ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

60
58 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η

description

ΔΕΛΤΙΟ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΔΙΠΛΩΜΑΤΟΥΧΩΝ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ - ΤΕΥΧΟΣ #451

Transcript of ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

Page 1: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

58 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η

Page 2: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

58 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η

Page 3: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 1

Page 4: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

2 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η

4 Το νέο Διοικητικό Συμβούλιο του Π.Σ.Δ.Μ.-Η

6 ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΗΜΕΡΙΔΑ ΚΤΗΡΙΑΧΑΜΗΛΗΣΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ

7 Πρόγραμμα Ημερίδας

8 Αναβάθμιση Βιοαερίου σε Βιομεθάνιο Xρήση σαν Kαύσιμο Mεταφορών ή Έγχυσή του στο Δίκτυο του Φυσικού Αερίου

16 ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΒΙΟΑΕΡΙΟΥ ΧΩΡΩΝ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΤΑΦΗΣ

24 Μεθοδολογία αξιοποίησης των ανεμολογικών στοιχείων της ΕΜΥ σε έργα ανάπτυξης αιολικού δυναμικού της χώρας και σε μελέτες θαλασσίων έργων

44 ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ - ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ

Tιμήτεύχους:1λεπτόTαενυπόγραφαάρθραδενεκφράζουν

κατ’ανάγκηκαιτηνάποψητου“Δελτίου”

KΩΔIKOΣ ENTYΠOY 011127IΔIOKTHΣIA:

ΠANEΛΛHNIOΣ ΣYΛΛOΓOΣ ΔIΠΛΩMATOYXΩNMHXANOΛOΓΩN - HΛEKTPOΛOΓΩN

APIΣTONIKOY18&ΓOPΓIOYMETΣ11636AΘHNAτηλ.:2109212741-2-4,fax:2109217928

e-mail:[email protected],http://www.psdmh.gr

ΔIOIKHTIKO ΣYMBOYΛIO

ΣYNTAKTIKHEΠITPOΠH: ΚΟΝΤΟΓΙΩΡΓΟΣΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣΚΟΥΛΟΥΜΟΥΝΔΡΑΣΣΠΥΡΟΣΚΡΕΣΠΗΣΚΩΣΤΑΣΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥΞΑΝΘΗΠΕΠΟΝΗΣΧΑΡΗΣΣΧΙΝΑΣΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣΧΡΥΣΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣΝΙΚΟΣ

εκδότης:σύμβουλοςέκδοσης:

δημόσιεςσχέσεις:

υπεύθυνοςδιαφήμισης:

παραγωγοίδιαφήμισης:

artdirector:

φωτογραφίες:

ΧρυσάνθηKοσμάΤάκηςΚοσμάς[email protected]

MαλάμωBαρελά

KώσταςΣιδέρης

IωάνναMπουρδανιώτηΣωκράτηςΜαρτινόπουλοςΙωάνναΑντωνοπούλου

ΈφηΜαρκοπούλου[email protected]

wikimedia.orgdreamstime.com

γιατηδιαφήμισήσαςστοΔEΛTIOαπευθυνθείτεστην

Χ. ΚΟΣΜΑ - Κ. ΖΑΜΠΑΡΑ - Κ. ΣΙΔΕΡΗΣ Ο.Ε.εκδόσεις - διαφημίσεις

Μαραθώνος20,15343AγίαΠαρασκευήτηλ.:2106008530,2106006917

fax:2106006981www.provoli3.gr

Tεύχος 451, Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2012

ΠEPIEXOMENA

Παρακαλούνται οι αναγνώστες - μέλη του ΠΣΔM-H για οποιαδήποτε αλλαγή στη διεύθυνση αποστολής του ΔEΛTIOY να ενημερώνουν έγκαιρα τον Σύλλογο

στο τηλέφωνο: 2109212741, fax: 2109579009 ή e-mail: [email protected] και τον εκδότη στο τηλέφωνο: 2106006917, fax: 2106006981

Mε τον τρόπο αυτό το ΔEΛTIO του Πανελληνίου Συλλόγου Διπλωματούχων Mηχανολόγων Hλεκτρολόγων θα φθάνει πάντοτε στα χέρια τους.

Τ ΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Δ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

E ΝΗΜΕΡΩΣΗ

Ν ΕΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

1.ΕυσταθίουΑναστάσιος(Προεδρεύων)2.ΑργυρίουΚωνσταντίνος3.ΝτάβοςΝικόλαος4.ΠαπαδόπουλοςΘεόδωρος5.ΤσιμπλοστεφανάκηςΕυάγγελος6.ΣυγγελάκηςΠολυάνθης7.ΧομσίογλουΗλίας8.ΤσεκμέζογλουΣωτήριος9.ΚορτέσαςΕυάγγελος10.ΒατσέλλαςΧρόνης11.ΕυθυμιάδηςΑπόστολος

Page 5: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 3

Page 6: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

4 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η

Το νέο Διοικητικό Συμβούλιο του Π.Σ.Δ.Μ.-ΗΑπό τις εκλογές της 27ης Μαΐου 2012 προέκυψε το ακόλουθο Διοικητικό Συμβούλιο:

1. Ευσταθίου Αναστάσιος (Προεδρεύων)2. Αργυρίου Κωνσταντίνος3. Ντάβος Νικόλαος4. Παπαδόπουλος Θεόδωρος5. Τσιμπλοστεφανάκης Ευάγγελος6. Συγγελάκης Πολυάνθης7. Χομσίογλου Ηλίας8. Τσεκμέζογλου Σωτήριος*9. Κορτέσας Ευάγγελος10. Βατσέλλας Χρόνης11. Ευθυμιάδης Απόστολος

* ύστερα από παραίτηση του συν. Κολότσιου Αθανάσιου, ανέλαβε ο πρώτος επιλαχών για την παράταξη ΣΥ2.ΜΗ, συν. Τσεκμέζογλου Σωτήριος.

Δ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

Page 7: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 5

Page 8: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

6 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η

Δ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ

Αγαπητοί συνάδελφοι

Ο Πανελλήνιος Σύλλογος Διπλωματούχων Μηχανολόγων Ηλεκτρολόγων

και Σύλλογος Πολιτικών Μηχανικών Ελλάδος

διοργανώνουν Ημερίδα με θέμα

“Κτήρια Χαμηλής Κατανάλωσης Ενέργειας”

Η Ημερίδα θα πραγματοποιηθεί στο

Ξενοδοχείο ΤΙΤΑΝΙΑ

Δευτέρα 26 Νοεμβρίου 2012 και ώρα έναρξης 5:00 μμ.

Οι ενδιαφερόμενοι συνάδελφοι, για περισσότερες πληροφορίες, μπορούν να επικοινωνούν

με τη γραμματεία του ΠΣΔΜ-Η στα τηλέφωνα: 210 9212741 - 44

Η είσοδος είναι ελεύθερηΓια το Δ.Σ.

Ο ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ

Ευσταθίου Αναστάσιος

Page 9: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 7

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΟΥΧΩΝ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΗΜΕΡΙΔΑ

ΚΤΗΡΙΑ ΧΑΜΗΛΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣΤΕΧΝΙΚΕΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ

(Διάρκεια 5,5 ώρες - Eίσοδος Ελεύθερη)

Πρόγραμμα Ημερίδας16:30 : Έναρξη εγγραφών

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ17:00 - 17:20 : Χαιρετισμοί των δύο προέδρων

1η ΕΝΟΤΗΤΑ : ΚΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΛΥΦΟΣ

17:20 - 17:40 : Η συνεισφορά του βιοκλιματικού σχεδιασμού στην ενεργειακή συμπεριφορά των κτηρίων. Αξαρλή Κλειώ Καθηγήτρια Α.Π.Θ.17:40 - 18:00 : Η Θερμομόνωση του κελύφους στα κτήρια χαμηλής κατανάλωσης ενέργειας. Τσικαλουδάκη Αικατερίνη .Επίκουρος καθηγήτρια Α.Π.Θ18:00 - 18:20 : Ανάλυση της επίδρασης της θέσης της θερμομόνωσης στην ενεργειακή συμπεριφορά των κτηρίων Λάσκος Κωνσταντίνος , Διπλ. Πολιτικός Μηχανικός.18:20 - 18:40 : Θερμική και περιβαλλοντική συμπεριφορά του φυτεμένου δώματος. Θεοδοσίου Θεόδωρος, Λέκτορας Α.Π.Θ.

18:40 - 19:00 : Συζήτηση - Ερωτήσεις

19:00 - 19:20 : Διάλειμμα

2η ΕΝΟΤΗΤΑ : ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ

19:20 - 19:40 : Παθητικά σπίτια, συστήματα και αεραγωγοί . Απόστολος Ευθυμιάδης, Δρ. Μηχ., Διπλ. Μηχ/γος-Ηλ/γος Μηχ.19:40 - 19:55 : Ενεργειακοί υπολογισμοί κατά PassivHaus. Νικόλαος Γαλάνης, Δρ. Μηχ., Διπλ. Μηχ/γος Μηχ.19:55 - 20:10 : Θερμομόνωση με οικολογικά και διαπνεόμενα υλικά. Ειρήνη Βιρβίλη Διπλ.Μηχ/γος Μηχ.20:10 - 20:25 : Γεωθερμικές αντλίες θερμότητας και βιομάζα. Κωνσταντίνα Καλιακούδη, Μεταπτυχιακό σε ενέργεια, Διπλ. Μηχ/γος Μηχ.20:25 - 21:40 : Ηλιοθερμικά συστήματα και εγκαταστάσεις. Μιχάλης Καράγεωργας, Δρ. Μηχ., Διπλ. Μηχ/γος-Ηλ/γος Μηχ.

21:40 - 22:00 : Συζήτηση - Ερωτήσεις

Page 10: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

8 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗΔύο βασικές προκλήσεις αντιμετωπίζει σή-μερα η ενεργειακή πολιτική, την αντιμετώ-πιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλ-λαγής και την εξασφάλιση της ενεργεια-κής επάρκειας. Η αυξημένη χρήση ενέργει-ας από ανανεώσιμες πηγές, σε συνδυασμό με την εξοικονόμηση ενέργειας και την αυ-ξημένη ενεργειακή απόδοση αποτελούν ση-μαντικές συνιστώσες και μπορούν να παί-ξουν αδιαμφισβήτητα ένα βασικό ρόλο στην αντιμετώπιση των προκλήσεων αυτών, αφού εκτός της μείωσης των εκπομπών δι-οξειδίου του άνθρακα θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην προώθηση της ασφά-λειας του ενεργειακού εφοδιασμού, στην προώθηση της τεχνολογικής ανάπτυξης και της καινοτομίας και στην δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και περιφερειακής ανά-πτυξης, ιδίως στις αγροτικές και τις απομο-νωμένες περιοχές.Για το σύνολο των Κρατών-Μελών της Ευ-ρωπαϊκής Ένωσης, μέχρι το 2020, προβλέ-πεται: α) 20% μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου σε σχέση με τα επίπεδα του 1990 σύμφωνα με την Οδη-γία 2009/29/ΕΚ β) 20% διείσδυση των ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέρ-γειας σύμφωνα με την Οδηγία 2009/28/ΕΚ και γ) 20% εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας.Ειδικά για την Ελλάδα, ο στόχος για τις εκ-πομπές αερίων του θερμοκηπίου είναι μεί-ωση κατά 4% στους τομείς εκτός εμπορί-

ας σε σχέση με τα επίπεδα του 2005, και 18% διείσδυση των ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση. Βάση του Ν3851/2010 έχει υιοθετηθεί στόχος 20% για τις ΑΠΕ που εξειδικεύεται σε 40 % στην ηλεκτρο-παραγωγή, 20 % στις θερμικές ΑΠΕ και 10 % στα βιοκαύσιμα. Τέλος σε σχέση με την εξοικονόμηση ενέργειας η Ελλάδα έχει ήδη καταρτίσει το 1ο Σχέδιο Δράσης Ενεργεια-κής Αποδοτικότητας όπου προβλέπεται 9% εξοικονόμηση ενέργειας στην τελική κατα-νάλωση μέχρι το έτος 2016 σύμφωνα με την Οδηγία 2006/32/ΕΚ, ενώ ο στόχος του 20% που έχει τεθεί συνολικά για την Ευ-ρωπαϊκή Ένωση δεν έχει εξειδικευθεί ανά Κράτος – Μέλος.

2. ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΒΙΟΜΕΘΑΝΙΟΥ Το βιοαέριο παράγεται σε κατάλληλους χω-νευτές (digesters) από την αναερόβια χώ-νευση (ΑΧ) κτηνοτροφικών κυρίως υπο-προϊόντων, όπως είναι τα λύματα των χοι-ροστασίων,πτηνοτροφείων,βουστασίων καθώς και άλλων αγροτοβιομηχανικών μο-νάδων (ελαιουργείων, σφαγείων, τυρο-κομείων, ιχθυοτροφείων κ.α.), λύματα των βιολογικών καθαρισμών καθώς και από την αποσύνθεση του οργανικού κλάσματος απορριμμάτων στους Χώρους Υγειονομι-κής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ).

Το βιοαέριο αποτελείται κυρίως από μεθά-νιο (CH4) 55-70% και διοξείδιο του άνθρα-κα (CO2) 30-45%. Επί¬σης περιέχει ελάχι-

Αναβάθμιση Βιοαερίου σε ΒιομεθάνιοXρήση σαν Kαύσιμο Mεταφορών

ή Έγχυσή του στο Δίκτυο του Φυσικού Αερίου

ΧρήστοςΖαφείρηςM.Sc.Υπεύθυνος Δέσμης Έργων Βιοαερίου Τμήμα ΒιομάζαςΚΑΠΕ – Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας

Εικόνα 1. Μονάδα παραγωγής βιοαερίου (Πηγή: SvenskBiogas)

Τ ΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Page 11: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 9

στες ποσότητες άλλων αερίων, όπως άζω-το, υδρογόνο, αμμωνία και υδρόθειο, και η κατώτερη θερμογόνος δύναμή του κυμαίνεται από 20 έως 25 MJ/m3. Το βι-οαέριο μπορεί να τροφοδοτήσει μηχανές εσωτερικής καύσης (ΜΕΚ), καυστήρες αε-ρίου ή αεριο¬στρόβιλους για την παρα-γωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότη-τας. Επίσης είναι δυνατή η χρήση βιοαερί-ου σε μικρο-αεριοστρόβιλους (micro gas turbine) δυναμικότητος 25kW - 100kW για παραγωγή ενέργειας. Το χωνεμένο υπόλειμμα που βρίσκεται στον χωνευτή μετά την διαδικασία της ΑΧ είναι δυνατό να χρησι¬μοποιηθεί σαν αυτούσιο οργα-νικό λίπασμα ή, με κατάλληλες τεχνικές, όπως διαχωρισμό, ιζηματογένεση, υπερ-διήθηση, αντίστροφη όσμωση, να τροπο-ποιηθεί σε υγρό και στερεό λίπασμα άρι-στης ποιότητας, και σε νερό άρδευσης (Εικόνα 1).

Η θερμογόνος δύναμη του βιοαερίου εί-ναι συνήθως 22 MJ/Nm3=6,1 kWh/ Nm3 = 19,3 MJ/kg ή 23 MJ/Nm3= 6,5 kWh/ Nm3= 20,2 MJ/kg, με πυκνότητα μεθα-νίου, υδρογόνου και διοξειδίου του άν-θρακα 0,72kg/m3 @200 C, 0,09kg/m3 @200 C, 1,97kg/m3 @200 C, αντιστοίχως. Έχει αναφερθεί ότι ένας τόνος οργανικών αποβλήτων ανάλογα με την βιοτεχνολο-γική διαδικασία διαχείρισης, δηλαδή της BTA, Valorga, WAASA, DRANCO, Linde, Kompogas, παράγει 80 έως 130 m3 βιο-αερίου. Με 40% ηλεκτρική απόδοση και με θερμογόνο δύναμη 6,1 kWh/ Nm3 η 6,5 kWh/ Nm3 το 1m3 βιοαερίου παράγει 2,44kWh ή 2,60kWh αντιστοίχως.Η διαχείριση της διαδικασίας της ΑΧ με στόχο την βελτιστοποίηση της παραγωγής βιοαερίου, μπορεί να πραγματοποιηθεί εκτός των συμβατικών διαδικασιών και με ένα σύστημα συνεχούς παρακολούθησης για όλα τα στάδια της ΑΧ, χρησιμοποι-ώντας Τεχνολογίες Αναλυτικών Διεργασι-ών και Xημειομετρίας (Process Analytical Technologies and Chemometrics-PAT & PAC), με παραλαβή δειγμάτων σύμφω-να με την Theory of Sampling-TOS και την συνεισφορά Φασματοσκοπίας Πυρη-νικού Μαγνητικού Συντονισμού (Nuclear Magnetic Resonance- ΝΜR).

Το βιοαέριο παράγεται επίσης με την τεχνο-λογία της αεριοποίησης, της θερμικής δηλ αποδόμησης οργανικού καυσίμου που απο-τελείται από λιγνο-κυτταρινούχες πρώτες ύλες σε κατάλληλο διαμορφωμένο αεριο-ποιητή και της μετατροπής /αναμόρφωσης του σε αέριο σύνθεσης (Syngas), που αποτε-λείται κυρίως από 22% H2, 44,4% CO, και 12,2% CO2. Στην συνέχεια το παραγόμενο αέριο σύνθεσης ψύχεται , καθαρίζεται και με προσθήκη Η2 και H2O το αέριο σύνθεσης μετατρέπεται σε CH4 και CO2 (Εικόνα 2). Μετά την AX ή την αεριοποίηση, το βιοα-έριο υφίσταται καθαρισμό (που συνίστα-ται σε απομάκρυνση των σωματιδίων H2S, NH3, H2O), αναβάθμιση (δηλ. απομάκρυνση CO2 και προσθήκη προπανίου) και τέλος απόσμηση. Το παραγόμενο αέ-ριο ονομάζεται βιομεθάνιο και διακρίνε

ται σε βιομεθάνιο ποιότητας L (89% CH4), ή ποιότητας H (96% CH4). Το βιομεθά-νιο που προέρχεται από την τεχνολογία της ΑΧ ανήκει στα βιοκαύσιμα πρώτης γενιάς, ενώ αυτό που προέρχεται από την αερι-οποίηση θεωρείται βιοκαύσιμο δεύτερης γενεάς (Εικόνα 3).To βιομεθάνιο μπορεί να χρησιμοποιη-θεί ως καύσιμο μεταφορών, όπως επίσης και να διοχετευτεί στο δίκτυο του φυσικού αερίου (injection). Επιπλέον, από το βιο-μεθάνιο με αναμόρφωση παράγεται βιο-υδρογόνο που χρησιμοποιείται σε κυψέ-λη καυσίμου (fuel cell) για παραγωγή ηλε-κτρικής ενέργειας. (Εικόνα 4)

Oι τεχνικές που έχουν αναπτυχθεί έως σή-μερα για την αναβάθμιση του βιοαερίου είναι κυρίως οι εξής: απορρόφηση νερού, Pressure Swing Absorption (PSA), χημική

Εικόνα 2. Παραγωγής Bio-SNG (Βιο-Synthetic Natural Gas) με αεριοποίηση (Πηγή ECN)

Εικόνα 3. Παραγωγή βιοκαυσίμων 1ης και 2ης γενιάς από βιοαέριο (Πηγή: Wuppertal institute- PSI)

Page 12: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

10 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η

απορρόφηση, απορρόφηση με διαλύτη διμεθυλαιθέρων πολυαιθυλενικής γλυκό-λης (Selexol) και διαχωρισμός με μεμβρά-νες. Σε στάδιο ανάπτυξης βρίσκεται η κρυ-ογονική διαδικασία που λαμβάνει χώρα σε συνθήκες ατμοσφαιρικής πίεσης και ψύξης -80οC. Στις συνθήκες αυτές το CO2

συμπυκνώνεται σε υγρή μορφή σε χαμη-λότερη πίεση και υψηλότερη θερμοκρασία από ότι το CH4 και έτσι μπορεί να διαχω-ριστεί. 3. ΣΥΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΒΙΟΜΕΘΑΝΙΟΥ ΓΙΑ ΕΓΧΥΣΗ ΣΤΟ ΔΙΚΤΥΟ ΤΟΥ Φ.Α ΚΑΙ ΚΙΝΗΣΗ ΟΧΗΜΑΤΩΝ Η σύσταση και οι ελάχιστες ποιοτικές προ-διαγραφές και απαιτήσεις που πρέπει να πληρεί το βιομεθάνιο για χρήση του σαν

Σύμφωνα με τις προδιαγραφές ΟVGW- G31, G32 της Αυστρίας, DVGW –G260, G262 της Γερμανίας, SS155438 της Σουηδίας, SVGW- G13 της Ελβετίας, της GAZ de France (decret no 2004-555/15 Jyin 2004), των Ολλανδικών εταιρειών ΦΑ και της ΔΕΠΑ οι ειδικές απαιτήσεις των κρατών για έγχυση στο δίκτυο παρουσιάζονται στον Πίνακας 2.

Εικόνα 4. Παραγωγή βιο-υδρογόνου (Πηγή FAL)

Πίνακας 2. Ποιοτικές απαιτήσεις για την έγχυση του βιοαερίου στο δίκτυο του φυσικού αερίου χωρών της ΕΕ

Πίνακας 1. Σύσταση βιοαερίου, βιομεθανίου και αερίου σύνθεσης

Τ ΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Page 13: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 11

Ηπου αντιπροσωπεύεται από την Ariexpo S.A.

