Η χρονιά της μαγικής σκέψης - Τζ. Ντίντιον

24

description

απόσπασμα από το βιβλίο

Transcript of Η χρονιά της μαγικής σκέψης - Τζ. Ντίντιον

Page 1: Η χρονιά της μαγικής σκέψης - Τζ. Ντίντιον

1

Η ζωή αλλάζει γρήγοραΗ ζωή αλλάζει κάθε στιγmicroή που περνάειΚάθεσαι για δείπνο κι η ζωή που ήξερες τελειώνειΤο ζήτηmicroα της αυτολύπησης

Οι πρώτες λέξεις που έγραψα αφότου συνέβη Η χρονολό-γηση του υπολογιστή στο αρχείο του Microsoft Word (microε τίτλοlaquoΣηmicroειώσεις για την αλλαγήdocraquo) λέει 20 Μαΐου 2004 1111micromicro αλλά πρέπει απλώς να είχα ανοίξει το φάκελο και αντα-νακλαστικά να είχα πατήσει laquoΑποθήκευση αρχείουraquo όταν τονξανάκλεισα ∆εν είχα κάνει καmicroία αλλαγή στο αρχείο εκείνοτον Μάιο ∆εν είχα κάνει καmicroία αλλαγή στο αρχείο εκείνο απότότε που πρωτοέγραψα τις λέξεις τον Ιανουάριο του 2004 microιαδυο microέρες έπειτα από το συmicroβάν

Πέρασε πολύς καιρός ώσπου να γράψω οτιδήποτε άλλοΗ ζωή αλλάζει κάθε στιγmicroή που περνάειΚάθε συνηθισmicroένη στιγmicroήΣε κάποια φάση προκειmicroένου να microην ξεχάσω τις πιο συ-

νταρακτικές λεπτοmicroέρειες από όσα είχαν συmicroβεί σκέφτηκα ναπροσθέσω τις λέξεις laquoκάθε συνηθισmicroένη στιγmicroήraquo Αmicroέσως κατά-λαβα ότι δε χρειαζόταν καν να προσθέσω τη λέξη laquoσυνηθισmicroέ-νηraquo επειδή ήταν αδύνατον να την ξεχάσω το microυαλό microου δενmicroπορούσε να ξεκολλήσει από τη λέξη αυτή Ακριβώς στο γεγο-νός ότι όσα προηγήθηκαν του συγκεκριmicroένου περιστατικούήταν απολύτως συνηθισmicroένα οφειλόταν η αδυναmicroία microου να πι-στέψω τι είχε συmicroβεί στrsquo αλήθεια να το κατανοήσω να τοαφοmicroοιώσω να το ξεπεράσω Τώρα το καταλαβαίνω ξεκάθαραότι η αντίδραση αυτή είναι εντελώς φυσιολογική όταν ερχόmicroα-στε αντιmicroέτωποι microε microια αναπάντεχη συmicroφορά όλοι επικεντρώ-νουmicroε την προσοχή microας στο πόσο κοινότοπες ήταν οι συνθήκεςυπό τις οποίες συνέβη το αδιανόητο ο καθαρός γαλανός ουρα-νός από τον οποίο κατέπεσε το αεροπλάνο η δουλειά ρουτίναςπου κατέληξε microε το αυτοκίνητο τυλιγmicroένο στις φλόγες πάνωστο κράσπεδο του δρόmicroου οι κούνιες όπου ndash ως συνήθως ndashέπαιζαν τα παιδιά όταν ξαφνικά επιτέθηκε από τον κισσό έναςκροταλίας laquoΕπέστρεφε στο σπίτι από τη δουλειά ndash ευτυχισmicroέ-νος επιτυχηmicroένος υγιής ndash και τότε χάθηκεraquo διάβασα στηνκατάθεση microιας νοσοκόmicroας που εργαζόταν σε ψυχιατρικό κατά-στηmicroα ο σύζυγος της οποίας σκοτώθηκε σε τροχαίο στην εθνι-κή οδό Το 1966 έτυχε να πάρω συνέντευξη από πολύ κόσmicroοπου ζούσε στη Χονολουλού το πρωινό της 7ης ∆εκεmicroβρίου1941 οι άνθρωποι αυτοί όλοι ανεξαιρέτως ξεκίνησαν τις microαρ-τυρίες τους για το Περλ Χάρmicroπορ λέγοντάς microου laquoπόσο συνηθι-σmicroένοraquo ήταν εκείνο το πρωινό της Κυριακής laquoΉταν microια όmicroορ-φη συνηθισmicroένη microέρα του Σεπτεmicroβρίουraquo λένε ακόmicroα οι κάτοι-κοι της Νέας Υόρκης όταν τους ζητείται να περιγράψουν τοπρωινό εκείνο που κάποιοι έριξαν στους πύργους του Παγκό-

T Z O A N N T I N T I O N [10]

σmicroιου Κέντρου Εmicroπορίου τα αεροπλάνα των ΑερογραmicromicroώνAmerican και United Ακόmicroη και η έκθεση της επιτροπής γιατην 11η Σεπτεmicroβρίου ξεκινά microε το ακόλουθο αφηγηmicroατικόσχόλιο που microοιάζει γεmicroάτο απειλητικά προmicroηνύmicroατα και πα-ρά ταύτα αποσβολωmicroένο από την έκπληξη laquoΌταν ξηmicroέρωσεη Τρίτη 11 Σεπτεmicroβρίου 2001 ο καιρός στις ανατολικές Ηνω-microένες Πολιτείες ήταν ήπιος και σχεδόν ανέφελοςraquo

laquoΚαι τότε χάθηκεraquo Καταmicroεσής της ζωής βρίσκουmicroε το θάνατοαναγράφεται δίπλα στους τάφους της Επισκοπικής εκκλησίαςΑργότερα συνειδητοποίησα ότι κατά πάσα πιθανότητα είχαεπανειληmicromicroένα αφηγηθεί τις λεπτοmicroέρειες για το τι είχε συmicroβείσε όλους όσοι είχαν περάσει από το σπίτι τις πρώτες εκείνεςεβδοmicroάδες σε όλους τους φίλους και τους συγγενείς που έφερ-ναν φαγητό και ετοίmicroαζαν ποτά και έστρωναν τραπέζι στηντραπεζαρία για όσο κόσmicroο ήταν εκεί την ώρα του microεσηmicroερια-νού ή του δείπνου σε όλους εκείνους που microάζευαν το τραπέζικαι έβαζαν τα περισσεύmicroατα στην κατάψυξη και τα πιάτα στοπλυντήριο πιάτων και γέmicroιζαν το κατά τα λοιπά άδειο microας (microουήταν αδύνατον να σκεφτώ το άδειο microου) σπίτι ακόmicroη και αφούεγώ είχα ήδη καταφύγει στο υπνοδωmicroάτιο (στο υπνοδωmicroάτιόmicroας όπου στον καναπέ εξακολουθούσε να κείτεται ένα ξεθω-ριασmicroένο microπουρνούζι σε microέγεθος XL αγορασmicroένο τη δεκαετίατου rsquo70 από γνωστό κατάστηmicroα στο Μπέβερλι Χιλς) και αφούείχα κλείσει την πόρτα Από τις πρώτες microέρες κι εβδοmicroάδεςθυmicroάmicroαι πιο ξεκάθαρα τις στιγmicroές εκείνες όταν microε κατέβαλλεαπότοmicroα η κούραση ∆ε θυmicroάmicroαι να αφηγούmicroαι σε κανέναν τιςλεπτοmicroέρειες αλλά πρέπει να τις είχα αφηγηθεί επειδή όλοιφαίνονταν να τις γνωρίζουν Σε κάποια φάση microού πέρασε απότο microυαλό η πιθανότητα να είχαν microάθει τις λεπτοmicroέρειες της

[11]

ιστορίας ο ένας από τον άλλο όmicroως την απέκλεισα αmicroέσως ηιστορία που ήξεραν ήταν τόσο ακριβής ως προς όλες της τιςεκφάνσεις ώστε ήταν αδύνατον να είχε διαδοθεί από στόmicroα σεστόmicroα Η πηγή των πληροφοριών ήmicroουν εγώ

Ένας ακόmicroη λόγος που ενίσχυε τη βεβαιότητά microου γιrsquo αυτόήταν ότι καmicroία από τις εκδοχές που άκουσα δεν περιείχε τιςλεπτοmicroέρειες που microου ήταν ακόmicroα αδύνατον να αντιmicroετωπίσωόπως για παράδειγmicroα τα αίmicroατα στο πάτωmicroα του καθιστικούπου έmicroειναν εκεί ως το επόmicroενο πρωί microέχρι που ήρθε ο Χοσέκαι τα καθάρισε

Ο Χοσέ Που είχε γίνει microέλος της οικογένειάς microας Που αρ-γότερα εκείνη την ηmicroέρα την 31η ∆εκεmicroβρίου υποτίθεται ότιθα πήγαινε αεροπορικώς στο Λας Βέγκας όπου όmicroως δεν πήγεποτέ Ο Χοσέ έκλαιγε εκείνο το πρωί όσο καθάριζε τα αίmicroαταΤην πρώτη φορά που του αφηγήθηκα τι είχε συmicroβεί δεν το εί-χε καταλάβει Ασφαλώς δεν ήmicroουν η ιδανική αφηγήτρια γιατην ιστορία κάτι στα λεγόmicroενά microου ήταν ταυτόχρονα υπερβο-λικά ανεπεξέργαστο microα και γεmicroάτο παραλείψεις κάτι στον τό-νο της φωνής microου δεν είχε κατορθώσει να του microεταφέρει τοβασικό γεγονός της υπόθεσης (η προσπάθειά microου στέφθηκε microετην ίδια αποτυχία και αργότερα όταν αναγκάστηκα να το πωστην Κιντάνα) αλλά microε το που αντίκρισε τα αίmicroατα ο Χοσέκατάλαβε αmicroέσως

Τις πεταmicroένες σύριγγες και τα ηλεκτρόδια του ηλεκτροκαρ-διογράφου τα είχα microαζέψει το ίδιο πρωί πριν φτάσει εκείνοςαλλά τα αίmicroατα δεν είχα τη δύναmicroη να τα αντιmicroετωπίσω

T Z O A N N T I N T I O N [12]

Εν περιλήψειΤώρα καθώς αρχίζω να γράφω τα λόγια τούτα είναι το

απόγευmicroα της 4ης Οκτωβρίου 2004Εννέα microήνες και πέντε microέρες νωρίτερα περίπου στις 9 η

ώρα το βράδυ της 30ής ∆εκεmicroβρίου 2003 ο σύζυγός microου ΤζονΓκρέγκορι Νταν φάνηκε να υφίσταται (ή όντως υπέστη) αιφνί-διο οξύ στεφανιαίο επεισόδιο που οδήγησε στο θάνατό τουΤις προηγούmicroενες πέντε microέρες η microοναχοκόρη microας η Κιντάνανοσηλευόταν σε κωmicroατώδη κατάσταση σε microια Μονάδα Εντατι-κής Θεραπείας στην πτέρυγα Σίνγκερ του Ιατρικού ΚέντρουΜπεθ Ίσραελ ευρύτερα γνωστού microε την ονοmicroασία ΜπεθΊσραελ Νορθ ή ως το παλιό Ντόκτορς Χόσπιταλ ένα νοσοκο-microείο που εκείνο τον καιρό στεγαζόταν ακόmicroα σε κτίρια στη Λεωφόρο Ιστ Εντ (έκλεισε τον Αύγουστο του 2004) Η ασθέ-νειά της ndash η οποία αρχικώς έmicroοιαζε microε κρούσmicroα δεκεmicroβριανήςγρίπης αρκετά σοβαρής ώστε να τη στείλει στα Επείγοντα τουνοσοκοmicroείου το πρωί των Χριστουγέννων ndash είχε εξελιχθεί σεπνευmicroονία και σηπτικό σοκ Το παρόν κείmicroενο είναι η απόπει-ρά microου να βγάλω νόηmicroα από την περίοδο που ακολούθησε τιςεβδοmicroάδες και κατόπιν τους microήνες που ξερίζωσαν όποια ακλό-νητη ιδέα είχα ποτέ σχηmicroατίσει για το θάνατο για την αρρώ-στια για την τύχη και τις πιθανότητες για τη microοίρα την καλήκαι την κακή για το γάmicroο και τα παιδιά και τη microνήmicroη για τοπένθος για τους τρόπους microε τους οποίους οι άνθρωποι χειρίζο-νται και δε χειρίζονται το γεγονός ότι η ζωή τελειώνει για τηρηχότητα της λογικής για την ίδια τη ζωή Όλη microου τη ζωήγράφω Ως συγγραφέας ακόmicroη και ως παιδί πολύ πριν αρχί-

[13]

σουν να εκδίδονται τα πονήmicroατά microου είχα αναπτύξει την αί-σθηση ότι το ίδιο το νόηmicroα ενυπάρχει στο ρυθmicroό των λέξεωνκαι των προτάσεων και των παραγράφων microια τεχνική για νακρατώ τις όποιες σκέψεις και πεποιθήσεις microου κρυmicromicroένες κάτωαπό ένα γυαλιστερό επίχρισmicroα ολοένα και πιο απροσπέλαστοΟ τρόπος που γράφω είναι η ταυτότητά microου όσα είmicroαι ή όσαέχω γίνει ωστόσο στην προκειmicroένη περίπτωση εύχοmicroαι ndash αντίγια λέξεις και το ρυθmicroό τους ndash να είχα microια αίθουσα κινηmicroατο-γραφικού microοντάζ εξοπλισmicroένη microε ψηφιακό σύστηmicroα επεξεργα-σίας εικόνων στο οποίο να microπορούσα να πατήσω ένα πλήκτροκαι να κοmicromicroατιάσω την ακολουθία του χρόνου να σας δείξωταυτόχρονα όλα τα καρέ των αναmicroνήσεων που microου έρχονταιτώρα να σας αφήσω να διαλέξετε εσείς τις λήψεις τις οριακάπαραλλαγmicroένες εκφράσεις τις εναλλακτικές αναγνώσεις τηςίδιας ατάκας Στην προκειmicroένη περίπτωση δε microου αρκούν οιλέξεις για να ανακαλύψω το νόηmicroα Στην προκειmicroένη περίπτω-ση έχω ανάγκη από τις σκέψεις και τις πεποιθήσεις που φαίνο-νται ότι microπορώ να τις αγγίξω έστω κι αν microπορώ να τις αγγίξωmicroόνο εγώ

T Z O A N N T I N T I O N [14]

2

30 ∆εκεmicroβρίου 2003 ηmicroέρα ΤρίτηΕίχαmicroε επισκεφτεί την Κιντάνα στη Μονάδα Εντατικής Θε-

ραπείας στον έκτο όροφο του Μπεθ Ίσραελ ΝορθΕίχαmicroε επιστρέψει στο σπίτιΕίχαmicroε συζητήσει αν θα βγαίναmicroε για φαγητό ή αν θα τρώ-

γαmicroε στο σπίτιΕίχα πει ότι θα άναβα φωτιά να τρώγαmicroε στο σπίτιΆναψα τη φωτιά έβαλα microπρος για το φαγητό ρώτησα τον

Τζον αν ήθελε να πιει κάτιΤου έβαλα ένα σκοτσέζικο ουίσκι και του το πήγα στο καθι-

στικό όπου διάβαζε καθισmicroένος σε microια καρέκλα δίπλα στη φω-τιά εκεί που καθόταν συνήθως

∆ιάβαζε ένα βιβλίο του Ντέιβιντ Φρόmicroκιν ένα βιβλιοδε-τηmicroένο δοκίmicroιο microε τίτλο Το τελευταίο καλοκαίρι της ΕυρώπηςΠοιος άρχισε τον Μεγάλο Πόλεmicroο του 1914

Τελείωσα τις ετοιmicroασίες για το δείπνο έστρωσα τραπέζιστο καθιστικό όπου όταν ήmicroαστε microόνοι στο σπίτι τρώγαmicroεκαι microπορούσαmicroε να κοιτάζουmicroε τη φωτιά Πιάνω τον εαυτό microου

να δίνει microεγάλη έmicroφαση στο θέmicroα της φωτιάς γιατί οι φωτιέςήταν σηmicroαντικές για microας Μεγάλωσα στην Καλιφόρνια ο Τζονκι εγώ ζήσαmicroε εκεί είκοσι τέσσερα ολόκληρα χρόνια στην Κα-λιφόρνια ζεσταίναmicroε τα σπίτια microας ανάβοντας φωτιά Ανάβαmicroεφωτιά ακόmicroη και τα βράδια του καλοκαιριού γιατί έπεφτε οmicroί-χλη Οι φωτιές ήταν σηmicroάδι πως ήmicroαστε σπίτι πως είχαmicroεφτιάξει τριγύρω microας έναν προστατευτικό κλοιό πως δε θα κιν-δυνεύαmicroε τη νύχτα Άναψα τα κεριά Ο Τζον microου ζήτησε άλλοένα ποτό πριν κάτσω Του το πήγα Καθίσαmicroε Είχα το νουmicroου στο ανακάτεmicroα της σαλάτας

Ο Τζον microιλούσε έπειτα σώπασεΚάποια στιγmicroή στη διάρκεια εκείνων των δευτερολέπτων ή

του λεπτού που microεσολάβησε ώσπου να σταmicroατήσει να microιλάειmicroε ρώτησε αν στο δεύτερο ποτό του είχα βάλει δυνατό ουίσκιmicroονής απόσταξης Του είχα απαντήσει όχι είχα χρησιmicroοποιή-σει το ίδιο ουίσκι που έβαλα και στο πρώτο του ποτό laquoΩραίαraquoείχε πει laquo∆εν ξέρω γιατί αλλά νοmicroίζω ότι δεν είναι καλό να τααναmicroιγνύειςraquo Κάποια άλλη στιγmicroή στη διάρκεια των ίδιωνδευτερολέπτων ή του λεπτού ανέλυε γιατί ο Α΄ Παγκόσmicroιοςπόλεmicroος ήταν το γεγονός που έκρινε τη microετέπειτα εξέλιξη όλουτου υπόλοιπου εικοστού αιώνα

∆εν έχω ιδέα σε ποιο από τα δύο θέmicroατα αναφερόmicroαστεστο ουίσκι ή στον Α΄ Παγκόσmicroιο πόλεmicroο τη στιγmicroή που στα-microάτησε να microιλάει

Θυmicroάmicroαι microόνο ότι σήκωσα το βλέmicromicroα microου Το αριστερό τουχέρι ήταν σηκωmicroένο κι έπειτα ο ίδιος σωριάστηκε κι έmicroεινε ακί-νητος Στην αρχή νόmicroιζα ότι έκανε ένα κρύο αστείο microια από-πειρα να κάνει τη δύσκολη microέρα να microοιάζει υποφερτή

Θυmicroάmicroαι που είπα Κόφrsquo το

T Z O A N N T I N T I O N [16]

Όταν δεν πήρα απάντηση η πρώτη microου σκέψη ήταν ότι εί-χε αρχίσει να τρώει και είχε πνιγεί Θυmicroάmicroαι ότι προσπάθησανα τον σηκώσω από την πλάτη της καρέκλας και να τον τραβή-ξω για να του δώσω τις πρώτες βοήθειες Θυmicroάmicroαι την αίσθη-ση του βάρους του καθώς έπεσε microπροστά χτυπώντας πρώταστο τραπέζι έπειτα στο πάτωmicroα Στην κουζίνα πλάι στο τηλέ-φωνο είχα κολλήσει microια κάρτα microε τους αριθmicroούς τηλεφώνουτων ασθενοφόρων από το Πρεσβυτεριανό Νοσοκοmicroείο τηςΝέας Υόρκης ∆εν είχα κολλήσει τους αριθmicroούς πλάι στο τηλέ-φωνο επειδή περίmicroενα ότι θα συνέβαινε αυτό που συνέβη Είχακολλήσει τους αριθmicroούς πλάι στο τηλέφωνο για το ενδεχόmicroενοκάποιος άλλος στο κτίριο να χρειαζόταν ασθενοφόρο

Κάποιος άλλοςΚάλεσα ένα από τα τηλέφωνα Ο υπάλληλος στο τηλεφωνι-

κό κέντρο microε ρώτησε αν ανέπνεε Εγώ απάντησα Ελάτε γρήγο-ρα Όταν έφτασε το ασθενοφόρο προσπάθησα να εξηγήσωστο πλήρωmicroά του τι είχε συmicroβεί αλλά πριν προλάβω το ση-microείο του καθιστικού όπου βρισκόταν πεσmicroένος ο Τζον είχε microε-τατραπεί σε αίθουσα επειγόντων περιστατικών Ένας απότους νοσοκόmicroους (ήταν τρεις ίσως τέσσερις ακόmicroη και microίαώρα αργότερα δε θυmicroόmicroουν τον ακριβή αριθmicroό) microιλούσε microε τονοσοκοmicroείο για το ηλεκτροκαρδιογράφηmicroα που ήδη τουςέστελναν Ένας άλλος άνοιγε την πρώτη ή τη δεύτερη σύριγγαγια τις πολλές ενέσεις που επρόκειτο να ακολουθήσουν (Επι-νεφρίνη Λιδοκαΐνη Προκαϊναmicroίδη Τα ονόmicroατα microου έρχοντανστο νου αλλά δεν είχα ιδέα από πού αναδύονταν) Θυmicroάmicroαιπου είπα ότι ίσως είχε πνιγεί microε το φαγητό Η εκδοχή αυτήαπορρίφθηκε microε microια απότοmicroη αρνητική χειρονοmicroία η αναπνευ-στική οδός δεν ήταν φραγmicroένη Χρησιmicroοποιούσαν τώρα τον

[17]

απινιδωτή σε microια απόπειρα να επαναφέρουν τους σφυγmicroούςτου Κατάφεραν κάτι που έmicroοιαζε microε φυσιολογικό χτύπο καρ-διάς (ή microου φάνηκε ότι κατάφεραν όλοι microέναmicroε σιωπηλοίέπειτα ακολούθησε microια απότοmicroη σύσπαση) microετά τον έχασαν κιάρχισαν πάλι από την αρχή

laquoΠαρουσιάζει επεισόδιο microαρmicroαρυγήςraquo θυmicroάmicroαι να λέει αυ-τός που microιλούσε στο τηλέφωνο

laquoΚοιλιακής microαρmicroαρυγήςraquo είπε ο καρδιολόγος του Τζονόταν τηλεφώνησε από το Ναντάκετ το επόmicroενο πρωί laquoΠιθα-νότατα θα είπαν κοιλιακής microαρmicroαρυγής microάλλον θα το προσ-διόρισανraquo

Ίσως να είπαν laquoκοιλιακής microαρmicroαρυγήςraquo ίσως όχι Η κολπι-κή microαρmicroαρυγή δεν προκαλεί καρδιακή ανακοπή ακαριαία ήαναγκαστικά Η κοιλιακή ναι Ίσως το laquoκοιλιακήraquo να ήταν τοευκόλως εννοούmicroενο

Θυmicroάmicroαι ότι προσπαθούσα να ξεκαθαρίσω στο κεφάλι microουτι επρόκειτο να γίνει microετά Αφού το πλήρωmicroα ενός ασθενοφό-ρου ήταν στο καθιστικό το επόmicroενο βήmicroα λογικά θα ήταν ηδιακοmicroιδή στο νοσοκοmicroείο Έκανα τη σκέψη ότι υπήρχε περί-πτωση οι νοσοκόmicroοι να αποφάσιζαν τη microεταφορά στο νοσοκο-microείο εντελώς ξαφνικά microε αποτέλεσmicroα εγώ να microην έχω προλά-βει να ετοιmicroαστώ ∆εν είχα πρόχειρα όσα ήταν απαραίτητα ναπάρω microαζί Θα έχανα χρόνο θα microε άφηναν πίσω Βρήκα τηντσάντα microου και κάτι κλειδιά και ένα συνοπτικό ιατρικό ιστορι-κό που είχε καταρτίσει ο γιατρός του Τζον Όταν επέστρεψαστο καθιστικό οι διασώστες παρακολουθούσαν την οθόνη τουυπολογιστή που είχαν στήσει στο πάτωmicroα ∆εν έβλεπα τηνοθόνη γιrsquo αυτό παρακολουθούσα τα πρόσωπά τους Θυmicroάmicroαιότι ο ένας κοίταζε τον άλλο Όταν πήραν την απόφαση να τον

T Z O A N N T I N T I O N [18]

microετακινήσουν συνέβησαν όλα πολύ γρήγορα Τους ακολούθη-σα στο ασανσέρ και τους ρώτησα αν γινόταν να πάω microαζί τουςΕίπαν ότι πρώτα θα κατέβαζαν το φορείο εγώ microπορούσα νατους ακολουθήσω microε το δεύτερο ασθενοφόρο Ένας από αυ-τούς περίmicroενε microαζί microου να ξανανέβει το ασανσέρ Ώσπου ναφτάσουmicroε εmicroείς στο δεύτερο όχηmicroα ήδη αποmicroακρυνόταν τοασθενοφόρο που περίmicroενε microπροστά από το κτίριο και microετέφερετο φορείο Για να φτάσει κανείς από το κτίριό microας στο τmicroήmicroατου Πρεσβυτεριανού Νοσοκοmicroείου της Νέας Υόρκης που πα-λιά λεγόταν απλώς Νοσοκοmicroείο της Νέας Υόρκης πρέπει ναδιασχίσει έξι οικοδοmicroικά τετράγωνα microέσα στην πόλη ∆ε θυmicroά-microαι τις σειρήνες ∆ε θυmicroάmicroαι το microποτιλιάρισmicroα Όταν φτάσαmicroεστην είσοδο του νοσοκοmicroείου για τα επείγοντα περιστατικά τοφορείο είχε σχεδόν χαθεί στο κτίριο Ένας άντρας περίmicroενεστο δροmicroάκι Όλοι οι άλλοι που έβλεπα φορούσαν χειρουργι-κές ποδιές Ο άντρας όχι laquoΕίναι η σύζυγοςraquo ρώτησε τον οδη-γό έπειτα στράφηκε σrsquo εmicroένα laquoΕίmicroαι ο κοινωνικός λειτουργόςσαςraquo είπε και microάλλον εκείνη τη στιγmicroή το συνειδητοποίησα

laquoΆνοιξα την πόρτα και είδα τον άνθρωπο microε τα πράσιναρούχα και το κατάλαβα Αmicroέσως το κατάλαβαraquo Έτσι είπε ηmicroητέρα ενός δεκαεννιάχρονου που είχε σκοτωθεί από βόmicroβαστο Κιρκούκ Αυτά ήταν τα λόγια της σε ένα ντοκιmicroαντέρ τουκαναλιού HBO όπως τα microετέφερε ο Μποmicroπ Χέρmicroπερτ στους Νιου Γιορκ Τάιmicroς το πρωί της 12ης Νοεmicroβρίου 2004 laquoΑλλάεγώ σκέφτηκα ότι αν δεν τον άφηνα να microπει στο σπίτι όσο δεντον άφηνα να microπει στο σπίτι δε θα microπορούσε να microου το πει

[19]

Και τότε αυτό ndash τίποτε από όλα αυτά δε θα είχε συmicroβεί Οπό-τε εκείνος έλεγε συνεχώς ldquoΚυρία microου πρέπει να έρθω microέσαrdquoΚαι εγώ του απαντούσα συνεχώς ldquoΛυπάmicroαι αλλά δεν microπορείτενα περάσετεrdquoraquo

Μόλις διάβασα το άρθρο καθώς έπαιρνα πρωινό κάπουέντεκα microήνες έπειτα από τη νύχτα microε το ασθενοφόρο και τονκοινωνικό λειτουργό αναγνώρισα ότι οι σκέψεις αυτές ήτανκαι δικές microου

Στην αίθουσα Επειγόντων Περιστατικών έβλεπα κι άλλουςανθρώπους microε ρούχα χειρουργείου να σπρώχνουν το φορείοκαι να το microεταφέρουν σε ένα θάλαmicroο Κάποιος microου είπε να πε-ριmicroένω στην αίθουσα υποδοχής Περίmicroενα Κόσmicroος στεκότανστην ουρά για να διευθετήσει τα γραφειοκρατικά της εισαγω-γής στα Επείγοντα Η αναmicroονή στην ουρά φαινόταν η πιοεποικοδοmicroητική λύση Η αναmicroονή στην ουρά σήmicroαινε ότι είχαακόmicroα χρόνο να το αντιmicroετωπίσω είχα αντίγραφα των καρτώνιατρικής περίθαλψης στην τσάντα microου microε το νοσοκοmicroείο αυτόδεν είχα ποτέ στο παρελθόν δοσοληψίες ndash το Νοσοκοmicroείο τηςΝέας Υόρκης ήταν το Πρεσmicroπιτέριαν της Νέας Υόρκης πουσυνεργάζεται microε το ιατρικό τmicroήmicroα του Πανεπιστηmicroίου τουΚορνέλ ενώ το Ιατρικό Κέντρο που ήξερα εγώ ήταν το Κολού-microπια το Πρεσmicroπιτέριαν που συνεργάζεται microε το ΠανεπιστήmicroιοΚολούmicroπια στη διασταύρωση της 168ης Οδού microε την Μπροντ-γουέι microια διαδροmicroή είκοσι λεπτών στην καλύτερη περίπτωσηάρα υπερβολικά microακριά για τέτοιου είδους έκτακτα περιστατι-κά ndash αλλά εγώ θα microπορούσα να το φέρω βόλτα και τούτο το ξέ-νο νοσοκοmicroείο θα microπορούσα να φανώ χρήσιmicroη θα microπορούσανα κανονίσω τη microεταφορά του στο Πρεσmicroπιτέριαν του Κολού-microπια όταν θα σταθεροποιούνταν η κατάστασή του Είχα εστιά-

T Z O A N N T I N T I O N [20]

σει την προσοχή microου στις λεπτοmicroέρειες της άmicroεσης microεταφοράςτου στο Κολούmicroπια (θα χρειαζόταν κρεβάτι microε όργανα τηλεmicroε-τρίας στο τέλος θα κανόνιζα να microεταφερθεί και η Κιντάνα στοΚολούmicroπια τη βραδιά που είχε κάνει εισαγωγή στο ΜπεθΊσραελ Νορθ είχα γράψει σε microια κάρτα τους αριθmicroούς τωνβοmicroβητών τσέπης κάmicroποσων γιατρών του Κολούmicroπια όλο καικάποιος θα microπορούσε να το φέρει σε πέρας όλο αυτό) όταν ξα-ναεmicroφανίστηκε ο κοινωνικός λειτουργός και microε πήρε από τηνουρά σε ένα άδειο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αί-θουσα υποδοχής laquoΜπορείτε να περιmicroένετε εδώraquo είπε Περί-microενα Στο δωmicroάτιο έκανε κρύο ή κρύωνα εγώ Αναρωτιόmicroουνπόσος χρόνος είχε περάσει από την ώρα που είχα καλέσει τοασθενοφόρο ώσπου να φτάσουν οι νοσοκόmicroοι Μου είχε φανείσαν να microην είχε περάσει καθόλου χρόνος (το κάρφος εν τωοφθαλmicroώ του Θεού ήταν η φράση που microου ερχόταν στο νου όσοήmicroουν στο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αίθουσαυποδοχής) αλλά πρέπει να ήταν το λιγότερο κάποια λεπτά

Παλιά είχα σε έναν πίνακα ανακοινώσεων στο γραφείο microουγια λόγους που είχαν να κάνουν microε κάποιο στοιχείο πλοκής σεmicroια ταινία microια κάρτα αρχειοθέτησης στην οποία είχα σηmicroειώ-σει microια πρόταση από το Merck Manual σχετικά microε το πόσοχρόνο microπορεί να αντέξει ο εγκέφαλος στερούmicroενος το οξυγόνοΣτο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αίθουσα υποδο-χής η εικόνα της ροζ κάρτας γύριζε διαρκώς στο microυαλό microουlaquoΑνοξία ιστών για gt 4 ως 6 λεπτά microπορεί να προκαλέσει microηαναστρέψιmicroη εγκεφαλική βλάβη ή θάνατοraquo Προσπαθούσα ναπείσω τον εαυτό microου ότι δε θυmicroόmicroουν τη φράση σωστά ότανεπανεmicroφανίστηκε ο κοινωνικός λειτουργός Μαζί του είχε ένανάντρα τον οποίο σύστησε ως laquoο γιατρός του συζύγου σαςraquo

[21]

Έπειτα σιωπή laquoΕίναι νεκρός εraquo άκουσα τη φωνή microου να λέειστο γιατρό Ο γιατρός έριξε ένα βλέmicromicroα στον κοινωνικό λει-τουργό laquo∆εν υπάρχει πρόβληmicroαraquo είπε ο κοινωνικός λειτουρ-γός laquoΕίναι πολύ ψύχραιmicroη πελάτισσαraquo Με οδήγησαν στο θά-λαmicroο όπου κειτόταν ο Τζον microόνος τώρα τριγύρω του οι κουρ-τίνες τον χώριζαν από τους άλλους Ρώτησαν αν ήθελα ιερέαΕίπα ναι Εmicroφανίστηκε ένας ιερέας και είπε αυτά που έπρεπεΤον ευχαρίστησα Μου έδωσαν την ασηmicroένια θήκη σαν έλα-σmicroα όπου έβαζε ο Τζον το δίπλωmicroα οδήγησης και τις πιστωτι-κές του κάρτες Μου έδωσαν τα χρήmicroατα που ήταν στην τσέπητου Μου έδωσαν το ρολόι του Μου έδωσαν το κινητό τουΜου έδωσαν microια πλαστική σακούλα στην οποία microου είπαν ότιθα έβρισκα τα ρούχα του Τους ευχαρίστησα Ο κοινωνικόςλειτουργός ρώτησε αν υπήρχε κάτι άλλο που microπορούσε να κά-νει για microένα Είπα ότι θα microπορούσε να microε βάλει σε ένα ταξίΜε έβαλε Τον ευχαρίστησα laquoΈχετε χρήmicroατα να πληρώσετετα κόmicroιστραraquo ρώτησε Είπα ναι η ψύχραιmicroη πελάτισσα Ότανmicroπήκα στο διαmicroέρισmicroα και είδα το microπουφάν και το κασκόλ τουΤζον ακόmicroα πάνω στην καρέκλα όπου τα είχε αφήσει microόλιςεπιστρέψαmicroε από την επίσκεψη στην Κιντάνα στο MπεθΊσραελ Nορθ (το κόκκινο κασmicroιρένιο κασκόλ το αντιανεmicroικόmicroάρκας Patagonia που το φορούσε το συνεργείο στην ταινίαΥπόθεση πολύ προσωπική) αναρωτήθηκα τι θα επιτρεπόταν νακάνει microια microη ψύχραιmicroη πελάτισσα Να καταρρεύσει Να χρεια-στεί αγωγή microε ηρεmicroιστικά Να ουρλιάξει

T Z O A N N T I N T I O N [22]

[23]

Θυmicroάmicroαι να σκέφτοmicroαι ότι έπρεπε να το συζητήσω microε τονΤζον

∆εν υπήρχε τίποτα που δε συζητούσα microε τον ΤζονΕπειδή ήmicroαστε και οι δύο συγγραφείς και δουλεύαmicroε και οι

δύο στο σπίτι οι microέρες του καθενός microας ήταν γεmicroάτες από τονήχο της φωνής του άλλου

∆εν πίστευα ότι είχε πάντα δίκιο ούτε εκείνος πίστευε ότιείχα πάντα δίκιο αλλά ο καθένας microας ήταν για τον άλλο ο άν-θρωπος που εmicroπιστευόταν ∆εν υπήρχε κανένας διαχωρισmicroόςστις επενδύσεις ή στα συmicroφέροντά microας σε οποιαδήποτε περί-σταση Πολλοί υπέθεταν αφού τη microια ο ένας και την άλλη οάλλος έπαιρνε καλύτερες κριτικές microεγαλύτερη αναγνώριση ότιη προσωπική microας ζωή θα ήταν ναρκοπέδιο γεmicroάτο microε επαγγελ-microατικές αντιζηλίες και microικροπρέπειες Κάτι τέτοιο απείχε όmicroωςτόσο πολύ από την πραγmicroατικότητα ώστε η επιmicroονή του κό-σmicroου σε αυτό έφτασε να δηmicroιουργεί ορισmicroένα χάσmicroατα κατα-νόησης ως προς τη συνήθη αντίληψη περί γάmicroου

Το συγκεκριmicroένο ήταν ένα ακόmicroη από τα ζητήmicroατα που συ-ζητούσαmicroε

Αυτό που θυmicroάmicroαι πιο έντονα σχετικά microε το διαmicroέρισmicroα τηνύχτα που επέστρεψα microόνη από το Νοσοκοmicroείο της ΝέαςΥόρκης ήταν η σιγή του

Στην πλαστική τσάντα που microου είχαν δώσει στο νοσοκοmicroείουπήρχε ένα κοτλέ παντελόνι ένα microάλλινο πουκάmicroισο microια ζώνηκαι microου φαίνεται τίποτε άλλο Τα πόδια του παντελονιού ταείχαν ανοίξει κατά microήκος υπέθεσα οι νοσοκόmicroοι Το πουκάmicroι-σο ήταν λερωmicroένο microε αίmicroα Η ζώνη ήταν ένα κουβάρι Θυmicroά-

microαι που έβαλα το κινητό του στο φορτιστή του γραφείου τουΘυmicroάmicroαι που έβαλα την ασηmicroένια θήκη του στην κρεβατοκά-microαρα στο κουτί όπου φυλάγαmicroε τα διαβατήρια και τα πιστο-ποιητικά γέννησης και τις βεβαιώσεις του δικαστηρίου ότι εί-χαmicroε εκπληρώσει τις υποχρεώσεις microας ως ένορκοι Κοιτάζωτώρα τη θήκη και βλέπω ότι αυτές ήταν οι κάρτες που είχε microα-ζί του microια άδεια οδήγησης από την πολιτεία της Νέας Υόρκηςη οποία έπρεπε να ανανεωθεί στις 25 Μαΐου του 2004 microιακάρτα για το microηχάνηmicroα ανάληψης microετρητών από την τράπεζαChase microια κάρτα Αmicroέρικαν Εξπρές microια microάστερκαρντ της τρά-πεζας Wells Fargo microια κάρτα του Μητροπολιτικού Μουσείουτης Νέας Υόρκης microια κάρτα της Ένωσης Συγγραφέων ∆υτι-κής Αmicroερικής (ήταν η περίοδος πριν από την ψηφοφορία γιατα βραβεία της Αmicroερικανικής Ακαδηmicroίας Κινηmicroατογράφουοπότε microπορούσε να χρησιmicroοποιήσει την κάρτα της ΈνωσηςΣυγγραφέων για να βλέπει ταινίες δωρεάν πρέπει να είχε πάεισε κάποια ταινία δε θυmicroόmicroουν) microια κάρτα ιατροφαρmicroακευτι-κής περίθαλψης και microια κάρτα που είχε εκδώσει η εταιρία ια-τρικών ειδών Medtronic όπου αναγραφόταν laquomicroου έχει τοποθε-τηθεί ο βηmicroατοδότης τύπου Kappa 900 SRraquo ο σειριακός αριθ-microός της συσκευής ένας τηλεφωνικός αριθmicroός κλήσης του για-τρού που είχε κάνει την εmicroφύτευση και η σηmicroείωση laquoηmicroεροmicroη-νία εmicroφύτευσης 3 Ιουνίου 2003raquo Θυmicroάmicroαι που έβαλα τα microε-τρητά που ήταν στην τσέπη του microαζί microε τα microετρητά στην τσά-ντα microου που ίσιωσα τα χαρτονοmicroίσmicroατα που πολύ προσεκτικάέβαλα όλα τα εικοσαδόλαρα microαζί όλα τα δεκαδόλαρα microαζίόλα τα πεντοδόλαρα microαζί και όλα τα νοmicroίσmicroατα του ενός δολα-ρίου microαζί Και καθώς έκανα όλα τούτα θυmicroάmicroαι που σκεφτό-microουν ότι εκείνος θα έβλεπε πόσο καλά τα έβγαζα πέρα

T Z O A N N T I N T I O N [24]

Όταν τον είδα στο χώρο εκείνο microε τις κουρτίνες τριγύρωτου στην αίθουσα Eπειγόντων Περιστατικών στο Νοσοκοmicroείοτης Νέας Υόρκης είχε σπάσει ένα κοmicromicroάτι από ένα microπροστινότου δόντι υπέθεσα από την πτώση αφού υπήρχαν και microώλω-πες στο πρόσωπό του Όταν αναγνώρισα τη σορό την επόmicroενηmicroέρα στο γραφείο τελετών του Φρανκ Κάmicroπελ οι microώλωπες δενήταν εmicroφανείς Κατάλαβα ότι microάλλον ο εργολάβος κηδειών αυ-τό θα εννοούσε όταν του είπα πως δεν ήθελα ταρίχευση κιεκείνος είπε laquoεν τοιαύτη περιπτώσει απλώς θα τον συmicromicroορφώ-σουmicroε λιγάκιraquo αυτό θα εννοούσε να του καλύψουν τους microώλω-πες Το κοmicromicroάτι αυτό microε τον εργολάβο κηδειών παραmicroένει θο-λό Είχα φτάσει στο γραφείο τελετών τόσο αποφασισmicroένη νααποφύγω οποιαδήποτε αντίδραση δεν ήταν κόσmicroια (κλάmicroαταθυmicroό ακατάσχετο γέλιο παρά την υποχρέωσή microου να τηρήσωσιγή) ώστε είχα καταστείλει όλες ανεξαιρέτως τις συναισθηmicroα-τικές αντιδράσεις Όταν πέθανε η microητέρα microου ο υπάλληλοςτου γραφείου κηδειών που microετέφερε τη σορό της άφησε έναψεύτικο τριαντάφυλλο εκεί όπου κειτόταν το σώmicroα της στοκρεβάτι Ο αδελφός microου microού το είχε πει αυτό βαθύτατα προ-σβεβληmicroένος Θα ήmicroουν προετοιmicroασmicroένη να αντιταχθώ σταψεύτικα τριαντάφυλλα Θυmicroάmicroαι ότι αποφάσισα γρήγορα γιατο φέρετρο Θυmicroάmicroαι ότι στο γραφείο όπου υπέγραψα τα χαρ-τιά υπήρχε ένα microεγάλο εκκρεmicroές που δε δούλευε O ανιψιόςτου Tζον ο Tόνι Nταν που ήταν microαζί microου ανέφερε στον ερ-γολάβο κηδειών ότι δε λειτουργούσε Eκείνος λες και του έδινεmicroεγάλη χαρά η ευκαιρία να παράσχει διευκρινίσεις για το δια-κοσmicroητικό αυτό στοιχείο εξήγησε ότι το ρολόι είχε χρόνια ναδουλέψει αλλά το κρατούσαν εκεί laquoεν είδει επιmicroνηmicroόσυνου φό-ρου τιmicroήςraquo σε κάποια προηγούmicroενη ζωή της εταιρίας Έδινε

[25]

την εντύπωση ότι προσπαθούσε να προσδώσει στο ρολόι διδα-κτικό χαρακτήρα Εστίασα τη σκέψη microου στην Κιντάνα Κατά-φερα να microην ακούω όσα έλεγε ο εργολάβος κηδειών αλλά δενκατάφερα να microην ακούω τους στίχους που έρχονταν στο microυαλόmicroου καθώς εστίαζα τη σκέψη microου στην Κιντάνα Πέντε οργιέςβαθιά microες στα νερά του πατέρα σου σβήσαν τα χνάρια γίνανε κο-ράλλια τα οστά και τα microάτια του microαργαριτάρια1

Oχτώ microήνες αργότερα ρώτησα το διαχειριστή της πολυ-κατοικίας microας αν είχε ακόmicroα την καταχώριση του ηmicroερολογίουπου είχαν κάνει οι θυρωροί για τη νύχτα της 30ής ∆εκεmicroβρίουΉξερα ότι υπήρχε ηmicroερολόγιο καταγραφής συmicroβάντων τρίαχρόνια είχα διατελέσει πρόεδρος της επιτροπής διαχείρισηςστην πολυκατοικία το ηmicroερολόγιο του θυρωρείου ήταν στοι-χείο αναπόσπαστα συνδεδεmicroένο microε τη λειτουργία της πολυκα-τοικίας Την επόmicroενη microέρα ο διαχειριστής microου έστειλε τη σελί-δα της 30ής ∆εκεmicroβρίου Σύmicroφωνα microε το ηmicroερολόγιο στο θυ-ρωρείο εκείνη τη νύχτα ήταν ο Μάικλ Φλιν και ο Βασίλι Ιονέ-σκου Αυτό δεν το θυmicroόmicroουν Ο Βασίλι Ιονέσκου και ο Τζον εί-χαν ένα συνήθη διάλογο microε τον οποίο διασκέδαζαν στο ασαν-σέρ ένα microικρό παιχνίδι ανάmicroεσα σε έναν εξόριστο από τηΡουmicroανία του Τσαουσέσκου κι έναν καθολικό Ιρλανδό από τοΓουέστ Χάρτφορντ του Κονέκτικατ που βασιζόταν στην κοινήτους εκτίmicroηση για το πολιτικό γίγνεσθαι laquoΛοιπόν πού βρίσκε-

T Z O A N N T I N T I O N [26]

1 Ουίλλιαmicro Σαίξπηρ Η τρικυmicroία microτφρ Ερρίκος Μπελιές εκδ ΚέδροςΑθήνα 2003 σ 30 (ΣτΜ)

ται ο Μπιν Λάντενraquo έλεγε ο Βασίλι microόλις έmicroπαινε ο Τζον στοασανσέρ και όλο το ζουmicroί βρισκόταν στην επινόηση ολοένα καιπιο απροσδόκητων εκδοχών laquoΊσως να είναι στο ρετιρέraquo laquoΣτηmicroεζονέταraquo laquoΣτην αίθουσα γυmicroναστικήςraquo Μόλις είδα το όνοmicroατου Βασίλι στο ηmicroερολόγιο συνειδητοποίησα ότι δεν microπορού-σα να θυmicroηθώ αν είχε ξεκινήσει το συγκεκριmicroένο παιχνίδι ότανεπιστρέψαmicroε από το Μπεθ Ίσραελ Νορθ νωρίς το βράδυ της30ής ∆εκεmicroβρίου Το ηmicroερολόγιο για εκείνη τη βραδιά έδειχνεmicroόνο δύο καταχωρίσεις λιγότερες από ότι συνήθως ακόmicroη καιγια microια περίοδο του χρόνου κατά την οποία οι περισσότεροιαπό τους ενοίκους της πολυκατοικίας έφευγαν για πιο φιλόξε-να microέρη

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Πλήρωmicroα ασθενοφόρου έφτασε στις920 micromicro για τον κύριο Νταν Ο κύριοςΝταν microεταφέρθηκε στο νοσοκοmicroείο στις1005 micromicro

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Καmicroένος λαmicroπτήρας στο ασανσέρ προσώ-πων Α-Β

Το ασανσέρ Α-Β ήταν το δικό microας ασανσέρ το ασανσέρ microετο οποίο ανέβηκαν οι διασώστες στις 920 micromicro το ασανσέρ microετο οποίο κατέβασαν τον Τζον (κι εmicroένα) στο ασθενοφόρο στις1005 micromicro το ασανσέρ microε το οποίο εγώ επέστρεψα microόνη microουστο διαmicroέρισmicroά microας κάποια ώρα που δε σηmicroειώθηκε ∆εν είχαπαρατηρήσει καmicroένο λαmicroπτήρα στο ασανσέρ Ούτε είχα παρα-τηρήσει ότι οι διασώστες βρίσκονταν στο διαmicroέρισmicroά microας 45ολόκληρα λεπτά Πάντοτε το περιέγραφα ως laquo15-20 λεπτάraquoΑν βρίσκονταν εδώ τόσο πολύ αυτό σηmicroαίνει ότι εκείνος ήταν ζω-

[27]

ντανός Έθεσα το ερώτηmicroα σε ένα γνωστό microου γιατρό laquoΜερι-κές φορές χρειάζεται να δουλέψουν κάmicroποση ώραraquo είπε Πέ-ρασε αρκετό διάστηmicroα ώσπου να συνειδητοποιήσω ότι η απά-ντησή του δεν είχε καmicroία σχέση microε το ερώτηmicroά microου

Tο πιστοποιητικό θανάτου όταν το έλαβα έδινε ως ώραθανάτου τις 1018 micromicro 30 ∆εκεmicroβρίου 2003

Με είχαν ρωτήσει προτού φύγω από το νοσοκοmicroείο αν θαέδινα τη συγκατάθεσή microου για τη διενέργεια νεκροτοmicroής Είχαπει ναι Αργότερα διάβασα ότι η συγκεκριmicroένη ερώτηση σεέναν επιζώντα για τη διενέργεια νεκροτοmicroής θεωρείται στα νο-σοκοmicroεία ως το πιο λεπτό το πιο ευαίσθητο συχνά το πιο δύ-σκολο από τα στάδια της τυπικής διαδικασίας που ακολουθείτο θάνατο κάποιου Σύmicroφωνα microε πολλές microελέτες (για παρά-δειγmicroα Katz JL και Gardner R laquoΤο δίληmicromicroα του ειδικευό-microενου γιατρού Το αίτηmicroα για την έγκριση νεκροτοmicroήςraquo Psy-chiatry in Medicine 3197-203 1972) οι ίδιοι οι γιατροί βιώ-νουν έντονο άγχος σχετικά microε τη διατύπωση του αιτήmicroατοςΈχουν επίγνωση ότι η νεκροτοmicroή είναι θεmicroελιώδους σηmicroασίαςγια την εκmicroάθηση και τη διδασκαλία της ιατρικής αλλά γνωρί-ζουν επίσης ότι η εν λόγω διαδικασία αγγίζει έναν προαιώνιοφόβο Αν όποιος κι αν ήταν αυτός στο Νοσοκοmicroείο της ΝέαςΥόρκης που microου ζήτησε να εγκρίνω τη νεκροτοmicroή βίωνε ανάλο-γο άγχος θα microπορούσα να τον είχα γλιτώσει εγώ η ίδια τηνήθελα τη νεκροτοmicroή Την ήθελα τη νεκροτοmicroή παρά το γεγο-νός ότι στο πλαίσιο των ερευνών microου είχα δει να διενεργούνταινεκροτοmicroές Ήξερα ακριβώς τι γίνεται το στήθος ανοιγmicroένο

T Z O A N N T I N T I O N [28]

σαν κοτόπουλο στον πάγκο του χασάπη το πρόσωπο χωρίςτην επιδερmicroίδα του η ζυγαριά στην οποία ζύγιζαν τα εσωτερι-κά όργανα Είχα δει αξιωmicroατικούς του Τmicroήmicroατος Ανθρωποκτο-νιών να αποστρέφουν τα microάτια τους από νεκροτοmicroή που βρι-σκόταν σε εξέλιξη Εγώ παρrsquo όλα αυτά την ήθελα Έπρεπε ναmicroάθω πώς και γιατί και πότε είχε συmicroβεί Και microάλιστα ήθελα ναπαρίσταmicroαι στην αίθουσα την ώρα που θα την πραγmicroατοποιού-σαν (είχα παρακολουθήσει τις άλλες νεκροτοmicroές microαζί microε τονΤζον του την όφειλα τη δική του microου είχε καρφωθεί στο microυα-λό εκείνη τη στιγmicroή ότι αυτός θα βρισκόταν στην αίθουσα ανεγώ βρισκόmicroουν στο τραπέζι της νεκροτοmicroής) αλλά δεν εmicroπι-στευόmicroουν τον εαυτό microου ότι θα κατόρθωνε να επιχειρηmicroατο-λογήσει λογικά για το σκοπό microιας τέτοιας κίνησης οπότε δεντο ζήτησα καν

Αν το ασθενοφόρο έφυγε από το κτίριό microας στις 1005 micromicroκαι ο θάνατός του διαπιστώθηκε στις 1018 micromicro τα δεκατρίαλεπτά που microεσολαβούσαν ήταν απλώς χαρτούρα γραφειοκρα-τία για να διασφαλιστεί ότι τηρούνταν το προβλεπόmicroενο τυπι-κό του νοσοκοmicroείου και ότι συmicroπληρώνονταν τα απαραίτηταέγγραφα και ο κατάλληλος άνθρωπος θα ήταν διαθέσιmicroος γιανα ολοκληρώσει τη διαδικασία να ενηmicroερώσει την ψύχραιmicroηπελάτισσα

Η ολοκλήρωση της διαδικασίας έmicroαθα αργότερα ονοmicroαζό-ταν laquoδιακρίβωση της ώρας θανάτουraquo όπως αναγράφεται στοπιστοποιητικό laquoΏρα θανάτου 1018 micromicroraquo

Είχα ανάγκη να πιστέψω ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήτανήδη νεκρός

Αν δεν πίστευα ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήταν ήδη νεκρόςθα σκεφτόmicroουν ότι ίσως να είχα microπορέσει να τον σώσω

[29]

Page 2: Η χρονιά της μαγικής σκέψης - Τζ. Ντίντιον

νταρακτικές λεπτοmicroέρειες από όσα είχαν συmicroβεί σκέφτηκα ναπροσθέσω τις λέξεις laquoκάθε συνηθισmicroένη στιγmicroήraquo Αmicroέσως κατά-λαβα ότι δε χρειαζόταν καν να προσθέσω τη λέξη laquoσυνηθισmicroέ-νηraquo επειδή ήταν αδύνατον να την ξεχάσω το microυαλό microου δενmicroπορούσε να ξεκολλήσει από τη λέξη αυτή Ακριβώς στο γεγο-νός ότι όσα προηγήθηκαν του συγκεκριmicroένου περιστατικούήταν απολύτως συνηθισmicroένα οφειλόταν η αδυναmicroία microου να πι-στέψω τι είχε συmicroβεί στrsquo αλήθεια να το κατανοήσω να τοαφοmicroοιώσω να το ξεπεράσω Τώρα το καταλαβαίνω ξεκάθαραότι η αντίδραση αυτή είναι εντελώς φυσιολογική όταν ερχόmicroα-στε αντιmicroέτωποι microε microια αναπάντεχη συmicroφορά όλοι επικεντρώ-νουmicroε την προσοχή microας στο πόσο κοινότοπες ήταν οι συνθήκεςυπό τις οποίες συνέβη το αδιανόητο ο καθαρός γαλανός ουρα-νός από τον οποίο κατέπεσε το αεροπλάνο η δουλειά ρουτίναςπου κατέληξε microε το αυτοκίνητο τυλιγmicroένο στις φλόγες πάνωστο κράσπεδο του δρόmicroου οι κούνιες όπου ndash ως συνήθως ndashέπαιζαν τα παιδιά όταν ξαφνικά επιτέθηκε από τον κισσό έναςκροταλίας laquoΕπέστρεφε στο σπίτι από τη δουλειά ndash ευτυχισmicroέ-νος επιτυχηmicroένος υγιής ndash και τότε χάθηκεraquo διάβασα στηνκατάθεση microιας νοσοκόmicroας που εργαζόταν σε ψυχιατρικό κατά-στηmicroα ο σύζυγος της οποίας σκοτώθηκε σε τροχαίο στην εθνι-κή οδό Το 1966 έτυχε να πάρω συνέντευξη από πολύ κόσmicroοπου ζούσε στη Χονολουλού το πρωινό της 7ης ∆εκεmicroβρίου1941 οι άνθρωποι αυτοί όλοι ανεξαιρέτως ξεκίνησαν τις microαρ-τυρίες τους για το Περλ Χάρmicroπορ λέγοντάς microου laquoπόσο συνηθι-σmicroένοraquo ήταν εκείνο το πρωινό της Κυριακής laquoΉταν microια όmicroορ-φη συνηθισmicroένη microέρα του Σεπτεmicroβρίουraquo λένε ακόmicroα οι κάτοι-κοι της Νέας Υόρκης όταν τους ζητείται να περιγράψουν τοπρωινό εκείνο που κάποιοι έριξαν στους πύργους του Παγκό-

T Z O A N N T I N T I O N [10]

σmicroιου Κέντρου Εmicroπορίου τα αεροπλάνα των ΑερογραmicromicroώνAmerican και United Ακόmicroη και η έκθεση της επιτροπής γιατην 11η Σεπτεmicroβρίου ξεκινά microε το ακόλουθο αφηγηmicroατικόσχόλιο που microοιάζει γεmicroάτο απειλητικά προmicroηνύmicroατα και πα-ρά ταύτα αποσβολωmicroένο από την έκπληξη laquoΌταν ξηmicroέρωσεη Τρίτη 11 Σεπτεmicroβρίου 2001 ο καιρός στις ανατολικές Ηνω-microένες Πολιτείες ήταν ήπιος και σχεδόν ανέφελοςraquo

laquoΚαι τότε χάθηκεraquo Καταmicroεσής της ζωής βρίσκουmicroε το θάνατοαναγράφεται δίπλα στους τάφους της Επισκοπικής εκκλησίαςΑργότερα συνειδητοποίησα ότι κατά πάσα πιθανότητα είχαεπανειληmicromicroένα αφηγηθεί τις λεπτοmicroέρειες για το τι είχε συmicroβείσε όλους όσοι είχαν περάσει από το σπίτι τις πρώτες εκείνεςεβδοmicroάδες σε όλους τους φίλους και τους συγγενείς που έφερ-ναν φαγητό και ετοίmicroαζαν ποτά και έστρωναν τραπέζι στηντραπεζαρία για όσο κόσmicroο ήταν εκεί την ώρα του microεσηmicroερια-νού ή του δείπνου σε όλους εκείνους που microάζευαν το τραπέζικαι έβαζαν τα περισσεύmicroατα στην κατάψυξη και τα πιάτα στοπλυντήριο πιάτων και γέmicroιζαν το κατά τα λοιπά άδειο microας (microουήταν αδύνατον να σκεφτώ το άδειο microου) σπίτι ακόmicroη και αφούεγώ είχα ήδη καταφύγει στο υπνοδωmicroάτιο (στο υπνοδωmicroάτιόmicroας όπου στον καναπέ εξακολουθούσε να κείτεται ένα ξεθω-ριασmicroένο microπουρνούζι σε microέγεθος XL αγορασmicroένο τη δεκαετίατου rsquo70 από γνωστό κατάστηmicroα στο Μπέβερλι Χιλς) και αφούείχα κλείσει την πόρτα Από τις πρώτες microέρες κι εβδοmicroάδεςθυmicroάmicroαι πιο ξεκάθαρα τις στιγmicroές εκείνες όταν microε κατέβαλλεαπότοmicroα η κούραση ∆ε θυmicroάmicroαι να αφηγούmicroαι σε κανέναν τιςλεπτοmicroέρειες αλλά πρέπει να τις είχα αφηγηθεί επειδή όλοιφαίνονταν να τις γνωρίζουν Σε κάποια φάση microού πέρασε απότο microυαλό η πιθανότητα να είχαν microάθει τις λεπτοmicroέρειες της

[11]

ιστορίας ο ένας από τον άλλο όmicroως την απέκλεισα αmicroέσως ηιστορία που ήξεραν ήταν τόσο ακριβής ως προς όλες της τιςεκφάνσεις ώστε ήταν αδύνατον να είχε διαδοθεί από στόmicroα σεστόmicroα Η πηγή των πληροφοριών ήmicroουν εγώ

Ένας ακόmicroη λόγος που ενίσχυε τη βεβαιότητά microου γιrsquo αυτόήταν ότι καmicroία από τις εκδοχές που άκουσα δεν περιείχε τιςλεπτοmicroέρειες που microου ήταν ακόmicroα αδύνατον να αντιmicroετωπίσωόπως για παράδειγmicroα τα αίmicroατα στο πάτωmicroα του καθιστικούπου έmicroειναν εκεί ως το επόmicroενο πρωί microέχρι που ήρθε ο Χοσέκαι τα καθάρισε

Ο Χοσέ Που είχε γίνει microέλος της οικογένειάς microας Που αρ-γότερα εκείνη την ηmicroέρα την 31η ∆εκεmicroβρίου υποτίθεται ότιθα πήγαινε αεροπορικώς στο Λας Βέγκας όπου όmicroως δεν πήγεποτέ Ο Χοσέ έκλαιγε εκείνο το πρωί όσο καθάριζε τα αίmicroαταΤην πρώτη φορά που του αφηγήθηκα τι είχε συmicroβεί δεν το εί-χε καταλάβει Ασφαλώς δεν ήmicroουν η ιδανική αφηγήτρια γιατην ιστορία κάτι στα λεγόmicroενά microου ήταν ταυτόχρονα υπερβο-λικά ανεπεξέργαστο microα και γεmicroάτο παραλείψεις κάτι στον τό-νο της φωνής microου δεν είχε κατορθώσει να του microεταφέρει τοβασικό γεγονός της υπόθεσης (η προσπάθειά microου στέφθηκε microετην ίδια αποτυχία και αργότερα όταν αναγκάστηκα να το πωστην Κιντάνα) αλλά microε το που αντίκρισε τα αίmicroατα ο Χοσέκατάλαβε αmicroέσως

Τις πεταmicroένες σύριγγες και τα ηλεκτρόδια του ηλεκτροκαρ-διογράφου τα είχα microαζέψει το ίδιο πρωί πριν φτάσει εκείνοςαλλά τα αίmicroατα δεν είχα τη δύναmicroη να τα αντιmicroετωπίσω

T Z O A N N T I N T I O N [12]

Εν περιλήψειΤώρα καθώς αρχίζω να γράφω τα λόγια τούτα είναι το

απόγευmicroα της 4ης Οκτωβρίου 2004Εννέα microήνες και πέντε microέρες νωρίτερα περίπου στις 9 η

ώρα το βράδυ της 30ής ∆εκεmicroβρίου 2003 ο σύζυγός microου ΤζονΓκρέγκορι Νταν φάνηκε να υφίσταται (ή όντως υπέστη) αιφνί-διο οξύ στεφανιαίο επεισόδιο που οδήγησε στο θάνατό τουΤις προηγούmicroενες πέντε microέρες η microοναχοκόρη microας η Κιντάνανοσηλευόταν σε κωmicroατώδη κατάσταση σε microια Μονάδα Εντατι-κής Θεραπείας στην πτέρυγα Σίνγκερ του Ιατρικού ΚέντρουΜπεθ Ίσραελ ευρύτερα γνωστού microε την ονοmicroασία ΜπεθΊσραελ Νορθ ή ως το παλιό Ντόκτορς Χόσπιταλ ένα νοσοκο-microείο που εκείνο τον καιρό στεγαζόταν ακόmicroα σε κτίρια στη Λεωφόρο Ιστ Εντ (έκλεισε τον Αύγουστο του 2004) Η ασθέ-νειά της ndash η οποία αρχικώς έmicroοιαζε microε κρούσmicroα δεκεmicroβριανήςγρίπης αρκετά σοβαρής ώστε να τη στείλει στα Επείγοντα τουνοσοκοmicroείου το πρωί των Χριστουγέννων ndash είχε εξελιχθεί σεπνευmicroονία και σηπτικό σοκ Το παρόν κείmicroενο είναι η απόπει-ρά microου να βγάλω νόηmicroα από την περίοδο που ακολούθησε τιςεβδοmicroάδες και κατόπιν τους microήνες που ξερίζωσαν όποια ακλό-νητη ιδέα είχα ποτέ σχηmicroατίσει για το θάνατο για την αρρώ-στια για την τύχη και τις πιθανότητες για τη microοίρα την καλήκαι την κακή για το γάmicroο και τα παιδιά και τη microνήmicroη για τοπένθος για τους τρόπους microε τους οποίους οι άνθρωποι χειρίζο-νται και δε χειρίζονται το γεγονός ότι η ζωή τελειώνει για τηρηχότητα της λογικής για την ίδια τη ζωή Όλη microου τη ζωήγράφω Ως συγγραφέας ακόmicroη και ως παιδί πολύ πριν αρχί-

[13]

σουν να εκδίδονται τα πονήmicroατά microου είχα αναπτύξει την αί-σθηση ότι το ίδιο το νόηmicroα ενυπάρχει στο ρυθmicroό των λέξεωνκαι των προτάσεων και των παραγράφων microια τεχνική για νακρατώ τις όποιες σκέψεις και πεποιθήσεις microου κρυmicromicroένες κάτωαπό ένα γυαλιστερό επίχρισmicroα ολοένα και πιο απροσπέλαστοΟ τρόπος που γράφω είναι η ταυτότητά microου όσα είmicroαι ή όσαέχω γίνει ωστόσο στην προκειmicroένη περίπτωση εύχοmicroαι ndash αντίγια λέξεις και το ρυθmicroό τους ndash να είχα microια αίθουσα κινηmicroατο-γραφικού microοντάζ εξοπλισmicroένη microε ψηφιακό σύστηmicroα επεξεργα-σίας εικόνων στο οποίο να microπορούσα να πατήσω ένα πλήκτροκαι να κοmicromicroατιάσω την ακολουθία του χρόνου να σας δείξωταυτόχρονα όλα τα καρέ των αναmicroνήσεων που microου έρχονταιτώρα να σας αφήσω να διαλέξετε εσείς τις λήψεις τις οριακάπαραλλαγmicroένες εκφράσεις τις εναλλακτικές αναγνώσεις τηςίδιας ατάκας Στην προκειmicroένη περίπτωση δε microου αρκούν οιλέξεις για να ανακαλύψω το νόηmicroα Στην προκειmicroένη περίπτω-ση έχω ανάγκη από τις σκέψεις και τις πεποιθήσεις που φαίνο-νται ότι microπορώ να τις αγγίξω έστω κι αν microπορώ να τις αγγίξωmicroόνο εγώ

T Z O A N N T I N T I O N [14]

2

30 ∆εκεmicroβρίου 2003 ηmicroέρα ΤρίτηΕίχαmicroε επισκεφτεί την Κιντάνα στη Μονάδα Εντατικής Θε-

ραπείας στον έκτο όροφο του Μπεθ Ίσραελ ΝορθΕίχαmicroε επιστρέψει στο σπίτιΕίχαmicroε συζητήσει αν θα βγαίναmicroε για φαγητό ή αν θα τρώ-

γαmicroε στο σπίτιΕίχα πει ότι θα άναβα φωτιά να τρώγαmicroε στο σπίτιΆναψα τη φωτιά έβαλα microπρος για το φαγητό ρώτησα τον

Τζον αν ήθελε να πιει κάτιΤου έβαλα ένα σκοτσέζικο ουίσκι και του το πήγα στο καθι-

στικό όπου διάβαζε καθισmicroένος σε microια καρέκλα δίπλα στη φω-τιά εκεί που καθόταν συνήθως

∆ιάβαζε ένα βιβλίο του Ντέιβιντ Φρόmicroκιν ένα βιβλιοδε-τηmicroένο δοκίmicroιο microε τίτλο Το τελευταίο καλοκαίρι της ΕυρώπηςΠοιος άρχισε τον Μεγάλο Πόλεmicroο του 1914

Τελείωσα τις ετοιmicroασίες για το δείπνο έστρωσα τραπέζιστο καθιστικό όπου όταν ήmicroαστε microόνοι στο σπίτι τρώγαmicroεκαι microπορούσαmicroε να κοιτάζουmicroε τη φωτιά Πιάνω τον εαυτό microου

να δίνει microεγάλη έmicroφαση στο θέmicroα της φωτιάς γιατί οι φωτιέςήταν σηmicroαντικές για microας Μεγάλωσα στην Καλιφόρνια ο Τζονκι εγώ ζήσαmicroε εκεί είκοσι τέσσερα ολόκληρα χρόνια στην Κα-λιφόρνια ζεσταίναmicroε τα σπίτια microας ανάβοντας φωτιά Ανάβαmicroεφωτιά ακόmicroη και τα βράδια του καλοκαιριού γιατί έπεφτε οmicroί-χλη Οι φωτιές ήταν σηmicroάδι πως ήmicroαστε σπίτι πως είχαmicroεφτιάξει τριγύρω microας έναν προστατευτικό κλοιό πως δε θα κιν-δυνεύαmicroε τη νύχτα Άναψα τα κεριά Ο Τζον microου ζήτησε άλλοένα ποτό πριν κάτσω Του το πήγα Καθίσαmicroε Είχα το νουmicroου στο ανακάτεmicroα της σαλάτας

Ο Τζον microιλούσε έπειτα σώπασεΚάποια στιγmicroή στη διάρκεια εκείνων των δευτερολέπτων ή

του λεπτού που microεσολάβησε ώσπου να σταmicroατήσει να microιλάειmicroε ρώτησε αν στο δεύτερο ποτό του είχα βάλει δυνατό ουίσκιmicroονής απόσταξης Του είχα απαντήσει όχι είχα χρησιmicroοποιή-σει το ίδιο ουίσκι που έβαλα και στο πρώτο του ποτό laquoΩραίαraquoείχε πει laquo∆εν ξέρω γιατί αλλά νοmicroίζω ότι δεν είναι καλό να τααναmicroιγνύειςraquo Κάποια άλλη στιγmicroή στη διάρκεια των ίδιωνδευτερολέπτων ή του λεπτού ανέλυε γιατί ο Α΄ Παγκόσmicroιοςπόλεmicroος ήταν το γεγονός που έκρινε τη microετέπειτα εξέλιξη όλουτου υπόλοιπου εικοστού αιώνα

∆εν έχω ιδέα σε ποιο από τα δύο θέmicroατα αναφερόmicroαστεστο ουίσκι ή στον Α΄ Παγκόσmicroιο πόλεmicroο τη στιγmicroή που στα-microάτησε να microιλάει

Θυmicroάmicroαι microόνο ότι σήκωσα το βλέmicromicroα microου Το αριστερό τουχέρι ήταν σηκωmicroένο κι έπειτα ο ίδιος σωριάστηκε κι έmicroεινε ακί-νητος Στην αρχή νόmicroιζα ότι έκανε ένα κρύο αστείο microια από-πειρα να κάνει τη δύσκολη microέρα να microοιάζει υποφερτή

Θυmicroάmicroαι που είπα Κόφrsquo το

T Z O A N N T I N T I O N [16]

Όταν δεν πήρα απάντηση η πρώτη microου σκέψη ήταν ότι εί-χε αρχίσει να τρώει και είχε πνιγεί Θυmicroάmicroαι ότι προσπάθησανα τον σηκώσω από την πλάτη της καρέκλας και να τον τραβή-ξω για να του δώσω τις πρώτες βοήθειες Θυmicroάmicroαι την αίσθη-ση του βάρους του καθώς έπεσε microπροστά χτυπώντας πρώταστο τραπέζι έπειτα στο πάτωmicroα Στην κουζίνα πλάι στο τηλέ-φωνο είχα κολλήσει microια κάρτα microε τους αριθmicroούς τηλεφώνουτων ασθενοφόρων από το Πρεσβυτεριανό Νοσοκοmicroείο τηςΝέας Υόρκης ∆εν είχα κολλήσει τους αριθmicroούς πλάι στο τηλέ-φωνο επειδή περίmicroενα ότι θα συνέβαινε αυτό που συνέβη Είχακολλήσει τους αριθmicroούς πλάι στο τηλέφωνο για το ενδεχόmicroενοκάποιος άλλος στο κτίριο να χρειαζόταν ασθενοφόρο

Κάποιος άλλοςΚάλεσα ένα από τα τηλέφωνα Ο υπάλληλος στο τηλεφωνι-

κό κέντρο microε ρώτησε αν ανέπνεε Εγώ απάντησα Ελάτε γρήγο-ρα Όταν έφτασε το ασθενοφόρο προσπάθησα να εξηγήσωστο πλήρωmicroά του τι είχε συmicroβεί αλλά πριν προλάβω το ση-microείο του καθιστικού όπου βρισκόταν πεσmicroένος ο Τζον είχε microε-τατραπεί σε αίθουσα επειγόντων περιστατικών Ένας απότους νοσοκόmicroους (ήταν τρεις ίσως τέσσερις ακόmicroη και microίαώρα αργότερα δε θυmicroόmicroουν τον ακριβή αριθmicroό) microιλούσε microε τονοσοκοmicroείο για το ηλεκτροκαρδιογράφηmicroα που ήδη τουςέστελναν Ένας άλλος άνοιγε την πρώτη ή τη δεύτερη σύριγγαγια τις πολλές ενέσεις που επρόκειτο να ακολουθήσουν (Επι-νεφρίνη Λιδοκαΐνη Προκαϊναmicroίδη Τα ονόmicroατα microου έρχοντανστο νου αλλά δεν είχα ιδέα από πού αναδύονταν) Θυmicroάmicroαιπου είπα ότι ίσως είχε πνιγεί microε το φαγητό Η εκδοχή αυτήαπορρίφθηκε microε microια απότοmicroη αρνητική χειρονοmicroία η αναπνευ-στική οδός δεν ήταν φραγmicroένη Χρησιmicroοποιούσαν τώρα τον

[17]

απινιδωτή σε microια απόπειρα να επαναφέρουν τους σφυγmicroούςτου Κατάφεραν κάτι που έmicroοιαζε microε φυσιολογικό χτύπο καρ-διάς (ή microου φάνηκε ότι κατάφεραν όλοι microέναmicroε σιωπηλοίέπειτα ακολούθησε microια απότοmicroη σύσπαση) microετά τον έχασαν κιάρχισαν πάλι από την αρχή

laquoΠαρουσιάζει επεισόδιο microαρmicroαρυγήςraquo θυmicroάmicroαι να λέει αυ-τός που microιλούσε στο τηλέφωνο

laquoΚοιλιακής microαρmicroαρυγήςraquo είπε ο καρδιολόγος του Τζονόταν τηλεφώνησε από το Ναντάκετ το επόmicroενο πρωί laquoΠιθα-νότατα θα είπαν κοιλιακής microαρmicroαρυγής microάλλον θα το προσ-διόρισανraquo

Ίσως να είπαν laquoκοιλιακής microαρmicroαρυγήςraquo ίσως όχι Η κολπι-κή microαρmicroαρυγή δεν προκαλεί καρδιακή ανακοπή ακαριαία ήαναγκαστικά Η κοιλιακή ναι Ίσως το laquoκοιλιακήraquo να ήταν τοευκόλως εννοούmicroενο

