ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Κλιματική Αλλαγή, Δυναμική ...

22
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Κλιματική Αλλαγή, Δυναμική Hurst-Kolmogorov και Αβεβαιότητα ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Δ.Π.Μ.Σ. ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Σταμάτης Μπατέλης Έφη Μόσχου

description

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Δ.Π.Μ.Σ. ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Κλιματική Αλλαγή, Δυναμική Hurst- Kolmogorov και Αβεβαιότητα. Σταμάτης Μπατέλης Έφη Μόσχου. Διάρθρωση Παρουσίασης:. Κλίμα και Κλιματική Αλλαγή - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Κλιματική Αλλαγή, Δυναμική ...

Page 1: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Κλιματική Αλλαγή, Δυναμική  Hurst- Kolmogorov και Αβεβαιότητα

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ

Κλιματική Αλλαγή, Δυναμική Hurst-Kolmogorov και Αβεβαιότητα

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝΔ.Π.Μ.Σ. ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ

Σταμάτης Μπατέλης

Έφη Μόσχου

Page 2: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Κλιματική Αλλαγή, Δυναμική  Hurst- Kolmogorov και Αβεβαιότητα

• Κλίμα και Κλιματική Αλλαγή

• Κλιματικά Μοντέλα και Αβεβαιότητα

• Δυναμική Hurst-Kolmogorov

• Το φαινόμενο Hurst-Kolmogorov και το κλίμα

• Η σημασία του φαινομένου στη Διαχείριση Υδατικών Πόρων

Διάρθρωση Παρουσίασης:

2

Page 3: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Κλιματική Αλλαγή, Δυναμική  Hurst- Kolmogorov και Αβεβαιότητα

Κλίμα

• Η σύνθεση των στοιχείων καιρού για ένα μακρύ χρονικό διάστημα

• Όρος της ελληνιστικής εποχής, σχετίζεται με την κλίση των ακτίνων του ήλιου

Κλιματική Αλλαγή

• Όρος των τελευταίων δεκαετιών

• Στερείται επιστημονικής τεκμηρίωσης

3

Κλίμα & Κλιματική Αλλαγή

Page 4: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Κλιματική Αλλαγή, Δυναμική  Hurst- Kolmogorov και Αβεβαιότητα

Φυσική βάση

• Αύξηση Θερμοκρασίας

• Αύξηση Συγκέντρωσης CO2 στην ατμόσφαιρα, Φαινόμενο θερμοκηπίου

• Λιώσιμο των Πάγων

• Αύξηση της Μέσης Στάθμης της Θάλασσας

4

Κλίμα & Κλιματική Αλλαγή

Page 5: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Κλιματική Αλλαγή, Δυναμική  Hurst- Kolmogorov και Αβεβαιότητα

Τι πραγματικά συμβαίνει …

• Το φαινόμενο του θερμοκηπίου ζωτικής σημασίας για τον πλανήτη

• Δεν έχει εξηγηθεί πλήρως η σχέση της θερμοκρασίας με το CO2

• Πολύ μικρό το ποσοστό της ανθρωπογενούς παραγωγής CO2 (2.5~3.0 %)

• Το CO2 δεν είναι το κύριο αέριο του θερμοκηπίου

5

Κλίμα & Κλιματική Αλλαγή

Page 6: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Κλιματική Αλλαγή, Δυναμική  Hurst- Kolmogorov και Αβεβαιότητα

6

Κλίμα & Κλιματική Αλλαγή

Απόκλιση της μετρημένης θερμοκρασίας από τη μέση

Χρονική εξέλιξη έκτασης των πάγων

(Πηγή:UAH)

(Πηγή:UAH)

Page 7: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Κλιματική Αλλαγή, Δυναμική  Hurst- Kolmogorov και Αβεβαιότητα

7

Κλίμα & Κλιματική Αλλαγή

Άνοδος στάθμης θάλασσας σε μεγάλη χρονική κλίμακα

Άνοδος μέσης στάθμης σε κλίμακα 20ετίας

(Πηγή:Global Warming Art)

(Πηγή:UAH)

Page 8: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Κλιματική Αλλαγή, Δυναμική  Hurst- Kolmogorov και Αβεβαιότητα

8

Κλίμα & Κλιματική Αλλαγή

Μεταβολή θερμοκρασίας από το 1979

Μεταβολή θερμοκρασίας τα τελευταία 50000 χρόνια, από παλαιοκλιματικά δεδομένα(Πηγή:Koutsoyiannis et al.2009)

