Η τέχνη στην εκπαίδευση: μια πρόταση για το ελληνικό σχολείο

Περίληψη

Η εισήγηση διαπραγματεύεται ότι η διδασκαλία μέσω της τέχνης είναι μια ευκαιρία για νέες εμπειρίες, νέες γνώσεις και νέες δεξιότητες που θα ωφελήσουν όλους. Έχοντας ως βασική αρχή ότι: "Αν ο μαθητής δεν μπορεί να μάθει με τον τρόπο που τον διδάσκουμε, τότε πρέπει να τον διδάξουμε με τον τρόπο που μπορεί να μάθει" προσπαθεί να δείξει ότι η μάθηση και η έκφραση ιδεών και δημιουργικότητας μέσα από την τέχνη και στοχεύει να προκαλέσει τους μαθητές να βελτιώσουν τις κοινωνικές δεξιότητες τους και να μαθαίνουν μέσα από το δικό τους προβληματισμό δίνοντας έτσι ίσες ευκαιρίες σε όλους τους μαθητές ανεξάρτητα από φύλο, καταγωγή και σχολική επίδοση καθώς και στην παροχή δεξιοτήτων στους εκπαιδευτικούς για τη δημιουργία αποτελεσματικότερων και ποιοτικότερων τρόπων διδασκαλίας γνωρίζοντας παράλληλα το πρόγραμμα σπουδών μιας άλλης χώρας και μαθαίνοντας καινούρια στοιχεία για τη διεθνοποίηση.

Άλλωστε οι αρχές της μάθησης καθώς και οι τρόποι διδασκαλίας πρέπει να αντιμετωπιστούν με νεωτεριστική διάθεση, ώστε η τέχνη να μπορέσει να προσφέρει τους καρπούς της και στον τομέα της εκπαίδευσης. Για να συμβεί όμως αυτό, πρέπει αφενός να ξεπεραστούν κάποια υπαρκτά προβλήματα και αφετέρου να μπουν οι σωστές βάσεις για την ανάπτυξη τέτοιου είδους εκπαιδευτικών συστημάτων. Απαραίτητη προϋπόθεση, για τη χρήση της τέχνης στην εκπαιδευτική διαδικασία, αποτελεί η σωστή κατάρτιση των εκπαιδευτικών, μέσω ειδικών επιμορφωτικών προγραμμάτων, για να δοθεί το έναυσμα στον εκπαιδευτικό να χρησιμοποιεί την τέχνη ως ένα χρήσιμο εργαλείο που θα γίνει αρωγός στο εκπαιδευτικό του έργο.

Εισαγωγή

Η σημερινή κοινωνική πραγματικότητα με την ανομοιογένεια της σχολικής τάξης, τις ραγδαίες επιστημονικές και τεχνολογικές εξελίξεις, την παγκοσμιοποίηση, την πολιτισμική διεθνοποίηση κ.ά. απαιτεί νέες μορφωτικές και κοινωνικές ανάγκες.

Συνειδητοποιήθηκε από όλους μας ότι το σύγχρονο σχολείο θα είναι αποτελεσματικό μόνο εφόσον προετοιμάσει αυριανούς πολίτες που θα συμμετέχουν δημιουργικά και κριτικά στα κοινωνικά δρώμενα. Αναμένουμε, λοιπόν, ότι το συγκεκριμένο σχέδιο θα παρέχει ποιότητα ανθρωπιστικής παιδείας με περιβάλλον που δεν τυποποιεί τη συμπεριφορά του μαθητή και δεν θα περιορίζει τον αυθορμητισμό και τη φαντασία του. Θα παρέχει ίσες ευκαιρίες ώστε να περιοριστεί το φαινόμενο της σχολικής αποτυχίας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να διατηρηθεί η κοινωνική συνοχή της τάξης , οι μαθητές να αποδέχονται την ετερότητα και την κουλτούρα του άλλου και να αξιοποιείται το πολυπολιτισμικό δυναμικό της τάξης.

Έτσι, μακροπρόθεσμα, το σχολικό περιβάλλον θα εκσυγχρονιστεί και θα είναι ανοιχτό προς την κοινωνία και άλλους φορείς προωθώντας τη συνεργασία, την ελευθερία και τη δημοκρατία.

Ένας από τους βασικούς σκοπούς της Εκπαίδευσης είναι η ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητας του νέου ανθρώπου, σε γνωστικό, ηθικό, κοινωνικό και

συναισθηματικό επίπεδο. Μία καινοτομική διδακτική μέθοδος που χρησιμοποιείται στην Εκπαίδευση, σε πολλές χώρες, αφορά την αξιοποίηση των έργων Τέχνης, γιατί κάθε καλλιτεχνικό έργο δεν αποτελεί απλώς μια έκφραση, αλλά μια δημιουργική έκφραση, πολυσχιδούς παιδευτικής αξίας. (Για μια ποιοτική Εκπαίδευση: Οι Τέχνες στην Εκπαίδευση και η έννοια της διαφορετικότητας μέσα από την Τέχνη Μαλαφάντης Κ., Καρέλα Γ.)

Οι μαθητές μπορούν να ωφεληθούν, αλλά και αμεσότερα να διδαχθούν, μέσα από την επαφή τους με διάφορες μορφές αισθητικής έκφρασης, όπως η ζωγραφική, η μουσική, ο χορός, η λογοτεχνία, το θέατρο, ο κινηματογράφος κ.λπ. Συγκεκριμένα, η επαφή με την Τέχνη τούς βοηθάει να αναπτύσσονται ολόπλευρα, να αποκτήσουν ευαισθησία, ικανότητα για μάθηση, κριτική σκέψη και δημιουργικότητα και συντελεί στην καλύτερη κατανόηση του εαυτού τους, των άλλων ανθρώπων και του κόσμου, με περισσότερο ολιστικούς τρόπους (Wick, 2000 και Lawrence, 2005a στο Lawrence, 2008: 67).

