"Συλλογικά μαθήματα επιβίωσης με βάση τη διεθνή...

7
1 "Συλλογικά μακιματα επιβίωςθσ με βάςθ τθ διεκνι εμπειρία. Το μετά τισ καταςχζςεισ τοπίο των βορειοαμερικανικϊν πόλεων." Κωνςταντίνα Θεοδώρου Ειςιγθςθ ςτθν Ημερίδα του ΤΕΕ : "Αςφμμετρη απειλή κατά τησ κατοικίασ; Κοινωνικζσ, επενδυτικζσ και παραγωγικζσ διαςτάςεισ". 06 /05/ 2014 Μια νότα ελπίδασ για το μετά τισ καταςχζςεισ, για το πϊσ μπορεί να είναι το μζλλον, φαίνεται να ζρχεται από εκεί που κανείσ δεν το περιμζνει. Πρόκειται για το παράδειγμα των αμερικανικϊν πόλεων, αυτϊν τθσ βόρειασ αμερικάνικθσ ενδοχϊρασ, Detroit, Baltimore, Philadelphia, οι οποίεσ βίωςαν με πολφ ζντονεσ ςυνζπειεσ το φαινόμενο των καταςχζςεων και ωσ φαίνεται κατάφεραν να βρουν κάποιεσ παράδοξεσ εναλλακτικζσ λφςεισ. Πρόκειται για πόλεισ που είχαν βζβαια ζνα πολφ διαφορετικό μοντζλο και τρόπο ανάπτυξθσ, από το οικείο μασ Ελλθνικό και Ευρωπαϊκό παράδειγμα, πολφ "απλωμζνεσ", βαςιςμζνεσ ςτο αυτοκίνθτο και το sprawling, χωρίσ τθν δικι μασ παράδοςθ τον αςτικοφ βίου. Ωςτόςο οι δυνάμεισ που κινοφν φαινόμενα όπωσ αυτό των καταςχζςεων είναι παγκοςμιοποιθμζνεσ και κοινζσ, κι είναι αυτό που μασ δίνει το δικαίωμα να κάνουμε τισ ςυγκρίςεισ. Ζχει ενδιαφζρον, λόγω των κοινϊν που αναδεικνφονται με τθ δικι μασ περίπτωςθ, μια μικρι αναδρομι ςτθν εξζλιξθ τθσ πιο εμβλθματικισ περίπτωςθσ αυτισ του Ντιτρόιτ, τθσ πρϊθν Motortown city. Ζχοντασ ωσ αποκλειςτικι βάςθ τθσ οικονομίασ τθν αυτοκινθτοβιομθχανία, κακϊσ αυτι ζφκινε και αποχωροφςε ςταδιακά από το 1950 και μετά, ζφκινε και ο πλθκυςμόσ ο οποίοσ είναι ο μιςόσ ςιμερα από αυτόν του 1950 και αποτελείται κυρίωσ από άνεργουσ. 1 Μζςα ςτθν μακρά περίοδο που θ κρίςθ βάκαινε, ο διμοσ μαηί με τθ δθμογραφικι του ςυρρίκνωςθ ζβλεπε και τθν ςυρρίκνωςθ των εςόδων του -λιγότεροι και πιο φτωχοί κάτοικοι= λιγότερα δθμοτικά τζλθ- . Αντί να βοθκιςει όμωσ τουσ εναπομείναντεσ κατοίκουσ και να προςφζρει κάποιεσ ελαφρφνςεισ επιδείνωςε τθν κατάςταςθ βάηοντασ ακόμα πιο 1 Το 1950 1.800.000 κάτοικοι, το 2010 714.00

Transcript of "Συλλογικά μαθήματα επιβίωσης με βάση τη διεθνή...

Page 1: "Συλλογικά μαθήματα επιβίωσης με βάση τη διεθνή εμπειρία. Το μετά τις κατασχέσεις τοπίο των βορειοαμερικανικών

1

"Συλλογικά μακιματα επιβίωςθσ με βάςθ τθ διεκνι εμπειρία.

