Πέρασε κοντά ένας χρό-νος μέχρι να ξαναπα-τήσω στο χωριό. Και

κάποια στιγμή ξανάρθε στο νου μου η κουβέντα με το πέρα πηγάδι, παραπονιάρικη και λυπητερή που θύμιζε μέ-ρες δόξας εκείνου του σκλη-ρού καιρού και το χωριό που συντηρούνταν και στέκονταν ζωντανό με το πολύτιμο και ζείδωρο υγρό, που αντλούσε απ’ τα σπλάχνα των πηγαδιών του κι έπαιρνε δύναμη κι έχτι-ζε, έστω και ξίκικη και φτωχι-κή την προκοπή του.

Μεγάλος ο πόνος κι ο καη-μός του για την εγκατάλειψή του. Κι ούτε ένας δεν βρέθηκε να το σπλαχνιστεί. Παλιό όσο κι ο άν-θρωπος το φαινόμενο και δεν περνάει μέρα, που να μην βρίσκει επαλήθευση. Ποτέ και κανένας δεν βρέθηκε να ευγνωμονήσει τον ευεργέτη του. Εύκολα και πρόθυμα χέρια αναγκεμένα τη δέχονται, γρήγορα όμως ξεχνούν την ευεργεσία, μαζί και τον ευερ-γέτη τους. Κάποιες φορές κάνεις το καλό και βρίσκεις το διάβολό σου. Ξεχνάει ο άνθρωπος τον ευεργέτη και σωτήρα του. Πόσο μάλλον άψυχα αντικείμενα, χρή-σιμα κι απαραίτητα στη βιοπάλη

του.Είναι αυτό κανόνας και τρό-

πος ζωής; Για κάποιους αναίσθη-τους είναι. Οι πολλοί, ευτυχώς, εί-ναι πιστοί στα καθήκοντα και στις υποχρεώσεις και συνεπείς στα ωφελήματά τους. Και το αποδει-κνύουν έμπρακτα. Ένα παντελόνι το φόρεσες κάποια χρόνια, έναν καιρό. Κάποια στιγμή υπόκυψε στο νόμο της φθοράς. Έλιωσε τρύπησε, και πια δε φοριέται. Πάνω σ’ αυτό το παντελόνι αποτυ-πώθηκαν κάποιες ση-μαδιακές στιγμές της ζωής του. Τι το κάνεις τότε; το πετάς; Όχι! Το κάνεις κειμήλιο και το διατηρείς όχι κρυμμένο αλλά σε μέρος πε-ρίοπτο, για να το βλέπεις και να θυμάσαι εκείνες τις στιγμές. Ακό-μα και μια καπνοσακούλα κι ένας πριόβολος μπορεί να πάρει αυτή τη θέση για να σου θυμίζει το προσφιλές πρόσωπο που έχασες, ένα κομμάτι απ’ τη ζωή σου. Αυτό το ρόλο παίζουν τα μουσεία, που τα εκθέματά τους, καλοσυντηρη-μένα και ασφαλισμένα, θυμίζουν και μιλούν για την ιστορία μας μέσα στο χώρο και το χρόνο ή, μ’ άλλα λόγια, για να μας θυμίζουν

το δρόμο που διανύσαμε σαν άν-θρωποι και σαν φυλή, για να φτά-σουμε εδώ που είμαστε σήμερα, θαυμάζοντας και δοξάζοντας τους προγόνους μας. Άνθρωποι που δεν έχουν ιστορία δεν έχουν και μέλλον. Γι’ αυτό κάποιοι προ-

σπαθούν, απεγνωσμέ-να, να κατασκευάσουν ή να κλέψουν από άλ-λους που έχουν πλούσια ιστορία και να στήσουν ψεύτικα είδωλα.

Ας ξαναγυρίσουμε όμως στο πηγάδι που μας περιμένει. Θέλει σε κάποιον να πει τον καημό του, να βρει ξα-λάφρωση και να εκτο-νωθεί. Και – ποιος ξέ-

ρει;- ίσως αυτό να βοηθήσει να θυμηθούν κι εκείνοι αυτό που έχουν ξεχασμένο και είναι χρέος τους. Κάποτε ξυπνάει το φιλότιμο και ζωντανεύουν οι ενοχές κι ο αδικημένος βρίσκει τη λύτρωση.

Τούτη τη φορά είχε τεντωμέ-να τ’ αυτιά, όπως κάθε γνοιασμέ-νος και από μακριά με γνώρισε από τα βήματά μου. Με ψηλούς τόνους με καλωσόρισε με φωνή παλλόμενη, που έβγαινε βαθειά απ’ την καρδιά του. Του ανταπέ-δωσα το χαιρετισμό κι αμέσως

Π E P I O Δ I K H E K Δ O Σ H TOY Σ Y N Δ E Σ M OY X P Y ΣO B I T Σ A N Ω N Ξ H P O M E P OY “ TA KO P O N TA”Κωδικός: 3279 | Έτος 26ο - αρ. φύλλου 181 - Iανουάριος-Φεβρουάριος 2013 - Συντάσσεται από επιτροπή

Γραφεία: Πατησίων 5, 104 31 - Αθήνα • EMAIl: sx_takoronta@yahoo.gr • ιΣτοΣελιΔα: www.takoronta.ucoz.com

του Πάνου λαζαρόπουλου

Και πάλι στο πηγάδι κοντά

Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε ο χορός του Συλλόγου μας

--> Συνέχεια στη σελίδα 3

ΠαρουΣιαΣη βιβλιου

το Διοικητικό Συμβούλιο του Συνδέσμου Χρυσοβι-τσάνων με την ολοκλήρωση 36 χρονων λειτουργίας εξέδωσε ένα βιβλίο για την πορεία και το έργο του

Συλλόγου. το βιβλίο αυτό είναι ένα ξεχωριστό αφιέρωμα και το καλύτερο δώρο για τα τριακοστά έκτα γενέθλιά του. Ένα δώρο τιμής και αγάπης για όλους όσους εργάστηκαν και εργάζονται αλλά και για όλους όσους συμπαραστάθη-καν όλα αυτά τα χρόνια. Στο βιβλίο καταγράφονται ανα-λυτικά όλες οι εκδηλώσεις και οι δραστηριότητες των Δ.Σ., ενώ περιλαμβάνεται και πλούσιο φωτογραφικό υλικό.

Το βιβλίο, που έχει τον τίτλο “Ιστορική αναδρομή στα πεπραγ-μένα (1976-2012) του Συνδέσμου Χρυσοβιτσάνων Ξηρομέρου

“Τα Κόροντα” συνέγραψε ο Αλέξανδρος Ταξ. Σάββας και την έκ-δοσή του επιμελήθηκε ο Παναγιώτης Λαζαρόπουλος. Εκδόθηκε με δαπάνη του Συλλόγου κι είναι αυτονόητο πως οι εισπράξεις από την διάθεση του θα περιέλθουν εξ’ ολοκλήρου στον Σύλλο-γο για τη συνέχιση των σκοπών του. Το βιβλίο διατίθεται από τα μέλη τουΔ.Σ. και τιμάται 10€.

Η εκδήλωση για την παρουσίαση του βιβλίου θα γίνει στις 20/3/2013 ημέρα Τετάρτη και ώρα 7.30 μ.μ. στην Στοά του Βιβλί-ου, Πεσματζόγλου 5 και Σταδίου. Συνδιοργανωτές εκτός από το Σύλλογό μας, είναι η Ομοσπονδία Πολιτιστικών Συλλόγων Ξηρο-μέρου (ΟΠΣΥΞ) και η Αιτωλική Πολιτιστική Εταιρεία (ΑΙ.ΠΟ.Ε.).

το πρόγραμμα της εκδήλωσης έχει ως εξής:ώρα 7.30 • Παρουσίαση της ιστοσελίδας του Συλλόγου από τον αντιπρόεδρο κ. Κων. Γεωργούλα.ώρα 7.40 • Χαιρετισμός από την Πρόεδρο του Συλλόγου δ. Ελένη Β. Σάββαώρα 8.00 • Χαιρετισμός επισήμωνώρα 8.15 • Παρουσίαση του βιβλίου από τον Χρήστο Γ. Πα-παδημητρίουώρα 8.45 • Λίγα λόγια από τον συγγραφέα και τον επιμελητή της έκδοσης.

ΣαΣ ΠεριΜεΝουΜε ολουΣ!

