ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

155
ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ I ΜΙΑ ΘΕΜΕΛΙΩΔΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

description

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

Transcript of ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

Page 1: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ

ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

I ΜΙΑ ΘΕΜΕΛΙΩΔΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Page 2: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

Η ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΡΟΣΩΠΟΚΕΝΤΡΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ

Το θεμελιακό πολιτικό πλαίσιο συγκρότησης της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΙΚΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ αντικατοπτρίζεται στην εξής ιδέα :

« Η πολιτική κοινότητα αποτελεί ένα οργανικό σύνολο, δηλαδή όχι ένα απλό άθροισμα ανθρώπων ή ατόμων αλλά ένα είδος ζωντανού σώματος, στο οποίο στο σύνολό του διακρίνονται υπερβατικές ιδιότητες (η καθολική ζωή, το όντως νόημα) τις οποίες δεν κατέχουν τα ξεχωριστά μέρη του. Όπως ένα δάκτυλο δεν έχει ζωή αποκομμένο από το σώμα, έτσι και το άτομο που ιδιωτεύει δεν έχει νόημα χωρίς την πολιτική κοινότητα. Η πολιτική κοινότητα στη σύστασή της έχει διυποκειμενική συγκρότηση, δηλαδή εδραιώνεται από τα κάτω, από ελεύθερους πολίτες».

ΚΥΚΛΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΑΞΙΩΝ

ΠΡΟΣΩΠΟ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ

ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ

Page 3: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

ΠΟΛΛΑΠΛΑ ΚΕΝΤΡΑ ΑΣΤΟΧΩΡΙΚΗ ΕΞΟΥΣΙΑΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΔΑΦΟΛΟΓΙΑ ΓΕΩΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Στην σύγχρονη ελληνική ιστορία, από τα πρώτα χρόνια κιόλας της ίδρυσης του «ελληνικού» κράτους μέχρι και σήμερα, αποτελούσε πολιτικό ζητούμενο ένα κοινωνιοκεντρικό όραμα που να προσήκει στον ελληνικό έθνος, τον ελληνικό πολιτισμό και την ιστορία του. Είναι κοινά πλέον αποδεκτό ότι κανένα πολιτικό υπόδειγμα δημοκρατίας, νεοφιλελεύθερο, σοσιαλιστικό ή κάποιο άλλο με επιθετικό προσδιορισμό παράγωγό τους που εμφανίστηκαν στην ελληνική πολιτική ιστορία δεν μπόρεσε να περιφρουρήσει και να εντάξει ως αναπόσπαστο στοιχείο του τις ελληνικές ιδιαιτερότητες δομώντας στην ουσία το δικό μας ελληνότροπο υπόδειγμα δημοκρατίας. Όταν γίνεται αναφορά στις ελληνικές ιδιαιτερότητες, σαφώς εννοούνται ανεξάρτητες αρχές κοινότητας, όπως η κοινή εθνικότητα, η γλώσσα, η ταυτότητα, η θρησκεία, η ιστορία και ο τρόπος ζωής, στοιχεία ζωτικά για το μέλλον του ελληνισμού, τα οποία οι παραδοσιακές νεωτερικές δυτικού τύπου πολιτικές ιδεολογίες δεν μπόρεσαν να σεβαστούν ούτε καν να τα προσαρμόσουν ως κοινωνικά προτάγματα. Αυτό που επικρατούσε, από την εποχή του Όθωνα και μετέπειτα, σε κάθε πολιτική πρακτική ήταν ο μεταπρατισμός, η στείρα μίμηση που φάνταζε περισσότερο με δουλική νοοτροπία, ακυρώνοντας στην ουσία αυτό που ήταν καθήκον μας και χρέος μας να κάνουμε σαν Έλληνες, να πλάθουμε κάθε φορά κάθε στοιχείο της ιστορικής ταυτότητάς μας με καθετί νέο που εμφανιζόταν, συνθέτοντας και δημιουργώντας το νέο πολιτιστικό αγαθό που θα περιείχε τα σπέρματα του προγονικού με προβολές από το μέλλον. Έτσι λοιπόν, αυτή η μεγάλη κρίση αξιών και αρχών που ξεκίνησε εδώ και πολλές δεκαετίες και κορυφώθηκε με τα γεγονότα που έλαβαν χώρα το 2010, ίσως αποτέλεσε την αιτία, αλλά και την ευκαιρία να προσγειωθούμε και να προβληματιστούμε. Βέβαια μια τέτοια στάση δεν αρκούσε για να εξέλθουμε από τα αδιέξοδα. Έπρεπε να αρχίσουμε να στοχαζόμαστε πολιτικά. Έπρεπε να αναβαπτιστούμε πρώτα στην κολυμπήθρα της ιεράς παρακαταθήκης των προγόνων, για να επιτελέσουμε το ιστορικό μας χρέος. Τι δηλαδή; Επιτέλους οι σύγχρονοι Έλληνες να γίνουμε κοινωνοί της πραγματικής πολιτικής και κοινωνικής ιστορίας μας και με βάση αυτήν να αποπειραθούμε να συγκροτήσουμε αυτό που

Page 4: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

δεν κατορθώσαμε να κάνουμε μετά το 1821 και ψάχναμε από τότε, μια ιδανική ελληνική δημοκρατική πολιτική πρόταση που θα συναρπάσει, θα αγκαλιάσει και θα εκφράσει κάθε πόθο, προσδοκία και ελπίδα και θα μετουσιώσει σε κοινωνικό βίωμα τη νέα συλλογικότητα που ονειρευόμαστε, την ελληνικότητα. Οι Έλληνες πολίτες έχουν τη μεγάλη ευκαιρία, στον νέο αιώνα που εισέρχεται δυναμικά, να μυηθούν στο σύγχρονο πολιτικό και πολιτιστικό ρεύμα που γεννήθηκε πρώτα μέσα στις καρδιές των προγόνων μας στην αρχική του μορφή και έλαβε χώρα με διάφορες μορφές μέσα στην ιστορική πορεία τους. Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ δεν αποτελεί μια πρόσκαιρη επινόηση ή ταμπέλα ούτε ετικέτα που κάποια στιγμή θα ξεφτίσει. Αποτελεί την ποιητική έκφραση που συμπυκνώνει όλες μας τις κοινωνικές αγωνίες, τα οράματα για την Πατρίδα, την πίστη μας για το μέλλον, την ελευθερία του προσώπου και την πολιτική συγκρότηση της κοινωνίας μας ως δημοκρατικής συλλογικότητας.

Α. ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΣΕ ΤΙ ΔΙΑΦΕΡΕΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΜΕΣΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Ο ελληνικός κοινοτισμός είναι μια πολιτική ολικού τύπου ιδεολογία, μια πρόταση πολιτισμού, μα πάνω από όλα, μια πολιτική φιλοσοφία ζωής που υπερβαίνει εμπειρικά, όπως θα κατανοήσουμε στη συνέχεια, όχι μόνο θεωρητικά, όλες τις προϋπάρχουσες δυτικότροπες νεωτερικές ή ανατολικού τύπου ιδεολογίες και τα πρώτα σπέρματα της εννοιολογικής του συγκρότησης που τον καθιστούν άμεσα πολιτικό πρόταγμα κοινωνίας φυτρώνουν σε λίγο, εδώ, ανάμεσά μας. Ο σύγχρονος ελληνικός κοινοτισμός γίνεται επίκαιρος περισσότερο από ποτέ και παίρνει σάρκα και οστά στα τελευταία κρίσιμα χρόνια ενός μεταβατικού σταδίου των νεωτερικών κοινωνιών με μια ραγδαία αναδιαμόρφωση που θα επέλθει στο διεθνές χρηματοπιστωτικό και οικονομικό σύστημα. Το συνολικό πολιτικό πλαίσιο οργανωτικών και διοικητικών αρχών και δομών που αναπτύσσει ο ελληνικός κοινοτισμός

Page 5: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

επέχει θέση ολοκληρωμένου φιλοσοφικού πολιτικού συστήματος ως μετεξέλιξη της αρχαίας αθηναϊκής δημοκρατίας. Ζωντανεύει μπροστά στον πολίτη ένα αρεταϊκό αληθινά δημοκρατικό πολιτικό σύστημα άμεσης δημοκρατίας που μετουσιώνει τα ιδανικά της ελευθερίας και της αυτοσυνειδησίας μέσα από τα νάματα της ελληνικής φιλοσοφίας και παράδοσης. Αυτό δε θέλουμε; Την βίωση ενός πολιτικού συστήματος μέσα από τα σπλάχνα των προγονικών παραδόσεων. Ενώ η άμεση δημοκρατία είναι η αυθεντική πολιτική εκδοχή του δημοκρατικού πολιτεύματος και αναφέρεται μόνο στον τρόπο που εκδηλώνονται και οργανώνονται οι πολιτικές σχέσεις μεταξύ των πολιτών, ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ αποτελεί μια πιο ευρεία έννοια που υπερβαίνει τις οποιεσδήποτε πολιτικές αναφορές των νεωτερικών συστημάτων, γιατί εντάσσει στο εννοιολογικό του οικοδόμημα και ηθικές, πνευματικές και πολιτιστικές πτυχές του ανθρώπινου βίου. Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ συλλαμβάνει και αναπτύσσει τη δομολειτουργική και οργανική διάπλαση της συγκρότησης μιας κοινωνίας μέσα από τους πολιτικούς και οικονομικούς θεσμούς που θεμελιώνουν το κοινοτικό ιδανικό. Με λίγα λόγια η άμεση δημοκρατία αποτελεί ένα υποσύνολο των ιδεωδών του κοινοτισμού, και γι ΄αυτό δεν είναι υπερβολή να τονιστεί ότι η άμεση δημοκρατία χωρίς κοινοτικές βάσεις, που προκρίνουν μια αστοχωρική ανάπτυξη με έμφαση στο τοπικό και στο πολυκεντρικό σχήμα της, έχει ανυπέρβλητες δυσκολίες στην εφαρμογή της.

Β. Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΥ

Ι. ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΟΨΕΙΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΥ

Page 6: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

Ξεκινώντας την φανέρωση του πολιτικού εγχειρήματος της σύγχρονης εκδοχής του ελληνικού κοινοτισμού, θα καταστεί σαφής η πολιτική και φιλοσοφική σύλληψη της ιδέας, χαρακτηριστικής των πολιτικών ιδεών που θα κομίζεται στους Έλληνες. Στο επίκεντρο της πολιτικής φιλοσοφίας του ελληνικού κοινοτισμού τοποθετείται μια έννοια που άρχισε να «ζυμώνεται» από τα πρώτα αρχαϊκά χρόνια μετά την ίδρυση των πρώτων βουλευτηρίων στον ελληνικό χώρο. Ιδρυτής της πρωτόθετης οργάνωσης του βουλευτηρίου, ως χώρου επώασης του αρχέγονου «συνειδητοποιημένου ατόμου», ήταν ο ιδρυτής του Δήμου της αρχαίας Αθήνας, ο Θησέας. Μέσα στα πρώτα βουλευτήρια γεννήθηκαν τα πρώτα σπέρματα της συγκρότησης του «συλλογικού ατόμου», της ατομικής σε διυποκειμενικές βάσεις αυτοσυνειδησίας και έγινε αντικείμενο ασαφούς βιωματικής ασκητικής της κλασσικής φιλοσοφίας τον 6ο και 5ο αιώνα π.Χ από τους προσωκρατικούς (Ηράκλειτος, Παρμενίδης, Πυθαγόρας, ασκητικός μυστικιστικός κοινοτισμός ).

ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ ΠΑΡΜΕΝΙΔΗΣ Η έννοια αυτή που αντικατοπτρίζει την ηθική συγκρότηση του ανθρώπου και έχει φιλοσοφικές, πολιτικές, θεολογικές και κοινωνικές αφετηρίες είναι το αρχέγονο «πρόσωπο».Η έννοια αυτή μεταλαμπαδεύτηκε στη συνέχεια στην σωκρατική σχολή των κυνικών φιλοσόφων (Αντισθένης, κυνικός ασκητικός κοινοτισμός) και απασχόλησε ως ανθρωπολογικό πρότυπο εξέλιξης τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη.

Page 7: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

ΠΛΑΤΩΝ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΑΝΤΙΣΘΕΝΗΣ

Μια πολιτικοκοινωνική έννοια του «προσώπου» είχε συλληφθεί από τον Πλάτωνα. Σε έναν από τους πλατωνικούς διαλόγους, τον ''Λύση'', συλλαμβάνεται η ιδέα της φιλίας μέσα σε μια σχέση. Είναι τα πρώτα σπέρματα της ιδέας του προσώπου στην αρχαία ελληνική γραμματεία και της παρουσίας του την εποχή του πολιτειακού κοινοτισμού της αθηναϊκής δημοκρατίας. Ο Πλάτων βλέπει στη φιλία έναν ιδιαίτερο δεσμό που ( όπως η ‘κοινότητα’ του Tönnies ) αναπροσδιορίζει τις ανθρώπινες σχέσεις στη βάση της οικειότητας. Η οικειότητα που οδηγεί στην ευδαιμονία, λέει, δεν βασίζεται στις φυσικές σχέσεις (όπως π.χ. η φυσική αγάπη των γονιών για τα παιδιά τους). Επομένως άλλη είναι η οικειότητα που μας ενδιαφέρει. Οικείος και φίλος γίνεται κάποιος σε κάποιον όταν ο δεύτερος αναγνωρίσει στον πρώτο ότι είναι καλύτερος απ’ αυτόν ως προς κάτι που του είναι ζωτικό (209c). Τότε του εκχωρεί το δικαίωμα να ενεργεί – σε σχέση με αυτό το κάτι – ελεύθερα και επί του ιδίου και επί των κτήσεών του, κάνοντας ό,τι επιθυμεί. Κι έτσι ο πρώτος γίνεται πραγματικά άρχων και ελεύθερος (210b), ενώ ο δεύτερος έχει το όφελος ότι η ζωή του και τα πράγματά του τυγχάνουν της φροντίδας ενός καλύτερου απ’ αυτόν τον ίδιο. Αυτή είναι η βάση της οικειότητας και της φιλίας για τον Πλάτωνα. Ο Πλάτων προσλαμβάνει τη φιλία ως έναν δεσμό που ορίζει τις ανθρώπινες σχέσεις σε μια προοπτική ευδαιμονίας. Κατ’ αρχάς είναι σαφές ότι ο δεσμός της φιλίας που περιγράφει εδώ ο Πλάτων είναι δεσμός πολιτικός, αφού εμπεριέχει τις έννοιες της ελευθερίας και της εξουσίας (ελεύθερος και άρχων). Στη συνέχεια παρατηρείται μια δεύτερη ανατροπή. Ο Πλάτων δεν αντιλαμβάνεται εξουσία και ελευθερία σαν ανεξάρτητα πράγματα, αλλά σαν τις δυο όψεις του πολιτικού δεσμού για τον οποίο μιλάμε. Ελεύθερος δεν είναι απλώς αυτός που κάνει ό,τι θέλει στον εαυτό του και στα δικά του πράγματα, αλλά αυτός που του εκχωρείται από τους άλλους το δικαίωμα να άρχει επ’ αυτών. Αυτή η ελευθερία-εξουσία δεν είναι αυτονόητο δικαίωμα του καθενός (όπως η εξατομικευτική ελευθερία της νεωτερικής

Page 8: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

«κοινωνίας») αλλά είναι πνευματικό κατ’ αρχήν επίτευγμα, προϋποθέτοντας σωφροσύνη ή φρόνηση. Ο Πλάτων μας μιλά εδώ για μια συνάντηση ψυχών, σε μια σχέση ασύμμετρη, που προϋποθέτει την ηθελημένη προσχώρηση και των δύο πλευρών – αυτού που κατέχει την πνευματική αυτή αρετή και αυτού που είναι σε θέση να την αναγνωρίσει ως ωφέλιμη για τον ίδιον. Εδώ όμως τα δύο μέρη δεν προσέρχονται απλώς για να ανταλλάξουν τα αγαθά τους ή για να συνενώσουν αθροιστικά τις δυνάμεις τους και μετά να ξαναποσυρθούν στον ιδιαίτερο χώρο τους, αλλά παραμένουν ενωμένοι στον κοινό λόγο που αρθρώνεται από το ελευθέρως άρχειν του ενός και το ελευθέρως άρχεσθαι του άλλου.

Ο Αριστοτέλης συλλαμβάνει μια αρεταϊκή πολιτική διάσταση της έννοιας του προσώπου. Στα έργα του Ηθικά Νικομάχεια, Μεγάλα Ηθικά, Περί αρετών και κακιών περιγράφει την ηθική συγκρότηση του πολίτη σε σχέση με την διανοητικές και ηθικές αρετές που τις βιώνει ως συνήθεια (έξις) επισημαίνοντας πρώτιστα τον ζωτικό ρόλο της εμπειρίας μέσα στην κοινότητα που τον πλαισιώνει. Η ηθική συμπεριφορά, που υποτίθεται πως επιζητά η πολιτεία να έχει ο πολίτης, δεν είναι ένα σύνολο κανόνων που χρήζει κάποιας διάλεξης και ηθικολογίας για να ωφεληθούν οι νέοι ιδιαίτερα πολίτες. Οι πολίτες δε θα ωφεληθούν ουσιαστικά με ηθικούς λόγους, αλλά με παραδειγματικές πράξεις. Η πολυποίκιλη δράση και η παραδειγματική συμμετοχή στα καθημερινά δρώμενα της κοινότητας είναι αυτές που καθορίζουν το είδος και την ποιότητα του πρακτικού βίου που θα υιοθετήσουν οι πολίτες. Για τον Αριστοτέλη οι άνθρωποι γίνονται φρόνιμοι όχι με το να ασκούν απλώς την ατομική τους διάνοια (αυτή είναι η νεωτερική αντίληψη περί νόησης [19]), αλλά με το να μαθαίνουν να ζουν τον ενάρετο βίο στην κοινότητά τους. Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη αυτή η κοινότητα ήταν η «πόλις» - είναι αδύνατον να είναι κανείς ενάρετος παρά μόνον μέσα στο πλαίσιο της «πόλεως». Αυτό άλλωστε προκύπτει από τον ορισμό της αρετής ως την αναζήτηση της τελειότητας (να ζει δηλαδή κανείς σύμφωνα με τις διανοητικές και ηθικές αρετές στις δραστηριότητες που ασκεί). Για να είναι ο βίος«αγαθός» (ενάρετος, ευδαίμων) πρέπει να κατευθύνεται από την φρόνηση. Ηκαλύτερη εφαρμογή της φρόνησης είναι στην προαγωγή του κοινού καλού τηςκοινότητας στην οποία μετέχει ο φρόνιμος [20]. Ο καλός άνθρωπος, λοιπόν, είναι ο «φρόνιμος» και ο ιδεώδης φρόνιμος είναι ο «πολιτικός», αφού αυτός είναι κατ΄ εξοχήν επιφορτισμένος με την προαγωγή του κοινού καλού (1278β1-5). Η μέριμνα για το κοινό καλό προϋποθέτει ότι τα άτομα αυτοκατανοούνται ως μέλη μιας κοινότητας και ότι, φρονίμως σκεπτόμενα, θεωρούν αυτονόητη υποχρέωσή τους να συνεισφέρουν στο κοινό καλό. Η ατομική τους ευδαιμονία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την

Page 9: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

ευδαιμονία της κοινότητάς τους. Γίνονται φρόνιμοι γιατί μετέχουν στην ενάρετη ζωή της κοινότητάς τους και, αντιστρόφως, η κοινότητα γίνεται ενάρετη γιατί απαρτίζεται από ενάρετους ανθρώπους [25]. Παρομοίως, όπωςο κοινός βίος μιας επιχείρησης διατηρεί την απερίσταλτη φύση του και υπάρχει στο μέτρο που όλοι συνεισφέρουμε σε αυτόν, ο κοινός βίος της «πόλεως» υπάρχει στο μέτρο που όλοι οι μετέχοντες συνεισφέρουν σε αυτόν, των επιχειρήσεων φυσικά συμπεριλαμβανομένων. Η ευδαιμονία του ατόμου, της επιχείρησης και της «πόλεως» είναι άρρηκτα συνδεδεμένες.

«Το αρχέγονο πρόσωπο, από ηθική άποψη, νοείται ως η ατομική και ανεπανάληπτη ενεργοποίηση των κοινών, σε όλους τους ανθρώπους, φυσικών, κοινωνικών και ψυχοσυναισθηματικών δυνατοτήτων της συνειδητής ανθρώπινης ύπαρξης ως συνιστώσα συνύπαρξης.»

ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΑΓ. ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΠΑΛΑΜΑΣ ΠΛΩΤΙΝΟΣ

Κατά την ελληνιστική περίοδο η έννοια του αρχέγονου προσώπου ( του συλλογικού ατόμου) συναντάται στην στωική φιλοσοφία ( Στωικός συμπαντικός οργανικός κοινοτισμός) και στην επικούρεια ηδονική φιλοσοφία και πρακτική (Επίκουρος, οικολογικός κοινοτισμός). Η έννοια του αρχέγονου προσώπου κατά την προβυζαντινή περίοδο έλαβε μεταφυσικά και πνευματικά χαρακτηριστικά ενώ αποκρυσταλλώθηκε παίρνοντας την τελική ουσιαστική της συγκρότηση στα πρώτα βυζαντινά χρόνια με τους Έλληνες πατέρες της εκκλησίας (Τρεις ιεράρχες, ενοριακός κοινοτισμός) και φιλοσόφους (Νεοπλατωνικοί φιλόσοφοι, Πλωτίνος, Πρόκλος και Δαμάσκιος, φυσικός κοινοτισμός ). Στα μέσα βυζαντινά χρόνια εδραιώνεται ως επίσημος θεσμός της εκκλησιαστικής παράδοσης ο κοινοβιακός κοινοτισμός ( Αθανάσιος ο Αθωνίτης ) . Στα ύστερα βυζαντινά χρόνια συγκροτείται αποκαλυπτόμενη η πνευματική τριαδική ενότητα των προσώπων της θεότητας, ως αδιάσπαστης κοινότητας από τους νηπτικούς πατέρες της εκκλησίας (Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, πνευματικός κοινοτισμός).

Page 10: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

ΙΙ. ΟΨΕΙΣ ΤΟΥ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΥ

Στη σύγχρονη ελληνική ιστορία ο κοινοτισμός διαμορφώνεται ως συγκροτημένο οργανικού τύπου πολιτικό σύστημα με βαθιές φιλοσοφικές προεκτάσεις με τον τεχνοκράτη και στοχαστή Κωνσταντίνο Καραβίδα (πολιτειακός κοινοτισμός) συνδεόμενος με τον αρχαιοελληνικό κοινοτισμό της αθηναϊκής άμεσης δημοκρατίας. Ομότροπης κοπής πολιτική φιλοσοφία ως μετεξέλιξη του έργου του Καραβίδα μπορεί να θεωρηθεί το έργο του κοινοτιστή και καθηγητή φιλοσοφίας Χρήστου Γιανναρά (σύνδεση ηθικού και πολιτειακού κοινοτισμού), ο οποίος εστίασε στην έννοια του προσώπου προσδίδοντάς της επιστημονική συγκρότηση στην ελληνική φιλοσοφία. Τελευταίος και πολύ σπουδαίος σταθμός σχετικά με το κοινοτικό φαινόμενο θεωρείται ο μαθηματικός και στοχαστής Θεόδωρος Ζιάκας (ενότητα πνευματικού και πολιτειακού κοινοτισμού). Ο Θεόδωρος Ζιάκας ασχολήθηκε επισταμένα με την κοινωνική οντολογία προσδιορίζοντας τον θεμελιακό ρόλο της πολιτιστικής και θρησκευτικής παράδοσης τόσο στην ιστορική εξέλιξη όσο και την συγχρονική ιδιοσυστασία ενός λαού ή μιας εθνότητας. Ανάπτυξε παράλληλα την κοινωνική, την πολιτική και πνευματική προοπτική του ελληνικού κοινοτισμού έχοντας ως βασικό στόχο την οντολογική θεμελίωσή του.

Βέβαια είναι διαφορετικού χαρακτήρα σε κάθε περίπτωση η οντολογική πρόσληψη και αφετηρία της εν λόγω έννοιας από τους ανωτέρω στοχαστές, επειδή αναπτύσσουν ποικίλες πλευρές τόσο της ανθρώπινης υπόστασης όσο και του κοινωνικού φαινομένου.

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΖΙΑΚΑΣ ΚΩΝΣΤΙΝΟΣ ΚΑΡΑΒΙΔΑΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΓΙΑΝΝΑΡΑΣ

Έτσι, στην ελληνική φιλοσοφία πλέον δε συναντάμε το «άτομο» που ορίζεται ως η υλική υπόσταση του ανθρώπου αλλά το «πρόσωπο».

«Το πρόσωπο, στη σύγχρονη ελληνική φιλοσοφία, από οντολογική άποψη, είναι ανώτερο από το άτομο, γιατί δεν προσδιορίζει την σωματική μόνο υπόσταση του ανθρώπου, αλλά και την πνευματική και ψυχική του

Page 11: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

εντελέχεια. Έτσι, το άτομο είναι αποκομμένο από το όλον και γι' αυτό είναι απρόσωπο, χωρίς σχέσεις. Ενώ το πρόσωπο (προς + όψη) όχι μόνο δεν είναι αποκομμένο από το όλον, από την κοινωνία, αλλά παράλληλα είναι διακριτό και σεβαστό μέσα στο όλον. Το πρόσωπο συνάπτει σχέσεις, ενώ το άτομο όχι, γιατί ιδιωτεύει. Η σύναψη σχέσεων διαπροσωπικής αλληλεπίδρασης με τους άλλους, κάτι που επιχειρεί το πρόσωπο, αποτελεί και θεμελιακό γνώρισμα της ουσίας του».

Οι δυτικοί δεν το έλαβαν υπόψη αυτό και γι' αυτό αναπτύχθηκε ο σοσιαλισμός που περισφίγγει κάθε μορφή ατομικής ελευθερίας και ο ατομικισμός, ως νεοφιλελευθερισμός, που στην ουσία αναγνωρίζει άτομα - ιδιώτες και όχι πρόσωπα που συνάπτουν σχέσεις μόνο μέσα σε κοινότητα. Εκτός από την παρουσία του προσώπου που τίθεται ως βασική προτεραιότητα, θεωρείται ζωτική και η υπερκείμενη συνιστώσα που θεμελιώνει το εν λόγω πολιτικό όραμα, η «κοινότητα». Η κοινότητα διαδραμάτισε ιστορικά κυρίαρχο ρόλο στη διάσωση του ελληνικού πολιτισμού, των παραδόσεων και διαφύλαξε στο ακέραιο οτιδήποτε κληρονομήσαμε μέχρι τώρα. Ας σκεφτούμε ότι μέσα σε αυτήν διοχετεύαμε κάθε φορά όλο το σωρό από τα κομμάτια της ψυχής μας, τόσο κατά τη διάρκεια της ρωμαϊκής τυραννίας όσο και την περίοδο της τουρκοκρατίας. Αφού μέσα στην κοινότητα αντέξαμε σκληρές στιγμές σαν έθνος στην μακραίωνη ιστορία μας και επιβιώσαμε, γιατί να μην το κάνουμε και τώρα;

ΜΙΑ ΠΟΡΕΙΑ ΑΠΟ ΤΟ «ΕΓΩ» ΣΤΟ «ΕΜΕΙΣ»

Ουσιαστικά στο κέντρο της πολιτικής στόχευσης του ελληνικού κοινοτισμού τίθεται η πορεία από το «εγώ στο εμείς» και προτείνεται στους Έλληνες πολίτες η σταδιακή θεσμική συγκρότηση όχι απλά μιας πρακτικής πολιτικής φιλοσοφίας, αλλά ενός ελληνικού πολιτιστικού ρεύματος που θα οδηγήσει στην δημιουργία ενός άλλου κοινωνικού πρότυπου, της κοινωνίας σχέσεων προσώπων.

Page 12: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

Θα αναρωτηθεί κανείς. Μήπως όλα αυτά αποτελούν θεωρητικολογίες και γενικολογίες; Πως θεμελιώνονται και εφαρμόζονται όλα αυτά στην καθημερινή ζωή και πράξη; Με απλά λόγια ο σύγχρονος ελληνικός κοινοτισμός έχει ως στόχο τη συγκρότηση μιας κοινοβουλευτικής άμεσης δημοκρατίας, πλαισιωμένης από κοινοτικές δομές και θεσμούς, σε μια δομημένη εθνική ή και ευρύτερης συγκρότησης ανοιχτή κοινωνία, όπως η Ελλάδα, η οποία αποφασίζει να μετατρέψει, για παράδειγμα, τους δήμους, τις περιφέρειες και το ίδιο το κράτος σε μορφές κοινοτήτων, δηλαδή σε μικρές ή μεγάλες κοινωνίες στις οποίες θα υπάρχουν κοινοί θεσμοί, θα διεξάγονται συχνά τακτικά δημοψηφίσματα είτε για το δήμο τους είτε για την περιφέρεια που ανήκουν είτε για το κεντρικό κράτος και τις πολιτικές που πρέπει να ακολουθήσει. Θα είναι θεσμοθετημένη η ενεργή συμμετοχή των ίδιων των πολιτών στα κοινά προκειμένου οι ίδιοι να αποφασίζουν για τα πάντα, μέσα βέβαια στα πλαίσια του συντάγματος. Μέσα στους κοινοτικούς δήμους, λοιπόν αποκτούν όλοι ισότιμα και ελεύθερα, με κλήρωση αλλά και με εκλογή που θα γίνεται κάθε φορά, το δικαίωμα να συμμετέχουν στον καθορισμό της τοπικής πολιτικής και πολιτιστικής φυσιογνωμίας της περιοχής τους. Αυτό δεν σημαίνει πως δε θα εκλέγονται οι δήμαρχοι, οι περιφερειάρχες και οι πολιτικοί. Ο σύγχρονος ελληνικός κοινοτισμός περιλαμβάνει και κληρωτούς πολίτες και αιρετούς αντιπροσώπους. Στην αναφορά που θα γίνει σχετικά με τους θεσμούς θα καταστούν σαφή με λεπτομέρειες πολλά από αυτά που σημειώθηκαν.

Γ. ΤΙ ΒΙΩΝΟΥΜΕ ΣΗΜΕΡΑ

Είναι σημαντικό όμως να συνειδητοποιήσουμε τι ζούμε σήμερα. Στον σημερινό νεωτερικό καπιταλισμό εκείνο που έχει ιδιαίτερη σημασία περισσότερο είναι η προσήλωση στην οικονομική ανάπτυξη σε τέτοιο βαθμό που θα έλεγε κανείς ότι λειτουργεί ως αυτοσκοπός. Στις περισσότερες περιπτώσεις σ’ αυτό το υπάρχον κυρίαρχο σύστημα, το άτομο βούλεται άσχετα από το αν συνιστά κάθε του επιλογή συνιστώσα κοινωνίας και στην ουσία καθίσταται σκοπός του μόνο η υλική ευδαιμονία, με αποτέλεσμα την αλλοτρίωσή του και την

Page 13: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

σύγχυση που αυτή του επιφέρει ως προς τον πραγματικό προορισμό του. Στο σοσιαλισμό, τον πρώτο λόγο έχει η προοπτική της κοινωνίας και έτσι το άτομο όπως και αυτός το προσλαμβάνει, καταπιέζεται και ακυρώνεται η ανθρώπινη φύση του. Αφετηρία της ελληνικής κοινοτικής σκέψης είναι η παράλληλη ύπαρξη ατομικού και ομαδικού συμφέροντος. Τα δύο ανωτέρω συστήματα ισχυρίζονται ότι το καλό για το άτομο δεν είναι αυτομάτως και καλό για την ομάδα και αντιστρόφως. Ότι χρειάζονται πάντοτε εναρμόνιση. Στην κοινωνική πράξη η αντίθεση λύνεται με την πρόταξη του ενός έναντι του άλλου. Και με τη στήριξή της στην ανάλογη θεωρία ότι το ένα είναι αναγώγιμο στο άλλο. Έχουμε έτσι μονιστικές προτάσεις. Αυτές είναι ο ατομικισμός και ο κολεκτιβισμός. Η ατομικιστική πρόταση λέει ότι υπάρχουν μόνο άτομα και ότι το συλλογικό δεν έχει ανεξάρτητα συμφέροντα. Αν όλα πάνε καλά για το άτομο θα πάνε κατ’ ανάγκην και για το σύνολο. Ο καθένας για τον εαυτό του και το αόρατο χέρι του Άνταμ Σμιθ θα φροντίσει για το σύνολο. Η δεύτερη πρόταση λέει ότι το άτομο είναι κύτταρο στον οργανισμό του συλλογικού. Αν ο συλλογικός οργανισμός πάει καλά και τα κύτταρά του θα πηγαίνουν καλά. Στην πρώτη περίπτωση έχουμε το εγωιστικό άτομο. Στη δεύτερη το αλτρουιστικό. Ζούμε σε μια περίοδο μετά από την επανάσταση που χαρακτηρίζεται και πραγματικά είναι νεωτερική.

Ίσως αναρωτηθεί κανείς τι είναι ο νεωτερικός πολιτισμός; Το άτομο (άτμητο) στον νεωτερικό πολιτισμό αναγνωρίζει την υλική φύση του και έχει μηχανιστικό τρόπο σκέψης. Έτσι έχουμε εδώ το εγωιστικό άτομο (που στόχο έχει την ικανοποίηση των υλικών αναγκών), δηλαδή ατομικισμό. Μέχρι χθες όμως έδινε μάχη ζωής και θανάτου με τον μαρξιστικό κολεκτιβισμό και λίγο νωρίτερα, σε συμμαχία μ’ αυτόν, εναντίον του φασιστικού κολεκτιβισμού. Ο ίδιος ο νεωτερικός ατομικισμός γεννήθηκε μέσα από την διαπάλη του με τον παπικό μεσαιωνικό κολεκτιβισμό. Το τι απέμεινε σήμερα, στη μεταμοντέρνα εποχή, από το εγωιστικό και το αλτρουιστικό άτομο όλοι το ξέρουμε: Τίποτα.

Τι είναι τελικά αυτό που βιώνουμε 200 περίπου χρόνια τώρα; Βιώνουμε το γεγονός ότι ο ένας πόλος προϋποθέτει τον άλλο και τον αναπαράγει. Προκύπτει έτσι μια κίνηση ιστορική που μοιάζει με εκκρεμές. Όταν ο ατομικισμός το «παραξηλώσει» αναπτύσσεται ως αντίδραση ο κολεκτιβισμός. Έχουμε σύγκρουση από την οποία συχνά ο κολεκτιβισμός μπορεί να κυριαρχήσει, για τη μια ή την άλλη χρονική περίοδο, στο ένα ή το άλλο μέρος του κόσμου.

Page 14: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

Επειδή όμως έχει την τάση να εξαλείφει την ατομική πρωτοβουλία, πνίγει την κοινωνία στη στασιμότητα, οπότε έρχεται η ώρα της δικής του πτώσης, από την οποία μπορεί είτε να ανακάμψει, παραλλάσσοντας τη μορφή του, είτε να δώσει την κυριαρχία ξανά στον ατομικισμό. Ο φαύλος κύκλος δεν μπορεί να σπάσει όσο μένουμε στο δίπολο, γιατί το ατομικό συμφέρον προϋποθέτει μια ελάχιστη διασφάλιση του συλλογικού συμφέροντος και αντιστρόφως. Βεβαίως η όλη συγκρότηση του εκκρεμούς θεμελιώνεται στη βία και στην ανισότητα. Τις προϋποθέτει και τις αναπαράγει.

Για τον ελληνικό κοινοτισμό απορρίπτονται και τα δύο προαναφερθέντα αξιακά συστήματα. Στην πολιτική πρόταση του κοινοτισμού δεν υπάρχει το άτομο αλλά το πρόσωπο . Η κοινωνία και το πρόσωπο δεν αντιστρατεύονται το ένα το άλλο, θέτουν κοινές επιδιώξεις και συνθέτουν την απαιτούμενη κοινωνική και προσωπική αρμονία, δηλαδή πορεύονται μαζί, ως μια ολότητα, συμπληρώνοντας η μια οντότητα την άλλη. Στην ουσία μιλάμε όχι για σύνθεση ατομικισμού και κολλεκτιβισμού, αλλά για υπέρβαση και των δύο με την εμφάνιση του «προσώπου», του προσωποκεντρικού ανθρώπου που βιώνει μέσα του αυτήν την τριαδική διάσταση της αυθυπέρβασης. Άρα μιλάμε για συνύπαρξη πολιτειακού και πνευματικού κοινοτισμού.

Δ. ΑΙΤΙΕΣ ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗΣ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΑΘΗΝΑΪΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

Θα αναρωτηθεί κάποιος μήπως εννοείται επιστροφή στις κοινότητες των παλαιών χρόνων. Όχι, δεν εννοείται κάτι τέτοιο. Κάθε συγκροτημένη δημοκρατική πολιτεία, όπως και η αρχαιοελληνική, είχε ελλείψεις μεταφυσικού ή δομικού χαρακτήρα προσαρμοσμένες σε τελείως διαφορετικά πολιτιστικά θεμελιακά στηρίγματα και προσλαμβάνουσες αφετηρίες. Μας λέει ο Ηράκλειτος: «δεν μπορείς να μπεις στο

Page 15: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

ίδιο ποτάμι δύο φορές». Δεν είναι εφικτή μια πιστή αντιγραφή και μεταφορά ενός πολιτικού δημοκρατικού υποδείγματος μιας εποχής σε μια άλλη εποχή, παρά μόνο μια παρόμοια εξελίξιμη δημοκρατική μορφή του με βάση τις νέες προτεραιότητες και ανάγκες που ορίζουν ο κυλιόμενος χωροχρόνος και οι διαφορετικές κοινωνικοοικονομικές, πολιτιστικές ζυμώσεις και συνθήκες που σοβούν αυθόρμητα στις κοινωνίες.

Ο αρχαίος πολιτειακός κοινοτισμός έπασχε πνευματικά στην οντολογία του. Αναζητούσε τη θεμελίωση της κοινότητας στην ελευθερία και στη δικαιοσύνη, αλλά περιοριζόταν από την κοσμοκεντρική οντολογία του τη θεμελιωμένη στην Ανάγκη. Ανάγκα και θεοί πείθονται. Όταν η ελληνική κλασσική φιλοσοφία συνάντησε με την παρουσία του χριστιανισμού την προσωποκεντρική-τριαδική οντολογία, μια οντολογία θεμελιωμένη στην ελευθερία και στην αγάπη, ο ελληνικός πολιτισμός είχε ήδη απλωθεί σε επίπεδο οικουμένης, χωρίς ωστόσο να κατορθώσει να επεκτείνει τον πολιτειακό κοινοτισμό του από την μικρή στη μεγάλη κλίμακα: στην κλίμακα των διαπολεοκρατικών σχέσεων, την κλίμακα της ελληνιστικής και εν συνεχεία της ρωμαϊκής οικουμένης. Στη λεγόμενη «βυζαντινή» ιστορική μορφή της, δηλαδή την εξελληνισμένη ρωμαϊκή της θέσμιση, έχουμε δύο «πατώματα» εξουσίας, με κοινοτικό το πρώτο και ημιδεσποτικό το δεύτερο. Κυρίαρχη πολιτειακή παράδοση είναι στο δεύτερο ένας καισαρισμός λίγο πολύ ευνουχισμένος από τις ελληνικές και χριστιανικές αντιλήψεις περί βασιλείας ως αντίποδα της τυραννίας. Στην τουρκοκρατία διατηρήθηκε η επιτευχθείσα στον «πρώτο όροφο» βυζαντινή συγχώνευση πολιτειακού και πνευματικού κοινοτισμού (τριαδικής οντολογίας). Είναι η σύμπτωση Κοινότητας και Ενορίας, η «ενδημοποίηση» της Εκκλησίας. Στο «δεύτερο όροφο» η θεσμισμένη βυζαντινή δεσποτεία αντικαταστάθηκε από την οθωμανική τυραννική δεσποτεία. Ενώ από κάτω εξακολουθούμε να έχουμε ένα «κοινοτικό παρακράτος» (κατά τον Ν. Πανταζόπουλο) από πάνω έχουμε την ταφόπλακα της οθωμανικής δουλείας (κατά τον Δημοσθένη Δανιηλίδη). Με την Επανάσταση του 1821 δεν αξιωθήκαμε να εφαρμόσουμε τον πολιτειακό κοινοτισμό μεγάλης κλίμακας που είχε επεξεργαστεί ο Ρήγας, ως εναλλακτική λύση στον οθωμανικό δεσποτισμό. Η διανόησή μας είχε ήδη υπερβολικά εκδυτικιστεί και μεταπρατικοποιηθεί για να τον προτείνει. Φτάσαμε έτσι στο σημείο να χάσουμε και τον πολιτειακό κοινοτισμό και την προσωποκεντρική-τριαδική οντολογία. Στοιχεία, λοιπόν, τριαδικής πρότασης έχουμε έντονα στην ιστορία μας. Ολοκληρωμένα όμως μόνο στη μικρή κλίμακα υπήρξαν. Είναι όμως αρκετά για να συστήσουν αρχιμήδειο στήριγμα στο ιδεολογικό τουλάχιστον επίπεδο.