Εννοιολογική προσδιορισμοί

Τέχνη

Η λέξη τέχνη, προέρχεται ετυμολογικά από το ρήμα «τίκτω», (γεννώ, δημιουργώ, επινοώ, μηχανεύομαι) και σημαίνει την τεχνική, αλλά και την καλλιτεχνική δημιουργία.Ως τέχνη θεωρείται η ελεύθερη, δημιουργική έκφραση του ανθρώπου με έργα που διέπονται από αισθητικούς κανόνες (Μπαμπινιώτης,1998).Η τέχνη ασφαλώς και είναι σύλληψη του κάλλους, όπως πίστευαν στην Αναγέννηση. Η τέχνη ασφαλώς και είναι μετάδοση ιδεών, γνώσεων, συναισθημάτων, διαθέσεων, αξιών, όπως υποστήριζαν οι διάφορες εξπρεσιονιστικές θεωρίες. Η τέχνη ασφαλώς και είναι μορφή, χρώμα, γραμμή, παραμόρφωση, όπως υποστήριζαν οι διάφορες φορμαλιστικές θεωρίες. Απλώς η τέχνη δεν είναι μόνο αυτά. Είναι όλα αυτά μαζί και συγχρόνως και άλλα πολλά, τόσο πολλά, που τελικά να μην χωρούν όλα σε ένα γενικά αποδεκτό ορισμό.Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι στην εποχή μας, επικρατεί η αντίληψη ότι είναι μάταιο να αναζητούμε ένα ορισμό της τέχνης, αφού πρόκειται για μια έκφραση που φαίνεται να περιλαμβάνει πολλές ανθρώπινες δραστηριότητες. Οι φωνές ότι δεν υπάρχει κάτι ενιαίο, που να λέγεται Τέχνη έχουν επικρατήσει.

Ιστορικά

Η συμβολή όλων των μορφών Τέχνης είναι σημαντική για την προσωπική ανάπτυξη των ατόμων, τη διαμόρφωση αξιών και στάσεων, την απόκτηση πολυεπίπεδης γνώσης διαπίστωση που έχει γίνει από τις αρχές κιόλας του 20ου αιώνα. Ο John Dewey ( 1934) στο Art as Experience ισχυρίστηκε ότι η αισθητική εμπειρία που αποκτούμε με την επαφή με τις τέχνες, αποτελεί το κατεξοχήν μέσο για την ανάπτυξη της φαντασίας, την οποία θεωρεί θεμελιώδες στοιχείο της διεργασίας της μάθησης. Η γνώση που προσφέρει είναι ευρύτερη και βαθύτερη από τις συνήθεις εμπειρίες που αποκτούμε με την πραγματικότητα και αποτελεί σημαντική πρόκληση για σκέψη. Παρεμφερείς ιδέες διατύπωσαν και άλλοι κορυφαίοι διανοητές του 20ου αιώνα, ανάμεσά τους και συγγραφείς όπως ο Sartre και Proust. (Πρακτικά του Ελληνικού

Ινστιτούτου Εφαρμοσμένης Παιδαγωγικής και Εκπαίδευσης (ΕΛΛ.Ι.Ε.Π.ΕΚ.), 6ο Πανελλήνιο Συνέδριο, 5-7 Οκτωβρίου 2012) Προς την ίδια κατεύθυνση κινήθηκαν και οι Eisner (2002), Watzlawick (1981), Broudy (1987) Anderson(1993), Perkins(1994), Olson(2000) Efland(2002), Freire (1978). Μια ολόκληρη τάση δημιουργήθηκε στο χώρο της εκπαίδευσης, η οποία είχε σκοπό να αναδείξει το ρόλο της τέχνης στην εκπαίδευση (και στο εξής με τον όρο τέχνη θα εννοούμε τα έργα τέχνης). Έτσι διάφορα προγράμματα εκπονήθηκαν με αφετηρία την αξιοποίηση έργων τέχνης, τα οποία κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η κατανόηση της τέχνης αποτελεί μια σύνθετη διεργασία, συμβάλλει στην ενίσχυση του στοχασμού και την καλλιέργεια του κριτικού στοχασμού (Eisner (2002, 35-42).

Βαθμιαία, η άποψη ότι η αισθητική εμπειρία είναι σημαντική για τη γνωστική ανάπτυξη τεκμηριώθηκε από θεωρητικές προσεγγίσεις και έρευνες που πραγματοποιήθηκαν στα πεδία της Ψυχολογίας και της Παιδαγωγικής. Θεμελιώδης ήταν η συνεισφορά του Howard Gardner (1973,1983,1990), που ισχυρίστηκε ότι η αισθητική εμπειρία προσφέρει τη δυνατότητα να επεξεργαζόμαστε πλήθος συμβόλων μέσω των οποίων γίνεται δυνατή η έκφραση ολιστικών και λεπτοφυών νοημάτων, η σκιαγράφηση συναισθηματικών καταστάσεων και, γενικά, η έκφραση διαφόρων όψεων της πραγματικότητας, που βοηθάει να συνειδητοποιείται ό,τι δεν μπορεί να γίνεται εύκολα κατανοητό μέσω των ορθολογικών επιχειρημάτων.

Μια ακόμα σημαντική προσέγγιση του ρόλου της τέχνης στην ανάπτυξη της κριτικής σκέψης πραγματοποιήθηκε από τους στοχαστές της Σχολής της Φρανκφούρτης, κυρίως από τους Adorno και Horkheimer (1953 [1984], 1970 [2000]). Ο πυρήνας του συλλογισμού τους ήταν ότι το πνευματικό περιεχόμενο και η δομή των σημαντικών έργων τέχνης περιέχουν χαρακτηριστικά που σπάνια συναντώνται στους μηχανισμούς της κοινωνικής πραγματικότητας, οι οποίοι κυριαρχούνται από εργαλειακή ορθολογικότητα και κομφορμισμό. Συνεπώς, η επαφή με την τέχνη λειτουργεί σαν ένα πεδίο όπου καλλιεργείται ένας τρόπος σκέψης που εναντιώνεται στις αλλοτριωτικές νόρμες της κοινωνικής καθημερινότητας. Προσφέρει κριτήρια που μας βοηθούν να απεγκλωβιζόμαστε από τις κυρίαρχες νόρμες και να αμφισβητούμε τις παραδοχές που είναι εγκαθιδρυμένες στις κοινωνικές και παραγωγικές σχέσεις.

Ο Jack Mezirow ανέπτυξε από το 1978 τη θεωρία της μετασχηματίζουσας μάθησης, την οποία προσδιόρισε σαν τη «διεργασία μέσω της οποίας μετασχηματίζουμε προβληματικά πλαίσια αναφοράς (δομές σκέψεων, νοητικές συνήθειες, νοηματικές προοπτικές) – δομές παραδοχών και προσδοκιών – έτσι ώστε να τις κάνουμε πιο περιεκτικές, ευδιάκριτες, ανοικτές, στοχαστικές και συναισθηματικά δεκτικές στην αλλαγή» (Mezirow, 2009, σ.92). Ακολούθησαν τρεις τάσεις στο πλαίσιο της Μετασχηματίζουσας Μάθησης. Η πρώτη τάση θέτει ως αντικείμενο παρατήρησης διάφορα έργα της μαζικής κουλτούρας, με στόχο να εξεταστούν κριτικά τα στερεότυπικα μηνύματα που περιέχουν (ενδεικτικά: Dass – Brailsford, 2007· Daine, 2009· Tisdell, 2008). Στο πλαίσιο της δεύτερης τάσης χρησιμοποιούνται έργα τέχνης ως εναύσματα για την ενδυνάμωση της κριτικής σκέψης επάνω σε διάφορα θέματα. Η τρίτη τάση επιχειρεί να συνδυάσει τον κριτικό στοχασμό με την αισθητική εμπειρία, εμποτίζοντας τη μαθησιακή διεργασία με τη συχνή αξιοποίηση σημαντικών έργων τέχνης με ελάχιστες αναφορές: Green, 1990· 000 Jarvis, 2006· Kegan, 2000.

