Σχεδιασμός Επαγγελματικού Οχήματος Ελαφρού Τύπου για...

1

Πανεπιστήμιο Αιγαίου

Τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης Προιόντων και Συστημάτων

ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Σχεδιασμός επαγγελματικού οχήματος ελαφρού

τύπου για παραγωγή στην Ελλάδα

Θάνος Παππάς

ΑΜ 511/2008059

Επιβλέπων καθηγητής: Σκουρμπούτης Ευγένιος

Τριμελής επιτροπή: Σκουρμπούτης Ευγένιος, Δραμυτινός Πάνος,

Ζαχαρόπουλος Νικόλαος

3

Περιεχόμενα

1. Εισαγωγή ....................................................................................................... 7

1.1 Στόχος ........................................................................................................................ 7

1.2 Ιδιαιτερότητες της Χώρας Παραγωγής (Ελλάδα) ...................................................... 7

1.3 Μέσα παραγωγής ...................................................................................................... 7

2. Έρευνα........................................................................................................... 8

2.1 Ελληνικό Αυτοκίνητο ................................................................................................. 8

2.1.1 Bioplastic - Attica – DIM .................................................................................... 8

2.1.2 FARCO - CHRYSLER HELLAS S.A. ......................................................................... 9

2.1.3 ALTA ................................................................................................................. 10

2.1.4 ΜΕΒΕΑ ............................................................................................................. 11

2.1.5 Εnfield Neorion E.P.E ....................................................................................... 13

2.1.6 NAMCO ............................................................................................................ 14

2.1.7 MAVA ............................................................................................................... 18

2.1.8 ELBO ................................................................................................................. 19

2.2 Συνεντεύξεις (Αναλυτικά στο παράρτημα 9.1) ...................................................... 22

2.2.1 Δημήτρης Κορρές ............................................................................................ 22

2.2.2 Κωνσταντίνος Μαλανδρίνος ........................................................................... 22

2.2.3 Τσιτσιρίγκος Κώστας ....................................................................................... 23

2.2.4 Συμπεράσματα ................................................................................................ 23

2.3 Ειδικά Οχήματα ....................................................................................................... 24

2.3.1 Ειδικά οχήματα για έντονες εκτός δρόμου διαδρομές ................................... 24

2.3.2 Οχήματα Ελεύθερου Χρόνου (UTV, ATV, Buggies, Go Kart etc) ..................... 25

2.3.3 Αυτοκινούμενα ................................................................................................ 25

2.3.4 Ειδικές Μετατροπές ........................................................................................ 26

2.3.5 Στρατιωτικά Οχήματα ...................................................................................... 27

2.3.6 Οχήματα Αστυνομίας ...................................................................................... 27

2.3.7 Ταξί .................................................................................................................. 28

2.3.8 Ασθενοφόρα .................................................................................................... 29

2.3.9 Πυροσβεστικά Οχήματα και Οχήματα Διάσωσης ........................................... 30

2.3.10 Οχήματα Έργου ............................................................................................... 30

2.4 Μικρά Οχήματα πόλης ............................................................................................ 31

2.5 Επαγγελματικά Οχήματα Ελαφρού Τύπου ............................................................. 32

2.5.1 Μηχανοκίνητα Τρίκυκλα ................................................................................. 32

4

2.5.2 Micro Vans ....................................................................................................... 33

2.5.3 Car Derived Vans ............................................................................................. 33

2.5.4 Sub Compact Vans ........................................................................................... 34

2.5.5 Light Vans ........................................................................................................ 35

2.5.6 Medium Vans ................................................................................................... 36

2.5.7 Heavy Vans ...................................................................................................... 37

2.5.8 Pick-Up Trucks ................................................................................................. 38

2.5.9 Συμπεράσματα ................................................................................................ 41

2.6 Μηχανικά Μέρη Επαγγελματικών Οχημάτων Ελαφρού Τύπου ............................. 42

2.6.1 Πλαίσιο ............................................................................................................ 42

2.6.2 Κινητήρας (Engine) .......................................................................................... 44

2.6.3 Αναρτήσεις (suspension) ................................................................................. 45

2.6.4 Κιβώτιο Ταχυτήτων (gearbox) ......................................................................... 46

2.6.5 Διαφορικό (differential) .................................................................................. 46

2.7 Μεταβλητή Πλατφόρμα .......................................................................................... 47

2.8 Οριστική Περιγραφή Έργου (Brief) ......................................................................... 50

2.9 Τάσεις της αγοράς ................................................................................................... 50

2.9.1 Παγκόσμια αγορά Επαγγελματικών Οχημάτων .............................................. 51

2.9.2 Πωλήσεις των Micro-Vans ............................................................................... 51

2.9.3 Ευρώπη – Αγορά επαγγελματικών οχημάτων ................................................ 52

2.9.4 Ινδία – Αγορά επαγγελματικών οχημάτων ..................................................... 52

2.10 Άμεσοι Ανταγωνιστές .............................................................................................. 53

2.10.1 Piaggio Porter .................................................................................................. 53

2.10.2 Sokon Minivan ................................................................................................. 58

2.10.3 Aixam Mega Multitruck ................................................................................... 59

2.10.4 Mahindra Maxximo ......................................................................................... 61

2.10.5 Fiat Strada ........................................................................................................ 62

2.10.6 Citroen Nemo – Peugeot Bipper – Fiat Fiorino/Qubo ..................................... 64

2.10.7 Ford Transit Courier ......................................................................................... 67

2.11 Δράση ...................................................................................................................... 68

2.11.1 Μεταφορές Αντικειμένων ............................................................................... 69

2.11.2 Μεταφορές Τροφίμων .................................................................................... 69

2.11.3 Μετακινήσεις Ανθρώπων ................................................................................ 70

2.11.4 Μεταφορές Ζώων και Φυτών ......................................................................... 70

5

2.11.5 Μεταφορές Εξοπλισμού .................................................................................. 71

2.11.6 Μεγέθη παλετών ............................................................................................. 71

2.11.7 Πρόσβαση στο εσωτερικό – Ελαφρά επαγγελματικά οχήματα ...................... 73

2.12 Χρήστες .................................................................................................................... 79

2.12.1 Αγρότης και έμπορος ελαιόλαδου σε χωριό .................................................. 79

2.12.2 Ηλεκτρολόγος και ιδιοκτήτης καταστήματος σε πόλη ................................... 80

2.12.3 Υπάλληλος σε πιτσαρία-εστιατόριο που προσφέρει υπηρεσίες Delivery ...... 81

2.12.4 Υπάλληλος Super Market μιας μικρής πόλης ................................................. 82

2.12.5 Ιδιοκτήτης εταιρίας ενοικίασης οχημάτων ..................................................... 82

2.13 Σύνταξη Προδιαγραφών .......................................................................................... 83

2.13.1 Τεχνικά Χαρακτηριστικά .................................................................................. 83

2.13.2 Εξωτερική Σχεδίαση ........................................................................................ 84

2.13.3 Αποθηκευτικός Χώρος ..................................................................................... 85

2.13.4 Χώρος Επιβατών .............................................................................................. 85

2.13.5 Σύνοψη - Σημαντικότερες Προδιαγραφές ...................................................... 86

3 Ιδεασμός....................................................................................................... 87

3.1 Διάταξη – Επιμέρους Λύσεις ................................................................................... 87

3.2 Αισθητική ................................................................................................................. 92

3.3 Σχεδίαση Εσωτερικού ............................................................................................ 110

3.3.1 Καμπίνα ......................................................................................................... 110

3.3.2 Εσωτερικό της επιβατικής έκδοσης .............................................................. 117

3.4 Πρόσβαση στον αποθηκευτικό χώρο .................................................................... 121

3.4.1 Σκίτσα Ιδεασμού – Πρόσβαση στον αποθηκευτικό χώρο............................. 121

3.4.2 Επιλογή Λύσεων – Συμπεράσματα ............................................................... 126

3.5 Μηχανικά Μέρη και Τεχνικά Θέματα ................................................................... 127

3.5.1 Πλαίσιο .......................................................................................................... 127

3.5.2 Κινητήρες ....................................................................................................... 127

3.5.3 Υλικά και μέσα παραγωγής ........................................................................... 134

3.5.4 Κοινά μέρη σε όλες τις εκδόσεις ................................................................... 135

3.6 Εταιρική Ταυτότητα ............................................................................................... 135

3.6.1 Guidelines εταιρικής ταυτότητας .................................................................. 136

3.6.2 Παραδείγματα Εταιρικής Ταυτότητας Ανταγωνιστών .................................. 136

3.6.3 Αξίες της μάρκας ........................................................................................... 139

3.6.4 Δοκιμές – σκίτσα ιδεασμού ........................................................................... 140

6

3.6.5 Τελική επιλογή .............................................................................................. 140

4 Σύνθεση Προσχεδίων .................................................................................. 142

4.1 Concept 1 ............................................................................................................... 142

4.1.1 Μηχανικά Μέρη και εξοπλισμός ασφαλείας: ............................................... 143

4.1.2 Έκδοση blind-van: .......................................................................................... 144

4.1.3 ‘Εκδοση passenger-van: ................................................................................ 146

4.1.4 Έκδοση pick-up: ............................................................................................. 149

4.1.5 Εσωτερικό: ..................................................................................................... 151

4.2 Concept 2 ............................................................................................................... 153


4.2.2 Έκδοση blind-van: .......................................................................................... 155

4.2.3 Έκδοση passenger-van: ................................................................................. 157

4.2.4 Έκδοση pick-up: ............................................................................................. 158

4.2.5 Εσωτερικό: ..................................................................................................... 161

4.3 Concept 3 ............................................................................................................... 163


4.3.2 Έκδοση blind van: .......................................................................................... 165

4.3.3 Έκδοση passenger van: .................................................................................. 167

4.3.4 Έκδοση Pick Up: ............................................................................................. 169

4.3.5 Εσωτερικό: ..................................................................................................... 171

5 Αξιολόγηση Concepts .................................................................................. 173

5.1 Γενικές Παρατηρήσεις ........................................................................................... 173

5.2 Αξιολόγηση με βάση τις προδιαγραφές ............................................................... 174

5.3 Επιλογή του απευθυνόμενου κοινού .................................................................... 174

5.4 Συνολική βαθμολογία ........................................................................................... 175

6 Επίλογος ..................................................................................................... 176

7 Πηγές .......................................................................................................... 178

8 Παράρτημα ................................................................................................. 183

8.1 Συνεντευξεις .......................................................................................................... 183

8.1.1 Δημήτρης Κορρές .......................................................................................... 183

8.1.2 Κωνσταντίνος Μαλανδρίνος ......................................................................... 184

8.1.3 Τσιτσιρίγκος Κώστας ..................................................................................... 185

7

1. Εισαγωγή

1.1 Στόχος Η διπλωματική αυτή εργασία, έχει ως στόχο την απόκτηση μιας σφαιρικής

αντίληψης για τον σχεδιασμό των οχημάτων, μέσα από την διεκπεραίωση ενός συνολικού

έργου. Πιο συγκεκριμένα στόχος είναι ο σχεδιασμό ενός οχήματος που θα μπορούσε να

παραχθεί άμεσα στην Ελλάδα. Αυτή η ενέργεια θα βοηθούσε στην βιομηχανική ανάπτυξη

της χώρας ενώ ταυτόχρονα θα μπορούσε να καλύψει τις ανάγκες της εγχώριας αγοράς και

να δημιουργήσει προοπτικές για εξαγωγές σε χώρες με ανάγκες για παρόμοια οχήματα.

1.2 Ιδιαιτερότητες της Χώρας Παραγωγής (Ελλάδα) Στις υπό ανάπτυξη χώρες χωρίς βιομηχανική παράδοση στον χώρο των οχημάτων

(όπως η Ελλάδα) είναι δύσκολο να δημιουργηθούν μεγάλες μονάδες παραγωγής που να

μπορούν να ανταγωνιστούν τις εταιρίες που κυριαρχούν στο χώρο. Έτσι, όπως έχουν δείξει

στο παρελθόν παραδείγματα χωρών σαν τη δική μας, είναι πιο εύκολο να παραχθούν απλά

από τεχνολογικής άποψης οχήματα, τα οποία χρησιμοποιούν έτοιμα μέρη (κινητήρες,

κιβώτια ταχυτήτων, παρμπρίζ) που υπάρχουν στην αγορά. Την παραγωγή την

αναλαμβάνουν μικρές και ευέλικτες παραγωγικές μονάδες, οι οποίες δεν απαιτούν μεγάλα

κεφάλαια, όπως οι μεγάλες σταθερές παραγωγικές μονάδες των εδραιωμένων εταιριών.

Σίγουρα η οποιαδήποτε κίνηση παραγωγής οχημάτων στην Ελλάδα, θα απαιτούσε

σημαντικές επενδύσεις με αρκετά μεγάλο ρίσκο. Λόγω της αστάθειας της οικονομίας αλλά

και του έντονου ανταγωνισμού από το εξωτερικό κάτι τέτοιο φαντάζει μάλλον δύσκολο.

Παρόλα αυτά κάθε χώρα με βιομηχανική παράδοση ξεκίνησε από πολύ χαμηλά με αργά

αλλά σταθερά βήματα.

Είναι σημαντικό να βρεθεί ο κατάλληλος χώρος στην αγορά για μια ελληνική

εταιρία, στον οποίο να μην υπάρχει έντονος ανταγωνισμός από τις εταιρίες κολοσσούς.

Επίσης το κόστος της παραγωγής θα πρέπει να κρατηθεί χαμηλά, ώστε να υπάρχουν

περισσότερες πιθανότητες να βρεθούν τα απαιτούμενα κεφάλαια που χρειάζονται για τη

δημιουργία της μονάδας.

1.3 Μέσα παραγωγής Στην Ελλάδα σήμερα υπάρχουν δύο εργοστάσια που έχουν τη δυνατότητα να

κατασκευάσουν οχήματα. Αυτά είναι το εργοστάσιο της ΕΛΒΟ, και το εργοστάσιο της

ΝΑΜCO στη Θεσσαλονίκη. Υπάρχουν επίσης αρκετές βιομηχανίες πολυεστερικών,

θερμοπλαστικών, μπαταριών, αλουμινίου κ.α. που μπορούν να προμηθεύσουν τον

ενδιαφερόμενο με τα κατάλληλα υλικά.

8

2. Έρευνα

2.1 Ελληνικό Αυτοκίνητο Στο παρελθόν έχουν γίνει αρκετές προσπάθειες για την κατασκευή ελληνικών

οχημάτων, από τις οποίες πολύ λίγες κατάφεραν να ευδοκιμήσουν και ακόμα λιγότερες να

αντέξουν στο χρόνο. Ο κύριος λόγος για την άσχημη κατάληξη της αυτοκινητοβιομηχανίας

στη χώρα φαίνεται πως ήταν οι πολιτικές που δεν ευνοούσαν σε καμία περίπτωση τη

βιομηχανική ανάπτυξη της χώρας ενώ πολλές φορές έβαζαν νομοθετικά εμπόδια σε κάθε

αξιόλογη προσπάθεια. Η αδυναμία της προσαρμογής στις συνθήκες της παγκόσμιας αγοράς

και του ανταγωνισμού από το εξωτερικό είναι επίσης ένα διαχρονικό πρόβλημα που

παρουσίαζαν οι Ελληνικές εταιρίες κατασκευής οχημάτων.

Παρακάτω ακολουθεί μια συνοπτική παρουσίαση των σημαντικότερων εταιριών που

δραστηριοποιήθηκαν στην παραγωγή ελληνικών οχημάτων μέχρι σήμερα [1] [2]:

2.1.1 Bioplastic - Attica – DIM

Η Attica ήταν μια από τις εταιρείες που δημιουργήθηκαν από τη Βιοπλαστίκ ΑΕ του

Γιώργου Δημητριάδη. Το 1958 σχεδίασε το μοντέλο «505», ο φόρος όμως για τα

τετράτροχα αυτοκίνητα μπλόκαρε την παραγωγή του. Έτσι ο Δημητριάδης στράφηκε στα

τρίκυκλα, τα οποία είχαν παρόμοια φορολογία με τις μηχανές. Το 1963 άρχισε την

παραγωγή του τρίκυκλου οχήματος Attica 200, το οποίο βασιζόταν στο γερμανικό

Fuldamobil (για το οποίο είχε ειδική άδεια παραγωγής). Οι διάφορες εκδόσεις έφεραν

κινητήρες 200 κ.εκ. της Sachs, της Heinkel αλλά και μερικούς κατασκευασμένους από την

ίδια την Attica. Το 200 ήταν αρκετά δημοφιλές και η παραγωγή του κράτησε μέχρι το 1971.

9

Από το 1968, μετά από ιδέα του Γιώργου Δημητριάδη, κατασκευάστηκε το

τρίκυκλο φορτηγάκι Delta το οποίο βασιζόταν σε μια αντεστραμμένη πλατφόρμα του 200

χωρίς όμως την ανάλογη επιτυχία.

Οι μετέπειτα προσπάθειες του Δημητριάδη για την κατασκευή τετράτροχων

αυτοκινήτων όπως το Carmel (της ισραηλινής Autocars) ή το ελληνικό επιβατικό όχημα

πόλης DIM με μηχανικά μέρη Fiat που παρουσιάστηκε το 1977 στην Έκθεση Αυτοκινήτου

της Γενεύης- δε στέφθηκαν από επιτυχία.

2.1.2 FARCO - CHRYSLER HELLAS S.A.

Το 1961 δημιουργήθηκε το πρώτο εργοστάσιο της εταιρίας FARCO Α.Ε. των αδελφών Κοντογούρη στην Θεσσαλονίκη, όπου ξεκίνησε η κατασκευή του Farmobil, ενός βοηθητικού γεωργικού φορτηγού. Το όχημα είχε πολύ απλή κατασκευή και δεν απαιτούσε ακριβά μηχανήματα για την παραγωγή του. Είχε ανεξάρτητη ανάρτηση σε κάθε τροχό, χρησιμοποιούσε δικύλινδρο αερόψυκτο κινητήρα 700cc της BMW με ισχύ 20 ίππων, ενώ το συνολικό του βάρος δεν ξεπερνούσε τα 1000 κιλά.. Το Farmobil, σχεδιάστηκε το 1955 από το τμήμα γεωργικών ελκυστήρων της εταιρείας FAHR A.G. με έδρα το Gottmadingen.

http://de.wikipedia.org/wiki/Maschinenfabrik_Fahr

10

Η εταιρία δεν καταφέρνει να πάρει έγκριση τύπου για το Farmobil στην Ελλάδα, και όλη η παραγωγή κατευθύνθηκε στο εξωτερικό. Το 1963, η αμερικάνικη εταιρία CHRYSLER αγόρασε την εταιρεία η οποία μετονομάστηκε σε CHRYSLER HELLAS S.A. Το 1967, αφού είχαν παραχθεί και πωληθεί 1000 οχήματα (όλα εξαγωγές στο εξωτερικό) η αμερικανική εταιρεία έκλεισε το εργοστάσιο και μετέφερε την παραγωγή του Farmobil σε άλλη χώρα αφού ούτε η ίδια δεν είχε καταφέρει να πάρει την απαραίτητη έγκριση τύπου για την εγχώρια αγορά.

2.1.3 ALTA

Η Alta ήταν μια Ελληνική εταιρία με έδρα την Αθήνα, που παρήγαγε ελαφριά

τρίκυκλα επαγγελματικά οχήματα, μοτοσικλέτες και επιβατικά οχήματα. Η παραγωγή

ξεκίνησε το 1962 με μηχανές και τρίκυκλα φορτηγά που χρησιμοποιούσαν κινητήρες Sachs.

11

Το 1968 η Alta παρουσίασε ένα τρίκυκλο επιβατικό αυτοκίνητο, το Α200.

Χρησιμοποιούσε το πλαίσιο της γερμανικής Fuldamobil, όπως και το Attica 200, όμως το

αμάξωμα ήταν δικής της σχεδίασης. Η Fulda έστελνε το μονοκύλινδρο κινητήρα 200 κ.εκ.

της Heinkel, απόδοσης 10 ίππων, και την πίσω ανάρτηση. Το κιβώτιο ήταν 4 ταχυτήτων και

είχε άδεια κυκλοφορίας για τρεις επιβάτες. Η παραγωγή του συνεχίστηκε έως το 1974. Το

εργοστάσιό της εταιρίας στην Ελευσίνα έκλεισε το 1978.

Το Alta 200 σε φυλλάδιο του 1968. Το αυτοκίνητο κόστιζε αρχικά 39.500 δρχ., τη στιγμή που

ο μισθός ενός δημόσιου υπαλλήλου κυμαινόταν γύρω στις 3.500 δρχ.

2.1.4 ΜΕΒΕΑ

Η εταιρία MEBEA (Μεσογειακαί Επιχειρήσεις Βιομηχανίας, Εμπορίου και

Αντιπροσωπειών) ιδρύθηκε το 1960 από την ένωση δύο εταιριών που κατασκεύαζαν

μηχανές. Ήταν μια από τις σημαντικότερες εταιρίες παραγωγής οχημάτων στη χώρα μας,

και κατασκεύαζε ελαφριά επαγγελματικά οχήματα, επιβατικά αυτοκίνητα, μηχανές,

κινητήρες για μηχανές, αγροτικά μηχανήματα και ποδήλατα.

12

Τα πιο επιτυχημένα προϊόντα της εταιρίας ήταν ελαφριά τρίκυκλα επαγγελματικά

οχήματα με κινητήρες 50cc της Zündapp. Τα εν λόγω οχήματα ήταν αρκετά δημοφιλή στην

Ελλάδα και πολύ συχνό θέαμα στην επαρχία για περίπου τρεις δεκαετίες ενώ παράλληλα

εξάγονταν (σε επαγγελματικές και επιβατικές εκδόσεις) στην Αφρική και την Ασία. Οι

μηχανές που παρήγαγε η ΜΕΒΕΑ, με κινητήρες της Zündapp αλλά και κινητήρες ιταλικού

σχεδιασμού που κατασκεύαζε η ίδια η εταιρία (με άδεια της Minarelli), χρησιμοποιήθηκαν

από τα Ελληνικά Ταχυδρομεία αλλά και από τον ΟΤΕ. Η ΜΕΒΕΑ παρήγαγε επίσης μια γκάμα

από διαφορετικά μοντέλα ποδηλάτων.

Το 1970 η εταιρία πήρε από την αγγλική Reliant την άδεια παραγωγής του

τρίκυκλου φορτηγού TW9 με κινητήρα 1.2 λίτρων της Triumph. Το 1974 ακολούθησε και η

παραγωγή του τρίκυκλου επιβατικού Robin το οποίο επίσης βασιζόταν στο αντίστοιχο

μοντέλο της Reliant.

Το 1979 η MEBEA παρουσίασε το Fox – ένα ελαφρύ επαγγελματικό και επιβατικό

όχημα το οποίο ακολουθούσε τη μόδα παρόμοιων οχημάτων από Ελληνικές εταιρίες (το

Pony της Namco και το Farma της MAVA-Renault). Το πρωτότυπο του Fox ήταν σχεδιασμένο

και κατασκευασμένο εξ’ ολοκλήρου από τη MEBEA και βασιζόταν σε παραλλαγή του Reliant

Kitten. Η εξέλιξη του τελικού μοντέλου παραγωγής έγινε σε συνεργασία με τη Reliant έτσι

ώστε να καταφέρει να ξεπεράσει τα Ελληνικά νομοθετικά εμπόδια για άδεια κατασκευής

επιβατικού οχήματος. Συνολικά 3000 MEBEA Fox βγήκαν από τη γραμμή παραγωγής. Με

την αλλαγή του φορολογικού νόμου για τα οχήματα της συγκεκριμένης κατηγορίας, το 1984

ήρθε και το τέλος του Fox (όπως και των υπόλοιπων παρόμοιων οχημάτων) και το τέλος της

ίδιας της εταιρίας.

13

2.1.5 Εnfield Neorion E.P.E

Η Enfield Automotive Ltd, με έδρα το Λονδίνο, ειδικευόταν στη σχεδίαση και

κατασκευή ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Το 1972 εξαγοράστηκε από τους αδελφούς

Γουλανδρή, οι οποίοι τη μετονόμασαν σε «Enfield-Neorion» και μετέφεραν τη γραμμή

παραγωγής στη Σύρο, όπου βρίσκονταν οι εγκαταστάσεις των Ναυπηγείων Νεωρίου.

Το πιο γνωστό μοντέλο της εταιρίας ήταν το Ε8000, ένα ηλεκτροκίνητο αυτοκίνητο

πόλης, με αυτονομία γύρω στα 110-130 χλμ. και τελική ταχύτητα 65 χλμ./ώρα. Είχε

επαναστατική αεροδυναμική για την εποχή του – γεγονός που οφειλόταν στο ειδικά

σχεδιασμένο παρμπρίζ του. Παρήχθησαν μόνο 100 κομμάτια, αφού ο ιδιοκτήτης της

εταιρίας Γουλανδρής, δεν ενδιαφερόταν να πωληθεί σε μεγάλους αριθμούς. Το αμάξωμα

ήταν από αλουμίνιο, κατασκευασμένο στο χέρι από ομάδα 15 εργατών, με χρήση ξύλινων

14

καλουπιών. Η τιμή του ήταν αρκετά υψηλή αν και δεν ανταποκρινόταν στο κόστος του που

ήταν τεράστιο. Δεν πήρε ποτέ έγκριση τύπου για την Ελλάδα αφού ήταν ηλεκτρικό και δεν

υπήρχε η κατάλληλη τεχνογνωσία από το τότε υπουργείο Οικονομικών.

Μετά από παραγγελία του ιδιοκτήτη της εταιρίας Γουλανδρή, το 1974 κατασκευάστηκε

το «Σικάγο», ένα πολυτελές βενζινοκίνητο όχημα παντός εδάφους (σχεδιασμένο από τον

Γιώργο Μιχαήλ) το οποίο παρήχθη μόλις σε δύο αντίτυπα.

2.1.6 NAMCO

Η εταιρία Namco είναι μια από τις σημαντικότερες εταιρίες παραγωγής

αυτοκινήτων που έχουν εμφανιστεί στην Ελλάδα και από τις ελάχιστες που λειτουργούν

μέχρι και σήμερα. Τα αρχικά της σημαίνουν National Motor Company of Greece. Ιδρυτές της

οι αδελφοί Κοντογούρη που ασχολούνταν ενεργά με το χώρο της αυτοκινητοβιομηχανίας

από τη δεκαετία του ’50.

15

Το πιο επιτυχημένο δημιούργημα της εταιρίας είναι αδιαμφισβήτητα το Namco

Pony το οποίο παρουσιάστηκε το 1972 στη έκθεση Θεσσαλονίκης και άλλαξε τα δεδομένα

στην εγχώρια αυτοκινητοβιομηχανία. Το Pony άνηκε στην κατηγορία των επιβατικών-

επαγγελματικών οχημάτων, για την οποία ίσχυε ένα ειδικό φορολογικό καθεστώς, με

αποτέλεσμα η τιμή πώλησή του να μπορεί να είναι ιδιαίτερα χαμηλή (την εποχή που

παρουσιάστηκε ήταν το πιο φθηνό αυτοκίνητο στην Ελληνική αγορά). Ήταν επίσης

αξιόπιστο και ανθεκτικό, κάτι που σε συνδυασμό με τα φθηνά ανταλλακτικά και την

οικονομική συντήρηση, το κατέστησε ιδιαίτερα δημοφιλές για επαγγελματική χρήση.

Η πρώτη γενιά του Pony βασιζόταν στην πλατφόρμα του Citroen 2CV και ήταν

δημιουργία Γάλλων σχεδιαστών οι οποίοι στόχευαν στο σχεδιασμό ενός φθηνού

«παγκόσμιου» αυτοκίνητου για παραγωγή σε αναπτυσσόμενες χώρες. Παρόμοια με το

Pony οχήματα παρήχθησαν και σε άλλες χώρες όπως το Βιετνάμ, η Χιλή, η Ισπανία, η

Πορτογαλία, το Βέλγιο κ.α.

16

Η παραγωγή του Pony ξεκίνησε στη Θεσσαλονίκη το 1974 και διήρκησε μέχρι το

1983. Με την πάροδο των χρόνων, το όχημα είχε γίνει διαθέσιμο σε πληθώρα εκδόσεων

ενώ είχε δεχθεί και αρκετές βελτιώσεις ώστε να παραμένει ανταγωνιστικό. Συνολικά οι

πωλήσεις της πρώτης γενιάς του Pony έφθασαν τις 30.000, καθιστώντας το πολύ μεγάλη

εμπορική επιτυχία (για τα Ελληνικά δεδομένα). Εκτός από την εγχώρια αγορά, το Pony

εξαγόταν και σε άλλες χώρες με τα σήματα της Citroen. Δυστυχώς, από το 1984, λόγω της

διαφορετικής φορολογικής ρύθμισης, το Pony όπως και τα αντίστοιχα οχήματα άλλων

Ελληνικών εταιριών δεν ήταν πια συμφέρουσες αγορές.

Το 1985 παρουσιάστηκε η δεύτερη γενιά του Pony, το Pony Super, το οποίο δεν είχε

πια τεχνολογική σύνδεση με τη Citroen. Είχε εξελιχθεί από την ίδια τη Namco και ήταν

17

αρκετά πιο μοντέρνο όχημα σε σύγκριση με τον προκάτοχό του. Χρησιμοποιούσε

σύγχρονους κινητήρες της Ford και έβγαινε σε δίπορτες και τετράπορτες εκδόσεις. Παρόλα

αυτά δεν κατάφερε να έχει την επιτυχία της πρώτης γενιάς αφού ο χάρτης της αγοράς είχε

πια αλλάξει και οι πελάτες είχαν γίνει πολύ πιο απαιτητικοί. Έτσι πωλήθηκαν μόλις λίγες

εκατοντάδες μέχρι και το 1992. Μια τρίτη γενιά παρουσιάστηκε το 2003, που ήταν

ουσιαστικά μια βελτιωμένη έκδοση του Pony Super.

Το 2012, η Namco παρουσίασε την 4η γενιά του Pony, η οποία είναι τελείως νέα και

φημολογείται πως θα ξεκινήσει να παράγεται μέσα στο 2013. Το όχημα θα χρησιμοποιεί

σύγχρονους και οικονομικούς κινητήρες του group PSA και η αρχική του τιμή θα είναι 6.990

ευρώ.

Ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της εταιρίας είναι τα PONY® MINI PLANTS. Μικρά

τυποποιημένα εργοστάσια παραγωγής και όχι απλής συναρμολόγησης, του 100% της

πλατφόρμας και του αμαξώματος του PONY®. Με χαμηλές επενδύσεις και χαμηλή τιμή για

παραγωγή εντός της χώρας. Τα εργοστάσια PONY® MINI PLANTS παράγουν τα οχήματα

PONY® με την μέθοδο «DYNATEC®».

18

2.1.7 MAVA

Η εταιρία MAVA ξεκίνησε ως ο επίσημος εισαγωγέας Renault στην Ελλάδα. Το 1979,

αποφάσισε να προχωρήσει στην παραγωγή ενός οχήματος της κατηγορίας επαγγελματικό –

επιβατικό (αρκετά δημοφιλής στην Ελλάδα εκείνη την εποχή λόγω του φορολογικού

καθεστώτος). Έτσι, μέσα στο ίδιο έτος παρουσίασε το Renault Farma, ένα αυτοκίνητο

σχεδιασμένο από τον Γεώργιο Μιχαήλ και την ομάδα του, το οποίο χρησιμοποιούσε

μηχανικά μέρη της Renault (από την οποία πήρε και επίσημα έγκριση τύπου για παραγωγή

στην Ελλάδα και πώληση με τα σήματα της). Το Farma κατασκευάστηκε σε διάφορες

εκδόσεις, επιβατικές και επαγγελματικές. Χρησιμοποιούσε ένα τετρακύλινδρο κινητήρα 845

cc με 34 hp (25 kW) και η τελική του ταχύτητα έφθανε τα 110 km/h. Το 1983

παρουσιάστηκε και μια έκδοση τύπου jeep.

19

Συνολικά παρήχθησαν 4500 μέχρι το 1985 που λόγω της αλλαγής της νομοθεσίας η

παραγωγή του έγινε ασύμφορη και σταμάτησε. Ο Μιχαήλ και η ομάδα του σχεδίασαν το

διάδοχο του Farma, το Farma Change, το οποίο παρουσιάστηκε το 1985 σε μορφή

πρωτοτύπου. Παρόλα αυτά η εταιρία αποφάσισε πως δε θα συνεχίσει στην παραγωγή του.