Το μετά τισ καταςχζςεισ τοπίο των βορειοαμερικανικϊν πόλεων."

Κωνςταντίνα Θεοδώρου

Ειςιγθςθ ςτθν Ημερίδα του ΤΕΕ : "Αςφμμετρη απειλή κατά τησ κατοικίασ; Κοινωνικζσ,

επενδυτικζσ και παραγωγικζσ διαςτάςεισ". 06 /05/ 2014

Μια νότα ελπίδασ για το μετά τισ καταςχζςεισ, για το πϊσ μπορεί να είναι το μζλλον,

φαίνεται να ζρχεται από εκεί που κανείσ δεν το περιμζνει. Πρόκειται για το παράδειγμα

των αμερικανικϊν πόλεων, αυτϊν τθσ βόρειασ αμερικάνικθσ ενδοχϊρασ, Detroit, Baltimore,

Philadelphia, οι οποίεσ βίωςαν με πολφ ζντονεσ ςυνζπειεσ το φαινόμενο των καταςχζςεων

και ωσ φαίνεται κατάφεραν να βρουν κάποιεσ παράδοξεσ εναλλακτικζσ λφςεισ. Πρόκειται

για πόλεισ που είχαν βζβαια ζνα πολφ διαφορετικό μοντζλο και τρόπο ανάπτυξθσ, από το

οικείο μασ Ελλθνικό και Ευρωπαϊκό παράδειγμα, πολφ "απλωμζνεσ", βαςιςμζνεσ ςτο

αυτοκίνθτο και το sprawling, χωρίσ τθν δικι μασ παράδοςθ τον αςτικοφ βίου. Ωςτόςο οι

δυνάμεισ που κινοφν φαινόμενα όπωσ αυτό των καταςχζςεων είναι παγκοςμιοποιθμζνεσ

και κοινζσ, κι είναι αυτό που μασ δίνει το δικαίωμα να κάνουμε τισ ςυγκρίςεισ.

Ζχει ενδιαφζρον, λόγω των κοινϊν που αναδεικνφονται με τθ δικι μασ περίπτωςθ, μια

μικρι αναδρομι ςτθν εξζλιξθ τθσ πιο εμβλθματικισ περίπτωςθσ αυτισ του Ντιτρόιτ, τθσ

πρϊθν Motortown city. Ζχοντασ ωσ αποκλειςτικι βάςθ τθσ οικονομίασ τθν

αυτοκινθτοβιομθχανία, κακϊσ αυτι ζφκινε και αποχωροφςε ςταδιακά από το 1950 και

μετά, ζφκινε και ο πλθκυςμόσ ο οποίοσ είναι ο μιςόσ ςιμερα από αυτόν του 1950 και

αποτελείται κυρίωσ από άνεργουσ.1

Μζςα ςτθν μακρά περίοδο που θ κρίςθ βάκαινε, ο διμοσ μαηί με τθ δθμογραφικι του

ςυρρίκνωςθ ζβλεπε και τθν ςυρρίκνωςθ των εςόδων του -λιγότεροι και πιο φτωχοί

κάτοικοι= λιγότερα δθμοτικά τζλθ- . Αντί να βοθκιςει όμωσ τουσ εναπομείναντεσ κατοίκουσ

και να προςφζρει κάποιεσ ελαφρφνςεισ επιδείνωςε τθν κατάςταςθ βάηοντασ ακόμα πιο

1 Το 1950 1.800.000 κάτοικοι, το 2010 714.00

Page 2: "Συλλογικά μαθήματα επιβίωσης με βάση τη διεθνή εμπειρία. Το μετά τις κατασχέσεις τοπίο των βορειοαμερικανικών

2

βαρείσ φόρουσ ιδιοκτθςίασ, ότι δθλ. ςυμβαίνει αυτι τθ ςτιγμι κι εδϊ. Αυτό οδιγθςε ςτον

περεταίρω αποδεκατιςμό των πόλεων. Οι κάτοικοι ανιμποροι να πλθρϊςουν τουσ φόρουσ

ι τα δάνεια που χρωςτοφςαν ζχαναν τα ςπίτια τουσ και ζφευγαν αναηθτϊντασ ςπίτι και

εργαςία αλλοφ.

