ΘΘΕΕΣΣΣΣΑΑΛΛΟΟΝΝΙΙΚΚΗΗ

ΜΜΑΑΡΡΤΤΙΙΟΟΣΣ –– ΙΙΟΟΥΥΝΝΙΙΟΟΣΣ 22001100

TOSHIBA

Μιασ Ιδζασ το Λεύκωμα με λόγο και πράξη Ομάδα Δράςησ για τη Βιοποικιλότητα

|ii|

«Μιαρ ιδέαρ ηο λεύκωμα, με λόγο και ππάξη»

Καηαγξαθή ηωλ δξάζεωλ ηεο «Οκάδαο Γξάζεο γηα ηε Βηνπνηθηιόηεηα» ηνπ

Σκήκαηνο Βηνινγίαο Α.Π.Θ. ηελ πεξίνδν Μάξηηνο-Ινύληνο 2010.

Επιζηημονικόρ Υπεύθςνορ

Χαξίηωλ . Χηληήξνγινπ (θαζεγεηήο) Σειέθωλν: 2310.998405, 6944269664

email: chintigl@bio.auth.gr

Σςνηονιζηέρ

Χαξίηωλ . Χηληήξνγινπ (θαζεγεηήο) Διέλε Βνπιηζηάδνπ (αλαπι. θαζεγήηξηα)

πύξνο Γθέιεο (ιέθηνξαο)

Σςνηελεζηέρ Άγγεινο Ακύληαο, Γξεγόξεο Γεωξγνιόπνπινο, Γήκεηξα Γεωξγνπνύινπ, ηέιια

Γηβαλoύδε, Γόκλα Γεκαξρνπνύινπ, Μαξία Γήζνπ, Δβίλα Καξαζάββα, Νίθε

Κεθιίθνγινπ, Γηάλλεο Κππξηαλνύ, άθεο Λίηζηνο, Μαξία Μαζηνξάθε, Δύε

Μπαληνηάθε, Ραθαέια Παληειέξε, Γήκεηξα-Λήδα Ράκκνπ, Μαξία νιάλνπ, Ρωληίλα Χαηδεπαλαγηώηνπ, Μαξία Ψαξαιέμε (πξνπηπρηαθνί θνηηεηέο)

|iii|

ΔΔΣΣΥΥΑΑΠΠΘΘΡΡΘΘΔΔΡΡ

Οη ζπληειεζηέο ηεο «Γξάζεο γηα ηε Βηνπνηθηιόηεηα» επραξηζηνύλ ζεξκά όινπο όζνπο ζπλέβαιαλ ζηε δηνξγάλωζε ηεο δξάζεο γηα ην παγθόζκην έηνο

Βηνπνηθηιόηεηαο. Δηδηθόηεξα επραξηζηνύλ ζεξκά ην πξπηαληθό ζπκβνύιην ηνπ

ΑΠΘ πνπ αγθάιηαζε δηα ηνπ ζεζκνύ «θνηηεηηθή εβδνκάδα» ηελ ηδέα θαη ηελ

πξόηαζε ρξεκαηνδνηώληαο ηηο εθδειώζεηο. Δπραξηζηνύκε ζεξκά ηνλ Πξόεδξν ηνπ Σκήκαηνο Βηνινγίαο θαζεγεηή k. Μήλα Αξζελάθε πνπ έζεζε ηελ εθδήιωζε

ππό ηελ αηγίδα ηνπ ηκήκαηνο θαζώο θαη ηνλ εθδνηηθό νίθν university studio

press γηα ηελ έθδνζε ηνπ ζρεηηθνύ έληππνπ πιηθνύ πνπ δηαλεκεζεί θαη πξόθεηηαη

λα δηαλεκεζεί ζην πιαίζην ηεο δξάζεο.

|iv|

ΟΟΔΔΠΠΘΘΔΔΥΥΞΞΛΛΔΔΜΜΑΑ

ΔΘΡΑΓΩΓΖ .............................................................................................................................................................. 1

Ζ ΘΔΔΑ ΖΡ «ΔΠΑΡΖΡ ΓΘΑ Ζ ΒΘΞΟΞΘΙΘΚΞΖΑ» .......................................................................... 1

ΑΟΞ ΖΜ ΘΔΔΑ ΡΖΜ ΟΠΑΝΖ ................................................................................................................... 3

Ξ ΔΠΩΖΛΑΞΚΞΓΘΞ ................................................................................................................................... 5

Ζ ΖΛΔΠΘΔΑ .......................................................................................................................................................... 7

ΧΡΟΝΙΚΟ ΗΜΕΡΙΔΑΣ .......................................................................................................................................... 9

Η προετοιμαςία ................................................................................................................................................. 9 Η ώρα τθσ «παράςταςθσ» .................................................................................................................................11

ΞΘ ΔΘΡΖΓΖΡΔΘΡ ΖΡ ΖΛΔΠΘΔΑΡ .................................................................................................................14

1Η ΕΝΟΤΗΤΑ .......................................................................................................................................................14

Σφντομεσ Τοποκετιςεισ – Σχόλια .......................................................................................................................14

2Η ΕΝΟΤΗΤΑ .......................................................................................................................................................16

Τι γνώμθ ζχουν οι Ευρωπαίοι για τθν «απώλεια τθσ Βιοπικιλότθτασ» ................................................................16 Τι ςθμαίνουν για τουσ Ευρωπαίουσ οι «απειλζσ κατά τθσ Βιοποικιλότθτασ» ......................................................20 Αναγνωρίηουν οι Ευρωπαίοι τθν αναγκαιότθτα τθσ προςταςίασ τθσ Βιοποικιλότθτασ; .......................................26 Natura 2000, κλειδί για τθν προςταςία τθσ Βιοποικιλότθτασ .............................................................................33 Προκαταρκτικά αποτελζςματα από τθ Δθμοςκόπθςθ για τθ Βιοποικιλότθτα ςτο ΑΠΘ .......................................39 Συηιτθςθ και Συμπεράςματα ............................................................................................................................48

ΟΑΠΑΠΖΛΑ .....................................................................................................................................................52

Θ. ΑΜΑΤΞΠΔΡ ΞΣ ΖΛΔΠΖΡΘΞΣ ΣΟΞΣ ΡΘΡ ΔΠΑΡΔΘΡ ΖΡ ΞΛΑΔΑΡ .................................52

ΘΘ. Ζ ΟΠΞΑΡΖ ΓΘΑ Ζ ΥΠΖΛΑΞΔΞΖΡΖ ΖΡ ΔΠΑΡΖΡ ............................................................54

ΘΘΘ. ΞΘ ΡΣΜΔΚΔΡΔΡ ΖΡ ΔΠΑΡΖΡ ΓΘΑ Ζ ΒΘΞΟΞΘΙΘΚΞΖΑ ...................................................56

|v|

Εωή και Βιξπξικιλόρηρα: έμμξιεο πςμςσαπμέμεο

Διπαγωγή

Ο Οργανιςμϐσ Ηνωμϋνων Εθνών ανακόρυξε το τρϋχον ϋτοσ 2010, Παγκϐςμιο ϋτοσ για τη Βιοποικιλϐτητα. Απώτεροσ ςτϐχοσ η ενημϋρωςη και ευαιςθητοπούηςη των κοινοτότων αναφορικϊ με την προςταςύα και αειφορικό διαχεύριςη των οικοςυςτημϊτων. Η αποτυχύα τησ ςυνϐδου τησ Κοπεγχϊγησ για την Κλιματικό αλλαγό το 2009, ϋδωςε πρϐςθετη βαρϑτητα ςε παρϐμοιεσ πρωτοβουλύεσ. Πλόθοσ περιβαλλοντικών οργανώςεων και Μη Κυβερνητικών Οργανώςεων ανϊ τον κϐςμο τϋθηκαν ςε εγρόγορςη προκειμϋνου να πετϑχουν το ςτούχημα τησ ενημϋρωςησ των πολιτών, τϐςο ςτην Ευρώπη και τισ χώρεσ του Βϐρειου ημιςφαιρύου ϐςο και ςτον υπϐλοιπο αναπτυςςϐμενο κϐςμο, ϋτςι ώςτε ςτο επϐμενο βόμα, μιασ ϊλλησ ςυνϐδου δηλαδό, οι πιϋςεισ προσ τουσ ιςχυροϑσ του κϐςμου να εύναι ουςιαςτικϐτερεσ. Ένα ςτούχημα που αυτό τη φορϊ δεν πρϋπει να χαθεύ. Και δεν πρϋπει να χαθεύ γιατύ ο πλανότησ όδη βρύςκεται ςτο οριακϐ ςημεύο ςημαντικών αποφϊςεων. Γιατύ εν τϋλει, τϐςο οι κλιματικϋσ αλλαγϋσ ϐςο και οι επιπτώςεισ τουσ ςτον ϋμβιο κϐςμο θα επιταχϑνουν τουσ ρυθμοϑσ αλλούωςησ ϐχι μϐνο του φυςικοϑ περιβϊλλοντοσ αλλϊ ολϐκληρησ τησ Γαύασ.