65ΚΩΔΙΚΟΣ ΕΝΤΥΠΟΥ 01-3279

ΚΚα

Με απόλυτη επιτυχία στέφθηκε η ετήσια χοροεσπερίδα που

διοργάνωσε ο Σύνδεσμος Χρυσοβιτσάνων Ξηρομέρου “τα Κόροντα” στις 24 Φεβρου-αρίου 2013, ημέρα Κυριακή στην οικογενειακή ταβέρνα “ο Καπετάνιος” στα Κάτω Πε-τράλωνα.

Παρά τις δύσκολες οικονομικές συγκυρίες μεγάλη ήταν η προσέ-λευση του κόσμου ο οποίος γέμισε ασφυκτικά το κέντρο. Η εκδήλωση εξελίχθηκε θαυμάσια και τα μέλη πέ-ρασαν ένα θαυμάσιο απόγευμα δια-σκεδάζοντας κι απολαμβάνοντας το όμορφο πρόγραμμα του κέντρου. Η πρόσκληση διαμορφώθηκε σε πολύ καλή τίμή στην οποία περιλαμβάνο-νταν τα ποτά και τ’ αναψυκτικά.

Στον χαιρετισμό της η Πρόε-δρος του Συλλόγου δ. Ελένη Β. Σάβ-βα παρουσίασε το έργο του Συλλό-γου και μεταξύ των άλλων εξήγγειλε την δημιουργία χορευτικής ομάδας και κάλεσε όλους τους νέους και τις νέες να συμμετάσχουν. Χαιρετισμό απηεύθυνε κι ο αντιπρόεδρος του Συλλόγου κ. Κώστας Γεωργούλας, ο οποίος ανακοίνωσε τις προσφο-ρές των φίλων και τα πρόσωπα που τίμησαν με την παρουσία τους την εκδήλωση.

Συγκεκριμένα παρέστησαν

στην εκδήλωση: ο Δημοτικός Σύμ-βουλος του Δήμου Ξηρομέρου κ. Βασίλης Μουρκούσης, ο Πρόεδρος της ΟΠΣΥΞ κ. Δημήτρης Στεργίου, ο Πρόεδρος του Συλλόγου Αγραμπε-λιωτών κ. Γιώργος Τσέλιος και από το Σύλλογο Φυτειωτών “Το Λιγοβί-τσι” η έφορος Δημοσίων Σχέσεων Μαρκέλλα Δημητριάδη και το μέλος Εύη Ζανιά.

Τηλεγραφήματα έστειλαν ο Πρόεδρος της Κοινότητας κ. Σπύ-ρος Δ. Ζορμπάς, ο Κοινοτικός Σύμ-βουλος Θύμιος Κατσιγιάννης και ο εφημέριος του χωριού π. Φώτιος Χαντζής.

Για την επιτυχία της εκδήλωσης βοήθησαν οι εξής: η Μαρία Γιαννα-κά, η οποία τραγούδησε αφιλοκερ-δώς, ο Αλέκος Τίπας ο οποίος έκανε την βιντεολήψη για την δημιουρ-

γία cd κι η κόρη του Κασσάνδρα, η οποία έκανε την φωτογράφιση της εκδήλωσης.

Για την λαχειοφόρο αγορά πρό-σφεραν δώρα:ο Κώστας Κύρου, φούρνος “χω-ριάτικο”η Θεοδοσία Γεωργούλα-ταρκαζίκη, κατάστημα τσαντών,η ιωάννα Ζορμπά Παναγοπού-λου, κατάστημα υποδημάτων-τσαντών,η αρετή Μπούρχα-Κολιολιού, οδοντιατρείο,ο Θεμιστοκλής Γερ. Σάββας, οι-νοπαραγωγός,ο Θωμάς λαϊνάς, κομμωτήριο και ο Όμιλος ελοΜαΣ, η εταιρεία lactalis Hellas και το σούπερ μάρκετ Bazaar.

Και του χρόνου!

Ανακoίνωση για όλους τους αναγνώστες της

εφημερίδας μας

Επειδή, όπως έχει ήδη γίνει γνωστό από 1/8/2011 έχουν τετραπλασιαστεί τα ταχυδρομικά τέλη για την αποστολή της εφημερίδας “Χρυσοβιτσάνικα Νέα”, ποσά δυστυχώς που είναι δυσβάσταχτα

για τα οικονομικά δεδομένα του Συνδέσμου Χρυσοβιτσά-νων, το Δ.Σ. αποφάσισε η εφημερίδα να αποστέλλεται μόνο στους αναγνώστες, που έχουν καταβάλει την ελάχι-στη ετήσια συνδρομή τους τα δύο τελευταία χρόνια και σ’ όλους όσους ήταν ταμειακώς εντάξει στις δύο τελευταίες Γενικές Συνελεύσεις.

Η εφημερίδα μας δεν θ’ αποστέλλεται πλέον στους αγαπητούς αναγνώστες που δεν έδωσαν την ελάχιστη συνδρομή τους τα δύο τελευταία χρόνια (10 εύρω) ή στα μέλη που δεν ήταν ταμειακώς εντάξει στις Γεν. Συνελεύ-σεις.

Για τους λόγους αυτούς παρακαλούνται όλοι οι αγαπη-τοί αναγνώστες να φροντίζουν για την έγκαιρη καταβολή της συνδρομής της στα μέλη του Δ.Σ. ή στον ταμία Αλέ-ξανδρο Σάββα, δ/νση: Δωριέων 15, 11852 Αθήνα. Με την ευκαιρία αυτή το Δ.Σ. ευχαριστεί θερμά όλους τους συνδρομητές της εφημερίδας που όλα αυτά τα χρόνια στηρίζουν την εφημερίδα μας “Χρυσοβιτσάνικα Νέα” η οποία αποτελεί ένα σημαντικό μέσο ενημέρωσης των συγχω-ριανών μας και προβολής και διεκδίκησης των προ-βλημάτων του χωριού μας.

Το Δ.Σ.

Στιγμιότυπο από την χοροεσπερίδα

Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε η κοπή της πίτας και η

παιδική γιορτή του Συνδέσμου Χρυσοβιτσάνων “τα Κόροντα” στις 2 Φεβρουαρίου 2013 και ώρα 19.00 στην αίθουσα εκ-δηλώσεων της ΠαΝΣυ στην αθήνα.

Η αίθουσα ήταν γεμάτη από Χρυσοβιτσάνους κι από τους φί-λους του Συλλόγου καθώς και από μικρά παιδιά.

Η πρόεδρος του Συλλόγου κ. ελένη βασ. Σάββα στην ομιλία της παρουσίασε το έργο του Συλλόγου

και μεταξύ των άλλων τόνισε: “Αγαπητοί συγχωριανοί και συγ-

χωριανές. Αγαπητοί φίλοι και φίλες του Συλλόγου μας.

Σας καλοσωρίζω στη σημερινή εκδήλωση και σας εύχομαι χρόνια πολλά, ευτυχισμένο το 2013 με υγεία και καλή πρόοδο στους μικρούς μας φίλους.

Στόχος του Συλλόγου μας είναι να δώσουμε μια πολιτιστική ώθηση για να πάμε το τόπο μας ένα βήμα

μπροστά. Μέσα από τις πολιτιστικές μας δραστηριότητες και τα έργα μας να τονίσουμε την προσφορά μας στο πατριδοτοπικό κίνημα.

Αγαπητοί συγχωριανοί η δράση του Συλλόγου μας δε σταματάει εδώ. Έτσι λοιπόν, θα συνεχιστεί η έκδοση της εφημερίδας “Χρυσοβιτσάνικα Νέα”, η συντήρηση της ιστοσελίδας μας, η συνέχιση της ποδοσφαιρικής μας ομάδας, η πραγματοποίηση χο-ροεσπερίδας στις 24/10/2013 στην ταβέρνα “Καπετάνιος” και οι πολιτι-στικές εκδηλώσεις τον Αύγουστο στο χωριό μας. Ακόμα θα συνεχίσουμε τις παρεμβάσεις μας στις αρμόδιες αρχές για θέματα που απασχολούν το χωριό μας.

Να αναφέρουμε ότι εκδόθηκε το βιβλίο που συνέγραψε ο Αλέ-

ξανδρος Σάββας με τίτλο “Ιστορική αναδρομή στα πεπραγμένα (1976-2012) για τα 36 χρόνια του Συλλόγου η παρουσίαση του οποίου θα γίνει στις 20/3/13 ώρα 7.30 μ.μ. στη ΣΤΟΑ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ.