Θυmicroάmicroαι ότι προσπαθούσα να ξεκαθαρίσω στο κεφάλι microουτι επρόκειτο να γίνει microετά Αφού το πλήρωmicroα ενός ασθενοφό-ρου ήταν στο καθιστικό το επόmicroενο βήmicroα λογικά θα ήταν ηδιακοmicroιδή στο νοσοκοmicroείο Έκανα τη σκέψη ότι υπήρχε περί-πτωση οι νοσοκόmicroοι να αποφάσιζαν τη microεταφορά στο νοσοκο-microείο εντελώς ξαφνικά microε αποτέλεσmicroα εγώ να microην έχω προλά-βει να ετοιmicroαστώ ∆εν είχα πρόχειρα όσα ήταν απαραίτητα ναπάρω microαζί Θα έχανα χρόνο θα microε άφηναν πίσω Βρήκα τηντσάντα microου και κάτι κλειδιά και ένα συνοπτικό ιατρικό ιστορι-κό που είχε καταρτίσει ο γιατρός του Τζον Όταν επέστρεψαστο καθιστικό οι διασώστες παρακολουθούσαν την οθόνη τουυπολογιστή που είχαν στήσει στο πάτωmicroα ∆εν έβλεπα τηνοθόνη γιrsquo αυτό παρακολουθούσα τα πρόσωπά τους Θυmicroάmicroαιότι ο ένας κοίταζε τον άλλο Όταν πήραν την απόφαση να τον

T Z O A N N T I N T I O N [18]

microετακινήσουν συνέβησαν όλα πολύ γρήγορα Τους ακολούθη-σα στο ασανσέρ και τους ρώτησα αν γινόταν να πάω microαζί τουςΕίπαν ότι πρώτα θα κατέβαζαν το φορείο εγώ microπορούσα νατους ακολουθήσω microε το δεύτερο ασθενοφόρο Ένας από αυ-τούς περίmicroενε microαζί microου να ξανανέβει το ασανσέρ Ώσπου ναφτάσουmicroε εmicroείς στο δεύτερο όχηmicroα ήδη αποmicroακρυνόταν τοασθενοφόρο που περίmicroενε microπροστά από το κτίριο και microετέφερετο φορείο Για να φτάσει κανείς από το κτίριό microας στο τmicroήmicroατου Πρεσβυτεριανού Νοσοκοmicroείου της Νέας Υόρκης που πα-λιά λεγόταν απλώς Νοσοκοmicroείο της Νέας Υόρκης πρέπει ναδιασχίσει έξι οικοδοmicroικά τετράγωνα microέσα στην πόλη ∆ε θυmicroά-microαι τις σειρήνες ∆ε θυmicroάmicroαι το microποτιλιάρισmicroα Όταν φτάσαmicroεστην είσοδο του νοσοκοmicroείου για τα επείγοντα περιστατικά τοφορείο είχε σχεδόν χαθεί στο κτίριο Ένας άντρας περίmicroενεστο δροmicroάκι Όλοι οι άλλοι που έβλεπα φορούσαν χειρουργι-κές ποδιές Ο άντρας όχι laquoΕίναι η σύζυγοςraquo ρώτησε τον οδη-γό έπειτα στράφηκε σrsquo εmicroένα laquoΕίmicroαι ο κοινωνικός λειτουργόςσαςraquo είπε και microάλλον εκείνη τη στιγmicroή το συνειδητοποίησα

laquoΆνοιξα την πόρτα και είδα τον άνθρωπο microε τα πράσιναρούχα και το κατάλαβα Αmicroέσως το κατάλαβαraquo Έτσι είπε ηmicroητέρα ενός δεκαεννιάχρονου που είχε σκοτωθεί από βόmicroβαστο Κιρκούκ Αυτά ήταν τα λόγια της σε ένα ντοκιmicroαντέρ τουκαναλιού HBO όπως τα microετέφερε ο Μποmicroπ Χέρmicroπερτ στους Νιου Γιορκ Τάιmicroς το πρωί της 12ης Νοεmicroβρίου 2004 laquoΑλλάεγώ σκέφτηκα ότι αν δεν τον άφηνα να microπει στο σπίτι όσο δεντον άφηνα να microπει στο σπίτι δε θα microπορούσε να microου το πει

[19]

Και τότε αυτό ndash τίποτε από όλα αυτά δε θα είχε συmicroβεί Οπό-τε εκείνος έλεγε συνεχώς ldquoΚυρία microου πρέπει να έρθω microέσαrdquoΚαι εγώ του απαντούσα συνεχώς ldquoΛυπάmicroαι αλλά δεν microπορείτενα περάσετεrdquoraquo

Μόλις διάβασα το άρθρο καθώς έπαιρνα πρωινό κάπουέντεκα microήνες έπειτα από τη νύχτα microε το ασθενοφόρο και τονκοινωνικό λειτουργό αναγνώρισα ότι οι σκέψεις αυτές ήτανκαι δικές microου

Στην αίθουσα Επειγόντων Περιστατικών έβλεπα κι άλλουςανθρώπους microε ρούχα χειρουργείου να σπρώχνουν το φορείοκαι να το microεταφέρουν σε ένα θάλαmicroο Κάποιος microου είπε να πε-ριmicroένω στην αίθουσα υποδοχής Περίmicroενα Κόσmicroος στεκότανστην ουρά για να διευθετήσει τα γραφειοκρατικά της εισαγω-γής στα Επείγοντα Η αναmicroονή στην ουρά φαινόταν η πιοεποικοδοmicroητική λύση Η αναmicroονή στην ουρά σήmicroαινε ότι είχαακόmicroα χρόνο να το αντιmicroετωπίσω είχα αντίγραφα των καρτώνιατρικής περίθαλψης στην τσάντα microου microε το νοσοκοmicroείο αυτόδεν είχα ποτέ στο παρελθόν δοσοληψίες ndash το Νοσοκοmicroείο τηςΝέας Υόρκης ήταν το Πρεσmicroπιτέριαν της Νέας Υόρκης πουσυνεργάζεται microε το ιατρικό τmicroήmicroα του Πανεπιστηmicroίου τουΚορνέλ ενώ το Ιατρικό Κέντρο που ήξερα εγώ ήταν το Κολού-microπια το Πρεσmicroπιτέριαν που συνεργάζεται microε το ΠανεπιστήmicroιοΚολούmicroπια στη διασταύρωση της 168ης Οδού microε την Μπροντ-γουέι microια διαδροmicroή είκοσι λεπτών στην καλύτερη περίπτωσηάρα υπερβολικά microακριά για τέτοιου είδους έκτακτα περιστατι-κά ndash αλλά εγώ θα microπορούσα να το φέρω βόλτα και τούτο το ξέ-νο νοσοκοmicroείο θα microπορούσα να φανώ χρήσιmicroη θα microπορούσανα κανονίσω τη microεταφορά του στο Πρεσmicroπιτέριαν του Κολού-microπια όταν θα σταθεροποιούνταν η κατάστασή του Είχα εστιά-

T Z O A N N T I N T I O N [20]

σει την προσοχή microου στις λεπτοmicroέρειες της άmicroεσης microεταφοράςτου στο Κολούmicroπια (θα χρειαζόταν κρεβάτι microε όργανα τηλεmicroε-τρίας στο τέλος θα κανόνιζα να microεταφερθεί και η Κιντάνα στοΚολούmicroπια τη βραδιά που είχε κάνει εισαγωγή στο ΜπεθΊσραελ Νορθ είχα γράψει σε microια κάρτα τους αριθmicroούς τωνβοmicroβητών τσέπης κάmicroποσων γιατρών του Κολούmicroπια όλο καικάποιος θα microπορούσε να το φέρει σε πέρας όλο αυτό) όταν ξα-ναεmicroφανίστηκε ο κοινωνικός λειτουργός και microε πήρε από τηνουρά σε ένα άδειο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αί-θουσα υποδοχής laquoΜπορείτε να περιmicroένετε εδώraquo είπε Περί-microενα Στο δωmicroάτιο έκανε κρύο ή κρύωνα εγώ Αναρωτιόmicroουνπόσος χρόνος είχε περάσει από την ώρα που είχα καλέσει τοασθενοφόρο ώσπου να φτάσουν οι νοσοκόmicroοι Μου είχε φανείσαν να microην είχε περάσει καθόλου χρόνος (το κάρφος εν τωοφθαλmicroώ του Θεού ήταν η φράση που microου ερχόταν στο νου όσοήmicroουν στο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αίθουσαυποδοχής) αλλά πρέπει να ήταν το λιγότερο κάποια λεπτά

Παλιά είχα σε έναν πίνακα ανακοινώσεων στο γραφείο microουγια λόγους που είχαν να κάνουν microε κάποιο στοιχείο πλοκής σεmicroια ταινία microια κάρτα αρχειοθέτησης στην οποία είχα σηmicroειώ-σει microια πρόταση από το Merck Manual σχετικά microε το πόσοχρόνο microπορεί να αντέξει ο εγκέφαλος στερούmicroενος το οξυγόνοΣτο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αίθουσα υποδο-χής η εικόνα της ροζ κάρτας γύριζε διαρκώς στο microυαλό microουlaquoΑνοξία ιστών για gt 4 ως 6 λεπτά microπορεί να προκαλέσει microηαναστρέψιmicroη εγκεφαλική βλάβη ή θάνατοraquo Προσπαθούσα ναπείσω τον εαυτό microου ότι δε θυmicroόmicroουν τη φράση σωστά ότανεπανεmicroφανίστηκε ο κοινωνικός λειτουργός Μαζί του είχε ένανάντρα τον οποίο σύστησε ως laquoο γιατρός του συζύγου σαςraquo

[21]

Έπειτα σιωπή laquoΕίναι νεκρός εraquo άκουσα τη φωνή microου να λέειστο γιατρό Ο γιατρός έριξε ένα βλέmicromicroα στον κοινωνικό λει-τουργό laquo∆εν υπάρχει πρόβληmicroαraquo είπε ο κοινωνικός λειτουρ-γός laquoΕίναι πολύ ψύχραιmicroη πελάτισσαraquo Με οδήγησαν στο θά-λαmicroο όπου κειτόταν ο Τζον microόνος τώρα τριγύρω του οι κουρ-τίνες τον χώριζαν από τους άλλους Ρώτησαν αν ήθελα ιερέαΕίπα ναι Εmicroφανίστηκε ένας ιερέας και είπε αυτά που έπρεπεΤον ευχαρίστησα Μου έδωσαν την ασηmicroένια θήκη σαν έλα-σmicroα όπου έβαζε ο Τζον το δίπλωmicroα οδήγησης και τις πιστωτι-κές του κάρτες Μου έδωσαν τα χρήmicroατα που ήταν στην τσέπητου Μου έδωσαν το ρολόι του Μου έδωσαν το κινητό τουΜου έδωσαν microια πλαστική σακούλα στην οποία microου είπαν ότιθα έβρισκα τα ρούχα του Τους ευχαρίστησα Ο κοινωνικόςλειτουργός ρώτησε αν υπήρχε κάτι άλλο που microπορούσε να κά-νει για microένα Είπα ότι θα microπορούσε να microε βάλει σε ένα ταξίΜε έβαλε Τον ευχαρίστησα laquoΈχετε χρήmicroατα να πληρώσετετα κόmicroιστραraquo ρώτησε Είπα ναι η ψύχραιmicroη πελάτισσα Ότανmicroπήκα στο διαmicroέρισmicroα και είδα το microπουφάν και το κασκόλ τουΤζον ακόmicroα πάνω στην καρέκλα όπου τα είχε αφήσει microόλιςεπιστρέψαmicroε από την επίσκεψη στην Κιντάνα στο MπεθΊσραελ Nορθ (το κόκκινο κασmicroιρένιο κασκόλ το αντιανεmicroικόmicroάρκας Patagonia που το φορούσε το συνεργείο στην ταινίαΥπόθεση πολύ προσωπική) αναρωτήθηκα τι θα επιτρεπόταν νακάνει microια microη ψύχραιmicroη πελάτισσα Να καταρρεύσει Να χρεια-στεί αγωγή microε ηρεmicroιστικά Να ουρλιάξει

T Z O A N N T I N T I O N [22]

[23]

Θυmicroάmicroαι να σκέφτοmicroαι ότι έπρεπε να το συζητήσω microε τονΤζον

∆εν υπήρχε τίποτα που δε συζητούσα microε τον ΤζονΕπειδή ήmicroαστε και οι δύο συγγραφείς και δουλεύαmicroε και οι

δύο στο σπίτι οι microέρες του καθενός microας ήταν γεmicroάτες από τονήχο της φωνής του άλλου

∆εν πίστευα ότι είχε πάντα δίκιο ούτε εκείνος πίστευε ότιείχα πάντα δίκιο αλλά ο καθένας microας ήταν για τον άλλο ο άν-θρωπος που εmicroπιστευόταν ∆εν υπήρχε κανένας διαχωρισmicroόςστις επενδύσεις ή στα συmicroφέροντά microας σε οποιαδήποτε περί-σταση Πολλοί υπέθεταν αφού τη microια ο ένας και την άλλη οάλλος έπαιρνε καλύτερες κριτικές microεγαλύτερη αναγνώριση ότιη προσωπική microας ζωή θα ήταν ναρκοπέδιο γεmicroάτο microε επαγγελ-microατικές αντιζηλίες και microικροπρέπειες Κάτι τέτοιο απείχε όmicroωςτόσο πολύ από την πραγmicroατικότητα ώστε η επιmicroονή του κό-σmicroου σε αυτό έφτασε να δηmicroιουργεί ορισmicroένα χάσmicroατα κατα-νόησης ως προς τη συνήθη αντίληψη περί γάmicroου

Το συγκεκριmicroένο ήταν ένα ακόmicroη από τα ζητήmicroατα που συ-ζητούσαmicroε

Αυτό που θυmicroάmicroαι πιο έντονα σχετικά microε το διαmicroέρισmicroα τηνύχτα που επέστρεψα microόνη από το Νοσοκοmicroείο της ΝέαςΥόρκης ήταν η σιγή του

Στην πλαστική τσάντα που microου είχαν δώσει στο νοσοκοmicroείουπήρχε ένα κοτλέ παντελόνι ένα microάλλινο πουκάmicroισο microια ζώνηκαι microου φαίνεται τίποτε άλλο Τα πόδια του παντελονιού ταείχαν ανοίξει κατά microήκος υπέθεσα οι νοσοκόmicroοι Το πουκάmicroι-σο ήταν λερωmicroένο microε αίmicroα Η ζώνη ήταν ένα κουβάρι Θυmicroά-

microαι που έβαλα το κινητό του στο φορτιστή του γραφείου τουΘυmicroάmicroαι που έβαλα την ασηmicroένια θήκη του στην κρεβατοκά-microαρα στο κουτί όπου φυλάγαmicroε τα διαβατήρια και τα πιστο-ποιητικά γέννησης και τις βεβαιώσεις του δικαστηρίου ότι εί-χαmicroε εκπληρώσει τις υποχρεώσεις microας ως ένορκοι Κοιτάζωτώρα τη θήκη και βλέπω ότι αυτές ήταν οι κάρτες που είχε microα-ζί του microια άδεια οδήγησης από την πολιτεία της Νέας Υόρκηςη οποία έπρεπε να ανανεωθεί στις 25 Μαΐου του 2004 microιακάρτα για το microηχάνηmicroα ανάληψης microετρητών από την τράπεζαChase microια κάρτα Αmicroέρικαν Εξπρές microια microάστερκαρντ της τρά-πεζας Wells Fargo microια κάρτα του Μητροπολιτικού Μουσείουτης Νέας Υόρκης microια κάρτα της Ένωσης Συγγραφέων ∆υτι-κής Αmicroερικής (ήταν η περίοδος πριν από την ψηφοφορία γιατα βραβεία της Αmicroερικανικής Ακαδηmicroίας Κινηmicroατογράφουοπότε microπορούσε να χρησιmicroοποιήσει την κάρτα της ΈνωσηςΣυγγραφέων για να βλέπει ταινίες δωρεάν πρέπει να είχε πάεισε κάποια ταινία δε θυmicroόmicroουν) microια κάρτα ιατροφαρmicroακευτι-κής περίθαλψης και microια κάρτα που είχε εκδώσει η εταιρία ια-τρικών ειδών Medtronic όπου αναγραφόταν laquomicroου έχει τοποθε-τηθεί ο βηmicroατοδότης τύπου Kappa 900 SRraquo ο σειριακός αριθ-microός της συσκευής ένας τηλεφωνικός αριθmicroός κλήσης του για-τρού που είχε κάνει την εmicroφύτευση και η σηmicroείωση laquoηmicroεροmicroη-νία εmicroφύτευσης 3 Ιουνίου 2003raquo Θυmicroάmicroαι που έβαλα τα microε-τρητά που ήταν στην τσέπη του microαζί microε τα microετρητά στην τσά-ντα microου που ίσιωσα τα χαρτονοmicroίσmicroατα που πολύ προσεκτικάέβαλα όλα τα εικοσαδόλαρα microαζί όλα τα δεκαδόλαρα microαζίόλα τα πεντοδόλαρα microαζί και όλα τα νοmicroίσmicroατα του ενός δολα-ρίου microαζί Και καθώς έκανα όλα τούτα θυmicroάmicroαι που σκεφτό-microουν ότι εκείνος θα έβλεπε πόσο καλά τα έβγαζα πέρα

T Z O A N N T I N T I O N [24]

Όταν τον είδα στο χώρο εκείνο microε τις κουρτίνες τριγύρωτου στην αίθουσα Eπειγόντων Περιστατικών στο Νοσοκοmicroείοτης Νέας Υόρκης είχε σπάσει ένα κοmicromicroάτι από ένα microπροστινότου δόντι υπέθεσα από την πτώση αφού υπήρχαν και microώλω-πες στο πρόσωπό του Όταν αναγνώρισα τη σορό την επόmicroενηmicroέρα στο γραφείο τελετών του Φρανκ Κάmicroπελ οι microώλωπες δενήταν εmicroφανείς Κατάλαβα ότι microάλλον ο εργολάβος κηδειών αυ-τό θα εννοούσε όταν του είπα πως δεν ήθελα ταρίχευση κιεκείνος είπε laquoεν τοιαύτη περιπτώσει απλώς θα τον συmicromicroορφώ-σουmicroε λιγάκιraquo αυτό θα εννοούσε να του καλύψουν τους microώλω-πες Το κοmicromicroάτι αυτό microε τον εργολάβο κηδειών παραmicroένει θο-λό Είχα φτάσει στο γραφείο τελετών τόσο αποφασισmicroένη νααποφύγω οποιαδήποτε αντίδραση δεν ήταν κόσmicroια (κλάmicroαταθυmicroό ακατάσχετο γέλιο παρά την υποχρέωσή microου να τηρήσωσιγή) ώστε είχα καταστείλει όλες ανεξαιρέτως τις συναισθηmicroα-τικές αντιδράσεις Όταν πέθανε η microητέρα microου ο υπάλληλοςτου γραφείου κηδειών που microετέφερε τη σορό της άφησε έναψεύτικο τριαντάφυλλο εκεί όπου κειτόταν το σώmicroα της στοκρεβάτι Ο αδελφός microου microού το είχε πει αυτό βαθύτατα προ-σβεβληmicroένος Θα ήmicroουν προετοιmicroασmicroένη να αντιταχθώ σταψεύτικα τριαντάφυλλα Θυmicroάmicroαι ότι αποφάσισα γρήγορα γιατο φέρετρο Θυmicroάmicroαι ότι στο γραφείο όπου υπέγραψα τα χαρ-τιά υπήρχε ένα microεγάλο εκκρεmicroές που δε δούλευε O ανιψιόςτου Tζον ο Tόνι Nταν που ήταν microαζί microου ανέφερε στον ερ-γολάβο κηδειών ότι δε λειτουργούσε Eκείνος λες και του έδινεmicroεγάλη χαρά η ευκαιρία να παράσχει διευκρινίσεις για το δια-κοσmicroητικό αυτό στοιχείο εξήγησε ότι το ρολόι είχε χρόνια ναδουλέψει αλλά το κρατούσαν εκεί laquoεν είδει επιmicroνηmicroόσυνου φό-ρου τιmicroήςraquo σε κάποια προηγούmicroενη ζωή της εταιρίας Έδινε

[25]

την εντύπωση ότι προσπαθούσε να προσδώσει στο ρολόι διδα-κτικό χαρακτήρα Εστίασα τη σκέψη microου στην Κιντάνα Κατά-φερα να microην ακούω όσα έλεγε ο εργολάβος κηδειών αλλά δενκατάφερα να microην ακούω τους στίχους που έρχονταν στο microυαλόmicroου καθώς εστίαζα τη σκέψη microου στην Κιντάνα Πέντε οργιέςβαθιά microες στα νερά του πατέρα σου σβήσαν τα χνάρια γίνανε κο-ράλλια τα οστά και τα microάτια του microαργαριτάρια1

Oχτώ microήνες αργότερα ρώτησα το διαχειριστή της πολυ-κατοικίας microας αν είχε ακόmicroα την καταχώριση του ηmicroερολογίουπου είχαν κάνει οι θυρωροί για τη νύχτα της 30ής ∆εκεmicroβρίουΉξερα ότι υπήρχε ηmicroερολόγιο καταγραφής συmicroβάντων τρίαχρόνια είχα διατελέσει πρόεδρος της επιτροπής διαχείρισηςστην πολυκατοικία το ηmicroερολόγιο του θυρωρείου ήταν στοι-χείο αναπόσπαστα συνδεδεmicroένο microε τη λειτουργία της πολυκα-τοικίας Την επόmicroενη microέρα ο διαχειριστής microου έστειλε τη σελί-δα της 30ής ∆εκεmicroβρίου Σύmicroφωνα microε το ηmicroερολόγιο στο θυ-ρωρείο εκείνη τη νύχτα ήταν ο Μάικλ Φλιν και ο Βασίλι Ιονέ-σκου Αυτό δεν το θυmicroόmicroουν Ο Βασίλι Ιονέσκου και ο Τζον εί-χαν ένα συνήθη διάλογο microε τον οποίο διασκέδαζαν στο ασαν-σέρ ένα microικρό παιχνίδι ανάmicroεσα σε έναν εξόριστο από τηΡουmicroανία του Τσαουσέσκου κι έναν καθολικό Ιρλανδό από τοΓουέστ Χάρτφορντ του Κονέκτικατ που βασιζόταν στην κοινήτους εκτίmicroηση για το πολιτικό γίγνεσθαι laquoΛοιπόν πού βρίσκε-

T Z O A N N T I N T I O N [26]

1 Ουίλλιαmicro Σαίξπηρ Η τρικυmicroία microτφρ Ερρίκος Μπελιές εκδ ΚέδροςΑθήνα 2003 σ 30 (ΣτΜ)

ται ο Μπιν Λάντενraquo έλεγε ο Βασίλι microόλις έmicroπαινε ο Τζον στοασανσέρ και όλο το ζουmicroί βρισκόταν στην επινόηση ολοένα καιπιο απροσδόκητων εκδοχών laquoΊσως να είναι στο ρετιρέraquo laquoΣτηmicroεζονέταraquo laquoΣτην αίθουσα γυmicroναστικήςraquo Μόλις είδα το όνοmicroατου Βασίλι στο ηmicroερολόγιο συνειδητοποίησα ότι δεν microπορού-σα να θυmicroηθώ αν είχε ξεκινήσει το συγκεκριmicroένο παιχνίδι ότανεπιστρέψαmicroε από το Μπεθ Ίσραελ Νορθ νωρίς το βράδυ της30ής ∆εκεmicroβρίου Το ηmicroερολόγιο για εκείνη τη βραδιά έδειχνεmicroόνο δύο καταχωρίσεις λιγότερες από ότι συνήθως ακόmicroη καιγια microια περίοδο του χρόνου κατά την οποία οι περισσότεροιαπό τους ενοίκους της πολυκατοικίας έφευγαν για πιο φιλόξε-να microέρη

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Πλήρωmicroα ασθενοφόρου έφτασε στις920 micromicro για τον κύριο Νταν Ο κύριοςΝταν microεταφέρθηκε στο νοσοκοmicroείο στις1005 micromicro

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Καmicroένος λαmicroπτήρας στο ασανσέρ προσώ-πων Α-Β

Το ασανσέρ Α-Β ήταν το δικό microας ασανσέρ το ασανσέρ microετο οποίο ανέβηκαν οι διασώστες στις 920 micromicro το ασανσέρ microετο οποίο κατέβασαν τον Τζον (κι εmicroένα) στο ασθενοφόρο στις1005 micromicro το ασανσέρ microε το οποίο εγώ επέστρεψα microόνη microουστο διαmicroέρισmicroά microας κάποια ώρα που δε σηmicroειώθηκε ∆εν είχαπαρατηρήσει καmicroένο λαmicroπτήρα στο ασανσέρ Ούτε είχα παρα-τηρήσει ότι οι διασώστες βρίσκονταν στο διαmicroέρισmicroά microας 45ολόκληρα λεπτά Πάντοτε το περιέγραφα ως laquo15-20 λεπτάraquoΑν βρίσκονταν εδώ τόσο πολύ αυτό σηmicroαίνει ότι εκείνος ήταν ζω-

[27]

ντανός Έθεσα το ερώτηmicroα σε ένα γνωστό microου γιατρό laquoΜερι-κές φορές χρειάζεται να δουλέψουν κάmicroποση ώραraquo είπε Πέ-ρασε αρκετό διάστηmicroα ώσπου να συνειδητοποιήσω ότι η απά-ντησή του δεν είχε καmicroία σχέση microε το ερώτηmicroά microου

Tο πιστοποιητικό θανάτου όταν το έλαβα έδινε ως ώραθανάτου τις 1018 micromicro 30 ∆εκεmicroβρίου 2003

Με είχαν ρωτήσει προτού φύγω από το νοσοκοmicroείο αν θαέδινα τη συγκατάθεσή microου για τη διενέργεια νεκροτοmicroής Είχαπει ναι Αργότερα διάβασα ότι η συγκεκριmicroένη ερώτηση σεέναν επιζώντα για τη διενέργεια νεκροτοmicroής θεωρείται στα νο-σοκοmicroεία ως το πιο λεπτό το πιο ευαίσθητο συχνά το πιο δύ-σκολο από τα στάδια της τυπικής διαδικασίας που ακολουθείτο θάνατο κάποιου Σύmicroφωνα microε πολλές microελέτες (για παρά-δειγmicroα Katz JL και Gardner R laquoΤο δίληmicromicroα του ειδικευό-microενου γιατρού Το αίτηmicroα για την έγκριση νεκροτοmicroήςraquo Psy-chiatry in Medicine 3197-203 1972) οι ίδιοι οι γιατροί βιώ-νουν έντονο άγχος σχετικά microε τη διατύπωση του αιτήmicroατοςΈχουν επίγνωση ότι η νεκροτοmicroή είναι θεmicroελιώδους σηmicroασίαςγια την εκmicroάθηση και τη διδασκαλία της ιατρικής αλλά γνωρί-ζουν επίσης ότι η εν λόγω διαδικασία αγγίζει έναν προαιώνιοφόβο Αν όποιος κι αν ήταν αυτός στο Νοσοκοmicroείο της ΝέαςΥόρκης που microου ζήτησε να εγκρίνω τη νεκροτοmicroή βίωνε ανάλο-γο άγχος θα microπορούσα να τον είχα γλιτώσει εγώ η ίδια τηνήθελα τη νεκροτοmicroή Την ήθελα τη νεκροτοmicroή παρά το γεγο-νός ότι στο πλαίσιο των ερευνών microου είχα δει να διενεργούνταινεκροτοmicroές Ήξερα ακριβώς τι γίνεται το στήθος ανοιγmicroένο

T Z O A N N T I N T I O N [28]

σαν κοτόπουλο στον πάγκο του χασάπη το πρόσωπο χωρίςτην επιδερmicroίδα του η ζυγαριά στην οποία ζύγιζαν τα εσωτερι-κά όργανα Είχα δει αξιωmicroατικούς του Τmicroήmicroατος Ανθρωποκτο-νιών να αποστρέφουν τα microάτια τους από νεκροτοmicroή που βρι-σκόταν σε εξέλιξη Εγώ παρrsquo όλα αυτά την ήθελα Έπρεπε ναmicroάθω πώς και γιατί και πότε είχε συmicroβεί Και microάλιστα ήθελα ναπαρίσταmicroαι στην αίθουσα την ώρα που θα την πραγmicroατοποιού-σαν (είχα παρακολουθήσει τις άλλες νεκροτοmicroές microαζί microε τονΤζον του την όφειλα τη δική του microου είχε καρφωθεί στο microυα-λό εκείνη τη στιγmicroή ότι αυτός θα βρισκόταν στην αίθουσα ανεγώ βρισκόmicroουν στο τραπέζι της νεκροτοmicroής) αλλά δεν εmicroπι-στευόmicroουν τον εαυτό microου ότι θα κατόρθωνε να επιχειρηmicroατο-λογήσει λογικά για το σκοπό microιας τέτοιας κίνησης οπότε δεντο ζήτησα καν

Αν το ασθενοφόρο έφυγε από το κτίριό microας στις 1005 micromicroκαι ο θάνατός του διαπιστώθηκε στις 1018 micromicro τα δεκατρίαλεπτά που microεσολαβούσαν ήταν απλώς χαρτούρα γραφειοκρα-τία για να διασφαλιστεί ότι τηρούνταν το προβλεπόmicroενο τυπι-κό του νοσοκοmicroείου και ότι συmicroπληρώνονταν τα απαραίτηταέγγραφα και ο κατάλληλος άνθρωπος θα ήταν διαθέσιmicroος γιανα ολοκληρώσει τη διαδικασία να ενηmicroερώσει την ψύχραιmicroηπελάτισσα

Η ολοκλήρωση της διαδικασίας έmicroαθα αργότερα ονοmicroαζό-ταν laquoδιακρίβωση της ώρας θανάτουraquo όπως αναγράφεται στοπιστοποιητικό laquoΏρα θανάτου 1018 micromicroraquo

Είχα ανάγκη να πιστέψω ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήτανήδη νεκρός

Αν δεν πίστευα ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήταν ήδη νεκρόςθα σκεφτόmicroουν ότι ίσως να είχα microπορέσει να τον σώσω

[29]

Page 3: Η χρονιά της μαγικής σκέψης - Τζ. Ντίντιον

σmicroιου Κέντρου Εmicroπορίου τα αεροπλάνα των ΑερογραmicromicroώνAmerican και United Ακόmicroη και η έκθεση της επιτροπής γιατην 11η Σεπτεmicroβρίου ξεκινά microε το ακόλουθο αφηγηmicroατικόσχόλιο που microοιάζει γεmicroάτο απειλητικά προmicroηνύmicroατα και πα-ρά ταύτα αποσβολωmicroένο από την έκπληξη laquoΌταν ξηmicroέρωσεη Τρίτη 11 Σεπτεmicroβρίου 2001 ο καιρός στις ανατολικές Ηνω-microένες Πολιτείες ήταν ήπιος και σχεδόν ανέφελοςraquo

laquoΚαι τότε χάθηκεraquo Καταmicroεσής της ζωής βρίσκουmicroε το θάνατοαναγράφεται δίπλα στους τάφους της Επισκοπικής εκκλησίαςΑργότερα συνειδητοποίησα ότι κατά πάσα πιθανότητα είχαεπανειληmicromicroένα αφηγηθεί τις λεπτοmicroέρειες για το τι είχε συmicroβείσε όλους όσοι είχαν περάσει από το σπίτι τις πρώτες εκείνεςεβδοmicroάδες σε όλους τους φίλους και τους συγγενείς που έφερ-ναν φαγητό και ετοίmicroαζαν ποτά και έστρωναν τραπέζι στηντραπεζαρία για όσο κόσmicroο ήταν εκεί την ώρα του microεσηmicroερια-νού ή του δείπνου σε όλους εκείνους που microάζευαν το τραπέζικαι έβαζαν τα περισσεύmicroατα στην κατάψυξη και τα πιάτα στοπλυντήριο πιάτων και γέmicroιζαν το κατά τα λοιπά άδειο microας (microουήταν αδύνατον να σκεφτώ το άδειο microου) σπίτι ακόmicroη και αφούεγώ είχα ήδη καταφύγει στο υπνοδωmicroάτιο (στο υπνοδωmicroάτιόmicroας όπου στον καναπέ εξακολουθούσε να κείτεται ένα ξεθω-ριασmicroένο microπουρνούζι σε microέγεθος XL αγορασmicroένο τη δεκαετίατου rsquo70 από γνωστό κατάστηmicroα στο Μπέβερλι Χιλς) και αφούείχα κλείσει την πόρτα Από τις πρώτες microέρες κι εβδοmicroάδεςθυmicroάmicroαι πιο ξεκάθαρα τις στιγmicroές εκείνες όταν microε κατέβαλλεαπότοmicroα η κούραση ∆ε θυmicroάmicroαι να αφηγούmicroαι σε κανέναν τιςλεπτοmicroέρειες αλλά πρέπει να τις είχα αφηγηθεί επειδή όλοιφαίνονταν να τις γνωρίζουν Σε κάποια φάση microού πέρασε απότο microυαλό η πιθανότητα να είχαν microάθει τις λεπτοmicroέρειες της

[11]

ιστορίας ο ένας από τον άλλο όmicroως την απέκλεισα αmicroέσως ηιστορία που ήξεραν ήταν τόσο ακριβής ως προς όλες της τιςεκφάνσεις ώστε ήταν αδύνατον να είχε διαδοθεί από στόmicroα σεστόmicroα Η πηγή των πληροφοριών ήmicroουν εγώ

Ένας ακόmicroη λόγος που ενίσχυε τη βεβαιότητά microου γιrsquo αυτόήταν ότι καmicroία από τις εκδοχές που άκουσα δεν περιείχε τιςλεπτοmicroέρειες που microου ήταν ακόmicroα αδύνατον να αντιmicroετωπίσωόπως για παράδειγmicroα τα αίmicroατα στο πάτωmicroα του καθιστικούπου έmicroειναν εκεί ως το επόmicroενο πρωί microέχρι που ήρθε ο Χοσέκαι τα καθάρισε

Ο Χοσέ Που είχε γίνει microέλος της οικογένειάς microας Που αρ-γότερα εκείνη την ηmicroέρα την 31η ∆εκεmicroβρίου υποτίθεται ότιθα πήγαινε αεροπορικώς στο Λας Βέγκας όπου όmicroως δεν πήγεποτέ Ο Χοσέ έκλαιγε εκείνο το πρωί όσο καθάριζε τα αίmicroαταΤην πρώτη φορά που του αφηγήθηκα τι είχε συmicroβεί δεν το εί-χε καταλάβει Ασφαλώς δεν ήmicroουν η ιδανική αφηγήτρια γιατην ιστορία κάτι στα λεγόmicroενά microου ήταν ταυτόχρονα υπερβο-λικά ανεπεξέργαστο microα και γεmicroάτο παραλείψεις κάτι στον τό-νο της φωνής microου δεν είχε κατορθώσει να του microεταφέρει τοβασικό γεγονός της υπόθεσης (η προσπάθειά microου στέφθηκε microετην ίδια αποτυχία και αργότερα όταν αναγκάστηκα να το πωστην Κιντάνα) αλλά microε το που αντίκρισε τα αίmicroατα ο Χοσέκατάλαβε αmicroέσως

Τις πεταmicroένες σύριγγες και τα ηλεκτρόδια του ηλεκτροκαρ-διογράφου τα είχα microαζέψει το ίδιο πρωί πριν φτάσει εκείνοςαλλά τα αίmicroατα δεν είχα τη δύναmicroη να τα αντιmicroετωπίσω

T Z O A N N T I N T I O N [12]

Εν περιλήψειΤώρα καθώς αρχίζω να γράφω τα λόγια τούτα είναι το

απόγευmicroα της 4ης Οκτωβρίου 2004Εννέα microήνες και πέντε microέρες νωρίτερα περίπου στις 9 η

ώρα το βράδυ της 30ής ∆εκεmicroβρίου 2003 ο σύζυγός microου ΤζονΓκρέγκορι Νταν φάνηκε να υφίσταται (ή όντως υπέστη) αιφνί-διο οξύ στεφανιαίο επεισόδιο που οδήγησε στο θάνατό τουΤις προηγούmicroενες πέντε microέρες η microοναχοκόρη microας η Κιντάνανοσηλευόταν σε κωmicroατώδη κατάσταση σε microια Μονάδα Εντατι-κής Θεραπείας στην πτέρυγα Σίνγκερ του Ιατρικού ΚέντρουΜπεθ Ίσραελ ευρύτερα γνωστού microε την ονοmicroασία ΜπεθΊσραελ Νορθ ή ως το παλιό Ντόκτορς Χόσπιταλ ένα νοσοκο-microείο που εκείνο τον καιρό στεγαζόταν ακόmicroα σε κτίρια στη Λεωφόρο Ιστ Εντ (έκλεισε τον Αύγουστο του 2004) Η ασθέ-νειά της ndash η οποία αρχικώς έmicroοιαζε microε κρούσmicroα δεκεmicroβριανήςγρίπης αρκετά σοβαρής ώστε να τη στείλει στα Επείγοντα τουνοσοκοmicroείου το πρωί των Χριστουγέννων ndash είχε εξελιχθεί σεπνευmicroονία και σηπτικό σοκ Το παρόν κείmicroενο είναι η απόπει-ρά microου να βγάλω νόηmicroα από την περίοδο που ακολούθησε τιςεβδοmicroάδες και κατόπιν τους microήνες που ξερίζωσαν όποια ακλό-νητη ιδέα είχα ποτέ σχηmicroατίσει για το θάνατο για την αρρώ-στια για την τύχη και τις πιθανότητες για τη microοίρα την καλήκαι την κακή για το γάmicroο και τα παιδιά και τη microνήmicroη για τοπένθος για τους τρόπους microε τους οποίους οι άνθρωποι χειρίζο-νται και δε χειρίζονται το γεγονός ότι η ζωή τελειώνει για τηρηχότητα της λογικής για την ίδια τη ζωή Όλη microου τη ζωήγράφω Ως συγγραφέας ακόmicroη και ως παιδί πολύ πριν αρχί-

[13]

σουν να εκδίδονται τα πονήmicroατά microου είχα αναπτύξει την αί-σθηση ότι το ίδιο το νόηmicroα ενυπάρχει στο ρυθmicroό των λέξεωνκαι των προτάσεων και των παραγράφων microια τεχνική για νακρατώ τις όποιες σκέψεις και πεποιθήσεις microου κρυmicromicroένες κάτωαπό ένα γυαλιστερό επίχρισmicroα ολοένα και πιο απροσπέλαστοΟ τρόπος που γράφω είναι η ταυτότητά microου όσα είmicroαι ή όσαέχω γίνει ωστόσο στην προκειmicroένη περίπτωση εύχοmicroαι ndash αντίγια λέξεις και το ρυθmicroό τους ndash να είχα microια αίθουσα κινηmicroατο-γραφικού microοντάζ εξοπλισmicroένη microε ψηφιακό σύστηmicroα επεξεργα-σίας εικόνων στο οποίο να microπορούσα να πατήσω ένα πλήκτροκαι να κοmicromicroατιάσω την ακολουθία του χρόνου να σας δείξωταυτόχρονα όλα τα καρέ των αναmicroνήσεων που microου έρχονταιτώρα να σας αφήσω να διαλέξετε εσείς τις λήψεις τις οριακάπαραλλαγmicroένες εκφράσεις τις εναλλακτικές αναγνώσεις τηςίδιας ατάκας Στην προκειmicroένη περίπτωση δε microου αρκούν οιλέξεις για να ανακαλύψω το νόηmicroα Στην προκειmicroένη περίπτω-ση έχω ανάγκη από τις σκέψεις και τις πεποιθήσεις που φαίνο-νται ότι microπορώ να τις αγγίξω έστω κι αν microπορώ να τις αγγίξωmicroόνο εγώ

T Z O A N N T I N T I O N [14]

2

30 ∆εκεmicroβρίου 2003 ηmicroέρα ΤρίτηΕίχαmicroε επισκεφτεί την Κιντάνα στη Μονάδα Εντατικής Θε-

ραπείας στον έκτο όροφο του Μπεθ Ίσραελ ΝορθΕίχαmicroε επιστρέψει στο σπίτιΕίχαmicroε συζητήσει αν θα βγαίναmicroε για φαγητό ή αν θα τρώ-

γαmicroε στο σπίτιΕίχα πει ότι θα άναβα φωτιά να τρώγαmicroε στο σπίτιΆναψα τη φωτιά έβαλα microπρος για το φαγητό ρώτησα τον

Τζον αν ήθελε να πιει κάτιΤου έβαλα ένα σκοτσέζικο ουίσκι και του το πήγα στο καθι-

στικό όπου διάβαζε καθισmicroένος σε microια καρέκλα δίπλα στη φω-τιά εκεί που καθόταν συνήθως

∆ιάβαζε ένα βιβλίο του Ντέιβιντ Φρόmicroκιν ένα βιβλιοδε-τηmicroένο δοκίmicroιο microε τίτλο Το τελευταίο καλοκαίρι της ΕυρώπηςΠοιος άρχισε τον Μεγάλο Πόλεmicroο του 1914

Τελείωσα τις ετοιmicroασίες για το δείπνο έστρωσα τραπέζιστο καθιστικό όπου όταν ήmicroαστε microόνοι στο σπίτι τρώγαmicroεκαι microπορούσαmicroε να κοιτάζουmicroε τη φωτιά Πιάνω τον εαυτό microου

να δίνει microεγάλη έmicroφαση στο θέmicroα της φωτιάς γιατί οι φωτιέςήταν σηmicroαντικές για microας Μεγάλωσα στην Καλιφόρνια ο Τζονκι εγώ ζήσαmicroε εκεί είκοσι τέσσερα ολόκληρα χρόνια στην Κα-λιφόρνια ζεσταίναmicroε τα σπίτια microας ανάβοντας φωτιά Ανάβαmicroεφωτιά ακόmicroη και τα βράδια του καλοκαιριού γιατί έπεφτε οmicroί-χλη Οι φωτιές ήταν σηmicroάδι πως ήmicroαστε σπίτι πως είχαmicroεφτιάξει τριγύρω microας έναν προστατευτικό κλοιό πως δε θα κιν-δυνεύαmicroε τη νύχτα Άναψα τα κεριά Ο Τζον microου ζήτησε άλλοένα ποτό πριν κάτσω Του το πήγα Καθίσαmicroε Είχα το νουmicroου στο ανακάτεmicroα της σαλάτας

Ο Τζον microιλούσε έπειτα σώπασεΚάποια στιγmicroή στη διάρκεια εκείνων των δευτερολέπτων ή

του λεπτού που microεσολάβησε ώσπου να σταmicroατήσει να microιλάειmicroε ρώτησε αν στο δεύτερο ποτό του είχα βάλει δυνατό ουίσκιmicroονής απόσταξης Του είχα απαντήσει όχι είχα χρησιmicroοποιή-σει το ίδιο ουίσκι που έβαλα και στο πρώτο του ποτό laquoΩραίαraquoείχε πει laquo∆εν ξέρω γιατί αλλά νοmicroίζω ότι δεν είναι καλό να τααναmicroιγνύειςraquo Κάποια άλλη στιγmicroή στη διάρκεια των ίδιωνδευτερολέπτων ή του λεπτού ανέλυε γιατί ο Α΄ Παγκόσmicroιοςπόλεmicroος ήταν το γεγονός που έκρινε τη microετέπειτα εξέλιξη όλουτου υπόλοιπου εικοστού αιώνα

∆εν έχω ιδέα σε ποιο από τα δύο θέmicroατα αναφερόmicroαστεστο ουίσκι ή στον Α΄ Παγκόσmicroιο πόλεmicroο τη στιγmicroή που στα-microάτησε να microιλάει

Θυmicroάmicroαι microόνο ότι σήκωσα το βλέmicromicroα microου Το αριστερό τουχέρι ήταν σηκωmicroένο κι έπειτα ο ίδιος σωριάστηκε κι έmicroεινε ακί-νητος Στην αρχή νόmicroιζα ότι έκανε ένα κρύο αστείο microια από-πειρα να κάνει τη δύσκολη microέρα να microοιάζει υποφερτή

Θυmicroάmicroαι που είπα Κόφrsquo το

T Z O A N N T I N T I O N [16]

Όταν δεν πήρα απάντηση η πρώτη microου σκέψη ήταν ότι εί-χε αρχίσει να τρώει και είχε πνιγεί Θυmicroάmicroαι ότι προσπάθησανα τον σηκώσω από την πλάτη της καρέκλας και να τον τραβή-ξω για να του δώσω τις πρώτες βοήθειες Θυmicroάmicroαι την αίσθη-ση του βάρους του καθώς έπεσε microπροστά χτυπώντας πρώταστο τραπέζι έπειτα στο πάτωmicroα Στην κουζίνα πλάι στο τηλέ-φωνο είχα κολλήσει microια κάρτα microε τους αριθmicroούς τηλεφώνουτων ασθενοφόρων από το Πρεσβυτεριανό Νοσοκοmicroείο τηςΝέας Υόρκης ∆εν είχα κολλήσει τους αριθmicroούς πλάι στο τηλέ-φωνο επειδή περίmicroενα ότι θα συνέβαινε αυτό που συνέβη Είχακολλήσει τους αριθmicroούς πλάι στο τηλέφωνο για το ενδεχόmicroενοκάποιος άλλος στο κτίριο να χρειαζόταν ασθενοφόρο

Κάποιος άλλοςΚάλεσα ένα από τα τηλέφωνα Ο υπάλληλος στο τηλεφωνι-

κό κέντρο microε ρώτησε αν ανέπνεε Εγώ απάντησα Ελάτε γρήγο-ρα Όταν έφτασε το ασθενοφόρο προσπάθησα να εξηγήσωστο πλήρωmicroά του τι είχε συmicroβεί αλλά πριν προλάβω το ση-microείο του καθιστικού όπου βρισκόταν πεσmicroένος ο Τζον είχε microε-τατραπεί σε αίθουσα επειγόντων περιστατικών Ένας απότους νοσοκόmicroους (ήταν τρεις ίσως τέσσερις ακόmicroη και microίαώρα αργότερα δε θυmicroόmicroουν τον ακριβή αριθmicroό) microιλούσε microε τονοσοκοmicroείο για το ηλεκτροκαρδιογράφηmicroα που ήδη τουςέστελναν Ένας άλλος άνοιγε την πρώτη ή τη δεύτερη σύριγγαγια τις πολλές ενέσεις που επρόκειτο να ακολουθήσουν (Επι-νεφρίνη Λιδοκαΐνη Προκαϊναmicroίδη Τα ονόmicroατα microου έρχοντανστο νου αλλά δεν είχα ιδέα από πού αναδύονταν) Θυmicroάmicroαιπου είπα ότι ίσως είχε πνιγεί microε το φαγητό Η εκδοχή αυτήαπορρίφθηκε microε microια απότοmicroη αρνητική χειρονοmicroία η αναπνευ-στική οδός δεν ήταν φραγmicroένη Χρησιmicroοποιούσαν τώρα τον

[17]

απινιδωτή σε microια απόπειρα να επαναφέρουν τους σφυγmicroούςτου Κατάφεραν κάτι που έmicroοιαζε microε φυσιολογικό χτύπο καρ-διάς (ή microου φάνηκε ότι κατάφεραν όλοι microέναmicroε σιωπηλοίέπειτα ακολούθησε microια απότοmicroη σύσπαση) microετά τον έχασαν κιάρχισαν πάλι από την αρχή

laquoΠαρουσιάζει επεισόδιο microαρmicroαρυγήςraquo θυmicroάmicroαι να λέει αυ-τός που microιλούσε στο τηλέφωνο

laquoΚοιλιακής microαρmicroαρυγήςraquo είπε ο καρδιολόγος του Τζονόταν τηλεφώνησε από το Ναντάκετ το επόmicroενο πρωί laquoΠιθα-νότατα θα είπαν κοιλιακής microαρmicroαρυγής microάλλον θα το προσ-διόρισανraquo

Ίσως να είπαν laquoκοιλιακής microαρmicroαρυγήςraquo ίσως όχι Η κολπι-κή microαρmicroαρυγή δεν προκαλεί καρδιακή ανακοπή ακαριαία ήαναγκαστικά Η κοιλιακή ναι Ίσως το laquoκοιλιακήraquo να ήταν τοευκόλως εννοούmicroενο

Θυmicroάmicroαι ότι προσπαθούσα να ξεκαθαρίσω στο κεφάλι microουτι επρόκειτο να γίνει microετά Αφού το πλήρωmicroα ενός ασθενοφό-ρου ήταν στο καθιστικό το επόmicroενο βήmicroα λογικά θα ήταν ηδιακοmicroιδή στο νοσοκοmicroείο Έκανα τη σκέψη ότι υπήρχε περί-πτωση οι νοσοκόmicroοι να αποφάσιζαν τη microεταφορά στο νοσοκο-microείο εντελώς ξαφνικά microε αποτέλεσmicroα εγώ να microην έχω προλά-βει να ετοιmicroαστώ ∆εν είχα πρόχειρα όσα ήταν απαραίτητα ναπάρω microαζί Θα έχανα χρόνο θα microε άφηναν πίσω Βρήκα τηντσάντα microου και κάτι κλειδιά και ένα συνοπτικό ιατρικό ιστορι-κό που είχε καταρτίσει ο γιατρός του Τζον Όταν επέστρεψαστο καθιστικό οι διασώστες παρακολουθούσαν την οθόνη τουυπολογιστή που είχαν στήσει στο πάτωmicroα ∆εν έβλεπα τηνοθόνη γιrsquo αυτό παρακολουθούσα τα πρόσωπά τους Θυmicroάmicroαιότι ο ένας κοίταζε τον άλλο Όταν πήραν την απόφαση να τον

T Z O A N N T I N T I O N [18]

microετακινήσουν συνέβησαν όλα πολύ γρήγορα Τους ακολούθη-σα στο ασανσέρ και τους ρώτησα αν γινόταν να πάω microαζί τουςΕίπαν ότι πρώτα θα κατέβαζαν το φορείο εγώ microπορούσα νατους ακολουθήσω microε το δεύτερο ασθενοφόρο Ένας από αυ-τούς περίmicroενε microαζί microου να ξανανέβει το ασανσέρ Ώσπου ναφτάσουmicroε εmicroείς στο δεύτερο όχηmicroα ήδη αποmicroακρυνόταν τοασθενοφόρο που περίmicroενε microπροστά από το κτίριο και microετέφερετο φορείο Για να φτάσει κανείς από το κτίριό microας στο τmicroήmicroατου Πρεσβυτεριανού Νοσοκοmicroείου της Νέας Υόρκης που πα-λιά λεγόταν απλώς Νοσοκοmicroείο της Νέας Υόρκης πρέπει ναδιασχίσει έξι οικοδοmicroικά τετράγωνα microέσα στην πόλη ∆ε θυmicroά-microαι τις σειρήνες ∆ε θυmicroάmicroαι το microποτιλιάρισmicroα Όταν φτάσαmicroεστην είσοδο του νοσοκοmicroείου για τα επείγοντα περιστατικά τοφορείο είχε σχεδόν χαθεί στο κτίριο Ένας άντρας περίmicroενεστο δροmicroάκι Όλοι οι άλλοι που έβλεπα φορούσαν χειρουργι-κές ποδιές Ο άντρας όχι laquoΕίναι η σύζυγοςraquo ρώτησε τον οδη-γό έπειτα στράφηκε σrsquo εmicroένα laquoΕίmicroαι ο κοινωνικός λειτουργόςσαςraquo είπε και microάλλον εκείνη τη στιγmicroή το συνειδητοποίησα

laquoΆνοιξα την πόρτα και είδα τον άνθρωπο microε τα πράσιναρούχα και το κατάλαβα Αmicroέσως το κατάλαβαraquo Έτσι είπε ηmicroητέρα ενός δεκαεννιάχρονου που είχε σκοτωθεί από βόmicroβαστο Κιρκούκ Αυτά ήταν τα λόγια της σε ένα ντοκιmicroαντέρ τουκαναλιού HBO όπως τα microετέφερε ο Μποmicroπ Χέρmicroπερτ στους Νιου Γιορκ Τάιmicroς το πρωί της 12ης Νοεmicroβρίου 2004 laquoΑλλάεγώ σκέφτηκα ότι αν δεν τον άφηνα να microπει στο σπίτι όσο δεντον άφηνα να microπει στο σπίτι δε θα microπορούσε να microου το πει

[19]

Και τότε αυτό ndash τίποτε από όλα αυτά δε θα είχε συmicroβεί Οπό-τε εκείνος έλεγε συνεχώς ldquoΚυρία microου πρέπει να έρθω microέσαrdquoΚαι εγώ του απαντούσα συνεχώς ldquoΛυπάmicroαι αλλά δεν microπορείτενα περάσετεrdquoraquo

Μόλις διάβασα το άρθρο καθώς έπαιρνα πρωινό κάπουέντεκα microήνες έπειτα από τη νύχτα microε το ασθενοφόρο και τονκοινωνικό λειτουργό αναγνώρισα ότι οι σκέψεις αυτές ήτανκαι δικές microου

Στην αίθουσα Επειγόντων Περιστατικών έβλεπα κι άλλουςανθρώπους microε ρούχα χειρουργείου να σπρώχνουν το φορείοκαι να το microεταφέρουν σε ένα θάλαmicroο Κάποιος microου είπε να πε-ριmicroένω στην αίθουσα υποδοχής Περίmicroενα Κόσmicroος στεκότανστην ουρά για να διευθετήσει τα γραφειοκρατικά της εισαγω-γής στα Επείγοντα Η αναmicroονή στην ουρά φαινόταν η πιοεποικοδοmicroητική λύση Η αναmicroονή στην ουρά σήmicroαινε ότι είχαακόmicroα χρόνο να το αντιmicroετωπίσω είχα αντίγραφα των καρτώνιατρικής περίθαλψης στην τσάντα microου microε το νοσοκοmicroείο αυτόδεν είχα ποτέ στο παρελθόν δοσοληψίες ndash το Νοσοκοmicroείο τηςΝέας Υόρκης ήταν το Πρεσmicroπιτέριαν της Νέας Υόρκης πουσυνεργάζεται microε το ιατρικό τmicroήmicroα του Πανεπιστηmicroίου τουΚορνέλ ενώ το Ιατρικό Κέντρο που ήξερα εγώ ήταν το Κολού-microπια το Πρεσmicroπιτέριαν που συνεργάζεται microε το ΠανεπιστήmicroιοΚολούmicroπια στη διασταύρωση της 168ης Οδού microε την Μπροντ-γουέι microια διαδροmicroή είκοσι λεπτών στην καλύτερη περίπτωσηάρα υπερβολικά microακριά για τέτοιου είδους έκτακτα περιστατι-κά ndash αλλά εγώ θα microπορούσα να το φέρω βόλτα και τούτο το ξέ-νο νοσοκοmicroείο θα microπορούσα να φανώ χρήσιmicroη θα microπορούσανα κανονίσω τη microεταφορά του στο Πρεσmicroπιτέριαν του Κολού-microπια όταν θα σταθεροποιούνταν η κατάστασή του Είχα εστιά-

T Z O A N N T I N T I O N [20]

σει την προσοχή microου στις λεπτοmicroέρειες της άmicroεσης microεταφοράςτου στο Κολούmicroπια (θα χρειαζόταν κρεβάτι microε όργανα τηλεmicroε-τρίας στο τέλος θα κανόνιζα να microεταφερθεί και η Κιντάνα στοΚολούmicroπια τη βραδιά που είχε κάνει εισαγωγή στο ΜπεθΊσραελ Νορθ είχα γράψει σε microια κάρτα τους αριθmicroούς τωνβοmicroβητών τσέπης κάmicroποσων γιατρών του Κολούmicroπια όλο καικάποιος θα microπορούσε να το φέρει σε πέρας όλο αυτό) όταν ξα-ναεmicroφανίστηκε ο κοινωνικός λειτουργός και microε πήρε από τηνουρά σε ένα άδειο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αί-θουσα υποδοχής laquoΜπορείτε να περιmicroένετε εδώraquo είπε Περί-microενα Στο δωmicroάτιο έκανε κρύο ή κρύωνα εγώ Αναρωτιόmicroουνπόσος χρόνος είχε περάσει από την ώρα που είχα καλέσει τοασθενοφόρο ώσπου να φτάσουν οι νοσοκόmicroοι Μου είχε φανείσαν να microην είχε περάσει καθόλου χρόνος (το κάρφος εν τωοφθαλmicroώ του Θεού ήταν η φράση που microου ερχόταν στο νου όσοήmicroουν στο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αίθουσαυποδοχής) αλλά πρέπει να ήταν το λιγότερο κάποια λεπτά

Παλιά είχα σε έναν πίνακα ανακοινώσεων στο γραφείο microουγια λόγους που είχαν να κάνουν microε κάποιο στοιχείο πλοκής σεmicroια ταινία microια κάρτα αρχειοθέτησης στην οποία είχα σηmicroειώ-σει microια πρόταση από το Merck Manual σχετικά microε το πόσοχρόνο microπορεί να αντέξει ο εγκέφαλος στερούmicroενος το οξυγόνοΣτο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αίθουσα υποδο-χής η εικόνα της ροζ κάρτας γύριζε διαρκώς στο microυαλό microουlaquoΑνοξία ιστών για gt 4 ως 6 λεπτά microπορεί να προκαλέσει microηαναστρέψιmicroη εγκεφαλική βλάβη ή θάνατοraquo Προσπαθούσα ναπείσω τον εαυτό microου ότι δε θυmicroόmicroουν τη φράση σωστά ότανεπανεmicroφανίστηκε ο κοινωνικός λειτουργός Μαζί του είχε ένανάντρα τον οποίο σύστησε ως laquoο γιατρός του συζύγου σαςraquo

[21]

Έπειτα σιωπή laquoΕίναι νεκρός εraquo άκουσα τη φωνή microου να λέειστο γιατρό Ο γιατρός έριξε ένα βλέmicromicroα στον κοινωνικό λει-τουργό laquo∆εν υπάρχει πρόβληmicroαraquo είπε ο κοινωνικός λειτουρ-γός laquoΕίναι πολύ ψύχραιmicroη πελάτισσαraquo Με οδήγησαν στο θά-λαmicroο όπου κειτόταν ο Τζον microόνος τώρα τριγύρω του οι κουρ-τίνες τον χώριζαν από τους άλλους Ρώτησαν αν ήθελα ιερέαΕίπα ναι Εmicroφανίστηκε ένας ιερέας και είπε αυτά που έπρεπεΤον ευχαρίστησα Μου έδωσαν την ασηmicroένια θήκη σαν έλα-σmicroα όπου έβαζε ο Τζον το δίπλωmicroα οδήγησης και τις πιστωτι-κές του κάρτες Μου έδωσαν τα χρήmicroατα που ήταν στην τσέπητου Μου έδωσαν το ρολόι του Μου έδωσαν το κινητό τουΜου έδωσαν microια πλαστική σακούλα στην οποία microου είπαν ότιθα έβρισκα τα ρούχα του Τους ευχαρίστησα Ο κοινωνικόςλειτουργός ρώτησε αν υπήρχε κάτι άλλο που microπορούσε να κά-νει για microένα Είπα ότι θα microπορούσε να microε βάλει σε ένα ταξίΜε έβαλε Τον ευχαρίστησα laquoΈχετε χρήmicroατα να πληρώσετετα κόmicroιστραraquo ρώτησε Είπα ναι η ψύχραιmicroη πελάτισσα Ότανmicroπήκα στο διαmicroέρισmicroα και είδα το microπουφάν και το κασκόλ τουΤζον ακόmicroα πάνω στην καρέκλα όπου τα είχε αφήσει microόλιςεπιστρέψαmicroε από την επίσκεψη στην Κιντάνα στο MπεθΊσραελ Nορθ (το κόκκινο κασmicroιρένιο κασκόλ το αντιανεmicroικόmicroάρκας Patagonia που το φορούσε το συνεργείο στην ταινίαΥπόθεση πολύ προσωπική) αναρωτήθηκα τι θα επιτρεπόταν νακάνει microια microη ψύχραιmicroη πελάτισσα Να καταρρεύσει Να χρεια-στεί αγωγή microε ηρεmicroιστικά Να ουρλιάξει

T Z O A N N T I N T I O N [22]

[23]

Θυmicroάmicroαι να σκέφτοmicroαι ότι έπρεπε να το συζητήσω microε τονΤζον

∆εν υπήρχε τίποτα που δε συζητούσα microε τον ΤζονΕπειδή ήmicroαστε και οι δύο συγγραφείς και δουλεύαmicroε και οι

δύο στο σπίτι οι microέρες του καθενός microας ήταν γεmicroάτες από τονήχο της φωνής του άλλου

∆εν πίστευα ότι είχε πάντα δίκιο ούτε εκείνος πίστευε ότιείχα πάντα δίκιο αλλά ο καθένας microας ήταν για τον άλλο ο άν-θρωπος που εmicroπιστευόταν ∆εν υπήρχε κανένας διαχωρισmicroόςστις επενδύσεις ή στα συmicroφέροντά microας σε οποιαδήποτε περί-σταση Πολλοί υπέθεταν αφού τη microια ο ένας και την άλλη οάλλος έπαιρνε καλύτερες κριτικές microεγαλύτερη αναγνώριση ότιη προσωπική microας ζωή θα ήταν ναρκοπέδιο γεmicroάτο microε επαγγελ-microατικές αντιζηλίες και microικροπρέπειες Κάτι τέτοιο απείχε όmicroωςτόσο πολύ από την πραγmicroατικότητα ώστε η επιmicroονή του κό-σmicroου σε αυτό έφτασε να δηmicroιουργεί ορισmicroένα χάσmicroατα κατα-νόησης ως προς τη συνήθη αντίληψη περί γάmicroου

Το συγκεκριmicroένο ήταν ένα ακόmicroη από τα ζητήmicroατα που συ-ζητούσαmicroε

Αυτό που θυmicroάmicroαι πιο έντονα σχετικά microε το διαmicroέρισmicroα τηνύχτα που επέστρεψα microόνη από το Νοσοκοmicroείο της ΝέαςΥόρκης ήταν η σιγή του

Στην πλαστική τσάντα που microου είχαν δώσει στο νοσοκοmicroείουπήρχε ένα κοτλέ παντελόνι ένα microάλλινο πουκάmicroισο microια ζώνηκαι microου φαίνεται τίποτε άλλο Τα πόδια του παντελονιού ταείχαν ανοίξει κατά microήκος υπέθεσα οι νοσοκόmicroοι Το πουκάmicroι-σο ήταν λερωmicroένο microε αίmicroα Η ζώνη ήταν ένα κουβάρι Θυmicroά-

microαι που έβαλα το κινητό του στο φορτιστή του γραφείου τουΘυmicroάmicroαι που έβαλα την ασηmicroένια θήκη του στην κρεβατοκά-microαρα στο κουτί όπου φυλάγαmicroε τα διαβατήρια και τα πιστο-ποιητικά γέννησης και τις βεβαιώσεις του δικαστηρίου ότι εί-χαmicroε εκπληρώσει τις υποχρεώσεις microας ως ένορκοι Κοιτάζωτώρα τη θήκη και βλέπω ότι αυτές ήταν οι κάρτες που είχε microα-ζί του microια άδεια οδήγησης από την πολιτεία της Νέας Υόρκηςη οποία έπρεπε να ανανεωθεί στις 25 Μαΐου του 2004 microιακάρτα για το microηχάνηmicroα ανάληψης microετρητών από την τράπεζαChase microια κάρτα Αmicroέρικαν Εξπρές microια microάστερκαρντ της τρά-πεζας Wells Fargo microια κάρτα του Μητροπολιτικού Μουσείουτης Νέας Υόρκης microια κάρτα της Ένωσης Συγγραφέων ∆υτι-κής Αmicroερικής (ήταν η περίοδος πριν από την ψηφοφορία γιατα βραβεία της Αmicroερικανικής Ακαδηmicroίας Κινηmicroατογράφουοπότε microπορούσε να χρησιmicroοποιήσει την κάρτα της ΈνωσηςΣυγγραφέων για να βλέπει ταινίες δωρεάν πρέπει να είχε πάεισε κάποια ταινία δε θυmicroόmicroουν) microια κάρτα ιατροφαρmicroακευτι-κής περίθαλψης και microια κάρτα που είχε εκδώσει η εταιρία ια-τρικών ειδών Medtronic όπου αναγραφόταν laquomicroου έχει τοποθε-τηθεί ο βηmicroατοδότης τύπου Kappa 900 SRraquo ο σειριακός αριθ-microός της συσκευής ένας τηλεφωνικός αριθmicroός κλήσης του για-τρού που είχε κάνει την εmicroφύτευση και η σηmicroείωση laquoηmicroεροmicroη-νία εmicroφύτευσης 3 Ιουνίου 2003raquo Θυmicroάmicroαι που έβαλα τα microε-τρητά που ήταν στην τσέπη του microαζί microε τα microετρητά στην τσά-ντα microου που ίσιωσα τα χαρτονοmicroίσmicroατα που πολύ προσεκτικάέβαλα όλα τα εικοσαδόλαρα microαζί όλα τα δεκαδόλαρα microαζίόλα τα πεντοδόλαρα microαζί και όλα τα νοmicroίσmicroατα του ενός δολα-ρίου microαζί Και καθώς έκανα όλα τούτα θυmicroάmicroαι που σκεφτό-microουν ότι εκείνος θα έβλεπε πόσο καλά τα έβγαζα πέρα

T Z O A N N T I N T I O N [24]

Όταν τον είδα στο χώρο εκείνο microε τις κουρτίνες τριγύρωτου στην αίθουσα Eπειγόντων Περιστατικών στο Νοσοκοmicroείοτης Νέας Υόρκης είχε σπάσει ένα κοmicromicroάτι από ένα microπροστινότου δόντι υπέθεσα από την πτώση αφού υπήρχαν και microώλω-πες στο πρόσωπό του Όταν αναγνώρισα τη σορό την επόmicroενηmicroέρα στο γραφείο τελετών του Φρανκ Κάmicroπελ οι microώλωπες δενήταν εmicroφανείς Κατάλαβα ότι microάλλον ο εργολάβος κηδειών αυ-τό θα εννοούσε όταν του είπα πως δεν ήθελα ταρίχευση κιεκείνος είπε laquoεν τοιαύτη περιπτώσει απλώς θα τον συmicromicroορφώ-σουmicroε λιγάκιraquo αυτό θα εννοούσε να του καλύψουν τους microώλω-πες Το κοmicromicroάτι αυτό microε τον εργολάβο κηδειών παραmicroένει θο-λό Είχα φτάσει στο γραφείο τελετών τόσο αποφασισmicroένη νααποφύγω οποιαδήποτε αντίδραση δεν ήταν κόσmicroια (κλάmicroαταθυmicroό ακατάσχετο γέλιο παρά την υποχρέωσή microου να τηρήσωσιγή) ώστε είχα καταστείλει όλες ανεξαιρέτως τις συναισθηmicroα-τικές αντιδράσεις Όταν πέθανε η microητέρα microου ο υπάλληλοςτου γραφείου κηδειών που microετέφερε τη σορό της άφησε έναψεύτικο τριαντάφυλλο εκεί όπου κειτόταν το σώmicroα της στοκρεβάτι Ο αδελφός microου microού το είχε πει αυτό βαθύτατα προ-σβεβληmicroένος Θα ήmicroουν προετοιmicroασmicroένη να αντιταχθώ σταψεύτικα τριαντάφυλλα Θυmicroάmicroαι ότι αποφάσισα γρήγορα γιατο φέρετρο Θυmicroάmicroαι ότι στο γραφείο όπου υπέγραψα τα χαρ-τιά υπήρχε ένα microεγάλο εκκρεmicroές που δε δούλευε O ανιψιόςτου Tζον ο Tόνι Nταν που ήταν microαζί microου ανέφερε στον ερ-γολάβο κηδειών ότι δε λειτουργούσε Eκείνος λες και του έδινεmicroεγάλη χαρά η ευκαιρία να παράσχει διευκρινίσεις για το δια-κοσmicroητικό αυτό στοιχείο εξήγησε ότι το ρολόι είχε χρόνια ναδουλέψει αλλά το κρατούσαν εκεί laquoεν είδει επιmicroνηmicroόσυνου φό-ρου τιmicroήςraquo σε κάποια προηγούmicroενη ζωή της εταιρίας Έδινε

[25]

την εντύπωση ότι προσπαθούσε να προσδώσει στο ρολόι διδα-κτικό χαρακτήρα Εστίασα τη σκέψη microου στην Κιντάνα Κατά-φερα να microην ακούω όσα έλεγε ο εργολάβος κηδειών αλλά δενκατάφερα να microην ακούω τους στίχους που έρχονταν στο microυαλόmicroου καθώς εστίαζα τη σκέψη microου στην Κιντάνα Πέντε οργιέςβαθιά microες στα νερά του πατέρα σου σβήσαν τα χνάρια γίνανε κο-ράλλια τα οστά και τα microάτια του microαργαριτάρια1

Oχτώ microήνες αργότερα ρώτησα το διαχειριστή της πολυ-κατοικίας microας αν είχε ακόmicroα την καταχώριση του ηmicroερολογίουπου είχαν κάνει οι θυρωροί για τη νύχτα της 30ής ∆εκεmicroβρίουΉξερα ότι υπήρχε ηmicroερολόγιο καταγραφής συmicroβάντων τρίαχρόνια είχα διατελέσει πρόεδρος της επιτροπής διαχείρισηςστην πολυκατοικία το ηmicroερολόγιο του θυρωρείου ήταν στοι-χείο αναπόσπαστα συνδεδεmicroένο microε τη λειτουργία της πολυκα-τοικίας Την επόmicroενη microέρα ο διαχειριστής microου έστειλε τη σελί-δα της 30ής ∆εκεmicroβρίου Σύmicroφωνα microε το ηmicroερολόγιο στο θυ-ρωρείο εκείνη τη νύχτα ήταν ο Μάικλ Φλιν και ο Βασίλι Ιονέ-σκου Αυτό δεν το θυmicroόmicroουν Ο Βασίλι Ιονέσκου και ο Τζον εί-χαν ένα συνήθη διάλογο microε τον οποίο διασκέδαζαν στο ασαν-σέρ ένα microικρό παιχνίδι ανάmicroεσα σε έναν εξόριστο από τηΡουmicroανία του Τσαουσέσκου κι έναν καθολικό Ιρλανδό από τοΓουέστ Χάρτφορντ του Κονέκτικατ που βασιζόταν στην κοινήτους εκτίmicroηση για το πολιτικό γίγνεσθαι laquoΛοιπόν πού βρίσκε-

T Z O A N N T I N T I O N [26]

1 Ουίλλιαmicro Σαίξπηρ Η τρικυmicroία microτφρ Ερρίκος Μπελιές εκδ ΚέδροςΑθήνα 2003 σ 30 (ΣτΜ)

ται ο Μπιν Λάντενraquo έλεγε ο Βασίλι microόλις έmicroπαινε ο Τζον στοασανσέρ και όλο το ζουmicroί βρισκόταν στην επινόηση ολοένα καιπιο απροσδόκητων εκδοχών laquoΊσως να είναι στο ρετιρέraquo laquoΣτηmicroεζονέταraquo laquoΣτην αίθουσα γυmicroναστικήςraquo Μόλις είδα το όνοmicroατου Βασίλι στο ηmicroερολόγιο συνειδητοποίησα ότι δεν microπορού-σα να θυmicroηθώ αν είχε ξεκινήσει το συγκεκριmicroένο παιχνίδι ότανεπιστρέψαmicroε από το Μπεθ Ίσραελ Νορθ νωρίς το βράδυ της30ής ∆εκεmicroβρίου Το ηmicroερολόγιο για εκείνη τη βραδιά έδειχνεmicroόνο δύο καταχωρίσεις λιγότερες από ότι συνήθως ακόmicroη καιγια microια περίοδο του χρόνου κατά την οποία οι περισσότεροιαπό τους ενοίκους της πολυκατοικίας έφευγαν για πιο φιλόξε-να microέρη

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Πλήρωmicroα ασθενοφόρου έφτασε στις920 micromicro για τον κύριο Νταν Ο κύριοςΝταν microεταφέρθηκε στο νοσοκοmicroείο στις1005 micromicro

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Καmicroένος λαmicroπτήρας στο ασανσέρ προσώ-πων Α-Β

Το ασανσέρ Α-Β ήταν το δικό microας ασανσέρ το ασανσέρ microετο οποίο ανέβηκαν οι διασώστες στις 920 micromicro το ασανσέρ microετο οποίο κατέβασαν τον Τζον (κι εmicroένα) στο ασθενοφόρο στις1005 micromicro το ασανσέρ microε το οποίο εγώ επέστρεψα microόνη microουστο διαmicroέρισmicroά microας κάποια ώρα που δε σηmicroειώθηκε ∆εν είχαπαρατηρήσει καmicroένο λαmicroπτήρα στο ασανσέρ Ούτε είχα παρα-τηρήσει ότι οι διασώστες βρίσκονταν στο διαmicroέρισmicroά microας 45ολόκληρα λεπτά Πάντοτε το περιέγραφα ως laquo15-20 λεπτάraquoΑν βρίσκονταν εδώ τόσο πολύ αυτό σηmicroαίνει ότι εκείνος ήταν ζω-

[27]

ντανός Έθεσα το ερώτηmicroα σε ένα γνωστό microου γιατρό laquoΜερι-κές φορές χρειάζεται να δουλέψουν κάmicroποση ώραraquo είπε Πέ-ρασε αρκετό διάστηmicroα ώσπου να συνειδητοποιήσω ότι η απά-ντησή του δεν είχε καmicroία σχέση microε το ερώτηmicroά microου

Tο πιστοποιητικό θανάτου όταν το έλαβα έδινε ως ώραθανάτου τις 1018 micromicro 30 ∆εκεmicroβρίου 2003

