα Σχήματα· και στα σπίτια τους, γνωρίζω

από ε.μπειρία ότι, όταν μαλώνουν τα παιδιά τους, μιλούν για <<χαλό » και «χακό » με τόση ένταση και πάθος που θα λέγατε. πως πιστε.uοuν ότι τοuτε.ς οι λέξε.ις αντιπροσωπε.U.­ουν πραγματικές καταστάσε.ις και ότι ένα Ανθρώπινο Σχή­μα είναι πραγματικά ικανό να διαλέξει ανάμεσά τους.

Εφαρμόζοντας σταθερά την πολιτική τους να καταστή­

σουν την έννοια του Σχήματος κυριαρχική ιδέα σε κάθε νού , οι Κύκλοι αντίστρεψαν τη φύση της Εντολής που στην Χωροχώρα διέπει τις σχέσεις γονέων και παιδιών. Σε σας, τα παιδιά μαθαίνουν να τιμούν τους γονείς τους" σε μας -μετά τους Κύκλους, που είναι αντικείμενο καθολικής λατρείας- ένας άνθρωπος μαθαίνει να τιμά τον Εγγονό του, αν έχει· αν δεν έχει, το Γιό του. Με την «τιμή » ωστό­σο, δεν εννοώ «ατψ.ωpησία», αλλά σει-ινό σεβασι-ιό πpος

τα ανώτερα συμφέροντά τους· και οι Κuκλοι διδάσκουν ότι

το καθήκον των πατέρων είναι να uποτάσσουν τα συμφέ­

ροντά τους σε κείνα των απογόνων τους, προωθώντας έτσι

την ευμάρεια ολόκληρου του Κράτους καθώς και εκείνη των άμεσων γόνων τους.

Το αδUνατο σημείο στο σύστημα των Κύκλων -αν ένα ταπεινό Τετράγωνο τολμήσει να θεωρήσει πως χόιτι το Κυκλικό μπορεί να περιέχει οποιοδήποτε στοιχείο αδυνα­

μίας- μου φαίνεται να βρίσκεται στις σχέσεις του με τις Γυναίκες. Καθώς είναι uψίστης σημ.ασίας για την Κοινωνία η απο­

θόιρρuνση γεννήσεων ανωμάλων, προχίιπτει ότι χοψι-ιιόι

Γuναίκα τηζ οποίαζ το γενεαλογικό δέντρο περιλαμβάνει

74 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

ό,τι δήποτε. ακανόνιστα Σχήματα, δεν είναι κατάλληλη σύντροφος για κάποιον που οι απόγονοί του πρέπει να ανυ­

Φωθοίιν κατά μερικές μοίρες στην κοινωνική κλίμακα. Η ανωμαλία ενός Αρσενικοί> είναι ζήτημα μέτρησης·

αλλά, καθώς όλες οι Γυναίκες είναι Ευθείες, και συνεπώς ψαινομ.~νικά κανονικές για να το ποίιμ.ε. έτσ~, πρέπει να επι­

νοηθεί κάποιος άλλος τρόπος προσδιορισμού εκείνου που μ.πορώ να ονομ.άσω «Αόρατη Ανωμαλία» τους, δηλαδή τις

δυνητικές ανωμαλίες των πιθανών απογόνων τους. Αυτό

πpαγμ.ατοποιε.ίται με. προσεκτικά και ακριβή γενεαλογικά

μητρώα που τηρούνται και ε.πιτηροίινται από το Κράτος"

χωρίς ένα επικυρωμένο γενεαλογικό πιστοποιητικό καμ­μ.ιά Γυναίκα δεν επιτρέπεται να παντρευτεί.

Μπορεί τώρα να υποτεθεί ότι ένας Κίικλος -υπερήφα­νος για τους προγόνους του και ε.νδιαψε.ρόμ.ε.νος για απογό­

νους που θα μποροίισαν πιθανόν να καταλήξουν σε έναν Αρχι-Κίικλο- θα είναι πιο προσεκτικός από οποιονδήπο­τε άλλο στην εκλογή μιας συζίιγου ποu δεν θα έχει κηλίδα στο οικόσημ.ό της. Αλλά δε.ν είναι έτσι. Η προσοχή στην ε­κλογή μ.ιας κανονικής συζίιγοu φαίνεται να εξασθενεί κα­

θώς ανεβαίνουμε. στην κοινωνική κλίμακα. τίποτε δεν θα εξωθούσε. έναν ψερέλπιδα Ισοσκελή, ποu θα έτρεψε ελπίδες να αποκτήσει έναν Iσόπλευρο γιό, να πάρει μ.ια σίιζuγο ποu παρουσίαζε. έστω και μια ανωμ.αλία στους προγόνους της·

ένας Τετράγωνος ή Πεντάγωνος αντίθετα, που είναι σί­γουρος ότι η οικογένειά του βρίσκεται σταθερά σε. άνοδο, δεν ε.ρε.uνά πέρα από την πεντακοσιοστή γενιά· ένας Εξά­γωνος ή Δωοε.κάγωνος είναι ακόμα πιο απρόσεχτος σ' ό,τι αφορά το γενεαλογικό δέντρο της σuζίιγου του· και ήταν

γνωστό πως ένας Κuχλος πήρε. σκόπιμα σuζuγο με ανώμα­λο προπάππο, μόνο και μόνο για μια ε.λαφρή υπεροχή στη λάμφη της, ή ακόμα και γιατί ήταν μετρημένη στα λόγια της -πράγμα ποu, περισσότερο σε. εμάς από ό,τι σε. σα.ς,

θεωρείται «εξαιρετικό προτέρημα. για. μια Γuνα.ίχα.».

Τέτοιοι χαχοuπολογισμένοι γάμοι είναι, όπως θα. περι­ι-ιένατε, cicγoνot, αν δεν χαταλήγοvν σε κραvγαλέα Ανωι-ια-

λ~α ή σε ελάττωση πλεuρών. Αλλά κανένα από τοuτα τα

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 75

κακά δεν αποδείχτηκε μέχρι τώρα αρκετά αποτρεπτικό. Η απώλe.ια λίγων πλe.uρών δe.ν γίνe.ται e.uκολα αντιληπτή σ' ένα uψηλής ανάπτuξης Πολuγωνο και μερικές φορές εξοu­δετερώνεται μe. μία e.πιτuχή e.γχe.ίρηση στο Νe.οθe.ραπe.uτι­κό Γuμνάσιο, όπως περιέγραψα παραπάνω· και οι Κuκλοι κλίνοuν uπερβολικά στην παραδοχή της στειρότητας σαν Νόμοu της Ανώτατης Εξέλιξης. Αν ωστόσο δεν σταματή­

σει αuτό το κακό, η βαθμιαία αριθμητική σuρρίκνωση της Κuκλικής Τάξης μπορεί σύντομα να γίνει ταχύτερη και ί­σως να μην είναι μακρuά ο καιρός ποu, όντας ανίκανη η

φuλή να αναδείξει έναν Αρχι-Κuκλο, το Πολίτεuμα της Ε­πιπε.δόχωρας θα καταρρε.uσε.ι.

Μιαν ακόμα απειλή διακρίνω, αν και δe.ν μπορώ e.uκολα να προτείνω θεραπεία' και αuτή επίσης αναφέρεται στις

σχέσεις μας με τις Γuναίκες. Περίποu τριακόσια χρόνια

πρίν, ο Αρχι-Κύκλος διέταξε ότι, εφόσον οι γuναίκε.ς uστε.­ροuν σε. λογική αλλά uπερτερούν σε σuναίσθημα, δεν θά 'πρεπε στο εξής να αντιμετωπίζονται σαν λογικά όντα, ού­τε να uποβάλλονται σε. νοητική εκπαίδεuση. Η σuνέπεια ή­ταν ότι δεν μάθαιναν πια ούτε ανάγνωση ούτε αριθμητική, έτσι ώστε. ήταν ανίκανες να μετροίιν τις γωνίες των σuζίι­

γων και των παιδιών τοuς· και σuνεπώς παρήκμαζαν νοη­τικά από γενιά σe. γενιά. Και αuτό το σίιστημα αγραμμα­

τοσίινης (ή εφησuχασμοίι) των γuναικών ισχίιει ακόμα.

Ο φόβος μοu είναι ότι, ακόμα και με τις καλίιτερες προ­θέσεις, αuτή η πολιτική έχει παρατραβήξει και επιδρά βλαβερά στο Αρσενικό Φuλο.

Γιατί έχει σαν σuνέπε.ια, όπως είναι τώρα τα πράγματα,

εμείς οι Αρσενικοί να είμαστε αναγκασμένοι να διάγοuμε. δίγλωσση, και, θα 'λεγα, διπλή διανοητική, ζωή. Με. τις Γuναίκες μιλοuμε για «αγάπη», «καθήκον » , « δίκιο », «ά­

δικο » , <ωίκτο »,«ε.λπίδα » , και άλλe.ς παράλογες και σuν­αισθηματικές έννοιες ποu δεν έχοuν uπόσταση, και απε.u­θuνόμαστε στη φαντασία ποu δεν έχει αντικε.ίμe.νο πέρα α­πό τον έλεγχο των γuναικε.ίων ακροτήτων' αλλά μe.ταξίι rι-ας και στα βιβλ~οι. rι-αc;, έχο1.ψe έvα evτeλώc; όιοι.ψοpeτικό

λεξιλόγιο, θα 'λεγα ιδίωμα. Η «αγάπη» εδώ γίνεται

76 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

«πρόβλεψη εuεργετημάτων » · το «καθήκον» «αναγκαιότη­τα», «προσαρμογή»· και όλες οι έννοιες μετατρέπονται αν·

τίστοιχα. Επιπλέον, με τις Γuναίκες , χρησιμοποιοίιμε γλώσσα ποu προuποθέτει μεγάλο σεβασμό για το Φuλο τοuς· και πιστείιοuν ακράδαντα ότ ι ο Αρχι-Κίικλος ο ίδιος

δεν λατρείιεται περισσότερο αφοσιωμένα απ' ό,τι εκείνες ·

αλλά πίσω από την πλάτη τοuς, και θεωροuνται και χαρα· κτηρίζονται απερίφραστα -από όλοuς εκτός από τοuς πο­λu νέ.οuς- σαν κάτι περισσότερο από «άλογα όντα » . Η Θεολογία μας επίσης είναι διαφορετική στους Γυναι·

κωνίτες από οπουδήποτε αλλοίι. Ο ταπεινός μου φόβος είναι τώρα ότι, αυτή η διπλή εκ·

παίδευση, τόσο στη γλώσσα όσο και στη σκέψη, σuνιστά έ· να πολίι βαρίι φορτίο για τους νέους, ιδιαίτερα όταν, στην

ηλικία των τριών χρόνων, απομακρίινονται από τη μητρι· κή φροντίδα και διδάσκονται να ξεχάσουν την παλιά γλώσ­

σα -εκτός από το να την επαναλαμβάνοuν bταν είναι πα· ροuσες οι μητέ.ρες και οι τροφοί τους και να μάθουν το λεξι­λόγιο και τη διάλεκτο της Επιστήμης. Μου φαίνεται ακό­μα ότι διακρίνω μια αδuναμία στη σuλληφη της μαθητικής αλήθειας στην παροίισα φάση σε σίιγκριση με την πιο είιpω· στη διανόηση των προγόνων μας τριακόσια χρόνια πρίν. Ας μην αναφερθώ στον πιθανό κίνδυνο να μάθει μια Γυναί·

κα κρυφά να διαβάζει και να μεταφέρει στο Φίιλο της το α · ποτέλεσμα της ανάγνωσης ενός και μόνου πλατειάς κuκλο­φορίας βιβλίου' οίιτε στην πιθανότητα ότι, η αδιακρισία ή η ανuπακοή κάποιοu αρσε.νικοu νηπίοu μπορεί να αποκαλu­Φει σε μια μητέρα τα μυστικά της λογικής διαλέκτοu. Για τον απλοίιστατο λόγο της εξασθένισης της ανδρικής δια· νόησης, υποβάλλω αυτή την ταπεινή έκκληση στις ανώτα· τες Αρχέ.ς, για να αναθεωρήσουν τους κανονισμοuς της γυ · ναικείας εκπαίδεuσης.

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡ Α 77

ΜΕΡΟΣ Π: ΑΛΛΟΙ ΚΟΣΜΟΙ

«Ω Θαυμαστοί Καινούργιοι Κόσμοι, που κρύβετε

μέσα σας τέτοιους ανθρώπους!» Σαίξπηρ

13. -Πώς είχα ένα όραμα της Γραμμοχώρας

"Ηταν η προτελευταία μέρα του 1999ou έτους της χpο· νολογίας μας και η πρώτη μέρα των Μεγάλων Διακοπών. "Εχοντας διασκεδάσει μέχρις αργά με την αγαπημένη μου απαcrχόληση της Γεωμετρίας, αποσuρθηκα να αναπαυθώ με ένα άλυτο πρόβλημα στο μυαλό μου. Τη νuχτα ε.ίδα ένα όνειρο.

Είδα μπροστά μου ένα απέραντο πλήθος από μικρά εu­θuγpαμμα τμήματα (που φυσικά υπέθεσα πως ήταν Γυναί­κες) διεσπαρμένα ανάμεσα σε άλλα όντα, ακόμα μικρότε­ρα, σαν φωτεινά σημεία · όλα να κινοuνται πέ.ρα δώθε σε μ.ια και την ~δια εuθε~α και, από όσο μποpοuσα να υπολο-

γίσω, μ~ την ίδια ταχύτητα .

'

78 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

Ένας θόρυβος από ανακατωμένα, πολυάριθμα τιτιβί­σματα ή κελα'ίδίσματα έβγαιναν από τα όντα εκείνα καθώς

κινοuνταν' αλλά πότε πότε σταματοuσαν και σώπαιναν.

Πλησιάζοντας ~να από τα μεγαλuτερα ευθuγραμμα

Ο Βοισιλιόις

Τοι μιiτιcι τοu Βcιαιλιιi πολiι μtιοιλvτεροι οιπ' ό,τι στην πριχιμcιτιχότητοι

Otiχvouv ότι η Αuτοίι Μtγοιλtιότης

δ~ν ιβλ~π~ παρ~ &να σημ~ίο.

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 79

τμήματα ποu νόμιζα πως ήταν Γuναίκες , του απεύθυνα το λόγο αλλά δεν πήρα απάντηση. Μια δεuτερη και τρίτη έκ­κληση από μέροuς μου ήταν εξίσου χωρίς αποτέλεσμα. Χάνοντας την υπομονή μοu μπροστά σ' αuτό ποu νόμιζα α­σuγχώρητη αγένεια, έφεpα το στόμα μοu σε θέση ακριβώς απέναντι από το δικό της ωcrάν για να παρεμποδίσω την κίνησή της, και δuνατά επανέλαβα την ερώτησή μοu, « Γu­

ναίχα, τι σημαίνει αuτή η σuγχέντρωση και αuτό το παρά­

ξενο και μπερδεμένο τιτίβισμα και αυτή η μονότονη κ~νηση πέρα εώθε σε μια και την ίδια Ευθεία; » .

« Δεν είμαι Γυναίκα » , απάντησε η μικρή γραμμή . « Εί­μαι ο Μονάρχης του Κόσμου. Αλλά σύ από πού μπήκες

στο βασίλειό μου της Γραμμοχώρας; ». Παίρνοντας αυτή την απότομη απάντηση, ζήτησα συ­

γνώμη αν είχα, κατά οποιοδήποτε τρόπο, ξαφνιάσει ή πει­ράξει την Βασιλική Υφηλότητά του· και, περιγράφοντας τον εαυτό μου σαν ξένο , ικέτευσα τον Βασιλέα να μου δώ­σει κάποια περιγραφή του Βασιλείου τοu. Αλλά &ίχα τη μεγαλuτερη δuνατή δuσχολία να αποκτήσω οποιαδήποτε πληροφορία για ζητήματα που πραγματικά με ενδιέφεραν· γιατί ο Μονάρχης δεν μποροuσε παρά να υποθέτει πως ό,τι

ήταν οικείο σ' εκείνον ήταν επίσης γνωστό και σε μέ­να και πως προσποωuμοuν τον αδαή , για αστείο . Ωστόσο,

με βασανιστικές ερωτήσεις ξεκαθάρισα τα ακόλουθα γεγο­νότα :

Φαίνεται πως εκείνος ο καημένος ο αδαής Μονάρχης

-όπως ονόμαζε τον εαυτό του- ήταν πεπεισμένος ότι η Εuθεία Γραμμή που ονόμαζε Βασίλειό τοu, πάνω στην ο­ποία περνοuσε τη ζωή τοu, συνιστούσε ολόκληρο τον Κό­σμο χι ακόμα ολόκληρο το Χώρο. Μη όντας ικανός ούτε να κινηθεί ούτε να οεί, παρά μόνο πάνω στην Ευθεία του, δεν είχε χαμμιά αντίληφη για ό,τιοήποτε έξω από εκείνη. Αν και είχε ακούσει την φωνή μου όταν για πρώτη φορά α­

πεuθuνθηχα σ' εκείνον, ο ήχοςέφτασε στ' αυτιά τοu μ' έναν τόσο αντιφατικό τρόπο ώστε δεν έδωσε απάντηση, «Μη βλέποντας κανένα», όπως εκφράστηκε, «και ακούγοντάς

μια φωνή λε.ς και προερχόταν από τα ίδια :ου τα

80 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

εντόσθια». Μέχρι τη στιγμή ποu έβαλα το στόμα μοu στον

Κόσμο του, ούτε με είχε δεί ούτε είχε ακούσει ό,τιδήποτε, εκτός από μπερδεμένοuς ήχοuς ποu έφταναν μέχρι

-εκείνο ποu εγώ ονόμαζα πλεuρά τοu αλλά ποu εκείνος θεωροuσε εντόσθιά τοu· οuτε είχε, ακόμα και uστερα, την ελάχιστη αντίληψη της περιοχής από την οποία είχα έρθει . Έξω από τον Κόσμο του, τη Γραμμή του, όλα ήταν κενά για εκείνον· όχι, οuτε καν κενά, γιατί το κενό σuνεπάγεται

Διάστημα· καλuτερα, ήταν ανuπαpκτα. Οι uπήκοοi τοu -από τοuς oπoiouc; οι μικρές Γραμμές,

ήταν άνδρες και τα Σημεία Γuναίκες- ήταν το ίδιο περιο­ρισμένοι στην κίνηση και την όραση στην ίδια Εuθεία, ποu ήταν ο Κόσμος τοuς. Δεν χρειάζεται να προστεθεί ότι ολό­

κληρος ο ορίζοντάς τοuς σuνίστα.το σ' ένα Σημείο. Άν­δρας, Γυναίκα, Παιδί, Πράγμα -όλα δεν ήταν παρά ένα Σημείο στο μάτι ενός Γρα.μμοχωρίτη . Μόνο από τον ήχο

της φωνής ξεχώριζε, το φuλο ή η ηλικία. Επιπλέον, καθώς το κάθε άτομο κατείχε το σύνολο τοu «πλάτοuς » του δια.­δρόμοu ποu σuνιστοuσε το Σuμπαν τοu και δεν μποροuσε να κινηθεί αριστερά ή δεξιά να κάνει τόσο για τους άλλους να περάσοuν, σuνεπάγεται ότι κανένας Γραμμοχωρίτης δεν

μπορούσε ποτέ να περάσει τον άλλο. " Απαξ και γεννιόνταν γείτονες, θα έμεναν για πάντα γείτονες. Η γειτονία ήταν όπως ο γάμος σε εμάς. Οι γείτονες παρέμεναν γείτονες,

μέχρι να τοuς χωρίσει ο θάνατος. Μια. τέτοια ζωή, με ολόκληρη την όραση περιορισμένη

σ' ένα. σημείο, και ολόκληρη την κίνηση σε μια. εuθεία, μοu φάνηκε απερίγραπτα ζοφερή: και ήμοuν έκπληκτος ποu παρατήρησα τη ζωτικότψα. και εuθuμία τοu Βασιλιά. Α­πορώντας αν ήταν δuνατό, σε σuνθήκες τόσο δuσμεvείς για

τις οικογενειακές σχέσεις, να χαίρεται τις ηδονές της σuζu­γικής ένωσης, δίστασα για λίγο να ρωτήσω τη Βασιλική Υψηλότητά τοu για ένα τόσο λεπτό θέμα · αλλά επιτέλοuς τό 'φερα απότομα στη σuζήτηση ρωτώντας για την uγεία της οικογένειάς τοu. « Οι γuναίκες μοu και τα παιδιά μοu » απάντησε, « εiναι καλά και εuτuχισμένα» .

Ζαλίστηκα μ' αυτή την απάντηση -γιατί σε άμεση γει-

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 81

τονiα με τον Μονάρχη (όπως είχα προσέξει στο όνειρό μου προτοu μπώ στη Γραμμοχώρα) δεν υπήρχαν παρά άνδρες- και τόλμησα να απαντήσω «Με σuγχωρείτε, αλ­λά δεν μπορώ να φανταστώ πώς η Βασιλική Υ ψηλότητά σας μπορεί σε κάθε στιγμή να βλέπει ή να πλησιάζει τις Μεγαλειότητές τους, όταν παρεμβαίνουν τουλάχιστο μισή

δωδεκάδα άτομα, μέσα από τα οποία οuτε μπορείτε να δεί­τε, οuτε να περάσετε. Είναι δυνατό στη Γραμμοχώρα η

φuσική προσέγγιση των ανθρώπων να μην είναι απαραίτη­τη για το γάμο χα ι τη γtννηση παιδιών; » .

« Πώς μπορείς να ρωτάς μια τόσο ανόητη ερώτηση; » α­

πάντησε ο Μονάρχης. Αν ήταν πραγματικά έτσι όπως τα

λες, το Σuμπαν σuντομα θα έμενε ακατοίκητο. Όχι, όχι.