Ο διμοσ ωςτόςο εξακολουκοφςε να αγνοεί το πρόβλθμα τθσ εκροισ κατοίκων και επζνδυε

ςε μεγαλόπνοα πρότηεκτ, τεράςτια mall, γιπεδα και ςυγκροτιματα διαςκζδαςθσ

πιςτεφοντασ ότι αυτά κα φζρουν πίςω κατοίκουσ και αγοραςτικι κίνθςθ ςτο κζντρο.

Βεβαίωσ όλα αυτά δεν κατάφεραν να ανατρζψουν τθν αρνθτικι κίνθςθ, πολλά από αυτά

ζχουν ιδθ απαξιωκεί ςαν επενδφςεισ ι παραμζνουν ωσ άδεια κουφάρια. Το πιο

προκλθτικό πρότηεκτ που ςυνάντθςε και πολλζσ αντιδράςεισ πριν ακόμα φτιαχτεί και

κυμίηει ςε πολλά τθν δικι μασ Πανεπιςτθμίου είναι το κυκλικό τραμ2 των 4.7 χμ που τρζχει

μεν, άδειο δε ςτο εμπορικό κζντρο του Ντιτρόιτ. Παρά τισ διακθρφξεισ ότι κα φζρει

κατοίκουσ, τουρίςτεσ και κίνθςθ ςτθν αγορά απζτυχε ςε όλα φορτϊνοντασ απλά τϊρα τον

διμο με ζξτρα χρζθ.

Τθν άςτοχθ διαχείριςθ από πλευράσ του διμου ολοκλιρωςαν οι ενζργειεσ των τραπεηϊν

που φζρουν το μεγαλφτερο βάροσ και ευκφνθ για τθν καταςτροφι. Καταρχάσ ακόμα και

ςτθν ςυνκικθ τθσ κρίςθσ ςυνζχιςαν να μοιράηουν αφειδϊσ κόκκινα δάνεια που προφανϊσ

δεν μποροφςαν να εξυπθρετθκοφν, προςβλζποντασ ςτθν μελλοντικι κατάςχεςθ των

ςυνδεδεμζνων ακινιτων ςτθν οποία και προχϊρθςαν διϊχνοντασ τουσ κατοίκουσ, χωρίσ

ωςτόςο να μποροφν να φζρουν νζουσ κακϊσ κανείσ δεν ενδιαφερόταν να ζρκει ςε μία

πόλθ που δεν κα ζβριςκε δουλειά.

Στθ ςυνζχεια ζχοντασ ςτα χζρια τουσ χιλιάδεσ ακίνθτα από καταςχζςεισ τισ περιςςότερεσ

φορζσ δεν φρόντιηαν καν να αποκτιςουν τουσ επιςιμουσ τίτλουσ ιδιοκτθςίασ προκείμενου

να γλιτϊςουν τα δθμοτικά τζλθ. Αλλά ακόμα κι αν αποκτοφςαν τελικά τουσ τίτλουσ

αμελοφςαν να πλθρϊςουν δθμοτικά τζλθ κακϊσ ο διμοσ χρωςτοφςε ιδθ ςτισ τράπεηεσ

και αυτό ιςοφάριηε κάπωσ τα εκατζρωκεν οφειλόμενα. Επίςθσ αμελοφςαν και να τα

ςυντθριςουν λόγω του μεγάλου κόςτουσ, με αποτζλεςμα τα περιςςότερα από αυτά χωρίσ

κατοίκουσ να ρθμάηουν, να γίνονται υλικό για ςκραπ. Αυτό ςθμαίνει ότι όταν τα ακίνθτα

ζφταναν ςτισ δθμοπραςίεσ ιταν ιδθ κατεςτραμμζνα, με αςαφζσ και μετζωρο ιδιοκτθςιακό

κακεςτϊσ, χρεωμζνα από προθγοφμενα δάνεια και τζλθ, δθλ. εντελϊσ ακατάλλθλα.