Page 16: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

Η δεύτερη κύρια αιτία κατάρρευσης του αθηναϊκού δημοκρατικού πολιτεύματος είναι οικονομικοκοινωνική. Από τον 4ο αιώνα, και με απόλυτη ακρίβεια από το 431, αρχίζει η παρακμή, ο ρωμαλεότερος πολιτισμός καταρρέει, η αποσύνθεσή του θα είναι στο εξής θέμα χρόνου, απλό ζήτημα ορθολογικής και ιστορικής διαδικασίας. Η ελληνική κοινωνία μεταβάλλεται στην ουσία της. Στην κυρίαρχη γεωργική οικονομία υποκαθίσταται μία οικονομία «χρηματιστική» (ύπαρξη ελεύθερων εργατών, το χρήμα γίνεται nervus rerum). Η επανεμφάνιση της μεγάλης ιδιοκτησίας γίνεται αιτία αποκληρώσεως μεγάλου αριθμού μικροϊδιοκτητών οι οποίοι βρίσκουν διέξοδο στον εκπατρισμό, με αποτέλεσμα να μειωθεί αισθητά ο εθνικός πληθυσμός, αλλά και η μεσαία τάξη η οποία συμφιλίωνε τις δύο ακραίες τάξεις και εγγυόταν μια πολιτική στοιχειώδους κοινωνικής δημοκρατίας στην Αθήνα του 5ου αιώνα (χαμηλές τιμές προϊόντων, δημόσια έργα, και λειτουργίες πλουσίων που εξουδετέρωναν την ανεργία, αμοιβή πολιτών για συμμετοχή στα δικαστήρια και στην εκκλησία, επιδόματα φτώχειας). Το κοινό συμφέρον άρχισε να περιφρονείται και να κυριαρχεί σιγά-σιγά το υλικό ατομικό συμφέρον ως γενικές κατευθυντήριες αξίες της κοινωνίας.

Ε. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΥ

Η οικονομική φιλοσοφία του ελληνικού κοινοτισμού δεν ενστερνίζεται τις νεωτερικές πολιτικές οικονομικές στρατηγικές που αποτελούν τη βάση των ξένων ιδεολογιών επειδή αγνοούν το τοπικό χάριν του κρατικού και αποσαθρώνουν το περιφερειακό, το πολυκεντρικό, χάριν του συγκεντρωτικού χαρακτήρα των προταγμάτων τους. Η οικονομική ανάπτυξη θα εγγυάται την οικολογική και ισόρροπη λειτουργία μιας αστοχωρικής διαμόρφωσης του γεωφυσικού «είναι». Έτσι, τα ιδιαίτερα τοπικής φύσεως

Page 17: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

χαρακτηριστικά των ποικίλων μεθόδων για την οργανωτική οικονομική διάρθρωση μιας τοπικής κοινωνίας αποτελούν τον οδηγό πάνω στον οποίο θα ασκηθούν οι πολιτικές για την παραγωγική ανασυγκρότηση μιας κοινότητας πολιτών. Η Οργανική Αγορά είναι το αποκλίνον μέτρο των θεμελιακών κοινοτικών επιλογών μέσω της οποίας όχι μόνο θα αναθεωρηθεί ριζικά η παραγωγική καχεκτική φιλοσοφία που επικράτησε μέχρι τώρα, αλλά θα μεταμορφωθεί πρωτόγνωρα ο παραγωγικός και οικονομικός χάρτης της χώρας. Τι νοείται ως οργανική αγορά; Η ποικίλη, ανά δήμο και περιφέρεια, ανά πεδιάδα και βουνοπλαγιά, ιδιαίτερη δυνατότητα αυτόχθονης παραγωγής προϊόντων και αγαθών με βάση την Γεωοικονομία και την Εφαρμοσμένη, Περιγραφική, Φυσική και Αγρονομική Εδαφολογία (ή Αγρογεωλογία).

Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ

Είναι  πασιφανές  ότι  η  ελληνική πολιτεία  ποτέ  δεν  τόλμησε  να  δημιουργήσει  μια  αυτόχθονη  παραγωγική  και  αναπτυξιακή  κουλτούρα  αγαθών,  εμπορικών  και πολιτιστικών,  που  θα την  καθιστούσε  ιδιαίτερη  και  ανεξάρτητη  πολιτική  και οικονομική  δύναμη  στην περιοχή  των Βαλκανίων και της  Νότιας  Ευρώπης  και  όχι  μόνο.   

Μια  πραγματική  δυναμική  οικονομία  στην ουσία  δεν  αρκεί  να   στηρίζεται  σε  πολιτικές  οικονομικές  θεωρίες   που  γίνονται  του συρμού  παγκοσμίως  και  υιοθετούνται  συνήθως  από  τις  κυβερνήσεις  κατά  τρόπο  μιμητικό  που  ακυρώνει  την ιδιαίτερη  δυνατότητα  ενός  τόπου  να  διαμορφώσει  το  οικονομικό  περιβάλλον  του  σύμφωνα  με  τις ιδιαίτερες  συνθήκες  και  τους  ειδικούς  όρους  για  την  εξέλιξή  του. Όταν γίνεται  λόγος  για  «πολιτική»  δεν εννοείται  μια  γενική  θεώρηση  προτάσεων  και λύσεων  που  είναι  αποτέλεσμα  μιας  ατομικής  επινόησης  κάποιων  που  ήταν  αποκομμένοι  από  τον τόπο, την πολιτιστική  και  κοινωνική  του παράδοση  ούτε  μια  εισαγωγή  ξένων  οικονομικών υποδειγμάτων  που  καταλύουν  κάθε  ντόπια  δημιουργική  πολιτική  δυνατότητα  της κοινωνίας. Το  αποτέλεσμα  το είδαμε  στην ελληνική περίπτωση. Ήταν  η διάζευξη  πολιτικής  και κοινωνίας. Η  «πολιτική»  που  λαμβάνει χώρα  σε  τούτον  τον τόπο δεν έχει καμιά  σχέση  με  την  κοινωνία,  με  τις  ελληνικές  εν δυνάμει  ιδιαιτερότητες.

Το  οικονομικό πρόταγμα  του Ελληνικού Κοινοτισμού   εμπλέκεται  στις  πολιτικές  στοχεύσεις  του  με  τις  έννοιες   της  εδαφολογίας,  της γεωοικονομίας  και  της  αστοχωρικής 

Page 18: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

ανάπτυξης  με  απώτατο  στόχο  την  δημιουργία  μιας  οργανικής  αγοράς  στην  ελληνική  κοινωνία  στηριγμένης  στην  οικολογική  εξισορρόπηση  με  το περιβάλλον.

Είναι ανάγκη  να  συγκροτηθεί  μια  ελληνική  πολιτική  παιδεία,  ένα  άλλο  πολιτικό  ήθος  που  θα  εκκινεί  από  την  δημιουργικότητα  των πολιτών σε  τοπικό  επίπεδο, μέσα  στις  κοινότητες, στους δήμους  και  την ύπαιθρο  που  τους  πλαισιώνει. Η  εδαφολογία  ως  επιστήμη  γεωλογική  και  γεωπονική  είναι ένα  πεδίο  το οποίο   αποτελεί  τη βάση  για να μιλήσει  κανείς  για  αρχέγονη  πολιτική. Με  βάση την εδαφολογία  θα εκκινήσει  μια  ουσιαστική συζήτηση  για  τις  παραγωγικές  δυνατότητες  που έχει  η ελληνική γη  ως  προς  την  αναπτυξιακή  ανασυγκρότηση  μιας  αυτόχθονης  οικονομίας  δομημένης  μέσα  στις  κοινότητες  με  την  αγροτική  τους  παραγωγή. Με  την  ανάπτυξη  της  εδαφολογίας  ως  πολιτικής  αξίας  στο  δημόσιο χώρο  εκκινεί  και  η  συζήτηση  σε  δημοτικό, σε περιφερειακό  και εθνικό  επίπεδο  για  τη γενικότερη  οικονομική  αναπτυξιακή   φιλοσοφία  του ελληνικού υποδείγματος  σε  σχέση  με  το  τι  αξίζει  και τι μπορεί  να παραχθεί  μέσα  από τον πρωτογενή  τομέα  μέσα  στο  βαλκανικό  και  ευρωπαϊκό  παραγωγικό  ψηφιδωτό. Σε  αυτό  το σημείο  συλλαμβάνεται  ως  πολιτική  αξία  η  γεωοικονομία,  που  είναι  η  ζύμωση  μιας  σταθερής  οικονομικής  και  γεωστρατηγικής  πολιτικής  με βάση  τις  αναπτυξιακές  δυνατότητες,  παραγωγικές  και εμπορικές,  της  ελληνικής  πολιτείας. Ας  ξεχάσουμε  να βλέπουμε  την  ελληνική  κοινωνία  εγωκεντρικά  και   εθνικιστικά. Πρέπει  να κατανοήσουμε  ποια  πρέπει  να είναι  η  θέση  της  Ελλάδας  μέσα  στο  ευρωπαϊκό  γίγνεσθαι. Ολιστική  Πολιτική  θεώρηση.  Οικονομική  Διεθνικότητα  και  Συνεργατισμός  που  θα απογειώσουν  και  πολιτιστικά  την Ελλάδα. Η  ελληνικότητα  προσλαμβάνεται  ουσιαστικά  μέσα  από  την  πολιτική  και οικονομική  εξωστρέφεια.  Όροι  για μια τέτοια  στάση  είναι  η εξελιξιμότητα  και  η  οργανικότητα  του  ελληνικού  πολιτικού  παραδείγματος

Πώς  εφαρμόζεται  στην  κοινοτική πρόσληψη κάτι τέτοιο;  Είναι  ανάγκη  να συνδεθεί  το  χρηματοπιστωτικό  σύστημα  με  τη δημιουργία  τοπικών κοινοτικών επιχειρήσεων  που  θα  αναδεικνύουν  την οικονομική ισχύ  κάθε  τόπου. Μέσα  στα ΔΑΠΙΔ, τους κοινοτικούς  πιστωτικούς  αποταμιευτικούς  οργανισμούς  των Δήμων,  υπάρχει  ομάδα  ειδικών  στελεχών- επιστημόνων, γεωλόγων, γεωπόνων  και  μηχανικών  που  ασκεί  συμβουλευτικό  ρόλο  και  συντάσσει  τους  όρους  για  τη συγκρότηση  μιας   επιχειρηματικής  κοινοτικής  παιδείας  με τη  δημιουργία  των  ΚΟΙΝ.ΕΠ.Ο       Όταν  σε  έναν  κοινοτικό δήμο  οι πολίτες  ενεργοποιηθούν  και  αναπτύξουν συλλογικά  σε κάθε  δημοτικό διαμέρισμα  έναν  κοινοτικό  μη  κολεκτιβιστικό  παραγωγικό τρόπο  οργάνωσης  των

Page 19: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

επιχειρηματικών δομών  τους,  σύμφωνο  με  τις ιδιαίτερες  τοπικές  συνθήκες  που  χαρακτηρίζουν  τη εντόπια  μοναδικότητα  κάθε  αγαθού, τότε  θα  αλλάξει άρδην  ο τρόπος  που αντιλαμβανόμαστε  την πολιτική,  την κοινωνία, την οικονομία. Τότε  θα διαφανεί  στην πράξη  η σύνδεση  του  πολιτισμού  με τον οικολογικό χωριατισμό, δηλαδή  θα βιωθεί  η  δημιουργική  αλληλεξάρτηση  των πολιτιστικών αξιών με τη φύση,  το φυσικό  περιβάλλον  και  την  οικολογική  τους  διασύνδεση  και  μετουσίωση  στην πράξη  μέσα  από  την  επιχειρηματική,  ιστορική  και  καλλιτεχνική   δράση.

Σύμφωνα  με  την κοινοτική  θεώρηση  λοιπόν  έτσι  γίνεται λόγος για  την  συλλογική  συγκρότηση  μιας  οργανικής  αγοράς,  μιας  αγοράς  που  θα  ξεκινά  από  την  αγροτική  ύπαιθρο  και  τις  αστείρευτες  παραγωγικές  δυνάμεις της  και θα  καταλήγει  στα  άστυ.  Εδώ  γίνεται λόγος  για αστοχωρική ανάπτυξη. Τίποτα  δε θα παράγεται  προκειμένου  αποκλειστικά  να  καταναλωθεί, γιατί   θα  αποτελεί    και  έναν  αισθητικό  τρόπο  διάθεσης  αγαθών  που θα παράγει  μια  άλλη  κουλτούρα  πνευματικότητας. Όταν  κάτι  δημιουργείται  από  τους πολλούς,  αποκτά  πολιτιστική  αξία, γιατί  βιώνεται  στο δημόσιο χώρο  ως  άλμα  χειραφέτησης  από  την στυγνή  ανάγκη.  Μια  αγορά  οργανική  που θα  εκκινεί  όχι  από  το  εμπόριο  και  την  επιφανειακή  κερδοφορία  των επιχειρήσεων, αλλά  περισσότερο  από  την ποιοτική  δημιουργία  ντόπιων  αγαθών  και  τον  ιδιάζοντα  τρόπο  που θα επιλέγεται  η προώθησή  τους. Οι  κοινωνικές  «ρίζες»   της αγοράς  αυτής  φύονται  στα ιδιαίτερα  εδάφη  κάθε  τόπου  και  συνδέονται  με  πολιτιστικές  και  χωρικές  συνήθειες, νέες  και παλιές,   που  κομίζουν  την πλάση  νέων  πολιτικών ηθών  και αξιών  σε  όλα  τα πεδία.    

Μόνο τότε  θα μπορέσουμε  να  μιλήσουμε για  τη συγκρότηση  ενός άλλου πολιτιστικού  και  οικολογικού περιβάλλοντος  που  θα  ευνοεί  εκείνους τους  απαραίτητους παράγοντες  που είναι  η βάση  για  μια ολοκληρωμένη πολιτεία  η οποία  θα διακρίνεται  για   την  υψηλής  ποιότητας  παιδεία,  την  κοινωνική  και πολιτική σταθερότητα, το  ευνοϊκό  νομοθετικό επενδυτικό πλαίσιο, την ατομική  και εθνική ασφάλεια, την τεχνολογική καινοτομία,  τις  τέχνες και την καλλιτεχνική πρωτοπορία  και  τη  δημιουργία  διαχρονικότερων σταθερών  ποιοτικών υποδομών. 

Έτσι, αν θελήσει κανείς να ψηλαφήσει και να κατανοήσει τις οικονομικές και κοινωνικές αρχές που θα διέπουν την πολιτική ταυτότητα του ελληνικού κοινοτισμού, θα διαπιστώσει μια αυθόρμητα επιτευχθείσα από τα κάτω αποφυγή κάθε περιττού προστασιοκεντρισμού (πατερναλισμού)

Page 20: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

στην αγορά, την άοκνη προσπάθεια για μια αυτόνομη και ελεύθερη οργάνωση από τους πολίτες οικονομίας που θα αναπτύσσεται με κεντρικό κορμό την ελληνική επιχειρηματικότητα και παραγωγικότητα, τον οικονομικό δυναμισμό της περιφέρειας και της υπαίθρου και την δημιουργική απογείωση κυριολεκτικά και ανάδειξη της γεωγραφικής και αρχαιολογικής ιστορίας του ελληνικού τοπίου ως συνιστούν μέρος της νέας εθνικής οικονομίας. Το νέο κράτος-συλλογικότητα που θα προκύψει θα είναι ισχυρά κοινοτικό και δε θα επιτρέπει καμία άμβλυνση των κοινωνικών ανισοτήτων. Εδώ δε γίνεται λόγος για κοινωνική απελευθέρωση ( αυτή η έκφραση πέρα από το ότι δεν είχε ποτέ βάσεις σε κάποια συγκεκριμένη κοινωνική δομή, είχε καταλήξει να είναι κάτι αφηρημένο και αποκτούσε οικονομίστικη και υλιστική διάσταση μόνο) . Στην ουσία γίνεται λόγος για κοινοτική συγκρότηση μιας κοινωνίας σχέσεων ελεύθερων προσώπων, δηλαδή μια δημοκρατικά εθνοκεντρική, ομότροπης νοοτροπίας κοινωνία, που η ανάπτυξή της και η διάρθρωση των δομών της θα την καθιστούν ταυτόχρονα και μια ελεύθερη ανοιχτή συλλογικότητα σε κάθε πρόκληση.

ΟΥΤΕ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΣΜΟΣ Ή ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΣΜΟΣ ΟΥΤΕ ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΣΜΟΣ

Πρωταρχικός στόχος του πολιτικού πνεύματος του κοινοτισμού είναι μια νέα αφετηρία για τον ελληνισμό. Τίθεται ως μέγιστος σκοπός αυτής της προσπάθειας η συμπόρευση του απολλώνιου και του διονυσιακού πνεύματος, δηλαδή καθίσταται καθημερινή πρακτική η ασκητική του πολίτη στο πάθος για το μέτρο, όπως ακριβώς έλαβε χώρα σε ένα μεγάλο βαθμό και στον χρυσό αιώνα, αποφεύγοντας κάθε πολιτική παρέκκλιση που ξεπέφτει είτε στον ριζοσπαστισμό είτε στον συντηρητισμό. Οι δύο αυτές έννοιες είναι φιλοσοφική επινόηση και πολιτική ή κοινωνική πρακτική του νεωτερικού πολιτισμού και έχουν καταστεί τόσο σχετικές που θεωρούνται πλέον, αφενός, λαϊκίστικο ιδεολόγημα των σύγχρονων πολιτικών κομμάτων και, αφετέρου, οι δύο έννοιες αυτοαναιρούνται φιλοσοφικά πολλές φορές αν προσληφθούν με δογματικό τρόπο. Ένας ριζοσπάστης για παράδειγμα, επειδή πάντοτε επιζητά τη ριζική αλλαγή στο πολιτικό και κοινωνικό πεδίο, καθίσταται συντηρητικός λόγω της εμμονής που έχει με τον ριζοσπαστισμό και στην πρόοδο, ακόμα και αν είναι δυνατόν η στάση του να συντελέσει σε «πισωγύρισμα» μια κοινότητα. Ένας συντηρητικός πολλές φορές, επειδή εμμένει σε μια ορθολογική πολιτική στάση, καθίσταται ριζοσπάστης ή προοδευτικός στα μάτια των πολιτών. Είναι μια πορεία πραγματιστική και ταυτόχρονα δύσκολη, γιατί απαιτεί την σταδιακή πνευματική

Page 21: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

εγρήγορση του πολίτη ως ενεργού υποκειμένου. Μια πορεία πέρα και πάνω από τα νεωτερικά ιδεολογικά πρότυπα της δυτικής δημοκρατίας τα οποία κατέρρευσαν, όπως οι έννοιες αριστερά, κέντρο, δεξιά. Σε αυτή την κοινωνική πορεία που χαράσσει η κοινοτική φιλοσοφία, η τελευταία απαιτεί από τους πολίτες ένα μακρύ ποιοτικό ταξίδι, να ζήσουν μια νέα Ιθάκη, μια πολιτεία του αληθούς και όχι της χρείας. Η κοινότητα και η χαρά εξαιτίας της κοινότητας αυτής θα γεννηθούν μέσα από τις συμμετοχικές διαδικασίες στις οποίες θα μυηθεί ο κάθε ένας από όλους τους πολίτες μιας συγκροτημένης συλλογικότητας. Ίσως ισχυριστεί κάποιος ότι η άμεση δημοκρατία που γεννήθηκε στα κλασσικά χρόνια και αποτέλεσε για εμάς την αφορμή για το εν λόγω εγχείρημα επέτρεπε την δουλεία. Πολύ μεγάλη προσοχή εδώ. Τα νοήματα της φιλοσοφίας της αρχαίας ελληνικής γλώσσας προσλαμβάνονται με τη νέα όσμωση και πράττουμε μεγάλο σφάλμα με τέτοιου είδους απλουστευτικές νοηματικές μεταφορές. Οι αρχαίοι, όταν έλεγαν «εργάζομαι», εννοούσαν «έχω δική μου εργασία και είμαι ελεύθερος πολίτης που δεν εξαρτιέμαι από άλλον, γιατί ασκώ δικό μου ελεύθερο επάγγελμα». Όταν έλεγαν «δουλεύω», (εξ’ ου και οι δούλοι) εννοούσαν «δουλεύω σε δουλειά άλλου, άρα είμαι εξαρτημένος από ένα αφεντικό». Άρα η αναφορά γίνεται περίπου με τους σημερινούς όρους σχετικά με την εργατική νομοθεσία και την άτακτη υποχώρηση του κοινωνικού κράτους. Κανείς δεν αποφαίνεται ότι η αθηναϊκή δημοκρατία ήταν η τέλεια κοινωνία, γιατί αν ήταν, ίσως και να άντεχε περισσότερο. Οι αιτίες κατάρρευσης της αρχαίας αθηναϊκής δημοκρατίας και κοινωνίας που αναφέρθηκαν πριν κάνουν σαφή τις αδυναμίες ή τις ελλείψεις της. Ιστορικά, όμως, η αρχαία άμεση δημοκρατία της Αθήνας ήταν κάτι το ονειρικό, επειδή στάθηκε ως η μεγαλύτερη πολιτική επινόηση, σύλληψη στην ιστορία της ανθρωπότητας.

ΣΤ. ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ

Page 22: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

Ο ελληνικός κοινοτισμός είναι πέρα και πάνω από τις έννοιες δεξιά, κέντρο αριστερά, γιατί αναγνωρίζει μια άλλη διάκριση ευρύτερη και ουσιαστικότερη από την πολιτική. Οι νεωτερικές ιδεολογίες όπως ο νεοφιλελευθερισμός, ο σοσιαλισμός, η σοσιαλδημοκρατία, ο συντηρητισμός και ο κομμουνισμός προσλαμβάνουν μια μόνο από τις βουλητικές δυνατότητες της προσωπικότητας αγνοώντας την πολύπλευρη ιδιοσυγκρασία των ψυχολογικών, ηθικών και εσωτερικών δεξιοτήτων και μορφών της ανθρώπινης προσωπικότητας.

Για παράδειγμα ο νεοφιλελευθερισμός τι προτάσσει; Προσδένει ολόκληρο τον ανθρώπινο βίο και την τελείωσή του με την αίσθηση της ατομικής ελευθερίας. Προάγει την ελευθερία σε όλες τις πτυχές της ζωής ανάγοντάς της σε αυτοσκοπό διαστρεβλώνοντας την πολυσύνθετη δράση του ανθρώπου μέσα στην κοινωνία. Ο νεοφιλελευθερισμός συλλαμβάνει μόνο το άτομο, το απομονώνει από μορφές κοινοτήτων που είναι ενταγμένο και αγνοεί θεμελιώδεις συνιστώσες της ανθρώπινης υπόστασης που ξεπερνούν τις αυτονόητες ανάγκες του και έτσι καλύπτει μόνο μια πλευρά της ανθρώπινης διάπλασης. Είναι αδύνατον να συλλάβει την ιδέα ότι η ατομική σκέψη δεν συγκροτείται όντας απομονωμένο αλλά είναι απόρροια της συναναστροφής του ατόμου με μορφές κοινοτήτων όπως η οικογένειά του, η γειτονιά του, το σχολείο του, η πόλη του. Ο σοσιαλισμός συλλαμβάνει περισσότερο κοινωνικές σχέσεις τις οποίες δεν ορίζουν καν τα άτομα, αλλά το σύστημά του. Το ίδιο συμβαίνει και σε αυτόν λοιπόν, επειδή τονίζει μόνο την κοινωνική φύση του ανθρώπου.Το κοινοτικό πνεύμα, αντίθετα, επειδή εμπλέκει την οργανική νομοτέλεια στο πρόταγμά του, επιζητά πρώτα την αλλαγή στο εσωτερικό του ατόμου μέσω της ελληνικής παιδείας έχοντας ως στόχο την διάταξη των ατομικοτήτων ανάμεσα στους αρμούς του συλλογικού μωσαϊκού, για αυτό και προσιδιάζει με την τέχνη, πολιτική τέχνη αρμογής του ανθρώπου με τη φύση και το αστοχωρικό περιβάλλον. Ο ελληνικός κοινοτισμός είναι ακριβώς αυτό που ταιριάζει στην εξέλιξη του πατριωτικού μας γίγνεσθαι, ως αληθινή μέθεξη του ατομικού στο ομαδικό.

Page 23: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

Έχουν γραφτεί αναρίθμητα κείμενα και έχουν γίνει μυριάδες πόλεμοι και μάχες για την ιδέα της ελευθερίας. Αν ρωτήσει κανείς τον μέσο Έλληνα τι σημαίνει «ελευθερία», θα προσλάβει πολλές διαφορετικές απαντήσεις για τον ορισμό της, οι οποίες θα συγκλίνουν στον νεωτερικού τύπου ορισμό της.

«Η ανθρώπινη φύση διακατέχεται από τρία ένστικτα, της αυτοσυντήρησης (επιβίωση), της κυριαρχίας (ατομική αυτοσυνειδησία και εγωτισμός) και της απόλαυσης-ηδονής ( εκπλήρωση όλων των βασικών υλικών αναγκών και απολαύσεων του σώματος)», σύμφωνα με το Χρήστο Γιανναρά, στα οποία βασίζεται η ανθρώπινη υπόσταση στη διάρκεια της εγκόσμιας ζωής της.

Στον νεωτερικό καπιταλισμό (1800- μέχρι σήμερα) στον οποίο εντάσσεται η συντριπτική πλειοψηφία των εθνών-κρατών της γης τον κύριο λόγο έχει το άτομο (νεωτερικός ατομικισμός). «Ελευθερία», σύμφωνα με την νεωτερική αφήγηση, σημαίνει την ολοκληρωμένη εκπλήρωση όλων των υλικών σωματικών αναγκών του ατόμου ακολουθώντας έναν βίο με βάση τα τρία ένστικτα. Στη νεωτερική δημοκρατία αυτός είναι ο ουσιαστικός σκοπός, ο μεγαλύτερος δυνατός χορτασμός του ατόμου για κατανάλωση και απόλαυση των αγαθών για όλους.

Στην ελληνική παράδοση μέχρι και την επανάσταση, «ελευθερία» σημαίνει κάτι τελείως διαφορετικό. Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Για τους Έλληνες ο άνθρωπος στη φυσική του κατάσταση ξέρει μόνο να εκπληρώνει τις ανάγκες του και η μανιώδης προσκόλλησή του σε αυτόν τον σκοπό (όπως σήμερα) τον καθιστά εξαρτημένη οντότητα. Ο φυσικός αυτός άνθρωπος υπηρετεί μόνο τις ανάγκες του.Το ιστορικό «παιχνίδι» του ανθρώπου για πνευματική και κοινωνική και πολιτική ανεξαρτησία βρίσκεται ανάμεσα σε δύο επιλογές: «την αναγκαιότητα και την ελευθερία».

ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ( προέρχεται από το ρήμα χρή > χρήσις > χρεία=ανάγκη) είναι η επίμονη απόπειρα του ανθρώπου να ικανοποιεί τις υλικές ανάγκες του βάζοντας σε δεύτερη προτεραιότητα τη σχέση του με τον άλλο. Αυτή η μονοδιάσταστη απόπειρά του για «χρήση» των αντικειμένων (φύση, ζώα, πράγματα ακόμα και ανθρώπους), που τον μετατρέπει σε κάτοχο και αλαζονικό ιδιοκτήτη, όμως επικαλύπτει την εσωτερική του δυνατότητα για αυτεπίγνωση και δημιουργία σχέσεων με τον διπλανό του. 

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ (αντιστοιχεί με την έννοια «σχέση») είναι ακριβώς η

Page 24: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

αντίθετη πορεία, να προσπαθεί κανείς να αποστασιοποιείται από την ανάγκη, την απόλαυση και την απόκτηση αγαθών βάζοντας σε πρώτη προτεραιότητα τη σχέση του με τον άλλο. Σε αυτήν την περίπτωση καταφέρνει να υπερβεί τη χοϊκότητα του και την ενδοκοσμική του στάση συνειδητοποιώντας την δυνατότητά του ότι μπορεί να πετύχει τα αναγκαία αφού πρώτα συνάψει αληθινές σχέσεις με τους συνανθρώπους του. Ίσως πει κάποιος ότι οι ανάγκες παραμένουν ίδιες είτε έτσι είτε αλλιώς. Όταν σχετιστεί κανείς πρώτα με τον διπλανό του προτού ιεραρχήσει τις ανάγκες του ξεφεύγει από την υλική σφαίρα των επιθυμητικών αναζητήσεων και αλλάζουν οι όροι και η διαβάθμιση των αναγκών. Απόδειξη για το ότι οι Έλληνες ιστορικά θεωρούσαν ελευθερία όχι μόνο την εγκράτεια από την πολυφαγία και την λαιμαργία αλλά και την προηγηθείσα καλή σχέση τους με τον άλλο και μετά την ικανοποίηση των αναγκών τους είναι η ασκητική φιλοσοφία των πυθαγόρειων, των κυνικών, των στωικών και των χριστιανών. Και όταν λέμε ασκητική ζωή εννοούμε την εγκράτεια των αισθήσεων (ακοή, όραση, όσφρηση, γεύση, αφή) από τον αχαλίνωτο χορτασμό τους ο οποίος συγχύζει το νου και θέτει στο κέντρο της καρδιάς του τον ακόρεστο πόθο για τα γήινα.

Άρα το νεωτερικό άτομο «ελευθερία» θεωρεί την προτεραιότητα στην απόκτηση υλικών αγαθών και τις απολαύσεις αποκόβοντας τον εαυτό του από τους άλλους, ενώ το ελληνικό άτομο θέτει ως πρώτη προτεραιότητα τη σχέση του με τους άλλους, πιστεύοντας ότι με αυτόν τον τρόπο θα είναι ηθικό παρεπόμενο δεύτερης σημασίας η ικανοποίηση των αναγκών του.Ελευθερία για την ελληνική φιλοσοφία και παράδοση είναι να απέχει κανείς από την έμμονη ικανοποίηση των αναγκών του. Με αυτόν τον τρόπο του βίου εισάγεις τον εαυτό σου σε μια άλλη λογική, σε έναν άλλο κόσμο πέραν του φυσικού κατορθώνοντας να τον υπερβείς τη φυσικότητα του κόσμου τούτου πετυχαίνοντας την αληθινή ελευθερία από τα δεσμά της ανάγκης και της μοίρας. Για αυτό για τους Έλληνες η ενασχόληση με τον πολιτικό βίο είναι κοινό άθλημα και όχι ιδιωτεία.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι σημερινοί Έλληνες πρώτα πρέπει να καταστούν «ελληνικά άτομα» και μετά «πρόσωπα».

ΑΡΑ ΛΟΙΠΟΝ «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΡΟΠΟ ΤΟΥ ΒΙΟΥ ΕΙΝΑΙ Η ΠΡΩΤΙΣΤΑ Η «ΣΧΕΣΗ»

Page 25: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

Ζ. Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ 4 ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ ΚΑΙ 4 ΕΙΔΗ ΚΟΙΝΩΝΙΩΝ

Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ αναγνωρίζει τέσσερα πρότυπα κοινωνιών μέσα στις οποίες ενυπάρχουν τα αντίστοιχα ανθρωπολογικά πρότυπα ως πλειοψηφικές συνιστώσες:

i) την κολεκτιβιστική κοινωνίαΚολεκτιβιστικές είναι οι κοινωνίες στις οποίες εκλείπουν τα ατομικά δικαιώματα και η ελευθερία του προσώπου, γιατί όλα τα μέσα οικονομικής παραγωγής ελέγχονται και βρίσκονται υπό από το κράτος και απαγορεύεται κάθε μορφή ελεύθερης οικονομικής δραστηριότητας. Τέτοιες κοινωνίες ήταν οι παλιές κοινωνίες των δούλων και της κυριαρχίας των βασιλέων, όπως η αιγυπτιακή, η βαβυλωνιακή, η περσική κ.λ.π. καθώς και οι νεότερες κοινωνίες στις οποίες επικράτησαν είτε μορφές φονταμενταλισμού (πολλά ασιατικά και αφρικανικά κράτη) είτε ο κομμουνισμός, ο φασισμός, ο ναζισμός και ο σοσιαλισμός, κοινωνίες στις οποίες εξαφανίστηκε το «άτομο» χάριν της κοινωνίας.

ii) την ατομικιστική κοινωνία (νεωτερική) Ατομικιστικές κοινωνίες είναι οι σύγχρονες νεωτερικές «δημοκρατικοφανείς» καπιταλιστικές κοινωνίες οι οποίες προκρίνουν την μεγάλη ιδιοκτησία (κρατική ή ιδιωτική) και στις οποίες οι οικονομικές σχέσεις και τα μέσα παραγωγής ελέγχονται ή βρίσκονται υπό την επιρροή ιδιωτικών ή κρατικών (συγκαλυμμένα) οικονομικών ολιγαρχιών. Ατομικιστικές - νεωτερικές κοινωνίες είναι εκείνες στις οποίες εδραιώθηκαν τα εναλλασσόμενα συστήματα του σύγχρονου νεοφιλελευθερισμού και της σοσιαλδημοκρατίας.

iii) την ατομοκεντρική κοινωνία (αρχαιοελληνική) Τέτοια κοινωνία συλλογικά ατομοκεντρική ήταν η αρχαία ελληνική. Τα μέσα παραγωγής και οι οικονομικές σχέσεις καθορίζονταν από τους πολίτες χωρίς να αποτελούν κρατική ή ιδιωτική ιδιοκτησία. Τα μέσα παραγωγής ανήκαν στους πολίτες. Ήταν η κλασσική κοινοτική αμεσοδημοκρατική

Page 26: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

κοινωνία στην οποία οι αποφάσεις παίρνονταν από τους πολίτες μέσα από τις γενικές συνελεύσεις. iv) την προσωποκεντρική κοινωνίαΗ προσωποκεντρική κοινωνία ομοιάζει πάρα πολύ στις δομές της με την αρχαία ελληνική κοινοτική δημοκρατία, αλλά η θεμελιώδη διαφορά της είναι στο ότι οι πολιτικές εξουσίες είναι αποκεντρωμένες τόσο πολύ κοντά στους πολίτες έτσι ώστε να δημιουργούνται οι «φιλικές κοινότητες», δηλαδή μικρές κοινωνίες σχέσεων προσώπων.

Η ανθρωπολογική κλίμακα για τον ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟ είναι η εξής:

Α) Ο ΚΟΛΕΚΤΙΒΙΣΤΙΚΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ( ανελεύθερος κοινωνισμός) οτιδήποτε κάνει το κάνει από φόβο, απαγορεύεται να διαφοροποιηθεί από τους υπόλοιπους και είναι υποχρεωμένος να υποτάσσεται στην ομάδα.

Β) Το ΝΕΩΤΕΡΙΚΟ ΑΤΟΜΟ ( ατομικισμός ) λειτουργεί με τη μηχανική σκέψη, καλλιεργεί δηλαδή μόνο ένα μέρος των ψυχικών και λογικών δεξιοτήτων του ( μόνο το λογιστικό) καθιστώντας τον εαυτό του εξάρτημα, συμπλήρωμα του συστήματος και χρονοανταλλακτικό, ενώ πρώτιστος στόχος του είναι η απόκτηση υλικών αγαθών και οι απολαύσεις.

Γ) Το ΑΡΧΑΙΟΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΤΟΜΟ ( συλλογικός ατομοκεντρισμός) αποτελεί το πραγματικό άτομο με συλλογική σκέψη, το οποίο έχει αναπτύξει και τα τρία τμήματα της λειτουργίας του ψυχισμού του (λογιστικό, θυμικό, επιθυμητικό) και έχει συγκροτήσει μια πολιτική κοινωνία σχέσεων (αρχαιοελληνικός κοινοτισμός) επιτυγχάνοντας στο πολιτικό επίπεδο τη «δικαιοσύνη». Το ελληνικό άτομο δεν μπορεί να εννοηθεί έξω από την κοινότητά του, επειδή λειτουργεί μόνο στην ατομοκεντρική ομάδα και στην μικρή τοπική κοινωνία του.

Page 27: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

Δ) Το ΠΡΟΣΩΠΟ ( προσωποκεντρισμός, συνύπαρξη ατομικού-συλλογικού) αποτελεί ένα ανώτερο είδος αυτόνομου και συλλογικού συνάμα ανθρώπου το οποίο πάνω από όλα θέτει την ανιδιοτέλεια (έστω και σχετική) και την αγάπη στις σχέσεις του με τους συνανθρώπους του αναζητώντας ως προτεραιότητα τη συγκρότηση της κοινωνίας του αληθούς (των σχέσεων) και όχι της χρείας (των υλικών αναγκών). Αυτό γίνεται περισσότερο κατανοητό μέσα στα κοινοτικά βουλευτήρια και στα δημοτικά δημοβούλια. Το «πρόσωπο» έχει αναπτύξει και τα τρία τμήματα της λειτουργίας του ψυχισμού του (λογιστικό, θυμικό, επιθυμητικό), όπως και το αρχαιοελληνικό άτομο, αλλά θέτει στο επίκεντρο του καθημερινού του βίου μια ανώτερη αρετή, την αγάπη, συγκροτώντας μια πολιτική φιλική κοινωνία σχέσεων προσώπων (προσωποκεντρικός πολιτειακός κοινοτισμός) επιτυγχάνοντας όχι μόνο στο πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο αλλά και στο πνευματικό την ανάπτυξη επιπλέον αρετών που μεταβάλλουν ριζικά τον τρόπο αντίληψης του ανθρώπινου βίου.

Για να αποφευχθεί η σύγχυση σε σχέση με τα τέσσερα ανθρωπολογικά πρότυπα και τον τρόπο που συλλαμβάνονται στις κοινωνίες, είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι , ιστορικά, συναντήσαμε τα πρότυπα αυτά και είναι δυνατόν να τα συναντάμε ως μικρές μειοψηφίες σε οποιεσδήποτε από τις ανωτέρω κοινωνίες.

Ας μη θεωρήσει κανείς ότι όλα αυτά είναι μια μελλοντική ουτοπική εικασία για το πώς θα μπορούσε να συγκροτηθεί ένας άλλος τύπος ανθρώπου. Στον ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟ με απλά λόγια συνυπάρχουν η αγορά (κοινωνικές και οικονομικές σχέσεις), η άμεση δημοκρατία (υποχρεωτικά δημοψηφίσματα- θεσμοθετημένες πολιτικές σχέσεις) και η εκκλησία (αληθείς σχέσεις). Στην ελληνική παράδοση οι αληθείς σχέσεις (εκκλησία) λαμβάνουν χώρα έξω από οτιδήποτε έχει σχέση με το κέρδος, την ανάγκη, το ωφέλιμο, την απόλαυση. Είναι η απόλυτη κοινωνία σχέσεων στην οποία δεν παρεμβάλλεται τίποτα που να εμποδίζει την αγνή νοερή συνεύρεση των νοουμένων και βιωμένων στο τρισύνθετο του ανθρώπινου είναι.Ο όρος «εκκλησία» (εκ + καλώ= καλώ έξω από τον κόσμο της χρείας) είναι καθαρά αρχαιοελληνικός και έχει μετακομιστεί και στη χριστιανική παράδοση. Ως «Εκκλησία» για τους Έλληνες εννοείται ο μεταφυσικός πόλος μιας κοινότητας σχέσεων προσώπων στην οποία εκλείπουν οι ιδιοτελείς σχέσεις. Μέσα στην εκκλησία η περιρρέουσα κατάνυξη απελευθερώνει εσώψυχα στους ανθρώπους μια συναρπαστική αμοιβαία έλξη να άρουν τον ενδοκοσμικό εαυτό τους έξω από κάθε «χρήσιν» και να βιώσουν το υπερβατικό. Τι εννοούμε έξω από κάθε «χρήσιν»; Να πράττουμε πράγματα που δεν έχουν κανένα αναγκαίο ή ιδιοτελή σκοπό ( παράδειγμα: ας σκεφτούμε ότι, όταν παίζουμε με τα παιδιά μας,

Page 28: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

δεν το κάνουμε ούτε για να κερδίσουμε κάτι υλικό ή χρήμα αλλά ούτε και κάτι για τον εαυτό μας, το κάνουμε από αγάπη και χαρά). Τι εννοούμε όταν λέμε υπερβατικά; Ο άνθρωπος δεν αποτελεί απλά ένα φυσικό ον, το οποίο είναι μέρος της φύσης. Ο άνθρωπος έχει τη δυνατότητα να ξεπερνά τις φυσικές νομοτέλειες αλλάζοντας τους όρους κάτω από τους οποίους υπάρχει η φύση, επειδή είναι ανώτερος από τη φύση (χωρίς αυτό να σημαίνει ότι έχει δικαίωμα να την αντιμετωπίζει ως αντικείμενο κτήσης και αλλοτρίωσης).

Η. Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ ΕΧΕΙ ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΟ ΑΞΟΝΑ

Μια ελεύθερη δημοκρατική πολιτεία για να έχει μέλλον ως μια εξελίξιμη οργανική συλλογικότητα είναι ανάγκη να προωθεί, τουλάχιστον ως ιδεατή-ιδανική σύλληψη, τη συγκρότηση ενός προσωποκεντρικού ανθρώπου-πολίτη, που θα κατανοεί και θα είναι σε θέση να ενεργοποιεί τη δυνατότητά του να ορίζει, μαζί με τους συνανθρώπους του, τους όρους και τις προϋποθέσεις σύμφωνα με τις οποίες θα συνίσταται η πολιτεία του ως κοινότητα σχέσεων προσώπων.

Παραθέτω ένα απόσπασμα από τον λόγο δύο σπουδαίων Ευρωπαίων φιλοσόφων, του Φρειδερίκου Νίτσε και κυρίως του Μάρτιν Χάιντεγγερ με σχόλια από τον κοινοτιστή Σπύρο Κουτρούλη, προκειμένου να συλλάβουμε την αρχαιοελληνική μεταφυσική έννοια του «ιερού» η οποία μετακομίστηκε μεταμορφωμένη στην εκκλησιαστική χριστιανική ορθόδοξη παράδοση.

