ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

31

description

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΘΕΩΡΙΑ,ΑΣΚΗΣΕΙΣ,ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Transcript of ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

Page 1: ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
Page 2: ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 1

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ: ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ

Page 3: ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 2

1.2. Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ

Α. ΘΕΩΡΙΑ1.2.1. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ Η επιχείρηση αποτελεί στοιχείο της κοινωνίας, το ίδιο σημαντικό με την οικογένεια.

Αυτό συμβαίνει επειδή:1. το μεγαλύτερο μέρος των ανθρώπων διαθέτει το ένα τρίτο του χρόνου του στις

επιχειρήσεις.2. τα προϊόντα ή οι υπηρεσίες που καταναλώνονται προέρχονται απ΄ αυτές.3. η απασχόληση και το εισόδημα των ανθρώπων προέρχεται απ’ αυτές.4. η εξέλιξη της οικονομίας κάθε χώρας εξαρτάται από τις επιχειρήσεις.

Η επιχείρηση ξεχωρίζει από τις υπόλοιπες κοινωνικές οργανώσεις επειδή συνδέεται μετην έννοια του "επιχειρείν" ή της επιχειρηματικότητας. Η έννοια αυτή:

1. σημαίνει το συνδυασμό των παραγωγικών συντελεστών για τη δημιουργίααγαθών ή υπηρεσιών.

2. εμπεριέχει την εισαγωγή και εφαρμογή καινοτομιών.3. εμπεριέχει το στοιχείο του επιχειρηματικού κινδύνου, δηλαδή την

πιθανότητα αποτυχίας κάθε συνδυασμού παραγωγικών συντελεστών.

1.2.1.1. Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΩΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ- ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΟΡΓΑΝΩΣΗ

Επιχείρηση είναι μια παραγωγική-οικονομική μονάδα που συνδυάζει καιαξιοποιεί τους παραγωγικούς συντελεστές (εργγασία, κεφαλαιο, γνωση τεχνολογίακτλ) ώστε να παράγει προϊόντα ή υπηρεσίες με σκοπό να τα διαθέσει μέσω τουμηχανισμού της αγοράς στους καταναλωτές.

Η επιχείρηση:1. αποτελεί μια οργάνωση που παράγει πλούτο, με την έννοια των αγαθών που

καλύπτουν ανθρώπινες ανάγκες.2. συμμετέχει σε κάθε οικονομική δραστηριότητα, αφού, προκειμένου να

παράγει, παίζει τους ρόλους του επενδυτή, του καταναλωτή, τουαποταμιευτή, του δανειζόμενου κτλ..

Η επιχείρηση αποτελεί παραγωγική μονάδα, δεν είναι όμως όλες οι παραγωγικέςμονάδες επιχειρήσεις.

Διαφορές της επιχείρησης από τις άλλες παραγωγικές μονάδες:1. διαθέτει τα προϊόντα της στην αγορά έναντι μιας αξίας ανταλλαγής.2. η επιβίωσή της εξαρτάται από την απόκτηση εσόδων και κερδών, κάτι που

δεν ισχύει για τις παραγωγικές μονάδες που δεν είναι επιχειρήσεις.3. συνδέεται με την ανάληψη κινδύνου, δηλαδή η λειτουργία μιας επιχείρησης

ή μια επιχειρηματική δραστηριότητα συνδέεται με την πιθανότητα κέρδουςή ζημιάς.

1.2.1.2. Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΩΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ

Page 4: ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 5

Β. ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΕΞΑΣΚΗΣΗ

Β.1. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ1. Ποια είναι η χρησιμότητα των επιχειρήσεων για τις κοινωνίες;2. Ποιες είναι οι διαφορές των επιχειρήσεων από τις άλλες κοινωνικές οργανώσεις;3. Τι γνωρίζετε για την έννοια της επιχειρηματικότητας;4. Να διατυπώσετε τον ορισμό της επιχείρησης ως παραγωγικής-οικονομικής οργάνωσης.5. Ποιες διαφορές υπάρχουν ανάμεσα στις επιχειρήσεις και στις άλλες οικονομικές

μονάδες που δεν είναι επιχειρήσεις;6. Να αναφέρετε τους λόγους με βάση τους οποίους η επιχείρηση μπορεί να

χαρακτηρισθεί κοινωνική οργάνωση.7. Ποια είναι η σημασία των σχέσεων εξουσίας στις επιχειρήσεις;8. Ποια είναι η σημασία της ύπαρξης κανόνων στις επιχειρήσεις;9. Να περιγράψετε την επιχείρηση ως θεσμό.10. Ποια θέματα των επιχειρήσεων καθορίζονται από ρυθμιστικές διατάξεις;11. Ποιο είναι το περιεχόμενο του όρου "κουλτούρα";12. Ποια είναι η σημασία της κουλτούρας στη δράση των επιχειρήσεων;13. Τι είναι σύστημα;14. Για ποιους λόγους η επιχείρηση μπορεί να χαρακτηρισθεί ως σύστημα;15. Ακολουθώντας τη συστημική προσέγγιση, πως πρέπει να μελετάται η διοίκηση των

επιχειρήσεων;

Β.2. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΩΣΤΟΥ-ΛΑΘΟΥΣ1. Η εξέλιξη της οικονομίας κάθε χώρας δεν εξαρτάται από τις επιχειρήσεις. Σ.Λ.2. Η ευημερία των κοινωνιών εξαρτάται από το βιοτικό επίπεδο των μελών τους και δε

συνδέεται με τη λειτουργία των επιχειρήσεων. Σ.Λ.3. Η επιχείρηση αποτελεί κοινωνική οργάνωση, ξεχωρίζει όμως απ’ αυτή επειδή

συνδέεται με την έννοια του "επιχειρείν". Σ.Λ.4. Όλες οι παραγωγικές μονάδες είναι επιχειρήσεις. Σ.Λ.5. Κάθε επιχείρηση είναι παραγωγική οργάνωση. Σ.Λ.6. Η επιχείρηση προσαρμόζεται στο περιβάλλον της μέσω του μηχανισμού ελέγχου –

ανατροφοδότησης. Σ.Λ.7. Το Υπουργείο Παιδείας είναι παραγωγική μονάδα. Σ.Λ.8. Ένα από τα στοιχεία με τα οποία συνδέεται η έννοια της επιχειρηματικότητας είναι η

εφαρμογή καινοτομιών. Σ.Λ.9. Όλες οι παραγωγικές μονάδες αντιμετωπίζουν το στοιχείο του κινδύνου. Σ.Λ.10. Μια ζημιογόνα επιχείρηση δε δημιουργεί πλούτο. Σ.Λ.11. Η επιβίωση της επιχείρησης εξαρτάται αποκλειστικά από την ικανότητά της να

πραγματοποιεί αυξημένες πωλήσεις. Σ.Λ.12. Η λειτουργία των επιχειρήσεων εκφράζει έναν τρόπο συλλογικής δράσης. Σ.Λ.13. Το δημόσιο σχολείο και το ιδιωτικό νοσοκομείο είναι επιχειρήσεις. Σ.Λ.14. Η επιχείρηση δεν είναι υποχρεωμένη να διατυπώνει επίσημα τους βασικούς κανόνες

που διέπουν τη λειτουργία της. Σ.Λ.

