Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών...

60
1 Διασπορά μαθητών Ρομά Διαβούλευση & Σχέδιο Δράσης στο Δήμο Βόλου Πρακτικά & Σχέδιο Δράσης για την διασπορά των μαθητών Ρομά των 10 ου και 17 ου δημοτικών Σχολείων Βόλου 2012 2013 Διαβούλευση Τοπικού Δικτύου για την Αξιολόγηση των Επιτυχημένων Εκπαιδευτικών Εμπειριώντου προ- γράμματος ROM-UP! ROM UP!

description

Πρακτικά των 2 πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά στο Βόλο

Transcript of Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών...

Page 1: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

1

Διασπορά µαθητών Ροµά Διαβούλευση & Σχέδιο Δράσης στο Δήµο Βόλου

Πρακτικά & Σχέδιο Δράσης για την διασπορά των µαθητών Ροµά των 10ου και 17ου δηµοτικών Σχολείων Βόλου

2012 2013

Διαβούλευση Τοπικού Δικτύου για την Αξιολόγηση των “Επιτυχηµένων Εκπαιδευτικών Εµπειριών” του προ-γράµµατος ROM-UP!

ROM UP!

Page 2: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

Εισαγωγικά ..........................................................................................................................................3!Συναντήσεις του Τοπικού Δικτύου για την προώθηση επιτυχηµένων εκπαιδευτικών εµπειριών για τους Ροµά .....................................................................................................................................3!Η Διασπορά των µαθητών Ροµά .....................................................................................................4!Συµπεράσµατα....................................................................................................................................5!Οι συµµετέχοντες στη Διαβούλευση.................................................................................................7!Το ψήφισµα που προτείνεται .............................................................................................................8!Προτεινόµενες δράσεις για την ένταξη Ροµά µαθητών ..................................................................9!Προτάσεις για την προετοιµασία της διαδικασίας ........................................................................11!

Σε επίπεδο επαφών µε την εκπαιδευτική διοίκηση:..................................................................11!Σε επίπεδο επαφών µε τις σχολικές µονάδες και τους συλλόγους γονέων ........................12!Από τη µεριά της Διεύθυνσης Α/Θµιας Εκπαίδευσης/Υπουργείου: ....................................12!Από τη µεριά του Δήµου: .........................................................................................................12!

ΠΙΝΑΚΑΣ 1: Απεικόνισης στόχων/λύσεων .....................................................................................14!ΠΙΝΑΚΑΣ 2: Προτάσεις που συζητήθηκαν για τη Διασπορά, ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ .................................15!ΠΙΝΑΚΑΣ 3: Προτεινόµενες δράσεις προς ένταξη στο Πιλοτικό πρόγραµµα για τους Ροµά (ΕΚΤ) της Περιφέρειας Θεσσαλίας ..................................................................................................17!ΠΡΑΚΤΙΚΑ 1ης συνάντησης Εθνικού Δικτύου για τους Ροµά .......................................................19!ΠΡΑΚΤΙΚΑ 3ης συνάντησης Εθνικού Δικτύου για τους Ροµά ........................................................36!ΠΡΑΚΤΙΚΑ 4ης συνάντησης Εθνικού Δικτύου για τους Ροµά ........................................................47!ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ 17ου ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΒΟΛΟΥ.........................................................................59!

Page 3: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

Εισαγωγικά Η παρούσα διαβούλευση ξεκίνησε µε αφορµή το ευρωπαϊκό πρόγραµµα ROM-UP! που χρηµατοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και υλοποιείται από πολυεθνικό διακρατικό σχήµα µε συντονιστή την Ένωση Γυναικών Ροµά της Ισπανίας, DROM KOTAR MESTIPEN. Από ελληνικής πλευράς, συµµετέχει η Κοινωφελής Επιχείρηση ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ του Δήµου Βόλου που έχει και την ευθύνη συντονισµού για λογαριασµό του Διακρατικού σχήµα-τος της παραγωγής 2 εκθέσεων: του οδηγού των επιτυχηµένων εκπαιδευτικών εµπει-ριών από 5 χώρες και το συµπλήρωµα τις έκθεσης µε τις µαρτυρίες των συµµετεχό-ντων σε προγράµµατα που προωθούν την εκπαιδευτική ένταξη των Ροµά.

Συναντήσεις του Τοπικού Δικτύου για την προώθηση επιτυχη-µένων εκπαιδευτικών εµπειριών για τους Ροµά Με αφορµή λοιπόν το πρόγραµµα αυτό, προσκλήθηκαν οι εκπρόσωποι των συντε-λεστών της εκπαίδευσης τοπικά (Δήµος Βόλου, Πρωτοβάθµια Εκπαίδευση) οι διευθυ-ντές των 2 δηµοτικών σχολείων του Βόλου µε µεγάλο ποσοστό µαθητών Ροµά (10 ΔΣ νέας Ιωνίας και 17ο Βόλου), οι εκπρόσωποι των συλλόγων Ροµά Αλιβερίου, Αγίας Παρασκευής και Προσφυγικών Ν. Ιωνίας, το Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας, τα Κέντρα Στήριξης Ροµά Αλιβερίου & Αγίας Παρασκευής της Κοινωφελούς Επιχείρησης του Δήµου Βόλου (ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ) καθώς και εκπρόσωποι της διαχειριστικής αρχής της πε-ριφέρειας Θεσσαλίας που έχουν την ευθύνη σύνταξης του περιφερειακού πιλοτικού σχεδίου για τους Ροµά 2013-2015. Τις συναντήσεις διαβούλευσης συντόνισε το τµήµα Προγραµµατισµού της ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ και το Κέντρο Στήριξης Ροµά στο Αλιβέρι και έγιναν έως σήµερα 4 συναντήσεις (1 τον Οκτώβρη, 2 τον Νοέµβρη και 1 τον Δεκέµβρη του 2012).

Page 4: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

Στην 1η συνάντηση το Τοπικού οργάνου διαβούλευσης διανεµήθηκε η έκθεση στα Ελληνικά για τα επιτυχηµένα εκπαιδευτικά παραδείγµατα από την Ελλάδα και τις άλλες χώρες της διακρατικής συνεργασίας, ενώ στάλθηκαν µε email τα Newsletters του έργου –στα ελληνικά πάντα. Αρχικός σκοπός της ενέργειας ήταν η διάδοση των ερ-γαλείων και η επιλογή µιας επιτυχηµένης εκπαιδευτικής εµπειρίας προς εφαρµογή από τα σχολεία της περιοχής. Από το 17ο Δ.Σ. Βόλου επιλέχθηκε προς εφαρµογή η επιτυχηµένη εκπαιδευτική εµπειρία από τη Βουλγαρία για την ανάδειξη των θετικών πολιτισµικών χαρακτηριστικών των ιδιαίτερων γλωσσικών-πολιτιστικών οµάδων ό-πως οι Ροµά.

Η Διασπορά των µαθητών Ροµά Το Τοπικό Δίκτυο αποφάσισε να συνεχίσει τις συναντήσεις του ως οµάδα διαβού-λευσης µιας και διαπιστώθηκαν σοβαρά προβλήµατα στην εκπαίδευση των παιδιών Ροµά, τα οποία συνοψίζονται εδώ:

Λόγω και της δηµοσιονοµικής κρίσης δηµιουργήθηκαν σε διάφορες περιοχές της χώρας έντονες διαφωνίες και συγκρούσεις για τα θέµατα ένταξης µαθη-τών Ροµά σε «κανονικά» σχολεία (όπως δηλώθηκε) καθώς και φαινόµενα άρ-νησης εγγραφής και ένταξης παιδιών Ροµά σε σχολεία µε µη Ροµά πληθυ-σµό.

Είναι πιθανό να προκύψουν τέτοιου είδους αντιδράσεις και στην πόλη µας ό-ταν προκύψει και σε µας θέµα διασποράς µαθητών Ροµά από υπεράριθµα σχολεία κοντά στους οικισµούς προς άλλα σχολεία όµορων περιοχών.

Η επιτυχηµένη εξέλιξη των προγραµµάτων του Γ ΚΠΣ και του ΕΣΠΑ (προγράµ-µατα Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων και Θεσσαλίας, Ιατροκοινωνικά κέντρα Ροµά, κτλ), αρχίζει να αποδίδει καρπούς µε αποτέλεσµα την µεγάλη αύξηση των εγ-γραφών παιδιών Ροµά στο σχολείο την τελευταία τριετία –και την παραµονή τους σε αυτό. Αυτό µε τη σειρά του οδηγεί σε προβλήµατα χώρου και επάρ-κειας εκπαιδευτικών µέσων µε άµεσο κίνδυνο να δηµιουργηθούν µεγάλα προβλήµατα αναφορικά µε την εκπαίδευση των Ροµά (και όχι µόνο) στο άµε-σο µέλλον.

Το 10ο δηµοτικό σχολείο αντιµετωπίζει έντονη έλλειψη πόρων µέσων και εκπαι-δευτικών µε αποτέλεσµα η επιθυµητή –σύµφωνα µε το υπουργείο Παιδείας ποσόστωση 50-50 (παιδιά Ροµά και µη-Ροµά) και η αποφυγή δηµιουργίας «αµιγών» σχολείων Ροµά να καταστρατηγείται, η ποιότητα εκπαίδευσης να πέφτει, οι µαθητές µη-Ροµά να φεύγουν από το σχολείο και να τίθενται εν γέ-νει θέµατα ισότιµης µεταχείρισης

Το 17ο Δηµοτικό Σχολείο στην Αγία Παρασκευή του Βόλου, βρίσκεται σε πολύ καλύτερη κατάσταση έως σήµερα µιας και η αναλόγια δεν ξεπερνάει µέχρι

Page 5: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

στιγµής το 35%. Στοιχεία όµως του σχολείου και του Πανεπιστηµίου Θεσσαλί-ας από τις έγγραφες παιδιών στο νηπιαγωγείο δείχνουν αλµατώδη αύξηση και εκεί και πιθανά θα χρειαστεί να παρθούν µέτρα όπως η διασπορά για να µη διαταραχθεί η καλή µέχρι σήµερα λειτουργία αυτής της σχολικής µονάδας.

Η ίδια η διασπορά ως λειτουργία, απαιτεί πόρους (π.χ. οχήµατα µεταφοράς µαθητών, οδηγούς, συνοδούς, κτλ. Συνεπώς, η εξεύρεση πρόσθετων πόρων αποτελεί σηµαντική παράµετρο για την επιτυχία ή όχι του µέτρου αυτού. Είναι πιθανό αρκετές από αυτές τις δράσεις να εντάσσονται στο πιλοτικό πρό-γραµµα της Περιφέρειας Θεσσαλίας για την ένταξη των Ροµά (2013-2015). Οι εκπρόσωποι της διαχειριστικής αρχής αναφέρθηκαν στο ενδιαφέρον της πε-ριφέρειας Θεσσαλίας για τις εργασίες διαβούλευσης αυτής της οµάδας.

Τα σχολεία 10ο και 17ο καθώς και τα όµορα σχολεία που θα µπορούσαν να υποδεχθούν µαθητές Ροµά να αναδειχθούν σε σχολεία «µαγνήτες» προκειµέ-νου να αποτραπούν τυχόν έριδες και διαφωνίες µεταξύ εκπαιδευτικών γονέων Ροµά και µη Ροµά καθώς και συλλόγων γονέων και εκπαιδευτικών. Για τους λόγους αυτούς προτάθηκε από την Οµάδα διαβούλευσης η συνέχιση και/η διεύρυνση του διαβουλευτικού οργάνου, το οποίο σε µια επόµενη φάση (αρ-χές του 2013 έως λήξη της σχολικής χρονιάς 2012-2013), θα πρέπει να προ-σεγγίσει του διευθυντές των όµορων σχολείων, του συλλόγους Γονέων των σχολείων αυτών και λοιπούς τυχόν εµπλεκοµένους.

Συµπεράσµατα Το βασικό ζητούµενο, το οποίο αναδείχθηκε κατά την 3γ συνάντηση της οµάδας δια-βούλευσης (Πέµπτη 8.11.2012), είναι αυτό της διαµόρφωσης και υλοποίηση µιας πο-λιτικής για τη σχολική ένταξη µαθητών Ροµά σε επίπεδο Δήµου, του Δήµου Βόλου εν προκειµένω. Συγκλίναµε στην άποψη ότι οι διαδικασίες διαµόρφωσης και υλοποίηση µιας τέτοιας πολιτικής θα έχουν ως βασικό γνώρισµα το στοιχείο της συνέργειας µεταξύ φορέων, οι οποίοι ενεργοποιούνται ήδη στο πεδίο της σχολικής και κοινωνικής ένταξης µαθη-τών Ροµά (π.χ. Δήµος Βόλου, Κοινωφελής Επιχείρηση µε το ΙΑΚ Αλιβερίου, οι Σύλλο-γοι Ροµά, η Διοίκηση της Εκπαίδευσης, οι Σχολικοί Σύµβουλοι, οι Διευθυντές των Σχο-λικών Μονάδων, το Πανεπιστήµιο κλπ.). Η σύµπραξη όλων των παραπάνω φορέων – και άλλων που θέλουν να συνεργα-σθούν – θα σηµατοδοτήσει µια σηµαντική αλλαγή στις µέχρι τώρα, µάλλον, απο-σπασµατικές πρακτικές αντιµετώπισης της σχολικής ένταξης Ροµά µαθητών, µε την εξής έννοια: το ζήτηµα της ένταξης των Ροµά µαθητών αναγνωρίζεται πλέον ως θε-µελιώδης κοινωνική πρόκληση - σχετίζεται π.χ. µε ζητήµατα δηµοκρατικής λειτουργί-ας και εκπαιδευτικής δικαιοσύνης - από µια ευρύτερη συλλογικότητα και ως τέτοιο θα αντιµετωπισθεί.

Page 6: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

Μας απασχόλησε ιδιαίτερα το ζήτηµα της διασποράς µέρους των µαθητών Ροµά οι οποίοι φοιτούν σήµερα στο 10ο ΔΣ Ν. Ιωνίας. Η διασπορά καθίσταται αναγκαία όχι µόνο γιατί η εν λόγω σχολική µονάδα αντιµετωπίζει προβλήµατα χώρων, αλλά και επειδή είναι ορατός ο κίνδυνος δηµιουργίας συνθηκών «γκέτο». Σε αυτούς τους λόγους πρέπει να προσθέσει κανείς και το ζητούµενο της επαφής και της ανταλλαγής µεταξύ Ροµά και µη Ροµά µαθητών, το οποίο αποτελεί και τη βασικό-τερη προϋπόθεση για την επιτυχία ενός εγχειρήµατος ένταξης µαθητών µιας ευπα-θούς κοινωνικής οµάδας. Η οµάδα Διαβούλευσης ζήτησε τέλος από το Δήµο Βόλου

o να στηρίξει την προσπάθεια διασποράς των µαθητών και o να διακηρύξει µέσω του Δηµοτικού Συµβουλίου τον σεβασµό του σε θέ-

µατα ισότιµης µεταχείρισης των Ροµά και των µη Ροµά µαθητών εξα-σφαλίζοντας τα απαραίτητα για την απρόσκοπτη πρόοδο και προκοπή όλων των µαθητών

o να στηρίξει τις διαδικασίες διαβούλευσης που ξεκίνησαν

Page 7: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

Οι συµµετέχοντες στη Διαβούλευση

ΔΗΜΟΣ ΒΟΛΟΥ

Αντιδήµαρχος Κοινωνικών Θεµάτων Απόστολος Παντσάς Αντιδήµαρχος Ν. Ιωνίας-Αισωνίας Γιάννης Καουνάς

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

Αν. Καθηγητής Χρήστος Γκόβαρης

ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Δνση Π.Ε. Μαγνησίας Παπαϊωάννου Γιάννης Σχολικός Συµβουλος Σδρόλιας Κων/νος

Υπ. Σχολ. Δραστηρ. ΠΕ Μαγνησίας Αντωνίου Αντώνης Δντρια 17ου ΔΣ Βόλου Σταυρούλα Μιχου

Δντής 10ου ΔΣ Ν. Ιωνίας Ανάστασιος Γούκος Δάσκαλος στο 10ο ΔΣ Ν. Ιωνίας Ζαφείρογλου Βασίλης

ΔΙΑΧ. ΑΡΧΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

Νίκος Μαρκογιαννόπουλος Γιάννης Χατζής

ΣΥΛΛΟΓΟΙ ΡΟΜΑ Ροµά Αλιβερίου Παναγιώτης Μπαφας

Χρήστος Μπαφας Ροµά Αγίας Παρασκευής Κώστας Δηµόπουλος

Ροµά Προσφυγικών Αριστοτέλης Αναστασίου

ΣΤΕΚΙ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΡΟΜΑ ΑΛΙΒΕΡΙΟΥ Μητέρα Αντωνία Καρακώστα Άνεργη Σταυρούλα Κολώνια

ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ, ΚΟΙΝΩΦΕΛΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ

Συντονισµός και υποστήριξη διαβούλευσης Τµ. Προγραµµατισµού Νίκος Αντωνάκης

Σπύρος Ιατρόπουλος Κέντρο Στήρ. Ροµά Αλιβερίου Ιουλία Τριανταφύλλου

Ειρήνη Φράγκουλη Αιµιλία Στάικου

Κέντρο Στήρ. Ροµά Αγ. Παρασκευής Μαρία Γκρούγια Ευανθία Μπρουσοβάνα

Page 8: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

Το ψήφισµα που προτείνεται Έχοντας υπόψη

• Την εγκύκλιο του Υπουργείου παιδείας µε αρ ........... για τη διασπορά των παιδιών Ροµά

• Την εισηγητική έκθεση της οµάδας διαβούλευσης για το θέµα της εκπαίδευ-σης των παιδιών Ροµά στην πόλη του Βόλου

Καταθέτουµε ψήφισµα µε τίτλο «Διασπορά µαθητών» διότι πιστεύουµε ότι

• Tο ζήτηµα της ένταξης των Ροµά µαθητών αναγνωρίζεται ως θεµελιώδες θέ-µα που σχετίζεται άµεσα µε ζητήµατα λειτουργίας της δηµοκρατίας µας και εκπαιδευτικής δικαιοσύνης και ως τέτοιο καλούµαστε να το αντιµετω-πίσουµε. Ο Δήµος Βόλου θα προωθήσει όλες τις απαραίτητες ενέργειες, σε συνεργασία µε τους εµπλεκόµενους φορείς, προκειµένου να γίνει η διασπορά τον µαθητών µε σεβασµό στη νοµοθεσία.

**** Βάσει του νόµου κάθε µαθητής εγγράφεται στο σχολείο στα όρια της σχολικής περιφέρειας του οποίου ανήκει η διεύθυνση κατοικίας του

Page 9: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

Προτεινόµενες δράσεις για την ένταξη Ροµά µαθητών του Νηπιαγωγείου και του 10ου Δηµοτικού Σχολείου Ν. Ιωνίας σε όµορες σχολικές µονάδες

Ο Δήµος Βόλου συµµετέχει στο σχεδιασµό και στην υλοποίηση δράσεων που αποσκοπούν στην αποτελεσµατικότερη εκπαιδευτική και κοινωνική ένταξη ρο-µά µαθητών της περιοχής Αλιβερίου Ν. Ιωνίας, σε συνεργασία µε τους τοπι-κούς Συλλόγους Ροµά, το ΙΑΚ Ν. Ιωνίας, το Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας (Παιδα-γωγικό Τµήµα Δηµοτικής Εκπαίδευσης), τη Διεύθυνση Α/Θµιας Εκπαίδευσης και το εκπαιδευτικό προσωπικό σχολικών µονάδων της Ν. Ιωνίας Βόλου.

Η σύµπραξη του Δήµου Βόλου µε τους προαναφερόµενους φορείς - και ό-σους άλλους θέλουν να συνεργασθούν – σηµατοδοτεί µια σηµαντική αλλαγή στις µέχρι τώρα, µάλλον, αποσπασµατικές πρακτικές αντιµετώπισης της σχο-λικής ένταξης Ροµά µαθητών, καθώς το ζήτηµα της ένταξης αυτού του µαθη-τικού πληθυσµού αναγνωρίζεται ως θεµελιώδης πρόκληση κοινωνικής πολιτι-κής σε τοπικό επίπεδο.

Η σηµερινή κατάσταση στην περιοχή του Αλιβερίου έχει ως εξής: το --- Νηπια-γωγείο καθώς και το 10ο Δηµοτικό Σχολείο Αλιβερίου δέχονται σήµερα έναν µεγάλο αριθµό ροµά και µη ροµά µαθητών µε αποτέλεσµα να µην µπορούν να ανταποκριθούν επαρκώς στην εκπαιδευτική τους αποστολή, κυρίως λόγω της αναντιστοιχίας µεταξύ διαθέσιµων αιθουσών διδασκαλίας, αφενός, και συνολικού αριθµού φοιτούντων µαθητών, αφετέρου. Επιπλέον, ο αριθµός των φοιτούντων µαθητών ροµά υπερβαίνει σήµερα το 50% του συνολικού µαθητικού πληθυσµού και έχει ξεκινήσει ήδη µια διαδικασία «γκετοποίσης» της σχολικής µονάδας, γεγονός που θα έχει στο άµεσο µέλλον αρνητικές επιπτώ-σεις στη σχολική και κοινωνική ένταξη των ροµά µαθητών της περιοχής.

Η καταλληλότερη από εκπαιδευτικής αλλά και κοινωνικής σκοπιάς λύση στο παραπάνω πρόβληµα είναι αυτή της διασποράς µέρους των φοιτούντων ροµά µαθητών στις σχολικές µονάδες του Αλιβερίου σε όµορες σχολικές µονάδες.

Για να διασφαλισθεί η επιτυχία του εγχειρήµατος της διασποράς, ο Δήµος Βό-λου δροµολογεί άµεσα µια διαδικασία διαβούλευσης µε την Διεύθυνση Πρω-τοβάθµιας Εκπαίδευσης και τις εν δυνάµει σχολικές µονάδες υποδοχής.

Δήµος Βόλου καθώς και οι συµπράττοντες φορείς θα διαθέσουν συγκεκριµέ-νους πόρους µε τους οποίους θα στηρίξουν έµπρακτα τις σχολικές µονάδες

Page 10: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

υποδοχής, έτσι ώστε να επιτευχθεί η στήριξη και η αναβάθµιση του συνολικά παρεχόµενου σε αυτές εκπαιδευτικού έργου.

Συγκεκριµένα, ο Δήµος Βόλου θα µεριµνήσει για την καθηµερινή µεταφορά των µαθητών ροµά στις σχολικές µονάδες διασποράς καθώς και για την υλι-κοτεχνική αναβάθµιση αυτών των µονάδων.

Το Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας θα στηρίξει επιµορφωτικά το εκπαιδευτικό προ-σωπικό των σχολικών µονάδων και θα µεριµνήσει για την παροχή ενισχυτικής διδασκαλίας, σε όσους µαθητές Ροµά και µη Ροµά έχουν ανάγκη µαθησιακής στήριξης, µε την εθελοντική συνδροµή φοιτητών.

Page 11: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

Προτάσεις για την προετοιµασία της διαδικασίας (Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας) Διασπορά µαθητών Ροµά του 10ου ΔΣ Ν. Ιωνίας:

Σε#επίπεδο#επαφών#με#την#εκπαιδευτική#διοίκηση:"

1. Η δηµοτική αρχή πληροφορεί την εκπαιδευτική διοίκηση ότι η διασπορά των

µαθητών αποτελεί µέρος της ενταξιακής πολιτικής του Δήµου και ότι είναι έτοι-µη να στηρίξει έµπρακτα την υλοποίησή της.

2. Πληροφόρηση από την Διεύθυνση Α/Θµιας Εκπαίδευσης για το πώς η ίδια έχει καταγράψει το ζήτηµα της διασποράς και «ποιες» λύσεις έχει σχεδιάσει. Ποια εί-ναι τα όµορα σχολεία και ποια από αυτά έχουν διαθέσιµη χωρητικότητα; Σχολι-κές µονάδες µε διαθέσιµες χωρητικότητες είναι µάλλον «πιο έτοιµες» να συ-µπράξουν.

3. Με βάση την επιλογή των όµορων σχολικών µονάδων οφείλει να καθορισθεί ο αριθµός των ροµά µαθητών (ποσοστό) που θα διασπαρούν καθώς και τα κριτήρια της επιλογής τους (π.χ. διασπορά µέρους των µαθητών που έχουν αποφοιτήσει κανονικά από το Νηπιαγωγείο και θα εγγραφούν στην Α’ Δηµοτι-κού).

4. Επίλυση του θέµατος της καθηµερινής µεταφοράς των µαθητών στα σχολεία διασποράς. Το ΙΑΚ Αλιβερίου µπορεί να συµβάλει στο θέµα της έγκαιρης προ-σέλευσης των µαθητών στα σχολεία διασποράς (;)

5. Αξιοποίηση των καλών πρακτικών ένταξης Ροµά µαθητών οι οποίες έχουν α-ναδειχθεί στο 10ου και 17ου ΔΣ. Αξιοποίηση των επιτυχηµένων εκπαιδευτικών εµπειριών πρακτικών του προγράµµατος ROM-UP

6. Ειδική στήριξη των σχολικών µονάδων που θα ενεργοποιηθούν στην προτει-νόµενη διαδικασία, ώστε αυτές να επωφεληθούν από υλικοτεχνική υποδοµή και τεχνογνωσία και να καταστούν υποδειγµατικές.

Page 12: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

Σε#επίπεδο#επαφών#με#τις#σχολικές#μονάδες#και#τους#συλλόγους#γονέων!

1. Κοινή σύσκεψη (Δήµος, ΙΑΚ, Πανεπιστήµιο, Εκπαιδευτική Διοίκηση, Εκπρόσω-ποι Ροµά, Διευθυντές Σχολικών Μονάδων, Σχολικοί Σύµβουλοι, Σύλλογοι Γονέ-ων) µε σκοπό την αποσαφήνιση της συµβολής όλων των εµπλεκοµένων στην επίτευξη του κοινού στόχου. Πρέπει να υπάρξουν συγκεκριµένες δεσµεύσεις έ-τσι ώστε να νιώσουν όλοι ότι «κερδίζουν».

2. Το Πανεπιστήµιο, και ειδικότερα το Παιδαγωγικό Τµήµα Δηµοτικής Εκπαίδευσης,

µπορεί να στηρίξει την προσπάθεια ως εξής:

α) διάθεση φοιτητών σε εθελοντική βάση για παροχή ενισχυτικής διδα-σκαλίας σε όλους τους µαθητές που έχουν ανάγκη, ροµά και µη ροµά, β) διαρκής επιµόρφωση και στήριξη των εκπαιδευτικών σε συνεργασία µε τους σχολικούς συµβούλους, γ) προσπάθεια ένταξης των σχολικών µονάδων στα προγράµµατα στο-χευµένης έρευνας του Πανεπιστηµίου (προγράµµατα σύνδεσης Πανεπι-στηµίου και τοπικής κοινωνίας), δ) παροχή στήριξης σε θέµατα συµβουλευτικής µαθητών, εκπαιδευτικών και γονέων, ε) στήριξη µε διδακτικό υλικό, ζ) δικτύωση των σχολικών µονάδων µε άλλες σχολικές µονάδες στις οποίες έχουν διασπαρεί ροµά µαθητές.