Ζ Θδέα ρηο «Δράπηο για ρη Βιξπξικιλόρηρα»

Κατϊ τη διϊρκεια διδαςκαλύασ του μαθόματοσ «Βιοποικιλϐτητα» ςτο προπτυχιακϐ πρϐγραμμα ςπουδών του Σμόματοσ Βιολογύασ Α.Π.Θ. το χειμερινϐ εξϊμηνο του ακαδημαώκοϑ ϋτουσ 2009-2010, φοιτητϋσ και διδϊςκοντεσ όρθαν αντιμϋτωποι με τα ςϑγχρονα θϋματα τησ καταγραφόσ, αποτϑπωςησ και προςταςύασ τησ Βιοποικιλϐτητασ του πλανότη, τα προβλόματα που ϋχουν προκϑψει και ςυνεχώσ προκϑπτουν με την υποβϊθμιςη του περιβϊλλοντοσ και τη ςχϋςη τουσ με τη Βιοποικιλϐτητα. Σα θϋματα αυτϊ απϋκτηςαν ιδιαύτερη βαρϑτητα ςτο πλαύςιο ενϐσ παγκϐςμιου ϋτουσ βιοποικιλϐτητασ και ςϑντομα αναδϑθηκαν ερωτόματα ϐπωσ:

πϐςο ενόμερη εύναι η ελληνικό κοινωνύα για τη Βιοποικιλϐτητα και τα προβλόματα του περιβϊλλοντοσ;

εύναι διατεθειμϋνοι οι πολύτεσ να ςυμβϊλλουν ςτην προςταςύα του περιβϊλλοντοσ; ποια εύναι η ςτϊςη των ενεργών πολιτών και του πανεπιςτημύου; θα μποροϑςε μύα ομϊδα να βοηθόςει ςτη διϊδοςη των αξιών και των ιδεών τησ

Βιοποικιλϐτητασ και με ποιο τρϐπο; Σα ερωτόματα αυτϊ ϋγιναν ςϑντομα επιτακτικού προβληματιςμού και αντικεύμενο εκτεταμϋνησ ςυζότηςησ ςε ςυναντόςεισ εκτϐσ ωραρύου και διδαςκαλύασ. ϑντομα οι ςυμμετϋχοντεσ αποφϊςιςαν να προχωρόςουν ςτη δρϊςη και να δοκιμϊςουν να ςυμβϊλλουν ςτην απϊντηςη οριςμϋνων ερωτημϊτων. Η ομϊδα εύχε γεννηθεύ και το ϐνομα αυτόσ «Δρϊςη για τη Βιοποικιλϐτητα». Η Ομϊδα ςυγκροτόθηκε απϐ ϋνα πυρόνα φοιτητών-διδαςκϐντων με μύα ανοιχτό φιλοςοφύα: ο καθϋνασ μποροϑςε να ςυμμετϊςχει ϐποια ςτιγμό το επιθυμοϑςε ςϑμφωνα με το χρϐνο, τισ δεξιϐτητεσ και τον τομϋα δρϊςησ που όθελε ό μποροϑςε να ςυνειςφϋρει. Η Ομϊδα όταν ανοιχτό ςε ϐλα τα μϋλη τησ Πανεπιςτημιακόσ κοινϐτητασ, αλλϊ και ςε ϐποιον πολύτη όθελε να

|2|

ςυμμετϋχει, ϋςτω και ςαν παρατηρητόσ. Η Ομϊδα επικοινωνοϑςε με φυςικϋσ ςυναντόςεισ ςε εβδομαδιαύα βϊςη, καθώσ επύςησ και με ηλεκτρονικοϑσ τρϐπουσ που εξυπηρετοϑςαν μια ευκολϐτερη δημιουργύα δεξαμενόσ ιδεών. Αρχικϊ χρηςιμοποιόθηκε η ηλεκτρονικό πλατφϐρμα του μαθόματοσ «Βιοποικιλϐτητα» ςτο blackboard ςτο οπούο γύνονταν καταθϋςεισ ςκϋψεων και ιδεών ςε ειδικϐ forum που δημιουργόθηκε για αυτϐ το ςκοπϐ (Εικ. 1α). τη ςυνϋχεια διαμορφώθηκε μεταξϑ τησ ομϊδασ πρωτοβουλύασ μια ενιαύα λύςτα ηλεκτρονικών διευθϑνςεων για την ϊμεςη ενδοεπικοινωνύα τουσ. Καθώσ η Δρϊςη προχωροϑςε και η Ομϊδα ςυνειδητοποιοϑςε πϐςο ςημαντικό εύναι η διϊδοςη των ιδεών ςτην ευρϑτερη κοινωνύα και η «ςυςτρϊτευςη» ό απλώσ η ενημϋρωςη πολιτών που ενδιαφϋρονται, προχώρηςε και ςτην καταςκεϑη μιασ ομϊδασ (group) ςτον δημοφιλϋςτερο ςόμερα ιςτϐτοπο κοινωνικόσ δικτϑωςησ (Εικ. 1β).

Εικόνα 1. Ηλεκτρονικού τρϐποι εποινωνύασ, κατϊθεςησ απϐψεων και ιδεών τϐςο μεταξϑ των μελών τησ ομϊδασ (α) ϐςο και με τον «ϋξω κϐςμο» (β).

Σελευταύο βόμα ςτη ςυγκρϐτηςη τησ Ομϊδασ όταν η καταςκευό λογϐτυπου για τη βιοποικιλϐτητα απϐ τα μϋλη τησ ομϊδασ. Η επιλογό των δϑο λογϐτυπων (Εικ. 2) ϋγινε ςτην βϊςη ενϐσ ςυςτόματοσ ηλεκτρονικόσ ψηφοφορύασ, μϋςω του ηλεκτρονικοϑ forum του blackboard. Έτςι η ομϊδα απϋκτηςε την «ταυτϐτητϊ» τησ.

Εικόνα 2. Λογϐτυποι τησ ομϊδασ πρωτοβουλύασ των φοιτητών του Σμόματοσ Βιολογύασ.

|3|

Σελικϊ, η Ομϊδα ςυγκρϐτηςε τρεισ κϑριουσ ϊξονεσ δρϊςησ: I. Διερεϑνηςη και καταγραφό τησ κοινόσ γνώμησ ςτο Αριςτοτϋλειο Πανεπιςτόμιο και την

πϐλη τησ Θεςςαλονύκησ. II. Ενημϋρωςη των πολιτών για τη Βιοποικιλϐτητα

III. Διϊχυςη των αποτελεςμϊτων τησ καταγραφόσ ςτην κοινωνύα

Από ρημ Θδέα πρημ Οράνη

Με βϊςη τουσ τρεισ κϑριουσ ϊξονεσ δρϊςεισ ακολουθόθηκαν τα παρακϊτω βόματα:

1. Δημοςκϐπηςη με προςωπικϋσ ςυνεντεϑξεισ ςτην Πανεπιςτημιοϑπολη και την πϐλη τησ

Θεςςαλονύκησ και τη χρόςη ειδικοϑ ερωτηματολογύου (βλ. επϐμενη Ενϐτητα). Προκειμϋνου να γύνει η δημοςκϐπηςη – απογραφό προτϊθηκε και εφαρμϐςτηκε η αποτϑπωςη των λογϐτυπων ςε καπϋλα και μπλουζϊκια τα οπούα θα ϋφεραν τα μϋλη τησ ομϊδασ πρωτοβουλύασ κατϊ τη διϊρκεια τησ δημοςκϐπηςησ, ώςτε να φαινϐταν πωσ επρϐκειτο για ϋρευνα του ΑΠΘ (Εικ. 3).

Εικόνα 3. τιγμιϐτυπα απϐ την παραλαβό του καπϋλου και τησ μπλοϑζασ με τουσ λογϐτυπουσ τησ «Δρϊςησ για τη Βιοποικιλϐτητα».

2. Ηλεκτρονικό καταγραφό των ερωτηματολογύων ςε ειδικϊ διαμορφωμϋνα αρχεύα EXCEL. 3. ϑντομη βιβλιογραφικό αναςκϐπηςη ώςτε να ςυμβϊλει εμπλουτύζοντασ την ανϊπτυξη

ςυζότηςησ επύ του ϐλου εγχειρόματοσ. 4. ϑνταξη κεύμενου ςτο οπούα θα υπόρχαν τα φλϋγοντα ζητοϑμενα για την Βιοποικιλϐτητα

βϊςει των διεθνών ςυμβϊςεων (RIO 1992 κ.ϊ.). Σο κεύμενο διαμορφώθηκε ςε ενημερωτικϐ φυλλϊδιο (Εικ. 4) το οπούο μοιρϊςτηκε ςε ϐλουσ ϐςουσ ϋγινε προςωπικό ςυνϋντευξη.

5. Οργϊνωςη Ημερύδασ ςτη διϊρκεια τησ οπούασ θα παρουςιϊζονταν τα αποτελϋςματα των προςπαθειών και των δραςτηριοτότων. Έτςι επιλϋχθηκε η 21η ΜαϏου ωσ ημερομηνύα διεξαγωγόσ τησ ημερύδασ με τύτλο «Ζωό και Βιοποικιλϐτητα ϋννοιεσ ςυνυφαςμϋνεσ».

|4|

Εικόνα 4. Αντύγραφο του ενημερωτικοϑ εντϑπου που εκδϐθηκε ςτο πλαύςιο τησ «Δρϊςησ για τη Βιοποικιλϐτητα». Παρουςιϊζονται 20 ςημεύα αναφορϊσ για προβληματιςμϐ και δραςτηριϐτητα για την Βιοποικιλϐτητα. Η ϋντυπη ϋκδοςη εύχε τη μορφό τρύπτυχου φυλλαδύου.