Τέχνη και εκπαίδευση

Είναι ευρέως αποδεκτό ότι η επαφή με κάθε μορφή τέχνης αναπτύσσει την αισθητική εμπειρία του ατόμου και καλλιεργεί τη δημιουργική του ικανότητα, καθώς και την ικανότητα του για κριτικό στοχασμό. Φιλόσοφοι και παιδαγωγοί (Kant, Dewey 1934, Efland 2002, Brenand 1978 Gardner, 1990) έχουν υπογραμμίσει τη συμβολή των τεχνών στην ανάπτυξη της φαντασίας του ατόμου και στη δυνατότητα που του προσφέρουν να αντιλαμβάνεται την εμπειρική πραγματικότητα μέσα από μια διαφορετική σκοπιά με δημιουργική προοπτική. Από τους βασικούς σκοπούς άλλωστε της Εκπαίδευσης είναι η ολόπλευρη ανάπτυξη του ατόμου σε επίπεδο γνωστικό, ηθικό, κοινωνικό, συναισθηματικό και τα πορίσματα της Νέας Παιδαγωγικής για την ανάπτυξη των πολλαπλών τύπων νοημοσύνης (Gardner, 1990) σε αυτή την κατεύθυνση συνηγορούν. Η αξιοποίηση επομένως της Τέχνης στην εκπαιδευτική διαδικασία αποτελεί εγχείρημα μεγάλης παιδευτικής αξίας για το μαθητή. Τι εννοούμε όμως με τον όρο Τέχνη/τέχνες και πώς αξιοποιούνται στο σχολείο; Με τον όρο τέχνες στο σχολείο εννοούμε τη λογοτεχνία, τη μουσική, τα εικαστικά, τη θεατρική αγωγή, τις οποίες μάλιστα το Υπουργείο Παιδείας θεωρεί πολύ σημαντικές για τη συμβολή τους στη δημιουργική έκφραση των μαθητών, την καλλιέργεια της αισθητικής και της ολόπλευρης ανάπτυξης τους.

Η Εκπαίδευση μέσω της Τέχνης, αλλά και η αξιοποίηση της Τέχνης στην Εκπαίδευση γίνεται ολοένα και συστηματικότερη τα τελευταία χρόνια (Βρεττός, 1999). Η ένταξη αυτή δεν έχει ασφαλώς στόχο να κατακλύσει το μαθητή με γνώσεις, αλλά τον παρωθήσει να παρατηρήσει, να ερευνήσει, να πειραματιστεί, να φανταστεί και να κάνει τους δικούς του συσχετισμούς, μέσω των συναισθημάτων, με επιθυμητό αποτέλεσμα να ενθαρρύνεται η ανακάλυψη, η σύγκριση, ο στοχασμός, η κριτική και δημιουργική σκέψη, έτσι ώστε τελικά ο μαθητής να διαμορφώσει το δικό του σύστημα αξιών (Τριλιανός, 2009: 114-115).

Η ενασχόληση με τις διάφορες μορφές Τέχνης συμβάλλει καθοριστικά στην ανάπτυξη τεσσάρων γνωστικών λειτουργιών, που παρέχονται από τις Τέχνες και όλες μαζί προωθούν τη γενικότερη γνωστική ανάπτυξη του μαθητή. Αυτές είναι η γνωστική ευελιξία, η ενοποίηση της γνώσης, η φαντασιακή σκέψη και η αντίληψη της αισθητικής αξίας της Τέχνης (Efland, 2002: 159).

Η Τέχνη μπορεί να συνεισφέρει στην προσωπική ανάπτυξη των ατόμων με ποικίλους τρόπους, δηλαδή διαμορφώνοντας τη νοοτροπία τους, τις διαδικασίες και τις ικανότητες σκέψης τους και γενικά κάνοντάς τα πιο ικανά να αντιμετωπίζουν τον κόσμο γύρω τους (Fowler, 1996: 57-58).

Ένα ουσιαστικό «παιδαγωγικό» πλεονέκτημα των εικαστικών Τεχνών συνίσταται στην ερμηνευτική δραστηριότητα που προϋποθέτουν, η οποία «αναγκάζει» κάθε φορά τον θεατή-αναγνώστη να αφήσει την απλή παθητική κατάσταση, στην οποία μπορεί να βρίσκεται και να δραστηριοποιηθεί προκειμένου να αντιμετωπίσει, να κατανοήσει και να απολαύσει ένα έργο Τέχνης, επομένως να το αναδημιουργήσει, κατά τα δικά του μέτρα (Cassirrer, 1994: 28-32).

Από την άποψη αυτή, τα έργα Τέχνης ασκούν πνευματική επίδραση και επιδέχονται πολλαπλές ερμηνείες. Ο συσχετισμός των εναλλακτικών αυτών ερμηνειών μπορεί τελικά να συμβάλει στη δημιουργία πολιτισμού. Οι Τέχνες σχεδόν πάντοτε συνεπάγονται ερμηνευτικές δράσεις, με καταβολή πνευματικών προσπαθειών, από την πλευρά των θεατών, των ακροατών ή των αναγνωστών, για να αποσαφηνίσουν τις πιθανές σημασίες των καλλιτεχνικών έργων (Efland, 2002: 160-161).

Η παρατήρηση ενός έργου Τέχνης προϋποθέτει πολλές δεξιότητες, όπως την οπτική διεργασία, την αναλυτική σκέψη, τις ερωτήσεις-κλειδιά, τον έλεγχο των υποθέσεων, τη λεκτική επιχειρηματολογία κ.λπ. Επίσης, η Τέχνη ενθαρρύνει τη δημιουργία ποικίλων συνδέσεων με

κοινωνικά θέματα, φιλοσοφικές θέσεις και απόψεις, χαρακτηριστικά της τυπικής δομής και προσωπικές ανησυχίες. Όλα αυτά φανερώνουν ότι η Τέχνη είναι μια σύνθετη δραστηριότητα.

Όπως αναφέρει η Nellie McCaslin «το θέατρο εμπλέκει τον συμμετέχοντα με τον πληρέστερο από όλες τις τέχνες τρόπο: νοητικά, συγκινησιακά, σωματικά, γλωσσικά, κοινωνικά».