Ζχουμε λοιπόν το εξισ παράλογο των ςπιτιϊν του ενόσ δολαρίου, που μπορεί να φαίνονται

ςαν ευκαιρία, αλλά μζνουν για χρόνια αποφλθτα χωρίσ κανείσ να κζλει να αγοράςει.

Για ζναν απλό ιδιϊτθ που κα ικελε να κατοικιςει εκεί ακόμα και θ ςκζψθ να ξοδζψει ζνα

δολάριο και να αγοράςει ζνα ςπίτι μόνο για να κρατιςει το οικόπεδο και να κτίςει κάτι

καινοφριο, αποδεικνφεται αςφμφορθ, κακϊσ θ κατεδάφιςθ λόγω των επικίνδυνων υλικϊν,

κοςτίηει πάρα πολφ 10.000 δολάρια και θ ανακαίνιςθ ακόμα περιςςότερο.

Αλλά και για τουσ επενδυτζσ που ςκζφτθκαν να αγοράςουν μαηικά ςπίτια του 1 δολαρίου

με το ςκεπτικό να τα αξιοποιιςουν κάποια ςτιγμι ςτο μζλλον ιταν αςφμφορο, κακϊσ δεν

υπάρχει καμία προοπτικι ανάπτυξθσ και απλά φορτϊνονται με υπζρογκουσ δθμοτικοφσ

φόρουσ. Ιδζεσ για τεράςτια τουριςτικά ςυγκροτιματα, καηίνο κτλ, ςτα άδεια οικόπεδα όλα

κατζρρευςαν -ποιοσ κα ερχόταν να διαςκεδάςει ςε μια πόλθ όπου όλα είναι γφρω ζρθμα

και κατεςτραμμζνα.

2 People Mover Detroit, το light rail του Detroit,

Page 3: "Συλλογικά μαθήματα επιβίωσης με βάση τη διεθνή εμπειρία. Το μετά τις κατασχέσεις τοπίο των βορειοαμερικανικών

3

Σπίτια του 1 δολαρίου, αποφλητα για περιςςότερο από ζνα χρόνο

Ζχουμε λοιπόν γφρω ςτα 100.000 ακίνθτα άδεια ςτθν ομθρία τραπεηϊν, επενδυτϊν και του

Διμου που αδυνατοφν να τα ςυντθριςουν και να τα αξιοποιιςουν. Ολόκλθρεσ γειτονιζσ

ρθμαγμζνεσ, με όλεσ τισ βαςικζσ δθμοτικζσ παροχζσ κομμζνεσ, χωρίσ ςυγκοινωνία,

κακαριότθτα, φωτιςμό, αςτυνόμευςθ, χωρίσ ελζγχουσ μιασ και υπθρεςίεσ όπωσ θ

πολεοδομία καταργοφνται, τα άδεια ςπίτια κατειλθμμζνα από αςτζγουσ, εγκλθματικότθτα

παντοφ, φωτιζσ και πυρκαγιζσ είναι θ λφςθ για όςουσ κζλουν να ξεφορτωκοφν το ακίνθτο

τουσ και να μθν πλθρϊνουν τζλθ ιδιοκτθςίασ. Η κατεδάφιςθ των ερειπωμζνων κτιρίων, το

κακάριςμα των προαςτίων και θ ςυςπείρωςθ ςτο κζντρο (downsizing) είναι εξάλλου και

για τον Διμο θ μόνθ λφςθ, αλλά μια λφςθ ακριβι, οπότε το εφιαλτικό ςκθνικό παραμζνει.