Με είχαν ρωτήσει προτού φύγω από το νοσοκοmicroείο αν θαέδινα τη συγκατάθεσή microου για τη διενέργεια νεκροτοmicroής Είχαπει ναι Αργότερα διάβασα ότι η συγκεκριmicroένη ερώτηση σεέναν επιζώντα για τη διενέργεια νεκροτοmicroής θεωρείται στα νο-σοκοmicroεία ως το πιο λεπτό το πιο ευαίσθητο συχνά το πιο δύ-σκολο από τα στάδια της τυπικής διαδικασίας που ακολουθείτο θάνατο κάποιου Σύmicroφωνα microε πολλές microελέτες (για παρά-δειγmicroα Katz JL και Gardner R laquoΤο δίληmicromicroα του ειδικευό-microενου γιατρού Το αίτηmicroα για την έγκριση νεκροτοmicroήςraquo Psy-chiatry in Medicine 3197-203 1972) οι ίδιοι οι γιατροί βιώ-νουν έντονο άγχος σχετικά microε τη διατύπωση του αιτήmicroατοςΈχουν επίγνωση ότι η νεκροτοmicroή είναι θεmicroελιώδους σηmicroασίαςγια την εκmicroάθηση και τη διδασκαλία της ιατρικής αλλά γνωρί-ζουν επίσης ότι η εν λόγω διαδικασία αγγίζει έναν προαιώνιοφόβο Αν όποιος κι αν ήταν αυτός στο Νοσοκοmicroείο της ΝέαςΥόρκης που microου ζήτησε να εγκρίνω τη νεκροτοmicroή βίωνε ανάλο-γο άγχος θα microπορούσα να τον είχα γλιτώσει εγώ η ίδια τηνήθελα τη νεκροτοmicroή Την ήθελα τη νεκροτοmicroή παρά το γεγο-νός ότι στο πλαίσιο των ερευνών microου είχα δει να διενεργούνταινεκροτοmicroές Ήξερα ακριβώς τι γίνεται το στήθος ανοιγmicroένο

T Z O A N N T I N T I O N [28]

σαν κοτόπουλο στον πάγκο του χασάπη το πρόσωπο χωρίςτην επιδερmicroίδα του η ζυγαριά στην οποία ζύγιζαν τα εσωτερι-κά όργανα Είχα δει αξιωmicroατικούς του Τmicroήmicroατος Ανθρωποκτο-νιών να αποστρέφουν τα microάτια τους από νεκροτοmicroή που βρι-σκόταν σε εξέλιξη Εγώ παρrsquo όλα αυτά την ήθελα Έπρεπε ναmicroάθω πώς και γιατί και πότε είχε συmicroβεί Και microάλιστα ήθελα ναπαρίσταmicroαι στην αίθουσα την ώρα που θα την πραγmicroατοποιού-σαν (είχα παρακολουθήσει τις άλλες νεκροτοmicroές microαζί microε τονΤζον του την όφειλα τη δική του microου είχε καρφωθεί στο microυα-λό εκείνη τη στιγmicroή ότι αυτός θα βρισκόταν στην αίθουσα ανεγώ βρισκόmicroουν στο τραπέζι της νεκροτοmicroής) αλλά δεν εmicroπι-στευόmicroουν τον εαυτό microου ότι θα κατόρθωνε να επιχειρηmicroατο-λογήσει λογικά για το σκοπό microιας τέτοιας κίνησης οπότε δεντο ζήτησα καν

Αν το ασθενοφόρο έφυγε από το κτίριό microας στις 1005 micromicroκαι ο θάνατός του διαπιστώθηκε στις 1018 micromicro τα δεκατρίαλεπτά που microεσολαβούσαν ήταν απλώς χαρτούρα γραφειοκρα-τία για να διασφαλιστεί ότι τηρούνταν το προβλεπόmicroενο τυπι-κό του νοσοκοmicroείου και ότι συmicroπληρώνονταν τα απαραίτηταέγγραφα και ο κατάλληλος άνθρωπος θα ήταν διαθέσιmicroος γιανα ολοκληρώσει τη διαδικασία να ενηmicroερώσει την ψύχραιmicroηπελάτισσα

Η ολοκλήρωση της διαδικασίας έmicroαθα αργότερα ονοmicroαζό-ταν laquoδιακρίβωση της ώρας θανάτουraquo όπως αναγράφεται στοπιστοποιητικό laquoΏρα θανάτου 1018 micromicroraquo

Είχα ανάγκη να πιστέψω ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήτανήδη νεκρός

Αν δεν πίστευα ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήταν ήδη νεκρόςθα σκεφτόmicroουν ότι ίσως να είχα microπορέσει να τον σώσω

[29]

Page 4: Η χρονιά της μαγικής σκέψης - Τζ. Ντίντιον

ιστορίας ο ένας από τον άλλο όmicroως την απέκλεισα αmicroέσως ηιστορία που ήξεραν ήταν τόσο ακριβής ως προς όλες της τιςεκφάνσεις ώστε ήταν αδύνατον να είχε διαδοθεί από στόmicroα σεστόmicroα Η πηγή των πληροφοριών ήmicroουν εγώ

Ένας ακόmicroη λόγος που ενίσχυε τη βεβαιότητά microου γιrsquo αυτόήταν ότι καmicroία από τις εκδοχές που άκουσα δεν περιείχε τιςλεπτοmicroέρειες που microου ήταν ακόmicroα αδύνατον να αντιmicroετωπίσωόπως για παράδειγmicroα τα αίmicroατα στο πάτωmicroα του καθιστικούπου έmicroειναν εκεί ως το επόmicroενο πρωί microέχρι που ήρθε ο Χοσέκαι τα καθάρισε

Ο Χοσέ Που είχε γίνει microέλος της οικογένειάς microας Που αρ-γότερα εκείνη την ηmicroέρα την 31η ∆εκεmicroβρίου υποτίθεται ότιθα πήγαινε αεροπορικώς στο Λας Βέγκας όπου όmicroως δεν πήγεποτέ Ο Χοσέ έκλαιγε εκείνο το πρωί όσο καθάριζε τα αίmicroαταΤην πρώτη φορά που του αφηγήθηκα τι είχε συmicroβεί δεν το εί-χε καταλάβει Ασφαλώς δεν ήmicroουν η ιδανική αφηγήτρια γιατην ιστορία κάτι στα λεγόmicroενά microου ήταν ταυτόχρονα υπερβο-λικά ανεπεξέργαστο microα και γεmicroάτο παραλείψεις κάτι στον τό-νο της φωνής microου δεν είχε κατορθώσει να του microεταφέρει τοβασικό γεγονός της υπόθεσης (η προσπάθειά microου στέφθηκε microετην ίδια αποτυχία και αργότερα όταν αναγκάστηκα να το πωστην Κιντάνα) αλλά microε το που αντίκρισε τα αίmicroατα ο Χοσέκατάλαβε αmicroέσως

Τις πεταmicroένες σύριγγες και τα ηλεκτρόδια του ηλεκτροκαρ-διογράφου τα είχα microαζέψει το ίδιο πρωί πριν φτάσει εκείνοςαλλά τα αίmicroατα δεν είχα τη δύναmicroη να τα αντιmicroετωπίσω

T Z O A N N T I N T I O N [12]

Εν περιλήψειΤώρα καθώς αρχίζω να γράφω τα λόγια τούτα είναι το

απόγευmicroα της 4ης Οκτωβρίου 2004Εννέα microήνες και πέντε microέρες νωρίτερα περίπου στις 9 η

ώρα το βράδυ της 30ής ∆εκεmicroβρίου 2003 ο σύζυγός microου ΤζονΓκρέγκορι Νταν φάνηκε να υφίσταται (ή όντως υπέστη) αιφνί-διο οξύ στεφανιαίο επεισόδιο που οδήγησε στο θάνατό τουΤις προηγούmicroενες πέντε microέρες η microοναχοκόρη microας η Κιντάνανοσηλευόταν σε κωmicroατώδη κατάσταση σε microια Μονάδα Εντατι-κής Θεραπείας στην πτέρυγα Σίνγκερ του Ιατρικού ΚέντρουΜπεθ Ίσραελ ευρύτερα γνωστού microε την ονοmicroασία ΜπεθΊσραελ Νορθ ή ως το παλιό Ντόκτορς Χόσπιταλ ένα νοσοκο-microείο που εκείνο τον καιρό στεγαζόταν ακόmicroα σε κτίρια στη Λεωφόρο Ιστ Εντ (έκλεισε τον Αύγουστο του 2004) Η ασθέ-νειά της ndash η οποία αρχικώς έmicroοιαζε microε κρούσmicroα δεκεmicroβριανήςγρίπης αρκετά σοβαρής ώστε να τη στείλει στα Επείγοντα τουνοσοκοmicroείου το πρωί των Χριστουγέννων ndash είχε εξελιχθεί σεπνευmicroονία και σηπτικό σοκ Το παρόν κείmicroενο είναι η απόπει-ρά microου να βγάλω νόηmicroα από την περίοδο που ακολούθησε τιςεβδοmicroάδες και κατόπιν τους microήνες που ξερίζωσαν όποια ακλό-νητη ιδέα είχα ποτέ σχηmicroατίσει για το θάνατο για την αρρώ-στια για την τύχη και τις πιθανότητες για τη microοίρα την καλήκαι την κακή για το γάmicroο και τα παιδιά και τη microνήmicroη για τοπένθος για τους τρόπους microε τους οποίους οι άνθρωποι χειρίζο-νται και δε χειρίζονται το γεγονός ότι η ζωή τελειώνει για τηρηχότητα της λογικής για την ίδια τη ζωή Όλη microου τη ζωήγράφω Ως συγγραφέας ακόmicroη και ως παιδί πολύ πριν αρχί-

[13]

σουν να εκδίδονται τα πονήmicroατά microου είχα αναπτύξει την αί-σθηση ότι το ίδιο το νόηmicroα ενυπάρχει στο ρυθmicroό των λέξεωνκαι των προτάσεων και των παραγράφων microια τεχνική για νακρατώ τις όποιες σκέψεις και πεποιθήσεις microου κρυmicromicroένες κάτωαπό ένα γυαλιστερό επίχρισmicroα ολοένα και πιο απροσπέλαστοΟ τρόπος που γράφω είναι η ταυτότητά microου όσα είmicroαι ή όσαέχω γίνει ωστόσο στην προκειmicroένη περίπτωση εύχοmicroαι ndash αντίγια λέξεις και το ρυθmicroό τους ndash να είχα microια αίθουσα κινηmicroατο-γραφικού microοντάζ εξοπλισmicroένη microε ψηφιακό σύστηmicroα επεξεργα-σίας εικόνων στο οποίο να microπορούσα να πατήσω ένα πλήκτροκαι να κοmicromicroατιάσω την ακολουθία του χρόνου να σας δείξωταυτόχρονα όλα τα καρέ των αναmicroνήσεων που microου έρχονταιτώρα να σας αφήσω να διαλέξετε εσείς τις λήψεις τις οριακάπαραλλαγmicroένες εκφράσεις τις εναλλακτικές αναγνώσεις τηςίδιας ατάκας Στην προκειmicroένη περίπτωση δε microου αρκούν οιλέξεις για να ανακαλύψω το νόηmicroα Στην προκειmicroένη περίπτω-ση έχω ανάγκη από τις σκέψεις και τις πεποιθήσεις που φαίνο-νται ότι microπορώ να τις αγγίξω έστω κι αν microπορώ να τις αγγίξωmicroόνο εγώ

T Z O A N N T I N T I O N [14]

2

30 ∆εκεmicroβρίου 2003 ηmicroέρα ΤρίτηΕίχαmicroε επισκεφτεί την Κιντάνα στη Μονάδα Εντατικής Θε-

ραπείας στον έκτο όροφο του Μπεθ Ίσραελ ΝορθΕίχαmicroε επιστρέψει στο σπίτιΕίχαmicroε συζητήσει αν θα βγαίναmicroε για φαγητό ή αν θα τρώ-

γαmicroε στο σπίτιΕίχα πει ότι θα άναβα φωτιά να τρώγαmicroε στο σπίτιΆναψα τη φωτιά έβαλα microπρος για το φαγητό ρώτησα τον

Τζον αν ήθελε να πιει κάτιΤου έβαλα ένα σκοτσέζικο ουίσκι και του το πήγα στο καθι-

στικό όπου διάβαζε καθισmicroένος σε microια καρέκλα δίπλα στη φω-τιά εκεί που καθόταν συνήθως

∆ιάβαζε ένα βιβλίο του Ντέιβιντ Φρόmicroκιν ένα βιβλιοδε-τηmicroένο δοκίmicroιο microε τίτλο Το τελευταίο καλοκαίρι της ΕυρώπηςΠοιος άρχισε τον Μεγάλο Πόλεmicroο του 1914

Τελείωσα τις ετοιmicroασίες για το δείπνο έστρωσα τραπέζιστο καθιστικό όπου όταν ήmicroαστε microόνοι στο σπίτι τρώγαmicroεκαι microπορούσαmicroε να κοιτάζουmicroε τη φωτιά Πιάνω τον εαυτό microου

να δίνει microεγάλη έmicroφαση στο θέmicroα της φωτιάς γιατί οι φωτιέςήταν σηmicroαντικές για microας Μεγάλωσα στην Καλιφόρνια ο Τζονκι εγώ ζήσαmicroε εκεί είκοσι τέσσερα ολόκληρα χρόνια στην Κα-λιφόρνια ζεσταίναmicroε τα σπίτια microας ανάβοντας φωτιά Ανάβαmicroεφωτιά ακόmicroη και τα βράδια του καλοκαιριού γιατί έπεφτε οmicroί-χλη Οι φωτιές ήταν σηmicroάδι πως ήmicroαστε σπίτι πως είχαmicroεφτιάξει τριγύρω microας έναν προστατευτικό κλοιό πως δε θα κιν-δυνεύαmicroε τη νύχτα Άναψα τα κεριά Ο Τζον microου ζήτησε άλλοένα ποτό πριν κάτσω Του το πήγα Καθίσαmicroε Είχα το νουmicroου στο ανακάτεmicroα της σαλάτας

Ο Τζον microιλούσε έπειτα σώπασεΚάποια στιγmicroή στη διάρκεια εκείνων των δευτερολέπτων ή

του λεπτού που microεσολάβησε ώσπου να σταmicroατήσει να microιλάειmicroε ρώτησε αν στο δεύτερο ποτό του είχα βάλει δυνατό ουίσκιmicroονής απόσταξης Του είχα απαντήσει όχι είχα χρησιmicroοποιή-σει το ίδιο ουίσκι που έβαλα και στο πρώτο του ποτό laquoΩραίαraquoείχε πει laquo∆εν ξέρω γιατί αλλά νοmicroίζω ότι δεν είναι καλό να τααναmicroιγνύειςraquo Κάποια άλλη στιγmicroή στη διάρκεια των ίδιωνδευτερολέπτων ή του λεπτού ανέλυε γιατί ο Α΄ Παγκόσmicroιοςπόλεmicroος ήταν το γεγονός που έκρινε τη microετέπειτα εξέλιξη όλουτου υπόλοιπου εικοστού αιώνα

∆εν έχω ιδέα σε ποιο από τα δύο θέmicroατα αναφερόmicroαστεστο ουίσκι ή στον Α΄ Παγκόσmicroιο πόλεmicroο τη στιγmicroή που στα-microάτησε να microιλάει

Θυmicroάmicroαι microόνο ότι σήκωσα το βλέmicromicroα microου Το αριστερό τουχέρι ήταν σηκωmicroένο κι έπειτα ο ίδιος σωριάστηκε κι έmicroεινε ακί-νητος Στην αρχή νόmicroιζα ότι έκανε ένα κρύο αστείο microια από-πειρα να κάνει τη δύσκολη microέρα να microοιάζει υποφερτή

Θυmicroάmicroαι που είπα Κόφrsquo το

T Z O A N N T I N T I O N [16]

Όταν δεν πήρα απάντηση η πρώτη microου σκέψη ήταν ότι εί-χε αρχίσει να τρώει και είχε πνιγεί Θυmicroάmicroαι ότι προσπάθησανα τον σηκώσω από την πλάτη της καρέκλας και να τον τραβή-ξω για να του δώσω τις πρώτες βοήθειες Θυmicroάmicroαι την αίσθη-ση του βάρους του καθώς έπεσε microπροστά χτυπώντας πρώταστο τραπέζι έπειτα στο πάτωmicroα Στην κουζίνα πλάι στο τηλέ-φωνο είχα κολλήσει microια κάρτα microε τους αριθmicroούς τηλεφώνουτων ασθενοφόρων από το Πρεσβυτεριανό Νοσοκοmicroείο τηςΝέας Υόρκης ∆εν είχα κολλήσει τους αριθmicroούς πλάι στο τηλέ-φωνο επειδή περίmicroενα ότι θα συνέβαινε αυτό που συνέβη Είχακολλήσει τους αριθmicroούς πλάι στο τηλέφωνο για το ενδεχόmicroενοκάποιος άλλος στο κτίριο να χρειαζόταν ασθενοφόρο

Κάποιος άλλοςΚάλεσα ένα από τα τηλέφωνα Ο υπάλληλος στο τηλεφωνι-

κό κέντρο microε ρώτησε αν ανέπνεε Εγώ απάντησα Ελάτε γρήγο-ρα Όταν έφτασε το ασθενοφόρο προσπάθησα να εξηγήσωστο πλήρωmicroά του τι είχε συmicroβεί αλλά πριν προλάβω το ση-microείο του καθιστικού όπου βρισκόταν πεσmicroένος ο Τζον είχε microε-τατραπεί σε αίθουσα επειγόντων περιστατικών Ένας απότους νοσοκόmicroους (ήταν τρεις ίσως τέσσερις ακόmicroη και microίαώρα αργότερα δε θυmicroόmicroουν τον ακριβή αριθmicroό) microιλούσε microε τονοσοκοmicroείο για το ηλεκτροκαρδιογράφηmicroα που ήδη τουςέστελναν Ένας άλλος άνοιγε την πρώτη ή τη δεύτερη σύριγγαγια τις πολλές ενέσεις που επρόκειτο να ακολουθήσουν (Επι-νεφρίνη Λιδοκαΐνη Προκαϊναmicroίδη Τα ονόmicroατα microου έρχοντανστο νου αλλά δεν είχα ιδέα από πού αναδύονταν) Θυmicroάmicroαιπου είπα ότι ίσως είχε πνιγεί microε το φαγητό Η εκδοχή αυτήαπορρίφθηκε microε microια απότοmicroη αρνητική χειρονοmicroία η αναπνευ-στική οδός δεν ήταν φραγmicroένη Χρησιmicroοποιούσαν τώρα τον

[17]

απινιδωτή σε microια απόπειρα να επαναφέρουν τους σφυγmicroούςτου Κατάφεραν κάτι που έmicroοιαζε microε φυσιολογικό χτύπο καρ-διάς (ή microου φάνηκε ότι κατάφεραν όλοι microέναmicroε σιωπηλοίέπειτα ακολούθησε microια απότοmicroη σύσπαση) microετά τον έχασαν κιάρχισαν πάλι από την αρχή

laquoΠαρουσιάζει επεισόδιο microαρmicroαρυγήςraquo θυmicroάmicroαι να λέει αυ-τός που microιλούσε στο τηλέφωνο

laquoΚοιλιακής microαρmicroαρυγήςraquo είπε ο καρδιολόγος του Τζονόταν τηλεφώνησε από το Ναντάκετ το επόmicroενο πρωί laquoΠιθα-νότατα θα είπαν κοιλιακής microαρmicroαρυγής microάλλον θα το προσ-διόρισανraquo

Ίσως να είπαν laquoκοιλιακής microαρmicroαρυγήςraquo ίσως όχι Η κολπι-κή microαρmicroαρυγή δεν προκαλεί καρδιακή ανακοπή ακαριαία ήαναγκαστικά Η κοιλιακή ναι Ίσως το laquoκοιλιακήraquo να ήταν τοευκόλως εννοούmicroενο

Θυmicroάmicroαι ότι προσπαθούσα να ξεκαθαρίσω στο κεφάλι microουτι επρόκειτο να γίνει microετά Αφού το πλήρωmicroα ενός ασθενοφό-ρου ήταν στο καθιστικό το επόmicroενο βήmicroα λογικά θα ήταν ηδιακοmicroιδή στο νοσοκοmicroείο Έκανα τη σκέψη ότι υπήρχε περί-πτωση οι νοσοκόmicroοι να αποφάσιζαν τη microεταφορά στο νοσοκο-microείο εντελώς ξαφνικά microε αποτέλεσmicroα εγώ να microην έχω προλά-βει να ετοιmicroαστώ ∆εν είχα πρόχειρα όσα ήταν απαραίτητα ναπάρω microαζί Θα έχανα χρόνο θα microε άφηναν πίσω Βρήκα τηντσάντα microου και κάτι κλειδιά και ένα συνοπτικό ιατρικό ιστορι-κό που είχε καταρτίσει ο γιατρός του Τζον Όταν επέστρεψαστο καθιστικό οι διασώστες παρακολουθούσαν την οθόνη τουυπολογιστή που είχαν στήσει στο πάτωmicroα ∆εν έβλεπα τηνοθόνη γιrsquo αυτό παρακολουθούσα τα πρόσωπά τους Θυmicroάmicroαιότι ο ένας κοίταζε τον άλλο Όταν πήραν την απόφαση να τον

T Z O A N N T I N T I O N [18]

microετακινήσουν συνέβησαν όλα πολύ γρήγορα Τους ακολούθη-σα στο ασανσέρ και τους ρώτησα αν γινόταν να πάω microαζί τουςΕίπαν ότι πρώτα θα κατέβαζαν το φορείο εγώ microπορούσα νατους ακολουθήσω microε το δεύτερο ασθενοφόρο Ένας από αυ-τούς περίmicroενε microαζί microου να ξανανέβει το ασανσέρ Ώσπου ναφτάσουmicroε εmicroείς στο δεύτερο όχηmicroα ήδη αποmicroακρυνόταν τοασθενοφόρο που περίmicroενε microπροστά από το κτίριο και microετέφερετο φορείο Για να φτάσει κανείς από το κτίριό microας στο τmicroήmicroατου Πρεσβυτεριανού Νοσοκοmicroείου της Νέας Υόρκης που πα-λιά λεγόταν απλώς Νοσοκοmicroείο της Νέας Υόρκης πρέπει ναδιασχίσει έξι οικοδοmicroικά τετράγωνα microέσα στην πόλη ∆ε θυmicroά-microαι τις σειρήνες ∆ε θυmicroάmicroαι το microποτιλιάρισmicroα Όταν φτάσαmicroεστην είσοδο του νοσοκοmicroείου για τα επείγοντα περιστατικά τοφορείο είχε σχεδόν χαθεί στο κτίριο Ένας άντρας περίmicroενεστο δροmicroάκι Όλοι οι άλλοι που έβλεπα φορούσαν χειρουργι-κές ποδιές Ο άντρας όχι laquoΕίναι η σύζυγοςraquo ρώτησε τον οδη-γό έπειτα στράφηκε σrsquo εmicroένα laquoΕίmicroαι ο κοινωνικός λειτουργόςσαςraquo είπε και microάλλον εκείνη τη στιγmicroή το συνειδητοποίησα

laquoΆνοιξα την πόρτα και είδα τον άνθρωπο microε τα πράσιναρούχα και το κατάλαβα Αmicroέσως το κατάλαβαraquo Έτσι είπε ηmicroητέρα ενός δεκαεννιάχρονου που είχε σκοτωθεί από βόmicroβαστο Κιρκούκ Αυτά ήταν τα λόγια της σε ένα ντοκιmicroαντέρ τουκαναλιού HBO όπως τα microετέφερε ο Μποmicroπ Χέρmicroπερτ στους Νιου Γιορκ Τάιmicroς το πρωί της 12ης Νοεmicroβρίου 2004 laquoΑλλάεγώ σκέφτηκα ότι αν δεν τον άφηνα να microπει στο σπίτι όσο δεντον άφηνα να microπει στο σπίτι δε θα microπορούσε να microου το πει

[19]

Και τότε αυτό ndash τίποτε από όλα αυτά δε θα είχε συmicroβεί Οπό-τε εκείνος έλεγε συνεχώς ldquoΚυρία microου πρέπει να έρθω microέσαrdquoΚαι εγώ του απαντούσα συνεχώς ldquoΛυπάmicroαι αλλά δεν microπορείτενα περάσετεrdquoraquo

Μόλις διάβασα το άρθρο καθώς έπαιρνα πρωινό κάπουέντεκα microήνες έπειτα από τη νύχτα microε το ασθενοφόρο και τονκοινωνικό λειτουργό αναγνώρισα ότι οι σκέψεις αυτές ήτανκαι δικές microου

Στην αίθουσα Επειγόντων Περιστατικών έβλεπα κι άλλουςανθρώπους microε ρούχα χειρουργείου να σπρώχνουν το φορείοκαι να το microεταφέρουν σε ένα θάλαmicroο Κάποιος microου είπε να πε-ριmicroένω στην αίθουσα υποδοχής Περίmicroενα Κόσmicroος στεκότανστην ουρά για να διευθετήσει τα γραφειοκρατικά της εισαγω-γής στα Επείγοντα Η αναmicroονή στην ουρά φαινόταν η πιοεποικοδοmicroητική λύση Η αναmicroονή στην ουρά σήmicroαινε ότι είχαακόmicroα χρόνο να το αντιmicroετωπίσω είχα αντίγραφα των καρτώνιατρικής περίθαλψης στην τσάντα microου microε το νοσοκοmicroείο αυτόδεν είχα ποτέ στο παρελθόν δοσοληψίες ndash το Νοσοκοmicroείο τηςΝέας Υόρκης ήταν το Πρεσmicroπιτέριαν της Νέας Υόρκης πουσυνεργάζεται microε το ιατρικό τmicroήmicroα του Πανεπιστηmicroίου τουΚορνέλ ενώ το Ιατρικό Κέντρο που ήξερα εγώ ήταν το Κολού-microπια το Πρεσmicroπιτέριαν που συνεργάζεται microε το ΠανεπιστήmicroιοΚολούmicroπια στη διασταύρωση της 168ης Οδού microε την Μπροντ-γουέι microια διαδροmicroή είκοσι λεπτών στην καλύτερη περίπτωσηάρα υπερβολικά microακριά για τέτοιου είδους έκτακτα περιστατι-κά ndash αλλά εγώ θα microπορούσα να το φέρω βόλτα και τούτο το ξέ-νο νοσοκοmicroείο θα microπορούσα να φανώ χρήσιmicroη θα microπορούσανα κανονίσω τη microεταφορά του στο Πρεσmicroπιτέριαν του Κολού-microπια όταν θα σταθεροποιούνταν η κατάστασή του Είχα εστιά-

T Z O A N N T I N T I O N [20]

σει την προσοχή microου στις λεπτοmicroέρειες της άmicroεσης microεταφοράςτου στο Κολούmicroπια (θα χρειαζόταν κρεβάτι microε όργανα τηλεmicroε-τρίας στο τέλος θα κανόνιζα να microεταφερθεί και η Κιντάνα στοΚολούmicroπια τη βραδιά που είχε κάνει εισαγωγή στο ΜπεθΊσραελ Νορθ είχα γράψει σε microια κάρτα τους αριθmicroούς τωνβοmicroβητών τσέπης κάmicroποσων γιατρών του Κολούmicroπια όλο καικάποιος θα microπορούσε να το φέρει σε πέρας όλο αυτό) όταν ξα-ναεmicroφανίστηκε ο κοινωνικός λειτουργός και microε πήρε από τηνουρά σε ένα άδειο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αί-θουσα υποδοχής laquoΜπορείτε να περιmicroένετε εδώraquo είπε Περί-microενα Στο δωmicroάτιο έκανε κρύο ή κρύωνα εγώ Αναρωτιόmicroουνπόσος χρόνος είχε περάσει από την ώρα που είχα καλέσει τοασθενοφόρο ώσπου να φτάσουν οι νοσοκόmicroοι Μου είχε φανείσαν να microην είχε περάσει καθόλου χρόνος (το κάρφος εν τωοφθαλmicroώ του Θεού ήταν η φράση που microου ερχόταν στο νου όσοήmicroουν στο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αίθουσαυποδοχής) αλλά πρέπει να ήταν το λιγότερο κάποια λεπτά

Παλιά είχα σε έναν πίνακα ανακοινώσεων στο γραφείο microουγια λόγους που είχαν να κάνουν microε κάποιο στοιχείο πλοκής σεmicroια ταινία microια κάρτα αρχειοθέτησης στην οποία είχα σηmicroειώ-σει microια πρόταση από το Merck Manual σχετικά microε το πόσοχρόνο microπορεί να αντέξει ο εγκέφαλος στερούmicroενος το οξυγόνοΣτο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αίθουσα υποδο-χής η εικόνα της ροζ κάρτας γύριζε διαρκώς στο microυαλό microουlaquoΑνοξία ιστών για gt 4 ως 6 λεπτά microπορεί να προκαλέσει microηαναστρέψιmicroη εγκεφαλική βλάβη ή θάνατοraquo Προσπαθούσα ναπείσω τον εαυτό microου ότι δε θυmicroόmicroουν τη φράση σωστά ότανεπανεmicroφανίστηκε ο κοινωνικός λειτουργός Μαζί του είχε ένανάντρα τον οποίο σύστησε ως laquoο γιατρός του συζύγου σαςraquo

[21]

Έπειτα σιωπή laquoΕίναι νεκρός εraquo άκουσα τη φωνή microου να λέειστο γιατρό Ο γιατρός έριξε ένα βλέmicromicroα στον κοινωνικό λει-τουργό laquo∆εν υπάρχει πρόβληmicroαraquo είπε ο κοινωνικός λειτουρ-γός laquoΕίναι πολύ ψύχραιmicroη πελάτισσαraquo Με οδήγησαν στο θά-λαmicroο όπου κειτόταν ο Τζον microόνος τώρα τριγύρω του οι κουρ-τίνες τον χώριζαν από τους άλλους Ρώτησαν αν ήθελα ιερέαΕίπα ναι Εmicroφανίστηκε ένας ιερέας και είπε αυτά που έπρεπεΤον ευχαρίστησα Μου έδωσαν την ασηmicroένια θήκη σαν έλα-σmicroα όπου έβαζε ο Τζον το δίπλωmicroα οδήγησης και τις πιστωτι-κές του κάρτες Μου έδωσαν τα χρήmicroατα που ήταν στην τσέπητου Μου έδωσαν το ρολόι του Μου έδωσαν το κινητό τουΜου έδωσαν microια πλαστική σακούλα στην οποία microου είπαν ότιθα έβρισκα τα ρούχα του Τους ευχαρίστησα Ο κοινωνικόςλειτουργός ρώτησε αν υπήρχε κάτι άλλο που microπορούσε να κά-νει για microένα Είπα ότι θα microπορούσε να microε βάλει σε ένα ταξίΜε έβαλε Τον ευχαρίστησα laquoΈχετε χρήmicroατα να πληρώσετετα κόmicroιστραraquo ρώτησε Είπα ναι η ψύχραιmicroη πελάτισσα Ότανmicroπήκα στο διαmicroέρισmicroα και είδα το microπουφάν και το κασκόλ τουΤζον ακόmicroα πάνω στην καρέκλα όπου τα είχε αφήσει microόλιςεπιστρέψαmicroε από την επίσκεψη στην Κιντάνα στο MπεθΊσραελ Nορθ (το κόκκινο κασmicroιρένιο κασκόλ το αντιανεmicroικόmicroάρκας Patagonia που το φορούσε το συνεργείο στην ταινίαΥπόθεση πολύ προσωπική) αναρωτήθηκα τι θα επιτρεπόταν νακάνει microια microη ψύχραιmicroη πελάτισσα Να καταρρεύσει Να χρεια-στεί αγωγή microε ηρεmicroιστικά Να ουρλιάξει

T Z O A N N T I N T I O N [22]

[23]

Θυmicroάmicroαι να σκέφτοmicroαι ότι έπρεπε να το συζητήσω microε τονΤζον

∆εν υπήρχε τίποτα που δε συζητούσα microε τον ΤζονΕπειδή ήmicroαστε και οι δύο συγγραφείς και δουλεύαmicroε και οι

δύο στο σπίτι οι microέρες του καθενός microας ήταν γεmicroάτες από τονήχο της φωνής του άλλου

∆εν πίστευα ότι είχε πάντα δίκιο ούτε εκείνος πίστευε ότιείχα πάντα δίκιο αλλά ο καθένας microας ήταν για τον άλλο ο άν-θρωπος που εmicroπιστευόταν ∆εν υπήρχε κανένας διαχωρισmicroόςστις επενδύσεις ή στα συmicroφέροντά microας σε οποιαδήποτε περί-σταση Πολλοί υπέθεταν αφού τη microια ο ένας και την άλλη οάλλος έπαιρνε καλύτερες κριτικές microεγαλύτερη αναγνώριση ότιη προσωπική microας ζωή θα ήταν ναρκοπέδιο γεmicroάτο microε επαγγελ-microατικές αντιζηλίες και microικροπρέπειες Κάτι τέτοιο απείχε όmicroωςτόσο πολύ από την πραγmicroατικότητα ώστε η επιmicroονή του κό-σmicroου σε αυτό έφτασε να δηmicroιουργεί ορισmicroένα χάσmicroατα κατα-νόησης ως προς τη συνήθη αντίληψη περί γάmicroου

Το συγκεκριmicroένο ήταν ένα ακόmicroη από τα ζητήmicroατα που συ-ζητούσαmicroε

Αυτό που θυmicroάmicroαι πιο έντονα σχετικά microε το διαmicroέρισmicroα τηνύχτα που επέστρεψα microόνη από το Νοσοκοmicroείο της ΝέαςΥόρκης ήταν η σιγή του

Στην πλαστική τσάντα που microου είχαν δώσει στο νοσοκοmicroείουπήρχε ένα κοτλέ παντελόνι ένα microάλλινο πουκάmicroισο microια ζώνηκαι microου φαίνεται τίποτε άλλο Τα πόδια του παντελονιού ταείχαν ανοίξει κατά microήκος υπέθεσα οι νοσοκόmicroοι Το πουκάmicroι-σο ήταν λερωmicroένο microε αίmicroα Η ζώνη ήταν ένα κουβάρι Θυmicroά-

microαι που έβαλα το κινητό του στο φορτιστή του γραφείου τουΘυmicroάmicroαι που έβαλα την ασηmicroένια θήκη του στην κρεβατοκά-microαρα στο κουτί όπου φυλάγαmicroε τα διαβατήρια και τα πιστο-ποιητικά γέννησης και τις βεβαιώσεις του δικαστηρίου ότι εί-χαmicroε εκπληρώσει τις υποχρεώσεις microας ως ένορκοι Κοιτάζωτώρα τη θήκη και βλέπω ότι αυτές ήταν οι κάρτες που είχε microα-ζί του microια άδεια οδήγησης από την πολιτεία της Νέας Υόρκηςη οποία έπρεπε να ανανεωθεί στις 25 Μαΐου του 2004 microιακάρτα για το microηχάνηmicroα ανάληψης microετρητών από την τράπεζαChase microια κάρτα Αmicroέρικαν Εξπρές microια microάστερκαρντ της τρά-πεζας Wells Fargo microια κάρτα του Μητροπολιτικού Μουσείουτης Νέας Υόρκης microια κάρτα της Ένωσης Συγγραφέων ∆υτι-κής Αmicroερικής (ήταν η περίοδος πριν από την ψηφοφορία γιατα βραβεία της Αmicroερικανικής Ακαδηmicroίας Κινηmicroατογράφουοπότε microπορούσε να χρησιmicroοποιήσει την κάρτα της ΈνωσηςΣυγγραφέων για να βλέπει ταινίες δωρεάν πρέπει να είχε πάεισε κάποια ταινία δε θυmicroόmicroουν) microια κάρτα ιατροφαρmicroακευτι-κής περίθαλψης και microια κάρτα που είχε εκδώσει η εταιρία ια-τρικών ειδών Medtronic όπου αναγραφόταν laquomicroου έχει τοποθε-τηθεί ο βηmicroατοδότης τύπου Kappa 900 SRraquo ο σειριακός αριθ-microός της συσκευής ένας τηλεφωνικός αριθmicroός κλήσης του για-τρού που είχε κάνει την εmicroφύτευση και η σηmicroείωση laquoηmicroεροmicroη-νία εmicroφύτευσης 3 Ιουνίου 2003raquo Θυmicroάmicroαι που έβαλα τα microε-τρητά που ήταν στην τσέπη του microαζί microε τα microετρητά στην τσά-ντα microου που ίσιωσα τα χαρτονοmicroίσmicroατα που πολύ προσεκτικάέβαλα όλα τα εικοσαδόλαρα microαζί όλα τα δεκαδόλαρα microαζίόλα τα πεντοδόλαρα microαζί και όλα τα νοmicroίσmicroατα του ενός δολα-ρίου microαζί Και καθώς έκανα όλα τούτα θυmicroάmicroαι που σκεφτό-microουν ότι εκείνος θα έβλεπε πόσο καλά τα έβγαζα πέρα

T Z O A N N T I N T I O N [24]

Όταν τον είδα στο χώρο εκείνο microε τις κουρτίνες τριγύρωτου στην αίθουσα Eπειγόντων Περιστατικών στο Νοσοκοmicroείοτης Νέας Υόρκης είχε σπάσει ένα κοmicromicroάτι από ένα microπροστινότου δόντι υπέθεσα από την πτώση αφού υπήρχαν και microώλω-πες στο πρόσωπό του Όταν αναγνώρισα τη σορό την επόmicroενηmicroέρα στο γραφείο τελετών του Φρανκ Κάmicroπελ οι microώλωπες δενήταν εmicroφανείς Κατάλαβα ότι microάλλον ο εργολάβος κηδειών αυ-τό θα εννοούσε όταν του είπα πως δεν ήθελα ταρίχευση κιεκείνος είπε laquoεν τοιαύτη περιπτώσει απλώς θα τον συmicromicroορφώ-σουmicroε λιγάκιraquo αυτό θα εννοούσε να του καλύψουν τους microώλω-πες Το κοmicromicroάτι αυτό microε τον εργολάβο κηδειών παραmicroένει θο-λό Είχα φτάσει στο γραφείο τελετών τόσο αποφασισmicroένη νααποφύγω οποιαδήποτε αντίδραση δεν ήταν κόσmicroια (κλάmicroαταθυmicroό ακατάσχετο γέλιο παρά την υποχρέωσή microου να τηρήσωσιγή) ώστε είχα καταστείλει όλες ανεξαιρέτως τις συναισθηmicroα-τικές αντιδράσεις Όταν πέθανε η microητέρα microου ο υπάλληλοςτου γραφείου κηδειών που microετέφερε τη σορό της άφησε έναψεύτικο τριαντάφυλλο εκεί όπου κειτόταν το σώmicroα της στοκρεβάτι Ο αδελφός microου microού το είχε πει αυτό βαθύτατα προ-σβεβληmicroένος Θα ήmicroουν προετοιmicroασmicroένη να αντιταχθώ σταψεύτικα τριαντάφυλλα Θυmicroάmicroαι ότι αποφάσισα γρήγορα γιατο φέρετρο Θυmicroάmicroαι ότι στο γραφείο όπου υπέγραψα τα χαρ-τιά υπήρχε ένα microεγάλο εκκρεmicroές που δε δούλευε O ανιψιόςτου Tζον ο Tόνι Nταν που ήταν microαζί microου ανέφερε στον ερ-γολάβο κηδειών ότι δε λειτουργούσε Eκείνος λες και του έδινεmicroεγάλη χαρά η ευκαιρία να παράσχει διευκρινίσεις για το δια-κοσmicroητικό αυτό στοιχείο εξήγησε ότι το ρολόι είχε χρόνια ναδουλέψει αλλά το κρατούσαν εκεί laquoεν είδει επιmicroνηmicroόσυνου φό-ρου τιmicroήςraquo σε κάποια προηγούmicroενη ζωή της εταιρίας Έδινε

[25]

την εντύπωση ότι προσπαθούσε να προσδώσει στο ρολόι διδα-κτικό χαρακτήρα Εστίασα τη σκέψη microου στην Κιντάνα Κατά-φερα να microην ακούω όσα έλεγε ο εργολάβος κηδειών αλλά δενκατάφερα να microην ακούω τους στίχους που έρχονταν στο microυαλόmicroου καθώς εστίαζα τη σκέψη microου στην Κιντάνα Πέντε οργιέςβαθιά microες στα νερά του πατέρα σου σβήσαν τα χνάρια γίνανε κο-ράλλια τα οστά και τα microάτια του microαργαριτάρια1

Oχτώ microήνες αργότερα ρώτησα το διαχειριστή της πολυ-κατοικίας microας αν είχε ακόmicroα την καταχώριση του ηmicroερολογίουπου είχαν κάνει οι θυρωροί για τη νύχτα της 30ής ∆εκεmicroβρίουΉξερα ότι υπήρχε ηmicroερολόγιο καταγραφής συmicroβάντων τρίαχρόνια είχα διατελέσει πρόεδρος της επιτροπής διαχείρισηςστην πολυκατοικία το ηmicroερολόγιο του θυρωρείου ήταν στοι-χείο αναπόσπαστα συνδεδεmicroένο microε τη λειτουργία της πολυκα-τοικίας Την επόmicroενη microέρα ο διαχειριστής microου έστειλε τη σελί-δα της 30ής ∆εκεmicroβρίου Σύmicroφωνα microε το ηmicroερολόγιο στο θυ-ρωρείο εκείνη τη νύχτα ήταν ο Μάικλ Φλιν και ο Βασίλι Ιονέ-σκου Αυτό δεν το θυmicroόmicroουν Ο Βασίλι Ιονέσκου και ο Τζον εί-χαν ένα συνήθη διάλογο microε τον οποίο διασκέδαζαν στο ασαν-σέρ ένα microικρό παιχνίδι ανάmicroεσα σε έναν εξόριστο από τηΡουmicroανία του Τσαουσέσκου κι έναν καθολικό Ιρλανδό από τοΓουέστ Χάρτφορντ του Κονέκτικατ που βασιζόταν στην κοινήτους εκτίmicroηση για το πολιτικό γίγνεσθαι laquoΛοιπόν πού βρίσκε-

T Z O A N N T I N T I O N [26]

1 Ουίλλιαmicro Σαίξπηρ Η τρικυmicroία microτφρ Ερρίκος Μπελιές εκδ ΚέδροςΑθήνα 2003 σ 30 (ΣτΜ)

ται ο Μπιν Λάντενraquo έλεγε ο Βασίλι microόλις έmicroπαινε ο Τζον στοασανσέρ και όλο το ζουmicroί βρισκόταν στην επινόηση ολοένα καιπιο απροσδόκητων εκδοχών laquoΊσως να είναι στο ρετιρέraquo laquoΣτηmicroεζονέταraquo laquoΣτην αίθουσα γυmicroναστικήςraquo Μόλις είδα το όνοmicroατου Βασίλι στο ηmicroερολόγιο συνειδητοποίησα ότι δεν microπορού-σα να θυmicroηθώ αν είχε ξεκινήσει το συγκεκριmicroένο παιχνίδι ότανεπιστρέψαmicroε από το Μπεθ Ίσραελ Νορθ νωρίς το βράδυ της30ής ∆εκεmicroβρίου Το ηmicroερολόγιο για εκείνη τη βραδιά έδειχνεmicroόνο δύο καταχωρίσεις λιγότερες από ότι συνήθως ακόmicroη καιγια microια περίοδο του χρόνου κατά την οποία οι περισσότεροιαπό τους ενοίκους της πολυκατοικίας έφευγαν για πιο φιλόξε-να microέρη

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Πλήρωmicroα ασθενοφόρου έφτασε στις920 micromicro για τον κύριο Νταν Ο κύριοςΝταν microεταφέρθηκε στο νοσοκοmicroείο στις1005 micromicro

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Καmicroένος λαmicroπτήρας στο ασανσέρ προσώ-πων Α-Β

Το ασανσέρ Α-Β ήταν το δικό microας ασανσέρ το ασανσέρ microετο οποίο ανέβηκαν οι διασώστες στις 920 micromicro το ασανσέρ microετο οποίο κατέβασαν τον Τζον (κι εmicroένα) στο ασθενοφόρο στις1005 micromicro το ασανσέρ microε το οποίο εγώ επέστρεψα microόνη microουστο διαmicroέρισmicroά microας κάποια ώρα που δε σηmicroειώθηκε ∆εν είχαπαρατηρήσει καmicroένο λαmicroπτήρα στο ασανσέρ Ούτε είχα παρα-τηρήσει ότι οι διασώστες βρίσκονταν στο διαmicroέρισmicroά microας 45ολόκληρα λεπτά Πάντοτε το περιέγραφα ως laquo15-20 λεπτάraquoΑν βρίσκονταν εδώ τόσο πολύ αυτό σηmicroαίνει ότι εκείνος ήταν ζω-

[27]

ντανός Έθεσα το ερώτηmicroα σε ένα γνωστό microου γιατρό laquoΜερι-κές φορές χρειάζεται να δουλέψουν κάmicroποση ώραraquo είπε Πέ-ρασε αρκετό διάστηmicroα ώσπου να συνειδητοποιήσω ότι η απά-ντησή του δεν είχε καmicroία σχέση microε το ερώτηmicroά microου

Tο πιστοποιητικό θανάτου όταν το έλαβα έδινε ως ώραθανάτου τις 1018 micromicro 30 ∆εκεmicroβρίου 2003

Με είχαν ρωτήσει προτού φύγω από το νοσοκοmicroείο αν θαέδινα τη συγκατάθεσή microου για τη διενέργεια νεκροτοmicroής Είχαπει ναι Αργότερα διάβασα ότι η συγκεκριmicroένη ερώτηση σεέναν επιζώντα για τη διενέργεια νεκροτοmicroής θεωρείται στα νο-σοκοmicroεία ως το πιο λεπτό το πιο ευαίσθητο συχνά το πιο δύ-σκολο από τα στάδια της τυπικής διαδικασίας που ακολουθείτο θάνατο κάποιου Σύmicroφωνα microε πολλές microελέτες (για παρά-δειγmicroα Katz JL και Gardner R laquoΤο δίληmicromicroα του ειδικευό-microενου γιατρού Το αίτηmicroα για την έγκριση νεκροτοmicroήςraquo Psy-chiatry in Medicine 3197-203 1972) οι ίδιοι οι γιατροί βιώ-νουν έντονο άγχος σχετικά microε τη διατύπωση του αιτήmicroατοςΈχουν επίγνωση ότι η νεκροτοmicroή είναι θεmicroελιώδους σηmicroασίαςγια την εκmicroάθηση και τη διδασκαλία της ιατρικής αλλά γνωρί-ζουν επίσης ότι η εν λόγω διαδικασία αγγίζει έναν προαιώνιοφόβο Αν όποιος κι αν ήταν αυτός στο Νοσοκοmicroείο της ΝέαςΥόρκης που microου ζήτησε να εγκρίνω τη νεκροτοmicroή βίωνε ανάλο-γο άγχος θα microπορούσα να τον είχα γλιτώσει εγώ η ίδια τηνήθελα τη νεκροτοmicroή Την ήθελα τη νεκροτοmicroή παρά το γεγο-νός ότι στο πλαίσιο των ερευνών microου είχα δει να διενεργούνταινεκροτοmicroές Ήξερα ακριβώς τι γίνεται το στήθος ανοιγmicroένο

T Z O A N N T I N T I O N [28]

σαν κοτόπουλο στον πάγκο του χασάπη το πρόσωπο χωρίςτην επιδερmicroίδα του η ζυγαριά στην οποία ζύγιζαν τα εσωτερι-κά όργανα Είχα δει αξιωmicroατικούς του Τmicroήmicroατος Ανθρωποκτο-νιών να αποστρέφουν τα microάτια τους από νεκροτοmicroή που βρι-σκόταν σε εξέλιξη Εγώ παρrsquo όλα αυτά την ήθελα Έπρεπε ναmicroάθω πώς και γιατί και πότε είχε συmicroβεί Και microάλιστα ήθελα ναπαρίσταmicroαι στην αίθουσα την ώρα που θα την πραγmicroατοποιού-σαν (είχα παρακολουθήσει τις άλλες νεκροτοmicroές microαζί microε τονΤζον του την όφειλα τη δική του microου είχε καρφωθεί στο microυα-λό εκείνη τη στιγmicroή ότι αυτός θα βρισκόταν στην αίθουσα ανεγώ βρισκόmicroουν στο τραπέζι της νεκροτοmicroής) αλλά δεν εmicroπι-στευόmicroουν τον εαυτό microου ότι θα κατόρθωνε να επιχειρηmicroατο-λογήσει λογικά για το σκοπό microιας τέτοιας κίνησης οπότε δεντο ζήτησα καν

Αν το ασθενοφόρο έφυγε από το κτίριό microας στις 1005 micromicroκαι ο θάνατός του διαπιστώθηκε στις 1018 micromicro τα δεκατρίαλεπτά που microεσολαβούσαν ήταν απλώς χαρτούρα γραφειοκρα-τία για να διασφαλιστεί ότι τηρούνταν το προβλεπόmicroενο τυπι-κό του νοσοκοmicroείου και ότι συmicroπληρώνονταν τα απαραίτηταέγγραφα και ο κατάλληλος άνθρωπος θα ήταν διαθέσιmicroος γιανα ολοκληρώσει τη διαδικασία να ενηmicroερώσει την ψύχραιmicroηπελάτισσα

Η ολοκλήρωση της διαδικασίας έmicroαθα αργότερα ονοmicroαζό-ταν laquoδιακρίβωση της ώρας θανάτουraquo όπως αναγράφεται στοπιστοποιητικό laquoΏρα θανάτου 1018 micromicroraquo

Είχα ανάγκη να πιστέψω ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήτανήδη νεκρός

Αν δεν πίστευα ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήταν ήδη νεκρόςθα σκεφτόmicroουν ότι ίσως να είχα microπορέσει να τον σώσω

[29]

Page 5: Η χρονιά της μαγικής σκέψης - Τζ. Ντίντιον

Εν περιλήψειΤώρα καθώς αρχίζω να γράφω τα λόγια τούτα είναι το

απόγευmicroα της 4ης Οκτωβρίου 2004Εννέα microήνες και πέντε microέρες νωρίτερα περίπου στις 9 η

ώρα το βράδυ της 30ής ∆εκεmicroβρίου 2003 ο σύζυγός microου ΤζονΓκρέγκορι Νταν φάνηκε να υφίσταται (ή όντως υπέστη) αιφνί-διο οξύ στεφανιαίο επεισόδιο που οδήγησε στο θάνατό τουΤις προηγούmicroενες πέντε microέρες η microοναχοκόρη microας η Κιντάνανοσηλευόταν σε κωmicroατώδη κατάσταση σε microια Μονάδα Εντατι-κής Θεραπείας στην πτέρυγα Σίνγκερ του Ιατρικού ΚέντρουΜπεθ Ίσραελ ευρύτερα γνωστού microε την ονοmicroασία ΜπεθΊσραελ Νορθ ή ως το παλιό Ντόκτορς Χόσπιταλ ένα νοσοκο-microείο που εκείνο τον καιρό στεγαζόταν ακόmicroα σε κτίρια στη Λεωφόρο Ιστ Εντ (έκλεισε τον Αύγουστο του 2004) Η ασθέ-νειά της ndash η οποία αρχικώς έmicroοιαζε microε κρούσmicroα δεκεmicroβριανήςγρίπης αρκετά σοβαρής ώστε να τη στείλει στα Επείγοντα τουνοσοκοmicroείου το πρωί των Χριστουγέννων ndash είχε εξελιχθεί σεπνευmicroονία και σηπτικό σοκ Το παρόν κείmicroενο είναι η απόπει-ρά microου να βγάλω νόηmicroα από την περίοδο που ακολούθησε τιςεβδοmicroάδες και κατόπιν τους microήνες που ξερίζωσαν όποια ακλό-νητη ιδέα είχα ποτέ σχηmicroατίσει για το θάνατο για την αρρώ-στια για την τύχη και τις πιθανότητες για τη microοίρα την καλήκαι την κακή για το γάmicroο και τα παιδιά και τη microνήmicroη για τοπένθος για τους τρόπους microε τους οποίους οι άνθρωποι χειρίζο-νται και δε χειρίζονται το γεγονός ότι η ζωή τελειώνει για τηρηχότητα της λογικής για την ίδια τη ζωή Όλη microου τη ζωήγράφω Ως συγγραφέας ακόmicroη και ως παιδί πολύ πριν αρχί-

[13]

σουν να εκδίδονται τα πονήmicroατά microου είχα αναπτύξει την αί-σθηση ότι το ίδιο το νόηmicroα ενυπάρχει στο ρυθmicroό των λέξεωνκαι των προτάσεων και των παραγράφων microια τεχνική για νακρατώ τις όποιες σκέψεις και πεποιθήσεις microου κρυmicromicroένες κάτωαπό ένα γυαλιστερό επίχρισmicroα ολοένα και πιο απροσπέλαστοΟ τρόπος που γράφω είναι η ταυτότητά microου όσα είmicroαι ή όσαέχω γίνει ωστόσο στην προκειmicroένη περίπτωση εύχοmicroαι ndash αντίγια λέξεις και το ρυθmicroό τους ndash να είχα microια αίθουσα κινηmicroατο-γραφικού microοντάζ εξοπλισmicroένη microε ψηφιακό σύστηmicroα επεξεργα-σίας εικόνων στο οποίο να microπορούσα να πατήσω ένα πλήκτροκαι να κοmicromicroατιάσω την ακολουθία του χρόνου να σας δείξωταυτόχρονα όλα τα καρέ των αναmicroνήσεων που microου έρχονταιτώρα να σας αφήσω να διαλέξετε εσείς τις λήψεις τις οριακάπαραλλαγmicroένες εκφράσεις τις εναλλακτικές αναγνώσεις τηςίδιας ατάκας Στην προκειmicroένη περίπτωση δε microου αρκούν οιλέξεις για να ανακαλύψω το νόηmicroα Στην προκειmicroένη περίπτω-ση έχω ανάγκη από τις σκέψεις και τις πεποιθήσεις που φαίνο-νται ότι microπορώ να τις αγγίξω έστω κι αν microπορώ να τις αγγίξωmicroόνο εγώ

T Z O A N N T I N T I O N [14]

2

30 ∆εκεmicroβρίου 2003 ηmicroέρα ΤρίτηΕίχαmicroε επισκεφτεί την Κιντάνα στη Μονάδα Εντατικής Θε-

ραπείας στον έκτο όροφο του Μπεθ Ίσραελ ΝορθΕίχαmicroε επιστρέψει στο σπίτιΕίχαmicroε συζητήσει αν θα βγαίναmicroε για φαγητό ή αν θα τρώ-

γαmicroε στο σπίτιΕίχα πει ότι θα άναβα φωτιά να τρώγαmicroε στο σπίτιΆναψα τη φωτιά έβαλα microπρος για το φαγητό ρώτησα τον

Τζον αν ήθελε να πιει κάτιΤου έβαλα ένα σκοτσέζικο ουίσκι και του το πήγα στο καθι-

στικό όπου διάβαζε καθισmicroένος σε microια καρέκλα δίπλα στη φω-τιά εκεί που καθόταν συνήθως

∆ιάβαζε ένα βιβλίο του Ντέιβιντ Φρόmicroκιν ένα βιβλιοδε-τηmicroένο δοκίmicroιο microε τίτλο Το τελευταίο καλοκαίρι της ΕυρώπηςΠοιος άρχισε τον Μεγάλο Πόλεmicroο του 1914

Τελείωσα τις ετοιmicroασίες για το δείπνο έστρωσα τραπέζιστο καθιστικό όπου όταν ήmicroαστε microόνοι στο σπίτι τρώγαmicroεκαι microπορούσαmicroε να κοιτάζουmicroε τη φωτιά Πιάνω τον εαυτό microου

να δίνει microεγάλη έmicroφαση στο θέmicroα της φωτιάς γιατί οι φωτιέςήταν σηmicroαντικές για microας Μεγάλωσα στην Καλιφόρνια ο Τζονκι εγώ ζήσαmicroε εκεί είκοσι τέσσερα ολόκληρα χρόνια στην Κα-λιφόρνια ζεσταίναmicroε τα σπίτια microας ανάβοντας φωτιά Ανάβαmicroεφωτιά ακόmicroη και τα βράδια του καλοκαιριού γιατί έπεφτε οmicroί-χλη Οι φωτιές ήταν σηmicroάδι πως ήmicroαστε σπίτι πως είχαmicroεφτιάξει τριγύρω microας έναν προστατευτικό κλοιό πως δε θα κιν-δυνεύαmicroε τη νύχτα Άναψα τα κεριά Ο Τζον microου ζήτησε άλλοένα ποτό πριν κάτσω Του το πήγα Καθίσαmicroε Είχα το νουmicroου στο ανακάτεmicroα της σαλάτας

Ο Τζον microιλούσε έπειτα σώπασεΚάποια στιγmicroή στη διάρκεια εκείνων των δευτερολέπτων ή

του λεπτού που microεσολάβησε ώσπου να σταmicroατήσει να microιλάειmicroε ρώτησε αν στο δεύτερο ποτό του είχα βάλει δυνατό ουίσκιmicroονής απόσταξης Του είχα απαντήσει όχι είχα χρησιmicroοποιή-σει το ίδιο ουίσκι που έβαλα και στο πρώτο του ποτό laquoΩραίαraquoείχε πει laquo∆εν ξέρω γιατί αλλά νοmicroίζω ότι δεν είναι καλό να τααναmicroιγνύειςraquo Κάποια άλλη στιγmicroή στη διάρκεια των ίδιωνδευτερολέπτων ή του λεπτού ανέλυε γιατί ο Α΄ Παγκόσmicroιοςπόλεmicroος ήταν το γεγονός που έκρινε τη microετέπειτα εξέλιξη όλουτου υπόλοιπου εικοστού αιώνα

∆εν έχω ιδέα σε ποιο από τα δύο θέmicroατα αναφερόmicroαστεστο ουίσκι ή στον Α΄ Παγκόσmicroιο πόλεmicroο τη στιγmicroή που στα-microάτησε να microιλάει

Θυmicroάmicroαι microόνο ότι σήκωσα το βλέmicromicroα microου Το αριστερό τουχέρι ήταν σηκωmicroένο κι έπειτα ο ίδιος σωριάστηκε κι έmicroεινε ακί-νητος Στην αρχή νόmicroιζα ότι έκανε ένα κρύο αστείο microια από-πειρα να κάνει τη δύσκολη microέρα να microοιάζει υποφερτή

Θυmicroάmicroαι που είπα Κόφrsquo το

T Z O A N N T I N T I O N [16]

Όταν δεν πήρα απάντηση η πρώτη microου σκέψη ήταν ότι εί-χε αρχίσει να τρώει και είχε πνιγεί Θυmicroάmicroαι ότι προσπάθησανα τον σηκώσω από την πλάτη της καρέκλας και να τον τραβή-ξω για να του δώσω τις πρώτες βοήθειες Θυmicroάmicroαι την αίσθη-ση του βάρους του καθώς έπεσε microπροστά χτυπώντας πρώταστο τραπέζι έπειτα στο πάτωmicroα Στην κουζίνα πλάι στο τηλέ-φωνο είχα κολλήσει microια κάρτα microε τους αριθmicroούς τηλεφώνουτων ασθενοφόρων από το Πρεσβυτεριανό Νοσοκοmicroείο τηςΝέας Υόρκης ∆εν είχα κολλήσει τους αριθmicroούς πλάι στο τηλέ-φωνο επειδή περίmicroενα ότι θα συνέβαινε αυτό που συνέβη Είχακολλήσει τους αριθmicroούς πλάι στο τηλέφωνο για το ενδεχόmicroενοκάποιος άλλος στο κτίριο να χρειαζόταν ασθενοφόρο

Κάποιος άλλοςΚάλεσα ένα από τα τηλέφωνα Ο υπάλληλος στο τηλεφωνι-

κό κέντρο microε ρώτησε αν ανέπνεε Εγώ απάντησα Ελάτε γρήγο-ρα Όταν έφτασε το ασθενοφόρο προσπάθησα να εξηγήσωστο πλήρωmicroά του τι είχε συmicroβεί αλλά πριν προλάβω το ση-microείο του καθιστικού όπου βρισκόταν πεσmicroένος ο Τζον είχε microε-τατραπεί σε αίθουσα επειγόντων περιστατικών Ένας απότους νοσοκόmicroους (ήταν τρεις ίσως τέσσερις ακόmicroη και microίαώρα αργότερα δε θυmicroόmicroουν τον ακριβή αριθmicroό) microιλούσε microε τονοσοκοmicroείο για το ηλεκτροκαρδιογράφηmicroα που ήδη τουςέστελναν Ένας άλλος άνοιγε την πρώτη ή τη δεύτερη σύριγγαγια τις πολλές ενέσεις που επρόκειτο να ακολουθήσουν (Επι-νεφρίνη Λιδοκαΐνη Προκαϊναmicroίδη Τα ονόmicroατα microου έρχοντανστο νου αλλά δεν είχα ιδέα από πού αναδύονταν) Θυmicroάmicroαιπου είπα ότι ίσως είχε πνιγεί microε το φαγητό Η εκδοχή αυτήαπορρίφθηκε microε microια απότοmicroη αρνητική χειρονοmicroία η αναπνευ-στική οδός δεν ήταν φραγmicroένη Χρησιmicroοποιούσαν τώρα τον

[17]

απινιδωτή σε microια απόπειρα να επαναφέρουν τους σφυγmicroούςτου Κατάφεραν κάτι που έmicroοιαζε microε φυσιολογικό χτύπο καρ-διάς (ή microου φάνηκε ότι κατάφεραν όλοι microέναmicroε σιωπηλοίέπειτα ακολούθησε microια απότοmicroη σύσπαση) microετά τον έχασαν κιάρχισαν πάλι από την αρχή

laquoΠαρουσιάζει επεισόδιο microαρmicroαρυγήςraquo θυmicroάmicroαι να λέει αυ-τός που microιλούσε στο τηλέφωνο

laquoΚοιλιακής microαρmicroαρυγήςraquo είπε ο καρδιολόγος του Τζονόταν τηλεφώνησε από το Ναντάκετ το επόmicroενο πρωί laquoΠιθα-νότατα θα είπαν κοιλιακής microαρmicroαρυγής microάλλον θα το προσ-διόρισανraquo

Ίσως να είπαν laquoκοιλιακής microαρmicroαρυγήςraquo ίσως όχι Η κολπι-κή microαρmicroαρυγή δεν προκαλεί καρδιακή ανακοπή ακαριαία ήαναγκαστικά Η κοιλιακή ναι Ίσως το laquoκοιλιακήraquo να ήταν τοευκόλως εννοούmicroενο

Θυmicroάmicroαι ότι προσπαθούσα να ξεκαθαρίσω στο κεφάλι microουτι επρόκειτο να γίνει microετά Αφού το πλήρωmicroα ενός ασθενοφό-ρου ήταν στο καθιστικό το επόmicroενο βήmicroα λογικά θα ήταν ηδιακοmicroιδή στο νοσοκοmicroείο Έκανα τη σκέψη ότι υπήρχε περί-πτωση οι νοσοκόmicroοι να αποφάσιζαν τη microεταφορά στο νοσοκο-microείο εντελώς ξαφνικά microε αποτέλεσmicroα εγώ να microην έχω προλά-βει να ετοιmicroαστώ ∆εν είχα πρόχειρα όσα ήταν απαραίτητα ναπάρω microαζί Θα έχανα χρόνο θα microε άφηναν πίσω Βρήκα τηντσάντα microου και κάτι κλειδιά και ένα συνοπτικό ιατρικό ιστορι-κό που είχε καταρτίσει ο γιατρός του Τζον Όταν επέστρεψαστο καθιστικό οι διασώστες παρακολουθούσαν την οθόνη τουυπολογιστή που είχαν στήσει στο πάτωmicroα ∆εν έβλεπα τηνοθόνη γιrsquo αυτό παρακολουθούσα τα πρόσωπά τους Θυmicroάmicroαιότι ο ένας κοίταζε τον άλλο Όταν πήραν την απόφαση να τον

T Z O A N N T I N T I O N [18]

microετακινήσουν συνέβησαν όλα πολύ γρήγορα Τους ακολούθη-σα στο ασανσέρ και τους ρώτησα αν γινόταν να πάω microαζί τουςΕίπαν ότι πρώτα θα κατέβαζαν το φορείο εγώ microπορούσα νατους ακολουθήσω microε το δεύτερο ασθενοφόρο Ένας από αυ-τούς περίmicroενε microαζί microου να ξανανέβει το ασανσέρ Ώσπου ναφτάσουmicroε εmicroείς στο δεύτερο όχηmicroα ήδη αποmicroακρυνόταν τοασθενοφόρο που περίmicroενε microπροστά από το κτίριο και microετέφερετο φορείο Για να φτάσει κανείς από το κτίριό microας στο τmicroήmicroατου Πρεσβυτεριανού Νοσοκοmicroείου της Νέας Υόρκης που πα-λιά λεγόταν απλώς Νοσοκοmicroείο της Νέας Υόρκης πρέπει ναδιασχίσει έξι οικοδοmicroικά τετράγωνα microέσα στην πόλη ∆ε θυmicroά-microαι τις σειρήνες ∆ε θυmicroάmicroαι το microποτιλιάρισmicroα Όταν φτάσαmicroεστην είσοδο του νοσοκοmicroείου για τα επείγοντα περιστατικά τοφορείο είχε σχεδόν χαθεί στο κτίριο Ένας άντρας περίmicroενεστο δροmicroάκι Όλοι οι άλλοι που έβλεπα φορούσαν χειρουργι-κές ποδιές Ο άντρας όχι laquoΕίναι η σύζυγοςraquo ρώτησε τον οδη-γό έπειτα στράφηκε σrsquo εmicroένα laquoΕίmicroαι ο κοινωνικός λειτουργόςσαςraquo είπε και microάλλον εκείνη τη στιγmicroή το συνειδητοποίησα

laquoΆνοιξα την πόρτα και είδα τον άνθρωπο microε τα πράσιναρούχα και το κατάλαβα Αmicroέσως το κατάλαβαraquo Έτσι είπε ηmicroητέρα ενός δεκαεννιάχρονου που είχε σκοτωθεί από βόmicroβαστο Κιρκούκ Αυτά ήταν τα λόγια της σε ένα ντοκιmicroαντέρ τουκαναλιού HBO όπως τα microετέφερε ο Μποmicroπ Χέρmicroπερτ στους Νιου Γιορκ Τάιmicroς το πρωί της 12ης Νοεmicroβρίου 2004 laquoΑλλάεγώ σκέφτηκα ότι αν δεν τον άφηνα να microπει στο σπίτι όσο δεντον άφηνα να microπει στο σπίτι δε θα microπορούσε να microου το πει

[19]

Και τότε αυτό ndash τίποτε από όλα αυτά δε θα είχε συmicroβεί Οπό-τε εκείνος έλεγε συνεχώς ldquoΚυρία microου πρέπει να έρθω microέσαrdquoΚαι εγώ του απαντούσα συνεχώς ldquoΛυπάmicroαι αλλά δεν microπορείτενα περάσετεrdquoraquo

Μόλις διάβασα το άρθρο καθώς έπαιρνα πρωινό κάπουέντεκα microήνες έπειτα από τη νύχτα microε το ασθενοφόρο και τονκοινωνικό λειτουργό αναγνώρισα ότι οι σκέψεις αυτές ήτανκαι δικές microου

Στην αίθουσα Επειγόντων Περιστατικών έβλεπα κι άλλουςανθρώπους microε ρούχα χειρουργείου να σπρώχνουν το φορείοκαι να το microεταφέρουν σε ένα θάλαmicroο Κάποιος microου είπε να πε-ριmicroένω στην αίθουσα υποδοχής Περίmicroενα Κόσmicroος στεκότανστην ουρά για να διευθετήσει τα γραφειοκρατικά της εισαγω-γής στα Επείγοντα Η αναmicroονή στην ουρά φαινόταν η πιοεποικοδοmicroητική λύση Η αναmicroονή στην ουρά σήmicroαινε ότι είχαακόmicroα χρόνο να το αντιmicroετωπίσω είχα αντίγραφα των καρτώνιατρικής περίθαλψης στην τσάντα microου microε το νοσοκοmicroείο αυτόδεν είχα ποτέ στο παρελθόν δοσοληψίες ndash το Νοσοκοmicroείο τηςΝέας Υόρκης ήταν το Πρεσmicroπιτέριαν της Νέας Υόρκης πουσυνεργάζεται microε το ιατρικό τmicroήmicroα του Πανεπιστηmicroίου τουΚορνέλ ενώ το Ιατρικό Κέντρο που ήξερα εγώ ήταν το Κολού-microπια το Πρεσmicroπιτέριαν που συνεργάζεται microε το ΠανεπιστήmicroιοΚολούmicroπια στη διασταύρωση της 168ης Οδού microε την Μπροντ-γουέι microια διαδροmicroή είκοσι λεπτών στην καλύτερη περίπτωσηάρα υπερβολικά microακριά για τέτοιου είδους έκτακτα περιστατι-κά ndash αλλά εγώ θα microπορούσα να το φέρω βόλτα και τούτο το ξέ-νο νοσοκοmicroείο θα microπορούσα να φανώ χρήσιmicroη θα microπορούσανα κανονίσω τη microεταφορά του στο Πρεσmicroπιτέριαν του Κολού-microπια όταν θα σταθεροποιούνταν η κατάστασή του Είχα εστιά-

T Z O A N N T I N T I O N [20]

σει την προσοχή microου στις λεπτοmicroέρειες της άmicroεσης microεταφοράςτου στο Κολούmicroπια (θα χρειαζόταν κρεβάτι microε όργανα τηλεmicroε-τρίας στο τέλος θα κανόνιζα να microεταφερθεί και η Κιντάνα στοΚολούmicroπια τη βραδιά που είχε κάνει εισαγωγή στο ΜπεθΊσραελ Νορθ είχα γράψει σε microια κάρτα τους αριθmicroούς τωνβοmicroβητών τσέπης κάmicroποσων γιατρών του Κολούmicroπια όλο καικάποιος θα microπορούσε να το φέρει σε πέρας όλο αυτό) όταν ξα-ναεmicroφανίστηκε ο κοινωνικός λειτουργός και microε πήρε από τηνουρά σε ένα άδειο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αί-θουσα υποδοχής laquoΜπορείτε να περιmicroένετε εδώraquo είπε Περί-microενα Στο δωmicroάτιο έκανε κρύο ή κρύωνα εγώ Αναρωτιόmicroουνπόσος χρόνος είχε περάσει από την ώρα που είχα καλέσει τοασθενοφόρο ώσπου να φτάσουν οι νοσοκόmicroοι Μου είχε φανείσαν να microην είχε περάσει καθόλου χρόνος (το κάρφος εν τωοφθαλmicroώ του Θεού ήταν η φράση που microου ερχόταν στο νου όσοήmicroουν στο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αίθουσαυποδοχής) αλλά πρέπει να ήταν το λιγότερο κάποια λεπτά

Παλιά είχα σε έναν πίνακα ανακοινώσεων στο γραφείο microουγια λόγους που είχαν να κάνουν microε κάποιο στοιχείο πλοκής σεmicroια ταινία microια κάρτα αρχειοθέτησης στην οποία είχα σηmicroειώ-σει microια πρόταση από το Merck Manual σχετικά microε το πόσοχρόνο microπορεί να αντέξει ο εγκέφαλος στερούmicroενος το οξυγόνοΣτο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αίθουσα υποδο-χής η εικόνα της ροζ κάρτας γύριζε διαρκώς στο microυαλό microουlaquoΑνοξία ιστών για gt 4 ως 6 λεπτά microπορεί να προκαλέσει microηαναστρέψιmicroη εγκεφαλική βλάβη ή θάνατοraquo Προσπαθούσα ναπείσω τον εαυτό microου ότι δε θυmicroόmicroουν τη φράση σωστά ότανεπανεmicroφανίστηκε ο κοινωνικός λειτουργός Μαζί του είχε ένανάντρα τον οποίο σύστησε ως laquoο γιατρός του συζύγου σαςraquo

[21]

Έπειτα σιωπή laquoΕίναι νεκρός εraquo άκουσα τη φωνή microου να λέειστο γιατρό Ο γιατρός έριξε ένα βλέmicromicroα στον κοινωνικό λει-τουργό laquo∆εν υπάρχει πρόβληmicroαraquo είπε ο κοινωνικός λειτουρ-γός laquoΕίναι πολύ ψύχραιmicroη πελάτισσαraquo Με οδήγησαν στο θά-λαmicroο όπου κειτόταν ο Τζον microόνος τώρα τριγύρω του οι κουρ-τίνες τον χώριζαν από τους άλλους Ρώτησαν αν ήθελα ιερέαΕίπα ναι Εmicroφανίστηκε ένας ιερέας και είπε αυτά που έπρεπεΤον ευχαρίστησα Μου έδωσαν την ασηmicroένια θήκη σαν έλα-σmicroα όπου έβαζε ο Τζον το δίπλωmicroα οδήγησης και τις πιστωτι-κές του κάρτες Μου έδωσαν τα χρήmicroατα που ήταν στην τσέπητου Μου έδωσαν το ρολόι του Μου έδωσαν το κινητό τουΜου έδωσαν microια πλαστική σακούλα στην οποία microου είπαν ότιθα έβρισκα τα ρούχα του Τους ευχαρίστησα Ο κοινωνικόςλειτουργός ρώτησε αν υπήρχε κάτι άλλο που microπορούσε να κά-νει για microένα Είπα ότι θα microπορούσε να microε βάλει σε ένα ταξίΜε έβαλε Τον ευχαρίστησα laquoΈχετε χρήmicroατα να πληρώσετετα κόmicroιστραraquo ρώτησε Είπα ναι η ψύχραιmicroη πελάτισσα Ότανmicroπήκα στο διαmicroέρισmicroα και είδα το microπουφάν και το κασκόλ τουΤζον ακόmicroα πάνω στην καρέκλα όπου τα είχε αφήσει microόλιςεπιστρέψαmicroε από την επίσκεψη στην Κιντάνα στο MπεθΊσραελ Nορθ (το κόκκινο κασmicroιρένιο κασκόλ το αντιανεmicroικόmicroάρκας Patagonia που το φορούσε το συνεργείο στην ταινίαΥπόθεση πολύ προσωπική) αναρωτήθηκα τι θα επιτρεπόταν νακάνει microια microη ψύχραιmicroη πελάτισσα Να καταρρεύσει Να χρεια-στεί αγωγή microε ηρεmicroιστικά Να ουρλιάξει

T Z O A N N T I N T I O N [22]

[23]

Θυmicroάmicroαι να σκέφτοmicroαι ότι έπρεπε να το συζητήσω microε τονΤζον

∆εν υπήρχε τίποτα που δε συζητούσα microε τον ΤζονΕπειδή ήmicroαστε και οι δύο συγγραφείς και δουλεύαmicroε και οι