2.1.8 ELBO

Η ΕΛΒΟ είναι η Ελληνική Βιομηχανία Οχημάτων και έχει έδρα τη Θεσσαλονίκη. Η

εταιρία έχει καταφέρει να επιζήσει μέχρι και σήμερα, σε αντίθεση με την πλειοψηφία των

αυτοκινητοβιομηχανιών στην Ελλάδα, αφού είναι η μοναδική που είναι σε μεγάλο βαθμό

κρατική.

20

Η ΕΛΒΟ ξεκίνησε το 1972 σαν Steyr Hellas S.A., μια εταιρία συναρμολόγησης και

παραγωγής φορτηγών, μηχανών και τρακτέρ (μοντέλων της Steyr και της Puch). Η εταιρία

δέχθηκε μεγάλου μεγέθους παραγγελίες για φορτηγά και λεωφορεία από τον Ελληνικό

Στρατό και τις τοπικές αρχές. Από το 1980 η εταιρία εξειδικεύτηκε στην παραγωγή

στρατιωτικών οχημάτων και το 1986 μετονομάστηκε σε ΕΛΒΟ.

Η εταιρία παρήγαγε στρατιωτικά και πολιτικά οχήματα βασισμένα σε μοντέλα της

Steyr, στρατιωτικά jeep βασισμένα στα Mercedes-Benz G-Class (με ειδική άδεια

παραγωγής), οχήματα μάχης (όπως τα οχήματα μεταφοράς προσωπικού Leonidas που

βασίζονται στο Steyr’s 4K 7FA), λεωφορεία και ειδικά οχήματα. Η παραγωγή των

λεωφορείων αφορούσε συνήθως την κατασκευή του αμαξώματος πάνω σε εισαγόμενα

σασί, με εξαίρεση τα μοντέλα Midas και Europe του 1993, καθώς και κάποια λεωφορεία για

τον στρατό που ήταν σχεδιασμένα εξ ολοκλήρου από την ΕΛΒΟ. Η εταιρία έκανε επίσης και

αρκετές εξαγωγές. Από το 2000 η εταιρία ιδιωτικοποιήθηκε μερικώς.

Το 1999, η EΛBO προκήρυξε διαγωνισμό για την μελέτη κατασκευής ενός μικρού

πολυχρηστικού αυτοκινήτου. Μεταξύ των εταιρειών που κατέθεσαν τις προτάσεις τους,

όπως η Lotus και η IDEA, συγκαταλεγόταν η TWT, μια μικρή εταιρεία που εδρεύει στην

Στουτγάρδη και τελικά επικράτησε. Έτσι, το 2001 παρουσιάστηκε στην έκθεση

21

Φρανκφούρτης το Aletis, ένα αυτοκίνητο σχεδιασμένο από τον οίκο Pininfarina το οποίο

χρησιμοποιούσε μηχανικά μέρη της Volkswagen. Δυστυχώς το όχημα δεν προχώρησε ποτέ

στην παραγωγή.

Σήμερα η ΕΛΒΟ έχει μειώσει σε μεγάλο βαθμό την παραγωγή οχημάτων λόγω των

σχεδόν μηδενικών παραγγελιών, και ως αποτέλεσμα η εταιρία είναι ιδιαίτερα ζημιογόνα.

Από το 2012 γίνονται προσπάθειες για την πλήρη ιδιωτικοποίησή της.

22

2.2 Συνεντεύξεις (Αναλυτικά στο παράρτημα 8.1)

Στα πλαίσια της έρευνας για τη διατύπωση του τελικού Brief, έγιναν κάποιες

συνεντεύξεις σε έμπειρους και ταυτόχρονα ενεργούς ανθρώπους στο χώρο της ελληνικής

αυτοκινητοβιομηχανίας. Η γνώμη τους θεωρείται βαρύνουσα αφού όλοι τους ασχολούνται

για χρόνια με το συγκεκριμένο θέμα και γνωρίζουν με λεπτομέρεια τις κινήσεις που έχουν

γίνει μέχρι σήμερα. Στόχος αυτών των συνεντεύξεων είναι να βρεθεί μια συμφέρουσα λύση

για το σχεδιασμό ενός οχήματος που να παράγεται στην Ελλάδα.

2.2.1 Δημήτρης Κορρές

Αρχιτέκτων-Μηχανικός που ασχολείται ενεργά εδώ και πολλά χρόνια με το

σχεδιασμό και την κατασκευή οχημάτων ειδικού τύπου. Έχει σχεδιάσει ένα επαναστατικό

σύστημα ανάρτησης, κιβώτια ταχυτήτων και διάφορα άλλα μηχανικά μέρη.

Το διαχρονικό πρόβλημα στην Ελλάδα είναι η αδυναμία συνεργασίας των

ανθρώπων σε οποιοδήποτε τομέα.

Με τη δεδομένη κατάσταση υπάρχουν χοντρικά δύο επιλογές τύπου οχήματος για

εγχώρια παραγωγή.

Ένα όχημα μαζικής παραγωγής το οποίο θα μπορούσε να είναι ένα φθηνό

επαγγελματικό (ανάγκη για διάθεση μεγάλων κεφαλαίων). Σίγουρα θα υπήρχε

ενδιαφέρον από την εγχώρια αγορά λόγω του χαμηλού κόστους κτήσης αλλά και

δυνατότητα εξαγωγής του σε κοντινές χώρες, ή χώρες με παρόμοια χαρακτηριστικά

και ανάγκες

Ένα όχημα ειδικού τύπου, περιορισμένης παραγωγής, το οποίο θα απευθυνόταν σε

πολύ συγκεκριμένο κοινό, με αποτέλεσμα να μην έχει να ανταγωνιστεί τα μεγάλα

εργοστάσια αλλά λιγοστές ανάλογες προτάσεις από άλλες χώρες και αντιστοίχου

μεγέθους εταιρίες (μεγαλύτερη ευελιξία καθώς αρκούν μικρά κεφάλαια)

2.2.2 Κωνσταντίνος Μαλανδρίνος

Σχεδιαστής οχημάτων που έχει εμπλακεί ενεργά σε πολυάριθμα projects

σχεδιασμού αυτοκινήτων και κατασκευής πρωτοτύπων στην Ελλάδα και έχει αρκετή

εμπειρία στο σχεδιασμό αυτοκινήτων.

Ο σχεδιασμός ενός προϊόντος δεν είναι μόνο η αισθητική ή η μηχανολογική

προσέγγιση και οι λύσεις που αυτό διαθέτει. Το εγχείρημα πρέπει να είναι

καλοσχεδιασμένο σε όλες του τις λεπτομέρειες. Από την έρευνα αγοράς έως και την

διάθεσή του στην αγορά αλλά και το service μετά την πώληση. Σημαντικό επίσης

είναι να μην υπερτονίζεται ο Ελληνικός χαρακτήρας του προϊόντος , ενέργεια που

πιθανά θα φορτίζει συναισθηματικά την αξιολόγησή του.

Εκείνο που πρέπει να διευκρινισθεί είναι το διαθέσιμο ή το αναγκαίο ύψος των

προς επένδυση κεφαλαίων.

23

Δημιουργία προϊόντος με ειδικά χαρακτηριστικά που θα στοχοποιεί συγκεκριμένες

κατηγορίες πελατών με συγκεκριμένες ανάγκες ή αντίθετα θα δημιουργεί ανάγκες

που δεν υπάρχουν ή που δεν καλύπτονται από άλλα αντίστοιχα ή παρεμφερή

προϊόντα.

Η διαφορετικότητα , η προσαρμοστικότητα , η τεχνική ή αισθητική καινοτομία αλλά

και πολλά άλλα χαρακτηριστικά θα μπορούσαν να είναι αυτά που θα κάνουν το

προϊόν να αναδυθεί και να κλέψει πωλήσεις από τον όποιο ανταγωνισμό.

2.2.3 Τσιτσιρίγκος Κώστας

Προϊστάμενος της εταιρίας ΝAMCO η οποία πρωτοστάτησε στην παραγωγή

οχημάτων στη χώρα μας (βλ. Έρευνα - Ελληνικό Αυτοκίνητο) και εδρεύει στη Θεσσαλονίκη.

Τα συμφέροντα, οι πολιτικές και οι κοινωνικές συνθήκες οδήγησαν τις περισσότερες ελληνικές προσπάθειες παραγωγής οχημάτων σε αποτυχία. Σημαντικό είναι να γίνεται σοβαρή έρευνα κατά το σχεδιασμό του οχήματος και να λαμβάνεται υπόψη η οικονομική κατάσταση της χώρας και οι τάσεις τις αγοράς.

Στη χώρα μας δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή η δυνατότητα καθετοποιημένης μονάδας

παραγωγής που να μπορεί να είναι ανταγωνιστική, λόγω έλλειψης διαθέσιμων

κεφαλαίων αλλά και της πληθυσμιακής κατάστασης. Έτσι, για την παραγωγή ενός

οχήματος, είναι απαραίτητες οι συνεργασίες με ξένες εταιρίες παραγωγής

εξαρτημάτων και η δημιουργία μιας μικρής και ευέλικτης μονάδας παραγωγής.

Λόγω του μειωμένου πληθυσμού της χώρας, είναι απαραίτητη η προώθηση του

προϊόντος και στο εξωτερικό. Και στις δύο περιπτώσεις θα υπήρχε ενδιαφέρον για

ένα εξειδικευμένο όχημα – εργαλείο το οποίο θα είχε να προσφέρει κάτι που δεν

υπάρχει αυτή τη στιγμή στην αγορά.

Η χαμηλή τιμή και η εξειδικευμένη σχεδίασή του θα ήταν τα δυνατά στοιχεία σε

σχέση με πιθανούς ανταγωνιστές.

2.2.4 Συμπεράσματα

Φαίνεται πως είναι πολύ δύσκολο μια νέα εταιρεία να είναι ανταγωνιστική σε

σχέση με τους εδραιωμένους ανταγωνιστές, οι οποίοι έχουν ήδη βελτιστοποιήσει τις

μεθόδους παραγωγής και ταυτόχρονα παράγουν σε πολύ μεγάλους αριθμούς. Έτσι, το

όχημα θα πρέπει να ξεχωρίζει στην κάλυψη συγκεκριμένων αναγκών ώστε να είναι

ελκυστικό. Ένα ειδικό επαγγελματικό όχημα - εργαλείο με αρκετές δυνατότητες

εξατομίκευσης, έτσι ώστε να διευρυνθεί το απευθυνόμενο κοινό, είναι ίσως αυτό που θα

ταίριαζε καλύτερα στην παρούσα κατάσταση.

24

2.3 Ειδικά Οχήματα

Με τον όρο «ειδικά» αναφέρομαι στα οχήματα τα οποία έχουν σχεδιαστεί για

εξειδικευμένη χρήση και απευθύνονται σε περιορισμένο κοινό με πολύ συγκεκριμένες

απαιτήσεις. Τέτοια οχήματα κατασκευάζονται συνήθως από μικρές εταιρίες και παράγονται

σε σχετικά περιορισμένο αριθμό. Ως αποτέλεσμα το κόστος αγοράς τους είναι μεγάλο τις

περισσότερες φορές, αλλά απόλυτα δικαιολογημένο. Τα πλεονεκτήματα αυτής της

κατηγορίας - η οποία καλύπτει ένα τεράστιο εύρος οχημάτων - είναι ότι ο ανταγωνισμός

είναι μικρός και ότι απαιτεί μικρά κεφάλαια για την παραγωγή. Επίσης ένα σημαντικό

πλεονέκτημα για τους αγοραστές είναι ότι τα οχήματα, επειδή είναι σχεδόν κατά

παραγγελία, μπορούν συχνά να προσαρμοστούν ανάλογα με τις προσωπικές ανάγκες του

καθενός. Πολλές φορές τα ειδικά οχήματα είναι μετατροπές από ήδη υπάρχοντα οχήματα

άλλων κατηγοριών (για μείωση του κόστους παραγωγής).

Η κατηγοριοποίηση των «ειδικών» οχημάτων είναι μια δύσκολη υπόθεση αφού

περιλαμβάνουν οχήματα κάθε είδους. Ένας γενικός και πρόχειρος διαχωρισμός που έγινε

για τις ανάγκες της παρουσίασης στην εργασία είναι ο παρακάτω:

2.3.1 Ειδικά οχήματα για έντονες εκτός δρόμου διαδρομές

Τα εν λόγω οχήματα είναι ειδικά σχεδιασμένα ώστε να μπορούν να κινηθούν με

ευκολία σε δύσβατα εδάφη. Χρησιμοποιούν ιδιαίτερα εξελιγμένα συστήματα ανάρτησης,

ειδικούς τροχούς ανάλογα με το είδος του εδάφους που κινούνται καθώς και αρκετό

επιπλέον εξοπλισμό που είναι αναγκαίος για αυτόν τον τύπο μετακίνησης. Συνήθως

παράγονται σε μικρό αριθμό, ενώ απευθύνονται σε ανθρώπους που τους αρέσει η

περιπέτεια και οι εξορμήσεις σε δύσβατα μέρη, ή ασχολούνται επαγγελματικά ή

25

ερασιτεχνικά με τους αγώνες εκτός δρόμου. Πολλές φορές βασίζονται σε εκτός δρόμου

οχήματα μαζικής παραγωγής.

2.3.2 Οχήματα Ελεύθερου Χρόνου (UTV, ATV, Buggies, Go Kart etc)

Τέτοιου είδους οχήματα χρησιμοποιούνται κυρίως για εκτός δρόμου μετακινήσεις

και απευθύνονται σε δραστήριους ανθρώπους που τους αρέσουν οι αποδράσεις στη φύση.

Οι περισσότεροι κατασκευαστές (Yamaha, Suzuki, Kawasaki, Honda, KTM) προέρχονται από

το χώρο των δίκυκλων αφού η τεχνολογία που χρησιμοποιούν τα atv, utv κτλ είναι σε

μεγάλο βαθμό κοινή με αυτή των μηχανών.

2.3.3 Αυτοκινούμενα

26

Τα αυτοκινούμενα είναι οχήματα τα οποία περιέχουν τον κατάλληλο εξοπλισμό για

να φιλοξενήσουν κάποιο αριθμό ατόμων αντικαθιστώντας τον χώρο διαβίωσής τους.

Ανάλογα με την κατηγορία μπορούν να περιέχουν από κρεβάτια, μπάνιο, ηλεκτρικές

συσκευές όπως κουζίνα, ψυγείο και τηλεόραση, μέχρι και ξεχωριστά δωμάτια. Μπορούν να

φιλοξενήσουν από 2 μέχρι και 6 άτομα το καθένα και οι τιμές τους καλύπτουν ένα τεράστιο

εύρος ανάλογα με το μέγεθος και την πολυτέλεια. Χρησιμοποιούνται κυρίως σε περιόδους

διακοπών και αντικαθιστούν τα δωμάτια ξενοδοχείων, δίνοντας ένα πολύ μεγαλύτερο

βαθμό ελευθερίας στους χρήστες, όσο αναφορά τα μέρη που θα επισκεφθούν. Παρόλα

αυτά υπάρχουν και άνθρωποι που κατοικούν μόνιμα στα αυτοκινούμενά τους.

2.3.4 Ειδικές Μετατροπές

Τα προεδρικά οχήματα, οι λιμουζίνες και οι νεκροφόρες είναι συνήθως μετατροπές που

βασίζονται σε ήδη υπάρχοντα οχήματα. Η ενδυνάμωση του πλαισίου, το αλεξίσφαιρο

εξωτερικό, η διαμόρφωση των εσωτερικών χώρων και η πρόσθεση επιπλέον εξωτερικών

μερών είναι μερικές μετατροπές που δέχονται τα συγκεκριμένα οχήματα για να επιτελούν

καλύτερα τον σκοπό τους. Συνήθως είναι custom-made αφού τα περισσότερα παράγονται

κατά παραγγελία.

27

2.3.5 Στρατιωτικά Οχήματα

Τα στρατιωτικά οχήματα είναι σχεδιασμένα για να ενισχύουν τις δυνατότητες του

στρατού της κάθε χώρας. Μερικά από αυτά είναι σχεδιασμένα για να συμμετέχουν σε

μάχες, άλλα προορίζονται για την ασφαλή μεταφορά προσωπικού και άλλα για το άνοιγμα

δρόμων κατά τη διάρκεια αποστολών. Συνήθως το σημαντικότερο στοιχείο στο σχεδιασμό

τους είναι η θωράκιση και η ανθεκτικότητα.

2.3.6 Οχήματα Αστυνομίας

28

Τα οχήματα της αστυνομίας μπορεί να είναι οχήματα καταδίωξης (τα οποία

συνήθως βασίζονται σε υπάρχοντα οχήματα παραγωγής με τις απαραίτητες μετατροπές),

οχήματα μεταφοράς προσωπικού στα σημεία που υπάρχει ανάγκη, οχήματα για διάλυση

πλήθους και επαναφορά της τάξεως (όπως ειδικά οχήματα με αντλίες νερού κτλ) κ.α.

2.3.7 Ταξί

Τα γνωστά σε όλους μας ταξί είναι συνήθως ευρύχωρα οχήματα της αγοράς με

λιγοστές μετατροπές για να καλύψουν τις ανάγκες των επαγγελματιών (για μείωση του

κόστους). Παρόλα αυτά έχουν γίνει και ειδικές μελέτες για οχήματα αποκλειστικά

σχεδιασμένα σαν ταξί, κάτι που δίνει προφανέστατα ένα πιο πρακτικό αποτέλεσμα αλλά

αυξάνει το κόστος αγοράς. Σημαντικά στοιχεία για τα ταξί είναι η αξιοπιστία, η αντοχή στο

χρόνο, η οικονομική συντήρηση, η προσβασιμότητα, οι εσωτερικοί χώροι κ.α.

29

2.3.8 Ασθενοφόρα

Τα ασθενοφόρα είναι συνήθως βασισμένα σε μεσαία ή μεγάλα βαν (βλ. ελαφρά

επαγγελματικά οχήματα) τα οποία έχουν ειδικά σχεδιασμένο πίσω μέρος και εσωτερικό για

την υποδοχή των ασθενών και για όλες τις υπόλοιπες απαραίτητες ενέργειες που γίνονται

κατά τη μεταφορά τους. Σημαντικό στοιχείο είναι η εργονομία στο σχεδιασμό τους, η

προσβασιμότητα και η άμεση πρόσβαση στον απαραίτητο εξοπλισμό.

30

2.3.9 Πυροσβεστικά Οχήματα και Οχήματα Διάσωσης

Αυτά τα οχήματα είναι σχεδιασμένα για άμεση δράση σε περίπτωση έκτακτης

ανάγκης. Εκτός από τα ειδικά οχήματα πυρόσβεσης που εμπεριέχουν τον κατάλληλο

εξοπλισμό ο οποίος πρέπει να είναι σωστά σχεδιασμένος για άμεση πρόσβαση, υπάρχουν

και οχήματα διάσωσης τα οποία έχουν συνήθως αυξημένες δυνατότητες εκτός δρόμου, έτσι

ώστε να φθάνουν γρήγορα ακόμα και σε δύσβατα μέρη όταν υπάρχει ανάγκη. Συνήθως

βασίζονται σε υπάρχοντα αυτοκίνητα ή φορτηγά τα οποία όμως μετατρέπονται κατάλληλα.

2.3.10 Οχήματα Έργου

31

Τα οχήματα έργου είναι τα μηχανήματα που χρησιμοποιούνται για μεγάλες

κατασκευές (δρόμων, δημοσίων έργων, ορυχεία, οικοδομές, κατεδαφίσεις κτλ). Είναι

αρκετά εξειδικευμένα όσο αναφορά τις εργασίες που καλείται να πραγματοποιήσει το

καθένα. Παρόλα αυτά μπορούσαμε συμπεριλάβουμε σε αυτή την κατηγορία και τα

διάφορα είδη φορτηγών για μεταφορά.

Η πιο γνωστή εταιρία παραγωγής οχημάτων έργου είναι η Caterpillar η οποία έχει

και το μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς. Παρόλα αυτά υπάρχουν και άλλες μικρότερες

εταιρίες οι οποίες δραστηριοποιούνται στον χώρο.

2.4 Μικρά Οχήματα πόλης

Όπως είδαμε και στην Ελλάδα έγιναν προσπάθειες σχεδιασμού μικρών οχημάτων

πόλης, όπως το ηλεκτροκίνητο Enfield στο Νεώριο το 1972. Θα ήταν λοιπόν συμφέρουσα

κίνηση ο σχεδιασμός και η εγχώρια παραγωγή ενός παρόμοιου οχήματος σήμερα;

Τα τελευταία χρόνια είναι πολύ συχνό το φαινόμενο παραγωγής οχημάτων πόλης

στην κατηγορία Heavy Quadriqycle (συνήθως ηλεκτροκίνητων) από μικρές εταιρίες σε

διάφορες χώρες του πλανήτη. Η αναδυόμενη αυτή κατηγορία είναι κάτι ανάμεσα σε

μοτοσικλέτα και αυτοκίνητο, και ανταγωνίζεται άμεσα τα μεγάλα scooter έχοντας τα

πλεονεκτήματα ενός μικρού αυτοκινήτου. Τα εν λόγω οχήματα είναι εύκολα και φθηνά

στην παραγωγή, δεν απαιτούν πολλές διαδικασίες για να πάρουν έγκριση τύπου ενώ

υπάρχει αρκετά μεγάλη ζήτηση στην αγορά.

Λόγω της μεγάλης ζήτησης, πρόσφατα μπήκαν στο χώρο και μεγάλες εταιρίες

(όπως η Renault με το Twizy) ενώ αρκετές ακόμα (Opel, VW, Audi, Honda κ.α.) ετοιμάζουν

τις προτάσεις τους και έχουν παρουσιάσει τα αντίστοιχα concept cars (βλ. εικόνα). Αυτές οι

εταιρίες λόγω της μαζικής παραγωγής και της πληθώρας κεφαλαίων που έχουν στη

διάθεσή τους, έχουν καταφέρει να ρίξουν αρκετά τις τιμές, με αποτέλεσμα οι μικρές

32

εταιρίες να μην μπορούν εύκολα να τις ανταγωνιστούν. Επίσης όπως είναι φυσικό, οι

μικρές εταιρίες δυσκολεύονται να στηρίξουν ανάλογες προωθητικές ενέργειες για τα

προϊόντα τους, κάτι που σε συνδυασμό με την έλλειψη εμπιστοσύνης που έχει το κοινό σε

κάθε τι νέο αλλά και την έλλειψη παγκόσμιου δικτύου διανομής, δεν είναι εύκολο να

μείνουν ανταγωνιστικές.

2.5 Επαγγελματικά Οχήματα Ελαφρού Τύπου

Μια κατηγορία οχημάτων που παρουσιάζει ενδιαφέρον για παραγωγή σε μικρές

μονάδες, είναι τα επαγγελματικά οχήματα ελαφρού τύπου (Light Commercial Vehicles). Τα

οχήματα που πληρούν τις προϋποθέσεις της κατηγορίας αυτής είναι φορτηγά, ημιφορτηγά

και τρίκυκλα με βάρος μέχρι 3.5 τόνους που χρησιμοποιούνται για μεταφορά εμπορικών

προϊόντων ή επιβατών. Συνήθως έχουν γερή κατασκευή και χαμηλό λειτουργικό κόστος

ενώ είναι τα καταλληλότερα για επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται εντός πόλης..

Ακολουθεί μια κατηγοριοποίηση των οχημάτων που ανήκουν στην ευρύτερη κατηγορία

Light Commercial Vehicles [3] :

2.5.1 Μηχανοκίνητα Τρίκυκλα

Ευρέως διαδεδομένα στις χώρες της Ασίας, τα μηχανοκίνητα τρίκυκλα συχνά

χρησιμοποιούνται ως μικρά φορτηγά για μεταφορές και παραδόσεις

εμπορευμάτων. Ονομάζονται "tuk-tuks" και είναι ο μηχανοκίνητος απόγονος του

παραδοσιακού rickshaw ή velotaxi (τρίκυκλο ποδήλατο). Είναι ιδιαίτερα δημοφιλή

σε περιοχές που έχουν έντονη κυκλοφοριακή συμφόρηση (Μπανγκόκ, Ντάκα, Δελχί

κτλ) αλλά χρησιμοποιούνται και σε πόλεις με στενούς δρόμους (χωριά, Ελληνικά

νησιά, Ιταλία κτλ). Είναι αρκετά οικονομικά και ευέλικτα αλλά έχουν αρκετά

περιορισμένη τελική ταχύτητα (50χλμ την ώρα το πολύ) και δυνατότητα για μικρό

και ελαφρύ ωφέλιμο φορτίο. Έχουν συνήθως πλαίσιο από λαμαρίνα που στηρίζεται

σε τρεις τροχούς, μια στέγη καμβά με drop-down πλευρές, και μια μικρή καμπίνα

στο μπροστινό μέρος του οχήματος για τον οδηγό. Κινούνται με τη βοήθεια ενός

αερόψυκτου δίχρονο κινητήρα από σκούτερ αλλά υπάρχουν και κάποια ηλεκτρικά

μοντέλα. Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί έντονα πτωτική τάση στις

πωλήσεις αυτής της κατηγορίας κυρίως λόγω της εισόδου νέων, μικρότερων micro

trucks και micro vans στην αγορά τα οποία διαθέτουν αρκετά καλύτερες

μεταφορικές δυνατότητες, ισχυρότερους κινητήρες και είναι ασφαλέστερα.

33

2.5.2 Micro Vans

Τα μικρότερα οχήματα στην κατηγορία, είναι ευέλικτα και ιδανικά για κίνηση

εσωτερικά των πόλεων. Συνήθως έχουν θέσεις για δύο και μπορούν να δεχτούν

σχετικά μικρά φορτία, βάρους 500 με 1100 κιλών και όγκου 2 με 3 κυβικών μέτρων

ανάλογα με την έκδοση. Δεν είναι κατάλληλα για μεγάλα ταξίδια αφού οι κινητήρες

τους είναι το πολύ μέχρι 1200 κυβικά. Τα περισσότερα είναι διαθέσιμα σε κλειστές

εκδόσεις panel van και passenger van, και ανοικτές εκδόσεις τύπου pick up. Μερικά

έχουν τον κινητήρα μπροστά από τον οδηγό, ενώ άλλα κάτω από τα καθίσματα.

Λόγω του μικρού βάρους τους και της απουσίας ζωνών παραμόρφωσης

θεωρούνται μη ασφαλή σε συγκρούσεις με άλλα οχήματα.

2.5.3 Car Derived Vans

Αυτά τα οχήματα βασίζονται σε υπάρχοντα αυτοκίνητα των κατηγοριών B και C

(μικρά και μικρομεσαία) τα οποία έχουν υποστεί μετατροπές για να

χρησιμοποιούνται σαν μικρά van. Έτσι, οι πίσω θέσεις έχουν αφαιρεθεί ώστε να

μεγαλώσει ο χώρος αποσκευών, ενώ τα πίσω παράθυρα αντικαθιστούνται από

πάνελ. Ο ωφέλιμος όγκος τους είναι περίπου 1 κυβικό μέτρο και το ωφέλιμο βάρος

του φορτίου γύρω στα 500 κιλά. Τα κύρια πλεονεκτήματά τους είναι η ευελιξία, η

οικονομία και η ευκολία στην οδήγηση που δεν διαφέρει από τα κοινά αυτοκίνητα

στα οποία βασίζονται. Το κύριο μειονέκτημά τους είναι ότι δεν μπορούν εύκολα να

μεταφέρουν βαριά ή μεγάλα σε μέγεθος φορτία.

34

2.5.4 Sub Compact Vans

Αυτή η κατηγορία εμφανίστηκε πολύ πρόσφατα και αποτελεί μια μικρότερη έκδοση

των Light Vans. Τα οχήματα που ανήκουν σε αυτή, έχουν περίπου ίδιο μήκος με τα

μικρά αυτοκίνητα πόλης στα οποία βασίζονται, αλλά διαθέτουν διαφορετικό στυλ

αμαξώματος που τους χαρίζει μεγάλους αποθηκευτικούς χώρους (2 με 3 κυβικά

μέτρα). Σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα απέκτησε μεγάλο κομμάτι της αγοράς

λόγω της αυξανόμενης ζήτησης για μικρά επαγγελματικά οχήματα.

35

2.5.5 Light Vans

Ιδανικά για φορτία μικρού – μεσαίου μεγέθους, με μεγάλους αποθηκευτικούς

χώρους, αρκετά ευέλικτα στην οδήγηση και με κατανάλωση αντίστοιχη των

συμβατικών οχημάτων. Το μήκος τους είναι περίπου αντίστοιχο των μικρομεσαίων

αυτοκινήτων. Σχεδόν πάντα διαθέτουν συρόμενες πλαϊνές πόρτες για πρόσβαση

στον αποθηκευτικό χώρο. Το μέγεθος του ωφέλιμου χώρου κυμαίνεται από 3 μέχρι

4 κυβικά μέτρα ανάλογα με την έκδοση.

36

2.5.6 Medium Vans

Τα μεσαία van είναι μια κατηγορία που ισορροπεί ανάμεσα στη δυνατότητα

μεταφοράς μεγάλων φορτίων και την ευκολία στην οδήγηση. Σε αυτή την

κατηγορία, ο ωφέλιμος όγκος κυμαίνεται από 5 μέχρι 8 κυβικά μέτρα ανάλογα με

την έκδοση. Τα οχήματα αυτής της κατηγορίας βγαίνουν σε διάφορες εκδόσεις

ύψους και μήκους αλλά και με διαφορετική καρότσα.

37

2.5.7 Heavy Vans

Τα μεγάλα van είναι τα καταλληλότερα για μεταφορά μεγάλων φορτίων.

Βρίσκονται στο άνω άκρο της κατηγορίας Light Commercial Vehicles και είναι ένα

βήμα πιο κάτω από τα μικρά φορτηγά. Ο ωφέλιμος όγκος τους κυμαίνεται από 8

μέχρι 17 κυβικά μέτρα. Όλα τα μοντέλα της κατηγορίας διατίθενται σε πληθώρα

εκδόσεων με 3 διαφορετικά μήκη και 3 διαφορετικά ύψη αλλά και με διαφορετικά

είδη καρότσας.

38

2.5.8 Pick-Up Trucks

Τα οχήματα pick-up χωρίζονται σε υποκατηγορίες ανάλογα με το μέγεθος και το

βάρος τους.

o Η πρώτη κατηγορία είναι αυτά που βασίζονται σε ήδη υπάρχοντα οχήματα

μικρής και μικρομεσαίας κατηγορίας, αλλά έχουν υποστεί κατάλληλες

μετατροπές ώστε να έχουν καρότσα στο πίσω μέρος αντί για το υπόλοιπο

αμάξωμα. Τα οχήματα τέτοιου τύπου είναι πιο διαδεδομένα στις χώρες της

λατινικής Αμερικής.

o Η δεύτερη κατηγορία είναι τα οχήματα class 1 σύμφωνα με το αμερικανικό

σύστημα κατηγοριοποίησης. Στην Ελλάδα αυτή η κατηγορία είναι ιδιαίτερα

διαδεδομένη και χρησιμοποιείται περισσότερο από τους αγρότες:

39

o Η τρίτη κατηγορία είναι τα οχήματα που ανήκουν στην class 2 του

αμερικάνικου συστήματος, και είναι μεγαλύτερα σε μέγεθος, βαρύτερα και

με δυνατότερους κινητήρες από τα class 1. Είναι πιο διαδεδομένα στην

Αμερική και διαθέτουν πολυτελή εσωτερικά.

40

o Στη συνέχεια υπάρχουν αντίστοιχα μεγαλύτερες κατηγορίες, οι οποίες όμως

πλησιάζουν περισσότερο στα φορτηγά παρά στα ελαφρά επαγγελματικά

οχήματα και στην κατηγορία των ελαφρών επαγγελματικών, ανήκουν μόνο

οι μικρότερες και ελαφρύτερες εκδόσεις τους. Η τιμές τους είναι αρκετά

μεγάλες και χρησιμοποιούνται κυρίως για να ρυμούλκηση, λόγω της

θηριώδης ροπής τους. Είναι εμπορικά διαθέσιμα μόνο στην Αμερική αφού

ο τεράστιος όγκος τους, η υψηλή τιμή τους και η μεγάλη κατανάλωσή τους

τα καθιστούν ασύμφορα για εξαγωγή σε άλλες χώρες. Εκτός από την

επαγγελματική χρήση τους είναι και ένα σύμβολο δύναμης. Για παράδειγμα

τα pick up κατηγορίας class 4 είναι οι ναυαρχίδες των pick up των εταιριών

Ford, Chevrolet και Dodge και λειτουργούν ως αντίπαλα δέη επηρεάζοντας

τη συνολική εικόνα της κάθε εταιρίας στο μυαλό των Αμερικανών. Στον

υπόλοιπο κόσμο αντίστοιχη δουλειά γίνεται με φορτηγά και pick up

οχήματα – μετατροπές των Heavy Vans.