ΜΕ ζνα ςωρό αποτυχθμζνα μεγα-πρότηεκτ που ρθμάηουν ςαν κουφάρια, με τουσ μιςοφσ

κάτοικουσ κι αυτοφσ ςτο όριο τθσ φτϊχιασ με ζνα Διμο πρακτικά ανφπαρκτο και πλζον

χρεωκοπθμζνο- τι μπορεί να γίνει? Αυτι ακριβϊσ θ ανυπαρξία του Διμου και θ αποτυχία

των μεγαλοεπεδυτϊν είναι το ςθμείο μιασ νζασ αφετθρίασ, μιασ εναλλακτικισ άνκιςθσ, του

μικροφ και του ςυλλογικοφ.

Ασ ςκεφτοφμε μια ολόκλθρθ πόλθ όπου ο κακζνασ μπορεί να μπει ςε όποιο κτίριο

κζλει, να καταλάβει ολόκλθρθ γειτονιά, να ανοίξει ότι επιχείρθςθ κζλει χωρίσ ζλεγχο από

πουκενά. Η καλλιτεχνικι ςκθνι τθσ Αμερικισ εκδράμει ςτο Detroit, ωσ νζα γθ τθσ

επαγγελίασ, το Detroit αναδεικνφεται ωσ άνδρο τθσ τεχνολογικισ καινοτομίασ. Άπειροι

άδειοι χϊροι δωρεάν για γυρίςματα, τηάμπα ςτοφντιο και γραφεία για καλλιτζχνεσ και

Πυρκαγιζσ ςτα εγκαταλειμμζνα ςπίτια του Detroit

Page 4: "Συλλογικά μαθήματα επιβίωσης με βάση τη διεθνή εμπειρία. Το μετά τις κατασχέσεις τοπίο των βορειοαμερικανικών

4

τεχνολογικά start-up για ανκρϊπουσ δθλ. χωρίσ αρχικό κεφάλαιο που ζρχονται εκεί

προφανϊσ χωρίσ ςτόχο να βγάλουν λεφτά απ' τουσ φτωχοφσ κατοίκουσ το Ντιτρόιτ, που το

προϊόν τθσ δουλειάσ τουσ απευκφνεται αλλοφ και αναηθτοφν απλά ζναν ελεφκερο χϊρο

δθμιουργίασ. Το Detroit κεωρείται θ Μζκκα των γκραφιτάδων, ολόκλθρα κτίρια από πάνω

μζχρι κάτω αποτελοφν καμβά για τουσ γκραφιτάδεσ και δεν είναι τυχαίο πωσ ζνα μινα

πριν, τον Απρίλιο, οι new York Times χρθςιμοποιοφν τον ίδιο όρο "Μζκκα τθσ ευρωπαϊκισ

street art ςκθνισ" για τθν Ακινα. 3 Ο καμβάσ είναι ίδιοσ, εγκατάλειψθ και εξακλίωςθ.

Scott Hocking, εγκατάςταςη ςε εγκαταλελειμμζνο εργοςτάςιο αυτοκινήτων ςτο Detroit 2009

3 Across Athens, Graffiti Worth a Thousand Words of Malaise , By Liz Alderman, New York Times, APRIL 15, 2014

Χώροσ εκπαίδευςησ και ςυντονιςμοφ για την ομάδα Detroit Urban Builders που αςχολοφνται με την δημιουργία αντικειμζνων από υλικά κατεδαφίςεων

Page 5: "Συλλογικά μαθήματα επιβίωσης με βάση τη διεθνή εμπειρία. Το μετά τις κατασχέσεις τοπίο των βορειοαμερικανικών

5

Κανείσ από όλουσ αυτοφσ τουσ μικροφσ και εναλλακτικοφσ δεν ζρχεται μόνοσ. Είναι

αδφνατο για κάποιον να επιβιϊςει ωσ ο μοναδικόσ κάτοικοσ μιασ ζρθμθσ γειτονιάσ χωρίσ

υποδομζσ, γι' αυτό και οι περιςςότεροι ζρχονται ωσ κολεκτίβεσ και ομάδεσ.