#Από#τη#μεριά#της#Διεύθυνσης#Α/Θμιας#Εκπαίδευσης/Υπουργείου:##

α) δηµιουργία τάξεων υποδοχής (αν αυτό είναι απαραίτητο), β) ένταξη των σχολικών µονάδων στο Πρόγραµµα ΖΕΠ

Από#τη#μεριά#του#Δήμου:##

α) µεταφορά µαθητών,(µε διάθεση ειδικών µεταφορικών µέσων επικουρικά τις χρη-µατοδοτούµενες από την περιφέρεια µετακινήσεις) β) οικονοµική στήριξη σχολικών µονάδων & διάθεση υλικοτεχνικού εξοπλισµού

Page 13: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

γ) παροχή υποστηρικτικών κοινωνικών υπηρεσιών από το δήµο την κοινωφελή επι-χείρηση και το ΙΑΚ ( π.χ διάθεση κοινωνικών επιστηµόνων, σχολικών τροχονόµων κ.α)

Η δράση καλό θα ήταν να έχει πιλοτικό χαρακτήρα και να αξιοποιήσει άλλες διεθνείς εµπειρίες και να αναζητήσει διακρατικές συνεργασίες

Page 14: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

ΠΙΝΑΚΑΣ 1: Απεικόνισης στόχων/λύσεων Ποιό%είναι%το%πρόβλημα; Ποιος%είναι%ο%στόχος; Προτεινόμε5

νες%λύσεις Συνέργεια Προϋπολογισμός Πηγή%Εσόδων

Μεγάλη συγκέντρωση µαθη-τών Ροµά σε ορισµένα σχο-λεία µε αποτέλεσµα την ανά-δυση εικόνων «γκέτο»

• διατήρηση αναλογίας 50% μαθητές Ρομά και 50% μαθητές μη-Ρομά

• Πρωτοβάθμια • Δήμος Βόλου

Έλλειψη μέσων μεταφοράς μαθητών

• Διασφάλιση 3 τουλάχιστον αυτοκινήτων

• 3 συνοδών • 3 οδηγών

• • Δήμος Βόλου • Περιφέρεια

Θεσσαλίας • Πρωτοβάθμια

Έλλειψη συστήματος και συντονισμού ενεργοποίησης της διασποράς των μαθητών

• Δημιουργία συστήμα-τος/διαγράμματος ροής για το πότε και πως θα γί-νεται η διασπορά

Πρόσθετη υλικοτεχνική υπο-δομή σχολείων που θα απαι-τηθεί

• Εξασφάλιση πρόσθετων εποπτικών μέσων

• Τα σχολεία διασποράς να έχουν προτεραιότητα στις τυχόν δυνατότητες βελτί-ωσης των υποδομών των σχολείων

• Δήμος Βόλου • Περιφέρεια

Θεσσαλίας • Υπουργείο Παι-

δείας

Πρόσθετη εκπαιδευτική στή-ριξη σχολείων που θα απαι-τηθεί

• Πρόσθετα ενισχυτικά μα-θήματα

• Παροχή πρόσθετων δρα-στηριοτήτων

• Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

• Πρωτοβάθμια

Υποστήριξη Σχολικής παρα-κολούθησης μαθητών Ρομά

• Κάλυψη εμβολιασμών • Έγκαιρη προσέλευση μα-

θητών

• ΕΣΥ • ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ

(Κέντρα Στήρι-ξης Ρομά)

ΕΤΠΑ/ΠΕΠ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Ενδεικτικά, • πρόσκληση ΠΟ57, λήξη 6/2013, «Α-

νάπτυξη - βελτίωση υποδομών στην προσχολική α΄ βάθμια και β΄ βάθμια εκπαίδευση» -ΔΗΜΟΣ

• Πρόσκληση ΠΟ49, Λήξη 31/12/2015. «Υποδομές Εκπαίδευσης» -ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

• Πρόκληση ΠΟ40, Λήξη 31/12/2013« Ανάπτυξη δομών για την προώθηση της κοινωνικής ενσωμάτωσης ειδι-κών κοινωνικών ομάδων»-ΔΗΜΟΣ Π057 Ανάπτυξη - βελτίωση υποδομών στην προσχολική α΄ βάθμια και β΄ βάθμια εκπαίδευση OTA Περιφέρειας Θεσσαλίας Οργανισμό Σχολικών Κτιρίων Α.Ε. (ΟΣΚ)

• Πιλοτικό περιφερειακό πρόγραμμα για ΡΟΜΑ

ΟΑΕΔ • Προγράμματα απασχόλησης ανέργων

5μηνης διάρκειας ΕΣΠΑ/ΥΠ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ • Κέντρα Στήριξης Ρομά (έχει υποβλη-

θεί) ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ • Comenius • Grundvig • Leonardo • EVS

Page 15: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

ΠΙΝΑΚΑΣ 2: Προτάσεις που συζητήθηκαν για τη Διασπορά, ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΕΝΤΟΠΙΖΟΝΤΑΙ ΠΙΘΑΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ/ΔΡΑΣΕΙΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ 17Ο ΔΣ 10ο ΔΣ ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ

Ξαφνική αύξηση του αριθµού Ροµά µαθητών στα σχο-λεία της Πρωτοβάθµειας της περιοχής µας

Μεγάλη αύξηση της σχολικής Βίας

Σχολικές Επιτροπές Γο-νέων. υπάρχουν παρα-δείγµατα άλλων χωρών

Προβλήµατα Κοινωνικοποίησης

Συνεργασία µε Κέντρα Στήριξης Ροµά, Συµβου-λευτική Γονέων, Σχολές Γονέων

Έλλειψη υλικοτεχνικής Υποδοµής Παρακολούθηση αποτελεσµατικότητας µετρων

Δηµιουργία επιτροπής παρακολούθησης (2 φορές το χρόνο) από τους εκπροσώπους της συνάντησης, για τη λή-ψη διορθωτικών µέτρων και την αποτίµηση της προόδου των ενεργειών που ήδη συναποφασί-σθηκαν

Υπεράριθµα τµήµατα Αντιδράσεις Γονέων Ροµά και µη Ροµά

Λύσεις διασποράς µα-θητών Δηµοσιότητα-ευαισθητοποίηση γόνε-ων

Πιθανές αντιδράσεις από τρίτα σχολεία που θα µπο-

Στοπ σε νέες έγ-γραφες. Οι γο-νείς να εγγράφο-νται σε άλλα σχολεία

Ποσόστωση 50-50

Να δοθεί Βάρος στην αύξηση εγ-γραφών στο νη-πιαγωγείο

2η τάξη Υποδο-χής

διεύρυνση της εµβέλειας του σχολείου για να εγγραφούν πε-ρισσότεροι µη Ενέργειες δηµοσιότητας

Page 16: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

ρούσαν να υποδεχθούν µαθητές Ροµά Δηµιουργία µη-χανισµού παρα-κολούθησης της διαρρο-ής/διασποράς

και ευαισθητοποίησης

Άλλες ανάγκες

Πιθανή στήριξης των 2 σχολείων σε προγράµ-µατα ανταλλαγών µα-θητών µε άλλες ευρω-παϊκές χώρες (π.χ. προ-γράµµατα Comenius, EVS, Youth in Action/Νεολαία σε δρα-ση, κτλ)

Page 17: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

ΠΙΝΑΚΑΣ 3: Προτεινόµενες δράσεις προς ένταξη στο Πιλοτικό πρόγραµµα για τους Ροµά (ΕΚΤ) της Περιφέρειας Θεσσαλίας Ο Παρακάτω πίνακας είναι ενδεικτικός. Εφόσον συµφωνηθεί από τους συµµετέχοντες στη διαβούλευση, προτείνεται να εξειδικευθεί και να προσδιορισθεί ο τρόπος εφαρµογής.

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ (ΔΙΑΣΠΟΡΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΡΟΜΑ) ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΑΝΑΓΚΩΝ ΚΟΣΤΟΣ (κατά Προσέγγιση)

10 δάσκαλοι Ο.Χ. 10.500€ Χ 10=105.000€ Ενίσχυση της σχολικής Φοίτησης στις πρώτες τάξεις ή στις τάξεις υποδοχής Α ΒΑΘΜΕΙΑ ΕΚΠ/ΣΗ

4 Διαµεσολαβητές Ο.Χ. 4 Χ 9.500=95.000€

5 Οδηγοί Ο.Χ. 5 Χ 9.500=95.000 Μεταφορά Μαθητών Ροµά και µη Ροµά στα όµορα Σχολεία

ΔΗΜΟΣ ΒΟΛΟΥ 5 Συνοδοί Ο.Χ. 5 Χ 8.500= 85.000€

Leasing ή αγορά Οχηµάτων µεταφοράς ΔΗΜΟΣ ΒΟΛΟΥ 5 Οχήµατα

Αγορά 5Χ60.000=300.000 Leasing ............

Καύσιµα/συντήρηση: ........... Εφαρµογή Προγράµµατος σίτισης στα σχο-λεία 10ο και 17ο καθώς και στα όµορα σχολεία που θα ενταχθούν στο πρόγραµµα

ΔΗΜΟΣ ΒΟΛΟΥ -

Ο αριθµός µερίδων φαγητού θα εξαρτηθεί από τον τρόπο Παρασκευής και διανοµής

του Εκπαιδευτικές εκδροµές και δρώµενα µε αντι-κείµενο τη διαφορετικότητα, την αλληλεγγύη και τη διαπολιτισµικότητα για παιδιά και γονείς στα σχολεία του προγράµµατος

Α ΒΑΘΜΕΙΑ ΕΚΠ/ΣΗ - Συνολικά: 50.000€

Καταγραφή, παρακολούθηση, Αξιολόγηση ενεργειών

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣ-ΣΑΛΙΑΣ

1 τουλάχιστον στέλεχος α-ντίστοιχης ειδικότητας Ο.Χ.

1 X 10.500=10.500 (+ Λειτουργικά ± 2.000)

Δικτύωση και αξιοποίηση προγραµµάτων για νέους για τα σχολεία που εντάσσονται στο πρόγραµµα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣ-ΣΑΛΙΑΣ

Α ΒΑΘΜΕΙΑ ΕΚΠ/ΣΗ

Αξιοποίηση προγραµµάτων όπως το Life Long Learning,

το Comenius, κτλ

1 Χ 10.500€=10.500€/ Έτος Λειτουργικά: 5.000€

Page 18: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

Ενέργειες δηµοσιότητας –ευαισθητοποίησης ΔΗΜΟΣ ΒΟΛΟΥ Α΄ΒΑΘΜΕΙΑ ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ

Ενέργειες δηµοσιότητας και ευαισθητοποίησης σε Ροµά και –κυρίως- µη Ροµά γονείς καθώς και σε εκπαιδευτικούς

Συνολικά: 15.000€

Εφαρµογή προγράµµατος ανάδειξης του πο-λιτισµικού πλούτου των µαθητών του 17ου Δ. Σχολείου Βόλου

Α ΒΑΘΜΕΙΑ ΕΚΠ/ΣΗ Μισθολογικά: 5.000/έτος Λειτουργικά: 2.000€/έτος

Διδακτικό Υλικό για τις ανάγκες της δράσης Α ΒΑΘΜΕΙΑ ΕΚΠ/ΣΗ

Ενδεικτικά: υποστηρικτικός εξοπλισµός, λογισµικό, βι-βλία που απαιτούνται για την επιτυχή υλοποίηση της ενέρ-

γειας

40.000€

.................. .................. ..................

..................

.................. .................. ..................

..................

.................. .................. ..................

..................

..................

..................

.................. ..................

.................. .................. ..................

..................

.................. .................. .................. ..................

Page 19: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Παρουσίαση συµµετεχόντων.

Γενική παρουσίαση προγράµµατος ROM-UP!: Με αφορµή το πρόγραµµα συστήνονται σε κάθε χώρα εθνικές οµάδες εργασίας προκειµένου να καταγραφούν και να γίνει ενηµέρωση των µελών του δικτύ-ου αλλά και των αρµοδίων για τα προβλήµατα που υπάρχουν στην εκπαίδευση σε σχέση µε τα παιδιά των Ροµά που έχουν αυξηθεί ιδιαίτερα µε τη σηµερινή κρίση. Θα πρέπει λοιπόν εµείς που συµµετέχουµε στο δίκτυο να βρούµε κάποιες λύσεις στηριζόµενοι σε κάποια παραδείγµατα άλλων χωρών.

Παρουσίαση Οδηγού επιτυχηµένων εµπειριών, πάνω στις οποίες το δίκτυο µπορεί να στηριχτεί, και της Επιτροπής Ποιότητας που επέλεξε τις εµπειρίες εκείνες που όχι µόνο ήταν επιτυχηµένες αλλά είχαν και αποδεικτικά στοιχεία ότι πετύχαν για να κρατήσουν τα παιδιά Ροµά στα σχολεία.

Να σας αναφέρουµε τώρα το παράδειγµα του Στεκιού Γυναικών στο Αλιβέρι, που συµπεριλαµβάνεται στον Οδηγό, και να προτείνουµε κατά τη δικιά µας εκτίµηση ένα κοντά σε µας παράδειγµα, όπως είναι το παράδειγµα της Βουλγαρίας είναι πιο κοντά σε εµάς. Εκεί µε τη συµµετοχή των γονιών Ροµά ή µέσα από τη δηµιουργία ειδικών έργων, για παράδειγµα για τον πολιτισµό των Ροµά, δηµιουργείται µια αί-σθηση αξιοπρέπειας για την ίδια την κοινότητα των Ροµά και ότι οι Ροµά δεν είναι µόνο οι επαίτες αλλά έχουν κάποια κουλτούρα, προσωπικότητα και υπόσταση. Στην Ελλάδα το χαρακτηριστικό είναι όλοι παραβλέπουµε όσα συµβαίνουν, και ο καθένας εµµένει στο δικό του, ξεχωριστό κοµµάτι, αποσπα-σµατικά, χωρίς να επικοινωνούµε µεταξύ µας.

Αυτός είναι ο σκοπός, και αφού αναφερθούµε λίγο στα παραδείγµατα, να πούµε τι µπορούµε να κά-νουµε εµείς. Τι µπορεί να γίνει για παράδειγµα για τα σχολεία στην Αγ. Παρασκευή ή στο Αλιβέρι που αντιµετωπίζουν τεράστια προβλήµατα. (5’.11) Επίσης, πως µπορεί να αναπτυχθεί συνεργασία µε το πρόγραµµα του Πανεπιστηµίου. Τέλος, πως µπορεί να γίνει µε σύνδεση το Επιχειρησιακό Πρόγραµµα για τους Τσιγγάνους. Θα πρέπει να καταγραφούν όλες οι απόψεις, να δούµε ποιες είναι πραγµατικά οι ανάγκες, ποιες είναι οι ελλείψεις, τι µπορεί να γίνει από πλευράς Περιφέρειας Θεσσαλίας.

Ι.ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

Παρουσίαση του Οδηγού επιτυχηµένων εµπειριών του προγράµµατος ROM-UP!: µια ευρωπαϊκή έκθε-ση που έχει µεταφραστεί σε όλες τις γλώσσες από τις χώρες που συµµετέχουν στο πρόγραµµα, δη-λαδή και στα Ελληνικά, καθώς η συµµετοχή της Ελλάδας είναι µέσω της ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ. Όπως ειπώθηκε έχουν συλλεχθεί 11 παραδείγµατα, επιτυχηµένα δηλαδή µε αποδεδειγµένα κριτήρια, και αυτή είναι η δι-αφορά αυτού του προγράµµατος από αλλά συναφή προγράµµατα. Το θέµα µας λοιπόν είναι πως αυτές οι πρακτικές που έχουν συλλεχθεί να µπορούν να µεταφερθούν στις χώρες του προγράµµατος. Το δικό µας παράδειγµα που µπορείτε να δείτε και στον Οδηγό είναι το Στέκι Γυναικών που λειτουργεί από το 2006. Η δική µας πρακτική έχει ως εξής: να στοχεύσουµε στις γυναίκες γιατί είναι µοχλός ανά-πτυξης για την κοινότητα. Και πράγµατι κάπως έτσι λειτούργησε. Από τη στιγµή που οι γυναίκες πεί-στηκαν και οι ίδιες για την αξία που έχει η εκπαίδευση, πολύ εύκολα αυτό το µετέφεραν στο σπίτι και στα παιδιά τους. Παράλληλα µε το Στέκι Γυναικών υπήρχε και η Δηµιουργική Απασχόληση των παι-διών-Ροµά. Έτσι η εκπαιδευτική διαδικασία ήταν παράλληλη και διπλή και για τις 2 οµάδες, και για τα παιδιά και για τις γυναίκες. Αυτό είχε πράγµατι πολύ καλά αποτελέσµατα καθώς και στο γειτονικό 10ο δηµοτικό οι δάσκαλοι έβλεπαν ότι τα παιδιά που πήγαιναν στο σχολείο και είχαν περάσει από αυτές τις διαδικασίες, της δηµιουργικής απασχόλησης, ήταν πολύ διαφορετικά από τα άλλα παιδιά που πήγαι-ναν πρώτη φορά, ακριβώς γιατί ήταν περισσότερο προετοιµασµένα και καταλαβαίναν τους κανόνες της πειθαρχίας, της οµαδικότητας, του σχολείου. Οι γυναίκες, οι µητέρες, ήταν πολύ διαφορετικές γιατί οι ίδιες ήξεραν πολύ καλά ποσό σηµαντικό είναι να γνωρίζεις να γράφεις και να διαβάζεις. Όλη αυτή η οµάδα των γυναικών στο Αλιβέρι οργάνωσαν πολύ ωραία πράγµατα που πραγµατικά σκεφτόµουν πολλές φορές ότι άλλα παιδιά δεν έχουν τη δυνατότητα να δέχονται τέτοια ερεθίσµατα, για παράδειγµα να οργανώνουν εκδηλώσεις όπως η Παγκόσµια Ηµέρα των Ροµά στις 8 Απρίλη, ή µια µακέτα που είχε κατασκευαστεί µε έναν παραδοσιακό οικισµό τσιγγάνων που παρουσιάστηκε στο Πανεπιστήµιο. Τώρα τελευταία το Στέκι Γυναικών στο Αλιβέρι εστιάζεται περισσότερο στην απασχόληση, εκτός από την εκ-παίδευση. Με πολλά από όσα θα δείτε από τις άλλες χώρες, η διαφορά µας είναι ότι στην Ελλάδα το πρόγραµµα δεν έχει τελειώσει και όσο είµαστε εκεί θα συνεχίζεται.

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Παρουσίαση συγκεκριµένων παραδειγµάτων επιτυχηµένων εκπαιδευτικών εµπειριών ROM-UP!:

Page 20: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

(1) ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ: και στη Βουλγαρία υπήρχαν, όπως και στην Ελλάδα, κάποια συγχρηµατοδοτούµενα προγράµµατα τύπου ΕΣΠΑ. Εκεί έγιναν κάποια µικρά έργα σε ορισµένα σχολεία µέσα από τα οποία διδάχτηκε η κουλτούρα των Ροµά. Με αυτό τον τρόπο δόθηκαν κάποια στοιχεία αξιοπρέπειας στους ίδιους τους Ροµά, που δεν αντιµετωπίστηκαν όπως αυτό που λέγαµε λίγο πριν ως οι ζητιάνοι, οι κλέ-φτες, ή ότι άλλο, αλλά ως µια οµάδα που έχει τις δικές της παραδόσεις, τις δικές τους ευθιξίες, τα δικά τους πολιτισµικά στοιχεία. Αυτό το µάθηµα γινόταν όχι µόνο σε παιδιά Ροµά αλλά και σε παιδιά µη-Ροµά τόσο τα παιδιά που είναι βουλγαρόφωνα όσο και εκείνα που είναι τουρκόφωνα. Τα αποτελέ-σµατα ήταν θεαµατικά: µειώθηκαν οι προκαταλήψεις απέναντι στους Ροµά, τα παιδιά παρέµεναν πε-ρισσότερο στο σχολείο και άρχισαν να ενεργοποιούνται και οι γονείς. Αυτή ήταν και η κύρια πρακτική τους: οι «µεικτές» τάξεις µε κοινό πρόγραµµα. Το 2ο που έκαναν στη Βουλγαρία αφορά µια σηµαντική παράµετρο που κι εµείς εδώ δεν κάνουµε τόσο, είναι ότι όλα τα προγράµµατα ξεκίνησαν µε κάποια σεµινάρια εκπαίδευσης των εκπαιδευτικών σε θέµατα µειονοτήτων, σε θέµατα διαχείρισης µιας τάξης µαζί µε τους γονείς. Έτσι εκπαιδεύτηκαν οι δάσκαλοι και ήταν έτοιµοι να εφαρµόσουν το πρόγραµµα.

(2) ΙΣΠΑΝΙΑ: ένα άλλο ενδιαφέρον παράδειγµα ήταν στην Ισπανία εκτός σχολικού ωραρίου όπου σχηµατίστηκαν κάποιες λογοτεχνικές ‘παρέες’ που αποτελούνταν από γονείς Ροµά και µη-Ροµά µε ανάγνωση κειµένων λογοτεχνικών βιβλίων τόσο για τους αγράµµατους να ακούνε όσο και για τους εγγράµµατους να διαβάζουν. Το αποτέλεσµα ήταν και πάλι το ίδιο, δηλαδή µια αύξηση της επιθυµίας για την εκπαίδευση, µια αύξηση του αριθµού των παραµονών στο σχολείο, και άρχισαν να συρρέουν ιδέες από τους γονείς-Ροµά, για παράδειγµα ποιες δραστηριότητες σκεφτόντουσαν να γίνουν. επίσης από την Ισπανία έρχεται µια ακόµη καλή πρακτική που είναι η ανάθεση έργων µέσα στην τάξη σε µια µεικτή οµάδα παιδιών, αγόρια και κορίτσια, Ροµά και µη-Ροµά, όπου συν τοις άλλοις υπεύθυνος ήταν ένας γονιός από το Σύλλογο Γονέων. Τα αποτελέσµατα και εδώ ήταν αξιοθαύµαστα. Δηλαδή εξαιτίας της παρουσίας ενός γονέα που µιλούσε µε άλλο τρόπο στο παιδί του που συµµετέχει, αλλά και των άλλων παιδιών µε την παρουσία ενός γονιού, ειδικά των παιδιών που προέρχονται από µειονότητες, υπήρξε διαφορά σε σχέση µε την παρουσία και µόνο ενός δασκάλου. Ήταν δηλαδή πιο συντεταγµένα, πιο αφοσιωµένα στο κείµενο τους οδηγώντας και πάλι σε µετρήσιµα, καλά αποτελέσµατα. (14:39)

(3) ΙΡΛΑΝΔΙΑ: εκεί τα παραδείγµατα είναι πιο γενικά και δεν ξέρουµε αν θα είχαν ανάλογη εφαρµογή στα δικά µας σχολεία

(4) ΡΟΥΜΑΝΙΑ: αντίστοιχα στη Ρουµανία είχαµε προγράµµατα µεγάλης κλίµακας για την ένταξη των παιδιών-Ροµά, και πάλι µε τη χρήση της κουλτούρας και της συµµετοχής των γονιών.

Γενικά, σε όσα παραδείγµατα συµµετείχαν και οι γονείς-Ροµά είτε στο σχεδιασµό των δράσεων είτε για την ανάπτυξη µικρών έργων παράλληλα µε το σχολείο, όπως εργασίες που ανατίθενται σε µια οµάδα παιδιών µε την παρουσία ή µε την ενεργή συµµετοχή των γονιών, υπήρξαν αποτελέσµατα.

Αυτό που προτείνουµε ως οµάδα είναι η υιοθέτηση της εµπειρίας της Βουλγαρίας που είναι πιο κοντά σε εµάς.

Ι.ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

Αυτό που σκεφτήκαµε ως οµάδα και είναι ανοιχτό προς συζήτηση αφορά ότι έχουµε προσπαθήσει ως τώρα να εφαρµόσουµε και σε άλλα σχολεία εκτός Αλιβερίου: κοινές δραστηριότητες µε τα παιδιά-Ροµά και µε τα παιδιά-µη Ροµά. Έτσι τα φέρναµε πιο κοντά για να γνωρίσουν οι µεν τους δε. Σε κάθε προσπάθεια που κάναµε, αυτή η προσέγγιση είχε πολύ καλά αποτελέσµατα.

Τελευταία το δοκιµάσαµε σε 2 δηµοτικά σχολεία της πόλης µας που δεν έχουν καθόλου παιδιά-Ροµά: στο 31ο και 4ο Δηµοτικό Σχολείο της Ν. Ιωνίας. Η λογική µας ήταν σιγά-σιγά να φύγουµε από τα σχο-λεία που έχουν µόνο παιδιά-Ροµά και να πάµε σε σχολεία που δεν είχαν ποτέ παιδιά-Ροµά, δηλαδή προσπαθώντας να ξεκινήσει και µια διασπορά παιδιών για να µην συγκεντρώνονται σε ένα µόνο σχολείο και γκετοποιούνται. Σε αυτά τα σχολεία τα παιδιά-µη Ροµά άκουσαν για πρώτη φορά για την ιστορία, τον πολιτισµό της συγκεκριµένης οµάδας, έγινε κατά κάποιο τρόπο δραµατοποίηση της ζωής των Ροµά, ως µικρά βιωµατικά, όπου τα παιδιά φορούσαν παραδοσιακά τσιγγάνικα ρούχα, προ-σπαθούσαν να ανάψουν µια φωτιά, και άλλα, µιας ζωής που δεν γνώριζαν και δεν ήξεραν τις δυσκο-λίες που αντιµετωπίζει αυτή η οµάδα. Η σκέψη µας ήταν µήπως θα µπορούσε να εφαρµοστεί και µε τη βοήθεια προγραµµάτων που λειτουργούν στο Πανεπιστήµιο και µε κοινή συνεργασία για να δούµε αν θα µπορέσουµε πιλοτικά σε κάποια σχολεία να δοκιµάσουµε να κάνουµε κοινές δράσεις µε παιδιά Ρο-µά και µη Ροµά. Ακριβώς για να µπορέσουµε να προετοιµάσουµε ένα έδαφος ένταξης των παιδιών. Αυτή η σκέψη µας είναι ανοιχτή προς συζήτηση και να ακούσουµε και τις δικές σας σκέψεις.

Page 21: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Ο λόγος ήταν ότι τα καλά αποτελέσµατα του Πανεπιστηµίου ή τα καλά αποτελέσµατα της δράσης από το Στέκι Γυναικών στο Αλιβέρι για την εκπαίδευση, πείθουν τον πληθυσµό που δέχεται να στείλει τα παιδιά-Ροµά στο σχολείο. Το ζήτηµα είναι, το σχολείο µπορεί να τα υποδεχτεί και να τα κρατήσει; Δεν είναι θέµα θέλησης των δασκάλων, αλλά είναι θέµα κυρίως πρακτικών. Υπάρχει ο αναγκαίος αριθµός των εκπαιδευτικών; Τι γίνεται µε τους γονείς που δεν έχουν χρήµατα να αγοράσουν τα απαραίτητα υλι-κά για τα παιδιά τους (τετράδια, κ.λπ.); Τι γίνεται µε τις περιπτώσεις όπου οι µαθητές θα χρειαστεί να µετακινηθούν σε µεγάλες αποστάσεις, όπως στο Αλιβέρι όπου δεν υπάρχει συχνή συγκοινωνία. Υ-πάρχει τρόπος; Ή θα πρέπει µια µητέρα να ξεκινάει µε τα πόδια για να πάει από το Αλιβέρι στο 1ο Δη-µοτικό Σχολείο της Ν. Ιωνίας; Και αν πάλι τα σχολεία θα υποδεχτούν αυτό τον µαθητικό πληθυσµό της ‘διασποράς’, οι υπόλοιποι είναι προετοιµασµένοι να υποδεχτούν έναν πληθυσµό όπως είναι οι Ροµά για τον οποίο πολλοί έχουν αρνητικές εντυπώσεις. Άρα το πρώτο που πρέπει να γίνει είναι η προετοι-µασία αυτού του κόσµου. Να τους πούµε ότι οι Ροµά είναι Έλληνες πολίτες, µε τα ίδια δικαιώµατα και υποχρεώσεις µε τον καθέναν, πως δεν δηµιουργούν προβλήµατα. Αυτή η προετοιµασία ενός θετικού κλίµατος είναι πρωταρχικής σηµασίας.

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Θεωρητικά αυτό θα µπορούσε να γίνει από την επόµενη χρονιά;

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Θα µπορούσε να γίνει αντιδήµαρχε οποτεδήποτε.

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Αυτό που παρουσιάστηκε εδώ, εκφράζει µια προοπτική για κάτι, σωστά;

Η πρακτική του 31ου και 4ου δηµοτικού σχολείου είναι µια καλή εµπειρία που θα µπορούσε κανείς να την οργανώσει καλύτερα, να την προβάλει και να την προετοιµάσει για την επόµενη σχολική χρονιά, αλλά βέβαια πρέπει να ικανοποιηθούν κάποιες προϋποθέσεις. Όπως µέσα από προβλήµατα του Δήµου που όλοι γνωρίζετε: (1) δεν µπορεί να µιλήσει κανείς για διασπορά, αν δεν έχει πρώτα λύσει το πρό-βληµα της µεταφοράς των παιδιών, (2) δεν µπορεί να µιλήσει κανείς για διασπορά, αν δεν έχει γίνει η προετοιµασία, σε συνεργασία µε την α’ βάθµια, αφενός για να βρεθούν τα δυνητικά κενά των σχολεί-ων ώστε να µην υπάρξει πληθώρα παιδιών στις τάξεις, και αφετέρου να «κουµπώσουν» δράσεις του Πανεπιστηµίου ώστε από µόνο του ως θέµα να έχει έναν χαρακτήρα πειραµατικό και να είναι πιο δεκτι-κό από τους γονείς, καθώς και οι γονείς έχουν πρόβληµα, ή µάλλον οι γονείς έχουν µεγαλύτερο πρό-βληµα από ότι έχουν τα παιδιά, και σε τελική ανάλυση να περάσει ως ένα κοινωνικό πείραµα. Αν πάµε φέτος να το εφαρµόσουµε είναι βέβαιο ότι θα είναι πρόχειρο και θα αφοµοιωθεί αρνητικά από την κοινωνία, αρνητικά όχι ως προς τις προθέσεις, αλλά αρνητικά γιατί στο τέλος θα εκθέσει, θα αποτύχει. Άρα, καθώς όλα αυτά µπορεί να τα οργανώσει κάποιος, ακόµη και ένας µπορεί να τα οργανώσει, δίνοντας επιµέρους διευκρινίσεις, και να βρει όντως τα 5-10 σχολεία σε µια συγκεκριµένη ακτίνα από τις συγκεκριµένες οµάδες είτε στο Αλιβέρι είτε στην Αγ. Παρασκευή, σε µια ακτίνα που να επιτρέπεται η µετακίνηση των παιδιών.