Page 5: ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 8

III. δίνει εκροές στο περιβάλλον.IV. έχει δική της κουλτούρα.

Β.4. ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΚΕΝΩΝ1. Επιχείρηση είναι μια ____________ - οικονομική μονάδα, με την έννοια ότι

____________ και αξιοποιεί τους ___________ παραγωγής προκειμένου να παράγειπροϊόντα ή ___________ και να τα διαθέσει στους ____________ μέσω τουμηχανισμού της ___________ .

2. Η έννοια της επιχειρηματικότητας εμπεριέχει το στοιχείο της ______________ και______________ ____________ .

3. Με τον όρο κουλτούρα νοείται _________________________________________________________________________________________________________________ .

4. Η συστημική θεωρία προωθεί τη ______________ προσέγγιση, δηλαδή τη______________ όλων των επιστημών.

5. Στο πλαίσιο της επιχείρησης ως κοινωνικής οργάνωσης αναπτύσσονται και σχέσεις____________ σύμφωνα με τις οποίες κάποιοι με "_____________" τρόποαποφασίζουν και κάποιοι είναι _____________ να _______________.

6. Η επιχείρηση είναι ____________ να διατυπώνει ____________ τους βασικούςκανόνες που διέπουν τη λειτουργία της, κάτι που κάνει στο _____________ της.

7. Σύστημα είναι ένα σύνολο ___________ ή _________ τα οποία συνδέονται μεταξύτους με σχέσεις _______________ και αποτελούν μια _______________.

Β.5. ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΣΗΝα συμπληρώσετε σε κάθε κενό της στήλης Α, τον αριθμό ή τους αριθμούς πουαντιστοιχεί ή που αντιστοιχούν από τη στήλη Β.1.

Α ΒΑ ______ η επιχείρηση ως

παραγωγική μονάδα1. σύστημα κοινών αξιών, πιστεύω, προτύπων, εθίμων και

κανόνωνΒ ______ η επιχείρηση ως

κοινωνική οργάνωση2. τρόπος συλλογικής δράσης, σχέσεις εξουσίας

Γ ______ η επιχείρηση ως θεσμός 3. καταστατικό, θεσμική οργάνωσηΔ ______ η πολιτισμική διάσταση

της επιχείρησης4. συνδυασμός και αξιοποίηση συντελεστών παραγωγής

Ε ______ η επιχείρηση ως σύστημα 5. εισροές, εκροές, μηχανισμός ελέγχου2.

Α ΒΑ ______ παραγωγικές μονάδες, μη

εμπορευματικές1. δημόσιο πανεπιστήμιο

Β ______ επιχειρήσεις 2. ιδιωτική κλινική3. υπουργείο υγείας4. ιδιωτικό πανεπιστήμιο

Page 6: ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 9

1ο ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

Α. Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω φράσεις ως σωστές ή λανθασμένες.1. Κάθε παραγωγική μονάδα είναι επιχείρηση.2. Το ιδιωτικό λύκειο είναι παραγωγική μονάδα.3. Η επιχείρηση μπορεί να παίξει όλους τους οικονομικούς ρόλους.4. Η επιβίωση των επιχειρήσεων εξαρτάται από τη δυνατότητά τους να

πραγματοποιούν κέρδη.5. Η επιχείρηση είναι θεσμός περιορισμένης κοινωνικής σημασίας σε σχέση με τη

δικαιοσύνη.6. Η επιχείρηση διατυπώνει επίσημα τους τυπικούς και τους άτυπους κανόνες

λειτουργίας της.7. Η επιχείρηση δεν μπορεί να μελετηθεί ως σύστημα.8. Η μελέτη των επιχειρήσεων απαιτεί διεπιστημονική προσέγγιση.

(Μονάδες 4)Β. Να συμπληρώσετε τα κενά στις παρακάτω φράσεις.

1. Η επιχείρηση αποτελεί ___________ ______________, ξεχωρίζει όμως απ΄αυτήεπειδή συνδέεται με την έννοια της ___________________.

2. Η επιχείρηση ικανοποιεί κονωνικές ανάγκες και "αισθάνεται" __________________________ απέναντι στο περιβάλλον.

3. Η επιχείρηση αποτελεί βασικό ____________ της κοινωνίας.4. Η επιχείρηση εκφράζει έναν τρόπο ______________ δράσης.5. Η κουλτούρα είναι μια _______________ που δίνει κατεύθυνση στα άτομα και

στις ομάδες.(Μονάδες 4)

Γ. Τι γνωρίζετε για τις διαφορές της επιχείρησης από τις άλλες παραγωγικές μονάδες;(Μονάδες 4)

Δ. Τι γνωρίζετε για την επιχείρηση ως σύστημα;(Μονάδες 4)

Ε. Η πολιτισμική διάσταση της επιχείρησης.(Μονάδες 4)

Page 7: ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 10

1.3. ΟΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ

Α. ΘΕΩΡΙΑ1.3.1. Η ΑΛΥΣΙΔΑ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ Οι λειτουργίες της επιχείρησης

I. είναι αναγκαίες προκειμένου να ζήσει, να ανταποκριθεί στην αποστολή τηςκαι να πετύχει τους στόχους της.

II. έχουν συγκεκριμένο σκοπό και περιεχόμενο και όλες μαζί υλοποιούν τοσυνολικό έργο και την αποστολή της επιχείρησης.

Οι πιο σημαντικές λειτουργίες είναι η παραγωγική, η εμπορική και ηοικονομική.

Μια σύγχρονη οικονομική μονάδα όπως είναι η επιχείρηση, για να ανταποκριθεί μεεπιτυχία στην αποστολή της, πρέπει

1. να παράγει2. να πουλά3. να διαχειρίζεται τα οικονομικά της και4. να οργανώνει πιο αποδοτικά τα στοιχεία που εξασφαλίζουν

ανταγωνιστικότητα και βιωσιμότητα. Τα δεδομένα που αφορούν την παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών και τον τρόπο

ικανοποίησης των αναγκών, ανατρέπονται λόγω1. της ιλιγγιώδους εξέλιξης της τεχνολογίας2. των καινοτόμων υποδείξεων του marketing.

Είναι επιτακτική ανάγκη η διάθεση πόρων1. στην έρευνα και ανάπτυξη πάνω στα νέα τεχνολογικά δεδομένα2. στην επικοινωνία με το περιβάλλον3. σε δημόσιες σχέσεις υψηλού επιπέδου.

Δευτερεύουσες λειτουργίες: προμήθειες, έρευνα και ανάπτυξη, πληροφόρηση,δημόσιες σχέσεις.