ΧΟΡΗΓΟΣ

στην ΗΜΕΡΙΔΑ:

ΚΤΗΡΙΑ ΧΑΜΗΛΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ

Page 14: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

12 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η

Πίνακας 3. Χαρακτηριστικά βιομεθανίου κίνησης στη Σουηδία, βάσει προδιαγραφών SS 155438

Η Γερμανία, η Σουηδία, η Ολλανδία, η Αυ-στρία και η Ελβετία έχουν ήδη υποστηρί-ξει την παραγωγή και αναβάθμιση του βι-οαερίου και την έγχυσή του στο δίκτυο του ΦΑ βάση της Οδηγίας 2003/55/ΕΚ της 26/6/2003 σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά φυσικού αερίου. Σύμφωνα με αυτή, τα κράτη-μέλη θα πρέ-πει να μεριμνούν ώστε, λαμβάνοντας υπόψη τις απαραίτητες απαιτήσεις ποιότητας, να πα-ρέχεται στο βιοαέριο και στο αέριο που πα-ράγεται από βιομάζα ή σε άλλα είδη αερίων πρόσβαση χωρίς διακρίσεις στο δίκτυο αε-ρίου, υπό την προϋπόθεση ότι η πρόσβα-ση αυτή συμβιβάζεται συνεχώς με τους συ-ναφείς τεχνικούς κανόνες και προδιαγραφές ασφαλείας. Οι εν λόγω κανόνες και προδια-γραφές θα πρέπει να εξασφαλίζουν ότι είναι τεχνικώς δυνατή η ασφαλής διοχέτευση των αερίων αυτών στο δίκτυο του φυσικού αερί-ου καθώς και η μεταφορά τους μέσω αυτού και θα πρέπει επίσης να διέπουν και τα χημι-κά χαρακτηριστικά των αερίων αυτών.

Σήμερα παρατηρείται μια δραστηριότητα για την παραγωγή υγροποιημένου βιοαερί-ου LBG, που προέρχεται από τους ΧΥΤΑ, χρησιμοποιώντας την κρυογονική διαδικα-σία, σε θερμοκρασία -800C αναβαθμίζεται το βιοαέριο και στην συνέχεια ψύχεται πε-ραιτέρω στους -1620C αποκτώντας σημα-ντικά πλεονεκτήματα κυρίως για την μετα-φορά του σε απομακρυσμένες περιοχές.

5. ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ Τα σημαντικότερα προβλήματα σύμφω-να με τους επενδυτές και κατασκευαστι-κές εταιρείες στην κατασκευή μιας μονά-δας βιοαερίου αναφέρονται:• Στην έγκριση των περιβαλλοντικών όρων: θεωρείται εσφαλμένα το χωνεμέ-νο υπόλειμμα σαν απόβλητο και όχι σαν λίπασμα όπως συμβαίνει βάση νομοθε-σίας σε όλες τις χώρες τις ΕΕ• Στο μονοπώλιο της ΔΕΗ: το οποίο δη-μιουργεί καθυστερήσεις και ανασφάλεια

στους επενδυτές.• Στην αδυναμία της Ελληνικής νομοθε-σίας: να ρυθμίζει ενιαία το κόστος δι-άθεσης των αποβλήτων, με βάση την αρχή ‘ο ρυπαίνων πληρώνει’.• Στην ελλιπή ενημέρωση: σχετικά με την ενεργειακή αξιοποίηση του βιοαερίου και τα αναμενόμενα οφέλη στην Αυτοδι-οίκηση, τις Περιφέρειες και τους Οργα-νισμούς. • Στην κοινωνική αποδοχή. Η Ελλάδα πάσχει από μία υψηλού βαθμού αντίστα-ση από τις τοπικές κοινωνίες και από δι-οικητικούς φραγμούς για τη δημιουργία νέων ενεργειακών υποδομών.• Στην γραφειοκρατία: Ένα πολυστρω-ματικό σύστημα εγκρίσεων και σύνθε-τες γραφειοκρατικές διαδικασίες οδη-γούν σε μακροχρόνιες διαδικασίες αδει-οδότησης.• Στην απουσία χωροταξικού: Τα διοι-κητικά εμπόδια επαυξάνονται από την

1 Ο αισθητήρας λ (ή αισθητήρας οξυγόνου) είναι ηλεκτρονική διάταξη που προσδιορίζει την περιεκτικότητα σε οξυγόνο ενός αερίου ή υγρού σε εξέταση. Εφαρ-μογές του συναντώνται στην αυτοκίνηση, για τον προσδιορισμό των ρύπων στα καυσαέρια

καύσιμο μεταφορών ή για έγχυση στο δί-κτυο του ΦΑ παρουσιάζονται στους κατω-τέρω Πίνακες (Πίνακας 1, Πίνακας 2)

4. ΤΟ ΒΙΟΜΕΘΑΝΙΟ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗΜε στοιχεία του 2010 λειτουργούν 9.243 μονάδες βιοαερίου στις χώρες τις ΕΕ. Οι δύο χώρες που εμφανίζουν τη μεγαλύτερη παραγωγή βιοαερίου στην Ευρώπη είναι η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Η συνολική παραγωγή βιοαερίου ανήλθε σε 4 εκ. ΤΙΠ το 2004, 4,9 εκ ΤΙΠ το 2005, 5,35 εκ ΤΙΠ το 2006, 6,0 εκ ΤΙΠ το 2007,

7,5 εκ ΤΙΠ το 2008, 8,3 εκ ΤΙΠ το 2009, και 8,7 εκ ΤΙΠ το 2010. Σε ότι αφορά την αναβάθμιση βιοαερίου για παραγωγή βιομεθανίου, υπάρχουν 34 σταθμοί στη Σουηδία, 17 σταθμοί στη Γερμανία, 15 στην Ολλανδία, 4 στην Αυστρία, 3 στο Βέλγιο, κι από ένας σε Ισλανδία, Λουξεμβούργο και Ηνωμένο Βασίλειο (στοιχεία 2010).Η Σουηδία είναι η χώρα στην ΕΕ με τις μεγαλύτερες πωλήσεις βιομεθανίου για την κίνηση οχημάτων που κινούνται με βιομεθάνιο. Το σύνολο των πωλήσεων

αερίου στη Σουηδία το 2010 εκτιμήθηκε σε 92.000 kNm3, εκ των οποίων το 65,3% (60.000 kNm3) αφορά βιομεθάνιο, και το υπόλοιπο αφορά το φυσικό αέριο. Το βιομεθάνιο που πωλείται στα πρατήρια καυσίμων στην Σουηδία ακολουθεί τις προδιαγραφές Swedish standard, SS 155438, που αναπτύχθηκαν από το STG Technical Group number 85, και διακρίνεται σε ‘βιομεθάνιο τύπου Α’ για οχήματα που δεν διαθέτουν αισθητήρα λ και ‘βιομαθάνιο τύπου Β’ για οχήματα που διαθέτουν αισθητήρα λ1(Πίνακας 3).

Τ ΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Page 15: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 13

Page 16: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

14 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η

απουσία χωροταξικού σχεδιασμού

6. ΤΟ ΒΙΟΜΕΘΑΝΙΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Τεράστια καταγράφεται η δυναμική της αγοράς βιοαερίου στην Ελλάδα και οι προοπτικές καταγράφονται ιδιαίτερα θε-τικές, παρά την επιβράδυνση που έχει επιφέρει στον κλάδο η οικονομική κρί-ση, με την Ελλάδα μάλιστα να έχει την τρίτη καλύτερη τιμή πώλησης ηλεκτρι-κής ενέργειας στην Ευρώπη (22 €/kWh), ύστερα από τις Σουηδία (35,5 €/kWh και την Ιταλία (31,67 €/kWh) που έχει παραχθεί από το βιοαέριο.Τα έργα ενεργειακής αξιοποίησης βι-οαερίου που βρίσκονται σε λειτουρ-γία στον Ελληνικό χώρο έχουν συνολι-κή εγκατεστημένη ισχύ 43,5 MW. Έως τις 04 Ιουνίου του 2010, που δημοσι-εύτηκε στην εφημερίδα της κυβέρνησης ο Ν.3851/2010, η εγκατεστημένη ισχύς μονάδων βιομάζας/βιοαερίου στην Ελ-λάδα ήταν 40,1 MW με ελάχιστες αιτή-

σεις για χορήγηση άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας να υπάρχουν στην ΡΑΕ την περίοδο εκείνη για διευθέτηση. Από την ημερομηνία εκείνη μέχρι σή-μερα έχουν κατατεθεί στην ΡΑΕ για χο-ρήγηση άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από βιομάζα/βιοαέριο συνολι-κά 248 αιτήσεις συνολικής εγκατεστημέ-νης ισχύος 2041,4 MW

7. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ- ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ Το βιοαέριο είναι το μόνο που μπορεί να οδηγήσει στην παραγωγή ‘ανανεώ-σιμου φυσικού αερίου’, σε αντίθεση με την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας που μπορεί να εξασφαλιστεί από περισσότε-ρες ανανεώσιμες πηγές. Το βιομεθάνιο μπορεί επίσης να εξασφαλίσει ενεργεια-κή επάρκεια στην Ευρώπη αντικαθιστώ-ντας το εισαγόμενο φυσικό αέριο σε πο-σοστό από 10 έως και 30% σε χρονικό ορίζοντα έως 2030-2050, με την αξιο-

ποίηση των λιγνοκυτταρινούχων πρώ-των υλών με την τεχνολογία της αεριο-ποίησης. Επιπλέον η χρήση του βιομε-θανίου είναι ενεργειακά αποδοτικότερη της χρήσης του βιοαερίου για παραγω-γή ηλεκτρισμού.Στην Ελλάδα, υπάρχει μεγάλο δυναμικό αδιάθετων οργανικών αποβλήτων, που εκτιμάται σε 17 εκ τόνους ετησίως και μεγάλη καθυστέρηση στην έγκριση πε-ριβαλλοντικών όρων από τις επιτόπου υπηρεσίες. Η ίδρυση μιας Ευρωπαϊκής Τεχνολογικής Πλατφόρμας βιομεθανίου θα μπορούσε να δώσει τη λύση για την αποτελεσματική διαχείριση και ενεργει-ακή αξιοποίηση των αποβλήτων αυτών.

8. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ1.Aγαπητίδης, Ι., Ζαφείρης, Χ. Ενεργειακή αξι-οποίηση του Βιοαερίου: Ευρωπαϊκές και Εθνι-κές προοπτικές, 2ο Συνέδριο ΕΕΔΣΑ, Φεβρου-άριος 2006 2.Baadstorp, L. Standart prices for biogas installations, Denmark, June 2008.

Τ ΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Page 17: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 15

3.EU, Biofuels in the European Union, A vision for 2030 and Beyond, March 20064.EU, Biomass action plan, December 2005. 5.Gomez, C. Biogas in Germany, Experiences and Policy recommendations, German Biogas Association, December 2008 6.IEA Bioenergy, Biogas upgrading and utilization, Task 24: Energy from biological conversion of organic waste.7.Jonsson, O. Biogas upgrading –Technologies, framework and experience. EON gas, October 2008. 8.Klass, U. Economic and technical aspects of

biogases and their injection, growth potential for biomass/biogas in Germany, May 2008 9.Marcogaz, Injection of Gases from Non-Conventional Sources into Gas Networks, December 200610.Persson, M. Evaluation of upgrading techniques for biogas, Lund University, Sweden, 2003. 11.Swedish Biogas Association. Biogas from manure and waste products- Swedish case studies, Sweden, May 2008.12.Swedish Gas Centre. Adding gas from biomass to the gas grid , Sweden, July 2001.

13.www.dvgw.de14.www.redubar.eu15.Zafiris, Ch. Biogas in Greece, National state of the Art, Redubar EIE/06/221/S12.442663,May 2007. 16.Zafiris, Ch. List of recommendations for installing ‘Biogas feeding-in and feeding-out pool, Redubar EIE/06/221/S12.442663, July 200917.Zαφείρης Χ. Ενεργειακή Αξιοποίηση Βιοαε-ρίου: Τάσεις και Προοπτικές, Δελτίο Πανελλη-νίου Συλλόγου Χημικών Μηχανικών, Αύγου-στος- Σεπτέμβριος 2008.

Page 18: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

16 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η

Γενικά για το βιοαέριο ΧΥΤΑΩς βιοαέριο χαρακτηρίζεται το προϊόν της αναερόβιας χώνευσης βιοαποδομήσιμων οργανικών υλικών. Παράγεται από τις δι-εργασίες της αναερόβιας χώνευσης των αγροτοβιομηχανικών απορριμμάτων, της κοπριάς των ζώων και της χώνευσης των λυμάτων και αποβλήτων σε χώρους ταφής (υγειονομικής ή μη) και τους βιολογικούς καθαρισμούς.Το βιοαέριο αποτελείται κυρίως από μεθά-νιο, διοξείδιο του άνθρακα και σε ελάχι-στες ποσότητες περιέχει άζωτο, υδρογόνο, αμμωνία, υδρόθειο και υδρατμών.Η γενική εξίσωση αναερόβιας μετατροπής των στερεών αποβλήτων είναι η ακόλουθη:οργ. ύλη + H2O + θρεπτ. ουσίες νέα ορ-γανική ύλη + CO2 + CH4 + NH3 + H2S + θερμότηταΩς προϊόν αποδόμησης της οργανικής ύλης, το βιοαέριο είναι μια μορφή ανανε-ώσιμης ενέργειας που είναι δυνατόν:• να χρησιμοποιηθεί ως καύσιμο σε πλει-άδα εφαρμογών για παραγωγή θερμικής ενέργειας• να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή ηλεκτρικής ή/και θερμικής ενέργειας σε μηχανές εσωτερικής καύσης ή σε αεριο-στρόβιλους (συμπαραγωγή ηλεκτρισμού και θερμότητας)• να διοχετευθεί στο δίκτυο του φυσι-κού αερίου και να χρησιμοποιηθεί ακό-

μα και για την κίνηση των αυτοκινήτων μετά την επεξεργασία και την αναβάθμισή του (απομάκρυνση σωματιδίων, H2S, NH3, H2O κ.λπ.). Περισσότερο κατάλληλο για την ανωτέρω χρήση είναι το βιοαέριο που παράγεται από εγκαταστάσεις αναερόβιας χώνευσης και όχι το βιοαέριο που προέρ-χεται από ΧΥΤΑ λόγω της υψηλότερης πε-ριεκτικότητάς του σε αζωτούχες ενώσεις.Το παρόν άρθρο θα επικεντρωθεί κυρί-ως στην αξιοποίηση του βιοαερίου που παράγεται από ΧΥΤΑ ή Χώρους Ανεξέλε-γκτης Διάθεσης Απορριμμάτων (ΧΑΔΑ). Η επικείμενη αποκατάσταση πολλών ΧΑΔΑ στην ελληνική επικράτεια παρουσιάζει αρ-κετό ενδιαφέρον για εφαρμογές βιοαερίου με πολλά πλεονεκτήματα, τα κυριότερα εκ των οποίων είναι:• Μειώνει τις εκπομπές αερίων του θερ-μοκηπίου αφενός περιορίζοντας τις εκπο-μπές μεθανίου (μείωση της δραστικότητας του μεθανίου κατά 21 φορές μέσω της με-τατροπής του σε διοξείδιο του άνθρακα).• Υποκαθιστά (και εξοικονομεί) ορυκτά καύσιμα που χρησιμοποιούνται σε συμβα-τικούς θερμοηλεκτρικούς σταθμούς, εξοι-κονομώντας πρωτογενείς εθνικούς ενερ-γειακούς πόρους (λιγνίτη) και μειώνοντας την ενεργειακή εξάρτηση από τρίτες χώ-ρες.• Συμβάλλει στην ταχύτερη ολοκλήρωση των διαδικασιών αποσύνθεσης και σταθε-

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΒΙΟΑΕΡΙΟΥ ΧΩΡΩΝ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΤΑΦΗΣ

ΣπύροςΚουλουμούνδραςΔιπλ/χος Μηχ/γος Μηχ/κός

Τ ΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Page 19: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 17

ροποίησης των απορριμμάτων εντός του ΧΥΤΑ, επιταχύνοντας την εξάλειψη των οσμών και την αποφυγή εκδήλωσης πυρ-καγιών.• Μειώνει τις απώλειες μεταφοράς του ηλεκτρικού δικτύου, καθώς η διεσπαρμέ-νη παραγωγή γίνεται κατά κανόνα κοντά σε αστικά κέντρα (σημεία κατανάλωσης) και αποφεύγεται έτσι η μεταφορά ηλε-κτρικής ενέργειας από απομακρυσμένους σταθμούς.Η τυπική κ.ό. σύσταση του βιοαερίου που συλλέγεται από ένα ΧΥΤΑ είναι:•Μεθάνιο 45-55%,•Διοξείδιο άνθρακα 36-50%,•Άζωτο 5-10%,•Μονοξείδιο άνθρακα 0,1%,•Μη μεθανιούχες οργανικές ενώσεις (NMOC) 0,01-0,6%,

•Θειούχες ενώσεις 0-1,0%,•Υδρογόνο 0,1% και•Οξυγόνο 0,5-1,5%.Η ΚΘΔ του βιοαερίου υπολογίζεται βά-σει της περιεκτικότητας του σε μεθάνιο (9,95kWh/m3 CH4):0,50 X 9,95kWh/m3 = 4,98kWh/m3.Η ποσότητα και ο ρυθμός του βιοαερίου που παράγεται γενικά σε ένα χώρο από-θεσης είναι πολύ δύσκολο να υπολογι-σθεί και εξαρτάται από πολλές παραμέ-τρους, όπως η σύσταση των απορριμμά-των, ο ρυθμός διάθεσης, η αρχική συμπί-εση, η περιεχόμενη υγρασία, η θερμο-κρασία και η ηλικία των απορριμμάτων.H ποσότητα του βιοαερίου που μπορεί να παραχθεί σύμφωνα με την εξίσωση (4) προκύπτει με βάση την ποσότητα του ορ-γανικού άνθρακα στα απορρίμματα, χω-

ρίς να λαμβάνει υπόψη ότι μέρος του άν-θρακα αυτού δεν δύναται να βιοαποδο-μηθεί. Επομένως, πρέπει να ληφθεί υπό-ψη η ουσιαστική δυνατότητα βιοαποδό-μησης των αστικών στερεών απορριμμά-των (ΑΣΑ).Ο υπολογισμός του δυναμικού βιοαερί-ου ενός χώρου ταφής συνήθως γίνεται με υπολογιστικά προγράμματα, κάποια εκ των οποίων διατίθενται δωρεάν στο δι-αδίκτυο. Το γνωστότερο είναι το υπολο-γιστικό πακέτο LandGEM (Landfill Gas Emission Estimation Model) της Υπηρε-σίας Περιβάλλοντος των ΗΠΑ (US EPA), το οποίο βρίσκεται στην έκδοση 3.0.2 και είναι διαθέσιμο δωρεάν από την ιστοσελίδα http://www.epa.gov/ttn/catc/products.html#software. Το πακέτο τρέ-χει σε περιβάλλον Microsoft Excel.

Εικόνα 1: Τυπική οθόνη του υπολογιστικού πακέτου LandGEM

Page 20: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

18 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η

Τ ΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Το LandGEM (αλλά και οι αντίστοιχες εμπορικές εφαρμογές) καλύπτει το σύνολο των πιθανών ρύπων που μπορεί να προέλ-θουν από τη διαδικασία αποδόμησης των απορριμμάτων. Πιο συγκεκριμένα:• Υπολογίζει τις εκπομπές από μία από-θεση απορριμμάτων με βάση τον ετήσιο ρυθμό απόθεσης, τη χρονική διακύμανση αυτού και τη συνολική δυναμικότητα του χώρου.• Περιλαμβάνει υπολογισμούς όχι μόνο για τους βασικούς ρύπους (μεθάνιο, διο-ξείδιο του άνθρακα) αλλά και για τα ιχνο-στοιχεία που αποτελούν λιγότερο από 1% του παραγόμενου βιοαερίου. Ιδιαίτερη επίσης σημασία δίνεται και στον υπολογι-σμό των μη μεθανιούχων οργανικών συ-στατικών (NMOCs) που παίζουν σοβαρό ρόλο στις φωτοχημικές αντιδράσεις.• Βασίζεται σε μαθηματικούς υπολογι-σμούς που θεωρούν τη διαδικασία απο-δόμησης των απορριμμάτων ως αντίδρα-ση πρώτης τάξης, ως προς το ρυθμό. Χρη-σιμοποιούνται δύο βασικές παράμετροι. Η παράμετρος Lo που παριστάνει τη συ-νολική δυνατότητα παραγωγής μεθανίου από τα απορρίμματα και η παράμετρος k που συμβολίζει το ρυθμό πτώσης της πα-ραγωγής βιοαερίου με το χρόνο. Πρακτικά η τελευταία παράμετρος δείχνει πόσο γρή-γορα μειώνεται ο ρυθμός παραγωγής με-θανίου, αφού έχει φτάσει στην κορύφω-σή του.• Δίνει τη δυνατότητα προσαρμογής των παραμέτρων και δημιουργίας νέων προ-τύπων, προσαρμοσμένων στα τοπικά δε-δομένα.Εκτός των υπολογιστικών μοντέλων μπο-ρούν να χρησιμοποιηθούν και μέθοδοι πεδίου (π.χ. δοκιμαστικές γεωτρήσεις και καύση του αντλούμενου βιοαερίου σε φο-ρητό πυρσό), οι οποίες όμως είναι κατά πολύ ακριβότερες, δίνουν όμως πολύ ακριβέστερες εκτιμήσεις.

Περιγραφή των εγκαταστάσεωνΗ άντληση του βιοαερίου πραγματοποιεί-ται μέσω κατακόρυφων φρεατίων αναρ-ρόφησης και οριζόντιου δικτύου μεταφο-ράς. Τα κατακόρυφα φρεάτια αποτελού-νται από διάτρητο πλαστικό σωλήνα από HDPE κατά ΕΝ 12201-2, ο οποίος εξωτε-ρικά περιβάλλεται από κατάλληλο χαλι-κώδες υλικό κοκκομετρικής διαβάθμισης

16/32, με ποσοστό ανθρακικού ασβεστίου που δεν θα ξεπερνά το 20%, για την προ-στασία του αγωγού. Συνήθως, ένα τμήμα του κατακόρυφου σωλήνα (~2m) αφήνε-ται να προεξέχει από την τελική στρώση αποκατάστασης, τόσο για λόγους λειτουρ-γίας αλλά και εύκολου εντοπισμού και επι-διόρθωσης των κατακόρυφων φρεατίων.Η χωροθέτηση των κάθετων φρεατίων συλλογής βιοαερίου γίνεται βασισμένη σε διάταξη ισόπλευρου τριγώνου όπως πα-ρουσιάζεται στο παρακάτω σχήμα.