Ας κατανοήσουμε τον τρόπο που συλλάμβαναν μια δημοκρατική κοινότητα οι αρχαίοι Έλληνες στη σύνδεση που είχε με τη φύση και το υπερβατικό σε όλες τις εκφάνσεις του βίου τους:

Page 29: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

« Οἱ πρῶτοι Ἕλληνες φτιάχνουν τούς θεσμούς τους σέ ἄμεση ἀντιστοιχία μέ τόν τρόπο πού βλέπουν τόν κόσμο. Ἡ πολιτεία τους, ἡ πόλη-κράτος ὑλοποιεῖ καί συνοψίζει τίς περίτεχνα βιωμένες ἀντι-λήψεις τους. Δέν εἶναι ἁπλά τά «αἰώνια παιδιά», ὅπως τούς ὀνόμα-σαν οἱ αἰγύπτιοι ἱερεῖς, ἀλλά οἱ «ἀφελεῖς» ὅπως τούς θέλει ὁ Νίτσε. Ἁπλοί καί βαθεῖς συγχρόνως, διαφεύγουν τοῦ λόγου καί περισυλλέ-γουν ἀπλόχερα τούς διαλεχτούς καρπούς τῆς ἀνατολῆς. Τρομεροί καί σκληροί βλέπουν τήν ὀδύνη καί τήν χαρά τῆς ζωῆς σάν μιά πρό-κληση γιά νά συμμετάσχουν σ’ αὐτήν ἀπόλυτα καί ἀπροϋπόθετα.Ὁ ἀρχαῖος ἑλληνικός ἄνθρωπος ἀντιλαμβάνεται τόν κόσμο ὡς «πλή-ρη θεῶν». Ἡ φύση περικλείει καί ἀντανακλᾶ τό ἱερό, βρίσκεται σέ ἄ-μεση ἀναφορά μέ μιά πραγματικότητα ἀνθρωποθεοκεντρική. Οἱ πρῶτοι Ἕλληνες μεθοῦν μέσα στήν φύση. Συμμετέχουν ὁλοκληρωτι-κά στό μυστήριο τῆς ζωῆς καί στό μυστήριο τῆς φύσης. Δέν ὑψώ-νουν ὅμως ἁγίους, ἀλλά σοφούς μυστικούς σάν τόν Ἡράκλειτο καί τόν Παρμενίδη.Ἡ κοινότητα δέν εἶναι νεοελληνική ἐφεύρεση. Κατοίκησε μέσα στίς πρωτεϊκές γηγενεῖς νοοτροπίες, φώλιασε μέσα στόν χῶρο τῆς τρα-γωδίας καί τοῦ ναοῦ. Δίχως τήν ἀνάγνωση τοῦ Νίτσε καί τοῦ Χάϊν-τεγκερ εἶναι ἀδύνατη ἡ ἀνάδυση τῆς ἀλήθειας τοῦ ἑλληνικοῦ κόσμου καί τῆς ἄμεσης συσχέτισης τῆς δημιουργίας τοῦ πολιτικοῦ ὡς κοι-νότητας μέ τήν αἰσθητική καί τό ἱερό.Ὁ Χάϊντεγκερ ἀποκάλυψε τήν σημασία τοῦ κόσμου ὡς κόσμου μή ἐ-ξαντικειμενίσιμου. Ὁ ναός περισυλλέγει γύρω του τά στοιχεῖα ἐκεῖ-να πού ὁρίζουν τόν ἄνθρωπο. Τό ἱερό, ἐντός τοῦ χώρου του, ἐγκαθί-σταται μέσα στή γῆ καί τήν μετατρέπει σέ κατοικία τοῦ ἀνθρώπου. Ἡ πρόσκληση κοντά στόν ναό δίνει σύμφωνα μέ τόν Χάϊντεγκερ τήν δυνατότητα στόν λαό νά «ἐπανέλθει στόν ἑαυτό του, νά πραγ-ματώσει τόν προορισμό του». Ἡ τοπική συγκέντρωση τῆς ἱερότητας ἐγκαθιδρύει τό ξάνοιγμα τοῦ κόσμου. Ἡ τραγωδία ὡς χῶρος τῆς τέ-χνης προσφέρει τήν δυνατότητα γιά τήν αἰσθητή δήλωση τοῦ ἱεροῦ. Ὁ Χάϊντεγκερ κατά αὐτόν τόν τρόπο θεμελιώνει τήν κατοικία τοῦ ἀνθρώπου στο φῶς που ρίχνει ὁ ναός πάνω στον κόσμο. Δηλώνει δέ: «Ὁ ἀρχαῖος ναός ἀνυψώνοντας ἕναν κόσμο δέν ἀφήνει τήν ὕλη νά ἐξαφανιστεῖ, ἀλλά τῆς ἐπιτρέπει νά προκύψει ὁλόπρωτα καί μά-λιστα μέσα στήν ἀνοιχτότητα τοῦ κόσμου τοῦ ἔργου τέχνης». Ὑπό αὐτή τήν ὀπτική ἔρχεται ἀβίαστα ἡ θέση τῆς τέχνης ὡς τῆς στιγμῆς, πού ἀποκαλύπτεται ὁ κόσμος. Ἡ φράση τοῦ Χάϊντεγκερ «τό ἔργο τέ-χνης ἐπιτρέπει στήν γῆ νά εἶναι γῆ» σημειώνει τόν οὐσιαστικό φω-τισμό τοῦ πραγματικοῦ. Ἡ ἀλήθεια εἶναι μή-κρυπτότητα, ἀπομά-κρυνση ἀπό τόν χῶρο τοῦ σπηλαίου καί τῶν σκιῶν, στάση πρός τήν φωτεινότητα. Τό ἱερό στηρίζει τόν κόσμο, ἡ τέχνη θεμελιώνει τήν ὕ-παρξη τῆς ζωῆς μέσα στόν κόσμο. Ἡ ἀρχαϊκή κοινότητα γεννιέται ἀπό τήν συμμετοχή τῶν πρώτων Ἑλλήνων στήν τραγωδία καί στά μυστήρια. Ἡ προσέλευσή τους πυροδοτεῖ τήν πιό ἐπίπονη ἀναζήτηση τοῦ ἑαυτοῦ τους καί τοῦ πεπρωμένου τους. Ὁ ἄνθρωπος διασώζει τήν ὕπαρξή του, ἀφοῦ τήν προσφέρει στήν κοινότητα. Γνωρίζει πο-

Page 30: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

λύ καλά ὅτι ἡ παρουσία του στό θέατρο καί στό ναό τόν θέτει σέ ἀ-ναφορά μέ τήν ὁλότητα.Ἡ τραγωδία συνοψίζει τίς πρωτογενεῖς ψηλαφίσεις τοῦ ἱεροῦ. Ἐμ-πνέεται ἀπό τίς διονυσιακές νυχτωδίες. Ἀποκαλύπτει τήν ἑτερότη-τα ὡς τήν μοίρα τοῦ κόσμου, τήν διαμάχη καί τόν πόλεμο, το νεῖκος και τήν φιλότητα ὡς τά στοιχεῖα πού κομίζουν τήν ἱδρυτική σύστα-ση τῆς ἀνθρώπινης ὕπαρξης. Ἡ ἕδρα τοῦ τραγικοῦ εἶναι ἡ θεατρική κοιλότητα. Ἡ προσχώρηση σ’ αὐτήν σημαίνει τήν ἀπομάκρυνση ἀπό τόν «κόσμο» καί τήν ἐνσωμάτωση τοῦ ἀρχαϊκοῦ πολίτη σέ μιά ὁλό-

τητα πού ὑπάρχει μέ τήν θέαση τῶν ἱερῶν δρώμενων. »

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ

ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

II

Page 31: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

ΑΜΕΣΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟΙ ΘΕΣΜΟΙ

«Οι δικές μας μορφές πολιτισμού δε θα γεννηθούν και δε θα έρθουν ανάμεσά μας μέσα από τα μεταφραστικά γραφεία των ξένων βιβλίων, των ξένων νόμων και της ξενόφερτης διανόησης, αλλά θα αναδυθούν δίπλα μας ανάμεσα από τα αμπέλια, τις ελιές, τα βουνά και τα ακρογιάλια μας, ως περήφανες φωτεινές ενανθρωπισμένες ενσαρκώσεις των γνήσιων και πύρινων δυνάμεων του τόπου μας.»

«Με ακούτε τι λέω ή θέλετε να σας το επαναλάβω; Λέω ότι ο καπιταλισμός και ο σοσιαλισμός, ως φαινόμενα ιστορικά, θα περάσουν και ότι ο κοινοτισμός, ως δεδομένο ζωικό, θα επιβιώση αυτών.Ο κοινοτισμός, σας είπα, δεν είνε σύστημα διοικητικών δικαίων είνε πνεύμα ζωής, είνε βίωσις, είνε δεδομένο οικονομικό, κοινωνικό και βιολογικό και εμφανίζεται υπό πολυάριθμες μορφές οργανώσεως, υπό σειράν σχηματισμών που τούς καλώ κοινοτικούς ή και εταιρικούς ή και συντροφικούς αν θέλετε.»

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Δ. ΚΑΡΑΒΙΔΑΣ

Page 32: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

ΟΙ

ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟΙ ΘΕΣΜΟΙ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

[ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΟΙ ΘΕΣΜΟΙ ]

Δ.Ε.Π - ΚΟΙΝ.ΕΠ.Ο - Δ.Α.Π.ΙΔ ΚΟΙΝΟΤΙΚΑ ΒΟΥΛΕΥΤΗΡΙΑ – ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΔΗΜΟΒΟΥΛΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΑ– ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΕΣΚΟΙΝΟΤΙΚΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΤΕΧΝΗΣ – Τ.Ε.Δ - ΔΙΑ.ΛΑ.ΣΥ.Ν – Ε.Σ.Ι.Τ.Ε

Στο δεύτερο αυτό μέρος παρατίθενται ολοκληρωμένοι οι πολιτικοί και κοινωνικοί θεσμοί που θα αποτελέσουν τον κύριο πυλώνα πάνω στον οποίο θα στηριχθεί το ελληνότροπο υπόδειγμα μιας άμεσης δημοκρατίας. Πριν γίνει ενδελεχή αναφορά στους συγκροτημένους δημοκρατικούς θεσμούς , είναι απαραίτητο να τονιστεί ότι πρώτιστη προτεραιότητα για να λειτουργήσουν οι διαδικασίες και οι κοινοτικοί θεσμοί της άμεσης δημοκρατίας, είναι η πραγματοποίηση συντακτικής εθνοσυνέλευσης και η

Page 33: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

δημιουργία ενός νέου συντάγματος μέσα από ευρείες διαβουλεύσεις ως απότοκο ενός εθνικού δημοψηφίσματος. Όπως, βέβαια, θα διαπιστώσετε παρακάτω, κομβικό ρόλο στην λειτουργία του κοινοτικού οράματος θα παίξουν στις σύγχρονες ελληνικές μορφές κοινοτήτων (περιφέρειες, δήμοι, δημοτικά διαμερίσματα) τα περιφερειακά κοινοβούλια και τα δημοτικά δημοβούλια και τα κοινοτικά βουλευτήρια, καινοτόμοι θεσμοί της καρδιάς του πολιτεύματος της άμεσης δημοκρατίας.

ΤΟ ΝΕΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ

Το Σύνταγμα και οι νόμοι του θα αποτελέσουν τον πολιτειακό, εθνικό και καταστατικό χάρτη πάνω στον οποίο θα προσανατολίζονται και θα λειτουργούν κυρίως τα δημοψηφίσματα και όλοι οι θεσμοί που θα ιδρυθούν. Βασικό στοιχείο χαρακτηριστικό του συντάγματος θα είναι η κατοχύρωση των προσωπικών πολιτικών ελευθεριών ως θεμέλιο σύστασης κάθε συλλογικότητας ή κοινότητας.

Ένα αμεσοδημοκρατικό σύνταγμα που θα προωθεί τον κοινοτισμό πρέπει να εμποδίζει μια πολιτική εκδοχή κατά την οποία μια πλειοψηφία αποκτά χαρακτηριστικά δικτατορίας απέναντι στις μειοψηφίες. Έτσι οι παρακάτω αρχές θα αποτελούν πυξίδα αρμονικής κοινοτικής ασφαλείας:

1. Το δικαίωμα κάθε μειοψηφίας (πολιτικής- εθνικής- σεξουαλικής - θρησκευτικής ή άλλης) να εκφράζει και να προωθεί τις απόψεις της (στις οποίες περιλαμβάνονται απόψεις εναντίον της άμεσης δημοκρατίας, όσο και απεχθείς να είναι αυτές για την πλειοψηφία) πρέπει να εξασφαλίζεται και να προστατεύεται, ενάντια σε κάθε παραβίασή του από οποιαδήποτε πλειοψηφία.

2. Κάθε μειοψηφία πρέπει να έχει το δικαίωμα να ασκεί το δικαίωμα της αρνησικυρίας (βέτο) σε συγκεκριμένες αποφάσεις, με την προϋπόθεση να προτείνει εναλλακτικές πολιτικές στην απόφαση που αμφισβήτησε. Το δικαίωμα βέτο δεν ισχύει για κάθε απόφαση. Όλοι οι πολίτες πρέπει να αποφασίζουν σε ποιες αποφάσεις μπορεί να ασκηθεί βέτο.

3. Μια μειοψηφία μπορεί να εξαιρείται από την υποχρέωση να υπακούει σε συγκεκριμένες αποφάσεις που ισχύουν μόνο σ’ αυτούς και αυτές που τις ψήφισαν. Όλοι οι πολίτες αποφασίζουν σε ποιες αποφάσεις αυτό ισχύει.

Page 34: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

4. Το Σύνταγμα πρέπει να αποσαφηνίζει ποιες αποφάσεις απαιτούν μια απλή πλειοψηφία και ποιες απαιτούν την πλειοψηφία όλων των πολιτών (περιλαμβανομένων δηλαδή αυτών που δεν ψήφισαν). Μερικές αποφάσεις μπορεί να απαιτούν αυξημένη πλειοψηφία του 60% ή περισσότερο, του συνόλου των πολιτών.

Είναι επιτακτική ανάγκη ένα αληθινό κοινοτικού τύπου σύνταγμα να διακρίνεται για τη σαφήνεια, τη συνοχή και την λακωνική γλωσσική λιτότητα. Το νέο σύνταγμα που προσήκει για να εδραιωθεί ο ελληνικός κοινοτισμός και πρέπει να συντάξει ο λαός μαζί με τα πολιτικά κόμματα σίγουρα αποτελεί κοινωνικό στοίχημα, αλλά πάνω από όλα ένα στοίχημα εθνικό, γιατί αυτό θα καταστεί ο ρυθμιστής της κοινωνικής πορείας της νέας δημοκρατικής συλλογικότητας που θα διαπνέεται από ΔΩΡΙΚΗ ΗΘΙΚΗ ΚΑΙ ΙΩΝΙΚΗ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ.

ΜΙΑ ΑΡΕΤΑΪΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ

Ο ελληνικός κοινοτισμός προωθεί μια ολοκληρωμένη πολιτική κοινωνιοκεντρική πρόταση για τη συγκρότηση της κοινωνίας σχέσεων προσώπων. Η κεντρική του φιλοσοφία προκρίνει μια άλλη προσέγγιση στην ηθική του πολίτη. Αυτός έχει ως πρότυπο τον πολίτη που θα ψάχνει να βρίσκει στον συμπολίτη του εκείνα τα στοιχεία της προσωπικότητάς του που τα θεωρεί θετικά και καλά. Μια παραδειγματική προσέγγιση: Όταν απέναντί του έχει έναν πολίτη, στον οποίο θεωρεί ότι από τα 10 στοιχεία του βρίσκει προσιτά και καλά τα 4 λόγου χάρη, αυτός θα τονίζει αυτά προωθώντας τα ως κοινό σημείο έναρξης μιας συλλογικότητας-φιλίας αποσβένοντας τα αρνητικά του, βάζοντας τα σε δεύτερη μοίρα. Σε αυτό το χρονικό σημείο, λοιπόν, έρχονται στο επίκεντρο της επαφής τους όλα τα κοινά σημεία σύγκλισης που τους ενώνουν και τους φέρνουν κοντά. Εδώ ακριβώς συγκροτείται αυτό που λέμε «κοινοτισμός», ο οποίος έχει, πέρα από πολιτικές και ηθικές ή παιδαγωγικές προεκτάσεις.Ο ελληνικός κοινοτισμός θέλει να συγκροτήσει μια κοινότητα σχέσεων προσώπων, στην οποία όλοι οι πυλώνες που στηρίζουν

Page 35: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

αυτήν την κοινωνία πρέπει να έχουν τον ίδιο στόχο και προορισμό, κάτι που δε συμβαίνει στις κοινωνίες της νεωτερικότητας.

ΔΩΡΙΚΗ ΗΘΙΚΗ

Η ΔΩΡΙΚΗ ΗΘΙΚΗ στον ελληνικό κοινοτισμό αντιπροσωπεύει την αποφυγή της γραφειοκρατίας και της δημιουργίας πολιτικών ή διοικητικών συστημάτων που εγκαθιδρύουν απρόσωπους μηχανισμούς μεταξύ πολιτών και εξουσίας με αποτέλεσμα την αποστασιοποίηση του πολίτη από τα πολιτικά δρώμενα και τη μη ενεργή συμμετοχή του στα κοινά. Αυτό είναι η αρχή για την αποξένωσή του μέσα στην συμβατική, πλέον, κοινωνία με όλες τις γνωστές συνέπειες που ακολουθούν, διαφθορά, στρεβλός ατομικισμός και ιδιωτεία. Όταν γίνεται αναφορά στον όρο ΔΩΡΙΚΗ ΗΘΙΚΗ, εννοείται η λιτή και ουσιαστικά αποτελεσματική οργάνωση της πολιτικής εξουσίας σε όλα τα επίπεδα. Από το σύνταγμα το οποίο πρέπει να μην ευνοεί την πολυνομία, μέχρι και τη δομημένη διοίκηση όλων των τύπων εξουσίας (δήμοι, περιφέρειες, κεντρική κυβέρνηση) πρέπει να συναντάμε την άμεση σύνδεση των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων του πολίτη με το κράτος δικαίου. Εδώ λοιπόν προωθείται η σύζευξη ηθικής και πολιτικής έμπρακτα και όχι θεωρητικά. Οι δωρικές κοινωνίες, από τους αρχαϊκούς χρόνους μέχρι και την κλασσική εποχή, όπως για παράδειγμα και η σπαρτιατική, δεν διακρίνονταν τόσο για την ανάπτυξη των γραμμάτων και των τεχνών όσο για την ηθική τους. Το θετικό στοιχείο των πολιτών στις κοινωνίες αυτές ήταν η αυτοθυσία για την πατρίδα, το υψηλό φρόνημα, η πειθαρχία και η απίστευτη λιτότητα στο βίο τους που τους καθιστούσε ηθικά υποδείγματα λεβεντιάς και αρχοντιάς. Ας προβληματιστούμε για ποιο λόγο οι Αθηναίοι έχτισαν τον Παρθενώνα με ρυθμό δωρικό. Ήθελαν να τιμήσουν την Αθηνά και πίστευαν ότι το δωρικό ήθος θα την εξύψωνε περισσότερο. 

Page 36: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

ΙΩΝΙΚΗ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ

Η ΙΩΝΙΚΗ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ στον ελληνικό κοινοτισμό αντιπροσωπεύει την πολύπλευρη οργάνωση και ανάπτυξη μιας κοινωνίας στη βάση και τη σύλληψη της οικονομίας της. Η αισθητική έχει να κάνει ουσιαστικά με τον τρόπο που συλλαμβάνεται ο κόσμος μας γύρω μας σε συνάρτηση με το ιδανικά ωραίο που μπορεί να μετουσιωθεί μέσα από την οικονομική οργάνωση μιας κοινωνίας. Ας προσέξουμε ότι ο όρος «οικονομία» για τους αρχαίους Αθηναίους εκκινούσε από την οργάνωση του μικρού οίκου (οικογένεια) και διαχεόταν στον οικισμό, την φυλή και τέλος την πόλη, κόμιζε, δηλαδή, κάτι πιο ευρύ από τον σημερινό όρο. Σήμαινε την αρμονική συνύπαρξη της οργάνωσης μιας κοινωνίας σε αγαστή συμφωνία με τη φύση και την οικολογική της μεταμόρφωση. Μια οικονομία που θα συνέχει μια κοινωνία πρέπει να ενσωματώνει απαραιτήτως στοιχεία αισθητικής πρόσληψης από την ιστορία και τις τοπικές παραδόσεις μέσω της τέχνης. Ας φανταστούμε πόσο εμφατική και πολιτιστικά ζωογόνος για την αγορά ήταν η παρουσία των υψηλής τέχνης αγαλμάτων, των δημόσιων καλλιτεχνικής νοοτροπίας κτηρίων και των εκδηλώσεων διαλεκτικής και ποίησης στην αρχαία Αθήνα. Η απανταχού παρουσία της τέχνης μέσα στο κέντρο της πόλης και της αγοράς της όχι μόνο αποτύπωνε το σύνολο των μυθικών και ιστορικών παραδόσεών τους, αλλά και εξυμνούσε τη σύνδεση της συγκρότησης των δομών της οικονομίας τους με το σεβασμό του περιβάλλοντος και της αρμονίας. Έχουμε σκεφτεί ότι οι αρχαίοι οιαδήποτε κατασκευή κι αν αποτολμούσαν έπρεπε να είναι εναρμονισμένη με τη φύση; Το μάρμαρο και η πέτρα κοσμούσαν το αστικό τοπίο τους. Η ΙΩΝΙΚΗ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ συνδυάζει τρία ζωτικά στοιχεία για την καθημερινότητά τους και τα ενοποιεί δημιουργικά, όπως έκαναν και οι αρχαίοι Αθηναίοι. Αυτά είναι με τους δικούς μας σύγχρονους όρους η οικολογία, η τέχνη και η οικονομία. Το ένα είναι αλληλένδετο με το άλλο. Στο χώρο της οικονομίας θα αμβλυνθούν οι μονοπωλιακές

Page 37: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

λύσεις χάριν της ποικιλίας των οικονομικών κέντρων ανάπτυξης, όπως και στο χώρο της πολιτικής ο πολιτικός μανιχαϊσμός, και δε θα πρυτανεύει η αρχή της απόλυτης πλειοψηφίας επιβάλλοντας τις απόψεις της, αλλά θα ενέχονται σπέρματα της μειοψηφίας στις επιδιώξεις και της πλειοψηφίας. ( Στο πόνημα προσέξτε το θεσμό των διακομματικών διαβουλευτικών συνεδρίων και τα Δ.Ε.Π). Τι πιο φυσικό. Μια αλλαγή δε θα επέρχεται απότομα, αλλά με φυσικό αλληλοδιάδοχο τρόπο. Το ίδιο που γίνεται και στην επιστήμη. Η τέχνη σε όλες τις μορφές της μπορεί να συνευρεθεί με την οικονομία, την πολιτική, και να μεταμορφώσει οικολογικά το αστικό και αγροτικό περιβάλλον. Η αισθητική παιδεία και η φιλοσοφία που θα εισαχθεί σε όλες τις βαθμίδες του συστήματος παιδείας θα ανασυγκροτήσουν όλες τις παλιές δομές της καθεστηκυίας τάξης και θα εμπνεύσουν τους πολίτες να αλλάξουν νοοτροπία.

Α. ΘΕΣΜΟΙ ΑΜΕΣΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

1. ΤΟ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ

Το δημοψήφισμα, στην ουσία του, κατάγεται από την αρχαία Ελλάδα και συνδέεται άμεσα με την άμεση δημοκρατία της αρχαίας Αθήνας που επικράτησε για 186 χρόνια, από το 508 π.Χ μέχρι το 322 μ.Χ . Το δημοψήφισμα, βεβαίως, είναι μετεξέλιξη της λαϊκής συνέλευσης που επικράτησε κατά τα κλασικά χρόνια. Έχει επικρατήσει σήμερα από την επιστήμη η διάκριση σε άμεση και έμμεση δημοκρατία. Ο διαχωρισμός, όμως, αυτός δεν είναι ορθός, αφού η άμεση δημοκρατία είναι η μόνη ουσιαστική μορφή δημοκρατίας. Εισάγεται λοιπόν το τακτικό ευρύ δημοψήφισμα (προϋπολογισμοί, φορολογία, κοινωνικά και πολιτικά

Page 38: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

θέματα, ενσωμάτωση ειδών δημοψηφισμάτων) στο πολιτικό σύστημα του ελληνικού κοινοτισμού και οι αποφάσεις παίρνονται ως επί το πλείστον από τους ίδιους τους πολίτες. Τα θέματα που μπορεί να τίθενται συνήθως στα δημοψηφίσματα μπορεί να έχουν σχέση με ζητήματα διοικητικά, εκπαιδευτικά, εθνικά, δικαιοσύνης, υγείας και οικονομικά. Βασικό στοιχείο και απαραίτητη προϋπόθεση ουσιαστικής λειτουργίας του δημοψηφίσματος έχει η θέσπιση σταδίου διαβούλευσης για την επιλογή των θεμάτων και των ερωτημάτων που κάθε φορά θα τίθενται. Στο στάδιο της διαβούλευσης θα συμμετέχουν ουσιαστικά οι Διακομματικές Διαβουλευτικές Συνεδρίες και τα Δίκτυα Ενεργών Πολιτών. Η διαβούλευση και η προετοιμασία των θεμάτων και των ερωτημάτων που πρέπει να τίθενται κάθε φορά στο δημοψήφισμα από την κυβέρνηση πρέπει να τυγχάνει αρκετά μεγάλης πολιτικής και κοινωνικής συναίνεσης, εφόσον είναι πολύ εύκολο να τεθεί από τη λαϊκή πρωτοβουλία στη βάσανο της λαϊκής ετυμηγορίας. Το πολίτευμα της άμεσης δημοκρατίας που προωθεί ο ελληνικός κοινοτισμός απαιτεί από τα κόμματα, τους θεσμικούς φορείς και τους πολίτες τη μεγαλύτερη δυνατή συναίνεση, η οποία και δίνει στο κράτος τα χαρακτηριστικά της κοινότητας.

ΤΟ ΤΑΚΤΙΚΟ ΕΥΡΥ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ( Τ.Ε.Δ)

Το τακτικό ευρύ δημοψήφισμα είναι μια μορφή «υπερδημοψηφίσματος» και θα διεξάγεται μια φορά το χρόνο και στα τρία επίπεδα εξουσίας (Δήμοι, Περιφέρειες, Κεντρική εξουσία). Επειδή θα έχει σύνθετη δομή, Θα έχει τη δυνατότητα να συμπεριλαμβάνει μονοθεματικά και ειδικά δημοψηφίσματα. Τα τακτικά-ευρέα δημοψηφίσματα θα εγκρίνουν τους προϋπολογισμούς σε όλα τα επίπεδα, αλλά και πολλά άλλα ζωτικά θέματα (όπως κοινωνικά θέματα, φορολογία, ή ένα οποιοδήποτε από τα παρακάτω). Τα είδη των πολιτικών δημοψηφισμάτων ποικίλλουν και διακρίνονται αρχικά ως προς την ποιότητα ισχύος σε υποχρεωτικά και προαιρετικά, και κατά δεύτερον ως προς

Page 39: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

την τοπική ισχύ, σε δημοτικά, περιφερειακά και εθνικά. Το δημοψήφισμα, επίσης, μπορεί να είναι μονοθεματικό ή ειδικού σκοπού όπως προεδρικό, κυβερνητικό, αντιπολιτευτικό, νομοθετικό, συνταγματικό, αποφασιστικό και συμβουλευτικό. Στο πλαίσιο του κοινοτικού συστήματος τα τρία τακτικά-ευρέα δημοψηφίσματα και στα τρία επίπεδα πολιτικής εξουσίας (ένα για κάθε διοικητικό επίπεδο διακυβέρνησης) θα έχουν τη δυνατότητα να ενσωματώνουν αρχικά όλα τα είδη δημοψηφισμάτων, προκειμένου να αποφεύγεται η συνεχής διενέργεια πολλών δημοψηφισμάτων σε άτακτα χρονικά διαστήματα, η οποία ενδεχομένως να καταβάλλει τους πολίτες. Βέβαια θα είναι δυνατόν να υπάρχουν διαφοροποιήσεις κατά τόπους, ανάλογα με τις απαιτήσεις και τη βούληση των πολιτών.

2. ΛΑΪΚΗ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΠΟΛΙΤΩΝ

Εισάγεται ο θεσμός της λαϊκής πρωτοβουλίας ο οποίος έχει τριπλή πολιτική ιδιότητα, σύμφωνα με τον οποίο, μετά από αίτηση αριθμού ίσου με το 1% του εκλογικού σώματος των πολιτών σε όλα τα επίπεδα πολιτικής εξουσίας (Δήμοι, Περιφέρειες, Κεντρική εξουσία), κινείται η σχετική διαδικασία και προκαλείται απόφαση του κάθε μορφής κοινοβουλίου, του δημοβουλίου ή και του εκλογικού σώματος με δημοψήφισμα για συγκεκριμένο ζήτημα, όσον αφορά α) την ακύρωσή του ή την β) αναθεώρησή του, ή και γ) την καθολική αντικατάστασή του με την υπερψήφιση των θέσεων της λαϊκής πρωτοβουλίας μέσω του Δικτύου Ενεργών Πολιτών στο δημοψήφισμα. Ο θεσμός της Λαϊκής Πρωτοβουλίας στο κοινοτικό σύστημα όμως δύναται να εκκινήσει μόνο αν δεν επιτυγχάνεται συμφωνία μεταξύ των Δικτύων Ενεργών Πολιτών και των διακομματικών διαβουλευτικών συνεδριών αναφορικά

Page 40: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

με τη διαβούλευση που θα λαμβάνει χώρα στις διαβουλευτικές συνεδρίες για τη συγκρότηση των διατυπώσεων των κειμένων των δημοψηφισμάτων. Οπότε η λαϊκή πρωτοβουλία πολιτών θα λαμβάνει χώρα παράλληλα με το προτεινόμενο δημοψήφισμα των διακομματικών διαβουλευτικών συνεδριών. Θα ενυπάρχουν παράλληλα στα δημοψηφίσματα και οι δύο προτάσεις και οι πολίτες θα αποφαίνονται επιλέγοντας με πλειοψηφία την πρόταση της λαϊκής πρωτοβουλίας ή την πρόταση των διακομματικών διαβουλευτικών συνεδριών.

Συνήθως, από σχετική εμπειρία που έχουμε στην εφαρμογή της λαϊκής πρωτοβουλίας, θα είναι πολύ εύκολο να πραγματοποιούνται οι πρωτοβουλίες πολιτών και μάλιστα θα είναι αυτές που θα «επιβάλλουν» τις πολιτικές τους σε όλα τα επίπεδα. Ο βαθμός και το εύρος της απήχησης, της αποτελεσματικότητας και της δυναμικότητας που θα έχουν οι λαϊκές πρωτοβουλίες στην κοινωνία, θα φανερώνουν τον δείκτη ποιότητας και της κατά κεφαλήν καλλιέργειας των πολιτών.

3. ΔΙΚΤΥΑ ΕΝΕΡΓΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ (Δ.Ε.Π)

Ο θεσμός των Δ.Ε.Π (πολιτικοί φορείς των λαϊκών πρωτοβουλιών) αποτελεί έναν από τους δύο βασικότερους πυλώνες συγκρότησης της κοινοτικής δημοκρατίας, γιατί μαζί με τις διαβουλευτικές συνεδρίες θα διαμορφώνουν την πολιτική ουσία των αποφάσεων της λαϊκής βούλησης που θα αποτυπώνεται με σαφή τρόπο στα πολυσύνθετα κείμενα των δημοψηφισμάτων.Τα Δίκτυα Ενεργών πολιτών είναι αυθόρμητοι άτυποι, θεσμικοί όμως πολιτικοί σχηματισμοί αποτελούμενοι από κληρωτά μέλη δηλαδή από απλούς πολίτες, επαγγελματικούς και εμπορικούς συλλόγους, κοινωνικά κινήματα, εξωκοινοβουλευτικά κινήματα και πολιτικά κόμματα σε δήμους, περιφέρειες και στην επικράτεια με μοναδικό σκοπό την συμμετοχή τους στις δημόσιες διαβουλεύσεις που

Page 41: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

θα πραγματοποιούνται αρχικά μαζί με τις Διακομματικές Διαβουλευτικές Συνεδρίες, στα δημοβούλια, στα περιφερειακά κοινοβούλια και στο εθνικό κοινοβούλιο και τελικά στη διαβουλευτική συνέλευση (με συγκέντρωση του λαού). Σε περίπτωση που οι διαβουλευτικές διαπραγματεύσεις με τους εκπροσώπους των διαβουλευτικών συνεδρίων αποτύχουν, τα δίκτυα αυτά θα αναλαμβάνουν πρωτοβουλία αίτησης διεξαγωγής δημοψηφισμάτων με πολιτικούς όρους και προϋποθέσεις που τίθενται αποκλειστικά από τους ίδιους τους πολίτες.

ΠΩΣ ΘΑ ΣΥΣΤΗΝΟΝΤΑΙ ΤΑ Δ.Ε.Π

Με τη λήξη της διαδικασίας της συλλογής των θέσεων των πολιτών και της ζύμωσής τους σε τηλεοπτική ηλεκτρονική πλατφόρμα, θα πραγματοποιείται η κατωτέρω κλήρωση των μελών του Δ.Ε.Π με τη συγκρότηση μιας 13μελούς ομάδας η οποία θα εκλέξει τον προεδρεύοντα του Δ.Ε.Π , προκειμένου να φέρουν και να προωθήσουν τις τελικές προτάσεις του Δ.Ε.Π στην Διαβουλευτική Συνέλευση. Θα πραγματοποιείται σύσκεψη της 13μελούς ομάδας του Δ.Ε.Π σε καθορισμένο δημόσιο χώρο, προκειμένου να σταχυολογηθούν, να οργανωθούν και να αναλυθούν σε συντεταγμένο κείμενο οι προτάσεις των πολιτών.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΗ ΔΟΜΗ ΤΟΥ Δ.Ε.Π ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΤΡΕΙΣ ΚΥΚΛΟΥΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ: ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ 13 ΚΛΗΡΩΤΑ ΜΕΛΗ

1. Ο πρόεδρος ή ένα μέλος ενός εκ των τριών πρώτων σε ψήφους εξωκοινοβουλευτικών πολιτικών κομμάτων ή κινημάτων.

2. 1 Εκπρόσωπος επαγγελματικών συλλόγων3. 1 Εκπρόσωπος εμπορικών συλλόγων4. 1 Εκπρόσωπος κοινωνικών μη πολιτικών κινημάτων5. 1 Εκπρόσωπος συνδικαλιστικών ενώσεων ή κινήσεων 6. 8 Πολίτες

Η διαδικασία ενεργοποίησης της λαϊκής πρωτοβουλίας άρχεται από τη στιγμή κατά την οποία, μέσα σε διάστημα 1 ημέρας από το πέρας των διαβουλευτικών διαπραγματεύσεων στη Διαβουλευτική Συνέλευση, έχουν κατατεθεί τουλάχιστον 3 αιτήσεις πολιτών με το συνοδευτικό υλικό των διατυπωμένων

Page 42: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

κειμένων που προορίζονται να τεθούν στο δημοψήφισμα από το Δ.Ε.Π, παράλληλα με το κείμενο των Δ.Δ.Σ. Για να εγκριθεί και να ενεργοποιηθεί μια λαϊκή πρωτοβουλία αίτησης διενέργειας δημοψηφίσματος, πρέπει να τυγχάνουν συνταγματικότητας οι πολιτικές και νομοθετικές προτάσεις των Δικτύων Ενεργών Πολιτών από τον αρμόδιο εισαγγελέα βάσει της συνταγματικής ρήτρας για τις πολιτικές ατομικές ελευθερίες που θα προβλέπονται. Έτσι με αυτόν τον τρόπο θα αποφεύγεται οποιαδήποτε κολεκτιβιστική υποστροφή του πολιτεύματος ( κοινωνίες γκέτο, κλίμα ρατσισμού, αντιδημοκρατική εκτροπή της πλειοψηφίας). Οι 3 ή περισσότερες αρχικές αιτήσεις θα κατατίθενται στο γραφείο του εισαγγελέα του δημοτικού δημοβουλίου στο δημαρχείο ή στο περιφερειακό και εθνικό κοινοβούλιο, και στη συνέχεια θα κινεί τις διαδικασίες της λαϊκής πρωτοβουλίας δημοσιεύοντας ο ίδιος το εν λόγω κείμενο στο πρωτόκολλο του πρωτοδικείου της περιοχής. Παράλληλα, όλα τα τοπικά (ή περιφερειακά ή εθνικά ) μέσα ενημέρωσης, όπως και στο δημοτικό κανάλι, θα είναι υποχρεωμένα να δημοσιεύουν, στην πρώτη σελίδα ηλεκτρονική ή μη, ή ως πρώτη είδηση, την κινηθείσα λαϊκή πρωτοβουλία των πολιτών για το επίμαχο κάθε φορά θέμα.

Με λίγα λόγια θα έχουν τη δυνατότητα οι πολίτες μέσα από τα Δ.Ε.Π να αποφασίζουν για τα πάντα, αν οι προτάσεις τους με τις λαϊκές πρωτοβουλίες τυγχάνουν της επιδοκιμασίας της πλειοψηφίας του λαού.

4. ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΕΣ

ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΟΜΜΑΤΩΝ

Α. ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΚΟΜΜΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΕΣ

Page 43: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

Στο πολίτευμα της άμεσης δημοκρατίας του ελληνικού κοινοτισμού, αλλάζει ριζικά η λειτουργία και η οργανωτική δομή των ελληνικών κομμάτων. Εισάγονται και θεσμοθετούνται οι διαβουλευτικές συνεδρίες στο εσωτερικό των κομμάτων προωθώντας ουσιαστικά την διαβουλευτική δημοκρατία ως αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της λειτουργίας τους. Σε κάθε πολιτικό φορέα ή κόμμα συστήνονται μόνιμες συνεδρίες στους 325 κοινοτικούς δήμους, στις 10 περιφέρειες της χώρας και στην κεντρική κυβέρνηση, τις οποίες θα στελεχώνουν κορυφαία μέλη των πολιτικών κομμάτων, που θα αναλαμβάνουν την διατύπωση και συγκρότηση των θεμάτων και ερωτημάτων που θα πλαισιώνουν την τελική μορφή των κειμένων που θα εκτίθενται στους αντίστοιχους διοικητικούς κυκλικούς τύπους δημοψηφισμάτων.

ΔΙΑΚΟΜΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ

Έτσι, θεσμοθετείται και διακομματική διαβουλευτική συνεδρία που θα πραγματοποιείται στον χώρο του δημοτικού δημοβουλίου, του περιφερειακού κοινοβουλίου και του εθνικού κοινοβουλίου. Στην διακομματική διαβουλευτική συνεδρία θα έχει συγκροτηθεί μια ενιαία τελική διατύπωση των κειμένων των δημοψηφισμάτων. Τα κόμματα, λοιπόν, θα είναι υποχρεωμένα να διαβουλεύονται μεταξύ τους, μέσω των διακομματικών διακομματικών συνεδριών, και να διαμορφώνουν την τελική διατύπωση των κειμένων όλων των ειδών των δημοψηφισμάτων από την πλευρά των κομμάτων. Στα δημοτικά δημοψηφίσματα κομβικό συντονιστικό ρόλο στη διοργάνωση τόσο των διαβουλεύσεων όσο και των δημοψηφισμάτων θα έχουν ο τοπικός βουλευτής και ο δήμαρχος, εφόσον θα είναι μέλη της ενιαίας 13μελούς διακομματικής διαβουλευτικής συνεδρίας. Αντίστοιχα μέλη των 13μελών περιφερειακών διακομματικών διαβουλευτικών συνεδριών θα είναι ο περιφερειάρχης (μαζί με τον υπουργικό σύμβουλο οικονομίας) και των εθνικών διακομματικών διαβουλευτικών συνεδριών αντίστοιχα ο πρωθυπουργός και ο υπουργός της κεντρικής κυβέρνησης.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΙΚΗ ΔΟΜΗ ΤΩΝ ΔΙΑΚΟΜΜΑΤΙΚΩΝ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΤΙΚΩΝ ΣΥΝΕΔΡΙΩΝ (Δ.Δ.Σ) ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ 13 ΜΕΛΗ

ΕΠΙΠΕΔΟ ΔΗΜΟΒΟΥΛΙΟΥ (ΔΗΜΟΣ)

1. ΔΗΜΑΡΧΟΣ

Page 44: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

2. ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΣ ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ3. 4 ΣΤΕΛΕΧΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟ4. 2 ΣΤΕΛΕΧΗ ΤΟΥ ΔΕΥΤΕΡΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟ5. ΚΑΙ 1 ΣΤΕΛΕΧΟΣ ΑΠΟ ΚΑΘΕ ΚΟΜΜΑ ΑΠΟ ΤΑ

ΥΠΟΛΟΙΠΑ 5ΚΟΜΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΣΕΙΡΑ ΨΗΦΩΝ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟ

ΕΠΙΠΕΔΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ (ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ)

1. ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ2. ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ3. 4 ΣΤΕΛΕΧΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ4. 2 ΣΤΕΛΕΧΗ ΤΟΥ ΔΕΥΤΕΡΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ5. ΚΑΙ 1 ΣΤΕΛΕΧΟΣ ΑΠΟ ΚΑΘΕ ΚΟΜΜΑ ΑΠΟ ΤΑ

ΥΠΟΛΟΙΠΑ 5ΚΟΜΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΣΕΙΡΑ ΨΗΦΩΝ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ

ΕΠΙΠΕΔΟ ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ (ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ)

1. ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ2. ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ3. 4 ΣΤΕΛΕΧΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑ4. 2 ΣΤΕΛΕΧΗ ΤΟΥ ΔΕΥΤΕΡΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ

ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑ5. ΚΑΙ 1 ΣΤΕΛΕΧΟΣ ΑΠΟ ΚΑΘΕ ΚΟΜΜΑ ΑΠΟ ΤΑ

ΥΠΟΛΟΙΠΑ 5ΚΟΜΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΣΕΙΡΑ ΨΗΦΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑ

Η ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΩΝ ΣΥΝΕΔΡΙΩΝ (Δ.Δ.Σ) ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΑΡΙΘΜΟ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΟΡΙΖΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΗ ΟΤΙ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΚΟΜΜΑ ΔΕ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΛΑΜΒΑΝΕΙ ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΤΟ 50% ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΩΝ Δ.Δ.Σ ΚΑΙ Ο ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΘΑ ΚΥΜΑΙΝΕΤΑΙ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΟΝ ΑΡΙΘΜΟ ΤΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗ. ΟΠΟΤΕ ΚΑΘΕ ΣΥΝΕΔΡΙΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΡΙΘΜΕΙ ΕΙΤΕ 11 ΕΙΤΕ 12 ΕΙΤΕ ΚΑΙ 19 ΜΕΛΗ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ ΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΘΗΚΕ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΚΟΜΜΑ

Page 45: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

Β. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΟΜΜΑΤΩΝ

Το έργο των κομμάτων θα είναι πλέον διττής μορφής. Πρώτον, ασκώντας το τυπικό κοινοβουλευτικό έργο που τους αναλογεί από το σύνταγμα, θα μπορούν να παίρνουν νομοθετικές πρωτοβουλίες καταθέτοντας νομοσχέδια στην εθνική βουλή για θέματα διαδικαστικού νομικού χαρακτήρα και για θέματα που αφορούν την βελτίωση νομοσχεδίων που έχουν τεθεί από οποιοδήποτε πολιτικό φορέα ή την κυβέρνηση. Δεύτερον, το κυριότερο έργο τους αφορά τις διαβουλευτικές διαδικασίες που θα λαμβάνουν χώρα και στην εσωτερική τους οργάνωση αλλά και στα περιφερειακά κοινοβούλια και το εθνικό κοινοβούλιο. Τα ελληνικά κόμματα δε θα κρίνονται τόσο από τις υποσχέσεις που θα παρέχουν στους πολίτες, που τις περισσότερες φορές είναι ανεδαφικές, λαϊκίστικες ή ιδιοτελούς χαρακτήρα. Το πολιτικό έργο των κομμάτων θα κρίνεται στο επίπεδο της οργανωτικής και συλλογικής προσπάθειάς τους, θα κρίνεται δηλαδή η ικανότητά τους να συντάσσουν μέσα από τα κείμενα των εν δυνάμει δημοψηφισμάτων τη δική τους ιδεολογική και πολιτική πρόταση για τα πολιτικά πράγματα της χώρας. Τα ελληνικά κόμματα θα υποχρεούνται να έχουν ισοσκελισμένο προϋπολογισμό και οι δανειακές τους υποχρεώσεις να μην ξεπερνούν το 30% του ετήσιου προϋπολογισμού τους. Θα είναι υποχρεωμένα να αναρτούν στην επίσημη ιστοσελίδα τους τα έσοδα και τα έξοδά τους αναλυτικά και κάθε χρόνο θα ελέγχονται επισταμένα από ορκωτούς λογιστές. Τα κόμματα για εμάς πρέπει να αποτελούν υπόδειγμα χρηστής και διαφανής διαχείρισης. Επίσης, όλα τα κόμματα πρέπει να αναρτούν όλες τις επίσημες θέσεις τους σε βασικά και ζωτικά ζητήματα, όχι με βάση προσωποπαγείς ή ιδιοτελείς για το κόμμα επιδιώξεις, αλλά με στοιχεία που θα στηρίζονται σε ρεαλιστικά πλαίσια διαμόρφωσης που θα έχουν ως σημείο αναφοράς τα επίσημα στοιχεία των κεντρικών αρχείων του κράτους, του γενικού λογιστηρίου, της τράπεζας της Ελλάδας.

Page 46: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

Προκειμένου τα ελληνικά κόμματα να δομήσουν μια σοβαρή και υπεύθυνη στάση στην χάραξη της επίσημης πολιτικής και οικονομικής τους φυσιογνωμίας, καθιερώνεται για τα κόμματα πολιτική ρήτρα ισοζυγίου μεταξύ οικονομικών υποσχέσεων των κομμάτων και ανάλογης εφαρμοσμένης υλοποίησης τους στην οικονομική εφαρμοσμένη πολιτική . Δηλαδή, όταν ένα κόμμα υπόσχεται ότι θα αντλήσει από τη φορολογία, με βάση το φορολογικό του πολιτικό πρόγραμμα, τόσα έσοδα και συλλέγει πάρα πολύ λιγότερα σε σχέση με αυτά που προεκλογικά υποσχέθηκε, θα υποχρεώνεται να πληρώνει από τα ταμεία του το εκλιπόν ποσό. Αυτό θα ισχύει πάντοτε στην περίπτωση που ξεπερνά το έλλειμμα το 8% του τετραμηνιαίου προϋπολογισμού κάθε επιπέδου πολιτικής εξουσίας ( Δήμος, Περιφέρειας, Κεντρικής Κυβέρνησης).

5. ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΛΑΪΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ

(ΔΙΑ.ΛΑ.ΣΥΝ)

Σε όλα τα επίπεδα πολιτικής εξουσίας (δήμοι, περιφέρειες, κεντρική εξουσία) καθιερώνεται η διαβουλευτική λαϊκή συνέλευση, η οποία αποτελεί το θεσμικό στάδιο της δημόσιας διαβούλευσης πριν τη διεξαγωγή των δημοψηφισμάτων. Η διαβουλευτική συνέλευση θα πραγματοποιείται σε μεγάλο δημόσιο χώρο που θα επιλέγουν οι πολίτες (πλατεία, γήπεδο , κ.λ.π.). Στην διαβουλευτική λαϊκή συνέλευση θα συμμετέχουν:

α) Οι Διακομματικές Διαβουλευτικές Συνεδρίες (Δ.Δ.Σ), οι οποίες εκπροσωπούν τη θεσμική συντεταγμένη πολιτεία, δηλαδή τα κοινοβουλευτικά κόμματα με την ενιαία συγκροτημένη πολιτική πρόταση των κειμένων των δημοψηφισμάτων.

Page 47: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

β) Τα Δίκτυα Ενεργών Πολιτών (Δ.Ε.Π), τα οποία εκπροσωπούν θεσμικά την κοινωνία πολιτών, δηλαδή τους απλούς πολίτες, τα εξωκοινοβουλευτικά κινήματα όλων των ειδών και οποιεσδήποτε συλλογικότητες πολιτών που επιθυμούν να συμμετέχουν κάθε φορά στην οργάνωση και συγκρότηση των δικτύων αυτών με την αντίστοιχη ζύμωση- διατύπωση των όρων και του περιεχομένου των κειμένων των δημοψηφισμάτων.

Στην διαβουλευτική συνέλευση οι δύο θεσμικοί φορείς (Δ.Δ.Σ και Δ.Ε.Π) εκκινούν τις διαδικασίες κάτω από τις οποίες θα διαμορφωθεί μέσα από τη συνέλευση ένα κοινό πλαίσιο διαμόρφωσης της μορφής που πρέπει να έχουν τα κείμενα που θα τεθούν προς δημοψήφισμα. Σε περίπτωση που δεν προκύψει ένα ενιαίο κοινό πλαίσιο διατύπωσης κειμένων από τους δύο συμβαλλόμενους, θα παραβάλλονται παράλληλα, αλλά ξεχωριστά, τα δύο προτεινόμενα κείμενα (των Δ.Δ.Σ. και των Δ.Ε.Π) στα επίσημα δελτία των δημοψηφισμάτων, προκειμένου οι πολίτες να επιλέξουν κατά πλειοψηφία είτε το κείμενο της λαϊκής πρωτοβουλίας (Δ.Ε.Π) είτε το κείμενο των κοινοβουλευτικών κομμάτων (Δ.Δ.Σ).

γ) Οι πολίτες θα έχουν δικαίωμα να πάρουν το λόγο δημόσια για όλα τα ζητήματα, πριν δηλαδή επιλεγεί το τελικό κείμενο των δημοψηφισμάτων από τους δύο ανωτέρω θεσμικούς διαβουλευτικούς φορείς, προκειμένου να υπάρξει ενεργή ζωντανή συμμετοχή των πολιτών στα κοινά. Η συμμετοχή των πολιτών στη διαβουλευτική συνέλευση δε θα επηρεάζει τα διατυπωμένα κείμενα των Δ.Ε.Π και Δ.Δ.Σ, αλλά θα διεξάγεται ένας δημόσιος διάλογος με ορθολογικά επιχειρήματα υπεράσπισης των προτάσεων είτε των Δ.Ε.Π είτε των Δ.Δ.Σ

6. ΑΝΑΚΛΗΣΗ

Ως έκτος θεσμός άμεσης δημοκρατίας εισάγεται η ανάκληση, σύμφωνα με την οποία μετά από αίτηση αριθμού πολιτών ίσου με το 1% του εκλογικού σώματος (σε όλα τα επίπεδα πολιτικής εξουσίας, δήμοι, περιφέρειες, κεντρική

Page 48: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

κυβέρνηση) μπορεί να ζητήσει να αποφανθεί ο λαός για τη λήξη της θητείας μελών της κυβέρνησης ή βουλευτών. Η διαδικασία έναρξης του θεσμού της ανάκλησης θα ενεργοποιείται όπως ακριβώς και στο θεσμό της λαϊκής πρωτοβουλίας.

7. ΚΛΗΡΩΤΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ

Εισάγεται ο θεσμός των κληρωτών πολιτών μέσα στα κοινοτικά βουλευτήρια.

8. ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ

Σε κάθε δήμο θεσπίζεται δημοτική τηλεοπτική και παράλληλα διαδικτυακή πλατφόρμα σε 24ωρη βάση λειτουργίας. Η δημόσια λειτουργία της θα κρίνεται σε τρία επίπεδα, στην προβολή και ζύμωση α) των θέσεων που θα προτείνουν τα κοινοβουλευτικά κόμματα (Δ.Δ.Σ), β) των θέσεων που θα προτείνουν τα Δ.Ε.Π (λαϊκές πρωτοβουλίες) και γ) την προβολή των αποτελεσμάτων, των αποφάσεων που θα παίρνουν οι πολίτες.

Αναλυτικά: Α. Θα προβάλλει τις διατυπωμένες πολιτικές θέσεις των τελικών κειμένων που θα τίθενται προς δημοψήφισμα από την

Page 49: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

πλευρά των κοινοβουλευτικών κομμάτων (Δ.Δ.Σ) για ένα εύλογο διάστημα 3 περίπου εβδομάδων πριν την διεξαγωγή του δημοψηφίσματος, προκειμένου να ενημερώνονται οι πολίτες για τα θέματα και τα ερωτήματα που θα εγκριθούν ή όχι από τη λαϊκή ψήφο. Στα κείμενα αυτά τροποποιήσεις ή αναθεωρήσεις των θέσεων ή των προτάσεων θα πραγματοποιούνται μόνο από τα ίδια τα κόμματα.

Β. Μέσω της τηλεοπτικής διαδικτυακής πλατφόρμας οι πολίτες θα διατυπώνουν τη δική τους γνώμη και τις θέσεις τους για τη συγκρότηση των κειμένων που θα διαμορφωθούν τελικά από τα Δ.Ε.Π. Τις τελικές θέσεις τους τα Δ.Ε.Π θα προτείνουν μέσα στις διαβουλευτικές συνελεύσεις στις διακομματικές διαβουλευτικές συνεδρίες των κομμάτων.

Για να γίνει πιο κατανοητή η διαδικασία στα Δ.Ε.Π:

Οι προτάσεις των πολιτών τοποθετούνται στη σειρά στην πλατφόρμα ή στη διαδικτυακή ιστοσελίδα, και οι πολίτες μπορούν να επιλέγουν για να προσθέσουν την υποστήριξή τους ώστε να επιτευχθεί το 1% (ενεργοποίηση λαϊκής πρωτοβουλίας) που απαιτείται για περαιτέρω συζήτηση. Κάθε πρόταση έχει καθορισμένο χρόνο συζήτησης, μετά τη λήξη του οποίου όλοι οι πολίτες ψηφίζουν για να πάρουν απόφαση για αυτήν. Οι προτάσεις αντιστοιχούν σε αριθμό και οι πολίτες μπορούν να ψηφίζουν σε κάθε μια από αυτές από κινητό τηλέφωνο, οθόνη επαφής, μαγνητικές κάρτες ή το διαδίκτυο.

Γ. Μέσα από την τηλεοπτική διαδικτυακή πλατφόρμα θα δημοσιεύονται και θα ανακοινώνονται τα αποτελέσματα των δημοψηφισμάτων σε όλα τα επίπεδα εξουσίας.

ΔΥΟ ΤΡΟΠΟΙ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑΤΩΝ

1. Με ηλεκτρονική ψηφοφορία με τη χρήση ψηφιακής ταυτότητας, η οποία μετέρχεται λογισμικού ανοιχτού κώδικα κρυπτογράφησης. Με αυτόν τον τρόπο οι διαδικασίες θα είναι αδιάβλητες, εφόσον, μέσω της εν λόγω ταυτότητας, όλων των ειδών οι αρχές (δήμοι, περιφέρειες, κεντρικό κράτος) θα είναι σε θέση να εξασφαλίζουν τη νομιμότητα των πολιτικών διαδικασιών, αλλά θα καθίσταται αυτόματα αδύνατη ηλεκτρονικά οποιαδήποτε παρατυπία που θα αλλοιώνει το αποτέλεσμα.

2. Ο δεύτερος τρόπος είναι ο κλασσικός με τη χρήση της κάλπης.

Page 50: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

Β. ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΘΕΣΜΟΙ

1. ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΟΦΩΝ

Θεσμοθετείται 7μελές Συμβούλιο Ελλήνων Σοφών, το οποίο θα είναι πολιτειακός θεσμός και θα αποφασίζει για τις γενικές κατευθύνσεις πάνω στις οποίες θα στηριχθούν ζητήματα που αφορούν την εθνική πολιτική, την διοικητική οργάνωση και την ελληνική παιδεία. Οι τρεις αυτοί τομείς θα αποτελούν πάντοτε τον πολιτικό, εθνικό και ηθικό κορμό της γενικότερης πολιτικής φιλοσοφίας του επίσημου ελληνικού κράτους, καταλυτικοί όχι μόνο για την χάραξη της κοινωνικής πορείας και προοπτικής της χώρας, αλλά και για την εδραίωση της πίστης και αφοσίωσης των πολιτών στη νέα ελληνική συλλογικότητα που θα αναδυθεί στον ορίζοντα. Το εν λόγω συμβούλιο θα διορίζει τους 2 εξωκοινοβουλευτικούς υπουργικούς συμβούλους για την περιφερειακή ανάπτυξη και την οικονομία της καθεμιάς περιφερειακής κυβέρνησης, οι οποίοι θα προέρχονται από τις περιφέρειες αυτές. Το Συμβούλιο των Σοφών θα επιλέγει δηλαδή τα κατάλληλα εκείνα πρόσωπα που θα έχουν την απαραίτητη εμπειρία και γνώση των πολιτικών και γεωοικονομικών πραγμάτων των ιστορικών αυτών περιοχών.

Page 51: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

Το Συμβούλιο Ελλήνων Σοφών θα αποτελείται από 7 έμπειρους διακεκριμένους πολίτες, Έλληνες ως προς το γένος, οι οποίοι πρέπει να έχουν κλείσει τα 50 τους χρόνια, να έχουν διακριθεί σε έναν τομέα του επιστητού ή της τέχνης. Κρίνεται καθοριστικής σημασίας για την υποψηφιότητά τους η εργασιακή ή η πανεπιστημιακή εμπειρία σε θέματα σχετικά με την γνώση της πολιτικής και κοινωνικής ιστορίας, τόσο στα ελληνικά όσο και στα βαλκανικά και ευρωπαϊκά δρώμενα, προσόντα απαραίτητα για τη χάραξη εθνικής και πολιτικής γεωστρατηγικής διπλωματίας. Επίσης κρίνονται απαραίτητες η γνώση και η εμπειρία σε θέματα που αφορούν την παιδεία, την επιστήμη, την τεχνολογία και την έρευνα. Επικουρικό όργανο του Συμβουλίου των Σοφών θα αποτελέσει ο θεσμός του Ε.Σ.Ι.Τ.Ε, που θα παρατεθεί παρακάτω. Τα 7 μέλη του Συμβουλίου των Σοφών θα προτείνονται από τα ελληνικά κόμματα και θα εκλέγονται κάθε 4 χρόνια από την πλειοψηφία των εθνικών και περιφερειακών βουλευτών (437). Ο Πρόεδρος του Συμβουλίου των Σοφών, ως ένα από τα προεξάρχοντα μέλη του, καθίσταται και Πρόεδρος της Δημοκρατίας (ΠτΔ). Το Συμβούλιο των Σοφών θα ορίζει επίσης τη φιλοσοφία που θα διαπνέει τις πολιτικές για τα εθνικά θέματα και την παιδεία συγκροτώντας γνωμοδοτικά πλαίσια αρχών συμβουλευτικού χαρακτήρα για την παιδεία και τα εθνικά, γεωπολιτικά και στρατηγικά ζητήματα.

2. ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ, ΤΕΧΝΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

(Ε.Σ.Ι.Τ.Ε)

Το Εθνικό Συμβούλιο Ιστορίας, Τεχνών και επιστημών είναι κορυφαίος θεσμός που θα διαδραματίσει κομβικό

Page 52: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

πρωταγωνιστικό ρόλο , τόσο στην προστασία και διαφύλαξη όλων των ελληνικών ιστορικών, ιατρικών, μηχανικών, πολιτιστικών, και ευρύτερα επιστημονικών, καλλιτεχνικών επιτευγμάτων και πνευματικών θησαυρών των Ελλήνων, όσο και στο επίπεδο της έρευνας, της καινοτομίας και της μεθοδικής καλλιέργειας και, παράλληλα, προβολής του συνόλου της εθνικής πολιτιστικής παραγωγής ως υπόδειγμα μιας οικουμενικής εθνικής προσφοράς.

Αξίζει να σημειωθεί ότι κεντρικός στόχος του θεσμού είναι όχι μόνο η διάσωση της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς, αλλά και η συνεχή διεπιστημονική μετουσίωσή της στην σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα με παράλληλη σταθερή επικουρική στήριξη και ανατροφοδότηση του Συμβουλίου Ελλήνων Σοφών, παρέχοντας σ’ αυτό κάθε καινούργια επινόηση και εφαρμογή που θα αναπροσαρμόζει ή θα διευρύνει την φιλοσοφία και τους στόχους της νέας εθνικής πολιτικής για την παιδεία και τον πολιτισμό.

Ο θεσμός αυτός θα έχει κρατική υπόσταση, θα αποτελείται από 7 μέλη, μεταξύ των οποίων θα είναι ο υπουργός διοικητικού συντονισμού και κοινωνικών πολιτικών και ένας δικαστικός που θα προέρχεται μετά από κλήρωση από το σώμα των δύο κορυφαίων δικαστηρίων της χώρας, του Συνταγματικού δικαστηρίου και του Άρειου Πάγου. Οι υπόλοιποι 5 θα είναι με κλήρωση οι πρόεδροι τεσσάρων πανεπιστημιακών τμημάτων της χώρας (ενός αρχαιολογικού – ιστορικού, ενός μουσικού και ενός τμήματος θετικών επιστημών ) και ένας κορυφαίος Έλληνας επιστήμονας του εξωτερικού. Τα 7 μέλη του θα υποχρεώνονται να δημοσιεύουν τα περιουσιακά και φορολογικά στοιχεία τους και θα διακρίνονται για την ηθική τους . Ο πρόεδρος του θεσμού θα παρίσταται σε κάθε συνεδρία του Συμβουλίου Ελλήνων Σοφών, με σκοπό τον ουσιαστικό συντονισμό και την συνεργασία των δύο κορυφαίων για μας εθνικών θεσμών.

Το Ε.Σ.Ι.Τ.Ε Θα χρηματοδοτεί με κονδύλια προγράμματα και πονήματα που αφορούν την τέχνη, τον πολιτισμό και κάθε μορφή του επιστητού (ανθρωπιστικές επιστήμες, θετικές και τεχνολογικές επιστήμες ), τα οποία θα συμβάλλουν καίρια στην διαμόρφωση της νέας πολιτικής και πνευματικής φυσιογνωμίας που θέλουμε να οικοδομήσουν οι πολίτες.

Μέσω της προστασίας και καλλιέργειας της πνευματικής και καλλιτεχνικής περιουσίας των Ελλήνων, επιτυγχάνουμε την αναπτέρωση του ηθικού των πολιτών και θέτουμε με τις νέες δομές των θεσμών αυτών τις ουσιαστικές βάσεις στην διεθνή πολιτική και διπλωματία για την επιτυχή διεκδίκηση του επαναπατρισμού των ιστορικών εγγράφων-χειρόγραφων, των μνημείων και έργων τέχνης που μας ανήκουν.

Page 53: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

Καθοριστικό εργαλείο για την λειτουργική θεμελίωση του θεσμού αυτού είναι ο επαναπατρισμός των απανταχού κορυφαίων Ελλήνων επιστημόνων και διανοητών που διαπρέπουν στα προηγμένα κράτη του κόσμου. Παράλληλα, ο θεσμός θα χρηματοδοτεί τους 30 σημαντικότερους διακριθέντες από τις δημοτικές Α.Κ.Ε ( Αρχές καινοτομίας και ευρεσιτεχνίας ) μετά από κλήρωση και θα προωθεί την ενσωμάτωσή τους στον γενικό επιστημονικό οργασμό του κράτους .

Το Ε.Σ.Ι.Τ.Ε θα συντάσσει ολοκληρωμένα επιστημονικά σχέδια πολιτικής δράσης με ορίζοντα 5ετίας ή 10ετίας για το σύνολο των θεμάτων που αφορούν την άσκηση εθνικής, κοινωνικής και πολιτικής στρατηγικής και θα τα υποβάλλει στο Συμβούλιο των Σοφών ή στην κυβέρνηση προς εφαρμογή. Έτσι, ο θεσμός του Ε.Σ.Ι.Τ.Ε καθιερώνει την πλήρη οικονομική στήριξη των Ελλήνων αυτών σε όλα τα επίπεδα. Στόχος μας είναι η Ελλάδα να καταστεί σπουδαίο εργαστήρι παραγωγής επιστημονικών, τεχνολογικών και πνευματικών επιτευγμάτων και πολιτιστικών θησαυρών.

Καθιερώνεται εθνική ρήτρα πνευματικών δικαιωμάτων με βάση και τους νέους διεθνείς νομικούς κανονισμούς, οι οποίοι θα καλύπτουν κάθε μας προσφυγή στα διεθνή δικαστήρια για την πατρότητα οποιουδήποτε πνευματικού μας περιουσιακού στοιχείου, με την επακόλουθη νομική δικαστική καταδίκη κάθε παραβίασης πνευματικών δικαιωμάτων που θα προκύπτει, και την ανάλογη ποινή που θα την συνοδεύει. Ο θεσμός αυτός, επίσης, θα προβλέπει την ευχέρεια της έναρξης συζητήσεων και της επίτευξης εξωδικαστικών συμβιβασμών σε περίπτωση αντιπαλότητας με οποιαδήποτε διεθνή ή εγχώρια εταιρία που χρησιμοποιεί οποιαδήποτε αστήρικτη αναφορά οικειοποίησης χωρίς την απαραίτητη άδεια!

Σε κάθε διεθνική, διπλωματική ή και ιδιωτικού τύπου συνεργασία κατά την οποία θα προκρίνεται ως αντικείμενο υιοθέτησης, σε διμερές επίπεδο, κάποιο ελληνικό πολιτιστικό αγαθό, θα υπογράφεται φιλικό πρωτόκολλο που θα αναγνωρίζει τα πνευματικά δικαιώματα του παραγόμενου αγαθού.

Page 54: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

3. ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ

Το Ελληνικό Συνταγματικό Δικαστήριο, που θα εμπνέεται στις δομές του από την υψηλού επιπέδου φιλοσοφία του πολιτεύματος της άμεσης δημοκρατίας, είναι απαραίτητο να έχει πολυσχιδή επιστημονική συγκρότηση σε σχέση με τα συνταγματικά δικαστήρια των αντιπροσωπευτικού τύπου πολιτευμάτων. Έτσι, θα περιλαμβάνει στο εσωτερικό του δύο παράλληλα ενεργούντα τμήματα:

Α). Το πρώτο τμήμα, που θα είναι και το κύριο καθαρό δικαστικό τμήμα του θεσμού, θα αποφαίνεται τις οριστικές συνταγματικού τύπου αποφάσεις. Θα αποτελείται από 15 δικαστές, εκ των οποίων οι πρώτοι 5 θα επιλέγονται με κλήρωση που θα διενεργεί το εθνικό κοινοβούλιο και θα προέρχονται από το σύνολο όλων των εν ενεργεία δικαστών και εφετών όλων των ανώτατων δικαστηρίων της χώρας. Η δεύτερη πεντάδα θα επιλέγεται με ψηφοφορία από το σύνολο των εισαγγελέων των δημοτικών βουλευτηρίων της χώρας, οι τέσσερις τελευταίοι δικαστές θα επιλέγονται με κλήρωση μεταξύ όλων των νομικών της χώρας από το υπουργείο δικαιοσύνης. Ένας από τα 15 μέλη του ανώτατου δικαστηρίου, που η θέση του θα επέχει θέση δικαστή, θα είναι ένας διακεκριμένος καθηγητής συνταγματικού και δημοσίου δικαίου και θα επιλέγεται με κλήρωση ή ψηφοφορία από το σώμα του δεύτερου τμήματος που παρατίθεται παρακάτω.

Β). Το δεύτερο τμήμα θα είναι ένας νέος εσωτερικός θεσμός στο ανώτατο δικαστήριο, το Επιστημονικό Συμβούλιο του συνταγματικού δικαστηρίου, που θα λειτουργεί επικουρικά στο πρώτο τμήμα. Το

Page 55: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

επιστημονικό συμβούλιο, θα συγκροτείται από νέους, με υψηλά προσόντα και πανεπιστημιακούς τίτλους (διδάκτορες και άνω), ειδικευμένους κυρίως στο δημόσιο και συνταγματικό δίκαιο, και θα έχει 6 μέλη, τα οποία θα επιλέγονται με κλήρωση από το υπουργείο δικαιοσύνης. Αυτό το Επιστημονικό Συμβούλιο θα πρέπει να προετοιμάζει ειδικά τεκμηριωμένη εισήγηση προς το δικαστήριο, το οποίο τελικά θα αποφαίνεται. Παράλληλα, από αυτό το υψηλού επιπέδου φυτώριο του Επιστημονικού Συμβουλίου, η ολομέλεια του Δικαστηρίου θα επιλέγει με κλήρωση ή ψηφοφορία , όπως αναφέρθηκε προηγουμένως το 15ο μέλος της.

Πρόεδρος του εν λόγω δικαστηρίου θα ορίζεται μετά από ψηφοφορία στην οποία θα συμμετέχουν τα μέλη και των δύο τμημάτων (σύνολο 21 μέλη). Η θητεία όλων των μελών και των δύο τμημάτων θα είναι τριετούς διάρκειας και μη ανανεώσιμη. Η ιδιότητα του μέλους στο Συνταγματικό Συμβούλιο είναι ασυμβίβαστη με την ιδιότητα του μέλους της Κυβέρνησης και με οποιοδήποτε αιρετό αξίωμα. Η δομή που θα έχει το 15μελές κύριο τμήμα του ΕΣΔ, ως προς τα επιμέρους ειδικά τμήματα που θα συγκροτηθούν στο εσωτερικό του, θα κριθεί και θα σχηματιστεί με βάση τις δομές που θα έχει το νέο ελληνικό σύνταγμα που θα προκύψει από τη συντακτική εθνοσυνέλευση που θα προηγηθεί,

i. Αρμοδιότητες

Το ΕΣΔ έχει ευρύτατες αρμοδιότητες. Εκτός από τον έλεγχο της συνταγματικότητας των νόμων, τον έλεγχο των εθνικών εκλογών, έχει αρμοδιότητα να εκδικάζει τις συνταγματικές προσφυγές των πολιτών και να ελέγχει τις πράξεις και παραλείψεις όλων των πολιτειακών οργάνων. Μέσα στις κύριες αρμοδιότητες του ΕΣΔ, καθοριστική για την προκείμενη περίπτωση, είναι η καθιέρωση Συνταγματικής Ρήτρας Δανειόφρενου (ΣΡΔ). Όταν το έλλειμμα του ετήσιου συντεταγμένου προϋπολογισμού του κεντρικού κράτους ξεπεράσει το 3%, το ΕΣΔ θα εκδίδει έγγραφο ΕΡΔ και θα το αποστέλλει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, στον πρωθυπουργό και σε όλους τους αρχηγούς των πολιτικών κομμάτων. Σύμφωνα με το ΣΡΔ, θα απαγορεύεται η κεντρική κυβέρνηση να συνάπτει νέο δάνειο σε οποιαδήποτε μορφή, προκειμένου να μην διευρυνθεί το δημόσιο χρέος, Το ΣΡΔ σε αυτήν την περίπτωση θα προβλέπει την άμεση αναγκαστική μείωση όλων των βουλευτών, των υπουργών και του Πρωθυπουργού κατά 60%. Είναι αξιοσημείωτο ότι όλα τα επίσημα οικονομικά στοιχεία του λογιστηρίου του κράτους και ο ετήσιος προϋπολογισμός θα προσκομίζονται έντυπα στην ολομέλεια του ΕΣΔ, έτσι ώστε να καθίσταται απόλυτα σαφής η εικόνα των εθνικών οικονομικών πραγμάτων στο εν λόγω ανώτατο δικαστήριο, που θα εκδίδει και Συνταγματική Ρήτρα Χρεόφρενου, στην

Page 56: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

περίπτωση που το ετήσιο έλλειμμα του κεντρικού κράτους θα ξεπερνά το 8%, κατάσταση κατά την οποία, όχι μόνο θα μειώνονται οι βουλευτικοί μισθοί, αλλά θα υποχρεώνονται τα κυβερνώντα κόμματα να πληρώνουν και να καλύπτουν μέρος του ελλείμματος από τα κομματικά τους ταμεία, με ό,τι αυτό συνεπάγεται (ακόμα και πτώχευση ή διάλυση κόμματος).

ii. Συνταγματική προσφυγή

Κάθε πολίτης θα δικαιούται να προσφύγει κατά κρατικής πράξης, η οποία του θίγει ένα συνταγματικά κατοχυρωμένο ατομικό δικαίωμα. Ως κρατική πράξη νοείται κάθε πράξη καθεμιάς από τις τρεις εξουσίες του κράτους, όχι μόνο της εκτελεστικής. Πράξη δηλαδή μπορεί να είναι νόμος, διοικητική πράξη ή δικαστική απόφαση. Απαραίτητη προϋπόθεση του παραδεκτού της συνταγματικής προσφυγής είναι η προηγούμενη εξάντληση των ένδικων βοηθημάτων. Ο προσφεύγων θα πρέπει προηγουμένως να έχει προσφύγει στα αρμόδια τακτικά δικαστήρια και να έχει εξαντλήσει όλα τα ένδικα μέσα. Έτσι η συχνότερη πράξη που προσβάλλεται είναι η τελεσίδικη δικαστική απόφαση που απορρίπτει το ένδικο βοήθημα του προσφεύγοντος.

Με αυτό το ένδικο βοήθημα ο προσφεύγων ζητά να ακυρωθεί η κρατική πράξη που του προσβάλλει τα ατομικά δικαιώματα. Αν το ΕΣΔ κάνει την προσφυγή δεκτή, τότε ακυρώνει την πράξη. Αν η πράξη είναι δικαστική απόφαση (η συχνότερη περίπτωση), τότε το ΕΣΔ λειτουργεί ως αναιρετικό δικαστήριο: εξαφανίζει την απόφαση του προηγούμενου δικαστηρίου και αναπέμπει την υπόθεση σε αυτό για επανεκδίκαση. Οι αποφάσεις του είναι δεσμευτικές για όλα τα κρατικά όργανα. Το ΕΣΔ μπορεί να κρίνει είτε ότι η συγκεκριμένη εφαρμογή του νόμου είναι αντισυνταγματική είτε ότι ο νόμος ως σύνολο είναι αντισυνταγματικός. Στην τελευταία περίπτωση ο νόμος ακυρώνεται.

Το ένδικο βοήθημα της συνταγματικής προσφυγής θα δώσει στο ΕΣΔ τη δυνατότητα να κρίνει τη συνταγματικότητα πλειάδας νόμων και να υποδείξει τη σύμφωνη με το Σύνταγμα ερμηνεία τους. Παράλληλα θα δώσει την ευκαιρία να αναπτυχθεί μια ευρύτατη νομολογία σε θέματα ατομικών δικαιωμάτων. Λόγω της πιθανής πληθώρας των προσφυγών, ο νόμος θα δίνει το δικαίωμα στο ΕΣΔ να απορρίπτει αβάσιμες προσφυγές χωρίς την έκδοση απόφασης.

iii. Αφηρημένος έλεγχος της συνταγματικότητας των νόμων

Page 57: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

Με αυτό το ένδικο βοήθημα μπορεί ένα πολιτειακό όργανο να προσβάλει έναν νόμο ως αντισυνταγματικό. Δικαίωμα προσφυγής έχει η Κυβέρνηση, οι κυβερνήσεις των Δήμων, το ένα τρίτο των μελών του Εθνικού Κοινοβουλίου αλλά και το ένα τρίτο των πολιτών μέσω δημοψηφίσματος. Με αυτόν τον τρόπο το Ελληνικό Σύνταγμα θα δίνει τη δυνατότητα και στην κοινοβουλευτική μειοψηφία αλλά και στην μειοψηφία των πολιτών, να προσβάλει έναν νόμο ως αντισυνταγματικό. Επακόλουθο μιας τέτοιας προσβολής θα είναι η διενέργεια ακυρωτικού δημοψηφίσματος (λαϊκή πρωτοβουλία). Επίσης δίνει τη δυνατότητα και στα δημοτικά δημοβούλια ή στα περιφερειακά κοινοβούλια, να προσφύγουν στο ΕΣΔ. Λόγοι αντισυνταγματικότητας μπορεί να είναι τόσο η παραβίαση ατομικών δικαιωμάτων όσο και η παραβίαση των λοιπών διατάξεων του Συντάγματος.

Ιδιαίτερη σημασία έχουν σε αυτήν τη διαδικασία τα άρθρα του Συντάγματος που κατανέμουν τις νομοθετικές αρμοδιότητες ανάμεσα στους Δήμους, τις περιφέρειες και στο κράτος. Ένας λόγος προσφυγής των Δήμων ή των Περιφερειών θα μπορεί να είναι πχ, η υπέρβαση εκ μέρους του κεντρικού κράτους σε θέματα εξουσίας τους ούτως ώστε να μη νομοθετεί κατά το δοκούν και έτσι να επέρχεται ρύθμιση με νόμο όλων εκείνων των ζητημάτων που θα εμπίπτουν αποκλειστικά στην αρμοδιότητα των Δήμων. Το ΕΣΔ θα εξασφαλίζει έτσι τη διατήρηση του κοινοτικού χαρακτήρα του πολιτεύματος. Με τη διαδικασία αυτήν θα μπορεί να προσβληθεί μόνο νόμος που έχει εκδοθεί και δημοσιευτεί και άρα ο έλεγχος θα είναι με άλλα λόγια κατασταλτικός και όχι προληπτικός.

iv. Συγκεκριμένος έλεγχος της συνταγματικότητας των νόμων

Στη Ελλάδα αρμόδιο για τον έλεγχο της συνταγματικότητας των νόμων θα είναι μόνο το ΕΣΔ, ο έλεγχος δηλαδή θα είναι συγκεντρωτικός και όχι διάχυτος. Επίσης θα ισχύει για όλα τα δικαστήρια η υποχρέωση να μην εφαρμόζουν αντισυνταγματικούς νόμους. Αν ένα δικαστήριο κατά την εκδίκαση μιας συγκεκριμένης υπόθεσης κληθεί να εφαρμόσει νόμο, για του οποίου τη συνταγματικότητα αμφιβάλλει, οφείλει να απευθύνει προδικαστικό ερώτημα στο ΕΣΔ.

Το ΕΣΔ θα αποφαίνεται τότε οριστικά για τη συνταγματικότητα του νόμου. Η αρμοδιότητα αυτή αφορά μόνο νόμους που θα ψηφιστούν μετά την πραγματοποίηση συντακτικής εθνοσυνέλευσης και τη δημιουργία ενός νέου συντάγματος. Παλαιότεροι νόμοι θα ελέγχονται ως προς τη συνταγματικότητά τους από όλα τα δικαστήρια (διάχυτος έλεγχος).

Page 58: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

4. ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗ, ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΕΞΟΥΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΔΟΜΕΣ

Αλλάζει ριζικά η δομή, ο τρόπος και η λειτουργία του κοινοβουλευτικού συστήματος σύμφωνα με γεωγραφικά, πολιτιστικά και ιστορικά κριτήρια που έχουν να κάνουν με τη φιλοσοφία των εθνικών παραδόσεων και της λογικής των κοινοτήτων, όπως λειτούργησαν πετυχημένα στα κλασικά χρόνια.

Συγκροτούνται στο κοινοτικό σύστημα 10 περιφέρειες και 325 δήμοι.

Α) ΤΟ ΑΞΙΩΜΑ ΤΟΥ ΒΟΥΛΕΥΤΗ

Το αξίωμα του βουλευτή δε θα θεωρείται επάγγελμα κύριας απασχόλησης και ο μισθός του θα καθορίζεται στο τριπλάσιο του επίσημου κατώτερου «κατά μέσο όρο» μισθού του κράτους. Δεν θα παρέχεται το δικαίωμα βουλευτικής σύνταξης, αλλά για κάθε μία κοινοβουλευτική θητεία του, θα προσδίδεται επιπρόσθετα αύξηση 5 % στη σύνταξη που θα προέλθει από το επάγγελμά του. Κάθε βουλευτής έχει δικαίωμα να εκλέγεται μέχρι και 12 χρόνια (συνολικής θητείας). Δηλαδή, αν εκτίσει δύο θητείες βουλευτής, θα έχει αύξηση στην σύνταξή του 10% , αν εκτίσει τρεις θητείες, 15% αύξηση στη σύνταξή του, κ.λ.π. Στα πρώτα 8 χρόνια εφαρμογής του αμεσοδημοκρατικού πολιτεύματος θα ισχύσουν οι παρούσες παροχές για τους βουλευτές προκειμένου να γίνει θελκτική η νέα μορφή που θα έχει το πολίτευμα και να είναι μεγάλη η

Page 59: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

συμμετοχή στα κοινά, ενώ στην συνέχεια η επαγγελματική σύνταξη των βουλευτών θα διαμορφώνεται όπως ακριβώς και αυτής των πολιτών.

Β) ΒΟΥΛΕΥΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ

Θεσμοθετούνται, όπως ισχύει και σήμερα, εθνικές βουλευτικές εκλογές (με βάση τους νομούς) που θα γίνονται κάθε 4 χρόνια, και περιφερειακές εκλογές (κατά περιφέρειες και δήμους) επίσης κάθε τέσσερα χρόνια. Οι εθνικές βουλευτικές και περιφερειακές τοπικές εκλογές θα έχουν οπωσδήποτε χρονική απόσταση 2 χρόνων μεταξύ τους, Η μεγάλη καινοτομία της κοινοτικής πρότασης είναι ότι η κυβέρνηση θα έχει θητεία 2 χρόνων. Θα γίνει απολύτως σαφής παρακάτω η πρόταση αυτή.

Γ) ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΔΥΟ ΕΙΔΩΝ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΩΝ

α) Το εθνικό κοινοβούλιο το οποίο θα συγκροτείται από την κεντρική βουλή που θα εκλέγεται από το εκλογικό σώμα στις εθνικές βουλευτικές εκλογές ( κατά νομό) και θα αριθμεί 56 βουλευτές και από την επαγγελματική βουλή που θα εκλέγει 56 επαγγελματίες βουλευτές στις περιφερειακές εκλογές (5 βουλευτές κατά περιφέρεια και από 9 και 7 αντίστοιχα στις περιφέρειες που αφορούν την Αττική και την Θεσσαλονίκη). Οι επαγγελματίες βουλευτές που θα πληρώνουν το εθνικό κοινοβούλιο πρέπει να είναι αποκλειστικά εκπρόσωποι όλων των επαγγελματικών τάξεων της χώρας και ασφαλώς θα έχουν κομματική ταυτότητα. Είναι απαραίτητο να έχουν συμπληρώσει το 50ο έτος της ηλικίας τους και να έχουν μεγάλη εμπειρία στον εμπορικό ή παραγωγικό τομέα στον οποίο έχουν αναδειχθεί, προκειμένου να προσφέρουν σημαντικό έργο στην κοινοβουλευτική λειτουργία. Οι

Page 60: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

επαγγελματίες βουλευτές θα εκλέγονται στις περιφέρειες και όχι στους νομούς, όπως οι βουλευτές της κεντρικής βουλής.