Οι δευτερεύουσες λειτουργίες αποκτούν σημασία και συμπληρώνουν τις βασικές. Οι λειτουργίες δεν αναπτύσσονται στο ίδιο επίπεδο, λόγω της διαφορετικόητας

των δραστηριοτήτων, του μεγέθους κτλ, που υπάρχει μεταξύ τους. π.χ. μια μικρή εμπορική ή βιομηχανική επιχείρηση μπορεί να μη χρειάζεται

να αναπτύξει τη λειτουργία έρευνας και ανάπτυξης. Οι λειτουργίες έχουν μεγάλη αλληλεξάρτηση μεταξύ τους και αυτή καθορίζει

την καλή πορεία και την ύπαρξη της επιχείρησης. Ο αποτελεσματικός συνδυασμός των λειτουργιών επιτυγχάνεται μέσω του

συνδετικού και καθοδηγητικού ιστού της "αόρατης" διοικητικής λειτουργίας. Ακολουθείται η "βασική οικονομική αρχή" ώστε να επιτευχθεί ο αντικειμενικός

σκοπός της επιχείρησης, με κυρίαρχο το ρόλο του ανθρώπινου παράγοντα

Παραγωγική λειτουργία: αποτελείται από ένα σύνολο ενεργειών που συνδέονται με τηνπαραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών.

Page 8: ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 16

II. την πληροφόρηση του κοινού για την εικόνα της επιχείρησης.III. τις χορηγίες, τις φιλανθρωπικές εκδηλώσεις κλπ..IV. όλα τα παραπάνω.

6. Ο σχεδιασμός των προϊόντων που ικανοποιούν τις ανάγκες των καταναλωτώνεντάσσεται στο πλαίσιο της:

I. παραγωγικής λειτουργίας.II. εμπορικής λειτουργίας.

III. λειτουργίας των δημοσίων σχέσεων.IV. λειτουργίας της πληροφόρησης.

Β.4. ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΚΕΝΩΝ1. Ο ______________ συνδυασμός όλων των λειτουργιών της επιχείρησης γίνεται

_______________ κάτω από το συνδετικό και καθοδηγητικό ιστό της _________________ λειτουργίας.

2. Η _____________ λειτουργία περιλαμβάνει όλες τις ενέργειες που είναι απαραίτητεςγια να διαθέσει η επιχείρηση τα ____________ της στην ___________.

3. Η εξεύρεση ___________ και η αξιοποίηση του με τις πιο ______________ επιλογέςείναι δραστηριότητα της _______________ λειτουργίας.

4. Η συνεχής παρακολούθηση των _______________ για μην τίθεται σε κίνδυνο οπρογραμματισμός της ______________ είναι δραστηριότητα της λειτουργίας_____________.

5. Η λειτουργία που αξιοποιεί τη σύγχρονη __________ και κάθε _________δημιουργώντας νέα αγαθά είναι η _____________ και ___________ .

Β.5. ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΣΗ1.

Α ΒΑ____συντελεστές παραγωγής 1. οικονομική λειτουργίαΒ____ δάνεια, αύξηση κεφαλαίου, λογιστικές διαδικασίες 2. εμπορική λειτουργίαΓ____ έρευνα των αναγκών των καταναλωτών, διαφήμιση 3. παραγωγική λειτουργίαΔ____ νέοι τρόποι παραγωγής και βελτίωση των ήδη

υπαρχόντων4. λειτουργία δημοσίων σχέσεων

Ε____ βελτίωση φήμης 5. έρευνα και ανάπτυξηΖ____ έρευνα τιμών, αγορά και αποθήκευση πρώτων υλών,

παρακολούθηση αποθεμάτων6. λειτουργία προμηθειών

Η____ δημιουργία και αξιοποίηση πληροφοριών 7.λειτουργία πληροφόρησης2.

Α ΒΑ____διαφήμιση 1. παραγωγική λειτουργίαΒ____ αποθήκευση πρώτων υλών 2. εμπορική λειτουργίαΓ____ επεξεργασία πρώτων υλών 3. οικονομική λειτουργίαΔ____έλεγχος ποιότητας παραγωγής 4. λειτουργία προμηθειώνΕ____ χορηγίες 5. λειτουργία έρευνας και ανάπτυξης

Page 9: ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 19

1.4. Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΣ

Α. ΘΕΩΡΙΑ Το οικονομικό σύστημα λειτουργεί με αντικειμενικό σκοπό την ικανοποίηση των

ανθρώπινων αναγκών Η ικανοποίηση των αναγκών επιτυγχάνεται με την παραγωγή και τη διανομή

αγαθών που μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες των ανθρώπων. Η επιχείρηση, όπως και κάθε οικονομικός οργανισμός, ιδιωτικός ή δημόσιος, είναι

υποσύστημα του ευρύτερου οικονομικού συστήματος. Κάθε επιχείρηση ή οργανισμός δέχεται εισροές από το περιβάλλον, τις μετατρέπει

σε αγαθά, τις επιστρέφει σ’ αυτό ως εκροές και έτσι υλοποιεί τον αντικειμενικόσκοπό της.

Η σχέση της επιχείρησης με το περιβάλλον είναι δυναμική και καθοριστική για τησυμπεριφορά της.

Η παραγωγή και διανομή αγαθών ικανοποιεί τους στόχους της επιχείρησης πουείναι και κοινωνικοί στόχοι.

"Σύστημα Περιβάλλον": αποτελείται από τους παράγοντες του περιβάλλοντοςπου επιδρούν στη λειτουργία της επιχείρησης, χωριστά και σε αλληλεξάρτησημεταξύ τους.

Βασικότερο στοιχείο του περιβάλλοντος είναι οι οικονομικοί παράγοντες, πουεπιδρούν στην ίδρυση, στην ανάπτυξη και στην αποτελεσματικότητα τηςοικονομικής μονάδας.

Στο περιβάλλον της επιχείρησης βρίσκονται οι αγορές απ’ όπου εφοδιάζεται μεπαραγωγικούς πόρους και όπου διαθέτει το προϊόν της, καθώς και οι υπηρεσίες τουτριτογενούς τομέα παραγωγής (π.χ. τράπεζες).

Οι ομάδες συμφερόντων επιδρούν στον τρόπο λειτουργίας της επιχείρησης, μεστόχο την ικανοποίηση των δικών τους συμφερόντων.

Ομάδες συμφερόντων ΣτόχοιΕπιχειρηματίες Υψηλά κέρδη και κοινωνική προβολήΧρηματοδότες Ασφάλεια κεφαλαίων και υψηλά κέρδηΠρομηθευτές Καλή συνεργασία, φερέγγυες και

διαρκείς συναλλαγές.Πελάτες Καλή ποιότητα, τιμή και εξυπηρέτησηΚράτος Είσπραξη φόρων-τήρηση νόμων

Δημιουργική καταστροφήo Τα στοιχεία του περιβάλλοντος, π.χ. η νομοθεσία, η τεχνολογία, οι

καταναλωτικές συνήθειες κτλ, συνεχώς εξελίσσονται. Οι επιχειρήσειςπρέπει να ακολουθούν τις εξελίξεις και να προσαρμόζονται, προκειμένου ναεπιβιώσουν και να αναπτυχθούν.