Η γειτονία δεν είναι απαραίτητη για την ένωση των καρ­διών· και η γέννηση παιδιών είναι ένα ζήτημα πολu σοβα­

ρό για να επιτραπεί να εξαρτάται σ' ένα τόσο τυχαίο γεγο­

νός όσο η γειτονία. Δεν μπορείς να το αγνοείς αυτό. Ωστό­σο, αφού σου αρέσει να παριστάνεις τον αδαή, θα σου χάνω

το δάσκαλο σαν να ήσουν ένα οποιοδήποτε μωρό στη Γραμμοχώρα. Μάθε λοιπόν, ότι οι γάμοι ολοκληρώνον­ται μέσω της ικανότητας του ήχου και της αίσθησης της α­

κοής. «Είσαι φuσικά ενήμερος ότι κάθε άνδρας, έχει δυό στόματα και δuό φωνές -όπως και ouo μάτια- μια μπάσσα στο ένα τοu άκρο και μια τενόρα στο άλλο. Δεν θά 'πρεπε να το αναφέρω, αλλά ήμουν ανίκανος να διακρίνω την τενόρα φωνή σοu στη διάρκεια της συνομιλίας μας» . Απάντησα ότι δεν είχα παρά μιά φωνή και ότι δεν γνώριζα πως η Βασιλική Υψηλότητά του είχε δύο. «Αυτό επιβε­βαιώνει την εντύπωσή μοu, είπε ο Βασιλιάς, «ότι δεν είσαι Άνδρας αλλά ένα θηλuκό τερατοuργημα με μπάσα φωνή

και εντελώς ακαλλιέργητο αuτί. Αλλά ας συνεχίσω: Η Φuση, έχοντας θεσμοθετήσει πως κάθε Άνδρας πρέ­

πει να παντρεuεται δuο Γυναίκες» - «Γιατί δuο; » ρώτησα. «Παρατραβάς την δήθεν απλοΊ:κότητά σου», φώναξε. «Πώς θα μπορούσε να uπάρξει μια πλήρως αρμονική ένω­ση χωρίς το σuνοuασμό των Τεσσάρων σε Ένα, οηλ . . τη

Μπάσσα και Τενόpα του Άνδρα και τη Σοπράνο και Κον-

82 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

τράλτο των δuο Γuναικών;» «Αλλά ας uποθέσοuμε», είπα

εγώ, «ότι ένας άνδρας προτιμά μία γuναίκα, ή τρείς; » «εί­ναι αδuνατο » , είπε' είναι τόσο αδιανόητο όσο το αν δίιο και

ένα έχαναν πέντε, ή όσο το ότι ... το ανθρωπινο μάτι θα μποροuσε να δεί μια Εuθεία Γραμμή». Θα τον διέκοπτα, αλλά σuνέχισε έτσι :

«Κάθε φορά στο μέσο της εβδομάδας, ένας Φuσιχός Νόμος μας uποχρεώνει να χινοuμαστε πέρα δώθε με ρuθ­μιχές κινήσεις περισσότερο βίαιες από το σύνηθες, ποu σu· v~xtζov><M Τ><:ιι >Ο x;pόvo 7>0V χpι:.ι&;ζι:.-.οι,ι ΥΟ'. μ.ι:.>pήσοvμ.ι:, μ.ι· χρι τα εκατόν ένα. Στη μέση αuτού τοu χορωδιακοu χο­ροu, στον πεντηκοστό πρώτο παλμό, οι κάτοικοι τοu Σuμ· παντος σταματούν στο ζενίθ τοu χορού τοuς και κάθε άτο­

μο βγάζει την πλοuσιώτερη, πληρέστερη, γλuχuτερη κραuγή τοu. Σ' αuτή την αποφασιστική στιγμή είναι ποu

πραγματοποιοuνται όλοι οι γάμοι μας. Τόσο εξαίσια είναι η προσαρμογή τοu Μπάσσοu στο Υψίφωνο, τοu Τενόροu

στο Κοντράλτο, ποu πότε ·πότε τα αγαπημένα μας πλά­σματα, αν και είκοσι χιλιάδες λεuγες μακρuά, αναγνωρi· ζοuν αμέσως την μοuσιχή ανταπόκριση των προορισμένων για εραστές τοuς' και διαπερνώντας το μηδαμηνό εμπόδιο της απόστασης, ο Έρωτας ενώνει τοuς τρείς τοuς. Ο Γά­

μος ποu ολοκληρώνεται εκείνη τη στιγμή, καταλήγει σε τριπλή γέννηση ποv σvμβαίνει πάντα στη Γραμμοχώρα».

«Τί; Πάντα τριπλή;» είπα εγώ. «Πρέπει τότε η μια σu· ζuγος να χάνει πάντα δίδuμα; »

«Βαρuτονο Τερατοuργημα! Ναί!» Απάντησε ο Βασι·

λιάς. Πώς αλλοιώς θα μποροuσε να διατηρηθεί η ισορρο· πία των Φuλων, αν δεν γεννιόνταν δuό κορίτσια για κάθε αγόρι; Θα αγνοήσεις το ίδιο το Αλφάβητο της Φuσης; » Σώπασε, ανίκανος από μανία να μιλήσει' χαι πέρασε λίγη ώρα προτοu τον πείσω να σuνεχiσει τη διήγησή τοu.

«Δεν θα uποθέσεις, φuσιχά, ότι κάθε εργένης ανάμεσά μας βρίσκει τα ταίρια τοv με το πρώτο σκοuξιμο σ' αuτή την παγκόσμια Γαμήλια Χορωδία. Αντίθετα, η διαδικα­σία ε.παναλαμβάνε.ται πολλές φορέ.ς από τοvς πε.ρισσότε. ·

ροuς μας. Λίγε.ς ε.ίναι οι καρδιές ποu η τuχε.ρή τοuς μοίρα

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 83

είναι να αναγνωρίσουν στις φωνές του καθενός τους το ταί­

ρι που τους επιφυλάσσει η Θεία Πρόνοια και να πετάξουν -σ' έναν αμοιβαίο και τέλεια αρμονικό εναγκαλισμό. Για τους περισσότεροuς από εμάς, τα κόρτε διαρκούν πολύ. Οι φωνές τοu μνηστήρα μπορούν ίσως να σuμψωνούν με της

μιάς μέλλουσας συζύγοu, αλλά όχι και με των δυό" ή στηy αρχή, με καμμιάς· ή η Σοπράνο και η Κοντράλτο να μην

εναρμονίζονται εντελώς. Σε τέτοιες περιπτώσεις η Φύση έ­χει προβλέΦει ότι κάθε εβδομαδιαία χορωδία θα ψέρνει τοuς τρείς Εραστές σε στενώτερη αρμονία. Κάθε δοκιμή

ψωνής, κάθε νέα ανακάλυφη χασμωδίας, σχεδόν ανεπαί­σθητα παρακινεί τον λιγώτερο τέλειο να τροποποιήσει τη

ψωνητιχή τοu (ή της) έκφραση για να φτάσει πιο κοντά στο τέλειο. Και μετά πολλές δοκιμές χαι προσεγγίσεις, το αποτέλεσμα πετuχαίνεται επιτέλους. Έρχεται μια μέρα ό­ποu, ενώ η καθιερωμένη γαμήλια χορωδία ξαναρχίζει σ' όλη τη Γραμμοχώρα, οι τρείς μαχρυνοί εραστές βρίσκον­ται ξαψνικά σε ακριβή αρμονία και πριν ξυπνήσουν, η παν­

τρεμένη πια τριάδα εκστασιάζεται φωνητικά σ' ένα πανο­μοιότυπο αγκάλιασμα· και η Φύση χαίρεται για έναν αχό­μα γάμο και άλλες τρεις γεννήσεις».

14. -Πώς μάταια προσπάθησα να εξηγήσω τη Φύση της Επιπεδοχώρας

Με τη σκέφη ότι ήταν καιρός να κατεβάσω το Μονάρχη

από την έχστασή τοu στο επίπεδο της κοινής λογικής, απο­φάσισα να προσπαθήσω να του αποκαλuΦω μερικές πλευ­ρές της αλήθειας, για τη φύση δηλαδή των πραγμάτων στην Επιπεοοχώρα. Και άρχισα έτσι: «Πώς η Βασιλική ίφηλότητά σας διακρίνει τα σχήματα χαι τις θέσεις των υ­πηκόων της; εγώ, από πλεuράς μοu, διέκρινα με την αί­σθηση μοu της όρασης ότι, μερικοί από τους ανθρώπους σοις είνοιι Γραμμές και άλλοι Σημεία· και ότι μερικές γραμμές είναι μεγαλuτεpες». «Μιλάς για κάτι αδύνατο»,

· δ~~κοψ~ ο Βασιλιάς· «θα e.ίδe.ς οφθαλμαπάτη· γιατί, το vα

84 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

διακρίνεις τη διαφορά Σημείοu και Γραμμής με την όραση είναι , όπως ξέρει ο καθένας, αδuνατο σuμφωνα με τη φuση των πραγμάτων" αλλά η διάκριση μπορεί να γίνει με την αίσθηση της ακοής και, με τον ίδιο τρόπο, το σχήμα μου

μπορεί ακριβώς να uπολογισθεί. Κοίταξέ με -είμαι μια Γραμμή, η μακρuτερη στη Γραμμοχώρα, πάνω από δεκα­πέντε εκατοστά χώροu » «Μήχοuς » , προσπάθησα να διορ­

θώσω. «Ανόητε» , είπε εκείνος, « ο χώρος είναι Μήκος. «Αν με ξαναδιαχόψεις, θα δείς!».

Ζήτησα σuγνώμη' αλλά. σuνέχισε ειρωνικά., «εφόσον εί­

ναι ανεπίδεχτος σuζήτησης, θα ακοuσεις με τ ' αυτιά σου πώς, με τις δuο φωνές μοu, αποχαλuπτω το σχήμα μοu στις δυό μου Σuζuγοuς, ποu βρίσκονται αuτή τη στιγμή έν­

τεκα χιλιάδες χιλιόμετρα εξήντα μέτρα και ογδόντα πέντε εκατοστά μακρυά, η μια στο βορρά και η άλλη στο νότο . · Αχοuσε, τις φωνάζω » .

Τιτίβισε, και ύστερα με αυταρέσκεια συνέχισε: « Οι Σύ­ζυγοί μου αυτή τη στιγμή δέχονται τον ήχο της μιας από · τις φωνές μοu, ποu την αχολοuθεί από κοντά η άλλη" δια­πιστώνοuν ότι η τελεuταία τις φτάνει μετά ένα διάστημα

κατά το οποίο ο ήχος ταξιδεuει 15,973 εκατοστόμετρα, σuμπεραίνοuν ότι ένα από τα στόματά μοu βρίσκεται 15,973 εκατοστόμετρα μαχρuτερα από εκείνες απ' ό,τι το άλλο και σuνεπώς αντιλαμβάνονται ότι το σχήμα μοu είναι 16,40078 εκατοστά. Αλλά θα καταλαβαίνεις βέβαια ότι οι Γυναίκες μου δεν κάνουν αυτό τον υπολογισμό Κάθε φορά ποu ακοίιν τις δuό φωνές μοu. Τον έχαναν, μια για πάντα,

πριν παντρευτοίιμε. Αλλά θα μπορούσαν να τον χάνουν ο­ποιαδήποτε στιγμή. Και με τον ίδιο τρόπο μπορώ να υπο­λογίσω το σχήμα όποιοuδήποτε από τοuς αρσενικοίις uπη­κόοuς μοu με την αίσθηση τοu ήχοu » . « Αλλά. πώς » , είπα εγώ, «αν ένας άνδρας μιμηθεί τη φωνή μιας Γuναίχας με

μια από τις δuο φωνές τοu ή μεταμφιέσει έτσι τη νότια φω­

νή τοu ώστε να μην μπορεί να αναγνωριστεί σαν ηχώ της

βόρειας; δεν μπορούν τέτοιες απάτες να προκαλέσουν με­γάλη αναστάτωση; χαι δεν έχετε μέσα ελέγχοu τέτοιων α-

πατών διατάζοντας τους γειτονιχοίις υπηχόους σας να αγ·

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 85

γίζοuν ο ένας τον άλλον; » , Αuτή φuσικά ήταν πολu ανόητη

ερώτηση, γιατί το άγγιγμα δεν μποροuσε να δώσει λuση' αλλά ρώτησα με σκοπό να ερεθίσω τον Μονάρχη και το

πέτuχα τέλεια. «Τί! » φώναξε με τρόμο, « εξήγησε τι εννο· είς ». « Επαφή, άγγιγμα, αφή» , απάντησα. «Αν εννοείς με

το άγγιγμα είπε ο Βασιλιάς, την προσέγγιση δuο ατόμων σε τέτοιο βαθμό ώστε να μην αφήνοuν κενό χώρο μεταξu τοuς, μάθε τότε Ξένε, ότι αuτό το αδίκημα τιμωρείται στην Επικράτειά μοu με θάνατο. Και ο λόγος είναι πpοφα. νής. Η εuθραστη μορφή μιας Γuναίκας, ποu κινδuνεuει να

θρuμματιστεί με μια τέτοια προσέγγιση, πρέπει να προ· στατεuθεί από το Κράτος ' αλλά επειδή οι Γuναίκες δεν

μπορούν να διακριθούν με την όραση από τοuς Άνδρες , ο Νόμος καθορίζει απαρέκκλιτα ότι ούτε Άνδρες ούτε Γu· ναίκες θα πλησιάσοuν μεταξu τοuς τόσο κοντά ώστε να εκ· μηδενίσοuν το διάστημα μεiαζύ πpοσεγγίζοντος και προσ ­εγγιζομένοu.

« Και πραγματικά, ποιός πιθανός σκοπός θα εξuπηρε· τοuνταν μ' αuτή την παράνομη και αφuσικη κατάχρηση

προσέγγισης ποu ονομάζεις επαφή, όταν οποιοσδήποτε στόχος μιας τόσο κτηνώδοuς και τραχείας ενέργειας θα πραγματοποιόταν εuκολώ-tερα και ακριβέστερα με την αί­σθηση της ακοής; όσο για τον uποτιθέμενό σοu κίνδuνο α· πάτης, είναι ανύπαρκτος' γιατί η Φωνή, όντας η οuσία της ύπαρξής [iας, δεν μπορεί να αλλάζει έτσι κατά βούληση. Αλλά έστω, ας uποθέσοuμε ότι είχα τη δuναμη να περνώ

μέσα από τα Στερεά, ότι μπορούσα να διαπεράσω τοuς u· πηκόοuς μοu, τον ένα μετά τον άλλο, ακόμα και μέχρι τον δισεχατομιiuριοστό τοuς, επαληθεύοντας έτσι το μέγεθος και την απόσταση τοu καθενός με την αίσθηση της αφής' πόσος χρόνος και ενέργεια θα δαπανούνταν μ' αuτή την α· δέξια και ανακριβή μέθοδο! Ενώ τώρα, με μια στιγμή προσεχτικής ακοής , χάνω την απογραφή και στατιστική,

τοπική, σωματική," νοητική και πνεuματική, κάθε ζωντα· νού όντος στη Γραμμοχώρα. Άκοuσε, μόνο άκοuσε! » .

Έ-.σΙ μΙλών-.α' σταμάτησε και άκnuπF., σαν σε Ε.κσταση ,

~νοι; O~pu~o ποu ~εν fλΟΙ.> ψιχινb-;ιχν χιχλ~-;e.pο<; από ~να ασΟ ._ .

86 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

νικό τιτίβισμα προερχόμενο από ένα αμέτρητο πλήθος λι­λιποuτειων ακρίδων.

«Αληθινά», απάντησα, «η αίσθησή σας της ακοής σας ε·

ξuπηρετεί πολu καλά και αντισταθμίζει πολλά από τα μειονεκτήματά σας. Αλλά επιτρέψτε μοu να uποδείξω ότι

η ζωή σας στη Γραμμοχώρα πρέπει να είναι αξιοθρήνητα ανιαρή. Να μη βλέπετε παρά ένα σημείο! Να μην είστε ι· κανοί να δείτε οίιτε κάν μιαν Εuθεία Γραμμή! Οuτε, να

μην ξέρετε καν τι είναι μια εuθεία! Να βλέπετε, κι ωστόσο να μην απολαμβάνετε τις γραμμικές προοπτικές, ποu μας είναι εγγuημένες στην Επιπεδοχώρα! Σίγοuρα, καλuτερα να μην είχατε καθόλοu όραση παρά να έχετε για να βλέπε· τε τόσο λίγο! Παραδέχομαι ότι δεν έχω την ακοuστική σας ικανότητα διάκρισηι;' γιατί η σuναuλία ολόκληρης της Γραμμοχώρας ποu σας δίνει τόσο έντονη ηδονή, για μένα δεν είναι καλuτερη από ένα πολλαπλό τιτίβισ!λα ή, έστω, κελά'ίδημα. Αλλά τοuλάχιστο μπορώ να διακρίνω, με την όραση, μια Γpα~J.ΙJ.ή από ένα Ση~J.είο. Και ας το αποδείξω. Μόλις πριν έρθω στο βασίλειό σας, σας είδα Μεγαλειότα­τε να χορεuετε από τα αριστερά προς τα δεξιά και μετά από

τα δεξιά προς τα αριστερά, με επτά άνδρες και μια γuναίκα στην άμεση γειτονία σας στα αριστερά και οχτώ άνδρες και δuο γuναίκει; στα δεξιά σαι;. Δεν είναι έτσι ;».

- « Είναι έτσι», είπε ο Βασιλιάς, «όσον αφορά τοuς α­

ριθμοίις και τα φuλα , αν και δεν γνωρίζω τις εννοείς με

«δεξιά » και «αριστερά». Αλλά αρνοuμαι ότι είδει; αuτά τα πράγματα . Γιατί πώς θα μποροuσες να δεις τη γρα~J.μή, δηλαδή το εσωτερικό, ενός ' Ανδρα; Μάλλον πρέπει ναέ­χειι; ακοuσει αuτά τα πράγ~J.ατα και ΙJ.ετά να ονειρεύτηκες

ότι τα είδες. Και ας σε ρώτήσω τι εννοείς με εκείνες τις λέ­ξεις «αριστερά» και « δεξιά ». Υποθέτω ότι είναι ένας τρό­πος να λες Βόρεια και Νότια».

«Δεν είναι έτσι »; απάντησα· εκτός από την κίνησή σας

προς βορρά και νότο , uπάρχει και μια άλλη κίνηση ποu την

ονο~J.άζω «από τα αριστερά προς τα δεξιά ». Βασιλιάς: Δείξε ΙJ.OU, σε παρακαλώ, αuτή την κίνηση α-

πό τα αριστερά προς τα οε.ζιά.

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 87

Εγώ: Όχι, οιuτό δι;ν μπορι;ί να γίνι;ι, ι;κτός αν βγι;ίς ι;ν ­τελώς από τ'Υ} Γραμμή σοu.

Βασιλιάς: Έξω από τ'Υ} Γραμμή μοu; εννοείς έξω από τον Κόσμο; έξω από το Χώρο; Εγώ: Λο~πόν, ναί. Έξω από τον Κόσμο σοu. "Εξω από

τον Χώρο σοu. Γιατί ο χώρος σοu δεν είναι ο αληθινός

Χώρος. Ο αλ'Υ}θ~νός Χώρος είνα~ ένα Επίπεδο αλλά ο «Χώρος» σου δεν είναι παρά μια Γραμμή.

Βασιλιάς: Αν δεν μπορείς να uποδείξεις αυτή τ'Υ}ν κί­νηση από τοι; αριστερά προς τα δεξιά, κινοuμενος ο ίδιος έ­τσι, τότε σε παρακαλώ νοι; μοu την περιγράφεις με λέξεις.

Εγώ: Αν δι;ν μπορι;ίς νοι; ξεχωρίσεις την οιριστι;ρή πλεu­ρά σοu από τη δεξιά, φοβάμαι ότι δεν μπορώ νοι; βρώ λέξεις

να δείξοuν αuτό ποu εννοώ. Αλλά σίγοuρα, δεν μπορείς να αγνοείς μια τόσο απλή διάκριση.

Βασιλιάς Δεν σε καταλαβαίνω καθόλοu. Εγώ: Αλίμονο! Πώς θα μπορέσω νοι; γίνω σοιψής; Όταν

κινείσαι ίσιοι;, δεν σοu σuμβοιίνει μερικές φορές νοι; σκεφθείς ότι θα μποροuσες νοι; κινηθείς κοιτά κάποιον άλλο τρόπο, γuρνώντοι;ς το μάτι σοu γuρω έτσι ώστε νοι; κοιτάξεις στψ

κοιτεuθuνση ποu είναι τώρα κάθετη στην πλεuρά σοu ; με άλλοι λόγιοι, αντί πάντα νοι; κινείσαι στην κοιτεuθuνση ενός οι;πό τοι; δuο άκροι; σοu , δεν οιισθάνι;σοι;ι μια ι;πιθuμίοι νοι; κινη­θείς στην κοιτεuθuνση , γιοι; να το ποuμε έτσι, της πλεuράς σοu;

Βασιλιάς: Ποτέ. Και τι εννοείς; Πώς μπορεί το εσωτε ­

ρ~κό ενός ανθρώποu να είνα~ «κάθετο » σε κάποια διεuθuν­ση; "Η , πώς μπορεί ένας άνδρας να κινηθεί στην κατεuθuν­

ση τοu εσωτερικοί~ τοu;

Εγώ: Λοιπόν τότε, εφόσον τα λόγια δεν μποροuν να ε­ξηγήσοuν το ζήτημα, θα δοκιμάσω να το κάνω με τις πρά­

ξεις, και θα βγώ βαθμιαίοι από τη Γραμμοχώρα στην κοι;­τεuθuνση ποu επ~θuμώ να σοu uποδείξω.

Μ' οι;uτά τοι; λόγιοι; άρχισα νοι; κινώ το σώμα μοu έξω από

τη Γραμμοχώρα. Όσο οποιοδήποτε μέρος τοu σώματός μοu ποψψι;νε στην επιχρό\τειό\ τοu χαι στην όρασή τοu, ο

Βασιλιάς σuνέχιζε να αναφωνεί, «Σε βλέπω, σε βλέπω α-

88 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

κόμα· δεν κινείσαι». Αλλά όταν είχα επιτέλοuς βγεί έξω α­πό τη Γραμμή τοu, φώναξε με την διαπεραστικώτερη φω· νή τοu, «Χάθηκε, είναι νεκρή». «Δεν είμαι νεκρός », απάν­τησα· «Είμαι απλώς έξω από τη Γραμμοχώρα, δηλαδή έ­ξω από την Εuθεία ποu ονομάζεις Χώρο· βρίσκομαι στον αληθινό Χώρο όποu μπορώ να βλέπω τα πράγματα όπως είναι. Και αuτή τη στιγμή μπορώ να δώ τη Γραμμή σοu, ή την πλεuρά σοu -ή το εσωτερικό σοu όπως σοu αρέσει να το λες· και μπορώ ακόμα να δω τοuς Άνδρες και τις Γu­ναίκες βόρεια και νότια της Μεγαλειότητάς σοu, ποu τώρα θα απαριθμήσω, περιγράφοντας την τάξη τοuς, το μέγεθός τοuς, και το διάστημα μεταξu τοuς καθενός τοuς ». Όταν έκανα όλα αuτά λεπτομερώς, φώναξα θριαμβεu­

τικά, «Σε έπεισε επιτέλοuς αuτό; » Και λέγοντας αuτά, μπήκα για άλλη μια φορά στη Γραμμοχώρα, παίρνοντας την ίδια θέση με πρίν. Αλλά ο Μονάρχης απάντησε, «Αν ήσοuν λογικός άν­

θρωπος -αν και, έχοντας μόνο μια φώνή, μικρή αμφιβο­λία έχω ότι δεν είσαι Άνδρας παρά Γuναίκα -αλλά αν εί­χες έστω και ένα μόριο μuαλοu, θα άκοuγες τη φωνή της

λογικής. Mou ζητάς να πιστέψω ότι uπάρχει μια άλλη Γραμμή πέρα από αuτήν ποu μοu uποδεικνuοuν οι αισθή ­

σεις μοu καθώς και μια άλλη κίνηση πέρα από αuτήν ποu αισθάνομαι καθημερινά. Εγώ αντίστροφα., σοu ζητώ να περιγράψεις με λόγια ή να μοu δείξεις με κίνηση εκείνη την άλλη Γραμμή για την οποία μιλάς. Αντί να κινείσαι, α.-

Γροιμμοχώροι τ ο σώμα μοu προτού ε.ξαφανtσ'tώ Ο Βοισιλιάς

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 89

πλώς ασκείς κάποια ταχuοακτuλοuργία με την οποία εξα­φανίζεσαι και επανεμφανίζεσαι· και, αντί οποιασδήποτε.