δύο στο σπίτι οι microέρες του καθενός microας ήταν γεmicroάτες από τονήχο της φωνής του άλλου

∆εν πίστευα ότι είχε πάντα δίκιο ούτε εκείνος πίστευε ότιείχα πάντα δίκιο αλλά ο καθένας microας ήταν για τον άλλο ο άν-θρωπος που εmicroπιστευόταν ∆εν υπήρχε κανένας διαχωρισmicroόςστις επενδύσεις ή στα συmicroφέροντά microας σε οποιαδήποτε περί-σταση Πολλοί υπέθεταν αφού τη microια ο ένας και την άλλη οάλλος έπαιρνε καλύτερες κριτικές microεγαλύτερη αναγνώριση ότιη προσωπική microας ζωή θα ήταν ναρκοπέδιο γεmicroάτο microε επαγγελ-microατικές αντιζηλίες και microικροπρέπειες Κάτι τέτοιο απείχε όmicroωςτόσο πολύ από την πραγmicroατικότητα ώστε η επιmicroονή του κό-σmicroου σε αυτό έφτασε να δηmicroιουργεί ορισmicroένα χάσmicroατα κατα-νόησης ως προς τη συνήθη αντίληψη περί γάmicroου

Το συγκεκριmicroένο ήταν ένα ακόmicroη από τα ζητήmicroατα που συ-ζητούσαmicroε

Αυτό που θυmicroάmicroαι πιο έντονα σχετικά microε το διαmicroέρισmicroα τηνύχτα που επέστρεψα microόνη από το Νοσοκοmicroείο της ΝέαςΥόρκης ήταν η σιγή του

Στην πλαστική τσάντα που microου είχαν δώσει στο νοσοκοmicroείουπήρχε ένα κοτλέ παντελόνι ένα microάλλινο πουκάmicroισο microια ζώνηκαι microου φαίνεται τίποτε άλλο Τα πόδια του παντελονιού ταείχαν ανοίξει κατά microήκος υπέθεσα οι νοσοκόmicroοι Το πουκάmicroι-σο ήταν λερωmicroένο microε αίmicroα Η ζώνη ήταν ένα κουβάρι Θυmicroά-

microαι που έβαλα το κινητό του στο φορτιστή του γραφείου τουΘυmicroάmicroαι που έβαλα την ασηmicroένια θήκη του στην κρεβατοκά-microαρα στο κουτί όπου φυλάγαmicroε τα διαβατήρια και τα πιστο-ποιητικά γέννησης και τις βεβαιώσεις του δικαστηρίου ότι εί-χαmicroε εκπληρώσει τις υποχρεώσεις microας ως ένορκοι Κοιτάζωτώρα τη θήκη και βλέπω ότι αυτές ήταν οι κάρτες που είχε microα-ζί του microια άδεια οδήγησης από την πολιτεία της Νέας Υόρκηςη οποία έπρεπε να ανανεωθεί στις 25 Μαΐου του 2004 microιακάρτα για το microηχάνηmicroα ανάληψης microετρητών από την τράπεζαChase microια κάρτα Αmicroέρικαν Εξπρές microια microάστερκαρντ της τρά-πεζας Wells Fargo microια κάρτα του Μητροπολιτικού Μουσείουτης Νέας Υόρκης microια κάρτα της Ένωσης Συγγραφέων ∆υτι-κής Αmicroερικής (ήταν η περίοδος πριν από την ψηφοφορία γιατα βραβεία της Αmicroερικανικής Ακαδηmicroίας Κινηmicroατογράφουοπότε microπορούσε να χρησιmicroοποιήσει την κάρτα της ΈνωσηςΣυγγραφέων για να βλέπει ταινίες δωρεάν πρέπει να είχε πάεισε κάποια ταινία δε θυmicroόmicroουν) microια κάρτα ιατροφαρmicroακευτι-κής περίθαλψης και microια κάρτα που είχε εκδώσει η εταιρία ια-τρικών ειδών Medtronic όπου αναγραφόταν laquomicroου έχει τοποθε-τηθεί ο βηmicroατοδότης τύπου Kappa 900 SRraquo ο σειριακός αριθ-microός της συσκευής ένας τηλεφωνικός αριθmicroός κλήσης του για-τρού που είχε κάνει την εmicroφύτευση και η σηmicroείωση laquoηmicroεροmicroη-νία εmicroφύτευσης 3 Ιουνίου 2003raquo Θυmicroάmicroαι που έβαλα τα microε-τρητά που ήταν στην τσέπη του microαζί microε τα microετρητά στην τσά-ντα microου που ίσιωσα τα χαρτονοmicroίσmicroατα που πολύ προσεκτικάέβαλα όλα τα εικοσαδόλαρα microαζί όλα τα δεκαδόλαρα microαζίόλα τα πεντοδόλαρα microαζί και όλα τα νοmicroίσmicroατα του ενός δολα-ρίου microαζί Και καθώς έκανα όλα τούτα θυmicroάmicroαι που σκεφτό-microουν ότι εκείνος θα έβλεπε πόσο καλά τα έβγαζα πέρα

T Z O A N N T I N T I O N [24]

Όταν τον είδα στο χώρο εκείνο microε τις κουρτίνες τριγύρωτου στην αίθουσα Eπειγόντων Περιστατικών στο Νοσοκοmicroείοτης Νέας Υόρκης είχε σπάσει ένα κοmicromicroάτι από ένα microπροστινότου δόντι υπέθεσα από την πτώση αφού υπήρχαν και microώλω-πες στο πρόσωπό του Όταν αναγνώρισα τη σορό την επόmicroενηmicroέρα στο γραφείο τελετών του Φρανκ Κάmicroπελ οι microώλωπες δενήταν εmicroφανείς Κατάλαβα ότι microάλλον ο εργολάβος κηδειών αυ-τό θα εννοούσε όταν του είπα πως δεν ήθελα ταρίχευση κιεκείνος είπε laquoεν τοιαύτη περιπτώσει απλώς θα τον συmicromicroορφώ-σουmicroε λιγάκιraquo αυτό θα εννοούσε να του καλύψουν τους microώλω-πες Το κοmicromicroάτι αυτό microε τον εργολάβο κηδειών παραmicroένει θο-λό Είχα φτάσει στο γραφείο τελετών τόσο αποφασισmicroένη νααποφύγω οποιαδήποτε αντίδραση δεν ήταν κόσmicroια (κλάmicroαταθυmicroό ακατάσχετο γέλιο παρά την υποχρέωσή microου να τηρήσωσιγή) ώστε είχα καταστείλει όλες ανεξαιρέτως τις συναισθηmicroα-τικές αντιδράσεις Όταν πέθανε η microητέρα microου ο υπάλληλοςτου γραφείου κηδειών που microετέφερε τη σορό της άφησε έναψεύτικο τριαντάφυλλο εκεί όπου κειτόταν το σώmicroα της στοκρεβάτι Ο αδελφός microου microού το είχε πει αυτό βαθύτατα προ-σβεβληmicroένος Θα ήmicroουν προετοιmicroασmicroένη να αντιταχθώ σταψεύτικα τριαντάφυλλα Θυmicroάmicroαι ότι αποφάσισα γρήγορα γιατο φέρετρο Θυmicroάmicroαι ότι στο γραφείο όπου υπέγραψα τα χαρ-τιά υπήρχε ένα microεγάλο εκκρεmicroές που δε δούλευε O ανιψιόςτου Tζον ο Tόνι Nταν που ήταν microαζί microου ανέφερε στον ερ-γολάβο κηδειών ότι δε λειτουργούσε Eκείνος λες και του έδινεmicroεγάλη χαρά η ευκαιρία να παράσχει διευκρινίσεις για το δια-κοσmicroητικό αυτό στοιχείο εξήγησε ότι το ρολόι είχε χρόνια ναδουλέψει αλλά το κρατούσαν εκεί laquoεν είδει επιmicroνηmicroόσυνου φό-ρου τιmicroήςraquo σε κάποια προηγούmicroενη ζωή της εταιρίας Έδινε

[25]

την εντύπωση ότι προσπαθούσε να προσδώσει στο ρολόι διδα-κτικό χαρακτήρα Εστίασα τη σκέψη microου στην Κιντάνα Κατά-φερα να microην ακούω όσα έλεγε ο εργολάβος κηδειών αλλά δενκατάφερα να microην ακούω τους στίχους που έρχονταν στο microυαλόmicroου καθώς εστίαζα τη σκέψη microου στην Κιντάνα Πέντε οργιέςβαθιά microες στα νερά του πατέρα σου σβήσαν τα χνάρια γίνανε κο-ράλλια τα οστά και τα microάτια του microαργαριτάρια1

Oχτώ microήνες αργότερα ρώτησα το διαχειριστή της πολυ-κατοικίας microας αν είχε ακόmicroα την καταχώριση του ηmicroερολογίουπου είχαν κάνει οι θυρωροί για τη νύχτα της 30ής ∆εκεmicroβρίουΉξερα ότι υπήρχε ηmicroερολόγιο καταγραφής συmicroβάντων τρίαχρόνια είχα διατελέσει πρόεδρος της επιτροπής διαχείρισηςστην πολυκατοικία το ηmicroερολόγιο του θυρωρείου ήταν στοι-χείο αναπόσπαστα συνδεδεmicroένο microε τη λειτουργία της πολυκα-τοικίας Την επόmicroενη microέρα ο διαχειριστής microου έστειλε τη σελί-δα της 30ής ∆εκεmicroβρίου Σύmicroφωνα microε το ηmicroερολόγιο στο θυ-ρωρείο εκείνη τη νύχτα ήταν ο Μάικλ Φλιν και ο Βασίλι Ιονέ-σκου Αυτό δεν το θυmicroόmicroουν Ο Βασίλι Ιονέσκου και ο Τζον εί-χαν ένα συνήθη διάλογο microε τον οποίο διασκέδαζαν στο ασαν-σέρ ένα microικρό παιχνίδι ανάmicroεσα σε έναν εξόριστο από τηΡουmicroανία του Τσαουσέσκου κι έναν καθολικό Ιρλανδό από τοΓουέστ Χάρτφορντ του Κονέκτικατ που βασιζόταν στην κοινήτους εκτίmicroηση για το πολιτικό γίγνεσθαι laquoΛοιπόν πού βρίσκε-

T Z O A N N T I N T I O N [26]

1 Ουίλλιαmicro Σαίξπηρ Η τρικυmicroία microτφρ Ερρίκος Μπελιές εκδ ΚέδροςΑθήνα 2003 σ 30 (ΣτΜ)

ται ο Μπιν Λάντενraquo έλεγε ο Βασίλι microόλις έmicroπαινε ο Τζον στοασανσέρ και όλο το ζουmicroί βρισκόταν στην επινόηση ολοένα καιπιο απροσδόκητων εκδοχών laquoΊσως να είναι στο ρετιρέraquo laquoΣτηmicroεζονέταraquo laquoΣτην αίθουσα γυmicroναστικήςraquo Μόλις είδα το όνοmicroατου Βασίλι στο ηmicroερολόγιο συνειδητοποίησα ότι δεν microπορού-σα να θυmicroηθώ αν είχε ξεκινήσει το συγκεκριmicroένο παιχνίδι ότανεπιστρέψαmicroε από το Μπεθ Ίσραελ Νορθ νωρίς το βράδυ της30ής ∆εκεmicroβρίου Το ηmicroερολόγιο για εκείνη τη βραδιά έδειχνεmicroόνο δύο καταχωρίσεις λιγότερες από ότι συνήθως ακόmicroη καιγια microια περίοδο του χρόνου κατά την οποία οι περισσότεροιαπό τους ενοίκους της πολυκατοικίας έφευγαν για πιο φιλόξε-να microέρη

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Πλήρωmicroα ασθενοφόρου έφτασε στις920 micromicro για τον κύριο Νταν Ο κύριοςΝταν microεταφέρθηκε στο νοσοκοmicroείο στις1005 micromicro

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Καmicroένος λαmicroπτήρας στο ασανσέρ προσώ-πων Α-Β

Το ασανσέρ Α-Β ήταν το δικό microας ασανσέρ το ασανσέρ microετο οποίο ανέβηκαν οι διασώστες στις 920 micromicro το ασανσέρ microετο οποίο κατέβασαν τον Τζον (κι εmicroένα) στο ασθενοφόρο στις1005 micromicro το ασανσέρ microε το οποίο εγώ επέστρεψα microόνη microουστο διαmicroέρισmicroά microας κάποια ώρα που δε σηmicroειώθηκε ∆εν είχαπαρατηρήσει καmicroένο λαmicroπτήρα στο ασανσέρ Ούτε είχα παρα-τηρήσει ότι οι διασώστες βρίσκονταν στο διαmicroέρισmicroά microας 45ολόκληρα λεπτά Πάντοτε το περιέγραφα ως laquo15-20 λεπτάraquoΑν βρίσκονταν εδώ τόσο πολύ αυτό σηmicroαίνει ότι εκείνος ήταν ζω-

[27]

ντανός Έθεσα το ερώτηmicroα σε ένα γνωστό microου γιατρό laquoΜερι-κές φορές χρειάζεται να δουλέψουν κάmicroποση ώραraquo είπε Πέ-ρασε αρκετό διάστηmicroα ώσπου να συνειδητοποιήσω ότι η απά-ντησή του δεν είχε καmicroία σχέση microε το ερώτηmicroά microου

Tο πιστοποιητικό θανάτου όταν το έλαβα έδινε ως ώραθανάτου τις 1018 micromicro 30 ∆εκεmicroβρίου 2003

Με είχαν ρωτήσει προτού φύγω από το νοσοκοmicroείο αν θαέδινα τη συγκατάθεσή microου για τη διενέργεια νεκροτοmicroής Είχαπει ναι Αργότερα διάβασα ότι η συγκεκριmicroένη ερώτηση σεέναν επιζώντα για τη διενέργεια νεκροτοmicroής θεωρείται στα νο-σοκοmicroεία ως το πιο λεπτό το πιο ευαίσθητο συχνά το πιο δύ-σκολο από τα στάδια της τυπικής διαδικασίας που ακολουθείτο θάνατο κάποιου Σύmicroφωνα microε πολλές microελέτες (για παρά-δειγmicroα Katz JL και Gardner R laquoΤο δίληmicromicroα του ειδικευό-microενου γιατρού Το αίτηmicroα για την έγκριση νεκροτοmicroήςraquo Psy-chiatry in Medicine 3197-203 1972) οι ίδιοι οι γιατροί βιώ-νουν έντονο άγχος σχετικά microε τη διατύπωση του αιτήmicroατοςΈχουν επίγνωση ότι η νεκροτοmicroή είναι θεmicroελιώδους σηmicroασίαςγια την εκmicroάθηση και τη διδασκαλία της ιατρικής αλλά γνωρί-ζουν επίσης ότι η εν λόγω διαδικασία αγγίζει έναν προαιώνιοφόβο Αν όποιος κι αν ήταν αυτός στο Νοσοκοmicroείο της ΝέαςΥόρκης που microου ζήτησε να εγκρίνω τη νεκροτοmicroή βίωνε ανάλο-γο άγχος θα microπορούσα να τον είχα γλιτώσει εγώ η ίδια τηνήθελα τη νεκροτοmicroή Την ήθελα τη νεκροτοmicroή παρά το γεγο-νός ότι στο πλαίσιο των ερευνών microου είχα δει να διενεργούνταινεκροτοmicroές Ήξερα ακριβώς τι γίνεται το στήθος ανοιγmicroένο

T Z O A N N T I N T I O N [28]

σαν κοτόπουλο στον πάγκο του χασάπη το πρόσωπο χωρίςτην επιδερmicroίδα του η ζυγαριά στην οποία ζύγιζαν τα εσωτερι-κά όργανα Είχα δει αξιωmicroατικούς του Τmicroήmicroατος Ανθρωποκτο-νιών να αποστρέφουν τα microάτια τους από νεκροτοmicroή που βρι-σκόταν σε εξέλιξη Εγώ παρrsquo όλα αυτά την ήθελα Έπρεπε ναmicroάθω πώς και γιατί και πότε είχε συmicroβεί Και microάλιστα ήθελα ναπαρίσταmicroαι στην αίθουσα την ώρα που θα την πραγmicroατοποιού-σαν (είχα παρακολουθήσει τις άλλες νεκροτοmicroές microαζί microε τονΤζον του την όφειλα τη δική του microου είχε καρφωθεί στο microυα-λό εκείνη τη στιγmicroή ότι αυτός θα βρισκόταν στην αίθουσα ανεγώ βρισκόmicroουν στο τραπέζι της νεκροτοmicroής) αλλά δεν εmicroπι-στευόmicroουν τον εαυτό microου ότι θα κατόρθωνε να επιχειρηmicroατο-λογήσει λογικά για το σκοπό microιας τέτοιας κίνησης οπότε δεντο ζήτησα καν

Αν το ασθενοφόρο έφυγε από το κτίριό microας στις 1005 micromicroκαι ο θάνατός του διαπιστώθηκε στις 1018 micromicro τα δεκατρίαλεπτά που microεσολαβούσαν ήταν απλώς χαρτούρα γραφειοκρα-τία για να διασφαλιστεί ότι τηρούνταν το προβλεπόmicroενο τυπι-κό του νοσοκοmicroείου και ότι συmicroπληρώνονταν τα απαραίτηταέγγραφα και ο κατάλληλος άνθρωπος θα ήταν διαθέσιmicroος γιανα ολοκληρώσει τη διαδικασία να ενηmicroερώσει την ψύχραιmicroηπελάτισσα

Η ολοκλήρωση της διαδικασίας έmicroαθα αργότερα ονοmicroαζό-ταν laquoδιακρίβωση της ώρας θανάτουraquo όπως αναγράφεται στοπιστοποιητικό laquoΏρα θανάτου 1018 micromicroraquo

Είχα ανάγκη να πιστέψω ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήτανήδη νεκρός

Αν δεν πίστευα ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήταν ήδη νεκρόςθα σκεφτόmicroουν ότι ίσως να είχα microπορέσει να τον σώσω

[29]

Page 6: Η χρονιά της μαγικής σκέψης - Τζ. Ντίντιον

σουν να εκδίδονται τα πονήmicroατά microου είχα αναπτύξει την αί-σθηση ότι το ίδιο το νόηmicroα ενυπάρχει στο ρυθmicroό των λέξεωνκαι των προτάσεων και των παραγράφων microια τεχνική για νακρατώ τις όποιες σκέψεις και πεποιθήσεις microου κρυmicromicroένες κάτωαπό ένα γυαλιστερό επίχρισmicroα ολοένα και πιο απροσπέλαστοΟ τρόπος που γράφω είναι η ταυτότητά microου όσα είmicroαι ή όσαέχω γίνει ωστόσο στην προκειmicroένη περίπτωση εύχοmicroαι ndash αντίγια λέξεις και το ρυθmicroό τους ndash να είχα microια αίθουσα κινηmicroατο-γραφικού microοντάζ εξοπλισmicroένη microε ψηφιακό σύστηmicroα επεξεργα-σίας εικόνων στο οποίο να microπορούσα να πατήσω ένα πλήκτροκαι να κοmicromicroατιάσω την ακολουθία του χρόνου να σας δείξωταυτόχρονα όλα τα καρέ των αναmicroνήσεων που microου έρχονταιτώρα να σας αφήσω να διαλέξετε εσείς τις λήψεις τις οριακάπαραλλαγmicroένες εκφράσεις τις εναλλακτικές αναγνώσεις τηςίδιας ατάκας Στην προκειmicroένη περίπτωση δε microου αρκούν οιλέξεις για να ανακαλύψω το νόηmicroα Στην προκειmicroένη περίπτω-ση έχω ανάγκη από τις σκέψεις και τις πεποιθήσεις που φαίνο-νται ότι microπορώ να τις αγγίξω έστω κι αν microπορώ να τις αγγίξωmicroόνο εγώ

T Z O A N N T I N T I O N [14]

2

30 ∆εκεmicroβρίου 2003 ηmicroέρα ΤρίτηΕίχαmicroε επισκεφτεί την Κιντάνα στη Μονάδα Εντατικής Θε-

ραπείας στον έκτο όροφο του Μπεθ Ίσραελ ΝορθΕίχαmicroε επιστρέψει στο σπίτιΕίχαmicroε συζητήσει αν θα βγαίναmicroε για φαγητό ή αν θα τρώ-

γαmicroε στο σπίτιΕίχα πει ότι θα άναβα φωτιά να τρώγαmicroε στο σπίτιΆναψα τη φωτιά έβαλα microπρος για το φαγητό ρώτησα τον

Τζον αν ήθελε να πιει κάτιΤου έβαλα ένα σκοτσέζικο ουίσκι και του το πήγα στο καθι-

στικό όπου διάβαζε καθισmicroένος σε microια καρέκλα δίπλα στη φω-τιά εκεί που καθόταν συνήθως

∆ιάβαζε ένα βιβλίο του Ντέιβιντ Φρόmicroκιν ένα βιβλιοδε-τηmicroένο δοκίmicroιο microε τίτλο Το τελευταίο καλοκαίρι της ΕυρώπηςΠοιος άρχισε τον Μεγάλο Πόλεmicroο του 1914

Τελείωσα τις ετοιmicroασίες για το δείπνο έστρωσα τραπέζιστο καθιστικό όπου όταν ήmicroαστε microόνοι στο σπίτι τρώγαmicroεκαι microπορούσαmicroε να κοιτάζουmicroε τη φωτιά Πιάνω τον εαυτό microου

να δίνει microεγάλη έmicroφαση στο θέmicroα της φωτιάς γιατί οι φωτιέςήταν σηmicroαντικές για microας Μεγάλωσα στην Καλιφόρνια ο Τζονκι εγώ ζήσαmicroε εκεί είκοσι τέσσερα ολόκληρα χρόνια στην Κα-λιφόρνια ζεσταίναmicroε τα σπίτια microας ανάβοντας φωτιά Ανάβαmicroεφωτιά ακόmicroη και τα βράδια του καλοκαιριού γιατί έπεφτε οmicroί-χλη Οι φωτιές ήταν σηmicroάδι πως ήmicroαστε σπίτι πως είχαmicroεφτιάξει τριγύρω microας έναν προστατευτικό κλοιό πως δε θα κιν-δυνεύαmicroε τη νύχτα Άναψα τα κεριά Ο Τζον microου ζήτησε άλλοένα ποτό πριν κάτσω Του το πήγα Καθίσαmicroε Είχα το νουmicroου στο ανακάτεmicroα της σαλάτας

Ο Τζον microιλούσε έπειτα σώπασεΚάποια στιγmicroή στη διάρκεια εκείνων των δευτερολέπτων ή

του λεπτού που microεσολάβησε ώσπου να σταmicroατήσει να microιλάειmicroε ρώτησε αν στο δεύτερο ποτό του είχα βάλει δυνατό ουίσκιmicroονής απόσταξης Του είχα απαντήσει όχι είχα χρησιmicroοποιή-σει το ίδιο ουίσκι που έβαλα και στο πρώτο του ποτό laquoΩραίαraquoείχε πει laquo∆εν ξέρω γιατί αλλά νοmicroίζω ότι δεν είναι καλό να τααναmicroιγνύειςraquo Κάποια άλλη στιγmicroή στη διάρκεια των ίδιωνδευτερολέπτων ή του λεπτού ανέλυε γιατί ο Α΄ Παγκόσmicroιοςπόλεmicroος ήταν το γεγονός που έκρινε τη microετέπειτα εξέλιξη όλουτου υπόλοιπου εικοστού αιώνα

∆εν έχω ιδέα σε ποιο από τα δύο θέmicroατα αναφερόmicroαστεστο ουίσκι ή στον Α΄ Παγκόσmicroιο πόλεmicroο τη στιγmicroή που στα-microάτησε να microιλάει

Θυmicroάmicroαι microόνο ότι σήκωσα το βλέmicromicroα microου Το αριστερό τουχέρι ήταν σηκωmicroένο κι έπειτα ο ίδιος σωριάστηκε κι έmicroεινε ακί-νητος Στην αρχή νόmicroιζα ότι έκανε ένα κρύο αστείο microια από-πειρα να κάνει τη δύσκολη microέρα να microοιάζει υποφερτή

Θυmicroάmicroαι που είπα Κόφrsquo το

T Z O A N N T I N T I O N [16]

Όταν δεν πήρα απάντηση η πρώτη microου σκέψη ήταν ότι εί-χε αρχίσει να τρώει και είχε πνιγεί Θυmicroάmicroαι ότι προσπάθησανα τον σηκώσω από την πλάτη της καρέκλας και να τον τραβή-ξω για να του δώσω τις πρώτες βοήθειες Θυmicroάmicroαι την αίσθη-ση του βάρους του καθώς έπεσε microπροστά χτυπώντας πρώταστο τραπέζι έπειτα στο πάτωmicroα Στην κουζίνα πλάι στο τηλέ-φωνο είχα κολλήσει microια κάρτα microε τους αριθmicroούς τηλεφώνουτων ασθενοφόρων από το Πρεσβυτεριανό Νοσοκοmicroείο τηςΝέας Υόρκης ∆εν είχα κολλήσει τους αριθmicroούς πλάι στο τηλέ-φωνο επειδή περίmicroενα ότι θα συνέβαινε αυτό που συνέβη Είχακολλήσει τους αριθmicroούς πλάι στο τηλέφωνο για το ενδεχόmicroενοκάποιος άλλος στο κτίριο να χρειαζόταν ασθενοφόρο

Κάποιος άλλοςΚάλεσα ένα από τα τηλέφωνα Ο υπάλληλος στο τηλεφωνι-

κό κέντρο microε ρώτησε αν ανέπνεε Εγώ απάντησα Ελάτε γρήγο-ρα Όταν έφτασε το ασθενοφόρο προσπάθησα να εξηγήσωστο πλήρωmicroά του τι είχε συmicroβεί αλλά πριν προλάβω το ση-microείο του καθιστικού όπου βρισκόταν πεσmicroένος ο Τζον είχε microε-τατραπεί σε αίθουσα επειγόντων περιστατικών Ένας απότους νοσοκόmicroους (ήταν τρεις ίσως τέσσερις ακόmicroη και microίαώρα αργότερα δε θυmicroόmicroουν τον ακριβή αριθmicroό) microιλούσε microε τονοσοκοmicroείο για το ηλεκτροκαρδιογράφηmicroα που ήδη τουςέστελναν Ένας άλλος άνοιγε την πρώτη ή τη δεύτερη σύριγγαγια τις πολλές ενέσεις που επρόκειτο να ακολουθήσουν (Επι-νεφρίνη Λιδοκαΐνη Προκαϊναmicroίδη Τα ονόmicroατα microου έρχοντανστο νου αλλά δεν είχα ιδέα από πού αναδύονταν) Θυmicroάmicroαιπου είπα ότι ίσως είχε πνιγεί microε το φαγητό Η εκδοχή αυτήαπορρίφθηκε microε microια απότοmicroη αρνητική χειρονοmicroία η αναπνευ-στική οδός δεν ήταν φραγmicroένη Χρησιmicroοποιούσαν τώρα τον

[17]

απινιδωτή σε microια απόπειρα να επαναφέρουν τους σφυγmicroούςτου Κατάφεραν κάτι που έmicroοιαζε microε φυσιολογικό χτύπο καρ-διάς (ή microου φάνηκε ότι κατάφεραν όλοι microέναmicroε σιωπηλοίέπειτα ακολούθησε microια απότοmicroη σύσπαση) microετά τον έχασαν κιάρχισαν πάλι από την αρχή

laquoΠαρουσιάζει επεισόδιο microαρmicroαρυγήςraquo θυmicroάmicroαι να λέει αυ-τός που microιλούσε στο τηλέφωνο

laquoΚοιλιακής microαρmicroαρυγήςraquo είπε ο καρδιολόγος του Τζονόταν τηλεφώνησε από το Ναντάκετ το επόmicroενο πρωί laquoΠιθα-νότατα θα είπαν κοιλιακής microαρmicroαρυγής microάλλον θα το προσ-διόρισανraquo

Ίσως να είπαν laquoκοιλιακής microαρmicroαρυγήςraquo ίσως όχι Η κολπι-κή microαρmicroαρυγή δεν προκαλεί καρδιακή ανακοπή ακαριαία ήαναγκαστικά Η κοιλιακή ναι Ίσως το laquoκοιλιακήraquo να ήταν τοευκόλως εννοούmicroενο

Θυmicroάmicroαι ότι προσπαθούσα να ξεκαθαρίσω στο κεφάλι microουτι επρόκειτο να γίνει microετά Αφού το πλήρωmicroα ενός ασθενοφό-ρου ήταν στο καθιστικό το επόmicroενο βήmicroα λογικά θα ήταν ηδιακοmicroιδή στο νοσοκοmicroείο Έκανα τη σκέψη ότι υπήρχε περί-πτωση οι νοσοκόmicroοι να αποφάσιζαν τη microεταφορά στο νοσοκο-microείο εντελώς ξαφνικά microε αποτέλεσmicroα εγώ να microην έχω προλά-βει να ετοιmicroαστώ ∆εν είχα πρόχειρα όσα ήταν απαραίτητα ναπάρω microαζί Θα έχανα χρόνο θα microε άφηναν πίσω Βρήκα τηντσάντα microου και κάτι κλειδιά και ένα συνοπτικό ιατρικό ιστορι-κό που είχε καταρτίσει ο γιατρός του Τζον Όταν επέστρεψαστο καθιστικό οι διασώστες παρακολουθούσαν την οθόνη τουυπολογιστή που είχαν στήσει στο πάτωmicroα ∆εν έβλεπα τηνοθόνη γιrsquo αυτό παρακολουθούσα τα πρόσωπά τους Θυmicroάmicroαιότι ο ένας κοίταζε τον άλλο Όταν πήραν την απόφαση να τον

T Z O A N N T I N T I O N [18]

microετακινήσουν συνέβησαν όλα πολύ γρήγορα Τους ακολούθη-σα στο ασανσέρ και τους ρώτησα αν γινόταν να πάω microαζί τουςΕίπαν ότι πρώτα θα κατέβαζαν το φορείο εγώ microπορούσα νατους ακολουθήσω microε το δεύτερο ασθενοφόρο Ένας από αυ-τούς περίmicroενε microαζί microου να ξανανέβει το ασανσέρ Ώσπου ναφτάσουmicroε εmicroείς στο δεύτερο όχηmicroα ήδη αποmicroακρυνόταν τοασθενοφόρο που περίmicroενε microπροστά από το κτίριο και microετέφερετο φορείο Για να φτάσει κανείς από το κτίριό microας στο τmicroήmicroατου Πρεσβυτεριανού Νοσοκοmicroείου της Νέας Υόρκης που πα-λιά λεγόταν απλώς Νοσοκοmicroείο της Νέας Υόρκης πρέπει ναδιασχίσει έξι οικοδοmicroικά τετράγωνα microέσα στην πόλη ∆ε θυmicroά-microαι τις σειρήνες ∆ε θυmicroάmicroαι το microποτιλιάρισmicroα Όταν φτάσαmicroεστην είσοδο του νοσοκοmicroείου για τα επείγοντα περιστατικά τοφορείο είχε σχεδόν χαθεί στο κτίριο Ένας άντρας περίmicroενεστο δροmicroάκι Όλοι οι άλλοι που έβλεπα φορούσαν χειρουργι-κές ποδιές Ο άντρας όχι laquoΕίναι η σύζυγοςraquo ρώτησε τον οδη-γό έπειτα στράφηκε σrsquo εmicroένα laquoΕίmicroαι ο κοινωνικός λειτουργόςσαςraquo είπε και microάλλον εκείνη τη στιγmicroή το συνειδητοποίησα

laquoΆνοιξα την πόρτα και είδα τον άνθρωπο microε τα πράσιναρούχα και το κατάλαβα Αmicroέσως το κατάλαβαraquo Έτσι είπε ηmicroητέρα ενός δεκαεννιάχρονου που είχε σκοτωθεί από βόmicroβαστο Κιρκούκ Αυτά ήταν τα λόγια της σε ένα ντοκιmicroαντέρ τουκαναλιού HBO όπως τα microετέφερε ο Μποmicroπ Χέρmicroπερτ στους Νιου Γιορκ Τάιmicroς το πρωί της 12ης Νοεmicroβρίου 2004 laquoΑλλάεγώ σκέφτηκα ότι αν δεν τον άφηνα να microπει στο σπίτι όσο δεντον άφηνα να microπει στο σπίτι δε θα microπορούσε να microου το πει

[19]

Και τότε αυτό ndash τίποτε από όλα αυτά δε θα είχε συmicroβεί Οπό-τε εκείνος έλεγε συνεχώς ldquoΚυρία microου πρέπει να έρθω microέσαrdquoΚαι εγώ του απαντούσα συνεχώς ldquoΛυπάmicroαι αλλά δεν microπορείτενα περάσετεrdquoraquo

Μόλις διάβασα το άρθρο καθώς έπαιρνα πρωινό κάπουέντεκα microήνες έπειτα από τη νύχτα microε το ασθενοφόρο και τονκοινωνικό λειτουργό αναγνώρισα ότι οι σκέψεις αυτές ήτανκαι δικές microου

Στην αίθουσα Επειγόντων Περιστατικών έβλεπα κι άλλουςανθρώπους microε ρούχα χειρουργείου να σπρώχνουν το φορείοκαι να το microεταφέρουν σε ένα θάλαmicroο Κάποιος microου είπε να πε-ριmicroένω στην αίθουσα υποδοχής Περίmicroενα Κόσmicroος στεκότανστην ουρά για να διευθετήσει τα γραφειοκρατικά της εισαγω-γής στα Επείγοντα Η αναmicroονή στην ουρά φαινόταν η πιοεποικοδοmicroητική λύση Η αναmicroονή στην ουρά σήmicroαινε ότι είχαακόmicroα χρόνο να το αντιmicroετωπίσω είχα αντίγραφα των καρτώνιατρικής περίθαλψης στην τσάντα microου microε το νοσοκοmicroείο αυτόδεν είχα ποτέ στο παρελθόν δοσοληψίες ndash το Νοσοκοmicroείο τηςΝέας Υόρκης ήταν το Πρεσmicroπιτέριαν της Νέας Υόρκης πουσυνεργάζεται microε το ιατρικό τmicroήmicroα του Πανεπιστηmicroίου τουΚορνέλ ενώ το Ιατρικό Κέντρο που ήξερα εγώ ήταν το Κολού-microπια το Πρεσmicroπιτέριαν που συνεργάζεται microε το ΠανεπιστήmicroιοΚολούmicroπια στη διασταύρωση της 168ης Οδού microε την Μπροντ-γουέι microια διαδροmicroή είκοσι λεπτών στην καλύτερη περίπτωσηάρα υπερβολικά microακριά για τέτοιου είδους έκτακτα περιστατι-κά ndash αλλά εγώ θα microπορούσα να το φέρω βόλτα και τούτο το ξέ-νο νοσοκοmicroείο θα microπορούσα να φανώ χρήσιmicroη θα microπορούσανα κανονίσω τη microεταφορά του στο Πρεσmicroπιτέριαν του Κολού-microπια όταν θα σταθεροποιούνταν η κατάστασή του Είχα εστιά-

T Z O A N N T I N T I O N [20]

σει την προσοχή microου στις λεπτοmicroέρειες της άmicroεσης microεταφοράςτου στο Κολούmicroπια (θα χρειαζόταν κρεβάτι microε όργανα τηλεmicroε-τρίας στο τέλος θα κανόνιζα να microεταφερθεί και η Κιντάνα στοΚολούmicroπια τη βραδιά που είχε κάνει εισαγωγή στο ΜπεθΊσραελ Νορθ είχα γράψει σε microια κάρτα τους αριθmicroούς τωνβοmicroβητών τσέπης κάmicroποσων γιατρών του Κολούmicroπια όλο καικάποιος θα microπορούσε να το φέρει σε πέρας όλο αυτό) όταν ξα-ναεmicroφανίστηκε ο κοινωνικός λειτουργός και microε πήρε από τηνουρά σε ένα άδειο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αί-θουσα υποδοχής laquoΜπορείτε να περιmicroένετε εδώraquo είπε Περί-microενα Στο δωmicroάτιο έκανε κρύο ή κρύωνα εγώ Αναρωτιόmicroουνπόσος χρόνος είχε περάσει από την ώρα που είχα καλέσει τοασθενοφόρο ώσπου να φτάσουν οι νοσοκόmicroοι Μου είχε φανείσαν να microην είχε περάσει καθόλου χρόνος (το κάρφος εν τωοφθαλmicroώ του Θεού ήταν η φράση που microου ερχόταν στο νου όσοήmicroουν στο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αίθουσαυποδοχής) αλλά πρέπει να ήταν το λιγότερο κάποια λεπτά

Παλιά είχα σε έναν πίνακα ανακοινώσεων στο γραφείο microουγια λόγους που είχαν να κάνουν microε κάποιο στοιχείο πλοκής σεmicroια ταινία microια κάρτα αρχειοθέτησης στην οποία είχα σηmicroειώ-σει microια πρόταση από το Merck Manual σχετικά microε το πόσοχρόνο microπορεί να αντέξει ο εγκέφαλος στερούmicroενος το οξυγόνοΣτο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αίθουσα υποδο-χής η εικόνα της ροζ κάρτας γύριζε διαρκώς στο microυαλό microουlaquoΑνοξία ιστών για gt 4 ως 6 λεπτά microπορεί να προκαλέσει microηαναστρέψιmicroη εγκεφαλική βλάβη ή θάνατοraquo Προσπαθούσα ναπείσω τον εαυτό microου ότι δε θυmicroόmicroουν τη φράση σωστά ότανεπανεmicroφανίστηκε ο κοινωνικός λειτουργός Μαζί του είχε ένανάντρα τον οποίο σύστησε ως laquoο γιατρός του συζύγου σαςraquo

[21]

Έπειτα σιωπή laquoΕίναι νεκρός εraquo άκουσα τη φωνή microου να λέειστο γιατρό Ο γιατρός έριξε ένα βλέmicromicroα στον κοινωνικό λει-τουργό laquo∆εν υπάρχει πρόβληmicroαraquo είπε ο κοινωνικός λειτουρ-γός laquoΕίναι πολύ ψύχραιmicroη πελάτισσαraquo Με οδήγησαν στο θά-λαmicroο όπου κειτόταν ο Τζον microόνος τώρα τριγύρω του οι κουρ-τίνες τον χώριζαν από τους άλλους Ρώτησαν αν ήθελα ιερέαΕίπα ναι Εmicroφανίστηκε ένας ιερέας και είπε αυτά που έπρεπεΤον ευχαρίστησα Μου έδωσαν την ασηmicroένια θήκη σαν έλα-σmicroα όπου έβαζε ο Τζον το δίπλωmicroα οδήγησης και τις πιστωτι-κές του κάρτες Μου έδωσαν τα χρήmicroατα που ήταν στην τσέπητου Μου έδωσαν το ρολόι του Μου έδωσαν το κινητό τουΜου έδωσαν microια πλαστική σακούλα στην οποία microου είπαν ότιθα έβρισκα τα ρούχα του Τους ευχαρίστησα Ο κοινωνικόςλειτουργός ρώτησε αν υπήρχε κάτι άλλο που microπορούσε να κά-νει για microένα Είπα ότι θα microπορούσε να microε βάλει σε ένα ταξίΜε έβαλε Τον ευχαρίστησα laquoΈχετε χρήmicroατα να πληρώσετετα κόmicroιστραraquo ρώτησε Είπα ναι η ψύχραιmicroη πελάτισσα Ότανmicroπήκα στο διαmicroέρισmicroα και είδα το microπουφάν και το κασκόλ τουΤζον ακόmicroα πάνω στην καρέκλα όπου τα είχε αφήσει microόλιςεπιστρέψαmicroε από την επίσκεψη στην Κιντάνα στο MπεθΊσραελ Nορθ (το κόκκινο κασmicroιρένιο κασκόλ το αντιανεmicroικόmicroάρκας Patagonia που το φορούσε το συνεργείο στην ταινίαΥπόθεση πολύ προσωπική) αναρωτήθηκα τι θα επιτρεπόταν νακάνει microια microη ψύχραιmicroη πελάτισσα Να καταρρεύσει Να χρεια-στεί αγωγή microε ηρεmicroιστικά Να ουρλιάξει

T Z O A N N T I N T I O N [22]

[23]

Θυmicroάmicroαι να σκέφτοmicroαι ότι έπρεπε να το συζητήσω microε τονΤζον

∆εν υπήρχε τίποτα που δε συζητούσα microε τον ΤζονΕπειδή ήmicroαστε και οι δύο συγγραφείς και δουλεύαmicroε και οι

δύο στο σπίτι οι microέρες του καθενός microας ήταν γεmicroάτες από τονήχο της φωνής του άλλου

∆εν πίστευα ότι είχε πάντα δίκιο ούτε εκείνος πίστευε ότιείχα πάντα δίκιο αλλά ο καθένας microας ήταν για τον άλλο ο άν-θρωπος που εmicroπιστευόταν ∆εν υπήρχε κανένας διαχωρισmicroόςστις επενδύσεις ή στα συmicroφέροντά microας σε οποιαδήποτε περί-σταση Πολλοί υπέθεταν αφού τη microια ο ένας και την άλλη οάλλος έπαιρνε καλύτερες κριτικές microεγαλύτερη αναγνώριση ότιη προσωπική microας ζωή θα ήταν ναρκοπέδιο γεmicroάτο microε επαγγελ-microατικές αντιζηλίες και microικροπρέπειες Κάτι τέτοιο απείχε όmicroωςτόσο πολύ από την πραγmicroατικότητα ώστε η επιmicroονή του κό-σmicroου σε αυτό έφτασε να δηmicroιουργεί ορισmicroένα χάσmicroατα κατα-νόησης ως προς τη συνήθη αντίληψη περί γάmicroου

Το συγκεκριmicroένο ήταν ένα ακόmicroη από τα ζητήmicroατα που συ-ζητούσαmicroε

Αυτό που θυmicroάmicroαι πιο έντονα σχετικά microε το διαmicroέρισmicroα τηνύχτα που επέστρεψα microόνη από το Νοσοκοmicroείο της ΝέαςΥόρκης ήταν η σιγή του

Στην πλαστική τσάντα που microου είχαν δώσει στο νοσοκοmicroείουπήρχε ένα κοτλέ παντελόνι ένα microάλλινο πουκάmicroισο microια ζώνηκαι microου φαίνεται τίποτε άλλο Τα πόδια του παντελονιού ταείχαν ανοίξει κατά microήκος υπέθεσα οι νοσοκόmicroοι Το πουκάmicroι-σο ήταν λερωmicroένο microε αίmicroα Η ζώνη ήταν ένα κουβάρι Θυmicroά-

microαι που έβαλα το κινητό του στο φορτιστή του γραφείου τουΘυmicroάmicroαι που έβαλα την ασηmicroένια θήκη του στην κρεβατοκά-microαρα στο κουτί όπου φυλάγαmicroε τα διαβατήρια και τα πιστο-ποιητικά γέννησης και τις βεβαιώσεις του δικαστηρίου ότι εί-χαmicroε εκπληρώσει τις υποχρεώσεις microας ως ένορκοι Κοιτάζωτώρα τη θήκη και βλέπω ότι αυτές ήταν οι κάρτες που είχε microα-ζί του microια άδεια οδήγησης από την πολιτεία της Νέας Υόρκηςη οποία έπρεπε να ανανεωθεί στις 25 Μαΐου του 2004 microιακάρτα για το microηχάνηmicroα ανάληψης microετρητών από την τράπεζαChase microια κάρτα Αmicroέρικαν Εξπρές microια microάστερκαρντ της τρά-πεζας Wells Fargo microια κάρτα του Μητροπολιτικού Μουσείουτης Νέας Υόρκης microια κάρτα της Ένωσης Συγγραφέων ∆υτι-κής Αmicroερικής (ήταν η περίοδος πριν από την ψηφοφορία γιατα βραβεία της Αmicroερικανικής Ακαδηmicroίας Κινηmicroατογράφουοπότε microπορούσε να χρησιmicroοποιήσει την κάρτα της ΈνωσηςΣυγγραφέων για να βλέπει ταινίες δωρεάν πρέπει να είχε πάεισε κάποια ταινία δε θυmicroόmicroουν) microια κάρτα ιατροφαρmicroακευτι-κής περίθαλψης και microια κάρτα που είχε εκδώσει η εταιρία ια-τρικών ειδών Medtronic όπου αναγραφόταν laquomicroου έχει τοποθε-τηθεί ο βηmicroατοδότης τύπου Kappa 900 SRraquo ο σειριακός αριθ-microός της συσκευής ένας τηλεφωνικός αριθmicroός κλήσης του για-τρού που είχε κάνει την εmicroφύτευση και η σηmicroείωση laquoηmicroεροmicroη-νία εmicroφύτευσης 3 Ιουνίου 2003raquo Θυmicroάmicroαι που έβαλα τα microε-τρητά που ήταν στην τσέπη του microαζί microε τα microετρητά στην τσά-ντα microου που ίσιωσα τα χαρτονοmicroίσmicroατα που πολύ προσεκτικάέβαλα όλα τα εικοσαδόλαρα microαζί όλα τα δεκαδόλαρα microαζίόλα τα πεντοδόλαρα microαζί και όλα τα νοmicroίσmicroατα του ενός δολα-ρίου microαζί Και καθώς έκανα όλα τούτα θυmicroάmicroαι που σκεφτό-microουν ότι εκείνος θα έβλεπε πόσο καλά τα έβγαζα πέρα

T Z O A N N T I N T I O N [24]

Όταν τον είδα στο χώρο εκείνο microε τις κουρτίνες τριγύρωτου στην αίθουσα Eπειγόντων Περιστατικών στο Νοσοκοmicroείοτης Νέας Υόρκης είχε σπάσει ένα κοmicromicroάτι από ένα microπροστινότου δόντι υπέθεσα από την πτώση αφού υπήρχαν και microώλω-πες στο πρόσωπό του Όταν αναγνώρισα τη σορό την επόmicroενηmicroέρα στο γραφείο τελετών του Φρανκ Κάmicroπελ οι microώλωπες δενήταν εmicroφανείς Κατάλαβα ότι microάλλον ο εργολάβος κηδειών αυ-τό θα εννοούσε όταν του είπα πως δεν ήθελα ταρίχευση κιεκείνος είπε laquoεν τοιαύτη περιπτώσει απλώς θα τον συmicromicroορφώ-σουmicroε λιγάκιraquo αυτό θα εννοούσε να του καλύψουν τους microώλω-πες Το κοmicromicroάτι αυτό microε τον εργολάβο κηδειών παραmicroένει θο-λό Είχα φτάσει στο γραφείο τελετών τόσο αποφασισmicroένη νααποφύγω οποιαδήποτε αντίδραση δεν ήταν κόσmicroια (κλάmicroαταθυmicroό ακατάσχετο γέλιο παρά την υποχρέωσή microου να τηρήσωσιγή) ώστε είχα καταστείλει όλες ανεξαιρέτως τις συναισθηmicroα-τικές αντιδράσεις Όταν πέθανε η microητέρα microου ο υπάλληλοςτου γραφείου κηδειών που microετέφερε τη σορό της άφησε έναψεύτικο τριαντάφυλλο εκεί όπου κειτόταν το σώmicroα της στοκρεβάτι Ο αδελφός microου microού το είχε πει αυτό βαθύτατα προ-σβεβληmicroένος Θα ήmicroουν προετοιmicroασmicroένη να αντιταχθώ σταψεύτικα τριαντάφυλλα Θυmicroάmicroαι ότι αποφάσισα γρήγορα γιατο φέρετρο Θυmicroάmicroαι ότι στο γραφείο όπου υπέγραψα τα χαρ-τιά υπήρχε ένα microεγάλο εκκρεmicroές που δε δούλευε O ανιψιόςτου Tζον ο Tόνι Nταν που ήταν microαζί microου ανέφερε στον ερ-γολάβο κηδειών ότι δε λειτουργούσε Eκείνος λες και του έδινεmicroεγάλη χαρά η ευκαιρία να παράσχει διευκρινίσεις για το δια-κοσmicroητικό αυτό στοιχείο εξήγησε ότι το ρολόι είχε χρόνια ναδουλέψει αλλά το κρατούσαν εκεί laquoεν είδει επιmicroνηmicroόσυνου φό-ρου τιmicroήςraquo σε κάποια προηγούmicroενη ζωή της εταιρίας Έδινε

[25]

την εντύπωση ότι προσπαθούσε να προσδώσει στο ρολόι διδα-κτικό χαρακτήρα Εστίασα τη σκέψη microου στην Κιντάνα Κατά-φερα να microην ακούω όσα έλεγε ο εργολάβος κηδειών αλλά δενκατάφερα να microην ακούω τους στίχους που έρχονταν στο microυαλόmicroου καθώς εστίαζα τη σκέψη microου στην Κιντάνα Πέντε οργιέςβαθιά microες στα νερά του πατέρα σου σβήσαν τα χνάρια γίνανε κο-ράλλια τα οστά και τα microάτια του microαργαριτάρια1

Oχτώ microήνες αργότερα ρώτησα το διαχειριστή της πολυ-κατοικίας microας αν είχε ακόmicroα την καταχώριση του ηmicroερολογίουπου είχαν κάνει οι θυρωροί για τη νύχτα της 30ής ∆εκεmicroβρίουΉξερα ότι υπήρχε ηmicroερολόγιο καταγραφής συmicroβάντων τρίαχρόνια είχα διατελέσει πρόεδρος της επιτροπής διαχείρισηςστην πολυκατοικία το ηmicroερολόγιο του θυρωρείου ήταν στοι-χείο αναπόσπαστα συνδεδεmicroένο microε τη λειτουργία της πολυκα-τοικίας Την επόmicroενη microέρα ο διαχειριστής microου έστειλε τη σελί-δα της 30ής ∆εκεmicroβρίου Σύmicroφωνα microε το ηmicroερολόγιο στο θυ-ρωρείο εκείνη τη νύχτα ήταν ο Μάικλ Φλιν και ο Βασίλι Ιονέ-σκου Αυτό δεν το θυmicroόmicroουν Ο Βασίλι Ιονέσκου και ο Τζον εί-χαν ένα συνήθη διάλογο microε τον οποίο διασκέδαζαν στο ασαν-σέρ ένα microικρό παιχνίδι ανάmicroεσα σε έναν εξόριστο από τηΡουmicroανία του Τσαουσέσκου κι έναν καθολικό Ιρλανδό από τοΓουέστ Χάρτφορντ του Κονέκτικατ που βασιζόταν στην κοινήτους εκτίmicroηση για το πολιτικό γίγνεσθαι laquoΛοιπόν πού βρίσκε-

T Z O A N N T I N T I O N [26]

1 Ουίλλιαmicro Σαίξπηρ Η τρικυmicroία microτφρ Ερρίκος Μπελιές εκδ ΚέδροςΑθήνα 2003 σ 30 (ΣτΜ)

ται ο Μπιν Λάντενraquo έλεγε ο Βασίλι microόλις έmicroπαινε ο Τζον στοασανσέρ και όλο το ζουmicroί βρισκόταν στην επινόηση ολοένα καιπιο απροσδόκητων εκδοχών laquoΊσως να είναι στο ρετιρέraquo laquoΣτηmicroεζονέταraquo laquoΣτην αίθουσα γυmicroναστικήςraquo Μόλις είδα το όνοmicroατου Βασίλι στο ηmicroερολόγιο συνειδητοποίησα ότι δεν microπορού-σα να θυmicroηθώ αν είχε ξεκινήσει το συγκεκριmicroένο παιχνίδι ότανεπιστρέψαmicroε από το Μπεθ Ίσραελ Νορθ νωρίς το βράδυ της30ής ∆εκεmicroβρίου Το ηmicroερολόγιο για εκείνη τη βραδιά έδειχνεmicroόνο δύο καταχωρίσεις λιγότερες από ότι συνήθως ακόmicroη καιγια microια περίοδο του χρόνου κατά την οποία οι περισσότεροιαπό τους ενοίκους της πολυκατοικίας έφευγαν για πιο φιλόξε-να microέρη

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Πλήρωmicroα ασθενοφόρου έφτασε στις920 micromicro για τον κύριο Νταν Ο κύριοςΝταν microεταφέρθηκε στο νοσοκοmicroείο στις1005 micromicro

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Καmicroένος λαmicroπτήρας στο ασανσέρ προσώ-πων Α-Β

Το ασανσέρ Α-Β ήταν το δικό microας ασανσέρ το ασανσέρ microετο οποίο ανέβηκαν οι διασώστες στις 920 micromicro το ασανσέρ microετο οποίο κατέβασαν τον Τζον (κι εmicroένα) στο ασθενοφόρο στις1005 micromicro το ασανσέρ microε το οποίο εγώ επέστρεψα microόνη microουστο διαmicroέρισmicroά microας κάποια ώρα που δε σηmicroειώθηκε ∆εν είχαπαρατηρήσει καmicroένο λαmicroπτήρα στο ασανσέρ Ούτε είχα παρα-τηρήσει ότι οι διασώστες βρίσκονταν στο διαmicroέρισmicroά microας 45ολόκληρα λεπτά Πάντοτε το περιέγραφα ως laquo15-20 λεπτάraquoΑν βρίσκονταν εδώ τόσο πολύ αυτό σηmicroαίνει ότι εκείνος ήταν ζω-

[27]

ντανός Έθεσα το ερώτηmicroα σε ένα γνωστό microου γιατρό laquoΜερι-κές φορές χρειάζεται να δουλέψουν κάmicroποση ώραraquo είπε Πέ-ρασε αρκετό διάστηmicroα ώσπου να συνειδητοποιήσω ότι η απά-ντησή του δεν είχε καmicroία σχέση microε το ερώτηmicroά microου

Tο πιστοποιητικό θανάτου όταν το έλαβα έδινε ως ώραθανάτου τις 1018 micromicro 30 ∆εκεmicroβρίου 2003

Με είχαν ρωτήσει προτού φύγω από το νοσοκοmicroείο αν θαέδινα τη συγκατάθεσή microου για τη διενέργεια νεκροτοmicroής Είχαπει ναι Αργότερα διάβασα ότι η συγκεκριmicroένη ερώτηση σεέναν επιζώντα για τη διενέργεια νεκροτοmicroής θεωρείται στα νο-σοκοmicroεία ως το πιο λεπτό το πιο ευαίσθητο συχνά το πιο δύ-σκολο από τα στάδια της τυπικής διαδικασίας που ακολουθείτο θάνατο κάποιου Σύmicroφωνα microε πολλές microελέτες (για παρά-δειγmicroα Katz JL και Gardner R laquoΤο δίληmicromicroα του ειδικευό-microενου γιατρού Το αίτηmicroα για την έγκριση νεκροτοmicroήςraquo Psy-chiatry in Medicine 3197-203 1972) οι ίδιοι οι γιατροί βιώ-νουν έντονο άγχος σχετικά microε τη διατύπωση του αιτήmicroατοςΈχουν επίγνωση ότι η νεκροτοmicroή είναι θεmicroελιώδους σηmicroασίαςγια την εκmicroάθηση και τη διδασκαλία της ιατρικής αλλά γνωρί-ζουν επίσης ότι η εν λόγω διαδικασία αγγίζει έναν προαιώνιοφόβο Αν όποιος κι αν ήταν αυτός στο Νοσοκοmicroείο της ΝέαςΥόρκης που microου ζήτησε να εγκρίνω τη νεκροτοmicroή βίωνε ανάλο-γο άγχος θα microπορούσα να τον είχα γλιτώσει εγώ η ίδια τηνήθελα τη νεκροτοmicroή Την ήθελα τη νεκροτοmicroή παρά το γεγο-νός ότι στο πλαίσιο των ερευνών microου είχα δει να διενεργούνταινεκροτοmicroές Ήξερα ακριβώς τι γίνεται το στήθος ανοιγmicroένο

T Z O A N N T I N T I O N [28]

σαν κοτόπουλο στον πάγκο του χασάπη το πρόσωπο χωρίςτην επιδερmicroίδα του η ζυγαριά στην οποία ζύγιζαν τα εσωτερι-κά όργανα Είχα δει αξιωmicroατικούς του Τmicroήmicroατος Ανθρωποκτο-νιών να αποστρέφουν τα microάτια τους από νεκροτοmicroή που βρι-σκόταν σε εξέλιξη Εγώ παρrsquo όλα αυτά την ήθελα Έπρεπε ναmicroάθω πώς και γιατί και πότε είχε συmicroβεί Και microάλιστα ήθελα ναπαρίσταmicroαι στην αίθουσα την ώρα που θα την πραγmicroατοποιού-σαν (είχα παρακολουθήσει τις άλλες νεκροτοmicroές microαζί microε τονΤζον του την όφειλα τη δική του microου είχε καρφωθεί στο microυα-λό εκείνη τη στιγmicroή ότι αυτός θα βρισκόταν στην αίθουσα ανεγώ βρισκόmicroουν στο τραπέζι της νεκροτοmicroής) αλλά δεν εmicroπι-στευόmicroουν τον εαυτό microου ότι θα κατόρθωνε να επιχειρηmicroατο-λογήσει λογικά για το σκοπό microιας τέτοιας κίνησης οπότε δεντο ζήτησα καν

Αν το ασθενοφόρο έφυγε από το κτίριό microας στις 1005 micromicroκαι ο θάνατός του διαπιστώθηκε στις 1018 micromicro τα δεκατρίαλεπτά που microεσολαβούσαν ήταν απλώς χαρτούρα γραφειοκρα-τία για να διασφαλιστεί ότι τηρούνταν το προβλεπόmicroενο τυπι-κό του νοσοκοmicroείου και ότι συmicroπληρώνονταν τα απαραίτηταέγγραφα και ο κατάλληλος άνθρωπος θα ήταν διαθέσιmicroος γιανα ολοκληρώσει τη διαδικασία να ενηmicroερώσει την ψύχραιmicroηπελάτισσα

Η ολοκλήρωση της διαδικασίας έmicroαθα αργότερα ονοmicroαζό-ταν laquoδιακρίβωση της ώρας θανάτουraquo όπως αναγράφεται στοπιστοποιητικό laquoΏρα θανάτου 1018 micromicroraquo

Είχα ανάγκη να πιστέψω ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήτανήδη νεκρός

Αν δεν πίστευα ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήταν ήδη νεκρόςθα σκεφτόmicroουν ότι ίσως να είχα microπορέσει να τον σώσω

[29]

Page 7: Η χρονιά της μαγικής σκέψης - Τζ. Ντίντιον

2

30 ∆εκεmicroβρίου 2003 ηmicroέρα ΤρίτηΕίχαmicroε επισκεφτεί την Κιντάνα στη Μονάδα Εντατικής Θε-

ραπείας στον έκτο όροφο του Μπεθ Ίσραελ ΝορθΕίχαmicroε επιστρέψει στο σπίτιΕίχαmicroε συζητήσει αν θα βγαίναmicroε για φαγητό ή αν θα τρώ-

γαmicroε στο σπίτιΕίχα πει ότι θα άναβα φωτιά να τρώγαmicroε στο σπίτιΆναψα τη φωτιά έβαλα microπρος για το φαγητό ρώτησα τον

Τζον αν ήθελε να πιει κάτιΤου έβαλα ένα σκοτσέζικο ουίσκι και του το πήγα στο καθι-

στικό όπου διάβαζε καθισmicroένος σε microια καρέκλα δίπλα στη φω-τιά εκεί που καθόταν συνήθως

∆ιάβαζε ένα βιβλίο του Ντέιβιντ Φρόmicroκιν ένα βιβλιοδε-τηmicroένο δοκίmicroιο microε τίτλο Το τελευταίο καλοκαίρι της ΕυρώπηςΠοιος άρχισε τον Μεγάλο Πόλεmicroο του 1914

Τελείωσα τις ετοιmicroασίες για το δείπνο έστρωσα τραπέζιστο καθιστικό όπου όταν ήmicroαστε microόνοι στο σπίτι τρώγαmicroεκαι microπορούσαmicroε να κοιτάζουmicroε τη φωτιά Πιάνω τον εαυτό microου

να δίνει microεγάλη έmicroφαση στο θέmicroα της φωτιάς γιατί οι φωτιέςήταν σηmicroαντικές για microας Μεγάλωσα στην Καλιφόρνια ο Τζονκι εγώ ζήσαmicroε εκεί είκοσι τέσσερα ολόκληρα χρόνια στην Κα-λιφόρνια ζεσταίναmicroε τα σπίτια microας ανάβοντας φωτιά Ανάβαmicroεφωτιά ακόmicroη και τα βράδια του καλοκαιριού γιατί έπεφτε οmicroί-χλη Οι φωτιές ήταν σηmicroάδι πως ήmicroαστε σπίτι πως είχαmicroεφτιάξει τριγύρω microας έναν προστατευτικό κλοιό πως δε θα κιν-δυνεύαmicroε τη νύχτα Άναψα τα κεριά Ο Τζον microου ζήτησε άλλοένα ποτό πριν κάτσω Του το πήγα Καθίσαmicroε Είχα το νουmicroου στο ανακάτεmicroα της σαλάτας

Ο Τζον microιλούσε έπειτα σώπασεΚάποια στιγmicroή στη διάρκεια εκείνων των δευτερολέπτων ή

του λεπτού που microεσολάβησε ώσπου να σταmicroατήσει να microιλάειmicroε ρώτησε αν στο δεύτερο ποτό του είχα βάλει δυνατό ουίσκιmicroονής απόσταξης Του είχα απαντήσει όχι είχα χρησιmicroοποιή-σει το ίδιο ουίσκι που έβαλα και στο πρώτο του ποτό laquoΩραίαraquoείχε πει laquo∆εν ξέρω γιατί αλλά νοmicroίζω ότι δεν είναι καλό να τααναmicroιγνύειςraquo Κάποια άλλη στιγmicroή στη διάρκεια των ίδιωνδευτερολέπτων ή του λεπτού ανέλυε γιατί ο Α΄ Παγκόσmicroιοςπόλεmicroος ήταν το γεγονός που έκρινε τη microετέπειτα εξέλιξη όλουτου υπόλοιπου εικοστού αιώνα

∆εν έχω ιδέα σε ποιο από τα δύο θέmicroατα αναφερόmicroαστεστο ουίσκι ή στον Α΄ Παγκόσmicroιο πόλεmicroο τη στιγmicroή που στα-microάτησε να microιλάει

Θυmicroάmicroαι microόνο ότι σήκωσα το βλέmicromicroα microου Το αριστερό τουχέρι ήταν σηκωmicroένο κι έπειτα ο ίδιος σωριάστηκε κι έmicroεινε ακί-νητος Στην αρχή νόmicroιζα ότι έκανε ένα κρύο αστείο microια από-πειρα να κάνει τη δύσκολη microέρα να microοιάζει υποφερτή

Θυmicroάmicroαι που είπα Κόφrsquo το

T Z O A N N T I N T I O N [16]

Όταν δεν πήρα απάντηση η πρώτη microου σκέψη ήταν ότι εί-χε αρχίσει να τρώει και είχε πνιγεί Θυmicroάmicroαι ότι προσπάθησανα τον σηκώσω από την πλάτη της καρέκλας και να τον τραβή-ξω για να του δώσω τις πρώτες βοήθειες Θυmicroάmicroαι την αίσθη-ση του βάρους του καθώς έπεσε microπροστά χτυπώντας πρώταστο τραπέζι έπειτα στο πάτωmicroα Στην κουζίνα πλάι στο τηλέ-φωνο είχα κολλήσει microια κάρτα microε τους αριθmicroούς τηλεφώνουτων ασθενοφόρων από το Πρεσβυτεριανό Νοσοκοmicroείο τηςΝέας Υόρκης ∆εν είχα κολλήσει τους αριθmicroούς πλάι στο τηλέ-φωνο επειδή περίmicroενα ότι θα συνέβαινε αυτό που συνέβη Είχακολλήσει τους αριθmicroούς πλάι στο τηλέφωνο για το ενδεχόmicroενοκάποιος άλλος στο κτίριο να χρειαζόταν ασθενοφόρο

Κάποιος άλλοςΚάλεσα ένα από τα τηλέφωνα Ο υπάλληλος στο τηλεφωνι-

κό κέντρο microε ρώτησε αν ανέπνεε Εγώ απάντησα Ελάτε γρήγο-ρα Όταν έφτασε το ασθενοφόρο προσπάθησα να εξηγήσωστο πλήρωmicroά του τι είχε συmicroβεί αλλά πριν προλάβω το ση-microείο του καθιστικού όπου βρισκόταν πεσmicroένος ο Τζον είχε microε-τατραπεί σε αίθουσα επειγόντων περιστατικών Ένας απότους νοσοκόmicroους (ήταν τρεις ίσως τέσσερις ακόmicroη και microίαώρα αργότερα δε θυmicroόmicroουν τον ακριβή αριθmicroό) microιλούσε microε τονοσοκοmicroείο για το ηλεκτροκαρδιογράφηmicroα που ήδη τουςέστελναν Ένας άλλος άνοιγε την πρώτη ή τη δεύτερη σύριγγαγια τις πολλές ενέσεις που επρόκειτο να ακολουθήσουν (Επι-νεφρίνη Λιδοκαΐνη Προκαϊναmicroίδη Τα ονόmicroατα microου έρχοντανστο νου αλλά δεν είχα ιδέα από πού αναδύονταν) Θυmicroάmicroαιπου είπα ότι ίσως είχε πνιγεί microε το φαγητό Η εκδοχή αυτήαπορρίφθηκε microε microια απότοmicroη αρνητική χειρονοmicroία η αναπνευ-στική οδός δεν ήταν φραγmicroένη Χρησιmicroοποιούσαν τώρα τον

[17]

απινιδωτή σε microια απόπειρα να επαναφέρουν τους σφυγmicroούςτου Κατάφεραν κάτι που έmicroοιαζε microε φυσιολογικό χτύπο καρ-διάς (ή microου φάνηκε ότι κατάφεραν όλοι microέναmicroε σιωπηλοίέπειτα ακολούθησε microια απότοmicroη σύσπαση) microετά τον έχασαν κιάρχισαν πάλι από την αρχή

laquoΠαρουσιάζει επεισόδιο microαρmicroαρυγήςraquo θυmicroάmicroαι να λέει αυ-τός που microιλούσε στο τηλέφωνο

laquoΚοιλιακής microαρmicroαρυγήςraquo είπε ο καρδιολόγος του Τζονόταν τηλεφώνησε από το Ναντάκετ το επόmicroενο πρωί laquoΠιθα-νότατα θα είπαν κοιλιακής microαρmicroαρυγής microάλλον θα το προσ-διόρισανraquo

Ίσως να είπαν laquoκοιλιακής microαρmicroαρυγήςraquo ίσως όχι Η κολπι-κή microαρmicroαρυγή δεν προκαλεί καρδιακή ανακοπή ακαριαία ήαναγκαστικά Η κοιλιακή ναι Ίσως το laquoκοιλιακήraquo να ήταν τοευκόλως εννοούmicroενο

Θυmicroάmicroαι ότι προσπαθούσα να ξεκαθαρίσω στο κεφάλι microουτι επρόκειτο να γίνει microετά Αφού το πλήρωmicroα ενός ασθενοφό-ρου ήταν στο καθιστικό το επόmicroενο βήmicroα λογικά θα ήταν ηδιακοmicroιδή στο νοσοκοmicroείο Έκανα τη σκέψη ότι υπήρχε περί-πτωση οι νοσοκόmicroοι να αποφάσιζαν τη microεταφορά στο νοσοκο-microείο εντελώς ξαφνικά microε αποτέλεσmicroα εγώ να microην έχω προλά-βει να ετοιmicroαστώ ∆εν είχα πρόχειρα όσα ήταν απαραίτητα ναπάρω microαζί Θα έχανα χρόνο θα microε άφηναν πίσω Βρήκα τηντσάντα microου και κάτι κλειδιά και ένα συνοπτικό ιατρικό ιστορι-κό που είχε καταρτίσει ο γιατρός του Τζον Όταν επέστρεψαστο καθιστικό οι διασώστες παρακολουθούσαν την οθόνη τουυπολογιστή που είχαν στήσει στο πάτωmicroα ∆εν έβλεπα τηνοθόνη γιrsquo αυτό παρακολουθούσα τα πρόσωπά τους Θυmicroάmicroαιότι ο ένας κοίταζε τον άλλο Όταν πήραν την απόφαση να τον

T Z O A N N T I N T I O N [18]

microετακινήσουν συνέβησαν όλα πολύ γρήγορα Τους ακολούθη-σα στο ασανσέρ και τους ρώτησα αν γινόταν να πάω microαζί τουςΕίπαν ότι πρώτα θα κατέβαζαν το φορείο εγώ microπορούσα νατους ακολουθήσω microε το δεύτερο ασθενοφόρο Ένας από αυ-τούς περίmicroενε microαζί microου να ξανανέβει το ασανσέρ Ώσπου ναφτάσουmicroε εmicroείς στο δεύτερο όχηmicroα ήδη αποmicroακρυνόταν τοασθενοφόρο που περίmicroενε microπροστά από το κτίριο και microετέφερετο φορείο Για να φτάσει κανείς από το κτίριό microας στο τmicroήmicroατου Πρεσβυτεριανού Νοσοκοmicroείου της Νέας Υόρκης που πα-λιά λεγόταν απλώς Νοσοκοmicroείο της Νέας Υόρκης πρέπει ναδιασχίσει έξι οικοδοmicroικά τετράγωνα microέσα στην πόλη ∆ε θυmicroά-microαι τις σειρήνες ∆ε θυmicroάmicroαι το microποτιλιάρισmicroα Όταν φτάσαmicroεστην είσοδο του νοσοκοmicroείου για τα επείγοντα περιστατικά τοφορείο είχε σχεδόν χαθεί στο κτίριο Ένας άντρας περίmicroενεστο δροmicroάκι Όλοι οι άλλοι που έβλεπα φορούσαν χειρουργι-κές ποδιές Ο άντρας όχι laquoΕίναι η σύζυγοςraquo ρώτησε τον οδη-γό έπειτα στράφηκε σrsquo εmicroένα laquoΕίmicroαι ο κοινωνικός λειτουργόςσαςraquo είπε και microάλλον εκείνη τη στιγmicroή το συνειδητοποίησα

laquoΆνοιξα την πόρτα και είδα τον άνθρωπο microε τα πράσιναρούχα και το κατάλαβα Αmicroέσως το κατάλαβαraquo Έτσι είπε ηmicroητέρα ενός δεκαεννιάχρονου που είχε σκοτωθεί από βόmicroβαστο Κιρκούκ Αυτά ήταν τα λόγια της σε ένα ντοκιmicroαντέρ τουκαναλιού HBO όπως τα microετέφερε ο Μποmicroπ Χέρmicroπερτ στους Νιου Γιορκ Τάιmicroς το πρωί της 12ης Νοεmicroβρίου 2004 laquoΑλλάεγώ σκέφτηκα ότι αν δεν τον άφηνα να microπει στο σπίτι όσο δεντον άφηνα να microπει στο σπίτι δε θα microπορούσε να microου το πει

[19]

Και τότε αυτό ndash τίποτε από όλα αυτά δε θα είχε συmicroβεί Οπό-τε εκείνος έλεγε συνεχώς ldquoΚυρία microου πρέπει να έρθω microέσαrdquoΚαι εγώ του απαντούσα συνεχώς ldquoΛυπάmicroαι αλλά δεν microπορείτενα περάσετεrdquoraquo

Μόλις διάβασα το άρθρο καθώς έπαιρνα πρωινό κάπουέντεκα microήνες έπειτα από τη νύχτα microε το ασθενοφόρο και τονκοινωνικό λειτουργό αναγνώρισα ότι οι σκέψεις αυτές ήτανκαι δικές microου

Στην αίθουσα Επειγόντων Περιστατικών έβλεπα κι άλλουςανθρώπους microε ρούχα χειρουργείου να σπρώχνουν το φορείοκαι να το microεταφέρουν σε ένα θάλαmicroο Κάποιος microου είπε να πε-ριmicroένω στην αίθουσα υποδοχής Περίmicroενα Κόσmicroος στεκότανστην ουρά για να διευθετήσει τα γραφειοκρατικά της εισαγω-γής στα Επείγοντα Η αναmicroονή στην ουρά φαινόταν η πιοεποικοδοmicroητική λύση Η αναmicroονή στην ουρά σήmicroαινε ότι είχαακόmicroα χρόνο να το αντιmicroετωπίσω είχα αντίγραφα των καρτώνιατρικής περίθαλψης στην τσάντα microου microε το νοσοκοmicroείο αυτόδεν είχα ποτέ στο παρελθόν δοσοληψίες ndash το Νοσοκοmicroείο τηςΝέας Υόρκης ήταν το Πρεσmicroπιτέριαν της Νέας Υόρκης πουσυνεργάζεται microε το ιατρικό τmicroήmicroα του Πανεπιστηmicroίου τουΚορνέλ ενώ το Ιατρικό Κέντρο που ήξερα εγώ ήταν το Κολού-microπια το Πρεσmicroπιτέριαν που συνεργάζεται microε το ΠανεπιστήmicroιοΚολούmicroπια στη διασταύρωση της 168ης Οδού microε την Μπροντ-γουέι microια διαδροmicroή είκοσι λεπτών στην καλύτερη περίπτωσηάρα υπερβολικά microακριά για τέτοιου είδους έκτακτα περιστατι-κά ndash αλλά εγώ θα microπορούσα να το φέρω βόλτα και τούτο το ξέ-νο νοσοκοmicroείο θα microπορούσα να φανώ χρήσιmicroη θα microπορούσανα κανονίσω τη microεταφορά του στο Πρεσmicroπιτέριαν του Κολού-microπια όταν θα σταθεροποιούνταν η κατάστασή του Είχα εστιά-

T Z O A N N T I N T I O N [20]