Page 10: ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 25

3ο ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣΑ. Τι γνωρίζετε για το φαινόμενο της δημιουργικής καταστροφής;

(Μονάδες 2)Β. Τι γνωρίζετε για το κοινωνικό και για το οικολογικό περιβάλλον λειτουργίας τηςεπιχείρησης;

(Μονάδες 4)Γ. Ποια είναι τα στοιχεία του ειδικού περιβάλλοντος της επιχείρησης;

(Μονάδες 4)Δ. Ποια είναι τα στοιχεία της κοινωνικής ευθύνης της επιχείρησης;

(Μονάδες 3)Ε. Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση.

1. Το οικονομικό περιβάλλον μιας επιχείρησης αναφέρεται:I. στην εισοδηματική πολιτική που εφαρμόζεται.

II. στις προβλέψεις της νομοθεσίας για οικονομικά θέματα.III. στις δομές της οικονομίας.IV. σε όλα τα παραπάνω.

2. Το συνδικαλιστικό κίνημα μιας κοινωνίας εντάσσεται στο:I. πολιτικό περιβάλλον.

II. κοινωνικό περιβάλλον.III. οικονομικό περιβάλλον.IV. ειδικό περιβάλλον.

3. Το κοινωνικό περιβάλλον μιας επιχείρησης αναφέρεται:I. στα έθιμα της κοινωνίας.

II. στις προβλέψεις της νομοθεσίας για κοινωνικά θέματα.III. στις δομές της οικονομίας.IV. στα στοιχεία του πληθυσμού.

(Μονάδες 3)ΣΤ. Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω φράσεις ως σωστές ή λανθασμένες.

1. Το φορολογικό σύστημα ανήκει στο νομικό περιβάλλον της επιχείρησης.2. Η νομισματική πολιτική ανήκει στο οικονομικό περιβάλλον της επιχείρησης.3. Tα δημογραφικά χαρακτηριστικά μιας κοινωνίας εντάσσονται στο πολιτισμικό της

περιβάλλον.4. Η συνδικαλιστική ένωση των εργαζομένων ανήκει στο γενικό περιβάλλον της

επιχείρησης.5. Οι εργασιακές σχέσεις είναι στοιχείο του πολιτικού περιβάλλοντος λειτουργίας της

επιχείρησης.(Μονάδες 4)

Page 11: ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 32

III. Η εκπαίδευση του προσωπικού του.IV. Η παραγωγή του προϊόντος.

5. Ο κύκλος εργασιών μιας επιχείρησης συνδέεται με:I. τα συνολικά μεγέθη της.

II. την αγορά του προϊόντος.III. την παραγωγή της.IV. κανένα από τα παραπάνω.

6. Η δυνατότητα της επιχείρησης να προσφέρει καλύτερη ποιότητα και τιμή σταπροϊόντα ονομάζεται:I. ανταγωνιστικότητα.

II. αποδοτικότητα.III. παραγωγικότητα.IV. αποτελεσματικότητα.

7. Η αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας δεν επιτυγχάνεται με:I. την καλύτερη οργάνωσή της.

II. τον καλύτερο καταμερισμό της.III. την αξιοκρατία στις συμμετοχικές διαδικασίες.IV. την αύξηση του αριθμού των εργαζομένων στην επιχείρηση.

8. Στους λειτουργικούς στόχους του σχολείου ανήκουν όλα τα παρακάτω εκτός από:I. τη χρήση νέων μεθόδων διδασκαλίας.

II. την αύξηση των ωρών διδασκαλίας.III. την παροχή γνώσεων.IV. την επανακατάρτιση των καθηγητών

Β.4. ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΚΕΝΩΝ1. Κάθε επιχείρηση διαμορφώνει μια _____________ _____________ ανάλογα με το

συσχετισμό _______________ των ομάδων που ασκούν επίδραση σε αυτήν.2. _______________ στόχοι είναι αυτοί που επίσημα η επιχείρηση ανακοινώνει στο

______________ της.3. Οι _______________ στόχοι είναι γενικοί και μη συγκεκριμένοι.4. Οι __________________ στόχοι εκφράζουν τα συγκεκριμένα αποτελέσματα τα

οποία επιδιώκει να επιτύχει η επιχείρηση.5. Αποτελεσματικότητα είναι _____________________________________________.6. Παραγωγικότητα είναι _______________________________________________ .7. Παραγωγικότητα εργασίας είναι ________________________________________ .8. Όλα τα προβλήματα της οικονομίας οφείλονται στη ______________

_______________, ιδιαίτερα της εργασίας. Αυτό σημαίνει ότι ο συντελεστής"εργασία" έχει περιθώρια αύξησης της απόδοσής του, ιδιαίτερα κάτω από τηνεπίδραση των συνεχών _____________ αλλαγών.

9. Η έννοια της αποτελεσματικότητας της επιχείρησης αντιστοιχεί στην______________ όλων των ομάδων που συνδέονται μ΄ αυτήν. Πιο συγκεκριμένα,με τους _______________ , τους πελάτες, τους ______________ , την κοινωνία καιτο ________________ .

Page 12: ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 35

4ο ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣΑ. Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω φράσεις ως σωστές ή λανθασμένες.

1. Οι θεσμικοί στόχοι της επιχείρησης αναφέρονται στο καταστατικό της.2. Η απόκτηση φήμης είναι στόχος που αφορά τα συνολικά μεγέθη της

επιχείρησης.3. Η αύξηση της παραγωγικότητας είναι στόχος που αφορά τα συνολικά μεγέθη

της επιχείρησης.4. Η ιεράρχηση των στόχων είναι ίδια σε όλες τις επιχειρήσεις.5. Η παραγωγικότητα είναι δείκτης μέτρησης της αποδοτικότητας.6. Η παραγωγικότητα υπολογίζεται μόνο σε σχέση με τον συντελεστή παραγωγής

"εργασία".(Μονάδες 3)

Β. Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση.1. Οι παρακάτω στόχοι ενός νοσοκομείου είναι λειτουργικοί εκτός από:

I. την έρευνα για νέες θεραπείες.II. τη βελτίωση της κτιριακής υποδομής.

III. την παροχή υπηρεσιών υγείας.IV. την αύξηση του αριθμού των εξυπηρετούμενων ασθενών.

2. Οι θυσίες για την επίτευξη ενός αποτελέσματος είναι η:I. αποδοτικότητα.

II. παραγωγικότηταIII. αποτελεσματικότητα.IV. βασική οικονομική αρχή.

3. Η δημιουργία θέσεων απασχόλησης είναι κριτήριο αποτελεσματικότητας πουσχετίζεται με την ικανοποίηση:

I. των εργαζομένων.II. του κοινωνικού συνόλου.

III. των μετόχων.IV. του κράτους.

(Μονάδες 3)Γ. Να αναπτύξετε το περιεχόμενο των θεσμικών στόχων. (Χωρίς αναφορά σεπαραδείγματα)

(Μονάδες 3)Δ. Με ποιους τρόπους μπορεί να αυξηθεί η παραγωγικότητα της εργασίας σε μιαεπιχείρηση;

(Μονάδες 3)Ε. Να διατυπώσετε τους ορισμούς της παραγωγικότητας, της αποδοτικότητας και τηςαποτελεσματικότητας.

(Μονάδες 3)ΣΤ. Να αναλύσετε τη σχέση της παραγωγικότητας με την ανταγωνιστικότητα τηςεπιχείρησης.