περιγραφής τοu Νέοu Κόσμου σου, απλώς μου λες τον α­ριθμό και τα μεγέθη μιας σαραντάδας της ακολοuθίας μοu, γεγονότα γνωστά σε κάθε παιδί στην πρωτεuουσά μου. Μπορεί ο,τιδήποτε άλλο να είναι πιο παράλογο ή πιο εξω­φρενικό; Αναγνώρισε τη βλακεία σου ή φuγε από την Επι­

κρατεια μου».

"Εξαλλος με τη δυστροπία του και ιδιαίτερα αγανακτι­σμένος γιατί δήλωνε πως αγνοοuσε το φuλο μου, αποκρί­

θηκα χάνοντας τον έλεγχο των λεγομένων μου, «Ηλίθιο πλάσμα! Θεωρείς τον εαυτό σου την τελείωση της ίιπαρ­ξης, ενώ στην πραγματικότητα είσαι το ατελέ.στερο και βλακωδέ.στερο όν. Ισχυρίζεσαι ότι βλέπεις, ενώ δεν βλέ­πεις τίποτε πέρα από ένα σημείο! Καμαρώνεις σuμ.περαί­νοντας την Ύπαρξη μιας Ευθείας" αλλά εγώ μπορώ να δω Ευθείες και να συμπεράνω την ίιπαρξη Γωνιών, Τριγώ­νων, Τετραγώνων, Πενταγώνων, Εξαγώνων, ακόμα και Κuκλων. Γιατί να χάνω παραπάνω λόγια; Μου αρκεί 'VO

ότι είμαι η τελείωση του ατελοuς εαυτοίι σου. Είσαι μια Γραμμή, αλλά είμαι μια Γραμμή Γραμμών, και στη χώρα

μου ονομάζομαι Τετράγωνο· αλλά ακόμα κι εγώ, άπειρα ανώτερος από σένα, είμαι μικρής σημασίας ανάμεσα στοuς

μεγάλους ευγενείς της Επιπεδοχώρας, από όπου ήρθα να

σε επισΚεφθώ, με την ελπίδα να φωτίσω την άγνοιά σοu!». Ακοuγοντας αυτά τα λόγια, ο Βασιλιάς προχώρησε

προς το μέρος μοu με μια απειλητική κραυγή λες και ήταν έτοιμος να με σκίσει κατά μήκος της διαγωνίοu μοu" και την ίδια εκείνη στιγμή, uψώθηκε από τις μuριάδες των ο­παδών του μια πολαπλή πολεμική κραυγή που αίιξαινε. σε βιαιότητα μέχρις ότου μου φάνηκε ότι σuναγωνίζονταν το μουγγρητό μιας στρατιάς εκατό χιλιάδων Ισοσκελών και το πuροβολικό χιλίων Πενταγώνων. Ακίνητος σαν μαγε­μένος, δεν μποροuσα οίιτε να μιλήσω οίιτε να κινηθώ για να αποφuγω την επικείμενη καταστροφή· και ο θόρυβος γι­νόταν δυνατώτερος και ο Βασιλιάς με πλησίαζε., όταν ξίι-

πνησα για να αvτιληφθώ ότι το κουδούνι του προγεύματος

/

90 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

μ.& οινοικοιλοuσ& στις προιγμ.οιτικότητες της Επιπ&8οχώροις.

15. -Σχετικά με έναν Ξένο από τη Χωροχώρα

Από τα όνειρα προχώρησα στα γεγονότα .

Ήτοιν η τελεuτοιίοι μ.έροι τοu έτοuς 1999 της χρονολο­γίας μας. Η διάταξη της βροχής είχε από ώρα πριν αναγ­

γε~λει τον ερχομό της νύχτας. Καθόμοuν* με την σuντpο .­φιά της σuζuγοu μ.οu, ρέμβοιζοι μ.& τοι γεγονότα τοu περοι­σμ.ένοu και τις προοπτικές τοu νέοu χρόνοu τοu νέοu οιιώνοι,

της νέας χιλιετηρίδας. Οι τέσσερις γιοί μ.οu και τα δίιο ορφανά εγγόνια μ.οu εί­

χοιv οιποσuρθεί στα 8ιάφοροι 8ωμ.άτιά τοuς' μ.όνο η σίιζuγος μ.οu παρέμεινε μαζί μ.οu για να δει την παλιά χιλ ι ετηρί­

δα να φείιγει και τη νέοι νοι έρχεται. Ήμοuν οιπορροφημένος στις σκέΦεις μοu, ζuγίζοντας

στο μ.uοιλό μ.οu μ.ερικές λέξεις ποu περιστασιακά έβγαιναν από το στόμα τοu νεώτεροu εγγονοί> μοu, ένα πολλά υπο­σχόμενο νεαρό Εξάγωνο ασυνήθιστης λαμπρότητας και τέ ­λειας γωνιότητοις. Οι θείοι τοu και εγώ είχοιμ.ε αρχίσει νοι τοu κάνοuμ.ε το σuνηθισμ.ένο πρακτικό τοu μ.άθημ.οι οπτικής αναγνώρισης, περιστρεφόμενοι γύρω από τοι κέντρα μ.οις,

πότε γρήγοροι, πότε αργά, ενώ ·ων ρωτοίισαμε σχετικά με

(4) Όταν λέω «Καθόμουν» δεν εννοώ φυσικά καμμιά αλ· λαγή ύψους, πράγμα που εσείς στη Χωρόχωρα εννοείτε με τη

λέξη αυτή · γιατί, μια και δεν έχουμε · πόδια, δεν μπορούμε να «καθήσουμε» ή να «σταθούμε» περισσότερο από τις σόλες των παπουτσιών σας.

Παρ ' όλα αυτά, αναγνωρίζουμε στην εντέλεια τις διαφορε­τικές νοητικές καταστάσεις που συνεπάγεται το «κάθομαι »,

«ξαπλώνω», «είμαι όρθιο~», που, ω~ βαθμό, γίνονται αντιλη­πτά σ' έναν παρατηρητή με μια ελαφρή αύξηση λαμπρότητας που αντιστοιχεί στην αύξηση της ενεργητικότητας. Αλλά σε τούτο, όπως και χίλια άλλα συγγενή θέματα, ο

χρόνος μου απαγορεύει να εντρυφήσω.

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 91

τ~ς θέσε.~ς μ.ας· χα~ ο~ απαν•ήσε.~ς 'tOU ή•αν τόσο ικανοποιη­•ικές, ώστε παρακινήθηκα να τον ανταμείψω κάνοντάς τοu μ.ε.ριχές νvξε.ις Αριθμητικής, όπως εφαρμόζεται στη Γεω­μετρία.

Παίρνοντας εννέα Τετράγωνα, το καθένα με. πλε.uρά τριών πόντων, τα σuγκέντpωσα έτσι ώστε να σχηματίζοuν ένα μ.ε.γάλο Τε.τράγωνο με. πλε.uρά ε.νν~ά πόντων χα~ από­δε.ιξα έτσι το μικρό εγγονό μοu ότι -αν και ήταν αδuνατο

για e.μliς να δο\ιμ.ε ΊΟ εσωΊερικό ενός Τετpαγώνοu- μπο· ροuμ.ε να uπολογίσοuμε. •ον αρ~θμό των τε.τραγων~κών ε­κατοστών, απλώς τετραγωνίζοντας τον αριθμό των εκατο­στών της πλεuράς· «και έτσι», είπα, γνωρίζουμε ότι 32, ή 9, αντιπροσωπε.uε.ι τον αριθμό των τετραγωνικών εκατο­στών σε. ένα •ε.ψάγωνο πλεuράς 3 εκατοστών». Ο μικρός Εξάγωνος σuλλογίστηκε. επάνω σ' αuτό για

λίγο και uστερα μοu είπε: «Αλλά μοu έμαθες να uψώνω α­ριθμοuς στην τρίτη δuναμη· uποθέτω ότι 3 ε.~ς την τρίτη

πρέπε.~ να σημαίνει κάτι στη Γεωμετρία· τι σημαίνει;»

«Τίποτε απολuτως», απάντησα, τοuλάχ~στον όχι στt} Γε­

ωμετρία· γιατί η Γεωμετρία έχει μόνο δUο διαστάσεις». Κα~ τότε. άρχισα να δείχνω σ•ο παιδί πως ένα Σημείο χι­νοuμενο κατά ένα μήκος 3 εκατοστών, κάνει μια Γραμμή τριών e.χcχτοστών, ποv cχντιπροσωπe.uε.τcχι cχπό το 3· χcχι

πως μια ε.uθε.ία τριών εκατοστών, αν κινηθεί παράλληλα προς τον ε.α1ηό •ης, χάνε~ ένα Τετράγωνο τρ~ών εκατο­

στών σε κάθε κατεuθuνση ποu αντιπροσωπεuετα~ από το 3 στην δεu•~ρα. Πάνω σ' αuτό, ο εγγονός μοu, επιστρέφοντας στην

προηγοvμε.νη uπόθε.σή τοu, μάλλον με ξάφνιασε όταν ανα­φώνισε: «Ωραία, τότε, αν ένα σημείο χινοuμε.νο κατά τρία

ε.χα•οσ•ά, χάνε.ι μια Γραμμή τριών εκατοστών ποu αντι­

προσωπε.uεται από •ο 3, χα~ αν μια Εuθεία •ριών εκατο­σ•ών, κινοuμε.νη παράλληλα με τον εαuτό της κάνει ένα Τετράγωνο τρ~ών εκατοστών σε κάθε χατεuθvνση, ποv αν· τιπροσωπεuεται από το 3 στην δεuτέρα· θα πρέπει τότε, κι ένcχ τe.τρόcγωνο τριών ε.χα.τοστών σε. κάθε. χοπε.uθuνση, χι-

νοuμε.νο κατά κάποιον τρόπο παράλληλο προς τον εαuτό

. I

·! I

92 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

τοu (ποu δεν μπορώ να προσδιορίσω) πρέπει να κάνει Κά­

τι άλλο (αλλά δεν καταλαβαίνω τι) τριών εκατοστών σε κάθε χατεuθuνση -και αuτό το κάτι άλλο πρέπει να αντι­προσωπεuεται από το 3 εις την τρίτη».

«Πήγαινε να κοιμηθείς», είπα, λίγο ταραγμένος από αuτή την διακοπή: «Αν έλεγες λιγότερες ανοησίες, θα θu­μόσοuν περισσότερα λογικά πράγματα».

·Ετσι ο εγγονός μοu έφuγε μαλωμένος: και εγώ σuνέχι­σα να κάθομαι σ-.ο πλεuρό -.ης σuζuγοu μοu, προσπαθών-­τας να σχηματίσω μια αναδρομική εικόνα τοu έτοuς 1999 και μια σuνθεση -.ων προοπτικών τοu 2000, αλλά δεν ή­μοuν εντελώς ικανός να απομαχρuνω τις σχέΦεις ποu μοu είχε uποβάλει η φλuαρία τοu έξuπνοu μιχροu μοu Εξαγώ­νοu. Μόνο λίγη άμμος έμενε τώρα στην μισάωρη χλεΦu­δρα. Τραβώντας τον εαuτό μοu έξω από την ονειροπόλη­ση, έστρεφα την χλεΦuδρα προς το βορρά για τελεuταία φορά στην παλιά Χιλιετηρίδα· και στην πράξη αuτή, ανα· φώνησα δuνατά, «Το παιδί είναι ανόητο».

Αμέσως αντιλήφθηχα μία Παροuσία στο δωμάτιο και μια παγερή ανάσα διαπέρασε το είναι μοu. «Δεν είναι α­νόητος», φώναξε η γuναίχα μοu «και παραβιάζεις τις Εν­

τολές προσβάλλοντας έτσι τον ίδιο τον Εγγονό σοu». Αλ· λά δεν της έδωσα σημασία. Κοιτάζοντας γupω σε κάθε χα­τεuθuνση, θεν μπόρεσα να θω τίποτε· ωσ-.όσο εξαχολοuθη­

σα να αισθάνομαι μια Παpοuσία και ανατρίχιασα καθώς ο­χρuος Φίθuρος ήρθε ξανά. Σηκώθηκα, «Τι σuμβαίνει;», εί· πε η Σuζuγός μοu· «δεν χάνει ρεuμα· τι Φάχνεις; δεν uπάρ­

χει τίποτε». Δεν uπήρχε τίποτε· και ξαναχάθισα στη θέση μοu, αναφωνώντας πάλι, το παιδί είναι χαζό, το 33 θεν έ­χει γεωμετρικό νόημα . Αμέσως ήρθε μια απάντηση ποu ακούστηκε καθαρά: «Το παιδί δεν είναι χαζό. και το 33 έ­

χει μια προφανή γεωμετρική έννοια».

Τόσο η Γuναίχα μοu όσο κι εγώ, ακούσαμε τα λόγια, αν και εκείνη δεν κατάλαβε το νόημά τοuς -και τιναχτή­καμε χι οι δuό μας προς την χατεuθuνση τοu ήχοu. Πόσος ή-.αν ο ψόμος μας ό-.αν μπροστά μας είδαμε ένα Σχήμα!

Εκ πρώτης όψεως φαινόταν να είναι Γuναίχα, με την πλεu·

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡ Α 93

ρά της γuρισμένη προς το μέρος μας ' αλλά, μιας στιγμής παρατήρηση άρκεσε να μοu δείξει ότι τα άκρα σκοτείνιαζαν πολu γρήγορα για να ανήκοuν σε εκπρόσωπο τοu Θηλuκού Φuλοu · και θα το θεωροuσα Κuκλο, αν δεν φαινόταν να αλλάζει μέγεθος με τρόπο αοuνατο για ένα Κuκλο ή οποιο­δήποτε Κανονικό Σχήμα τοu οποίοu είχα γνώση . Αλλά η σύζuγός μοu δεν είχε την πείρα μοu, ούτε την

ψuχραιμία -απαραίτητη για να προσέξει αuτά τα χαρα­κτηριστικά . Με την γνωστή βιασύνη και παράλογη ζήλεια που χαρακτηp~ζει το Φuλο της, έβγαλε αμέσως το σuμπέ­

ρασμα ότι, μια άλλη γuναίκα είχε μπεί στο σπίτι μέσα από κάποιο μικρό άνοιγμα. «Πώς μπήκε αuτό το άτομο; » φώ­

ναξε, « μοu uποσχέθηκες αγάπη μοu ότι δεν θα uπήρχαν ε­ξαεριστήρες στο καινοuργιο μας σπίτι » . « Δεν uπάρχοuν » , απάντησα' «αλλά τι σε κάνει να νομίζεις ότι ο ξένος είναι

γuναίκα; βλέπω με την ικανότητά μοu της Αναγνώρισης

με την Όραση »- «Ω, δεν έχω uπομονή με την Αναγνώ­ριση με την Όρασή σοu » , απάντησε, «Αν δεν πιάσω δεν πιστεύω, και μια Εuθεία ποu πιάνεις αξίζει όσο ένας Κu­κλος ποu τον βλέπεις» -Δuό παροιμίες , πολύ κοινές στα στόματα τοu Λεπτοu Φuλοu της Επιπεδοχώρας.

« Ωραία» , είπα εγώ, γιατί φοβόμοuν να την ερεθίσω, «αν το θέλεις έτσι, ζήτησε να σuστηθείς » . Με τον πιο χαρι­τωμένο τρόπο της , η σίιζuγός μου προχώρησε προς τον Ξέ­

νο: « Επιτρέψτε μου Κυρία, να σας αγγίξω και να με αγγί­

ζετε » - και ξαφνικά οπισθοχώρησε' «Ω! δεν είναι Γυναί­κα, οuτε έχει Γωνίες, οuτε ίχνος Γωνίας. Λες να φάνηκα

ανάγωγη σε έναν τέλειο Κύκλο; » .

« Είμαι πράγματι, με κάποια έννοια, Κύκλος» , απάν­τησε η Φωνή, «και μάλιστα πολύ τελειώτερος Κύκλος α­πό οτωιονοήποτε στην Επιπεδοχώρα· αλλά, ακριβέστερα, είμαι πολλοί Κίικλοι σε έναν » . Και πρόσθεσε πιο ήρεμα, «έχω ένα μήνuμα, αγαπητή Κuρία, για τον Σuζuγό σας, που δεν πρέπει να δώσω μπροστά σας' και, αν θα μποροίι­σατε να αποσuρθείτε για λίγα λεπτά» - αλλά η γuναίκα μου δεν δεχόνταν να μην περιποιηθεί τον σεβαστό Επισκέ-

πτη μιχς κιχι, βεβαιώνοντας τον Κuχλο ότι η ώρα τ'Υ)ς ι:J.ν&.-

94 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

παuσής της είχε προ πολλού περάσει, αφοv επανέλαβε πολλές φορές τη σuγνώμη της για την προηγοίιμενη αδια­κρισία της, αποσuρθηκε επιτέλοuς στα διαμερίσματά της.

Κοίταξα την κλεΦύδρα. Οι τελεt.ιταίοι κόκκοι άμμοu εί­χαν · πέσει. Η ψίτη Χιλιετηρίδα είχε αρχίσει .

16. -Πώς ο Ξένος μάταια προσπάθησε να μου αποκα­λύψει με λόγια τα μυστήρια της Χωeοχώρας

Μόλις ο ήχος της Ειρηνικής Κραuγής της σuζύγοu μοu έσβησε, άρχισα να πλησιάζω τον Ξένο με την πρόθεση να τον δω από κοντά και vα τοu ζητήσω vα καθήσει: αλλά η εμψάνισή τοu με άψησε αποσβολωμένο και ακίνητο από την κατάπληξη. Χωρίς τα ελάχιστα σuμπτώματα γωνιό­

τητας, ποίκιλε ωστόσο κάθε; στιγμή σε μέγεθος και λα­μπρότητα, γεγονός αδίιvατο για οποιοδήποτ~ Σχήμα στο χώρο της εμπειρίας μοu. Διαπέρασε το μuαλό μοu η σκέφη ότι ίσως να είχα μπροστά μοu ένα διαρρήκτη ή μαχαιρο­

βγάλτη, κάποιο τερατώδες Ανώμαλο Ισοσκελές, ποu προ­σποιούμενο την φωνή ενός Κύχλοu, είχε κατά περίεργο τρόπο καταφέρει να γίνει δεχτό μέσα στο σπίτι και τώρα ε­τοιμάζονταν να με μαχαιρώσει με την οξεία γωνία τοu.

Σε ένα καθημερινό δωμάτιο, η αποuσία τηζ ομίχληζ

{και η εποχή τίιχαινε να εLναι εξαιρετικά ξερή) μοu καθι­στοίισε δίισκολο να εμπιστεuθώ την Οπτική Αναγνώριση, ιδ.ιαίτερα σε μικρές αποστάσεις. Απελπισμένος από φόβο, όρμησα μπροστά με ένα αγενέστατο «Επιτρέψτε μοu Κύ­

ριε» - και τον ψηλάφισα. Η σvζuγόζ μοu είχε δίκιο. Δεν u­πήρχε ίχνος γωνίας, ούτε η ~λάχιστη ανωμαλία ή ανισό­τητα. Ποτέ στη ζωή μοu δεν είχα σuναντήσει έναν τόσο τέ­λειο Κύκλο. Παρέμεινε ακίνητος ενόσω περπατοuσα γuρω

τοu, αρχLζοντας από το μάτι τοu και επιστρέφονταζ σ' εκεί­νο. Ήταν ολότελα κuχλικός, ένας τέλεια ικανοποιητικός Κύκλος: δεν uπήρχε αμφιβολία για αuτό. Ακολούθησε τό­τε. έ.vαs 8ιάλογοι;, ποu θιχ πpοσπιχθήqω να >ΟΥ Q\ΠΟΟώσω ό-

σο πιστότε.pα μπορώ, παpαλείποντα~ μόvο μερικές από τις

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 95

πιο uπερβολικές σuγνώμες μοu - γιατί γέμισα ντροπή και ταπείνωση ποu εγώ, ένα Τετράγωνο, ήμοuν ένοχο τηι; α­

πρέπειας της ψηλάψισης ενός Κύκλοu. Ο διάλογος άρχισε από τον Ξένο με κάποια ανuπομονησία εξ αιτίας της μα­κρηγορίας των εισαγωγικών μοu τuπων.

Ξένος: Με ψηλάφισες αρκετά αuτή τη φορά; Δεν έχοuν

γίνει οι σuστάσεις μοu ακόμα;

Εγώ: Εκλαμπρότατε Κύριε, σuγχωρείστε την αδεξιότη­τά μοu ποu προέκuψε όχι από άγνοια των τρόπων της εu­

γενοuς χοινων~οος, οοΑΑό< οοπό fJ-ΙΙΛ fλΙ1ψή έκπληξη και νεuρι­

χότητα, σuνέπειες αuτής της κάπως αναπάντεχης επίσκε­

ψης. Και σας ικετεύω να μην αποκαλύψετε την αδιακρισία μοu σε κανέναν, ιδιαίτερα στη Σuζuγό μοu. Αλλά πριν η Εuγένειά σας προχωρήσει σε παραπέρα σuζήτηση, θα κα­ταδεχόταν να ικανοποιήσει την περιέργεια κάποιοu ποu εu­χαρίστως θα ήθελε να μάθει από πού ήρθε ο Επισκέπτης

τοu;

Ξένος: Από τον Χώρο, από τον Χώρο Κύριε· από ποu

αλλοu; Εγώ: Με σuγχωρείτε Άρχοντά μοu, αλλά η Εuγένειά

σας δεν βρίσκεται ήδη στο Χώρο; Η Εuγένειά σας και ο ταπεινός uπηρέτης τοu, ακόμα και αuτή την ταπεινή στιγ­

μή;

Ξένος: Χα! Ύί ξέρεις από Χώρο; όρισε τον Χώρο.

Εγώ: Ο Χώρος, Άρχοντά μοu, σuνίσταται σε Ύψος και Πλάτος προεκτεινόμενα απεριόριστα.

Ξένος: Ακριβώς· Βλέπεις ότι δεν ξέρεις οuτε τι είναι Χώρος; Νομίζεις ότι έχει μόνο δύο διαστάσεις· αλλά ήρθα να σοu αναγγείλω μια τρίτη: ·γψος, Πλάτος και Μήκος.

Εγώ: Η Εuγένειά σας εuχαριστείται να αστε'ί'ζεται. Μι­λούμε επίσης για μήκος και ύψος, ή πλάτος και πάχος, δί­νοντας έτσι τέσσερα ονόματα σε δίιο διαστάσεις.

Ξένος: Μα δεν εννοώ τρία ονόματα αλλά Τρείς Δια­στάσεις.

Εγώ: Θα μποροuσε η Εuγένειά σας να μοu uποδείξει ή να μοu εξηγήσει σε ποιbι κατείιθuνση βρίσχετοοι η Τρ~τη

Διάσταση, άγνωστη σε μέvα;

96 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

.=.ενος: Ήρθα απ' αuτήν. Είναι επάνω και κάτω.

Εγώ: Ο "Αρχοντάς μ.οu εννοεί προψανώς βόρειοι καινό­τια.

Ξένος: Δεν εννοώ τίποτε τέτοιο. Εννοώ μ.ια διεuθuνση στην οποία δεν μ.πορείς να δεις, γιατί δεν έχεις μ.άτι στην πλεuρά σοu.

Εγώ: Με σuγχωρείτε Άρχοντά μ.οu, αλλά στιγμ.ιαία παρατήρηση θα πείσει την Εuγένειά σας ότι έχω ένα τέλεια ψωτεινό μ.άτι στη σuμ.βολή δuο πλεuρών μ.οu.