41

2.5.9 Συμπεράσματα

Όπως φαίνεται ο χώρος των επαγγελματικών οχημάτων έχει κυριευθεί από

συνεργασίες μεγάλων εταιριών σε διάφορους συνδυασμούς, ανάλογα με την κατηγορία.

(όπως η η Fiat με την Peugeot και την Citroen στα Heavy Vans, η Renault με Nissan και Opel

στα Heavy Vans, η Fiat με την Opel στα light vans κ.α.). Αυτό μας δείχνει ότι το κόστος

εξέλιξης, σχεδιασμού και παραγωγής ενός τέτοιου οχήματος είναι αρκετά μεγάλο, για

αυτό και οι εταιρίες κάνουν κινήσεις συνεργασίας για να το μοιραστούν. Επίσης το κόστος

των ανταλλακτικών και του δικτύου service αυτών των οχημάτων είναι κρίσιμο, κάτι που

κάνει ακόμα πιο ελκυστικές τις συμπράξεις (μεγάλες παραγγελίες – μικρότερο κόστος

μονάδας). Έτσι βλέπουμε σε πολλές περιπτώσεις το ίδιο όχημα να πωλείται με διαφορετικά

σήματα και μικρές αισθητικές αλλαγές. Επομένως είναι εμφανές ότι η είσοδος μιας νέας

εταιρίας από μια μικρή χώρα όπως η Ελλάδα στις μεσαίες και μεγάλες κατηγορίες των

ελαφριών επαγγελματικών οχημάτων είναι αρκετά δύσκολο να γίνει ανταγωνιστική.

Οι μεγάλες εταιρίες που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή επαγγελματικών

οχημάτων, δεν έχουν ακόμη ετοιμάσει οικονομικές προτάσεις στο κάτω άκρο αυτής της

κατηγορίας, δηλαδή στην κατηγορία micro-vans, με αποτέλεσμα τα λιγοστά διαθέσιμα

οχήματα να μονοπωλούν το ενδιαφέρον. Ταυτόχρονα, η κατηγορία αυτή προβλέπεται να

αυξήσει κατά πολύ το μερίδιό της στην αγορά μέσα στα επόμενα χρόνια. Επίσης, τόσο

εγχώρια αλλά και γενικότερα στις αναπτυσσόμενες χώρες, υπάρχει έντονη η ανάγκη για

μικρά, ευέλικτα και αξιόπιστα οχήματα με μικρό κόστος χρήσης και συντήρησης που να

μπορούν να στηρίξουν τη λειτουργία νέων μικρομεσαίων επιχειρήσεων μέσα στις πόλεις.

Παρόλα αυτά οι εταιρίες που δραστηριοποιούνται στο χώρο έχουν εξελίξει τις προτάσεις

τους εδώ και αρκετά χρόνια και έχουν μεγάλη τεχνογνωσία προσφέροντας ιδιαίτερα

αξιόπιστα οχήματα (όπως το Piaggio Porter το οποίο με μικρο-βελτιώσεις από τη δεκαετία

του ’90 έχει γίνει μια δοκιμασμένη και αξιόπιστη λύση για τον επαγγελματία).

Έτσι φαίνεται ενδιαφέρουσα η σχεδίαση ενός micro van για παραγωγή στην

Ελλάδα, το οποίο με σύγχρονο σχεδιασμό και οικονομικές λύσεις θα μπορούσε να

αντιμετωπίσει επάξια τους ανταγωνιστές του σε παγκόσμιο επίπεδο αν καταφέρει να τους

ανταγωνιστεί και σε αξιοπιστία και πρακτικότητα. Πολύ σημαντικό είναι να μπορεί να

προσαρμόζεται στις ανάγκες του κάθε επαγγελματία και να προσφέρεται σε πληθώρα

εκδόσεων.

42

Επίσης, γενικότερα οι μικρότερες κατηγορίες των επαγγελματικών οχημάτων ,

δηλαδή τα μικρά car derived pick up αλλά και τα sub compact vans, είναι αρκετά

συμφέρουσες προς σχεδίαση στις τωρινές συνθήκες. Αυτό μας το υποδεικνύει, η

αυξανόμενη ανάγκη για μικρότερα επαγγελματικά οχήματα αλλά και η μεγαλύτερη ευκολία

στην κατασκευή τους. Τέλος πολύ σημαντικό σε αυτή την επιλογή είναι το μεγάλο

ενδιαφέρον του κοινού για μια πιθανή επιβατική έκδοση σε αυτή την κατηγορία ως

πολυχρηστικό όχημα ελεύθερου χρόνου.

2.6 Μηχανικά Μέρη Επαγγελματικών Οχημάτων Ελαφρού Τύπου

2.6.1 Πλαίσιο

Όλα σχεδόν τα επαγγελματικά οχήματα είναι κατασκευασμένα με τη λογική Body

on Frame και χρησιμοποιούν πλαίσιο τύπου σκάλας. Το ονομαζόμενο σασί τους (chassis),

αποτελείται από ένα εσωτερικό πλαίσιο που υποστηρίζει τη δομή του οχήματος και τα

μηχανικά μέρη. Το πλαίσιο τύπου σκάλας αποτελείται από δύο συμμετρικές δοκούς και τις

σύνδεσεις τους.

43

Πάνω στο πλαίσιο ενσωματώνεται η καμπίνα των επιβατών η οποία επίσης

διαθέτει υποστηρικτική δομή. Πίσω από αυτήν τοποθετούνται οι διαφορετικοί τύποι

καρότσας, ανάλογα με την έκδοση. Τις περισσότερες φορές τα επαγγελματικά οχήματα

διατίθενται και σε έκδοση με γυμνό σασί στο πίσω μέρος, προσφερόμενα για ειδικές

κατασκευές από εταιρίες ή και ιδιώτες (αυτοκινούμενα, απορριμματοφόρα, γερανοί,

ψυγεία, άλλα ειδικά οχήματα). Τέλος τα μηχανικά μέρη όπως ο κινητήρας, το ημιαξόνιο, το

διαφορικό, οι αναρτήσεις και το κιβώτιο ταχυτήτων, ενώνονται με το πλαίσιο μέσω ειδικών

υποδοχών που υπάρχουν σε αυτό.

Τα πλεονεκτήματα αυτής της δομής είναι η οικονομία στην παραγωγή αφού το ίδιο

πλαίσιο μαζί με τα μηχανικά μέρη μπορεί να χρησιμοποιηθεί από πολλά διαφορετικά

οχήματα χωρίς μετατροπές, αλλά και η ευκολία στην επισκευή. Τα μειονεκτήματα του είναι

η κακή αντοχή σε στρέψη αλλά και η ανάγκη για μεγαλύτερο συνολικό ύψος του οχήματος

και ψηλό κατώφλι [3].

44

2.6.2 Κινητήρας (Engine)

Στα επαγγελματικά οχήματα χρησιμοποιούνται κυρίως πετρελαιοκινητήρες λόγω

του πλεονεκτήματος που έχουν στην ροπή, την κατανάλωση και την αξιοπιστία σε σχέση με

τους βενζινοκινητήρες. Η κίνηση δίνεται σχεδόν πάντα στους πίσω τροχούς, αφού εκεί

πέφτει το περισσότερο βάρος όταν το όχημα είναι φορτωμένο. Λόγω της μεγάλης

συμβολής των επαγγελματικών οχημάτων στην ατμοσφαιρική ρύπανση, η Ευρωπαϊκή

Ένωση τα τελευταία χρόνια έχει θεσπίσει συγκεκριμένες προδιαγραφές, (βλ. Euro 5) που

περιλαμβάνουν όρια για τους ρύπους και την αποδοτικότητα των κινητήρων.

Η γκάμα των κινητήρων περιέχει συνήθως και κινητήρια σύνολα που

χρησιμοποιούν ως καύσιμο το συμπιεσμένο φυσικό αέριο (CNG). Οι κινητήρες φυσικού

αερίου, εμφανίζουν τα ίδια αποθέματα ισχύος και ροπής με τους συμβατικούς, ωστόσο, το

κόστος χρήσης τους δεδομένης της χαμηλότερης τιμής του εν λόγω καυσίμου σε σχέση με

το πετρέλαιο κίνησης, είναι αρκετά μειωμένο.

Υπάρχουν επίσης αρκετά οχήματα που προσφέρονται σε ηλεκτροκίνητες εκδόσεις,

με κυριότερο πλεονέκτημα τη μείωση του λειτουργικού κόστους κατά μεγάλο ποσοστό,

αλλά και τους μηδενικούς ρύπους. Τα ηλεκτροκίνητα επαγγελματικά οχήματα προσφέρουν

γρήγορη φόρτιση των μπαταριών τους μέσω ειδικών φορτιστών, ενώ για το μέλλον

προβλέπεται και η άμεση αντικατάσταση τους με φορτισμένες σε λίγα μόλις λεπτά [4].

45

2.6.3 Αναρτήσεις (suspension)

Η ανάρτηση στα οχήματα, αποτελεί ένα είδος ελαστικού συνδέσμου που διαχωρίζει

τις αναρτημένες μάζες (όπως είναι το πλαίσιο, η μηχανή, οι επιβάτες, κτλ.) με τις μη

αναρτημένες (οι τροχοί, οι δίσκοι πέδησης, οι άξονες του διαφορικού, κτλ.) μάζες ενός

οχήματος. Κάθε σύστημα ανάρτησης αποτελείται από ένα σύνολο μηχανικών αρθρώσεων

και συναρμογών, που συνεργάζονται με ελατήρια και αμορτισέρ ελέγχουν την κατακόρυφη

ταλάντωση των τροχών και τη συνεπαγόμενη αυξομείωση της απόστασης τους από το

αναρτημένο κυρίως σώμα του οχήματος. Η λειτουργία των αναρτήσεων αφορά αφενός την

άνεση και την ασφάλεια, δηλαδή την μείωση των ταλαντώσεων που φτάνουν στο αμάξωμα

και στην καμπίνα των επιβατών και το φορτίο, και αφετέρου την βελτίωση της οδηγικής

συμπεριφοράς του οχήματος.

Στα ελαφρά επαγγελματικά οχήματα, χρησιμοποιούνται γόνατα Mcpherson (τύπος

ανάρτησης που αποτελείται από μια ομοκεντρική συναρμογή ενός αμορτισέρ

τοποθετημένο μέσα σε ένα σπειροειδές ελατήριο που βασίζεται σε ψαλίδια βάσης) με

σπειροειδή ελατήρια στους μπροστινούς τροχούς (σκληρότερα σε σύγκριση με αυτά των

επιβατικών), και σούστες στον πίσω άξονα. Οι σούστες όπως φαίνεται και στην εικόνα,

είναι ένα σύνολο από μεταλλικές ράβδους οι οποίες είναι ενωμένες και με το λυγισμό τους

απορροφούν τις ανωμαλίες του οδοστρώματος. Ο συγκεκριμένος σχεδιασμός έχει τις ρίζες

του στην αρχή της αυτοκίνησης και μονοπώλησε το ενδιαφέρον στην πλειοψηφία των

οχημάτων παραγωγής μέχρι και πρόσφατα. Οι αλλαγές στο σχεδιασμό των αναρτήσεων

ήρθαν όταν εξελίχθηκαν ειδικά και πιο σύνθετα συστήματα ανάρτησης ελατηρίων (πχ

γόνατα MacPherson) για τα προσθιοκίνητα οχήματα. Παρόλα αυτά οι σούστες παραμένουν

οι ιδανικές αναρτήσεις για τα φορτηγά και γενικά για επαγγελματικά οχήματα αφού έχουν

το πλεονέκτημα της ευρύτερης εξάπλωσης του φορτίου στο σασί του οχήματος, σε

αντίθεση με τα ελατήρια που το μεταφέρουν σε ένα μόνο σημείο. Επίσης μπορούν να

προσαρμοστούν κατευθείαν στον πίσω άξονα, εξαλείφοντας την ανάγκη για επιπλέον

βραχίονες και ράβδους (για παράδειγμα την ανάγκη αντιστρεπτικής ράβδου), με

αποτέλεσμα να εξοικονομείται κόστος και βάρος [5].

46

Ανάρτηση με σπειροειδή ελατήρια (μπροστά άξονας) Ανάρτηση με σούστες (πίσω άξονας)

2.6.4 Κιβώτιο Ταχυτήτων (gearbox)

Το κιβώτιο ταχυτήτων είναι ένα σύστημα από γρανάζια που πολλαπλασιάζει κατά

βούληση τη ροπή του κινητήρα, ώστε να επιτυγχάνεται ανάλογα καλύτερη επιτάχυνση ή

μεγαλύτερη ταχύτητα κίνησης. Είναι πολύ σημαντικό αφού συντελεί σε μεγάλο βαθμό στις

επιδόσεις του οχήματος αλλά και στην οικονομική του λειτουργία. Ένα κιβώτιο με κοντή

κλιμάκωση σχέσεων προσφέρει καλύτερη επιτάχυνση αλλά χαμηλότερη τελική ταχύτητα

από ένα αντίστοιχο με μακριά κλιμάκωση [6].

2.6.5 Διαφορικό (differential)

Το Διαφορικό είναι ο μηχανισμός που σκοπό έχει να επιτρέπει στους δύο

κινητήριους τροχούς στα προσθιοκίνητα ή οπισθιοκίνητα οχήματα, ή στους δυο άξονες

μετάδοσης στα τετρακίνητα, να περιστρέφονται με διαφορετικές γωνιακές ταχύτητες και να

κατανέμει τη ροπή στρέψης, ανάλογα με τον συντελεστή πρόσφυσης στους κινητήριους

τροχούς. Όταν το όχημα στρίβει, οι τροχοί κινούνται σε διαφορετικές καμπύλες, με

διαφορετικές ταχύτητες οπότε η ύπαρξη του διαφορικού είναι αναγκαία για την καλύτερη

συμπεριφορά του οχήματος αλλά και για αποφυγή έντονης φθοράς των ελαστικών. Το ίδιο

ισχύει και όταν το όχημα συναντήσει ανωμαλίες του οδοστρώματος, όπου για να

αποφευχθεί πιθανή τάση εκτροπής του οχήματος, είναι ανάγκη να προσαρμοστεί η

47

γωνιακή ταχύτητα των τροχών. Υπάρχει στα αυτοκίνητα και τα φορτηγά κάθε τύπου και

όταν η κίνηση δίνεται στους πίσω τροχούς, βρίσκεται στον πίσω άξονα. Στα οχήματα με

κίνηση και στους τέσσερις τροχούς υπάρχει και κεντρικό διαφορικό το οποίο μοιράζει την

κίνηση στον μπροστά και στον πίσω άξονα και άλλα δύο διαφορικά για κάθε άξονα

ξεχωριστά. Ένα παράδειγμα διαφορικού φαίνεται στην εικόνα παρακάτω [7].

2.7 Μεταβλητή Πλατφόρμα

Στον χώρο των επαγγελματικών αλλά και τον επιβατικών οχημάτων, παρατηρείται

μια αυξανόμενη τάση να χρησιμοποιούνται κοινές πλατφόρμες και γενικότερα μηχανικά

μέρη για περισσότερα μοντέλα. Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνεται σημαντική μείωση του

κόστους παραγωγής και παράλληλα γίνεται πιο εύκολη η επέκταση της γκάμας των

διαθέσιμων οχημάτων μιας εταιρίας. Επίσης τα ανταλλακτικά είναι κοινά για μεγαλύτερο

εύρος οχημάτων, κάτι που επίσης μειώνει αρκετά το κόστος [8].

Η κοινή πλατφόρμα μπορεί να περιλαμβάνει το πάτωμα του αυτοκινήτου και τα

μηχανικά μέρη. Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε διάφορα οχήματα μέρη του

εξωτερικού και του εσωτερικού του αμαξώματος (αυτούσια είτε με μικρές μετατροπές).

Είναι σημαντικό κατά το σχεδιασμό να υπάρχει πρόβλεψη για τη μελλοντική χρήση της

πλατφόρμας, έτσι ώστε να αποφθεχθούν πιθανά προβλήματα κατά την προσαρμογή της σε

νέα μοντέλα.

Ένα πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η πλατφόρμα MQB που

παρουσιάστηκε το 2012 από το Volkswagen Group και θα χρησιμοποιηθεί μελλοντικά σε

περισσότερα από 30 μοντέλα των εταιριών του ομίλου. Τα μοντέλα αυτά θα ανήκουν σε

μεγάλο εύρος κατηγοριών (από τα πιο μικρά VW Polo, Seat Ibiza και Skoda Fabia, στα

μεσαία VW Golf, Seat Leon, Audi A3, Skoda Octavia μέχρι τα μεγάλα VW Passat, Skoda

Superb, Audi A4 κ.α). Αυτή η πλατφόρμα δίνει τη δυνατότητα στη VW να χρησιμοποιεί την

ίδια γραμμή παραγωγής για όλα τα διαφορετικά μοντέλα που τη χρησιμοποιούν

48

μειώνοντας με αυτό τον τρόπο κατά πολύ το κόστος του σχεδιασμού, της εξέλιξης αλλά και

της παραγωγής.

Πρόσφατα, εκτός από την VW ανακοίνωσαν παρόμοιου τύπου κοινές πλατφόρμες

για τα μοντέλα τους η Citroen, η Toyota και η Renault-Nissan, κάτι που όπως ανακοίνωσαν

θα αποφέρει μείωση στο κόστος παραγωγής έως και 50%.

49

Ένα άλλο ενδιαφέρον παράδειγμα είναι η νέα πλατφόρμα της Honda στη μικρή

κατηγορία οχημάτων η οποία θα φιλοξενεί μικρά επιβατικά και επαγγελματικά οχήματα

διαφόρων ειδών αμαξώματος που θα απευθύνονται σε ιδιαίτερα ευρύ απευθυνόμενο

κοινό.

50

Η μεταβλητή πλατφόρμα φαίνεται πως είναι ένα πολύ χρήσιμο συστατικό για το

σχεδιασμό ενός οχήματος για παραγωγή στην Ελλάδα, αφού δίνει τη δυνατότητα στο

τελικό προϊόν με μικρές τροποποιήσεις να καλύψει τις ανάγκες ενός διαφορετικού

κομματιού του απευθυνόμενου κοινού, χωρίς μεγάλο επιπλέον κόστος. Επίσης αν όλα τα

μέρη του οχήματος σχεδιαστούν με αυτή τη λογική (modules), δίνεται μεγάλη ελευθερία

στην εξατομίκευση του κάθε οχήματος ανάλογα με τις ανάγκες του εκάστοτε πελάτη.

2.8 Οριστική Περιγραφή Έργου (Brief)

Σχεδιασμός επαγγελματικού οχήματος ελαφρού τύπου για παραγωγή στην

Ελλάδα, το οποίο θα προσφέρεται σε διάφορες εκδόσεις αμαξώματος ώστε να

καλύπτει τις μεταφορικές ανάγκες μικρού/μεσαίου βεληνεκούς.

2.9 Τάσεις της αγοράς

Στις σημερινές πόλεις είναι επιτακτική η ανάγκη της συνεχούς προμήθειας των

καταστημάτων με διάφορα είδη. Η πρόσφατη έξαρση του ηλεκτρονικού εμπορίου

είναι μια από τις αιτίες που έχουν οδηγήσει σε μεγάλη ανάγκη παράδοσης των

εμπορευμάτων από τα καταστήματα στα σπίτι των καταναλωτών. Αυτά τα

καταστήματα, είτε ανήκουν σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις είτε είναι υποκαταστήματα

μιας μεγάλης πολυεθνικής αλυσίδας μοιράζονται την ίδια ανάγκη για ειδικά οχήματα

που θα μεταφέρουν το εμπόρευμα από και προς σε αυτά με ασφάλεια, οικονομία,

ταχύτητα και πρακτικότητα.

Λόγω της μεγάλης κυκλοφοριακής συμφόρησης στο κέντρο των πόλεων αλλά και

των προβληματικών υποδομών (δρόμοι, χώροι στάθμευσης κτλ), είναι σημαντικό οι

μεταφορές αυτές να γίνονται από οχήματα κατάλληλα σχεδιασμένα για να κινούνται με

ευκολία στους δρόμους και στα στενά κάθε πόλης. Επίσης είναι πολύ σημαντική η

ευκολία και η ταχύτητα φόρτωσης και εκφόρτωσης των προϊόντων.

Ένα μεγάλο πρόβλημα που οι κάτοικοι των αστικών κέντρων αντιμετωπίζουν

καθημερινά, με σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία τους μακροπρόθεσμα, είναι η

ατμοσφαιρική ρύπανση. Έρευνες έχουν δείξει πως τα επαγγελματικά οχήματα έχουν

ένα αρκετά μεγάλο μερίδιο ευθύνης για αυτή την κατάσταση. Για αυτό το λόγο υπάρχει

αντίστοιχη νομοθεσία η οποία έχει ως στόχο τη σταδιακή μείωση των ρύπων των

επαγγελματικών οχημάτων αλλά και την απαραίτητη συντήρηση και τον σωστό έλεγχο.

Νέες τεχνολογίες στους κινητήρες (αποδοτικότερα και λιγότερο ενεργοβόρα κινητήρια

σύνολα) αλλά και στον τρόπο σχεδιασμού του αμαξώματος (βελτίωση της

αεροδυναμικής) επιτρέπουν στα επαγγελματικά οχήματα (όπως και στα επιβατικά) να

μειώνουν τις εκπομπές επιβλαβών σωματιδίων στην ατμόσφαιρα και ταυτόχρονα να

μειώνουν και την κατανάλωση καυσίμου, η οποία λόγω των μεγάλων αποστάσεων που

51

διανύονται είναι ιδιαίτερα κρίσιμος παράγοντας στο κόστος χρήσης τους. Προς αυτή

την κατεύθυνση, στο μέλλον προβλέπεται να κυριαρχήσουν οικονομικά στη χρήση

οχήματα, με εξελιγμένα χαρακτηριστικά ασφάλειας και έξυπνες τεχνολογίες

πλοήγησης.

2.9.1 Παγκόσμια αγορά Επαγγελματικών Οχημάτων

Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση που έγινε από την εταιρία Global Industry Analysts,

Inc [9], οι συνολικές πωλήσεις των επαγγελματικών οχημάτων αναμένεται να φθάσουν

τις 22 εκατομμύρια μονάδες παγκοσμίως μέχρι το 2017. Η ανάπτυξη αυτή προέρχεται

κυρίως από τη βελτίωση του ΑΕΠ, την αύξηση της βιομηχανικής δραστηριότητας, ιδίως

στις αναπτυσσόμενες χώρες, και την αύξηση των κρατικών δαπανών για έργα

υποδομής όπως παραγωγή ενέργειας, εξόρυξη, δημόσια έργα και την επακόλουθη

ανάγκη για επέκταση του στόλου των κατάλληλων οχημάτων. Μπορεί λόγω της

οικονομικής κρίσης, οι πωλήσεις των οχημάτων γενικότερα να έχουν πτωτικές τάσεις –

ιδιαίτερα στην Ευρώπη, αλλά το κλίμα φαίνεται πως μπορεί να αλλάξει συνολικά μέσα

στα επόμενα χρόνια. Η ταχύτερα αναπτυσσόμενη αγορά, αναμένεται να είναι αυτή της

Ασίας - Ειρηνικού με προβλεπόμενη μέση ετήσια αύξηση 6,5% στην περίοδο 2009 έως

2017. Αυξητικές τάσεις έχουν και οι αγορές της Κίνας αλλά και των ΗΠΑ.

Η ζήτηση για επαγγελματικά οχήματα συσχετίζεται στενά με το οικονομικό δείκτη

της Βιομηχανικής Παραγωγής (IIP), με δεδομένο το ότι η μεταφορά αγαθών και

επιβατών, είναι μια κρίσιμη πτυχή της οικονομικής ανάπτυξης. Τα δημόσια έργα, οι

οικοδομικές εργασίες, η γεωργία, οι βιομηχανίες χονδρικής και λιανικής πώλησης,

εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τη βιομηχανία μεταφορών. Αποτελεσματικά

συστήματα εμπορικών μεταφορών παρέχουν τόσο οικονομικές όσο και κοινωνικές

ευκαιρίες για οικονομική ανάπτυξη με τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης, νέες

επενδύσεις και ευκαιρίες στην αγορά. Η μεταφορά αντιπροσωπεύει πάνω από το 5%

του συνολικού κόστους της κάθε μονάδας παραγωγής, αποτελεί πάνω από το 18% του

συνόλου των δαπανών των νοικοκυριών, και συμβάλλει μεταξύ 10% και 18% στο ΑΕΠ

κάθε χώρας.

Δεδομένου ότι η κινητικότητα είναι ένας καταλύτης για την εκβιομηχάνιση,

φαίνεται πως υπάρχουν σημαντικές ευκαιρίες για παραγωγή και πωλήσεις

επαγγελματικών οχημάτων στις αναπτυσσόμενες αγορές της Ασίας, της Λατινικής

Αμερικής και της Μέσης Ανατολής. Επίσης, οι εξελίξεις στα οδικά δίκτυα και στις

υποδομές αναμένεται να αυξήσουν τη ζήτηση επαγγελματικών οχημάτων. Η γρήγορη

επέκταση των αστικών περιοχών και η αύξηση του μεγέθους των οικισμών,

δημιουργούν την ανάγκη για την κάλυψη μεγαλύτερων αποστάσεων άρα και για

επέκταση του στόλου των οχημάτων.

2.9.2 Πωλήσεις των Micro-Vans

Σύμφωνα με στοιχεία από έρευνα της Global Insight που παρουσιάστηκε το 2007

[10], το 15% των πωλήσεων των ελαφρών επαγγελματικών οχημάτων παγκοσμίως για

το 2006, αφορούσε τις πωλήσεις των micro-vans και micro-trucks, δηλαδή της

52

κατηγορίας στην οποία βρίσκεται το υπό σχεδίαση όχημα. Από την ίδια έρευνα

φαίνεται πως στην Ευρώπη η μεγαλύτερες αγορές για τα εν λόγω οχήματα είναι της

Ιταλίας και της Αγγλίας. Οι προβλέψεις για το μέλλον δείχνουν αυξητικές τάσεις για τη

συγκεκριμένη κατηγορία, ενώ σε συγκεκριμένες αγορές όπως αυτή της Ινδίας φαίνεται

πως θα απογειωθούν.

2.9.3 Ευρώπη – Αγορά επαγγελματικών οχημάτων

Στην Ευρώπη όπως φαίνεται από τους παρακάτω πίνακες, το μεγαλύτερο ποσοστό

των επαγγελματικών οχημάτων που ταξινομούνται είναι αυτό των Light Commercial

Vehicles με συντριπτική διαφορά επηρεάζοντας σε μεγάλο βαθμό τον δείκτη των

συνολικών πωλήσεων. Οι κυριότερες Ευρωπαϊκές αγορές για τα μικρά βαν κατά σειρά

δυναμικότητας είναι οι Γαλλία, Βρετανία, Ιταλία, Γερμανία και Ισπανία. [11]

2.9.4 Ινδία – Αγορά επαγγελματικών οχημάτων

Αυτή τη στιγμή, η Ινδία είναι η πρώτη χώρα σε πωλήσεις επαγγελματικών

οχημάτων παγκοσμίως, ενώ την ακολουθούν η Κίνα, οι ΗΠΑ κ.α. Το ποσοστό ετήσιας

αύξησης είναι περίπου 25% και προβλέπεται να παραμείνει ως έχει μέσα στα επόμενα

χρόνια.

Μια ενδιαφέρουσα κατηγορία είναι αυτή των Μικρών Επαγγελματικών Οχημάτων

(SCV) η οποία δημιουργήθηκε με την έλευση του μοντέλου Tata Ace το 2005. Αυτή η

κατηγορία αποτελείται από οχήματα με κινητήρες μέχρι 1000cc και βάρος κάτω των 3,5

53

τόνων. Η κατηγορία αυτή, απορρόφησε σχεδόν όλο το μερίδιο της αγοράς που είχαν τα

τρίκυκλα μεταφορικά οχήματα, επωφελούμενη τους νέους νόμους περιορισμού της

ρύπανσης αλλά και της παράνομης υπερφόρτωσης των τρίκυκλων. Επίσης οι νόμοι

απαγόρευσης εισόδου στις πόλεις σε βαριά οχήματα ωφέλησαν ακόμη περισσότερο τα

μικρότερα οχήματα. Τα οχήματα αυτού του είδους είναι ιδανικά για σύντομες

παραδόσεις, που περνούν από στενούς δρόμους των χωριών και των πόλεων, ενώ

παράλληλα διανύουν μεγάλες αποστάσεις σε αυτοκινητόδρομο μεταφέροντας μικρά

ογκώδη φορτία. Η κατηγορία SCV είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη με αυξήσεις που

κυμαίνονται από 25% μέχρι 35% ετησίως.

Μια πρόσφατη έκθεση από την εταιρία Frost & Sullivan [12], δείχνει ότι οι πωλήσεις

των ελαφρών επαγγελματικών οχημάτων στην Ινδία ανήλθαν σε 353.620 μονάδες κατά

τη διάρκεια του 2010-11 . Η εν λόγω έκθεση προβλέπει με μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης

18,5 τοις εκατό για τα επόμενα 5 χρόνια, με τον όγκο των πωλήσεων φθάνει το τις

827.920 μονάδες μέχρι το 2015-16. Τα οχήματα της κατηγορίας SCV αναμένεται να

αντιπροσωπεύουν περίπου το 70% του συνολικού όγκου.

Η είσοδος μεγάλων πολυεθνικών εταιριών στην αγορά της Ινδίας μέσω

κοινοπραξιών με μεγάλες τοπικές εταιρείες αναμένεται να δημιουργήσει ένα ιδιαίτερα

ανταγωνιστικό κλίμα, με πολλά νέα και καλύτερης ποιότητας προϊόντα. Παρ 'όλα αυτά,

οι μεγάλες ινδικές εταιρείες όπως η Tata Motors Ltd (TML), Ashok Leyland (AL) και

Mahindra & Mahindra (M & M) φαίνεται πως θα συνεχίσουν να κυριαρχούν στην

αγορά, λόγω του μεγέθους του δικτύου τους στην Ινδία και της αύξησης των εξαγωγών

τους.

Η εταιρία Mohit Arora εξέδωσε έκθεση [13] που προβλέπει ότι μέχρι το 2020, η

Ινδία θα γίνει η τρίτη μεγαλύτερη αγορά για τα ελαφρά οχήματα (πίσω από την Κίνα

και τις ΗΠΑ), με τις πωλήσεις των ελαφρών επαγγελματικών οχημάτων να προβλέπεται

πως θα φθάσουν τα 2,69 εκατομμύρια. Η ζήτηση των οχημάτων θα εξακολουθεί και

τότε να επικεντρώνεται στις μικρότερες και φθηνότερες κατηγορίες αφού το μέσο

εισόδημα των Ινδών θα εξακολουθεί να είναι μέτριο. Έτσι αναμένεται μεγάλη αύξηση

στην κατηγορία micro-van που ήδη έχει αρχίσει να γίνεται ιδιαίτερα δημοφιλής.

2.10 Άμεσοι Ανταγωνιστές

2.10.1 Piaggio Porter

H Piaggio είναι μία ιταλική εταιρία που ανήκει στον όμιλο Fiat, και παράγει

σκούτερ, μοτοσυκλέτες και συμπαγή επαγγελματικά οχήματα. Είναι η τέταρτη μεγαλύτερη

εταιρία σε παραγωγή μοτοποδηλάτων και μοτοσικλετών παγκοσμίως και παράγει

περισσότερα από 600.000 οχήματα ετησίως. Έχει πέντε κέντρα έρευνας και ανάπτυξης και

απασχολεί πάνω από 6.700 υπαλλήλους με εξαγωγές σε περισσότερες από 50 χώρες.

54

Το Piaggio Porter ξεκίνησε να παράγεται το 1992 στην Ιταλία και έχει συνολικές

πωλήσεις πάνω από 100.000 κομμάτια. Βασίζεται στην έβδομη γενιά του Daihatsu Hijet και

διατίθεται με τοποθετημένους στο κέντρο κινητήρες βενζίνης, ντίζελ, LPG, CNG αλλά και

ηλεκτρικούς. Η τελική του ταχύτητα στη έκδοση με τον βενζινοκινητήρα των 1.300 κ.ε. (με

65hp) είναι 135 χλμ/ώρα ενώ στην έκδοση με τον πετρελαιοκινήτρα των 1200 κ.ε (60hp)

είναι 130 χλμ/ώρα. Στην έκδοση με τον ηλεκτροκινητήρα των 11 kW η τελική ταχύτητα

είναι περιορισμένη στα 57 χλμ/ώρα ενώ η αυτονομία του φθάνει τα 110 χιλιόμετρα σε κάθε

φόρτιση. Είναι διάσημο για την ιδιαίτερα καλή οδηγική συμπεριφορά στις στροφές, κλάσεις

ανώτερη από αντίστοιχα οχήματα της ίδιας κατηγορίας. Έχε πολύ μικρό κύκλο στροφής και

γενικότερα εξαιρετικά συμπαγείς διαστάσεις για τον αποθηκευτικό χώρο που προσφέρει.