Κατϊ τη διϊρκεια των προετοιμαςιών για την ολοκλόρωςη των ενεργειών εντοπύςτηκε ϋκθεςη του Ευρωβαρϐμετρου που διενεργοϑςε αντύςτοιχη ϋρευνα ςχετικϊ με την εξοικεύωςη των ευρωπαύων πολιτών ςτισ ϋννοιεσ που ςχετύζονται με τη βιοποικιλϐτητα. Η ϋρευνα μοιρϊςτηκε μεταξϑ τησ ομϊδασ πρωτοβουλύασ και μελετόθηκε. Δημιουργόθηκαν πϋντε ομϊδεσ που ανϋλαβαν να ςυγκροτόςουν τισ πληροφορύεσ ϋτςι ώςτε να παρουςιαςτοϑν ςτη διϊρκεια τησ Ημερύδασ.

|5|

ξ ερωρημαρξλόγιξ

ϑμφωνα με ϐλα τα παραπϊνω αποφαςύςτηκε να διερευνηθεύ εϊν και κατϊ πϐςο ο ϐροσ «Βιοποικιλϐτητα» εύναι γνωςτϐσ τϐςο τησ πανεπιςτημιακόσ κοινϐτητασ (φοιτητών και εργαζομϋνων) ϐςο και εντϐσ τησ πϐλησ τησ Θεςςαλονύκησ. Θεωρόθηκε πωσ η διερεϑνηςη θα εύχε απογραφικϐ χαρακτόρα και ϐτι αποςκοποϑςε πρωτύςτωσ ςτην ενημϋρωςη του πολύτη. Έτςι αρχικϊ ςυντϊχθηκε ϋνα ερωτηματολϐγιο ακολουθώντασ αντύςτοιχεσ δημογραφικϋσ – απογραφικϋσ ϋρευνεσ, το οπούο ςτη ςυνϋχεια βελτιώθηκε αφοϑ προηγουμϋνωσ δοκιμϊςτηκε ςε ϋνα ςημαντικϐ αριθμϐ πολιτών (Εικ. 5). Σα ερωτόματα ιεραρχόθηκαν προκειμϋνου να ϋχουν μεταξϑ τουσ ςυνϋχεια ώςτε να αποδύδουν απϐ τη μια μεριϊ ςυμπληρωματικϋσ πληροφορύεσ για τουσ ερωτώμενουσ και απϐ την ϊλλη να επιβεβαιώνουν με τον ϋναν ό τον ϊλλον τρϐπο τη ενςυνεύδητη ό αςυνεύδητη (υπϐ την ϋννοια τησ τυχαιϐτητασ) απϊντηςη ςτισ επιμϋρουσ ερωτόςεισ του ερωτηματολογύου. Για παρϊδειγμα η πρώτη ερώτηςη («Έχετε ακοϑςει για τον ϐρο Βιοποικιλϐτητα»;), αποςκοπεύ ςτο να διαπιςτώςει εϊν και κατϊ πϐςο ο ερωτώμενοσ/νη νοιώθει εξοικειωμϋνοσ με τον ϐρο βιοποικιλϐτητα και η δεϑτερη ερώτηςη («Η γνώςη ςασ προϋρχεται κυρύωσ εξαιτύασ: τησ TV, του Ραδιϐφωνου, του Ημερόςιου Σϑπου, του Διαδικτϑου, τισ χετικϋσ ςπουδϋσ, ό ςυνδυαςμϐσ ϐλων λιγϐτερο ό περιςςϐτερο»;), να προςδιορύςει τη διαδικαςύα ό το μϋςο που ο ερωτώμενοσ/νη ϋχει πληροφορηθεύ – ενημερωθεύ για τον ϐρο. Οι δϑο ερωτόςεισ θεωροϑνται ςυνδυαςτικϋσ καθώσ η δεϑτερη ςυμπληρώνει την αξιοπιςτύα τησ πρώτησ. Αντύςτοιχα ωσ ςυνδυαςτικϋσ θεωροϑνται και οι δϑο ακϐλουθεσ ερωτόςεισ (3η και 4η). Ενώ ςτην 3η, γύνεται προςπϊθεια να διερευνηθεύ το επύπεδο τησ αξύασ τησ Βιοποικιλϐτητασ, η 4η ακολουθεύ για να αναδεύξει πωσ ο ερωτώμενοσ/νη αντιλαμβϊνεται την ϋννοια τησ αξύασ. Ο ςυνδυαςμϐσ δε των δϑο αυτών ερωτόςεων θα μποροϑςε να αναδεύξει εϊν η απϊντηςη προϋρχεται απϐ ςυνειδητό γνώςη του ϐρου βιοποικιλϐτητα ό πρϐκειται για μια τυχαύα απϐκριςη. Αν για παρϊδειγμα ο ερωτώμενοσ/νη απαντοϑςε ςτην 3η ερώτηςη, καταφατικϊ για την αξύα τησ βιοποικιλϐτητασ, και ςτην 4η ανϋφερε πωσ η αξύα τησ περιορύζεται μϐνο ωσ ϋνα οικονομικϐ μϋγεθοσ, τϐτε θα μποροϑςε να βγει το ςυμπϋραςμα πωσ η ερωτώμενοσ/νη ϋχει περιοριςμϋνη αντύληψη του ϐρου βιοποικιλϐτητα και τησ αξύασ τησ. Ο ςυνδυαςμϐσ ϐμωσ των ερωτόςεων για διεξαγωγό ϋμμεςων ςυμπεραςμϊτων φαύνεται και απϐ τισ απαντόςεισ των ερωτώμενων ςτο 7ο ερώτημα. Για παρϊδειγμα θα μποροϑςε κϊποιοσ να δηλώςει πωσ δεν γνωρύζει για τη βιοποικιλϐτητα πολλϊ πρϊγματα, αλλϊ να γνωρύζει πωσ η πλειονϐτητα των τροφών του ανθρώπου προϋρχεται απϐ αυτόν. Σο γεγονϐσ αυτϐ καταδεικνϑει απϐ τη μια μεριϊ πωσ ενώ ο πολύτησ γνωρύζει την αξύα τησ βιοποικιλϐτητασ εντοϑτοισ δεν ϋχει εξοικειωθεύ με την ϐρο και τη ςημαςύα του.

Εωή και Βιξπξικιλόρηρα: έμμξιεο πςμςσαπμέμεο

Εικόνα 5. Η καταληκτικό μορφό του ερωτηματολογύου που χρηςιμοποιόθηκε ςτην παροϑςα ϋρευνα.

Εωή και Βιξπξικιλόρηρα: έμμξιεο πςμςσαπμέμεο

Αφοϑ ςυγκροτόθηκε το ερωτηματολϐγιο και αφοϑ δοκιμϊςτηκε για τουλϊχιςτον 150 πολύτεσ, η ομϊδα πρωτοβουλύασ ϋδραςε ςτη βϊςη ενϐσ ςχεδιαςμοϑ τησ ϋρευνασ, τησ ςυγκϋντρωςησ των ερωτηματολογύων αλλϊ και τησ ανϊλυςησ των δεδομϋνων. Έγιναν προςωπικϋσ ςυνεντεϑξεισ ςτην Πανεπιςτημιοϑπολη του Α.Π.Θ. (μϋλη ΔΕΠ και φοιτητϋσ) και ςε πολύτεσ ςτο κϋντρο τησ Θεςςαλονύκησ.

Εικόνα 6. κηνϋσ προετοιμαςύασ τησ δημοςκϐπηςησ τησ 8ησ ΜαϏου. Σο ραντεβοϑ όταν ςτην Αγ. οφύα μια βροχερό ημϋρα. Σο κϋφι ϐμωσ δεν ϋλειπε.

Ζ Ζμερίδα

Η Ημερύδα με τύτλο «Ζωό και Βιοποικιλϐτητα: ϋννοιεσ ςυνυφαςμϋνεσ» απϐτελεςε την κορϑφωςη των εκδηλώςεων για την πρώτη φϊςη δρϊςεων τησ Ομϊδασ. τϐχοσ τησ Ημερύδασ όταν η δημϐςια παρουςύαςη των προβληματιςμών για τη Βιοποικιλϐτητα, τησ εικϐνασ που παρουςιϊζουν ςόμερα οι κοινωνύεσ τησ Ευρωπαώκόσ Ένωςησ ςχετικϊ με τη Βιοποικιλϐτητα και η διϊχυςη των πρώτων αποτελεςμϊτων τησ Έρευνϊσ μασ. Οι ειςηγόςεισ επιλϋχθηκαν μετϊ απϐ πολλϋσ e-ςυζητόςεισ τησ ομϊδασ προκειμϋνου να παρουςιαςτοϑν ςτην Ημερύδα και να διαμορφωθεύ το οριςτικϐ πρϐγραμμϊ τησ (Εικ. 7). Η Ομϊδα Δρϊςησ θϋληςε αυτό η ημερύδα να ϋχει ϐςο γύνεται μεγαλϑτερο επικοινωνιακϐ αντύκτυπο, ϐςο αφορϊ ςτα μηνϑματα και τισ ιδϋεσ τησ Βιοποικιλϐτητασ και με αυτϐ το ςκεπτικϐ επιλϋχθηκαν δϑο ταινύεσ μικρόσ διϊρκειασ, με τα οπούα ϊνοιξε η ημερύδα, αλλϊ και μικρϊ βύντεο-κλιπ που ϋπαιζαν μεταξϑ των ειςηγόςεων.

|8|

Η Ημερύδα ϋλαβε χώρα ςτισ 21 ΜαϏου 2010, ςτο αμφιθϋατρο τησ Κεντρικόσ Βιβλιοθόκησ του ΑΠΘ, ςτο πλαύςιο των εκδηλώςεων τησ Υοιτητικόσ Εβδομϊδασ 2010 και υπϐ την αιγύδα του Σμόματοσ Βιολογύασ ΑΠΘ.