Ξiνος: Ναι! αλλά προκειμ.~νοu να δεις στο Χώρο θά

'πρεπε νάχεις ένα μ.άτι, όχι στην περίμ.ετρό σοu, αλλά στην πλεuρά σοu, δηλαδή σ' εκείνο ποu ονομάζεις εσωτερικό σου - που εμ.είς στην Χωροχώροι θοι ονομ.άζοιμ.ε πλευρά σου.

Εγώ: Ένα μ.άτι μ.έσοι μ.οu! Ένα μ.άτι στο στομ.άχι μ.οu!

Η Εuγένειά σας αστειεuεται.

Ξένος: Δεν έχω διάθεση για αστεία. Σοu λέω ότι ήρθα από τον Χώρο, ή, εφόσον δεν καταλαβαίνεις τι σημαίνει

Χώρος, από τη Χώρα των τριών Διαστάσεων, από όποu μ.όλις τελευταίοι είχα κοιτάξει κάτω στο Επίπεδό σοu ποu ονομάζεις, μα την αλήθεια, Χώρο. Από εκείνη την πλεο­νεκτική θέση, διέκρινα όλα εκείνα τοι οποία θεωρείτε Στε­ρεά (θέ.λοντοις να πείτε ότι περικλείονται από κλειστές πε­ριμ.έτροuς) τοι σπίτια σοις, τις εκκλησίες σας, τοι σε.ντοuκιοι

σας και τα χρημ.ατοκιβώτιά σοις, ναι, ακόμα και τα εντό­σθιά σοις και τα στομ.άχιοι σας, όλοι ανοιχτά και εκτε.θε.ιμ.έ­

να στα μάτια μοu.

Εγώ: Τέτοιοι ισχuρισμ.οί εuκολα γίνονται, "Αρχοντά μ.ου.

Ξένος: Αλλά δεν αποδεικνuονται εuκολα, εννοείς. Εν­νοώ όμ.ως αποδείξω τοuς δικοuς μ.οu.

"Οτοιν κατέβηκα εδώ, είδα τους τέσσερεις γιοuς σοu, τα Πεντάγωνα, τον καθέναν στο διοιμ.έρισμ.ά τοu, κοιt τοuς δuό εγγονοuς σοu, τα Εξάγωνα· είδα το μ.ικρότερό σοu Εξάγω­νο να μ.ένει λίγο μ.αζί σου και uστεροι να αποσuρεται στο δωμάτιό τοu, αφήνοντας εσένα χαι τη σuζuγό σου μόνοuς.

Είδα τουζ Ισοσχε.λε.ίς υπηρ~τε.ς σοu, τρε.ίς τον αριθμό, στην

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 97

κοuζίνα την ώρα τοu δε.ίπνοu και το μ.ιχρό παραπαίδι στο

νεροχύτη. ·y στερα ήρθα εδώ - και πώς νομ.ίζε.ις ότι ήρθα; Εγώ: Από τη σχε.πή , uποθέτω . Ξένος: Δεν είναι έτσι. Η σκεπή σοu, όπως πολύ χαλά

ξέρεις, έχει πρόσφατα επισκεuασθεί, και δεν έχει άνοιγμα

ποu θα χωρούσε έστω και μ.ια Γuναίκα. Σοu λέω ότι ήρθα από το Χώρο. Δεν πείστηκες μ.' ό,τι σοu ε ίπα για τα παι­διά και το νοικοκuριό σοu;

Εγώ: Η Εuγένειά σας πρέπει να είναι ενήμερη ότι, τέ­τοια στοιχεία ποu αψοροuν τα uπάρχοντα τοu ταπεινοu τοu

uπηρέτη μ.ποροuν εuκολα να σuλλεχθούν από οποιονδήπο­τε στη γειτονιά ποu διαθέτει τα εuρuτατα μ.έσα σuλλογής πληροφοριών ποu διαθέτει και η Εuγένειά σας.

Ξένος (στον εαυτό του): Τι πρέπει να χάνω; Περίμενε'

ένα ακόμα επιχείρημα μοu ήρθε στο μuαλό. Όταν βλέπε.ις μ.ια Εuθεία -τη Γuναίχα σοu, για παράδειγμα- πόσες δια­στάσεις της αποδίδεις;

Εγώ: Η Αρχοντιά σας μ.ε μεταχειρίζεται σαν να ήμ.οuν ένας από τοuς χuδαίοuς ποu, αγνοώντας τα Μαθηματικά , uποθέτοuν ότι μ.ια Γuναίκα είναι πραγματικά Εuθεία μιας

μ.όνο διάστασης. Όχι, όχι, Άρχοντά μοu' εμείς τα Τετρά­γωνα είμαστε καλuτερα μορφωμένα και εξ ίσοu μ.ε την Αρ­

χοντιά σας ενήμερα ότι, μ.ια Γuναίχα, αν και κοινά θεωρεί­ται Εuθεία, από επιστημονική άποψη είναι ένα πολu λεπτό παραλληλόγραμμο ποu διαθέτει δuο διαστάσεις όπως οι u­πόλοιποι από εμάς , δηλαδή μήκος και πλάτος (ή πάχος).

Ξένος: Αλλά αuτό καθεαuτό το γεγονός ότι μ.ια Γραμ­μή είναι ορατή, σuνεπάγεται ότι κατέχει ακόμα μια Διά­

σταση.

Εγώ: Άρχοντά μοu, μ.όλις πριν αναγνώρισα ότι μια Γuναίκα είναι πλατειά όσο και μ.ακρuά . Βλέποuμ.ε το μή­κος της, σuμ.περαίνοuμ.ε το πλάτος της- το οποίο , αν και ε.­

λάχιστο , επιδέχεται μέτρηση. Ξένος: Δεν με καταλαβαίνεις. Εννοώ ότι, όταν βλέπε.ις

μια Γuναίκα, βλέπεις -πέρα από το ότι σuμπεραίνεις το πλάτος της- το μ.ήκος της και κάτι ακόμ.α ποu ονομ.άζοu-

με ύψος' αν και αuτή η τελεuταία Διάσταση είναι απεφοε-

98 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

λάχιστη στη χώρα σας . Αν μια Γραμμή ήταν απλώς μή~ος

χωρ~ς «uψος» θα έπαuε. να κατέχε.ι Χώρο και θα γινόταν α­όρατη. Σίγοuρα πρέπει να το αναγνωρίσεις οιuτό.

Εγώ: Πρέπε.ι πράγματι να ομολογήσω ότι δε.ν καταλα­βαίνω στο ελάχιστο την Αρχοντιά σας. 'Οτοιν εμ.ε~ς στην Επιπε.δοχώροι βλέποuμε. μια Γραμμή, βλέποuμε μήκος και λαμπρότητα. Αν η λαμπρότητα ε.ξαφανιστε~ , η Γραμμή χάνεται και, όπως λέτε, παuει να κατέχει Χώρο. Αλλά πρέπει να uποθέσω ότι η Εuγένειά σαs δίνει στην λcψπpό­τητα τον τίτλο της « Διάστασης » και ότι εκείνο ποu χαλού­

με «λαμπρό » , το ονομάζει «ψηλό » ; Ξένος: 'Οχι, πράγματι . Με «ύψος » εννοώ μια διάστα­

ση όπως το μήκος σας · μόνο ποu σε. σας, το «uψος» δε.ν ε.ί­νοιι εύκολοι αντιληπτό, όντας εξαιρετικά μικρό. Εγώ: "Αρχοντά μοu, ο ισχuρισμός σας ε.uκολα επιδέχε­

ται δοκψοισία. Λέτε ότι έχω μία Τρ~τη Διάσταση ποu ονο­μάζετε. «uψος» . Τώρα: Η Διάσταση σuνεπάγε.τοιι διε.uθuν­ση και μέτρηση. Δεν έχετε παρά να μετρήσετε το «ύψος»

μοu, ή απλώς να μοu uποδε~ξετε την διεuθuνση κατά την ο­ποία το «ύψος» μοu εκτείνεται, και θα γίνω οπαδός σας.

Διαφορετικά, η κατανόηση της Εuγένειάς σας θα πρέπει να

με σuγχωρήσει.

Ξένος (στον εαυτό του): Δεν μπορώ να κάνω τίποτε. Πώς να τον πείσω; σίγοuρα, μια απλή παράθεση γεγονό­

των οιχολοuθοuμενη από οπτική επίδειξη πρέπει να αρκέ­σει . -Τώρα Κύριε, ακοuστε με.

Ζείτε σ' ένα Επίπεδο. Ό,τι καθορίζετε σαν Επιπεδο­χώρα , ε~ναι η απέραντη ε.π~πε.δη ε.πιφάνε.ια κάποιοu άλλοu ποu ονομάζω Στερεό, στοu οπο~οu την Επιφάνεια επάνω (ή μέσα) ε.σu και οι σuμπατριώτες σοu κινοuνται, χωρ~ς να

uψώνονται επάνω από αuτήν ή να πέφτοuν κάτω της . Δεν ε.~μαι Επ~πεδο Σχήμα, αλλά Στερε.ό. Με ονομάζεις .

Κuκλο' αλλά στην πραγματικότητα δεν ε~μαι Κuκλος, αλ­λά άπε.ιρος αριθμός Κuχλων, διαμέτροu ποu ποικ~λλοuν α­πό ένα Σημείο μέχρι τριάντα εκατοστών, τον έναν πάνω σ-τ:οv όιλλο. Ότιχv «κόβω » το Επίπ~όο σιχς όπως τώριχ, όη-

μιουpγώ σ' αυτό μια τομή που ε.σε.ίζ, πολύ σωστά, οvομά-

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 99

ζετε Κύκλο . Γιατί, ακόμα και μια Σφαίρα -που είναι το σωστό όνομά μου στη χώρα μου- αν αποκαλυφθεί σ' έναν κάτοικο της Επιπεδοχώρας, δεν μπορεί παρά να αποκαλυ­φθεί σαν Κύκλος.

Δεν θυμάσαι -γιατί εγώ, ποu βλέπω το κάθε τι, διέ­

κρινα χθές τη νύχτα το φανταστικό όραμά σου της Γραμ­

μοχώρας γραμμένο στο μuαλό σοu- δεν θυμάσαι , λέω, πως, όταν μπήκες στο βασίλειο της Γραμμοχώρας, αναγ­

κάστηκες να αποκαλυψθείς στο Βασιλιά, όχι σαν Τε.τpά­γωνο, αλλά σαν Γραμμή, γιατί το Γραμμικό Βασίλειο δεν

είχε αρκετές Διαστάσεις να αντιπροσωπεύσοuν το σύνολό σου, αλλά μόνο μια «φέτα» , ή τομή σοu; κατά τον ίδιο α­

κριβώς τρόπο, η χώρα σου των Δύο Διαστάσεων δεν είναι αρκετά ευρύχωρη να με χωρέσει, εμένα, ένα όν Τριών

Διαστάσεων, αλλά μόνο μπορεί να περιλάβει μια « φέτα » ή τομή μοu , που είναι ότι ονομάζετε Κύκλο. Η ελάττωση της λαμπρότητας του ματιού σου προδίδει

δuσπιστία. Αλλά τώρα ετοιμ.άσοu να δεχτείς θετική από­δειξη της αλήθειας των ισχuρισμών μοu. Δεν μπορείς

πράγματι να δεις πε.ρισσότερες από μία τομές μοu, ή Κύ­κλους , κάθε φορά· γιατί δεν έχεις τη δύναμη να υΦώσεις το

μάτι σοu έξω από το ε.πίπε.δο της Επιπε.δοχώρας · αλλά μπορείς τουλάχιστον να δεις ότι, καθώς υΦώνονται στο Χώρο, οι τομές μου γίνονται μικρότε.ρες. Κοίταξε τώρα,

θα uΦωθώ. Και το αποτέλεσμα στο μάτι σου θα είναι να

βλέπε.ι τον Κuκλο μοu όλο και μικρότερο μέχρι να κατα-

ιt_ J_·_. (3) ... .ιJ φι ~~~ ~I \;

~ :s. J.- MytAfe. -~~.-L--~

Η μεγοιλίιτερη τομή της Σφοιίροις Η Σφοιίροι οιvερχόμεvη Η Σφοιίροι έτοιμη vοι <ξοιψοιvιστ<ί

Το μ<Χ·η μοv

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 100 ---------------------------------------

λήξει σε ένα σημείο και τελικά να χαθεί » . Δεν έβλεπα τίποτε να uψώνεται αλλά ο Κύκλος μίκραι·

νε μέχρι που εξαφανίστηκε. Ανοιγόκλεισα μιά -δuό φορές

το μάτι μοu για να σιγοuρεuτώ ότι δεν ονεφεύομοuν. Αλλά δεν ήταν όνειρο. Γιατί από τα βάθη της ανuπαρξίας ήρθε μια uπόκωφη φωνή - κοντά στην καρδιά μοu ακοuγόταν -

. «Χάθηκα εντελώς; έχεις τώρα πεισθεί; Λοιπόν, τώρα θα επιστρέψω βαθμιαία στην Επιπεδοχώρα και θα δεις την τομή μου να γίνεται όλο και μεγαλύτερη>>.

Κάθε αναγνώστης της Χωροχώρας, θα καταλάβει είικο­λα. ότι, ο μυστηριώδης Επισκέπτης μοu μιλούσε τη γλώσ­σα τηc; αλήθειας, ακόμα και της απλότητας. Αλλά για μέ­

να, αν και ειδήμονα στα Μαθηματικά της Επιπεδοχώρας, δεν ήταν καθόλου απλό. Το πρόχειρο διάγραμμα πιο πά­

νω θα κάνει σαφές σε οποιοδήποτε παιδί της Χωροχώρας ότι η Σφαίρα, στις -φείς θέσεις της, αναγκαστικά θα εμφα­νίζονταν σε μένα, ή σε οποιονδήποτε Επιπεδοχωρίτη, σαν

Κuκλος , στην αρχή μεγάλος, έπειτα μικρός , και τελικά πολίι μικρός πράγματι, τείνοντας σε ένα Σημείο. Αλλά για εμένα, αν και έβλεπα τα γεγονότα μπροστά μοu, οι αιτίες τouc; ήταν σκοτεινές όσο πάντα. Εκείνο που μποροuσα να

αντιληφθώ ήταν ότι ο Κύκλος γινόταν όλο και μικρότερος μέχρι ποu εξαφανίστηκε και ότι επανεμφανίστηκε και άρχι­σε να μεγαλώνει γρήγορα .

Όταν τελικά πήρε το αρχικό τοu μέγεθος, άφησε έναν βαθίι αναστεναγμό· γιατί αντιλήφθηκε από τη σιωπή μου

ότι είχα εντελώς αποτίιχει να τον κατανοήσω. Και , πράγ­ματι, έκλινα τώρα στην πεποίθηση ότι, δεν ήταν καν Κύ­κλος, αλλά κάποιος εξαιρετικά δεξιοτέχνης ταχuδακτu­

λουργός' εκτός αν τα παραμίιθια που έλεγαν οι γριές ήταν

αληθινά και uπήρχαν μάγοι και στοιχειά. Ύστερα από μια μεγάλη παύση μοuρμούρισε στον εαuτό

του: « Μια μόνο ελπίδα απομένει, αν δεν καταφuγω στην πράξη. Πρέπει να δοκιμάσω την μέθοδο της Αναλογίας ».

Ακολοuθησε τότε μια ακόμα μεγαλύτερη παύση, μετά τη11 οποία σuνέχισε. το διάλογό μ.ας.

Σφαίρα: Πες μοu, κ. Μαθηματικέ' αν ένα σημείο κινεί -

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ ----------------------~--------------- 101

ται προς τον Βορρά και αφήνει ένα φωτεινό ίχνος, τι όνομα

θα έδινες στο ίχνος; Εγώ: Εuθεία. Σφαίρα: Και ~να εuθuγραμμο τμήμα πόσα άκρα ~χει; Εγώ: Δίιο. Σφαίρα: Τώρα, φαντάσοu αuτό το εuθίιγραμμο τμήμα

κινοίιμενο παράλληλα στον εαuτό τοu από την Ανατολή προς τη Δίιση , έτσι ώστε κάθε σημείο τοu να αφήνει πίσω τοu το ίχνος μιας εuθείας. Τι όνομα θα δώσεις στο σχήμα ποu θα σχηματιστεί έτσι; Θα uποθέσοuμε ότι κινείται κατά μια απόσταση ίση με το αρχικό εuθίιγραμμο τμήμα- τί ό­

νομα, λέω; Εγώ: Τετράγωνο .. Σφαίρα: Και πόσες πλεuρές έχει ένα Τετράγωνο; πόσες

γωνίες;

Εγώ: Τέσσερεις πλεuρές και τέσσερεις γωνίες. Σφαίρα: Τώρα, τ~ντωσε λίγο τη φαντασία σοu και προ­

σπάθα να σuλλάβεις ένα Τετράγωνο στην Επιπεδοχώρα, να κινείται παράλληλα με τον εαuτό τοu προς τα επάνω. Εγώ: τί; προς τα βόρεια; Σφαίρα: Όχι, όχι προς τα Βόρεια· προς τα επάνω· έξω

εντελώς από την Επιπεδοχώρα. Αν κινοίινταν προς τα βόρεια, τα νότια τμήματα τοu Τε­

τραγώνοu θα έπρεπε να κινηθοuν μέσα από τις θέσεις ποu

προηγοίιμενα κατείχαν τα βόρεια σημεία. Αλλά, δεν θέλω να πω αuτό.

Θέλω να πω ότι, κάθε σημείο σε σένα -γιατί είσαι ένα Τετράγωνο και θα εξuπηρετήσεις το σκοπό παραδείγματός μοu- κάθε σημείο σε σένα, δηλαδή κάθε σημείο αuτοίι ποu ονομάζεις εσωτερικό σοu, πρόκειται να περάσει μέσα από τον Χώρο έτσι ώστε κανένα σημείο δεν θα περάσει μέ­σα από τη θέση ποu κατείχε οποιοδήποτε άλλο Σημείο· αλλά κάθε Σημείο θα διαγράψει μια δική τοu Εuθεία Γραμμή. Αuτά όλα είναι σίιμφωνα με την Αναλογία· σί· γουρα θα πρέπει να σου είναι σαφή.

Πιέζοντας την ανυπομονησία μου - γιατ ί βρέθηκα τότε

κάτω από ένα δuνατό πειρασμό να οpμήσω κατ' εuθείαν

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 102 -----------------------------------------

στο Επισκέπτη μοu και να τον πετάξω στο Χώρο, ή οπου­δήποτε αλλοu, έξω από την Επιπεδοχώρα, έτσι ώστε να τον ξεφορτωθώ - είπα:

«Και ποιά μπορεί να είναι η φuση τοu Σχήματος ποu

πρόκειται να δημιοuργήσω με αυτή την κίνηση που σε εu­χαριστεί να την ονομάζεις «κίνηση προς τα επάνω; » Υπο­

θέτω ότι μπορεί να περιγραφεί με την γλώσσα της Επιπε­δοχώρας».

Σφαίρα: Ω, βέβαια. Είναι όλα απλά και καθαρά, και σε αuστηρή σuμφωνία με την Αναλογία - μόνο ποu, παρεμπι­πτόντως, δεν θα πρέπει να αναφέρεσαι στο αποτέλεσμα σαν Σχήμα, αλλά. σαν Στερεό. Αλλά ας σοu το περιγράψω. "Η

μάλλον όχι εγώ, αλλά η Αναλογία. Αρχίσαμε με ένα μόνο Σημείο ποu, φuσικά --όντας το

ίδιο Σημείο-- δεν είχε παρά ένα ακραίο Σημείο. "Ενα Σημείο παράγει μια Ευθεία με δίιο ακραία Ση­

μεία.

Μια Ευθεία παράγει ένα Τετράγωνο με τέσσερα ακραία Σημεία.

Τώρα μπορείς να δώσεις στον εαuτό σοu την απάντηση στην ερώτησή σοu: l, 2, 4, είναι αριθμοί ποu βρίσκονται προφανώς σε Γεωμετρική Πρόοδο . Ποιός είναι ο επόμενος όρος της Προόδοu;

Εγώ: Οχτώ . Σφαίρα: Ακριβώς. Το Τετράγωνο παράγει κάτι ποu

δεν ξέρεις ακόμα το όνομά του, αλλά ποu το ονομάζουμε Κuβο, με οχτώ ακραία Σημεία. Τώρα έχεις πειστεί; Εγώ: Και έχει αυτό το πλάσμα πλεuρές, όσο και γω-

νίες, ή μόνο εκείνα ποu ονομάζεις «ακραία Σημεία;».

Σφαίρα: Βέβαια· και όλα σuμφωνα με την Αναλογία. Αλλά, παρεμπιπτόντως, όχι ό,τι σεις ονομάζετε πλεuρές, αλλά ό,τι εμείς ονομάζοuμε πλεuρές (ή έδρες). Θα τις θε­ωροuσες «στερεές».

Εγώ: Και πόσες στερεές πλεuρέ.ς θα ανήκοuν σε τοuτο το πλάσμα ποu πρόκειται να δημιουργήσω με την κίνηση του εσωτερικού μου σε μια «προς τα επάνω » κατεuθvνση

και το οποίο ονομάζεις Κuβο;

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ --------------------------------------- 103

Σφαίρα: Πώς μπορείς να ρωτάς; Εσύ, ο Μαθηματικός!

Η πλεuρά τοu κάθε πράγματος είναι πάντα κατά μία Διά· σταση κατώτερη από το σύνολο. Σuνεπώς, εφόσον όεν υ­πάρχει διάσταση κατώτερη από το Σημε(ο, ένα Σημείο έ­χει Ο πλεuρές· μια Γραμμή, θα μπορούσα να πω, έ.χει 2 πλεuρές (γιατί τα άκρα μιας Γραμμής μπορούν σuμβατι­κά, να ονομαστούν «πλεuρές») · ένα Τετράγωνο έ.χει 4 πλεuρέ.ς: Ο, 2, 4· τι Πρόοδος είναι αuτή;

Εγώ: Αριθμητική. Σφαίρα: Και ποιός είναι ο επόμενος αριθμός της;

Εγώ: Έξη. .

Σφαίρα: Ακριβώς. Βλέπω σuνεπώς ότι απάντησες στην ερώτησή σοu. Ο Κύβος ποu θα δημιοuργήσεις θα περιορί·

ζεται από έξη πλεuρές -ή έδρες - δηλαδή από έξη «εσωτε­ρικά » σοu. Τα βλέπεις τώρα όλα καθαρά λοιπόν, ε;».

«Τέρας!», στρίγγλισα, « είτε είσαι ταχuδακτuλοuργός, μάγος, όνειρο ή διάβολος, δεν θα ανεχθώ τις κορο.ίδίες σοu. Ένας από τοuς δuό μας πρέπει να λείψει» . Και λέ­γοντας αuτά τα λόγια όρμησα εναντίον τοu.

17. - Πώς η Σφαίρα, έχοντας μάταια δοκιμάσει τα λό­για, κατέφυγε σε πράξεις

Μάταια. Χτύπησα τον Ξένο βίαια με την σκληρώτερη ορθή γωνία μοu, πιέ.ζοντάς τον με δύναμη αρκετή για να διαλύσει οποιονδήποτε σuνηθισμέ.νο Κύκλο: αλλά μπορού­

σα να τον αισθανθώ να γλuστρά αργά και ασταμάτητα από την επαφή μοu· όχι να ελίσσεται αριστερά ή δεξιά, αλλά να

βγαίνει κατά κάποιον τρόπο έξω από τον κόσμο και να εξα­φανίζεται στο τίποτα. Σύντομα δεν έμενε παρά ένα κενό. Αλλά σuνέχισα να ακούω τη φωνή τοu Παρείσακτοu.