Με σταδιακές αλλαγές και φρεσκαρίσματα έχει γίνει ο ηγέτης στην κατηγορία του σήμερα

και αποτελεί μια αξιόπιστη και δοκιμασμένη λύση για τον επαγγελματία. Οι τιμές του

κυμαίνονται από 12.000 μέχρι και τα 20.000 ευρώ ανάλογα με την έκδοση. Οι διαθέσιμες

εκδόσεις είναι οι παρακάτω [14]:

55

- Panel Van

Σε αυτή την κλειστή έκδοση το Porter δεν διαθέτει τζάμια και προσφέρεται για

μεταφορές αντικειμένων. Ο αποθηκευτικός του χώρος είναι 3 κυβικά μέτρα και το

μέγιστο ωφέλιμο φορτίο φθάνει τα 560 κιλά. Μπορεί να φιλοξενήσει 2 επιβάτες

στην καμπίνα. Για πρόσβαση στον αποθηκευτικό χώρο διαθέτει δύο συρόμενες

πόρτες (μία σε κάθε πλευρά) και μία πίσω πόρτα. Οι διαστάσεις του είναι 1395mm

πλάτος, 3400mm μήκος και 1870mm ύψος.

- MPV

Αυτή η κλειστή έκδοση μοιάζει με το panel van με τη διαφορά ότι διαθέτει τζάμια

και καθίσματα στο εσωτερικό για επιπλέον επιβάτες. Διαθέτει 4 ή 6 θέσεις για

επιβάτες στο εσωτερικό ενώ μπορεί να διαθέτει και ηλιοροφή. Προσφέρεται για

μεταφορές την ώρα της δουλειάς αλλά και για μετακινήσεις στον ελεύθερο χρόνο.

56

- Pick-Up

Η έκδοση αυτή διαθέτει ανοικτή καρότσα και βελτιωμένες αναρτήσεις που του

δίνουν τη δυνατότητα να μεταφέρει ωφέλιμο φορτίο έως και 685 κιλά. Τα πλαϊνά

τοιχώματα της καρότσας μπορούν να πέφτουν και από τις τρείς πλευρές, έτσι ώστε

να γίνεται ευκολότερη η πρόσβαση σε αυτήν. Στην καμπίνα μπορούν να χωρέσουν

άνετα δύο επιβάτες.

- Top Deck

Η έκδοση αυτή μοιάζει πολύ με την pick up αλλά η ανοικτή καρότσα είναι

φτιαγμένη από ανθεκτικότερα υλικά αλλά είναι και 20% μεγαλύτερη (μακρύτερη)

έτσι ώστε να χωρά παλέτες με φρούτα και λαχανικά. Το μέγιστο ωφέλιμο φορτίο

είναι 685 κιλά. Χωρά επίσης 2 άτομα στο εσωτερικό του και τα τοιχώματα της

καρότσας ανοίγουν και από τις τρείς πλευρές μέσω ειδικών χερουλιών ασφαλείας.

57

- Tipper

Η έκδοση αυτή διαθέτη ανοικτή ανατρεπόμενη καρότσα η οποία του δίνει τη

δυνατότητα να μεταφέρει και να ξεφορτώνει εύκολα οικοδομικά υλικά. Η καρότσα

μπορεί να πάρει κλίση έως και 45 μοίρες. Οι διαστάσεις του είναι 1395mm πλάτος,

3420mm μήκος και 1705mm ύψος.

- Chassis

Αυτή η έκδοση προσφέρεται συνήθως για μεγάλες παραγγελίες από εταιρίες

μετατροπής σε ειδικά οχήματα όπως απορριμματοφόρα, γερανοί κτλ. Είναι η

καμπίνα και το σασί χωρίς κάποια καρότσα.

58

- Maxxi

Η πιο μακριά και ακριβή έκδοση του porter. Διαθέτει διπλούς πίσω τροχούς,

μεγαλύτερη καρότσα και αναβαθμισμένο σασί και ανάρτηση. Μπορεί να δεχθεί

ωφέλιμο φορτίο έως και 1100 κιλά. Διατίθεται με ή χωρίς ανατρεπόμενη καρότσα.

Οι διαστάσεις του είναι 1560mm πλάτος, 4360mm μήκος και 1730mm ύψος.

2.10.2 Sokon Minivan

Η Sokon Minitrucks είναι θυγατρική της Chongging Yuan Innovation Technology και

δραστηριοποιείται στην παραγωγή αυτοκινήτων, μοτοσικλετών, κινητήρων και συστημάτων

ανάρτησης. Τα οχήματά της εξάγονται σε 55 χώρες.

Το Sokon Minivan/Minitruck είναι η πρόταση της εταιρίας στην κατηγορία των

μικρών βαν, με μέγιστο ωφέλιμο φορτίο στα 720 κιλά, όγκου 3 κυβικών μέτρων. Οι

εξωτερικές του διαστάσεις του οχήματος στην κλειστή έκδοση είναι 3.795mm μήκος,

59

1.560mm πλάτος και 1.925mm ύψος. Ο κινητήρας της Suzuki χωρητικότητας 1,1 λτ. που

αποδίδει ισχύ 53 ίππων και μέγιστη ροπή 99 Nm είναι τοποθετημένος κάτω από την

καμπίνα του οδηγού. Εναλλακτικά, είναι διαθέσιμος και ένας κινητήρας 1,3 λίτρων με

απόδοση 83 ίππων και μέγιστη ροπή 119 Nm. Προαιρετικά, η Sokon προσφέρει τη νέα

γενιά του Minitruck και με κινητήρες υγραερίου (LPG) με σύστημα 5ης γενιάς. Τόσο οι

συγκεκριμένες εκδόσεις, όσο και οι εκδόσεις με καύσιμο την αμόλυβδη βενζίνη, καλύπτουν

τις προδιαγραφές της Euro 5 αναφορικά με τις εκπομπές ρύπων τους.

Η τελική του ταχύτητα είναι τα 135 χλμ την ώρα. Το όχημα διατίθεται σε εκδόσεις

mini van, mini truck, mini truck κόφα, mini truck ανατρεπόμενο, mini truck μαναβική, mini

double, mini bus και ψυγείο. Οι τιμές του κυμαίνονται από 6.500 μέχρι 10.800 ευρώ [15].

2.10.3 Aixam Mega Multitruck

Η Aixam είναι μια γαλλική εταιρία που δραστηριοποιείται στο σχεδιασμό και την

παραγωγή μικρών αυτοκινήτων πόλης που ανήκουν στην κατηγορία heavy quadricycle από

το 1983. Από το 2002 χρησιμοποιεί το όνομα MEGA για την γκάμα ελαφρών

επαγγελματικών οχημάτων που κατασκευάζει.

Το Mega Multitruck είναι η πρόταση της εταιρίας στο κάτω άκρο της κατηγορίας

των μικρών επαγγελματικών οχημάτων. Ενδείκνυται για την κάλυψη μεταφορικών αναγκών

σε αστικές και αγροτικές ζώνες, καθώς και σε κλειστούς χώρους. Στην κλειστή έκδοση

προσφέρει αποθηκευτικό χώρο 3 κυβικών μέτρων. Το ωφέλιμο φορτίο του είναι από 500

60

μέχρι και 600 κιλά ανάλογα με την έκδοση. Οι διαστάσεις του είναι 3102mm μήκος (που

φθάνει μέχρι τα 3700mm ανάλογα με την έκδοση), 1476mm πλάτος και 1830mm ύψος.

Διατίθεται με κινητήρες diesel χωρητικότητας 400 ή 600 κυβικών με ισχύ 4kw και 11,2 kw

αντίστοιχα (τελική ταχύτητα 45 και 75 χλμ/ώρα). Επίσης διατίθεται σε έκδοση με

ηλεκτροκινητήρα ισχύος 8kw (τελική ταχύτητα 45 χλμ/ώρα) με 65 χιλιόμετρα αυτονομία

(πλήρως φορτωμένη καρότσα). Για την απόκτηση της ανοικτής έκδοσης του Mega

απαιτούνται 12.150 ευρώ για την έκδοση με τον κινητήρα των 400cc, και 12.500 ευρώ για

αυτή με τον κινητήρα των 600cc, ενώ για την έκδοση Van η τιμή ξεκινάει από τα 12.760

ευρώ για την έκδοση με τον κινητήρα των 400cc και από τα 13.100 ευρώ για αυτή με τον

κινητήρα των 600cc. Σε όλες τις εκδόσεις έχει καμπίνα για δύο άτομα. Είναι διαθέσιμο σε

εκδόσεις van, dropside, pick up, chassis cab, tipper και skip tipper (φαίνονται αντίστοιχα

στις παρακάτω εικόνες) [16]:

61

2.10.4 Mahindra Maxximo

Η Mahindra είναι μια από τις μεγαλύτερες εταιρίες επαγγελματικών οχημάτων στην

Ινδία και δραστηριοποιείται παγκόσμια. Ιδρύθηκε το 1945 και προσφέρει μια μεγάλη

γκάμα επαγγελματικών αλλά και επιβατικών οχημάτων.

Το Maxximo είναι η πρόταση της εταιρίας στην κατηγορία των μικρών

επαγγελματικών, μια κατηγορία που έγινε ιδιαίτερα δημοφιλής τα τελευταία χρόνια στην

Ινδία και με έντονα αυξητικές τάσεις για το μέλλον. Το ωφέλιμο φορτίο του είναι 850 κιλά,

εξαιρετικά μεγάλο για οχήματα της κατηγορίας. Οι εξωτερικές του διαστάσεις είναι

3677mm μήκος, 1540mm πλάτος και 1845mm ύψος. Διατίθεται με έναν οικονομικό

δικύλινδρο κινητήρα τελευταίας τεχνολογίας 25 ίππων και έχει τελική του ταχύτητα 70

χλμ/ώρα. Στην κλειστή έκδοση minivan μπορεί να φιλοξενήσει 6 ή 7 επιβάτες επιπλέον του

οδηγού [17].

62

2.10.5 Fiat Strada

Ενα από τα δημοφιλέστερα μοντέλα της ιταλικής εταιρείας Fiat Professional είναι το

Strada, το οποίο ανήκει στην κατηγορία των μικρών pick-up. Το εν λόγω όχημα δεν

ενδιαφέρει μόνο επαγγελματίες, αλλά και λάτρεις των σπορ και της περιπέτειας που

θέλουν ένα μοντέλο με μεγάλη καρότσα για να φορτώνουν το jet-ski, τον εξοπλισμό βουνού

κ.ά.

Το μοντέλο πρωτοεμφανίστηκε το 1996 (βασισμένο στο σουπερμινι fiat palio) αλλά

από τότε έχει εξελιχθεί αρκετά σε όλους τους τομείς με συνολικά τρία φρεσκαρίσματα. Το

Strada του 2013 διατίθεται σε τρεις εκδόσεις (Working, Trekking, Adventure) και τρεις

τύπους αμαξώματος (κοντή καμπίνα, μακριά καμπίνα, διπλοκάμπινο). Το μήκος του είναι

4.409 και το πλάτος του 1.664. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το διπλοκάμπινο

63

μοντέλο, το οποίο μπορεί να μεταφέρει έως τέσσερα άτομα κι έχει ωφέλιμο φορτίο 630

κιλά. Για όσους έχουν αυξημένες απαιτήσεις και κινούνται σε ολισθηρό έδαφος υπάρχει η

έκδοση Adventure, η οποία εξοπλίζεται με μπλοκέ διαφορικό E-Locker.

Η εξωτερική εμφάνιση του νέου Strada είναι άγρια και δυναμική, ιδιαίτερα στην

έκδοση Adventure με τα μαύρα προστατευτικά στον εμπρός προφυλακτήρα και χαμηλά στο

πλάι να δίνουν μια πιο εκτός δρόμου αισθητική. Στο εσωτερικό του, το περιβάλλον θυμίζει

αυτό των επιβατικών αυτοκινήτων της περασμένης δεκαετίας σε σχεδιασμό και εργονομία.

Το μεγάλο πλεονέκτημα του Strada είναι ο χώρος φόρτωσης, ο οποίος έχει μήκος

1.685 mm (1.332 mm στις εκδόσεις με μακριά καμπίνα και 1.082 στο διπλοκάμπινο) και

πλάτος 1.300 mm (1.070 mm μεταξύ των θόλων). Επίσης, ο χώρος εφοδιάζεται με

προστατευτική επένδυση, η οποία είναι ανθεκτική σε χτυπήματα και θερμοκρασίες.

Παράλληλα, η πίσω πόρτα ανοίγει σε γωνία 90 μοιρών, αντέχει βάρος έως και 300 kg,

αφαιρείται και έχει επένδυση από αντιολισθητικό υλικό.

Κάτω από το καπό του Strada τοποθετείται ένας σύγχρονος κινητήρας 1.3 MultiJet,

ο οποίος έχει μέγιστη ισχύ 95 PS και ροπή 20,4 kgm. Ενα από τα βασικά χαρακτηριστικά

αυτού του συνόλου είναι η χαμηλή κατανάλωση, η οποία δεν ξεπερνά τα 5,2 lt/100 km.

Υπάρχουν διάφορες εκδόσεις του Strada από πλευράς εξοπλισμού. Από τη βασική

έκδοση εξοπλισμού το ιταλικό μοντέλο διαθέτει αερόσακους οδηγού και συνοδηγού, ABS,

υδραυλικό τιμόνι ρυθμιζόμενο σε ύψος, ηλεκτρικά παράθυρα, κεντρικό κλείδωμα, πρίζα

παροχής 12V, κάθετες προστατευτικές μπάρες, βάση σκάλας κ.ά. Η τιμή της βασικής

έκδοσης του νέου Fiat Strada είναι 14.700 ευρώ [18].

64

2.10.6 Citroen Nemo – Peugeot Bipper – Fiat Fiorino/Qubo

65

Τα τρία «αδελφάκια» στην κατηγορία sub-compact vans πρωτοεμφανίστηκαν το

2008 και διαθέτουν επαγγελματικές αλλά και επιβατικές εκδόσεις. Εξελίχθηκαν από κοινού

από τη συνεργασία του Fiat Group, της PSA Peugeot Citroën και της Tofas. Η συνολική

επένδυση για την εξέλιξή και παραγωγή του έφτασε τα 380.000.000 ευρώ,

συμπεριλαμβανομένου και του ποσού των 190.000.000 ευρώ, που δαπανήθηκαν στον

τομέα της έρευνας και ανάπτυξης. Κατασκευάζονται στην Τουρκία και όπως είναι εμφανές

όχι μόνο η πλατφόρμα αλλά και σχεδόν όλα σχεδόν τα μέρη του αμαξώματος τους είναι

κοινά, ενώ βασίζονται στο πάτωμα του Fiat Grande Punto. Η δυναμική του εργοστασίου

ανέρχεται στις 158.000 μονάδες ετησίως, με τα σήματα και των τριών εταιριών που

αποτελούν την κοινοπραξία για το συγκεκριμένο έργο.

Στις επιβατικές τους εκδόσεις (βλ. φωτογραφία επάνω) είναι οχήματα ελεύθερου

χρόνου με τις εξωτερικές διαστάσεις ενός αυτοκινήτου κατηγορίας B (super-mini) και με

άπλετο διαθέσιμο χώρο στο εσωτερικό λόγω του σχεδιασμού τους σαν μικρά βαν. Έτσι

συνδυάζουν την ευελιξία ενός μικρού αυτοκινήτου με τους χώρους ενός MPV. Έχουν θέσεις

για 5 επιβάτες και μεγάλο αποθηκευτικό χώρο που φθάνει τα 660 λίτρα (σε πενταθέσια

διάταξη, με φόρτωση μέχρι την οροφή) ενώ με αναδίπλωση των καθισμάτων φθάνει τα

2500 λίτρα. Οι διαστάσεις τους είναι 3.96 μέτρα μήκος, 1.72 μέτρα ύψος, και 1.68 μέτρα

πλάτος. Επίσης, λόγω των συμπαγών διαστάσεων, διαθέτουν αρκετά μικρό κύκλο στροφής

που φθάνει τα 10 μέτρα. Οι τιμές των επιβατικών τους εκδόσεων κυμαίνονται από 13.500

μέχρι 16.000 ευρώ ανάλογα με τον κινητήρα και το επίπεδο εξοπλισμού.

66

Στις επαγγελματικές τους εκδόσεις ισχύουν τα ίδια για την ευελιξία και το μικρό

μέγεθος, κάνοντας τα ιδανικά για παραδόσεις προϊόντων μέσα στις πόλεις. Το ωφέλιμο

φορτίο τους είναι 600 κιλά ενώ ο αποθηκευτικός τους χώρος έχει όγκο 2.5 κυβικά μέτρα. Ο

κινητήρας που χρησιμοποιούν είναι ο 1.3 Multijet πετρελαίου που αποδίδει 75 hp με

κατανάλωση

67

Τα οχήματα αυτά άρχισαν μια τάση που εξαπλώνεται σταδιακά σε όλες τις εταιρίες

ελαφρών επαγγελματικών οχημάτων που προσπαθούν να επεκτείνουν προς τα κάτω την

γκάμα τους αφού όπως αναφέρθηκε και πιο πριν, η ζήτηση για μικρότερα επαγγελματικά

οχήματα είναι αυξανόμενη. Η τιμή των βασικών επαγγελματικών εκδόσεων των τριών

οχημάτων είναι περίπου η ίδια και φθάνει τα 11.500 ευρώ [19].

2.10.7 Ford Transit Courier

H Ford παρουσίασε τον εκπρόσωπό της στην κατηγορία sub compact vans, το

Transit Courier το 2013, οι πωλήσεις του οποίου αναμένετε να ξεκινήσουν την άνοιξη του

2013.

Το μήκος του οχήματος είναι. 4.16 μέτρα και το ύψος του 1.74 μέτρα, ενώ βασίζεται

στο πάτωμα του Ford Fiesta (κατηγορίας B). Οι κινητήρες οι οποίοι θα διατίθενται είναι: 1.5

λίτρων και 75 HP (55 kW), ένας πετρελαίου 1.6 λίτρων και 95 HP (70 kW) Duratorq TDCi και

ο μικρότερος 1.0 λίτρου EcoBoost με 100 HP (73 kW).

68

Στην επαγγελματική του έκδοση ο αποθηκευτικός χώρος έχει μήκος 1.62 μέτρα και

όγκο 2.3 κυβικά μέτρα. Το ωφέλιμο φορτίο είναι 660 κιλά. Ένα σημαντικό πλεονέκτημα του

είναι το πολύ χαμηλό ύψος φόρτωσης το οποίο επετεύχθη με νέο σχεδιασμό των

συρόμενων θηρών και της διαδρομής τους.

Στο εσωτερικό υπάρχει ειδικός χώρος στην κονσόλα για αποθήκευση φύλλων

διαστάσεων Α4 η μικρών φορητών υπολογιστών. Υπάρχει επίσης ειδική θήκη πάνω από τα

κεφάλια των επιβατών καθώς και αποθηκευτικός χώρος σε συρτάρι κάτω από το κάθισμα

του οδηγού. Το όχημα είναι εφοδιασμένο με τις τεχνολογίες ασφαλείας της εταιρείας όπως

Ford SYNC με Emergency Assistance, σύστημα ηλεκτρονικής ευστάθειας, περιοριστή

ταχύτητας, οπίσθια κάμερα κ.α. [20].

2.11 Δράση

Τα ελαφρά επαγγελματικά οχήματα χρησιμοποιούνται για πληθώρα δράσεων που

αφορούν τη μεταφορά αντικειμένων. Καλούνται να αντιμετωπίσουν ένα μεγάλο εύρος

μεταφορικών αναγκών, με την κάθε μία να έχει τις δικές τις απαιτήσεις. Έτσι είναι συχνό να

βλέπουμε διαφορετικές εκδόσεις αυτών των οχημάτων, με τις διαφορές να εντοπίζονται

69

στον τύπο του αποθηκευτικού τους χώρου (καρότσα). Οι πιο διαδεδομένοι τύποι είναι:

ανοικτού τύπου (pick-up), ανοικτού τύπου με ανατρεπόμενη καρότσα (tipper), κλειστού

τύπου (van), κλειστού τύπου με ψύξη (ψυγείο), με καθίσματα (για μεταφορά ανθρώπων -

πελατών - προσωπικού) κ.α. Παρακάτω παρουσιάζεται μια λίστα των δράσεων στις οποίες

εμπλέκονται τα επαγγελματικά οχήματα και ιδιαίτερα τα ελαφρού τύπου.

2.11.1 Μεταφορές Αντικειμένων

Super Market / Mini Market

Εταιρίες Επίπλων

Courier/Μεταφορικές Εταιρίες

Μετακομίσεις

Καταστήματα Ηλεκτρικών Συσκευών

Βιβλιοπωλεία

Χαλιά/Τάπητες

Υαλοπωλεία

Ξυλουργεία

Οικοδομικές Εργασίες

2.11.2 Μεταφορές Τροφίμων

Super Market / Mini Market

Φούρνοι

Αγρότες

Οπωροπωλεία

Ιχθυοπωλεία

Κρεοπωλεία

Catering / Προμήθεια Εστιατορίων

Υπηρεσίες Delivery

70

2.11.3 Μετακινήσεις Ανθρώπων

Ταξί

Ξενοδοχεία

Ενοικιάσεις Αυτοκινήτων

Ασθενοφόρα

2.11.4 Μεταφορές Ζώων και Φυτών

Κτηνοτρόφοι

Κυνηγοί

Pet Shop

Ανθοπωλεία

71

2.11.5 Μεταφορές Εξοπλισμού

Εταιρίες Καθαρισμού

Ηλεκτρολόγοι

Μεταφορικές Εταιρίες / Courier

Ηχητικός Εξοπλισμός

Μουσικά Όργανα

Αθλητικός Εξοπλισμός

Εταιρίες Απεντόμωσης

Οικοδομικές Εργασίες

2.11.6 Μεγέθη παλετών

Η παλέτα, είναι μια επίπεδη δομή που υποστηρίζει τη μεταφορά εμπορευμάτων με

ασφάλεια και σταθερότητα. Ο σχεδιασμός της επιτρέπει την ανύψωσή της από ειδικά

μηχανήματα (πχ περονοφόρα). Αποτελεί τη δομική βάση μονάδας φορτίου, και επιτρέπει

το χειρισμό και την αποθήκευση του με αποτελεσματικότητα. Οι περισσότερες παλέτες

είναι κατασκευασμένες από ξύλο, αλλά υπάρχουν και μεταλλικές, πλαστικές ή και χάρτινες.

72

Για λόγους διευκόλυνσης της μεταφοράς αντικειμένων σε όλο τον κόσμο, υπάρχουν

κάποια συγκεκριμένα μεγέθη παλετών. Στην Ευρώπη η ευρωπαλέτα (EURO pallet) που

χρησιμοποιείται ευρέως έχει διαστάσεις 800x1200mm με ύψος 120mm. Οι

κατασκευαστές ευρωπαλετών πρέπει να τηρούν τις προδιαγραφές του EPAL (European

Pallet Association) βάσει των οποίων υπάρχουν οι εξής τυποποιημένες διαστάσεις

παλετών [21]:

Πλάτος (mm) Μήκος (mm) Τύπος

800 1200 EUR, EUR1

1200 1000 EUR2

1000 1200 EUR3

800 600 EUR6 (1/2 της EUR)

600 400 1/4 της EUR

400 300 1/8 της EUR

73

Παγκόσμια, τα μεγέθη των παλετών ποικίλουν. Επίσημα υπάρχουν μόνο τα

παρακάτω στοιχεία για τις διαστάσεις τους ανά ήπειρο:

Πλάτος (mm) Μήκος (mm) Περιοχή

1219 1016 Βόρεια Αμερική

1000 1200 Ευρώπη, Ασία

1165 1165 Αυστραλία

1067 1067 Βόρεια Αμερική, Ευρώπη, Ασία

1100 1100 Ασία

800 1200 Ευρώπη

2.11.7 Πρόσβαση στο εσωτερικό – Ελαφρά επαγγελματικά οχήματα

Εκδόσεις κλειστού τύπου – πρόσβαση στο εσωτερικό

Στο σύνολο σχεδόν των επαγγελματικών οχημάτων ελαφρού τύπου,

χρησιμοποιούνται συμβατικές πόρτες μπροστά (για οδηγό και συνοδηγό) και συρόμενες

πόρτες από τη μία ή και από τις δύο πλευρές πίσω (για πρόσβαση στα επιπλέον καθίσματα

ή στον αποθηκευτικό χώρο). Οι συρόμενες πόρτες είναι προφανέστατα η καλύτερη λύση

για το πλάι αφού επιτρέπουν μεγάλο άνοιγμα χωρίς να απαιτείται πολύς χώρος

εκατέρωθεν του οχήματος όταν ανοίγουν. Παρακάτω φαίνεται ένα χαρακτηριστικό

παράδειγμα:

74

Στο πίσω μέρος του οχήματος υπάρχουν είτε δύο συμμετρικές ή ασύμμετρες

πόρτες που ανοίγουν περιστροφικά στα πλάγια με ειδικούς μεντεσέδες (στις

επαγγελματικές εκδόσεις), είτε μια πιο συμβατική μεγάλη πόρτα που ανοίγει προς τα πάνω

με αμορτισέρ αερίου (συνήθως στις επιβατικές εκδόσεις).

Το άνοιγμα της πίσω πόρτας σε δύο φύλλα, επιτρέπει σε ειδικά μηχανήματα

φόρτωσης, να πλησιάζουν στο όχημα όσο χρειάζεται για να τοποθετήσουν βαριά

αντικείμενα στο εσωτερικό. Για αυτό το λόγο, έχουν συνήθως τη δυνατότητα κατά το

άνοιγμα να περιστρέφονται σε μεγάλες γωνίες, που φθάνουν και τις 180 μοίρες. Οι πόρτες

τέτοιου είδους συνδέονται με το όχημα μέσω ενός ή δύο μεντεσέδων από κάθε πλευρά.

Συχνά το ένα από τα δύο φύλλα είναι μεγαλύτερο και φιλοξενεί το χερούλι ανοίγματος και

κλεισίματος αλλά και τον ειδικό χώρο για την πινακίδα του οχήματος. Είναι μια πολύ καλή

και πρακτική λύση για τις επαγγελματικές εκδόσεις όπως μας έχουν αναφέρει οι

επαγγελματίες στις συνεντεύξεις, κάτι το οποίο φαίνεται και από τις επιλογές των εταιριών.

75

Το άνοιγμα της πίσω πόρτας με πιο συμβατικό τρόπο προς τα πάνω μέσω δύο

αμορτισέρ αερίου είναι η λύση που υιοθετείται στις επιβατικές εκδόσεις των ελαφρών

επαγγελματικών οχημάτων. Ο λόγος είναι ότι είναι πρακτικότερο στην καθημερινή χρήση

και ο ελεύθερος χώρος που απαιτείται πίσω από το όχημα για να ανοίξει η πόρτα είναι

μικρότερος από ότι αν άνοιγε σε φύλλα – κάτι πολύ σημαντικό ειδικά όταν το όχημα είναι

παρκαρισμένο σε περιορισμένο χώρο.

76

Όπως φαίνεται και στην πάνω εικόνα (εικονιζόμενο όχημα: Fiat Doblo, κατηγορία

light vans) οι εταιρίες συνηθίζουν να προσφέρουν τα επαγγελματικά οχήματα ελαφρού

τύπου με δύο διαφορετικού τύπου πίσω πόρτες – μια με δύο φύλλα που ανοίγουν

περιστροφικά προς το πλάι ιδανική για τις επαγγελματικές εκδόσεις, και μία πιο συμβατική

μονή, με άνοιγμα προς τα πάνω για τις επιβατικές εκδόσεις. Παρόλα αυτά υπάρχουν

κάποια οχήματα, ειδικά στις μικρότερες κατηγορίες όπως το micro van Piaggio Porter που

δεν διαθέτει έκδοση με δίφυλλη πίσω πόρτα, κάτι που δικαιολογείται κάπως από το μικρό

του πλάτος αλλά δυσαρεστεί αρκετούς επαγγελματίες που το χρησιμοποιούν.

Εκτός από τις συνηθισμένες πρακτικές, έχουν παρουσιαστεί κάποια concepts

επαγγελματικών οχημάτων που χρησιμοποιούν πιο αντισυμβατικούς τρόπους πρόσβασης

στο εσωτερικό. Τέτοιες ιδέες είναι εντυπωσιακές αλλά τις περισσότερες φορές δεν

βρίσκουν το δρόμο για την μαζική παραγωγή αφού συχνά πάσχουν από πρακτικότητα για

το σύνολο των χρηστών και απαιτούν μεγαλύτερο κόστος. Μερικά παραδείγματα

παρουσιάζονται στις παρακάτω εικόνες:

78

Εκδόσεις Ανοικτού Τύπου - Πρόσβαση στην Καρότσα

Στις εκδόσεις ανοικτού τύπου που συχνά αναφέρονται ως pick up, top deck ή

tipper, είναι σημαντικό να υπάρχει εύκολη πρόσβαση πολλές φορές και από τις τρεις

πλευρές του οχήματος. Όπως φαίνεται και στις εικόνες, αρκετές καρότσες έχουν φύλλα

μετάλλου τα οποία ανοίγουν περιστροφικά με μεντεσέδες προς τα κάτω διευκολύνοντας

την φόρτωση ή την εκφόρτωση αντικειμένων και από το πλάι. Αυτή η τακτική συναντάται

πιο συχνά σε micro trucks ή στις ανοικτές εκδόσεις μεγαλύτερων vans και μικρών

φορτηγών.

Άλλες φορές η πρόσβαση στην καρότσα γίνεται πιο παραδοσιακά μόνο από πίσω

μέσω πόρτας που ανοίγει και πάλι περιστροφικά μέχρι τις 90 μοίρες ή και περισσότερο.

Αυτή η τακτική συναντάται στα οχήματα pick up που έχουν περισσότερο εκτός δρόμου

προσανατολισμό και είναι εξ αρχής σχεδιασμένα σαν pick up, τα γνωστά σε όλους μας

«αγροτικά» οχήματα.

79

2.12 Χρήστες

Οι χρήστες των ελαφρών επαγγελματικών οχημάτων είναι κάθε λογής επαγγελματίες

που έχουν δικό τους εμπορικό κατάστημα και έχουν ανάγκη για συχνές μεταφορές, είτε

επαγγελματίες οδηγοί που δουλεύουν για λογαριασμό κάποιου άλλου. Είναι συχνό

φαινόμενο υπάλληλοι των καταστημάτων να απασχολούνται με την φόρτωση και

εκφόρτωση εμπορευμάτων κατά την προμήθεια αν και σε πολλές περιπτώσεις υπάρχουν

ειδικοί υπάλληλοι για αυτή τη δουλειά.

Από έρευνα της citroen για τα ελαφρά επαγγελματικα οχήματα φάνηκε ότι σχεδόν το

90% των αγοραστών συμβατικών μικρών βαν είναι άντρες. Στο 80% των περιπτώσεων αυτοί

οι αγοραστές είναι επαγγελματίες. Το 30% χρησιμοποιούν το επαγγελματικό τους

αυτοκίνητο και για ιδιωτικές μετακινήσεις. Οι περισσότερες από τις εταιρίες που

χρησιμοποιούν τέτοια οχήματα απασχολούν προσωπικό κάτω των 10 ατόμων. Οι πελάτες

στους οποίους απευθύνονται τα οχήματα στο κάτω άκρο αυτής της κατηγορίας, ανήκουν

κυρίως στους παρακάτω τομείς δραστηριότητας: λιανικό εμπόριο, υπηρεσίες, delivery,

ελεύθεροι επαγγελματίες, εργολάβοι. Οι συγκεκριμένοι πελάτες είναι ιδιαίτερα ευαίσθητοι

σε θέματα κόστους και αναζητούν ένα λειτουργικό όχημα, προσαρμοσμένο στις δικές τους

επαγγελματικές ανάγκες.

Οι άνθρωποι που εμπλέκονται με τη χρήση των επαγγελματικών οχημάτων είναι κάθε

ηλικίας και τύπου εργαζόμενοι. Ακολουθεί ενδεικτική έρευνα πάνω σε μερικά

χαρακτηριστικά παραδείγματα χρηστών:

2.12.1 Αγρότης και έμπορος ελαιόλαδου σε χωριό

Γιώργος

Έχει στην κατοχή του ένα ελαφρύ pick-up επαγγελματικό όχημα Nissan

μοντέλο του ‘85 καθώς και ένα μεσαίο van Ford Transit του ‘92 με ανοικτή καρότσα.