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Άρα αντιδήµαρχε, ως Δήµος Βόλου, υπάρχει µια θετική πολιτική βούληση

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Το συζητάµε. Αλλά υπάρχουν και αντικειµενικά θέµατα που πρέπει να λυθούν

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Σίγουρα, που πρέπει να τα επισηµάνουµε και να τα λύσουµε. Και ένα δεύτερο είναι, ένα θέµα κτιριακό. Δηλαδή, ο Δήµος έχει πια την ευθύνη των σχολείων, που παλιότερα ήταν ευθύνη της Νοµαρχίας. Δη-λαδή, η Περιφέρεια, που παρευρίσκεται εδώ, χρηµατοδοτεί υποδοµές. Ο Δήµος που µπορεί να κινήσει κάποιες διαδικασίες έχει τη δυνατότητα να προχωρήσει σε κάποιες επεκτάσεις, για παράδειγµα, σχο-λείων;

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Page 22: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

Δεν υπάρχει καµία δυνατότητα. Να µιλήσουµε πρακτικά και µε δεδοµένα. Το µόνο πράγµα που µπορεί να γίνει είναι να γυρίσουµε πίσω το σκεπτικό µας και να βρούµε ποια σχολεία έχουν τη δυνατότητα να υποδεχτούν αυτά τα παιδιά, σε ποιες ακτίνες από τις συγκεκριµένες εστίες, που µπορούµε να κάνουµε µικροβελτιώσεις που θα επιτρέψουν σε αυτά τα σχολεία να υποδεχτούν τα παιδιά. Εννοώ χωροταξικά. Μετά, το άλλο θέµα της ψυχολογικής προετοιµασίας δασκάλων, υποστήριξης από το Πανεπιστήµιο, και προετοιµασίας των γονιών ότι την επόµενη χρονιά θα εφαρµοστεί αυτό. Καθώς εµείς ως οργανω-µένη κοινωνία πρέπει να έχουµε βγάλει την εικόνα προς τα έξω σωστά και όχι τελευταία ώρα να τους πούµε ότι θα κάνουµε αυτό. (24:58)

ΑΝ.ΓΟΥΚΟΣ

Θα ήθελα να ευχηθώ σε όλους καλή χρονιά. Στο Αλιβέρι, υπάρχει ένα ιατροκοινωνικό κέντρο, σωστά. Που έχει φέτος µια εµπειρία από την περυσινή χρονιά. Γι’ αυτό και στο πρακτικό που ετοιµάσαµε για τη Δ/νση Α’ βαθµιας εκπαίδευσης και σε όλους όσους εµπλέκονται στο 10ο δηµοτικό σχολείο, ακριβώς εκεί επικεντρωνόµαστε κι εµείς. Σήµερα στο 10ο δηµοτικό σχολείο, µε εκατοντάδες αίθουσες, µπορούµε να υποδεχτούµε 220 Ροµά παιδιά, αλλά βέβαια όσα θέλετε εσείς σε αριθµό. Αυτό θέλουµε, τίποτε άλλο. Άρα λοιπόν το πρόβληµα είναι το εξής: η διασπορά των µαθητών αυτών στις όµορες σχολικές δοµές, όπως ορίζει ο νόµος και τα νοµοθετήµατα για τη διαπολιτισµική εκπαίδευση, ώστε να µην έχουµε ακρι-βώς τα αντίθετα αποτελέσµατα, δηλαδή: όσο υπάρχουν δυσκολίες, τόσο θα βγαίνουν συµπεριφορές ρατσισµού, κοινωνικού αποκλεισµού, σχολικής αντιπαράθεσης.

Σε αυτό το σηµείο θα ήθελα να σηµειώσω το εξής που θα ήθελα να το λάβουµε σοβαρά υπόψη όλοι µας: στην αρχή της φετινής χρονιάς υπήρχε αντίδραση στο 10ο δηµοτικό σχολείο από τους γονείς των παιδιών της α’ δηµοτικού, που ήρθαν από το νηπιαγωγείο για να γραφτούν στην α’ τάξη. Πέρυσι ε-φαρµόσαµε το εξής µοντέλο: τα παιδιά που ήταν από το νηπιαγωγείο δηµιούργησαν µία τάξη οπότε το τµήµα ήταν µεικτό, έχοντας και την εκπαιδευτική υποδοµή που τους έδωσε το νηπιαγωγείο. Ανα-γκαστικά αργότερα όµως φτιάξαµε κι αλλά τµήµατα γιατί ο αριθµός των παιδιών στην α’ δηµοτικού ξεπερνούσε τα 100 άτοµα. (27:25)

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Αυτό από µόνο του είναι αντιφατικό.

ΑΝ.ΓΟΥΚΟΣ

Ακούστε τώρα τι έγινε. Φέτος που έγιναν κανονικά οι εγγραφές, στο χρονικό διάστηµα που προβλέπει ο νόµος, η απόφαση ήταν να κάνουµε κάτι κοινό. Θα σας πω κάτι που µπορεί να σας φανεί παράξε-νο ή πρωτόγνωρο. Αυτοί που αντέδρασαν πρώτοι ήταν οι γονείς των Ροµά µαθητών που έµαθαν ότι τα παιδιά του πλέον θα πάνε σε τµήµατα µε Ροµά µαθητές οι οποίοι δε θα έχουν καµιά σχέση µε τη σχολική µονάδα. Όπου δηµιουργούµε κάτι, πρέπει αυτό να στοχεύει στην πρόοδο. Όταν υπάρχει οπι-σθοδρόµηση, θα βγαίνουν συµπεριφορές αρνητικές.

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Πως το ερµηνεύσατε αυτό;

ΑΝ.ΓΟΥΚΟΣ

Οι γονείς, όταν αποφασίζουν από νωρίς την εκπαιδευτική διαδικασία των παιδιών τους, ΔΕΝ θέλουν να σταθεί κανένα εµπόδιο σε αυτό, είτε είναι Ροµά είτε µη-Ροµά. Και ενώ κι εγώ περίµενα µεγαλύτερη αντίδραση από τους µη-Ροµά, είδα να υπάρχει από τους Ροµά. Έτσι, είναι καλύτερα να γίνει η διασπο-ρά, να εφαρµοστούν δηλαδή οι αρχές της διαπολιτισµικής εκπαίδευσης, αυτό το 60-40, το 50-50 που προβλέπουν τα νοµοθετήµατα, γιατί όσο δηµιουργούµε συνθήκες γκετοποίησης θα υπάρχουν αρνη-τικές συµπεριφορές.

Ι.ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

Τι ποσοστά µαθητών υπάρχουν στο Αλιβέρι;

ΑΝ.ΓΟΥΚΟΣ

Εµείς είµαστε στο 75% µαθητές Ροµά, 6 µαθητές είναι αλλοδαποί και οι υπόλοιποι είναι του γενικού πληθυσµού. Καταλαβαίνετε λοιπόν ότι δε µιλάµε για ένα διαπολιτισµικό σχολείο.

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Page 23: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

Αυτό που πρέπει να γίνει µε την ολοκλήρωση της σηµερινής συνάντησης είναι η δηµιουργία ενός πλάνου δράσης, που έγκαιρα, φέτος, πρέπει να δουλευτεί, να µεθοδευτεί, να ζυµωθεί, κυριολεκτικά, µετά να βρεθούν οι χώροι, οι δάσκαλοι που είναι δεκτικοί, καθώς υπάρχει και αυτό το θέµα δυστυχώς, και σιγά-σιγά µέσα από µια προβολή των προθέσεων της κοινωνίας, του δήµου, ή άλλων, να καλλι-εργήσουµε τη συνείδηση για το τι πάµε να κάνουµε. Αυτό το 75% των µαθητών Ροµά σε ένα σχολείο για µένα σηµαίνει ότι ΔΕΝ γίνεται τίποτα. Πάνε χαµένες και οι προθέσεις, και οι διαπολιτισµικές προ-σπάθειες και όλα. Πολλές φορές όλα αυτά είναι ένα άλλοθι για όσους γράφουν τα χαρτιά. Στην κοι-νωνία δεν λειτουργούν.

ΑΝ.ΓΟΥΚΟΣ

Πέρυσι υπήρχε ανοχή. Δεν υπήρχε αποδοχή, υπήρχε ανοχή. Φέτος υπάρχει αντίδραση. Είναι σοβαρό αυτό.

Γι’ αυτό και εµείς στο πρακτικό µας, οµόφωνα προτείνουµε τη διασπορά των µαθητών και την εφαρ-µογή του νόµου περί εγγραφών: (1) ότι µε απόφαση της Δ/νσης και του Σχολικού Συµβούλου, τα παι-διά αυτά να πάνε σε όµορες µονάδες, και (2) θα πρέπει η περιοχή εµβέλειας του σχολείου στο Αλιβέρι να διευρυνθεί ώστε µη-Ροµά µαθητές να έρθουν στο σχολείο, και έτσι σιγά-σιγά να ξεπεραστεί αυτή η αρνητική συγκέντρωση του πληθυσµού σε ένα σχολείο

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Επίσης εδώ στο δίκτυο έχουµε και το τµήµα και το Πανεπιστήµιο που είναι ένα πολύ ισχυρό στοιχείο. Πιστεύω ότι εκείνο που καταργεί πάρα πολλές αντιδράσεις είναι η λογική ότι το Πανεπιστήµιο πειραµα-τικά, ίσως και πρωτοποριακά, µπαίνει µέσα στην εκπαίδευση. Αυτό µειώνει ένα µεγάλο κοµµάτι της αντίδρασης, που πρέπει να εκµεταλλευτούµε περισσότερο

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Εµείς κρατάµε και το καταγράφουµε στα πρακτικά ότι σηµειώνετε ένα πρόβληµα, το αντιµετωπίζετε µε τη νοµοθεσία και προτείνετε το σχολείο σαν ένα πρώτο µέτρο για τη διασπορά.

Χ.ΓΚΟΒΑΡΗΣ

Αρχικά, να σας συγχαρώ για την πρωτοβουλία και για το υλικό που µας δώσατε, είναι µια πηγή έ-µπνευσης για εµάς. Να αναφέρω ότι η διασπορά των µαθητών στην Καρδίτσα προκάλεσε µεγάλες αντιδράσεις των γονέων. Υπήρξαν καταλήψεις σχολείων. Σύµφωνα µε το νόµο δεν πρέπει να υπάρ-χουν αναλογίες στον αριθµό των µαθητών ανά σχολείο µεταξύ Ροµά και µη-Ροµά. Οι Ροµά είναι Έλ-ληνες πολίτες. Κακώς που το αναφέρουµε.

Τα προγράµµατα του παν/µίου για τους Ροµά έχουν σκοπό την κοινωνική ένταξη και την καταπολέ-µηση των προκαταλήψεων, των στερεοτύπων.

Τα εµπόδια προκαλούνται από κάποιους θέλοντας να εφαρµόσουν πολύ αυστηρά το νόµο για την οµάδα των Ροµά, ως ένας θεσµικός ρατσισµός.

Σύµφωνα απόλυτα µε τη διασπορά στα σχολεία και µε την προετοιµασία για αυτό.

Μια διεθνής πρακτική αναφέρει εκείνες τις σχολικές µονάδες που λειτουργούν ως «µαγνήτες». Αντί να υπάρχει διασπορά των µαθητών Ροµά σε άλλες σχολικές µονάδες, η ίδια η σχολική µονάδα λειτουργεί ως «µαγνήτης» που προσελκύει άλλους µαθητές από άλλες γειτονιές για να έρθουν στο συγκεκριµένο σχολείο

Η 2η λύση που προτείνει αφορά όµως ανθρώπους, πόρους, υποδοµές, που δεν ξέρω αν τα έχουµε στη διάθεση µας.

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Όχι δεν τα έχουµε. Η «τρίπλα» που κάνουµε ως κοινωνία ή που πρέπει να κάνουµε, κατά τη γνώµη µου, εξαιτίας της έλλειψης των πόρων, είναι να χρησιµοποιήσουµε ως ‘πλεονέκτηµα’ το Πανεπιστήµιο, το οποίο θα δηµιουργήσει αυτό το κλίµα.

Χ.ΓΚΟΒΑΡΗΣ

Στο χρονοδιάγραµµα των παρεµβάσεων µας υπάρχουν πισωγυρίσµατα. Δεν είναι κάτι εύκολο και δεν τελειώνει έτσι εύκολα.

Page 24: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

Καθώς υπάρχει αυτή η πίεση χρόνου, πρότεινα σε σας να οργανωθεί µια µικρή ηµερίδα µε βάση την ιδέα της συνέργειας, της ανταλλαγής πρακτικών και της κοινής στοχοθεσίας, έστω και για µικρούς στόχους.

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Μου επιτρέπετε να ρωτήσω κάτι; Τι να την κάνουµε την ηµερίδα; Έχουµε χορτάσει. Εγώ νοµίζω ότι πρέ-πει να κάνουµε µια οµάδα εργασίας. Προσωπικά έχω ‘’σιχαθεί’’ σε όλα τα αντικείµενα αυτόν τον τε-τριµµένο όρο, όπου κάνει µια ηµερίδα κάποιος και φεύγει από τις ενοχές τους. Ας γίνει καλύτερα µια οµάδα εργασίας. Ο καθένας στον τοµέα του. Η ΚΕΚΠΑ, τα παιδιά που έχουν εµπειρία (στελέχη ιατρο-κοινωνικών κέντρων), τα κορίτσια που έχουν πολύ µεγάλη εµπειρία (παρευρισκόµενες γυναίκες Ροµά), οι δάσκαλοι που έχουν πολύ µεγάλη εµπειρία. Να καθίσουµε όλοι κάτω, να στύψουµε το µυαλό µας και να βγάλουµε στο τέλος το δέον γενέσθαι.

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Ο Χρ.Γκόβαρης αντιδήµαρχε ζητά ουσιαστικά ένα εργαστήρι

Χ.ΓΚΟΒΑΡΗΣ

Ακριβώς, αυτό εννοώ κι εγώ. Όχι µια τυπική ηµερίδα, αλλά µια οµάδα εργασίας.

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Να καθίσουµε όλοι µαζί 3-5 ώρες, ένα ολόκληρο απόγευµα, και να βγάλουµε το δέον γενέσθαι. Και να πούµε ότι για παράδειγµα από την 01 Ιανουαρίου, εµείς ως κοινωνία ως δήµος, κάνουµε ένα, δυο, τρία, Φλεβάρη εκείνο, Μάρτη εκείνο, και είµαστε το καλοκαίρι έτοιµοι ώστε να πούµε ότι την εποµένη σχολική χρονιά σε αυτά τα σχολεία θα γίνουν αυτά τα πράγµατα. Ας µπούµε επιτέλους στην πράξη. Όχι άλλες πια θεωρίες. Αλλά να µπούµε στην πράξη που να έχει κάποια βάση, και στις υποδοµές, και στις µεταφορές, και στα υπόλοιπα ουσιαστικά θέµατα που ακούστηκαν σήµερα.

Χ.ΓΚΟΒΑΡΗΣ

Να τελειώσω λίγο την προηγούµενη τοποθέτηση µου. Σήµερα εµφανίζεται η αντίφαση οι γονείς και οι µαθητές-Ροµά να θέλουν να πάνε στο σχολείο, αλλά να µην υπάρχει σχολείο για τα παιδιά.

Ι.ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

Σήµερα πια οι Ροµά θεωρούν δεδοµένο το Δηµοτικό Σχολείο. Αρχίζουν και µιλάνε για φοίτηση των παι-διών στο Νηπιαγωγείο που πριν λίγα χρόνια, όπως όλοι ξέρουµε, ήταν αδιανόητο. Τελευταία µάλιστα είχαµε αιτήµατα και για εγγραφη σε παιδικούς σταθµούς. Έτσι βλέπουµε πως αρχίζει η ανάγκη να εξα-πλώνεται

ΣΤ.ΜΙΧΟΥ

Στους δικούς µας 110 περίπου µαθητές αυτό γίνεται, και έχουν ευαισθητοποιηθεί. Όλοι οι µαθητές της Α’ Δηµοτικού είχαν παρακολουθήσει το πρόγραµµα του Πανεπιστηµίου. Τα προηγούµενα χρόνια, όπως µου έχουν µεταφέρει συνάδελφοι, υπήρχε κάποια τάση από µη-Ροµά γονείς να παίρνουν τα παιδιά τους και να τα στέλνουν σε αλλά γειτονικά σχολεία. Αυτό σήµερα δεν το αντιµετωπίζουµε, κυ-ρίως γιατί λειτουργεί η ειδική τάξη υποδοχής που στηρίζει στη γλώσσα τους αλλοδαπούς µαθητές, και η υποστήριξη του σχολείου στη µελέτη όλων των µαθητών, και νοµίζω ότι και οι Ροµά επειδή έχουν µια δυσκολία στη µελέτη κατανοούν ότι αυτό το καλύπτει η πολιτεία. Και επίσης και το πρόγραµµα του Παν/µίου Θεσσαλίας µε το τµήµα δηµιουργικής απασχόλησης των µαθητών. Το 17ο δηµοτικό σχολείο λειτουργεί ως ένας ‘’µαγνήτης’’ µέσω όλων των δράσεών του. (42:36)

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Αυτό ακριβώς που ειπώθηκε µας δείχνει τι πρέπει να κάνουµε. Μάλιστα αν δείξουµε και τη σωστή ε-φαρµογή από 5-10 σχολεία, όλο αυτό µέσα σε 2 χρόνια θα έχει ξεχαστεί τελείως. Δεν θα υπάρχει σα θέµα. Αυτή είναι η δουλειά µας. Αυτή είναι η υποχρέωση µας. Δηλαδή το να στήσουµε ακριβώς αυτή τη σταδιακή εξάλειψη αυτών των ακραίων φαινοµένων που έχουµε στο 10ο Δηµ. Σχολείο Αλιβερίου.

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Υπάρχει διαφορά µεταξύ των δύο κοινοτήτων Ροµά στο Βόλο, Αγ. Παρασκευής και Αλιβερίου. Με το Αλιβέρι να έχει έναν µεγάλο πληθυσµό Ροµά και στην Αγ. Παρασκευή έναν µικρότερο.

Page 25: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Στην Αγ. Παρασκευή η κοινότητα έχει ενταχθεί εδώ και χρόνια. Εµείς πρέπει να δούµε αυτή την ιστορία ως επιταχυντές αυτής της κατάστασης. Προσωπικά καθώς έχω µεγάλη εµπειρία από τους Τσιγγάνους της Αγ. Παρασκευής θεωρώ ότι µπήκαν σε µια διαδικασία κοινωνικής ένταξης πολύ πιο γρήγορα και λόγω προηγούµενης ιστορίας, δηλαδή χρονικής παρουσίας εκεί στο χώρο. Ενώ στο Αλιβέρι το πρό-βληµα ήταν πολύ µεγάλο και κανένας δεν ασχολήθηκε ποτέ µε αυτό. Η πρόκληση είναι να ασχολη-θούµε

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Απλά στο Αλιβέρι, µετά και από τη δική µας παρουσία 10 χρόνων και, και του Πανεπιστηµίου και των 2 προγραµµάτων του Πανεπιστηµίου, θέλει πια ο κόσµος να βρίσκεται σε ένα πλαίσιο και να συµµετέχει

Πρέπει εµείς να είµαστε έτοιµοι, για να µην απογοητευτούν οι άνθρωποι και καταλήξουν σε συγκρού-σεις π.χ. συλλόγων Ροµά και µη-Ροµά, όπως έγινε και στην Καρδίτσα, και να λένε ανοιχτά και ρατσι-στικά ‘εγώ δεν δέχοµαι στο σχολείο µου παιδιά Ροµά’. Για να προλάβουµε τέτοιες καταστάσεις πρέπει να ενώσουµε τις δυνάµεις, σαν εργαστήρι που είπε και ο κ.Γκόβαρης, για να µην εµφανιστούν τέτοιες καταστάσεις. Αλλά να µην ξεχαστούµε.

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Πρέπει να υπάρξει χρονοδιάγραµµα. Κάνουµε την προετοιµασία εφέτος που θα φέρει την έναρξη της δράσης µε την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς. Με την ενεργή συµµετοχή της Α’ βάθµιας εκπαί-δευσης, χωρίς να µείνει απ’ έξω και µόνη της, καθώς έχει ένα µεγάλο µέρος της ευθύνης. Είναι πιεστική η ανάγκη, καθώς και οι κοινωνικές συνθήκες είναι τέτοιες που µπορεί να λειτουργήσουν διαλυτικά για την προσπάθεια. Αν το χειριστούµε και επικοινωνιακά σωστά, µε την έννοια να το βγάλουµε προς τα έξω, θα µπλοκάρουµε εν τη γενέσει τους τις όποιες προθέσεις ρατσιστικής συµπεριφοράς. Και αν το χειριστούµε έξυπνα επικοινωνιακά, γιατί µπορούµε να το κάνουµε αυτό, µπορούµε πάρα πολύ άνετα να αναδείξουµε τα πολύ θετικά στοιχεία αυτής της προσπάθειας.

ΣΤ.ΚΟΛΩΝΙΑ

Ρατσισµός υπάρχει µόνο για τους τσιγγάνους. Ένας Αλβανός, ένας Πακιστανός, που δεν είναι Έλλη-νας, είναι από άλλες χώρες γίνεται δεκτός.

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Θα διαφωνήσω. Ρατσισµός υπάρχει για πάρα πολύ κόσµο. Υπάρχει για τους άσχηµους, για τους χο-ντρούς, και για τους Πακιστανούς. Εσύ το ξέρεις γιατί το έχεις ζήσει προσωπικά, το νιώθεις περισσότε-ρο, αλλά δυστυχώς η κοινωνία µας είναι πολύ ρατσιστική, για όλους.

ΣΤ.ΚΟΛΩΝΙΑ

Δεν νοµίζω για όλους. Αλλά το περισσότερο που νιώθω εγώ είναι για τους τσιγγάνους. Εκεί που πάνε να πετάξουν, κόβουν τα φτερά και πέφτουν κάτω. Τους µουτζώνουν. Αντί να ανοίξουν την πόρτα να µπουν τα παιδιά να µάθουν πράγµατα, τις κλείνουν τις πόρτες.

Μια κοπέλα έχει πιάσει κανονικά µια δουλειά και πήγε να γράψει το κορίτσι της στα προνήπια και της τηλεφώνησαν και της είπαν: «Η Κατερίνα Κ...;», «Ναι λέει εγώ είµαι», «Έλα είναι µια θέση για το κορίτσι σου, για να µάθει γράµµατα». Παίρνει λοιπόν την κόρη της και πηγαίνουν µε τόση χαρά, έχοντας αγο-ράσει όλα τα απαραίτητα και µόλις έφτασε στον παιδικό σταθµό και την είδαν της είπαν «Εσύ είσαι, λάθος κάναµε, πήραµε λάθος νούµερο»

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Μιλάµε για φέτος, για παιδικό σταθµό; Εάν αυτό συνέβη, θα πρέπει κυριολεκτικά να «πάρουµε πόδι» όλοι µας.

Ι.ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

Είχε επιλεχθεί για παρακολούθηση στον παιδικό σταθµό, και µας ειδοποίησαν µάλιστα να πάει η συ-γκεκριµένη κοπέλα στο σταθµό για την εγγραφή.

Page 26: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Υπήρχε δηλαδή µια λίστα που έλεγε, γιατί έχουµε το γνωστό πρόβληµα µε τους παιδικούς σταθµούς, η τάδε Κατερίνα....γίνεται δεκτή. Αυτή η λίστα δεν υπάρχει;

Ι.ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

Δεν µας έστειλαν εµάς καµία λίστα. Αυτή υπήρχε στο διαδίκτυο µέσω µοριοδότησης.

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Αν πάρουµε οι εφηµερίδες αυτή την ιστορία, θα µας «ξεσκίσουνε» κυριολεκτικά.

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Υπάρχει και ένα µεγάλο κοµµάτι που λέγεται πρόληψη τέτοιων συµπεριφορών. Και αυτό είναι το νόηµα ενός δικτύου. Πως το δίκτυο αυτό θα µπορεί να προλαµβάνει τέτοιου είδους καταστάσεις.

Χ.ΓΚΟΒΑΡΗΣ

Πάντως, εκπαιδευτικά, το νηπιαγωγείο είναι ένας τροµερά σηµαντικός σταθµός

ΣΤ.ΚΟΛΩΝΙΑ

Ένα άλλο θέµα για εµάς είναι και η απασχόληση. Θέλουµε µια σταθερή δουλειά, να ξέρουµε ότι παίρ-νουµε τόσα το µήνα, χαλάω τόσα για το παιδί µου. Εγώ όσες προσπάθειες κι αν έχω κάνει, µαζί µε την Αντωνία, και µε άλλα κορίτσια, και παίρνουµε τηλέφωνο, και µας λένε: «τι είσαστε;», όταν ακούν τη φωνή µου. Αν πω ότι είµαι τσιγγάνα, θα µου το κλείσουν. Μου λένε: «Αχ, έχουµε βρει». Και µου κλεί-νουν το τηλέφωνο. Τι να πω; Ψέµατα; Ότι δεν είµαι; Ή να πω ότι είµαι Αλβανή; Αφού δεν είµαι.

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Το ζήτηµα είναι, για να επανέλθουµε λίγο στην εκπαίδευση, τι κάνουµε από εδώ και πέρα; Φαίνεται ότι το σχολείο στην Αγ. Παρασκευή είναι αρκετά καλύτερο από το σχολείο στο Αλιβέρι. Εµείς επίσης ξεκι-νάµε ένα πρόγραµµα από 01 Ιανουαρίου για τη στήριξη των Ροµά της Αγ. Παρασκευής και του Αλιβε-ρίου. Το θέµα είναι πως θα συνδεθεί το σχολείο µε τα Κέντρα Στήριξης Ροµά, ο καθένας θα έχει τους δικούς του ρόλους, χωρίς να µπαίνει ο ένας στα χωράφια του αλλού. Το θέµα θα είναι πως θα συ-νεργούν; Που θα υπάρχει αλληλοστήριξη. Θα υπάρχει το θέµα της απασχόλησης. Μπορεί και αυτό να βοηθήσει την είσοδο και την παραµονή των παιδιών στο σχολείο, καθώς θα δηµιουργηθούν άλλες αντιλήψεις για την παραµονή στο σχολείο. Προγράµµατα επίσης αναξιοποίητα όπως οι ανταλλαγές µαθητών, το Comenius πρόγραµµα, και άλλα, τα προγράµµατα για τη Νεολαία της ΕΕ όπου µπορού-µε να δεχτούµε εθελοντές ή να στείλουµε εθελοντές. Πώς να συνδέσουµε όλες τις διαθέσιµες πηγές; (52:44)

Για το 10ο δηµοτικό σχολείο του Αλιβερίου χρειάζεται περαιτέρω κουβέντα. Ο Δ/ντης του σχολείου από καιρό έχει δώσει το σινιάλο του κινδύνου και το βλέπουµε. Το θέµα είναι πως στηρίζουµε ένα σχολείο. Το σχολείο-«µαγνήτης» που ειπώθηκε είχε προταθεί από το 2000. Αλλά δεν έγινε απολύτως τίποτε ως σήµερα. Δηλαδή κατά πόσο έχει κίνητρο ένας εκπαιδευτικός να έρθει στο Αλιβέρι, ένας µεταπτυχιακός φοιτητής ή ένας διδακτορικός να πάει εκεί να ασχοληθεί. Για να γίνουν όλα αυτά πρέπει να έχει ένα κα-λό εκπαιδευτικό πρόγραµµα. Και για να υπάρξει αυτό, πρέπει να έχεις πόρους. Κάτι το οποίο ως σήµε-ρα δεν το έχουµε αποφασίσει ποτέ. Ούτε στα πλαίσια των ΕΠΕΑΕΚ του Υπουργείου Παιδείας, ούτε στα προγράµµατα του Υπουργείου Εργασίας. Πάντα µένουµε στα λόγια και στα επιχειρησιακά σχέδια. Μπορούµε να κάνουµε ένα βήµα παραπάνω σε όλα αυτά;

Ι.ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

Ας µας πει και τη δική του άποψη ο εκπρόσωπος της Α’ βάθµιας Εκπαίδευσης, κος Αντωνίου

Α.ΑΝΤΩΝΙΟΥ

Όσα ακούστηκαν ως τώρα µεταφέρονται µέσα από την εµπειρία, και αυτό είναι σηµαντικό. Θεωρώ απαραίτητο το κοµµάτι της διασποράς. Και αυτή η διασπορά να µπει µέσα σε ένα γόνιµο κανάλι ώστε να υπάρξει η 2η φάση της εκπαίδευσης και της αλλαγής των συµπεριφορών και στάσεων και από τις δυο κοινωνίες ή κοινότητες. Πρέπει να υπάρξει αποσυµφόρηση στα κέντρα που είναι γκετοποιηµένα και µέσα από αυτή τη διασπορά να ξυπνήσει η φάση της γόνιµης ευκαιρίας και από τις δυο µεριές. Αλλά δεν ξέρω κατά πόσο µπορούν αυτές οι συνθήκες και οι καταστάσεις να αλλάξουν µε τις υπάρ-

Page 27: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

χουσες υλικοτεχνικές υποδοµές. Τα παιδιά θα έπρεπε να µεταφέρονται µε κάποιο µέσο, κ.λπ. Υπάρχει τέτοια δυνατότητα; Γιατί τα υπόλοιπα τα θεωρώ ότι βρίσκονται στη σφαίρα του πολύ πνευµατικού, ί-σως λίγο απόµακρα. Για να έχεις αποτελέσµατα πρέπει να κάνεις το πρώτο βήµα, και το πρώτο βήµα είναι αυτό. Απο εκεί και πέρα υπάρχουν βάσεις και πάρα πολλά προγράµµατα όπου µπορούν αυτές οι κοινότητες, οι κοινωνίες µε ανταλλαγές προϊόντων, πνευµατικού κυρίως χαρακτήρα, να αφοµοιώ-σουν τις δραστηριότητες τους. Άλλωστε, νοµίζω ότι η εκπαίδευση είναι έτσι, που αν έρθουν σε επαφή τα παιδιά διαφορετικών οµάδων µαζί της, η εκπαίδευση δηµιουργεί τέτοια άµβλυνση στις αντιθέσεις και αντιξοότητες που από µόνο του το σύστηµα λειτουργεί. Πιστεύω ότι το πρώτο βήµα πρέπει να γίνει µε βάση αυτά τα τυπικά που πολλές φορές αγκιστρώνουν όλες τις διαδικασίες για να έχουµε τα µετέπειτα βήµατα. Όσον αφορά αυτό το κοµµάτι εµείς ως Α’ βάθµια δεν έχουµε τον 1ο λόγο, απλά ακολουθού-µε µε υποστηρικτικό τρόπο. Είναι στα χέρια των υπευθύνων, δήµου, εκπαίδευσης, φορέων, να µπορέ-σουν να διασπείρουν αυτό το κοµµάτι εκεί που πρέπει. Δεν µπορώ να πω τίποτε άλλο. Βλέπω ότι όλες οι προθέσεις είναι καλές, υπάρχει η συµβολή και συνδροµή του Πανεπιστηµίου, από εκεί και πέρα θα ήθελα µεγαλύτερη εµπλοκή του φοιτητόκοσµου σε αυτό το κοµµάτι, δηλαδή θέλω πιο µάχιµους τους φοιτητές µέσα από το Πανεπιστήµιο. Δεν κάνω κριτική, απλώς λέω ότι θα υπάρξει τέτοια περίπτωση. Και για το Δήµο, θα ήθελα λίγο να ενεργοποιηθούν οι κοινότητες των εθελοντών. Υπάρχει ένα ρεύµα εθελοντισµού που όλο και διογκώνεται. Μήπως θα έπρεπε και αυτό να οργανωθεί λίγο πιο ολοκλη-ρωµένα και λίγο πιο δυναµικά; Και από τις δυο µεριές.