Εικόνα 2: Τυπική τομή κατακόρυφου φρεατίου

Η επιλογή της απόστασης μεταξύ των φρεατίων σχετίζεται άμεσα με τις παρα-κάτω παραμέτρους:•Εξασκούμενη υποπίεση

•Παροχή•Διείσδυση ατμοσφαιρικού αέρα και αλ-λοίωση της ποιότητας του βιοαερίουΣτη συνέχεια, τα κατακόρυφα φρεάτια συνδέονται ακτινικά ανά ομάδες (των 12-20) σε υποσταθμούς συλλογής. Σε κάθε σύνδεση τοποθετείται κατάλληλη χειροκί-νητη βάνα, ώστε να μπορούν να τεθούν εκτός λειτουργίας ανά πάσα στιγμή φρε-άτια που παρουσιάζουν τυχόν πρόβλημα. Η μεταφορά του αερίου από το φρεάτιο

προς τους υποσταθμούς γίνεται με οριζό-ντιο δίκτυο, επίσης από HDPE. Η σύνδεση των κατακόρυφων διάτρητων σωλήνων με το οριζόντιο δίκτυο γίνεται με τυπο-ποιημένα τεμάχια τύπου «Τ» ή εύκαμπτα

Page 21: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 19

τμήματα (σπιράλ). Το οριζόντιο δίκτυο αποτελείται από αδιάτρητους αγωγούς και είναι τοποθετημένο εντός της στρώ-σης εξομάλυνσης – προσωρινής αποκα-τάστασης των επιμέρους κυττάρων διάθε-σης. Οι οριζόντιοι αγωγοί συνήθως υπο-λογίζονται για μέγιστη ταχύτητα 10m/s.

Εικόνα 3: Οριζόντιο δίκτυο μεταφοράς βιοαερίου

υπό κατασκευή

Στον υποσταθμό συλλογής εκτελούνται οι εξής ενέργειες: μέτρηση παροχής/σύστα-σης βιοαερίου ανά φρεάτιο, εξισορρό-πηση του δικτύου (με ρύθμιση της υπο-πίεσης ανά φρεάτιο) για τη βελτιστοποί-ηση παροχής και σύστασης και άνοιγμα/κλείσιμο μεμονωμένων φρεατίων ή ολό-κληρου του υποσταθμού. Τέλος, η κατα-σκευαστική δομή του υποσταθμού είναι τέτοια που συμπυκνώματα που παρασύ-ρονται από το βιοαέριο διαχωρίζονται και συλλέγονται σε παγίδες, μέσω των οποίων επιστρέφουν στον απορριμματι-κό όγκο.

Εικόνα 4: Υποσταθμός συλλογής σε φάση κατα-

σκευής

Από τους υποσταθμούς ξεκινούν οι ορι-ζόντιοι κύριοι συλλεκτήριοι αγωγοί, οι οποίοι σταδιακά ενώνονται (ως ένα αντί-

στροφο δενδροειδές σχήμα) έως ότου κα-ταλήξουν σε ένα αγωγό, ο οποίος μεταφέ-ρει το βιοαέριο στην εγκατάστασης ενερ-γειακής αξιοποίησης. Η ροή του αερίου σε όλο το σύστημα των αγωγών από την κεντρική εγκατάσταση έως το πιο απομα-κρυσμένο φρεάτιο γίνεται με εξαναγκα-σμένο τρόπο μέσω εξάσκησης υποπίεσης από συγκρότημα φυσητήρων. Συνήθως (και πάντα ανάλογα με το μέγεθος του ΧΥΤΑ και τη διαστασιολόγηση των αγω-γών βιοαερίου) η μέγιστη υποπίεση που επιλέγεται για τους φυσητήρες είναι της τάξης των 200mbar.

Ο σταθμός ενεργειακής αξιοποίησης, στον οποίο καταλήγει το συλλεγόμενο βιοαέριο, αποτελείται από τα ακόλουθα τμήματα:1.Συγκρότημα φυσητήρων προσαγωγής και πυρσού καύσης έκτακτης ανάγκης2.Ψύξη/αφύγρανση βιοαερίου3.Μέτρηση ποιότητας

Εικόνα 5: Η/Ζ εγκατεστημένα εντός κτιρίου

Εικόνα 6: Η/Ζ εντός container

Page 22: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

20 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η

Τ ΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

4.Ενεργειακή αξιοποίηση σε Η/Ζ ή αεριο-στρόβιλο5.Μετασχηματιστής ανύψωσης τάσης6.Ηλεκτρολογικός εξοπλισμός (πίνακας) δι-ασύνδεσης με το ηλεκτρικό δίκτυο

Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, ο εξο-πλισμός που εγκαθίσταται σε εγκαταστά-σεις ενεργειακής αξιοποίησης του βιοαε-

ρίου είναι προεγκατεστημένος εντός κοντέ-ινερ. Ο τρόπος αυτός διευκολύνει και επι-ταχύνει την εγκατάσταση, καθώς τα επι-μέρους τμήματα έχουν δοκιμαστεί στις εγκαταστάσεις κατασκευής. Κατά συνέ-πεια οι συνδέσεις μεταξύ των τμημάτων είναι κατά πολύ λιγότερες και μειώνεται κατά πολύ τόσο ο χρόνος κατασκευής όσο και ο χρόνος της θέσης σε λειτουρ-γία. Επίσης ελαττώνεται κατά πολύ και ο απαιτούμενος χρόνος κατασκευής των έρ-γων Π/Μ αφού στην πλειοψηφία των πε-ριπτώσεων απαιτείται μόνο κατασκευή βάσεων από οπλισμένο σκυρόδεμα για την έδραση του εξοπλισμού.Σπανιότερα ειδικά τα Η/Ζ μπορεί και να εγκαθίστανται εντός κτιρίου, όταν πρόκει-ται για μεγαλύτερες εγκαταστάσεις.Οι γενικές προδιαγραφές που πρέπει να πληρεί ένας πυρσός καύσης βιοαερίου είναι οι ακόλουθες:•Μέγιστη πίεση στην έξοδο του φυσητή-ρα 210mbar•Συγκέντρωση μεθανίου 30 – 50%•Θερμοκρασία καύσης 1.000 – 1.200°C•Χρόνος παραμονής καυσαερίων > 0.3s•Αναλογία ελάχιστης προς μέγιστη πα-ροχή (turndown ratio) 1 : 5Το ηλεκτρολογικό κομμάτι της εγκατά-στασης αφορά κυρίως την προμήθεια και εγκατάσταση μετασχηματιστή ανύ-ψωσης τάσης 0,4/20kV, κατάλληλης ισχύος και την προμήθεια διακοπτικών μέσων και ηλεκτρονόμων επιτήρησης των συνθηκών του δικτύου. Όλα τα πα-

ραπάνω συνήθως προεγκαθίστανται σε συνεπτυγμένους υποσταθμούς.

Τα βασικά χαρακτηριστικά των Η/Ζ που χρησιμοποιούνται σε τέτοιες εφαρμογές έχουν ως εξής:Ο κινητήρας είναι αεριοκινητήρας με σπινθηριστή, 1.500rpm, υδρόψυκτος, με υπερπλήρωση, 12 ή 16 κυλίνδρων σε διάταξη V και όλον τον απαραίτητο βο-ηθητικό εξοπλισμό, ο οποίος κατ’ ελάχι-στο περιλαμβάνει τα ακόλουθα:•Κατάλληλο σύστημα ψύξεως του κινη-τήρα, με βαλβίδες ασφαλείας και θερ-μοστατικές, σημεία αποστράγγισης (drains), σύστημα προθέρμανσης και τρίοδη βαλβίδα με ηλεκτρικό κινητήρα και αισθητήριο θερμοκρασίας νερού για τον έλεγχό της, ο οποίος εξασκείται από κατάλληλη διάταξη PID, ενσωματωμένη στο σύστημα διαχείρισης του αεριοκινη-τήρα. Για εφαρμογές στην Ελλάδα το σύ-στημα ψύξης θα πρέπει να είναι σχεδι-ασμένο για θερμοκρασία περιβάλλοντος 42°C.•Εκκινητή (μίζα) με μπαταρίες 24V και κατάλληλη ηλεκτρολογική διάταξη για την αυτόματη φόρτιση τους.•Αυτόματο σύστημα αναπλήρωσης των απωλειών λιπαντικού και αντλία προλί-πανσης.•Ανεξάρτητη ένδειξη θερμοκρασίας ανά κύλινδρο με κατάλληλο αισθητήριο και μετάδοση του σήματος στο σύστημα δι-αχείρισης του κινητήρα.

Εικόνα 9: Τυπικό παράδειγμα συνεπτυγμένου υποσταθμού

Εικόνα 7: Συγκρότημα φυσητήρων βιοαερίου Εικόνα 8: Πυρσός καύσης βιοαερίου

Page 23: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 21

•Γραμμή τροφοδοσίας αερίου (gas train), PN16, που να περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστο:oΧειροκίνητο κρουνόoΦίλτρο < 5μm με απόδοση 99%oΡυθμιστή πίεσης αερίουoΦλογοπαγίδαoΑισθητήρια πίεσης και θερμοκρασίας, μανόμετροoΔιακόπτη πίεσης αερίου (gas pressure switch) και σωληνοειδείς (solenoid) βαλβίδες.•Κατάλληλη διάταξη προστασίας από υπερτάχυνση (overspeed) και προστασία από υψηλή θερμοκρασία νερού, πίεση, στάθμη και θερμοκρασία λαδιού.•Ανοξείδωτο (AISI 316L) πλακοειδή εναλλάκτη (-ες) ανάκτησης θερμότητας από το ζεστό νερό ψύξης των κινητή-ρων, εφόσον είναι επιθυμητή η ανάκτη-ση θερμότητας για άλλες χρήσεις.•Έλεγχο του Η/Ζ από κατάλληλο λογισμι-κό (επιτήρησης και συνεχούς ρύθμισης

της λειτουργίας του) και πίνακα ελέγχου και ρύθμισης παραμέτρων του λογισμι-κού αυτού. Το λογισμικό θα πρέπει να είναι σε θέση να μεταφέρει όλα τα σήμα-τα που λαμβάνει από το Η/Ζ σε κεντρικό σύστημα SCADA για την συνολική επι-τήρηση ομάδας Η/Ζ και του βοηθητικού εξοπλισμού τους.•Πυρανιχνευτή (-ές) για ανίχνευση κα-πνού σε περίπτωση πυρκαγιάς εντός του χώρου εγκατάστασης του Η/Ζ.•Μια πλήρη σειρά εργαλείων και ειδι-κών εργαλείων και εγχειριδίων λειτουρ-γίας και συντήρησης για κάθε έργο.Κάθε Η/Ζ πρέπει να έχει τη δυνατότητα αυτόματης συμπλήρωσης των απωλει-ών λιπαντικού λόγω της ημερήσιας κα-τανάλωσης, καθώς και σύστημα αυτόμα-της πλήρωσης της ελαιολεκάνης κατά τις αλλαγές λιπαντικού. Τα χρησιμοποιημέ-να λιπαντικά θα πρέπει να συγκεντρώνο-νται σε ειδική δεξαμενή και να διατίθε-νται σε κατάλληλες εγκαταστάσεις σύμ-

φωνα με τη νομοθεσία.Ο λοιπός εξοπλισμός τοποθετείται είτε στον όροφο του κτιρίου ή επί της οροφής των κοντέινερ και σε γενικές γραμμές πε-ριλαμβάνει: τους σιγαστήρες εξάτμισης, τη γραμμή τροφοδοσίας αερίου και τα κυ-κλώματα οδήγησης του νερού στα ψυγεία.Τα ψυγεία είναι εναλλάκτες νερού – αέρα, οι οποίοι συνήθως αποτελούνται από δύο ανεξάρτητους πυρήνες. Ο πρώτος συνδέ-εται με το κύκλωμα ψύξης των χιτωνίων των κυλίνδρων, της πρώτης βαθμίδας ψύ-ξης του μίγματος αέρα – καυσίμου και του λιπαντικού της μηχανής (κύκλωμα υψηλής θερμοκρασίας ~85-90°C) και ο δεύτερος με τη δεύτερη βαθμίδα ψύξης του μίγμα-τος αέρα – καυσίμου μετά από τον υπερ-συμπιεστή (κύκλωμα χαμηλής θερμοκρα-σίας ~40-45°C). Η απαγωγή της θερμότη-τας γίνεται με εξαναγκασμένη κυκλοφορία αέρα μέσω ανεμιστήρων, οι οποίοι ελέγ-χονται μέσω ρυθμιστή στροφών.Η εγκατάσταση ενός συστήματος ανά-κτησης θερμότητας θεωρείται ενεργεια-κά ωφέλιμη, καθώς αυξάνει τον συνολικό

Page 24: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

22 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η

βαθμό εκμετάλλευσης του χρησιμοποιού-μενου καυσίμου. Βέβαια η οικονομική βι-ωσιμότητα μιας τέτοιας επένδυσης εξαρτά-ται άμεσα από την ύπαρξη θερμικών κατα-ναλωτών πλησίον της μονάδας και από τις ανάγκες τους σε θερμική ενέργεια. Πρό-σθετη ανάκτηση θερμότητας μπορεί να υπάρξει και από τα καυσαέρια του Η/Ζ (~450°C), ανάλογα με τις ανάγκες.Όλος ο εξοπλισμός της εγκατάστασης ελέγ-χεται από σύστημα SCADA, η βασική πα-ράμετρος του οποίου είναι η ισορροπία μεταξύ του φορτίου των Η/Ζ και της εξα-σκούμενης υποπίεσης στα κατακόρυφα φρεάτια άντλησης του βιοαερίου. Οι λοι-πές παράμετροι ρυθμίζονται ανάλογα με τα δύο αυτά μεγέθη προκειμένου να επι-τευχθεί το βέλτιστο αποτέλεσμα.

ΛειτουργίαΟι εγκαταστάσεις ενεργειακής αξιοποίη-σης βιοαερίου συνήθως λειτουργούν από 7.000 (οι μικρότερες) έως 7.500 ώρες ετη-σίως (οι μεγαλύτερες). Η σημαντικότερη παράμετρος για τη λειτουργία τους είναι η επάρκεια βιοαερίου στην κατάλληλη ποι-ότητα (περιεκτικότητα μεθανίου), η οποία δε θα πρέπει να υπολείπεται του 48% για λόγους ευστάθειας των χημικών αντιδρά-σεων εντός του απορριμματικού όγκου, προκειμένου να διατηρηθεί σταθερή η

ποσοτική παραγωγή του βιοαερίου. Η λειτουργία των εγκαταστάσεων γίνεται σε 24ωρη βάση, με μία βάρδια κατά τις πρω-ινές ώρες, ενώ το υπόλοιπο χρονικό διά-στημα της ημέρας υπάρχει αυτοματοποιη-μένο σύστημα κλήσης ενός από τους χειρι-στές που βρίσκεται σε κατάσταση ετοιμό-τητας (stand-by).Για το λόγο αυτό το πιο κρίσιμο μέρος της εγκατάστασης είναι το δίκτυο βιοαερίου το οποίο πρέπει να συντηρείται τακτικά (κα-θαρισμός συμπυκνωμάτων) και να ρυθμί-ζεται ως προς την ποσότητα/ποιότητα του βιοαερίου μέσω της εξασκούμενης υποπί-εσης σε κάθε φρεάτιο. Περιοδικά, λόγω των καθιζήσεων της απορριμματικής μά-ζας, είναι πιθανό να απαιτηθούν επαναγε-ωτρήσεις σε τυχόν κατεστραμμένα φρεά-τια ή να αφαιρεθούν συμπυκνώματα από το οριζόντιο δίκτυο.Αναφορικά με τις μηχανές εσωτερικής καύσης θα πρέπει να τηρούνται τα προ-γράμματα συντήρησης που ορίζει ο κατα-σκευαστής, ενώ ιδιαίτερης σημασίας είναι η επιλογή του λιπαντικού τους. Η επιλογή αυτή καθορίζεται από την περιεκτικότητα του βιοαερίου σε ουσίες που μπορούν να καταστρέψουν τα μεταλλικά μέρη του κινη-τήρα. Απαραίτητες είναι οι τακτικές (κάθε 100 ώρες) αναλύσεις του λιπαντικού σε ει-δικό εργαστήριο με δείγματα που λαμβά-

νονται από την ελαιολεκάνη της μηχανής.Στις αναλύσεις αυτές εξετάζονται οι φυσι-κοχημικές παράμετροι του λιπαντικού (το αν είναι δηλαδή ακόμη σε θέση να εκτε-λέσει το σκοπό για τον οποίο προορί-ζεται) και τα διαλυμένα σε αυτό μέταλλα (Al, Cu Fe, Ni, Zn, κ.λπ.) το κάθε ένα από τα οποία σηματοδοτεί φθορά σε κρίσιμα μέρη της μηχανής. Όλες αυτές οι παράμε-τροι, είτε εξετάζονται αυτοτελώς σε σχέση με τα όρια που δίνει ο κατασκευαστής, είτε εξετάζεται ο ρυθμός μεταβολής (αύξησης ή μείωσής) τους. Σε κάθε περίπτωση, εφό-σον το λιπαντικό κριθεί ακατάλληλο, θα πρέπει να αντικαθίσταται άμεσα.Τα υπόλοιπα μέρη της εγκατάστασης συνή-θως δεν παρουσιάζουν κρίσιμα ζητήματα και κατά συνέπεια οι διαδικασίες συντή-ρησης είναι σχετικά απλές ενώ και τα δι-αστήματα μεταξύ των συντηρήσεων είναι επιμηκυμένα.Τέλος, κατάλληλοι αυτοματισμοί προστα-τεύουν την εγκατάσταση κατά τη λειτουρ-γία της (πυρανίχνευση, ανίχνευση διαρρο-ών βιοαερίου, σχηματισμός εκρηκτικού μίγματος λόγω εισροής αέρα στο δίκτυο βιοαερίου, κ.λπ.) διακόπτοντας σε κάθε περίπτωση τη λειτουργία των Η/Ζ και, κατά περίπτωση, εκτελώντας και άλλες κατάλλη-λες ενέργειες.

Εικόνα 10: Τυπικό αεριοκίνητο Η/Ζ με καύσιμο βιοαέριο

Τ ΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Page 25: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 23

Page 26: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

24 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η

1. ΕισαγωγήΗ Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (ΕΜΥ) έχει εγκαταστήσει μεγάλο αριθμό μετεωρο-λογικών σταθμών σε όλη τη χώρα λαμβάνο-ντας μετρήσεις ταχυτήτων ανέμου και άλλων στοιχείων καιρού (θερμοκρασίες, ατμοσφαι-ρικές πιέσεις, υγρασία κλπ) επί πολλές δεκα-ετίες. Τα στοιχεία αυτά είναι διαθέσιμα προς χρήση σε διάφορες εφαρμογές όπως μελέτες θαλασσίων έργων.Τα στοιχεία της ΕΜΥ δεν έχουν την πληρότη-τα και την αυστηρότητα που απαιτείται στον σχεδιασμό έργων αιολικού δυναμικού σύμ-φωνα με τα διεθνή πρότυπα και ιδιαίτερα το IEC 61400.