(Πηγή:Koutsoyiannis et al. 2009)

Page 9: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Κλιματική Αλλαγή, Δυναμική  Hurst- Kolmogorov και Αβεβαιότητα

Τα κλιματικά μοντέλα προβλέπουν διαρκή αύξηση της θερμοκρασίας

Τίθενται υπό διαρκή αμφισβήτηση

Προσπάθεια ντετερμινιστικής ερμηνείας του κλιματικού συστήματος

Τα αποτελέσματα των μοντέλων υπερεκτιμούν την πραγματικότητα

9

Κλιματικά μοντέλα & Αβεβαιότητα

Page 10: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Κλιματική Αλλαγή, Δυναμική  Hurst- Kolmogorov και Αβεβαιότητα

10

Κλιματικά μοντέλα & Αβεβαιότητα

Οι εκτιμήσεις των μοντέλων ασύμβατες με την πραγματικότητα

Υπερεκτιμούν το μέγεθος

(Πηγή:Koutsoyiannis et al. 2008)

(Πηγή:Anagnostopoulos et al. 2011)

Page 11: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Κλιματική Αλλαγή, Δυναμική  Hurst- Kolmogorov και Αβεβαιότητα

Σε τυχαία γεγονότα συμβαίνουν υψηλές και χαμηλές τιμές.

Σε μια φυσική διαδικασία:

• η τάση να συμβαίνουν τέτοια γεγονότα είναι μεγαλύτερη

• τείνουν να συμβαίνουν αυτά τα γεγονότα σε ομάδες

11

Δυναμική Hurst-Kolmogorov

Harold Hurst(1880-1978)

Andrey Kolmogorov(1903-1987)

ΕΜΜΟΝΗ

Page 12: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Κλιματική Αλλαγή, Δυναμική  Hurst- Kolmogorov και Αβεβαιότητα

12

Δυναμική Hurst-Kolmogorov

Σύγκριση ελάχιστης στάθμης ποταμού Νείλου με τυχαία συνθετική χρονοσειρά (ρουλέτα) με ίδιο μέγεθος και ίδια τυπική απόκλιση

(Πηγή:Koutsoyiannis 2010a)

Page 13: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Κλιματική Αλλαγή, Δυναμική  Hurst- Kolmogorov και Αβεβαιότητα

Συντελεστής Hurst : συσχετίζει την αυτοσυσχέτιση της χρονοσειράς με το ρυθμό που αυτή μειώνεται όταν αυξάνεται η χρονική υστέρηση (lag) των ζευγών. Ενώ σε μια χρονοσειρά θα περιμέναμε πως η αυτοσυσχέτιση με lag=1 θα ήταν μεγάλη και όσο αυξάνονταν το lag αυτή θα μειωνόταν απότομα, παρατηρείται πως λόγω της εμμονής δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο αλλά η αυτοσυσχέτιση συνεχίζει να παίρνει σημαντικές μη μηδενικές τιμές.

13

Δυναμική Hurst-Kolmogorov

Τιμές που παίρνει ο συντελεστής Hurst

• Η=0.5 : τυχαία μεταβολή (λευκός θόρυβος). Σε αυτή την περίπτωση δεν υπάρχει συσχέτιση μεταξύ του στοιχείου στο χρόνο t και t+1

•0<Η<0.5 : υπάρχει συμπεριφορά αντίθετη της εμμονής, δηλαδή μια αύξηση της τιμής ακολουθείται από μια μείωση της τιμής

•0.5<Η<1 : η χρονοσειρά αυτή έχει εμμονή. Δηλαδή μια μεγάλη τιμή έχει μεγάλη πιθανότητα να ακολουθείται από μια μεγάλη τιμή και το αντίστοιχο για μικρότερες τιμές, ακόμα και για μεγάλη χρονική υστέρηση

Page 14: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Κλιματική Αλλαγή, Δυναμική  Hurst- Kolmogorov και Αβεβαιότητα

14

Δυναμική HK και κλίμα

Στάσιμη στοχαστική ανέλιξη

• η συνάρτηση κατανομής της δεν επηρεάζεται από το χρόνο

• στάσιμη με την ευρεία έννοια αν η μέση τιμή της παραμένει αμετάβλητη ενώ η αυτοσυνδιασπορά της εξαρτάται μόνο από τη διαφορά του χρόνου