Μέσα από τις θεατρικές δραστηριότητες στο σχολείο, τα παιδιά συνηθίζουν να βιώνουν την ενσυναίσθηση και να κατανοούν ό,τι είναι διαφορετικό, άλλο. Μαθαίνουν να συνεργάζονται για ένα κοινό έργο και κατανοούν την αξία που έχει η συμβολή του καθενός για το σύνολο.

Τι γίνεται στο εξωτερικό - Καλές πρακτικές στην Ελλάδα και διεθνώς.

Η ιδέα δεν είναι καινούργια. Έχουν υπάρξει στο παρελθόν συγκροτηµένες προσπάθειες εισαγωγής του κινηµατο- γράφου στην πρωτοβάθµια ή/και δευτεροβάθµια εκπαίδευση, τα αποτελέσµατα των οποίων είναι χρήσιµο να µε- λετηθούν. Στην Ελλάδα, το "Πρόγραµµα Μελίνα " (1995-2004) και το "Πάµε Σινεµά;" (1999-2003) επιτέλεσαν σηµαντικό έργο και άφησαν µια πολύτιµη παρακαταθήκη γνώσης και εµπειρίας εφαρµοσµένης στα δεδοµένα της χώρας µας. Αντίστοιχες πρωτοβουλίες σε ευρωπαϊκές χώρες (Ηνωµένο Βασίλειο, Γαλλία, ∆ανία, Σουηδία κ.α.) πα- ραµένουν ενεργές και έχουν αποτελέσει καταλύτη για την αναβάθµιση των εκπαιδευτικών συστηµάτων τους. Παρά τις διαφορές στη φυσιογνωµία του κάθε προγράµµατος και τις συνθήκες της εφαρµογής του, κοινό χαρακτηριστικό αποτελεί η διαπίστωση ότι από το σχολικό πρόγραµµα του 21ου αιώνα δεν µπορεί να απουσιάζει η οπτικοακουστική παιδεία.

Η δύναµη και οι εκπαιδευτικές δυνατότητες των εικαστικών τεχνών αξιοποιείται µε ποικίλους τρόπους από σχολεία, εκπαιδευτικούς, καλλιτεχνικούς και τοπικούς φορείς, στην Ελλάδα και διεθνώς. Το Πρόγραµµα «Μελίνα» αποτέλεσε για τη χώρα µας σταθµό στην καλλιτεχνική εκπαίδευση. Η εισαγωγή των νέων διδακτικών πακέτων των Εικαστικών για το ∆ηµοτικό και το Γυµνάσιο υπήρξε σηµαντική προσπάθεια στην αναβάθµιση του γνωστικού αντι- κειµένου. Επίσης, η αυξανόµενη εξοικείωση των εκπαιδευτικών µε τη µέθοδο project και η εφαρµογή πολιτιστι- κών και διαθεµατικών καινοτόµων προγραµµάτων προσφέρει γόνιµο έδαφος για την ένταξη ποιοτικών εικαστικών δραστηριοτήτων στα σχολεία. ∆ιεθνώς, οι καλές πρακτικές στην εικαστική εκπαίδευση είναι αναρίθµητες. Οργανωµένες, µακροχρόνιες συµ- πράξεις εικαστικών καλλιτεχνών και σχολείων, εθνικής κλίµακας καµπάνιες, πρωτοποριακές εκπαιδευτικές κινή-σεις και προγράµµατα εµπλουτίζουν τη σχολική ζωή και προσφέρουν ποιοτικές ευκαιρίες για βιωµατική µάθηση, πολιτισµική και διαπολιτισµική κατανόηση, αισθητική και εικαστική καλλιέργεια. Αν και δεν αποτελούν την καθηµερινότητα σε κάθε σχολείο, τέτοιες πρακτικές είναι ενδεικτικές των δυνατοτήτων, της ευρύτητας περιεχοµένου και των ωφεληµάτων της εικαστικής εκπαίδευσης. Επιπλέον, κυρίαρχη τάση σήµερα και κριτήριο αριστείας για µουσεία και πινακοθήκες θεωρείται η εκπαιδευτική τους δράση. Πολλοί εκθεσιακοί χώροι σε αστικά κέντρα και στην περιφέρεια, διεθνώς και στη χώρα µας, ορ- γανώνουν εκπαιδευτικά προγράµµατα στις εικαστικές τέχνες

και µέσω αυτών, για παιδιά και εφήβους. Με θεµατικό άξονα συγκεκριµένα εκθέµατα του χώρου, πραγµατοποιούνται εικαστικά εργαστήρια, συζητήσεις, αναλύσεις και κριτική µελέτη, παιγνιώδεις και διαθεµατικές δραστηριότητες. Συνήθως αυτές οι δράσεις στοχεύουν συγκεκριµέ- νες ηλικιακές οµάδες και υλοποιούνται από ειδικευµένους εικαστικούς και µουσειακούς παιδαγωγούς.

Προγράμματα σπουδών – Ελλάδα

Το Πρόγραµµα «ΜΕΛΙΝΑ - Εκπαίδευση και Πολιτισµός» είναι ένα πρόγραµµα επιµόρφωσης εκπαιδευτικών πρωτοβάθµιας εκπαίδευσης σε θέµατα αισθητικής αγωγής. Στην πρώτη περίοδο λειτουργίας του, η επιµόρφωση απευθύνονταν στους εκπαιδευτικούς 92 πιλοτικών σχολείων σε όλη την Ελλάδα και 2 σχολείων στην Κύπρο. Στη δεύτερη και πλέον ολοκληρωµένη εφαρµογή, υιοθετήθηκε ένα µοντέλο διετούς επιµόρφωσης, που απευθύνονταν στους εκπαιδευτικούς 20 ∆ηµοτικών σχολείων στα Χανιά Κρήτης. Σε µια προσπάθεια γενίκευσης του προγράµµατος, το δεύτερο αυτό µοντέλο επιµόρφωσης ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2003 σε 20 ∆ηµοτικά σχολεία της Ζακύνθου, 20 ∆ηµοτικά σχολεία της Καβάλας και 20 ∆ηµοτικά σχολεία της ∆ράµας (λεπτοµέρειες για το περιεχόµενο και τη µεθοδολογία των δράσεων αυτών υπάρχουν στο www.prmelina.gr). Η διαδικασία αυτή διακόπηκε το Φεβρουάριο του 2004.

Η επιµορφωτική διαδικασία συγκροτείται από πέντε εργαστήρια καλλιτεχνικής έκφρασης (εικαστικών, µουσικής, θεάτρου, χορού-κίνησης και οπτικοακουστικής έκφρασης). Οι εκπαιδευτικοί που συµµετέχουν στο πρόγραµµα παρακολουθούν διαδοχικά όλα τα παραπάνω εργαστήρια, καθώς και παιδαγωγικά εργαστήρια (εκπαιδευτικού υλικού, Μεθόδου Project, Τοπικής Ιστορίας και µεθοδολογίας επισκέψεων σε χώρους πολιτισµικής αναφοράς).