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Μπορώ να σου απαντήσω απόλυτα, µιας και έχω µια µικρή εµπειρία γιατί είχα ξεκινήσει µια προσπά-θεια. Ο Δήµος αδυνατεί να συνθέσει την πεµπτουσία του πνεύµατος του εθελοντισµού, δηλαδή να πάρει τις προθέσεις, να τις µορφοποιήσει, να τις διαχύσει στις δράσεις που χρειάζεται και να δουλεύει αυτή την ιστορία µε µια κεντρική αντίληψη, µια ολιστική αντίληψη. Αυτό δεν µπορεί να το κάνει προς το παρόν ο Δήµος. Είναι άλλα τα εγγενή προβλήµατα και οι αιτίες εξαιτίας των οποίων αυτό δεν πραγµα-τοποιείται. Πιστεύω ότι θα κάνουµε λάθος αν σκεφτούµε ότι πρέπει να βασίσουµε αυτή τη δράση στον εθελοντισµό. Αυτή η δράση θέλει επαγγελµατίες. Όταν θα στηθεί µπορείς να αξιοποιήσεις εθελοντές. Αν βασιστεί στους εθελοντές, έχεις χάσει το παιχνίδι.

Α.ΑΝΤΩΝΙΟΥ

Από τη άλλη πλευρά θέλω να ξέρω αν η στόχευση του Δήµου θα διαφοροποιηθεί από αυτά τα πολ-λαπλά χρώµατα της ίριδας και θα στοχεύσουµε σε κάτι συγκεκριµένο. Αν λοιπόν εδώ ο εθελοντισµός αφορά τις 2 παράλληλες πλευρές, εκπαίδευση, κοινωνίας, της µικρής κοινωνίας, από τη µια και την άλλη πλευρά, των εκπαιδευτικών, και τις κατάλληλες συνθήκες ώστε ο Δήµος να δώσει ένα περιβάλ-λον ανάπτυξης τους και στο Πανεπιστήµιο, αν δηλαδή περιορίσει κανείς το εύρος του εθελοντισµού, πιστεύω ότι µπορεί να γίνει πιο αποδοτικό.

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Να πω πάλι ότι υπάρχουν κάποιες εγγενείς αδυναµίες, το είπα προηγουµένως, αλλά δε θέλω να το αναπτύξω περισσότερο. Και έχει να κάνει µε το λειτουργικό. Όπως έχεις ένα κοµπιούτερ και έχεις το λει-τουργικό σου που δεν σε βγάζει, δεν δουλεύει, δεν δουλεύει, γιατί είναι θέµα του πως αντιλαµβάνεται κανένας. Αν το αντιλαµβάνεται αποσπασµατικά ή συνολικά. Δεν έχουµε καταφέρει να πιάσουµε αυτό το πολύ ιδιαίτερο στοιχείο, για να µπει ο εθελοντισµός σε µια τόσο εξειδικευµένη δράση. Συγχωρείστε µε, αλλά θα το πω πολύ πιο απλά: καταφέρνουµε να µαζέψουµε σχολικά είδη και να βρούµε 15-20 ε-θελοντές για να βγάλουνε τη δουλειά, αλλά εφάπαξ. Δεν καταφέρνουµε όµως να έχουµε 50 εθελοντές να δουλεύουνε πάνω στα σχολεία όλο το χρόνο. Αυτό δεν το καταφέρνουµε.

Α.ΑΝΤΩΝΙΟΥ

Για τα κίνητρα τότε πρέπει να βρούµε µια λύση.

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Κατά τη γνώµη µου και την ταπεινή µου άποψη από την εµπειρία που έχω, έχει να κάνει µε την κουλ-τούρα των αιρετών, µόνο. Τίποτε άλλο.

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Page 28: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

Πάντως εδώ καταγράφουµε τη δυσκολία που υπάρχει, στα πρακτικά µας, και καταγράφουµε κυρίως αυτό που είπε ο κ. Αντωνίου ότι θα µπορούσαµε να δούµε σε ποια µικρά ή µεγαλύτερα πράγµατα θα µπορούσαν να συνεισφέρουν και αυτοί.

Α.ΑΝΤΩΝΙΟΥ

Εγώ πιστεύω ότι υπάρχει κύµα εθελοντισµού. Έρχονται σε µένα κατά τακτά χρονικά διαστήµατα άν-θρωποι που λένε ότι θέλουµε να προσφέρουµε. Δεν έχω δράση. Αλλά όταν οριστεί αυτή η δράση εκεί ο καθένας θα δείξει την πρόθεσή του.

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Ίσως σε µια µελλοντική µας συνάντηση να µπει πιο εξειδικευµένα το θέµα αυτό.

Α.ΑΝΤΩΝΙΟΥ

Δεν πιστεύω ότι οι φοιτητές, που έχουν τόσο ενθουσιασµό, να ήταν, µέσω κάποιων διευκολύνσεων ή διευθετήσεων, απαξιωτικά ή αρνητικά σε µια τέτοια στόχευση. Και σε αυτό, για να χρυσώσουµε λίγο το χάπι και την καραµέλα να την κάνουµε γλυκύτερη, (1:01:38) η διασπορά των µαθητών στα σχολεία και τις άλλες σχολικές µονάδες νοµίζω ότι θα πρέπει να έχει και κάποια κατάγµατα, µικρά ή µεγάλα. Αυτό νοµίζω ότι ισχύει. Είχατε θίξει ένα θέµα πριν, να δηµιουργήσουµε χώρους, κάτι παραπάνω, και αυτό θα ήταν µια στήριξη πολύ σηµαντική, όπως και η προ-εκπαίδευση και προ-παιδεία των εκπαιδευτικών που πρόκειται να εµπλακούν γιατί η κουλτούρα θα πρέπει να αλλάξει σταδιακά.

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Να µας πουν τώρα τα στελέχη της Περιφέρειας Θεσσαλίας για τις δυνατότητες που υπάρχουν για χρηµατοδότηση δράσεων µέσω του ΕΣΠΑ.

Ι.ΧΑΤΖΗΣ

Ως Διαχειριστική Αρχή του ΠΕΠ Θεσσαλίας έχουµε αναλάβει το περιφερειακό επιχειρησιακό για τους Ροµά. Υπάρχει Εθνική Στρατηγική που έχει κατατεθεί στην Ε.Ε. και µε βάση αυτή τη στρατηγική υπάρ-χουν 3 πιλοτικές περιφέρειες για εφαρµογή των περιφερειακών επιχειρησιακών για τους Ροµά. Η Ανα-τολική Μακεδονία-Θράκη, η Θεσσαλία, και τελευταία µπήκε η Δυτική Ελλάδα. Η Ανατολική Μακεδονία-Θράκη µπήκε καθώς είχε πολλά προβλήµατα να αντιµετωπίσει. Η Περιφέρεια Θεσσαλίας, χωρίς να θέλω να ‘ευλογήσω τα γένια µας’, κυρίως λόγω Βόλου, έχει δείξει ότι έχει γίνει πολύ µεγάλη δουλειά, µε τα Ιατροκοινωνικά και µε τη µεγάλη προεργασία που έχει γίνει, και λόγω του πληθυσµού Ροµά που υπάρχει. Η δυτική Ελλάδα είναι πολύ πίσω σε επίπεδο δράσεων και ετοιµότητας για το επιχειρησιακό. Ήµασταν πολύ πιεσµένοι από το χρόνο, έπρεπε µέσα στο καλοκαίρι να κάνουµε ένα draft (προσχέδι-ο), κάναµε µια πρώτη διαβούλευση και βοηθηθήκαµε πάρα πολύ από τα παιδιά εδώ που έχουν δου-λέψει πάρα πολύ στο αντικείµενο, και µας έδωσαν στοιχεία, µέσω ερωτηµατολογίων από τα Ιατροκοι-νωνικά κέντρα για τους Ροµά. Έχουµε φτιάξει ένα draft (προσχέδιο). Στην τελευταία συνάντηση που είχαµε µε την ΕΥΣΕΚΤ του Υπουργείου Εργασίας στην Αθήνα πρέπει ως τις 15 Οκτώβρη να φτιάξουµε έναν πίνακα µε δράσεις και προϋπολογισµό πάνω σε 5 άξονες:

1. εκπαίδευση,

2. απασχόληση,

3. στέγαση,

4. πολιτιστικές υποδοµές,

5. υγεία και κοινωνική φροντίδα

Ως τις 15 Νοέµβρη θα γίνει κοινωνική διαβούλευση µε όλους τους εµπλεκόµενους φορείς. Αυτό που µας ενδιαφέρει, και ενδιαφέρει και εσάς πάρα πολύ είναι ότι υπάρχουν λεφτά ΕΚΤ. (1:05:07) Όχι ΕΤΠΑ, ούτε ρήτρα ευελιξίας. Είναι λεφτά ΕΚΤ, για δράσεις του Κοινωνικού Ταµείου, που θα δοθούν στις 3 επι-λεγµένες Περιφέρειες για επιχειρησιακά για τους Ροµά. Σε σχέση µε υποδοµές, η Περιφέρεια Θεσσαλίας είναι η µοναδική στην Ελλάδα που έβγαλε πρόσκληση για υποδοµές σε οικισµούς Ροµά. Αυτό που ενδιαφέρει εµάς είναι δράσεις µε έναν ολοκληρωµένο χαρακτήρα, όχι αποσπασµατικές.

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Page 29: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

Να κάνω µια ερώτηση πρακτική. Αν εµείς κάνουµε ένα πλάνο που να λέει ότι θέλουµε ένα ΒΑΝ φορτη-γό, έναν οδηγό, για να µεταφέρονται τα παιδιά-Ροµά. Θέλουµε µια υλικοτεχνική υποστήριξη για τα παι-διά ή και για να δηµιουργηθούν και άλλα κίνητρα όπως είπε προηγουµένως ο κ. Αντωνίου. Αυτά λοι-πόν µπορούν να έχουν χρηµατοδοτική υποστήριξη;

Ι.ΧΑΤΖΗΣ

Εκεί θέλω να καταλήξω. Τα λεφτά που θα µας δώσουν από το ΕΚΤ, εµείς θα κοιτάξουµε να τα δώσουµε σε τέτοιες δράσεις. Εφόσον είστε έτοιµοι να κάνετε όσα είπατε. Γιατί στους Σοφάδες έγινε η διασπορά χωρίς προετοιµασία και υπήρξαν αντιδράσεις από τους γονείς. Το µεγαλύτερο πρόβληµα που είδα εκεί, συζητώντας µε διάφορα άτοµα των Ροµά, ήταν ότι τους είχε πει κάποιος «ουρανοκατέβατος», χωρίς κάποια προετοιµασία, και ότι αυτά τα παιδιά θα πάνε εκεί, αυτά εκεί, κ.λπ. Και φυσικά υπήρξαν αντιδράσεις.

Λοιπόν, µας ενδιαφέρει να µας δώσετε ένα πλάνο, και µε προϋπολογισµό για δράσεις ΕΚΤ. Όχι, όµως, για υποδοµές.

Ι.ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

Πριν ολοκληρώσουµε, να προγραµµατίσουµε µια επόµενη συνάντηση του δικτύου.

ΣΤ.ΚΟΛΩΝΙΑ

Να θυµίσω ότι η πραγµατική ανάγκη είναι ότι τα περισσότερα παιδιά δεν έχουν λεφτά για να πάνε σχολείο. Οι γονείς δεν µπορούν να στείλουν τα παιδιά τους στο σχολείο. Μπορεί να υπάρξει παροχή της διατροφής τους στα σχολεία; Ώστε να έχουνε φαγητό για να µπορέσουν να καθίσουν στο σχολεί-ο.

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Αυτή είναι µια σκέψη στα πλαίσια των ολοκληρωµένων δράσεων. Θα µπορούσε να µπει ένα catering (τροφοδοσία) στο σχολείο για τα παιδιά-Ροµά;

Ι.ΧΑΤΖΗΣ

Αυτή είναι µια ευκαιρία για ολιστική εφαρµογή, όπως catering σχολείων, συνοδοί σχολείων, κ.λπ. Λε-φτά υπάρχουν µέσω του ΕΚΤ και του ΕΣΠΑ ως το 2015

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Σηµασία έχει ότι επιβεβαιώσαµε ότι όλοι µας έχουµε την ίδια άποψη. Δε θέλουµε τσιγγάνους-παρίες. Ούτε οι εκπαιδευτικοί ούτε οι κάτοικοι ούτε κανείς µας, δεν το θέλει αυτό. (1:13:27) Δεν θέλουµε τσιγγα-νοσχολεία. Το πρόβληµα το εντοπίζουµε και προσπαθούµε να το συνδέσουµε µε µια λύση

ΑΝ.ΓΟΥΚΟΣ

Να τονίσω ότι το 1ο και 2ο Δηµοτικό Σχολείο Ν. Ιωνίας υποβαθµίζονται γιατί δεν έχουν παιδιά. Μας λέει ο Δ/ντής ‘δώστε µου παιδιά’. Αλλά δεν παίρνει κανένας απόφαση για αυτό.

Ι.ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

Μα για την τρέχουσα περίοδο έχει το Πανεπιστήµιο πούλµαν που µεταφέρει παιδιά στο Δηµοτικό Σχο-λείο Αλιβερίου.

ΑΝ.ΓΟΥΚΟΣ

Αυτό όµως αφορά κάποια συγκεκριµένη ώρα της δράσης, που τα φέρνουν και τα επιστρέφουν. Τα υπόλοιπα παιδιά όµως από τον καταυλισµό δεν µπορούν να µεταφερθούν στη 1:25µµ ή στις 2:00µµ ή µετά το ολοήµερο.

Ι.ΧΑΤΖΗΣ

Αυτό είναι ένα πρόβληµα. Θα µπορούσε µέσω του ΕΚΤ να υπάρξει ενοικίαση οχηµάτων και πρόσληψη συνοδών. Ως τη Δευτέρα 15 Οκτώβρη θα µας λύσετε τα χέρια, αν µας στείλετε ένα κείµενο προσχεδίου (draft), µια πρόταση. Με προϋπολογισµό. Πρακτικά πράγµατα.!!! Π.χ. εκπαίδευση εκπαιδευτών ή δρά-σεις για την ένταξη των µαθητών στο σχολείο, κ.λπ.

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Page 30: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

Υπάρχει χρόνος ως µεθαύριο Παρασκευή για επόµενη συνάντηση µε τους εκπροσώπους των σχο-λείων που συµµετέχουν στο Δίκτυο; Ώστε να ετοιµάσουµε ένα σχέδιο και να το στείλουµε στην Περιφέ-ρεια; Και να προσέξουµε να µην υπάρξουν δράσεις που επικαλύπτει η µια την άλλη, όπως το πρό-γραµµα του Πανεπιστηµίου ή άλλο.

Ι.ΧΑΤΖΗΣ

Το ποιος θα αναλάβει τη δράση δεν µας ενδιαφέρει σε πρώτη φάση.

ΑΝ.ΓΟΥΚΟΣ

Το πρόγραµµα του Πανεπιστηµίου τυπικά τελειώνει εφέτος.

Ι.ΧΑΤΖΗΣ

Το επιχειρησιακό για τους Ροµά εφαρµόζεται ανά οικισµό Ροµά. Κάθε οικισµός διαφοροποιείται από άλλους. Δηλαδή δεν µπορώ να συγκρίνω την Αγ. Παρασκευή Βόλου µε τον οικισµό στην Καρδίτσα. Εκεί δεν υπάρχουν τα βασικά, όχι αν θα πάνε τα παιδιά σχολείο. Εκεί λεωφορεία του δήµου παίρνουν τα παιδιά από τον οικισµό για να τα πάνε σε ένα σχολειό µέσα στην Καρδίτσα, που είναι γκετοποιηµέ-νο, µόνο για Ροµά. Όπως και στους Σοφάδες η διασπορά δεν έχει αποτέλεσµα.

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Ξαναθυµίζω αν θα µπορούσαµε µε τα άτοµα από την εκπαίδευση να έχουµε µια συνάντηση ως την Παρασκευή;

ΑΝ.ΓΟΥΚΟΣ

Την Παρασκευή έχουµε µια σύσκεψη στην Α’ βάθµια, όπου θα καταθέσουµε τις προτάσεις µας και τις οποίες στη συνέχεια µπορώ να σας τις δώσω. Το θέµα της υγείας το ξέρουµε από έξω και ανακατωτά. Τη διασπορά και τη συγκοινωνία που χρειάζονται τα παιδιά αυτά και τη µεταφορά, είναι πράγµατα που µπορούµε να τα κουβεντιάσουµε.

Ι.ΧΑΤΖΗΣ

Αν και γίνοµαι κουραστικός, να σας θυµίσω ότι οι προτάσεις σας πρέπει να είναι ολοκληρωµένες και περιεκτικές. Όχι πολύ «µπλα-µπλα». 5 δράσεις. Προϋπολογισµός. Οι δράσεις να ξεκινούν στα µέσα του 2013, µε τη λογική ότι οι προσκλήσεις θα βγουν στις αρχές του 2013. Τόσο άµεσα. Για τέτοιους χρό-νους µιλάµε.

ΑΝ.ΓΟΥΚΟΣ

Υπάρχει θέµα µε τη σύνθεση του πληθυσµού των Ροµά στα σχολεία. Υπάρχει ΦΕΚ για τη διαπολιτισµι-κή εκπαίδευση και για το µοίρασµα των µαθητών διαπολιτισµικού χαρακτήρα στα τµήµατα να µην υ-περβαίνει το 50%. Έχω την εντύπωση ότι έχει αλλάξει σε 60-40 ανά τµήµα, από 50-50. Αν κάθε τµήµα υπερβεί αυτό το ποσοστό τότε θα πρέπει να γίνει αναφορά στον σχολικό σύµβουλο για να επιληφθεί του ζητήµατος. Στην Αγ. Παρασκευή δεν υπάρχει τέτοιο πρόβληµα, σε εµάς όµως στο Αλιβέρι υπάρχει. Στα 302 παιδιά που έχουµε σήµερα στο Δηµοτικό, τα 220, περίπου σας λέω τώρα, είναι Ροµά

Ι.ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

Στην Αγ. Παρασκευή, όπως είπε και η Σταυρούλα Μίχου, το µόνο πρόβληµα είναι για κάποια παιδιά που τους χωρίζει ο περιφερειακός. Και αυτά τα παιδιά δυσκολεύονται να έρθουν στο σχολείο.

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Ρίξτε και µια µατιά στον Οδηγό επιτυχηµένων εκπαιδευτικών εµπειριών που σας µοιράσαµε, µήπως βρείτε εκεί κάτι που µπορούµε να χρησιµοποιήσουµε.

Ι.ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

Συµπερασµατικά, λοιπόν µπορούµε να πούµε ότι εµείς, µε προτάσεις που θα µας έρθουν και απο το δηµοτικό σχολείο Αλιβερίου, που µερικές τις κουβεντιάσαµε ήδη, να κάνουµε αυτό το προσχέδιο για την Περιφέρεια Θεσσαλίας, και κάποια στιγµή να προγραµµατίσουµε την επόµενη συνάντηση που θα είναι πια πολύ συγκεκριµένη, µε πολύ συγκεκριµένες θεµατικές. Αλλά να µην την αφήσουµε να χρονί-σει. Μετά το προσχέδιο, προς το τέλος του Οκτώβρη να υπάρξει µια 2η συνάντηση του δικτύου. Αν

Page 31: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

πιστεύετε επίσης ότι µπορείτε να βρείτε και κάποιον άλλο φορέα που να είναι πολύ κοντά σε όσα συζη-τήθηκαν, να τον προτείνετε.

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ- Ι.ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

Ειλικρινά να σας ευχαριστούµε για τη συµµετοχή σας! Μακάρι να γίνει κάτι. Αλλά και αν δεν γίνει, του-λάχιστον θα µας µείνει η αίσθηση ότι ειπώθηκαν κάποια πράγµατα. Και ότι γίνεται προσπάθεια. Και να ανανεώσουµε το ραντεβού µας, κάποιοι από εµάς, στο άµεσο χρονικό διάστηµα. Ένα λεπτό από το χρόνο όλων, για να συµπληρώσετε το φύλλο αξιολόγησης που σας µοιράσαµε µαζί µε το πρόγραµ-µα.

Page 32: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

8.11.2012

ΠΡΑΚΤΙΚΑ 2ης συνάντησης Εθνικού Δικτύου για τους Ροµά

Χώρος:

Αίθουσα συνεδριάσεων Δηµοτικής Ενότητας Ν.Ιωνίας Δήµου Βόλου (1ος όροφος)

Συµµετέχοντες:

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΦΟΡΕΑΣ-ΙΔΙΟΤΗΤΑ ΤΗΛΕΦΩΝΟ FAX EMAIL

20. Νίκος ΑΝΤΩΝΆΚΗΣ ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ, ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ-ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ

2421029908 2421022448 [email protected]

21. Ιουλία ΤΡΙΑΝΤΑΦΎΛΛΟΥ ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ, ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ-ΙΑΤΡΟΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΡΟΜΑ ΑΛΙΒΕΡΙΟΥ-ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ

2421085841 2421068254 [email protected]

22. Αιµιλία ΣΤΆΪΚΟΥ ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ, ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ-ΙΑΤΡΟΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΡΟΜΑ ΑΛΙΒΕΡΙΟΥ-ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΡΙΑ

2421085841 2421068254 [email protected]

23. Ειρήνη ΦΡΑΚΟΎΛΗ ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ, ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ-ΙΑΤΡΟΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΡΟΜΑ ΑΛΙΒΕΡΙΟΥ-ΕΝΔΙΑΜΕΣΟΣ

2421085841 6945465398 [email protected]

24. Απόστολος ΠΑΝΤΣΆΣ ΔΗΜΟΣ ΒΟΛΟΥ-ΑΝΤΙΔΗΜΑΡΧΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ, ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ 2421031628 [email protected]

25. Χρήστος ΓΚΌΒΑΡΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ-ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗ-ΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ-ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ

6942051503 [email protected]

26. Αντώνης ΑΝΤΩΝΊΟΥ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ-ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ

6977995819 2421076654 [email protected]

27. Αναστάσιος ΓΟΎΚΟΣ 10ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΛΙΒΕΡΙΟΥ Ν.ΙΩΝΙΑΣ ΒΟΛΟΥ-ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ

6946000896 2421085740 [email protected]

28. Σταυρούλα ΜΊΧΟΥ 17ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΓ.ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΒΟ-ΛΟΥ-ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ

2421037632 2421072371 [email protected]

29. Παναγιώτης ΜΠΑΦΑΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΑΛΙΒΕΡΙΟΥ Ν.ΙΩΝΙΑΣ ΒΟΛΟΥ – Σχολικός διαµεσολαβητής 6955-445875

30. Αντωνία ΚΑΡΑΚΏΣΤΑ ΚΑΤΟΙΚΟΣ ΑΛΙΒΕΡΙΟΥ Ν.ΙΩΝΙΑΣ ΒΟΛΟΥ (ΑΝΕΡ-ΓΗ) -

31. Κωνσταντίνος ΔΗΜΟ-ΠΟΥΛΟΣ

ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΒΟΛΟΥ – Σχολικός διαµεσολαβητής 6945-459492

32. Νίκος ΠΟΥΤΣΙΑΚΑΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ (ΠΡΟ-ΓΡΑΜΜΑ ΕΝΤΑΞΗΣ ΡΟΜΑ) 6977-995819

33. Βάσω ΜΥΛΩΝΑ 5ΜΗΝΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΣΤΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΡΟ-ΝΟΙΑΣ 24210-85315

34. Βάια ΚΟΣΚΙΝΑΡΗ 5ΜΗΝΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΣΤΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΡΟ-ΝΟΙΑΣ 6974-603206

35. Χριστόφορος ΙΓΓΛΕΣΗΣ 5ΜΗΝΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΣΤΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΡΟ-ΝΟΙΑΣ 6972-006369

36. Μαρία ΚΩΣΤΟΥΛΑ 5ΜΗΝΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΣΤΟ ΙΑΚ ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ 6909741978

Page 33: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

• ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ: Καλωσόρισµα- Σύντοµη περιγραφή του προγράµµατος Rom-up, υπενθύµιση βασικών σηµείων προηγούµενης συνάντησης, σύντοµη περιγραφή κοινών προβληµάτων που εντοπίστηκαν την προηγούµενη φορά, στόχος σηµερινός να κάνουµε πλάνο των λύσεων των προβληµάτων, στόχος σηµερινός επίσης είναι η επιλογή της εκπαιδευτικής εµπειρίας που θα επιλεγεί και η αξιοποίηση των κονδυλίων από την περιφέρεια Θεσσαλίας για να γίνει εφικτή η πρότασή µας

• ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ: είχαµε µείνει την προηγούµενη φορά στον εντοπι-σµό του προβλήµατος της διασποράς των µαθητών από το δηµοτικό του Αλιβερίου σε άλλα σχολεία της περιοχής. Αυτό θα πρέπει να αποτελέσει πολιτική του δήµου Βόλου για να γίνει. Να δοθούν κίνητρα στα άλλα σχολεία για να αµβλυνθούν και οι αντιδράσεις, να γίνουν σχολεία-µαγνήτες

• ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ &17ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ: Στο πλαίσιο αυτό υποστήριξης των σχολείων θα µπορούσε να υιοθετηθεί η επιτυχής εκπαιδευτική εµπειρία της Βουλγαρίας µε τις τάξεις πολιτισµού των Ροµά στο σχολείο.

• ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ: Θα µπορούσαµε επίσης να καλέσουµε άτοµα από την Ισπανία που υλοποίησαν τις επιτυχηµένες εκπαιδευτικές εµπειρίες εκεί για να λειτουργήσουν ως πραγµατογνώµονες στη δική µας περιοχή.

• ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ: Αυτό θα µπορούσε να γίνει και µε την αξιοποίηση άλλων ευρωπαϊκών προγραµ-µάτων που προβλέπουν και την ανταλλαγή µαθητών, καθηγητών κτλ στα σχολεία (π.χ. Eras-mus). Συνεπώς, µπορούν να ενσωµατωθούν τα κίνητρα και να χαραχτεί µια ενιαία πολιτική του δήµου που όµως µας αφορά όλους και δεν είναι ένα θέµα που αφορά µόνο το δήµο Βόλου και πρέπει να το επιλύσει

• Όλοι οι συµµετέχοντες συµφωνούν, ο κος Γούκος & η κα Μίχου (10Ο &17ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ) τονί-ζουν ότι το πρόβληµα αυτό θα πρέπει να γίνει πρόβληµα της πόλης, όχι µόνο της συγκεκριµέ-νης περιοχής. Το πρόβληµα εντοπίζεται στο 10ο δηµοτικό του Αλιβερίου, το σχολείο στην Αγία Παρασκευή λειτουργεί αρκετά καλά και µε τη βοήθεια που παρέχει το πρόγραµµα του Πανεπι-στηµίου Θεσσαλίας

• ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ: Οι αντιδράσεις θα µπορούσαν να αµβλυνθούν και µε συναντήσεις γονιών Ροµά µε µη Ροµά µεταξύ τους. Η πρόταση δηλαδή να έρθει από τους ίδιους τους γονείς (από κάτω προς τα πάνω), αυτό θα έκανε πιο γνωστό το πρόβληµα

• 10Ο &17ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ: Οι γονείς –ειδικά οι Ροµά – αρχίζουν και πιέζουν. Μέχρι πέρυσι έδειχναν ανοχή, φέτος όµως το πρόβληµα είναι τεράστιο, δεν µπορούν να γίνουν ούτε εκδηλώσεις λό-γω του κόσµου. Στην Αγία Παρασκευή οι γονείς µη Ροµά αντιδρούν επειδή δεν γίνονται εκδρο-µές µακριά (δεν συµµετέχουν τα παιδιά Ροµά και δεν συµπληρώνεται ο απαιτούµενος αριθµός µαθητών σύµφωνα µε τον κανονισµό)

• ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΙ ΡΟΜΑ: Συµφωνία ως προς τον εντοπισµό των προβληµάτων. Συζήτηση για την εµπλοκή του Υπουργείου Παιδείας και πού θα µπορούσε να βοηθήσει

• ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ: Με αφορµή το πρόβληµα που εντοπίζεται στο Αλι-βέρι να γίνει από όλους µας ένα κείµενο µε τα προβλήµατα, τις προτάσεις µας, έξυπνες λύσεις που µπορούµε να σκεφτούµε και τις θέσεις του κάθε φορέα.

• ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ: Συµφωνούµε σε ένα απλό σχέδιο δράσης το οποίο θα πρέπει να παρουσιαστεί µέσω του Αντιδηµάρχου στο Δηµοτικό Συµβούλιο της πόλης για να υπάρχει απόφαση. Το ζή-τηµα της εκπαίδευσης των Ροµά είναι θέµα ανθρωπίνων δικαιωµάτων

• ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ: Συµφωνία ως προς την πρόταση. Η ενίσχυση των σχολείων που θα γίνει η δι-ασπορά µε το επιπλέον προσωπικό, τα ενισχυµένα προγράµµατα κτλ. θα είναι το δέλεαρ, συµφωνία για τα σχολεία µαγνήτες. Συσπείρωση των φορέων, εφεύρεση κατάλληλων προ-γραµµάτων µε σκοπό την αλλαγή κουλτούρας και τα καλύτερα δυνατά αποτελέσµατα. Πρό-ταση για συµµετοχή στην όλη αυτή διαδικασία και των σχολικών συµβούλων της πρωτοβάθ-µιας εκπαίδευσης.

• ΑΝΤΙΔΗΜΑΡΧΟΣ: Συµφωνία ως προς τα παραπάνω. Χρειάζεται πράγµατι το πρόβληµα να γίνει πρόβληµα όλης της πόλης, να αρχίσει σιγά σιγά να γίνεται αποδεκτή η διασπορά των παιδιών Ροµά και σε άλλα σχολεία. Το σχέδιο δράσης να είναι απλό, σύντοµο, κατανοητό και µε έτοιµες τις λύσεις και τις προτάσεις για να το εισηγηθεί και να ψηφιστεί από το Δηµοτικό Συµβούλιο.

• ΠΡΟΤΑΣΗ ΚΟΙΝΗ ΑΠΟ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ: Την Πέµπτη 22/11/2012 προγραµµατίζε-ται η επόµενη συνάντηση όπου θα συζητηθούν επί της ουσίας τα σηµεία και οι προτάσεις που

Page 34: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

θα παρουσιαστούν στο κείµενο. Μέχρι τότε, µαζεύονται οι προτάσεις όλων και ενσωµατώνο-νται από την ΚΕΚΠΑ – ΔΙΕΚ που έχει το συντονιστικό ρόλο της οµάδας.

Page 35: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

22.11.2012

ΠΡΑΚΤΙΚΑ 3ης συνάντησης Εθνικού Δικτύου για τους Ροµά

Χώρος:

Αίθουσα συνεδριάσεων Δηµοτικής Ενότητας Ν.Ιωνίας Δήµου Βόλου (1ος όροφος)

Συµµετέχοντες:

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΦΟΡΕΑΣ-ΙΔΙΟΤΗΤΑ ΤΗΛΕΦΩΝΟ FAX EMAIL

37. Νίκος ΑΝΤΩΝΆΚΗΣ ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ, ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ-ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ

2421029908 2421022448 [email protected]

38. Ιουλία ΤΡΙΑΝΤΑΦΎΛΛΟΥ ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ, ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ-ΙΑΤΡΟΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΡΟΜΑ ΑΛΙΒΕΡΙΟΥ-ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ

2421085841 2421068254 [email protected]

39. Αιµιλία ΣΤΆΪΚΟΥ ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ, ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ-ΙΑΤΡΟΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΡΟΜΑ ΑΛΙΒΕΡΙΟΥ-ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΡΙΑ

2421085841 2421068254 [email protected]

40. Ειρήνη ΦΡΑΚΟΎΛΗ ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ, ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ-ΙΑΤΡΟΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΡΟΜΑ ΑΛΙΒΕΡΙΟΥ-ΕΝΔΙΑΜΕΣΟΣ

2421085841 6945465398 [email protected]

41. Σπύρος ΙΑΤΡΌΠΟΥΛΟΣ ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ, ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ-ΓΡΑΦΕΙΟ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ & ΕΥΡ.ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ-ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ

2421029908 2421022448 [email protected]

42. Απόστολος ΠΑΝΤΣΆΣ ΔΗΜΟΣ ΒΟΛΟΥ-ΑΝΤΙΔΗΜΑΡΧΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ, ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ 2421031628 [email protected]

43. Χρήστος ΓΚΌΒΑΡΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ-ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ-ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ

6942051503 [email protected]

44. Αποστόλης ΚΑΡΝΑΒΑΣ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ-ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ

45. Αντώνης ΑΝΤΩΝΊΟΥ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ-ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ

6977995819 2421076654 [email protected]

46. Αναστάσιος ΓΟΎΚΟΣ 10ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΛΙΒΕΡΙΟΥ Ν.ΙΩΝΙΑΣ ΒΟΛΟΥ-ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ

6946000896 2421085740 [email protected]

47. Σταυρούλα ΜΊΧΟΥ 17ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΓ.ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΒΟ-ΛΟΥ-ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ

2421037632 2421072371 [email protected]

48. Κώστας ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΤΗΣ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜ-ΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΡΟΜΑ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ / ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΡΟΜΑ ΑΓ.ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΒΟΛΟΥ

49. Χρήστος ΜΠΆΦΑΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΡΟΜΑ ΑΛΙΒΕΡΙΟΥ Ν.ΙΩΝΙΑΣ ΒΟΛΟΥ 6946675850

Page 36: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

(1.38.51) Εισαγωγή. Καλωσόρισµα στο νέο συµµετέχοντα στο δίκτυο, κ.Καρναβά. Σύντοµη αναφορά στο πλαίσιο του προγράµµατος και στην ανταλλαγή επιτυχηµένων εκπαιδευτικών εµπειριών. Εκείνο που εµφανίστηκε στην πορεία ήταν τα προβλήµατα σε τοπικό επίπεδο, ιδιαίτερα στα 2 σχολεία του Βό-λου, το 17ο Δηµ.Σχολείο Αγ. Παρασκευής και στο 10ο Δηµ. Σχολείο Αλιβερίου. Στο 10ο Δηµ.Σχολείο η ποσόστωση 50-50 Ροµά και µη-Ροµά µαθητών δεν τηρείται εδώ και πολύ καιρό.

ΚΑΡΝΑΒΑΣ

Θεωρώ µεγάλη έλλειψη την απουσία του Δ/ντή Εκπαίδευσης.

ΑΝΤΩΝΙΟΥ

Εκπροσωπείται από εµένα. Οι σχολικοί σύµβουλοι κλήθηκαν µετά από εισήγηση µου

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Σίγουρα σε κάθε υπηρεσία, σε κάθε µηχανισµοί υπάρχουν εκείνοι που ενδιαφέρονται περισσότερο και εκείνοι που ενδιαφέρονται λιγότερο. Ο Δήµος Βόλου µέσω του εκπροσώπου του, του Αντιδηµάρχου κ.Παντσά, έχει την πρόθεση να συνεισφέρει σε επίπεδο Δήµου. Να γίνει ένα πλαίσιο σε επίπεδο ΔΒ µε διακήρυξη πολιτικής για τους Ροµά. Επίσης αν µπορούσε να σκεφτούµε τι δράσεις µπορούν να εντα-χθούν σε επίπεδο Περιφέρειας για τους Ροµά, όπως π.χ. οι συνοδοί στα λεωφορεία που θα µεταφέ-ρουν τα παιδιά από το προαναφερόµενα σχολεία σε άλλα σχολεία-υποδοχής. Επίσης το Παν/µιο Θεσσαλίας που έχει κάνει µια σηµαντική δουλειά στα πλαίσια του προγράµµατος πρόσβασης στην εκπαίδευση των παιδιών Ροµά, έχει εντοπίσει ένα σωρό αδυναµίες και έχει καταγράψει κάποια θέµατα που σας τα έχουµε µοιράσει. Άλλες προτάσεις που ακούστηκαν, όπως να δίνεται ένα γεύµα στα σχο-λεία, κ.λπ. Όλες αυτές οι λύσεις-προτάσεις που υπάρχουν να γίνουν ένα µικρό, κατανοητό σχέδιο και να κοστολογηθεί και να δούµε από ποιες πηγές µπορεί να χρηµατοδοτηθεί. Οι µέχρι τώρα συναντή-σεις µας πρέπει να αποκτήσουν πια ένα επιχειρησιακό προφίλ, ένα προφίλ ενός επιχειρησιακού προ-γράµµατος,

Ι.ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

Να προσθέσω επίσης ότι όπως συµφωνήσαµε και την άλλη φορά, όλη αυτή η προσπάθεια θα έχει έναν πιλοτικό χαρακτήρα. Έτσι χρειάζεται να ξαναδούµε στην πορεία, που έχει αδυναµίες, που πηγαίνει καλα. Να τονίσουµε επίσης κάτι που επισήµανε και το Παν/µιο, ότι είναι από τις λίγες φορές που όλοι όσοι εµπλεκόµαστε µε κάποιο τρόπο στην εκπαίδευση των παιδιών Ροµά σταµατάµε να λειτουργούµε αποσπασµατικά, αλλά κάνουµε κάτι από κοινού.

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Να δούµε τώρα το υλικό που στάλθηκε σε όλους και που έχετε όλοι µπροστά σας. Εκεί προσπαθή-σαµε αρχικά να κωδικοποιήσουµε τις προτάσεις που κάναµε, ως εξής:

- Μια πρώτη σκέψη που κάναµε ήταν να βάλουµε τα προβλήµατα σε µια στήλη και τις πιθανές λύ-σεις που προτείνονται σε µια άλλη. Να τις δούµε όλοι µαζί και να συµφωνήσουµε. Για παράδειγµα οι προτάσεις του Χρ.Γκόβαρη από το Παν/µιο µας καλύπτουν εµάς 100% σαν ΙΑΚ. Δηλαδή είναι ακριβώς και οι δικές µας σκέψεις που τις είδαµε οργανωµένες ως προτάσεις από το Παν/µιο.

- Στις πρώτες σελίδες βάζουµε κάποιους κανόνες που έχουν ψηφιστεί από το Ευρωκοινοβούλιο, δη-λαδή είναι η επίσηµη πολιτική της ΕΕ µέχρι το 2020 (π.χ. οι Ροµά θα πρέπει να είναι κύριος στόχος των πράξεων µας, αλλά όχι αποκλειστικός, δηλαδή µια δράση για τους Ροµά θα πρέπει να αφορά όλο το σχολείο και όλους τους µαθητές)

- Επίσης, η χρήση κοινοτικών µέσων που αναφέρεται σηµαίνει αν υπάρχουν ήδη υποδοµές ή υπη-ρεσίες (π.χ. αν ο ΔΒ έχει µια υπηρεσία µεταφοράς, τότε δεν έχει αξία να φτιάξουµε µια νέα υπηρεσία µεταφοράς των Ροµά, αλλά θα πρέπει να αξιοποιήσουµε την υπάρχουσα υπηρεσία. Ή αν υπάρχει δοµή ενισχυτικής διδασκαλίας στη δηµόσια εκπαίδευση θα πρέπει να την αξιοποιήσουµε και όχι να βρούµε άλλους τρόπους, θα πρέπει και αυτές οι κατηγορίες των πολιτών να έχουν πρόσβαση σε αυτές τις υπάρχουσες υπηρεσίες) (1.29.08)

- Σε σχέση µε τη συµµετοχή περιφερειακών-τοπικών αρχών (γι’ αυτό και είµαστε όλοι µαζί εδώ), το θέµα είναι ότι αν αυτές οι αρχές δεν γίνουν κοινωνοί των προβληµάτων, τότε δεν θα τα εντάξουν

Page 37: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

µέσα στα σχέδιά τους. Π.χ. αν ο ΔΒ σχεδιάζει για την επόµενη χρονιά συντήρηση των σχολικών κτι-ρίων, δεν θα ξέρει τις ανάγκες αν δεν έχουν κατατεθεί προτάσεις.

- Στόχος η κοινωνική ένταξη. Όλες οι δράσεις που κάνουµε, όπως η διασπορά, πρέπει να συνυπο-λογίζουν την υφιστάµενη διακοπή διαδικασιών ένταξης των Ροµά µέσω του σχολείου, όταν δηλαδή τα παιδιά δεν έχουν πρόσβαση στο σχολείο, γιατί για παράδειγµα το σχολείο δεν θέλει να τα υποδε-χτεί ή γιατί δεν υπάρχουν δάσκαλοι

- Συµµετοχή κοινωνίας των πολιτών, όπως οι σύλλογοι γονέων για να συνεργασία µε τους Ροµά, καθώς µερικά πράγµατα είτε τα αποκλείουν οι ίδιοι οι Ροµά είτε τους αποκλείουν οι ίδιες οι διαδικα-σίες.

- τέλος, η ΕΕ τονίζει τη διαπολιτισµική προσέγγιση. Η διαφορετικότητα είναι µια δύναµη

Αυτές είναι οι προτάσεις που πρέπει να επικυρωθούν από το ΔΒ και από την Περιφέρεια Θεσσαλίας προκειµένου να τις εντάξουν στο σχεδιασµό τους.

ΚΑΡΝΑΒΑΣ

Τη συµµετοχή µου εδώ τη βλέπω ως µια κατάθεση τεχνογνωσίας από τη µεριά µου, ως µια καλή πρα-κτική. Συνεργασία µε Παν/µιο Θεσσαλίας, κ.Γκόβαρη. Πρώτη φορά συµµετέχω σε ένα τέτοιο δίκτυο. Θα έπρεπε να υπάρχουν εδώ και ο Δ/ντής Εκπαίδευσης αλλά και οι Σύλλογοι Γονέων. Εύχοµαι να βρε-θεί το καλύτερο αποτέλεσµα. Να παραµείνουµε, εµείς ως δίκτυο, ως ένα άτυπο όργανο, να έχουµε δι-άρκεια στο χρόνο. Έχουµε ρίξει όλο το βάρος στο σχολείο του Αλιβερίου, αλλά πρέπει να δούµε τι γίνεται και στο σχολείο της Αγίας Παρασκευής. Να σας παρουσιάσω τώρα τα στατιστικά δεδοµένα που έχουµε για τα 2 σχολεία Αγ.Παρασκευής και Αλιβερίου:

Page 38: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

(παρουσίαση PowerPoint)

ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Αγία Παρασκευή > Πλήρης φοίτηση µαθητών Αλιβέρι > Ελλιπής φοίτηση µαθητών

Ροµά 34% στο 17ο Δηµ.Σχολείο

Ροµά 60% στο 16ο Νηπιαγωγείο

...αλλά...

Οµαλή ένταξη Οριακή βιώσιµη ανα-λογία

Προσµέτρηση: η θετική στάση των γονέων (συ-νεργασία γονέων)

Ροµά 73% στο 10ο Δηµ.Σχολείο

Ροµά 36% στο 8ο Νηπιαγωγείο

...αλλά...

Πρόβληµα ένταξης Υποστηρικτικές δοµές

Προσµέτρηση: ελλιπής, αλλά αναδυόµενη στάση των γονέων

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

ΚΤΙΡΙΟ

ΔΗΜΟΣ

ΝΕΟ ΚΤΙΡΙΟ

ΕΝΟΙΚΙΑΣΗ

ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΛΟΓΙΑ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ 5-10% Ποιο είναι το υπόλοιπο 90%;

1η επιλογή 2η επιλογή ΠΡΟΤΑΣΗ ΔΙΑΣΠΟΡΑΣ ΜΑΘΗΤΩΝ ΠΡΟΣΜΕΤΡΗΣΗ: • άρνηση γονέων • επιλογή µετακίνησης µαθητών • προετοιµασία σχολείων υποδοχής • υποστήριξη από σχολικούς συµβούλους

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΜΕ 3 ΤΜΗΜΑΤΑ ΤΑΞΕΩΝ ΥΠΟΔΟΧΗΣ (όπως έχει εφαρµοστεί και στα Φάρσαλα) • Α1 τάξη: µεικτό τµήµα µε Ροµά και Μπαλαµό παιδιά από το Νηπιαγωγείο

• Α2 τάξη: προπαρασκευαστική τάξη Ροµά, χωρίς φοί-τηση στο Νηπιαγωγείο

• Αξιολόγηση ένταξης από την Α2 στην Α1 (Νοέµβρης-Μάρτης)

ΠΡΟΣΜΕΤΡΗΣΗ: • (ΑΡΝΗΤΙΚΗ) έλλειψη εκπαιδευτικών-επιµόρφωση • (ΘΕΤΙΚΗ) προετοιµασία-διαχείριση εκπαιδευτικών δυ-σκολιών των µαθητών Ροµά-αποσυµφόρηση

Page 39: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

ΑΝΤΩΝΙΟΥ

Να ρωτήσω κάτι; Αυτά τα τµήµατα λειτουργούν στον ίδιο χώρο, στο σχολείο;

ΚΑΡΝΑΒΑΣ

Ναι στο ίδιο σχολείο

ΑΝΤΩΝΙΟΥ

Αυτό δεν είναι µια 3φασική αντιµετώπιση ρατσιστικού τύπου; Στο ίδιο χώρο 3 «φυτά» (καλλωπιστικά, µε αγκάθια, κ.ά.). Δεν µπορώ να το δεχτώ αυτό

ΑΝ.ΓΟΥΚΟΣ

Να σας πω από την εµπειρία µας. Το τελευταίο µοντέλο που πρότεινε ο συνάδελφος, Καρναβάς, έ-πιασε. Με την προϋπόθεση ότι ήταν λίγα τα παιδιά.

ΑΝΤΩΝΙΟΥ

Μα ακόµη και 1 παιδί να είναι, η ταξική διαίρεση υπάρχει και την αναπαράγεις και την συντηρείς

ΑΝ.ΓΟΥΚΟΣ

Αυτά είναι τα τµήµατα υποδοχής που προβλέπονται. Είναι είτε παιδιά χωρίς προσχολική αγωγή είτε παιδιά που έρχονται µεγάλα στο σχολείο. Και στο 17 ΔΣχ υπάρχουν τέτοιες υποστηρικτικές δοµές. Πά-ντα χρειάζονται τµήµατα υποδοχής όπως ανέφερε ο Αποστόλης

ΑΝΤΩΝΙΟΥ

Το λάθος είναι ότι τα άτοµα προέρχονται από την ίδια κοινωνική οµάδα, µε σχέσεις που έχουν ανα-πτυχθεί, από το ίδιο πλαίσιο, είναι φίλοι. Όταν κάποια παιδιά έχουν µεγαλώσει µαζί, και ξαφνικά διαχω-ρίζονται και αντιµετωπίζονται διαφορετικά.

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Η µαθησιακή υστέρηση των παιδιών πώς αντιµετωπίζεται;

ΑΝΤΩΝΙΟΥ

Με αυτό που λέει ο κ.Καρναβάς. Παίρνουν τα παιδιά και τα πάνε σε άλλο χώρο στο ίδιο σχολείο

ΑΝ.ΓΟΥΚΟΣ

Αυτό λύνει ως ένα βαθµό το µαθησιακό θέµα, αλλά όχι τα υπόλοιπα, όπως τη συµµετοχή σε πολιτι-στικές εκδηλώσεις, τη σχολική βία, τις σχέσεις των µαθητών. Αυτά δεν λύνονται. Για αυτό και είναι ανα-γκαία η διασπορά

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Ήταν αποτελεσµατικό;

ΚΑΡΝΑΒΑΣ

Ναι ήταν. Ήταν λειτουργικό. Η γνώση που δεν δόθηκε στο Νηπιαγωγείο, δόθηκε στο Δηµοτικό

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Να αναφέρουµε γιατί καταλήξαµε να θέλουµε 3 υποστηρικτικές τάξεις. Γιατί είχαµε αναγκαστεί να βά-λουµε πολλά παιδιά Ροµά σε ένα σχολείο. Αυτό το σχήµα πρέπει να υιοθετεί και στο 10ο ΔηµΣχ του Α-λιβερίου εξ ανάγκης, έστω και µε την ακραία διασπορά αν θέλουµε να κάνουµε κάτι για τους Ροµά αλ-λά και για την ίδια την κοινωνία

ΣΤ.ΜΙΧΟΥ

Εµένα µε προβληµάτισε η διασπορά των µαθητών του 17ου πέρυσι καθώς κάναµε πριν µια αναφορά σε µια µαθήτρια Ροµά. Η µητέρα της ήρθε στο σχολείο µε το σκοπό να εγγραφεί εκεί στο 17ο. Από τα

Page 40: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

χαρτιά της όµως και τη διεύθυνση της µόνιµης κατοικίας της έπρεπε να εγγραφεί στο 31ο. Έτσι λοιπόν η µαθήτρια γράφτηκε στο 31ο ΔηµΣχ και η αδερφή της στο αντίστοιχο Νηπιαγωγείο. Στην πορεία όταν παρουσιάστηκαν τα προβλήµατα υπήρξε η απόφαση να έρθει η µαθήτρια Ροµά από το 31ο ΔηµΣχ στο 17ο ΔηµΣχ της Αγ. Παρασκευής που θεωρήθηκε να είναι και το φυσικό περιβάλλον της συγκεκρι-µένης µαθήτριας. Στην αρχή υπήρχαν αρκετές δυσκολίες. Έφευγε το παιδί, δεν φοιτούσε. Τελικά εντά-χθηκε στο σχολείο µε την υποστήριξη όλων των εκπαιδευτικών του 17ου ΔηµΣχ

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Αυτή δεν είναι µια ανάστροφη κοινωνική διεργασία; Ποιος το θέλησε να φύγει; Η µητέρα ή το 31ο σχο-λείο;

ΣΤ.ΜΙΧΟΥ

Είχα παρευρεθεί σε αυτή τη συνάντηση των 2 σχολείων. Θεωρήθηκε ότι στο 17ο θα µπορούσε να ε-νταχθεί καλύτερα όπου υπήρχε και το τµήµα ένταξης και όπου θα είχε κοντά του τους φίλους του, τους συγγενείς του. Βέβαια υπήρξε και η σκέψη µήπως θα έπρεπε και η αδερφή της που φοιτούσε στο νη-πιαγωγείο του 31ου να έρθει στο νηπιαγωγείο του 17ου.

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Μια διευκρίνιση. Δεν ήταν οι γονείς των υπόλοιπων µαθητών που ήθελα να φύγει η µαθήτρια από το 31ο;

ΣΤ.ΜΙΧΟΥ

Όχι, όχι

.......................

ΧΡ.ΓΚΟΒΑΡΗΣ

Να απαντήσω στην ένσταση του κου Αντωνίου για την 3χοτοµηση:

Από το Παν/µιο γίνεται µια θετική προσπάθεια δηµιουργίας στην πόλη του Βόλου µιας κουλτούρας ένταξης σε επίπεδο Δήµου και σχολείων κυρίως και διαχείρισης της ετερογένειας του µαθησιακού πληθυσµού (54.00).

Μπαίνει καθαρά ένα παιδαγωγικό ζήτηµα: πως εκπαιδεύουµε εκπαιδευτικούς να υποδεχτούν αυτούς τους µαθητές. Μια λύση θα ήταν η ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ, δηλαδή να υπάρχουν 2 δάσκαλοι που να διδάσκουν µαζί σε 1 τάξη, παιδιών µε εµπειρία Νηπιαγωγείου και χωρίς εµπειρία Νηπιαγωγείου . Αυτό όποτε επιχειρήσαµε να το κάνουµε ως πρόγραµµα, ΔΕΝ πέτυχε. Θέλει µεγάλη προετοιµασία να φέρεις µαζί 2 δασκάλους για να διδάξουν σε 1 τάξη, σε 1 οµάδα παιδιών. Το ιδανικό για µένα θα ήταν αυτό. Είναι πρακτική κατά τις 3χοτοµησης που εφαρµόζεται και σε άλλες χώρες. Ώστε και τα παιδιά δεν χωρίζονται, παιδιά που είναι φίλοι, που έχουν µεγαλώσει µαζί. Στην Ελλάδα δεν έχουµε καταφέρει ακό-µη να ενσωµατώσουµε στην κουλτούρα του σχολείου το θέµα της παράλληλης διδασκαλίας.

Τι θέλω να πω δηλαδή. Αν ξεκινήσουµε αυτή τη διαδικασία της ΔΙΑΣΠΟΡΑΣ, είναι καλό για όλους, π.χ. και για το Παν/µιο και για τη σχολική κοινότητα, να ξεκινήσει αυτού του τύπου η ένταξη και η διδασκα-λία µέσα από την παράλληλη διδασκαλία

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Ποια είναι τα µειονεκτήµατα της παράλληλης διδασκαλίας;

ΧΡ.ΓΚΟΒΑΡΗΣ

Τα µειονεκτήµατα αφορούν τη γενικότερη κουλτούρα του ελληνικού σχολείου. Ο ένας δάσκαλος θεω-ρεί ότι ο άλλος τον ανταγωνίζεται. Επίσης, για παράδειγµα αυτό που είπε και ο Αποστόλης. Όταν έχω µια τάξη 20 παιδιών όπου τα 15 πάνε πολύ καλά και τα 5 λιγότερο καλά. Όσο και να θέλει ο εκπαιδευτι-κός µερικές φορές παρασύρετε και αφήνει αυτά τα 5 παιδιά πίσω.

Το ζητούµενο για εµάς είναι τα παιδιά αυτά να έχουν το κίνητρο να πηγαίνουν κάθε µέρα στο σχολείο. Το πιο βασικό κίνητρο είναι, από τη δική µου σκοπιά, να έχω µεγάλα ή µικρά δείγµατα κάθε µέρα µιας επιτυχίας. Να υπάρχει ένα αίσθηµα επιτυχίας εντός των οµοιογενών οµάδων. Άρα ο διαχωρισµός δεν είναι ο σωστός τρόπος αντιµετώπισης. Επιλέγω λοιπόν την καλύτερη λύση από τις χειρότερες που

Page 41: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

υπάρχουν. Ένα ερώτηµα είναι, πως εκπαιδεύει κανείς παιδιά που κουβαλούν τις όποιες δυσκολίες µαζί τους; Με τα µαθήµατα ενισχυτικής διδασκαλίας, εµείς ως Παν/µια προσπαθούµε ώστε αυτή η 3χοτόµηση να ολοκληρώνεται όσο γρηγορότερα γίνεται (αν και αναγκαία σε αυτή τη φάση) και τα παιδιά γρήγορα να πηγαίνουν σε κανονικές τάξεις.

Στη σύµπραξή µας αυτή θα έβλεπα ένα έργο οικοδόµησης µιας κουλτούρας σε επίπεδο σχολείου σε ότι αφορά τη διαχείριση της ετερογένειας που είναι ένα υπαρκτό ζήτηµα και στο οποίο η Ελλάδα έχει ‘βαλτώσει’. Υπάρχει µια µεγάλη διαφορά µεταξύ των επιδόσεων αυτών των παιδιών και των άλλων και αυτό είναι ένα δείγµα κακής ποιότητας της παρεχόµενης εκπαίδευσης.

Σε σχέση µε το κείµενο που στείλαµε, αναφέρουµε: την εθελοντική εργασία, που είναι µέσα στις προτε-ραιότητες µας ως Παν/µιο, την επιµόρφωση, έτσι κι αλλιώς, τη στοχευµένη έρευνα, κ.λπ.