Ακόμη εκδόθηκε το ημερολό-γιο του έτους 2013 προσφορά του μέλους του Συλλόγου μας κι επιτυ-χημένου επιχειρηματία κ. Σωκράτη Σώλου. Την μακέτα κατασκεύασε το

μέλος του Συλλόγου μας Σοφία Τίτα. Την επικόλληση έκαναν η Καλλιρόη Κων. Γεωργούλα και ο Δημήτρης Κων. Γεωργούλας και την φωτογρά-φιση έκανε το μέλος του Συλλόγου μας Κώστας Γεωργούλας.

Η σημερινή μας εκδήλωση περι-λαμβάνει κοπή πίτας, στη συνέχεια παιδική γιορτή (παράσταση κλόουν) για τους μικρούς μας φίλους και θα δοθούν δωράκια στα παιδιά προ-σφορά του Συλλόγου μας. Στο τέλος θα δοθούν προϊόντα των εταιρειών Lactalis Hellas AE, του ομίλου Eλο-μάς και της Αλυσίδας Σούπερ Μάρ-

κετ Bazaar προσφορά στο Σύλλογό μας.

Ο Σύλλογός μας σας καλεί όλους κοντά του να συμμετέχετε στον αγώ-να που κάνει για το καλύτερο του τό-που μας. Χρειαζόμαστε τη στήριξη σας, τη βοήθειά σας και τις απόψεις σας.

Σας εύχομαι και πάλι χρόνια πολ-λά με υγεία και καλή πρόοδο στα παιδιά”

Αμέσως μετά χαιρέτισε κι ευχή-θηκε καλή χρονιά ο αντιπρόεδρος του Συλλόγου κ. Κώστας Γεωρ-γούλας, ο οποίος έκανε ορισμένες ανακοινώσεις για τις εκδηλώσεις του Συλλόγου. Στη συνέχεια το λόγο πήρε ο πρόεδρος του ΟΠΣΥΞ κ. Δημήτρης Στεργίου, ο οποίος ευχήθηκε χρονιά πολλά και εξήρε το πλούσιο πολιτιστικό έργο του Συλλόγου, ο οποίος με τις δρα-στηριότητες που αναπτύσσει είναι μεταξύ των καλύτερων συλλόγων της Ομοσπονδίας.

Την πίτα ευλόγησε ο πατήρ βασίλειος Πόπης, πρωτοπρεσβύ-τερος στο ναό του Αγίου Σπυρίδω-νος Πειραιώς, που κατάγεται από τ’ Αγράμπελο και ο οποίος στο χαιρε-τισμό επαίνεσε τους συγχωριανούς που κρατάνε τόσα χρόνια ενεργό το Σύλλογο και εξέφρασε την εκτί-μησή του στους συγχωριανούς με τους οποίους τον συνδέουν κοινές κι ωραίες αναμνήσεις.

Ακολούθησε μια όμορφη παι-δική γιορτή. Τα παιδιά ήταν χαρού-μενα και έπαιζαν διάφορα παιχνί-δια με τον κλόουν. Σε κάθε παιδάκι (40 παιδιά συνολικά) δόθηκε κι από ένα δώρο προσφορά του Συλ-λόγου. Επίσης στο τέλος μοιράστη-καν σ’ όλους πολλά προϊόντα των εταιρειών Lactalis Hellas A.E., του ομίλου Ελομάς και της αλυσίδας Σούπερ Μάρκετ Bazaar, που ήταν προσφορά το Σύλλογό μας.

Η πίτα (βάρους 13 κιλών μαζί με 150 κομμάτια και 6 κιλά κου-λουράκια) ήταν προσφορά του Κώστα Κύρου, γιου της Ελευθερίας Γιώτη, που διατηρεί το Αρτοποιείο “Το Χωριάτικο” επί της οδού Δωδε-κανήσου και Αναπαύσεως 21 στο Περιστέρι τηλ. 2105726019.

Τα δύο φλουριά της πίτας κέρ-δισαν ο Γενικός Γραμματέας Γερά-σιμος Σπ. Ζορμπάς κι η Μαρία Τσα-καλάκου, αρραβωνιαστικιά του Χρήστου Αλ. Σάββα.

Τις ευχές τους έστειλαν ο ιερέας του χωριού αιδ. Φώτιος Χαντζής, ο Πρόεδρος της Κοινότητας Σπύ-ρος Δημ. Ζορμπάς, ο Κοινοτικός Σύμβουλος ευθύμιος Κατσιγιάν-νης και ο Πρόεδρος της Αθλητικής Ένωσης Χρυσοβιτσάνων κ. Πανα-γιώτης αυδής.

Και του χρόνου!

2

Ζωοτροφική ΑιτωλοΑκΑρνΑνιΑς

Αφοί Aλ. κρικρήΖωοτροφές-ΔΑςικΑ προϊοντΑ

Μαχαιράς Αιτωλ/νίαςτηλ. 26460-93111, 6974-554031

ΓεννήσειςΟ ορέστης βασ. τσόμπος κι η σύζυγός του βιβή απέκτησαν κοριτσάκι.Η αγγελική Καλογήρου, κόρη της Καλλιόπης Μούρκα-Μπαρμπαρούση και ο σύζυγος της αλέξανδρος απέκτησαν δί-δυμα κοριτσάκια.Ο Χαρίλαος τζάνος, γιος της Γεωργίας Μούρκα-Τζάνου, και η συζυγός του Παρασκευή απέ-κτησαν κοριτσάκι.Η ρομίνα αλ. Καραγιάννη και ο σύζυγός της Όθωνας Μιχαήλ απέκτησαν κοριτσάκι.Να τους ζήσουν.

ΘάνατοιΈφυγαν από κοντά μας:

η Γεωργίτσα Κων. Σάββα • – λιάλιουο βασίλειος Θεμ. Σάββας• η Χριστίνα συζ. Δημ. Κίσσα.• η ουρανία ιωαν. Κώτση.•

Στους συγγενείς θερμά συλλυ-πητήρια.

ΕπιτυχίαΗ αγγελική Γερ. Χρόνη απο-φοίτησε επιτυχώς από το τμή-μα ιστορίας και αρχαιολογί-ας της Φιλοσοφικής Σχολής αθηνών.Θερμά συγχαρητήρια!

ΚοιΝΩΝιΚα

ΧρυΣοβιτΣαΝιΚα ΝεαΠεριοδική έκδοση

Ιδιοκτησία του Συνδέσμου Χρυσοβι-τσάνων Ξηρομέρου "ΤΑ ΚΟΡΟΝΤΑ"

Πατησίων 5 - 4ος όροφος(κωδικός: 3279)

εκδότης:Ελένη Βασ. Σάββα

Ησιόνης 19 11853 Αθήνα

Διευθυντής ΣύνταξηςΑΛΕΞ. ΣΑΒΒΑΣ

Συνδρομή ετήσια: 10 ευρώΕμβάσματα-επιταγές στον κ. Αλεξ. Σάββα

Δωριέων 15, 11852 Αθήνα

Τα ενυπόγραφα δημοσιεύματα εκφράζουν την γνώμη του υπογράφοντος.

Με κανέναν τρόπο δεν δεσμεύουν την εφημερίδα .

Σ υ Ν Δ ρ ο Μ ε ΣΈ σ τ ε ι λ α ν σ τ η ν ε φ η μ ε ρ ί δ α μ α ς τ η ν σ υ ν δ ρ ο μ ή τ ο υ ς ο ι ε ξ ή ς :

Γο ύ λ α - Γκ ο ρ ό γ ι α Χ ρ υ σ ο ύ λ α . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 0Ζ ο ρ μ π ά - Φ ύ λ λ α Α γ α θ ή . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 0Ζ ο ρ μ π ά ς Η ρ . Π α ν α γ ι ώ τ η ς . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 0Μ ο ύ ρ κ α - Μ ο υ ρ κ ο β ί τ η Ε λ ε υ θ ε ρ ί α . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 0Μ ο ύ ρ κ α - Μ π α ρ μ π α ρ ο ύ σ η Κ α λ λ ι ό π η . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 0Μ π ο ύ ρ χ α Α ρ ε τ ή . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 0Μ π ά ν τ ζ ι ο ς Σ τ α ύ ρ ο ς . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 0Ρ ά π τ η - Β α β ί λ η Φ ω τ ε ι ν ή . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 0Σ ά β β α ς Β η σ . Θ ε μ ι σ τ ο κ λ ή ς . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 0Τ α π ρ α ν τ ζ ή - Ε υ σ τ α θ ί ο υ Α μ α λ ί α . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 0Τ α π ρ α ν τ ζ ή Ε υ τ υ χ ί α . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 0Τ α π ρ α ν τ ζ ή - Σ τ α υ ρ ι α ν ο π ο ύ λ ο υ Α μ α λ ί α . . . . . . . . . . . . . . . . 1 0Τ α π ρ α ν τ ζ ή ς Γ. Γε ρ ά σ ι μ ο ς . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 0Τ α π ρ α ν τ ζ ή ς Θ . Α θ α ν ά σ ι ο ς . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 0Τ σ ό μ π ο ς Π α ν α γ ι ώ τ η ς . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 0Χ ρ ό ν η Ο λ υ μ π ί α . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 0Χ ρ ό ν η ς Φ ώ τ η ς . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 0

Η κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας του Συνδέσμου Χρυσοβιτσάνων

Έφυγε από κοντά μαςη Χριστίνα συζ. Δημ. Κίσσαμητέρα του Βασίλη και της Γλυκερίας, ετών 54.