β) Τα περιφερειακά κοινοβούλια, που αποτελούνται από τους περιφερειακούς βουλευτές και θα εκλέγονται από το εκλογικό σώμα (κατά δήμο) στις δημοτικές εκλογές, θα αριθμούν συνολικά 325 περιφερειακούς βουλευτές. Για να γίνει πιο σαφές: στις περιφερειακές εκλογές θα εκλέγονται 381 βουλευτές. Από αυτούς οι 56 (με την αναλογία που αναφέρθηκε παραπάνω) θα αποτελούν τους επαγγελματίες βουλευτές οι οποίοι θα πληρώνουν το εθνικό κοινοβούλιο και όχι τα περιφερειακά κοινοβούλια. Οι υπόλοιποι 325 καθίστανται περιφερειακοί βουλευτές και είναι αυτοί που θα ενσωματώνονται στους κοινοτικούς δήμους ( οι οποίοι καθίστανται μονοεδρικές εκλογικές περιφέρειες) μέσα στα αντίστοιχα δημοτικά δημοβούλια.

Από τους 381 βουλευτές που εκλέγονται στις περιφερειακές εκλογές, οι 325 περιφερειακοί βουλευτές λοιπόν εντάσσονται στα δημοτικά δημοβούλια, ενώ οι υπόλοιποι 56 επαγγελματίες βουλευτές συμπληρώνουν με κλήρωση και ταυτόχρονα αντικαθιστούν 56 με κλήρωση το 1/2 του εθνικού κοινοβουλίου (Θα εξαιρούνται από την κλήρωση οι αρχηγοί των πολιτικών κομμάτων). Επίσης, όλοι οι 56 βουλευτές της κεντρικής βουλής απαρτίζουν τα 1/2 της εθνικής βουλής. Καλό είναι να σημειωθεί ότι θα υπάρχουν δύο κατανομές ( Α’ και Β’) των εδρών. Η πρώτη για τους βουλευτές που θα αντικαταστήσουν τους βουλευτές του εθνικού κοινοβουλίου αναλογικά με τη δύναμη των κομμάτων και η δεύτερη πάλι αναλογικά με την κατανομή των 325 μονοεδρικών. Η κυβέρνηση, όπως αναφέρθηκε πιο πριν θα έχει θητεία μόνο 2 έτη, επειδή με το πέρας των 2 ετών, θα διεξάγονται οι περιφερειακές εκλογές, από τις οποίες θα εκλέγονται νέοι βουλευτές που θα αντικαθιστούν βουλευτές στο εθνικό κοινοβούλιο. Η δεδηλωμένη της κυβέρνησης θα αίρεται και θα παραιτείται. Στη συνέχεια θα συγκροτείται νέα κυβέρνηση. Καλό είναι να σημειωθεί ότι σε όλα τα κοινοβουλευτικά σώματα ο αριθμός των βουλευτών θα διαμορφώνεται και θα κατανέμεται ανάλογα με το εθνικό ποσοστό που θα συγκεντρώνουν τα κόμματα.

ΚΑΘΙΕΡΩΝΕΤΑΙ Η ΑΠΛΗ ΑΝΑΛΟΓΙΚΗ ΣΕ ΟΛΑ ΤΑ ΕΠΙΠΕΔΑ

Page 61: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

ΠΩΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΙΔΩΝ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΩΝ

Έστω ότι ένα κόμμα έχει λάβει π.χ. 10% στις προηγούμενες εκλογές και έχει 11 βουλευτές. Αν στις επόμενες αποσπάσει πάλι 10%, πάλι 11 βουλευτές θα έχει. Δηλαδή, αν ένα κόμμα έχει εκλέξει στην κεντρική βουλή 11 βουλευτές και στις περιφερειακές εκλογές κατορθώνει να αυξήσει τα ποσοστά του κατά 50%, ο αριθμός των βουλευτών του σχηματίζεται από την αντικατάσταση των επαγγελματιών βουλευτών που εισέρχονται στην εθνική βουλή και τους επιλαχόντες ( κατά αριθμό ψήφων) κεντρικούς βουλευτές των εθνικών εκλογών που έγιναν πριν δύο χρόνια. Το αντίστοιχα αντίστροφο θα επισυμβαίνει και στην περίπτωση που έχουμε εθνικές εκλογές και ένα κόμμα αυξάνει π.χ τα ποσοστά του. Τότε θα αυξάνει τους περιφερειακούς βουλευτές του λαμβάνοντας τη θέση του βουλευτή επιλαχόντες από τις αμέσως προηγούμενες περιφερειακές εκλογές. Το εθνικό κοινοβούλιο που θα νομοθετεί, θα ψηφίζει και θα εγκρίνει νομοσχέδια μετά από δημοψηφίσματα που ενέκρινε ο λαός, θα αποτελείται από 112 βουλευτές, εκ των οποίων οι 56 θα προέρχονται από την επαγγελματική βουλή. Στους θεσμούς της τοπικής αυτοδιοίκησης θα γίνει λόγος για τα κοινοτικά βουλευτήρια και τα δημοτικά δημοβούλια.

ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ Η ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ:

α) το Εθνικό Κοινοβούλιο με 112 βουλευτές: 56 από εθνικές εκλογές-κεντρική βουλή 56 από περιφερειακές-επαγγελματική βουλή

Page 62: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

β) 10 Περιφερειακά Κοινοβούλια θα απαρτίζονται από τους 325 περιφερειακούς βουλευτές των κοινοτικών δήμων

γ) 325 Δημοτικά Δημοβούλια στους αντίστοιχους κοινοτικούς δήμους

δ) τα Κοινοτικά Βουλευτήρια ως δημοτικές υποδιαιρέσεις.

Δ) ΕΘΝΙΚΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Η εθνική κεντρική κυβέρνηση των Ελλήνων θα διαμορφώνει μέσα από τα δημοψηφίσματα και τις αποφάσεις των πολιτών που θα αποτυπώνονται σε αυτά, την κεντρική εθνική πολιτική εντάσσοντας απόλυτα στη δικαιοδοσία μόνο των πανελλαδικών δημοψηφισμάτων την εθνική ασφάλεια και άμυνα του κράτους, την ενέργεια, την δικαιοσύνη, την παραγωγική ανάπτυξη, τις εθνικές υποδομές, την εξωτερική πολιτική, τον διοικητικό συντονισμό και την συνθετική διαμόρφωση του οικονομικού εθνικού προϋπολογισμού. Όλες οι αποφάσεις θα παίρνονται αποκλειστικά από τους πολίτες και όχι από τους πολιτικούς, ενώ η κυβέρνηση θα εφαρμόζει τις αποφάσεις των πολιτών.

Η ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΜΕ 9 ΥΠΟΥΡΓΟΥΣ:

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ

Page 63: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΜΥΝΑΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑΣΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΩΝ ΥΠΟΔΟΜΩΝ, ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ

Πρωθυπουργός ορίζεται ο αρχηγός του πρώτου κόμματος σε εκλογική δύναμη και ως υπουργοί ορισμένοι βουλευτές από τα κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού. Ο Πρωθυπουργός είναι ένα από τα 9 μέλη της κεντρικής κυβέρνησης έχοντας αναλάβει ένα από τα υπουργεία.

Τα θέματα που αφορούν πολιτικές του κοινωνικού κράτους, την υγεία, την παιδεία, τον πολιτισμό, την πολιτική για την οικογένεια, την τοπική αυτοδιοίκηση και την καθημερινότητα μεταφέρονται ως επί το πλείστον στις προθέσεις και την δικαιοδοσία των πολιτών μέσα στις περιφέρειες και τους κοινοτικούς δήμους.

ΑΞΙΟΣΗΜΕΙΩΤΕΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ Ο υπουργός δικαιοσύνης και προστασίας του πολίτη θα αποτελεί τον συνδετικό κρίκο της συνεργασίας των δικαστικών θεσμών του κράτους, του ΕΣΔ (Ελληνικό Συνταγματικό Δικαστήριο) και των ανώτατων δικαστηρίων της χώρας (Άρειος Πάγος, Συμβούλιο Επικρατείας). Στα πλαίσια αυτής της εξουσίας που θα έχουν οι εν λόγω θεσμοί, αίρονται όλες οι δικαστικές εξουσίες της εθνικού κοινοβουλίου και περνούν στο φυσικό τους χώρο. Ο υπουργός δικαιοσύνης, εάν κρίνει και, στη συνέχεια, αποδειχτεί ότι κάποιο μέλος της κυβέρνησης ή της βουλής εμπλέκεται σε οικονομικό σκάνδαλο, θα ζητά την απόφανση της πλειοψηφίας των μελών του ΕΣΔ και αν συμφωνήσουν με την δική του κρίση, θα μπορεί να ζητά την διεξαγωγή δημοψηφίσματος από το σύνολο των νομικών της χώρας και των μελών των δημοτικών δημοβουλίων, προκειμένου να ενεργοποιηθεί, σε

Page 64: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

περίπτωση θετικής ψήφου, η στοιχειοθέτηση στοιχείων που θα ορίσουν τη δικογραφία και την παραπομπή του εν λόγω προσώπου σε ανώτατο δικαστήριο. Βέβαια κάτι τέτοιο θα έχουν τη δυνατότητα να κάνουν και οι πολίτες μέσα από τα δίκτυα ενεργών πολιτών ( ΔΕΠ) και τις λαϊκές πρωτοβουλίες. Ο κεντρικός υπουργός διοικητικού συντονισμού και κοινωνικών πολιτικών, πέρα από τις εσωτερικές και διοικητικές υποθέσεις, θα μεριμνά για το εθνικό συντονισμό σε θέματα παιδείας και για την αγορά του φάρμακου (μονοπώλια φαρμακοβιομηχανιών, ιατρική καινοτομία και έρευνα) σε συνεργασία με τους υπουργικούς περιφερειακούς συμβούλους παιδείας και υγείας της χώρας. Ο υπουργός παραγωγικής ανάπτυξης θα χαράσσει την πολιτική γενικού σχεδιασμού του αγροτικού τομέα της οικονομίας και την εθνική στρατηγική της παραγωγικής ανασυγκρότησης, χωρίς να αφαιρεί από τις τοπικές κοινωνίες εναλλακτικές τοπικές πολιτικές ιδιομορφίες που μπορεί να αποκλίνουν από την εθνική πολιτική, συνεισφέροντας όμως στην εθνική παραγωγή και ανάπτυξη. Σχετικά με το υπουργείο άμυνας και ασφάλειας εισάγονται στο στρατό και στα σώματα ασφάλειας εξετάσεις, πρακτικές και γραπτές, με κριτήρια ικανότητας και ετοιμότητας πολέμου, ιστορικής γνώσης και γεωστρατηγικής πολεμικής διπλωματίας που θα καθορίζουν με βαθμό την ιεραρχία όλων των στρατιωτικών που έχουν αξίωμα μεγαλύτερο ή ίσο με του συνταγματάρχη. Η εμπειρία και τα χρόνια υπηρεσίας δε θα λαμβάνονται υπόψη από το αξίωμα αυτό και άνω. Οι εξετάσεις θα είναι αδιάβλητες και θα διενεργούνται από ειδικό συμβούλιο ασφάλειας και άμυνας. . Ο επικεφαλής κάθε στρατιωτικού σώματος ( πεζικό, ναυτικό, αεροπορία) θα επιλέγεται κάθε χρόνο με βάση το βαθμό που πήρε στις εξετάσεις. Υποψήφιοι στις εξετάσεις μπορεί να είναι όλοι όσοι έχουν το βαθμό του συνταγματάρχη και άνω μετά από έγκριση του Συμβουλίου των Σοφών.. Σε περίπτωση που τεθεί ζήτημα αποπομπής κάποιου από αυτούς μετά από λειτουργία του θεσμού της ανάκλησης, τίθεται σε δημοψήφισμα η λήξη ή όχι της θητείας τους. Ιδρύεται Ανώτατο Συμβούλιο Ασφάλειας και Άμυνας στο οποίο θα συμμετέχουν όλοι οι αρχηγοί των ενόπλων δυνάμεων και των σωμάτων ασφάλειας, ο εκάστοτε υπουργός εθνικής άμυνας, και ο πρωθυπουργός, το οποίο θα συγκαλείται κάθε μήνα. Οτιδήποτε αποφασίζεται κατά πλειοψηφία από το συμβούλιο, θα καταχωρείται με επίσημα έγγραφα , και αυτό θα εκτελείται. Σε περίπτωση που κάποιος , πολιτικός ή στρατιωτικός, παραβεί απόφαση του συμβουλίου μετά καταγγελία ή έκτακτο γεγονός, θα παραπέμπεται στη δικαιοσύνη.

Page 65: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

5. ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗ

Η δημόσια διοίκηση στο πολιτειακό σύστημα του κοινοτισμού συνδέεται απαραίτητα στη δομή της με την ηλεκτρονική διακυβέρνηση και τον λειτουργικό και επικουρικό ρόλο της. Η ηλεκτρονική διακυβέρνηση έχει τη δυναμική να «βελτιώσει τη δημοκρατική συμμετοχή» και να «υπερκεράσει τη πολιτική αποστασιοποίηση». Η αντίληψη αυτή εστιάζει σε πρωτοβουλίες που θα φέρουν την αλληλεπίδραση μεταξύ των διάφορων μορφών διακυβέρνησης και του πολίτη σε νέα επίπεδα. Όπως ακριβώς στην άμεση δημοκρατία της κοινοτικής συγκρότησης έχουμε αποκέντρωση της κεντρικής εξουσίας τόσο στη διοχέτευσή της στις περιφέρειες όσο και στους δήμους, έτσι και στην δημόσια διοίκηση ενδυναμώνονται οι διοικητικές δομές της τοπικής αυτοδιοίκησης και ενισχύεται ο πολιτικός λειτουργικός τους ρόλος στην οργάνωση και διευθέτηση των περιφερειακών και δημοτικών ζητημάτων με τη χρήση των ανάλογων πληροφορικών συστημάτων.

Είναι σημαντικό να αναφερθούμε στη λειτουργία των πληροφορικών συστημάτων. Είναι πλέον ευρύτατα γνωστό ότι τα πληροφοριακά συστήματα που παρέχουν διαδραστικές υπηρεσίες μέσα από το διαδίκτυο συμβάλλουν στην αποτελεσματικότητα, στη διαφάνεια αλλά και, υπό προϋποθέσεις, στην αποδοτικότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα. Δυστυχώς, όμως, καμία βελτίωση δεν επιτυγχάνεται μόνο με την προμήθεια πληροφοριακών συστημάτων ή, ακόμα χειρότερα, με επαναλαμβανόμενες εξαγγελίες επενδύσεων στην πληροφορική και τις τηλεπικοινωνίες. Οι Έλληνες και Ευρωπαίοι φορολογούμενοι έχουν χρηματοδοτήσει χιλιάδες έργα πληροφορικής, τα οποία όμως δυστυχώς δεν εξυπηρετούν το δημόσιο συμφέρον. Ο ιδιωτικός τομέας έχει και αυτός

Page 66: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

προσαρμοστεί, με λίγες εξαιρέσεις, στη λογική τού να αφιερώνει πολύτιμους πόρους, όχι για την παραγωγή καινοτομίας, αλλά για την καλλιέργεια και συντήρηση δικτύων με πολιτικά στελέχη, συμβούλους υπουργών και διευθυντικά στελέχη της δημόσιας διοίκησης, με κύριο στόχο την εξασφάλιση της πώλησης ενός πληροφοριακού συστήματος, ανεξάρτητα εάν αυτό συμβάλλει ή όχι στη βελτίωση με ανταγωνιστικό κόστος των υπηρεσιών που θα έπρεπε να παρέχει στους πολίτες και στις επιχειρήσεις.

Τι μπορεί να γίνει ώστε να βελτιωθεί η δημόσια διοίκηση σε κρίσιμους τομείς και να λειτουργήσει πιο δημοκρατικά; Η εμπειρία έως σήμερα μας οδηγεί σε δύο βασικά συμπεράσματα: α) καμία βελτίωση δεν θα προκύψει από αλόγιστες αναθέσεις σε εταιρείες συμβούλων που σχεδιάζουν «Ολοκληρωμένα Πληροφοριακά Συστήματα (ΟΠΣ)», τα οποία ακόμα και υπό ιδανικές συνθήκες στον ιδιωτικό τομέα θα απέδιδαν σε 3-5 χρόνια και β) μόνο η στοχευμένη κινητοποίηση πόρων από τον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα μπορεί να φέρει άμεσα αποτελέσματα και να θέσει τις βάσεις για ανασχεδιασμό και βελτίωση κρίσιμων πληροφοριακών συστημάτων.

Το ΑΣΕΠ θα παραμείνει ως θεσμός πρόσληψης δημόσιων και κρατικών ή οποιουδήποτε τύπου υπαλλήλων της δημόσιας διοίκησης σχετικά με τις υπηρεσίες του κεντρικού κράτους. Στους δήμους και τις περιφέρειες οι αρχές δημόσιας διοίκησης αναλαμβάνουν το έργο της πρόσληψης των δημοτικών και περιφερειακών υπάλληλων που αφορά τους εκπαιδευτικούς στα σχολεία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, στα ανώτατα και ανώτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα καθώς και τα νοσοκομεία της περιφέρειας. Το στελεχιακό δυναμικό τόσο του ΑΣΕΠ όσο και των αντίστοιχων «αρχών» στους δήμους και τις περιφέρειες θα επιλέγεται με ψηφοφορία στα δημοβούλια και τα περιφερειακά κοινοβούλια με την μετέπειτα έγκριση από πανελλαδικά, δημοτικά ή περιφερειακά δημοψηφίσματα αντίστοιχα.

Για να υποστηριχθεί με επιτυχία η ανασυγκρότηση της δημόσιας διοίκησης, η περίφημη διοικητική μεταρρύθμιση, είναι ανάγκη να προωθηθούν οπωσδήποτε οι παρακάτω προτάσεις μας:

1. Σήμερα στον ευρύτερο δημόσιο τομέα υπηρετούν εκατοντάδες γενικοί διευθυντές και χιλιάδες διευθυντές. Για να διασφαλιστεί η συνέχεια, η αυτονομία και η αποδοτικότητα της δημόσιας διοίκησης, θα πρέπει να ορίζονται με ανοιχτές διαδικασίες και αξιοκρατικά σε κάθε βασικό τομέα της διοίκησης, με τριετή

Page 67: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

θητεία και βαθμό γενικού γραμματέα ( όπως οι γραμματείς των υπουργείων όλων των επιπέδων εξουσίας).

2. Ελεύθερη μετακίνηση όλων των υπαλλήλων με ανοιχτές διαδικασίες που θα υλοποιούνται από το ΑΣΕΠ με κριτήριο τις ικανότητες και δεξιότητες που διαθέτουν ώστε να στελεχωθούν ορθολογικά όλες οι μονάδες του Δημοσίου. Στην απογραφή των μισθοδοτούμενων του Δημόσιου υπάρχουν ερωτήσεις που επιτρέπουν μια αρχική αξιολόγηση στο πώς αξιοποιείται το ανθρωπινό δυναμικό που υπηρετεί στον δημόσιο τομέα.

3. Μετεξέλιξη της απογραφής (http://apografi.gov.gr/) και της Ενιαίας Αρχής Πληρωμών (http:// www.gsis.gr/epsp.html) σε ελαφρύ σύστημα διαχείρισης προσωπικού και μισθοδοσίας, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί άμεσα για την υποστήριξη της αξιολόγησης και της αναδιοργάνωσης όλων των υπηρεσιών του δημόσιου τομέα.

4. Υποχρεωτική χρήση ενιαίου συστήματος ηλεκτρονικού πρωτοκόλλου και διαχείρισης εργασιών σε όλες τις μονάδες του δημόσιου τομέα.

5. Υποχρεωτική ελεύθερη διάθεση όλων των ηλεκτρονικά διαθέσιμων δημόσιων δεδομένων, με την προφανή εξαίρεση όσων αφορούν την εθνική ασφάλεια, και σταδιακή υλοποίηση όλων των βασικών πληροφοριακών συστημάτων του δημόσιου τομέα με ανοιχτό λογισμικό σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα.

6. Ενοποίηση με ανοιχτά πρότυπα όλων των πληροφοριακών συστημάτων που διαχειρίζονται έσοδα και υποχρέωση όλων των νομικών προσώπων του δημόσιου τομέα να τηρούν τις ανάλογες διαδικασίες που προβλέπονται από το TAXIS για τον ιδιωτικό τομέα.

7. Υποχρεωτική χρήση πληροφοριακών συστημάτων για την καταχώριση όλων των δαπανών, ως προϋπόθεση για την εξόφλησή τους, από όλους τους δήμους και τις περιφέρειες, αλλά και τους φορείς που χρηματοδοτούνται από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Οι προτάσεις είναι σχετικά απλές και εύκολα υλοποιήσιμες εάν δεν μετασχηματιστούν από «ειδικούς» σε φαραωνικά έργα πληροφορικής χωρίς κανένα άμεσο αποτέλεσμα. Είναι ο μόνος τρόπος για τις τρεις μορφές εξουσίας (Δήμοι, Περιφέρειες, Κυβέρνηση) να έχουν πραγματικά και έγκυρα στοιχεία και για να σχεδιάζουν στοχευμένες και δίκαιες πολιτικές, οι οποίες θα εξασφαλίζουν την καλύτερη και αμεσότερη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης.

Page 68: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

Π.Α.Δ.Δ

Ιδρύεται περιφερειακή αρχή δημόσιας διοίκησης η οποία αποτελείται από 9 άτομα, τα οποία επιλέγονται από το περιφερειακό κοινοβούλιο κάθε 4 χρόνια. Τα πρόσωπα αυτά θα προέρχονται από ένα ευρύ φάσμα σπουδαίων επιστημόνων της περιφέρειας. Το έργο της αρχής είναι οι προσλήψεις των περιφερειακών υπαλλήλων (δημόσιου ή ιδιωτικού δικαίου) τόσο στη διοίκηση της περιφέρειας όσο και στα περιφερειακά νοσοκομεία και τα περιφερειακά εκπαιδευτικά ιδρύματα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και ο έλεγχος λειτουργίας των δημόσιων υπηρεσιών.

Δ.Α.Δ.Δ

Ιδρύεται δημοτική αρχή δημόσιας διοίκησης η οποία αποτελείται από 9 άτομα, τα οποία επιλέγονται από το δημοτικό δημοβούλιο κάθε 4 χρόνια. Τα πρόσωπα αυτά θα προέρχονται από ένα ευρύ φάσμα σπουδαίων επιστημόνων του δήμου. Το έργο της αρχής είναι οι προσλήψεις των δημοτικών υπαλλήλων (δημόσιου ή ιδιωτικού δικαίου) στη διοίκηση του δήμου και των εκπαιδευτικών στα δημόσια σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, καθώς και ο έλεγχος λειτουργίας όλων των δημοτικών υπηρεσιών.

Page 69: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

6. ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ

Οι θεσμοί της τοπικής αυτοδιοίκησης αποτελούν για το κοινοτικό όραμα τη σημαντικότερη θεμελιακή μεταρρύθμιση στην ελληνική πολιτική και κοινωνική ιστορία. Στην ουσία ο κοινοτισμός έχει παράδοση 3000 χρόνων, είναι οι κοινότητες που λειτουργούσαν αιώνες τώρα. Επιτυγχάνει τη διοικητική και πολιτειακή οργάνωση μιας κοινωνίας σε όλα τα επίπεδα της κοινότητας. Ο ελληνικός κοινοτισμός με την διοικητική και πολιτειακή διάρθρωση που θα προσδώσει στους δήμους μετατρέποντάς τους σε είδη κοινοτήτων, κατορθώνει να μεταφέρει την άσκηση της εξουσίας από τους λίγους στους πολλούς, από τα υψηλά ιστάμενα κλιμάκια στα χαμηλά, στον πολίτη, σεβόμενος το δικαίωμα των τοπικών κοινωνιών να καταστούν αυτοδιαχειριζόμενες συλλογικότητες, για αυτό και συλλαμβάνεται το πρόσωπο μέσα στην κοινότητα (δημοτικό δημοβούλιο και κοινοτικό βουλευτήριο) και ανεβάζει τον πολίτη σε ένα άλλο επίπεδο καθάριας πνευματικότητας και κομίζει ένα άρωμα ελληνικό. Επειδή λοιπόν ο πολίτης εισάγεται στην κοινότητα, αναδεικνύεται μια άλλη αίσθηση ελευθερίας και χαράς του ως προσώπου. Είναι η σύγχρονη πολιτική επινόηση των Ελλήνων μέσα από την άμεση δημοκρατία, όπως την συνέλαβαν οι αρχαίοι. Παρακάτω θα γίνει αναφορά διεξοδικά στην διοίκηση και διάρθρωση των εν λόγω θεσμών. Οι δημοτικές και περιφερειακές εκλογές θα διεξάγονται, όπως αναφέρθηκε και πιο πριν κάθε 4 χρόνια. Ιδρύονται και θεσμοθετούνται το κοινοτικό βουλευτήριο, το δημοτικό δημοβούλιο, το περιφερειακό κοινοβούλιο, η περιφερειακή κυβέρνηση και το περιφερειακό συμβούλιο με την παρακάτω διάρθρωση:

Page 70: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

1. ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΒΟΥΛΕΥΤΗΡΙΟ

Σε κάθε γωνιά της Ελλάδας γεννιέται το μικρότερο πολιτικό κύτταρο του ελληνικού κοινοτισμού, το οποίο θα αναθερμαίνει την πολιτική διάθεση του πολίτη για συμμετοχή στα κοινά και θα αποτελεί πόλο έλξης και ενδιαφέροντος για την προκοπή του τόπου του. Μέσα στο κοινοτικό βουλευτήριο ενεργοποιούνται τα πρώτα ερωτικά πολιτικά σκιρτήματα του πολίτη για την προσωποκεντρική κοινωνία που θέλουμε μέσα από τις πρώτες δράσεις και εμπειρίες στα πολιτικά δρώμενα.

Σε κάθε «δημοτικό διαμέρισμα» της χώρας, λοιπόν, ιδρύεται κοινοτικό βουλευτήριο, το οποίο μπορεί να έχει πολυποίκιλη μορφή ως το μέγεθος της έκτασης των μελών του, ανάλογα με τις τοπικές ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής. Το κοινοτικό βουλευτήριο θα εκλέγει το 30% των μελών του στις κοινοτικές εκλογές που θα πραγματοποιούνται το πρώτο δεκαήμερο κάθε Δεκέμβριου, ενώ το 70% των μελών θα είναι κληρωτά μέλη από το σύνολο των πολιτών κάθε τοπικού δημοτικού διαμερίσματος την ίδια περίοδο. Μέσα στο κοινοτικό βουλευτήριο το πρώτο σε ψήφους ή με κλήρωση (ανάλογα με τις αποφάσεις του τοπικού δημοβουλίου) μέλος θα καθίσταται από την 1η Ιανουαρίου έκαστου έτους Δημοβουλευτής του δημοτικού δημοβουλίου.Επικεφαλής του κοινοτικού βουλευτηρίου για ολόκληρο το έτος θα αναλαμβάνει ο Δημοβουλευτής, ο οποίος θα αποτελεί τον εγγυητή των κοινοτικών πολιτικών διαδικασιών, ενώ ο δεύτερος κατά σειρά σε ψήφους ή με κλήρωση θα καθίσταται κοινοτικός γραμματέας και θα συνεργάζεται με τον δημοβουλευτή, ενώ παράλληλα θα διαχειρίζεται διοικητικά και γραφειοκρατικά ζητήματα της κοινότητάς του. Ο Δημοβουλευτής, έχοντας διπλή παρουσία και στο δημοτικό δημοβούλιο και στο κοινοτικό βουλευτήριο, ίσταται έτσι ως συνδετικός κρίκος μεταξύ του δημοβουλίου και του κοινοτικού βουλευτηρίου ευρισκόμενος κοντά στον πολίτη και την τοπική κοινωνία, κάτι που συμβαίνει παρόμοια και με τους περιφερειακούς βουλευτές.Ενυπάρχουν στο κοινοτικό βουλευτήριο, όπως και στα δημοτικά δημοβούλια, και η εκλογή και η κλήρωση, έτσι ώστε να είναι δυνατόν οι τοπικές κοινωνίες να επιλέγουν μέσω της

Page 71: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

εκλογής τους άριστους και μέσω της κλήρωσης τη δυνατότητα σε όλους τους πολίτες να συμμετέχουν στα κοινά.Με την θέσπιση του κοινοτικού βουλευτηρίου αναβαθμίζεται θεαματικά η τοπική μικρή κοινωνία, ενώ παράλληλα θεσπίζεται ο κληρωτός πολίτης δίνοντας έτσι τη δυνατότητα στους πολίτες να συμμετέχουν στα κοινά.

ΚΟΙΝΟΦΟΡΙΑΚαθιερώνονται τα «κοινοφόρια» μέσα στις κοινότητες, στα σημερινά δημοτικά διαμερίσματα. Τα κοινοφόρια είναι ένας ετήσιος σταθερός φόρος ( μικρού ύψους, ενδεικτικά περί των 7 με 10 ευρώ) ανά οικογένεια (το ύψος του οποίου θα αποφασίζεται στην κοινοτική συνέλευση από την πλειοψηφία των πολιτών) ο οποίος θα προορίζεται για χρηματοδότηση που θα αφορά α) επιδότηση (με βάση τη φορολογική δήλωση) φτωχών οικογενειών και β) δαπάνες που απαιτούνται για εγγειοβελτιωτικά κοινοτικά έργα ή έργα γενικότερων υποδομών.

ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ

Ο λόγος συλλογής των κοινοφόριων, το ύψος των κοινοφόριων και ο τρόπος διάθεσης των εν λόγω χρηματικών ποσών θα αποφασίζεται στην κεντρική πλατεία της κοινότητας ή σε χώρο που θα επιλέγουν οι πολίτες του «δημοτικού διαμερίσματος», μια Κυριακή, μια φορά το χρόνο, από την Κοινοτική Συνέλευση του λαού. Κοινοτική Συνέλευση θα προϊσταται ο Δημοβουλευτής με την οργανωτική επικουρία του κοινοτικού γραμματέα και ακολούθως του συνόλου των μελών του κοινοτικού βουλευτηρίου.

ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ

Page 72: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

Η κοινοτική συνεδρίαση θα πραγματοποιείται τρεις φορές το χρόνο σε χρονικό διάστημα λίγο πριν τα δημοτικά δημοψηφίσματα. Στην κοινοτική συνεδρίαση θα παρευρίσκεται και ο δημοβουλευτής, που προέρχεται από την κοινότητα, προκειμένου να αφουγκράζεται προβλήματα, ζητήματα και θέματα που αφορούν την κοινότητα μεταφέροντάς τα στο δημοβούλιο προς ενημέρωση και συζήτηση. Οι συνεδριάσεις του κοινοτικού συμβουλίου θα λαμβάνουν χώρα πάντοτε ημέρα Κυριακή, τρεις φορές το χρόνο, εκτός από τις κοινοτικές εκλογές που θα πραγματοποιούνται κατά τη διάρκεια του πρώτου δεκαήμερου του Δεκέμβριου κάθε έτους.

2. ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΗΜΟΒΟΥΛΙΟ

Καθιερώνεται και ιδρύεται δημοτικό δημοβούλιο. Το δημοτικό δημοβούλιο θα παίξει καταλυτικό πρωταγωνιστικό ρόλο στη θεμελίωση του πολιτεύματος του κοινοτικού πνεύματος. Εκεί μέσα θα επιτευχθεί η φανέρωση του ελεύθερου πολίτη ως προσώπου. Σε αυτό το επίπεδο της συγκρότησης του δημοβουλίου οικοδομείται η συμμετοχική διάθεση που θέλουμε να ενσταλάξουμε στην φιλοσοφία του πολίτη. Ένα δημοτικό δημοβούλιο θα αριθμεί μέλη ανάλογα με τον αριθμό των κοινοτικών βουλευτηρίων του κοινοτικού δήμου.

Έτσι για παράδειγμα, για να λειτουργήσει στα πλαίσια του κοινοτικού συστήματος ένα δημοτικό δημοβούλιο, που θα απαρτίζεται από 71 πρόσωπα, προκειμένου να είναι έγκυρες οι αποφάσεις και τα ψηφίσματα, απαιτούνται οι εξής προϋποθέσεις:

το σώμα του δημοτικού δημοβουλίου θα αποτελείται από τον εκλεγμένο δήμαρχο, ο οποίος θα προϊσταται, τον περιφερειακό βουλευτή και τα υπόλοιπα 69 μέλη του δημοβουλίου, τους δημοβουλευτές. Οι δημοβουλευτές θα επιλέγονται με την εξής διαδικασία. Από τα 69 μέλη του δημοτικού δημοβουλίου θα επιλέγονται υποχρεωτικά με κλήρωση σε κάθε επαγγελματική τάξη κάθε φορά ένας

Page 73: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

εισαγγελέας, δύο νομικοί, ένας ιατρός, δύο εκπαιδευτικοί (πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση), δύο οικονομολόγοι, δύο αρχιτέκτονες, ένας αρχαιολόγος και ένας εικαστικός. Μόνιμη θέση στο δημοτικό δημοβούλιο καταλαμβάνει ένας περιβαλλοντολόγος. Οι υπόλοιποι 56 δημοβουλευτές θα είναι οι δημοβουλευτές που προήλθαν και εκλέχτηκαν από τα κοινοτικά βουλευτήρια. Να σημειωθεί ότι οι 13 επιστήμονες που θα συμμετέχουν στο δημοτικό δημοβούλιο θα αμείβονται με μηνιαίο μισθό ίσο με τον κατώτερο μισθό του κράτους, ενώ τα υπόλοιπα μέλη του δημοβουλίου δε θα αμείβονται.

Η ΔΗΜΟΒΟΥΛΙΑΚΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ

Ο περιφερειακός βουλευτής, ο Δήμαρχος και οι υπόλοιποι 69 Δημοβουλευτές θα συμμετέχουν στις δημοβουλιακές συνεδριάσεις που θα λαμβάνουν χώρα μόνο τις ημέρες Τρίτη, Τετάρτη και Πέμπτη.Ο δήμαρχος σε περίπτωση που κάποιο από τα κληρωτά μέλη του δημοτικού δημοβουλίου κρίνει ότι αδυνατεί να συμμετέχει δημοβουλιακές συνεδριάσεις ή να ανταποκριθεί στις αρμοδιότητες που του παρασχέθηκαν, θα τον παραπέμπει σε ψηφοφορία στο δημοτικό δημοβούλιο. Για να απαλλαγεί από τα καθήκοντα που του ανατέθηκαν, θα πρέπει να επικυρώσει την απαλλαγή του τουλάχιστον το 80% των μελών του δημοβουλίου. Με κλήρωση θα επιλέγεται ο αντικαταστάτης του. Ο ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΣ ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΒΟΥΛΙΟΥ

Η έδρα και το γραφείο του περιφερειακού βουλευτή του κάθε δήμου θα βρίσκεται στο δημαρχείο του εν λόγω δήμου. Καθένας περιφερειακός βουλευτής θα είναι υπεύθυνος για την διαδικασία της διαβούλευσης ως μέλος των διαβουλευτικών διακομματικών συνεδριών και για τη διεξαγωγή των δημοψηφισμάτων. Ο περιφερειακός βουλευτής έχει ένα διττό λειτουργικό ρόλο να παίξει στη νέα διοικητική και οργανωτική διάταξη του πολιτεύματος. Θα αποτελεί μέλος του περιφερειακού κοινοβουλίου την πρώτη και δεύτερη εργάσιμη μέρα της εβδομάδας (Δευτέρα, Τρίτη) και μέλος του δημοτικού δημοβουλίου τις 3 επόμενες μέρες της εβδομάδες ( Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή). Έτσι θα επιτελεί έναν θεσμικό λειτουργικό ρόλο ως συνδετικός κρίκος μεταξύ δήμων και περιφερειών λαμβάνοντας και τον ρόλο του παραλήπτη όλων των ψηφισμάτων του δημοτικού δημοβουλίου που θα τα προσκομίζει

Page 74: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

στην ολομέλεια του περιφερειακού κοινοβουλίου προκειμένου να καθίσταται πιο ουσιαστικός ο συντονισμός της λειτουργίας των δύο πολιτικών μορφών της τοπικής αυτοδιοίκησης.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Είναι ενδεικτική η παράθεση του αριθμού των προσώπων που θα στελεχώνουν το ανωτέρω πολιτικό σώμα, όπως και στα περιφερειακά κοινοβούλια. Ο αριθμός των δημοβουλευτών θα ποικίλλει στους δήμους ανάλογα με τον αριθμό των κοινοτικών βουλευτηρίων και το μέγεθος του κάθε δήμου.

3. ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ Κάθε περιφερειακή κυβέρνηση απαρτίζεται από τον περιφερειάρχη (του πρώτου κόμματος σε ψήφους στην περιφέρεια), ο οποίος και προΐσταται και από τέσσερις εξωκοινοβουλευτικούς υπουργικούς συμβούλους (παιδεία, υγεία, περιφερειακή ανάπτυξη, οικονομία). Οι υπουργικοί σύμβουλοι παιδείας και υγείας θα εκλέγονται από τα συναφή επαγγελματικά σωματεία (εκπαιδευτικούς και νοσηλευτικό –ιατρικό προσωπικό) και το σύνολο των μελών των δημοτικών δημοβουλίων της κάθε περιφέρειας. Οι υπουργικοί σύμβουλοι περιφερειακής ανάπτυξης και οικονομίας θα διορίζονται από το Συμβούλιο των Σοφών. Η δοτή αυτή επιλογή των δύο τελευταίων υπουργικών συμβούλων δεν θα καθορίζει σε κανέναν βαθμό τις περιφερειακές πολιτικές από το Συμβούλιο των Σοφών, αλλά πραγματοποιείται:

α) προκειμένου να αναλάβουν το δύσκολο έργο των δύο περιφερειακών υπουργείων πρόσωπα που μπορούν να φέρουν εις πέρας το νομοτεχνικό και συντονιστικό ρόλο που απαιτείται για την εφαρμογή μιας ουσιαστικής περιφερειακής αναπτυξιακής ανασυγκρότησης των ιστορικών περιφερειακών

Page 75: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

κοινοτήτων (Ο ρόλος των υπουργικών σύμβουλων θα είναι περισσότερο συμβουλευτικός και διαφωτιστικός).

β) για να περιοριστεί οποιαδήποτε πελατειακή, λανθάνουσα ή όχι, μικροκομματική σχέση μεταξύ πολιτών, τοπικών βουλευτών και των υπουργικών συμβούλων.

4. ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ Το περιφερειακό κοινοβούλιο αποτελείται από όλους τους περιφερειακούς βουλευτές της περιφέρειας που ενυπάρχουν και στα δημοτικά δημοβούλια. Τα περιφερειακά κοινοβούλια, που θα συγκροτούνται μετά από τις περιφερειακές εκλογές, θα έχουν επικουρικό ρόλο στη διεξαγωγή των δημοψηφισμάτων. Ο περιφερειάρχης καθίσταται κυβερνήτης της περιφέρειας αναλαμβάνοντας ένα σπουδαίο δελφικής εμπνεύσεως σκοπό. Έτσι, το κύριο έργο του θα είναι η σύνταξη του αρχικού περιφερειακού προϋπολογισμού μέσα από διαβούλευση στα περιφερειακά συμβούλια, ο συντονισμός των δημοτικών δημοβουλίων μεταξύ τους και η πολιτική διασύνδεση τους με την κεντρική κυβέρνηση. Ο υπουργικός σύμβουλος παιδείας της περιφέρειας, αναλαμβάνει την πολιτική εποπτεία της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης της περιφέρειας. Ο υπουργικός σύμβουλος υγείας της περιφέρειας, αναλαμβάνει την πολιτική εποπτεία του συνόλου των νοσηλευτικών ιδρυμάτων της περιφέρειας. Ο υπουργικός σύμβουλος οικονομίας της περιφέρειας, αναλαμβάνει το συντονισμό και την εποπτεία των οικονομικών θεμάτων αλλά και θα συμβάλλει στην διευθέτηση οποιουδήποτε έκτακτου ζητήματος που χρήζει την άμεση εμπλοκή του. Ο υπουργικός σύμβουλος περιφερειακής ανάπτυξης αναλαμβάνει την περιφερειακή οργάνωση και το συντονισμό της αγροτικής, επιχειρηματικής και εμπορικής δραστηριότητας, καθώς και την μέριμνα για τα

Page 76: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

δίκτυα των υποδομών στην περιφέρεια σε συνεργασία με τις τοπικές κοινωνίες των κοινοτικών δήμων.

5. ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Το περιφερειακό συμβούλιο ουσιαστικά λειτουργεί αποκεντρωτικά δίνοντας τη δυνατότητα στις τοπικές κοινωνίες να συνδιαμορφώνουν τις πολιτικές του κεντρικούς κράτους. Το κάθε περιφερειακό συμβούλιο, θα απαρτίζεται από τον περιφερειάρχη, τους τέσσερις υπουργικούς συμβούλους (παιδεία, υγεία, περιφερειακή ανάπτυξη, οικονομία), έναν κληρωτό περιφερειακό βουλευτή από κάθε νομό ( μεταξύ των δήμων ενός νομού) της περιφέρειας και τον περιφερειακό γενικό γραμματέα του εθνικού υπουργείου οικονομίας . Σε περίπτωση ζυγού αριθμού μελών του συμβουλίου, θα προστίθεται κι ένας τοπικός επιπλέον βουλευτής με κλήρωση. Στην ουσία λαμβάνοντας υπόψη τα δημοτικά και περιφερειακά ψηφίσματα αλλά και τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας, θα καταρτίζει και θα συντάσσει τον τελικό περιφερειακό προϋπολογισμό και ο οποίος στη συνέχεια θα παραδίδεται στον εθνικό υπουργό οικονομίας για οικονομοτεχνική μελέτη και εκτέλεση και εφαρμογή. Τυχόν δημοψηφίσματα που θα πραγματοποιούνται θα διαμορφώνουν τη φιλοσοφία και τον σχεδιασμό του εθνικού προϋπολογισμού από την κυβέρνηση των Ελλήνων.