σει την προσοχή microου στις λεπτοmicroέρειες της άmicroεσης microεταφοράςτου στο Κολούmicroπια (θα χρειαζόταν κρεβάτι microε όργανα τηλεmicroε-τρίας στο τέλος θα κανόνιζα να microεταφερθεί και η Κιντάνα στοΚολούmicroπια τη βραδιά που είχε κάνει εισαγωγή στο ΜπεθΊσραελ Νορθ είχα γράψει σε microια κάρτα τους αριθmicroούς τωνβοmicroβητών τσέπης κάmicroποσων γιατρών του Κολούmicroπια όλο καικάποιος θα microπορούσε να το φέρει σε πέρας όλο αυτό) όταν ξα-ναεmicroφανίστηκε ο κοινωνικός λειτουργός και microε πήρε από τηνουρά σε ένα άδειο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αί-θουσα υποδοχής laquoΜπορείτε να περιmicroένετε εδώraquo είπε Περί-microενα Στο δωmicroάτιο έκανε κρύο ή κρύωνα εγώ Αναρωτιόmicroουνπόσος χρόνος είχε περάσει από την ώρα που είχα καλέσει τοασθενοφόρο ώσπου να φτάσουν οι νοσοκόmicroοι Μου είχε φανείσαν να microην είχε περάσει καθόλου χρόνος (το κάρφος εν τωοφθαλmicroώ του Θεού ήταν η φράση που microου ερχόταν στο νου όσοήmicroουν στο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αίθουσαυποδοχής) αλλά πρέπει να ήταν το λιγότερο κάποια λεπτά

Παλιά είχα σε έναν πίνακα ανακοινώσεων στο γραφείο microουγια λόγους που είχαν να κάνουν microε κάποιο στοιχείο πλοκής σεmicroια ταινία microια κάρτα αρχειοθέτησης στην οποία είχα σηmicroειώ-σει microια πρόταση από το Merck Manual σχετικά microε το πόσοχρόνο microπορεί να αντέξει ο εγκέφαλος στερούmicroενος το οξυγόνοΣτο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αίθουσα υποδο-χής η εικόνα της ροζ κάρτας γύριζε διαρκώς στο microυαλό microουlaquoΑνοξία ιστών για gt 4 ως 6 λεπτά microπορεί να προκαλέσει microηαναστρέψιmicroη εγκεφαλική βλάβη ή θάνατοraquo Προσπαθούσα ναπείσω τον εαυτό microου ότι δε θυmicroόmicroουν τη φράση σωστά ότανεπανεmicroφανίστηκε ο κοινωνικός λειτουργός Μαζί του είχε ένανάντρα τον οποίο σύστησε ως laquoο γιατρός του συζύγου σαςraquo

[21]

Έπειτα σιωπή laquoΕίναι νεκρός εraquo άκουσα τη φωνή microου να λέειστο γιατρό Ο γιατρός έριξε ένα βλέmicromicroα στον κοινωνικό λει-τουργό laquo∆εν υπάρχει πρόβληmicroαraquo είπε ο κοινωνικός λειτουρ-γός laquoΕίναι πολύ ψύχραιmicroη πελάτισσαraquo Με οδήγησαν στο θά-λαmicroο όπου κειτόταν ο Τζον microόνος τώρα τριγύρω του οι κουρ-τίνες τον χώριζαν από τους άλλους Ρώτησαν αν ήθελα ιερέαΕίπα ναι Εmicroφανίστηκε ένας ιερέας και είπε αυτά που έπρεπεΤον ευχαρίστησα Μου έδωσαν την ασηmicroένια θήκη σαν έλα-σmicroα όπου έβαζε ο Τζον το δίπλωmicroα οδήγησης και τις πιστωτι-κές του κάρτες Μου έδωσαν τα χρήmicroατα που ήταν στην τσέπητου Μου έδωσαν το ρολόι του Μου έδωσαν το κινητό τουΜου έδωσαν microια πλαστική σακούλα στην οποία microου είπαν ότιθα έβρισκα τα ρούχα του Τους ευχαρίστησα Ο κοινωνικόςλειτουργός ρώτησε αν υπήρχε κάτι άλλο που microπορούσε να κά-νει για microένα Είπα ότι θα microπορούσε να microε βάλει σε ένα ταξίΜε έβαλε Τον ευχαρίστησα laquoΈχετε χρήmicroατα να πληρώσετετα κόmicroιστραraquo ρώτησε Είπα ναι η ψύχραιmicroη πελάτισσα Ότανmicroπήκα στο διαmicroέρισmicroα και είδα το microπουφάν και το κασκόλ τουΤζον ακόmicroα πάνω στην καρέκλα όπου τα είχε αφήσει microόλιςεπιστρέψαmicroε από την επίσκεψη στην Κιντάνα στο MπεθΊσραελ Nορθ (το κόκκινο κασmicroιρένιο κασκόλ το αντιανεmicroικόmicroάρκας Patagonia που το φορούσε το συνεργείο στην ταινίαΥπόθεση πολύ προσωπική) αναρωτήθηκα τι θα επιτρεπόταν νακάνει microια microη ψύχραιmicroη πελάτισσα Να καταρρεύσει Να χρεια-στεί αγωγή microε ηρεmicroιστικά Να ουρλιάξει

T Z O A N N T I N T I O N [22]

[23]

Θυmicroάmicroαι να σκέφτοmicroαι ότι έπρεπε να το συζητήσω microε τονΤζον

∆εν υπήρχε τίποτα που δε συζητούσα microε τον ΤζονΕπειδή ήmicroαστε και οι δύο συγγραφείς και δουλεύαmicroε και οι

δύο στο σπίτι οι microέρες του καθενός microας ήταν γεmicroάτες από τονήχο της φωνής του άλλου

∆εν πίστευα ότι είχε πάντα δίκιο ούτε εκείνος πίστευε ότιείχα πάντα δίκιο αλλά ο καθένας microας ήταν για τον άλλο ο άν-θρωπος που εmicroπιστευόταν ∆εν υπήρχε κανένας διαχωρισmicroόςστις επενδύσεις ή στα συmicroφέροντά microας σε οποιαδήποτε περί-σταση Πολλοί υπέθεταν αφού τη microια ο ένας και την άλλη οάλλος έπαιρνε καλύτερες κριτικές microεγαλύτερη αναγνώριση ότιη προσωπική microας ζωή θα ήταν ναρκοπέδιο γεmicroάτο microε επαγγελ-microατικές αντιζηλίες και microικροπρέπειες Κάτι τέτοιο απείχε όmicroωςτόσο πολύ από την πραγmicroατικότητα ώστε η επιmicroονή του κό-σmicroου σε αυτό έφτασε να δηmicroιουργεί ορισmicroένα χάσmicroατα κατα-νόησης ως προς τη συνήθη αντίληψη περί γάmicroου

Το συγκεκριmicroένο ήταν ένα ακόmicroη από τα ζητήmicroατα που συ-ζητούσαmicroε

Αυτό που θυmicroάmicroαι πιο έντονα σχετικά microε το διαmicroέρισmicroα τηνύχτα που επέστρεψα microόνη από το Νοσοκοmicroείο της ΝέαςΥόρκης ήταν η σιγή του

Στην πλαστική τσάντα που microου είχαν δώσει στο νοσοκοmicroείουπήρχε ένα κοτλέ παντελόνι ένα microάλλινο πουκάmicroισο microια ζώνηκαι microου φαίνεται τίποτε άλλο Τα πόδια του παντελονιού ταείχαν ανοίξει κατά microήκος υπέθεσα οι νοσοκόmicroοι Το πουκάmicroι-σο ήταν λερωmicroένο microε αίmicroα Η ζώνη ήταν ένα κουβάρι Θυmicroά-

microαι που έβαλα το κινητό του στο φορτιστή του γραφείου τουΘυmicroάmicroαι που έβαλα την ασηmicroένια θήκη του στην κρεβατοκά-microαρα στο κουτί όπου φυλάγαmicroε τα διαβατήρια και τα πιστο-ποιητικά γέννησης και τις βεβαιώσεις του δικαστηρίου ότι εί-χαmicroε εκπληρώσει τις υποχρεώσεις microας ως ένορκοι Κοιτάζωτώρα τη θήκη και βλέπω ότι αυτές ήταν οι κάρτες που είχε microα-ζί του microια άδεια οδήγησης από την πολιτεία της Νέας Υόρκηςη οποία έπρεπε να ανανεωθεί στις 25 Μαΐου του 2004 microιακάρτα για το microηχάνηmicroα ανάληψης microετρητών από την τράπεζαChase microια κάρτα Αmicroέρικαν Εξπρές microια microάστερκαρντ της τρά-πεζας Wells Fargo microια κάρτα του Μητροπολιτικού Μουσείουτης Νέας Υόρκης microια κάρτα της Ένωσης Συγγραφέων ∆υτι-κής Αmicroερικής (ήταν η περίοδος πριν από την ψηφοφορία γιατα βραβεία της Αmicroερικανικής Ακαδηmicroίας Κινηmicroατογράφουοπότε microπορούσε να χρησιmicroοποιήσει την κάρτα της ΈνωσηςΣυγγραφέων για να βλέπει ταινίες δωρεάν πρέπει να είχε πάεισε κάποια ταινία δε θυmicroόmicroουν) microια κάρτα ιατροφαρmicroακευτι-κής περίθαλψης και microια κάρτα που είχε εκδώσει η εταιρία ια-τρικών ειδών Medtronic όπου αναγραφόταν laquomicroου έχει τοποθε-τηθεί ο βηmicroατοδότης τύπου Kappa 900 SRraquo ο σειριακός αριθ-microός της συσκευής ένας τηλεφωνικός αριθmicroός κλήσης του για-τρού που είχε κάνει την εmicroφύτευση και η σηmicroείωση laquoηmicroεροmicroη-νία εmicroφύτευσης 3 Ιουνίου 2003raquo Θυmicroάmicroαι που έβαλα τα microε-τρητά που ήταν στην τσέπη του microαζί microε τα microετρητά στην τσά-ντα microου που ίσιωσα τα χαρτονοmicroίσmicroατα που πολύ προσεκτικάέβαλα όλα τα εικοσαδόλαρα microαζί όλα τα δεκαδόλαρα microαζίόλα τα πεντοδόλαρα microαζί και όλα τα νοmicroίσmicroατα του ενός δολα-ρίου microαζί Και καθώς έκανα όλα τούτα θυmicroάmicroαι που σκεφτό-microουν ότι εκείνος θα έβλεπε πόσο καλά τα έβγαζα πέρα

T Z O A N N T I N T I O N [24]

Όταν τον είδα στο χώρο εκείνο microε τις κουρτίνες τριγύρωτου στην αίθουσα Eπειγόντων Περιστατικών στο Νοσοκοmicroείοτης Νέας Υόρκης είχε σπάσει ένα κοmicromicroάτι από ένα microπροστινότου δόντι υπέθεσα από την πτώση αφού υπήρχαν και microώλω-πες στο πρόσωπό του Όταν αναγνώρισα τη σορό την επόmicroενηmicroέρα στο γραφείο τελετών του Φρανκ Κάmicroπελ οι microώλωπες δενήταν εmicroφανείς Κατάλαβα ότι microάλλον ο εργολάβος κηδειών αυ-τό θα εννοούσε όταν του είπα πως δεν ήθελα ταρίχευση κιεκείνος είπε laquoεν τοιαύτη περιπτώσει απλώς θα τον συmicromicroορφώ-σουmicroε λιγάκιraquo αυτό θα εννοούσε να του καλύψουν τους microώλω-πες Το κοmicromicroάτι αυτό microε τον εργολάβο κηδειών παραmicroένει θο-λό Είχα φτάσει στο γραφείο τελετών τόσο αποφασισmicroένη νααποφύγω οποιαδήποτε αντίδραση δεν ήταν κόσmicroια (κλάmicroαταθυmicroό ακατάσχετο γέλιο παρά την υποχρέωσή microου να τηρήσωσιγή) ώστε είχα καταστείλει όλες ανεξαιρέτως τις συναισθηmicroα-τικές αντιδράσεις Όταν πέθανε η microητέρα microου ο υπάλληλοςτου γραφείου κηδειών που microετέφερε τη σορό της άφησε έναψεύτικο τριαντάφυλλο εκεί όπου κειτόταν το σώmicroα της στοκρεβάτι Ο αδελφός microου microού το είχε πει αυτό βαθύτατα προ-σβεβληmicroένος Θα ήmicroουν προετοιmicroασmicroένη να αντιταχθώ σταψεύτικα τριαντάφυλλα Θυmicroάmicroαι ότι αποφάσισα γρήγορα γιατο φέρετρο Θυmicroάmicroαι ότι στο γραφείο όπου υπέγραψα τα χαρ-τιά υπήρχε ένα microεγάλο εκκρεmicroές που δε δούλευε O ανιψιόςτου Tζον ο Tόνι Nταν που ήταν microαζί microου ανέφερε στον ερ-γολάβο κηδειών ότι δε λειτουργούσε Eκείνος λες και του έδινεmicroεγάλη χαρά η ευκαιρία να παράσχει διευκρινίσεις για το δια-κοσmicroητικό αυτό στοιχείο εξήγησε ότι το ρολόι είχε χρόνια ναδουλέψει αλλά το κρατούσαν εκεί laquoεν είδει επιmicroνηmicroόσυνου φό-ρου τιmicroήςraquo σε κάποια προηγούmicroενη ζωή της εταιρίας Έδινε

[25]

την εντύπωση ότι προσπαθούσε να προσδώσει στο ρολόι διδα-κτικό χαρακτήρα Εστίασα τη σκέψη microου στην Κιντάνα Κατά-φερα να microην ακούω όσα έλεγε ο εργολάβος κηδειών αλλά δενκατάφερα να microην ακούω τους στίχους που έρχονταν στο microυαλόmicroου καθώς εστίαζα τη σκέψη microου στην Κιντάνα Πέντε οργιέςβαθιά microες στα νερά του πατέρα σου σβήσαν τα χνάρια γίνανε κο-ράλλια τα οστά και τα microάτια του microαργαριτάρια1

Oχτώ microήνες αργότερα ρώτησα το διαχειριστή της πολυ-κατοικίας microας αν είχε ακόmicroα την καταχώριση του ηmicroερολογίουπου είχαν κάνει οι θυρωροί για τη νύχτα της 30ής ∆εκεmicroβρίουΉξερα ότι υπήρχε ηmicroερολόγιο καταγραφής συmicroβάντων τρίαχρόνια είχα διατελέσει πρόεδρος της επιτροπής διαχείρισηςστην πολυκατοικία το ηmicroερολόγιο του θυρωρείου ήταν στοι-χείο αναπόσπαστα συνδεδεmicroένο microε τη λειτουργία της πολυκα-τοικίας Την επόmicroενη microέρα ο διαχειριστής microου έστειλε τη σελί-δα της 30ής ∆εκεmicroβρίου Σύmicroφωνα microε το ηmicroερολόγιο στο θυ-ρωρείο εκείνη τη νύχτα ήταν ο Μάικλ Φλιν και ο Βασίλι Ιονέ-σκου Αυτό δεν το θυmicroόmicroουν Ο Βασίλι Ιονέσκου και ο Τζον εί-χαν ένα συνήθη διάλογο microε τον οποίο διασκέδαζαν στο ασαν-σέρ ένα microικρό παιχνίδι ανάmicroεσα σε έναν εξόριστο από τηΡουmicroανία του Τσαουσέσκου κι έναν καθολικό Ιρλανδό από τοΓουέστ Χάρτφορντ του Κονέκτικατ που βασιζόταν στην κοινήτους εκτίmicroηση για το πολιτικό γίγνεσθαι laquoΛοιπόν πού βρίσκε-

T Z O A N N T I N T I O N [26]

1 Ουίλλιαmicro Σαίξπηρ Η τρικυmicroία microτφρ Ερρίκος Μπελιές εκδ ΚέδροςΑθήνα 2003 σ 30 (ΣτΜ)

ται ο Μπιν Λάντενraquo έλεγε ο Βασίλι microόλις έmicroπαινε ο Τζον στοασανσέρ και όλο το ζουmicroί βρισκόταν στην επινόηση ολοένα καιπιο απροσδόκητων εκδοχών laquoΊσως να είναι στο ρετιρέraquo laquoΣτηmicroεζονέταraquo laquoΣτην αίθουσα γυmicroναστικήςraquo Μόλις είδα το όνοmicroατου Βασίλι στο ηmicroερολόγιο συνειδητοποίησα ότι δεν microπορού-σα να θυmicroηθώ αν είχε ξεκινήσει το συγκεκριmicroένο παιχνίδι ότανεπιστρέψαmicroε από το Μπεθ Ίσραελ Νορθ νωρίς το βράδυ της30ής ∆εκεmicroβρίου Το ηmicroερολόγιο για εκείνη τη βραδιά έδειχνεmicroόνο δύο καταχωρίσεις λιγότερες από ότι συνήθως ακόmicroη καιγια microια περίοδο του χρόνου κατά την οποία οι περισσότεροιαπό τους ενοίκους της πολυκατοικίας έφευγαν για πιο φιλόξε-να microέρη

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Πλήρωmicroα ασθενοφόρου έφτασε στις920 micromicro για τον κύριο Νταν Ο κύριοςΝταν microεταφέρθηκε στο νοσοκοmicroείο στις1005 micromicro

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Καmicroένος λαmicroπτήρας στο ασανσέρ προσώ-πων Α-Β

Το ασανσέρ Α-Β ήταν το δικό microας ασανσέρ το ασανσέρ microετο οποίο ανέβηκαν οι διασώστες στις 920 micromicro το ασανσέρ microετο οποίο κατέβασαν τον Τζον (κι εmicroένα) στο ασθενοφόρο στις1005 micromicro το ασανσέρ microε το οποίο εγώ επέστρεψα microόνη microουστο διαmicroέρισmicroά microας κάποια ώρα που δε σηmicroειώθηκε ∆εν είχαπαρατηρήσει καmicroένο λαmicroπτήρα στο ασανσέρ Ούτε είχα παρα-τηρήσει ότι οι διασώστες βρίσκονταν στο διαmicroέρισmicroά microας 45ολόκληρα λεπτά Πάντοτε το περιέγραφα ως laquo15-20 λεπτάraquoΑν βρίσκονταν εδώ τόσο πολύ αυτό σηmicroαίνει ότι εκείνος ήταν ζω-

[27]

ντανός Έθεσα το ερώτηmicroα σε ένα γνωστό microου γιατρό laquoΜερι-κές φορές χρειάζεται να δουλέψουν κάmicroποση ώραraquo είπε Πέ-ρασε αρκετό διάστηmicroα ώσπου να συνειδητοποιήσω ότι η απά-ντησή του δεν είχε καmicroία σχέση microε το ερώτηmicroά microου

Tο πιστοποιητικό θανάτου όταν το έλαβα έδινε ως ώραθανάτου τις 1018 micromicro 30 ∆εκεmicroβρίου 2003

Με είχαν ρωτήσει προτού φύγω από το νοσοκοmicroείο αν θαέδινα τη συγκατάθεσή microου για τη διενέργεια νεκροτοmicroής Είχαπει ναι Αργότερα διάβασα ότι η συγκεκριmicroένη ερώτηση σεέναν επιζώντα για τη διενέργεια νεκροτοmicroής θεωρείται στα νο-σοκοmicroεία ως το πιο λεπτό το πιο ευαίσθητο συχνά το πιο δύ-σκολο από τα στάδια της τυπικής διαδικασίας που ακολουθείτο θάνατο κάποιου Σύmicroφωνα microε πολλές microελέτες (για παρά-δειγmicroα Katz JL και Gardner R laquoΤο δίληmicromicroα του ειδικευό-microενου γιατρού Το αίτηmicroα για την έγκριση νεκροτοmicroήςraquo Psy-chiatry in Medicine 3197-203 1972) οι ίδιοι οι γιατροί βιώ-νουν έντονο άγχος σχετικά microε τη διατύπωση του αιτήmicroατοςΈχουν επίγνωση ότι η νεκροτοmicroή είναι θεmicroελιώδους σηmicroασίαςγια την εκmicroάθηση και τη διδασκαλία της ιατρικής αλλά γνωρί-ζουν επίσης ότι η εν λόγω διαδικασία αγγίζει έναν προαιώνιοφόβο Αν όποιος κι αν ήταν αυτός στο Νοσοκοmicroείο της ΝέαςΥόρκης που microου ζήτησε να εγκρίνω τη νεκροτοmicroή βίωνε ανάλο-γο άγχος θα microπορούσα να τον είχα γλιτώσει εγώ η ίδια τηνήθελα τη νεκροτοmicroή Την ήθελα τη νεκροτοmicroή παρά το γεγο-νός ότι στο πλαίσιο των ερευνών microου είχα δει να διενεργούνταινεκροτοmicroές Ήξερα ακριβώς τι γίνεται το στήθος ανοιγmicroένο

T Z O A N N T I N T I O N [28]

σαν κοτόπουλο στον πάγκο του χασάπη το πρόσωπο χωρίςτην επιδερmicroίδα του η ζυγαριά στην οποία ζύγιζαν τα εσωτερι-κά όργανα Είχα δει αξιωmicroατικούς του Τmicroήmicroατος Ανθρωποκτο-νιών να αποστρέφουν τα microάτια τους από νεκροτοmicroή που βρι-σκόταν σε εξέλιξη Εγώ παρrsquo όλα αυτά την ήθελα Έπρεπε ναmicroάθω πώς και γιατί και πότε είχε συmicroβεί Και microάλιστα ήθελα ναπαρίσταmicroαι στην αίθουσα την ώρα που θα την πραγmicroατοποιού-σαν (είχα παρακολουθήσει τις άλλες νεκροτοmicroές microαζί microε τονΤζον του την όφειλα τη δική του microου είχε καρφωθεί στο microυα-λό εκείνη τη στιγmicroή ότι αυτός θα βρισκόταν στην αίθουσα ανεγώ βρισκόmicroουν στο τραπέζι της νεκροτοmicroής) αλλά δεν εmicroπι-στευόmicroουν τον εαυτό microου ότι θα κατόρθωνε να επιχειρηmicroατο-λογήσει λογικά για το σκοπό microιας τέτοιας κίνησης οπότε δεντο ζήτησα καν

Αν το ασθενοφόρο έφυγε από το κτίριό microας στις 1005 micromicroκαι ο θάνατός του διαπιστώθηκε στις 1018 micromicro τα δεκατρίαλεπτά που microεσολαβούσαν ήταν απλώς χαρτούρα γραφειοκρα-τία για να διασφαλιστεί ότι τηρούνταν το προβλεπόmicroενο τυπι-κό του νοσοκοmicroείου και ότι συmicroπληρώνονταν τα απαραίτηταέγγραφα και ο κατάλληλος άνθρωπος θα ήταν διαθέσιmicroος γιανα ολοκληρώσει τη διαδικασία να ενηmicroερώσει την ψύχραιmicroηπελάτισσα

Η ολοκλήρωση της διαδικασίας έmicroαθα αργότερα ονοmicroαζό-ταν laquoδιακρίβωση της ώρας θανάτουraquo όπως αναγράφεται στοπιστοποιητικό laquoΏρα θανάτου 1018 micromicroraquo

Είχα ανάγκη να πιστέψω ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήτανήδη νεκρός

Αν δεν πίστευα ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήταν ήδη νεκρόςθα σκεφτόmicroουν ότι ίσως να είχα microπορέσει να τον σώσω

[29]

Page 8: Η χρονιά της μαγικής σκέψης - Τζ. Ντίντιον

να δίνει microεγάλη έmicroφαση στο θέmicroα της φωτιάς γιατί οι φωτιέςήταν σηmicroαντικές για microας Μεγάλωσα στην Καλιφόρνια ο Τζονκι εγώ ζήσαmicroε εκεί είκοσι τέσσερα ολόκληρα χρόνια στην Κα-λιφόρνια ζεσταίναmicroε τα σπίτια microας ανάβοντας φωτιά Ανάβαmicroεφωτιά ακόmicroη και τα βράδια του καλοκαιριού γιατί έπεφτε οmicroί-χλη Οι φωτιές ήταν σηmicroάδι πως ήmicroαστε σπίτι πως είχαmicroεφτιάξει τριγύρω microας έναν προστατευτικό κλοιό πως δε θα κιν-δυνεύαmicroε τη νύχτα Άναψα τα κεριά Ο Τζον microου ζήτησε άλλοένα ποτό πριν κάτσω Του το πήγα Καθίσαmicroε Είχα το νουmicroου στο ανακάτεmicroα της σαλάτας

Ο Τζον microιλούσε έπειτα σώπασεΚάποια στιγmicroή στη διάρκεια εκείνων των δευτερολέπτων ή

του λεπτού που microεσολάβησε ώσπου να σταmicroατήσει να microιλάειmicroε ρώτησε αν στο δεύτερο ποτό του είχα βάλει δυνατό ουίσκιmicroονής απόσταξης Του είχα απαντήσει όχι είχα χρησιmicroοποιή-σει το ίδιο ουίσκι που έβαλα και στο πρώτο του ποτό laquoΩραίαraquoείχε πει laquo∆εν ξέρω γιατί αλλά νοmicroίζω ότι δεν είναι καλό να τααναmicroιγνύειςraquo Κάποια άλλη στιγmicroή στη διάρκεια των ίδιωνδευτερολέπτων ή του λεπτού ανέλυε γιατί ο Α΄ Παγκόσmicroιοςπόλεmicroος ήταν το γεγονός που έκρινε τη microετέπειτα εξέλιξη όλουτου υπόλοιπου εικοστού αιώνα

∆εν έχω ιδέα σε ποιο από τα δύο θέmicroατα αναφερόmicroαστεστο ουίσκι ή στον Α΄ Παγκόσmicroιο πόλεmicroο τη στιγmicroή που στα-microάτησε να microιλάει

Θυmicroάmicroαι microόνο ότι σήκωσα το βλέmicromicroα microου Το αριστερό τουχέρι ήταν σηκωmicroένο κι έπειτα ο ίδιος σωριάστηκε κι έmicroεινε ακί-νητος Στην αρχή νόmicroιζα ότι έκανε ένα κρύο αστείο microια από-πειρα να κάνει τη δύσκολη microέρα να microοιάζει υποφερτή

Θυmicroάmicroαι που είπα Κόφrsquo το

T Z O A N N T I N T I O N [16]

Όταν δεν πήρα απάντηση η πρώτη microου σκέψη ήταν ότι εί-χε αρχίσει να τρώει και είχε πνιγεί Θυmicroάmicroαι ότι προσπάθησανα τον σηκώσω από την πλάτη της καρέκλας και να τον τραβή-ξω για να του δώσω τις πρώτες βοήθειες Θυmicroάmicroαι την αίσθη-ση του βάρους του καθώς έπεσε microπροστά χτυπώντας πρώταστο τραπέζι έπειτα στο πάτωmicroα Στην κουζίνα πλάι στο τηλέ-φωνο είχα κολλήσει microια κάρτα microε τους αριθmicroούς τηλεφώνουτων ασθενοφόρων από το Πρεσβυτεριανό Νοσοκοmicroείο τηςΝέας Υόρκης ∆εν είχα κολλήσει τους αριθmicroούς πλάι στο τηλέ-φωνο επειδή περίmicroενα ότι θα συνέβαινε αυτό που συνέβη Είχακολλήσει τους αριθmicroούς πλάι στο τηλέφωνο για το ενδεχόmicroενοκάποιος άλλος στο κτίριο να χρειαζόταν ασθενοφόρο

Κάποιος άλλοςΚάλεσα ένα από τα τηλέφωνα Ο υπάλληλος στο τηλεφωνι-

κό κέντρο microε ρώτησε αν ανέπνεε Εγώ απάντησα Ελάτε γρήγο-ρα Όταν έφτασε το ασθενοφόρο προσπάθησα να εξηγήσωστο πλήρωmicroά του τι είχε συmicroβεί αλλά πριν προλάβω το ση-microείο του καθιστικού όπου βρισκόταν πεσmicroένος ο Τζον είχε microε-τατραπεί σε αίθουσα επειγόντων περιστατικών Ένας απότους νοσοκόmicroους (ήταν τρεις ίσως τέσσερις ακόmicroη και microίαώρα αργότερα δε θυmicroόmicroουν τον ακριβή αριθmicroό) microιλούσε microε τονοσοκοmicroείο για το ηλεκτροκαρδιογράφηmicroα που ήδη τουςέστελναν Ένας άλλος άνοιγε την πρώτη ή τη δεύτερη σύριγγαγια τις πολλές ενέσεις που επρόκειτο να ακολουθήσουν (Επι-νεφρίνη Λιδοκαΐνη Προκαϊναmicroίδη Τα ονόmicroατα microου έρχοντανστο νου αλλά δεν είχα ιδέα από πού αναδύονταν) Θυmicroάmicroαιπου είπα ότι ίσως είχε πνιγεί microε το φαγητό Η εκδοχή αυτήαπορρίφθηκε microε microια απότοmicroη αρνητική χειρονοmicroία η αναπνευ-στική οδός δεν ήταν φραγmicroένη Χρησιmicroοποιούσαν τώρα τον

[17]

απινιδωτή σε microια απόπειρα να επαναφέρουν τους σφυγmicroούςτου Κατάφεραν κάτι που έmicroοιαζε microε φυσιολογικό χτύπο καρ-διάς (ή microου φάνηκε ότι κατάφεραν όλοι microέναmicroε σιωπηλοίέπειτα ακολούθησε microια απότοmicroη σύσπαση) microετά τον έχασαν κιάρχισαν πάλι από την αρχή

laquoΠαρουσιάζει επεισόδιο microαρmicroαρυγήςraquo θυmicroάmicroαι να λέει αυ-τός που microιλούσε στο τηλέφωνο

laquoΚοιλιακής microαρmicroαρυγήςraquo είπε ο καρδιολόγος του Τζονόταν τηλεφώνησε από το Ναντάκετ το επόmicroενο πρωί laquoΠιθα-νότατα θα είπαν κοιλιακής microαρmicroαρυγής microάλλον θα το προσ-διόρισανraquo

Ίσως να είπαν laquoκοιλιακής microαρmicroαρυγήςraquo ίσως όχι Η κολπι-κή microαρmicroαρυγή δεν προκαλεί καρδιακή ανακοπή ακαριαία ήαναγκαστικά Η κοιλιακή ναι Ίσως το laquoκοιλιακήraquo να ήταν τοευκόλως εννοούmicroενο

Θυmicroάmicroαι ότι προσπαθούσα να ξεκαθαρίσω στο κεφάλι microουτι επρόκειτο να γίνει microετά Αφού το πλήρωmicroα ενός ασθενοφό-ρου ήταν στο καθιστικό το επόmicroενο βήmicroα λογικά θα ήταν ηδιακοmicroιδή στο νοσοκοmicroείο Έκανα τη σκέψη ότι υπήρχε περί-πτωση οι νοσοκόmicroοι να αποφάσιζαν τη microεταφορά στο νοσοκο-microείο εντελώς ξαφνικά microε αποτέλεσmicroα εγώ να microην έχω προλά-βει να ετοιmicroαστώ ∆εν είχα πρόχειρα όσα ήταν απαραίτητα ναπάρω microαζί Θα έχανα χρόνο θα microε άφηναν πίσω Βρήκα τηντσάντα microου και κάτι κλειδιά και ένα συνοπτικό ιατρικό ιστορι-κό που είχε καταρτίσει ο γιατρός του Τζον Όταν επέστρεψαστο καθιστικό οι διασώστες παρακολουθούσαν την οθόνη τουυπολογιστή που είχαν στήσει στο πάτωmicroα ∆εν έβλεπα τηνοθόνη γιrsquo αυτό παρακολουθούσα τα πρόσωπά τους Θυmicroάmicroαιότι ο ένας κοίταζε τον άλλο Όταν πήραν την απόφαση να τον

T Z O A N N T I N T I O N [18]

microετακινήσουν συνέβησαν όλα πολύ γρήγορα Τους ακολούθη-σα στο ασανσέρ και τους ρώτησα αν γινόταν να πάω microαζί τουςΕίπαν ότι πρώτα θα κατέβαζαν το φορείο εγώ microπορούσα νατους ακολουθήσω microε το δεύτερο ασθενοφόρο Ένας από αυ-τούς περίmicroενε microαζί microου να ξανανέβει το ασανσέρ Ώσπου ναφτάσουmicroε εmicroείς στο δεύτερο όχηmicroα ήδη αποmicroακρυνόταν τοασθενοφόρο που περίmicroενε microπροστά από το κτίριο και microετέφερετο φορείο Για να φτάσει κανείς από το κτίριό microας στο τmicroήmicroατου Πρεσβυτεριανού Νοσοκοmicroείου της Νέας Υόρκης που πα-λιά λεγόταν απλώς Νοσοκοmicroείο της Νέας Υόρκης πρέπει ναδιασχίσει έξι οικοδοmicroικά τετράγωνα microέσα στην πόλη ∆ε θυmicroά-microαι τις σειρήνες ∆ε θυmicroάmicroαι το microποτιλιάρισmicroα Όταν φτάσαmicroεστην είσοδο του νοσοκοmicroείου για τα επείγοντα περιστατικά τοφορείο είχε σχεδόν χαθεί στο κτίριο Ένας άντρας περίmicroενεστο δροmicroάκι Όλοι οι άλλοι που έβλεπα φορούσαν χειρουργι-κές ποδιές Ο άντρας όχι laquoΕίναι η σύζυγοςraquo ρώτησε τον οδη-γό έπειτα στράφηκε σrsquo εmicroένα laquoΕίmicroαι ο κοινωνικός λειτουργόςσαςraquo είπε και microάλλον εκείνη τη στιγmicroή το συνειδητοποίησα

laquoΆνοιξα την πόρτα και είδα τον άνθρωπο microε τα πράσιναρούχα και το κατάλαβα Αmicroέσως το κατάλαβαraquo Έτσι είπε ηmicroητέρα ενός δεκαεννιάχρονου που είχε σκοτωθεί από βόmicroβαστο Κιρκούκ Αυτά ήταν τα λόγια της σε ένα ντοκιmicroαντέρ τουκαναλιού HBO όπως τα microετέφερε ο Μποmicroπ Χέρmicroπερτ στους Νιου Γιορκ Τάιmicroς το πρωί της 12ης Νοεmicroβρίου 2004 laquoΑλλάεγώ σκέφτηκα ότι αν δεν τον άφηνα να microπει στο σπίτι όσο δεντον άφηνα να microπει στο σπίτι δε θα microπορούσε να microου το πει

[19]

Και τότε αυτό ndash τίποτε από όλα αυτά δε θα είχε συmicroβεί Οπό-τε εκείνος έλεγε συνεχώς ldquoΚυρία microου πρέπει να έρθω microέσαrdquoΚαι εγώ του απαντούσα συνεχώς ldquoΛυπάmicroαι αλλά δεν microπορείτενα περάσετεrdquoraquo

Μόλις διάβασα το άρθρο καθώς έπαιρνα πρωινό κάπουέντεκα microήνες έπειτα από τη νύχτα microε το ασθενοφόρο και τονκοινωνικό λειτουργό αναγνώρισα ότι οι σκέψεις αυτές ήτανκαι δικές microου

Στην αίθουσα Επειγόντων Περιστατικών έβλεπα κι άλλουςανθρώπους microε ρούχα χειρουργείου να σπρώχνουν το φορείοκαι να το microεταφέρουν σε ένα θάλαmicroο Κάποιος microου είπε να πε-ριmicroένω στην αίθουσα υποδοχής Περίmicroενα Κόσmicroος στεκότανστην ουρά για να διευθετήσει τα γραφειοκρατικά της εισαγω-γής στα Επείγοντα Η αναmicroονή στην ουρά φαινόταν η πιοεποικοδοmicroητική λύση Η αναmicroονή στην ουρά σήmicroαινε ότι είχαακόmicroα χρόνο να το αντιmicroετωπίσω είχα αντίγραφα των καρτώνιατρικής περίθαλψης στην τσάντα microου microε το νοσοκοmicroείο αυτόδεν είχα ποτέ στο παρελθόν δοσοληψίες ndash το Νοσοκοmicroείο τηςΝέας Υόρκης ήταν το Πρεσmicroπιτέριαν της Νέας Υόρκης πουσυνεργάζεται microε το ιατρικό τmicroήmicroα του Πανεπιστηmicroίου τουΚορνέλ ενώ το Ιατρικό Κέντρο που ήξερα εγώ ήταν το Κολού-microπια το Πρεσmicroπιτέριαν που συνεργάζεται microε το ΠανεπιστήmicroιοΚολούmicroπια στη διασταύρωση της 168ης Οδού microε την Μπροντ-γουέι microια διαδροmicroή είκοσι λεπτών στην καλύτερη περίπτωσηάρα υπερβολικά microακριά για τέτοιου είδους έκτακτα περιστατι-κά ndash αλλά εγώ θα microπορούσα να το φέρω βόλτα και τούτο το ξέ-νο νοσοκοmicroείο θα microπορούσα να φανώ χρήσιmicroη θα microπορούσανα κανονίσω τη microεταφορά του στο Πρεσmicroπιτέριαν του Κολού-microπια όταν θα σταθεροποιούνταν η κατάστασή του Είχα εστιά-

T Z O A N N T I N T I O N [20]

σει την προσοχή microου στις λεπτοmicroέρειες της άmicroεσης microεταφοράςτου στο Κολούmicroπια (θα χρειαζόταν κρεβάτι microε όργανα τηλεmicroε-τρίας στο τέλος θα κανόνιζα να microεταφερθεί και η Κιντάνα στοΚολούmicroπια τη βραδιά που είχε κάνει εισαγωγή στο ΜπεθΊσραελ Νορθ είχα γράψει σε microια κάρτα τους αριθmicroούς τωνβοmicroβητών τσέπης κάmicroποσων γιατρών του Κολούmicroπια όλο καικάποιος θα microπορούσε να το φέρει σε πέρας όλο αυτό) όταν ξα-ναεmicroφανίστηκε ο κοινωνικός λειτουργός και microε πήρε από τηνουρά σε ένα άδειο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αί-θουσα υποδοχής laquoΜπορείτε να περιmicroένετε εδώraquo είπε Περί-microενα Στο δωmicroάτιο έκανε κρύο ή κρύωνα εγώ Αναρωτιόmicroουνπόσος χρόνος είχε περάσει από την ώρα που είχα καλέσει τοασθενοφόρο ώσπου να φτάσουν οι νοσοκόmicroοι Μου είχε φανείσαν να microην είχε περάσει καθόλου χρόνος (το κάρφος εν τωοφθαλmicroώ του Θεού ήταν η φράση που microου ερχόταν στο νου όσοήmicroουν στο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αίθουσαυποδοχής) αλλά πρέπει να ήταν το λιγότερο κάποια λεπτά

Παλιά είχα σε έναν πίνακα ανακοινώσεων στο γραφείο microουγια λόγους που είχαν να κάνουν microε κάποιο στοιχείο πλοκής σεmicroια ταινία microια κάρτα αρχειοθέτησης στην οποία είχα σηmicroειώ-σει microια πρόταση από το Merck Manual σχετικά microε το πόσοχρόνο microπορεί να αντέξει ο εγκέφαλος στερούmicroενος το οξυγόνοΣτο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αίθουσα υποδο-χής η εικόνα της ροζ κάρτας γύριζε διαρκώς στο microυαλό microουlaquoΑνοξία ιστών για gt 4 ως 6 λεπτά microπορεί να προκαλέσει microηαναστρέψιmicroη εγκεφαλική βλάβη ή θάνατοraquo Προσπαθούσα ναπείσω τον εαυτό microου ότι δε θυmicroόmicroουν τη φράση σωστά ότανεπανεmicroφανίστηκε ο κοινωνικός λειτουργός Μαζί του είχε ένανάντρα τον οποίο σύστησε ως laquoο γιατρός του συζύγου σαςraquo

[21]

Έπειτα σιωπή laquoΕίναι νεκρός εraquo άκουσα τη φωνή microου να λέειστο γιατρό Ο γιατρός έριξε ένα βλέmicromicroα στον κοινωνικό λει-τουργό laquo∆εν υπάρχει πρόβληmicroαraquo είπε ο κοινωνικός λειτουρ-γός laquoΕίναι πολύ ψύχραιmicroη πελάτισσαraquo Με οδήγησαν στο θά-λαmicroο όπου κειτόταν ο Τζον microόνος τώρα τριγύρω του οι κουρ-τίνες τον χώριζαν από τους άλλους Ρώτησαν αν ήθελα ιερέαΕίπα ναι Εmicroφανίστηκε ένας ιερέας και είπε αυτά που έπρεπεΤον ευχαρίστησα Μου έδωσαν την ασηmicroένια θήκη σαν έλα-σmicroα όπου έβαζε ο Τζον το δίπλωmicroα οδήγησης και τις πιστωτι-κές του κάρτες Μου έδωσαν τα χρήmicroατα που ήταν στην τσέπητου Μου έδωσαν το ρολόι του Μου έδωσαν το κινητό τουΜου έδωσαν microια πλαστική σακούλα στην οποία microου είπαν ότιθα έβρισκα τα ρούχα του Τους ευχαρίστησα Ο κοινωνικόςλειτουργός ρώτησε αν υπήρχε κάτι άλλο που microπορούσε να κά-νει για microένα Είπα ότι θα microπορούσε να microε βάλει σε ένα ταξίΜε έβαλε Τον ευχαρίστησα laquoΈχετε χρήmicroατα να πληρώσετετα κόmicroιστραraquo ρώτησε Είπα ναι η ψύχραιmicroη πελάτισσα Ότανmicroπήκα στο διαmicroέρισmicroα και είδα το microπουφάν και το κασκόλ τουΤζον ακόmicroα πάνω στην καρέκλα όπου τα είχε αφήσει microόλιςεπιστρέψαmicroε από την επίσκεψη στην Κιντάνα στο MπεθΊσραελ Nορθ (το κόκκινο κασmicroιρένιο κασκόλ το αντιανεmicroικόmicroάρκας Patagonia που το φορούσε το συνεργείο στην ταινίαΥπόθεση πολύ προσωπική) αναρωτήθηκα τι θα επιτρεπόταν νακάνει microια microη ψύχραιmicroη πελάτισσα Να καταρρεύσει Να χρεια-στεί αγωγή microε ηρεmicroιστικά Να ουρλιάξει

T Z O A N N T I N T I O N [22]

[23]

Θυmicroάmicroαι να σκέφτοmicroαι ότι έπρεπε να το συζητήσω microε τονΤζον

∆εν υπήρχε τίποτα που δε συζητούσα microε τον ΤζονΕπειδή ήmicroαστε και οι δύο συγγραφείς και δουλεύαmicroε και οι

δύο στο σπίτι οι microέρες του καθενός microας ήταν γεmicroάτες από τονήχο της φωνής του άλλου

∆εν πίστευα ότι είχε πάντα δίκιο ούτε εκείνος πίστευε ότιείχα πάντα δίκιο αλλά ο καθένας microας ήταν για τον άλλο ο άν-θρωπος που εmicroπιστευόταν ∆εν υπήρχε κανένας διαχωρισmicroόςστις επενδύσεις ή στα συmicroφέροντά microας σε οποιαδήποτε περί-σταση Πολλοί υπέθεταν αφού τη microια ο ένας και την άλλη οάλλος έπαιρνε καλύτερες κριτικές microεγαλύτερη αναγνώριση ότιη προσωπική microας ζωή θα ήταν ναρκοπέδιο γεmicroάτο microε επαγγελ-microατικές αντιζηλίες και microικροπρέπειες Κάτι τέτοιο απείχε όmicroωςτόσο πολύ από την πραγmicroατικότητα ώστε η επιmicroονή του κό-σmicroου σε αυτό έφτασε να δηmicroιουργεί ορισmicroένα χάσmicroατα κατα-νόησης ως προς τη συνήθη αντίληψη περί γάmicroου

Το συγκεκριmicroένο ήταν ένα ακόmicroη από τα ζητήmicroατα που συ-ζητούσαmicroε

Αυτό που θυmicroάmicroαι πιο έντονα σχετικά microε το διαmicroέρισmicroα τηνύχτα που επέστρεψα microόνη από το Νοσοκοmicroείο της ΝέαςΥόρκης ήταν η σιγή του

Στην πλαστική τσάντα που microου είχαν δώσει στο νοσοκοmicroείουπήρχε ένα κοτλέ παντελόνι ένα microάλλινο πουκάmicroισο microια ζώνηκαι microου φαίνεται τίποτε άλλο Τα πόδια του παντελονιού ταείχαν ανοίξει κατά microήκος υπέθεσα οι νοσοκόmicroοι Το πουκάmicroι-σο ήταν λερωmicroένο microε αίmicroα Η ζώνη ήταν ένα κουβάρι Θυmicroά-

microαι που έβαλα το κινητό του στο φορτιστή του γραφείου τουΘυmicroάmicroαι που έβαλα την ασηmicroένια θήκη του στην κρεβατοκά-microαρα στο κουτί όπου φυλάγαmicroε τα διαβατήρια και τα πιστο-ποιητικά γέννησης και τις βεβαιώσεις του δικαστηρίου ότι εί-χαmicroε εκπληρώσει τις υποχρεώσεις microας ως ένορκοι Κοιτάζωτώρα τη θήκη και βλέπω ότι αυτές ήταν οι κάρτες που είχε microα-ζί του microια άδεια οδήγησης από την πολιτεία της Νέας Υόρκηςη οποία έπρεπε να ανανεωθεί στις 25 Μαΐου του 2004 microιακάρτα για το microηχάνηmicroα ανάληψης microετρητών από την τράπεζαChase microια κάρτα Αmicroέρικαν Εξπρές microια microάστερκαρντ της τρά-πεζας Wells Fargo microια κάρτα του Μητροπολιτικού Μουσείουτης Νέας Υόρκης microια κάρτα της Ένωσης Συγγραφέων ∆υτι-κής Αmicroερικής (ήταν η περίοδος πριν από την ψηφοφορία γιατα βραβεία της Αmicroερικανικής Ακαδηmicroίας Κινηmicroατογράφουοπότε microπορούσε να χρησιmicroοποιήσει την κάρτα της ΈνωσηςΣυγγραφέων για να βλέπει ταινίες δωρεάν πρέπει να είχε πάεισε κάποια ταινία δε θυmicroόmicroουν) microια κάρτα ιατροφαρmicroακευτι-κής περίθαλψης και microια κάρτα που είχε εκδώσει η εταιρία ια-τρικών ειδών Medtronic όπου αναγραφόταν laquomicroου έχει τοποθε-τηθεί ο βηmicroατοδότης τύπου Kappa 900 SRraquo ο σειριακός αριθ-microός της συσκευής ένας τηλεφωνικός αριθmicroός κλήσης του για-τρού που είχε κάνει την εmicroφύτευση και η σηmicroείωση laquoηmicroεροmicroη-νία εmicroφύτευσης 3 Ιουνίου 2003raquo Θυmicroάmicroαι που έβαλα τα microε-τρητά που ήταν στην τσέπη του microαζί microε τα microετρητά στην τσά-ντα microου που ίσιωσα τα χαρτονοmicroίσmicroατα που πολύ προσεκτικάέβαλα όλα τα εικοσαδόλαρα microαζί όλα τα δεκαδόλαρα microαζίόλα τα πεντοδόλαρα microαζί και όλα τα νοmicroίσmicroατα του ενός δολα-ρίου microαζί Και καθώς έκανα όλα τούτα θυmicroάmicroαι που σκεφτό-microουν ότι εκείνος θα έβλεπε πόσο καλά τα έβγαζα πέρα

T Z O A N N T I N T I O N [24]

Όταν τον είδα στο χώρο εκείνο microε τις κουρτίνες τριγύρωτου στην αίθουσα Eπειγόντων Περιστατικών στο Νοσοκοmicroείοτης Νέας Υόρκης είχε σπάσει ένα κοmicromicroάτι από ένα microπροστινότου δόντι υπέθεσα από την πτώση αφού υπήρχαν και microώλω-πες στο πρόσωπό του Όταν αναγνώρισα τη σορό την επόmicroενηmicroέρα στο γραφείο τελετών του Φρανκ Κάmicroπελ οι microώλωπες δενήταν εmicroφανείς Κατάλαβα ότι microάλλον ο εργολάβος κηδειών αυ-τό θα εννοούσε όταν του είπα πως δεν ήθελα ταρίχευση κιεκείνος είπε laquoεν τοιαύτη περιπτώσει απλώς θα τον συmicromicroορφώ-σουmicroε λιγάκιraquo αυτό θα εννοούσε να του καλύψουν τους microώλω-πες Το κοmicromicroάτι αυτό microε τον εργολάβο κηδειών παραmicroένει θο-λό Είχα φτάσει στο γραφείο τελετών τόσο αποφασισmicroένη νααποφύγω οποιαδήποτε αντίδραση δεν ήταν κόσmicroια (κλάmicroαταθυmicroό ακατάσχετο γέλιο παρά την υποχρέωσή microου να τηρήσωσιγή) ώστε είχα καταστείλει όλες ανεξαιρέτως τις συναισθηmicroα-τικές αντιδράσεις Όταν πέθανε η microητέρα microου ο υπάλληλοςτου γραφείου κηδειών που microετέφερε τη σορό της άφησε έναψεύτικο τριαντάφυλλο εκεί όπου κειτόταν το σώmicroα της στοκρεβάτι Ο αδελφός microου microού το είχε πει αυτό βαθύτατα προ-σβεβληmicroένος Θα ήmicroουν προετοιmicroασmicroένη να αντιταχθώ σταψεύτικα τριαντάφυλλα Θυmicroάmicroαι ότι αποφάσισα γρήγορα γιατο φέρετρο Θυmicroάmicroαι ότι στο γραφείο όπου υπέγραψα τα χαρ-τιά υπήρχε ένα microεγάλο εκκρεmicroές που δε δούλευε O ανιψιόςτου Tζον ο Tόνι Nταν που ήταν microαζί microου ανέφερε στον ερ-γολάβο κηδειών ότι δε λειτουργούσε Eκείνος λες και του έδινεmicroεγάλη χαρά η ευκαιρία να παράσχει διευκρινίσεις για το δια-κοσmicroητικό αυτό στοιχείο εξήγησε ότι το ρολόι είχε χρόνια ναδουλέψει αλλά το κρατούσαν εκεί laquoεν είδει επιmicroνηmicroόσυνου φό-ρου τιmicroήςraquo σε κάποια προηγούmicroενη ζωή της εταιρίας Έδινε

[25]

την εντύπωση ότι προσπαθούσε να προσδώσει στο ρολόι διδα-κτικό χαρακτήρα Εστίασα τη σκέψη microου στην Κιντάνα Κατά-φερα να microην ακούω όσα έλεγε ο εργολάβος κηδειών αλλά δενκατάφερα να microην ακούω τους στίχους που έρχονταν στο microυαλόmicroου καθώς εστίαζα τη σκέψη microου στην Κιντάνα Πέντε οργιέςβαθιά microες στα νερά του πατέρα σου σβήσαν τα χνάρια γίνανε κο-ράλλια τα οστά και τα microάτια του microαργαριτάρια1

Oχτώ microήνες αργότερα ρώτησα το διαχειριστή της πολυ-κατοικίας microας αν είχε ακόmicroα την καταχώριση του ηmicroερολογίουπου είχαν κάνει οι θυρωροί για τη νύχτα της 30ής ∆εκεmicroβρίουΉξερα ότι υπήρχε ηmicroερολόγιο καταγραφής συmicroβάντων τρίαχρόνια είχα διατελέσει πρόεδρος της επιτροπής διαχείρισηςστην πολυκατοικία το ηmicroερολόγιο του θυρωρείου ήταν στοι-χείο αναπόσπαστα συνδεδεmicroένο microε τη λειτουργία της πολυκα-τοικίας Την επόmicroενη microέρα ο διαχειριστής microου έστειλε τη σελί-δα της 30ής ∆εκεmicroβρίου Σύmicroφωνα microε το ηmicroερολόγιο στο θυ-ρωρείο εκείνη τη νύχτα ήταν ο Μάικλ Φλιν και ο Βασίλι Ιονέ-σκου Αυτό δεν το θυmicroόmicroουν Ο Βασίλι Ιονέσκου και ο Τζον εί-χαν ένα συνήθη διάλογο microε τον οποίο διασκέδαζαν στο ασαν-σέρ ένα microικρό παιχνίδι ανάmicroεσα σε έναν εξόριστο από τηΡουmicroανία του Τσαουσέσκου κι έναν καθολικό Ιρλανδό από τοΓουέστ Χάρτφορντ του Κονέκτικατ που βασιζόταν στην κοινήτους εκτίmicroηση για το πολιτικό γίγνεσθαι laquoΛοιπόν πού βρίσκε-

T Z O A N N T I N T I O N [26]

1 Ουίλλιαmicro Σαίξπηρ Η τρικυmicroία microτφρ Ερρίκος Μπελιές εκδ ΚέδροςΑθήνα 2003 σ 30 (ΣτΜ)

ται ο Μπιν Λάντενraquo έλεγε ο Βασίλι microόλις έmicroπαινε ο Τζον στοασανσέρ και όλο το ζουmicroί βρισκόταν στην επινόηση ολοένα καιπιο απροσδόκητων εκδοχών laquoΊσως να είναι στο ρετιρέraquo laquoΣτηmicroεζονέταraquo laquoΣτην αίθουσα γυmicroναστικήςraquo Μόλις είδα το όνοmicroατου Βασίλι στο ηmicroερολόγιο συνειδητοποίησα ότι δεν microπορού-σα να θυmicroηθώ αν είχε ξεκινήσει το συγκεκριmicroένο παιχνίδι ότανεπιστρέψαmicroε από το Μπεθ Ίσραελ Νορθ νωρίς το βράδυ της30ής ∆εκεmicroβρίου Το ηmicroερολόγιο για εκείνη τη βραδιά έδειχνεmicroόνο δύο καταχωρίσεις λιγότερες από ότι συνήθως ακόmicroη καιγια microια περίοδο του χρόνου κατά την οποία οι περισσότεροιαπό τους ενοίκους της πολυκατοικίας έφευγαν για πιο φιλόξε-να microέρη

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Πλήρωmicroα ασθενοφόρου έφτασε στις920 micromicro για τον κύριο Νταν Ο κύριοςΝταν microεταφέρθηκε στο νοσοκοmicroείο στις1005 micromicro

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Καmicroένος λαmicroπτήρας στο ασανσέρ προσώ-πων Α-Β

Το ασανσέρ Α-Β ήταν το δικό microας ασανσέρ το ασανσέρ microετο οποίο ανέβηκαν οι διασώστες στις 920 micromicro το ασανσέρ microετο οποίο κατέβασαν τον Τζον (κι εmicroένα) στο ασθενοφόρο στις1005 micromicro το ασανσέρ microε το οποίο εγώ επέστρεψα microόνη microουστο διαmicroέρισmicroά microας κάποια ώρα που δε σηmicroειώθηκε ∆εν είχαπαρατηρήσει καmicroένο λαmicroπτήρα στο ασανσέρ Ούτε είχα παρα-τηρήσει ότι οι διασώστες βρίσκονταν στο διαmicroέρισmicroά microας 45ολόκληρα λεπτά Πάντοτε το περιέγραφα ως laquo15-20 λεπτάraquoΑν βρίσκονταν εδώ τόσο πολύ αυτό σηmicroαίνει ότι εκείνος ήταν ζω-

[27]

ντανός Έθεσα το ερώτηmicroα σε ένα γνωστό microου γιατρό laquoΜερι-κές φορές χρειάζεται να δουλέψουν κάmicroποση ώραraquo είπε Πέ-ρασε αρκετό διάστηmicroα ώσπου να συνειδητοποιήσω ότι η απά-ντησή του δεν είχε καmicroία σχέση microε το ερώτηmicroά microου

Tο πιστοποιητικό θανάτου όταν το έλαβα έδινε ως ώραθανάτου τις 1018 micromicro 30 ∆εκεmicroβρίου 2003

Με είχαν ρωτήσει προτού φύγω από το νοσοκοmicroείο αν θαέδινα τη συγκατάθεσή microου για τη διενέργεια νεκροτοmicroής Είχαπει ναι Αργότερα διάβασα ότι η συγκεκριmicroένη ερώτηση σεέναν επιζώντα για τη διενέργεια νεκροτοmicroής θεωρείται στα νο-σοκοmicroεία ως το πιο λεπτό το πιο ευαίσθητο συχνά το πιο δύ-σκολο από τα στάδια της τυπικής διαδικασίας που ακολουθείτο θάνατο κάποιου Σύmicroφωνα microε πολλές microελέτες (για παρά-δειγmicroα Katz JL και Gardner R laquoΤο δίληmicromicroα του ειδικευό-microενου γιατρού Το αίτηmicroα για την έγκριση νεκροτοmicroήςraquo Psy-chiatry in Medicine 3197-203 1972) οι ίδιοι οι γιατροί βιώ-νουν έντονο άγχος σχετικά microε τη διατύπωση του αιτήmicroατοςΈχουν επίγνωση ότι η νεκροτοmicroή είναι θεmicroελιώδους σηmicroασίαςγια την εκmicroάθηση και τη διδασκαλία της ιατρικής αλλά γνωρί-ζουν επίσης ότι η εν λόγω διαδικασία αγγίζει έναν προαιώνιοφόβο Αν όποιος κι αν ήταν αυτός στο Νοσοκοmicroείο της ΝέαςΥόρκης που microου ζήτησε να εγκρίνω τη νεκροτοmicroή βίωνε ανάλο-γο άγχος θα microπορούσα να τον είχα γλιτώσει εγώ η ίδια τηνήθελα τη νεκροτοmicroή Την ήθελα τη νεκροτοmicroή παρά το γεγο-νός ότι στο πλαίσιο των ερευνών microου είχα δει να διενεργούνταινεκροτοmicroές Ήξερα ακριβώς τι γίνεται το στήθος ανοιγmicroένο

T Z O A N N T I N T I O N [28]

σαν κοτόπουλο στον πάγκο του χασάπη το πρόσωπο χωρίςτην επιδερmicroίδα του η ζυγαριά στην οποία ζύγιζαν τα εσωτερι-κά όργανα Είχα δει αξιωmicroατικούς του Τmicroήmicroατος Ανθρωποκτο-νιών να αποστρέφουν τα microάτια τους από νεκροτοmicroή που βρι-σκόταν σε εξέλιξη Εγώ παρrsquo όλα αυτά την ήθελα Έπρεπε ναmicroάθω πώς και γιατί και πότε είχε συmicroβεί Και microάλιστα ήθελα ναπαρίσταmicroαι στην αίθουσα την ώρα που θα την πραγmicroατοποιού-σαν (είχα παρακολουθήσει τις άλλες νεκροτοmicroές microαζί microε τονΤζον του την όφειλα τη δική του microου είχε καρφωθεί στο microυα-λό εκείνη τη στιγmicroή ότι αυτός θα βρισκόταν στην αίθουσα ανεγώ βρισκόmicroουν στο τραπέζι της νεκροτοmicroής) αλλά δεν εmicroπι-στευόmicroουν τον εαυτό microου ότι θα κατόρθωνε να επιχειρηmicroατο-λογήσει λογικά για το σκοπό microιας τέτοιας κίνησης οπότε δεντο ζήτησα καν

Αν το ασθενοφόρο έφυγε από το κτίριό microας στις 1005 micromicroκαι ο θάνατός του διαπιστώθηκε στις 1018 micromicro τα δεκατρίαλεπτά που microεσολαβούσαν ήταν απλώς χαρτούρα γραφειοκρα-τία για να διασφαλιστεί ότι τηρούνταν το προβλεπόmicroενο τυπι-κό του νοσοκοmicroείου και ότι συmicroπληρώνονταν τα απαραίτηταέγγραφα και ο κατάλληλος άνθρωπος θα ήταν διαθέσιmicroος γιανα ολοκληρώσει τη διαδικασία να ενηmicroερώσει την ψύχραιmicroηπελάτισσα

Η ολοκλήρωση της διαδικασίας έmicroαθα αργότερα ονοmicroαζό-ταν laquoδιακρίβωση της ώρας θανάτουraquo όπως αναγράφεται στοπιστοποιητικό laquoΏρα θανάτου 1018 micromicroraquo

Είχα ανάγκη να πιστέψω ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήτανήδη νεκρός

Αν δεν πίστευα ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήταν ήδη νεκρόςθα σκεφτόmicroουν ότι ίσως να είχα microπορέσει να τον σώσω

[29]

Page 9: Η χρονιά της μαγικής σκέψης - Τζ. Ντίντιον

Όταν δεν πήρα απάντηση η πρώτη microου σκέψη ήταν ότι εί-χε αρχίσει να τρώει και είχε πνιγεί Θυmicroάmicroαι ότι προσπάθησανα τον σηκώσω από την πλάτη της καρέκλας και να τον τραβή-ξω για να του δώσω τις πρώτες βοήθειες Θυmicroάmicroαι την αίσθη-ση του βάρους του καθώς έπεσε microπροστά χτυπώντας πρώταστο τραπέζι έπειτα στο πάτωmicroα Στην κουζίνα πλάι στο τηλέ-φωνο είχα κολλήσει microια κάρτα microε τους αριθmicroούς τηλεφώνουτων ασθενοφόρων από το Πρεσβυτεριανό Νοσοκοmicroείο τηςΝέας Υόρκης ∆εν είχα κολλήσει τους αριθmicroούς πλάι στο τηλέ-φωνο επειδή περίmicroενα ότι θα συνέβαινε αυτό που συνέβη Είχακολλήσει τους αριθmicroούς πλάι στο τηλέφωνο για το ενδεχόmicroενοκάποιος άλλος στο κτίριο να χρειαζόταν ασθενοφόρο

Κάποιος άλλοςΚάλεσα ένα από τα τηλέφωνα Ο υπάλληλος στο τηλεφωνι-

κό κέντρο microε ρώτησε αν ανέπνεε Εγώ απάντησα Ελάτε γρήγο-ρα Όταν έφτασε το ασθενοφόρο προσπάθησα να εξηγήσωστο πλήρωmicroά του τι είχε συmicroβεί αλλά πριν προλάβω το ση-microείο του καθιστικού όπου βρισκόταν πεσmicroένος ο Τζον είχε microε-τατραπεί σε αίθουσα επειγόντων περιστατικών Ένας απότους νοσοκόmicroους (ήταν τρεις ίσως τέσσερις ακόmicroη και microίαώρα αργότερα δε θυmicroόmicroουν τον ακριβή αριθmicroό) microιλούσε microε τονοσοκοmicroείο για το ηλεκτροκαρδιογράφηmicroα που ήδη τουςέστελναν Ένας άλλος άνοιγε την πρώτη ή τη δεύτερη σύριγγαγια τις πολλές ενέσεις που επρόκειτο να ακολουθήσουν (Επι-νεφρίνη Λιδοκαΐνη Προκαϊναmicroίδη Τα ονόmicroατα microου έρχοντανστο νου αλλά δεν είχα ιδέα από πού αναδύονταν) Θυmicroάmicroαιπου είπα ότι ίσως είχε πνιγεί microε το φαγητό Η εκδοχή αυτήαπορρίφθηκε microε microια απότοmicroη αρνητική χειρονοmicroία η αναπνευ-στική οδός δεν ήταν φραγmicroένη Χρησιmicroοποιούσαν τώρα τον

[17]

απινιδωτή σε microια απόπειρα να επαναφέρουν τους σφυγmicroούςτου Κατάφεραν κάτι που έmicroοιαζε microε φυσιολογικό χτύπο καρ-διάς (ή microου φάνηκε ότι κατάφεραν όλοι microέναmicroε σιωπηλοίέπειτα ακολούθησε microια απότοmicroη σύσπαση) microετά τον έχασαν κιάρχισαν πάλι από την αρχή

laquoΠαρουσιάζει επεισόδιο microαρmicroαρυγήςraquo θυmicroάmicroαι να λέει αυ-τός που microιλούσε στο τηλέφωνο

laquoΚοιλιακής microαρmicroαρυγήςraquo είπε ο καρδιολόγος του Τζονόταν τηλεφώνησε από το Ναντάκετ το επόmicroενο πρωί laquoΠιθα-νότατα θα είπαν κοιλιακής microαρmicroαρυγής microάλλον θα το προσ-διόρισανraquo

Ίσως να είπαν laquoκοιλιακής microαρmicroαρυγήςraquo ίσως όχι Η κολπι-κή microαρmicroαρυγή δεν προκαλεί καρδιακή ανακοπή ακαριαία ήαναγκαστικά Η κοιλιακή ναι Ίσως το laquoκοιλιακήraquo να ήταν τοευκόλως εννοούmicroενο

Θυmicroάmicroαι ότι προσπαθούσα να ξεκαθαρίσω στο κεφάλι microουτι επρόκειτο να γίνει microετά Αφού το πλήρωmicroα ενός ασθενοφό-ρου ήταν στο καθιστικό το επόmicroενο βήmicroα λογικά θα ήταν ηδιακοmicroιδή στο νοσοκοmicroείο Έκανα τη σκέψη ότι υπήρχε περί-πτωση οι νοσοκόmicroοι να αποφάσιζαν τη microεταφορά στο νοσοκο-microείο εντελώς ξαφνικά microε αποτέλεσmicroα εγώ να microην έχω προλά-βει να ετοιmicroαστώ ∆εν είχα πρόχειρα όσα ήταν απαραίτητα ναπάρω microαζί Θα έχανα χρόνο θα microε άφηναν πίσω Βρήκα τηντσάντα microου και κάτι κλειδιά και ένα συνοπτικό ιατρικό ιστορι-κό που είχε καταρτίσει ο γιατρός του Τζον Όταν επέστρεψαστο καθιστικό οι διασώστες παρακολουθούσαν την οθόνη τουυπολογιστή που είχαν στήσει στο πάτωmicroα ∆εν έβλεπα τηνοθόνη γιrsquo αυτό παρακολουθούσα τα πρόσωπά τους Θυmicroάmicroαιότι ο ένας κοίταζε τον άλλο Όταν πήραν την απόφαση να τον

T Z O A N N T I N T I O N [18]

microετακινήσουν συνέβησαν όλα πολύ γρήγορα Τους ακολούθη-σα στο ασανσέρ και τους ρώτησα αν γινόταν να πάω microαζί τουςΕίπαν ότι πρώτα θα κατέβαζαν το φορείο εγώ microπορούσα νατους ακολουθήσω microε το δεύτερο ασθενοφόρο Ένας από αυ-τούς περίmicroενε microαζί microου να ξανανέβει το ασανσέρ Ώσπου ναφτάσουmicroε εmicroείς στο δεύτερο όχηmicroα ήδη αποmicroακρυνόταν τοασθενοφόρο που περίmicroενε microπροστά από το κτίριο και microετέφερετο φορείο Για να φτάσει κανείς από το κτίριό microας στο τmicroήmicroατου Πρεσβυτεριανού Νοσοκοmicroείου της Νέας Υόρκης που πα-λιά λεγόταν απλώς Νοσοκοmicroείο της Νέας Υόρκης πρέπει ναδιασχίσει έξι οικοδοmicroικά τετράγωνα microέσα στην πόλη ∆ε θυmicroά-microαι τις σειρήνες ∆ε θυmicroάmicroαι το microποτιλιάρισmicroα Όταν φτάσαmicroεστην είσοδο του νοσοκοmicroείου για τα επείγοντα περιστατικά τοφορείο είχε σχεδόν χαθεί στο κτίριο Ένας άντρας περίmicroενεστο δροmicroάκι Όλοι οι άλλοι που έβλεπα φορούσαν χειρουργι-κές ποδιές Ο άντρας όχι laquoΕίναι η σύζυγοςraquo ρώτησε τον οδη-γό έπειτα στράφηκε σrsquo εmicroένα laquoΕίmicroαι ο κοινωνικός λειτουργόςσαςraquo είπε και microάλλον εκείνη τη στιγmicroή το συνειδητοποίησα

laquoΆνοιξα την πόρτα και είδα τον άνθρωπο microε τα πράσιναρούχα και το κατάλαβα Αmicroέσως το κατάλαβαraquo Έτσι είπε ηmicroητέρα ενός δεκαεννιάχρονου που είχε σκοτωθεί από βόmicroβαστο Κιρκούκ Αυτά ήταν τα λόγια της σε ένα ντοκιmicroαντέρ τουκαναλιού HBO όπως τα microετέφερε ο Μποmicroπ Χέρmicroπερτ στους Νιου Γιορκ Τάιmicroς το πρωί της 12ης Νοεmicroβρίου 2004 laquoΑλλάεγώ σκέφτηκα ότι αν δεν τον άφηνα να microπει στο σπίτι όσο δεντον άφηνα να microπει στο σπίτι δε θα microπορούσε να microου το πει

[19]

Και τότε αυτό ndash τίποτε από όλα αυτά δε θα είχε συmicroβεί Οπό-τε εκείνος έλεγε συνεχώς ldquoΚυρία microου πρέπει να έρθω microέσαrdquoΚαι εγώ του απαντούσα συνεχώς ldquoΛυπάmicroαι αλλά δεν microπορείτενα περάσετεrdquoraquo

Μόλις διάβασα το άρθρο καθώς έπαιρνα πρωινό κάπουέντεκα microήνες έπειτα από τη νύχτα microε το ασθενοφόρο και τονκοινωνικό λειτουργό αναγνώρισα ότι οι σκέψεις αυτές ήτανκαι δικές microου

Στην αίθουσα Επειγόντων Περιστατικών έβλεπα κι άλλουςανθρώπους microε ρούχα χειρουργείου να σπρώχνουν το φορείοκαι να το microεταφέρουν σε ένα θάλαmicroο Κάποιος microου είπε να πε-ριmicroένω στην αίθουσα υποδοχής Περίmicroενα Κόσmicroος στεκότανστην ουρά για να διευθετήσει τα γραφειοκρατικά της εισαγω-γής στα Επείγοντα Η αναmicroονή στην ουρά φαινόταν η πιοεποικοδοmicroητική λύση Η αναmicroονή στην ουρά σήmicroαινε ότι είχαακόmicroα χρόνο να το αντιmicroετωπίσω είχα αντίγραφα των καρτώνιατρικής περίθαλψης στην τσάντα microου microε το νοσοκοmicroείο αυτόδεν είχα ποτέ στο παρελθόν δοσοληψίες ndash το Νοσοκοmicroείο τηςΝέας Υόρκης ήταν το Πρεσmicroπιτέριαν της Νέας Υόρκης πουσυνεργάζεται microε το ιατρικό τmicroήmicroα του Πανεπιστηmicroίου τουΚορνέλ ενώ το Ιατρικό Κέντρο που ήξερα εγώ ήταν το Κολού-microπια το Πρεσmicroπιτέριαν που συνεργάζεται microε το ΠανεπιστήmicroιοΚολούmicroπια στη διασταύρωση της 168ης Οδού microε την Μπροντ-γουέι microια διαδροmicroή είκοσι λεπτών στην καλύτερη περίπτωσηάρα υπερβολικά microακριά για τέτοιου είδους έκτακτα περιστατι-κά ndash αλλά εγώ θα microπορούσα να το φέρω βόλτα και τούτο το ξέ-νο νοσοκοmicroείο θα microπορούσα να φανώ χρήσιmicroη θα microπορούσανα κανονίσω τη microεταφορά του στο Πρεσmicroπιτέριαν του Κολού-microπια όταν θα σταθεροποιούνταν η κατάστασή του Είχα εστιά-

T Z O A N N T I N T I O N [20]

σει την προσοχή microου στις λεπτοmicroέρειες της άmicroεσης microεταφοράςτου στο Κολούmicroπια (θα χρειαζόταν κρεβάτι microε όργανα τηλεmicroε-τρίας στο τέλος θα κανόνιζα να microεταφερθεί και η Κιντάνα στοΚολούmicroπια τη βραδιά που είχε κάνει εισαγωγή στο ΜπεθΊσραελ Νορθ είχα γράψει σε microια κάρτα τους αριθmicroούς τωνβοmicroβητών τσέπης κάmicroποσων γιατρών του Κολούmicroπια όλο καικάποιος θα microπορούσε να το φέρει σε πέρας όλο αυτό) όταν ξα-ναεmicroφανίστηκε ο κοινωνικός λειτουργός και microε πήρε από τηνουρά σε ένα άδειο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αί-θουσα υποδοχής laquoΜπορείτε να περιmicroένετε εδώraquo είπε Περί-microενα Στο δωmicroάτιο έκανε κρύο ή κρύωνα εγώ Αναρωτιόmicroουνπόσος χρόνος είχε περάσει από την ώρα που είχα καλέσει τοασθενοφόρο ώσπου να φτάσουν οι νοσοκόmicroοι Μου είχε φανείσαν να microην είχε περάσει καθόλου χρόνος (το κάρφος εν τωοφθαλmicroώ του Θεού ήταν η φράση που microου ερχόταν στο νου όσοήmicroουν στο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αίθουσαυποδοχής) αλλά πρέπει να ήταν το λιγότερο κάποια λεπτά

Παλιά είχα σε έναν πίνακα ανακοινώσεων στο γραφείο microουγια λόγους που είχαν να κάνουν microε κάποιο στοιχείο πλοκής σεmicroια ταινία microια κάρτα αρχειοθέτησης στην οποία είχα σηmicroειώ-σει microια πρόταση από το Merck Manual σχετικά microε το πόσοχρόνο microπορεί να αντέξει ο εγκέφαλος στερούmicroενος το οξυγόνοΣτο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αίθουσα υποδο-χής η εικόνα της ροζ κάρτας γύριζε διαρκώς στο microυαλό microουlaquoΑνοξία ιστών για gt 4 ως 6 λεπτά microπορεί να προκαλέσει microηαναστρέψιmicroη εγκεφαλική βλάβη ή θάνατοraquo Προσπαθούσα ναπείσω τον εαυτό microου ότι δε θυmicroόmicroουν τη φράση σωστά ότανεπανεmicroφανίστηκε ο κοινωνικός λειτουργός Μαζί του είχε ένανάντρα τον οποίο σύστησε ως laquoο γιατρός του συζύγου σαςraquo

[21]