Η αγαπημένη σύζυγος, η καλομάνα, ανέβηκε στην αιωνιότητα πολύ νωρίς.Λουλούδι που κόπηκε πριν να μαραθεί.Θα την θυμόμαστε με αγάπη.Το γλυκό της χαμόγελο, το όμορφο πρόσωπό της.Περήφανη σαν τα βουνά που την γέννησαν.Σοβαρή, εργατική, φιλότιμη, υπομονετική, υπεύθυνη.Έφυγε αξιοπρεπώς.Δεν θέλησε ποτέ να προκαλέσει τον οίκτο.Την πήρε γλυκά στην αγκαλιά του ο Θεός. Ο ΔΗμΗΤρΗΣ ΚίΣΣαΣ σε μνή-μη της συζύγου του έστειλε στην εφημερίδα μας το ποσό των 300 ευρώ. Τον ευχαριστούμε θερμά. Επίσης έστειλε στην εφημερίδα μας και το παρακάτω κείμενο

“Θέλω να απευθύνω ένα με-γάλο ευχαριστώ στους συναν-θρώπους μας που έτρεξαν να δώσουν αίμα για να κρατήσουν στη ζωή τη σύζυγό μου Χριστί-να Αλεξάκη. Η Χριστίνα ανέβηκε στην αιωνιότητα. Η ανθρωπιά όμως της αιμοδοσίας παραμένει στη γη και μας κα-λύπτει για πάντα. Γλυκαίνει τις καρδιές μας, ισσορο-πεί το νου μας και αυγαταίνει τα συναισθήματά μας. Φίλοι μου, σας ευχαριστώ και πάλι.

Δημήτριος Β. Κίσσας”.

ΚΩΣταΣ ΚυρουΧαΪΔαρι, λ. αΘηΝΩΝ 1212105322397, 6945674291 6945371980kyroukostas@gmail.com, www.horiatiko.gr

Άποψη της κατάμεστης αίθουσας

Ο πατήρ Βασίλειος Πόπης ευλογεί την πίτα

ΠαΝΣυ

Με μεγάλη επιτυχία διοργανώθηκε από την Παναιτωλοακαρνανική

Συνομοσπονδία η γιορτή του Αιτωλο-ακαρνάνα στις 13/1/2013 στο ξενοδο-χείο ΣΤΑΝΛΕΫ στην Αθήνα.

Το πρόγραμμα περιλάμβανε την κοπή της πίτας, κάλαντα από την παι-δική χορωδία του Συλλόγου Ελευ-θεριανιτών Ναυπακτίας, προβολή ντοκιμαντέρ με θέμα: θαλάσσιοι δρό-μοι – λιμάνια και επίνεια της Αιτωλοα-καρνανίας του Τάκη Μπαμπούρη και δημοτικούς χορούς από τα χορευτικά των Συλλόγων Φυτειωτών, Ελευθερι-ανιτών, Λευκιωτών, Αναληψιωτών και Δρυμωνιωτών.

Επίσης η ΠΑΝΣΥ σε συνεργασία με την Αιτωλική Πολιτιστική Εταιρεία (ΑΙ.ΠΟ.Ε.) διοργάνωσε στις 23/2/2013 στην ΣΤΟΑ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ εκδήλωση με θέμα “το σχέδιο ΑΘΗΝΑ” του Υπουργεί-ου Παιδείας και οι αρνητικές επιπτώ-σεις του για το Πανεπιστήμιο Δυτικής Ελλάδας και το ΤΕΙ Μεσολογγίου.

οΠΣυΞ

Η Ομοσπονδία Πολιτιστικών Συλλό-γων Ξηρομέρου (ΟΠΣΥΞ) διοργά-

νωσε με επιτυχία την χοροεσπερίδα της στις 14 Δεκεμβρίου 2012 στο κέ-

ντρο “Χίλια αστέρια”.Επίσης έκοψε την πρωτοχρονιάτι-

κη πίτα της στις 16 Φεβρουαρίου στο κέντρο εργαζομένων του ΟΤΕ.

Χ ο ρ ο ε Σ Π ε ρ ι Δ ε Σ Και αλλα

Με επιτυχία έγιναν οι εξής εκδηλώ-σεις:

Η κοπή της πίτας του Συλλόγου 1. Κωνωπινιωτών στις 27/1/2013 στο ξενοδοχείο Στάνλεϋ.Η χοροεσπερίδα των Συλλόγων 2. αγραμπελιωτών και Στρογγυ-λοβουνιωτών στις 9/2/2013 στο κέντρο “Αγρίμια”.Η χοροεσπερίδα του πολιτιστικού 3. Συλλόγου Μπαμπίνης “Χριστό-δουλος Παμπλέκης” στις 10/2/213 στο κέντρο Balsamico στο Μπουρ-νάζι.Η χοροεσπερίδα του συλλόγου 4. Δρυμιωτών στις 3/2/2013 στο κέ-ντρο Παλιά Μαρκίζα στο Παγκρά-τι.Η εκδήλωση για την παρουσίαση 5. του βιβλίου των βαγγέλη Κουτι-βή και Γιώργου Μπαρμπαρούσ-ση “πόλεις και χωριά του Δήμου Ακτίου-Βόνιτσας" που έγινε στις 28/1/2013 στη Στοά του Βιβλίου.

πήρε το λόγο, αφήνοντας τον καημό του να ξεχειλίσει.

- Πέρασε ο χειμώνας κι ήρθε το καλοκαίρι και εγώ πάντα σε περί-μενα. Μα δεν κουράστηκα. Έπεσα σε ύπνο βαθύ, καθώς τα σατίλια έπαψαν να ανεβοκατεβαίνουν και να βουτάν μες στα σπλάχνα μου και μια κρούστα παχιά σχηματί-στηκε πάνω μου. Είναι κι αυτό το καταραμένο δέντρο της συκιάς, που ριζώθηκε μέσα μου κι ούτε πουλί διαβατικό, η βαριά σκιά της δεν αφήνει να σταθεί, ν’ ανασάνει στους κλώνους της, ν’ ακούσω και να νιώσω βαθιά το γλυκό του τρα-γούδι. Και σαν να μην έφτανε αυτό μου κρυψε και τη θωριά τ’ ου-ρανού, συντροφιά στις μοναξιάς μου τις ώρες κι όλες οι αισθήσεις μου νεκρώθηκαν. Έτσι συμβαίνει πάντα όταν λείπουν τα ερεθίσμα-τα. Χειμώνας μακρύς και μόνο οι στάλες της βροχής έρχονταν που και που να ταράξουν τον ύπνο μου, μαζί με το ρόχθο του νερού καθώς κυλούσε κι έτρεχε βιαστι-κά μες στα ρέματα. Η μοναξιά, η ερημιά κι η εγκατάλειψη μαυρί-ζουν την καρδιά και σκοτίζουν το νου σου. Όμως ήρθε η αγνωμο-σύνη των ανθρώπων, που γενεές γενεών, γαλαντόμικα, χάρισα το πολύτιμο υγρό μου που κρατά τη ζωή ζωντανή και θεραπεύει όλες τις ανάγκες τους. Ξέρεις το νερό κρατά σ’ έναν τόπο τον άνθρωπο και αν του λείψει θα πεθάνει, αν δεν ψάξει σ’ άλλα μέρη να βρει γη νεροφόρα. Σκέψου πόσοι άν-θρωποι βρίσκονται σε διαρκή αναζήτηση για να βρουν νερό κι αλλάζουν πατρίδες και στέκια και περιπλανώνται μια ολάκερη ζωή και τους τρώνε οι στράτες αντάμα με δίψα και πείνα. Ποιος μετράει τα βάσανά τους! Άκουσα να λέτε πολλές φορές: ο χορτάτος δεν πιστεύει τον πεινασμένο. Το ίδιο