Page 77: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

Γ. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΘΕΣΜΟΙ

1. ΚΟΙΝΟΤΙΚΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ( ΚΟΙΝ.ΕΠ.Ο )

Οι ΚΟΙΝ.ΕΠ.Ο αποτελούν το κοινοτικό επιχειρηματικό υπόδειγμα οργάνωσης και διοίκησης μιας συλλογικής επιχείρησης στο χώρο της οικονομίας που προκρίνει τη σύζευξη ατομικού και συλλογικού. Οι ΚΟΙΝ.ΕΠ.Ο δείχνουν τον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσει ένα σύγχρονο δημοκρατικό κράτος, μια σύγχρονη δημοκρατική κοινωνία. Οι ΚΟΙΝ.ΕΠ.Ο μπορούν επιτυχημένα να αντικαταστήσουν στο κοινοτικό εγχείρημα:

Α. Τις κρατικές δοτές επιχειρήσεις εθνικής κοινής ωφελείας, Β. Τους αποτυχημένους αγροτικούς κρατικοδίαιτους συνεταιρι-

Page 78: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

σμούς

που αδυνατούν και οι δύο να συλλάβουν και να υποστηρίξουν μια κοινωνική και ελεύθερη οργανικά δημοκρατία, επειδή δεν λαμβάνουν υπόψη, εξαιτίας της διοικητικής φύσης τους, τις πολυδαίδαλες υπόγειες δικτυώσεις και λογικές των ιδιωτικών ευέλικτων επιχειρήσεων έχοντας την ανάλογη ευελιξία και αποτελεσματικότητα. Επίσης οι ΚΟΙΝ.ΕΠ.Ο μπορούν να αντικαταστήσουν και Γ. Τις μεγάλες εμπορικές επιχειρήσεις, κρατικές ή ιδιωτικές

που υπηρετούν την συντήρηση μιας κυκλώπειας καπιταλιστικής οικονομίας που ιδιοποιείται το κέρδος προς όφελος της ατομικιστικής φιλοσοφίας και το φαύλο κύκλο των ασύμμετρων στρεβλώσεων που δυναμιτίζουν την οικονομία με ανεξέλεγκτες κρίσεις. Στο οικονομικό υπόδειγμα του κοινοτισμού θα ενυπάρχουν οπωσδήποτε και οι ιδιωτικές επιχειρήσεις ως υποστηρικτικό αντίβαρο για μια μεταμορφωμένη οργανικού τύπου αγορά. Οι μικρές ιδιωτικές επιχειρήσεις αποτελούν (μικροαστισμός) ίδιον της ελληνικής παραδοσιακής οικονομικής παράδοσης από τα ομηρικά χρόνια και προσφέρουν το απαραίτητο αναπτυξιακό οξυγόνο της συλλογικής ατομικότητας των μικρών κοινωνιών. Οι ΚΟΙΝ.ΕΠ.Ο, σε αρχικό στάδιο, θα αποτελέσουν το οικονομικό επιχειρηματικό υπόδειγμα μιας μη κρατικής συλλογικότητας ως παράδειγμα προς μίμηση για ολόκληρη την οικονομική διάρθρωση της κοινωνίας. Παράλληλα, η πολυσχιδής και ευέλικτη δομή που θα τους χαρακτηρίζει θα καθιστούν πολύ εύκολη τη δυνατότητα να γιγαντώνονται από τα κάτω (με τη δημοκρατική διάρθρωση που θα έχουν) και να κερδίζουν την μάχη της οικονομικής αποτελεσματικότητας σε σχέση με τις πολυεθνικές επιχειρήσεις, οι οποίες είχαν επιβάλει την λογική της αγελαίας και ανεξέλεγκτης αγοράς στους όρους που καθόριζαν την πολιτική των κυβερνήσεων. Η προαναφερθείσα «γιγάντωση» των κοινοτικών αυτών επιχειρηματικών οργανισμών έχει σχέση και με τη δυνατότητα που θα έχουν να ενσωματώνουν πάμπολλες μικρότερες επιχειρήσεις ανάλογου χαρακτήρα. Η δυναμική και πολυσχιδής τους συγκρότηση θα καθιστά τους εν λόγω οργανισμούς κύριο μοχλό χάραξης μιας

Page 79: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

άλλης πολιτικής φιλοσοφίας καταλυτικής για τη λειτουργία μιας συλλογικότητας, μιας κοινωνίας, με όρους οικολογικής και οικονομικής δημοκρατίας. Άρα αποτελούν το μεγάλο στοίχημα του ελληνικού κοινοτισμού για μια άλλη τελείως διαφορετική οικονομική φιλοσοφία σύμφυτη με τα δημοκρατικά ιδεώδη και με ένα ορθολογικά οργανωμένο πλαίσιο παραγωγικών δομών σε αντιστοιχία με τις ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας και της επεκτασιμότητας των εξαγωγών. Οι πολίτες θα είναι ελεύθεροι μέσα από τις λαϊκές πρωτοβουλίες να επιλέγουν κάθε φορά τον τρόπο που ταιριάζει σε κάθε χρονική συγκυρία και τοπική περιοχή να οργανώσουν την επιχειρηματική, την παραγωγική και εμπορική διάρθρωση. Ας ξεχάσουμε τους διορισμένους κρατικούς διευθυντές και τις υπόγειες κομματικές συντεχνίες που ηγεμόνευαν στις ξεπερασμένες κρατικές επιχειρήσεις και απορροφούσαν την παραγωγική δημιουργικότητα του συνόλου των πολιτών. Είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι ο ελληνικός κοινοτισμός δεν προωθεί καμιά μορφή κολεκτιβιστικής οργάνωσης μιας κοινωνίας, εφόσον στο κέντρο της πολιτικής του στόχευσης είναι η ανάπτυξη μιας ελεύθερης οργανωμένης οικονομίας από τους ίδιους τους πολίτες.

Α) ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ

Οι ΚΟΙΝ.ΕΠ.Ο ίσως αποτελούν έναν από τους πιο θεμελιακούς θεσμούς του κοινοτισμού στην προσπάθεια των μικρών αυτών κοινοτήτων, των δήμων, να διαχειρίζονται μόνοι τους την τοπική παραγωγή των αγροτικών και εμπορικών αγαθών τους. Πρόκειται για μια ελεύθερη μη κρατικίστικη συνεργατική οργάνωση επιχειρήσεων μεταξύ των τοπικών επιχειρηματιών, ντόπιων παραγωγών, εμπόρων αλλά και απλών πολιτών με τη δημιουργία μορφής «αυτόνομου» συνεργατικού οργανισμού εταιριών ή προσώπων, θεσμού μέσω του οποίου θα προωθούνται τα τοπικά προϊόντα της αγροτικής γης και της υπαίθρου, όχι μόνο στην τοπική και ελληνική αγορά, αλλά και στην διεθνή χωρίς την δύσκαμπτη ανούσια και δαιδαλώδη γραφειοκρατική δομή του κεντρικού κράτους . Η συμμετοχή στους οργανισμούς αυτούς θα είναι ελεύθερη για όλους και θα στηρίζεται στη σχέση «ένα μέλος, μία ψήφος, μια μετοχή». Οι μετοχές θα ανήκουν

Page 80: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

στα μέλη αποκλειστικά και κατά συνέπεια η άντληση κεφαλαίων από εξωτερικούς πόρους θα πραγματοποιείται μέσω δανεισμού και όχι με έκδοση μετοχών. Κάθε Κοινοτικός Επιχειρηματικός Οργανισμός (ΚΟΙΝ.ΕΠ.Ο) θα αναπτύσσει ένα σύστημα εσωτερικών ατομικών λογαριασμών στους οποίους θα τοποθετείται το 70% των κερδών. Κάθε μέλος θα διαθέτει έναν τέτοιο εσωτερικό λογαριασμό. Το 30% των κερδών θα τοποθετείται σ’ ένα κοινό λογαριασμό για κεφάλαιο κίνησης και επενδύσεις ενώ ένα μέρος τους θα δεσμεύεται από τον κοινοτικό δήμο. Οι εργαζόμενοι θα δεσμεύουν ένα μέρος των χρημάτων τους, φαινομενικά ως κατάθεση, για χάρη του κοινοτικού δήμου στα ΔΑΠΙΔ (Δημοτικά Αποταμιευτικά Πιστωτικά Ιδρύματα ), κάτι που θα θεωρείται ως δάνειο προς τον κοινοτικό οργανισμό. Οι εργαζόμενοι θα εισπράττουν τον τόκο που αντιστοιχεί στα χρήματα αυτά. Όταν κάποιος εργαζόμενος θελήσει να φύγει από την επιχείρηση, θα λαμβάνει τα χρήματά του μαζί με το 75% των κερδών που απέφεραν στον οργανισμό, ενώ ένα 25% θα παρακρατείται για ανάπτυξη και επενδύσεις. Αυτό το σύστημα, ουσιαστικά, θα επιτρέπει στην επιχείρηση να κεφαλαιοποιεί περίπου το 100% των ετήσιων κερδών της, πράγμα που θα αποφέρει πολύ περισσότερα κέρδη σε σχέση με μια καπιταλιστική επιχείρηση. Παράλληλα, θεσπίζεται μία συνδρομή των μελών, η οποία θα κυμαίνεται στο ύψος του 10% περίπου των αρχικών κερδών τους ή σε ένα ποσό που θα καθιστά εύλογη την κοινοτική λειτουργία και θα αποτελεί μια σημαντική επένδυση για τον κοινοτικό αυτό συνεταιρισμό. Το ποσό αυτό, όπως και το μέρισμα από τις μετοχές, θα πιστώνεται στους προσωπικούς λογαριασμούς των εργαζομένων. Σε αντίθεση με παλαιότερα πειράματα συνεταιρισμών, τα οποία καθόριζαν το ύψος της συνδρομής διαιρώντας το ενεργητικό της επιχείρησης σε μετοχές, καθιστώντας το ποσό δυσβάσταχτο για τους εργαζόμενους, ο ΚΟΙΝ.ΕΠ.Ο θα καθορίζει ένα ποσό οικονομικά ανεκτό απ’ όλους τους εργαζόμενους.Σε αντίθεση με τους παραδοσιακούς συνεταιρισμούς, τα μέλη των ΚΟΙΝΕΠΟ θα θεωρούνται ταυτόχρονα εργάτες και επιχειρηματίες, ενώ οι υποχρεώσεις τους θα αφορούν τόσο τη διασφάλιση της βιωσιμότητας της επιχείρησης όσο και τη συμβολή στην ανάπτυξη νέων επιχειρήσεων. Κάτι τέτοιο θα πραγματοποιείται τόσο μέσω της γενικής συνέλευσης που θα λαμβάνει τις αποφάσεις, όσο και μέσα από την οικονομική τους συνδρομή στις δημοτικές τράπεζες, τα ΔΑΠΙΔ. Θα υπάρχει μια ισχυρή δέσμευση

Page 81: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

ανάμεσα στα μέλη των οργανισμών για την αρχή της επέκτασης, μιας και η οικονομική βιωσιμότητα αυτού του είδους των συνεταιριστικών επιχειρήσεων κοινοτικού χαρακτήρα θα εξαρτάται άμεσα από τη συμβολή του ευρύτερου συστήματος μέσα στο οποίο λειτουργούν. Θεσπίζεται μια δοκιμαστική περίοδος ενός χρόνου, προκειμένου να εξασφαλίζεται η κατάρτιση των εργαζόμενων αλλά και για να αποκτούν οικειότητα με την οργανωτική δουλειά. Ενώ στις καπιταλιστικές επιχειρήσεις ο εργαζόμενος θεωρείται απλώς ως μια από τις παραγωγικές δυνάμεις, στους ΚΟΙΝ.ΕΠ.Ο θα απολαμβάνει επιπλέον τα δικαιώματα αλλά και τις υποχρεώσεις της διοίκησης, αφού θα μοιράζεται την ιδιοκτησία της επιχείρησης. Οι συνολικές απολαβές θα προσαρμόζονται σε επίπεδα τέτοια ώστε να αποφεύγονται οι συγκρούσεις με άλλες τοπικές επιχειρήσεις. Επίσης, η μισθολογική διαφορά ανάμεσα στον κατώτατο και τον ανώτατο μισθό θα καθορίζεται σε αναλογία 1 προς 3. Αυτό θα διασφαλίζει έναν ικανοποιητικό βαθμό οικονομικής ισότητας ανάμεσα στους εργάτες και την διοίκηση (η οποία θα εκλέγεται από την γενική συνέλευση των μελών). Τα επίπεδα των μισθών θα καθορίζονται από μια φόρμουλα που θα λαμβάνει υπ’ όψη τον βαθμό δυσκολίας της εργασίας, την προσωπική απόδοση, την εμπειρία και ταεπιπλέον προσόντα που μπορεί να διαθέτει ένας εργαζόμενος. Θα δίνεται επιπλέον βάρος στις διάφορες δεξιότητες που προάγουν την συνεργασία, μιας και ο ρόλος της τελευταίας είναι καθοριστικός για την επιτυχία του κοινοτικού εγχειρήματος. Οι ΚΟΙΝ.ΕΠ.Ο αντιπροσωπεύουν μια συνολική οργανική προσέγγιση στην ανάπτυξη των παλιών μη λειτουργικών συνεταιρισμών που γνωρίσαμε. Γι’ αυτό και, σε αντίθεση με τις άλλες συνεταιριστικές απόπειρες, θα έχει τη δυνατότητα να περιλαμβάνει και ένα επιπλέον επίπεδο, τους «δευτεροβάθμιους συνεταιριστικούς οργανισμούς» που θα ασχολούνται με την έρευνα, τη χρηματοδότηση, την τεχνική υποστήριξη και τις κοινωνικές υπηρεσίες. Επιπλέον, θα υπάρχουν καταναλωτικοί και οικιακοί κοινοτικοί συνεταιρισμοί οι οποίοι θα έχουν τη δυνατότητα να αναπαράγουν την κουλτούρα του συνεργατικού κοινοτικού συνεταιρισμού στις βασικές δραστηριότητες της καθημερινότητας.Η φυσική οργανική συγκρότηση είναι το κύριο χαρακτηριστικό των ΚΟΙΝ.ΕΠ.Ο σύμφωνα με το οποίο θα συνδυάζουν στην λειτουργία τους την συλλογική ιδιοκτησία με τα κίνητρα που απορρέουν από την ατομική ιδιοκτησία μέσα σ’ ένα σύστημα φυσικής νομοτέλειας που θα αναγνωρίζει εξ’ ίσου τη συλλογική και την ατομική πτυχή της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Επίσης είναι πολύ σημαντικό να τονιστεί ότι το σύστημα των

Page 82: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

ατομικών λογαριασμών που συνδυάζει την επένδυση στην επιχείρηση μαζί με τον διαχωρισμό των κερδών σε ατομικά και συλλογικά, αντιπροσωπεύει μια μέθοδο που δίνει στον εργαζόμενο την αίσθηση της ατομικής ιδιοκτησίας σε συνδυασμό με την συλλογική συμμετοχή.

Β. ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΗΣ ΠΡΟΩΘΗΣΗΣ ΑΓΑΘΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΩΝ ΚΟΙΝ.ΕΠ.Ο

Το έργο της διαφημιστικής εκστρατείας αγαθών, εμπορικών προϊόντων και υπηρεσιών των ΚΟΙΝ.ΕΠ.Ο αναλαμβάνουν τα διαφημιστικά τμήματα των οργανισμών αυτών. Σύμφωνα με την εμπειρία που έχουμε και από ανάλογες εφαρμογές σε παρόμοιες μορφές κοινοτισμού στην Ευρώπη, τα κοινοτικού τύπου αυτά διαφημιστικά τμήματα έχοντας σύνθετη δομή στη σύστασή τους λόγω της ενσωμάτωσης στο εσωτερικό τους και μικρών ιδιωτικών διαφημιστικών επιχειρήσεων θα μπορούν να προωθούν τα εν λόγω προϊόντα με μεγαλύτερη επιτυχία από οποιονδήποτε άλλο τρόπο, επειδή θα έχουν τη δυνατότητα να γνωρίζουν καλύτερα την ντόπια και διεθνή αγορά διαχείρισης και διακίνησης προϊόντων, το εμπορικό μάρκετινγκ και βεβαίως να υιοθετούν εξειδικευμένες στρατηγικές επικοινωνίας και προβολής εμπλέκοντας στην διαφημιστική διαδικασία την τοπική προέλευση και το τρόπο παραγωγής τους .

2. ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΑΠΟΤΑΜΙΕΥΤΙΚΑ ΠΙΣΤΩΤΙΚΑ

ΙΔΡΥΜΑΤΑ ( Δ.Α.Π.ΙΔ )

Page 83: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

Μέσα σε κάθε κοινοτικό δήμο δημιουργούνται τραπεζικά ιδρύματα, τα οποία θα αποτελέσουν το ζωτικό λειτουργικό κύτταρο κάθε τοπικής οικονομίας. Τα ΔΑΠΙΔ, έχοντας περιφερειακή, εθνική και διεθνή δικτύωση, θα έχουν ένα τετραπλό διοικητικό εσωτερικό σχήμα στη δομή τους λυτρωτικό για τις τοπικές οικονομίες των πόλεων και των χωρικών διαμερισμάτων ανακυκλώνοντας και συσσωρεύοντας κεφάλαια διαρκώς μέσα στην οικονομική ζώνη των κοινοτικών δήμων.

Α. ΑΠΟΤΑΜΙΕΥΤΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΜΙΣΘΟΔΟΣΙΑΣ

Θα λειτουργεί υποστηρικτικά στη δόμηση του κοινωνικού κράτους μέσα στους κοινοτικούς δήμους στο αποταμιευτικό τμήμα τους. Δηλαδή συγκροτείται αποταμιευτικό τμήμα μισθοδοσίας στο εσωτερικό των τραπεζικών αυτών ιδρυμάτων. Μετά τον καθορισμό του κατώτατου, του μέσου και ανώτατου ωρομισθίου που θα συγκροτεί κάθε κατηγορία μισθού μέσα από τα δημοψηφίσματα, οι επιχειρήσεις θα είναι υποχρεωμένες να καταθέτουν το χρηματικό ποσό του μηνιαίου, σε κάθε κατηγορία, μισθού στους ειδικούς προσωπικούς λογαριασμούς των πολιτών. Δε θα υπάρχει η δυνατότητα ο εργοδότης να καταθέτει μικρότερο ποσό από το θεσμοθετημένο, εφόσον δε θα εγκρίνεται μια εσφαλμένη ως προς το χρηματικό ύψος καταβολή μισθού από το ηλεκτρονικό αποταμιευτικό σύστημα των ΔΑΠΙΔ. Με αυτόν τον τρόπο θα αποτρέπεται η οποιαδήποτε οικονομική χειραγώγηση και εκμετάλλευση του εργοδότη απέναντι στον υπάλληλο ή τον εργάτη. Β. ΕΙΔΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΚΟΙΝ.ΕΠ.Ο

Τα ειδικά ταμεία για τους ΚΟΙΝ.ΕΠ.Ο θα αποταμιεύουν χρηματικά ποσά σε μορφή δανείου που θα προέρχονται από τα μέλη των ΚΟΙΝ.ΕΠ.Ο από τους προσωπικούς λογαριασμούς ως κεφάλαιο κίνησης από τους εν λόγω οργανισμούς. Στο ειδικό αυτό ταμείο θα μπορούν να καταθέτουν κεφάλαια και πολίτες με αντίστοιχο τόκο. Έτσι τα Δ.ΑΠ.ΙΔ θα χρηματοδοτούν τους ΚΟΙΝ.ΕΠ.Ο επιτυγχάνοντας την απαραίτητη ρευστότητα των τοπικών κοινοτικών οργανισμών και θα παρέχουν υποστηρικτικό έργο στην τεχνική διάρθρωση και οργάνωση των νέων κοινοτικού χαρακτήρα συνεταιριστικών επιχειρήσεων.

Page 84: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

Γ. ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΙΔΡΥΣΗΣ ΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

Τα Δ.Α.Π.ΙΔ θα διαθέτουν ένα επιχειρηματικό τμήμα πλαισίου μερικών ατόμων, το οποίο θα παρέχει τεχνογνωσία για την ίδρυση νέων κοινοτικών συνεταιρισμών ή θα συμβάλλει πιο σπάνια, όταν απαιτείται, στην πιστωτική δικτύωση επιχειρήσεων που ήδη λειτουργούν στην αγορά και επιθυμούν να ενταχθούν στο κοινοτικό δικτυακό πρόγραμμα υποστήριξης επιχειρήσεων. Το τμήμα αυτό θα πραγματοποιεί όλες εκείνες τις δραστηριότητες που έχουν σχέση με την ίδρυση της επιχείρησης (αρχιτεκτονικές μελέτες, αναλύσεις αγοράς, έρευνα κ.λ.π.) αλλά και θα παραμένει σε συνεργασία με τα στελέχη της όσο χρονικό διάστημα θα απαιτηθεί μέχρι να επιβεβαιωθεί η εμπέδωση των αρχών του κοινοτικού επιχειρησιακού δικτύου. Σε αντάλλαγμα, η επιχείρηση θα υπογράφει ένα συμβόλαιο μόνιμης συνεργασίας με την τράπεζα, η οποία θα διατηρεί επικουρική σχέση μαζί της.

Ας προσεχτεί ιδιαίτερα αυτό το διαρθρωτικό τμήμα των Δ.Α.Π.ΙΔ, εφόσον προκρίνει τον αναπτυξιακό τρόπο προσέγγισης της κοινοτικής επιχειρηματικής φιλοσοφίας των Ελλήνων τα αρχαϊκά και κλασσικά χρόνια. Πώς δηλαδή μια τοπική κοινωνία μπορούσε να επεκτείνει τις οικονομικές δραστηριότητες μιας κοινοτικής επιχείρησης και πέρα από τα περιφερειακά και εθνικά σύνορα. Ας θυμηθούμε ότι οι αρχαίοι Έλληνες είχαν δομήσει ένα εμπορικό κοινοτικό δίκτυο επιχειρήσεων, μέσω του οποίου αντλούσαν τεράστιους οικονομικούς πόρους, σε όλες τις παράλιες χώρες της Μεσογείου με διοικητικά κέντρα των αναρίθμητων αυτών επιχειρήσεων μητροπολιτικές πόλεις της τότε ηπειρωτικής και νησιωτικής Ελλάδας.

Μας πληροφορεί ο Κωνσταντίνος Καραβίδας ότι «εξίσου κοινοτικό χαρακτήρα είχε και η μετανάστευση των Ελλήνων μακριά από την κυρίως

Page 85: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

Ελλάδα κατά την αρχαιότητα. Το σύστημα των κληρούχων εξασφάλιζε την οργανική σχέση αποικίας-μητρόπολης και την κοινοτική δομή των αποικιών».

Έτσι οι αρχαίοι είχαν αναχθεί σε κυρίαρχη ηγεμονική δύναμη στην ευρύτερη περιοχή της νότιας Ευρώπης και όχι μόνο. Ας προσέξουμε ότι έναν ανάλογο κοινοτικό τρόπο διάρθρωσης και δικτύωσης τραπεζών και επιχειρήσεων έχουν υιοθετήσει οι Αγγλοσάξονες τα τελευταία 200 χρόνια και κυριαρχούν στο πολιτικό και οικονομικό πεδίο. Αξίζει να μελετηθεί επισταμένα η υπόγεια αγγλοσαξονική πολιτική και οικονομική ένωση, κοινοτικής εμπνεύσεως, 54 κρατών και εθνών που συναποτελούν την Κοινοπολιτεία Των Εθνών.

Δ. ΓΕΝΙΚΟ ΑΠΟΤΑΜΙΕΥΤΙΚΟ ΚΑΙ ΠΙΣΤΩΤΙΚΟ

ΤΜΗΜΑ

Τα Δ.Α.Π.ΙΔ θα έχουν τη δυνατότητα γενικότερα να προσελκύουν και να επενδύουν τοπικά, περιφερειακά και ξένα ιδιωτικά κεφάλαια από απλούς πολίτες, εμπόρους, ιδιώτες επιχειρηματίες στο ευρύτερο αποταμιευτικό και πιστωτικό τμήμα τους.

Τα Δ.Α.Π.ΙΔ αντικαθιστούν έτσι τα μεγάλα χρηματοπιστωτικά ιδιωτικά και κρατικά ιδρύματα που απορροφούσαν κεφάλαια και ρευστότητα από τις τοπικές κοινωνίες υπέρ των πολύ μεγάλων ιδιωτικών επιχειρήσεων και πολυεθνικών, οι οποίες ήταν αυτές που ρύθμιζαν προς όφελός τους τις εργασιακές και οικονομικές σχέσεις εις βάρος των μικροεμπόρων και των ντόπιων παραγωγών.

3. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ

Ιδρύεται σε κάθε δήμο οικονομική στατιστική αρχή, η οποία θα απαρτίζεται από τους δύο οικονομολόγους του δημοτικού

Page 86: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

δημοβουλίου και οι οποίοι θα ελέγχουν και θα επιμελούνται για την εύρυθμη λειτουργία της τοπικής αγοράς, δημιουργώντας ηλεκτρονικό καταστατικό αρχείο οικονομικών στοιχείων των επιχειρήσεων της περιοχής με την αρωγή βέβαια υπαλλήλων του δημαρχείου. Όλα τα οικονομοτεχνικά και στατιστικά στοιχεία που θα έχουν συναφθεί θα αποστέλλονται στο υπουργείο οικονομικών.

4. ΑΡΧΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ

Σε κάθε δήμο της χώρας θα λειτουργεί αρχή οικονομικής διαφάνειας, η οποία θα απαρτίζεται από τον περιφερειακό βουλευτή του κοινοτικού δήμου και δύο δημοβουλευτές. Προϊστάμενος της αρχής αυτής καθίσταται ο περιφερειακός βουλευτής, ο οποίος με βάση τα οικονομικά στοιχεία της οικονομικής στατιστικής αρχής του δήμου, α) θα επιλέγει κάθε χρόνο τον πολίτη εκείνο που εκπλήρωσε στο ακέραιο την φοροδοτική του ικανότητα, και θα τον απαλλάσσει για έναν χρόνο από κάθε φορολογική επιβάρυνση, και β) όταν θα διερευνά την τοπική αγορά του δήμου, στον οποίο είναι εκλεγμένος, και θα διαπιστώνει με τη βοήθεια της οικονομικής στατιστικής αρχής του δήμου προβλήματα στρεβλώσεων και μονοπωλιακών συμπεριφορών σ’ αυτή, θα παραπέμπει τους εμπλεκόμενους στον δημοτικό κληρωτό εισαγγελέα για την ρύθμιση της οικονομικής δυσλειτουργίας. Όλες αυτές τις διαδικασίες που θα λάβουν χώρα με την αρχή της οικονομικής διαφάνειας θα αποστέλλονται τόσο στον υπουργικό σύμβουλο οικονομικών της περιφέρειας όσο και στο υπουργείο οικονομικών προς ενημέρωση.

Page 87: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

Δ. ΘΕΣΜΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ

1. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ

Η εκπαίδευση αποτελεί το μεγαλύτερο θεσμικό εργαλείο μέσω του οποίου θα επέλθει η ποθούσα αλλαγή νοοτροπίας των πολιτών για τη συλλογικότητα που απαιτείται. Αρχικά θα γίνει μια θεμελιώδη διάκριση για το τι είδους παιδεία είναι η σημερινή και το τι είδους παιδεία εννοούμε και επιζητά ο ελληνικός κοινοτισμός.

Αυτό το είδος παιδείας που κυριαρχεί στην Ελλάδα, από τα χρόνια του Όθωνα μέχρι και τώρα, είναι η νεωτερική παιδεία που επικρατεί και στον δυτικό κόσμο. Ο ρόλος, που η σύγχρονη νεωτερική παιδεία και κοινωνία αναθέτει στην παιδεία της, είναι να εκπαιδεύει τα παιδιά, ώστε να ενταχθούν στην αγορά εργασίας. Οι πολλοί εκπαιδεύονται, για να γίνουν χρήστες ή συντηρητές των συστημάτων. Οι λίγοι για να γίνουν κατασκευαστές ή διαχειριστές.

Αναφέρει χαρακτηριστικά ο Έλληνας κοινοτιστής Θεόδωρος Ζιάκας:

« Όταν λέμε «συστήματα», εννοούμε: α) την τυποποίηση των ανθρωπίνων σχέσεων, β) την ορθολογική οργάνωσή τους με βάση χρησιμοθηρικές αρχές και γ) την παγίωση - αναπαραγωγή των οργανώσεων - συστημάτων. Σύστημα είναι π.χ. μια

Page 88: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

επιχείρηση. Όπως επίσης και μια δημόσια υπηρεσία. Για να παραχθεί σήμερα οποιοδήποτε προϊόν, χρειάζεται το κατάλληλο σύστημα. Πρότυπο του συστήματος είναι η μηχανή. Η ουσία της μηχανής δεν είναι το hardware, αλλά το software. Τα συστήματα είναι κατά βάθος μηχανές. Κοινωνικές μηχανές, συναρθρωμένες σε μια μεγαμηχανή : αυτό που λέμε «Σύστημα» με κεφαλαίο σίγμα. Το είδος της νοητικής δυνάμεως, που χρειάζεται μια κοινωνία συστημάτων, είναι η αλγοριθμική σκέψη, η ratio. Γι' αυτό και ο σκοπός της νεωτερικής παιδείας είναι η καλλιέργεια της τυποποιητικής - αλγοριθμικής σκέψης, μιας σκέψης εντελώς μηχανιστικής. Είναι μάλιστα τόσο έμμονος ο σκοπός της, ώστε βαθμιαία απαξιώνει και εκτοπίζει ότι έρχεται σε αντίθεση μ' αυτόν, καθορίζοντας και τη γραμμή, που ακολούθησε η εξέλιξη της δυτικής παιδείας από τον 18ο αιώνα και εντεύθεν. Φτάσαμε έτσι σήμερα στη μονοκαλλιέργεια της επιστημονικοτεχνικής εκπαίδευσης. Πρoφανώς μια τέτοια παιδεία - εκπαίδευση δεν έχει καμιά σχέση με την εθνική ταυτότητα, ότι και να σημαίνει ο όρος αυτός. Οι τεχνικές χρήσης, συντήρησης, κατασκευής και διαχείρισης των συστημάτων, δεν έχουν οπωσδήποτε εθνικό χρώμα και θα 'ταν παράλογο να ψάχνουμε εδώ για εθνικά κριτήρια. Εύλογα, λοιπόν, δεν μας καταλαβαίνουν οι καθηγητικές μας αυθεντίες, όπως απορρίπτουμε το μοντέλο της εθνομηδενιστικής παιδείας.»

Α. ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ

Επειδή ο Θεόδωρος Ζιάκας προσεγγίζει όχι μόνο με πολιτικά και κοινωνικά κριτήρια τη σύλληψη μιας φιλοσοφίας της παιδείας, αλλά πλαισιώνει τόσο πολύπλευρα και επιστημονικά συνάμα το θέμα της ελληνικής παιδείας, παραθέτω αποσπάσματα από το θαυμάσιο έργο του:

«Με τα ελληνικά κριτήρια η σημερινή «παιδεία» αντιστοιχεί στην εκπαίδευση, που λάμβανε χώρα στο εσωτερικό της οικονομίας, και αφορούσε μόνο τον τεχνίτη και τον μαθητευόμενο. Στην αρχαία Ελλάδα η λέξη «παιδεία» παρέπεμπε στις απαιτήσεις μιας σφαίρας ζωής, η οποία, απλώς δεν υπάρχει σήμερα. Αυτή η σφαίρα, η

Page 89: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

μοναδική δημόσια σφαίρα, ήταν το αuτoκυβερνώμενο σώμα των πολιτών - οπλιτών, όπου όλοι εξ ίσου «μετέχουν κρίσεως και αρχής». Σκοπός της παιδείας ήταν να φτιάξει άτομο, ικανό να είναι μέλος αυτού του συγκεκριμένου σώματος. Ένα τέτοιο άτομο δεν γεννιέται έτοιμο από τη φύση. Χρειάζεται ειδική αγωγή, για να αναπτυχθεί. Πρέπει συγκεκριμένα να αποκτήσει τέσσερις αρετές: τη φρόνηση, την ανδρεία, τη σωφροσύνη και τη δικαιοσύνη. Η ψυχή αποτελείται από τρία «μόρια», που λειτουργούν το καθένα με τον δικό του κώδικα, και αν δεν αναπτυχθούν με εναρμονισμένο τρόπο, ο άνθρωπος δεν μπορεί να υπερβεί την ιδιωτεία, να ξεφύγει από το επίπεδο του δούλου. Τα τρία μόρια είναι το επιθυμητικό, το θυμικό (συναισθηματικό) και το λογιστικό (διανοητικό), και οι αρετές, που τους αντιστοιχούν, είναι ακριβώς η σωφροσύνη, η ανδρεία και η φρόνηση. Όταν αυτές αναπτυχθούν, εμφανίζεται η τέταρτη αρετή: η εσωτερική εκείνη αμεροληψία -δικαιοσύνη, που κάνει τον άνθρωπο ικανό να ανταποκριθεί στις συλλογικές απαιτήσεις της ατομικής ελευθερίας και της πολιτικής ισότητας. Ο δίκαιος ελεύθερος άνθρωπος είναι ο σκοπός της ελληνικής παιδείας. Προφανώς αυτό το είδος ατόμου δεν το χρειάζεται καθόλου η σημερινή εποχή. Θα ήταν δυναμίτης στα θεμέλιά της.

Βάση της ελληνικής παιδείας ήταν τα ομηρικά έπη. Γι' αυτό τον λόγο θα είχαμε αναγκαστικά την αποτελεσματικότητά της, όταν τα έπη θα «απομυθοποιούνταν». Μιλάμε για την εποχή της παρατεταμένης ανθρωπολογικής κρίσης του ελληνικού πολιτισμού, η οποία αρχίζει με τον πελοποννησιακό πόλεμο, και ξεπερνιέται με τον χριστιανισμό, αλλά αναπαράγεται κάθε τόσο και μας συνοδεύει μέχρι σήμερα. Το πρόβλημα είναι το εξής: Με τη βοήθεια του ηρωικού μύθου ο άνθρωπος μπορεί να εξελιχθεί από το επίπεδο του δούλου, ο οποίος είναι πρωτίστως δούλος των παθών του, στο επίπεδο του ελεύθερου ανθρώπου (από το επίπεδο του κολεκτιβιστικού ανθρώπου στο επίπεδο του ατόμου). Όταν όμως ολοκληρωθεί η εξατομίκευση, ο εξατομικευτικός μύθος χάνει τη λειτουργικότητά του, ως μηχανισμός αυτορρύθμισης των παθών. «Απομυθοποιείται». Αν τη στιγμή αυτή δεν μπει κάτι άλλο στη θέση του, μοιραία το άτομο αποσυντίθεται, και το δημοκρατικό πολιτειακό του oικoσύστημα είναι καταδικασμένο να καταρρεύσει. Οι αιτίες της κατάρρευσης είναι εσωτερικές. Δεν είναι εξωτερικές. Αποδείχθηκε περίτρανα ότι η Λογική δεν είναι επαρκές υποκατάστατο της ρυθμιστικής γοητείας του μύθου. Ούτε η διδασκαλία της Τραγωδίας μπορεί να συγκρατήσει για πολύ τη διαλυτική αποχαλίνωση των ατομικιστικών παθών. Τη λύση στο πρόβλημα την έδωσε ο χριστιανισμός, εισάγοντας την αγάπης την ελληνική ψυχή: Το άτομο μπορεί να αποφύγει την κατάρρευση, αν αναθεμελιώσει την προσωπικότητά του στην αγάπη. Χάρη στην

Page 90: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

αγάπη η ανάπτυξη των τριών κλασικών αρετών και η εσωτερίκευση της δικαιοσύνης, δηλαδή η προϋπόθεση για την ύπαρξη ελεύθερου πολιτικού σώματος, είναι τελικώς δυνατή, παρά την εξάντληση του Μύθου.

Ενώ άλλαξε άρδην η οντολογική θεμελίωση της ελληνικής παιδείας με τη μετάβαση στον χριστιανισμό, ο σκοπός της, ο ελεύθερος και δίκαιος άνθρωπος, έμεινε αμετακίνητος. Η λύση στο πρόβλημα της κατάρρευσης του ελληνικού πολιτικού σώματος είναι η δημιουργία ενός δεύτερου σώματος στο εσωτερικό του, Ενός σώματος εσχατολογικού-μυστηριακού, Ο ρόλος του είναι διπλός: Προς τα μέσα καλύπτει την ανάγκη της μετάβασης από το άτομο στο πρόσωπο. Προς τα έξω ο ρόλος του είναι «αντισηπτικός»: είναι το «άλας», που εμποδίζει το πολιτειακό οικοσύστημα του ατόμου να καταρρεύσει, να «σαπίσει». Η ζωοποιός και συνάμα «αντισηπτική» ενέργεια, είναι η αγάπη. Όταν μιλάμε για ελληνικό, δηλαδή προσωποκεντρικό χριστιανισμό, εννοούμε κατά βάθος αυτήν ακριβώς τη λύση στα αδιέξοδα της ελληνικής δημοκρατίας.

Δυστυχώς οι δολιχοδρομίες της ελληνικής ιστορίας δεν ευνόησαν την ουσιαστική εφαρμoγή της χριστιανικής λύσης. Ο ελληνικός χριστιανισμός επισκιάστηκε από τον ρωμαϊκό - αυτοκρατορικό. Μια πρόγευσή της αξιωθήκαμε ωστόσο να έχουμε στην περίπτωση του νεοελληνικού κοινοτισμού. Μπορούμε μόνο να ευελπιστούμε ότι η πιθανή αναγέννηση του ελληνικού πολιτικού σώματος θα ξαναφέρει στην ημερήσια διάταξη τη χαμένη διαλεκτική ευχαριστιακού και πολιτικού σώματος.

Β. Η ΟΥΣΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΦΟΡΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΑΙ

ΝΕΩΤΕΡΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

Page 91: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

Η διαφορά είναι ότι η ελληνική παιδεία απαιτεί από τον άνθρωπο να αλλάξει εσωτερικά. Να ανέλθει τις τρεις βαθμίδες της ανθρωπολογικής κλίμακας: κολεκτιβιστικός άνθρωπος, άτομο, πρόσωπο. Ή κατά τη διατύπωση των νηπτικών πατέρων: δούλος, μισθωτός, φίλος (όπου ο πρώτος κάνει το καλό από φόβο, ο δεύτερος μόνο επ' αμοιβή και ο τρίτος από αγάπη). Στη «φυσική» - αφύσικη κατάστασή του ο άνθρωπος είναι δούλος. Χωρίς την κατάλληλη αγωγή δεν μπορεί να γίνει άτομο και πρόσωπο. Η νεωτερική παιδεία αντιθέτως θεωρεί ότι ο άνθρωπος είναι εκ φύσεως καλός και ολοκληρωμένος. Χρειάζεται. μόνο να εκπαιδεύσει το διανοητικό του μόριο στη χρήση της ratio. Διότι η μηχανή, και όχι η αρετή, θα του λύσει τα προβλήματα.

Σκοπός του ελληνικού ατόμου ήταν η αυτοπραγμάτωσή του στον χώρο της συλλογικής αυτοκυβέρνησης, στον χώρο της ελευθερίας. Όχι στον ιδιωτικό χώρο της οικονομίας, στον χώρο της ανάγκης. Το νόημα της ζωής (το ευ ζην) βρισκόταν στον δημόσιο χώρο, στην πολιτική σκηνή.

Ακριβώς το αντίθετο συμβαίνει με το νεωτερικό άτομο: Το νόημα της ζωής τοποθετείται εδώ στον ιδιωτικό χώρο. Σκοπός της ζωής είναι η ιδιωτική ελευθερία απόκτησης και απόλαυσης. Ο οίκος έχει εδώ καταπιεί τον ελεύθερο πολιτικό χώρο. Όλα είναι πλέον οικονομία και ιδιωτεία. Για να δικαιολογήσουν μάλιστα την ιδιωτεία, έφτιαξαν και το κατάλληλο ιδεολόγημα: Χώρισαν τη δημοκρατία σε «άμεση» και «αντιπροσωπευτική». Ότι τάχα οι Έλληνες μπορούσαν να έχουν άμεση δημοκρατία, γιατί τα πολιτικά τους σώματα (οι πόλεις - κράτη) ήταν ολιγάνθρωπα, ενώ τα σύγχρονα πολιτικά σώματα (τα έθνη-κράτη) είναι πολυάνθρωπα, οπότε μόνο η «αντιπροσωπευτική» δημοκρατία είναι εφαρμόσιμη. Ότι πρόκειται για ολιγαρχία, και όχι για δημοκρατία, είναι κάτι, που δεν τους απασχολεί.