(Μονάδες 5)

Page 13: ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 38

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ: Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΩΝΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

Page 14: ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 43

Κάνει σαφές ποιος είναι υπεύθυνος για την εφαρμογή μιας δράσης, τη λήψη μιαςαπόφασης, τα είδη διαδικασιών και κανόνων σύμφωνα με τα οποία λύνονται ταπροβλήματα σ’ έναν οργανισμό, όπως η επιχείρηση ή το σχολείο.

Είναι η διαδικασία με την οποία:1. ταξινομούνται οι εργασίες σε επιμέρους καθήκοντα.2. κατανέμονται τα καθήκοντα στα κατάλληλα στελέχη.3. αναθέτονται ευθύνες στα στελέχη στα οποία διατίθενται και οι απαραίτητοι

πόροι. Η οργάνωση απαιτεί την ύπαρξη ενός "οργανισμού" με συγκεκριμένη δομή και

λειτουργική διάρθρωση, όπως η επιχείρηση που ασχολείται με παραγωγικέςδραστηριότητες με σκοπό το κέρδος.

Η οργάνωση εκφράζεται με:1. Οργανόγραμμα, δηλαδή διάγραμμα που παρουσιάζει την οργανωτική

διάρθρωση της επιχείρησης (απεικόνιση διευθύνσεων, τμημάτων κτλ.).2. Καταμερισμό εργασιών.3. Εκχώρηση εξουσίας σε χαμηλότερα κλιμάκια.4. Τμηματοποίηση των λειτουργιών ή άλλη μορφή τμηματοποίησης.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΟΡΓΑΝΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

Διεύθυνση: είναι η καθοδήγηση, η ενθάρρυνση και η ενεργοποίηση του ανθρώπινουδυναμικού, για την καλύτερη δυνατή επίτευξη των στόχων, μακροχρόνια ήβραχυχρόνια. Αφορά τη σωστή διοίκηση του ανθρώπινου παράγοντα. Ξεπερνά τα όρια της απλής έκδοσης εντολών και οδηγιών από τα ανώτερα προς τα

κατώτερα στελέχη της επιχείρησης. Αποτελεσματική διεύθυνση σημαίνει και αποτελεσματική επικοινωνία μεταξύ των

μελών της επιχείρησης.

Page 15: ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 45

Επιδίωξή είναι η αποτελεσματική επίτευξη στόχων με το μικρότερο κόστος. Το management είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την αποτελεσματική λειτουργία

κάθε οργάνωσης, αφού αποτελεί το σύνολο των ενεργειών μέσω των οποίωνχρησιμοποιούνται αποτελεσματικά οι διαθέσιμοι πόροι.

Η αποτελεσματικότητα σε μία οργάνωση υπάρχει μόνο όταν υπάρχει κάποια μορφήπρογραμματισμού, οργάνωσης, ελέγχου ή καθοδήγησης των ατόμων σε κάθεκοινωνική οργάνωση.

Οι λειτουργίες του management δεν μπορεί να παίρνουν την ίδια μορφή και ναεφαρμόζονται με τον ίδιο τρόπο σε διαφορετικές οργανώσεις (π.χ. οικογένεια,συνδικαλιστικό σύλλογο, πολυεθνική επιχείρηση).

Οι έννοιες, οι αρχές και οι θεωρίες του management έχουν γενική ισχύ καικαθολική εφαρμογή, προσαρμόζονται όμως στις ιδιαιτερότητες της κάθεπερίπτωσης.

Οι βασικές έννοιες και οι αρχές του management ισχύουν σε όλες τις χώρες, όμωςοι μέθοδοι, οι διαδικασίες και οι τεχνικές εφαρμογής του προσαρμόζονται στιςιδιαιτερότητες (πολιτισμικές, κοινωνικές, οικονομικές, τεχνολογικές) της καθεμιάς.

Page 16: ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 52

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΟ 2ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ

ΟΜΑΔΑ ΑΝα χαρακτηρίσετε τις παρακάτω φράσεις ως σωστές ή λανθασμένες.Α.1. Ο F. Taylor θεωρεί την αύξηση της ανταγωνιστικότητας μέσο για την εξασφάλιση

μεγαλύτερων μισθών και κερδών.Α.2. Ο Gantt διατύπωσε τις διοικητικές λειτουργίες.Α.3. Η λήψη αποφάσεων αποτελεί βασική διοικητική λειτουργία.Α.4. Τα λειτουργικά προγράμματα δράσης προσδιορίζονται στη λειτουργία της διεύθυνσης.Α.5. Ο καταμερισμός των εργασιών γίνεται από τη λειτουργία της οργάνωσης.Α.6. Το σύστημα αμοιβών ανήκει στα εργαλεία της διοίκησης.

(Μονάδες 24)Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση.Α.7. Η άποψη ότι η αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας πρέπει να επιτυγχάνεται με

επιστημονικές μεθόδους διατυπώθηκε από τονI. Taylor

II. FayolIII. WeberIV. Gantt

Α.8. Η καθοδήγηση του ανθρώπινου παράγοντα επιτυγχάνεται μέσω της λειτουργίαςI. του προγραμματισμού.

II. της οργάνωσης.III. της διεύθυνσης.IV. του ελέγχου.

Α.9. Τα λειτουργικά προγράμματα δράσης είναι στοιχείοI. του προγραμματισμού.

II. της οργάνωσης.III. της διεύθυνσης.IV. του ελέγχου.

(Μονάδες 18)Α.10. Να αναπτύξετε το περιεχόμενο της διοικητικής λειτουργίας του ελέγχου.

(Μονάδες 8)

ΟΜΑΔΑ ΒΒ.1. Να αναπτύξετε τις απόψεις του H. Fayol για τη διοίκηση.

(Μονάδες 15)Β.2. Να αναφέρετε το περιεχόμενο της διοικητικής λειτουργίας της οργάνωσης.

(Μονάδες 20)Β.3. Να αναφέρετε τις προϋποθέσεις αποτελεσματικής άσκησης του management.

(Μονάδες 15)

Page 17: ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 53

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ: ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ

Page 18: ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 71

9. Ο ____________________ των θέσεων εργασίας πρέπει να γίνεται έτσι ώστε ναμειώνεται η __________________ και η ________________.

10. Μέθοδος παρακίνησης είναι και οι __________________ __________________.11. Στις ενέργειες του προϊσταμένου για παρακίνηση ανήκει η ενδυνάμωση της

___________________ των συνεργατών του.

Β.5. ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΣΗΝα συμπληρώσετε σε κάθε κενό της στήλης Α, τον αριθμό ή τους αριθμούς πουαντιστοιχεί ή αντιστοιχούν από τη στήλη Β.1.

Α ΒΑ____ Maslow 1. εξουσιοδιτικό πρότυποΒ____ Herzberg 2. κίνητραΓ____ Lewin 3. ανάγκες ολοκλήρωσης2.