Ωστόσο, παρουσιάζουν δύο πολύ σημαντι-κά χαρακτηριστικά:α. Αποτελούν συσσώρευση πολλών ετών και επομένως δεν καλύπτουν μόνο την αναγκαία εποχικότητα, αλλά μπορούν να αποκαλύ-ψουν τάσεις και περιοδικότητες μεγαλύτερης διάρκειας, αναγκαίες στην αξιολόγηση ενός έργου με ορίζοντα ζωής την 20ετία.Αντίθετα, μετρήσεις που λαμβάνονται με με-τεωρολογικούς ιστούς που ανεγείρονται ει-δικά γι’ αυτό τον σκοπό μπορεί να έχουν την αυστηρότητα των κανονισμών καλύ-πτουν όμως τη διάρκεια ενός εώς δύο ετών το πολύ..β. Τα στοιχεία της ΕΜΥ είναι άμεσα διαθέσι-μα με ασήμαντο κόστος σε σύγκριση με το

κόστος των μετρήσεων. Η αξιοποίηση τους επομένως μπορεί να συμβάλλει στην ανά-πτυξη ενός έργου αξιοποίησης αιολικού δυ-ναμικού και μάλιστα σε πολλές φάσεις της ανάπτυξης του, περιλαμβανομένης φυσικά και της προκαταρκτικής σχεδίασης.Τα στοιχεία που παρέχει η ΕΜΥ καλύπτουν πρακτικά όλο τον γεωγραφικό χώρο της χώ-ρας, παρέχοντας ουσιαστική αλληλοεπικάλυ-ψη των περιοχών και επομένως η κατάλληλη επεξεργασία τους μπορεί να αποβεί σοβαρό εργαλείο σχεδιασμού έργων, αλλά και άσκη-σης πολιτικής στον τομέα αυτό.Το παρόν άρθρο επεξεργάζεται μεθοδολογία αξιοποίησης των στοιχείων με τρόπο ώστε να είναι δυνατή η αξιοποίηση τους στις ακό-λουθες κυρίως περιπτώσεις:α. Στην αξιολόγηση του αιολικού δυναμικού της χώρας συνολικά και ανά περιοχή, συ-μπληρώνοντας υπάρχοντες χάρτες και στοι-χεία.β. Στη συγκριτική αξιολόγηση εναλλακτικών θέσεων ανάπτυξης αιολικού δυναμικού και στην προκαταρκτική επιλογή θέσης και δια-στασιολόγηση μιας εγκατάστασης.γ. Στον προκαταρκτικό σχεδιασμό ενός αιο-λικού πάρκου και στην ανάπτυξη πλάνου ερ-γασιών έως την οριστικοποίηση του σχεδια-σμού. Στο πλάνο περιλαμβάνεται και ο σχε-διασμός του αναγκαίου συστήματος μετρή-σεων, ο αριθμός και οι θέσεις των ιστών, προβλέψεις οικονομικών αποτελεσμάτων

Μεθοδολογία αξιοποίησης των ανεμολογικών στοιχείων της ΕΜΥ σε έργα ανάπτυξης αιολικού δυναμικού της χώρας

και σε μελέτες θαλασσίων έργων

ΔρΔασκαλάκηςΑντώνης,Ναυπηγός Μηχ/γος και θαλάσσιος Μηχανικός, ΣταματιάδηςΑριστοτέλης,Ναυπηγός Μηχ/γος Μηχανικός, ΣτεργιοπούλουΑφροδίτη,Ναυπηγός Μηχανικός, ΔασκαλάκηΈλενα,Ηλεκτρολόγος Μηχανικός

Τ ΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Page 27: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 25

και βιωσιμότητας του έργου κλπ.δ. Η συναξιολόγηση λεπτομερών μετρή-σεων που θα ληφθούν σε μια περιοχή με την ανάπτυξη μοντέλου μακροπρόθεσμων προβλέψεων και σε βάθος χρόνου ώστε να καλύπτεται ο χρόνος ζωής του σχεδιαζό-μενου έργου.ε. Η συνακόλουθη πρόβλεψη ακραίων κα-ταστάσεων που αποτελεί προϋπόθεση τόσο για την επιλογή των κατάλληλων μηχανών και τον σχεδιασμό της υποδομής εγκατάστα-σης, όσο και για την αξιολόγηση των αναμε-νόμενων κινδύνων που υπεισέρχονται στην σχεδιαζόμενη διάρκεια του έργου.Παράλληλα τα στοιχεία της ΕΜΥ χρησιμο-ποιούνται ευρύτατα από μελετητές θαλασ-σίων έργων, κυρίως λιμενικών έργων. Η χρήση τους όμως δεν γίνεται με την επι-στημονική τεκμηρίωση που είναι αναγκαία, ώστε η μεταφορά των δεδομένων από ένα σταθμό της ΕΜΥ στον τόπο ενός έργου να λαμβάνει υπόψη τις αναγκαίες διορθώσεις των στοιχείων αυτών. Μάλιστα σε ορισμέ-νες περιπτώσεις η γεωμορφολογία στον τόπο του έργου είναι σημαντικά διαφορε-τική από αυτή του σταθμού. Τοπικά φαινό-μενα καθίστανται σημαντικά, αλλά ο τρόπος χρήσης των στοιχείων τους τα αγνοεί.Το άρθρο περιγράφει τη μεθοδολογία και το μαθηματικό υπόβαθρο των αναλύσε-ων, προτείνει μεθόδους «διόρθωσης» των στοιχείων, λαμβάνοντας υπόψη τη θέση και τα άλλα στοιχεία των σταθμών της ΕΜΥ, ει-σάγει την έννοια της τοποθεσίας αναφοράς ή του ιδεατού σταθμού, μεταφέροντας όλα τα στοιχεία των μετρήσεων στην τοποθε-σία αυτή και περιγράφει το λογισμικό που αναπτύχθηκε με σκοπό την υλοποίηση της προτεινόμενης μεθοδολογίας.2. Το δίκτυο μετρήσεων της ΕΜΥ και τα δι-αθέσιμα στοιχείαΣτην σχήμα 1 δίδεται χάρτης της Ελλάδας με την κατανομή και τις θέσεις των σταθ-μών μετρήσεων που διαθέτει η ΕΜΥ. Στα κυκλάκια που υποδηλώνουν τη θέση των σταθμών δίδονται τα έτη λειτουργίας τους. Στο Παράρτημα 1 δίδεται πλήρης κατάλο-γος με τα στοιχεία κάθε σταθμού, περιλαμ-βανομένων των γεωγραφικών συντεταγμέ-νων του σταθμού, το ύψος του ιστού μέτρη-σης, την περίοδο συλλογής στοιχείων κλπ.Στον πίνακα 1 δίδονται τα ετήσια στοιχεία από τον σταθμό της Μυτιλήνης. Τα στοι-χεία δίδουν για 12 κλίμακες Beaufort τις

συχνότητες εμφάνισης τους σε οκτώ διευ-θύνσεις ανέμου, ήτοι, Βόρεια (Ν), Βορειο-ανατολική (NE), Ανατολική (Ε), Νοτιοανα-τολική (SE), Νότια (S), νοτιοδυτική (SW), Δυτική (W) και βορειοδυτική (NW).Σε κάθε διεύθυνση πνοής ανέμου και κλί-μακα Beaufort (BS) δίδεται η συχνότητα εμ-φάνισης επί τοις εκατό του χρόνου, με τον χρόνο να αναφέρεται στη χρονική περίοδο αναφοράς (το έτος για τα ετήσια αποτελέ-σματα και τον αντίστοιχο μήνα για τους πί-νακες των μηνιαίων αποτελεσμάτων.Ο πίνακας 2 δίδει τα αντίστοιχα στοιχεία του μηνός Ιανουαρίου από τον υπόψη σταθ-

μό, ενώ στο Παράρτημα 1 δίδονται οι πλή-ρεις πίνακες ανεμολογικών στοιχείων και για τους δώδεκα μήνες για τον σταθμό αυτό.Για την συνεπή αναφορά στα αποτελέσμα-τα δίδεται ο πίνακας 3 που περιλαμβάνει τις κλίμακες Beaufort (BS), το εύρος των ταχυτήτων σε knots που αντιστοιχεί σε κάθε κλίμακα, το αντίστοιχο εύρος τιμών σε m/sec καθώς και τις αντίστοιχες μέσες τιμές των διαστημάτων αυτών.

Σχήμα 1. Γεωγραφική κατανομή των μετεωρολογι-κών σταθμών της ΕΜΥ. Στους κύκλους τα έτη λει-τουργίας.

Πίνακας 1. Ετήσια ανεμολογικά στοιχεία Πίνακας 2. Ανεμολογικά στοιχχεία Ιανουαρίου

Page 28: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

26 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η

Σε κάθε σταθμό επίσης συλλέγονται και δίδονται πλήρη κλιματολογικά στοιχεία περιλαμβανομένης της θερμοκρασίας (μέσες και ακραίες τιμές) ανά μήνα και έτος, πίεσης, σχετικής υγρασίας κλπ.Στον πίνακα 4 δίδονται τα στοιχεία ατμοσφαιρικής πίεσης από τον ίδιο σταθμό (της Μυτιλήνης), ενώ αντίστοιχα στοιχεία δίδονται για τις υπόλοιπες παραμέτρους.

Τ ΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Πίνακας 3. Συσχετίσεις της κλίμακας Beaufort με ταχύτητες ανέμου και καταστάσεις θάλασσας

Πίνακας 4. Στοιχεία ατμοσφαιρικής πίεσης από τον σταθμό της Μυτιλήνης

Page 29: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 27

Οι μετρήσεις της ΕΜΥ ακολουθούν τις προ-διαγραφές του Παγκόσμιου Οργανισμού Μετωρολογίας (World Meteorological Organization) και καταγράφονται από πα-ρατηρητές ανά τρίωρο στην διάρκεια του 24ωρου.Η διάρκεια της παρατήρησης ανέρχεται σε περίπου 10 λεπτά, η ταχύτητα κατα-τάσσεται σε μια κλίμακαBeaufort και η διεύθυνση του σε έναν από τους οκτώ τομείς διευθύνσεων ανέ-μου.Ο αριθμός των παρατηρήσεων μιας κλί-μακας και μιας διεύθυνσης σε μια ορι-σμένη χρονική περίοδο δίδει τη συχνό-τητα εμφάνισης της την περίοδο αυτή και δίδεται επί τοις εκατό της συνολικής δι-άρκειας της περιόδου αυτής.Οι παρατηρήσεις ανέμου θεωρείται ότι λαμβάνονται σε ένα ύψος 10 μέτρων από την επιφάνεια του εδάφους.Η μέθοδος που λαμβάνονται οι καταγρα-φές εμπεριέχει και τον υποκειμενισμό του παρατηρητή και φυσικά, όπως προανα-φέρθηκε δεν έχει την αυστηρότητα που απαιτούν οι σημερινές απαιτήσεις τουλά-χιστον στον ενεργειακό τομέα. Θα πρέπει να θεωρηθούν ως στατιστική δειγματολη-ψία παρά ως μέτρηση.Από τα προαναφερόμενα γίνεται φανε-ρό ότι δεν καταγράφεται ταχύτητα ανέ-μου, αλλά γίνεται κατάταξη της ταχύτητας σε μια κλίμακα που η κάθε μία έχει ένα εύρος τιμών, όπως αυτό δίδεται στον πί-νακα 3. Δεδομένου ότι ο άνεμος συνιστά ένα στοχαστικό φαινόμενο που μπορεί να θεωρηθεί ότι η διακύμανση των τιμών ακολουθεί μια ορισμένη κατανομή ο τρό-πος της δειγματοληψίας μπορεί να απο-δώσει το στατιστικό περιεχόμενο των πα-ραμέτρων ανέμου, εφόσον το δείγμα εί-ναι ικανοποιητικό.Είναι γνωστό ότι οι ταχύτητες ανέμου ακολουθούν την κατανομή Weibull και επομένως ένα κρίσιμο τεστ για την αξιο-πιστία των μετρήσεων της ΕΜΥ μπορεί να θεωρηθεί η εξέταση τους σε σχέση με την θεωρητική αυτή κατανομή, όπως θα φα-νεί στα επόμενα.Σημειώνεται ότι η ΕΜΥ προγραμματίζει την εγκατάσταση ιστών μέτρησης ανέ-μου με βάση τις σύγχρονες απαιτήσεις και τη συσχέτιση των μετρήσεων από τους ιστούς αυτούς με τις παρατηρήσεις

που θα γίνονται παράλληλα, ώστε να δια-πιστωθούν οι αποκλίσεις που θα λαμβά-νονται υπόψη στον τρόπο που «διαβάζο-νται» οι παλαιότερες καταγραφές της.Με βάση τα παραπάνω και για την περαι-τέρω διερεύνηση των δυνατοτήτων αξιο-ποίησης των στοιχείων της ΕΜΥ θεωρεί-ται στα επόμενα ότι οι ταχύτητες είναι μέ-σες ωριαίες. Η υπόθεση αυτή θα διερευ-νηθεί και στα επόμενα.

Σημειώνονται επίσης τα ακόλουθα:1. Πλήρη στοιχεία, όχι μόνο για τον Σταθ-μό της Μυτιλήνης, δίδονται από την ίδια την ΕΜΥ. Στη διάρκεια αυτού του άρθρου και όπου κρίνεται σκόπιμο για την κατα-νόηση της μεθοδολογίας θα δίδονται επί-σης επιπρόσθετα στοιχεία.2. Η ΕΜΥ μπορεί να διαθέσει τα στοιχεία αυτά αναλυτικά ανά έτος από την ημερο-μηνία έναρξης λειτουργίας του σταθμού ή σωρευτικά για την τελευταία 10ετία (1994-2004) με τρόπο ώστε να είναι δυ-νατή ανίχνευση μεταβολών πέραν των εποχικών, στοιχεία που μπορούν να λη-φθούν υπόψη σε μοντέλα μακρόχρονης πρόβλεψης, όπως θα αναφερθεί στη συ-νέχεια.

3. Στατιστική επεξεργασία των στοιχείων της ΕΜΥΌπως προαναφέρθηκε οι καταγραφές της ΕΜΥ δεν διαθέτουν τη σχολαστικό-τητα των καταγραφών που επιβάλλουν οι προδιαγραφές IEC-61400 σχετικά με τις μετρήσεις αιολικού δυναμικού έχουν όμως το τεράστιο πλεονέκτημα του βά-

θους χρόνου στον οποίο ελήφθησαν, την πληρότητα τους και την άμεση συσχέτιση τους με όλες τις βασικές κλιματολογικές παραμέτρους.

Στην παρούσα εργασία θα εξετασθεί η δυνατότητα αξιοποίησης των στοιχείων αυτών σε μια σειρά εφαρμογών, περι-λαμβανομένων των ενεργειακών υπολο-γισμών σε έργα αιολικού δυναμικού, με-λέτες θαλασσίων έργων κλπ.Με βάση την παρουσίαση των στοιχείων που προηγήθηκε κατασκευάζονται δια-γράμματα συχνοτήτων εμφάνισης ταχυτή-των ανέμου όπως αυτό του σχήματος 4. Για την κατασκευή των διαγραμμάτων η κάθε κλίμακα αντιστοιχίζεται με τη μέση ταχύτητα ανέμου της κλίμακας σύμφωνα με τον πίνακα 3.

Σχήμα 6. Οι επί τοις εκατό συχνότητες εμφάνισης τα-χυτήτων σε m/sec

Σταθμός Μυτιλήνης, Ετήσια και Ιανουαρίου

Τα ίδια διαγράμματα κατασκευάζονται με την ταχύτητα να δίδεται σε m/sec, όπως στο σχήμα 6 που είναι το ίδιο με το διά-γραμμα του σχήματος 4.

Σχήμα 5 και 6. Κατανομή συχνοτήτων εμφάνισης ταχυτήτων ανέμου σε B5Σταθμός Μυτιλήνης, Μήνας 1-Ιανουάριος συνολικά και μήνας Ιανουάριος, βόρειες διευθύνσεις

Page 30: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

28 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η

Σχήμα 6α. Τα ίδια στοιχεία από το σταθμό της Λήμνου

Τα ίδια στοιχεία παρουσιάζονται ως συναρτήσεις πυκνότητας πιθανότητας (σππ) όπως αυτό του σχήματος 7 που δίδει τα ίδια στοιχεία του Ιανουαρίου από τον σταθμό της Μυτιλήνης

Σχήμα 7. Συναρτήσεις πυκνότητας πιθανότητας εμφάνισης ταχυτήτων. Έτος, Ιανουάριος Σταθμός 667, Μυτιλήνης

Τ ΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Page 31: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 29

Page 32: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

30 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η

Σχήμα 7α. Τα αντίστοιχα στοιχεία του σταθμού Λήμνου

Αντίστοιχα διαγράμματα μπορούν να παραχθούν για κάθε μία από τις οκτώ διευθύνσεις που είναι διαθέσιμες και συνολικά για κάθε μήνα, καθώς επίσης και για το σύνολο του έτους (σύνολα έτους και για κάθε μία από τις διευθύνσεις).

Για την ολοκλήρωση της εικόνας στο σχήμα 8 δίδεται η ροζέτα των σππ του μηνός Ιανουαρίου, ενώ το σχήμα 9 δίδει το ίδιο διάγραμμα για τα ετήσια στοιχεία.

Σχήμα 8. Η ροζέτα κατανομής διευθύνσεων ανέμου μηνός Ιανουαρίου. Σταθμός Μυτιλήνης

Σχήμα 9 Η ροζέτα κατανομής διευθύνσεων ανέμου έτους. Σταθμός Μυτιλήνης.

Τ ΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Page 33: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 31

Page 34: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

32 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η

Όπως προαναφέρθηκε οι ταχύτητες ανέ-μου ακολουθούν την δι-παραμετρική κα-τανομή Weibull και ένα κρίσιμο τεστ επο-μένως, για την συνέπεια των μετρήσεων της ΕΜΥ, είναι ο έλεγχος των προαναφε-ρόμενων κατανομών και η συμφωνία τους με την κατανομή Weibull.Η κατανομή Weibull δίδεται από τη σχέση: (1)

Όπου p(u) η σππ της μεταβλητής u, εδώ η ταχύτητα του ανέμου, Κ είναι η παράμε-τρος μορφής και c ηπαράμετρος μεγέθους της κατανομής.Η μεταβλητή u έχει μια σωρευτική κατανο-μή πιθανότητας που δίδεται από τη σχέση:

( 2 ) Διπλή λογαρίθμηση της σχέσης (2) δίδει:

(3)

Με την σππ p(u), όπως προκύπτει κατα-νομή P(>u). Για κάθε δύο ζεύγη τιμών με αγνώστους τα K, c. Με περισσότερα ζεύγη τιμών προκύπτουν αντίστοιχα ζεύγη τιμών δίδουν ένα διαφορετικό βαθμό προσαρ-μογής στα δεδομένα.Με μεθόδους αξιολόγησης του βαθμού προσαρμογής μπορεί να επιλεγεί καλλίτε-ρα ανταποκρίνεται στα δεδομένα μαςΘα πρέπει να σημειωθεί ότι σε όλα τα επό-μενα δεν χρησιμοποιείται η θεωρητική κα-τανομή αλλά τα ίδια τα στοιχεία σε διάφο-ρες μορφές έκφρασης προκύπτουν στατι-στικές παράμετροι, όπως μέσες τιμές, δι-ασπορά, αλλά και συν πιθανότητας διαθέ-σιμης ισχύος, προβλεπόμενα μέγιστα και ελάχισταΣτο σχήμα 10 δίδεται η προαναφερόμε-νη ετήσια σππ των ταχυτήτων ανέμου και η αντίστο κατανομή Weibull με παραμέ-

τρους m/sec για τα στοιχεία του έτουςΣτο Παράρτημα 3 δίδεται η πλήρης σει-ρά των σππ για τον σταθμό της Μυτιλήνης καθώς και πίνακας των αντίστοιχων τιμών των παραμέτρων Κ

Σχήμα 10. Οι σππ του μηνός ΙανουαρίουWeibull. Σταθμός Μυτιλήνης.

Σχήμα 10α. Τα αντίστοιχα στοιχεία από τον Σταθμό 650 της Λήμνου.

Αντίστοιχα στοιχεία προκύπτουν για οποιοδήποτε άλλο σταθμό της ΕΜΥ, άλ-λοτε με καλύτερη και άλλοτε με λιγότερο καλή προσαρμογή των δεδομένων στη θε-ωρητική κατανομή Weibull. (Στο σχήμα 10α δίδονται τα αντίστοιχα στοιχεία του σταθμού της Λήμνου).

Είναι όμως σημαντικό να επισημάνουμε ότι σε όλες τις περιπτώσεις η προσαρμογή των παρατηρήσεων της ΕΜΥ στη θεωρητι-κή κατανομή Weibull είναι ιδιαίτερα καλή και μας επιτρέπει να θεωρήσουμε ότι τα

στοιχεία της ΕΜΥ είναι πλήρως αξιοποιή-σιμα.

Εκείνο που δεν μπορεί να προσδιορισθεί από τη μέχρι τώρα διερεύνη-ση είναι ο βαθ-μός αξιοπιστίας και ένας συντε-λεστής αβεβαι-ότητας που θα μπορεί να λαμ-βάνεται υπό-ψη σε αναλύσεις ευαισθησίας.

Παρατηρε ί τα ι επίσης, από τα στοιχεία που παρουσιάσθη-καν μέχρι τώρα η ανάγκη μιας ιδιαίτερης μετα-χείρισης της πε-

ριόδου ηρεμίας, όπως καταγράφεται από την ΕΜΥ.Τα ζητήματα αυτά θα συζητηθεί στα επό-μενα.Στον πίνακα 5 δίδονται οι παράμετροι K, c για όλους του μήνες του έτους, για τα ετήσια αποτελέσματα και για τις 8 διευ-θύνσεις ανέμου.

Τ ΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Page 35: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 33

Πίνακας 5. Παράμετροι Κ και c της Weibull για τα μηνιαία και ετήσια στοιχεία του σταθμού Μυτιλήνης

Στον πίνακα 6 δίδονται οι μέσες τιμές των ταχυτήτων ανέμου ανά μήνα, έτος και διεύθυνση, ενώ στονπίνακα 7 δίδονται αντίστοιχες τιμές της διασποράς.

Πίνακας 6 Μέσες τιμές ταχυτήτων ανέμου ανά διεύθυνση, μήνα και έτος από τον σταθμό της Μυτιλήνης

Πίνακας 7. Οι αντίστοιχες τιμές της διασποράς

Page 36: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

34 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η

Τ ΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Η ανάλυση που προηγήθηκε καταδεικνύ-ει τη συνέπεια των στοιχείων της ΕΜΥ και υπογραμμίζει τη δυνατότητα αξιοποίησης τους σε μια σειρά από εφαρμογές, περι-λαμβανομένων των ενεργειακών υπολογι-σμών, καθώς και για τον υπολογισμό του κυματικού κλίματος σε μια θαλάσσια πε-ριοχή στην μελέτη θαλασσίων και παρά-κτιων έργων.Θα δείξουμε επίσης τη δυνατότητα αξιο-ποίησης των στοιχείων αυτών στην αξιο-λόγηση του θαλάσσιου ενεργειακού δυνα-μικού μιας περιοχής, όπως θα φανεί στην συνέχεια.Η αξιοπιστία των στοιχείων της ΕΜΥ θα εξετασθεί και με άλλες μεθόδους στη συνέ-χεια και κυρίως με τη σύγκριση των απο-τελεσμάτων που προκύπτουν από αυτά με αντίστοιχα που προκύπτουν από μετρή-σεις αιολικού δυναμικού που ελήφθησαν από μετεωρολογικούς ιστούς που εγκατα-στάθηκαν για τον σκοπό αυτό και που οι μετρήσεις τους έγιναν με βάση τις απαιτή-σεις του IEC 61400.Πριν αυτό γίνει δυνατό απαιτείται η δι-ερεύνηση των συνθηκών κάτω από τις οποίες ελήφθησαν οι μετρήσεις και ει δυ-νατό η “διόρθωση” των στοιχείων σε τρό-πο που να μπορούν να μεταφερθούν σε οποιοδήποτε άλλο σημείο στην ακτίνα του μικροκλίματος που καλύπτει ο σταθμός.Στην επόμενη παράγραφο γίνεται αναφο-ρά στα στοιχεία αυτά και προτείνονται μέ-θοδοι προσαρμογής και διόρθωσης των στοιχείων της ΕΜΥ.

4. Εξάρτηση των στοιχείων μέτρησης από τα γεωμορφολογικά και κλιματικά δεδομένα της περιο-χής εγκατάστασης του σταθμούΟι μετρήσεις ανέμου που λαμβάνονται σε ένα σημείο εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από μια σειρά παραμέτρους που θα πρέ-πει προσεκτικά να προσδιορισθούν και να αναφέρονται στα πρωτόκολλα μέτρη-σης ώστε οι καταγραφές να έχουν στοιχεία αντικειμενικότητας και να είναι δυνατή η χρήση τους σε τρόπο που να ελαχιστοποι-ούνται τα σφάλματα.