Μείζον Πρόγραμμα Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών: Η Αξιοποίηση των Τεχνών στην Εκπαίδευση

Αναρτήθηκε στο Διαδίκτυο στην τελική του μορφή το επιμορφωτικό υλικό που εκπονήθηκε στο πλαίσιο του Μείζονος Προγράμματος Επιμόρφωσης με τίτλο: Η ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ (Τόμος Γ).

Είναι διαθέσιμο στην διεύθυνση http://www.epimorfosi.edu.gr/images/stories/ebook-epimorfotes/texnes/9.TEXNES.pdf

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ. Το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Grun dtvig, με τίτλο «ARTiT: Ανάπτυξη καινοτομικών μεθόδων για την εκπαίδευση των εκπαιδευτών», που έκλεισε πρόσφατα τις εργασίες του, ίσως να μην το γνωρίζουν πολλοί, όμως επιτελεί σημαντικό έργο: την αξιοποίηση της τέχνης στην εκπαίδευση. Συντονιστής ήταν η Επιστημονική Ενωση Εκπαίδευσης Ενηλίκων με εταίρους από την Ελλάδα το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, από τη Δανία το Πανεπιστήμιο Roskilde και το Λαϊκό Σχολείο VUCFYN, από τη Ρουμανία το Πανεπιστήμιο Pitesti, από τη Σουηδία ο επιμορφωτικός οργανισμός εργαζομένων ABF. Ο κ. Αλέξης Κόκκος, καθηγητής Εκπαίδευσης Ενηλίκων στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο και πρόεδρος της Επιστημονικής Ενωσης Εκπαίδευσης Ενηλίκων, τόνισε ότι «στόχος της μεθόδου είναι να εφοδιάζει τους εκπαιδευτές ενηλίκων και τους εκπαιδευτικούς με τις απαραίτητες δεξιότητες, ώστε να μπορούν να αναπτύσσουν την κριτική σκέψη και τη δημιουργικότητα των εκπαιδευομένων μέσω της συζήτησης επάνω σε έργα τέχνης. Επιλέγονται έργα τέχνης, το νόημα των οποίων σχετίζεται με το εκάστοτε

μελετώμενο αντικείμενο. Γίνεται συζήτηση γύρω από κάθε έργο και οι ιδέες που προκύπτουν αποτελούν έναυσμα, ώστε η προσέγγιση του αντικειμένου να γίνεται πιο βαθιά, περιεκτική, ολιστική, συνδυάζοντας την ανάπτυξη των γνώσεων και την έκφραση των συναισθημάτων και της φαντασίας».

http://www.kathimerini.gr/474369/article/politismos/arxeio-politismoy/texnh-kai-ekpaideysh-neoi-dromoi-nees-proseggiseis

Εικαστικά και εκπαίδευση

Η εικαστική αγωγή συνεισφέρει πολλαπλά σε ακαδημαϊκό και προσωπικό επίπεδο στην καθημερινή ζωή των παιδιών και η παροχή της καθ’ όλη τη διάρκεια των σπουδών τους θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως υποχρέωση.

Με τις εικαστικές τέχνες τα παιδιά μαθαίνουν να διακρίνουν και να απολαμβάνουν οπτικές ποιότητες και λεπτές διαφορές στα εικαστικά έργα και στις εικόνες που συναντούν. Η αγάπη που έχουν στην εικαστική δραστηριότητα προέρχεται από την εσωτερική ικανοποίηση που τους προσφέρει η συμμετοχή τους σε αυτήν. Όπως οι επαγγελματίες καλλιτέχνες, έτσι και οι μαθητές δραστηριοποιούνται εικαστικά περισσότερο για την ποιότητα της εμπειρίας και πολύ λιγότερο για εξωγενείς απολαβές (Eisner, 2002).

Επίσης, οι εικαστικές τέχνες αξιοποιούν και διευρύνουν τη φαντασία, την εφευρετικότητα και τη δημιουργικότητα των μαθητών, ενώ συμβάλλουν στη διεύρυνση της αντίληψης των παιδιών και στην απόκτηση νέων γνώσεων. Τέλος, κάθε εικαστική εργασία συνεπάγεται γλωσσική επικοινωνία και ανάπτυξη, αφού οι μαθητές μιλούν και περιγράφουν τα έργα τους, αλλά και έργα άλλων μαθαίνοντας να χρησιμοποιούν ένα εξειδικευμένο εικαστικό λεξιλόγιο.

Χορός και εκπαίδευση

Ο χορός ως μορφή τέχνης μέσα στο Αναλυτικό Πρόγραμμα έχει ως στόχο την ανάδειξη της πολιτισμικής διάστασης στην εκπαίδευση και την αναζωογόνηση του πυρήνα της καθημερινής σχολικής δράσης. Ο χορός-κίνηση φιλοδοξεί να αποκαταστήσει μια αυθεντική επικοινωνία του παιδιού με το ιστορικό-κοινωνικό και πολιτισμικό του περιβάλλον. Δεν στοχεύει άμεσα στην ανάπτυξη ειδικών χορευτικών δεξιοτήτων αλλά στη χρήση του σώματος ως εργαλείο για δράση, επικοινωνία και δημιουργικότητα.

Ο δημιουργικός χορός δίνει την ευκαιρία στο δάσκαλο να αναπτύξει δημιουργικές σχέσεις με τους μαθητές του και να εμπλουτίσει το διδακτικό «ρεπερτόριό» του, ενώ βοηθά το παιδί να γνωρίσει, να αναπτύξει τις ικανότητες του και να έρθει σε επαφή με τα συναισθήματα του. Τότε έρχεται σε ουσιαστική επαφή-σχέση με τα αντικείμενα και τον άνθρωπο. Η αντίληψη αυτή αποζητά την ευχαρίστηση μέσα από τη γνώση, αξιοποιεί την φυσική περιέργεια του παιδιού, προβάλει τη δημιουργικότητα του και αποζητά την βελτίωση της ικανότητας του για επικοινωνία σε όλα τα επίπεδα.

Θέατρο και εκπαίδευση

Μέσα από τις θεατρικές δραστηριότητες στο σχολείο, τα παιδιά συνηθίζουν να βιώνουν την ενσυναίσθηση και να κατανοούν ό,τι είναι διαφορετικό. Μαθαίνουν να συνεργάζονται για ένα κοινό έργο και κατανοούν την αξία που έχει η συμβολή του καθενός για το σύνολο.