Έπειτα σιωπή laquoΕίναι νεκρός εraquo άκουσα τη φωνή microου να λέειστο γιατρό Ο γιατρός έριξε ένα βλέmicromicroα στον κοινωνικό λει-τουργό laquo∆εν υπάρχει πρόβληmicroαraquo είπε ο κοινωνικός λειτουρ-γός laquoΕίναι πολύ ψύχραιmicroη πελάτισσαraquo Με οδήγησαν στο θά-λαmicroο όπου κειτόταν ο Τζον microόνος τώρα τριγύρω του οι κουρ-τίνες τον χώριζαν από τους άλλους Ρώτησαν αν ήθελα ιερέαΕίπα ναι Εmicroφανίστηκε ένας ιερέας και είπε αυτά που έπρεπεΤον ευχαρίστησα Μου έδωσαν την ασηmicroένια θήκη σαν έλα-σmicroα όπου έβαζε ο Τζον το δίπλωmicroα οδήγησης και τις πιστωτι-κές του κάρτες Μου έδωσαν τα χρήmicroατα που ήταν στην τσέπητου Μου έδωσαν το ρολόι του Μου έδωσαν το κινητό τουΜου έδωσαν microια πλαστική σακούλα στην οποία microου είπαν ότιθα έβρισκα τα ρούχα του Τους ευχαρίστησα Ο κοινωνικόςλειτουργός ρώτησε αν υπήρχε κάτι άλλο που microπορούσε να κά-νει για microένα Είπα ότι θα microπορούσε να microε βάλει σε ένα ταξίΜε έβαλε Τον ευχαρίστησα laquoΈχετε χρήmicroατα να πληρώσετετα κόmicroιστραraquo ρώτησε Είπα ναι η ψύχραιmicroη πελάτισσα Ότανmicroπήκα στο διαmicroέρισmicroα και είδα το microπουφάν και το κασκόλ τουΤζον ακόmicroα πάνω στην καρέκλα όπου τα είχε αφήσει microόλιςεπιστρέψαmicroε από την επίσκεψη στην Κιντάνα στο MπεθΊσραελ Nορθ (το κόκκινο κασmicroιρένιο κασκόλ το αντιανεmicroικόmicroάρκας Patagonia που το φορούσε το συνεργείο στην ταινίαΥπόθεση πολύ προσωπική) αναρωτήθηκα τι θα επιτρεπόταν νακάνει microια microη ψύχραιmicroη πελάτισσα Να καταρρεύσει Να χρεια-στεί αγωγή microε ηρεmicroιστικά Να ουρλιάξει

T Z O A N N T I N T I O N [22]

[23]

Θυmicroάmicroαι να σκέφτοmicroαι ότι έπρεπε να το συζητήσω microε τονΤζον

∆εν υπήρχε τίποτα που δε συζητούσα microε τον ΤζονΕπειδή ήmicroαστε και οι δύο συγγραφείς και δουλεύαmicroε και οι

δύο στο σπίτι οι microέρες του καθενός microας ήταν γεmicroάτες από τονήχο της φωνής του άλλου

∆εν πίστευα ότι είχε πάντα δίκιο ούτε εκείνος πίστευε ότιείχα πάντα δίκιο αλλά ο καθένας microας ήταν για τον άλλο ο άν-θρωπος που εmicroπιστευόταν ∆εν υπήρχε κανένας διαχωρισmicroόςστις επενδύσεις ή στα συmicroφέροντά microας σε οποιαδήποτε περί-σταση Πολλοί υπέθεταν αφού τη microια ο ένας και την άλλη οάλλος έπαιρνε καλύτερες κριτικές microεγαλύτερη αναγνώριση ότιη προσωπική microας ζωή θα ήταν ναρκοπέδιο γεmicroάτο microε επαγγελ-microατικές αντιζηλίες και microικροπρέπειες Κάτι τέτοιο απείχε όmicroωςτόσο πολύ από την πραγmicroατικότητα ώστε η επιmicroονή του κό-σmicroου σε αυτό έφτασε να δηmicroιουργεί ορισmicroένα χάσmicroατα κατα-νόησης ως προς τη συνήθη αντίληψη περί γάmicroου

Το συγκεκριmicroένο ήταν ένα ακόmicroη από τα ζητήmicroατα που συ-ζητούσαmicroε

Αυτό που θυmicroάmicroαι πιο έντονα σχετικά microε το διαmicroέρισmicroα τηνύχτα που επέστρεψα microόνη από το Νοσοκοmicroείο της ΝέαςΥόρκης ήταν η σιγή του

Στην πλαστική τσάντα που microου είχαν δώσει στο νοσοκοmicroείουπήρχε ένα κοτλέ παντελόνι ένα microάλλινο πουκάmicroισο microια ζώνηκαι microου φαίνεται τίποτε άλλο Τα πόδια του παντελονιού ταείχαν ανοίξει κατά microήκος υπέθεσα οι νοσοκόmicroοι Το πουκάmicroι-σο ήταν λερωmicroένο microε αίmicroα Η ζώνη ήταν ένα κουβάρι Θυmicroά-

microαι που έβαλα το κινητό του στο φορτιστή του γραφείου τουΘυmicroάmicroαι που έβαλα την ασηmicroένια θήκη του στην κρεβατοκά-microαρα στο κουτί όπου φυλάγαmicroε τα διαβατήρια και τα πιστο-ποιητικά γέννησης και τις βεβαιώσεις του δικαστηρίου ότι εί-χαmicroε εκπληρώσει τις υποχρεώσεις microας ως ένορκοι Κοιτάζωτώρα τη θήκη και βλέπω ότι αυτές ήταν οι κάρτες που είχε microα-ζί του microια άδεια οδήγησης από την πολιτεία της Νέας Υόρκηςη οποία έπρεπε να ανανεωθεί στις 25 Μαΐου του 2004 microιακάρτα για το microηχάνηmicroα ανάληψης microετρητών από την τράπεζαChase microια κάρτα Αmicroέρικαν Εξπρές microια microάστερκαρντ της τρά-πεζας Wells Fargo microια κάρτα του Μητροπολιτικού Μουσείουτης Νέας Υόρκης microια κάρτα της Ένωσης Συγγραφέων ∆υτι-κής Αmicroερικής (ήταν η περίοδος πριν από την ψηφοφορία γιατα βραβεία της Αmicroερικανικής Ακαδηmicroίας Κινηmicroατογράφουοπότε microπορούσε να χρησιmicroοποιήσει την κάρτα της ΈνωσηςΣυγγραφέων για να βλέπει ταινίες δωρεάν πρέπει να είχε πάεισε κάποια ταινία δε θυmicroόmicroουν) microια κάρτα ιατροφαρmicroακευτι-κής περίθαλψης και microια κάρτα που είχε εκδώσει η εταιρία ια-τρικών ειδών Medtronic όπου αναγραφόταν laquomicroου έχει τοποθε-τηθεί ο βηmicroατοδότης τύπου Kappa 900 SRraquo ο σειριακός αριθ-microός της συσκευής ένας τηλεφωνικός αριθmicroός κλήσης του για-τρού που είχε κάνει την εmicroφύτευση και η σηmicroείωση laquoηmicroεροmicroη-νία εmicroφύτευσης 3 Ιουνίου 2003raquo Θυmicroάmicroαι που έβαλα τα microε-τρητά που ήταν στην τσέπη του microαζί microε τα microετρητά στην τσά-ντα microου που ίσιωσα τα χαρτονοmicroίσmicroατα που πολύ προσεκτικάέβαλα όλα τα εικοσαδόλαρα microαζί όλα τα δεκαδόλαρα microαζίόλα τα πεντοδόλαρα microαζί και όλα τα νοmicroίσmicroατα του ενός δολα-ρίου microαζί Και καθώς έκανα όλα τούτα θυmicroάmicroαι που σκεφτό-microουν ότι εκείνος θα έβλεπε πόσο καλά τα έβγαζα πέρα

T Z O A N N T I N T I O N [24]

Όταν τον είδα στο χώρο εκείνο microε τις κουρτίνες τριγύρωτου στην αίθουσα Eπειγόντων Περιστατικών στο Νοσοκοmicroείοτης Νέας Υόρκης είχε σπάσει ένα κοmicromicroάτι από ένα microπροστινότου δόντι υπέθεσα από την πτώση αφού υπήρχαν και microώλω-πες στο πρόσωπό του Όταν αναγνώρισα τη σορό την επόmicroενηmicroέρα στο γραφείο τελετών του Φρανκ Κάmicroπελ οι microώλωπες δενήταν εmicroφανείς Κατάλαβα ότι microάλλον ο εργολάβος κηδειών αυ-τό θα εννοούσε όταν του είπα πως δεν ήθελα ταρίχευση κιεκείνος είπε laquoεν τοιαύτη περιπτώσει απλώς θα τον συmicromicroορφώ-σουmicroε λιγάκιraquo αυτό θα εννοούσε να του καλύψουν τους microώλω-πες Το κοmicromicroάτι αυτό microε τον εργολάβο κηδειών παραmicroένει θο-λό Είχα φτάσει στο γραφείο τελετών τόσο αποφασισmicroένη νααποφύγω οποιαδήποτε αντίδραση δεν ήταν κόσmicroια (κλάmicroαταθυmicroό ακατάσχετο γέλιο παρά την υποχρέωσή microου να τηρήσωσιγή) ώστε είχα καταστείλει όλες ανεξαιρέτως τις συναισθηmicroα-τικές αντιδράσεις Όταν πέθανε η microητέρα microου ο υπάλληλοςτου γραφείου κηδειών που microετέφερε τη σορό της άφησε έναψεύτικο τριαντάφυλλο εκεί όπου κειτόταν το σώmicroα της στοκρεβάτι Ο αδελφός microου microού το είχε πει αυτό βαθύτατα προ-σβεβληmicroένος Θα ήmicroουν προετοιmicroασmicroένη να αντιταχθώ σταψεύτικα τριαντάφυλλα Θυmicroάmicroαι ότι αποφάσισα γρήγορα γιατο φέρετρο Θυmicroάmicroαι ότι στο γραφείο όπου υπέγραψα τα χαρ-τιά υπήρχε ένα microεγάλο εκκρεmicroές που δε δούλευε O ανιψιόςτου Tζον ο Tόνι Nταν που ήταν microαζί microου ανέφερε στον ερ-γολάβο κηδειών ότι δε λειτουργούσε Eκείνος λες και του έδινεmicroεγάλη χαρά η ευκαιρία να παράσχει διευκρινίσεις για το δια-κοσmicroητικό αυτό στοιχείο εξήγησε ότι το ρολόι είχε χρόνια ναδουλέψει αλλά το κρατούσαν εκεί laquoεν είδει επιmicroνηmicroόσυνου φό-ρου τιmicroήςraquo σε κάποια προηγούmicroενη ζωή της εταιρίας Έδινε

[25]

την εντύπωση ότι προσπαθούσε να προσδώσει στο ρολόι διδα-κτικό χαρακτήρα Εστίασα τη σκέψη microου στην Κιντάνα Κατά-φερα να microην ακούω όσα έλεγε ο εργολάβος κηδειών αλλά δενκατάφερα να microην ακούω τους στίχους που έρχονταν στο microυαλόmicroου καθώς εστίαζα τη σκέψη microου στην Κιντάνα Πέντε οργιέςβαθιά microες στα νερά του πατέρα σου σβήσαν τα χνάρια γίνανε κο-ράλλια τα οστά και τα microάτια του microαργαριτάρια1

Oχτώ microήνες αργότερα ρώτησα το διαχειριστή της πολυ-κατοικίας microας αν είχε ακόmicroα την καταχώριση του ηmicroερολογίουπου είχαν κάνει οι θυρωροί για τη νύχτα της 30ής ∆εκεmicroβρίουΉξερα ότι υπήρχε ηmicroερολόγιο καταγραφής συmicroβάντων τρίαχρόνια είχα διατελέσει πρόεδρος της επιτροπής διαχείρισηςστην πολυκατοικία το ηmicroερολόγιο του θυρωρείου ήταν στοι-χείο αναπόσπαστα συνδεδεmicroένο microε τη λειτουργία της πολυκα-τοικίας Την επόmicroενη microέρα ο διαχειριστής microου έστειλε τη σελί-δα της 30ής ∆εκεmicroβρίου Σύmicroφωνα microε το ηmicroερολόγιο στο θυ-ρωρείο εκείνη τη νύχτα ήταν ο Μάικλ Φλιν και ο Βασίλι Ιονέ-σκου Αυτό δεν το θυmicroόmicroουν Ο Βασίλι Ιονέσκου και ο Τζον εί-χαν ένα συνήθη διάλογο microε τον οποίο διασκέδαζαν στο ασαν-σέρ ένα microικρό παιχνίδι ανάmicroεσα σε έναν εξόριστο από τηΡουmicroανία του Τσαουσέσκου κι έναν καθολικό Ιρλανδό από τοΓουέστ Χάρτφορντ του Κονέκτικατ που βασιζόταν στην κοινήτους εκτίmicroηση για το πολιτικό γίγνεσθαι laquoΛοιπόν πού βρίσκε-

T Z O A N N T I N T I O N [26]

1 Ουίλλιαmicro Σαίξπηρ Η τρικυmicroία microτφρ Ερρίκος Μπελιές εκδ ΚέδροςΑθήνα 2003 σ 30 (ΣτΜ)

ται ο Μπιν Λάντενraquo έλεγε ο Βασίλι microόλις έmicroπαινε ο Τζον στοασανσέρ και όλο το ζουmicroί βρισκόταν στην επινόηση ολοένα καιπιο απροσδόκητων εκδοχών laquoΊσως να είναι στο ρετιρέraquo laquoΣτηmicroεζονέταraquo laquoΣτην αίθουσα γυmicroναστικήςraquo Μόλις είδα το όνοmicroατου Βασίλι στο ηmicroερολόγιο συνειδητοποίησα ότι δεν microπορού-σα να θυmicroηθώ αν είχε ξεκινήσει το συγκεκριmicroένο παιχνίδι ότανεπιστρέψαmicroε από το Μπεθ Ίσραελ Νορθ νωρίς το βράδυ της30ής ∆εκεmicroβρίου Το ηmicroερολόγιο για εκείνη τη βραδιά έδειχνεmicroόνο δύο καταχωρίσεις λιγότερες από ότι συνήθως ακόmicroη καιγια microια περίοδο του χρόνου κατά την οποία οι περισσότεροιαπό τους ενοίκους της πολυκατοικίας έφευγαν για πιο φιλόξε-να microέρη

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Πλήρωmicroα ασθενοφόρου έφτασε στις920 micromicro για τον κύριο Νταν Ο κύριοςΝταν microεταφέρθηκε στο νοσοκοmicroείο στις1005 micromicro

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Καmicroένος λαmicroπτήρας στο ασανσέρ προσώ-πων Α-Β

Το ασανσέρ Α-Β ήταν το δικό microας ασανσέρ το ασανσέρ microετο οποίο ανέβηκαν οι διασώστες στις 920 micromicro το ασανσέρ microετο οποίο κατέβασαν τον Τζον (κι εmicroένα) στο ασθενοφόρο στις1005 micromicro το ασανσέρ microε το οποίο εγώ επέστρεψα microόνη microουστο διαmicroέρισmicroά microας κάποια ώρα που δε σηmicroειώθηκε ∆εν είχαπαρατηρήσει καmicroένο λαmicroπτήρα στο ασανσέρ Ούτε είχα παρα-τηρήσει ότι οι διασώστες βρίσκονταν στο διαmicroέρισmicroά microας 45ολόκληρα λεπτά Πάντοτε το περιέγραφα ως laquo15-20 λεπτάraquoΑν βρίσκονταν εδώ τόσο πολύ αυτό σηmicroαίνει ότι εκείνος ήταν ζω-

[27]

ντανός Έθεσα το ερώτηmicroα σε ένα γνωστό microου γιατρό laquoΜερι-κές φορές χρειάζεται να δουλέψουν κάmicroποση ώραraquo είπε Πέ-ρασε αρκετό διάστηmicroα ώσπου να συνειδητοποιήσω ότι η απά-ντησή του δεν είχε καmicroία σχέση microε το ερώτηmicroά microου

Tο πιστοποιητικό θανάτου όταν το έλαβα έδινε ως ώραθανάτου τις 1018 micromicro 30 ∆εκεmicroβρίου 2003

Με είχαν ρωτήσει προτού φύγω από το νοσοκοmicroείο αν θαέδινα τη συγκατάθεσή microου για τη διενέργεια νεκροτοmicroής Είχαπει ναι Αργότερα διάβασα ότι η συγκεκριmicroένη ερώτηση σεέναν επιζώντα για τη διενέργεια νεκροτοmicroής θεωρείται στα νο-σοκοmicroεία ως το πιο λεπτό το πιο ευαίσθητο συχνά το πιο δύ-σκολο από τα στάδια της τυπικής διαδικασίας που ακολουθείτο θάνατο κάποιου Σύmicroφωνα microε πολλές microελέτες (για παρά-δειγmicroα Katz JL και Gardner R laquoΤο δίληmicromicroα του ειδικευό-microενου γιατρού Το αίτηmicroα για την έγκριση νεκροτοmicroήςraquo Psy-chiatry in Medicine 3197-203 1972) οι ίδιοι οι γιατροί βιώ-νουν έντονο άγχος σχετικά microε τη διατύπωση του αιτήmicroατοςΈχουν επίγνωση ότι η νεκροτοmicroή είναι θεmicroελιώδους σηmicroασίαςγια την εκmicroάθηση και τη διδασκαλία της ιατρικής αλλά γνωρί-ζουν επίσης ότι η εν λόγω διαδικασία αγγίζει έναν προαιώνιοφόβο Αν όποιος κι αν ήταν αυτός στο Νοσοκοmicroείο της ΝέαςΥόρκης που microου ζήτησε να εγκρίνω τη νεκροτοmicroή βίωνε ανάλο-γο άγχος θα microπορούσα να τον είχα γλιτώσει εγώ η ίδια τηνήθελα τη νεκροτοmicroή Την ήθελα τη νεκροτοmicroή παρά το γεγο-νός ότι στο πλαίσιο των ερευνών microου είχα δει να διενεργούνταινεκροτοmicroές Ήξερα ακριβώς τι γίνεται το στήθος ανοιγmicroένο

T Z O A N N T I N T I O N [28]

σαν κοτόπουλο στον πάγκο του χασάπη το πρόσωπο χωρίςτην επιδερmicroίδα του η ζυγαριά στην οποία ζύγιζαν τα εσωτερι-κά όργανα Είχα δει αξιωmicroατικούς του Τmicroήmicroατος Ανθρωποκτο-νιών να αποστρέφουν τα microάτια τους από νεκροτοmicroή που βρι-σκόταν σε εξέλιξη Εγώ παρrsquo όλα αυτά την ήθελα Έπρεπε ναmicroάθω πώς και γιατί και πότε είχε συmicroβεί Και microάλιστα ήθελα ναπαρίσταmicroαι στην αίθουσα την ώρα που θα την πραγmicroατοποιού-σαν (είχα παρακολουθήσει τις άλλες νεκροτοmicroές microαζί microε τονΤζον του την όφειλα τη δική του microου είχε καρφωθεί στο microυα-λό εκείνη τη στιγmicroή ότι αυτός θα βρισκόταν στην αίθουσα ανεγώ βρισκόmicroουν στο τραπέζι της νεκροτοmicroής) αλλά δεν εmicroπι-στευόmicroουν τον εαυτό microου ότι θα κατόρθωνε να επιχειρηmicroατο-λογήσει λογικά για το σκοπό microιας τέτοιας κίνησης οπότε δεντο ζήτησα καν

Αν το ασθενοφόρο έφυγε από το κτίριό microας στις 1005 micromicroκαι ο θάνατός του διαπιστώθηκε στις 1018 micromicro τα δεκατρίαλεπτά που microεσολαβούσαν ήταν απλώς χαρτούρα γραφειοκρα-τία για να διασφαλιστεί ότι τηρούνταν το προβλεπόmicroενο τυπι-κό του νοσοκοmicroείου και ότι συmicroπληρώνονταν τα απαραίτηταέγγραφα και ο κατάλληλος άνθρωπος θα ήταν διαθέσιmicroος γιανα ολοκληρώσει τη διαδικασία να ενηmicroερώσει την ψύχραιmicroηπελάτισσα

Η ολοκλήρωση της διαδικασίας έmicroαθα αργότερα ονοmicroαζό-ταν laquoδιακρίβωση της ώρας θανάτουraquo όπως αναγράφεται στοπιστοποιητικό laquoΏρα θανάτου 1018 micromicroraquo

Είχα ανάγκη να πιστέψω ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήτανήδη νεκρός

Αν δεν πίστευα ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήταν ήδη νεκρόςθα σκεφτόmicroουν ότι ίσως να είχα microπορέσει να τον σώσω

[29]

Page 10: Η χρονιά της μαγικής σκέψης - Τζ. Ντίντιον

απινιδωτή σε microια απόπειρα να επαναφέρουν τους σφυγmicroούςτου Κατάφεραν κάτι που έmicroοιαζε microε φυσιολογικό χτύπο καρ-διάς (ή microου φάνηκε ότι κατάφεραν όλοι microέναmicroε σιωπηλοίέπειτα ακολούθησε microια απότοmicroη σύσπαση) microετά τον έχασαν κιάρχισαν πάλι από την αρχή

laquoΠαρουσιάζει επεισόδιο microαρmicroαρυγήςraquo θυmicroάmicroαι να λέει αυ-τός που microιλούσε στο τηλέφωνο

laquoΚοιλιακής microαρmicroαρυγήςraquo είπε ο καρδιολόγος του Τζονόταν τηλεφώνησε από το Ναντάκετ το επόmicroενο πρωί laquoΠιθα-νότατα θα είπαν κοιλιακής microαρmicroαρυγής microάλλον θα το προσ-διόρισανraquo

Ίσως να είπαν laquoκοιλιακής microαρmicroαρυγήςraquo ίσως όχι Η κολπι-κή microαρmicroαρυγή δεν προκαλεί καρδιακή ανακοπή ακαριαία ήαναγκαστικά Η κοιλιακή ναι Ίσως το laquoκοιλιακήraquo να ήταν τοευκόλως εννοούmicroενο

Θυmicroάmicroαι ότι προσπαθούσα να ξεκαθαρίσω στο κεφάλι microουτι επρόκειτο να γίνει microετά Αφού το πλήρωmicroα ενός ασθενοφό-ρου ήταν στο καθιστικό το επόmicroενο βήmicroα λογικά θα ήταν ηδιακοmicroιδή στο νοσοκοmicroείο Έκανα τη σκέψη ότι υπήρχε περί-πτωση οι νοσοκόmicroοι να αποφάσιζαν τη microεταφορά στο νοσοκο-microείο εντελώς ξαφνικά microε αποτέλεσmicroα εγώ να microην έχω προλά-βει να ετοιmicroαστώ ∆εν είχα πρόχειρα όσα ήταν απαραίτητα ναπάρω microαζί Θα έχανα χρόνο θα microε άφηναν πίσω Βρήκα τηντσάντα microου και κάτι κλειδιά και ένα συνοπτικό ιατρικό ιστορι-κό που είχε καταρτίσει ο γιατρός του Τζον Όταν επέστρεψαστο καθιστικό οι διασώστες παρακολουθούσαν την οθόνη τουυπολογιστή που είχαν στήσει στο πάτωmicroα ∆εν έβλεπα τηνοθόνη γιrsquo αυτό παρακολουθούσα τα πρόσωπά τους Θυmicroάmicroαιότι ο ένας κοίταζε τον άλλο Όταν πήραν την απόφαση να τον

T Z O A N N T I N T I O N [18]

microετακινήσουν συνέβησαν όλα πολύ γρήγορα Τους ακολούθη-σα στο ασανσέρ και τους ρώτησα αν γινόταν να πάω microαζί τουςΕίπαν ότι πρώτα θα κατέβαζαν το φορείο εγώ microπορούσα νατους ακολουθήσω microε το δεύτερο ασθενοφόρο Ένας από αυ-τούς περίmicroενε microαζί microου να ξανανέβει το ασανσέρ Ώσπου ναφτάσουmicroε εmicroείς στο δεύτερο όχηmicroα ήδη αποmicroακρυνόταν τοασθενοφόρο που περίmicroενε microπροστά από το κτίριο και microετέφερετο φορείο Για να φτάσει κανείς από το κτίριό microας στο τmicroήmicroατου Πρεσβυτεριανού Νοσοκοmicroείου της Νέας Υόρκης που πα-λιά λεγόταν απλώς Νοσοκοmicroείο της Νέας Υόρκης πρέπει ναδιασχίσει έξι οικοδοmicroικά τετράγωνα microέσα στην πόλη ∆ε θυmicroά-microαι τις σειρήνες ∆ε θυmicroάmicroαι το microποτιλιάρισmicroα Όταν φτάσαmicroεστην είσοδο του νοσοκοmicroείου για τα επείγοντα περιστατικά τοφορείο είχε σχεδόν χαθεί στο κτίριο Ένας άντρας περίmicroενεστο δροmicroάκι Όλοι οι άλλοι που έβλεπα φορούσαν χειρουργι-κές ποδιές Ο άντρας όχι laquoΕίναι η σύζυγοςraquo ρώτησε τον οδη-γό έπειτα στράφηκε σrsquo εmicroένα laquoΕίmicroαι ο κοινωνικός λειτουργόςσαςraquo είπε και microάλλον εκείνη τη στιγmicroή το συνειδητοποίησα

laquoΆνοιξα την πόρτα και είδα τον άνθρωπο microε τα πράσιναρούχα και το κατάλαβα Αmicroέσως το κατάλαβαraquo Έτσι είπε ηmicroητέρα ενός δεκαεννιάχρονου που είχε σκοτωθεί από βόmicroβαστο Κιρκούκ Αυτά ήταν τα λόγια της σε ένα ντοκιmicroαντέρ τουκαναλιού HBO όπως τα microετέφερε ο Μποmicroπ Χέρmicroπερτ στους Νιου Γιορκ Τάιmicroς το πρωί της 12ης Νοεmicroβρίου 2004 laquoΑλλάεγώ σκέφτηκα ότι αν δεν τον άφηνα να microπει στο σπίτι όσο δεντον άφηνα να microπει στο σπίτι δε θα microπορούσε να microου το πει

[19]

Και τότε αυτό ndash τίποτε από όλα αυτά δε θα είχε συmicroβεί Οπό-τε εκείνος έλεγε συνεχώς ldquoΚυρία microου πρέπει να έρθω microέσαrdquoΚαι εγώ του απαντούσα συνεχώς ldquoΛυπάmicroαι αλλά δεν microπορείτενα περάσετεrdquoraquo

Μόλις διάβασα το άρθρο καθώς έπαιρνα πρωινό κάπουέντεκα microήνες έπειτα από τη νύχτα microε το ασθενοφόρο και τονκοινωνικό λειτουργό αναγνώρισα ότι οι σκέψεις αυτές ήτανκαι δικές microου

Στην αίθουσα Επειγόντων Περιστατικών έβλεπα κι άλλουςανθρώπους microε ρούχα χειρουργείου να σπρώχνουν το φορείοκαι να το microεταφέρουν σε ένα θάλαmicroο Κάποιος microου είπε να πε-ριmicroένω στην αίθουσα υποδοχής Περίmicroενα Κόσmicroος στεκότανστην ουρά για να διευθετήσει τα γραφειοκρατικά της εισαγω-γής στα Επείγοντα Η αναmicroονή στην ουρά φαινόταν η πιοεποικοδοmicroητική λύση Η αναmicroονή στην ουρά σήmicroαινε ότι είχαακόmicroα χρόνο να το αντιmicroετωπίσω είχα αντίγραφα των καρτώνιατρικής περίθαλψης στην τσάντα microου microε το νοσοκοmicroείο αυτόδεν είχα ποτέ στο παρελθόν δοσοληψίες ndash το Νοσοκοmicroείο τηςΝέας Υόρκης ήταν το Πρεσmicroπιτέριαν της Νέας Υόρκης πουσυνεργάζεται microε το ιατρικό τmicroήmicroα του Πανεπιστηmicroίου τουΚορνέλ ενώ το Ιατρικό Κέντρο που ήξερα εγώ ήταν το Κολού-microπια το Πρεσmicroπιτέριαν που συνεργάζεται microε το ΠανεπιστήmicroιοΚολούmicroπια στη διασταύρωση της 168ης Οδού microε την Μπροντ-γουέι microια διαδροmicroή είκοσι λεπτών στην καλύτερη περίπτωσηάρα υπερβολικά microακριά για τέτοιου είδους έκτακτα περιστατι-κά ndash αλλά εγώ θα microπορούσα να το φέρω βόλτα και τούτο το ξέ-νο νοσοκοmicroείο θα microπορούσα να φανώ χρήσιmicroη θα microπορούσανα κανονίσω τη microεταφορά του στο Πρεσmicroπιτέριαν του Κολού-microπια όταν θα σταθεροποιούνταν η κατάστασή του Είχα εστιά-

T Z O A N N T I N T I O N [20]

σει την προσοχή microου στις λεπτοmicroέρειες της άmicroεσης microεταφοράςτου στο Κολούmicroπια (θα χρειαζόταν κρεβάτι microε όργανα τηλεmicroε-τρίας στο τέλος θα κανόνιζα να microεταφερθεί και η Κιντάνα στοΚολούmicroπια τη βραδιά που είχε κάνει εισαγωγή στο ΜπεθΊσραελ Νορθ είχα γράψει σε microια κάρτα τους αριθmicroούς τωνβοmicroβητών τσέπης κάmicroποσων γιατρών του Κολούmicroπια όλο καικάποιος θα microπορούσε να το φέρει σε πέρας όλο αυτό) όταν ξα-ναεmicroφανίστηκε ο κοινωνικός λειτουργός και microε πήρε από τηνουρά σε ένα άδειο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αί-θουσα υποδοχής laquoΜπορείτε να περιmicroένετε εδώraquo είπε Περί-microενα Στο δωmicroάτιο έκανε κρύο ή κρύωνα εγώ Αναρωτιόmicroουνπόσος χρόνος είχε περάσει από την ώρα που είχα καλέσει τοασθενοφόρο ώσπου να φτάσουν οι νοσοκόmicroοι Μου είχε φανείσαν να microην είχε περάσει καθόλου χρόνος (το κάρφος εν τωοφθαλmicroώ του Θεού ήταν η φράση που microου ερχόταν στο νου όσοήmicroουν στο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αίθουσαυποδοχής) αλλά πρέπει να ήταν το λιγότερο κάποια λεπτά

Παλιά είχα σε έναν πίνακα ανακοινώσεων στο γραφείο microουγια λόγους που είχαν να κάνουν microε κάποιο στοιχείο πλοκής σεmicroια ταινία microια κάρτα αρχειοθέτησης στην οποία είχα σηmicroειώ-σει microια πρόταση από το Merck Manual σχετικά microε το πόσοχρόνο microπορεί να αντέξει ο εγκέφαλος στερούmicroενος το οξυγόνοΣτο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αίθουσα υποδο-χής η εικόνα της ροζ κάρτας γύριζε διαρκώς στο microυαλό microουlaquoΑνοξία ιστών για gt 4 ως 6 λεπτά microπορεί να προκαλέσει microηαναστρέψιmicroη εγκεφαλική βλάβη ή θάνατοraquo Προσπαθούσα ναπείσω τον εαυτό microου ότι δε θυmicroόmicroουν τη φράση σωστά ότανεπανεmicroφανίστηκε ο κοινωνικός λειτουργός Μαζί του είχε ένανάντρα τον οποίο σύστησε ως laquoο γιατρός του συζύγου σαςraquo

[21]

Έπειτα σιωπή laquoΕίναι νεκρός εraquo άκουσα τη φωνή microου να λέειστο γιατρό Ο γιατρός έριξε ένα βλέmicromicroα στον κοινωνικό λει-τουργό laquo∆εν υπάρχει πρόβληmicroαraquo είπε ο κοινωνικός λειτουρ-γός laquoΕίναι πολύ ψύχραιmicroη πελάτισσαraquo Με οδήγησαν στο θά-λαmicroο όπου κειτόταν ο Τζον microόνος τώρα τριγύρω του οι κουρ-τίνες τον χώριζαν από τους άλλους Ρώτησαν αν ήθελα ιερέαΕίπα ναι Εmicroφανίστηκε ένας ιερέας και είπε αυτά που έπρεπεΤον ευχαρίστησα Μου έδωσαν την ασηmicroένια θήκη σαν έλα-σmicroα όπου έβαζε ο Τζον το δίπλωmicroα οδήγησης και τις πιστωτι-κές του κάρτες Μου έδωσαν τα χρήmicroατα που ήταν στην τσέπητου Μου έδωσαν το ρολόι του Μου έδωσαν το κινητό τουΜου έδωσαν microια πλαστική σακούλα στην οποία microου είπαν ότιθα έβρισκα τα ρούχα του Τους ευχαρίστησα Ο κοινωνικόςλειτουργός ρώτησε αν υπήρχε κάτι άλλο που microπορούσε να κά-νει για microένα Είπα ότι θα microπορούσε να microε βάλει σε ένα ταξίΜε έβαλε Τον ευχαρίστησα laquoΈχετε χρήmicroατα να πληρώσετετα κόmicroιστραraquo ρώτησε Είπα ναι η ψύχραιmicroη πελάτισσα Ότανmicroπήκα στο διαmicroέρισmicroα και είδα το microπουφάν και το κασκόλ τουΤζον ακόmicroα πάνω στην καρέκλα όπου τα είχε αφήσει microόλιςεπιστρέψαmicroε από την επίσκεψη στην Κιντάνα στο MπεθΊσραελ Nορθ (το κόκκινο κασmicroιρένιο κασκόλ το αντιανεmicroικόmicroάρκας Patagonia που το φορούσε το συνεργείο στην ταινίαΥπόθεση πολύ προσωπική) αναρωτήθηκα τι θα επιτρεπόταν νακάνει microια microη ψύχραιmicroη πελάτισσα Να καταρρεύσει Να χρεια-στεί αγωγή microε ηρεmicroιστικά Να ουρλιάξει

T Z O A N N T I N T I O N [22]

[23]

Θυmicroάmicroαι να σκέφτοmicroαι ότι έπρεπε να το συζητήσω microε τονΤζον

∆εν υπήρχε τίποτα που δε συζητούσα microε τον ΤζονΕπειδή ήmicroαστε και οι δύο συγγραφείς και δουλεύαmicroε και οι

δύο στο σπίτι οι microέρες του καθενός microας ήταν γεmicroάτες από τονήχο της φωνής του άλλου

∆εν πίστευα ότι είχε πάντα δίκιο ούτε εκείνος πίστευε ότιείχα πάντα δίκιο αλλά ο καθένας microας ήταν για τον άλλο ο άν-θρωπος που εmicroπιστευόταν ∆εν υπήρχε κανένας διαχωρισmicroόςστις επενδύσεις ή στα συmicroφέροντά microας σε οποιαδήποτε περί-σταση Πολλοί υπέθεταν αφού τη microια ο ένας και την άλλη οάλλος έπαιρνε καλύτερες κριτικές microεγαλύτερη αναγνώριση ότιη προσωπική microας ζωή θα ήταν ναρκοπέδιο γεmicroάτο microε επαγγελ-microατικές αντιζηλίες και microικροπρέπειες Κάτι τέτοιο απείχε όmicroωςτόσο πολύ από την πραγmicroατικότητα ώστε η επιmicroονή του κό-σmicroου σε αυτό έφτασε να δηmicroιουργεί ορισmicroένα χάσmicroατα κατα-νόησης ως προς τη συνήθη αντίληψη περί γάmicroου

Το συγκεκριmicroένο ήταν ένα ακόmicroη από τα ζητήmicroατα που συ-ζητούσαmicroε

Αυτό που θυmicroάmicroαι πιο έντονα σχετικά microε το διαmicroέρισmicroα τηνύχτα που επέστρεψα microόνη από το Νοσοκοmicroείο της ΝέαςΥόρκης ήταν η σιγή του

Στην πλαστική τσάντα που microου είχαν δώσει στο νοσοκοmicroείουπήρχε ένα κοτλέ παντελόνι ένα microάλλινο πουκάmicroισο microια ζώνηκαι microου φαίνεται τίποτε άλλο Τα πόδια του παντελονιού ταείχαν ανοίξει κατά microήκος υπέθεσα οι νοσοκόmicroοι Το πουκάmicroι-σο ήταν λερωmicroένο microε αίmicroα Η ζώνη ήταν ένα κουβάρι Θυmicroά-

microαι που έβαλα το κινητό του στο φορτιστή του γραφείου τουΘυmicroάmicroαι που έβαλα την ασηmicroένια θήκη του στην κρεβατοκά-microαρα στο κουτί όπου φυλάγαmicroε τα διαβατήρια και τα πιστο-ποιητικά γέννησης και τις βεβαιώσεις του δικαστηρίου ότι εί-χαmicroε εκπληρώσει τις υποχρεώσεις microας ως ένορκοι Κοιτάζωτώρα τη θήκη και βλέπω ότι αυτές ήταν οι κάρτες που είχε microα-ζί του microια άδεια οδήγησης από την πολιτεία της Νέας Υόρκηςη οποία έπρεπε να ανανεωθεί στις 25 Μαΐου του 2004 microιακάρτα για το microηχάνηmicroα ανάληψης microετρητών από την τράπεζαChase microια κάρτα Αmicroέρικαν Εξπρές microια microάστερκαρντ της τρά-πεζας Wells Fargo microια κάρτα του Μητροπολιτικού Μουσείουτης Νέας Υόρκης microια κάρτα της Ένωσης Συγγραφέων ∆υτι-κής Αmicroερικής (ήταν η περίοδος πριν από την ψηφοφορία γιατα βραβεία της Αmicroερικανικής Ακαδηmicroίας Κινηmicroατογράφουοπότε microπορούσε να χρησιmicroοποιήσει την κάρτα της ΈνωσηςΣυγγραφέων για να βλέπει ταινίες δωρεάν πρέπει να είχε πάεισε κάποια ταινία δε θυmicroόmicroουν) microια κάρτα ιατροφαρmicroακευτι-κής περίθαλψης και microια κάρτα που είχε εκδώσει η εταιρία ια-τρικών ειδών Medtronic όπου αναγραφόταν laquomicroου έχει τοποθε-τηθεί ο βηmicroατοδότης τύπου Kappa 900 SRraquo ο σειριακός αριθ-microός της συσκευής ένας τηλεφωνικός αριθmicroός κλήσης του για-τρού που είχε κάνει την εmicroφύτευση και η σηmicroείωση laquoηmicroεροmicroη-νία εmicroφύτευσης 3 Ιουνίου 2003raquo Θυmicroάmicroαι που έβαλα τα microε-τρητά που ήταν στην τσέπη του microαζί microε τα microετρητά στην τσά-ντα microου που ίσιωσα τα χαρτονοmicroίσmicroατα που πολύ προσεκτικάέβαλα όλα τα εικοσαδόλαρα microαζί όλα τα δεκαδόλαρα microαζίόλα τα πεντοδόλαρα microαζί και όλα τα νοmicroίσmicroατα του ενός δολα-ρίου microαζί Και καθώς έκανα όλα τούτα θυmicroάmicroαι που σκεφτό-microουν ότι εκείνος θα έβλεπε πόσο καλά τα έβγαζα πέρα

T Z O A N N T I N T I O N [24]

Όταν τον είδα στο χώρο εκείνο microε τις κουρτίνες τριγύρωτου στην αίθουσα Eπειγόντων Περιστατικών στο Νοσοκοmicroείοτης Νέας Υόρκης είχε σπάσει ένα κοmicromicroάτι από ένα microπροστινότου δόντι υπέθεσα από την πτώση αφού υπήρχαν και microώλω-πες στο πρόσωπό του Όταν αναγνώρισα τη σορό την επόmicroενηmicroέρα στο γραφείο τελετών του Φρανκ Κάmicroπελ οι microώλωπες δενήταν εmicroφανείς Κατάλαβα ότι microάλλον ο εργολάβος κηδειών αυ-τό θα εννοούσε όταν του είπα πως δεν ήθελα ταρίχευση κιεκείνος είπε laquoεν τοιαύτη περιπτώσει απλώς θα τον συmicromicroορφώ-σουmicroε λιγάκιraquo αυτό θα εννοούσε να του καλύψουν τους microώλω-πες Το κοmicromicroάτι αυτό microε τον εργολάβο κηδειών παραmicroένει θο-λό Είχα φτάσει στο γραφείο τελετών τόσο αποφασισmicroένη νααποφύγω οποιαδήποτε αντίδραση δεν ήταν κόσmicroια (κλάmicroαταθυmicroό ακατάσχετο γέλιο παρά την υποχρέωσή microου να τηρήσωσιγή) ώστε είχα καταστείλει όλες ανεξαιρέτως τις συναισθηmicroα-τικές αντιδράσεις Όταν πέθανε η microητέρα microου ο υπάλληλοςτου γραφείου κηδειών που microετέφερε τη σορό της άφησε έναψεύτικο τριαντάφυλλο εκεί όπου κειτόταν το σώmicroα της στοκρεβάτι Ο αδελφός microου microού το είχε πει αυτό βαθύτατα προ-σβεβληmicroένος Θα ήmicroουν προετοιmicroασmicroένη να αντιταχθώ σταψεύτικα τριαντάφυλλα Θυmicroάmicroαι ότι αποφάσισα γρήγορα γιατο φέρετρο Θυmicroάmicroαι ότι στο γραφείο όπου υπέγραψα τα χαρ-τιά υπήρχε ένα microεγάλο εκκρεmicroές που δε δούλευε O ανιψιόςτου Tζον ο Tόνι Nταν που ήταν microαζί microου ανέφερε στον ερ-γολάβο κηδειών ότι δε λειτουργούσε Eκείνος λες και του έδινεmicroεγάλη χαρά η ευκαιρία να παράσχει διευκρινίσεις για το δια-κοσmicroητικό αυτό στοιχείο εξήγησε ότι το ρολόι είχε χρόνια ναδουλέψει αλλά το κρατούσαν εκεί laquoεν είδει επιmicroνηmicroόσυνου φό-ρου τιmicroήςraquo σε κάποια προηγούmicroενη ζωή της εταιρίας Έδινε

[25]

την εντύπωση ότι προσπαθούσε να προσδώσει στο ρολόι διδα-κτικό χαρακτήρα Εστίασα τη σκέψη microου στην Κιντάνα Κατά-φερα να microην ακούω όσα έλεγε ο εργολάβος κηδειών αλλά δενκατάφερα να microην ακούω τους στίχους που έρχονταν στο microυαλόmicroου καθώς εστίαζα τη σκέψη microου στην Κιντάνα Πέντε οργιέςβαθιά microες στα νερά του πατέρα σου σβήσαν τα χνάρια γίνανε κο-ράλλια τα οστά και τα microάτια του microαργαριτάρια1

Oχτώ microήνες αργότερα ρώτησα το διαχειριστή της πολυ-κατοικίας microας αν είχε ακόmicroα την καταχώριση του ηmicroερολογίουπου είχαν κάνει οι θυρωροί για τη νύχτα της 30ής ∆εκεmicroβρίουΉξερα ότι υπήρχε ηmicroερολόγιο καταγραφής συmicroβάντων τρίαχρόνια είχα διατελέσει πρόεδρος της επιτροπής διαχείρισηςστην πολυκατοικία το ηmicroερολόγιο του θυρωρείου ήταν στοι-χείο αναπόσπαστα συνδεδεmicroένο microε τη λειτουργία της πολυκα-τοικίας Την επόmicroενη microέρα ο διαχειριστής microου έστειλε τη σελί-δα της 30ής ∆εκεmicroβρίου Σύmicroφωνα microε το ηmicroερολόγιο στο θυ-ρωρείο εκείνη τη νύχτα ήταν ο Μάικλ Φλιν και ο Βασίλι Ιονέ-σκου Αυτό δεν το θυmicroόmicroουν Ο Βασίλι Ιονέσκου και ο Τζον εί-χαν ένα συνήθη διάλογο microε τον οποίο διασκέδαζαν στο ασαν-σέρ ένα microικρό παιχνίδι ανάmicroεσα σε έναν εξόριστο από τηΡουmicroανία του Τσαουσέσκου κι έναν καθολικό Ιρλανδό από τοΓουέστ Χάρτφορντ του Κονέκτικατ που βασιζόταν στην κοινήτους εκτίmicroηση για το πολιτικό γίγνεσθαι laquoΛοιπόν πού βρίσκε-

T Z O A N N T I N T I O N [26]

1 Ουίλλιαmicro Σαίξπηρ Η τρικυmicroία microτφρ Ερρίκος Μπελιές εκδ ΚέδροςΑθήνα 2003 σ 30 (ΣτΜ)

ται ο Μπιν Λάντενraquo έλεγε ο Βασίλι microόλις έmicroπαινε ο Τζον στοασανσέρ και όλο το ζουmicroί βρισκόταν στην επινόηση ολοένα καιπιο απροσδόκητων εκδοχών laquoΊσως να είναι στο ρετιρέraquo laquoΣτηmicroεζονέταraquo laquoΣτην αίθουσα γυmicroναστικήςraquo Μόλις είδα το όνοmicroατου Βασίλι στο ηmicroερολόγιο συνειδητοποίησα ότι δεν microπορού-σα να θυmicroηθώ αν είχε ξεκινήσει το συγκεκριmicroένο παιχνίδι ότανεπιστρέψαmicroε από το Μπεθ Ίσραελ Νορθ νωρίς το βράδυ της30ής ∆εκεmicroβρίου Το ηmicroερολόγιο για εκείνη τη βραδιά έδειχνεmicroόνο δύο καταχωρίσεις λιγότερες από ότι συνήθως ακόmicroη καιγια microια περίοδο του χρόνου κατά την οποία οι περισσότεροιαπό τους ενοίκους της πολυκατοικίας έφευγαν για πιο φιλόξε-να microέρη

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Πλήρωmicroα ασθενοφόρου έφτασε στις920 micromicro για τον κύριο Νταν Ο κύριοςΝταν microεταφέρθηκε στο νοσοκοmicroείο στις1005 micromicro

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Καmicroένος λαmicroπτήρας στο ασανσέρ προσώ-πων Α-Β

Το ασανσέρ Α-Β ήταν το δικό microας ασανσέρ το ασανσέρ microετο οποίο ανέβηκαν οι διασώστες στις 920 micromicro το ασανσέρ microετο οποίο κατέβασαν τον Τζον (κι εmicroένα) στο ασθενοφόρο στις1005 micromicro το ασανσέρ microε το οποίο εγώ επέστρεψα microόνη microουστο διαmicroέρισmicroά microας κάποια ώρα που δε σηmicroειώθηκε ∆εν είχαπαρατηρήσει καmicroένο λαmicroπτήρα στο ασανσέρ Ούτε είχα παρα-τηρήσει ότι οι διασώστες βρίσκονταν στο διαmicroέρισmicroά microας 45ολόκληρα λεπτά Πάντοτε το περιέγραφα ως laquo15-20 λεπτάraquoΑν βρίσκονταν εδώ τόσο πολύ αυτό σηmicroαίνει ότι εκείνος ήταν ζω-

[27]

ντανός Έθεσα το ερώτηmicroα σε ένα γνωστό microου γιατρό laquoΜερι-κές φορές χρειάζεται να δουλέψουν κάmicroποση ώραraquo είπε Πέ-ρασε αρκετό διάστηmicroα ώσπου να συνειδητοποιήσω ότι η απά-ντησή του δεν είχε καmicroία σχέση microε το ερώτηmicroά microου

Tο πιστοποιητικό θανάτου όταν το έλαβα έδινε ως ώραθανάτου τις 1018 micromicro 30 ∆εκεmicroβρίου 2003

Με είχαν ρωτήσει προτού φύγω από το νοσοκοmicroείο αν θαέδινα τη συγκατάθεσή microου για τη διενέργεια νεκροτοmicroής Είχαπει ναι Αργότερα διάβασα ότι η συγκεκριmicroένη ερώτηση σεέναν επιζώντα για τη διενέργεια νεκροτοmicroής θεωρείται στα νο-σοκοmicroεία ως το πιο λεπτό το πιο ευαίσθητο συχνά το πιο δύ-σκολο από τα στάδια της τυπικής διαδικασίας που ακολουθείτο θάνατο κάποιου Σύmicroφωνα microε πολλές microελέτες (για παρά-δειγmicroα Katz JL και Gardner R laquoΤο δίληmicromicroα του ειδικευό-microενου γιατρού Το αίτηmicroα για την έγκριση νεκροτοmicroήςraquo Psy-chiatry in Medicine 3197-203 1972) οι ίδιοι οι γιατροί βιώ-νουν έντονο άγχος σχετικά microε τη διατύπωση του αιτήmicroατοςΈχουν επίγνωση ότι η νεκροτοmicroή είναι θεmicroελιώδους σηmicroασίαςγια την εκmicroάθηση και τη διδασκαλία της ιατρικής αλλά γνωρί-ζουν επίσης ότι η εν λόγω διαδικασία αγγίζει έναν προαιώνιοφόβο Αν όποιος κι αν ήταν αυτός στο Νοσοκοmicroείο της ΝέαςΥόρκης που microου ζήτησε να εγκρίνω τη νεκροτοmicroή βίωνε ανάλο-γο άγχος θα microπορούσα να τον είχα γλιτώσει εγώ η ίδια τηνήθελα τη νεκροτοmicroή Την ήθελα τη νεκροτοmicroή παρά το γεγο-νός ότι στο πλαίσιο των ερευνών microου είχα δει να διενεργούνταινεκροτοmicroές Ήξερα ακριβώς τι γίνεται το στήθος ανοιγmicroένο

T Z O A N N T I N T I O N [28]

σαν κοτόπουλο στον πάγκο του χασάπη το πρόσωπο χωρίςτην επιδερmicroίδα του η ζυγαριά στην οποία ζύγιζαν τα εσωτερι-κά όργανα Είχα δει αξιωmicroατικούς του Τmicroήmicroατος Ανθρωποκτο-νιών να αποστρέφουν τα microάτια τους από νεκροτοmicroή που βρι-σκόταν σε εξέλιξη Εγώ παρrsquo όλα αυτά την ήθελα Έπρεπε ναmicroάθω πώς και γιατί και πότε είχε συmicroβεί Και microάλιστα ήθελα ναπαρίσταmicroαι στην αίθουσα την ώρα που θα την πραγmicroατοποιού-σαν (είχα παρακολουθήσει τις άλλες νεκροτοmicroές microαζί microε τονΤζον του την όφειλα τη δική του microου είχε καρφωθεί στο microυα-λό εκείνη τη στιγmicroή ότι αυτός θα βρισκόταν στην αίθουσα ανεγώ βρισκόmicroουν στο τραπέζι της νεκροτοmicroής) αλλά δεν εmicroπι-στευόmicroουν τον εαυτό microου ότι θα κατόρθωνε να επιχειρηmicroατο-λογήσει λογικά για το σκοπό microιας τέτοιας κίνησης οπότε δεντο ζήτησα καν

Αν το ασθενοφόρο έφυγε από το κτίριό microας στις 1005 micromicroκαι ο θάνατός του διαπιστώθηκε στις 1018 micromicro τα δεκατρίαλεπτά που microεσολαβούσαν ήταν απλώς χαρτούρα γραφειοκρα-τία για να διασφαλιστεί ότι τηρούνταν το προβλεπόmicroενο τυπι-κό του νοσοκοmicroείου και ότι συmicroπληρώνονταν τα απαραίτηταέγγραφα και ο κατάλληλος άνθρωπος θα ήταν διαθέσιmicroος γιανα ολοκληρώσει τη διαδικασία να ενηmicroερώσει την ψύχραιmicroηπελάτισσα

Η ολοκλήρωση της διαδικασίας έmicroαθα αργότερα ονοmicroαζό-ταν laquoδιακρίβωση της ώρας θανάτουraquo όπως αναγράφεται στοπιστοποιητικό laquoΏρα θανάτου 1018 micromicroraquo

Είχα ανάγκη να πιστέψω ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήτανήδη νεκρός

Αν δεν πίστευα ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήταν ήδη νεκρόςθα σκεφτόmicroουν ότι ίσως να είχα microπορέσει να τον σώσω

[29]

Page 11: Η χρονιά της μαγικής σκέψης - Τζ. Ντίντιον

microετακινήσουν συνέβησαν όλα πολύ γρήγορα Τους ακολούθη-σα στο ασανσέρ και τους ρώτησα αν γινόταν να πάω microαζί τουςΕίπαν ότι πρώτα θα κατέβαζαν το φορείο εγώ microπορούσα νατους ακολουθήσω microε το δεύτερο ασθενοφόρο Ένας από αυ-τούς περίmicroενε microαζί microου να ξανανέβει το ασανσέρ Ώσπου ναφτάσουmicroε εmicroείς στο δεύτερο όχηmicroα ήδη αποmicroακρυνόταν τοασθενοφόρο που περίmicroενε microπροστά από το κτίριο και microετέφερετο φορείο Για να φτάσει κανείς από το κτίριό microας στο τmicroήmicroατου Πρεσβυτεριανού Νοσοκοmicroείου της Νέας Υόρκης που πα-λιά λεγόταν απλώς Νοσοκοmicroείο της Νέας Υόρκης πρέπει ναδιασχίσει έξι οικοδοmicroικά τετράγωνα microέσα στην πόλη ∆ε θυmicroά-microαι τις σειρήνες ∆ε θυmicroάmicroαι το microποτιλιάρισmicroα Όταν φτάσαmicroεστην είσοδο του νοσοκοmicroείου για τα επείγοντα περιστατικά τοφορείο είχε σχεδόν χαθεί στο κτίριο Ένας άντρας περίmicroενεστο δροmicroάκι Όλοι οι άλλοι που έβλεπα φορούσαν χειρουργι-κές ποδιές Ο άντρας όχι laquoΕίναι η σύζυγοςraquo ρώτησε τον οδη-γό έπειτα στράφηκε σrsquo εmicroένα laquoΕίmicroαι ο κοινωνικός λειτουργόςσαςraquo είπε και microάλλον εκείνη τη στιγmicroή το συνειδητοποίησα

laquoΆνοιξα την πόρτα και είδα τον άνθρωπο microε τα πράσιναρούχα και το κατάλαβα Αmicroέσως το κατάλαβαraquo Έτσι είπε ηmicroητέρα ενός δεκαεννιάχρονου που είχε σκοτωθεί από βόmicroβαστο Κιρκούκ Αυτά ήταν τα λόγια της σε ένα ντοκιmicroαντέρ τουκαναλιού HBO όπως τα microετέφερε ο Μποmicroπ Χέρmicroπερτ στους Νιου Γιορκ Τάιmicroς το πρωί της 12ης Νοεmicroβρίου 2004 laquoΑλλάεγώ σκέφτηκα ότι αν δεν τον άφηνα να microπει στο σπίτι όσο δεντον άφηνα να microπει στο σπίτι δε θα microπορούσε να microου το πει

[19]

Και τότε αυτό ndash τίποτε από όλα αυτά δε θα είχε συmicroβεί Οπό-τε εκείνος έλεγε συνεχώς ldquoΚυρία microου πρέπει να έρθω microέσαrdquoΚαι εγώ του απαντούσα συνεχώς ldquoΛυπάmicroαι αλλά δεν microπορείτενα περάσετεrdquoraquo

Μόλις διάβασα το άρθρο καθώς έπαιρνα πρωινό κάπουέντεκα microήνες έπειτα από τη νύχτα microε το ασθενοφόρο και τονκοινωνικό λειτουργό αναγνώρισα ότι οι σκέψεις αυτές ήτανκαι δικές microου

Στην αίθουσα Επειγόντων Περιστατικών έβλεπα κι άλλουςανθρώπους microε ρούχα χειρουργείου να σπρώχνουν το φορείοκαι να το microεταφέρουν σε ένα θάλαmicroο Κάποιος microου είπε να πε-ριmicroένω στην αίθουσα υποδοχής Περίmicroενα Κόσmicroος στεκότανστην ουρά για να διευθετήσει τα γραφειοκρατικά της εισαγω-γής στα Επείγοντα Η αναmicroονή στην ουρά φαινόταν η πιοεποικοδοmicroητική λύση Η αναmicroονή στην ουρά σήmicroαινε ότι είχαακόmicroα χρόνο να το αντιmicroετωπίσω είχα αντίγραφα των καρτώνιατρικής περίθαλψης στην τσάντα microου microε το νοσοκοmicroείο αυτόδεν είχα ποτέ στο παρελθόν δοσοληψίες ndash το Νοσοκοmicroείο τηςΝέας Υόρκης ήταν το Πρεσmicroπιτέριαν της Νέας Υόρκης πουσυνεργάζεται microε το ιατρικό τmicroήmicroα του Πανεπιστηmicroίου τουΚορνέλ ενώ το Ιατρικό Κέντρο που ήξερα εγώ ήταν το Κολού-microπια το Πρεσmicroπιτέριαν που συνεργάζεται microε το ΠανεπιστήmicroιοΚολούmicroπια στη διασταύρωση της 168ης Οδού microε την Μπροντ-γουέι microια διαδροmicroή είκοσι λεπτών στην καλύτερη περίπτωσηάρα υπερβολικά microακριά για τέτοιου είδους έκτακτα περιστατι-κά ndash αλλά εγώ θα microπορούσα να το φέρω βόλτα και τούτο το ξέ-νο νοσοκοmicroείο θα microπορούσα να φανώ χρήσιmicroη θα microπορούσανα κανονίσω τη microεταφορά του στο Πρεσmicroπιτέριαν του Κολού-microπια όταν θα σταθεροποιούνταν η κατάστασή του Είχα εστιά-

T Z O A N N T I N T I O N [20]

σει την προσοχή microου στις λεπτοmicroέρειες της άmicroεσης microεταφοράςτου στο Κολούmicroπια (θα χρειαζόταν κρεβάτι microε όργανα τηλεmicroε-τρίας στο τέλος θα κανόνιζα να microεταφερθεί και η Κιντάνα στοΚολούmicroπια τη βραδιά που είχε κάνει εισαγωγή στο ΜπεθΊσραελ Νορθ είχα γράψει σε microια κάρτα τους αριθmicroούς τωνβοmicroβητών τσέπης κάmicroποσων γιατρών του Κολούmicroπια όλο καικάποιος θα microπορούσε να το φέρει σε πέρας όλο αυτό) όταν ξα-ναεmicroφανίστηκε ο κοινωνικός λειτουργός και microε πήρε από τηνουρά σε ένα άδειο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αί-θουσα υποδοχής laquoΜπορείτε να περιmicroένετε εδώraquo είπε Περί-microενα Στο δωmicroάτιο έκανε κρύο ή κρύωνα εγώ Αναρωτιόmicroουνπόσος χρόνος είχε περάσει από την ώρα που είχα καλέσει τοασθενοφόρο ώσπου να φτάσουν οι νοσοκόmicroοι Μου είχε φανείσαν να microην είχε περάσει καθόλου χρόνος (το κάρφος εν τωοφθαλmicroώ του Θεού ήταν η φράση που microου ερχόταν στο νου όσοήmicroουν στο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αίθουσαυποδοχής) αλλά πρέπει να ήταν το λιγότερο κάποια λεπτά

Παλιά είχα σε έναν πίνακα ανακοινώσεων στο γραφείο microουγια λόγους που είχαν να κάνουν microε κάποιο στοιχείο πλοκής σεmicroια ταινία microια κάρτα αρχειοθέτησης στην οποία είχα σηmicroειώ-σει microια πρόταση από το Merck Manual σχετικά microε το πόσοχρόνο microπορεί να αντέξει ο εγκέφαλος στερούmicroενος το οξυγόνοΣτο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αίθουσα υποδο-χής η εικόνα της ροζ κάρτας γύριζε διαρκώς στο microυαλό microουlaquoΑνοξία ιστών για gt 4 ως 6 λεπτά microπορεί να προκαλέσει microηαναστρέψιmicroη εγκεφαλική βλάβη ή θάνατοraquo Προσπαθούσα ναπείσω τον εαυτό microου ότι δε θυmicroόmicroουν τη φράση σωστά ότανεπανεmicroφανίστηκε ο κοινωνικός λειτουργός Μαζί του είχε ένανάντρα τον οποίο σύστησε ως laquoο γιατρός του συζύγου σαςraquo

[21]

Έπειτα σιωπή laquoΕίναι νεκρός εraquo άκουσα τη φωνή microου να λέειστο γιατρό Ο γιατρός έριξε ένα βλέmicromicroα στον κοινωνικό λει-τουργό laquo∆εν υπάρχει πρόβληmicroαraquo είπε ο κοινωνικός λειτουρ-γός laquoΕίναι πολύ ψύχραιmicroη πελάτισσαraquo Με οδήγησαν στο θά-λαmicroο όπου κειτόταν ο Τζον microόνος τώρα τριγύρω του οι κουρ-τίνες τον χώριζαν από τους άλλους Ρώτησαν αν ήθελα ιερέαΕίπα ναι Εmicroφανίστηκε ένας ιερέας και είπε αυτά που έπρεπεΤον ευχαρίστησα Μου έδωσαν την ασηmicroένια θήκη σαν έλα-σmicroα όπου έβαζε ο Τζον το δίπλωmicroα οδήγησης και τις πιστωτι-κές του κάρτες Μου έδωσαν τα χρήmicroατα που ήταν στην τσέπητου Μου έδωσαν το ρολόι του Μου έδωσαν το κινητό τουΜου έδωσαν microια πλαστική σακούλα στην οποία microου είπαν ότιθα έβρισκα τα ρούχα του Τους ευχαρίστησα Ο κοινωνικόςλειτουργός ρώτησε αν υπήρχε κάτι άλλο που microπορούσε να κά-νει για microένα Είπα ότι θα microπορούσε να microε βάλει σε ένα ταξίΜε έβαλε Τον ευχαρίστησα laquoΈχετε χρήmicroατα να πληρώσετετα κόmicroιστραraquo ρώτησε Είπα ναι η ψύχραιmicroη πελάτισσα Ότανmicroπήκα στο διαmicroέρισmicroα και είδα το microπουφάν και το κασκόλ τουΤζον ακόmicroα πάνω στην καρέκλα όπου τα είχε αφήσει microόλιςεπιστρέψαmicroε από την επίσκεψη στην Κιντάνα στο MπεθΊσραελ Nορθ (το κόκκινο κασmicroιρένιο κασκόλ το αντιανεmicroικόmicroάρκας Patagonia που το φορούσε το συνεργείο στην ταινίαΥπόθεση πολύ προσωπική) αναρωτήθηκα τι θα επιτρεπόταν νακάνει microια microη ψύχραιmicroη πελάτισσα Να καταρρεύσει Να χρεια-στεί αγωγή microε ηρεmicroιστικά Να ουρλιάξει

T Z O A N N T I N T I O N [22]

[23]

Θυmicroάmicroαι να σκέφτοmicroαι ότι έπρεπε να το συζητήσω microε τονΤζον

∆εν υπήρχε τίποτα που δε συζητούσα microε τον ΤζονΕπειδή ήmicroαστε και οι δύο συγγραφείς και δουλεύαmicroε και οι

δύο στο σπίτι οι microέρες του καθενός microας ήταν γεmicroάτες από τονήχο της φωνής του άλλου

∆εν πίστευα ότι είχε πάντα δίκιο ούτε εκείνος πίστευε ότιείχα πάντα δίκιο αλλά ο καθένας microας ήταν για τον άλλο ο άν-θρωπος που εmicroπιστευόταν ∆εν υπήρχε κανένας διαχωρισmicroόςστις επενδύσεις ή στα συmicroφέροντά microας σε οποιαδήποτε περί-σταση Πολλοί υπέθεταν αφού τη microια ο ένας και την άλλη οάλλος έπαιρνε καλύτερες κριτικές microεγαλύτερη αναγνώριση ότιη προσωπική microας ζωή θα ήταν ναρκοπέδιο γεmicroάτο microε επαγγελ-microατικές αντιζηλίες και microικροπρέπειες Κάτι τέτοιο απείχε όmicroωςτόσο πολύ από την πραγmicroατικότητα ώστε η επιmicroονή του κό-σmicroου σε αυτό έφτασε να δηmicroιουργεί ορισmicroένα χάσmicroατα κατα-νόησης ως προς τη συνήθη αντίληψη περί γάmicroου

Το συγκεκριmicroένο ήταν ένα ακόmicroη από τα ζητήmicroατα που συ-ζητούσαmicroε

Αυτό που θυmicroάmicroαι πιο έντονα σχετικά microε το διαmicroέρισmicroα τηνύχτα που επέστρεψα microόνη από το Νοσοκοmicroείο της ΝέαςΥόρκης ήταν η σιγή του

Στην πλαστική τσάντα που microου είχαν δώσει στο νοσοκοmicroείουπήρχε ένα κοτλέ παντελόνι ένα microάλλινο πουκάmicroισο microια ζώνηκαι microου φαίνεται τίποτε άλλο Τα πόδια του παντελονιού ταείχαν ανοίξει κατά microήκος υπέθεσα οι νοσοκόmicroοι Το πουκάmicroι-σο ήταν λερωmicroένο microε αίmicroα Η ζώνη ήταν ένα κουβάρι Θυmicroά-

microαι που έβαλα το κινητό του στο φορτιστή του γραφείου τουΘυmicroάmicroαι που έβαλα την ασηmicroένια θήκη του στην κρεβατοκά-microαρα στο κουτί όπου φυλάγαmicroε τα διαβατήρια και τα πιστο-ποιητικά γέννησης και τις βεβαιώσεις του δικαστηρίου ότι εί-χαmicroε εκπληρώσει τις υποχρεώσεις microας ως ένορκοι Κοιτάζωτώρα τη θήκη και βλέπω ότι αυτές ήταν οι κάρτες που είχε microα-ζί του microια άδεια οδήγησης από την πολιτεία της Νέας Υόρκηςη οποία έπρεπε να ανανεωθεί στις 25 Μαΐου του 2004 microιακάρτα για το microηχάνηmicroα ανάληψης microετρητών από την τράπεζαChase microια κάρτα Αmicroέρικαν Εξπρές microια microάστερκαρντ της τρά-πεζας Wells Fargo microια κάρτα του Μητροπολιτικού Μουσείουτης Νέας Υόρκης microια κάρτα της Ένωσης Συγγραφέων ∆υτι-κής Αmicroερικής (ήταν η περίοδος πριν από την ψηφοφορία γιατα βραβεία της Αmicroερικανικής Ακαδηmicroίας Κινηmicroατογράφουοπότε microπορούσε να χρησιmicroοποιήσει την κάρτα της ΈνωσηςΣυγγραφέων για να βλέπει ταινίες δωρεάν πρέπει να είχε πάεισε κάποια ταινία δε θυmicroόmicroουν) microια κάρτα ιατροφαρmicroακευτι-κής περίθαλψης και microια κάρτα που είχε εκδώσει η εταιρία ια-τρικών ειδών Medtronic όπου αναγραφόταν laquomicroου έχει τοποθε-τηθεί ο βηmicroατοδότης τύπου Kappa 900 SRraquo ο σειριακός αριθ-microός της συσκευής ένας τηλεφωνικός αριθmicroός κλήσης του για-τρού που είχε κάνει την εmicroφύτευση και η σηmicroείωση laquoηmicroεροmicroη-νία εmicroφύτευσης 3 Ιουνίου 2003raquo Θυmicroάmicroαι που έβαλα τα microε-τρητά που ήταν στην τσέπη του microαζί microε τα microετρητά στην τσά-ντα microου που ίσιωσα τα χαρτονοmicroίσmicroατα που πολύ προσεκτικάέβαλα όλα τα εικοσαδόλαρα microαζί όλα τα δεκαδόλαρα microαζίόλα τα πεντοδόλαρα microαζί και όλα τα νοmicroίσmicroατα του ενός δολα-ρίου microαζί Και καθώς έκανα όλα τούτα θυmicroάmicroαι που σκεφτό-microουν ότι εκείνος θα έβλεπε πόσο καλά τα έβγαζα πέρα

T Z O A N N T I N T I O N [24]

Όταν τον είδα στο χώρο εκείνο microε τις κουρτίνες τριγύρωτου στην αίθουσα Eπειγόντων Περιστατικών στο Νοσοκοmicroείοτης Νέας Υόρκης είχε σπάσει ένα κοmicromicroάτι από ένα microπροστινότου δόντι υπέθεσα από την πτώση αφού υπήρχαν και microώλω-πες στο πρόσωπό του Όταν αναγνώρισα τη σορό την επόmicroενηmicroέρα στο γραφείο τελετών του Φρανκ Κάmicroπελ οι microώλωπες δενήταν εmicroφανείς Κατάλαβα ότι microάλλον ο εργολάβος κηδειών αυ-τό θα εννοούσε όταν του είπα πως δεν ήθελα ταρίχευση κιεκείνος είπε laquoεν τοιαύτη περιπτώσει απλώς θα τον συmicromicroορφώ-σουmicroε λιγάκιraquo αυτό θα εννοούσε να του καλύψουν τους microώλω-πες Το κοmicromicroάτι αυτό microε τον εργολάβο κηδειών παραmicroένει θο-λό Είχα φτάσει στο γραφείο τελετών τόσο αποφασισmicroένη νααποφύγω οποιαδήποτε αντίδραση δεν ήταν κόσmicroια (κλάmicroαταθυmicroό ακατάσχετο γέλιο παρά την υποχρέωσή microου να τηρήσωσιγή) ώστε είχα καταστείλει όλες ανεξαιρέτως τις συναισθηmicroα-τικές αντιδράσεις Όταν πέθανε η microητέρα microου ο υπάλληλοςτου γραφείου κηδειών που microετέφερε τη σορό της άφησε έναψεύτικο τριαντάφυλλο εκεί όπου κειτόταν το σώmicroα της στοκρεβάτι Ο αδελφός microου microού το είχε πει αυτό βαθύτατα προ-σβεβληmicroένος Θα ήmicroουν προετοιmicroασmicroένη να αντιταχθώ σταψεύτικα τριαντάφυλλα Θυmicroάmicroαι ότι αποφάσισα γρήγορα γιατο φέρετρο Θυmicroάmicroαι ότι στο γραφείο όπου υπέγραψα τα χαρ-τιά υπήρχε ένα microεγάλο εκκρεmicroές που δε δούλευε O ανιψιόςτου Tζον ο Tόνι Nταν που ήταν microαζί microου ανέφερε στον ερ-γολάβο κηδειών ότι δε λειτουργούσε Eκείνος λες και του έδινεmicroεγάλη χαρά η ευκαιρία να παράσχει διευκρινίσεις για το δια-κοσmicroητικό αυτό στοιχείο εξήγησε ότι το ρολόι είχε χρόνια ναδουλέψει αλλά το κρατούσαν εκεί laquoεν είδει επιmicroνηmicroόσυνου φό-ρου τιmicroήςraquo σε κάποια προηγούmicroενη ζωή της εταιρίας Έδινε

[25]

την εντύπωση ότι προσπαθούσε να προσδώσει στο ρολόι διδα-κτικό χαρακτήρα Εστίασα τη σκέψη microου στην Κιντάνα Κατά-φερα να microην ακούω όσα έλεγε ο εργολάβος κηδειών αλλά δενκατάφερα να microην ακούω τους στίχους που έρχονταν στο microυαλόmicroου καθώς εστίαζα τη σκέψη microου στην Κιντάνα Πέντε οργιέςβαθιά microες στα νερά του πατέρα σου σβήσαν τα χνάρια γίνανε κο-ράλλια τα οστά και τα microάτια του microαργαριτάρια1

Oχτώ microήνες αργότερα ρώτησα το διαχειριστή της πολυ-κατοικίας microας αν είχε ακόmicroα την καταχώριση του ηmicroερολογίουπου είχαν κάνει οι θυρωροί για τη νύχτα της 30ής ∆εκεmicroβρίουΉξερα ότι υπήρχε ηmicroερολόγιο καταγραφής συmicroβάντων τρίαχρόνια είχα διατελέσει πρόεδρος της επιτροπής διαχείρισηςστην πολυκατοικία το ηmicroερολόγιο του θυρωρείου ήταν στοι-χείο αναπόσπαστα συνδεδεmicroένο microε τη λειτουργία της πολυκα-τοικίας Την επόmicroενη microέρα ο διαχειριστής microου έστειλε τη σελί-δα της 30ής ∆εκεmicroβρίου Σύmicroφωνα microε το ηmicroερολόγιο στο θυ-ρωρείο εκείνη τη νύχτα ήταν ο Μάικλ Φλιν και ο Βασίλι Ιονέ-σκου Αυτό δεν το θυmicroόmicroουν Ο Βασίλι Ιονέσκου και ο Τζον εί-χαν ένα συνήθη διάλογο microε τον οποίο διασκέδαζαν στο ασαν-σέρ ένα microικρό παιχνίδι ανάmicroεσα σε έναν εξόριστο από τηΡουmicroανία του Τσαουσέσκου κι έναν καθολικό Ιρλανδό από τοΓουέστ Χάρτφορντ του Κονέκτικατ που βασιζόταν στην κοινήτους εκτίmicroηση για το πολιτικό γίγνεσθαι laquoΛοιπόν πού βρίσκε-

T Z O A N N T I N T I O N [26]

1 Ουίλλιαmicro Σαίξπηρ Η τρικυmicroία microτφρ Ερρίκος Μπελιές εκδ ΚέδροςΑθήνα 2003 σ 30 (ΣτΜ)

ται ο Μπιν Λάντενraquo έλεγε ο Βασίλι microόλις έmicroπαινε ο Τζον στοασανσέρ και όλο το ζουmicroί βρισκόταν στην επινόηση ολοένα καιπιο απροσδόκητων εκδοχών laquoΊσως να είναι στο ρετιρέraquo laquoΣτηmicroεζονέταraquo laquoΣτην αίθουσα γυmicroναστικήςraquo Μόλις είδα το όνοmicroατου Βασίλι στο ηmicroερολόγιο συνειδητοποίησα ότι δεν microπορού-σα να θυmicroηθώ αν είχε ξεκινήσει το συγκεκριmicroένο παιχνίδι ότανεπιστρέψαmicroε από το Μπεθ Ίσραελ Νορθ νωρίς το βράδυ της30ής ∆εκεmicroβρίου Το ηmicroερολόγιο για εκείνη τη βραδιά έδειχνεmicroόνο δύο καταχωρίσεις λιγότερες από ότι συνήθως ακόmicroη καιγια microια περίοδο του χρόνου κατά την οποία οι περισσότεροιαπό τους ενοίκους της πολυκατοικίας έφευγαν για πιο φιλόξε-να microέρη

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Πλήρωmicroα ασθενοφόρου έφτασε στις920 micromicro για τον κύριο Νταν Ο κύριοςΝταν microεταφέρθηκε στο νοσοκοmicroείο στις1005 micromicro

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Καmicroένος λαmicroπτήρας στο ασανσέρ προσώ-πων Α-Β