δε γίνεται και με το νερό με αυ-τόν που το έχει κι εκείνον που του λείπει. Πες μου αν ποτέ διψάσεις, με πόση λαχτάρα δεν βλέπεις το νερό κι αλληθωρίζει το μάτι σου και το ρουφάς άπληστα, μέχρι να σβήσεις τη δίψα, που σου καίει τα σωθικά. Έμαθες και για τον Τάντα-λο στο σχολείο, που οι θεοί, για να τον τιμωρήσουν για το φοβερό του αμάρτημά του τον υπέβαλαν στο μαρτύριο του νερού. Έβαλαν νερό να τρέχει μπροστά στα πό-δια του κι όταν έσπευδε να πιεί, το εξαφάνιζαν. Σε ανώμαλες εποχές, αυτοί που νέμονταν την εξουσία, για να βασανίσουν τους αντιπά-λους τους, τους τάιζαν, στανι-κά, με αρμυρά φαγητά και τους στερούσαν το νερό κι εκείνοι, λυσσασμένοι απ’ τη δίψα, βολο-δέρνονταν ολημερίς κι ολονυχτίς και χτυπούσαν το κεφάλι στον τοίχο. Τι λες, εκείνη την στιγμή αν βρίσκονταν κάποιος να τους προ-σφέρει νερό, θα το παζάρευαν ή θα του σώριαζαν στα πόδια του όλο το βιός τους; Μην κάμεις τον κόπο να απαντήσεις. Είναι χιλιά-δες φορές μολογημένο.

Και γω λυπόμουν τους ανθρώ-πους κι έσφιγγα και πίεζα και άρ-μεγα τις φλέβες μου να βγάλουν νερό, όλοι να βολευτούν και κανέ-νας να μην μείνει παραπονεμένος. Αλλά τι κάθομαι και στα λέω αυτά. Τα έζησες. Δεν ξέρεις πως πότιζα τους ανθρώπους κι όλα τα ζώα και τα κοπάδια τους; Με το νερό μου έπλεναν το κορμί τους, τα αγγειά τους και τα ρούχα τους, λε-ρωμένα και βρώμικα; Τα σπίτια κι οι αυλές έλαμπαν ασβεστωμένες, μοσκομύριζαν κι αντανακλούσαν πάστρα, ομορφιά και φρεσκάδα και έκαναν τους ανθρώπους χα-ρούμενους, κι άνοιγαν οι καρδιές τους κι έσφυζαν από υγεία. Πως θα γίνονταν όλα αυτά χωρίς το νερό μου; Πως θα γινόταν ζεστό

και λαχταριστό το ψωμί, πως θα μαγείρευαν οι κυρές το φαί, πως θα έπινες τον καφέ με το πρωινό σου;

Μίλησα αρκετά για τον εαυ-τό μου μα έχω κι άλλα να πω για σας τους ανθρώπους. Θυμάσαι τα στενόμακρα κορίτια μου με μονοκόμματη πέτρα σκαλιστή, και τις μεγάλες και χοντές πετρό-πλακες γύρω μου, όπου μικρά και μεγάλα κοπάδια ξεδιψούσαν με το νερό μου, που γιδάρηδες και πιστικοί τα γέμιζαν αντλώντας από μέσα μου με τους ντενεκέ-δες κι οι γυναίκες με τον κόπανο, αγκωμαχόντας, χτυπούσαν με μανία θαρρείς τα λιγδωμένα και βρώμικα ποκάρια από μαλλιά, απ’ το χωραφιάτικο, πρώτη ύλη για τις πολλές και μεγάλες ανάγκες των ανθρώπων και του σπιτικού ή βρώμι-κες κουρελούδες κι απλάδια που έπρεπε να καθαρίσουν και να φρε-σκαριστούν. Αυτά ήταν τα προικιά και τα στολίδια μου. Μπο-ρείς και παιδιά μου να τα πεις όλη μας θαρρείς μια οικογένεια απ’ το πάντρεμά μου με τη μάνα γη. Και γύρω μου απλώνονταν μια στρογ-γυλένια αλάνα, που γέμιζε από μεγάλα κοπάδια, από πλύστρες με τα καζάνια κι όλα τα σύνεργά τους και γλυκιές και ώριμες κοπε-λούδες, που έπλεκαν χίλια όνειρα στο μυαλό για το καλό τους, λεβέ-ντη, περήφανο και μορφονιό, που περίμεναν με λαχτάρα, μια μέρα να χτυπήσει την πόρτα τους και να ζητήσει το χέρι τους, πεζός ή καβαλάρης στο άτι του.

Τώρα τι βλέπεις γύρω μου; Άντρες, γυναίκες και κοπελιές με λησμόνησαν, χάθηκε η θωριά τους. Γελαδάρηδες και πιστικοί, μαζί με τα κοπάδια τους ξεμά-κρυναν. Δεν ξέρω αν έστω από

μακριά, ρίχνουν καμιά ματιά σε μένα, τον ευεργέτη τους σε και-ρούς χαλεπούς τα στολίδια μου εξαφανίστηκαν κι αυτά λες και σκίστηκε η γη και τα κατάπιε ή άνθρωποι χαλαστές τα κομμάτια-σαν. Ούτε ένα σημάδι δε έμεινε γύρω μου. Κι ο λεύτερος χώρος μου που χωρούσε μέσα του μισό χωριό, για δες τις απόγινε; Άν-θρωποι κακοί της αντάρας και της καταχνιάς που ψάχνουν για ευκαιρίες, με ακόρεστη απληστία, τον άρπαξαν σαν ακριβό λάφυρο και την έκαμαν δική τους. Και την έφραξαν με παλιούρια και συρ-ματοπλέγματα, στεριωμένα πάνω στο σακατεμένο σοφρά μου και τρυπάν την σάρκα μου και μεγα-λώνουν το μαρτύριό μου. Μεγά-λος ο πόνος κι ο καημός και πως

να τον αντέξω στην ερημιά, στη μοναξιά και στην

εγκατάλειψη. Πες μου εσύ που ξέρεις πολ-λά αυτή η μοίρα μου

έπρεπε;Σαν γε-

ράσουν οι άν-θρωποι και γίνουν αχρεί-

αστοι και περιτ-τοί τι τους κάνουν;

Τους εγκαταλείπουν ή βρίσκουν έναν από τους χίλιους τρόπους να τους ξεφορτωθούν για να απαλλαχτούν από ένα πα-ραπανίσιο βάρος; Τ’ αεράκι που περνά σιγανό κι ελαφρό από πάνω μου, μου τόπε καθαρά πως πεθαμένους, τους θάβουν σε μνή-ματα μαρμαρένια και ακριβά, με παπάδες και θυμιατά, που παρα-καλούν το θεό να τους κρατήσει κοντά του μια θέση καλή για την άλλη ζωή που γι’ αυτήν ξεκινάνε. Συχνά τους επισκέπτονται και φροντίζουν τα μνήματά τους ναν’ καθαρά, τους ανάβουν καντήλια και κεριά και τους καιν μυρωμέ-νο λιβάνι να φτάσει ως το Θεό να σχωρνάει τα κρίματά τους, αν-θρώπινα για όλους πάνω στη γη.

Τάχα εγώ δεν είμαι κομμάτι απ’ τον εαυτό τους; Δεν μεγάλω-σα, δε συντήρησα παππούδες και πατεράδες, που τους έφεραν στον κόσμο, δεν μεγάλωσα κι άντρωσα τους ίδιους; Το νερό μου δεν έδω-σε το μεγάλο βάρος στα κορμιά τους, που θα ήταν πετσί και κόκ-καλο αν τους το στερούσα.

Τι έκαμαν αυτοί για μένα, για να βγάλουν, τα τόσα χρωστήμια τους; Αντί του μάνα χολήν βρήκαν να μου προσφέρουν. Και τι ήθελα εγώ; Λίγα και ταπεινά. Μια καλή συντήρηση στο σκελετό μου. Το χώρο που μου ανήκει καθαρό πλακοστρωμένο, λίγα δεντράκια για συντροφιά μου, δύο -τρια πα-γκάκια για τους επισκέπτες, τους πειστικούς και τους τουρίστες, που περιμένετε να βλέπουν το κάστρο σας. Κι όλα αυτά εσείς οι άνθρωποι θα τα χαρείτε και θα τα απολάψετε κι αυτά θα διώξουν τις τύψεις για το άσπλαχνο ως τώρα φέρσιμό σας. Θα με δείχνετε στους ξένους με καμάρι, προκα-λώντας τη ζήλεια τους. Και γω θα είμαι έτσι ένας ζωντανός μάρτυ-ρας που θα μιλάω για το πέρασμά σας στη γη και να διηγούμαι την ιστορία σας.