Καταλαμβάνουν μαηί μια ολόκλθρθ γειτονιά, τθ διαχειρίηονται όλοι μαηί, οργανϊνουν

κοινοτικοφσ κιπουσ και ανοίγουν υπαίκρια καφζ, ανακυκλϊνουν και αξιοποιοφν τα υλικά

των άδειων κτιρίων καταςκευάηοντασ αντικείμενα και προωκϊντασ το "made in Detroit" ωσ

εναλλακτικό brand, κάνουν πρότηεκτ ςτο δθμόςιο χϊρο και όλα αυτά χωρίσ να χρειαςτεί να

μπλζξουν με περίπλοκεσ άδειεσ. Όλα αυτά κα ιταν αδφνατα αν λειτουργοφςε θ ςτρυφνι

και δφςκαμπτθ πολεοδομικι υπθρεςία. Με crowdsourcing μαηεφουν λεφτά για τον αςτικό

εξοπλιςμό και τισ υποδομζσ που αυτοί χρειάηονται και που ο διμοσ δεν μπορεί να τουσ

προςφζρει. Η κοινότθτα υποκακιςτά τον Διμο.

Τζτοια εγχειριματα βεβαίωσ κινοφνται ςτο όριο τθσ νομιμότθτασ και ίςωσ πζραν

αυτοφ. Οι διμοι όμωσ αναγνωρίηουν πωσ δεν υπάρχει καμιά άλλθ ελπίδα, κανζνασ άλλοσ

τρόποσ να γεμίςουν τον άδειο χϊρο, τα άδεια οικόπεδα. Γι' αυτό και ςτρζφονται και

επιςιμωσ ςτουσ πρϊθν εκδιωχκζντεσ και νυν καταλθψίεσ νομιμοποιϊντασ τουσ.

Στθ Φιλαδζλφεια ο διμοσ επιτρζπει ςτουσ κατοίκουσ να καταλάβουν το τυχόν

άδειο διπλανό τουσ οικόπεδο, ενϊ παραχωρεί φτθνά αςτικά αγροτεμάχια για 500 δολάρια.

Στθ Βαλτιμόρθ4 όλα τα άδεια οικόπεδα καταγράφονται και εντάςςονται ςε ειδικό

πρόγραμμα και παραχωροφνται δωρεάν από το διμο ςτουσ πολίτεσ για δθμιουργία

κοινοτικϊν λαχανόκθπων.

Tο Detroit κάνει ζνα βιμα παραπζρα, το 2012 επζλεξε 2000 ακίνθτα ςτα οποία

ζδωςε τθν ευκαιρία ςτουσ καταλθψίεσ ςτζγθσ, πολλοί από τουσ οποίουσ ιταν οι πρϊθν

ιδιοκτιτεσ, να τα αποκτιςουν με 500 δολάρια, με μόνο όρο να είναι ςυνεπείσ ςτα

δθμοτικά τζλθ για 2 χρόνια.

Αλλά και οι ΜΚΟ ζχουν προγράμματα διάκεςθσ μόνιμων κατοικιϊν ςε αςτζγουσ και

καλλιτζχνεσ. Οι καλλιτζχνεσ καλοφνται για artistic residency, με ςτόχο ςυν τοισ άλλοισ να

ενιςχυκεί και θ καλλιτεχνικι κοινότθτα που ιδθ ζχει αρχίςει να δθμιουργείται. Μετά το

πζρασ των 6 μθνϊν που διαρκεί το residency μποροφν να κρατιςουν το ςπίτι όπου ζμειναν

αρκεί να παραμείνουν εκεί και να πλθρϊνουν τζλθ για τα επόμενα 2-5 χρόνια. Το ίδιο

ιςχφει και για τουσ αςτζγουσ μετά από μια δοκιμαςτικι περίοδο επανζνταξθσ ςε

προςωρινό ξενϊνα. Αυτό είναι και μια πιο ουςιαςτικι αντιμετϊπιςθ του κζματοσ των

αςτζγων κακϊσ οι προςωρινοί ξενϊνεσ φιλοξενίασ απλά ανακυκλϊνουν το πρόβλθμα.