Αυτό που δηµιουργούµαι ως δίκτυο, θα πρέπει να µείνει ως κεφάλαιο γνώσης στην πόλη

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Από το ΔΒ τι θα θέλαµε;

ΧΡ.ΓΚΟΒΑΡΗΣ

Θα θέλαµε να στηρίξει:

- τη µεταφορά των µαθητών και τη συνοδεία τους

- την ενίσχυση των συγκεκριµένων σχολικών µονάδων και των δασκάλων

- την σύνδεση του σχολείου µε ό,τι παράγει ο ΔΒ ως πολιτισµό, την συµπερίληψη αυτών των σχολι-κών µονάδων στο πρόγραµµα πολιτισµού του ΔΒ. Όχι µόνο πολιτική ένταξης των παιδιών Ροµά στο σχολείο, αλλά και ένταξης µέσα στην πόλη. Να αποτελέσει το ίδιο το σχολείο ένα κοµµάτι της πολιτισµικής πολιτικής του ΔΒ

Ι.ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

Σε αυτό το κοµµάτι θα µπορούσε να βοηθήσει και η Κοινωφελής που ανήκει στο ΔΒ.

Από τη δική µας εµπειρία στο Αλιβέρι τα τελευταία 12 χρόνια, η διάθεση των γονέων για να στείλουν τα παιδιά τους στο Νηπιαγωγείο είναι δεν είναι απλώς µεγάλη είναι τεράστια. Δεν υπήρχε πριν αυτή η λο-γική. Θυµηθείτε δε ότι µείναν παιδιά εκτός νηπιαγωγείου γιατί δεν υπήρχαν θέσεις. Αυτό το θέµα της προσχολικής εκπαίδευσης πρέπει να το δούµε ώστε να µην έχουµε να κάνουµε µε παιδιά που φοίτη-σαν στο νηπιαγωγείο και µε παιδιά που δεν πήγαν καθόλου. Και µάλιστα οι γονείς είχαν τη διάθεση να στείλουν τα παιδιά τους στο νηπιαγωγείο και εκτός του Αλιβερίου, αν υπήρχε η δυνατότητα να µετα-φερθούν. Αυτό το λέω από την άποψη των γονέων καθώς αυτό φαίνεται να αλλάζει αρκετά, και επί-σης σε λίγο καιρό θα έχουµε πρόβληµα, όπως και στο 10ο ΔΣχ, να θέλουν παιδιά να πάνε στο νηπια-γωγείο και να µην µπορούν, όπως έγινε φέτος. Έτσι, στο θέµα της διασποράς ας έχουµε στο µυαλό µας και το νηπιαγωγείο, αλλά και αυτό που είπαµε πριν, να έχουµε στο µυαλό µας και τους παιδικούς σταθµούς. Θα πρέπει να αποτελέσει πολιτική και πρόθεση του ΔΒ, ότι ειδικά σε ευαίσθητες οµάδες τέτοιου είδους θα πρέπει να δίνεται µια προτεραιότητα στην εγγραφή, µέσω ποσόστωσης ή όπως αλ-λιώς αυτό λειτουργεί. Στην πράξη θα πρέπει να δίνεται µια προτεραιότητα ώστε να µπορούµε να µιλά-µε για ένταξη των παιδιών (42:32)

ΧΡ.ΓΚΟΒΑΡΗΣ

Για να ολοκληρώσω να τονίσω ότι το πρόγραµµα του Παν/µίου για τους Ροµά τρέχει στην Ελλάδα µε κοινοτική επιδότηση, όπως τρέχει και στην Ευρώπη. Το θέµα θα πρέπει να το δούµε ως την ανάπτυξη της κουλτούρας µιας ολόκληρης πόλης σε σχέση µε ένα θέµα που αφορά µια οµάδα παιδιών-Ροµά, αλλά αφορά και πιο πέρα σε σχέση µε το πως µια κοινότητα διαχειρίζεται τα θέµατα εκπαίδευσης των παιδιών γενικά.

Ι.ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

Πάντως κι εµείς ως Κοινωφελής σε αυτό ακριβώς µπορούµε να βοηθήσουµε και µε τη δική µας τεχνο-γνωσία καθώς εδώ και πολλά χρόνια κάνουµε προσπάθειες σύνδεσης διαφορετικών µεταξύ τους ο-µάδων και σε πάρα πολλά σχολεία το έχουµε δοκιµάσει αυτό.

Page 42: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Το θέµα είναι εµείς, ως ΚΕΚΠΑ, τι µπορούµε να κάνουµε και τι έχουµε διάθεση να δώσουµε και τι προσ-δοκούµε.

Ως Κοινωφελής αλλά και ως ΙΑΚ έχουµε την υποχρέωση αλλά και τη διάθεση να καλύψουµε αρχικά εκείνο το κοµµάτι που αναφέρεται στη σύνδεση της κοινότητας των Ροµά µε το σχολείο, για παρά-δειγµα αν κάποιο παιδί δεν ήρθε, ειδοποιούµαστε, πηγαίνουµε στο σπίτι του και εξετάζουµε τους λό-γους που δεν πήγε. Επίσης µέσα από τη παροχή φροντιστηριακών µαθηµάτων και κάποιων οµάδων προετοιµασίας για το σχολείο διαπιστώσαµε ότι τα παιδιά ξεκινούσαν στη δηµιουργική απασχόληση µέσα από τα παιχνίδια και αποκτούσαν µια σειρά από κανόνες που τους βοηθούσε να ενταχθούν αρ-γότερα στο σχολικό σύστηµα, π.χ. να έχουν ένα ωράριο, να µην παίρνουν τα πράγµατα των άλλων παιδιών, ή ακόµη και το πώς κρατάω το µολύβι, κ.λπ. (39:19). Επίσης πολλά παιδιά είναι δίγλωσσα. Γνωρίζουν τη Ροµανί, κατέχουν ένα σύνολο κάποιων λέξεων, έχουν την αίσθηση ότι γίνονται αντιληπτά από τους γονείς. Αυτό αποτελεί ένα πρόβληµα. Ως ΙΑΚ µπορούµε να έχουµε ένα συµβουλευτικό ρόλο σε οριακές περιπτώσεις γονέων-παιδιών. Μπορούµε επίσης να αξιοποιήσουµε τα πρόγραµµα της ΕΕ, όπως το Νεολαία σε Δράση, το Comenius, κ.λπ.

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Να πω κάτι; Άλλη µια συνάντηση του δικτύου θα ήταν φλυαρία. Θα πρέπει να βάλουµε σε ένα άσπρο χαρτί 5 συγκεκριµένες προτάσεις, τι κάνουµε. Δεν αισθάνοµαι ότι έχουµε µια κατεύθυνση. Έχω ξέρω ότι εδώ έχουµε ένα συγκεκριµένο πρόβληµα, την υπερσυγκέντρωση των Ροµά σε ορισµένους χώρους-σχολεία. Όλα όσα λέτε είναι πολύ καλά, αλλά θα πρέπει να επιλέξουµε, θα πρέπει να δούµε τι θα εντά-ξουµε στο νέο πρόγραµµα της Περιφ.Θεσσαλίας, πως θα το εκµεταλλευτούµε για ένα πολύ συγκεκρι-µένο πρακτέο. Η εµπειρία των 3 τάξεων, έχει µια βάση, αλλά εµείς πρέπει να δούµε αν εµείς την επιλε-γουµε ως πρακτική ή προχωράµε µπροστά. (35:00)

ΧΡ.ΓΚΟΒΑΡΗΣ

Οι λύσεις που πρέπει να επιλεχθούν είναι 3:

• ή η 3χοτοµηση που αναφέρθηκε παραπάνω • ή οι ΤΑΞΕΙΣ ΥΠΟΔΟΧΗΣ παράλληλα µε τις κοινές τάξεις. Τι σηµαίνει τάξεις υποδοχής: τα παιδιά φοι-

τούν από κοινού στην τάξη µε τα υπόλοιπα παιδιά και για ορισµένες ώρες της ηµέρας παρακο-λουθούν τις τάξεις αυτές. Τα υπόλοιπα µαθήµατα είναι από κοινού

• ή το πρόγραµµα καλλιεργεί την κουλτούρα της ΠΑΡΑΛΛΗΛΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ που αναφέρθηκε πιο πάνω. Κανείς δεν φεύγει µέσα από την τάξη, αλλά διδάσκονται από κοινού όλα τα γνωστικά αντι-κείµενα.

Αν εµείς θέλουµε να πάµε µπροστά, πρέπει να επιλέξουµε την τελευταία λύση. Για να επιλέξουµε αυτή τη λύση πρέπει να τηρούµε κάποιες προϋποθέσεις: επιµόρφωση των δασκάλων, στήριξη, κ.λπ.

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Εµείς που βρισκόµαστε όµως; Αυτό δεν µπορώ να καταλάβω. Τι πρόταση έχουµε προς την κοινωνία; Δεν αντιλαµβάνοµαι πως θα εκφέρουµε αυτή την πρόταση προς την κοινωνία. Για αυτό χρειάζεται ένα πλάνο για την επόµενη χρονιά µε ένα-δυο σηµεία µε χρονοδιαγράµµατα. Με τη µετακίνηση των µαθη-τών. Από τα 200 περίπου παιδιά Ροµά που βρίσκονται στο 17ο ΔΣχ να δω ποια σχολεία υπάρχουν που µπορεί να γίνει η διασπορά τους, τι µπορώ max να κάνω; Μπορώ να κάνω αυτό το πλάνο που λέει ότι την επόµενη χρονιά τα 200 παιδιά Ροµά τα µοιράζω στα 5 όµορα σχολεία και φροντίζω να µεταφέρο-νται µε ένα πουλµανάκι. Αυτό τι σηµαίνει; Ότι έχω το πούλµαν, έχω τον οδηγό, κ.λπ. Αυτά ακριβώς τα βάζω σε µια Α4 σελίδα και βάζουµε χρονοδιαγράµµατα για το 2013 και αυτό πρέπει να φανεί ότι λει-τουργεί πιλοτικά, ότι εµείς είχαµε στο 17ο ΔΣχ αυτή τη συγκέντρωση που δεν ανταποκρινόταν καθόλου στο 50-50 και προσπαθήσαµε και την κατεβάσαµε ακόµα και πιο κάτω στο 75-25 αν είναι δυνατόν. Από εκεί και πέρα προφανώς δουλεύουµε και µε την κοινωνία που ίσως και δικαιολογηµένα να έχει ενστάσεις

ΑΝΤΩΝΙΟΥ

Page 43: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

Ακριβώς αυτό λέµε όλοι ! Είναι οι προτάσεις του Παν/µιου, τις προσυπογράφουµε, και αυτό ακριβώς συµπληρωµένο το δίνουµε

Ι.ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

Ακριβώς αυτό είναι να κάνουµε. Να εντάξουν ο ΔΒ και η Πρωτοβάθµια όλα όσα συµφωνηθούν εδώ στο Δίκτυο στις πολιτικές τους

ΑΝΤΩΝΙΟΥ

Δεν θα πρέπει να γίνουν και κάποιες σχολικές µονάδες, µαγνήτες; Το 4ο ΔΣχ Ν. Ιωνίας και το 31ο ΔΣχ Αγ. Παρασκευής, κυρίως

ΣΤ.ΜΙΧΟΥ

Θα µας απασχολήσει η ποσόστωση 50-50;

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Αν θέλουµε να φύγουµε µπροστά και να γίνουµε και πρότυπο θα µπορούσαµε να βάλουµε έναν συ-σχετισµό 75-25 ή 80-20 ώστε να µπορέσουµε να αφοµοιώσουµε πάρα πολύ εύκολα αλλά µε κάποιες διαδικασίες που ειπώθηκαν εδώ

Ι.ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

Μήπως πρέπει να ξεκινήσουµε µε το τα ξέρουµε περίπου ποια σχολεία είναι αυτά που µπορούν να υποδεχτούν;

ΑΝ.ΓΟΥΚΟΣ

Σχολεία υποδοχής µαθητών από το Αλιβέρι µπορούν να είναι:

- το 4ο ΔΣχ Ν. Ιωνίας στην Ελλησπόντου-Θεσσαλίας

- το 1ο-2ο ΔΣχ Ν. Ιωνίας στην Μαιάνδρου

- το 5ο (ή 6ο) ΔΣχ Ν. Ιωνίας στην Εφορία της Ν. Ιωνίας (Αγ. Νεκτάριος)

- το 8ο (???) ΔΣχ Ν. Ιωνίας στη ΜΕΤΚΑ (τέρµα Κυρίλλου)

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Εµείς ως ΔΒ τι πρέπει να προκαλέσουµε;

ΑΝ.ΓΟΥΚΟΣ

Είναι απόφαση του ΔΒ, της γεωγραφικής κατανοµής

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Το κατάλαβα

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Να ετοιµάσουµε µια Διακήρυξη για το ΔΒ

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Αυτό προσπαθώ να πω τόση ώρα. Αν δεν βγάλουµε από εδώ µέσα µια απόφαση, κανείς δεν θα α-σχοληθεί. Αν τα αποτελέσµατα του δικτύου εδώ, υποδειχτούν, προταθούν στην Εκτελεστική Επιτροπή του ΔΒ και υιοθετηθούν, που θα υιοθετηθούν, από κει και πέρα έχει γίνει πολιτική του ΔΒ. Να καταλή-ξουµε σε 2-3 σηµεία, που εντάσσονται, και να τα γνωστοποιήσουµε στο ΔΒ

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Να το πούµε αλλιώς αντιδήµαρχε, αν εµείς ετοιµάσουµε µια Διακήρυξη σε 1-2 σελίδες, εσύ θα µπο-ρούσες να την περάσεις από το Δηµοτικό Συµβούλιο;

Page 44: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Αµφιβάλλεις;

ΧΡ.ΓΚΟΒΑΡΗΣ

Θα πρέπει να γίνει µια συνάντηση πιο µπροστά µε τους Δ/ντες των σχολικών µονάδων;

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Εκείνες που θα εµπλέκονται;

Ι.ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

Δηλαδή όλοι αυτοί οι Δ/ντες των σχολείων που µας είπε ο Τάσος, και οι υπόλοιποι που θα µας πει η Σταυρούλα.

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Να πω κάτι που ίσως δεν έγινε κατανοητό. Μην το βλέπετε αµφίδροµα. Εµείς θα ανοίξουµε τα όρια της δυνατότητας εγγραφής των Ροµά παιδιών, χωρίς να ανοίξουµε τα όρια της εγγραφής παιδιών σε αλ-λά σχολεία. Είναι σηµαντικό αυτό.

Απαραίτητη προϋπόθεση είναι µια συνάντηση µε τους Δ/ντες των σχολικών µονάδων, ώστε να γί-νουν συµµέτοχοι, να είναι και αυτοί συνυπεύθυνοι. Να καταλάβουν και οι ίδιοι ότι ζούµε σε µια κοινω-νία συνοχής. Και ναι είναι σίγουρο ότι θα αναµένουν και κάτι ως αντάλλαγµα στη διάθεση τους αυτή. Γι’ αυτό όσα σχολεία υποδεχτούν µαθητές, θα πρέπει να προσπαθήσουµε να χαρακτηριστούν ως σχολεία-µαγνήτες. Και στη συνάντηση που θα κάνουµε µε τους Δ/ντες θα ζητήσουµε να µας πουν τι είναι εκείνο στο οποίο υστερεί το σχολείο τους, πώς πρέπει εµείς να κινηθούµε έγκαιρα ώστε να τους το διασφαλίσουµε.

ΑΝΤΩΝΙΟΥ

Μια παρένθεση, ίσως αν προτιµηθούν δάσκαλοι για εκπαίδευση από αυτά τα σχολεία. Να δηµιουρ-γηθεί και ένα πρόγραµµα από το Παν/µιο εκπαίδευσης αυτών των δασκάλων.

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Είναι πολύ δυνατό χαρτί το ότι έχουµε και το Παν/µιο. Είναι ένα κίνητρο και για τους ίδιους τους Δ/ντες

ΑΝ.ΓΟΥΚΟΣ

Με προβληµατίζει αυτό. Οι Δ/ντες. Οι Σύλλογοι διδασκόντων. Καλύτερα ο ΔΒ να υιοθετήσει πρώτα το πρόβληµα, και στη συνέχεια να εµπλέξουµε τους υπόλοιπους.

ΑΝΤΩΝΙΟΥ

Είναι θέσφατο!

ΑΝΤΩΝΙΟΥ

Σε επόµενη συνάντηση θα πρέπει οπωσδήποτε να είναι παρών ο Δ/ντης Εκπαίδευσης

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

- να προετοιµαστεί ένα κείµενο Διακήρυξης του ΔΒ

- να ενταχθούν εκεί µέσα οι δράσεις που επιθυµούµε

Το κείµενο διακήρυξης να σταλεί σε όλα τα µέλη του Δικτύου µε email

Σε επόµενη συνάντηση να γίνει παρουσίαση και επιτόπου διορθώσεις

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Η βούληση του ΔΒ είναι δεδοµένη. Αφού είµαι εγώ εδώ!

ΑΝΤΩΝΙΟΥ

Θα πρέπει ο Δ/ντης εκπαίδευσης, κ.Παπαντωνίου, να συµφωνήσει

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Page 45: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

Θα πρέπει ο κ.Παπαντωνίου να είναι εδώ την επόµενη φορά

Ι.ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

Deadlines?

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Η ολοκλήρωση της Διακήρυξης να γίνει σε 1 εβδοµάδα ώστε να προλάβει να περάσει από την Εκτε-λεστική Επιτροπή του ΔΒ πριν το τέλος του έτους

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Ως την επόµενη Δευτέρα-Τρίτη να είναι έτοιµο το κείµενο Διακήρυξης

Ι.ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

Η επόµενη συνάντηση ορίζεται την Τρίτη 04 Δεκέµβρη 2012 στις 12.00 το µεσηµέρι µε τη συµµετοχή και του κ. Παπαϊωάννου

Page 46: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

05.12.2012

ΠΡΑΚΤΙΚΑ 4ης συνάντησης Εθνικού Δικτύου για τους Ροµά

Χώρος:

Αίθουσα συνεδριάσεων Δηµοτικής Ενότητας Ν.Ιωνίας Δήµου Βόλου (1ος όροφος)

Συµµετέχοντες:

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΦΟΡΕΑΣ-ΙΔΙΟΤΗΤΑ ΤΗΛΕΦΩΝΟ FAX EMAIL

50. Νίκος ΑΝΤΩΝΆΚΗΣ ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ, ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ-ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ

2421029908 2421022448 [email protected]

51. Ιουλία ΤΡΙΑΝΤΑΦΎΛΛΟΥ ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ, ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ-ΙΑΤΡΟΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΡΟΜΑ ΑΛΙΒΕΡΙΟΥ-ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ

2421085841 2421068254 [email protected]

52. Αιµιλία ΣΤΆΪΚΟΥ ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ, ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ-ΙΑΤΡΟΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΡΟΜΑ ΑΛΙΒΕΡΙΟΥ-ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΡΙΑ

2421085841 2421068254 [email protected]

53. Ειρήνη ΦΡΑΚΟΎΛΗ ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ, ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ-ΙΑΤΡΟΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΡΟΜΑ ΑΛΙΒΕΡΙΟΥ-ΕΝΔΙΑΜΕΣΟΣ

2421085841 6945465398 [email protected]

54. Μαρία ΓΚΡΟΎΓΙΑ ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ, ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ-ΙΑΤΡΟΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΡΟΜΑ ΑΓ.ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ-ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ

2421054870 [email protected]

55. Σπύρος ΙΑΤΡΌΠΟΥΛΟΣ ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ, ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ-ΓΡΑΦΕΙΟ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ & ΕΥΡ.ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ-ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ

2421029908 2421022448 [email protected]

56. Απόστολος ΠΑΝΤΣΆΣ ΔΗΜΟΣ ΒΟΛΟΥ-ΑΝΤΙΔΗΜΑΡΧΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ, ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ 2421031628 [email protected]

57. Χρήστος ΓΚΌΒΑΡΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ-ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ-ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ

6942051503 [email protected]

58. Γιάννης ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ - ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ

59. Κώστας ΣΔΡΟΛΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ - ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ

60. Βασίλης ΖΑΦΕΙΡΟΓΛΟΥ 10ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΛΙΒΕΡΙΟΥ Ν.ΙΩΝΙΑΣ ΒΟΛΟΥ-ΔΑΣΚΑΛΟΣ

61. Σταυρούλα ΜΊΧΟΥ 17ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΓ.ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΒΟ-ΛΟΥ-ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ

2421037632 2421072371 [email protected]

62. Κώστας ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΤΗΣ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜ-ΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΡΟΜΑ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ / ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΡΟΜΑ ΑΓ.ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΒΟΛΟΥ

Page 47: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

(1.45.08) Εισαγωγή. Πλαίσιο. Αναφορά σε προηγούµενες συναντήσεις

Επεξήγηση σε νέους παρευρισκόµενους για την αφορµή των συναντήσεων του δικτύου: το αίτηµα πολλών παιδιών Ροµά για να πάνε στο σχολείο που µε τη σειρά του, ως αίτηµα, αντιµετωπίζει πολλά προβλήµατα. Εµείς τα πείσαµε να πάνε στο σχολείο, αλλά τα σχολεία είναι συγκεκριµένα, οι δάσκαλοι είναι συγκεκριµένοι, ο αριθµός των µαθητών στην τάξη φτάνει και τα 30 παιδιά, τα προβλήµατα δεν αντιµετωπίζονται πια, και τα σχολεία φτάνουν να γίνονται ‘τσιγγάνικα’ σχολεία λειτουργώντας έτσι έξω από τους κανόνες των εγκυκλίων και όσων ορίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η λύση που προτάθηκε εί-ναι η διασπορά των µαθητών Ροµά σε όµορα σχολεία. Αν δεν αντιµετωπίσουµε το θέµα εγκαίρως θα φτάσουµε µπροστά σε καταστάσεις σαν και αυτές που έγιναν στην Καρδίτσα, το Ηράκλειο και άλλες περιοχές. Ακόµη µάλιστα, σε αντιδιαστολή µε το 10ο ΔηµΣχ, και στο 17ο ΔηµΣχ όπου η κατάσταση είναι καλύτερη, τα άτοµα από το Παν/µιο παρατήρησαν από τις εγγραφές που έγιναν φέτος ότι µπορεί και εκεί να χαλάσει η καλή ποιότητα των σπουδών. Κατόπιν, οι γονείς των παιδιών, οι σχολικοί σύµβουλοι, τα όµορα σχολεία είναι προετοιµασµένοι; Είµαστε νόµιµοι και εντός των σχολικών περιφερειών; Στην Καρδίτσα εκδόθηκε ένα Ψήφισµα το οποίο υποκρύπτει αρκετές ρατσιστικές τάσεις. Θα πρέπει έτσι να µην βλέπουµε τι κάνει ο ένας και ο άλλος ξεχωριστά, αλλά να το συνδυάσουµε. Δηλαδή, µιλάµε για διασπορά, αλλά πως µπορεί να γίνει αυτή αν δεν υπάρχουν αυτοκίνητα, οδηγοί, συνοδοί; Μπορεί αυ-τά να τα παρέχει η εκπαίδευση; Πιθανόν όχι, τα λεφτά δεν φτάνουν, οι διαδικασίες γίνονται όλο και πιο πολύ πολύπλοκες. Μήπως µπορεί ο ΔΒ να κάνει αυτή τη δουλειά, να ξεµπλοκάρει αυτό το πράγµα;

Το επόµενο που αναφέρθηκε από τα άτοµα που είχαν έρθει εδώ από την Περιφέρεια Θεσσαλίας, ήταν ότι υπάρχει ένα πιλοτικό πρόγραµµα για 2 χρόνια για τους Ροµά για τη Θεσσαλία.

Το σχέδιο δράσης για τη διασπορά που ειπώθηκε στις προηγούµενες συναντήσεις από όλο το εδώ δίκτυο θα πρέπει να δούµε πως θα εφαρµοστεί. Τα όµορα σχολεία που θα δεχτούν τους µαθητές Ρο-µά θα έχουν κάποιο πλεονέκτηµα; Θα έρθει π.χ., το Παν/µιο να τους κάνει δηµιουργική απασχόληση, θα δώσει φοιτητές να βοηθήσουν, θα δώσει εκπαιδευτικό υλικό στο σχολείο; Ο ΔΒ θα βάλει σε προτε-ραιότητα το θέµα των υποδοµών κατά την υποβολή προτάσεων που θα κάνει; Ψάξαµε επίσης και βρήκαµε – θα το δείτε και στην παρουσίαση που θα ακολουθήσει – ότι υπάρχουν αυτή τη στιγµή 4 προγράµµατα έτοιµα προς χρηµατοδότηση τέτοιου είδους δράσεων από την Περιφέρεια Θεσσαλίας. Τα προγράµµατα χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: η µια αφορά υποδοµές, π.χ. κατασκευή ενός δρό-µου, επέκταση σχολικής αυλής, κατασκευή ενός κτιρίου, εξοπλισµός ενός κτιρίου ως επέκταση-όχι κα-τασκευή ολόκληρης σχολικής µονάδας. Η άλλη κατηγορία αφορά τη χρηµατοδότηση π.χ. ανθρώπι-νου δυναµικού, και όχι υποδοµών, όπως το πρόγραµµα για τους Ροµά της Περιφέρειας που σας είπα που θα διαρκέσει από το 2013-2015 και αν πάει καλά θα επεκταθεί σε όλη την Ελλάδα, καθώς στην παρούσα φάση θα αφορά πιλοτικές δράσεις: είναι 10 εκατ. ευρώ, από τα οποία τα 2 εκατ., αφορούν τη Θεσσαλία. Αν οι πιλοτικές αυτές δράσεις πάνε καλά θα επεκταθούν ως το 2020 και µετά, καθώς είναι πολιτική της ΕΕ που δίνει λεφτά για αυτό. Οι δράσεις που µπορεί να χρηµατοδοτήσει εκτός του ανθρώπινου δυναµικού, µπορεί να αφορούν εκπαιδευτικές εκδροµές. Αλλά όχι µόνο για τους Ροµά, αυτό πρέπει να το τονίσουµε. Βασικός άξονας και στόχος θα είναι οι Ροµά, αλλά τα έργα δεν πρέπει να είναι αποκλειστικά για αυτούς, πρέπει να είναι για όλα τα παιδιά, αλλά και όλους τους γονείς. Μην φτάσουµε στο σηµείο, από εκεί που δεν δίνουµε τίποτε για τους Ροµά, να τους δώσουµε περισσότερα από ότι δίνουµε στον υπόλοιπο πληθυσµό. (1:36:09)

Στις προηγούµενες συναντήσεις µας διαµορφώσαµε ένα µικρό σχέδιο δράσης. Για αυτό το σχέδιο δράσης φιλοδοξούµε τα εξής:

• πρώτα από όλα ο ΔΒ να κάνει µια διακήρυξη. Να το προτείνει ο Αντιδήµαρχος που συµµετέχει στο δίκτυο, στο δηµοτικό συµβούλιο, και να αποφασιστεί ότι ο ΔΒ σε αντίθεση µε άλλες πόλεις και στο όνοµα της δηµοκρατίας πιστεύει ότι πρέπει να υλοποιηθεί η διασπορά των µαθητών Ροµά, µέσω συγκεκριµένων τρόπων από το ΔΒ αλλά και από τους υπόλοιπους συναρµόδιους φορείς.

• δεύτερον, θα πρέπει τα άτοµα που συµµετείχαν από την Περιφέρεια Θεσσαλίας να µας πούνε αν οι δράσεις που θα σκεφτούµε και θα προτείνουµε για τη βελτίωση αυτών των σχολείων θα γίνουν δε-κτές από την Περιφέρεια για χρηµατοδότηση. Γιατί αν αναζητήσουµε ίδιους πόρους, ο καθένας θα πει ότι δεν υπάρχουν λεφτά: ούτε ο ΔΒ έχει, ούτε τα σχολεία έχουν, ούτε η εκπαίδευση έχει.

Page 48: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

Αυτά είπαµε στην τελευταία συνεδρία που κάναµε και σκεφτήκαµε να τα παρουσιάσουµε σήµερα στην οθόνη προβολής και επί τόπου να κάνουµε διορθώσεις σε ότι θέλουµε να αλλάξουµε ή να προσθέ-σουµε. Έτσι µε το τέλος της σηµερινής συνάντησης να έχουµε ένα έτοιµο κείµενο ως βάση.