Με το πρώτο πηγαίνει συχνά στο κτήμα του για εργασίες όπως πότισμα,

περιποίηση των φυτών, συλλογή οπωροκηπευτικών, μάζεμα ελιάς κτλ. Με το

όχημα μεταφέρει συχνότερα τα προϊόντα που συλλέγει, λιγότερο συχνά ειδικό

80

εξοπλισμό για το ράντισμα και το μάζεμα της ελιάς και κάποιες φορές λίγους

εργάτες.

Το κτήμα είναι λίγο πιο έξω από το χωριό, σχετικά κοντά στην οικεία του

(περίπου 2 με 4 χιλιόμετρα). Ο δρόμος εσωτερικά του κτήματος έχει αρκετά

δύσβατα σημεία και πολλές φορές όταν βρέχει αντιμετωπίζει δυσκολίες αφού το

όχημά του που έχει την κίνηση μόνο στους πίσω τροχούς κολλάει στη λάσπη. Η

κατάσταση επιβαρύνεται όταν το όχημα είναι φορτωμένο και καταφέρνει με

δυσκολία να ανέβει τις απότομες και ολισθηρές ανηφόρες. Το καλοκαίρι η

κατάσταση εσωτερικά στο όχημα είναι πολύ δύσκολη λόγω των ιδιαίτερα υψηλών

θερμοκρασιών και της έλλειψης air condition.

Το όχημα είναι παλιό και έχει αρκετά προβλήματα κατά την οδήγηση με

αποτέλεσμα να είναι έως και επικίνδυνο κατά τις μετακινήσεις του στο οδικό δίκτυο

(από και προς τα άλλα χωρία και την πόλη). Επίσης τον δυσκολεύει το γεγονός ότι

διαθέτει μόνο 2 θέσεις και δεν μπορεί να μετακινηθεί με ασφάλεια και άνεση μαζί

με τα παιδιά και τα εγγόνια του. Παρόλα αυτά οι μεταφορικές δυνατότητες των

οχημάτων που ήδη κατέχει του αρκούν.

Το δεύτερο όχημα (το μεσαίο βαν) το χρησιμοποιεί περισσότερο για

μεταφορές προϊόντων στα γύρω χωριά και στην πόλη αφού διαθέτει αρκετά

μεγαλύτερο ωφέλιμο φορτίο. Μερικές φορές πηγαίνει και με αυτό στο κτήμα για να

μεταφέρει τσουβάλια με ελιές όταν είναι αρκετά. Εκεί αντιμετωπίζει έντονο

πρόβλημα στις ανηφόρες, όταν το όχημα δεν είναι φορτωμένο αφού έχει την

κίνηση στους πίσω τροχούς και το περισσότερο βάρος μπροστά, άρα ολισθαίνει.

Ένα άλλο πρόβλημα που αντιμετωπίζει είναι ο σχετικά αδύναμος κινητήρας (για το

μέγεθος και το βάρος του οχήματος) με αρκετά μεγάλη κατανάλωση καυσίμου.

Δεν έχει την οικονομική δυνατότητα αγοράς ενός σύγχρονου οχήματος

αφού το κόστος τους είναι ιδιαίτερα υψηλό σε σχέση με το εισόδημά του που

κυμαίνεται στα 700 ευρώ το μήνα. Έτσι όλα τα οχήματα τα οποία αγόρασε στο

παρελθόν ήταν μεταχειρισμένα.

2.12.2 Ηλεκτρολόγος και ιδιοκτήτης καταστήματος σε πόλη

Νίκος

Έχει στην κατοχή του ένα Opel Kadett επαγγελματικό κλειστού τύπου,

μοντέλο του 95 , με πετρελαιοκινητήρα 1700 κυβικά το οποίο αγόρασε

μεταχειρισμένο. Δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να το αντικαταστήσει με κάτι

πιο σύγχρονο.

Μέχρι σήμερα έχει παρουσιάσει αρκετά μηχανικά προβλήματα κυρίως με

το κιβώτιο ταχυτήτων και τον συμπλέκτη που συχνά σπάει. Δεν έχει υδραυλικό

τιμόνι κάτι που κάνει αρκετά κουραστική την οδήγηση στην πόλη και το

παρκάρισμα. Επίσης λόγω μεγέθους είναι πολύ δύσκολο να βρει αρκετό χώρο να το

παρκάρει κοντά στο μαγαζί του το οποίο είναι κοντά στο κέντρο της πόλης. Ένα

81

θετικό που έχει το αυτοκίνητο είναι ότι κινείται με πετρέλαιο και δεν απαιτεί πολύ

καύσιμο παρόλο που είναι αρκετά παλιός ο κινητήρας.

Ο αποθηκευτικός χώρος στο πίσω μέρος είναι αρκετά μεγάλος αλλά τα

εργαλεία επειδή είναι πολλά και μικρά (όπως κατσαβίδια, βίδες και σφυριά)

δύσκολα μένουν τακτοποιημένα. Έτσι αναγκάστηκε να φτιάξει μόνος του ράφια

εσωτερικά της κλούβας έτσι ώστε να μπορεί να τα ξεχωρίζει μεταξύ τους και να τα

έχει οργανωμένα. Επειδή όμως τα εργαλεία είναι αρκετά βαριά, υπάρχει κίνδυνος

με πτώση τους από τα ψηλότερα ράφια (λόγω έντονης μανούβρας) να

προκαλέσουν ζημιά.

Όταν χρειάζεται να μεταφέρει περισσότερα από 1 επιπλέον άτομο,

κάποιος αναγκάζεται να καθίσει στην κλούβα μαζί με τα εργαλεία, κάτι που δεν

είναι καθόλου άνετο και ασφαλές. Επίσης όταν χρειάζεται να μεταφέρει μεγάλα σε

μέγεθος κομμάτια εξοπλισμού (πχ σκάλες) αναγκάζεται να τις δένει στην οροφή του

αυτοκινήτου με σχοινιά (επειδή δεν χωράνε στο εσωτερικό). Αυτό είναι αρκετά

επικίνδυνο αφού μπορεί κατά τη διάρκεια κάποιας διαδρομής να πέσουν στο

δρόμο.

Ο Νίκος διαθέτει και άλλο αυτοκίνητο για τις μετακινήσεις του με την

οικογένειά του αφού σε καμία περίπτωση δεν θα τον βόλευε να χρησιμοποιεί το

επαγγελματικό το οποίο έχει μόνο μια σειρά θέσεων και δεν ενδείκνυται για

ταξίδια.

2.12.3 Υπάλληλος σε πιτσαρία-εστιατόριο που προσφέρει υπηρεσίες Delivery

Σπύρος

Ο Σπύρος έχει πολυετή εμπειρία σαν υπάλληλος delivery σε εστιατόρια και

αυτή την περίοδο απασχολείται σε μια μεγάλη πιτσαρία μιας μεγάλης επαρχιακής

πόλης στη νότιο-δυτική Ελλάδα. Το κατάστημα διαθέτει 6 μηχανές 125 κυβικών με

ειδικό κουτί στο πίσω μέρος το οποίο χωράει όλα τα μεγέθη πίτσας που διαθέτουν.

Συνήθως απασχολούνται οι 4 μηχανές και σε μια καλή μέρα από άποψη δουλειάς

διανύει έως και 100 με 120 χλμ η κάθε μία.

Συνήθως οι υπάλληλοι που κάνουν τη διανομή, εκτελούν συχνά

δρομολόγια παίρνοντας μαζί τους από μία μέχρι τρεις παραγγελίες. Αυτό γίνεται

για λόγους ταχύτητας παράδοση (έχουν θέσει τα 30 λεπτά ως το όριο αργοπορίας

της παράδοσης – συν 15 λεπτά που χρειάζεται για να ετοιμαστεί) αλλά και για να

μένει το φαγητό ικανοποιητικά ζεστό μέχρι να φτάσει στον πελάτη.

Τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα των μηχανών σύμφωνα με τον Σπύρο

είναι η οικονομία στην αγορά και στη συντήρηση (κόστος περίπου 2.000 ευρώ η

κάθε μία και μικρή κατανάλωση καυσίμου), και η ευελιξία στην πόλη (αφού πολλές

φορές χρειάζεται να ανεβαίνει πεζοδρόμια, να μπαίνει σε πεζόδρομους ή και

ακόμα να κινείται ανάποδα σε μονόδρομους για μικρά διαστήματα έτσι ώστε να

βρει και να φτάσει γρήγορα στον πελάτη). Το μεγάλο μειονέκτημα τους είναι το ότι

αφήνουν τον οδηγό εκτεθειμένο στα καιρικά φαινόμενα κάνοντας δύσκολη τη

δουλειά και καθυστερώντας τις παραγγελίες.

82

2.12.4 Υπάλληλος Super Market μιας μικρής πόλης

Λευτέρης

Ο Λευτέρης είναι έμπειρος οδηγός επαγγελματικών με πολύχρονη

προϋπηρεσία σε μεγάλες πόλεις, έχοντας οδηγήσει πάρα πολλά οχήματα. Στη

τωρινή του δουλειά οδηγεί 2 οχήματα για το super market. Ένα Fiat Ducatto 2.5

τόνων και ένα Piaggio Porter.

Το πρώτο είναι κατάλληλο για εφοδιασμό του καταστήματος και για

μεταφορά μεγάλων φορτίων. Λόγω μεγέθους η οδήγηση στους δρόμους της μικρής

πόλης είναι αρκετά δύσκολη και θέλει εμπειρία και προσοχή. Στο όχημα είναι

εμφανή σημάδια από μικρό-συγκρούσεις που έχουν σπάσει τα πλαστικά

καλύμματα των φαναριών, τα οποία βρίσκονται στις άκρες του αμαξώματος και

είναι αρκετά εκτεθειμένα. Παρόλα αυτά βολεύει πολύ το μεγάλο μέγεθος του

χώρου αποσκευών και η δίφυλλη πόρτα που επιτρέπει στο μηχάνημα κλαρκ να

πλησιάσει κοντά στο όχημα και να το φορτώσει / ξεφορτώσει. Έχει την κίνηση πίσω

και διαθέτει ένα αρκετά ισχυρό κινητήρα για να καλύψει τις μεγάλες μεταφορικές

ανάγκες του super market με ευκολία.

Το δεύτερο όχημα – το Piaggio Porter (το οποίο είναι πολύ συχνό θέαμα σε

τέτοιου μεγέθους πόλεις) θεωρείται ιδανικό για τη δουλειά του, που είναι η

διανομή των εμπορευμάτων στα σπίτια των πελατών. Μεγάλο του προτέρημα είναι

το μικρό του μέγεθος που βολεύει πάρα πολύ στο παρκάρισμα σε συνδυασμό με το

μικρό κύκλο στροφής που είναι απαραίτητος για τις μανούβρες στους στενούς

δρόμους της πόλης. Σίγουρα θα ήταν προτιμότερο να είχε υδραυλικό τιμόνι αλλά

λόγω του μικρού μεγέθους των τροχών η κατάσταση είναι υποφερτή. Πολύ

σημαντικό επίσης είναι το μικρό του πλάτος αφού μπορεί εύκολα να διπλο-

παρκάρει σε μερικές από τις πολύ συχνές στάσεις του, χωρίς να εμποδίζει την

κυκλοφορία. Το γεγονός ότι διαθέτει συρόμενες πόρτες και από τις δύο πλευρές

βοηθά πάρα πολύ στην άμεση και εύκολη φόρτωση και εκφόρτωση αντικειμένων.

Η πίσω πόρτα παρόλα αυτά δεν είναι ιδιαίτερα πρακτική αφού ανοίγει προς τα

πάνω και εμποδίζει στη φόρτωση του αντικειμένου από το μηχάνημα (δεν μπορεί

να πλησιάσει αρκετά κοντά). Ο χώρος φόρτωσης είναι μικρός αλλά αρκεί στις

περισσότερες περιπτώσεις. Ο κινητήρας του είναι πολύστροφος και η κίνηση

δίνεται στους πίσω τροχούς, κάτι που το βοηθά όταν είναι φορτωμένο να ανέβει τις

απότομες ανηφόρες που συναντά συχνά στις διαδρομές του.

Τέλος, και τα δύο οχήματα καταναλώνουν αρκετό καύσιμο, πράγμα λογικό

αφού κινούνται συνεχώς σε ταχύτητες ρελαντί και οι συχνές στάσεις επιβαρύνουν

ακόμα περισσότερο την κατάσταση. Δεν έχουν παρουσιάσει σημαντικές βλάβες

αφού η συντήρησή τους γίνεται σωστά.

2.12.5 Ιδιοκτήτης εταιρίας ενοικίασης οχημάτων

Κώστας

Το συγκεκριμένο γραφείο βρίσκεται σε ένα τουριστικό νησί του αιγαίου.

Διαθέτει 30 οχήματα για ενοικίαση τα οποία σε μεγάλη πλειοψηφία είναι

83

αυτοκίνητα της μικρής κατηγορίας B (Fiat Panda). Οι ανάγκες είναι πολύ μεγάλες το

καλοκαίρι όπου ενοικιάζονται όλα σχεδόν τα οχήματα, σε αντίθεση με τη σχεδόν

νεκρή τουριστικά περίοδο στο νησί, που είναι ο χειμώνας.

Οι περισσότεροι ενοικιαστές παίρνουν το αυτοκίνητο για μία ή δύο μέρες

και το χρησιμοποιούν για τις μετακινήσεις τους στις παραλίες και σε διάφορα άλλα

μέρη περιμετρικά του νησιού. Επειδή το μέγεθος του συγκεκριμένου νησιού είναι

μικρό, το κάθε αυτοκίνητο κάνει περίπου 7.000 με 8.000 χιλιόμετρα το χρόνο. Ο

κύκλος ζωής κάθε αυτοκινήτου είναι περίπου 6 χρόνια. Οι αγορά τους έγινε σε τιμή

λιανικής από αντιπροσωπείες αφού δεν αγοράστηκαν όλα μαζί λόγω έλλειψης

αρκετά μεγάλου κεφαλαίου.

Λόγω κακής χρήσης από τους πελάτες, είναι συχνά τα μικρό-χτυπήματα

στους προφυλακτήρες και τα πλαϊνά του οχήματος. Επίσης επακόλουθα αυτής της

χρήσης είναι η πολύ γρήγορη φθορά των ελαστικών και προβλήματα στο κιβώτιο

ταχυτήτων. Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν τα γραφεία

ενοικίασης σε όλες τις παραθαλάσσιες περιοχές είναι η σκουριά και η φθορά των

αυτοκινήτων λόγω του αλατιού. Οι περισσότεροι πελάτες τα χρησιμοποιούν για να

επισκεφθούν παραλίες και πολλές φορές τα παρκάρουν σε μέρη που έρχονται σε

συχνή επαφή με το αλατόνερο. Αυτό είναι καταστροφικό για τα σιδερένια μέρη του

αυτοκινήτου και οδηγεί σε πρόωρη σκουριά.

Τα αυτοκίνητα καθαρίζονται κάθε φορά που τα επιστρέφει κάποιος

πελάτης, άρα είναι πολύ σημαντικό να είναι εύκολα στον καθαρισμό ιδιαίτερα του

εσωτερικού αλλά και του εξωτερικού. Όπως είπε ο ιδιοκτήτης της επιχείρησης, το

ιδανικό θα ήταν τα οχήματα προς ενοικίαση να είχαν 4 ή και 5 θέσεις για επιβάτες

επειδή τις περισσότερες φορές ενοικιάζονται από παρέες νέων, ή από οικογένειες.

2.13 Σύνταξη Προδιαγραφών

2.13.1 Τεχνικά Χαρακτηριστικά

Ακολουθούν προδιαγραφές που αφορούν τεχνικά χαρακτηριστικά του οχήματος. Δεν

αποτελούν αντικείμενο ιεράρχησης αφού όλα αποτελούν σημαντικά χαρακτηριστικά

γνωρίσματα ενός οχήματος της κατηγορίας και δεν έρχονται σε σύγκρουση μεταξύ τους.

- Πρέπει να έχει 4 τροχούς.

- Όλα τα μηχανικά και ηλεκτρονικά του μέρη θα πρέπει να είναι αξιόπιστα και

οικονομικά στην αντικατάσταση.

- Η συντήρηση (service) του οχήματος θα πρέπει να γίνεται εύκολα και οικονομικά.

- Οι κινητήρες που θα προσφέρονται πρέπει να είναι οικολογικοί, αξιόπιστοι και με

μικρή κατανάλωση.

- Θα πρέπει να προσφέρεται με μια γκάμα από κινητήρες πετρελαίου, φυσικού

αερίου, ηλεκτροκινητήρες κ.α.

84

- Στην ηλεκτροκίνητη έκδοσή, δεν θα πρέπει να απαιτείται πολύς χρόνος για την

πλήρη φόρτιση της μπαταρίας.

- Στην ηλεκτροκίνητη έκδοση θα πρέπει να υπάρχει η δυνατότητα εύκολης και

γρήγορης αντικατάστασης της μπαταρίας.

- Η αυτονομία του οχήματος θα πρέπει σε όλες τις εκδόσεις να είναι αρκετά μεγάλη

για την κάλυψη αναγκών μικρού και μεσαίου βεληνεκούς (τουλάχιστον 150 χλμ).

- Η τελική του ταχύτητα θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 100χλμ/ώρα.

- Ο κύκλος στροφής του πρέπει να είναι όσο το δυνατόν μικρότερος.

- Η απόσταση του οχήματος από το έδαφος θα πρέπει να είναι αρκετά μεγάλη

(τουλάχιστον 18 εκ.)

- Το συνολικό βάρος του οχήματος πρέπει να είναι όσο το δυνατόν μικρότερο.

- Θα πρέπει να διαθέτει ρεζέρβα κανονικού μεγέθους.

- Το κόστος παραγωγής του κάθε οχήματος θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν

μικρότερο.

- Η τιμή αγοράς της βασικής του έκδοσης είναι σημαντικό να μην ξεπερνά κατά πολύ

τα 13.000 ευρώ. (συμπέρασμα που βγήκε από έρευνα κόστους των άμεσων

ανταγωνιστών)

2.13.2 Εξωτερική Σχεδίαση

Ακολουθούν ιεραρχημένες οι προδιαγραφές που αφορούν το εξωτερικό του οχήματος:

- Είναι απαραίτητο να διατίθεται (τουλάχιστον) στις παρακάτω εκδόσεις:

o Κλειστό (van)

o Κλειστό με καθίσματα (passenger van)

o Ανοικτό (pick up)

- Πρέπει το όχημα να είναι σχεδιασμένο με τη λογική της μεταβλητής πλατφόρμας

(κάτι που θα βοηθήσει στην πιθανή μελλοντική επέκταση της γκάμας της εταιρίας).

- Τα εξωτερικά μέρη του οχήματος να χρησιμοποιούνται με όσο το δυνατόν

λιγότερες μετατροπές σε όλες τις πιθανές εκδόσεις.

- Η σχεδίασή του θα πρέπει να έχει ως βασικό στόχο την πρακτικότητα.

- Η αισθητική του θα πρέπει να αποπνέει τον χαρακτήρα του «εργαλείου» για τον

επαγγελματία.

- Τα εξωτερικά μέρη του οχήματος πρέπει να είναι ανθεκτικά και οικονομικά στην

αντικατάσταση.

- Το εξωτερικό του οχήματος θα πρέπει να καθαρίζεται εύκολα.

- Θα πρέπει να υπάρχουν ανθεκτικά προστατευτικά από συγκρούσεις περιμετρικά

του οχήματος (προφυλακτήρες).

- Για την ασφάλεια των επιβατών θα πρέπει να διαθέτει ζώνες παραμόρφωσης (σε

περίπτωση σύγκρουσης)

- Οι εξωτερικές του διαστάσεις θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν μικρότερες.

- Πρέπει να διαθέτει εμπρός και πίσω φωτιστικά σώματα με δυνατή, μεσαία, μικρή

σκάλα και φώτα ημέρας.

- Πρέπει να διαθέτει εμπρός και πίσω φώτα ομίχλης .

- Τα φωτιστικά σώματα δεν πρέπει να είναι ευάλωτα σε μικρο-συγκρούσεις.

85

- Το εξωτερικό του πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο αεροδυναμικά σχεδιασμένο

για τα δεδομένα του όγκου και της κατηγορίας.

2.13.3 Αποθηκευτικός Χώρος

Ακολουθούν ιεραρχημένες οι προδιαγραφές που αφορούν το εσωτερικό του οχήματος και

πιο συγκεκριμένα το κομμάτι του αποθηκευτικού χώρου (καρότσα) σε όποιες εκδόσεις

υπάρχει.

- Ο αποθηκευτικός χώρος στην έκδοση van πρέπει να είναι τουλάχιστον 2 κυβ.μέτρα

- Σε όλες τις εκδόσεις επαγγελματικού χαρακτήρα, ο αποθηκευτικός χώρος θα πρέπει

να χωρά την ευρωπαλέτα (800mm πλάτος, 1200mm μήκος, 120mm ύψος).

- Το ωφέλιμο φορτίο του πρέπει να είναι τουλάχιστον 600 κιλά.

- Η φόρτωση και η εκφόρτωση αντικειμένων πρέπει να γίνεται με ταχύτητα και

ευκολία από οποιαδήποτε πλευρά του οχήματος.

- Το άνοιγμα των θηρών του αποθηκευτικού χώρου πρέπει να είναι όσο το δυνατόν

μεγαλύτερο.

- Ο αποθηκευτικός του χώρος θα πρέπει να έχει όσο το δυνατότερο πιο κάθετες

πλευρές εσωτερικά, για την καλύτερη μεταφορά όλων των ειδών φορτίων και την

προσαρμογή ειδικού εξοπλισμού (όπως εργαλειοθήκες, αποθηκευτικοί χώροι,

μηχανήματα κτλ).

2.13.4 Χώρος Επιβατών

Ακολουθούν ιεραρχημένες οι προδιαγραφές που αφορούν το εσωτερικό του οχήματος και

πιο συγκεκριμένα τον χώρο των επιβατών (καμπίνα).

- Η καμπίνα του πρέπει σε όλες τις εκδόσεις να έχει χώρο για τουλάχιστον 2

επιβάτες.

- Στην έκδοση passenger van θα πρέπει να διαθέτει χώρο για τουλάχιστον 4 επιπλέον

επιβάτες (εκτός του οδηγού)

- Το εσωτερικό θα πρέπει να είναι άνετο για όλους τους επιβάτες.

- Η είσοδος και η έξοδος των επιβατών από το όχημα θα πρέπει να γίνονται με

ταχύτητα και ευκολία.

- Θα πρέπει να διαθέτει ζώνες ασφαλείας για όλους τους επιβάτες

- Θα πρέπει να διαθέτει αερόσακους για την ασφάλεια των επιβατών.

- Όλη η διεπαφή του οχήματος θα πρέπει να είναι εύκολα και γρήγορα κατανοητή

στον μέσο χρήστη – οδηγό.

- Θα πρέπει να υπάρχουν θήκες για μικροαντικείμενα στο εσωτερικό όλων των

εκδόσεων.

- Το εσωτερικό θα πρέπει να καθαρίζεται εύκολα.

- Τα καλύμματα των καθισμάτων όπως και τα υπόλοιπα εκτεθειμένα μέρη του

εσωτερικού θα πρέπει να είναι κατασκευασμένα από ανθεκτικά υλικά.

86

- Θα πρέπει να διαθέτει λεπτομερή πίνακα οργάνων με όλες τις απαραίτητες

ενδείξεις (στροφόμετρο, ταχύμετρο, ενδείξεις για την κατάσταση του οχήματος,

ενδείξεις ασφαλείας).

- Στην επιβατική έκδοση, θα πρέπει να υπάρχει η δυνατότητα εύκολης και γρήγορης

διαμόρφωσης του εσωτερικού (αλλαγή διάταξης καθισμάτων, αυξομείωση του

διαθέσιμου χώρου αποσκευών κτλ).

- Ο οδηγός θα πρέπει να έχει καλή ορατότητα περιμετρικά του οχήματος.

- Το εσωτερικό του θα πρέπει να είναι κλιματιζόμενο.

- Θα πρέπει να διαθέτει δορυφορική πλοήγηση.

- Θα πρέπει να υπάρχει δυνατότητα σύνδεσης με κινητό τηλέφωνο (για εύκολη και

ασφαλή επικοινωνία με το κατάστημα την ώρα της οδήγησης)

- Η επιβατική έκδοση θα πρέπει να διαθέτει συστήματα ψυχαγωγίας για τους

επιβάτες (ραδιόφωνο, σύνδεση με mp3 κτλ)

- Στην επιβατική έκδοση θα πρέπει να προσφέρονται ενδιαφέρονται αισθητικά

στοιχεία εξατομίκευσης του εξωτερικού και του εσωτερικού.

2.13.5 Σύνοψη - Σημαντικότερες Προδιαγραφές

Εκτός των τεχνικών χαρακτηριστικών και κάποιων σημαντικών περιορισμών που

αφορούν επιλογές εξοπλισμού και ύπαρξη στοιχείων στο όχημα, υπάρχουν ορισμένες

προδιαγραφές στις οποίες θα βασιστεί η διαφοροποίηση του προϊόντος και η καινοτομία

στο σχεδιασμό. Σε αυτές τις προδιαγραφές θα πρέπει να μελετηθούν εκτενέστερα οι

επιμέρους λύσεις και θα αποτελέσουν τα σημαντικότερα κριτήρια αξιολόγησης των

πιθανών προτάσεων (προ-συνθέσεις και concepts):

1. Όσο το δυνατόν περισσότερα μέρη του οχήματος (εσωτερικά και εξωτερικά) θα

ήταν καλό να χρησιμοποιούνται με όσο το δυνατόν λιγότερες μετατροπές στις

διάφορες εκδόσεις του οχήματος οι οποίες κουμπώνουν πάνω στην ίδια

πλατφόρμα με κοινά μηχανικά μέρη. (van – passenger van – pick up – tipper)

2. Η φόρτωση και η εκφόρτωση αντικειμένων πρέπει να γίνεται με ταχύτητα και

ευκολία από οποιαδήποτε πλευρά του οχήματος.

3. Η είσοδος και η έξοδος των επιβατών από το όχημα θα πρέπει να γίνονται με

ταχύτητα και ευκολία.

4. Το κόστος παραγωγής του κάθε οχήματος θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν

μικρότερο.

5. Θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο ασφαλές για τους επιβάτες (για τα

δεδομένα της κατηγορίας).

6. Η αισθητική του θα πρέπει να αποπνέει τον χαρακτήρα του «εργαλείου» για τον


7. Στην επιβατική έκδοση θα πρέπει να προσφέρονται ενδιαφέρονται αισθητικά


8. Θα πρέπει να υπάρχουν θήκες για μικροαντικείμενα στο εσωτερικό.

87

3 Ιδεασμός

3.1 Διάταξη – Επιμέρους Λύσεις

Η αρχιτεκτονική του οχήματος παίζει πολύ μεγάλο ρόλο στο σχεδιασμό του. Στη

συνέχεια παρουσιάζονται τέσσερεις εναλλακτικές διατάξεις με διαφορετική θέση του

κινητήρα και των επιβατών.

Θεωρείται δεδομένο ότι ο οδηγός θα πρέπει να βρίσκεται μπροστά από τον

αποθηκευτικό χώρο για ευνόητους λόγους. Επίσης όπως αναφέρεται και σε συγκεκριμένη

προδιαγραφή, το όχημα θα πρέπει να είναι συμβατό με μια γκάμα κινητήρων. Στα

παρακάτω σχήματα το κόκκινο συμβολίζει τον κινητήρα και το γκρι συμβολίζει τον

αποθηκευτικό χώρο ή τον χώρο για επιπλέον επιβάτες (ανάλογα με την έκδοση).

Front Engine

Η πιο συμβατική διάταξη η οποία χρησιμοποιείται σε πολύ μεγάλο ποσοστό των

επιβατικών οχημάτων. Ο οδηγός και όλοι οι επιβάτες βρίσκονται πίσω από τον κινητήρα.

Πλεονεκτήματα:

Μεγαλύτερη ασφάλεια – λόγω αρκετά μεγάλης ζώνης παραμόρφωσης.

Καλύτερη οδηγική συμπεριφορά – σε σχέση με άλλες διατάξεις

Καλύτερη Αεροδυναμική

Καταλληλότερη διάταξη για την επιβατική έκδοση

Ευκολότερη πρόσβαση στον κινητήρα

Πιο συμβατική διάταξη άρα και πιο συμβατή με διάφορα κινητήρια σύνολα.

Μειονεκτήματα:

88

Ανάγκη για μεγαλύτερο μήκος οχήματος σε σχέση με άλλες διατάξεις.

Μεγαλύτερος κύκλος στροφής – λόγω μεγαλύτερου μεταξονίου.

Rear Engine

Η τοποθέτηση του κινητήρα πίσω από τον πίσω άξονα ήταν μια συνήθης πρακτική

για επαγγελματικά αλλά και τα μικρά επιβατικά οχήματα τα παλαιότερα χρόνια. Σήμερα

υπάρχουν ελάχιστα οχήματα που την χρησιμοποιούν


Μεγαλύτερη ασφάλεια


Καλύτερη πρόσφυση – με την κίνηση στους πίσω τροχούς, είναι σημαντικό

για το όχημα να είναι βαρύτερο στον πίσω άξονα.

Περισσότερος ελεύθερος χώρος για οδηγό και συνοδηγό.


Λιγότερος διαθέσιμος χώρος στο ίδιο μήκος οχήματος σε σχέση με άλλες

διατάξεις.

Πιο επικίνδυνη συμπεριφορά στο δρόμο – λόγω της εντονότερης

υπερστροφής που παρατηρείται, το όχημα ελέγχεται πιο δύσκολα.

Δυσκολότερη πρόσβαση από πίσω – λόγω της θέσης του κινητήρα το

κατώφλι θα είναι αρκετά ψηλό στο πίσω μέρος.

Ανισοκατανομή βάρους – το περισσότερο φορτίο πέφτει στον πίσω άξονα

ακόμα και όταν το όχημα δεν είναι φορτωμένο.

89

Front Mid-Engine

Η τοποθέτηση του κινητήρα κάτω από τα καθίσματα της πρώτης σειράς είναι μια

τακτική που υιοθετείται συχνά στα microvans. Ο κύριος λόγος είναι η εξοικονόμηση μήκους

αφού, αν ο κινητήρας βρίσκεται εκεί, ο οδηγός μπορεί να μετακινηθεί αρκετά μπροστά στο

όχημα επιτρέποντας μεγαλύτερο αποθηκευτικό χώρο. Επίσης παραμένει η ύπαρξη ζωνών

παραμόρφωσης στο όχημα ενώ και η αεροδυναμική του μπορεί να είναι ικανοποιητική.


Μεγαλύτερη ασφάλεια – η πλήρως διαθέσιμη για απορρόφηση ενέργειας

ζώνη παραμόρφωσης προστατεύει τους επιβάτες από μετωπική

σύγκρουση.


Καλή κατανομή βάρους – χαμηλότερη τοποθέτηση του κινητήρα σημαίνει

και χαμηλότερο συνολικό κέντρο βάρους. Επίσης η τοποθέτηση στη μέση

δίνει μεγαλύτερη ισορροπία στο όχημα και βελτιώνει την οδηγική

συμπεριφορά.

Περισσότερος ελεύθερος χώρος για οδηγό και συνοδηγό – λόγω θέσης του

κινητήρα.

Περισσότερος διαθέσιμος αποθηκευτικός χώρος – λόγω μετατόπισης

οδηγού και συνοδηγού προς τα μπροστά.


Δυσκολότερη πρόσβαση στον κινητήρα

Ανάγκη για λίγο μεγαλύτερο μήκος σε σχέση με τις διατάξεις cab-over

90

Front Mid-Engine (Cab-over)

Αυτή η διάταξη είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στα φορτηγά αλλά και στα microvans. Ο

οδηγός κάθεται πάνω από τον μπροστά άξονα και ο κινητήρας βρίσκεται κάτω από τα

καθίσματα του οδηγού και του συνοδηγού. Αυτό το στυλ ονομάζεται cab-forward ή cab

over design επειδή οπτικά το όχημα δείχνει έντονα έμπροσθοβαρές.


Μικρότερο συνολικό μήκος στο όχημα - αφού η καμπίνα και ο κινητήρας

απαιτούν μικρότερο μήκος

Μεγαλύτερος αποθηκευτικός χώρος στο ίδιο μήκος.

Μικρότερος κύκλος στροφής και καλύτερη ευελιξία - το κοντύτερο

μεταξόνιο βοηθά το όχημα να κάνει πιο εύκολα μανούβρες.