Ωςτόςο δεν πρζπει να ξεχνάμε ότι δεν πρόκειται για φιλανκρωπία, ότι πίςω από το

φιλικό πρόςωπο των ΜΚΟ, κρφβονται ςυχνά οι ίδιεσ οι τράπεηεσ που ζβγαλαν ςτο δρόμο

όλουσ αυτοφσ τουσ ανκρϊπουσ και δεν ζχουν άλλο τρόπο να ξεφορτωκοφν ι να

αξιοποιιςουν άχρθςτα γι' αυτοφσ ακίνθτα, που τουσ είναι πια βάροσ και κοςτίηουν πολφ.

Πρόκειται για μια ανακατανομι δυνάμεων. Οι τράπεηεσ παίρνουν τα ςπίτια για να τα

ξαναδϊςουν πίςω με άλλουσ όρουσ, ςαν φιλανκρωπία, κρατϊντασ τουσ ανκρϊπουσ ςε

υποτζλεια και μόνιμο κακεςτϊσ επιςφάλειασ. Ωςτόςο ς' αυτι τθν ενδιάμεςθ ςυνκικθ

υπάρχει ζνασ περίεργοσ βακμόσ ελευκερίασ, οι κάτοικοι τουλάχιςτον ζχουν ζνα ςπίτι. Και ο

4 Baltimore Green Space- A land trust for community -managed open space

Page 6: "Συλλογικά μαθήματα επιβίωσης με βάση τη διεθνή εμπειρία. Το μετά τις κατασχέσεις τοπίο των βορειοαμερικανικών

6

διμοσ βζβαια ωφελείται απ' αυτό -Κάκε ζξτρα μόνιμοσ κάτοικοσ ςθμαίνει ζξτρα ζςοδα και

δθμοτικά τζλθ, μια εςτία εγκλθματικότθτασ λιγότερο, κάκε ςπίτι που κατοικείται αυξάνει

τθν αξία των υπολοίπων ςτθν γειτονιά.

Πολφ απλά -δεν υπάρχει πόλθ χωρίσ κατοίκουσ- γι' αυτό κι αυτι θ ςτροφι είναι πια

ςτο να προςελκυςτοφν κάτοικοι, κι όχι τουρίςτεσ, προςφζροντάσ τουσ τα βαςικά και

ςτοιχειϊδθ - ζνα ςπίτι κι όχι πολυτζλειεσ. Κι αυτό φαίνεται και ςτο τελευταίο παράδειγμα.

Πολφ πρόςφατα τον Απρίλιο ςυςτάκθκε ςτο Detroit μια Τράπεηα Γθσ ςτθν όποια ο

διμοσ μεταβίβαςε τα πρϊτα 16.000 ακίνθτα προκειμζνου να πουλθκοφν. Θυμίηει λίγο το

δικό μασ ΣΑΙΠΕΔ ωςτόςο οι ςκοποί και οι όροι είναι εντελϊσ διαφορετικοί- ο ςκοπόσ είναι

περιςςότερο να γεμίςουν τα άδεια κτίρια παρά τα άδεια ταμεία.5 Ειδικοί όροι

εξαςφαλίηουν ότι κα ςυμβεί αυτό- υπάρχει προτεραιότθτα για οικογζνειεσ, μποροφν να

πάρουν μζροσ μόνο τοπικζσ επιχειριςεισ, υπάρχει ζλεγχοσ αν κάποιοσ αποκτιςει πάνω από

10 ακίνθτα, ενϊ υπάρχει και θ υποχρζωςθ μζςα ςε ζξι μινεσ το ακίνθτο να ζχει κατοικθκεί

αλλιϊσ το παίρνουν πίςω. Επίςθσ τα ακίνθτα κατεβαίνουν ςτισ δθμοπραςίεσ

γκρουπαριςμζνα ανά περιοχζσ ζτςι ϊςτε να δθμιουργοφνται και να εξαςφαλίηονται

ηωντανζσ γειτονιζσ.