Εικόνα 7. Σο πρϐγραμμα τησ Ημερύδασ που ϋλαβε χώρα ςτο αμφιθϋατρο τησ Κεντρικόσ Βιβλιοθόκησ του ΑΠΘ.

|9|

Χρονικό Ημερίδας

Ζ πρξερξιμαπία Η Παραςκευό 21 ΜαϏου 2010 διεξαγωγόσ τησ Ημερύδασ βριςκϐταν ενώπιον μασ. Σο ραντεβοϑ ϋξω απϐ την εύςοδο τησ κεντρικόσ βιβλιοθόκησ του ΑΠΘ εύχε προκαθοριςτεύ, ώςτε κανεύσ να μη λεύπει απϐ την οργϊνωςη και διευθϋτηςη του ςυνεδριακοϑ χώρου. Όλοι και ϐλεσ όταν παρϐντεσ. Η μεταφορϊ του ϋντυπου υλικοϑ, οι υπολογιςτϋσ, τα ρολϊπ, οι αφύςεσ, οι φϊκελοι που θα διανϋμονταν ςτουσ ςυνϋδρουσ, μεταφϋρθηκαν και τακτοποιόθηκαν ςτο τραπεζϊκι υποδοχόσ, εκεύ ϋξω απϐ την αύθουςα διεξαγωγόσ τησ ημερύδασ (Εικ. 8).

Εικόνα 8. Εργαςύεσ ςτα τραπεζϊκια ϋξω απϐ το αμφιθϋατρο. Ο καθϋνασ ϋχει αναλϊβει κϊτι.

Ένα τετρϊδιο ϐπου ο κϊθε ενδιαφερϐμενοσ μποροϑςε να γρϊψει ςχϐλια και εντυπώςεισ βρύςκονταν ςε ϋνα ϊλλο τραπεζϊκι μαζύ με τισ βεβαιώςεισ παρακολοϑθηςησ τησ ημερύδασ και τα φυλλϊδια – ερωτηματολϐγια που χρηςιμοποιόθηκαν κατϊ τη διϊρκεια τησ ϋρευνϊσ μασ (Εικ. 9). Δε θϋλαμε να χϊςουμε την ευκαιρύα ςυμπλόρωςησ επιπρϐςθετων ερωτηματολογύων, αυξϊνοντασ το δεύγμα τησ ϋρευνϊσ μασ. Εξϊλλου εύχε όδη αποφαςιςτεύ η ςυνϋχιςη τησ και μετϊ την εξεταςτικό περύοδο του Ιουνύου. Όλα όταν ϋτοιμα. Μια μικρό κυψϋλη με ολιγϊριθμεσ μϋλιςςεσ κατϊφεραν να κϊνουν μια προετοιμαςύα που θα τη ζόλευε ακϐμη και μια εταιρεύα διοργϊνωςησ ςυνεδρύων. το μεταξϑ όρθε και η εταιρεύα που θα ςϋρβιρε ςτο διϊλειμμα καφϋ και αναψυκτικϊ.

|10|

Εικόνα 9. Εγγραφό, βεβαύωςη ςυμμετοχόσ ςτην ημερύδα, λεϑκωμα εντυπώςεων και ϋντυπο υλικϐ που όταν διαθϋςιμο ςτουσ ςυνϋδρουσ τησ ημερύδασ.

Όταν ϐλα όταν ϋτοιμα και κοντϊ ςτην ώρα προςϋλευςησ ϊρχιςαν να καταφθϊνουν οι ςϑνεδροι. Σισ εγγραφϋσ ακολοϑθηςαν ςυμπληρώςεισ ερωτηματολογύων, αναγνώςεισ του ενημερωτικοϑ φυλλαδύου και του υπϐλοιπου ϋντυπου υλικοϑ, αλλϊ και κλεφτϋσ ματιϋσ ςτην αύθουςα που ςε λύγεσ ςτιγμϋσ θα φιλοξενοϑςε την ημερύδα (Εικ. 10).

Εικόνα 10. Εγγραφϋσ, ςυνεννοόςεισ, πειρϊγματα αγαπημϋνων επιςκεπτών που ομορφαύνουν τισ ςτιγμϋσ τησ προςϋλευςησ

|11|

Τωρξγρασικό Έμθερξ: Ρρα παραπκήμια

Ζ ώρα ρηο «παράπραπηο» Η Ημερύδα ξεκύνηςε παραδοςιακϊ με τουσ χαιρετιςμοϑσ. Η πρϐεδροσ του υμβουλύου Περιβϊλλοντοσ ΑΠΘ, καθηγότρια κ. Ανανιϊδου-Σζιμοποϑλου, η αναπληρώτρια πρϐεδροσ του Σμόματοσ Βιολογύασ ΑΠΘ κ. Λαζαρύδου-Δημητριϊδου και ο διευθυντόσ του Σομϋα Ζωολογύασ του Σμόματοσ Βιολογύασ ΑΠΘ κ. Παπαδϐπουλοσ χαιρϋτιςαν με θερμϊ λϐγια την εκδόλωςη (Εικ. 11) και η ημερύδα ξεκύνηςε ςϑμφωνα με το πρϐγραμμα με τισ ταινύεσ μικροϑ μόκουσ. Σην Ημερύδα χαιρϋτιςε με επιςτολό του και ο Πρϐεδροσ του Σμόματοσ Γεωλογύασ, καθηγητόσ κ. Παυλύδησ (βλ. ϋνθετο).

|12|

Εικόνα 11. Επϊνω αριςτερϊ η αναπληρώτρια πρϐεδροσ του Σμόματοσ Βιολογύασ ΑΠΘ κ. Μαρύα Λαζαρύδου-Δημητριϊδου, επϊνω η πρϐεδροσ του υμβουλύου Περιβϊλλοντοσ ΑΠΘ, καθηγότρια κ. Μαύρη Ανανιϊδου-Σζιμοποϑλου, και δεξιϊ ο διευθυντόσ του Σομϋα Ζωολογύασ του Σμόματοσ Βιολογύασ ΑΠΘ κ. Θϊνοσ Παπαδϐπουλοσ που χαιρϋτιςαν την Ημερύδα.

Κατϊ τη διϊρκεια τησ προβολόσ των ταινιών μικρόσ διϊρκειασ ςτην αύθουςα δεν ακουγϐταν τύποτε, παρϊ μϐνο οι ηχητικϋσ υποκροϑςεισ και οι κουβϋντεσ των ηθοποιών που πλαιςύωναν τα ϋργα τησ ϋβδομησ τϋχνησ. Η υπομονό των ςυνϋδρων ςτην αναμονό μϋχρι την ϋναρξη του δεϑτερου, του τρύτου και τϋταρτου ντοκιμαντϋρ όταν χαρακτηριςτικϐ του ενδιαφϋ-ροντοσ τουσ (Εικ. 12). το μεταξϑ οι φοιτητϋσ τησ ομϊδασ ετοιμϊζονταν να ςχολιϊςουν τα θϋματα που θύγονταν ςτισ ταινύεσ. Εύχαν όδη ςυντϊξει ϋνα κεύμενο επαρκώσ επιμελημϋνο και όταν ϋτοιμοι να το παρουςιϊςουν.

Εκ των ςυντελεςτών τησ διοργάνωςησ, αριςτερά ο λέκτορασ Σ. Γκέλησ και δεξιά η αναπληρώτρια καθηγήτρια Ε. Βουλτςιάδου.

|13|

Εικόνα 12. Οι ςϑνεδροι εντϐσ του αμφιθεϊτρου τησ κεντρικόσ βιβλιοθόκησ του ΑΠΘ, κατϊ τη διϊρκεια τησ προβολόσ των μικρόσ διϊρκειασ ταινιών που επιλϋχθηκαν απϐ την ομϊδα πρωτοβουλύασ.

Έμθερξ: Ζ επιπρξλή ταιρεριπμξύ ρξς Ορξέδρξς ρξς μήμαρξο Γεωλξγίαο

«Βιοποικιλϐτητα εύμαςτε εμεύσ εύναι η ζωό μασ !»