Παύση ολιγόλεπτη κι ύστε-ρα: Σου τα είπα και ξαλάφρωσα. Πήγαινε τώρα και πες τα στους χωριανούς. Ίσως να συγκινηθούν μα λίγες ελπίδες έχω, αν θα προ-χωρήσουν σε έργα. Έχετε κι άλλα πηγάδια στον τόπο σας. Φροντί-στε τα και κάμετέ τα στολίδια για το χωριό σας. Γεια σου και μη με ξεχνάς.

Ο απόηχος απ’ τα λόγια του, σαν σφυριά, μου χτυπάει στ’ αυ-τιά και ξυπνούν ενοχές στο μυαλό τους. Αχάριστοι και αγνώμονες οι χωριανοί κι ένας εγώ μεταξύ τους. Σοφά τα λόγια του πηγαδιού. Θα τ’ ακούσουμε, θα τα κάνουμε πράξη ή θα δείξουμε ένα πνεύμα φτωχό που μακάρια κοιμάται;

21.2.2013

3

Και πάλι στο πηγάδι κοντά-->Συνέχεια από τη σελίδα 1

Κυκλοφόρησαν οι 2 τόμοιτης εφημερίδας “Χρυσοβιτσάνικα Νέα”μαζί με ευρετήριοΜετά από 32 χρονια λειτουργίας και με την συμπλήρωση 180 φύλλων

έκδοσης της διμηνιαίας εφημερίδας “Χρυσοβιτσάνικα Νέα” το Δ.Σ. του Συλλόγου κυκλοφορεί ένα ευρετήριο της εφημερίδας, που θα διευκολύ-νει σημαντικά τους ερευνητές και αναδιφητές αλλά και τους απλούς ανα-γνώστες της εφημερίδας.

Το έργο της ευρετηρίασης έγινε από τον Αλέξανδρο Σάββα, ο οποίος εργάστηκε με ζήλο και επιμονή για να το τελειώσει. Η ευρετηρίαση δεν μπορεί να θεωρηθεί εξαντλητική. Πάντως έχει καταχωρηθεί η περισσότε-ρη ύλη κι η πιο σχετική με το χωριό και την επαρχία μας. Κι αυτό ήταν κι ένα από τα κριτήρια ευρετηρίασης.

Το ευρετήριο αυτό μπορεί ν’ αποτελέσει την βάση για την κατάρτιση του γενικού-αναλυτικού ευρετηρίου της εφημερίδας κι ελπίζουμε στο μέλλον, εαν λυθούν μια σειρά προβλημάτων να καταστεί τούτο δυνατόν. Αλλά κι η παρούσα έκδοση έχει πολλά να συνεισφέρει στην έρευνα και εν γένει προσπάθεια που καταβάλλεται για την ανάπτυξη του χωριού μας.

Το ευρετήριο (κατάλογος αρθρογρά-φων και θεμάτων) περιλαμβάνεται στο τέλος του Β’ τόμου της εφημερίδας (φύλ-λα από 101 έως 180) ενώ στην αρχή του ίδιου τόμου περιλαμβάνεται ένα εξασέλι-δο αφιέρωμα στα 32 χρόνια έκδοσης της εφημερίδας.

Οι 2 τόμοι της εφημερίδας, που κυκλο-φορούν με έγχρωμο το εξώφυλλο, αποτε-λούν ένα πολύτιμο εργαλείο μνήμης απα-ραίτητο για όλους τους Χρυσοβιτσάνους. Και οι δύο δεμένοι τόμοι (Α και Β) τιμώνται 30 ευρώ. Οι ενδιαφερόμενοι για την απόκτησή τους μπορούν να επικοινωνούν με τον Αλεξ. Σάββα, τηλ. 210.3470021.

Πολιτιστικά

4

τα ήθη και τα έθιμα του χωριού μουΈκθεση του μαθητή της Στ’τάξης

αυδή ηλία

1Τα ήθη και τα έθιμα του χωριού μου είναι πάρα πολλά. Από αυτά τα περισσότερα γίνονται τα Χριστού-γεννα. Πολλά επίσης από αυτά είναι

κοινά για όλη την Ελλάδα.Ένα από τα έθιμα που συνηθίζεται στο

χωριό μου είναι η κοπή της βασιλόπιτας την τελευταία ημέρα και ώρα του χρό-νου που φεύγει για να καλωσορίσουμε τον καινούριο. Την βασιλόπιτα συνήθως κόβει ο άντρας του σπιτιού. Στην αρχή σχηματίζει ένα σταυρό και μετά την κόβει σε κομμάτια. Το πρώτο είναι για το Χριστό, το δεύτερο για τον φτωχό και το τρίτο για το σπίτι. Τα υπόλοιπα κομμάτια είναι για την οικογένεια ξεκινώντας από τους με-γαλύτερους προς τους μικρότερους. Το πρωί της πρώτης μέρας του χρόνου όλα τα μέλη της οικογένειας κοιτάνε τα ψηλό-τερα βουνά και εύχονται ο ένας στον άλλο να ζήσουν σαν τα ψηλά βουνά.

Έθιμο της πρωτοχρονιάς είναι και το έθιμο με το ρόδι. Την ημέρα της πρωτο-χρονιάς κάθε νοικοκυρά παίρνει το με-γαλύτερο ρόδι από τη ροδιά της και πάει στην εκκλησία. Στην επιστροφή, πριν μπει μέσα στο σπίτι, στέκεται στο κατώφλι και ρίχνει το ρόδι με δύναμη προκειμένου να το σπάσει. Τέλος αφού το ρόδι έχει σπάσει και έχουν σκορπιστεί τα σπόρια του, εύχε-ται για το νέο χρόνο η οικογένεια να απο-κτήσει τόσα χρήματα όσα είναι τα σπόρια του ροδιού.

Τελειώνοντας με τα έθιμα της πρωτο-χρονιάς αξίζει να αναφερθώ στην ανταλ-λαγή δώρων που κάνουμε με αγαπημένα μας πρόσωπα και στο έθιμο των καλάντων. Τα κάλαντα, παραδοσιακά τραγούδια για τη γέννηση του Χριστού, την πρωτοχρο-

νιά και τα Θεοφάνια, τα τραγουδάνε τα παιδιά από σπίτι σε σπίτι σε όλο το χωριό, ανήμερα των Χριστουγέννων, της πρωτο-χρονιάς και των Φώτων.

Μετά τα έθιμα των γιορτινών ημε-ρών των Χριστουγέννων και της πρωτο-χρονιάς εξίσου σημαντικά είναι και αυτά των ημερών του Πάσχα. Σαράντα ημέ-ρες πριν το Πάσχα, σχεδόν όλοι οι κά-τοικοι του χωριού ξεκινάνε τη νηστεία. Όλη τη Μεγάλη Εβδομάδα πηγαίνουμε στην εκκλησία με αποκορύφωμα τη Μ. Παρασκευή και το Μ. Σάββατο. Τη Μ. Παρασκευή οι καμπάνες χτυπούν κατά τη διάρκεια της ημέρας πένθιμα και το βράδυ πηγαίνουν όλοι στην εκκλησία για την περιφορά του επιταφίου. Τα με-σάνυχτα του Μ. Σαββάτου ο Χριστός ανασταίνεται και την Κυριακή του Πά-σχα όλοι είμαστε χαρούμενοι, ψήνου-με αρνιά και σπάμε κόκκινα αυγά.

Στο χωριό μου υπάρχουν και έθιμα σχετικά με το γάμο. Σύμφωνα με κάποιο από αυτά, όταν κάποια κοπέλα παντρεύ-εται, πριν το γάμο, πηγαίνει σε ένα κοντι-νό πηγάδι και πίνει λίγο νερό. Επιστρέ-φοντας στο σπίτι και μέχρι να φτάσει σε αυτό δεν πρέπει να μιλήσει σε κανέναν, διαφορετικά θα χαλάσει ο γάμος. Από το συγκεκριμένο έθιμο έχει βγει και η φρά-ση για το «αμίλητο νερό».