Σφαίρα: Γιατί αρνείσαι να ακούσεις τη λογική; έλπιζα να βρώ σε σένα, έναν λογικό άνθρωπο και ολοκληρωμένο μαθηματικό, έ.ναν κατάλληλο Απόστολο της Βίβλοu των Τριών Διαστάσεων, ποu μοu επιτρέπεται να χηpuσσω μό·

νο μια φορά κάθε χίλια χρόνια· αλλά τώρα όεν ξέρω πώς " Ί

104 ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ

να σε πείσω. Περίμενε, το βρήκα. Πράξεις και όχι λόγια, θα κηρuξοuν την αλήθεια. Άκοuσε φίλε μου.

Σου είπα ότι μπορώ να δω από .-η θέση μοu σ.-ον Χώρο το εσωτερικό όλων των πραγμάτων που θεωρείς κλειστά. Για παράδειγμα, βλέπω σε. εκείνο το ντουλάπι κοντά σοu, μερικά από εκείνα που ονομάζετε «κοuτιά» (αλλά, ποu ό­πως όλα στην Επιπε.δοχώρα; δεν έχοuν πάνω και κάτω) γεμάτα λεφτά' βλέπω ακόμά δuό βιβλιάρια καταθέσεων.

Τώρα θα κατέβω σ' εκείνο το ντοuλάπι και θα σοu φέρω έ­ναν από εχείνοvς τους πίναχε.ς. Σε. είδα να κλειδώνεις το

ντοuλάπι μισή ώρα πριν, και ξέρω ότι έχεις το κλειδί στην κατοχή σου. Αλλά κατεβαίνω από τον Χώρο' οι πόρτες, ό­πως βλέπεις, παραμένοuν ακίνητες. Τώρα βρίσκομαι στο

ντοuλάπι και παίρνω τα βιβλιάρια. Τώρα το έχω. Τώρα ανεβαίνω μαζί τοu ».

Έτρεξα στην ντοuλάπα και άνοιξα την πόρτα με αγω­νία. Ένα από τα βιβλιάρια έλειπε. Με ένα κοροϊδεuτικό γέλιο, ο Ξένος ε.μψανίστηκε. στην άλλη γωνιά τοu δωμα­τίοu, και ταuτόχρονα το βιβλιάριο εμφανίστηκε στο πάτω­

μα. Το πήρα. Δεν uπήρχε αμφιβολία -ήταν εκείνο ποu έ­λειπε. Άφησα ένα βογγητό τρόμου, αμφιβάλλοντας αν ήμουν

καλά στα μuαλά μοu· αλλά ο Ξένος σuνέχισε: «Σίγουρα πρέπει να καταλάβεις ότι η ερμηνεία μοu, και μόνον αυτή,

~ρμηνε.uει τα ψαινόμενα. Ό,τι ονομάζεις «στερεά» δεν εί­ναι παρά μόνο στο μuαλό σοu. Ό,τι ονομάζεις Χώρο δεν είναι παρά ένα μεγάλο Επίπεδο. Βρίσκομαι στον Χώρο,

και βλέπω τa εσωτερικό όλων των πραγμάτων των ο­ποίων συ μόνον βλέπεις το εξωτερικό. Θα μποροuσε.ς και σu ο ίδιος να εγκαταλείψεις αυτό το Επίπεδο, αν μονάχα

μποροuσες να σuγκεντρώσε.ις την απαραίτητη θέληση. Μια ελαφρή κίνηση προς τα πάνω ή προς τα κάτω θα σοu επέ­

-τρεπε να δεις όλα όσα ·μπορώ να δω. »Όσο περισσότερο ανεβαίνω, όσο μακρuτε.ρα ψε.uγω α­

πό το Επίπεδό σοu, τόσο περισσότερα μπορώ να δω, αν και φυσικά σε μικpότεp'Υ] κλίμcι:κcι:. Γιοι πcι:ρά~ε.ιγμ.ιχ, ιχvu-

ψώνομαι' τώρα μπορώ να δω το γείτονά σοu τον Εζάγωνο

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 105

και την οικογένειά τοu στα διάφορα διαμερίσματά τοuς·

τώρα βλέπω το εσωτερικό τοu Θεάτροu, δέκα πόρτες πιο πέρα, από όποu οι θεατές τώρα μόλις φεύγοuν· και, προς

την άλλη μεριά ένας Κύκλος βρίσκεται στο γραφείο τοu , μπροστά στα βιβλία τοu. Τώρα θα επιστρέψω σε σένα. Και, σαν επιστέγασμα των αποδείξεων, τι θα έλεγες αν σοu άγγιζα το στομάχι, δεν θα σε βλάψει σοβαρά και ο ε· λάχιστος πόνος που μπορεί να νοιώσεις δεν μπορεί να συγ­κριθεί με το διανοητικό εuε.pγέτημα ποu θα κερδίσεις ».

Προτού μπορέσω να προφέρω μια λέξη διαμαρτυρίας, έ­νοιωσα ένα διαπεραστικό πόνο στα σπλάχνα μου και ένα δαιμονικό γέλιο έμοιαζε να βγαίνει από μέσα μοu. Μια στιγμή αργότε.ρα είχε παύσει η τρομερή δοκιμασία, αφή­νοντας μόνον έναν ξεθυμασμένο πόνο πίσω της, και ο Ξέ­

νος άρχισε να επανεμφανίζεται λέγοντας, καθώς βαθμιαία αύξαινε σε μέγεθος, « "Ελα, δεν σε πόνεσα πολύ, δεν είναι έτσι; Αν δεν έχεις και τώρα πεισθεί, δεν ξέρω τι θα μπο­

ρούσε να σε πείσει. Τι λές; ». Η απόφασή μου είχε ληφθεί. Mou φαινόταν ανuπόψορο

να. uπομείνω την uπαρξή μοu υποκείμενη στις αυθαιρεσίες

κάποιου Μάγου ποu μπορούσε να κάνει κόλπα σε βάρος τοu στομαχιού μοu. Αν μονάχα μπορούσα να τον κολλήσω

στον τοίχο μέχρι να έρθει βοήθεια! Για άλλη μια φορά όρμησα εναντίον τοu με τη σκληρώ­

τερη γωνία μοu, ενώ ταυτόχρονα ξεσήκωνα το σπίτι φωνά­ζοντας για βοήθεια. ΠιστεUω ότι τη στιγμή της εφόδοu

μου ο Ξένος είχε βοuλιάξει κάτω από το Επίπεδο μας, και ότι πράγματι δυσκολεύονταν να ξανασηκωθεί.

Εν πάσει περιπτώσει, ποφέμεινε ακίνητος, ενώ εγώ α·

κούγοντας, όπως νόμιζα, τον ήχο κάποιας βοήθειας ποu πλησίαζε, τον πίεσα με διπλή μανία, συνεχίζοντας να φω·

νάζω για βοήθεια. "Ενα ρίγος σύσπασης διαπέρασε τη Σφαίρα. «Αuτό δεν

πρέπει να γίνει » , νόμισα ότι την άκοuσα να λέει: «Πρέπει

είτε να ακοuσει τη λογική, είτε να καταφύγω στο τελευ­ταίο μΕ.σο τοu πολιτισμού » . Τότε απεuθuνόι-ιενη σε ι-ιένοc

μ~ οvνQ;ΙόΙ~ρο -τόνο, αναφώνησε βιαστιχά, « "Ακοu~~· κ~-

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 106 ----------7--------

νένας ξένος δεν πρέπει να γνωρίσει αυτά που γνώρισες.

Στείλε τη σuζvγό σου πίσω αμέσως, προτοu μπει στο δια­μέρισμα. Η Βίβλος των Τριών Διαστάσεων δεν πρέπει έ­

τσι να παραβιαστεί. Οuτε οι καρποί χιλίων χρόνων αναμο· νής να πάνε χαμένοι. Την αχοuω να έρχεται. Πίσω! Πί­

σω! Πίσω! Μακρuά από μένα, αλλιώς πρέπει να έρθεις μαζί μου -ακόμα χι αν δεν το ξέρεις- στη χώρα των Τριών Διαστάσεων !»

«Τρελέ! Μανιακέ! Ακανόνιστε!! » Φώναξα ' «Ποτέ δεν θα σ' αψήσω! πρέπει να πληρώσεις για τις απάτες σου » .

«Χα! Επιμένεις; » βρόντηξε η φωνή τοu Ξένου: « Τότε συνάντησε τη μοίρα σου· Έξω από το Επίπεδό σου βγαί­

νεις! Ένα, δuο, τρία! ΕΓΕΝΕΤΟ! »

18. -Πώς ήρθα στην Χωροχώρα, και τι είδα εκεί

Απερίγραπτος τρόμος με κατέλαβε . Στην αρχή ήταν

σκοτάδι' uστερα ήρθε μια ιλιγγιώδης, εφιαλτική αίσθηση όρασης ποu δεν έμοιαζε με όραση' είδα μια Γραμμή που δεν ήταν Γραμμή' Χώρο που δεν ήταν Χώροc;" ήμουν εγώ και όχι εγώ . ·οταν ξαναβρήκα τη φωνή μοu, τσίριξα δυνα­τά με αγωνία.

«Αvτό ε.ίvαι ή παραψροσuvη ή Κόλαση>>.

«Δεν είναι οuτε τόνα οuτε τ' άλλο » , απάντησε ήρεμα η φωνή τηc; Σφαίρας, « Είναι Γνώση» · είναι οι Τρείς Διαστά·

σεις. Άνοιξε το μάτι σου πάλι και προσπάθησε να δεις ψu­χραιμα ».

Κοίταξα, και να! Έvαc; νέος κόσμος! Μπροστά μοu u­πήρχαν, συσσωματωμένα, όλα εκείνα που μέχρι τότε έμ­μεσα αντιλαμβανόμουν, συνεπέραινα, ονειρευόμουν, σε

μια τέλεια κυκλική ομορφιά. Ό,τι έδειχνε νάναι το κέντρο της μορφής τοv Ξένοu , βρισκόταν ανοιχτό στο βλέμμα

μοu· ωστόσο δεν έβλεπα καρδιά, πνευμόνια, αρτηρίες, πα­ρά μόνο ένα ωραίο αρμονικό Κάτι - για το οποίο δεν έβρι­σκα λόγια" αλλά σε.ιc;, Αναγνώστες μοu της Χωροχώραc;,

θα το ονομάζατε επιφάνεια της Σφαίρας.

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 107

Υποκλινόμενος νοητικά στον Οδηγό μου, φώναξα:

«Πώς γίνεται, ώ θείο Ιδεώδες Τέλειας Ομορφιάς και Σοφίας, να βλέπω το εσωτερικό σου κι ωστόσο να μην δια­κρίνω την καρδιά σοu, τα πνεuμόνια σοu, τις αρτηρίες, το σηκώτι σου; »

« Ό,τι νομίζεις πως βλέπεις, δεν το βλέπεις » απάντησε·

« Δεν έχεις το χάρισμα, τόσο εσu όσο και κανένα άλλο πλάσμα, να βλέπεις τα εσωτερικά μοu όργανα. Ανήκω σε μια διαψορετική τάξη Πλασμάτων από εκείνα της Επιπε­

δοχώρας. Αν ήμουν Κuκλος, θα διέ.κρινες τα εντόσθιά μου,

αλλά είμαι ένα Όν, όπως σοu είπα πρίν, αποτελοuμενο α­πό πολλοuς Κuκλους, Πολλοuς σε Ένα, που σ ' αυτή τη Χώρα ονομάζομαι Σφαίρα. Και, όπως ακριβώς το εξωτε­ρικό ενός Κuβου είναι Τετράγωνο, έτσι το εξωτερικό μιας Σφαίρας δίνει την εντuπωση Κuκλου » . Όσο χι αν δεν κατάλαβα τίποτε από τα αινιγματικά λό­

για του Δασκάλου μου, δεν συνέχισα την συζήτηση, αλλά

τον προσχuνησα με μια σιωπηλή λατρεία. Συνέχισε, με πιο απαλή φωνή.

«Μήν ταράζεσαι αν δεν μπορείς ακόμα να κατανοήσεις τα βαθύτερα μυστήρια της Χωροχώρας. Βαθμιαία θα σου αποκαλυφθούν . Ας αρχίσουμε ρίχνοντας μια ματιά στην

περιοχή της προέλευσής σου. Γuρισε μαζί μου για λίγο στις πεδιάδες της Επιπεδοχώρας και θα σου δείξω εκείνο που πάντα συνεπέραινες και σκεφτόσουν, αλλά που ποτέ δεν είδες με την αίσθηση της όρασης - μια ορατή γωνία».

«Αδύνατο!» Φώναξα· αλλά, με τη Σφαίρα οδηγό μου, προχώρησα σαν σε όνειρο, μέχρις ότοu και πάλι η φωνή της με σταμάτησε: « Κοίταξε κάτω, και δες το ίδιο το πεν­

ταγωνικό σοu σπίτι, με όλοuς τοuς κατοίκοuς τοu » . Κοίταξα κάτω και είδα με το φυσικό μου μάτι όλη εκεί­

νη την οικιακή ατομικότητα ποu μέχρι τότε αΠλώς συνεπέ­

ραινα με την νόηση. Και πόσο ψτωχή και σκιώδης ήταν η συνεπαγόμενη εικασία σε σύγκριση με την πραγματικότη­

τα που τώρα έβλεπα! Οι τέσσερεις γιοί μου κοιμόνταν ήρε­μοι στα βορειοόuτιχόι όωμόιτιοι , τα όuό ορcροιvόι εγγόvιοι μοu

στα νότια · οι υπηρέτες, ο καμαριέρης, η κόρη μου, όλοι

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 108 ---------------------------------------

στα διαμερίσματά τους. Μόνον η στοργική μου σύζυγος, ανήσυχη από τη σuνεχιζόμενη αποuσία μοu, είχε εγκατα­λείψει το δωμάτιό της και πήγαινε πάνω κάτω στο σαλόνι, περιμένοντας με ανuπομονησία την επιστροφή μου. Αλλά και το παραπαίδι, ποu είχε ξuπνήσει από τις κραuγές μοu, είχε φύγει από το δωμάτιό τοu και, με πρόσχημα να δει

μήπως είχα πέσει λιπόθυμος κάποu έψαχνε στην αίθοuσα τοu γραφείοu μοu . ·ολα τούτα μπορούσα τώρα να τα δω, όχι απλώς να τα συμπεράνω· και, καθώς πλησιάζαμε όλο και πιο κοντά, μπορούσα να διακρίνω ακόμα και το περιε­χόμενο των σuρ,αριών μοu, τα δύο κιβώτια με χρuσό και τοuς πίνακες για τους οποίους είχε χάνει πριν λόγο η Σφαί­

ρα.

Σuγκινημένος με την απελπισία της γuναίκας μοu, θα πηδούσα κάτω για να την αναθαρρύνω, αλλά βρήκα τον ε­αυτό μου ανίκανο να κινηθεί.

«Μη στενοχωριέσαι για τη Σύζυγό σου » , είπε ο Οδη­γός μοu· « δεν θα αφεθεί μόνη για πολu στην αγωνία της·

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 109

στο μεταξu, ας κάνουμε μια επισκόπηση της Επιπεδοχώ­ρας».

Για μια φορά ακόμα ένοιωσα τον εαυτό μου να σηκώνε­

ται στο Χώρο. "Ηταν όπως είχε πει η Σφαίρα. Όσο περισ­

σότερο απομακρυνόμασταν από το αντικείμενο που βλέπα­με, τόσο μεγαλuτερο γινόταν το πεδίο όρασης. Η πόλη ό­που γεννήθηκα, με το εσωτερικό κάθε σπιτιοu και κάθε πλάσματος, βρισκόταν ανοιχτή μικρογραφία στο βλέμμα μου. Ανεβήκαμε φηλότερα και να, τα μυστικά της γης, τα βάθη των ορυχείων και τα τρίσβαθα των σπηλαίων των βουνών βρέθηκαν ορθάνοιχτα μπροστά μου.

Γεμάτος δέος στη θέα των μυστικών της Γης που απο­

καλuπτονταν σ' ανάξιο μάτι, είπα στον Σuντροφό μου: «Κοίταξε, έγινα σαν Θεός . Γιατί οι Σοφοί στη χώρα

μας λένε ότι, να βλέπει όλα τα πράγματα, μόνον ο Θεός

μπορεί».

Υπήρξε κάτι σαν ειρωνεία στη φωνή του Δασκάλου μου καθώς μου απαντοuσε:

«Είναι πράγματι έτσι; Τότε οι πορτοφολάδες και οι μα­

χαιροβγάλτες τηςπατρίδας μου θα πρέπει να λατρεuονται από τους Σοφοuς σας σαν Θεοί! Γιατί δεν υπάρχει οuτε έ­

νας από αυτοuς που να μην βλέπει όσα εσu τώρα. Αλλά, πίστεψε με, οι Σοφοί σας έχουν λάθος » .

Εγώ: Τότε η παντορατικότητα δεν είναι ιδιότητα μόνο των Θεών; Σφαίρα: Δεν ξέρω. Αλλά, αν ένας πορτοφολάς ή μα­

χαιροβγάλτης της χώρας μου μπορεί vα δει τα πάντα στη χώρα σου, σίγουρα δεν είναι λόγος να γίνει δεκτός από σας σαν Θεός. Αυτή η . . . παντορατικότητα, όπως την ονομά­ζεις, δεν είναι συνηθισμένη λέξη στη Χωροχώρα - σε κάνει δικαιότερο, επιεικέστερο, λιγώτερο εγωιστή, σε χάνει να

αγαπάς περισσότερο; Οuτε στο ελάχιστο . Τότε πώς σε κά­

νει περισσότερο θε"ίκό ; Εγώ: « Επιεικέστερο , να αγαπάς περισσότερο » . Μα αu­

τές ε ίναι ιδιότητες των Γυναικών! Και γνωρίζουμε ότι ο Κvχ.λος είναι ανώτερο ον από την Ευθεία, γιατί εκτιμά πε­

ρισσότερο τη γνώση και τη σοφία από την απλή τρυψερό-

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 110 -------------------------------------

τητα.

Σφαίρα: Δεν μου αρμόζει να ταξινομώ ανθρώπινες αξίες

ανάλογα με την αρετή τους. Ωστόσο, πολλοί από τους κα­λύτερους και σοφότερους της Χωροχώραι; εκτιμούν περισ­σότερο την κατανόηση από τη νόηση, την τρυφερότητα από

την ευφυ"ί"α, περισσότερο τις καταφρονημένες σαι; Ευθείες

από τους τιμημένους σας Κύχλους. Αλλά, αρκετά γι' αυ­τό. Κοίταξε πέρα. Γνωρίζεις εκείνο το χτίριο;

Κοίταξα και είδα στο βάθος ένα τεράστιο Πολuγωνιχό . συγκρότημα, και αναγνώρισα την Αίθουσα της Γενικής Συνέλευσης των Κρατών της Επιπεδοχώραι;, περικυκλω­μένη από πυκνές γραμμές πενταγωνικών κτιρίων κάθετες μεταξύ τους, που τις αναγνώρισα σαν δρόμους και κατάλα­βα ότι πλησίαζα τη μεγάλη Μητρόπολη.

«Εδώ κατεβαίνουμε», είπε ο Οδηγός μου. Ήταν πια πρωί, η πρώτη ώρα της πρώτης μέρας του δισχιλιοστού έ­τους της χρονολογίας μας. Ενεργώντας, κατά πώς το συ­

νήθιζαν, σε αυστηρή συμφωνία με την πρακτική του πα­

ρελθόντος, οι ανώτατοι Κύκλοι του βασιλείου συνέρχονταν σε επίσημο Συμβούλιο, όπως είχαν κάνει και την πρώτη ώρα της πρώτης μέρας του έτους 1000, καθώς και την πρώτη ώρα της πρώτης μέρας του έτους Ο.

Τα πρακτικά των προηγούμενων συναντήσεων διαβά­ζονταν τώρα από κάποιον που αναγνώρισα σαν αδερφό μου, ένα τέλεια συμμετρικό Τετράγωνο, τον Γενικό Γραμ­

ματέα του ΑνJιτατου Συμβουλίου. Βρέθηκε καταγραμμέ­νο και στις δύο προηγούμενες συνεδριάσεις ότι: «Επειδή οι

Επαρχίες διαταράσσονταν από διάφορους κακοπροαίρετους που ισχυρίζονταν ότι είχαν δεχθεl Αποκαλύψεις από έναν

άλλο Κόσμο και επαγγέλονταν να δώσουν αποδείξεις για αυτό, προκαλώντας έτσι φρενίτιδα τόσο στους εαυτούς τους όσο και σε άλλους, το Μεγάλο Συμβούλιο αποφάσισε για τον λόγο αυτό ομόφωνα ότι: Την πρώτη μέρα κάθε χιλιε­τηρίδας, ειδικές εντολές θα στέλνονται στους Νομάρχες των διαφόρων περιοχών της Επιπεδοχώρας, για να διενερ­γούνται αυστηρές έρε.υνε.ς με. στόχο την ανακάλυψη τέ-

τοιων παραπλανημένων ατόμων και, χωρίς τις οιατυπώ·

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 111

σεις μαθηματικ~ς εξέτασης, να εξοντωθούν όσα είναι Ισο­σκελή οποιουδήποτε βαθμού, να μαστιγωθούν και να φυ­λακιστούν όσα είναι κανονικά Τρίγωνα, να εγχλειστούν στα Άσυλα Ψυχοπαθών όσα είναι Τετράγωνα ή Πεντά­γωνα και να συλληφθούν όσα είναι ανώτερης τάξης και να σταλούν κατ' ευθείαν στην πρωτεύουσα για να εξεταστούν

και να κριθούν από το Συμβούλιο». « Άκουσες τη μοίρα σου » , μου είπε η Σφαίρα, ενώ το

Σvμβοuλιο ενέκρινε για τρίτη φορά την επίσημη απόφαση. « Θάνατος ή φυλάκιση περιμένει τον Απόστολο των Τριών Διαστάσεων».

«Δεν είναι έτσι » , απάντησα «Το ζήτημα μοu είναι τώρα τόσο σαφές, ώστε θα μπορούσα να χάνω χι ένα παιδί να το καταλάβει . Επίτρεφέ μου μόνο να χατεβώ αυτή τη στιγμή και θα τους διαφωτίσω ».

«Όχι ακόμα» , είπε ο Οδηγός μου, «θάρθει η ώρα και

γι αυτό. Στο μεταξύ πρέπει να εκπληρώσω την αποστολή μου. Μείνε στη θέση σου » .

Λέγοντας αυτά, πήδησε με μεγάλη δεξιοτεχνία στη « θάλασσα» (αν μπορώ να την ονομάσω έτσι) της Επιπε­δοχώρας, ακριβώς στο κέντρο του δακτυλίου των Συμβού­

λων . «Έρχομαι» φώναξε, «να κηρύξω ότι υπάρχει ένας κόσμος Τριών Διαστάσεων » . Μπορούσα να δω πολλούς από τους νεώτερους Συμβούλους να οπισθοχωρούν με έκ­

δηλη φρίκη, καθώς η κυκλική τομή της σφαίρας μεγάλωνε μπροστά τους. Αλλά, μ' ένα νεύμα του Προεδρεύοντος Κύκλου -που δεν έδειξε καν την ελάχιστη ταραχή ή έκπληξη- έξη Ισοσκελή κατώτερου τίιπου από έξη διαφο­

ρετικά σημεία όρμησαν πάνω στη Σφαίρα.