Ανάμεσα στις παραμέτρους που επηρεά-ζουν τα στοιχεία των μετρήσεων είναι:• Το είδος των οργάνων μέτρησης και η τεκμηρίωση της καλής ρύθμισης τους

• Το ανάγλυφο της περιοχής εγκατάστασης των ιστών μέτρησης• Ο συντελεστής τραχύτητας του εδάφους• Το υψόμετρο (απόλυτο) της τοποθεσίας• Το ύψος του ιστού μέτρησης από το έδα-φος• Ο τρόπος και η συχνότητα της δειγμα-τοληψίας• Η πίεση, η θερμοκρασία, η σχετική υγρασία, η πυκνότητα του αέραΤα προαναφερόμενα είναι ευρέως γνωστά σε ευρύ φάσμα επιστημόνων, αλλά σήμε-ρα με τη δυναμική εξέλιξη των ενεργεια-κών επενδύσεων στον τομέα του αιολι-κού δυναμικού είναι γνωστά ακόμα και σε τραπεζίτες και επενδυτές που απαιτούν πλήρη αξιοπιστία των στοιχείων στα οποία εδράζεται η βιωσιμότητα μιας επένδυσης στον τομέα αυτό.Προκειμένου να καταστεί αξιόπιστη κατά το δυνατόν η χρήση των στοιχείων της ΕΜΥ εισάγεται η ακόλουθη μεθοδολογία.• Η θέση των σταθμών της ΕΜΥ είναι γνω-στή (στο Παράρτημα 3 δίδονται και οι γε-ωγραφικές συντεταγμένες τους) και επο-μένως είναι δυνατόν να προσδιορισθούν οι γεωμορφολογικές συνθήκες που ισχύ-ουν κατά τη λήψη των μετρήσεων/παρατη-ρήσεων.• Τα κλιματικά χαρακτηριστικά της θέσης του σταθμού είναι επίσης γνωστά από τις ίδιες τις καταγραφές της ΕΜΥ, όπως προ-αναφέρθηκε.• Εισάγεται εδώ η έννοια του ιδεατού σταθμού ή της θέσης αναφοράς και στην οποία μεταφέρονται τα πραγματικά στοι-χεία από τις μετρήσεις της ΕΜΥ.Ο ιδεατός σταθμός σε πλήρη αντιστοιχία με τον πραγματικό σταθμό, συνιστά μια ιδανική τοποθεσία με συγκεκριμένες γε-ωμορφολογικές και κλιματικές συνθήκες, όπως θα αναλυθεί στα επόμενα και με συγκεκριμένες παραμέτρους μετρήσεων. Από την τοποθεσία αυτή είναι εύκολο να μεταφερθούν τα στοιχεία σε οποιαδήπο-τε άλλη περιοχή ενδιαφέροντος, μέσα στα όρια ισχύος του μικροκλίματος της περι-οχής.

Ο προσδιορισμός των συνθηκών σε κάθε σταθμό δεν είναι εύκολη δουλειά, μπορεί όμως να γίνει άπαξ με την ανάληψη συγκε-κριμένου έργου σε συνεργασία και με την ΕΜΥ. Στα πλαίσια ενός τέτοιου έργου μαζί

με τον προσδιορισμό των συνθηκών κάθε σταθμού θα γίνει και η μεταφορά των ήδη υπαρχόντων στοιχείων στον ιδεατό σταθ-μό και τα στοιχεία αυτά θα μπορούν να εί-ναι διαθέσιμα στους μελετητές,επενδυτές και στον κάθε ενδιαφερόμενο.Με σκοπό τη συστηματική παρουσίαση της προαναφερόμενης μεθοδολογίας γί-νεται στα επόμενα μια σύντομη αναφο-ρά στις παραμέτρους που επηρεάζουν και προσδιορίζονται οι βασικές σχέσεις υπο-λογισμών και διόρθωσης των στοιχείων που υιοθετούνται στην παρούσα εργασία.

4.1 Γεωμορφολογία της περιοχής μετρήσεωνΔύο παράμετροι, που συνδέονται με τη γεωμορφολογία, επηρεάζουν καθοριστι-κά τις μετρήσεις που λαμβάνονται σε μια περιοχή.Η πρώτη αφορά τον συντελεστή τριβής της επιφάνειας (wind shear) που καθορί-ζει τη διαμόρφωση του οριακού στρώμα-τος στην περιοχή και την ταχύτητα σε ύψη διαφορετικά από εκείνο που ελήφθησαν οι μετρήσεις.Η δεύτερη αφορά την ύπαρξη εμποδίων (κτήρια, μεγάλα δένδρα κλπ) που «σκιά-ζουν» την περιοχή μετρήσεων, αλλοιώνο-ντας τις πραγματικές ταχύτητες.Στην πραγματικότητα τα φαινόμενα που υπεισέρχονται είναι πολύ πιο σύνθετα και για τον εντοπισμό τους κατασκευάζε-ται μοντέλο με το ανάγλυφο της περιοχής και στο οποίο τοποθετούνται τυχόν εμπό-δια. Με βάση το μοντέλο αυτό πραγματο-ποιούνται αναλυτικοί υπολογισμοί ρευ-στομηχανικής . Η εργασία αυτή μπορεί να αναληφθεί στα πλαίσια του προτεινόμε-νου έργου που προαναφέρθηκε.Στην παρούσα εργασία η περιοχή αξιολο-γείται με βάση χάρτες της περιοχής εγκα-τάστασης του σταθμού και για κάθε διεύ-θυνση ανέμου κατατάσσεται σε μια κλά-ση τραχύτητας, σύμφωνα με την κατηγο-ριοποίηση του European Wind Atlas και αποδίδεται ένα μήκος τραχύτητας.Στην σχήμα 11 φαίνεται χάρτης από το Google στην περιοχή του σταθμού Μυτι-λίνης, ενώ στον πίνακα 7 δίδονται οι κλά-σεις και τα μήκη τραχύτητας που εκτιμού-νται για τον σταθμό της Μυτιλήνης.

Page 37: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 35

Σχήμα 11. Χάρτης Google της περιοχής εγκατάστα-σης του σταθμού της Μυτιλήνης

Επί του χάρτη έχει τοποθετηθεί ο σταθ-μός με βάση της γεωγραφικές συντεταγμέ-νες του και έχουν χαραχθεί κύκλοι ακτίνας 1000, 1500 και 2000m, οι τομείς των δι-ευθύνσεων ανέμου και δίδονται τα υψόμε-τρα σε χαρακτηριστικά σημεία. Λεπτομε-ρέστεροι χάρτες της ΓΥΣ σε κατάλληλες κλί-μακες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για το σκοπό αυτό.Σημειώνεται επίσης ότι για μεγαλύτερη ακρίβεια στους υπολογισμούς οι 8 διευ-θύνσεις της ΕΜΥ μπορούν να γίνουν 16 με απλό μοντέλο κατανομής των υπαρχόντων μετρήσεων στους 16 αντί των 8 τομέων. Στην κατανομή αυτή μπορούν να ληφθούν υπόψη τα στοιχεία του αναγλύφου ή τυχόνσκιάσεις.Για τους υπολογισμούς που επακολου-θούν χρησιμοποιούνται οι ακόλουθες βα-σικές σχέσεις :

Όπου υ1 και υ2 οι ταχύτητες ανέμου στα ύψη h1 και h2 αντίστοιχα και γ η τιμή του συντελεστή τριβής.

Όπου z0 το μήκος τραχύτητας εξαρτώμενο από το ανάγλυφο και το είδος της επιφάνει-

ας του εδάφουςπέριξ του σημείου μέτρησης σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση του European Wind Atlas.Από τις δύο προαναφερόμενες σχέσεις προ-κύπτει η τιμή γ.Με βάση τις σχέσεις αυτές και την υπόθεση ότι το πάχος του οριακού στρώματος φθάνει τα 2000 m μπορούν να υπολογισθούν οι τα-χύτητες σε δύο περιοχές με το ίδιο μικροκλί-μα αλλά με διαφορετικό μήκος τραχύτητας.Για να ληφθούν υπόψη τυχόν εμπόδια που αλλοιώνουν τις μετρήσεις σε μια περιοχή συγκριτικά με μια άλλη με το ίδιο μικροκλί-μα, αλλά στην οποία δεν υπάρχουν εμπό-δια ακολουθείται η μέθοδος του συντελεστή σκίασης που αποδίδεται σε κάθε μία από τις οκτώ (ή δεκαέξι) διευθύνσεις ανέμου. Ο συ-ντελεστής (%) δίδει το ποσοστό μείωσης της

ταχύτητας ανέμου που καταγράφεται στην περιοχή μετρήσεων από μια συγκεκριμέ-νη διεύθυνση ως αποτέλεσμα της ύπαρξης εμποδίων.Η εκτίμηση του συντελεστή σκίασης γίνεται με βάση το μέγεθος του εμποδίου το είδος του και την απόσταση του από τον ιστό μέτρησης. Η εκτίμηση φυσικά μπορεί να γίνει με χρήση πιο αναλυτικών μοντέλων CFD όπως το WASP που προαναφέρθηκε.Στον πίνακα 4 δίδονται τα προαναφερόμενα στοχεία από τον σταθμό της Μυτιλήνης.

Πίνακας 4. Τα γεωμορφολογικά στοιχεία του σταθ-

μού της Μυτιλήνης

Οι εκτιμήσεις αυτές επιδέχονται κριτικής, αλλά χρησιμοποιούνται κυρίως για την πιο συστηματική παρουσίαση της μεθοδολο-γίας που ακολουθείται.

4.2 Μικροκλίμα της περιοχής μετρήσεωνΟι κλιματικές συνθήκες στην περιοχή των σταθμών δίδονται από την ΕΜΥ και δείγ-μα των στοιχείων αυτών δόθηκαν στην πα-ράγραφο 2. Με βάση τα στοιχεία αυτά κα-ταρτίζονται οι πίνακες 9, 10 και 11 που δί-δουν τις μέσες τιμές θερμοκρασίας, πίεσης και σχετικής υγρασίας για κάθε μήνα του έτους καθώς και οι μέσες ετήσιες τιμές.

Πίνακας 5. Μέσες τιμές θερμοκρασιών ανά μήνα και ετήσιες σταθμού Μυτιλήνης

Page 38: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

36 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η

Τ ΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Πίνακας 6. Μέσες τιμές ατμοσφαιρικής πίεσης ετήσιες και ανά μήνα σταθμού Μυτιλήνης

Πίνακας 7. Μέσες τιμές σχετικής υγρασίας

Στους πίνακες υπάρχει η πρόβλεψη να χρησιμοποιηθούν διαφορετικές τιμές για κάθε μια από τις οκτώδιευθύνσεις ανέμου δεδομένου ότι ιδιαίτερα η θερμοκρασία και η σχετική υγρασία είναι συναρτήσειςτων διευθύνσεων αυτών.Από τα αναλυτικά στοχεία της ΕΜΥ είναι δυνατόν να κατασκευασθούν απλά

Page 39: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 37

μοντέλα εκτίμησης των μέσων τιμών για κάθε διαφορετική διεύθυνση, εδώ όμως για λόγους απλότητας δεν θα γίνει αυτό.Από τα παραπάνω δεδομένα προκύπτουν υπολογισμοί της πυκνότητας του αέρα που είναι βασικοί στους ενεργειακούς υπολο-γισμούς, αλλά επηρεάζουν επίσης και τους υπολογισμούς δυνάμεων ανέμου σε μελέ-τες θαλασσίων έργων, ιδιαίτερα αγκυρώ-σεων.Για τους υπολογισμούς αυτούς παρατίθε-νται οι βασικές σχέσεις που χρησιμοποι-ούνται για τον σκοπό αυτό.

Όπου:ρ η πυκνότητα του αέρα,p0 η ατμοσφαιρική πίεση στη μέση στάθ-μη της θάλασσαςL σταθερά μεταβολής της θερμοκρασίας με το ύψος (L= 6,5 K/1000 m)R Σταθερά των αερίων από την καταστα-τική εξίσωση των αερίων (R= 8,31432 J/mol.K)T0 Η θερμοκρασία του αέρα στη μέση στάθμη θάλασσαςΜ το μοριακό βάρος του ξηρού αέρα (Μ=28,9644 g/mole)

Με βάση τη σχέση αυτή υπολογίζεται η πυκνότητα του αέρα τόσο στην επιφά-νεια της θάλασσας, όσο και στο ύψος των μετρήσεων, αλλά και σε κάθε επιθυμητό ύψος ανάλογα με τις απαιτήσεις.Η σχετική υγρασία λαμβάνεται υπόψη στους ενεργειακούς υπολογισμούς δεδο-μένου ότι επηρεάζει την πυκνότητα του αέρα με βάση την ακόλουθη σχέση:

5. Ο ιδεατός σταθμόςΜε βάση τις προηγούμενες αναφορές ο ιδεατός σταθμός προσδιορίζεται ως ακο-λούθως:• Περιμετρική συμμετρία εδάφους, ήτοι σταθερό μήκος τραχύτητας για όλες τις δι-ευθύνσεις• Επιφάνεια εδάφους κλάσης 0.5 κατά το European Wind Atlas με μήκος τραχύτητας 0.00024 m (ισοδυναμεί με την επιφάνεια της θάλασσας ή ομαλό έδαφος)• Υψόμετρο σταθμού το υψόμετρο του

πραγματικού σταθμού• Κλιματικές συνθήκες ίδιες με αυτές του πραγματικού σταθμού• Ύψος ιστού μέτρησης 10 m από την επι-φάνεια του εδάφους• Ύψη υπολογισμού στοιχείων ανέμου: 10 m, 50 m, 100 m

Με βάση τις υποθέσεις αυτές και τα μαθη-ματικά που προηγήθηκαν υπολογίζονται οι συναρτήσεις πυκνότητας πιθανότητας (σ.π.π.) για κάθε διεύθυνση ανέμου, μήνα και έτος στα ύψη των 10, 50 και 100 μέ-τρων για τον πραγματικό και για τον ιδεα-τό σταθμό.Όπως προαναφέρθηκε τα στοιχεία αυτά μπορούν να υπολογισθούν προκαταβολι-

κά για κάθε ένα από τους υπάρχοντες σταθ-μούς της ΕΜΥ και να είναι στη διάθεση κάθε ενδιαφερόμενου.Εννοείται ότι το λογισμικό που αναπτύχθη-κε για τις παραπάνω επεξεργασίες μπορεί να μεταφέρει τα στοιχεία σε οποιαδήπτε άλλη τοποθεσία με γνωστά χαρακτηριστι-κά (τραχύτητα, σκίαση, κλιματικά δεδομέ-να) αλλά και για οποιοδήποτε άλλο ύψος.Στο σχήμα 12 δίδονται οι κατανομές συ-χνοτήτων εμφάνισης ταχυτήτων ανέμου του πραγματικού σταθμού Μυτιλήνης σε ύψη 10, 50 και 100 μέτρων, ενώ το σχήμα 13 δίδει τα αντίστοιχα στοιχεία του ιδεατού σταθμού.

Σχήμα 12. Κατανομή συχνοτήτων ταχυτήτων ανέ-μου μηνός Ιανουαρίου στα 10, 50 και 100 m

Σχήμα 13. Κατανομή συχνοτήτων ταχυτήτων ανέμου έτους στα 10, 50 και 100 m

Page 40: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

38 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η

Τ ΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Στα σχήματα 14 και 15 δίδονται οι αντίστοιχες σππ

Σχήμα 14. σππ ταχυτήτων μηνός Ιανουαρίου στα 10, 50 και 100 m Σχήμα 15. σππ ετήσιων ταχυτήτων ανέμου στα 10, 50 και 100 m

6. Χρονοσειρές ταχυτήτων ανέμουΗ στατιστική ανάλυση των στοιχείων ανέ-μου που παρουσιάσθηκε στα προηγού-μενα μπορεί να αποδώσει πλήρη στοιχεία τόσο σε ενεργειακούς υπολογισμούς όσο και σε υπολογισμούς θαλασσίων έργων.Στην επόμενη παράγραφο θα δοθούν τα στοιχεία των υπολογισμών αυτών και στις δύο προαναφερόμενες περιπτώσεις. Συχνά όμως είναι απαραίτητη η δημιουργία χρο-νοσειρών ταχυτήτων ανέμου και για λόγους επιβεβαίωσης των υπολογισμών, αλλά και για λόγους σύγκρισης των στοιχείων με υπάρχουσες μετρήσεις από άλλους μετεω-ρολογικούς σταθμούς.Στις περιπτώσεις μελέτης θαλασσίων έργων για τους υπολογισμούς του κυματικού κλί-ματος είναι αναγκαία η γνώση όχι μόνο της μέσης ωριαίας ταχύτητας, αλλά και η συνο-λική διάρκεια ενός φαινομένου με τη μέση αυτή ωριαία ταχύτητα. Αυτό συμβαίνει διό-τι η ανάπτυξη των κυματισμών είναι συνάρ-τηση του αναπτύγματος (fetch), της έντασης του ανέμου, αλλά, είναι συνάρτηση και τηςδιάρκειας πνοής του ανέμου, όπως φαίνε-ται στο σχήμα 16 που δίδει εκτιμήσεις του ύψους κύματος ως συνάρτηση των προανα-φερομένων παραμέτρων.Στις εκτιμήσεις μεγίστων υψών κύματος συ-χνά συμβαίνει ένας ισχυρός άνεμος μικρής διάρκειας να δίδει μικρότερο ύψος κύματος από ένα λιγότερο ισχυρό με μεγάλη όμως διάρκεια.

Σχήμα 16. Διαγράμματα Darbyshire προσδιορισμού

ύψους κύματος

Τα στοιχεία όμως της ΕΜΥ δίδουν συνο-λικές διάρκειες μιας κλίμακας ταχυτήτων στην διάρκεια ενός μήνα, ανά διεύθυνση και φυσικά δεν είναι σωστό να θεωρηθεί ότι ένα τέτοιο φαινόμενο συμβαίνει άπαξ μέσα στον μήνα και η διάρκεια του είναι αυτή που δίδουν οι πίνακες στατιστικών στοιχείων.

Με σκοπό την ρεαλιστική απεικόνιση των μεταβολών του κλίματος ανέμου στη διάρ-κεια ενός μήνα από τα αντίστοιχα στατιστι-κά στοιχεία της ΕΜΥ, κατασκευάζονται μο-ντέλα αναπαράστασης του κλίματος στην περιοχή του σταθμού με τη μέθοδο των «καταστάσεων ανέμου» (wind conditions).Κάθε κατάσταση ανέμου χαρακτηρίζεται από μια μέση ωριαία ταχύτητα και μια δι-άρκεια και ο προσδιορισμός τους και οι εναλλαγές τους καθορίζονται από το υιοθε-τούμενο μοντέλο και τις μηνιαίες διάρκειες που δίδουν τα στοιχεία της ΕΜΥ.Στο σχήμα 17 δίδεται μια χρονοσειρά μέ-σων ωριαίων ταχυτήτων ανέμου στην πε-ριοχή του σταθμού της Μυτιλήνης για τον μήνα Ιανουάριο που προέκυψε από ένα τέ-τοιο μοντέλο.

Σχήμα 17. Χρονοσειρά ταχυτήτων ανέμου μηνός Ια-νουαρίου από τον σταθμό της Μυτιλήνης

Page 41: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 39

Ένα κρίσιμο τεστ για την επιβεβαίωση της συνέπειας των χρονοσειρών και της συμ-φωνίας τους με τα στατιστικά δεδομένα από τα οποία προέκυψαν είναι η εφαρμο-γή της αντίστροφης διαδικασίας. Η επε-ξεργασία δηλαδή της χρονοσειράς και η εξαγωγή των συναρτήσεων πυκνότητας πιθανότητας των ταχυτήτων ανέμου που προκύπτουν από αυτήν.Στο σχήμα 18 φαίνεται η σππ μηνός Ια-νουαρίου, η αντίστοιχη σππ που προκύ-πτει από την επεξεργασία της χρονοσει-ράς και η αντίστοιχη θεωρητική κατανο-μή Weibull που προσαρμόζεται στα δε-δομένα μας.

Σχήμα 18. Η σππ μηνός Ιανουαρίου από τον σταθ-μό της Μυτιλήνης1. Στοιχεία ΕΜΥ2.Στοιχεία χρονοσειράς3. Θεωρητική κατανομή Weibull

Το θέμα της ανάπτυξης χρονοσειρών από τα στατιστικά στοιχεία της ΕΜΥ και μάλιστα σε τρόπο ώστε να μπορούν να δημιουργού-νται μέσες τιμές ταχυτήτων διαφορετικής δι-άρκειας (π.χ. μέσες ωριαίες,μέσες δεκαλέπτου κλπ) αποτελεί αντικείμε-νο ξεχωριστής εργασίας και δεν θα επεκτεί-νουμε την παρουσίαση του εδώ.

7. Μακροπρόθεσμες προβλέψεις, προβλέψεις μεγίστωνΜε βάση τα στοιχεία της ΕΜΥ σε μια πε-

ριοχή μπορούν να προσδιορισθούν πε-ριοδικότητες διάρκειας μεγαλύτερης του έτους, να ανιχνευτούν μεταβολές του κλί-ματος σε μια περιοχή, να προβλεφθούν μέγιστες τιμές μιας ορισμένης περιόδου (π.χ. 50 ετών), στοιχεία που είναι απα-ραίτητα τόσο στους υπολογισμούς θα-λασσίων έργων, όσο και σε εγκαταστά-σεις ανεμογεννητριών όπου με βάση μέ-γιστα προβλεπόμενα επιλέγεται ο τύπος και η κλάση της κατάλληλης μηχανής.Το ζήτημα αυτό θα αποτελέσει αντικείμε-νο ξεχωριστής εργασίας.