Ξεκινώντασ απϐ αυτό τη πολϑ χαρακτηριςτικό φρϊςη ςασ για την ανϊδειξη του μεγϊλου προβλόματοσ τησ μεύωςησ τησ Βιοποικιλϐτητασ ςτο καταπληκτικϐ-ζωντανϐ μασ πλανότη ςυγχαύρω την ομϊδα πρωτοβουλύασ των Υοιτητών Βιολογύασ και τουσ καθηγητϋσ τουσ Φ. Φιντόρογλου, Ε. Βουλτςιϊδου και . Γκϋλη για τη διοργϊνωςη αυτόσ τησ ημερύδασ. Σο πρϐβλημα τησ Βιοποικιλϐτητασ εύναι πολϑ ςημαντικϐ και θα αναδεικνϑεται ακϐμη ςημαντικϐτερο ςτον 21ο αιώνα, ύςωσ ςπουδαιϐτερο και απϐ την «κλιματικό αλλαγό», με την οπούα ςυνδϋεται ϊμεςα και η οπούα πόρε τερϊςτιεσ πολιτικϋσ διαςτϊςεισ, γιατύ ςυνδϋεται με αυτόν την ύδια τη ζωό ςτον πλανότη μασ. Οι εκθϋςεισ του ΟΗΕ, τησ ΟΤΝΕΚΟ κ.α μπορεύ να μιλοϑν για τισ περιβαλλοντικϋσ αλλαγϋσ που μπορεύ να βιώςουμε ςτισ προςεχεύσ δεκϊδεσ χρϐνια, οι γεωλϐγοι ϐμωσ και οι παλαιοντολϐγοι βλϋποντασ με τα γυαλιϊ του γεωλογικοϑ χρϐνου τονύζουν ϐτι οι διαταραχϋσ που επιφϋρουμε ςτην βιοποικιλϐτητα του πλανότη μασ και τα οικοπεριβϊλοντα γενικϊ θα ϋχουν ςυνϋπειεσ ςτο ευαύςθητο γόινο ςϑςτημα μασ για χιλιϊδεσ και εκατομμϑρια χρϐνια.

πϑροσ Παυλύδησ

Καθηγητόσ-Πρϐεδροσ Σμόματοσ Γεωλογύασ

|14|

Ξι Διπηγήπειο ρηο Ζμερίδαο

1η Δμόρηρα

ΒΘΞΟΞΘΙΘΚΞΖΑ 2010: ΑΜΑΡΙΞΟΖΡΖ ΛΔΡΑ ΑΟΞ ΖΜ 7Ζ ΔΥΜΖ

Ρύμρξμεο ξπξθερήπειο – Ρτόλια απϐ τισ

Δϐμνα Δημαρχοποϑλου και Ρωξϊνη – Κωνςταντύνα Φατζηπαναγιώτου

Ο ϐροσ «βιοποικιλϐτητα» φαντϊζει πολϑπλοκοσ και ξϋνοσ για μια ςημαντικό μερύδα των πολιτών και γι’ αυτϐ το λϐγο αντιμετωπύζεται με επιφυλακτικϐτητα. Σο μόνυμα που θϋλουμε εμεύσ να περϊςουμε μϋςα απϐ τη δρϊςη μασ αυτό εύναι πωσ η βιοποικιλϐτητα βρύςκεται γϑρω μασ και πωσ ο καθϋνασ μασ μπορεύ να ςυμβϊλλει με απλοϑσ καθημερινοϑσ τρϐπουσ ςτην προςταςύα τησ Βιοποικιλϐτητασ. Σϋτοιοι απλού τρϐποι εύναι η ςυμμετοχό μασ ςτην ανακϑκλωςη, το μποϒκοτϊζ προώϐντων απϐ εταιρύεσ που εύναι γνωςτϐ ϐτι βλϊπτουν το περιβϊλλον καθώσ και η οικονομύα ςτο νερϐ και την ενϋργεια. Και φυςικϊ ο ςημαντικϐτεροσ παρϊγοντασ παραμϋνει η ευαιςθητοπούηςη δια μϋςου τησ εκπαύδευςησ ϐχι μϐνο των απλών πολιτών, αλλϊ πρωτύςτωσ των παιδιών τησ προςχολικόσ και πρωτοβϊθμιασ εκπαύδευςησ. Ο καθϋνασ πρϋπει να φροντύζει με τη ςτϊςη του να ενημερώνει τουσ δικοϑσ του ανθρώπουσ, τουσ ςυμπολύτεσ τουσ, φύλουσ και γνωςτοϑσ, ϐπου του δύνεται η ευκαιρύα. Η ενημϋρωςη εύναι ο καλϑτεροσ ςϑμμαχοσ τησ Βιοποικιλϐτητασ. Βιοποικιλϐτητα λοιπϐν. Δηλαδό βύοσ και ποικιλύα. Μια ϋννοια που ςε ϊλλουσ μοιϊζει δυςνϐητη και ςε ϊλλουσ οικύα. Ο ϐροσ εύναι ςτενϊ ςυνυφαςμϋνοσ με τισ ϋννοιεσ τησ αειφϐρου διαχεύριςησ, του περιβϊλλοντοσ και τησ ζωόσ ςτον πλανότη. Όλοι μασ, λύγο πολϑ, αντιλαμβανϐμαςτε τη βαρϑτητα τησ περιβαλλοντικόσ υποβϊθμιςησ ςτισ μϋρεσ μασ. Κατανοοϑμε ακϐμη ϐτι εύμαςτε και εμεύσ κομμϊτι – μϋροσ τησ ϋννοιασ ό ακϐμη πωσ ςυνιςτοϑμε ϋνα κρύκο ςτην αλυςύδα που ονομϊζεται βιοποικιλϐτητα. Η κατανϐηςη των ϐςων προαναφϋρθηκαν φαύνεται πωσ μπορεύ να γύνει με το ακϐλουθο παρϊδειγμα. Ασ φανταςτοϑμε ϋνα καρϊβι, φτιαγμϋνο απϐ ξϑλο και καρφιϊ. Αν κϊποια καρφιϊ χαθοϑν, το ταξύδι του μπορεύ να ςυνεχύςει. Αν ϐμωσ χαθοϑν περιςςϐτερα, τϐτε αυτϐ θα βυθιςτεύ. Σο καρϊβι εύναι ο κϐςμοσ μασ και τα καρφιϊ η βιοποικιλϐτητα. Ασ μην αφόςουμε το καρϊβι λοιπϐν να βυθιςτεύ και τη ζωό μασ να χαθεύ. Η βιοποικιλϐτητα εύναι η τροφό, τα φϊρμακα, η βϊςη τησ τεχνολογύασ και του οικοτουριςμοϑ, η αναψυχό, η δημιουργικϐτητα, ϐλα μασ τα εφϐδια ςτη ζωό. Η βιοποικιλϐτητα απειλεύται απϐ τισ ανθρωπογενεύσ δραςτηριϐτητεσ. Δεν προςπαθοϑμε να περϊςουμε το μόνυμα ϐτι κακώσ ο ϊνθρωποσ χρηςιμοποιεύ τουσ φυςικοϑσ πϐρουσ, καθώσ αυτϐ εύναι ςτη φϑςη του κϊθε εύδουσ. Τπϊρχει ϐμωσ τρϐποσ η χρόςη αυτό να εύναι αειφορικό, εξαςφαλύζοντασ μια ςυνϋχεια, τϐςο για μασ, ϐςο και για το περιβϊλλον. Θα κλεύςω με μια αναφορϊ ςτο πεύραμα τησ ΒΙΟΥΑΙΡΑ 2. Ενϐσ πειρϊματοσ που ςτϐχο εύχε να δημιουργόςει ϋνα κλειςτϐ – ελεγχϐμενο τεχνητϐ περιβϊλλον εντϐσ του οπούου θα ζοϑςαν 8 ϊνθρωποι. Σο πεύραμα απϋτυχε, παρϊ τα υπϋρογκα ποςϊ και την επιςτημονικό γνώςη. Και

|15|

ασ υποθϋςουμε ϐτι ςτο μϋλλον καταφϋρουμε πρϊγματι να πετϑχουμε αυτϐ τον ςτϐχο. κεφτεύτε λοιπϐν τα εξόσ: θα θϋλατε να ζεύτε μϋςα ςε ϋνα θερμοκόπιο για ανθρώπουσ; Και, ϐταν φτϊςει η ςτιγμό που θα εύμαςτε ϋτοιμοι για να καταςκευϊςουμε αυτϐ το θερμοκόπιο, εύμαςτε ςύγουροι ϐτι θα υπϊρχει ακϐμη το εύδοσ μασ ςτη γη;

ΠΑΡΟΥΙΑΗ

|16|

2η Δμόρηρα

ΔΜΖΛΔΠΩΡΖ ΑΟΞ Ξ ΔΣΠΩΒΑΠΞΛΔΠΞ

ι γμώμη έτξςμ ξι Δςρωπαίξι για ρημ «απώλεια ρηο Βιξπξικιλόρηραο» απϐ τισ

τϋλλα Γιβανοϑδη και Νύκη Κεκλύκογλου

|17|

|18|

|19|

|20|

ι πημαίμξςμ για ρξςο Δςρωπαίξςο ξι «απειλέο καρά ρηο

Βιξπξικιλόρηραο» απϐ τισ

Ευανθύα Καραςϊββα, Ευδοξύα Μπαντοτϊκη και Μαρύα Δόςου

|21|

|22|

|23|

|24|

|25|

|26|

υμπεράςματα

1. Απϐ το ςϑνολο των πληροφοριών που ςυλλϋχθηκαν για την απώλεια τησ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΣΗΣΑ προκϑπτει πωσ το γεγονϐσ αναγνωρύζεται απϐ την πλειοψηφύα των ευρωπαύων ωσ ςημαντικϐ πρϐβλημα με παγκϐςμιεσ προεκτϊςεισ.