Όσον αφορά το θέατρο στην εκπαίδευση συχνά αναφερόμαστε α) στη δραματοποίηση όπου είναι η μεταφορά από ένα αφηγηματικό είδος σε δράμα β) στο θεατρικό παιχνίδι, δηλαδή μια εκφραστική άσκηση στηριγμένη στη φαντασία και την αντίδραση της στιγμής, που μοιάζει τόσο με το ελεύθερο παιχνίδι παιχνίδι των παιδιών, όσο και με τις συστηματικές ασκήσεις ψυχοτεχνικής και αυτοσχεδιασμού του επαγγελματικού θεάτρου γ) στο δράμα, μια διαδικασία που αναπτύσσεται παιδαγωγικά και καλλιτεχνικά, και αφορά στη συμμετοχή μέσω της φαντασίας, στη λογική της αλληλουχίας, στην καλλιέργεια του λόγου και στη δημιουργία σκηνικής γλώσσας χωρίς να απαιτείται η τελική μορφή μιας παράστασης και δ) στο παιχνίδι ρόλων που σχετίζεται με τη σύνθεση ενός διαλόγου, τον οποίο καλούνται να δημιουργήσουν δύο ή περισσότεροι μαθητές με ένα σκοπό ξένο προς την έκφραση και τη δημιουργία.

Κινηματογράφος και εκπαίδευση

Η εισαγωγή της τέχνης του κινηματογράφου στο σχολείο στοχεύει στην αναβάθμιση της εκπαιδευτικής διεργασίας με τη χρήση ενός μέσου σύγχρονου, σύνθετου και ζωντανού, αλλά και στην όξυνση της ικανότητας του μαθητή να χειρίζεται κριτικά και δημιουργικά την πληθώρα των οπτικοακουστικών προϊόντων που αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητάς του.

Πιο συγκεκριμένα, η ένταξη του κινηματογράφου στο σχολικό πρόγραμμα έχει σαν στόχο α) να παρακινήσει τους μαθητές δίνοντάς τους εφόδια ώστε από παθητικοί δέκτες μηνυμάτων να γίνουν ενεργοί θεατές και β) να εμπλουτίσει διαθεματικά το σχολικό πρόγραμμα με επιλεγμένα κινηματογραφικά κείμενα προσφέροντας στους μαθητές ένα σύνθετο και αποτελεσματικό εργαλείο κατανόησης, συσχετισμού και κριτικής σκέψης που διεγείρει τη φαντασία και προωθεί το διάλογο.

Μουσική και εκπαίδευση

Η μουσική είναι ένα σημαντικό μέσο για την έκφραση και την απελευθέρωση των συναισθημάτων. Όπως τονίζει ο Papousek (1996) «η μουσική εμπειρία, αντιληπτική ή παραγωγική, έχει την ικανότητα να επηρεάζει τα ανθρώπινα συναισθήματα, ακόμα και στις περιπτώσεις που η λεκτική μεσολάβηση αποτυγχάνει».

Η μουσική στην προσχολική αγωγή βοηθάει στην ανάπτυξη της ακουστικοφωνητικής αντίληψης, της αντίληψης του χώρου και του ήχου, της κινητικής δραστηριότητας, της βελτίωσης της μνήμης, και γενικά στην αγάπη για μάθηση (Gromko & Poorman 1998).

Γενικότερα, η Μουσική στην εκπαίδευση επιδιώκει: α) να συμβάλει στην προαγωγή της δημιουργικότητας, στην παροχή γνώσεων και δεξιοτήτων της μουσικής με

βιωματικό τρόπο και στην ανάπτυξη της αισθητικής κρίσης και ευαισθησίας β) να συντελέσει στην ανάπτυξη της κριτικής σκέψης και της ικανότητας για λύση προβλήματος, στην όξυνση της μνήμης και στην ανάπτυξη των μαθησιακών και μεταγνωστικών δεξιοτήτων γ) να παρέχει δυνατότητες κοινωνικοποίησης, συνεργασίας, αλληλεπίδρασης κι αλληλοσεβασμού

http://www.schools.ac.cy/klimakio/Themata/mousiki/analytiko_programma/neo_analytiko_mousiki.pdf

Λογοτεχνία και εκπαίδευση

Η διδασκαλία της λογοτεχνίας κινείται σε τρεις άξονες: α) Αισθητικός άξονας για τη διαπαιδαγώγηση του ατόμου στην εκτίμηση, την απόλαυση αλλά και την παραγωγή κειμένων με καλλιτεχνικό ενδιαφέρον β) Πολιτικός/ιδεολογικός άξονας με στόχο τη διαμόρφωση στάσεων και αξιών —ακόμη και συμπεριφορών— που κρίνονται άξιες λόγου από το σύνολο και γ) Συστημικός άξονας σχετικά με τη μεταγλώσσα, την ανατομία του κειμένου, την ανάλυσή του και γενικότερα με τον κώδικα της λογοτεχνικής ανάλυσης.

Ποίηση και εκπαίδευση

Η ποίηση είναι μία από τις δύο βασικές κατηγορίες του λόγου, του έμμετρου λόγου, έναντι του πεζού λόγου και του διαλόγου και κατ'επέκταση της Λογοτεχνίας. Η μελέτη της Ποίησης αποτελεί την ασφαλέστερη οδό της ψυχικής αποκάλυψης και του βίου ανθρώπων, αλλά και τόπων που έζησαν αυτοί. (βικιπαιδεια)

Κατά τη διδασκαλία της ποίησης παρατηρούνται α) επικέντρωση στο νόημα και στο περιεχόμενο του ποιήματος και απαίτηση της κατανόησής του, αφού το ποίημα συνδέεται άμεσα και υπηρετεί τους στόχους όλων των γνωστικών πεδίων του Αναλυτικού Προγράμματος, π.χ. γλωσσική, νοητική, κοινωνική και συναισθηματική ανάπτυξη κ.λ.π. β) προτεραιότητα στην ψυχαγωγία και διασκέδαση των παιδιών χωρίς αδιαφορία για την αισθητική απόλαυση και καλλιέργεια γ) το ποίημα έχει έναν δευτερεύοντα ρόλο, συχνά υποβοηθητικό και επικουρικό των γενικότερων και κεντρικότερων στόχων της διδασκαλίας άλλων αντικειμένων.

Ψηφιακή αφήγηση στην εκπαίδευση

Η αφήγηση στην υπηρεσία της εκπαίδευσης, είτε προφορική είτε γραπτή, βοηθά στην εμπέδωση των πληροφοριών από τους μαθητές. Όπως αναφέρεται από εκπαιδευτικούς είναι ευκολότερο να ανακαλέσουμε πληροφορίες όταν αυτές αποτελούν μέρος μιας ιστορίας και ειδικότερα όταν η ιστορία αυτή συσχετίζεται με ήδη υπάρχουσα γνώση και εμπειρία (Shank, 1990).