Το Detroit λοιπόν ςιγά ςιγά ανακάμπτει κι αυτό χάρθ ςτα μικρά ςυλλογικά

ςχιματα. Αυτά κατάφεραν αυτό που δεν κατάφεραν όλα τα μεγάλα κεφάλαια, όλα τα

προθγοφμενα χρόνια. Όςοι προςπάκθςαν να κάνουν τρελζσ μπίηνεσ ςε μια φτωχοποιθμζνθ

πόλθ απζτυχαν. Επιβιϊςαν όςοι κινικθκαν με βάςθ τθν ανάγκθ κι όχι το κζρδοσ, όςοι

επικυμοφςαν απλά ζνα πεδίο ελευκερίασ και δθμιουργίασ. Τα ςυςτατικά αυτισ τθσ

εναλλακτικισ άνκιςθσ, θ ανάγκθ, θ ζλλειψθ γραφειοκρατίασ και θ καλοδεχοφμενθ μικρο-

αυκαιρεςία, θ ςυλλογικότθτα είναι τα ίδια που φτιάξαν λίγεσ δεκαετίεσ πριν τθν οικεία

μικροκλίμακα τθσ Ακινασ, τθσ μικρο-ιδιοκτθςίασ και τθσ πολυκατοικίασ με τθν πλοφςια

κοινωνικι μίξθ, αυτι τθν Ακινα που τϊρα απειλείται. Η ςυλλογικότθτα πάνω απ' όλα είναι

ο μόνοσ τρόποσ επιβίωςθσ ςε ζνα τοπίο διάλυςθσ, το ζνα start-up φζρνει το άλλο, τα

δίκτυα των ανκρϊπων αναπτφςςονται από μόνα τουσ, κι οι επενδφτεσ ςτο κυνιγι τθσ

ευκαιρίασ τρζχουν πίςω απ' τα αναδυόμενα εγχειριματα. Ωςτόςο ακόμα και ςτο

αναβακμιςμζνο πια κζντρο του Detroit προτεραιότθτα είναι οι άνκρωποι, το να

προςτατευκοφν τα δίκτυα και οι κοινότθτεσ των ανκρϊπων, το μοναδικό και

αναντικατάςτατο κεφάλαιο των πόλεων - και προσ το παρόν επενδφει ςε αυτό.

Αυτό ασ είναι ζνα μινυμα για μασ εδϊ για να μθ χρειαςτεί να διϊξουμε τϊρα τουσ

ανκρϊπουσ, μόνο για να τουσ ξαναφζρουμε πίςω λίγα χρόνια μετά ςε πολφ χειρότερεσ

ςυνκικεσ.

5 Detroit Land Bank Authority

Page 7: "Συλλογικά μαθήματα επιβίωσης με βάση τη διεθνή εμπειρία. Το μετά τις κατασχέσεις τοπίο των βορειοαμερικανικών

7

ΕΝΔΕΙΚΣΙΚΕ ΑΝΑΦΟΡΕ ΣΟ ΙΝΣΕΡΝΕΣ:

Detroit: A city in foreclosure, By Toby Barlow, Salon, 14/02/2013

Blighted Cities Prefer Razing to Rebuilding, By Timothy Williams, New York

Times, 12/11/2013

For Sale: The $100 House , By Toby Barlow, New York Times, 07/03/ 2009

Culture Lab Detroit: A Survey of a City's Outsider Art Scene, by Janelle Zara,

Blouart info, 30/04/14

Detroit launches website to auction city-owned homes, By Ryan Felton,

metrotimes Detroit, 14/04/2014

Dave Jordano από τη ςειρά Detroit-Unbroken-Down, 2013