2. Η πλειονϐτητα των χωρών κρύνει ωσ ςοβαρϐτερη την υποβϊθμιςη τησ βιοποικιλϐτητασ ςε παγκϐςμιο επύπεδο.

3. Παρατηροϑνται υψηλϊ ποςοςτϊ ευαιςθητοπούηςησ για τουσ Έλληνεσ. 4. Σο ενδιαφϋρον ϐμωσ των πολιτών για το ϐλο ζότημα φαύνεται να μειώνεται απϐ το 2007

προσ το 2010, ενδεχομϋνωσ εξαιτύασ κοινωνικών ζητημϊτων. 5. Μεταξϑ των χωρών μεγαλϑτερο ενδιαφϋρον για το ϐλο ζότημα εμφανύζουν οι χώρεσ με

μικρϐτερη οικονομικό ανϊπτυξη. Έτςι χώρεσ που βρύςκονται ςτο νϐτο, δηλαδό ςτισ ακτϋσ τησ Μεςογεύου δεύχνουν μεγαλϑτερο ενδιαφϋρον απϐ τισ αντύςτοιχεσ του βορϊ.

Αμαγμωρίζξςμ ξι Δςρωπαίξι ρημ αμαγκαιόρηρα ρηο πρξπραπίαο ρηο

Βιξπξικιλόρηραο;

απϐ τουσ

Γρηγϐρη Γεωργολϐπουλο και Μαρύα Μαςτορϊκη Παρουςιϊζουμε το τμόμα εκεύνο του ερωτηματολογύου του ευρωβαρϐμετρου, που ερευνϊ κατϊ πϐςο οι Ευρωπαύοι αναγνωρύζουν την ανϊγκη για προςταςύα τησ βιοποικιλϐτητασ. το ερώτημα «Γιατύ εύναι ςημαντικϐ να ςταματόςει η απώλεια τησ βιοποικιλϐτητασ;», οι ερωτηθϋντεσ καλοϑνται να απαντόςουν κατϊ πϐςο διαφωνοϑν, ό ςυμφωνοϑν με τισ προτϊςεισ που τουσ παρουςιϊζονται. Οι πϋντε προτϊςεισ αυτϋσ παρουςιϊζουν και μύα απϐ τισ ςημαςύεσ-αξύεσ τησ βιοποικιλϐτητασ ϐςον αφορϊ ςτον ϊνθρωπο, αλλϊ το 96% περύπου των ερωτηθϋντων πιςτεϑει πωσ η προςταςύα τησ βιοποικιλϐτητασ εύναι θϋμα ηθικόσ ευθϑνησ που φϋρουμε οι ϊνθρωποι ωσ προςτϊτεσ τησ φϑςησ. τα αναλυτικϊ διαγρϊμματα που παρουςιϊζουν τησ τϊςεισ κϊθε ευρωπαώκόσ χώρασ ξεχωριςτϊ, οι Έλληνεσ, ςτην ςυντριπτικό τουσ πλειοψηφύα δεύχνουν να αναγνωρύζουν την ανϊγκη προςταςύασ τησ βιοποικιλϐτητασ. το επϐμενο ερώτημα για το «Ποια εύναι τα κϑρια μϋτρα που πρϋπει να λϊβει η Ε.Ε. για την προςταςύα τησ βιοποικιλϐτητασ;» οι Ευρωπαύοι καλοϑνται να προτεύνουν ϋνα απϐ αυτϊ που τουσ παρουςιϊζονται. Η Ευρώπη των 27 πιςτεϑει (ςε ποςοςτϐ 30%) ϐτι η προςταςύα τησ βιοποικιλϐτητασ εύναι θϋμα ςωςτόσ και αυςτηρϐτερησ νομοθεςύασ. Αναλυτικϐτερα ϐμωσ, ςτα διαγρϊμματα που παρουςιϊζουν την τϊςη κϊθε χώρασ ξεχωριςτϊ, η Ελλϊδα δεύχνει να διαφοροποιεύται πιςτεϑοντασ ϐτι προϋχει η ςωςτό πληροφϐρηςη, δύνοντασ λιγϐτερη ςημαςύα ςτην νομοθεςύα. Επύςησ ςημαντικϐ ποςοςτϐ των Ελλόνων πιςτεϑει πωσ η προςταςύα τησ βιοποικιλϐτητασ μπορεύ να επιτευχθεύ μϋςω τησ αναζότηςησ οικονομικών πϐρων για τον ςκοπϐ. Σϋλοσ, ςτο ερώτημα για το αν ςυμβϊλλει ο Ευρωπαύοσ πολύτησ με ατομικϋσ προςπϊθειεσ ςτην προςταςύα τησ βιοποικιλϐτητασ, θετικϋσ απαντόςεισ δύνει το 70% των ερωτηθϋντων. το διϊγραμμα που παρουςιϊζει πωσ μεταβλόθηκαν οι θετικϋσ απαντόςεισ τησ κϊθε χώρασ απϐ το 2007 ςτο 2010, παρουςιϊζεται μια ςχετικό μεύωςη και ςυγκεκριμϋνα ςτισ χώρεσ που εντϊχθηκαν πρϐςφατα ςτην Ε.Ε. γεγονϐσ που πιθανώσ να

|27|

οφεύλεται ςτισ τρϋχουςεσ κοινωνικϐ-οικονομικϋσ ςυνθόκεσ του τρϋχοντοσ ϋτουσ που επηρϋαςαν ϋντονα τησ χώρεσ αυτϋσ με ςκοπϐ να αναθεωρόςουν τισ προτεραιϐτητϋσ τουσ. Για την Ελλϊδα υπϊρχει μια αμελητϋα επύςησ πτώςη ςτισ θετικϋσ απαντόςεισ,. το αναλυτικϐ διϊγραμμα για την κϊθε μύα χώρα που παρουςιϊζει ςυγκεντρωτικϊ το ποςοςτϐ τησ κϊθε μύασ απϊντηςησ (Ναι, Ναι-αλλϊ θα όθελα να κϊνω περιςςϐτερα, Όχι-γιατύ δεν ξϋρω τι πρϋπει να κϊνω, Όχι – Για ϊλλουσ λϐγουσ), η Ελλϊδα ναι μϋν δεύχνη θετικό ςτισ προςπϊθειϋσ τησ, αλλϊ πιο πολϑ διαφαύνεται μια θετικό ςτϊςη και μύα καλό θϋληςη με τουσ μιςοϑσ ερωτηθϋντεσ να απαντοϑν πωσ ςυμβϊλλουν ατομικϊ, αλλϊ θα όθελαν να κϊνουν περιςςϐτερα. την ςυνϋχεια ςχολιϊζουμε την ϊποψη των ευρωπαύων πολιτών για την επύδραςη τησ οικονομικόσ ανϊπτυξησ ςτισ προςτατευϐμενεσ περιοχϋσ. Οι ευρωπαύοι πολύτεσ εύναι διχαςμϋνοι καθώσ ςχεδϐν οι μιςού (48%) θεωροϑν ϐτι θα πρϋπει να αποφεϑγεται κϊθε εύδουσ οικονομικό εκμετϊλλευςη ςτισ προςτατευϐμενεσ περιοχϋσ, ενώ οι υπϐλοιποι(41%) πιςτεϑουν ϐτι εύναι δυνατό η οικονομικό εκμετϊλλευςη των περιοχών αυτών ϐταν αυτό γύνεται για το δημϐςιο καλϐ και η ζημιϊ φυςικϊ αναπληρώνεται με τον χρϐνο. υγκεκριμϋνα οι Έλληνεσ(64%) υποςτηρύζουν ϐτι μια τϋτοια εκμετϊλλευςη εύναι αποδεκτό μϐνο ϐταν αφορϊ ςημαντικϊ θϋματα κοινοϑ ςυμφϋροντοσ και το ϐφελοσ εύναι μεγαλϑτερο απϐ τη ζημύα. Σϋλοσ το θϋμα εξετϊζεται και κοινωνιοδημογραφικϊ. Πολύτεσ με χαμηλϐ μορφωτικϐ επύπεδο πιςτεϑουν πωσ πρϋπει να αποφεϑγεται η οικονομικό ανϊπτυξη ςτισ περιοχϋσ αυτϋσ ενώ πολύτεσ με υψηλϐ μορφωτικϐ επύπεδο ϋχουν αντύθετη ϊποψη. Αντύθετη ϊποψη ϋχουν και οι αυτού που αιςθϊνονται ϐτι εύναι καλϊ ενημερωμϋνοι για την απώλεια τησ βιοποικιλϐτητασ.