Κλείνοντας θα αναφέρω δύο από τα αγαπημένα μου έθιμα. Το πρωτομαγιά-τικο στεφάνι που φτιάχνουμε την 1η του Μάη με λουλούδια και το κρεμάμε στην εξώπορτα, αλλά και της πρωταπριλιάς που λέμε σε κάποιον ψέματα ώστε να τον κάνουμε να γελάσει ή να τον ξεγελά-σουμε για κάτι.

Όλα τα έθιμα έχουν το σκοπό τους και τη σημασία τους, άλλα μας διασκε-δάζουν, άλλα μας μαθαίνουν κάτι. Το σημαντικότερο, όμως είναι ότι όλα μας κρατάνε κοντά στην παράδοσή μας.

τα ήθη και τα έθιμα του χωριού μου Έκθεση του μαθητή της Στ’τάξης

Θεοδώρου αθανάσιου

2Το χωριό μου ονομάζεται Χρυσοβί-τσα. Είναι χτισμένο στους πρόποδες ενός βουνού που λέγεται Αλογο-βούνι, στην επαρχία Ξηρομέρου. Το

χωριό μου έχει πολλά και διάφορα έθιμα τα οποία αναβιώνουν σε διάφορες χρονι-κές περιόδους κατά τη διάρκεια του έτους.

Την παραμονή των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς και των Φώτων τα παι-διά ξυπνούν νωρίς το πρωί και πηγαίνουν να πουν τα κάλαντα από πόρτα σε πόρτα. Ο νοικοκύρης τους δίνει ένα μικρό χρη-ματικό ποσό για το καλό. Ανήμερα τα Χρι-στούγεννα ψήνουμε γαλοπούλες. Μετά τα Χριστούγεννα περιμένουμε την αλλαγή του χρόνου. Όταν φτάσει η ώρα και μπει ο καινούριος χρόνος κόβουμε τη βασιλόπι-τα και όποιος τύχει το φλουρί, λένε ότι θα είναι τυχερός για όλη τη χρονιά. Το πρωί της Πρωτοχρονιάς όταν ξυπνάμε, κοιτάμε τα ψηλά βουνά κι ευχόμαστε να είμαστε καλά όπως αυτά. Ένα άλλο παλιό έθιμο που σχετίζεται με τα Χριστούγεννα είναι το σφάξιμο του γουρουνιού. Κάθε οικογένεια έθρεφε όλο το χρόνο ένα γουρούνι μέχρι τα Χριστούγεννα. Δυο μέρες πριν αυτά έρθουν, το έσφαζαν, έλιωναν το λίπος του και το αποθήκευαν σε δοχεία με κομμάτια κρέατος για να το φάνε την άνοιξη.

Ημερολογιακά ακολουθούν τα έθιμα των Αποκριών. Οι πρώτες Απόκριες ονο-μάζονται κρεατοαπόκριες, επειδή τρώμε κρέας. Μία εβδομάδα μετά είναι οι δεύτε-ρες Απόκριες ή τυρινές. Σ’αυτές τα παιδιά μεταμφιέζονται και πηγαίνουν στα σπίτια, όπου οι νοικοκύρηδες τους δίνουν γλυκί-σματα. Την Καθαρά Δευτέρα όλοι νηστεύ-ουν, τρώνε λαγάνες, θαλασσινά, χαλβάδες και ταραμά και πηγαίνουν στην εξοχή για να πετάξουν χαρταετό. Με το πέταγμα του αετού τελειώνουν τα έθιμα των Αποκριών.

Πολλά είναι στον τόπο μου και τα έθιμα που αναβιώνουν τις ημέρες του Πάσχα. Του Λαζάρου τα παιδιά βγαίνουν και λένε το Λάζαρο κρατώντας ένα ομοίωμα του. Μετά ακολουθεί η Μ. Εβδομάδα της οποίας κάθε

μέρα είναι σημαντική. Το πρωί της Μ. Πέ-μπτης τα παιδιά λένε τα πάθη του Χριστού. Ενώ οι γυναίκες στολίζουν τον επιτάφιο με λουλούδια που φέρνουν οι κάτοικοι του χωριού. Το βράδυ της Μ. Πέμπτης αναβι-ώνει ένα έθιμο κατά το οποίο «καίμε τον Ιούδα». Ανάβουμε μια φωτιά σε κεντρικό σημείο του χωριού και καίμε ένα ομοίωμα που παριστάνει τον Ιούδα. Την Μ. Παρα-σκευή γίνεται η περιφορά του επιταφίου όπου τέσσερις άντρες τον περιφέρουν σε όλο το χωριό. Την Κυριακή του Πάσχα όλοι ψήνουν αρνιά και σπάνε κόκκινα αυγά.

Εκτός από αυτές τις τρεις σημαντικές περιόδους και γιορτές του έτους στο χω-ριό μου γιορτάζουμε και τον κάθε άγιο ξε-χωριστά. Όταν γιορτάζει κάποιος άγιος πη-γαίνουμε στην εκκλησία, ενώ όποιος συγ-χωριανός μας έχει το όνομα του αγίου που γιορτάζει ψήνει, πίνει και γλεντάει. Παλαιό-τερα, μάλιστα, στη γιορτή του Αι-Θανάση γινόταν πανηγύρι στο οποίο μαζεύονταν και γλεντούσαν όλοι οι κάτοικοι. Το συγκε-κριμένο έθιμο έχει πλέον εκλείψει, όπως και κάποια που σχετίζονται με το γάμο.

Στο παρελθόν ο γάμος στο χωριό κρα-τούσε μέρες. Αν ο γάμος γινόταν την Κυρια-κή οι ετοιμασίες ξεκινούσαν από την Τρίτη με το ζύμωμα των κουλουριών. Την Πέμπτη οι συγγενείς του γαμπρού, πήγαιναν να πά-ρουν τα προικιά της νύφης. Το Σάββατο ο γαμπρός και η νύφη γλεντούσαν χωριστά και την Κυριακή το πρωί ξύριζαν το γαμπρό τραγουδώντας. Ύστερα οι μελλόνυμφοι συναντιόντουσαν στην εκκλησία και στε-φανώνονταν. Μετά την τελετή του γάμου η νύφη πήγαινε στο σπίτι του γαμπρού κρατώ-ντας ένα ρόδι, το οποίο πέταγε πίσω της και όποιος ανύπαντρος το έπιανε θα παντρευ-όταν μέσα σε ένα χρόνο. Μετά από αυτό η πεθερά έβαζε τη νύφη να πατήσει πάνω σε ένα μέταλλο. Την Πέμπτη πήγαιναν τη νύφη στο πηγάδι όπου μοιράζανε γλυκά και κου-λούρια. Η νύφη κουβαλούσε έναν μαστραπά που γέμιζε με νερό για να βρέξει τον γαμπρό. Οκτώ μέρες μετά το γάμο πήγαιναν τη νύφη στην εκκλησία.

Το χωριό μου είχε, έχει και πιστεύω ότι θα συνεχίσει να έχει αυτά τα έθιμα γιατί απο-τελούν κομμάτι της ζωής των κατοίκων του.

το νέο Δ.Σ. στα πλαίσια προώθησης των προ-βλημάτων του χωριού

μας, έστειλε στις αρμόδιες αρχές τα παρακάτω υπομνή-ματα:

ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΧΡΥΣΟΒΙΤΣΑΝΩΝ ΞΗ-ΡΟΜΕΡΟΥ ΄΄ΤΑ ΚΟΡΟΝΤΑ΄΄Πατησίων 5, 10431, Αθήνα Αριθμ. Πρωτ.: 1Αθήνα 6/01/2013 Προς Δήμαρχο Ξηρομέρου Κον Πυθαγόρα ΣαμαράΘεΜα: επισκευή δρόμου Χρυσο-βίτσας-βαλόστρατου

Κ.Δήμαρχε,

Ο δρόμος από Χρυσοβίτσα προς Βαλόστρατο φθάνει τα 12 χιλιόμετρα περίπου

και είναι εδώ και πολύ καιρό ακα-τάλληλος. Συγκεκριμένα σε τρία σημεία του υπάρχουν μεγάλες λακκούβες που κάνουν πολύ πι-θανή την πρόκληση ατυχημάτων . Ο ασφαλτοτάπητας έπεσε εδώ και αρκετά χρόνια κι έκτοτε έχει αφεθεί στην τύχη του.