Καλύτερη ορατότητα – ο οδηγός βρίσκεται πολύ μπροστά στο όχημα άρα

δεν υπάρχουν τα τυφλά σημεία που συναντώνται σε άλλες διατάξεις.


Προβλήματα ασφαλείας – ο οδηγός και ο συνοδηγός δεν έχουν κάτι

μπροστά τους να τους προστατεύει σε περίπτωση μετωπικής σύγκρουσης

και δεν υπάρχουν αρκετά μεγάλες ζώνες παραμόρφωσης

Κακή Αεροδυναμική – τα οχήματα που υιοθετούν το cab-over στυλ,

συνήθως έχουν μεγάλες μετωπικές επιφάνειες με αποτέλεσμα να έχουν

μεγαλύτερη αντίσταση στον αέρα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τις ανάλογες

επιπτώσεις στην οικονομία καυσίμου.

Δυσκολότερη πρόσβαση στον κινητήρα – στα μεγαλύτερα οχήματα

συνήθως όλη η καμπίνα ανοίγει περιστροφικά ώστε να φανεί ο κινητήρας

που βρίσκεται από κάτω. Στα μικρότερα οχήματα τα καθίσματα του οδηγού

και του συνοδηγού είναι ανακλινόμενα για τον ίδιο λόγο.

91

Χειρότερη ποιότητα κύλισης – λόγω της θέσης του οδηγού πάνω από τον

άξονα και τον κινητήρα, οι ανωμαλίες του οδοστρώματος γίνονται πιο

έντονα αντιληπτές.

Rear Engine (Cab-over)

Στην περίπτωση του επαγγελματικού οχήματος ελαφρού τύπου είναι φυσικό η

τοποθέτηση του κινητήρα στο πίσω μέρος, να συνδυαστεί και με την υιοθέτηση του cab

over στυλ με τον οδηγό πάνω στον μπροστά άξονα (για εξοικονόμηση χώρου). Έτσι τα

περισσότερα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα που συναντήσαμε σε διατάξεις cab-over

συναντώνται σε πλειοψηφία και εδώ λόγω της θέσης του οδηγού.


Καλύτερη πρόσφυση – με την κίνηση στους πίσω τροχούς, είναι σημαντικό

για το όχημα να είναι βαρύτερο στον πίσω άξονα.

Χαμηλότερο πάτωμα – ευκολότερη πρόσβαση για τους επιβάτες καθώς και

φορτοεκφόρτωση αντικειμένων.

Περισσότερος ελεύθερος χώρος για επιβάτες και αποσκευές.

Μικρότερο συνολικό μήκος στο όχημα

Μικρότερος κύκλος στροφής και καλύτερη ευελιξία - το κοντύτερο

μεταξόνιο βοηθά το όχημα να κάνει πιο εύκολα μανούβρες.

Καλύτερη ορατότητα – ο οδηγός βρίσκεται πολύ μπροστά στο όχημα άρα

δεν υπάρχουν τα τυφλά σημεία που συναντώνται σε άλλες διατάξεις.


Πιο επικίνδυνη συμπεριφορά στο δρόμο – λόγω της εντονότερης

υπερστροφής που παρατηρείται, το όχημα ελέγχεται πιο δύσκολα.

92

Δυσκολότερη πρόσβαση από πίσω – λόγω της θέσης του κινητήρα το

κατώφλι θα είναι αρκετά ψηλό στο πίσω μέρος.

Προβλήματα ασφαλείας – ο οδηγός και ο συνοδηγός δεν έχουν κάτι

μπροστά τους να τους προστατεύει σε περίπτωση μετωπικής σύγκρουσης

και δεν υπάρχουν αρκετά μεγάλες ζώνες παραμόρφωσης

Κακή Αεροδυναμική – τα οχήματα που υιοθετούν το cab-over στυλ,

συνήθως έχουν μεγάλες μετωπικές επιφάνειες με αποτέλεσμα να έχουν

μεγαλύτερη αντίσταση στον αέρα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τις ανάλογες

επιπτώσεις στην οικονομία καυσίμου.

Χειρότερη ποιότητα κύλισης – λόγω της θέσης του οδηγού πάνω από τον

άξονα, οι ανωμαλίες του οδοστρώματος γίνονται πιο έντονα αντιληπτές.

Αξιολόγηση Διατάξεων

Με βάση τις προδιαγραφές που έχουν τεθεί στο κεφάλαιο 4, και με κλίμακα

βαθμολόγησης από το 1 μέχρι το 5, έγινε η παρακάτω αξιολόγηση των διατάξεων που

παρουσιάστηκαν πιο πάνω:

3.2 Αισθητική

Αισθητική Κατεύθυνση

Ανάλογα με την επιλεγμένη διάταξη, η κατανομή των όγκων του οχήματος αλλάζει

κατά πολύ την αισθητική του. Έτσι οι επιμέρους λύσεις που παρουσιάζονται στη συνέχεια

έχουν ως στόχο να καλύψουν τα αισθητικά μειονεκτήματα κάθε διάταξης καθώς και να

93

δώσουν ένα ξεχωριστό χαρακτήρα στο όχημα. Στόχος είναι το όχημα να δείχνει πιο ακριβό

από ότι πραγματικά είναι και να ξεχωρίζει από τον ανταγωνισμό.

Η αισθητική του οχήματος επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό και από την επιλογή των

υλικών που θα χρησιμοποιηθούν αλλά και από τις αντίστοιχες κατεργασίες. Αν

χρησιμοποιηθεί μέταλλο για τα εξωτερικά μέρη του οχήματος, τότε είναι πολύ ασύμφορο

οικονομικά (για το μέγεθος της παραγωγής και τη φύση της επένδυσης) να διαθέτει

καμπυλότητες, λόγω των περιορισμών που θέτονται από τα εργαλεία παραγωγής. Αν

χρησιμοποιηθούν πλαστικά μέρη τότε είναι αρκετά εύκολο να δημιουργηθούν καλούπια

οποιασδήποτε μορφής. Αντίστοιχα για το συνδυασμό των παραπάνω υλικών ισχύουν και

πάλι οι ίδιοι περιορισμοί.

Σκίτσα Ιδεασμού

o Αισθητική 1 (διάταξη Front Engine)

Μια προτεινόμενη αισθητική κατεύθυνση θα μπορούσε να είναι

επηρεασμένη από τα off road οχήματα. Λόγω της συμβατικότητας της διάταξης που

υιοθετεί, του αυξημένου ύψους και της ύπαρξης δύο όγκων, το όχημα θα

μπορούσε να μοιάσει με αυτά.

Στα σκίτσα που ακολουθούν, έγινε προσπάθεια το όχημα να δείχνει πιο

επιβλητικό σε αντιδιαστολή με το μικρό του μέγεθος και τις αρκετά ανορθόδοξες

94

αναλογίες του. Έτσι υιοθετήθηκαν σχεδιαστικά στοιχεία που παραπέμπουν στα πιο

σκληροτράχηλα SUV με έντονες ακμές. Η μάσκα παίζει πολύ σημαντικό ρόλο σε

αυτό, αφού δίνει στο όχημα ταυτότητα και κύρος. Η ύπαρξη προστατευτικών

πλαστικών μερών μειώνει το κόστος παραγωγής ενώ και αισθητικά παραπέμπει

στα εκτός δρόμου οχήματα (κάτι το οποίο ενισχύεται και από την αυξημένη

απόσταση από το έδαφος).

Πολύ σημαντικό πλεονέκτημα είναι το γεγονός ότι στην επιβατική έκδοση

το όχημα μοιάζει με καθαρόαιμο εκτός δρόμου όχημα, ενώ στην ανοικτή έκδοση

παραπέμπει σε οχήματα pick up μεγαλύτερης κατηγορίας. Άλλα πλεονεκτήματα

αυτής της αισθητικής - διάταξης είναι η σχετικά καλή αεροδυναμική, η καλύτερη

ασφάλεια των επιβατών (σχετικά μεγάλη ζώνη παραμόρφωσης). Επίσης τα

περισσότερα μέρη του οχήματος χρησιμοποιούνται αυτούσια σε όλες τις εκδόσεις.

Τα μειονεκτήματα της είναι επίσης αυτούσια με τους περιορισμούς που

θέτει η διάταξη (μεγαλύτερο μήκος, μεγαλύτερο μεταξόνιο) τα οποία όμως

λειτουργούν θετικά ως προς τις αναλογίες και γενικότερα την αισθητική του

οχήματος. Επίσης ένα πολύ σημαντικό αισθητικό μειονέκτημα είναι οι μικροί τροχοί

που θα χρησιμοποιηθούν και θα δείχνουν αρκετά άσχημοι αφού δεν μπορούν σε

καμία περίπτωση να φτάσουν σε μέγεθος αυτούς από τα γνήσια εκτός δρόμου

οχήματα (λόγω απαιτούμενου χώρου και προσανατολισμού των van).

98

Μια άλλη πιθανή αισθητική κατεύθυνση για την πρώτη διάταξη, είναι αυτή

που ακολουθείται και από τους περισσότερους ανταγωνιστές. Πιο καμπύλες

φόρμες και πιο φιλική αισθητική, παραπέμπουν περισσότερο σε μικρά

πολυμορφικά οχήματα αλλά και οχήματα της κατηγορίας σουπερ μίνι.

Μεγάλο πλεονέκτημα αυτής της αισθητικής είναι η μεγάλη συμβατότητά

της με την επιβατική έκδοση. Επίσης το όχημα θα δείχνει πολύ πιο σύγχρονο και

μοντέρνο σε σχέση με την πιο λιττή και τετραγωνισμένη λογική που είδαμε πριν.

100

o Αισθητική 2 (διάταξη Mid-Engine)

Σε αυτή την περίπτωση έχουμε να κάνουμε επίσης με ένα όχημα δύο

όγκων, το οποίο παραπέμπει περισσότερο στα βαν αφού ο μπροστινός πρόβολος

είναι αρκετά μικρός (λόγω της τοποθέτησης του κινητήρα στο κέντρο).

105

Όπως είναι εμφανές από τα σκίτσα, η αισθητική αυτή παραπέμπει

περισσότερο στο χώρο των μεγάλων φορτηγών και είναι ενός όγκου. Η μεγάλη

γρίλια και η σχεδόν κάθετη διαμόρφωση του μπροστινού μέρους δίνει στο όχημα

στιβαρή και επιβλητική εμφάνιση αλλά επιτρέπει και την πλήρη εκμετάλλευση του

εσωτερικού χώρου. Συνολικά μοιάζει με οχήματα μεγαλύτερων κατηγοριών ενώ

δείχνει ιδιαίτερα συμπαγές.

Ένα μειονέκτημά αυτής της αισθητικής είναι η σχετικά κακή αεροδυναμική

λόγω της μεγάλης μετωπικής επιφάνειας, η οποία όμως μπορεί να βελτιωθεί με τη

χρήση σωστά τοποθετημένων αεραγωγών που θα κατευθύνουν τον αέρα προς τα

πλαϊνά του οχήματος. Ένα άλλο υποθετικό μειονέκτημα αυτής της αισθητικής είναι

η αντισυμβατική εμφάνιση που θα έχει το επιβατικό όχημα, δεδομένης της

κατηγορίας του (μικρό επιβατικό). Παρόλα αυτά το συγκεκριμένο στοιχείο μπορεί

106

να χρησιμοποιηθεί και ως στοιχείο έντονης διαφοροποίησης από τον ανταγωνισμό

και να ξεκινήσει μια νέα τάση για τα μικρά βαν.

Λόγω της φόρμας τους, αρκετά μέρη του οχήματος μπορούν εύκολα να

κατασκευαστούν από μέταλλο, ενώ το πλαστικό θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί

για τα πιο «αναλώσιμα» μέρη με φόρμα μεγαλύτερης πολυπλοκότητας (όπως οι

προφυλακτήρες, η γρίλια, το περίγραμμα των φωτιστικών σωμάτων κτλ). Όπως

φαίνεται τα περισσότερα μέρη του οχήματος χρησιμοποιούνται αυτούσια σε όλες

τις εκδόσεις, προς όφελος της οικονομίας στην παραγωγή αλλά και της

ευκολότερης διάθεσης των ανταλλακτικών.

o Αισθητική 3 (διάταξη Mid-Engine/Cab over)

Σε αυτή την περίπτωση έχουμε να κάνουμε με μια διάταξη πολύ

χαρακτηριστική για τα μικρά βαν. Έτσι και η αισθητική παραπέμπει πολύ έντονα

στην κατηγορία των microvans.

109

Το όχημα διαθέτει κάθετες πλευρές οι οποίες όμως κρύβονται πίσω από

περίτεχνες καμπύλες στους προφυλακτήρες και στο πίσω κυρίως μέρος. Τα

χαρακτηριστικά λιτά φωτιστικά σώματα εμπρός δίνουν προσωπικότητα στο όχημα

το οποίο δείχνει αρκετά εμπροσθοβαρές λόγω του μεγάλου προβόλου μπροστά και

του μικρού προβόλου πίσω. Στο πίσω μέρος, τα μεγάλα πλαστικά κρύβουν την

καθετότητα και φαίνεται σα να σμιλεύουν την επιφάνεια δίνοντας της διαφορετικές

κλίσεις οπτικά. Στο προφίλ οι δυναμικές γραμμές δίνουν μια πιο δυναμική και σπορ

κατεύθυνση στο όχημα. Γενικότερα έχει γίνει προσπάθεια οι λεπτομέρειες στο

σχεδιασμό του να το κάνουν να δείχνει σύγχρονο και μοντέρνο, όπως τα οχήματα

που απεικονίζονται στην παραπάνω εικόνα.

Κύριο μειονέκτημα αυτής της αισθητικής είναι η μη συμβατική εμφάνιση

της επιβατικής έκδοσης (λόγω του στυλ cab-over) αλλά και η περίεργη αισθητική

της έκδοσης pick-up.

Κριτήρια Αξιολόγησης Αισθητικών Κατευθύνσεων

Η αξιολόγηση των αισθητικών κατευθύνσεων έγινε με βάση τις παρακάτω

σημαντικές προδιαγραφές (οι οποίες επηρεάζουν την αισθητική σε μεγάλο βαθμό):

Το όχημα θα πρέπει να αποπνέει τον χαρακτήρα του εργαλείου για τον


Τα εξωτερικά μέρη του οχήματος να χρησιμοποιούνται με όσο το δυνατόν

λιγότερες μετατροπές σε όλες τις πιθανές εκδόσεις.

Η σχεδίασή του θα πρέπει να έχει ως βασικό στόχο την πρακτικότητα.

110

Στην επιβατική έκδοση θα πρέπει να προσφέρονται ενδιαφέρονται αισθητικά


Για την ασφάλεια των επιβατών θα πρέπει να διαθέτει ζώνες παραμόρφωσης (σε

περίπτωση σύγκρουσης)

3.3 Σχεδίαση Εσωτερικού Προδιαγραφές κεφάλαιο 4.4

3.3.1 Καμπίνα

Στα παρακάτω σκίτσα παρουσιάζονται επιμέρους λύσεις για τον σχεδιασμό της

καμπίνας η οποία είναι κοινή σε όλες τις εκδόσεις. Έχει δοθεί ιδιαίτερη σημασία στη

δημιουργία αποθηκευτικών χώρων σε αρκετά σημεία του ταμπλό. Επίσης είναι σημαντικό

για το κόστος, η κατασκευή να παραμείνει απλή. Η λιτότητα είναι ένα χαρακτηριστικό το

οποίο θα προσδώσει διαχρονικότητα στο σύνολο. Τέλος ο κάθε οδηγός θα πρέπει να

εξοικειώνεται εύκολα με το όχημα για αυτό και έχει γίνει προσπάθεια τα χειριστήρια και τα

πλήκτρα να είναι όσο το δυνατόν λιγότερα και ευκολότερα στην κατανόηση και την χρήση

τους.

117

3.3.2 Εσωτερικό της επιβατικής έκδοσης

Καθίσματα:

120

Θήκες αντικειμένων στην οροφή:

121

3.4 Πρόσβαση στον αποθηκευτικό χώρο Προδιαγραφές κεφάλαιο 4.3

Σχετική έρευνα – κεφάλαιο 3.2.7

3.4.1 Σκίτσα Ιδεασμού – Πρόσβαση στον αποθηκευτικό χώρο

126

3.4.2 Επιλογή Λύσεων – Συμπεράσματα

Τα αποτελέσματα τις διερεύνησης των επιμέρους λύσεων για την πρόσβαση στο

εσωτερικό του οχήματος και στον αποθηκευτικό χώρο είναι αντίστοιχα με αυτά της

σχετικής έρευνας στο κεφάλαιο 3.2.7.

127

Προφανέστατα η καλύτερη λύση για το πλάι σε σχέση με τις προδιαγραφές που έχουν

τεθεί και τους τεχνικούς περιορισμούς, είναι η συρόμενη πόρτα προς τα πίσω. Σημαντικό

είναι το άνοιγμα αυτής της πόρτας να είναι το μεγαλύτερο δυνατό ενώ το κατώφλι

φόρτωσης να είναι όσο το δυνατόν χαμηλότερα.

Για το πίσω μέρος, οι περιορισμοί μας ωθούν προς την επιλογή δύο διαφορετικών

λύσεων για την επιβατική και την επαγγελματική έκδοση αντίστοιχα. Μια συμβατική πόρτα

με περιστροφικό άνοιγμα προς τα πάνω είναι πολύ καλή λύση για ένα οικογενειακό όχημα

ενώ μια ασύμμετρη δίφυλλη πόρτα που ανοίγει περιστροφικά προς το πλάι είναι η

καταλληλότερη για τον επαγγελματία. Και στις δύο περιπτώσεις είναι σημαντικό το χαμηλό

κατώφλι φόρτωσης και το μεγάλο άνοιγμα. Στην περίπτωση του επαγγελματικού, είναι

χρήσιμο οι πόρτες να ανοίγουν περισσότερο από 90 μοίρες έτσι ώστε να μπορεί να γίνει

ευκολότερα η φόρτωση από το πεζοδρόμιο ή από ειδικό μηχάνημα.

3.5 Μηχανικά Μέρη και Τεχνικά Θέματα

Προδιαγραφές κεφάλαιο 4.1

Σχετική έρευνα – κεφάλαιο 2.5.9

3.5.1 Πλαίσιο

Όπως αναφέρθηκε και στο κεφάλαιο 2.5.9, το πλαίσιο τύπου σκάλας είναι η πιο

συχνή επιλογή στα επαγγελματικά οχήματα. Δεδομένων των συνθηκών παραγωγής που

πιθανότατα θα ισχύουν, η επιλογή του πλαισίου τύπου σκάλας ενισχύεται λόγω κόστους

και ευκολίας κατασκευής και συναρμολόγησης σε σχέση με αυτή του αυτοφερόμενου

πλαισίου.

Η προδιαγραφή που επηρεάζει σε μεγαλύτερο βαθμό το σχεδιασμό του πλαισίου,

είναι η υιοθέτηση της λογικής της μεταβλητής πλατφόρμας (κεφ. 2.6) δηλαδή η ανάγκη για

ύπαρξη πολλών διαφορετικών τύπων αμαξώματος χωρίς σημαντικές αλλαγές και η όσο το

δυνατόν πιο οικονομική παραγωγή. Και αυτή η προδιαγραφή δίνει επιπλέον πόντους στην

επιλογή του πλαισίου τύπου σκάλας, μιας και η εταιρία δεν θα μπορούσε να έχει το

μέγεθος των κολοσσών (πχ VW, Toyota κτλ) έτσι ώστε να μπορέσει να επενδύσει σε

μεταβλητή πλατφόρμα αυτοφερόμενου πλαισίου το οποίο αναγκαστικά θα έπρεπε να

χρησιμοποιηθεί σε εκατομμύρια οχήματα για να γίνει απόσβεση της επένδυσης.

Μια εναλλακτική πρόταση θα ήταν η μαζική διάθεση πλαισίων από ήδη

υπάρχοντα οχήματα. Αν και συμφέρουσα οικονομικά από άποψη επένδυσης, αυτή η

επιλογή θα έφερνε τεράστιους περιορισμούς στον σχεδιασμό και θα οδηγούσε

περισσότερο σε συναρμολόγηση παρά σε παραγωγή ενός νέου οχήματος.

3.5.2 Κινητήρες

Όπως αναφέρεται και στις προδιαγραφές, το όχημα θα πρέπει να διαθέτει μια

γκάμα κινητήρων πετρελαίου, φυσικού αερίου αλλά και ηλεκτροκινητήρες. Η πιο σοφή

επιλογή με οικονομικά κριτήρια, θα ήταν η αγορά έτοιμων κινητήρων από άλλες εταιρίες.

128

Αυτά τα σύνολα θα πρέπει να είναι μικρά σε κυβισμό (λόγω μικρού βάρους και

μεγέθους του οχήματος), οικονομικά σε κατανάλωση και πρέπει να πληρούν τις τελευταίες

προδιαγραφές ρύπων euro 6. Από την έρευνα του άμεσου ανταγωνισμού (κεφ. 3.1.3)

είδαμε ότι όλα σχεδόν τα οχήματα χρησιμοποιούσαν κινητήρες χωρητικότητας 1.3 ή 1.5

λίτρων.

Η θέσεις του κινητήρα όπως παρατηρούμε από τις επιλεγμένες επιμέρους λύσεις

διατάξεων είναι μπροστά στο πρώτο concept και στη μέση στα άλλα δύο, κάτω από τα

καθίσματα του οδηγού και του συνοδηγού. Αυτό το γεγονός μας υποχρεώνει στα δύο

concept με τον κινητήρα στη μέση να τοποθετήσουμε το ψυγείο και τα δοχεία υγρών και

λαδιού μπροστά (σε διαφορετική θέση από τον κινητήρα), έτσι ώστε να είναι προσβάσιμα

εύκολα και γρήγορα.

Η επιλογή του κινητήρα είναι μια πολύ δύσκολη διαδικασία η οποία περιλαμβάνει

μελέτες για τον αριθμό παραγωγής και το κόστος της συνολικής παραγγελίας – κάτι το

οποίο δεν μπορεί να είναι γνωστό στα πλαίσια μιας διπλωματικής εργασίας. Παρόλα αυτά

υπάρχουν μερικές επιλογές που φαίνεται να είναι συμφέρουσες σύμφωνα με τα

χαρακτηριστικά τους, χωρίς παρόλα αυτά να είναι σίγουρα εφικτή ή και συμφέρουσα η

μαζική διάθεσή τους μέσω συμφωνίας.

Λαμβάνοντας υπόψην τα παραπάνω, και μετά από σχετική έρευνα παρουσιάζονται

ως επιμέρους λύσεις οι παρακάτω κινητήρες οι οποίοι καλύπτουν τις προδιαγραφές που

έχουν τεθεί και θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν [22]:

Vertical Engines (κινητήρες κατάλληλοι για τοποθέτηση σε κάθετη διάταξη):

Ford Ecoboost 1.0 (βενζινοκινητήρας)

Ένας επαναστατικός τρικύλινδρος υπερτροφοδοτούμενος κινητήρας χωρητικότητας

1 λίτρου. Ανήκει στην οικογένεια EcoBoost που έχει σχεδιαστεί για να παρέχει ισχύ

και ροπή κινητήρων μεγαλύτερου κυβισμού επιτυγχάνοντας παράλληλα περίπου

20% καλύτερη απόδοση καυσίμου και 15% μείωση των εκπομπών από αυτους.

Καινοτόμες τεχνολογίες έχουν χρησιμοποιηθεί για επίτευξη μεγάλης διάρκειας

ζωής και μεγάλης αποδοτικότητας [21].

129

Κυβισμός: 999 κ.εκ.

Ισχύς: 99 HP/118 HP/ 123 HP

Μέγιστη ροπή: 170 Nm στις 1300 με 4500 σ.α.λ. (200 Nm σε λειτουργία overboost)

Ηλεκτρονικά ελεγχόμενη μετατόπιση αντλίας λαδιού για μείωση κατανάλωσης

Επίπεδα εκπομπών: Euro 5

Τελική ταχύτητα: περίπου 180 χλμ./ώρα

Κατανάλωση NEDC: 4.8 λίτρα/100 χλμ.

Εκπομπές CO2: 109 γρ./χλμ.

Fiat 1.3 Multijet 75 HP (πετρελαιοκινητήρας)

Συμπαγής, τεχνολογικά προηγμένος, ήσυχος και φιλικός προς το περιβάλλον

(καλύπτει τις προδιαγραφές Euro 5), ο πετρελαιοκινητήρας 1.3 Multijet προσφέρει

μεγάλη οδηγική άνεση με επιδόσεις πολύ κοντά σε εκείνες των βενζινοκινητήρων.

Η fiat έχει παράξει πάνω από 5 εκ. τέτοιους κινητήρες, εξοπλίζοντας τα

περισσότερα μοντέλα της γκάμας της αλλά και τα επαγγελματικά της, κάτι που

δείχνει την αξιοπιστία του συνόλου [22].


Ισχύς: 75 HP

Μέγιστη ροπή: 190 Nm στις 1500 σ.α.λ.

Σύστημα άμεσου ψεκασμού Common Rail MultiJet



130

Κατανάλωση NEDC: 4.2 λίτρα/100 χλμ.


Toyota 1.4 D-4D (πετραιλεοκινητήρας)

Είναι ο μικρότερος diesel κινητήρας που προσφέρει η Toyota και χρησιμοποιείται

σε πάνω από 7 μοντέλα της. Χρησιμοποιείται επίσης και στο mini cooper.

Θεωρείται ιδιαίτερα αξιόπιστος ενώ και τα χαρακτηριστικά του είναι ικανοποιητικά

για επαγγελματικό όχημα [23].


Ισχύς: 90 HP


Επίπεδα εκπομπών: Euro 5 (Euro 6 ready)


Κατανάλωση μεικτή: 4.8 λίτρα/100 χλμ.


Renault 1.5 dCi 110 (πετρελαιοκινητήρας)

Πρόκειται για το μεσαίου κυβισμού κινητήρα της Renault, τον 1.5 dCi, που κινεί τα

περισσότερα μοντέλα της μάρκας από τα μικρότερα μέχρι και τα μεγαλύτερα. Στην

πιο πρόσφατη έκδοσή του, διαθέτει μεταξύ άλλων την τεχνολογία Stop & Start, με

σύστημα ανάκτησης ενεργείας κατά τη φάση της επιβράδυνσηςφρεναρίσματος

(ESM) [24].

131


Ισχύς: 110 PS


Επίπεδα εκπομπών: Euro 5 (Euro 6 ready)




132

Horizontal Engines (κινητήρες κατάλληλοι για τοποθέτηση σε οριζόντια διάταξη):

Piaggio Multitech (βενζινοκινητήρας – δέχεται και άλλες μορφές καυσίμου)

Ο τετρακύλινδρος κινητήρας multitech της piaggio ανανεώθηκε την

τελευταία φορά το 2011 και αποτελεί μια ιδιαίτερα αξιόπιστη λύση για μικρά βαν

και pick up. Μεγάλο του πλεονέκτημα η δυνατότητα του να δεχτεί και άλλα

καύσιμα εκτός από βενζίνη, με μικρές μετατροπές στο εργοστάσιο. Έτσι μπορεί

εύκολα να δεχθεί βενζίνη και LPG ή βενζίνη και μεθάνιο. Επίσης έχει αρκετά

μειωμένους κραδασμούς, κάτι που είναι σημαντικό αφού τοποθετείται κάτω από

τα μπροστά καθίσματα [25].


Ισχύς: 71 hp




Κατανάλωση μεικτή: 6,7 λίτρα/100 χλμ.

Εκπομπές CO2: (άγνωστο) γρ./χλμ.

Piaggio P120 (πετρελαιοκινητήρας)

Ένας νέος δικύλινδρος κινητήρας (2011) που εξελίχθηκε από την Piaggio σε

συνεργασία με την Ricardo Engineering για επαγγελματικά οχήματα που κινούνται

περισσότερο στο εσωτερικό των πόλεων. Το εν λόγω σύνολο διαθέτει αυξημένη

133

ροπή και μειωμένη κατανάλωση σε σχέση με τους προηγούμενους αντίστοιχους

κινητήρες παρά το μικρό του μέγεθος. Χρησιμοποιείται από το ιδιαίτερα

πετυχημένο piaggio porter από το 2011 και μετά [26].


Ισχύς: 64 hp

Μέγιστη ροπή: 140 Nm στις 1800 με 2800 σ.α.λ.



Κατανάλωση μεικτή: 4,7 λίτρα/100 χλμ.


DFSK 1.3 - άγνωστος κωδικός (βενζινοκινητήρας)

Ο ατμοσφαιρικός τετρακύλινδρος σε σειρά βενζινοκινητήρας κινεί με άνεση

όλες τις εκδόσεις του δημοφιλούς van loadhooper της μεγάλης κινέζικης εταιρείας

dfsk που εισάγεται στην Ευρώπη. Χωράει άνετα κάτω από τα καθίσματα σε μικρά

βαν και αποτελεί μια αξιόπιστη λύση με αρκετά ικανοποιητική απόδοση και μικρή

κατανάλωση [27].


Ισχύς: 86 hp



Τελική ταχύτητα: 145 χλμ./ώρα

134



LJ474QE Series EFI Gasoline Engine (πετρελαιοκινητήρας)

Ένας κινητήρας που χρησιμοποιείται από αρκετά micro-vans και micro-

trucks ιδιαίτερα στην αγορά της Κίνας. Είναι μικρός και οικονομικός και λόγω της

οριζόντιας διάταξης του, μπορεί να τοποθετηθεί στο κέντρο του οχήματος κάτω

από την καμπίνα [28].


Ισχύς: 83 PS

Μέγιστη ροπή: 102 Nm στις 3000 με 3500 σ.α.λ.

Επίπεδα εκπομπών: States 4 standards


Κατανάλωση μεικτή: 5 λίτρα/100 χλμ.

Εκπομπές CO2: (άγνωστο) γρ./χλμ.

3.5.3 Υλικά και μέσα παραγωγής

Τα διαθέσιμα μέσα παραγωγής καθώς και τα υλικά από τα οποία θα

κατασκευασθεί το εξωτερικό του οχήματος επηρεάζουν σε μέγιστο βαθμό τον σχεδιασμό.

Αν τα εξωτερικά μέρη του οχήματος είναι μεταλλικά, τότε για να μπορούμε να

χρησιμοποιήσουμε καμπυλότητες θα χρειαστούμε πολύ ακριβά μέσα παραγωγής (πρέσες,

καλούπια κτλ) τα οποία συμφέρουν μόνο σε παραγωγές πολύ μεγάλης κλίμακας. Συνήθως,

στα οχήματα μικρότερης παραγωγής, για να κρατηθεί το κόστος σε λογικά πλαίσια, το

αμάξωμά τους διαθέτει μόνο «τσακίσματα» στις λαμαρίνες, τα οποία μπορούν να γίνουν

135

απλά με τη χρήση στράτζας. Αυτό σημαίνει πως το όχημα θα είναι λιτό αισθητικά χωρίς

σύνθετες φόρμες ή καμπύλες.

Αν το αμάξωμα είναι κατασκευασμένο από πλαστικό όπως ανθρακονήματα,

υαλονήματα, πολυεστέρας κ.α. τότε η παραγωγή θα γίνεται με χρήση καλουπιών άρα

μπορεί να έχει θεωρητικά οποιαδήποτε φόρμα θελήσουμε. Συνήθως οι προφυλακτήρες

των οχημάτων είναι κατασκευασμένοι από πλαστικό. Συνολικά το κόστος της πρώτης ύλης

είναι φθηνότερο από ότι το μέταλλο, ενώ ένα σημαντικό του πλεονέκτημα είναι ότι δεν

σκουριάζει. Το πρόβλημα των πλαστικών είναι ότι με τον καιρό αλλοιώνονται λόγω του

ήλιου και της θερμοκρασίας και παραμορφώνονται με αργούς ρυθμούς ενώ και το χρώμα

τους αλλάζει.

Στις μέρες μας σε όλα τα οχήματα χρησιμοποιούνται συνδυασμοί πολλών

διαφορετικών υλικών, αφού ανάλογα με το μέρος του οχήματος υπάρχει κάποιο υλικό που

αποδίδει καλύτερα για τη συγκεκριμένη δουλειά. Θα μπορούσαμε να πούμε πως η

σοφότερη επιλογή είναι η χρήση του πλαστικού και του μετάλλου σε συνδυασμό και για

τα εξωτερικά μέρη ενώ για οικονομικότερη παραγωγή καλό θα ήταν τα μεταλλικά μέρη

να μην έχουν σύνθετες καμπυλότητες.