|28|

|29|

|30|

|31|

|32|

|33|

Natura 2000, κλειδί για ρημ πρξπραπία ρηο Βιξπξικιλόρηραο

από τις

Μαρία Ψαραλέξη, Δήμητρα-Λήδα Ράμμου, Δήμητρα Γεωργολοπούλου

και Ραφαέλα Παντελέρη

Σο θϋμα μασ όταν το δύκτυο προςτατευϐμενων περιοχών Natura 2000. Γι' αυτϐ ςκεφτόκαμε ϐτι καλϑτερα να ξεκινόςουμε λϋγοντασ λύγα λϐγια για αυτϐ. Σο δύκτυο Natura 2000 εύναι ϋνα πανευρωπαώκϐ δύκτυο προςταςύασ ειδών και ενδιαιτημϊτων που δημιουργόθηκε το Μϊιο 1992. Ξεκύνηςε προςτατεϑοντασ το 18% του εδϊφουσ των τϐτε 15 χωρών τησ Ε.Ε. όμερα το δύκτυο αυτϐ προςτατεϑει ςημαντικϐ ποςοςτϐ τησ ελληνικόσ βιοποικιλϐτητασ προςτατεϑοντασ το 21,1% τησ ελληνικόσ χϋρςου και το 5,5% χωρικών υδϊτων, ενώ περιλαμβϊνει και 239 Σϐποι Κοινοτικόσ ημαςύασ, καθώσ και 163 Ζώνεσ Ειδικόσ Προςταςύασ τησ ορνιθοπανύδασ. υνεχύςαμε με την ϋρευνα του ευρωβαρϐμετρου και την ερώτηςη αν οι ευρωπαύοι πολύτεσ εύναι εξοικειωμϋνοι με το δύκτυο. Σα αποτελϋςματα όταν αποθαρρυντικϊ καθώσ το 80% των πολιτών δεν γνώριζε οϑτε εύχε ακοϑςει ποτϋ γι' αυτϐ. Η μεταβολό ςτο ποςοςτϐ αυτϐ απϐ το 2007 ςτο 2010 όταν ελϊχιςτη. Αναλυτικϐτερα για κϊθε χώρα εύδαμε ϐτι η Ιταλύα και το Ην. Βαςύλειο κατϋχουν τα μεγαλϑτερα ποςοςτϊ ϊγνοιασ για το Δύκτυο ςε αντύθεςη με την χώρα μασ που ϋχει ϋνα μεγϊλο ποςοςτϐ εξοικεύωςησ. Η μεταβολό ςε 9 χώρεσ απϐ το 2007 ςτο 2010 όταν αιςθητό, ϐπωσ και ςτην Ελλϊδα, ϐπου όταν 14%, που εύναι πολϑ ενθαρρυντικϐ καθώσ φαύνεται πωσ ο κϐςμοσ αρχύζει να ευαιςθητοποιεύται. Έπειτα, τϋθηκε ςτουσ πολύτεσ το ερώτημα για το ποιοσ εύναι ο ςκοπϐσ ϑπαρξησ των προςτατευϐμενων περιοχών. Η ςειρϊ των απαντόςεων κατϊ φθύνοντα ποςοςτιαύο αριθμϐ εύναι οι εξόσ: προςταςύα απειλοϑμενων ζώων και φυτών, αποφυγό καταςτροφόσ πολϑτιμων εκτϊςεων γησ και θϊλαςςασ, προςταςύα τησ φϑςησ για διαςφϊλιςη καθαροϑ αϋρα και νεροϑ, διαχεύριςη γησ με τρϐπο φιλικϐ προσ το περιβϊλλον και τϋλοσ, προώθηςη οικοτουριςμοϑ και δραςτηριοτότων αναψυχόσ. Η Ελλϊδα, ςυγκεκριμϋνα, θεωρεύ ωσ ςημαντικϐτερουσ λϐγουσ ϑπαρξησ των περιοχών αυτών τη διαςφϊλιςη τησ καθαρϐτητασ του αϋρα και νεροϑ και την αποφυγό καταςτροφόσ των εκτϊςεων με μεγϊλη οικολογικό αξύα. Αξιοςημεύωτο εύναι ϐτι η προώθηςη του οικοτουριςμοϑ δεν θεωρεύται τϐςο ςημαντικό, κϊτι που ϋρχεται ςε αντύθεςη με την οικονομικό ανϊπτυξησ τησ χώρασ, η οπούα βαςύζεται ςτον τουριςμϐ. την ςυνϋχεια ςχολιϊςαμε την ϊποψη των ευρωπαύων πολιτών για την επύδραςη τησ οικονομικόσ ανϊπτυξησ ςτισ προςτατευϐμενεσ περιοχϋσ. χεδϐν οι μιςού(48%) θεωροϑν ϐτι θα πρϋπει να αποφεϑγεται κϊθε εύδουσ οικονομικό εκμετϊλλευςη ςτισ προςτατευϐμενεσ περιοχϋσ, ενώ οι υπϐλοιποι(41%) πιςτεϑουν ϐτι εύναι δυνατό η οικονομικό εκμετϊλλευςη των περιοχών αυτών ϐταν αυτό γύνεται για το δημϐςιο καλϐ και η ζημιϊ φυςικϊ αναπληρώνεται με τον χρϐνο. υγκεκριμϋνα οι Έλληνεσ(64%) υποςτηρύζουν ϐτι μια τϋτοια εκμετϊλλευςη εύναι αποδεκτό μϐνο ϐταν αφορϊ ςημαντικϊ θϋματα κοινοϑ ςυμφϋροντοσ και το ϐφελοσ εύναι μεγαλϑτερο απϐ τη ζημύα. Σϋλοσ το θϋμα εξετϊζεται και κοινωνιοδημογραφικϊ. Πολύτεσ με χαμηλϐ μορφωτικϐ επύπεδο πιςτεϑουν πωσ πρϋπει να αποφεϑγεται η οικονομικό ανϊπτυξη ςτισ περιοχϋσ αυτϋσ ενώ πολύτεσ με υψηλϐ μορφωτικϐ επύπεδο ϋχουν αντύθετη ϊποψη. Αντύθετη ϊποψη ϋχουν και οι αυτού που αιςθϊνονται ϐτι εύναι καλϊ ενημερωμϋνοι για την απώλεια τησ βιοποικιλϐτητασ.

|34|

|35|

|36|

|37|

|38|

|39|

Ορξκαραρκρικά απξρελέπμαρα από ρη Δημξπκόπηπη για ρη

Βιξπξικιλόρηρα πρξ ΑΟΗ

απϐ τουσ

Αθανϊςιο Λύτςιο και Μαρύα Χαραλϋξη Η ιδϋα για την ομϊδα Βιοποικιλϐτητασ ΑΠΘ γεννόθηκε ςτο Σμόμα Βιολογύασ του ΑΠΘ, με ςκοπϐ την ενημερωτικό δρϊςη ςχετικϊ με θϋματα που αφοροϑν ςτη βιοποικιλϐτητα. Έναυςμα αποτϋλεςε ο χαρακτηριςμϐσ του παρϐντοσ ϋτουσ ωσ Παγκϐςμιο Έτοσ Βιοποικιλϐτητασ. Απϐ τη ςτιγμό που ςυςτϊθηκε η ομϊδα, καταρτύςτηκε κατϊλληλα και βαςιζϐμενη ςτην ϋρευνα του Ευροβαρϐμετρου ςχετικϊ με τισ τϊςεισ των Ευρωπαύων ςε θϋματα βιοποικιλϐτητασ, ξεχϑθηκε ςτουσ δρϐμουσ. Σα προκαταρκτικϊ αποτελϋςματα που προϋκυψαν απϐ ερωτηματολϐγια και προςωπικϋσ ςυνεντεϑξεισ ςε ϋναν μεγϊλο αριθμϐ πολιτών, ϋδειξαν γενικϐτερα πωσ το μορφωτικϐ επύπεδο ςχετύζεται ϊμεςα με την πληροφϐρηςη και την ευαιςθηςύα των πολιτών απϋναντι ςε θϋματα βιοποικιλϐτητασ. Επύςησ , ϋνα αρνητικϊ ςημαντικϐ αποτϋλεςμα όταν αυτϐ που ϋδειχνε ϐτι το μεγαλϑτερο ποςοςτϐ του κϐςμου που δόλωνε αγνωςτικιςμϐ ςχετικϊ με την αξύα τησ βιοποικιλϐτητασ αλλϊ και τησ ϋννοιασ ωσ αυτόσ, αποτελοϑνταν απϐ νϋουσ ηλικύασ 18-34 ετών. Παρ’ ϐλα αυτϊ, το θετικϐ ςτοιχεύο αυτόσ τησ «δημοςκϐπηςησ» όταν ϐτι ο κϐςμοσ δόλωςε πωσ ενημερώθηκε κατϊ τη διϊρκεια ςυμπλόρωςησ των ερωτηματολογύων και μύα μεγϊλη μερύδα αυτοϑ ϋδειξε πρϐθυμη να δρϊςει για την προςταςύα τησ βιοποικιλϐτητασ.

|40|

|41|

|42|

|43|

|44|

|45|

|46|

|47|

|48|

Ρςζήρηπη και Ρςμπεράπμαρα

απϐ τουσ

Μαρύα ολϊνου και Άγγελο Αμϑντα

|49|

|50|

|51|

|52|

Οαράρρημα

Θ. Αμασξρέο ρξς Ζμερήπιξς ύπξς πριο δράπειο ρηο Ξμάδαο

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Εκδηλώζεις ηου ΑΠΘ για ηη βιοποικιλόηηηα

Δημοζιεύηηκε: Σξίηε, 11 Μαΐνπ 2010 | ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟ

«Γλωξίδεηε ηη είλαη ε βηνπνηθηιόηεηα;». «Ση είζαζηε δηαηεζεηκέλνη λα θάλεηε γηα λα ζπκβάιεηε

ζηελ πξνζηαζία ηεο;». «Αληηκέηωπνη» κε απηέο ηηο εξωηήζεηο βξέζεθαλ ην άββαην δεθάδεο

Θεζζαινληθείο, ζην πιαίζην δξάζεο ηνπ Σκήκαηνο Βηνινγίαο ηνπ ΑΠΘ. Οη θνηηεηέο ηνπ ηκήκαηνο,

κε ηα εξωηεκαηνιόγηα ζηα ρέξηα, αλέιαβαλ λα δηεξεπλήζνπλ ηηο πεξηβαιινληηθέο αλεζπρίεο ηωλ

πνιηηώλ αιιά θαη λα ηνπο ελεκεξώζνπλ ζρεηηθά κε ηνπο ηξόπνπο πξνζηαζίαο ηεο βηνπνηθηιόηεηαο.