8. Ενεργειακοί ΥπολογισμοίΣτην παράγραφο αυτή δίδονται μόνο επι-γραμματικά οι δυνατότητες αξιοποίησης της μέχρι τώρα μεθοδολογίας σε ενεργει-ακούς υπολογισμούς.Η ισχύς που ενσωματώνει ο άνεμος είναι συνάρτηση της ταχύτητας του και δίδεται από τη σχέσηP=1/2 ρ.Α.υ3 (10)

Όπου :ρ : η πυκνότητα του αέραΑ : η επιφάνεια ενός ιδεατού σωλήνα ροής ανέμου (ή η επιφάνεια του ρότορα μιας ανεμογεννήτριας)υ : η ταχύτητα του ανέμου

Η ενέργεια επομένως ανά μονάδα επιφα-νείας δίδεται από τη σχέση:Pα=1/2 ρ υ3

Σε μια περιοχή που οι επικρατούσες τα-χύτητες ανέμου περιγράφονται στατιστικά από την αντίστοιχη σππ η ενέργεια θα δί-δεται επίσης στατιστικά με βάση τη σχέση:

Η σχέση δίδει την ανά μονάδα επιφανείας περικλειόμενη ενέργεια για την χρονική περίοδο ισχύος της σππ (μηνιαία ή ετήσια για το υπό εξέταση αντικείμενο)Δεδομένου ότι οι ταχύτητες που θεωρούμε είναι μέσες ωριαίες η συνολική ενέργεια για τη χρονική περίοδο στην οποία αναφέρεται η σππ είναι

Pολ = P.T σε KWh (12)όπου Τ η διάρκεια της περιόδου (Τ=720 h η μέση διάρκεια του μήνα και Τ= 8640 h για τις ετήσιες κατανομές).

Με βάση τα παραπάνω κατασκευάζονται συναρτήσεις κατανομής ισχύος για κάθε μήνα του έτους συνολικά για το μήνα και για κάθε διεύθυνση ανέμου, καθώς και η συνολική ετήσια, αλλά και για κάθε διεύθυνση.Οι συναρτήσεις κατασκευάζονται για τη θέση του σταθμού, για τον ιδεατό σταθμό και φυσικά μπορούν να κατα-σκευασθούν για τα βασικά ύψη 10, 50 και 100 μέτρων, αλλά και για το ύψος που επιλέγεται.

Στο σχήμα 20 δίδεται η ετήσια κατα-νομή ισχύος στον σταθμό της Μυτιλή-νης, ενώ στο σχήμα 21 του μηνός Ια-νουαρίου.Με ολοκλήρωση των καμπυλών και τη σχέση (12) κατασκευάζεται ο πίνακας 8 που δίδει τη διαθέσιμη ισχύ με τα στοιχεία της ΕΜΥ και για τον Ιδεατό σταθμό σε ύψη 10, 50 και 100 μέτρων. Ο πίνακας δίδει τα προαναφερόμενα στοιχεία για τον Ιανουάριο και για το έτος συνολικά σε ισχύ και σε διαθέσι-μη ενέργεια σε KWh.

Page 42: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

40 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η

Τ ΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Σχήμα 20. Ετήσια κατανομή ισχύος στον σταθμό της Μυτιλήνης

Σχήμα 21. Κατανομή ισχύος μηνός Ιανουαρίου

Πίνακας 8. Διαθέσιμη ισχύς και ενέργεια στο σταθμό Μυτιλήνης

Τα προαναφερόμενα στοιχεία είναι χρήσιμα για να εξετασθεί το αιολικό δυ-ναμικό μιας περιοχής και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κατ’ αρχήν κατάταξη της περιοχής σε κλάσεις ανέμου (wind classes), για τη σύγκριση δι-αφορετικών περιοχών μεταξύ τους κλπ.

Σχήμα 22. Καμπύλη ισχύος ανεμογεννήτριας ονομαστικής ισχύος 850 KW

Η ισχύς όμως που μπορεί να αξιοποιηθεί εξαρτάται από τα χαρακτηριστικά και το μέγεθος μιας συγκεκρι-μένης μηχανής.Στο σχήμα 22 δίδεται η καμπύλη ισχύος μιας μηχα-νής 850 ΚW όπως δίδεται από τον κατασκευαστή της.Η καμπύλη αναφέρεται σε συγκεκριμένες συνθήκες πυκνότητας αέρα, σχετικής υγρασίας κλπ και επομέ-νως για τη σωστή χρήση της απαιτείται είτε η καμπύ-λη να διορθωθεί για τις συνθήκες που ισχύουν στην περιοχή εγκατάστασης, είτε οι σππ ταχυτήτων ανέμου να μεταφερθούν στις συνθήκες ισχύος της καμπύλης, όπως περιγράφηκε στα προηγούμενα και τα αποτελέ-σματα των ενεργειακών υπολογισμών να μεταφερθούν ξανά στην υπόψη περιοχή.

Η καμπύλη ισχύος της Α/Γ περιγράφεται από μια σχέσηPg = f(u) (13)

Συνεπώς η κατανομή της παραγόμενης ισχύος σε μια περιοχή με σππ της ταχύτητας την p(u) θα δίδεται από τη σχέση:Pp = f(u).p(u).du (14)

Με βάση τη προαναφερόμενες σχέσεις κατασκευάζο-νται οι καμπύλες κατανομής της παραγόμενης ισχύος για κάθε περίοδο που υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία (για κάθε μήνα του έτους, για το έτος mσυνολικά) και για κάθε ανεμογεννήτρια για την οποία είναι διαθέσι-μη η καμπύλη ισχύος της.

Ομοίως για τις περιόδους αυτές μπορεί να κατασκευ-ασθούν οι κατανομές για όλες τις διαθέσιμες διευθύν-σεις από τις οποίες προκύπτουν οι αντίστοιχες ροζέτες.Στο σχήμα 23 δίδεται η ετήσια κατανομή παραγόμε-νης ισχύος από την προαναφερόμενη Α/Γ καθώς και αυτή του έτους.

Σχήμα 23. Κατανομή παραγόμενης ισχύος Α/Γ 850 KW - έτους και Ιανουαρίου- σταθμός Μυτιλήνης

Page 43: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 41

Σχήμα 24. Ροζέτα κατανομής της παραγόμενης ισχύ-

ος Α/Γ 850 KW έτους

Στο σχήμα 24 επίσης δίδεται η ροζέτα κα-τανομής της ετήσιας ισχύος στις οκτώ δι-ευθύνσεις ανέμου που υιοθετήθηκαν.Η ολοκλήρωση των καμπυλών δίδει την παραγόμενη ισχύ από την συγκεκριμένη Α/Γ για την αντίστοιχη περίοδο. Στον πί-νακα 9 δίδονται τα στοιχεία που προκύ-πτουν για τον Ιανουάριο και για το έτος για τον ιδεατό σταθμό σε ύψος 50 μέ-τρων (ύψος κατάλληλο για τη συγκεκρι-μένη ανεμογεννήτρια). Τα στοιχεία αυτά συγκρίνονται με τα αντίστοιχα του πίνα-κα 13 και προκύπτει ο συντελεστής απα-σχόλησης (capacity factor) της υπό εξέτα-ση ανεμογεννήτριας και για τις αντίστοι-χες περιόδους.

Πίνακας 9. Παραγόμενη και διαθέσιμη ισχύς από Α/Γ ονομαστικής ισχύος 850 KW στον ιδεατό σταθ-

μό της Μυτιλήνης σε ύψος 50 m

Οι υπολογισμοί που παρατέθηκαν καταδει-κνύουν ότι η σωστή χρήση των στοιχείων της ΕΜΥ μπορεί να αποδώσει γρήγορα και με ελάχιστο κόστος όλη την γκάμα των υπολογι-σμών που απαιτούνται στα ενεργειακά έργα.

9. Υπολογισμοί θαλασσίων έργωνΣτα θαλάσσια έργα διακρί-νουμε δύο βασικές κατηγο-ρίες υπολογισμών:α. Δυνάμεις ανέμουβ. Κυματικό κλίμα.Στην πρώτη περίπτωση απαιτούνται προβλέψεις μεγίστων με βάση τις μέσες ωριαίες τιμές της ταχύτητας ανέμου (wind gustiness). Απαιτούνται όμως και προ-βλέψεις μεγίστων σε μια εξεταζόμενη χρονική περί-οδο (20, 30, 50 ή και 100 ετών) ανάλογα με το έργο, την αναμενόμενη διάρκεια

ζωής, τα επίπεδα ασφαλείας που επιβάλ-λουν αντίστοιχοι κανονισμοί κλπ.Στην περίπτωση του κυματικού κλίματος τα στοιχεία ανέμου αποτελούν τη βάση για την εκτίμηση των χαρακτηριστικών των κυμα-τισμών (ύψος κύματος, περίοδος, διεύθυν-ση μετάδοσης). Οι υπολογισμοί γίνονται με βάση διαγράμματα σαν αυτό του σχήματος 16 ή τα διαγράμματα Berchneider κλπ.Σε όλες τις περιπτώσεις δείξαμε ότι τα στοι-χεία της ΕΜΥ απαιτούν «διόρθωση» για τη σωστή χρήση τους στους υπολογισμούς που προαναφέραμε.Στους κυματικούς υπολογισμούς, που συ-νήθως απαιτούνται σε παράκτιες περιο-χές, η μεταφορά των στοιχείων σε ιδεατούς σταθμούς, όπως προτάθηκαν εδώ απο-

τελεί και τη μόνη διόρθωση που απαιτεί-ται. Αυτό διότι ο ιδεατός σταθμός αναφέ-ρεται σε τραχύτητες εδάφους ανάλογες με αυτές που επικρατούν στην επιφάνεια της θάλασσας και οι διευθύνσεις που ενδιαφέ-ρουν είναι εκείνες από την ανοικτή θάλασ-σα και όχι από την ξηρά που επηρεάζεται σημαντικά από το ανάγλυφο της περιοχής του έργου.Σε υπολογισμούς όμως ανεμοπιέσεων (π.χ. υπολογισμούς αγκυρώσεων πλωτών προ-βλητών σε μαρίνες, αγκυροβόλια κρουα-ζιερόπλοιων κλπ) όπου όλες οι διευθύν-σεις είναι κρίσιμες, απαιτείται ‘διόρθωση’ των στοιχείων για την υπό εξέταση περιοχή.Το ζήτημα αυτό θα αποτελέσει αντικείμενο ιδιαίτερης εργασίας και αντίστοιχης δημο-σίευσης.Παράλληλα επισημαίνουμε ότι στον υπο-λογισμό του κυματικού κλίματος υπεισέρ-χονται διαγράμματα όπως αυτό το σχήμα-τος 16 που «διακόπτουν» την υπολογιστι-κή διαδικασία που μπορεί να αλγοριθμο-ποιηθεί σε ένα πρόγραμμα υπολογιστή και απαιτούν το ‘διάβασμα’ των τιμών από τα διαγράμματα.Στη Θαλάσσια Ενεργειακά Συστήματα έχου-με αναπτύξει Λογισμικό που προσαρμόζει αναλυτικούς τύπους υπολογισμού των πα-ραμέτρων του κύματος με εφαρμογή μεθό-δων παλινδρόμησης (regression analysis) στα δεδομένα των διαγραμμάτων.Το πρόγραμμα με είσοδο τα ανεμολογικά στοιχεία της ΕΜΥ (διορθωμένα ή όχι) και το ανάγλυφο της περιοχής (fetch) υπολογί-

Page 44: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

42 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η

Τ ΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

ζει το πλήρες κυματικό κλίμα στην περιοχή (σημαντικό ύψος κύματος, μέση περίοδος, διευθύνσεις), εκτιμά αναμενόμενα μέγιστα, διάρκειες κλπ. Το πρόγραμμα επεκτείνεταισήμερα στους υπολογισμούς δυνάμεων (και κινήσεων) ειδικών θαλάσσιων κατα-σκευών (πλατφόρμες ανεμογεννητριών, πλωτές και εδραζόμενες, πλωτοί ιστοί φωτι-σμού και επιτήρησης ιχθυοτροφείων, πλω-τά αγκυροβόλια κρουαζιερόπλοιων, σταθε-

ρά κρηπιδώματα και κυματοθραύστες κλπ).Τα ζητήματα αυτά θα αποτελέσουν αντικεί-μενο ξεχωριστής δημοσίευσης.

10. Μέθοδοι αξιολόγησης και διόρθωσης των δεδομένων της ΕΜΥ μέσω συσχέτισηςΣτην παράγραφο 4 κρίθηκε σε ένα επίπε-δο η αξιοπιστία των στοιχείων της ΕΜΥ συ-γκρίνοντας τις καταγραφές της με την κατα-νομή Weibull. Αναφέρθηκε δε η δυνατό-τητα περαιτέρω ελέγχου συγκρίνοντας τα στοιχεία με μετρήσεις που ήδη έχουν λη-φθεί από μετεωρολογικούς σταθμούς μέ-τρησης αιολικού δυναμικού σε πολλά ση-μεία της χώρας.Το έργο αυτό απαιτεί χρόνο και προσπά-θεια και η συσχέτιση μπορεί να γίνει με δι-άφορους τρόπους.Μόνο ενδεικτικά δίδεται εδώ το διάγραμμα του σχήματος 25 που δίδει τις κατανομές Weibull τhς ΕΜΥ για τον Ιδεατό σταθμό της Λήμνου σε ύψος 50 μέτρων και την αντί-στοιχη κατανομή από μετρήσεις που ελή-φθησαν σε διάρκεια ενός έτους από Μ/Σ,

όπως προαναφέρθηκε.Τα στοιχεία δεν έχουν διορθωθεί για τις συνθήκες εδάφους του Μ/Σ και επομένως το διάγραμμα δεν προσφέρεται για άμεσες συγκρίσεις. Δίδει όμως μια εικόνα των συ-σχετίσεων που είναι δυνατόν να γίνουν και από τις οποίες μπορούν να προκύψουν ση-μαντικά στοιχεία για το εύρος της αξιοπιστί-ας των στοιχείων της ΕΜΥ και να αυξήσουν το επίπεδο εμπιστοσύνης στη χρήση τους.

Σχήμα 25 Σύγκριση κατανομών Weibull από στοι-

χεία της ΕΜΥ και από μετρήσεις Μ/Σ/Λήμνος

Τέλος στις συσχετίσεις αξιοπιστίας μπο-ρούν να γίνονται συσχετίσεις στοιχείων από γειτονικούςσταθμούς της ΕΜΥ

10. ΣυμπεράσματαΣτην παρούσα εργασία δείξαμε ότι τα στοι-χεία της ΕΜΥ συνιστούν ένα πλούτο που έχει συσσωρευτεί στα πολλά χρόνια λει-τουργίας των σταθμών της ανά την Ελλά-δα.Δείξαμε όμως ότι απαιτείται προσοχή στη χρήση τους και διορθώσεις των στοιχείων αυτών είναι αναγκαίες για τη σωστή και συστηματική τους αξιοποίηση.Οι διορθώσεις πρέπει να λάβουν υπό-ψη τον τρόπο που συλλέγονται τα στοι-χεία αυτά, τη γεωμορφολογία της περιο-χής εγκατάστασης των σταθμών, τα στοι-χεία του κλίματος της περιοχής κλπ.Προτείναμε παράλληλα ένα συστηματικό τρόπο που μπορεί να επιτρέψει τη διόρ-

θωση αυτών των στοιχείων ώστε να κατα-στούν διαθέσιμα σε όλους τους μελετητές και επενδυτές που σχετίζονται κυρίως με τα ενεργειακά και τα θαλάσσια έργα. Μέ-ρος αυτής της μεθοδολογίας αποτελεί και ο ιδεατός σταθμός που θα επιτρέψει τα στοιχεία αυτά να έχουν έναν αντικειμενικό χαρακτήρα έξω από τους τοπικούς επηρε-ασμούς και τις υποκειμενικότητες των πα-ρατηρητών της ΕΜΥ.

Στα πλαίσια αυτής της μεθοδολο-γίας η ΕΜΥ μπορεί να αξιοποιήσει υπάρχοντα στοιχεία από μετρήσεις αιολικών μετεωρολογικών σταθ-μών που έχουν ληφθεί με την αυ-στηρότητα που απαιτούν οι σύγ-χρονοι κανονισμοί για να καταλή-ξει σε διορθώσεις των στοιχείων της χωρίς να περιμένει την εγκα-τάσταση δικών της ιστών, τη λήψη μετρήσεων και τη συσχέτιση τους με τις παρατηρήσεις, διαδικασία που στην καλλίτερη περίπτωση θα απαιτήσει μια πενταετία, την οποία η χώρα δεν διαθέτει.

Η ανάληψη ενός τέτοιου έργου θα δώσει ένα ισχυρό εργαλείο ανά-

πτυξης στον τομέα των αιολικών έργων, αλλά θα βελτιώσει σημαντικά και τις με-θόδους υπολογισμού των θαλασσίων έργων.Το λογισμικό που αναπτύχθηκε στα πλαίσια αυτής της εργασίας με ενδεχόμε-νες κατάλληλες προσαρμογές μπορεί να αποτελέσει εργαλείο και στη διαδικασία διόρθωσης των στοιχείων, αλλά και στην άμεση αξιοποίηση τους τόσο σε ενεργει-ακούς υπολογισμούς, όσο και σε υπολο-γισμούς θαλασσίων έργων.Στην παρουσίαση θίξαμε απλώς μια σει-ρά από ζητήματα, όπως μακρόχρονες προβλέψεις, προβλέψεις μεγίστων, χρο-νοσειρές ταχυτήτων ανέμου κλπ λόγω του όγκου των στοιχείων που παρουσι-άζονται εδώ.

Τα ζητήματα αυτά θα αποτελέσουν αντι-κείμενο ξεχωριστών δημοσιεύσεων.

Page 45: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 43

Page 46: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

44 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η

E ΝΗΜΕΡΩΣΗ

ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ

Επιμέλεια:Κ.Κρέσπης

ΕΝΕΡΓΕΙΑΥ.Α υπ’αριθμ. Δ3-Γ/16907 (Φ.Ε.Κ. 2458Β/06-09-2012)Εγκατάσταση και διαδρομή του Τμήματος «Με-τατόπιση του Κύριου Αγωγού Φυσικού Αερίου Υψηλής Πίεσης από Κ357ΑΒ έως Κ357ΑΗ, ως συνοδού έργου του Αυτοκινητόδρομου ΠΑΘΕ στον Πλαταμώνα», σε έκταση συνολικού εμβα-δού 13.090,30 τ.μ. στην περιοχή της Δημοτικής Κοινότητας Πλαταμώνος της Δημοτικής Ενότη-τας Ανατολικού Ολύμπου του Δήμου Δίου Ολύ-μπου του Νομού Πιερίας της Περιφέρειας Κε-ντρικής Μακεδονίας.

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑΠ. Δ. υπ’αριθμ. 115/2012 (Φ.Ε.Κ. 200Α/17-10-2012)Καθορισμός ειδικοτήτων και βαθμίδων για τις επαγγελματικές δραστηριότητες: (α) της εκτέ-λεσης, συντήρησης, επισκευής και επιτήρησης της λειτουργίας μηχανολογικών εγκαταστάσε-ων σε βιομηχανίες και άλλες μονάδες, (β) του χειρισμού και της επιτήρησης ατμολεβήτων και (γ) της εκτέλεσης τεχνικού έργου και της παρο-χής τεχνικής υπηρεσίας για εργασίες ηλεκτροσυ-γκόλλησης και οξυγονοκόλλησης, καθορισμός

επαγγελματικών προσόντων και προϋποθέσεων για την άσκηση των δραστηριοτήτων αυτών από φυσικά πρόσωπα και άλλες ρυθμίσεις.Π. Δ. υπ’αριθμ. 114/2012 (Φ.Ε.Κ. 199Α/17-10-2012)Καθορισμός ειδικοτήτων και βαθμίδων επαγ-γελματικών προσόντων για την επαγγελματική δραστηριότητα της κατασκευής, συντήρησης, επισκευής και επιτήρησης της λειτουργίας των εγκαταστάσεων καύσης υγρών και αερίων καυ-σίμων για την παραγωγή ζεστού νερού, καθορι-σμός επαγγελματικών προσόντων και προϋπο-θέσεων για την άσκηση της δραστηριότητας αυ-τής από φυσικά πρόσωπα και άλλες ρυθμίσεις.

Π. Δ. υπ’αριθμ. 113/2012 (Φ.Ε.Κ. 198Α/17-10-2012)Καθορισμός ειδικοτήτων για την επαγγελμα-τική δραστηριότητα του χειρισμού μηχανημά-των τεχνικών έργων, καθορισμός κριτηρίων για την κατάταξη των μηχανημάτων σε ειδικότητες και ομάδες, καθορισμός επαγγελματικών προ-σόντων και προϋποθέσεων για την άσκηση της επαγγελματικής αυτής δραστηριότητας από φυ-σικά πρόσωπα και άλλες ρυθμίσεις.

Page 47: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 45

Page 48: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

46 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η

Π. Δ. υπ’αριθμ. 112/2012 (Φ.Ε.Κ. 197Α/17-10-2012)Καθορισμός ειδικοτήτων και βαθμίδων επαγγελματικών προ-σόντων για την επαγγελματική δραστηριότητα της κατασκευ-ής, συντήρησης και επισκευής υδραυλικών εγκαταστάσεων και προϋποθέσεις για την άσκηση της δραστηριότητας αυτής από φυσικά πρόσωπα.

ΗΛΕΚΤΡΟΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΑΚ.Υ.Α. υπ΄αριθμ. οικ. 41020/819(Φ.Ε.Κ. 2776Β/15-10-2012)Καθορισμός των τεχνικών προδιαγραφών για τα εσωτερικά δίκτυα ηλεκτρονικών επικοινωνιών και τροποποίηση του άρ-θρου 30 (εσωτερικές ηλεκτρικές εγκαταστάσεις) του Κτιριοδο-μικού Κανονισμού.

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΥ.Α. υπ’αριθμ. οικ. 48963 (Φ.Ε.Κ. 2703Β/05-10-2012)Προδιαγραφές περιεχομένου Αποφάσεων Έγκρισης Περιβαλ-λοντικών Όρων (Α.Ε.Π.Ο.) για έργα και δραστηριότητες κα-τηγορίας Α΄ της υπ’ αριθμ. 1958/13-1-2012 απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (Β΄ 21), όπως ισχύει, σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 7 του Ν. 4014/2011 (Α΄ 209)».