3.5.4 Κοινά μέρη σε όλες τις εκδόσεις

Το πλαίσιο και τα μηχανικά μέρη, όπως ο κινητήρας, οι αναρτήσεις και το κιβώτιο

ταχυτήτων, είναι κοινά σε όλες τις διαφορετικές εκδόσεις. Το μόνο στοιχείο από τα

μηχανικά μέρη το οποίο αλλάζει ανάλογα με την έκδοση είναι η ρύθμιση της ανάρτησης

στο επιβατικό όχημα και ο τύπος της πίσω ανάρτησης (ελατήρια αντί για σούστες που

χρησιμοποιούνται στις επαγγελματικές εκδόσεις).

Όπως φάνηκε και στα σκίτσα στο κεφ. 5.2 τα κοινά μέρη όλων των προτάσεων ανεξαιρέτως,

είναι σίγουρα όλο το μπροστά μέρος μέχρι και την B pillar (κολόνα του οδηγού). Στις

εκδόσεις van και passenger van, σχεδόν όλο το όχημα διαθέτει κοινά μέρη, με μόνη

εξαίρεση την πίσω πόρτα και τα πίσω και πλαϊνά παράθυρα. Ακόμα και στις εκδόσεις pick

up το κάτω μέρος του οχήματος (προφυλακτήρες, πλαστικά κτλ) μπορεί να διατηρηθεί

ανέπαφο. Αυτές οι κινήσεις θα μειώσουν σε πολύ μεγάλο βαθμό το κόστος παραγωγής ενώ

δεν αφαιρούν κάτι από την αισθητική ή την πρακτικότητα του οχήματος.

3.6 Εταιρική Ταυτότητα

Στα πλαίσια της εργασίας, είναι ανάγκη να δημιουργηθεί μια ταυτότητα για την εταιρία

που θα αναλάμβανε την παραγωγή του οχήματος προς σχεδίαση. Αν και δεν θα

διερευνηθεί σε βάθος, είναι σημαντικό να γίνει με προσοχή. Ο σχεδιασμός αυτής της

μάρκας περιλαμβάνει:

καθορισμός αξιών που την διέπουν

επιλογή ονομασίας

δημιουργία εμβλήματος

136

επιλογή χρωματικής παλέτας

εφαρμογή όλων των παραπάνω σε ενδεικτικές διαφημίσεις – παρουσιάσεις του

οχήματος.

Η αισθητική των τριών concept πρέπει επίσης να διέπεται από τις ίδιες αξίες με τα

παραπάνω και να αποπνέει τον χαρακτήρα της μάρκας. Έτσι, και τα τρία concepts θα

διαμορφωθούν ανάλογα ώστε να έχουν συγγενική αισθητική.

3.6.1 Guidelines εταιρικής ταυτότητας

Παρακάτω ακολουθούν κάποιες προδιαγραφές για τον σχεδιασμό της εταιρικής

ταυτότητας.

Η εικόνα της μάρκας πρέπει να αποπνέει εμπιστοσύνη στον καταναλωτη για το

μέγεθός της και την αξιοπιστία των οχημάτων της.

Η μάρκα θα πρέπει να έχει την απαιτούμενη στιβαρότητα ώστε να δείχνει ικανή

να παράγει σωστά σχεδιασμένα «εργαλεία» για τον επαγγελματία, ενώ

παράλληλα να αποτελεί μια σίγουρη επιλογή για τον οικογενειάρχη που έχει ως

πρώτο μέλημα του την πρακτικότητα.

Η εικόνα της θα πρέπει να αποπνέει δυναμικότητα.

Το όνομα και το έμβλημα της μάρκας θα πρέπει να έχει πίσω του ένα δυνατό

συμβολισμό ώστε να μένει ξεκάθαρα στη μνήμη του καταναλωτή.

Η εταιρική ταυτότητα θα πρέπει να είναι μίνιμαλ και συντηριτική (λόγω του

εύρους του απευθυνόμενου κοινού και του επαγγελματικού προσανατολισμού

της)

3.6.2 Παραδείγματα Εταιρικής Ταυτότητας Ανταγωνιστών

139

3.6.3 Αξίες της μάρκας

Δυναμικότητα - Αξιοπιστία - Στιβαρότητα

140

3.6.4 Δοκιμές – σκίτσα ιδεασμού

3.6.5 Τελική επιλογή

Η επιλογή του ονόματος Falcon (γεράκι) και του αντίστοιχου εμβλήματος (που

συμβολίζει τα φτερά του γερακιού) είναι αρκετά πετυχημένη σύμφωνα με τα guidelines, τις

αξίες και τον δυναμικό χαρακτήρα του οχήματος. Το έμβλημα έχει μίνιμαλ αισθητική με

ξεκάθαρο σχήμα και μεταλλική υφή. Είναι αρκετά δυναμικό και στιβαρό ενώ αποπνέει

σιγουριά για την εταιρία που κρύβεται πίσω του.

142

4 Σύνθεση Προσχεδίων

4.1 Concept 1

Το πρώτο concept είναι ένα μοντέρνο όχημα με συμβατική διάταξη και εξωτερικές

διαστάσεις που παραπέμπουν στην κατηγορία σουπερ-μίνι. Έχει ένα αρκετά «επιβατικό»

προσανατολισμό με την έκδοση passenger van να αποτελεί ενδιαφέρουσα λύση για μια

οικογένεια και τις καθημερινές τις μετακινήσεις.

143

4.1.1 Μηχανικά Μέρη και εξοπλισμός ασφαλείας:

Ο πετρελαιοκινητήρας 1.5 dci των 110 ίππων της Renault που παρουσιάστηκε στο

κεφάλαιο 5.5 (επιμέρους λύσεις – μηχανικά μέρη – κινητήρες) φαίνεται να ταιριάζει

απόλυτα με τον χαρακτήρα του οχήματος λόγω της αυξημένης ροπής που προσφέρει χωρίς

όμως σημαντική επιβάρυνση στην κατανάλωση η οποία είναι ιδιαίτερα χαμηλή (5.2 λίτρα

ανά 100 χλμ). Με αυτό τον κινητήρα και ένα χειροκίνητο κιβώτιο έξι ταχυτήτων, το όχημα

θα μπορούσε να προσφέρει εντυπωσιακές για την κατηγορία επιδόσεις, της τάξεως των 12

δευτ. για τα 0-100 χλμ και γύρω στα 170 χλμ/ώρα τελικής ταχύτητας.

Η ανάρτηση αποτελείται από γόνατα McPherson εμπρός και με αντιστρεπτική

ράβδο πίσω. Το σύστημα πέδησης αποτελείται από αεριζόμενους δίσκους εμπρός με

διάμετρο 260mm και ταμπούρα διαμέτρου 210mm πίσω ενώ στον βασικό εξοπλισμό

διατίθεται και το σύστημα ABS και προαιρετικά το σύστημα ηλεκτρονικής ευστάθειας ESP.

Για την ασφάλεια των επιβατών το όχημα διαθέτει αερόσακο οδηγού, συνοδηγού, γονάτων

για τους μπροστά επιβάτες και πλευρικούς αερόσακους τύπου κουρτίνας.

Το όχημα διαθέτει ειδικό σύστημα που κλειδώνει αυτόματα τις πόρτες όταν

ξεπεράσει την ταχύτητα των 20 χλμ/ώρα. Επίσης στις επαγγελματικές εκδόσεις, έχει ειδικό

144

διακόπτη κλειδώματος των θηρών του αποθηκευτικού χώρου, για μεγαλύτερη ασφάλεια

των εμπορευμάτων.

4.1.2 Έκδοση blind-van:

Η έκδοση blind van προσφέρει στον επαγγελματία ένα ευέλικτο όχημα, φιλικό προς

τον χρήστη, με οδηγική συμπεριφορά πολύ κοντά σε αυτή των συμβατικών αυτοκινήτων. Ο

αποθηκευτικός χώρος στην κλειστή επαγγελματική έκδοση φτάνει τα 2.5 κυβικά μέτρα ενώ

μπορεί να μεταφέρει φορτία βάρους έως και 600 κιλών. Το μήκος του αποθηκευτικού

χώρου φθάνει τα 1.700 μέτρα ενώ μπορεί να αυξηθεί στα 2.500 μέτρα με την αναδίπλωση

του καθίσματος του συνοδηγού.

145

Το άνοιγμα της πλαϊνής συρόμενης πόρτας φθάνει τα 70 εκατοστά και προσφέρει

ικανοποιητική πρόσβαση στον αποθηκευτικό χώρο. Η δίφυλλη πόρτα στο πίσω μέρος

μπορεί να ανοίξει περίπου 120 μοίρες και προσθέτει πόντους στην πρακτικότητα της

επαγγελματικής έκδοσης.

146

4.1.3 ‘Εκδοση passenger-van:

Η έκδοση passenger van είναι στην ουσία ένα πολυμορφικό οικογενειακό όχημα.

Διαθέτει αρκετούς μικρούς αποθηκευτικούς χώρους στο εσωτερικό ενώ μπορεί να

φιλοξενήσει με άνεση έως 5 επιβάτες και τις αποσκευές τους. Ο χώρος αποσκευών σε

πενταθέσια διάταξη φθάνει τα 450 λίτρα ενώ μπορεί να αυξηθεί κατά πολύ με την

αναδίπλωση της πίσω σειράς καθισμάτων και τη μετατροπή του σε διθέσιο (για μεταφορά

μεγάλων αντικείμενων). Για την πρόσβαση σε αυτόν υπάρχει ειδική συμβατική πόρτα με

μεγάλο άνοιγμα στο πίσω μέρος.

Ο ισχυρός πετρελαιοκινητήρας 1.5 dci των 110 ίππων προσφέρει πολύ καλές

επιδόσεις στο όχημα, έτσι ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί με άνεση για διαδρομές

εντός και εκτός της πόλης.

148

Τέλος, λόγω της διάταξης, των διαθέσιμων χώρων και του ικανού

πετρελαιοκινητήρα, θα μπορούσε η επιβατική έκδοση passenger van του οχήματος να

χρησιμοποιηθεί και σαν ταξί στους δρόμους μιας μεγάλης πόλης (πχ Αθήνα):

149

4.1.4 Έκδοση pick-up:

Στην έκδοση pick-up με ανοικτή καρότσα, το concept 1 μπορεί να μεταφέρει

ευρωπαλέτες και άλλα αντικείμενα όπως ποδήλατα, αθλητικό εξοπλισμό ή εξοπλισμό για

κυνήγι. Οι διαστάσεις της καρότσας του είναι 1.550 μέτρα μήκος και 1.200 μέτρα πλάτος.

Το ωφέλιμο βάρος του είναι λίγο αυξημένο σε σχέση με αυτό των άλλων εκδόσεων, δηλαδή

700 κιλά. Όπως είναι εμφανές το όχημα προορίζεται περισσότερο για ελεύθερου χρόνου ή

για ελαφρύ αγροτικό.

151

4.1.5 Εσωτερικό:

Ο σχεδιασμός του εσωτερικού του πρώτου concept συμβαδίζει και με την

εξωτερική του μοντέρνα εμφάνιση. Στο κέντρο της κονσόλας υπάρχει μια μεγάλη οθόνη

αφής στην οποία εμφανίζεται ο οδηγός πλοήγησης ενώ μπορεί να συνδεθεί με κινητά

τηλέφωνα ώστε να πραγματοποιούνται κλήσεις ή για μουσική. Στον πίνακα οργάνων

υπάρχουν όπως φαίνεται παρακάτω, όλες οι απαραίτητες πληροφορίες και ενδείξεις για

την ταχύτητα, την κατάσταση του κινητήρα, την αυτονομία, την μέση κατανάλωση,

συμβουλές αλλαγής ταχυτήτων (για πιο οικονομική οδήγηση) κ.α.

152

Όπως αναφέρθηκε και πριν και φαίνεται στην παρακάτω εικόνα, το όχημα διαθέτει

αρκετές πρακτικές θήκες για μικροαντικείμενα στο εσωτερικό – όπως στην κορυφή του

ταμπλό, στις πόρτες, στην οροφή, ανάμεσα στα μπροστινά καθίσματα αλλά και

συρταρωτούς αποθηκευτικούς χώρους κάτω από τα πίσω καθίσματα. Στις μπροστινές

πόρτες υπάρχει επίσης ειδική θήκη για μεγάλο μπουκάλι νερό ενώ στη μέση υπάρχουν δύο

ποτηροθήκες για οδηγό και συνοδηγό. Το κάθισμα του οδηγού μπορεί να ρυθμίζεται σε

ύψος (εκτός από μπρος – πίσω), έτσι ώστε να μπορεί να βρεθεί η ιδανική θέση οδήγησης

για τον κάθε σωματότυπο. Όταν το κάθισμα του συνοδηγού αναδιπλωθεί, μπορεί να

χρησιμοποιηθεί και η ειδική θήκη που υπάρχει στην πλάτη για τοποθέτηση laptop, χαρτιών

Α4 και άλλων αντικειμένων. Τα πίσω καθίσματα στην επιβατική έκδοση μπορούν να

κινούνται μπρος-πίσω και να προσφέρουν μεγαλύτερο χώρο για τα γόνατα των επιβατών ή

μεγαλύτερο αποθηκευτικό χώρο αντίστοιχα. Το μικρότερο μεσαίο κάθισμα μπορεί να

μετατραπεί σε βάση αγκώνων για τους άλλους επιβάτες σε περίπτωση που αυτοί δεν

ξεπερνούν τους τέσσερις. Η πενταθέσια διάταξη επιλέχθηκε έτσι ώστε οι επιβάτες να

μετακινούνται με άνεση, δεδομένων των συμπαγών εξωτερικών διαστάσεων. Φυσικά όλα

τα καθίσματα της επιβατικής έκδοσης μπορούν να αναδιπλωθούν για αύξηση των

μεταφορικών δυνατοτήτων.

153

4.2 Concept 2

Το δεύτερο concept έχει έντονα δυναμική σχεδίαση που εντυπωσιάζει με την

πρώτη ματιά, αφού παραπέμπει στα μεγάλα φορτηγά, παρά τις συμπαγής διαστάσεις του.

Είναι ίσως το πιο ταιριαστό στην εικόνα της εταιρείας και αποπνέει δύναμη και αξιοπιστία.

154


Στο όχημα ταιριάζει ιδιαίτερα ο βενζινοκινητήρας 1.3 των 86 ίππων (που

χρησιμοποιεί το Sokon Minivan) με την πολύ καλή απόδοση για το μέγεθός του και την

ικανοποιητική κατανάλωση των 5.8 λίτρων ανά 100 χλμ (παρουσιάστηκε αναλυτικά στο

κεφάλαιο 5.5 Επιμέρους Λύσεις – Μηχανικά Μέρη – Κινητήρες). Αυτός ο κινητήρας θα

μπορούσε να συνδυαστεί με πεντατάχυτο χειροκίνητο κιβώτιο ταχυτήτων και να χαρίσει

στο όχημα επιδόσεις της τάξεως των 15 δευτ. για τα 0-100 χλμ και τελική ταχύτητα 145

χλμ/ώρα.

Η ανάρτηση του οχήματος αποτελείται από γόνατα McPherson εμπρός και με

αντιστρεπτική ράβδο πίσω. Το σύστημα πέδησης αποτελείται από αεριζόμενους δίσκους

εμπρός με διάμετρο 240mm και ταμπούρα διαμέτρου 200mm πίσω ενώ στον βασικό

εξοπλισμό διατίθεται και το σύστημα ABS. Για την ασφάλεια των επιβατών το όχημα είναι

εξοπλισμένο με αερόσακους οδηγού, συνοδηγού αλλά και πλευρικούς. Τέλος στον εμπρός

προφυλακτήρα, θα μπορούσε να υπάρχει μια εγκάρσια τοποθετημένη ράβδος από χάλυβα

που με χρήση αμορτισέρ θα δέσμευε ένα μεγάλο μέρος της ενέργειας σε περίπτωση

σύγκρουσης (αναγκαία λύση λόγω της μικρής ζώνης παραμόρφωσης που διαθέτει).

155





4.2.2 Έκδοση blind-van:

Το σχήμα του οχήματος επιτρέπει την απόλυτη εκμετάλλευση του εσωτερικού

χώρου με τον αποθηκευτικό χώρο στην έκδοση blind van να φθάνει τα 3 κυβικά μέτρα και

το ωφέλιμο φορτίο περίπου τα 700 κιλά. Το μήκος του αποθηκευτικού χώρου φθάνει τα 2

μέτρα ενώ αν υπάρχει ανάγκη μεταφοράς αντικειμένων μεγαλύτερου μήκους, υπάρχει η

δυνατότητα αναδίπλωσης του καθίσματος του συνοδηγού, προσφέροντας επιπλέον

περίπου 1 μέτρο μήκους για τον αποθηκευτικό χώρο. Οι συρόμενες πόρτες στο πλάι

προσφέρουν ένα ιδιαίτερα μεγάλο άνοιγμα της τάξεως του 1m μήκος και του 1,4m ύψος.

Στο πίσω μέρος, η δίφυλλη ασύμμετρη πόρτα μπορεί να ανοίξει σε πολύ μεγάλη γωνία

(περίπου 250 μοίρες) μέσω ειδικά σχεδιασμένων μεντεσέδων.

157

4.2.3 Έκδοση passenger-van:

Η έκδοση passenger van διαθέτει πολύ μεγάλους χώρους ικανούς να φιλοξενήσουν

έως 7 επιβάτες. Το όχημα διαθέτει κλασσική επταθέσια διάταξη με την τρίτη σειρά

καθισμάτων να αναδιπλώνεται στο πάτωμα του χώρου αποσκευών, αυξάνοντας λίγο το

κατώφλι φόρτωσης σε σχέση με την επαγγελματική έκδοση. Σε πενταθέσια διάταξη ο

χώρος αποσκευών φθάνει τα 650 λίτρα ενώ σε επταθέσια τα 200 λίτρα. Οι επιβάτες

κάθονται σε περίοπτη θέση ενώ οι μεγάλες γυάλινες επιφάνειες αλλά και το αυξημένο

διαθέσιμο ύψος αυξάνουν την αίσθηση της ευρυχωρίας στο εσωτερικό.

158

4.2.4 Έκδοση pick-up:

159

Το δεύτερο concept στην έκδοση pick up έχει ιδιαίτερα αυξημένες μεταφορικές

δυνατότητες, διατηρώντας τις συμπαγείς εξωτερικές διαστάσεις των άλλων εκδόσεων του.

Η καρότσα του έχει μήκος 2.050 μέτρα και πλάτος 1.500 μέτρα. Το ωφέλιμο βάρος σε αυτή

την έκδοση θα μπορούσε να είναι 900 κιλά (δεδομένων των δυνατοτήτων του κινητήρα και

κάποιων αλλαγών στην ανάρτηση σε σχέση με την έκδοση blind van). Είναι ανεξάρτητο

τμήμα και θα μπορούσε να βγαίνει και σε μεγαλύτερες διαστάσεις σε κάποια άλλη έκδοση

του οχήματος. Η καρότσα ανοίγει και από τις τρεις πλευρές για διευκόλυνση φόρτωσης και

εκφόρτωσης (σε γωνίες 90 ή 180 μοιρών όπως φαίνεται στις παρακάτω εικόνες) ενώ μπορεί

να χρησιμοποιηθεί και για μαναβική.

161


Ο ιδιαίτερος χαρακτήρας του δεύτερου concept περνά και στο εσωτερικό του. Τα

όργανα είναι τοποθετημένα στο κέντρο (ταχύμετρο,στροφόμετρο και υπολογιστής

ταξιδιού) ενώ μπροστά στον οδηγό υπάρχει μια οθόνη στην οποία παρουσιάζονται η

ταχύτητα του οχήματος, η στάθμη καυσίμου καθώς και ένδειξη για αλλαγή ταχύτητας (για

περισσότερη οικονομία στην οδήγηση). Στην κεντρική κονσόλα είναι τοποθετημένος και ο

λεβιές ταχυτήτων, τα χειριστήρια για τον κλιματισμό και και μια ακόμη οθόνη αφής στην

162

οποία παρουσιάζονται πληροφορίες για τον προορισμό και οδηγίες από το σύστημα

πλοήγησης και ψυχαγωγίας.

Και αυτό το όχημα διαθέτει πληθώρα μικρών αποθηκευτικών χώρων στο ταμπλό,

στην οροφή και συρτάρια κάτω από τα καθίσματα των πίσω επιβατών. Διαθέτει επίσης και

ανακλινόμενες βάσεις αγκώνων για τους μπροστά επιβάτες, λίγο πίσω από τις αντίστοιχες

ποτηροθήκες. Για πρόσβαση στην τρίτη σειρά καθισμάτων τα καθίσματα της δεύτερης

σειράς είναι ανακλινόμενα. Τα καθίσματα της δεύτερης και τρίτης σειράς καθισμάτων

μπορούν να κινούνται μπρος πίσω σε ειδικές ράγες για μεγαλύτερη άνεση ή καλύτερη

αξιοποίηση χώρου αντίστοιχα. Μπορούν επίσης να αναδιπλωθούν όσα από αυτά

χρειάζεται για την μεταφορά αντικειμένων μεγάλου όγκου.

163

4.3 Concept 3

Το τρίτο concept είναι αυτό με τον πιο «επαγγελματικό» προσανατολισμό, λόγω

του σχεδιασμού του με στυλ cab-over. Ο σχεδιασμός του είναι αρκετά λιτός και

συντηρητικός, ενώ αποπνέει σιγουριά και αξιοπιστία. Αν και είναι το πιο μικρό σε

διαστάσεις από τα 3 concept (3.500m μήκος, 1.800m ύψος, 1.700m πλάτος), ο

αποθηκευτικός του χώρος φτάνει τα 3 κυβ. μέτρα ενώ το ωφέλιμο φορτίο του τα 600 κιλά.

Μεγάλο του πλεονέκτημα το ιδιαίτερα κοντό μεταξόνιο (2.100m), που του επιτρέπει να

έχει πολύ μικρό κύκλο στροφής. Λόγω του επαγγελματικού προσανατολισμού του, διαθέτει

λιτό εξοπλισμό που που καλύπτει τα απαραίτητα για τον επαγγελματία, με σημαντικό

αντίκτυπο όμως και στην τιμή (η οποία θα μπορούσε να είναι η χαμηλότερη σε σχέση με τα

άλλα concepts).

164


Στο όχημα ταιριάζει καλύτερα ο μικρός σε διαστάσεις αλλά ικανοποιητικός σε

απόδοση πετρελαιοκινητήρας P120 των 1.200 κ.ε. και 61hp της Piaggio ο οποίος

τοποθετείται κάτω από τα καθίσματα του οδηγού και του συνοδηγού, συνδυασμένος με

ένα πεντατάχυτο χειροκίνητο κιβώτιο ταχυτήτων. Ο κινητήρας αυτός θα μπορούσε να

προσφέρει στο όχημα επιδόσεις της τάξεως των 16 δευτ. για τα 0-100 και 135 χλμ τελικής

ταχύτητας με κατανάλωση γύρω στα 4.7 λίτρα ανά 100 χλμ.

Για την επιβράδυνση του οχήματος χρησιμοποιούνται δίσκοι διαμέτρου 250 mm

μπροστά και ταμπούρα διαμέτρου 200 mm πίσω. Η ανάρτηση αποτελείται από γόνατα

McFerson εμπρός και σούστες στο πίσω μέρος. Για την ασφάλεια των επιβατών το όχημα

διαθέτει αερόσακο οδηγού και συνοδηγού αλλά και ειδικούς αερόσακους για τα γόνατα.





165

4.3.2 Έκδοση blind van:

Η έκδοση blind van είναι ίσως η πιο σημαντική εμπορικά έκδοση του

συγκεκριμένου concept. Στις πλευρές του οχήματος, οι συρόμενες πόρτες έχουν ιδιαίτερα

μεγάλο άνοιγμα μήκους 1 μέτρου και ύψους 1.3 μέτρων. Ο αποθηκευτικός χώρος φθάνει

τα 3 κυβικά μέτρα με διαθέσιμο μήκος 1.9 μέτρων και το ωφέλιμο φορτίο είναι 600 κιλά.

Στο πίσω μέρος υπάρχει μια δίφυλλη πόρτα που ανοίγει περιστροφικά προς το πλάι.

167

4.3.3 Έκδοση passenger van:

Λόγω της αντισυμβατικής διάταξης και του στυλ cab over (σημαντικό πρόβλημα

στην ασφάλεια), η επιβατική έκδοση του οχήματος προορίζεται περισσότερο για

επαγγελματική χρήση σαν βανάκι μεταφοράς προσωπικού ή πελατών. Διαθέτει χώρο για

6 επιβάτες με την τρίτη σειρά καθισμάτων να αναδιπλώνεται αυξάνοντας τον χώρο

αποσκευών από τα 150 στα 500 λίτρα. Η μεσαία σειρά καθισμάτων είναι ανακλινόμενη,

για την είσοδο και την έξοδο των επιβατών της τελευταίας σειράς από τις συρόμενες

πόρτες στο πλάι. Το εσωτερικό παρουσιάζεται πιο αναλυτικά στην αντίστοιχη ενότητα λίγο

παρακάτω.

168

Τέλος, η πίσω πόρτα έχει αντικατασταθεί με συμβατική (περιστροφικό άνοιγμα

προς τα πάνω με αμορτισέρ) για καλύτερη εξυπηρέτηση των αναγκών της επιβατικής

έκδοσης.

169

4.3.4 Έκδοση Pick Up:

Η έκδοση pick up του τρίτου concept διαθέτει ανεξάρτητη μεταλλική καρότσα

μήκους 2.000 μέτρων και πλάτους 1.400 μέτρων. Και σε αυτή την περίπτωση η καρότσα

ανοίγει από τις 3 πλευρές του οχήματος, ενώ θα μπορούσε να προσφέρεται και σε

μεγαλύτερη έκδοση για την κάλυψη μεγαλύτερων μεταφορικών αναγκών. Το ωφέλιμο

βάρος του θα μπορούσε να φθάνει τα 800 κιλά.

171


Το εσωτερικό του τρίτου concept είναι όπως και το εξωτερικό του αρκετά λιττό με

έμφαση στη λειτουργικότητα. Στο ταμπλό υπάρχουν ειδικές ποτηροθήκες για οδηγό και

συνοδηγό που κρύβονται όταν δεν χρησιμοποιούνται. Σε όλες τις εκδόσεις η καμπίνα

διαθέτει αρκετούς αποθηκευτικούς χώρους στο ταμπλό και στις πόρτες, για

μικροαντικείμενα που χρησιμοποιούν συχνά οι επαγγελματίες, όπως στυλλό, χαρτιά,

εργαλεία κτλ. Ο πίνακας οργάνων είναι σχεδιασμένος με βάση τις ανάγκες του

επαγγελματία οδηγού, με τις σημαντικότερες ενδείξεις να είναι μεγάλες και ευδιάκριτες και

να παρουσιάζονται με απλό και κατανοητό τρόπο.

172

Οι τρεις σειρές καθισμάτων μπορούν να φιλοξενήσουν μέχρι και 6 επιβάτες (λόγω

του μειωμένου μήκους του οχήματος). Η πρόσβαση γίνεται μέσω των πλαϊνών συρόμενων

θηρών, ενώ για διευκόλυνση πρόσβασης στην τελευταία σειρά, τα καθίσματα της δεύτερης

σειράς είναι και εδώ ανακλινόμενα. Οι πίσω σειρές καθισμάτων μπορούν να

αναδιπλωθούν εύκολα, αυξάνοντας κατά πολύ τον αποθηκευτικό χώρο. Η μεσαία σειρά

μπορεί να κινηθεί μπρος - πίσω ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες για διαθέσιμο χώρο.

Κάτω από τα καθίσματα της μεσαίας σειράς μπορούν να τοποθετηθούν συρταρωτά

αποθηκευτικοί χώροι για εργαλεία ή άλλα αντικείμενα.

173

5 Αξιολόγηση Concepts

5.1 Γενικές Παρατηρήσεις

Μετά την ολοκλήρωση των τριών concept τα οποία παρουσιάστηκαν ενδεικτικά σε

τρεις διαφορετικές εκδόσεις το καθένα υπάρχουν κάποια θέματα προς συζήτηση.

Και τα τρία οχήματα θα μπορούσαν να δεχτούν τις κατάλληλες μετατροπές ώστε να

αυξηθεί το εύρος των διαθέσιμων εκδόσεων. Για παράδειγμα θα μπορούσε να

προσφέρεται έκδοση με μακρύτερο μεταξόνιο η οποία θα απειλούσε και τα επαγγελματικά

των μεγαλύτερων κατηγοριών. Επίσης στην έκδοση pick up σίγουρα θα ήταν καλή κίνηση η

προσφορά μιας μακρύτερης καρότσας που σε συνδυασμό με ένα ισχυρότερο κινητήρα θα

αύξανε σημαντικά τις μεταφορικές του δυνατότητες, καλύπτοντας μεγαλύτερο μέρος του

απευθυνόμενου κοινού. Τέλος θα μπορούσε να προσφέρεται μια έκδοση chassis δηλαδή

174

γυμνού σασί των οχημάτων, έτσι ώστε άλλες εταιρείες να πραγματοποιήσουν μετατροπές

σε ψυγεία, απορριμματοφόρα και άλλα είδη ειδικών οχημάτων.

Στόχος της εταιρείας που θα τα παρήγαγε σίγουρα είναι η ευρύτερη χρήση της

αρχιτεκτονικής του πλαισίου και των μηχανικών μερών σε όσο το δυνατόν περισσότερα

οχήματα. Έτσι φαίνεται πως το πρώτο concept πλεονεκτεί αρκετά σε αυτό τον τομέα αφού

διαθέτει την πιο συμβατική διάταξη (κινητήρας μπροστά και κίνηση στους μπροστά

τροχούς) η οποία είναι κατάλληλη για οχήματα μεγάλου εύρους κατηγοριών με ιδιαίτερο

εμπορικό ενδιαφέρον (μικρά, μικρομεσαία κτλ).

Σε όλες τις περιπτώσεις, είναι εμφανές ότι στον χώρο των ελαφρών επαγγελματικών

δεν είναι εύκολη η είσοδος μιας νέας εταιρείας με ένα όχημα σχεδιασμένο από λευκό

χαρτί αφού απαιτεί δυσανάλογα υψηλές αρχικές επενδύσεις, χωρίς την απαιτούμενη

επιστροφή τους από πιθανά κέρδη. Η πιο συμφέρουσα κίνηση θα ήταν η συνεργασία με

ομάδα εταιριών, έτσι ώστε να πέσει το κόστος του σχεδιασμού, της παραγωγής αλλά και

του δικτύου service και των ανταλλακτικών.

5.2 Αξιολόγηση με βάση τις προδιαγραφές Τα τρία προσχέδια αξιολογήθηκαν αρχικά, με βάση οκτώ σημαντικά κριτήρια που

προκύπτουν από τις προδιαγραφές σε κλίμακα βαθμολογίας από 1 μέχρι 5. Στον παρακάτω

πίνακα φαίνονται οι επιδόσεις τους, οι οποίες μετρούν κατά 50% στην τελική αξιολόγηση:

Concept 1 Concept 2 Concept 3

Χρήση Μεταβλητής Πλατφόρμας 5 3 2

Όγκος αποθηκευτικού χώρου 3 5 5

Εξωτερικές διαστάσεις οχήματος 4 4 5

Πρόσβαση στον αποθηκευτικό χώρο 3 5 5

Πρόσβαση επιβατών στο εσωτερικό 5 4 3

Αισθητική επαγγελματικής έκδοσης 4 5 3

Αισθητική επιβατικής έκδοσης 5 3 1

Ασφάλεια 4 2 1

Σύνολο 33/40 31/40 25/40

5.3 Επιλογή του απευθυνόμενου κοινού Για μεγαλύτερη ασφάλεια στα αποτελέσματα της αξιολόγησης, το υπόλοιπο 50%

προήλθε από τη γνώμη πιθανών χρηστών. Το δείγμα 30 ανθρώπων αποτελείται

περισσότερο από άτομα από τον χώρο των επαγγελματιών και ειδικούς, αλλά συμμετείχαν

και άτομα που θα ενδιαφέρονταν για τις επιβατικές εκδόσεις. Αυτός ο διαχωρισμός έγινε

αφού όπως ορίστηκε και αρχικά, ο προσανατολισμός του οχήματος είναι περισσότερο

επαγγελματικός, χωρίς όμως να μπορούμε να παραλείψουμε το μερίδιο πωλήσεών του που

θα αφορά τις επιβατικές εκδόσεις. Το δείγμα χρηστών ήταν αρκετά χαρακτηριστικό του

συνόλου του απευθυνόμενου κοινού, με βάση την έρευνα και την περιγραφή που έγινε στο

κεφάλαιο 3.3 - Χρήστες. Οι άνθρωποι που συμμετείχαν στην αξιολόγηση, επέλεγαν ένα από

τα τρία οχήματα, μετά από σύντομη παρουσίαση των δυνατοτήτων τους και της αισθητικής

175

τους.Στον παρακάτω πίνακα φαίνεται η κατάταξη των concepts με βάση τη γνώμη του

κοινού:

5.4 Συνολική βαθμολογία

Concept 1: 33/40 + 10/30 = 1,158

Concept 2: 31/40 + 15/30 = 1,275

Concept 3: 25/40 +5/30 = 0,792

Το τελικό αποτέλεσμα φέρνει το δεύτερο concept στην πρώτη θέση, αφού με

μεγάλη διαφορά προτιμήθηκε από το κοινό. Φαίνεται πως αυτή η επιλογή έγινε κυρίως

λόγω της εντυπωσιακής σχεδίασης και των αυξημένων μεταφορικών του δυνατοτήτων.