Η ψηφιακή αφήγηση ορίζεται ως μέσο προσωπικής έκφρασης, ικανοποίησης και γενικότερα ως πράξη επικοινωνίας με τη χρήση ψηφιακών εργαλείων. Ειδικά όταν αναφερόμαστε στην παραγωγή έργων ψηφιακής αφήγησης από τους μαθητές

εννοούμε τη δημιουργία οπτικοακουστικού έργου μικρής διάρκειας, που περιλαμβάνει φωτογραφίες, μουσική, ηχογραφημένη αφήγηση και σπανιότερα χρήση βίντεο.

Η ψηφιακή αφήγηση αποτελεί ένα ισχυρό εργαλείο για την ανάπτυξη των δεξιοτήτων του 21ου αιώνα όπως τον οπτικό εγγραμματισμό, τη συνεργασία, τη γνώση της τεχνολογίας αλλά και για τη διδασκαλία διαφόρων γνωστικών αντικειμένων (McLellan, 2006).

Σχέδιο και εκπαίδευση

Σχέδιο ονομάζεται η απεικόνιση ενός πράγματος ή μιας κατασκευής με γραφική ύλη σε χαρτί. Με την εμφάνιση των υπολογιστών και των γραφικών δυνατοτήτων τους η έννοια έχει επεκταθεί, ώστε να περιλαμβάνει και ηλεκτρονικές μορφές οι οποίες αν εκτυπωθούν αποδίδουν ένα σχέδιο. Το σχέδιο μπορεί να είναι απλό και καθημερινό ή να χρησιμοποιείται σε επιστήμες μηχανικών και στις καλές τέχνες. Ανάλογα με τη φύση και το σκοπό του το σχέδιο υπακούει σε κατάλληλους κανόνες, ώστε οτιδήποτε να σχεδιάζεται να αντιστοιχεί σε μια συγκεκριμένη λεπτομέρεια.

Τα είδη του σχεδίου ως προς τα όργανα σχεδίασης είναι: α) ελεύθερο σχέδιο: γίνεται με ελεύθερο χέρι αποτυπώνοντας πραγματικά αντικείμενα ή αλλιώς όπως ονομάζεται την νεκρή φύση σε μια κόλλα χαρτί υπό σωστές αναλογικές διαστάσεις και κλίμακα χωρίς πληθώρα οργάνων παρά μόνο με την χρήση βελόνας, κατάλληλων μολυβιών και ειδικής γόμας κάρβουνου και εμφανίζεται συνήθως στις καλές τέχνες και β) γραμμικό σχέδιο: για τη δημιουργία του οποίου χρησιμοποιούνται όργανα όπως χάρακας, o διαβήτης και τα πενάκια. (βικιπαιδεια)

Ψηφιακές Τέχνες και εκπαίδευση

Η εκπαίδευση στην περιοχή της καλλιτεχνικής δημιουργίας σε συνδυασμό με την τεχνολογική εξειδίκευση – στην περιοχή των Ψηφιακών Μορφών Τέχνης. Οι μορφοποιητικές και εικονοποιητικές δυνατότητες που προσφέρουν σήμερα τα οπτικοακουστικά μέσα και η υπολογιστική τεχνολογία στην καλλιτεχνική δημιουργία είναι απεριόριστες, ενώ ο χαρακτήρας των νέων μέσων από την ίδια τους τη φύση είναι συνδυαστικός.

Φωτογραφία και εκπαίδευση

Η εξέλιξη της ψηφιακής τεχνολογίας και οι σημαντικές αλλαγές που ήδη διαφαίνονταν από τις αρχές του 1990, οδήγησαν σε σημαντικότερες αλλαγές την εισαγωγή της ψηφιακής επεξεργασίας της φωτογραφικής εικόνας. Η ψηφιακή φωτογραφική τεχνολογία αντικατέστησε την παραδοσιακή - αναλογική τεχνολογία σε όλους σχεδόν τους τομείς εφαρμογής της φωτογραφικής εικόνας.

Τέχνες των νέων μέσων και εκπαίδευση

Εφαρμογή ενός σχεδίου δράσης στο ελληνικό σχολείο

Από το σχέδιο δράσης του σχολείου μας αναμένεται οι εκπαιδευτικοί που θα επιμορφωθούν να μεταδόσουν τις παρεχόμενες γνώσεις τους στους υπόλοιπους εκπαιδευτικούς ανεξαρτήτου ειδικότητας. Οι επιμορφωμένοι εκπαιδευτικοί ως μέντορες πια θα κληθούν να μεταδώσουν όλα όσα διδάχθηκαν και στους υπόλοιπους εκπαιδευτικούς σε ειδικές ανάλογες ενημερωτικές συνεδρίες (workshop) στα οποία θα συμμετέχει ολόκληρος ο Σύλλογος Διδασκόντων.

Παράλληλα, μέσα από τη συμμετοχική διαδικασία, την παρατήρηση και την αλληλεπίδραση καθώς και την αμφίδρομη και αμοιβαία δραστηριότητα μάθησης (peer learning) μεταξύ όλου του προσωπικού και μέσα από παρουσιάσεις που θα πραγματοποιηθούν, θα λάβουν μέρος και αναπαραστάσεις των νέων μεθόδων διδασκαλίας.

Ετσι, όλοι οι εκπαιδευτικοί του σχολείου θα είναι σε θέση να εφαρμόσουν καινοτόμα προγράμματα και μέσα από την τέχνη να κάνουν τη διδασκαλία τους πιο ενδιαφέρουσα και δημιουργική για τους μαθητές, εξασφαλίζοντας έτσι τις συνθήκες που θα επιτρέψουν στους μαθητές να αναπτύξουν ολόπλευρα την προσωπικότητά τους, να συνεργάζονται, να αποδέχονται την ετερότητα χωρίς θρησκευτικές και πολιτισμικές προκαταλήψεις και στερεότυπα.

Το σχολικό περιβάλλον με τη δυναμική που θα αποκτήσει και τον εκσυγχρονισμό, θα αποπνέει μια ατμόσφαιρα δημοκρατίας, ελευθερίας και συνεργασίας, με απώτερο σκοπό ένα σχολείο ανοιχτό στην κοινωνία.