ΥΓΙΕΙΝΗ – ΑΣΦΑΛΕΙΑΠ. Δ. υπ’αριθμ. 60/2012 (Φ.Ε.Κ. 111Α/03-05-2012)Προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας στην Οδηγία 2009/71/Ευρατόμ του Συμβουλίου της 25ης Ιουνίου 2009 περί θεσπί-σεως εθνικού πλαισίου για την πυρηνική ασφάλεια πυρηνι-κών εγκαταστάσεων (L 172/2.7.2009)

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑΥ.Α. υπ’αριθμ. 2.2009/οικ.64736 (Φ.Ε.Κ. 2455Β/06-09-2012)Εκχώρηση αρμοδιοτήτων διαχείρισης για πράξεις του Επιχει-ρησιακού Προγράμματος «ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑ-ΜΙΚΟΥ» στον “ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΥ-ΝΑΜΙΚΟΥ”».

ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣΝόμος υπ’αριθμ. 4083 (Φ.Ε.Κ. 189Α/05-10-2012)Επείγουσες ρυθμίσεις επενδυτικών σχεδίων ν. 3908/2011 και π.δ. 33/2011.

ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣΑποφ. Ε.Ε.Τ.Τ. υπ’αριθμ. 665/5 (Φ.Ε.Κ. 2731Β/10-10-2012)Εμπορική διάθεση υπηρεσιών VDSL λιανικής, συνδυαστι-κών οικονομικών προγραμμάτων με υπηρεσίες VDSL, και πα-ροχή χονδρικής υπηρεσίας με την ονομασία Virtual Partial Unbundled Loop (VPU) ή Εικονικά Μερικά Αποδεσμοποίητος Βρόχος (EMA) από την εταιρεία «Οργανισμός Τηλεπικοινωνι-ών Ελλάδος (ΟΤΕ Α.Ε.)»Κ.Υ.Α. υπ’αριθμ. 42800 (Φ.Ε.Κ. 2704Β/05-10-2012)Χάρτης Συχνοτήτων Επίγειας Ψηφιακής Ευρυεκπομπής Τηλεο-πτικού Σήματος.

Υ.Α. υπ’αριθμ. 41651/1185 (Φ.Ε.Κ. 2692Β/04-10-2012)Καθορισμός τεχνικών θεμάτων σχετικών με τη χρήση συχνο-τήτων για αναλογικές εκπομπές προγραμμάτων προς αποφυγή παρεμβολών σε προγράμματα ψηφιακής επίγειας τηλεόρασης.

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ – ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΑποφ. Συγκλήτου Ε.Μ.Π. υπ’αριθμ. 13/2012 (Φ.Ε.Κ. 2791Β/15/10/2012)Διαδικασίες επιλογής και εξέλιξης σε θέσεις καθηγητών όλων των βαθμίδων έως τη δημοσίευση του Οργανισμού του Ε.Μ. Πολυτεχνείου.Υ.Α. υπ’αριθμ. Φ.361.22/116672/Δ1 (Φ.Ε.Κ. 2788Β/15-10-2012)Ορισμός κριτηρίων αξιολόγησης διευθυντών και εκπαιδευτι-κών στα Πρότυπα Πειραματικά Σχολεία.Υ.Α. υπ’αριθμ. Φ.354.11/115753/δ1 (Φ.Ε.Κ. 2738Β/10-10-2012)Ορισμός των περιφερειών, της έδρας και των σχολείων δι-καιοδοσίας των Σχολικών Συμβούλων δημοτικής εκπαίδευσης και προσχολικής αγωγής της Περιφερειακής Διεύθυνσης Α΄/θμιας και Β΄/θμιας Εκπαίδευσης Θεσσαλίας.

ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΑΥ.Α. υπ’αριθμ. Δ12Α1138248ΕΞ2012 (Φ.Ε.Κ. 2810Β/17-10-2012)Παράταση της προθεσμίας υποβολής των προσωρινών δηλώ-σεων απόδοσης του φόρου που παρακρατείται για εισοδήμα-τα από εμπορικές επιχειρήσεις με βάση τις διατάξεις της περί-πτωσης στ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 55 του ΚΦΕ καθώς και για εισοδήματα από ελευθέρια επαγγέλματα με βάση τις διατάξεις του άρθρου 58 του ΚΦΕ από τον ΕΟΠΥΥ.

ΔΗΜΟΣΙΟΥ.Α. υπ’αριθμ. 34018 (Φ.Ε.Κ. 2462Β/10-09-2012)Σύσταση κοινού Πειθαρχικού Συμβουλίου για το Υπουργείο Εσωτερικών και τις επτά (7) Αποκεντρωμένες Διοικήσεις και τους φορείς που υπάγονται σε αυτές.Υ.Α. υπ’αριθμ. 75301 (Φ.Ε.Κ. 2460Β/07-09-2012)Σύσταση Πειθαρχικού Συμβουλίου υπαλλήλων που υπάγονται στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρώπινων ΔικαιωμάτωνΥ.Α. υπ’αριθμ. ΔΙΔΚ/Φ.37/οικ.20487 (Φ.Ε.Κ. 2444Β/06-09-2012)Σύσταση Πειθαρχικού Συμβουλίου του Υπουργείου Διοικητι-κής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης.

ΠΟΛΙΤΗΣΠ. Δ. υπ’αριθμ. 117/2012 (Φ.Ε.Κ. 202Α/19-10-2012)Σύσταση, συγχώνευση και μετονομασία Γενικών Γραμματειών του Υπουργείου Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων.Π. Δ. υπ’αριθμ. 98/2012 (Φ.Ε.Κ. 160Α/10-08-2012)Τροποποίηση π.δ. 85/2012 «Ίδρυση και μετονομασία Υπουρ-γείων, μεταφορά και κατάργηση υπηρεσιών»

E ΝΗΜΕΡΩΣΗ

Page 49: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 47

Page 50: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

48 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η

Ν ΕΑ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

Γιάννης Σ. ΤσακιράκιςΝίκος Μ. Κιμουλάκης

«ΕπιθεώρησηκαιΈλεγχοςΗλεκτρικώνΕγκαταστάσεων»ISBN:9604910639Έγχρωμη έκδοση στην οποία παρουσιάζονται διεξοδικά όλες οι διαδικασίες Επιθεώρησης και Ελέγχου των Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων Χαμηλής Τά-

σης, σύμφωνα με όσα προβλέ-πονται από το πρότυπο ΕΛΟΤ HD384 και την σχετική με τις Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις νο-μοθεσία.Στο βιβλίο γίνεται αναλυτι-κή παρουσίαση των μεθόδων δοκιμής και ελέγχου των Ηλε-κτρικών Εγκαταστάσεων και παρουσιάζονται μέθοδοι και πρακτικές τεχνικές για τον ολοκληρωμένο και οργανω-μένο έλεγχο μιας Ηλεκτρικής Εγκατάστασης.Στα έγχρωμα σχήματα του βιβλί-

ου, παρουσιάζονται με λεπτομέρεια οι διατά-ξεις πουαπαιτούνται για κάθε είδους από τις προβλε-πόμενες για τον έλεγχο μετρήσεις, καθώς και τα σημεία της εγκατά-στασης στα οποία οι μετρήσεις πρέπει να δι-εξαχθούν.Ιδιαίτερη έμφαση έχει δοθεί στην συμπλήρω-ση των νέων εντύπων τεκμηρίωσης:

«Υπεύθυνη Δήλωση Ηλεκτρο-λόγου Εγκαταστάτη», «Έκθε-ση Παράδοσης Ηλεκτρικής Εγκατάστασης», «Πρωτόκολλο Ελέγχου κατά ΕΛΟΤ HD384» και «Πρωτόκολλο Ελέγχου κατά ΚΕΗΕ», που απαιτούνται για την ολοκλήρωση της διαδι-κασίας του ελέγχου.

OLYMPIA ELECTRONICS A.E.

HOLYMPIAELECTRONICSA.E.σταSocialMediaH OLYMPIA ELECTRONICS A.E. ενημερώνει στο εξής όλους τους πελάτες της μέσω του «νέου όπλου» του Μάρκετινγκ, των Social Media. Στόχος της εται-ρείας μας είναι να πληροφορού-νται όλοι οι ενδιαφερόμενοι τις εξελίξεις που συμβαίνουν στον κλάδο μας και να γνωρίζουν, με χαμηλό μεν κόστος αλλά υψηλή απόδοση, τα νέα μας προϊόντα. H OLYMPIA ELECTRONICS A.E. έχοντας πρωταρχικό σκοπό την

πλήρη ενημέρωση και κάλυψη των πελατών και εν συνεχεία την αύξηση του πελατολογίου της, αναβάθμισε τη διαδικτυακή της παρουσία με την συμμετοχή της στις γνωστές πλατφόρμες κοινω-νικής δικτύωσης (social media): Facebook, LinkedIn, Twitter, και YouTube.Μπορείτε να μας επισκέπτεστε καθημερινά στις ακόλουθες σε-λίδες:facebook:http://www.facebook.com/OlympiaElectronicsLinkedIn:http://www.linkedin.com/company/1967613?trk=tyahTwitter:http://twitter.com/olympiaelectronYoutube:http://www.youtube.com/user/OlympiaElectronicsΠαράλληλα με την άμεση πλη-ροφόρηση που θα έχουν οι επισκέπτες μας μπαίνοντας στις νέες εταιρικές σελίδες των social media, θα έχουν την δυνατό-τητα να συμμετέχουν σε συ-

Page 51: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 49

νεχείς κληρώσεις κερδίζοντας μεγάλα δώρα της OLYMPIA ELECTRONICS A.E. κάθε μήνα.Η OLYMPIA ELECTRONICS A.E. δραστηριοποιείται στην ανά-πτυξη καινοτόμων ηλεκτρο-νικών συστημάτων ασφαλεί-ας χρησιμοποιώντας τεχνολο-γία αιχμής. Το ανθρώπινο δυ-ναμικό της εταιρείας ανέρχε-ται στους 132 εργαζόμενους, με 10% στο Τμήμα Έρευνας & Ανά-πτυξης και αποτελεί τη μεγαλύτε-ρη αμιγώς ελληνική παραγωγική μονάδα ηλεκτρονικών συστημά-των ασφαλείας. Τα προϊόντα μας εξάγονται επιτυχώς σε 72 χώρες του εξωτερικού.Στηριζόμαστε στην φιλοσοφία μας «Πιστεύουμε στην Ελλάδα – Παράγουμε στην Ελλάδα» και σας προσκαλούμε να πλοηγη-θείτε μαζί μας για να ενημερω-θείτε για τις δραστηριότητές μας.

SMA Solar Technology AG

ΟGüntherCramerτηςSMAτιμάταιμετοΓερ-μανικό Βραβείο Περι-βάλλοντοςγιατο2012 Αθήνα, 4 Οκτωβρίου 2012 – Το φετινό Γερμανικό Βραβείο Περι-βάλλοντος, που αποτελεί τη ση-μαντικότερη διάκριση Περιβάλ-

λοντος στην Ευρώπη, θα απο-νεμηθεί στον Günther Cramer, Συνιδρυτή και Πρόεδρο του Supervisory Board της SMA Solar Technology για τη συμβο-λή του στις ραγδαίες τεχνολογι-κές εξελίξεις στον τομέα των φω-τοβολταϊκών και την προσωπική του δέσμευση για πάνω από 30 χρόνια, στη μετάβαση στον πλή-ρως αποκεντρωμένο ενεργειακό εφοδιασμό μέσω ΑΠΕ. Το βρα-βείο, θα απονείμει ο Joachim Gauck, Πρόεδρος της Ομοσπον-διακής Δημοκρατίας της Γερμα-νίας, σε ειδική εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί στις 28 Οκτωβρίου στη Λειψία. Ο Fritz Brickwedde, Γενι-κός Γραμματέας του Γερμανι-κού Ομοσπονδιακού Ιδρύμα-τος Περιβάλλοντος (Deutsche Bundesstiftung Umwelt) ανα-κοινώνοντας την απονομή του βραβείου είπε: «Oι φωτοβολ-ταϊκοί μετατροπείς που σχεδιά-στηκαν από τον κύριο Cramer και την ομάδα του απλοποίη-σαν την εγκατάσταση, βοήθη-σαν στη σημαντική μείωση του κόστους, εξασφάλισαν μέγιστη απόδοση και συνέβαλλαν στην αξιόπιστη λειτουργία των φωτο-βολταϊκών εγκαταστάσεων πα-ραγωγής ρεύματος. Πάνω απ’

όλα όμως, αποτελούν σήμερα το έξυπνο κέ-ντρο μιας φωτοβολτα-ϊκής εγκατάστασης, με το οποίο το συνεχές ηλιακό ρεύμα μπο-ρεί να ενσωματωθεί με ιδανικό τρόπο στο δίκτυο. Ο Günther Cramer δεν διέκρινε ποτέ τα λόγια από τις πράξεις: είτε πρόκει-ται για καθημερινές επιχειρηματικές απο-φάσεις είτε για πα-γκόσμια οικολογικά ζητήματα του μέλλο-ντος, επιτυγχάνει με

την έντονη ενασχόλησή του και τον ενθουσιασμό του, να ηγείται της ανάπτυξης στον κλάδο των φωτοβολταϊκών. Μαζί με τους συνιδρυτές της εταιρείας, Peter Drews και Reiner Wettlaufer, ο Günther Cramer κατόρθωσε, διαρκώς προσηλωμένος στην έρευνα, την ανάπτυξη και την καινοτομία, να εξελίξει την SMA σε κορυφαία παγκοσμίως εται-ρεία στον τομέα της τεχνολογίας ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και πρωτοπόρο στην αγορά κα-τασκευής φωτοβολταϊκών μετα-τροπέων, με περισσότερους από 5.500 εργαζόμενους». Με την εξέλιξη της τεχνολο-γίας στοιχειοσειρών, η οποία πρωτοεμφανίσθηκε το 1996 με τους μετατροπείς Sunny Boy, η SMA είχε ουσιαστική τεχνολο-γική συμβολή στην εντυπωσια-κή ανάπτυξη του φωτοβολταϊ-κού τομέα. Οι τεχνικοί απέκτη-σαν έτσι για πρώτη φορά τη δυ-νατότητα να σχεδιάζουν οι ίδιοι τις εγκαταστάσεις τους, οδηγώ-ντας σε εντυπωσιακή ανάπτυ-ξη του κλάδου των φωτοβολ-ταϊκών. Επίσης, με τα καινοτό-μα συστήματα υψηλής απόδο-σης που διαρκώς παρουσιάζει, η SMA προσφέρει ολοκληρωμέ-νες λύσεις τόσο για μικρές οικι-ακές φωτοβολταϊκές εγκαταστά-σεις, όσο και για φωτοβολταϊκές μονάδες πολλών μεγαβάτ, αυξά-νοντας το βαθμό απόδοσης των μετατροπέων στο 99%. «Σε ολόκληρο τον κόσμο εντεί-νεται το ενδιαφέρον για την αξι-οποίηση της φωτοβολταϊκής ενέργειας. Ακολουθώντας διαρ-κώς το όραμά του για αποκε-ντρωμένο ενεργειακό εφοδια-σμό, και με έντονη οικολογική και κοινωνική δραστηριότητα, ο Günther Cramer επικεντρώ-θηκε στη διάδοση των ανανεώ-σιμων πηγών ενέργειας σε ανα-πτυσσόμενες χώρες, όπου πε-ρισσότεροι από 1,3 δισεκατομ-μύρια άνθρωποι σε απομακρυ-

σμένες περιοχές, μη συνδεδεμέ-νες με το δίκτυο, εξακολουθούν να μην έχουν πρόσβαση σε ηλε-κτρικό ρεύμα», σημείωσε ο Fritz Brickwedde.Η SMA ανέπτυξε τους αυτόνο-μους μετατροπείς Sunny Island, οι οποίοι παρέχουν τη δυνατό-τητα ευέλικτης χρήσης και επέ-κτασης για την αυτόνομη τροφο-δοσία ρεύματος αγροτικών περι-οχών, μη διασυνδεδεμένων στο δίκτυο, μέσω σύνδεσης με φω-τοβολταϊκές, αιολικές ή υδροη-λεκτρικές εγκαταστάσεις, ανάλο-γα με το είδος της, κατά τόπους, διαθέσιμης ενέργειας. Σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες έχουν ήδη δημιουργηθεί χιλιάδες αυ-τόνομα, αποκεντρωμένα δίκτυα, με βάση το σύστημα αυτό. Πα-ράλληλα, στο πλαίσιο προγραμ-μάτων ανθρωπιστικής βοήθειας, όπως στην Ουγκάντα ή τη Μα-δαγασκάρη, η SMA έχει εγκατα-στήσει φωτοβολταϊκά συστήμα-τα σε κέντρα υγείας και σχολεία βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής των κατοίκων, ενώ το 2011 οι Cramer, Drews και Wettlaufer, δημιούργησαν μη κερδοσκοπι-κά ιδρύματα, με στόχο την προ-ώθηση επιχειρηματικών μοντέ-λων για τη διάδοση των αποκε-ντρωμένων συστημάτων αυτό-νομων δικτύων μέσω φωτοβολ-ταϊκών. Επιπλέον, ως πρόεδρος του Γερ-μανικού Συνδέσμου Εταιρει-ών Ηλιακής Ενέργειας (Bundes-verband Solarwirtschaft), ο Günther Cramer εμπνεύσθη-κε και υλοποίησε την κατάρτιση ενός Οδηγού, που παρουσιάζει μια σαφή προοπτική για την ανά-πτυξη της φωτοβολταϊκής ενέρ-γειας στη Γερμανία και μπορεί να αποτελέσει σημείο αναφοράς του κλάδου, καθώς και τη βάση για έναν εποικοδομητικό διάλογο με τους πολιτικούς.«Η προσανατολισμένη στους ερ-γαζόμενους φιλοσοφία της SMA

Page 52: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

50 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η

Ν ΕΑ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

και του Günther Cramer αποτε-λεί πρότυπο για άλλες επιχειρή-σεις καθώς επιτυγχάνει τη συμ-μετοχή των εργαζομένων της εταιρείας σε σημαντικές διαδικα-σίες ενημέρωσης και λήψης απο-φάσεων. Επιπλέον, ο Günther Cramer φροντίζει ώστε οι κτι-ριακές εγκαταστάσεις της SMA να διαθέτουν αειφόρα ενεργει-ακά συστήματα. Χαρακτηριστι-κό παράδειγμα αποτελούν το νέο ενεργειακά αυτόνομο κτί-ριο του SMA Solar Academy, το οποίο λειτουργεί αποκλειστικά με ανανεώσιμες μορφές ενέργει-ας και ανεξάρτητα από το ηλε-κτρικό δίκτυο, χάρη σε αυτόνο-μο φωτοβολταϊκό σύστημα. Επι-πλέον το εργοστάσιο παραγω-γής φωτοβολταϊκών μετατροπέ-ων της SMA, το οποίο αποτελεί και το μεγαλύτερο στον κόσμο, λειτουργεί με μηδενικές εκπο-μπές διοξειδίου του άνθρακα», τόνισε ο Fritz Brickwedde, κλεί-νοντας την αναφορά του στο συ-νιδρυτή της SMA.

VIOKAR

Νέοςκατάλογοςηλεκτρ/κούυλικού2013-2014Η παρούσα έκδοση αποτελεί τον προπομπό για τη συμπλή-ρωση 50 χρόνων παρουσίας της εταιρίας μας στο χώρο του ηλεκτρολογικού υλικού.Στο νέο μας κατάλογο παρου-σιάζονται αναλυτικά οι πέ-ντε προϊοντικές μας οικογένει-ες για τη διανομή, την προστα-σία, τη στήριξη και τη σύνδεση των καλωδίων, δίνοντας έμφα-ση στις εφαρμογές για τις οποί-ες προτείνονται, ενώ υπάρχει συμβολική απεικόνιση των βα-σικών τεχνικών χαρακτηριστι-κών των προϊόντων για εύκολη και γρήγορη αναγνώρισή. Πα-ράλληλα, με το τεχνικό παράρ-τημα σας παρέχουμε έγκυρη

τεχνική πληροφόρηση πάνω στις ιδιότητες των προϊόντων μας, καθώς και στις ισχύουσες νομοθετικές διατάξεις.Στόχος του νέου αυτού καταλό-γου είναι να καταστεί ένα χρή-σιμο εργαλείο για κάθε μελε-τητή, μηχανικό και ηλεκτρολό-γο εγκαταστάτη για το σχεδια-σμό και την επιλογή του καταλ-ληλότερου υλικού για την ολο-κληρωμένη διαχείριση των κα-λωδίων σε μια ηλεκτρομηχανι-κή εγκατάσταση.Περιηγηθήτε λοιπόν στις σελίδες του νέου μας καταλόγου, online, στον ιστότοπό μας www.viokar.gr/el/downloads, και βρείτε ιδέες και λύσεις για το δικό σας ηλεκτρομηχανικό έργο.Αν επιθυμείτε να παραλάβετε το νέο μας κατάλογο στην έντυπη μορφή του επικοινωνήστε μαζί μας στην ηλεκτρο-νική διεύθυνση [email protected].Το έντυπο ενημερωτικό υλικό της Viokar στον ντοσιέ αρχειοθέτησης

ΒΙΕΝΤΕΡ Α.Ε.