Ι.ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

Το βασικό είναι αν όλοι εµείς οι συναρµόδιοι φορείς συµφωνούµε στη βάση και στη φιλοσοφία αυτού του σχεδίου δράσης

Γ.ΠΑΠΑΙΩΝΝΟΥ

Είναι σηµαντική η παρουσία όλων µας εδώ. Αυτό που θα βγει από εδώ θα πρέπει να έχει πρακτική ε-φαρµογή. Άλλο το ‘επιστηµονικό’ και άλλο όλα όσα είναι εφαρµοστέα µε το υπάρχον εκπαιδευτικό δίκαιο, µε τις υπάρχουσες εκπαιδευτικές αρχές, µε τις υποστηρικτικές δοµές και κοινωνικοπολιτικούς µηχανισµούς, µε την κατανοµή διδακτηρίων, κ.λπ. Κι εγώ ως φορέας εφαρµογής, ως Δ/νση Εκπαί-δευσης, έχω ως βάση το νόµο και τι αυτός επιτρέπει µέσα από αυτές τις καλές πρακτικές. Γιατί κάποια µπορεί να θέλουµε να τα κάνουµε, αλλά να υπάρχουν εµπόδια για την υλοποίησή τους. Θα πρέπει τέλος όλο αυτό το έργο που θα προκύψει – και που θα αφορά οµάδες όπως οι Ροµά που όλοι οι εκ-παιδευτικοί θέλουµε να στηρίξουµε και στην προσχολική αλλά και στην σχολική εκπαίδευση και µετά, δευτεροβάθµια εκπαίδευση και Παν/µια – να δούµε τα νοµικά θέµατα που το αφορούν και ποια πρέπει να αλλάξουν αν χρειαστεί. Έτσι καταρχήν θα πρέπει η Δ/νση Σπουδών του ΥΠΕΠΘ να δει το σχέδιο για να γίνουν οι απαραίτητες αλλαγές, να δοθεί στην τοπική διοίκηση και ευρύτερα η απαραίτητη ευελιξία ώστε να µπορούν να υλοποιηθούν όσα προτείνουµε.

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Στη δική µας περίπτωση να τονίσουµε ότι ξεκινάµε ανάποδα από ότι συµβαίνει συνήθως στην Ελλάδα για ένα έργο. Εµφανίστηκε µια ανάγκη, και ανεξάρτητα από προγράµµατα, εµείς ως τοπικοί φορείς προχωράµε στη δηµιουργία ενός σχεδίου δράσης και µετά ακολουθεί η αναζήτηση πόρων, αδειών π.χ. από το ΥΠΕΠΘ για να µπούµε σε σχολεία και να κάνουµε αλλαγές. Εµείς ως Κοινωφελής Επιχείρη-ση του Δήµου και σαν ΙΑΚ στο Αλιβέρι είµαστε συνδεδεµένοι µε το Εθνικό Σηµείο Επαφής για θέµατα Ροµά που τον συντονισµό του πανελλαδικά έχει το Υπουργείο Εργασίας, συνδέοντας τα αρµόδια υ-πουργεία, το Εσωτερικών, το Παιδείας, κ.λπ. Όλο το αποτέλεσµα αυτής της διαβούλευσης µε τους φο-ρείς που συµµετείχαν θα σταλεί και στην Περιφέρεια και σε όλα τα συναρµόδια Υπουργεία, ή ενδιαφε-ρόµενους φορείς. Η δουλειά που κάνουµε δεν γίνεται πουθενά αλλού. Δεν υπάρχουν περιπτώσεις ό-που να καθίσει η Πρωτοβάθµια να µιλήσει µε το Δήµο, ή να καθίσει το Παν/µιο να µιλήσει µε την Πρω-τοβάθµια. Οι φορείς όµως που εµπλέκονται θα δουν πως µπορεί ο καθένας να συµβάλλει είτε υπάρχει πρόγραµµα είτε χωρίς µέσω της καθηµερινής τους λειτουργίας και ρόλου, όπως στο ΙΑΚ Αλιβερίου ένας από τους ρόλους του είναι η προώθηση των παιδιών Ροµά στο σχολείο, ή στα προγράµµατα του Παν/µίου προωθείται αντίστοιχα αυτή η διαδικασία, κ.λπ.

Σας έχουµε µοιράσει το κείµενο του Δηµοτικού Συµβουλίου της Καρδίτσας για να δείτε πώς όταν δεν γίνεται αυτή η δουλειά και ξαφνικά πέφτει στο τραπέζι κάποιο πρόβληµα, τότε γίνεται πανικός. Δηλαδή όταν κάποιος λέει ότι δεν µπορεί να φέρει ένα παιδί σε µια άλλη εκπαιδευτική περιφέρεια, αυτό είναι παράνοµο. Αν δεν συζητηθεί κάτι, ποτέ δεν θα µπει στην πράξη. Όλοι θα πρέπει να είµαστε συνδεδε-µένοι.

Και γι’ αυτό ζητάµε από το ΔΒ πέρα από τα καλά του λόγια να δούµε και τι µπορεί έµπρακτα να κάνει, καθώς είναι εκείνος που έχει την ευθύνη των σχολικών δοµών. Άρα όταν θα κάνει ετήσιο προγραµµα-τισµό ας έχει υπόψη του ότι θέλουµε να κάνουµε ‘µαγνήτες’ ένα ή δύο σχολεία, ότι κάποια σχολεία θα υποδεχτούν Ροµά και ότι αυτά τα σχολεία θα πρέπει να έχουν καλή εµπειρία ώστε σε µελλοντικά προ-βλήµατα να υπάρχει το προβάδισµα αυτών των σχολείων, ώστε να µην καταλήξουµε να είµαστε στο µέσον των γονέων, των Ροµά, της εκπαίδευσης, των Υπουργείων, κ.λπ.

Θα πρέπει όλοι µας να συγκλίνουµε σε ένα σχέδιο που όλοι θα κερδίσουµε από αυτό και να µην υ-πάρξει κάποιος που θα τιµωρείται ή που θα του φορτώνεται δουλειά.

Page 49: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

Η Σταυρούλα Μίχου για παράδειγµα ενδιαφέρθηκε την προηγούµενη φορά για µια από τις εκπαιδευτι-κές πρακτικές της Ισπανίας. Αυτό θα πρέπει να δούµε πώς θα στηριχτεί; Από ίδιους πόρους; Να βοη-θήσουµε όλοι µας λίγο για να γίνει; Χρειάζεται να ζητήσουµε πρόσθετα χρήµατα από την Περιφέρεια; Ή να ανοίξει και να γίνει εν είδει ολοήµερο σε κάποια πράγµατα; Μπορεί να υπάρχει σύγκλιση, αν υ-πάρχει ανάγκη;

Χρήστο Γκόβαρη ενηµέρωσα και τους συναδέλφους µας που δεν ήταν παρόντες στις προηγούµενες συναντήσεις, τον κ. Ζαφειρόπουλο από το 10ο ΔηµΣχ που αντικαθιστά τον κ.Γούκο, τον κ. Σδρόλια που ήρθε εκ µέρους των σχολικών συµβούλων, και τον κ. Παπαϊωάννου Προϊστάµενο του Γραφείου Πρω-τοβάθµιας Εκπαίδευσης Μαγνησίας. (1:24:07)

Β.ΖΑΦΕΙΡΟΓΛΟΥ

Όταν υπηρετούσα στην Αθήνα έπρεπε να ενταχθούν 4 παιδιά στο σχολείο και υπήρξαν πολλές αντι-δράσεις. Αυτό που ακολουθήσαµε ήταν µια µεγάλη διαδικασία ενηµέρωσης και προετοιµασίας του εδάφους για να γίνει τελικά η ένταξη. Να µην γίνει ξαφνικά η διαδικασία ένταξης των παιδιών σε ένα άλλο σχολείο. Να προηγηθεί ένα είδος ‘’προπαγάνδας’’ µε την καλή έννοια, να εφαρµοστούν όσα λέει ο νόµος, για να µην υπάρξουν αντιδράσεις.

Γ.ΠΑΠΑΙΩΝΝΟΥ

Πώς θα συνεχίσουµε τη συζήτηση; Θα γίνει κουβέντα; Θα µας παρουσιάσετε κατευθείαν όσα έχουν σχεδιαστεί εδώ; Θα πρέπει και µετά την παρουσίαση του Ψηφίσµατος να γίνει κουβέντα

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Εµείς θα σας δείξουµε ότι έχουµε προετοιµάσει, κυρίως µε τη συνδροµή του Παν/µίου Θεσσαλίας και ανά είναι δυνατόν επί τόπου να κάνουµε διορθώσεις. Και αν ακόµη σκεφτούµε κάτι και µετά τη συνά-ντηση µπορεί ο καθένας µας να το προτείνει.

Παρουσίαση PowerPoint µε το Ψήφισµα µε τίτλο ‘Διασπορά µαθητών’

..........................

ΧΡ.ΓΚΟΒΑΡΗΣ

Na αναφέρουµε το πρόβληµα που υπάρχει στο 10ο Δηµ.Σχ. Είναι έτοιµο το σχολείο να υποδεχτεί όλα του τα παιδιά; Δεν είναι. Εκείνο που παρατηρείται αρχικά είναι ένα έλλειµµα χώρων στο 10ο ΔηµΣχ. Το σχολείο έτσι παίρνει χώρους από την Εκκλησία για τις ανάγκες του. Επίσης η νοµοθεσία αναφέρει ότι πρέπει να µην ξεπερνιέται υπάρχει ένα ποσοστό της τάξης του 50% Ροµά ανά τάξη.

Αν θέλουµε λοιπόν την ένταξη των παιδιών η πρόταση είναι µια σταδιακή και προετοιµασµένη δια-σπορά σε όµορες σχολικές µονάδες ώστε να µπορέσει αυτός ο πληθυσµός να ενταχθεί. Που έχει γινει αυτό ως τώρα; Έχει γινει στον Τύρναβο, για παράδειγµα. Και τηρείται εκεί ένα ποσοστό έως 20-30% µαθητών Ροµά σε κάθε σχολική µονάδα. Υπάρχουν τάξεις υποδοχής που έχει δηµιουργήσει το ΥΠΕΠΘ που µεριµνούν για την ενίσχυση των Ροµά µαθητών.

Αυτό είναι το ζητούµενο και σε εµάς. Το είπα έτσι λίγο επιγραµµατικά

Γ.ΠΑΠΑΙΩΝΝΟΥ

Πρώτα από όλα είπαµε ότι όλοι θέλουµε να βοηθήσουµε και είµαστε υποχρεωµένοι. Όλες οι κοινωνι-κές οµάδες να είναι ενταγµένες µέσα στην εκπαίδευση. Άρα πρέπει εδώ να συζητήσουµε για τον τρόπο που θα γίνει αυτό, που πρέπει να είναι βαθµιαίος.

Για την έκρηξη του πληθυσµού των Ροµά στο 10ο ΔηµΣχ εµείς ως Πρωτοβάθµια το αντιµετωπίσαµε πέρυσι το καλοκαίρι, όχι αυτό το Σεπτέµβρη, τον προηγούµενο. 13 Σεπτεµβρίου ή 14. Μέχρι τότε δεν

Page 50: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

υπήρχε η ιδανική αναλογία του 50-50 που είναι το ιδεατό για µια σωστή και ενταγµένη διδακτική λει-τουργία. Εµφανίστηκαν λοιπόν περίπου 90 διαφόρων ηλικιών παιδιά Ροµά, ηλικίας15-16 και πρωτάκια. Και εµείς έπρεπε να βρούµε τρόπο να τα στεγάσουµε. Προσπαθήσαµε µε διάφορους τρόπους και µε δεδοµένα κάποια πράγµατα να τα αντιµετωπίσουµε. Σε κάθε περίπτωση µε τις δυνατότητες που είχαµε και από εκπαιδευτικούς που στάλθηκαν για τα προπαρασκευαστικά τµήµατα και τάξεις υποδοχής, στοιχειωδώς µπορέσαµε εκπαιδευτικά να αντιµετωπίσουµε το θέµα. Ως προς τις υποδοµές όµως, δη-λαδή το τι έχει κτιριακά το σχολείο αυτό ήταν αρµοδιότητα µέχρι πριν των Νοµαρχιών και τώρα του Δήµου. Γενικά υπάρχει αυτή η κακή πραγµατικότητα στα κτιριακά σε όλα τα σχολεία, όχι µόνο για τους Ροµά, ιδιαίτερα στα νηπιαγωγεία, άλλα νοικιασµένα, άλλα ακατάλληλα, κ.λπ. Άρα µιλάµε για µια συ-νολική αντιµετώπιση της κτιριακής υποδοµής.

Αυτό που ήθελα να πω είναι να αντιµετωπίσουµε τη διασπορά των παιδιών, και όλα αυτά θα πρέπει να κοινοποιηθούν στο ΥΠΕΠΘ για να δει αυτές τις δοµές και ενδεχοµένως να µας δώσει την ευελιξία εκεί που δεν την έχουµε για να κάνουµε δράσεις.

Και θέλω να πω δυο πράγµατα: πρώτα από όλα, θα πρέπει να έχουν ενηµερωθεί, ίσως και θα έπρεπε να είναι εδώ στην κουβέντα µας ή αν συνεχιστεί και αργότερα, από τη στιγµή που µπαίνει η διασπορά στα όµορα σχολεία, οι Δ/ντες και οι γονείς. Γιατί το παιχνίδι δεν θα παιχτεί στο ποια παιδιά θα φύγουν και από που και ποιοι γονείς θα το θέλουν αυτό, καθώς θα πρέπει να ενηµερωθούν και οι γονείς Ροµά από το σχολείο αφετηρία, δηλαδή εκπαιδευτικοί, γονείς, σύλλογος διδασκόντων, αλλά το παιχνίδι θα παιχτεί στο σχολείο που θα πάνε τα παιδιά.

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Να κάνω µια παρατήρηση εδώ. Τώρα κλείνουµε την α’ φάση. Στη β’ φάση θα πρέπει να συµφωνη-θούν όλα αυτά, όπως θα δείτε και παρακάτω, να γίνει ένας συντονισµός συντονιστούν όλα αυτά

Γ.ΠΑΠΑΙΩΝΝΟΥ

Θα πρέπει να εξασφαλίσουµε τη βούληση και των γονιών Ροµά και των σχολείων υποδοχής, γιατί εκεί θα παιχτεί το παιχνίδι, και στην τάξη και στον Δ/ντή. Το παιχνίδι θα παιχτεί κυρίως κατά την άποψη µου στην Α’ τάξη. Εκεί µπορούµε πιο εύκολα να κάνουµε αλλαγές, και για τα παιδιά αλλά και για το σχολεί-ο. Και συγχρόνως µε όλα αυτά θα πρέπει να εξασφαλιστεί, να δει και ο Δήµος την υποδοµή του σχο-λείου. Τι βοήθεια θα δώσει στο σχολείο υποδοχής, γιατί πρέπει να γίνουν δράσεις και εκεί, καθώς πρέ-πει να κρατήσουµε και τα παιδιά τα µη-Ροµά παιδιά. Κυρίως να λύσουµε και θέµατα µεταφοράς των µαθητών που όλα θα πρέπει να είναι ενταγµένα µέσα στους νόµους (1:11:11). Από ότι γνωρίζω στη νέα χρονιά την αρµοδιότητα την έχει η Περιφέρεια. Αρα και η Περιφέρεια θα πρέπει να εντάξει στο πρό-γραµµα της και τα παιδιά αυτά που έχουν ανάγκη µεταφοράς.

Θα ήθελα να καταθέσω την εξής πρόταση µε βαση τα ισχύοντα δεδοµένα. Άµεσα πρέπει να ξεκινή-σουµε µε το εξής: το πρόβληµα κυρίως το βλέπω στο 10ο ΔΣχ. Στο 17ο Δ.Σχ τα πράγµατα είναι διαφο-ρετικά, και εκεί µπορούµε να σταθούµε ιδιαίτερα και να δούµε τι υποδοµές µπορούµε να του δώσουµε σε εκπαιδευτικό προσωπικό ειδικευµένο, σε υλικοτεχνική υποδοµή και σε άλλη στήριξη είτε από το Παν/µιο είτε από αλλού, για να µην έχουµε περαιτέρω αλλαγή των πραγµάτων.

Για το 10ο ΔηµΣχ, όπως γνωρίζετε πολύ καλά τα πράγµατα εκεί, εκεί χρειάζονται 2 δράσεις συγχρόνως:

• από τη µια µεριά να στηρίξουµε το ίδιο το σχολείο όσο µπορούµε καλύτερα µε τέτοιες δοµές, (µε προπαρασκευαστικά τµήµατα/τµήµατα υποδοχής, µε υποδοµές-κτιριακές και υλικοτεχνικές)

• από την άλλη µερια, ξεκινώντας από τώρα, καθώς δεν µπορούν ούτε οι περιοχές σχολείων, οι σχολικές περιφέρειες να αλλάξουν (καθώς κάτι τέτοιο έχει τις επικινδυνότητες του τώρα, µπορούµε να το δούµε και παρακάτω), µπορεί ο Δντης του 10ου ΔηµΣχ, ο κ.Γούκος, σε συνεργασία µε τους Δντες των όµορων σχολείων, των σχολικών περιφερειών, των σχολικών µονάδων (το 6ο, το 4ο, το 8ο, το 1ο, το 2ο, και µπορούµε να βάλουµε και το 3ο και 4ο αν και είναι λίγο πιο µακριά), να συνεν-νοηθούν µαζί, και θα βοηθήσουµε και εµείς, ώστε να δούµε τα δεδοµένα και τι περιθώριο έχουν για τη νέα σχολική χρονιά µε τις εγγραφές, καθώς και τα τµήµατα και οι κτιριακές υποδοµές είναι δεδοµένα, καθώς και τα νούµερα σε αυτά τα σχολεία, αν βγάλουµε έξω το 1ο και το 2ο Ν.Ιωνίας, τα νούµερα στα πρωτάκια, τι περιθώρια έχει το κάθε σχολείο, να συνεννοηθούν οι Δντες µε τη

Page 51: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

βοήθεια τη δική µας, πόσα παιδιά µπορεί να δεχτεί και να γίνει αυτή η συνεννόηση για εγγραφή παιδιών. Και να δούµε επίσης και από τα παιδιά Ροµά, ποια από αυτά θέλουν, κάτι που µπορούµε να το ξεκινήσουµε από τώρα για τη νέα χρονιά. Μπορούµε να δούµε έτσι σχολείο µε σχολείο, τι περιθώρια υπάρχουν. Η δική µου η πρόταση είναι να ξεκινήσουµε από τα πρωτάκια και να προ-χωρήσουµε σταδιακά, ώστε να µην δηµιουργήσουµε άλλα προβλήµατα. Και έτσι σταδιακά να αποσυµφορήσουµε το 10ο ΔηµΣχ. Και το ίδιο στη συνέχεια να δούµε και µε τα νήπια. Αν µάλιστα υπάρχει δυνατότητα και σε αυτή τη σχολική χρονιά για µετεγγραφές, εφόσον συµφωνεί ο Δντης του σχολείου, του 10ου, και οι γονείς και ο Δντης του σχολείου υποδοχής που έχει τη δυνατότητα υποδοχής, µπορούµε τότε να προχωρήσουµε και από τώρα. Αλλά αυτό που προέχει είναι ο σχε-διασµός για την επόµενη σχολική χρονιά. Τι περιθώρια υπάρχουν, τι υπάρχει, πως µπορούν οι γο-νείς να το δεχτούνε καθώς οι κοινωνικοοικονοµικές και πολιτικές συγκυρίες δεν είναι και οι καλύτε-ρες. Αυτό βέβαια θα το πολεµήσουµε. Τι υποστηρικτικούς θεσµούς µπορεί να δώσει το Παν/µιο. Τι οδηγούς. Ώστε να µπορέσουµε όλα αυτά σαν πακέτο να τα σκεφτούµε, να καθίσουν στο τραπέζι και οι Δντες και σε αυτό το πρόγραµµα, τα µέλη του Διοικητικού, και έτσι να προχωρήσουµε σε συγκεκριµένες παρεµβάσεις. (1:06:18) Το παιχνίδι δεν θα παιχτεί στο να στείλουµε κάποια παιδάκια, αλλά στο πως αυτά τα παιδιά θα ενταχθούν, στο πως θα µπούνε στην πραγµατικότητα, και στο πως αυτό θα βαδίσει και στις επόµενες χρονιές, βήµα-βήµα.

Οι αλλαγές πρέπει να ξεκινήσουν από την Α’ τάξη του Δηµοτικού γιατί εκεί υπάρχει ο πρωτογενής πληθυσµός, και οι γονείς µπορούν πιο εύκολα να πειστούν και τα παιδιά το αποδέχονται πιο εύκολα γιατί έχουν λιγότερα στερεότυπα από τους γονείς τους.

Στα σχολεία, και το 17ο και το 10ο κυρίως, να κάνουµε ότι είναι δυνατόν για να τα στηρίξουµε. Και για τα προπαρασκευαστικά τµήµατα που µπορούµε να σκεφτούµε για την επόµενη χρονιά, και για την υλικο-τεχνική υποδοµή αλλά και για την κτιριακή υποδοµή. Δηλαδή τα κοντέινερ δεν ενδείκνυνται, και δεν είναι µόνο στο 10ο, είναι και στο 27ο και σε άλλα σχολεία. Εδώ πρέπει να γίνουν σοβαρά πράγµατα. Και βέ-βαια να αναζητήσουµε τους υποστηρικτικούς θεσµούς.

Τώρα, για το Παν/µιο, οι συνάδελφοι που θα έρχονται στα σχολεία, και θα βοηθάνε, θα πρέπει και για αυτούς να έχουµε απόφαση του ΥΠΕΠΘ ώστε νόµιµα να µπαίνουν µέσα, νόµιµα να υπάρξει συνερ-γασία µε τα σχολεία για να είναι διασφαλισµένοι και οι ίδιοι και το σχολείο. Καθώς ο µεγαλύτερος κίν-δυνος είναι το µαθητικό ατύχηµα.

Αυτή είναι έτσι γενικά η πρότασή µου.

Και ένα τελευταίο, σε σχέση µε ότι συζητήθηκε στην προηγούµενη συνάντηση εδώ, όπως µου είπε ο κ. Καρναβάς, για αλλαγή των περιφερειών των σχολείων. Προτάθηκε εδώ αν δεν κάνω λάθος να ανοίξει η περιφέρεια του 10ου ΔΣχ να είναι µεγάλη και να µπορούν και από αλλά σχολεία παιδάκια Ροµά και µη-Ροµά να πάνε. Οι σχολικές περιφέρειες είναι καθορισµένες. Αλλάζουν κάθε φορά για την επόµενη χρονιά. Η διεύρυνση της σχολικής περιφέρειας του σχολείου σηµαίνει ότι παιδάκια είτε Ροµά είτε µη-Ροµά θα µπορούν να κινούνται άνετα. Αλλά υπάρχει ο κίνδυνος: δίνεται µια ευκολία σε παιδιά Ροµά να πάνε, αλλά παράλληλα µπορεί τα µη-Ροµά παιδιά να φύγουν. Καθώς οι γονείς θα λένε: από τη στιγµή που άνοιξε η σχολική περιφέρεια µπορώ να στείλω αλλού το παιδί. Εµείς όµως αυτό δεν θέλουµε να το πετύχουµε. Άρα καλό είναι σε αυτή τη φάση να µην πειράξουµε τις περιοχές αλλά σε σταδιακή βάση να ξεκινήσουµε αυτή τη δουλειά από την Α’ Δηµοτικού.

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Να θυµίσουµε ότι όσα λέµε τώρα και στις προηγούµενες συναντήσεις έχουν καταγραφεί σε πρακτικά, που θα µοιραστούν σε όλους.

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Να ζητήσω συγγνώµη που άργησα. Μπορεί να γίνει µια σύνοψη όσων είπε ο κος Παπαϊωάννου;

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Page 52: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

Ο κος Παπαιωάννου πάνω-κάτω δεν είπε κάτι διαφορετικό από αυτά που κατά καιρούς συζητήσαµε σε αυτές εδώ τις συναντήσεις. Η Α’ βαθµια έχει µια θετική στάση στην υλοποίηση όσων λέµε εδώ. (1:01:04)

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Να κάνω µια ερώτηση ως προς την τακτική: αν δεν γίνει αυτό που λέει ο κ. Παπαϊώαννου δεν µπορεί να γίνει το 2ο βήµα που θέλουµε να κάνουµε εµείς. Η ερώτηση µου είναι: πρέπει να γίνει κατά µόνας, αποσπασµατικά από τους Δ/ντες ενδεχοµένως των σχολείων ή µήπως είναι πιο έξυπνο και πιο δε-σµευτικό για το αποτέλεσµα, αφού εµείς αποτυπώσουµε τις σκέψεις µας, να κάνουµε µια διαβούλευση ώστε ότι ‘απωθηµένο’ έχει ο κάθε σύλλογος ή ο κάθε Δντης να το βγάλει στην επιφάνεια αλλά σε κοι-νή θέα, και να ‘υποστεί’ την βάσανο της απάντησης.

Γ.ΠΑΠΑΙΩΝΝΟΥ

Αυτό και τώρα άµεσα: υπάρχει δυνατότητα για µετεγγραφές σε άλλο όµορο σχολείο; Τώρα, µέχρι να τελειώσει η χρονιά; Αφού εξασφαλιστεί η µεταφορά τους γιατί ξεπερνά τα όρια της περιφέρειας, ο Δντης έχει περιθώρια, µπορεί αυτή η µεταγραφή να γίνει ανώδυνα, είναι όλα στρωµένα, οι γονείς, τα παιδιά, κ.λπ. Εφόσον όλο αυτό είναι έτοιµο, περνάει από το σχολείο, από το Σύλλογο Γονέων, και µπορεί να γίνει, τότε µπορεί να γίνει και από φέτος. Μια ιδέα λέω. Το κύριο είναι βέβαια να το στρώ-σουµε για του χρόνου.

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Να πάω λίγο πιο µπροστά αυτό που λες. Να το πω ανάποδα: σήµερα υπάρχουν κάποια παιδιά Ροµά που θέλουν να πάνε σε όµορα σχολεία; Ναι υπάρχουν, ένα δύο τρία. Να πάρουµε επιλεκτικά αυτές τις ειδικές περιπτώσεις και µετά να δούµε πως θα τις πλάσουµε. Θα καλέσουµε το Δντη πρώτα;

Γ.ΠΑΠΑΙΩΝΝΟΥ

Εδώ αν κατάλαβα καλά υλοποιείται ένα πρόγραµµα που θα καταλήξει σε κάποια συµπεράσµατα. Η εφαρµογή του πια δεν είναι θέµα πως θα εφαρµοστεί από εµάς ως εκτελεστικό όργανο που θα δια-σπείρουµε κόσµο.

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Όχι, όχι. Το µακροπρόθεσµο θα το αποφασίσουµε εδώ πέρα, θα το περάσουµε και θα είναι πολιτική βούληση της δηµοτικής αρχής να το πραγµατοποιήσει ή όχι. Για το ενδιάµεσο και άµεσο, αν για πα-ράδειγµα εµφανιστούν 3 παιδιά που θέλουν να φύγουν από το 10ο και να πάνε αλλού, η τακτική ποια θα είναι;

Γ.ΠΑΠΑΙΩΝΝΟΥ

Σύµφωνα µε το νόµο θα πρέπει ή να υπάρξει αλλαγή κατοικίας ή να υπάρχουν µαθησιακές δυσκολίες και να µην υπάρχει υποστήριξη στο σχολείο που βρίσκεται ένα παιδί. Από τη στιγµή που εµείς έχουµε µια αίτηση για να φύγει ένα παιδι από το 10ο και να πάει σε ένα άλλο σχολείο σε άλλη περιοχή, εξετάζει ο Δντης του σχολειου αποστολής αν υπάρχουν περιθώρια να το στείλει σε ένα άλλο σχολείο υποδο-χής σε άλλη περιοχή. Σε αυτή τη βάση µίλησα κι εγώ: είναι προετοιµασµένο το σχολείο, είναι προετοι-µασµένοι οι γονείς; Αν ναι τότε γίνεται η µεταγραφή. Για το µακροπρόθεσµο πλαίσιο θα πρέπει να το οργανώσουµε σε σταθερή βάση.

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Page 53: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

Συνέχιση παρουσίασης σε PowerPoint της διακήρυξης προς το ΔΒ. Να δούµε αν µας εκφράζει ως κεί-µενο και αν µπορούµε να κάνουµε επί τόπου διορθώσεις.

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Γιατί να πούµε ‘Ψήφισµα’, τι θα πει ψήφισµα; Είναι µια ‘Εισήγηση’

Εγώ παίρνω αυτό το κείµενο µόλις το ολοκληρώσουµε, το παρουσιάζω και το τεκµηριώνω στην Εκτε-λεστική Επιτροπή και εφόσον η Επιτροπή συµφωνήσει έρχεται µετά η απόφαση του Δηµοτικού Συµ-βουλίου και µετά εµείς βρίσκουµε ως Δήµος τα εργαλεία για να το πραγµατοποιήσουµε

Γ.ΠΑΠΑΙΩΝΝΟΥ

Να προσθέσω ότι αυτό πρέπει να σταλεί στη Δ/νση Σπουδών του ΥΠΕΠΘ

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Θα πάει και στο Υπ. Εργασίας, και στο Υπ. Εσωτερικών, και στο ΥΠΕΠΘ και στον Συνήγορο του Πολίτη. Θα πάει παντού

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Μια γραφειοκρατική ερώτηση: θα πάει όταν είναι πια απόφαση του Δηµοτικού Συµβουλίου;

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Ουσιαστικά, ναι

Β.ΖΑΦΕΙΡΟΓΛΟΥ

Θεωρούµε δεδοµένη τη συµφωνία των Δντων των σχολείων υποδοχής. Αν όµως υπάρξει άρνηση τους;

Γ.ΠΑΠΑΙΩΝΝΟΥ

Εδώ θα παίξουµε το ρόλος µας όλοι. Με το ζόρι δεν θα πετύχει στην πράξη. Δεν θέλουµε να δούµε γονείς να βγαίνουν στα κανάλια. Δεν µπορούµε να λέµε ότι κάνουµε κάτι προοδευτικό, αλλά η κοινω-νία δεν το δέχτηκε γιατί εµείς δεν το κάναµε σωστά και δεν το κατάλαβαν.