«Τον πιάσαμε» , φώναξαν « Όχι! Ναι! Τον κρατάμε α­

κόμα! Μα φεύγει! "Εφυγε!»

« Άρχοντές μου » , είπε ο Πρόεδρος στους νεώτερους Κίι­κλους του Συμβουλίου, «δεν υπάρχει η ελάχιστη ανάγκη έκπληξης· τα μυστικά αρχεία, τα οποία μόνον εγώ μπορώ

να χρησιμοποιήσω, μου λέγουν για παρόμοια συμβάντα σ·ns προητοu[λενεs χ~λ~ετηρηο~κξ.ς ο-vνεοp~όιο-~;~ς. Φvσιχόι,

δεν θα πείτε τίποτε για τοuτο το ανάζιο λόγου γεγονός έζω

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 112 --------------------------------------

από το Συμβούλιο».

Υψώνοντας τη φωνή του, φώναξε τους φρουρούς: «Συλλάβετε τους αστυνομικούς" φιμώστε τους. Γνωρί­

ζετε το καθήκον σας». Αφού παράδωσε τους κακόμοιρους αστυνομικούς στη

μοίρα τους -άτυχους και ακούσιους μάρτυρες ενός κρατι·

κού μυστικού που δεν επιτρεπόταν να αποκαλυφθεί, απευ­θύνθηκε και πάλι στους Συμβούλους.

<<"Αρχοντις μοv, μιας και ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του Συμβουλίου, δεν έχω παρά να σας ευχηθώ ένα ευτυχι­σμένο Νέον Έτος».

Προτού φύγει, εξέφρασε -δια μακρών- στον Γραμ· ματέα, τον εξαίρετο αλλά τελείως άτυχο αδερφό μου, την

ειλικρινή του λύπη γιατί, σύμφωνα με προηγούμενη πρα· κτική και χάρη μυστικότητας, πρέπει να τον καταδικάσει

σε ισόβια κάθειρξη· αλλά τουλάχιστο ήταν ευτύχημα που

δεν θα του αφαιpούνταν η ζωή αν δεν ανέφερε πουθενά τί· ποτε για τα γεγονότα εκείνης της μέρας.

19. Πώς, αν και η Σφαίρα μού αποκάλυψε κι άλλα μυ­στήρια της Χωροχώρας, ήθελα περισσότερα· και πού κα­

ταλήξαμε

Όταν είδα τον καημένο τον αδερφό μου να οδηγείται στη φυλακή, δοκίμασα να πηδήσω μέσα στην Αίθουσα του Συμβουλίου, με την επιθυμία να τον βοηθήσω ή τουλάχι­στο να τον αποχαιρετήσω. Αλλά ανακάλυψα ότι δεν είχα δική μου κίνηση. Εξαρτιόμουν απόλυτα από τη θέληση" του Οδηγού μου που είπε με σκοτεινό ύφος, «Άφησε τον αδερ­φό σου· δυστυχώς θα έχεις όλο το χρόνο στο εξής να συμ-­

πάσχειζ μαζί του. Ακολούθησέ. με». Για άλλη μια φορά υψωθήκαμε. στο Χώρο. «Μέχρι τώρα», είπε η Σφαίρα, «δεν σοu 'δειξα παρά Ε­

πίπεδα Σχήματα και τα εσωτερικά τους. Τώρα πρέπει να σου γνωρίσω τα στφεά και να σου αποχαλuψω το σχtοιο

με βάση το οποίο είναι κατασκευασμένα. Κοίταζε αυτό το

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 113

πλήθος κινητών Τετραγώνων. Βλέπε, βάζω το ένα πάνω στο άλλο, όχι, όπως ιιπέθετες, Βόρεια προς το άλλο, αλλά πάνω στο άλλο. Τώρα το δεύτερο, τώρα το τρίτο. Κοίτα­ξε, κατασκειιάζω ένα Στερεό με ένα απειράριθμο πλήθος Τετραγώνων παράλληλα το ένα με το άλλο . Τώρα το

Στερεό είναι έτοιμο . Όντας τόσο ψηλό όσο είναι μακρύ και πλατίι, το ονομάζοιιμε Κίιβο » .

( I) (.2)

«Με σιιγχωρείς, Άρχοντά μοιι » , απάντησα· αλλά , στο μάτι μου φαίνεται σαν ένα Ανώμαλο Σχήμα ποιι το εσωτε­

ρικό τοιι είναι ανοιχτό στο βλέμμα μοu · μ' άλλα λόγια, νο­

μίζω ότι δεν βλέπω Στερεό, αλλά ένα Επίπεδο όπως εκεί­να τα οποία σιιμπεραίνοuμε στην Επιπεδοχώρα · μόνο ποu

είναι τόσο Ακανόνιστο ποιι προδίδει κάποιον τερατώδη εγ­κληματία, έτσι ώστε η ίδια η όψη του είναι οδυνηρή στο

μάτι μου » .

« Αλήθεια» , είπε η Σφαίρα, «φαίνεται Επίπεδο σε σένα , γιατί δεν είσαι σιινηθισμένος σε ψώς, σκιά, προοπτική· ό­

πως ακριβώς στην Επιπεδοχώρα ένα Εξάγωνο θα φαινό­ταν Ειιθεία σε κάποιον που δεν κατέχει την τέχνη της Ο­πτικής Αναγνώρισης. Αλλά στην πραγματικότητα είναι έ­να Στερεό, όπως θα διαπιστώσεις με την αίσθηση της Α­

φής» .

Με πήγε τότε στον Κύβο και ανακάλuψα ότι εκείνο το

θαuμαστό Όν πραγματικά δεν ήταν Επίπεδο, αλλά Στε­ρεό· και ότι ήταν προικισμένο με έξη επίπεδες πλευρές και οχτώ ακραία σημεία όποu κατέ.ληγαv οι στερεέ..; τοu γω-

νίες' και θυμήθηκα τα λεγόμενα της Σφαίρας ότι ένα τέ-

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 114 ---------------------------------------

τοιο ·Ον θQt σχηματιζόταν από ένα Τετράγωνο που θα κι­νοuνταν στο χώρο παράλληλα. προς τον εαυτό του' και χά­ρηκα με τη σκέψη ότι, ένα τόσο ασήμαντο όν όπως εγώ θα μπορούσα, με κάποια έννοια, να ονομαστώ Γεννήτωρ ενός τόσο λαμπροu απογόνου. Αλλά ακόμα δεν μπορούσα να κατανοήσω πλήρως το

νόημα εκείνων που ο Δάσκαλός μου είχε πει αναφορικά με «φώς», «σκιά», «προοπτική» ' και δεν δίστασα. να τον ενη­μερώσω για τις δυσκολίες μου.

Αν παρέθετα την ερμηνελα της Σφαίρας για τούτα τα ζη ­τήματα, όσο χι αν ήταν ακριβής και σαφής, θα ήταν κουρα­στική για έναν κάτοικο του Χώρου, που ήδη γνωρίζει αυτά τα πράγματα. Αρκεί ότι, με τις ευκρινείς προτάσεις της,

και αλλάζοντας τη θέση των αντικειμένων και των φώτων, χα ι. επιτρέποντάς μου να ψηλαφήσω τα διάφορα αντικείμε­να -ακόμα και το ίδιο το ιερό Σώμα της- αποσαφήνισε επιτέλους τα πράγματα για μένα, έτσι ώστε μπορούσα πια

αμέσως να διακρίνω Κύκλο από Σφαίρα, Επίπεδο Σχήμα από Στερεό.

Αυτό ήταν το Αποκορύφωμα, ο Παράδεισος της παράξε­νης περιπετειώδους Ιστορίας μου. Στο εξής πρέπει να συνε­χίσω με την ιστορία της άθλιας Πτώση~ μου ·πανάθλιας, αλλά σίγουρα ανάξιάς μου! Γιατί για ποιό λόγο ηδίψα της γνώσης θά' πρεπε να ξυπνήσει, μόνο και μόνο για την απο­

γοήτευση και την τιμωρία; Η θέλησή μου αποστρέφεται από την οδύνη της ανάμνησης τηc; ταπείνωσήc; μου' ωστό­

σο, σαν δεύτερος Προμηθέας, θα υποστώ αυτό και χειρότε­ρα., αν με οποιοδήποτε τρόπο μπορέσω να διεγείρω στους κόλπους της Επίπεδης και Στερεάς Ανθρωπότητα.:; κάποιο

πνεύμα. ανταρσίας εναντίον της έπαρσης που περιορίζει τις Διαστάσεις μας σε Δύο ή Τρείς ή σε οποιοδήποτε. αριθμό μικρότερο ~ου Απείρου. Κάτω, λοιπόν όλες οι προσωπικές αδυναμίες! Ας συνεχίσω μέχρι το τέλος, όπως άρχισα, χωρίς παραπέρα ποφεκβάσειc; ή προβλέψεις, ακολουθών­τας το μονοπάτι της νηφάλιας Ιστορίας. Τα ακριβή γεγο­νότα, οι ακριβείς λέξειι;, -χαραγμ.ένες μ.ε καυτό σiδφο

στο μuαλό μοu- θα παρατεθοuν χωρίς να αλλαξει έστω

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡ Α 115

και ένόι ιώτα και οι Ανοιγνώστεζ μου οιζ κρίνουν ανάμε­

σα σε μένα και στο Πεπρωμένο.

Η Σφαίρα ευχαρίστως θα συνέχιζε τα μαθήματά τηζ γιοι να με μυήσει στη συγκρότηση όλων των κανονικών Στερε­ών- Κυλίνδρων, Κώνων, Πυραμίδων, Πενταέδρων, Εξα­έδρων, Δωδεχαέδρων και Σφαιρών· αλλά τόλμησα να την διακόψω. ·οχι γιατί με είχε κουράσει η Γνώση. Αντίθετα,

διψούσα για ακόμα ισχυρότερεζ δόσεις της από εκείνες που μου πρόσφερε.

«Με συγχωρείζ» , είπα, «Ω Σίι που δεν πρέπει πια να α­

ποκαλώ Τελειότητα κάθε Ομορφιάς · αλλά ας σε παρακα­λέσω να επιτρέψεις σε μένα, τον δοuλο σου, μια ματιά στο εσωτερικό σου».

Σφαίρα: τί;

Εγώ: Το εσωτερικό σου. Το στομάχι σου, τα έντόσθιά σ·ου.

Σφαίρα: Γιατί αuτή η άκαιρη και αυθάδης απαίτηση; Και τι ε.ννοε.ίς λέγοντας ότι δε.ν ε.ίμαι πια η Τε.λε.ιότητα κά­θε Ομορφιάς;

Εγώ: "Αρχοντά μου, η ίδια σου η σοφία μοu έμαθε να προσδοκώ Κάποιον ακόμα με.γαλuτερο, ωραιότερο, και

πιο κοντά στην Τελειότητα από σένα. Όπως σu ο ίδιος, α­vώτε.ρος από όλε.ς τις μ.ορψές της Επιπε.δοχώρας, συνδυά­ζεις πολλοvς Κvκλοuς σε. "Εναν, tτσι, αναμ.ψίβολα, υπάρ­

χει κάπο'ιος πάνω από σένα ποu συνδυάζει πολλές Σφαίρες σε Μία Ανώτατη "Υπαρξη, ξεπερνώντας ακόμα και τα

Στερεά της Χωροχώρας. Και ακόμα όπως ε.μείς, ποu εί­μαστε τώρα στον Χώρο, κοιτάζουμε κάτω στην Επιπεδο­

χώρα και βλέπουμε το εσωτερικό όλων των πραγμάτων , έτσι uπάρχει η βεβαιότητα της ύπαρξης, πάνω ακόμα χι α­πό εμάς, ενός ανώτεροu, αγνώτεροu κόσμοu, όποu σίγοuρα πρέπει να θελήσειζ να με οδηγήσειζ - Ω Συ που πάντα θα αποκαλώ, παντοu και σ' όλες τις Διαστάσεις, Iερέα μοu, Φιλόσοψο, Φίλο - σε. κάποιο πιο ε.uρuχωρο Διάστημα, κά­ποια πιο διαστατική Διαστατικότητα, από το uψος της ο­ποίας θα κοπάζονμ.ε. κάτω στο αποκαλuπτόμ.ε.νο ε.σωτε.ρικό

των Στερεών· από εκεί, τα ίδια σου τα εντόσθια, μαζί με ε-

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 116 -------------------------------------

κείνοι των αδερφών σοu Σφαιρών, θα βρίσκονται εκτεθει­μένα στο βλέμμα τοu φτωχοu πε.ρ~πλανώμε.νοu ε.ξόρ~στοu από την Επ~πεδοχώρα, ποu ήδη έχει δεί τόσα πολλά.

Σφαίρα: Οuφ! Αρκετά με. τ~ς σαχλαμάρες σοu! Ο χρό­νος είναι λίγος, και πολλά μένοuν να γίνοuν προτοu κατα­στε.ίς κατάλληλος να κηρuξε.~ς τη Βίβλο των Τρ~ών Δ~α­στάσεων στοuς τuφλοuς σuμπατριώτε.ς σοu ποu ζοuν στα σκοτάδ~α της Επιπε.δοχώρας. Εγώ: Όχι, Μεγάλε Δάσκαλε, μη μοu αρνηθείς, ό,τι

γνωρίζω πως είναι στο χέρι σοu να γίνει. Χάρισέ μοu μια μόνο ματιά τοu εσωτεpικοu σοu και και θα είμαι για πάντα

~κανοποιημένος, παραμένοντας στο εξής πειθήνιος μαθητής σοu, uπάκοuος δοuλος σοu, έτοιμος να δεχτώ όλες σοu τις

διδασκαλίες και να τραφώ με τα λόγια ποu βγαίνοuν από τα χείλη σοu.

Σφαίρα: Τότε λοιπόν, για να σε ικανοποιήσω και να σωπάσε~ς, ας πω αμέσως ότι θα σοu έδειχνα αuτό ποu θέ­

λεις αν μποροuσα· αλλά δεν μπορώ . Θά 'θελες να βγάλω τα έντερά μοu έξω για να σε ικανοποιήσω;

Εγώ: Αλλά ο ·Άρχοντας μου μου έδειξε τα έντερα όλων των σuμπατρ~ωτών μοu στη Χώρα των Δuο Διαστάσεων

παίρνοντάς με μαζί του στη Χώρα των Τριών. Τι θά 'ναι λοιπόν εuκολώτερο από το να πάρει τον δοuλο τοu σ' ένα · δε.uτε.ρο ταξίδι στην ε.uλογημένη περιοχή της Τέταρτης

Διάστασης, από όποu θα κοίταζα πάλι κάτω, αuτή τη φο­ρά σε τοuτη τη Χώρα των Τριών Διαστάσεων, και θα έ­

βλεπα το εσωτερικό κάθε τριαδιάστατοu σπιτιοu, τα μuστι­κά της στερεάς Γής, τους θησαuροuς των ορuχείων της Χωροχώρας και τα εντόσθια κάθε στερεοu ζωντανοu πλά­σματος, ακόμα και των εuγενών και λατρεuτών Σφαιρών.

Σφαίρα: Μα ποu βρίσκεται αuτή η Χώρα των Τεσσά­

ρων Διαστάσεων;

Εγώ: Δεν γνωρίζω· αλλά αναμφίβολα ο Δάσκαλός μοu γνωρίζει .

Σφαίρα: Όχι εγώ. Δεν uπάρχε~ τέτοια χώρα. Η ίδια η έ.vvοι.Χ της εiναι τελεiως αδιανόητη.

Εγώ: Όχι αδιανόητη, Άρχοντά μοu, σε μένα, άρα α-

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ ----------------------------------------- 117

κόμα λιγώτε.ρο αδιανόητη στον Κύριο μου. ·οχι, ε.λπίζω ότι ακόμα κι εδώ, σ' αυτόν τον Κόσμο των Τριών Διαστά­σε.ων, η τ~χνη τηζ Ευγ~νε.ιάζ σου μπορε.ί να κάνει την Τέ­

ταρτη Διάσταση ορατή σε μένα· όπως ακριβώς στη Χώρα των Δuο Διαστάσεων, η · δεξιοτεχνία τοu Δασκάλοu μοu

πρόθυμα άνοιγε. τα μάτια του τυφλού δούλου του στην αό­ρατη παρουσία μιαζ Τρίτης Διάστασης. Ας θυμηθώ το παρελθόν. Δεν διδάχθηκα εκεί κάτω ότι,

όταν έβλεπα μια Γραμμή και συνεπέραινα ένα Επίπεδο, στην πραγματικότητα έβλεπα μια Τρίτη, άγνωστη Διά­

σταση, άλλη από τη λαμπρότητα, που ονομάζονταν « ύ­Φοζ»; και δε.ν συνε.πάγεται ότι, σ' αυτό τον κόσμο, όταν

βλέπω ένα Επίπεδο και συμπεραίνω ένα Στε.ρε.ό, στην πραγματικότητα βλέπω μια Τέταρτη, άγνωστη Διάστα­ση, άλλη από το χρώμα, αλλά υπαρκτή, αν και απε.φοστή και ανεπίδεκτη μετρήσεως; Και επιπλέον, υπάρχει το επι­χείρημα από την Αναλογία των Σχημάτων.

Σφαίρα: Αναλογία! Βλακείες· τί αναλογία; Εγώ: Η Ευγένειά σου δοκιμάζει τον δούλο της για να

δεί αν θυμάται τις Αποκαλύψεις που έκανε για χάρη του. Μην παίζεις μαζί μου, "Αρχοντά μου· λαχταρώ, διΦώ για

περισσότερη γνώση . Αναμφίβολα, δε.ν μποροuμε. να δοuμε ε.κε.ίνη την ανώτε.ρη Χωpοχώpα τώρα, γιατί δεν έχουμε μάτι στο στομάχι μας. Αλλά, ακριβώς όπως υπάρχει το

βασίλε.ιο της Επιπε.δοχώρας, αν και εκείνος ο κακόμοιρος τιποτένιος Μονάρχης της Γραμμοχώρας δεν μπορούσε. να γυρίσει ούτε δεξιά οuτε αριστερά για να το διακρίνει, όπώς

ακριβώς ήταν δίπλα μου, αγγίζοντας την περίμετρό μου, ο κόσμος των Τριών Διαστάσεων, αν και εγώ, τυφλό άθλιο

πλάσμα, δεν είχα την δύναμη να την αγγίξω, ούτε μάτι στο εσωτε.ρικό μου να την διακρίνω, έτσι είναι βέβαιο ότι υπάρχε.ι μια τέταρτη Διάσταση, που ο "Αρχοντάς μου δια­κρίνει με το εσωτερικό μάτι της σκέφης . Και το ότι πρέπει να υπάpχε.ι, ο ίδιος ο "Αρχοντάς μου με έχει διδάξει. "Η μπορεί να ξέχασε ό,τι ο ίδιος έχει μάθει στο δοuλο του;

Σε Μια: Διάσταση, ένα χινοvμενο Σημείο δεν παράγει

μια Ευθε.~α Γραμμή με. 8uo ακραία ση με. ία;

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 118 ---------------------------------------

Σε Δίιο Διαστάσεις, μια κινοίιμενη Εuθεία Γραμμή δεν παράγει ένα Τετράγωνο με τ~σσεpα ακραία σημεία;

Σε Τρείς Διαστάσεις, ένα κινοίιμε.νο Τετράγωνο δεν πα­ράγει -το ίδιο μοv το μάτι το έχει δεί- εκείνο το ευλο­γημένο Όν, τον Κίιβο, με. οχτώ ακραία Σημεία;

Κα; στις Τέσσερεις Διαστάσεις, ένας κινοίιμενοι; Κίιβος, αλλοίμονο στην Αναλογία, αλλοίμονο στην Πρόοδο της Αλήθειας αν δεν είναι έτσι, η κίνηση τοu θε'ίκοίι Kuβou, λέ­γω, δε.ν θα καταλήξει σε. έναν ακόμα θε'ίκώτερο οργανισμό με δεχαέξη ακραία σημεία;

Αναλογίσοu την αλάνθαστη επιβεβαίωση της σειράς 2, 4, 8, 16' δεν είναι μια Γεωμετρική Πρόοδος; Δεν είναι αu­τό -αν μπορώ να επαναλάβω τα λόγια τοu · Αρχοντά μοu- «αuστηρά σίιμφωνο με την Αναλογία; » .

Ακόμα, δεν διδάχθηκα από τον Άρχοντά μοu ότι, όπως σε μια Γραμμή uπάρχοuν δuο οριακά Σημεία, όπως σε ένα Τετράγωνο πρέπει να uπάρχοuν τέσσερειι; οριακές Εuθείες, έτσι και σε. έναν Κuβο πρέπει να uπάρχοuν ~ξη οριακά Τε­τράγωνοι; Ανοιλογίσοu την επιβεβαίωση της Σειράς 2, 4, 6' δε.ν είναι μια αριθμητική πρόοδος; Και σuνεπώς, δεν προχuπτει αναγκαία ότι ο ακόμα θε'ίκώτερος γόνος τοu θε'ί­

χοu Kuβou στη Χώρα των Τεσσάρων Διαστάσεων, πρέπει να έχει 8 οριαχοuς Κuβοuς· και όλα τοίιτα δεν είναι ακόμα, όπως μοu δίδαξε ο Κuριός μοu να πιστεuω, «αuστηρά σίιμ­φωνα με την Αναλογία; » .

Ώ Άρχοντά μοu, Κuριέ. μοu, κοίταξε, αφήνω τον εαuτό μοu να στηριχθεί στη δuναμη της Λογικής, μη γνωρίζον­

τας τα γεγονότα και χάνω έκκληση στηiι Εuγένειά σοu να επιβεβαιώσει ή να διαΦεuσει τις λογικές μοu προβλέΦεις. Αν έχω λάθος, ανακαλώ και ποτέ. δεν θα αναζητήσω μια Τέταρτη Διάσταση' αλλά, αν έχω δίκιο, ο Κuριός μοu θα

ακοuσει τη φωνή της Λογικής. Ρωτώ σuνε.πώς , είναι ή δεν είναι γεγονός ότι, στο πα­

ρελθόν οι σuμπατριώτες σοu έ.χοuν καταστεί μάρτuρες της χαθόδοu Όντων ανώτερης τάξης από τη δική τοuς, ποu μ.παLνοuν σε χλειστόι δωμ.όιτιοι, όπως ακριβώς η Εuγέ.νειά

σοu μπήκε στο δικό μοu, χωρίς να ανοίγοuν πόρτες και πα·

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 119

ράθυρα, που εμφανίζονται και εξαφανίζονται Κατά βούλη­ση;

Σφαίρα (μετά μια παύση): Έτσι λέγεται. Αλλά. οι άν­θρωποι έχουν διαφορετικές γνώμες αναφορικά με τα γεγο­νό"tα. Και, ακόμα κι όταν δέχονται τα γεγονότα, τα ερμη­νεύουν με διαφορετικούς τρόπους . Και, εν πάσει περιπτώ­

σει, όσο μεγάλος κι αν είναι ο αριθμός των διαφόρων ερμη­νειών, κανείς δεν υιοθέτησε ή υπέδειξε την θεωρία μιας Τέ­

ταρτης Διάστασης. Σuνε.πώς, ε.Uχομαι να τελείωσες μ' αu· τές τις ανοησίες για να συνεχίσουμε 'η δουλειά μας. Εγώ: 'Ημουν βέβαιος. Ήμουν βέβαιος ότι η πρόβλεψή

μου θα επαληθεύον"tαν. Και "tώρα, δείξε υπομονή μαζί μου και απάντησε σε μια ακόμα ερώτηση, καλύ,ερε όλων των Δασκάλων. Εκείνοι που έτσι εμφανίζονταν -είχαν επίσης

συστείλει τις τομές τους, προτού εξαφανι~τούν κατά κά­ποιον τρόπο σ' εκείνο το πιο ευρύχωρο Διάστημα, όπου σε

ικετεύω να με οδηγήσεις ; Σφαίρα (δύστροπα): Εξαφανίστηκαν, σίγουρα -αν υ­

ποθέσουμε ότι εμφανίστηκαν καθόλου. Αλλά οι περισσότε­ροι άνθρωποι λένε ότι αυτά τα οράματα ξεπηδούσαν από τη σκέψη - δε~ θα με καταλάβεις - από το μυαλό· από τη διαταραγμένη γωνιότητα του παρατηρητή. Εγώ: Έτσι λένε; Ω, μην τους πιστεύεις. Αλλά, αν είναι

πράγματι έτσι, αν εκείνο το άλλο Διάστημα είναι πραγμα­τικά η Χώρα της Φαντασίας, πήγαινέ με σ' εκείνο τον ευ­

λογημένο κόσμο όπου, με τη Φαντασία μου, θα δω το ε­σωτερικό όλων των στερε~ν πραγμάτων. Εκεί, μπροστά.