ΑναλαμβάνειτηνκατασκευήΦ/Βσυστήματοςισχύος999,84kWpστιςβιομηχανικέςστέγεςτηςεταιρείαςΒΕΜΕΚΕΠΑ.Β.Ε.Ε.στηΒ’ΒΙ.ΠΕ.ΒΟΛΟΥΥπογράφτηκε συμφωνία ανά-μεσα στη ΒΙΕΝΤΕΡ A.E. και τη γνωστή εταιρεία Μεταλλικών & Μηχανουργικών κατασκευ-

ών BEMEKEΠ A.B.E.E. για τη κατασκευή στις στέγες των βιομηχανι-κών εγκαταστάσεων της δεύτερης στη Β’ ΒΙ.ΠΕ. Βόλου, φωτοβολταϊ-κού συστήματος ισχύος 999,84kWp. Το υπόψη έργο θα εγκατασταθεί στις στέ-γες του δεύτερου και πλέον σύγχρονου εργο-στασίου της ΒΕΜΕΚΕΠ Α.Β.Ε.Ε. στη Β’ ΒΙ.ΠΕ. Βόλου, συνολικής επι-φάνειας 18.230m2 και αναμένεται να εγχέ-ει στο δίκτυο ηλεκτρι-κή ενέργεια που υπερ-βαίνει κατά πολύ τις ενεργειακές ανάγκες της γνωστής βιομηχανί-ας ενώ θα εξοικονομεί ετήσια 620 τόνους δι-οξειδίου του άνθρακα.Θα εγκατασταθούν πο-λυκρυσταλλικά φωτο-βολταϊκά πλαίσια ισχύ-ος 240Wp, τα οποία πέ-ραν από τα πολύ καλά ηλεκτρικά τους χαρα-κτηριστικά παρουσιά-ζουν και μεγάλη αντο-χή σε μηχανικές κατα-πονήσεις (χιόνι – άνε-μος – χαλάζι), τη χημική προσβολή από θαλασσινό νερό ή αμμωνία ενώ παράλληλα συ-νοδεύονται από τις υψηλότερες εγγυήσεις κατασκευής και πα-ραγωγής της αγοράς και υπο-στηρίζονται δανειοδοτικά από τα μεγαλύτερα Ευρωπαϊκά χρη-ματοπιστωτικά ιδρύματα.

Τη μετατροπή του DC σε AC θα αναλάβουν 34 (τριάντα τέσσε-ρα) inverter τελευταίας τεχνολο-γίας, ισχύος 27,6kW και 20kW, τύπου string τα οποία διαθέ-τουν δύο εισόδους με MPPT τα-χείας απόκρισης το κάθε ένα. Συνολικά διατίθενται 68 είσο-δοι με MPPT για όλο το έργο,

επιτυγχάνοντας έτσι την καλύτε-ρη δυνατή παραγωγή ενέργειας ακόμα και σε καθεστώς μερικής σκίασης.Η σύνδεση του έργου με το Δίκτυο, θα πραγματοποιηθεί μέσω υποσταθμού Μέσης Τά-σης, στο οποίο θα ενσωματω-θούν οι πίνακες Χα-μηλής Τά-σης, διακοπτικό υλι-κό (πεδία ΜΤ) υψηλής ποιο-τητας αλλά και ο μετασχηματι-στής εξόδου 0,4/20KV ισχύος 1.000KVA.Τα υλικά B.O.S. που θα εγκα-τασταθούν, μελετήθηκαν ώστε να εξασφαλίσουν, τη μέγιστη δυνατή ενεργειακή απόδοση, μέσω της άριστη ποιότητας τους

Page 53: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 51

Page 54: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

52 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η

αλλά και της απόλυτης συμβα-τότητάς τους με τα λοιπά μέρη του συστήματος. Μεγάλο πλεονέκτημα του εν λόγω φωτοβολταϊκού συστήμα-τος θα είναι το εξελιγμένο συ-γκρότημα ελέγχου της παρα-γωγής του το οποίο θα επιτρέ-πει και την εξ’ αποστάσεως σε πραγματικό χρόνο λεπτομερή παρακολούθηση των στοιχει-οσειρών ηλεκτροπαραγωγής, μέσω οποιουδήποτε υπολογι-στή που διαθέτει σύνδεση με το διαδίκτυο. Το φωτοβολταϊκό έργο θα με-λετηθεί και θα κατασκευαστεί από την εταιρεία ΒΙΕΝΤΕΡ Α.Ε..Η εταιρεία ΒΙΕΝΤΕΡ Α.Ε., με την τριαντάχρονη εμπειρία των στελεχών της σε ΒΙΟΜΗΧΑΝΙ-ΚΑ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΑ ΤΕΧΝΙ-ΚΑ ΕΡΓΑ είναι Ο ΙΔΑΝΙΚΟΣ ΣΥ-ΝΕΡΓΑΤΗΣ ΣΑΣ.Πληροφορίες στα τηλέφωνα: 210 661 9590www.bienter.gr

MTU Onsite Energy

H MTU Onsite Energy είναι ένας από τους μεγαλύτερους κατασκευαστές παγκοσμίως συστημάτων παραγωγής ενέρ-γειας με καύση diesel καθώς και ολοκληρωμένων συστημά-των συμπαραγωγής ηλεκτρι-σμού και θερμότητας με καύση φυσικού αερίου και βιοαερίου (natural gas, biogas), χρησιμο-ποιώντας τους τελευταίας τεχνο-λογίας κινητήρες της MTU, με ειδικό σχεδιασμό και προδια-

γραφές, προσαρμοσμένους κα-τάλληλα στην κάθε περίπτωση.Η επιτυχία και οι πολλαπλές εφαρμογές των συστημάτων συμπαραγωγής βασίζονται κυ-ρίως στην αξιοπιστία των κινη-τήρων της MTU, οι οποίοι εξε-λίσσονται συνεχώς εδώ και 100 χρόνια αλλά και στην πολυε-τή τεχνογνωσία του οίκου MTU Onsite Energy, με πείρα μεγα-λύτερη των 35 ετών, στο σχεδι-ασμό, κατασκευή και υποστή-ριξη των συστημάτων παραγω-γής ενέργειας με χρήση αερίου. Τα Ηλεκτροπαραγωγά ζεύγη και οι μονάδες συμπαραγωγής έχουν ως βάση κινητήρες που χρησιμοποιούν βιοαέριο // αέ-ριο από υγρά λύματα (sewage gas), χωματερές (landfill gas), βιοαέριο από ζωικά και φυτι-κά απόβλητα, φυσικό αέριο και παράγουν ηλεκτρισμό και θερ-μότητα οικολογικά, αξιόπιστα και εξαιρετικά αποδοτικά. Το εύρος ισχύος των μονάδων της MTU Onsite Energy με χρή-ση βιοαερίου κυμαίνεται από 192 kWel έως 2 ΜWel και δι-ατίθεται σε μονάδες ανοιχτού ή κλειστού τύπου (containerized units), με μερική ή ολική ανά-κτηση της θερμότητας αλλά και με την επιλογή τριπαραγω-γής (ηλεκτρισμός, θερμότητα, ψύξη). Σε κάθε περίπτωση πά-ντως ο εξοπλισμός τους μπο-ρεί να προσαρμοστεί ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε έργου.

Τι προσφέρουν οι μονάδες της MTU

Onsite Energy:• Περιβάλλον: Σε σύγκρι-ση με τα συμβατικά συστήματα παραγωγής ισχύος, οι μονάδες συμπαραγωγής της MTU μειώ-νουν σημαντικά τα επίπεδα εκ-πομπών καυσαερίων, π.χ έως και 50% σε CO2

• Τεχνολογία: Οι μονάδες της MTU Onsite Energy συ-γκρινόμενες με τον ανταγωνι-σμό προσφέρουν τους υψηλό-τερους βαθμούς ηλεκτρικής, θερμικής και συνολικής από-δοσης. Διαθέτουν εξελιγμένο σύστημα καύσεως για χρήση καυσίμων με διαφορετική πε-ριεκτικότητα Μεθανίου, συνε-χή έλεγχο του μίγματος οξυ-γόνου καυσίμου και ηλεκτρο-νικό πίνακα ελέγχου όλων των βασικών λειτουργιών του ζεύ-γους αλλά και των βοηθητι-κών μηχανημάτων της μονά-δας που εξασφαλίζει την ομα-λή λειτουργία και την αποφυγή τυχόν σοβαρής βλάβης. Απο-μακρυσμένος έλεγχος (remote control) των μονάδων είναι επίσης διαθέσιμος ενώ τα στοι-χεία μπορούν να αποστέλλο-νται κατευθείαν στο εργοστά-σιο για συνεχή εκτίμηση της κατάστασης λειτουργίας και ενημέρωση προληπτικού ελέγ-χου και συντήρησης . • Οικονομία: Χαμηλή κατα-

νάλωση λιπαντικών και καυ-σίμου. Η μακρά ζωή των κύ-ριων εξαρτημάτων και μερών του ζεύγους σε συνδυασμό με τους μεγάλους χρόνους μέ-χρι την γενική επισκευή, κα-θιστούν τις μονάδες της MTU Onsite Energy ιδιαίτερα ελκυ-στικές για τους επενδυτές, προ-σφέροντας τους συντομότε-ρους δυνατούς χρόνους από-σβεσης της επένδυσης. Στην Ελλάδα οι μονάδες συ-μπαραγωγής της MTU Onsite Energy διατίθενται αποκλει-στικά από την Εταιρεία “ΑΡΙ-ΕΞΠΟ Α.Ε.” επίσημο αντιπρό-σωπο του οίκου εδώ και δε-καετίες. Αξίζει να σημειωθεί ότι η ΑΡΙΕΞΠΟ διαθέτει σύγ-χρονες εγκαταστάσεις και εξο-πλισμό καθώς και άρτια εκπαι-δευμένο προσωπικό, ικανά να καλύψουν επαρκώς την τεχνι-κή υποστήριξη των μονάδων και να εξασφαλίσουν τη συνε-χή και ομαλή λειτουργία τους και κατ’ επέκταση την μέγιστη διαθεσιμότητά τους.

Ν ΕΑ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

Page 55: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 53

TECHNIMAT - Α.ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ & ΣΙΑ Ο.Ε.Υψηλάντου 49, Ν. Ψυχικό, Αθήνα • Τηλ: 210-6777579 • Κιν: 6974357154 • Φαξ: 210677506

email: [email protected] • website: www.technimat.gr

ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΤΕΣ ΕΛΑΙΟΥ – ΡΗΤΙΝΗΣΟι μετασχηματιστές της MASTERGROUP – ELETTROMECCANICA MAGLIANO:

•Αποτελούντηνκαλύτερηεναλλακτικήκαιαξιόπιστηλύσηκαλύπτονταςόλοτοφάσματωνβιομηχανικώνκαιενεργειακώνεφαρ-μογών.•Υψηλήποιότητακατασκεύης-μεγάληδί-αρκειαζωής.• Κατασκευασμένοι σύμφωναμε τους δι-εθνείς κανονισμούς – πρότυπα CEI 14-4,IECEN60076(ελαίου)καιCEI14-8,IECEN60076(ρητίνης).

•ΤοεργοστήριοπαραγωγήςτηςMASTERGROUP – ELETTROMECCANICA MAGLIANOείναιπιστο-ποιημένοκατάISO9001:2008καιISO14001:2004,αποδεικνύονταςτηνποιότητακαιτηναξιοπι-στίατηςδιαδικασίαςπαραγωγήςτωνμετασχηματιστών.•Δυνατότηταδιαμόρφωσηςκατάπαραγγελία,μετηνπροσθήκηεξαρτημάτωνγιατηνκάλυψηεξειδικευμένωναναγκών.•Γραπτήεγγυήσηκαλήςλειτουργίας.•Πλήρηςτεχνικήυποστήριξη.

Certificato Nr. 9101.EL32NORMA UNI EN ISO:9001:2008

Certificato Nr. 9911.EL33NORMA ISO 14001:2004

Η Technimat με 30ετή και πλέον εμπειρία στο χώρο της βιομη-χανίας είναι ο αποκλειστικός αντιπρόσωπος και επίσημος δια-νομέας της MASTERGROUP – ELETTROMECCANICA MAGLIANO.

O σεβασμός και η συνέπεια προς τους πελάτες και τους συνερ-γάτες είναι οι βασικές αρχές της φιλοσοφίας της Technimat.

Page 56: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

54 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η

Παράδειγμα εφαρμογής μο-νάδων συμπαραγωγής MTU Onsite Energy στην πόλη Löningen / Γερμανία.Η πόλη Löningen είναι μια μι-κρή πόλη της Κάτω Σαξονίας της Γερμανίας, σε απόσταση 40 χλμ από τα Ολλανδικά σύ-νορα. Αποτελεί γνωστό τουρι-στικό θέρετρο για τους καλο-καιρινούς μήνες αλλά είναι και εξίσου γνωστή για την αγροτι-κή της παραγωγή.

Είναι εκεί όπου τα αδέρφια Reinhard και Hermann Gross, καλλιεργούν καλαμπόκι και σι-τηρά σε μία έκταση περίπου 1800 εκταρίων. Πωλούν το με-γαλύτερο μέρος της συγκομιδής αλλά χρησιμοποιούν και ένα μέρος της για την μονάδα βιο-αερίου που λειτουργούν. Η μο-νάδα αυτή τροφοδοτείται καθη-μερινά με ανανεώσιμες ενεργει-ακές καλλιέργειες όπως καλα-μπόκι και σιτηρά, υγρή και στε-ρεή κοπριά, οι οποίες στη συ-νέχεια ζυμώνονται για να παρά-γουν βιοαέριο.

Άλλωστε οι μονάδες βιοαερίου δεν είναι πια τίποτα το ασυνή-θιστο ειδικά σε αγροτικές πε-ριοχές. Η μονάδα παραγωγής είναι εφοδιασμένη με την σειρά 4000 της MTU Onsite Energy.

Τα αδέρφια Gross, τη χρησιμο-ποιούν για να παρέχουν θερ-μότητα σε ένα μεγάλο μέρος της μικρής πόλης. Χαρακτηρι-στικά ο δήμαρχος της πόλης αναφέρει «Το εργοστάσιο βι-οαερίου είναι ένα πραγματι-κό πλεονέκτημα για την πόλη». Ειδικά δε όταν το νέο σχέ-διο θέρμανσης της πόλης ολο-κληρωθεί το μεγαλύτερο μέ-ρος των δημόσιων κτηρίων θα θερμαίνεται από την μονάδα των αδερφών Gross.

Γενική διάταξη μονάδας βιοαερίου.

Ιστορικό Όλα ξεκίνησαν το 2001. Κα-θώς τα κέρδη από τα αγροτικά προϊόντα είχαν σταθερά καθο-δική πορεία, οι αδερφοί Gross δοκίμασαν την τύχη τους στην παραγωγή ενέργειας με μια μονάδα συμπαραγωγής. Μέ-χρι το 2008 λειτουργούσαν τη μονάδα τους με 10 μηχανές, παραγωγής 80KW η κάθε μία. Αυτές ήταν αρκετές για να τρο-φοδοτήσουν τη φάρμα τους και την ίδια τη μονάδα με ηλε-κτρισμό και θερμότητα. Η επι-πλέον παραγωγή ισχύος δινό-ταν στο τοπικό δίκτυο ενώ η επιπλέον θερμότητα προσφε-ρόταν σε ένα σχολικό συγκρό-τημα με τρία σχολεία, σε μία πισίνα και σε ένα συνεδρια-κό κέντρο. Καθώς όμως η λει-τουργία και η συντήρηση των 10 μονάδων γινόταν ολοέ-

να και ακριβότερη η εταιρεία αναπροσάρμοσε τα επιχειρη-σιακά της πλάνα. Συγκεκριμέ-να, το 2008 η εταιρεία άλλαξε τις μονάδες συμπαραγωγής με τρεις μονάδες της MTU Onsite Energy σειράς 400, 350kW έκαστη, ικανές να παράγουν την απαραίτητη ισχύ και θερ-μότητα.

60 τόνοι ανανεώσιμων ενεργειακών καλλιεργειών,

60 τόνοι υγρής κοπριάς και 10 τόνοι στερεής κοπριάς τροφοδοτούνται κα-θημερινά στους χωνευτήρες της εγκα-τάστασης.

ΕξέλιξηΑλλά τα σχέδιά τους δεν στα-μάτησαν εκεί. Το αμέσως επό-μενο πλάνο ήταν να χρησιμο-ποιηθεί μία μεγαλύτερη μηχα-νή ως βάση για κάλυψη των βασικών φορτίων και επιπλέ-ον μικρότερες μηχανές που θα καλύπτουν τις επιπλέον ανά-γκες σε περιόδους αιχμής. Η θετική τους εμπειρία με την σειρά 400 της MTU Onsite Energy ήταν θεμελιώδης για αυτήν τους την απόφαση και σε συνεργασία με τον οίκο ο οποίος τους προσέφερε μια ειδική προσφορά για μια πι-λοτική μονάδα, εγκατέστησαν την νέα μονάδα συμπαραγω-γής με την 12 κύλινδρη μηχα-νή MTU Onsite Energy σειράς

4000. Τα οφέλη ήταν πολλα-πλά καθώς είχαν να συντηρή-σουν μόνο μια μονάδα, ενώ με την παραγωγή 1.166 ηλεκτρι-κών kW και περισσότερο από 1300 θερμικών kW η μία μο-νάδα υπερκάλυψε τις ανάγκες των τριών προηγούμενων μο-νάδων. Στη δοκιμαστική της περίοδο από τον Οκτώβριο του 2009 έως τον Οκτώβριο του 2010 η μηχανή συμπλή-ρωσε περισσότερες από 7500 ώρες λειτουργίας. «Αν κοιτάξουμε τις μέσες ώρες λειτουργίας, η μηχανή ήταν σε λειτουργία περίπου στο 90% του χρόνου» επισημαίνει ο διευθυντής της εταιρείας των αδερφών Gross και προσθέτει «Είναι σίγουρα πολύ καλύτερα από ότι αναμέναμε».

Νέος Σχεδιασμός Πολύ πριν την εφαρμογή μίας μηχανής μεγαλύτερης κλίμα-κας όπως είναι η σειρά MTU 4000, οι αδερφοί Gross, o δι-ευθυντής της εταιρείας τους Κος Wilfried Forster και ο δή-μαρχος Κος Thomas Stadtler, αποφάσισαν ότι οι μικρότερες μονάδες σειράς 400 θα πρέ-πει να μετεγκατασταθούν δια-φορετικά σημεία της πόλης ως δορυφορικές μονάδες συμπα-ραγωγής. Ως μέρος του και-νούριου σχεδιασμού θέρμαν-σης της πόλης, ήδη διάφο-ρα έργα βρίσκονται σε εξέλιξη από τον Οκτώβριο του 2010 για την εγκατάσταση των μονά-δων σειράς 400 κοντά σε δη-μόσια κτίρια με σκοπό την πα-ροχή ηλεκτρισμού και θερμό-τητας κοντά στο σημείο της πα-ραγωγής. Το απαραίτητο βιο-αέριο παρέχεται από το εργο-στάσιο μέσω ενός νέου δικτύ-ου σωληνώσεων. Αυτό έχει ως

Ν ΕΑ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

Page 57: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 55

αποτέλεσμα ότι λιγότερη θερ-μότητα χάνεται κατά την με-ταφορά. Από την χαμηλότερη κατανάλωση αερίου των κα-τοίκων του Loningen για θέρ-μανση υπολογίζεται ότι οι εκ-πομπές CO2 μειώνονται κατά 1,255 τόνους το χρόνο. Επιπλέον στο μέλλον εξετάζεται η εγκατάσταση ακόμα 3 μονά-δων MTU Onsite Energy σει-ράς 400, για ακόμα μεγαλύ-τερη κάλυψη των αναγκών της πόλης. Συγκεκριμένα, θα τρο-φοδοτούνται τρία ακόμα σχο-λεία, ένα αθλητικό κέντρο, το νοσοκομείο, ένα κέντρο ευγη-ρίας, ένα κέντρο κήπου, δύο τράπεζες το δημαρχείο και οι ανοιχτές πισίνες.

ΜΤU Onsite Energy Καθώς θα έπρεπε να προ-βούν σε αποζημιώσεις σε πε-ρίπτωση αποτυχίας να πα-ρέχουν θέρμανση, αλλά και

επειδή δεν ήθελαν να επιδι-ορθώνουν οι ίδιοι κάθε ζη-μιά που θα παρουσιαζόταν στις μηχανές, ένας παράγο-ντας ήταν ο πιο σημαντικός για τους χειριστές της μονά-δας από την αρχή:«Χρειαζόμαστε ένα αξιόπι-στο συνεργάτη που ασχολεί-ται και δίνει λύσεις σε κάθε είδους προβλήματα. Αυτός ο συνεργάτης είναι για εμάς η MTU Onsite Energy” αναφέ-ρει ο Κος Reinhard Gross. O στιβαρός σχεδιασμός και η συντηρητικές ρυθμίσεις της νέας μηχανής βιοαερίου επι-τρέπουν την μακροχρόνια και χωρίς προβλήματα λειτουρ-γία της μονάδας. Με άλλα λό-για ο χρόνος αδράνειας του ζεύγους είναι πολύ μικρός. Η γενική επισκευή της μηχα-νής δεν έχει προγραμματιστεί προτού η μηχανή συμπληρώ-σει τις 64.000 ώρες λειτουρ-

γίας. (δηλ περισσότερο από 7 χρόνια εάν η μηχανή λειτουρ-γεί 24 ώρες την ημέρα.)

ΟφέληΑναμφίβολα και η εταιρεία GF-Bio-Energie Hasetal των αδερφών Gross και η πόλη Loningen επωφελούνται από την μεταξύ τους συνεργασία. Σύμφωνα με τον Γερμανικό νόμο, οι παραγωγοί πληρώ-νονται για το ρεύμα που τρο-φοδοτούν στο δίκτυο, ενώ και η πόλη, το νοσοκομείο και άλλοι καταναλωτές ωφε-λούνται από την παροχή θέρμανσης και της μείωσης του κόστους για αυτήν. Επιπλέον περιβαντολλογικά οφέλη παρουσιάστηκαν

καθώς η μονάδα σειράς 4000 εφοδιάστηκε με καταλύτη που μείωσε σημαντικά και τις εκπομπές φορμαλδεΰδης.

Στοιχεία επικοινωνίας :

Ariexpo

E-mail: [email protected]

www.ariexpo.gr

Η

που αντιπροσωπεύεται από την Ariexpo S.A.

ΧΟΡΗΓΟΣ

στην ΗΜΕΡΙΔΑ:

ΚΤΗΡΙΑ ΧΑΜΗΛΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ

Η μηχανή βιοαερίου τύπου 16V4000 παράγει 1.6 ΜW.

Page 58: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

56 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η

Page 59: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

58 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η

Page 60: ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ

58 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η