Δραστηριότητες - Μεθοδολογία:

- Οργάνωση του προγράμματος και προετοιμασία των εκπαιδευτικών της κινητικότητας

- Συμμετοχή πέντε εκπαιδευτικών σε επιμόρφωση στο εξωτερικό με σκοπό να μάθουν πως να χρησιμοποιήσουν τη δυναμική της τέχνης για την ανάπτυξη του τρόπου σκέψης των μαθητών και την εφαρμογή καινοτόμων προγραμμάτων μέσω της τέχνης, αναπτύσσοντας έτσι πολύπλευρα την προσωπικότητα των μαθητών καθ'όλη τη σχολική χρονιά

- Επιμόρφωση με peer learning των υπόλοιπων εκπαιδευτικών για το πως να ενισχύσουν τη σκέψη και τη μάθηση συνδέοντας την τέχνη με τα θέματα της ύλης που διδάσκουν οργανικά ενταγμένα στο πρόγραμμα σπουδών

- Διάδοση των νέων εμπειριών-τεχνικών και σε άλλους ενδεχομένους εκπαιδευτικούς και σχολεία με ημερίδες, σεμινάρια

- Διάχυση των αποτελεσμάτων στο portal του δικτύου, το etwinning, τη σελίδα του σχολείου, τα κοινωνικά δίκτυα και την τοπική κοινωνία

- Τελική εκδήλωση του προγράμματος, εκθέσεις

- Αξιολόγηση του σχεδίου

Οφέλη

Τα οφέλη από την αξιοποίηση των τεχνών στην εκπαιδευτική διαδικασία είναι σημαντικά. Ενδεικτικά αναφέρω μερικά από αυτά. Η αξιοποίηση των τεχνών πέρα από την αδιαμφισβήτητη αξία τους ως μέσου πολιτιστικής ενδυνάμωσης και γνωστικής ανάπτυξης, δημιουργούν προϋποθέσεις αποτελεσματικής δημιουργικής μάθησης, καθώς αυξάνουν την ενεργητική συμμετοχή των εμπλεκόμενων μαθητών και εκπαιδευτικών, ενδυναμώνουν τη στοχαστική διάθεση. Η εμπλοκή με τις τέχνες οδηγούν στην ολιστική ανάπτυξη της προσωπικότητας και καλλιεργεί τη μεταγνωστική ικανότητα του μαθητή. Αποτελούν πλούσιο πληροφοριακό υλικό που ενισχύει την πολιτισμική συνείδηση. Παρατηρώντας ένα έργο τέχνης, αποκαλύπτονται κοινωνικές αξίες, ιστορικά και πολιτικά δεδομένα, φιλοσοφικές αντιλήψεις. Επιτυγχάνεται γνωστική ευελιξία, ερμηνευτική γνώση, φαντασιακή σκέψη, ανάπτυξη αισθητικής (Efland 2002, 133-171)

Αντίκτυπο στους μαθητές – μαθητική κοινότητα

Α)Από την κινητικότητα

Γνωστικές ικανότητες:

-να γνωρίσουν νέες και αποτελεσματικότερες μεθόδους διδασκαλίας

-να έρθουν σε επαφή με την τέχνη

-μέσα από τη ζωγραφική, το θέατρο, τη φωτογραφία και τον κινηματογράφο, να ανακαλύψουν νέες πηγές γνώσεων

Δεξιότητες:

-να μπορούν να αναπτύξουν και να εφαρμόσουν αποτελεσματικότερες μεθόδους διδασκαλίας

-να δημιουργούν υποστηρικτικό υλικό για τη διδασκαλία τους

-να παίρνουν αποφάσεις και να επιλέγουν την πιο κατάλληλη μέθοδο διδασκαλίας.

-να αυτενεργούν, να πειραματίζονται και να ενσωματώνουν τις τέχνες σε κάθε δραστηριότητα

Στάσεις/Συμπεριφορες:

-να κατανοήσουν τη σημασία της τέχνης κατά την εκπαιδευτική διαδικασία

-να κατανοήσουν ότι η τέχνη υπηρετεί πρακτικές ανάγκες και συνδέεται µε τις ευρύτερες πολιτισµικές αντιλήψεις της κοινωνίας

-να αναπτύξουν θετική στάση απέναντι στην τέχνη και την ενσωμάτωσή της στην εκπαιδευτική διαδικασία

Β)Από τη διάδοση των αποτελεσμάτων:

Γνωστικές ικανότητες:

-να γνωρίζουν όλα όσα χρειάζονται για μια διαφοροποιημένη διδασκλία μέσω της τέχνης

Δεξιότητες:

-να είναι σε θέση να διαδίδουν τις αποκτημένες γνώσεις μέσω σεμιναρίων

-να καθοδηγούν τους συναδέλφους στην εφαρμογή τεχνικών μέσω της τέχνης

-να ενισχύουν αποτελεσματικά τη δημιουργική και συνεργατική μάθηση με τρόπο βιωματικό, ολιστικό

-να αυτενεργούν, να πειραματίζονται και να ενσωματώνουν τις τέχνες σε κάθε δραστηριότητα

-να ενδυναμώσουν την κριτική στάση των μαθητών και μαθητριών, απελευθερώνοντας τις παραγωγικές και συνεργατικές δυνάμεις

Στάσεις/Συμπεριφορες:

-να κατανοήσουν την αξία της ομαδικής εργασίας και της ανακάλυψης, μέσα από τη συνεργατική μάθηση

-να έχουν ενσυναίσθηση και να είναι δεκτικοί απέναντι σε διαφορετικές-ποικίλες αντιλήψεις.

Συμπερασματικά

Από όσα αναφέρθηκαν μπορεί συμπερασματικά να καταδειχθεί η σημαντικότητα της τέχνης στην εκπαίδευση γενικότερα και η ένταξη της στο ελληνικό σχολείο ειδικότερα.

Art of teaching and teaching through art

Hello from Greece. We are planning to start a program about how we can use art to teach some of our daily lessons.

The aim of the project is learning and express ideas and creativity through art including painting, storytelling, dance and drama.

With basic principle that: "If students can not learn the way we teach them, then we must teach them the way they can learn” we believe that this program will be an opportunity for new experiences, new knowledge and new skills that will benefit everyone.

We hope to help students to lead them to learn through their own reflection as well as providing skills for teachers to create more efficient and better teaching methods while also meet the curriculum of another country.

The first idea is of getting a “famous” painting each school every month and learn something for history or maths through it, inspiring a contemporary dance or writing a story and then play it!!! We create a power point or a video and exchange it.

What do you think? Let me know your ideas and talk about it more…

as you see the aim of the project is learning and express ideas and creativity through art including painting, storytelling, dance and drama. We hope to help students to lead them to learn through their own reflection as well as providing skills for teachers to create more efficient and better teaching methods while also meet the curriculum of another country.The first idea is of getting a “famous” painting every month and learn something for example about history or maths through it, drawing our own paintings, inspiring perhaps a contemporary dance or writing a story and then play it if we can. Anything that each school can do about is useful and welcome. We create a power point of any of our prososals or whatever we do or a video and exchange it. We create a website and in there we can exchange all our ideas and lessons for each thing we do so at the end we can provide to the rest complete lessons to help them to their teaching too.I dont know if I can help you with all these. I write them more official soon and talk it again.Till then I'm glad to hear your ideas too and if you have any more questions I'm happy to talk about it..Thank you for your interesting again.Looking forward to hearing from you soon.

Giota