Α ΒΑ ____ παράγοντες υγιεινής 1. προοπτικές επαγγελματικής εξέλιξηςΒ ____ κίνητρα 2. σιγουριά στη δουλειά

3. ενδιαφέρον περιεχόμενο εργασίας4. συνθήκες εργασίας

3.Α Β

Α ____ φυσιολογικές ανάγκες 1. απόκτηση κύρουςΒ ____ ανάγκες ασφάλειας 2. υλοποίηση «οράματος»Γ ____ κοινωνικές ανάγκες 3. μόνιμη απασχόλησηΔ ____ εγωιστικές ανάγκες 4. ανάπτυξη διαπροσωπικών σχέσεωνΕ ____ ανάγκες ολοκλήρωσης 5. ένδυση

Page 19: ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 94

o Ενθάρρυνση του πομπού να εκφράσει άνετα αυτό που επιθυμεί, με καλόκλίμα επικοινωνίας που δημιουργεί ο δέκτης.

o Έλεγχο από το δέκτη αν έχει συλλάβει σωστά το μήνυμα, μέσω ερωτήσεωνπου εκφράζουν με άλλα λόγια το μήνυμα.

o Ενσυναίσθηση, όπου ο δέκτης ακούει και κατανοεί από τη θέση του πομπούόσα αυτός του μεταβιβάζει, μπαίνει δηλαδή στη θέση του πομπού και τουδείχνει ότι ακούει. .Είναι ιδιαίτερα σημαντική ενέργεια για την αποτελεσματικότητα της

ακρόασης. Ο δέκτης, μπαίνοντας στη θέση του πομπού, μπορεί να κατανοεί

καλύτερα όσα αυτός θέλει να του μεταβιβάσει, χωρίς να συμπαθεί ούτενα συμπάσχει με αυτόν.

Page 20: ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 101

9ο ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣΑ. Να αναπτύξετε την από κάτω προς τα πάνω επικοινωνία.

(Μονάδες 4)Β. Από τα εμπόδια στην επικοινωνία, να αναπτύξετε την έλλειψη ενδιαφέροντος.

(Μονάδες 6)Γ. Τι είναι η παθητική ακρόαση; Πώς μπορεί ο δέκτης να συντελέσει στη βελτίωση της

αποτελεσματικότητάς της;(Μονάδες 4)

Δ. Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω φράσεις ως σωστές ή λανθασμένες.1. Οι επιχειρήσεις δε δίνουν μεγάλη σημασία στη διαδικασία της επικοινωνίας. Σ.Λ.2. Στους εργαζομένους καταλήγει αναλλοίωτο μεγάλο μέρος των μηνυμάτων που στέλνει σ’

αυτούς η διοίκηση της επιχείρησης. Σ.Λ.3. Με τη διαδικασία της κωδικοποίησης ο δέκτης μετατρέπει αυτό που θέλει να μεταβιβάσει

σε νόημα με τη μορφή του μηνύματος. Σ.Λ.4. Οι σχέσεις εξουσίας δυσχεραίνουν κάποιες φορές την επικοινωνία. Σ.Λ.5. Η καθυστερημένη επεξεργασία του μηνύματος είναι μια από τις συνέπειες της

υπερφόρτωσης. Σ.Λ.6. Στην παθητική ακρόαση ο δέκτης προσπαθεί να βοηθήσει τον πομπό να εκφράσει σωστά

και ολοκληρωμένα το μήνυμα. Σ.Λ.(Μονάδες 3)

Ε. Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση.1. Ο αποτελεσματικός συντονισμός των λειτουργιών σε μια επιχείρηση επιτυγχάνεται με την

ανάπτυξη:I. της από πάνω προς τα κάτω επικοινωνίας.

II. της από κάτω προς τα πάνω επικοινωνίας.III. της οριζόντιας επικοινωνίας.IV. όλων των μορφών επικοινωνίας.

2. Όταν το μήνυμα περιέχει όλες τις πληροφορίες που ο πομπός θέλει να μεταβιβάσει στοδέκτη, τότε το μήνυμα χαρακτηρίζεται από:

I. σαφήνεια.II. υπερφόρτωση.

III. πληρότητα.IV. περιεκτικότητα.

3. Στοιχείο της παθητικής ακρόασης είναι:I. οι ερωτήσεις που ο πομπός απευθύνει στο δέκτη.

II. ο έλεγχος των προκαταλήψεων του δέκτη.III. η ενσυναίσθηση.IV. κανένα από τα παραπάνω.

(Μονάδες 3)

Page 21: ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 103

ΟΜΑΔΑ ΒΒ1. Να αναπτύξετε τη θεωρία των προσδοκιών.

(Μονάδες 10)Β2. Να αναπτύξετε την οριζόντια επικοινωνία

(Μονάδες 20)Β3. Τι γνωρίζετε για την ενεργητική ακρόαση;

(Μονάδες 20)

Page 22: ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 104

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Page 23: ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 108

III. η οικονομικότερη προμήθεια μηχανημάτων και πρώτων υλών.IV. τα Ι και ΙΙ.

5. Η έρευνα των αναγκών των καταναλωτών είναι δραστηριότητα:I. της εμπορικής λειτουργίας.

II. της λειτουργίας έρευνας και ανάπτυξης.III. της λειτουργίας πληροφόρησης.IV. των δημοσίων σχέσεων.

6. Το περιβάλλον λειτουργίας της επιχείρησης διακρίνεται σε:I. γενικό και εξωτερικό.

II. γενικό και ειδικό.III. γενικό και τυπικό.IV. εσωτερικό και ειδικό.

7. Στο ειδικό περιβάλλον της επιχείρησης ανήκουν:I. οι ανταγωνιστικές επιχειρήσεις.

II. οι κρατικοί φορείς.III. οι πιστωτές.IV. όλα τα παραπάνω.

8. Το οικονομικό περιβάλλον μιας επιχείρησης αναφέρεται:I. στην εισοδηματική πολιτική που εφαρμόζεται σε μια κοινωνία.

II. στην νομισματική πολιτική που εφαρμόζεται σε μια κοινωνία.III. στις δομές της οικονομίας μιας χώρας.IV. σε όλα τα παραπάνω.

9. Στους λειτουργικούς στόχους μιας κλινικής ανήκουν όλα τα παρακάτω εκτός από την:I. εφαρμογή μιας νέας ιατρικής μεθόδου.

II. εκπαίδευση του νοσηλευτικού προσωπικού.III. παροχή υπηρεσιών υγείας.IV. απόκτηση σύγχρονων ιατρικών μηχανημάτων.

10. Η επιχείρηση Α για να παράγει 5000 μονάδες προϊόντος χρησιμοποιεί 10 εργάτες. Ηεπιχείρηση Β για να παράγει 4000 μονάδες χρησιμοποιεί 8 εργάτες. Η επιχείρηση Αέχει, συγκριτικά με την επιχείρηση Β, _______ παραγωγικότητα.I. μικρότερη

II. ίσηIII. μεγαλύτερηIV. διπλάσια

11. Η διαφορά μεταξύ οικονομικής αποδοτικότητας και παραγωγικότητας έγκειται στο ότιο πρώτος δείκτης:I. μετρά χρηματικά μεγέθη, ενώ ο δεύτερος αξιολογεί αυτά τα μεγέθη.