Το ασανσέρ Α-Β ήταν το δικό microας ασανσέρ το ασανσέρ microετο οποίο ανέβηκαν οι διασώστες στις 920 micromicro το ασανσέρ microετο οποίο κατέβασαν τον Τζον (κι εmicroένα) στο ασθενοφόρο στις1005 micromicro το ασανσέρ microε το οποίο εγώ επέστρεψα microόνη microουστο διαmicroέρισmicroά microας κάποια ώρα που δε σηmicroειώθηκε ∆εν είχαπαρατηρήσει καmicroένο λαmicroπτήρα στο ασανσέρ Ούτε είχα παρα-τηρήσει ότι οι διασώστες βρίσκονταν στο διαmicroέρισmicroά microας 45ολόκληρα λεπτά Πάντοτε το περιέγραφα ως laquo15-20 λεπτάraquoΑν βρίσκονταν εδώ τόσο πολύ αυτό σηmicroαίνει ότι εκείνος ήταν ζω-

[27]

ντανός Έθεσα το ερώτηmicroα σε ένα γνωστό microου γιατρό laquoΜερι-κές φορές χρειάζεται να δουλέψουν κάmicroποση ώραraquo είπε Πέ-ρασε αρκετό διάστηmicroα ώσπου να συνειδητοποιήσω ότι η απά-ντησή του δεν είχε καmicroία σχέση microε το ερώτηmicroά microου

Tο πιστοποιητικό θανάτου όταν το έλαβα έδινε ως ώραθανάτου τις 1018 micromicro 30 ∆εκεmicroβρίου 2003

Με είχαν ρωτήσει προτού φύγω από το νοσοκοmicroείο αν θαέδινα τη συγκατάθεσή microου για τη διενέργεια νεκροτοmicroής Είχαπει ναι Αργότερα διάβασα ότι η συγκεκριmicroένη ερώτηση σεέναν επιζώντα για τη διενέργεια νεκροτοmicroής θεωρείται στα νο-σοκοmicroεία ως το πιο λεπτό το πιο ευαίσθητο συχνά το πιο δύ-σκολο από τα στάδια της τυπικής διαδικασίας που ακολουθείτο θάνατο κάποιου Σύmicroφωνα microε πολλές microελέτες (για παρά-δειγmicroα Katz JL και Gardner R laquoΤο δίληmicromicroα του ειδικευό-microενου γιατρού Το αίτηmicroα για την έγκριση νεκροτοmicroήςraquo Psy-chiatry in Medicine 3197-203 1972) οι ίδιοι οι γιατροί βιώ-νουν έντονο άγχος σχετικά microε τη διατύπωση του αιτήmicroατοςΈχουν επίγνωση ότι η νεκροτοmicroή είναι θεmicroελιώδους σηmicroασίαςγια την εκmicroάθηση και τη διδασκαλία της ιατρικής αλλά γνωρί-ζουν επίσης ότι η εν λόγω διαδικασία αγγίζει έναν προαιώνιοφόβο Αν όποιος κι αν ήταν αυτός στο Νοσοκοmicroείο της ΝέαςΥόρκης που microου ζήτησε να εγκρίνω τη νεκροτοmicroή βίωνε ανάλο-γο άγχος θα microπορούσα να τον είχα γλιτώσει εγώ η ίδια τηνήθελα τη νεκροτοmicroή Την ήθελα τη νεκροτοmicroή παρά το γεγο-νός ότι στο πλαίσιο των ερευνών microου είχα δει να διενεργούνταινεκροτοmicroές Ήξερα ακριβώς τι γίνεται το στήθος ανοιγmicroένο

T Z O A N N T I N T I O N [28]

σαν κοτόπουλο στον πάγκο του χασάπη το πρόσωπο χωρίςτην επιδερmicroίδα του η ζυγαριά στην οποία ζύγιζαν τα εσωτερι-κά όργανα Είχα δει αξιωmicroατικούς του Τmicroήmicroατος Ανθρωποκτο-νιών να αποστρέφουν τα microάτια τους από νεκροτοmicroή που βρι-σκόταν σε εξέλιξη Εγώ παρrsquo όλα αυτά την ήθελα Έπρεπε ναmicroάθω πώς και γιατί και πότε είχε συmicroβεί Και microάλιστα ήθελα ναπαρίσταmicroαι στην αίθουσα την ώρα που θα την πραγmicroατοποιού-σαν (είχα παρακολουθήσει τις άλλες νεκροτοmicroές microαζί microε τονΤζον του την όφειλα τη δική του microου είχε καρφωθεί στο microυα-λό εκείνη τη στιγmicroή ότι αυτός θα βρισκόταν στην αίθουσα ανεγώ βρισκόmicroουν στο τραπέζι της νεκροτοmicroής) αλλά δεν εmicroπι-στευόmicroουν τον εαυτό microου ότι θα κατόρθωνε να επιχειρηmicroατο-λογήσει λογικά για το σκοπό microιας τέτοιας κίνησης οπότε δεντο ζήτησα καν

Αν το ασθενοφόρο έφυγε από το κτίριό microας στις 1005 micromicroκαι ο θάνατός του διαπιστώθηκε στις 1018 micromicro τα δεκατρίαλεπτά που microεσολαβούσαν ήταν απλώς χαρτούρα γραφειοκρα-τία για να διασφαλιστεί ότι τηρούνταν το προβλεπόmicroενο τυπι-κό του νοσοκοmicroείου και ότι συmicroπληρώνονταν τα απαραίτηταέγγραφα και ο κατάλληλος άνθρωπος θα ήταν διαθέσιmicroος γιανα ολοκληρώσει τη διαδικασία να ενηmicroερώσει την ψύχραιmicroηπελάτισσα

Η ολοκλήρωση της διαδικασίας έmicroαθα αργότερα ονοmicroαζό-ταν laquoδιακρίβωση της ώρας θανάτουraquo όπως αναγράφεται στοπιστοποιητικό laquoΏρα θανάτου 1018 micromicroraquo

Είχα ανάγκη να πιστέψω ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήτανήδη νεκρός

Αν δεν πίστευα ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήταν ήδη νεκρόςθα σκεφτόmicroουν ότι ίσως να είχα microπορέσει να τον σώσω

[29]

Page 12: Η χρονιά της μαγικής σκέψης - Τζ. Ντίντιον

Και τότε αυτό ndash τίποτε από όλα αυτά δε θα είχε συmicroβεί Οπό-τε εκείνος έλεγε συνεχώς ldquoΚυρία microου πρέπει να έρθω microέσαrdquoΚαι εγώ του απαντούσα συνεχώς ldquoΛυπάmicroαι αλλά δεν microπορείτενα περάσετεrdquoraquo

Μόλις διάβασα το άρθρο καθώς έπαιρνα πρωινό κάπουέντεκα microήνες έπειτα από τη νύχτα microε το ασθενοφόρο και τονκοινωνικό λειτουργό αναγνώρισα ότι οι σκέψεις αυτές ήτανκαι δικές microου

Στην αίθουσα Επειγόντων Περιστατικών έβλεπα κι άλλουςανθρώπους microε ρούχα χειρουργείου να σπρώχνουν το φορείοκαι να το microεταφέρουν σε ένα θάλαmicroο Κάποιος microου είπε να πε-ριmicroένω στην αίθουσα υποδοχής Περίmicroενα Κόσmicroος στεκότανστην ουρά για να διευθετήσει τα γραφειοκρατικά της εισαγω-γής στα Επείγοντα Η αναmicroονή στην ουρά φαινόταν η πιοεποικοδοmicroητική λύση Η αναmicroονή στην ουρά σήmicroαινε ότι είχαακόmicroα χρόνο να το αντιmicroετωπίσω είχα αντίγραφα των καρτώνιατρικής περίθαλψης στην τσάντα microου microε το νοσοκοmicroείο αυτόδεν είχα ποτέ στο παρελθόν δοσοληψίες ndash το Νοσοκοmicroείο τηςΝέας Υόρκης ήταν το Πρεσmicroπιτέριαν της Νέας Υόρκης πουσυνεργάζεται microε το ιατρικό τmicroήmicroα του Πανεπιστηmicroίου τουΚορνέλ ενώ το Ιατρικό Κέντρο που ήξερα εγώ ήταν το Κολού-microπια το Πρεσmicroπιτέριαν που συνεργάζεται microε το ΠανεπιστήmicroιοΚολούmicroπια στη διασταύρωση της 168ης Οδού microε την Μπροντ-γουέι microια διαδροmicroή είκοσι λεπτών στην καλύτερη περίπτωσηάρα υπερβολικά microακριά για τέτοιου είδους έκτακτα περιστατι-κά ndash αλλά εγώ θα microπορούσα να το φέρω βόλτα και τούτο το ξέ-νο νοσοκοmicroείο θα microπορούσα να φανώ χρήσιmicroη θα microπορούσανα κανονίσω τη microεταφορά του στο Πρεσmicroπιτέριαν του Κολού-microπια όταν θα σταθεροποιούνταν η κατάστασή του Είχα εστιά-

T Z O A N N T I N T I O N [20]

σει την προσοχή microου στις λεπτοmicroέρειες της άmicroεσης microεταφοράςτου στο Κολούmicroπια (θα χρειαζόταν κρεβάτι microε όργανα τηλεmicroε-τρίας στο τέλος θα κανόνιζα να microεταφερθεί και η Κιντάνα στοΚολούmicroπια τη βραδιά που είχε κάνει εισαγωγή στο ΜπεθΊσραελ Νορθ είχα γράψει σε microια κάρτα τους αριθmicroούς τωνβοmicroβητών τσέπης κάmicroποσων γιατρών του Κολούmicroπια όλο καικάποιος θα microπορούσε να το φέρει σε πέρας όλο αυτό) όταν ξα-ναεmicroφανίστηκε ο κοινωνικός λειτουργός και microε πήρε από τηνουρά σε ένα άδειο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αί-θουσα υποδοχής laquoΜπορείτε να περιmicroένετε εδώraquo είπε Περί-microενα Στο δωmicroάτιο έκανε κρύο ή κρύωνα εγώ Αναρωτιόmicroουνπόσος χρόνος είχε περάσει από την ώρα που είχα καλέσει τοασθενοφόρο ώσπου να φτάσουν οι νοσοκόmicroοι Μου είχε φανείσαν να microην είχε περάσει καθόλου χρόνος (το κάρφος εν τωοφθαλmicroώ του Θεού ήταν η φράση που microου ερχόταν στο νου όσοήmicroουν στο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αίθουσαυποδοχής) αλλά πρέπει να ήταν το λιγότερο κάποια λεπτά

Παλιά είχα σε έναν πίνακα ανακοινώσεων στο γραφείο microουγια λόγους που είχαν να κάνουν microε κάποιο στοιχείο πλοκής σεmicroια ταινία microια κάρτα αρχειοθέτησης στην οποία είχα σηmicroειώ-σει microια πρόταση από το Merck Manual σχετικά microε το πόσοχρόνο microπορεί να αντέξει ο εγκέφαλος στερούmicroενος το οξυγόνοΣτο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αίθουσα υποδο-χής η εικόνα της ροζ κάρτας γύριζε διαρκώς στο microυαλό microουlaquoΑνοξία ιστών για gt 4 ως 6 λεπτά microπορεί να προκαλέσει microηαναστρέψιmicroη εγκεφαλική βλάβη ή θάνατοraquo Προσπαθούσα ναπείσω τον εαυτό microου ότι δε θυmicroόmicroουν τη φράση σωστά ότανεπανεmicroφανίστηκε ο κοινωνικός λειτουργός Μαζί του είχε ένανάντρα τον οποίο σύστησε ως laquoο γιατρός του συζύγου σαςraquo

[21]

Έπειτα σιωπή laquoΕίναι νεκρός εraquo άκουσα τη φωνή microου να λέειστο γιατρό Ο γιατρός έριξε ένα βλέmicromicroα στον κοινωνικό λει-τουργό laquo∆εν υπάρχει πρόβληmicroαraquo είπε ο κοινωνικός λειτουρ-γός laquoΕίναι πολύ ψύχραιmicroη πελάτισσαraquo Με οδήγησαν στο θά-λαmicroο όπου κειτόταν ο Τζον microόνος τώρα τριγύρω του οι κουρ-τίνες τον χώριζαν από τους άλλους Ρώτησαν αν ήθελα ιερέαΕίπα ναι Εmicroφανίστηκε ένας ιερέας και είπε αυτά που έπρεπεΤον ευχαρίστησα Μου έδωσαν την ασηmicroένια θήκη σαν έλα-σmicroα όπου έβαζε ο Τζον το δίπλωmicroα οδήγησης και τις πιστωτι-κές του κάρτες Μου έδωσαν τα χρήmicroατα που ήταν στην τσέπητου Μου έδωσαν το ρολόι του Μου έδωσαν το κινητό τουΜου έδωσαν microια πλαστική σακούλα στην οποία microου είπαν ότιθα έβρισκα τα ρούχα του Τους ευχαρίστησα Ο κοινωνικόςλειτουργός ρώτησε αν υπήρχε κάτι άλλο που microπορούσε να κά-νει για microένα Είπα ότι θα microπορούσε να microε βάλει σε ένα ταξίΜε έβαλε Τον ευχαρίστησα laquoΈχετε χρήmicroατα να πληρώσετετα κόmicroιστραraquo ρώτησε Είπα ναι η ψύχραιmicroη πελάτισσα Ότανmicroπήκα στο διαmicroέρισmicroα και είδα το microπουφάν και το κασκόλ τουΤζον ακόmicroα πάνω στην καρέκλα όπου τα είχε αφήσει microόλιςεπιστρέψαmicroε από την επίσκεψη στην Κιντάνα στο MπεθΊσραελ Nορθ (το κόκκινο κασmicroιρένιο κασκόλ το αντιανεmicroικόmicroάρκας Patagonia που το φορούσε το συνεργείο στην ταινίαΥπόθεση πολύ προσωπική) αναρωτήθηκα τι θα επιτρεπόταν νακάνει microια microη ψύχραιmicroη πελάτισσα Να καταρρεύσει Να χρεια-στεί αγωγή microε ηρεmicroιστικά Να ουρλιάξει

T Z O A N N T I N T I O N [22]

[23]

Θυmicroάmicroαι να σκέφτοmicroαι ότι έπρεπε να το συζητήσω microε τονΤζον

∆εν υπήρχε τίποτα που δε συζητούσα microε τον ΤζονΕπειδή ήmicroαστε και οι δύο συγγραφείς και δουλεύαmicroε και οι

δύο στο σπίτι οι microέρες του καθενός microας ήταν γεmicroάτες από τονήχο της φωνής του άλλου

∆εν πίστευα ότι είχε πάντα δίκιο ούτε εκείνος πίστευε ότιείχα πάντα δίκιο αλλά ο καθένας microας ήταν για τον άλλο ο άν-θρωπος που εmicroπιστευόταν ∆εν υπήρχε κανένας διαχωρισmicroόςστις επενδύσεις ή στα συmicroφέροντά microας σε οποιαδήποτε περί-σταση Πολλοί υπέθεταν αφού τη microια ο ένας και την άλλη οάλλος έπαιρνε καλύτερες κριτικές microεγαλύτερη αναγνώριση ότιη προσωπική microας ζωή θα ήταν ναρκοπέδιο γεmicroάτο microε επαγγελ-microατικές αντιζηλίες και microικροπρέπειες Κάτι τέτοιο απείχε όmicroωςτόσο πολύ από την πραγmicroατικότητα ώστε η επιmicroονή του κό-σmicroου σε αυτό έφτασε να δηmicroιουργεί ορισmicroένα χάσmicroατα κατα-νόησης ως προς τη συνήθη αντίληψη περί γάmicroου

Το συγκεκριmicroένο ήταν ένα ακόmicroη από τα ζητήmicroατα που συ-ζητούσαmicroε

Αυτό που θυmicroάmicroαι πιο έντονα σχετικά microε το διαmicroέρισmicroα τηνύχτα που επέστρεψα microόνη από το Νοσοκοmicroείο της ΝέαςΥόρκης ήταν η σιγή του

Στην πλαστική τσάντα που microου είχαν δώσει στο νοσοκοmicroείουπήρχε ένα κοτλέ παντελόνι ένα microάλλινο πουκάmicroισο microια ζώνηκαι microου φαίνεται τίποτε άλλο Τα πόδια του παντελονιού ταείχαν ανοίξει κατά microήκος υπέθεσα οι νοσοκόmicroοι Το πουκάmicroι-σο ήταν λερωmicroένο microε αίmicroα Η ζώνη ήταν ένα κουβάρι Θυmicroά-

microαι που έβαλα το κινητό του στο φορτιστή του γραφείου τουΘυmicroάmicroαι που έβαλα την ασηmicroένια θήκη του στην κρεβατοκά-microαρα στο κουτί όπου φυλάγαmicroε τα διαβατήρια και τα πιστο-ποιητικά γέννησης και τις βεβαιώσεις του δικαστηρίου ότι εί-χαmicroε εκπληρώσει τις υποχρεώσεις microας ως ένορκοι Κοιτάζωτώρα τη θήκη και βλέπω ότι αυτές ήταν οι κάρτες που είχε microα-ζί του microια άδεια οδήγησης από την πολιτεία της Νέας Υόρκηςη οποία έπρεπε να ανανεωθεί στις 25 Μαΐου του 2004 microιακάρτα για το microηχάνηmicroα ανάληψης microετρητών από την τράπεζαChase microια κάρτα Αmicroέρικαν Εξπρές microια microάστερκαρντ της τρά-πεζας Wells Fargo microια κάρτα του Μητροπολιτικού Μουσείουτης Νέας Υόρκης microια κάρτα της Ένωσης Συγγραφέων ∆υτι-κής Αmicroερικής (ήταν η περίοδος πριν από την ψηφοφορία γιατα βραβεία της Αmicroερικανικής Ακαδηmicroίας Κινηmicroατογράφουοπότε microπορούσε να χρησιmicroοποιήσει την κάρτα της ΈνωσηςΣυγγραφέων για να βλέπει ταινίες δωρεάν πρέπει να είχε πάεισε κάποια ταινία δε θυmicroόmicroουν) microια κάρτα ιατροφαρmicroακευτι-κής περίθαλψης και microια κάρτα που είχε εκδώσει η εταιρία ια-τρικών ειδών Medtronic όπου αναγραφόταν laquomicroου έχει τοποθε-τηθεί ο βηmicroατοδότης τύπου Kappa 900 SRraquo ο σειριακός αριθ-microός της συσκευής ένας τηλεφωνικός αριθmicroός κλήσης του για-τρού που είχε κάνει την εmicroφύτευση και η σηmicroείωση laquoηmicroεροmicroη-νία εmicroφύτευσης 3 Ιουνίου 2003raquo Θυmicroάmicroαι που έβαλα τα microε-τρητά που ήταν στην τσέπη του microαζί microε τα microετρητά στην τσά-ντα microου που ίσιωσα τα χαρτονοmicroίσmicroατα που πολύ προσεκτικάέβαλα όλα τα εικοσαδόλαρα microαζί όλα τα δεκαδόλαρα microαζίόλα τα πεντοδόλαρα microαζί και όλα τα νοmicroίσmicroατα του ενός δολα-ρίου microαζί Και καθώς έκανα όλα τούτα θυmicroάmicroαι που σκεφτό-microουν ότι εκείνος θα έβλεπε πόσο καλά τα έβγαζα πέρα

T Z O A N N T I N T I O N [24]

Όταν τον είδα στο χώρο εκείνο microε τις κουρτίνες τριγύρωτου στην αίθουσα Eπειγόντων Περιστατικών στο Νοσοκοmicroείοτης Νέας Υόρκης είχε σπάσει ένα κοmicromicroάτι από ένα microπροστινότου δόντι υπέθεσα από την πτώση αφού υπήρχαν και microώλω-πες στο πρόσωπό του Όταν αναγνώρισα τη σορό την επόmicroενηmicroέρα στο γραφείο τελετών του Φρανκ Κάmicroπελ οι microώλωπες δενήταν εmicroφανείς Κατάλαβα ότι microάλλον ο εργολάβος κηδειών αυ-τό θα εννοούσε όταν του είπα πως δεν ήθελα ταρίχευση κιεκείνος είπε laquoεν τοιαύτη περιπτώσει απλώς θα τον συmicromicroορφώ-σουmicroε λιγάκιraquo αυτό θα εννοούσε να του καλύψουν τους microώλω-πες Το κοmicromicroάτι αυτό microε τον εργολάβο κηδειών παραmicroένει θο-λό Είχα φτάσει στο γραφείο τελετών τόσο αποφασισmicroένη νααποφύγω οποιαδήποτε αντίδραση δεν ήταν κόσmicroια (κλάmicroαταθυmicroό ακατάσχετο γέλιο παρά την υποχρέωσή microου να τηρήσωσιγή) ώστε είχα καταστείλει όλες ανεξαιρέτως τις συναισθηmicroα-τικές αντιδράσεις Όταν πέθανε η microητέρα microου ο υπάλληλοςτου γραφείου κηδειών που microετέφερε τη σορό της άφησε έναψεύτικο τριαντάφυλλο εκεί όπου κειτόταν το σώmicroα της στοκρεβάτι Ο αδελφός microου microού το είχε πει αυτό βαθύτατα προ-σβεβληmicroένος Θα ήmicroουν προετοιmicroασmicroένη να αντιταχθώ σταψεύτικα τριαντάφυλλα Θυmicroάmicroαι ότι αποφάσισα γρήγορα γιατο φέρετρο Θυmicroάmicroαι ότι στο γραφείο όπου υπέγραψα τα χαρ-τιά υπήρχε ένα microεγάλο εκκρεmicroές που δε δούλευε O ανιψιόςτου Tζον ο Tόνι Nταν που ήταν microαζί microου ανέφερε στον ερ-γολάβο κηδειών ότι δε λειτουργούσε Eκείνος λες και του έδινεmicroεγάλη χαρά η ευκαιρία να παράσχει διευκρινίσεις για το δια-κοσmicroητικό αυτό στοιχείο εξήγησε ότι το ρολόι είχε χρόνια ναδουλέψει αλλά το κρατούσαν εκεί laquoεν είδει επιmicroνηmicroόσυνου φό-ρου τιmicroήςraquo σε κάποια προηγούmicroενη ζωή της εταιρίας Έδινε

[25]

την εντύπωση ότι προσπαθούσε να προσδώσει στο ρολόι διδα-κτικό χαρακτήρα Εστίασα τη σκέψη microου στην Κιντάνα Κατά-φερα να microην ακούω όσα έλεγε ο εργολάβος κηδειών αλλά δενκατάφερα να microην ακούω τους στίχους που έρχονταν στο microυαλόmicroου καθώς εστίαζα τη σκέψη microου στην Κιντάνα Πέντε οργιέςβαθιά microες στα νερά του πατέρα σου σβήσαν τα χνάρια γίνανε κο-ράλλια τα οστά και τα microάτια του microαργαριτάρια1

Oχτώ microήνες αργότερα ρώτησα το διαχειριστή της πολυ-κατοικίας microας αν είχε ακόmicroα την καταχώριση του ηmicroερολογίουπου είχαν κάνει οι θυρωροί για τη νύχτα της 30ής ∆εκεmicroβρίουΉξερα ότι υπήρχε ηmicroερολόγιο καταγραφής συmicroβάντων τρίαχρόνια είχα διατελέσει πρόεδρος της επιτροπής διαχείρισηςστην πολυκατοικία το ηmicroερολόγιο του θυρωρείου ήταν στοι-χείο αναπόσπαστα συνδεδεmicroένο microε τη λειτουργία της πολυκα-τοικίας Την επόmicroενη microέρα ο διαχειριστής microου έστειλε τη σελί-δα της 30ής ∆εκεmicroβρίου Σύmicroφωνα microε το ηmicroερολόγιο στο θυ-ρωρείο εκείνη τη νύχτα ήταν ο Μάικλ Φλιν και ο Βασίλι Ιονέ-σκου Αυτό δεν το θυmicroόmicroουν Ο Βασίλι Ιονέσκου και ο Τζον εί-χαν ένα συνήθη διάλογο microε τον οποίο διασκέδαζαν στο ασαν-σέρ ένα microικρό παιχνίδι ανάmicroεσα σε έναν εξόριστο από τηΡουmicroανία του Τσαουσέσκου κι έναν καθολικό Ιρλανδό από τοΓουέστ Χάρτφορντ του Κονέκτικατ που βασιζόταν στην κοινήτους εκτίmicroηση για το πολιτικό γίγνεσθαι laquoΛοιπόν πού βρίσκε-

T Z O A N N T I N T I O N [26]

1 Ουίλλιαmicro Σαίξπηρ Η τρικυmicroία microτφρ Ερρίκος Μπελιές εκδ ΚέδροςΑθήνα 2003 σ 30 (ΣτΜ)

ται ο Μπιν Λάντενraquo έλεγε ο Βασίλι microόλις έmicroπαινε ο Τζον στοασανσέρ και όλο το ζουmicroί βρισκόταν στην επινόηση ολοένα καιπιο απροσδόκητων εκδοχών laquoΊσως να είναι στο ρετιρέraquo laquoΣτηmicroεζονέταraquo laquoΣτην αίθουσα γυmicroναστικήςraquo Μόλις είδα το όνοmicroατου Βασίλι στο ηmicroερολόγιο συνειδητοποίησα ότι δεν microπορού-σα να θυmicroηθώ αν είχε ξεκινήσει το συγκεκριmicroένο παιχνίδι ότανεπιστρέψαmicroε από το Μπεθ Ίσραελ Νορθ νωρίς το βράδυ της30ής ∆εκεmicroβρίου Το ηmicroερολόγιο για εκείνη τη βραδιά έδειχνεmicroόνο δύο καταχωρίσεις λιγότερες από ότι συνήθως ακόmicroη καιγια microια περίοδο του χρόνου κατά την οποία οι περισσότεροιαπό τους ενοίκους της πολυκατοικίας έφευγαν για πιο φιλόξε-να microέρη

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Πλήρωmicroα ασθενοφόρου έφτασε στις920 micromicro για τον κύριο Νταν Ο κύριοςΝταν microεταφέρθηκε στο νοσοκοmicroείο στις1005 micromicro

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Καmicroένος λαmicroπτήρας στο ασανσέρ προσώ-πων Α-Β

Το ασανσέρ Α-Β ήταν το δικό microας ασανσέρ το ασανσέρ microετο οποίο ανέβηκαν οι διασώστες στις 920 micromicro το ασανσέρ microετο οποίο κατέβασαν τον Τζον (κι εmicroένα) στο ασθενοφόρο στις1005 micromicro το ασανσέρ microε το οποίο εγώ επέστρεψα microόνη microουστο διαmicroέρισmicroά microας κάποια ώρα που δε σηmicroειώθηκε ∆εν είχαπαρατηρήσει καmicroένο λαmicroπτήρα στο ασανσέρ Ούτε είχα παρα-τηρήσει ότι οι διασώστες βρίσκονταν στο διαmicroέρισmicroά microας 45ολόκληρα λεπτά Πάντοτε το περιέγραφα ως laquo15-20 λεπτάraquoΑν βρίσκονταν εδώ τόσο πολύ αυτό σηmicroαίνει ότι εκείνος ήταν ζω-

[27]

ντανός Έθεσα το ερώτηmicroα σε ένα γνωστό microου γιατρό laquoΜερι-κές φορές χρειάζεται να δουλέψουν κάmicroποση ώραraquo είπε Πέ-ρασε αρκετό διάστηmicroα ώσπου να συνειδητοποιήσω ότι η απά-ντησή του δεν είχε καmicroία σχέση microε το ερώτηmicroά microου

Tο πιστοποιητικό θανάτου όταν το έλαβα έδινε ως ώραθανάτου τις 1018 micromicro 30 ∆εκεmicroβρίου 2003

Με είχαν ρωτήσει προτού φύγω από το νοσοκοmicroείο αν θαέδινα τη συγκατάθεσή microου για τη διενέργεια νεκροτοmicroής Είχαπει ναι Αργότερα διάβασα ότι η συγκεκριmicroένη ερώτηση σεέναν επιζώντα για τη διενέργεια νεκροτοmicroής θεωρείται στα νο-σοκοmicroεία ως το πιο λεπτό το πιο ευαίσθητο συχνά το πιο δύ-σκολο από τα στάδια της τυπικής διαδικασίας που ακολουθείτο θάνατο κάποιου Σύmicroφωνα microε πολλές microελέτες (για παρά-δειγmicroα Katz JL και Gardner R laquoΤο δίληmicromicroα του ειδικευό-microενου γιατρού Το αίτηmicroα για την έγκριση νεκροτοmicroήςraquo Psy-chiatry in Medicine 3197-203 1972) οι ίδιοι οι γιατροί βιώ-νουν έντονο άγχος σχετικά microε τη διατύπωση του αιτήmicroατοςΈχουν επίγνωση ότι η νεκροτοmicroή είναι θεmicroελιώδους σηmicroασίαςγια την εκmicroάθηση και τη διδασκαλία της ιατρικής αλλά γνωρί-ζουν επίσης ότι η εν λόγω διαδικασία αγγίζει έναν προαιώνιοφόβο Αν όποιος κι αν ήταν αυτός στο Νοσοκοmicroείο της ΝέαςΥόρκης που microου ζήτησε να εγκρίνω τη νεκροτοmicroή βίωνε ανάλο-γο άγχος θα microπορούσα να τον είχα γλιτώσει εγώ η ίδια τηνήθελα τη νεκροτοmicroή Την ήθελα τη νεκροτοmicroή παρά το γεγο-νός ότι στο πλαίσιο των ερευνών microου είχα δει να διενεργούνταινεκροτοmicroές Ήξερα ακριβώς τι γίνεται το στήθος ανοιγmicroένο

T Z O A N N T I N T I O N [28]

σαν κοτόπουλο στον πάγκο του χασάπη το πρόσωπο χωρίςτην επιδερmicroίδα του η ζυγαριά στην οποία ζύγιζαν τα εσωτερι-κά όργανα Είχα δει αξιωmicroατικούς του Τmicroήmicroατος Ανθρωποκτο-νιών να αποστρέφουν τα microάτια τους από νεκροτοmicroή που βρι-σκόταν σε εξέλιξη Εγώ παρrsquo όλα αυτά την ήθελα Έπρεπε ναmicroάθω πώς και γιατί και πότε είχε συmicroβεί Και microάλιστα ήθελα ναπαρίσταmicroαι στην αίθουσα την ώρα που θα την πραγmicroατοποιού-σαν (είχα παρακολουθήσει τις άλλες νεκροτοmicroές microαζί microε τονΤζον του την όφειλα τη δική του microου είχε καρφωθεί στο microυα-λό εκείνη τη στιγmicroή ότι αυτός θα βρισκόταν στην αίθουσα ανεγώ βρισκόmicroουν στο τραπέζι της νεκροτοmicroής) αλλά δεν εmicroπι-στευόmicroουν τον εαυτό microου ότι θα κατόρθωνε να επιχειρηmicroατο-λογήσει λογικά για το σκοπό microιας τέτοιας κίνησης οπότε δεντο ζήτησα καν

Αν το ασθενοφόρο έφυγε από το κτίριό microας στις 1005 micromicroκαι ο θάνατός του διαπιστώθηκε στις 1018 micromicro τα δεκατρίαλεπτά που microεσολαβούσαν ήταν απλώς χαρτούρα γραφειοκρα-τία για να διασφαλιστεί ότι τηρούνταν το προβλεπόmicroενο τυπι-κό του νοσοκοmicroείου και ότι συmicroπληρώνονταν τα απαραίτηταέγγραφα και ο κατάλληλος άνθρωπος θα ήταν διαθέσιmicroος γιανα ολοκληρώσει τη διαδικασία να ενηmicroερώσει την ψύχραιmicroηπελάτισσα

Η ολοκλήρωση της διαδικασίας έmicroαθα αργότερα ονοmicroαζό-ταν laquoδιακρίβωση της ώρας θανάτουraquo όπως αναγράφεται στοπιστοποιητικό laquoΏρα θανάτου 1018 micromicroraquo

Είχα ανάγκη να πιστέψω ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήτανήδη νεκρός

Αν δεν πίστευα ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήταν ήδη νεκρόςθα σκεφτόmicroουν ότι ίσως να είχα microπορέσει να τον σώσω

[29]

Page 13: Η χρονιά της μαγικής σκέψης - Τζ. Ντίντιον

σει την προσοχή microου στις λεπτοmicroέρειες της άmicroεσης microεταφοράςτου στο Κολούmicroπια (θα χρειαζόταν κρεβάτι microε όργανα τηλεmicroε-τρίας στο τέλος θα κανόνιζα να microεταφερθεί και η Κιντάνα στοΚολούmicroπια τη βραδιά που είχε κάνει εισαγωγή στο ΜπεθΊσραελ Νορθ είχα γράψει σε microια κάρτα τους αριθmicroούς τωνβοmicroβητών τσέπης κάmicroποσων γιατρών του Κολούmicroπια όλο καικάποιος θα microπορούσε να το φέρει σε πέρας όλο αυτό) όταν ξα-ναεmicroφανίστηκε ο κοινωνικός λειτουργός και microε πήρε από τηνουρά σε ένα άδειο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αί-θουσα υποδοχής laquoΜπορείτε να περιmicroένετε εδώraquo είπε Περί-microενα Στο δωmicroάτιο έκανε κρύο ή κρύωνα εγώ Αναρωτιόmicroουνπόσος χρόνος είχε περάσει από την ώρα που είχα καλέσει τοασθενοφόρο ώσπου να φτάσουν οι νοσοκόmicroοι Μου είχε φανείσαν να microην είχε περάσει καθόλου χρόνος (το κάρφος εν τωοφθαλmicroώ του Θεού ήταν η φράση που microου ερχόταν στο νου όσοήmicroουν στο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αίθουσαυποδοχής) αλλά πρέπει να ήταν το λιγότερο κάποια λεπτά

Παλιά είχα σε έναν πίνακα ανακοινώσεων στο γραφείο microουγια λόγους που είχαν να κάνουν microε κάποιο στοιχείο πλοκής σεmicroια ταινία microια κάρτα αρχειοθέτησης στην οποία είχα σηmicroειώ-σει microια πρόταση από το Merck Manual σχετικά microε το πόσοχρόνο microπορεί να αντέξει ο εγκέφαλος στερούmicroενος το οξυγόνοΣτο δωmicroάτιο που βρισκόταν microακριά από την αίθουσα υποδο-χής η εικόνα της ροζ κάρτας γύριζε διαρκώς στο microυαλό microουlaquoΑνοξία ιστών για gt 4 ως 6 λεπτά microπορεί να προκαλέσει microηαναστρέψιmicroη εγκεφαλική βλάβη ή θάνατοraquo Προσπαθούσα ναπείσω τον εαυτό microου ότι δε θυmicroόmicroουν τη φράση σωστά ότανεπανεmicroφανίστηκε ο κοινωνικός λειτουργός Μαζί του είχε ένανάντρα τον οποίο σύστησε ως laquoο γιατρός του συζύγου σαςraquo

[21]

Έπειτα σιωπή laquoΕίναι νεκρός εraquo άκουσα τη φωνή microου να λέειστο γιατρό Ο γιατρός έριξε ένα βλέmicromicroα στον κοινωνικό λει-τουργό laquo∆εν υπάρχει πρόβληmicroαraquo είπε ο κοινωνικός λειτουρ-γός laquoΕίναι πολύ ψύχραιmicroη πελάτισσαraquo Με οδήγησαν στο θά-λαmicroο όπου κειτόταν ο Τζον microόνος τώρα τριγύρω του οι κουρ-τίνες τον χώριζαν από τους άλλους Ρώτησαν αν ήθελα ιερέαΕίπα ναι Εmicroφανίστηκε ένας ιερέας και είπε αυτά που έπρεπεΤον ευχαρίστησα Μου έδωσαν την ασηmicroένια θήκη σαν έλα-σmicroα όπου έβαζε ο Τζον το δίπλωmicroα οδήγησης και τις πιστωτι-κές του κάρτες Μου έδωσαν τα χρήmicroατα που ήταν στην τσέπητου Μου έδωσαν το ρολόι του Μου έδωσαν το κινητό τουΜου έδωσαν microια πλαστική σακούλα στην οποία microου είπαν ότιθα έβρισκα τα ρούχα του Τους ευχαρίστησα Ο κοινωνικόςλειτουργός ρώτησε αν υπήρχε κάτι άλλο που microπορούσε να κά-νει για microένα Είπα ότι θα microπορούσε να microε βάλει σε ένα ταξίΜε έβαλε Τον ευχαρίστησα laquoΈχετε χρήmicroατα να πληρώσετετα κόmicroιστραraquo ρώτησε Είπα ναι η ψύχραιmicroη πελάτισσα Ότανmicroπήκα στο διαmicroέρισmicroα και είδα το microπουφάν και το κασκόλ τουΤζον ακόmicroα πάνω στην καρέκλα όπου τα είχε αφήσει microόλιςεπιστρέψαmicroε από την επίσκεψη στην Κιντάνα στο MπεθΊσραελ Nορθ (το κόκκινο κασmicroιρένιο κασκόλ το αντιανεmicroικόmicroάρκας Patagonia που το φορούσε το συνεργείο στην ταινίαΥπόθεση πολύ προσωπική) αναρωτήθηκα τι θα επιτρεπόταν νακάνει microια microη ψύχραιmicroη πελάτισσα Να καταρρεύσει Να χρεια-στεί αγωγή microε ηρεmicroιστικά Να ουρλιάξει

T Z O A N N T I N T I O N [22]

[23]

Θυmicroάmicroαι να σκέφτοmicroαι ότι έπρεπε να το συζητήσω microε τονΤζον

∆εν υπήρχε τίποτα που δε συζητούσα microε τον ΤζονΕπειδή ήmicroαστε και οι δύο συγγραφείς και δουλεύαmicroε και οι

δύο στο σπίτι οι microέρες του καθενός microας ήταν γεmicroάτες από τονήχο της φωνής του άλλου

∆εν πίστευα ότι είχε πάντα δίκιο ούτε εκείνος πίστευε ότιείχα πάντα δίκιο αλλά ο καθένας microας ήταν για τον άλλο ο άν-θρωπος που εmicroπιστευόταν ∆εν υπήρχε κανένας διαχωρισmicroόςστις επενδύσεις ή στα συmicroφέροντά microας σε οποιαδήποτε περί-σταση Πολλοί υπέθεταν αφού τη microια ο ένας και την άλλη οάλλος έπαιρνε καλύτερες κριτικές microεγαλύτερη αναγνώριση ότιη προσωπική microας ζωή θα ήταν ναρκοπέδιο γεmicroάτο microε επαγγελ-microατικές αντιζηλίες και microικροπρέπειες Κάτι τέτοιο απείχε όmicroωςτόσο πολύ από την πραγmicroατικότητα ώστε η επιmicroονή του κό-σmicroου σε αυτό έφτασε να δηmicroιουργεί ορισmicroένα χάσmicroατα κατα-νόησης ως προς τη συνήθη αντίληψη περί γάmicroου

Το συγκεκριmicroένο ήταν ένα ακόmicroη από τα ζητήmicroατα που συ-ζητούσαmicroε

Αυτό που θυmicroάmicroαι πιο έντονα σχετικά microε το διαmicroέρισmicroα τηνύχτα που επέστρεψα microόνη από το Νοσοκοmicroείο της ΝέαςΥόρκης ήταν η σιγή του

Στην πλαστική τσάντα που microου είχαν δώσει στο νοσοκοmicroείουπήρχε ένα κοτλέ παντελόνι ένα microάλλινο πουκάmicroισο microια ζώνηκαι microου φαίνεται τίποτε άλλο Τα πόδια του παντελονιού ταείχαν ανοίξει κατά microήκος υπέθεσα οι νοσοκόmicroοι Το πουκάmicroι-σο ήταν λερωmicroένο microε αίmicroα Η ζώνη ήταν ένα κουβάρι Θυmicroά-

microαι που έβαλα το κινητό του στο φορτιστή του γραφείου τουΘυmicroάmicroαι που έβαλα την ασηmicroένια θήκη του στην κρεβατοκά-microαρα στο κουτί όπου φυλάγαmicroε τα διαβατήρια και τα πιστο-ποιητικά γέννησης και τις βεβαιώσεις του δικαστηρίου ότι εί-χαmicroε εκπληρώσει τις υποχρεώσεις microας ως ένορκοι Κοιτάζωτώρα τη θήκη και βλέπω ότι αυτές ήταν οι κάρτες που είχε microα-ζί του microια άδεια οδήγησης από την πολιτεία της Νέας Υόρκηςη οποία έπρεπε να ανανεωθεί στις 25 Μαΐου του 2004 microιακάρτα για το microηχάνηmicroα ανάληψης microετρητών από την τράπεζαChase microια κάρτα Αmicroέρικαν Εξπρές microια microάστερκαρντ της τρά-πεζας Wells Fargo microια κάρτα του Μητροπολιτικού Μουσείουτης Νέας Υόρκης microια κάρτα της Ένωσης Συγγραφέων ∆υτι-κής Αmicroερικής (ήταν η περίοδος πριν από την ψηφοφορία γιατα βραβεία της Αmicroερικανικής Ακαδηmicroίας Κινηmicroατογράφουοπότε microπορούσε να χρησιmicroοποιήσει την κάρτα της ΈνωσηςΣυγγραφέων για να βλέπει ταινίες δωρεάν πρέπει να είχε πάεισε κάποια ταινία δε θυmicroόmicroουν) microια κάρτα ιατροφαρmicroακευτι-κής περίθαλψης και microια κάρτα που είχε εκδώσει η εταιρία ια-τρικών ειδών Medtronic όπου αναγραφόταν laquomicroου έχει τοποθε-τηθεί ο βηmicroατοδότης τύπου Kappa 900 SRraquo ο σειριακός αριθ-microός της συσκευής ένας τηλεφωνικός αριθmicroός κλήσης του για-τρού που είχε κάνει την εmicroφύτευση και η σηmicroείωση laquoηmicroεροmicroη-νία εmicroφύτευσης 3 Ιουνίου 2003raquo Θυmicroάmicroαι που έβαλα τα microε-τρητά που ήταν στην τσέπη του microαζί microε τα microετρητά στην τσά-ντα microου που ίσιωσα τα χαρτονοmicroίσmicroατα που πολύ προσεκτικάέβαλα όλα τα εικοσαδόλαρα microαζί όλα τα δεκαδόλαρα microαζίόλα τα πεντοδόλαρα microαζί και όλα τα νοmicroίσmicroατα του ενός δολα-ρίου microαζί Και καθώς έκανα όλα τούτα θυmicroάmicroαι που σκεφτό-microουν ότι εκείνος θα έβλεπε πόσο καλά τα έβγαζα πέρα

T Z O A N N T I N T I O N [24]

Όταν τον είδα στο χώρο εκείνο microε τις κουρτίνες τριγύρωτου στην αίθουσα Eπειγόντων Περιστατικών στο Νοσοκοmicroείοτης Νέας Υόρκης είχε σπάσει ένα κοmicromicroάτι από ένα microπροστινότου δόντι υπέθεσα από την πτώση αφού υπήρχαν και microώλω-πες στο πρόσωπό του Όταν αναγνώρισα τη σορό την επόmicroενηmicroέρα στο γραφείο τελετών του Φρανκ Κάmicroπελ οι microώλωπες δενήταν εmicroφανείς Κατάλαβα ότι microάλλον ο εργολάβος κηδειών αυ-τό θα εννοούσε όταν του είπα πως δεν ήθελα ταρίχευση κιεκείνος είπε laquoεν τοιαύτη περιπτώσει απλώς θα τον συmicromicroορφώ-σουmicroε λιγάκιraquo αυτό θα εννοούσε να του καλύψουν τους microώλω-πες Το κοmicromicroάτι αυτό microε τον εργολάβο κηδειών παραmicroένει θο-λό Είχα φτάσει στο γραφείο τελετών τόσο αποφασισmicroένη νααποφύγω οποιαδήποτε αντίδραση δεν ήταν κόσmicroια (κλάmicroαταθυmicroό ακατάσχετο γέλιο παρά την υποχρέωσή microου να τηρήσωσιγή) ώστε είχα καταστείλει όλες ανεξαιρέτως τις συναισθηmicroα-τικές αντιδράσεις Όταν πέθανε η microητέρα microου ο υπάλληλοςτου γραφείου κηδειών που microετέφερε τη σορό της άφησε έναψεύτικο τριαντάφυλλο εκεί όπου κειτόταν το σώmicroα της στοκρεβάτι Ο αδελφός microου microού το είχε πει αυτό βαθύτατα προ-σβεβληmicroένος Θα ήmicroουν προετοιmicroασmicroένη να αντιταχθώ σταψεύτικα τριαντάφυλλα Θυmicroάmicroαι ότι αποφάσισα γρήγορα γιατο φέρετρο Θυmicroάmicroαι ότι στο γραφείο όπου υπέγραψα τα χαρ-τιά υπήρχε ένα microεγάλο εκκρεmicroές που δε δούλευε O ανιψιόςτου Tζον ο Tόνι Nταν που ήταν microαζί microου ανέφερε στον ερ-γολάβο κηδειών ότι δε λειτουργούσε Eκείνος λες και του έδινεmicroεγάλη χαρά η ευκαιρία να παράσχει διευκρινίσεις για το δια-κοσmicroητικό αυτό στοιχείο εξήγησε ότι το ρολόι είχε χρόνια ναδουλέψει αλλά το κρατούσαν εκεί laquoεν είδει επιmicroνηmicroόσυνου φό-ρου τιmicroήςraquo σε κάποια προηγούmicroενη ζωή της εταιρίας Έδινε

[25]

την εντύπωση ότι προσπαθούσε να προσδώσει στο ρολόι διδα-κτικό χαρακτήρα Εστίασα τη σκέψη microου στην Κιντάνα Κατά-φερα να microην ακούω όσα έλεγε ο εργολάβος κηδειών αλλά δενκατάφερα να microην ακούω τους στίχους που έρχονταν στο microυαλόmicroου καθώς εστίαζα τη σκέψη microου στην Κιντάνα Πέντε οργιέςβαθιά microες στα νερά του πατέρα σου σβήσαν τα χνάρια γίνανε κο-ράλλια τα οστά και τα microάτια του microαργαριτάρια1

Oχτώ microήνες αργότερα ρώτησα το διαχειριστή της πολυ-κατοικίας microας αν είχε ακόmicroα την καταχώριση του ηmicroερολογίουπου είχαν κάνει οι θυρωροί για τη νύχτα της 30ής ∆εκεmicroβρίουΉξερα ότι υπήρχε ηmicroερολόγιο καταγραφής συmicroβάντων τρίαχρόνια είχα διατελέσει πρόεδρος της επιτροπής διαχείρισηςστην πολυκατοικία το ηmicroερολόγιο του θυρωρείου ήταν στοι-χείο αναπόσπαστα συνδεδεmicroένο microε τη λειτουργία της πολυκα-τοικίας Την επόmicroενη microέρα ο διαχειριστής microου έστειλε τη σελί-δα της 30ής ∆εκεmicroβρίου Σύmicroφωνα microε το ηmicroερολόγιο στο θυ-ρωρείο εκείνη τη νύχτα ήταν ο Μάικλ Φλιν και ο Βασίλι Ιονέ-σκου Αυτό δεν το θυmicroόmicroουν Ο Βασίλι Ιονέσκου και ο Τζον εί-χαν ένα συνήθη διάλογο microε τον οποίο διασκέδαζαν στο ασαν-σέρ ένα microικρό παιχνίδι ανάmicroεσα σε έναν εξόριστο από τηΡουmicroανία του Τσαουσέσκου κι έναν καθολικό Ιρλανδό από τοΓουέστ Χάρτφορντ του Κονέκτικατ που βασιζόταν στην κοινήτους εκτίmicroηση για το πολιτικό γίγνεσθαι laquoΛοιπόν πού βρίσκε-

T Z O A N N T I N T I O N [26]

1 Ουίλλιαmicro Σαίξπηρ Η τρικυmicroία microτφρ Ερρίκος Μπελιές εκδ ΚέδροςΑθήνα 2003 σ 30 (ΣτΜ)

ται ο Μπιν Λάντενraquo έλεγε ο Βασίλι microόλις έmicroπαινε ο Τζον στοασανσέρ και όλο το ζουmicroί βρισκόταν στην επινόηση ολοένα καιπιο απροσδόκητων εκδοχών laquoΊσως να είναι στο ρετιρέraquo laquoΣτηmicroεζονέταraquo laquoΣτην αίθουσα γυmicroναστικήςraquo Μόλις είδα το όνοmicroατου Βασίλι στο ηmicroερολόγιο συνειδητοποίησα ότι δεν microπορού-σα να θυmicroηθώ αν είχε ξεκινήσει το συγκεκριmicroένο παιχνίδι ότανεπιστρέψαmicroε από το Μπεθ Ίσραελ Νορθ νωρίς το βράδυ της30ής ∆εκεmicroβρίου Το ηmicroερολόγιο για εκείνη τη βραδιά έδειχνεmicroόνο δύο καταχωρίσεις λιγότερες από ότι συνήθως ακόmicroη καιγια microια περίοδο του χρόνου κατά την οποία οι περισσότεροιαπό τους ενοίκους της πολυκατοικίας έφευγαν για πιο φιλόξε-να microέρη

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Πλήρωmicroα ασθενοφόρου έφτασε στις920 micromicro για τον κύριο Νταν Ο κύριοςΝταν microεταφέρθηκε στο νοσοκοmicroείο στις1005 micromicro

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Καmicroένος λαmicroπτήρας στο ασανσέρ προσώ-πων Α-Β

Το ασανσέρ Α-Β ήταν το δικό microας ασανσέρ το ασανσέρ microετο οποίο ανέβηκαν οι διασώστες στις 920 micromicro το ασανσέρ microετο οποίο κατέβασαν τον Τζον (κι εmicroένα) στο ασθενοφόρο στις1005 micromicro το ασανσέρ microε το οποίο εγώ επέστρεψα microόνη microουστο διαmicroέρισmicroά microας κάποια ώρα που δε σηmicroειώθηκε ∆εν είχαπαρατηρήσει καmicroένο λαmicroπτήρα στο ασανσέρ Ούτε είχα παρα-τηρήσει ότι οι διασώστες βρίσκονταν στο διαmicroέρισmicroά microας 45ολόκληρα λεπτά Πάντοτε το περιέγραφα ως laquo15-20 λεπτάraquoΑν βρίσκονταν εδώ τόσο πολύ αυτό σηmicroαίνει ότι εκείνος ήταν ζω-

[27]

ντανός Έθεσα το ερώτηmicroα σε ένα γνωστό microου γιατρό laquoΜερι-κές φορές χρειάζεται να δουλέψουν κάmicroποση ώραraquo είπε Πέ-ρασε αρκετό διάστηmicroα ώσπου να συνειδητοποιήσω ότι η απά-ντησή του δεν είχε καmicroία σχέση microε το ερώτηmicroά microου

Tο πιστοποιητικό θανάτου όταν το έλαβα έδινε ως ώραθανάτου τις 1018 micromicro 30 ∆εκεmicroβρίου 2003

Με είχαν ρωτήσει προτού φύγω από το νοσοκοmicroείο αν θαέδινα τη συγκατάθεσή microου για τη διενέργεια νεκροτοmicroής Είχαπει ναι Αργότερα διάβασα ότι η συγκεκριmicroένη ερώτηση σεέναν επιζώντα για τη διενέργεια νεκροτοmicroής θεωρείται στα νο-σοκοmicroεία ως το πιο λεπτό το πιο ευαίσθητο συχνά το πιο δύ-σκολο από τα στάδια της τυπικής διαδικασίας που ακολουθείτο θάνατο κάποιου Σύmicroφωνα microε πολλές microελέτες (για παρά-δειγmicroα Katz JL και Gardner R laquoΤο δίληmicromicroα του ειδικευό-microενου γιατρού Το αίτηmicroα για την έγκριση νεκροτοmicroήςraquo Psy-chiatry in Medicine 3197-203 1972) οι ίδιοι οι γιατροί βιώ-νουν έντονο άγχος σχετικά microε τη διατύπωση του αιτήmicroατοςΈχουν επίγνωση ότι η νεκροτοmicroή είναι θεmicroελιώδους σηmicroασίαςγια την εκmicroάθηση και τη διδασκαλία της ιατρικής αλλά γνωρί-ζουν επίσης ότι η εν λόγω διαδικασία αγγίζει έναν προαιώνιοφόβο Αν όποιος κι αν ήταν αυτός στο Νοσοκοmicroείο της ΝέαςΥόρκης που microου ζήτησε να εγκρίνω τη νεκροτοmicroή βίωνε ανάλο-γο άγχος θα microπορούσα να τον είχα γλιτώσει εγώ η ίδια τηνήθελα τη νεκροτοmicroή Την ήθελα τη νεκροτοmicroή παρά το γεγο-νός ότι στο πλαίσιο των ερευνών microου είχα δει να διενεργούνταινεκροτοmicroές Ήξερα ακριβώς τι γίνεται το στήθος ανοιγmicroένο

T Z O A N N T I N T I O N [28]

σαν κοτόπουλο στον πάγκο του χασάπη το πρόσωπο χωρίςτην επιδερmicroίδα του η ζυγαριά στην οποία ζύγιζαν τα εσωτερι-κά όργανα Είχα δει αξιωmicroατικούς του Τmicroήmicroατος Ανθρωποκτο-νιών να αποστρέφουν τα microάτια τους από νεκροτοmicroή που βρι-σκόταν σε εξέλιξη Εγώ παρrsquo όλα αυτά την ήθελα Έπρεπε ναmicroάθω πώς και γιατί και πότε είχε συmicroβεί Και microάλιστα ήθελα ναπαρίσταmicroαι στην αίθουσα την ώρα που θα την πραγmicroατοποιού-σαν (είχα παρακολουθήσει τις άλλες νεκροτοmicroές microαζί microε τονΤζον του την όφειλα τη δική του microου είχε καρφωθεί στο microυα-λό εκείνη τη στιγmicroή ότι αυτός θα βρισκόταν στην αίθουσα ανεγώ βρισκόmicroουν στο τραπέζι της νεκροτοmicroής) αλλά δεν εmicroπι-στευόmicroουν τον εαυτό microου ότι θα κατόρθωνε να επιχειρηmicroατο-λογήσει λογικά για το σκοπό microιας τέτοιας κίνησης οπότε δεντο ζήτησα καν

Αν το ασθενοφόρο έφυγε από το κτίριό microας στις 1005 micromicroκαι ο θάνατός του διαπιστώθηκε στις 1018 micromicro τα δεκατρίαλεπτά που microεσολαβούσαν ήταν απλώς χαρτούρα γραφειοκρα-τία για να διασφαλιστεί ότι τηρούνταν το προβλεπόmicroενο τυπι-κό του νοσοκοmicroείου και ότι συmicroπληρώνονταν τα απαραίτηταέγγραφα και ο κατάλληλος άνθρωπος θα ήταν διαθέσιmicroος γιανα ολοκληρώσει τη διαδικασία να ενηmicroερώσει την ψύχραιmicroηπελάτισσα

Η ολοκλήρωση της διαδικασίας έmicroαθα αργότερα ονοmicroαζό-ταν laquoδιακρίβωση της ώρας θανάτουraquo όπως αναγράφεται στοπιστοποιητικό laquoΏρα θανάτου 1018 micromicroraquo

Είχα ανάγκη να πιστέψω ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήτανήδη νεκρός

Αν δεν πίστευα ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήταν ήδη νεκρόςθα σκεφτόmicroουν ότι ίσως να είχα microπορέσει να τον σώσω

[29]

Page 14: Η χρονιά της μαγικής σκέψης - Τζ. Ντίντιον

Έπειτα σιωπή laquoΕίναι νεκρός εraquo άκουσα τη φωνή microου να λέειστο γιατρό Ο γιατρός έριξε ένα βλέmicromicroα στον κοινωνικό λει-τουργό laquo∆εν υπάρχει πρόβληmicroαraquo είπε ο κοινωνικός λειτουρ-γός laquoΕίναι πολύ ψύχραιmicroη πελάτισσαraquo Με οδήγησαν στο θά-λαmicroο όπου κειτόταν ο Τζον microόνος τώρα τριγύρω του οι κουρ-τίνες τον χώριζαν από τους άλλους Ρώτησαν αν ήθελα ιερέαΕίπα ναι Εmicroφανίστηκε ένας ιερέας και είπε αυτά που έπρεπεΤον ευχαρίστησα Μου έδωσαν την ασηmicroένια θήκη σαν έλα-σmicroα όπου έβαζε ο Τζον το δίπλωmicroα οδήγησης και τις πιστωτι-κές του κάρτες Μου έδωσαν τα χρήmicroατα που ήταν στην τσέπητου Μου έδωσαν το ρολόι του Μου έδωσαν το κινητό τουΜου έδωσαν microια πλαστική σακούλα στην οποία microου είπαν ότιθα έβρισκα τα ρούχα του Τους ευχαρίστησα Ο κοινωνικόςλειτουργός ρώτησε αν υπήρχε κάτι άλλο που microπορούσε να κά-νει για microένα Είπα ότι θα microπορούσε να microε βάλει σε ένα ταξίΜε έβαλε Τον ευχαρίστησα laquoΈχετε χρήmicroατα να πληρώσετετα κόmicroιστραraquo ρώτησε Είπα ναι η ψύχραιmicroη πελάτισσα Ότανmicroπήκα στο διαmicroέρισmicroα και είδα το microπουφάν και το κασκόλ τουΤζον ακόmicroα πάνω στην καρέκλα όπου τα είχε αφήσει microόλιςεπιστρέψαmicroε από την επίσκεψη στην Κιντάνα στο MπεθΊσραελ Nορθ (το κόκκινο κασmicroιρένιο κασκόλ το αντιανεmicroικόmicroάρκας Patagonia που το φορούσε το συνεργείο στην ταινίαΥπόθεση πολύ προσωπική) αναρωτήθηκα τι θα επιτρεπόταν νακάνει microια microη ψύχραιmicroη πελάτισσα Να καταρρεύσει Να χρεια-στεί αγωγή microε ηρεmicroιστικά Να ουρλιάξει

T Z O A N N T I N T I O N [22]

[23]

Θυmicroάmicroαι να σκέφτοmicroαι ότι έπρεπε να το συζητήσω microε τονΤζον

∆εν υπήρχε τίποτα που δε συζητούσα microε τον ΤζονΕπειδή ήmicroαστε και οι δύο συγγραφείς και δουλεύαmicroε και οι

δύο στο σπίτι οι microέρες του καθενός microας ήταν γεmicroάτες από τονήχο της φωνής του άλλου

∆εν πίστευα ότι είχε πάντα δίκιο ούτε εκείνος πίστευε ότιείχα πάντα δίκιο αλλά ο καθένας microας ήταν για τον άλλο ο άν-θρωπος που εmicroπιστευόταν ∆εν υπήρχε κανένας διαχωρισmicroόςστις επενδύσεις ή στα συmicroφέροντά microας σε οποιαδήποτε περί-σταση Πολλοί υπέθεταν αφού τη microια ο ένας και την άλλη οάλλος έπαιρνε καλύτερες κριτικές microεγαλύτερη αναγνώριση ότιη προσωπική microας ζωή θα ήταν ναρκοπέδιο γεmicroάτο microε επαγγελ-microατικές αντιζηλίες και microικροπρέπειες Κάτι τέτοιο απείχε όmicroωςτόσο πολύ από την πραγmicroατικότητα ώστε η επιmicroονή του κό-σmicroου σε αυτό έφτασε να δηmicroιουργεί ορισmicroένα χάσmicroατα κατα-νόησης ως προς τη συνήθη αντίληψη περί γάmicroου

Το συγκεκριmicroένο ήταν ένα ακόmicroη από τα ζητήmicroατα που συ-ζητούσαmicroε

Αυτό που θυmicroάmicroαι πιο έντονα σχετικά microε το διαmicroέρισmicroα τηνύχτα που επέστρεψα microόνη από το Νοσοκοmicroείο της ΝέαςΥόρκης ήταν η σιγή του

Στην πλαστική τσάντα που microου είχαν δώσει στο νοσοκοmicroείουπήρχε ένα κοτλέ παντελόνι ένα microάλλινο πουκάmicroισο microια ζώνηκαι microου φαίνεται τίποτε άλλο Τα πόδια του παντελονιού ταείχαν ανοίξει κατά microήκος υπέθεσα οι νοσοκόmicroοι Το πουκάmicroι-σο ήταν λερωmicroένο microε αίmicroα Η ζώνη ήταν ένα κουβάρι Θυmicroά-

microαι που έβαλα το κινητό του στο φορτιστή του γραφείου τουΘυmicroάmicroαι που έβαλα την ασηmicroένια θήκη του στην κρεβατοκά-microαρα στο κουτί όπου φυλάγαmicroε τα διαβατήρια και τα πιστο-ποιητικά γέννησης και τις βεβαιώσεις του δικαστηρίου ότι εί-χαmicroε εκπληρώσει τις υποχρεώσεις microας ως ένορκοι Κοιτάζωτώρα τη θήκη και βλέπω ότι αυτές ήταν οι κάρτες που είχε microα-ζί του microια άδεια οδήγησης από την πολιτεία της Νέας Υόρκηςη οποία έπρεπε να ανανεωθεί στις 25 Μαΐου του 2004 microιακάρτα για το microηχάνηmicroα ανάληψης microετρητών από την τράπεζαChase microια κάρτα Αmicroέρικαν Εξπρές microια microάστερκαρντ της τρά-πεζας Wells Fargo microια κάρτα του Μητροπολιτικού Μουσείουτης Νέας Υόρκης microια κάρτα της Ένωσης Συγγραφέων ∆υτι-κής Αmicroερικής (ήταν η περίοδος πριν από την ψηφοφορία γιατα βραβεία της Αmicroερικανικής Ακαδηmicroίας Κινηmicroατογράφουοπότε microπορούσε να χρησιmicroοποιήσει την κάρτα της ΈνωσηςΣυγγραφέων για να βλέπει ταινίες δωρεάν πρέπει να είχε πάεισε κάποια ταινία δε θυmicroόmicroουν) microια κάρτα ιατροφαρmicroακευτι-κής περίθαλψης και microια κάρτα που είχε εκδώσει η εταιρία ια-τρικών ειδών Medtronic όπου αναγραφόταν laquomicroου έχει τοποθε-τηθεί ο βηmicroατοδότης τύπου Kappa 900 SRraquo ο σειριακός αριθ-microός της συσκευής ένας τηλεφωνικός αριθmicroός κλήσης του για-τρού που είχε κάνει την εmicroφύτευση και η σηmicroείωση laquoηmicroεροmicroη-νία εmicroφύτευσης 3 Ιουνίου 2003raquo Θυmicroάmicroαι που έβαλα τα microε-τρητά που ήταν στην τσέπη του microαζί microε τα microετρητά στην τσά-ντα microου που ίσιωσα τα χαρτονοmicroίσmicroατα που πολύ προσεκτικάέβαλα όλα τα εικοσαδόλαρα microαζί όλα τα δεκαδόλαρα microαζίόλα τα πεντοδόλαρα microαζί και όλα τα νοmicroίσmicroατα του ενός δολα-ρίου microαζί Και καθώς έκανα όλα τούτα θυmicroάmicroαι που σκεφτό-microουν ότι εκείνος θα έβλεπε πόσο καλά τα έβγαζα πέρα

T Z O A N N T I N T I O N [24]

Όταν τον είδα στο χώρο εκείνο microε τις κουρτίνες τριγύρωτου στην αίθουσα Eπειγόντων Περιστατικών στο Νοσοκοmicroείοτης Νέας Υόρκης είχε σπάσει ένα κοmicromicroάτι από ένα microπροστινότου δόντι υπέθεσα από την πτώση αφού υπήρχαν και microώλω-πες στο πρόσωπό του Όταν αναγνώρισα τη σορό την επόmicroενηmicroέρα στο γραφείο τελετών του Φρανκ Κάmicroπελ οι microώλωπες δενήταν εmicroφανείς Κατάλαβα ότι microάλλον ο εργολάβος κηδειών αυ-τό θα εννοούσε όταν του είπα πως δεν ήθελα ταρίχευση κιεκείνος είπε laquoεν τοιαύτη περιπτώσει απλώς θα τον συmicromicroορφώ-σουmicroε λιγάκιraquo αυτό θα εννοούσε να του καλύψουν τους microώλω-πες Το κοmicromicroάτι αυτό microε τον εργολάβο κηδειών παραmicroένει θο-λό Είχα φτάσει στο γραφείο τελετών τόσο αποφασισmicroένη νααποφύγω οποιαδήποτε αντίδραση δεν ήταν κόσmicroια (κλάmicroαταθυmicroό ακατάσχετο γέλιο παρά την υποχρέωσή microου να τηρήσωσιγή) ώστε είχα καταστείλει όλες ανεξαιρέτως τις συναισθηmicroα-τικές αντιδράσεις Όταν πέθανε η microητέρα microου ο υπάλληλοςτου γραφείου κηδειών που microετέφερε τη σορό της άφησε έναψεύτικο τριαντάφυλλο εκεί όπου κειτόταν το σώmicroα της στοκρεβάτι Ο αδελφός microου microού το είχε πει αυτό βαθύτατα προ-σβεβληmicroένος Θα ήmicroουν προετοιmicroασmicroένη να αντιταχθώ σταψεύτικα τριαντάφυλλα Θυmicroάmicroαι ότι αποφάσισα γρήγορα γιατο φέρετρο Θυmicroάmicroαι ότι στο γραφείο όπου υπέγραψα τα χαρ-τιά υπήρχε ένα microεγάλο εκκρεmicroές που δε δούλευε O ανιψιόςτου Tζον ο Tόνι Nταν που ήταν microαζί microου ανέφερε στον ερ-γολάβο κηδειών ότι δε λειτουργούσε Eκείνος λες και του έδινεmicroεγάλη χαρά η ευκαιρία να παράσχει διευκρινίσεις για το δια-κοσmicroητικό αυτό στοιχείο εξήγησε ότι το ρολόι είχε χρόνια ναδουλέψει αλλά το κρατούσαν εκεί laquoεν είδει επιmicroνηmicroόσυνου φό-ρου τιmicroήςraquo σε κάποια προηγούmicroενη ζωή της εταιρίας Έδινε

[25]

την εντύπωση ότι προσπαθούσε να προσδώσει στο ρολόι διδα-κτικό χαρακτήρα Εστίασα τη σκέψη microου στην Κιντάνα Κατά-φερα να microην ακούω όσα έλεγε ο εργολάβος κηδειών αλλά δενκατάφερα να microην ακούω τους στίχους που έρχονταν στο microυαλόmicroου καθώς εστίαζα τη σκέψη microου στην Κιντάνα Πέντε οργιέςβαθιά microες στα νερά του πατέρα σου σβήσαν τα χνάρια γίνανε κο-ράλλια τα οστά και τα microάτια του microαργαριτάρια1

Oχτώ microήνες αργότερα ρώτησα το διαχειριστή της πολυ-κατοικίας microας αν είχε ακόmicroα την καταχώριση του ηmicroερολογίουπου είχαν κάνει οι θυρωροί για τη νύχτα της 30ής ∆εκεmicroβρίουΉξερα ότι υπήρχε ηmicroερολόγιο καταγραφής συmicroβάντων τρίαχρόνια είχα διατελέσει πρόεδρος της επιτροπής διαχείρισηςστην πολυκατοικία το ηmicroερολόγιο του θυρωρείου ήταν στοι-χείο αναπόσπαστα συνδεδεmicroένο microε τη λειτουργία της πολυκα-τοικίας Την επόmicroενη microέρα ο διαχειριστής microου έστειλε τη σελί-δα της 30ής ∆εκεmicroβρίου Σύmicroφωνα microε το ηmicroερολόγιο στο θυ-ρωρείο εκείνη τη νύχτα ήταν ο Μάικλ Φλιν και ο Βασίλι Ιονέ-σκου Αυτό δεν το θυmicroόmicroουν Ο Βασίλι Ιονέσκου και ο Τζον εί-χαν ένα συνήθη διάλογο microε τον οποίο διασκέδαζαν στο ασαν-σέρ ένα microικρό παιχνίδι ανάmicroεσα σε έναν εξόριστο από τηΡουmicroανία του Τσαουσέσκου κι έναν καθολικό Ιρλανδό από τοΓουέστ Χάρτφορντ του Κονέκτικατ που βασιζόταν στην κοινήτους εκτίmicroηση για το πολιτικό γίγνεσθαι laquoΛοιπόν πού βρίσκε-

T Z O A N N T I N T I O N [26]

1 Ουίλλιαmicro Σαίξπηρ Η τρικυmicroία microτφρ Ερρίκος Μπελιές εκδ ΚέδροςΑθήνα 2003 σ 30 (ΣτΜ)

ται ο Μπιν Λάντενraquo έλεγε ο Βασίλι microόλις έmicroπαινε ο Τζον στοασανσέρ και όλο το ζουmicroί βρισκόταν στην επινόηση ολοένα καιπιο απροσδόκητων εκδοχών laquoΊσως να είναι στο ρετιρέraquo laquoΣτηmicroεζονέταraquo laquoΣτην αίθουσα γυmicroναστικήςraquo Μόλις είδα το όνοmicroατου Βασίλι στο ηmicroερολόγιο συνειδητοποίησα ότι δεν microπορού-σα να θυmicroηθώ αν είχε ξεκινήσει το συγκεκριmicroένο παιχνίδι ότανεπιστρέψαmicroε από το Μπεθ Ίσραελ Νορθ νωρίς το βράδυ της30ής ∆εκεmicroβρίου Το ηmicroερολόγιο για εκείνη τη βραδιά έδειχνεmicroόνο δύο καταχωρίσεις λιγότερες από ότι συνήθως ακόmicroη καιγια microια περίοδο του χρόνου κατά την οποία οι περισσότεροιαπό τους ενοίκους της πολυκατοικίας έφευγαν για πιο φιλόξε-να microέρη

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Πλήρωmicroα ασθενοφόρου έφτασε στις920 micromicro για τον κύριο Νταν Ο κύριοςΝταν microεταφέρθηκε στο νοσοκοmicroείο στις1005 micromicro

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Καmicroένος λαmicroπτήρας στο ασανσέρ προσώ-πων Α-Β

Το ασανσέρ Α-Β ήταν το δικό microας ασανσέρ το ασανσέρ microετο οποίο ανέβηκαν οι διασώστες στις 920 micromicro το ασανσέρ microετο οποίο κατέβασαν τον Τζον (κι εmicroένα) στο ασθενοφόρο στις1005 micromicro το ασανσέρ microε το οποίο εγώ επέστρεψα microόνη microουστο διαmicroέρισmicroά microας κάποια ώρα που δε σηmicroειώθηκε ∆εν είχαπαρατηρήσει καmicroένο λαmicroπτήρα στο ασανσέρ Ούτε είχα παρα-τηρήσει ότι οι διασώστες βρίσκονταν στο διαmicroέρισmicroά microας 45ολόκληρα λεπτά Πάντοτε το περιέγραφα ως laquo15-20 λεπτάraquoΑν βρίσκονταν εδώ τόσο πολύ αυτό σηmicroαίνει ότι εκείνος ήταν ζω-

[27]

ντανός Έθεσα το ερώτηmicroα σε ένα γνωστό microου γιατρό laquoΜερι-κές φορές χρειάζεται να δουλέψουν κάmicroποση ώραraquo είπε Πέ-ρασε αρκετό διάστηmicroα ώσπου να συνειδητοποιήσω ότι η απά-ντησή του δεν είχε καmicroία σχέση microε το ερώτηmicroά microου

Tο πιστοποιητικό θανάτου όταν το έλαβα έδινε ως ώραθανάτου τις 1018 micromicro 30 ∆εκεmicroβρίου 2003

Με είχαν ρωτήσει προτού φύγω από το νοσοκοmicroείο αν θαέδινα τη συγκατάθεσή microου για τη διενέργεια νεκροτοmicroής Είχαπει ναι Αργότερα διάβασα ότι η συγκεκριmicroένη ερώτηση σεέναν επιζώντα για τη διενέργεια νεκροτοmicroής θεωρείται στα νο-σοκοmicroεία ως το πιο λεπτό το πιο ευαίσθητο συχνά το πιο δύ-σκολο από τα στάδια της τυπικής διαδικασίας που ακολουθείτο θάνατο κάποιου Σύmicroφωνα microε πολλές microελέτες (για παρά-δειγmicroα Katz JL και Gardner R laquoΤο δίληmicromicroα του ειδικευό-microενου γιατρού Το αίτηmicroα για την έγκριση νεκροτοmicroήςraquo Psy-chiatry in Medicine 3197-203 1972) οι ίδιοι οι γιατροί βιώ-νουν έντονο άγχος σχετικά microε τη διατύπωση του αιτήmicroατοςΈχουν επίγνωση ότι η νεκροτοmicroή είναι θεmicroελιώδους σηmicroασίαςγια την εκmicroάθηση και τη διδασκαλία της ιατρικής αλλά γνωρί-ζουν επίσης ότι η εν λόγω διαδικασία αγγίζει έναν προαιώνιοφόβο Αν όποιος κι αν ήταν αυτός στο Νοσοκοmicroείο της ΝέαςΥόρκης που microου ζήτησε να εγκρίνω τη νεκροτοmicroή βίωνε ανάλο-γο άγχος θα microπορούσα να τον είχα γλιτώσει εγώ η ίδια τηνήθελα τη νεκροτοmicroή Την ήθελα τη νεκροτοmicroή παρά το γεγο-νός ότι στο πλαίσιο των ερευνών microου είχα δει να διενεργούνταινεκροτοmicroές Ήξερα ακριβώς τι γίνεται το στήθος ανοιγmicroένο

T Z O A N N T I N T I O N [28]

σαν κοτόπουλο στον πάγκο του χασάπη το πρόσωπο χωρίςτην επιδερmicroίδα του η ζυγαριά στην οποία ζύγιζαν τα εσωτερι-κά όργανα Είχα δει αξιωmicroατικούς του Τmicroήmicroατος Ανθρωποκτο-νιών να αποστρέφουν τα microάτια τους από νεκροτοmicroή που βρι-σκόταν σε εξέλιξη Εγώ παρrsquo όλα αυτά την ήθελα Έπρεπε ναmicroάθω πώς και γιατί και πότε είχε συmicroβεί Και microάλιστα ήθελα ναπαρίσταmicroαι στην αίθουσα την ώρα που θα την πραγmicroατοποιού-σαν (είχα παρακολουθήσει τις άλλες νεκροτοmicroές microαζί microε τονΤζον του την όφειλα τη δική του microου είχε καρφωθεί στο microυα-λό εκείνη τη στιγmicroή ότι αυτός θα βρισκόταν στην αίθουσα ανεγώ βρισκόmicroουν στο τραπέζι της νεκροτοmicroής) αλλά δεν εmicroπι-στευόmicroουν τον εαυτό microου ότι θα κατόρθωνε να επιχειρηmicroατο-λογήσει λογικά για το σκοπό microιας τέτοιας κίνησης οπότε δεντο ζήτησα καν