Β.ΖΑΦΕΙΡΟΓΛΟΥ

Να συµφωνήσω µε τον κ. Αντιδήµαρχο που είπε ότι θα είναι καλύτερο να ακούσουµε τι λένε και οι γο-νείς. Με διαβούλευση

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Όπως είπαµε όλοι θα πρέπει να γίνει σωστή προετοιµασία

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Μια µικρή παρένθεση. Αν εµείς αποφασίσουµε το σώµα αυτής της εισήγησης, που είναι 5 κεντρικές ιδέες, αν εµείς το περάσουµε έξυπνα και επικοινωνιακά θα φέρουµε, αν θέλετε, προ απροόπτου όλους

Page 54: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

αυτούς που έχουν αρνητική διάθεση και συντηρητική συµπεριφορά και θα τους δηµιουργήσουµε τις αναστολές που θα τις βγάλουν προς τα έξω. Αυτή είναι η µόνη τακτική που θα µας επιτρέψει να λη-φθεί µια απόφαση και να µετατραπεί σε πολιτική πράξη

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Κι εµείς αποτελούµε µια οµάδα διαβούλευσης. Υπάρχουν πρακτικά όπου µπορεί να ανατρέξει κανείς για παράδειγµα κατά την παρουσίαση του στην εκτελεστική επιτροπή του δήµου. Επίσης θα εφοδιά-σουµε το ΔΒ µε ένα µικρό σχέδιο δράσης

Γ.ΠΑΠΑΙΩΝΝΟΥ

Ο ΔΒ θα πρέπει να ακολουθήσει µια πολιτική ενδυνάµωσης. Στη συνέχεια και βέβαια θα υπάρξουν ζυ-µώσεις, αλλά και θα κεντριστούν και αντιδράσεις

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Να πούµε επίσης ποιος θα είναι ο ρόλος του ΔΒ πέραν της πολιτικής διακήρυξης, καθώς είναι ο υπεύ-θυνος φορέας για τα σχολεία, κ.λπ. Υπάρχουν αυτή τη στιγµή κάποια προγράµµατα στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, που είναι ανοιχτά και θα µπορούσαµε να σκεφτούµε αν υπάρχει δυνατότητα ένταξης σε αυτά ως το τέλος του 2015 που θα υπάρχει το ΕΣΠΑ

Συµφωνούµε όλοι στην πρώτη σελίδα της εισήγησης; ΟΚ λοιπόν η 1η σελίδα

Τώρα να δούµε το Εισαγωγικό που συνέλεξε και συνέταξε το Παν/µιο Θεσσαλίας

Γ.ΠΑΠΑΙΩΝΝΟΥ

Μήπως θα ήταν πιο σκόπιµο µετά το τέλος της παρουσίασης να πάρει ο καθένας µας αυτή την εισή-γηση για να την µελετήσουµε πιο προσεκτικά και να κάνουµε µετά τις παρατηρήσεις µας; Καθώς και εγώ από τη µεριά µου έχω µια υπευθυνότητα για το αν δεοντολογικά συµφωνώ σε κάποια πράγµατα και για αυτό θα πρέπει να είµαι ιδιαίτερα προσεκτικός

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Να σας διαβεβαιώσω ότι ως τη Δευτέρα 10/12 το µεσηµέρι θα έχει σταλεί σε όλους το υλικό των προ-ηγούµενων συναντήσεων και τα πρακτικά. Να δούµε τώρα τις Προτάσεις που προέρχονται είτε από το Παν/µιο Θεσσαλίας είτε από τη συνολική συµβολή του δικτύου µας (47:42)

Συνέχιση παρουσίασης σε PowerPoint

...............................

...............................

Γ.ΠΑΠΑΙΩΝΝΟΥ

Για το 10ο ζητήσαµε 2 ΖΕΠ που είναι οι Ζώνες Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας, δηλαδή τάξεις προπαρα-σκευαστικές, υποδοχής. Αλλά έγινε µόνο µια.

Ι.ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

Τι είναι το ΖΕΠ;

ΧΡ.ΓΚΟΒΑΡΗΣ

Page 55: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

Το ΖΕΠ έρχεται στην Ελλάδα µε 20 χρόνια καθυστέρησης. Βασίζεται στο Γαλλικό εκπαιδευτικό σύστηµα.

Γ.ΠΑΠΑΙΩΝΝΟΥ

Είναι παραπάνω δάσκαλοι από αυτούς που απασχολούνται σε ένα τµήµα, όπως είναι οι τάξεις υπο-δοχής και που προέρχονται από Ευρωπαϊκά Προγράµµατα και έρχονται ως αναπληρωτές

ΧΡ.ΓΚΟΒΑΡΗΣ

Τα ΖΕΠ είναι ενισχυτικά σε σχολεία µε ιδιαίτερες ανάγκες. Ενδυναµώνουν τα σχολεία µε εκπαιδευτικούς, µε προγράµµατα, µε υλικοτεχνική υποδοµή, κ.λπ.

Β.ΖΑΦΕΙΡΟΓΛΟΥ

Το ΖΕΠ είναι 2 τµήµατα: Τµήµατα Υποδοχής (που µπορούν να είναι πλήρους ωραρίου) & Φροντιστηρι-ακά Τµήµατα (µετά το πέρας του σχολικού ωραρίου, και είναι έως και 10 ώρες την εβδοµάδα)

Το ΖΕΠ αφορά αποκλειστικά την εκµάθηση του µαθήµατος της Γλώσσας και λειτουργεί ως µια παράλ-ληλη τάξη. Παίρνονται τα παιδιά από το κανονικό τµήµα κατά οµάδες και µετά το ΖΕΠ επιστρέφουν και πάλι στην τάξη

Γ.ΠΑΠΑΙΩΝΝΟΥ

Όµως οι δάσκαλοι των ΖΕΠ δεν είναι εξειδικευµένοι για αυτά τα παιδιά και για αυτή την εργασία. Προέρ-χονται από τις λίστες των αναπληρωτών.

Β.ΖΑΦΕΙΡΟΓΛΟΥ

Στο ΖΕΠ εντάσσονται µαθητές που στη συνέχεια θα υποστούν υποχρεωτικά τα Τεστ Γλωσσοµάθειας ώστε να καταταχθούν στο αντίστοιχο επίπεδο γλωσσοµάθειας. Το µεν επίπεδο 1 µπορεί να λειτουργή-σει ως ένα έτος. Τα αλλά ως 3 έτη και µπορούν να είναι ενταγµένα και µέσα στη σχολική τάξη.

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Συνέχιση παρουσίασης σε PowerPoint και επί τόπου προσθήκες-διορθώσεις-άλλες διατυπώσεις

...............................

– σε κεφάλαιο εισήγησης: «Από τη µεριά του ΔΒ»: Ο ΔΒ για τις δικές του ευθύνες (38:53)

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Συνέχιση παρουσίασης σε PowerPoint

Εδώ βλέπετε έναν Πίνακα µε τα «Προβλήµατα-Στόχοι-Λύσεις»

...............................

– «Προβλήµατα»

...............................

– «Στόχοι»

• 3 οχήµατα, 3 οδηγοί, 3 συνοδοί

• υλικοτεχνική υποδοµή

• πρόσθετη εκπαιδευτική στήριξη

Page 56: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

• υποστηρικτική σχολική παρακολούθηση

Σύνδεση µε πόρους:

• είτε από ΠΕΠ Θεσσαλίας, µέσω των προσκλήσεων 57, 48 και 43

• είτε από ΟΑΕΔ

• είτε από Υπ. Εργασίας, µέσω των Κέντρων Στήριξης Ροµά

• είτε από την Ευρ.Επιτροπή: προγράµµατα Comenius, Grundtvig, Leonardo, EVS (20:53)

Συνέχιση παρουσίασης σε PowerPoint

...............................

...............................

...............................

Β.ΖΑΦΕΙΡΟΓΛΟΥ

Να ρωτήσω κάτι εφόσον συζητούµε τη διασπορά των µαθητών και κατευθυνόµαστε προς την έναρξη των επαφών µε τους Δντες των σχολείων ή µε τους γονείς των µαθητών, τι µπορούµε αυτή τη στιγµή να έχουµε σίγουρο ως υποστηρικτική δοµή ώστε να προχωρήσει αυτό το πράγµα; Είµαστε σε θέση να πούµε ότι, αν τελικά βρεθεί ο αριθµός των µαθητών και συµφωνήσουν τα σχολεία και γίνουν όλα αυ-τά και εξασφαλίσουµε τη µεταφορά των µαθητών, µπορούµε να προχωρήσουµε; Γιατί θα έχει ιδιαίτερο νόηµα να «κατοχυρωθούν» οι Δντες και τα σχολεία και να έχουν και ένα επιχείρηµα απέναντι στους γονείς ώστε να κάνουµε αυτό που θα έλεγα µε τον όρο «οικολογική διευθέτηση» του προβλήµατος. Δηλαδή µπορούµε ή απλά θα ξεκινήσουν την κουβέντα οι Δντες ενδεχοµένως καθώς υπάρχει και το πλεονέκτηµα οι περισσότεροι να γνωρίζονται µεταξύ τους ή είναι ευαίσθητοι σε τέτοια θέµατα, από εκεί και πέρα, καθώς έχουµε το χρονικό περιθώριο, µπορούµε να είµαστε βέβαιοι για κάποια πράγµατα; Γιατί όπως ξέρουµε το Παν/µιο θα κάνει όσα λέει, το ξέρω σίγουρα. Από εκεί και πέρα, τις άλλες υπο-δοµές µπορούµε να τις εξασφαλίσουµε;

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Στην τρέχουσα σχολική χρονιά είναι πρόωρο να µιλάµε για διασπορά. Εφέτος µπορεί να γίνει η προε-τοιµασία. Αλλά για την επόµενη σχολική χρονιά µπορούµε να το σχεδιάσουµε

Γ.ΠΑΠΑΙΩΝΝΟΥ

Θα πρέπει να είµαστε αξιόπιστοι, προσεκτικοί, και πρακτικοί (10:32)

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Για να µιλήσουµε πρακτικά, καθώς το θεωρητικό το καλύψαµε κατά πολύ. Ένα µικρό βήµα είναι τη Δευτέρα να έχουµε όλοι στα χέρια µας τα πρακτικά και την εισήγηση. Βάζουµε ένα χρονικό όριο 3-4 ηµερών για να δώσουµε τις όποιες απαντήσεις µας, δίνουµε το ΟΚ, επισηµοποιούµε ποιοι δίνουµε το ΟΚ, Πρωτοβάθµια, Παν/µιο, ΔΒ, κλπ, ΙΑΚ, και µετά αυτό εφόσον το συνοµολογήσουµε όλοι στην τελι-κή του µορφή, µε εξουσιοδοτείται εσείς και το κατεβάζω στην Εκτελεστική Επιτροπή. Το αποφασίζει η Εκτελεστική ότι ναι το θέλει να το κάνει για την πόλη, αυτό είναι στην ουσία, και από κει και πέρα κά-νουµε τα βήµατα που πρέπει να κάνουµε για την πραγµατοποίηση

Ν.ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Page 57: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

Μετά ουσιαστικά βλέπουµε πως αυτό το µικρό Σχέδιο Δράσης θα µπορούσε να χρηµατοδοτηθεί

Γ.ΠΑΠΑΙΩΝΝΟΥ

Είναι µια ραχοκοκαλιά που µας δεσµεύει κατ’ αρχή ηθικά και δεοντολογικά για να βαδίσουµε από εδώ και πέρα στην κοινή πορεία. Μικρά πρακτικά βήµατα που θα κάνει ο καθένας στην υπηρεσία του

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Και το µοίρασµα του παιχνιδιού. Τι θα αναλάβει να κάνει ο καθένας µας. Τι επιµερίζεται στον καθένα. Για το χρονικό διάστηµα τώρα, δεσµεύοµαι µέσα στο Δεκέµβρη να παρουσιαστεί στην Εκτελεστική Επι-τροπή που θα είναι η τελευταία του 2012. Αν τη Δευτέρα είναι έτοιµο θα περαστεί µέσα στην εβδοµάδα στην Εκτελεστική Επιτροπή. Προλαβαίνουµε ακόµη µια εκτελεστική επιτροπή. Με ενδιαφέρει πολύ να τους το αναλύσω, να τους το δώσω σαν κάτι πολύ σηµαντικό στα υπόψη και να πάρουµε την πολιτι-κή απόφαση της εκτελεστικής για να προχωρήσει στη συνέχεια. Όλα γίνονται µε αυτόν τον τρόπο: αποφαίνεται η εκτελεστική, περνά ως απόφαση στο Δηµοτικό Συµβούλιο και µετά πραγµατοποιείται

Γ.ΠΑΠΑΙΩΝΝΟΥ

Ο ΔΒ, για να το ξεκαθαρίσουµε, παίρνει µια πολιτική απόφαση προς αυτή την κατεύθυνση

Εµείς εδώ που συµφωνούµε σε αυτή την κατεύθυνση, στο γενικό πλαίσιο, καθώς ουσιαστικά εδώ έ-χουµε στόχους και κάποιες δυνατότητες οικονοµικής βοήθειας και στήριξης και συνοµολογούµε εδώ ότι µε βάση αυτούς τους στόχους και τους σκοπούς ο καθένας θα βοηθήσει

ΑΠ.ΠΑΝΤΣΑΣ

Να πω επιπλέον για να εξηγήσω αυτό που λες: όταν αυτά τα συµφωνούµε, όταν πάω µε µια εισήγηση και λέω ότι «πίσω από αυτά υπάρχουν άνθρωποι που κατέχουν το θέµα, όπως είναι το Παν/µιο, δου-λεύουν το θέµα, όπως είναι η ΚΕΚΠΑ, επίσης όπως είναι η Πρωτοβάθµια που ξέρει ανά πάσα στιγµή τη γεωγραφία των προβληµάτων, όλα αυτά είναι απόλυτα ενισχυτικά είναι ένα χαρτί ένα υπέρ στοιχείο το οποίο σε αυτούς που θα πάρουν την πολιτική απόφαση θα τους πείσει ότι αυτοί οι ανθρώποι που είναι µες στο πρόβληµα κρίνουν ότι έτσι πρέπει να γίνει και µε τη σειρά τους θα καλύψουν κάποια κοµ-µάτια που διεκδικούν

Γ.ΠΑΠΑΙΩΝΝΟΥ

Αυτό που κάνουµε εδώ και συζητάµε είναι µια συνεχής δουλειά την οποία ανοίγουµε τώρα για να τη συνεχίσουµε. Και θέλουµε τη στήριξη του ΥΠΕΠΘ σε όλα αυτά τα ζητήµατα

ΧΡ.ΓΚΟΒΑΡΗΣ

Το υλικό διαβούλευσης που θα πάει στο ΥΠΕΠΘ είναι πρωτοποριακό. Δεν έχει ξαναγίνει

Γ.ΠΑΠΑΙΩΝΝΟΥ

Όλα είναι καλά, αλλά δεν παύω να είµαι σκεπτικιστής για την πράξη

Page 58: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ 17ου ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΒΟΛΟΥ

Το 17ο Δηµοτικό Σχολείο Βόλου αποτελεί ένα παράδειγµα αρµονικής παρουσίας Ροµά και µη Ροµά µαθητών στο οποίο η συνεκπαίδευση βρίσκει ένα πεδίο εφαρµογής αρκετά ικανοποιητικό. Το γεγονός ότι δεν είναι σχολείο αµιγές τσιγγανοπαίδων δίνει τη δυνατότητα προσέγγισης, συνεργασίας και αλλη-λοεπηρεασµού των µαθητών. Εάν θεωρηθεί ότι καλύτερη µορφή ένταξης των Ροµά στο κοινωνικό σύνολο είναι η µη γκετοποίηση του σχολείου, στο συγκεκριµένο σχολείο η αναλογία των µαθητών αποτρέπει τη δηµιουργία τέτοιας ακραίας κατάστασης.

Από την εµπειρία µας θεωρούµε ότι απαραίτητο είναι να υπάρξουν προγράµµατα ενδυνάµωσης των σχέσεων οικογένειας Ροµά και σχολείου. Ιεραρχώντας τις προτάσεις µας τοποθετούµε στην πρώτη θέση τη συγκεκριµένη σχέση, διότι όποιο έργο και να παράγεται στο σχολείο εάν δεν τύχει της υπο-στήριξης και της συνέχειας στο σπίτι από τους γονείς των Ροµά µαθητών είναι εκ των προτέρων αβέ-βαιο ότι θα πετύχει. Επίσης είναι απαραίτητο να επενδύσουµε και στις σχέσεις µεταξύ των γονέων Ροµά και µη Ροµά µαθητών όσον αφορά στην ανεκτικότητα εκατέρωθεν. Εποµένως κοινές συναντήσεις που θα αφορούν σε συγκεκριµένες συµπεριφορές οι οποίες θα διευκολύνουν τις σχέσεις τους και θα βοη-θούν στην εύρυθµη λειτουργία του σχολείου θεωρούµε ότι είναι απαραίτητο να γίνονται σε τακτά χρο-νικά διαστήµατα. Η εξοικείωση η οποία θα επέλθει θα βοηθήσει να επαλειφθούν στο µέτρο του δυνα-τού προκαταλήψεις που επιφέρουν δυσλειτουργία.

Εάν ο πρώτος στόχος ο οποίος αναφέρθηκε επιτευχθεί σε αρκετά µεγάλο βαθµό και οι µαθητές βοη-θηθούν από υποστηρικτικούς θεσµούς ενδοσχολικούς είναι σίγουρο ότι η ένταξή τους θα είναι πιο οµαλή και ίσως σε συντοµότερο χρονικό διάστηµα από όσο θα περίµενε κάποιος. Για να γίνουµε πιο σαφείς στο συγκεκριµένο σχολείο θεωρούµε ότι το ρόλο της οµαλής ένταξης τον έχουν αναλάβει οι Τάξεις Υποδοχής, οι οποίες λειτουργούν τα τελευταία χρόνια. Μετρήσιµα µεγέθη δεν µπορούν να υ-πάρξουν. Εκείνο όµως που πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη είναι η προθυµία µε την οποία δέχονται οι γονείς τη φοίτηση των παιδιών τους στις Τάξεις Υποδοχής. Μετά από τη διαπίστωση των εκπαιδευτι-κών ότι κάποιοι µαθητές Ροµά είναι απαραίτητο να ενταχθούν στις Τάξεις Υποδοχής (η διαπίστωση αυτή γίνεται υπεύθυνα και µε κριτήρια) όταν κληθούν οι γονείς να υπογράψουν τη σχετική δήλωση ουδέποτε έφεραν αντίρρηση και το έργο που παράγεται αποτιµάται από τους ίδιους τους εκπαιδευτι-κούς όταν τις επόµενες χρονιές έχουν στις κανονικές τάξεις τους µαθητές Ροµά πλήρως ενταγµένους.

Άλλος σηµαντικός υποστηρικτικός θεσµός είναι το Ολοήµερο Τµήµα που καλύπτει αδυναµίες παρο-χής βοήθειας στη µελέτη, διότι µερικοί γονείς των Ροµά µαθητών αδυνατούν να τους βοηθήσουν είτε επειδή δε γνωρίζουν είτε επειδή εργάζονται.

Στην προσπάθειά µας αυτή είναι ευτύχηµα που αρωγός µας είναι το Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας στο οποίο εκπονείται Πρόγραµµα ένταξης των Ροµά και στο οποίο µετέχει και το σχολείο µας. Ο υποστηρι-κτικός θεσµός της ενισχυτικής διδασκαλίας των µαθητών εκτός διδακτικού ωραρίου δε θα µπορούσε να πραγµατοποιηθεί εάν δεν ήταν υπό την αιγίδα του Πανεπιστηµιακού φορέα. Επίσης πρέπει να επι-σηµανθεί η παροχή στήριξης του έργου των εκπαιδευτικών στο συγκεκριµένο Πρόγραµµα από την ενδοσχολική επιµόρφωση των εκπαιδευτικών, η οποία αποτελεί µέρος του Προγράµµατος. Ακόµη έ-χουµε τη δυνατότητα απευθυνόµενοι στο Πανεπιστήµιο να µας παρέχεται ψυχοκοινωνική υποστήριξη και δηµιουργική απασχόληση προς Ροµά και µη Ροµά µαθητές. Αναφέρθηκε παραπάνω ότι χρειάζεται να επενδύσουµε και στις σχέσεις των γονέων. Ένα µέρος αυτής της επένδυσης καλύπτεται από την παρουσία του διαµεσολαβητή ως εκπροσώπου των Ροµά, θεσµός ο οποίος καθιερώθηκε ευθύς εξ αρχής από τη λειτουργία του Προγράµµατος του Πανεπιστηµίου.

Έχοντας υπόψη όλα όσα προαναφέρθηκαν καταλήγουµε στο συµπέρασµα ότι εκτός από την ανα-γκαιότητα συνέχισης του προγράµµατος του Πανεπιστηµίου (λήγει το 2013), αλλά και όλων των υπο-στηρικτικών θεσµών οφείλουµε να καταθέσουµε και τις απόψεις µας για τη δηµιουργία ενός τύπου σχολείου το οποίο θα είναι πιο ελκυστικό κυρίως προς του µαθητές και δευτερευόντως προς τους γο-νείς. Η εισαγωγή για παράδειγµα µαθήµατος: «Εθνική Λαογραφία στην Ελλάδα-Λαογραφία των Ρο-µά» θα µπορούσε να αποτελέσει ένα αρκετά ενδιαφέρον κίνητρο τόσο για τους µαθητές, όσο και για τους γονείς εάν ήταν εφικτό αυτό να παρουσιάζεται σ’ αυτούς σε τακτές συναντήσεις. Τη διδασκαλία του µαθήµατος αυτού θα µπορούσαν να την αναλάβουν είτε εκπαιδευτικοί του σχολείου, οι οποίοι θα

Page 59: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

εκπαιδευτούν ανάλογα, είτε διδάσκοντες από το Πανεπιστήµιο. Σε περίπτωση που σε άλλους φορείς όπως οι Δήµοι υπάρχει κατάλληλο προσωπικό που θα µπορούσε να αναλάβει τη συγκεκριµένη διδα-σκαλία θα ήταν ευπρόσδεκτο και θα εδραίωνε σε µεγάλο βαθµό τη συνεργασία του σχολείου µε φο-ρείς που είναι άµεσα εµπλεκόµενοι µε τη λειτουργία του σχολείου. Η διδασκαλία του συγκεκριµένου µαθήµατος µπορεί να γίνει και µέσω της δηµιουργίας Τοπικού Δικτύου, το οποίο και θα συντονίζει την όλη προσπάθεια.

Θα επανέλθουµε στην αρχική µας τοποθέτηση για τη σχέση γονέων και σχολείου. Εδώ θα προτείνου-µε να υπάρχουν διάφορες µορφές συµµετοχής των γονέων και των εκπροσώπων της τοπικής κοινό-τητας στη σχολική ζωή. Διαπιστώνουµε ότι δεν υπάρχει η ανάλογη συµµετοχή στις συγκεντρώσεις γο-νέων, των γονέων των µαθητών Ροµά. Εποµένως η όλη µας προσπάθεια πρέπει να εστιαστεί στην κινητοποίησή τους και τη συµµετοχή τους.

Επειδή το σχολείο µας είναι µεικτό και επειδή η συγκεκριµένη αναφορά στο µεγαλύτερο ποσοστό γίνε-ται για τους Ροµά µαθητές, οφείλουµε να επισηµάνουµε ότι οι υποστηρικτικοί θεσµοί ευνοούν και την καλύτερη παροχή γνώσεων προς τους µη Ροµά µαθητές, γεγονός που έχουν αντιληφθεί οι γονείς των µη Ροµά µαθητών γι’ αυτό εξάλλου επιθυµούν τα παιδιά τους να φοιτήσουν στο συγκεκριµένο σχο-λείο χωρίς τον παραµικρό ενδοιασµό. Επειδή υπάρχει αυτό το σκεπτικό τα τελευταία χρόνια παρατηρεί-ται αυξητική τάση στο µαθητικό δυναµικό.

Καταλήγοντας αφού σας καταθέσαµε την αγωνία µας για τη δηµιουργία ενός σχολείου πιο ελκυστι-κού, δηλώνουµε ότι επιθυµούµε την παρέµβασή σας προκειµένου να επιλυθούν προβλήµατα κτιριακά, όπως αξιοποίηση και καλλωπισµός του αύλειου χώρου, να τοποθετηθούν καινούριες βρύσες στην αυλή. Όσον αφορά στην παροχή εκπαιδευτικού υλικού προς τους µαθητές θα επιθυµούσαµε τη συν-δροµή σας, διότι οι οικογένειες των περισσότερων µαθητών δε βρίσκονται και στην καλύτερη οικονο-µική κατάσταση.

Επειδή κατά την άποψή µας οι Ροµά κυρίως µαθητές, αλλά και οι µη Ροµά, έχουν ανάγκη να έρθουν σε επαφή µε πολιτιστικά, κοινωνικά και ιστορικά στοιχεία της περιοχής (στοιχεία υποβοηθητικά για την ενίσχυση της ένταξής τους) προτείνουµε, αν είναι εφικτό, τη χρηµατοδότηση τέτοιων µετακινήσεων, οι οποίες είναι χαµηλού οικονοµικού κόστους.

Σας επισηµαίνουµε ότι λόγω της συµµετοχής στο Πρόγραµµα του Πανεπιστηµίου οι µαθητές παραµέ-νουν για αρκετά µεγάλο χρονικό διάστηµα στο σχολείο, η προσφορά εποµένως ενός µικρού γεύµα-τος σε καθηµερινή βάση θα τους βοηθούσε , αλλά θα διευκόλυνε και τους γονείς.

Από τα υπάρχοντα προβλήµατα του σχολείου που αφορούν στην καλύτερη παροχή εκπαίδευσης ε-πισηµαίνουµε ιεραρχικά τα σπουδαιότερα: δηµιουργία εργαστηρίου Πληροφορικής, απόκτηση εκτυ-πωτικού µηχανήµατος για το εργαστήριο Πληροφορικής, αντικατάσταση των πινάκων κιµωλίας µε πίνακες µαρκαδόρων.

Σας καταθέσαµε, εκτός από την εικόνα του σχολείου, και τις προτάσεις µας που προκύπτουν από την εµπειρία µας. Για την υλοποίηση αυτών είµαστε στη διάθεσή σας να σας δώσουµε περισσότερα στοι-χεία.

Σας ευχαριστούµε εκ των προτέρων και παρακαλούµε για τις δικές σας ενέργειες.

Η Διευθύντρια του Σχολείου

Σταυρούλα Μίχου

Page 60: Πρακτικά πρώτων συναντήσεων για τη διασπορά μαθητών Ρομά

Partner organisations: AMALIPE Centre for Interethnic Dialogue and Toler-ance (ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ) Website: www.amalipe.com Contact: Teodora Krumova Email: [email protected] ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ, Κοινωφελής Επιχείρηση του Δήµου Βόλου Website: www.kekpa.org Contact: Nikolaos Antonakis Email: [email protected] Centre of Research in Theories and Practices that Overcome Inequalities of the University of Barcelona (ΙΣΠΑΝΙΑ) Website: www.creaub.info Contact: Adriana Aubert Email: [email protected] Generalitat de Catalunya, Department of Social Welfare and Family (ΙΣΠΑΝΙΑ) Website: www20.gencat.cat/portal/ site/bsf/?newLang=en_GB Contact: Violant Cervera Godia Email: [email protected]

Roma Center for Social Intervention and Stud-ies (ΡΟΥΜΑΝΙΑ) Website: www.romanicriss.org Contact: Margareta Matache mail: [email protected] Pavee Point Travellers Centre (ΙΡΛΑΝΔΙΑ) Website: www.pavee.ie Contact: Frances Keyes Email: [email protected] European Roma Information Office (ΒΕΛΓΙΟ) Website: www.erionet.eu Contact: Marta Pinto Email: [email protected]

Συντονιστής (ΙΣΠΑΝΙΑ)

Ένωση Γυναικών Ροµά

Drom Kotar Mestipen Website: www.dromkotar.org

Contact: Ana Contreras Fernandez Email: [email protected]

Το σχέδιο χρηµατοδοτήθηκε µε την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Η παρούσα δηµοσίευση δεσµεύει µόνο τον συντάκτη της και η Επιτροπή δεν ευθύνεται για τυχόν χρήση των πληροφοριών που περιέχονται σε αυτήν.