II. μετρά χρηματικά μεγέθη, ενώ ο δεύτερος ποσότητες.III. αξιολογεί τα οικονομικά στοιχεία της επιχείρησης, ενώ ο δεύτερος αφορά την

παραγωγική διαδικασία.IV. αφορά την παραγωγικότητα των εργαζομένων ενώ ο δεύτερος αφορά τις ποσότητες.

12. Η μέτρηση του βαθμού επίτευξης των στόχων μιας επιχείρησης συνδέεται με:I. την αποτελεσματικότητα της.

Page 24: ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 118

2.Α Β

Α___ προσανατολισμός προς τους ανθρώπους 1. σαφής ορισμός των ρόλων των εργαζομένωνΒ___ ωριμότητα 2. ικανότητα υλοποίησης έργουΓ___ προσανατολισμός προς τα καθήκοντα 3. ανάπτυξη και ικανοποίηση των εργαζομένων

4. καθορισμένες δομές και διαδικασίες5. διάθεση υλοποίησης έργου6. αποδοχή των ιδιαιτεροτήτων των εργαζομένωναπό τον ηγέτη

3.Α Β

Α____ θεωρία του Α.Μaslow 1. σύνδεση απόδοσης και ανταμοιβών των εργαζομένωνΒ____ θεωρία του Herzberg 2. ιεράρχηση των ανθρωπίνων αναγκώνΓ____ θεωρία των προσδοκιών 3. παράγοντες υγιεινής ή διατήρησης

4. δίκαιες ανταμοιβές5. η επιθυμία ικανοποίησης των αναγκών αποτελεί τοβασικό κίνητρο για δράση6. παροχή κινήτρων για υψηλότερη απόδοση τωνεργαζομένων.

Page 25: ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 131

7Ο ΚΡΙΤΗΡΙΟΑ. σελ. 131: ‘‘Η θεωρία……. ελάχιστο βαθμό’’Β. σελ. 132: ‘‘Βασικοί τέτοιοι παράγοντες……..εργαζομένου’’Γ. α. σελ. 133: ‘‘Οι θεωρίες…….δραστηριότητες’’

β. σελ. 133: ‘‘Όμως και……..προτάσεις’’Δ. 1.Λ 2.Λ 3.Λ 4.Λ 5.ΣΕ. 1.ΙΙ 2.ΙΙ

8Ο ΚΡΙΤΗΡΙΟΑ. σελ. 135-136: "Τυπική ομάδα . . . . . . . (π.χ. συντονιστικές επιτροπές)"Β. σελ. 138-139: Μέλη της ομάδας και ΗγέτηςΓ. 1. IV 2. IVΔ. 1.Λ 2.Λ 3.Σ 4.Λ 5.Σ

9Ο ΚΡΙΤΗΡΙΟΑ. σελ. 146: Η από κάτω προς τα πάνω επικοινωνίαΒ. σελ. 149: Έλλειψη ενδιαφέροντοςΓ. σελ. 155: Παθητική ακρόασηΔ. 1.Σ 2.Λ 3.Σ 4.Σ 5.Σ 6.ΛΕ. 1.ΙΙΙ 2.ΙΙΙ 3.ΙΙ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΩΝ

1Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟΟΜΑΔΑ ΑΑ.1.Λ Α.2.Σ. Α.3.Λ. Α.4.Σ. Α.5.Λ. Α.6.Λ.Α.7.ΙΙΙ Α.8.Ι Α.9.ΙΙΑ.10. σελ. 33: λειτουργία πληροφόρησηςΟΜΑΔΑ ΒΒ.1.α. σελ.26: § 1.2.1.2

β. σελ.27: § 1.2.1.3Β.2. α. σελ. 33-34: λειτουργία δημοσίων σχέσεων

β. σελ. 30-31: ‘‘Η εξάρτηση…….ανθρώπινου παράγοντα’’Β.3. σελ. 38-39: ‘‘Οι R. Cyert…..δεν είναι ο μοναδικός’’

2Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟΟΜΑΔΑ ΑΑ.1.Λ Α.2.Λ Α.3.Σ Α.4.Λ Α.5.Σ Α.6.ΣΑ.7.Ι Α.8.ΙΙΙ Α.9.ΙΑ.10. σελ. 61 : ΈλεγχοςΟΜΑΔΑ ΒΒ.1. σελ. 57: "Ως προς . . . . . θεωρίας του μανατζμεντ"

Page 26: ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 132

Β.2. σελ. 60: Η ΟργάνωσηΒ.3. σελ. 61: § 2.1.2.4

3Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟΟΜΑΔΑ ΑΑ.1.Λ Α.2Λ. Α.3.Λ Α.4Λ. Α.5.Λ.Α.6.Ι Α.7.Ι Α.8.ΙΙΙ Α.9.ΙΙΙΑ.10. σελ. 124-125: ‘‘Η έννοια της ηγεσίας.......... διοικητική ιεραρχία’’ΟΜΑΔΑ ΒΒ.1. σελ.132-133: Θεωρία των προσδοκιώνΒ.2. σελ. 146-147: Οριζόντια επικοινωνίαΒ.3. σελ. 155-156: Ενεργητική ακρόαση

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΩΝ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΩΝ

1Ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΟΜΑΔΑ ΑΑ.1.Λ Α.2.Σ. Α.3.Λ. Α.4.ΛΑ.6.ΙΙ. Α.7.ΙΙΑ.8. σελ.131: § εγωιστικές ανάγκεςΑ.9. Παραγωγικότητα εργασίας Α = 10 μονάδες/ εργάτη την ημέραΠαραγωγικότητα εργασίας Β = 15 μονάδες/ εργάτη την ημέρα. Η Β επιχείρηση έχειμεγαλύτερη παραγωγικότητα εργασίας, οπότε μπορεί να είναι πιο ανταγωνιστική γιατί(σελ. 42: ‘‘Αν μια επιχείρηση .............. περισσότερο ανταγωνιστική.’’)Α.10. σελ. 135-136: Οριζόντιες – διατμηματικές ομάδεςΟΜΑΔΑ ΒΒ.1. σελ.73: § 2.5.1Β.2. σελ. 60: § Η οργάνωσηΒ.3. σελ. 131-132: § Η θεωρία υγιεινής – παρακίνησης του Herzberg.Β.4. σελ. 150: Προδιάθεση-προκατάληψη

2Ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΟΜΑΔΑ ΑΑ.1.Λ Α.2.Λ. Α.3.Λ. Α.4.Λ Α.5.Λ. Α.6.ΛΑ.7.ΙΙΙ. Α.8. Ι Α.9 (Α1 Β4 Γ5 Δ3 Ε2)Α.10. σελ.36: § οικολογικό περιβάλλονΟΜΑΔΑ ΒΒ.1. σελ. 137: Προβλήματα λειτουργίας των ομάδωνΒ.2. α. σελ.123: "Συνθέτοντας αρκετούς ορισμούς ........... εμπιστοσύνη"

β.σελ. 127: "Αρκετοί ερευνητές ...................... αυταρχική"Β.3. σελ. 133: "Ενέργειες που μπορεί ...................... προτάσεις"

Page 27: ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 133

ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

Page 28: ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 142

συνέχεια η λειτουργία των συστημάτων παραγωγής.(Μονάδες 4)

Α.2. Ο έλεγχος της παραγωγής διακρίνεται μόνο σε ποιοτικό και ποσοτικό.(Μονάδες 4)

Α.3. Η χρηματοοικονομική λειτουργία περιλαμβάνει στις επιμέρους λειτουργίες της τηνεξασφάλιση της ποιότητας και τον έλεγχο της παραγωγής.