Αν το ασθενοφόρο έφυγε από το κτίριό microας στις 1005 micromicroκαι ο θάνατός του διαπιστώθηκε στις 1018 micromicro τα δεκατρίαλεπτά που microεσολαβούσαν ήταν απλώς χαρτούρα γραφειοκρα-τία για να διασφαλιστεί ότι τηρούνταν το προβλεπόmicroενο τυπι-κό του νοσοκοmicroείου και ότι συmicroπληρώνονταν τα απαραίτηταέγγραφα και ο κατάλληλος άνθρωπος θα ήταν διαθέσιmicroος γιανα ολοκληρώσει τη διαδικασία να ενηmicroερώσει την ψύχραιmicroηπελάτισσα

Η ολοκλήρωση της διαδικασίας έmicroαθα αργότερα ονοmicroαζό-ταν laquoδιακρίβωση της ώρας θανάτουraquo όπως αναγράφεται στοπιστοποιητικό laquoΏρα θανάτου 1018 micromicroraquo

Είχα ανάγκη να πιστέψω ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήτανήδη νεκρός

Αν δεν πίστευα ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήταν ήδη νεκρόςθα σκεφτόmicroουν ότι ίσως να είχα microπορέσει να τον σώσω

[29]

Page 15: Η χρονιά της μαγικής σκέψης - Τζ. Ντίντιον

[23]

Θυmicroάmicroαι να σκέφτοmicroαι ότι έπρεπε να το συζητήσω microε τονΤζον

∆εν υπήρχε τίποτα που δε συζητούσα microε τον ΤζονΕπειδή ήmicroαστε και οι δύο συγγραφείς και δουλεύαmicroε και οι

δύο στο σπίτι οι microέρες του καθενός microας ήταν γεmicroάτες από τονήχο της φωνής του άλλου

∆εν πίστευα ότι είχε πάντα δίκιο ούτε εκείνος πίστευε ότιείχα πάντα δίκιο αλλά ο καθένας microας ήταν για τον άλλο ο άν-θρωπος που εmicroπιστευόταν ∆εν υπήρχε κανένας διαχωρισmicroόςστις επενδύσεις ή στα συmicroφέροντά microας σε οποιαδήποτε περί-σταση Πολλοί υπέθεταν αφού τη microια ο ένας και την άλλη οάλλος έπαιρνε καλύτερες κριτικές microεγαλύτερη αναγνώριση ότιη προσωπική microας ζωή θα ήταν ναρκοπέδιο γεmicroάτο microε επαγγελ-microατικές αντιζηλίες και microικροπρέπειες Κάτι τέτοιο απείχε όmicroωςτόσο πολύ από την πραγmicroατικότητα ώστε η επιmicroονή του κό-σmicroου σε αυτό έφτασε να δηmicroιουργεί ορισmicroένα χάσmicroατα κατα-νόησης ως προς τη συνήθη αντίληψη περί γάmicroου

Το συγκεκριmicroένο ήταν ένα ακόmicroη από τα ζητήmicroατα που συ-ζητούσαmicroε

Αυτό που θυmicroάmicroαι πιο έντονα σχετικά microε το διαmicroέρισmicroα τηνύχτα που επέστρεψα microόνη από το Νοσοκοmicroείο της ΝέαςΥόρκης ήταν η σιγή του

Στην πλαστική τσάντα που microου είχαν δώσει στο νοσοκοmicroείουπήρχε ένα κοτλέ παντελόνι ένα microάλλινο πουκάmicroισο microια ζώνηκαι microου φαίνεται τίποτε άλλο Τα πόδια του παντελονιού ταείχαν ανοίξει κατά microήκος υπέθεσα οι νοσοκόmicroοι Το πουκάmicroι-σο ήταν λερωmicroένο microε αίmicroα Η ζώνη ήταν ένα κουβάρι Θυmicroά-

microαι που έβαλα το κινητό του στο φορτιστή του γραφείου τουΘυmicroάmicroαι που έβαλα την ασηmicroένια θήκη του στην κρεβατοκά-microαρα στο κουτί όπου φυλάγαmicroε τα διαβατήρια και τα πιστο-ποιητικά γέννησης και τις βεβαιώσεις του δικαστηρίου ότι εί-χαmicroε εκπληρώσει τις υποχρεώσεις microας ως ένορκοι Κοιτάζωτώρα τη θήκη και βλέπω ότι αυτές ήταν οι κάρτες που είχε microα-ζί του microια άδεια οδήγησης από την πολιτεία της Νέας Υόρκηςη οποία έπρεπε να ανανεωθεί στις 25 Μαΐου του 2004 microιακάρτα για το microηχάνηmicroα ανάληψης microετρητών από την τράπεζαChase microια κάρτα Αmicroέρικαν Εξπρές microια microάστερκαρντ της τρά-πεζας Wells Fargo microια κάρτα του Μητροπολιτικού Μουσείουτης Νέας Υόρκης microια κάρτα της Ένωσης Συγγραφέων ∆υτι-κής Αmicroερικής (ήταν η περίοδος πριν από την ψηφοφορία γιατα βραβεία της Αmicroερικανικής Ακαδηmicroίας Κινηmicroατογράφουοπότε microπορούσε να χρησιmicroοποιήσει την κάρτα της ΈνωσηςΣυγγραφέων για να βλέπει ταινίες δωρεάν πρέπει να είχε πάεισε κάποια ταινία δε θυmicroόmicroουν) microια κάρτα ιατροφαρmicroακευτι-κής περίθαλψης και microια κάρτα που είχε εκδώσει η εταιρία ια-τρικών ειδών Medtronic όπου αναγραφόταν laquomicroου έχει τοποθε-τηθεί ο βηmicroατοδότης τύπου Kappa 900 SRraquo ο σειριακός αριθ-microός της συσκευής ένας τηλεφωνικός αριθmicroός κλήσης του για-τρού που είχε κάνει την εmicroφύτευση και η σηmicroείωση laquoηmicroεροmicroη-νία εmicroφύτευσης 3 Ιουνίου 2003raquo Θυmicroάmicroαι που έβαλα τα microε-τρητά που ήταν στην τσέπη του microαζί microε τα microετρητά στην τσά-ντα microου που ίσιωσα τα χαρτονοmicroίσmicroατα που πολύ προσεκτικάέβαλα όλα τα εικοσαδόλαρα microαζί όλα τα δεκαδόλαρα microαζίόλα τα πεντοδόλαρα microαζί και όλα τα νοmicroίσmicroατα του ενός δολα-ρίου microαζί Και καθώς έκανα όλα τούτα θυmicroάmicroαι που σκεφτό-microουν ότι εκείνος θα έβλεπε πόσο καλά τα έβγαζα πέρα

T Z O A N N T I N T I O N [24]

Όταν τον είδα στο χώρο εκείνο microε τις κουρτίνες τριγύρωτου στην αίθουσα Eπειγόντων Περιστατικών στο Νοσοκοmicroείοτης Νέας Υόρκης είχε σπάσει ένα κοmicromicroάτι από ένα microπροστινότου δόντι υπέθεσα από την πτώση αφού υπήρχαν και microώλω-πες στο πρόσωπό του Όταν αναγνώρισα τη σορό την επόmicroενηmicroέρα στο γραφείο τελετών του Φρανκ Κάmicroπελ οι microώλωπες δενήταν εmicroφανείς Κατάλαβα ότι microάλλον ο εργολάβος κηδειών αυ-τό θα εννοούσε όταν του είπα πως δεν ήθελα ταρίχευση κιεκείνος είπε laquoεν τοιαύτη περιπτώσει απλώς θα τον συmicromicroορφώ-σουmicroε λιγάκιraquo αυτό θα εννοούσε να του καλύψουν τους microώλω-πες Το κοmicromicroάτι αυτό microε τον εργολάβο κηδειών παραmicroένει θο-λό Είχα φτάσει στο γραφείο τελετών τόσο αποφασισmicroένη νααποφύγω οποιαδήποτε αντίδραση δεν ήταν κόσmicroια (κλάmicroαταθυmicroό ακατάσχετο γέλιο παρά την υποχρέωσή microου να τηρήσωσιγή) ώστε είχα καταστείλει όλες ανεξαιρέτως τις συναισθηmicroα-τικές αντιδράσεις Όταν πέθανε η microητέρα microου ο υπάλληλοςτου γραφείου κηδειών που microετέφερε τη σορό της άφησε έναψεύτικο τριαντάφυλλο εκεί όπου κειτόταν το σώmicroα της στοκρεβάτι Ο αδελφός microου microού το είχε πει αυτό βαθύτατα προ-σβεβληmicroένος Θα ήmicroουν προετοιmicroασmicroένη να αντιταχθώ σταψεύτικα τριαντάφυλλα Θυmicroάmicroαι ότι αποφάσισα γρήγορα γιατο φέρετρο Θυmicroάmicroαι ότι στο γραφείο όπου υπέγραψα τα χαρ-τιά υπήρχε ένα microεγάλο εκκρεmicroές που δε δούλευε O ανιψιόςτου Tζον ο Tόνι Nταν που ήταν microαζί microου ανέφερε στον ερ-γολάβο κηδειών ότι δε λειτουργούσε Eκείνος λες και του έδινεmicroεγάλη χαρά η ευκαιρία να παράσχει διευκρινίσεις για το δια-κοσmicroητικό αυτό στοιχείο εξήγησε ότι το ρολόι είχε χρόνια ναδουλέψει αλλά το κρατούσαν εκεί laquoεν είδει επιmicroνηmicroόσυνου φό-ρου τιmicroήςraquo σε κάποια προηγούmicroενη ζωή της εταιρίας Έδινε

[25]

την εντύπωση ότι προσπαθούσε να προσδώσει στο ρολόι διδα-κτικό χαρακτήρα Εστίασα τη σκέψη microου στην Κιντάνα Κατά-φερα να microην ακούω όσα έλεγε ο εργολάβος κηδειών αλλά δενκατάφερα να microην ακούω τους στίχους που έρχονταν στο microυαλόmicroου καθώς εστίαζα τη σκέψη microου στην Κιντάνα Πέντε οργιέςβαθιά microες στα νερά του πατέρα σου σβήσαν τα χνάρια γίνανε κο-ράλλια τα οστά και τα microάτια του microαργαριτάρια1

Oχτώ microήνες αργότερα ρώτησα το διαχειριστή της πολυ-κατοικίας microας αν είχε ακόmicroα την καταχώριση του ηmicroερολογίουπου είχαν κάνει οι θυρωροί για τη νύχτα της 30ής ∆εκεmicroβρίουΉξερα ότι υπήρχε ηmicroερολόγιο καταγραφής συmicroβάντων τρίαχρόνια είχα διατελέσει πρόεδρος της επιτροπής διαχείρισηςστην πολυκατοικία το ηmicroερολόγιο του θυρωρείου ήταν στοι-χείο αναπόσπαστα συνδεδεmicroένο microε τη λειτουργία της πολυκα-τοικίας Την επόmicroενη microέρα ο διαχειριστής microου έστειλε τη σελί-δα της 30ής ∆εκεmicroβρίου Σύmicroφωνα microε το ηmicroερολόγιο στο θυ-ρωρείο εκείνη τη νύχτα ήταν ο Μάικλ Φλιν και ο Βασίλι Ιονέ-σκου Αυτό δεν το θυmicroόmicroουν Ο Βασίλι Ιονέσκου και ο Τζον εί-χαν ένα συνήθη διάλογο microε τον οποίο διασκέδαζαν στο ασαν-σέρ ένα microικρό παιχνίδι ανάmicroεσα σε έναν εξόριστο από τηΡουmicroανία του Τσαουσέσκου κι έναν καθολικό Ιρλανδό από τοΓουέστ Χάρτφορντ του Κονέκτικατ που βασιζόταν στην κοινήτους εκτίmicroηση για το πολιτικό γίγνεσθαι laquoΛοιπόν πού βρίσκε-

T Z O A N N T I N T I O N [26]

1 Ουίλλιαmicro Σαίξπηρ Η τρικυmicroία microτφρ Ερρίκος Μπελιές εκδ ΚέδροςΑθήνα 2003 σ 30 (ΣτΜ)

ται ο Μπιν Λάντενraquo έλεγε ο Βασίλι microόλις έmicroπαινε ο Τζον στοασανσέρ και όλο το ζουmicroί βρισκόταν στην επινόηση ολοένα καιπιο απροσδόκητων εκδοχών laquoΊσως να είναι στο ρετιρέraquo laquoΣτηmicroεζονέταraquo laquoΣτην αίθουσα γυmicroναστικήςraquo Μόλις είδα το όνοmicroατου Βασίλι στο ηmicroερολόγιο συνειδητοποίησα ότι δεν microπορού-σα να θυmicroηθώ αν είχε ξεκινήσει το συγκεκριmicroένο παιχνίδι ότανεπιστρέψαmicroε από το Μπεθ Ίσραελ Νορθ νωρίς το βράδυ της30ής ∆εκεmicroβρίου Το ηmicroερολόγιο για εκείνη τη βραδιά έδειχνεmicroόνο δύο καταχωρίσεις λιγότερες από ότι συνήθως ακόmicroη καιγια microια περίοδο του χρόνου κατά την οποία οι περισσότεροιαπό τους ενοίκους της πολυκατοικίας έφευγαν για πιο φιλόξε-να microέρη

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Πλήρωmicroα ασθενοφόρου έφτασε στις920 micromicro για τον κύριο Νταν Ο κύριοςΝταν microεταφέρθηκε στο νοσοκοmicroείο στις1005 micromicro

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Καmicroένος λαmicroπτήρας στο ασανσέρ προσώ-πων Α-Β

Το ασανσέρ Α-Β ήταν το δικό microας ασανσέρ το ασανσέρ microετο οποίο ανέβηκαν οι διασώστες στις 920 micromicro το ασανσέρ microετο οποίο κατέβασαν τον Τζον (κι εmicroένα) στο ασθενοφόρο στις1005 micromicro το ασανσέρ microε το οποίο εγώ επέστρεψα microόνη microουστο διαmicroέρισmicroά microας κάποια ώρα που δε σηmicroειώθηκε ∆εν είχαπαρατηρήσει καmicroένο λαmicroπτήρα στο ασανσέρ Ούτε είχα παρα-τηρήσει ότι οι διασώστες βρίσκονταν στο διαmicroέρισmicroά microας 45ολόκληρα λεπτά Πάντοτε το περιέγραφα ως laquo15-20 λεπτάraquoΑν βρίσκονταν εδώ τόσο πολύ αυτό σηmicroαίνει ότι εκείνος ήταν ζω-

[27]

ντανός Έθεσα το ερώτηmicroα σε ένα γνωστό microου γιατρό laquoΜερι-κές φορές χρειάζεται να δουλέψουν κάmicroποση ώραraquo είπε Πέ-ρασε αρκετό διάστηmicroα ώσπου να συνειδητοποιήσω ότι η απά-ντησή του δεν είχε καmicroία σχέση microε το ερώτηmicroά microου

Tο πιστοποιητικό θανάτου όταν το έλαβα έδινε ως ώραθανάτου τις 1018 micromicro 30 ∆εκεmicroβρίου 2003

Με είχαν ρωτήσει προτού φύγω από το νοσοκοmicroείο αν θαέδινα τη συγκατάθεσή microου για τη διενέργεια νεκροτοmicroής Είχαπει ναι Αργότερα διάβασα ότι η συγκεκριmicroένη ερώτηση σεέναν επιζώντα για τη διενέργεια νεκροτοmicroής θεωρείται στα νο-σοκοmicroεία ως το πιο λεπτό το πιο ευαίσθητο συχνά το πιο δύ-σκολο από τα στάδια της τυπικής διαδικασίας που ακολουθείτο θάνατο κάποιου Σύmicroφωνα microε πολλές microελέτες (για παρά-δειγmicroα Katz JL και Gardner R laquoΤο δίληmicromicroα του ειδικευό-microενου γιατρού Το αίτηmicroα για την έγκριση νεκροτοmicroήςraquo Psy-chiatry in Medicine 3197-203 1972) οι ίδιοι οι γιατροί βιώ-νουν έντονο άγχος σχετικά microε τη διατύπωση του αιτήmicroατοςΈχουν επίγνωση ότι η νεκροτοmicroή είναι θεmicroελιώδους σηmicroασίαςγια την εκmicroάθηση και τη διδασκαλία της ιατρικής αλλά γνωρί-ζουν επίσης ότι η εν λόγω διαδικασία αγγίζει έναν προαιώνιοφόβο Αν όποιος κι αν ήταν αυτός στο Νοσοκοmicroείο της ΝέαςΥόρκης που microου ζήτησε να εγκρίνω τη νεκροτοmicroή βίωνε ανάλο-γο άγχος θα microπορούσα να τον είχα γλιτώσει εγώ η ίδια τηνήθελα τη νεκροτοmicroή Την ήθελα τη νεκροτοmicroή παρά το γεγο-νός ότι στο πλαίσιο των ερευνών microου είχα δει να διενεργούνταινεκροτοmicroές Ήξερα ακριβώς τι γίνεται το στήθος ανοιγmicroένο

T Z O A N N T I N T I O N [28]

σαν κοτόπουλο στον πάγκο του χασάπη το πρόσωπο χωρίςτην επιδερmicroίδα του η ζυγαριά στην οποία ζύγιζαν τα εσωτερι-κά όργανα Είχα δει αξιωmicroατικούς του Τmicroήmicroατος Ανθρωποκτο-νιών να αποστρέφουν τα microάτια τους από νεκροτοmicroή που βρι-σκόταν σε εξέλιξη Εγώ παρrsquo όλα αυτά την ήθελα Έπρεπε ναmicroάθω πώς και γιατί και πότε είχε συmicroβεί Και microάλιστα ήθελα ναπαρίσταmicroαι στην αίθουσα την ώρα που θα την πραγmicroατοποιού-σαν (είχα παρακολουθήσει τις άλλες νεκροτοmicroές microαζί microε τονΤζον του την όφειλα τη δική του microου είχε καρφωθεί στο microυα-λό εκείνη τη στιγmicroή ότι αυτός θα βρισκόταν στην αίθουσα ανεγώ βρισκόmicroουν στο τραπέζι της νεκροτοmicroής) αλλά δεν εmicroπι-στευόmicroουν τον εαυτό microου ότι θα κατόρθωνε να επιχειρηmicroατο-λογήσει λογικά για το σκοπό microιας τέτοιας κίνησης οπότε δεντο ζήτησα καν

Αν το ασθενοφόρο έφυγε από το κτίριό microας στις 1005 micromicroκαι ο θάνατός του διαπιστώθηκε στις 1018 micromicro τα δεκατρίαλεπτά που microεσολαβούσαν ήταν απλώς χαρτούρα γραφειοκρα-τία για να διασφαλιστεί ότι τηρούνταν το προβλεπόmicroενο τυπι-κό του νοσοκοmicroείου και ότι συmicroπληρώνονταν τα απαραίτηταέγγραφα και ο κατάλληλος άνθρωπος θα ήταν διαθέσιmicroος γιανα ολοκληρώσει τη διαδικασία να ενηmicroερώσει την ψύχραιmicroηπελάτισσα

Η ολοκλήρωση της διαδικασίας έmicroαθα αργότερα ονοmicroαζό-ταν laquoδιακρίβωση της ώρας θανάτουraquo όπως αναγράφεται στοπιστοποιητικό laquoΏρα θανάτου 1018 micromicroraquo

Είχα ανάγκη να πιστέψω ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήτανήδη νεκρός

Αν δεν πίστευα ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήταν ήδη νεκρόςθα σκεφτόmicroουν ότι ίσως να είχα microπορέσει να τον σώσω

[29]

Page 16: Η χρονιά της μαγικής σκέψης - Τζ. Ντίντιον

microαι που έβαλα το κινητό του στο φορτιστή του γραφείου τουΘυmicroάmicroαι που έβαλα την ασηmicroένια θήκη του στην κρεβατοκά-microαρα στο κουτί όπου φυλάγαmicroε τα διαβατήρια και τα πιστο-ποιητικά γέννησης και τις βεβαιώσεις του δικαστηρίου ότι εί-χαmicroε εκπληρώσει τις υποχρεώσεις microας ως ένορκοι Κοιτάζωτώρα τη θήκη και βλέπω ότι αυτές ήταν οι κάρτες που είχε microα-ζί του microια άδεια οδήγησης από την πολιτεία της Νέας Υόρκηςη οποία έπρεπε να ανανεωθεί στις 25 Μαΐου του 2004 microιακάρτα για το microηχάνηmicroα ανάληψης microετρητών από την τράπεζαChase microια κάρτα Αmicroέρικαν Εξπρές microια microάστερκαρντ της τρά-πεζας Wells Fargo microια κάρτα του Μητροπολιτικού Μουσείουτης Νέας Υόρκης microια κάρτα της Ένωσης Συγγραφέων ∆υτι-κής Αmicroερικής (ήταν η περίοδος πριν από την ψηφοφορία γιατα βραβεία της Αmicroερικανικής Ακαδηmicroίας Κινηmicroατογράφουοπότε microπορούσε να χρησιmicroοποιήσει την κάρτα της ΈνωσηςΣυγγραφέων για να βλέπει ταινίες δωρεάν πρέπει να είχε πάεισε κάποια ταινία δε θυmicroόmicroουν) microια κάρτα ιατροφαρmicroακευτι-κής περίθαλψης και microια κάρτα που είχε εκδώσει η εταιρία ια-τρικών ειδών Medtronic όπου αναγραφόταν laquomicroου έχει τοποθε-τηθεί ο βηmicroατοδότης τύπου Kappa 900 SRraquo ο σειριακός αριθ-microός της συσκευής ένας τηλεφωνικός αριθmicroός κλήσης του για-τρού που είχε κάνει την εmicroφύτευση και η σηmicroείωση laquoηmicroεροmicroη-νία εmicroφύτευσης 3 Ιουνίου 2003raquo Θυmicroάmicroαι που έβαλα τα microε-τρητά που ήταν στην τσέπη του microαζί microε τα microετρητά στην τσά-ντα microου που ίσιωσα τα χαρτονοmicroίσmicroατα που πολύ προσεκτικάέβαλα όλα τα εικοσαδόλαρα microαζί όλα τα δεκαδόλαρα microαζίόλα τα πεντοδόλαρα microαζί και όλα τα νοmicroίσmicroατα του ενός δολα-ρίου microαζί Και καθώς έκανα όλα τούτα θυmicroάmicroαι που σκεφτό-microουν ότι εκείνος θα έβλεπε πόσο καλά τα έβγαζα πέρα

T Z O A N N T I N T I O N [24]

Όταν τον είδα στο χώρο εκείνο microε τις κουρτίνες τριγύρωτου στην αίθουσα Eπειγόντων Περιστατικών στο Νοσοκοmicroείοτης Νέας Υόρκης είχε σπάσει ένα κοmicromicroάτι από ένα microπροστινότου δόντι υπέθεσα από την πτώση αφού υπήρχαν και microώλω-πες στο πρόσωπό του Όταν αναγνώρισα τη σορό την επόmicroενηmicroέρα στο γραφείο τελετών του Φρανκ Κάmicroπελ οι microώλωπες δενήταν εmicroφανείς Κατάλαβα ότι microάλλον ο εργολάβος κηδειών αυ-τό θα εννοούσε όταν του είπα πως δεν ήθελα ταρίχευση κιεκείνος είπε laquoεν τοιαύτη περιπτώσει απλώς θα τον συmicromicroορφώ-σουmicroε λιγάκιraquo αυτό θα εννοούσε να του καλύψουν τους microώλω-πες Το κοmicromicroάτι αυτό microε τον εργολάβο κηδειών παραmicroένει θο-λό Είχα φτάσει στο γραφείο τελετών τόσο αποφασισmicroένη νααποφύγω οποιαδήποτε αντίδραση δεν ήταν κόσmicroια (κλάmicroαταθυmicroό ακατάσχετο γέλιο παρά την υποχρέωσή microου να τηρήσωσιγή) ώστε είχα καταστείλει όλες ανεξαιρέτως τις συναισθηmicroα-τικές αντιδράσεις Όταν πέθανε η microητέρα microου ο υπάλληλοςτου γραφείου κηδειών που microετέφερε τη σορό της άφησε έναψεύτικο τριαντάφυλλο εκεί όπου κειτόταν το σώmicroα της στοκρεβάτι Ο αδελφός microου microού το είχε πει αυτό βαθύτατα προ-σβεβληmicroένος Θα ήmicroουν προετοιmicroασmicroένη να αντιταχθώ σταψεύτικα τριαντάφυλλα Θυmicroάmicroαι ότι αποφάσισα γρήγορα γιατο φέρετρο Θυmicroάmicroαι ότι στο γραφείο όπου υπέγραψα τα χαρ-τιά υπήρχε ένα microεγάλο εκκρεmicroές που δε δούλευε O ανιψιόςτου Tζον ο Tόνι Nταν που ήταν microαζί microου ανέφερε στον ερ-γολάβο κηδειών ότι δε λειτουργούσε Eκείνος λες και του έδινεmicroεγάλη χαρά η ευκαιρία να παράσχει διευκρινίσεις για το δια-κοσmicroητικό αυτό στοιχείο εξήγησε ότι το ρολόι είχε χρόνια ναδουλέψει αλλά το κρατούσαν εκεί laquoεν είδει επιmicroνηmicroόσυνου φό-ρου τιmicroήςraquo σε κάποια προηγούmicroενη ζωή της εταιρίας Έδινε

[25]

την εντύπωση ότι προσπαθούσε να προσδώσει στο ρολόι διδα-κτικό χαρακτήρα Εστίασα τη σκέψη microου στην Κιντάνα Κατά-φερα να microην ακούω όσα έλεγε ο εργολάβος κηδειών αλλά δενκατάφερα να microην ακούω τους στίχους που έρχονταν στο microυαλόmicroου καθώς εστίαζα τη σκέψη microου στην Κιντάνα Πέντε οργιέςβαθιά microες στα νερά του πατέρα σου σβήσαν τα χνάρια γίνανε κο-ράλλια τα οστά και τα microάτια του microαργαριτάρια1

Oχτώ microήνες αργότερα ρώτησα το διαχειριστή της πολυ-κατοικίας microας αν είχε ακόmicroα την καταχώριση του ηmicroερολογίουπου είχαν κάνει οι θυρωροί για τη νύχτα της 30ής ∆εκεmicroβρίουΉξερα ότι υπήρχε ηmicroερολόγιο καταγραφής συmicroβάντων τρίαχρόνια είχα διατελέσει πρόεδρος της επιτροπής διαχείρισηςστην πολυκατοικία το ηmicroερολόγιο του θυρωρείου ήταν στοι-χείο αναπόσπαστα συνδεδεmicroένο microε τη λειτουργία της πολυκα-τοικίας Την επόmicroενη microέρα ο διαχειριστής microου έστειλε τη σελί-δα της 30ής ∆εκεmicroβρίου Σύmicroφωνα microε το ηmicroερολόγιο στο θυ-ρωρείο εκείνη τη νύχτα ήταν ο Μάικλ Φλιν και ο Βασίλι Ιονέ-σκου Αυτό δεν το θυmicroόmicroουν Ο Βασίλι Ιονέσκου και ο Τζον εί-χαν ένα συνήθη διάλογο microε τον οποίο διασκέδαζαν στο ασαν-σέρ ένα microικρό παιχνίδι ανάmicroεσα σε έναν εξόριστο από τηΡουmicroανία του Τσαουσέσκου κι έναν καθολικό Ιρλανδό από τοΓουέστ Χάρτφορντ του Κονέκτικατ που βασιζόταν στην κοινήτους εκτίmicroηση για το πολιτικό γίγνεσθαι laquoΛοιπόν πού βρίσκε-

T Z O A N N T I N T I O N [26]

1 Ουίλλιαmicro Σαίξπηρ Η τρικυmicroία microτφρ Ερρίκος Μπελιές εκδ ΚέδροςΑθήνα 2003 σ 30 (ΣτΜ)

ται ο Μπιν Λάντενraquo έλεγε ο Βασίλι microόλις έmicroπαινε ο Τζον στοασανσέρ και όλο το ζουmicroί βρισκόταν στην επινόηση ολοένα καιπιο απροσδόκητων εκδοχών laquoΊσως να είναι στο ρετιρέraquo laquoΣτηmicroεζονέταraquo laquoΣτην αίθουσα γυmicroναστικήςraquo Μόλις είδα το όνοmicroατου Βασίλι στο ηmicroερολόγιο συνειδητοποίησα ότι δεν microπορού-σα να θυmicroηθώ αν είχε ξεκινήσει το συγκεκριmicroένο παιχνίδι ότανεπιστρέψαmicroε από το Μπεθ Ίσραελ Νορθ νωρίς το βράδυ της30ής ∆εκεmicroβρίου Το ηmicroερολόγιο για εκείνη τη βραδιά έδειχνεmicroόνο δύο καταχωρίσεις λιγότερες από ότι συνήθως ακόmicroη καιγια microια περίοδο του χρόνου κατά την οποία οι περισσότεροιαπό τους ενοίκους της πολυκατοικίας έφευγαν για πιο φιλόξε-να microέρη

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Πλήρωmicroα ασθενοφόρου έφτασε στις920 micromicro για τον κύριο Νταν Ο κύριοςΝταν microεταφέρθηκε στο νοσοκοmicroείο στις1005 micromicro

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Καmicroένος λαmicroπτήρας στο ασανσέρ προσώ-πων Α-Β

Το ασανσέρ Α-Β ήταν το δικό microας ασανσέρ το ασανσέρ microετο οποίο ανέβηκαν οι διασώστες στις 920 micromicro το ασανσέρ microετο οποίο κατέβασαν τον Τζον (κι εmicroένα) στο ασθενοφόρο στις1005 micromicro το ασανσέρ microε το οποίο εγώ επέστρεψα microόνη microουστο διαmicroέρισmicroά microας κάποια ώρα που δε σηmicroειώθηκε ∆εν είχαπαρατηρήσει καmicroένο λαmicroπτήρα στο ασανσέρ Ούτε είχα παρα-τηρήσει ότι οι διασώστες βρίσκονταν στο διαmicroέρισmicroά microας 45ολόκληρα λεπτά Πάντοτε το περιέγραφα ως laquo15-20 λεπτάraquoΑν βρίσκονταν εδώ τόσο πολύ αυτό σηmicroαίνει ότι εκείνος ήταν ζω-

[27]

ντανός Έθεσα το ερώτηmicroα σε ένα γνωστό microου γιατρό laquoΜερι-κές φορές χρειάζεται να δουλέψουν κάmicroποση ώραraquo είπε Πέ-ρασε αρκετό διάστηmicroα ώσπου να συνειδητοποιήσω ότι η απά-ντησή του δεν είχε καmicroία σχέση microε το ερώτηmicroά microου

Tο πιστοποιητικό θανάτου όταν το έλαβα έδινε ως ώραθανάτου τις 1018 micromicro 30 ∆εκεmicroβρίου 2003

Με είχαν ρωτήσει προτού φύγω από το νοσοκοmicroείο αν θαέδινα τη συγκατάθεσή microου για τη διενέργεια νεκροτοmicroής Είχαπει ναι Αργότερα διάβασα ότι η συγκεκριmicroένη ερώτηση σεέναν επιζώντα για τη διενέργεια νεκροτοmicroής θεωρείται στα νο-σοκοmicroεία ως το πιο λεπτό το πιο ευαίσθητο συχνά το πιο δύ-σκολο από τα στάδια της τυπικής διαδικασίας που ακολουθείτο θάνατο κάποιου Σύmicroφωνα microε πολλές microελέτες (για παρά-δειγmicroα Katz JL και Gardner R laquoΤο δίληmicromicroα του ειδικευό-microενου γιατρού Το αίτηmicroα για την έγκριση νεκροτοmicroήςraquo Psy-chiatry in Medicine 3197-203 1972) οι ίδιοι οι γιατροί βιώ-νουν έντονο άγχος σχετικά microε τη διατύπωση του αιτήmicroατοςΈχουν επίγνωση ότι η νεκροτοmicroή είναι θεmicroελιώδους σηmicroασίαςγια την εκmicroάθηση και τη διδασκαλία της ιατρικής αλλά γνωρί-ζουν επίσης ότι η εν λόγω διαδικασία αγγίζει έναν προαιώνιοφόβο Αν όποιος κι αν ήταν αυτός στο Νοσοκοmicroείο της ΝέαςΥόρκης που microου ζήτησε να εγκρίνω τη νεκροτοmicroή βίωνε ανάλο-γο άγχος θα microπορούσα να τον είχα γλιτώσει εγώ η ίδια τηνήθελα τη νεκροτοmicroή Την ήθελα τη νεκροτοmicroή παρά το γεγο-νός ότι στο πλαίσιο των ερευνών microου είχα δει να διενεργούνταινεκροτοmicroές Ήξερα ακριβώς τι γίνεται το στήθος ανοιγmicroένο

T Z O A N N T I N T I O N [28]

σαν κοτόπουλο στον πάγκο του χασάπη το πρόσωπο χωρίςτην επιδερmicroίδα του η ζυγαριά στην οποία ζύγιζαν τα εσωτερι-κά όργανα Είχα δει αξιωmicroατικούς του Τmicroήmicroατος Ανθρωποκτο-νιών να αποστρέφουν τα microάτια τους από νεκροτοmicroή που βρι-σκόταν σε εξέλιξη Εγώ παρrsquo όλα αυτά την ήθελα Έπρεπε ναmicroάθω πώς και γιατί και πότε είχε συmicroβεί Και microάλιστα ήθελα ναπαρίσταmicroαι στην αίθουσα την ώρα που θα την πραγmicroατοποιού-σαν (είχα παρακολουθήσει τις άλλες νεκροτοmicroές microαζί microε τονΤζον του την όφειλα τη δική του microου είχε καρφωθεί στο microυα-λό εκείνη τη στιγmicroή ότι αυτός θα βρισκόταν στην αίθουσα ανεγώ βρισκόmicroουν στο τραπέζι της νεκροτοmicroής) αλλά δεν εmicroπι-στευόmicroουν τον εαυτό microου ότι θα κατόρθωνε να επιχειρηmicroατο-λογήσει λογικά για το σκοπό microιας τέτοιας κίνησης οπότε δεντο ζήτησα καν

Αν το ασθενοφόρο έφυγε από το κτίριό microας στις 1005 micromicroκαι ο θάνατός του διαπιστώθηκε στις 1018 micromicro τα δεκατρίαλεπτά που microεσολαβούσαν ήταν απλώς χαρτούρα γραφειοκρα-τία για να διασφαλιστεί ότι τηρούνταν το προβλεπόmicroενο τυπι-κό του νοσοκοmicroείου και ότι συmicroπληρώνονταν τα απαραίτηταέγγραφα και ο κατάλληλος άνθρωπος θα ήταν διαθέσιmicroος γιανα ολοκληρώσει τη διαδικασία να ενηmicroερώσει την ψύχραιmicroηπελάτισσα

Η ολοκλήρωση της διαδικασίας έmicroαθα αργότερα ονοmicroαζό-ταν laquoδιακρίβωση της ώρας θανάτουraquo όπως αναγράφεται στοπιστοποιητικό laquoΏρα θανάτου 1018 micromicroraquo

Είχα ανάγκη να πιστέψω ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήτανήδη νεκρός

Αν δεν πίστευα ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήταν ήδη νεκρόςθα σκεφτόmicroουν ότι ίσως να είχα microπορέσει να τον σώσω

[29]

Page 17: Η χρονιά της μαγικής σκέψης - Τζ. Ντίντιον

Όταν τον είδα στο χώρο εκείνο microε τις κουρτίνες τριγύρωτου στην αίθουσα Eπειγόντων Περιστατικών στο Νοσοκοmicroείοτης Νέας Υόρκης είχε σπάσει ένα κοmicromicroάτι από ένα microπροστινότου δόντι υπέθεσα από την πτώση αφού υπήρχαν και microώλω-πες στο πρόσωπό του Όταν αναγνώρισα τη σορό την επόmicroενηmicroέρα στο γραφείο τελετών του Φρανκ Κάmicroπελ οι microώλωπες δενήταν εmicroφανείς Κατάλαβα ότι microάλλον ο εργολάβος κηδειών αυ-τό θα εννοούσε όταν του είπα πως δεν ήθελα ταρίχευση κιεκείνος είπε laquoεν τοιαύτη περιπτώσει απλώς θα τον συmicromicroορφώ-σουmicroε λιγάκιraquo αυτό θα εννοούσε να του καλύψουν τους microώλω-πες Το κοmicromicroάτι αυτό microε τον εργολάβο κηδειών παραmicroένει θο-λό Είχα φτάσει στο γραφείο τελετών τόσο αποφασισmicroένη νααποφύγω οποιαδήποτε αντίδραση δεν ήταν κόσmicroια (κλάmicroαταθυmicroό ακατάσχετο γέλιο παρά την υποχρέωσή microου να τηρήσωσιγή) ώστε είχα καταστείλει όλες ανεξαιρέτως τις συναισθηmicroα-τικές αντιδράσεις Όταν πέθανε η microητέρα microου ο υπάλληλοςτου γραφείου κηδειών που microετέφερε τη σορό της άφησε έναψεύτικο τριαντάφυλλο εκεί όπου κειτόταν το σώmicroα της στοκρεβάτι Ο αδελφός microου microού το είχε πει αυτό βαθύτατα προ-σβεβληmicroένος Θα ήmicroουν προετοιmicroασmicroένη να αντιταχθώ σταψεύτικα τριαντάφυλλα Θυmicroάmicroαι ότι αποφάσισα γρήγορα γιατο φέρετρο Θυmicroάmicroαι ότι στο γραφείο όπου υπέγραψα τα χαρ-τιά υπήρχε ένα microεγάλο εκκρεmicroές που δε δούλευε O ανιψιόςτου Tζον ο Tόνι Nταν που ήταν microαζί microου ανέφερε στον ερ-γολάβο κηδειών ότι δε λειτουργούσε Eκείνος λες και του έδινεmicroεγάλη χαρά η ευκαιρία να παράσχει διευκρινίσεις για το δια-κοσmicroητικό αυτό στοιχείο εξήγησε ότι το ρολόι είχε χρόνια ναδουλέψει αλλά το κρατούσαν εκεί laquoεν είδει επιmicroνηmicroόσυνου φό-ρου τιmicroήςraquo σε κάποια προηγούmicroενη ζωή της εταιρίας Έδινε

[25]

την εντύπωση ότι προσπαθούσε να προσδώσει στο ρολόι διδα-κτικό χαρακτήρα Εστίασα τη σκέψη microου στην Κιντάνα Κατά-φερα να microην ακούω όσα έλεγε ο εργολάβος κηδειών αλλά δενκατάφερα να microην ακούω τους στίχους που έρχονταν στο microυαλόmicroου καθώς εστίαζα τη σκέψη microου στην Κιντάνα Πέντε οργιέςβαθιά microες στα νερά του πατέρα σου σβήσαν τα χνάρια γίνανε κο-ράλλια τα οστά και τα microάτια του microαργαριτάρια1

Oχτώ microήνες αργότερα ρώτησα το διαχειριστή της πολυ-κατοικίας microας αν είχε ακόmicroα την καταχώριση του ηmicroερολογίουπου είχαν κάνει οι θυρωροί για τη νύχτα της 30ής ∆εκεmicroβρίουΉξερα ότι υπήρχε ηmicroερολόγιο καταγραφής συmicroβάντων τρίαχρόνια είχα διατελέσει πρόεδρος της επιτροπής διαχείρισηςστην πολυκατοικία το ηmicroερολόγιο του θυρωρείου ήταν στοι-χείο αναπόσπαστα συνδεδεmicroένο microε τη λειτουργία της πολυκα-τοικίας Την επόmicroενη microέρα ο διαχειριστής microου έστειλε τη σελί-δα της 30ής ∆εκεmicroβρίου Σύmicroφωνα microε το ηmicroερολόγιο στο θυ-ρωρείο εκείνη τη νύχτα ήταν ο Μάικλ Φλιν και ο Βασίλι Ιονέ-σκου Αυτό δεν το θυmicroόmicroουν Ο Βασίλι Ιονέσκου και ο Τζον εί-χαν ένα συνήθη διάλογο microε τον οποίο διασκέδαζαν στο ασαν-σέρ ένα microικρό παιχνίδι ανάmicroεσα σε έναν εξόριστο από τηΡουmicroανία του Τσαουσέσκου κι έναν καθολικό Ιρλανδό από τοΓουέστ Χάρτφορντ του Κονέκτικατ που βασιζόταν στην κοινήτους εκτίmicroηση για το πολιτικό γίγνεσθαι laquoΛοιπόν πού βρίσκε-

T Z O A N N T I N T I O N [26]

1 Ουίλλιαmicro Σαίξπηρ Η τρικυmicroία microτφρ Ερρίκος Μπελιές εκδ ΚέδροςΑθήνα 2003 σ 30 (ΣτΜ)

ται ο Μπιν Λάντενraquo έλεγε ο Βασίλι microόλις έmicroπαινε ο Τζον στοασανσέρ και όλο το ζουmicroί βρισκόταν στην επινόηση ολοένα καιπιο απροσδόκητων εκδοχών laquoΊσως να είναι στο ρετιρέraquo laquoΣτηmicroεζονέταraquo laquoΣτην αίθουσα γυmicroναστικήςraquo Μόλις είδα το όνοmicroατου Βασίλι στο ηmicroερολόγιο συνειδητοποίησα ότι δεν microπορού-σα να θυmicroηθώ αν είχε ξεκινήσει το συγκεκριmicroένο παιχνίδι ότανεπιστρέψαmicroε από το Μπεθ Ίσραελ Νορθ νωρίς το βράδυ της30ής ∆εκεmicroβρίου Το ηmicroερολόγιο για εκείνη τη βραδιά έδειχνεmicroόνο δύο καταχωρίσεις λιγότερες από ότι συνήθως ακόmicroη καιγια microια περίοδο του χρόνου κατά την οποία οι περισσότεροιαπό τους ενοίκους της πολυκατοικίας έφευγαν για πιο φιλόξε-να microέρη

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Πλήρωmicroα ασθενοφόρου έφτασε στις920 micromicro για τον κύριο Νταν Ο κύριοςΝταν microεταφέρθηκε στο νοσοκοmicroείο στις1005 micromicro

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Καmicroένος λαmicroπτήρας στο ασανσέρ προσώ-πων Α-Β

Το ασανσέρ Α-Β ήταν το δικό microας ασανσέρ το ασανσέρ microετο οποίο ανέβηκαν οι διασώστες στις 920 micromicro το ασανσέρ microετο οποίο κατέβασαν τον Τζον (κι εmicroένα) στο ασθενοφόρο στις1005 micromicro το ασανσέρ microε το οποίο εγώ επέστρεψα microόνη microουστο διαmicroέρισmicroά microας κάποια ώρα που δε σηmicroειώθηκε ∆εν είχαπαρατηρήσει καmicroένο λαmicroπτήρα στο ασανσέρ Ούτε είχα παρα-τηρήσει ότι οι διασώστες βρίσκονταν στο διαmicroέρισmicroά microας 45ολόκληρα λεπτά Πάντοτε το περιέγραφα ως laquo15-20 λεπτάraquoΑν βρίσκονταν εδώ τόσο πολύ αυτό σηmicroαίνει ότι εκείνος ήταν ζω-

[27]

ντανός Έθεσα το ερώτηmicroα σε ένα γνωστό microου γιατρό laquoΜερι-κές φορές χρειάζεται να δουλέψουν κάmicroποση ώραraquo είπε Πέ-ρασε αρκετό διάστηmicroα ώσπου να συνειδητοποιήσω ότι η απά-ντησή του δεν είχε καmicroία σχέση microε το ερώτηmicroά microου

Tο πιστοποιητικό θανάτου όταν το έλαβα έδινε ως ώραθανάτου τις 1018 micromicro 30 ∆εκεmicroβρίου 2003

Με είχαν ρωτήσει προτού φύγω από το νοσοκοmicroείο αν θαέδινα τη συγκατάθεσή microου για τη διενέργεια νεκροτοmicroής Είχαπει ναι Αργότερα διάβασα ότι η συγκεκριmicroένη ερώτηση σεέναν επιζώντα για τη διενέργεια νεκροτοmicroής θεωρείται στα νο-σοκοmicroεία ως το πιο λεπτό το πιο ευαίσθητο συχνά το πιο δύ-σκολο από τα στάδια της τυπικής διαδικασίας που ακολουθείτο θάνατο κάποιου Σύmicroφωνα microε πολλές microελέτες (για παρά-δειγmicroα Katz JL και Gardner R laquoΤο δίληmicromicroα του ειδικευό-microενου γιατρού Το αίτηmicroα για την έγκριση νεκροτοmicroήςraquo Psy-chiatry in Medicine 3197-203 1972) οι ίδιοι οι γιατροί βιώ-νουν έντονο άγχος σχετικά microε τη διατύπωση του αιτήmicroατοςΈχουν επίγνωση ότι η νεκροτοmicroή είναι θεmicroελιώδους σηmicroασίαςγια την εκmicroάθηση και τη διδασκαλία της ιατρικής αλλά γνωρί-ζουν επίσης ότι η εν λόγω διαδικασία αγγίζει έναν προαιώνιοφόβο Αν όποιος κι αν ήταν αυτός στο Νοσοκοmicroείο της ΝέαςΥόρκης που microου ζήτησε να εγκρίνω τη νεκροτοmicroή βίωνε ανάλο-γο άγχος θα microπορούσα να τον είχα γλιτώσει εγώ η ίδια τηνήθελα τη νεκροτοmicroή Την ήθελα τη νεκροτοmicroή παρά το γεγο-νός ότι στο πλαίσιο των ερευνών microου είχα δει να διενεργούνταινεκροτοmicroές Ήξερα ακριβώς τι γίνεται το στήθος ανοιγmicroένο

T Z O A N N T I N T I O N [28]

σαν κοτόπουλο στον πάγκο του χασάπη το πρόσωπο χωρίςτην επιδερmicroίδα του η ζυγαριά στην οποία ζύγιζαν τα εσωτερι-κά όργανα Είχα δει αξιωmicroατικούς του Τmicroήmicroατος Ανθρωποκτο-νιών να αποστρέφουν τα microάτια τους από νεκροτοmicroή που βρι-σκόταν σε εξέλιξη Εγώ παρrsquo όλα αυτά την ήθελα Έπρεπε ναmicroάθω πώς και γιατί και πότε είχε συmicroβεί Και microάλιστα ήθελα ναπαρίσταmicroαι στην αίθουσα την ώρα που θα την πραγmicroατοποιού-σαν (είχα παρακολουθήσει τις άλλες νεκροτοmicroές microαζί microε τονΤζον του την όφειλα τη δική του microου είχε καρφωθεί στο microυα-λό εκείνη τη στιγmicroή ότι αυτός θα βρισκόταν στην αίθουσα ανεγώ βρισκόmicroουν στο τραπέζι της νεκροτοmicroής) αλλά δεν εmicroπι-στευόmicroουν τον εαυτό microου ότι θα κατόρθωνε να επιχειρηmicroατο-λογήσει λογικά για το σκοπό microιας τέτοιας κίνησης οπότε δεντο ζήτησα καν

Αν το ασθενοφόρο έφυγε από το κτίριό microας στις 1005 micromicroκαι ο θάνατός του διαπιστώθηκε στις 1018 micromicro τα δεκατρίαλεπτά που microεσολαβούσαν ήταν απλώς χαρτούρα γραφειοκρα-τία για να διασφαλιστεί ότι τηρούνταν το προβλεπόmicroενο τυπι-κό του νοσοκοmicroείου και ότι συmicroπληρώνονταν τα απαραίτηταέγγραφα και ο κατάλληλος άνθρωπος θα ήταν διαθέσιmicroος γιανα ολοκληρώσει τη διαδικασία να ενηmicroερώσει την ψύχραιmicroηπελάτισσα

Η ολοκλήρωση της διαδικασίας έmicroαθα αργότερα ονοmicroαζό-ταν laquoδιακρίβωση της ώρας θανάτουraquo όπως αναγράφεται στοπιστοποιητικό laquoΏρα θανάτου 1018 micromicroraquo

Είχα ανάγκη να πιστέψω ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήτανήδη νεκρός

Αν δεν πίστευα ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήταν ήδη νεκρόςθα σκεφτόmicroουν ότι ίσως να είχα microπορέσει να τον σώσω

[29]

Page 18: Η χρονιά της μαγικής σκέψης - Τζ. Ντίντιον

την εντύπωση ότι προσπαθούσε να προσδώσει στο ρολόι διδα-κτικό χαρακτήρα Εστίασα τη σκέψη microου στην Κιντάνα Κατά-φερα να microην ακούω όσα έλεγε ο εργολάβος κηδειών αλλά δενκατάφερα να microην ακούω τους στίχους που έρχονταν στο microυαλόmicroου καθώς εστίαζα τη σκέψη microου στην Κιντάνα Πέντε οργιέςβαθιά microες στα νερά του πατέρα σου σβήσαν τα χνάρια γίνανε κο-ράλλια τα οστά και τα microάτια του microαργαριτάρια1

Oχτώ microήνες αργότερα ρώτησα το διαχειριστή της πολυ-κατοικίας microας αν είχε ακόmicroα την καταχώριση του ηmicroερολογίουπου είχαν κάνει οι θυρωροί για τη νύχτα της 30ής ∆εκεmicroβρίουΉξερα ότι υπήρχε ηmicroερολόγιο καταγραφής συmicroβάντων τρίαχρόνια είχα διατελέσει πρόεδρος της επιτροπής διαχείρισηςστην πολυκατοικία το ηmicroερολόγιο του θυρωρείου ήταν στοι-χείο αναπόσπαστα συνδεδεmicroένο microε τη λειτουργία της πολυκα-τοικίας Την επόmicroενη microέρα ο διαχειριστής microου έστειλε τη σελί-δα της 30ής ∆εκεmicroβρίου Σύmicroφωνα microε το ηmicroερολόγιο στο θυ-ρωρείο εκείνη τη νύχτα ήταν ο Μάικλ Φλιν και ο Βασίλι Ιονέ-σκου Αυτό δεν το θυmicroόmicroουν Ο Βασίλι Ιονέσκου και ο Τζον εί-χαν ένα συνήθη διάλογο microε τον οποίο διασκέδαζαν στο ασαν-σέρ ένα microικρό παιχνίδι ανάmicroεσα σε έναν εξόριστο από τηΡουmicroανία του Τσαουσέσκου κι έναν καθολικό Ιρλανδό από τοΓουέστ Χάρτφορντ του Κονέκτικατ που βασιζόταν στην κοινήτους εκτίmicroηση για το πολιτικό γίγνεσθαι laquoΛοιπόν πού βρίσκε-

T Z O A N N T I N T I O N [26]

1 Ουίλλιαmicro Σαίξπηρ Η τρικυmicroία microτφρ Ερρίκος Μπελιές εκδ ΚέδροςΑθήνα 2003 σ 30 (ΣτΜ)

ται ο Μπιν Λάντενraquo έλεγε ο Βασίλι microόλις έmicroπαινε ο Τζον στοασανσέρ και όλο το ζουmicroί βρισκόταν στην επινόηση ολοένα καιπιο απροσδόκητων εκδοχών laquoΊσως να είναι στο ρετιρέraquo laquoΣτηmicroεζονέταraquo laquoΣτην αίθουσα γυmicroναστικήςraquo Μόλις είδα το όνοmicroατου Βασίλι στο ηmicroερολόγιο συνειδητοποίησα ότι δεν microπορού-σα να θυmicroηθώ αν είχε ξεκινήσει το συγκεκριmicroένο παιχνίδι ότανεπιστρέψαmicroε από το Μπεθ Ίσραελ Νορθ νωρίς το βράδυ της30ής ∆εκεmicroβρίου Το ηmicroερολόγιο για εκείνη τη βραδιά έδειχνεmicroόνο δύο καταχωρίσεις λιγότερες από ότι συνήθως ακόmicroη καιγια microια περίοδο του χρόνου κατά την οποία οι περισσότεροιαπό τους ενοίκους της πολυκατοικίας έφευγαν για πιο φιλόξε-να microέρη

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Πλήρωmicroα ασθενοφόρου έφτασε στις920 micromicro για τον κύριο Νταν Ο κύριοςΝταν microεταφέρθηκε στο νοσοκοmicroείο στις1005 micromicro

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Καmicroένος λαmicroπτήρας στο ασανσέρ προσώ-πων Α-Β

Το ασανσέρ Α-Β ήταν το δικό microας ασανσέρ το ασανσέρ microετο οποίο ανέβηκαν οι διασώστες στις 920 micromicro το ασανσέρ microετο οποίο κατέβασαν τον Τζον (κι εmicroένα) στο ασθενοφόρο στις1005 micromicro το ασανσέρ microε το οποίο εγώ επέστρεψα microόνη microουστο διαmicroέρισmicroά microας κάποια ώρα που δε σηmicroειώθηκε ∆εν είχαπαρατηρήσει καmicroένο λαmicroπτήρα στο ασανσέρ Ούτε είχα παρα-τηρήσει ότι οι διασώστες βρίσκονταν στο διαmicroέρισmicroά microας 45ολόκληρα λεπτά Πάντοτε το περιέγραφα ως laquo15-20 λεπτάraquoΑν βρίσκονταν εδώ τόσο πολύ αυτό σηmicroαίνει ότι εκείνος ήταν ζω-

[27]

ντανός Έθεσα το ερώτηmicroα σε ένα γνωστό microου γιατρό laquoΜερι-κές φορές χρειάζεται να δουλέψουν κάmicroποση ώραraquo είπε Πέ-ρασε αρκετό διάστηmicroα ώσπου να συνειδητοποιήσω ότι η απά-ντησή του δεν είχε καmicroία σχέση microε το ερώτηmicroά microου

Tο πιστοποιητικό θανάτου όταν το έλαβα έδινε ως ώραθανάτου τις 1018 micromicro 30 ∆εκεmicroβρίου 2003

Με είχαν ρωτήσει προτού φύγω από το νοσοκοmicroείο αν θαέδινα τη συγκατάθεσή microου για τη διενέργεια νεκροτοmicroής Είχαπει ναι Αργότερα διάβασα ότι η συγκεκριmicroένη ερώτηση σεέναν επιζώντα για τη διενέργεια νεκροτοmicroής θεωρείται στα νο-σοκοmicroεία ως το πιο λεπτό το πιο ευαίσθητο συχνά το πιο δύ-σκολο από τα στάδια της τυπικής διαδικασίας που ακολουθείτο θάνατο κάποιου Σύmicroφωνα microε πολλές microελέτες (για παρά-δειγmicroα Katz JL και Gardner R laquoΤο δίληmicromicroα του ειδικευό-microενου γιατρού Το αίτηmicroα για την έγκριση νεκροτοmicroήςraquo Psy-chiatry in Medicine 3197-203 1972) οι ίδιοι οι γιατροί βιώ-νουν έντονο άγχος σχετικά microε τη διατύπωση του αιτήmicroατοςΈχουν επίγνωση ότι η νεκροτοmicroή είναι θεmicroελιώδους σηmicroασίαςγια την εκmicroάθηση και τη διδασκαλία της ιατρικής αλλά γνωρί-ζουν επίσης ότι η εν λόγω διαδικασία αγγίζει έναν προαιώνιοφόβο Αν όποιος κι αν ήταν αυτός στο Νοσοκοmicroείο της ΝέαςΥόρκης που microου ζήτησε να εγκρίνω τη νεκροτοmicroή βίωνε ανάλο-γο άγχος θα microπορούσα να τον είχα γλιτώσει εγώ η ίδια τηνήθελα τη νεκροτοmicroή Την ήθελα τη νεκροτοmicroή παρά το γεγο-νός ότι στο πλαίσιο των ερευνών microου είχα δει να διενεργούνταινεκροτοmicroές Ήξερα ακριβώς τι γίνεται το στήθος ανοιγmicroένο

T Z O A N N T I N T I O N [28]

σαν κοτόπουλο στον πάγκο του χασάπη το πρόσωπο χωρίςτην επιδερmicroίδα του η ζυγαριά στην οποία ζύγιζαν τα εσωτερι-κά όργανα Είχα δει αξιωmicroατικούς του Τmicroήmicroατος Ανθρωποκτο-νιών να αποστρέφουν τα microάτια τους από νεκροτοmicroή που βρι-σκόταν σε εξέλιξη Εγώ παρrsquo όλα αυτά την ήθελα Έπρεπε ναmicroάθω πώς και γιατί και πότε είχε συmicroβεί Και microάλιστα ήθελα ναπαρίσταmicroαι στην αίθουσα την ώρα που θα την πραγmicroατοποιού-σαν (είχα παρακολουθήσει τις άλλες νεκροτοmicroές microαζί microε τονΤζον του την όφειλα τη δική του microου είχε καρφωθεί στο microυα-λό εκείνη τη στιγmicroή ότι αυτός θα βρισκόταν στην αίθουσα ανεγώ βρισκόmicroουν στο τραπέζι της νεκροτοmicroής) αλλά δεν εmicroπι-στευόmicroουν τον εαυτό microου ότι θα κατόρθωνε να επιχειρηmicroατο-λογήσει λογικά για το σκοπό microιας τέτοιας κίνησης οπότε δεντο ζήτησα καν

Αν το ασθενοφόρο έφυγε από το κτίριό microας στις 1005 micromicroκαι ο θάνατός του διαπιστώθηκε στις 1018 micromicro τα δεκατρίαλεπτά που microεσολαβούσαν ήταν απλώς χαρτούρα γραφειοκρα-τία για να διασφαλιστεί ότι τηρούνταν το προβλεπόmicroενο τυπι-κό του νοσοκοmicroείου και ότι συmicroπληρώνονταν τα απαραίτηταέγγραφα και ο κατάλληλος άνθρωπος θα ήταν διαθέσιmicroος γιανα ολοκληρώσει τη διαδικασία να ενηmicroερώσει την ψύχραιmicroηπελάτισσα

Η ολοκλήρωση της διαδικασίας έmicroαθα αργότερα ονοmicroαζό-ταν laquoδιακρίβωση της ώρας θανάτουraquo όπως αναγράφεται στοπιστοποιητικό laquoΏρα θανάτου 1018 micromicroraquo

Είχα ανάγκη να πιστέψω ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήτανήδη νεκρός

Αν δεν πίστευα ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήταν ήδη νεκρόςθα σκεφτόmicroουν ότι ίσως να είχα microπορέσει να τον σώσω

[29]

Page 19: Η χρονιά της μαγικής σκέψης - Τζ. Ντίντιον

ται ο Μπιν Λάντενraquo έλεγε ο Βασίλι microόλις έmicroπαινε ο Τζον στοασανσέρ και όλο το ζουmicroί βρισκόταν στην επινόηση ολοένα καιπιο απροσδόκητων εκδοχών laquoΊσως να είναι στο ρετιρέraquo laquoΣτηmicroεζονέταraquo laquoΣτην αίθουσα γυmicroναστικήςraquo Μόλις είδα το όνοmicroατου Βασίλι στο ηmicroερολόγιο συνειδητοποίησα ότι δεν microπορού-σα να θυmicroηθώ αν είχε ξεκινήσει το συγκεκριmicroένο παιχνίδι ότανεπιστρέψαmicroε από το Μπεθ Ίσραελ Νορθ νωρίς το βράδυ της30ής ∆εκεmicroβρίου Το ηmicroερολόγιο για εκείνη τη βραδιά έδειχνεmicroόνο δύο καταχωρίσεις λιγότερες από ότι συνήθως ακόmicroη καιγια microια περίοδο του χρόνου κατά την οποία οι περισσότεροιαπό τους ενοίκους της πολυκατοικίας έφευγαν για πιο φιλόξε-να microέρη

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Πλήρωmicroα ασθενοφόρου έφτασε στις920 micromicro για τον κύριο Νταν Ο κύριοςΝταν microεταφέρθηκε στο νοσοκοmicroείο στις1005 micromicro

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Καmicroένος λαmicroπτήρας στο ασανσέρ προσώ-πων Α-Β

Το ασανσέρ Α-Β ήταν το δικό microας ασανσέρ το ασανσέρ microετο οποίο ανέβηκαν οι διασώστες στις 920 micromicro το ασανσέρ microετο οποίο κατέβασαν τον Τζον (κι εmicroένα) στο ασθενοφόρο στις1005 micromicro το ασανσέρ microε το οποίο εγώ επέστρεψα microόνη microουστο διαmicroέρισmicroά microας κάποια ώρα που δε σηmicroειώθηκε ∆εν είχαπαρατηρήσει καmicroένο λαmicroπτήρα στο ασανσέρ Ούτε είχα παρα-τηρήσει ότι οι διασώστες βρίσκονταν στο διαmicroέρισmicroά microας 45ολόκληρα λεπτά Πάντοτε το περιέγραφα ως laquo15-20 λεπτάraquoΑν βρίσκονταν εδώ τόσο πολύ αυτό σηmicroαίνει ότι εκείνος ήταν ζω-

[27]

ντανός Έθεσα το ερώτηmicroα σε ένα γνωστό microου γιατρό laquoΜερι-κές φορές χρειάζεται να δουλέψουν κάmicroποση ώραraquo είπε Πέ-ρασε αρκετό διάστηmicroα ώσπου να συνειδητοποιήσω ότι η απά-ντησή του δεν είχε καmicroία σχέση microε το ερώτηmicroά microου

Tο πιστοποιητικό θανάτου όταν το έλαβα έδινε ως ώραθανάτου τις 1018 micromicro 30 ∆εκεmicroβρίου 2003

Με είχαν ρωτήσει προτού φύγω από το νοσοκοmicroείο αν θαέδινα τη συγκατάθεσή microου για τη διενέργεια νεκροτοmicroής Είχαπει ναι Αργότερα διάβασα ότι η συγκεκριmicroένη ερώτηση σεέναν επιζώντα για τη διενέργεια νεκροτοmicroής θεωρείται στα νο-σοκοmicroεία ως το πιο λεπτό το πιο ευαίσθητο συχνά το πιο δύ-σκολο από τα στάδια της τυπικής διαδικασίας που ακολουθείτο θάνατο κάποιου Σύmicroφωνα microε πολλές microελέτες (για παρά-δειγmicroα Katz JL και Gardner R laquoΤο δίληmicromicroα του ειδικευό-microενου γιατρού Το αίτηmicroα για την έγκριση νεκροτοmicroήςraquo Psy-chiatry in Medicine 3197-203 1972) οι ίδιοι οι γιατροί βιώ-νουν έντονο άγχος σχετικά microε τη διατύπωση του αιτήmicroατοςΈχουν επίγνωση ότι η νεκροτοmicroή είναι θεmicroελιώδους σηmicroασίαςγια την εκmicroάθηση και τη διδασκαλία της ιατρικής αλλά γνωρί-ζουν επίσης ότι η εν λόγω διαδικασία αγγίζει έναν προαιώνιοφόβο Αν όποιος κι αν ήταν αυτός στο Νοσοκοmicroείο της ΝέαςΥόρκης που microου ζήτησε να εγκρίνω τη νεκροτοmicroή βίωνε ανάλο-γο άγχος θα microπορούσα να τον είχα γλιτώσει εγώ η ίδια τηνήθελα τη νεκροτοmicroή Την ήθελα τη νεκροτοmicroή παρά το γεγο-νός ότι στο πλαίσιο των ερευνών microου είχα δει να διενεργούνταινεκροτοmicroές Ήξερα ακριβώς τι γίνεται το στήθος ανοιγmicroένο

T Z O A N N T I N T I O N [28]

σαν κοτόπουλο στον πάγκο του χασάπη το πρόσωπο χωρίςτην επιδερmicroίδα του η ζυγαριά στην οποία ζύγιζαν τα εσωτερι-κά όργανα Είχα δει αξιωmicroατικούς του Τmicroήmicroατος Ανθρωποκτο-νιών να αποστρέφουν τα microάτια τους από νεκροτοmicroή που βρι-σκόταν σε εξέλιξη Εγώ παρrsquo όλα αυτά την ήθελα Έπρεπε ναmicroάθω πώς και γιατί και πότε είχε συmicroβεί Και microάλιστα ήθελα ναπαρίσταmicroαι στην αίθουσα την ώρα που θα την πραγmicroατοποιού-σαν (είχα παρακολουθήσει τις άλλες νεκροτοmicroές microαζί microε τονΤζον του την όφειλα τη δική του microου είχε καρφωθεί στο microυα-λό εκείνη τη στιγmicroή ότι αυτός θα βρισκόταν στην αίθουσα ανεγώ βρισκόmicroουν στο τραπέζι της νεκροτοmicroής) αλλά δεν εmicroπι-στευόmicroουν τον εαυτό microου ότι θα κατόρθωνε να επιχειρηmicroατο-λογήσει λογικά για το σκοπό microιας τέτοιας κίνησης οπότε δεντο ζήτησα καν

Αν το ασθενοφόρο έφυγε από το κτίριό microας στις 1005 micromicroκαι ο θάνατός του διαπιστώθηκε στις 1018 micromicro τα δεκατρίαλεπτά που microεσολαβούσαν ήταν απλώς χαρτούρα γραφειοκρα-τία για να διασφαλιστεί ότι τηρούνταν το προβλεπόmicroενο τυπι-κό του νοσοκοmicroείου και ότι συmicroπληρώνονταν τα απαραίτηταέγγραφα και ο κατάλληλος άνθρωπος θα ήταν διαθέσιmicroος γιανα ολοκληρώσει τη διαδικασία να ενηmicroερώσει την ψύχραιmicroηπελάτισσα

Η ολοκλήρωση της διαδικασίας έmicroαθα αργότερα ονοmicroαζό-ταν laquoδιακρίβωση της ώρας θανάτουraquo όπως αναγράφεται στοπιστοποιητικό laquoΏρα θανάτου 1018 micromicroraquo

Είχα ανάγκη να πιστέψω ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήτανήδη νεκρός

Αν δεν πίστευα ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήταν ήδη νεκρόςθα σκεφτόmicroουν ότι ίσως να είχα microπορέσει να τον σώσω

[29]

Page 20: Η χρονιά της μαγικής σκέψης - Τζ. Ντίντιον

ντανός Έθεσα το ερώτηmicroα σε ένα γνωστό microου γιατρό laquoΜερι-κές φορές χρειάζεται να δουλέψουν κάmicroποση ώραraquo είπε Πέ-ρασε αρκετό διάστηmicroα ώσπου να συνειδητοποιήσω ότι η απά-ντησή του δεν είχε καmicroία σχέση microε το ερώτηmicroά microου

Tο πιστοποιητικό θανάτου όταν το έλαβα έδινε ως ώραθανάτου τις 1018 micromicro 30 ∆εκεmicroβρίου 2003

Με είχαν ρωτήσει προτού φύγω από το νοσοκοmicroείο αν θαέδινα τη συγκατάθεσή microου για τη διενέργεια νεκροτοmicroής Είχαπει ναι Αργότερα διάβασα ότι η συγκεκριmicroένη ερώτηση σεέναν επιζώντα για τη διενέργεια νεκροτοmicroής θεωρείται στα νο-σοκοmicroεία ως το πιο λεπτό το πιο ευαίσθητο συχνά το πιο δύ-σκολο από τα στάδια της τυπικής διαδικασίας που ακολουθείτο θάνατο κάποιου Σύmicroφωνα microε πολλές microελέτες (για παρά-δειγmicroα Katz JL και Gardner R laquoΤο δίληmicromicroα του ειδικευό-microενου γιατρού Το αίτηmicroα για την έγκριση νεκροτοmicroήςraquo Psy-chiatry in Medicine 3197-203 1972) οι ίδιοι οι γιατροί βιώ-νουν έντονο άγχος σχετικά microε τη διατύπωση του αιτήmicroατοςΈχουν επίγνωση ότι η νεκροτοmicroή είναι θεmicroελιώδους σηmicroασίαςγια την εκmicroάθηση και τη διδασκαλία της ιατρικής αλλά γνωρί-ζουν επίσης ότι η εν λόγω διαδικασία αγγίζει έναν προαιώνιοφόβο Αν όποιος κι αν ήταν αυτός στο Νοσοκοmicroείο της ΝέαςΥόρκης που microου ζήτησε να εγκρίνω τη νεκροτοmicroή βίωνε ανάλο-γο άγχος θα microπορούσα να τον είχα γλιτώσει εγώ η ίδια τηνήθελα τη νεκροτοmicroή Την ήθελα τη νεκροτοmicroή παρά το γεγο-νός ότι στο πλαίσιο των ερευνών microου είχα δει να διενεργούνταινεκροτοmicroές Ήξερα ακριβώς τι γίνεται το στήθος ανοιγmicroένο

T Z O A N N T I N T I O N [28]

σαν κοτόπουλο στον πάγκο του χασάπη το πρόσωπο χωρίςτην επιδερmicroίδα του η ζυγαριά στην οποία ζύγιζαν τα εσωτερι-κά όργανα Είχα δει αξιωmicroατικούς του Τmicroήmicroατος Ανθρωποκτο-νιών να αποστρέφουν τα microάτια τους από νεκροτοmicroή που βρι-σκόταν σε εξέλιξη Εγώ παρrsquo όλα αυτά την ήθελα Έπρεπε ναmicroάθω πώς και γιατί και πότε είχε συmicroβεί Και microάλιστα ήθελα ναπαρίσταmicroαι στην αίθουσα την ώρα που θα την πραγmicroατοποιού-σαν (είχα παρακολουθήσει τις άλλες νεκροτοmicroές microαζί microε τονΤζον του την όφειλα τη δική του microου είχε καρφωθεί στο microυα-λό εκείνη τη στιγmicroή ότι αυτός θα βρισκόταν στην αίθουσα ανεγώ βρισκόmicroουν στο τραπέζι της νεκροτοmicroής) αλλά δεν εmicroπι-στευόmicroουν τον εαυτό microου ότι θα κατόρθωνε να επιχειρηmicroατο-λογήσει λογικά για το σκοπό microιας τέτοιας κίνησης οπότε δεντο ζήτησα καν

Αν το ασθενοφόρο έφυγε από το κτίριό microας στις 1005 micromicroκαι ο θάνατός του διαπιστώθηκε στις 1018 micromicro τα δεκατρίαλεπτά που microεσολαβούσαν ήταν απλώς χαρτούρα γραφειοκρα-τία για να διασφαλιστεί ότι τηρούνταν το προβλεπόmicroενο τυπι-κό του νοσοκοmicroείου και ότι συmicroπληρώνονταν τα απαραίτηταέγγραφα και ο κατάλληλος άνθρωπος θα ήταν διαθέσιmicroος γιανα ολοκληρώσει τη διαδικασία να ενηmicroερώσει την ψύχραιmicroηπελάτισσα

Η ολοκλήρωση της διαδικασίας έmicroαθα αργότερα ονοmicroαζό-ταν laquoδιακρίβωση της ώρας θανάτουraquo όπως αναγράφεται στοπιστοποιητικό laquoΏρα θανάτου 1018 micromicroraquo

Είχα ανάγκη να πιστέψω ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήτανήδη νεκρός

Αν δεν πίστευα ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήταν ήδη νεκρόςθα σκεφτόmicroουν ότι ίσως να είχα microπορέσει να τον σώσω

[29]

Page 21: Η χρονιά της μαγικής σκέψης - Τζ. Ντίντιον

σαν κοτόπουλο στον πάγκο του χασάπη το πρόσωπο χωρίςτην επιδερmicroίδα του η ζυγαριά στην οποία ζύγιζαν τα εσωτερι-κά όργανα Είχα δει αξιωmicroατικούς του Τmicroήmicroατος Ανθρωποκτο-νιών να αποστρέφουν τα microάτια τους από νεκροτοmicroή που βρι-σκόταν σε εξέλιξη Εγώ παρrsquo όλα αυτά την ήθελα Έπρεπε ναmicroάθω πώς και γιατί και πότε είχε συmicroβεί Και microάλιστα ήθελα ναπαρίσταmicroαι στην αίθουσα την ώρα που θα την πραγmicroατοποιού-σαν (είχα παρακολουθήσει τις άλλες νεκροτοmicroές microαζί microε τονΤζον του την όφειλα τη δική του microου είχε καρφωθεί στο microυα-λό εκείνη τη στιγmicroή ότι αυτός θα βρισκόταν στην αίθουσα ανεγώ βρισκόmicroουν στο τραπέζι της νεκροτοmicroής) αλλά δεν εmicroπι-στευόmicroουν τον εαυτό microου ότι θα κατόρθωνε να επιχειρηmicroατο-λογήσει λογικά για το σκοπό microιας τέτοιας κίνησης οπότε δεντο ζήτησα καν

Αν το ασθενοφόρο έφυγε από το κτίριό microας στις 1005 micromicroκαι ο θάνατός του διαπιστώθηκε στις 1018 micromicro τα δεκατρίαλεπτά που microεσολαβούσαν ήταν απλώς χαρτούρα γραφειοκρα-τία για να διασφαλιστεί ότι τηρούνταν το προβλεπόmicroενο τυπι-κό του νοσοκοmicroείου και ότι συmicroπληρώνονταν τα απαραίτηταέγγραφα και ο κατάλληλος άνθρωπος θα ήταν διαθέσιmicroος γιανα ολοκληρώσει τη διαδικασία να ενηmicroερώσει την ψύχραιmicroηπελάτισσα

Η ολοκλήρωση της διαδικασίας έmicroαθα αργότερα ονοmicroαζό-ταν laquoδιακρίβωση της ώρας θανάτουraquo όπως αναγράφεται στοπιστοποιητικό laquoΏρα θανάτου 1018 micromicroraquo

Είχα ανάγκη να πιστέψω ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήτανήδη νεκρός

Αν δεν πίστευα ότι όλο αυτό το διάστηmicroα ήταν ήδη νεκρόςθα σκεφτόmicroουν ότι ίσως να είχα microπορέσει να τον σώσω

[29]

Page 22: Η χρονιά της μαγικής σκέψης - Τζ. Ντίντιον