στο εκστατικό μάτι μου, ένας Κύβος κινοuμενος σε μια εν­

τελώς νέα διεuθuνση, αλλά πάντα σε αυστηρή συμφω~ία με την Αναλογία, έτσι ώστε κάθε σημείο του εσωτερικοί> "tΟυ

να περνά. από ένα νέο είδος Διαστήματος, αφήνοντας το ι­διαίτερό του ίχνος, θα δημιουργεί μια ακόμα τελειότερη

.τελειότητα από τον εαυτό του, με δεκαέξη ακραίες ί πέρ ­στεpεές γωνίες και οχτώ Στερεούς Κύβους για περίμετρό

του. Και, εφόσον φτάσουμε εκεί δεν θα συνεχίσουμε την α­νοδική πορεία ι-ι-ας; σ' εκείνο τον ευλογημένο κόσμο "tων

Τεσσιipων Διαστάσεων, θα σταματήσουμε στο κατώψλι

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 120 --------------------------------------

των Πέντε, χωρίς να μπούμε μέσα; Α, όχι! Καλύτερα να

αποφασίσοuμε να πετάξει η φιλοδοξία μας μαζί με την σω­ματική μας άνοδο. Τότε, σαν παραδοθούμε στη νοητική

μας έφοδο, οι πuλες της Έκτης Διάστασης θα τινάχθοuν ορθάνοιχτες · και μετά της Έβδομης, της Όγδοης-

Πόσο ακόμα είχα σuνεχίσει , δεν ξέρω. Μάταια η Σφαί;

ρα, με φωνή σαν κεραυνό, επανιλαβε τη διαταγή να σωπά­σω, και μάταια με απείλησε με τις φοβερώτερες ποινές αν

σuνέχιζα. Τίποτε δεν μπορούσε να στερέΦει την πλημμuρί­δα των εκστατικών μοu πόθων . · Ισως να έφταιγα · αλλά ή­

μοuν αληθινά τόσο δηλητηριασμένος από το πιοτό της Α­λήθειας ποu εκείνη η ίδια μοu είχε προσφέρει. Ωστόσο, το

τέλος δεν θα αργοίισε. να έρθει. Τα λόγια μοu κόπηκαν από ένα πάταγο έξω και έναν πάταγο μέσα μοu, ποu με. εξακόν­τισε μεσα στο Διάστημα με τέτοια ταχuτητα, ποu μοu κό­

πηκε. η λαλιά. Κάτω! Κάτω! Κάτω! ·Επεφτα ταχύτατα·

και γνώριζα ότι η επιστροφή στην Επιπεδοχώρα ήταν η μοίρα μοu. Μια ματιά , μια φεuγαλεα, τελεuταία και αξε­

χαστη ματιά πρόλαβα να ρίξω σε κείνη την ανιαρή επίπεδη ερημιά ποu επρόκειτο vα γίνει και πάλι το Σύμπαν μοu­απλωμένη μπροστά στο μάτι μοu . Ύστερα- σκοτάδι. ·y. στερα, μια τελε.uταία, μια χαταλuτιχή βροντή . Και, όταν

ξαναβρήκα τον εαuτό μοu, ήμοuν και πάλι ένα κοινό, σερ­νάμενο Τετράγωvο, βρισκόμ.οvv στο γραψείο τοv σπιτιοu

μοu, και άκοuγα την Ειρηνική Κραuγή της Σuζuγοu μοu.

20. -Πώς η Σφαίρα με ενθάρρυνε σ' ένα ·οραμα

Αν και είχα λιγότερο από ένα λεπτό για να σuλλογι­στώ, αισθάνθηκα, σαν από ένστιχτο, ότι πρέπει να κρuφω τις εμπειρίες μοu από τη Σuζuγό μοu. ·οχι γιατί αντιλαμ­βανόμοuν κανένα χίνδuνο από την αποκάλuφη σ' εκείνη τοu μuστικοu μοu, αλλά ήξερα ότι σε. κάθε Γuναίκα της Ε­

πιπεδοχώρας η διήγηση των περιπετειών μοu θα ήταν ο­πωσθήποτ~ ακατανόητη. Έτσι προσπάθησα να την καΟη-

συχάσω με. κάποια ιστορία, ποu εψεvρα για την περίσταση,

ΕΠΙΠΕΔ·ΟΧΩΡΑ --------------------------------------- 121

πως είχα δήθεν τuχαία πέσει από την καταπαχτή της απο­

θήκης χα~ πως είχα μείνε~ εκεί λ~πόθuμος. Η προς τα νότ~α έλξη στη χώρα μας είναι τόσο αδύνατη

ώστε, ακόμα και σε μια Γuναίκα, η ιστορία μοu αναγκα­στικά θα φαινόταν περίεργη και εντελώς απίστεuτη' αλλά

η Σuζuγός μοu, ποu η καλή της προαίρεση κατά πολύ uπε­ρέχει από το μέσον όρο τοu Φuλοu της, και ποu αντιλή­φθηκε πως ήμοuν ασuνήθιστα ταραγμένος, δεν μοu άνοιξε σuζήτηση, αλλά επέμενε ότι ήμοuν άρρωστος και πως χρειαζόμοuν ανάπαuση . Χάρηκα για τη δικαιολογία ποu

μοu επέτρεπε να αποσuρθώ στο δωμάτιό μοu και να σκε· φθώ ήσuχα όλα όσα είχαν σuμβεί. Όταν επιτέλοuς έμεινα μόνος , ένα αίσθημα uπνηλίας έπεσε επάνω μοu· αλλά πρίν

κλείσοuν τα μάτια μοu προσπάθησα να αναπαραγάγω την Τρίτη Διάσταση και, ιδιαίτερα, τη διαδικασία με την ο· ποία ένας Κuβος κατασκεuάζεται μέσω της κίνησης ενός Τετpαγώνοu. Δεν ήταν τόσο σαφές όσο θα επιθuμοuσα· αλ·

λά θuμήθηκα ότι πρέπει να είναι «προς τα Επάνω, αλλά ό­

χι προς το Βορρά». Αποφάσ~σα να κρατήσω αuτές τ~ς λέξεις σαν το κλε~δί

ποu, αν το έπ~ανα γερά, δεν θα αποτύχαινε να με οδηγήσει στη λuση. Κα~ επαναλαμβάνοντας έτσι μηχαν~κά, σαν μα­γική φράση , τις λέξεις «προς τα Επάνω, αλλά όχι προς το Βορρά» , έπεσα σε ένα βαθu, ζωογόνο uπνο.

Στη διάρκεια τοu λήθαργοu μοu είδα ένα όνειρο. Είδα

ότι ήμοuν πάλι μαζί με τη Σφαίρα, ποu η φωτεινή όψη της έδειχνε ότι είχε αντικαταστήσει την οργή της εναντίον μοu

μ~ μια τέλεια αμνησικακία. Κινοuμασταν μαζί προς ένα λαμπερό αλλά άπειρα μικρό Σημείο, στο οποίο ο Κuριός

μοu σuγκέντρωσε την προσοχή μοu. Καθώς πλησιάζαμε, μοu φάνηκε ότι ένα ελαφρό βοu'ίσμα προέρχονταν από την κατεuθuνσή τοu , σαν νά 'ταν μια χρuσόμuγα της Χωροχώ· ρας, μόνο ποu ήταν κατά πολu λιγώτερο ηχηρό, τόσο ελα­φρό πράγματι, ώστε ακόμα Και στην τέλεια ηρεμία τοu Κενοv όποu πετοuσαμε, ο ήχος δεν έφτασε τα αuτιά μας παρόι σε μια απόσταση λιγότερη από είκοσι ανθρώπινες

διαγωνίοuς.

ΕΠΙΠΕΔΟΧ-ΩΡΑ 122 --------~-------------------------------

« Κοίταξε εκεί πέρα» , είπε ο Οδηγός μ.ου· «στην Επιπε­

δοχώρα έζησες· της Γραμμοχώpας είχες ένα όραμα· πέτα­ξες μ.οιζί μ.ου στα uφη της Χωροχώροις · τώρα, γιοι να κλεί­σει ο κίικλος της εμπειρίας σου, σε οδηγώ κάτω, στο χοι­μ.ηλότερο σκαλοπάτι της uπαρξης, στο βασίλειο της Ση­μειοχώρας, της Αβίισσου της Μηδενικής Διάστασης.

Κοίταξε τοuτο το άθλιο πλάσμα. Εκείνο το Σημείο εί­

ναι ένα 'Ον όπως εμείς, αλλά περιορισμ.ένο στο Αδιάστατο

Χάος. Ο ίδιος είναι ολόκληρος ο Κόσμος τοu, ολόκληρο το Σύμπαν του· γιοι κανέναν άλλον πέρα από τον εαυτό του

δεν μπορεί να σχηματίσει οιντίληφη· δεν γνωρίζει οuπ Μήκος, οuτε Πλάτος, ούτε ' ΥΦος, γιατί δεν έχει καμ.μ.ία

εμπειρία τοuς· αγνοεί ακόμα και την ίιπαρξη του αριθμοί> Δuο· οuτε καμ.μ.ία αντίληφη της έννοιας της πλειονότητας·

γιατί είναι ο ίδιος 'Ενας και · Ο λα, όντας στην ουσία Τίπο­

τε. Ωστόσο, σημείωσε την τέλεια αυτάρκειά του, και μάθε τοίιτο το μάθημα: ότι το να είσαι αυτάρκης είναι πρόστυχο

και ηλίθιο και ότι η ελπίδα είναι καλuτερη από την τυφλή

και ανίκανη ευτυχία . Τώρα άκου» .

'Επαυσε· και, ανάμεσα από τον βόμβο του μικροσκοπι­

κοί> πλάσματος ξεχώρισε ένα αμυδρό, μονότονο αλλά ευ­διάκριτο κουδοuνισμα, σαν να προέρχονταν από κάποιο φωνογράφο της Χωροχώρας, από το οποίο έπιασα τοuτες τις λέξεις: « 'Απειρη ομορφιά της ' Υπαρξης· και δεν υπάρ-

χει τίποτε πέρα από το Αυτό » . . «τί», είπα, «εννοεί το ουτιδανό πλάσμα λέγοντας Αυ­

τό;»

«Εννοεί τον εαυτό του», απάντησε η Σφαίρα' «δεν έχεις

προσέξει ότι ότι τα μ.ωρά και οι μ.ωροί άνθρωποι ποu δεν μποροuν να διακρίνουν τον εαυτό τους από τον κόσμο, μι­

λοuν στο τρίτο πρόσωπο; Αλλά σώπασε! » . «Γεμίζει όλο το Χώρο», συνέχισε το πλασματάκι στο

μονόλογό του, «και ό,τι γεμίζει, είναι. ·ο,τι σκέπτεται,

προφέρει' και ό,τι προφέρει, ακοuει' και είναι το ίδιο Στο­χαστής, Ομ.ιλητής, Ακροατής, Σκέφη, Λόγος, Ακρόαση· ε~να~ το 'Ενα, κ~ ωστόσο >ο 'Ολο σ>ο 'Ολο. Αχ, η ε\ηu-

χί~, ~χ, ttυ-t~ 'η εuτuχία της Ύ παρζης! ».

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 123

« Δεν μπορείς να πετάξεις το πλασματάκι έξω από την

ειιαρέσκειά τοιι; » είπα . «Πες τοιι τι πραγματικά είναι, ό­πως μοιι είπες' αποκάλιιψέ τοιι τα στενά όρια της Σημειο ­

χώρας και οδήγησέ το σε κάτι ψηλώτερο». «Αιιτό δεν είναι εύκολο έργο » , απάντησε ο Κυριόι; μου '

« δοκίμασε σu » . Υψώνοντας λοιπόν τη φωνή μοιι όσο μποροuσα, απειι­

θuνθηκα στο Σημείο ως εξής:

«Σιωπή, σιωπή, αξιοθρήνητο Πλάσμα. Ονομάζεις τον εαυτό σου το Όλο στο Όλο, αλλά είσαι το Τίποτε· το α­

ποκαλούμενο σύμπαν σοιι δεν ε ίναι παρά ένας κόκκος μιας Γραμμής, και μια Γραμμή δεν είναι παρά μια σκιά σε σύγ­

κριση με- » .

«Σώπασε, σώπασε, είπες αρκετά» , διέκοψε η Σφαίρα" « άχοιι τώρα, και πρόσεξε το αποτέλεσμα της ομιλίας σου στο Βασιλιά της Σημειοχώραι; >> . Η λαμπρότητα τοιι Μονάρχη, ποιι ακτινοβόλησε λαμ­

πρότερα από ποτέ στο άκοιισμα λόγων μοιι, έδειχνε καθα­ρά ότι διατηρούσε την αυταρέσκειά τοιι· και μόλις είχα σω­

πάσει όταν ξανάρχισε τ~ τραγούδι του: «Αχ, η χαρά, αχ η χαρά της Σκέψης! Και τι δεν μπορεί

Αιιτό να πετύχει με τη σκέψη! Η ίδια τοιι η Σκέψη επι­στρέφει σ' Αυτό, υποδεικνύονται; την υποτίμησή του, προ­κεψέ.νου να διευpvνει την ευτυχία του! Γλυκειά ανταρσία

που ξεπετάχτηκε για να καταλήξει σε θρίαμβο! Αχ, η θεία δημιοιιργική δύναμη τοιι Όλοιι στο Ένα! Αχ, η χαρά, η χαρά, της "Υπαρξης! » .

« Βλέπεις» , είπε ο Δάσκαλος μοιι, «πόσο μικρό αποτέ­λεσμα είχαν τα λόγια σοιι. Στο βαθμό ποιι ο Μονάρχης τα

καταλαβαίνει όλα, τα δέχεται σαν δικά του -γιατί δεν μπορεί να σιιλλάβει την ύπαρξη άλλοιι πέρα από 'tΟν εαu'tό τοιι- και καμαρώνει για την ποικιλία της «Σκέψης Tou » σαν παράδειγμα δημιοιιργικής Δύναμης. Ας αψήσοιιμε αιι­τόν τον θεό της Σημειοχώρας στην αδαή καρποφορία της

παν"tαχού παροιισίας 'tOu και της παν'tογνωσίας τοιι: 'tίπο­τε δεν μποpοvμε να κάνουμε για να τον γλυτώσουμε από

την αv'tο~κανοποίησή -.ou ».

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 124 ---------------------------------------

Καθώς ύστερα πλέαμε απαλά πίσω προς την Επιπεδο­χώρα, μπορούσα να ακούσω την ήρεμη φωνή τοu Σuντρό­φοu μοu να uποδεικνύει το δίδαγμα τοu οράματος μοu, και να με παρακινεί να ελπίζω και να μάθω και σε άλλοuς να ελπίζοuν. Είχε θuμώσει αρχικά --ομολόγησε-- με την φι­λοδοξία μοu να πετάξω σε Διαστάσεις πάνω από την Τρί­τη' αλλά, από τότε, είχε προχωρήσει σε βαθύτερη αuτεπί­γνωση και δεν ήταν τόσο εγωιστής ώστε να μην παραδε­χτεί ένα λάθος τοu στο Μαθητή τοu. Τότε, προχώρησε στην μύησή μοu σε μuστήρια ακόμα uψηλώτ~ρα από ~κ~iνα

ποu είχα γνωρίσει, δείχνοντάς μοu πώς να κατασκεuάζω Υ περστερεά μέσω της κίνησης Στερεών και Δισuπερστερεά

με την κίνηση Υπερστερεών, όλα «σε αuστηρή σuμφωνία μ~ την Αναλογία» και με τόσο απλές μεθόδοuς ποu να εί­

ναι προσιτές ακόμα και στο Γuναικείο Φύλο.

21. --Πώς προσπάθησα να διδάξω στον Εγγονό μου τη θεωρία των Τριών Διαστάσεων, και με τι επιτυχία

Ξύπνησα χαρούμ~νος, και άρχισα να σκέφτομαι την έν­

δοξη σταδιοδρομία μπροστά μοu. Θα προχωροuσα αμέ­σως, σκέφτηκα, και θα κήρuττα σ' ολόκληρη την Επιπεδο­χώρα. Ακόμα και στις Γuναίκες και στοuς Στρατιώτες θά

'πρεπε η Βίβλος των Τριών Διαστάσεων να κηρuχθεί. Θα άρχιζα από τη Γuναίκα μοu.

Μόλις είχα καθορίσει το σχέδιο των ενεργειών μοu, ά­κοuσα τον ήχο πολλών φωνών στο δρόμο να διατάσσοuν η­σuχία. Τότε ακολούθησε μια δuνατότερη φωνή. Ήταν η φωνή ενός κήρuκα. Ακούγοντας προσεκτικά, αναγνώρισα

τα λόγια της Απόφασης τοu Σuμβοuλίοu, ποu διέτασσε την σuλληφη, φuλάκιση ή εκτέλεση οποιοuδήποτε διέστρεψε τα μuαλά των ανθρώπων με πλάνες και με ισχuρισμούς ότι δέχτηκε αποχαλύΦεις από έναν άλλο κόσμο.

Δεν ήταν δuνατό να αγνοήσω αuτόν τον κίνδuνο, σχέ­ψτηχcχ. Θcχ ήτcχν χcχλuτεpcχ νcχ τον cχποψuγω πcχpcχλεlποντcχc;

κάθ~ (ΧV(Χφοpά στ1}v ΑποκάλuΦ~ μοu Κ(Χι V(X προχωρήσω

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 125

στο δρόμο της λογικής Απόδειξης -που, στο κάτω κάτω , φαινόταν τόσο απλή και τόσο καταλυτική, ώστε τίποτε δεν

θα χάνονταν με την παράλειφη των γεγονότων της περιπέ­τειάς μου: «Προς τα Πάνω, όχι προι; τα Βόρεια» -αυτό ή­

ταν το κλειδί ολόκληρης της απόδειξης. Μου είχε φανεί αρκετά σαφές προτού αποκοιμηθώ' και, μόλις ξύπνησα, με νωπό το όνειρό μου, μου είχε φανεί τόσο προφανές όσο οι

Αριθμητικές πράξεις' αλλά, κατά κάποιον περίεργο τρόπο,

δεν μου φαινόταν τόσο προφανές τώρα. Αν και η Σuζυγός μοu μπήκε εκείνη τη στ ιγμή στο δωμάτιο, αποφάσισα, α­

φού ανταλλάξαμε λίγες λέξεις κοινότuπηι; σuνομιλίας να

μην αρχίσω απ' αυτήν.

Οι Πεντάγωνοι γιοί μου ήταν άνδρες με χαραχτήρα περιωπής, γιατροί καθόλου μέτριου επιπέδου, αλλά όχι

σπουδαίοι στα μαθηματικά, άρα, από την άποψη αuτή, α­κατάλληλοι για το σκοπό μου . Αλλά μου φάνηκε ότι, ένας νεαρός και πειθήνιοι; Εξάγωνος με μαθηματική κλίση, θα

ήταν ο πιο κατάλληλος μαθητής. Γιατί συνεπώς να μην χάνω το πρώτο μου πείραμα με τον μικρό μοu, πρόωρα

νοητικά ανεπτυγμένο Εγγονό, που οι τυχαίες παρατηρή­

σεις του σχετικά με το νόημα τοu 33 είχαν σuναντήσει την επιδοκιμασία της Σφαίρας; Συζητώντας το θέμα μαζί του, ποu δεν ήταν παρά ένα παιδί, θα βρισκόμοuν σε απόλuτη ασφάλεια· γιατί δεν θα ήξερε τίποτε για την Προκήρυξη

τοu Σuμβοuλίοu · ενώ δεν αισθανόμοuν σίγοuρος ότι οι Γιοί μου -τόσο πολύ κυριαρχούσε ο πατριωτισμός τοuς και ο

σεβασμός προς τους Κύκλους πάνω στην τυφλή αγάπη­

δεν θα αισθάνονταν αναγκασμένοι να με παραδώσουν στον

Νομάρχη, αν έβλεπαν ότι σοβαρά υποστήριζα την ανατρε­

πτική αίρεση της Τρίτης Διάστασης .

Αλλά το πρώτο που έπρεπε να γίνει ήταν να ικανοποιη­θεί κατά κάποιον τρόπο η περιέργεια της Σuζuγοu μοu, που ήταν φυσικό να επιθυμεί να γνωρίζει τους λόγους για τοuς οποίοuς ο « Κύκλος» επεδίωξε. εκείνη τη μuστηριώδη συνέντευξη , καθώς και τον τρόπο με τον οποίο είχε. μπεί στο σπίτι. Χωpίs vα ε-πε-κταθώ στιs λι;πτο~έp,;ι,;ς της ,;~π~-

ριστατωμ~V'Υjζ tζ~γ'ησ'ηζ που τ'fj~ έδωσα, μιας εξήγησης,

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 126 -------------------------------------

φοβάμαι, όχι τόσο σuνεποίις με την αλήθεια όσο θα επιθu­μοuσαν οι Αναγνώστες μοu στην Χωροχώρα -πρέπει να

είμαι ικανοποιημένος λέγοντας ότι πέτuχα επιτέλοuς να την πείσω να επιστρέψει ήσuχα στα οικοκuρικά της καθή­κοντα χωρίς να μοu αποσπάσει καμμιά αναφορά για τον

Κόσμο των Τριών Διαστάσεων. Μόλις έγινε αuτό, ειδο­ποίησα αμέσως τον Εγγονό μοu· γιατί, για να εξομολογη­θώ την αλήθεια, αισθανόμοuν ότι όλα όσα είχα δεί και α­κοuσει, κατά κάποιον μuστήριο τρόπο ξεγλιστροuσαν έξω από εμένα , σαν την εικόνα ενός ασαφούς, Ταντάλειοu ο­νείροu, και λαχταροuσα να δοκιμάσω την δεξιοτεχνία μοu στον προσηλuτισμό ενός πρώτοu μαθητή .