«Η έξεπλα ζα ζπλερηζηεί ζε δηάθνξεο πεξηνρέο ηεο Θεζζαινλίθεο θαη ηα ζπκπεξάζκαηά ηεο ζα

παξνπζηαζηνύλ ζε ζπκπόζην πνπ ζα πξαγκαηνπνηεζεί ζηηο 21 Μαΐνπ, ζην πιαίζην ηωλ

εθδειώζεωλ ηεο θνηηεηηθήο εβδνκάδαο», εμήγεζε ζηνλ «Α» ν ιέθηνξαο ηνπ Σκήκαηνο Βηνινγίαο

ζην ΑΠΘ, πύξνο Γθέιεο.

Σα πξώηα ζπκπεξάζκαηα ηεο έξεπλαο, πάληωο, δείρλνπλ πωο νη πεξηζζόηεξνη Θεζζαινληθείο δελ

είλαη εμνηθεηωκέλνη κε ηελ έλλνηα θαη ηε ζεκαζία ηεο βηνπνηθηιόηεηαο. «Σν ελζαξξπληηθό ωζηόζν

είλαη πωο κεηά ηελ ελεκέξωζε πνπ ηνπο θάλνπλ νη θνηηεηέο καο ζρεηηθά κε ηνλ θίλδπλν αθαληζκνύ

|53|

νξηζκέλωλ δωώλ θαη δέλδξωλ, όινη δειώλνπλ πξόζπκνη λα ζπκβάινπλ ζηε δηαηήξεζε θαη ηελ

πξνζηαζία ηνπο», θαηαιήγεη ν θ. Γθέιεο.

|54|

ΘΘ. Ζ πρόραπη για ρη τρημαρξδόρηπη ρηο δράπηο

22001100 : ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΕΤΟΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ

«η εμημέρωση είμαι η αρχή του παμτός»

«η βιοποικιλότητα αμαζητά συμμάχους»

Επιζηημονικός Υπεύθυνος

Χαξίηωλ Χηληήξνγινπ (θαζεγεηήο) Τειέθσλν: 2310.998405, 6944269664

email: chintigl@bio.auth.gr

Συνηονιζηές

Χαξίηωλ Χηληήξνγινπ (θαζεγεηήο)

Ειέλε Βνπιηζηάδνπ (αλαπι. Καζεγήηξηα)

ππξίδωλ Γθέιεο (Λέθηνξαο)

|55|

22001100 : ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΕΤΟΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ

«η εμημέρωση είμαι η αρχή του παμτός»

«η βιοποικιλότητα αμαζητά συμμάχους»

Σην πιαίζην απηό νκάδα θνηηεηώλ ηνπ Τκήκαηνο Βηνινγίαο ηνπ ΑΠΘ, θαη όρη κόλν, απνθαζίζηεθε θαη ζρεδηάζηεθαλ δξάζεηο θαη εμνξκήζεηο ελεκεξσηηθήο ζε ζέκαηα Βηνπνηθηιόηεηαο ζην πιαίζην ησλ Δθδειώζεσλ ηεο Φνηηεηηθήο Δβδνκάδαο. Με ηνλ ηξόπν απηό ζεσξνύκε πσο νη θνηηεηηθή θνηλόηεηα ηνπ ΑΠΘ ζα δείμεη έκπξαθηα ην ελδηαθέξνλ ηεο ζηα κείδνλα πξνβιήκαηα ηεο πεξηβαιινληηθήο ππνβάζκηζεο. Με ηνλ ηξόπν απηό ζεσξνύκε επίζεο πσο ην ΑΠΘ ζα απνηειέζεη έλα ζεκαληηθό ππιώλα πξνώζεζεο ζρεηηθώλ κε ηε Βηνπνηθηιόηεηα γλώζεσλ, αιιά θαη δηακόξθσζε κηαο ζύγρξνλεο αληίιεςεο ζην γίγλεζζαη ηεο θνηλσληθήο ζπλείδεζεο. ΠΡΟΣΑΗ: Σηε βάζεη ησλ παξαπάλσ, νκάδα θνηηεηώλ ηνπ Τκήκαηνο Βηνινγίαο ηνπ ΑΠΘ ζπλεδξίαζαλ κε ζπληνληζηή ηνλ θαζεγεηή ηνλ Δ.Υ. ηεο πξόηαζεο, θαη κεηά από αλνηρηή πξόζθιεζε, πξνθεηκέλνπ λα δηακνξθώζνπλ πιαίζην δξάζεσλ ελεκέξσζεο ησλ πνιηηώλ ηεο Θεζζαινλίθεο αλαθνξηθά κε ην Παγθόζκην Έηνο Βηνπνηθηιόηεηαο. Έηζη, ζε κηα πηινηηθή πξνζπάζεηα νη θνηηεηέο απνθάζηζαλ ηα αθόινπζα: ΔΡΑΕΙ ΕΝΗΜΕΡΩΗ 1. Γηακόξθσζε ινγόηππνπ γηα ην Παγθόζκην Έηνο Βηνπνηθηιόηεηαο ηνπ ΑΠΘ. Ο

ινγόηππνο ζα ηππσζεί ζε κπινπδάθηα θαη θαπέια πξνθεηκέλνπ λα ηα θέξνπλ νη θνηηεηέο πνπ ζα ζπκκεηάζρνπλ ζηελ δεκνζθόπεζε.

2. Γηελέξγεηα εθζηξαηείαο ελεκέξσζεο ησλ πνιηηώλ γηα κηα εβδνκάδα (πξνβιεπόκελν ρξνληθό δηάζηεκα ην κήλα Απξίιην), κε ηε κέζνδν δεκνγξαθηθώλ εξσηεκαηνινγίσλ. Σηόρνο ε ζπκπιήξσζε 2000 εξσηεκαηνινγίσλ.

3. Σηαηηζηηθή Αλάιπζε δεδνκέλσλ θαη ζύληαμε έθζεζεο. 4. Σύληαμε ελεκεξσηηθνύ θπιιαδίνπ θαη ειεθηξνληθνύ πιηθνύ πνπ ζα απεπζύλεηαη θπξίσο

ζε παηδηά ηεο πξσηνβάζκηαο εθπαίδεπζεο θαη ζύκθσλα κε ηα πξόηππα ηεο Σπλζήθεο ηνπ RIO 1992.

5. Δθδήισζε (Ηκεξίδα) όπνπ ζα παξνπζηαζηνύλ απνηειέζκαηα ηεο δεκνζθόπεζεο. Πξνβιεπόκελε εκεξνκελία πξαγκαηνπνίεζεο εκεξίδαο ε 29-05-2010.

6. Δπηινγή, πξνβνιή θαη ζπδήηεζε ηαηλίαο ζρεηηθήο κε ηε Βηνπνηθηιόηεηα. 7. Δθζέζεηο θσηνγξαθίαο. 8. Πξνώζεζε ηνπ όινπ εγρεηξήκαηνο ζην δηαδίθηπν κέζσ ηεο ηζηνζειίδα ηνπο ΑΠΘ θαη

ησλ ΜΜΔ ηεο πεξηνρήο. Χορηγοί: Πξνο ην παξόλ ρνξεγόο ησλ δξαζηεξηνηήησλ καο ζε όηη αθνξά ηηο εθηππσηηθέο θαη εθδνηηθέο δξάζεηο ζα είλαη ην University Studio Press. Πξαγκαηνπνηνύληαη πξνζπάζεηεο γηα ηελ αλεύξεζε θαη άιισλ ρνξεγώλ. τα παραδοτέα, εληάζζεηαη επίζεο ε θαηαηεζεί Έθζεζεο – Λεύθσκα ζε 3 αληίγξαθα, ησλ δξάζεσλ, θαζώο θαη όια ηα δεδνκέλα θαη νη αλαιύζεηο πνπ ζα πξνθύςνπλ από ηελ δεκνζθόπεζε.

|56|

ΘΘΘ. Ξι πςμρελεπρέο ρηο Δράπηο για ρη Βιξπξικιλόρηρα

Άγγελοσ Αμύντασ

Γρηγόρησ Γεωργολόπουλοσ

Δήμητρα Γεωργοπούλου

τέλλα Γιβανoύδη

Δόμνα Δημαρχοπούλου

Εβίνα Καραςάββα

|57|

, Νίκη Κεκλίκογλου

Γιάννησ Κυπριανού

άκησ Λίτςιοσ

Μαρία Μαςτοράκη

Ραφαέλα Παντελέρη

Δήμητρα-Λήδα Ράμμου

|58|

Μαρία ολάνου

Ρωντίνα Χατζηπαναγιώτου

Μαρία Ψαραλέξη