Παρόλα αυτά φαίνεται ότι και το πρώτο concept είναι πολύ κοντά στο δεύτερο σε

βαθμολογία με βάση τα κριτήρια που προκύπτουν από τις προδιαγραφές.

0

2

4

6

8

10

12

14

16

Concept 1 Concept 2 Concept 3

Επιλογές Απευθυνόμενου Κοινού

176

6 Επίλογος

H παρούσα εργασία αποτελεί μια αρχική μελέτη, που αφορά στο σχεδιασμό ενός

επαγγελματικού οχήματος ελαφρού τύπου. Είναι εμφανές ότι το έργο του σχεδιασμού

ενός οχήματος είναι ιδιαίτερα μεγάλο και απαιτεί αρκετή έρευνα και κατανόηση των

στόχων των επενδυτών αλλά και της οικονομικής κατάστασης, έτσι ώστε να δοθεί μια

ασφαλής αρχική κατεύθυνση. Παρόλα αυτά η κατεύθυνση που επιλέχθηκε, αν και δεν ήταν

αποτέλεσμα οικονομοτεχνικής μελέτης, ήταν η αρχή για ένα ενδιαφέρον project που

οδήγησε σε σημαντική αύξηση της εμπειρίας μου στο σχεδιασμό οχημάτων και ιδιαίτερα

στο χώρο των επαγγελματικών.

Μπορεί στον χώρο του σχεδιασμού οχημάτων τα project να γίνονται με αναλυτικό brief

και να μην απαιτούν μεγάλη αρχική έρευνα από τους σχεδιαστές, είναι όμως χρήσιμο για

κάθε σχεδιαστή να αναλάβει ένα έργο από την αρχή, έτσι ώστε να αποκτήσει μια πιο

σφαιρική άποψη και να μπορεί σε ικανοποιητικό βαθμό να κρίνει την εγκυρότητα των

οδηγιών που του δίνονται.

Η άποψη του ερευνητή για το αποτέλεσμα της εργασίας είναι ότι το πιο συμφέρον για

μια νέα εταιρεία θα ήταν να κατασκευάσει ένα όχημα στη λογική του πρώτου concept, έτσι

ώστε να μπορέσει να επεκτείνει την γκάμα των μοντέλων της χωρίς των σχεδιασμό και την

εξέλιξη νέας πλατφόρμας. Αυτό ισχύει γιατί η διάταξη με τον κινητήρα μπροστά και την

κίνηση στους μπροστά τροχούς είναι η πιο διαδεδομένη ανεξαρτήτως κατηγορίας στη

σημερινή εποχή. Όπως φάνηκε από την έρευνα, θα είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον και η

σχεδίαση ενός οχήματος «ειδικού τύπου» (για παράδειγμα όχημα ελεύθερου χρόνου)

βασισμένο στην ίδια πλατφόρμα, το οποίο λόγω του ιδιαίτερου χαρακτήρα του, θα είχε να

αντιμετωπίσει λιγότερο ισχυρούς και άμεσους ανταγωνιστές, πετυχαίνοντας πιο εύκολα

στην αγορά.

178

7 Πηγές

[1]

Κεφ. 2.1: GREEK VEHICLE & MACHINE MANUFACTURERS 1800 TO PRESENT: A

PICTORIAL HISTORY (Labros S. Skartsis)

http://pasiphae.lis.upatras.gr/pasiphae/index.php/lis/catalog/book/2

[2]

Κεφ. 2.1: Συνολική έρευνα από τον Leonardos, βελτιωμένη από διάφορους

χρήστες για το Ελληνικό αυτοκίνητο:

http://trakatroukis480.blogspot.gr/2010/05/blog-post.html

Επειδή η παραπάνω έρευνα αποτελούσε προσωπική έρευνα ανεξάρτητου χρήστη

του διαδικτύου, διασταυρώθηκε και εμπλουτιστικέ σε μεγάλο βαθμό με χρήση

των παρακάτω πηγών:

2.1.1: http://en.wikipedia.org/wiki/Attica_(automobiles)

http://en.wikipedia.org/wiki/DIM_(automobiles)

2.1.2: http://www.allpar.com/cars/adopted/farmobil.html

http://farmobil.free.fr/menutechniqueuk.html

http://tangelonias.blogspot.gr/2011/11/farmobil-1962.html?m=1

2.1.3: http://en.wikipedia.org/wiki/Alta_(vehicles)

2.1.4: http://en.wikipedia.org/wiki/MEBEA

2.1.5: http://en.wikipedia.org/wiki/Neorion

2.1.6: http://www.namco.gr/

http://en.wikipedia.org/wiki/Namco_(automobiles)

2.1.7: http://en.wikipedia.org/wiki/MAVA-Renault

2.1.8: http://www.elvo.gr/

http://en.wikipedia.org/wiki/ELBO

[3]

Κεφ. 2.5

Κατηγοριοποίηση και ανάλυση των υποκατηγοριών των ελαφρών

επαγγελματικών οχημάτων:

http://en.wikipedia.org/wiki/Light_commercial_vehicle

http://www.lowcostvans.co.uk/Types-Of-Van.aspx

[4]

Κεφ. 2.6.1

Μηχανικά Μέρη Επαγγελματικών Οχημάτων - Σασί

http://sengerandu.wordpress.com/tutorials/automobile-engineering/chassis/

http://en.wikipedia.org/wiki/Chassis

[5]

Κεφ 2.6.2

Μηχανικά Μέρη Επαγγελματικών Οχημάτων - Κιβώτιο Ταχυτήτων

http://pasiphae.lis.upatras.gr/pasiphae/index.php/lis/catalog/book/2

http://trakatroukis480.blogspot.gr/2010/05/blog-post.html

http://en.wikipedia.org/wiki/Attica_(automobiles)

http://en.wikipedia.org/wiki/DIM_(automobiles)

http://www.allpar.com/cars/adopted/farmobil.html

http://farmobil.free.fr/menutechniqueuk.html

http://tangelonias.blogspot.gr/2011/11/farmobil-1962.html?m=1

http://en.wikipedia.org/wiki/Alta_(vehicles)

http://en.wikipedia.org/wiki/MEBEA

http://en.wikipedia.org/wiki/Neorion

http://www.namco.gr/

http://en.wikipedia.org/wiki/Namco_(automobiles)

http://en.wikipedia.org/wiki/MAVA-Renault

http://www.elvo.gr/

http://en.wikipedia.org/wiki/ELBO

http://en.wikipedia.org/wiki/Light_commercial_vehicle

http://www.lowcostvans.co.uk/Types-Of-Van.aspx

http://sengerandu.wordpress.com/tutorials/automobile-engineering/chassis/

http://en.wikipedia.org/wiki/Chassis

179

http://www.autotriti.gr/data/news/preview_news/108150.asp

http://iceal.wikidot.com/gearbox-def

[6]

Κεφ 2.6.3

Μηχανικά Μέρη Επαγγελματικών Οχημάτων - Διαφορικό

http://auto.howstuffworks.com/differential1.htm

http://en.wikipedia.org/wiki/Differential_(mechanical_device)

[7]

Κεφ 2.6.4

Μηχανικά Μέρη Επαγγελματικών Οχημάτων - Αναρτήσεις

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BD%CE%AC%CF%81%CF%84%CE%B7%CF%83%CE

%B7_%CE%B1%CF%85%CF%84%CE%BF%CE%BA%CE%B9%CE%BD%CE%AE%CF%84%CE%BF%

CF%85

http://en.wikipedia.org/wiki/Leaf_spring

http://www.cdxetextbook.com/steersusp/susp/types/suspensys.html

[8]

Κεφ 2.7

Μεταβλητή Πλατφόρμα

http://jalopnik.com/5974415/why-new-technology-means-well-build-cars-downton-

abbey+style-in-the-future

http://www.carbodydesign.com/2012/11/honda-reveals-micro-commuter-prototype/

http://en.wikipedia.org/wiki/Volkswagen_Group_MQB_platform

http://www.psa-peugeot-citroen.com/en/inside-our-industrial-environment/innovation-and-

rd/emp2-the-new-efficient-modular-platform-by-psa-peugeot-citroen-article

[9]

Κεφ 2.9.1

Παγκόσμια Αγορά Επαγγελματικών Οχημάτων

(Έρευνα της Global Insight):

http://www.ihsglobalinsight.com/gcpath/Munich_GM.pdf

[10]

Κεφ 2.9.2

Πωλήσεις Micro-Vans

(Έρευνα της Global Industry Analysts, Inc):

http://www.prweb.com/releases/commercial_vehicles/light_CVs/prweb9382671.htm

http://www.strategyr.com/Commercial_Vehicles_Market_Report.asp

[11]

Κεφ 2.9.3

Επίσημη ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης Παραγωγών Αυτοκινήτων:

http://www.acea.be

Ελληνικός Σύνδεσμος εισαγωγέων Αντιπροσώπων Αυτοκινήτων:


http://iceal.wikidot.com/gearbox-def

http://auto.howstuffworks.com/differential1.htm

http://en.wikipedia.org/wiki/Differential_(mechanical_device)

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BD%CE%AC%CF%81%CF%84%CE%B7%CF%83%CE%B7_%CE%B1%CF%85%CF%84%CE%BF%CE%BA%CE%B9%CE%BD%CE%AE%CF%84%CE%BF%CF%85



http://en.wikipedia.org/wiki/Leaf_spring

http://www.cdxetextbook.com/steersusp/susp/types/suspensys.html

http://jalopnik.com/5974415/why-new-technology-means-well-build-cars-downton-abbey+style-in-the-future

http://jalopnik.com/5974415/why-new-technology-means-well-build-cars-downton-abbey+style-in-the-future

http://www.carbodydesign.com/2012/11/honda-reveals-micro-commuter-prototype/

http://en.wikipedia.org/wiki/Volkswagen_Group_MQB_platform

http://www.psa-peugeot-citroen.com/en/inside-our-industrial-environment/innovation-and-rd/emp2-the-new-efficient-modular-platform-by-psa-peugeot-citroen-article

http://www.psa-peugeot-citroen.com/en/inside-our-industrial-environment/innovation-and-rd/emp2-the-new-efficient-modular-platform-by-psa-peugeot-citroen-article

http://www.ihsglobalinsight.com/gcpath/Munich_GM.pdf

http://www.prweb.com/releases/commercial_vehicles/light_CVs/prweb9382671.htm

http://www.strategyr.com/Commercial_Vehicles_Market_Report.asp

http://www.acea.be/

180

http://www.seaa.gr/el/registrations/category/6

[12]

Κεφ 2.9.4

Έρευνα της εταιρία Frost & Sullivan για την αγορά της Ινδίας:

http://www.frost.com/prod/servlet/press-release.pag?docid=264215530

http://articles.economictimes.indiatimes.com/2012-07-30/news/32942401_1_market-share-

light-commercial-vehicle-frost-sullivan

[13]

Κεφ 2.9.4

Έρευνα της εταιρίας Mohit Ahora για την αγορά της Ινδίας:

http://articles.economictimes.indiatimes.com/2011-06-13/news/29653299_1_light-vehicles-

units-and-light-trucks-mpv

[14]

Κεφ 2.10.1

Άμεσοι Ανταγωνιστές: Piaggio Porter

http://www.piaggiocommercialvehicles.com/en-US/Family/4935/Default.aspx

http://www.autotritipro.gr/data/news/preview_news/102517.asp


http://www.topspeed.com/trucks/truck-reviews/piaggio/2010-piaggio-porter-

ar129254.html

[15]

Κεφ 2.10.2

Άμεσοι Ανταγωνιστές: Sokon Minivan

http://www.sokon.gr/models/mini_van.htm

http://www.autotritipro.gr/data/magazine/viewthema/39063.asp

http://www.dfskuk.com/

http://www.topspeed.com/trucks/truck-reviews/dfsk/2008-dfsk-loadhopper-ar128584.html

[16]

Κεφ 2.10.3

Άμεσοι Ανταγωνιστές: Aixam Mega

http://www.mega-vehicles.co.uk/en-multitruck-basic-versionchassis-cab.html


[17]

Κεφ 2.10.4

Άμεσοι Ανταγωνιστές: Mahindra Maximmo

http://mahindramaxximo.com/

[18]

Κεφ 2.10.5

Άμεσοι Ανταγωνιστές: Fiat Strada

http://www.protothema.gr/car-and-speed/preview/article/?aid=208214

http://www.seaa.gr/el/registrations/category/6

http://www.frost.com/prod/servlet/press-release.pag?docid=264215530

http://articles.economictimes.indiatimes.com/2012-07-30/news/32942401_1_market-share-light-commercial-vehicle-frost-sullivan

http://articles.economictimes.indiatimes.com/2012-07-30/news/32942401_1_market-share-light-commercial-vehicle-frost-sullivan

http://articles.economictimes.indiatimes.com/2011-06-13/news/29653299_1_light-vehicles-units-and-light-trucks-mpv

http://articles.economictimes.indiatimes.com/2011-06-13/news/29653299_1_light-vehicles-units-and-light-trucks-mpv

http://www.piaggiocommercialvehicles.com/en-US/Family/4935/Default.aspx



http://www.topspeed.com/trucks/truck-reviews/piaggio/2010-piaggio-porter-ar129254.html

http://www.topspeed.com/trucks/truck-reviews/piaggio/2010-piaggio-porter-ar129254.html


http://www.autotritipro.gr/data/magazine/viewthema/39063.asp

http://www.dfskuk.com/

http://www.topspeed.com/trucks/truck-reviews/dfsk/2008-dfsk-loadhopper-ar128584.html

http://www.mega-vehicles.co.uk/en-multitruck-basic-versionchassis-cab.html


http://mahindramaxximo.com/

http://www.protothema.gr/car-and-speed/preview/article/?aid=208214

181

[19]

Κεφ 2.10.6

Άμεσοι Ανταγωνιστές: Citroen Nemo – Peugeot Bipper – Fiat Fiorino

http://en.wikipedia.org/wiki/Sevel_LAV

http://www.citroen.gr/citroen-nemo-combi/#/citroen-nemo-combi/


http://www.fiatprofessional.gr/gr/Modelli/Fiorino_Furgone

http://www.peugeot.gr/showroom/prospectus/vans/vans-bipper.php

http://www.ixauto.gr/article.php?id=304

[20]

Κεφ 2.10.7

Άμεσοι Ανταγωνιστές: Ford Transit Courier – Tourneo Courier

http://www.worldcarfans.com/113040956290/2013-ford-transit-courier-introduced-at-

birmingham-cv-show

http://www.fordcars2014.com/2013-ford-tourneo-courier/

[21]

Κεφ 2.11.6

Μεγέθη Παλετών:

http://www.metronlogistics.eu/pages.asp?pid=34&subid=29

[22]

Κεφ 3.5.2

Μηχανικά Μέρη και Τεχνικά Θέματα (Επιμέρους Λύσεις)

Κινητήρες: Ford Ecoboost 1.0 Engine

http://media.ford.com/news/fordfocus1_0litreecoboostspecifications.htm

http://en.wikipedia.org/wiki/Ford_EcoBoost_engine

[23]

Κεφ 3.5.2


Κινητήρες: Fiat Multijet 1.3 Engine

http://www.fiatprofessional.gr/gr/Modelli/Punto_Classic_Van/Motori/13_Multijet_75HP

[24]

Κεφ 3.5.2


Κινητήρες: Toyota D-4D Engine

http://en.wikipedia.org/wiki/Toyota_ND_engine

[25]

Κεφ 3.5.2


Κινητήρες: Renault dci

http://en.wikipedia.org/wiki/Sevel_LAV

http://www.citroen.gr/citroen-nemo-combi/#/citroen-nemo-combi/


http://www.fiatprofessional.gr/gr/Modelli/Fiorino_Furgone

http://www.peugeot.gr/showroom/prospectus/vans/vans-bipper.php

http://www.ixauto.gr/article.php?id=304

http://www.worldcarfans.com/113040956290/2013-ford-transit-courier-introduced-at-birmingham-cv-show

http://www.worldcarfans.com/113040956290/2013-ford-transit-courier-introduced-at-birmingham-cv-show

http://www.fordcars2014.com/2013-ford-tourneo-courier/

http://www.metronlogistics.eu/pages.asp?pid=34&subid=29

http://media.ford.com/news/fordfocus1_0litreecoboostspecifications.htm

http://en.wikipedia.org/wiki/Ford_EcoBoost_engine

http://www.fiatprofessional.gr/gr/Modelli/Punto_Classic_Van/Motori/13_Multijet_75HP

http://en.wikipedia.org/wiki/Toyota_ND_engine

182

http://www.powertrain.renault.com/application/upload/filemanager/brochure/brochure_e

ngine_new/Brochure_1500_dCi_c.pdf

http://www.renault.com.gr/discover/EnergydCi110.html

[26]

Κεφ 3.5.2


Κινητήρες: Piaggio Engines

http://www.commercialmotor.com/big-lorry-blog/the-new-piaggio-porter-range-

2#.UakL5ED0GSq

[27]

Κεφ 3.5.2


Κινητήρες: DFSK Engine


[28]

Κεφ 3.5.2


Κινητήρες: Wuling Engine

http://www.wlfdj.com.cn/en/showproducts.asp?id=124#

http://www.powertrain.renault.com/application/upload/filemanager/brochure/brochure_engine_new/Brochure_1500_dCi_c.pdf

http://www.powertrain.renault.com/application/upload/filemanager/brochure/brochure_engine_new/Brochure_1500_dCi_c.pdf

http://www.renault.com.gr/discover/EnergydCi110.html

http://www.commercialmotor.com/big-lorry-blog/the-new-piaggio-porter-range-2#.UakL5ED0GSq

http://www.commercialmotor.com/big-lorry-blog/the-new-piaggio-porter-range-2#.UakL5ED0GSq


http://www.wlfdj.com.cn/en/showproducts.asp?id=124

183

8 Παράρτημα

8.1 Συνεντευξεις

8.1.1 Δημήτρης Κορρές

Αρχιτέκτων-Μηχανικός που ασχολείται ενεργά εδώ και πολλά χρόνια με το σχεδιασμό και

την κατασκευή οχημάτων ειδικού τύπου. Έχει σχεδιάσει ένα επαναστατικό σύστημα

ανάρτησης, κιβώτια ταχυτήτων και διάφορα άλλα μηχανικά μέρη.

- Τι είδους όχημα πιστεύετε πως θα ήταν κατάλληλο για παραγωγή σε μία χώρα σαν

την Ελλάδα;

- Με τη δεδομένη κατάσταση υπάρχουν χοντρικά δύο επιλογές τύπου οχήματος για

εγχώρια παραγωγή. Η πρώτη είναι ένα όχημα μαζικής παραγωγής το οποίο θα

μπορούσε να είναι ένα φθηνό επαγγελματικό. Τα εν λόγω οχήματα είναι εύκολα

στην παραγωγή και το απευθυνόμενο κοινό δεν έχει τις ίδιες απαιτήσεις που θα

είχε από ένα επιβατικό όχημα. Το πρόβλημα είναι πως για να ξεκινήσει ένα τέτοιο

project είναι απαραίτητη η διάθεση μεγάλων κεφαλαίων.

Η δεύτερη επιλογή είναι ένα όχημα ειδικού τύπου, περιορισμένης παραγωγής, το

οποίο θα απευθυνόταν σε πολύ συγκεκριμένο κοινό, με αποτέλεσμα να μην έχει να

ανταγωνιστεί τα μεγάλα εργοστάσια (που δεν ασχολούνται συνήθως με τέτοιου

είδους ειδικά οχήματα) αλλά λιγοστές ανάλογες προτάσεις από άλλες χώρες και

αντιστοίχου μεγέθους εταιρίες (αν υπάρχουν στη συγκεκριμένη αγορά). Το

πλεονέκτημα αυτής της κατεύθυνσης (εκτός από την έλλειψη ισχυρού

ανταγωνισμού) είναι η ευελιξία καθώς αρκούν μικρά κεφάλαια για την υλοποίησή

ενός τέτοιου project.

- Πιστεύετε πως θα υπήρχε ενδιαφέρον από την εγχώρια ή και από την παγκόσμια

αγορά για ένα τέτοιο όχημα;

- Στην πρώτη περίπτωση (επαγγελματικό όχημα μαζικής παραγωγής) θα υπήρχε

σίγουρα ενδιαφέρον από την εγχώρια αγορά λόγω του χαμηλού κόστους κτήσης

ενός τέτοιου οχήματος. Επίσης θα υπήρχε η δυνατότητα εξαγωγής του σε κοντινές

χώρες, ή χώρες με παρόμοια χαρακτηριστικά και ανάγκες. Στη δεύτερη περίπτωση

(ειδικό όχημα περιορισμένης παραγωγής), όπως είναι λογικό θα υπήρχε

ενδιαφέρον από πελάτες κυρίως στο εξωτερικό, οι οποίοι ζητούν πολύ

συγκεκριμένα πράγματα.

- Ποιο θα ήταν κατά τη γνώμη σας το χαρακτηριστικό που θα το έκανε να ξεχωρίσει

σε σχέση με τον ανταγωνισμό

184

- Ένα επαγγελματικό όχημα μαζικής παραγωγής θα μπορούσε να έχει πολύ χαμηλή

τιμή πώλησης και φθηνά και εύκολα διαθέσιμα ανταλλακτικά. Επίσης θα είχε το

πλεονέκτημα της εύκολης διάθεσης σε σχέση με τους ανταγωνιστές που τα

εργοστάσιά τους είναι πολύ μακριά. Ένα ειδικό όχημα από την άλλη θα είχε το

μεγάλο πλεονέκτημα της μοναδικότητας και της δυνατότητας σχεδίασης κατά

παραγγελία ανάλογα με τις ειδικές ανάγκες του κάθε πελάτη.

- Ποια λάθη του παρελθόντος θα πρέπει να αποφευχθούν κατά το σχεδιασμό του;

- Το διαχρονικό πρόβλημα στην Ελλάδα είναι η αδυναμία συνεργασίας των

ανθρώπων σε οποιοδήποτε τομέα. Αν θεωρήσουμε αυτό ως δεδομένο και στην

εποχή μας τότε η πιο «σίγουρη» λύση είναι ο σχεδιασμός ενός ειδικού οχήματος,

αφού χρειάζεται λιγότερους ανθρώπους και μικρότερα κεφάλαια. Το κύριο

χαρακτηριστικό της χώρας μας που απομακρύνει τους επενδυτές είναι η διαφθορά

και η γραφειοκρατία. Αν αυτά δεν εκλείψουν είναι πολύ δύσκολο να έρθουν

μεγάλα κεφάλαια, ικανά για ένα project μαζικής παραγωγής.

8.1.2 Κωνσταντίνος Μαλανδρίνος

Σχεδιαστής οχημάτων που έχει εμπλακεί ενεργά σε πολυάριθμα projects σχεδιασμού

αυτοκινήτων και κατασκευής πρωτοτύπων στην Ελλάδα και έχει αρκετή εμπειρία στο

σχεδιασμό αυτοκινήτων.

- Τι είδους όχημα πιστεύετε πως θα ήταν κατάλληλο για παραγωγή σε μία χώρα σαν την Ελλάδα;

Το ερώτημα δεν μπορεί να απαντηθεί μονοδιάστατα. Παραγωγή οχήματος μπορεί να θεωρηθεί οποιαδήποτε δραστηριότητα που περιλαμβάνει το συγκεκριμένο προϊόν. Παραγωγή μπορεί να θεωρηθεί η εγκατάσταση μιας μονάδας συναρμολόγησης από μεγάλη αυτοκινητοβιομηχανία. Παραγωγή μπορεί επίσης να θεωρηθεί και μια βιοτεχνία κατασκευής περιορισμένου αριθμού αυτοκινήτων κατά παραγγελία.

Εκείνο που πρέπει να διευκρινισθεί είναι το διαθέσιμο ή το αναγκαίο ύψος των προς επένδυση κεφαλαίων.

Προσωπικά πιστεύω πως αν μιλάμε για αποκλειστικά εγχώρια κεφάλαια το μέγιστο ύψος της επένδυσης δεν πρέπει να ξεπερνά τα 10εκ €.

Το ύψος αυτό της επένδυσης μας οδηγεί στη δημιουργία ενός προϊόντος με ειδικά χαρακτηριστικά που θα στοχοποιεί συγκεκριμένες κατηγορίες πελατών με συγκεκριμένες ανάγκες ή αντίθετα θα δημιουργεί ανάγκες που δεν υπάρχουν ή που δεν καλύπτονται από άλλα αντίστοιχα ή παρεμφερή προϊόντα.

- Πιστεύετε πως θα υπήρχε ενδιαφέρον από την εγχώρια ή και από την παγκόσμια αγορά για ένα τέτοιο όχημα;

185

Αν το τελικό προϊόν πληροί τις προϋποθέσεις που αναφέρθηκαν στην τελευταία παράγραφο της απάντησης του προηγούμενου ερωτήματος , δεν βλέπω κανένα λόγο ώστε να μην υπάρξει ενδιαφέρον από την εγχώρια αλλά και την παγκόσμια αγορά.

- Ποιο θα ήταν κατά τη γνώμη σας το χαρακτηριστικό που θα το έκανε να ξεχωρίσει σε σχέση με τον ανταγωνισμό.

Η διαφορετικότητα , η προσαρμοστικότητα , η τεχνική ή αισθητική καινοτομία αλλά και πολλά άλλα χαρακτηριστικά θα μπορούσαν να είναι αυτά που θα κάνουν το προϊόν να αναδυθεί και να κλέψει πωλήσεις από τον όποιο ανταγωνισμό.

Η ουσιώδης διαφορά θα προκύψει μόνο όταν ορισθεί ποιος είναι ο ανταγωνισμός και γιατί καλείται μια επένδυση να δημιουργήσει ένα προϊόν που θα πρέπει να ξεχωρίσει απ αυτόν.


Ο σχεδιασμός ενός προϊόντος δεν είναι μόνο η αισθητική ή η μηχανολογική προσέγγιση και οι λύσεις που αυτό διαθέτει. Το εγχείρημα πρέπει να είναι καλοσχεδιασμένο σε όλες του τις λεπτομέρειες. Από την έρευνα αγοράς έως και την διάθεσή του στην αγορά αλλά και το service μετά την πώληση. Αισθητικά θα πρέπει να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες τάσεις και προσδοκίες αλλά παράλληλα να μην θεωρηθεί «παλαιομοδίτικο» σε μια σύντομη αλλαγή κατεύθυνσης αυτών. Θα πρέπει να διαθέτει μηχανολογική και ποιοτική αρτιότητα ικανοποιώντας τα διεθνή standards. Μεγάλη σημασία πρέπει να δοθεί στην αναγνωρισιμότητα τόσο του προϊόντος όσο και των λύσεων που αυτό θα προσφέρει. Σημαντικό επίσης είναι να μην υπερτονίζεται ο Ελληνικός χαρακτήρας του προϊόντος , ενέργεια που πιθανά θα φορτίζει συναισθηματικά την αξιολόγησή του.

8.1.3 Τσιτσιρίγκος Κώστας

Προϊστάμενος της εταιρίας ΝAMCO η οποία πρωτοστάτησε στην παραγωγή οχημάτων στη χώρα μας (βλ. Έρευνα - Ελληνικό Αυτοκίνητο) και εδρεύει στη Θεσσαλονίκη.

- Τι είδους όχημα πιστεύετε πως θα ήταν κατάλληλο για παραγωγή σε μία χώρα σαν την Ελλάδα;

Στη χώρα μας δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή η δυνατότητα καθετοποιημένης μονάδας παραγωγής που να μπορεί να είναι ανταγωνιστική, λόγω έλλειψης διαθέσιμων κεφαλαίων αλλά και της πληθυσμιακής κατάστασης. Έτσι, για την παραγωγή ενός οχήματος, είναι απαραίτητες οι συνεργασίες με ξένες εταιρίες παραγωγής εξαρτημάτων και η δημιουργία μιας μικρής και ευέλικτης μονάδας παραγωγής. Έτσι, μονόδρομος αυτή τη στιγμή είναι ο σχεδιασμός ενός ειδικού οχήματος το οποίο θα αποτελεί εργαλείο και δεν θα έχει άμεσους ανταγωνιστές.

186

- Πιστεύετε πως θα υπήρχε ενδιαφέρον από την εγχώρια ή και από την παγκόσμια αγορά για ένα τέτοιο όχημα;

Λόγω του μειωμένου πληθυσμού της χώρας, είναι απαραίτητη η προώθηση του προϊόντος και στο εξωτερικό. Και στις δύο περιπτώσεις θα υπήρχε ενδιαφέρον για ένα εξειδικευμένο όχημα – εργαλείο το οποίο θα είχε να προσφέρει κάτι που δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή στην αγορά.

- Ποιο θα ήταν κατά τη γνώμη σας το χαρακτηριστικό που θα το έκανε να ξεχωρίσει σε σχέση με τον ανταγωνισμό.

Η χαμηλή τιμή του και η εξειδικευμένη σχεδίασή του θα ήταν τα δυνατά του στοιχεία σε σχέση με πιθανούς ανταγωνιστές.


Πάντα γίνονται λάθη αλλά στην περίπτωση των οχημάτων το πρόβλημα δεν ήταν ακριβώς αυτό. Τα συμφέροντα, οι πολιτικές και οι κοινωνικές συνθήκες οδήγησαν τις περισσότερες προσπάθειες σε αποτυχία. Σημαντικό είναι να γίνεται σοβαρή έρευνα κατά το σχεδιασμό του οχήματος και να λαμβάνεται υπόψη η οικονομική κατάσταση της χώρας και οι τάσεις τις αγοράς.

187

Θα ήθελα να ευχαριστήσω για την συμβολή τους σε αυτή την

εργασία τους παρακάτω:

- τους καθηγητές μου Σκουρμπούτη Ευγένιο, Δραμυτινό Παναγιώτη,

Φωτιάδη Σέργιο για την επίβλεψη της εργασίας και τα εποικοδομητικά

σχόλια που μου έκαναν, αλλά και για όλα όσα μου έμαθαν στα

εργαστηριακά μαθήματα στούντιο τα προηγούμενα χρόνια

- τον καθηγητή μου Σπύρου Θωμά για το ότι με δίδαξε χρήσιμους

τρόπους αντιμετώπισης των σχεδιαστικών προβλημάτων

- τους καθηγητές μου Ζαχαρόπουλο Νικόλαο, Παπανίκο Παρασκευά και

Μουλιανίτη Βασίλειο που με βοήθησαν στο κομμάτι της συμπεριφοράς

των υλικών και της κατανόησης των μηχανικών μερών

- τον σχεδιαστή οχημάτων και συνεργάτη Κωνσταντίνο Μαλανδρίνο για

την συμβολή του στην επιλογή θέματος και την βοήθεια που μου

παρείχε καθόλη την διάρκεια της εργασίας.

- το περιοδικό 4τροχοί

- το περιοδικό Auto Τρίτη επαγγελματικά

- την εταιρεία ΝΑΜΚΟ

- τον σχεδιαστή αυτοκινήτων Αλέξανδρο Λιόκη για τα χρήσιμα σχόλια και

προτάσεις βελτίωσης

- τους επαγγελματίες που συμμετείχαν στις συνεντεύξεις και αυτούς που

βοήθησαν στην τελική αξιολόγηση των concepts.

- τα μέλη του φόρουμ 4tforum.gr που βοήθησαν στην αξιολόγηση των

concepts

- τον δημοσιογράφο Κώστα Καββαθά που με ενέπνευσε με την στάση του

όλα αυτά τα χρόνια στο να επιλέξω το συγκεκριμένο θέμα

- τους γονείς μου για την οικονομική και ψυχολογική υποστήριξη που μου

παρείχαν όλα τα χρόνια των σπουδών μου έτσι ώστε να ακολουθήσω το

επάγγελμα που πάντα ονειρευόμουν.

Σχεδιασμός Επαγγελματικού Οχήματος Ελαφρού Τύπου για...

Documents

Transcript of Σχεδιασμός Επαγγελματικού Οχήματος Ελαφρού Τύπου για...