Αντί για τη ratio, οι Έλληνες καλλιεργούσαν μια τελείως διαφορετική μορφή νοήσεως, η οποία λέγεται μήτις. Η Αθηνά, η πολιούχος θεότητα των Αθηναίων και προστάτιδα του πολυμήχανου ελληνικού ατόμου - Οδυσσέα, ήταν κόρη της Μήτιδος. Μήτις ήταν η πρώτη γυναίκα του Δία. Ο Δίας την είχε καταπιεί, ώστε να κερδίσει την υπέρτατη σοφία και διορατικότητά της, που θα του επέτρεπαν να προλαβαίνει εν τη γενέσει της κάθε απόπειρα ανατροπής της εξουσίας του. Η μήτις είναι η ξύπνια νοημοσύνη, η νοημοσύνη του ανοιχτομάτη. Ενώ η ratio, είναι η μηχανική σκέψη, η σκέψη του κοιμισμένου. Η πρώτη προϋποθέτει τον άνθρωπο σε απόλυτη εγρήγορση - αυτοσυγκέντρωση. Αντιπροσωπεύει τη νόηση σε κατάσταση ενεργοποίησης του συνόλου των ψυχικών δυνάμεων. Είναι η συνηρημένη νοητική δύναμη και των τριών μορίων της ψυχής. Πριν απ' όλα είναι ένας τύπος νοήσεως,

Page 92: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

κατάλληλος για την κίνηση μέσα στη χαοτική απροσδιοριστία του ελληνικού πολιτικού πεδίου. Στη χριστιανική μετεξέλιξη της ελληνικής ψυχής η μήτις στρέφεται προς τα μέσα, οπότε γίνεται νήψις. Είναι η άγρυπνη και αμερόληπτη εκείνη νοητική δύναμη, που συνοδεύει την είσοδο της αγάπης στην ψυχή του ατόμου.

Η ratio είναι η μηχανική σκέψη. Αυτή λειτουργεί, όταν όλα τα ψυχικά όργανα κοιμούνται, αφήνοντας την αριθμομηχανή του εγκεφάλου να δουλεύει ελεύθερα. Χωρίς τον εθισμό στην ύπνωση του επιθυμητικού και του θυμικού, καθώς και των ανώτερων λειτουργιών του λογιστικού, είναι αδύνατη η ανάπτυξη της αλγοριθμικής σκέψης. Κι αυτό ακριβώς κάνει η σύγχρονη παιδεία με πανάκριβο τίμημα τη μονόπλευρη ανάπτυξη - υπανάπτυξη του ανθρώπου. Το ανθρωπολογικό της πρότυπο καταντά εντελώς χιμαιρικό. Μοιάζει με τη Χίμαιρα, το θηρίο, που μας περιγράφει ο Όμηρος στην Ιλιάδα : «Δράκος οπίσω, λέοντας εμπρός, στη μέση αίγα, κι ήσαν τα σπλάχνα της φωτιά και φλόγες η πνοή της». Πριν από τόσες χιλιάδες χρόνια ο ποιητής μας φωτογράφησε τέλεια τα θηρία, που διαχειρίζονται τα σημερινά συστήματα.»

Γ. ΓΕΝΙΚΗ ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

1. ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

Επειδή η εκπαίδευση λοιπόν για μας θα αποτελέσει πλήρη ανεξάρτητο θεσμό, θα έχει ως επικεφαλή της στην περιφερειακή αιρετή ηγεσία (υπουργικός σύμβουλος παιδείας) που θα προκύπτει από το εκλογικό σώμα όλων των εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης και των μελών όλων των δημοτικών δημοβουλίων της χώρας κάθε δύο χρόνια.. Η αιρετή ηγεσία είναι υπεύθυνη για τη συγκρότηση ομάδας εργασίας για όλα τα θέματα της εκπαίδευσης και την

Page 93: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

πορεία της φιλοσοφίας της. Καθοριστικής σημασίας κρίνονται τα γνωμοδοτικά πλαίσια αρχών για την εθνική παιδεία από το Συμβούλιο Σοφών και το Ε.Σ.Ι.ΤΕ. Έτσι, η εκπαίδευση αποκτά ορθολογική συνοχή στις κεντρικές επιδιώξεις της, ενιαία παιδαγωγική φιλοσοφία που θα αντικατοπτρίζεται σε όλες τις παραμέτρους που αφορούν τις μεθόδους διδασκαλίας, τη βιβλιογραφία, την έρευνα και την καινοτομία. Τα κλασσικά πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια σχολεία θα λειτουργούν τέσσερις ημέρες την εβδομάδα (Δευτέρα έως Πέμπτη), ενώ την Παρασκευή και το Σάββατο θα λειτουργούν τα Κοινοτικά Σχολεία Τέχνης, που αποτελούν έναν νέο ελπιδοφόρο θεσμό για τη συγκρότηση μιας άλλης ποιοτικής παιδείας και για τα οποία θα γίνει διεξοδικά λόγος παρακάτω. Είναι επιτακτική ανάγκη, στα κλασσικά σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης τα αρχαία ελληνικά να μην διδάσκονται με τον παρωχημένο τρόπο διδασκαλίας και πρέπει να συνδυάζονται με τα μαθήματα της ιστορίας και προπάντων της φιλοσοφίας. Έτσι εισάγονται, λοιπόν, από την Γ’ δημοτικού μέχρι και το πανεπιστήμιο, τα μαθήματα των αρχαίων ελληνικών και της φιλοσοφίας με διάχυση της δεύτερης σε όλα τα είδη του επιστητού και τη συσχέτισή της με όλα τα υπόλοιπα μαθήματα. Η φιλοσοφία, ως «μητέρας» όλων των επιστημών, θα αποτελέσει το εναρκτήριο ταξίδι του Έλληνα πολίτη που θέλουμε να πλάσουμε με σκοπό την ηθική και διανοητική του συγκρότηση και τον απαραίτητο επιστημονικό εξοπλισμό. Θα γίνει περισσότερο κατανοητή η ενταξιακή διαδικασία της παρουσίας της φιλοσοφίας παρακάτω.

2. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ , ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ

Page 94: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

ΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΟΛΟΓΙΑ

Στο εκπαιδευτικό ελληνικό σύστημα συνυπάρχουν η συγκριτική θρησκειολογία, η παγκόσμια και ελληνική ιστορία, η ελληνική μεταφυσική και η χριστιανική οντολογία. Η ελληνική εκπαίδευση δεν θα αρκείται στην εμμονή μόνο της καλλιέργειας των παραδόσεων των Ελλήνων, αλλά θα διαπνέεται από ένα ανοιχτό οικουμενικό πνεύμα αρμονικής συνεργασίας και συνύπαρξης με οποιουσδήποτε πολιτισμούς του κόσμου. Στα νεωτερικά χρόνια εξοβελίστηκε κάθε μορφή θεμελιώδους ελληνικής μεταφυσικής που αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για μια συνολική επιστημονική ανθρωπολογική αναδόμηση εκ βάθρων της παιδείας.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ

«Τα πιο μεγάλα αγαθά», λέει ο Σωκράτης στο Φαίδρο, «μας έρχονται μέσα από τη μανία» (τα μέγιστα των αγαθών ημιν γίγνεται δια μανίας, 244α). Ίσως φαίνεται παράδοξη ή και άτοπη η θεώρηση της μανίας σαν μορφή γνώσης, όμως «μέσα από την έκσταση, μπορείς να ξεφύγεις από το στενό κύκλο των ανθρώπινων αισθήσεων, και αυτή την υπερβατικότητα του ενθουσιασμού, μονάχα ο αμαθής την βλέπει σαν αρνητικό και παράλογο: «εξιστάμενος δε των ανθρωπίνων σπουδασμάτων…ως παρακινών και ενθουσιάζων λέληθε τους πολλούς», Φαίδρος, 249d. Η έκσταση και η μανία κάλυπταν ένα μεγάλο μέρος της δημόσιας και ιδιωτικής ζωής των κλασσικών και ελληνιστικών χρόνων και είχαν μια διπλή λειτουργικότητα. Από τη μια αποτέλεσαν τη βάση πάνω στην οποία στηρίχθηκε ένα μεταφυσικό νόημα για τον κόσμο, από την άλλη αποτέλεσε θεσπισμένο τρόπο ψυχολογικής εκφόρτισης της προσωπικότητας. Το μεταφυσικό νόημα εκφράστηκε με τα μυστήρια που πραγματεύονταν απόψεις για πολλαπλές καταστάσεις της ψυχής, υπερτονίζοντας το νοητικό, μη σωματικό, στοιχείο. Το σκέλος της ψυχολογικής εκφόρτισης

Page 95: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

ασύνειδων συγκεχυμένων και διαλυτικών δυνάμεων για την συνοχή της ανθρώπινης υπόστασης εκφράστηκε με τον διονυσιασμό, ο οποίος έδινε σημασία στο αισθησιακό και σωματικό στοιχείο. Ολόκληρο αυτό το πλαίσιο των αρχών και των πρακτικών τεχνικών της ελληνικής μεταφυσικής μετακομίστηκε και συνδέθηκε μεταμορφωμένο με την χριστιανική ορθόδοξη οντολογία και παράδοση (αποκεκαλυμμένη αλήθεια, όρια μεταξύ του ανθρώπινου περατού και του θεϊκού απείρου, αποφατισμός).

Πώς θα μπορούσε να επιτευχθεί στην πράξη μια εφαρμογή της σύνδεσης μεταξύ ελληνικής μεταφυσικής, χριστιανικής οντολογίας, της τέχνης και του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος; Είναι δυνατόν να αναπτυχθεί μια άλλη πολιτική, κοινωνική, αισθητική ελληνότροπη παιδεία στον ευρύτερο ανθρώπινο βίο, μέσα από δύο θεμελιακούς πυλώνες, έναν γνωστικό ενδοεκπαιδευτικό και έναν της πολιτικής παιδείας. Παρατίθενται παρακάτω τρεις προτάσεις για μια ποιοτική συγκρότηση της παιδείας.

3. ΨΥΧΟΓΝΩΣΤΙΚΗ ΔΟΜΙΚΗ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

Εισάγεται σε όλα τα σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης η φιλοσοφία κάθε μαθήματος στην εκπαίδευση και προωθείται η εκ βάθρων αναδόμηση του αναλυτικού προγράμματος και πολλών πτυχών διδασκαλίας .Εισάγονται στην εκπαίδευση επιβοηθητικά λειτουργικά μαθήματα κατανόησης των καθιερωμένων μαθημάτων που άπτονται με την προέλευση και τη δομή της γνώσης πάνω στην οποία θεμελιώνονται τα γνωστικά αντικείμενα και το επιστημονικό υλικό που τροφοδοτεί κάθε πλαίσιο μαθήματος.

Παρατίθενται παρακάτω μερικά ενδεικτικά επιβοηθητικά και λειτουργικά μαθήματα φιλοσοφίας

Page 96: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

κάθε μαθήματος και νέες παιδαγωγικές προσαρμογές για την κατανόηση καίριων γνωστικών αντικειμένων:

α. Μαθηματικά και φιλοσοφία των μαθηματικών, ιστορία και φιλοσοφία της ιστορίας, κ.λ.π.β. Εισαγωγή της επιστήμης της φιλοσοφίας και των αρχαίων ελληνικών από την τρίτη δημοτικού.γ. Η εισαγωγή της πατερικής φιλοκαλίας (μεταφυσική του προσώπου) και η διαλεκτική της σχέση με την φιλοσοφία και την ελληνική μυθολογία].

4. ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟΚΡΑΤΙΑ

Το θέατρο είναι η τελετουργική έκφανση του κοινοτικού ψυχισμού και αποτελεί την προϋπόθεση για να συγκολληθεί η διασπασμένη κατ’ άτομα κοινωνία. Ας θυμηθούμε ότι η άμεση δημοκρατία εδραιώθηκε και ενδυναμώθηκε λίγο μετά την εποχή του Πεισίστρατου. Ο Πεισίστρατος προέκρινε την ανάπτυξη του αρχαίου δράματος, της αρχαίας τραγωδίας, κάτι που μετέβαλε την αντίληψη του πολίτη για τα κοινά και τις υποθέσεις της κοινότητας. Μέσα εκεί, στο αρχαίο θέατρο, συνδέθηκε η ιερουργική διάσταση της τέχνης με την θρησκευτικού τύπου ελληνική μυθολογία και την ηθική διάσταση της καθημερινότητας του συνειδητοποιημένου πολίτη. Η αρχαία ελληνική τραγωδία λειτούργησε καταλυτικά στη δημιουργία του ενεργού πολίτη, του συγκινησιακού ανθρώπου, επειδή μετουσίωσε την εσωτερική βία του ασύνειδου ανθρώπινου συγκρουσιακού ψυχισμού που διοχετεύεται στη θυμική διάπλαση του ατόμου, σε καλλιτεχνική φιλοκαλία με εποικοδομητικά χαρακτηριστικά συνιστούντα το κοινοτικό μωσαϊκό της συλλογικότητας του χρυσού αιώνα που γνωρίσαμε κατά τα κλασσικά χρόνια στην αρχαία Αθήνα. Η συγκρουσιακή φύση του ανταγωνισμού των ατομικών και συντεχνιακών συμφερόντων συντελεί νομοτελειακά τόσο στην

Page 97: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

πολιτική ιδιωτεία ως στάση, όσο και στην άμβλυνση των εκάστοτε κοινωνικών αξιών που συγκρατούν τις προθέσεις του «κοινού καλού». Η αρχαία κλασσική τέχνη με τις συμβολικές αναπαραστάσεις των μυθολογικών φαινομένων αντλούσε απορροφώντας μέσα από την ακτινοβολούσα ενέργεια και τη θέασή της στα μάτια των πολιτών κάθε αρνητική για την κοινότητα συσσωρευμένη θυμικά ιδέα και την μεταμόρφωνε σε δημιουργική πολιτική στάση.

Γράφει χαρακτηριστικά ο Θεόδωρος Ζιάκας για την αρχαία ελληνική τέχνη και το «ιερό» για την ύψιστη λειτουργία τους για την κοινότητα:

«Όλη η πολιτειακή οργάνωση των αρχαίων πόλεων στόχευε στην αποτροπή του εμφυλίου πολέμου ( και τις συγκρούσεις των επιμέρους συμφερόντων). Τα ιερά στο κέντρο της πόλεως, οι τακτικές τελετουργίες και στις κρίσιμες ώρες η θυσία του Φαρμακού, μαζί με τους νόμους, το δικαστικό σύστημα και τέλος την τραγωδία, είχαν σχεδιαστεί για να αποτρέψουν την κατολίσθηση στο Χάος, στη σοβούσα στα θεμέλια της πολιτιστικής τάξης διαρκή απειλή. Όποιος δεν γνωρίζει ότι οι ναοί, οι τελετές, οι αθλητικοί αγώνες, η αρχαία τραγωδία, τα έργα κλασσικής τέχνης στα διάφορα σημεία της πόλεως κ.λ.π. ήταν τα συλλογικά αλεξικέραυνα έναντι της εσωτερικής βίας, δεν είναι σε θέση να αντιληφθεί τίποτε από την ελληνική τέχνη. Για παράδειγμα, δεν είναι σε θέση να καταλάβει για ποιο λόγο έπρεπε να μπει η γιγαντομαχία στο αέτωμα του Παρθενώνα.»

Η αρχαία ελληνική τραγωδία, ως επί το πλείστον, μέσα από την συμπάθεια και τον φόβο που προκαλούσε στο θεατή για τους ήρωες, απόσβηνε παρόμοια ψυχικά συναισθήματα μεταμορφώνοντας τον εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου.

Στους σύγχρονους κοινοτικούς δήμους εκλείπει μια δημόσια υψηλής καλαισθησίας προβολή της τοπικής καλλιτεχνικής και αρχαιολογικής ιστορίας και των έργων τέχνης κάθε εποχής μέσα από τη σημειολογική τους καλλιέργεια στους χώρους των πλατειών και κάθε δημόσιου χώρου. Υπέρτατος σκοπός μιας τέτοιας δημόσιας προβολής και εξιδανικευμένης αναμόρφωσης του δημόσιου χώρου θα είναι αυτός ακριβώς: η δημιουργία του ποιοτικού, του νηφάλιου και ενεργού πολίτη που απαιτεί η συγκρότηση ενός αληθινού κοινοτικού πολιτεύματος.

Page 98: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

5. ΚΟΙΝΟΤΙΚΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΤΕΧΝΗΣ

Στη σύγχρονη εποχή εκλείπει μια ηθική και πολιτική παιδεία συζευγμένη με την τέχνη και το θέατρο. Για την συγκρότηση, λοιπόν, μιας τέτοιας ποιοτικής παιδείας δημιουργείται σε κάθε κοινοτικό δήμο ενιαίο οργανωμένο Κοινοτικό Σχολείο Τέχνης μέσα στο οποίο θα λειτουργούν τμήματα Μουσικού Ωδείου, Εικαστικού και Χορευτικού Εργαστηρίου και θεάτρου, προκειμένου ο σπουδαίος αυτός θεσμός να κοινωνεί την αίσθηση του συλλογικά καλού, του αληθινού και του ωραίου στους πολίτες τόσο ορθολογικά όσο και τελετουργικά ή καλλιτεχνικά με την απόκτηση και καλλιέργεια αθέατων συναισθηματικών και ψυχικών δεξιοτήτων. Αποδεσμεύεται οτιδήποτε έχει σχέση με την τέχνη από τα παραδοσιακά πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια σχολεία και εντάσσονται τα παραπάνω γνωστικά και καλλιτεχνικά αντικείμενα στο Σχολείο Τέχνης που θα λειτουργεί στις τοπικές κοινωνίες των «παλιών» δημοτικών διαμερισμάτων, των σύγχρονων ελληνικών κοινοτήτων. Η διδασκαλία των μαθημάτων της μουσικής, του θεάτρου, του χορού και των εικαστικών όχι απλά ήταν υποβαθμισμένη, αλλά ανύπαρκτη, γιατί ήταν προσδεμένη στο αντιπαιδαγωγικό, για την καλλιτεχνία, μηχανιστικό σύστημα των θεωρητικών και θετικών επιστημών.Για τις δαπάνες λειτουργίας των Κοινοτικών Σχολείων Τέχνης δεν απαιτείται κάποια ιδιαίτερα υψηλή χρηματοδότηση, εφόσον οι αντίστοιχοι εκπαιδευτικοί και καλλιτέχνες που θα στελεχώνουν τα εν λόγω σχολεία δε θα διδάσκουν στα κλασσικά σχολεία που γνωρίζαμε ως τώρα (πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια), αλλά θα ενταχθούν αποκλειστικά στα Κοινοτικά Σχολεία Τέχνης με οργανωμένο πλαίσιο αρχών, μαθημάτων και δικό τους αναλυτικό καλλιτεχνικό πρόγραμμα.

Page 99: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

Τα Κοινοτικά Σχολεία Τέχνης θα λειτουργούν δύο ημέρες την εβδομάδα, την Παρασκευή και το Σάββατο. Το Σάββατο θα διδάσκονται το θέατρο και ο χορός, ενώ την Παρασκευή η μουσική και τα εικαστικά. Τα σχολεία αυτά θα αποτελέσουν την πνευματική κοιτίδα γέννησης του νέου πολίτη που θέλουμε να πλάσουμε, του ενεργού πολίτη με την απαραίτητη μουσική και αισθητική παιδεία και τον υψηλό δείκτη ποιοτικής κοινοτικής καλλιέργειας.

Είναι σίγουρο ότι θα λειτουργήσουν ως «αντλία θυμικής θερμότητας» , γιατί θα αφαιρέσουν τη συγκρουσιακή ένταση, το χαοτικό δυναμικό, από το εσωτερικό της ομάδας, της κοινότητας, βγάζοντάς το προς τα έξω, ως συλλογική διαφορά.

6. ΜΙΑ ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ

Κυρίαρχο γνώρισμα της κλασσικής τέχνης των Ελλήνων, όπως και της κοινοτικής πολιτείας, η ευγενής απλότητα και το ήρεμο μεγαλείο των αναπαριστάμενων προσώπων και η μετρημένη αναπαράσταση πράξεων και γεγονότων. Στους Έλληνες ο ύψιστος σκοπός της τέχνης (όλων των μορφών τέχνης) ήταν η μίμηση και απόδοση του Ωραίου, το κάλλος, και για αυτό απέφευγαν την παράσταση παραμορφωμένων αισθητικά προσώπων ή την αναπαράσταση βίαιων σκηνών που αλλοίωναν τον εξελίξιμο ειρμό της σοβούσας ψυχοσύνθεσης της προσωπικότητας του θεατή-πολίτη. Οι καλλιτέχνες

Page 100: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

εικόνιζαν, έπλαθαν και δημιουργούσαν μόνο το Ωραίο, που έτερπε τον θεατή, γιατί αυτός ήταν ο σκοπός τους.Στην παλατινή ανθολογία ( Ι α’ 412) ένας αρχαίος επιγραμματοποιός λέει χαρακτηριστικά για έναν κακάσχημο άνθρωπο που ήθελε να τον ζωγραφίσει κάποιος ζωγράφος: «Πώς αν τις γράψαι μηδ΄ επιδείν εθέλων;»(Πώς να σε ζωγραφίσει κανείς αφού δε θέλει ούτε να σε δει;)Ο Αριστοτέλης, στα «Πολιτικά» του, απαγορεύει στους νέους τη θέα των εικόνων με ρυπαρογραφίες (και πορνογραφίες) ή της αισχρής ελευθεριάζουσας μουσικής, προκειμένου να παραμείνει αγνή και να μην προσβληθεί η φαντασία τους από τα ακούσματα και τις παραστάσεις του δυσειδούς ή του γελοίου. Για τους αρχαίους και την κοινωνία τους ήταν μέγιστο ζήτημα το είδος της μουσικής και της ζωγραφικής που επέλεγαν οι πολίτες και ιδιαίτερα οι νέοι. Έχουμε αναρίθμητα παραδείγματα παράστασης ενός καλλιτεχνήματος που ακολουθεί και αποτυπώνει το «ωραίο» με συνέπεια. Μάλιστα μας αποκαλύπτονται και τα διαφορετικά μεθοδολογικά εργαλεία με τα οποία διαφοροποιούνταν οι κάθε είδους τέχνες, ανάλογα με την αρεταϊκή δόση που χρειαζόταν σε κάθε περίπτωση. Ποτέ οι Έλληνες δεν ασχήμιζαν τα έργα τους αποτυπώνοντας την υπερβολή των συναισθημάτων, όπως τη μανία, την απελπισία, την τρέλα, τον ολοφυρμό.Για παράδειγμα, δεν απεικόνιζαν τις Ερινύες. Την οργή την μετρίαζαν σε αυστηρότητα. Τον Δία που ακόντιζε τον κεραυνό, ο ποιητής τον εικόνιζε οργισμένο αλλά ο γλύπτης πολύ αυστηρό. Στις εικαστικές τέχνες τα πάθη πραϋνονται. Ο ολοφυρμός, για παράδειγμα, πραϋνεται σε σεμνό πάθος.

Ο ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΑΜΟΥΣΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Παλαιότερα ο άνθρωπος εμπιστευόταν τη δημιουργία μουσικής στο ψυχικό του όργανο, δηλαδή την ευαισθησία του. Στην σημερινή εποχή, με το πρόσχημα του μοντέρνου, που προτάσσει ο νεωτερικός τρόπος του βίου, την εμπιστεύεται στο ηλεκτρονικό μουσικό όργανο, δηλαδή στη μηχανή. Και έτσι τη θέρμη του πάθους αντικατέστησε η ψυχρότητα των αριθμών. Η ηλεκτρονική μουσική είναι προϊόν της μουσικής βιομηχανίας και δεν αποτελεί μουσική, γιατί απλά δεν υπηρετεί καν ούτε το στοιχειώδη νόμο της μουσικής, που είναι οικουμενικός, την επτάφθογγη κλίμακα,

Page 101: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

πάνω στην οποία βασίζονται οι νόμοι της ακουστικής, που είναι και νόμοι της δεκτικότητας του αυτιού μας. Ο Άρνολντ Σαίνμπεργκ (ως επαναστάτης ή ως Ηρόστρατος; ) ανάτρεψε την επτάφθογγη κλίμακα (με τους δύο τρόπους της, τον μείζονα και ελάσσονα) για να θεσπίσει αυθαίρετα και εντελώς εσκεμμένα το σύστημα της δωδεκάφθογγης σειράς (που βρίσκεται έξω από τη δεκτικότητα του αυτιού ). Ο Σαίνμπεργκ αγνόησε ένα μάθημα κεφαλαιώδους σημασίας που έδωσε ο Μότσαρτ με ένα μικρό απόσπασμα επιστολής του που έλεγε τα εξής: « Όπως τα πάθη, βίαια ή όχι, δεν πρέπει ποτέ να εκφράζονται μέχρι αηδίας χάνοντας το μέτρο, έτσι και η μουσική, ακόμα και στην πιο τρομερή κατάσταση, δεν πρέπει ποτέ να πληγώνει το αυτί, αλλά ακόμα και εκεί να το θέλγει. Να είναι πάντα Μουσική.» Τον μουσικό ανθρωπισμό αντικατέστησε η ελευθεριάζουσα μουσική. Αποτέλεσμα υπήρξε το αδιέξοδο και η διάσταση κοινού και μουσικής. Το μεγαλύτερο μέρος της σύγχρονης μουσικής, όλη αυτή η μουσική και ορχηστρική τελετουργία θυμίζει το πρωτόγονο μαγικοθρησκευτικό στάδιο της ανθρωπότητας. Τότε ήταν που ο επαναληπτικός ρυθμός των τυμπάνων και οι δυνατές ιαχές εκστασίαζαν μέχρι αναισθησίας τους ιερείς-χορευτές, κάτω από το υποβλητικό βλέμμα μάγου-αρχιερέα. Έτσι και στη σημερινή εποχή, και στον ελληνικό χώρο, έχουμε μια υπόστροφο εξέλιξη στην πρόοδο της μουσικής, δηλαδή μια μοντέρνα μουσική που στην ουσία της και την ποιότητά της είναι η παλιά μουσική των πρωτόγονων.

Τα Κοινοτικά Σχολεία Τέχνης θα ανατρέψουν αυτήν την άμουση παιδεία και θα ενσταλάξει στους πολίτες μια άλλη ποιοτική σχέση με την όντως τέχνη. Θα μυήσουν τους πολίτες στην τέχνη του ευ ζην, στο να μάθουν να ακούν, να βλέπουν, να κινούνται και να αποτυπώνουν οτιδήποτε έχει σχέση με την έντεχνη έκφραση των ιδεών τους, των συναισθημάτων και του ψυχισμού τους.

Οι παραπάνω προτάσεις αποτελούν μια θεμελιακή αρχή για τη συγκρότηση της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ...

Page 102: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

2. ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΡΧΗ

Σε κάθε δήμο της χώρας ιδρύεται ελεγκτική εκπαιδευτική αρχή την οποία στελεχώνουν οι δύο εκπαιδευτικοί του δημοτικού δημοβουλίου, οι οποίοι, βάσει του πλαισίου αρχών που θα προβλέπονται από το σύνταγμα και έχει ψηφίσει η δημοτική αρχή, θα μεριμνούν και θα ελέγχουν τη λειτουργία των τοπικών σχολικών συγκροτημάτων. Παράλληλα θα μεταφέρουν στο δημοτικό δημοβούλιο την κατάσταση των συνθηκών λειτουργίας τους.

3. ΥΓΕΙΑ

Όλα τα νοσηλευτικά ιδρύματα της χώρας, δημόσια ή ιδιωτικά, θα έχουν επικεφαλή την αιρετή τους ηγεσία που θα καθίσταται αυτόματα υπουργός σύμβουλος υγείας της περιφερειακής κυβέρνησης, ο οποίος θα εκλέγεται από το

Page 103: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

σώμα όλων των δημοβουλευτών των δημοτικών δημοβουλίων της χώρας και το εκλογικό σώμα των νοσηλευτών και γιατρών των νοσηλευτικών και ιατρικών ιδρυμάτων .

4. ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ ΑΡΧΗ

Ιδρύεται σε κάθε δήμο του ελληνικού κράτους ελεγκτική ιατρική αρχή, η οποία θα έχει επικεφαλή τον ιατρό του δημοτικού δημοβουλίου και θα επιλαμβάνεται θεμάτων που αφορούν τον έλεγχο της λειτουργίας των ιδιωτικών νοσηλευτικών και ιατρικών κέντρων της τοπικής κοινωνίας.

5. ΑΡΧΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΕΥΡΕΣΙΤΕΧΝΙΑΣ (Α.Κ.Ε)

Ο θεσμός των Α.Κ.Ε θα λειτουργήσει σε κάθε Δήμο της χώρας. Κάθε Σεπτέμβριο, σε κάθε δημοτικό δημοβούλιο θα κατατίθενται πονήματα, προτάσεις, μελέτες ή και δημιουργήματα από επιστήμονες (ιατρική, παιδεία, φιλοσοφία, τεχνολογία, φυσική, ζητήματα παραγωγής, μετατροπής και αποθήκευσης ενέργειας, κ.λ.π.) και δημιουργούς ( ή καλλιτέχνες) και στη συνέχεια θα επιλέγεται ένα έργο από αυτά με ψηφοφορία στο δημοτικό δημοβούλιο, έργο στο οποίο και θα αποδίδεται έπαινος καινοτομίας και ευρεσιτεχνίας κάτι που, παράλληλα, θα ανακοινώνεται στα Μ.Μ.Ε της τοπικής κοινωνίας. Στη συνέχεια, το έργο που διακρίθηκε θα προωθείται για προβολή και ένταξη στην εκπαιδευτική κοινότητα με σκοπό την ανάδειξή του και εντρύφησή του στις παιδαγωγικές διαδικασίες των σχολικών και πανεπιστημιακών βαθμίδων. Θα είναι θεσμοθετημένη

Page 104: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

αρχικά και εμπεριστατωμένη ουσιαστικά η εμπλοκή του εν λόγω έργου στις επιχειρηματικές δραστηριότητες κρατικών ή ιδιωτικών επιχειρήσεων με τελικό προορισμό την ποιοτική και ολοκληρωμένη εισαγωγή του στην αγορά και την κοινωνία.

6. Ο ΘΕΣΜΟΣ ΤΗΣ ΧΟΡΗΓΙΑΣ

Η χορηγία εφαρμόζεται και νοείται ως η χρηματοδότηση και στήριξη δραστηριοτήτων κοινωνικού, πολιτιστικού, στρατιωτικού, ιατρικού περιεχομένου από ιδιωτικές επιχειρήσεις. Αυτή θα έχει σκοπό την μεταφορά πόρων από τον ιδιωτικό στον δημόσιο χώρο. Η χορηγία θα αποτελεί έναν από τους πιο πολύτιμους κοινωνικούς και πολιτισμικούς θεσμούς στις τοπικές κοινωνίες.Ο θεσμός της χορηγίας, ιστορικά - ως μία από τις τέσσερις λειτουργίες μαζί με την εστίαση, την τριηραρχία και τη γυμνασιαρχία - εμφανίστηκε και αναπτύχθηκε στην Αθήνα του Κλεισθένη και του Περικλή τον 5ου αιώνα π.Χ. Οι τέσσερις παραπάνω λειτουργίες αποτελούσαν έναν τρόπο μεταφοράς πόρων της ιδιωτικής πρωτοβουλίας προς την πολιτεία, προς χάρη του κοινωνικού συνόλου. Με αυτή την ανακατανομή εσόδων από τους εύπορους, η Πολιτεία ενίσχυε την άμυνα, τη διατροφή των απόρων, τον αθλητισμό και φυσικά τις τέχνες και τον πολιτισμό. Επρόκειτο για έναν άλλο, έμμεσο τρόπος φορολογίας πλούσιων Αθηναίων, γιατί, όπως έλεγε και ο Δημοσθένης «Οι εύποροι πρέπει να είναι και χρήσιμοι στην πολιτεία». Οι χορηγίες , κατά το Πάριο Χρονικό, καθιερώθηκαν το 509/508 π.Χ. ήταν υποχρεωτικές ή προαιρετικές. Ένα μήνα μετά το τέλος των διονυσιακών εορτών, καθεμιά απ' τις δέκα «φυλές» της Αθήνας επέλεγε τον δικό της χορηγό για τα Διονύσια ή τα Λήναια του επόμενου χρόνου.

Page 105: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

Προκειμένου να αμβλυνθούν οι οικονομικές ανισότητες, να απαλλαγεί η πολιτεία από ορισμένες δαπάνες και να ενισχυθούν η φιλοτεχνία, και η καλλιτεχνία σε τοπική κλίμακα, καθιερώνονται οι «λειτουργίες», που θα επιβαρύνουν τους πλουσιότερους Έλληνες (όσοι έχουν περιουσία πάνω από 300.000 ευρώ ) προς των εν λόγω δραστηριοτήτων. Έτσι και τώρα η χορηγία θα είναι πλέον θεσμός (δια νόμου) για τους ευπορότερους πολίτες κάθε νομού. Κάθε ένας από αυτούς θα καλύπτει το σύνολο των εξόδων εκδηλώσεων που θα καθιερωθούν με νόμο όπως τα Ανθεστήρια, το Χορό, την Έκθεση Αγαλμάτων, την καλλιτεχνική ανασυγκρότηση πλατειών, δρόμων με τοποθέτηση ή κατασκευή μαρμάρινων γλυπτών κ.ά. Ο χορηγός θα χαίρει ιδιαίτερων τιμών καθ’ όλη τη διάρκεια της εκδήλωσης και αυτή η τιμή (της πολιτείας και των συμπολιτών του) προς το πρόσωπο του, θα αποτελεί και το μοναδικό αντιστάθμισμα για την προσφορά του. Σ' όλο το διάστημα της ενδεκάμηνης προετοιμασίας, ο χορηγός θα πρέπει να μεριμνά για τους καλλιτέχνες και να χρηματοδοτεί κάθε πτυχή της δραστηριότητας τους . Σε περίπτωση που επέλθουν περίοδοι λιτότητας, προκύψει απροθυμία για ανάληψη μιας χορηγίας, κάθε χορηγία θα την επωμίζονται δύο χορηγοί (συγχορηγοί). Αν δεν υπάρξει κάποιος χορηγός, τότε την χορηγία θα την αναλαμβάνει ο δήμος.. Παράλληλα, σκοπός του θεσμού είναι να αναπτυχθεί και έντονη ευγενής άμιλλα μεταξύ των χορηγών, για την παρουσίαση της λαμπρότερης εκδήλωσης, αφού η τιμή που θα προσφέρεται στους χορηγούς, θα λαμβάνει μεγάλης προβολής σε όλη την περιοχή. Σε περίπτωση που ο επιλεχθείς χορηγός αποφύγει να αναλάβει την χορηγία που του ανετέθη , προσπαθώντας δολίως να αποφύγει την υποχρέωση του, τότε θα αυξάνεται η φορολογική του επιβάρυνση και ταυτόχρονα θα του επιβάλλεται πρόστιμο από την τοπική πολιτεία.

Page 106: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

Ε. ΘΕΣΜΟΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ, ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗΣ, ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ

1. ΘΕΣΜΟΣ ΠΕ.ΚΑ.Γ

Ιδρύεται σε κάθε δήμο θεσμός για την ανάδειξη της περιβαλλοντικής, ιστορικής και αρχαιολογικής γεωγραφίας του φυσικού τοπίου της κάθε περιοχής. Επικεφαλής του θεσμού αυτού είναι ένας αρχαιολόγος, ένας εικαστικός και ένας περιβαλλοντολόγος, μέλη του δημοτικού δημοβουλίου. Τα συνολικά μέλη που αποτελούν αυτό το θεσμό είναι 12, δηλαδή επιλέγονται με κλήρωση άλλα 9 μέλη του δημοτικού βουλευτηρίου και όλοι μαζί συγκροτούν ουσιαστικά μια ομάδα πολιτισμού. Έτσι έχουμε 3 τετράδες των τεσσάρων προσώπων που η καθεμία αναλαμβάνει την πολιτισμική διαχείριση του περιβαλλοντικού, του καλλιτεχνικού και του αρχαιολογικού γεωγραφικού τοπίου. Η κάθε ομάδα, αρχικά, έχει στόχο την συλλογή στοιχείων οποιασδήποτε μορφής από ολόκληρη την περιφέρεια του δήμου που έχουν να κάνουν με το φυσικό τοπίο και τις τρεις πολιτισμικές περιοχές για τις οποίες γίνεται λόγος παραπάνω. Αφού συλλεχθούν τα απαραίτητα στοιχεία, θα ομαδοποιηθούν, θα σταχυολογηθούν και στο τέλος θα προσαρμοστούν και θα συνδεθούν μεταξύ τους συνθέτοντας την καλλιτεχνική ανάδειξη της φυσικής και ιστορικής κληρονομιάς και τη σύνδεσή της με το

Page 107: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

σύγχρονο αστικό τοπίο και την οικολογική του μεταμόρφωση. Όλη αυτή η δημιουργική δουλειά θα γίνει αντικείμενο προβολής από το δήμο μέσα στην καρδιά της αγοράς των πόλεων, αλλά και των μικρότερων κοινοτήτων με σκοπό την ισορροπημένη δημόσια διάχυση τοπικών πολιτιστικών στοιχείων, ως μια απόπειρα αίσθησης κοινοτικού βιώματος των πολιτών σε έναν κοινό τόπο. Τελευταίο στάδιο των ομάδων αυτών είναι η προσφορά και προώθηση όλου αυτού του υλικού στα διαφημιστικά τμήματα των ΚΟΙΝ.ΕΠ.Ο που θα αναλαμβάνουν το έργο της προβολής του αντικειμένου του επιχειρησιακού πεδίου τους σε σχέση με το αστικό τοπίο και την αγροτική ύπαιθρο του κάθε δήμου. Έτσι θα προβάλλεται και στο επιχειρηματικό και παραγωγικό επίπεδο πλούσιο πολιτιστικό υλικό τόσο για την τουριστική διαφήμιση όσο και για την προώθηση της ντόπιας παραγωγής. Σε περίπτωση που τα διαφημιστικά τμήματα των ΚΟΙΝ.ΕΠ.Ο χρησιμοποιήσουν υλικό για αλλότριους σκοπούς ή παραβιάσουν τις προβλεπόμενες διατάξεις που προβλέπονται, θα πληρώνουν χρηματικό πρόστιμο ίσο με το ένα τέταρτο του κέρδους που δήλωσαν την προηγούμενη χρονιά.

2. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΑΡΧΗ

Σε κάθε κοινοτικό δήμο ιδρύεται Περιβαλλοντική αρχή, την οποία θα στελεχώνουν ένας μόνιμος περιβαλλοντολόγος που ο ρόλος του θα είναι καίριος και συμβουλευτικός στην σχεδίαση και εφαρμογή του πλαισίου της περιβαλλοντικής και χωροταξικής πολιτικής του κάθε δήμου, ο δήμαρχος, ο τοπικός βουλευτής, ένας αρχιτέκτονας και δύο δημοβουλευτές του δημοτικού δημοβουλίου. Είναι απαραίτητο να αναφερθούν στο λειτουργικό και μείζονα αυτό θεσμό και οι πολιτικές θέσεις για το περιβάλλον και την οικολογική του διασύνδεση με το αστικό περιβάλλον. Ο καθορισμός επιστημονικών και αντικειμενικών κριτηρίων για την μέγιστη τιμή των ρύπων θα είναι αρμοδιότητα της αρχής αυτής , η οποία θα οφείλει να λαμβάνει υπόψη τις τοπικές ιδιαιτερότητες και συνθήκες της περιοχής. Το πλαίσιο των περιβαλλοντικών κανόνων

Page 108: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

θα είναι σύμφωνο και με τις διεθνείς συνθήκες προστασίας του περιβάλλοντος που έχουν οικουμενική ισχύ και ταιριάζουν στην αισθητική του κάθε τόπου ( Κιότο, Λισσαβόνα, Βαρκελόνη). Κάθε κοινοτικός δήμος θα αναπτύξει δικό του εργοστάσιο καύσης σκουπιδιών, το οποίο θεσμικά θα υπάγεται στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, αλλά διοικητικά θα ελέγχεται μόνο από τον κάθε δήμο, δική του μονάδα επεξεργασίας τοξικών, νοσοκομειακών και βιομηχανικών απόβλητων και εξελιγμένα τεχνολογικά συστήματα και μονάδα διαχείρισης απορριμμάτων . Το εργοστάσιο θα είναι τέτοιας τεχνολογίας έτσι ώστε να μπορεί να παράγει ρεύμα, το οποίο θα πωλείται στους πολίτες μέσω του δικτύου της ΔΕΗ. Το δίκτυο φωτισμού των δήμων αλλά και οι αντλίες νερού των γεωτρήσεων των Δήμων θα αντικατασταθούν από στύλους φωτισμού με φόρτιση μέσω φωτοβολταϊκών στοιχείων και οι αντλίες νερού με αντίστοιχες οι οποίες θα τροφοδοτούνται μέσω φωτοβολταϊκών στοιχείων αλλά και ανεμογεννητριών. Το κόστος των ανωτέρω θα χρηματοδοτηθεί μέσω δαπανών που ήδη σπαταλούνται προς τη ΔΕΗ και, αν χρειασθεί περαιτέρω χρηματοδότηση, θα γίνεται μέσω της ενοικιάσεως ακινήτων του Δήμου σε ιδιώτες και παραχώρηση της σύμβασης ενοικίασης σε οποιαδήποτε τράπεζα μέχρι το ποσό που χρειάζεται για να καλυφθεί το κόστος. Στο περιβαλλοντικό πρόγραμμα των κοινοτικών δήμων κεντρική φιλοσοφία τους σε κάθε πολεοδομική αλλαγή ή ανασυγκρότηση θα είναι η αύξηση του αστικού πράσινου και η χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας αλλά και η προώθηση του πράσινου τουρισμού (ή οικολογικού τουρισμού). Η κίνηση στις πόλεις θα γίνεται αποκλειστικά με ηλεκτρικά αυτοκίνητα είτε παραγωγής εγκεκριμένων αυτοκινητοβιομηχανιών είτε συμβατικών αυτοκινήτων που έχουν μετατραπεί σε ηλεκτρικά και θα διαθέτουν την απαραίτητη άδεια. Στις νησιωτικές περιοχές, η κίνηση με ηλεκτρικά αυτοκίνητα γίνεται υποχρεωτική και καθιερώνονται σταθμοί φόρτισης αυτοκινήτων, βασικό στοιχείο ανάπτυξης της περιοχής. Η τεχνολογία αυτή μπορεί να εφαρμοστεί χωρίς περιορισμούς και σε σκάφη αναψυχής μιας και η συγκεκριμένη τεχνολογία είναι δυνατόν να αναπτυχθεί στον ελληνικό χώρο με το απέραντο θαλάσσιο δίκτυο. Η προστασία και μέριμνα των δασικών περιοχών και της ελληνικής υπαίθρου περνά στα χέρια των δήμων στα πλαίσια ενός περιφερειακού θεσμικού πλαισίου αναφοράς. Η αρχή θα καθορίζει μέσω κανόνων και άρθρων του συντάγματος, που θα προβλέπει το περιφερειακό πλαίσιο αναφοράς για το περιβάλλον, την ανακήρυξη δασικών περιοχών ως ειδικών ζωνών περιβαλλοντικής προστασίας, καθώς και το χρονικό περιθώριο της ετήσιας κυνηγετικής περιόδου. Σε κάθε δήμο θα δημιουργηθούν περιβαλλοντικά πάρκα, στα οποία θα προστατεύονται σπάνια είδη ζώων και φυτών, των οποίων την εποπτεία θα ασκεί η εν λόγω αρχή. Κάθε περιφέρεια θα συντονίζει και θα ελέγχει τις

Page 109: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

περιβαλλοντικές δράσεις των δήμων και θα διαθέτει το δικό της πρόγραμμα ανακύκλωσης σε συνεργασία με τους δήμους. Οι πόροι για τον τεχνολογικό και επιστημονικό εξοπλισμό των κοινοτικών δήμων θα προέλθουν από την κατακόρυφη μείωση του χρέους τους προς τη ΔΕΗ , με τους τρόπους που ήδη αναφέρθηκαν, με την παράλληλη θέσπιση μόνιμου χαμηλού φόρου για τους δήμους και τα λειτουργικά έξοδα που αφορούν την καθαρότητα και τη διαχείριση των απορριμμάτων. Ο Δήμος δεν θα μπορεί σε καμία περίπτωση να διακόψει την παροχή του αγαθού του ρεύματος προς τους πολίτες του, λόγω οφειλών του καταναλωτή. Στην περίπτωση που ο πολίτης - καταναλωτής αδυνατεί να πληρώσει τους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος, είτε λόγω πραγματικής αδυναμίας είτε προφασιζόμενος οικογενειακούς ή προσωπικούς λόγους, θα του δίνει τη δυνατότητα ο δήμος να εξοφλά το ποσό που αναλογεί στην χρηματική αξία του λογαριασμού με την ανάλογη παροχή εργασίας ως αντάλλαγμα, στο κοινωνικό έργο του Δήμου.* Οι όροι και οι προϋποθέσεις για την θέσπιση μιας τέτοιας κοινωνικής ρύθμισης θα αποφασίζονται από τον δήμο, ενώ, παράλληλα, θα ποικίλλουν από περιοχή σε περιοχή, ανάλογα με τις οικονομικές και κοινωνικές δυνατότητες του κάθε δήμου.

3. ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗ ΑΡΧΗ

Σε κάθε δήμο θα υπάρχει δημοτική πολεοδομική αρχή η οποία θα απαρτίζεται από τους δύο αρχιτέκτονες του δημοτικού δημοβουλίου, τον δήμαρχο και δύο δημοβουλευτές. Η αρχή θα είναι υπεύθυνη για την έγκριση αποφάσεων για θέματα που αφορούν τον πολεοδομικό σχεδιασμό των πόλεων και των κοινοτήτων του δήμου και για θέματα παροχής οικοδομικών αδειών. Βέβαια, η εν λόγω αρχή έχει να επιτελέσει ένα μεγαλειώδες έργο, ένα δημιουργικό παιχνίδι εναλλαγής του φωτός με το σκοτάδι, ένα παιχνίδι με γωνίες και καμπύλες στη συμπλοκή τους με τα χρώματα, ένα αξιόλογο έργο στην ποιοτική

Page 110: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

αναβάθμιση της αισθητικής παραδοσιακών, αλλά και νέων, δημοσίων κτηρίων της πόλης αναδεικνύοντας όλους τους αρχιτεκτονικούς ρυθμούς της μοναδικής τέχνης των αρχαϊκών, των κλασσικών, των ελληνιστικών, αλλά και των βυζαντινών και νεότερων χρόνων. Σπουδαίο καθήκον της αρχής αποτελεί η καλλιτεχνική ανασυγκρότηση πλατειών, δρόμων με τοποθέτηση ή κατασκευή μαρμάρινων γλυπτών, επιγραφών και αγαλμάτων καθώς και η αισθητική αναμόρφωση του περιβάλλοντα χώρου όλων των παραθαλάσσιων οικισμών στα πλαίσια της γεωγραφικής αναζωογόνησης του αιγιαλού και της ισορροπημένης σύνδεσής τους με την γεωστρατηγική ανάδειξη ενός ελληνικού μορφολογικού τοπίου αντάξιου της πολυδιάστατης αρμονίας που τόσο έχουμε ανάγκη, όχι μόνο για την ανάδυση του ελληνικού απαράμιλλου κάλλους, αλλά και για την επιζητούμενη πολιτιστική τουριστική απογείωση του κοινοτικού δήμου και της υπαίθρου του. Όλο αυτό το έργο των αρχιτεκτόνων και της αρχής μπορεί να συνδράμει και την ΠΕ.ΚΑ.Γ στην προσπάθειά της να στοιχειοθετήσει εικαστικό και φωτογραφικό υλικό.

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ

Page 111: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ

ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

III

ΜΙΑ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ

1. ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

Ο ελληνικός κοινοτισμός, που συναντήσαμε στην ελληνική παράδοση και ιστορία, διακρίνεται σε δύο τύπους, τον μικρής κλίμακας κοινοτισμό και τον μεγάλης κλίμακας κοινοτισμό, τον πολιτειακό κοινοτισμό. Ο μικρής κλίμακας κοινοτισμός, που έλαβε χώρα κατά την βυζαντινή και οθωμανική περίοδο στον ελλαδικό και μικρασιατικό χώρο, λειτούργησε γύρω από την ενορία. Σ’ αυτήν την περίπτωση, αναπτύχθηκε και διατηρήθηκε ένα καθαρά διοικητικό σύστημα οργάνωσης των κοινοτήτων (χωριών, πόλεων), χωρίς να λαμβάνει τα ιδιαίτερα εκείνα χαρακτηριστικά που θα το καθιστούσαν μορφή πολιτικής ιδεολογίας. Η ύπαρξη αυτού του πλαισίου οργάνωσης των κοινοτήτων επιβίωσε όχι με τη στήριξη της

Page 112: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

βυζαντινής δεσποτείας και της οθωμανικής τυραννίας, αλλά με την ανοχή τους. Αντίθετα, την περίοδο της αρχαίας αθηναϊκής άμεσης δημοκρατίας, συναντάμε τον πολιτειακό κοινοτισμό, δηλαδή όχι μόνο την διοικητική τοπική οργάνωση του συστήματος του κοινοτισμού, αλλά και την καθολική υιοθέτησή του από τις κεντρικές εξουσίες ως την ελληνική ιδεολογία που ασκούσε επιρροή και διαχεόταν σε όλα τα επίπεδα των δομών, των θεσμών και των λειτουργιών της πόλης-κράτους. Πρόκειται για ένα αρεταϊκό πολιτικό σύστημα άμεσης δημοκρατίας, βγαλμένο μέσα από τα σπλάχνα των προγονικών ιδανικών. Αν μελετήσουμε την ελληνική ιστοριογραφία και ιστορία, την καθημερινότητα της αρχαίας αθηναϊκής κοινωνίας, τη λαογραφία και ευρύτερα τις κοινωνικές δομές που τη χαρακτήριζαν, θα διαπιστώσουμε έναν κοινοτισμό που επικρατούσε από τα κάτω μέχρι τα πάνω και έφθανε στην κορυφή της πυραμίδας. Αυτή ήταν η μορφή που είχε λάβει ο πολιτειακός κοινοτισμός της άμεσης δημοκρατίας, ο οποίος είχε ξεκάθαρα τα χαρακτηριστικά, όχι μόνο πολιτικής ιδεολογίας, αλλά και ενός συγκροτημένου πολιτιστικού ρεύματος σε όλες τις πτυχές της αθηναϊκής πολιτείας. Θεωρούμε πολύ σημαντική την επικράτηση του πολιτειακού κοινοτισμού και ως πολιτιστικού ρεύματος στην ελληνική κοινωνία, επειδή θα αναζωογονήσει συνολικά όλες τις υγιείς και δημιουργικές δυνάμεις του έθνους, προκειμένου να ανασυγκροτηθεί το σύνολο των θεμελιακών δομών που είναι απαραίτητες για την νέα συλλογικότητα που επιζητούμε, την ελληνικότητα. Σ’ αυτό θα συνδράμει καταλυτικά η ανάδειξη του πολιτισμού, όχι μόνο των μικρών κοινωνιών της υπαίθρου, αλλά και του αστικού τοπίου των κοινοτικών παραδόσεων της πλατείας και της γειτονιάς. Εκεί μέσα θα μετουσιωθεί το άτομο ως πρόσωπο.

Παρατίθεται παρακάτω ένα παράδειγμα αισθητικής πρόσληψης του κοινοτισμού και στην τέχνη, για να καταδειχτεί και η δυνατότητά του για μια πολιτιστική μεταμόρφωση που είναι αναγκαία για την σύγχρονη Ελλάδα:

Page 113: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

Ο ελληνικός πολιτειακός κοινοτισμός, ως πολιτική και κοινωνική συνθήκη για μια οργανωμένη δημοκρατική κοινωνία, αποτέλεσε πρώτα από όλα πολιτιστικό και φιλοσοφικό ρεύμα. Για να κατανοήσουμε την καίρια πολύπλευρη λειτουργία του κοινοτισμού, όπως τον συνέλαβαν οι παλιοί Έλληνες, στον ουσιαστικό καθορισμό της ταυτότητας που είχε ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός, και γενικότερα, η ελληνική φιλοσοφία, είναι απαραίτητο να επισημανθεί και η αισθητική του θεμελίωση στην κλασσική τέχνη.Έτσι, ένα παράδειγμα αισθητικής εφαρμογής του κοινοτισμού αφορά την μεθοδική καλλιτεχνική σύλληψη ενός έργου τέχνης. Ας αναφερθούμε στο άγαλμα στην κλασσική περίοδο. Το άγαλμα, την περίοδο αυτή, ως αποτέλεσμα υψηλής καλλιτεχνίας, καλαισθησίας, πέρα από τις γεωμετρικές δομές του, δεν αποτελεί απόρροια νατουραλιστικών στοιχείων, ούτε μίμηση ενός συγκεκριμένου ανθρώπινου όντος. Το άγαλμα, ( αγάλλω = χαίρομαι σε βαθμό ύψιστης τελείωσης από τη θέαση ενός καλλιτεχνήματος) είναι δημιούργημα και σύνθεση πολλών φαινομενολογικών όψεων της πραγματικότητας. Στο εν λόγω έργο, αποτυπώνονται από τον καλλιτέχνη σε όλα του τα σημεία, όχι προσωπικές του προσομοιώσεις και καταβολές , αλλά με συνδυαστικό τρόπο, στοιχεία από τους μύθους που στην ουσία αποτελούν ένα συλλογικό δημιούργημα του συνόλου των πολιτών. Οι μύθοι είναι μια κοινή προγονική μας κατάκτηση που περιγράφουν έναν άλλο κόσμο, των κόσμο των μορφών και των αρχέτυπων ''ειδών'', των ιδεών, όπως συλλαμβάνονται όχι από ένα άτομο, αλλά από την σύνθεση που έχει προκύψει από την ''κοινότητα'' όλων των προσωπικών αναφορών, οπτικών, παρεμβάσεων και πεποιθήσεων των πολιτών.

Page 114: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

2. Ο ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ ΩΣ ΕΝΑ ΠΛΑΙΣΙΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΩΝ

ΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΑΡΧΩΝ

Α. Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΥΛΛΗΨΗ

Ο πολιτειακός κοινοτισμός, στην σύλληψή του, είναι ένα πλαίσιο διοικητικών και οργανωτικών δομών και αρχών, το οποίο θεμελιώνει την ατομική ευημερία και ελευθερία σε συνάρτηση πάντοτε με την κοινωνική πρόοδο και εξέλιξη μιας συλλογικότητας, ως αυτοτελής κοινότητας. Εδραιώνεται μέσα σε μια κοινοβουλευτική δημοκρατία και μπορεί να έχει εφαρμογή είτε σε ένα αμιγές πολίτευμα άμεσης δημοκρατίας είτε σε μια συμμετοχικού τύπου δημοκρατία με στοιχεία οπωσδήποτε αμεσοδημοκρατικά ( συχνά τακτικά δημοψηφίσματα ). Πολλοί, αρχικά, θα θεωρήσουν ότι πρόκειται για κάποιο ιδεολόγημα προσδίδοντάς του ταμπέλα ή ετικέτα. Εμείς καλούμε τους Έλληνες να κοιτάξουν την ουσία του ως πολιτική εμπειρία. Εμείς μιλάμε, όχι για μια ακόμα θεωρία, αλλά για ένα πραγματιστικό κοινωνιοκεντρικό σχέδιο και ταυτόχρονα πλαίσιο οργάνωσης μιας κοινωνίας μακριά από οποιεσδήποτε ιδεολογικές αγκυλώσεις του παρελθόντος. Σαν πολιτικό πρόταγμα κοινωνίας, είναι αδύνατον να χαρακτηριστεί και να προσδιοριστεί με τους παλιούς πολιτικούς όρους (αριστερό, κεντρώο, δεξιό), γιατί είναι πέρα και πάνω από τέτοιες πολιτικές θεωρήσεις. Δεν αναφερόμαστε σε κάποια σύνθεση των ξεπερασμένων ιδεολογιών, αλλά μιλάμε για μια πραγματιστική υπέρβαση των κατεστημένων αρχών διακυβέρνησης που μας οδηγούσαν κάθε φορά στο τέλμα και σε αδιέξοδα.

Page 115: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

Στον κοινοτισμό που προτείνουμε, η εθνική ασφάλεια, η άμυνα, η εξωτερική πολιτική και η ενέργεια βρίσκονται στην πλήρη δικαιοδοσία και εποπτεία της κεντρικής κυβέρνησης, διασφαλίζοντας την πολιτική σταθερότητα, την εθνική προοπτική της χώρας και την εμπιστοσύνη των πολιτών. Θέματα που αφορούν την παιδεία, την υγεία, τον πολιτισμό, την εργασία και την αγροτική ανάπτυξη θα ρυθμίζονται, σε μεγαλύτερο βαθμό, από τις τοπικές κοινωνίες των δήμων και των περιφερειών, ενώ η κεντρική κυβέρνηση θα έχει καθοδηγητικό ρόλο.

Β. Η ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΩΣ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΟΜΟΚΕΝΤΡΟΙ ΚΥΚΛΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ

ΜΕ ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΕΡΙΧΩΡΗΣΗ

ΚΥΚΛΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ

Α. ΚΟΙΝΟΤΙΚΑ ΒΟΥΛΕΥΤΗΡΙΑ Β. ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΔΗΜΟΒΟΥΛΙΑ Γ. ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΑ Δ. ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Ας φανταστούμε τρεις ομόκεντρους κύκλους, το έναν μέσα στον άλλο. Ο μεγαλύτερος εξωτερικός κύκλος αποτελεί την κεντρική κυβέρνηση, ο αμέσως μικρότερος μέσα σε αυτόν αποτελεί την περιφερειακή κυβέρνηση, ο αμέσως εσώτερος

Page 116: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

είναι η δημοτική αρχή, ενώ ο μικρότερος σχεδόν στο κέντρο των τριών κύκλων αποτελεί την κοινοτική αρχή. Ο πολιτειακός κοινοτισμός επιτυγχάνει και εξασφαλίζει μια κοινωνική πορεία για το άτομο με σκοπό την πολιτική κοινωνικοποίησή του μέσα σε κάθε μορφή κοινότητας από το μικρό δημοτικό διαμέρισμά του, την κοινότητα, μέχρι και την μεγάλη εθνική κοινότητα, θέτοντας στο κέντρο της φιλοσοφίας του την κοινή συμπόρευση ατόμου και κοινωνίας. Ας ξεχάσουμε το υδροκέφαλο συγκεντρωτικό μοντέλο εξουσίας που πήρε την αρχική μορφή του τα πρώτα χρόνια του Όθωνα και διατηρήθηκε μέχρι σήμερα στις γενικές του δομές. Το φεουδαρχικής νοοτροπίας αυταρχικό μοντέλο εξουσίας διατηρούσε περισσότερο τα προνόμια των λίγων και των κομμάτων που εξυπηρετούσαν και συνεχίζουν, ως επί το πλείστον, να εξυπηρετούν μια πολιτιστική νοοτροπία αλλότρια προς τα ελληνικά ιδεώδη και συμφέροντα που έτρεφε τον επιχειρηματικό παρασιτισμό και την οικονομική παράλυση του παραγωγικού ιστού της χώρας. Πολλές αρμοδιότητες της κεντρικής εξουσίας, στον πολιτειακό κοινοτισμό, αποκεντρώνονται και μεταφέρονται στην αυτοδιάθεση των περιφερειών και των δήμων. Η εξουσία έρχεται πιο κοντά στον πολίτη, και ο πολίτης έρχεται πιο κοντά στην εξουσία. Έτσι, έχουμε την ουσιαστική συνάντηση του πολίτη με την πολιτική εξουσία και τα κέντρα αποφάσεων καθιστώντας τον συμμέτοχο σε κάθε της εκδήλωση και διαμορφωτή της ίδιας του της καθημερινότητας.

Γ. ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ Η ΚΑΡΔΙΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΥ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΥ

Page 117: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

Α΄ ΑΤΥΠΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΚΟΙΝΟΤΙΚΑ ΒΟΥΛΕΥΤΗΡΙΑ

Στα κοινοτικά βουλευτήρια επιτυγχάνεται η ενεργοποίηση του πολίτη με τη συμμετοχή του στα κοινά, ενώ κάθε χρόνο τα κοινοτικά βουλευτήρια θα ανανεώνουν το δυναμικό του δημοτικού δημοβουλίου εκλέγοντας νέους δημοβουλευτές από τις τοπικές κοινωνίες των κοινοτικών δήμων.

Β΄ ΚΥΚΛΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ ΔΗΜΟΙ ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΔΗΜΟΒΟΥΛΙΑ

Οι δήμοι αποκτούν αυτόνομη λειτουργία σε όλα τα επίπεδα και ισχυροποιούνται ως προς τις εξουσίες και τις δυνατότητες που θα έχουν. Το σύνολο των δημόσιων σχολικών συγκροτημάτων της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, και γενικότερα το μεγαλύτερο μέρος της πολιτικής για την τοπική εκπαίδευση, περνούν στην πολιτική εποπτεία των δήμων. Έτσι, οι δήμοι Θα επιλέγουν έναν δημοτικό προϋπολογισμό (ΔΕΠ ή ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΤΙΚΩΝ ΣΥΝΕΔΡΙΩΝ) τον Νοέμβριο, μετά από απόφαση δημοτικού δημοψηφίσματος, ο οποίος θα εγκρίνεται από το δημοτικό δημοβούλιο. Οι δήμοι δε θα λειτουργούν με την παλιά και παρωχημένη αντίληψη του επαίτη της κεντρικής εξουσίας, αλλά θα έχουν πολιτειακή οργάνωση. Ο δημοτικός

Page 118: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

προϋπολογισμός θα περιλαμβάνει δημοτικούς φόρους για να καλύπτει τα έξοδα της λειτουργίας της διοίκησης του δήμου, της λειτουργίας των οργανισμών και την μισθοδοσία όλων των δημοτικών υπαλλήλων και των εκπαιδευτικών. Καθιερώνεται ένα ετήσιο τακτικό ευρύ δημοτικό δημοψήφισμα, στο οποίο θα εγκρίνεται ο δημοτικός προϋπολογισμός. Ενώ θα προβλέπονται και έκτακτα δημοψηφίσματα, εφόσον κινηθεί από τις διαδικασίες της λαϊκής πρωτοβουλίας ή της ανάκλησης. Σε κάθε δημοψήφισμα θα μπορούν να κρίνονται μέχρι και 9 θεματικές ενότητες (π.χ. ύψος φορολογίας, δημοτικός προϋπολογισμός, ένα κοινωνικό θέμα). Οπότε, κάθε δημοτικός προϋπολογισμός θα ενσωματώνει και τις αποφάσεις των τυχόν έκτακτων δημοψηφισμάτων, για να έχει καθολική ισχύ και νομιμότητα. Καθιερώνονται ως υποχρεωτικές από το σύνταγμα οι Διαβουλευτικές Συνεδρίες μέσα στα δημοκρατικά κόμματα και τα Δίκτυα Ενεργών Πολιτών (απλοί πολίτες, εξωκοινοβουλευτικά κινήματα, κοινωνικά κινήματα, σύλλογοι κ.λ.π.). Κάθε κομματική διαβουλευτική συνεδρία θα αποτελείται από τρία άτομα. Μέσα στο χώρο κάθε δημαρχείου θα λειτουργεί η δημοτική Διακομματική Διαβουλευτική Συνεδρία, η οποία θα αποτελείται από αριθμό προσώπων ίσο με τον αριθμό των επτά πρώτων κοινοβουλευτικών κομμάτων. Κύριος ρόλος των διαβουλευτικών συνεδρίων και ιδιαίτερα της δημοτικής συνεδρίας, θεμελιακός για τη λειτουργία του κοινοτισμού, θα είναι η διαβούλευση για την τελική μορφή που θα έχουν οι διατυπώσεις των κειμένων που θα πλαισιώνουν τα δημοψηφίσματα. Αξίζει να τονιστεί ότι οι διαβουλευτικές συνεδρίες και τα δίκτυα ενεργών πολιτών λαμβάνουν χώρα σε όλα τα επίπεδα και στους τρεις τυπικούς ομόκεντρους κύκλους αυτοδιάθεσης (δημοτική, περιφερειακή και κεντρική). Σε κάθε δήμο εγκαθίσταται μόνιμη γραμματεία πληροφορικών συστημάτων και λογιστικό αρχείο υποστήριξης για τη σύνταξη του προϋπολογισμού, ενώ Θα καταγράφονται όλα τα οικονομικά ( και φορολογικά ) και περιουσιακά στοιχεία των πολιτών του δήμου. Κάθε δήμος θα λειτουργεί ως αυτόνομο μικρό κράτος με πολιτική περιχώρηση, δηλαδή θα οργανώνει πολιτικά και οικονομικά την τοπική του κοινωνία χωρίς να εμπλέκεται η περιφέρεια ή η κεντρική εξουσία στον καθορισμό της πολιτικής αυτονομίας των αποφάσεών του, ενώ ταυτόχρονα οι πολιτικές του δε θα έρχονται σε αντίθεση και σύγκρουση με την πολιτική στρατηγική των άλλων δύο ευρύτερων ομόκεντρων κύκλων εξουσίας (ως προς την εθνική ομοψυχία και την καλλιέργεια της συλλογικότητας που θα προωθούμε). Οι δήμοι, κάθε χρόνο, θα αναρτούν ηλεκτρονικά τον δημοτικό προϋπολογισμό στη δική τους ιστοσελίδα, ενώ, παράλληλα, σε ετήσια βάση, σε συνεργασία με τις περιφέρειες στις οποίες ανήκουν διοικητικά, θα δημοσιεύουν στην

Page 119: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

ιστοσελίδα τους όλα τα στατιστικά στοιχεία και τους οικονομικούς δείκτες που θα απεικονίζουν την πραγματική τοπική τους κοινωνία. Αντίγραφο του δημοτικού προϋπολογισμού θα αποστέλλεται στις περιφέρειες και θα ενσωματώνονται στον περιφερειακό προϋπολογισμό. Έτσι, γίνεται θεσμός η δημοσιοποίηση των εξής ετήσιων δεικτών, οι οποίοι θα αναρτώνται ηλεκτρονικά:

α. Ακαθάριστο Δημοτικό Προϊόν (ολικό) β. Δείκτης Δημοτικής Ανεργίαςγ. Δείκτης Ανθρώπινης Φτώχειας στον δήμο δ. Δείκτης Δημοτικής Παραγωγικής Οικονομίας

Όλοι οι στατιστικοί δείκτες θα επικυρώνονται και θα εγκρίνονται από τα δημοτικά και περιφερειακά βουλευτήρια κατά πλειοψηφία. Ας ξεχάσουμε το μονομερές και παρασιτικό μοντέλο των υπερχρεωμένων δήμων που ήταν μη παραγωγικοί και ατροφικοί. Κυριολεκτικά, μιλάμε για μια μεταμόρφωση της ελληνικής κοινωνίας, η οποία θα ξεκινά από τις αναβαθμισμένες τοπικές κοινωνίες της επαρχίας και της υπαίθρου και θα καταλήγει στα ισορροπημένα αστικά κέντρα με το περιβάλλον. Σε κάθε δήμο θα διενεργούνται δημοτικά δημοψηφίσματα, συνήθως προς το τέλος κάθε έτους, και σε αυτά οι πολίτες θα αποφασίζουν τα πάντα. Από τον τρόπο που θέλουν να διαθέσουν τα χρήματά τους για την εκπαίδευση, τον πολιτισμό και την καθαριότητά τους μέχρι και το ύψος της δημοτικής φορολογίας που επιθυμούν. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι και οι κεντρικοί φόροι της εθνικής κυβέρνησης για τα έξοδα του κεντρικού κράτους, καθώς και οι περιφερειακοί φόροι, ως προς το ύψος τους, θα διαμορφώνονται, στην τελική τους μορφή, μέσα στα δημοτικά δημοβούλια και τους δήμους. Κάθε δήμος θα φοροδοτεί ανάλογα με τις οικονομικές δυνατότητές του στο κεντρικό κράτος και αυτό θα επιτυγχάνεται με βάση τους οικονομικούς και κοινωνικούς δείκτες (ως αναλογούν ποσοστό) που αναφέρθηκαν ανωτέρω με πρωτεύοντα το Α.Δ.Π. ( Ως προς την ενέργεια, θα καθορίζεται σε κάθε δήμο ανάλογα η τιμή της κιλοβατώρας κ.λ.π.) Ιδιαίτερη συμβολή σε αυτό θα έχουν οι περιφέρειες. Να σημειωθεί ότι οι ετήσιοι φορολογικοί συντελεστές για το σύνολο των πολιτών μέσα στους δήμους, που θα αφορούν τους κεντρικούς και περιφερειακούς φόρους θα διαμορφώνονται από τους δήμους. Η κεντρική και περιφερειακή εξουσία θα εισπράττει το καθορισμένο ποσό που έχει προγραμματιστεί στον προϋπολογισμό τους με βάση το συνολικό ποσό ανά δήμο.

Page 120: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

Έτσι, σε έναν δήμο το ύψος των δημοτικών φόρων, για παράδειγμα, θα διαφοροποιούνται ανάλογα με την έκταση (η οποία θα το επιβάλει), που θα επιθυμούν οι πολίτες να έχει ο δημοτικός τομέας των υπηρεσιών και οργανισμών. Η κοινωνική πολιτική και η προστασία των ασθενέστερων κοινωνικών στρωμάτων θα ασκείται μέσα στα δημοτικά δημοβούλια είτε αυτό αφορά την ρύθμιση της φορολογίας είτε την χορήγηση επιδομάτων για την προστασία ειδικών κατηγοριών. Οι πολίτες σε κάθε δήμο θα έχουν τη δυνατότητα να επιλέγουν για τα σχολεία τους, όχι μόνο το δικό τους τρόπο οργάνωσης και διοίκησης που τους ταιριάζει αλλά και να υιοθετούν, θεσμοθετημένα ή όχι, τις δικές τους μεθόδους διδασκαλίας και τα βιβλία που θα ταιριάζουν περισσότερο στο ήθος και το ύφος της φιλοσοφία τους και του τόπου τους ή της παράδοσής τους. Σε όλα τα σχολεία των δήμων θα εισάγεται, εκτός από την εθνική ιστορία, και η τοπική ιστορία, η οποία θα αναδεικνύει τον τοπικό πολιτισμό και την αισθητική και λειτουργική σύνδεσή του με το φυσικό και γεωγραφικό τοπίο του περιβάλλοντος της εν λόγω περιοχής. Στην περίπτωση που οι πολίτες επιλέξουν στην περιοχή τους τη λειτουργία ιδιωτικών σχολείων, θα προβλέπεται σε αυτά και η πρόσβαση των φτωχών οικονομικά και κοινωνικά στρωμάτων δωρεάν. Θα έχουν τη δυνατότητα οι τοπικές κοινωνίες να μειώνουν θεαματικά τη φορολογία των επιχειρήσεων ή των πολιτών, εφόσον επιτυγχάνουν να έχουν πρωτογενές πλεόνασμα στον δημοτικό προϋπολογισμό, προκειμένου να δημιουργούν ένα κατάλληλο οικονομικό κλίμα για επενδύσεις με σκοπό την αγροτική και επιχειρηματική και, περαιτέρω, κοινωνική ανάπτυξη του τόπου τους. Πέρα από αυτό, θα είναι δυνατόν να δημιουργούν ειδική προσωρινή οικονομική ζώνη χαμηλής φορολογίας για ξένες επιχειρήσεις ή επενδύσεις για την προσέλκυση κεφαλαίων. Οι τοπικές κοινωνίες των δήμων θα ακολουθούν τη δική τους αγροτική και εμπορική πολιτική τόσο στον τρόπο παραγωγής των τοπικών προϊόντων, όσο και στον τρόπο προώθησης και διακίνησης των αγαθών τους. Θα έχουν τη δυνατότητα να συνάπτουν συμφωνίες με επιχειρήσεις και κράτη από το εξωτερικό, βελτιώνοντας θεαματικά τις εξαγωγές τους και αυξάνοντας, παράλληλα, και την εθνική παραγωγή προϊόντων και αγαθών. Μελετώντας το νέο πολιτικό πλαίσιο δομών, αρχών και οργάνωσης που θα έχουν οι δήμοι, αν αποπειραθεί κανείς να ανιχνεύσει ή να μαντέψει ποια θα είναι η σύνθεσή τους, θα διαπιστώσει ότι θα έχουμε δήμους με μικρής έκτασης δημόσιο τομέα και δήμους με μεσαίας ή μεγάλης έκτασης δημόσιο τομέα, και αυτό δε θα είναι επιλογή κάποιας εξουσίας, αλλά της ίδιας της βούλησης των πολιτών.

Page 121: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

Γ΄ ΚΥΚΛΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΑ

Όλα τα εκπαιδευτικά ιδρύματα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και το σύνολο των νοσηλευτικών ιδρυμάτων θα είναι πλέον υπό την πολιτική εποπτεία των περιφερειών και θα υπάγονται σε αυτές. Σε κάθε περιφέρεια εγκαθίσταται γενική γραμματεία πληροφορικών συστημάτων και κάθε υπουργείο θα έχει διευρυμένες πολιτικές αρμοδιότητες πετυχαίνοντας την πολυπόθητη πολιτική αποκέντρωση των εξουσιών της κεντρικής κυβέρνησης. Το περιφερειακό κοινοβούλιο με την συντονιστική δράση του κυβερνήτη της περιφέρειας και των τεσσάρων υπουργικών συμβούλων της παιδείας, της υγείας, της οικονομίας και της περιφερειακής ανάπτυξης αρχικά θα συγκεντρώνει τους επιμέρους δημοτικούς προϋπολογισμούς των κοινοτικών δήμων της περιφέρειας. Κατά δεύτερον, θα ενσωματώνει τους περιφερειακούς φόρους για τα έξοδα των υπηρεσιών και των οργανισμών της περιφέρειας, αλλά και τους κεντρικούς φόρους της εθνικής κυβέρνησης, στους δημοτικούς προϋπολογισμούς, με βάσει τους οικονομικούς και κοινωνικούς ετήσιους δείκτες, κυρίως το ακαθάριστο δημοτικό κάθε δήμου (Α.Δ.Π) και την ανεργία του (Δ.Δ.Α). Στη συνέχεια, αφού περαιωθεί η απαραίτητη διασταύρωση και σύνδεση των οικονομικών και κοινωνικών στοιχείων των προϋπολογισμών, το περιφερειακό κοινοβούλιο θα καταρτίζει και θα συντάσσει τον περιφερειακό προϋπολογισμό, εντάσσοντας σε αυτόν τις αποφάσεις του τακτικού περιφερειακού δημοψηφίσματος που θα διενεργείται τον Ιούνιο ή και τις αποφάσεις τυχόν έκτακτων δημοψηφισμάτων. Στο περιφερειακό συμβούλιο, που θα λαμβάνει χώρα, ο περιφερειακός προϋπολογισμός θα παίρνει την τελική του

Page 122: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

μορφή, μετά και την διασύνδεση του περιφερειακού προϋπολογισμού με τις προτεραιότητες που έχουν τεθεί από την εθνική κυβέρνηση και τον τυπικό έλεγχο από τον γενικό γραμματέα της περιφέρειας. Όπως και στους κοινοτικούς δήμους, έτσι και στις περιφέρειες, οι τοπικές κοινωνίες της περιφέρειας θα αποφασίζουν τον τρόπο οργάνωσης και συγκρότησης των δομών που θα έχουν η τριτοβάθμια εκπαίδευση και οι υπηρεσίες υγείας (νοσοκομεία, νοσηλευτικά και παραϊατρικά ιδρύματα κ.λ.π.) και θα ορίζουν, επίσης, τον τρόπο άσκησης της κοινωνικής ή οικονομικής πολιτικής. Στο έργο της περιφερειακής διοίκησης των υπουργικών συμβούλων, επικουρική και επιπρόσθετη λειτουργία θα προσφέρουν τέσσερις γραμματείς επίβλεψης και εποπτείας για την περιφερειακή οικονομία, την πολιτική προστασία, το εθνικό και περιφερειακό οδικό δίκτυο, το περιβάλλον και τον πολιτισμό. Κάθε χρόνο, τον Ιανουάριο, οι περιφέρειες σε συνεργασία με τους δήμους θα δημοσιοποιούν στα περιφερειακά συμβούλια όλους τους ετήσιους περιφερειακούς και δημοτικούς οικονομικούς και κοινωνικούς δείκτες:

α. Ακαθάριστο Περιφερειακό Προϊόν (ολικό) β. Δείκτης Περιφερειακής Ανεργίαςγ. Δείκτης Ανθρώπινης Φτώχειας στην Περιφέρεια δ. Δείκτης Περιφερειακής Παραγωγικής Οικονομίας

οι οποίοι θα συγκροτούν στη συνέχεια τους εθνικούς οικονομικούς και κοινωνικούς δείκτες της ελληνικής οικονομίας, μετά από απόφαση της εθνικής κυβέρνησης και τον οικονομοτεχνικό συντονισμό που θα έχει με τα περιφερειακά συμβούλια. Καθίσταται υποχρεωτική και η αναλυτική ηλεκτρονική ανάρτηση των περιφερειακών προϋπολογισμών στο διαδίκτυο. Όπως ειπώθηκε και νωρίτερα, όλοι οι στατιστικοί δείκτες θα επικυρώνονται και θα εγκρίνονται από τα δημοτικά δημοβούλια και περιφερειακά κοινοβούλια κατά πλειοψηφία.

Page 123: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

Δ. ΚΕΝΤΡΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ ΕΘΝΙΚΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Η κεντρική κυβέρνηση δε θα διαμορφώνει σε καμιά περίπτωση ούτε τους περιφερειακούς ούτε τους δημοτικούς προϋπολογισμούς, παρά μόνο θα ενσωματώνει τους κεντρικούς φόρους για τα έξοδα του συνόλου των υπηρεσιών, των οργανισμών και των δημόσιων υπαλλήλων στους περιφερειακούς προϋπολογισμούς με βάσει τους περιφερειακούς ετήσιους δείκτες. Θα εγκρίνει τους περιφερειακούς προϋπολογισμούς ελέγχοντας την σύνταξή τους σύμφωνα με τις κεντρικές πολιτικές οδηγίες και αποφάσεις που αποτελούν νόμο του κράτους σε όλα τα επίπεδα. Τέλος, θα καταρτίζει και θα συντάσσει τον κεντρικό εθνικό προϋπολογισμό, λαμβάνοντας υπόψη το πανελλαδικό δημοψήφισμα που θα διενεργείται κατά τον Φεβρουάριο. Τα πανελλαδικά δημοψηφίσματα θα διακρίνονται σε ένα τακτικό ευρύ και τυχόν έκτακτα. Το τακτικό ευρύ δημοψήφισμα θα πραγματοποιείται μία φορά στην αρχή κάθε χρόνου, κατά τον Φεβρουάριο διάστημα που θα προηγείται χρονικά, δηλαδή, των περιφερειακών ή δημοτικών δημοψηφισμάτων κάθε πολιτικού κύκλου πολιτικής εξουσίας και θα μπορεί να περιλαμβάνει 9 θεματικές ενότητες, περιεχομένου ανάλογου με τα δημοτικά ή περιφερειακά δημοψηφίσματα ή και υπέρτερου περιεχομένου. Μέσα στο χώρο του κοινοβουλίου θα λειτουργεί η Εθνική Διακομματική Διαβουλευτική Συνεδρία, η οποία θα αποτελείται από αριθμό προσώπων ίσο με τον αριθμό των κοινοβουλευτικών κομμάτων. Κύριος ρόλος των διαβουλευτικών συνεδριών, θεμελιακός για τη λειτουργία του κοινοτισμού, θα είναι η διαβούλευση για την τελική μορφή που θα έχουν οι διατυπώσεις των κειμένων που θα πλαισιώνουν τα πανελλαδικά δημοψηφίσματα. Παράλληλα θα διατυπώνονται και οι θέσεις των Δικτύων Ενεργών Πολιτών (λαϊκές πρωτοβουλίες) οι οποίες μαζί με τα κείμενα των συνεδριών θα τίθενται στα δημοψηφίσματα προς ψήφιση από τους πολίτες. Όπως αναφέρθηκε και σε προηγούμενο κεφάλαιο, τα κόμματα θα είναι υποχρεωμένα να εντάξουν στις δομές τους τις διαβουλευτικές συνεδρίες, οι οποίες θα λαμβάνουν χώρα πριν

Page 124: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

από τη σύσταση της διακομματικής διαβουλευτικής συνεδρίας, προκειμένου να έχουν διαμορφωμένες τις προτεινόμενες διατυπώσεις των κομμάτων που προορίζονται ως κείμενα των δημοψηφισμάτων. Η κεντρική εθνική κυβέρνηση θα είναι κατά βάση ολιγομελής και θα αποτελείται από 9 μέλη, όπως αναφέρεται στο ευρύ πρόγραμμα θεσμών.

ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΕΡΓΟ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΟ ΠΡΑΚΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΥ ΕΙΝΑΙ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟ ΚΑΙ ΕΥΕΛΙΚΤΟ ΣΕ ΠΟΛΥΠΟΙΚΙΛΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΥ

«Σοσιαλισμός και Κοινοτισμός», του Καραβίδα Κωνσταντίνου

«Η Κοινοτική Πολιτεία τόμος Α’», του Καραβίδα Κωνσταντίνου

«Η Τοπική Αυτοδιοίκησις και ο οικονομικός ρεζιοναλισμός», του Καραβίδα Κωνσταντίνου

«Πέρα από το άτομο», του Ζιάκα Θεόδωρου (εκδ. Αρμός)

«Γεωοικονομία και Κοινοτισμός», του Καραβίδα Κωνσταντίνου

«Δωρικόν Άσμα», του Καραβίδα Κωνσταντίνου

«Αυτοείδωλον Εγενόμην», του Ζιάκα Θεόδωρου (εκδ. Αρμός)

«Κοινοτισμός», του Μελέτη Μελετόπουλου (Εναλλακτικές Εκδόσεις)

Page 125: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

« Ο Κωνσταντίνος Καραβίδας και ο σχεδιασμός της Κοινοτικής Δημοκρατίας» του Πανταζόπουλου Νικόλαου

«Αγροτικά», μελέτη συγκριτική (1831), του Καραβίδα Κωνσταντίνου (εκδ. Παπαζήση)

«Αισθητικές Απομυθοποιήσεις», του Ευαγγέλου Ιάσονα (εκδ. Δωδώνη)

«Ιστορία της Αρχαίας Φιλοσοφίας», του Mario Vegetti (εκδ.Τραυλός)

«Ο Έγελος και η Κοινωνία», των Ζαν Πιερ Λεφέβρ και Πιερ Μασερέ (εκδ. Εστία)

«Από τον Προμηθέα στον Σωκράτη», του Η. Νικολούδη (εκδ Ροές)

«Η οντολογία της Σχέσης», του Γιανναρά Χρήστου (εκδ. Ίκαρος)

«Το πρόσωπο και ο Έρως», του Γιανναρά Χρήστου (εκδ. Ίκαρος)

«Πολιτική χωρίς Πολιτικούς» , Aki Orr

ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