Μη Στάσιμη στοχαστική ανέλιξη

• χαρακτηριστικά ντετερμινιστικής εξάρτησης από το χρόνο

Page 15: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Κλιματική Αλλαγή, Δυναμική  Hurst- Kolmogorov και Αβεβαιότητα

15

Δυναμική HK και κλίμα

Η στασιμότητα ή μη εξαρτάται από τη χρονική κλίμακα

Αλλάζοντας τη χρονική κλίμακα, αμφισβητείται η στασιμότητα ή μη μιας χρονοσειράς

(Πηγή:Koutsoyiannis 2010a)

Page 16: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Κλιματική Αλλαγή, Δυναμική  Hurst- Kolmogorov και Αβεβαιότητα

16

Δυναμική HK και κλίμα

Στάσιμη περιγραφή : ΔΕ συνεπάγεται σταθερότητα Ορθή για τη μελέτη των μεταβολών στις διάφορες χρονικές κλίμακες

Συμπεριφορά ΗΚ

Στοχαστική βάση για τη μελέτη των κλιματικών διακυμάνσεων στις διάφορες χρονικές κλίμακες

Page 17: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Κλιματική Αλλαγή, Δυναμική  Hurst- Kolmogorov και Αβεβαιότητα

Διάγραμμα αυτοσυσχέτισης ▪ Δυναμικό φάσμα

Κλιμακόγραμμα

17

Δυναμική HK και κλίμα

(Πηγή:Koutsoyiannis 2010a)

Page 18: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Κλιματική Αλλαγή, Δυναμική  Hurst- Kolmogorov και Αβεβαιότητα

Χρήση δείγματος θερμοκρασιών χιονιού στη Γροιλανδία (3994 τιμές), το οποίο έχει προκύψει από παλιοκλιματικά δεδομένα.(Πηγή:ΝΟΑΑ).Ο δείκτης Hurst βρέθηκε ίσος με 0.88 για κλίμακα ίση με 120.

18

Παράδειγμα ποσοτικού υπολογισμού δυναμικής ΗΚ

-35

-34

-33

-32

-31

-30

-29

-28

-27

-26

-25

-200

0

-150

0

-100

0

-500 0

500

1000

1500

2000

Θερ

μοκρ

ασί

α (ᵒC

)

Χρονολογία

0,1

1,0

1 10 100

Τυπ

ική

απ

όκλι

ση σ

Κλίμακα k

Slope=-0.12

Απεικόνιση χρονοσειράς παλαιοκλιματικών δεδομένων

Κλιμακόγραμμα χρονοσειρας

Page 19: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Κλιματική Αλλαγή, Δυναμική  Hurst- Kolmogorov και Αβεβαιότητα

Χρήση δείγματος θερμοκρασιών χιονιού στη Γροιλανδία (3994 τιμές), το οποίο έχει προκύψει από παλιοκλιματικά δεδομένα.(Πηγή:ΝΟΑΑ).Ο δείκτης Hurst βρέθηκε ίσος με 0.88 για κλίμακα ίση με 120.

19

Παράδειγμα ποσοτικού υπολογισμού δυναμικής ΗΚ

Διάγραμμα αυτοσυσχέτισης-0,4

-0,2

0

0,2

0,4

0,6

0,8

1

1,2

0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600

Αυ

τοσ

υσ

χέτι

ση

Χρονική υστέρηση

Page 20: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Κλιματική Αλλαγή, Δυναμική  Hurst- Kolmogorov και Αβεβαιότητα

20

Δυναμική HK και Διαχείριση Υδατικών Πόρων

Τα κύρια κλιματικά και υδρολογικά στοιχεία εμφανίζουν συμπεριφορά HK

Τα ακρότατα συμβαίνουν κατά ομάδες

Αν δε λαμβάνεται υπόψη κατά το σχεδιασμό της διαχείρισης των υδατικών πόρων υποεκτιμάται η συχνότητα των ακραίων τιμών

Υποεκτίμηση αβεβαιότητας και διακινδύνευσης

Page 21: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Κλιματική Αλλαγή, Δυναμική  Hurst- Kolmogorov και Αβεβαιότητα

Ευχαριστούμε τον υποψήφιο διδάκτορα Γιάννη Μαρκόνη για τη βοήθεια και την υπομονή του...

Page 22: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Κλιματική Αλλαγή, Δυναμική  Hurst- Kolmogorov και Αβεβαιότητα

Σας ευχαριστούμε….