Ο συγκεκριμένος δρόμος παρουσιάζει μεγάλη κίνηση οχη-μάτων. Από αυτόν περνούν όλα τ’ αυτοκίνητα που κινούνται από το κεντρικό Ξηρόμερο προς το Αιτω-λικό και το Μεσολόγγι, καθώς και προς το Πλατυγιάλι. Ακόμη τον δι-ασχίζουν καθημερινά δεκάδες κτη-νοτρόφοι και αγρότες που έχουν

μεγάλες καλλιέργειες στο Λεσίνι και στον κάμπο της Χρυσοβίτσας.

Οι λακκούβες αυτές στο προη-γούμενο διάστημα ταλαιπώρησαν ιδιαίτερα τους κατοίκους της πε-ριοχής και ήταν γι’ αυτούς μεγάλο πρόβλημα η μετάβαση τους στα χωράφια τους και στις καλλιέργειες τους.

Επίσης διερχόμενοι – ανυποψί-αστοι οδηγοί έπαθαν σημαντικές ζημιές στα οχήματά τους.

Πρέπει, τέλος να τονίσουμε ότι το κόστος επισκευής είναι ελάχιστο και περιλαμβάνει το απαραίτητο ασφαλτικό υλικό για να καλυφθούν οι λακκούβες, δηλαδή ένα ή δύο αυτοκίνητα το πολύ.

Παρακαλούμε να ικανοποι-ήσετε το παραπάνω αίτημα των συγχωριανών μας και των Ξηρομε-ριτών που θέλουν ένα ασφαλή και προσβάσιμο δρόμο, κατάλληλο για να πηγαίνουν στις δουλειές τους.

***********Αριθμ. Πρωτ.: 2Αθήνα 6/01/2013 Προς Δήμαρχο Ξηρομέρου Κον Πυθαγόρα ΣαμαράΘεΜα: τοποθέτηση αναμετα-

δότη

Κ.Δήμαρχε,

Μετά την εκπομπή του ψη-φιακού σήματος από τα Ακαρνανικά διαπιστώθηκε

ότι στο χωριό μας δεν εκπέμπεται ψηφιακό σήμα. Το ίδιο πρόβλημα

έχει η Μαχαιρά και η μισή Μπαμπί-νη. Καθώς τελειώνει η προθεσμία για την εκπομπή του αναλογικού σήματος δημιουργείται μεγάλος κίνδυνος να βρεθούν οι παραπάνω κοινότητες εντελώς χωρίς τηλεόρα-ση.

Για να ξεπεραστεί το πρόβλη-μα οι τεχνικοί μας ενημέρωσαν ότι πρέπει ο Δήμος Ξηρομέρου να το-ποθετήσει αναμεταδότη στις Φυτεί-ες. Δηλαδή να ενεργήσει ανάλογα όπως έπραξε σε παρόμοια περί-πτωση ο Δήμος Ακτίου-Βόνιτσας, αλλά κι ο ίδιος ο Δήμος μας για να λύσει το πρόβλημα της έδρας του Δήμου, όταν πρόσφατα τοποθέτη-σε αναμεταδότη για τον Αστακό.

Το κόστος είναι σχετικά μικρό κι ο Δήμος οφείλει να μην καθυστε-ρεί άλλο και να λύσει επιτέλους το πρόβλημα, το οποίο επισημάναμε μέσω της εφημερίδας μας ΧΡΥΣΟ-ΒΙΤΣΑΝΙΚΑ ΝΕΑ (βλ.φυλ.177. Μαϊ-ος-Ιούνιος 2012, σελ.3), και το οποίο χρονίζει για μεγάλο διάστημα και να μην διαχωρίζει τους δημότες σε πρώτης και δεύτερης κατηγορίας.

Πληροφορηθήκαμε τέλος ότι αν δεν υπάρξει άμεση ενέργεια από τον Δήμο οι κάτοικοι θα αναλά-βουν οι ίδιοι πρωτοβουλία και θα κινηθούν ξανά να συγκεντρώσουν χρήματα για να καλύψουν οι ίδιοι τα έξοδα αγοράς και τοποθέτησης του αναμεταδότη.

****** Αριθμ. Πρωτ.: 3Αθήνα 6/01/2013

Προς Δ/ντή Στατιστικής Υπη-ρεσίας Ελλάδος

Κοιν.: Δήμαρχο Ξηρομέρου Κον Πυθαγόρα ΣαμαράΘεΜα: Έλεγχος αποτελέσμα-

τος απογραφής πληθυσμού 2011 κοινότητας Χρυσοβίτσας Δήμου Ξηρομέρου Νομού αιτωλ/νίας.

Κ.Διευθυντή,

Με έκπληξη πληροφορηθή-καμε από το διαδίκτυο ότι το αποτέλεσμα της απο-

γραφής πληθυσμού το 2011 για το χωριό μας, την Χρυσοβίτσα Ξηρο-μέρου ήταν 287 κάτοικοι.

Και λέμε ότι αισθανθήκαμε έκπληξη γιατί συμμετείχαμε στην παραπάνω απογραφή και μάλιστα διοργανώσαμε εκδρομή στο χωριό μας γι’ αυτό το σκοπό, σε συνεργα-σία με τον Δήμο Ξηρομέρου, αλλά και γιατί οι πληροφορίες μας τις οποίες ανακοινώσαμε και στο φύλ-λο της εφημερίδας μας ¨ΧΡΥΣΟ-ΒΙΤΣΑΝΙΚΑ ΝΕΑ¨ ήταν ότι το απο-τέλεσμα της απογραφής ήταν 330 κάτοικοι(βλ.φύλλο υπ’ αρ.170 σελ.1 και υπ’ αρ.171 σελ.4).

Η ευαισθητοποίηση και το ενδιαφέρον μας ξεκινούσε απ’ το γεγονός ότι οι οικονομικές και οι λοιπές κρατικές ενισχύσεις προς τις τοπικές αυτοδιοικήσεις δίνονται με βάση την πληθυσμιακή κατάστα-ση των κοινοτήτων και του Δήμου αλλά και ότι για πληθυσμό κάτω των 300 κατοίκων δεν εκλέγεται πλέον τριμελές τοπικό συμβούλιο για την κοινότητα στον αντίστοιχο

Δήμο. Για τους παραπάνω λόγους δρα-

στηριοποιηθήκαμε , και μάλιστα δι-οργανώσαμε εκδρομή και φύγαμε με την βεβαιότητα ότι πετύχαμε το στόχο μας, που είχαμε βάλει για την απογραφή, ανακοινώνοντας και τον σχετικό αριθμό (330 κάτοικοι).

Το λάθος της υπηρεσίας σας είναι προφανές διότι το χωριό μας παρά την συνεχή μείωση του πλη-θυσμού του συνεχίζει να κρατά αρκετούς αλλοδαπούς, όπως 5 οι-κογένειες Αλβανών, 5 Πακιστανούς βοσκούς, 4 Βουλγάρες οικιακές βο-ηθούς και επιπλέον 3 οικογένειες παραχειμαζόντων κτηνοτρόφων καθώς και τους εκδρομείς απόδη-μους Χρυσοβιτσάνους, που με την παραπάνω εκδρομή τους προτί-μησαν να απογραφούν στο χωριό τους κι όχι στην Αθήνα (άραγε αυτoί δεν θα απογραφούν πουθενά;)

Επειδή πληροφορηθήκαμε ότι στον ίδιο Δήμο Ξηρομέρου έγι-ναν λάθη και σ’ άλλες κοινότητες καθώς και στο σύνολο του πληθυ-σμού ζητάμε αφού ελέγξετε και δι-απιστώσετε το ορθό αποτέλεσμα, να το διορθώσετε το λανθασμένο εγκαίρως, ώστε ν’ αποφευχθούν τα παραπάνω δυσμενή αποτελέσματα για την κοινότητά μας.

Με τιμή Για το Διοικητικό Συμβούλιο

Η πρόεδροςελεΝη βαΣ. ΣαββαΟ Γενικός Γραμματέας

ΓεραΣιΜοΣ ΣΠυρ.ΖορΜΠαΣ

υπομνήματα του Συλλόγου μας για τα προβλήματα του χωριού

✏Σημείωση: οι παραπάνω δύο εκθέσεις βαθμολογήθηκαν πρώτη και δεύτερη αντίστοιχα στον διαγωνισμό που προκήρυξε ο Σύνδεσμος Χρυσοβιτσάνων μεταξύ των μαθητών της Στ’ τάξης του Δημοτικού

Σχολείου Χρυσοβίτσας για το ίδιο θέμα.