Όταν ο Εγγονός μοu μπήκε στο δωμάτιο, κλείδωσα προσεκτικά την πόρτα. Έπειτα, καθισμένος δίπλα τοu και κρατώντας τοuς μαθηματικοuς πίνακές μας , ή, όπως θα τοuς ονομάζατε σεις , Γραμμές, -τοu είπα ότι θα συνοψί­

ζαμε το χθεσινό μάθημα. Tou δίδαξα άλλη μια φορά πως ένα Σημείο με κίνηση σε Μιά διάσταση παράγει μια Γραμ­μή, και πως μια Εuθεία σε Δuο Διαστάσεις παράγει ένα Τετράγωνο. Ύστερα, εξαναγκάζοντας τον εαuτό μοu να

γελάσει, είπα: « και τώρα, παλιόπαιδιο, ήθελες να με κά­νεις να πιστέψω ότι ένα Τετράγωνο θα μποροuσε , κατά τον ίδιο ψόπο, με κίνηση «προς τοι. επάνω, όχι προς τα Βό­ρεια » , να παραγάγει ένα άλλο σχήμα , ένα είδος «uπέρ -τετραγώνοu » σε Τρείς Διαστάσεις. Για ξαναπέστο αuτό,

βρε κατεργάρη! » . Εκείνη τη στιγμή ακοuσαμε πάλι τον κήρuκα: «Ακοu­

σατε! Ακοuσατε! » Ήταν έξω στο δρόμο και διαλαλοuσε την Απόφαση τοu Σuμβοuλίοu. Παρ' όλο ποu ήταν μικρός, ο Εγγονός μοu -ποu ήταν ασuνήθιστα έξuπνος για την η­λικία τοu και είχε ανατραφεί με τέλειο σεβασμό προς την

αuθεντία των Κuκλων- σuνέλαβε την κατάσταση με μια οξuνοια για την οποία ήμοuν εντελώς απροετοίμαστος.

Παρέμεινε σιωπηλός ώσποu έσβησαν τοι. τελεuταία λόγια της Προκήρuξης και τότε , ξεσπώντας σε κλάματα, μοu εί­

τςε: - << Αγοι.-..ημ~νε Πα-..;.οv, -.ο είπα μόνο για αστείο, δεν uποvοο~σοι τίποτs. ~ΗοΉ κοιι ge.ν ~~ροιμs. τ~τs. τον Ν~ο Ν~-

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 127

μο · και δεν νομίζω ότι είπα οuτε μια λέξη από την φράση «Προς τα Επάνω, όχι προς τα Βόρεια » γιατί ξέρεις τι βλα­κεία θα ήταν κάτι τέτοιο: Πώς θα μποροuσε Ε.να πράγμα να κινηθεί προς τα Επάνω, και ωστόσο όχι προς τα Βό­ρεια! Ακόμα χι αν ήμοuν μωρό, δεν θα ήμοuν τόσο ανόη­τος. Τι χαζό που είναι! Χα! Χα! Χα!».

« Δεν είναι καθόλου χαζό » , είπα, χάνοντας την ψυχραι­μία μοu· «εδώ, για παράδειγμα, παίρνω αuτό το Τετρά­

γωνο » ' λέγοντας αυτά, άρπαξα ένα κινητό Τετράγωνο που το είχε πρόχειρο - «και το κινώ βλέπεις, όχι προς το Βορ­

ρά αλλά -ναι , το κινώ προς τα επάνω- δηλαδή όχι Βό­ρεια, αλλά το κινώ κάποu -όχι ακριβώς έτσι , αλλά κάπως-». Εδώ έφερα την πρότασή μοu σε ένα ανόητο τέ­

λος, χοuνώντας το Τετράγωνο πέρα δώθε άσκοπα, προς μεγάλη διασκέδαση του Εγγονού μου που έσκασε στα γέ­

λια δuνατότeρα από ποτέ, λέγοντας ότι δεν τον δίδασκα, αλλά τον κορό'ίδευα' και λέγοντας αuτά, ξεκλείδωσε την

πόρτα και έτρεξε από το δωμάτιο. Έτσι τελείωσε η πρώτη απόπειρα να προσηλυτίσω ένα μαθητή στην Βίβλο των Τριών Διαστάσεων.

22. -Πώς έπειτα προσπάθησα να διαδ(iJσω την Θεω­ρία των Τριών Διαστάσεων με άλλα μέσα και με τι απο ­

τελέσματα

Η αποτυχία μοu με τον Εγγονό μου δεν με ενθάρρυνε να μεταδώσω το μυστικό μου σε άλλα άτομα τοu σπιτιχοu μου' ωστόσο, δεν οδηγήθηκα ούτε στην απελπισία ούτε στην επιτυχία. Έβλεπα μόνο ότι δεν έπρεπε να βασίζομαι

ολοκληρωτικά στην φράση -κλειδί « Πρός τα επάνω, όχι προς τα Βόρεια», αλλά ότι έπρεπε μάλλον να επιδιώξω μια επίδειξη θέτοντας μπροστά στο κοινό μια καθαρή ειχό-

. να του όλου ζητήματος' και, για τον σκοπό αuτόν; έπρεπε να καταφύγω στο γράψιμο.

Έτσι, αςpιέpωσα fλεpικούc; fλήνεc; fλΟναχιχότητας στη

σίινταζη μιαζ πραγματείαζ για τα μuστ~ρια των τριών

.. ...,., ~

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 128 --------------------------------------

Διαστάσεων. Μόνο ποu, προκειμέ.νοu να αποφuγω την αρ·

πάγη τοu Νόμοu, αν ήταν δuνατό, αναφερόμουν, όχι σε μια φuσική Διάσταση, αλλά σε μια φανταστική Χώρα από

όποu, θεωρητικά, ένα Σχήμα θα μποροuσε να κοιτάξει στην Επιπεδοχώρα και να δει ταuτόχρονα το εσωτερικό ό­λων των πραγμάτων' σε μια Φανταστική Χώρα όπου, ή­

ταν δuνατό, να uπάρχει έ.να Σχήμα περικλειόμενο, ας ποu­με, από έξη Τετράγωνα που κατέληγαν, ανά τέσσερα, σε οκτώ ακραία Σημεία. Αλλά, καθώς έγραφα αuτό το βι­βλίο, ανακάλuψα ότι χώλαινε οικτρά, όντας αδuνατο να

κάνω τα απαραίτητα για τον σκοπό μοu διαγράμματα' ε­πειδή, όπως είναι φυσικό, στην Επιπεδοχώρα, δεν uπάρ­χοuν επίπεδοι πίνακες γραφής αλλά Γραμμέ.ς, οuτε δια­

γράμματα αλλά Εuθuγραμμα Τμήματα, όλα σε μια Εu­θεία, ποu ξεχωρίζουν μόνο από τη διαφορά μήκους και

λαμπρότητας · έ.τσι ώστε, όταν τελείωσα την πραγματεία μου (ποu τιτλοφόρησα «Από την Επιπεδοχώρα στην Χώ­

ρα της Φαντασίας») δεν αισθανόμουν σίγοuρος ότι πολλοί θα καταλάβαιναν το νόημά της.

Στο μεταξu, η ζωή μοu βρισκόταν μέσα σ' έ.να σuννεφο. Όλες οι χαρές έγιναν ανιαρές για μένα, η κάθε εικόνα με σαγήνεuε και μ' έβαζε στον πειρασμό να διαπράξω απερί­φραστα « εσχάτη προδοσία», γιατί δεν μποροuσα παρά να

συγκρίνω ό,τι έβλεπα στις Δuο Διαστάσεις με ό,τι θα φαί­νονταν παραγματικά στις Τρείς' μόλις ποu σuγκρατοuσα

τον εαuτό μοu να μην κάνει τις συγκρίσεις τοu με δuνατή φωνή. Παραμέλησα τοuς πελάτες μοu και τη δοuλειά μοu για vα παραδοθώ στον διαλογισμό των μuστηρίωv ποu κά­ποτε είχα δεί, χωρίς ωστόσο να μπορώ να τα γνωστοποιή· σω σε κανένα, βρίσκοντας κάθε μέρα δuσκολώτερο να τα αναπαράγω ακόμα και με τη δική μοu νοερή όραση. Μια μέρα, περίπου ένδεκα μήνες μετά την επιστροφή

μού από την Χωροχώρα, προσπάθησα να δω ένα Κuβο με

το μάτι μου κλειστό, αλλά απέτυχα' αν και πέτuχα αργό­τερα, δεν ήμοuν τότε εντελώς βέβαιος (οuτε uπήρξα ποτέ στ'Υ) συvέχιω~) ότι ~ίχι0ι ι0ικριβώ<; συλλόιβ~ι το πρωτότuπο .

Αυτό με ~χανε περισσότερο μελαγχολικό από ποτέ και μου

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ -------------------------------------- 129

επέβαλε να κάνω ένα επόμενο βήμα· αλλά ποιό, δεν ήξε ­ρα . Αισθάνθηκα ότι θα δεχόμοuν να θuσιάσω τη ζωή μοu για την Ιδέα, αν έτσι μποροuσα να πείσω. Αλλά, αν δεν μποροίισα να πείσω τον Εγγονό μοu, πώς θα μποροίισα να πείσω τοuς ανώτεροuς και πιο ανεπτuγμένοuς Κίικλοuς της

Χώρας;

Παρ' όλ' αuτά, κατά καφοuς το πνεύμα μοu ήταν πολίι ισχuρό για μένα και με uποχρέωνε να προφέρω επικίνδuνα

λόγια. "Ηδη, με θεωροuσαν ετερόδοξο, αν όχι αιρετικό, και είχα πλήρη επίγνωση τοu κιν.δuνοu · ωστόσο δεν μπο­

ρούσα κατά καιροίις να αποφείιγω να ξεσπώ με ίιποπτες ή ημι - ανατρεπτικές εκφράσεις, ακόμα και στοuς κόλποuς

της ανώτερης Πολuγωνικής και Κuκλικής Κοινωνίας. ·ο­ταν, για παράδειγμα, σε κάποια σuζήτηση αναφέρθηκε το ζήτημα της μεταχείρησης εκείνων των παρανο"ίκών ποu έ­

λεγαν ότι είχαν αποκτήσει την δύναμη να βλέπουν το εσω­τερικό των πραγμάτων, παρέθεσα τη ρήση ενός αρχαίοu Κuκλοu που είχε διακηρuξει ότι οι προφήτες και οι εμπνευ­σμένοι άνθρωποι πάντα θεωροίινται από την πλειοφηφία τρελοί · και δεν μπορούσα να μην πετώ κάθε τόσο εκφρά­σεις όπως «το μάτι ποu διακρίνει το εσωτερικό των πραγ­μάτων » ή «η χώρα από όποu φαίνονται τα πάντα »· μια ή οίιο φορές άφησα να ακοuστοίιν οι απαγορεuμένοι όροι « Τρίτη και Τέταρτη Διάσταση». Τελικά, σαν επίμετρο

μιας σειράς μικροαδιακρισιών, σε μια σuγκέντρωση της το­πικής Εταιρείας Ψuχικών Ερεuνών ποu είχε διοργανωθεί στο μέγαρο τοu ίδιοu τοu Νομάρχη, καθώς κάποιο εξαιρε­

τικά γελοίο πρόσωπο διάβαζε ένα επιτηδεuμένο γραπτό ποu εξέθετε τοuς ακριβείς λόγους για τους οποίους η Θεία

Πρόvοια είχε περιορίσει -.ον αριθμό των Διαστάσεων σε Δuο και γιατί το χάρισμα της όρασης των πάντων ανήκει

στο Ανώ-.ατο ·ον και μόνο - έχασα τον ελεγχό μοu σε τέ­τοιο βαθμό , ώστε να χάνω μια πλήρη αναφορά ολόκληροu τοu ταξιδιοίι μοu με τη Σφαίρα στον Χώρο, στην Αίθοuσα Συνελεύσεων στην Μητρόπολη , έπειτα ξανά στο Χώρο,

και, τελικά, της επιστροφής μου· ακόμα και για κά&ε τι

ποu είχα δεί και αχοvσει στην πραγματικότητα ή στο μυα-

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 130 ---------------------------------------

λό μου. Στην αρχή, είναι αλήθεια, προσποιούμουν ότι πε­ρ~έγραφα τ~ς φανταστ~χές εμπειρίες ενός φανταστιχοu προ­

σώπου· αλλά σύντομα ο ενθουσιασμός μοu με ανάγκασε να πετάξω κάθε μεταμφίεση· χα~ τελ~χά, στον οίστρο τοu

κλεισίματος τοu ρητορ~χοu μοu, εξόρκισα όλοuς τοuς ακρο: ατές μοu να αποβάλοuν κάθε προκατάληφη και να πιστέ­Φοuν στην Τρίτη Διάσταση.

Χρειάζεται να πω ότι αμ~σως με συν~λαβαν και με πή­γ~ν μπροστά στο Σvμβοuλιο; Το επόμενο πρωί , στεκόμενος στο ίδιο ακριβώς σημείο

ποu μόλις λίγοuς μήνες πριν η Σφαίρα είχε σταθεί μαζί μοu, είχα την δuνατότητα να αρχίσω και να τελειώσω την διήγησή μοu χωρίς ερωτήσε~ς και διακοπές. Αλλά από την

αρχή προείδα τη μοίρα μοu· γιατί ο Πρόεδρος, προσέχον­τας ότι ένας φροuρός της καλύτερης κατηγορίας αστuνομι­

κών γωνιότητας ελάχιστα μικρότερης, αν όχι καθόλοu των 55°, βρισκόταν σε uπηρεσία, τον διέταξε να αντικατα­σταθεί προτοu αρχίσω την απολογία μοu, από έναν κατώ­τφο της τάξης των 2 ° ή 3 °. Ήξερα πάρα πολύ χαλά τι σήμαινε αuτό: Επρόκειτο να εκτελεστώ ή να φuλακιστώ και η ιστορία μοu θα έμενε μuστική για τον κόσμο με την ταuτόχρονη εκτέλεση των κρατικών οργάνων ποu θα την άχοuγαν ' όντας τέτοια η περίπτωση, ο πρόεδρος θέλησε να αντικαταστήσει τα ακριβότερα με φθηνότερα θύματα.

Αψού τελείωσα την απολογία μ.οu, ο πρόεδρος, διαβλ~­ποντας ίσως ότι μερικοί από τοuς νεαρότεροuς Κύκλοuς εί­χαν σuγκινηθεί από την προφανή μ.οu σοβαρότητα μοu έκα­νε δύο ερωτήσεις:

l: Αν μπορούσα να uποδείξω την διεuθuνση ποu εννοού­σα όταν χρησιμοποιούσα τις λέξεις « Προς τα επάνω, όχι προς τα Βόρεια».

2: Αν μπορούσα, με διαγράμματα ή περιγραφές (πέρα από την απαρίθμηση φανταστικών πλεuρών και γωνιών) · να περιγράφω το σχήμα ποu μοu άρεσε να αποκαλώ « Κύ­βο » . Δήλωσα ότι δεν μ.ποpούσα να πω τίποτε άλλο και ότι

στρατεuω τον εαuτό μοu στην υπηρεσία της Αλήθε.ιαι;;, ποu

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 131

είναι βέβαιο ότι στο τέλος θα θριαμβεuσει. Ο πρόεδρος απάντησε ότι αντιλαμβανόταν τα αισθήμα­

τά μοu και ότι δενμποροίισα να χάνω τίποτε χαλuτερο. Έ­πρεπε να καταδικαστώ σε ισόβια οεσμ.όι ' αλλά, αν η Αλή­

θεια είχε την πρόθεση να με απελεuθερώσει για να κηρuξω το Εuαγγέλιό της στον κόσμο, η Αλήθεια θα μποροίισε πραγματικά να το χάνει. Στο μεταξίι, δεν θα uπόμενα καμμιά έλλειψη άνεσης μη αναγχαίο:ς ,για την αποτροπή ο:­πόδρασης και, εκτός αν ανταπόδιδα το προνόμιο με κακή

θιαγωγή, θα μοu επιτρεπόταν περιστασιακά να βλέπω τον αδελφό μοu ποu βρισκόταν ήοη στη φuλακή μοu.

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ 132 ----~--------------------------------

Εψτά χρόνια πέρασαν και ι;ίμαι ακόμα κρατούμι;νος, και

-με την εξαίρεση των περιστασιακών επισκέψεων του α­

δερψού μου- απομονωμένος από κάθε ανθρώπινη παρου­σία εκτός από εκείνη των δεσμοφυλάκων μου. Ο αδερφός μου είναι ένα από τα καλuτερα Τετράγωνα: σωστός, λογι­κός, χαρούμενοι;, και όχι χωρίς αδερφική στοργή' ωστόσο,

ομολογώ ότι οι εβδομαδιαίες συναντήσεις μας, τουλάχι ­στον από μια άποψη, μου προκαλοuν τον πικρότερο πόνο. Ήταν παρών όταν η Σφαίρα εμφανίστηκε. στην Αίθουσα του Σuμβοuλίοu' ~;ίχι; δι;ι την μι;ταβαλλόμενη τομή της Σφαίρας' είχε ακούσει την ερμηνεία του φαινομένου που εί­

χε τότε δοθεί από τους Κuχλους. Από τότε, είναι ζήτημα αν είχε. περάσει έστω μία εβδομάδα στη διάρκεια των εψτά χρόνων, χωρίς να ακούσει να του επαναλαμβάνω το ρόλο που έπαιξα σ' εκείνο το γεγονός, μαζί με πλοuσιες π·ερι­

γραφές όλων των φαινομένων της Χωροχώρας και τα επι­χειρήματα υπέρ της uπαρξης Στερεών πραγμάτων που

προκuπτουν άμεσα από την Αναλογία. Ωστόσο -ντρέπομαι που αναγκάζομαι να το ομολογήσω- ο α­δερφός μου δεν έχει ακόμη συλλάβει τη φuση της Τρίτης Διάστασης και ανοιχτά ~;κδηλώνι;ι τη δυσπιστία του για την ύπαρξη της Σφαίρας.

Απομένω συνι;πώς χωρίς κανέναν απολuτως προσήλυτο και, από όσο μπορώ να δώ, η Αποκάλυψη της Χιλιετηρί­δας μοu έγινε. για το τίποτε.. Ο Προμηθέας πάνω στη Χω­ροχώρα δέθηκε γιατί έφερε τη φωτιά στους θνητοuς, αλλά εγώ -ο κακόμοιρος Προμηθέας της Επιπε.δοχώρας­

βρίσκομαι στη φυλακή χωρίς να έχω φέρει τίποτε στους συμπατριώτες μου. Ωστόσο, συνεχίζω να υπάρχω, με την ελπίδα ότι αυτά τα Απομνημονε.uματα, κατά κάποιον τρό­πο -δεν ξέρω ποιόν- μπορεί να βροuν το δρόμο τους στο

νοu της Ανθρωπότητας Κάποιας Διάστασης και να καλ­λιεργήσουν μια φυλή ανταρτών που θα αρνηθοuν να εγ­κλωβιστοuν σι; μια πι;ριορισμένη Διαστατικότητα.

Αυτή είναι η ελπίδα των λαμπρότερων στιγμών μου. Αλλοίμονο, ο~;ν ι;ίμαι πάντα tτσι. Βαρειά με πλακώνει χα-

τΟι καιροuς η αβάσταχτη σκέψη πως ~εν μπορώ έντιμα να

ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡ Α 133

πω ότι είμαι σίγουρος για το σχήμα του -ιδωμινου μια φο­ρά και πολλές φορές επιθυμητοί>- Kuβou· και στους νυχτε­ρινούς μοu οραματισμούς , η μuστηριώδης σuνταγή « Προς τα Επάνω, όχι προς τα Βόρεια», με στοιχειώνει σαν μια φuχοβόρα Σφίγγα. Είναι μέρος τοu μαpτupίοu ποu uπομέ­

νω για την uπόθεση της Αλήθειας, το ότι σε πε.ριόδοuς νοη­τικής αδuναμίας, Κuβοι και Σφαίρες απομακρuνονται στο φόντο των απίθανων υπάρξεων· τότε, η Χώρα των Τριών

Διαστάσεων ψαiνεται σχεδόν τόσο ψανταστιχή όσο ηΧώ­ρα της Μιας ή της Καμμιάς· κι ακόμα, ο ίδιος τοuτος

σκληρός τοίχος ποu μου στερεί την Ελεuθερία, τοuτα τα ί· δια τα χαρτιά πάνω στα οποία γράφω, όλες οι θεμελιώδεις

πραγματικότητες της ίδιας της Επιπεδοχώρας, δεν φαί· νονται να είναι παρά καρπός μιας αρρωστημινης φαντα·

σίας, ή η άυλη υφή ενός ονείροu.

* Η άυλη υφή του οράματος μου Ελυωσε κι έγινε άδειος αέρας Υλικό από το οποίο φτιάχνονται τα όνειρα

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΎ EDWIN Α. ΑΒΒΟΤ «Η ΕΠΙΠΕΔΟΧΩΡΑ»

ΜΕΤΑΦΡΑΣΜΕΝΟ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΑΣΟ ΔΑΡΒΕΡΗ

ΣΤΟΙΧΕΙΟΘΕΤΗΘΗΚΕ ΚΑΙ ΤΎΠΩ

ΘΗΚΕ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, ΣΤΗ

"ΛΙΘΟΓΡΑΦΙΑ ΤΡΙΑΝΔΡΙΑΣ, ΚΑΙ

ΒΙΒΛΙΟΔΕΤΉΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΟΝ Μ.

ΤΡΙΚΑΛΙΑΡΗ . Η ΓΡΑΦΙΚΗ ΕΠΙΜΕ ΛΕΙΑ ΚΑΙ Η ΜΑΚΕΤ Α ΤΟΎ ΕΞΩ

ΦΎ ΛΑΟΎ ΕΙΝΑΙ ΤΟΎ ΓΙΑΝΝΗ

ΑΒΡΑΜΙΔΗ. ΚΎΚΛΟΦΟΡΗΣΕ ΣΕ

2.000 ΑΝτΙΤΎΠΑ ΤΟ ΝΟΕΜΒΡΙΟ ΤΟΎ 1988.

Να μια συναρπαστική περιπέτεια σε καθαρά μαθημα­τικά, μια φαντασία περίεργων διαστημάτων που κατοι­κούνται από γεωμετρικά σχήματα· γεωμετρικά σχήματα

που σκέφτονται και μιλούν και έχουν πολύ ανθρώπινα αισθήματα. Δεν πρόκειται για κάποια ιστορία επιστημο­νικής φανταuίαι; τηι; σειράι;. Ο σκοπόι; τηι; είναι να διδά­ξει, και είναι γραμμένη με λεπτή μαεστρία. Αρχίστε να τη διαβάζετε και θα αιχμαλωτιστείτε από τη μαγεία τηι;. Αν είστε νέοι; στην καρδιά και η αίσθηση του θαυμασμού ακόμα σπαρταρά μέσα σαι;, θα τη διαβάστε χωρίι; διακο­πή μέχρι να φτάσετε ---'δυστυχώς- στο τέλοι;. Ωστόσο, δεν θα μαντεύατε ούτε πότε γράφτηκε η ιστορία ούτε α ­πό τι είδουι; ανθρώπους.

Banesh Hoffmann

Πίνακας Εξωqjύλλου (λεπτομέρεια):

Γ. Γαiτης

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΕΠΙΛΟΓΉ

Βασ. Ηρακλείοu 40, Θεσσαλονίκη 54623, τηλ. 236317 -