(Μονάδες 4)Α.4. Ο Gantt υποστήριξε την ανάγκη για ανάπτυξη της συνεργασίας και της κατανόησης

μεταξύ της διοίκησης και των εργαζομένων.(Μονάδες 4)

Α.5. Κάθε απόφαση για μετάθεση ή προαγωγή κάποιου εργαζομένου στην επιχείρησηλαμβάνεται αποκλειστικά από το διευθυντή προσωπικού.

(Μονάδες 4)Α.6. Η χρηματοοικονομική διοίκηση με τα ειδικά στελέχη της ερευνά τα θέματα αμοιβών

και την αγορά εργασίας.(Μονάδες 4)

Στις παρακάτω προτάσεις, από Α.7. μέχρι και Α.9., να γράψετε στο τετράδιό σας τοναριθμό της πρότασης και δίπλα του το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.Α.7. Τα λειτουργικά προγράμματα δράσης περιλαμβάνονται:

α. στον προγραμματισμό.β. στην οργάνωση.γ. στη διεύθυνση.δ. στον έλεγχο.

(Μονάδες 6)Α.8. Η συνεχής παρακολούθηση των αποθεμάτων ανήκει στην:

α. οικονομική λειτουργία.β. λειτουργία προμηθειών.γ. παραγωγική λειτουργία.δ. λειτουργία της πληροφόρησης.

(Μονάδες 6)Α.9. Στο γενικό (εξωτερικό) περιβάλλον της επιχείρησης εντάσσεται και το κοινωνικό

περιβάλλον που περιλαμβάνει:α. το φορολογικό σύστημα.β. τα εθνολογικά και λαογραφικά χαρακτηριστικά μιας κοινωνίας.γ. τα δημογραφικά χαρακτηριστικά μιας χώρας.δ. την εισοδηματική πολιτική.

(Μονάδες 6)Α.10. Από τις επιμέρους λειτουργίες της Διοίκησης των Ανθρώπινων Πόρων μιας

επιχείρησης να περιγράψετε τη λειτουργία της Εκπαίδευσης-Ανάπτυξης.(Μονάδες 8)

ΟΜΑΔΑ ΒΒ.1. Σύμφωνα με τη θεωρία των προσδοκιών να αναφέρετε τι προϋποθέτει η παρακίνηση

Page 29: ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 152

β. ___ Παραχθέντα αγαθά ______________________ .Παραγωγικά Μέσα που χρησιμοποιήθηκαν

γ. __Χρησιμοποιηθέντα Κεφάλαια__ .Καθαρό Κέρδος ή Ζημία

δ. ___Ποσότητα παραγωγής______ .Χρησιμοποιηθέντα Κεφάλαια

Μονάδες 6Α3. Πολύ μεγάλη έμφαση στα υψηλά ιεραρχικά επίπεδα της οργανωτικής και διοικητικής

πυραμίδας έδωσε ο:α. Taylorβ. Fayolγ. Weberδ. Gantt

Μονάδες 5Α4. Βασική ενέργεια της ενεργητικής ακρόασης είναι:

α. η εξάλειψη των θορύβων που εμποδίζουν τον πομπό να εκφραστεί.β. η συγκέντρωση της προσοχής του δέκτη για να συλλάβει συνολικά το μήνυμα.γ. η οπτική επαφή και τα νεύματα, ώστε να αντιλαμβάνεται ο πομπός ότι ο δέκτης τον

παρακολουθεί.δ. η ενσυναίσθηση, που σημαίνει ότι ο δέκτης ακούει και κατανοεί από τη θέση του

πομπού όσα ο τελευταίος του μεταβιβάζει.Μονάδες 5

Α5. Από τα είδη των τυπικών ομάδων, να περιγράψετε τις κάθετες ομάδες (μονάδες 4) καιτις οριζόντιες–διατμηματικές ομάδες (μονάδες 4). Ποιοι είναι συνήθως οι λόγοι πουοδηγούν στη δημιουργία οριζόντιων-διατμηματικών ομάδων;(μονάδες 2)

Μονάδες 10

ΟΜΑΔΑ ΔΕΥΤΕΡΗΘΕΜΑ Β

Β1. Από τις επιχειρησιακές λειτουργίες να περιγράψετε:α. την οικονομική λειτουργία. (μονάδες 10)β. τη λειτουργία προμηθειών. (μονάδες 8) Γιατί η λειτουργία αυτή είναι ιδιαίτερα

σημαντική; (μονάδες 2)Μονάδες 20

Β2. Να περιγράψετε τα βασικά πρότυπα ηγεσίας, που προσδιορίστηκαν από τον Lewin καιτους συνεργάτες του, με κριτήριο τον τρόπο λήψης των αποφάσεων από τον ηγέτη.

Μονάδες 10Β3. Η αποτελεσματική υλοποίηση των στόχων μιας επιχείρησης ή ενός οργανισμού

προϋποθέτει ένα αποτελεσματικό σύστημα επικοινωνίας. Από τις μορφές επικοινωνίαςστις επιχειρήσεις και στους οργανισμούς να περιγράψετε:α. την κάθετη «από πάνω προς τα κάτω» επικοινωνία. (μονάδες 10)β. την κάθετη «από τα κάτω προς τα πάνω» επικοινωνία. (μονάδες 10)

Μονάδες 20

Page 30: ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 154

γ. του ελέγχουδ. της διεύθυνσης.

Μονάδες 6Α4. Η πιο σημαντική μεταβλητή που θα πρέπει να λάβει υπόψη του ο ηγέτης, για να

επιλέξει το κατάλληλο πρότυπο ηγεσίας, είναι:α. το έργο που έχει να υλοποιήσειβ. το περιβάλλον μέσα στο οποίο ασκεί την ηγεσίαγ. η ωριμότητα των ατόμωνδ. το σύστημα αμοιβών.

Μονάδες 6Α5. Να περιγράψετε το φαινόμενο που οι οικονομολόγοι αποκαλούν “δημιουργική

καταστροφή”.Μονάδες 8

ΟΜΑΔΑ ΔΕΥΤΕΡΗΘΕΜΑ Β

Β1. Από τις λειτουργίες της επιχείρησης να περιγράψετε:α. την παραγωγική λειτουργία (μονάδες 10).β. τη λειτουργία της έρευνας και ανάπτυξης (μονάδες 12).

Μονάδες 22Β2. Από τα βασικά εμπόδια της επικοινωνίας να περιγράψετε την υπερφόρτωση.

Μονάδες 8Β3. Να περιγράψετε τα χαρακτηριστικά και τις ενέργειες:

α. της παθητικής ακρόασης (μονάδες 10).β. της ενεργητικής ακρόασης (μονάδες 10).

Μονάδες 20

Page 31: ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